Periódico Universitario / Unibertsitateko aldizkaria - 415. Zkia.- 2025ko apirila

415.zk.2025eko apirila Doakoa

Festa eta kultura

Bilboko Aste Santuan

Aste Santuan zer egingo duzun ez badakizu,Bilbora hurbil zaitezke,apirilaren 16tik 19ra hiriko gune ezberdinak aisialdiaren epizentro izango baitira.Bilbao Basque Fest 2025 jaialdiak jardueraprograma oso bat du euskal kulturaren aberastasunaz bost zentzumenekin gozatzeko. Esan bezala,jaialdia hilaren 16tik 19ra izango da eta ehundik gora jarduera izango ditu.Egitarau oparoa izango da lau egunez,eta eskaintzak sei gai-multzotan bilduko dira: Gourmet,Kultura,Musika,

Market,Zinema eta Sport.Beraz, bilbotarra izan edo ez,badakizu zer egin datozen egunetan. Bestetik,Donostian,apirila Giza Eskubideen Zinemaldiaren sinonimo da.Aurten izango da 22.edizioa eta,besteak beste,'Faisaien irla' filma emango da.Diseinua gustukoa baduzu,ordea,Sanferminetako kartel-lehiaketan parte hartzeko aukera duzu jada,izena emateko epea zabalik baituzu. Hori guztia eta askoz gehiago,Unibertsitateko Aldizkariko ale honetan.Ez ezazue gal!

uniagenda

UNIBERTSITATEAK

Universidad del País Vasco / Euskal HerrikoUnibertsitatea www.ehu.eus

Uda IkastaroakDonostiaMiramar Jauregia z/g943 219 511

Gipuzkoako Campuseko ErrektoreordetzaDonostiaIgnacio MªBarriola Eraik.Elhuyar Pza.1943 018 141 Leioako Campusa (Zentralita)Leioa-ErandioSarriena Auzoa,z/g946 012 000 Sarbide Bulegoa.Bizkaiko CampusaLeioa-ErandioSarriena Auzoa,z/g946 015 555 Arabako Campuseko ErrektoreordetzaGasteizComandante Izarduy Kalea,2945 014 444 Gazte Informazioko Bulegoak (UPV/EHU)

GasteizC/ Los Apraiz,1 - 1ªPlanta945 014 336oij.ar@ehu.eus

LeioaApia Bidea - Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko Behea946 015100oij.bi@ehu.eus

Nafarroako Unibertsitate Publikoa

Nafarroako Unibertsitate PublikoaIruñeaArrosadiako Campusa948 169 000 Nafarroako Unibertsitate PublikoaTuteraTarazona etorbidea,z/g948 417 800

UNED (Distantzia Heziketako Unibertsitate Nazionala) www.uned.es

UNED ArabaGasteizPedro Usua,2945 244 200

UNED BizkaiaPortugaleteIgnacio Ellacuria Parkea,2-3944 936 533

UNED GipuzkoaBergaraMartin AguirreDeunaren Enparantza,4943 769 033

UNED NafarroaIruñeaSadar z/g948 243 250

UNED NafarroaTuteraMagallón,8948 821 535

Mondragon Unibertsitatea

www.mondragon.edu

Mondragon UnibertsitateaArrasateLarramendi,4.23 posta-kutxatila943 794 700 / 943 712185

INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK

UPV/EHU

Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea,83.48015 - BILBAO

Tel.: (+34) 946 013 651/ 652

E-maila: cde@ehu.eus http://www.ehu.eus/es/web/cde/home

Deustuko Unibertsitatea Liburutegi Unibertsitarioa. Ramón Rubial,1.48009 - BILBAO

Tel.: (+34) 944 139 417

E-maila: begona.prado@deusto.es http://www.iee.deusto.es

Nafarroako Unibertsitatea Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa.31080 Iruñea. Tel: 948 425 634.E-maila: cee@unav.es

Bilboko CampusaBilboUnibertsitate Etorbidea 24944 139 000 Donostiako CampusaDonostiaMundaiz Bidea,50943 326 600

EUNEIZ Unibertsitatea

www.euneiz.com

EUNEIZ UnibertsitateaGasteizBiosferako Pasalekua,6945 255 007

Deustuko Unibertsitatea www.deusto.eus Nafarroako Unibertsitatea www.unav.es

Nafarroako UnibertsitateaIruñeaCampus Unibertsitarioa948 425 600 Ingenieri Eskola.TECNUMDonostiaManuel Lardizabal Pas.,13943 219 877

TECNUM - Miramon Goiko EgoitzaDonostiaMikeletegi Pas.,48943 219 877

Idazkaritza eta Administrazioko

Goi Mailako Institutua - ISSADonostiaAldapeta,49 943 467 144

Ikaslan.Lanbide Heziketako Ikastegi Publikoen Elkartea www.ikaslan.net

Hetel Heziketa Tekniko Elkartea www.hetel.eus

ENPRESA ETA BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK

SaiolanArrasateGoiru Kalea,1943 712 072 Garaia Berrikuntzako InteresguneaArrasateUribarri Etorbidea,3.79 P.K.943 719 181 CedemiBarakaldoAltos Hornos de Bizkaia Hiribidea,33944 184 100 BIC Gipuzkoa BerrilanDonostiaMikeletegi Paselekua,83943 000 999 BIC BizkaiaDerioAstondo Bidea,Edificio,612944 030 606 BIC Bizkaia EzkerraldeaBarakaldoAvenida Altos Hornos de Vizcaya,33944 184 100 BIC ArabaMiñanoCalle Albert Einstein,15945 298 282 CEI BusturialdeaGernika-LumoTxalaparta Poligono,32946 256 809 CEIAMiñano GoienArabako Parke Teknologikoa,CEIA Eraik.945 298 282 IKERBASQUEBilboMaría Díaz Haroko Kalea,3944 052 660 SPRI,S.A.BilboUrkixo Zumarkalea,36944 037 000 BEAZ,P.S.A.BilboSabino Arana Etorbidea,8944 395 622 INNOBASQUEZamudioC/ Laida Bidea,203944 209 488 CEINNoainMocholí Kalea848 426 000

Particular de Ategorrieta Kalea,2 Baxua.10.lokala 20013 Donostia.Tfnoa.: 943 053 488 http://www.elperiodicouniversitario.com posta-e: asun@elperiodicouniversitario.com Lege Gordailua: BI-338-93

ISSN: 2530-2132

KOORDINATZAILEAK: Asun Calviño eta Jon Lasa.

LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa,Ana Belén Sánchez,Nissma De Benito eta Irene Urizar.

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Unibertsitateko Aldizkaria.

ARGAZKIAK: Irene Urizar eta Cristina Domínguez.

PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/Nafarroa: 629 229 185 Unibertsitateko Aldizkariak ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen. LAGUNTZAILEAK

HONEK EUSKO

EUROPE DIRECTCEDERNA GARALUR.NAFARROA

Barriobide,40,001 bulegoa. 31013 Ansoain.Tel.: 948 206 697

E-maila: europadirect@cederna.es

EUROPE DIRECTHAZI

Granja Modeloa,z/g.01192 Arkaute (Araba).Tel.: 945 0003 208 http://www.hazi.es

EUROPE DIRECTBIZKAIA

Simón Bolivar Kakea,8B 48010 Bilbao.Tel.: 946 072528

E-maila: europedirect@fundacionede.org http://www.europedirectbizkaia.org

EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu,dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka.

EUROPE DIRECTDONOSTIA

Prim kalea,14 2D.20006 Donostia Tel.: 943 470 962

E-maila: europedirect@kaebnai.net http://kaebnai.net

Informazioa,orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.

+TREBAKUNTZA ETA GAZTEOK BYEWORLD ALDIZKARIAK EUSKO JAURLARITZAKO GAZTERIA ZUZENDARITZAREN DIRU-LAGUNTZA DU

HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU

unibertsitatea

Euskadiko kostaldean sakontzeko aukera

1.100 lagunek ikasiko dute euskal kostaldean laginak hartzen eta laborategian aztertzen UPV/EHUren 'Kontuz! Ez nazazu zapaldu!' egitasmoan

Unibertsitateko Aldizkaria

Abian da Kontuz! Ez nazazu zapaldu! herritarren zientzia proiektuaren hirugarren edizioa.Euskal Herriko Unibertsitateko (PiE-UPV/EHU) Plentziako Itsas Estazioko ikertzaile talde batek sustatutako proiektu honen helburua da parte-hartzaileak euskal kostaldera hurbiltzea,eta haien arreta eskala mikroskopikoko biodibertsitatean jartzea,bai eta hura arriskuan jartzen duten eragileetan ere, hala nola plastikoek eragindako kutsaduran.STEAM ikerketa eta naturaren aurkikuntza metodo zientifikoaren bidez uztartzen dituen proiektu bat da.Lupa,edo mikroskopioa,hondartzara goazenean zapal-tzen dugun harea horren gainean jartzen du, oinen azpian dugunaz jabetu gabe. Gainera,proiektu inklusiboa da,eta aniztasun funtzionala duten pertsonen ahalduntzea ere bultzatzen du, programan parte har-tzen duen kolektiboetako bat baita.

Zientzia herritarra eta inklusiboa sustatzen duen programa honen helburua da itsas-ikerketa herritarrei hurbiltzea, eta sentsibilizatzea biodibertsitate mikroskopikoaz eta mikroplastikoen kutsaduraz

Parte hartzen duten taldeen arduradunen trebakuntza-fasea amaitu ondoren,Bizkaiko eta Gipuzkoako 44 ikastetxetako eta 17 elkartetako

1.100 pertsonak baino gehiagok hondar- eta ur-laginak hartuko dituzte euskal kostaldeko hainbat hondartzatan,otsailetik maiatzera bitartean.Ondoren,beren ikaste-txeetako laborategietan eta/edo Plentziako Itsas Estazioan (PiEUPV/EHU) aztertuko dituzte.

Proiektua

Kontuz! Ez nazazu zapaldu! proiektua Plentziako Itsas Estazioko (PiEUPV/EHU) diziplina anitzeko talde batek gidatzen du.Ikasturte honetan hirugarren edizioa egingo da,2022tik aurrera Zientzia,Berrikun-tza eta Unibertsitate Ministerioko Fecyt Fundazioaren (Fundación Española para la Ciencia y la Tecnología) laguntza izango baitu.Era berean,hasieratik UPV/EHUko Ikerketa Gizartean Zabaltzeko Zuzendaritzaren,PiEUPV/EHUren eta zientzia-taldeari lotutako ikerketa-taldeen babesa jaso du.Proiektuaren jarraipena bermatuta dago hurrengo ikasturterako ere. Parte hartzen duten herritarren artean,hezkuntza-programa desber-

dinetako bigarren hezkuntzako ikasleak daude,hala nola ohiko curriculum-lerroak,curriculum-aniztasuneko gelak eta zereginen ikaskuntzarako gelak; baita zentro okupazionaletako,eguneko zentroetako,gazte-justiziako zentroetako eta espektro autistaren nahasmendua edo adimen-desgaitasuna duten pertsonen elkarteetako erabiltzaileak ere.Metodologia zientifikoak eta mikroskopioak erabiliz,talde horiek guztiek lehen eskutik ezagutu ahal izango dute itsas mikrobioaniztasuna (mikroalgak,meiofauna eta bakterioak),baita kostaldeko ekosisteman mikroplastikoek duten presentzia ere.

Aurten,proiektuak hirugarren edizioa beteko du STEAM zigiluaren aintzatespenarekin,Euskadiko 2023ko STEAM sarietan genero ikuspegian egindako lanagatik aipamena jaso ondoren.Gainera,berrikuntza gisa, hautatutako euskal hondartzetan dauden bakterio-komunitateak deskribatuko dira,ikerketaren irismena zabalduz.

UPV/EHUko 'Alerta Amarilla' taldea Unibertsitateen arteko Eztabaida Ligan

Talde honek ordezkatu zuen Euskal Herriko Unibertsitatea Gasteizen jokatu zen ekimenean

Unibertsitateko Aldizkaria

Joan den martxoaren 14an egin zen UPV/EHUko Eztabaida Barne-Ligako finala Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultatean,eta han erabaki zen zein talde izango zen UPV/EHUko ordezkaria Gasteizen jokatu zen G9 Taldearen Unibertsitateen arteko Eztabaida Ligan: 'Alerta Amarilla' taldea.

Enpresen Administrazio eta Zuzendaritza + Zuzenbidea Gradu bikoitzeko Leire Crespo,Judit Ostiategui, Julen Zhang eta Paula Ruiz ikasleek osatzen zuten talde irabazlea.

Leire Crespok,taldeko kapitainak,egin zuten esfortzua azpimarratu zuen: "Egia esan,lan eta esfortzu ordu dezente jarri genituen,nahikoa prestatu genuen,gogo handia baikenuen G9an lehiatu eta talde bezala gure lehen Liga elkarrekin irabazteko".Judit Ostiateguik,bere aldetik,adierazi zuen,irabazteko "gogo handiarekin" zeuden arren,haien jarrera beti izan dela "irabazten ez badugu,esperientziarekin geratuko gara".

Julen Zhangek argi adierazi zuen gomendatuko lukeen esperientzia bat dela: "Horrelako gertaerek gogorarazten digute unibertsitatea ez dela

soilik egunean lauzpabost orduz joaten zaren eta gero zure bizitzarekin jarraitzen duzun leku bat,hori baino askoz gehiago dela eta bakoitzak egiten duen unibertsitate-gradutik haratago jarduera gehiago egin daitezkeela." Eta G9ko Eztabaida Ligari begira, UPV/EHU ordezkatzeko aukera aparta dela azaldu zuen,"izan ere, edozeinek ezingo luke esan bere unibertsitatearen ordezkari gisa doanik unibertsitatez betetako ekitaldi batera,maila onean egongo direnak".

Ildo horretatik,Paula Ruizek azpimarratu zuenez,"Liga horretan UPV/EHU ordezkatu ahal izateko aukera lortu izana saria da guretzat, eta,beraz,inolako itxaropenik gabe goaz.Ikasteko,dena emateko eta ondo pasatzeko gogoz bakarrik".

Bestalde,Fisikako ikasle Beñat Perezek irabazi zuen hizlari onenaren diploma,eta Gasteizera joango da Hizlari onenaren lehiaketan parte hartzera. Barne Ligari dagokionez,oso balorazio positiboa egin zuen: "Nire taldeak eta nik eztabaidaren munduarekin genuen lehen harremana zen,eta jaso genuen hurbiltasun tratua (epaileak eta beste taldeetako kideak barne) oso lagungarria izan zen hasierako urduritasun horiek gainditzeko".Diplomari dagokionez,honako hau azpimarratu zuen: "Ez nuen batere ez espero 'Hizlari Onenaren' diploma jasotzea! Talentu handiko hainbeste jenderen artean ez nuen pentsatu ere egin hori lortzeko aukera,Barne Ligako nire asmo bakarra ikastea eta hobetzea zen".

'Alerta Amarilla' taldeko kideak,UPV/EHUko Eztabaida Barne-Ligako irabazleak.

'Ebaluatoia',euskarazko txatbot irekia

ChatGPTeta antzeko eredu itxien pare edo hobeto dabilen euskarazko tresna irekia sortzea du helburu UPV/EHUko HiTZ zentroak

Unibertsitateko Aldizkaria

Euskal Herriko Unibertsitateko HiTZ zentroa lanean ari da Latxa euskarazko hizkuntza-eredua txatbot bihurtzeko eta,aldi berean,txatboten kalitatea neurtzeko bide berriak irekitzen.Hizkuntza-ereduak adimen artifizialeko ereduak dira, giza hizkuntza ulertu eta sortzeko ikaskuntza automatikoko teknikak erabiltzen dituztenak.OpenAI edo Google bezalako enpresa handien ChatGPTeta antzeko eredu i-txien pare edo hobeto dabilen euskarazko txatbot irekia sortzea da HiTZ zentroaren helburua.Enpresa horiek milioika dolarrekin eraiki dutenaren zati bat auzolanean egin nahi du HITZek.Nola parte hartu? Oso erraza eta dibertigarria izan zen: ebaluatoia.hitz.eus webgunean sartu,galdera edo eskaera egin,eta aukeratu zein den erantzunik hoberena.Ebaluatoiaren lehenengo fase arrakastatsuan bezala,bigarren fase honetan ere lehiaketa eta sariak izango ziren.Martxoaren 19tik apirilaren 2ra izan zen ebaluatoian parte hartzeko aukera.

Hizkuntza-ereduen garapenak aurrerapauso nabariak egin ditu azken urteotan.Gaur egun,ChatGPTedo antzeko elkarrizketarako txatbotek erabiltzaileen galderei erantzuteko eta eduki berriak sortzeko gaitasun aurreratuak dituzte.Horiek eraikitzea enpresa handien esku dagoela dirudi,baina UPV/EHUko HiTZ Hizkuntza Teknologiaren Zentroan beste bide bat aukeratu da: existitzen den txatbot ireki on bat aukeratu eta horri euskaraz irakastea.

Proiektua anbiziotsua da eta hainbat pauso egin behar dira

euskarazko txatbot hoberena eraiki ahal izateko

Pentsa daitekeen bezala proiektua anbiziosoa da,eta hainbat pauso egin behar dira euskarazko txatbot hoberena eraiki ahal izateko.Eneko Agirre HiTZ-eko zuzendariak dioenez,"euskarazko txatbota eraikitze-

ko bidean ikerkuntzako hainbat galdera berri planteatu zaizkigu.Gure helburua ez da bakarrik euskarazko txatbot hoberena eraikitzea,eta euskaraz gazteleraz bezain ondo ibilitzea.Hori lortzeko bidean ikerketa egiten ari gara,eta ikasten duguna argitalpen zientifikoetan kaleratuko dugu,jorratzen ari garen metodologia eta ikasten duguna beste hizkuntza askotarako ere baliogarria da eta".

Horregatik abiatzen da ebaluatoia.hitz.eus,ezinbestekoa baita erabiltzaile euskaldunek txatbotak erabili eta hoberena zein den aukeratzen laguntzea.Ebaluatoian, erabiltzaileak eskaera bat egingo zuten webgunean,eta honek bi txatbot ezberdinen erantzunak emango zizkion bata bestearen ondoan,erabiltzaileak erantzunen artean onena aukeratu zezan.Alborapenak ekiditeko,erabiltzailearen bozka itsua da,hau da,erabiltzaileak ez daki zein bi txatbot ari den epaitzen.Txatboten sailkapena osatzeko xakean baliatzen den ELO ebaluazio-sistema erabiltzen da.

MU,startup teknologikoen bila

Mondragon Unibertsitateko Goi Eskola Politeknikoak oinarri teknologikoko startupak bilatzeko lehiaketa antolatu du

Unibertsitateko Aldizkaria

Mondragon Unibertsitateko Goi Eskola Politeknikoak 'Mondragon Unibertsitatea Industrial Sustainable Entrepeneurship Awards' lehiaketaren edizio berri baterako izen-emate epea ireki du.Lehiaketa horren bidez,negozio-ideia batek nahiz startup sendotu batek -unibertsitatearekin lotura izan edo ez- beren proiektura Mondragon Unibertsitateko ingeniaritzako ikasle bat sartzeko aukera izango dute. Hala,unibertsitateak eta enpresa laguntzaileek,besteak beste,Fagor Taldeak,Orbeak eta MONDRAGON Korporazioak,hainbat beka eskainiko dituzte ikasleek ekintzailetza-proiektua martxan jartzen lagun dezaten. Horretarako,pertsona edo talde ekintzaileak aukeratu ahal izango du ingeniaritzako zein ikasle-profil sartu nahi duen proiektuan: mekanika, elektronika,informatika…

Parte hartzeko ez da beharrezkoa Mondragon Unibertsitatekoa izatea; izan ere,lehiaketa honen helburu nagusietako bat da industriarekin, teknologiarekin edo jasangarritasunarekin lotutako ideiak dituzten

pertsona edo taldeei merkatura jauzi egiten laguntzea.Alde horretatik, ez da beharrezkoa oraindik gauzatu gabeko ideia bat izatea,eratu berri diren edo sortzeko bidean dauden startupek ere aurkeztu ahal izango dute lehiaketara.

Irabazleek lortzen ahal duten saria 25.000 eurotik gorakoa da,eta banatutako sari guztien balioa,guztira,110.00 eurotik gorakoa

Beken formatuak anitzak dira,eta ez dira lehen aipatu ditugun beketara mugatzen.Besteak beste,teknologiaren eta ekintzailetzaren arloko laguntza ere eman dezakete,baita bulego,ekipamendu eta prototipoak egiteko gune bat ere,edo jabetza industrial eta intelektualari buruzko aholkularitza ere.

Iazko udako edizioan,11 beka eman zitzaizkien ideia berritzaile,teknologiko eta jasangarriei,eta 32 aurkeztu

ziren lehiaketara.Aurten,kopuru horiek berdintzea edo gainditzea espero da,lehiaketak garrantzi handia baitu sektorean.Azken hori,besteak beste, lehiaketako kolaboratzaile-sareak ematen dituen laguntzek eta zerbitzuek duten balio handiari esker lortu da.Hauek dira sare horretako kideak: Fagor Taldea,Orbea,MONDRAGON Korporazioa,Gaztenpresa,Isea,Saiolan,GARAIA,Galbaian eta Erreka.

Izena emateko epea zabalik

Lehiaketa bi kategoria handitan banatzen da: proiektuak eta startup-a. Lehenengoa,berriz,honela banatzen da: 'Ideas to commercialisation', proiektu onena saritzen duena,epe laburrean merkaturatzeko duen aukerarengatik; 'Ideas to innovation',edukiren batean sakondu behar duen baina epe ertain-luzean merkatura iristeko asmoa duen proiekturik onena saritzen duena; eta 'Ideas to research', oraindik ikerketa behar duen baina merkatura epe luzera iritsi ahal izatea espero duen proiekturik onena saritzen duena.Startup kategoriari dagokionez,bi sari egongo dira 'Growing up' eta 'Scaling up' faseetarako.

Sari banaketa gazte ekintzaileen artean

Deusto-Santander III.Ekintzailetza Galan Unibertsitatearen ekintzailetzako jardueretan parte hartu duten 2.000 parte-hartzaileak saritu ditu Deustuko

Unibertsitateak

Unibertsitateko Aldizkaria

Deustuko Unibertsitateak martxoaren 13an ospatu zuen Deusto-Santander Ekintzailetzaren III.Gala,Deusto Ekintzaile eta Banco Santanderrek Santander Universidadesen bidez bultzatutako berrikuntza eta ekintzailetzaren arloko ikaskuntza-prozesuetan aritu diren 2.100 parte-hartzaile baino gehiagoren lana aintzatesteko. Ekitaldiak 200 lagun inguru bildu zituen,Bilboko eta Donostiako campusetako ikasleen,bideratzaileen,hizlarien eta irakasleen artean.

Ekitaldiak 200 lagun inguru bildu zituen, Bilboko eta Donostiako campusetako ikasleen, bideratzaileen,hizlarien eta irakasleen artean

Garbiñe Henryk,Deustuko Unibertsitateko Berrikuntza eta Ekintzailetzako zuzendariak,unibertsitateko prestakuntzan berrikuntzak eta ekintzailetzak duten garrantzia azpimarratu zuen bere hitzetan.Ondoren,Gisela Bañosek,fisikari teorikoak,idazleak eta zientzia,teknologia eta zientzia fikzioaren arloetako dibulgatzaileak,"Del nacimiento de una idea a la transfor-

mación del mundo" izeneko hitzaldia eskaini zuen.

Zientzialariak azpimarratu zuen ez dela ideia bat baztertu behar beste batzuek espero dutenarekin bat ez datorrelako bakarrik,eta nabarmendu zuen,batzuetan,ikuspegia ideia bera baino garrantzitsuagoa dela. Era berean,porrotaren kontzeptua per-tsona bakoitzaren arrakastaren kon-tzeptuaren mende dagoela gogoeta egin zuen,eta mundua eraldatzeko modu ugari daudela gogorarazi zuen.

Jarraian,2023-2024 ikasturteko proiektu onenei Deusto-Santander Ekintzailetza Sariak banatu zitzaizkien.Hona hemen sariak jaso zituztenak:

❚ Creaction! saria Aner Zilbeti,Unai Ramos,Iñigo Solano eta Oier Izak garatutako Unigara proiektuari.Juan

José Etxeberria Deustuko Unibertsitateko errektoreak eman zien saria.

❚ DeustoSTART I saria,Jon Zabala, Izaro Unzaga eta Sergio Alonsoren MoveTogether Community proiektuari.Matías Rodríguez Inciarte Santander Universidades Españako presidenteak eman zuen saria.

❚ DeustoSTART II saria Alonso Meana buru duen Beyond U proiektuari. Susana García Espinel Santander Universidades eta Universia Españako zuzendariak eman zuen saria. Sari banaketa amaituta,Garbiñe Henryk moderatutako solasaldia izan zen,lehen aipatutako hainbat ikaskuntza-prozesutako parte-hartzaileekin.Tarte horretan,Aner Zilbetik,Izaro Unzagak eta Alonso Meanak,eta Isabel Abascal Compostreeko (Emprende Practicumean laguntzen duen startupa) fundatzaileak eta CEOak,beren esperientziak partekatu zituzten eta Deusto Emprenderen programek garapen pertsonal eta profesionalean nola eragin dieten hausnartu zuten. Solasaldiaren ondoren,Matías Rodríguez Inciartek,Santander Universidades Españako presidenteak, Banco Santanderrek hezkuntzarekin eta ekintzailetzarekin duen konpromisoa nabarmendu zuen,baita berrikuntza eta talentuaren garapena sustatzen duten ekimenak babestearen garrantzia ere.

Adimen Artifiziala Deustuan

Deustuko Unibertsitateak Zuzenbideari eta adimen artifizialari buruzko nazioarteko III.Biltzarra egin zuen

Unibertsitateko Aldizkaria

Deustuko Unibertsitateak eta Cuatrecasasek,Marsh McLennanekin lankidetzan,lehen mailako espezialistak bildu zituzten martxoaren 27an eta 28an,Adimen Artifizialaren garapenak oinarrizko eskubideetan dituen erronkak eta aukerak aztertzeko.Zuzenbideari eta Adimen Artifizialari buruzko Nazioarteko III.biltzar honetan,Felix Bolaños Presidentetza,Justizia eta Gorteekiko Harremanetako ministroak parte hartu zuen.

Azken saioan Felix

Bolaños Presidentetza ministroak,Juan Ignacio

Pérez sailburuak eta

Juan Jose Etxeberria

Deustuko Unibertsitateko errektoreak hartu zuten parte

José Ramón Intxaurbe Deustuko

Unibertsitateko Zuzenbideko dekanoak,David Fernández de Retana DUko Zuzenbide Zibileko irakasle eta Cuatrecasaseko bazkideak eta

Inmaculada Herbosa DUko Zuzenbide Zibileko katedradunak ireki zuten biltzarra 9:15ean.Ondoren,Omar Puertasek,AI Technology Strategic Advisor eta Cuatrecasaseko bazkideak,“Inteligencia Artificial y el derecho: la próxima frontera” izeneko hasierako hitzaldia eman zuen. Jardunaldian zehar,hainbat mahaiinguru eta hitzaldi izan ziren,AAk eremu publikoan eta pribatuan dituen inplikazioei,erantzukizun penalari eta teknologiaren eta oinarrizko eskubideen arteko orekari buruz.Hitzaldi eta mahai-inguru horien artean,nabarmentzekoa zen “Enpresaren eta haren kudeaketaren esparruan Adimen Artifiziala erabiltzearen ondoriozko arriskuak eta erantzukizuna” izeneko saioa.Hizlariak hauek izan ziren: Ainhoa Barrutia,Cuatrecasasekoa; Sofía García-Ollauri,Marsheko Head of Financial and Professional Claims Advocacy; María Ortiz de Guinea,Iberdrolako Arriskuen eta Aseguruen Kudeaketakoa,eta Álvaro Fraile,Ayesako Global Cybersecurity Services director.Gainera,Rey Juan Carlos Unibertsitateko kide eta Cuatrecasaseko bazkide Rafael SánchezAristik “El entrenamiento de sistemas de Inteligencia Artificial y los derechos de propiedad intelectual: el al-

cance del límite de minería de textos y datos” hitzaldia eman zuen.

AA osasunean eta aseguruetan

Bigarren egunean,09:00etatik 14:00etara,AAk osasuna,kontsumoa eta aseguruak bezalako funtsezko sektoreetako oinarrizko eskubideetan nolako eragina duen aztertu zuen biltzarrak.Enpresako arriskuak eta erantzukizunak,babes judizial eraginkorrerako eskubidea eta arrazoibide juridikoa ere jorratu ziren.Gainera,teknologia berriak eta oinarrizko eskubideak aztertu ziren lan ikuspegitik,komunikabideen informazio eskubidean duten rola eta AAk produktu akastunen erantzukizun zibilari nola eragiten dion aztertu zen. Azken jardunaldia osatzeko, 12:45ean,“Adimen artifiziala eta herritarren eskubideak.Erakundeen ikuspegia” jorratu zuten

Juan Ignacio Pérezek,Eusko Jaurlaritzako Zientzia,Unibertsitate eta Berrikuntza sailburuak,eta Félix Bolaños ministroak.Nazioarteko biltzarrari Javier Fontcuberta Cuatrecasaseko zuzendari nagusiak eta Juan José Etxeberria

Deustuko Unibertsitateko errektoreak eman zioten amaiera.

NUP,onena graduko laneratzean

Espainiako unibertsitate publikoen artean,Nafarroako Unibertsitate Publikoa lehenbiziko postuan dago graduko laneratze-datuei begiratuta

Unibertsitate publikoetako graduko ikasleen afiliazio-tasa ikasketak amaitu eta lau urtera (egilea: Zientziaren,Berrikuntzaren eta Unibertsitateen Ministerioa).

Unibertsitateko Aldizkaria

Ministerioaren azken azterlanaren arabera,graduko laneratze-tasa % 86,9koa da titulua lortzen denetik lau urtera,eta masterreko laneratzetasa,berriz,% 80,2koa da,eta,horrenbestez,Espainiako unibertsitate publikoen artean NUP lehenbiziko postuan dago ikasketa-maila horretan.

Titulua lortu eta lau urtera,NUPeko ikasleak lehenak dira Gizarte Segurantzako afiliazio-tasan

Nafarroako Unibertsitate Publikoa Espainiako unibertsitate publikoen rankingaren lehen postuan dago bere graduko ikasleen laneratzeari dagokionez,Zientziaren,Berrikuntzaren eta Unibertsitateen Ministerioak berriki argitaratu duen 2018-2019 ikasturteko Unibertsitateko Egresatuen Laneratzeari buruzko Azterlanaren (2023ra bitarteko analisia) arabera.Zehazki,titulua lortu eta lau

urtera,NUPeko ikasleak lehenak dira

Gizarte Segurantzako afiliazio-tasan, tasa hori % 86,9 baita graduko ikasketetan eta % 80,2 masterrekoetan. NUPeko zifrek estatuko batezbestekoa gainditzen duten bai graduan eta bai masterrean.Graduan,laneratzearen batezbestekoa % 78,2koa da unibertsitate publikoetarako eta % 77,9koa Espainiako unibertsitate guztietarako.Masterrekoan,batezbestekoa % 67,2koa da zentro publikoetarako eta % 67,4koa zentro guztietarako batera.

Banaketa sexuaren eta jakintza-eremuen arabera

Ministerioaren azterlanak aukera eskaintzen du datuak sexuaren eta ezagutza-eremuen arabera banatzeko.Sexuaren arabera,NUPen kasuan,graduko laneratze-tasak ia berberak dira (emakumeen % 86,9 eta gizonen % 87).Batezbesteko nazionalak erakusten du gizonek emakumeek baino afiliazio hobea dutela, nahiz eta batzuek zein besteek aukeratutako ikasketa-eremuen araberakoa ere baden.

Jakintza-arloaren arabera,NUPeko graduko afiliazio-tasa handienak ar-

lo hauetan daude: Nekazaritza eta abeltzaintza (% 92,4) eta Ingeniaritza,industria eta eraikuntza (% 91,2),bai eta Osasuna eta gizarte-zerbitzuak (% 88,8),Hezkuntza (% 88) eta Informatika (% 86,7) ere. Masterren kasuan,afiliazio-tasa handienak arlo hauetan daude: Hezkuntza (% 89) eta Ingeniaritza,industria eta eraikuntza (% 83,2).

ANECAren nazioarteko kalitatearen zigilua

Gogoan izan behar da Kalitatea Ebaluatu eta Egiaztatzeko Agentzia Nazionalak (ANECA) ematen duen enplegagarritasunari eta ekintzailetzari buruzko kalitatearen nazioarteko zigilua lortu duela berriki NUPek. Zientziaren,Berrikuntzaren eta Unibertsitateen Ministerioaren mendeko erakundea da ANECA.Zigilua emateko,honako alderdi hauek aztertzen dira: enplegagarritasunaren eta ekintzailetzaren arloko estrategia instituzionala,tituludunen graduatuprofilaren definizioa eta lorpena, ikasleari eta gizarteari zuzendutako jardueren arreta,enpleguarekiko bitartekotzara eta ekintzailetza dinamizatzera bideratutakoez gain.

Master berriak NUPen hurrengo ikasturterako

Machine Learningeko Masterra eta Wind Energy Engineeringeko Masterra,NUPen 2025-26 ikasturterako graduondoko ikasketen eskaintzako berritasunak

Unibertsitateko Aldizkaria

Machine Learningeko Masterra eta Wind Energy Engineeringeko Masterra dira NUPen 2025-2026 ikasturterako masterren eskaintzako berritasun nagusiak.Eskaintza osatzen dute 37 masterrek (horietako 5 ingelesez) eta 7 master bikoitzek.Eskaintza osoa Unibertsitatearen webgunean dago kontsultatzeko.Aurreinskripzio-epea zabalik dago apirilaren 16ra arte. Gainera,ikasturte honetan,Nekazaritza Jasangarrirako Abangoardiako Teknologietako Erasmus Mundus Masterra hasiko da.Azaroan ireki zen masterreko aukeraketa prozesua.“Nazioarteko master oso berritzailea da,NUPen abian jartzen den Erasmus Mundus deialdi ospetsuko lehena”,adierazi du Irakaskuntzako Errektoreordetzak.

Nafarroako

Unibertsitate Publikoan jada zabalik dago 37 masterren eta 7 master bikoitzen eskaintzarako aurreinskripzio-epea

Etorkizuneko ikasleek eskaintza horren xehetasunak ezagutu ditzaten,NUPek “online” saio informatibo batzuk antolatu ditu. Saioak martxoaren 24tik 27ra bitartean eginen dira,eta interesa duen edonorentzat dira.Saioetan parte hartzeko,izena eman behar da aldez aurretik.NUPeko masterren gainerako eskaintza,aipatutako berritasunetatik aparte,aurreko ikasturtekoaren berdina da. Eskaintzako sei masterrek lanbi-

dean aritzeko gaitzen dute,hau da, nahitaezkoak dira lanbide arautu batzuetan aritzeko.

NUPen eskainitako master berrien xehetasunak

Espainiako Wind Energyko Masterra gai horretan aipamen duala duen lehena da Espainian.Horrek esan nahi du bere kredituetatik 27 sektoreko enpresa batean egin daitezkeela,eta horrek aukera emanen dio ikasleari proiektu eolikoak diseinatzeko teknikei eta tresnei buruzko ezagutza sakona lortzeko eta enpresen kudeaketaren beste eremu batzuekin elkarreraginean aritzeko,hala nola giza baliabideen kudeaketa edo finantza-kudeaketa. Proiektuetan oinarritutako ikaskuntza erabiltzen duen masterra da,eta ikasleak,oso modu aplikatuan,energia eolikoko industria-proiektu oso bat garatzeko beharrezkoak diren ezagutzetan trebatuko dira,haren bideragarritasunetik,errotorearen

hautaketatik,sistema elektrikoaren eta kontrol-sistemaren diseinutik eta egiturazko diseinutik proposatutako soluzioaren simulaziora eta ziurtapenera arte.Horretarako,ikasle bakoitzak aerosorgailuen parke baten diseinu integrala eginen du bere azpisistema guztiekin,eta industria eolikoan ohikoa den diseinu prozesua kopiatuko du.Proiektuaren barruan daude kokalekuaren aukeraketa,bideragarritasun-azterketa, amaierako diseinua eta makinaren ziurtapena.

Bestalde,Machine Learningeko Masterrak aukera emanen die ikasleei adimen artifizialaren eragin handieneko arloan espezializatzeko.Ikasleak ikasiko du algoritmoak diseinatzen eta programatzen,makinei aukera ematen dietenak datuetatik ikasteko, arazo konplexuak ebazteko eta giltzarri diren sektoreetan (osasuna,industria,retaila,automozioa,logistika, marketina,etab.) erabakiak hobe hartzeko soluzioak sortzeko.

NUren kalitatea,eztabaidaezin

Nafarroako Unibertsitatea munduko 100 unibertsitate onenen artean dago zazpi irakasgaitan,irakasgaien araberako QS rankingaren arabera

Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitatea munduko ehun unibertsitate onenen artean dago Enpresen Administrazio eta Zuzendaritza (42),Teologia eta Erlijioa (43),Marketina (50),Kontabilitatea eta Finantzak (64),Filosofia (51-100 bitartean),Erizaintza (51-100) eta Komunikazio eta Komunikabide Ikasketetan (51-100).Halaxe adierazi zuen joan den martxoaren 12an QS World Ranking by Subject 2025 rankingak, eta,gainera,Unibertsitatea Espainiako lehen postuan kokatzen du Kontabilitate eta Finantza,Komunikazio,Filosofia eta Erizaintzan,azken hiru kasu hauetan beste unibertsitate batzuekin lotuta; eta bigarrenean Teologian.Nafarroako Unibertsitatea hirugarrena da Enpresen Administrazio eta Marketinean. Enpresen Kudeaketa eta Administrazioaren arloan,Unibertsitatea nabarmentzen da bere ospe akademiko eta enplegatzaileagatik eta ikerketaren eraginagatik; Teologian eta Erlijio Ikasketetan,Unibertsitatea da indartsuena ikerketaren eraginean; Marketin arloan,Unibertsitatea 50.postuan dago ranking honetan lehen aldiz eta bere ospe akademiko

eta enplegatzaileagatik nabarmentzen da; baita Kontabilitatea eta Finantza arloa ere,non ikerketa-eraginaren aldetik ere emaitza onak lortzen diren.Filosofian,Nafarroako Unibertsitatea bere ospe akademikoagatik nabarmentzen da; Erizaintzan,bere ikerketen eragina nabarmentzen da,eta Komunikazio eta Komunikabideen Ikasketen arloan, unibertsitatea bereziki baloratzen da ikerketaren emaitzengatik.

Unibertsitatea

Espainiako lehen postuan dago

Kontabilitate eta

Finantza,Komunikazio, Filosofia eta Erizaintzan; eta bigarrena Teologian

Orokorrean,Nafarroako Unibertsitateak indar berezia du Gizarte Zientzien arloetan (munduan 68.a da arlo osoan eta lehenengoa Espainian) eta Arte eta Humanitateen arloetan (184). Bi arloetan,zentroa ospe akademiko-

an eta enpresaburuen artean nabarmentzen da batez ere.

21 ikasgaitan sailkatua

QS rankingaren azken edizio honetan, Nafarroako Unibertsitateak 55 posibleetatik 21 ikasgaitan sailkatzea lortu du,eta bertan lehen aipatutako zazpiak 100 onenen artean kokatzen ditu, bi 200 onenen artean (Ekonomia eta Ekonometria eta Zuzenbidea -150200 tartean-) eta Medikuntza munduko lehenen artean,2,500 unibertsitateetan; Soziologia eta Hizkuntza Modernoak -biak 251-300 bitartean; eta lehen aldiz Historia -201-250 tartean- eta Politika eta Nazioarteko Ikasketak -251-300 tartean- irakasgaiak sailkatu dira ranking honetan. Gainera,Nafarroako Unibertsitatea Nekazaritza eta Basogintza,Zientzia Biologikoak,Ingeniaritza Mekanikoa eta Farmazia sailetan dago. Espainian,lehen,bigarren eta hirugarren postuez gain,Nafarroako Unibertsitateak Zuzenbide arloan seigarren postua lortu zuen; eta bosgarren bat Medikuntzan,eta Ekonomian eta Ekonometrian (kasu guztietan berdinduta azkena izan ezik beste unibertsitateekin).

NUk eta APRIk Herri Gaien Behatokia martxan jarriko dute

Unibertsitateko Komunikazio Fakultateak eta Erakunde Harremanetako

Profesionalen Elkarteak (APRI) lankidetza hitzarmena sinatu dute

Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitateko Komunikazio Fakultateak eta Erakunde Harremanetako Profesionalen Elkarteak (APRI) lankidetza hitzarmena sinatu dute Espainian Gai Publikoen Behatokia garatzeko.Funtzioa eta sektorearen hazkundea ikusita, erakundeen barruan entitate,profesional eta sail espezializatuak geroz eta gehiago izanik,Behatokiaren zeregin nagusietako bat erakunde harremanetako profesionalen egoera aztertzea izango da.

Behatoki berriak

Espainiako Gai

Publikoen sektorearen

lehen argazkia emango du

Behatokiak Gai Publikoei,lobbyari eta erakunde-harremanei buruzko azterlanetarako erreferentziazko zentroa izan nahi du; txosten eta artikulu zientifikoak aztertzeko eta argitaratzeko foroa,akademikoen eta profesionalen arteko diziplinarteko lankidetzaren bidez.Helburua industriaren eraldaketa,araudi eta testuinguru-aldaketen berri izatea da,baita arlo horretako ikasle eta profesionalen prestakuntza sustatzea ere. Charo Sádaba Komunikazio Fakultateko dekanoak Erakunde Harremanetako Profesionalen Elkartearekin izandako lankidetza txalotu du eta honakoa azpimarratu du: “Behatoki honen sorrera Fakultateak gai publikoen alde egiten duen apustuaren baitan dago,bai ikerketan,bai irakaskuntzan.Arlo hau Madrilen ematen

dugun Komunikazio Politiko eta Kor-

poratiboko Masterraren (MCPC) hirugarren zutabe gisa finkatuta dago. Akordio honekin sektorearekiko dugun konpromisoa baieztatzen dugu, baita ikerketaren eta dibulgazioaren bitartez ere".

Carlos Parry APRIko presidenteak zera gaineratu du: “Behatokia sortzeak mugarri bat suposatzen du Espainiako Gai Publikoen sektore osoarentzat.Argitaratutako txostenak eta profilak Nafarroako Unibertsitateko ikerketa entzutetsuak onartuko ditu eta profesionalen eta ikertzaileen eskura jarriko dira,funtzioa hoberen betetzeko erreferentzia gisa".

Ikerketa eta zabalkundea

Behatokia Nafarroako Unibertsitateko Komunikazio Fakultatearen eta APRIren Erakundeen Foroaren ekimena da,non entitate hauek parte hartzen duten etikaren,osotasunaren eta gardentasunaren balioetan oinarritutako elkarrizke-

ta publiko-pribatuaren alde: Angelini Pharma,Asertiva,Minbiziaren Aurkako Espainiako Elkartea,Astrazeneca,Burson,Clínica Universidad de Navarra,Desgaitasun eta Menpekotasuneko Defentsa Kontzejua,FTI Consulting,Grupo Social Once,Harmon Corporate Affairs, ING,LLYC,Merck,Moeve,Naturgy, Novartis,Omnicom Group,Political Intelligence,Roman,Silvan & Miracle eta Vall Companys.

Behatokiak urteko txostenak egingo ditu eta sektorearen ikuspegi orokorra eskainiko du,hainbat profesional eta publikori lanbidearen errealitatea ulertzeko.Espainian lobbying araudia laster onartzeko aukera ikusita,garrantzitsua da lobbying profesionalen kopurua eta haien egungo egoerari buruzko datu gakoak ulertzea,baita egunerokoan dituzten erronkak ere.Halaber,gizarteari eta komunikabideei informazio fidagarria eskaintzea du helburu.

UPV/EHU - Zabalketa Ingeniaritza Gela abian da

Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolak eta Zabalketak Ura eta Saneamendua izateko Giza Eskubiderako Ingeniaritza Gela jarri dute abian

Unibertsitateko Aldizkaria

Euskal Herriko Unibertsitateko Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolako zuzendariak,Xabier Ostolazak,eta Zabalketako proiektuen zuzendariak, Jaime Bernarrek,joan den martxoaren 21ean sinatu zuten UPV/EHU - Zabalketa Ura eta Saneamendua izateko Giza Eskubiderako Ingeniaritza Gela martxan jartzeko lankidetza hitzarmena.Gela horren helburua bi erakundeek irakaskuntzarekin,ikerketarekin,sentsibilizazioarekin eta komunikazioarekin lotutako jardueretan parte hartzea da,Gizarte Eraldaketarako hezkuntza sustatuz,giza eskubideekin eta pertsona guztien duintasunarekin kritikoak diren eta konprometitua dauden ikasleen prestakuntza integrala bultzatuz.Zehatzago esanda, gela horrek ura eta saneamendua izateko giza eskubidearen arloan jartzen du arreta,eta prozesu eraldatzaileak sortzen ditu ingeniaritzaren jarduerarekin oso lotuta dagoen esparruan. Gipuzkoako Ingeniaritza Eskola erreferentea da irakaskuntzan eta ikerkuntzan eta,Xabier Osto-

laza ikastegiko zuzendariak adierazi zuenez, "ezinbestekoa da unibertsitatearen eta gizartearen artean loturak ezartzea,ezagutzen transferentzia erraztea eta lurraldearen errealitate eraldatzaile bihur daitezkeen proiektuak bultzatzea".Era berean,nabarmendu zuenez,"gela hau gure ikastetxean martxan jartzeak balio erantsia emango dio gure Eskolan ikasleek jasotzen duten prestakuntzari.Gure ingeniaritza graduek eskaintzen dituzten konpetentziak ezin hobeto egokitzen dira GJHekin eta 2030 agendarekin,eta garapen jasangarrirako soluzioak ezartzea ahalbidetzen dute".Maddi Garmendia Eskolako irakasle eta ikertzaileak eta Gelaren zuzendariak azpimarratu zuenez,"gure helburua da ingeniaritza proiektuek pobrezia eta desberdintasunak murrizteko eta ingurumena zaintzeko egin dezaketen ekarpenaz jabetzen diren profesionalak prestatzea.Etorkizunean, gaur gure ikasleak direnek lurraldean eta gizartean eragina izango duten erabakiak hartuko dituzte,eta ezinbestekoa da jasangarritasun kontzeptuak beren prestakuntzan txertatzea jardunbide horiek beren lanbide arloko etorkizunean aplikatu ahal izateko".

Gipuzkoako Ingeniaritza Eskola erreferentea da irakaskuntzan eta ikerkuntzan

Era berean,Zabalketako proiektuen zuzendari Jaime Bernarrek nabarmendu zuenez,“Gelarekin lankidetzan aritzeko eta nazioarteko lankidetzaren esperientzia agertoki horretara ekartzeko aukerak ikasleei eta,oro har,gizarteari munduaren errealitatearen eta aniztasunaren azterketara ikuspegi berriekin hurbiltzea erraztuko die.Beste era batera esanda,helburua da gehienetan gure interes bihurtzen diren edo gure eguneroko bizitzarako arazo ez diren gai horietatik begirada zertxobait altxatu eta ikuspegi berri bat,globalagoa eta errealagoa ematea. Ikuspegi horrek xehetasunak gehitzen ditu eta mundu mailan gizakiak ura izateko eskubidearen garrantziari balioa ematen dio”.

Zabalketako proiektuen zuzendari Jaime Bernar eta Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolako zuzendari Xabier Ostolaza hitzarmena sinatzen.

GATEPACeko euskal adarraren inguruabar politikoak

Lauren Etxepare irakasleak arkitektura arloan sortutako erakunde berritzaile eta ausart honen inguruan liburua kaleratu du

Unibertsitateko Aldizkaria

GATEPAC (Grupo de Arquitectos y técnicos Españoles para el Progreso de la Arquitectura Contemporánea) erakundea Zaragozan jaio zen 1930ean. Ez zuen asko iraun (1930-1937) baina honek ekarritako berrikuntzak sekulako haizeberritua ekarri zuen arkitekturaren panoramara.“Izan ere,sekula ez zion Espainiak abangoardiako arkitekturaren arrastoari hurbilagotik jarraituko nola erakunde hark iraun zuen bitartean.Hortik GATEPACek Frantziako eta Alemaniako arkitekto garaikideen artean pizturiko miresmena,uste izan baitzuten aspaldidaniko atzerapena leheneratzeko bidean zela herrialdea.Astindu ederra eman zion erakundeak arkitekturari,hankaz gora jarrita funtsezko hainbat kontzepturen arteko erlazioa: forma eta funtzioa,artea eta teknologia,estiloa eta abstrakzioa”,dio Lauren Etxepare Igiñiz Euskal Herriko Unibertsitateko Arkitektura Goi Eskola Teknikoko irakasleak.Erakundeko kide ospetsuak izan ziren

Josep Lluis Sert,Josep Torres Clavé,Fernando García Mercadal edota José Manuel Aizpurua eta Joaquín Labaien,hurrenez hurren.

Lauren Etxepare irakasleak erakunde honen euskal adarraren inguruabar politikoen ikuspegi bat azaltzen du kaleratu duen lanean.“Ez da erraza GATEPAC erakundearen inguruan ekar-

pen berririk egitea,asko eta askotarikoak baitira hari buruz publikaturiko lanak- dio Etxeparek-. Zer dakar berritik,bada,liburu honek? GATEPACeko euskal adarraren inguruabar politikoen ikusbegi bat.Izan ere,inork ez dio oraindaino taldearen eta garaiko gorabehera politikoen arteko erlazioari heldu; ez,behintzat,beren-beregi eta taldea bere osoan hartuta.Begi bistakoa da omisioa GATEPACeko Ipar Taldeari buruzko lanetan, eta harrigarria da nola ez zaion orain arte heldu, zeren eta ikuspegi politikotik erreparatuta,bestela ikusten baitira taldearen baitako gorabeherak, baita hobeto konprenitzen ere taldekide bakoitzaren ibilbidea”.

Lauren Etxepare: “Ez da erraza GATEPAC erakundearen inguruan ekarpen berririk egitea,asko eta askotarikoak baitira hari buruz argitara emanduko lanak"

GATEPAC erakundeak hiru talde zituen bere baitan: Madrilgoa,Euskadikoa eta Kataluniakoa; Er-

besteberrriak

dialde Taldea,Ipar Taldea eta Ekialde Taldea,alegia.“Gauza jakina da Kataluniakoa izan zela denetan sendoen eta bateratuen jardun zuena eta jarraitutasun handiena erakutsitakoa.Haren aldean, GATEPACeko euskal adarra bide-erdi geldituriko egitasmoa izan zela deitoratu dute batek baino gehiagok; umotzera ailegatu gabeko talde-ekimen bat,alegia.Gisako adierazpenei kontra egitea baino,egiatik zer duten argitzea eta,hala izatera,heldutasuna erdietsi ez izana zeri zor zaion azaltzea duzu lan honen xedeetan nagusietarikoa.Arkitektura du hizpide,beraz,erakundearen jaiotzaren mendeurrenaren hurbilak akuilatuta idatzitako liburu honek,baina ez hori bakarrik,arkitektura ez baita sekula izan gizartean ematen diren gorabeheretatik isolaturiko jarduera.Lotura estua izan du beti jendartearen baitako auziekin,aurrerabidearekin,hirien hazkundearekin edota boterearen adierazpide artistikoarekin”,azpimarratzen du UPV/EHUko irakasleak.

Lauren Etxepare: "Zer dakar berritik,bada,liburu honek?

GATEPACeko euskal adarraren inguruabar politikoen ikuspegi bat"

Birfundazioa

1933an bigarren aldiz eratu zen Ipar Taldea.Erakundea jaio zenean hiru kidek osatzen zuten soilik (Aizpúrua,Labayen y Luis Vallejo).Bigarren aldi honetan beste bederatzi kide bereganatu zituen taldeak,hamabikoa osatuta eta pluraltasuna nagusi: “bat faxista egin zen,bik pianoa jotzen zuten,hiru ziren irundarrak,lauk ardura politikoak izan zituzten alderdi jakinetan,bost CIAM

biltzarretan egondakoak,sei ziren nazionalistak, zortzi gipuzkoarrak,bederatzi erakundeari ikasketak amaitu berritan loturikoak,hamar Madrilgo eskolan ikasiak,hamaika ziren eskuinak.Eta hamabi? hamabiak gizasemeak; ez zen emakumezko arkitektorik GATEPAC sortu zen garaian, ez eta euskal taldea birfundatu zenean ere1936ko udan eskuratu zuen titulua Matilde Ucelay lehen emakumezko arkitektoak Madrilgo Arkitektura Eskolan,Espainiako Gerra Zibila atera bezperan,hain justu ere-“.

Ondoren,Gerra Zibilak bitan zatitu zituen Ipar Taldeko arkitektoen bizitzak,“errotik zatitu ere”. Lauren Etxepareren hitzetan gerraondoko urteak latzak izan ziren erakundeko kideentzat,“baita erregimen berrian tokia hartu eta atarramentu txukuna izan zuten kideentzat ere,hain suertatu ziren eta urte haiek goibelak.Zer esanik ez nola edo halako zigorra pairatu zutenentzat, izan espetxea,erbestea,kargugabetzea edo desgaitzea.Zigortuetako batzuek,osasuntsuenek eta gazteenek bederen,gerra osteko diktaduraren amaiera ezagutzeko eta lehengoratuak eta aitortuak izateko aski luze iraun zuten bizirik; ez, ordea,guztiek”.Denen gerraosteko bizialdia argitzea eta erregimen berrian zer nola konpondu ziren argitara ekartzea ditu xede,ere bai,lan honek.“Baina epaiketa politikorik gabe.Arkitekturaren historiografian leku berezia duen erakunde baten ezagutzari laguntzen dioten neurrian baizik ez ditut ekarri protagonisten gorabehera pertsonal zenbait.Beren arkitektura-lanei eragin zietenez gero besterik ez deritzegu kontatzeko modukoak”.

Honela,'GATEPACeko Ipar taldea.Inguruabar politikoak' liburuan zehar erakunde honen arkitektoen lanak ageri dira: etxebizitzak,ospitaleak,eskolak eta kirol-klubak; eraikiak batzuk,eraiki gabeak besteak.Ez dira guztiak lan honetan biltzen,“bestelakoa baita lan honen xedea”.

Presentzia gipuzkoarra Impulsa Startup programan

Gipuzkoako Nexi Health eta Yorsio proiektuak Impulsa Startup programako 20 finalista nazionalen artean dira

Jon Lasa Galdos

Nexi Health eta Yorsio proiektuak apirilaren 2an eta 3an egin ziren eta Gipuzkoako Ganberak 'Impulsa Startup' programaren bidez garatu zituen. Egun horietan,hautatutako 20 startupek beren proiektu-ideiak aurkeztu zituzten Espainiako Ganberak antolatutako azken jardunaldi batean,Europar Batasunak Europako Gizarte Funtsaren bidez kofinantzatutako ekintzailetza-programa horren barruan.

Impulsa Startup oinarri teknologikoko startupak sortzen eta garatzen laguntzeko diseinatutako ekimena da,prestakuntza,aholkularitza eta inbertitzaile potentzialekin harremana konbinatzen dituen ikuspegi integral baten bidez.Programak banakako tutoretza eta mentoretza eskaintzen die ekintzaileei,enpresa kudeaketari,berrikuntzari eta eskalagarritasunari buruzko funtsezko ezagupenetara iristea errazteko.Gainera,loturak eta networkinga bultzatzen ditu,bai ekintzaileen beren artean,bai Gipuzkoako ekosistema ekintzailean jarduten duten beste pertsona,enpresa eta eragile batzuen artean.

Aukeratutako 20 ideietako bat Nexi Health da,gaixotasun mentalen diagnostikoa eta tratamendua

babesten duen tresna berritzailea,denbora eta arreta medikoa optimizatuz.Plataformak medikuei laguntzen die diagnostikoa egiten eta tratamendu-erabaki zehatzagoak hartzen,gaixotasun mental potentzialen detekzio azkarra eta zehatza erraztuz,eta,horri esker,denbora gehiago eman dezakete pazienteen arretan.Tresna horren teknologia aurreratuekin,babes integrala eskaintzen da,medikuentzako software klinikoa eta pazienteak ahalduntzen dituen elkarrizketa-eragilea barne.Horrela,Nexi Healt-hek bien beharrak integratzen ditu eta arreta medikoa batera hobetzen du.

Programaren azken faserako hautatutako Gipuzkoako bigarren startupa Yorsio da,gazteei etxebizitza jabetzan eskuratzea errazteko irtenbide berritzailea,etxebizitza zatiak erosiz. Ereduak ondarea eraikitzen inbertitzeko aukera ematen du,eskura dauden diru-sarrerak gela bat alokatzeko erabili beharrean.Gainera, plataformak Adimen Artifiziala erabiltzen du pertsonak beren kidetasunean oinarrituta modu eraginkorrean konektatzeko,elkarrekin erosteko,ondarea eraikitzeko eta nahi denean saltzeko.

344 pertsona ekintzailetzari buruz aholkatuta Gipuzkoako Ganberak ekintzailetzarekin duen konpromisoa indartu du,sentsibilizazio,aholkularitza,prestakuntza eta enpresa proiektu berriak babesteko eskaintza zabalaren bidez.Hala,iaz,lurraldeko 344 pertsonak jaso zuten banakako arreta ekintzailetzaren arloan,beren negozio-ideien garapena errazteko eta jarrera ekintzailea bultzatzeko.

Garatutako ekintzen artean,ikastaro eta tailer espezializatuak antolatu dira,eta nabarmentzekoak dira “Zure enpresa sortu eta kudeatu” gaiari buruzko prestakuntza eta fiskalitateari buruzko tailer praktikoak,bai eta hainbat jardunaldi tematiko ere.

Gazte boluntarioek udako Auzolandegietan izena emateko epea zabalik

Eusko Jaurlaritzako Gazteria Zuzendaritzak 9 auzolandegi antolatu ditu Euskadin 241 plazarekin

Jon Lasa Galdos

Eusko Jaurlaritzako Gazteria Zuzendaritzaren

Auzolandegiak programaren bidez,jatorri desberdinetako gazteek 15 egunez,borondatez eta eskuzabaltasunez,ikuspegi soziala duen lanean parte har dezaten sustatzen da. Aurten,boluntariotzako 9 auzolandegi antolatuko dira Euskadin.Bi eremu mota egongo dira adinaren arabera: bost eremu adinez helduak diren gazteentzat (18 eta 26 urte bitartekoentzat,dibertsitate funtzionala duten pertsonentzat izan ezik, 30 urte bete arte parte hartu ahal izango baitute); lau eremu adin txikikoentzat (14 eta 17 urte bitarteko gazteentzat,biak barne).Adingabeentzako auzolandegiak Arraia-Maeztu,Bilbo,Gueñes eta Berangon egingo dira eta 75 olaza izango dituzte. Gainerakoak 18 urtetik gorakoentzat izango dira eta Muxika,Santurtzi,Bergara,Lekeitio eta Derion egingo dira,eskuragarri dituztela146 plaza.

Euskadiko plazez gain,beste autonomia-erkidego eta herrialde batzuetan ere eskainiko dira plazak; azken horietan,18 urtetik gorako gazteek parte hartu ahal izango dute. Euskadin egingo diren bederatzi auzolandegietako bakoitzak gai espezifiko bat du,eta izena eman duten gazteek bi asteko egonaldia egingo dute bertan: arkeologia eta industria-ondarea berreskuratzea, ondare historikoa eta ingurumena berreskuratzea, hirugarren adineko pertsonen gizarte-dinamizazioa,memoria historikoa,etab.Goizetan boluntariotzaren esparruko gaikako lanak egiten dira eta arratsaldeetan eta asteburuetan jarduera osagarriak egingo dira.Animazio-taldeak parte-hartzaileen eta auzolandegia hartzen duen komunitatearen arteko harremana ahalbidetuko duten jarduerak proposatuko ditu.Jolasak,kultura ekitaldiak eta kirol-jarduerak ere egingo dira.

Izena emateko bidea

Auzolandegietan aurrez izena emateko epea martxoaren 18tik apirilaren 22ra bitartean egongo da zabalik,eta ondoren,apirilaren 23an,lekuak hautatzeko zozketa egingo da.Izena emateko txandak apirilaren 24an argitaratuko dira,eta plazaren inskripzioa/hautaketa maiatzaren 5etik aurrera egingo da.

Aurrez izena emateko eta izena emateko prozesua bitarteko elektronikoen bidez egingo da.Hori dela eta,Gazteria Zuzendaritzak BakQ txartela (edo identifikazio elektronikorako beste edozein bide) esakuratzea gomendatzen du prozesu osoa egiteko.Prozesu osoa www.gazteaukera.euskadi.eus web orriaren bidez egin ahal izango da. Estatuko eta nazioarteko esparruei dagokienez, Gazteria Zuzendaritza beste erkidego batzuekin eta INJUVErekin plazak trukatzeko lanean ari da gaur egun.Eguneratutako eremuei buruzko informazio guztia www.gazteaukera.euskadi.eus webgunean egongo da eskuragarri.

PBL Day,Mondragon Unibertsitateko ikasle ekintzaileentzat aukera bikaina

Mondragon Unibertsitateko 110 ikasle baino gehiago lehiatu ziren PBL Day jardunaldian,Orona Ideoko kanpusean,Galarretan (Hernani). Ingeniaritzako proiektu berritzaile eta ekintzaileak aurkeztu zituzten; guztira 28

Jon Lasa Galdos

Mondragon Unibertsitateko Goi Eskola Politeknikoko Ingeniaritza-graduetako 110 ikasle baino gehiagok ikasturteko lehendabiziko seihilekoan PBL (Project Based Learning) metodologiarekin garatu dituzten 28 proiektu eta maketak aurkeztu eta defendatu zituzten.Mondragon Unibertsitateak 15 baino gehiago darama benetako arazoak konpontzean oinarritutako ikaskuntza-metodo hori erabiliz hainbat arlotako ezagutzak txertatzen.Aurten,guztira,ingeniaritzako 1.,2.eta 3. mailetako 1.500 ikaslek hartu dute parte,benetako arazoei irtenbideak bilatzea ikaskuntza-metodo gisa erabili dute proiektu horiek garatzen.Guztien artean 300 proiektu inguru diseinatu dituzte.

Mondragon Unibertsitateak ematen dituen hamar ingeniaritzetako lantaldeak PBL Day eguneko edizio honetan lehiatu ziren martxoaren 18an.Irabazlearen saria 1.000 eurokoa izan zen

-Orona Fundazioak eman du-,bigarren saria 500 eurokoa,hirugarrena 300 eurokoa eta laugarrena 200 eurokoa.

Irabazleak hautatzeko,proiektuak bi fasetan ebaluatu ziren.Lehendabizi,aurkeztutako 28 proiektuak ebaluatu zituzten Goi Eskola Politeknikoko irakasleek,eta 4 onenak aukeratu.Ondoren,Orona Fundazioko,Innobasqueko,Ikerlaneko,Oronako eta Gureakeko ordezkariz osatutako epaimahaiak 4 finalistak ebaluatu zituen,sarituen hurrenkera erabakitzeko.

Hauek izan ziren lau proiektu finalistak: surf killa berri baten diseinua eta fabrikazioa; estenosi lunbarrerako irtenbideen garapena; hematologia-laborategi baten automatizazioa,eta grabitatearen indarrarekin lortutako argia (Gravity Power Light).

PBL proiekturik onenerako lehiatzeko hautatutako 28 lanak ingeniaritzaren alorreko 10 espezialitate ezberdinetako proiektuak izan dira

Proiektuak

PBL proiekturik onenerako lehiatzeko hautatutako 28 lanak ingeniaritzaren alorreko 10 espezialitate ezberdinetako proiektuak izan ziren: elektronika industriala,mekanika,energia,biomedikuntza, mekatronika,informatika,ekoteknologiak prozesu industrialetan,industria-diseinua,industria-antolamendua eta industriara aplikatutako fisika.

Proiektu horietako batzuek enpresa baten proposamenean dute abiapuntua.Horixe da Industria Antolamenduko ikasleek aurkeztutakoaren kasua,Fagor Ederlan enpresarako hornidura-katearen estrategia eratu baitute ITzerbitzuari begira.Hauek dira erakutsi diren beste zenbait lan: hematologiako laborategi baten automatizazioa, ibaiak garbitzeko gailu autonomoa,zoruak garbitzeko kart elektrikoa,ikuspen urria duten pertsonei laguntzeko gailua,larrialdi-egoeretarako zubi handigarri eta garraiagarria eta mikrograbritateko eta arlo aeroespazialeko aplikazioetarako sistema fisikoen garapen esperimentala.

Aipatzekoa da azken edizioetako emakumezkoen parte hartzerik handiena izan duela aurtengo PBL Day egunak

Ekitaldia

Ekitaldian,sariketarako hautatutako 28 proiektuak erakutsi ziren,eta ikastetxeek ere hartu zuten parte.Horri esker,DBH eta batxilergoa amaitzen ari diren gazteek aukera izan zuten, ingeniaritza arloan ikasketak egitea erabakiz gero,zenbait erreferentzia izateko.Halaber,auditoriumean bi hitzaldi eskaini ziren.Ibon Oregi surflariak eman zuen bata,eta Zuhaitz Gurrutxaga futbolari ohi eta aurkezleak bestea.Hitzaldi horietan beren esperientziei,ikaskuntzari,motibazioari,talde-lanari eta diziplinari buruz mintzatu ziren -PBL ikaskuntza-metodoak jasotzen dituen trebetasunak guztiak-. Jardunaldia 08:30ean hasi zen.Mondragon Unibertsitateko Goi Eskola Politeknikoko irakasleez osatutako epaimahaia goizeko 11:00k arte izan da standetan.Ordu horretan,enpresetako ordezkariek hartu zuten txanda.Azkenik,hitzaldien ondoren,sari-banaketa egin zen,13:30ean auditoriumean.

PBL eredua

Benetako arazoak konpontzean oinarritzen den ikaskuntza-metodoa da PBL,eta Mondragon Unibertsitatea aitzindaria da Estatuan eredu ho-

ri erabiltzen.Ezagutzak etorkizunean egingo duten modu berean aplikatzea da hezkuntza-eredu horren xedea: arazoak aztertu eta konpontzeko ikasturtean zehar landu dituzten ezagutza-eremuak integratuta.

Zeharkako gaitasunak jorratzeko aukera ere ematen du ereduak,hala nola talde-lana,komunikazioa,lidergoa eta abar.Benetako arazoak konpontzea abiapuntutzat hartuta,eginez ikastea eta trebatzen ikastea da PBL metodoaren funtsa.Esperientzia horrek aberastu egiten du ikasleen eta enpresen jarrera profesionala.

Irabazleak

❚ PROIEKTU ONENAREN SARIA: Surf killa berri baten diseinua eta fabrikazioa.

Prozesu Industrialetako Ekoteknologien Ingeniaritzako 3.mailako Egoitz Olaizola,Luis Guerricagoitia,Mikel Ubiria eta Luiza Ferreira ikasleek Surf-foil jasangarriaren prototipo bat diseinatu, fabrikatu eta baliozkotu da,azaleratzen ari den kirola sustatzeko eta,aldi berean,ingurumen-inpaktua minimizatzeko.Proiektuaren ardatza da eraginkortasun hidrodinamikoaren,egituraren egonkortasunaren eta iraunkortasunaren optimizazioa,material arinak eta fabrikazio-prozesu aurreratuak hautatuta.Elementu Finituen Metodoa (MEF) eta Jariakin Konputazionalen Dinamika (CFD) bezalako simulazio konputazionalak erabili ziren egituraren osotasuna eta elkarrekintza jariakorrak ebaluatzeko.Prototipoa eraikitzeko hainbat teknika eta teknologia erabili dira,hala nola husteko teknika,mekanizazioa,3D inprimaketa etab.Fabrikazio eta bideratze sistema-

ren biki digital bat Simumatik programa erabiliz garatu da,inplementazio fisikoaren aurretik prozesuaren optimizazioa errazteko.Gainera, Bizi Zikloaren Ebaluazioaren (BZA) eta Garapen Iraunkorreko Helburuen (GJH) alderdiak diseinuan txertatu dituzte baita ere.

❚ BIGARREN SAILKATUA: Estenosi lunbarrerako soluzioak garatzea.

Eneko Agirreoa,Helena Avila,Unax Gillenea,Alex Tabernero,Beñat Urriza eta Aitor Villalain Ingeniaritza Biomedikoko 2.mailako ikasleek egina. Bizkarrezur lunbarrak eskeletoa pelbisarekin lotzen du eta mugikortasunaren zatirik handiena ematen du.Estenosi lunbarrak,hodi errakideoaren estutzeak,nerbioak estutu ditzake eta beheko gorputz-adarrei eragin.Adineko pertsonetan, bizkarrezurreko kirurgiaren kausa ohikoena da.

Ikasleen proiektuaren helburua da estenosi lunbarrerako soluzio bat garatzea,behar bezala instalatzeko behar den tresneriarekin batera inplante bat diseinatuz.Ikasle taldeak kirurgiarako behar den tresneriaren protrotipo berritzaile bat diseinatu du; gaur egun ebakuntza-geletan erabiltzen diren hiru instrumentalen funtzionaltasuna konbinatzen duen tresna bat alegia.

❚ HIRUGARREN SAILKATUA: Hematologiako laborategi baten automatizazioa. Hematologiako laborategiak egunero erabiltzen dira ospitaleetan,ikerketa-zentroetan eta beste-

lako instalazio medikoetan.Laborategi hauek hainbat proba egiten dituzte gaixoaren odol laginaren analisi osoa lortzeko.Giza akatsak saihesteko,laborategi horien automatizazioa ezarri da. Horretarako,ikasle taldeak laborategi osoaren diseinu mekanikoa egin du,eta,ondoren,sistema automatizatu bat garatu dute.Diseinu horrek egungo ereduei jarraitu die,baina zenbait hobekuntza ere ezarri dira talde medikoaren beharrak asetzeko.Proiektu hau Eider Lertxundi,Leire Treviño,Maider Aresti,Olatz Alzuri eta Maialen Lazkano Ingeniaritza Biomedikoko 3.mailako ikasleek burutu dute.

❚ LAUGARREN SAILKATUA: Grabitatearen indarrarekin lortutako argia (Gravity Power Light). Gravity Power Light proiektuaren helburu nagusia energia elektrikoa modu jasangarrian eta guztiontzako eskuragarri sortzea da.Horretarako,energia potentzial grabitatorioa energia zinetiko bihurtzen da eta,aldi berean,energia elektrikoa transformatzeko sistema mekaniko bat sortu da,5 V-eko bonbilla bat pizteko aukera ematen duena.Mekanismo horrek pinoi bat erabiltzen du motor elektriko bati konektatuta,non kate batetik zintzilik dagoen masa batek pinoia birarazten duen eta mugimendu horrekin bonbilla pizteko adina energia elektriko sortzen den.Alde mekanikoaz gain,ultrasoinu sentsorea eta kodetzailea erabili dira pisuaren posizioa eta ardatzaren abiadura zehazteko.Gravity Light lanpara sortzeko erabilitako materialak,elementu komertzialez gain,egurrerako,aluminiorako eta 3D inprimaketako plastikorako.Proiektu hau diseinu sinple eta merke batekin sortu da,sarbide elektrikoa mugatua den eremuetan bereziki erabilgarria izateko. Hori da Libe Aguirre,Hisham Garate,Asier Irazabalbeitia,Urko Muriel eta Oier Urbizuren proiektua.Prozesu Industrialetako Ekoteknologien Ingeniaritzako 1.mailakoak.

Beste sari batzuk

Aurten,lehenengo aldiz,antolatzaileek ekintzailetza saritu dute.Hala,sari berezia,zortzigarrena,sortu dute proiektu ekintzaileenari aitortza egiteko.Bestalde,ikasleen saria,bideo aurkezpen onenaren saria eta poster onenaren saria ere banatu dira.Aipatzekoa da,azken edizioetako emakumezkoen parte hartzerik handiena izan duela aurtengo PBL Day egunak.

Izena eman dezakezu MAKE IN!-en

Zabalik dago MAKE IN! Ekintzailetza Industriala programaren 4.ediziorako izen-emate epea

Jon Lasa Galdos

MAKE IN! Debabarrena eskualdeko industriaren etorkizuna bultzatzea helburu duen ekimena da,Debegesa Garapen Agentziak eskualdeko ekintzailetzari laguntzeko beste eragile batzuen eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin antolatutakoa.

Startup parte-hartzaileak hautatzeko prozesua martxoan zehar egin zen,programa apirilaren 30ean hasiko da,eta maiatzaren amaierara arte iraungo du.Prestakuntza-saioak apirilaren 30ean,maiatzaren 8an,16an eta 23an egingo dira.Izen-ematea helbide honetan dago zabalik. Apirilaren 25a izango da programan izena emateko azken eguna.Hura industriari lotutako Startups edo enpresa-ekimenei eta “seed” edo “seed aurreko” fasean daudenei zuzenduta dago,baldin eta gutxieneko produktu bideragarria edo eraikitzen ari dena badute.Garrantzitsua da kontuan hartzea programara aurkezten diren ekimenek osagai teknologikoak edo negozio-eredu berritzaileak izan behar dituztela,esparru honetara lotutakoak: fabrikazio gehigarria,ikusmen artifiziala,RV/RA,robotika,IA,Big Data eta IoT. Programak hainbat abantaila eskaintzen dizkie parte-hartzaileei: erreferentziazko industria-sare baterako sarbidea (BPTD elkartea),bezero potentzialetarako sarbidea,talenturako sarbidea,mentorizazio pertsonalizatua sektoreko adituekin,laborategi espezializatuak,lan-espazioak,prestakuntza eta ekitaldiak,inbertitzaileentzako sarbidea eta finantzaketa…

Industria-enpresekin harreman zuzena duen programa

Aurreko edizioetan parte hartu duten pertsonek inguruko enpresa industrialekin dagoen harreman zuzena nabarmentzen dute,eta horrek balio handiko kontaktu-sare bat ehuntzeko aukera ematen du,baita lankidetza-proiektuak garatzeko aukera ere.% 100 Startupsetara bideratutako programa da,eta parte hartzen duten enpresen tipologiaren arabera egokitzen da.

Programak adituek eskainitako klaseak ditu finantza-kudeaketan,marketinean,inbertsio-funtsetan,besteak beste,eta mentoring-saioak Debabarreneko industria-enpresen CEOekin.Gainera, programa ixtean,proiektuaren pitching bat egiten da,eskualdeko enpresetako ordezkariak bertan direla.Prestakuntza-saioak hilabete baten egiten dira ostiral goizetan,Debegesako egoitzan. “Inguruko industria-azelerazioko programa indartsuenetako bat da,trebatzaile eta aholkulari-enpresa gisa dugun laguntzaile-sareari esker.Horiei esker,programak irauten duen aldian parte hartzen duten enpresek beren negozioaren 360º-ko ikuspegia dute,hobetzeko,finantzatzeko eta komertzialak izateko aukerak identifikatuz “,azaldu du Cristina Zumetak,Berrikuntza,Ekintzailetza eta Enpresa Saileko arduradunak.Make in! programak enpresa handiek hartzen dute parte: Garriguesek,Elkargik, Easo Venturesek,ieTeamek,Sabadellek,Mongragón Corporationek,Think On Marketingek,Coben Groupek eta Startek.Programa,Gipuzkoako Foru Aldundiko Ekonomia Sustapeneko,Landa Inguruneko eta Lurralde Orekako departamentuak babesten du diruz.

BerriUp-en 20.deialdia enpresa berrientzat

BerriUp-ek startupak aukeratzeko eta bizkortzeko 20.deialdia egiten du, aukeratutako enpresen arrakasta bermatzeko hobekuntzak sartuz

Jon Lasa Galdos

Berriup-ek bere 20.deialdia zabaldu du startupak aukeratzeko eta bizkortzeko.Eskaerak aurkezteko epea zabalik dago eta datorren apirilaren 27ra arte luzatuko da, www.berriup.com webgunean eskuragarri dagoen inprimakiaren bidez. Horretarako,BerriUp etengabeko harremanetan dago bere sektoreko hainbat korporaziorekin, startupei beren proiektuak garatzen laguntzeko eta azelerazio programan merkaturako sarbidea lortzeko.

BerriUp,2025ean bere hamargarren urteurrena ospatzen ari dena eskualdean ekintzailetza eta berrikuntza sustatuz,bosgarren aldiz lankidetzan aritu da Rural Kutxarekin,Euskadin,Nafarroan eta Errioxan presentzia duen finantza-erakunde nagusiarekin.Gainera,bigarren aldiz,deialdiak Deustuko Unibertsitatearen laguntza izan du,15 urte baino gehiago daramatzana ekintzailetza eta berrikuntza sustatzeko unitate batekin: Deusto Emprende.Eta bigarren aldiz,Artizarra Fundazioak bat egiten du mugimenduarekin.Fundazio honek eragina sortzen duten eta eskualdea sozialki eta ekonomikoki eralda-tzen duten ekimenak sustatzen eta onartzen ditu,konpromiso pertsonal,arduratsu eta iraunkorrean oinarrituta. Azpimarratzekoa da BerriUp-ek Artizarra Fundazioaren zein Stellum Capital-en ekosistemekin estuki lan egiten duela,eta horiekin bat egiten duela startupekin egiten diren prozesu guztien arrakasta bermatzeko.

BerriUp,programaren hogeigarren edizio honetan,startup-ak ideia berritzaileekin laguntzen dituzten proiektu ekintzaileak bilatzen ari da. Aurreko edizioetan bezala,hautatutako proiektuek tutore eta adituen onura izango dute, proiektu bakoitza bereziki garrantzitsuak diren arlo eta gaietan gidatuko dutena,sustatzaileei beren negozio-proiektu berria abiarazteko beharrezko ezagutzak emanez.Azelerazio-proze-

suak 16 asteko iraupena izango du,eta ekimenek hainbat abantaila izango dituzte,hala nola, finantzaketa espezializatua eskuratzeko aukera, bai akzio finantzarioan,bai finantzaketa tradizionalean,prestakuntza-baliabideak eta ideiak garatzeko espazioak.

www.berriup.com webgunean eskuragarri dagoen inprimakiaren bidez parte hartu ahal izango dute enpresa berriek deialdian

Ekimen bateratu hau Rural Kutxaren Gizarte Ekintzak laguntzen duen arlo nagusietako batean ere sartzen da: ekintzailetza eta berrikuntza sustatzea.Rural Kutxako Ekintzaileentzako Línea Inicia arduradun Víctor Iriarterentzat,“BerriUp-ekin egindako lankidetza honek ekintzailetasunarekiko eta hazteko ahalmena duten beren ideiak eta proiektuak negozio-errealitate bihurtzeko konpromisoa dutenekin dugun konpromisoa indartzen du”.

Amaia Jugo,Artizarra Fundazioko zuzendariaren hitzetan,"enpresa komunitatea eta DNA ekintzailea sendo eta errotua duen eskualdea gara.Baina ekintzailetza hori sustatzen duen ekosistema bat behar dugu.Bazkide bikainak ditugu hor,BerriUp erakundea.Gainera,gure eskualdean enpresak eta erabakiguneak eduki behar direla uste dugu,zalantzak ondo mantentzen baditugu enpresei hazteko eta finkatzeko aukera ematen dien ingurune egokia".

Garbiñe Henryk,Deustuko Unibertsitateko Berrikuntza eta Ekintzailetza Zuzendariarentzat, "Deusturentzat,lehiaketa honetan,Rural Kutxa, Artizarra Fundazioa eta BerriUp bezalako eragile nagusiekin lankidetzan parte hartzeak,kul-

tura ekintzailea,berrikuntza eta ekintzaileei laguntzeko konpromisoa berresten du". Bere aldetik,Joy Okuyamak,BerriUp-eko Proiektu zuzendariak,azpimarratu duenez,"elkarlan honek berrikuntzaren eta eragin sozialaren alde dugun konpromiso irmoa islatzen du,ekintzailetza hazkundearen eragile gisa sustatuz,talentuan eta proiektu eraldatzaileen garapenean inbertitzen duten eragileekin elkarlanean aritzen garelako"."10 urte ospatzen ari gara kolaboratzaile handiz inguratuta,eta talde onenei laguntzeko grina berdinarekin jarraitzen dugu,ideiak hazten laguntzen eta ekosistema sendo eta aberasgarri batekin konektatzen",azpimarratzen du.

Eskaerak aurkezteko epea zabalik dago eta datorren apirilaren 27ra arte luzatuko da

Deialdi honetarako eskaerak aurkezteko epea zabalik dago jada,eta datorren apirilaren 27ra arte luzatuko da eskaera orriaren bidez eta kolaboratzaile bakoitzaren webgunean.Proposamenak aurkezteko epea amaitzen denean, epaimahai espezializatu batek proiektu finalistak aztertu eta hautatuko ditu,eta euren ideiak aurkeztuko dituzte ekainaren 20an Donostian egingo den ekitaldi batean.

Artizarra Fundazioari buruz

Artizarra Fundazioa irabazi asmorik gabeko fundazioa da,Euskal Herriko eta Nafarroako profesional eta ekintzaile talde batek sortua,Euskadi eta Nafarroako garapen ekonomiko eta sozialari laguntzeko helburuarekin.Bere jarduera nagusiak honako hauek dira: enpresa askearen printzipioa sustatzea eta garatzea,inbertsio-ekimena sustatzea negozio berritzaileak sortzeko eta enpresen epe luzerako hazkundea eta iraunkortasuna sustatzea.Fundazioak ekonomiari ekarpena egin nahi dio Euskadin eta Nafarroan berrinbertsioaren bidez eta gizarte-proiektuak gauzatuz. Informazio gehiagorako: https://artizarra-fundazioa.org/

Deusturi buruz

Deustuko Unibertsitatea,Deustuko Ekintzailetza Ereduan oinarrituta eta Deusto Emprenderen bitartez,Berrikuntza eta Ekintzailetza Unitatearen bitartez,berrikuntzaren eta ekintzailetzaren bultzatzaile,dinamizatzaile eta bozeramailea da Unibertsitate Komunitatea eta bere ingurua osatzen duten talde ezberdinen artean -enpresak,erakunde publiko eta pribatuak,inbertitzaileak-.Deusto Emprenderen helburua pertsonei beren bizitzan zehar laguntzea da,ekintzailetzaren eta berrikuntzaren kultura bultzatuz Unibertsitate barruan zein kanpoan. Informazio gehiagorako: www.emprendimiento.deusto.es

Rural Kutxari buruz

Rural Kutxak,tokiko finantza-erakunde liderrak, ekintzailetzari eta eskualdeko garapen ekonomikoari laguntzeko konpromiso sendoa du. Proiektu ekintzaileentzako laguntza-lerro zehatz bat du: Ekintzaileentzako Línea Inicia.Lerro honek lehentasunezko baldintzetan aholkularitza eta finantzaketa eskaintzen ditu Nafarroan, Errioxan eta Euskadin garatzen diren ekintzailetza-ekimen guztietarako. Informazio gehiagorako: https://www.ruralkutxa.com/es/autonomosemprendedores/poner-marcha-negocio

BBCko ikasle Victoria Graells, Martiko 2025 Erronkako irabazle

“Quackísimo” proposamenak,Frantziako gastronomiaren tradizioan eta historian inspiratuta,Martiko beka bat jaso du ikasturte honetarako,4.995 euroko balioa duena

Martxoaren 20an,Basque Culinary Centerren egin zen Martiko Erronkako finala,Martikoren aldetik.Hamaika urtez,lehiaketa gastronomikoak ahate produktuekin egindako sukaldaritza eskaintza aintzatetsi du.Basque Culinary Centerreko Gastronomia eta Sukaldaritza Arteen graduko hirugarren mailako ikasleei zuzenduta dago,gastronomiaren munduan prestakuntza eta heziketa lagundu eta sustatzeko helburuarekin. Edizio honetako irabazlea 21 urteko Victoria Graells kataluniarra izan zen,jatorriz Bartzelonakoa,eta "Quackísimo" platera aurkeztu zuen. Frantziako gastronomiaren tradizioan eta historian inspiratua da platera,produktuarekiko errespetua eta osagaien erabilera onenari arreta berezia jarriz egina.Oso-osorik ahateari bideratutako platera,hortik datorkio Quackísimo izena."Denboran goi-sukaldaritza moldatu duten teknika eta errezeta klasikoei omenaldia egitea zen nire asmoa,baina nire erara berrinterpretatzea,Martiko produktuak erabiliz",hausnartu zuen Graellsek.

Epaimahaiaren erabakiaren ostean,lehiaketako irabazleari 2024/2025 ikasturterako Martiko beka bat eman zitzaion,4.995 euroko balioa duena.

Epaimahaiak aurkeztutako plateren kalitatea nabarmendu du,bai teknikoki eta baita sukaldaritza aldetik,baita prestaketa eta aurkezpena ere

Ahatearen deribatuekin egindako sorkuntzak

Erronka honen ediziorik nazioartekoena izan zen aurtengoa,Mexiko (2),Portugal,Bulgaria eta Bartzelonako bost ikasle finalistak izan zirelarik. Bost finalistak,irabazlearekin batera,Victoria Graells,hauek izan ziren: Antonio Cabral,Lisboakoa,“Tres Joyas / Hiru Bitxi” platerarekin; Micheline Rage,Mexikokoa,“Donde el agua nos

Jon Lasa Galdos

encuentra / Urak aurkitzen gaituen lekuan” lana sortu zuena; Ruen Kazandzhiev,Bulgariakoa,“El cuento del abuelo / Aitonaren ipuina” lanarekin; eta Miguel Patricio González,Yucatángoa,Mexikokoa,“Ofrenda a Martiko / Martikori Eskaintza” izeneko postrearekin.Guztiek ahate produktuekin egindako proposamenak aurkeztu zituzten, hala nola magret,foie gras freskoa edo mi cuit. Epaimahaia honako aditu hauek osatzen zuten: Ángel Fernández de Retana,Basque Culinary Centerreko sukaldaritza irakaslea; AZ Gastronomiako sukaldari eta aholkulari Aitzol Zugasti; eta Martikoko I+G zuzendari eta korporazioko zuzendari Luis Brea.Guztiek sorkuntzaren kalitatea nabarmendu zuten,bai teknikoki,bai sukaldaritza aldetik,bai haien prestaketa eta aurkezpena ere. Break adierazi zuenez,"Martikorentzat zirraragarria da belaunaldi berriek ahatea bezalako produktu tradizionalak eta sukaldaritza baliotsuekin lan egiten duten arreta eta profesionaltasuna ikustea,urtero eskaintza original eta berritzaileak eskaintzea lortuz".Gaineratu zuenez, "eskerrak eman nahi dizkiegu egindako esfortzua eta dedikazioagatik,eta uste dut gastronomiaren etorkizuna esku onetan dagoela egiaztatzen ari den talentuarekin.Harro gaude lehiaketa honen bidez sustatu eta parte hartu ahal izateaz".

Beste lau finalistak

Micheline Rage Musik,21 urtekoa,jatorriz Mexikokoa,gastronomia ikastea erabaki zuen,"artearekiko zaletasuna besteentzako esperientzia bat sortzeko aukerarekin batu dezakedan modua delako"."Urak aurkitzen gaituen lekuan" platera aurkeztu zuen,bere familian inspiratuta,"beti elkar babestu eta lagundu izan dugun moduan".Micheline Rage-k bide berriak urratzen,harritzen eta hunkitzen dituen kontzeptua garatzea du helburu,baina,aldi berean,osagaien funtsa eta bakoitzak daraman historia errespetatzen duena. Ruen Kazandzhiev-ek,21 urtekoak eta Bulgariakoak,"Aitonaren ipuina" platera aurkeztu zuen, bere aitona,bere bizitzako pertsona garrantzitsuenetako bat,omentzeko."Bera izan zen sukaldaritzarako pasioa eta nire ezagutza guztiak nire prestakuntza profesionalaren aurretik piztu zituena.Nire platera bere bizitzaren eta bere janari gogokoenen irudikapena da,baina modu sofistikatuagoan egina",azaldu zuen.

Basque Culinary Center-en ikastea erabaki zuen “munduan beste inon ez dagoen prestigioagatik”.Eta amesten du,maila profesionalean,bere plater eta ideien bitartez bulgariar gastronomiaren garrantzia eta maila munduari erakustea.

Martiko Erronka hamaikagarren ediziora iritsi da,gastronomiaren

munduan prestakuntza eta heziketa sustatuz,Mexiko (2), Bulgaria,Portugal eta

Bartzelonako bost finalistarekin

Antonio Cabralek,23 urtekoak eta Lisboakoak, "Tres Joyas" platera sortu zuen,Martikoren lanetan inspiratutako platera,"harri bitxiak ateratzen dituen meatzari trebe baten parekoa". "Jaki hau hiru harribitxiri -bihotza,foie grasa eta magret- eta horiek ahalbidetzen dituztenen lanari omenaldia da,hazkuntzatik hautaketara eta xehetasun guztietan arreta jarriz",azaldu zuen.

Miguel Patricio González Camposek,22 urtekoak Yucatángoak (Mexiko),"Ofrenda a Martiko" platera aurkeztu zuen,maien pilota jokoan eta kakaoaren ekitaldian inspiratuta.Martiko Erronkari dagokionez,sormena sustatzeko eman dion aukera eta erronka bat dela nabarmendu zuen.Miguel Patriciok karrera hori egitea aukeratu,zuen bere ustez "azken urteotan munduko lotura komun handiena gastronomia delako.Horren bidez adieraztea gustatzen zait".

Martikori buruz

Martiko ahate eta keztutako arrain produktuak ekoizten dituen elikagaien enpresa bat da. Martiko %100 familiako enpresa bat da,gourmet elikagaien merkatu nazionalean liderra,36 herrialde baino gehiagotan duen presentzia. Martikok hiru produkzio zentro ditu Nafarroan kokatuta,eta handik banatzen ditu bere produktuak.Enpresak konpromiso irmoa du elikagaien segurtasunarekin,berrikuntzarekin eta produktuen kalitatearekin,baita animalien ongizatearekin eta lurrarekiko errespetuarekin ere.

Oronozko LH zentro berria laster eraikitzear

Oronozko lanbide heziketako zentro berriaren eraikuntza abenduan hasiko da,eta hasierako 13 prestakuntza-ziklo eskainiko dira

Jon Lasa Galdos

Oronoz Mugairi lanbide-heziketako zentro berriaren eraikuntza-lanak 2025eko abenduan hasiko dira.Programa Baztan-Bidasoa eskualdeko udalek eta zentroek aurkeztutako proposamenetan oinarrituko da,eta,guztira,lanbide-heziketako 13 ikastaro presentzial izango ditu.Eraikuntza-lanak 2028ko ekainerako amaituko dira,eta Oronoz zentroa 2028-2029 ikasturtean hasiko dela aurreikusten da.

Hezkuntza Saila eta Baztan-Bidasoa eskualdeko udalak eta prestakuntza-zentroak apirilaren 1ean bildu ziren azken hilabeteotan adostu den akordioa ixteko,2025erako Nafarroako Aurrekontu Orokorrak onartzeko,Nafarroako Gobernuaren eta EH Bilduren arteko aurrekontu-akordioan oinarrituta.Akordioak beharrezko baliabideak eta zentroa eraikitzeko egutegi bat bermatzen ditu, eskaintzaren adostasun bidezko birbideratzearekin batera,lanbide heziketako zentro berriaren finantzaketa bermatzeko,foru-gobernuaren aurrekontu-lehentasunen barruan.

Hezkuntza Ministerioak iragarri du lizitazio berrirako aurrekontua 24.771.397 eurora igoko duela, metro koadroko kostua 2.100 eurora igoz.Gogoratu behar da iaz porrot egin zuen lizitazioaren metro koadroko kostua 1.770 € izan zela.

Horrela,proiektuaren garapen-egutegiaren arabera,eraikuntza-lanen lizitazio-prozesua uda amaitu baino lehen abiarazi ahal izango da,eta eraikuntza-lanak 2025eko abenduan edo 2026ko urtarrilean hasiko dira.

2024ko martxoan,Hezkuntza Sailaren Kontratazio Batzordeak lizitazioa bertan behera utzi behar izan zuen,zentro berria eraikitzeko inongo enpresak eskaintzarik aurkeztu ez zuela jakin ondoren. 23.886.214 euroko balioa duen lizitazioa.

13 prestakuntza ziklo

Oronoz Mugairi CIP programa berriak Bulegoko Informatika eta Metalezko Fabrikazioako Oinarrizko Graduko ikastaroak barne hartuko ditu. Maila ertainean,Oronozek Kudeaketa Administratiboa,Mantentze Elektromekanikoa,Erizaintzako Zaintza,Mekanizazioa eta Ekoizpen Agroekologikoa ikastaroak eskainiko ditu.Zentroak Basogintza eta Ingurune Naturalaren Kudeaketako Gradu Aurreratua ezarriko du Agroekologia Ekoizpen Ertaineko prestakuntza zikloko ikasleen lehen promozioa amaitutakoan,eskualdeko hezkuntza,enplegu eta gizarte beharrek justifikatzen badute.Hezkuntza Sailak beharrezko espazioak eta ekipamendua planifikatuko ditu,eta zentroa ireki eta bi urtera prest egongo dira. Maila Aurreratuan,Oronozek Administrazio eta Finantzetako,Mekatronika Industrialeko,Gizarte Integrazioko eta Kudeaketa Laguntzako ikastaroak eskainiko ditu (urtebeteko moduluak).Era berean,Ostatu eta Garbiketa Laguntzaileentzako Lanbide Heziketa Bereziko zikloa eskainiko du. Bestetik,Ingurune Natural eta Aisialdiko Orientazioko Erdi Mailako prestakuntza ikastaroa Lekarotz Institutuan eskainiko da.

Bi LHko gradu berri onartuta Nafarroan

Komunikazio Bitartekaritza eta Lanen Antolaketa eta Kontrolari buruzko bi lanbide-heziketako bi gradu berriren egitura eta curriculuma onartu dira Jon Lasa Galdos

Martxoaren 26ko saioan,Nafarroako Gobernuak bi foru-dekretu onartu zituen,Komunikazio Bitartekaritza eta Eraikuntza Lanen Antolaketa eta Kontrolari buruzko lanbide-heziketako bi ikastaro berriren egitura eta curriculuma ezartzen dituztenak.Dekretu hauek bi arlo horietako langile tekniko edo goi-mailako teknikarien gaitasunak eta prestakuntza-bideak definitzen dituzte. Horrela,eskualdeko gobernua estatu mailan indarrean dauden errege-dekretuak egokitzen ari da,Nafarroarentzat bereizgarriak diren elementuak txertatuz,graduatuek beren lana beteko duten lan- eta lanbide-testuinguruari lotutakoak.Bi titulu berriak Hezkuntza Sailak Nafarroako lanbide heziketako sistema gizartearen eskakizun eta beharretara egokitzeko egiten ari den etengabeko ahaleginaren barruan daude. Bi kasuetan,prestakuntza-ziklo hauek irakasten diren lanbide-heziketako zentroek irakaskuntzaprograma bana garatuko dute ezarritako lanbidemodulu desberdin bakoitzerako.Behar bereziak dituzten ikasleentzako edukien egokitzapena, prestakuntza digitala eta irakasten diren edukien genero-ikuspegia ere kontuan hartzen dira.Prestakuntza ziklo hauek enpresa edo erakunde pareko batean prestakuntza-aldi bat barne hartuko dute.

Komunikazio Bitartekaritzan Gradua

Komunikazio Bitartekaritzan gradua gor,gor-itsu eta entzumen-urritasuna duten pertsonentzat, gaztelaniazko zeinu-hizkuntzaren erabiltzaileentzat edo komunikazio,hizkuntza eta hizketa arazoak dituzten pertsonentzat komunikazio-bitartekaritza esku-hartzeak garatzera dedikatzen diren profesionalak prestatzera bideratuta dago; baita taldea sustatzeko programak,komunikazio sistema alternatiboak eta gizarte kontzientziazioa ere. Titulu hau 2.000 orduko goi-mailako lanbide-heziketako programa baten bidez lortzen da,Soziokultura eta Komunitate Zerbitzuen lanbide-taldean sartuta.

Titulu hau lortzen dutenek gorrei,gor-itsuei,entzumen-zailtasunak dituztenei eta komunikaziozailtasunak dituzten pertsonei zuzendutako zerbitzuen sektorean lan egin dezakete,osasunean, hezkuntzan,gizarte- eta enplegu-arloan,arlo psikosozialean eta oinarrizko kudeaketa-laguntzan.Komunitate-zerbitzuen sektorean ere lan egiten dute,komunitate-garapenaren eta talde horien arteko aukera-berdintasunaren sustapenaren arloetan.Lantokian,garapen-eragile,bideratzaile profesional,gizarte-bitartekari,hezitzaile edo itsu edo gor-itsuentzako hezkuntza-laguntzaile tekniko gisa jarduten dute.

Eraikuntza Lanen Antolakuntza eta Kontroleko Gradua

Eraikuntza Lanen Antolakuntza eta Kontroleko Goi Mailako Teknikariaren tituluak eraikuntza eta ingeniaritza zibileko proiektuak antolatzeko,baliabideak kudeatzeko,lan-guneak koordinatzeko eta egindako lan-unitateak kontrolatzeko gaitasun orokorra emango du,proiektuaren zehaztapenen,eraikuntza-plangintzaren,jasotako argibideen,aplikagarri diren araudien eta kalitateari, segurtasunari,laneko osasunari eta ingurumenari buruzko ezarritako baldintzen arabera.

Bertako LHren aldarrikapena, Euskaditik

Euskadik Lanbide Heziketako bere eredua aldarrikatu du,hezkuntzaren, enpresaren eta iraunkortasunaren arteko zubi gisa

Jon Lasa Galdos

Begoña Pedrosa Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak Lanbide Heziketak eraldaketa ekonomikoaren,gizarte-kohesioaren eta aurrerapen kolektiboaren eragile gisa duen funtsezko eginkizuna defendatu zuen apirilaren 8an,Guggenheim Bilbao Museoan egin zen Lanbide Heziketako Nazioarteko Biltzarraren irekieran.

Kongresu hau Imanol Pradales lehendakariak bultzatutako "Euskadi Globala" estrategiaren barruan kokatzen da.Etorkizuneko nazioarteko erronka handien aurrean Euskadiren posizionamendua indartzea du helburu estrategia horrek.Testuinguru horretan,aukerak sortzeko,produkzio-sarea indartzeko eta garapen-eredu bidezkoagoa,berritzaileagoa eta jasangarriagoa eratzeko tresnarik indartsuenetako bat da Lanbide Heziketa.

"Etorkizun global,digital,inklusibo eta iraunkorrerako gakoak" lelopean,19 herrialdetako adituek gogoeta egin zuten egun gertatzen ari diren trantsizio nagusiei buruz (batez ere trantsizio digitala eta trantsizio ekologikoa) baita Lanbide

Heziketari eragiten dion Europak bizi duen egoera aldakorrari buruz ere.

Pedrosak azaldu zuen Lanbide Heziketa "giza potentzialaren eta produkzio-errealitatearen arteko zubia” dela,“ikaskuntzaren eta berrikuntzaren arteko,ikasgelaren eta enpresaren arteko zubia".

Halaber,"bokazioak inspiratuko dituen,talentua aktibatuko duen eta pertsonak ahaldunduko dituen" Lanbide Heziketaren beharra azpimarratu zuen,"ikasleek euren etorkizuna erabakitzeko tresna baliagarriak izan ditzaten".

Sailburuak nabarmendu zuenez,Lanbide Heziketako euskal eredua,nazioartean bere bikaintasunagatik,berrikuntzagatik eta lurralde-sustraitzeagatik aitortua dena,ez da soilik hezkuntza-politika bat,baizik eta herriaren aldeko apustua,gizartea bere osotasunean eta funtsezko sektore estrategikoak inplikatzen dituena.Ildo horretan,enpresamunduarekin aliantzak ehuntzen jarraitzearen garrantzia azpimarratu zuen,eta euskal Lanbide Heziketak enpresei eta erakundeei,bereziki ETEei, berrikuntza- eta ekintzailetza-prozesuetan laguntzeko konpromisoa hartu izana nabarmendu zuen. Jorratutako erronken artean,iraunkortasuna aipatu zuen ezinbestekotzat,"erantzun kolektiboak,ekoizpen-prozesu iraunkorrak eta lan egiteko eta erabakiak hartzeko modu berri bat behar baititu.Lanbide Heziketak prestakuntzatik barneratzen lagundu behar ditu lan egiteko modu horiek".

Horrekin batera,digitalizazioa aldaketa-bektore handienetako bat dela adierazi zuen.Adimen artifiziala hedatzen ari den heinean,Lanbide Heziketak "pertsona guztiek espiritu kritikoa,etikoa eta etengabe egokitzeko gaitasuna duten ingurune digital konplexuetan moldatzeko beharrezko gaitasunak eskuratzea bermatu behar du",defendatu zuen sailburuak.

Pedrosak Eusko Jaurlaritzak hasierako Lanbide Heziketarekin duen konpromisoa berretsi zuen, Hasierako Lanbide Heziketa “integral eta ekitatibo

bat” lortzeko konpromisoa,eta kolektibo ahulenen hezkuntza-aukerak indartuko dituen Hasierako Lanbide Heziketa berri baten garapena iragarri zuen.Gogorarazi zuen 50.000 pertsonak baino gehiagok ikasten dutela gaur egun Lanbide Heziketa Euskadin,zentro integratuen sare sendo baten,nazioartekotze-proiektuen eta Tknikaren laguntzarekin (Euskadiko Lanbide Heziketaren Ikerketa Aplikatuko Zentroa).

Era berean,irakasleek eraldaketarako funtsezko eragile gisa duten zereginari balioa eman zion,eta haien lidergoa aitortzeko eta garapen profesionalean laguntzeko deia egin zuen.

Euskadiko Lanbide Heziketak nazioarteko duen lidergoa indartu zuen Bilbon egindako kongresuan "Etorkizun global, digital,inklusibo eta jasangarrirako gakoak" izenburupean

Lankidetza eta esperientzien trukea

Topaketaren aurretik,Euskadiko Lanbide Heziketaren Ikerketa Aplikatuko Zentroa bisitatu zuten,bertaratutakoek Bizkaiko Lanbide Heziketako zentroak bisitatu ahal izan zituzten.Apirilaren 10ean,Europako proiektuak zabaltzeko jardunaldia egin zen Bilboko Iberdrola Dorrean.

Topaketaren helburu nagusia nazioartean ezagutza eta praktikak trukatzeko gune bat sortzea zen.Lanbide-heziketako bikaintasunaren Europako ekimenarekin bat,Lanbide Heziketako prestakuntza-funtzio hutsak baino egiteko gehiagoren garrantzia nabarmenduko zuten. Aldi berean,lankidetzarako nazioarteko plataformak sustatu ziren eta esperientziak trukatu ziren. "Hezkuntzak eta,bereziki,Lanbide Heziketak dakarten erronkarekin bat gatoz.Hezkuntza Sailaren eremutik haratago doa,gizarte osoa eta hainbat arlo instituzional barne hartuz "azaldu zuen Pedrosa sailburuak.

Nazioarteko 120 parte-hartzaile baino gehiago bildu ziren,bikaintasuneko sare europarretatik etorriak,hala nola WFCP (World Federation of Co-

lleges and Polytechnics),EARLALL (European Association of Regional & Local Authorities for Lifelong Learning),EfVET(European Forum of Technical and Vocational Education and Training) eta CoP CoVE (Community of Practice Centres of Vocational Excellence).Kongresuak euskal Lanbide Heziketaren dimentsio globala berretsi zuen horrela,lurraldean errotua,mundura irekia eta pertsonen eta gizartearen zerbitzura dagoen hezkuntza-eredu bati erantzuten diona.

'Euskadi Globala' estrategia

Eusko Jaurlaritzak Euskadi Globala estrategiaren oinarriak partekatu zituen Madrilen egindako gosari diplomatiko batean,Euskadiren nazioarteko loturak indartzeko topagune gisa balio izan zuena.Euskal ordezkaritzak Madrilen duen egoitzan egindako topaketan,Ander Caballerok,Kanpo Harremanen idazkari nagusiak,azpimarratu zuen garrantzitsua dela legegintzaldiko lan-ildoak beste herrialde batzuetako ordezkariekin partekatzea eta,horrela,lankidetza-arlo posibleak aztertzea.

Gosarira bertaratutakoen artean izan ziren,besteak beste,Pamela Preusche Alemaniako Gai Politikoetako ministroa,José De Pierpont Belgikako ministro kontseilaria eta Eduardo Ávila Navarrete Kolonbiako enbaxadorea. Nazioarteko beste ordezkari batzuk ere izan ziren,hala nola Charlotte Brial,kabineteburua eta Frantziako kontseilari politikoa; Jorge Sánchez Cataño,Mexikoko Nazioarteko Lankidetza Gaietarako arduraduna; eta Srinka Parry-Jones eta Francisco Álvarez,Erresuma Batuak Espainian duen enbaxadako ordezkariak.

Zer da hobe, masterra ala graduondokoa?

Bi ikasketa mota hauen arteko ezberdintasunak azalduko ditugu jarraian,askotan nahasten baitira beren ezaugarriak

Unibertsitateko Aldizkaria

Dagoeneko unibertsitateko titulua baduzu,eta zure ezagutzak arlo jakin batean sakondu nahi badituzu,edo gai zehatz batean espezializatu nahi baduzu,baliteke zure buruari galdetzea zein den zuretzat prestakuntza egokia.Aukerarik ohikoenak masterra edo graduondokoa dira,baina askotan bi horien inguruan nahasmena dagoenez,artikulu honetan haien arteko ezberdintasunak azalduko ditugu,zuretzat egokia aukeratu dezazun.

Graduondoko ikasketak hainbat programa espezializatu biltzen ditu,masterretatik hasi eta ikastaro labur eta diplometara

Zer behar da masterra edo graduondokoa ikasteko?

Lehenik eta behin,garrantzitsua da master baten eta graduondokoaren arteko aldea ulertzea,hori baita nahasmen-iturri nagusia.Biak goi-mailako hezkuntza-programak dira,unibertsitateko titulua lortu ondoren egiten direnak.

Masterra arlo zehatz batean sakontzen duen ikasketa programa espezializatu bat da eta normalean urtebete edo bi urte irauten du.Titulua

lortzeko,tesi edo ikerketa-proiektu bat aurkeztea beharrezkoa izan ohi da. Dena den,graduondoko ikasketak kontzeptu zabalagoa dira,masterrak zein beste espezializazio eta goi-mailako prestakuntza programak barne hartu ditzaketelako.Adibidez,espezializazio diplomak,aditu ikastaroak eta doktoretzak.

Baina zer behar da masterra edo graduondokoa ikasteko?

❚ MASTERREAN SARTZEKO

BALDINTZAK.

Prestakuntza honetara sartzeko,lizentziatura,diplomatura edo graduondokoa izan behar da.Hala ere, beti komeni da kasuan kasuko ikastetxe edo unibertsitatearekin harremanetan jartzea,baldintza zehatzagoak egon daitezkeelako.

❚ GRADUONDOKO TITULURAKO

SARTZEKO BALDINTZAK.

Kasu honetan,titulua,diplomatura edo lizentziatura behar duzu.Baina berriro ere,prestakuntza eskaintzen duen erakundearekin egiaztatu behar duzu.

Hobe al da masterra edo graduondokoa pertsonalki edo urrunetik ikastea?

Aurrerapen teknologikoak lan egiteko eta ikasteko modua aldatu du.Orain, jada ez da beharrezkoa beti presentziazko klaseetara joatea; online prestakuntza hartu dezakezu.Dena den, master edo graduondo motaren araberakoa da,kasu batzuetan ezinbes-

tekoa izango baita klase praktiko presentzialak.

Baina prestakuntza zehatzik sartu gabe,hona hemen presentziazko edo urrutiko ikaskuntzaren artean aukeratzerakoan kontuan hartu beharreko zenbait kontu.

Urrutiko ikasketak: abantailak eta desabantailak

Masterra edo graduondokoa urrunetik ikastearen abantaila nagusia ikasketa-ordutegietan eskaintzen duen malgutasuna da,erantzukizun pertsonal eta profesionalekin orekatu baitaitezke.Hori dela eta,aukera ezin hobea da lanaldi osoan lan egiten dutenentzat edo familia-konpromisoak dituztenentzat.Gainera, urrutiko ikaskuntza programetarako sarbideak oztopo geografikoak ezabatzen ditu,ikasleei munduko edozein lekutatik ikasteko aukera ematen die ingurune interaktibo eta irisgarri batean,ikasleen eta irakasleen arteko lankidetza eta komunikazioa errazten duena.

Hala ere,desabantailak ere badaude.Elkarreragin fisikorik ezak gaitasun sozialak garatzen dituzten eta harreman berriak sortzen dituzten sareko aukerak muga ditzake.Beharrezkoa da,halaber,autodiziplina nahikoa izatea denbora modu eraginkorrean kudeatzeko eta motibazioa mantentzeko.

Prestakuntza pertsonala: abantailak eta desabantailak

graduondokoak

Prestakuntza pertsonalak ikasleen eta irakasleen arteko interakzio zuzena eta pertsonala errazten du, eta,beraz,ikaskuntza dinamikoagoa eta parte-hartzaileagoa.Denbora errealean eztabaidak izan ditzakezu,galderak berehala ebatzi eta iritzi zuzenak eta etengabeak jaso ditzakezu.Era berean,gizarteeta lankidetza-gaitasunen garapena sustatzen du,sare profesional eta pertsonalen eraketa indartuz, eta baliabide fisikoetara sarbidea ematen du,hala nola liburutegiak eta laborategiak.

Master edo graduondoko tituluaren desabantailei dagokienez,ez dago ordutegi malgurik eta joan-etorrietarako denbora behar da,garraio aukeren arabera mugatu daitekeena.Muga geografikoak ere badaude eta aukera honen kostua handiagoa da.

Master eta graduondoko tituluen arteko desberdintasun nagusiak

Ikasketa-aukeren arteko desberdintasunez gain,master edo graduondoko tituluaren definizioan dauden desberdintasunak ere kontuan hartu behar ditugu.Jarraian, zer diren erakutsiko dugu,behar duzuna aukera dezazun.

Egitura eta iraupena

Masterra programa zehatzagoa eta egituratuagoa izan ohi da,1 eta 2 urte bitartekoa.Graduondoko ikasketak epe zabalagoa dira,eta hainbat programa espezializatu biltzen ditu,masterretatik hasi eta ikastaro laburretara eta diplometara; beraz,iraupena asko aldatzen da.

Programaren fokua

Masterrak espezializazio akademiko edo profesional batean ezagutza sakona emateko diseinatuta daude,askotan ikerketa intentsiboa edo osagai praktikoa dutenak. Unibertsitateko titulua egin ondoren egiten dira,baina titulu ofizia-

len eta pribatuen artean aukeratu behar da,eta master estandarra edo etengabekoa,lanean ari diren profesionalentzat direnak.Masterra amaitutakoan,doktoretzarako sarbidea duzu.

Hala ere,graduondoko programak askotarikoak izan daitezke eta are foku zehatzagoa izan.Europako Kreditu Transferentzia Sisteman edo ECTSn ere balio txikiagoa izan ohi dute.Kreditu bakoitza 20 eta 30 ordu arteko prestakuntzaren baliokidea da.Masterrek 60 eta 120 ECTS artean izan ohi dituzte eta graduondokoak 30 eta 60 artean.

Onarpen baldintzak

Master motaren araberakoa den arren,hauek normalean aldez aurretiko gradua behar dute,eta graduondoko programa batzuek hezkuntza maila desberdinak dituzten ikasleak onartu ditzakete,programaren arabera.

Nola aukeratu master onena?

Zure interes akademiko eta profesionalen arabera masterra edo graduondokoa aukeratzerakoan kontuan hartu beharreko funtsezko alderdiak aurkituko dituzu jarraian

Unibertsitateko Aldizkaria

Masterra aukeratzea ez da beti erraza izaten.Hasteko,zure lanbide-interesez eta curriculumean ikusten dituzun prestakuntza-behar edo hutsuneei buruz hausnartzen hasi beharko zenuke,zure espezializazio-eremuko profesionalen eskaeran oinarrituta. Horrez gain,aldez aurretik dagoen prestakuntza guztia aztertzea komeni da.

Masterra aukeratzeko aholkuak

Master ofizialen,master pribatuen eta etengabeko prestakuntzako aukeren artean aukera dezakezu.

Masterrez gain,beste prestakuntzaaukera batzuk ere badituzu,hala nola, diploma espezializatuak,unibertsitateko adituen diplomak eta ezagutzak zabaltzeko eta unibertsitateko tituludunei lana aurkitzen laguntzeko diseinatutako beste ikastaro batzuk. Erreparatu aholku hauei,zure helburu,interes eta beharretara hobekien egokitzen den masterra aukeratzen laguntzeko.

HAUSNARTU ZEIN DEN ZURE HELBURU PROFESIONALA

Masterra aukeratu aurretik,kontuan hartu zure egungo tituluaren esparru berean espezializatu nahi duzun ala beste alor batean espezializatu nahi duzun,erlazionatua izan ala ez.

KONTUSULTATU INDARREAN DAGOEN ESKAINTZA AKADEMIKOAK

Zure aurreko prestakuntzaren eta zure helburu profesional edo akademikoen arabera,master mota bat edo beste kontuan hartu beharko zenuke. Esaterako,jardun nahi duzun lanbidea araututa badago,lanbide horretan aritzeko gaitzen zaituen master ofiziala egin beharko duzu.

AUKERA AKADEMIKO ETA PROFESIONAL POSIBLEAK IKERTU

Erreparatu masterraren ardatzari; ikerkuntzara edo profesionalera gehiago bideratua izan daiteke.Ikerketa interesatzen bazaizu,gogoratu master ofiziala beharrezkoa dela doktoretzara sartzeko.Aurkitu ikertu nahi duzun gaiarekin ondoen lotzen dena.

KONPARATU CURRICULUMAK ETA ESKURATUKO DITUZUN GAITASUNAK

Horretarako,erakunde ezberdinek, hemen edo atzerrian,eskaintzen dituzten lanbide-arlo bereko antzeko master edo ikastaroen artean aukeratu dezakezu.

MARTERRAREN HIZKUNTZA ETA NAZIOARTEKO IKUSPEGIA EGIAZTATU

Master batzuk hizkuntza ezberdinetan ematen dira.Adibidez,ingelesez osorik edo partzialki egin daitezkeen tituluak daude.Beraz,atzerrian lan egiteko asmoa baduzu,edo nazioarteko enpresa edo erakundeetarako, ezagutu irakaskuntza-hizkuntza,beste herrialde batzuetako ikasleen pre-

sentzia eta nazioarteko mugikortasun edo truke-aukerak.

Zenbait masterretarako, garrantzitsua da zentroak berrikuntza teknologikoez eguneratuta egotea eta garapen horiek bere prestakuntza-eremuetan txertatzea

SARBIDE-BALDINTZAK ETA ONARPENIRIZPIDEAK EZAGUTU

Zentroaren eta prestakuntza motaren arabera,baldintza batzuk bete beharko dituzu.Orokorrean,unibertsitateko titulua behar da,baina erakundeak hizkuntza-ziurtagiriak ere eska ditzake edo hautaketa-prozesu mota ba-tzuk egin ditzake espediente akademikoetan edo hautagaiekin elkarrizketa pertsonal batean oinarrituta.

ZENTROAREN PRESTIGIOA ETA PRESTAKUNTZA IKERTZEA

Unibertsitateko ranking ezberdinetan zentroak nola kokatzen diren eta sail-

graduondokoak

kapenean zein irizpide hartzen diren egiaztatu dezakezu.Kontuan izan sektoreko enpresek aintzatetsitako zentro batean masterra egiteak mesede egingo dizula langileen hautaketa prozesuan.

EBALUATU ZURE EGOERA

PERTSONALEAN HOBEKIEN EGOKITZEN DEN PRESTAKUNTZA-MODALITATEA

Ikasketak pertsonalki,ikasketa mistoan edo linean osatzea aukera dezakezu.

BEGIRATU ZENTROAK ESKAINTZEN DITUEN PRAKTIKA-AUKERAK

Enpresetan edo ikerketa zentroetan praktikak egiteko aukera balio erantsia da.Galdetu zentroak prestakuntza praktiko honetarako eskaintzen dituen aukerei buruz.

AZTER EZAZU MASTERRA EMANGO DUEN FAKULTATEA

Masterreko programaren arabera, garrantzi handiagoa edo txikiagoa izango da fakultateko kideak prestigio handiko aldizkarietan argitaratzen dituzten ikertzaile aitortuak izatea,edo enpresa munduarekin harreman zuzenagoa duten profesional jardunean egotea.Nolanahi ere,gogoratu irakasle on batek zure garapen akademiko-

an eta profesionalean aldea eragin dezakeela.

INSTALAZIOAK BISITATU ETA

ZENTROKO BALIABIDEAK ETA EKIPAMENDUAK EZAGUTU

Zenbait masterretarako,garrantzitsua da zentroak berrikuntza teknologikoarekin eguneratuta egotea eta garapen horiek bere prestakuntzaeremuetan txertatzea.

PRESTAKUNTZAREN AUKERA PROFESIONALAK KONTSULTATZEA

Aurki itzazu zein masterrak dituzten laneratze tasarik onenak zure arloan. Ikasleen laneratze tasa eta unibertsitateak lankidetzan duen enpresa eta erakunde kopuruaren berri izan dezakezu.Gainera,zentroak lan poltsa bat eskain diezaieke bere tituludunei.

ZENTROAK ZER ZERBITZU

AKADEMIKO ETA

LANBIDE-ORIENTAZIO ESKAINTZEN DITUEN IKERTU

Garrantzitsua da unibertsitateak edo prestakuntza zentroak laguntza eta aholkularitza zerbitzu pertsonalizatua eskaintzea.

MATRIKUKATUTAKO IKASLEEN PROFILA EZAGUTZEA

Hau interesgarria izan daiteke,zure

sare profesionala hobetzen ere lagun zaitzaketelako.

ZENTROAK UNIBERTSITATEEKIN, ERAKUNDEEKIN ETA ENPRESEKIN DITUEN HARREMANAK EZAGUTU

Unibertsitate batzuek atzerriko herrialdeekin hitzarmenak dituzte; beraz,masterraren zati bat atzerrian egin ahal izango duzu.

TITULAREN ORDUTEGIAK ETA IRAUPENA KONTUAN HARTU

Zure erabilgarritasunaren eta inbertitu dezakezun denboraren arabera, klaseen ordutegia eta masterraren iraupena (60,90 eta 120 kreditu,hau da,1 eta 2 urte artekoa) kontuan hartu beharko dituzu.

KONTUAN IZAN PREZIOA ETA ESKURAGARRI DAUDEN

DIRU-LAGUNTZAK ETA BEKAK

Kostua da irizpide garrantzitsuenetako bat ikasketa bat edo beste bat aukeratzeko orduan.Hau master motaren eta zentroaren titulartasunaren araberakoa izango da.Zenbait erakundek finantzaketa-mekanismoak eskaintzen dituzte,eta unibertsitatetik bertan edo Hezkuntza eta Lanbide Heziketa Ministeriotik ere eska ditzakezu bekak eta laguntzak.

Merezi al du atzerrian ikasteak?

2025ean zure masterra atzerrian ikasteko 4 arrazoi nagusiak emango dizkizugu jarraian

Unibertsitateko Aldizkaria

Inoiz pentsatu al duzu zergatik nahiago duten ikasleek masterra atzerrian egitea beren herrialdean baino?

Ezagutu ezazu nola atzerrian master bat ikasteak zure karrera bultzatuko duen eta zure bizitza aldatuko duen

Txosten batek adierazten du nazioarteko masterretan matrikulatutako ikasleen ehunekoa etengabe hazi dela,gutxi gorabehera % 3,4ra arte bost urtean

Ikasleek egiten ari diren gradua edo programa edozein dela ere,atzerrian ikastea gero eta aukera erakargarria-

goa bilakatzen ari da haien hezkuntza planifikatzerakoan edo karrera erabakitzerakoan.AEBetan,adibidez, Open Doors-en 2020ko txosten batek adierazten du matrikulatutako nazioarteko masterreko ikasleen ehunekoa etengabe hazi dela,gutxi gorabehera % 3,4ra arte bost urtean. Inoiz pentsatu al duzu zergatik aukeratzen duten hainbeste ikaslek atzerrian ikastea beren herrialdean egin beharrean? Merezi al du atzerrian ikasteak? Graduondoko titulua atzerrian amaitzearen onurak amaigabeak dira.Hona hemen 4 arrazoi:

APROBETXATU BEKAK, MATRIKULA TXIKIAGOAK, DIRU LAGUNTZAK ETA BIZIKOSTU MERKEAGO

Atzerrian ikasi nahi duten masterikasle gehienentzat,kostua da euren kezka nagusia,askotan maileguak baitituzte dagoeneko lizentziaturatik

edo lau urte eman baitituzte langiletik kanpo.Inkestatutako ikasle batzuen % 35 inguruk adierazten dute matrikula-kuotak eta bizi-gastuak zirela euren kezka nagusia atzerrian ikastea aztertzerakoan.

Ikasle askok ez dute gurasoen menpe egon nahi,ezta gradua amaitu ondoren itzuli beharko dituzten mailegu gehiago ere hartu nahi.Hau da ikasle askok herrialdean edo atzerrian graduondoko ikasketak egin ez izateko arrazoi nagusietako bat.Baina masterra atzerrian egitea erabakitzen baduzu,nazioarteko ikasleentzat bereziki eskuragarri dauden beka eta diru-laguntza asko aprobetxa ditzakezu graduondoko titulua atzerrian lortzeko.Ikasleentzako beka sorta zabala dago nazionalitatea edozein dela ere,merezimendu eta ohore bekak barne.Gainera,eskola batzuek gutxiengo etnikoei laguntza ekonomikoa eskaintzen diete,hala

graduondokoak

nola hispanoentzako eta latindarrentzako bekak,ikasle horiei atzerrian masterra egiten laguntzeko. Hainbat herrialde daude graduondoko ikasleei doan edo kostu baxuan ikasteko aukera ematen dietenak. Ikasle europarrak zorte berezikoak dira,Europako askoz unibertsitate gehiagotan doan ikas dezaketelako Europatik kanpoko ikasleekin alderatuta.Alemanian,adibidez,unibertsitate publiko gehienek doako irakaskuntza eskaintzen diete ikasle guztiei,nazionalitatea edozein dela ere,nazioarteko ikasleentzako atzerrian ikasteko helmuga oso ezaguna da.Horrez gain,Alemaniak ingeleseko ikastaro ugari eskaintzen ditu ikasleek aukeratzeko,baita bizi-kostu nahiko baxuak ere.

Finantza-laguntza sendoa / bizi-kostu baxuagoak dituzten atzerriko ikasketa-helmuga ezagun batzuk hauek dira:

❚ Frantzia.

❚ Singapur.

❚ Norvegia.

❚ Malaysia.

HANDITU ZURE

KARRERARAKO AUKERAK

ATZERRIAN MASTERRA

EGINEZ

Atzerrian ikasiz gero,zure curriculuma hobetu eta etorkizunean zure lanaukerak handitu ditzakezu.Beren programetan gailentzen diren ikasleek beren unibertsitateak edo goi-mailako hezkuntza institutuak nazioartean ospe handiko enpresekin dituzten elkarlanetatik etekina ateratzen dute maiz. Zure harrera-herrialdearekin maitemintzen bazara,baliteke lan bat lortzea betirako egoteko.

Atzerrian ikastean lortzen dituzun trebetasunek eta merkatu berri baterako esposizioak zure curriculuma bereiziko dute.

Zure masterra atzerrian ikasteak zure karrera ere lagunduko du eta mesede egingo dizu,goi-mailako unibertsitateetan kalitatezko praktikak eta goimailako programetarako sarbidea emanez,mundu mailako instalazioetara sarbidea dutenak,hala nola libu-

rutegiak,laborategiak,teknologia eta abar.Esperientzia hauek itxura bikaina izango dute zure curriculumean. 2019ko ikerketa batek atzerriko ikasketen esperientzien eta enplegagarritasunaren arteko korrelazio positiboa aurkitu zuen.Atzerrian ikasteak tituludunaren lehiakortasuna areagotzen du lan merkatuan.

MURGIL ZAITEZ KULTURA BERRIETAN

Zure masterra atzerrian egiteak kultura eta bizimodu berri bat bizitzeko aukera emango dizu.Atzerrian ikasten ari zarenean,normala da shock kulturala bizitzea.Zure pertzepzioak zalantzan jartzen dituzunean eta zure erosotasun gunetik irteten zarenean,bizimodu berriak arakatzeko eta jatorri ezberdinetako jendearekin lagunak egiten eroso sentituko zara.

Literatura nazionala,politika,hizkuntzak eta historia programak askotan asko aldatzen dira eskualde geografikoen arabera.Beraz,saiatu Alemaniako sistema politikoa,Japoniako literatura edo Italiako artearen historia

aztertzen.Gai jakin batean interesa baduzu,bihurtu pasio bat zuzenean ikasiz.Kultura ezberdinek ingurune sozial eta bizimodu desberdinak landuko dituzte.Zure masterra atzerrian egiten duzun bitartean,denbora asko duzu zure harrera-herrialdean guztiz murgiltzeko,gauza berriak bizitzeko eta pertsonalki garatzeko.

PROBA EZAZU ZERBAIT

BERRIA ETA AREAGOTU ZURE

BURUAREKIKO KOFIANTZA

Ez zaitez mugatu! Hasieran,baliteke atzerriko herrialde batean bakarrik bizitzearen beldur izatea,baina frogatu zure buruari indartsua zarela eta ez dagoela beldurrik.

Zure masterra atzerrian burutuz gero, zure horizonteak zabaltzeko aukera duzu.Hainbat herrialde eta jatorritako nazioarteko ikasle askorekin sozializatzen ikasiko duzu,adiskidetasun iraunkorrak eta konexio profesionalak sortuz.Gainera,kultur eta hizkuntza oztopoen gainetik hobeto komunikatzen ikasiko duzu.Beldurrak gainditzeaz gain ezagutza eta esperientzia ugari ere lortuko dituzu.

Genero-egitura berri baten aldeko deialdia

Aldaketa hau Maggie Bullen UPV/EHUren Berdintasun-zuzendari berriak proposatu du

Fundación Orienta Zaitez Fundazioa

Berdintasuneko arduradun berri Maggie Bullenek lehenengoz zuzendu zuen UPV/EHUren Emakumeen Nazioarteko Eguna.Genero-harremanak eraldatzea ezinbestekotzat jo zuen Bullenek eta genero-eraikuntza berria aldarrikatu: “Emakumeok ez dugu gizonen ondoan segurtasun-espazio batean berdintasun-posizio bat izan nahi soilik,baizik eta era guztietako pertsonen artean eraiki nahi dugu,non edozein generotako edo ezeinetako pertsona izatea egitura horren zimenduetan dagoen,eta non kontziente garen beste faktore batzuez,eraikinaren orekarako,parekidetasunerako,harmoniarako kontuan hartu behar ditugunak: dibertsitate funtzionala,arrazakeria, lehentasun eta identitate sexuala,adina,egoera sozioekonomikoa”.Bestalde,sexu-eta genero-indarkeria gogoan,elkartasuna adierazi zien Palestinan,Ukrainan eta munduko beste hainbat lekutan muturreko indarkeriak jasaten dituzten emakumeei.

Arabako Campuseko errektoreorde Ixone Fernandez de Labastida Medinak,CRUEren manifestuarekin bat eginez adierazi zuen,“aukera berdintasunak sustatzeko eta emakumeak ahalduntzeko hezkuntzan eta ikerketan lan egiteko konpromisoa dugu Euskal Herriko Unibertsitatean,goi mailako hezkuntza ezin delako neutrala izan”.Gogoratu zuenez,zientzien adarretan ikasleen erdiak

pasatxo (% 54) emakumeak diren arren,ingeniaritza arloak guztiz maskulinizatuta segitzen du, “10etik 3 baino ez dira emakumeak eta arrakala hori gutxitzeko lanean ari gara”.

UPV/EHUren idazkari nagusi Leire Garmendia Arrietak itxi zuen Berdintasuneko eguneko ekitaldia.Aurtengo leloa gogoratuz 'Genero arrakalari, diskriminazioei eta erasoei,aurre'.“Genero desberdintasuna ahalbidetzen duen egiturazko arazoa desmuntatu beharra” aldarrikatu zuen.Berdintasunean sakontzeaz gainera,deia egin du “pertsonen zaintza eta komunitatea sendotzea bermatzeko tresnak” eskuratzeko lan egiteko, “zientzia oinarri hartuta”.

#fEHUminista Emakumeen

Nazioarteko Eguneko ekitaldi ofiziala egin zuen Euskal Herriko Unibertsitateak martxoaren 10ean

Vitoria-Gasteizko Ingeniaritza Eskolan

Berdintasun sariak

Genero sistema binarioen eta hegemonikoen oinarriak astintzen laguntzen dituen UPV/EHUko komunitatearen lana goratzeko eguna izan da gaurkoa,“feminismotik eraiki eta eraikiko dugun unibertsitatea ospatzeko”,Maggi Bullenek azaldu bezala.

Hala,orain dela hamarkada pasatxo sortu zituen Euskal Herriko Unibertsitateak Francisca de Aculodi,Maria Goyri eta Micaela Portilla sariak banatu dira gaur,gradu eta master-amaierako lanetan nahiz doktorego tesietan genero-ikuspegia txertatzea bultzatzeko eta ezagutarazteko lanik onenei.Aurten hamaika lan saritu dira hiru kategorietan:

Gradu amaierako lanetarako Francisca de Aculodi XI.Sariak:

❚ Arteak eta Humanitateak: Maider Lumbreras Otamendi (euskaraz) eta Claudia Yurena Larrad (gaztelaniaz).

uniemakume

❚ Ingeniaritza eta Arkitektura: Ihartze Diaz Cueli (euskaraz) Maitane Gómez González (gaztelaniaz).

❚ Zientziak: Olaia Farto Juaristi (euskaraz).

❚ Gizarte Zientziak eta Zientzia Juridikoak: Ane Lapitz Kaltzada (euskaraz) eta Natalia Navas Gil (gaztelaniaz).

❚ Osasun Zientziak: Izaro Erzilla Etxegibel (euskaraz) eta Alma Ezquerro Hassenpflug (ingelesez).

Master amaierako lanetarako María Goyri XIII.Saria:

❚ Naia Irati Gambra García.

Doktorego tesietarako Micaela Portilla

Vitoria XII.Saria:

❚ Uzuri Albizu Mallea.

Omenduak

Lan akademikoak saritzeaz gainera,UPV/EHUren komunitateko kide diren sei emakume omendu dituzte Emakumeen Eguneko ospakizunean,unibertsitatean eta gizartean egin duten ibilbideagatik.Horietako bost hautagaitza bidez aukeratu dira; seigarrena,berriz,hautagaitza berezia izan da: Elena Leiñena,orain arteko Berdintasun zuzendari izandakoa.

Omenaldi berezia: Elena Leiñena Mendizabal

Zuzenbideko irakaslea,duela 18 urte hasi zen ikertzen eta bultzatzen emakumeen lidergoa eta parte-hartzea administrazio-kontseiluetan,goi-zuzendaritzan eta enpresa handietako erabaki-postuetan.Jaso du omenaldi berezi hau,UPV/EHUko Berdintasun Zuzendaritza zuzentzen eman dituen lau urteengatik.

Arteak eta Humanitateak: Maria Jose Olaziregi Alustiza

Euskal Filologian doktorea,katedradun honek Literatura eskolak ematen ditu Letren Fakultatean. Irakasle egon da atzerriko unibertsitateetan ere: Center for Basque Studies (Reno,Nevada),Constanzako unibertsitatea (Alemania),University of Chicago eta City University of New York.

Gizarte Zientziak eta Zientzia Juridikoak: Yolanda Jubeto Ruiz

UPV/EHUn Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako ikasketak egin ondoren,graduondoko ikasketak egin zituen Amsterdamgo Unibertsitatean,politika publikoen arloan.Bere doktoretesia Aurrekontu Publikoari buruzkoa izan zen

ikuspegi feministatik eta,hortik abiatuta,arlo horretako ikerketa nagusiak egin ditu.

Genero-ikuspegia duten

UPV/EHUko 17 ikasleren lanak saritu eta berdintasunaren aldeko konpromisoagatik sei lankide omendu zituen

Zientziak: Maria Jesus Irabien Gulias

Geologia Zientzietan lizentziaduna eta Zientzietan doktorea UPV/EHUn.Bere ikerketek estuarioetako arestiko ingurumen-eraldaketa aztertzen dute,sedimentuen kutsaduran zentratua bereziki.

Gizarte Zientziak eta Zientzia Juridikoak: Nahia Idoiaga Mondragon

Psikologian doktorea,Bilboko Hezkuntza Fakultatean eskolak ematen ditu.Genero-berdintasunari eta feminismoari buruzko ikerketa,irakaskuntza eta dibulgazio akademikoan erreferentea da.

TEKAZEL: Susana Andino García

Psikologia ikasketak egin ondoren,UPV/EHUko Soziologia 2 Sailean doktoratu zen.2017an itzuli zen ikasgeletara,Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egiteko.Ebaluazio-teknikaria da TEKAZELen arloan."Feminismoa da mundua,lanharremanen dinamikak,sistema ekonomikoak, botere-harremanak eta abar ulertzeko nire tresna nagusia".Patriarkatuak emakumeoi arlo sozial, politiko,sindikal eta akademikoan zeregin oso subsidiarioa esleitzen digula aztertzeko balio dit".

unieskubideak

UNIBERTSITATEKO

Europaren defentsa Italian

50.000 pertsona inguru manifestatu ziren Erroman Europaren ideia berpizteko

Fundación Orienta Zaitez Fundazioa

50.000 pertsona inguru,Italia osoko intelektualak,artistak eta alkateak barne,Erromako Piazza del Popolon bildu ziren joan den martxoaren 15ean Europar Batasunaren sorrerako balioak berresteko eta erakundearentzat kritikotzat jotzen den garai batean batasuna defendatzeko EFE agentziak emandako datuen arabera.

"Europarako plaza bat" manifestazioa Michele Serra kazetari eta idazleak La Repubblicako orrialdeetan zabaldutako deialdi publiko batetik sortu zen,zeinak Europar Batasunaren demokrazia eta bakearen oinarri-balioak berresteko elkarretaratze handi eta ez alderdikoi bat proposatu zuen,herritarrak,tokiko agintariak,sindikatuak eta mugimendu zibikoak izar urdinaren banderapean batzera gonbidatuz.

Milaka herritar elkartu ziren Erromako Piazza del Popolon,Europako banderak astintzen,Italiako hainbat alkatek parte hartu zuten manifestazio batean.Bartzelonako alkatea,Jaume Collboni, Erromako bere homologoa den Roberto Gualtieriren gonbidapena jasota,han izan zen ere.

"Egiazko 50.000 pertsona gara.Bakearen eta demokraziaren erakustaldia izan zen.Eskerrik

asko zuetariko guztiei.Europako herritarrak gara",amaitu zuen Serrak,arrakasta itzela izan zuena.

Collboni podiumera gonbidatu zuten hitz egiteko,eta zera ziurtatu zien: "Alkateok prest gaude gure parterako,Ukrainari laguntzeko,ekonomiaren erronkei aurre egiteko.Europa ez da burokrazia abstraktua.Europako herritarrak,batu gaitezen!".

Michele Serra kazetari eta idazleak bilera handi bat proposatu zuen,alderdirik gabekoa,EBren demokrazia eta bakearen oinarri-balioak berresteko

Parte-hartzaileak

Manifestazioan zenbait buruzagi politikoren presentzia izan zen,hala nola,oposizioko alderdi handieneko idazkaria,Alderdi Demokratako (PD) Elly Schlein,edo Ekintzako buruzagia,Car-

unieskubideak

lo Calenda,eta Italiako Ezkerreko idazkaria,Nicola Fratoianni,baita Italia Viva eta +Europako kideak ere.Zentro-eskuineko gehiengoko alderdirik ez zegoen sustatzaileen artean. Onarpenak oposizioko indarrengandik etorri ziren batik bat,Giuseppe Conte Bost Izarren Mugimenduaren (M5S) buruzagiarena izan ezik. Hark kritikatu zuen ekitaldia berrezartzearen gaian ustezko anbiguotasunagatik. Aspaldiko lehen aldiz,hiru sindikatu-konfederazio handiek -CGIL,CISL eta UIL- ere bultzatu zuten ekimena.

"Europako herritarrak,batu zaitezte!",esan zuen Jaume

Collboni Bartzelonako alkateak Erromako kontzentraziora gonbidatu ostean

Plazan,zeharkako kritikak entzun ziren gaur egungo azken gaiei buruz,Europako berrezartzea esaterako,eta Serrak berak adierazi zuen Europako defentsa komunaren ikuspegi desberdinak agertuko direla: "Batzuek bakearen ikurrekin jarrera bakezalea adieraziko dute,eta beste batzuek,berriz,Ukrainari sostengua diotela bere banderaren koloreekin".

"Asko gara.Asko gara herri bat garelako,azken urteotan demokraziatik ezabatu den hitza,hitzetan demokratikoena den arren",esan zuen Serrak Piazza del Popoloko eszenatokitik. Eta gaineratu zuen: "Europa ez da kontzeptu abstraktu bat.Salbazioa da.Gogora dezagun hori migratzaileak baztertzen ditugunean.Eta gogora dezagun ukrainarren erresistentzia bakean atseden hartzea galarazten digun traba bat besterik ez dela pentsatzen dugunean",gaineratu zuen kazetariak. Artistak,aktoreak,abeslariak eta intelektualak desfilatu ziren eszenatokian zehar,baina ez zegoen politikarientzako lekurik.

Antonio Scuratik,Benito Mussolini diktadoreari buruzko liburu salduen egileak,hauxe esan zuen: "Gerra baztertzeak ez du esan nahi ezintasunik sentitzea.Ez gara hiriak lurretik suntsi-tzen ditugun pertsonak.Ez ditugu zibilak sarraskitzen edo haurrak erreskate gisa erabiltzeko (...).Urteak eman nituen faxismoaren eta gerren berri ematen; honek irakatsi zidan borrokatzea gerraren desberdina dela,gerran aurka egoteak ez du esan nahi borrokatzeari uzten zaiola".

Erromako beste plaza batean,Piazza Barberini, Herriaren Aldeko Boterea alderdiak eta ezker

muturrari lotutako beste mugimendu batzuek "Michele Serrak nahi duen plaza belizista eta europarraren aurka" manifestatu ziren eta Europako banderak erre zituzten.

Manifestaldiaren oihartzuna "Europarako plaza bat" izenburupean,50.000 pertsona baino gehiago bildu zituen manifestaldiak eta espero baino ordu batzuk gehiago iraun zuen.Baina,batez ere,eragin handia izan zuen Europaren zati handi batean,batez ere Espainian. Beste manifestazio txikiago batzuk ere izan ziren Bruselan,Frantzian eta Varsovian,baina ez zuten eragin bera izan.

Garrantzitsua da gogoratzea Trump AEBetako presidente izan zenetik,duela hiru hilabete,Europan gizarte zibilaren adierazpen sorta bat garatu dela,hala nola Nazioarteko Europako Mugimenduak otsailaren 14an egindakoa,eta otsailaren 21ean Bilbon,Hamargarren Eskualde Kontseiluan,"Trumpek nazioarteko konpromisoak bete ez izanaren aurrean,Europak federalismoan aurrera egin behar du" izenekoa. Hala ere,ez dute izan Erromako manifestazioaren eraginik.Hori dela eta,Europako Mugimenduko hainbat erakundek Europako hiriburu,hiri eta eskualde guztietatik banan-banan egiteko aukera aztertzen ari dira maiatzaren 9an,Schuman Adierazpenaren 75.urteurrena ospatzen den egunean. Europako erakundeek ere hainbat adierazpen egin dituzte,hala nola otsailaren 24an Kieven egindakoa,non hiru erakundeek etengabeko laguntza eskatu zioten Ukrainari,eta non Europa osoko 49 buruzagi politikok sostengu hori onartu zuten.Gogoratu behar da,halaber,Ursula von der Leyen Batzordeko presidenteak lehen ministroei bidalitako gutuna,Europako berrezartzea eskatzeko.

Kultura nagusi Bilboko Aste Santuan

Gozatu euskal kulturaz bost zentzumenekin Bilbao basque FESTen,apirilaren 16tik 19ra

Unibertsitateko Aldizkaria

Aste Santu honetan,ospatu euskal kulturaren aberastasun oparoa Bilbao basque FESTjaialdian! Apirilaren 16tik 19ra bitartean hiriak jarduera ugari eskainiko ditu,gehienak doakoak,publiko guztiarentzat: kontzertuak,antzerkia,zinema,umorezko bakarrizketak,dantza tradizionalak,herri kirolak...

Bilbao basque FESTek bere ohiko sei gaien formatu arrakastatsuari eutsi dio: Gourmet,Kultura,Musika,Market, Zinema eta Sport.Eta bere programaziorik klasikoena mantendu du: itsasadarreko pasealdi originalak Begotxu eta Maitanerekin,'anfitrioien' ibilbide historikoak,familia-jarduerarako aukera dibertigarriak,kalejirak, dantza plazan eta DJen saioak.Herri Kirolek,Euskal Herriaren nortasunaren bereizgarri izanik,erakustaldi eta tailer ikusgarriak eskaintzen jarraituko dute,eta lehiaketa ofizialak ere

egingo dira,Bizkaiko Orga Joko Txapelketa,adibidez.

Bilbao basque FESTek bere ohiko sei gaien formatu arrakastatsuari

eutsi dio: Gourmet, Kultura,Musika, Market,Zinema eta Sport

Bilbao basque FESTen beste helburuetako bat da euskal gastronomia aparta eta bertako helmuga turistikoak sustatzea.Txoko Gourmetek,Areatzan,bere dastaketa eta tailer arrakastatsuen ateak irekiko ditu hainbat eskualderen eskutik.Horiek Km0 produktuen eskaintza goxoa hurbilduko diote publikoari. 2024ko edizioan euskarri berri bat estreinatu zen egitaraua zabaltzeko,

jasangarriagoa eta gaur egungo joera digitaletara hobeto egokitua: QR kodea inprimatuta duen txapa bat, ekitaldiari buruzko informazio guztia eta jaialdiaren egunez eguneko agenda zuzenean eskuratu ahal izateko.

Jardueraz betetako agenda trinkoa duzu zain,emozioz,gastronomia bikainaz eta dibertsioz beteriko lau egunetan zehar.Bizi ezazu Bilbao basque FESTesperientzia! Aste Santu honetan,ospatu euskal kulturaren aberastasun oparoa Bilbao basque FEST jaialdian!

Bilbao basque FEST2025 jaialdiaren kartelak musikako ia formatu eta estilo guztiak hartzen ditu barne.Emakumeen ahotsetan jartzen du fokua, besteak beste,Clara Corral,Nerea Arrieta eta Itsaso Gutierrezen emanaldiekin.Jazza,folka,rocka,soinu tradizional eta garaikideak…Jaialdiak Korrontzi eta OrekaTx bezalako klasikoen alde apustu egin du,baina

proposamen originalak ere igoko ditu eszenatokira,hala nola Alex Lopez buru duen Sensei Music Ensemble edo Amaia Barrenak eta Txitxok Berreginen Museoan emango duten kontzertu poetikoa.

Kafe Antzokia Basque FESTRock City zikloaren egoitza izango da berriz ere; euskal talde onenek emango dituzte emanaldiak.Hiriko beste txoko batzuetara ere iritsiko da musika ona,Musika ona hiriko beste txoko batzuetara ere iritsiko da,Areatzako kioskoko gaueko berbenaren bidez edo Ledesma eta Diputazioko kalejira alaien bidez.

Euskal folklorea eta soinu garaikideak Azkuna Zentroan

Sensei Music Ensemblek inauguratuko du jaialdia,Alex López buru duen proiektuak,jazza,popa eta folka modu esperimental eta oso emozionalean uztartzen dituenak.Abesbatza-ikuskizun bat izango da eta, bertan,baxu- eta kontrabaxu-jotzaile beteranoa musikari talde batekin arituko da (20 urte baino gehiagoko ibilbidea dute elkarrekin).

Hurrengo egunean,Udal Txistulari Bandak 'Dizdira' eskainiko du,musika eta dantza tradizionala uztartzen dituen emanaldia,melodia herrikoiak eta Kepa Junkera,Aitor Furundarena edo Xabier Zabalaren abesti berriagoak uztartuz.

Taldearekin batera arituko dira Garazi Navas akordeoilaria,Oinkari taldeko dantzariak eta Bilboko Gaztedi dantza-taldeko lau erraldoi ere.

Ostiralean,apirilak 18,Iñaki Plaza Band igoko da oholtzara,eta hark musikaren tradizioa eta berrikuntza uztartuko ditu trikitixaren,txalapartaren eta albokaren soinuen bidez,soinu-esperientzia paregabea sortuz.

Iñaki Palacios txistulari gasteiztarrak emango dio amaiera emanaldi-zikloari,akorde elektronikoak eta euskal folklorearen soinu ezagunak batuko dituen kontzertu batekin.

Kontzertu poetikoa Berreginen Museoan

Amaia Barrenak eta Txitxok 'Roma es inevitable' lanaren abestiak eta poemak uztartuko dituen kontzertu bat eskainiko dute ostegunean,apiri-

lak 17,Berreginen Museoan.Bi artisten arteko konplizitateak,gitarraren bat-bateko soinuak gehituta,esperientzia originala eskainiko diote publikoari.Emanaldian gaztelaniaz abesten duten kantautoreen abesti ezagunen bertsioak entzungo dira.

Bilbao basque FESTen beste helburuetako bat da euskal gastronomia aparta eta bertako helmuga turistikoak sustatzea

Korrontzi,OrekaTx eta gaueko dantzaldia Areatzako Kioskoan

Agus Barandiaran buru duen Korrontzi euskal folk musika-talde ezagunak emango die hasiera emanaldiei,ostegunean,Areatzako Kioskoan. Trikitixaren eta dantza tradizionalen arteko konbinazioa da taldeak eskainiko dituen kontzertuen bereizgarri nagusia.Hurrengo egunean,OrekaTx boskoteak 'Koklea' eskainiko du,txa-

laparta material organikoekin (egurra,harria,banbua eta,batzuetan, izotza) uztartzen dituen ikuskizuna.

Gaueko dantzaldia Ore kak alaituko du,Oxabi,Garilak 26 eta Urrats taldeetako kideek osaturiko zortziko taldea.

Kalejirarik animatuena Bilboko bihotzean

Sama Siku fanfarre bilbotarraren (lau hamarkada baino gehiagoko historia duen banda) festa-soinu indartsuek Diputazio eta Ledesma kaleak beteko dituzte larunbatean, hilak 19,13:00etatik aurrera.Pieza herrikoiek eta gaurko abesti alaiek hirigunea alaituko dute bazkalorduan.

Emakumeen euskal rocka

Azkena Aretoan

Gauean,jaialdiak Azkena Aretora zabalduko du bere kontzertu-proposamena,eta bi euskal rock artista emakume izango dira bertan.Itsaso Gutiérrez Retolaza buru duen ON musika-proiektuaren oinarri sozialeko abestiak izango dira protagonista ostiral gauean,Iñigo Lurgain baxuan eta Maialen Arana baterian direla.Hurrengo egunean,Clara Corral bilbotarra igoko da eszenatokira bere hitz introspektiboak parteka-

tzera.Clararen hitzek autoezagutza aztertzeko eta emozio unibertsalekin (maitasuna,tristura eta itxaropena,adibidez) identifikatzeko aukera emango diote publikoari.

Euskal banda onenak Basque Fest Rock Cityn

Rock and roll gau zirraragarrienak Kafe Antzokian ospatuko dira.Bilbao basque FESTRock Cityk gaur egungo euskal panoramaren onena biltzen duen kartela eskainiko du aurten.Arnau & The Honky Tonk Losers,Moonshine Wagon,Micky & The Buzz,Solomillo Wellington,The Inciters,The Cherry Boppers,Nat Simons eta Las Furias taldeek egunero eskainiko dituzte kontzertuak, 22:00etan.

Nerea Arrieta Hirukotea,Basque Jazzaren protagonista

Nerea Arrieta Hirukoteak,Nerea Arrieta piano-jotzaile eta abeslari bilbotarra buru duen hirukotea,bere konposizioak eta konposizio estandarrak (musika-pieza ezagunak, jazzeko profesionalen artean interpretatuak eta grabatuak) uztartzen dituen errepertorioa eskainiko du. Fran Serrano (kontrabaxua) eta Rakel Arbeloa (bateria) arituko dira berarekin.

Dj saioak Martzanan: “Kaia on set”

Martzanako kalean eta kaian ezin ziren falta DJen erritmo magnetikoak. Hiru orduko iraupena izango duten arratsaldeko eta goizeko saioak izango dira,eta ondo zaindutako soinueta argiztapen-sistemak izango dituzte.

Bilbao basque FESTek letra larriz ezagutarazten eta balioesten du euskal kultura.Esamoldeak,dantzak eta ohiturak argi eta garbi islatzen dira ikuskizun bakoitzean,herri baten esentzia deskribatuz.Bilboko historia modu atsegin eta originalean ezagutu nahi dutenek bisita antzeztuekin bat egiteko aukera izango dute,gida oso berezi batzuekin: 'Bilboko Anfitrioiak'.Beti bezala,hiribilduaren historia berrikusiko dute, Zazpikaleetako eta Areatzako gune nagusietatik barrena.

Umoreak ere bere tartea izango du jaialdian: Bilborockeko bakarrizketak Gurutze Beitia,Mitxel Santamarina eta Salah El Yaakoubiren eskutik,itsasadarreko pasealdiak (itsasontziz) Begotxu eta Maitanerekin…Publiko guztiarentzako programa dibertigarria izango da; algarak ziurtatuta daude. Haur eta gaztetxoek ere parte hartu ahal izango dute,jaialdiaz ahalik eta gehien gozatzeko diseinatuta dauden jarduera entretenigarrietan: antzerkia,zirkua eta ikuskizunak Txaloka, Doble Bill edo Trotamundos euskal konpainien eskutik.

Bilbao basque FESTen eskaintza kulturala hiriko areto eta museoetan egun horietarako programatutako erakusketa artistikoekin osatzen da. Bertan izango dira,adibidez,Juan Carlos Eguillor artista bilbotarrari eskainitakoa (Rekalde Aretoan),'Laberinto' edo Arte Sakratuaren Museoko erakusketa iraunkor ikusgarria.Hiribilduak eskaintzen duen beste proposamen interesgarri bat hiriko horma-irudi artistikoen ibilbidea da, hiriko hainbat puntu zipriztintzen dituena.

Informazio gehiago: www.basquefest.bilbao.eus/