De robot is in opmars Door: Feije Wieringa
Eerst maar even de definitie van een robot: een robot is een programmeerbare machine die verschillende taken kan uitvoeren. Waaruit we de conclusie kunnen trekken dat het verschil tussen een 'gewone' machine en een robot anno 2015 uiterst vaag is. Eén ding is zeker: de robot is in opmars.
Maar nogmaals, hoe bakenen we af wat een robot eigenlijk is? In de eerste plaats is het altijd een machine. Maar niet elke machine is een robot.
had een kwetsbare plek. Op zijn rug bevond zich een schakelknop en wanneer die knop door een vijand werd geraakt, sloeg Archie op tilt en ver-
Militaire bronnen beweren dat het via de software mogelijk is om een soort van 'geweten' in te programmeren. In de Science Fiction zoals die in het pré PC tijdperk werd geschreven, is het vaak, letterlijk, een man van staal. Beroemd was de strip over de protorobot ‘Archie, de man van staal’. Dit verscheen begin jaren zestig van de vorige eeuw. Een erg naïef verhaal als je 't bekijkt met de ogen van nu, maar toch waren er enkele opmerkelijke facetten aan Archie die ook nu nog zijn terug te vinden. Archie werd middels een zender op afstand bestuurd door zijn bazen Ted en Ken. En Archie
74
anderde in een destructief monster met een eigen wil. Een soort van reset button, maar dan net niet goed geprogrammeerd. In feite is Archie een soort variant op het monster van Frankenstein.
Asimov De eerste schrijver die serieus over robots en hun dilemma's schreef was Isaac Asimov. Hij voorzag een toekomst van intelligente robots. En
om gedoe zoals rond Archie te voorkomen, stelde hij de drie wetten van de robotica op die nog steeds actueel zijn. De eerste wet: “Een robot mag een mens geen letsel toebrengen, of door niet te handelen toestaan dat een mens schade oploopt.” De tweede wet: ”Een robot moet de bevelen uitvoeren die hem door mensen gegeven worden, behalve als die opdrachten in strijd zijn met de Eerste Wet.” De derde wet: “Een robot moet zijn eigen bestaan beschermen, voor zover die bescherming niet in strijd is met de Eerste of Tweede Wet.
Militaire doeleinden Inmiddels is de robotica zo ver gevorderd dat we in het stadium zijn beland dat de drie wetten de Science Fiction zijn ontstegen en de daden van robots wel eens echte juridische consequenties kunnen hebben. Want robots zijn al inzetbaar op het slagveld. Opmerkelijk dat nieuwe technologie altijd als eerste wordt ingezet voor militaire doeleinden. We citeren uit een artikel in de Volkskrant dat op 29
