SkateNL Magazine November 2023

Het GRATIS magazine voor elke schaatsliefhebber

November 2023

NIELS KERSTHOLT Vuist op tafel PATRICK ROEST Donkere wolk MARIA STERK Die ene zege

SEBAS DINIZ HET GROOTSTE SCHAATSMAGAZINE VAN NEDERLAND

Samen Supporten!

Speel mee en support de schaatssport en TeamNL.

staatsloterij.nl speel bewust 18+ STL_2023_Sponsoring_AdvSchaatsmagazine_251x375.indd 1

15-11-2023 12:13

INHOUDSOPGAVE SKATENL

Sebas Diniz, doorbraak als topsprinter met dank aan de buurman

Maria Sterk over het memorabele NK op het natuurijs van het Zuidlaardermeer

Diane Valkenburg geniet er bij Jumbo-Visma van een lijf optimaal te tunen

Colofon Hoofdredactie Eric Korver Commercie Eric Korver Fotografie TimsImaging, Glenn Wassenbergh Vormgeving Studio Konijn Medewerkers Rijcko Treep Natasja Weber Lisa Deen Druk Rodi Rotatiedruk BV Oplage 20.000 Verspreiding Gratis via de ijsbanen en betere schaatsspeciaalzaken Verschijning Maandelijks van oktober tot en met maart Redactie 06-55866441 Mail redactie@schaatsnl.nl

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Saai? Nee. Niels Kerstholt heeft in zijn eerste jaar als bondscoach snel bijgeleerd

Brit Qualm is een wonder op het ijs nadat ze bijna verlamd raakte

Donkere wolken boven Patrick Roest. Niet de schaatser, wel de boer

Uitgever Korver Media Langebuurt 41 1911 AT Uitgeest T 06-55866441 E info@skatenl.nl W www.skatenl.nl Druk Rodi Rotatie Druk Visseringweg 40 1121AT Diemen T 020-398 0808

SkateNL is een uitgave van Korver Media. SkateNL werkt milieuvriendelijk en verantwoord.

Waterless Printing, ISO 14001 Grafimedia en KVGO.

SkateNL is geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden conform ISO 14001 Grafimedia getoetst door de SCGM, Certificaatnummer SCGM-MZ:2011.01.02

Het schaatsseizoen is onderweg, dat zal niemand zijn ontgaan. Het neusje van de zalm van de langebaan vertoeft as we speak in Azië voor de eerste dubbel in de wereldbeker. De shorttrackers bereiden zich voor om straks naar datzelfde verre oosten te reizen. En de marathonschaatsers? Die staan aan de start in Haarlem en Hoorn. Verschil moet er zijn.

Tot zover niets nieuws.

Maar het is ook geen nieuws dat eerste schermutselingen er ook alweer zijn. Náást het ijs wel te verstaan. Is de schaatswereld ooit saai? Nee. In de zomer al gooide Patrick Roest een bommetje, dat eigenlijk pas in Obihiro goed tot ontploffing kwam. De wereldkampioen, verreweg de beste allround schaatser van ons land, meldde zich af voor de ploegachtervolging.

En niet voor even, nee, Roest zien ze daar waarschijnlijk het hele seizoen niet meer. De mededeling leidde niet tot veel ophef, schaatsers genoeg immers in Nederland.

Maar in Obihiro bleek dat Roest op die achtervolging z’n gewicht in goud waard is. Op de Spelen zou je dat zelfs letterlijk kunnen nemen. Zonder Roest blijkt wereldkampioen Nederland een kleine speler op het internationale podium.

Bondscoach Rintje Ritsma schrok zich in Japan kapot. ,,We mogen blij zijn dat we niet gedegradeerd zijn’’, verzuchtte Ritsma.

Prima, maar hij is wél de man met de sleutel tot de oplossing. De kritiek van Roest richt zich namelijk vooral op de organisatie rond de achtervolgingsploeg, op de trainingen, op de structuur. Onduidelijk, vindt Roest. En dat moet veranderen wil hij terugkeren.

Meer onvrede in Japan. Daar waren de rijders van team Albert Heijn Zaanlander niet aanwezig. Te lange reis, vonden de schaatsers van coach Jillert Anema. Die oordeelde dat je er niet beter van werd als je meer dan 24 uur onderweg was naar een wedstrijd. En dus bleef zijn ploeg thuis, al was er wel de optie individueel te reizen voor degene die dat echt wilde. Maar daar had niemand behoefte aan.

De afzegging was tegen het zere been van de KNSB, die niet besloot tot een foei-gesprek, maar tot een soort indirecte vermaning. Er werd nog eens benadrukt hoe belangrijk de World Cups zijn.

Diezelfde KNSB was weer het mikpunt van kritiek uit andere hoeken, in de zomer, omdat de bond besloot dat buitenlandse schaatsers die in ieder geval op één afstand tot de top acht van de wereld of de top vier van Europa horen na het seizoen 2023-2024 niet meer mogen uitkomen voor Nederlandse ploegen en ook geen gebruik meer mochten maken van de topsporturen in Thialf. Voor schaatsers die van buiten de EU komen was na 2024 in ieder geval geen plek meer in topteams.

En dan had Zaanlander net trots Jordan Stolz vastgelegd, de Amerikaanse wonderboy. En Team IKO was blij met Bart Swings en Marten Liiv. Ook dat was dus een bommetje, maar dan van de bond zelf.

Twee maanden later is de regel weer teruggedraaid. Voorlopig althans.

Het lijkt allemaal te horen bij Nederland schaatsland. Conflicten zijn van alle tijden. In dat opzicht zal er nooit iets veranderen.

Veel leesplezier!

NB Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Eric Korver

Specialist in Schaatsen WWW.HAICOBOUMA.NL - NOVEMBER 2023 - 03

12:13

SKATE NL De definitieve doorbraak van sprinter Sebas Diniz

Met dank aan de buurman

door Eric Korver atuurlijk had Sebas Diniz zich iets anders voorgesteld bij zijn debuut in de World Cup dan een val in de laatste bocht.

Maar een val is het risico van de sprinters, en los daarvan heeft de schaatser van Team IKO in dit prille seizoen al genoeg om wél tevreden over te zijn. Hij heeft zich definitief gemeld in de top van het sprintersgilde, en die overtuigende kwalificatie voor de wereldbeker lijkt daarvan slechts het eerste bewijs.

N

De oude buurman van het ouderlijk huis in het Twentse Borne zal zich nog wel eens de ogen hebben uitgewreven als hij zich thuis voor de televisie had genesteld tij-

Sebas Diniz: ,,Die eerste 34’er is best speciaal, zal ik ook niet zomaar vergeten. Dat is voor mij het bewijs dat je in jezelf moet blijven geloven, en dan is er veel mogelijk.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

dens het kwalificatietoernooi voor de wereldbeker. Het kleine ventje dat hij ooit begeleidde tijdens zijn eerste schreden op de schaats rekende in Thialf toch maar mooi even af met het gros van de concurrenten op de 500 meter.

Sebas Diniz lacht. Mooi verhaal natuurlijk.

Want thuis, vertelt hij, waren zijn ouders niet per se van het schaatsen. Zeker zijn vader niet, met zijn Engels-Keniaanse achtergrond. ,,Mijn moeder is gewoon Nederlands, die heeft vroeger natuurlijk wel geschaatst op natuurijs. Maar we waren daar helemaal niet mee bezig. Tot er een keer een goede vorstperiode kwam. Die buurman vroeg aan mijn zusje en mij of we niet eens mee

wilden. Zo hebben we toen op het Twentekanaal voor het eerst geschaatst.’’

Niemand die op dat moment kon vermoeden dat dat uitstapje uiteindelijk een prachtig vervolg zou krijgen. Diniz vond het leuk, dat schaatsen. Als het kon, haalde hij ze ook wel uit de kast en zocht het ijs op. ,,Gewoon, lekker buiten. Niet op de baan.’’ Hij voetbalde nog, was een rappe linkerspits. Maar op het moment dat hij op school een keuze mocht maken uit diverse sporten voor proeflessen, werd het toch schaatsen. ,,Was op IJsbaan Twente, en dat beviel me meteen goed. Ik werd lid van de schaatsclub, mijn zusje en broertje volgden. Vanaf dat moment

waren we veel meer met schaatsen bezig.

Volgde ik ook alles op televisie.’’

Vonk Van de vier kinderen in het gezin Diniz staat nu verder alleen broer Philip nog vaak op het ijs. Bij Sebas was de vonk het meest overgeslagen. Zozeer zelfs dat hij al snel de voorkeur gaf aan schaatsen boven voetbal. ,,Ik heb het een tijdje allebei gedaan, maar dat werd op een gegeven moment gewoon te veel. Ik was natuurlijk nog jong, en er kwamen met schaatsen steeds meer trainingen bij terwijl de voetbaltrainingen ook naar twee keer in de week gingen. Ik zou elke dag bezig zijn geweest en op die leeftijd, ik was een jaar of tien, was dat best veel.’’

De keuze was snel gemaakt. ,,Ik was beter in schaatsen, daar was ik snel achter. Vroeger was ik altijd best wel rap, kon ook snel rennen. Ik schaatste ook heel snel en makkelijk weg, dus vooral de korte afstanden lagen me goed.’’ Met een lach: ,,Op een gegeven moment moesten we ook wat langere afstanden doen en toen werd het voor mij wel wat minder. Ik was echt een sprinter en dat is altijd zo gebleven.’’ En eigenlijk ook bij uitstek een man van de 500 meter. Want vraag hem niet de 1000 meter te rijden. ,,Da’s niet mijn favoriet.

Te ver.’’

Nadat hij werd uitgenodigd voor de baanselectie besefte Diniz dat écht aanleg had. ,,Op dat moment voelde ik ook dat meer wilde doen dan alleen bij een clubje schaatsen. Niet dat ik meteen dacht dat ik profschaatser ging worden, maar meer dat het een leuk niveau begon te worden.’’

Anders Maar inmiddels is hij juist dat wél. Twee seizoenen nu in dienst van Team IKO, dat hem over de streep trok met een verhaal dat bij hem paste. ,,In het eerste gesprek al vertelden ze me dat ze met mij echt een programma voor de 500 meter wilden draaien, en dat ze het helemaal anders zouden doen.’’ Een kleine lach krult zijn lippen. ,,En dat zijn we nu aan het doen.’’ Dat hij daarop gedijt, is duidelijk. Diniz maakt stappen. Flinke zelfs. ,,Op het moment dat ik bij IKO kwam, had ik 35.2 achter mijn naam. Nu reed ik in Thialf een 34.7. Een halve seconde winst op de 500 meter, dat lijkt misschien weinig, maar het is natuurlijk een gigantische stap.’’

Zijn progressie – vorig seizoen al goed zichtbaar en uitmondend in zijn eerste 34’er – verleidde hem vooraf aan deze schaatswinter tot het openbaren van een opmerkelijk doel. Sebas Diniz wil de eerste Nederlander worden die de 500 meter aflegt in minder dan 34 seconden. Klopt, erkent hij. ,,Maar dat is op de lange termijn. Je moet de lat altijd hoog leggen voor jezelf, vind ik.’’

Maar dat doel tekent precies hoe hij erin staat. Diniz wil beter worden, en snel ook.

Tijdens het WCKT in Thialf zette hij weer nieuwe stappen. Waar die 34’er van vorig seizoen tot dan zijn enige was, volgden er in Thialf nog twee, met een nieuw persoonlijk record op 34,70. Daarmee lijken dergelijke tijden voor hem inmiddels meer regel dan uitzondering te zijn.

De race vorig jaar in de 34 seconden speelt daarin een cruciale rol. Die heeft hem, legt hij uit, bewuster gemaakt van zijn kwaliteiten en zijn mogelijkheden. ,,Ik weet nu wat ik kan, mede door die race.

Die eerste 34’er is best speciaal, zal ik ook niet zomaar vergeten. Dat is voor mij het bewijs dat je in jezelf moet blijven geloven, en dan is er veel mogelijk.’’

Overtuigd Die overtuiging had hij ook bij zijn eerste grote kennismaking met de media.

Die was verrast na zijn prestatie in Thialf, Sebas Diniz zelf niet. ,,Nee, niet echt, klopt.

Ik schaats natuurlijk bijna elke dag en zie dus in de trainingen welke tijden ik rijd, hoe goed het gaat. Daardoor was ik best overtuigd van mezelf, al moet het dan in de wedstrijd natuurlijk nog wel gebeuren.

Maar ik dacht gewoon dat alles gewoon goed zou gaan, ik een grote kans maakte om erbij te zitten.’’

Het resultaat was zijn eerste echte internationale krachtmeting op het hoogste niveau. Hij kijkt ernaar uit en is vooral nieuwsgierig, vertelde Diniz een paar dagen voor zijn vertrek naar Japan. ,,Ik ben vooral benieuwd naar het niveau op de 500 meter. Internationaal ligt dat natuurlijk nog wat hoger dan in Nederland, dus daar ben ik wel nieuwsgierig naar. En dan vooral ik mezelf verhoud tot dat niveau.’’

In Obihiro leerde Sebas Diniz meteen harde lessen. De valpartij in zijn debuutrace – uitgerekend tegen wereldkampioen Jordan Stoltz – veroordeelde hem meteen tot de B-divisie, waarin hij in 35,61 tot een zevende plaats reikte, net voor Kai Verbij, een honderdste achter zijn Estse ploeggenoot Marten Liiv. Dat geeft stof tot nadenken voor de rest van de eerste reeks in de World Cup, met Beijing, Stavanger en het Poolse Tomaszów Mazowiecki. Daar kan hij meteen die lessen in de praktijk brengen.

Diniz – die ook nog een opleiding E-commerse volgt aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle – hoopt uiteindelijk op méér dit seizoen. De World Cup moet slechts de inleiding vormen tot het echt doel, het WK Afstanden in Calgary, half februari. Natuurlijk heeft de hele mondiale schaatstop dat toernooi met rood omcirkeld in de agenda, Diniz ook. Maar wel met een extra reden. Zijn familie

Sebas Diniz jubelt in Thialf. ,,Ik was niet echt verrast, dacht gewoon dat alles gewoon goed zou gaan, ik een grote kans maakte om erbij te zitten.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

blijkt namelijk wel heel internationaal. De roots van zijn vader liggen in Kenia, zijn achternaam is Portugees, en familie van zijn moeders kant is geëmigreerd naar Canada. ,,Die wonen een uurtje van Calgary, hebben een boerderij daar. Ik ben er ooit een keer geweest, maar dat is al dik tien jaar geleden. Het zou supervet zijn als ik nu voor het WK mag terugkeren. Ook voor mijn familie. Die hebben me al laten weten dat ze met de hele club komen als ik daar een wedstrijd moet rijden. Vinden ze superleuk. En het is helemaal geweldig als dat meteen een WK is.’’

En dat is, vervolgt hij, een reëel doel. ,,Als ik zo blijf doorgaan, waarom niet? Ik moet zorgen dat ik goed blijf, en het feit dat ik nu alle wedstrijden kan rijden, helpt daar zeker bij.’’

Britse vlag Door de Britse nationaliteit van zijn vader beschikt Sebas Diniz ook over een Brits paspoort. Hij zou de plaatsing voor internationale toernooi voor zichzelf veel makkelijker kunnen maken door net als Cornelius Kersten onder de Britse vlag te gaan rijden. Een mogelijk, geeft hij toe.

Maar niet wat hij verkiest. ,,Ik wil het liefst gewoon voor Nederland uitkomen.’’

In eigen land lijkt hij dan te moeten afrekenen met een nieuwe generatie concurrenten. Want als het WCKT iets duidelijk leek te maken, dan is het wel een mogelijke wisseling van de wacht. De ’oude garde’ had het moeilijk in Thialf. Maar Diniz weigert die af te schrijven. ,,Het zijn allemaal jongens met heel veel ervaring, en ik zie het echt gebeuren dat ze er straks allemaal weer staan. Dan moeten wij zelf weer alle zeilen bijzetten. Daar houd ik echt rekening mee.’’

Maar ook Diniz zag natuurlijk al die jonge mannen die in Thialf hun neus tegen het venster drukten. Een echte verklaring heeft hij niet. ,,Ik denk vooral dat wij als jonge rijders super hongerig zijn, maar verder zou ik het niet per se weten.’’

Hongerig is hij zelf zeker. ,,Absoluut. Ik ben echt nog niet klaar, wil alleen maar meer.’’

- NOVEMBER 2023 - 05

SKATE NL

SALOMON + MM-ICESKATE DE WEISSENSEESCHAATS BIJ UITSTEK! Wij slijpen ze vlijmmmscherp op de Weissensee!

VLIJMSCHERPE SCHAATSEN WARME VOETEN COMFORT STERK STABIEL

HUREN?

RESERVEER HIER:

ICE-SKATE.NL

06 - NOVEMBER 2023 -

SCHAATSEN & SKEELERS

06 22 91 53 76 INFO@FREE-WHEEL.NL WINKEL.FREE-WHEEL.NL

SKATE NL Route via marathon leidt Esther Kiel naar de World Cup

Beetje liever, meer genieten

V

ol ongeloof staarde Esther Kiel nog eens naar het grote scorebord in Thialf. Maar het stond er echt: tweede plaats op de 1500 meter met een tijd van 1.54,41.

Marathonschaatsster Esther Kiel liet een groot deel van de wereldtop achter zich, inclusief wereldkampioene Antoinette de Jong. ,,Ik keek naar dat bord en dacht echt ‘Is dat mijn tijd?’’

Esther Kiel in de World Cup. Het is een doel dat ze zich al lang geleden stelde, maar dat in de loop der jaren buiten bereik raakte. Ze boog uiteindelijk zelfs haar loopbaan om, richtte zich op de marathon en sloot zich aan bij het team BDM-BTZ. Vorig seizoen maakte ze daar al een spectaculaire ontwikkeling door, die haar een keur aan mooie overwinningen opleverde. Maar de blik was nog altijd zijdelings gericht op de langebaan. De omweg via de marathon leidde haar toch naar succes. ,,De marathon heeft in ieder geval heel erg bijgedragen aan het plezier in schaatsen’’, vertelde ze in de catacomben van Thialf. ,,Dat vind ik het allerbelangrijkste, dat ik weer plezier heb in wat ik doe. Elke dag ben ik met plezier aan het trainen, de ploeg is geweldig, en dat helpt gewoon heel erg mee. De marathon is leuk om te doen. Je bent niet continu met jezelf bezig, maar

Esther Kiel jubelt. ,,Ik wist al dat ik veel harder kon rijden dan ik ooit had gedaan. Maar dan nog. Zóveel harder had ik ook niet gedacht.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

net de ploeg, met anderen, met de tactiek.

Er komt zoveel meer bij kijken. Daardoor kan je het schaatsen een beetje loslaten en gewoon lekker je ding doen. Dat doet me goed.’’

Herboren Je zou de conclusie kunnen trekken dat Esther Kiel als schaatsster herboren is na de moeizame jaren die ze eerder meemaakte bij bijvoorbeeld Worldstream. ,,Ik denk wel dat er een nieuwe Esther is ontstaan’’, erkent ze met een lach. ,,Eentje die ook wat liever is voor zichzelf, wat minder streng, en gewoon geniet van het schaatsen.’’ Voorheen volgde ze altijd precies het schema dat haar werd voorgeschoteld. ,,Wat er stond, dat deed ik. Nu luister ik wat meer naar mijn gevoel.

Als ik nu heel moe ben, denk ik dat iets dan toch maar even niet moet doen. Of als het gewoon niet wil op een dag. Dan heeft het ook geen zin. Dat is voor een groot verschil en een aanpak die voor mij werkt.’’

Het resultaat was zichtbaar in Thialf, bij de verdeling van de startbewijzen voor de World Cup, waar alles bij elkaar kwam in die 1500 meter.

Esther Kiel kon

het amper geloven. ,,Ik hoopte heel erg dat ik me hier ertussen zou kunnen rijden, maar dít? Nee, dat had ik nooit verwacht.’’ Ze reed zelfs ruim twee seconden van haar persoonlijk record af. ,,Nadat ik over de finish kwam, kon ik ook nauwelijks geloven dat dit mijn tijd was. Ik had nooit gedacht dat ik dit zou kunnen rijden. Maar ik realiseerde me ook meteen dat dit een tijd was waar meer mensen het moeilijk mee zouden hebben.’’

Vertrouwen Toch, bekende ze, was Kiel ook weer niet helemaal verrast door het feit dat ze hard reed in Thialf. ,,Ik wist al dat ik veel harder kon rijden dan ik ooit had gedaan. Maar dan nog. Zóveel harder had ik ook niet gedacht.’’

Dat vertrouwen ontleende Kiel vooral aan het gevoel dat ze meenam uit de trainingen met BDM-BTZ. ,,Dat gaat heel goed. De afgelopen was het echt vliégen over het ijs. Die macht, dat voelde geweldig. We rijden in de trainingen wel achter mannen aan, dan weet je niet goed wat je zelf kan.

Maar dat het hard ging, dat wist ik wel.’’

Haar gedachten gingen ook nog weleens terug naar vorig seizoen.

,,Toen reed ik ook een persoonlijk record, terwijl ik bij de start mijn punt in het ijs haakte. Dat was ook nog eens een allroundtoernooi, waarin je dus niet echt uitgerust bent.’’

Esther Kiel startte in een vroege rit en moest vervolgens nog heel lang toekijken bij de navolgende ritten met daarin alle favorieten. ,,Eerst was ik vooral heel blij met mijn eigen tijd. Maar dan zie je dat toch veel meiden daar de tanden op stukbijten, en ook niet de minste.’’ Wat heet. Uiteindelijk kwam alleen Marijke Groenewoud onder de tijd van Kiel, en daarvoor moest de Friezin nog alle zeilen bijzetten.

In ieder geval legde Esther Kiel – die naast het schaatsen gewoon nog werkt als IT-consultant – ruimschoots beslag op een startbewijs voor de World Cup. Dat bracht overigens wel weer een ander probleem met zich mee. Lachend: ,,Ja, mijn schema ligt nu wel behoorlijk overhoop. Ik moet eerst maar eens kijken of ik vrij kan krijgen van mijn werk, dat soort dingen.’’

Eén ding staat voor Esther Kiel in ieder geval wel vast: dat ze de juiste route heeft gekozen om nu uiteindelijk ook succesvol te zijn op de langebaan. ,,Ja, dat denk ik wel.’’

Ook tweede ticket Het bleef voor Esther Kiel nietalleen bij het startbewijs opde 1500 meter. Op de slotdag van het WCKT verzekerdede schaatsster van BDM-BTZzich ook nog van een ticket op de 5000 meter. Kiel zette – opnieuw in een pesoonlijk record – de vierde tijd neer: 6.59,63

Niels Kerstholt: ,,Ik wist waar ik voor koos toen ik erin stapte. Je komt in een team waarin continu torenhoge verwachtingen zijn. En zóveel ervaring had ik nog niet.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

Bondscoach ontwikkelt zich in lastig eerste jaar als opvolger Jeroen Otter

Niels Kerstholt leert snel bij

Tekst: Eric Korver Beeld: Neeke Smit/Timsimaging

N

iels Kerstholt viel vorig seizoen niet te benijden. Hij debuteerde als bondscoach van shorttrackers en mocht proberen de leegte van zijn uiterst succesvolle voorganger Jeroen Otter te vullen.

Geen eenvoudige opgave. Zeker niet als zich binnen de selectie ook nog eens toppers als Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting zich openlijk tegen je keren. Maar Kerstholt doorstond de storm, en verdiende zelfs een aanstelling tot en met de Spelen van Milaan.

Dat laatste zorgde in ieder geval intern voor rust rond zijn positie. Vorig seizoen hing voor Niels Kerstholt (40) immers nog altijd de schaduw van Jeroen Otter boven hem. Otter had in twaalf jaar tijd het Nederlandse shorttracken omhooggestuwd van klein landje naar wereldmacht, maar vond het tijd voor een sabbatical.

Daaraan kleefde altijd de mogelijkheid van een terugkeer, maar daar ging afge-

08 - NOVEMBER 2023 -

lopen voorjaar definitief een streep doorheen. Otter verbond zich aan NOC*NSF, Kerstholt kreeg het vertrouwen tot en met de Spelen van 2026 in Milaan.

Dat was een flinke steun in de rug voor Kerstholt, voor wie zijn eerste jaar als bondscoach uitdraaide op een rollercoaster. ,,Ik wist waar ik voor koos toen ik erin stapte’’, zegt Kerstholt als hij terugblikt op dat eerste seizoen. ,,Je komt in een team waarin continu torenhoge verwachtingen zijn. En zóveel ervaring had ik nog niet.

Ik was nog nooit bondscoach geweest, en dan word je ineens voor de leeuwen gegooid. Dan weet je dat er van alles gaat gebeuren, want je neemt het wel over van de Van Gaal van het shorttracken.’’

Dat ’alles’ gebeurde vooral begin februari, in de aanloop naar het WK in eigen land, een maand later. Sjinkie Knegt uitte zijn onvrede, vooral over de trainingsschema’s. Suzanne Schulting volgde. Knegt had het zelfs over een ’zooitje ongeregeld’ als hij refereerde naar Kerstholt en assistente Annie Sarrat. Opeens stond Kerstholt in het oog van de storm. Wat doe je dan? ,,Rustig blijven en praten’’, stelt hij.

Klinkt makkelijk, maar dat is het zonder twijfel niet. ,,Helemaal niet zelfs. Je kunt er ook nog meer heisa van maken. Maar ik moest vooral zorgen dat het team, dat lekker ging, bleef doorgaan. Dat het zich blijft ontwikkelen. En ik denk dat dat afgelopen jaar uiteindelijk wel goed is gegaan.’’

Gezeik Maar de twijfel sloeg ook wel toe bij de doorgaans onverstoorbare Kerstholt, zelf ook lang lid van de nationale selectie onder Otter. ,,Natuurlijk heb ik weleens nagedacht of ik al dit gezeik wilde hebben. Of het dat allemaal waard was.

Ik heb thuis ook een vrouw en drie kinderen zitten, daar offer je ook veel voor op.’’

De balans viel toch uit naar ’doorgaan’. ,,Omdat het je ook uitdaagt. Omdat het mij uitdaagt als persoon. Dat is toch ook weer een kans om zelf stappen te maken, een kans voor de sport om weer een stap verder te komen.’’

Kerstholt zegt niet verrast te zijn door de gebeurtenissen. ,,Maar dat er iemand om zich heen begint te slaan, dat had ik niet eerder meegemaakt. Dan weet je ook niet

precies wat dat net je doet. Gelukkig kon ik er rustig onder blijven en de rest van het team de aandacht geven die nodig was. Want dat team bestaat niet uit één of twee rijders, nee, het zijn er gewoon achttien. Die moeten door. Maar ondertussen zit je jezelf wel op te vreten. Daar heb ik wel dingen geleerd. Af en toe even eruit.

Rust pakken. Om te zeggen dat het wat dat betreft tegenviel, nee. Maar het was wel pittig.’’

Je kunt twee ontevreden mensen hebben in een groep van achttien, maar het waren wel de twee meest prominente rijders waarmee Kerstholt even niet op één lijn zat. Dat maakte het allemaal wel wat moeilijker. ,,Natuurlijk. Aan de andere kant zijn dat ook de mensen waarvan je dit kunt verwachten. De grootste vedetten, daar krijg je gedoe mee. De opkomende mensen niet, of in ieder geval minder.’’ Als oud-rijder herkende hij bovendien dingen. ,,Ik heb nooit in eenzelfde situatie gezeten, maar wel een beetje. Dat was vlak voor Jeroen binnenkwam. Daarom kan ik het ook begrijpen als een sporter wat heeft als het altijd een bepaalde kant op gaat en

SKATE NL

nu een klein beetje anders. Want het was niet eens 180 graden anders hè. We deden heel veel hetzelfde, maar bepaalde dingen waar een enkele rijder zich wél goed bij voelde, deden we niet meer of deden we anders.’’

Drempel Kerstholt kwam natuurlijk wel uit de rol van ploeggenoot. Hij reed jaren aan de zijde van zowel Knegt als Schulting. ,,Dat heeft nooit gespeeld, vind ik.’’ Toch moest hij die mensen opeens gaan vertellen wat ze moesten doen. En de historie samen maakte misschien dat de drempel voor het uiten van kritiek lager was dan die bij Otter zou zijn geweest. ,,Misschien. Maar Otter heeft twaalf jaar aanlooptijd gehad.

We kwamen uit de periode met John Monroe. Dan kwam Jeroen binnen, ging de rode loper uit. Eindelijk verlossing. Ik heb die aanlooptijd niet gehad, moest meteen instappen. En dan wordt er aan je stoelpoot gezaagd, en komt er van alles bij. Is niet erg, alleen moet ik sneller schakelen en sneller een stap erbij doen. En af en toe eens met de vuist op tafel slaan, dat is ook weleens goed.’’

En Kerstholt beseft ook heel goed dat het niet toevallig Knegt en Schulting waren die de knuppel in het hoenderhok gooiden. De wereldtoppers, tot op het bot gedreven, voelden dat het niet ging zoals zij wilden. ,,De toppers zijn vaak de meest gedreven, de meest gehaaide mensen. Die kosten je de meeste tijd en energie. Maar daar zijn het ook toppers voor. Dat moet ook, dat hoort misschien wel zo.’’

Op het moment zelf kon Kerstholt niet veel meer dan pleisters plakken en proberen alle kikkers binnen de kruiwagen te houden. Pas na het seizoen was er tijd om de wond te hechten. ,,Zo gaat dat. En ook dat moet je weer evalueren. Ik zeg altijd: iedereen in de kar, of iedereen aan de kar laten trekken. Niet dat ze erachter gaan hangen met de hand in het zand. Als dát gebeurt, moet je wel op dat moment ingrijpen. En ook weer aan het einde van het seizoen evalueren zodat iedereen in de kar zit of meetrekt om uiteindelijk die kar sneller te laten gaan.’’

Praten Kerstholt had hard kunnen ingrijpen in het geval van Sjinkie Knegt. ,,Tuurlijk kun je er heel hard in gaan zitten. Dan had je na het seizoen tegen hem moeten zeggen dat het op deze manier niet meer kan. Dan ga je maar weg.’’ Hij koos daar niet voor. ,,Ik praat liever eerst met elkaar. Uitzoeken waar de gemeenschappelijkheden liggen.

En hij heeft heel veel plezier in de sport hè, kan wat bijdragen. En ik kan wel een weg vinden die voor het team en voor Sjinkie werkt. Dan is er meer rust.’’

De gesprekken met Knegt hadden in ieder geval het gewenste resultaat. De ’Schicht uit Bantega’ staat er weer positief in. ,,Sjinkie is de wat oudere in de groep en heeft met zijn staat van dienst een voorbeeldfunctie. Die rol pakt hij nu veel beter op en daar ben ik blij mee. Dat is beter dan gaan schoppen. Daar hebben we het over gehad en dat vindt hij zelf ook. Hij wil die rol als oudere in de groep nu ook pakken.’’ Kerstholt deed zelf ook wat water bij de wijn. Knegt is immers altijd een eigenzinnig type geweest, en de bondscoach laat daarin iets meer los dan hij misschien bij anderen zou doen. ,,Als coach moet ik daar een weg in vinden.

Sjinkie is geen jongen waar het werkt als je zegt dat alles om moet en dat hij honderd procent voor de sport moet leven.

Dus geef ik hem een beetje ruimte. Fijn voor hem, beter voor de groep en voor mij.

Op die manier moet ik af en toe ook denken.’’

Allemaal situaties en zaken die je niet even leert op de trainerscursus. Kerstholt, lachend: ,,Nee, dat leer je daar echt niet.’’ Maar hij is in rap tempo bijgespijkerd. ,,Hahaha, ja. Dit leer je ook als jeugdopleidingscoach iets minder, maar ik heb wel bijgeleerd.’’

Duidelijkheid Hij krijgt bovendien de kans nog veel meer ervaring op te doen. De KNSB stelde Kerstholt aan als bondscoach tot en met de Spelen van 2026 in Milaan. Daarmee is er op alle vlakken en voor iedereen duidelijkheid gekomen, waar aanvankelijk de schaduw van Jeroen Otter nog boven de selectie hing. Lang was niet duidelijk of die na de sabbatical zou terugkeren. Maar eerst verbond Otter zich aan NOC*NSF en vervolgens was er de verlenging voor Kerstholt. ,,Het had anders kunnen lopen, maar dat was niet de intentie vanuit de bond’’, vertelt Kerstholt. ,,Dit is de lange termijn, een meerjarig traject, waarin we allemaal moeten investeren. Ook de duidelijkheid rond Jeroen is fijn. Een aantal mensen bleef nog wel aan hem hangen. Indirect zorgde dat ook wel voor onrust. Nu is het leuker als hij langskomt, ook voor mij, want ik vind het altijd leuk met Jeroen te kletsen. Die man heeft zóveel ervaring.’’

Die doet Kerstholt zelf ook steeds meer op. In de omgang met de rijders leerde hij de lessen van vorig seizoen. ,,De benadering zal misschien iets anders zijn.

Ik pik iets minder, ja.’’ En hij zal vaker met de vuist op tafel slaan. ,,Een zachte vuist.’’

Kerstholt in gesprek met Michelle Velzeboer. ,,De toppers zijn vaak de meest gedreven, de meest gehaaide mensen. Die kosten je de meeste tijd en energie.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

- NOVEMBER 2023 - 09

NIEUW!

GLOVE CUTPROOF

LEG-ANKLE PROTECTOR 2 in 1

Ook in zwart leverbaar

SKATE COVER in drie kleuren

f

www.ICETEC.nl

10 - NOVEMBER 2023 -

ANKLE SOCK

3500 rondom enkel Dyneema, geschikt voor alle schaatsen

Helga Drost jubelt. Ze had zo ongeveer de koffers al gepakt om naar Nepal te gaan, maar mag nu naar de World Cup.

Ook Naomi Verkerk heeft reden om te juichen. Zij plaatste zich op de 500 meter.

Jonge rijders drukken in WCKT neus tegen het venster

V

Nieuwe generatie

oornaamste conclusie na drie dagen topschaatsen in Thialf om de startbewijzen voor de wereldbeker te verdelen? Er dient zich een nieuwe generatie aan.

Natuurlijk waren er oudgedienden die zich lieten zien. De gevestigde orde die zich straks internationaal mag meten. Maar er zijn er ook veel niet bij in de wedstrijden in Azië en Noord-Amerika. Overvleugeld door onverschrokken, maar vooral heel snelle jonkies.

Tim Prins was zonder twijfel de grootste verrassing van het WCKT met zijn winst op de 1000 meter. (Foto’s Timsimaging / Neeke Smit)

Meest in het oog springend? De 1000 meter bij de mannen. Een slagveld, en dat is misschien nog wel te zwak uitgedrukt.

Tim Prins was daar de even verrassende als jonge winnaar. Het talent van Reggeborgh dook als enige onder de 1.08 en dat was voldoende om iedereen voor te blijven. De tweede plaats was al net zo opmerkelijk.

Voor Tijmen Snel. Nummer vier? Jenning de Boo. En het vijfde en laatste ticket ging naar Janno Botman. Op plek drie was Kjeld Nuis de enige wereldtopper die zich wist te kwalificeren.

Mooi om te melden wie er wél naar de World Cup gaan, maar het is minstens net zo schokkend om uit de doeken te doen wie er uiteindelijk niét internationaal gaan rijden tot de jaarwisseling. Want ook dat rijtje namen liegt er niet om, met olympisch kampioen Thomas Krol voorop. Maar ook Hein Otterspeer greep mis, net als Wesley Dijs, Merijn Scheperkamp, Joep Wennemars en de gevallen Kai Verbij.

Tim Prins, de twintigjarige uit Joure, wist niet wat hem over

kwam. Hij, de man die zich zelfs nog moest plaatsen via de Holland Cup, reed al die toppers eraf. ,,Serieuze mannen’’, verzuchtte Prins vol ongeloof toen hij het rijtje geklopten bekeek. ,,Ze hebben wereldtitels gepakt, olympische medailles. En ik ben nog niet verder gekomen dan het WK voor junioren. Nee, ik had hier verwacht dat ik misschien een outsider zou kunnen zijn, maar dit heb ik echt niet zien aankomen.’’

Shorttrack Datzelfde moet gelden voor zijn 19-jarige ploeggenoot Jenning de Boo. De Groninger maakte dit jaar niet alleen de overstap naar Reggeborgh, maar verruilde ook nog eens shorttrack voor de langebaan. Hij was, meldde hij, toe aan iets nieuws. Dat heeft De Boo gekregen. Tot ieders verrassing, en ook die van zichzelf, schaarde hij zich als nummer vier bij de beste vijf.

De kilometer bij de vrouwen verliep wat minder schokkend, maar daar sprong uiteindelijk de nummer vijf in het oog. Helga Drost (25) reed ooit al eens in de World Cup. Na een reeks afzeggingen mocht ze in Stavanger starten op de 500 meter in het seizoen 2017-2018. Dat leverde met een twaalfde plaats in de B-groep geen memorabel resultaat op, en sindsdien zat er niet echt meer een stijgende lijn in de loopbaan van Drost.

Sterker, in gedachten was ze in Thialf al bezig met haar laatste kunstje.

Nepal Drost dacht in Thialf haar laatste race te rijden, vertelde ze, nog altijd een beetje beduusd. De Friezin van het Development Team Fryslân had zelfs alles al geregeld om te gaan backpacken na het WCKT. Ze wilde eerste naar Nepal en daarna een halfjaar naar Nieuw-Zeeland. ,,Ik hoopte hier een mooie race neer te zetten als afscheid, maar nu wordt het helemaal geen afscheid.

Onvoorstelbaar dat ik juist nu laat zien wat ik kan.’’ En dus reist ze wel naar Azië, maar om te schaatsen. ,,De plannen die ik had kunnen prima opschuiven. Schaatsen blijft voor mij op de eerste plaats staan.’’

Op de 500 meter ook best een verrassing.

Daar vinden we Naomi Verkerk terug als vijfde. De 23-jarige Noord-Hollandse hield daarmee onder andere Michelle de Jong achter zich. Verkerk komt uit voor het internationale schaatscollectief Team Novus, waar onder andere Michel Mulder werkzaam is als coach. Die zal zich hebben verheugd over het plotselinge succes van. zijn pupil.

Meer opvallende zaken? Jazeker. Op de vijf kilometer bij de mannen meldde na een mislukt vorig seizoen Marwin Talsma zich weer van voren. Direct achter hem op plaats vijf echter de grootste verrassing op die afstand: de jonge Gert Wierda. Grootste afwezige hier, is uiteraard Jorrit Bergsma.

Afwezig Over afwezig gesproken: op de 1500 meter bij de vrouwen géén Irene Schouten, en op de drie kilometer greep Antoinette Rijpma-De Jong honderdsten van seconden naast een ticket. Op die afstand nog wel de klucht van de diskwalificatie van Elisa Dul, waardoor Rijpma-De Jong weer wél een ticket pakte, om uiteindelijk ook weer teleurgesteld te worden omdat het protest van Albert Heijn Zaanlander werd gehonoreerd.Kortom, veel jonge schaatsers die zich de komende weken internationaal mogen meten. Interessant om te zien hoe dat uitpakt.

- NOVEMBER 2023 - 11

Ervaar het ultieme alpine-avontuur bij Sportchalet Viehhofen!

Ontdek Sportchalet Viehhofen - de perfecte vakantiebestemming voor actieve vakantiegangers! De comfortabele appartementen in het hart van Viehhofen bieden het ideale startpunt voor zowel zomer- als winteravonturen. De gezellige openbare ruimte in het chalet, compleet met een zelfbedieningsbar, zorgt voor een relaxte sfeer om na een dag vol activiteiten te ontspannen.

In de zomer verkennen fietsliefhebbers eindeloze mogelijkheden met prachtige routes voor racefietsen en gravelbikes door het adembenemende Salzburgerland en Tirol. Voor mountainbikers zijn er uitdagende routes en downhill trails in onder andere SaalbachHinterglemm-Leogang. Ontdek het gebied tijdens onze wekelijkse begeleide MTB- en E-MTB-tochten, en ontvang gratis de Viehhofen Sommercard bij elke boeking voor gratis toegang tot strandbaden en liften in Zell am See. In de winter biedt Viehhofen directe toegang tot de skilift naar Zell am See en is het slechts een paar minuten met de gratis skibus naar de lift in het skigebied Saalbach-HinterglemmLeogang-Fieberbrunn. Allemaal in één skipas!

www.sportchaletviehhofen.com

12 - NOVEMBER 2023 -

SKATE NL Suzanne Schulting na gedwongen rust weer in voorbereiding

T

In stilte op de weg terug

opsport is veeleisend. Succes ook. Suzanne Schulting ondervond het allemaal aan den lijve. Na zeven jaar excelleren op het hoogste niveau was de pijp leeg bij de Friezin. Ze nam het afgelopen seizoen een pauze om fysiek, maar vooral mentaal te herstellen van een loodzware periode. In stilte, buiten de spotlights, is ze op de weg terug, maar haar terugkeer in competitie wordt pas na de jaarwisseling verwacht.

Het is misschien geen toeval dat twee olympisch kampioenen in het afgelopen seizoen met problemen kampten. Suzanne Schulting (26) deed het misschien uitstekend, maar voldeed zeker niet aan haar eigen verwachtingen. En ook Irene Schouten had het mentaal moeilijk, en openbaarde dat in tranen op nationale televisie.

Niet toevallig zijn het allebei topsporters die altijd en overal het beste van zichzelf vragen.

In het geval van Schulting werd al bij sommige gelegenheden duidelijk dat ze niet zichzelf was, maar zeker bij het wereldkampioenschap waarmee het seizoen werd afgesloten. Ze veroverde weliswaar goud op de 1500 meter en de aflossing, plus zilver op de 500 meter, maar moest ook toezien hoe Xandra Velzeboer de juist Schulting toegedichte glansrol in dat EWK vervulde. Pijnlijker nog was dat ze ’haar’ 1000 meter zelfs buiten het podium viel.

Na die race brak de altijd zo sterke Suzanne Schulting volledig. Hevig geëmotioneerd stond ze NOS-verslaggever Vlado Veljanoski te woord. ,,Ik was gewoon niet beter dan dit. Ik kan niet eens boos wor-

Tegenvaller Suzanne Schulting incasseerde in haar weg naar herstel begin oktober wel een flinke tegenvaller. Ze ging tijdens de training in Thialf onderuit en kreeg het mes van de schaats van Xandra Velzeboer in haar rug. Dat veroorzaakte een flinke snijwond, die in het ziekenhuis met negen hechtingen moest worden gedicht. Geluk bij een ongeluk was dat er geen spieren en pezen zijn geraakt.

Een paar dagen later gaf Schulting zelf een update over haar toestand. ,,De pijn is gelukkig te harden. Rechtop staan of liggen op mijn zij is het beste voor mijn rug en ik ben in staat om goed te slapen. Belangrijkste is dat er geen ontstekingen komen bij de wond of de hechtingen’’, aldus Schulting, die tegelijkertijd wél de prijs voor de shorttrackster van het jaar mocht ontvangen. Dat was voor de zevende keer op rij.

den’’, sprak ze met tranen in de ogen. ,,Ik ben nog nooit zo leeg geweest, ben tot op het bot toe kapot. Ik heb niks meer in mijn lijf zitten.’’

Kwetsbaar Dat was een indrukwekkend moment, waarop de altijd zo stoere Schulting toch ook gewoon een kwetsbare topsporter bleek. Maar het was vooral een signaal dat door haar omgeving werd opgepakt. Ook door de KNSB. ,,Iedereen heeft bij dat WK kunnen zien wat met Suzanne gebeurde. Ze leverde daar prima prestaties, maar die moesten echt uit haar reserves komen’’, aldus Remy de Wit, de technisch directeur van de KNSB. ,,Dat is reden voor ons geweest om heel goed te kijken hoe Suzanne er nu zowel fysiek als mentaal voor staat. Er zijn ook medische onderzoeken gedaan en de conclusie die we hier gezamenlijk uit trekken is dat Suzanne zich in eigen tempo, apart van het team gaat voorbereiden op het nieuwe seizoen.’’

Ook Suzanne Schulting zelf besefte dat er iets moest gebeuren. ,,Iedereen die mij kent weet dat dit heel moeilijk voor me is’’, vertelde de olympisch kampioene. ,,De afgelopen zeven jaar ben ik bijna dagelijks tot het uiterste gegaan. Dat heeft me heel veel moois gebracht, maar het heeft ook heel veel van me gevergd. Het is nu echt tijd om de batterij helemaal op te laden voordat ik weer volle bak aan de slag ga zoals ik gewend was.’’

Lastig Zo was de afgelopen zomer voor Schulting een heel vreemde. Weg uit het regime van dagelijkse trainingen, weg van de schema’s in

de voorbereiding op een nieuw seizoen.

Opeens was er vrije tijd. ,,In het begin denk je nog ’lekker’. Maar ik ben zó gewend geraakt aan altijd maar trainen en racen.

Als dat dan niet meer mag, als je je lijf rust moet geven, tja, dat is best wel lastig.’’

Maar ze gaf bij de presentatie van de shorttrackploeg in Heerenveen ook aan dat ze daardoor wel meer over zichzelf heeft geleerd. Dat ze het bijvoorbeeld best fijn vond om dingen alleen te doen. ,,Stapte ik op de fiets, podcast op mijn oortjes en gáán. Even niemand om je heen.’’ Opeens beleefde ze plezier aan zaken die ze voorheen altijd als vanzelfsprekend en gewoon had ervaren. De dingen die ze wél mocht doen, waren kleine geluksmomentjes.

Zeker toen ze in de loop van de zomer weer permissie kreeg om het ijs op te gaan. Het plan was op dat moment duidelijk. De eerste serie wereldbekerwedstrijden was aan Schulting niet besteed. Veel te vroeg. Zelf mikt ze op het EK in het Poolse Gdansk. ,,Dan hoop ik mijn eerste internationale races te rijden.’’ Geen must, laat ze erop volgen. ,,Het WK in maart in Ahoy is verreweg het belangrijkste. Dan wil ik er weer staan. En ik heb tijd genoeg om tegen die tijd weer in topvorm te zijn.’’

Leeuw Niels Kerstholt onderschrijft dat laatste.

Dat Schulting pas weer veel later aansloot bij de nationale selectie is helemaal geen ramp, stelt de bondscoach, die de vooruitgang ziet bij Schulting. ,,Ze volgt een eigen traject, kon soms iets meer van het gas af en iets meer dingen naast de sport doen voor ze weer aansloot. Maar dan zie je ook die leeuw in haar weer wakker worden, en dan moeten we eigenlijk nog een beetje afremmen, zeggen dat ze lekker rustig kan opbouwen omdat ze alle tijd heeft. Ze hoeft pas in maart top te zijn.’’

Dat kan prima, stelt Kerstholt. ,,Als je de zomervoorbereiding pakt, die duurt ook zes maanden, van mei tot en met oktober.

En dan zijn er mensen die na zo’n voorbereiding ook heel goed zijn. Suzanne heeft bovendien wel een tijdje wat rustiger gedaan, maar ze is wél blijven trainen.

Het is niet zo dat de kracht weg is of zo.

Dan kun je van daaruit wel zes maanden rustig opbouwen, alleen moet je dat met beleid doen.’’

Suzanne Schulting: ,,Ik hoop er tijdens het EK in Gdansk weer bij te zijn, maar het WK in Ahoy is verreweg het belangrijkste doel.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

Trotse sponsoren

SKATE NL

Jesse Speijers put inspiratie uit Zweed en verrast in WCKT

Dank aan schema Van der Poel

E

en beetje onwennig stond Jesse Speijers in de mixed zone van Thialf de pers te woord, nadat hij een klein halfuurtje eerder voor een daverende verrassing had gezorgd met zijn derde plaats op de vijf kilometer.

Wie hij in vredesnaam was, wilde de verzamelde media weten. Precies dat typeerde de prestatie van Speijers, die zich vanuit het niets naar de World Cup schaatste.

tweede rit kon ik nog wel mijn eigen race rijden, dat vond wel heel lekker. Maar daarna kun je alleen maar afwachten.’’ Hij keek toe in spanning. ,,Ik weet van wie ik het moet hebben en van wie niet. Maar dat dit lukte, had ik niet verwacht. Na de voorlaatste rit wist ik genoeg. Wéér twee jongens die langzamer waren en dan zit je er gewoon bij. Dat was wel even een ontlading, maar ik besef het nog steeds niet helemaal denk ik.’’

In een vijf kilometer die werd gekenmerkt door verrassingen was die van Jesse Speijers zonder twijfel de grootste. De 21-jarige Rotterdammer kwam al in de tweede rit op het ijs, haalde vervolgens zo’n negen seconden van zijn persoonlijk record af en zette zo al vroeg de te kloppen tijd (6.16,46) neer. Daar kwamen alleen Chris Huizinga en natuurlijk ook de wereldkampioen Patrick Roest nog onderdoor. En zo eindigde Speijers met bloemen in de hand voor de microfoons van de media.

Ook voor hem, zo erkende hij, kwam dit wel een beetje uit de lucht vallen. ,,In de trainingen ging het al best wel goed. Ik merkte dat ik echt een stap aan het maken was. Maar dit had ik niet verwacht, zeker niet vandaag. In de

Blijft de vraag staan waar hij ineens vandaan komt. Want natuurlijk schaatst Speijers al langer, maar nooit stak hij echt zijn hoofd uit boven het maaiveld. Maar nu, in zijn derde seizoen bij Team IKO, viel ineens alles op zijn plek. Onverwacht, maar geen toeval, legde Speijers uit. ,,We hebben de hele zomer naar dit punt toegewerkt en ik wist dat ik er goed voor stond.

Ik heb in de zomer echt stappen gemaakt en dat heeft veel te maken met de persoonlijke aanpak en het maatwerk bij IKO van de coaches Erwin en Martin ten Hove, Erik Bouwman en ook onze fysieke coach Jacob.’’

Speijers

Maatwerk

heeft daarin een eigen inbreng, overlegt steeds over de aanpak. Dat werkt voor hem, stelt Speijers. Hij ontleende ook inspiratie aan het schema van de inmiddels gestopte olympisch kampioen, Nils van der Poel. De Zweed met de Nederlandse voorouders baarde enkele jaren terug opzien met zijn extreme aanpak.

Dagelijks honderd kilometer fietsen, of dagelijks een tien kilometer vol doorrijden, hardlopend terug van Thialf naar het hotel in Sneek; Van der Poel deed het allemaal.

Wereldtitels en olympisch gouden gaven hem gelijk. ,,Ik ben wat minder extreem dan Van der Poel, maar ik heb wel ingrediënten opgepikt uit de schema’s die hij openbaar heeft gemaakt nadat hij stopte’’, vertelt Speijers.

Extreme dingen Hij voegde de fietsuren en de wedstrijdduurrondjes toe aan zijn schema. ,,Maar wel iets minder intensief. Van der Poel heeft daar echt twee jaar voor geleefd, heeft heel extreme dingen gedaan, maar inmiddels is hij ook gestopt.

Voor mij moet het wel menselijk blijven. Ik wil graag een iets langere carrière hebben.’’

Maar hij kan, zegt Speijers, daarin wel echt

Jesse Speijers: ,,Van der Poel deed heel extreme dingen. Ik voer de ingrediënten uit zijn schema iets minder extreem door, wil graag een langere loopbaan hebben.’’ (Foto’s Timsimaging / Neeke Smit)

de limiet opzoeken. Kijken wat mogelijk is. ,,Dat bewaken we dan wel, en als het te gek gaat, nemen we een beetje gas terug. En alles gaat in overleg, het schema is niet heilig. Je kunt aanpassen aan het moment.’’

Speijers pakte vooral het fietsen meer op.

Niet zeven dagen in de week, zoals Van der Poel. ,,Maar ik denk wel dat ik op tweeduizend tot drieduizend kilometer meer zit dan vorig jaar, met twintig tot vijfentwintig fietsuren in de week. Ook de intensiteit op de fiets is hoger. Vorig jaar deden we in de zomer echt alles rustig. Nu zijn we wat eerder begonnen met intensieve blokken en dat heeft voor mij heel goed uitgepakt. We hebben ook gemerkt dat het bij mij niet werkt om de motor uit te zetten door een week voor de wedstrijd helemaal gas terug te nemen. Een beetje laten branden is beter.’’

Speijers richtte zich aanvankelijk op shorttrack, maar twee beenbreuken op jonge leeftijd veroorzaakten angst. ,,Ik durfde in de race niet echt meer te duwen en in te halen, dus ging ik vooral hard op kop rijden. Maar dat werkt niet in shorttrack. Wel op de langebaan.’’

Op zijn zeventiende maakte hij uiteindelijk de overstap naar langebaan, en sloot uiteindelijk aan bij Team IKO, waar zijn teamgenoten hem de laatste tijd weleens voor gek verklaarden met al dat fietsen. ,,Ze maakten er wel grapjes over’’, zegt hij met een knipoog. ,,Vroegen ze of ik niet nog even moest gaan fietsen, of kreeg ik de opmerking ‘ga lekker fietsen joh’. Dat soort dingen. Ja, ze hebben er wel om gelachen.’’

Met een brede grijns: ,,Maar dat is nu wel over, denk ik.’’

Geen nieuwe stunt Jesse Speijers kon twee dagen na zijn stunt op de vijf kilometer niet opnieuw verrassen op de tien kilometer. ,,Die ligt mij toch iets minder dan de vijf’’, had hij zelf vooraf al laten weten. Zijn tijd van 13.31,58 was weliswaar een persoonlijk record, maar hij kwam met een elfde plaats niet in de buurt van de top.

- NOVEMBER 2023 - 15

SALOMON + M SALOMON + M MEMORABELE MARATHONS DE WEISSEN DE WEISSEN BIJ UITSTEK BIJ UITSTEK De zege die loopbaan glans gaf Maria Sterk kwam naar Zuidlaardermeer om roodwitblauw ’op te halen’

Wij Wijslijpen slijpen ze ze vlijmmm vlijmmm opopde deWeissensee!

Weissensee!

Marathonschaatsen is al tientallen jaren een sport die boeit. Op kunstijs, maar zeker op natuurijs. Vooral dáár geldt het recht van de sterkste, en slechts een enkele keer dat van de gelukkigste. De schaatsers van de lange adem zijn avonturiers, doorzetters, de cowboys van het ijs. En ze maakten door de jaren heen flink wat mee. In deze serie verhalen haalt SkateNL voor de liefhebbers de mooiste en meest memorabele momenten terug. In deze editie het Nederlands kampioenschap van 2010 op het natuurijs van het Zuidlaardermeer. Een dag die Maria Sterk nooit zal vergeten.

ie de wereld overging door Eric Korver

Ook op het Oostenrijkse bergmeer was het niet gelukt. ,,Ik voelde me dat hele e deed haar naam al een seizoen eigenlijk heel goed’’, kijkt Sterk tijdje eer aan, reed sterk terug. ,,Maar op de een of andere manier et gebeurt niet vaak dat een achter zich had gelaten, werd ze ineens de op kunstijs en natuurijs. zat ik steeds in de verkeerde groepjes, verliezer meer publiciteit laatste. Zelfs geen podium, niks.

Maria Sterk schreef de winst bij in krijgt dan een winnaar. Maar Natuurlijk, De Vries weet dat blijven staan niet in de beslissende groepjes. Daar dat was precies het geval na de Alterook bij marathonschaatsen hoort. Maar in de beste op een cupmarathon, was baalde ik echt van.’’ natieve Elfstedentocht van 2017 op de zo’n wedstrijd, op zo’n manier, en in zo’n Noordlaren. Maar de grote zege Daarnaast was het een roerig seizoen Weissensee. Wie herinnert zich niet de vorm. Dat is heel bitter. ,,Ik was die dag echt die, zegt ze ze zoonomwonden. graag wilde, val van Elma de Vries, met de streep de sterkste’’ ,,Reed leek er dat voor Sterk en haar ploeggenotes Elma letterlijk in het zicht? Ze won daardoor lang alleen, maar voelde datin datte te hoog seizoen niet zitten. Tot die ene de Vries, Kitty Meeth, Karin Maarse en niet, maar ging wel de wereld over. gegrepen was onder die omstandighedag waarop het peloton zich ineens Chris Witty. Het solide schaatsbolwerk den. Daarom liet ik me terugzakken. In dat verzamelen op het ZuidlaarHet beeld bleef lang hangen: Elma de Vries groepjemocht voelde ik dat ik voor de winst reed.

DSB startte aan de vooravond van het die op haar buik over het ijs van de WeisDan bendermeer, je er bijna en gaat het het zo gruwelijk voor tweede Nederlands seizoen in, en opeens zat het kwartet sensee schuift. Ze ziet de finishlijn dichtermis. Ik was er zo dichtbij…’’ kampioenschap in iets meer dan een zonder sponsor. ,,Dat heeft wel wat bij komen, maar tegelijkertijd ziet ze ook de Het beeld van de vallende Elma de Vries ging winst in de Alternatieve Elfstedentocht uit heel Nederland rond. Het Sterker,werd het gingde zelfsdag waarop de jaar tijd. gedaan met ons. De onzekerheid over de Vries probeert de teleurstelling verwerken, maar dat viel niet mee. beeld verdwijnen. de wereld over. Wrang voor winnares Lisa inkomen entefaciliteiten was moeilijk. loopbaan van Maria Sterk Elma de glans Volkomen ontgoocheld kwam Elma de Vries van der Geest was dat vrijwel niemand sprak Opeens waren we met heel andere kreeg die ze verdiende. uiteindelijk over de streep. Als vierde, waar ik daarmee bekend moest worden. Ik had over haar overwinning. De val van De Vries naar de boorplatformen voor de kust. En ze zaken bezig met schaatsen, ze twintig meter eerder nog haar naam al in veel liever gewoon gewonnen.

Daarvoor wasdan werd overal belicht. De Duitsers trokken er vliegt tegenwoordig echt en in hetwas ’grote werk’. mooie sierletters bijgeschreven zag op het ’’ ruis op de op nationale televisie zelfs zo’n twintig minu- ik naar de Weissensee gekomen. ,,Grotere voor dit werk zijn er eigenlijk er veel lijn. heli’s Gelukkig vonden bord met winnaars van de Alternatieve. Ze jaar later is De Val gewoon een onderten voorNatuurlijk uit om tot in de puntjes te analyniet’’, legt ze uit. ,,Er kunnen bij ons negenwas Maria Sterk alVijfeen we in Cowhouse vrij snel een nieuwe begreep er helemaal niets van. deel geworden van het leven van Elma de seren waar het voor de Friezin nou precies tien passagiers achterin zitten. De lengte van paar jaar een ’grote mevrouw’ in een sponsor, maar de eerste fase21van ,,Niet te geloven’’, stamelde Elma de Vries pogingen fout ging. Vertragen, herhalen, terugspoelen. Vries. Ze heeft geen verwoede de heli is gewoon meter.het En het is best datalswemelde van de toppers. met een stem vol onbegrip. ,,Ik weet wat het ondernomen om de herinnering uit tewas wis- zo druk, Dat kanpeloton je zo vaak doen je wilt, maar uitdoor’’de huidige situatie wordt seizoen heelmaar lastig. is, heb hier al een keer gewonnen, een paar sen, maar er ook niet overdreven vaak eindelijkDe komt het op hetzelfde neer: Elma Friezin het waarschijnlijk nog drukker.’’ inmiddels 44-jarige reedhoeft een keer op het podium gestaan. Dan telt alleen te worden herinnerd. Gebrand Toch is ze al snel de Vriesindrukwekkende haakte in het ijs en bleef niet op de bijaan Maar het zijn dus haar collega’s die Elma erelijst elkaar in een de winst. En ik deed alles goed. Maar tot de conclusie gekomenZo dat keerden de uitkomst Sterk been. de Vries nog weleens herinneren en haar ploeg wat aan het tijd waarin ze het moest opnemen tegen één klein, lullig gaatje en het is over. van die Alternatieve niet alleen maar triest Gebroken zat de rijdster van – toen nog – echec op Weissensee. ,,Dan hebben ze me gestrest terug uit Oostenrijk.

Daar grote vrouwen uit demidmarathonsport als besefte ik al snel dat die eens opgezocht op Google, enwas Dit verzin je niet.’’ was. ,,Nee, ook toen Palet Schilderwerken op een koelbox, zien ze dat ik opopgeleverd zich goed gereden, maar Ontreddering klonk in haar stem, val veel meer aandacht heeft den op Mariska de finishstraat. ,,Godverdomme jongeschaatst heb.

Maaruiteinnatuurlijk zien ze dan Huisman, Daniëlle Bekkering, beetje berusting ook. Maar haar ogen dan wanneer ik gewoon gewonnen had. Ik gens, hoe is dit mogelijk’’, stamelde ze. ,,Ik ookeens het filmpje die val voorbijkomen. delijk was er niet eenvan podiumFoske Tamar van der Wal, Carla Zielman, stonden nog vol ongeloof. ,,Voor mijn gevoel had ‘m. Ik zag de boog, ik had ‘m.’’ kreeg ook reacties van mensen die wat verIn die zin word ik er nog weleens aan herinplaats voor het team. ,,We richtten ons Mireille Reitsma en Jolandawonderd Langeland. was ik er al. En ineens schuif ik zó hard over vaststelden dat wij als vrouwen nerd. En laatst tijdens de Grand Prix in Luleå al op Zweden, maar opeens kwam het ijs. Ik gleed ver door, zag de anderen Publiciteit ook gewoon tweehonderd kilometer reden, was er nog een verslaggever van TubanMaar Sterk miste nog een blikvanger op niet komen, maar wel de finish naderen. Ik dat soort aandacht was erdeze ook. In wedstrijd die zin is Maar elk nadeel heeft een voordeel, om het tia die de vergelijking maakte met Aggie tussendoor.

Een NK die erelijst, een grote titel. het uiteindelijk wel positief geweest. Aan dacht dat ik het gewoon ging halen. Glijzo maar eens te zeggen. Nooit eerder geneWalsma die daar net voor de streep werd op natuurijs in eigen land, ja, dat was Diedeleek in dat seizoen dend. Gewoon over,,Ik die streep glijden.

Maar reerde Elma Vrieser zóveel publiciteit voor 2009-2010 de andere kantook kon ik die wedstrijd onderingehaald.’’

Maria Sterk komt juichend over de streep op het Zuidlaardermeer. heb dit nooit natuurlijk Enblijkt ik was echt tien meter de finish lig ik dandat tochik stil,de zichzelfniet of voormeer haar ploeg.

De iconische foto keerde brengen interug een lange rij van wedstrijden prachtig. die YouTube inderdaad de grootste bron te komen.

Sterk ergens verteld, maar de avond voor het NK heb ik tegen mijnvoor ouders gezegd zie ik de anderen komen en word ik gewoon van haar val haalde alle kranten en ook op ik bijna heb gewonnen. Wat dat betreft was van inspiratie voor de mensen die nog even gebrand.

Ik moest mijn kop leegmaken, van de Weissensee met lege handen. volgende dag dat roodwitblauwe pak ging ophalen.’’ (Foto’s Timsimaging / Neeke Smit)

H

Z

VLIJMSCHERPESCHAATSEN SCHAATSEN VLIJMSCHERPE WARMEVOETEN VOETEN WARME COMFORT COMFORT STERKEN ENSTABIEL STABIEL STERK

vierde. Onvoorstelbaar.’’

Bitter

televisie was er aandacht voor het ongelooflijke misfortuin van De Vries. De publicitaire waarde van pech bleek ineens enorm, maar dat was voor Elma de Vries slechts een haal schrale troost. ,,Ik kreeg zóveel reacties na die wedstrijd. Van collega’s, vrienden, familie en zelfs van onbekenden uit binnen- en buitenland. Het is heel fijn dat mensen met je meeleven. Maar het was ook heel dubbel dat

het heel dubbel, want natúúrlijk had ik die wedstrijd ook graag gewonnen.’’

VRIENDEN VAN HET MARATHONSCHAATSEN Een zekere zege veranderde zo in de bitterste nederlaag uit de loopbaan van Elma de Vries, die tegenwoordig samen met Imke Vormeer is neergestreken in Schotland, in de buurt van Aberdeen. Van het kopgroepje van vier, waarvan ze drie rijdsters al ruim

Pilote

Ze wordt er niet al te vaak meer aan herinnerd, maar soms toch nog wel. Zoals in Schotland, waar De Vries in de omgeving van Aberdeen werkzaam is als helicopterpilote en zo voorziet in het transport van mensen

het leed van De Vries willen aanschouwen. ,,Dat filmpje is echt wel veel bekeken. Er zijn zelfs Hongaarse vrienden die in Canada wonen die het al wisten te vinden. En hun familie natuurlijk ook.’’ Lachend: ,,Er is ook een filmpje in slow-motion van gemaakt, en er is zelfs een creatieveling geweest die er een gifje van heeft gemaakt. Dat was nooit gebeurd als ik had gewonnen.’’

®

06 22 91 53 76 ARJA

06 22 91 53 76 ARJA

ICE-SKATE.NL ICE-SKATE.NL

Trots op onze schaatsers en boeren!

- MAART 2022 - 17 1041 - FW Adv schaatsen en skeelers.indd 2

16 - NOVEMBER 2023 -

1041 - FW Adv schaatsen en skeelers.indd 2

er gewoon voor gaan en wel zien waar het schip strandt.’’ Sterk lacht. ,,Ik heb dit nooit ergens verteld, maar de avond voor het NK heb ik tegen mijn ouders gezegd dat ik de volgende dag dat roodwitblauwe pak ging ophalen.’’

Sterk besefte dondersgoed dat zich een plotselinge kans aandiende om alles goed te maken, om alle tegenslag van het seizoen weg te spoelen. ,,Opeens was dit de belangrijkste wedstrijd van het seizoen en er moest wat gebeuren.

En ik was al te vaak vierde geweest op een NK. Maar het grote verschil was dat ik er toch iets meer ontspannen in ging dan bijvoorbeeld op de Weissensee. Ik denk dat dat het meest heeft geholpen.’’

Een echt plan hadden Sterk en haar ploeg niet voor de koers over zestig kilometer, anders dan dat ze het om beurten wilden proberen. ,,Zo gaat dus binnen een team. Dus toen Kitty Meeth werd teruggehaald, ben ik gegaan.’’ Ze was aanvankelijk alleen, tot Mireille Reitsma de oversteek maakte. ,,Dat was wel de ideale rijdster om mee te hebben. Ze wilde altijd rijden, en was net als ik geen sprinter. Maar we hadden niet veel voorsprong en we hadden helemaal niet het idee dat dit de beslissende ontsnapping was. Maar het bleef wat hangen. Het peloton kwam niet dichterbij, wij liepen niet verder uit. Daarom zijn we doorgegaan, want terugvallen was ook geen optie.’’

Sneeuwjacht Samen ploegden Sterk en Reitsma door de sneeuwjacht die het Zuidlaardermeer inmiddels teisterde. Grote vlokken veranderden de ijsvloer in een poollandschap, waarin de twee vluchters uiteindelijk voelden dat dit hun kans was. ,,We spraken af elkaar niet uit te spelen. Daarvoor was de voorsprong niet groot genoeg. We wilden tot de laatste ronde doorrijden en dan zagen we het wel. Nee, dat is niet met zoveel woorden gezegd, maar we wisten het allebei.’’

De parade van klasbakken in het peloton had het nakijken. Te afwachtend, te weinig lef, bang om te

,,Pas na de finish heb je in de gaten wat zo’n grote wedstrijd teweeg brengt. Wat er dan gebeurt qua media, telefoon, dat was echt bizar.’’ verliezen. Dat deden ze uiteindelijk toch, want in de verte zag het peloton Sterk en Reitsma sprinten om de winst. ,,Nou ja, een echte sprint was het niet eens’’, zegt Sterk. ,,Ik reed gewoon weg. In de koers voelde ik me ook al de sterkste, en in de laatste ronde dacht ik alleen maar dat ik moest blijven staan om een goede kans te hebben.’’

Reitsma moest haar al snel laten gaan, en met gebalde vuisten kwam Sterk over de streep. En vervolgens brak een gekkenhuis los zoals ze niet eerder in haar loopbaan had meegemaakt. ,,Dan pas heb je in de gaten wat zo’n grote wedstrijd teweeg brengt. Wat er dan gebeurt qua media, telefoon, dat was echt bizar. En dan besef je ook dat je in één wedstrijd een heel seizoen hebt goedgemaakt. Het deed ook veel met het team. Elma de Vries werd later Nederlands kampioen allround, dus die sponsor, Rinse Andringa heette die man, bleek een gouden zet te hebben gedaan.’’

Te duur Voor haarzelf leverde de zege op het Zuidlaardermeer vooral meer naamsbekendheid op. Financieel werd de schaatsster uit Hallum er nauwelijks wijzer van, en ook in het seizoen daarna bleef een vet contract achterwege. ,,Cowhouse stopte na dat seizoen weer, maar nieuwe sponsoren waren huiverig.

Die dachten echt dat wij, omdat we bij DSB vandaan kwamen, allemaal dikke salarissen hadden, dat we te duur waren.

Nou, dat was zeker niet zo. Dus uiteindelijk heeft het me vooral publiciteit gebracht, net als dat het geval was met het halen van het werelduurrecord.’’ Dat laatste had ze overigens ruim tien jaar in handen, tot Carien Kleibeuker het record in december 2015 verbeterde.

Op dat moment had Maria Sterk al afscheid genomen, vanwege de zwangerschap van haar eerste kindje.

Tegenwoordig heeft ze drie kinderen. ,,Twee meiden en een jongen, de oudste acht, de jongste vier. De oudste twee zitten inmiddels ook op de schaatsclub, de jongste doet nog aan peuter- en kleuterschaatsen in de Elfstedenhal.’’

Daar is Sterk zelf ook nog regelmatig te vinden als trainster van Team Frysk. ,,Doe ik samen met Floor van den Brand, Oege Ferwerda, Richard Touber en Henk Dijkman. Fantastisch om te doen en zo betrokken te blijven bij de schaatssport.’’

Ze volgt het marathonschaatsen nog nauwlettend. ,,Ik blijf het fantastisch vinden.’’ Zo ziet ze zowaar ook generatiegenoten als Zielman en Langeland weer terugkeren op het ijs. En ook bij haar, bekent Sterk, kriebelt het wel eens.

Maar een terugkeer zit er niet in. ,,Weet je, je gaat altijd vergelijken met de tijd waarin je nog heel veel uren trainde.

Naar wat je deed, wat je haalde. Dat

gevoel kun je nooit meer terugkrijgen.

Ik heb nu andere dingen. Heb zwemmen opgepikt, ben wat actiever gaan hardlopen, en zo doe ik ook wat triatlons. Daarin ben ik onderaan begonnen en kan ik me eigenlijk alleen maar verbeteren verbeteren. Juist dát vind ik leuk, dat geeft veel meer voldoening.’’ Ooit wil ze nog eens een hele triatlon volbrengen. ,,Dat is de ultieme uitdaging. Maar dan moeten de kinderen wat ouder zijn, want daar is echt veel meer training voor nodig.’’

Blijven hangen Als het gaat om haar schaatsloopbaan moet Maria Sterk het dus blijven doen met de herinneringen. Vooral die aan de mooiste dag uit haar carrière, de dag waar mensen nog regelmatig over beginnen. ,,Dat is toch een overwinning die is blijven hangen, waar de meeste wedstrijden snel weer vergeten worden.

Maar een Nederlands kampioenschap op natuurijs in eigen land, dat blijft bijzonder.’’

En nog een saillant detail: het was uiteindelijk ook meteen de laatste zege in de loopbaan van Maria Sterk, die daarna nog wel grossierde in podiumplaatsen, maar tot haar laatste wedstrijd in januari van 2015 nooit meer won. ,,Meen je dat? Dat heb ik mezelf eigenlijk nooit gerealiseerd. Maar wel een prachtige laatste zege dan.’’

VRIENDEN VAN HET MARATHONSCHAATSEN

- NOVEMBER 2023 - 17

Brit Qualm: ,,Ik bleef positief, heb geen moment gedacht dat ik nooit meer zou kunnen schaatsen.’’ (Foto’s Timsimaging / Neeke Smit)

Brit Qualm waardeert het leven nog meer na ongeval

Wonder op het ijs

door Lisa Deen

D

at marathonschaatsster Brit Qualm dit seizoen ’gewoon’ bij alle wedstrijden aan de start verschijnt, mag gerust een wonder genoemd worden.

Qualm ontsnapte in maart tijdens een ongeluk op een studentenfeest aan een dwarslaesie.

Ondanks alles wist ze één ding zeker: ze zou terugkeren op het ijs. Met twaalf pinnen in haar rug schaatst ze nu weer haar rondjes.

,,Wat ik nu allemaal al kan, had geen arts voorspeld’’, zegt Qualm lachend. ,,In mijn rug zitten twaalf pinnen met een totale lengte van 25 centimeter. Natuurlijk voelt het door al het staal allemaal niet meer zoals vanouds. Ik kan mijn rug bijvoorbeeld niet meer zo goed bol maken. Je kunt hem misschien het beste vergelijken met die van een negentigjarige. Het is door die pinnen gewoon een hele oude rug, ik ben heel stijf.

Maar als ik kijk naar wat ik ondanks alles nu alweer kan, dan is dat heel bijzonder.’’

In maart hing de vlag er immers wel anders bij. Het marathonseizoen zat er net op en Qualm ging met vrienden naar een studentenfeest in Delft. Tijdens het feest stond ze in de buurt van een bovenverdieping waar zojuist een jongen op de trapleuning was geklommen om vervolgens naar beneden te glijden. Nog voor hij dat kon doen ver-

loor hij echter zijn evenwicht en knalde hij naar beneden, met zijn volle gewicht op Qualm.

Onderzoek wees uit dat de schaatsster haar lendenwervel had gebroken, dat hij was verschoven én dat het ruggenmerg was aangetikt. Ook bovenin had ze twee wervels gebroken. Door een operatie werden alle wervels uiteindelijk vastgezet. ,,Ik kreeg te horen dat het op een haartje na geen dwarsleasie was’’, blikt de rijdster van team Vreugdenhil/VGR Sport terug. ,,In eerste instantie was ik bang dat ik nooit meer zou kunnen lopen. Maar toen ik hoorde dat het geen dwarslaesie was, durfde ik stiekem al snel weer aan schaatsen te denken. Het was misschien wel één van de eerste dingen waar ik de artsen naar vroeg. Maar ze konden op dat moment niets zeggen.’’

Qualm bleef ondanks alles positief. ,,Ik heb geen moment gedacht dat ik nooit meer

Schaatslessen voor jong en oud?

Of schaatsreizen naar Zweden?

Dat doe je bij

072 - 52 00 924 info@inbalansalkmaar.nl www.inbalansalkmaar.nl

18 - NOVEMBER 2023 -

zou kunnen schaatsen. Steeds stelde ik kleine doelen voor mezelf. Eerst vijf minuten, toen tien. Steeds werd het meer. In eerste instantie was ik al heel dankbaar dat ik mijn dagelijkse dingen kon doen, dat ik kon lopen. Dat was al ontzettend fijn. Maar uiteindelijk wilde ik vooral ook weer schaatsen. Ik ben ontzettend blij dat ik dat voor elkaar gekregen heb. Hopelijk kan ik weer op niveau komen. Daar wil ik alles aan doen.

Maar als het niet zo is, dan is dat ook goed en kan ik daar mee leven.’’

Naast haar revalidatieproces richtte Qualm zich in die periode ook op het afronden van haar tweede jaar van de opleiding sociaal juridische dienstverlening. ,,Ik wilde geen vertraging oplopen. Vanuit het ziekenhuis mailde ik alle docenten en heb ik online lessen gevolgd. Ik zat onder de morfine en leerde toch voor mijn tentamens. Zó graag wilde ik het halen.’’ Het tekent haar doorzettingsvermogen. ,,Ook al ging het ook wel een beetje vanzelf’’, zegt Qualm bescheiden. ,,Als je zoiets meemaakt, gaan bepaalde dingen op de automatische piloot. Je stelt doelen en wilt verder. Ik vond het vreselijk om maar in bed te liggen en niets te doen. Ik wilde nuttig zijn en daarom legde ik mijn prioriteit bij school.’’

Toekomst Over het ongeluk wil ze het liefst niet meer te veel hebben. Nee, haar blik staat op de toekomst gericht. ,,Maar als zoiets gebeurt, sta je wel even stil bij hoe goed je het eigen-

lijk allemaal hebt. Mijn leven liep op rolletjes, alles kwam altijd wel op zijn pootjes terecht. Pas nu ik grotere problemen heb gevoeld denk ik: kleine tegenslagen zijn zo erg nog niet, daar moet je niet over zeuren.

Ik ben het leven misschien nog wel meer gaan waarderen.’’

Dat komt ook door de hulp en de steun die ze kreeg van haar ouders, familie, vrienden, ploeggenoten en trainers. ,,Ze hebben vanaf moment één in me geloofd en me er doorheen gesleept. Daar heb ik heel veel motivatie uitgehaald.’’

Vanaf nu hoopt Qualm zich elke wedstrijd steeds weer iets te verbeteren, al weet ze dat dat een proces van de lange adem is. ,,Voor mij draait het momenteel puur om het uitrijden van de wedstrijden. Dat vind ik eerlijk gezegd echt vreselijk. Het liefst maak ik samen met het team een plan en doe ik mee om het beste resultaat. Maar ik moet ook realistisch blijven. Het is al mooi als ik me elke wedstrijd iets verbeter. Elke training en elke wedstrijd weer een stapje verder, met het behoud van het plezier, dat is waar het nu om gaat.’’

Langzaam hoopt ze steeds een stukje beter te worden. ,,Nu rijd ik nog achteraan’’, lacht ze. ,,Ik denk dat ik op dit moment de hardheid nog mis, omdat ik de hele zomer niet heb getraind. Pas in oktober heb ik in Inzell mijn eerste ijstrainingen af kunnen werken.

Ik kom van ver. Het is mijn doel en hoop om uiteindelijk weer écht te kunnen meedoen.’’

Reis met In Balans Z naar Zweden

weden raakt steeds meer in trek bij de liefhebbers van schaatsen op natuurijs. Bij In Balans weten ze daar alles van. De schaatsschool van de Alkmaarse Meent organiseert al ruim twintig jaar schaatsreizen naar het midden van Zweden, en de belangstelling daarvoor groeit nog elk jaar. Dit keer reist het gezelschap van 26 januari tot 4 februari weer naar Orsa.

Schaatsers van In Balans genieten in Zweden. ,,Vorig jaar was één van de mooiste jaren.

Fantastisch ijs en geweldig weer.’’

Praat over Zweden, en Rob Baars raakt niet uitgesproken. Het enthousiasme spat er vanaf bij de eigenaar van In Balans, voor wie de schaatsreis naar Scandinavië één van de absolute hoogtepunten van de schaatswinter is. Ook nu kijkt hij alweer uit naar de reis eind januari, waarvoor de voorbereidingen in volle gang zijn.

De reis gaat naar Orsa, een klein plaatsje in de omgeving van het meer bekende Mora, dat aan het prachtige Siljan-meer ligt. Siljan is een begrip in Zweden, met aan de boorden prachtige plaatsjes als Leksand en Rattvik in het zuiden en oosten en aan de noordzijde dus Mora. De schaatsers van In Balans strijken neer in een hotel in Orsa, waar ze zo kunnen opstappen op het Orsasjön, het kleinere meer dat direct in verbinding staat met Siljan. ,,Daar ligt altijd twintig tot dertig kilometer uitstekend geprepareerd ijs. Een plezier om op te schaatsen’’, vertelt Baars.

Schaatsen in Zweden is een geweldige en unieke ervaring, vervolgt hij. ,,De natuur is prachtig, en het ijs is eigenlijk altijd goed. Er ligt een enorm dikke ijsplaat, waar we ook zonder enig probleem met voertuigen op kunnen. Maar wat mensen vooral heel erg

waarderen, is de rust en de ruimte. Het is absoluut genieten om daar te kunnen rijden.’’

Hondenslee Schaatsen gebeurt meestal in de ochtend, zodat er daarna ruimte is voor andere activiteiten. Baars en z’n collega’s van In Balans nemen de mensen mee langlaufen, skiën, ze gaan eropuit met de hondenslee of wandelen op sneeuwschoenen. ,,En we gaan natuurlijk ook een wedstrijd kijken bij de ijshockeyclub.

We hebben contactpersonen die alles voor ons regelen. En alles is vrijwillig. Je mag mee als je wilt.’’ Daarmee typeert hij ook meteen het mooie van Zweden. ,,Het land is enorm veelzijdig.’’

De reis zelf is ook al leuk om mee te maken.

De bus vertrekt vanuit Alkmaar, rijdt naar het Duitse Kiel, waar de nachtboot wordt gepakt naar Göteborg. Van daar gaat het met de bus weer verder naar Orsa. Onderweg is het genieten van het prachtige Zweedse landschap. ,,Maar de gezelligheid begint eigenlijk al meteen in de bus en op de boot. Daar leren de mensen elkaar echt al kennen.’’ Succes kenmerkt zich door herhaling, en als je het zo bekijkt, doet In Balans het heel goed. ,,Er zijn veel mensen die meerdere jaren meegaan.

Het percentage terugkeerders ligt hoog.’’

Er is jaarlijks echter maar één reis, en als de bus vol is, dan is het klaar. Kortom, je moet er snel bij zijn. Aanmelden kan via het inschrijfformulier op de website inbalansalkmaar.nl.

Overigens is er maandag 8 januari ook nog een informatiebijeenkomst voor de schaatsliefhebbers die meer willen weten. De aanvang is 20.00 uur.

- NOVEMBER 2023 - 19

ZATERDAG 18 NOVEMBER 2023 - IJSBAAN HAARLEM

DAIKIN MARATHON CUP 5

PRIJS VANAF 16 JAAR : €10 JEUGD T/M 15 JAAR: €5.00

JAN VAN DER HOORN SCHAATSSPORT MARATHON

IN HAARLEM GEBEURT HET!

17:00 VROUWEN BELOFTEN

SCHAATSEN.NL/TICKETS

18:00 MANNEN BELOFTEN 19:15 VROUWEN TOPDIVISIE 20:30 MANNEN TOPDIVISIE

Bij besteding bij Jan van der Hoornschaatssport in Ter Aar of Haarlem van minimaal 100 euro ontvangt u 2 gratis toegangskaarten.

DE JAN VAN DER HOORN SCHAATSSPORT MARATHON IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

20 - NOVEMBER 2023 -

Diane Valkenburg maakt marathonploeg Jumbo-Visma fysiek sterker

Het lijf optimaal tunen Z

e stond ooit zelf twee keer aan de start van een marathon, maar daaraan bewaart Diane Valkenburg niet al te beste herinneringen. De inmiddels oud-schaatsster geniet een stuk meer nu ze langs de kant staat namens team Jumbo-Visma, waar ze aan de slag is gegaan als trainer en bewegingswetenschapper. ,,Voor elke sporter is zijn lijf het belangrijkste instrument, en het is zó mooi dat optimaal te tunen.’’

De marathons die ze ooit zelf reed, mogen geen naam hebben, zegt Diane Valkenburg (39) met een lach. ,,Dat was puur als training, maar het viel me vies tegen. Je moet echt van goeden huize komen om met die dames mee te kunnen rijden. Dat was ook mijn laatste seizoen. In het voorjaar van 2016 ben ik gestopt.’’

Valkenburg kon op dat moment terugkijken op een mooie loopbaan, waarbij ze acteerde op EK’s, WK’s en ook de Olympische Spelen. ,,Ik heb een fantastische tijd gehad, waarvan ik enorm heb genoten. Ik heb alles eruit gehaald wat binnen mijn mogelijkheden lag. Maar mijn belangrijkste motivatie was mezelf verbeteren, dat is altijd al zo geweest. En ik merkte dat juist dat lastig werd of niet meer lukte. Ik heb alles gedaan om dat nog voor elkaar te krijgen, maar op een gegeven moment heb ik geaccepteerd dat het goed was zo.’’

Na haar afscheid verdween Valkenburg eigenlijk nooit echt uit de schaatssport. Ze werd assistent-trainer bij het gewest ZuidHolland, waar ze zelf ook veel aan te danken had. ,,Zo kon ik iets terugdoen.’’ Vervolgens ging ze ook aan de slag in het wattbike-trainingscentrum van Wim Zoetemelk, die indoor fietslessen gaf. ,,Hij wilde graag ook de mogelijkheid inspanningstesten af te nemen en als bewegingswetenschapper kon ik dat doen.

Vond ik een heel mooie kans.’’

Fantastisch De trainingen bij het gewest brachten haar uiteindelijk ook bij Jumbo-Visma. Ze kwam op de ijsbaan regelmatig Jac Orie

tegen, die vertelde over de nieuw op te richten marathonploeg. ,,Hij vroeg of ik het zag zitten daar trainer en bewegingswetenschapper bij te worden. Vond ik fantastisch natuurlijk.’’

Zo belandde ze uiteindelijk toch nog in de marathonsport. Daar geniet Valkenburg al vier jaar lang van het werken met de mannen uit de ploeg van Peter de Vries. Die probeert ze fysiek optimaal te prepareren. ,,Ik vind het heel mooi hoe je lichaam in elkaar zit en hoe je functies van je lichaam kunt veranderen door middel van training of door verandering van omstandigheden. Nu is het marathonschaatsen, dat natuurlijk nog relatief dicht bij langebaanschaatsen staat. Maar of het basketbal is, of volleybal, of voor mijn part kitesurfen; in elke sport is je lijf het belangrijkste instrument. En ik vind het mooi dat instrument zo goed mogelijk te tunen om tot een optimale prestatie te komen.’’ Daar staat ze nog altijd hetzelfde in als destijds als schaatsster. ,,Ja, ook nu wil ik mezelf nog constant verbeteren.’’

Naast haar parttime werk bij JumboVisma heeft ze ook nog haar eigen bedrijf Beter Trainen, waarmee ze inspanningstesten afneemt. ,,Een voortvloeisel van het werk dat ik bij Zoetemelk deed.’’

Motor Haar belangrijkste taak bij de schaatsploeg, stelt Valkenburg, is om de marathonmannen fysiek zo sterk mogelijk te krijgen. Wie de eerste marathons van het seizoen een beetje heeft gevolgd, kan alleen maar concluderen dat ze daarin is geslaagd. Harm Visser won drie van de eerste vier races voor Jumbo-Visma. ,,Ze rijden goede wedstrijden’’, ziet ook Valkenburg. ,,Maar dat komt door een combinatie van factoren. Je kunt een sterke motor bouwen, maar daarnaast heb

Diane Valkenburg: ,,Door de testen kun je vaststellen dat de jongens sterk verbeterd zijn ten opzichte van hoe we gestart zijn. En die lijn houden we goed vast.’’ (Foto’s Timsimaging / Neeke Smit)

je efficiëntie nodig om die motor te kunnen omzetten in snelheid op het ijs. Daar werk ik samen met Ingmar Berga aan. En vervolgens is het aan Peter de Vries en Ingmar om het tactisch plan te maken waarmee het werk bekroond moet worden.’’

Orie is altijd een man geweest van meten en testen, en dat gebeurt ook bij de marathonschaatsers. ,,We meten en testen veel’’, vertelt Valkenburg. ,,De Wingate sprinttest, de VO2max Test en vaker een submaximaal test. Aan de hand daarvan, maar ook door lactaatmetingen tijdens de trainingen, kan ik heel goed zien hoe een individu zich ontwikkelt. Dat doe ik wel zoveel mogelijk individueel, maar waar het mij uiteindelijk om gaat is om de gemiddelden van de hele ploeg omhoog te krijgen, zodat je uiteindelijk meer kans hebt op goede prestaties.’’

Valkenburg is inmiddels vier jaar bezig met de marathonploeg, die helemaal nieuw werd opgezet. Over die periode ziet ze de verbetering, zeker bij de rijders die al vanaf het begin met

haar werken. ,,Testen zijn natuurlijk altijd een momentopname, en er zitten altijd schommelingen in, maar door de gemiddeldes zie je wel een trend. Dan kun je vaststellen dat de jongens sterk verbeterd zijn ten opzichte van hoe we gestart zijn.

En die lijn houden we goed vast.’’

Progressie Dat is ook terug te zien in de resultaten, stelt ze. ,,Zeker afgelopen seizoen was de progressie te zien. In het begin van het seizoen waren we nog niet in staat de overwinning te pakken en gedurende het jaar werden we steeds beter. Aan het einde van het seizoen zag je dat het echt heel goed ging, en vervolgens zie je dat we nu starten met die overwinningen. We staan er fysiek echt beter voor, al is dat natuurlijk niet de enige reden voor het succes. Ook als ploeg functioneert het goed. Iedereen is bereid met en voor elkaar te rijden. Dat is weer de verdienste van Peter de Vries en Ingmar Berga.’’

Ze is inmiddels ook echt wel ’gepakt’ door de marathon. ,,Ik kan echt genieten van de dynamiek. Niemand kan het in z’n eentje, ook Harm Visser niet. Je moet het met elkaar doen. Dan vind ik het mooi als ze handige, slimme plannetjes bedenken, uitvoeren en daarmee de rest van het peloton te slim af zijn. Het allermooiste is natuurlijk als we het ook nog in de finale kunnen afmaken.’’

En daarover hebben ze bij Jumbo-Visma tot nu toe niet te klagen.

IMPORTEUR BENELUX VAN: IMPORTEUR ZATERDAG 11 NOVEMBER 2023 - DE UITHOF, DEN HAAG VAN: BENELUX

DAIKIN MARATHON CUP 4 UITHOF BOKAAL

info@dito.nl

www.dito.nl

info@dito.nl

www.dito.nl

THE LEADER IN BLADE SHARPENINGTM THE LEADER IN BLADE SHARPENINGTM

KOOP JE TICKETS IN DE ONLINE VOORVERKOOP EN ONTVANG EEN GRATIS CONSUMPTIE IMPORTEUR SCHAATSEN.NL/TICKETS BENELUX VAN:

IMPORTEUR IMPORTEUR BENELUX VAN: BENELUX VAN:

THE LEADER IN BLADE SHARPENINGTM THE LEADER IN BLADE SHARPENINGTM

dito.nl www.dito.nl www.dito.nl THE LEADER IN BLADE SHARPENINGTM

ww.dito.nl

PRIJS VANAF 16 JAAR : €10 JEUGD T/M 15 JAAR: €5.00

PRODUCENT VAN DIAPROF® EN LEVERANCIER VAN DMT® DIAMANT SCHAATS SLIJPSTENEN O.A. LEVERBAAR VIA DE ERKENDE SCHAATS- EN SPORTWINKELS

22 - NOVEMBER 2023 20 - OKTOBER 2023 -

18:00 VROUWEN BELOFTEN 19:00 VROUWEN TOPDIVISIE 20:15 MANNEN TOPDIVISIE 21:45 MANNEN BELOFTEN

Jan van der Hoorn Schaatssport begrip in schaatswereldje

A

Kennis, kwaliteit en service

an één paar ogen heb je als schaatser niet voldoende in de winkel van Jan van der Hoorn Schaatssport. Waar je ook kijkt, altijd valt de blik op iets van je gading, op iets dat zeker nog wel een keer op een verlanglijstje past. Los van al het moois is er echter één ding waarom de winkel vooral bekend en geliefd is: de uitstekende service.

Ter Aar is geen groot dorpje. Nog geen tienduizend zielen, en sinds een paar jaar ook niet meer zelfstandig, maar behorend bij de gemeente Nieuwkoop. Waar het dorp vooral bekend van is? Schaatsers en schaatsen. De familie Van der Hoorn zette Ter Aar op de kaart door in een paar jaar tijd twee Elfstedenwinnaars te leveren.

Eerst Jan W van der Hoorn in 1947 en vervolgens Jan van der Hoorn in 1956. Voor die laatste was dat het sein meer werk te maken van een handel in schaatsen. ,,Daar is het mee begonnen’’, blikt zijn zoon Rick van der Hoorn terug. ,,Het was nog niet veel destijds, want er waren geen kunstijsbanen. Maar langzaam is het

gegroeid en uiteindelijk een beetje uit de hand gelopen. De winters van 1985, 1986 en 1987 hebben daarbij wel een boost gegeven.’’ De familie bezat bloemenkwekerijen met anjers en de prachtige strelitzia. ,,Dat was mijn vaders favoriet. Maar toch zijn we met de kwekerijen gestopt en hebben we ons fulltime op de schaatswinkel gestort.’’

De locatie in Ter Aar bleek perfect. Centraal tussen de ijsbanen van Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Leiden en ook Rotterdam. Steeds vaker weten schaatsers de weg te vinden naar de winkel. ,,Onze klanten komen ruwweg van binnen een straal van honderd kilometer. Ze zijn best bereid om een halfuur, drie kwartier in de auto te zitten om keuze te hebben in onze collectie.’’ Die schaatsers zijn over het algemeen goed geïnformeerd. ,,Ze hebben zich vaak al georiënteerd op internet, weten wat ze willen. Maar ja, een schaats koop je niet online. Je moet echt naar de winkel voor het juiste advies.’’

Daar zijn ze bij Van der Hoorn in gespecialiseerd. ,,We hebben toch wel echt een naam opgebouwd in service, kwaliteit en

kennis. Dat trekt gewoon heel veel mensen. En wij hebben maar één doel: zorgen dat de mensen met de juiste schaatsen naar huis gaan. Dat is echt een specialisme geworden, dat op maat maken van de schaatsen. Daarin hebben we ons heel erg ontwikkeld. Ons advies is niet prijsgebonden. Daar kijken we helemaal niet naar.

Het gaat om de schoen, om de pasvorm.

En soms is de juiste schoen een duurdere, soms is het een goedkopere. Prima. Mensen moeten iets kopen waar ze echt iets aan hebben en waar ze het meeste plezier aan beleven. Het belang van de klant staat voorop.’’

In de schappen van Van der Hoorn tref je in ieder geval schaatsen en schoenen aan van de vier grote merken van dit moment: Viking, Groothuis, Freeskate en EHS. ,,In schoenen en onderstellen zijn dat wel de vier grootste pijlers van dit moment.’’

In de zomermaanden maakt Van der Hoorn overigens een opvallende verschuiving.

Rick van der Hoorn, met een lach: ,,Dan hebben we alles voor de triatlon. Daar doet mijn neefje aan. Wetsuits, zwemkleding, zwemattributen. Dat is ook leuk.’’

Maarten Dam geniet elke dag in restaurant ijsbaan Haarlem

Café, kantine, praathuis, restaurant H et verging Maarten Dam zoals menig ander. Je rolt ergens in, en voor je het weet ben je een half leven verder. In het geval van de Haarlemmer geen probleem, want de man van het restaurant in kunstijsbaan Haarlem heeft het nog net zo naar zijn zin als op de eerste dag. ,,Ik heb er geen dag spijt van gehad.’’

Toch even terug naar de oorsprong van Maarten Dam (63) in het etablissement van IJsbaan Haarlem. De klok tikt dan liefst veertig jaar terug. ,,Een houten keet was het’’, klinkt het met een zweem van nostalgie. ,,Dat was het ook echt. Nostalgie. Een keet met tl-verlichting, nergens geld voor.

Je mocht het zelf een beetje aankleden en doen wat je wilde. Maar het was zó gezellig.

Vaste klanten hebben het daar nog regelmatig over.’’

Dam werkte op dat moment in Zuid-Frankrijk, was sous-chef aan de Côte d’Azur. ,,Ze zochten iemand die de horeca kon doen en viavia waren ze bij mij gekomen. Kreeg ik een belletje. De sirocco gierde daar door de tent, het was 55 graden en iemand vroeg of ik op een ijsbaan wilde werken. Nou, dat leek me wel wat. Zo belandde ik hier. Nee, ik had niks met schaatsen, wist niet eens dat Haarlem een ijsbaan had.’’

Maar inmiddels is de keet sinds bijna 25 jaar een leuk restaurant in de ijsbaan en praat Dam met zijn gasten net zo makke-

lijk mee over schaatsen, over de houding of een ronding. ,,Het gaat hier nergens anders over, maar dat vind ik juist zo mooi. We hebben hier de arbeiders van Tata en de directeuren uit de Waarderpolder, maar hier zijn ze allemaal gelijk en delen ze dezelfde passie.’’

Sfeer Zo is zijn restaurant door de jaren heen uitgegroeid tot veel meer dan dat. Maarten Dam lacht. ,,We zijn een café, een kantine, een praathuis, clubhuis en soms ook weer restaurant. Wij bewegen met onze klanten mee. En ja, we hebben natuurlijk wel geprobeerd de sfeer te krijgen van die hou-

ten keet. Naar die warmte ben je eigenlijk toch op zoek. Ik vind dat we dat aardig hebben gedaan.’’

Dat kan je alleen maar bevestigen als je in het restaurant om je heen kijkt. Veel donker hout, warme verlichting, lange tafels, schaatstaferelen aan de muur, en een oneindige hoeveelheid ski’s aan het plafond. ,,Als het seizoen begint komt iedereen hier weer thuis. Zo voelen veel mensen dat wel. Ze zijn de hele zomer weggeweest en als ze hier zitten, voelen ze zich meteen weer op hun gemak. Dat is natuurlijk het mooiste compliment dat je kunt krijgen.

Kijk, werken kun je overal. Maar het wel de mensen die het invullen.’’

Dat levert soms mooie verhalen op. Zoals over de zeven huwelijken die in het restaurant zijn ontstaan. ,,We zijn zelfs een officiële trouwlocatie’’, vertelt Dam. ,,Hier ter plekke zijn al twee huwelijken gesloten. Ja, da’s heel bijzonder.’’

Na veertig jaar zou je denken dat Dam het wel een beetje gezien heeft. Niet dus. ,,Zolang lijf en geest het toelaten en ik het nog leuk vind, blijf ik doorgaan. En dat leuk vinden is wel het belangrijkste. Maar mijn dochter helpt steeds vaker mee. Ben ik blij mee. En ze wil de tent graag overnemen. Vind ik ook mooi, dat het in de familie blijft.’’

Maarten Dam in zijn restaurant, ofwel ‘Maartens Café’. ,,Arbeiders van Tata en directeuren uit de Waarderpolder; hier zijn ze allemaal gelijk en delen ze dezelfde passie.’’ (Foto Eric Korver / SkateNL)

Patrick Roest: ,,Ik zou heel graag als boer door willen gaan met het melkveebedrijf, maar het moet wel haalbaar zijn.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

Stikstofproblematiek zet toekomst als boer op de tocht

door Eric Korver

V

Donkere wolken boven Patrick Roest

oor de schaatser Patrick Roest loopt het leven gesmeerd. Hij kan de ene titel na de andere bijschrijven op zijn toch al omvangrijke erelijst, zijn contract bij Reggeborgh is tot en met de Spelen van Milaan verlengd en ook dit seizoen is hij goed begonnen.

Roest veroverde startbewijzen voor de wereldbeker op elke afstand die hem na aan het hart ligt. Toch hangen er donkere wolken boven de toekomst van Patrick Roest. En dan niet de schaatser, maar wel de boer.

Als het gaat om de schaatser Patrick Roest is het louter halleluja. De vaststelling dat het crescendo gaat met de loopbaan van de man die begin december zijn 28e verjaardag viert, is eigenlijk nog een understatement. Roest onderstreepte dat maar weer eens tijdens het kwalificatietoernooi voor de wereldbekerwedstrijden. In Thialf pakte hij drie keer de winst, waarbij die op de 1500 meter hem zonder twijfel de meeste voldoening schonk. Maar

24 - NOVEMBER 2023 -

het is duidelijk dat er momenteel geen maat staat op Roest, die aan het einde van het vorige seizoen op de vijfkilometer al zijn eerste individuele wereldtitel op een enkele afstand verwelkomde.

Dat zal er ongetwijfeld toe hebben bijgedragen dat Reggeborgh na zijn eerste seizoen bij de ploeg zijn contract openbrak en verlengde tot en met de Spelen van Milaan. Roest was er blij mee. ,,Hartstikke. Dat geeft niet alleen rust, maar is vooral fijn. Maar ja, het afgelopen seizoen was ook zó een goed seizoen. Ik heb vertrouwen in de ploeg en ik ben blij dat de ploeg het vertrouwen in mij heeft om nog twee jaar extra door te gaan.’’

De onderhandelingen duurden niet lang.

Het was, legt Roest uit, sowieso al de bedoeling dat er over het contract zou worden gesproken. ,,Dat liep komend seizoen nog door, en daarna was er een optie voor twee jaar. Daarover moesten we rond de tafel, maar we waren er snel uit dat we tot en met de Spelen in Milaan door wilden gaan met elkaar.’’ Roest was daarbij zelf ook een man met weinig eisen. ,,Het enige dat ik wil is een sterk allroundteam om me heen. Zoals dat er nu

staat, met ook Marcel Bosker die bijtekent, is dat perfect. Mij hoor je niet klagen.’’

Vertrouwen Ook niet over het seizoen dat achter hem ligt. Zéker niet zelfs. Met een grote lach: ,,Dat was één van mijn beste seizoenen tot nu toe.’’ Belangrijk als je net bent overgestapt naar een andere ploeg. ,,Ja, dat gaf direct heel veel vertrouwen. Ook de manier waarop we deze zomer zijn doorgekomen met elkaar. Het voelt gewoon heel goed voor mij, en heel eerlijk zie ik mijzelf op dit moment ook gewoon nergens anders schaatsen.’’

Roest kan er niet direct de vinger op leggen wát nou precies dat eerste seizoen bij Reggeborgh voor hem zo’n geweldig seizoen maakte. ,,Lastig te zeggen. Uiteindelijk was ik gewoon sterk, zat lekker in m’n vel en de wedstrijden gingen goed. En ook als die niet goed waren, kon ik wel knokken om alsnog te winnen. Daar ben ik gewoon onwijs blij mee.’’

Schaatsers stappen doorgaans over naar andere ploegen omdat ze andere prikkels willen, zoals dat zo mooi heet. Roest was geen uitzondering na jaren onder de vleu-

gels van Jac Orie te hebben gewerkt bij Jumbo-Visma. ,,Ik wilde iets nieuws, en uiteindelijk waren dat de nieuwe trainers om je heen, nieuwe jongens om mee te trainen. Dat prikkelde mij misschien wel om me beter te maken. Kijk, uiteindelijk doe je in grote lijnen natuurlijk hetzelfde. Alleen de details zijn misschien wat anders. Maar het werkte gewoon goed voor mij en ik ben nu vooral benieuwd wat ik daar dit jaar nog meer uit kan halen.’’

Maar voor dat het nieuwe seizoen ook maar was begonnen, was Patrick Roest al het middelpunt van een schaatsrelletje. De Lekkerkerker gooide de knuppel in het hoenderhok als het ging om de ploegachtervolging door bij bondscoach Rintje Ritsma te bedanken voor de eer. Best schokkend, was Roest was zonder twijfel de sterkhouder in het team dat zich eind vorig seizoen nog tot wereldkampioen kroonde.

Modder Hij wil er, stelt Roest, liefst niet te veel over

SKATE NL zeggen. ,,Ik heb geen zin in over en weer modder gooien, en ik wil het ook niet te spannend maken. Maar dit is natuurlijk iets dat niet uit het niets komt. Vorig jaar ging het al op dezelfde manier en toen heb ik laten weten dat ik dit liefst anders zou zien. Op die manier kostte het namelijk te veel energie om die wedstrijden in te gaan en om die trainingen te doen.’’ Roest wil graag meer structuur op de grote lijnen; de planning, de visie richting Spelen. ,,Maar uiteindelijk is er niets veranderd, waardoor ik na de eerste twee trainingen kenbaar heb gemaakt niet meer mee te doen aan die trainingen, maar ook niet aan de ploegachtervolging zelf. Ik vind dat je daaraan alleen kan meedoen als je ook bij de trainingen bent.’’

Voor de wereldkampioen is het duidelijk: hij focust zich op de vijf kilometer. ,,Omdat die voor mij het belangrijkste blijft. Dáár word ik op afgestraft. Op dit moment heb ik het gevoel dat de ploegachtervolging ten koste ging van de vijf kilometer. Dat kan niet de bedoeling zijn.’’

Want een ploegachtervolging maakt een raceweekeinde zwaar, vervolgt Roest. ,,Ik wil natuurlijk graag meedoen met de 1500 meter. Als ik goed ben, kan ik daar gewoon meerijden om de winst. Maar de ploegachtervolging is altijd een uur na de 1500 meter. Dan is het gewoon heel zwaar om die te rijden, en heel zwaar om goed te herstellen van de 1500 meter.

Geloof me, ik heb hier lang over nage-

dacht, want uiteindelijk wil je dat besluit liever niet nemen.’’

Zorgenkindje Zo blijft de ploegachtervolging een zorgenkindje. Irene Schouten is niet tevreden met de gang van zaken bij de vrouwen, Roest klaagt bij de mannen. Eigenlijk is het nooit rustig. ,,Het blijft lastig omdat in Nederland iedereen individuele belangen heeft. Je moet op een individuele afstand goed zijn om sowieso die teampursuit te kunnen rijden. Dat maakt het heel lastig. Als ik het hele jaar geen deuk in een pakje boter rijd, maar wel wereldkampioen ploegachtervolging wordt, dan praat iedereen over de wedstrijden die ik niet goed heb gereden en niet over die wereldtitel teampursuit. Je wordt uiteindelijk op de individuele afstanden zo hard afgestraft dat je je daar wel op móet richten. Ook voor mij weegt het belang daarvan zwaarder.’’

Zelfs de glans van goud op de Spelen in Milaan kan daar niet tegenop. ,,Op de Spelen is het moeilijk omdat daar gekozen moet worden uit zeven of acht rijders die zich hebben geplaatst. Op die manier krijg je nooit een hecht team, een geoliede machine. En dat blijft zo. Je weet het natuurlijk nooit, maar zoals ik erin sta denk ik dat het heel lastig wordt op deze manier om

goud te halen in Milaan.’’

Net zo onzeker is misschien wel de toekomst van Patrick Roest náást het ijs. Want de schaatsloopbaan is eindig, en daarna zou Roest graag het melkveebedrijf van zijn ouders overnemen. ,,Die ambitie heb ik nog steeds. Afgelopen juni hebben we nog geïnvesteerd in land, omdat we dat nodig hadden om meer mest kwijt te kunnen nadat de quotum- of mestrechten weer veranderd werden. Op die manier probeer je het nog haalbaar te maken voor de toekomst, maar het blijft heel onzeker.’’

Het melkveebedrijf van de familie is vrij klein, legt Roest uit. ,,We hebben maar vijftig melkkoeien, en dan ben je voor Nederlandse begrippen echt klein. Eigenlijk is het een bedrijf waarvan je niet kunt rondkomen. Mijn vader heeft er ook een baan bij om het bedrijf draaiende te houden. Je moet dus eigenlijk groeien om het leefbaar te maken, maar groeien is op dit moment juist geen optie. Dan ga je wel nadenken: wat moet ik? Ik zou heel graag door willen gaan met het bedrijf, maar het moet wel haalbaar zijn. En als ik uiteindelijk boer word, wil ik wel boer kunnen zijn. En daarvan kunnen leven. Ik hoef er echt niet rijk van te worden.’’

Zo heerst ook in huize Roest in Lekkerkerk de onzekerheid die momenteel zoveel boerenbedrijven treft. ,,Dit raakt iedere boer, gewoon

omdat de toekomst onzeker is. Er is nu nog geen nieuw kabinet, daarvoor moet worden gestemd, en ook dat is weer een heel spannend moment. Wie komt er in de kamer? Want dat zijn de mensen die onze toekomst bepalen.’’

Onzekerheid Eigenlijk kunnen ze alleen maar afwachten, vervolgt Roest. ,,Omdat je niet weet wat de volgende regels worden, want die komen er, dat voelen we aan alles. Daarom is het best fijn als er een nieuw kabinet komt, dan weet je beter waar je aan toe bent. Iedere boer wil dat. Want in onzekerheid blijven leven, daar wordt niemand beter van.’’

Dat geldt ook voor hemzelf. Zo zeker als hij óp het ijs is, zoveel twijfel is er daarbuiten. ,,Het blijft lastig. Daarom focus ik me nu volledig op het schaatsen, al vind ik het mooi mee te helpen op het bedrijf. Maar zolang ik plezier heb ik schaatsen en kan blijven race om de overwinning, wil ik dat blijven doen. Betekent wel dat mijn vader het bedrijf in zijn eentje moet draaien.

Maar ik heb wel tegen hem gezegd dat ik hem niet verplicht maar te blijven doorgaan als het niet meer gaat, alleen omdat ik na mijn schaatsloopbaan zou willen doorgaan. Dat is een onzekere situatie. Ik probeer nu zoveel mogelijk plezier uit het schaatsen te halen, en dat heb ik gelukkig wel weer.’’

Patrick Roest toont alweer vorm tijdens het WCKT en tekende inmiddels ook voor twee jaar bij. ,,Ik heb vertrouwen in de ploeg en ik ben blij dat de ploeg het vertrouwen in mij heeft om nog twee jaar extra door te gaan.’’

(Foto Timsimaging / Neeke Smit)

SKATE NL

Geef schaatsplezier cadeau Koop de kaart op de lokale kunstijsbaan of online.

26 - NOVEMBER 2023 -

NIEUW

Melissa Wijfje: ,,Ik was zwaar ongelukkig, niks lukte. Ik had trainingswedstrijden kunnen blijven rijden tot ik een ons zou wegen, maar dat werkte simpelweg niet.’’

Beeld: Neeke Smit/Timsimaging

Melissa Wijfje volop in opbouw na twee jaar blessureleed

Eerst eens stabiel worden

door Lisa Deen

D

oelen voor het huidige seizoen heeft ze zeker, maar Melissa Wijfje wil eerst vooral haar oude niveau, dat van vóór haar beenblessure, weer halen.

Het seizoen

afsluiten in de wetenschap dat ze volgend jaar weer écht kan meedoen om de startbewijzen voor de grote toernooien, dát is waar ze zich voornamelijk op richt. ,,Ik kan me wel vastklampen aan het feit dat ik dit jaar al naar een EK of een WK wil, maar daar help ik mijn herstel niet verder mee’’, zegt Melissa Wijfje (28). ,,Het gaat mij eerst vooral om stabiel worden. Daar ben ik veel meer mee bezig dan met de wedstrijden.’’ ,,Schaatsen is een lastige sport’’, vervolgt de rijdster van team Albert Heijn Zaanlander. ,,In Nederland is de concurrentiestrijd groot, op de drie nationale wedstrijden moet je jezelf plaatsen voor de internationale wedstrijden. Het seizoen afsluiten in de wetenschap dat ik me daar volgend jaar weer op kan focussen is mijn belangrijkste doel. Dat ik in maart met zoveel vertrouwen van het ijs stap en dat mijn niveau zo goed is dat ik in oktober weer écht kan meedoen.’’

Verzuring De afgelopen twee jaar kampte Wijfje met een

,, Ik wil dat mijn niveau straks weer zo goed is dat ik in oktober weer écht kan meedoen.’’

beenblessure waarvan ze lang niet wist wat het precies was. Na veel onderzoeken volgde afgelopen seizoen eindelijk de conclusie: een veel te snelle verzuring in haar linker onderbeen. Daar is ze afgelopen voorjaar aan geopereerd. ,,Ik ben er nog steeds niet, maar het herstel en de stabiliteit gaan de goede kant op. Het is een proces met kleine stappen’’, weet ze. ,,Het heeft eigenlijk allemaal lang geduurd.

Ik heb veel te lang met mijn klachten doorgereden. In het olympische seizoen zei ik al tegen Arjan (Samplonius, coach) dat mijn linkerbeen niet deed wat hij moest doen.

Toch bleef ik doorgaan. Een jaar later, tijdens het NK allround, wisten we: dit kan echt niet meer. Ik was zwaar ongelukkig, niks lukte.

Ik had trainingswedstrijden kunnen blijven rijden tot ik een ons zou wegen, maar dat werkte simpelweg niet.’’

En dus ging Wijfje op onderzoek uit. ,,Achteraf had ik wel eerder de vinger op de zere plek willen leggen. Het probleem was er alleen op het ijs. Wat dat betreft was het ook makkelijk om de hele zomer het probleem te ontkennen omdat ik het dan niet voelde.

Maar daar help je jezelf niet mee. Ik ben blij dat ik uiteindelijk een grens heb getrokken om het probleem te zoeken én dat ik me heb laten opereren.’’

Hoewel het na de operatie beter ging met Wijfje, kwam de echte uitdaging pas na de zomer. ,,Op het ijs’’, legt ze uit. ,,Natuurlijk heb ik getwijfeld, vroeg ik mij af of ik dit keer geen last zou hebben. Maar ik ben van

het positieve uitgegaan en heb samen met Henk (Hospes, coach) een duidelijk plan gemaakt.’’

Beter worden De passie voor de sport hield haar gemotiveerd. ,,De sport is te mooi om niet meer te kunnen uitoefenen. Ik wil er alles aan doen om later net als mijn ouders mijn rondjes te rijden. De schaatssport vanuit plezier blijven beleven.’’

Bij het WCKT plaatste ze zich op de 1500 meter voor de World Cups en eindigde ze op de drie kilometer als achtste. ,,Ik ben blij met waar ik nu sta. Nu wil ik op naar meer én beter.’’

Het is voor Wijfje het belangrijkste uitgangspunt dit seizoen. Beter worden. Om haar zinnen af en toe even te verzetten houdt ze zich zo nu en dan bezig met de plannen voor de bruiloft die in 2025 op de rol staat.

De gelukkige is ook een schaatser: Marcel Bosker. ,,Het is een lekkere afleiding’’, lacht ze. ,,Het is fijn om samen met Marcel af en toe even wat anders aan het hoofd te hebben.’’ ,,Het is net zoals met het schaatsen: alles stap voor stap. Na het WCKT hebben we een trouwlocatie bezocht. Verder zijn we vooral druk aan het brainstormen. Samen hebben we een hele hoop ideeën. Die bewaren we voor na het seizoen, zodat het in de zomer vorm kan krijgen. Het wordt een dag om nooit te vergeten.’’

- NOVEMBER 2023 - 27

Genieten van het schaatsgevoel De schaatsschoen die stuurt zoals jij wilt!

Heerlijk glijden over de ijsbaan of op mooi zwart natuurijs. Dat gaat altijd een stuk fijner met een goed passende schaatschoen. Belangrijk is dat de schoenen een goede pasvorm hebben, maar ook de materialen en de opbouw van de schoen bepalen een groot deel van het schaatsgevoel.

Graag willen we van Viking wat achtergrondinformatie geven, zodat een beter begrip ontstaat wat de verschillen tussen schaatsschoenen zijn. En duidelijk wordt waar het gevoel van sturen op het ijs onder andere vandaan komt. Hierdoor kan als het moment daar is een beter gefundeerde keus gemaakt worden.

Opbouw van de schaatsschoen

In de schoenmakerij is de basis van een schoen de leestvorm. Hier wordt de basis gelegd voor een comfortabele pasvorm. Viking-schoenen worden gemaakt op anatomisch gevormde schoenleesten.

Door de jaren heen is er geschaafd aan de leest om een zo perfect mogelijke pasvorm te creëren.

De leesten bij de fabriek in Almere

Vroeger waren er nog schoenen van volledig leer en erg soepel. De schoen hielt alleen de voet op zijn plaats en het was zoeken naar evenwicht. Tegenwoordig zijn nagenoeg alle schoenen kuipschoenen, omdat de ondersteuning van de enkel zorgt voor extra stabiliteit.

De kuipschoen biedt veel voordelen, de standaard Gold, Silver en Bronze series zijn uitgerust met een kuip van hoogwaardig thermoplast, kevlar, carbon en glascombinaties. Het voordeel hiervan is dat de schoen perfect aansluit, dit voorkomt het slippen van de hak in de schoen. Zo worden blaren voorkomen, kortom een stukje extra comfort. Ook levert het meer stabiliteit op, wat het schaatsplezier vergroot.

Wanneer de basis van de schoen (de kuip) klaar is wordt de schoen afgewerkt met een (leren)pand.

De Viking kuipschoenen hanteren in elke schoen een standaard sprong.

Deze sprong zorgt ervoor dat de schoen perfect op de beugel Het leer tot in detail afgewerkt past. Daarnaast zorgt een sprong in de schaatsschoen ervoor dat schaatsers makkelijker achterop zitten. Dit geeft een betere controle over de schaatsen. Is de sprong in een schaatsschoen niet correct, kan dit als gevolg schade aan de beugel of materiaal toebrengen.

Verschillend gevoel

Schaatsschoenen zijn er in allerlei stijfheden.

Waar we uit de skeelerwereld de hele harde kuipschoenen zien. Is dit bij het schaatsen niet altijd efficiënt.

Met schaatsen is het belangrijk om langzaam druk op te bouwen om tot een goede afzet te komen. Wanneer een schoen te stijf is, komt de druk in de afzet te vroeg en klopt de timing van de afzet niet.

Voornamelijk in de custom- en Gold serie gebruikt Viking een speciale opbouw. Hierdoor kunnen de enkelpockets stijver gemaakt worden, zonder aan sturing of controle in te leveren.

VIKING Gold 5.0

De Viking-Gold schoen 5.0 is een nieuwe schoen, voortgeborduurd op en verbeterd ten opzichte van zijn voorgangers. De schoen is gemaakt van runderleder en heeft een gestroomlijnde veterkap van stretch materiaal. De binnenkant van de Gold 5.0 is gemaakt van kalfsleder voor extra comfort. Ten opzichte van de vorige Viking-Gold schoenen heeft deze schoen een iets hogere kuip. De Schoen is gemaakt van een combinatie tussen Carbon, Kevlar, thermoplast en, thermoplastisch foam. Deze schoen biedt een geweldige combinatie van stijfheid en sturing door zijn speciale opbouw. Met een mooie sluiting om de voet biedt deze veel stabiliteit. Hierdoor is er meer controle wat weer zorgt voor een betere krachtoverbrenging op het ijs.

De Gold schoen wordt zowel op een brede als smalle leest geproduceerd. Dit in combinatie met de goede vervormbaarheid zorgt ervoor dat er voor nagenoeg ieder een geschikte maat te vinden is.

VIKING Silver & Bronze

De Viking Silver en Bronze zijn qua ondersteuning erg goede schaatsschoenen. Door de goede ondersteuning, bieden ze een iets minder fijne sturing dan bijvoorbeeld de Gold serie.

Silve en Bronze zijn De Silver gemaakt op dezelfde leest, de pasvorm van de Bronze valt echter wel iets kleiner uit. De Silver beschikt over een stuk hoogwaardigere materialen en wordt gemaakt uit luxere materialen en komt zo boven de Bronze te staan.

Aanmeten in de perfectie

Om de optimale rij eigenschappen van een thermoplastische schoen te kunnen ervaren. En de schaatser nog beter te laten schaatsen is de pasvorm van de schaatsschoen van essentieel belang.

Naast het gebruik van een juist gevormde leest. Is het juist verwarmen en vacuüm trekken van de schoen erg belangrijk.

Een perfecte Vikingfit laten creëren, dat kan bij een erkende dealer.

Het vacuüm trekken van een schaatsschoen

hoen

Een open baan, lichtjes, buitenlucht; het is de sfeer die de Jaap Edenbaan wil behouden.

Omvangrijke renovatie voor lang behoud Jaap Edenbaan

Werken aan de toekomst

Beeld: Neeke Smit / Timsimaging e Jaap Edenbaan in Amsterdam is niet alleen de oudste ijsbaan van Nederland, maar sinds kort waarschijnlijk ook de baan met het meeste toekomstperspectief. Afgelopen zomer werd de eerste fase voltooid van een grootscheepse renovatie die de baan weer moet voorbereiden op tientallen jaren schaatsplezier. In de komende twee jaren volgen fase twee en drie.

D

Het is niet niks wat er in de zomermaanden gebeurde op de Jaap Edenbaan, die in december 1961 werd geopend door Jaap Eden zelf. En het is ook niet niks wat er nog in de planning staat v oor 2024 en 2025.

De kosten voor de hele operatie bedragen maar liefst vijftig miljoen euro, opgehoest door de gemeente Amsterdam. Dat is bijzonder in een tijd waarin gemeenten eerder beknibbelen op sport en recreatie dan er geld voor uittrekken. ,,Heel bijzonder’’, erkent Joris Wouters, directeur van de Jaap Edenbaan. ,,Zeker in deze tijd. Dat geeft aan dat de gemeente het belang ziet van de schaatssport, en die wil behouden voor de Amsterdammers.

Maar ze zien de baan ook als een icoon in

Nederland. Dat ze daarin nu willen investeren, is bijzonder prettig.’’

Met de nu afgeronde fase was een bedrag gemoeid van zestien miljoen euro. ,,De volgende 34 miljoen voor fases twee en drie moet in januari definitief worden toegekend. Daarvoor liggen er nu stukken klaar.’’

Wie nu op de Jaap Edenbaan komt, vraagt zich misschien af wat er dan is gebeurd.

Het antwoord is eigenlijk vrij simpel: dat is nauwelijks zichtbaar, maar toch heel ingrijpend geweest. ,,We hebben de koelvloer vervangen’’, licht Wouters toe. ,,Die lag er zo rond de 33 jaar in, dus dat was wel nodig.’’

Probleem De oorsprong van die ingreep ligt in vervanging van de toevoerleidingen in 2017. Die leverden toen een ernstig probleem op, dat rigoureus werd opgelost met nieuwe leidingen, een ander koelproces en een ander koelmiddel. ,,Maar daarbij werd meteen geconstateerd dat dit één probleem was, maar dat het volgende zich kon aandienen in de koelvloer. De leidingen in het beton lagen er al te lang in, en dat stond dus hoog op de lijst.’’

Daartoe werd deze zomer de topvloer ver-

wijderd, evenals de isolatielaag daaronder. ,,Dan lag daar nog onder de fundering met de basisvloer. Die lag meer dan dertig jaar verpakt en de grote vraag was hoe die eruit zag. Maar die hebben we kunnen hergebruiken, dat maakte een groot verschil.

Daar is nieuw isolatiemateriaal op aangebracht en vervolgens nieuwe leidingen.

Die zijn nu van kunststof en niet meer van staal, zodat er geen kans meer is op corrosie. Tot slot is er nog nieuw beton aangebracht, en dan heb je, zeg maar, de hele hamburger weer opgebouwd.’’

Veertig jaar De nieuwe koelvloer gaat bovendien wat langer mee, en dat betekent dat er de komende veertig jaar kan worden geschaatst op een vierhonderdmeterbaan in Amsterdam. ,,Dat is de belangrijkste conclusie’’, stelt Wouters. ,,Daar komen nog wel wat zaken bij. Een nieuw techniekgebouw, nieuwe dweilmachines, dat soort dingen.

Maar de nieuwe koelvloer is de voornaamste vernieuwing.’’

De komende jaren volgen er dus nog twee fases. Dan gaat het vooral om opstallen, legt Wouters uit. ,,De kleedkamers voor de vierhonderdmeterbaan zijn erg verouderd en moeten vernieuwd worden, de ruimte voor de ijsmeesters, de technische ruimte, de opslag.’’ In de zomer van 2025 moet de afrondende fase plaatshebben. Dan staat in de planning onder andere vervanging van de wedstrijdhal, waar kunstrijden, shorttrack en natuurlijk ijshockey plaatsheeft.

Maar net zoals de schaatsers nu weer keurig op tijd het ijs op konden, moet dat ook voor die groepen het geval zijn. Wouters: ,,Het uitgangspunt is dat we moeten kunnen blijven schaatsen zoals altijd. En we bouwen er in de zomers omheen. Dat is deze zomer in ieder geval gelukt.’’

Schaatsen op de gerenoveerde Jaap Edenbaan. De schaatsers merken er zelf niets van, maar onder hun ijzers is heel wat veranderd.

Overkappen Dan is ook nog de optie ter sprake gekomen om de baan – gedeeltelijk – te overkappen. Maar dat gaat niet gebeuren, vertelt Wouters. ,,Duurzaamheid is natuurlijk een issue waar je in deze tijd niet aan ontkomt. Dan moet je de vraag stellen of een overkapte of half overkapte significant duurzamer is. We hebben tot op het niveau van meterstanden vergeleken met andere ijsbanen en daaruit kwam naar voren dat wij niet meer energie gebruiken dan andere ijsbanen. Klinkt misschien niet helemaal logisch voor een open baan, maar wij verbruiken meer energie op de warme dagen in oktober en maart, maar juist minder in december, januari en februari. Dan maken we gebruik van de koude buitentemperatuur. Wij hebben geen constante luchtbehandeling, geen constante klimaatbeheersing en geen constante verlichting.

Dat scheelt.’’

Uit onderzoek blijkt, vervolgt Wouters, dat halfoverdekte banen de minste energie gebruiken. ,,Die gebruiken net als wij de temperatuur, de buitenomstandigheden, verwarmen niet bij. Maar ze hebben wél een dak dat beschermt tegen wind en regen. En dat heeft bij ons wel invloed.’’

De tweede vraag die op tafel kwam, was wat de gebruikers willen. E n dat zijn er nogal wat, want de Jaap Edenbaan trekt op jaarbasis zo’n 600.000 schaatsers. ,,Die ijsbaan ligt er uiteindelijk voor hen. Maar daarin kwam duidelijk naar voren dat de schaatsers een onoverdekte baan willen.’’ Wouters denkt dat dezelfde discussie midden jaren negentig een andere uitkomst had kunnen krijgen. ,,Dat waren de jaren waarin ijsbanen gingen overkappen. Als er toen een beslissing was genomen, had ik nog moeten zien wat er ging gebeuren. Maar nu, op het moment dat je nog de enige open ijsbaan van Nederland bent, heb je een bijzondere plek waar mensen heel veel waarde aan hechten.

En nu gaat het niet meer gebeuren.’’

- NOVEMBER 2023 - 29

Kalender Shorttrack NOVEMBER 25-26 ISU World Cup 1 Junior 25 KNSB Cup 2 - Breed Regiowedstrijd West 26 Regiow Zuid / Beneluxcup

Leeuwarden Tilburg Den Haag Tilburg

DECEMBER 2-3 ISU World Cup 2 Junior 8-10 ISU World Cup 3 StarClass / Danubia 3 15-17 ISU World Cup 4 StarClass / Danubia 4 16 KNSB Top Cup 1 / YOG sel 17 Regiow Zuid / Beneluxcup

Leeuwarden Beijing (CHN) ntb Seoul (KOR) ntb Leeuwarden Luxemburg

JANUARI 12-14 ISU EK Shorttrack 13-14 KNSB Top Cup 2 / WKJ sel 19-01 Winter Youth Olymp Games 20 KNSB Cup (breed) 3 21 Regiowedstrijd Noord Oost Regiowedstrijd West 26-28 StarClass / Danubia 5

Gdansk (POL) Heerenveen Gangwon (KOR) Leiden Heerenveen Utrecht ntb

Kalender Langebaan NOVEMBER 17-19 ISU World Cup 2 18-19 Holland Cup 2A / Gruno Bokaal 25 Sprint League 1 Pure Sprint Sprint Cup 25-26 ISU World Cup 1 Junioren

Beijing (CHN) Groningen Tilburg Tilburg Baselga (ITA)

DECEMBER 1-3 ISU World Cup 3 2 Land selectie EYCM Junioren C 2-3 ISU World Cup 2 Junioren 8-10 ISU World Cup 4 9-10 Holland Cup 3 Land selectie NK Allround Jun B Land selectie NK Allround Jun A 10 Mass start competitie 5 16 European Youth Country Match Sprint League 2 Pure sprint 28-30 Daikin NK Afstanden

Stavanger (NOO) Heerenveen Collalbo (ITA) Thomaszów Mazowiecki (POL) ntb Alkmaar Alkmaar ntb Heerenveen Enschede Heerenveen

JANUARI 5-7 ISU EK Afstanden Heerenveen 13-14 NK Jun A/B Allr Afst & Mass start Heerenveen 19-01 2024 Winter Youth Olympic Games Gangwon (KOR) 26-28 ISU World Cup 5 Salt Lake City (USA) 27 NK Pure sprint / Supersprint Tilburg

Kalender Marathon NOVEMBER 18 Marathon Cup 5 26 Marathon Cup 6

Haarlem Hoorn

DECEMBER 9 Marathon Cup 7 16 Marathon Cup 8 17 Extra wedstrijd 23 Marathon Cup 9

Deventer Breda ntb Groningen

JANUARI 1 Daikin NK Marathon 6 Marathon Cup 10 13 Marathon Cup 11 20 Marathon Cup 12 25 Grand Prix 1 - AKM 27 ONK Marathon 29 Grand Prix 2 - Sprint 31 Grand Prix 3 – AEW

Leeuwarden Tilburg Heerenveen Eindhoven Weissensee (OOS) Weissensee (OOS) Weissensee (OOS) Weissensee (OOS)

haak

Lage druk PaardenLagekracht druk Paardenkracht

Uitbouw

Dwarsmast Dwarsmast OeverBeplant drijver OeverBeplant drijver

Uitbouw

Graansoort

Nakomeling

per

Aandacht Aandacht

Lidwoord Nakomeling

Omlaag Later Ogenblik Ogenblik

Puzzel

Teler

DierenVogel geluid DierenHap geluid

Steenmassa

Boom

Hetzelfde Steenmassa Hetzelfde

Getal

Boom

Enzovoort Enzovoort

5

5

Hap Getal En derBrabant- gelijke Deel van se plaats Sumatra EnLacune derBrabant- gelijke Deel van Godin RekenIederese plaats Sumatra4 opgave Indische VordeZeeuwLacune Clown Hoeder Vreemrivier raar se plaats OnbrandRekenIedere de munt bare stof 4 opgave Indische VordeZeeuwClownde QR-code Scan de QR code en Hoeder Onbranddoor Nederlandse en vul het antVreemrivier Scan raar se plaats Loterij, dus ook EuroOntkenAtmos- bare stof Voor- de munt Plaats pees stuur je antwoord in. dan woord in. Mailen kan natuurlijk ning is een prijs gegarandeerd. feer keur land EuroOntkenAtmosVoorook. Stuur dan het juiste Plaats pees ning feer 6 keur 2 land AardPlaagVeel plezier bij het oplossen van naar Bijbelse info@skatenl.nl.

PuntigantwoordSlotappel geest woord figuur onze puzzel.

6 2 Doe dat Slotwel voor 12 december.

Deel van AardPlaagBijbelse 1 RangtelBestuurInNul ZwemBierAutoKlein Bazige ZoogEenjarig DakbePuntig Behoefvinger tige Kolos dersTussen wendig Heilige appel geest woord figuur slag van soort woord maken water vrouw diertje dekking Insect In de editie december Vis Koude dier toestand hokje orgaan Deel van NakoVloerbe- pech Numero Behoef1 RangtelBestuurInNul Vrees ZwemBierAuto-Dat is van de Klein Bazigepuzzel in ZoogEenjarig Dakbe- Meisje vinger De winnaar eerste tige Kolos dekking dersTussen wendig Heilige lekkernij meling slag soort woord pech water vrouw diertje dier dekking Metaal we dan de winnaar bekend.

Vis toestand hokje orgaan AfsplitNumero Inlands Insect sing Koude NakoVloerbede maand Ate Louwsma Meisje Vrees Dat is oktober is Domina Afsplit-dekking lekkernij meling Ge10 8 Vaartuig Inlands Metaal Erg nat sing De eerste prijs is een straatje Franse Wereld9 Lefuit Emmeloord.

De oplossing was Pro Houding broken Gelofte WinkelNobel Herrie Plan Walvis schopLosse NV haak deel GraanGrootst per graan Ergsoort nat Domina staatsloten, beschikbaar gesteld 9 LefBaanrecord. draad Ge8 Vaartuig Winkel- 10 Franse WereldNobel Herrie Walvis schopGraan- broken Gelofte haak NakoSteenPro Houding Plan per Half Dwars- deel Aanmassa Losse meling soort NV Muf Boom Plant Grootst graan Hetzelfde mast dacht HoningVer- draad NakoLidwoord SteenKleur Gevaar DwarsAanOverlemeling massa bij woesting Muf Boom Vogel mast dacht Half Lage drukKelner Deel van 5 vering Lidwoord Hetzelfde Behoef1 BestuurEnzo- InOeverBePlant Omlaag Honing- Nul VerZwemBierRangtelAutoKlein Bazige Tussenvoort ZoogEenjarig Dakbe- Heilige vinger Dierenplant drijver KleurLagePaardenGevaarKolos tige derswendig Titel in Vogel kracht Kei Vogeldruk geluid Overle5 bij Vis woesting slag Be-soort woord pech Nage-hokje water vrouw diertje dier dekking 3 product Enzo-orgaan OeverKelner toestand Omlaag Deel vanBijbelse Leg- 1 Peru slacht PaardenDierenvering voort Inplant drijver Numero BehoefBestuurNul Keukenkracht Ik Zwem- Bier- vogel 1Titel RangtelAutoKlein Bazige DoctoZoogEenjarig Dakbe- Heilige figuur vinger Uitbouw Teler Hap geluid Getal Gelderse in Later gerei tige Kolos dersTussen wendig Kei VogelWatering SoepEngelse OpMarktOnOf derMeer in BegraafNageSlot slag soort woord pech water vrouw randus diertje dier dekking plaats 3 product Peru Einder Zelfkant Gestalte Loods Vis toestand hokje Hap orgaan LegAfsplitEn Bijbelse kom Uitbouw munt lettend Escorte Gewicht plaatsslacht metelijk gelijke Kweker Amerika plaats Later Teler Getal Numero VervoerEn derInlands Amerik.

ToeDoctovogel Gelderse Plaats in verderfiguur Brabant- gelijke Deel van sing 7Watering middel Takje Godin Ogenstaat spraak Overijssel se plaats blik Sumatra Slot randus plaats EnLacune derBrabant- gelijke vanAfsplitKeukenBinnen Ik Inlands Godin OgenToeGenegen RekenIederese plaats ZuivelErg nat Plaats in 1 Zeeuw-Deel blik Sumatra4 Thans PlusBegraaf7 Markt- Lefgerei singAmerik.

Takje Gehaast Engelse OpOn-Hoeder opgave Loods 9Of der- Kweker Meer in Lacune Indische ClownSoepVordestaat spraak Overijssel Einder Escorte Gewicht Zelfkant Gestalte Winkelproduct Vreemrivier raar Nobel se plaats En kom munt lettend plaats schopmetelijk gelijke Amerika plaats OnbrandHerrie Walvis RekenIedere Graan- verder Vervoerde munt bare stof Op 4 haak opgave Binnen middel Genegen Indische VordeZeeuwper Erg nat Thans Plus Clown Hoeder Schande zekere Evenaar soort Vreem9 Lef- Atmos-Onbrandrivier raar se plaats Euro- Beraad OntkenVoor- de munt Winkelpees plaats 9 Nobel Herrie Walvis schopKerkPers- Plaats ning WaterWijn- feer bare stofOp keur ZuivelGraanland haak NakoSteenGehaast Kleur Europer Rangtelproduct gebruik organen kering soort OntkenAtmosVoorDwarsAanmeling Schande zekere Evenaarmassa soort Plaats pees Muf Boom ning feer 6 keur 2 Eerwoord land mast dacht PlaagSlot- Bijbelse Duitse plaatsAardPuntig Lidwoord Hetzelfde waarde Uurwerk Beroep appel geest woord figuur Beraad NakoSteen9 stad Hef6 2 DwarsAan12 KerkPersWaterWijnmeling massa Nobel heer AardPlaagSlot- Bijbelse Muf Boom Kleur RampDuitse Puntig toestel EerVogel Rangtelappel geest gebruik organen kering soort woord figuur mast dacht Lage druk Bevel Slang Insect Duitse Koude NakoVloerbe- Dat is spoed Hetzelfde rivier 5 Lidwoord EnzoOeverBewaarde Vrees Uurwerk Beroep woord Meisje Plek lekkernij meling dekking Pers.vnw.

Omlaag stad BUZING Metaal DierenheerPaarden-Puzzels voort plant drijver Insect Koude NakoVloerbeHefVogel kracht 12 Vrees Lage druk geluid VogelDomina 5 Ramp- Nobel Duitse Insect lekkernij meling dekking Dat is toestel Ge10 8 Meisje Vaartuig Metaal Bevel Slang Plaats 5 EnzoOever-in Griekse BeFranse product spoed rivier Pro Houding broken Omlaag Gelofte Plan WereldBUZING Losse NVPuzzels deel Plek PaardenDierenPers.vnw.

Koor Noord voort plant drijver Grootst graan Napijn Domina draad Soort Ge10 8 letter Vaartuig kracht Deel van Franse geluid Holland Houding broken Gelofte Plan WereldUitbouw Later Pro Teler Hap Getal VogelHalf Insect zeilboot Losse Godin

Later

Teler

Muf

Vogel

Lidwoord

Omlaag

Muf

Ook kans maken op fantastische prijzen? Los dan onderstaande puzzel op.

de Bijbel NV

Kleur

deel

Plant product Kelner

Plant Deel van Uitbouw de Bijbel Sein Kelner

Plaats in Griekse Ver- draad Gevaar woesting Noord Holland letter VerOosters Later

1 Ogen1 blik

2 3 4 Napijn5 Teler Mom land Deel 2 Oosters 3 Mom Sumatra 4 van 5 graan

OverleHalf vering Kei Overlevering DoctoKei randus

6 6

7 7

8 8

Grootst

9 9

Honingbij Soort HoningStortHapzeilboot Vogelbij 3 product plaats Bijbelse figuur Stort-3 VogelSlot Bijbelse plaats product figuur Takje Slot RekenBinnen opgave Takje

10 10

5

Koor

Getal Rustig

En derBrabant- gelijke se plaats EnLacune derland InhoudsToeDoctoPlaats in 7Watering Brabant- gelijke Deel van randus spraak Overijssel Ondesmaat Iedere Noot se plaats Sumatra 4 InhoudsToeGenegen kundige Plaats in Plus 7 Indische Zeeuw- OndesLacune spraak Overijssel Clown Hoeder Lacune Noot Allee Klapje Vreem-maat rivier raar se plaats Op OnbrandBinnen kundige Genegen RekenThans Plus Iedere Schande zekere Evenaar Schotse Winterde munt bare stof 4 Lacune opgave plaats Indische Clown VordeZeeuw-Op VlinderEier-Schotse rivier Hoeder Winter- voertuig Stap Vel Voordat Schande zekere Evenaar Vreemrivier raar selarve plaats 4 OnbrandEurogerecht EerEierplaats rivier voertuig Duitse VlinderOntkenAtmosVoor- de munt Stap Vel Voordat bare stof waarde Uurwerk Beroep Gerecht Walkant Plaats pees stad larve gerecht feer ning keur heer EerGerecht Walkant land Duitse Eurowaarde Uurwerk Beroep 10 Eurostad BUZING Puzzels OntkenAtmosVoorheer GrondOppervl.

Vreem10 EuroPlaats Grondpees Melkdier Oppervl.

Vreemning feer keur 2 soort maat de munt6 pees BUZING Puzzels Aard- Melkdier PlaagSlot- Bijbelse land soort maat de munt Puntig land appel geest woord figuur 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 6 6 2 AardPlaagSlot- Bijbelse OnderBrede Onder-ComComBrede Puntig Doler Tinteling C E G P C E L Z Doler appel Tinteling geest werp ponist figuur laan werp woord ponist laan Insect 1 2 3Vloerbe-4 5 6 7 8 9 10 Koude NakoVrees Dat is ACR M OEE DGE PA F T CA K K I NEG L I N lekkernij H Z E E M SMeisje meling dekking Metaal Grap Grap Insect AutoPaarden NakoVloerbeAutoEuro- EuroAPaarden E AN F T AB KRKA I NN I GE OKoude A Meisje T Lol Godin Vrees Dat is Noot Lol Verenigde Verenigde Godin pechS A Rpeaan O- kracht E L DE EVDomina I DNNoot HOERENM lekkernij meling dekking pech peaan -M kracht Ge10 8 Staten Vaartuig Metaal Staten Franse Z AW E I L ERVALosse Ebroken Plan WereldEHeilige NN O T B IPro RE AHouding NT IEuroE L GGelofte D O ORRONT AS T Klein Grootst NV deel Moeilijk graan Domina Klein Heilige Geladen Heldenkind Vaartuig draad EuroGeMoeilijk Helden10 8 L D D A D E R N E D E R I B I S E T C Kleur pees Beet Noot breekFranse kind deeltje dicht Z W E I R A Franse N O T Kleur IProE Geladen T Ebroken L GGelofte R Half O T S pees Beet Noot breekHouding Plan Wereldbaar Franse rivier Losse deeltje eiland dicht NV deel Plant P L DE R KVerR DER T I CE Geur Grootst baar graanB E E T HoningGeur rivier DEAdraad D E RK WNEEKDEERReiland I B I Er SOverleKleur Gevaar woesting Kortbij Italiaan- schrift ItaliaanNauw-T E L Kelner Er K A L I H E R D E R E D Half Half KortC E CEkeurig E K LW E ZK E R Aanw.vering se stad P GItaliaanE PRse stad K R B E E T D R I E Italiaan- Plant NauwHoningVerschrift Hetzelfde vnw.

Half Kleur Gevaar Titel in ACR M OEE DGE se Pstad A F T K KE I R N G LDI N H Z E E M S VogelAanw. E L K E SDKei OEM se stad keurig Overlebij CIA S 3 product Peru Regel Kelner Hetzelfde K A L I Ewoesting T E EL NageH E RSoort R E D LegBijbelse slacht vnw.

3 Maanvering AM O E L DE EV E AN F T AB KRKA I NN I GE GehoorDNOHOERENMA S T RustZangstand orgaan RGelderse IE DoctovogelA plaats figuur S P I T S N E A T M P R E R Titel in GrootRegel Maanstem Kei VogelWatering R O T S Z AWplaats E I L ERVA E NNEO T G SVallei O M E L K E I B ISREAE NTRI EE LGehoorD Nage3 product Slot randus Soort Muurholte D O O R N A T Peru vader RustZang- Roem stand orgaan LegBijbelse slacht IJAS T DoctoP I P ER P EEToe-RR I I S M A E I L B I RSO T ES T C GrootWL ED I AA DI NET ORTSAmerik.

I NEE DT ENER LE GE plaats stem SRDP M Rekevogel Z Gelderse figuur Plaats in SpeelBouwland 7 Vallei Takje 7 Inkeping Muurholte Pvader EEKDEERR BWatering Roem spraak Overijssel ning M goed Slot plaats L DE R KDEARA D EN RK Nstaat GW TM A EDI ELBIE I T S DERT I CE IJ SB randus Uitroep P T I ES P E RO T I I ES SKSlee HBE ERED T E RD R I E ED RekeBinnen Heimelijk van pijn Amerik.

ToeGenegen SpeelBouwland PK AE L R I K E RT E L K W E R 7 Dominee Plaats in Inkeping Thans Plus Takje E BE D T K SO TM TOE TR ning goed E I S T ES R LAGD Sstaat spraak Overijssel EN T A Z H I EDERSIDOEMDR E L EKDE Uitroep 11KSAP L I I T S A Op BevlieEDEI Slee Heimelijk van pijn Binnen Genegen NAD Z E I EAS TORMD AKVervoerG SDE MK I O T IDominee E EMRE Onzin M A P EVR L E ER E E I S E ging RNW Thans Plus middel Schande zekere Evenaar S A E E T IJ S P I E P E R I I S M A E L S P I T S R E Rplaats 11 R ON EO E D I NA CT MA PV OAMIVervoerRTE S S T EEME I N EE I SP OOp I NE M I EDeel E RG I A N GBevlieI S S TM AWED LI I N D E IJ SB RP TA Onzin 8 Evenaar van Thans Schande zekere BedrijfgingA ZB I O middel S A E D E E D K O T T E R E K E L O F L O R I D A R E D E E N Noot EngebeEerA N G S RT O OD D I M T plaats ster IG EN BCS EATM I SODuitse I EOR S T E E N N E I TBeroep land staande W I N D E R A V A I M E waarde Uurwerk S A AB Z EI ER ED I D EOE N D EK E O TR T E R stad E R G ERNESD E L I ENN I TThans E heer 8 R OWO I DN D B N CE FME LI NDeel OI Nvan R EerEI O RA AKVOE A I GLRE O S S T EE E MIE E ID A BedrijfBUZING Puzzels Duitse Noot EngebeB O E K E L O F L O R I D A R E D E E N T waarde Uurwerk Beroep R D P E N D U L E E S S E N T U I N D E R ster R O O D B E I NRC E A I O DI R O S T E EE E N R N EE I R G E N S stad land staande BUZING Puzzels N L I N I E heer B E R E I D O N E E R E R G E N S L I N I E Kleur

Gevaar woesting Titel in Peru LegGodin vogel Titel Gelderse in plaats Peru Legvogel Gelderse Ogen- Amerik. staat plaatsGodin Allee Klapje blik Amerik.

Thans Vordestaat

Sein

BUZING Puzzels Puzzels

Nageslacht

Watering Nageslacht

B O E K E L O F L O R I D A R E D E E N T UNN LS TEU L I I NE DNUE L EP ER E EEN SRSD E ERS E N B ERRDE I PDERNOD GEE ND IS E I N D C E IJR F E R R D P E N D U L E E S S E N T U I N D E I N D C IJ F E R S

1

1

1 12

STL_2023_Sponsoring_KruiswoordpuzzelSchaatsm_251x375mm.indd 1

STL_2023_Sponsoring_KruiswoordpuzzelSchaatsm_251x375mm.indd 1

2

2 23

3

3 34

4

5

S

6

7

8

56

67

78

E 4 I N D5 C IJ F6 E R S 7

E I N D C IJ F E R S

45

Rustig

T U I N D E R

9

10

11

12

8 staatsloterij.nl 9 10 speel bewust 18+ 89 910 10 11

12

staatsloterij.nl speel bewust 18+

09-10-2023 17:06

Onderhoud en verkoop van alle soorten schaatsen.

Altijd scherp voorG jou en service tot op het ijs.

I G E

09-10-2023 17:06

P K G K T E R R I N E R O O M B O T E R G E J A A G D Dealer van o.a.: Bauer EHS Fila Icetec MM Iceskate N M E D I A M A D E R A O V E R L E G C E C R EU G A P A D D CE R L E D EZ L G L I FE T ACRP ME OIEEK DGG EG A PMAKMF A T CAN K EI ENEG IS NP H ZRE I KA W GW EL E G EE IM S O R RT LE K E NE N M OA B S R K A E R BE E LD T O SJ TR IA LA A E V N I O T E I N E R O M B O T E R G E D A R M O E D E A F T A K K I N G I N H E AEN MGS T O M E L E T D T R E D T I K Z AW I REAA DNTE I E N E I L MEREVADE INNA O T B M RE LA GD OO VOR ERO RNTLALS ET G D E E S L E E A L E E R L G AA DNEAOR DT DI N EEE R DT ELERI L FG T E D E TL C I B I RS Z EWLCETDRHI UE MRD AA A R E S E N K OOE T S R E E B W E T S P D R E I P L EDEI R KDEGARAD ME MRKA WNENEKADW EER E E RF A I DB WI AS L E ER T I CE U A V E N U E O A LTI IER K E E N E L P MK A S K E R H LE B R EE DL E T S OT PEI D L K T R D M E N P E R K E R K W E K E R B E E T D R I E O MP S E O L E T TE EL RK D L T R E D ETEPRI LOKSD S ERU K A L DI EO I S TE HH EA R D PEM E DE D E E S L E A L E E R L S T E N O S T R I K T D A A R S E M I S P I E T I SS E RN EDE A S TOMM P ER L E K EER O O R GIJ ES A T IHP EI MS IA S M OAA RERDLEE SN ER P NE I E K P O EE KR R S P I D T IS A B O NL EO E I N S N E D E A N T M AP RE EN K R F A O DT W A L M E R U A V E N U E IJN SDB E MP T I LES PR EI REO T I A GNE GNI SIS TEMP A EMD LA I N I E T A A L E D M O R P I R E N E P K Z I EI D E E D T K SO TMTOE ASNAM G IS T A D A D DE R E S W A L E B S A C T U E E L T

Powerslide

Viking

Zandstra

Hoofdstraat 182 Santpoort-Noord 023-5385459 contact@schaatslab.nl www.schaatslab.nl

Ook voor: Tennis Padel Badminton Squash

D O E P O S S H A P P E U T E R S AW I NAD Z E I E RDA V A G E E ESDE MK I O T I T E EMRE S T E N O S T R I K T D A A R S E M I R OWO I DN D E I NK CWRAAA LVO I AFI GIRE C A STS TIEE EME I N I NE ME E I P BI OS EA K E LO O R D FE L O O R O R G E N R E A E K R O O D I N C A O I R I DSA T EREEND EN E EN I T D I A B O L O I N S N E D E N O T A E N K B BEOREE K I ED L OO N F E L EORR I EDRAG ERNESD E L I ENN I T E G RE DN I PE EP N D M UA LN EI E E ST SA E N N D E T M U L A R I E B E R E I D O N E E R E R G E N S L I I NND I E ER M I D A D E R E S W A L E S A C T U E E L R D P E N D U L E E S S E N T U I N D E R E I N D C IJ F E R S K W A L I F I C A T I E E I N D C IJ F E R S

- NOVEMBER 2023 - 31

staatsloterij.nl speel bewust 18+

Mul�tool Slijp -braamsteen Schaatsbeschermers Colour rugzak Bronze wit.

Schaatshelm + vizier Veters Icon onderstel Muts Handschoenen Wedstrijdbandjes