
3 minute read
Ma xu´yunik slejbeyel smul te Rosalinda: Adán Augusto López
Te mamal k´axemix ta wolawal yun Gobernasión, Adán Augusto López Hernández, la yal te ma xu´yunik slejbeyel smul te xwix, Rosalinda López Hernández, te ay ta Administradora Jeneral yun Auditoría Fiskal yun SAT orita.
staik bolobtesel yun te k´op sok investigasión yakal spasbel te Lartinus, te ja´ jun “milay periodismo” sok “lej mulil”.
DAVID MARTÍNEZ/TUXTLA GUTIÉRREZ
K´alaltel ta slumal Monterrey, te mamal ya sk´an x-och ta Wolawal Nasional yun te Skoltayel te Chanebal Transformasión, la yal te ma
MA STAK´ XCHAP
SK´OPIK TE MORENA SOK
MC: ADÁN AUGUSTO
DAVID MARTÍNEZ/MONTERREY
K´alaltel ta Parke Fundidora, ta muk´ul lum yun Monterrey, Yach´il León, te mamal ya sk´an x-och ta Wolawal yun Skoltayel te Xchanebal
Transformasión, Adán
Augusto López Hernández, la yal te ma´yuk binta ut´il ya stak´ xchap sk´opik o junax ya xbenikbel te los partidoetik Morena sok Mobimiento
Siudadano ta swenta te 2024. Te mamal soknix sk´olal ya x-och ta kandidato muk´ul ajwalil yun te Morena, la yal te ja´ jun k´op te ja´ ya sk´an yich´ jojk´obeyel te wolawal yun te Morena, Mario Delgado, sok te wolawal yun te Konsejo Polítiko yun partido, Alfonso Durazo.
“Mauk, ma´yukbay jtao ta ilel te ya stak´ xchap sk´opik (te Morena sok te Mobimiento
Siudadano), ya sk´an ja´ ya sk´an yich´ jojk´obeyel te wolawal yun te Morena sok te wolawal yun te Konsejo Polítiko, te ja´ ya xchapik te mach´atik junax ya xbeniksok. Te ya kal jtukele, ma´ stak´”, xi la yal te polítiko Tabaskeño.
Te k´alal la yich´ jojk´obeyel te binta ya snopyun te binta la yal te Marcelo Ebrard, te la yak´ ta ilel te binta k´opil sk´olal ya xtal ta jojk´oyel te k´alal ya yich´ pasel te enkuesta ta yutil Morena, PT-Yax, te mamal k´axemix ta wolawal
Soknix la yal: “Ya jna´ te k´opoj te joytik Marcelo Ebrard, jich te bit´il la spasixeek, te k´opojsok te wolawal yun te partido, te binta la yal ja´ tey a jajchtel a te k´alal a k´opojik. Kich´o ta muk´ te Marcelo, kamigo sok ya kich´ ta muk´ te bitik ya yal”, xi la yal.
“Maj na´, melel sok ma´yukbay kiloj te programa ya a wal - ¿ya a kuy ya xbolob te institución? – Ya kalbey te lon lek a´tejem te Rosalinda, te ya sna´bey lek swentail te stak´inal jlumaltik (tributario), yakal slejbelik smul ta swenta yuts´inel. Te ta kale, ma´ xu´yunik slejbeyel smul”, xi la yal.
Te k´axixtel lunes, k´alaltel ta snaj ajwalil, te muk´ul ajwalil Andrés Mayel López Obrador la yal te “yakal spasbelik lotil sok slejbelik k´op” te magistradoetik yun te Tribunal Elektoral yun Poder Judisial yun te Federasión, jich bit´il te la sleik k´op sok la spasik lotil te k´alal la xchajpanik te ayla yakal spasbel uts´inel polítika ta stool te me´el senadora Xóchitl Gálvez.
Jichyunabi, te López Obrador López Obrador la yal te binta yakal spasbelik, ja´ te yakal slejbelik k´op, ma´yukbay kal jich te k´op. Lon chopol sbaj, ¿banti Tribunal ya xboon?, ya stak´ jk´an desafuero sok lek chapal ku´un, ja´naxyunts´in, ma jpas jich, melel tame ya jpas jich ya xk´at´pojik ta lekil jenteetik te yakalik ta uts´inel, xi la yal.

Te k´alal a k´opoj ta prensa, te bit´il k´ayem ta spasel, te muk´ul ajwalil la yal te ya yak´ ta ilel te junetik, “ja´nax ta swenta ya´beyel snaj te jlumaltik, teyuk-a te la jachbey sk´olal te ya sk´an ya yich´ jelel te sjunil mantalil elektoral, te ja´ ya sk´an sleik te jlumaltik te tribunaletik-ito, swenta jich maba ja´ ya sleik te partidoetik, mauk te mafia yun poder ekonómiko sok te poder polítiko”, xi la yal.
Ta patilal, te muk´ul ajwalil yun te Repúblika la yak´ ta ilel cha´ox kum te k´opetik la yich´ abeyel smulin, te muk´ul ajwalil la yal te ma´yukbay la yal te “ja´ tul k´unil ants te ma´yuk yip, ma´yuk snojpil yun, ja´ a´telyun te oligarkía , te ya yich´ tuuntesel ta swenta yelk´anel te stak´inal jlumaltik”, la yal te lotil te k´opetik-ito.
“Ilanax a wilik te bitik ya spasik, la sjelik te k´opetik. Melel te me´el Xóchitl Gálvez ja´ te Fox, ¿Maba Fox te me´el Xóchitl Gálvez tame ay ja´ a k´ot ta ajwalil?. Maba yakal jpasbel lotil, te me´el ja´ Fox.
La yal te ja´ la xchap sk´opik te poder yun mafia, Salinas, Fox, Tiak. La yal te la yich´ abeyel smulin te k´opetik.
Te muk´ul ajwalil Andrés Mayel López Obrador ay la yal ta nailaltel te yakal slejbelik te PAN sok te PRI te binta ut´il ya stak´ yich´ makbeyel yej.
“Ya xk´ot ta jol te lijkem sjolik, melel maba pajal ya jpak´ jk´abtik, yantik a te snojpil kuntik, sok ja´ lek te yantik a te snojpil kuntik. Lek te jich ay, melel ja´ jich te demokrasia. Ja´naxyunts´in, ya sk´an ma xyich´ makel te k´opetik; boloben te balumilal: ya sk´an smakbonik te jk´op, ma sk´anik te ya xk´opojon”.