Sæmundur 2023

SÆM UND UR

Samband íslenskra námsmanna erlendis | sine.is

Útgefið í júní 2023

Hönnun og umbrot: Anita Hafdís Björnsdóttir | nitah.is

Prentun: Ísafoldarprentsmiðja | isafold.is

Prófarkalestur: Þórdís Dröfn Andrésardóttir

Ljósmyndir frá Jólafögnuði: Gunnhildur Lind Hansdóttir

Ljósmyndir af Sendiráðstökunni í Stokkhólmi: John Kjellström og Åke Malmström

Ljósmyndir frá Hugvitið Heim - Málþing: Heiðrún Fivelstad

Reynslusögur: Myndir úr einkaeigu með leyfi höfunda

Efnisyfirlit

Ávarp ritstýru

Ávarp forseta SÍNE

Ávarp háskóla-iðnaðar-og nýsköpunarráðherra

Stjórn SÍNE

Um námslán 2023

LÍS

Tímalína - yfirlit yfir síðastliðið ár Instagram yfirtökur

Sendiráðsyfirtaka - viðtal

Hugvitið heim - málþing

Reynslusögur

Elísabet Brynjarsdóttir

Sigríður Hjördís

Ragnhildur Þrastardóttir

Sara Júlía Baldvinsdóttir

Finnur Ricart Andrason

Guðbjartur Karl Reynisson

Matthías Harðarson

Kári Hrafn Ágústsson

Katrín Björg Gunnarsdóttir

Að koma heim eftir nám

Ávarp

Ávarp ritstýru

Theodóra Listalín Þrastardóttir

Kæru lesendur Sæmundar.

Það gleður mig mikið að Sæmundur, málgagn SÍNE 2023 líti dagsins ljós.

Síðastliðið ár hefur einkennst af endurkomu til “hins venjulega”. Fólk er komið aftur á stjá og grímur eru sjaldséðari sjón á almannafæri en áður. Aftur á móti, er heimurinn í sífelldri breytingu. Miklar tækniframfarir hafa átt sér stað með framþróun gervigreinar, sem og samfélagslegar breytingar, sérstaklega hvað varðar félagslegt jafnrétti. Það hefur því aldrei verið mikilvægara að hafa verkalýð sem er tilbúin til að takast á við áskoranir framtíðarinnar og þar skiptir aðgengi að gæða menntun lykilmáli.

Í þessu blaði eru viðtöl við níu námsmenn erlendis, frá mismundandi svæðum og mismunandi námsgreinum, frá Vestur-Kanada til Japans. Hinsvegar er undirliggjandi þráður hjá þeim öllum að taka af skarið, og halda á vit ævintýra þrátt fyrir að á móti blási.

Einnig höfum við útbúið efni um hvernig er hægt að uppfæra ferilskrá sína, að koma aftur heim eftir stórt ævintýri og efni til afþreyingar, persónuleikapróf og krossgátu.

Að sækja nám erlendis raskar tilveru manns en maður öðlast nýja sýn á lífið. Menntun er sá þáttur sem auðgar einstaklinginn og samfélagið í heild sinni og skiptir máli að við stöndum vörð um jafnrétti til náms.

Ég vona innilega að þú njótir lestursins.

Theodóra Listalín Þrastardóttir | Ritstýra Sæmundar 2023-2024

Ávarp ritstýru Sæmundar

Ávarp forseta SÍNE

Bjarki Þór Grönfeldt

Kæri félagsmaður í SÍNE

Nýverið fagnaði félagið okkar stór 61 árs afmæli. Það er merkur áfangi fyrir félagsskap sem á í raun ekki beint móðurfélag eins og flestar stúdentahreyfingar eiga í sinni háskólastofnun þar sem öll starfsemi er á sama stað. Þvert á móti þá erum við dreifð um heiminn og flest á ferð og flugi og á kafi í námi. Fyrir utan þá sameiginlegu reynslu að hafa lært erlendis eigum við samt fátt sameiginlegt. Við erum í ólíkum heimsálfum og löndum, búum við ólík skólakerfi, höfum mismunandi áhugamál og áherslur í námi, og ólíkar stjórnmálaskoðanir. Við sameinumst um það vinna að hagsmunum íslenskra stúdenta erlendis og tölum fyrir því að Ísland styðji með sem ríkulegustum hætti við okkar hóp svo þau sem vilji geti farið út og sótt sér háskólamenntun.

Þess ber að geta að flestir meðlimir í stjórn SÍNE eru í námi erlendis núna (sem er bæði skemmtilegt og krefjandi) eða nýkomin heim úr námi (sem er ekki alltaf jafn skemmtilegt en samt ekki síður krefjandi). Ég vil sem forseti félagsins þakka öllum sem hafa varið vænum bita af frítíma sínum á örlagaríkasta tímabili ævinnar í hagsmunabaráttu námsmanna erlendis. Það gildir auðvitað um allar fyrri stjórnir jafnt og núverandi stjórn, því okkur hefur tekist að byggja upp þennan öfluga félagsskap og halda samfellu í starfi hans í yfir sex áratugi. Ég ætla að leyfa mér að eigna SÍNE að hluta til þá staðreynd að hlutfall háskólamenntaðra á Íslandi sem hafa lært erlendis er með því hæsta sem gerist í heiminum.

Á yfirstandandi starfsári hef ég fundið fyrir auknum áhuga á starfsemi félagsins, fyrirspurnum til okkar hefur fjölgað mikið, vel var mætt í afmæli SÍNE sem haldið var milli jóla og nýárs auk þess sem við héldum glæsilega ráðstefnu um gildi náms erlendis í mars. Nú er komið að útgáfu Sæmundar –málgagnsins okkar sem hefur verið fastur liður í starfinu í áratugi. Ég óska okkur öllum til hamingju með glæsilega útgáfu og vona að blaðið muni hvetja sem flest ungt fólk á Íslandi til þess að leita sér náms utan landsteinana og láta draumana rætast.

Bjarki Þór Grönfeldt | Forseti SÍNE 2023-2024

Ávarp

Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Ávarp ráðherra

Ég trúi því að lykillinn að bættum lífsgæðum og fleiri tækifærum er að hugvitið verði stærsta útflutningsgrein þjóðarinnar. Við þurfum að virkja hugvitið sem víðast. Vel menntuð þjóð er lykillinn að því að við náum árangri og höfum getu til þess að byggja upp það þekkingarsamfélag sem við þurfum til að Ísland verði samkeppnishæft um leið og við aukum hér lífsgæði.

Það er alþjóðleg samkeppni um fólk með sérhæfða þekkingu. Árið 2022 vantaði ríflega 800 sérfræðinga í hálauna störf á Íslandi sem krefjast sérhæfðrar menntunar samkvæmt greiningu Íslandsstofu. Milli árana 2021 og 2022 stefndi í rúm 40% fjölgun stöðugilda sem krefjast sérhæfðrar menntunar. Samtök iðnaðarins meta það svo að það vanti 9.000 sérfræðinga á Íslandi næstu fimm árin. Í þessari samkeppni og miklu þörf eftir sérhæfðir þekkingu er mikilvægt að Íslendingar velja það að fara í nám, bæði hér á Íslandi og erlendis - og það er jafnframt mikilvægt að þegar námi er lokið að það sé eftirsóknarvert að starfa og búa á Íslandi.

Stjórnvöld þurfa að haldi áfram að styðja við og stuðla að greiðu aðgengi Íslendinga að námi erlendis. Menntunarsjóður námsmanna sinnir þar m.a. mikilvægu hlutverki. Í nýjum úthlutunarreglum í Menntasjóði námsmanna fyrir skólaárið 2023-2024 var skólagjaldalán til læknanema erlendis hækkað. Um leið og staðið var vörð um framfærslu námsmanna almennt enda mikilvægt að Menntasjóður námsmanna tryggi jöfn tækifæri til náms. Í nýjum reglum var jafnframt mikilvægt skref stigið til að bæta fjárhagslegt öryggi og sveigjanleika fyrir foreldra í námi. Nú stendur yfir vinna að skoða nýju lögin um Menntasjóðinn, reynsluna af þeim og hvar þarf að gera betur.

Ég vil nota tækifærið og þakka Sambandi íslenskra námsmanna erlendis fyrir sitt ötula starf sem hefur skipt máli. Það er mikilvægt fyrir verðandi, núverandi og fyrrverandi námsmenn að til sé vettvangur þar sem hægt að að deila reynslu sinni, sækja í fræðslu og ráðgjöf um leið og SÍNE berst fyrir hagsmunum sinna nemenda.

Eitt mikilvægasta verkefni okkar nú er að fjölga stoðum samfélagsins til að tryggja að við getum áfram búið við ein bestu lífskjör í heimi. Það gerist ekki að sjálfu sér og þar skiptir mannauður og menntun lykilmáli. En ekki síst að við séum samkeppnishæf þegar kemur að því að fólk velji Ísland sem framtíðarstað.

Ég hef lagt á það áherslu að fleiri erlendir háskólanemar komi í íslenska háskóla og dvelja hér áfram að námi loknu svo íslenskt samfélag fái notið sérfræðiþekkingar þeirra. En það er ekki síður mikilvægt að íslenskir nemendur sem fara í nám erlendis velji það að koma heim aftur með sína þekkingu. Það er samfélagi okkar mikilvægt að nemendur sæki á ný mið og snúi aftur með nýja reynslu og menntun. Við þurfum hugvitið heim.

Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir | Háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra

Bjarki Þór Grönfeldt, Forseti

Bjarki er með BSc í sálfræði frá Háskólanum í Reykjavík og doktorspróf í stjórnmálasálfræði frá Háskólanum í Kent í Bretlandi. Hann starfar nú við Háskólann á Bifröst við kennslu og rannsóknir. Bjarki hefur setið í stjórn SÍNE síðan árið 2019.

Númi Sveinsson Cepero, Varaforseti

Númi er með grunngráðu í vélarverkfræði frá Háskóla Íslands og er doktors kandídat í lífverkfræði í Kaliforníuháskóla, Berkeley í Bandaríkjunum. Hann var í Stúdentaráði Háskóla Íslands ásamt því að vera varaformaður ungliðaráðs Íslandsdeildar Amnesty. Þetta er annað árið hans í stjórn SÍNE.

Vera Jónsdóttir, Gjaldkeri

Vera er með meistaragráðu í opinberri stefnumótun frá Háskólanum í Chicago. Nú starfar hún sem ungur sérfræðingur í stefnumótun og hagsmunagæslu fyrir Mannfjöldasjóð Sameinuðu þjóðanna í Malaví í Afríku. Vera var ritstjóri Sæmundar síðasta árs og þetta er annað árið hennar í stjórn SÍNE.

Anna Þórhildur Gunnarsdóttir, Ritari

Anna er með B.Mus-gráðu í píanóeinleik frá Listaháskóla Íslands og MA gráðu frá Tónlistarháskólanum í Maastricht í Hollandi.

Í dag býr Anna í Reykjavík þar sem hún kemur gjarnan fram sem einleikari og meðleikari, og starfar hún einnig sem píanókennari við Tónlistarskóla Hafnarfjarðar. Þetta er annað ár Önnu í stjórn SÍNE en áður hefur hún einnig setið í gæðanefnd LÍS.

Jóna Þórey Pétursdóttir, Menntasjóðsfulltrúi

Jóna er með BA- og meistaragráðu í lögfræði frá Háskóla Íslands auk LLM gráðu í mannréttindalögfræði frá Edinborgarháskóla.

Hún starfar sem lögmaður hjá lögmansstofunni Réttur - Aðalsteinsson&Partners. Jóna var forseti SHÍ 2019-2020 og hlaut hún verðlaunatilnefningu frá JCI fyrir framlag sitt til menntamála.

Hún situr í stjórn Menntasjóðs námsmanan fyrir hönd SÍNE.

Stjórn SÍNE

Nanna Hermannsdóttir, Meðstjórnandi

Nanna er með grunnmenntun í Hagfræði frá Háskóla Íslands og stundar meistaranám í Háskólanum í Lundi en stundaði einnig meistaranám í norrænum velferðarkerfum við Háskólann í Halmstad. Nanna sat í Stúdentaráði Háskóla Íslands. Nanna hefur mikinn áhuga á jafnrétti til náms og bættu aðgengi viðkvæmra hópa, sér í lagi í sambandi við Menntasjóð námsmanna. Hún býr í Svíþjóð með maka sínum og barni.

Ragnar Auðun Árnason, Meðstjórnandi

Ragnar er með grunngráðu í Stjórnmálafræði frá Háskóla Íslands og meistaragráðu í Norrænum og Evrópskum stjórnmálum frá Háskólanum í Helsinki. Ragnar var Lánasjóðsfulltrúi SHÍ frá 20172018, þá sat hann einnig sem fulltrúi í verkefnastjórn um nýtt lánasjóðsfrumvarp árið 2018-2019. Ragnar hefur verið í stjórn SÍNE frá árinu 2020 og meðal annars gengt embættum lánasjóðsfulltrúa og varaformanns sambandsins.

Theodóra Listalín Þrastardóttir, Meðstjórnandi

Theodóra er með grunnmenntun í Sálfræði frá Háskóla Íslands og meistaragráðu í Menningarstjórnun og Stefnumótun frá Carnegie Mellon Háskóla í Bandaríkjunum sem Fulbright styrkþegi.

Áður fyrr var Theodóra í Stúdentaráði Háskóla Íslands og seinna framkvæmdarstjóri LÍS. Í frítíma sínum hefur hún gaman af yoga, að ferðast, að lesa góða bók og eiga gæða stundir með fjölskyldu og vinum.

Katla Ársælsdóttir, Ritstjórn

Katla er með grunnmenntun í almennri bókmenntafræði og viðbótardiplómu í hagnýtum jafnréttisfræðum frá Háskóla Íslands.

Hún stundar nú framhaldsnám í leikhúsfræðum í Trinity háskóla í Dublin á Írlandi. Katla var ritstýra Röskvu og sat í ritstjórn Stúdentablaðsins. Ásamt því sat hún í Stúdentaráðs Háskóla Íslands.

Uppl.

Um Menntasjóð Námsmanna 2023-2024

Frá síðasta námsári urðu tvær breytingar á úthlutunarreglum

Menntasjóðsins sem fulltrúi SÍNE í stjórn lagði sérstaka áherslu á. Í fyrsta lagi hækkuðu viðbótarskólagjaldalán fyrir læknanema erlendis um 1.500.000 kr. umfram vísitölu neysluverðs. Í öðru lagi var sveigjanleiki barnafjölskyldna í námi aukinn. Nú geta báðir foreldrar í námi fengið 22 eininga svigrúm vegna barneigna en áður þurftu foreldrar að skipta svigrúminu á milli sín. Með breytingunni er námsmönnum sem eignast barn á námstíma gert kleift að fá námslán í eina önn án þess að skila námsárangri eða rýmra svigrúm til að standast lágmarkskröfur um námsframvindu fram að 12 mánaða aldri barnsins.

• Námslán eru ekki hreinir styrkir og mikilvægt að námsmenn sem sækja um námslán geri sér grein fyrir því. Þó fellur 30% niður af höfuðstóli lánins niður klári námsmaður námið á tilsettum tíma.

• Í stjórn Menntasjóðs námsmanna sitja tíu manns þar af fjórir fulltrúar námsmanna og einn fulltrúi BHM.

• Hlutverk Menntasjóðs námsmanna er að tryggja þeim sem falla undir lög um sjóðinn tækifæri til náms án tillits til efnahags og stöðu að öðru leyti.

• Lánin eru verðtryggð fyrir vísitölu neysluverðs en vaxtalaus fram að námslokum. Þegar að skuldabréfi hefur verið lokað er lántaka heimilt að velja hvort skuldabréfið skuli vera verðtryggt eða óverðtryggt. Þá getur lántaki einnig valið hvort endurgreiðslu fyrirkomulag bréfsins skuli vera háð lántökufjárhæð eða háð tekjum (svo lengi sem hann klárar nám fyrir 35 ára aldur).

• Upphæð námsláns ákvarðast í meginatriðum út frá grunnframfærslu, fjölskylduhögum og búsetuformi, árstekjum og námsframvindu.

• Einstaklingur sem er að endurgreina námslán samkvæmt eldri lögum um Lánasjóð íslenskra námsmanna (LÍN) á rétt á afslætti aukainnborgunar sem nemur 5-15% af ógjaldföllnum eftirstöðvum skuldabréfs fyrir greiðslu. Hlutfall afsláttar af aukainnborgun ræðst af eftirstöðvum námslána greiðenda.

Helstu upplýsingar

Grunnframfærsla Við útreikning framfærslugrunns Menntasjóðs námsmanna er byggt á grunnviðmiði neysluviðmiða velferðarráðuneytisins og er hann uppreiknaður miðað við hækkun vísitölu neysluverðs frá Hagstofu Íslands. Húsnæðiskostnaður er reiknaður miðað við sömu verðlagsforsendur en tekur jafnframt mið af leigu á stúdentagörðum háskólanna fyrir einstaklings-, para- og fjölskylduhúsnæði. Hér að neðan er hægt að skoða framfærslu námsmanna fyrir skólaárið 2022 – 2023.

Frítekjumark námslána

Frítekjumark námslána er 1.483.000 kr. 45% þeirra tekna sem fara fram yfir frítekjumarkið koma til frádráttar á útreikning á lánsupphæð og er skerðingunni dreift hlutfallslega á umsóttar einingar. Heimilt er að fimmfalda frítekjumark námsmanns ef námsmaður hefur ekki verið á námslánum hjá sjóðnum sl. 6 mánuði.

Námsframvinda

Almennt telst námsmaður í fullu námi ljúki hann 60 ECTS–einingum eða ígildi þeirra á skólaári í einum námsferli. Nýr námsferill hefst skipti námsmaður um skóla, námsgrein eða námsgráðu. Í misseraskólum (með skipulaginu haustmisseri, vormisseri og eftir atvikum sumarönn) er að hámarki veitt lán fyrir 30 ECTS-einingum á hvoru misseri og 20 ECTS-einingum á sumarönn, samtals að hámarki 80 ECTS-einingar fyrir námsárið. Jafngildir það 12 mánaða framfærslu. Lágmarksárangur til að eiga rétt á láni á einstökum önnum er 22 ECTS-einingar á haust- eða vormisseri en 15 ECTS-einingar á sumarönn. Nám á sumarönn tilheyrir undangengnu skólaári. Sækja þarf sérstaklega um sumarlán.

Að sækja um lán

Sækja skal sérstaklega um námslán fyrir hverja önn (Þó hægt sé að sækja um nám fyrir haust og vorönn saman). Umsóknarfrestir eru eftirfarandi:

• Haust 2023 til og með 15. október 2023

• Vetur og vor 2024 til og með 15. janúar 2024

• Sumar 2024 til og með 15. júní 2024

Námslengd

Alls getur námsmaður fengið lán frá Menntasjóðnum fyrir 480 ECTS einingum, það eru þó ákveðin skilyrði, námsmaður getur þ.a.l. ekki nýtt allar þessar einingar í t.a.m. meistaraprófsgráður. Hlutfallið skiptist eins og sýnt er hér að neðan:

• Grunnnám: 180 ECTS

• Meistaranám: 120 ECTS

• Doktorsnám: 60 ECTS

• Svigrúm: 120 ECTS

• Samtals: 480 ECTS

Skilyrði fyrir því að geta sótt um námslán

• Skilyrði til aðstoðar frá sjóðnum er að umsækjandi verði fjárráða á þeirri önn sem sótt er um námslán fyrir.

• Það nám sem lánþegi stundar þarf að vera lánshæft, sbr. 2. kafla og lánþegi þarf að uppfylla lágmarkskröfur um námsframvindu, sbr. 3. kafla.

• Námsmaður getur ekki fengið lán frá sjóðnum ef hann þiggur á sama tíma námsaðstoð frá öðru ríki.

• Til þess að námsmaður teljist lánshæfur hjá sjóðnum má hann ekki vera í vanskilum við sjóðinn þegar sótt er um lán.

• Ef námsmaður hefur vísvitandi veitt sjóðnum rangar eða villandi upplýsingar fellur öll námsaðstoð við hann niður og aðstoð sem hann kann að hafa fengið vegna slíkra upplýsinga ber námsmanni að endurgreiða með verðbótum frá útborgunardegi. Þetta á m.a. við ef sannað þykir að námsmaður hafi gefið upp rangar tekjur samkvæmt skilgreiningu sjóðsins um tekjur þegar viðkomandi skattaári er lokið.

Útborgun námslána

Skilyrði fyrir því að mánaðarlegar greiðslur hefjist á síðari önnum námsársins er að búið sé að ganga frá fyrri námsönnum hvað varðar skil á námsárangri og/eða endurgreiðslu vegna ofgreiðslu. Skili námsmaður ekki tilskildum lágmarks námsárangri (60 ECTS) eftir viðkomandi skólaár eru fyrirframgreidd lán endurkræf samkvæmt úthlutunarreglum Menntasjóðs.

Námsstyrkur við námslok

Námsmaður á rétt á námsstyrk sem nemur 30% niðurfærslu á höfuðstól námslánaskuldar ásamt verðbótum á þeim degi sem skuldabréfi er lokað ef lokið er við prófgráðu á þeim tíma sem skipulag skólans á náminu gerir ráð fyrir. Námsstyrkur er einungis veittur vegna náms sem er skipulagt sem fullt nám í að lágmarki tvær annir, þ.e. sem nemur að lágmarki 60 ECTS-einingum eða ígildi þeirra. Námsmenn hafa svigrúm til seinkunar í námi án þess að réttur til námsstyrks skerðist og er eftirfarandi:

1. Eitt ár umfram þann tíma sem skipulag iðn-, starfs- og aðfaranáms kveður á um.

2. Eitt ár umfram þann tíma sem skipulag bakkalárs- og meistaranáms kveður á um.

3. Sex mánuðir umfram þann tíma sem skipulag diplómanáms kveður á um.

4. Tvö ár umfram þann tíma sem skipualg doktorsnáms kveður á um.

Staðaruppbót

Þar sem verulega munar á íslenskri framfærslu og framfærslu í landinu er námsmaður stundar nám (þ.e. erlendis) er heimilt að veita viðbótarframfærslu (staðaruppbót). Nánari upplýsingar um staðaruppbótina eru í úthlutunarreglum sjóðsins. Ef námsmenn telja sig eiga rétt á staðaruppbót en landið/borgin sem þeir búa í er ekki tekin með í upptalningu lánasjóðsins, hvetur SÍNE þá námsmenn að láta sambandið vita tafarlaust.

Undanþágur

Geta átt við um þá námsmenn sem uppfylla ekki skilyrði sjóðsins um lágmarksnámsframvindu, þ.e. að ljúka a.m.k. 22 ECTS einingum, t.d. vegna þeirra aðstæðna sem tilgreindar eru hér að neðan:

1. Námslok eru í sjónmáli (15 – 21 ECTS einingar eru eftir af námi).

2. Námsmaður hefur lagt stund á nám þar sem einungis eru 10 ECTS eða 20 ECTS eininga áfangar og námsmaður stenst ekki einn þeirra.

3. Veikindi, barnsburður, örorka eða lesblinda, hindra eða tefja framgang námsmannsins í náminu.

Heilræði SÍNE

Aðstoð

SÍNE og lánasjóðsfulltrúa SÍNE

Ekki hika við að hafa samband við SÍNE! Námsmönnum stendur til boða að leita til SÍNE og lánasjóðsfulltrúa SÍNE varðandi mál er tengjast Menntasjóði námsmanna. Ragnar Auðun Árnason er núverandi lánasjóðsfulltrúi SÍNE og veitir stúdentum aðstoð og leiðbeiningar varðandi málefni Menntasjóðsins (sine@sine.is og namslan@sine.is). Hún situr einnig í stjórn sjóðsins fyrir hönd SÍNE.

Skrifleg samskipti

Þegar sótt er um námslán getur ýmislegt skolast til beggja borðsins og því er mikilvægt að hafa hlutina á hreinu. SÍNE vill benda lántökum á að aukið öryggi geti falist í því að hafa samskipti og fyrirspurnir til Menntasjóðsins skriflegar (ATH. Sjóðurinn og þjónustufulltrúar hans geta tekið langan tíma í að svara því er betra að senda strax póst en ekki bíða með það). Það getur verið betra að senda tölvupóst frekar en að hringja vegna fyrirspurna. Með því móti er auðveldara að rekja samskiptasöguna og hægt að koma í veg fyrir „orð gegn orði“ stöðu milli lántakenda og starfsmanns Menntasjóðsins.

Fá staðfestingu á móttöku umsóknar

Mikilvægt er að vera viss um að umsókn hafi borist sjóðnum og best er að halda öllum staðfestingum þess efnis til haga.

Þekkja úthlutunarreglur og undanþágur

Eins og var sagt í byrjun þá eru námslán, lán þrátt fyrir styrk ef námsmaður klárar á tilskyldum tíma. Því er mjög mikilvægt að lántakar kynni sér úthlutunarreglur sjóðsins vel og lánaskilmála sem þeir gangast við um leið og þeir skrifa undir skuldabréf. Sérstök athygli er vakin á reglum sem veita undanþágur og aukið svigrúm, t.d. vegna veikinda, örorku og lesblindu. Námsmenn verða oft fyrir tekjutapi sem hefði verið hægt að koma í veg fyrir ef námsmaður hefði kynnt sér úthlutunarreglur Menntasjóðsins.

Framfærslu viðmið fyrir skólaárið 2022 - 2023

Landssamtök íslenskra stúdenta

Hvað eru LÍS?

Landssamtök íslenskra stúdenta, eða LÍS, voru stofnuð 3. nóvember 2013 og eru samtök háskólanema á Íslandi sem og íslenskra háskólanema á erlendri grundu og eru til húsa við Borgartún 6. LÍS eru regnhlífarsamtök og standa að þeim átta aðildarfélög sem eru í forsvari fyrir stúdenta við Háskólann á Akureyri, Háskólann á Bifröst, Landbúnaðarháskóla Íslands, Listaháskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, Háskólann á Hólum, Háskóla Íslands og fyrir íslenska stúdenta sem stunda nám erlendis (SÍNE). LÍS eru því í forsvari fyrir rúmlega 22 þúsund íslenskra stúdenta.

Hlutverk Samtakanna

Hlutverk samtakanna er að standa vörð um hagsmuni stúdenta hérlendis sem og hagsmuni íslenskra stúdenta á alþjóðavettvangi og um leið skapa samstarfsvettvang fyrir íslensk stúdentafélög. LÍS vinna einnig að samræmingu gæðastarfs í íslenskum háskólum og hafa umboð til samningagerðar, framkomu gagnvart stjórnvöldum, fjölmiðlum og öðrum aðilum fyrir hönd íslenskra stúdenta.

Alþjóðavettvangur LÍS

LÍS eru virk í alþjóðlegu samstarfs- og hagsmunastarfi stúdenta og eru fulltrúar íslenskra stúdenta í ESU (European Student’s Union), NAIS (North-Atlantic Islands’ Student cooperation) og NOM (Nordisk Ordförande Møte). Í gegnum þessi samtök eigum við samskipti við stúdentafélög um alla Evrópu, lærum af þeim og hjálpum þegar þau þurfa á stuðningi að halda. Mikill vilji er fyrir því að auka tengingar og samstarf við fleiri heimsálfur en okkar eigin.

Landssamtök íslenskra stúdenta

Stjórn og nefndir LÍS - hvernig þú getur tekið þátt!

Ef þú ert íslenskur háskólanemi erlendis, þá ert þú hluti af LÍS! Ef þú vilt taka virkari þátt getur þú sótt um í nefndarstarf fyrir haustið, og á vorin er opið fyrir framboð í framkvæmdastjórn. Í stjórn sitja forseti, varaforseti, gæðastjóri, jafnréttisfulltrúi og alþjóðafulltrúi. Hver meðlimur í framkvæmdastjórn hefur sína nefnd og ef þú hefur áhuga á að vera með í nefndum LÍS fyrir skólaárið 2022-2023 geturðu sent okkur skilaboð á facebook, instagram eða í tölvupóst. Nefndarstarf er opið fyrir alla stúdenta!

• Alþjóðanefnd

• Fjármálanefnd

• Gæðanefnd

• Jafnréttisnefnd

• Lagabreytingarnefnd

• Markaðsnefnd

Upplýsingar um hvað hver nefnd gerir sem og meira um LÍS eins og hvað við höfum verið að gera, lög og verklag má finna á heimasíðu okkar studentar.is

Áherslur LÍS starfsárið 2022 - 2023

Starfsárið 2022-2023 var lögð áhersla á endurskoðun á lögum um Menntasjóð námsmanna. LÍS og aðildarfélög þess hófu auglýsingaherferð vegna endurskoðunarinnar og bar hún yfirskriftina: Háskólamenntun í hættu. Tilgangurinn var að vekja athygli á vantkönum námslánakerfisins og afleiðingum þeirra, fyrir stúdenta, háskólamenntaða og samfélagið í heild. Markmiðið er að þrýsta á stjórnvöld að gera nauðsynlegar breytingar á fyrirkomulagi námslána.

Hlutverk Menntasjóðs námsmanna er að tryggja stúdentum tækifæri til náms óháð efnahag og félagslegri stöðu. Á síðastliðnum árum hefur fjöldi lántaka hjá Menntasjóðnum þó hríðfallið. Skólaárið 2009-2010 tóku 12.393 háskólanemar námslán en tíu árum síðar voru þeir orðnir 4.979. Þessar tölur vekja upp mikilvægar spurningar um aðgengi að háskólamenntun í íslensku samfélagi.

Í þessu samhengi er vert að nefna að hér á landi hafa töluvert færri lokið háskólamenntun en í samanburðarlöndum okkar. Í nýútgefinni skýrslu frá OECD kemur fram að 41,9% ungs fólks á aldrinum 25-34 ára hafa aflað sér háskólamenntunar á Íslandi, samanborið við 49% í Danmörku, 49,2% í Svíþjóð og 55% í Noregi. Niðurstöðurnar verður að taka alvarlega, sér í lagi í samhengi við sílækkandi aðsókn í Menntasjóð námsmanna.

Samanburðurinn knýr fram spurningar um hvaða hópar það eru sem mennta sig og enn mikilvægara: fyrir hverja er í boði að mennta sig? Stúdentar hafa bent á vankanta námslánakerfisins í mörg ár og nú bendir allt til að gallar Menntasjóðsins bitni ekki aðeins á háskólanemum heldur á menntunarstigi þjóðarinnar og það er kominn tími til að stjórnvöld hlusti á kröfur stúdenta.

Stjórnvöld eru í dauðafæri til að laga námslánakerfið því nú fer fram endurskoðun á lögum um Menntasjóð námsmanna.

Er það vilji stúdenta að þetta tækifæri verði nýtt til hins ítrasta og að kerfið í heild sinni verði tekið til ítarlegrar skoðunar, þar sem hlutaðeigandi aðilum, stúdentum og greiðendum, verði boðið sæti við borðið í gegnum allt ferlið.

Hlutverk Menntasjóðs námsmanna er að vera félagslegur jöfnunarsjóður sem veitir stúdentum tækifæri til náms, óháð efnahagi eða stöðu að öðru leiti. Þörf er á mikilli vinnu og talsverðum breytingum á lögum sjóðsins til þess að þetta hlutverk sé uppfyllt.

Landssamtök íslenskra stúdenta

Yfirlit yfir síðastliðið ár

Ágúst

• Ný stjórn SÍNE var kjörin þann 19 ágúst 2022, alls níu fulltrúar. Af þeim eru fimm stödd erlendis en fjórir hafa lokið sínu námi og flutt aftur til Íslands.

September

• Sæmundur fyrir árið 2022 kom út.

• Samantekt um rafræn skilríki erlendis.

Febrúar

Mars:

• SÍNE hélt málþing undir nafninu

Hugvitið heim. Fjöldi frummælenda tók þátt í dagskráinni. Það felst mikil fjárfesting í því fyrir íslenskt samfélag ráðist í aðgerðir til að laða fólk aftur heim úr námi.

Sjá umfjöllun á bls 30.

• FaraBara herferð í samstarfi við Rannís vekur athygli.

• Sambandsþing Landssambands ungmennafélaga (LUF) fór fram laugardaginn 25. febrúar. SÍNE átti þrjá fulltrúa á þinginu, þau Bjarka Þór Grönfeldt, forseta SÍNE, Jessý Jónsdóttur sem var í framboði til alþjóðafulltrúa LUF og Unni Lárusdóttur sem var í framboði til ungmennafulltrúa Sameinuðu þjóðanna á sviði mannréttinda, og unnu þær báðar kjörið.

Október

• SÍNE stofnaði vinnuhóp innan stjórnar varðandi endurskoðun laga um Menntasjóð námsmanna.

• Stjórn SÍNE skilaði inn umsögn til allsherjar- og menntamálanefndar um þingsályktunartillögu Pírata um niðurfellingu námslána.

• Stjórn tók saman upplýsingar varðandi að námsmönnum erlendis stendur til boða að nýta sér 50% nemaafslátt Strætó.

Nóvember

• SÍNE sendir frá sér áskorun á ráðherra háskólamála og stjórn Menntasjóðs námsmanna um að styðja við íslenska læknanema erlendis og að gera breytingar á úthlutunarreglum Menntasjóðs námsmanna til að tryggja að námsmenn erlendis geti fengið lán fyrir öllum sínum skólagjöldum.

• Bjarki Þór Grönfeldt, forseti SÍNE, og Arna Bjarnadóttir, formaður Félags íslenskra læknanema í Ungverjalandi, ræddu erindið í Speglinum þann 17. nóvember.

Desember

• SÍNE hélt upp á 61 árs afmæli félagsins á Stúdentakjallaranum með pompi og prakt.

• Hjálmtýr Heiðdal kvikmyndargerðarmaður ræddi við gesti um stúdenta-hertökuna á sendiráði Íslands í Stokkhólmi árið 1970. Sjá viðtal við Hjálmtý á bls. 26

Janúar

• Áherslur SÍNE vegna endurskoðunar laga um Menntasjóð Námsmanna birtar.

Arna Bjarnadóttir

formaður Félags

íslenskra læknanema

í Ungverjalandi

sýndi frá lífi læknanema

í Debrecen

Lilja Cardew

nemi í myndlýsingu

í Leeds á Englandi

Pétur Ernir

Svararsson

í söngleikjanámi

í Lundúnum á Englandi

Númi Sveinsson

varaforseti

Berkeley

Finnur Richart

Andrason

nemi í hnattrænum

sjálfbærnivísindum í Utrecht í Hollandi

Vera Jónsdóttir

gjaldkeri SÍNE

sem er stödd í

Fylgdu okkur á Instagram

@sambandine

Lilongwe í Malaví

Instagram yfirtökur

Theodóra Listalín Þrastardóttir meðstjórnandi Pittsburgh

September

Jóna Þórey Pétursdóttir menntasjóðsfulltrúi Edinborg

Apríl

Mars

Kolbrún Sonja Rúnarsdóttir

læknanemi í Košice

í Slóvakíu

Miriam Petra Ómarsdóttir Awad

sérfræðingur á menntaog menningarsviði Rannís Sara Þöll Finnbogadóttir

nemi í viðhorfskönnunum og gagnavísindum í Ann Arbor, MI, Bandaríkjunum

Sendiráðstakan

Sendiráðstaka íslenskra stúdenta í Stokkhólmi 1970

Á sjötta áratugi síðustu aldar byggði afkoma landsmanna að miklu leyti á sjávarútvegi. Svokallað síldarævintýri skóp mikinn auð og víða um land var mikil eftirspurn eftir starfsfólki og uppgangur víða. Síldin hvarf 1967 ásamt því að útflutningsverð á fiski snarféll og það skall á kreppa. Gengi íslensku krónunnar var handstýrt á þessum tíma og til þess að bjarga sjávarútvegnum var gengi krónunnar fellt í tvígang, alls um 60%. Í kjölfarið kom óðaverðbólga sem bitnaði illa á landsmönnum.

Íslenskir námsmenn erlendis sem keyptu gjaldeyrir viðkomandi dvalarlands stóðu skyndilega frammi fyrir því að íslensku krónurnar sem þeir höfðu ætlað sér til lífsviðurværis dugðu ekki lengur nema fyrir broti af kostnaði við námið erlendis. Margir stóðu frammi fyrir því að verða að hætta námi.

Stjórn SÍNE reyndi að fá þessa skerðingu bætta en náði ekki eyrum ráðamanna og sendi því áskorun til námsmanna erlendis um að taka málin í sínar hendur. Komu fljótlega upp hugmyndir um að efna til setuverkfalla í sendiráðum Íslands í höfuðborgum Norðurlanda.

Ólga í pólitíkinni

Stjórnmálin á sjötta áratugnum voru í föstum farvegi hins svokallaða fjórflokks, þ.e. Sjálfstæðisflokks, Framsóknarflokks, Alþýðuflokks og Alþýðubandalags. Fjölmiðlun var í föstum skorðum flokkanna fjögurra sem ráku hver sitt málgagn, dagblöð sem voru mjög lituð af stefnu flokkanna. Ríkið hafði einkaleyfi á rekstri útvarps og sjónvarps sem hóf útsendingar 1966. Konur voru fáar á þingi og nánast engar í háum stöðum bæði í opinbera geiranum og atvinnulífinu almennt. Minnihlutahópar, t.d. samkynhneigðir og öryrkjar, áttu sér fáa eða enga formælendur og voru lítt áberandi í þjóðlífinu. Réttindi fatlaðra voru skammt á veg komin.

Úti í heimi var nýlendustefnan í fjörbrotum og þjóðir í Afríku og Asíu börðust fyrir frelsi undan nýlenduveldunum. Hæst bar baráttu Víetnama gegn heimsvaldastefnu Bandaríkjanna. Fjöldi ungra námsmanna bæði í Evrópu og Bandaríkjunum mótmælti nýlenduveldunum kröftulega og samtímis braust út hreyfing sem krafist meira lýðræðis í skólum og sérstaklega í háskólum. Frægust varð uppreisnin sem nefndist Vorið í París 1968. Á sama ári varð einnig alda mótmæla á yfirráðasvæði Sovétríkjanna og þar bar hæst Vorið í Prag. Þá risu Tékkar upp gegn Sovétvaldinu en sú uppreisn var brotin á bak aftur með sovéskum skriðdrekum.

Setuverkfall eða hertaka?

Námsmenn erlendis voru ekki allir sammála hvernig ætti að koma andmælum gegn skertum kjörum á framfæri. Sumir vildu gera setuverkfall í húskynnum sendiráðanna og trufla þannig starfsemina um tíma. Ennfremur vildu margir að sendiráðsfólki yrði gert viðvart um fyrirhugaðar aðgerðir sem áttu að fara fram í öllum höfuðborgunum þ. 24. apríl 1970. En í Gautaborg og

Uppsölum í Svíþjóð voru námsmenn sem höfðu lagt stund á sósíalísk fræði og töldu þeir að kurteisleg seta í sendiráðunum myndi skila litlu. Eitthvað róttækara þyrfti að koma til. Þannig varð til hópur sem ákvað að áhrifamest væri að hertaka sendiráðin 20. apríl öllum að óvörum og vekja þannig meiri athygli.

Hópurinn sameinaðist í Uppsölum 19. apríl og æfði yfirtökuna vandlega. Næsta dag var farið til Stokkhólms og gengið inn í sendiráðið og starfsfólkinu sagt að það ætti frí. Það voru engar öryggisráðstafanir í sendiráðinu svo að þetta fór allt friðsamlega fram og eftir að starfsfólkið var farið úr þá var skellt í lás og læsingin gerð óvirk.

Sendiráðstakan var ótímasett og höfðu þeir ellefu sem hertóku sendiráðið með sér nesti til tveggja daga. En hertakan stóð ekki nema 2 klukkustundir, sænska lögreglan fékk leyfi frá íslenskum yfirvöldum til að fara inn og fjarlægja námsmennina.

„Vegna ungs aldurs og kurteislegri framkomu“

Það varð mörgum heitt í hamsi þegar atburðurinn fréttist til íslands, eiginleg múgæsing. Mörg stór orð féllu í fjölmiðlum um að þessir námsmenn skyldu tafarlaust sviptir námslánum og fangelsaðir. En stjórnvöld töldu að harkalegar aðgerðir myndum eingöngu auka stuðning við aðgerðir námsmannanna og ákváðu að sleppa öllum málarekstri gegn þeim þrátt fyrir háværar raddir meðal almennings. Sænsk stjórnvöld ákváðu einnig að sleppa öllum námsmönnum við refsingar og sendi saksóknari þeim bréf þar sem tekið var fram að vegna „ungs aldurs og kurteislegri framkomu námsmannanna“ yrðu engin eftimál.

Hugvitið heim - málþing

Föstudaginn 24. mars hélt Samband íslenskra námsmanna erlendis málþing undir yfirskriftinni „Hugvitið heim“ um gildi náms erlendis fyrir íslenskt samfélag. Fjöldi frummælenda tók þátt í hálfsdags-dagskrá og þrátt fyrir ólíka nálgun hvers og eins á viðfangsefnið var skýr samhljómur í erindum frummælenda: Ísland getur ekki orðið að þekkingarsamfélagi án þess að hafa dyrnar opnar og hleypa inn ferskum vindum að utan. Það felst mikil fjárfesting í því fyrir íslenskt samfélag að ráðast í aðgerðir til að laða fólk aftur heim úr námi.

Ísland verði samkeppnishæft

Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, ráðherra háskólamála, sagði í máli sínu að Ísland skorti sérfræðinga á ýmsum sviðum atvinnulífsins sem og heilbrigðisstarfólk. Því þurfi að skoða hvaða hvötum hægt sé að beita til þess að fá fólk til að velja Ísland. Staðsetningar skipti fólk með góða menntun æ minna máli og því verði Ísland að vera samkeppnishæft hvað varðar launakjör, tækifæri, fæðingarorlof og framboð fjölbreyttra starfa. Ekki síst er mikilvægt að auðvelt sé að koma hugmyndum sínum sem fæddust í námi erlendis í framkvæmd á Íslandi og beisla þannig kraftinn sem felst í því að koma heim fullur af eldmóði.

Hugvitið heim - málþing

Sækjum þekkinguna út, en komum svo aftur heim

Kristján Guy Burgess, alþjóðastjórnmálafræðingur, tók í svipaðan streng og sagði í sínu máli að auðvelda þyrfti fólki að „hafa Ísland sem stað en heiminn sem svið“. Stórauka þurfi aðgengi að því að starfa alþjóðlega á Íslandi, sem gæti t.d. verið aðlaðandi kostur fyrir stúdenta sem eru að ljúka námi erlendis og vilja vinna á sínu sérsviði en fá ekki vinnu við hæfi hjá vinnuveitanda á Íslandi. Fólk komi gjarnan heim úr námi og því mæti ekki aðstaða og tækifæri sem eru í samræmi við væntingar. Ísland þarf á öllum sínum kröftum að halda og það er lykilatriði að fá fólk heim. Sögulega séð hafi fólk sem hafi farið utan, aflað sér þekkingar og komið með hana heim verið hreyfiafl Íslandssögunnar, og nægir þar að nefna Sæmund fróða, Fjölnismenn og Bríeti Bjarnhéðinsdóttur.

Finna á eigin skinni hvernig það er að vera innflytjendur Umræða varð ekki síður persónuleg heldur en um þjóðhagslegan ávinning. Miriam Petra Ómarsdóttir Awad, baráttukona gegn fordómum og sérfræðingur hjá Rannís, kom inn á það í sínu máli að nám erlendis gæti verið ein besta leiðin til að draga úr fordómum á Íslandi. Það að vera sjálfur innflytjandi í ókunnugu landi opni augu margra og hafi áhrif út lífið. Sú reynsla auðveldi fólki að setja sig í spor annarra og setja hlutina í samhengi. Þá verða fyrstu kynni margra Íslendinga af fjölmenningarsamfélagi einmitt til í námi erlendis.

Menningarsjokkið mest við heimkomu

Dr. Margrét Jónsdóttir Njarðvík, rektor Háskólans á Bifröst, hélt einnig erindi um nám erlendis út frá sjónarhóli háskólasamfélagsins, en hún lærði og starfaði sjálf í Bandaríkjunum, Mexíkó og á Spáni. Margrét sagði að það að afla sér menntunnar sé eitt, en viðhorfin, menningin og fólkið sem maður kynnist sé það sem skiptir mestu máli. Menningarsjokkið við heimkomu sé merki um að við höfum breyst við þessa lífsreynslu. Það er lífsspursmál fyrir íslenskt fræðasamfélag að senda sem flesta námsmenn erlendis. Ísland sé örsamfélag þar sem við höfum meira eða minna öll sömu fyrirmyndirnar og lærum með sömu kennsluaðferðunum. Stöðugt flæði háskólafólks, sem hefur farið út og menntað sig, aftur inn í íslenskt háskólakerfi tryggi að fræðasamfélagið staðni ekki heldur komi inn nýir straumar og stefnur.

Hugvitið heim - málþing

Reynslusögur

Kanada Elísabet Brynjarsdóttir Heilbrigðisstjórnun

Bandaríkin Sigríður Hjördís Flautunám

Holland Finnur Ricart Andrason Hnattræn sjálfbærnivísindi

Bandaríkin Ragnhildur Þrastardóttir Blaðamennska

Noregur

Guðbjartur Karl Reynisson Doktorsnám

Danmörk

Matthías Harðarson Leikaranám

Kýpur

Kári Hrafn Ágústsson Tannlæknanám

Spánn

Sara Júlía Baldvinsdóttir Sjálfbærni

Japan

Katrín Björg Gunnarsdóttir Sýningarstjórnun

Viðtal

Meistaranám

Elísabet Brynjarsdóttir

Ég vissi alltaf að ég ætlaði í nám erlendis ef ég hefði tök á því. Ung fylgdist ég með móður minni hamast við lærdóm í framhaldsnámi sínu sem hún tók sem fjarnám heima, þar sem hún var með þrjú börn og fjölskyldu. Ég man að ég vildi svo fara með henni í útskriftina hennar þegar ég var lítil en það var ekki hægt. En þegar ég sá myndina af henni með hattinn og gráðuna vissi ég að þetta heillaði mig eitthvað. Ætli það hafi ekki verið skikkjan.

Mamma hvatti mig alltaf til þess að gefa mér pláss í lífinu og slá til að flytja erlendis. Ég hef ferðast víða, en aldrei til Kanada! Ég er mikið fyrir útivist og ævintýramennsku, að upplifa hluti, þannig ég hafði oft hugsað að ég vildi prófa að ferðast þangað. Ég varð líka smá heilluð af því að Kanada er í Norður-Ameríku en er samt framarlega í mannréttindum, þó þau séu ekki fullkomin. Eftir að ég starfaði hjá Rauða krossinum sem hjúkrunarfræðingur í gegnum heimsfaraldur ákvað ég að nú gæti ég ekki frestað þessu lengur og sló til að sækja um. Ein borg átti hjartað mitt – Vancouver í British Columbia. Ástæðan fyrir því var einföld: skaðaminnkun og hugmyndafræði um áfallamiðaða nálgun var framúrskarandi þar í gegnum faraldurinn og rannsóknir sem birtust frá hjúkrunarfræðingum um jaðarsetta hópa veitti mér, litla Íslendinginum, stuðning í gegnum aðstæður sem ég bjóst aldrei við að vera í. Eftir að borgin hafði verið valin, var bara einn skóli í boði og það var University of British Columbia – allt eða ekkert.

Ég hafði vissulega verið að spara pening frá útskrift úr grunnnámi til þess að geta haldið á vit námsævintýra síðar, þannig það blundaði alltaf í mér. Umsóknarferlið var mjög langt og strangt, með tilheyrandi gögnum, skrifum og hoppum í gegnum hringi. Það tók mig rúmlega hálft ár að senda inn umsóknina. Eftir að mér var boðið pláss tók við annað hálft ár af undirbúningi. Ég þurfti meðal annars að sanna að ég ætti pening, sem var smá flókið þar sem hjúkrunarfræðingar eru kannski ekki þekktir fyrir ríkidæmi. En einhvern veginn hafðist þetta, þökk sé Menntasjóði námsmanna og mikilli undirbúningsvinnu af minni hálfu.

Öll hjartans mál sameinuð í eina gráðu

University of British Columbia er staðsett í hinni gífurlega fallegu og skemmtilegu borg: Vancouver. Skólinn er vel þekktur á heimsvísu en námið sem ég valdi mér var nýlegt innan skólans. Leiðin mín heitir Master of Health Leadership and Policy: Clinical Education og er samblanda af kúrsum við Sauder School of Business og School of Nursing. Þessi þverfræðilega nálgun á stjórnun og stefnumótun heillaði mig upp úr skónum og ekki skemmdi fyrir að lagt væri áhersla á klíník og kennslu samhliða því! Öll mín hjartans mál sameinuð í eina gráðu. Þessi gráða hefur verið til í rúmlega 7 ár og því ekki margir útskriftarárgangar og ég er fyrsti Íslendingurinn til að ljúka henni að mér vitandi. Gráðan mín er hýst af heilbrigðisvísindasviði skólans en í árganginum mínum var hins vegar önnur námsleið sem kallast Master of Engineering Leadership og sat ég því alla viðskiptafræði tímana mína með verkfræðingum í bland við heilbrigðisvísinda nema sem var gífurlega lærdómsríkt. Skólinn er gamall með mjög mikið prófessorum starfandi sem koma frá mismunandi heimshornum. Til dæmis kenndi prófessor frá Harvard mér Organizational Leadership og annar prófessor frá Columbia háskólanum um Sustainability and Leadership.

Ég tala nú ekki um alla samnemendur mína sem voru um 200 talsins í árganginum. Þau komu alls staðar að og gífurlega margir menningarheimar sem sameinuðust í einn árgang. Ég er enn að melta allar reynslurnar mínar og sögurnar sem ég heyrði frá þeim.

Að læra af margbreytileikanum

Ég áttaði mig fljótt á því að það er flókin dýnamík að flytja til Kanada. Löng og ófögur saga landnema sem tóku land af frumbyggjum Kanada var mjög áberandi, þar sem Kanadabúar rembast nú við að gera upp fortíðina og lifa saman í sátt og samlyndi. Ég var því fljót að átta mig á því að ég væri gestur í landinu og ætti að bera mig sem slíkur. Þetta var áhugaverð þakklætispólitík en mestu virðinguna bar ég fyrir þeim frumbyggjum sem leyfðu mér að sækja viðburði og kynnast þeirra menningu í Kanada. Ég lagði mig alla fram við að læra um sögu landsins áður en ég fór út til þess að vera góður gestur

í nýju landi.

Það var sömuleiðis mikill menningarmunur innan bekkjarins, þar sem ólíkir menningarheimar mættust. Ég var í stúdentafélaginu okkar og leiddi viðburðahald, sem og var í forsvari fyrir námsleiðina út á við. Ég lagði því kapp á að mæta á sem flesta viðburði en minnisstæðast eru líklegast mótmælin fyrir konur og fólk frá Íran sem haldin voru alla laugardaga. Ég mætti sem oftast með írönskum bekkjarsystrum mínum og hlustaði á sögurnar.

Það er gífurlega hollt fyrir alla að læra að setja sjálfan sig og Ísland í samhengi við heiminn og það sem er í gangi annars staðar. Ignorance is bliss og allt það, en við berum öll ábyrgð á einn eða annan hátt. Samstaða getur þýtt mikið þrátt fyrir að hún krefjist oft lítils af okkur sem hafa forréttindi. Auðmýktin að vera Íslendingur er klisja en átti við og ég nýtti árið í að taka sem minnst pláss í aðstæðum þar sem ég þurfti ekki að taka pláss og bara hlusta. Ætli það hafi ekki verið mesti lærdómurinn eftir allt saman, þrátt fyrir fína titilinn.

Meðmæli fyrir aðra eru einföld: fylgdu huganum og hjartanu og kýldu á þetta. Nám er besta fjárfestingin fyrir samfélagið og sama hvað þú gerir í lífinu muntu aldrei sjá eftir þessu. Ef þú hefur tök á og áhuga.

Ó hversu dásamlegt það var að fá samþykkta inngöngu inn í draumanámið hjá kennara drauma minna í Carnegie Mellon University (CMU) í Pittsburgh. Ég hafði kannski ekki beint slegið því á frest að fara í masternám en stefna mín var óljós eftir útskrift mína úr BA námi á Íslandi árið 2017. Sem hljóðfæranemandi ertu alltaf að elta þá kennara sem veita þér innblástur með spilamennsku sinni, sem Lorna McGhee fyrsti flautuleikari Sinfóníuhljómsveitarinnar í Pittsburgh gerir svo sannarlega fyrir mig.

Fyrst var það þannig að ég sæki um mastersnám í Den Haag í Hollandi. Ég er efins með að fá inngöngu og ákveð að senda Lornu tölvupóst, athuga hvort það sé mögulega pláss fyrir mig hjá henni. Ég er svo heppin að prufuspil eru haldin eftir þrjá daga í gegnum zoom og hér er ég í dag. Við fjölskyldan, maðurinn minn og tvö börn, fluttum inn í tóma íbúð í fjölskylduvænu hverfi í Pittsburgh, borðuðum á gólfinu og sváfum á einni dýnu til að byrja með. Við vorum fljót að sanka að okkur húsgögnum og því sem við þurftum þar sem fólkið hér í kring hjálpaði mikið til. Hér fer líka allt út á götu á sunnudögum sem á að henda og oft voru þar gömul húsgögn sem voru vel nothæf sem mátti taka, þú þurftir bara að vera á undan ruslabílnum.

Mikill munur á Íslandi og Bandaríkjunum

Skólinn er stór og er skiptur í margar byggingar og deildir. Almennt er fólkið hér virkilega opið, almennilegt og tekur manni eins og maður er, þó svo ég finni líka fyrir svolítilli yfirborðskenndri kurteisi. Hér er ég ekki að alhæfa en þar sem Kaninn er hræddur um að hann verðir kærður fyrir allt og ekkert þá passa þeir sig að koma vel fram og segja réttu orðin en það er stundum eins og það sé orðið automatískt hjá þeim og þeir meini lítið með því.

Aftur á móti finn ég fyrir miklum skilningi og stuðningi í náminu bæði frá kennurum og samnemendum, sem kemur sér vel þegar maður er í mastersnámi með tvö lítil börn með í för.

Það sem mér finnst mest áberandi hvað varðar menningarmun er alþjóðlegur fjölbreytileiki. Hér er fólk frá öllum heimshornum, og svo skyndibitinn!

Þú keyrir ekki í næstu lúgu og pantar þér eitthvað sæmilega hollt að borða, hér erum við að tala um McDonalds og Wendys, sem er sami hluturinn fyrir mér, frekar ógirnilegt. Einnig kemur það mér á óvart hvað Kaninn er aftarlega

á merinni með svo margt sem hefur verið að herja á alla jörðina, eins og til dæmis flokkun og endurvinnslu. Einnig er gert ráð fyrir að hér sé allt farið á einkabíl. Heilbrigðiskerfið er að sjálfsögðu allt öðruvísi hér en heima. Þú ert illa staddur ef þú ert ekki tryggður eða átt fullt af pening. Aftur á móti finnst mér Pittsburgh vera frekar framarlega með samfélagslega hjálp. Eldri stelpan mín fær til dæmis að fara frítt í Pre-Kindergarten program þar sem við erum námsmenn í landinu og höfum engar tekjur, þar á meðal er þessi skóli með úrræði fyrir foreldra og börn þeirra sem hafa ekki efni á því að senda þau í einkarekna leikskóla.

Þakklæti efst í huga

Ég er þakklát fyrir að börnin mín fái að kynnast þessum mikla fjölbreytileika sem við sjáum hér. Að fara í nám erlendis fær öll mín meðmæli. Það er ekki hægt að tapa á námi og reynslu erlendis. Peningar koma og fara og ekki er hægt að taka þá með sér í gröfina. Það er reynslan, lærdómurinn og

vitneskjan sem situr eftir, sem verður aldrei tekin af manni. Það er það sem skiptir máli. Hvað þá ef þú gengur í gegnum þessa reynslu með maka og/eða fjölskyldu, það er ómetanleg., Maður kynnist uppá nýtt í öllum áskorununum og ég þekki manninn minn og börnin mín betur eftir að við fluttum út.

Meistaranemi

Ég finn hvernig hjartað berst hraðar um leið og ég stend upp. Loftið er þungt, þrungið eftirvæntingu og stressi. Hver einasta manneskja í salnum horfir í áttina til mín, rétt eins og ég horfði á þau sem stóðu upp á undan mér. Ég finn hvað ég dauðöfunda þetta fólk. Það gat allt stunið upp úr sér nafni og uppruna án þess að verða sér til skammar. „Það er skiljanlegt. Þetta fólk á líka að vera hérna, annað en ég,“ hugsa ég, áður en ég opna munninn.

Það tók mig tvö ár að komast í þennan fyrirlestrasal, miðpunkt Pulitzer byggingarinnar í blaðamannaskóla Columbia. Ég hafði ætlað að sækja um árið áður en hætt við eftir að heimsfaraldur fór af stað.

„Ég geri þetta bara á næsta ári,“ hugsaði ég með sjálfri mér og ýtti í burt því sem ég vissi – að faraldurinn var bara átylla til þess að leggja ekki af stað í margra mánaða umsóknarferli sem gæti endað með akademískri höfnun. Ég hafði aldrei upplifað slíkt og var skíthrædd um að þau væru að leita að einhverju alveg sérstöku, sem væri ekki ég. Ég var viss um að höfnunin myndi smjúga inn í vitund mína og verða hluti af því hvernig ég sæi sjálfa mig.

„Hver heldur hún eiginlega að hún sé?“ rumdi djúp karlmannsrödd í höfðinu á mér.

En mér var ekki hafnað. Þau sögðu: „Gjörðu svo vel og hérna er svo reikningurinn.“ Ég kyngdi, vitandi eftir nokkur ár í stúdentapólitík að Menntasjóður námsmanna myndi aldrei lána mér nóg og sló upp endurfjármögnun húsnæðisláns hjá Íslandsbanka.

Pulitzer byggingin er ekki stór en hún getur verið yfirþyrmandi. Um leið og ég steig inn í anddyrið fannst mér ég vera að stíga inn í sögu sem ég væri ekki hluti af. Anddyrið lyktaði af pappír og bleki. Skreytingarnar í loftinu minntu á rómverskar fornminjar. Veggirnir voru skreyttir með útskornum brjóstmyndum af vel hærðum og löngu látnum skólastjórnendum.

Svo stóð ég þarna. Agnarsmá og leit um öxl. „Skyldi einhver taka eftir því að ég hafi brotist hingað inn?“ hugsaði ég.

Það var ekki beint byggingin sjálf sem framkallaði þessa tilfinningu, frekar námið, sem þau sem þekkja til segja stundum að sé tveggja ára nám kennt á einu.

Frá því að ég steig inn í fyrsta tímann í grunnskóla, þá fimm að verða sex, hafði ég upplifað sjálfa mig sem afburðanámsmann. Minn sterkasti þáttur: að skrifa. Þetta voru tveir þættir sem voru mótandi í sjálfsmynd minni. Ég var klár og góður penni. Á fyrstu dögunum í Columbia molnaði þessi mynd mín af sjálfri mér.

„Er þetta fyrsta greinin sem þú skrifar?“ spurði prófessorinn minn þegar ég skilaði inn fyrsta verkefninu, grein um geðheilbrigðisuppistand í Brooklyn.

Ég svaraði honum ekki, beit bara á jaxlinn og pírði augun í von um að það myndi halda tárunum inni. Ég nefndi ekki að ég hefði starfað við blaðamennsku í nokkur ár og að þessi grein væri fjarri því að vera mín fyrsta.

„Ég vildi að þau hefðu fattað að hafna mér,“ hugsaði ég þegar ég lagðist á koddann í 11 fermetra svefnherberginu mínu sem ég greiddi um 200.000 íslenskar krónur fyrir mánaðarlega, um kvöldið. „Þetta voru ekki bara skelfileg mistök fyrir þau,“ hugsaði ég, „heldur líka fyrir mig.“

Ég hafði ekki séð drauminn fyrir mér svona. Ég hugsaði um allar milljónirnar sem ég var búin að borga, allar milljónirnar sem ég átti eftir að borga, alla dagana sem ég myndi eyða í burtu frá fjölskyldu og vinum. „Ætti ég kannski bara að fara aftur heim?“ spurði ég sjálfa mig.

En ég gerði það ekki.

Næsta dag fékk ég mér vínglas með samnemendum mínum. Og þegar ég þorði að nefna að mér liði eins og ég hefði óvart komist inn í námið opnuðust flóðgáttirnar í kringum mig. Fleiri höfðu gengið í gegnum nákvæmlega það sama.

Þá klikkaði eitthvað. Því það er svo gott að vera ekki sérstök. Það er hvetjandi tilfinning að vera agnarsmár fiskur í heilu hafi af svipuðum fiskum. Þá áttarðu þig á því að þú þarft einfaldlega að synda áfram.

Ég neyddi mig til þess að mæta á alla viðburði sem ég mögulega gat og eyddi óhóflegum tíma þess á milli við ráðhúsið, í Central Park og á Broadway til þess að leita uppi viðmælendur fyrir viðtöl og greinar. Svo sat ég og skrifaði og skrifaði og skrifaði, tók erfiða gagnrýni til mín með herkjum og jákvæðu viðbrögðin frá prófessorunum mínum fóru í kjölfarið að skila sér. Ég fann að ég hafði breyst, að ég var að styrkjast, ekki bara sem blaðamaður heldur líka sem manneskja, standandi algjörlega á eigin fótum í landi sem varð minna ókunnugt með hverjum deginum.

Hjartað hætti að hamast þegar ég kynnti mig á ensku. Og einn daginn þegar ég mætti í Pulitzer bygginguna og horfði beint framan í veggmynd af einum af þeim löngu látnu brosti ég til hans. Ég er ekki frá því að hann hafi brosað á móti. Þó svo að stresshnúturinn í maganum hefði ekki losnað að fullu var ég sannfærð um eitt. Ég var á réttum stað. Alla vega í bili.

Ragnhildur Þrastardóttir

Frá því að ég kom heim frá Spáni eftir skiptinám árið 2016 hefur hugurinn reikað til Barcelona. Ég útskrifaðist sem viðskiptafræðingur frá Háskólanum í Reykjavík sumarið 2022 en á HR árunum gerði ég tilrunir (já í fleirtölu) að fara í skiptinám en að sökum heimsfaraldurs varð það ekki að veruleika. Að því sögðu var löngunin til að koma mér út aftur orðin virkilega mikil.

Fann nám sem smellpassaði mínu breiða áhugasviði Eftir útskrift hafði ég ákveðið að gefa mér ár til þess að skoða prógrömm og sækja um. Fyrir tilviljun rak ég augun í prógramm í Barcelona sem smellpassaði mínu áhugasviði. Þar sem prógrammið er nýtt var enn opið fyrir umsóknir í ágúst. Ég hugsaði að þetta væri of gott tækifæri til þess að sækja ekki um og lét því verða að því. Í byrjun september, daginn fyrir afmælið mitt, fékk ég inngöngu í skólann og tilkynnti ég vinunum og fjölskyldu á afmælinu mínu að ég myndi fytja aftur til Barcelona í lok mánaðarins. Þetta kom fáum á óvart þar sem ég hef talað um að fara aftur til Barcelona í mörg ár.

Mér til mikillar lukku kröfðust flutningarnir ekki mikils undirbúnings eða pappírsvinnu. Eina á listanum var að endurnýjun á evrópska sjúkratryggingarkortinu, kanna hvort vegabréfið sé ekki örugglega í gildi og kaupa flugmiða. Húsnæðismál voru aðeins annar handleggur en það gekk allt að lokum. Íslenskir nemendur þurfa ekki að sækja um visa fyrir dvölinni en innan þriggja mánaða frá komu þarf að skrá sig til búsetu. Það er stutt heimsókn í ráðhús með skilríki og undirritaðan leigusamning.

Ég sótti um í HR á sínum tíma án þess að hafa almennilega fundið mína hillu. Frá því ég var lítil hefur mig langað að vera hagfræðingur, sálfræðingur, verkfræðingur, listakona, viðskiptafræðingur og næstum því allt þar á milli. Í HR var boðið upp á valáfanga sem fjölluðu um sjálfbærnitengd málefni og loksins fannst mér ég finna sérgrein sem uppfyllti mitt breiða áhugasvið. Að því sögðu var ég að leita af námi sem tæklaði heildarmyndina en sjálfbærni er víðtækt hugtak en þar sem aukin áhersla á sjálfbærni er tiltölulega ný af nálinni var framboðið takmarkað.

Óvænt rakst ég á M.Sc í Sustinability Management hjá UPF Barcelona School of Management (UPF-BSM) en námsáætlunin samanstóð af öllu því sem ég hafði hugsað mér. Námsáætlunin var sett upp á þremur önnum þar sem fyrsta önnin fór í fræðilegan grunn, t.d. vísindin bak við loftslagsbreytingar, sögu og þróun málefnaflokksins og flokkun umhverfisáhrifa. Önnur önnin hefur verið meira hagnýt þekking, t.d. útreikningar kolefnisfótspora, lífsferilsgreiningar og evrópsk löggjöf. Þriðja og síðasta önnin einkennist af valáfögnum þar sem við höfum tækifæri á því að auka þekkingu okkar á þeim sviðum sem við höfum áhuga á, t.d. félagslegt frumkvöðlastarf, græn orka og sjálfbær fjármál.

Námið hingað til hefur verið virkilega áhugavert en bekkurinn er tiltölulega lítill eða þrettán manns. Þrátt fyrir það erum við frá tólf mismunandi löndum, fimm mismunandi heimsálfum. Fjölbreytileikinn hefur skapað virkilega áhugaverðar samræður í kennslustofunni sem er dýrmætt, þá sérstaklega þegar það kemur að málefnum tengdum sjálfbærni. Við höfum rætt hvernig loftslagsbreytingar hafa núþegar og munu áfram hafa áhrif á okkar heimalönd, viðhorf samfélagsins og stjórnvalda gangvart loftslagsbreytingum og öðrum tengdum málefnum og deilt upplifunum og skoðunum á samfélagslegri sjálfbærni (e. social sustainability), sem er alls ekki minna áríðandi málaflokkur.

Vetrarkuldinn kom á óvart

Þar sem ég hef búið áður á Spáni var fátt sem kom mér á óvart í flutningunum. Það sem kom þó á óvart voru húsnæðismál. Ég sé fyrir mér að vera áfram í Barcelona eftir útskrift og var því að leita að langtímaleigu, sem flestar íbúðir fyrir nemendur bjóða ekki upp á. Á almennum leigumarkaði á Spáni er gríðarleg eftirspurn eftir íbúðum og því mikil samkeppni. Lög eru einnig í hag

leigutaka og því fara leigusalar varlega í val á nýjum leigutökum. Þetta setti smá strik í reikninginn þar sem umsókn frá ungum erlendum nemanda fer ekki ofarlega í bunkann. Eftir nokkrar vikur af leit og margar umsóknir fékk ég loksins húsnæði með hjálp vinafólks frá því ég bjó hérna síðast.

Það sem hefur komið öðrum á óvart er vetrarkuldinn. Íslendingar eru vanir að ímynda sér Spán sem stuttbola land. Það er ekki raunin þar sem það getur verið virkilega kalt í Barcelona á veturnar. Mannvirkin eru ekkert sérstaklega hönnuð til þess að verjast þennan kulda og einkenndust því lærdómskvöld í vetur af teppum og ullarsokkum. Þetta er að hluta til mér að kenna þar sem húsnæði eru upphituð með gasi sem ég hef ekki haft í mér að hafa í gangi í marga klukkutíma á dag.

Draumaborgin Barcelona

Barcelona, að mínu mati, býður upp á allt sem námsmaður gæti óskað eftir. Borgin er við ströndina en einnig stutt frá fallegum fjallgörðum og býður upp á valmöguleika fyrir frábærar helgarferðir. Borgin einkennist af góðum mat, lífleika og skemmtilegu fólki. Hér er alltaf nóg um að vera, námsmannaparadís. Það er endalaust hægt að upplifa sem er ein af mörgum ástæðum afhverju ég sé fyrir mér að vera áfram í Barcelona eftir útskrift, ég einfaldlega hef ekki upplifað allt sem mig langar á þessum stutta tíma.

Ég verð eilífðar talsmaður þess að allir sem hafa kost á því að fara út fyrir landsteinana og kynnast nýjum menningarheimum og tungumálum eigi skoða þann valmöguleika. Nám erlendis gefur námsmanni svo mikið meira en einungis það sem fer fram í kennslustofunni.

sjálfbærnivísindi Grunnnám

Finnur Ricart Andrason

Þegar ég ákvað að sækja um háskólanám í Hollandi var ég sautján ára og við það að ljúka við framhaldsskólanám í Genf í Sviss þar sem ég bjó með fjölskyldunni minni á þeim tíma. Þetta hefði mörgum jafnöldrum mínum á Íslandi líklega fundist skrýtin ákvörðun þar sem flest þeirra áttu a.m.k. eitt ár eftir í framhaldsskóla á þessum tímapunkti, en fyrir mér var ekkert sjálfsagðara. Flestir vinir mínir í Alþjóðaskólanum í Genf voru líka að sækja um nám um allan heim og var það í rauninni reglan frekar en undantekningin að fara í nám erlendis. Auðvitað skoðaði ég nám á Íslandi líka en mér fannst það aldrei jafn spennandi og að fara í nám erlendis.

En, af hverju Holland?

Ég hef brennandi áhuga á umhverfis- og loftslagsmálum og byrjaði þessi áhugi tæpum tveimur árum áður en ég útskrifaðist úr framhaldsskóla. Þegar kom að því að velja grunnnám var ég staðráðinn í að læra eitthvað tengt umhverfismálum. Til að byrja með skoðaði ég nær eingöngu nám í Bretlandi, líklega vegna þess að flestir vinir mínir voru líka að skoða nám þar, en svo benti námsráðgjafinn minn mér á að ég ætti nú kannski líka að skoða hvort það væri eitthvað spennandi nám í Hollandi sem ég gæti hugsað mér að sækja um. Í fyrstu fannst mér þetta óþarfa flækjustig þar sem ég var frekar viss um að mig langaði til Bretlands, en svo þegar ég fór að skoða hvað væri í boði fann ég eina námsbraut sem mér fannst líta út fyrir að vera spennandi.

Samt sem áður sótt ég um nám í fjórum háskólum í Bretlandi og einungis einum í Hollandi. Á endanum náði ég ekki að gera það upp við sjálfan mig hvort mig langaði til Bretlands eða til Hollands fyrr en daginn áður en fresturinn rann út til að staðfesta val á náminu í Hollandi. Þá hafði ég rætt þetta fram og til baka við mömmu og pabba og ákvað ég á endanum að fara til Hollands. Þetta var ekki auðvelt val og sýnir fram á að það getur verið flókið að taka ákvörðun um hvað og hvar mann langar að læra.

Tveir þættir höfðu mest áhrif á ákvörðunina á endanum. Í fyrsta lagi þá fann ég, eftir að hafa lesið námsskrárnar fram og til baka, að námið í Utrecht væri nær því sem ég hefði áhuga á og því sem mig langaði að læra í samanburði við það sem væri kennt í bresku háskólunum. Mér fannst ég líklegri til að læra um fjölbreyttari vinkla á sjálfbærni í Utrecht og öðlast hæfileika sem myndu nýtast mér betur í því að ná markmiðunum mínum. Í öðru lagi hallaðist ég að því að mér myndi líka betur við hollenska samfélagið út frá því sem ég hefði upplifað og lesið mér til um. Mér fannst að hollensk gildi ættu betur við mig en þau bresku og svo togaði hjólamenningin auðvitað líka í mig.

Fallegt land - beinskeytt fólk

Ég er ótrúlega ánægður með þá ákvörðun mína um að fara í nám í Hollandi því ég elska að búa í Utrecht. Þetta er mjög falleg borg með skemmtilegum gömlum miðbæ, klassískum hollenskum síkjum og stærstu hjólageymslu í heiminum. Svo er þetta líka bara gott samfélag og stutt að fara til Íslands.

Að mörgu leyti er hollenskt samfélag svipað íslensku samfélagi en það er tvennt sem ég hef tekið sérstaklega eftir sem er svona helsti menningarmunurinn. Í fyrsta lagi þá kemst maður fljótt að því að Hollendingar eru mjög beinskeyttir. Þau eru flest ekkert hrædd við að tjá sína skoðun og segja þér nákvæmlega hvað þeim finnst, og þau gera þetta mörg ósjálfrátt. Það tekur suma erlenda nema smá stund að venjast þessu en mér finnst þetta frábært, auðveldar og einfaldar samskipti í flestum tilfellum ef maður er ekkert að kippa sér upp við að fá smá gagnrýni á sig. Hinn menningarmunurinn er að Hollendingar plana margir ótrúlega langt fram í tímann. Hér erum við að tala um að fólk sé nánast fullbókað öll kvöld og allar helgar fjórar til sex vikur fram í tímann. Auðvitað eru ekki öll sem gera þetta en það gæti þurft að venjast þessu að einhverju leyti ef maður er að koma frá Íslandi þar sem ‘þetta reddast’ menningin er mjög ríkjandi.

Skemmtilegt og fjölbreytt nám

Í Utrecht eru hátt í þrjátíu stofnanir sem mætti flokka sem eins konar háskóla og eru því hátt í 70.000 nemar í borginni, en Utrecht University, sem ég stunda nám við, er sá stærsti. Hann er á þremur stöðum í borginni og námið mitt fer fram á svæði sem er kallað Science Park sem er örstuttan spöl út úr kjarna borgarinnar. Þetta er mjög skemmtilegur og líflegur campus með fjölbreyttum byggingum, risastóru bókasafni, slatta af matsölustöðum, foodtrucks og litlum búðum, og svo er mjög gott aðgengi með almenningssamgöngum (og auðvitað hjólandi).

Námið sjálft sem heitir Hnattræn sjálfbærnivísindi (e. Global Sustainability Science) er mjög skemmtilegt og þverfaglegt og er mikið lagt upp úr því að nemendur fái mikið val. Ég hef til dæmis valið mér braut sem heitir Governance and Societal Transformations en hef náð að blanda námskeiðum úr öðrum brautum sem einblína meira á náttúruvísindi og svo er líka hægt að velja námskeið úr allt öðrum deildum. Ég tók til dæmis eitt mjög random námskeið sem var um nýlendustefnu Vesturlanda í Miðausturlöndum milli 1789 til 1945.

Öll námskeiðin innan minnar námsbrautar auk fjölmargra námskeiða af öðrum námsbrautum eru á ensku sem er mjög þægilegt. Svo eru skólagjöldin tiltölulega lág sem er líka mikill kostur.

Finnur Ricart Andrason

Að halda í tengslin við Ísland

Meðfram námi bralla ég ýmislegt og eru sumar vikur þannig að ég eyði minni tíma í háskóaltengd verkefni í samanburði við önnur verkefni utan háskólans. Ég sit í stjórn Ungra umhverfissinna sem forseti (var áður loftslagsfulltrúi), vinn alls konar miðlunarvinnu fyrir Landgræðsluna í hlutastarfi og æfi handbolta. Þessi rúmu tvö ár sem ég hef verið virkur í Ungum umhverfissinnum hefur virkilega hjálpað mér að byggja upp og viðhalda tengslum við fólk á Íslandi og það sem er að gerast í samfélaginu og eins með hlutastarfið hjá Landgræðslunni sem er mjög þægilegt að geta unnið alfarið í fjarvinnu.

Öll þessi mismunandi verkefni gera það vissulega að verkum að vinnuálagið er mikið og hef ég þurft að læra hægt og rólega hvar mín mörk liggja og hvernig mér finnst best að skipuleggja tímann minn. Ég hef komist að því að mér hentar best að vinna 9-17 vinnudaga fimm daga í viku og reyni svo að slappa af og sinna áhugamálunum þess utan. Svo nota ég Google Calendar mikið til að koma í veg fyrir árekstra og hafa gott yfirlit yfir það sem ég þarf að gera. Þetta fyrirkomulag er ekki fullkomið og kemur það oft fyrir að ég vinn lengur en til klukkan fimm á kvöldin og vinn jafnvel um helgar líka, en ég mæli með því að setja sér skýr mörk og reyna að virða þau eins og hægt er til að halda í jafnvægið.

Gefandi og þroskandi lífsreynsla

Þessi rétt tæpu þrjú ár í Utrecht í Hollandi hafa verið ótrúlega gefandi og ég er mjög þakklátur fyrir þessa reynslu. Upplifunin hefur þroskað mig á svo marga vegu og af svo mörgum ástæðum. Að búa erlendis og kynnast nýjum menningarheimum og sjónarmiðum er auðvitað það klassíska sem fólk talar alltaf um - og það er alveg rétt. En svo eru það minni hlutir sem þroska mann kannski samt jafn mikið eins og það að búa einn. Mér fannst það ekkert rosalega stórt skref og ég hugsaði frekar lítið út í það, en ég finn það núna að það hefur gefið mér ótrúlega margt og ég hef lært mikið af því og orðið sjálfstæðari. Svo er líka mjög gaman að taka virkan þátt í því sem er að gerast í samfélaginu á Íslandi en að vera samt búsettur erlendis, það hefur gefið mér öðruvísi sýn á hlutina sem eru að gerast á Íslandi; mér finnst ég geta horft á hlutina að utan sem getur hjálpað að setja hlutina í stærra samhengi.

Ég mæli mikið með þessari lífsreynslu fyrir ykkur sem eruð að íhuga að fara í háskólanám. Ég mæli líka með því að kynna ykkur húsnæðismálin vel áður en þið takið ákvörðun um að fara út, en ekki hafa of miklar áhyggjur. Þetta er fyrst og fremst skemmtilegt ævintýri og í flestum tilfellum bara hægt að taka ‘þetta reddast’ hugarfarið á þetta!

Ekki hika við að senda mér skilaboð ef þið viljið vita eitthvað meira eða fá fleiri tips um hvað sé gott að hafa í huga varðandi nám erlendis :)

Finnur Ricart Andrason

Viðtal

Doktorsnám

Guðbjartur Karl Reynisson

Það var um þrem árum áður en við fluttum út að ég og kærasta mín sátum á kaffihúsinu Babalú og ræddum hvort við ættum að prófa að búa erlendis. Hugmyndin var spennandi. Hvað myndum við gera í nýju landi? Hún er iðjuþjálfi, með heilbrigðismenntun fengi hún nokkuð örugglega vinnu á mörgum stöðum. Ég hafði fyrir mörgum árum klárað grunnnám í stjórnmálafræði en var að vinna sem sölumaður og langaði til að bæta við mig menntun því tengdu. Meistaranám í markaðsfræði heillaði.

En hvert myndum við fara? Ekki of langt í burtu. Kannski Bretland. Skandinavía var líka að heilla. Kæmumst örugglega fljótt inn í tungumálið. Nema kannski í Finnlandi. Hvað með veðrið? Er það ekki best í Danmörku? Mamma stundaði nám þar svo hún þekkir vel til. Getur pottþétt hjálpað ef til þarf. Hvað myndum við taka með? Ekki mikið sem við eigum af innbúi, en það þarf að koma því út. Vonandi höfum við tækifæri til að ferðast svolítið líka. Taka blátt strik sunnar í Evrópu þegar tækifæri gefst.

Þegar á hólminn var komið fórum við ekki neitt. Mér fannst meistaranámið við Háskólann í Reykjavík spennandi svo ákveðið var að leita ekki langt yfir skammt. Þetta var bara svo miklu skynsamlegra. Ég gat unnið að einhverju leyti með náminu og við komumst hjá kostnaðinum sem fylgdi því að flytja út. Ég man þó að þegar ég gekk inn í háskólann síðasta daginn þá fann ég fyrir meiri söknuði en létti. Á sama tíma var löngunin til að prófa að búa erlendis alls ekkert farin. Þvert á móti.

Eftir námið tók við atvinnuleit þar sem ekki hafði verið möguleiki að vinna 100% með náminu. Ég hafði verið í starfsnámi hjá auglýsingastofu og fannst það spennandi starfsvettvangur. Það sem hafði þó verið skemmtilegast var að gera markaðsrannsóknir. Rýna í gögn til að taka upplýstar ákvarðanir um næstu skref. Vega svo og meta hvernig hafi tekist til. Læra af reynslunni.

Safna saman fleiri gögnum. Endurtaka. Hvar kæmist maður í góð gögn? Hmmm. Á þessum mánuðum sem ég var að leita mér að vinnu sótti ég um yfir hundrað störf. Fyrir hvert starf gátu verið hátt í hundrað umsækjendur. Þetta var strembið. Í kaffiboði var ég að barma mér yfir ástandinu þegar ég var spuður: ,,Hefurðu eitthvað skoðað atvinnuauglýsingar erlendis?“

Mikilvægt að taka ekki mark á efasemdaröddum

Við fyrsta tækifæri settist ég fyrir framan tölvuna. Ég fann fyrir efa þó. Hverjar eru líkurnar á að einhver úti í heimi þyrfti á nýútskrifuðum meistaranema að halda? Einhver sem mögulega talar ekki einu sinni tungumálið. Ég ýtti þessum hugsunum frá mér og opnaði heimasíðu EURES. Ég veit ekki hvaða leitarskilyrði ég setti inn en mjög fljótlega kom ég auga á auglýsingu sem mér fannst meira en lítið spennandi. Það var verið að auglýsa eftir umsóknum í launað doktorsnám við USN háskólann í Noregi.

Ég þyrfti þó að hafa hraðar hendur. Það var aðeins vika eftir af umsóknartímanum og ég þurfti að skrifa margra blaðsíðna greinagerð um hvernig ég myndi rannsaka „alternative food networks“ og „short food supply chains“. Hvað í ósköpunum var það? Ég ákvað þó að láta á þetta reyna. Nokkrir dagar fóru í að lesa fræðigreinar og restin af vikunnni í að skrifa upp mínar hugmyndir. Rétt áður en skilafresturinn rann út ýtti ég á „Send“. Fannst vera lítill möguleiki á að nokkuð myndi koma út úr þessu, en ég gerði mitt besta. Nokkru síðar fékk ég svar. Ég var boðaður í viðtal, ásamt fleirum, við fulltrúa skólans og mögulegan leiðbeinanda.

Viðtalið gekk ágætlega. Ég ákvað þó að halda væntingunum í hófi þar sem ég hafði áður verið boðaður í viðtöl án þess að nokkuð kæmi út úr þeim. Í þetta sinn langaði mig þó mikið til þess að verða fyrir valinu. Og viti menn. Ég fékk svar nokkrum dögum seinna. Staðan var mín ef ég vildi. Ég hefði smá tíma til að staðfesta og senda einhverja pappíra. Þennan dag gekk ég á móti kærustu minni þegar hún var á leið heim frá vinnu til að segja henni fréttirnar. Nú var staðan reyndar öðruvísi en þegar við höfðum rætt flutninga á Babalú.

Í meistaranáminu höfðum við eignast eldri strákinn okkar. En það hafði þó ekki breytt því að okkur langaði báðum að prófa að búa erlendis. Ég hér var staðan orðin sú að í tölvupósthólfinu mínu var starfssamningur sem myndi opna fyrir okkur Noreg. Með honum myndum við geta sótt um húsnæði og norska kennitölu. Við vorum sammála um að þetta þyrfti að ræða frekar, en við vissum svo sem bæði hver niðurstaðan yrði.

Ævintýri framundan

Það er hægt að skipuleggja og undirbúa ótal margt þegar flytja á erlendis en þegar öllu er á botninn hvolft þá veltur ótrúlega margt á heppni. Það má segja að við höfum verið óheppin með að hafa flutt út í miðjum COVID faraldri en að öðru leyti gekk allt upp. Við fundum fínt leiguhúsnæði í bænum Horten sem háskólinn stendur við. Háskólinn er reyndar dreifður yfir átta bæi en sá hluti sem ég er í er kenndur við sýsluna Vestfold. Við vorum heppin með stað til að búa á og leikskóla fyrir strákinn. Einnig með nágranna sem tóku vel á móti okkur og ég með vinnufélaga, starfsaðstöðu og samnemendur. Þetta er allt eitthvað sem er lítið hægt að stjórna og það er ekkert annað hægt að gera en að vona það besta. Er það ekki líka bara hluti af svona ævintýri?

Námið sem ég byrjaði í var doktorsnám í markaðsstjórnun. Í því mun ég skrifa þrjár fræðigreinar á fjórum árum um matarmarkaði sem nefnast REKO hringir. Þessir matarmarkaðir eru í Fésbókarhópum þar sem matarframleiðendur (að megninu til bændur) geta auglýst sínar vörur með póstum og viðskiptavinir panta í kommentum fyrir neðan. Svo hittast framleiðendur og viðskiptavinir á tveggja vikna fresti og afhending á vörum fer fram. Hver fésbókarhópur nær yfir tiltekið svæði í Noregi svo það eru yfir 100 hópar víðsvegar um landið. Hugmyndin er að auðvelda fólki að nálgast mat sem er framleiddur á

Guðbjartur Karl Reynisson

siðlegan, gagnsæjan og lífrænan hátt milliliðalaust. Eins og staðan er núna þá sé ég um REKO hringinn í okkar heimabæ og það er áhugavert að fylgjast með hvað er til sölu og hve mikið er pantað hverju sinni.

Námið mitt átti upphaflega að vera fjögur ár en þar sem við eignuðumst okkar annað barn í ágúst 2021 þá lengdist námið um eina önn. Eða því sem nam fæðingarorlofinu sem ég tók. Venjulega eru doktorsnámin þrjú ár en með mínu kemur 25% starfsskylda sem þýðir samtals eitt auka ár þar sem ég starfa við kennslu. Sú reynsla mun reyndar koma sér vel þegar að því kemur að sækja um störf að námi loknu.

Ég get ekki ímyndað mér starf sem myndi passa mér betur. Það er öðruvísi taktur í doktorsnámi en öðru námi sem ég hef stundað því þar er tímastjórnun mun meira á mína ábyrgð. Þ.a.l er nokkuð undir manni sjálfum komið hvernig vinnutímanum er varið. En á móti kemur þá er auðvelt að efast um hvort verið sé að haga tíma á réttan hátt. Þá er gott að setja upp gott skipulag. Hvenær skal vinna og hvenær er frítími? Svo er gott að nálgast þetta af smá kæruleysi svona sem mótvægi við alla þessa stressandi skilafresti. Sennilega er galdurinn að finna jafnvægi í tilverunni sem raunhæft er að una við þann tíma sem doktorsnámið tekur. Þetta á að vera krefjandi, og það er það, en þetta þarf líka að vera skemmtilegt. Þá munar miklu að námsefnið heilli. Þá verður lesturinn, skrifin og kennslan auðveldari.

Fólkið hér við skólann hefur tekið alveg einstaklega vel á móti mér. Því miður fór námið mitt fyrsta árið að miklu leyti fram í gegnum tölvu vegna COVID, sem gerði það að verkum að við fyrsta árs nemarnir náðum ekki að kynnast eins vel og vaninn er. Þó þekkjumst við öll í dag og tölum saman þegar við hittumst í skólanum eða á ráðstefnum og fyrirlestrum. Hér eru doktorsnemarnir frá mjög mörgum löndum og sem dæmi þá eru nemarnir sem byrjuðu

á sama tíma og ég frá Nepal, Víetnam, Íran og Noregi.

Félagslífið og hagsmunabarátta stúdenta

Það er í raun undir hverjum og einum komið hve mikið félagslíf fylgir náminu. Það er þó mikilvægt fyrir þá sem flytja einir í nám erlendis að einangra sig ekki um of því það er mikilvægt að geta átt í samskiptum við einhverja sem er í svipuðum sporum. Sjálfur er ég kominn með fjölskyldu svo ég hef minni tíma utan vinnu fyrir félagslíf en sumir samnemendur mínir. Í staðinn er ég á skrifstofunni á virkum dögum þar sem ég ræði við samstarfsfélaga og samnemendur, og hef þannig eignast góða vini. Við komumst líka að því snemma að í götunni okkar búa fjölskyldur með börn á svipuðum aldri og okkar. Í náminu hef ég einnig verið hluti af hópi nemenda sem stofnuðu hagsmunafélag doktorsnema hér við skólann. Það kom beiðni frá skólanum til allra doktorsnema um að þeir sem hefðu áhuga á að stofna slíkt félag gætu haft samband. Ég hafði verið markaðsstjóri hjá Landssamtökum íslenskra stúdenta áður en ég flutti út og mér hafði fundist það mjög skemmtilegt. Ég var því alveg ákveðinn í að halda áfram einhverskonar slíku starfi þegar ég væri kominn á gott ról í Noregi. Svo þegar þetta tækifæri sýndi sig þá lýsti ég strax yfir áhuga á taka þátt. Nú er ég markaðsstjóri þessa nýju samtaka sem kallast USN SPO. Við erum sex sem erum í stjórn, hvert frá sínu landi, erum formlega búin að stofna félagið og nú er aðalvinnnan að kynna það fyrir fólki innan skólans og að fá að koma að ákvarðanatökum er varða nemendur.

Mikilvægt að njóta

Heilt yfir hefur námið og flutningurinn til Noregs verið ánægjulegur. Stundum sakna ég þess að hafa ekki stuðningsnetið sem við höfðum á Íslandi, sérstaklega eftir þennan vetur þar sem mikið hefur verið um umgangspestir og veturinn óvenju erfiður. Á móti kemur þá lifum við í mun hægari takti heldur en við hefðum verið á Íslandi. Við njótum þess að vera saman og það er margt sem við eigum eftir að sjá og upplifa. Við höfum ferðast með tjaldvagn um Danmörku og Svíþjóð og eitthvað um Noreg og við hlökkum mikið til þess að gera það aftur. Hvort við flytjum aftur til Íslands eftir að ég klára mitt nám er óráðið en við erum sannfærð um að það hafi verið rétt ákvörðun hjá okkur að flytja út. Við munum búa vel að reynslunni sem það skapar okkur að þurfa að standa á eigin fótum, kynnast nýju fólki og læra nýtt tungumál. Ég get óhikað mælt með því.

Guðbjartur Karl Reynisson

Viðtal

Leikaranám í Kaupmannahöfn

Matthías Harðarson

Ég heyrði fyrst af CISPA (Copenhagen International School of Performing Arts) á meðan ég var enn í sálfræðinámi við Háskóla Íslands. Leiklist hefur heillað mig frá því ég man eftir mér en aftur á móti hef ég ávallt verið feimin við þann draum. Í stað þess að eltast við drauminn tók ég þá ákvörðun að skrá mig í nám sem á yfirborðinu virtist vera praktískara, líklegra til að nýtast mínum hagsmunum, þó svo að áhugi minn fyrir því risti ansi grunnt. Á sama tíma hafði ég einnig verið iðnaðarmaður í þónokkur ár og fann ég fyrir að áhugi minn fyrir því að stýra byggingarkrönum daginn út og inn væri einnig að þrotum kominn. Þegar að því kom að litla ljóta veiran meinaði okkur öllum upprisu úr sófanum tók við mikil innskoðun.

Ég, eflaust líkt og margir aðrir upplifði gríðarlegt tilgangsleysi. Jólaprófin höfðu endurspeglað minn innri drifkraft í náminu. Ef ég man rétt þá stóðst ég lágmarkskröfur eins áfanga af þeim fjórum sem ég hafði tekið mér fyrir hendur haustið 2019. Áhugaleysið birtist mér nú skýrum stöfum, prentað svart á hvítu. Eftir að kærastan mín eyddi tæpum tveimur árum í að sannfæra mig um að ég ætti heima í leiklist og hafandi eytt tveimur árum í að fussa, sveia og segja ‘nei það er bara fyrir svona kúl týpur’ þá lét ég loks slag til standa. Því er vart hægt að koma í orð hve logandi hræddur ég var við tilhugsunina að ætla að byrja að koma mér á framfæri, þá á 27unda aldursári.

Ég var mjög feiminn með þessa löngun mína sem ég taldi gera mig reynslulítinn og óundirbúinn á þessu sviði sem ég hugðist stíga mín fyrstu spor á. Engu að síður þá mætti ég í áheyrnarprufu sem var haldin á Zoom. Þökk sé litlu ljótu veirunni.

Áheyrnaprufur á Zoom

Illa sofinn og sveittur á efri vörinni heilsaði ég framtíðar kennurum mínum rafrænt á Zoom fundi þennan örlagaríka júnímorgunn. Til allrar hamingju var prufunni stýrt á annan máta en ég átti von á. Í stað þess að sitja stóískir og þögulir á bak við skjáinn á meðan ég flutti textann sem ég hafði undirbúið þá tóku kennararnir virkan þátt, gáfu mér endurgjöf og báðu mig að breyta flutning á grundvelli endurgjafar á svokallaðan ‘Workshop’ máta. Ég fór með einræðu og söng lag sem ég hafði æft vikum saman, sem og að sýna dans sem ég hafði smíðað með hjálp frænku minnar sem var svo góðhjörtuð að lána mér tíma sinn og hæfni í Kramhúsinu þar sem hún kennir dans.

Eftir áheyrnina var ég handviss um að ég hefði svo sannarlega ekki staðist hana og hugðist leita mér að sambærilegu námi annars staðar en ekkert varð úr þeirri leit, daginn eftir vaknaði ég við tölvupóst frá Lars Henning, eða Lalla Rektor, eins og hann er gjarnan kallaður af íslenskum CISPA nemum.

Í póstinum byrjaði hann á að þakka mér fyrir að hafa komið mér á framfæri og reynt mitt besta, í kjölfarið bauð hann mér pláss á næsta námsári og þar með myndi þriggja ára nám mitt í leiklist hefjast. Ég þáði boðið í sigurvímu með metnað út á kinnar. Í kjölfarið eyddi ég því sem eftir var sumars í leit að

íbúðum í Köben á milli þess sem ég gekkum eins og uppvakningur vegna næturvakta. Ég fann mér íbúð og narraði kunningja minn sem einnig var

á leið til Köben í nám til að deila með mér leigu og híbýlum fyrst um sinn.

Draumaborgin Köben

Að búa í Köben er draumur í dós. Ég hef enn ekki saknað þess að eiga bíl, þökk sé samgöngum sem hannaðar eru út frá sjónarmiðum útópískra vísindaskáldsagna og vel útlátum hjólavegum sem gera hverjum og einum nær ókleift að standa ekki við að mæta tímanlega. Þessi sjónarmið endurspeglast hins vegar víðar en bara á leið í skólann. Það er löngu orðinn þekktur brandari hversu óhóflega skipulagðir gömlu nýlenduherrarnir okkar eru samanborið við okkur Íslendinga. „Þetta próf er í viku 7 og þessar sýningar munu standa yfir seinustu tvær vikur fyrri hluta vormisseris. Það að þú sért ekki með vasareikni og dagatal skrúfað inn í framheilann á þér skrifast á þig“. Ég vildi óska þess að þetta skipulagsblæti hefði síast inn í áætlunarlata Íslendinginn en því miður er raunin ekki sú.

Á mínu öðru námsári byrjuðu barir og skemmtistaðirað opna faðm sinn á ný fyrir þá sem vildu sækja þá heim í ljósi þess að litla ljóta veiran hafði verið svo gott sem afmáð með bólusetningum. Það var þá í fyrsta skipti sem ég sá marga samnemendur mína utan veggja skólans en innan þeirra vörðum við vanalega 40-50 klukkutímum í viku. Með þessu mikla tímaálagi og þeirri óumflýjanlegu staðreynd að leiklist er staðnám byrja að myndast gríðarlega sterk tengsl milli nemenda. Þó svo margir flytji aftur til sinna heimalanda að námi loknu, þá líkar einnig mörgum við að búa hér í Kaupmannahöfn. Margir setjast hér að til lengri tíma og halda listsköpun sinni áfram með þeim sem þau höfðu lært í CISPA eða þá þeim sem þau hafa kynnst í gegnum skólann. Fyrrum nemendur eru þá gjarnan innan handar fyrir þá sem þurfa hjálp með verkefni í formi leikara eða leikstjóra.

Sjálfstæði í listsköpun

Mér fannst dýrmætasti þátturinn við að finna nám fjarri heimahögum sú hvatning sem skapast þegar maður hefur ekki sitt gamla tengslanet til að reiða sig á. Námið sjálft leggur mikla áherslu á að nemendur vinni sjálfstætt og býr okkur undir að skapa verk upp á eigin spýtur. Eitt af okkar seinustu verkefnum á lokaári er að búa til sýningu og sýna utan veggja skólans, án hjálpar, þá annað hvort í litlum hópum eða ein. Þetta verkefni var eitt af þeim mest krefjandi sem ég hef reynt við á minni skólagöngu en mér tókst að leysa það með hjálp bekkjarfélaga sem féllust á að sýna allar okkar sýningar í sameiningu í leikhúsi sem mér var bent á af fyrrum nemanda.

Fyrir þá Íslendinga sem hafa áhuga á að læra leiklist og umfram það, að fá tækifæri og tól til að skapa sjálfstætt, þá mæli ég tvímælalaust með að sækja um í CISPA. Óháð námi þá mæli ég einnig með því að hver og einn nýti sér tækifærið að læra erlendis. Við Íslendingar njótum þeirra sturluðu forréttinda að vera tekin opnum örmum nær alls staðar og það er tækifæri sem við ættum að nýta okkur, sem og að endurgjalda rausnarlega. Að fá að búa og læra í nýju landi veitir hverjum og einum tækifæri til að kynnast því hvernig hann hagar sér án þess að vera ávallt umkringdur eigin öryggisneti, ja, eða bara að kaupa vín í Nettó.

Tannlæknanám á Kýpur

Ágústsson

Kári Hrafn Ágústsson

Ég heiti Kári Hrafn Ágústsson og er á þriðja ári í tannlæknisfræði á Kýpur. Ég skrifa þennan pistil við standarbakkann með kaffibolla, stari á Miðjarðarhafið og sé sólina glampa í gárunum. Ég hóf nám við

European University Cyprus (EUC) haustið 2020 þegar COVID-19 vírusinn blómstraði. Stiklað verður á stóru varðandi lífið hér á Kýpur og hvernig skólinn er.

Umsóknarferlið og afhverju Kýpur?

Umsóknarferlið er tiltölulega einfalt. Hægt er að sækja um á vefsíðu skólans, þar sem allar tilheyrandi upplýsingar varðandi ferlið er hægt að finna. Auðvelt er að hafa samband við starfsfólkið sem fer yfir umsóknir í síma eða tölvupósti. Ég myndi ekki hika við að hringja og spyrja, þar sem ég þekki orðið starfsfólkið og ég get vottað fyrir mjög mannlegum og þægilegum samskiptum. Þau virkilega hjálpa manni að sækja um og segja þér skref fyrir skref hvað þú þarft að gera til að halda áfram með umsóknarferlið, þ.e. hvaða áfanga þú þarft, TOFEL o.s.frv.

Ég fór ekki þessa hefðbundnu leið. Upphaflega tek ég clausus á Íslandi. Átta mig fljótlega að ég á ekki séns í þessa samkeppni og leita annað. Ég komst í samband við þýskt umboð sem sá um umsóknir í skóla og stefndi ég á að fara til Bratislava í Slóvakíu (sem kom svo í ljós var algjört scam). Eyði miklu púðri í að læra fyrir inntökupróf fyrir skólann í Slóvakíu sem fer svo allt saman í skrúfuna út af COVID.

Ég þarf að hugsa hratt, og rekst á skólann á Kýpur. Ég færi öll gögn sem ég hafði safnað fyrir umsóknarferlið inn fyrir Slóvakíu yfir til EUC. Fljótlega eftir allt þetta fíaskó fæ ég samþykkt inn í EUC. Ég hafði enga hugmynd hvernig framhaldið yrði hjá mér þar sem þetta voru ótroðnar slóðir.

Í kjölfarið geri ég smá rannsókn og kemst þá að því að nokkrir íslendingar eru að læra á Kýpur. Ég kemst í samband við “fellow” Hafnfirðing og við mælum okkur mót á kaffihúsi þar sem hún selur mér þessa litlu eyju algjörlega. Hún talaði um fegurðina, sólina og samfélagið.

Námið

Óhætt er að segja að námið sé mjög krefjandi. Námið fer allt fram á ensku. Fyrstu tvö árin eru mest megnis bókleg, og eftir það er meirihlutinn verklegur. Fjöldi nemenda er breytilegur milli ára þar sem skólinn er að stækka, en á fyrsta ári eru rúmlega 100 nemendur. Námið er byggt á Evrópskum og NorðurAmerískum stöðlum. Útskrifaðir tannlæknar úr EUC mega starfa sem tannlæknar í öllum 32 löndunum innan Evrópusambandsins og innan EFTA ríkjanna (Ísland er innan EFTA). Námið í heild sinni tekur 5 ár. Námsgjöldin eru há, eða um 21.000 evrur árið. LÍN lánar bæði fyrir skólagjöldum og í framfærslu. En með háum skólagjöldum getur skólinn splæst í bestu tækin og tólin.

Námsgæðin finnst mér ótrúlega góð og prófessorarnir eru góðir (en auðvitað eru einhver slæm epli inn á milli). Bekknum er skipt í 5 hópa fyrir verklega hlutann, sem veitir persónulega kennslu þrátt fyrir stóran bekk. Það sem stendur sérstaklega upp úr hjá mér er verklegi hlutinn.

Skólinn

Skólinn var fyrst menntaskóli sem breytist svo í háskóla árið 2007. Tannlæknadeildin opnaði 2017. Þar sem deildin er tiltölulega ný hafa miklar breytingar orðið á mínum skólaárum. Ný bygging er í vinnslu þar sem tannlæknadeildin mun tvöfaldast. Klíníkin fer úr 20 stólum í 40 stóla. Áætlað er að byggingin klárist haustið 2023. Tannlæknadeildin fær mikið pláss fyrir kennslu, og finnst mér kennslustofurnar vel hannaðar. Annað sem vert er að minnast á, er hreinlæti. Fólkið sem starfar við þrif á skólanum eru ótrúleg. Skólinn er alltaf hreinn og fínn sama hvort það sé kennslustofa eða klósett. Starfsfólk skólans er almennt gott. Mjög auðvelt að tala við og allir vilja hjálpa þér, sama þótt það sé ekki á þeirra starfsviði. Sveigjanleiki er góð lýsing á starfsfólkinu.

Samfélagið

Innan samfélagsins á Kýpur er hægt að finna margt sem líkist Íslensku samfélagi. Lítið og krúttlegt. Allir vilja hjálpa hvor öðrum. Eitt sem ég tek sérstaklega eftir er að það er ekkert stress á fólki hérna. Ég þurfti aðeins að venjast því. Allt tekur tíma hérna. Ég líki ríkisreknum stofnunum á Kýpur við Ísland fyrir 15 árum síðan.

Kýpur er skipt í tvo hluta. Þrátt fyrir litla eyju eru “landamæri” á milli norður og suður Kýpur. Skiptingin átti sér stað fyrir 50 árum síðan og er fólki frjálst að flakka á milli. Gríska er töluð í landinu og þar af leiðandi grískt stafróf líka. Minnsta mál að læra stafrófið, en tungumálið er mjög erfitt. Persónulega hef ég alfarið lært af samnemendum mínum og með því að lesa umferðarskilti. Skólinn býður hinsvegar upp á grísku áfanga ef áhugi er fyrir.

Menningin hér er öðruvísi. Kýpur er mjög nálægt Mið-Austurlöndum og Norður-Afríku. Fólkið í landinu er af allskonar mismunandi menningarheimum, sem gerir almúgann mjög fjölbreytilegan. Ég persónulega fagna fjölbreytileikanum, en ég myndi ekki segja að það sé auðvelt að aðlagast samfélaginu. Maður þarf aðeins að venjast fólkinu hérna og gefa sjálfum sér tíma til að kynnast því. Nú þegar ég er búinn að búa á Kýpur í rúm þrjú ár, þá finnst mér þessir mismunandi menningarheimar æðislegir! Allur maturinn, listin, hefðir, sagan, trú og hugarfar er eitthvað sem ég mun taka með mér þegar ég held heim að námi loknu. Mitt uppáhald hérna á Kýpur eru helstu þjóðargersemirnar Halloumi ostur og souvlaki.

Djammið er geggjað. Miðbærinn í Nicosia er ekkert sérstakur að mínu mati. En heimapartýin og sérstöku viðburðirnir (þ.e. hátíðir, latin party, carnival o.fl) eru snilld. Eftirminnilegt djamm hjá mér var þegar mér var boðið í afmæli til vinkonu minnar frá Keníu. Kom í ljós að hún þekkti ekki marga af mínu þjóðerni og þegar allir voru mættir þá var ég eini hvíti einstaklingurinn í partýinu. Þetta var eitt besta partý sem ég hef upplifað. Fólkið var frá mismunandi löndum í Afríku en þau voru öll tryllt góð í að dansa og tónlistin þeirra er mögnuð.

Kári Hrafn Ágústsson

Náttúran er einstök

Kýpur býr yfir mjög fallegri náttúru. Há fjöll og fullt af ströndum. Hægt er að fara á skíði og synda í sjónum með 40 mínútu millibili. Þrátt fyrir tímafrekt nám, þá finnst mér ég hafa nóg tíma til að ferðast. Bíll er nauðsynlegur fyrir ferðalög hér á Kýpur. Samgöngur eru ekki góðar (mjög sambærilegar samgöngum heima á Íslandi).

Strendurnar eru af öllum stærðum og gerðum. Fínn sandur, grófur sandur, steinar, klettar.. allt sem maður getur ímyndað sér (engin eins og Reynisfjara samt). Sjórinn er svo tær að ef maður er með góð sundgleraugu þá sér maður eins langt og augað eygir. Mikið sjávarlíf er hægt að finna við strendur Kýpur. Snorkl er vinsælt í læripásum hjá mér, sérstaklega skjaldbökustrendur. Ein skemmtileg upplifun til að minnast á var þegar ég mætti í Oral Surgery tíma um morguninn og sökum forfalla, fengum við 6 klukkutíma pásu. Ég nýtti tækifærið og brunaði beint að Green Bay Beach og synti með skjaldbökum og allskonar öðrum lífverum. Mætti svo í verklegan tíma seinna um daginn. Persónulega fannst mér þetta mjög súrrealískt ævintýri.

Fjöllin á Kýpur eru líka eitthvað sem mér sem Íslending fannst magnað að sjá. Fallegir skógar þekja fjöllin að mestu leyti og útsýnið ekki amalegt. Á góðum degi er hægt að sjá fjöllin í Tyrklandi. Og á mjög góðum degi á að vera hægt að sjá Líbanon (á enn eftir að upplifa það).

Hæst ánægður með ævintýrið

Ég gæti skrifað endalaust um Kýpur. Þessi litla eyja hefur komið mér mjög

á óvart og þykir mér mjög vænt um hana. Þetta ævintýri hjá mér hefur að sjálfsögðu ekki allt verið dans á rósum, en þegar á heildina er litið er ég hæst ánægður með skólann og landið sem ég bý í.

P.s. ekki hika við að hafa samband við mig fyrir fleiri upplýsingar um lífið á Kýpur.

Sýningarstjórnun

Tokyo University of the Arts

Ég byrja á að skrifa þessa grein þar sem ég sit í gluggasæti á kaffihúsinu í hverfinu mínu. Hverfið heitir Oji 王子, sem þýðist sem prins, og er í norður hluta Tókyó. Ég fylgist með tveimur eldri mönnum ræða málin á meðan bílar, lestar og shinkansen þjóta hjá. Allt í kring er hljóðheimur sem er ansi ólíkur heimalandinu, tungumál sem ég er aðeins farin að kroppa í yfirborðið á.

Mikil undirbúningsvinna

Ég flutti til Japans í lok Maí 2022 sem svokallaður MEXT nemandi. Ég var svo heppin að verða valin til þess að stunda nám í Japan á styrk frá Japanska ríkinu. Umsóknarferlið var ansi langt og margt sem þurfti að skila inn til þess að fá að vera tekin til umhugsunar af valnefndinni. Allt ferlið fer í gegnum sendiráð Japans á Íslandi en þessi styrkur er auglýstur ár hvert og einn nemandi valinn hverju sinni. Innifalið í styrknum eru skólagjöld, flug út og heim að námi loknu ásamt uppihaldi sem greitt er mánaðarlega. Ég mæli eindregið með að sækja um ef áhuga er fyrir námi í Japan!

Ástæða þess að ég ákvað að sækja um nám í Japan kom aðallega til út frá áhuga á japanskri menningu, þá sérstaklega varðandi þeirra hugsunarhátt um rými. Það er hugtak sem er mikið notað í Japan, sem er erfitt að lýsa með orðum, sem snýst um ákveðið non-space, ákveðið millibil og kallast Ma (間).

Mín tenging við þetta tiltekna hugtak er að skoða tengingu þess við sýningarrýmið sjálft og hversu mikilvægt það er fyrir upplifun sýningarinnar að skoða bilið á milli verkanna.

Ég sótti um með það markmið að stunda nám við Tokyo University of the Arts

í sýningarstjórnun undir handleiðslu Hasegawa Yuko. Hún er þekktur sýningarstjóri og safnstjóri á einu af mínu uppáhaldssafni, 21st Century Museum of Contemporary Art í Kanazawa. Áður en ég gat þó hafið námið þá bauðst mér

það tækifæri að taka 6 mánaða prógramm í japönsku. Það þáði ég, og þrátt fyrir afar strembna mánuði, sem hófust í fjarkennslu á milli 3 og 7 um nótt frá Íslandi og héldu svo áfram alla virka daga á milli 9-16 hér úti, þá er ég afar þakklát að hafa þegið þetta boð. Það er eiginlega nauðsynlegt að hafa grunn í japönsku til þess að búa hér.

Katrín Björg Gunnarsdóttir

Þegar ég kom fyrst þurfti ég fyrst að sækja um vísa fyrir manninn minn svo hann gæti einnig flutt út, svokallað dependent vísa. Þá þurfti að heimsækja útlendingastofnunina og þar talaði enginn ensku. Einhvern veginn náðum við í sameiningu, ég og yndislegan konan sem tók á móti mér, að klóra okkur fram úr samskiptunum en það hjálpaði einnig mikið að hafa fengið góðar upplýsingar frá vinafólki sem hafði rétt áður gengið í gegnum sama ferli og gat því upplýst okkur nákvæmlega um alla þá pappíra sem við þurftum. Úlfur, maðurinn minn, kom svo loks til mín nærri 4 mánuðum seinna. Við erum búin að koma okkur vel fyrir hér í fínni íbúð, en íbúðir hér í Japan eru yfirleitt minni en það sem gengur og gerist á Íslandi. Við ákváðum að reyna að finna íbúð sem væri í ágætri stærð og fundum notalega 40fm íbúð í norðurhluta Tókýó.

Að hefja rannsóknarvinnu

Námið í háskólanum hófst svo í Október 2022. Annirnar hér eru ólíkar þeim heima en vetrarönnin er frá október og fram í janúar / febrúar, sumar önnin er frá apríl og út júlí, en skólaárið hefst í apríl. Ég kom því inn í námið á miðju skólaári. Þegar þú kemur til Japan sem MEXT styrktarnemandi þá hefur þú yfirleitt námið sem svokallaður rannsóknarnemandi. Þá ert þú aðallega að vinna að rannsóknarplani til þess t.d. að sækja um í meistaranám/doktorsnám. Þú getur sótt þá tíma sem þú vilt en ert ekki undir kvöðum að skila inn verkefnum.

Rannsóknar tímabilið getur verið allt að tvö ár en ef þú hefur metnað til þess að sækja um í masternám þá er það yfirleitt opið eftir hálft ár af rannsóknarvinnu. Hins vegar í mínu tilviki þá er prófessorinn minn að hætta og nýr að taka við. Því hef ég ekki tækifæri til þess að sækja um meistaranámið sjálft fyrr en eftir eitt og hálft ár af rannsóknarvinnu, sem gefur mér ansi góðan tíma til þess að fínpússa hugmyndir fyrir mastersnámið.

Björg Gunnarsdóttir

Deildin sem ég stunda nám við kallað Global Arts og er eina deildin í háskólanum sem er kennd á ensku, alþjóðleg deild, þar sem hægt er að læra sýningarstjórnun, menningarstjórnun og stunda rannsókn á efni tengdu hinum alþjóðlega listaheimi. Ein önn er núna liðin af mínu rannsóknartímabili og hefur það einkennst af lestri á ýmsum bókum og greinum varðandi rannsóknarverkefnið mitt, ásamt fyrirlestrum frá kennurunum við deildina.

Þar sem deildin er ekki mjög stór þá eru tímarnir ansi persónulegir og sambandið verður náið milli kennara og annara nemanda. Mikið er lagt upp úr umræðum þar sem allir leggja eitthvað til málanna og umræðan er afar opin. Þessi reynsla hefur gert mig ófeimnari og óhræddari við að segja mína eigin skoðun.

Japönsk menning er einstök

Ég flutti út á skrítnum tímum þar sem aðgangur inn í landið var ansi takmarkaður. Því var undirbúningsferlið ansi flókið og margir pappírar sem þurfti að undirbúa. Mér fannst þó gott að vera búin að undirbúa tímabundna íbúð til þess að búa í fyrst um sinn sem ég gat farið beint í eftir ansi langt ferðalag. Annars mæli ég eindregið með því ef áhugi er fyrir námi í Japan að skoða einhversskonar tungumálanámskeið eða bara duolingo aðeins áður en flutt er út! Hér er einnig allt annað ritmál svo gott að vera búin að kynna sér það aðeins.

Tókýó er einstök borg. Hér er allt hægt að sjá og gera. Endalaust er hér af listasöfnum og galleríum sem er voða gaman fyrir nema í sýningarstjórnun. Þrátt fyrir gríðarlega mannmergð í Tókyó, en þetta er stærsta borg heims (34 milljónir manns búa á höfuðborgarsvæðinu) þá er ansi auðvelt að komast í ró og næði hér, í þögnina. Ef þú ferð rétt út fyrir neon skiltin sem einkenna Shinjuku og Shibuya hverfin þá getur þú oft fundið götur og hverfi sem einkennast af lágum eldri húsum og rólegheitum. Japönsk menning leggur mikið upp úr tilliti til nágrannans. Það tekur maður helst eftir þegar þú ert staddur í stútfullri lest en samt er nær algjör þögn, þú heyrir aðeins hljóðin í lestinni sjálfri og kannski eitt og eitt hvísl á milli vina. Hér er gott að vera.

Ef einhver sem les þessa grein og hefur áhuga á að sækja um MEXT styrk eða að koma í nám til Japan má alltaf hafa samband við mig!

Instagram: katrinbjorg

Katrín

Að koma heim eftir nám

Að lenda í kunnuglegum íslenskum kulda og roki, fá íslenskt vatn, heyra íslensku í almenningsrými, hitta ömmu og afa, litlu frændsystkinin, Nóa Síríus súkkulaði, allt eru þetta litlar áminningar að þú sért komin heim eftir stórt ævintýri. Þú hefur kynnst nýju fólki, öðrum lifnaðarháttum sem ögra því sem þú varst vanur og hefur heimsýnin stækkað til muna. Aftur á móti, þegar spennan við að koma heim er liðin hjá og rútínan komin aftur af stað, getur það spennufall reynst fólki erfitt.

Heimkomu-menningarsjokk (e.Reverse Culture Shock) er fyrirbæri, sem einstaklingar sem hafa eytt umtalsverðum tíma í framandi landi, upplifa og þurfa nú að endur-aðlaga sig að heimamenningu sinni.

Hvað er heimkomu-menningarsjokk?

Samkvæmt Dr. Bruce LaBrack (2006) stafar heimkomu-menningarsjokk að fara aftur í gamla venjur eftir langan tíma í nýju, spennandi umhverfi með krefjandi ábyrgð, nýjum vinum og einstöku hlutverki.

Birtingarmyndir heimkomu menningarsjokks eru til dæmis:

Þú gætir fundið fyrir því að það sé erfitt að koma reynslu þinni erlendis í orð við fólk sem hefur ekki svipaðan viðmiðunarramma, sem getur valdið trega. Sérstaklega ef sú reynsla gerðist á öðru tungumáli, t.d. ensku eða dönsku. Einnig gætir þú fundið fyrir því að vinir þínir og samstarfsmenn hafa ekki djúpan áhuga á að heyra ferðasögu þína, þótt þú hafir mikla þörf til að segja frá henni. Gerðu þér grein fyrir því að þetta er ekki persónuleg höfnun á þér eða afrekum þínum erlendis.

Þú gætir ómeðvitað orðið fyrir vonbrigðum með að „tíminn hafi ekki staðið í stað“ á meðan þú varst í burtu. Til dæmis gæti bensínverð hefur hækkað, ný hús og gatnamót hafa risið, uppáhalds djammstaður þinn eða kaffihús hefur lokað.

Rétt eins og þú gætir hafa orðið hissa á félagslegum normum erlendis snemma í ferð þinni, gætirðu núna tekið eftir þáttum í samfélagi og menningu heimalands þíns sem trufla þig. Með stærri heimsmynd setur það litla Ísland í samhengi. Að sama skapi gætu hafa orðið breytingar á pólitískum, félagslegum eða menningarlegum veruleika Íslands meðan þú varst í burtu, - með stærri heimsmynd setur það litla Ísland í samhengi.

Þú gætir fundið að þú saknar lífs þíns í erlendis. LaBrack skrifar að „missistilfinning er óaðskiljanlegur hluti af alþjóðlegri dvöl og verður að búast við og viðurkenna þær sem eðlileg afleiðing af námi erlendis.” Þegar þú aðlagast lífi þínu heima, gætirðu óttast að þú „týnir“ upplifuninni eða að hún verði „hólfuð“ eins og minjagripur eða mynd.

Ný hegðun, viðhorf og venjur sem áunnist erlendis geta leitt til misskilnings. Til dæmis eru Bandaríkjamenn upp til hópa einstaklega opnir, og Hollendingar beinskeyttir miðað við hinn almenna Íslending. Vertu meðvitaður um sjálfan þig og skildu hvernig orð þín og hegðun geta verið (mis)túlkuð heima.

Hvað er hægt að gera?

Besta ráðið er að gera ráð fyrir aðlögunarferli að heimahögum. Gott er að undirbúa sig og átta sig á því að mun taka tíma að aðlagast lífinu heima, alveg eins og þegar út var haldið. Gerðu ráð fyrir þessum áhyggjum, ekki fara í vörn og mundu að þessar tilfinningar munu líða hjá. Vertu sveigjanleg, víðsýn og skilningsrík.

Vertu raunsær í væntingum þínum um hversu áhugaverð ferðin þín verður fyrir aðra, það eru margir sem geta ekki tengt við sögu þína og hafa því takmarkaðan áhuga á henni. Finndu fólk sem hefur svipaða reynslu sem gæti haft meiri áhuga og sættu þig við að deila aðeins hápunktunum ferðarinnar til að byrja með. Það er í lagi að miðla ekki öllu vægi upplifunarinnar.

Þú ættir líka að æfa virka hlustun og sýna áhuga á því sem aðrir hafa verið að gera á meðan þú hefur verið erlendis. Þú gætir þurft smá tíma til að rifja upp það sem hefur gerst heima á meðan þú varst úti. Gerðu þér grein fyrir því að þú og fólkið hefur bæði breyst í fjarveru þinni – í sumum tilfellum til hins betra, í sumum til hins verra

Haltu sambandi við vini og samstarfsmenn sem þú hefur hitt erlendis og hlakka til þess tíma sem þú munt fá að tengjast aftur í eigin persónu í framtíðinni.

Gerðu þér grein fyrir því að hvert samfélag hefur sína jákvæðu og neikvæðu þætti, reyndu að einblína ekki á það neikvæða og gerðu þér grein fyrir því að þessar tilfinningar munu hverfa þegar þú aðlagar þig aftur að lífinu heima.

Sjálfsmildi er lykilatriði

Það að koma heim getur vakið upp allskonar tilfinningar; spennufall, vonbrigði, mikill léttir eða auðmýkt. Tilfinningarnar geta líka komið í bylgjum og/eða ólíkar tilfinningar birst samtímis, til dæmis mikil gleði að sjá gamla vini, og sorg við að yfirgefa nýja vini. Það er engin ein rétt tilfinning við það að koma heim, og það sem skipti mestu máli er að þú sýnir þér sjálfsmildi og skilning á því sem þessar flutningar hafa í för með sér. Þetta verður allt í lagi.

Þú getur kynnt þér Heimkomu Menningar Sjokk (Reverse Culture Shock) og rannsóknir Dr. Bruce LaBrack enn frekar á heimasíðu hans.

Er ferilskráin þín í toppstandi?

Það eru merkileg tímamót að ljúka námi. Sumir vita nákvæmlega hvað tekur við eftir nám en fyrir öðrum er þetta ekki svo einfalt. Fjölmargir möguleikar eru í boði og því úr mörgu að velja. Fyrsta skrefið þegar haldið er út á atvinnumarkaðinn er einfaldlega að vita hvað maður vill.

Hagvangur - Er ferilskráin þín í toppstandi?

Gott er að spyrja sig nokkurra spurninga:

Hvaða fög í náminu vekja mestan áhuga hjá mér?

Hvernig verkefni heilla mig mest?

Hvers konar fyrirtæki finnst mér spennandi?

Hverjir eru styrkleikar mínir og hvar get ég nýtt þá?

Hverjir eru veikleikar mínir?

Hvernig get ég orðið að eftirsóknarverðum starfskrafti?

Gerð ferilskrár

Ferilskrá umsækjanda er oftast fyrstu kynni atvinnurekanda af viðkomandi og því mikilvægt að vanda til verka við gerð hennar. Greinargóð og vel uppsett ferilskrá getur aukið möguleika umsækjanda á að fá viðtalsboð og jafnvel vera ráðinn í starf. Góð ferilskrá er stutt, hnitmiðuð og einföld í uppsetningu. Mælt er með að ferilskrá sé ekki lengri en 1-2 blaðsíður og mikilvægt er að gæta að stafsetningu og málfari. Upplýsingar skulu settar fram á snyrtilegan og hnitmiðaðan hátt og helst vera lausar við óþarfa skreytingar.

Það sem kemur fram í ferilskránni skiptir máli. Mikilvægt er að allar nauðsynlegar upplýsingar komi fram s.s. tengiliðsupplýsingar, menntun, starfsreynsla og viðeigandi námskeið. Einnig er hægt að lista upp öðrum upplýsingum eins og tölvuþekkingu og tungumálakunnáttu. Að auki er mikilvægt að huga vel að myndinni sem er sett á ferilskránna. Best er að vera með einlitan bakgrunn, vera í snyrtilegum klæðnaði og gæta þessa að myndin sé í góðri upplausn. Ef þú átt ekki faglega mynd er ráðlegra að sleppa henni.

Á eftir persónuupplýsingum kemur starfsreynslan. Upplýsingar í ferilskránni eiga að vera í réttri tímaröð. Nýjustu upplýsingarnar koma fyrst, því þær eiga mest við, og svo koll af kolli. Gættu þess að ártöl séu rétt. Passa þarf að starfsheiti umsækjanda komi skýrt fram undir heiti vinnustaðar svo sá sem les ferilskránna viti hvaða hlutverki starfsmaður hefur sinnt áður. Ágætt er að hafa stuttan texta um öll helstu verkefni og ábyrgðarhlutverk sem fólust í hverju starfi fyrir sig. Forðast skal að hafa óútskýrt bil í ferilskránni. Menntun er síðan listuð upp. Ásamt gráðu og skóla er áhugavert fyrir lesanda að sjá um hvað var fjallað í lokaritgerð- eða verkefni. Tilgreindu það endilega ef þú hefur hlotið viðurkenningu eða verðlaun fyrir vel unnin störf í skóla.

Að lokum er gott að lista upp umsagnaraðila sem þekkja vel til fyrri starfa umsækjenda. Í atvinnuleit eða þegar sótt er um starf er síðan mikilvægt að uppfæra ferilskrána ef ný þekking eða reynsla bætist við.

Markmið með ferilskrá er að umsækjandi veki áhuga þess sem les hana. Innihald þarf að ná yfir helstu afrek, þekkingu og eiginleika umsækjandans á hnitmiðaðan hátt. Vel uppsett, greinagóð og hnitmiðuð ferilskrá kemur mikilvægum upplýsingum til skila, heldur lesanda við efnið en fær hann einnig til þess að vilja vita meira um umsækjandann. Hægt er að nálgast sniðmát að ferilskrá t.d. í Word og á canva.com.

Við hjá Hagvangi tökum glöð við almennum umsóknum þeirra sem eru í leit að nýjum atvinnutækifærum. Mikill meirihluti þeirra starfa sem Hagvangur ræður í eru ekki auglýst. Hin ýmsu fyrirtæki leita til okkar vegna þess fjölda afburða starfsfólks sem er að finna í gagnagrunni okkar.

Ef þú ert í leit að nýjum tækifærum, ekki hika við að hafa samband við okkur eða leggja inn almenna umsókn!

Persónuleikapróf

Draumakvöldverður á fínum veitingastað væri:

A. Paella

B. Fiskur og franskar

C. Heiðarlegur hamborgari

D. Ostrur og sniglar

E. Smörrebröd með síld

Drykkurinn sem þú myndir taka með í partý væri:

A. Cava

B. Gin

C. Jack Daniels

D. Pinot noir

E. Tuborg

Hvaða núlifandi fræga einstakling myndi þig mest langa til að hitta?

A. Enrique Iglesias

B. Elton John

C. RuPaul Charles

D. Léa Seydoux

E. Mads Mikkelsen

Hvaða sögufræga einstakling myndi þig mest langa til að hitta?

A. Francisco Goya

B. Jane Austen

C. Marilyn Monroe

D. Marie Curie

E. Hans Christian Andersen

Draumautanlandsferð væri:

A. Liggja á ströndinni með bók í 30°C+

B. Ganga um græn engi og lítil snotur þorp á slóðum frægra sögupersónna frá 19. öldinni

C. Borgarferð og sækja fjölbreytt söfn, lista- og leiksýningar og mjög lifandi næturlíf

D. Keyra meðfram sjávarsíðunni í blægjubíl með Charles Trenet í botni

E. Hafa það huggulegt í fallegri borg, labba um og skoða styttur af hafmeyju, kannski Tívolí, já eða jafnvel Legoland!

Hvaða lag á best við þig?

A. Enrique Iglesias - Bailando

B. Queen - Don’t Stop Me Now

C. Miley Cyrus - Party in the U.S.A.

D. Edith Piaf - Non, je ne regrette rien

E. Kim Larsen - Papirsklip

Hvaða fræga kennileiti heillar þig mest?

A. Sagrada familia

B. Buckingham höllin

C. Times Square

D. Eiffel turninn

E. Rådhuspladsen Lausn á bls. 89.

Gaman

Krossgáta

Lóðrétt

Lárétt

2. Þegar þú saknar mömmu og pabba.

3. Það sem útlendingar halda að séu íslensk heimili.

4. Rándýrt próf um enskukunnáttu.

5. Það sem útlendingar halda að Íslendingar séu.

9. Þegar einhver erlendis skilur ekki íslenskan húmor.

10. Menntasjóðurinn býður ekki uppá þetta þegar gengi sveiflast.

11. Háskólaráðherra.

13. Besti eða versti óvinur þinn.

14. Drifkraftur námsmanna.

15. Það sem öllum útlendingum langar að sjá á Íslandi.

1. Fjármála himnasending ef manni hlotnast þetta.

6. NE í SíNE.

7. Hæsta menntunarstig í háskóla.

8. Klassískt lokaverkefni.

12. Á að gera fólki kleift að sækja nám “óháð fjárhagsstöðu”.

Lausn á næstu síðu.

Lárétt

2. Þegar þú saknar mömmu og pabba.

3. Það sem útlendingar halda að séu íslensk heimili.

4. Rándýrt próf um enskukunnáttu.

5. Það sem útlendingar halda að Íslendingar séu.

9. Þegar einhver erlendis skilur ekki íslenskan húmor.

10. Menntasjóðurinn býður ekki uppá þetta þegar gengi sveiflast.

11. Háskólaráðherra.

13. Besti eða versti óvinur þinn.

14. Drifkraftur námsmanna.

15. Það sem öllum útlendingum langar að sjá á Íslandi.

1. Fjármála himnasending ef manni hlotnast þetta.

7. Hæsta menntunarstig í háskóla.

8. Klassískt lokaverkefni.

12. Á að gera fólki kleift að sækja nám “óháð fjárhagsstöðu”.

6. NE í SíNE.

Persónuleikapróf

Ef þú fékkst mest:

ASpánn

Þú þráir sól og sangríur við ströndina. Skelltu þér til Spánar, til hvers að fara í tvær vikur til Tene með fjölskyldunni þegar þú getur verið þarna allt árið um kring!

BBretland

Fjölbreytt menning og djúp bókmenntasaga heilla þig. Skelltu þér í high tea í Bretlandi.

CBandaríkin

Borgin sem aldrei sefur, hafnabolti og kúrekar. Allt þetta hafa Bandaríkin uppá að bjóða og meira til - skelltu þér vestur og finndu þinn innri Florida Man.

DFrakkland

Oulala, oui oui. Þú ert næsta Emily in Paris! Skelltu þér til Frakklands og kafaðu ofan í matarmenninguna, baguette, croissant, éclairs, listinn er endalaus!

EDanmörk

Þú vilt bara ha det dejligt i Köben, með en pölse på Rådhuspladsen med en Tuborg og bara ha det hyggeligt. Skelltu þér til Danmerkur!

Samband íslenskra námsmanna erlendis, SÍNE, var stofnað þann 13. ágúst 1961. Síðan þá hefur félagið starfað að víðtækri hagsmunagæslu fyrir íslenska námsmenn á erlendri grund.

Öflugt hagsmunapólítískt starf er forsenda fyrir viðunnandi lánakjörum íslenskra námsmanna erlendis. Því stærri hópur sem stendur að baki SÍNE, því meiri áhrif geta samtökin haft á pólitískar ákvarðanir sem snerta fjárhag hvers og eins.

Aðild að félaginu er frjáls, en reynslan hefur sýnt að langflestir námsmanna sjá hag sinn í að njóta þjónustu SÍNE og sýna stuðning í verki. Félagsgjöld eru dregin af fyrstu útborgun framfærsluláns, nema annað sé tekið fram. Námsmenn sem ekki eru á námslánum verða að hafa samband við SÍNE til að skrá sig.

Hægt er að hafa samband við SÍNE í gegnum tölvupóst hjá Sine@sine.is