't Pallieterke van 6 februari 2025

BELGIË ZAL NOOIT WERKEN

Een onafhankelijk Vlaanderen dat links wordt bestuurd, of toch maar een rechts België? Het is een klassieker in Vlaams-nationalistische kringen, maar eigenlijk is het een vals dilemma. Er zijn immers meer dan twee keuzemogelijkheden. En de kans dat de kiezer in een onafhankelijk Vlaanderen plots een bocht naar links zou maken, is eerder klein. Maar wat zou PS-voorzitter Paul Magnette antwoorden op de vraag of hij een links Wallonië dan wel een rechts België verkiest?

De regering-De Wever is maandag officieel van start gegaan. Als het regeerakkoord wordt uitgevoerd, zal België de komende vier jaar een rechtsere koers varen. Dat is ook nodig om de puinhopen van de regering-De Croo en zowat alle Belgische regeringen daarvoor op te ruimen. Zowel sociaaleconomisch als op vlak van veiligheid, asiel en migratie, en defensie zit er heel wat eten en drinken in het akkoord. Maar het is niet omdat bepaalde zaken in het regeerakkoord staan, dat ze ook daadwerkelijk zullen worden uitgevoerd. In de vorige legislatuur bleef onder meer de belofte van een staatshervorming die moest leiden tot meer autonomie voor de deelstaten dode letter. Maar in het nieuwe regeerakkoord is de richting van de staatshervorming die premier De Wever moet voorbereiden, niet bepaald. Zelfs een herfederalisering is in theorie niet uitgesloten. Politicoloog Bart Maddens denkt er alleszins het zijne van. “Het resultaat is een regeerakkoord dat in zekere zin minder Vlaamsgezind is dan dat van Vivaldi”, schrijft hij in een opiniestuk in De Tijd.

Dat de berg een communautaire muis heeft gebaard, is geen grote verrassing. Om sociaaleconomisch te kunnen doorpakken,

heeft de N-VA aan de onderhandelingstafel geen harde communautaire eisen gesteld. Vanuit een machtspolitiek perspectief valt dat te begrijpen, al bewees Vooruit-voorzitter Conner Rousseau met zijn meerwaardebelasting dat het ook anders kan. Hij was pas bereid om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten als ook de sterkste schouders nog een extra bijdrage zouden leveren.

La belgique sera latine ou ne sera pas

Het blijft jammer dat uitgerekend een Vlaams-nationalistische politicus nu België wil redden. Of toch minstens tot de volgende legislatuur, als de Franstaligen mogelijk genoeg hebben van dat rechtse België en het spook van de PS weer door de Wetstraat waart. Al hoeft dat laatste vanuit Vlaamsgezind oogpunt niet per se een slechte zaak te zijn. Want de Franstalige socialisten hebben nu al genoeg van dat sterk Vlaanderen op Belgisch niveau. Voor hen geldt immers het devies uit 1915 van de wallingant Raymond Colleye dat soms ten onrechte aan Charles Rogier wordt toegeschreven: “La belgique sera latine ou ne sera pas.”

Dat zware ministerportefeuilles zoals belastingen, pensioenen, volksgezondheid, justitie en koopkracht in Vlaamse handen zijn terechtgekomen, is een doorn in het oog van PS-voorzitter Paul Magnette. “Waren er Franstaligen tijdens de onderhandelingen?”, stak hij zijn ongenoegen in een bericht op X niet onder stoelen of banken. Staan Magnette en pakweg de VVB binnenkort zij aan zij op een betoging voor meer Vlaams (en dus Waals) zelfbestuur? Het zou zomaar eens kunnen, nu België de komende vier jaar een Vlaamse koers zal varen. Als Magnette de hervormingen van De Wever en co inzake arbeidsmarkt, pensioenen en fiscaliteit na 2029 weer ongedaan wil maken, lijkt een verdere overheveling van die bevoegdheden naar de deelstaten de meest aangewezen oplossing. Het zou voor de Vlamingen alleszins een mooi cadeau zijn ter gelegenheid van de 200ste verjaardag van België.

“Ik houd De Wever verantwoordelijk voor het stilleggen van

ANTON SCHELFAUT

Grote communautaire stappen?

De voorbije dagen moest ik meermaals terugdenken aan Hugo Schiltz, kopman van de Volksunie. Lang geleden zei Schiltz me dat Vlaamse staatsvorming maar kan gerealiseerd worden na een grote ‘mars door de instellingen’. Daarmee bedoelde hij de Belgische instellingen.

Vandaag realiseert Bart De Wever de doelstelling van Hugo Schiltz. De Wever zit nu aan de knoppen. Of anders gezegd, hij zit in de Belgische cockpit. Alleen is het onduidelijk wat de bestemming is; en even onduidelijk is het hoeveel kerosine hij aan boord heeft. Een crash onderweg blijft mogelijk nog voor de eindbestemming gehaald wordt. Bovendien zit hij niet in een snelle, wendbare F-16, maar in een logge en trage C-130 met heel veel ballast aan boord.

In de aanloop naar de verkiezingen van juni verkondigde De Wever dat hij nooit in een federale regering zou stappen als confederalisme niet op het programma zou staan. Op de webstek van de N-VA kunt u volgende zin lezen: “Ik ga alleen naar federale onderhandelingen als confederalisme op tafel ligt”; dixit Bart De Wever op 4 december 2023. Dat standpunt werd genuanceerd in zijn toespraak op de nieuwjaarsreceptie van de N-VA begin januari dit jaar. Toen klonk het: geen regeringsdeelname zonder grote communautaire stappen.

Vandaag kan ik enkel vaststellen dat er in het huidige regeerakkoord bitter weinig is terug te vinden voor wat betreft communautaire veranderingen. Ja, er zijn wat borrelnootjes zoals de afschaffing van de Senaat. Maar in mijn ogen is het verdwijnen van de Senaat eerder een besparingsmaatregel en kan het moeilijk beschouwd worden als ‘het uitkleden van de Belgische structuren’. Het beperken van de werkloosheidsuitkering in de tijd wordt ons ook verkocht als een communautaire realisatie. Het is inderdaad een grote stap in de ‘responsabilisering’ van de regio’s. Maar opnieuw: het is vooral een economische maatregel om de Belgische financiën op orde te zetten. En ja, er komt een betaalde Vlaamse feestdag op 11 juli. Daarover was al eerder een consensus in de Vlaamse Regering, maar de voorbije jaren werden verdere stappen tegengehouden door de Franstaligen. Nu wordt de definitieve beslissing daarover doorgesluisd naar de regio’s. In de Vivaldi-regering moesten de ministers Annelies Verlinden (cd&v) en David Clarinval (MR) een volgende staatshervorming voorbereiden. Het werd een grote flop, want de Franstaligen hielden alles tegen. In de Arizona-regering zullen de toekomstige communautaire hangijzers besproken worden in een aparte werkgroep onder leiding van eerste minister De Wever. We zijn benieuwd of daar grote hervormingen van de sociale zekerheid en de gezondheidszorg op het programma staan. De Wever geeft zichzelf twee jaar om met de Franstalige partners te onderhandelen en een grote staatshervorming te realiseren. Want over één zaak is iedereen het eens: grondige sociaaleconomische hervormingen kunnen niet zonder grote staatshervorming. Welke garanties heeft De Wever gekregen van Bouchez en Prévot om niet telkens een ‘non’ als antwoord te krijgen? Dat wordt de grote uitdaging: ofwel wordt er daadwerkelijk onderhandeld, waarbij de Franstaligen nu eens niet alles tegenhouden zoals in het verleden, ofwel belanden alle Vlaamse eisen in de koelkast. Het feit dat er na zeven maanden onderhandelingen op het vlak van staatshervorming niets kon gerealiseerd worden, doet voor het ergste vrezen. Of zoals De Wever zelf zei: het wordt moeilijk…

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke

Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen

Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Federale casting en de machtsverhoudingen

De manier waarop de posten worden verdeeld binnen de federale regering, zegt iets - zo niet veel - over de machtsverhoudingen binnen de federale ploeg. Op Financiën wil de N-VA de strijd aangaan met een vijandige administratie. Anneleen van Bossuyt wordt op Asiel en Migratie de luis in de pels van woke Vlaanderen. Dat MR-baas Georges-Louis Bouchez niet in de regering komt, is een probleem voor De Wever. En Frank Vandenbroucke is op Volksgezondheid de behoeder van de oude zuilbelangen.

Wie het federaal regeerakkoord leest, merkt dat Vooruit met een aantal ingrepen - zoals de meerwaardetaks en het behoud van de index zoals die bestaat - terecht boven het eigen gewicht heeft gebokst, zoals voorzitter Conner Rousseau op het toetredingscongres stelde. Maar wie ook meer dan verwacht heeft binnengehaald, is cd&v. Als kleinste federale partij hadden de christendemocraten eigenlijk slechts recht op één ministerpost. Maar de rest deed ‘een geste’, en zie: voor Annelies Verlinden is er de post van Justitie, terwijl Vincent Van Peteghem Begroting krijgt. Toch belangrijk in tijden van sanering. Voorzitter Sammy Mahdi hield lange tijd het been stijf tijdens de nachtelijke onderhandelingen over de ministerposten. Het was te weinig. Toch mag hij tevreden zijn.

Een opkuis op Financiën

Maar dat Van Peteghem niet langer in het prestigieuze gebouw op Financiën zit, zal wel pijn doen. De Oost-Vlaming voelde er zich goed. Hij kon ten tijde van de Vivaldi-regering eigen accenten leggen met zijn pleidooi voor een taxshift. Niet vergeten dat de christendemocraten toen met Financiën en Binnenlandse Zaken meer hadden binnengehaald dan gehoopt. Onder meer omdat de liberale MR wou vermijden dat de groenen met te veel zware departementen gingen lopen

BOUCHEZ, DAT MOEST EEN NICOLAS SARKOZY-BIS WORDEN

Dat Van Peteghem Financiën nu misloopt, is een gevolg van de machtsverhoudingen binnen de federale regering. De MR wou hem kwijt. Van Peteghem, afkomstig uit de christelijke arbeidersbeweging, liet de fiscus een te linkse koers varen en was te veel geïnspireerd door het principe dat de belastingplichtige van nature ‘een foefelaar’ is. Hij werd daarin gesteund door de Federale Overheidsdienst Financiën (FOD), een cd&v-nest nadat het jarenlang een rood bastion was geweest. De N-VA haalt dat departement nu binnen voor Jan Jambon. Hij heeft de kans om op Financiën voor een opkuis te zorgen. Of dat zal gebeuren, is een ander verhaal. Een kwarteeuw geleden botste toenmalig financiënminister Didier Reynders (MR) op een rode administratie en PS-ambtenaren. De pesterijen waren vanuit de FOD dermate groot dat men naliet de telefoonfacturen van de minister te betalen. Benieuwd naar de huidige tweestrijd N-VA-Financiën.

Bouchez in het gareel

Georges-Louis Bouchez kon trouwens ook Financiën opeisen. Het was een van de twee superdepartementen die eerste minister Bart De Wever hem aanbood. Reden: de Franstalige liberaal moest koste wat kost aan boord

worden gehesen. Een schoonmoeder buiten de regering is moeilijk in het gareel te houden. Een situatie-bis zoals bij Vivaldi, dat wil De Wever niet.

Bouchez leek op weg naar Binnenlandse Zaken: het zou een speeltuin worden voor de Bergenaar. Op die manier hoopt De Wever dat zijn nummer twee zich wat minder gaat bezighouden met het algemene beleid. Want Bouchez, dat moest een Nicolas Sarkozy-bis worden. Aan het begin van deze eeuw was het rechtse Franse politieke woelwater als minister van Binnenlandse Zaken een superflik. Alleen: dan moest hij het voorzitterschap van zijn partij opgeven en dat zag hij niet zitten. Een kritische voorzitter buiten de regering doet vrezen voor heel wat heibel. De wraak op het linkse Gent

Iemand die een vermelding waard is, is Anneleen van Bossuyt. De casting als minister van Asiel en Migratie plus Grootstedenbeleid is een wraakneming of toch een opgestoken middenvinger naar de linkse woke-stad Gent. Zoals bekend liep Van Bossuyt, ondanks een sterke score, een deelname aan het Gentse gemeentebestuur mis. Nu kan ze een beleid voeren dat de groen-linkse elite van de Arteveldestad in de gordijnen jaagt. Als minister van Grootstedenbeleid kan ze geldstromen naar het armlastige Gent stilleggen. Dat moet wel gerelativeerd worden, want het gros van de ondersteunende middelen voor Gent komt van het Vlaams Gemeentefonds. Dat is een financiële lijn die openblijft. Van Bossuyt moet via Asiel en Migratie in 2029-2030 wel electoraal kunnen scoren.

Status quo-ministeries

Frank Vandenbroucke (Vooruit) op Volksgezondheid kan beschouwd worden als iemand die op de winkel moet blijven letten. Ook moet hij de zuilbelangen van de mutualiteiten beschermen. Een status quo-ministerie dus. Al kunnen we vragen stellen bij het feit dat hij herbevestigd wordt na een aantal quasischandalen ten tijde van de coronapandemie.

Met een Jean-Luc Crucke (Les Engagés) op Klimaat moet de groene flank van de regering worden afgedekt. David Clarinval (MR) op Werk is de logica zelve, aangezien het probleem van de werkloosheid zich vooral in Wallonië situeert

VANDENBROUCKE OP VOLKSGEZONDHEID KAN BESCHOUWD WORDEN ALS IEMAND DIE OP DE WINKEL MOET BLIJVEN LETTEN

Laten we het ten slotte ook even over Annelies Verlinden (cd&v) hebben. Ze gaat van Binnenlandse Zaken naar Justitie. Over de dame zijn we zelden positief geweest. Haar communicatie is stroef en doet denken aan een AI-robot. Ze kwam niet verder dan wat gemeenplaatsen. Wie kan zich trouwens een daadkrachtige beleidsdaad van haar herinneren? Maar deze keer is er minder strengheid nodig, voorlopig toch. Ze gaat naar Justitie en aangezien Verlinden op Binnenlandse Zaken vooral met juristen op haar kabinet werkte, is dat niet zo’n grote sprong. Maar vooral: het slechter dan Vincent Van Quickenborne (Open Vld) doen, is onmogelijk. Wel een kritische opmerking als afsluiter: Verlinden heeft in het ondergefinancierde departement Justitie weinig beleidsruimte door een gebrek aan middelen. En de afwezigheid van een Vlaamse reflexdat werd al duidelijk tijdens de formatiegesprekken - blijft problematisch.

KARL VAN CAMP

Federale regering-De Wever

EEN MOOIE WEEK

VOOR DE GESCHIEDENIS

De film ‘Toutes pour une’ heeft net records gebroken. Niet van de goede soort. De film ging op 23 januari in première in 564 Franse bioscoopzalen. Alles samen kwamen er 1.271 kijkers opdagen, gemiddeld dus ongeveer twee per zaal.

De titel van de film verraadt de inhoud. ‘Un pour tous, tous pour un’ is het motto van de musketiers uit de boeken van Alexandre Dumas. Met de vervrouwelijking van die slagzin geven de makers onmiddellijk aan wat hun opzet is. De verdeler vat de film als volgt samen: “Sara is een jong meisje op de vlucht. Wanneer ze ontdekt dat de drie musketiers die de koningin van Frankrijk beschermen in feite vrouwen zijn, besluit ze met hen mee te gaan en hun voorbeeld te volgen.” En verder: “Deze feministische avonturenkomedie herziet de literaire klassieker ‘De Drie Musketiers’ met een gedurfde, moderne aanpak.”

De overheid betaalt

Sara, de d’Artagnan van de film, is van Moorse afkomst. Ook de andere musketiers worden gespeeld door actrices waarvan geen enkele van Franse afkomst is. Porthos is in de film bijvoorbeeld een zwaarlijvige zwarte dame. ‘Toutes pour une’ lijkt op een persiflage van woke, maar is het niet. De film probeert zijn militante boodschap wat minder zwaar op de hand te maken met enkele pogingen tot humor, maar slaagt daar niet in, lees ik in de vele negatieve besprekingen. De commentator van dienst van de RTBF vreest zelfs dat de groteske voorstelling van alle mannen als laffe, verachtelijke zwakkelingen zich tegen de feministische agenda kan keren.

Wie financiert nu in godsnaam een film die zowel in opzet als uitvoering zo slecht is? Ik denk niet dat ze het beseffen, maar dat zijn de Franse belastingbetalers. ‘Toutes pour une’ haalt zijn middelen bij de overheid. Het kreeg 2,6 miljoen van de Franse openbare omroep, 850.000 van het Centre National de la Cinématographie en 550.000 van de regiobesturen van Île-de-France, Occitanië en Provence. Wij betalen ook een beetje mee. Via Eurimages kreeg de film 500.000 euro aan Europees geld. De film, aangekondigd als een Frans-Belgische productie, werd ook mee geproduceerd door de RTBF, Voo.be (eigendom van Orange Belgium) en Proximus. De mensen achter dit misbaksel weten niet hoe je een goede film maakt, maar kennen blijkbaar heel goed het netwerk van subsidieverstrekkers met een gat in de hand.

De Graaf van Monte-Cristo

Alexandre Dumas, de auteur die onsterfelijk werd met zijn ‘De Drie Musketiers’, hoeft zich niet in zijn graf om te draaien. De verkrachting van zijn verhaal werd afgestraft in dezelfde week dat de nominaties voor de Césars, de Franse versie van de Oscars, bekend werden gemaakt. Favoriet is de meest recente verfilming van ‘Le Comte de Monte-Cristo’, een andere bekend werk van Dumas. De film kreeg vorige week 14 nominaties, waaronder die van beste film.

‘De Graaf van Monte-Cristo’ draait bij mijn weten nog niet in Vlaamse bioscopen, maar is wel beschikbaar als huurfilm bij Telenet en Prime Video, helaas nog zonder Nederlandse ondertitels. Ik ben geen filmspecialist, maar ik heb genoten van die bijna drie uur durende film. Het verhaal van Dumas, met zijn structuur van verraad, herstel en wraak, leent zich dan ook uitstekend tot verfilming.

De mannen in die film gedragen zich als mannen, de vrouwen als vrouwen. Ongeveer iedereen is blank, zoals in het boek van Dumas en zoals in het Frankrijk van het begin van de 19de eeuw. Het scenario wijkt vaak af van het boek, maar enkel in een poging een goede film af te leveren, nooit om van de personages vertegenwoordigers te maken van 21ste-eeuwse ideologie, nooit om van de gebeurtenissen zedenlessen te maken die kaderen in de hedendaagse cultuuroorlog. Gewoon een goede historische avonturenfilm.

Een kwart zwart

Iemand die je trouwens wel door zowel een zwarte als blanke acteur zou kunnen laten vertolken, is Alexandre Dumas zelf. “Dumas is zwart”, laat Quentin Tarantino een van zijn personages zeggen in ‘Django Unchained’. Die snoert daarmee de mond van een domme racist die boeken van Dumas in zijn bibliotheek heeft zitten, maar geen kennis heeft van dat aspect. Die bewering is echter ‘grotendeels onwaar’, om de terminologie van ‘factcheckers’ te gebruiken. Dumas was slechts voor een kwart zwart.

Zijn afkomst belette hem niet een succesvolle schrijver te worden in zijn eigen tijd. Zijn halfzwarte vader schopte het zelfs tot generaal in het Franse leger en heeft nog onder Napoleon gediend. Bij links lees ik de kritiek dat er te weinig wordt gesproken over de zwarte afkomst van vader en zoon Dumas. Die klaagzang mist de essentie: die afkomst werd in hun tijd gewoon niet belangrijk genoeg geacht om er voortdurend over te spreken, en dus ook niet om de carrière van de betrokkenen onmogelijk te maken; zoals het hoort.

‘Le Comte de Monte-Cristo’ is nu ook al een succes in de VS, waar Franse films meestal moeilijk doorbreken. Historische avonturenfilms, de films waar ik mee opgroeide, waren ooit de specialiteit van Hollywood, schrijft het gespecialiseerde magazine Vulture, “maar daar is men nu vergeten films als ‘De Graaf van Monte-Cristo’ te maken.”

Een themapark zonder achtbanen

De musketiers van Dumas zijn ook een vast ingrediënt in de voorstellingen van themapark Puy du Fou in het Franse departement Vendée. Puy du Fou, dat vorige week ook het nieuws haalde, is het cultureel tegendraadse project van Philippe de Villiers. Nabij een kasteelruïne organiseerde hij in 1978, zonder enige subsidiëring, een eerste avondspektakel rond de geschiedenis van Frankrijk en van de Vendée in het bijzonder. De Villiers zou later naam maken als conservatief politicus. In 2007 nam hij, zonder succes, deel aan de presidentsverkiezingen. De laatste keer steunde hij de kandidatuur van Eric Zemmour.

FRANSE SCHOOLKINDEREN WETEN MEER OVER DE MOORDPARTIJ VAN DE SS IN ORADOUR-SUR-GLANE DAN VAN WAT HUN EIGEN LEGER HEEFT GEDAAN IN DE VENDÉE

De keuze van De Villiers voor de Vendée als locatie van de voorstellingen is geen toeval. Die regio was het toneel van een monarchistische en katholiek geïnspireerde opstand tegen het Franse revolutionaire bewind. Het regime reageerde toen barbaars. Tussen de 100.000 en 200.000 Vendéens werden door de Republikeinse troepen afgeslacht.

Frankrijk heeft het moeilijk met dat stukje geschiedenis. Wat toen is gebeurd, vertoont veel gelijkenissen met een genocide. Het zijn echter niet de patriotten die moeite hebben met die erkenning, maar de Franse linkerzijde, die verwijzingen naar die donkere bladzijde liefst afdoet als reactionair en conservatief propaganda. Franse schoolkinderen weten meer over de moordpartij van de SS in Oradour-sur-Glane dan van wat hun eigen leger heeft gedaan in de Vendée.

De Villiers kreeg regelmatig kritiek voor de aandacht in zijn evenementen voor die verdrongen volkenmoord. Het aantal toeschouwers bleef echter stijgen. In 1989 werd de voorstelling omgebouwd naar een heus themapark dat de hele Franse geschiedenis bestrijkt en ook voor families met kinderen aantrekkelijk is. Puy du Fou blijft maar groeien. In 2015 werd de kaap van twee miljoen jaarlijkse bezoekers gerond en in 2024 zat men niet ver meer van de drie miljoen. Puy du Fou is nu groter dan Parc Astérix en moet alleen Disney Parijs nog voor zich dulden. Naar Spanje en het VK

Ondanks zijn bijdrage aan het Franse erfgoed, heeft Puy du Fou nog nooit één euro aan overheidssubsidie ontvangen, iets waar de organisatie trouwens trots op is. Vorige maand ontstond een politieke rel nadat bleek dat het park ook niet is opgenomen in de Franse ‘cultuurpas’, een initiatief waardoor jongeren goedkoper kunnen deelnemen aan allerlei culturele evenementen. Wel begunstigd zijn ‘escape rooms’ en het linkse, multiculturele ‘Fête de l’Humanité’.

Vier jaar geleden werd nabij Toledo een Spaanse versie van Le Puy du Fou geopend. Daar durft men het onder andere hebben over El Cid, de slag bij Las Navas de Tolosa (een kantelpunt in de herovering van Spanje op de Moren) en Christoffel Columbus. In 2024 kreeg het park al meer dan een miljoen bezoekers.

Vorige week meldde de Britse pers dat Le Puy du Fou een openbare bevraging heeft ingezet met het oog op de opening van een park in het VK. Het bedrijf erachter heeft een landgoed in Oxfordshire op het oog. Er mag verwacht worden dat links in het VK, nog meer dan in Frankrijk, heftig zal reageren op het idee dat de Britse geschiedenis zal worden uitgebeeld zonder begeleidende boodschap over het kwaad van racisme, veroveringsoorlog en kolonialisme. Gavin Mortimer voorspelt in The Spectator dat een Brits Puy du Fou “al de juiste mensen zal ergeren”. Het is eigenlijk ook wel pijnlijk voor de Britten, ooit fiere traditionalisten, dat hun historische erfvijanden nu het kanaal oversteken om hen weer in contact te brengen met hun eigen geschiedenis. Weinig zwarte mensen in het Bohemen van de 15de eeuw

In een vorig nummer heb ik erop gewezen dat de markt van de videospellen al een stuk groter is dan muziek of film. Na de sport is het economisch de grootste speler in de amusementswereld. Dinsdag kwam ‘Kingdom Come Deliverance II’ uit, een van de meest verwachte spelen van dit jaar, maar ook een van de meer controversiële. De eerste KCD verscheen in 2018 en kreeg toen heel wat kritiek omdat het te weinig ‘divers’ werd geacht. KCD I speelt zich af in het Bohemen van het begin van de 15de eeuw. Het videospel werd gemaakt door Warhorse Studios, een klein Tsjechisch bedrijf. De studio had zich tot doel gesteld het spel zo waarheidsgetrouw mogelijk te maken. Die zin voor realisme had tot gevolg dat iedereen in het spel blank is en alle ridders mannen. Voorspelbaar kwam er heel wat kritiek op de ‘afwezigheid van gekleurde mensen’. De projectleider, Daniel Vavra, reageerde: “Wil je me alsjeblieft uitleggen wat er racistisch is aan het vertellen van de waarheid? Er waren geen zwarte mensen in middeleeuws Bohemen.”

Ondanks de kritiek en de afwezigheid van een publiciteitscampagne werd KCD I een succes. Het bracht genoeg geld binnen om met tien keer zoveel mensen een tweede aflevering te maken, die deze week uitkwam. Er was echter opnieuw controverse, deze keer ook komende van een bepaald soort rechts dat aanstoot neemt aan een homoseksuele relatie en de verschijning van een zwarte handelaar in KCD II. Die kritiek mist perspectief. Zolang een historisch verhaal en zijn personages niet ondergeschikt worden gemaakt aan een hedendaagse agenda, moet je de purist niet uithangen.

Ik las trouwens ook ergens de kritiek dat Edmond Dantès in ‘De Graaf van Monte-Cristo’ vrije slag (crawl) gebruikt om weg te zwemmen van zijn gevangenis in Château d’If, hoewel die zwemstijl pas in 1844 is uitgevonden. Niet overdrijven, jongens. Al bij al was het een uitstekende week voor de geschiedenis.

JURGEN CEDER

Beeld uit Toutes

ECONOMISCHE

ZAKEN

©

50 jaar bezorgdheid over Vlaams-Waalse welvaartskloof

In 1975 waarschuwde de toenmalige Volksunie-voorzitter

Hugo Schiltz voor de stijgende welvaartsverschillen tussen Vlaanderen en Wallonië. Een halve eeuw later ligt het Vlaamse inkomen per inwoner nog altijd beduidend hoger dan het Waalse. Staatshervormingen hebben niet geleid tot de nodige responsabilisering van de regio’s. Gelukkig zijn er een aantal economen en juristen die het thema nu opnieuw op tafel gooien. Want de politici kijken weg.

Tal van lezers van ’t Pallieterke zullen de boekenreeks nog ergens in de kast hebben staan. We hebben het over de zevendelige kroniek van de naoorlogse Vlaamse Beweging, ‘Hoop en wanhoop der Vlaamsgezinden’. Deze boeken van Herman Todts beslaan de periode tot de jaren 1990 en wie er vandaag in bladert, vindt nog altijd tal van interessante informatie.

Het ‘onverstandige’ woord separatisme

Zoals in deel 5, waar een interview vermeld wordt dat de toenmalige Volksunie-voorzitter Hugo Schiltz in 1975 aan de Standaard gaf, exact 50 jaar geleden. Schiltz, toen regelmatig de schietschijf van dit blad, waarschuwde dat de oplopende welvaartsverschillen tussen Vlaanderen en Wallonië een probleem begonnen te worden en dat dit enkel kon worden opgelost door verregaand zelfbestuur op financieel en economisch vlak. “Anders zal Vlaanderen steeds vaker het onverstandige woord separatisme laten vallen”, verklaarde hij toen

BART DE WEVER HEEFT

HET COMMUNAUTAIRE

DEBAT GROTENDEELS STILGELEGD

We zijn ondertussen een halve eeuw later. Ondanks zes staatshervormingen met overdracht van middelen en bevoegdheden ligt het gemiddeld persoonlijk inkomen in Vlaanderen (2.197 euro per maand) aanmerkelijk hoger dan in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (1.969 euro) en in het Waals Gewest (1.902 euro).

Transfers de hoogte in

De voorbije vier jaar zijn de transfers van Vlaanderen naar Wallonië en Brussel met 861 miljoen euro toegenomen. De Noord-Zuid-transfers bedragen zo’n 8 miljard euro. Als alle geldstromen richting het zuiden samen worden genomen, gaat het zelfs om zo’n 2.000 euro per Vlaming.

Tweede vaststelling: Schiltz waarschuwde een halve eeuw geleden voor het separatisme. Met de N-VA en het Vlaams Belang hebben de separatisten net geen absolute meerderheid in Vlaanderen.

Het is natuurlijk zo dat Bart De Wever (N-VA) het communautaire debat grotendeels heeft stilgelegd. Over transferstudies wordt amper nog bericht in de media. De hoogconjunctuur tussen eind jaren 1970 en pakweg 2005, waarin onder andere het Warandemanifest voor een onafhankelijk Vlaanderen en een reeks rapporten over de geldstromen verschenen, is voorbij. Afgezien van het Vlaams Belang was er tijdens de ver-

kiezingscampagne van 2024 amper een partij die over de Vlaams-Waalse transfers sprak.

DE VOORBIJE VIER JAAR ZIJN DE TRANSFERS VAN VLAANDEREN NAAR

WALLONIË EN BRUSSEL

MET 861 MILJOEN EURO TOEGENOMEN

Toch zou het verkeerd zijn te denken dat de hoge welvaartsverschillen tussen Vlaanderen en Wallonië geen politiek actueel thema meer zijn. De bezorgdheid blijft leven, nu ook bij de Waalse bevolking en politici. Zo wordt de verkiezingsoverwinning van de MR en Les Engagés bezuiden de taalgrens in elk geval geduid. Geen copernicaanse omwenteling

En wanneer het anno 2025 gaat over een beleid dat de welvaartskloof moet verkleinen, dan valt eerder het woord responsabilisering dan transfers. Kortom, de deelstaten moeten een verantwoordelijk beleid voeren en daar financieel voor beloond of gestraft worden. Een federale maatregel zoals een beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd is zo’n piste. Het is vooral in Wallonië een thema, waar de werkloosheidsgraad wat hoger ligt dan in Vlaanderen. Links roept daar nu al moord en brand: een beperking in de tijd zou veel werklozen richting een leefloon duwen, wat dan deels door de lokale overheden moet worden betaald en vooral de grote Waalse steden als Charleroi, Bergen en Luik zou treffen. Kortom: een Vlaamse aanval op de Walen. Alleen zeggen de critici er niet bij dat ze er zelf inderdaad voor kunnen zorgen dat meer Waalse werklozen aan de slag gaan, bijvoorbeeld door een beter activeringsbeleid van de Forem, de Waalse tegenhanger van de VDAB.

Dit wil echter niet zeggen dat er een copernicaanse omwenteling aan de gang is. Waals minister-president Adrien Dolimont (MR) stuurde recent een brief naar de federale onderhandelaars waarin hij waarschuwde voor een verlaging van de personenbelasting op federaal niveau. Aangezien de regio’s opcentiemen heffen op de personenbelasting, dalen hun fiscale inkomsten als de federale basis wordt verlaagd. Onder Vivaldi hield de MR daarom al een fiscale hervorming tegen, nu staan ze dus opnieuw op de rem.

Men kan vragen stellen bij het huidige systeem van beperkte fiscale autonomie voor de regio’s. Het logische gevolg is dan dat men zou pleiten voor een echte responsabilisering via een gesplitste personenbelasting. Dit debat wordt nu gelukkig geopend door een aantal juristen en economen. Onder andere de jonge grondwetspecialist Quinten Jacobs (KU Leuven), zijn collega Jürgen Vanpraet (die in de vorige regering het kabinet van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden verliet omdat er geen aandacht was voor communautaire thema’s) en fiscaal expert Mark Delanote. Allen pleiten in mindere of meerdere mate voor meer responsabilisering van de deelstaten via grotere fiscale autonomie en desnoods een gesplitste personenbelasting. Dat is de ‘split rate’: men behoudt de belastbare grondslag, maar komt tot aparte federale en deelstatelijke tarieven. Jacobs zei daarover in een interview: “Je kunt de overheden veel meer responsabiliseren voor hun uitgaven en dat betekent dat de gewesten voor eigen inkomens moeten zorgen. Meer fiscale autonomie moet de prioriteit van een nieuwe staatshervorming worden.”

ONDER VIVALDI HIELD DE MR AL EEN FISCALE HERVORMING TEGEN, NU STAAN ZE OPNIEUW OP DE REM

Alleen hebben de politici er geen oren naar. In de mainstreammedia is de aandacht voor deze voorstellen van de experts ondermaats. Enkel De Tijd, Trends en zowaar af en toe Knack besteden er aandacht aan.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

PALLIETERKE

Naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van ’t Pallieterke op 17 mei 2025, wil de redactie het rijke verleden van dit weekblad in de kijker zetten. In deze rubriek blikken we terug op wat ’t Pallieterke in het verleden bracht.

8 februari 2006: Een vorst met cataracter Koning Albert II werd behandeld voor cataract. Het Belang van Limburg schreef dat de ingreep een twintigtal minuten heeft geduurd. “Albert weet nu weer helemaal zeker dat het zijn Paola is die tegenover hem aan tafel zit”, klonk het. Volgens Den Blooten Kooninck had de vorst al tientallen jaren last van de aandoening. “Het is hem in zijn leven meermaals overkomen dat hij de vrouw die tegenover hem zat aan de ontbijttafel absoluut niet herkende.”

9 februari 1967: Toujours la même chose In 1967 organiseerde de Vlaamse Beweging opnieuw betogingen in Brussel rond thema’s zoals de kwestie-Leuven, de splitsing van de Brusselse universiteit en verschillende discussiepunten inzake de hoofdstad. Ook het FDF organiseerde in dat jaar betogingen in Brussel. ’t Pallieterke klaagde de verschillende manier waarop beide manifestaties werden aangepakt door de ordediensten aan.

10 februari 2021: Sihame El Kaouakibi kostte 50.000 euro In 2021 barstte het schandaal rond Sihame El Kaouakibi los, die onder meer beticht wordt van frauduleus gebruik van overheidssubsidies. Later bleek ook dat ze zichzelf voor 50.000 euro had verkocht aan de Open Vld, zoals ’t Pallieterke toen schreef op de satirische bladzijde. “Ter hare verdediging, er waren wel eerder signalen dat ze affiniteit had met die partij. Zo was er haar voorliefde voor het binnenhalen van gigantische subsidies en dat vervolgens ondernemerschap te noemen.” De zaak-El Kaouakibi zal op 4 maart behandeld worden.

11 februari 1982: De staking der linkse fascisten Begin februari organiseerde de socialistische vakbond ABVV een 24-urenstaking, onder impuls van vakbondsman Georges Debunne die in rechtse kringen de bijnaam ‘Meneer Njet’ kreeg. “Inderdaad, Debunne is erin geslaagd heel het Waalse bedrijfsleven - of wat daar nog van overschiet - een volle dag op zijn achterste te krijgen”, schreef ’t Pallieterke. Dat de staking ook in Vlaanderen werd gevoeld, had niet met de stakingsbereidheid van Vlamingen te maken. “Dat is geen gevolg van de ‘volksverontwaardiging’, maar van het feit dat in deze tijd van ingewikkelde technologie kleine groep-

jes handlangers op strategische plekken volstaan om heelder bedrijfssektoren ernstig te verhinderen.”

12 februari 1947: Sport in de praatbarak “Gedurende dezen allerlaatsten oorlog hebben de Britten geleerd slagen te ontvangen en er uit te delen. En ze hebben er een practische les uitgetrokken: hun Parlementsleden kunnen van nu af leeren boksen in een zaal, tot dit doel speciaal ingericht in het Lagerhuis.” Auteur Opsinjoorke stelde meteen voor om hetzelfde te introduceren in België, ook al zouden voor de bouw van een sportcomplex voor parlementsleden extra belastingen geheven moeten worden. “Maar wat zouden wij er niet voor over hebben om Praatbarakkers te krijgen met een gezond verstand in een solied body? De sportbarak zou kunnen openen met een gala boksavond tusschen Big Pol Henri en Battling Baureke. Het zou beslist spectaculair worden en het Land minder kosten dan inktpotgevechten in de Praatbarak.”

13 februari 1973: Cosa Nostra: The Vakbond Papers Reeds in 1973 hielden vakbonden de politieke machten in dit land geregeld in een houdgreep. “Met hun uiterst linkse opstelling schrikken de rooie Waalse vakbondsleiders eventuele partikuliere investeerders af”, vreesde een lezer toen al. “Bovendien is de demografische evolutie in Wallonië van die aard, dat het ginds binnen één generatie één groot oudmannekenshuis zal zijn.” Over de macht van die vakbonden promootte ’t Pallieterke een “brandend aktuele film”.

14 februari 1963: Dit nummer is verboden in Frankrijk Begin 1963 verbood de Franse regering de uitzending van een interview met de Russische premier Nikita Chroesjtsjov. Dat kon ’t Pallieterke niet over het hart krijgen, dus kocht de redactie het interview over. “Hoeveel miljoenen wij voor deze sensationele opname hebben neergeteld speelt geen rol”, staat er op de voorpagina. “Om begrijpelijke redenen mag ons blad deze week dan ook nergens in Frankrijk worden verkocht.” Wat volgt is een compleet onzinnig interview met de Russische regeringsleider over zijn zere voeten, duivensport, zijn bestelling bij de Chinees en het slechte spel van Beerschot. Er verandert weinig op al die jaren.

Hugo Schiltz en Jean-Luc Dehaene

De verrottingsstrategie van Ahmed Laaouej

Vorige week kondigde Ahmed Laaouej aan een Brusselse regering te willen vormen zonder een regeerakkoord en zonder een Nederlandstalige meerderheid. Via artikel 35 van de Brusselwet wil hij een procedure opstarten om de minister-president en vier Brusselse ministers via een stemming in het parlement aan te duiden. Zonder het te beseffen, plaatst hij daarmee een bom onder het Belgische huishouden.

De griffier van het parlement klasseerde het voorstel als onontvankelijk, maar Laaouej wil het er niet bij laten en onderneemt deze week opnieuw een poging. De zaak wordt nu doorverwezen naar het Uitgebreid Bureau. Met zijn onbesuisd optreden torpedeert hij daarmee de communautaire evenwichten van dit land.

De appetijt om daar fors op te reageren is niet bijster groot in Vlaanderen. Deze week wordt er in het Vlaams Parlement door cd&v, Vooruit en N-VA, met steun van Vlaams Belang, een resolutie ingediend waarin opgeroepen wordt om over de Vlaamse belangen te waken. Meer zit er niet in. Het getuigt van een schrijnend gebrek aan fierheid en ambitie.

Belang van Brussel

Brussel is en blijft zeer belangrijk voor Vlaanderen. De stad herbergt heel veel internationale bedrijven en instellingen. Zowat de halve wereldpers is daar aanwezig. Daar de Vlaamse partijhoofdkwartieren en de Vlaamse pers amper aandacht voor Brussel hebben, krijgen de buitenlandse journalisten dan ook doorgaans een zeer eenzijdig beeld van Brussel.

BOVENDIEN IS ER OOK NOG EEN ALTERNATIEVE MEERDERHEID MOGELIJK

Daarnaast reiken de sociaaleconomische grenzen veel verder dan het gewest, waardoor de Brusselse problemen steeds meer naar Vlaanderen overlopen. De instroom van Nederlandsonkundige allochtonen is problematisch. Vlaanderen kan dan wel de symptomen aanpakken, het zal zich met de kernproblemen in Brussel moeten bemoeien, wil het op lange termijn niet steeds meer een onderdeel van het Brusselse probleem vormen.

Bovendien investeert Vlaanderen fors in Brussel. Het degelijke Nederlandstalige onderwijs en de verplichte inburgering zorgen ervoor dat steeds meer Brusselaars de weg

naar de arbeidsmarkt vinden. Vlaanderen mag trouwens een heel stuk assertiever zijn als het over de taalrechten van de Nederlandstaligen in Brussel gaat. Curatele

De PS blijft een niet te onderschatten machtsapparaat dat maar al te graag buiten de lijntjes kleurt om haar achterban te behagen. De kuiperijen in onder meer het OCMW van Anderlecht spreken boekdelen. Er is ook het oneigenlijk aanwenden van Beliris, een fonds bestemd voor de uitstraling en het imago van Brussel. Dat fonds wordt misbruikt om sportzalen, zwembaden en sociale woningen in de Brusselse (PS-)gemeenten te bouwen.

DE PS BLIJFT EEN NIET TE ONDERSCHATTEN MACHTSAPPARAAT DAT MAAR AL TE GRAAG BUITEN DE LIJNTJES KLEURT OM HAAR ACHTERBAN TE BEHAGEN

Karine Lalieux (PS) - een handpop van Laaouej - zit aan de knoppen van Beliris en doet zowat haar zin. Zelfs de Franstalige pers ziet er geen graten in. Protest van de N-VA onder de vorm van een motie werd als een communautaire aanval afgedaan. Karl Vanlouwe (N-VA) pleit om de PS in Brussel “on der een soort van curatele” te plaatsen, maar meer dan een proefballonnetje is dat niet. Onder druk van Fouad Ahidar is de communautaristische strekking met een sterk anti-Vlaams accent het pleit binnen de Brusselse PS-afde lingen aan het winnen. De PS’er is tegen het verbod op onverdoofd slachten en voor de algemene toelating van de hoofddoek op openbare diensten.

Het strategische getreuzel van Laaouej om te onderhandelen zorgt voor de nodige onrust, want bij ongewijzigd beleid groeit de totale schuldenberg in sneltreinvaart aan. Hoe langer Laaouej wacht, hoe meer eisen hij op tafel kan leggen. Bovendien is er ook nog een alternatieve meerderheid mogelijk. De PS, PTB/PVDA en Ecolo zijn goed voor 38 van de 72 zetels, terwijl Groen, Fouad Ahidar en Vooruit 9 van de 17 zetels hebben. De geesten zijn daar momenteel nog niet rijp voor, maar wat als de Brusselse crisis nog enkele maanden verder blijft etteren? Bovendien zijn er in verschillende Brusselse en Waalse gemeenten al enkele coalities van dergelijke communistische snit geïnstalleerd.

Slapende honden

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van Vooruit.brussels pleitte ontslagnemend staatssecretaris Ans Persoons voor een sociaaleconomische noodregering met enkel de ambitie om de begroting bij te sturen. Discussies over pakweg onverdoofd slachten vindt ze “olie op het vuur gooien”. Vooruit gelooft in een socialistisch front en wil er alles aan doen om zowel N-VA als de PS aan boord te hijsen, maar voor hoelang nog? Hoe dan ook, de situatie is onhoudbaar. In het federaal regeerakkoord staan alvast enkele lovenswaardige maatregelen: de fusie van de Brusselse politiezones, de tweetaligheid van de ziekenhuizen, de veiligheid van en de nultolerantie rond de stations. De regering wil er ook op toezien dat de middelen van Beliris worden aangewend voor wat ze bedoeld zijn. Ook zal het aantal asielzoekers worden ingeperkt. Maar of dat volstaat?

Tesla-schaamte: de consument houdt niet van politiek activisme

‘Go woke, go broke’ is een reëel risico waarmee bedrijven zoals Disney en AB Inbev de afgelopen jaren pijnlijk geconfronteerd werden. Maar bestaat dat risico echt alleen maar als je je als bedrijf vergaloppeert aan linkse retoriek en politiek? Het relatief recente fenomeen van de Tesla-schaamte toont aan dat ook Elon Musk riskeert financiële schade op te lopen door zijn politiek activisme.

We hoeven voor de lezer niet te herhalen hoe bedrijven zoals Disney en AB Inbev zich in het verleden hebben verbrand aan een te sterke politieke profilering. Maar het is wel belangrijk aan te stippen dat de twee bedrijven op twee erg verschillende manieren het contact met hun gebruikers verloren. Bij Disney dacht men aan politieke heropvoeding te kunnen doen door hun producten te doorspekken met woke ideologie. Het probleem is echter dat wanneer amusement niet meer amusant is, kijkers, luisteraars en bezoekers massaal afhaken,

zelfs wanneer ze het in principe met de ideologie eens zijn.

Politiek aan de kassa van de supermarkt

Bij AB Inbev liep het echter op een heel andere manier mis. Over de smaak van Bud Light gaan we ons niet uitspreken, maar de campagne die AB Inbev opzette in samenwerking met de transgender influencer Dylan Mulvaney maakte van het biertje plots een politiek statement dat geen brede consensus achter zich had. In de VS, waar men met zijn politieke voorkeur iets meer te koop loopt dan hier, kon dat eigenlijk niet anders dan fout lopen. Niemand wil aan de kassa van de supermarkt betrapt worden op een politiek product in zijn winkelkarretje dat zwaar in conflict is met de mening die je onder vrienden en kennissen verkondigt. Maar ook in Europa zou zoiets verkeerd lopen, maar dan wel omdat hier niemand aan de kassa van de supermarkt zijn politieke mening open en bloot wil verkondigen. Waarom gingen de laatste jaren een aantal bedrijven woke de mist in? Omdat de dominante toon in de media en de politiek progressief was. Allerlei duurzaamheids- en diversiteitsregeltjes van de overheid duwden een aantal bedrijven verder in hun geloof dat het in de toekomst alleen maar woker zou worden, voor zover die regeltjes al geen links politiek

activisme leken op te leggen aan ieder bedrijf van een zekere grootte. Aan dat laatste lijkt alvast in de VS voorlopig een einde gekomen te zijn, en vermoedelijk (hopelijk!) zal ook de EU volgen, al was het maar om het laatste restje Europese concurrentiekracht te bewaren.

Als Ahmed Laaouej zijn zin doordrijft, zou hij wel eens slapende honden kunnen wakker maken. De Brusselse crisis en vooral de facturen dreigen dan op het federale bord terecht te komen. Een bloedrood Brussels avontuur zou wel eens de hervormingsgezinde krachten in Vlaanderen in de kaart kunnen spelen. Zo zou Laaouej nog een verre bondgenoot kunnen worden.

JULIEN BORREMANS

segment zit, denkt toch eerder aan een universitair geschoolde met een goedbetaald baantje die er wel wat geld voor over heeft om zich een goed geweten te kopen. Dat klinkt veel meer als een kiezer van FDP, Die Grünen of SPD dan een AfD’er. Omgekeerd denken we dat nogal wat AfD-kiezers een bloedhekel hebben aan lage-emissiezones waar ze straks niet meer in mogen met hun dieselauto die al een paar jaren op de teller heeft staan, terwijl een Tesla ver buiten hun budget ligt.

Icarus Musk?

WIE ELEKTRISCHE AUTO ZEGT, DENKT TOCH EERDER AAN EEN UNIVERSITAIR GESCHOOLDE DIE ER WEL WAT GELD VOOR OVER HEEFT OM ZICH EEN GOED GEWETEN TE KOPEN

Politiek statement op je oprit

Elon Musk toont echter aan dat het ook omgekeerd kan. Je kan er nog over discussiëren of een account bij X een impliciete of expliciete steun voor Musk betekent, zeker als het toch maar een gratis account is. Maar wat als je een bom geld neergeteld hebt voor de Tesla die op je oprit staat? Ook al heb je die gekocht toen Musk nog een Democraat was, zoals je hier en daar kan lezen op een bumpersticker, toch blijft dat Musk zijn huidige fortuin voornamelijk via Tesla verworven heeft en dat Tesla ook vandaag nog een aanzienlijk aandeel van zijn vermogen uitmaakt.

Zelfs Europeanen die sympathie hebben voor de politieke visie van Musk hebben er zelden zin in om dat aan Jan en alleman te verkondigen op hun oprit. Bovendien is het misschien maar een kwestie van tijd voor iemand losgaat op een Tesla net omwille van het politieke activisme van Musk. Maar het probleem met Tesla zit dieper.

Als je een politiek etiket zou moeten plakken op de gemiddelde Tesla-bezitter, zou dat in Duitsland dan AfD zijn? Wie elektrische auto zegt, en dan zeker een Tesla die in het duurdere

In Noorwegen, een voortrekkersland voor elektrische auto’s dankzij de goedkope stroom, begint de verkoop van Tesla’s ondertussen al achteruit te gaan. Wie een Tesla bezit, blijft ermee rijden, maar slechts weinigen antwoorden volmondig ja als hen gevraagd wordt of ook hun volgende wagen een Tesla zal zijn. Er zijn genoeg alternatieven die geen politieke boodschap uitdragen. Internationaal viel de winst van Tesla in het vierde kwartaal van 2024 terug op ongeveer een derde van wat het bedrijf een jaar eerder nog binnenhaalde. Wie zal er morgen nog een Tesla willen kopen, zelfs al haalt het volgende model een bereik van meer dan 2.000 kilometer en rijdt het volledig autonoom? Niet alleen in Duitsland en Noorwegen, en bij uitbreiding heel Europa, maar ook in de VS is de baas van Tesla stevig in oppositie met zijn eigen klanten. Hoeveel Republikeinen kopen een elektrische auto in plaats van een die op benzine rijdt? En hoeveel Democraten die wel een elektrische auto willen, hebben vandaag nog zin in een Tesla? Tesla maakt ook vandaag nog een beduidend deel van het vermogen van Musk uit. Het verlies dat X nog steeds blijft boeken, kan hij financieel wel aan, maar als ook Tesla in het rood gaat, is er een probleem. 2025 zou wel eens het jaar kunnen worden waarin ook Musk leert dat consumenten een afkeer hebben voor producten met een politieke boodschap, of die boodschap nu links of rechts is. FILIP VAN LAENEN

Ahmed Laaouej

TINNE VAN DER STRAETEN

SPEELDE LAATSTE JOKER UIT OM ONBETAALBAAR

ENERGIE-EILAND

TE REDDEN

Het energie-eiland in de Noordzee, het fameuze stopcontact voor hernieuwbare energie, blijkt al langer onbetaalbaar, maar zowel Elia Groep als de ex-minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) weigerden jarenlang afspraken, gemaakt op de ministerraad, te respecteren en onderzoek te doen naar een alternatief. Van der Straeten komt daarom nu met een rookgordijn: de Europese Commissie moet de leveranciers bedreigen met boetes.

Twee weken na elkaar stelden Kamerleden tijdens het vragenuurtje vragen over het energie-eiland. Twee keer gaf ontslagnemend minister Van der Straeten verstek. De eerste keer antwoordde partijgenote Petra De Sutter en afgelopen donderdag antwoordde premier Alexander De Croo (Open Vld). Een loslippige De Croo gaf eigenlijk toe dat Van der Straeten en Elia het spel jarenlang niet correct hebben gespeeld.

Elia

Daarom een kleine reconstructie. Steven Coenegrachts (Open Vld) kwam in de Kamer nog maar eens terug op de kostprijs van het energie-eiland. “Eerst werd die geschat op 2,2 miljard, later op 4,2 miljard en in de jongste raming op 7,2 miljard. Waarom maken we ons daar zorgen over? Omdat de kostprijs van het energie-eiland wordt doorgerekend aan de eindgebruikers, aan onze gezinnen en aan onze bedrijven, op hun elektriciteitsfactuur. En dat terwijl er dit jaar al een verdubbeling van de nettarieven geweest is.” Coenegrachts was immers iets te weten gekomen. Het gaat om het volgende. Elia verdient zeer veel geld aan zeekabels om elektriciteit te vervoeren. Die zeekabels zitten niet in de zogenaamde ‘regulated asset base’ of het deel dat Elia mag doorrekenen op de facturen van de bedrijven en de gezinnen, want dat zijn geen transmissienetbeheerskosten in België. Die inkomsten zitten trouwens in een andere vennootschap van de beursgenoteerde Elia Group. Wat was Coenegrachts daarover nu te weten gekomen? De nieuwe zeekabel met het Verenigd Koninkrijk die op het energie-eiland aankomt, zal een merkwaardig effect hebben. “Omdat de prijs daar waarschijnlijk lager zal liggen dan die van onze eigen windmolenparken, zullen die windmolenparken vaker stilgelegd worden om stroom te importeren uit Groot-Brittannië. De stroom van die windmolenparken is bovendien stroom die we ook nog eens subsidiëren, duurzame stroom waar we belastinggeld insteken om hem te realiseren, maar die we dan niet aan land krijgen.” Vrij vertaald voorspelt Coenegrachts dus dat Elia goedkope stroom uit het Verenigd Koninkrijk zal invoeren waarvoor ze een grote vergoeding krijgen en dat ze de stroom van de (nog te bouwen) windmolenparken niet zullen vervoeren terwijl die fors gesubsidieerd wordt.

EERST WERD DE KOSTPRIJS GESCHAT OP 2,2 MILJARD, LATER OP 4,2 MILJARD EN IN DE JONGSTE RAMING OP 7,2 MILJARD

De Sutter verweerde zich met de ingestudeerde vaste uitleg en volgens haar heeft Elia “een heel duidelijke missie gekregen, namelijk de bouw van een infrastructuur die ons de komende honderd jaar zal toelaten om de overvloedige groene en betaalbare energie uit de Noordzee naar onze bedrijven en gezinnen te brengen”.

De Sutters verweer

Enerzijds stak De Sutter de schuld op anderen: “Vandaag zijn er slechts drie leveranciers op de markt, wat de concurrentie beperkt en mogelijk ook de prijzen en de marges opdrijft. Daarom heeft Van der Straeten, samen met Alexander De Croo, de Europese Commissie gevraagd om de markteffecten van die prijsstijgingen te onderzoeken en om maatregelen voor te stellen die de financiële impact op landen, burgers en bedrijven kunnen verlichten.” Anderzijds probeerde ze het project zoveel mogelijk uit de wind te zetten: “Tot slot wil ik benadrukken dat de werken aan de funderingen van het eiland onverminderd doorgaan. Hierdoor kunnen twee van de drie geplande windparken, goed voor 60 procent van de Prinses Elisabethzone, binnen de geplande termijn operationeel zijn. De energietransitie kunnen we niet stoppen.” Daarop repliceerde Coenegrachts laconiek: “Wij zijn de enigen die vasthouden aan een eiland.” Nauwelijks een dag later maakte de top van transmissienetbeheerder Elia Group duidelijk dat men het duurste deel

van het energie-eiland in de Noordzee wil uitstellen, zogezegd omdat de leverancier buitensporige prijzen aanrekent. Maar uiteindelijk beslist de regering, klonk het bij Elia. Bernard Gustin, de nieuwe topman van hoogspanningsnetbeheerder Elia, gaf het advies om het duurste deel van het energie-eiland uit te stellen. Bij Elia willen ze het deel gelijkstroom van het energie-eiland, goed voor 3,75 miljard euro, uitstellen. “We gaan het contract over gelijkstroom in februari niet ondertekenen.”

De verbruiker betaalt

Elia zit in een moeilijke situatie. Men hoopte het eiland te bouwen op kosten van de energieconsumenten, zoals ze bij bijna alle infrastructuur doen. In zo’n geval kunnen ze al voor de aanvang van de bouw kosten in rekening brengen op de stroomfacturen van elke stroomverbruiker in België en daar hun leningen mee afbetalen. Op het einde van de rit hebben ze dan extra activa (bezittingen) op hun balans. Alleen kan dat natuurlijk enkel als die kosten toegelaten worden door de energieregulator CREG én als er geen opstand ontstaat bij het publiek en in de politiek

ZONDER DIE WINDMOLENPARKEN

PRODUCEERT BELGIË NIET GENOEG KOOLSTOFARME ELEKTRICITEIT OM AAN DE DOOR DE EU OPGELEGDE KLIMAATPLANNEN TE VOLDOEN

Voor minister Van der Straeten (Groen) is het een pijnlijke nederlaag. Zij stimuleerde Elia Groep om de plannen uit te werken en gaf over de ganse lijn haar goedkeuring. Alleen vormen de contracten met de leveranciers blijkbaar een probleem. Van der Straeten beweerde dan maar dat er sprake zou zijn van “minstens een miljard euro” in de offerte die Elia ontving waarover men “zich vragen kan stellen”.

Daarmee beschuldigt ze eigenlijk de leveranciers. Van der Straeten kondigde aan dat bij de Europese Unie voor te leggen. Wat ze suggereert, is dat ze de drie niet-Chinese leveranciers van dergelijke uitrusting wil beschuldigen van prijsafspraken bij de Europese Commissie, maar dat zegt ze dan weer niet. “Vandaag domineren slechts drie bedrijven - Hitachi, Siemens en GE - deze markt. Dat beperkt de concurrentiekracht en voedt de prijsinflatie.” Dat laatste is een riedeltje dat ze al enkele maanden zingt sinds de prijsexplosie van het project duidelijk werd. Plots wil Elia ‘goedkopere alternatieven’ bestuderen, terwijl het verhaal altijd was dat het energie-eiland door zijn unieke concept juist het goedkopere alternatief zou zijn voor kabels naar elk windmolenpark apart. Op zich is die uitleg misschien een slimme zet. Het zit namelijk zo dat de zware uitrusting voor dergelijke projecten lange levertijden kent. Uiteraard omdat het niet om massaproductie gaat. Wanneer Elia nu afhaakt, dan verkopen de leveranciers gewoon aan de volgende. Het gevolg is wel dat Elia terug achteraan in de wachtrij komt te staan. Dat levert dan drie jaar uitstel op. Misschien is het dat juist wat Elia graag ziet. Op drie jaar kan er veel gebeuren. Zelfs de volledige stopzetting van het project.

Sunk costs

Het nadeel daarbij is dat Elia ook veel te verliezen heeft. De zeekabels leveren bijzonder veel winsten op voor Elia Group. Een andere oplossing uitwerken om een extra verbinding met de Britten te maken zou vijf jaar duren. Dat betekent dat die toekomstige inkomsten ook pas later zullen beschikbaar zijn. Dan zou Elia Group immense ‘sunk costs’ moeten doorslikken. Dat zijn kosten gemaakt voor een project dat niet doorgaat.

Het gezichtsverlies is sowieso groot. Gustin roept nu nog wel: “Dit is uitstel, geen afstel” en “Het energie-eiland komt er. De vraag is wanneer en tegen welke prijs. De be-

hoefte aan elektriciteit zal immers enkel maar stijgen”. Maar in hoeverre is dat zijn beslissing?

Ondertussen is de oorspronkelijke kostprijs al van 2,2 miljard euro gestegen naar 7,5 miljard. Het budget is opgedeeld in drie delen. Het eiland, de infrastructuur in wisselstroom en de infrastructuur in gelijkstroom. De eerste twee contracten zijn al getekend en de werken zijn begonnen. Die factuur volgt.

HET VERHAAL WAS ALTIJD DAT HET ENERGIE-EILAND DOOR ZIJN UNIEKE CONCEPT JUIST HET GOEDKOPERE ALTERNATIEF ZOU ZIJN

Febeliec, de federatie van de grote stroomverbruikers in het bedrijfsleven, eiste afgelopen weken dat dat derde contract nooit getekend mag worden, want dan krijgt de nu al zwaar getroffen industrie in België een extra factuur van minstens 3,5 miljard euro.

Het is dan ook veelbetekenend dat Elia nu een pauze voorstelt. Ze rekenen op de nieuwe regering om de beslissing te nemen. Volgens Bernard Gustin kan Elia het derde contract maanden later tekenen zonder dat de financiële voorwaarden zouden veranderen. Alleen levert het dan drie jaar vertraging op. Zeer opvallend in het hele verhaal is dat Elia blijkbaar niet rekent op de windmolenparken voor wat betreft de bevoorradingszekerheid van België. Niettemin riskeert België boetes van de Europese Unie omdat men zonder die nog te bouwen windmolenparken niet genoeg koolstofarme elektriciteit produceert om aan de door de EU opgelegde klimaatplannen te voldoen. Vorige donderdag stelde Coenegrachts min of meer dezelfde vraag over de kosten van het energie-eiland aan de premier. En die liet iets los was opmerkelijk was. Zo zei De Croo dat al in 2023 duidelijk was dat de kosten uit de hand zouden lopen en de ministerraad had beslist dat Elia met een alternatief plan moest komen. Dat plan kwam nooit. In oktober 2024 zou nogmaals aangedrongen zijn om het hele project onder de loep te nemen en opnieuw deden Elia en de minister van Energie niets.

LODE GOUKENS

De Croo en Van der Straeten op de North Sea Summit

Tinne Van der Straeten

De werkmens en de open grenzen

Net voor het afsluiten van de onderhandelingen over een federale regering vuurde ABVV-topman Bert Engelaar nog een dikke torpedo af in de richting van de partijtop van Vooruit. “Het lijkt erop dat jullie in deze onderhandelingen op een glibberig pad zijn terechtgekomen,” zo stelde de vakbondsman, “maar jullie kunnen nog terug.” Engelaar maakte zich niet alleen zorgen over de sociaaleconomische maatregelen, maar evenzeer over het strakkere migratiebeleid dat werd aangekondigd. Daarbij schuwde hij de zware woorden niet: “Migratie is geen koopwaar. Geen ruilmiddel. Geen vod waarmee je het tafelblad van de onderhandeling proper veegt. En toch lijkt het erop dat Vooruit bereid is om de rechten van migranten te verhandelen in ruil voor een klein beetje sociaaleconomische kruimels.”

We zijn het ondertussen normaal gaan vinden dat vakbonden pro-immigratiestandpunten innemen, maar eigenlijk is dat allesbehalve evident. Denkt u even mee? Als er 90 kandidaten zijn voor 100 jobs, dan bevinden de werknemers zich in een sterke positie om hogere lonen en betere arbeidsvoorwaarden te onderhandelen. Als er door immigratie geen 90, maar 110 werknemers zijn, dan wordt die onderhandelingspositie onderuitgehaald. Dat is zeker zo wanneer die 20 nieuwkomers bereid zijn om voor een lager loon of in minder goede omstandigheden te werken. De positie van de werknemers wordt al helemaal verzwakt door het gedogen van massale illegale immigratie die onvermijdelijk leidt tot een uitbreiding van de grijze en de zwarte economie. Die elementaire logica is echter niet meer aanwezig bij de top van de meeste vakbonden in het Westen. Dat is lang anders geweest. In het verleden voerden vakbonden in het Westen vaak campagne om immigratie aan banden te leggen. De instroom ondermijnde immers de positie van de eigen leden. In de Verenigde Staten steunde de American Federation of Labor maatregelen tegen Chinese immigratie zoals de Chinese ‘Exclusion Act’ van 1882. De erg succesvolle Australische arbeidersbeweging onderschreef het ‘White Australia’-beleid dat zich kantte tegen Aziatische immigratie. De Britse National Sailors and Firemen’s Union (NSFU) voerde campagne tegen de trend om steeds meer Afrikaanse en Aziatische matrozen op Britse schepen te laten varen. Dat leidde in 1925 tot de ‘Coloured Seamen’s Act’. De Franse Confédération Générale du Travail (CGT) was voor de Tweede Wereldoorlog intern zeer verdeeld over immigratie uit Italië, Polen en Spanje. Ook de linkse Duitse vakbonden waren in die periode zeer sceptisch tegenover immigratie. De ironie wil overigens dat net onder de (zogenaamd rechtse) nazi’s en zeker tijdens de oorlog het aantal buitenlandse arbeidskrachten in Duitsland zeer sterk toenam. Sinds de jaren 1960 hebben de vakbonden in het Westen zich ingeschakeld in een pro-immigratiediscours. Ik heb het dan niet over de strijd van de vakbonden voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden voor alle werknemers ongeacht hun nationaliteit, maar over pleidooien om meer immigratie toe te laten en immigratie te vergemakkelijken. Dat is wat het ABVV en andere vakbonden nu doen. Elke gelegenheid wordt aangegrepen om hiervoor te pleiten. Zelfs in het communiqué dat de socialistische vakbond vorig jaar op 8 maart verspreidde naar aanleiding van de ‘internationale strijddag voor de rechten van de vrouwen’ lezen we, naast de obligate waarschuwing voor extreemrechts, dat “de toegang tot legale migratiekanalen moet vergemakkelijkt worden”. Hoe nog meer migratie bijdraagt tot meer vrouwenrechten, is voor mij een raadsel. Met een meer consequente houding had de vakbond op de vrouwendag misschien een paar bedenkingen kunnen formuleren bij die welbepaalde snel oprukkende nare godsdienst/ideologie die vrouwen manifest als tweederangsburgers behandelt. Helaas. Zo dapper zijn ze bij de vakbond nu ook weer niet.

KARIM VAN OVERMEIRE

OPINIE

Waarom Europa achterop hinkt

Waarom zijn er geen Europese tegenhangers van Elon Musk? Waarom is er geen Europees SpaceX dat de grenzen van de ruimtevaart verlegt? Het korte antwoord is: belastingen.

Enkele dagen geleden hoorde ik een vrouwelijk EU-creatuur te keer gaan tegen Amerikaanse bedrijven die geen of bijna geen belastingen betalen en die zich toch hier in Europa met politiek komen bemoeien. Ik ben haar naam vergeten. Ze is niet belangrijk. Ze had het natuurlijk over Elon Musk. Bijna geen belastingen moeten betalen? We worden geacht daar heel verontwaardigd over te zijn. Maar de meeste normale mensen zullen stiekem toch denken: “Bijna geen belastingen… Hoe heerlijk!” Al durft niemand dat hardop zeggen. Diezelfde vrouw vroeg zich ook luidop af waarom er in de EU geen hightechgiganten waren als Apple en Microsoft? Inderdaad, toch een verstandige vraag. Waarschijnlijk per ongeluk. Creativiteit wordt afgestraft

In 1976 moest Astrid Lindgren, de schrijfster van de ongelooflijk populaire kinderboeken over Pippi Langkous, in het toen nog sociaaldemocratische Zweden 102 procent aan inkomensbelasting betalen. Aha, dat zou haar leren succes te hebben! Dat zou haar leren creatief te zijn, hard te werken en initiatief te nemen! Ze protesteerde daar op een ludieke manier tegen in haar satirische boek ‘Pomperipossa in Monismania’. Maar ze bleef wel de sociaaldemocraten steunen. Sommige mensen leren het nooit, zelfs niet als ze door de overheid bestolen worden. Want hoe kun je 102 procent belastingen anders noemen? Het geval-Lindgren was heel duidelijk en leerrijk, omdat zij een zelfstandige auteur was. Ze had geen personeel, ze kon niet beschuldigd worden van uitbuiting van haar werknemers

SOEPELHEID OM AAN TE WERVEN EN TE ONTSLAAN IS EEN REMEDIE TEGEN VERSTARRING

1976 was ook het jaar dat de beroemde cineast Ingmar Bergman zijn ‘Afscheidsbrief aan Zweden’ schreef en emigreerde nadat hij was beschuldigd van belastingontduiking. Hij had namelijk de brutaliteit gehad een eigen bedrijf in Zwitserland te willen oprichten. En het was ook het jaar dat er een einde kwam aan de alleenheerschappij van de sociaaldemocraten in Zweden. Lindgren en Bergman hadden geen fortuin of geen bedrijf geerfd. Ze hadden gewoon succes gehad en ze werden daarvoor afgestraft.

De uitspraak van Honoré de Balzac dat er achter ieder groot fortuin een misdaad

schuilgaat, is dikwijls waar, maar niet altijd. Het hoge belastingniveau in bijna alle Europese landen is een rem op het ondernemerschap, en zelfs gewoon op ambitie. We kennen allemaal het mechanisme waarbij loonsverhogingen of bevorderingen ertoe leiden dat men in een hogere belastingschijf terecht komt en er netto niet op vooruitgaat. Al de trucs met bedrijfswagens zijn een poging dat nefaste mechanisme te omzeilen. Maar het is natuurlijk slechts een lapmiddel. Waarom zou men nog hard werken om vooruit te komen? Het is dikwijls allemaal moeite voor niets. Men schat dat belastingen boven de 50 procent op termijn niets opleveren. De tijdelijke stijging van inkomsten voor de roverheid - dit is geen spellingfout! - worden meestal tenietgedaan door de dalende economische activiteit. Zulke hoge belastingen hebben economisch gezien een zelfvernietigend effect.

Parasitisme

Overigens, waarom zou men in Europa überhaupt werken? Als je het een beetje goed aanpakt, kun je jarenlang - in België tot op heden zelfs nog altijd levenslang - parasiteren op uitkeringen en sociale voorzieningen. Het verschil tussen de werkloosheidsuitkeringen en het minimumloon is soms zo klein, dat veel mensen het ook allemaal niet meer de moeite vinden. Toen ik naar de universiteit ging, in 1972, circuleerden er al lijsten met studierichtingen die diploma’s afleverden waarmee men gegarandeerd nooit een baan zou kunnen vinden… en dus van de eeuwigdurende werkloosheidsuitkeringen kon leven. Daardoor ontstaat natuurlijk een vicieuze socialistische cirkel:

om al die parasieten te onderhouden, moeten er steeds meer belastingen geheven worden en zijn mensen steeds minder gemotiveerd om nog hard te werken, een KMO op te starten, een baan te zoeken of in risicokapitaal te investeren. In de VS zijn er ook subgroepen die voor dit soort parasitisme kiezen en sinds Obama zijn die nog veel groter geworden. Maar de misbruiken zijn lang niet zo wijdverspreid als in Europa. Ja, in Amerika is het voor bedrijfsleiders en werkgevers gemakkelijker om mensen te ontslaan en de Europese linksen maken daar veel misbaar over. Maar ze zeggen er nooit bij dat het ook veel gemakkelijker is om mensen aan te werven. Die soepelheid is een remedie tegen verstarring.

Durfkapitaal

De bereidheid om risico’s te nemen, is ook een belangrijk verschil tussen de VS en Europa. In Europa is er veel meer overheidsinmenging en meer bureaucratie. En bureaucraten zijn altijd risico-avers. Zij zijn bijna per definitie de tegenpolen van creatieve avonturiers die experimenteren en buiten de gebaande wegen kunnen denken

TE HOGE

BELASTINGEN HEBBEN ECONOMISCH GEZIEN EEN ZELFVERNIETIGEND EFFECT

In een discussie op een internetforum schreef iemand: “Ik heb in techbedrijven gewerkt in Europa en de VS, en het verschil ligt vooral in de beschikbaarheid van ‘venture capital’. Het gaat zelfs niet echt tussen Europa en de VS. Het is meestal vooral in Californië.” Volgens Wikipedia is een Venture Capital Fonds “een investeringsfonds gericht op risicovolle investeringen in innovatieve en/of snelgroeiende bedrijven”. Ik moest het ook opzoeken. Een andere deelnemer bevestigde dit met een praktijkvoorbeeld. In Japan had zijn beginnend techbedrijf van zo’n fonds omgerekend twee miljoen dollar gekregen. In Finland 200.000 euro. In Californië zeven miljoen. En tot slot: vind ik miljonairs en rijke bedrijfsleiders sympathieke mensen? Ik kom nooit in dat milieu, maar ik denk dat zij heel dikwijls onuitstaanbare narcisten zijn, ellendige minnaars, afwezige vaders en rampzalige echtgenoten. Ik zie te dikwijls hoe hun ambitie hun leven en dat van hun familieleden ruïneert. Maar… zij zijn wel goed voor de economie. Beter dan de directeurs van staatsbedrijven. Want dat is natuurlijk het enige alternatief. Een socialistisch, rampzalig alternatief.

PAUL BÄUMER

Astrid Lindgren

“Ik houd De Wever verantwoordelijk voor het stilleggen van de Vlaamsgezinde grondstroom”

“Mijn partij heeft niet te weinig gedaan, maar net te veel en te vroeg.” Volgens grijze eminentie Gerolf Annemans was de Vlaming in aanloop naar de verkiezingen van 9 juni 2024 nog niet klaar voor een concrete onafhankelijkheidsstrategie. “Ik waardeer dat Tom Van Grieken heeft gekozen voor de eerlijkheid. Maar electoraal gezien hadden we in ‘Het Conclaaf’ sluwer mogen zijn.”

Op 23 februari kiezen de Duitsers een nieuw parlement. In de peilingen heeft het AfD de wind in de zeilen, mede dankzij een steunbetuiging van Elon Musk, de ‘first buddy’ van de kersverse Amerikaanse president Donald Trump. Maar is de partij ook klaar om te besturen? Vorig jaar werd ze nog uit de intussen opgedoekte Europese fractie ‘Identiteit & Democratie’, waartoe ook het Vlaams Belang behoorde, gegooid. Toch heeft het AfD volgens Gerolf Annemans, de voorzitter van ‘Patriots for Europe’ - de nieuwe Europese fractie van onder meer het Vlaams Belang -, wel degelijk de juiste evolutie doorgemaakt

DE VLAAMSE BEWEGING IS NIET MEER DE MOTOR VAN DE GEBEURTENISSEN, HET ZWAARTEPUNT IS VERSCHOVEN NAAR DE POLITIEK

“Maar in de ogen van onze Franse bondgenoot - het Rassemblement National (RN), dat de eerste viool speelt in onze Europese fractie - nog niet. Dat komt door enkele concrete en spijtige incidenten tijdens de campagne, waaronder de uitspraken van Maximilian Krah (de Europese lijsttrekker voor AfD die zei dat ‘niet iedere SS’er automatisch een crimineel was’, red.). Maar er waren nog andere incidenten die aantoonden dat in Berlijn een aantal AfD’ers bezig was met Marine Le Pen te pesten.” Zoals?

“Le Pen heeft campagne gevoerd op Mayotte, een Frans eiland in de buurt van Madagascar. En net op dat ogenblik werd vanuit Berlijn naar de Franse pers gelekt dat het AfD de vraag had gesteld of Mayotte niet eindelijk gedekoloniseerd moest worden, omdat men ook van Poetin verwacht dat hij de Krim verlaat. Dat voorval bewees dat er nog steeds

een pro-Russische factie binnen het AfD aanwezig is. Le Pen is toen in een Franse colère geschoten, omdat Alice Weidel (de lijsttrekker van AfD, red.) de schuldige zou zijn geweest. Het was immers haar handtekening die automatisch onder de parlementaire vraag over Mayotte stond. Het was een ‘accident de parcours’.”

Vindt u het jammer dat AfD en Vlaams Belang niet langer tot dezelfde Europese fractie behoren?

“Ik vind dat spijtig. Maar we zullen dat probleem wel oplossen. Het is evident dat beide partijen op Europees niveau eenzelfde verandering teweeg willen brengen. Het AfD en het Vlaams Belang zijn nog altijd bondgenoten, ook al zetelen we niet in dezelfde fractie. De Fransen zijn gefocust op 2027 en willen zich geen onnodige incidenten op de hals halen. En al zeker niet door toedoen van de pro-Russische factie binnen het AfD.”

Het AfD is volgens u dus klaar om Duitsland te besturen?

“Jawel. Het mag gezegd worden dat Weidel, zoals ze zichzelf nu als kanselierskandidate presenteert, dezelfde capaciteiten heeft als het Vlaams Belang om de kiezer een alternatief te bieden. Ze heeft de afgelopen jaren met AfD een lange weg afgelegd en een heel grote achterstand ingehaald. Ze belichaamt de nieuwe koers van haar partij ook op een heel gematigde manier. Dat is een beetje de Annemans-lijn (lacht).”

“Het Duitse nationalisme was gedurende het grootste deel van mijn veertigjarige carrière een zootje ongeregeld met veel linken met de Tweede Wereldoorlog. Het was lange tijd weinig bemoedigend, omdat het niet werd aangestuurd. Maar dat is nu toch wel anders, dankzij het AfD onder leiding van Weidel. Nu kunnen we toch wel stellen dat het AfD zijn huiswerk heeft gemaakt. Maar onze Franse vrienden hebben een paar feiten meegemaakt die dat niet helemaal bevestigen. Maar de tijd heelt alle wonden.”

Heeft ook de EU nood aan een ministerie van Overheidsefficiëntie, naar het voorbeeld van het ‘Department of Government Efficiency’ (DOGE) onder leiding van Elon Musk?

“Ja, elke westerse politieke entiteit zou een dergelijk orgaan moeten integreren in haar structuren. Ook België heeft met Vincent Van Quickenborne (Open Vld, red.) ooit een staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging gehad. Er is natuurlijk niks van in huis gekomen, wel integendeel. De complexiteit en de macht van de bureaucratie zijn alleen maar toegenomen. Als je Europees Parlementslid wordt, maak je meteen kennis met de Europese bureaucratie. Want alles wat je doet en ieder stukje papier dat je aanraakt, zijn onderhevig aan bureaucratische regels.”

“De bureaucratisering van het Europees Parlement is een ware nachtmerrie. Ik maak altijd de vergelijking met het paleis van Versailles. Als jongetje dacht ik dat geen enkel ander overheidsgebouw even groot kon zijn. Maar Versailles is klein bier in vergelijking met de Europese instellingen. Het is een relatief klein gebouw in vergelijking met de glazen paleizen van de Europese Unie. Het is een regelrechte schande. De EU is uitgegroeid van een samenwerkingsverband tot een gecentraliseerd Versailles, een ancien régime in de slechtste betekenis van het woord.”

En wie is dan de zonnekoning van de EU?

“De Franse revolutionairen konden gewoon het hoofd van Louis XVI afhakken en hopen dat de kous daarmee af was. Dat was natuurlijk niet het geval. De situatie was veel complexer dan dat, zoals de revolutionairen ook hebben ondervonden. Ik ben geen voorstander van een monarchie, maar ook niet van een Franse Revolutie en de manier waarop ze is gerealiseerd. Ik vind dus niet dat Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een kopje kleiner moet worden gemaakt, maar ze moet wel weg.”

Hoe moet het alternatief er volgens u uitzien?

“De centrale aansturing moet komen van de Europese Raad. De Commissie is in mijn ideaalbeeld een secretariaat dat een louter adviserende rol speelt. Ik verdenk de stichters van de EU ervan dat ze de Commissie met voorbedachten rade hebben opgericht, om er achteraf een Europese regering van te maken. Ze hebben er ook nog een parlement aan toegevoegd om het geheel te kunnen overgieten met een democratisch sausje.”

“De Commissie staat tegenwoordig centraal. De Raad wordt schaamteloos buitenspel gezet als ze de multilaterale agenda van de Commissie niet volgt. Nochtans zou het omgekeerde waar moeten zijn. De Raad zou de politieke boventoon moeten voeren, niet de Commissie. En het Europees Parlement is strikt genomen niet nodig.”

En toch heeft u zich laten verkiezen voor datzelfde parlement.

“Ik heb ook 30 jaar doorgebracht in de Kamer van volksvertegenwoordigers, waarvan ik ook niet vind dat die mijn Vlaanderen mag besturen. Je kan natuurlijk ook bommen of zo gaan leggen. Maar dat is niet meer in de mode en ook niet zo efficiënt (lacht). Je kan beter de instelling van binnenuit bekritiseren en degenen die het oude systeem willen bevestigen - zoals de N-VA in de Kamer - op hun eigen terrein bekampen. Het moet anders. Het zwaar-

EUROPEES PARLEMENTSLID (VLAAMS BELANG)

tepunt moet opnieuw bij de Raad komen te liggen, in een confederaal samenwerkingsverband op Europees niveau.”

Heeft u met uw Franse vrienden al gesproken over een mogelijke aanhechting van Wallonië bij Frankrijk? Of zijn ze niet geïnteresseerd in een extra departement?

“Je kan het antwoord op die vraag terugvinden in een interview met La Libre dat ik ooit heb geregeld voor Marine Le Pen. Ze heeft daarover toen gezegd: ‘Ik heb een akkoord met Annemans. Dat komt in orde. We zullen Wallonië bij Frankrijk aanhechten.’ Dat was half ironisch, maar ze weet heel goed hoe de vork in de steel zit.” “Het grote probleem situeert zich niet aan Vlaamse kant, want wij hebben een sterke identiteit. Maar Wallonië heeft die niet. Het is bang voor het einde van België, omdat men weet dat een Luikenaar geen Carolo (inwoner van Charleroi, red.) is en omgekeerd. Een inwoner van Namen is ook niet te vergelijken met een inwoner van Luxemburg. De dag na de ineenstorting van België maakt de provincie Luxemburg al deel uit van het Groothertogdom. Het alternatief voor België is chaos in Wallonië. Het zal geen apart land of departement van Frankrijk worden. Luikenaars zijn geen Fransen. Carolo’s ook niet. Het zal daarbeneden chaos worden. Maar die zien we vandaag al terug in alles wat België inhoudt, zoals de begroting en de sociale zekerheid. De Belgische chaos is een

Franstalige chaos. Dat de Vlamingen in die context een zoveelste historische kans verknoeien om daar de logische en ultieme consequentie aan te verbinden, is van God verlaten.”

Heeft de Vlaamse Beweging tijdens de regeringsonderhandelingen voldoende druk uitgeoefend op de N-VA?

“Nu moet ik heel voorzichtig zijn, want ik heb veel respect voor de Vlaamse Beweging. Ik kom er zelf uit voort. De motor van de gebeurtenissen is vandaag politiek. Wat bedoel ik daarmee? Als het politiek niet gebeurt, zal het niet gebeuren. Dat is een van de belangrijkste redenen waarom ik partijpoliticus ben geworden.”

HET ALTERNATIEF

VOOR BELGIË IS CHAOS IN WALLONIË. HET ZAL GEEN

APART LAND OF DEPARTEMENT

VAN FRANKRIJK WORDEN

“We zullen uiteindelijk de politieke keuze voor onafhankelijkheid moeten maken, onafgezien van een Vlaamse Beweging die ons daartoe dwingt. De nek van de Vlaamse Beweging is gebroken in Diksmuide, door Lionel Vandenberghe. Daar heeft de tweedeling zich voltrokken. Vervolgens is de Beweging niet meer de motor van de gebeurtenissen geweest. Het zwaartepunt is verschoven naar de politiek. Wat wél een belangrijke verschuiving is, is dat de twee Vlaams-nationale partijen samen bijna een meerderheid hebben, terwijl ze vroeger nog niet aan 20 procent kwamen.”

De N-VA is volgens u dus nog steeds een Vlaams-nationale partij?

“Mijn hoop is de kop ingedrukt omdat de N-VA definitief is ‘vertsjeefd’. Als machtsdeelname de enige bestaansreden wordt, is Vooruit de natuurlijke partner. Dat was ook voor de CVP al het geval. Die lag in het midden van het bed en deelde afwisselend de lakens met de liberale partij - die er nu niet is - en de socialisten. Dat is de definitie van ‘tsjeverij’. Maar de N-VA legt niet de Vlaamsgezinde accenten die zelfs de CVP nog kon leggen in haar regeringsdeelnames. Het ging om kleine symbooltjes, zoals de vijf Vlaamse resoluties van minister-president Van den Brande in 1999. De CVP zou nóóit hebben moeten proberen wat de N-VA vandaag doet. Er was toen een sterkere Vlaamse Beweging die druk zou hebben uitgeoefend. Ook de tijdsgeest was anders.”

Waarom is die Vlaamsgezinde tijdsgeest verdwenen?

“De Vlaamsgezinde tijdsgeest is niet verdwenen omdat de Vlamingen vonden dat ze genoeg autonomie hadden, wel integendeel. Brussel-Halle-Vilvoorde heeft aangetoond dat de Vlamingen nog veel verder wilden gaan. De Vlaamsgezinde tijdsgeest is vakkundig de nek omgewrongen door één persoon die een exuberante macht heeft gekregen van de media. Die zagen hem als een wapen tegen het Vlaams Belang. Het is Bart De Wever die heeft beslist om de Vlaamse Beweging en de autonomiegedachte te neutraliseren. In zijn strijd tegen het Vlaams Belang vond hij het gerechtvaardigd om de autonomiegedachte gelijk te stellen aan chaos en revolutie. Dat is een hoofdzonde die de Vlaamse gedachte honderd jaar terug in de tijd heeft gekatapulteerd. De Wever kon enkel maar geraken waar hij nu is geraakt door het uitleveren van de Vlaamse grondstroom aan het belgicisme. Ergens heeft hij een oude schoendoos staan waarin hij de door hemzelf afgeknipte tanden en klauwen van de Vlaamse Leeuw bewaart als cynisch souvenir.”

Is het niet jammer dat jullie verhaal dan beperkt blijft tot het ‘kookwekkertje van de bomma’?

“De film van Paul Jambers toont aan dat het ‘kookwekkertje’ geen fout was van Tom

Van Grieken, maar een strategie van De Wever. De dag nadien vertelde De Wever triomfantelijk op zijn partijbestuur: ‘Mannen, we hebben de zwakke plek van het Vlaams Belang gevonden: het kookwekkertje van de bomma.’ De Wever heeft de metafoor van het kookwekkertje meteen gekaapt. Van Grieken heeft nooit meer de kans gekregen om hem uit te leggen.”

Doet u dat dan eens.

“Het is een metafoor om te zeggen dat wij de eerste stap zetten door middel van een soevereiniteitsverklaring in het Vlaams Parlement. Daarop moeten we ons voorbereiden. We staan momenteel nérgens met onze voorbereiding. Als het momentum er zou zijn, kunnen we vervolgens gedurende twee jaar onderhandelen met de Franstaligen. Wij willen internationaalrechtelijk helemaal niet in een vacuüm stappen, zoals De Wever ons verwijt, integendeel. Wij willen net onderhandelen met de Franstaligen. Als ze niet aan tafel komen, verloopt de onderhandelingstermijn van twee jaar en gaan we over tot een onafhankelijkheidsverklaring. Er is niemand die zo’n ernstige strategie heeft voorgesteld als ik in 2010 heb gedaan met ‘De ordelijke opdeling van België’. Maar je kan discussieren over de vraag of dat ook de partijstrategie had moeten worden.”

Was het dan een fout van de partij om eerlijk te zeggen waar het over gaat?

“Nee, eerlijkheid is nooit fout. Maar moet je eerlijk zijn in een debat met een tegenstander die je met malafide bedoelingen probeert voor te stellen als een revolutionair, in een vijandige omgeving? Of moet je net tegen De Wever zeggen dat wij gelijk welke stap naar meer Vlaamse autonomie zullen ondersteunen? Dan maak je een vage strategische opmerking. Vervolgens kan je hem verwijten dat hij nog altijd geen stap heeft gezet, niet in de Zweedse regering, maar ook nu niet.”

“Misschien was het te vroeg voor eerlijkheid en om te schetsen waar we heen moeten. De Vlaming snapt er niks van, omdat hij niet voorbereid is. Nochtans is dat precies wat ik al sinds 2010 probeer te doen. Vlaanderen heeft autonome, gevestigde instellingen met internationale bevoegdheden, het heeft een diplomatiek corps… Ga de wereld in! Dat doe ik nu ook. Er is geen enkel lid van de Patriots-fractie dat niet weet dat wij het einde van België nastreven. Ik doe mijn job en roep iedereen op om hetzelfde te doen. Maar de N-VA heeft besloten om voor deelname aan de macht al haar principes op te geven en desnoods zelfs een verkiezing te manipuleren door Van Grieken voor te stellen als een dwaas, wat hij niet is. Hij is gewoon eerlijk geweest.”

Maar u had wel een ander antwoord gegeven?

“Ik wil het niet als een kritiek op Van Grieken doen klinken, integendeel. Hij had maar een fractie van een seconde om te beslissen wat hij zou zeggen. Hij heeft ervoor gekozen om eerlijk te zijn. Maar het is te vroeg. Het terrein is zodanig verknoeid door De Wever en zijn N-VA dat het een koud kunstje is voor een in feite malafide De Wever om in een electoraal tv-debat de voorstanders van een onafhankelijk Vlaanderen belachelijk te maken. Een door televisiemaker Eric Goens verknipt fragment volstaat niet om dat beeld te veranderen.”

U zegt dat we eigenlijk nog nergens staan met de voorbereiding van de Vlaamse onafhankelijkheid. Heeft uw partij dan aan haar plicht verzaakt?

“Ik heb sinds 2010 heel wat werk verricht om de Vlaamse onafhankelijkheidsgedachte te concretiseren. Het terechte verwijt was dat het een kreet is waarmee je door het venster springt. Ik heb er inhoud aan proberen te geven, zelfs tot op het strategische niveau, met achtereenvolgens een soevereiniteitsverklaring, onderhandelingsperiode en onafhankelijkheidsverklaring. De partij heeft er zelfs de strategie

voor de verkiezingen van 9 juni 2024 van gemaakt. Ik was vereerd dat de partij mij daarin is gevolgd.”

ERGENS HEEFT DE WEVER EEN OUDE SCHOENDOOS STAAN WAARIN HIJ DE DOOR HEMZELF AFGEKNIPTE TANDEN EN KLAUWEN VAN DE VLAAMSE LEEUW BEWAART ALS CYNISCH SOUVENIR

“Maar daarom ben ik ook goed geplaatst om te zeggen dat we in een electorale context niet in detail hoeven te gaan of hadden hoeven te gaan. In de huidige stand van Vlaamse bewustwording - en ik herhaal, ik houd De Wever verantwoordelijk voor het stilleggen van die Vlaamsgezinde grondstroom - is het anders veel te gemakkelijk voor De Wever om Vlaamse onafhankelijkheid belachelijk te maken.”

Wat had uw partij dan wel moeten doen?

“De partij heeft niet aan haar plicht verzaakt, maar haar plicht te ernstig genomen. Het had volstaan om De Wever te verwijten dat hij nog niks gedaan heeft en altijd prioriteit zal geven aan een regering met de socialisten. We hadden ons daartoe kunnen beperken. Misschien heeft mijn partij niet te weinig gedaan, maar net te veel en te vroeg. Dat is geen kritiek op Van Grieken, want ik stond mee achter zijn strategie. Ik waardeer dat hij als persoon gekozen heeft voor de eerlijkheid. Maar electoraal gezien hadden we sluwer mogen zijn.”

Moet ik dan concluderen dat er momenteel eigenlijk geen draagvlak is voor onafhankelijkheid?

“Het draagvlak sluimert en wordt versluierd door De Wever. Zonder die sluimering van de Vlaamse Beweging kan hij geen Belgische regering vormen. Beeld je maar eens in dat er een Vlaamse controle zou zijn op wat hij aan het doen is. Hij heeft íéts nodig om Sander Loones weer in zijn kot te krijgen. Dat kan een flutparagraaf zijn die zelfs Martens en Dehaene niet zouden hebben durven neer te schrijven. Dat is wat De Wever nodig heeft om het sluimerende Vlaamse bewustzijn niet wakker te maken. Als het zou worden opgewekt, kan het snel gaan. Een momentum kan er snel zijn, zoals toen de PS een institutionele atoombom inzette om wapens te kunnen exporteren. Drie dagen later publiceerde De Morgen een peiling waaruit bleek dat 28 procent van de Vlamingen voor onafhankelijkheid was.”

“Geen woorden, maar daden: elke bewuste Vlaming wordt lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds. Deze stap naar een Vlaamse sociale zekerheid is de voorbode van de eigen onafhankelijke Vlaamse Republiek!”

Wim De Wit, voorzitter IJzerwake

ANTON SCHELFAUT

Voor een

Vlaamse sociale zekerheid!

Buitenland

Slechts 11 Syriërs keerden vrijwillig terug

Tijdens de burgeroorlog in het land van Assad kwamen honderdduizenden Syrische vluchtelingen naar West-Europa. Alleen al in de Duitse deelstaat Brandenburg leven vandaag meer dan 20.000 Syriërs. Duizenden van hen kwamen na de val van Assad op straat om de bevrijding te vieren: eindelijk was de oorlog voorbij! 8 december was voor velen onder hen de ultieme bevrijdingsdag. Al snel verspreidde het gerucht zich dat véle Syrische vluchtelingen - die zich toch niet begrepen voelen in het systemischracistische Westen - terug naar hun vaderland wilden.

AfD-parlementslid in de deelstaat Brandenburg Lena Kotré, tevens woordvoerder van de fractie voor migratie, wilde van de deelstaatregering vernemen hoeveel van de 20.000 geregistreerde vluchtelingen teruggekeerd zijn naar Syrië. Het antwoord is ontnuchterend: slechts 11 Syriërs maakten gebruik van het vrijwillig terugkeerprogramma - een terugkeer die gefinancierd wordt door de Duitse belastingbetaler. Een zoveelste reden om het migratiebeleid van de deelstaatregering aan te klagen.

Louter ‘zand in de ogen’ van de burgers

Dat de Duitse regering-Scholz (SPD) bijzonder onhandig is in haar communicatie inzake een mogelijke verharding van het asiel- en migratiebeleid, werd in ’t Pallieterke al enkele keren aangehaald. Nu ook, aldus parlementslid Kotré, gaapt er een kloof tussen het aankondigingsbeleid van de sociaaldemocraten, dat ze een “uitzettingsbeleid in grote stijl” planden, en de realiteit, waarbij Syriërs blijkbaar in Duitsland blijven. 0,05 procent van de geregistreerde Syrische vluch-

GROOT-BRITTANNIË

telingen keert terug om Syrië herop te bouwen: een echt succes kan je het Duitse terugkeerbeleid dus niet noemen.

De rechtse oppositie wou tevens peilen naar de mogelijke gevolgen van de val van het Assad-regime voor die Syriërs die reeds ervoor een bevel hadden ontvangen om het Duitse grondgebied te verlaten (bijvoorbeeld omwille van criminele feiten). Ook dat antwoord van de sociaaldemocraten doet naar adem snakken: de uitzettingen naar Syrië werden nog niet hervat omdat de politieke toestand in het herkomstland zogezegd nog te onzeker is.

PIET VAN NIEUWVLIET

ZUID-AFRIKA

Gedonder in de regering

Zuid-Afrika’s Regering van Nationale Eenheid (RNE) maakt opnieuw moeilijke tijden door. Na de (voorlopige?) ontmijning van de BELA-onderwijskwestie heeft president Ramaphosa’s ondertekening van de zogenaamde Onteigeningswet tot ernstige wrijvingen binnen de 10-partijenregering geleid.

De discussie over grondonteigening is een oud zeer in Zuid-Afrika. Uiteindelijk werd daaromtrent in maart 2024 een wet goedgekeurd door een nog door het ANC overheerst parlement. De overheid kan nu in het openbaar belang, om verschillende redenen en eventueel zonder vergoeding grond onteigenen. Zij het dat bij een ontbreken van een overeenkomst men zich tot het gerecht kan wenden. Althans onafhankelijk commentator Theuns Eloff twijfelt niet aan de integriteit van die instelling, maar de opvattingen van de rechtbank op rassengebied liggen volgens hem wel dicht bij die van het ANC.

De recente wet wordt echter niet alleen door andere leden van de RNE - zoals de liberale Democratische Alliantie en de conservatieve partijen Inkatha en Vrijheidsfront Plus - als ongrondwettelijk verworpen, ze wordt eveneens als nadelig voor investeringen beschouwd. Betrokken partijen waren ook verbolgen omdat de president geen van hen had geraadpleegd onder het motto dat de goedkeuring van de volksvertegenwoordiging reeds verkregen was. Om de zaak nog erger te maken, zou de wet dan nog moeten worden toegepast door een DA-mi-

Is één op de twaalf bewoners van Londen illegaal migrant?

Volgens een vertrouwelijk rapport dat door de Britse krant The Telegraph openbaar gemaakt werd, zouden in Londen tot 585.000 illegalen migranten verblijven, wat zich vertaalt in 1 op 12 inwoners van de Britse hoofdstad. Die alarmerende raming zegt veel over het (totale gebrek aan) beheer van de grenzen van het Verenigd Koninkrijk en over de zware druk op publieke instellingen als onderwijs en de NHS (National Health Service).

Het rapport, dat oorspronkelijk werd besteld door Thames Water (een Britse private nutsmaatschappij voor waterbeheer) om beter de vraag naar haar diensten te evalueren, kwam in het bezit van The Telegraph via een Britse wet op de vrijheid van informatie. Uit het rapport blijkt dat het aantal illegale migranten in het Verenigd Koninkrijk wel eens het miljoen zou kunnen overschrijden, waarvan 60 procent in Londen leeft. De meesten van die migranten zouden via werk-, studie- of toeristenvisa het land binnengeraakt zijn, om er nadien, na het verlopen van de visumtermijn, nooit meer te vertrekken.

Illegale migratie wordt hét thema in heel West-Europa

Illegale migratie is niet alleen een probleem van wettelijkheid, maar stelt ook sociaaleconomische uitdagingen. De ontwikkeling van een parallelle economie in vele sectoren geeft duidelijk aan dat er weinig of geen Britse controle is op migratie. Zo slaagt het Britse Home Office (ministerie van Binnenlandse Zaken) er nog

steeds niet in officiële cijfers te bezorgen over de omvang van de problematiek van illegale migratie.

Alp Mehmet, voorzitter van de denktank Migration Watch, onderstreepte de zware gevolgen van verkeerde (te lage) ramingen voor de planning van publieke instellingen. Die zouden leiden tot onhoudbare druk op het onderwijs, de gezondheidszorg en opvang. Hij dringt aan op een betere controle van de grenzen van het Verenigd Koninkrijk en wordt hierin bijgetreden door anderen. Nochtans weigert Home Office (voorlopig?) het geweer van schouder te veranderen. Verder dan het bericht dat er “elk jaar allicht tienduizenden vreemdelingen niet terugkeren naar hun herkomstland”, wil men voorlopig niet gaan. Men onderstreept er wel dat de regering méér inzet op een actief uitzettingsbeleid.

Ook in het Verenigd Koninkrijk wordt illegale migratie een van de belangrijkste politieke thema’s, zo niet het belangrijkste.

PIET VAN NIEUWVLIET

nister. Hoe dan ook werd de mogelijkheid van gerechtelijke stappen overwogen. Het VF+ sloot zelfs het zich terugtrekken uit de RNE niet uit.

Geen beleidsverandering

Kern van het probleem is dat de coalitiegenoten van het ANC zich meer en meer buitengesloten voelen, en de druk om daarop krachtiger te reageren dus toeneemt op DA-voorzitter Steenhuisen. In 7 maanden RNE kon de partij immers geen daadwerkelijke beleidsveranderingen afdwingen, terwijl van corruptie verdachte ANC-figuren in de regering nog altijd buiten schot blijven. Steenhuisen heeft binnen zijn partij ook tegenstanders.

TERWIJL M23 OOK DRONES INZET, HEEFT ZUID-AFRIKA TE LANG GEWACHT OM ER AAN TE SCHAFFEN

Op dit moment zijn voorzittersverkiezingen pas aan de orde in 2026, maar een te zwakke houding kan zijn positie natuurlijk ondermijnen. De voorzitter staat trouwens voor een dilemma. Een gebeurlijk uittreden van zijn partij uit de RNE effent immers de weg voor het extreemlinkse EFF van Malema en de MKP van Jacob Zuma. Malema deed reeds een aanbod om de DA te vervangen.

Geen breuk, maar…

Toch menen de meeste waarnemers dat het niet tot een breuk binnen de regering zal komen. Wel zal er nog een en ander te doen zijn rond de komende wet op de Nationale Gezondheidsverzekering. Om van het plan van ANC-minister van Handel, Nijverheid en Mededinging Parks Tau maar te zwijgen. Hij wil tegen 2029 100 miljard rand (zo’n 5 miljard euro) inzetten om zwarte ondernemingen bij te staan. Het geld zou moeten komen van een 3 procenttaks op de nettowinst van privéondernemingen. Intussen moet niet alleen Steenhuisen schipperen. Ook Ramaphosa staat onder grote druk om van zijn kant niet toe te geven. En dat in een jaar dat de G20 in Zuid-Afrika plaatsvindt.

JAN VAN AERSCHOT

ZWEDEN

Veroordeelde criminelen dreigen nationaliteit te verliezen

Zweden, dat sinds jaren lijdt onder zwaar bendegeweld dat in grote mate het werk is van buitenlandse misdadigers, denkt eraan zijn grondwet te veranderen, zodat veroordeelde criminelen met een dubbele nationaliteit hun Zweedse nationaliteit kan worden ontnomen. Dat de Zweedse regering, ondanks protest, zinnens is dat pad verder te bewandelen, toont haar beslistheid om het bendegeweld ten gronde aan te pakken en de eigen nationale veiligheid opnieuw voorop te stellen.

De centrumrechtse regering nam die maatregelen in het kader van de Tidö-coalitieovereenkomst, waarbij de radicaal-rechtse ZwedenDemocraten gedoogsteun beloofden aan de centrumrechtse regering in haar strijd tegen criminele buitenlandse bendes. De Zweedse minister van Justitie, Gunnar Strömmer, verwelkomt de nieuwe grondwetsaanpassing: “Een bendeleider die moorden organiseert vanuit het buitenland, kan zijn Zweedse nationaliteit niet behouden.” Hij wenst nog heel wat verder te gaan en belooft bijkomende initiatie ven in de toekomst.

Nauwe samenwerking tussen Scandinavische landen

Met 62 dodelijke schietpartijen in 2022 en meer dan 62.000 gekende leden van cri minele bendes in 2024, is Zweden een van de criminele hotspots. Intussen opereren ruim 600 ‘Zweedse’ criminelen vanuit het buitenland en profiteren er van hun dubbele na-

tionaliteit om aan vervolging te ontsnappen. Ondanks een vermindering met 35 procent van het aantal dodelijke slachtoffers in 2024, dreigt het bendegeweld zich te verplaatsen naar de buurlanden: Denemarken, Noorwegen en Finland. Tezelfdertijd verstrengt Zweden stap voor stap de voorwaarden om de Zweedse nationaliteit te verwerven. Voortaan moeten aanvragers bewijzen dat ze een “eervol en geordend leven” leiden. Zweden maakt juridisch komaf met het linkse laxisme van de voorbije decennia. In Stockholm zelf werd een Noords Platform opgericht om het zware Zweedse bendegeweld aan te pakken - in Zweden, maar vooral en steeds vaker in de buurlanden. Onder andere Denemarken voerde aan de grenzen met Zweden opnieuw grenscontroles in.

Gunnar Strömmer

Na de val van Assad keerden slechts 11 Syriërs vrijwillig terug

DIPLOMATIEKE

Het milde oordeel voor Rwanda

Menig ander land zou harder aangepakt worden dan Rwanda voor alles wat het via zijn M23-militie in Oost-Congo uitspookt. Alleen wist Kigali zich de voorbije jaren internationaal op een dergelijke manier te verankeren dat het geniet van een feitelijk systeem van twee maten en twee gewichten. En dat is natuurlijk slecht nieuws voor de getormenteerde bevolking van Oost-Congo.

De manier waarop de troepen van de M23-militie, alle officiële ontkenningen ten spijt rechtstreeks aangestuurd door Rwanda, zich een weg gebaand hebben naar Goma, levert een pijnlijk déjà vu op. Het Congolese leger en aanverwanten, of wat daarvoor moet doorgaan, is geen partij voor hen. En dus werd Goma, amper honderd kilometer verwijderd van Kigali, in een handomdraai ingenomen.

Net als in 2012, maar van dan af wordt het trekken van parallellen een delicatere oefening. Ook toen ging het snel, maar haast sneller dan ze gekomen waren, verlieten ze ook de stad. De toenmalige Amerikaanse president Obama had namelijk laten weten de geldkraan naar Rwanda te zullen dichtdraaien. Net als vandaag was het land met de duizend heuvels erg afhankelijk van buitenlandse hulp (tussen een derde en 40 procent van het budget), maar andere parameters wijzigden, te beginnen met degene die de plak zwaait in het Witte Huis.

NIEMAND WEET WAT TRUMPS KIJK OP DE SITUATIE IS

Dat M23 net nu toeslaat, is natuurlijk geen toeval. Men wil gebruikmaken van de machtswissel in de VS. Theoretisch kan hetzelfde gebeuren als in 2012. Eén bedreiging om het instrument van de geldkraan te gebruiken, zou volstaan om een aftocht uit Goma af te dwingen. Maar dat is de theorie; de praktijk heet Trump. Onder Biden werd de Rwandese president Kagame gewaarschuwd “geen avonturen te beginnen”. Niemand weet echter wat Trumps kijk op de situatie is.

Diefstal

Tussen die Paul Kagame en zijn Congolese evenknie Félix Tshisekedi zat het aanvankelijk best snor. De machtsovername door Félix Tshisekedi leverde hartelij-

De CDU-kat ontsnapt

CDU-leider Friedrich Merz had met de steun van het AfD een krappe overwinning behaald. Zijn niet-bindende motie, die voor een ommekeer in het Duitse opengrenzenbeleid moest zorgen, was met de kleinst denkbare marge goedgekeurd.

Maar nauwelijks twee dagen later, toen er gestemd moest worden over een wetsvoorstel met dezelfde inhoud, bleken zijn troepen hem niet langer te volgen. In zijn eigen CDU waren er twaalf parlementsleden die niet kwamen opdagen voor de cruciale stemming of zich onthielden. Bij zijn ‘bondgenoten’ van de liberale FDP waren er maar liefst twintig afwezigheden of onthoudingen, wat erg veel is voor een fractie met negentig verkozenen. Bij de BSW van Wagenknecht brachten slechts zeven van de tien afgevaardigden een ja-stem uit. Alleen bij het AfD steunde iedereen Merz. De Frankfurter Allgemeine merkte terecht op dat hij zich niet bepaald als een groot tacticus had ontpopt. Alice Weidel leek te triomferen. Zij beweerde zelfs dat Merz “gedemonteerd” was als kandidaat-kanselier, maar dat is misschien voorbarig. Volgens de politieke correspondent van de Frankfurter is de steun voor Merz bij het grote publiek zelfs toegenomen, en is dat vooral te danken aan de hysterische overdrijvingen van zijn linkse tegenstanders die hem nu ook demoniseren als een proto-fascist. Zelfs voor de Frankfurter is het duidelijk dat de linkse en groene extremisten niet geïnteresseerd zijn in een sterke centrumpartij die stemmen zou kunnen terugwinnen van het AfD door een ander immigratiebeleid te voeren. Zij willen gewoon dat het allemaal bij het oude blijft: steeds meer ‘asielzoekers’ en ‘vluchtelingen’, steeds meer

ke felicitaties op vanuit Kigali, maar de sfeer verzuurde. Er zijn natuurlijk ongelooflijke belangen die een dominante rol spelen; begrijp: de rijkdommen in de bodem van Oost-Congo. De regio is al jaren een wingewest voor Rwanda dat handig gebruikmaakt van het bestuurlijke vacuüm aldaar. De Rwandezen hebben zich steeds meer geprofileerd als een belangrijke uitvoerder van allerhande mineralen, waarvan sommige zelfs niet of slechts in geringe mate in de eigen bodem zitten, goud bijvoorbeeld. De manier waarop ze zich als een exportland van enige omvang hebben kunnen ontwikkelen, was met de eigen reserves nooit mogelijk geweest. Het zijn vooral die mineralen die onontbeerlijk zijn voor de productie van smartphones en soortgelijke producten die erg gegeerd zijn.

Na diefstal brengt Rwanda ze rechtstreeks op de internationale markten, waarna het de winsten opstrijkt. Kinshasa beweert dat het door die laakbare praktijken op jaarlijkse basis om en bij een miljard dollar verliest, een cijfer dat door de meeste VN-experten wordt onderschreven.

Internationale verankering

Die morbide mix van diefstal en oorlogsmisdaden waaraan Rwanda zich bezondigt, zou tot zware veroordelingen en dito sancties kunnen leiden. Kunnen… De realiteit is dat de VN vandaag minder sterk staan in Congo dan in 2012. Er zijn ook andere actoren met belangen dan toen: China, Qatar en Turkije bijvoorbeeld. Rwanda heeft zich internationaal behoorlijk weten te verankeren de voorbije jaren. Het land profileert zich als een soort Afrikaans Singapore, stelt zich aantrekkelijk op voor investeerders allerhande, waardoor men al sneller een oogje

dichtknijpt. Er is ook een groot engagement van Rwandese troepen bij VN-missies in Afrika. Zij onderscheiden zich door hun correcte gedrag, wat zelden van andere Afrikaanse delegaties gezegd kan worden. Zo’n missie beschermt Franse gasoperaties in Mozambique, om slechts één voorbeeld te geven. Het zet er alvast niet toe aan om het land als een internationale paria te stigmatiseren.

RWANDA STELT ZICH

AANTREKKELIJK OP VOOR INVESTEERDERS ALLERHANDE, WAARDOOR MEN AL SNELLER EEN OOGJE DICHTKNIJPT

Met amper 14 miljoen inwoners - het land is kleiner in oppervlakte dan België - levert Rwanda het op een na grootste aantal troepen voor VN-operaties. Nog een voorbeeld: begin vorig jaar kondigde de Europese Commissie een grondstoffendeal met het land aan rond ‘kritische mineralen’, essentieel voor het behalen van groene energiedoelstellingen. Het is een beetje zoals die hand waaruit men eet en dus maar beter niet in bijt.

Diplomatiek isolement

De positie van Félix Tshisekedi in ruimer Afrikaans verband speelt ook een rol. Kenia, dat het voorzitterschap van de Oost-Afrikaanse Gemeenschap (OAG) bekleedt, nodigde de Congolese president, net als zijn Rwandese collega, uit voor overleg. Maar Félix stuurde zijn kat, wetende dat het een steriel gesprek zou worden. Dat Congo zijn bijdrage aan de organisatie al jaren niet betaalt, draagt niet bij aan de goede relaties. Tshisekedi tracht dan weer de steun van Angola te vinden. Het land werd aangesteld als ‘bemiddelaar’, maar wordt binnenkort voorzitter van de OAG, waardoor het die rol niet langer kan vervullen. Punt is dat het isolement van Congo zijn positie niet helpt. GDD

Afrikaanse en islamitische criminelen en terroristen. En de slachtoffers? Ach, die kunnen hen geen moer schelen. Zij zijn ideologen en zijn blind voor het lijden van mensen. Daarom staat links altijd aan de kant van criminelen en terroristen, en nooit aan de kant van de slachtoffers.

Steinbeck

In ‘Het onrecht van de sterkste’ van John Steinbeck dat zich tijdens de Grote Depressie in de VS afspeelt, komt een grootgrondbezitter voor die voortdurend sakkert en vloekt op de ‘rooien’. Een van zijn niet al te slimme knechten vraagt hem in alle naïviteit: “Baas, wie zijn die rooien nu eigenlijk?” De baas antwoordt: “Een rooie is iedereen die een hele dollar per dag wil verdienen, als ik maar een halve dollar wil betalen.” De knecht schrikt en zegt: “Maar baas, maar dan zijn wij toch allemaal rooien?” Duitsland staat misschien op hetzelfde keerpunt. Als je al een fascist bent omdat je niet meer wil dat moslims aan-

slagen plegen op kerstmarkten of kinderen vermoorden in een park… Als zelfs Merz een fascist is omdat hij een stemming in het parlement vraagt… “Baas, dan zijn wij toch allemaal fascisten?”

Damals

In de debatten werd het wetsvoorstel beschreven als een terugkeer naar de normaliteit. Het AfD gebruikte de uitdrukking ‘damals’, wat ‘zoals vroeger’ betekent. De media suggereerden fijntjes dat met ‘damals’ de periode van het nationaalsocialisme werd bedoeld. Alsof er toen al massa’s mensen stonden te trappelen om Duitsland binnen te komen. Het was toen toch juist omgekeerd?

Uit de context van de hele discussie bleek duidelijk welk ‘damals’ er werd bedoeld: het recente verleden van vóór 2015, toen Merkel de grenzen opengooide en haar laars lapte aan het Verdrag van Dublin. Zij is rechtstreeks verantwoordelijk voor de golf aan terreuraanslagen, seksueel geweld, berovingen en

moorden die toen over Duitsland werd uitgestort. Als men duizend postzegelverzamelaars of sinologen uitnodigt in een congrescentrum en één van hen misbruikt een kind in de toiletten of begint wild om zich heen te hakken met een machete, dan kan men in alle redelijkheid zeggen dat men dat niet had kunnen voorzien. Maar met het soort mannen - onevenredig veel mannen - dat Merkel toen binnenhaalde, had men het wél kunnen voorzien. Men beweert nu dat Merz de ‘stijgbeugel’ voor het fascisme is. Onzin natuurlijk, om te beginnen al omdat het AfD niet fascistisch of nationaalsocialistisch is. Maar Merkel was wel de stijgbeugel voor de allochtone criminelen en de terroristen die nu Duitsland teisteren. Die Grünen, de socialisten en Die Linke waren haar meest gewillige beulen. Zij hebben bloed aan hun handen. En zij hebben met hun wanbeleid eerst Pegida en daarna het AfD grootgemaakt.

PAUL BÄUMER

Paul Kagame

© PHOTONEWS

Friedrich Merz

JEROEN BERGERS EN EWOUD DE MEYER

Kersvers N-VA-Kamerlid en voorzitter van Jong N-VA Jeroen Bergers (24) en Ewoud De Meyer (26) zijn de jongste schepenen ooit in respectievelijk Vilvoorde en Grimbergen. Ze hebben zichzelf tot doel gesteld om het Vlaamse karakter van hun gemeenten te versterken en de toenemende verbrusseling een halt toe te roepen. Maar hoe willen ze dat precies realiseren?

Bergers: “In Vilvoorde zullen we bij de keuze van een middelbare school voorrang geven aan leerlingen die naar een Nederlandstalige lagere school zijn geweest en in lagere scholen aan onze eigen inwoners. Zo willen we de Brusselse druk op onze scholen tegengaan. We zullen ook veel strenger zijn bij de toewijzing van sociale woningen. Zo zullen we voorrang geven aan mensen die Nederlands spreken en een duurzame band hebben met Vilvoorde. We zullen onder meer zorgen voor taalbadklassen en zomerscholen voor leerlingen die het Nederlands onvoldoende machtig zijn. Ook hun ouders zullen we begeleiden naar taalcursussen. Van mensen die sociale toelagen ontvangen, verwachten we dat ze Nederlands spreken als ze die willen behouden. We zullen ook harder optreden tegen handelaars die weigeren om in het Nederlands te communiceren. Ook de lokale subsidiereglementen die het gebruik van het Nederlands verplichten, zullen we strenger handhaven. Het Nederlands mag niet louter een vakje zijn op het aanvraagformulier dat moet worden aangevinkt. We moeten het ook handhaven.”

“Ik ben ook bevoegd voor Ruimtelijke Ordening. Met projectontwikkelaars zullen we de afspraak maken dat ze - als ze meer dan een nog te bepalen aantal woonheden oprichten - enkel reclame in het Nederlands mogen maken en de notariële akte in het Nederlands moeten opstellen. Dat zijn kleine dingen die we op lokaal niveau doen, maar die echt wel een verschil kunnen maken.”

Hoe zit het in Grimbergen?

De Meyer: “Er zijn heel wat gelijkenissen tussen het Grimbergse en het Vilvoordse bestuursakkoord. Ik ben onder meer bevoegd voor het Bijzonder Comité Sociale Dienst. Daar kunnen we nog sterker inzetten op Nederlandse lessen in de GPMI’s (Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijke Integratie, red.). Dat zijn contracten tussen steunvragers enerzijds en de OCMW’s anderzijds. Daarin moeten Nederlandse lessen altijd worden opgenomen als de steunaanvrager geen of onvoldoende Nederlands spreekt. Steuntrekkers die hun GPMI niet naleven, kunnen een sanctie krijgen waardoor hun leefloon tot 1 maand geschorst kan worden. We willen hen niet per se straf-

fen, maar hen integreren en meenemen in ons verhaal. Dankzij een goede kennis van het Nederlands kunnen ze doorstromen naar de arbeidsmarkt en een eigen leven opbouwen.”

- en de bijkomende werklast voor de dienst burgerzaken en het OCMW te dragen.”

“Maar wat is er nu gebeurd? Fedasil heeft ons begin dit jaar laten weten dat de gemeente voortaan zélf zal moeten opdraaien voor de begrafeniskosten van bewoners van het asielcentrum die komen te overlijden. Niet alleen de gemeente, maar ook de Grimbergse belastingbetaler wordt voor een voldongen feit gesteld. Bovendien verblijven in het asielcentrum enkel asielzoekers met medische problemen, waardoor het aantal sterfgevallen hoger ligt. Vorig jaar zijn drie inwoners van het asielcentrum gestorven.

ALS IK TEGEN HET EINDE VAN DE LEGISLATUUR GEEN WETSVOORSTELLEN HEB INGEDIEND OM BIJKOMENDE COMMUNAUTAIRE STAPPEN TE REALISEREN, MAG JE MIJ LEVEND VILLEN JEROEN BERGERS

“Daarnaast wil N-VA Grimbergen dat het subsidiereglement van lokale verenigingen onder de loep wordt genomen. We zouden de helft van hun subsidies sowieso kunnen uitbetalen, maar de andere helft koppelen aan het gebruik van het Nederlands. Bij sommige voetbalclubs, bijvoorbeeld, wordt er tijdens de training enkel Frans gesproken. Er zijn ouders van Nederlandstalige kinderen die klagen omdat hun kind de trainer niet verstaat, omdat hij enkel in het Frans communiceert. Als daar geen verandering in komt, houden we de helft van hun subsidies in. Dat is de stok die je moet durven boven te halen.”

Als voorzitter van het bijzonder comité voor de sociale dienst (OCMW) van Grimbergen bent u ook deels bevoegd voor het lokale asielcentrum. Dat haalde recent het nieuws omdat Fedasil bepaalde financiële afspraken niet nakomt. Kan u de situatie even schetsen?

De Meyer: “Een dik jaar geleden heeft Grimbergen van Fedasil te horen gekregen dat er een asielcentrum zou komen in woonzorgcentrum Ascot in Strombeek-Bever. Uiteraard waren wij geen vragende partij. We hebben ons daar met de gemeente ook tegen verzet. Maar het asielcentrum is er uiteindelijk toch gekomen. We hebben wel goede afspraken gemaakt met Fedasil. Eén daarvan was dat Fedasil ons financieel zou ontzorgen. Daarnaast krijgen we een subsidie van 30.000 euro per jaar. Die gebruiken we om de kosten van de handhaving - af en toe moet de politie afzakken naar het asielcentrum

Een begrafenis kost al snel 2.500 tot 3.000 euro. Dat brengt het totale kostenplaatje voor vorig jaar op zo’n 9.000 euro. Als je de rekening maakt, kom je al snel aan 10.000 euro bijkomende kosten voor ons OCMW. Nochtans had Fedasil beloofd dat het onze gemeente financieel zou ontzorgen. Maar een jaar later komt het terug op zijn belofte. N-VA Grimbergen vindt dat een onwenselijke evolutie.”

Is dat de enige extra kost waar de gemeente voor moet opdraaien?

De Meyer: “Op dit moment wel. Maar als Fedasil zomaar eenzijdig kan beslissen om de begrafeniskosten op onze gemeente te verhalen, waar stopt het dan? Waarmee komt het volgend jaar af?”

Volgende maand kiezen de leden van Jong N-VA een nieuwe voorzitter en een nieuw bestuur. Bent u kandidaat om uzelf op te volgen als voorzitter van Jong N-VA?

Bergers: “Ik ben kandidaat om mezelf op te volgen. Als Vlaams-nationalistische partij begint de N-VA aan een legislatuur waarin ze willens nillens de leiding van de federale regering opneemt. Voor het eerst in twintig jaar krijgen we ook een nieuwe partijvoorzitter. Binnen de partij zullen wel wat debatten moeten worden gevoerd. Welke richting moeten we uit? Waar staat de partij nog voor? Wat is het DNA van de N-VA? Jong N-VA is op dat vlak de afgelopen jaren altijd heel duidelijk geweest. Het DNA van de partij is meer Vlaanderen en minder be-

lastingen. Daarvoor wil ik de komende jaren meer dan ooit op tafel slaan, samen met een sterk Jong N-VA-bestuur. Het is belangrijk dat er ook de komende twee jaar een sterk Jong N-VA staat dat strijdt voor meer Vlaams zelfbestuur.”

Valt het voorzitterschap van Jong N-VA te combineren met een mandaat als federaal parlementslid? Nu Theo Francken minister van Defensie wordt, komt u als eerste opvolger in de Kamer terecht.

Bergers: “Ja, ik denk van wel. Het geeft me als jongerenvoorzitter ook meer gewicht binnen de partij. Jong N-VA is niet meer de jongerenpartij die ze vroeger was, met nauwelijks vertegenwoordigers in de parlementen, gemeenteraden en lokale besturen. Jong N-VA is in al die gremia exponentieel gegroeid: we leveren voor het eerst burgemeesters, hebben zes keer meer leden in schepencolleges dan in de vorige legislatuur, leveren 134 rechtstreeks verkozen gemeenteraadsleden en we hebben een aantal sterke parlementsleden in onze rangen.”

“Jong N-VA heeft een rebels karakter. Ik zie niet in waarom dat zou veranderen nu ik in de Kamer zit, wel integendeel. Ik wil naar het federaal parlement omdat dat het parlement is waar je voor Vlaams zelfbestuur het meeste kan betekenen. Het is mijn ambitie om in de Kamer heel wat heilige huisjes te slopen.”

Van u wordt natuurlijk wel verwacht dat u als parlementslid van de meerderheid het regereerakkoord verdedigt. Zit er wat u betreft ook in het institutionele luik voldoende eten en drinken?

Bergers: “Zowel voor Jong N-VA als voor de moederpartij is het cruciaal dat er serieuze communautaire vooruitgang wordt geboekt. Daarom trekt Bart De Wever dat als premier ook naar zich toe. Het blijft niet beperkt tot wat ‘protocollaire prullen’, zoals cd&v-voorzitter Sammy Mahdi vooraf nog beweerde. Het resultaat van een regeringsdeelname van de N-VA moet en zal zijn dat er serieuze stappen richting (meer) Vlaams zelfbestuur worden gezet. Aan elke stap in de goede richting zal ik als parlementslid mijn steun verlenen. Of ik soms ook zal pleiten voor stappen die verder gaan dan het regeerakkoord? Zeker weten. Als ik tegen het einde van de legislatuur geen wetsvoorstellen heb ingediend om bijkomende communautaire stappen te realiseren, mag je mij levend villen.”

Jeroen Bergers en Ewoud De Meyer

GEORGE ORWELL

Een visionaire schrijver

Op 21 januari was het precies 75 jaar geleden dat Eric Arthur Blair, na een turbulent leven, in Londen overleed. Onder het pseudoniem George Orwell schreef hij bangelijke dystopische toekomstromans en politieke fabels over absolute staatscontrole en de corruptie van de macht die tot op de dag van vandaag niets van hun actualiteitswaarde hebben ingeboet en waarmee hij een belangrijke stempel op de Engelstalige literatuur van de twintigste eeuw heeft gedrukt.

Het minste wat men van hem mag beweren, is dat hij bijzonder veelzijdig was. Er was de mens Eric Blair maar ook de schrijver George Orwell, de intellectueel, de criticus, de journalist, essayist en, niet te vergeten, de politieke activist… Hij wordt vandaag echter steeds meer beschouwd als een modern orakel, een getalenteerde waarzegger die met angstaanjagende nauwkeurigheid voorspelde hoe kwetsbaar en feilbaar onze politieke systemen waren en zijn, hoe dichtbij de schaduw van het autoritarisme was en is. Zijn oeuvre is een kompas geworden om ons te helpen onze weg te vinden in tijden van democratische recessie en terugval, zoals dat vandaag wereldwijd het geval is.

Bewust arm

Orwell was een kind van het Britse imperium. Hij werd geboren in wat hijzelf omschreef als een ‘lower-upper-middle-class’-gezin in het Indiase Bengalen waar zijn vader koloniaal ambtenaar was. De jonge Orwell, een eenzelvige en excentrieke, maar bijzonder slimme knaap bracht het grootste deel van zijn jeugd in Engeland door en kreeg een beurs voor het prestigieuze Eton College. In tegenstelling tot de meeste van zijn medescholieren, kon zijn familie de kosten voor een universitaire opleiding niet ophoesten. Daarom besloot Orwell de familietraditie te volgen en trok hij in 1922 naar Birma als assistent-districtshoofd bij de Indian Imperial Police. Hij diende op een aantal plattelandsbureaus en deze ervaringen deden zijn afkeer van het Britse kolonialisme en imperialisme dermate groeien, dat hij besloot, terwijl hij in Engeland op verlof was, met ingang van 1 januari 1928 ontslag te nemen

ZIJN SCHRIJVEN BEVATTE EEN BIJTENDE ONDERTOON VAN WOEDE

Hij wierp zich meteen na zijn ontslag met volle overtuiging op de journalistiek. Sociaal bewogen, besloot hij zich te verdiepen in het leven van de armen. Hij trok haveloze kleren aan en ging naar het East End van Londen om in goedkope logementen tussen arbeiders en bedelaars te wonen, hij bracht een periode door in de meest verpauperde wijken van Parijs en werkte als onderbetaalde vaatwasser in Franse hotels en restaurants, en hij trok door Engeland met zwervers om in de hopvelden van Kent seizoensarbeid te verrichten. Deze ervaringen leverden Orwell het materiaal op voor ‘Down and Out in Paris en London’. De publicatie van dit boek in 1933 leverde hem de eerste, zij het bescheiden, literaire erkenning op. Zijn afkeer van het imperialisme leidde niet alleen tot zijn persoonlijke afwijzing van de burgerlijke levensstijl, maar ook tot een politieke heroriëntatie. Direct na zijn terugkeer uit Birma noemde hij zichzelf een anarchist en dat bleef hij een aantal jaren doen. In de jaren dertig begon hij zichzelf echter als een socialist te beschouwen, hoewel hij in zijn denken te libertair was om ooit de verdere stap te zetten - nochtans zo gebruikelijk in die periode - om zichzelf tot het communisme te bekeren. Orwells eerste socialistisch geinspireerde boek was ‘The Road to Wigan Pier’ (1937), een originele en onorthodoxe politieke verhandeling die begon met het beschrijven van zijn ervaringen toen hij tussen de behoeftige

en werkloze mijnwerkers van Noord-Engeland ging wonen en hun levens deelde en observeerde. Dit boekeerder een pamflet - eindigde in een scherpe kritiek op bestaande socialistische bewegingen. Het combineerde bijtende berichtgeving met een ondertoon van woede, wat het latere schrijven van Orwell zou karakteriseren.

Spaanse Burgeroorlog

Tegen de tijd dat ‘The Road to Wigan Pier’ in druk verscheen, bevond Orwell zich in Spanje, vanwaar hij verslag uitbracht over de burgeroorlog. Hij sloot zich aan bij de republikeinse militie, diende aan de fronten van Aragon en Teruel, en klom op tot de rang van tweede luitenant. Hij raakte ernstig gewond bij Teruel door een kogel in zijn hals. Later, in mei 1937, nadat hij in Barcelona had gevochten tegen de door de Sovjets gecontroleerde communisten die hun politieke tegenstanders probeerden te elimineren, werd hij gedwongen Spanje te ontvluchten uit angst voor zijn leven. Deze ervaring bezorgde hem een levenslange angst voor het communisme, die voor het eerst tot uiting kwam in het levendige verslag van zijn Spaanse ervaringen, ‘Homage to Catalonia’ (1938), dat door velen wordt beschouwd als een van zijn beste boeken

IK VRAAG ME SOMS AF OF HET ORWELL ONGEMAKKELIJK ZOU HEBBEN

GEMAAKT OM TE ZIEN DAT ZIJN NAAM

EEN SYNONIEM IS GEWORDEN VOOR

ALLES WAAR HIJ ZICH FEL TEGEN VERZETTE

Zijn beklijvende ervaringen in Spanje hadden er bij de gedesillusioneerde Orwell flink ingehakt en vormden een keerpunt in zijn schrijven en politieke opvattingen. Bij het uitbreken van WO II leidde hij een tijdlang de uitzendingen van de BBC voor Azië. Een paar weken voor het einde van de oorlog verscheen ‘Animal Farm’. Deze scherpe satirische fabel gaat over een groep dieren die de mensen verdrijft van hun boerderij. Maar wanneer ze zelf de boel overnemen en een commune stichten, eindigt hun heerschappij in een wrede tirannie. ‘Animal Farm’ was een overduidelijke allegorie van het totalitarisme en het repressieve bewind onder Stalin in de Sovjet-Unie. Het verschijnen van ‘Animal Farm’ betekende Orwells definitieve doorbraak als een gevierd schrijver. De beroemdste roman van de intussen met zware gezondheidsproblemen kampende Orwell was evenwel ‘1984’, die in 1949 van de persen rolde. Hierin volgt de lezer Winston Smith - een rebel die absoluut niet lijkt op de helden in overleveringen en legenden - die in de totalitaire staat Oceania woont, onder het permanente toezicht van de alomtegenwoordige Big Brother. Elke actie en gedachte, zelfs de geschiedenis en taal worden er gecontroleerd, herschreven, vastgelegd en gebruikt door de onverbiddelijke gedachtepolitie. Amper zes maanden na de publicatie van het spraakmakende ‘1984’ overleed George Orwell.

‘1984’ heeft een diepgaande impact achtergelaten op talloze kunstenaars en schrijvers van alle mogelijke achtergronden. Big Brother, gedachtemisdaad, dubbeldenken, nieuwsspraak,… De begrippen en neologismen die Orwell op briljante wijze bedacht heeft, zijn essentiele onderdelen geworden van ons culturele en literaire erfgoed. In feite is ‘orwelliaans’ tegenwoordig het meest gebruikte bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van de naam van een schrijver, dichter of denker - veel meer dan dickensiaans, freudiaans, kafkaësk of machiavellistisch. Ik vraag me soms af of het George Orwell ongemakkelijk zou hebben gemaakt om te zien dat zijn naam een synoniem is geworden voor alles waar hij zich fel tegen verzette, of zou hij de pure ironie hiervan begrijpen en accepteren?

Filip De Pillecyn en zijn dwarse mening

Voor de jongste generaties is Filip De Pillecyn een naam die nauwelijks nog iets of zelfs helemaal niets meer zegt. Tot de jaren 1980 vond men hem nog wel terug in de literatuurlijsten van de humaniora, want hij had enkele veelgelezen romans en novelles geschreven. Hij leefde van 1891 tot 1962. Wie echter geïnteresseerd was in de geschiedenis van de Vlaamse Beweging, kon ook vernemen dat hij een Vlaamsgezind frontsoldaat was geweest en als journalist in diverse bladen ook zijn ongezouten mening gaf over de politiek in België en Vlaanderen gedurende zo’n 40 jaar. Ook zijn dagboek uit de repressiegevangenissen, ‘Face au mur’, beroerde velen. Het werd zelfs in 2019 nog eens opnieuw en becommentarieerd uitgegeven door Doorbraak.

Dat hij in 1922 zelf een blad uitgaf - tot medio 1928 - werd uit de vergetelheid gehaald door de uitgave van dit boek, ‘De dwarsligger’. Dat blad heette ‘Pallieter’ en was een satirisch weekblad van 16 bladzijden in een formaat van de huidige nieuwsmagazines. Hij kreeg van zijn tijdgenoot en ook schrijver Felix Timmermans de toelating om ‘Pallieter’ als naam te gebruiken.

Pallieter was immers de naam van zijn bekendste roman, waarin een guitige en ongebonden levensgenieter de hoofdrol speelde. De ondertitel luidde ‘Satiriek weekblad’. Op de voorpagina verscheen steevast een getekend portret van een bekend figuur uit binnen- en buitenland waarover De Pillecyn dan een lovende of striemende, maar vaak polemische bijdrage schreef als hoofdartikel, gekaderd tegen de politieke actualiteit van de jaren 1920. Het was een pittig blad met politieke cartoons en spraakmakende artikels. Doordat het blad Vlaams-radicale, maar weliswaar partijpolitiek-ongebonden, standpunten innam, kon het rekenen op de sympathie van de vaak ook onderling verscheiden Vlaamsgezinden, maar had het uiteraard ook heel wat vijanden. Een vergelijking met ons Pallieterke gaat tot op zekere hoogte perfect op. Hekelen, schertsen, in het hemd zetten

Rik Van Cauwelaert, éminence grise van de Vlaamse journalistiek, werkte samen met het Filip De Pillecyn Comité om een keuze te maken uit de vele hoofdartikels van Pallieter. Dat blad werd overigens volledig gedigitaliseerd door het ADVN, het Archief voor Nationale Bewegingen. Van Cauwelaert leidt elke tekst van De Pillecyn in met een beknopte toelichting over het ‘slachtoffer’ en kadert voor een beter begrip een en ander in de politieke context van toen. Daarna volgt het artikel van De Pillecyn, dat in functie van de leesbaarheid technisch (spelling en interpunctie) naar modern Nederlands werd omgezet zonder aan de schrijfstijl te raken. We lezen dus nog de echte De Pillecyn met het woordgebruik van toen. Niet onbelangrijk is de inleiding van Van Cauwelaert over de journalist De Pillecyn en de diverse inzichten en stijlen die hij doorheen de jaren aannam. Bijna 60 hoofdartikels van Pallieter kunnen aldus herlezen én begrepen worden. Enkele voorbeelden van ‘slachtoffers’: minister Nolf, professor Daels, Jules Destrée, Cyriel Verschaeve, Alice Nahon, Paul-Emile Janson, Mussolini, Berten Rodenbach, Pierre Nothomb, Herman Teirlinck, maarschalk Pétain, Maurice Lippens, Camille Huysmans, Albert I, Woodrow Wilson, generaal Baltia en nog vele anderen.

Opvallend is dat De Pillecyn geregeld de Belgische Congopolitiek zwaar op de korrel neemt. Het verbaast ook niet dat hij als veteraan van de Eerste Wereldoorlog en geheimschrijver van de Frontbeweging het ook opnam voor de activisten die met Duitse hulp zelfs de Vlaamse onafhankelijkheid uitriepen en de Gentse universiteit volledig vernederlandsten. Zijn bijdragen veroorzaakten deining, waardoor ‘dwarsligger’ een rake benaming is. Niet alleen hekelde hij allerhande toestanden, maar ook de wijze waarop hij politici en andere hooggeplaatsten in het vizier nam door ook wel eens over hun voorkomen te schertsen, zal menig wenkbrauw hebben doen fronsen. En waar hij het opnam voor geestesgenoten, was dat een uitgangspunt om anderen in hun hemd te zetten.

JAN HUIJBRECHTS

Eén smaakmakertje uit de vele, over Louis Bernheim uit november 1924. Hij was een generaal die niet populair was aan het IJzerfront omdat hij de Frontbeweging bekampte en geen Nederlands sprak. Na de oorlog was hij een ‘patriottard’ die graag op de eerste rij stond bij huldes. “O generaals, Bernheim en de andere, vooral Berneheim, kom nog niet te dicht bij de Onbekende Soldaat. Blijft op dezelfde afstand als op het front; blijf achteraan met de bloemen en met de infirmières; ‘gardez vos distances’. Want gij kunt niet weten of de Onbekende, moe van te liggen in de nabijheid van de vier Liberteiten der Grondwet, in het zicht van het Justitiepaleis, begraven onder de bloemen en de glimlach van de generaals, soms niet zou opspringen. En dan gaf ik u de raad, o generaals, o Bernheim, op een fatsoenlijke afstand te blijven.”

Op de achterkaft van het boek lezen we overigens heel terecht dat het boek “meteen ook een levendige schaduwgeschiedenis van België en Vlaanderen in de jaren 1920” is. KVDP

Van Cauwelaert, ‘De dwarsligger –Filip De Pillecyn in Pallieter 1922-1928’, Manteau/Standaard Uitgeverij,

© WIKIPEDIA

600 jaar KU Leuven versus 50 jaar Leuven Vlaams

Het feestjaar 600 jaar KU Leuven is begonnen. De uitbundigheid waarmee die verjaardag wordt gevierd, staat in schril contrast met de schrale herdenking van 50 jaar Leuven Vlaams in 2018. Het liefst van al had de universiteit die verjaardag aan zich voorbij laten gaan.

“Mei 1968 leeft naar mijn aanvoelen niet als een actief verhaal in onze instelling en we vieren het ook niet groots”, verklaarde rector Luc Sels daarover (in Tertio van 24 april 2018). Dat er toch iets gebeurde, was te danken aan de N-VA’er Danny Pieters die vicerector was onder Rik Torfs (20132017). Pieters had een symposium over het taalgebruik aan de universiteiten in de steigers gezet dat door Luc Sels moeilijk nog kon worden afgeblazen. Dat ging door op 4 mei 2018. Rector Sels verwaardigde zich niet om daarop aanwezig te zijn, maar sprak de deelnemers wel toe via een videoboodschap.

VERENGELSING EN GLOBALISERING ZIJN

ONDERDEEL VAN EEN

ANTI-IDENTITAIR

PROJECT AAN DE UNIVERSITEITEN

Het bleef een herdenking in absolute mineur. Ik moest toen nostalgisch terugdenken aan de viering van 20 jaar Leuven Vlaams, in 1988. Dat evenement herinner ik me speciaal omdat ik toen nog student was en wij met het KVHV hielpen bij de organisatie. Het vond plaats in de Leuvense stadsschouwburg. Het universitair koor zong studentenliederen en er was een optreden van de studentenfanfare. Rector Roger Dillemans hield een begeesterende Vlaamsgezinde toespraak en de viering werd besloten met een daverende Vlaamse Leeuw. De universiteit blikte toen nog fier en zelfbewust terug op de gebeurtenissen van twintig jaar eerder.

Groeiende aversie van het flamingantisme

de professoren en de be stuurders van de universi teit toen zelf overwegend Vlaamsgezind wa ren.

Het was nog grotendeels de generatie die zelf gevochten had voor Leuven Vlaams. Veel docenten gaven in hun lessen, in min of meer bedekte termen, blijk van sympathie voor de Vlaamse Beweging. Dat begon te veranderen in de loop van de jaren 1990. Jongere academici begonnen steeds meer vijandig te staan tegenover het flamingantisme. Die aversie werd in de hand gewerkt door de opkomst van het Vlaams Blok. Maar bij uitbreiding werd alles wat Vlaamsgezind of zelfs gewoon Vlaams was, geridiculiseerd en beschimpt. Minister-president Luc Van den Brande was de favoriete pispaal van die nieuw-Belgische jonge intellectuelen. Het is die generatie die het nu voor het zeggen heeft aan de universiteiten.

De afkeer van de Vlaamse Beweging is vandaag groter dan ooit bij academici. Dat kwam een paar jaar geleden bijzonder scherp tot uiting in het verzet tegen de Canon van Vlaanderen. Het pamflet dat een paar belgicistische historici tegen de canon schreven, werd in 2022 zelfs verheven tot een officieel standpunt van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Dat standpunt werd ook rondgestuurd naar alle universitaire docenten, met de uitdrukkelijke vraag om het verder te verspreiden. Een lid van de canoncommissie wist mij onlangs te vertellen dat leraren geschiedenis de canon boycotten als gevolg van die academische agitatie.

Verengelsing

Ook de toenemende verengelsing aan de universiteiten kan moeilijk los worden gezien van die diepgewortelde vijandigheid tegenover de Vlaamse Beweging. De belangrijkste drijfveer van de verengelsing is natuurlijk

LEZERSBRIEVEN

Regereerakkoord

Pallieterke, 700 bladzijden nieuwe regelgeving. Volgens het hoofdartikel in The Economist van 1 februari betekent méér regulering een links beleid; minder regulering is rechts. We hebben dus een linkse regeringsnota!? De Wever is dus geen Javier Milei, Trump of Musk. Daar wil hij zich ook niet mee associëren. Het wordt dus Belgisch: too little en twintig jaar too late. Schoors (“Alles wordt niet anders en beter”), Noels, Vandecloot, Robeyns en zelfs Johan Van Overtveldt kunnen er maar gaan bijstaan en ontgoocheld naar kijken. De macht heeft hij nu wel; kwestie is wat De Wever ermee gaat doen. ‘To be or not to be, that’s the question.’

R.I.P. We eindigen, waar het past, in het Latijn.

Emil Maes, Ranst.

Bart De Wever (2) Pallieterke,

Bart De Wever geen minister-president van Vlaanderen, maar premier van België! Omhoog gekropen op de rug van de Vlaamse Beweging om nadien te verklaren dat die het best ophield te bestaan. Opperste bewaker van het cordon sanitaire, waarvan hij beweerde tegenstander te zijn, en dus hinderpaal voor Vlaamse samenwerking.

demiejaar 2023-2024: “Identitair denken mag de ontwikkeling van Vlaanderen niet in de weg staan.” Het Nederlands bannen uit de universiteit is voor sommigen een manier om de N-VA en het Vlaams Belang te jennen. Hoe meer de Vlaamsgezinden hameren op het belang van het Nederlands, hoe meer plezier de anti-Vlaamsgezinden erin scheppen om de universiteiten te verengelsen

DE AFKEER VAN DE VLAAMSE BEWEGING IS VANDAAG GROTER DAN OOIT BIJ ACADEMICI

Er blijft natuurlijk wel een ongemakkelijke waarheid voor de belgicisten aan de KU Leuven. Hun universiteit is, in zijn huidige vorm, zelf geboren uit een ‘identitair’ separatistisch project. In die zin zit de universiteit een beetje in hetzelfde schuitje als België. De belgicisten verketteren het separatisme, maar verdringen het feit dat België zelf het product is daarvan. Aan de universiteit vertaalt dat verdringingsproces zich in het verdonkeremanen van 50 jaar Leuven Vlaams en het uitbundig vieren van 600 jaar KU Leuven, samen met de UCL.

Constructief nabuurschap

Let wel, op zich heb ik met dat laatste geen probleem. Uiteindelijk delen de Franstalige en de Nederlandstalige universiteit van Leuven een geschiedenis van vijf en een halve eeuw. Bovendien worden ze verbonden door een katholieke identiteit, die ik zelf ook belangrijk vind. Het klopt ook dat beide universiteiten al geruime tijd constructief samenwerken met elkaar. Dus ja, samen vieren mag, op voorwaarde dat men daar geen belgicistische, antiseparatistische boodschap aan vastknoopt. Want dat slaat natuurlijk nergens op.

Dat de KU Leuven en de UCL het vandaag goed kunnen vinden met elkaar, is juist te danken aan de splitsing van 1968. Die maakte immers een einde aan de decennialange spanningen en conflicten tussen Nederlandstaligen en Franstaligen binnen éénzelfde universiteit. Het is net vanuit hun autonomie dat ze vandaag op een volwassen en ongecomplexeerde manier kunnen samenwerken. Daaruit valt een belangrijke les te trekken: als we willen dat Vlaanderen en Wallonië dezelfde weg opgaan van goed en constructief nabuurschap, dan moeten ze eerst onafhankelijk worden.

Bart De Wever Pallieterke,

Het is er uiteindelijk dan toch van gekomen: een N-VA-voorzitter wordt premier van een Belgische regering. Dat druist in tegen een van de eerste zinnetjes in de statuten van die partij, een zinnetje dat luidt : “De Belgische constructie biedt voor ons geen enkele meerwaarde, wel integendeel…”

N-VA is dus verveld van een Vlaams-nationale tot een belgicistische staatsdragende partij, die bovendien zo blauwselblauw geworden is dat de liberalen (met of zonder nieuwe partijnaam) compleet overbodig geworden zijn. De Wever kon dan wel wat meewarig lachen met de wekker van de bomma van Van Grieken, hijzelf heeft zijn eigen wekker in de vuilbak gegooid. Met zijn goede verkiezingsresultaat kon hij op zijn strepen gestaan hebben en op zijn minst wat nieuwe bevoegdheden voor Vlaanderen hebben binnengehaald, zonder dat daar een complete staatshervorming voor nodig was. Denk maar aan dat ideetje van hemzelf over de zogenaamde ‘bicefale’ bevoegdheden. Niks van dat alles dus: hij is plat op zijn buik gegaan voor Bouchez die geen communautaire stappen - zelfs geen kleine - wou toestaan.

Het is spijtig om zeggen, maar vanaf nu is er dus maar één echte Vlaams-nationale partij meer. Dus wat N-VA betreft: geef mijn portie (lidkaart) maar aan Fikkie ! Fons Van Roy, Steenokkerzeel

Redder van het vaderland of verrader van Vlaanderen?

De teerling is geworpen, na 7 maanden pietjesbak te spelen met enkele arrogante collega’s kan de Romeinse keizer zijn intrede doen in de Wetstraat. Misschien voorafgegaan door zijn zoon-schildknaap met de adelaar? De historicus brengt zijn diepvrieskast mee naar Brussel om alle voorgaande beloftes in de vergeetput van België te steken. Voor macht en geld danst de beer. Toen hij enkele maanden geleden met de Antwerpse poepers zat, heeft hij de nationalisten wijsgemaakt dat een stem voor het Vlaams Belang een verloren stem was. De tactiek van een bekende Romein werd toen toegepast: ‘Verdeel en heers’. En de brave Vlaming liep goedgelovig in de val. De broeder/tegenstander vernederen en belachelijk maken, is niet het mooiste dat men kan doen. Maar als men schrik krijgt, is men tot veel in staat, nietwaar? En triomfantelijk kon Bart De Wever verkondigen dat de N-VA de grootse partij was geworden. Zingen hij en zijn vrienden niet dezelfde Vlaamse strijdliederen als de mensen van de andere nationale partij?

Hij zegt dat zijn partij tegen het cordon sanitaire is, maar hij heeft wel zijn mandatarissen verboden samen met het VB in zee te gaan. Het Vlaamse heir staat immer pal, daar ’t winnen of daar ‘t sterven zal; de leeuwen dansen, maar nu naar de pijpen van ’t belgiekske.

Luk Patroons, Brasschaat

Een lezersbrief insturen?

En wij maar zingen en bidden “Heer, laat het Princenvolk der oude Nederlanden…” De schaapachtige houding van alle NVA-verkozenen bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen tegenover het dictaat van De Wever bij het vormen van lokale coalities met het Vlaams Belang is toch stuitend? De slavenmentaliteit en de onnozele blijheid bij het spelen van de ‘Flamand de service’ blijft ons kenmerk. Zou het dan toch op ons DNA geënt zitten? De vele Vlamingen van de vorige generaties, die hun welzijn, hun welvaart, hun gezinsleven, hun vrijheid tot zelfs hun leven veil hadden voor de Vlaamse zaak, keren zich om in hun graf.

Pol Jongbloet, Mechelen

Voor een kartel N-VA-MR Pallieterke, Waarom overwegen we niet om een kartel te vormen tussen de N-VA en de MR? Het sociaaleconomische programma van de twee partijen convergeert voor 90 procent; zo’n kartel zou in één klap de grootste politieke kracht van het land creëren en de andere politieke families tot bijzaak reduceren. Twee bezwaren doemen onmiddellijk op. De eerste, een kleine, is Open Vld, de ‘zusterpartij’ van de MR in Vlaanderen. Zou zo’n kartel niet betekenen dat de MR de Open Vld verraadt? De waarheid is dat Open Vld niet meer is dan een restpartij die er nooit voor teruggeschrokken is om de MR te verraden als prijs voor haar deelname aan de macht (Brussel 2019 bijvoorbeeld). Bovendien heeft Open Vld zichzelf verkoold met weerzinwekkend opportunistische figuren zoals Sven Gatz en natuurlijk de weergaloze Gwendolyn Rutten. Open Vld belichaamt niet veel meer en het alternatief voor de MR lijkt te liggen tussen een kartel met de N-VA en de presentatie van MR-lijsten in Vlaanderen Het andere, ernstigere bezwaar is het verschil in institutionele programma’s: de N-VA is separatistisch in haar statuten, de MR is dat helemaal niet. Is de divergentie bij nader inzien onoverkomelijk? Bart De Wever herhaalde tijdens de 2024-campagne meermaals dat hij weliswaar autonomie voor Vlaanderen zou kunnen realiseren binnen een confederaal kader, maar dat confederalisme hem des te beter past omdat er geen serieus scenario voor onafhankelijkheid bestaat dat niet zou leiden tot het onmiddellijke faillissement van Vlaanderen. Het verlaten van de Europese gemeenschappelijke markt en de euro zou onhoudbaar zijn voor een kleine economie zo open als Vlaanderen. Misschien zou de N-VA er goed aan doen kennis te nemen van deze realiteit en haar statuten aan te passen ten voordele van de confederale optie. Van zijn kant zou de MR de wens tot autonomie moeten respecteren die de Vlaamse kiezers herhaaldelijk hebben geuit en bevestigd, zolang deze autonomie niet zo ver gaat dat België wordt vernietigd. Een kartel N-VA-MR zou 43 van de 150 zetels in de Kamer hebben, wat een aanzienlijk aantal is. De tweede grootste partij zou het VB zijn, met 20 zetels. De PS en Vooruit zouden samen slechts 29 zetels hebben. Het primaat van dit nieuwe kartel zou overweldigend en onbetwistbaar zijn.

Drieu Godefridi, Brussel

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

BART MADDENS

Leuven Vlaams

IN MEMORIAM JOHAN VAN DEN DRIESSCHE

Het nieuws over het overlijden van Johan Van den Driessche (71) kwam als een donderslag bij heldere hemel. Deze Brusselse Vlaamse Beweger was zo iemand die iedereen oud zag worden, erg oud zelfs. Maar een ziekte besliste daar anders over. Hiermee verdwijnt een man met een indrukwekkende staat van dienst. Een terugblik.

En te bedenken dat het parcours van Johan Van den Driessche er heel anders had kunnen uitzien. Misschien niet veel minder druk, maar alleszins met minder engagement. Hij studeerde Handelswetenschappen aan de VLEKHO, bouwde een fraaie carrière in het bedrijfsleven uit en schopte het tot Managing Partner van KPMG, een functie die hij zomaar even twaalf jaar lang zou bekleden. Hij zetelde in verschillende raden van bestuur, gaf talloze lezingen, schreef een resem (professionele) publicaties op zijn conto en was ook jarenlang docent aan de VLEKHO en de Antwerp Management School. Toch is dat slechts een deel van zijn verhaal. Naast die drukke beroepsbezigheden was er een engagement in tal van verenigingen. Binnen Voka (voorzitter van Voka-Comité Brussel tussen 2002 en 2004), net als bij vtbKultuur, waarvan hij voorzitter was in de periode 2005-2012, maar ook in ‘clubjes’ die dichter bij het epicentrum van de Vlaamse Beweging staan. Als geboren Brusselaar in een ondernemingsfamilie - Suikerbakkerij Joris is het familiebedrijf, inmiddels door de vierde generatie geleid -, kende hij al van jongs af aan een Vlaamsgezinde ‘drive’. En in elk scenario van Vlaamse verzelfstandiging bekleedde Brussel voor hem een cruciale plaats. Nuchter en zakelijk, precies zoals hij was. Zijn kijk op Brussel was trouwens de rechtstreekse aanleiding om de stap naar de partijpolitiek te zetten. Geen evidente keuze voor iemand die daar na het Egmont-debacle eigenlijk een afkeer voor had ontwikkeld. “2009 werd echter een keerpunt”, verklaarde hij in een interview met dit blad ruim zeven jaar geleden. “Er waren die lange regeringsonderhandelingen en de vaststelling dat het standpunt van de N-VA over Brussel naar mijn mening wat weinig om het lijf had.” Hij zette zich aan het schrijven, een skivakantie lang - de piste zag hij niet. Zijn nota viel bij heel wat mensen in goede aarde, maar in partijpolitieke middens belandde ze op een koude steen. Die vaststelling was voor hem de reden om zich binnen de N-VA te engageren. Niet langer aan de zijlijn staan, maar het zelf doen. Eerst als gemeenteraadslid in Brussel-Stad (hij was toen letterlijk een buur van Manneken Pis), wat later ook als Brussels Parlementslid. En zoals verwacht kon worden, exporteerde hij zijn dossierkennis en arbeidsethos ook naar beide mandaten, wat hem niet enkel vrienden, maar vaak ook veel respect opleverde, binnen en buiten de eigen partij. Uiteindelijk besloot hij na één legislatuur de partijpolitiek de rug toe te keren. Officieel om familiale redenen. Het was een publiek geheim dat ook andere elementen meespeelden, maar die hield hij keurig voor zich. Na zijn terugkeer naar het bedrijfsleven, ontpopte hij zich ook tot auteur van twee romans.

Wanneer men vraagt aan hen die hem gekend hebben wat hen bijblijft, dan prijken ‘gedrevenheid’ en ‘engagement’ meestal bovenaan het lijstje. Er was echter ook die sterke persoonlijkheid die meer dan eens voor gekletter zorgde. Maar tegelijkertijd was een afspraak een afspraak; dat wordt er meestal in één adem aan toegevoegd. Wie hem wat beter kende, wist ook zijn gevoel voor humor en empathie te waarderen. “Waar twee personen steeds dezelfde mening hebben, is er een van de twee te veel.” Het is een motto dat hij op zijn persoonlijke webstek plaatste. Vandaag is er (helaas) een andere webstek: https://herinnerjohan.be. We wensen echtgenote Rozemarijn en zijn kinderen veel sterkte toe.

GDD

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.

VVB voert actie voor toetredingscongressen N-VA en cd&v

VVB-actie voor aanvang van het N-VA-toetredingscongres

De Vlaamse Volksbeweging (VVB) heeft afgelopen zondag actiegevoerd voor aanvang van de toetredingscongressen van de N-VA en cd&v in respectievelijk Antwerpen en Waasmunster. “Geen Belgische stilstand, maar Vlaamse vooruitgang”, luidde de duidelijke boodschap van de actievoerders.

Afgelopen weekend organiseerden de Arizona-partijen N-VA, cd&v, Vooruit, MR en Les Engagés congressen waarop de leden de deelname van hun partij aan de nieuwe federale regering konden goedkeuren. Dat gebeurde overal met een overweldigende meerderheid.

Voor de N-VA-leden was het zondagochtend verzamelen geblazen in Antwerp Expo. Aan de ingang werden ze opgewacht door een tiental militanten van de VVB. De Vlaams-nationale drukkingsgroep wilde op die manier zijn ongenoegen uiten over het lage communautaire ambitieniveau van de regering-De Wever.

“Bart De Wever moet als premier alle kansen grijpen om de Belgische staat verder af te bouwen en Vlaanderen op eigen benen te doen staan. Elke stap in een federale regering moet in het teken

HORIZONTAAL

staan van Vlaamse zelfstandigheid, niet van Belgisch compromisdenken”, klonk het bij VVB-voorzitter Michael Discart.

Zondagmiddag trokken de militanten van de VVB naar Waasmunster, waar ze ook cd&v een Vlaams geweten wilden schoppen. “Cd&v noemt zichzelf een Vlaamse en christendemocratische partij, maar haar daden moeten het Vlaamse karakter van de partij ook bevestigen”, aldus Discart. “Als de partij kiest voor regeringsdeelname, dan dient dit te gebeuren in functie van Vlaams zelfbestuur en niet van een Belgisch status quo. Vlaanderen heeft nood aan échte vooruitgang, niet aan nieuwe compromissen die ons opnieuw vastzetten in een stilstaand België.”

ANTON SCHELFAUT

A. Vaderlandslievende personen / B. Zangeres (1972-2009) van o.m. 'Porselein' - Stomp / C. Deel van een mast - Elektronisch signaallampje - Grootte bepalen / D. Met een schip binnengaan - Kust in Frankrijk / E. Voormalig - Meisjesnaam - Economische Wetenschappen / F. Vlaamse wielerheldin / G. Pokerterm - Vennootschapsvorm - Toiletartikel / H. Tijdseenheden - Dierenvoeder - Nummer / I. Tropisch knolgewas - Romeinse groet - Balie / J. Internetlandcode voor Sierra Leone - Europese Commissie - Voormalig nutsbedrijf in Vlaanderen / K. Inslag - Lolbroek / L. Kampioenen

VERTICAAL

1. Auteur van 'Het gezin van Pamel' / 2. Hoevedier - Russisch gebergte / 3. Limburgse gemeenteDeelgemeente van Herstal - Voorzetsel / 4. Leesteken - Toets op je klavier / 5. HerdachtenAlgemeen Christelijk Verbond van Werkgevers / 6. Ontving - Vlaamsgezinde studentenvereniging (afk.) - Onzes inziens / 7. Neon - Nieuw in samenstellingen - Stommelingen / 8. Nederlandse omroep - Ashouder / 9. Mengsel van cement en zand - Kunsttaal / 10. Amerikaanse band van o.m. 'Africa' - Muziekschijf - Provincie en stad in Sicilië / 11. Decoraties - Vervoermiddel / 12. Inwoners van de Big Apple

NOSTRADAMUS

Van vivaldisering tot Coppola

Belgische regeringsvormingen zijn spannender dan Belgische regeringen. Het is een vaststelling waar je niet rond kan. Een regeringsvorming kan in ons land slagen of falen. Regeringen falen gewoon, waarna het nog meer voor vijf voor twaalf wordt en het belang van de volgende regeringsvorming alleen maar toeneemt.

Dat besef zal in de toekomst leiden tot meer dramatische regeringsvormingen die steeds beter geregisseerd zullen worden. Het is weer voorbij, die mooie regeringsvorming. Vertrokken uit het meest heldere verkiezingsresultaat ooit, volgens de experten en de politici zelf. De kiezer was nog nooit zo duidelijk geweest over wat hij wou. Toch als je één op vijf Vlamingen buiten beschouwing liet. Maar dan nog was er marge genoeg om een regering te vinden met een nipte Vlaamse meerderheid.

Zo helder die kiezer was, zo onhelder waren de verkozenen des volks. Ze hadden er acht volle maanden voor over om tot een akkoord te komen. En dat proces ging gepaard met het nodige drama. Dan wou Bouchez niet en als die wel wou, deed Conner moeilijk. En langs de zijlijn stond Sammy wat heen en weer te ijsberen op het moment dat hij eens moeilijk kon doen. Om dan “we zien wel na de verkiezingen!” te roepen.

Pas wanneer De Wever ermee dreigde om ook eens moeilijk te doen, zijn partijprogramma boven te halen en iets over een staatshervorming te zeggen, bonden de overige Arizona-kandidaten in. Ze hadden elk al wat gekregen, maar als De Wever nu ook wat wou voor zijn kiezers, zou de taart nog kleiner worden. Waarna veldbedjes werden bovengehaald, Conner de branden van de wereld wou blussen vanuit Sint-Niklaas en iedereen zich vermomde als staatsman. De marathon van drie slapeloze nachten waarbij de pers voor de deur kampeerde, was wat ze nodig hadden om ook echt iets te doen.

Francis Ford Coppola

Het lijkt nog even niet zo, maar ook deze regering zal ‘Vivaldiseren’. Een woord dat in Van Dale zal verklaard worden als: met veel stoef ergens aan beginnen om het daarna te verprutsen. Binnen de twee jaar zal Arizona eindigen in nieuwe verkiezingen. Dat zal de volgende regeringsvorming tot een nieuw spektakelstuk maken waar verschillende regisseurs voor zullen aanschuiven. Jan Verheyen zal al snel afhaken omwille van de domme cast. Stijn baron Coninx zal ontslagen worden wegens een te hoog priester Daens-gehalte. Uiteindelijk zal internationaal gerenommeerd cineast Francis Ford Coppola (dan 87) zich een laatste maal in de regisseursstoel hijsen. De regisseur van The Godfather zal de enige zijn die de PS-redeneringen geloofwaardig in beeld kan brengen. Het resultaat wordt een onwaarschijnlijk Grieks drama waar iedereen van zal smullen. Behalve degenen die het moeten afbetalen.

HOE STERK IS DE ARIZONA-COALITIE?

“Ik weet niet in welke regering Conner zit, maar niet in Arizona”

Alle Arizona-voorzitters gingen in de regering zitten om die vervelende ruzies te vermijden. Uiteindelijk werden het er twee. De Wever premier. Prévot kreeg zijn eigen stekje op Buitenlandse Zaken. Bouchez, Mahdi en Rousseau blijven de optie om te ‘schoonmoederen’ gaaf houden. Wij hadden een gesprek met die heerschappen over Arizona en de helderheid van de doelstellingen. Het komt allemaal goed.

De eedaflegging zit er net op wanneer we de drie voorzitters treffen. Ze zijn in prima humeur. Conner en Sammy delen wat ‘high fives’ uit en feliciteren elkaar uitgebreid om zoveel staatsmanschap. Ook Bouchez deelt in de vreugde, maar een geoefend oog ziet toch dat hij diep in zijn hartje wat aan het mokken is.

Wat scheelt er aan, meneer Bouchez?

Wat teleurgesteld dat u geen minister én partijvoorzitter kan zijn?

BOUCHEZ: “Ik? Helemaal niet. Dat is toch mijn eigen beslissing. Nee, in de politiek moet je keuzes maken. En ik kies voor het partijvoorzitterschap. Zo heb ik de MR naar 30 procent geleid. Dat is mijn persoonlijke keuze.”

ROUSSEAU: “Haha, Georges-Louis kan het niet aan! Georges-Louis kan het niet aan! Zijn partij laat hem met zijn broek op de enkels staan. Sliep uit!”

MAHDI: “Heren, we moeten constructiever staan tegenover elkaar. We zijn Vivaldi niet.”

ROUSSEAU: “Dat is waar. Excuus, Georges-Louis. Ik ga u niet meer pesten met het feit dat uw partij u een blauwtje heeft doen oplopen. Dat komt voor in de beste families.”

BOUCHEZ: “Merci, conard. Ik bedoel Conner. Ik denk dat het belangrijker is dat we er nu eindelijk in slagen om de socialisten van de macht te verdrijven en een echte rechts-liberale regering op de been te brengen. En dan nog met het domme broertje van de PS in de regering. Hoe briljant moet je niet zijn om dat klaar te spelen! Wie heeft dat toch gedaan? Juist, ikke! Ik zie de PS al protesteren voor hun eigen bureau. Want daar heeft het domme broertje onderdak gekregen.”

ROUSSEAU: “Wie is hier het domme broertje? Dit is de eerste regering waarin de zwaarste schouders de zwaarste lasten dragen. Heb je mijn mooie meerwaardebelasting al gezien? Een dikke 10 procent, hé vriend. Dix! En de pensioenleeftijd van meneer Bouchez? Door Michel op 67 jaar gezet. Wij hebben geregeld dat sommige mensen al op hun 60ste met pensioen kunnen. En dat dus met de bebaarde brulaap van de MR. We hebben nogal wat gelachen op het bureau. ‘Snapt die idioot nu echt niet wat hij goedkeurt?’, stelde Frank. En dan zei ik: ‘Een idioot is een idioot is een idioot, Frank!’ En wij maar lachen, lachen, lachen.”

BOUCHEZ: (Loopt knalrood aan) “Ik weet niet in welke regering conard zit, maar niet in Arizona in ieder geval!”

MAHDI: “Ik onthoud vooral de weg van het moedige midden dat we bewandeld hebben. Niet rechts, niet links. Maar de weg van het verstand, zeg maar. En die lijn bewaken? Dat is waarom cd&v in deze regering zit.”

BOUCHEZ: “Maar nee, makker, cd&v zit in de regering omdat ze geen oppositie kan voeren en het dus met alles eens is. Dat is wat ik aan jullie zo waardeer. Dat onderhandelt niet. Dat zit maar wat te knikken en op het einde van de rit te doen alsof het hun idee was. Houd dus nu ook maar uw kop, Mèèèèèèèèhdi. Schaap!”

ROUSSEAU: “Dat is waar. Bouchez is een idioot, maar Sammy’ke hier is een nuttige idioot! Ik wens hem een fijne laatste regering toe, want in 2029 vreten we ze bij Vooruit helemaal op.”

BOUCHEZ: “Maar conard toch. Tegen 2029 zijn de socialistische profiteurs allemaal gestorven van de honger. Eerst pakken we hun uitkering af en daarna sluiten we de voedselbanken. A mort!”

MAHDI: “Ik denk dat we niet mogen vergeten dat mensen niks gaan drinken in een café waar gevochten wordt. Houd het tof, vrienden.”

ROUSSEAU en BOUCHEZ: “Mèèèèèh, mèèèèèh, mèèèèèh!”

Heren, nu is genoeg. Stop met Sammy te pesten. Is er dan niks waar jullie het gewoon eens over kunnen zijn?

ROUSSEAU: “Oh, jawel. We hebben een gemeenschappelijke vijand…”

BOUCHEZ: “…een vervelend ventje die denkt dat hij de grote triomfator is …”

MAHDI: “En dat is uiteraard…”

SAMEN: “Bart De Wever!!”