Winter 2023

Page 1

Mechels Rivierengebied

Gezinsactiviteit

Rare vogels

Cursus vogelzang Warme Winteravonden

winter 2023
30
23 8 31
Algemene Vergadering

Natuurpunt Mechels Rivierengebied is actief in Bonheiden, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. Dankzij meer dan 4480 leden en een stevige ploeg vrijwilligers werkt Natuurpunt in deze gemeenten aan de bescherming en verdere ontwikkeling van de natuur. Leden van Natuurpunt Mechels Rivierengebied ontvangen dit driemaandelijks tijdschrift gratis. Andere Natuurpuntleden kunnen voor 2023 een abonnement nemen door 6 euro over te schrijven op rekening BE42 0013 6468 8754 met als vermelding ‘tijdschrift 2023’.

Contactpersonen

Natuurpunt Mechels Rivierengebied

Jorn Van de Velde, 0493 02 96 97, jorn.vandevelde@gmail.com

Kern Mechelen

Nils Iwens, 0468 36 14 46, nils.iwens@natuurpunt.be

Kern Bonheiden

Joost Dewyspelaere, 015 51 69 97, joost.dewyspelaere@skynet.be

Kern St.-Katelijne-Waver

Godelieve Janssens, 015 20 97 02, godelieve-jans@telenet.be

Kern Willebroek

Wim Candries, 0472 29 87 32

Werkten mee aan dit nummer

Diane Appels, Wim Candries, Peter Delvaux, Frank De Roover, Peter De Ridder, Frank Hadermann, Nils Iwens, Godelieve Janssens, Jimmy Luyckx, Bert Mestdagh, Carla Morlion, Ann Pinceel, Tony Van den Broeck, Jorn Van de Velde, Karen Van den Mooter, Karen Vandevyvere, Koen van Vooren, Robin Verachtert, Lander Wantens, Jan Wijgerde

Redactie: redactie-mrg@natuurpunt.be

Druk: Buroform nv - www.buroform.be

Oplage: 4550 exemplaren

In dit nummer

Ledenadministratie

Online (geregistreerde leden): www.natuurpunt.be/controlepaneel/mijn-gegevens Contactformulier: www.natuurpunt.be/contacteer-natuurpunt ledenadministratie@natuurpunt.be, 015 29 72 17

Website, Facebook en Twitter www.natuurpunt.be/mechelsrivierengebied www.facebook.com/NatuurpuntMechelsRivierengebied twitter.com/NatuurMechelen

Digitaal afdelingsnieuws

Planten- en dierenwaarnemingen in onze regio: www.mechelen.waarnemingen.be

Activiteitenflits: aanvragen via de startpagina van onze website www.natuurpunt.be/mechelsrivierengebied

Giften - Reservatenfonds

Schrijf je gift over op rekening BE56 2930 2120 7588 van Natuurpunt met vermelding ‘project 3799 Mechels Rivierengebied’. Vanaf 40 euro wordt een fiscaal attest afgeleverd.

Lid worden

Het lidgeld bedraagt 38 euro per gezin tot eind 2023. Overschrijven op rekening BE17 2300 0442 3321

BIC GEBABEBB van Natuurpunt, met vermelding ‘(nieuw) lid via Mechels Rivierengebied’.

Be z oekerscentrum

Muizenhoekstraat 7, 2812 Muizen - www.natuurpunt.be/bc-mrg Ann Pinceel - 015 43 61 09 - bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be

Open op maandag

pimpelmees © Diane Appels
 colofon
Rivierenland Run For Nature © Natuurpunt
en donderdag van 13u30
17u30
17u30 (op 25 december en 1
-
-
-
-
thee Parkeren op randparkings
slechts enkele parkeerplaatsen langs
2 colofon - inhoud 3 woordje vooraf 4 terugblik 7 dank je wel 8 nieuwtjes 11 online lezen 13 Ravestein onthaalpoort? 14 Wetlands4Cities 16 wist je dat? 18 kalender 20 gesignaleerd 22 SNUIT 25 animalinas.be 26 buffer tegen waterbom? 28 wandelen
natuur 30 vorming 31 cryptogram 32
35
tot
en op zondag van 10u tot
januari pas vanaf 13u30). Tijdens de schoolvakanties ook op zaterdag van 13u30 tot 17u30 (behalve op 31 december).
info over de lokale natuurgebieden en activiteiten
wandelbrochures en gezinsspeurtochten
kleine winkelhoek
biosapjes, Beers for Nature (Dale, Gageleer en Bufo), koffie en
Muizen-Dorp, Kerkenbos of Karolingenstraat. Er zijn
de Muizenhoekstraat.
in de
beheer
natuurgebieden © Diane Appels
2

Woordje vooraf...

Beste Natuurpunters,

Iets waar ik graag over nadenk als voorzitter van onze afdeling, is hoe wij een gemeenschap (kunnen) vormen en wat dat betekent. Misschien moet ik eerst een antwoord geven op de vragen: Vormen wij een gemeenschap? En wie zijn ‘wij’ dan?

Een gemeenschap kan het best bekeken worden vanuit wat we ‘gemeen’ hebben. En wat we gemeen hebben, lijkt me duidelijk: de natuur speelt voor ieder van ons een belangrijke rol. Al verschilt die rol sterk van persoon tot persoon. Maar het is duidelijk dat we ons samen inzetten voor de natuur, of er graag in vertoeven. Dat beantwoordt meteen de tweede vraag: er zijn vele manieren om met de natuur bezig te zijn, of het nu gaat van enthousiast mee beheren over mensen in verwondering brengen door te gidsen, na te denken waar we naartoe willen met onze natuur of er gewoon graag in vertoeven. Want eigenlijk kunnen we iedereen die in onze natuurgebieden komt, mee beschouwen als deel van onze gemeenschap.

Dit jaar is de hoeveelheid natuur in beheer sterk gestegen: goed werk van ons!

En daardoor staan we sterk en merken we dat er veel beweegt. Met onze leden, vrijwilligers en sympathisanten kunnen we ongelooflijk

veel bereiken. Dat toont zich in het werk dat op vele werkdagen verzet wordt, ervaringen die opgedaan worden, maar ook de giften die naar ons toe komen en de natuurgebieden die we daardoor kunnen aankopen. Ook dit jaar is de hoeveelheid natuur in natuurbeheer sterk gestegen: mooi werk van ons allen!

We kunnen binnenkort ook op een andere manier aan onze gemeenschap werken: na twee coronajaren kunnen de fysieke Algemene Vergaderingen, dit jaar opnieuw écht doorgaan. Dat is positief voor het democratische gehalte van onze afdeling, maar ook voor wie we zijn als gemeenschap. Want laat je zeker niet afschrikken door het nogal formeel klinkende ‘Algemene Vergadering’: voor al onze leden en vrijwilligers is dit het moment bij uitstek om een overzicht te krijgen van wat we het afgelopen jaar samen, als vereniging, als gemeenschap, gerealiseerd hebben en wat we het komende jaar willen verwezenlijken. Zowel in de Algemene Vergaderingen van de kernen als in die van de afdeling, krijg je een overzicht van wat het voorbije jaar aangekocht is, wat er verwezenlijkt is met het beheer, welke mooie soorten opdoken… Zo kan iedereen aanvoelen dat het héél goed gaat met onze groep.

Hopelijk tot daar, of in de natuur!

Jorn Van de Velde Afdelingsvoorzitter

Mechels Broek © Birgit Gielen
3
1 oktober Te Gekke luisterwandeling Mechels Broek © Tony Van den Broeck 15 oktober Excursie cursus spoorzoeken © Ann Pinceel 13 november Slam de Natuur - boottocht op de Dijle
4
© Stefaan Van Damme

Terugblik

Haagplantactie Sint-Katelijne-Waver

Naast klassiekers als haagplanten en lindes/knotwilgen stonden deze keer ook nestkastjes op de bestellijst.

In het totaal waren werden 404 pakketten besteld met de beukenhaag als koploper (108 pakketten).

Een onverhoopt succes waren de nestkastjes waarvan er 57 stuks werden besteld. Die nestkastjes hebben we allemaal zelf gebouwd wat heel wat zaag- en timmerwerk vereiste. De vogeltjes op de voorkant werden door vrijwilligster Kathleen met engelengeduld ingebrand.

Medewerkers SD Worx lopen 10.000 euro bij elkaar SD Works Mechelen zet maximaal in op het welzijn van zijn personeelsleden en concretiseerde dit in een campagne om zoveel mogelijk buiten te bewegen alleen of in team. Een maand lang konden medewerkers door te sporten geld inzamelen voor twee goede doelen, waarvan Natuurpunt er één was.

Al dat zweet bracht uiteindelijk 10.000 euro op voor de aankoop van een perceel in de Warande te Mechelen dat de natuurgebieden Robbroek en Den Battelaer met elkaar moeten verbinden en zo bijdraagt aan de uitbouw van Natuurpark Rivierenland.

Coördinator Nils Iwens toonde de dankbaarheid van Natuurpunt door zelf van Mechelen naar Brussel te lopen en de cheque op het personeelsfeest van SD Works in ontvangst te nemen.

Boomplant in de Verloren Hoek

Op twee werkdagen in november werden in totaal 1000 bomen en struiken geplant in Verloren Hoek. Deze succesvolle bosaanplanting was een mooie samenwerking tussen gemeentelijke diensten en vrijwilligers van Groencomité, Natuurpunt en buren.

© Jimmy Luyckx
5
© SD Works

Natuurpunt dankt donateurs en sponsors

Dankzij donateurs en sponsors is Natuurpunt in staat om natuurgebieden aan te kopen en er de biodiversiteit te behouden of nog te verhogen. Dit jaar werden met een deel van het ingezamelde geld de Putten van Verhaeren in Den Battelaer in Heffen aangekocht. Hoe kun je de donateurs beter bedanken dan door hen die plek te tonen zodat ze met eigen ogen zien hoe waardevol ze is. Het is niet alleen een paradijs voor tal van vogels maar we hopen ook de zeldzame kamsalamander kansen te geven in dit gebied. Conservators Patrick Van Herp en Peter Delvaux waren dan ook de best mogelijke gidsen voor deze donateurswandeling op 8 oktober.

Dezelfde dag trakteerde Natuurpunt zijn lokale sponsors en journalisten op een

Summer BBQ aan de schuur in het Mechels Broek. Jaarlijks maken zij met hun sponsoring en hun berichtgeving mee het verschil voor de natuur in het Rivierenland. Dank aan Baarbeekhoeve,

Natuurpunter bevrijdt roofvogel “Keitof om te doen!”

Een sperwer kwam vast te zitten in een net op het dak van een horecazaak op de Grote Markt te Mechelen. De hulp van Natuurpunter Nils Iwens werd ingeroepen en hij kon de onfortuinlijke vogel bevrijden. “Ik heb hem langs achteren vastgepakt zodat hij niet kon klauwen en ben ermee naar buiten gegaan”, vertelde hij. "De vogel pikte wel, maar dat deed weinig. Ik heb passanten nog even laten meegenieten alvorens het vrouwtje vrij te laten. Zo kort bij het dier mogen komen, was mijn beloning.” Volgens Natuurpunter Stijn Vranckx duikt de sperwer wel vaker op in stadscentra, waar hij op duiven en zangvogels als kool- of pimpelmezen jaagt in stadstuinen.

Hij plukt zijn prooi kaal door met zijn snavel de veren uit te trekken. Zo kan je het verschil zien met de prooi van bijvoorbeeld een vos, die de veren kapot bijt.

Indian De Drie Wilgen, Gazet van Antwerpen, Het Laatste Nieuws, KABAS, Broodbroeders, Brouwerij Het Anker, Wim Verhuur.
terugblik © Annelies Neuts 6
dank je wel BLACK ANGUS VLEESPAKKETTEN D U U R Z A A M K W A L I T E I T S V L E E S L O K A A L G E K W E E K T O N T D E K D E V O L L E E N P U R E S M A A K B E S T E L L E N V I A W W W . G R E N S H O E V E . B E A F H A A L P U N T E N : Z E M S T T I E L R O D E I N F O : 0 4 9 4 8 0 1 8 4 0 g r e n s h o e v e z e m s t g r e n s h o e v e 7

Nieuwtjes

Nog geen kalender voor 2023?

Haal dan gauw je Natuurpuntkalender op in het bezoekerscentrum zodat je ook in januari al kan genieten van een mooie natuurfoto aan je muur.

De kalender kost 10 euro . Hiervan gaat 5 euro naar het reservatenfonds van onze afdeling.

Best vooraf even mailen om een exemplaar opzij te laten leggen: bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be.

Algemene Vergadering en nieuwjaarsrecepties

Zaterdag 25 februari, 19u30

Algemene Vergadering Natuurpunt Mechels Rivierengebied

De AV is hét moment om Natuurpunters van heel onze afdeling terug te zien, maar evengoed voor nieuwe geïnteresseerden om te horen waarmee we bezig zijn.

De kernen en werkgroepen stellen hun werking voor van het afgelopen jaar en hun plannen voor het volgende jaar. De voorzitter plaatst dan nog enkele accenten, we bespreken de financiën en bestuurders, en blikken terug op de algemene hoogtepunten van het voorbije jaar.

Wie weet wat het nieuwe jaar voor ons in petto heeft? We kijken alvast ook vooruit! 19u30, zaal in centrum Mechelen. Schrijf je in via de website (QR-code)

KERNEN

Elk van onze kernen heeft ook zijn lokale Algemene Vergadering. Wil je je engageren of ben je gewoon nieuwsgierig naar wat Natuurpunt in jouw gemeente allemaal realiseert? Welkom.

Maandag 9 januari, 20u - kern Bonheiden

Bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven via diane.appels@skynet.be. Ook zonder inschrijven welkom.

Maandag 23 januari, 20u - kern Willebroek De Schalk (oude sporthal), Stadionlaan 2, 1ste verdieping, Willebroek Inschrijven via ine.colpaert@gmail.com, 0479 71 68 21. Ook zonder inschrijven welkom.

Vrijdag 27 januari, 19u30 - kern Sint-Katelijne-Waver

Zaal Offendonk, Den Haes 8A, Sint-Katelijne-Waver Met fotoreportage 2022, planning 2023 en gezellige babbel bij hapje en drankje. Inschrijven via godelieve-jans@telenet.be, 0473 44 89 37. Ook zonder inschrijven welkom.

Kern Mechelen

Kern Mechelen brengt een overzicht van haar werking op de AV van de afdeling.

8

Woensdag 4 januari

Spelletjesavond in het bezoekerscentrum

Kunnen vossen en herten vreedzaam samenleven? In welk leefgebied vind je blauwe kiekendieven?

Op woensdagavond 4 januari blijven we gezellig binnen in het bezoekerscentrum voor een aantal bordspellen voor volwassenen rond de thema’s ecologie en biodiversiteit. De spelregels worden ter plaatse uitgelegd.

Vanaf 19u kan je doorlopend aan een tafel aanschuiven om mee te doen.

Omdat het aantal plaatsen beperkt is, vragen we om vooraf in te schrijven. Dat kan door een mailtje te sturen naar bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be. Deelnemen is gratis? We zorgen voor een hapje en een drankje.

28 en 29 januari

Het

grote vogelweekend

Meetellen is simpel. Van de echte vogelkenner tot de occasionele vogelliefhebber: iedereen kan vogels tellen en zo zijn steentje bijdragen aan het grootste vogelonderzoek van Vlaanderen. Hoe je correct kunt tellen vind je op www.natuurpunt.be/zo-tel-je-vogels.

Op 29 januari plannen we ‘Rare vogels’, een leuke gezinsactiviteit in het Mechels Broek. Kinderen die extra vogels naar hun tuin willen lokken, kunnen inschrijven voor het atelier vogelvoer maken tijdens de kerstvakantie. Meer info over beide activiteiten vind je verder in de Snuit-rubriek op blz. 23.

nieuwtjes 
9
© Koen van Vooren

Zondag 19 maart

Ontbijtactie voor extra Mechelse natuur

Voor het tweede jaar op rij organiseert het enthousiaste beheerteam van Den Battelaer ‘Battle4Nature’, een lekkere ontbijtactie ten voordele van onze mooie Mechelse natuur.

Op zondag 19 maart kan je je rijkelijk gevulde ontbijtpakket afhalen in het centrum van Mechelen (Pitzemburg aan de Kruidtuin). Als je in Mechelen, Battel, Leest, Heffen of Hombeek woont, kan je ook aan huis laten leveren

Bestellen kan via de QR-code of via www.ontbijtnatuurpunt.be. Daar vind je ook vanaf wanneer je kan bestellen. Met het ingezamelde geld kan er extra natuur aangekocht worden. Alvast dank aan onze lokale sponsors die dit ontbijt mee mogelijk maken!

Natuurpunt en de Grenshoeve, een lange en vruchtbare samenwerking Sinds de voorbije zomer kan je in Den Battelaer naast de reeds aanwezige kudde Blonde d’Aquitaine ook nog andere gespecialiseerde natuurgrazers spotten. Op de dijken van de oude Zennearm graast een kudde Schotse Hebridean schapen en in de richting van het Zennegat een kudde Aberdeen Angus runderen. Natuurpunt heeft daarvoor een gebied afgerasterd dat het gehele noordelijke deel omvat, vanaf de oude Zenne-arm tot aan het Zennegat, in het totaal meer dan 10ha rivieroever, weiland en struikgewas met overwegend vlier- en wilgenstruiken.

De schapen zijn eigendom van collega Natuurpunter Jelte en de runderen behoren tot de kudde Agnussen van boer Jan van de Grenshoeve te Zemst, waarvan ook dieren in het Robbroek, Stuyvenberg en op de Bleukesweide grazen. Het gaat in beide gevallen om zeer zelfredzame rassen die uitstekend geschikt zijn voor natuurbegrazing. Meer over het beheer van Den Battelaer in het volgende nummer.

Wij kijken vol vertrouwen uit naar een lange en vruchtbare samenwerking met Jan en Jelte. Je kan bij de Grenshoeve trouwens vlees van deze agnusrunderen bestellen (zie advertentie op blz. 7). Op die manier draag je indirect bij aan natuurbehoud in onze streek.

 nieuwtjes
10
Hebrideans © Peter Delvaux
Battle4Nature 2023

Help de pad de straat over!

Binnenkort gaan kikkers, salamanders en vooral padden weer op pad. Ze trekken naar de vijver waar ze zelf uit hun eitje kwamen, om op hun beurt voor nakomelingen te zorgen.

Langs verschillende straten in ons afdelingsgebied, plaatsen we afsluitingen en emmers in de wegbermen. Zodra de paddentrek start, zorgen vrijwilligers ervoor dat de dieren niet worden platgereden en veilig hun bestemming bereiken.

In Bonheiden worden padden overgezet in de Molenlei, Bleukstraat en de Peerlaarstraat. Lokale coördinator is Agnes, agnes.cannaerts@telenet.be, 0478 298 709.

In Sint-Katelijne-Waver is een hele ploeg actief in de Rozendaalweg en de Kuikenstraat. Daar zijn momenteel geen extra helpende handen nodig. Voor de overzetacties in de Waterstraat, de Lintseheide en de Donderheide zijn Walter en Wim wel nog op zoek naar extra medewerkers. Contact Waterstraat en Lintseheide: Walter Van Camp, walter_van_camp@hotmail.com, 0474 69 34 23. Contact Donderheide: Wim Marnef, wimmarnef@hotmail.com, 0474 71 83 95.

In Willebroek kan je meehelpen in de Broekstraat in Blaasveld. Op zaterdag 28 januari tussen 9u en 12u wordt de paddenoverzetactie voorbereid. Er worden een afsluiting en emmers in de wegberm geplaatst om te voorkomen dat de amfibieën de straat oversteken en slachtoffer worden van het verkeer.

Afspraak: 9u, parking Broek van Blaasveld, Broekstraat, Blaasveld Zin om een handje toe te steken bij de voorbereiding of nadien bij de overzetactie? Op zaterdag 1 april ruimen we de paddenschermen terug op. Ook dan zijn helpende handen welkom. Neem contact op met Ine Colpaert, ine.colpaert@gmail.com, 0479 71 68 21.

Wil je ons tijdschrift (ook) online lezen, vul dan het inschrijvingsformulier in op np-mrg.be/tijdschrift Daar vind je ook een formulier waarmee je de gedrukte versie kunt annuleren. Zowel het online lezen als de annulatie van de gedrukte versie zijn omkeerbaar. Uitproberen kan en mag. Wil je eerst een online nummer zien, dan kan dat via np-mrg.be/datwilikzien. Ons digitaal archief vind je op issuu.com/redactie-mrg.

De redactie, redactie-mrg@natuurpunt.be

nieuwtjes 
Wil jij ons tijdschrift (ook) online lezen? Door Poetin is onze electriciteit nu duur maar online lezen kan ook in het donker . overal lezen . minder drukkosten . meer natuur . als pdf bewaren . digitaal archief 11

Plannen campus De Nayer hypothekeren natuurverbinding in SintKatelijne-Waver

Hoewel minder zichtbaar dan grote fondsenwervingsacties, leveren we met Natuurpunt Mechels Rivierengebied ook een bijdrage aan het omgevings- en ruimtelijk beleid, bijvoorbeeld door actie te ondernemen bij plannen die nadelig zijn voor de natuur. Zo hebben we recent een bezwaarschrift ingediend tegen het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) voor de De Nayer-site in Sint-Katelijne-Waver. De De Nayer-site is een technologiecampus van KU Leuven en Thomas More, gelegen vlakbij het station van Sint-Katelijne-Waver. Naast vernieuwing van de gebouwen staat een uitbreiding van het terrein op de planning: een grote bijkomende parking. Onze bezorgdheid is dat deze parking een aanzienlijke claim legt op de resterende open ruimte in dit gebied, dat de verbinding vormt tussen Kauwendaal en de Goorbosbeekvallei. Bovendien verandert een parking onherroepelijk het uitzicht en de mogelijkheden die het landschap nu biedt. Regenwater kan minder goed infiltreren en in plaats van de grondwatertafel aan te vullen, zal er meer water afstromen en zo de druk op de nabijgelegen beken verhogen. De uitstoot van de auto’s op de parking zal een impact hebben op de lokale luchtkwaliteit en het klimaat. We stellen ons de vraag of zo’n parking niet eerder beantwoordt aan de vragen van gisteren in plaats van die van morgen. Wij zijn ervan overtuigd dat de stationsomgeving van Sint-Katelijne-Waver een beter antwoord kan bieden op de parkeervraag en dat er nog veel winst te boeken is door in te zetten op een betere en vlottere bereikbaarheid via de trein. Hiermee stellen wij het huidige voorstel in vraag en hopen we dat toekomstbestendige alternatieven alsnog hun plaats krijgen.

De buurtbewoners hebben de stap naar ons gezet met de vraag welke actie wij hier wilden ondernemen. Dit soort vragen krijgen we steeds vaker. Als dossiers een directe impact hebben op natuur, vinden we het belangrijk om die te kunnen vertegenwoordigen. Ook in andere omstandigheden willen en kunnen we vaak steunen. Dat betekent niet per se dat we een bezwaarschrift indienen. We kunnen buurtbewoners bijvoorbeeld de weg wijzen in de complexe natuurwetgeving.

In het De Nayer-dossier vinden we het belangrijk om de natuur te vertegenwoordigen omwille van meerdere redenen: de druk op de open ruimte die een verbinding is tussen twee natuurgebieden, de stikstofuitstoot, fijn stof…. Al is dit allerminst evident in dit dossier gezien de grote rol van mobiliteit, die niet onze kerntaak is.

Een dossier als dit toont aan dat onze missie voor robuuste en verbonden natuur geenszins eenvoudig is. Door de combinatie van sterk verstedelijkte omgevingen, open ruimte en de ‘nevelstad’ daartussen, is er niet altijd een duidelijke lijn te trekken.

Maar wat houdt ons tegen? Wij blijven ervoor gaan!

Heb je ook zin om hierover na te denken en de handen uit de mouwen te steken? Contacteer dan Jorn via jorn.vandevelde@natuurpunt.be.

in de rood omlijne zone wordt door De Nayer een parking

gepland  nieuwtjes 12

Natuurpark Rivierenland zoekt onthaalpoort!

In 2023 zal Natuurpark Rivierenland een masterplan schrijven waarin de missie, de visie, de ambities, de gebiedscoalitie (met o.a. Natuurpunt Mechels Rivierengebied als één van de partners), het partnerplan en de onthaalvisie vervat zullen zitten.

Eén van de ambities is dat Natuurpark Rivierenland een “primaire” onthaalpoort wil voor het Natuurpark. Hier moeten mensen onthaald kunnen worden en informatie krijgen, het moet een toegangspoort zijn voor de natuurgebieden, een natuurleer- en beleefplek. Het moet tevens een plek zijn waar buurtwerking en het verenigingsleven kan floreren, waar hoge natuurwaarden in verbinding staan met de omliggende natuurgebieden, en met aandacht voor inclusief, natuurinclusief, duurzaam en circulair verbouwen.

Ravestein als Onthaalpoort Natuurpark Rivierenland? Natuurpark Rivierenland en de gemeente Boortmeerbeek denken dat Domein Ravestein mogelijk in aanmerking komt als primaire onthaalpoort.

Domein Ravestein is een historisch kasteeldomein waarvan de oorsprong teruggaat tot een hoogmiddeleeuwse “motte” – een versterkte waterburcht aan de destijdse oever van de Dijle. In de 19de eeuw kreeg het kasteel zijn huidig uitzicht. Het gebouw is omgeven door een groot landgoed van ca 6 hectaren met waterpartij en park. Het kasteel werd in de 20ste eeuw langdurig gebruikt als rusthuis, en kreeg toen ook nog een uitbouw. Het complex werd in 2008 verlaten voor een nieuw woonzorgcentrum en staat sindsdien leeg. In 2021 werd het statuut van vastgesteld bouwkundig erfgoed toegekend. Alhoewel een zeer grondige – en dus dure – restauratie zich opdringt die bovendien onderworpen is aan regels (het Domein is beschermd erfgoed), heeft Domein Ravestein ontegensprekelijk vele mogelijkheden. Zo zou men bijvoorbeeld op het gelijkvloers een bezoekerscentrum, horeca en bureaus voor het Natuurpark kunnen onderbrengen. Op de bovenverdiepingen kunnen bureaus en vergader- of evenementenruimtes hun plaats vinden. Deze zouden kunnen gebruikt worden door andere organisaties, zodat lokale verankering verzekerd blijft. Rondom het gebouw is er nog veel groen, en kan een hoogwaardige en attractieve speelnatuur gecreëerd worden. Ravestein ligt bovendien op een knooppunt van vele wandel- en fietspaden, en nabij een nog te bouwen fietsbrug over de Dijle.

Daarom heeft de gemeenteraad van Boortmeerbeek op 24 oktober 2022 positief ingestemd met de kandidatuur van Natuurpark Rivierenland om een projectvoorstel voor Ravestein uit te werken. Natuurpark Rivierenland zou hiertoe bijkomende partners zoeken – zoals bijvoorbeeld de Provincie VlaamsBrabant, Vlaanderen, banken, filantropen – en vooral ook samenwerken met lokale Natuurpunt-afdelingen van de gemeenten die in het Natuurpark Rivierenland betrokken zijn. Natuurpunt Mechels Rivierengebied hoort daar bij.

Natuurpark Rivierenland engageert zich bovendien om in gesprek te gaan met lokale spelers als de Cyclocross, de Ravesteinvissers, de landbouw en Zomerse Dinsdagen, en krijgt voor Ravestein alvast de steun van Vlaamse Waterweg nv, Klimaan, VMM en Erfgoedstichting Vlaams-Brabant.

Nog niet alles is in kannen en kruiken!

Het projectvoorstel werd recent behandeld op de bestuursvergadering van de Natuurpunt-afdeling Mechels Rivierengebied. Het financieel plan moet zeker nog verder worden uitgewerkt. Er komt op 25 februari 2023 een infomoment op de Algemene Vergadering van de afdeling. De beslissing zelf wordt genomen op een Bijzondere Algemene Vergadering. Alhoewel er achter de schermen dus zeker heel hard aan gewerkt wordt, is het voorlopig afwachten hoe dit projectvoorstel evolueert.

13

Wetlands4Cities

Met het project LIFE Wetlands4Cities wil Natuurpunt meer dan 300 ha wetlands herstellen. Samen met zeven partners in Vlaanderen (Natuurpunt, stad Mechelen, Vlaamse Milieumaatschappij en Pidpa) en Nederland (Natuurmonumenten, stad Tilburg, Waterschap De Dommel) willen we de komende 5 jaar 360 ha wetland herstellen in de nabijheid van Mechelen en Tilburg. Het project heeft een totaal budget van 7,6 miljoen euro en is afkomstig van de Europese LIFE Clima projecten.

Oppervlaktewatermodel Vrouwvliet

Vernatuurlijken van de Vrouwvliet Wetlands in de Vrouwvlietvallei

Afkoppelen regenwaterVrouwvliet

Wetlands in Den Battelaer, Zennevallei

Ontharden en vergroenenVrouwvliet en Mechels Broek

Afkoppelen regenwaterHanswijkbeek

Ontharden en vergroenenHanswijkbeek

Vernatuurlijken van de Barebeek Wetlands in Barebeekvallei

Afkoppelen regenwaterBarebeek Ontharden en vergroenenBarebeek

Natuurpunt en VMM gaan samen 320 ha wetlands rond Mechelen herstellen. Deze wetlands zijn van nature aanwezig in de valleien van de Barebeek, de Vrouwvliet en de Zenne maar zijn sterk verdroogd door het wegvallen van de verbinding met de rivieren en de versnelde afvoer van water. De voorbije droge zomers werd duidelijk dat deze gebieden hierdoor extra kwetsbaar zijn voor de gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze net zouden kunnen bijdragen aan het klimaatbestendiger maken van de regio. Door het herstel van deze wetlands kunnen ze hun natuurlijke functie als water- en dus ook klimaatbuffer opnieuw opnemen. Herstel van natte natuur zorgt eveneens voor meer leefgebied voor de vele amfibieën en watervogels en draagt bij aan een gezondere en meer leefbare omgeving. Dit door het milderen van het hitte-eiland effect en het bufferen van water bij extreme neerslaghoeveelheden.

Om de wetlands aan het Mechels Broek te herstellen, kiezen we ervoor om opnieuw een verbinding te maken met de Dijle, waardoor rivierwater weer in het broek kan stromen. We installeren

14

ook natuurlijke filters, om het teveel aan nutriënten in het rivierwater te verwijderen. De VMM zal op haar beurt werk maken van een meer natuurlijke inrichting en peilbeheer op de Vrouwvliet en de Barebeek. Het herstel en de toename van wetlands zal ook zorgen voor een afname van het hitte-eilandeffect, een extreem snel stijgende dreiging die zorgt voor een hoger aandeel doden tijdens periodes van extreem hoge temperaturen (de hittegolf van 2020 zorgde voor 1100 extra doden in België). Stad Mechelen wil daarnaast uitdrukkelijk inzetten op ontharding van straten om meer water te laten infiltreren in de bodem. Samen met Pidpa wordt er ook bekeken om regenwater af te koppelen en zo maximaal in te zetten op gescheiden riolering en infiltratie van regenwater in de Mechelse regio.

Naast alle aanpassingen in het natuurgebied is er ook een wetenschappelijk luik om de effecten van het project te meten. De afgelopen twee jaar stonden er al meettoestellen van Curieuzeneuzen in het Mechels Broek. Daar komen er de komende jaren nog bij en ook in Tilburg zal er verder onderzoek gebeuren naar de effecten van droogte, hitte en extreme neerslag in de natuurgebieden en de omgeving. We willen deze resultaten gebruiken om omwonenden te betrekken bij het project. Zo willen we samen met hen onthardingsprojecten opstarten. Tijdens en na het project is het ook de bedoeling om inspiratie te bieden aan andere steden in Vlaanderen en Europa. Immers, de versterking of ontwikkeling van stedelijke wetlands kan een belangrijke oplossing bieden in het klimaatbestendig maken van steden. Zo willen we steden beter bestand maken tegen de effecten van extreme hitte, droogte en/of overvloedige neerslag.

Lander Wantens © Wim Dirckx
15
meettoestel Curieuzeneuzen © Lander Wantens

Ooievaars

Deze week las ik een opbeurend ‘Natuurbericht’ van Natuurpunt. Het is eindelijk zover. Onze ooievaars slaan hun vleugels uit. Muizenaars, en bij uitbreiding Bonheidenaars en Mechelaars mogen dan al zovele jaren gewend zijn aan het zicht van ooievaars in weilanden, maar dat heeft alles te maken met de nabijheid van Planckendael. Nu komt de verovering van Vlaanderen eindelijk op kruissnelheid.

Voordat Planckendael ooievaars begon vrij te laten in de natuur, was er sinds de jaren 1950 al een ooievaarspopulatie in het Zwin; die vogels bleven voornamelijk in de polders rondhangen. Inspiratie kwam vooral uit Nederland, waar al sinds de jaren 1970 ooievaars opgekweekt werden in ooievaarsdorpen en dan vrijgelaten.

Elke herfst vlogen Nederlandse ooievaars naar het zuiden langs vaste routes met vaste rust- en bevoorradingsplekken. Eén van die plekken was Planckendael: gratis eten! In het dierenpark was al jaren een ooievaarsperk met geleewiekte ooievaars. Stilaan groeide het idee om ook ooievaars vrij te laten in de Vlaamse natuur, waar ze al meer dan een halve eeuw in het wild uitgestorven waren. Het project startte in het begin van de jaren 1990. Het kwam maar moeilijk van grond. De vogels bleken zo trouw aan hun geboorteplek, dat ze zelfs na 20 jaar nog liever niet broedden dan dat ze daarvoor het park moesten verlaten omdat alle beschikbare nestplaatsen bezet waren. In den beginne trokken de eerstejaarsvogels naar het zuiden, om pas de tweede lente daarna terug te keren naar het park om te broeden nabij het nest waar ze geboren waren… en vervolgens te blijven toen ze ondervonden dat er ook in de winter bijvoedering was voor de resterende grondgebonden exemplaren. Langzaamaan echter begonnen meer en meer jonge vogels jaarlijks de lange trek te maken. Je zal in de winter nog steeds ooievaars in de Barebeekvallei zien. Zij kiezen voor een gemakkelijk leven als schooiers: zonder bijvoedering komen ze een strenge winter hier niet door en wat is een strenge winter ook al weer? Maar het worden er steeds minder en dat is dus een goed teken.

16
de laatste geleewiekte stamouders broedden op de grond in Planckendael (2012) © Peter De Ridder

Ooievaars zijn eigenlijk ongelooflijke beesten. Begin mei uit het ei, vliegklaar tegen eind juli en op weg naar Afrika tegen half augustus! Dat moet zo vroeg omdat ooievaars niet zo’n goeie vliegers zijn zoals bijv. kraanvogels, die zich met krachtige halen voorthaasten. Ooievaars spiralen omhoog op de zomerse warme lucht, waarna ze van de top van de ene thermiekbel naar de rand van de volgende glijden om daarin weer omhoog te schroeven tot ze nog een puntje zijn aan de hemel. Zo zweven ze op twee weken door Frankrijk, dan de Pyreneeën over en op twee weken door Spanje richting Straat van Gibraltar en Afrika. Of ze blijven gewoon in Spanje om daar al schransend op de vuilnisbelten te overwinteren.

Ringonderzoek, bezendering en twee Planckendaelexpedities leverden heel wat data en inzichten op. Vroeger zagen mensen steeds hetzelfde ooievaarskoppel weerkeren op het nest in de

wist je dat?

lente, waardoor de mythe van de partnertrouw ontstond. Die mythe werd doorprikt toen bleek dat de vogels elkaar in de winter niet zien, en beide apart terugkeren naar het nest waar ze het vorige jaar broedden. Nesttrouw i.p.v. partnertrouw dus!

Ooievaars zijn cultuurvolgers, maar het ongerepte platteland (zoals je dat nog vindt in Litouwen, bijvoorbeeld, waar de ooievaar de nationale vogel is) bestaat bij ons niet meer. Als de ooievaar het nu goed doet, heeft dat te maken met wettelijke bescherming en het voorzien van nestwielen. Het ooievaarsparadijs bestaat echter niet: er is de verlokking van junkfood in de vorm van wit brood en ander minderwaardig voedsel, de onzichtbare dreiging van landbouwgif en ook hindernissen als hoogspanningslijnen, die bij ons nog lang niet allemaal vogelveilig zijn. Het is een hoopvol Natuurbericht, maar wij hebben nog véél werk aan de winkel.

Peter De Ridder
17
overwinterende ooievaar in België (2010) © Peter De Ridder

Activiteitenkalender

januari

ZA 1 oktober

Te Gekke wandeling Mechels Broek 10u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

WO 4 januari

Spelletjesavond vanaf 19u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZA 7 januari

Natuurwerkdag Zennebeemden zie blz. 34

ZA 7 januari Vette vogelmiddag Atelier voor kinderen tussen 7 en 12 jaar 14u - 16u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven: bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be

MA 9 januari

Algemene vergadering kern Bonheiden 20u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Aanmelden: diane.appels@skynet.be

ZA 14 januari Natuurwerkdag Kauwendaal zie blz. 34

DI 17 januari

WARME WINTERAVOND 'Potten, potgrond, potvolkoffie’ 20u - 22u, Crescendo CVO, Vaartdijk 86, Mechelen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZA 21 januari

Natuurwerkdag Willebroek zie blz. 34

ZA 21 januari Natuurwerkdag Muizen zie blz. 34

ZA 21 januari Natuurwerkdag Waverwoud zie blz. 34

MA 23 januari

start Cursus Natuurgids 19u30 - 22u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

MA 23 januari

Algemene vergadering kern Willebroek 20u, De Schalk, Stadionlaan 2, 1ste verd., Willebroek Aanmelden: ine.colpaert@gmail.com, 0479 71 68 21

VR 27 januari

AV kern Sint-Katelijne-Waver 19u30, zaal Offendonk, Den Haes 8A, SintKatelijne-Waver Aanmelden: godelieve-jans@telenet.be, 0473 44 89 37

ZA 28 januari

Voorbereiding paddenoverzet Blaasveld 9u - 12u, info en aanmelden: ine.colpaert@gmail.com

ZA 28 januari Natuurwerkdag Spoorwegberm en R6-bossen zie blz. 34

ZA 28 januari Natuurwerkdag Bonheiden zie blz. 34

ZA 28 januari Natuurwerkdag Stuivenberg zie blz. 34

ZO 29 januari HET GROTE VOGELWEEKEND

Rare Vogels in het Mechels Broek 13u30, 14u of 14u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen.

Inschrijven: bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be

februari

ZA 4 februari

Natuurwerkdag Zennebeemden zie blz. 34

ZA 11 februari

Natuurwerkdag Kauwendaal zie blz. 34

ZO 12 februari

Valentijnkriebels in het Mechels Broek 10u of 14u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen

.
2023
winter
18

DI 14 februari

WARME WINTERAVOND

'Water, nu en later’ 20u - 22u, Crescendo CVO, Vaartdijk 86, Mechelen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

VR 17 februari

Onze Natuur in Kauwendaal 19u30, dienstencentrum De Schijf, Lijsterstraat 2, Mechelen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZA 18 februari

Natuurwerkdag Willebroek zie blz. 34

ZA 18 februari Natuurwerkdag Muizen zie blz. 34

ZA 18 februari

Natuurwerkdag Waverwoud zie blz. 34

WO 22 februari ‘Dieren in nesten’ in het Mechels Broek voor kinderen tussen 7 en 12 jaar 14u - 16u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZA 25 februari Natuurwerkdag Bonheiden zie blz. 34

ZA 25 februari

AV Natuurpunt Mechels Rivierengebied 19u30, Mechelen Info en inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZO 26 februari Polder van Heindonk 13u30, kerk, Dorpsplein, Heindonk

DI 28 februari en 7 maart, ZA 11 maart Cursus Vogelzang rond huis en tuin DI: 19u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen ZA: 7u - 10u, excursie Muizen dorp Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

maart

ZA 4 maart Natuurwerkdag Stuivenberg zie blz. 34

ZA 4 maart Natuurwerkdag Zennebeemden zie blz. 34

ZO 5 maart Run for Nature - Natuurpark Rivierenland 5, 10 of 15 km Vrij vertrek tussen 10u en 14u, Domein Zellaer, Bonheiden. Inschrijven: www.runfornature.be

ZA 11 maart Natuurwerkdag Kauwendaal zie blz. 34

ZA 18 maart Natuurwerkdag Muizen zie blz. 34

ZA 18 maart Natuurwerkdag Waverwoud zie blz. 34

ZO 19 maart Ontbijtactie voor Mechelse natuur Info en bestellen: www.ontbijtnatuurpunt.be

ZO 19 maart Bushcraft in de Biezenweiden voor kinderen tussen 8 en 12 jaar 8u45 - 12u30, ingang Biezenweiden (fietsknooppunt 10), Stuyvenbergbaan, Willebroek Inschrijven voor 12 maart: ilse_broos@hotmail.com, 0494 90 97 50

ZO 19 maart Over de bloemetjes en de bijtjes (in je bijenhotel) 14u - 16u, tuin bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

DI 21 maart WARME WINTERAVOND 'Sigma: de kracht van water’ 20u - 22u, Crescendo CVO, Vaartdijk 86, Mechelen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZA 25 maart Natuurwerkdag Willebroek zie blz. 34

ZA 25 maart Natuurwerkdag Bonheiden zie blz. 34

ZA 25 maart Fietstocht Wetlands4Cities 14u, Haverwerf, Mechelen Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

ZO 26 maart Bevers op het spoor in Willebroek 9u, ingang Biezenweiden thv fietsknooppunt 10, Stuyvenbergbaan, Willebroek

winter 2023  19

Gesignaleerd

Over trektellen en de ongelooflijke lijstertrek

Zonder enige twijfel is iedereen wel vertrouwd met de enorme trekbewegingen die vogels jaarlijks maken van hun overwinteringsgebied richting hun broedgebieden (én terug). Lang niet iedereen beseft dat dit jaarlijks terugkerende fenomeen ook hier in onze regio prima te beleven is. Vooral in het najaar vallen - met de oren en ogen in de juiste richting gericht - dagelijks vele duizenden vogels op, die in zuidwestelijke richting onze lucht doorkruisen. Sommigen gaan deze tocht alleen aan, anderen doen het in grote groepen, waarbij ze in zorgvuldige formaties of in complete wanorde vliegen. Deze vogelbewegingen worden nauwkeurig bekeken. Niet enkel bij ons, maar op vele plaatsen wereldwijd. In de regio wordt regelmatig een trektelpost bemand aan het Zennegat en die beleefde een heel mooi najaar! De tellingen gebeuren bovenop de dijk van het overstromingsgebied. Van daar wordt de omgeving gescand met verrekijkers en telescopen en worden alle overvliegende trekvogels op soort gebracht en geteld. Daarbij gaat het niet alleen om het zien van de vogels, maar het beluisteren van hun roepjes is van minstens even groot belang. Elke soort heeft namelijk niet alleen een kenmerkend verenkleed, ook de roep is uniek.

Tijdens de trektellingen aan het Zennegat zijn doorheen het najaar (in een periode van eind augustus tot midden november) 92.913 vogels genoteerd. De meest getelde soorten zijn de vink (28.100 exemplaren) en de houtduif (18.708 exemplaren). Minstens even spectaculair zijn de tellingen van zanglijsters . Gedurende het najaar werden in totaal 5882 exemplaren geteld. 4674 exemplaren hiervan vlogen op 1 oktober boven het Zennegat. Dit is een overdonderend aantal en in heel België werd slechts op vier plaatsen ooit een betere dagtelling gedaan.

20

Tijdens het trektellen worden lang niet alleen algemene soorten gezien. Het bekijken van doortrekkers is een uitstekende manier om speciale soorten waar te nemen. Onder trektellers worden dit de ‘krenten’ genoemd. Tot de krenten die hier dit najaar passeerden, behoren visarend, bruine en blauwe kiekendief, goudplevier, krombekstrandloper, velduil, smelleken, buidelmees, baardman, beflijster, roodkeelpieper, appelvink, Europese kanarie en geelgors. Daarnaast is het altijd uitkijken naar de aankomst van de eerste kolganzen die hier de winter zullen doorbrengen. En ook de laatstelingen – zoals de laatste boerenzwaluw van het seizoen – blijft altijd erg bijzonder.

Het trektelseizoen is ondertussen afgelopen, maar komend voorjaar worden de tellingen hervat. En het spannende aan trektellen is dat je nooit weet welke vogel binnenkort voorbij zal vliegen…

Bert Mestdagh

- lepelaar © Bert Mestdagh

- veldleeuwerik © Bert Mestdagh

- zanglijster © Bert Mestdagh

gesignaleerd 
1
2
3
1 2 3 21

Hoe Arjan tot zijn spreekbeurt over vleermuizen kwam

Arjan kwam voor het eerst op bezoek in het Mechels Broek tijdens een gezinshappening. Op het Grote Vogelweekend begin 2022 was hij weer van de partij. Daar hoorde zijn mama dat in de zomer een driedaagse voor kinderen werd georganiseerd. Hij mocht meedoen en was razend enthousiast. Tijdens het natuur.kamp kwam JNM zich voorstellen waardoor Arjan zich aansloot en nu regelmatig naar de piep-activiteiten gaat. Op het einde van de zomer nam het gezin deel aan de Nacht van de Vleermuis op het fort van Walem, Arjan’s interesse voor vleermuizen was gewekt…

10 oktober: een mail van de mama van Arjan aan het bezoekerscentrum: Ik contacteer u naar aanleiding van een vraag die ik heb. Eind augustus namen wij deel aan een wandeling waar we veel info kregen over de vleermuis. Dit was zo interessant voor de kinderen dat mijn zoontje van 9 jaar zijn spreekbeurt wil houden over de vleermuis. We kregen bij deze wandeling een flyer maar helaas is deze al in stukken geknipt om in hun dagboek te.plakken. Ik ben dus eigenlijk op zoek naar deze flyer zodat we deze kunnen mee geven aan de kinderen van de klas. Kan u ons misschien verder helpen?

Arjan: "Het was een leuke spreekbeurt vandaag. Doel geslaagd, iedereen van de klas is nu fan van de vleermuis ; -) Bedankt voor de hulp!"

van 24 december tot 26 februari

Winterspeurtocht

voor gezinnen met kinderen vanaf 5 jaar

in het Mechels Broek

Bossie, de koe, is ongerust. Ze vindt haar vriendjes niet meer. Zoeken jullie mee? Langs de wandellus met de rode pijltjes (2 km) vind je foto’s van dieren. Met behulp van je smartphone (met internetverbinding) kom je te weten waarom deze dieren voor Bossie onvindbaar zijn. Dankzij de bijhorende silhouetten vind je bovendien de voornamen van Bossie’s vriendjes. Als je al die namen invult op een woordrooster, snap je ook waarom Bossie zelf geen last heeft van de winter.

Het woordrooster kan je downloaden of uit het bakje aan het bezoekerscentrum.

Start: bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat Deze tocht kan ook gedaan worden buiten openingsuren van het centrum. Meer info: www.natuurpunt.be/np-mrg.

© Wim Dirckx
22

Zaterdag 7 januari

Vette vogelmiddag

Atelier voor kinderen tussen 7 en 12 jaar

De vogels die niet naar het zuiden vertrokken, moeten hier nu hard hun best doen om hun voedsel bij elkaar te scharrelen. Door de kou hebben ze extra energie nodig en daar kan jij hen bij helpen!

Tijdens deze vette vogelmiddag leer je hoe je de lekkerste vogelsnacks maakt. Op het einde mag je alles mee naar huis nemen voor de vogels in je tuin.

Afspraak: 14u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen. Einde rond 16u.

Deelnemen kost 5 euro (3 euro voor leden van Natuurpunt).

Vooraf inschrijven is verplicht en kan via mail naar bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be met vermelding van naam en klas van de kinderen.

Het Grote Vogelweekend

Zondag 29 januari

Waar zijn die rare vogels?

Rare Vogels in het Mechels Broek voor gezinnen met kinderen vanaf 5 jaar

Op verschillende plaatsen langs het wandelpad (2 km) vertellen gidsen straffe weetjes over vogels die in het Mechels Broek leven. Door opdrachtjes uit te voeren, komen de kinderen spelenderwijs heel wat over vogels te weten.

Na de tocht kunnen kinderen in het bezoekerscentrum pindanoten rijgen of zich laten schminken. Een gids geeft er info over vogels voeren, nestkastjes,... en je kan er genieten van een pannenkoek, warme chocomelk of een fris bio-biertje.

Wie wil, kan een woordrooster invullen aan de hand van dingen die je onderweg kan te weten komen en zo kans maken om een mooi vogel-cadeautje te winnen. Vertrekken kan om 13u30, 14u of 14u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen.

Deelnemen is gratis.

of meenemen bezoekerscentrum.

Muizenhoekstraat 7, Muizen. buiten de

Vooraf inschrijven is verplicht en kan via mail naar bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be met vermelding van aantal volwassenen (maximum 2) en naam en klas van de kinderen.

KERSTVAKANTIE
www.natuurpunt.be/np-mrg. 23

Krokusvakantie

Woensdag 22 februari

Dieren in nesten in het Mechels Broek excursie voor kinderen tussen 7 en 12 jaar

Word jij een echte nestenkenner? Is jouw bedje netter dan dat van een eekhoorn? Kom het ontdekken op onze kindermiddag over ‘dieren in nesten’. Samen met Koen en Silke trekken jullie het Mechels Broek in voor leuke weetjes, spellen en doe-activiteiten. Piepkuikens en slaapkopjes vanaf 7 jaar zijn welkom.

Afspraak: 14u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 8, Muizen. Einde rond 16u30. Deelnemen kost 5 euro (3 euro voor leden van Natuurpunt). Vooraf inschrijven is verplicht en kan via mail naar bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be met vermelding van naam en klas van de kinderen.

Zondag 19 maart

Bushcraft in de Biezenweiden voor kinderen tussen 8 en 12 jaar

Superenthousiast waren ze… de kinderen die in oktober deelnamen aan deze bushcraftactiviteit. Geschikt materiaal zoeken en voorbereiden, vuur maken en zelf hun broodje bakken. Dat was smullen! Het aantal inschrijvingen was groter dan het maximum aantal deelnemers, daarom herhalen we de activiteit. Bushcraft is de kunst van het (over)leven met en in de natuur. Vuur kunnen maken is belangrijk om buiten te leven. Maar hoe doe je dat zonder lucifers? Welke materialen kan je gebruiken om een vuur te maken ? Hoe kan je eten klaarmaken boven het vuur? Vijftien kinderen tussen 8 en 12 jaar kunnen het zelf komen ontdekken! Deze activiteit is in samenwerking met Gezinsbond Willebroek en Villmark Adventures.

Afspraak: 8u45, ingang Biezenweiden thv fietsknooppunt 10, Stuyvenbergbaan, Willebroek. Einde om 12u30. Zorg voor aangepaste kledij en schoeisel.

Prijs: 5 euro (2 euro korting voor leden Gezinsbond of Natuurpunt), hapje en drankje inbegrepen. Inschrijven voor zondag 12 maart bij ilse_broos@hotmail.com, 0494 90 97 50. Kinderen die in oktober op de wachtlijst stonden, krijgen voorrang.

Zomervakantie Natuur.kamp

in het Mechels Broek

De data van ons legendarische natuur.kamp liggen vast. De gidsen hebben WO 26, DO 27 en VR 28 juli in het groot in hun agenda gezet. Kinderen die nu in het 2de, 3de, 4de, 5de of 6de leerjaar zitten, kunnen deelnemen, tenzij ze vorig jaar meededen. Meer info in de activiteitenagenda op www.natuurpunt.be/np-mrg.

24
25

Het Mechels Rivierengebied, een buffer tegen de volgende waterbom?

De watersnood in België in juli 2021 heeft ons stevig met de neus op de feiten gedrukt. 39 slachtoffers lieten het leven in Wallonië. 100.000 mensen werden getroffen door de overstromingen. Er liep 9670 hectare onder water, samen met 48.000 gebouwen. Vlaanderen ontsnapte ternauwernood aan dit drama. Een studie in opdracht van minister Lydia Peeters (Open VLD) becijferde wat er zou gebeurd zijn als de ‘waterbom’ boven Vlaanderen was gevallen. Die resultaten kwamen binnen: 86.000 getroffen woningen en een totale schade die oploopt tot 8,1 miljard euro.

Ook voor het Mechels Rivierengebied was de situatie precair. De enorme troef van ons afdelingsgebied, namelijk de aanwezigheid van heel wat waterlopen, is tegelijkertijd ook een constant aandachtspunt. Al bleek uit de waterbom-simulatie dat het vooral rond Gent en de Dender het meest kwetsbaar is, in het zwaarste scenario (vergelijkbaar met waterbom waar er 230 mm neerslag viel, inclusief verwachte zeespiegelstijging) ontsnapt ook onze regio de dans niet. Dat toont onderstaande kaartje goed aan. Vooral ten zuiden van Mechelen en naast de Dijle zou het zijn ondergelopen bij zulk scenario.

Bron: www.waterinfo.be/kaartencatalogus

Het is dus extreem belangrijk om onze regio beter voor te bereiden op dergelijke weerfenomenen. Natuurpunt en partners reiken daarom de hand naar onze samenleving en beleidsmakers. We verzamelden de afgelopen 2 jaren een heleboel expertise over onze regio, landgebruik en waterbeleid. We focusten daarbij op zaken die een succesvol klimaatrobuust Vlaanderen mogelijk maken, en in de weg staan. Onze hoofdboodschap: willen we een veerkrachtige, veilige en welvarende streek, dan zal iedereen een ‘waterreflex’ moeten hanteren: gemeenten, landbouwers, landeigenaars, burgers, projectontwikkelaars, noem maar op.

Een andere rode draad doorheen ons verhaal: experts zien al een tijdje in dat werken mét de natuur, door in te zetten op herstel van natuurlijke rivieren, overstromingsgebieden en duinen, de meest kostenefficiënte oplossing is voor wateroverlast én droogte. Op veel plaatsen in onze regio, van het Sigmagebied in het Zennegat, over de overstromingsgebieden langs Dijle tot in het Rijmenamse Pikhakendonk, werden tijdens de waterbom al heel wat liters water gebufferd en opgehouden. Zo werd lager gelegen bebouwing gevrijwaard. Net als natuur speelt landbouw een belangrijke rol in het opnieuw sponzig maken van onze valleien. Door samen te zorgen voor de juiste teelt op de juiste plaats kunnen natuurbeheerders en boeren, zij aan zij, een maatschappelijke rol vervullen in het ‘waterbestendig’ maken van onze omgeving.

26

We passen echter wel voor een toekomstscenario waarbij een beperkt aantal natuurgebieden al het overtollige water moeten slikken. We mogen niet vergeten dat de waterbom ook een echte ramp was voor de natuur. Het hele ecosysteem van de riviervallei is doorheen de eeuwen enkel aangepast aan winterse overstromingen. Heel wat planten en dieren zijn dan in een rustfase en kunnen zo een langdurige overstroming beter overleven. Bij een zomerse vloedgolf gaan veel planten en dieren gewoon dood. Iedereen moet dus aan de bak, ook onze stedelijke gebieden en andere landeigenaars.

Drie prioriteiten voor een veiliger en klimaatrobuust Mechels Rivierengebied

1. Bonheiden, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek nemen een ‘onthardingsambtenaar’ onder de arm, zodat regenwater ook in verstedelijkt gebied een weg naar de ondergrond vindt. Dichtbevolkte woonkernen ontharden, is essentieel voor een duurzaam waterbeheer op Vlaams niveau. In centrumsteden zou de aanstelling van een onthardingsambtenaar helpen bij het implementeren van kleine tot grootschalige onthardingsmaatregelen bij openbare werken in de publieke ruimte en bij het formuleren van beleid om infiltratie te bevorderen op lokale schaal. Voor kleinere gemeenten zou een coördinator aangesteld kunnen worden op regionaal niveau die deze rol vervult in de dorpskernen

2. Bonheiden, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek herstellen zo snel mogelijk alle gedegradeerde en verdwenen wetlands (waterrijke gebieden) in groene bestemmingen Dat zijn gebieden die sowieso al bestemd zijn om er natuur te ontwikkelen. Zulke waterrijke gebieden zijn de ideale sponzen voor het opvangen van regenwater. Vlaanderen verloor 75% van zijn wetlands in de afgelopen 50-60 jaar. Ze zijn nochtans onze natuurlijke bondgenoten om onze omgeving klimaatbestendig te maken én de klimaatopwarming tegen te gaan. Het Instituut voor Natuur en Bos schat het potentieel voor herstel echter op 147.000 ha. Dit kan door ze te koppelen aan landschappelijke herstelprojecten. Ook in onze regio is het potentieel nog enorm. Stad Mechelen, Natuurpunt en de Vlaamse milieumaatschappij werken via het project ‘LIFE Wetlands4Cities’ al hard aan deze doelstellingen in het Mechels Broek, de Barebeekvallei, Den Battelaer en de Vrouwvlietvallei. Alle steun voor andere regio’s en gemeenten is echter meer dan welkom.

3. Bonheiden, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek stimuleren hun burgers om hun tuinen klimaatrobuuster in te richten.

In de Vlaamse tuinen en voortuinen ligt nog veel potentieel voor waterberging. Samen vormen die tuinen 12% van de oppervlakte in Vlaanderen. Hoe groener we die ruimte maken, hoe beter het water lokaal kan infiltreren. Als elke Vlaming gemiddeld tien vierkante meter zou ontharden, dan zou er jaarlijks 15,6 miljoen kubieke meter extra in de bodem dringen. Als je weet dat we ongeveer 300 miljoen kubieke meter grondwater per jaar oppompen, is dat allesbehalve verwaarloosbaar. Ook een strenger ’voortuin-verhardingsbeleid’ kan werken.

overstromingen Cassenbroek © Diane Appels

27

Wandelen in de natuur

Voor de meeste excursies moet je niet vooraf inschrijven. Indien wel vereist, staat dit erbij vermeld.

Met onze activiteitenflits ontvang je de meest recente informatie. Schrijf ervoor in met deze QR-code.

Zondag 29 januari Groot Vogelweekend in het Mechels Broek

Meer info over deze activiteit voor gezinnen met kinderen vind je op blz 23

Zondag 12 februari Valentijnkriebels in het Mechels Broek

In februari hangen er kriebels in de lucht. Het ruikt al een klein beetje naar verwachting en beloftes van zon en lente. Hoe reageren planten en dieren op die prikkels? Je komt het te weten tijdens deze op Valentijn geïnspireerde wandelingen in het Mechels Broek.

Start: 10u of 14u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Lengte wandeling: 5,5 km Info: Koen van Vooren, (gids) 0477 86 15 90, k_vanvooren@hotmail.com

Zondag

26 februari

Wandeling door de Polder van Heindonk

Heindonk, een kleine deelgemeente van Willebroek, is omgeven door water: rivieren, beken, grachten, zandwinningsputten en vijvers. Door al die nattigheid is het dorp grotendeels gespaard gebleven van onze Vlaamse bouwwoede. Dit is het perfecte decor voor een gevarieerde landschapswandeling. We trekken meestal niet door natuurgebied. Toch valt er zeker voldoende natuur te beleven. We leggen voor een geleide wandeling, vrij veel afstand af, ruim 7 kilometer. Start: 13u30, kerk, Dorpsplein, Heindonk Lengte wandeling: ruim 7 km Info: Wim Candries (gids), 0472 29 87 32

Zondag 19 maart

Fietstocht Wetlands4cities

Zoals je kan lezen op blz. 14 willen Natuurpunt en VMM met het project LIFE Wetlands4Cities 320 ha wetlands herstellen rond Mechelen o.a. in de valleien van Dijle, Barebeek en Vrouwvliet. Door het herstel van deze wetlands kunnen ze hun natuurlijke functie als water- en klimaatbuffer opnieuw opnemen, zorgen ze voor meer leefgebied van amfibieën en watervogels en dragen ze bij aan een gezondere en meer leefbare omgeving.

vanop de dijk aan de Heindonkpolder © Diane Appels

28

Tijdens de fietstocht geeft projectcoödinator Lander Wantens op verschillende stopplaatsen uitleg over dit project.

Start: 14u, Haverwerf, Mechelen. Terug rond 16u30.

Lengte fietstocht: 21 km Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg Info: Lander Wantens, 0490 11 31 93, lander.wantens@natuurpunt.be

Natuurstudiewerkgroep

Beneden-Dijle

Elke dinsdagvoormiddag gaat deze groep op stap, meestal in een natuurgebied in de buurt, soms verder weg. In de winter zijn het vaak landschapswandelingen en wordt er vooral naar vogels en mossen gekeken. Iedereen is welkom. Voor het jaarprogramma en meer info kan je terecht bij MarieLouise Selleslach, 015 51 59 02, ml.selleslach@telenet.be.

Zondag 26 maart Bevers op het spoor in Willebroek

Bevers krijg je niet zomaar te zien. Maar wie er een beetje op let, kan aan de waterkant overal hun sporen terugvinden: knaagsporen, loopsporen en hoopjes modder. Zelfs beverdammen en beverburchten kan je in Willebroek terug vinden. In de waterrijke omgeving van de Biezenweiden leven verschillende beverfamilies. Wie gaat er mee op zoek naar sporen?

Start: 9u, ingang Biezenweiden thv de Zwarte Beek, fietsknooppunt 10, Stuyvenbergbaan, Willebroek Lengte wandeling: 4,5 km Info: Albert Bellekens (gids), 0486 89 37 33

bever © Wim Dirckx
André Ceulemans de natuur in  29
©

Le z ingen en cursussen

Warme Winteravonden in het Rivierenland

De Warme Winteravonden worden georganiseerd in samenwerking met Avansa Klimaan, Velt, Fietsersbond, ANB, Extinction Rebellion, Mechelen Klimaatneutraal, Citamine, Sigma, Crescendo CVO en De Vlaamse Waterweg nv. Deze lezingen gaan door van 20u tot 22u in Crescendo CVO, Vaartdijk 86, Mechelen Deelnemen is gratis.

Vooraf inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

voorkomen van wateroverlast en watertekorten, het temperen van hitte en het verminderen van CO2. Ze leveren ook een bijdrage aan de biodiversiteit, planten en dieren kunnen er hun gang gaan. Ook voor de recreant valt er veel te genieten. Je kan er wandelen, fietsen en vogels kijken. Buurtbewoners omarmen de Sigmagebieden als waardevolle achtertuin. Inschrijvingen via de QR-code.

Maandag

23 januari

Start cursus Natuurgids

Deze cursus is ondertussen volzet. Wil je op de wachtlijst komen of verwittigd worden wanneer we de cursus opnieuw organiseren, stuur dan een mail naar bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be.

Vrijdag 17 februari

Onze Natuur in Kauwendaal

Dinsdag 17 januari

Potten, potgrond, potvolkoffie.

Tover je thuis om tot stadsboerderij.

Velt Mechelen en Citamine slaan de handen in elkaar en geven je praktische tips en tricks om op beperkte ruimte bij je thuis de ingrediënten voor een toast oesterzwam met groentjes te kweken.

Jij hebt toch wel een plekje vrij op je terras of balkon en in de berging?

Inschrijvingen via de QR-code.

Dinsdag 14 februari

Water, nu en later Meer info en inschrijvingen via de QR-code.

Dinsdag 21 maart

Sigma: de kracht van water

Klimaatbuffers zijn gebieden waar natuurlijke processen de ruimte krijgen. Ze vervullen een rol bij het opvangen en vasthouden van water, het

Sinds de actie ‘Red Stadsbos Kauwendaal’ hebben we zeven jaar lang de natuurlijke rijkdommen van het gebied, intussen grotendeels in beheer van Natuurpunt, onderzocht. Tijdens deze avond geeft Peter De Ridder je de stand van zaken van zeven jaar inventarisaties, aan de hand van de 100 beste foto’s met bijhorend het verhaal van “Onze Natuur in Kauwendaal.”

Start: 19u30, dienstencentrum De Schijf, Lijsterstraat 2, Mechelen

Prijs: 10 euro (8 euro voor leden van Natuurpunt). Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg.

© Wim Dirckx
30
tijmereprijs met Sminthurus viridis (springstaart) © Peter De Ridder

februari, 7 en 11 maart Cursus Vogelzang rond huis en tuin

Excursie Muizen op zaterdag 11 maart, 7u tot 10u Prijs: 30 euro (24 euro voor leden van Natuurpunt).

Vooraf inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

Zondag 19 maart

Over de bloemetjes en de bijtjes (in je bijenhotel)

Een van de mooiste natuurervaringen blijft nog altijd het beluisteren van het ochtendconcert van de vogels. Maar voor heel wat mensen met een gezonde interesse voor natuur is het ook behoorlijk frustrerend dat ze vaak niet weten wie er achter de micro zit.

In deze basiscursus leer je stap voor stap de zang van de courantste vogels herkennen. We richten ons hierbij op de soorten die we in onze tuinen kunnen horen. Je komt te weten waarom en wanneer vogels vooral zingen en van elke behandelde soort wordt de levenswijze en het voorkomen kort belicht. Bovendien wordt het geluid gevisualiseerd waardoor de zangstructuur veel duidelijker wordt. Lesgever is Bastiaan De Ketelaere van Natuuracademie.

Lessen op dinsdag 28 februari en 7 maart, 19u30, bezoekerscentrum

natuur.crypto 8

De gehoornde metselbijen vliegen weer: de lente is in het land! Peter De Ridder verwacht jullie in de tuin van ons bezoekerscentrum in Muizen en vertelt jullie alles over deze bewoners van het bijenhotel. Tegelijk verneem je wat jij zelf kan doen om deze beestjes ook in jouw tuin te kunnen bewonderen: hoe maak je je eigen bijenhotel, welke planten voorzie je best,… 14u tot 16u, tuin bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen Prijs: 10 euro (8 euro voor leden van Natuurpunt) Inschrijven: www.natuurpunt.be/np-mrg

in bijenhotel © Peter De Ridder

Op www.cryptochris.be vind je tips, meer opgaven en de oplossing. natuur.crypto A bomenplanter met veel tijd A 151 2022 B brandhout(je) B 1620 7 C serpentologie, adderkunde, pythonwetenschap C 317618 17

D pekelharing D 111 10 14 8 E zitmeubel voor bezoekertjes van een kabouterhuis E 177 15 213

F levensgevaarlijk vismeisje F 9 122314

G 'Hoeveel kosten de bloemkolen?', 'En de kabeljauw?' G 19 4 8 18 H wordt gerookt op de hondenweide H 16 66 4 I Peter, het mijnvogeltje I 22423 19 2113

J daarmee spreekt de kleine Jerry J 5 321 9921 K lekkere plasticsoep in de zee K 10 2311 5

L lijdend aan de gekkekoeienziekte L 22 2412

28
vorming 
vink © Diane Appels
31
metselbij

Beheer

Zeis aan zet in Kauwendaal Zeisen zit in de lift. In Leuven vond dit jaar zelfs de tweede editie van het BK Zeisen plaats. Ook het Kauwendaal-beheerteam heeft de microbe sinds kort te pakken.

Samen met wat Stuivenbergvrijwilligers leerden we tijdens een fijne initiatie de basisprincipes. Na afloop waren we overtuigd: licht hanteerbaar, geen bidons brandstof, weg met het ronkend lawaai. In ruil daarvoor: gezellig samenwerken, een stevige work-out en veel zin om hiermee aan de slag te gaan in ons natuurgebied. Ondanks de stijve spieren de dag erna…

In oktober zeisten we samen een eerste keer bij de Spoorwegberm. Een plek waar bramen het iets te veel naar hun zin hebben en waar we de bodem willen verarmen. Zo creëren we (op termijn) kansen voor de knautiabij en ander fraais. Met z’n vieren lieten we onze zeisen zingen, daar kon geen bosmaaier tegenop! Het BK Zeisen is vermoedelijk nog een brug te ver… maar we oefenen met plezier verder op onze Spoorwegberm. Zelf al wat gezeist en zin om eens mee te doen? Mail gerust naar natuurpunt.kauwendaal@gmail.com voor meer info.

Inrichtingswerken Peerlaarven

Dit najaar werden de werken aan het Peerlaarven in Rijmenam afgerond. Een deel van ons gebiedje aan de Peerlaarstraat wordt ven met daarrond natte heide. Vroeger was hier een landduin. Het witte zand werd afgegraven voor de bouw van de huizen in de buurt. Een zandduin herstellen was echter niet realistisch. Daarom kozen we ervoor om deze gronden te beheren als vochtige heide, zoals we op ’t Ven in Rijmenam ook al doen. Het laagst gelegen deel was hiervoor te nat. Deze zone met pitrus werd verdiept zodat er een nieuw ven zal ontstaan, het Peerlaarven. Om het ven te maken werd 80 cm diep afgegraven. Intussen begint het ven al goed vol te lopen.

Het nieuwe ven zal aantrekkelijk zijn voor allerhande planten en dieren typisch voor voedselarme plassen. In de nog open zone rond het nieuwe ven werd er ook geplagd,

© Kurt Stevens
32
© Diane Appels

de bovenste laag van de bodem werd er afgeschraapt zodat planten van natte heidebiotopen beter kunnen kiemen. Dichter bij de straat werd het bos eerder al uitgedund en meer lichtrijk gemaakt zodat het minder invloed (schaduw en bladval) heeft op de open zone en het ven.

Broeihopen voor ringslangen

Natuurpunt Mechels Rivierengebied ging in november en december van start met de aanleg van broeihopen voor de gevlekte ringslang in het Mechels Broek en Den Battelaer. Broeihopen zijn veredelde composthopen bestaande uit takken, bladeren en hooi aangerijkt met paardenmest. Het verterend plantenmateriaal zorgt voor een constante warme temperatuur voor overwinterende ringslangen en hun afgelegde eieren. Zo kunnen migrerende dieren die via de Dijle en de Leuvense Vaart in het Mechels Rivierengebied terecht komen, zich daar gemakkelijker vestigen en voortplanten. De gevlekte ringslang is ongevaarlijk en niet giftig voor de mens. Ze maakt deel uit van de familie van de gladde slangen en je herkent ze aan de duidelijke gele en zwarte vlekken achter de kop. In België is het één van de drie inheemse soorten slangen, naast de giftige adder en de niet-giftige gladde slang.

Inrichtingswerken Natuurpunt in Barebeekvallei: kansen voor diversiteit?

Om extra plasdraszones te creëren zullen er schotten geplaatst worden op kleine afwateringsgrachten. Zo kan water langer in het gebied blijven en krijgt het de kans om in de bodem te infiltreren. Op deze manier kunnen de voormalige wetlands opnieuw hun functie als spons opnemen. Om extra natte natuur te creëren herstellen we een voormalig rietland en richten we eveneens een nieuwe rietzone in.

Met deze werken wil Natuurpunt soorten als blauwborst, rietzanger en zomertaling een duwtje in de rug geven. De belevingswaarde van het gebied zal opgekrikt worden door de aanleg van een rolstoeltoegankelijk knuppelpad doorheen het riet. Dankzij de samenwerking met de Stad Mechelen kunnen we het restperceel naast het kerkhof in gebruik nemen als toegangsweg tot het knuppelpad. De werken aan het rietland en knuppelpad zullen pas volgende zomer van start gaan. Daarnaast worden er rasters geplaatst voor het beheer van de graslanden. Eén raster komt op het grasland naast de Baarbeekhoeve. Hiertoe zullen de wilgen langs Kerkenbos een snoeibeurt krijgen. Langsheen de Dijledijk zullen de rasters eveneens vernieuwd worden.

Ai.... Nog met blad...

Op 11 november hing het blad nog aan de wilgen. Wie had dat in augustus nog gedacht? Maar helaas, we konden niet langer wachten. De kop moest eraf. In de vroege ochtend, met kille voeten en een fris hoofd, kwam het beheerteam Waverwoud ter plekke om enkele wilgen te onthoofden. Via de haagplantactie in de gemeente werden 33 knotstaken besteld. Dus weer 33 bomen erbij in de regio. Samen met de meters en meters haag die we afleveren op 19 november weer een stap dichter bij een ideale wereld.

beheer
33
Barebeekvallei © Wim Dirckx

Natuurwerkdagen

Natuurbeheer is een werkwoord. Om onze natuurgebieden in conditie te houden is immers een aangepast beheer nodig. Dat beheer gebeurt deels door een professionele terreinploeg en deels door vrijwilligers. Deze winter plannen we weer heel wat natuurwerkdagen in onze natuurgebieden waar ook jij een handje kan komen toesteken! Zin om mee te doen? Meld je dan vooraf aan via de vermelde contactpersoon. Hij/zij laat je weten waar er afgesproken wordt.

kern Bonheiden

Cassenbroek - Mispeldonk

ZA 28 januari, 10u tot 16u

ZA 25 februari, 10u tot 13u ZA 25 maart, 10u tot 16u Info en aanmelden: diane.appels@skynet.be

kern Mechelen Kauwendaal

ZA 14 januari, 11 februari en 11 maart, 9u30 tot 12u30 (data onder voorbehoud) Info en aanmelden: 0479 95 55 09 (Stefan) natuurpunt.kauwendaal@gmail.com

Mechels Broek - Barebeekvallei

ZA 21 januari, 18 februari en 18 maart, 10u tot 15u Info en aanmelden: tonynatuurpunt@gmail.com, 0479 08 35 12 (Tony) of 0487 34 47 02 (Philip)

Zennebeemden

ZA 7 januari, 4 februari en 4 maart, 9u tot (ten laatste) 13u Info en aanmelden: zennebeemden@gmail.com, 0495 18 22 07 (Nic)

Stuivenberg

ZA 28 januari 13u30 tot 16u30

ZA 4 maart, 9u tot 12u Info en aanmelden: roel_schrauwen@hotmail.com, 0492 61 31 96

kern Sint-Katelijne-Waver Waverwoud

ZA 21 januari, 18 februari en 18 maart, 10u tot 15u30 Info en aanmelden: natuurpunt.skw@gmail.com Spoorwegberm en R6-bossen

ZA 28 januari, 10u tot 13u Info en aanmelden: frank.hadermann@skynet.be Afspraak: hoek Clemenceaustraat-Ekelenhoek, Sint-Katelijne-Waver

Werken: afval opruimen, aanplant vrijzetten, Amerikaanse vogelkers verwijderen en een omgevallen boom opruimen. Een deel van de werken kunnen we op de oude spoorwegberm doen en voor het eerst ook iets in de R6-bossen. Werkhandschoenen welkom.

kern Willebroek

ZA 21 januari, 18 februari en 25 maart, 9u tot 12u Info en aanmelden: ine.colpaert@gmail.com

ZA 28 januari, 9u tot 12u: voorbereiding paddenoverzet Broekstraat Blaasveld Info en aanmelden: ine.colpaert@gmail.com

Naast deze publieke werkdagen komen soms kleine groepjes van beheerteams samen om in hun gebied een klus uit te voeren. Wll je graag aansluiten bij het beheerteam van een bepaald natuurgebied, kijk dan even in de lijst op blz 35 en neem contact op met de verantwoordelijke.

werkdag Peerlaar © Diane Appels
beheer 34

Willeb roek-Brussel

Bonheiden

Bruinbeekvallei

Glenn Deliège glenndeliege@hotmail.com, 015 33 63 06

Cassenbroek, Mispeldonk en Pikhakendonk Geert Van D’huynslager geert.van.dhuyns@scarlet.be, 015 51 31 88

Joost Dewyspelaere joost.dewyspelaere@skynet.be, 015 51 69 97

Mechelen

Barebeekvallei

Philip Jackson philip.jackson@natuurpunt.be, 0487 344 702

Battelaer, Oude Dijlearm en Zuur Bemke

Patrick Van Herp, patrick.vanherp@hotmail.com, 0497 73 55 44

Betzenbroeck

Bart Callebaut, bart@wisper. be, 0485 62 77 38

Bart Van Neste vanneste.stynen@telenet.be, 0472 83 82 96

Fort van Walem

Filip Van den Wyngaert filip.vdw@telenet.be, 0476 25 37 45

Kauwendaal

Stefan den Hartog natuurpunt.kauwendaal@gmail.com, 0479 95 55 09

Mechels Broek

Tony Van den Broeck tonynatuurpunt@gmail.com, 0479 08 35 12

Gust De Weerdt august.de.weerdt@telenet.be, 0477 77 10 19

Stuyvenberg

Roel Schrauwen roel_schrauwen@hotmail.com, 0492 61 31 96

Zennebeemden Nic De Muyer zennebeemden@gmail.com, 0495 18 22 07 Pieter Schepers zennebeemden@gmail.com, 0476 98 90 77

Willebroek

Biezenweiden

Wim Candries, 0472 29 87 32

Sint-Katelijne-Waver Gasthuisbossen, Hondsbossen en Zuurbossen Jimmy Luyckx, jimmy.luyckx@gmail.com, 0470 72 66 84

Vossenbergbos

Simon Jacobs, sim.jacobs@gmail.com, 0495 43 74 98

Oude Spoorwegberm Frank Hadermann frank.hadermann@skynet.be, 015 31 55 05

OP DE GRENS

Natuurpunt Boortmeerbeek: Pikhakendonk Frans Dhaenens frans.dhaenens@telenet.be, 015 61 79 61

Natuurpunt De Putter: Peultenbossen Theo Vloerberghs vloeberghstheo@skynet.be, 015 75 51 01 Peulisbossen Lucien Verschoren lucien.verschoren@telenet.be, 0496 98 64 39

Natuurpunt Oude Spoorweg: Goorbosbeekvallei (bos 3) Peter Geschier peter.geschier@telenet.be, 0477 69 96 76

Mosterdpot (retentiebekken Goorbosbeek en Fermerijbos) Lutgarde Van Driessche lutgarde.van.driessche@telenet.be, 0485 55 97 13

Rupel Dijle Nete Leuvensevaart Vaart
Pikhakendonk Mispeldonk Cassenbroek 't Ven Mechels Broek (Robbroek) Zuur Bemke E19
Heindonk (Blaasveldbroek) Zennegat Oude Dijlearm Barebeekvallei Hondsbossen Gasthuisbossen Goorbosbeekvallei Brede Zeyp Zuurbossen Vossenbergbos Fort van Walem Zenne Peulisbossen Willebroek Sint-Katelijne-Waver Bonheiden Mechelen N1 N14 N16 R6 N26 N15 N1 Mosterdpot Peultenbossen oude spoorwegberm Bruinbeekvallei Waverwoud Beneden-Dijlevallei Zennegat (Broek De Naeyer) Stuyvenberg Zennebeemden Betzenbroeck Kauwendaal
BiezenweidenPolder
natuurgebieden  35

Afgiftekantoor 2800 Mechelen 1 P206001

driemaandelijks tijdschrift van Natuurpunt Mechels Rivierengebied Afzender en VU: Ann Pinceel - p/a Muizenhoekstraat 7 - 2812 Muizen

januari - februari - maart 2023

PB- PP BELGIE(N) - BELGIQUE

bpost
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.