CONDITION-BASED MAINTENANCE
Domme apparatuur slim maken kost tijd, maar levert geld op
DIGITALISERING
Scenario’s simuleren met een virtuele cloon van je fabriek
INSTRUMENTEN
Lek Detectie
Lager Conditiebewaking
Lager Smering
Condenspot & Afsluiter
Elektrische Ontladingsdetectie
TRAINING
CAT I & CAT II Ultrasound Training
On-site Implementatie Training
Applicatie Specifieke Training
TECHNISCHE ONDERSTEUNING
Kostenloze ondersteuning & software
Online Training
Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum
(webinars, artikelen, tutorials…)
4 CONDITION-BASED MAINTENANCE ‘CONDITION-BASED MAINTENANCE LUKT ALLEEN ALS MACHINES HUN ACTUELE CONDITIE DELEN’
Condition-based maintenance is alleen mogelijk als machines data genereren en hun status delen. Helaas staat er in de procesindustrie vaak nog oude, ‘domme’ apparatuur, die dat niet kan. Tim Foreman van Omron vertelt wat er komt kijken bij het ‘smart’ maken van oude machines.
6 DIGITALISERING VIRTUAL TWINS: COMPUTERSIMULATIES MAKEN DE WERKPLAATS GEZONDER EN VEILIGER
Een virtual twin, de gesimuleerde versie van een digital twin, is een virtuele kopie van een fabriek om waarheidsgetrouw nieuwe inrichtingen en processen tekunnen testen, terwijl de productie gewoon doorgaat. Klinkt futuristisch? Het Franse Dassault Systèmes ontwikkelt ze al jaren voor bedrijven, die er hun werknemers veiliger en gezonder mee kunnen laten werken.
Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.
Redactieadres
Proces Media
Marktplein 2
1421 AC Uithoorn
+31 (0)297 22 3462 redactie@maintenancebenelux.nl
Hoofdredactie
Vincent Hentzepeter
+31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl
Eindredactie
Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl
Vormgeving Giesbers Retail, Arnhem
Met medewerking van: Martijn Kroese
Druk
Veldhuis Media, Meppel
Uitgever
Erik ten Haaf
+31 (0)297 22 3462
+31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl
Sales
Debbie van den Dool en Marion van Sinderen
+31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl
Abonnementen abo@procesmedia.nl
+31 (0)297 22 3462
Abonnementsprijs 2025
Voor de Benelux: € 160 (excl. 9% btw).
Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.
Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.
Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2025, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2352-0027
© Proces Media bv
LUKT ALLEEN ALS MACHINES
wordt het geld verdiend. Een fabriek even een maand op pauze zetten om de machines slimmer te maken? Zo zit de wereld niet in elkaar.”
TIJDSINVESTERING
Hoewel een maand wellicht overdreven klinkt, komt het daar in de praktijk soms wel op neer, weet Foreman. “Als machines niet ontworpen zijn om data te delen, is het vaak een behoorlijk karwei om ze slimmer te maken. Zo’n machine stopt bijvoorbeeld ineens tijdens het productieproces, omdat er iets niet goed gaat. De machine weet wel waarom hij stopt – anders zou hij niet stoppen – maar deelt die informatie niet. In veel gevallen is die data helemaal niet uit de machine te halen.”
UITDAGING
Een onderhoudstechnicus moet zo’n machine dan openmaken om zelf te kijken wat het probleem is. “Dat kost veel tijd, die je kunt herwinnen als zo’n machine gewoon zelf aangeeft wat het probleem is. Maar als het om decennia oude apparaten gaat waarvan ook de fabrikant zegt: ‘hier kunnen we niet bij helpen’, dan wordt het een uitdaging. Maar die gaan we bij Omron graag aan, want de voordelen van een slimme, meer geautomatiseerde productielijn zijn enorm.”
‘Een fabriek weken op pauze zetten om de machines slimmer te maken? Zo zit de wereld niet in elkaar’
DE WAARDE VAN VOORSPELBAARHEID
Wat de meeste bedrijven het liefst willen, is voorspelbaar zijn. Beloftes kunnen nakomen bij klanten. Orders tijdig en foutloos leveren en exact kunnen voorspellen hoeveel productie er op een zeker moment gedraaid kan worden. “Beloftes niet nakomen levert niet alleen irritatie, maar ook afhakende klanten op”, zegt Foreman. “Moet je bij een machine die uitvalt eerst uitgebreid op onderzoek uit om te kijken wat de oorzaak is… dat draagt niet bij aan je voorspelbaarheid. Je wilt direct zien wat het probleem is, zodat je onderhoud
kunt plegen en de productie snel kunt hervatten.” Voorspelbaar zijn is ook in commercieel opzicht veel waard. “Dat zit ‘m niet alleen in machineuitval,” licht Foreman toe. “Neem bijvoorbeeld voorraadbeheer. Hoeveel bedrijven worstelen er niet mee dat de fysieke voorraad telkens afwijkt van de digitale voorraad die in het systeem staat? Allemaal zaken die je kunt oplossen als je slim digitaliseert en innoveert, en je machines met elkaar laat communiceren.”
MAANDEN BEZIG
Foreman vertelt over een recente casus bij een klant die een productielijn bestaande uit vijf machines efficiënter wilde maken. “Het waren allemaal domme machines. Ze deden hun werk, maar communiceerden er niet over. Wij dachten: vijf machines achter elkaar, we laten ze met elkaar praten en verzamelen de data op een centrale plek, hoe lastig kan het zijn?”
Dat liep anders. “Alleen al met de eerste twee machines waren we maanden bezig. Het ging om een apparaat dat soldeerpasta aanbracht op printplaten en een tweede apparaat dat dit controleerde. Maar soms liep er iets spaak, waardoor er onvoldoende pasta op de printplaten kwam. Dan ging de machine in een foutmodus: hij ‘wist’ dat er iets fout ging. Maar hij vertelde er niet bij wat eraan voorafging, of waar het probleem zat.”
HALF PROCENTJE BLIJKT 5% AFKEUR
Het team van Foreman rustte de machine uit
‘De impact van één domme machine die slim is geworden, is gigantisch’
met ‘een geheugen’ en slimmigheden, waardoor personeel nu op een heatmap kan zien op welk deel van de printplaat er onvoldoende soldeerpasta is. Onderhoudstechnici weten dan direct welk deel van de machine ze moeten reinigen of repareren. Alleen al die ene machine slim maken, heeft de klant enorm veel opgeleverd, vertelt Foreman. “Vooraf dacht de klant dat ongeveer een half procentje van alle printplaten niet perfect uit de machine kwam. Na ons onderzoek bleek dat tien keer zoveel te zijn: vijf procent. Moet je nagaan wat het in commercieel opzicht voor zo’n bedrijf betekent nu ze heel eenvoudig via heatmaps realtime hun kwaliteit kunnen monitoren… die impact van één domme machine die slim is geworden, is gigantisch. En we zijn nog lang niet klaar – ook die andere machines maken we slim.” ●
Het van oorsprong Japanse Omron is actief op het gebied van automatisering en innovatie in de industriële sector. Het bedrijf richt niet alleen nieuwe productielijnen in, maar maakt met automatisering ook bestaande processen slimmer en efficiënter.
Tim Foreman, R&D Manager bij automatiseerder Omron.
Virtual twins zijn virtuele kopieën met alle kenmerken van de fysieke werkvloer, die gebruikt worden om processen te optimaliseren zonder dat daarvoor de productie stilgelegd hoeft te worden.
MAKEN DE WERKPLAATS
maar ook het personeel en hun werk- en onderhoudsinstructies, de ventilatiesystemen, luchten warmtestromen, tot aan de wifi-dekking in het pand aan toe. Gaandeweg wordt zo’n virtual twin dan door onze experts of de klant zelf onderhouden.”
VIRTUAL TWIN VS. DIGITAL TWIN
Waar digital twins voornamelijk worden gebruikt voor realtime monitoring, analyse, optimalisatie en predictive maintenance van fysieke systemen, zijn virtual twins bedoeld voor simulaties, visualisaties en andere virtuele ervaringen. Wil je een nieuwe onderhoudsstrategie, nieuwe werkprocessen of
andere aanpassingen testen in een bestaande fabriek, dan heeft dat enorme impact op de operationele werkzaamheden. Het liefst wil je testen zonder de hele productie stil te hoeven leggen. “Dat is het grote voordeel van een virtual twin boven een digital twin,” legt Majoor uit. “Een digital twin is een digitale kopie van een proces of fabriek vanuit actuele datapunten van de werkvloer. Een virtual twin omvat meer: het virtuele model om verdere optimalisatie van je product of productieproces te simuleren. Zo’n virtual twin ‘werkt echt’, als in: we kunnen met een computersimulatie volledig waarheidsgetrouw testen hoe aanpassingen in de processen in de praktijk uitpakken.”
Jan-Albert Majoor, directeur verkoop 3DEXPERIENCE (3DX) Enorth bij Dassault Systèmes.
De data die in de virtuele twin geladen worden gaan niet alleen over de condities en afmetingen van machines, maar ook over looplijnen van het personeel, robots en AGV’s, taken die ze uitvoeren en eigenlijk alles wat in de ‘echte wereld’ meetbaar is.
VIRTUAL TWIN BOUWEN
Om een volledig werkende virtual twin te kunnen bouwen, maakt Dassault Systèmes onder andere 3D-scans van het pand – of de panden – waar het om gaat. Vervolgens verzamelt men zoveel moge-
Met behulp van een virtual twin kun je heel gericht het procesdesign in een fabriek aanpassen aan bijvoorbeeld nieuwe Arbo-regelgeving over maximaal tilgewicht en toegestane bewegingen.
lijk relevante data: niet alleen over de condities en afmetingen van machines, maar ook over looplijnen van het personeel en bijvoorbeeld robots en AGV’s, taken die ze uitvoeren en eigenlijk alles wat in de ‘echte wereld’ meetbaar is. De virtual twin
van een klant wordt op 3DX platform gemodelleerd aan de hand van 3D-data en klantdata, met als resultaat: een werkende computersimulatie die één-op-één overeenkomt met de fysieke locatie.
ARBO: GEZONDHEID EN VEILIGHEID
Zo’n virtual twin kan vervolgens worden gebruikt voor tal van optimalisaties en verbeteringen. Bijvoorbeeld om een predictive maintenancestrategie te implementeren, inclusief het testen van te verrichten onderhoudswerkzaamheden. Vaker dan je op het eerste gezicht zou verwachten, gaat het dan vooral om Arbo-aspecten: de veiligheid en gezondheid van personeel. “Zo bouwden we bijvoorbeeld een virtual twin voor een bandenfabrikant”, zegt Majoor. “Er was nieuwe wetgeving gekomen met regels over het maximale gewicht dat monteurs en andere medewerkers in fabrieken mochten tillen, en welke bewegingen ze wel en niet mochten uitvoeren. Met behulp van die virtual twin konden we heel gericht de processen en inrichtingen in de fabriek aanpassen aan de hand van bijvoorbeeld ergonomische simulaties. Dat kunnen we in groot detail: we kunnen in zo’n computersimulatie de tijd ‘vooruit’ spoelen, om te zien wat op lange termijn de impact van bepaalde taken is op de gezondheid van medewerkers. Zo helpt de computersimulatie om de mensen achter de processen gezond en veilig te houden.”
Met
een
virtual twin kun je een proces efficiënter inrichten en handelingen die achter elkaar plaatsvinden elkaar sneller laten opvolgen.
ONDERHOUD: INTEGRATIE VAN AR
Met gerichte inzet van virtual twins kan het leven van de onderhoudsmonteurs ook een stuk eenvoudiger worden, stelt Majoor. “Als je een virtuele
‘De Chinese COVID-ziekenhuizen die binnen enkele weken uit de grond werden gestampt, waren ontworpen met behulp van onze virtual twins’
kopie van een machine hebt, kun je met behulp van AR bijvoorbeeld ook veel sneller nieuw personeel trainen in het onderhoud van die machine.” “Via onze 3DX Delmia AR-oplossing worden werknemers ter plaatse ondersteund. Dat gaat dan met realtime 3D-projecties die de juiste instructies geven om onderhoudshandelingen uit te voeren.”
EFFICIËNTIE VERHOGEN
Ook in de zorg zet Dassault Systèmes virtual twins in en plukken medewerkers en eindgebruikers uiteindelijk de vruchten. “Bijvoorbeeld als we een efficiëntere inrichting van een laboratorium of ziekenhuis weten te realiseren,” licht Majoor toe. “Met een virtual twin kunnen we bijvoorbeeld een ziekenhuis zodanig herinrichten dat processen die vaak achter elkaar plaatsvinden elkaar ook veel sneller kunnen opvolgen. Patiënten kunnen bovendien een behandeling – zoals een CT-scan – al virtueel doorlopen voordat die daadwerkelijk plaatsvindt. Dan vergroot je de doorstroming en dus de capaciteit van zo’n ziekenhuis zonder dat er extra geld of personeel nodig is. In tijden van groeiende personeelstekorten is dat geen overbodige luxe.”
NIEUWBOUW ‘UIT DE GROND STAMPEN’ Virtual twins zijn ten slotte ook zeer waardevol voor het zo efficiënt mogelijk ontwerpen van geheel nieuwe panden. “Mensen herinneren zich wellicht nog de Chinese COVID-ziekenhuizen die binnen enkele weken uit de grond werden gestampt,” memoreert Majoor. “Die waren ontworpen met behulp van onze virtual twins. Ze waren nooit zo snel operationeel geweest als men niet gebruik had gemaakt van virtual twins om het ontwerp en de bouw vóór ingebruikname te optimaliseren.” ●
ELEKTROMAGNETISCHE WATERONTHARDER BESPAART WATER EN LOZINGSKOSTEN
Scalewatcher is een onderhoudsvrije waterontharder die kalkaanslag in leidingen, koeltorens, chillers, warmtewisselaars, waterboilers, stoomketels en RO-systemen voorkomt , vermindert en verwijdert zonder (of met minder) gebruik van chemicaliën.
De waterontharder werkt met elektromagnetische velden. Hij wekt een complex gemoduleerd signaal op dat de geladen deeltjes in het water agiteert. Dit beïnvloedt de initiële nucleatie, waardoor er meer kristallen ontstaan die kleiner zijn en afgeronde oppervlakken hebben. Hierdoor worden de deeltjes gevoelig voor waterstromen en worden ze uit de leiding gespoeld. Doordat er minder aanzettende deeltjes zijn, wordt geen nieuwe kalkaanslag opgebouwd. En zelfs oude kalkaanslag wordt
geleidelijk minder. Bovendien bespaart de ontharder 50-80% op het waterverbruik omdat er minder (automatisch) geloosd wordt (omdat het langer duurt voordat het elektrische geleidingsniveau in het water bereikt wordt waarop de waterafvoer aanslaat).
De Scalewatcher zit in een hermetisch afgesloten aluminium (IE-serie) of rvs huis met epoxylaag. Daarin zit een een Integrated Circuit dat elektromagnetische signalen genereert, een signaalkabel, kabelbinders, pluggen en duidelijke installatie instructies. Het apparaat kan worden aangesloten op 110 V of 230 V 50/60 Hz, en optioneel op 3 fase, zonne-energie of 24 Volt gelijkspanning. Jaarlijks energieverbruik: <120 kW. Het is voorzien van indicatoren die aangeven of hij goed werkt en of de kabel is aangesloten. Bij een defect gaat er een alarm af. Geschikt voor leidingen met een diameter tot maximaal 3000 mm.
Scalewatcher
+31 (0)172 438 84 swnl@scalewatcher.com www.scalewatcher.nl
20e EDITIE MAINTENANCE NEXT
Op 8-10 april is Rotterdam Ahoy de place-to-be voor onderhoudsprofessionals uit de industrie. Met meer dan 300 exposanten, praktijkcases en een stevig kennisprogramma zet het evenement in op kennisdeling, netwerken en innovatie. Er zijn dit jaar twee nieuwe componenten: de Innovation Expo en de Experience Tours. De Innovation Expo biedt een podium aan circa 20 zorgvuldig geselecteerde innovators, die hun baanbrekende ideeën en oplossingen kunnen presenteren aan het beurspubliek. De deelnemende innovators maken bovendien kans op de Innovation Award. De vakjury, samengesteld door de NVDO, selecteert 3 finalisten die de strijd met elkaar
14 maart 2025
Masterclass: NEN8026; van Strategie naar Operatie Houten
Dagcursus van de NVDO over NEN8026, waarmee je strategische onderhoudsdoelen leert vertalen naar meetbare resultaten in de praktijk. Wat is dit voor norm, hoe werkt hij en hoe pas je hem dagelijks toe? Voor onderhoudsmanagers, gebouw- en terreinbeheerders, en asset-eigenaren en -managers.
19 maart 2025
Digitaal inspecteren met AI online
NVDO webinar over het gebruik van AI om onderhoudsinspecties te versnellen.
21 maart 2025
ISO 55000 in één dag Houten
aangaan. De Experience Tours zijn thematische rondleidingen langs zorgvuldig geselecteerde stands, die korte demo’s en workshops geven. Bezoekers kunnen kiezen tussen de thema’s Innovation & Tecnology en Sustainability & Maintenance. De groepsgrootte is 10-20 deelnemers. Per tour worden ca. 10 stands bezocht, met demonstraties van max. 5 minuten.
Toegang is gratis na voorregistratie. Scan de QR code om je aan te melden.
Dagcursus over de wereldwijde ISO 55000-norm voor asset management. De norm specificeert de eisen voor het ontwikkelen, implementeren, onderhouden en verbeteren van een Asset Management systeem en is in 2024 geüpdatet. Tijdens de training gaan deelnemers ook aan de slag met het opstellen van een Strategic Asset Management Plan binnen hun eigen specialisme (Industrie, Infra, Food of Gebouwde Omgeving).
26-27 maart 2025
Maintenance / M+R
Antwerpen
Onderhoudsbeurs over industrieel onderhoud. Tegelijk met M+R, de beurs over meet- en regeltechniek.
26-28 maart 2025
Machineering 2025
Brussel
Beurs over nieuwe maaktechnologie en machinebouw, met innovaties voor de maakindustrie.
28 maart 2025
Asset Data Management
Houten
Dagcursus over het verzamelen, vastleggen, delen, beheren en analyseren van informatie geeft inzicht in de waarde van informatie in alle fasen van de Asset Life Cycle. Met tips & tricks voor slim ADM. Georganiseerd door NVDO.
31 maart-4 april 2025
Hannover Messe
Hannover
Giga-industriebeurs met zo’n 6.000 internationale exposanten en 200.000 bezoekers.
8-10 april 2025
Maintenance Next 2025
Rotterdam
Grootste technologie- en onderhoudsexpo van de Benelux.
6 juni 2025
Hygiënisch onderhoud
Utrecht
Dagcursus van Burggraaf & Partners over hoe je onderhoud kunt plegen op zo’n manier dat het hygiëneniveau hetzelfde blijft, wat je moet doen als je een niethygiënische situatie tegenkomt, en welke invloed je als onderhoudsmonteur zelf hebt. Aan de orde komen: bewustwording dat hygiënisch werken noodzakelijk is; herkennen, signaleren en doorgeven (en terugkoppelen) niet-hygiënische situaties; kleine verbeteringen doorvoeren m.b.t. hygiënisch ontwerp; hygiënisch werken.
11-12 juni 2025
Vision, Robotics and Motion
Den Bosch
Beurs, congres en demonstraties van productie-automatiseringsoplossingen in de industrie.
Voorspellend onderhoud invoeren in 6 stappen
Hoe voer je voorspellend onderhoud in? Volg het 6-staps model van Bilfinger om predictive maintenance in te voeren.
Steekflens verhoogt veiligheid bij onderhoud leidingen
De steekflens is een extra afsluiting die het ontsnappen van vloeistof of gas in leidingen voorkomt. Dit verhoogt de veiligheid bij inspectie en onderhoud.
De Safety Culture Ladder 2.0 komt eraan
NEN lanceert in 2023 een 2.0-versie van de Safety Culture Ladder. Met deze ¬beoordelingsmethode kunnen bedrijven het veiligheidsbewustzijn en het bewust veilig handelen in hun organisatie meten en verbeteren.
Datagestuurd onderhoud windparken op zee
Onderhoud aan offshore windparken kan efficiënter, blijkt uit het PhD onderzoek van Mingxin Li aan de TU Delft. Closed-loop datagestuurde onderhoudsstrategieën op basis van sensoren, computersimulaties en AI kunnen het onderhoud aan windturbines op zee ingrijpend effectiever maken.
Breekplaten: 5 praktische tips
De breekplaat is een populaire drukbeveiliging in gesloten systemen. Waar moet je op letten bij het kiezen, monteren en vervangen van breekplaten? 5 tips voor in de praktijk.
