Het meest progressieve stadsbestuur van Vlaanderen was zo fier vorig jaar. De socialistische schepen Astrid De Bruycker maakte toen de resultaten bekend van grootschalige praktijktesten in Gent. In opdracht van de stad waren honderden fictieve sollicitaties gestuurd naar werkgevers, om zo te testen of de verzonnen personen zouden gediscrimineerd worden omwille van hun handicap, allochtone afkomst of ‘genderidenteit’. Bij 136 werkgevers (18 procent) is het duidelijk dat ze discrimineren, zei ze toen. Ze voegde eraan toe dat dit een misdrijf is.
De resultaten werden overgemaakt aan Unia. Wat dacht het stadsbestuur dat er ging gebeuren wanneer het een lijst van ketters overmaakt aan de inquisitie?
Alle werkgevers hebben nu een officiële ingebrekestelling van Unia gekregen, ondertekend door advocaat Walter Van Steenbrugge. Dat is de eerste stap naar een proces.
De getroffen werkgevers reageren verontwaardigd. Met reden. Een van de werkgevers is een café-uitbater die een kelner zocht, maar niet is ingegaan op de sollicitatie van een dove kandidaat, waarschijnlijk omdat de uitbater vermoedt dat niet alle klanten genoeg gebarentaal kennen om vier pintjes, drie koffies en een zakje chips te bestellen. Een andere is de directrice van een school die eerder wegens zijn ‘superdiversiteit’ nog van een krant de titel van ‘warmste school’ had gekregen. De directrice vond het geen goed idee om de orde op de speelplaats te laten handhaven door iemand die in zijn cv had vermeld veel last te hebben van ruis en omgevingslawaai.
Het stadsbestuur zit verveeld met de hele zaak. Het zegt dat het niet de bedoeling was dat Unia zo zou handelen. We wilden alleen een dialoog starten, zegt het bestuur nu over de werkgevers die ze een jaar geleden nog als criminelen wegzetten. Waarover klagen ze? Unia voert precies de opdracht uit die het heeft gekregen van de politieke partijen die nu het Gentse stadsbestuur uitmaken. Als je een hond traint om te bijten, zal hij bijten. Unia heeft de taak om op te treden tegen discriminatie en heeft van de wetgever de bevoegdheid gekregen om ook in rechte op te treden. Verheven boven de vulgaire democratie
De socialistische minister Beenders zegt nu dat hij Unia op het matje zal roepen. Beenders kan Unia-directrice Els Keytsman altijd op de koffie vragen, maar hij heeft geen enkele bevoegdheid om Unia ter verantwoording te roepen. Niemand heeft die. Opnieuw dezelfde partijen hebben immers van Unia een ‘onafhankelijke’ instelling gemaakt. Unia werkt met overheidsgeld en voert ook een overheidstaak uit, maar de overheid heeft er geen enkele inspraak. Parlementsleden kunnen de regering zelfs geen vragen stellen over daden van Unia. Een goede vraag zou in dit geval geweest zijn: waarom is de peperdure advocaat Walter Van Steenbrugge aangezocht om een ingebrekestelling te doen die zelfs een beginnende stagiair had kunnen schrijven? De reden voor die onafhankelijkheid is het idee dat de strijd tegen racisme en discriminatie te sacraal is om aan politieke controle blootgesteld te worden. Die onafhankelijk is de reden waarom deze instelling kan geleid worden door Els Keytsman, politica van Groen, stilaan de kleinste partij van Vlaanderen.
De Arizona-regering heeft de werkingsmiddelen van Unia met 25 procent verminderd. Dat is een goede stap, maar nog steeds 75 procent te veel. Overheidstaken moeten uitgeoefend worden door de overheid, controleerbaar en onderhevig aan regelmatige democratische legitimatie. Ze mogen niet worden uitgeoefend door een radicale groep die de vorm van een onafhankelijke overheidsinstelling heeft gekregen. JURGEN CEDER
RONDE VAN FRANKRIJK
“RECORD VAN MERCKX STAAT
In ‘de ultieme biografie’ blikt biograaf Johny Vansevenant terug op het leven en de carrière van Eddy Merckx. Wie het palmares van de wielrenner uit Meensel-Kiezegem van een afstand bekijkt, ziet onmiddellijk dat de bijtitel ‘Ik wilde alles winnen’, niet gestolen is. Tijd voor een interview met Vansevenant over het boek, Merckx, het wielrennen, Meensel-Kiezegem en hoe hij als verbindend figuur moest optreden: “Het koningshuis was gek van Eddy Merckx.”
Merckx was het in de jaren 1960 en 1970, maar de alleswinnaar in de wielersport van vandaag is een Sloveen en hij heet Tadej Pogačar. Als mensen het over hem hebben, valt geregeld het adjectief ‘Merckxiaans’. Daar ligt De Kannibaal niet wakker van, integendeel. “Eddy Merckx heeft duidelijk een grote bewondering voor Tadej Pogačar. Onlangs zei hij zelfs in een interview: ‘Ik lijk op Pogačar.’”
Of Pogačar zijn vierde Touroverwinning binnenhaalt, weten we binnen een kleine maand. Als dat gebeurt, komt hij op één eindoverwinning van Eddy Merckx, en dat op zijn 26ste. Wil dat zeggen dat de Sloveen groter kan worden dan Merckx, die door veel mensen als de grootste wielrenner aller tijden wordt beschouwd? “Merckx heeft vijf keer de Ronde van Frankrijk gewonnen en
dat record staat stevig, al kan Pogačar dat overtreffen. Pogačar heeft er tot nu toe drie. Merckx won vijf keer de Ronde van Italië, Pogačar nog maar één keer”, aldus Vansevenant. Wat Pogačar en Merckx onderscheidt van andere renners, is het feit dat ze zowel in het rondewerk als bij klassieke dagkoersen domineren. Merckx won vijf keer Luik-Bastenaken-Luik, Pogačar heeft er al drie. Merckx won twee Rondes van Vlaanderen in 1969 en 1975, Pogačar deed hetzelfde in 2023 en 2025. “Maar Merckx won ook zeven keer Milaan-San Remo, een klassieker die Pogačar nog niet heeft kunnen winnen. Hij won daarnaast drie keer Parijs–Roubaix, wat Pogačar nog niet gelukt is, ook al heeft hij al voor de overwinning meegestreden.”
Hier en aan de overkant
“Hier en aan de overkant, daar en hier is Nederland.” Met dat bekende citaat van Theodoor van Ryswyck, een 18de-eeuwse dichter en pleitbezorger van de Groot-Nederlandse gedachte, ondertekende premier Bart De Wever (N-VA) vorige week het gastenboek van de Nederlandse koning Willem-Alexander op de NAVO-top in Den Haag.
Het orangisme lijkt tegenwoordig wel aan een heropleving bezig. De Wever is immers niet de enige die de Groot-Nederlandse gedachte recent van stal heeft gehaald. Martin Bosma, partijgenoot van Geert Wilders en voorzitter van de Nederlandse Tweede Kamer, deed hetzelfde tijdens een diner met de Franse ambassadeur. Hij stelde voor om België te verdelen onder Nederland en Frankrijk. Als Nederland zich ontfermt over Vlaanderen, kan Wallonië volgens Bosma perfect het 102de Franse departement worden. De Wever zelf pleitte enkele jaren geleden al voor een confederatie van de Lage Landen, een economisch samenwerkingsverband tussen België en Nederland. Dat heeft hij vorige week niet alleen duidelijk gemaakt met zijn boodschap in het gastenboek. Hij herhaalde zijn pleidooi ook in een interview met de Nederlandse openbare omroep NPO. Het interview ging lange tijd over de Belgische defensieplannen, tot de interviewer plots vroeg of De Wever nog steeds een voorstander is “van het losweken van Vlaanderen en de aansluiting ervan bij Nederland”.
De Wever zag zich meteen genoodzaakt om de puntjes op de i te zetten. Hij is immers een pleitbezorger van de hereniging van de Nederlanden – in het meervoud. Dat houdt in dat niet alleen Vlaanderen, maar ook Franstalig België opnieuw zou worden herenigd met Nederland. “Alleen is het enthousiasme in het Zuiden misschien iets minder groot dan in het Noorden”, gaf De Wever toe. Het zou dus juister zijn om te zeggen dat De Wever een pleitbezorger van de Heel-Nederlandse gedachte is, wat betekent dat hij ook Luxemburg graag zou zien toetreden tot zijn confederatie van de Lage Landen.
Op de vraag of hij vandaag nog steeds een overtuigde orangist is, antwoordde De Wever diplomatisch. “Ik verander nooit van overtuiging, wel van functie. Als eerste minister kan ik dat soort statement niet meer maken”, aldus de premier. Dat antwoord had perfect kunnen volstaan. Maar De Wever zou De Wever niet zijn als hij niet met een historische referentie op de proppen zou komen: “Maar als politicus, als mens, blijf ik wel overtuigd dat de scheiding der Nederlanden in de zestiende eeuw de grootste ramp is die ons ooit is overkomen.”
De Wever staat binnen zijn eigen partij trouwens niet alleen met zijn pleidooi. Ook toenmalig minister-president en huidig minister van Financiën Jan Jambon (N-VA) liet in maart 2023 in een interview met dit weekblad optekenen dat hij de Heel-Nederlandse gedachte een warm hart toedraagt. “Hoe meer ik met de Nederlanders en premier Mark Rutte samenwerk, hoe sterker dat gevoel wordt. (…) Het Groot-Nederlandisme is voorlopig nog sciencefiction, maar erover dromen kan geen kwaad. Vlaanderen en Nederland zouden samen een ongelofelijke economische macht kunnen vormen.”
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
bij de achterban van N-VA en MR
DE LANGE SCHADUW
VAN DE MEERWAARDETAKS
Zelfs nu er een akkoord is over de meerwaardebelasting op aandelen, zal de taks nog de hele legislatuur als een zwaard van Damocles boven de regering-De Wever hangen. Enerzijds omdat ze te weinig zal opbrengen, anderzijds omdat de rechterflank van Arizona te lang getalmd heeft om de bittere pil in de eindfase van de formatie door te slikken.
Eerst een tarief van vijf procent, dan tien procent en op een bepaald moment zelfs twintig procent. Tijdens de maandenlange onderhandelingen voor de vorming van een federale regering onder leiding van Bart De Wever (N-VA) was de meerwaardebelasting op de verkoop van aandelen het moeilijkste dossier. Het is tijdens de laatste nacht van de formatiegesprekken dat er een akkoord werd bereikt over een basistarief van 10 procent met een reeks van uitzonderingen. Lange tijd was het 5 procent zonder enige uitzondering, bijvoorbeeld voor wie de aandelen lang aanhield of met een vrijstelling van een deel van de opbrengst.
Aanvankelijk dachten politieke waarnemers dat er eind januari een akkoord was bereikt dat ook de details regelde, maar dat was dus allesbehalve het geval. Er bleef discussie over bestaan, met aan de ene kant Vooruit die dit als een noodzakelijke trofee zag om te kunnen toetreden tot de Arizona-regering, en aan de andere kant de MR en de N-VA die verveeld zitten met een extra belasting. Gevolg: net voor het zomerreces werd er volop onderhandeld om een definitief akkoord te bereiken waarbij alle modaliteiten zouden worden geregeld. Waarna de taks vanaf januari 2026 een feit zou zijn. Bij het afsluiten van dit artikel zaten de topministers nog in conclaaf.
ging dan het huidige basisakkoord. Niet enkel rond de meerwaardetaks, maar ook rond de rest van de vermogensfiscaliteit. Zo was er sprake van een verlaging van de roerende voorheffing (op de opbrengst van beleggingsproducten, op dividenden, op spaartegoeden,…) van 30 naar 25 procent.
Een lagere dan verwachte opbrengst
Een tweede reden waarom de meerwaardetaks het werk van de federale regering zal blijven verzieken, heeft te maken met de verwachte opbrengst. Die zal zo goed als zeker lager zijn dan de 500 miljoen euro die ze officieel moet opbrengen. Niet enkel omdat er bepaalde beleggers met de steun van fiscalisten en advocaten op zoek zullen gaan naar ontsnappingsroutes, maar ook en vooral omdat deze taks beleggen minder aantrekkelijk maakt. Voorbeelden uit het buitenland leren dat sleutelen aan de belasting die daar al bestaat, niet het gewenste effect heeft. In het Verenigd Koninkrijk werd het tarief van de meerwaardetaks verhoogd, maar daalde de opbrengst. Onder andere omdat kapitaalkrachtigen het land ontvlucht zijn. Nu probeert men daar in België op te anticiperen via een exittaks. Dat is een belasting op vennootschappen die hun zetel naar
TOEN BOUCHEZ DE REGERINGSONDERHANDELINGEN IN DE TWEEDE HELFT VAN AUGUSTUS BLOKKEERDE, LAG ER EEN VOORSTEL OP TAFEL DAT VEEL MINDER VER GING DAN HET HUIDIGE BASISAKKOORD
Wie denkt dat het akkoord een einde maakt aan de interne spanningen in de regering over die meerwaardebelasting, vergist zich. Deze taks zal nog lange tijd –wellicht tot het einde van de legislatuur – als een lange schaduw over de regering-De Wever hangen. Daar zijn verschillende redenen voor.
Niet door de zure appel gebeten
Uiteraard is deze belasting zowel politiek als economische gezien een slechte zaak. Zeker voor de Vlamingen, die het gros van deze belasting zullen moeten betalen. Maar goed, bij een regeringsvorming moeten er nu eenmaal compromissen worden gesloten en de Arizona-coalitie was op federaal niveau de enige haalbare. Dan weet je dat de sociaaldemocraten van Vooruit een trofee nodig hebben, en dat werd dus de meerwaardetaks. Dat dit dossier tot nu toe is blijven aanslepen, is voor een deel de verantwoordelijkheid van de MR en de N-VA. Zij hadden in de eindfase van de regeringsonderhandelingen beter door de zure appel gebeten en wat toen op tafel lag, aanvaard. Plus zoveel mogelijk details vastgelegd. Dan zou er nu veel minder over worden gesproken.
Een tweede fout is toe te schrijven aan MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Toen hij de regeringsonderhandelingen in de tweede helft van augustus blokkeerde, lag er een voorstel op tafel dat veel minder ver
het buitenland verplaatsen. Die zou nu in België worden uitgebreid naar individuele aandeelhouders van zo’n bedrijf.
Maar volgens fiscale experts hangt die exittaks met haken en ogen aan elkaar. Men voelt het al aankomen: de Raad van State en/of het Grondwettelijk Hof zullen wellicht nog heel wat bedenkingen hebben bij de nieuwe belastingen. Met zelfs het risico dat een ervan door het Hof wordt vernietigd. Dan staat de regering De Wever nergens en moeten er elders nieuwe inkomsten worden gezocht. Want dat zal de eis van Vooruit zijn. Spanningen gegarandeerd dus.
Vooral nodig voor de begroting
Een andere constructiefout van deze nieuwe taks is dat die niet kadert in een breder debat over hoe onze vermogensfiscaliteit eruit moet zien. De taks dient enkel om begrotingsputten te vullen. En gezien de precaire toestand van de overheidsfinanciën zal die taks de komende jaren die rol blijven vervullen: er mee voor zorgen dat de rekening klopt.
Terwijl er een ander debat moet worden gevoerd, namelijk: we hebben al veel belastingen op kapitaal, en die zijn niet efficiënt georganiseerd. Nachtelijke onderhandelingen over de meerwaardetaks gaan daar geen verandering in brengen.
Wat ook ontbreekt, is de discussie rond eerlijkheid en billijkheid. Want men spreekt wel van het aanpakken van superrijken, maar wat hier gebeurt is iets anders. Jarenlang met het restje van zwaar belaste inkomsten een kleine reserve opbouwen tegen het pensioen, met de beurswijsheid aandelen op lange termijn kopen en verkopen, en daarop vanaf 10.000 euro winst weer achteruit gaan met de zoveelste nieuwe belasting omdat ze niet willen besparen. Het is inderdaad opvallend dat er nog amper over besparingen wordt gesproken.
Fiscaal expert Mark Delanote stelde het terecht als volgt op X: “Zolang men deze discussie niet wil kaderen in een bredere hervorming, zal het een ideologisch misbaksel blijven, wars van eenvoud, rechtszekerheid en efficiëntie. Dan doet men beter niets.”
KRIJGT TRUMP DE NOBELPRIJS VOOR DE VREDE?
Natuurlijk gaat hij die niet krijgen. Hij is Donald Trump. De Amerikaanse president, nooit gehinderd door enige bescheidenheid, heeft al een aantal keer hardop gezegd dat hij die Nobelprijs eigenlijk wel verdient. Het is onmogelijk dat het Noorse Nobelprijscomité hem die eer zal gunnen, maar in feite valt er iets voor te zeggen. Op de keper beschouwd valt er zelfs veel voor te zeggen.
De meest in het oog springende prestatie is het vernietigen van de installaties waar Iran uranium aan het verrijken was tot een niveau dat geschikt is voor de productie van kernwapens. Joe Biden of Kamala Harris zouden dat nooit gedurfd hebben. Velen zullen die actie gezien hebben als een daad van oorlog, maar de betrokkenen zelf zagen dat anders. De VS hebben enkel de ondergrondse centrifuge van Fordow uitgeschakeld, zonder andere Iraanse doelwitten aan te vallen.
Wapenstilstand Iran-Israël
Als represaille heeft Iran wel een Amerikaanse basis in Qatar met raketten bestookt. Het regime had Qatar op voorhand verwittigd van de aanval, goed wetende dat Qatar ook de VS op de hoogte zou brengen. Trump bedankte Iran voor de waarschuwing. Er vielen geen slachtoffers. “Dat moesten ze even kwijt”, sprak hij begrijpend, “en nu is er kans voor vrede.” Dat zijn niet de woorden en daden van landen die in oorlog zijn
GAZA, MAAR DAN RUIM 100 KEER ERGER
De Verenigde Staten wilden niet in oorlog zijn met Iran. Iran wilde niet in oorlog zijn met de VS. Oorlog is niet meer wat hij was in de 20ste eeuw. Je kan een land bombarderen en er niet mee in oorlog zijn. Na de actie beval Trump een ‘complete en totale wapenstilstand’. Toen Iran toch nog een paar raketten richting Israël stuurde en Israël luchtafweerradars bombardeerde nabij Teheran, gebruikte hij rechtstreeks op televisie krachttermen – waaronder ‘fuck’ – om hen tot de orde te roepen. Sindsdien zwijgen de wapens. Volgende week herneemt Iran dan ook de onderhandelingen met de VS over zijn nucleaire programma. Een wapenstilstand tussen Iran en Israël met tegelijk een minstens voorlopig einde aan het Iraanse kernwapenprogramma: het is geen geringe verdienste. Voorspelbaar gunde de Vlaamse pers Trump zijn succes niet. CNN had een rapport te pakken gekregen van het Defense Intelligence Agency (DIA) dat suggereerde dat de ondergrondse inrichting van Fordow misschien niet al te zwaar was beschadigd. Uiteraard werd dat ook meteen de versie van de Vlaamse pers. Het DIA, slechts één van de 18 inlichtingendiensten van de VS, had zijn eigen rapport zelf de beoordeling ‘low confidence’ meegegeven, wat zoveel betekent als ‘we gissen maar wat’. Sindsdien hebben de CIA, de Israëlische inlichtingendiensten, het Internationaal Atoomagentschap en het private Institute of Strategic and International Studies bevestigd dat Fordow ernstig is beschadigd. Zelfs toen de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken dat toegaf, was dat geen reden voor De Standaard en De Morgen om hun eerdere verhaal te wijzigen. Volgens De Standaard hebben die alle-
maal redenen om te liegen. Niet De Standaard evenwel, gekend voor zijn immer objectieve en neutrale berichtgeving over alles wat met Trump te maken heeft.
Vrede in Oost-Congo
Even later op de week kon Trump uitpakken met een nieuwe verwezenlijking op het gebied van de wereldvrede. Onder Amerikaanse druk gaan Rwanda en Congo een vredesverdrag tekenen. De oorlog in de regio van de Grote Meren, vooral in Oost-Congo, is veruit de meest bloedige van deze eeuw. Van 1998 tot op heden zijn al naar schatting 6 miljoen mensen omgekomen. Gaza, maar dan ruim 100 keer erger. 9 landen en 25 gewapende groeperingen zijn er al bij betrokken geweest.
Men spreekt meestal over een burgeroorlog, maar de Congolese rebellen krijgen wapens en aanvoer vanuit buurland Rwanda. Onofficieel zijn ook duizenden Rwandese soldaten op het terrein actief. Wat begon als een strijd van Rwanda om de Tutsi’s in Congo te beschermen, is al lang ontaard in een oorlog om grondstoffen. Op 27 juni hebben Congo en Rwanda in Washington een door de VS bemiddelde vredesovereenkomst gesloten. President Trump en buitenlandminister Rubio, die beide kampen onder druk hadden gezet, waren op de plechtigheid aanwezig. De twee landen hebben afgesproken onmiddellijk alle steun te stoppen aan gewapende groeperingen. Rwanda heeft ook beloofd zijn troepen terug te trekken.
Europa heeft ook geregeld initiatieven genomen om de geweldspiraal in Congo te stoppen, maar steeds zonder succes. Initiatieven als EUFOR Artemis, EUSEC RD Congo, steun aan het Luanda- en het Nairobi-proces, sancties van alle aard en diplomatieke druk haalden allemaal niets uit. De ‘vredesmacht’ van de VN, MONUSCO, werd naar traditie een flop. Waarom slaagde Trump waar de Europese leiders al decennialang falen? Omdat Afrika geen boodschap heeft aan de diplomatieke mist die uit Europa komt, al dan niet verpakt als humanitaire bekommernis. Trump legde argumenten op tafel die men daar begrijpt: kracht en belangen.
Belangen als basis van vrede
Trump stuurde de Libanese zakenman Massad Boulos naar Congo om daar met president Tshisekedi een mineralencontract af te sluiten, naar Oekraïens model, in ruil voor Amerikaanse steun. Die steun had Tshisekedi nodig. Zijn troepen zijn niet in staat de opmars van M23-rebellen te stuiten. In januari hadden die nog Goma ingenomen. Trump begon onmiddellijk druk uit te oefenen op Kagame, de president van Rwanda. Met succes. Rwanda krijgt een stukje van de mineralentaart, onder andere in de vorm van contracten voor de exploitatie van tantalium. De Trump-critici zeggen dat het huidige vredesakkoord wankel is omdat de M23-rebellen (nog) niet bij de onderhandelingen betrokken zijn. Dat klopt, maar M23 is een door Rwanda gestuurde en bewapende militie, geen heuse
Congolese rebellenbeweging. Als de steun van Rwanda wegvalt, zal de groep snel desintegreren. Kagame is een sluwe vos. Hij weet dat hij de toorn van Trump riskeert als hij de rebellen blijft bewapenen. De vredesovereenkomst is onbeschaamd gesteund op zakelijke belangen – Amerikaanse en Afrikaanse belangen – met achter de rug van Trump ook de ‘big stick’ van militaire macht. In Afrika werkt dat. De Chinezen geven geen yuan aan ontwikkelingshulp, maar waren al een tijdje het continent aan het koloniseren met grondstoffencontracten. Dankzij Trump zal China uit Congo, een van de meest grondstofrijke landen ter wereld, gehouden worden.
Wapenstilstand tussen kernmachten
Dat Trump al door een parlementslid van zijn eigen partij is voorgedragen voor de Nobelprijs, betekent niet veel. Hij wordt nu echter ook al genomineerd door een staat: Pakistan, zowaar.
Eind april werd in het Indische stadje Pahalgam in de regio Kashmir een terroristische aanslag gepleegd waarbij 26 toeristen, vooral hindoes, omkwamen. Het Indische deel van Kashmir wordt vaak getroffen door islamistisch terrorisme. Het is geweten dat de terreurgroepen banden hebben met Pakistan, vooral met de inlichtingendiensten.
ONDER AMERIKAANSE DRUK GAAN RWANDA EN CONGO EEN VREDESVERDRAG TEKENEN
Indië sloeg terug. In ‘Operatie Sindoor’ werden met raketten en drones negen doelen in het Pakistaanse deel van Kashmir geraakt, volgens Indië basissen van terreurgroepen. De situatie escaleerde snel, met onder andere luchtgevechten, waaraan tientallen vliegtuigen deelnamen, en wederzijdse artilleriebeschietingen. Met in China gekochte jachtvliegtuigen konden twee Indische toestellen neergehaald worden, maar het was toch Pakistan dat de zwaarste verliezen leed.
Twee landen met kernwapens waren dus in staat van oorlog. Verdere escalatie had kunnen uitlopen op een ramp met wereldwijde gevolgen. Trump en Rubio grepen in. Na een nachtelijke onderhandeling stemden Indië en Pakistan in met een staakt-het-vuren. Indië was tevreden omdat het had kunnen terugslaan. De VS hebben ook toegezegd het terrorismeprobleem in Kashmir te erkennen. Pakistan werd gewaarschuwd geen terreurgroeperingen meer onderdak te bieden. Of het die belofte zal houden, is niet zeker, maar Pakistan was dankbaar voor de Amerikaanse tussenkomst. Enkele maanden later nomineerde het Trump voor de Nobelprijs, officieel echter niet om zijn bemiddeling in de oorlog met Indië, maar voor zijn rol in de vrede in Congo.
Gaza en Oekraïne
Twee vredesakkoorden ontbreken nog op Trumps palmares: Gaza en Oekraïne. Over het eerste is Trump optimistisch. Hij is nu druk aan het zetten op Netanyahu om een akkoord te aanvaarden waarbij Hamas zou verbannen worden uit Gaza en het gebied zou beheerd worden door vier Arabische landen, waaronder Egypte. Of een dergelijke overeenkomst haalbaar en werkbaar is, valt af te wachten.
TWEE VREDESAKKOORDEN ONTBREKEN NOG OP TRUMPS PALMARES: GAZA EN OEKRAÏNE
Oekraïne zal de moeilijkste noot om te kraken worden, maar ook daar is hoop. Trump lijkt de waan achter zich gelaten te hebben dat het de Oekraïners zijn die verantwoordelijk zijn voor de oorlog. Hij spreekt nu vriendelijker over Zelensky en minder vriendelijk over Poetin. Trumps keuze om het bevel te voeren over de NAVO-troepen in Europa is interessant. Generaal Grynkewich was de man die eerder de Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne coördineerde. We weten dus aan welke kant die staat.
Vrede door kracht
Het idee dat een persoon als Trump een Nobelprijs zou kunnen krijgen, voor de vrede dan nog, ligt moeilijk. Heeft deze narcistische, grootsprakerige bullebak van de wereld echt een veiligere plaats gemaakt? Er kan moeilijk ontkend worden dat de resultaten er zijn, ook al moet de duurzaamheid nog blijken.
Die resultaten waren er eigenlijk ook al in zijn eerste termijn, met de Abraham-akkoorden, die de relaties tussen Arabische landen en Israël normaliseren, als kroonjuweel. Trump hoopt nu Saoedi-Arabië en zelfs Syrië te laten tekenen. Na Gaza? Inderdaad, na Gaza. Het is niet anders in het Midden-Oosten dan in Afrika. Men begrijpt daar de taal van Trump. Men begrijpt daar kracht en belangen.
Eigenlijk is dat bijna overal zo. In onze pers wordt vaak de illusie gecreëerd dat Trump geïsoleerd zou zijn en dat zijn daden vijandschap opwekken in de rest van de wereld. Dat beeld berust op een fout begrip van de wereld. Die werkt volgens de wetten van Trump. De wereld begrijpt zijn duidelijke taal, zelfs wanneer die brutaal is. Het is Europa dat in een fantasiewereld leeft.
Enkel Europa gelooft nog dat het zijn eigen progressieve waarden tot universele waarden kan maken. Enkel Europa gelooft dat de derde wereld bereid zal zijn fossiele brandstoffen op te geven. Enkel Europa denkt dat de vrede kan gehandhaafd worden met diplomatie en internationaal recht. Trump leeft in de echte wereld. En daarom slaagt hij waar andere westerse leiders faalden. Vrede door kracht.
Fake news over rijken die belastingen ontwijken
De constante boodschap dat de sterkste schouders niet de zwaarste lasten dragen, werd deze week twee keer ontkracht. Een eerste keer door een studie van de Nationale Bank en een tweede keer door het doorprikken van het verhaal dat grote inkomens constructies als stichtingen vooral gebruiken om erfenisbelasting te ontwijken.
Het is een verhaal dat links steevast brengt in zijn pleidooi voor een vermogenstaks of hogere belastingen op vermogenswinsten: de sterkste schouders dragen in dit land niet de zwaarste lasten. Een recente studie van de Nationale Bank nuanceert dat sterk. Uit het rapport blijkt dat de betaalde belastingen en de sociale bijdragen wel degelijk stijgen naarmate het inkomen stijgt. De hoogste inkomensgroepen betalen wel degelijk procentueel de meeste belastingen en bijdragen.
De tien procent rijksten
Dat geldt ook voor de 10 procent rijkste Belgen. Het verhaal dat die hun kapitaal gemakkelijk wegsluizen naar het buitenland om zo belastingen te ontwijken, is dus fake news. Er is in België dus sprake van herverdeling van rijk naar arm. Punt. Er moet niettemin een nuance worden aangebracht. De 1 procent rijksten blijken onderworpen aan een iets lagere belastingdruk. Dat zijn de mensen die jaarlijks meer dan 430.000 euro aan beschikbaar inkomen hebben na belastingen en socialezekerheidsbijdragen
DAT FINANCIEELECONOMISCHE
JOURNALISTEN HIER DE BAL MISSLAAN, IS VERBAZINGWEKKEND
Het is zo dat deze groep in euro’s de meeste belastingen en socialezekerheidsbijdragen betaalt, maar in verhouding tot hun totale inkomen dragen ze minder bij dan de rest van de bevolking. Kortom, dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, is van toepassing op 99 procent van de bevolking. Voor 1 procent of 117.000 Belgen in beperktere mate. Kunnen die met een nieuwe vermogenstaks toch geraakt worden? Dat is verre van zeker. Het is in deze rubriek al vaak herhaald: kapitaal is zeer mobiel. Wanneer de overheid taksen oplegt voor de superrijken, dan kiezen die voor fiscale constructies om aan een te hoge belastingdruk te ontsnappen. Dat is geen Belgische, maar een Europese en internationale wetmatigheid.
Links geeft niet op Verschillende landen hebben in het verleden hun vermogenstaksen teruggedraaid omdat ze beseffen dat het te weinig opbracht. Wat ook links uit de studie van de Nationale Bank moet leren, is dat de sterke schouders al flink belast worden. Een meerwaardebelasting op aandelen zal weinig veranderen aan de situatie. Maar de linkerzijde geeft niet af. En werd daarbij recent zowaar geholpen door de krant De Tijd, waarvan je zou verwachten dat die het ondernemen promoot. Het zit zo. Een artikelenreeks van De Tijd werd bekroond met de Belfius-persprijs. Het gaat over een onderzoek naar de zogenaamde private stichtingen in België. Een private stichting is algemeen bekend als een vehikel voor vermogensbeheer, waarvan wordt aangenomen dat het gunstige fiscale gevolgen heeft. Concreet: rijke families zouden zo’n stichting oprichten om erfbelasting te ontlopen. Volgens Lars Bové en Piet Depuydt, de auteurs van de artikelenreeks, zouden 500 rijke families van zo’n stichting gebruik – of beter gezegd: misbruik – maken om erfbelasting te ontlopen. Ziedaar dus de oplossing om die 1 procent superrijken te belasten: het systeem van de stichtingen aanpakken. Applaus op alle banken en dus ook voor de persprijs die beide journalisten kregen.
Ballon doorprikt
Alleen: het gaat hier om fake news. Anton Van Zantbeek, fiscaal advocaat bij Rivius en docent aan de fiscale hogeschool, doorprikte de ballon op vakkundige wijze. Onder andere via een column in het financieel-economische magazine Trends. Hij is zeer streng,
want volgens hem rammelt de artikelenreeks aan alle kanten en is er gewoon geen sprake van belastingmisbruik via private stichtingen, laat staan dat het iets geheimzinnigs is. Integendeel, want zo’n stichting moet worden opgericht via notariële akte, dat verschijnt dan in het Staatsblad en men moet een jaarrekening én een fiscale aangifte doen. Het aantal stichtingen is met 2.100 ook klein. Dat is peanuts in vergelijking met de 700.000 vennootschappen in dit land.
DE HOOGSTE INKOMENSGROEPEN BETALEN WEL DEGELIJK PROCENTUEEL DE MEESTE BELASTINGEN EN BIJDRAGEN
Een fiscaal voordelige constructie blijkt het ook niet te zijn, want er worden verschillende taksen door betaald. Een rechtspersonenbelasting onder andere, plus een beurstaks, plus de taks op effectenrekeningen. En daarbovenop een vermogensbelasting van 0,45 procent. Onderzoek toont trouwens aan dat men het misbruik via private stichtingen zwaar overschat. Zo’n constructies worden vooral voor andere doelen opgezet. Vermogenden willen het beheer van hun familiebedrijf regelen. Men gebruikt ze om het vermogen in fases door te schuiven naar erfgenamen. Sommigen doen dat om te vermijden dat het vermogen bijvoorbeeld niet direct wordt verbrast door spilzieke kinderen of andere erfgenamen. Dat linkse politici dat niet beseffen, is niet zo verbazingwekkend. Dat financieel-economische journalisten hier de bal misslaan, is dat wel.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
DEZE WEEK IN DE GESCHIEDENIS
VAN ’T PALLIETERKE
Naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van ’t Pallieterke op 17 mei 2025, wil de redactie het rijke verleden van dit weekblad in de kijker zetten. In deze rubriek blikken we terug op wat ’t Pallieterke in het verleden bracht.
5 juli 2017: Bolivaarse neergang Aanhangers van de Venezolaanse president Maduro dringen bewapend met knuppels en metalen staven het parlement binnen tijdens een speciale zitting ter gelegenheid van onafhankelijkheidsdag. “Mocht het allemaal niet zo dramatisch zijn, was het werkelijk om te smullen”, schreef Michaël Vandamme in de Diplomatieke Valies. “Zou deze Nacht und Nebel iets met het beleid te maken kunnen hebben? Eerst van Chavez, vervolgens van Maduro. Venezuela blijkt, als we de mainstream pers mogen geloven, de grootste ‘leverancier’ van Miss Universes te zijn. Het is ook het land – en dat interesseert ons meer – met de snelst in waarde dalende munt ter wereld.”
6 juli 1986: Wordt Wilfried door zijn broeders geslacht?
“Onder de druk van het ACV heeft de regering al een aantal belangrijke voorgenomen besparingen geschrapt. Hierdoor is het globale spaarbedrag al schrieler uitgevallen dan aanvankelijk gepland.” Het ACV blokkeerde heel wat besparingen en hervormingen van Wilfried Martens. Toch waren er ook nog voorstanders van de regering-Martens, zoals Lucien Fruru van het ACV-tekstielsyndikaat: “’Ik weiger’, zei hij vierkantig, ‘mee te werken aan de val van deze regering. Om daarna een regering met de roden te krijgen, die ons precies dezelfde lasten zal opleggen.’”
7 juli 2003: Vlaanderen hoger, niet boven “Volgens een oude Vlaamse wijsheid maken de kleren de man. Bij uitbreiding zal het ook wel zo zijn dat de functie de man maakt. Luc van den Brande werd pas een volbloed flamingant, toen de beperkingen van de Vlaamse autonomie hem als beleidsman parten speelden. Zelfs Steve Stunt ontkomt er niet aan. De Hasseltse cafébaas pleit voor de splitsing van de spoorwegen, omdat hij als Vlaamse excellentie met handen en voeten gebonden blijft aan de Belgische bevoegdheden.”
8 juli 1973: Ook BSP viert 11 juli “Voor de eerste maal in de geschiedenis vieren ook de Socialisten de Guldensporendag. Deze sensationele koerswending, hoewel ingegeven – zoals men kon verwachten – door partijbelang, is voor ons genoeg om ons blad voetstoots om te vormen tot rooie partijkrant, te meer daar de op-
lage der erkende BPS-organen zo meelijwekkend pover is.”
9 juli 1953: Geen moed verloren “Er zijn Vlamingen die de moed laten zinken. Zij hebben ongelijk: alles wijst er op dat Vlaanderen steeds vrijer en vrijer wordt”, schreef ’t Pallieterke naar aanleiding van 11 juli. “Tijdens een conferencie op onze redactie gehouden en waaraan deelnamen onze speciale astrologische medewerker Madame Blanche, de wonderdoktoor van Wechelderzande en de pendelaar van Zurenborg alsmede onze tekenaar Jefke Nijs werd bij middel van een gepolariseerde draaiende tafel en neusknijper van Tante Lies zaliger een blik geworden in de rooskleurige toekomst van Vlaanderen.”
10 juli 1946: Vader Conscience “Ter gelegenheid van het Guldensporenfeest zullen wij deze week een minuut stilte bewaren in onze zwanzerij met vader Conscience, die een braaf man was en een Vlaming van vooroorlogsche kwaliteit die thans niet meer te vinden is.”
11 juli 1991: Vlaanderen volgt het voorbeeld van Slovenië “De berichten over Joegoslavië waren amper in de ether of ons eigen land werd opgeschrikt door het nieuws dat Vlaanderen het voorbeeld had gevolgd van Slovenië en Kroatië en zijn eigen zelfstandigheid had uitgeroepen. Vlaamse pantserwagens rolden door Brussel en bezetten het parlement. Onze momentopname toont de generaals Schiltz, Gabriels en Dillen gereed om de praatbarak onder vuur te nemen.”
De verrottingsstrategie van Laaouej
Wat begon als een informeel overlegmoment binnen de Brusselse socialistische familie, eindigde in een openlijke machtsstrijd. PS-kopstuk Ahmed Laaouej droomde hardop van een linkse Brusselse regering. Maar die droom spatte uiteen toen Conner Rousseau van Vooruit resoluut de noodrem overhaalde: “Wij gaan Brussel niet verkloten door het aan Fouad Ahidar en de PTB te geven.”
Zo’n coalitie met communisten en een islamistische flank zou onverteerbaar zijn voor de federale en Vlaamse partners van Vooruit. PS-leider Paul Magnette probeerde nog te sussen, maar Laaouej reageerde furieus. Hij dreigde met aparte PS-lijsten voor Nederlandstaligen in Brussel en met het stopzetten van de samenwerking met Vooruit in alle 19 gemeenten van het Gewest.
Een gegijzelde stad
De twist draait om meer dan macht. Het gaat om de richting waarin links in Brussel beweegt. Terwijl Vooruit inzet op het zogenaamde Nordic-model – vrijemarkteconomie met een uitgebreide verzorgingsstaat en een strenger integratie- en migratiebeleid –, flirt de Brusselse PS steeds meer met identitaire en religieuze netwerken. Dat baart zorgen.
Een recent Frans regeringsrapport bevestigt het: Brussel is uitgegroeid tot een bolwerk van islamistische netwerken. Organisaties zoals Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO), Collectif Contre l’Islamophobie en Belgique (CCIB) en het Europees Moslimconsilium hebben hier hun tenten opgeslagen. Hun invloed reikt tot diep in de politiek.
Stille infiltratie
Ecolo kwam daarbij al in opspraak omdat het kandidaten op haar lijst had staan die banden hebben met of actief zijn in extremistische moslimorganisaties. Layla Azzouzi werd actief binnen het Collectif Contre l’Islamophobie en Belgique (CCIB). Ze is geen Ecolo-lid, maar deelt via LinkedIn regelmatig berichten van ex-Ecolo-minister en huidig rechter bij het Grondwettelijk Hof, Zakia Khattabi. Ze
GROETEN UIT SALOU… OF UIT
HET PARLEMENT?
“We gaan het Vlaams Belang hiermee barbecueën.” Bij de N-VA was men vorige week dolenthousiast over een ‘vurige’ tussenkomst van Kamerlid Charlotte Verkeyn. Tijdens de plenaire vergadering hekelde de Oostendse schepen wat zij ‘de amourette’ tussen de PS, de PVDA, de groenen en het Vlaams Belang noemt.
Waarover gaat het?
Door een vertragingsmanoeuvre van de oppositie kunnen enkele belangrijke hervormingen van de Arizona-regering niet ingaan vanaf 1 juli. Het gaat onder meer om de verlaagde btw van 6 procent op sloop en heropbouw, de beperking van de werkloosheid in de tijd en het ouderschapsverlof voor pleegouders.
Hoe gingen de oppositiepartijen te werk?
Ze dienden amendementen in op de programmawet, waarin de voornoemde hervormingen vervat zitten, en vroegen daarover een advies van de Raad van State. Kamervoorzitter Peter De Roover (N-VA) zag zich genoodzaakt dat verzoek in te willigen, omdat minstens 50 Kamerleden daarom hadden gevraagd. Hij vroeg de Raad van State om een spoedadvies, maar dat zal er in het beste geval pas in de week van maandag 30 juni – deze week – zijn.
Het vertragingsmanoeuvre zette duidelijk kwaad bloed bij Verkeyn. Dat resulteerde in een vurige tussenkomst waarin ze de oppositiepartijen één voor één met de vinger wees. Met de zomervakantie in het vooruitzicht, mocht een zomerse metafoor natuurlijk niet ontbreken. “Door politie-
werd geassocieerd met of had contacten met het CCIB, dat geregeld onder vuur ligt wegens linken met de Moslimbroederschap.
Farida Tahar is een Brusselse Ecolo-politica met stevige wortels in sociaal werk en mensenrechtenactivisme. Ze is een bekende stem tegen islamofobie. Haar positie binnen CCIB en betrokkenheid bij islamgerelateerde debatten hebben geleid tot controverse en juridische procedures. In juli 2021 nam Ishane Haouach ontslag als overheidscommissaris bij het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Ze weigerde haar hoofddoek af te zetten, wat haaks staat op een federaal verbod op religieuze symbolen voor bepaalde openbare functies. Deze reeks van incidenten duidt duidelijk de verwevenheid aan van het islamisme in Franstalige partijen aan.
Ramadan
Maar het gaat nog verder. Vorige week raakte bekend dat het onafhankelijke Brussels Parlementslid Soulaimane El Mokadem (ex-PTB/PVDA) voortaan voor de PS zal zetelen. Hij haalde 15.000 voorkeurstemmen en is populair bij de jeugd. Laaouej is laaiend enthousiast. Voor zijn politieke entree was El Mokadem actief in het Cercle des Étudiants Arabo-Européens (CEAE) aan de Solvay Brussels School (ULB). Het CEAE is niet onbesproken. De organisatie brengt studenten van Arabo-Europese origine samen. Ze organiseert tal van activiteiten waaronder de geschiedenis van de islam en de bijdragen van de islam aan de Europese geschiedenis.
Het CEAE kwam in het verleden in opspraak toen de prominente islamgeleerde Tariq Ramadan tot tweemaal toe werd uitgenodigd. De toenmalige rector Philippe Vincke verzet-
ke spelletjes kregen duizenden gezinnen en ondernemers die van een welverdiende vakantie wilden genieten met hun welverdiende centen en misschien nog een postkaart met daarop ‘Groeten uit Salou’ wilden versturen, gisteren een andere boodschap”, fulmineerde ze vanop het spreekgestoelte. “Ze kregen een postkaart vanuit het Parlement, met de groeten van de PS, de PVDA, de groenen en het Vlaams Belang.”
“ABORTUS! ABORTUS! ABORTUS!”
Het is overigens niet de eerste keer dat de oppositiepartijen een advies van de Raad van State vragen om de stemming van een wetsvoorstel tegen te houden. In de vorige legislatuur gebruikten de N-VA en cd&v met de steun van het Vlaams Belang dezelfde techniek om de hervorming van de abortuswetgeving te vertragen. De PS en de PVDA lieten het vorige week niet na om de N-VA en cd&v daaraan te herinneren. “Abortus! Abortus! Abortus!”, scandeerden de parlementsleden van beide fracties luidkeels tijdens een tussenkomst van Nawal Farih, de fractieleider van cd&v in de Kamer.
“Collega’s, er zijn technieken die we gebruiken tijdens meetings, en er zijn technieken die we gebruiken in het Parlement. Hier vraagt men het woord en vervolgens wordt dat verleend”, probeerde Kamervoorzitter De Roover de gemoederen te bedaren. De sfeer zakte daarna onder het vriespunt, ondanks de hoge temperaturen buiten.
Dat de PS tegenwoordig haar toevlucht moet nemen tot technieken die eerder thuishoren in een voetbalstadion dan in een parlement, verbaast een N-VA-Kamerlid niet. “De communisten zijn tegenwoordig sympathieker dan de Franstalige socialisten. Die laatsten zijn gefrustreerd na hun verkiezingsnederlaag van 9 juni: ze zien
te zich hevig en verbood het debat. Ramadan weigerde in een publiek debat de steniging van overspelige vrouwen publiek te veroordelen. Ook zijn banden met onder meer de Moslimbroeders blijft onderwerp van debat. Tariq Ramadan wordt ook beschuldigd van verkrachting en seksueel geweld op verschillende vrouwen. Hij bekleedde verschillende academische functies en had als raadgever heel wat invloed. Vorige week raakte ook bekend dat Defensie zijn samenwerking met opleidingscentrum MolenGeek stopgezet. Volgens Defensie zouden er te veel praktische obstakels zijn om de samenwerking verder te zetten. MolenGeek werd ooit gezien als hét multiculturele paradepaardje van de Belgische digitale inclusie, maar intussen circuleren geruchten over betrokkenheid bij de Moslimbroeders. Oprichter en ondernemer Ibrahim Ouassari werd de hemel in geprezen door Koning Filip, Emma-
hun macht met de dag afnemen en hun kabinetten – waar ze heel wat politiek personeel konden tewerkstellen – zijn volledig leeggelopen.” Fabrice Cumps, de PS-burgemeester van Anderlecht die zou hebben gefraudeerd met leeflonen en andere financiele hulp bij het lokale OCMW, ging daarbij het verst. In de marge van de hoorzittingen in de Kamer over de wantoestanden bij de Brusselse OCMW’s bedreigde hij Vooruit-Kamerlid Anja Vanrobaeys, omdat zij het had aangedurfd om “met de fascisten van de N-VA en het Vlaams Belang” deel te nemen aan de ‘heksenjacht’ tegen zijn persoon. In de praktijk had Vanrobaeys niks meer gedaan dan enkele kritische vragen gesteld.
MET HET MES OP DE KEEL
Bij het Vlaams Belang zit men gewrongen met de sfeerschepping rond het vertragingsmanoeuvre. De N-VA probeert het beeld te schetsen van een partij die eerder links dan Vlaams-nationalistisch is en die de Vlaamse middenklasse treft door allerlei gunstige maatregelen tegen te houden. “Het Vlaams Belang hoort het misschien niet graag, maar het is een linkse partij. Haar stemgedrag komt vaak overeen met dat van de PS”, liet een N-VA-parlementslid met al enkele legislaturen op de teller zich ontvallen. Nochtans is het volgens het Vlaams Belang de meerderheid zélf die de schuld treft voor de vertraging. “Net als Vivaldi doet Arizona aan ‘mes-op-de-keelwetgeving’ die pas te elfder ure ter stemming wordt voorgelegd in het parlement en vaak met haken en ogen aan elkaar hangt. Hoe kunnen wij, parlementsleden, dan ons werk doen?”, was onder meer te horen in de Vlaams Belang-fractie.
Vlaams Belang-Kamerlid Kurt Moons be-
nuel Macron en Alexander De Croo. Recent nog werd de samenwerking met Bruxelles Formation stopgezet.
Chantage
Ahmed Laaouej serveert Brussel een berekende verrottingsstrategie. Door het politieke landschap doelbewust te polariseren – via dreigementen, identitaire lijsten en allianties met radicale flanken –, hoopt hij de Vlaamse aanwezigheid uit te kleden en het tweetalig evenwicht institutioneel te ontbinden. Onder het mom van representatie worden radicale netwerken binnen de marge van politieke legitimiteit gesleurd, wat de seculiere democratie ondergraaft. Met zijn strategie dreigt hij niet enkel Brussel in chaos te storten, maar ook het hele federale weefsel te besmetten.
JULIEN BORREMANS
treurt dat de regering ervoor heeft gekozen om alle voorstellen in één grote programmawet te bundelen, in plaats van ze op te knippen in afzonderlijke delen. Zo hadden de oppositiepartijen de goede voorstellen kunnen steunen en de slechte kunnen wegstemmen, zonder daarbij het kind met het badwater weg te moeten gooien, wat nu wel is gebeurd.
Vlaams Belang heeft het vooral moeilijk met de manier waarop de beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd wordt ingevuld. Die zou niet rechtvaardig en sociaal genoeg zijn. “Wij vinden dat mantelzorgers, 55-plussers en mensen die een opleiding volgen voor knelpuntberoepen, moeten worden vrijgesteld van de beperking. Wij staan niet per se afkerig tegenover de hervorming van de werkloosheidsuitkeringen, maar op deze manier is ze onaanvaardbaar”, legt Moons uit.
VERSCHROEIDE AARDE
Het is een strategie die voor de verkiezingen al circuleerde in Vlaams-nationale kringen: die van de verschroeide aarde. Daarbij zou de Vlaamse regering de geldkraan openzetten, om zo het Belgische begrotingstekort verder te laten ontsporen en uiteindelijk het faillissement van België te bewerkstellingen. Moons ziet in de huidige ontsporing van de overheidsfinanciën op federaal niveau een gelijkaardige strategie van de N-VA. Dat verklaarde hij recent in de Kamer: “Wil de N-VA België redden? Dat lijkt mij niet de juiste richting. Of misschien net niet. Misschien is het net de bedoeling dat de tanker niet wordt gekeerd. Dan moeten wij, als Vlaams Belang, misschien niet te kritisch zijn, want België gaat toch naar de Filistijnen.”
ANTON SCHELFAUT
VERSLAG UIT DE WETSTRAAT
Ahmed Laaouej
BMW-gate: 21.000 euro te duur, maar topman federale politie rijdt nog steeds met luxewagen rond
In de Kamer vond vorige week een hoorzitting plaats met veel smerige details over de politietop. De parlementair medewerker van Jean-Marie Dedecker sprak van “een doofpotoperatie van de politietop” en noemde het schertsend ‘Operatie KEPIE’. Het Kamerlid zelf schoot in de Kamer met scherp toen Eric Snoeck, de baas van de federale politie, naar het parlement werd geroepen voor uitleg. En achteraf veranderde er… niks.
De verwijten waren niet min. Dedecker sprak van “een doofpot rond seksisme, corruptie, graaicultuur en toxisch machismo waarbij slachtoffers gedefenestreerd worden”. Vorige week moest Eric Snoeck de wantoestanden binnen zijn korps komen uitleggen in de Kamer.
Onafhankelijk Kamerlid Jean-Marie Dedecker beschuldigde Snoeck ervan dat die in 2023 een luxewagen kocht zonder goedkeuring van de Inspectie van Financiën. De BMW was 21.000 euro te duur, “maar Snoeck deed zijn goesting”.
Gesjoemel op hoog niveau
Het waren zwaarwichtige woorden, tot Dedecker plots een document bovenhaalde. Dat moest aantonen dat de commissaris-generaal de regels bij de federale politie aan zijn laars lapt. Daar schrok de betrokkene even van. Eigenlijk kwam hij voor een hoorzitting over zijn beleid en over wantoestanden binnen zijn korps, maar dat draaide uit op een aanval op de topman zelf. Dedecker sprak van gesjoemel op hoog niveau bij de federale politie. Dat gesjoemel begint al aan de top. In zijn vorige functie zou Snoeck als directeur-generaal van de Federale Gerechtelijke Politie zichzelf een BMW 5 gegeven hebben. Hij deed dat zonder eerst toestemming te vragen aan de Inspecteur van Financiën. Die laatste stelde zich daar later ernstige vragen bij. De bureaucratie produceerde een nota van twee bladzijden. De conclusie daarin was dat de aankoop de grenzen ruimschoots overschreed. Zonder btw kwam de kostprijs op bijna 77.000 euro, terwijl het toegestane
Bart De Wever
maximum ongeveer 56.000 euro bedroeg. De BMW was dus 37,5 procent duurder.
Operationeel voertuig of dienstwagen?
Snoeck paste daar blijkbaar een mouw aan. De BMW werd als ‘operationeel voertuig’ aangekocht in plaats van als dienstwagen. Bij dergelijke voertuigen om actie mee te ondernemen mag de prijs overschreden worden, omdat er sirenes en bepantsering geïnstalleerd moeten worden. Voor Snoeck was er dus geen vuiltje aan de lucht. De inspecteur van Financiën dacht daar toch even anders over.
De inspecteur stuurde zijn nota met negatief advies naar het kabinet van toenmalig binnenlandminister Annelies Verlinden (cd&v). Toch rijdt Snoeck vandaag met die BMW 5 rond. Dat bevestigde de federale politie. Volgens Dedecker gebruikt Snoeck de auto voor persoonlijke verplaatsingen en niet voor opdrachten van de speciale eenheden. Het Kamerlid beschouwde dat als het afwenden van middelen en schriftvervalsing. Snoeck hield het bij een korte verklaring: “Bij mij of mijn medewerkers is geen sprake van een graaicultuur!” De federale politie ging niet in op de aantijgingen. Het vorige dienstvoertuig van Snoeck voldeed immers niet aan de veiligheidsnormen, klonk het daar. Door drugsonderzoeken zou een beter beveiligde auto noodzakelijk zijn. De Inspectie van Financiën haalde aan dat de wagen van zijn voorganger met bepantsering nog altijd 12.000 euro goedkoper was.
LODE GOUKENS
China probeerde in 2020 Amerikaanse verkiezingen te beïnvloeden
Het klinkt als een krankzinnige complottheorie, maar het blijkt een feit. De Chinese Communistische Partij (CCP) zou valse Amerikaanse rijbewijzen hebben geproduceerd en die naar de Verenigde Staten hebben gestuurd. Daarmee wilde Peking schriftelijke stemmen per post laten insturen tijdens de presidentsverkiezingen in 2020.
Dat op zich is niet het grote schandaal. Het schandaal zou zijn dat het ontdekt werd en er een waarschuwing over verscheen die werd ingetrokken en nadien verborgen gehouden.
Afgelopen mei vroeg de voorzitter van de Juridische Senaatscommissie Chuck Grassley om een document. De directeur van de FBI vond het document en bezorgde het maandag aan de senator. Die maakte dit openbaar en de baas van de FBI, Kash Patel, bevestigde dit.
De Chinese regering probeerde de presidentsverkiezingen van 2020 te beïnvloeden ten voordele van Biden. Tenminste, dat beweert de Republikeinse senator Grassley. Wat hij niet zei, was of ook daadwerkelijk Chinese sympathisanten met valse rijbewijzen aan stembiljetten raakten. En of ze daadwerkelijk via de post op Joe Biden stemden.
De directeur van de FBI, Kash Patel, getuigde dat het hier om “ernstige zorgen wat betreft de nationale veiligheid” zou gaan. De FBI zal dit volledig gaan onderzoeken. Het nu vrijgegeven document zou de melding bevatten dat het om niet-definitief beoordeelde inlichtingen ging.
Tienduizenden valse rijbewijzen
De valse Chinese rijbewijzen dienden om stembiljetten aan te vragen. In de VS hebben inwoners geen identiteitskaart en daar doet een rijbewijs vaak dienst als identificatiemiddel.
In juli en augustus 2020 doken tienduizenden valse rijbewijzen afkomstig uit China op. Daarmee konden frauduleuze stemmen op Joe Biden worden verstuurd. Het gaat om de zogenaamde ‘mail-in ballots’ of poststemmen waar in het verleden al veel om te doen was in het Trump-kamp na de verloren verkiezingen van 2020.
Chinese ambtenaren als bron
De bronnen in het document zouden niet-geïdentificeerde Chinese ambtenaren zijn. Die vertelden dat de Chinese regering grote hoeveelheden valse rijbewijzen had geproduceerd en die in het geheim naar de VS had gestuurd. Op die manier konden duizenden Chinese studenten en immigranten die voor de Chinese Communistische Partij werkten, stemmen op Joe Biden.
De Chinezen zouden dankzij gebruikersgegevens van miljoenen TikTok-accounts de informatie van echte Amerikaanse personen hebben gebruikt om valse rijbewijzen te produceren.
De valse rijbewijzen hadden een echt ID-nummer en een echt adres van Amerikaanse burgers. De FBI noteerde destijds dat een adres geen informatie is op een TikTok-account. Ze vroegen zich af hoe de Chinezen dan aan die adresgegevens kwamen.
Waarschuwing ingetrokken
Rond dezelfde tijd, of kort nadat het document met de waarschuwing verder werd onderzocht, zou de toenmalige FBI-directeur in het Huis van Afgevaardigden hebben verklaard dat er geen gecoördineerde kiesfraude was bij de verkiezingen van 2020.
In het document is te lezen dat de waarschuwing over de rijbewijzen werd ingetrokken omwille van verder onderzoek. Iedere ontvanger moest daarom het document wissen of vernietigen. Daarna was het dus spoorloos. Grassley wil nu dat die intrekking door de FBI wordt onderzocht, temeer omdat de Amerikaanse douane in de International Mail Facility op de luchthaven van Chicago bijna 20.000 valse rijbewijzen in beslag nam tijdens de maand juli 2020. Het zou gaan om 1.514 zendingen met in totaal 19.888 valse rijbewijzen.
LODE GOUKENS
“Voor je het weet moet je ‘daddy’ zeggen tegen iemand en doen alsof je dat plezant vindt”
Neen, premier Bart De Wever (N-VA) heeft het niet over eigen fantasieën, maar over de onderdanige manier waarop NAVO-baas Mark Rutte zich opstelde tegenover ‘Dominant Don’ Trump. Het lag er vingerdik op dat de Nederlander Trump te vriend wilde houden. “Gefeliciteerd en bedankt voor uw daadkrachtige optreden in Iran, dat was werkelijk buitengewoon en iets wat niemand anders durfde te doen.” In geheel eigen stijl geeft De Wever mee dat hij het zijne denkt van die aanpak. Defensieminister Theo Francken vraagt zich dan weer af of “we dit wereldrecord slijmproductie niet vooral aan onszelf te danken hebben”.
Eric Snoeck, topman van de federale politie
IRAANS-ISRAËLISCHE WAPENSTILSTAND
Ceci n’est pas une paix
U kent allemaal het schilderij van René Magritte dat een pijp voorstelt. Niets bijzonders. Maar het onderschrift is wel bijzonder: ‘Ceci n’est pas une pipe’. Mijn titel hierboven is een variant daarop. Het akkoord dat Trump de Israëli’s door de strot heeft geramd, is geen vredesverdrag. Het is net zoals het Verdrag van Versailles het recept voor een nieuwe oorlog.
Misschien werd ik vorige week meegesleept door de opluchting en de euforie na de geslaagde Amerikaanse aanval op de ondergrondse installaties voor uraniumverrijking in Fordow. Ik dacht dat Trump eindelijk de realpolitik had ontdekt. Het was ook hoopvol dat hij duidelijk van plan was het bewind van de ayatollahs omver te werpen en de mogelijkheid van een liquidatie van Khamenei openhield.
Nee, ik verwachtte niet dat de VS grondtroepen naar Iran zouden sturen. Dat kon Trump zich met zijn isolationistische achterban niet veroorloven. Ik verwachtte wel dat er nieuwe Amerikaanse luchtaanvallen zouden volgen. Maar wat er daarna gebeurde, was onverwacht en onrustwekkend. Trump maakte plots een bocht van 180 graden. Hij bedisselde in Qatar een wapenstilstand die op korte termijn moest ingaan. Toen de Iraniërs na het ingaan van dat bestand toch nog een moordend raketsalvo op burgerdoelen in Israël afvuurden en er – natuurlijk! – Israëlische vliegtuigen opstegen voor een vergeldingsaanval, gaf Trump de Israëli’s het bevel die toestellen terug te roepen. Alsof ze zijn vazallen waren. Dat was een absolute vernedering. De Iraniërs juichten en riepen de overwinning uit.
Maar misschien het meest onrustwekkende is Trumps wispelturigheid. Dat je onvoorspelbaar bent voor je vijanden, is een troefkaart. Maar als je ook onvoorspelbaar bent tegenover je bondgenoten... Heeft Trump soms grillige stemmingswisselingen die dat wispelturige gedrag verklaren? Voor een president is dat gevaarlijk.
DE OORSPRONKELIJKE OPLUCHTING EN DANKBAARHEID MAAKTEN BIJ VELE ISRAËLI’S NU PLAATS VOOR ANGST EN ONBEGRIP
Het is mogelijk dat zijn veranderde houding tegen Iran het gevolg is van gemor van zijn isolationistische partijgenoten. Maar dat was toch te voorzien? Dat had hij toch met zijn medestanders moeten uitpraten vóór hij wilde verklaringen aflegde over ‘regime change’ en ‘Make Iran Great Again’?
Angst en onbegrip
De oorspronkelijke opluchting en dankbaarheid maakten bij vele Israëli’s nu plaats voor angst en onbegrip. Niet alleen omdat niemand wist in hoeverre het Iraanse atoomprogramma was vertraagd – enkele maanden of enkele jaren? – en waar het al verrijkte uranium verborgen was. Maar ook omdat ze tot hun verbijstering hadden ontdekt dat Iran ook zonder atoomwapens met zijn ballistische raketten onnoemelijk veel schade kon aanrichten.
Niemand kent de geheimen van de Iron Dome en niemand weet waarom zoveel ballistische raketten daar doorheen kwamen – of niemand wil het openlijk zeggen. Maar het gebeurde en dat was angstwekkend. De meeste van die raketten konden duidelijk niet nauwkeurig gericht worden. In het wilde weg een grote stad beschieten en burgers doden, zoals de Russen in Oekraïne doen, dat lukte meestal nog wel.
Maar wat nog onrustwekkender was: minstens enkele raketten hadden duidelijk veel betere richtapparatuur en/of besturingssystemen. Het is vrijwel zeker dat de aanval op het Soroka Medical Centre geen gelukstreffer was, maar een doelgerichte aanval. En nee, in Israël zijn er, anders dan in Gaza, wel schuilkelders, maar geen militaire installaties onder hospitalen. Een verhaal dat nu overal op internet wordt rondgebazuind, met deskundig vervalste beelden als ‘bewijs’
Het Weizmann Institute of Science, een centrum voor wetenschappelijk onderzoek in Rehevot, ligt op een grote campus, met verschillende gebouwen, tamelijk ver van elkaar. Toch werden daar in enkele seconden tijd meerdere gebouwen tegelijk getroffen. Twee daarvan brandden volledig uit. Dat wijst op een ongelooflijk nauwkeurig gepland raketsalvo... of op een raket met afzonderlijk richtbare koppen. In een van de uitgebrande gebouwen, de Ullman Building, was een centrum voor kankeronderzoek gevestigd. Er vielen als bij wonder geen doden, maar duizenden staaltjes van tumoren van patiënten uit onder andere Israël, de VS, Frankrijk en Zwitserland gingen onherroepelijk verloren. Ja, de Iraniërs kiezen hun doelen duidelijk met een sadistisch genoegen.
Clusterbommen
Merk op dat Israël bij zijn luchtaanvallen op Iran alleen militaire en industriële installaties heeft geviseerd, nooit burgerdoelen. Ook bleek dat sommige Iraanse raketten uitgerust waren met clusterbommen. Iran en Israël hebben het verdrag van 2008 tegen het gebruik van clusterbommen niet ondertekend, maar Israël heeft zulke bommen sindsdien nooit meer gebruikt.
Tegen het militaire gebruik van clusterbommen zijn eigenlijk niet zoveel zinnige argumenten aan te voeren. Andere soorten wapens – thermobarische raketten bijvoorbeeld – zijn veel destructiever en die zijn wel toegestaan. Maar verdrag of niet, het gebruik ervan tegen burgers is een smeerlapperij. Maar niemand lijkt zich daaraan te storen. Zoals ook niemand protesteerde tegen systematische aanvallen op burgers in Israëlische steden. Het vernietigen van de lanceerbases voor zulke ballistische raketten, en – nog belangrijker – van de fabrieken waar ze geproduceerd worden, stond heel hoog op het prioriteitenlijstje van de Israëlische luchtmacht. Door de grillige koerswijzing van Trump komt daar dus niets meer van in huis. De Iraanse productielijnen kunnen op volle toeren blijven draaien.
Bondgenoten
Sommige mensen lijken te denken dat het bondgenootschap tussen de VS en Israël eenzijdig is en dat de Amerikanen alleen wapens en geld aan Israël leveren, maar daarvoor nooit iets in de plaats krijgen. Israël is ongeveer even groot als Vlaanderen en het telt minder dan negen miljoen inwoners, waarvan er slechts 7,5 miljoen Joods zijn. De VS zijn 47 keer groter en er wonen 340 miljoen mensen, waarvan er 6 miljoen Joods zijn. Natuurlijk is de relatie tussen die landen niet helemaal symmetrisch. Men kan zich bijvoorbeeld geen enkele situatie voorstellen waarbij Israël evenveel wapens zou leveren aan de VS als omgekeerd
NIEMAND KENT DE GEHEIMEN VAN DE IRON DOME EN NIEMAND WEET WAAROM ZOVEEL BALLISTISCHE RAKETTEN DAAR DOORHEEN KWAMEN
Maar toch bestaat er op vele vlakken een hechte wederzijdse samenwerking. Inzake antiterreuroperaties heeft Israël kostbare informatie doorgespeeld over Hezbollah, Hamas, ISIS en Al Qaeda, waardoor over heel de wereld aanslagen tegen Amerikanen en andere westerlingen verijdeld konden worden. Tijdens hun operaties in Syrië en Irak kregen de Amerikanen kostbare informatie uit Israël en veel van wat zij weten over het Iraanse kernwapenprogramma, weten ze dankzij de Mossad. Israël is een leidende natie inzake cyberveiligheid en bewakingstechnologie, en veel kennis daarover wordt gedeeld met Amerikaanse techbedrijven en is geïntegreerd in Amerikaanse wapensystemen. Amerikaanse bedrijven als Lockheed Martin, Raytheon en Intel werken intensief samen met hun Israëlische tegenhangers. Het Israëlische leger heeft veel van zijn ervaring inzake stadsgevechten en counterinsurgency (het bestrijden van guerrillagroepen) doorgegeven aan de VS. Ondanks de Jonathan Pollard-affaire uit de jaren 1980 is ook de samenwerking tussen de inlichtingendiensten van beide landen heel hecht. Ook bij de operatie Eagle Claw in 1980, de poging om de Amerikaanse gijzelaars te bevrijden uit de Amerikaanse ambassade in Iran, kregen de VS onmisbare steun van Israël, dat veel meer ervaring had met zulke reddingsacties. Ondanks dat, mislukte de operatie toch nog door een ongelukkige samenloop van omstandigheden.
Onopgeloste conflicten
In die context is het heel bitter dat de Israëli’s nu het karwei in Iran niet mogen afmaken. De Amerikanen hoeven zelfs zelf niks meer te doen. Ze moeten alleen hun trouwe bondgenoot de kans geven zichzelf te verdedigen. En om het allemaal nog erger te maken: Trump gaat zich nog eens met Gaza bemoeien. Als hij op deze manier verdergaat, zal hij geen enkel echt vredesverdrag kunnen afdwingen. Hij zal Israël alleen opschepen met twee onopgeloste conflicten die tijdelijk ‘on hold’ gezet zijn. Tot de bom opnieuw barst. Zoals met andere ‘frozen conflicts’ in Georgië en Armenië is gebeurd. De militaire macht van de VS is onbetwist. Maar als men niet de politieke speelruimte heeft om die macht ook effectief te gebruiken, is ze zoals een pistool waarmee men niet durft te schieten, of, zoals nu in Iran, maar één enkele keer... Dan is al die macht nutteloos om een duurzame vrede af te dwingen of om vijanden af te schrikken. PAUL BÄUMER
De dankbaarheid maakt bij Israeliërs plaats voor angst en onbegrip
De Iraanse president Masoud Pezeshkian loopt mee tijdens de uitvaart van een slachtoffer van de oorlog
JOHNY VANSEVENANT BIOGRAAF
“Het koningshuis was gek van Eddy Merckx”
Eddy Merckx is niet alleen de grootste wielrenner aller tijden, maar ook een zeldzaam symbool van verbondenheid in een verdeeld land. Althans, dat zegt zijn biograaf en voormalig Wetstraatjournalist Johny Vansevenant: “Het koningshuis zag in hem de ideale Belg: perfect tweetalig, succesvol en verbindend.”
Ruim twee weken geleden, op 17 juni, vierde wielerlegende Eddy Merckx zijn tachtigste verjaardag. Ter gelegenheid daarvan schreef voormalig Wetstraatjournalist Johny Vansevenant (66) het vijfde en laatste boek over zijn jeugdheld, getiteld ‘Eddy Merckx. De ultieme biografie’. Deze turf van 432 pagina’s bevat naast heel wat nieuwe verhalen ook 106 nog nooit eerder gepubliceerde foto’s.
Beginnen doen we in Meensel-Kiezegem, het geboortedorp van Eddy Merckx. Dat werd tijdens de Tweede Wereldoorlog verscheurd door de tegenstellingen tussen collaborateurs en verzetsmensen, tussen zwart en wit. “Een zekere Gaston Merckx, een neef van Jules Merckx – de vader van Eddy – behoorde tot het zwarte kamp”, steekt Vansevenant van wal. “Zijn vader was een rijke boer. Gaston was aangesloten bij de Vlaamse Wacht. Hij is doodgeschoten door verzetsmensen uit Leuven, vermoedelijk toen hij op weg was naar de kermis in Attenrode-Wever. Er moet toen een confrontatie zijn geweest.”
En de moord op Gaston kon waarschijnlijkt niet ongestraft blijven?
“De ouders van de doodgeschoten Gaston waren natuurlijk razend. Samen met de Duitsers en met medewerking van collaborateur Robert Verbelen, die toen harde strafexpedities tegen het verzet leidde, werd een wraakactie uitgevoerd. De dorpskern van Meensel-Kiezegem werd afgesloten en de mannelijke bevolking werd samengedreven op de speelplaats van de school. Daar is men toen hardhandig te werk gegaan. Veel van die mannen zijn uiteindelijk gedeporteerd naar het concentratiekamp van Neuengamme. De vader van Eddy Merckx wist te ontsnappen tijdens de razzia: hij verstopte zich in een schoongemaakte beerput en bleef daardoor buiten schot.”
“Toch werd de familie niet gespaard van een tragedie. Twee broers van Eddy’s moeder waren wél aanwezig op de speelplaats en werden gedeporteerd. Eén van hen, Jozef, is omgekomen. De andere, Petrus, is teruggekeerd, maar zwaar getekend. Aan moederskant bestond de familie uit forse, sterk gebouwde mensen – net zoals Eddy zelf, die gemakkelijk rond de 100 kilo woog. Petrus woog 105 kilo bij zijn vertrek, maar amper 45 kilo bij zijn terugkeer. Hij leefde de rest van zijn leven als oorlogsinvalide.”
“Het trauma van de oorlog leeft nog altijd voort in Meensel-Kiezegem. Eddy Merckx en zijn familie zijn uiteindelijk verhuisd, een jaar nadat hij geboren werd op 17 juni 1945. Ze trokken toen naar Sint-Pieters-Woluwe. Sint-Pieters-Woluwe is een residentiële gemeente aan de rand van Brussel: groen en met hellende straatjes vlak bij het park van Woluwe. Daar begonnen de ouders van Eddy Merckx in 1946 een kruidenierswinkel.”
Heeft Merckx zijn liefde voor de fiets met de paplepel ingegoten gekregen?
“De wielermicrobe heeft hij meegekregen van zijn vader, die afkomstig was uit Meensel-Kiezegem. Zijn vader was supporter van renners uit het Hageland, zoals Jozef Schils. De Vlaamse wielertraditie is zo bij die Brusselse
jongen ingeplant via zijn vader, die een echte koersliefhebber was.”
“Zijn moeder daarentegen was daar geen voorstander van. Zij vond het allemaal veel te gevaarlijk. Hij heeft haar echt moeten overtuigen om te mogen koersen. Hij is een soort moreel contract aangegaan met zijn ouders om niet te falen. Hij heeft er altijd alles voor gedaan. Hij wilde altijd winnen.”
“Ook die winnaarsmentaliteit heeft hij van thuis uit meegekregen. Hij was een hyperactief kind. Zijn ouders vroegen zich vaak af wat er van hem zou worden. Intelligent was hij zeker. Hij deed in zijn lager middelbaar Latijnse en in zijn hoger middelbaar wetenschappelijke A. Maar toen kwam de koers op de voorgrond.”
MERCKX WERD EEN NATIONAAL SYMBOOL OP HET MOMENT DAT HET LAND POLITIEK EN TAALKUNDIG BEGON TE SPLIJTEN
“Zijn vader gaf hem af en toe wel eens een oorveeg, zei hij zelf. En zijn zus vertelde me dat hij zich ook tegenover zijn vader wou bewijzen. Hij wou laten zien dat hij echt iets kon als coureur. Maar het was ook gewoon zijn eigen passie. De fiets, dat was voor hem alles. Als klein jongetje organiseerde hij met zijn vriendjes al koersjes, in het park van Woluwe, waar je in de omgeving veel hellende straatjes hebt. Hij reed rond in de wijk Vogelzang in Sint-Pieters-Woluwe. En ze noemden hem toen al ‘Tour de France’. Hij zoefde door de straten. ‘Tour de France is daar’, klonk het toen.”
Hoe heeft Merckx’ jeugd in een Franstalige omgeving zijn identiteit gevormd?
“Vader Merckx sprak geen woord Frans. Eddy zegt zelf dat hij alleen ‘oui’ kon zeggen. Moeder Merckx had meer kansen gehad: ze had een zus met een winkel in Anderlecht, waar ze vaak hielp, en ze had ook in het pensionaat wat Frans geleerd. Toen ze hoorden dat er een winkel vrijkwam in Sint-Pieters-Woluwe, grepen ze die kans. Het was een huurpand, dus ze moesten hard werken om de eindjes aan elkaar te knopen.”
“Eddy groeide op als de zoon van een Vlaamse kruideniersfamilie in een overwegend Franstalige buurt. Op straat speelde hij met Franstalige kinderen. Ook het merendeel van de klanten in de winkel sprak Frans. De Vlaamse familie moest zich aanpassen aan een Franstalig milieu. Voor Eddy betekende dat ook dat hij naar het Franstalig onderwijs ging. In die tijd was er weinig Nederlandstalig onderwijs in de buurt beschikbaar. Eddy volgde zijn volledige schoolcarrière in het Frans, terwijl thuis vooral in het dialect van Meensel-Kiezegem werd gecommuniceerd. Hij groeide dus
op als een Vlaming in een Franstalig milieu, met Vlaamse roots én Franstalige vrienden. Je zou kunnen zeggen dat hij op die manier een tweetalige Belg is geworden.”
“Het koningshuis was gek van Eddy Merckx. Toen hij in 1969 zijn eerste Tour de France won - met bijna 18 minuten voorsprong -, werd hij samen met zijn vrouw Claudine, zijn hele Tour-ploeg en zijn ploegleider ontvangen op het kasteel van Laken. Koning Boudewijn en koningin Fabiola waren daarbij aanwezig, net als prins Albert en prinses Paola.”
Zat daar een verborgen agenda achter?
“Merckx werd gezien als iemand die het land samenbracht. Ook koning Leopold III, de vader van Boudewijn, ontving hem geregeld. Het koningshuis zag in hem de ideale Belg: perfect tweetalig, succesvol en verbindend.”
“In die periode – de late jaren 1960, begin jaren 1970 – stonden de communautaire spanningen boven op de politieke agenda. De eerste staatshervorming van Gaston Eyskens kwam er in 1970, vlak na Merckx’ doorbraak met zijn Tourzege in 1969. Hij werd een nationaal symbool op het moment dat het land politiek en taalkundig meer en meer begon te splijten.”
“Ik heb veel beeldmateriaal uit het VRT-archief bekeken. Merckx werd toen gehuldigd op de Grote Markt van Brussel en stond te zwaaien op het balkon van het stadhuis. Op een van de beelden zie je iemand langs de weg staan met een bordje: ‘Eddy Merckx premier ministre’. Dat zegt veel over hoe men hem zag: als een figuur die de taal- en gemeenschapstegenstellingen kon overstijgen, in een tijd waarin de spanningen hoog opliepen. De Volksunie was aan een opmars bezig en de taalkwesties domineerden het publieke debat.”
Heeft Merckx ooit geworsteld met zijn verschillende identiteiten?
“De taalkwesties in België hebben Eddy Merckx toch enigszins getraumatiseerd, zeker na zijn huwelijk. Begin december 1967 trouwde hij met Claudine. De plechtigheid vond plaats in het stadhuis van Anderlecht. De dienst werd geleid door burgemeester Henri Simonet, toen nog een socialistisch politicus, later minister voor de PS.”
“Tijdens de huwelijksceremonie werd aan Eddy en Claudine in het Frans gevraagd of ze wilden trouwen. Ze antwoordden met ‘oui’. Ook de kerkelijke ceremonie vond plaats in het Frans, in de kerk van Sint-Pieters-Woluwe. Dat leidde tot een kleine taalrel in Vlaanderen.”
“Hoewel zowel Eddy als Claudine Vlaamse roots hadden – haar vader kwam oorspronkelijk uit West-Vlaanderen –, nam men het hen kwalijk dat ze hun jawoord in het Frans hadden uitgesproken. Merckx zelf zei daarover: ‘Als je trouwt, denk je niet aan Vlaams of Frans. Je denkt aan trouwen. Die vraag werd in het Frans gesteld en dan antwoord je gewoon.’”
“Thuis waren ze helemaal niet bezig met de taalstrijd. Bij de familie Merckx waren zowel Franstalige als Nederlandstalige klanten welkom in de kruidenierswinkel. Ook bij de
familie van Claudine speelden taalgrenzen geen rol: haar vader was bondscoach van de amateurs, maar baatte ook een café uit bij het slachthuis van Anderlecht, waar zowel Vlamingen als Franstaligen over de vloer kwamen.”
“Toch liet de affaire sporen na. Merckx heeft er bewust voor gekozen om zijn kinderen geen Vlaams- of Franstalig klinkende voornamen te geven. Zijn dochter heet Sabrina – een naam met een Italiaanse klank – en zijn zoon Axel, wat hij als een Scandinavische naam beschouwt. Axel is trouwens ook een van de voornamen van koning Boudewijn.”
“Sindsdien hanteert Eddy Merckx een eenvoudig principe: als hij aangesproken wordt in het Nederlands, antwoordt hij in het Nederlands. Als men hem in het Frans aanspreekt, antwoordt hij in het Frans. Hij was zich er in het begin niet van bewust, maar die rel rond zijn huwelijk heeft hem wel degelijk geraakt.” Heeft Merckx zich ooit uitgesproken over de communautaire spanningen in België?
“Over het algemeen heeft hij zich altijd bewust afzijdig gehouden van de politiek. Hij heeft zich nooit geprofileerd als een uitgesproken politiek figuur. Maar hij heeft zich wél uitgesproken over één fundamenteel punt: hij wil absoluut niet dat België gesplitst wordt.”
“In de periode van communautaire hoogspanning onder toenmalig premier Yves Leterme (cd&v), ten tijde van de opkomst van de N-VA, zei hij duidelijk: ‘Ik ben van afkomst Vlaams, maar ik voel mij vooral Belg.’ Dat gevoel komt rechtstreeks voort uit zijn persoonlijke geschiedenis. Hij werd geboren in een Vlaams gezin, maar groeide op in een Franstalige gemeente en zat in het Franstalig onderwijs. Hij had vrienden uit de beide taalgemeenschappen en zijn ouders stelden hun
kruidenierswinkel open voor iedereen. Voor hem is België niet zomaar een land, maar een identiteit die beide gemeenschappen in zich draagt. Hij blijft op die manier een symbolische vereniger van het land.”
DE TAALKWESTIES IN BELGIË HEBBEN MERCKX ENIGSZINS GETRAUMATISEERD
“Het toont hoe hybride België in werkelijkheid is. Vaak hangt dit land meer samen dan je denkt, via familiebanden, opvoeding en vriendschappen. In die zin was en is Eddy Merckx meer dan een wielrenner: hij is een levende illustratie van hoe België ondanks al zijn tegenstellingen toch één kan zijn. Op die manier overstijgt hij in zekere zin de koers.”
Werd Merckx in Vlaanderen desondanks toch beschouwd als een echte Flandrien?
“Natuurlijk was dat etiket van toepassing op Merckx, want hij had duidelijk Vlaamse roots. Anderzijds: wat is een Flandrien eigenlijk?
Dat is iemand die onvervaard, in de meest verschrikkelijke weersomstandigheden, altijd blijft doorgaan, nooit opgeeft. Iemand met taaiheid, kracht en uithouding. Er staat een foto in het boek van een sneeuwrit in de Ronde van België van 1970. Het is bijna een schilderij, zo mooi is die foto. Meer dan vijftig renners zijn gestopt die dag, want ze reden door een halve sneeuwstorm. Maar Merckx gaf niet op. Hij is samen met Walter Godefroot en Erik
De Vlaeminck weggeraakt. En ja, hij heeft uiteindelijk minuten voorsprong genomen en die Ronde van België gewonnen. Hij gaf dus niet op. Dat is een Flandrien: iemand die op kop blijft rijden, in dat soort omstandigheden, met de sneeuw op zijn schouders. Als je dan nog geen Flandrien bent... wanneer dan wel?”
U bent vooral bekend geworden als Wetstraatjournalist voor Radio 1. Ziet u parallellen tussen de wielersport en de Belgische politiek?
“Zeker. Een belangrijke overeenkomst is het idee van kopmannen en helpers. In de politiek heb je lijsttrekkers en kandidaten die lager op de lijst staan. In het wielrennen is het net zo: je hebt een uitgesproken kopman en daarnaast knechten of helpers. En hoe lang blijf je kopman in het wielrennen of topfiguur in de politiek? Zolang je wint. Dat geldt evengoed in de koers als in het parlement.”
“Een andere gelijkenis is het belang van allianties kunnen smeden. Een mooi voorbeeld: Merckx rijdt een criterium, zo’n demonstratiewedstrijd na de Tour. Hij raakt samen weg met Jaak De Boever. Goede coureur, maar geen topper. Onderweg is er een sprint voor een hesp. De Boever zegt vooraf dat hij die hesp wel graag zou hebben. Maar natuurlijk kan de grote Merckx het zich niet veroorloven om te verliezen, ook niet in een sprint om een hesp. Dus hij wint. Maar na de koers stapt hij op De Boever af en zegt: ‘Hier, uw hesp.’ Dat lijkt een klein gebaar, maar het is betekenisvol. Want stel dat er later een ontsnapping is en De Boever is mee. Dan zal hij misschien wel een inspanning leveren voor Merckx. Niet dat Eddy dat echt nodig had – hij was vaak sterk genoeg op zijn eentje –, maar het toont wel zijn inzicht in menselijke verhoudingen en relaties. Het loont om allianties te bouwen, zowel in de politiek als in de koers.”
beeld, toen hij ziek was in het voorjaar, won hij drie weken lang geen enkele koers. Dat vond hij moeilijk. Maar toen hij uiteindelijk Gent-Wevelgem won, met een sprint tegen Frans Verbeeck nadat ze waren weggereden in de bergen, stak hij van blijdschap zijn fiets in de lucht. Die drang om te winnen was zijn drijfveer.”
“Dat blijkt ook uit de ondertitel van het boek dat ik over hem schreef: ‘Ik wilde altijd winnen’. Daarvoor moeten we terug naar een sportavond in de Roma georganiseerd door Sporza, waar al zijn tegenstrevers uit Vlaanderen en Nederland aanwezig waren, en ook zijn zus werd geïnterviewd. Toen het interview met Merckx voorbij was, nam hij zonder dat iemand erom vroeg nog even de microfoon en zei spontaan: ‘Ik heb het niet gedaan voor het geld. Ik heb het niet gedaan voor de roem. Ik heb het gedaan omdat ik altijd wilde winnen.’ Die woorden zijn mij altijd bijgebleven.”
Kan iemand van de huidige generatie renners zijn wiel al naast dat van Merckx zetten?
“Eddy Merckx heeft duidelijk een grote bewondering voor Tadej Pogačar. Onlangs zei hij zelfs in een interview: ‘Ik lijk op Pogačar.’ Pogačar wordt door Merckx gezien als zijn waardige opvolger. Net zoals Merckx domineert Pogačar het peloton op een indrukwekkende manier.”
“Wat Merckx bijzonder waardeert aan Pogačar is dat hij zowel eendagswedstrijden als grote rondes wint. Pogačar rijdt en wint klassiekers zoals de Ronde van Vlaanderen, maar ook de grote rondes, zoals de Tour en de Giro. Dat was ook het kenmerk van Merckx: hij deed mee aan de klassiekers in het voorseizoen en won er vaak meerdere, om daarna ook de grote rondes te winnen.”
Kan Pogačar groter worden dan Merckx?
“Roger De Vlaeminck is een ander voorbeeld. In het begin was hij een uitgesproken ‘anti-Merckxman’. Maar dat is snel veranderd. Als hun belangen samenliepen, dan hielpen ze elkaar, altijd met veel wederzijds respect. Dat voel je nog steeds. Ze hebben recent een gezamenlijk interview gegeven aan het Nieuwsblad. Het respect druipt er gewoon af. Roger De Vlaeminck heeft zelfs zijn zoon ‘Eddy’ genoemd, uit respect voor Merckx.” “De Vlaeminck vertelde me ooit over de Ronde van Lombardije in 1974. Zij tweeën, Merckx en De Vlaeminck, reden samen met twee Ita lianen die niet wilden meewerken. Maar ze waren allebei sterker dan die Italianen. Dus hebben ze beslist om samen te werken. En ja, Roger was sneller in de sprint en won. Maar dat was geen probleem. Ze konden elkaar hel pen als het nodig was. Ook dat is een gelijke nis met de politiek: de kunst om op het juiste moment bondgenoten te vinden.”
Dit weekend begint de Tour de France. Wat zijn uw verwachtingen?
“Wel, aangezien Pogačar de voorbije jaren toch wel merckxiaanse prestaties heeft neergezet, is hij de gedoodverfde favoriet. Als hij gezond blijft en er niets onverwachts gebeurt in die vlakke aanloop naar de bergen – de eerste tien dagen zijn relatief vlak –, zal hij de gele trui mee naar huis nemen. Maar wielrennen blijft onvoorspelbaar. Er kan altijd een valpartij zijn, zoals bijvoorbeeld met Chris Froome. Ook hij ging als grote favoriet de Tour in, maar door een valpartij in een rit in het noorden van Frankrijk zag hij zijn winstkansen in rook opgaan.”
“Dat zal nog moeten blijken. Merckx heeft vijf keer de Tour gewonnen en dat record staat stevig, al kan Pogačar dat overtreffen. Pogačar heeft er tot nu toe drie. Merckx won vijf keer de Ronde van Italië, Pogačar nog maar één keer. Ook in de klassiekers heeft Merckx indrukwekkende records neergezet: hij won vijf keer Luik-Bastenaken-Luik (Pogačar staat op drie), twee keer de Ronde van Vlaanderen (Pogačar ook twee keer), maar Merckx won ook zeven keer Milaan-San Remo, een klassieker die Pogačar nog niet heeft kunnen winnen.”
“Merckx won daarnaast drie keer Parijs–Roubaix, wat Pogačar nog niet gelukt is, ook al heeft hij al voor de overwinning meegestreden. Daarnaast is Mathieu van der Poel voor Pogačar soms een serieuze concurrent in de eendagswedstrijden, wat het extra moeilijk maakt. Kortom, op dit moment is Pogačar zeker een van de grootste renners, zelfs groter dan bijvoorbeeld Jonas Vingegaard, die je trouwens nauwelijks in eendagswedstrijden
ANTON SCHELFAUT
Johny Vansevenant, De ultieme biografie’. 2025, Lannoo. 432 p., ISBN 9789020975451
“Bij Merckx kon je voorspellen dat hij ongeveer een op de drie wedstrijden waar hij aan deelnam zou winnen. Dat is een ongelooflijk hoog percentage. Hij was altijd gedreven om te winnen en werd lastig als hij een tijdje niet won of ziek was geweest. In 1973 bijvoor-
Politieman schiet op gewapende maniak en wordt vervolgd voor ‘moord’
In Frankrijk lopen de gemoederen hoog op bij een zoveelste geval van geweld. Eerst de feiten: in de nacht van 15 op 16 juni bedreigt een gewapende maniak vanuit zijn raam verschillende voorbijgangers. Hij weigert zich over te geven. Rond 2.47 uur opent de man het vuur op een patrouille die op het einde van de straat het verkeer tegenhoudt. Hij stormt zijn studio uit, en houdt in elke hand een revolver. Hij opent het vuur op agenten die in de gang staan opgesteld.
Eén van de agenten blijkt zwaargewond aan de hand te zijn. Zijn collega opent daarop het vuur en treft de dader in de arm en in de buik. Opgenomen in het ziekenhuis zal de gewapende dolleman tien uur later overlijden aan zijn verwondingen. De man werd in het verleden al 9 keer door de rechtbank veroordeeld. “Verschillende wapens werden in zijn woning aangetroffen”, aldus een woordvoerder van de prefect van de Republiek. Tegen de politieman die het vuur opende, werd een onderzoek ingesteld bij de Inspection générale de la police nationale (IGPN). Een tweede onderzoek werd opgestart voor ‘moordpoging door personen die de openbare macht vertegenwoordigen’. Onaanvaardbaar, zegt politievakbond
De vakbond Alliance Police nationale vindt deze onderzoeken “onbegrijpelijk en onaanvaardbaar”. “Onze collega is geen moordenaar. Hij heeft net gehandeld om levens van omstaanders te redden.” Volgens de politievakbond geeft Justitie hiermee “een catastrofale boodschap: diegenen die ons beschermen, worden behandeld als criminelen”.
Een andere vakbond, de Confédération française des travailleurs chrétiens (CFTC), sloot zich aan bij het politieprotest. “Een politieagent beantwoordt de schoten van de maniak om levens te redden, nadat zijn collega’s werden geraakt. Hij wordt verdacht van moord, terwijl hij net vanuit een verdedigingsreflex heeft geantwoord. Onaanvaardbaar. Wij geven hem onze volledige steun. We zeggen neen tegen automatische moordonderzoeken na het gebruik van wapens door politiemensen”, aldus Axel Ronde, woordvoerder van de christelijke vakbond.
DUITSLAND
Velen vragen zich af of het begrip ‘wettige zelfverdediging’ nog een inhoud heeft? Omdat hij levens redde, zou de betrokken politieagent eerder een medaille verdienen dan een moordonderzoek, aldus Matthieu Valet, voormalig politieman en momenteel Europees Parlementslid voor het Rassemblement National.
PIET VAN NIEUWVLIET
De terugkeer van een vergeten ziekte
Volgens een studie in het New England Journal of Medicine kent Europa sinds 2022 de belangrijkste opstoot van difterie sinds 70 jaar. Deze heropleving zet echter tezelfdertijd het falen in het licht van het beheer van migratiestromen, want men dacht deze ziekte te hebben uitgebannen in Europa. Niet dus. Tussen januari en november 2022 werd 362 gevallen van difterie (ook wel gekend als de kroep) gesignaleerd in 10 Europese landen, vooral dan in Duitsland (118 gevallen) en Oostenrijk (66 gevallen).
Volgens de laatste gegevens zouden minstens 536 gevallen in Europa geregistreerd zijn sinds het begin van de sanitaire crisis, en minstens 3 overlijdens. 98 procent van de zieken zijn mannen, meestal jonge mannen (mediaanleeftijd 18 jaar), en bijna allemaal mensen die met de recentste migratiegolven naar ons conti-
nent kwamen. Meer dan 80 procent van de zieken kwam uit Afghanistan en Syrië. Verontrustend, want het gaat om een besmettelijke ziekte en ongeveer de helft van de zieken zou in asielopvangcentra hebben verbleven.
Belangrijk in dit verhaal is verder de vaststelling dat de meerderheid van de zieken geen drager van de
Elke tweede gedetineerde is een vreemdeling
Het Duitse gevangeniswezen zit op zijn tandvlees. Niet alleen barsten de gevangenissen uit hun voegen, ook taalbarrières en het ontbreken van elke vorm van respect zijn een zware last voor de gevangenisbegeleiders. Uit actuele cijfers van alle 16 Duitse deelstaten blijken momenteel 59.877 personen opgesloten, mensen in voorarrest inbegrepen. Daarvan hebben 26.710 een andere nationaliteit dan de Duitse, een aandeel van 45 procent.
Het aandeel vreemdelingen in de Duitse gevangenissen is daarmee driemaal zo hoog als haar aandeel in de Duitse bevolking. En de cijfers van het Statistisches Bundesamt bewijzen het: het aandeel stijgt. Tussen 2017 en 2024 steeg het aandeel buitenlandse gevangenen in Duitse cellen van 30 naar 37 procent. Vooral het hoge aandeel van jonge migrantenmannen is opvallend hoog. Eén belangrijke kanttekening: gedetineerden met een dubbele nationaliteit worden in de statistieken als ‘Duitser’ gerekend. Als men die groep toevoegt aan het aandeel vreemdelingen in de gevangenisbevolking, komt men voor Berlijn op 60 procent vreemdelingen.
Dagelijks 10,8 miljoen euro
Een tweede correctie! Gedetineerden met migratieachtergrond worden ook als ‘Duitser’ gerekend als ze de Duitse nationaliteit hebben. Het aandeel niet-Duitse gedetineerden ligt dus nog een stuk hoger. In verschillende deelstaten maken de Syriërs de grootste groep uit, in andere zijn het dan weer Turken. Maar er is niet alleen plaatsgebrek, want vol-
gens René Müller van het Bundesverband der Strafvollzugsbediensteten zijn de culturele en taalproblemen bijzonder belastend. Veel gedetineerden uit Arabische landen weigeren bijvoorbeeld elke samenwerking met vrouwelijke cipiers: “Het kan niet in hun cultuur, door een vrouw op de na te leven regels te worden gewezen.”
En de vele taalproblemen natuurlijk, die een ‘resocialisering’ bemoeilijken. Marion Gentges (CDU), minister van Justitie van de deelstaat Baden-Württemberg, waarschuwt: “Het stijgende aandeel buitenlandse gevan genen, vooral uit Noord-Afrika, bezorgt ons veel problemen, zowel door spraakbarriè res als door psychische onaangepast heid.” Volgens hetzelfde ministerie van Justitie betaalt de Duitse belas tingbetaler 179,63 euro per dag voor opvang en begeleiding van gevan genen, of voor alle gevan genen samen een bedrag van 10,8 miljoen euro. Per dag welteverstaan.
DUITSLAND
ziekte was op het moment van hun vertrek, maar dat ze werden aangetast tijdens hun migratie, wat wijst op een actieve en niet gecontroleerde circulatie van de bacterie. Onderzoekers van het ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control of Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding) gaan uit van verschillende besmettingshaarden.
Weinig medische controle
Het gevaar dat deze ziekte ook bij kwetsbare autochtone groepen in Europa opduikt, is niet denkbeeldig, zegt Isabelle Parent du Châtelet, een verantwoordelijke van Santé Publique France, die waarschuwt voor difterie bij druggebruikers, daklozen, en kwetsbare bejaarden. Feit is dat de medische controle en het filteren aan de Europese buiten- en binnengrenzen niet systematisch en diepgaand genoeg gebeurt. Ongecontroleerde migratie zorgt niet alleen voor maatschappelijke, economische en financiële druk. Daar komt misschien heel snel ook een gezondheidskundige factor bij.
Onder vorige links-liberale regering groeide staatsapparaat explosief
Idealiter zou een staat met een afgeslankt staatsapparaat efficiënter moet kunnen werken dan logge staatsapparaten. Hoewel de Duitse economie de jongste jaren zwaar slabakte en de werkloosheid er hand over hand toenam, groeide de tewerkstelling bij onze oosterburen alvast wel in één sector. Het aantal tewerkgestelden in de openbare sector in Duitsland nam het voorbije jaar opnieuw toe. Op de teldatum van 30 juni 2024 waren in gans Duitsland 5,4 miljoen personen werkzaam bij de overheid.
In vergelijking met 2023 is dat een stijging van 95.900 eenheden. Van alle burgers in de beroepsactieve leeftijd in Duitsland, en die worden geraamd op 46,1 miljoen eenheden, zijn er 12 procent werkzaam in de openbare sector. De sector waarin meest Duitse ambtenaren tewerkgesteld zijn, met méér dan 1 miljoen tewerkstellingen, is de sector van beroepsopleidingen en scholen. Daar steeg het aantal op één jaar tijd met 19.500 personen. Van de tewerkgestelde personen waren 354.00
werknemers (een stijging van 0,9 procent) en 693.200 ambtenaren (een stijging van 2,4 procent).
Ook bij gemeentelijke kinderopvangcentra was er sprake van een toename van het aantal personeelsleden. In het jaar 2024 waren daar 289.900 personen werkzaam –11.000 of 4 procent meer dan het jaar daarvoor. Sinds 2009 verdubbelde het aantal opvoeders en opvoedsters in Duitsland. Tot slot zag men ook bij de hogescholen en bij universitaire ziekenhuizen het aantal personeelsleden toenemen: op één jaar tijd een stijging van 14.200 eenheden of een stijging van 2,3 procent. Op een termijn van 15 jaar kende men in deze sector een stijging van 41 procent. In totaal groeide het Duitse overheidsapparaat met 100.000 ambtenaren aan.
PIET VAN NIEUWVLIET
Onder de vorige regering-Scholz groeide het staatsapparaat nog meer
De broosheid van de antiwesterse as
Klinkt het té veel als een cliché wanneer we stellen dat het duurzamer is om een coalitie te bouwen rond een positief verhaal dan rond antisentimenten? Doorheen de jaren wisten landen als Rusland, Iran, Noord-Korea en China zich te vinden als tegengewicht voor de klassieke westerse orde. Vandaag toont het isolement hoe broos deze alliantie wel is (‘meer pragmatisch dan ideologisch’). Punt is dat de retoriek niet opweegt tegen de daden, of het ontbreken ervan.
Het was een kort communiqué, maar het raakte wel een erg gevoelige snaar. In de schoot van de bijeenkomst van de Shanghai-organisatie – simpel gesteld een machtsvehikel van China met clubleden als Kazachstan, Oezbekistan, maar ook Iran en Rusland – zou een gesprek plaatsvinden ‘over defensie’ tussen deze laatste twee. Het onderwerp levert veel stof tot discussie, uiteraard in het licht van de recente aanvallen van Israël op de Perzische staat, maar eigenlijk ook omwille van wat daarvoor tussen de twee staten gebeurd is, of net niet.
Verhaal van assen
Dat een Iraanse reactie zou volgen op de Israëlische aanvallen die met steun van de Verenigde Staten werden uitgevoerd, was een zekerheid. Dat het niet meer dan een proformarespons werd, was dat niet. Overigens vrij snel gevolgd door een opgelegd staakt-het-vuren, ook met dank aan de VS. Het zegt heel wat over de staat van het Iraanse regime, natuurlijk. Erg verzwakt in binnen- én buitenland, maar ook met een steun van bondgenoten die, laat het ons beleefd houden, een flauw afkooksel is van alle ronkende verklaringen uit het verleden. Het brengt ons bij het verhaal van de assen. Er is die as van het verzet, waarbij doorgaans Iran en zijn satellieten worden bedoeld. Bijzonder verzwakt dus, voor zover nog over de term ‘as’ gesproken kan worden. Er is ook nog die as van de ‘upheaval’, een samenwerking tussen landen als Rusland, Iran, Noord-Korea en China. Zorgen voor een antiwesters tegengewicht is hun cement. Dat ze elk hun eigen positie, prioriteiten en bekommernissen hebben, zorgt er echter voor dat de spoeling vrij dun blijkt te zijn. Uiteraard wezen ze allen Israël (“de
kleine Satan”, volgens het regime in Teheran) met de vinger. En daar bleef het grotendeels bij.
Slechte vriend
Op zich mag dit niet verbazen. Na de aanvallen van Hamas op 7 oktober 2023 vroeg Iran tal van militair materieel aan Rusland (ze voelden de bui al hangen). Jachtvliegtuigen, luchtafweergeschut, aanvalshelikopters,… en ze kregen… enkele opleidingsvliegtuigen. “Een direct gevolg van druk vanuit de Golfstaten”, benadrukt Nicole Grajewski, onderzoekster bij het Carnegie Endownment for International Peace.
DE AS VAN HET VERZET IS BIJZONDER VERZWAKT
Toen Israël vorig jaar systematisch het luchtafweergeschut van Iran begon te vernietigen, werd de vraag om vervanging gesteld aan Moskou. Zonder resultaat. Rusland kon of wilde dit niet leveren. Net zoals Armenië moest ervaren hoe pover het kon zijn een Russische bondgenoot te zijn. Met als gevolg dat het land inmiddels volledig naar de westerse invloedsfeer is overgeheld. Toen de troon van de (voormalige) Syrische president kantelde, kon hij op asiel van Moskou rekenen, maar ook niets meer. Of zoals een NAVO-adviseur het kort geleden nog samenvatte: “Rusland is niet de goede vriend die het beweert te zijn. Poetin keert wel vaker zijn rug naar zijn autocratische vrienden wanneer ze hem nodig hebben.”
Pragmatisch geïnspireerd
“It’s the economy, stupid”, zoals voormalig Amerikaans president Clinton placht te zeggen. En dat vergt altijd een subtiele afweging. Men zou kunnen denken dat chaos in het Midden-Oosten de olieprijs de hoogte zou instuwen, wat voor Rusland een goede zaak zou zijn. Punt is ook dat ze enkele maanden geleden een strategische samenwerking met Israël sloten, waar blijkbaar heel wat belang aan gehecht wordt, net zoals aan de economische samenwerking met de Golfstaten. En er is nog steeds een (bescheiden) militaire aanwezigheid die onder druk zou kunnen komen te staan.
Ook Peking maakt zijn rekeningen. Een escalatie zou tot het verstoren van het verkeer in de Straat van Hormuz kunnen leiden – precies de plek waar bijna de helft van de Chinese olie-invoer langskomt. Nog drie veelzeggende cijfers: China koopt 90 procent van de Iraanse olie, maar die olie heeft slechts een aandeel van 10 procent in de Chinese import, en de Chinese economie zou op dit moment 40 keer groter zijn dan de Iraanse. Economische belangen leiden in deze tot een houding van de-escalatie bij zowel Moskou als Peking. Moraal van het verhaal? Los van het feit dat Iran nog voor heel wat asymmetrisch gerommel kan zorgen in de toekomst, is gebleken dat de idee van een solide antiwesterse alliantie op wel erg zanderige funderingen berust. The Atlantic omschreef ze recent als “meer pragmatisch dan ideologisch”. Op zich best goed nieuws, maar tegelijk schuilt hierin ook een waarschuwing om de aandacht niet te laten verslappen.
Lenin in New York
Zohran Mamdani van de DSA (zie verder), moslim, socialist, antisemiet, aanhanger van Hamas en antiblanke racist, heeft totaal onverwacht de Democratische voorverkiezingen voor het bur gemeesterschap in New York gewonnen.
Denk eraan dat deze voorverkiezing een interne aangelegenheid van de Democraten was. Republikeinen konden uiteraard niet meestemmen. Bij de echte verkiezingen zullen zij natuurlijk wel een tegenkandidaat voordragen. Dat wordt Curtis Sliwa, de oprichter van de Guardian Angels. De laatste Republikeins burgemeester van New York was Michael Bloomberg, die in 2001 verkozen werd. Daarna deed hij er nog twee ambtstermijnen bij als onafhankelijke.
Grote tent
De Democratische Socialisten van Amerika, verder DSA, zijn geen partij in de gewone betekenis van het woord. Het is een politieke organisatie van het soort dat in de VS ‘a big tent’ genoemd wordt, een overkoepeling van verschillende groepen. In dit geval zijn dat gewone Democraten, groenen en socialisten die zichzelf democratisch noemen – wat men nooit zomaar moet geloven – tot zeer extreme linkse groepen. Een heel sluwe, handige en vrijblijvende formule, waarbij de ene groep zich nooit moet verantwoorden voor de excessen van de andere.
Vreemd genoeg was de DSA vroeger het toevluchtsoord van vele linkse Amerikanen die toch pro-Israël waren, maar vanaf 2016 kwam de beweging in handen van militante antizionistische en antisemitische groepen die geïnspireerd door het succes – in hun ogen – van soortgelijke acties tegen Zuid-Afrika, nu ook tegen Israël een beleid wilden afdwingen van boycots, desinvesteringen en sancties. Zij namen heel het taalgebruik van de hetze tegen Zuid-Afrika over, inclusief dat over Apartheid. In het oude Zuid-Afrika was er inderdaad
echte Apartheid. In Israël niet. Zoals zo vaak in het hedendaagse politieke discours, begint het met een hetze en haatcampagnes tegen Israël, daarna tegen Joden in het algemeen en nog iets later gaat het over in soortgelijke campagnes tegen blanken.
HIJ HEEFT BELOOFD DAT HIJ
MEER BELASTINGEN OP WONINGEN ZAL HEFFEN IN WIJKEN WAAR
MEER BLANKEN WONEN
el als Joodse staat blijft bestaan, zodat ze er in tijd van nood naartoe kunnen vluchten. Noem dat maar reddingsvlot-zionisme. Voor het geval dat de moslims hier helemáál de macht overnemen bijvoorbeeld.
Blankentaks
De DSA zit niet alleen vol communisten – die zich in de VS altijd ‘socialisten’ noemen, zoals Stalin dikwijls ook deed –, het is ook een ver zamelpunt voor antiblanke racisten zo als Alexandria Ocasio-Cortez, Rashida Thalib, Ilhan Omar en Zohran Mamdani zelf. In principe kan men een ‘antizionist’ zijn zonder antisemitisch te zijn. Dat zijn twee verschillende begrippen. Maar in de poli tieke praktijk gaan die twee bijna altijd samen. Zoals alle Joden, zelfs als ze in Amerika of Europa wonen en er zelfs niet aan dénken naar Israël te emigreren, toch heimelijk een beetje zionistisch zijn, in die zin dat ze willen dat Isra
Mamdani’s plannen voor een belastinghervorming spreken boekdelen. Hij heeft beloofd dat hij meer belastingen op woningen zal heffen in wijken waar meer blanken wonen, en minder in andere wijken. Een gewone belastingverhoging in de zin van ‘hoe duurder een huis, hoe hoger het percentage aan belastingen dat je betaalt’, zou gewoon socialisme zijn. Dat is al erg genoeg. Maar dit is puur antiblank racisme. Mamdani heeft ook een soortgelijke maatregel beloofd om niet-blanke wanbetalers tegen deurwaarders te beschermen als ze hun schulden niet aflossen. Blanken mogen wel gestroopt worden. En dat er het woord ‘democratisch’ in de naam van zijn politieke beweging staat… Zolang socialisten en communisten nog in de oppositie zitten of coalities moeten vormen, noemen ze zich allemaal ‘democratisch’. Maar als ze eenmaal aan de macht zijn… Een antisemitische moslim aan het hoofd van de meest Joodse stad van de VS. Een socialist aan het hoofd van het financiële hart van de VS. Het is het recept voor
PAUL BÄUMER
Zohran Mamdani
DE PIJNLIJKE NALATENSCHAP VAN DE OORLOG IN BEWOGEN POLITIEKE TIJDEN
Niet alleen België, maar ook Bosnië en Herzegovina kennen een zeer ingewikkeld politiek bestuurssysteem. Sinds het verdrag van Dayton – dat in 1995 werd ondertekend en een einde maakte aan de oorlog in Bosnië – bestaat het land uit twee delen: de Bosnisch-Kroatische Federatie en de (etnisch-)Servische Republiek (Republiek Srpska), die beide worden gedomineerd door de centrale regering.
Hoewel de Republiek Srpska wetten kan aannemen over interne aangelegenheden, blijven de wetten en instellingen op staatsniveau volgens de grondwet het hoogste gezag. Het Bureau van de Hoge Vertegenwoordiger (OHR) – een functie die de Duitser Christian Schmidt sinds 2021 bekleedt – houdt toezicht op de uitvoering van de civiele aspecten van de Dayton-akkoorden.
Milorad Dodik – de huidige president van Republika Srpska – staat momenteel onder Amerikaanse en Britse sancties voor acties die volgens westerse regeringen gericht zijn op de afscheiding van de Republika Srpska. Hij wakkert de spanningen in het verdeelde Balkanland aan met wetgeving die de Bosnische rechterlijke macht en de politie verbiedt te opereren in de Republika Srpska.
De omstreden wetgeving werd op 27 februari gestemd in de Nationale Vergadering van de Republika Srpska. Niet toevallig een dag nadat de rechtbank in Sarajevo een vonnis had uitgesproken waarbij Dodik werd veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf en een politiek verbod van zes jaar. Dit vanwege het niet uitvoeren van de besluiten van de Hoge Vertegenwoordiger voor Bosnië-Herzegovina (Christian Schmidt).
DE WERELD HEEFT NIETS UIT ONS LIJDEN GELEERD MAK
In een reactie op de uitspraak waarschuwde Dodik dat hij de situatie in het land zou radicaliseren. Hij hield op hoog niveau ontmoetingen met Russische vertegenwoordigers. Tijdens een persconferentie vertelde Dodik ook dat hij Rusland zou vragen om later dit jaar een veto uit te spreken tegen de verlenging van de Europese vredesmissie in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Toerisme en oorlogslittekens
In de straten van Sarajevo is er van de politieke spanning weinig voelbaar. De voormalige oorlogsstad kent tegenwoordig een grote toename van toerisme uit islamitische landen. Turkse toeristen baden zich in Ottomaanse nostalgie en bezoekers uit de Arabische Golfstaten komen zich vergapen aan de islamitische architectuur.
Veel van deze voorheen beschadigde gebouwen zijn hersteld met geld uit onder meer Qatar. Maar ook het pijnlijke oorlogsverleden blijft zichtbaar. In de straten zijn de zogenaamde rozen duidelijk te herkennen. Mortiergranaten die tijdens het beleg van Sarajevo op beton terechtkwamen, creëerden een uniek fragmentatiepatroon dat bijna op een bloemenarrangement lijkt en daarom een roos wordt genoemd. Een Sarajevo-roos is een gedenkteken gemaakt van dit betonnen litteken gevuld met rode hars, verwijzend naar het vergoten bloed van de slachtoffers van het beleg.
Joegoenostalgië
Een autorit in Sarajevo voelt aan als een tijdreis. Vertrekkende vanuit het Ottomaanse centrum passeer je Oostenrijks-Hongaarse architectuur om te eindigen in een zee van flatgebouwen gebouwd in de communistische brutalistische stijl. Veel van deze flatgebouwen dragen nog steeds de kogelgaten van de oorlog. Sommigen kiezen ervoor deze als een vorm van herdenking zichtbaar te laten. Maar meestal is er gewoonweg geen geld voor herstellingen
Mak Muranovic, auteur van Yugonostalgia & the battle that ended the 20th century, overleefde als kind het beleg van Sarajevo. Hij vluchtte door de befaamde tunnel van hoop de stad uit. De tunnel was destijds de enige vluchtroute uit de omsingelde en belegerde stad. Hij en zijn familie zijn getekend door de oorlog. Zijn vader nam zijn eigen leven omwille van PTSS (posttraumatische stressstoornis). Maar ondanks alle nare herinneringen kwam hij terug naar Bosnië om zijn leven – met de daaraan verbonden uitdagingen – hier uit te bouwen
Mak: “De oorlog in Oekraïne maakt de kloof en de spanningen tussen Bosniërs en Serviërs in dit land opnieuw zeer tastbaar. Serviërs steunen hun Slavische broer Rusland, terwijl wij ons net in de strijd die de Oekraïners hedendaags voeren herkennen. Maar ook dit conflict toont de zinloosheid van oorlog aan, de wereld heeft niets uit ons lijden geleerd. Ook de gehele Bosnische oorlog heeft bitter weinig opgeleverd. Zoveel doden en vluchtelingen... En het enige dat Bosnië eraan overhoudt, is een zeer ingewikkelde staatsstructuur zonder economische vooruitzichten. Een structuur die daarenboven meer dan de helft van het bbp verzwelgt.”
“Veel Bosniërs voelen aan dat de huidige politiek hun leven niet beter kan maken. Ons land wordt daarbovenop ook getekend door corruptie en deze is helaas overal aanwezig. Niet alleen de politie, maar ook bijvoorbeeld dokters vragen een omkoping. De prijs ervan stijgt, want hij volgt pijnlijk genoeg de inflatie. Veel jonge Bosniërs kiezen daarom om te emigreren. Ze zoeken hun kansen in de Europese Unie. Ons
land kent een zeer slechte demografie. Als er niets verandert, gaan er in Bosnië enkel nog ouderen wonen die ofwel getekend zijn door het oorlogsverleden of anderen die leven in Joegoenostalgië: dromen over de gloriedagen van Joegoslavië.”
De open wonde in Srebrenica
De stad Srebrenica in Oost-Bosnië is het symbool geworden van de donkerste dagen van de Bosnische oorlog. In het door de Verenigde Naties tot veilig uitgeroepen gebied werden in juli 1995 door Bosnisch-Servische troepen meer dan 8.000 Bosnische moslimjongens en -mannen vermoord en begraven in massagraven. Ook verdreven ze meer dan 20.000 burgers uit de stad. Het was de ergste wreedheid op Europese bodem sinds de Tweede Wereldoorlog. Het uitzicht op de stad biedt een mooi Balkanpanorama, maar voelt tegelijkertijd zeer beladen aan. Voor de bewoners draagt iedere straat een donkere herinnering. Ondanks dit alles leven er nog steeds Bosniërs in de stad, maar zij moeten leven met wat hen door hun Servische buren is aangedaan.
Almir – zelf een veteraan van de Bosnische oorlog – toont waar Ratko Mladić – de Bosnisch-Servische militair die het leger van de Republiek Srpska leidde tijdens de oorlog – de stad destijds binnenkwam. Wat daarop volgde, was voor de Bosnische inwoners hun grootste angst die waarheid werd.
Almir: “Deze stad floreerde tijdens de hoogdagen van Joegoslavië. De mijnen voorzagen grondstoffen voor de batterijfabriek van de stad en iedereen, ongeacht zijn geloof, kon hier een mooi leven uitbouwen. Maar het communisme stortte in elkaar en de leegte werd opgevuld door een Servisch nationalisme dat vond dat wij geen plaats meer hadden in hun Groot-Servië. Wij werden als vijanden neergezet en alle mooie herinneringen aan Joegoslavië verdwenen in een bloedbad.”
Herdenkingscentrum gesloten
De genocide wordt herdacht in het Srebrenica Herdenkingscentrum. De oude batterijfabriek van Potočari (Srebrenica) was voorheen ook de plek waar de basis van de Verenigde Naties lag. Ook al was Dutchbat (de Nederlandse VN-vredestroepen) hier in Srebrenica gestationeerd, zij waren niet in staat om de massamoord destijds te stoppen.
Het centrum sloot afgelopen maart voor het eerst in de geschiedenis zijn deuren en dit vanwege de zorgen over de veiligheid na de veroordeling van Milorad Dodik, de huidige president van Republika Srpska. De beladen geschiedenis van Srebrenica blijft verbonden aan de moeilijke politiek van het land.
De grote leegte in de enorme zalen van de fabriek staat in schril contrast met de massa van de duizenden zielen die hier dertig jaar geleden hun heil kwamen zoeken. Beelden en schoenen van de slachtoffers maken de abstracte verhalen pijnlijk concreet en tastbaar.
Hana vertelt haar verhaal in het museum; ze kiest ervoor om anoniem te blijven omdat ze vreest voor de gevolgen als haar naam en foto
bekend worden gemaakt. De lokale Serviërs blijven ontkennen wat hier is gebeurd en stellen haar verhaal niet op prijs. Hana: “Mijn schoonvader is te zien in één van de films die hier wordt gespeeld. Hij was maar een jongen van 18 jaar oud toen hij net als zovelen vluchtte door de bergen richting Tuzla. Hij overleefde het, maar zijn vader niet. Over hem kwamen ze later te weten dat hij werd neergeschoten in het cultuurcentrum van Pilica. De tocht duurde zes dagen en het was een ware overlevingstocht. Omdat hij was beschoten, moest hij in het ziekenhuis worden opgenomen. Zijn moeder kwam hem zoeken, maar vond hem aanvankelijk niet. De tocht had hem zo getekend dat hij onherkenbaar was geworden. En zelfs na dertig jaar zijn nog niet alle littekens verdwenen.”
Begraafplaats vol leven
Op de begraafplaats tegenover het herdenkingscentrum vinden de duizenden doden die gevonden zijn hun laatste rustplaats. Hun namen staan gebeiteld in enorme stenen die de omvang van de moordpartij in één beeld samenvatten. De rode rozen bij de grote naamstenen bruisen van leven. Bijen vliegen op en aan, zelfs hier op een plaats die in het teken van de dood staat, krijgt het leven ook een plaats.
ALLE MOOIE HERINNERINGEN AAN JOEGOSLAVIË VERDWENEN IN EEN BLOEDBAD ALMIR
Het verhaal van de begraafplaats wordt ieder jaar op 11 juli – de herdenkingsdag – ook verder geschreven. Dan vinden nieuw gevonden beenderen van slachtoffers hier een laatste rustplaats.
Almir: “Ik heb twee broers in de oorlog verloren en draag nog steeds de granaatscherven van de oorlog in mijn hoofd. Maar ik draag geen haat in mijn hart. Haat heeft de kogels die hen doodden geleid en ik wil niet dat diezelfde emotie mijn leven gaat bepalen. De kinderen van nu mogen de haat van hun ouders niet ingelepeld krijgen. Maar Servische en Bosnische kinderen krijgen helaas ieder hun eigen geschiedenislessen waarin hun visie op het verleden wordt gegeven.”
“Srebrenica wordt door hen als een bevrijding op de Turken gevierd en de Bosniërs worden als oorlogsmisdadigers geportretteerd. Uiteraard zijn er ook Bosniërs die tijdens de oorlog misdaden pleegden, maar dat waren individuen. Wat hier in Srebrenica dertig jaar geleden is gebeurd, is gepland en uitgevoerd door een staat die deze regio van zijn Bosnische inwoners wilde zuiveren. Wat de toekomst voor Bosnië brengt, weet ik niet. Maar ik vrees Milorad Dodik niet. Hij is vooral bezig met zijn eigen financiële belangen en zijn eigen politieke strijd om uit de cel te blijven. Hij zoekt toenadering tot Rusland, maar iedere keer als hij zijn mond opent, brengt hij Bosnië een stap dichter bij de Europese Unie. En ik hoop dat de toekomst ons in die richting
zal leiden.”
RYCKE
Graven Srebrenica
De tunnel van hoop was destijds de enige vluchtroute uit de omsingelde en belegerde stad
Kogelgaten in de gebouwen in Sarajevo
HERMAN VAN DEN REECK
Martelaar voor de Vlaamse zaak
Antwerpen, 11 juli 1920: het beloofde in meer dan één opzicht een warme dag te worden. Het liberale Antwerpse stadsbestuur had de door de Vlaamsnationalisten aangekondigde 11 juliviering in de stad verboden. Massaal hadden ze politie, rijkswacht en zelfs enkele legerdetachementen laten uitrukken om erover te waken dat dit verbod niet zou worden overtreden.
De organisatoren van de Guldensporenviering weken dan maar uit naar buurgemeente Borgerhout. Daar vierden naar schatting een kleine 40.000 Vlaamsgezinden in alle rust de Vlaamse hoogdag. Na afloop omzeilden een 5.000 manifestanten de patrouilles van de rijkswacht te paard en doorbraken de politiekordons. Ze gingen samen met de deelnemers aan de eveneens verboden socialistische 11 julimanifestatie op de Antwerpse Grote Markt betogen.
Daar kwam het opnieuw tot schermutselingen nadat de franskiljonse schepen Louis Straus de politie het bevel had gegeven met de blanke sabel te chargeren en de leeuwenvlaggen in beslag te nemen. Plots weerklonk een schot. De mentaal labiele agent-opziener Georges Dupuis had in het gewoel de 19-jarige student Herman Van den Reeck neergeschoten.
Het duurde meer dan een uur voor de zwaargewonde naar het Sint-Elisabethgasthuis werd overgebracht. De laattijdige medische verzorging en het hardhandige verhoor dat van hem op zijn hospitaalbed werd afgenomen door de Waalse Vlamingenhater adjunct-commissaris Léopold Draye, hebben er wellicht toe bijgedragen dat Van den Reeck de volgende dag aan zijn verwonding bezweek.
Een vroege activist
Herman Van den Reeck werd in 1901 geboren in Borgerhout. De Vlaamsgezindheid die hij van thuis uit had meegekregen, werd nog versterkt toen hij aan het Antwerpse Atheneum actief werd in de Vlaamse scholierenbond. Een engagement dat hem niet alleen een paar pittige confrontaties opleverde met de schooldirectie, maar hem ook, tijdens de Eerste Wereldoorlog, onder invloed van vriend des huizes Maarten Rudelsheim en Antoon Jacob in het vaarwater van het activisme deed belanden.
Van den Reeck werd als bezieler van het studentenblad De Goedendag, en geïnspireerd door August Borms die twee jaar zijn leraar Nederlands was geweest aan het Antwerpse Atheneum, een van de spilfiguren in een uitgebreid netwerk van bijzonder radicale (oud-) leerlingen van het Atheneum. Ze hadden niet alleen de intentie om het literair-artistieke domein ingrijpend te vernieuwen, maar koesterden daarnaast ook steile politieke ambities.
Leeftijdgenoten en vrienden als een Firmijn Mortier, Victor J. Brunclair, Paul van Ostaijen en natuurlijk ook de latere Antwerpse burgervader Lode Craeybeckx zagen in het activisme een strijdbare avant-garde. Deze brak met de romantiek van de vooroorlogse studenten- en scholierenbeweging om met de steun van de bezetter het vooroorlogse eisenprogramma van de Vlaamse Beweging te realiseren. Ook al wilde een grote meerderheid van de Vlamingen niets weten van deze, op een Duitse leest geschoeide, stroming.
Na de wapenstilstand
De Wapenstilstand van 11 november 1918 sloeg de activistische droom aan diggelen. In één klap werden alle verworvenheden zoals de bestuurlijke scheiding en de vernederlandsing van de Gentse universiteit en het openbare leven van de kaart geveegd. Honderden activisten belandden achter de tralies of waren, in de overtuiging dat hun laatste uur was geslagen, ondergedoken of op de vlucht.
Vader Van den Reeck werd
ook aangehouden en een paar weken lang opgesloten, maar Herman bleef, wellicht door zijn jonge leeftijd, buiten schot. Hij werd meteen actief in een ondergrondse organisatie die voortvluchtige activisten hielp uit de klauwen van het Belgische gerecht te blijven. Herman was ook betrokken bij de eerste pogingen om de kloof tussen de van het IJzerfront teruggekeerde Vlaamsgezinde militairen en de activisten te dichten. Pogingen die resulteerden in de oprichting van de Vlaams-nationalistische Frontpartij.
Radicale duizendpoot
Van den Reeck mocht dan wel, volgens de overlevering, wat introvert zijn geweest, maar dit belette niet dat hij in een kort tijdsbestek wist uit te groeien tot een rusteloze duizendpoot die op tal van fronten actief was. Van de pogingen om een Vlaamse Scoutswerking op poten te zetten, over het tijdschrift Staatsgevaarlik tot de Vlaamsche Kommunistenbond, de Frontpartij, de Vlaamse tak van de Clarté-beweging of de Internationale Anti-Militaristische Vereeniging
VAN DEN REECK WERD
EEN VAN DE SPILFIGUREN IN EEN UITGEBREID NETWERK VAN BIJZONDER RADICALE OUD-LEERLINGEN VAN HET ATHENEUM
Een overtuigde en overtuigende strijder voor de politieke, maatschappelijke en culturele ontvoogding van zijn volk die een radicaal en compromisloos Vlaams-nationalisme wist te verzoenen met een uitgesproken antiburgerlijk en revolutionair engagement. Hierdoor kwam hij onvermijdelijk in het vizier van binnen- én buitenlandse politie- en veiligheidsdiensten, maar dat raakte zijn koude kleren niet. Zijn gedreven engagement zou hem uiteindelijk echter wel het leven kosten.
Een fascinerende figuur
In Van den Reeck verloor Vlaanderen een fascinerende figuur. Hij had zich onvoorwaardelijk achter de idealen van de tijdens de Grote Oorlog geradicaliseerde vleugel van de Vlaamse Beweging geschaard en ontpopte zich tot een buitengewoon actieve pleitbezorger én militant van het Vlaams-nationalisme.
Hij groeide tegelijkertijd uit tot een van de markantste figuren van de uitgesproken antiburgerlijke strekking die een belangrijk deel van de Vlaamse Beweging van meteen na de Eerste Wereldoorlog beheerste. Deze strekking bestond uit sociaaldemocratische oud-activisten, communistische sympathisanten, anarchisten, pacifisten, oud-frontsoldaten, expressionistische avant-gardekunstenaars en andere wereldverbeteraars. In tegenstelling tot de door oikofobie gedreven progressieve elite van vandaag, zag deze strekking geen tegenstelling tussen het door hen beleden internationalisme en hun betrokkenheid bij de Vlaamse ontvoogdingsstrijd.
Ordnung muss sein
Heil aan alle vertalers die anderstalig werk ontsluiten voor een bredere groep van geïnteresseerden. Niet iedereen beheerst dermate Engels, Duits, Spaans of Frans om alle nuances van filosofisch of literair werk ten gronde te bevatten. Een zeldzaam nadeel is dat in de vertaling de verwijzing verloren gaat naar werk dat we beter kennen in de oorspronkelijke taal. ‘The Waste Land’ van de dichter T.S. Eliot zal eerder een belletje doen rinkelen dan ‘Het Barre Land’. Bij deze heeft u de verklaring voor de wat ongewone titelkeuze.
Robert Kaplan hoeft u niet meer voorgesteld te worden. Recensies van ‘De Adriatische Zee – Een geopolitieke reis door Zuidoost-Europa’ (2022) en ‘De geopolitieke tragedie’ (2023) passeerden hier al de revue. De Amerikaanse journalist is al enkele decennia bezig met een pleidooi tegen westerse zelfgenoegzaamheid en apathie. “Het was mijn doel om de illusie te ontmaskeren en duidelijk te maken dat er bij de elites feitelijk weinig kennis bestond. Tijdens fantastische conferenties en in de voornaamste media van destijds spreken mensen luchtig over hoe de democratie spoedig de wereld zou veroveren, zonder uit de eerste hand te weten hoe de wereld waarover ze praten er werkelijk uitzag, in het bijzonder in de ontwikkelingslanden, buiten de luxe hotels, de ministeries en de beschermde compounds van westerlingen. (...) Wat ik zei, was provocerend of werd op zijn minst zo beschouwd door zelfingenomen pleitbezorgers van globalisering.” Terugkeer van Weimar
Veel bezoeken aan het Midden-Oosten en Afrika hebben hem nooit kunnen overtuigen van het neoconservatieve geloof dat democratie en vrijheid een succesvol westers exportproduct zijn. Nee, de werkelijke wereld is chaotisch, verstedelijkt, overbevolkt en kreunt onder allerhande schaarste. Tegenover Karl Poppers ‘optimisme is een morele plicht’ plaatst Kaplan een citaat van de conservatieve denker Roger Scruton uit ‘Het nut van pessimisme’: “... hoop zonder vertrouwen en niet getemperd door historische bewijzen is gevaarlijk en bedreigt niet alleen degenen die haar koesteren, maar iedereen die zich binnen bereik van hun illusies bevindt.” Ideologische luchtkastelen hebben te vaak mensen verblind, met bloedbaden en wanorde tot gevolg. Ook in dit werk wordt gepleit voor orde boven chaos, ja zelfs tirannie boven anarchie.
Specifiek voor dit boek is de these die hij uitwerkt dat we ons in een nieuwe Weimarperiode bevinden. Niet een of meerdere landen in het bijzonder, maar wereldwijd. Het kernprobleem is dat de globalisering landen onderling zozeer heeft verbonden dat ze een dodelijke invloed kunnen uitoefenen op een ander. Zwakke leiders in Europa en de Verenigde Staten (‘rimland’) staan tegenover schurken uit het ‘hartland’, vaak met kernwapens als ultieme afschrikmiddel (Rusland, China, Iran).
Militaire onmacht en politieke verdeeldheid in Europa gaan gekoppeld aan Amerikaans isolationisme. En intussen is er niemand die gelooft dat de Verenigde Naties zich kunnen en zullen omvormen tot meer dan een praatbarak. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Steven Pinker (‘Ons betere ik’) gelooft Kaplan dat er vandaag meer geweld is dan vroeger. Wie een blik werpt op Afrika of het Midden-Oosten, kan moeilijk anders dan dat beamen. Door traditie en oude structuren te vernietigen, haalt men de pijlers van orde en stabiliteit immers onderuit.
Massapsychologie
Tragische nalatenschap
Zijn dood zorgde voor een zeldzaam moment van eendracht in de hopeloos verdeelde Vlaamse Beweging. Over de partijgrenzen heen werd heel even een vuist gemaakt voor Vlaamse rechten.
Het is volgens mij een van de meest tragische aspecten aan Van den Reecks verhaal, dat dit bijzondere momentum van solidariteit en eendracht van erg korte duur bleek te zijn. In de alweer snel na zijn dood door stammentwisten en partijpolitieke berekeningen hopeloos verdeelde Vlaamse Beweging probeerde nagenoeg iedereen, van links tot rechts, zijn nagedachtenis te recupereren en te claimen om hem daarna, jammer genoeg, vrijwel volledig te vergeten.
JAN HUIJBRECHTS
Het boek waarschuwt voor de dynamiek van de massapsychologie en haalt daarbij de mosterd bij onder andere de Russische schrijver Aleksandr Solzjenitsyn. Die wist dat er geen vrijheid bestaat zonder rechtsorde. Al tijdens het interbellum waarschuwden denkers als Ortega y Gasset en Canetti voor de conformerende massa. Huxley en Orwell vulden aan dat men daartoe de kennis en de waarden uit het verleden dient te wissen. Traditionele media en onderwijs hinken daarom achterop.
Quid artificiële intelligentie om de mensheid te redden? Kaplan citeert wijlen Henry Kissinger: “Kunstmatige intelligentie zal in de wereld van de media, de politiek, debat en amusement de informatie zo bewerken dat ze overeenstemt met onze voorkeuren - en mogelijk vooroordelen bevestigt en vergroot, en daardoor de toegang tot de objectieve waarheid veel lastiger maakt.”
De schrijver verwijst naar de heisa rond Black Lives Matter en het spreekverbod rond de oorsprong van het coronavirus. Terecht wijst hij naar de zogenaamde cancelcultuur: “stalinisme zonder het geweld en het gevangenschap ervan”. De aandachtige lezer zal heel wat raakvlakken vinden met wat de Gentse professor Matthias Desmet in zijn boek ‘De psychologie van totalitarisme’ betoogt. Hoeft het te verwonderen dat die enkele jaren geleden zelf mocht ervaren hoe bekrompen zijn werkgever (UGent) het ‘Durf te denken’-motto invult? We hopen dat de Amerikaanse journalist nog lang op dezelfde nagels met koppen zal slaan.
PIETER VANDERMOERE
Robert D. Kaplan, ‘Het Barre Land - De permanente crisis waarin de wereld zich bevindt’. 2025, Spectrum. 208 p., 25,99 euro. ISBN 9789000396900
Herman Van den Reeck
Brabant en de Guldensporenslag
Op 11 juli vieren we met zijn allen weer onze Vlaamse nationale feestdag. De datum verwijst vanzelfsprekend naar de Guldensporenslag waarbij op 11 juli 1302 het Vlaamse volksleger op de Groeningekouter bij Kortrijk een Frans ridderleger in de pan hakte. Bij gebrek aan een goed functionerende glazen bol kan ik nu niet inschatten welke artikels er rond 11 juli zullen verschijnen, maar mijn pronostiek is dat er zoals elk jaar wel een paar schrijvelaars zullen zijn die zullen proberen om een en ander te ‘ontmythologiseren’.
Bij het ‘ontmythologiseren’ wordt een verhaal getoetst aan de historische bronnen, waardoor mythe en werkelijkheid van elkaar worden gescheiden. Daar is op zich niets fouts mee, integendeel. We zijn altijd bereid om bij te leren. Het ‘ontmythologiseren’ wordt wel problematisch wanneer het in één richting werkt en de drijfveer niet zozeer de zoektocht naar de historische waarheid is, maar een ideologische aversie voor het Vlaams-nationalisme. De schrijvers willen dan vooral bewijzen hoe hip ze wel zijn door de Vlaams-nationalisten als leugenachtig en dom voor te stellen. Sommige mythes – zoals ‘de Brabanders vochten in de Guldensporenslag mee met de Fransen’ – worden nooit aangepakt. Voor al mijn vrienden ten oosten van de Dender en de Schelde duik ik echter graag zelf eens in de geschiedenis. Brabant en Vlaanderen
In de middeleeuwen waren het graafschap Vlaanderen en het hertogdom Brabant aparte entiteiten. Het graafschap Vlaanderen (grosso modo de provincies Oost- en West-Vlaanderen, met ook Zeeuwsen Frans-Vlaanderen) was een leen van de koning van Frankrijk. Het hertogdom Brabant (nu de provincies Noord-, Vlaams- en Waals-Brabant en Antwerpen) behoorde tot het Duitse Rijk. De graaf van Vlaanderen en de hertog van Brabant waren niet noodzakelijk hechte vrienden. Soms waren ze bondgenoten, soms waren
ze vijanden. In de periode van de Vlaams-Franse oorlog van 1297-1305 fluctueerde Brabant tussen neutraliteit en een bondgenootschap met Vlaanderen. Bij het uitbreken van de Vlaams-Franse oorlog in 1297 maakte de hertog, Jan II van Brabant, net als de koning van Engeland deel uit van de brede anti-Franse coalitie die graaf Gwijde van Dampierre kwam steunen. Toen de Vlamingen bij Bulskamp werden verslagen en de Engelse hulp niet veel voorstelde, koos de hertog van Brabant eieren voor zijn geld en nam hij een neutrale en afwachtende koers aan. Dat veranderde niet toen de Vlaamse steden in 1302 in opstand kwamen. Het hertogdom Brabant was dus niet aanwezig op de Groeningekouter, niet aan Vlaamse zijde, maar ook niet aan de Franse kant. Dat betekent niet dat er geen Brabantse ridders aanwezig waren. In de middeleeuwen bestonden er immers geen staten met burgers met een bepaalde nationaliteit zoals we die vandaag kennen. Door het feodale systeem hadden sommige Brabantse ridders ook verplichtingen tegenover de Franse koning. Brabantse ridders als Godevaart van Brabant en zijn zoon Jan van Vierson vochten dan ook mee in het Franse leger. Er vochten echter ook Brabantse ridders mee in het Vlaamse leger. Dat deden ze niet omdat ze grote flaminganten waren, maar omdat ze feodale verplichtingen hadden tegenover de Dampierres of omdat ze als beroepssoldaten ingehuurd waren om de Vlaamse ste-
delijke milities te omkaderen. Onder meer de Brabantse ridders Arnoud van Affligem, Hendrik van Brabant, Goswin van Gossenhoven en Jan Berthout van Berlare waren in de Vlaamse rangen terug te vinden.
DE SCHRIJVERS WILLEN
VOORAL BEWIJZEN HOE
HIP ZE WEL ZIJN
DOOR DE VLAAMSNATIONALISTEN ALS LEUGENACHTIG EN DOM VOOR TE STELLEN
Na de Guldensporenslag breidde de oorlog zich uit naar onder meer Zeeland en Holland. Hertog Jan II van Brabant zag nu kansen en trok samen met de Vlamingen op tegen de Hollanders die in het pro-Franse kamp terug te vinden waren. De Brabantse hertog nam onder meer Geertruidenberg in en sloeg het beleg voor Dordrecht. Wanneer in 1305 beide partijen uitgeput waren en de onderhandelingen werden opgestart die zouden leiden tot het vredesverdrag van Athis, werd de Vlaamse graaf vertegenwoordigd door vier ridders. Een van hen was opnieuw een Brabander: ridder Jan van Cuyck.
Conscience
Het belang van de Guldensporenslag zit hem natuurlijk vooral in het feit dat Hendrik Conscience in 1838 zijn boek ‘De Leeuw van Vlaanderen’ rond deze veldslag opbouwde. De roman van Conscience ontwikkelde een dynamiek die aan de verpauperde Vlaamse massa een identiteit en een fierheid gaf. Daarnaast is de symboliek van Vlaamse adel, burgerij, arbeiders en boeren die schouder aan schouder staan om een grote gemeenschappelijke dreiging af te wenden vanzelfsprekend bijzonder sterk. Het is een appel om in momenten van hoge nood het individueel belang te overstijgen en het belang van de gehele gemeenschap voor ogen te houden. Argumenten genoeg om ten westen én ten oosten van de Dender en de Schelde de zwart-gele vlag uit te steken en het glas te heffen. Vlaanderen de Leeuw!
KARIM VAN OVERMEIRE
Vrijheidsprijs voor topondernemer Guido Dumarey
Libera! reikte afgelopen weekend de ‘Prijs voor de Vrijheid’ uit. Jaarlijks zet de denktank iemand in de bloemetjes die zich verdienstelijk maakt in de samenleving en een lans breekt voor meer vrijheid. Topindustrieel Guido Dumarey was dit jaar de gelukkige. Jean-Marie Dedecker sprak de lofrede uit.
Op een zonovergoten avond in het mooie Sint-Martens-Latem blies denktank Libera! vorige zaterdag verzamelen. Deze liberaal-conservatieve denktank reikte haar jaarlijkse ‘Prijs voor de Vrijheid’ uit. Guido Dumarey komt vanaf dit jaar in de rij te staan met andere bekende namen als islamcritica
Ayaan Hirsi Ali, de Antwerpse muzikanten van De Strangers en conservatief denker Matthias Storme. Dumarey kwam vorig jaar veelvuldig in de media omdat hij een van de kandidaten was om onder andere de noodlijdende busbouwer Van Hool over te nemen. Dumarey neemt als ‘bedrijvendokter’ ondernemingen over die in de problemen zitten, saneert deze bedrijven om ze vervolgens een succesvolle doorstart te kunnen geven. De groep van Dumarey is over de ganse wereld actief, stelt meer dan 3.000 mensen tewerk en haalt een geconsolideerde omzet van meer dan een miljard euro op jaarbasis. Dumarey opereert in verschillende sectoren, waaronder de auto-industrie, elektronica en grafische sec-
tor. In mei 2023 mocht de West-Vlaming aanschuiven bij Emmanuel Macron en Elon Musk, toen deze laatste een bezoek aan Frankrijk bracht.
Tegen politieke correctheid
De aanwezigen bij de vrijheidsprijs genoten van een avond waarbij interessante analyses, over klimaathysterie tot de kansen die de hogere NAVOnorm kan bieden voor het bedrijfsleven, werden afgewisseld met grappige anekdotes. Waarom de politierechter bijvoorbeeld achter autoliefhebber Dumarey aanzit omdat deze met een Slowaaks rijbewijs rondtoert. Onafhankelijk parlementslid Jean-Marie Dedecker mocht de lofrede uitspreken. Al snel werd duidelijk waarom de burgemeester van Middelkerke hiervoor de geknipte persoon was: Dumarey en Dedecker hebben allebei een hekel aan politieke correctheid, vakbonden en belastingen.
LEZERSBRIEVEN
Trump
Pallieterke,
De media doen smalend over de onderdanige houding die de Europese leiders aannemen jegens president Trump. Dit heeft te maken met de recente militaire actie tegen Iran. De Amerikanen zijn alles behalve heilige doetjes, maar ik zou toch wel eens willen weten hoe Europa alleen de huidige dramatische conflicten zou oplossen. Eindeloos onderhandelen met Poetin? Eindeloos onderhandelen met Khamenei? Eindeloos onderhandelen met Netanyahu? Eindeloos onderhandelen met Hamas? Wanneer schat men dat er dan een bevredigend einde aan de gruwelijke conflicten zou kunnen verwacht worden?
Roland Vanermen, Haasrode
Darya Safai
Pallieterke, Als het goed is, zeg ik het ook. Er zijn dan toch ook nog dankbare migranten in onze samenleving. Mevrouw Safai verklaart in ’t Pallieterke dat ze België dankbaar is voor het leven dat en de kansen die wij haar hier hebben gegeven. 90 procent van alle moslims zou er beter een voorbeeld aan nemen. Maar verderop lezen we natuurlijk ook weer dat ze doodsbedreigingen ontvangt vanuit die groep van 90 procent. Israël kapt de tentakels zoveel mogelijk af van de extremistische moslims in Iran. Spijtig genoeg stellen wij, Vlamingen, vast dat de tentakels van dezelfde extremistische moslims zich hier en in heel het Westen verder aan het verspreiden zijn, en dat onder het goedkeurende oog van onze linkse politiekers en dito pers.
Didier Van Haver, Geraardsbergen
Engie
Pallieterke,
Vorige week las ik in De Tijd een groot artikel over de regeling met Engie om de kerncentrales langer open te houden. Als ze te lang zouden stilliggen, zou de regering (dus eigenlijk de belastingbetaler) geld op tafel moeten leggen om het verlies te compenseren. Dit zou kunnen oplopen tot wel 2 miljard euro. Dat Engie zich indekt als er dergelijke overeenkomsten worden opgesteld, is normaal. Maar dat is niet de kern van de zaak. De kerncentrales werden verlengd voor 10 jaar, maar wat gebeurt er in 2029, na de nieuwe verkiezingen? Het ziet er voor het ogenblik niet naar uit dat de groenen terug in de regering zouden komen, maar in de politiek kan nu eenmaal op korte tijd veel veranderen. Het is daartegen dat Engie zich wil indekken. Louis Lavrysen, Schoten
VB helpt communisten
Pallieterke, Vlaams Belang helpt de communisten van PVDA-PTB, PS, Ecolo en Groen om de stemming over de beperking van de werkloosheid
Een lezersbrief insturen?
tijdelijk tegen te houden in de Kamer. Beschamend. Swa Cauwenbergh, Antwerpen
Dries Van Langenhove
Pallieterke,
Ik heb zopas in de recente Pallieter het artikel gelezen over Van Langenhove en de uitslag van zijn proces. Dit artikel vertelt gewoon wat de uitspraak was en is een bevestiging van iets dat we al een week wisten. Straf dat daarvoor twee personen ondertekenden, met name Schelfaut en Neukermans, en dat voor een bladvullend artikel zonder nieuwswaarde. Het valt me trouwens al langer op dat Pallieter als Vlaams-nationaal blad zeer weinig woorden vuilmaakt noch partij kiest voor een kerel die toch als goed activist mag beschouwd worden voor de Vlaamse zaak. Of vergis ik mij? Pallieter zou moeten het voortouw nemen om aan crowdfunding te doen voor personen als Dries, maar behalve een interview valt het wat dat betreft dik uit de toon, vind ik... Het kan beter op dat vlak.
Robert Bové, Wichelen
Zwijgende media
Pallieterke, Ik wil even terugkomen op de lezersbrief van de heer Vanermen in het nummer van 25 juni jl. De enige zin met enig waarheidsgehalte is de volgende: ‘Elke oorlog, elk gewapend conflict is gruwelijk.’ Hieronder een lijstje van doden die NIET zijn veroorzaakt door de ‘monotheïstische religies’. Auteur Stéphane Courtois schat het totale aantal doden gevallen door het communisme op 94 miljoen, en wel in de volgende verhoudingen: 65 miljoen in de Volksrepubliek China, 20 miljoen in de voormalige Sovjet-Unie, 2 miljoen in Cambodja, 2 miljoen in Noord-Korea, 1,7 miljoen in Afrika, 1,5 miljoen in Afghanistan, 1 miljoen in communistische staten in het Oostblok, 1 miljoen in Vietnam, 150.000 in Latijns-Amerika en 10.000 door daden van internationale communistische bewegingen en partijen. De Franse Revolutie heeft naar schatting aan ongeveer 170.000 burgers en meer dan 700.000 soldaten het leven gekost. De Terreur alleen al, een periode binnen de revolutie, eiste ongeveer 40.000 levens. De Tweede Wereldoorlog heeft naar schatting 50 tot 85 miljoen doden geëist. We zouden het ook moeten hebben over het polytheïstische Romeinse rijk: plunderen, doden en wegvoeren als slaven. Over de slachtoffers van de islam zijn geen cijfers te vinden op het net. Is dit niet vreemd? En wereldwijd worden elke dag in 150 landen christenen vervolgd en vermoord door die ‘brave’ boeddhisten en andere niet-monotheïsten. De uitzondering hierop is de religie van de vrede, de islam. Zij specialiseren zich in het verdelgen van andersgelovigen. Maar onze media zwijgen.
André Lannoo, Heverlee
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pal.be. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30•tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
Franstaligen tonen wél assertiviteit
Vorige week werd de stad Ronse veroordeeld omdat ze de taalfaciliteiten niet naleeft. De stad was hiervoor twee jaar geleden aangeklaagd door een vijftal inwoners. De Franstaligen van Ronse reageren uiteraard tevreden.
In 2015 besliste de gemeenteraad van Ronse om uniform voor het Nederlands te kiezen en aldus de bestuurstaalwet bewust niet langer toe te passen. Op dertien punten werd de stad nu veroordeeld en moet ze bijvoorbeeld ook een verfranste versie van de straatnamen aanbrengen. Ronse heeft nu zes maanden tijd om alles wettelijk in orde te krijgen, zoniet moet de stad 1.000 euro per week betalen als dwangsom.
Denk niet dat de rechtszaak enkel door Franstaligen is aangespannen. Het initiatief kwam er van de beweging Ronse Bilingue, Renaix Tweetalig, bij aanvang van het proces in 2023 bijgestaan door ‘politiek adviseur’ Erik Van Der Eedt. Deze laatste is ondertussen verkozen als gemeenteraadslid van Vooruit. Dat gaat nog ‘plezant’ worden in de Vooruit-fractie, want Gunther Deriemaker, al jaren socialistisch boegbeeld in Ronse, is schepen voor die partij. De huidige bestuurscoalitie bestaat uit cd&v, de N-VA en Vooruit.
Integratie
Even ter herinnering. De wetgeving inzake de faciliteiten dateert van 1963. Faciliteiten kunnen we omschrijven als integratiebevorderende maatregelen, waarbij anderstaligen de tijd krijgen om de officiële taal te leren en zich aan te passen, zonder door taalachterstand benadeeld te worden. Letterlijk: gemeenten kunnen bepaalde overheidsdiensten in een andere taal aanbieden naast de officiële taal van het taalgebied. De faciliteiten zijn dus enkel bedoeld om de integratie van de minderheid te vergemakkelijken. Dat is de theorie. Zestig jaar later kunnen we enkel vaststellen dat de Franstaligen in de faciliteitengemeenten geen enkele poging ondernomen hebben om zich te integreren en Nederlands te leren. Meer nog, door massale inwijking zijn verschillende faciliteitengemeenten totaal verfranst, kijk naar
de Vlaamse Rand rond Brussel. In Ronse is het misschien nog niet zo ver gekomen, maar waakzaamheid blijft geboden. Want Franstaligen, zo bewijst deze rechtszaak, stoppen nooit. En zo moeten binnenkort de politiewagens van Ronse ook het opschrift ‘police’ dragen, gewoon omdat de Franstaligen te dom zijn om het woord ‘politie’ te begrijpen.
Postbodes in Brussel
Dat doet me denken aan een persbericht van Vlaams Belang-Kamerlid Barbara Pas van vorige week. Zij schrijft: “Slechts één op zes Brusselse postbodes kan anno 2025 nog in het Nederlands met de burgers communiceren.” En in meer dan de helft van de Brusselse postkantoren is geen loketpersoneel aanwezig dat het Nederlands machtig is.
Op zich is dat geen groot nieuws: in 2012 was het N-VA-senator Karl Vanlouwe die hetzelfde probleem aankaartte. Toen schreef hij: “Als federale dienst blijkt dat bpost de tweetaligheidsvereisten in de hoofdstad niet al te nauw neemt.” Nochtans is de tweetaligheid van postbodes en loketbedienden een wettelijke vereiste. In de huidige federale regering is Vanessa Matz (Les Engagés) de bevoegde minister.
Verandering
Is er sindsdien iets veranderd? Ja, in negatieve zin, want dertien jaar later moeten we vaststellen dat de cijfers voor de Vlamingen er enkel op achteruit zijn gegaan. Dat weten we ook dankzij het jaarlijkse taalrapport van de vicegouverneur van Vlaams-Brabant en die brave man vertelt dan elke keer opnieuw dat de taalwetgeving niet wordt nageleefd.
De vraag is dus: zal er iets veranderen nu in het Vlaamse regeerakkoord staat dat men ‘assertiever’ gaat optreden om de taalwetgeving af te dwingen?
De N-VA zit mee in het bestuur in Ronse. En de N-VA zit aan de knoppen in de Vlaamse én de federale regering. Het vonnis inzake Ronse betekent voor de partij een moeilijke spreidstand. De N-VA is enerzijds tegen de faciliteiten, maar moet anderzijds de Franstalige partijen te vriend houden. Ondertussen trekken de Franstaligen wél naar de rechtbank.
PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
JAN LAEREMANS DIENT KLACHT IN TEGEN UITSLUITING VLAAMS BELANG BIJ VZW DE RAND
“Cultuurpact
straal genegeerd”
Vlaams Parlementslid Jan Laeremans (Vlaams Belang) heeft vorige week formeel klacht ingediend bij de Vaste Nationale Cultuurpactcommissie tegen de samenstelling van de bestuursorganen van vzw De Rand. Aanleiding is de volgens hem “systematische uitsluiting” van de Vlaams-nationale en separatistische strekking bij de samenstelling daarvan. “Waarvoor dient de wetgeving in verband met het Cultuurpact wanneer de machtspolitici in de Vlaamse Regering haar straal negeren?”, vraagt Laeremans zich af.
De klacht is gericht tegen wat Laeremans “een schandalige uitsluitingspolitiek” noemt. Het Cultuurpact, dat ideologische en filosofische pluraliteit in culturele instellingen moet garanderen, wordt volgens hem flagrant genegeerd.
Vzw De Rand zet zich in voor de ondersteuning van het Nederlandstalige karakter van de Vlaamse Rand rond Brussel. De vzw wordt bestuurd via een algemene vergadering (AV) en een raad van bestuur (RvB), waarvan de samenstelling decretaal is vastgelegd. Volgens artikel 6 van het decreet moet de samenstelling gebeuren volgens de regels van het Cultuurpact, wat een pluralistische vertegenwoordiging impliceert.
In een recent antwoord op een parlementaire vraag benadrukte bevoegd minister Ben Weyts (N-VA) dat de Vlaamse Regering en de provincie Vlaams-Brabant streven naar een pluralistische samenstelling. Maar Laeremans stelt dat dit in de praktijk een holle frase is. De
Vlaams-nationale en separatistische strekking is volgens hem nergens vertegenwoordigd in de bestuursorganen van vzw De Rand voor de periode 2023-2029.
Evenredige vertegenwoordiging
Volgens Laeremans druist deze uitsluiting in tegen het principe van evenredige vertegenwoordiging. Op basis van de verkiezingsresultaten van 2019 en die van 2024 stelt hij dat het Vlaams Belang recht heeft op minstens drie mandaten in de algemene vergadering en één in de raad van bestuur.
Laeremans stelt bovendien dat vzw De Rand de vernieuwde samenstelling van haar raad van bestuur niet zoals wettelijk verplicht heeft gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, waardoor betwisting binnen de wettelijke termijn onmogelijk was. “Door de evenredige vertegenwoordiging niet te respecteren en zo de Vlaams-nationale strekking uit te sluiten, is vzw De Rand niet langer een representatieve afspiegeling van alle ideologische en filosofische strekkingen. Dat is een inbreuk op de cultuurpactwetgeving”, besluit Laeremans.
DIENSTMEDEDELING: TIJDENS DE MAANDEN JULI EN AUGUSTUS ZIJN DE KANTOREN OP DONDERDAG EN VRIJDAG GESLOTEN. WE ZIJN ER ONS VAN BEWUST DAT DE POST ‘T PALLIETERKE AL TE VAAK PAS OP MAANDAG AFLEVERT. HET HEEFT DAN OOK GEEN ZIN OM VOOR HET WEEKEND EEN VERVANGEXEMPLAAR AAN TE VRAGEN. ONZE EXCUSES VOOR HET ONGEMAK.
HORIZONTAAL
A. Nietsnut / B. Hedendaagse - Zweedse band / C. Korzelig - Mythologische reus met honderd ogen / D. Zekere - Handwerkje / E. Indische taal - Arkbouwer / F. Vloeibaar aardgas - Bevel - Afstandsmaat / G. Roodharig monster uit Sesamstraat - OostVlaams adbijbier / H. SadomasochismeVan zekere houtsoort - Van de / I. Europese vrouw - Angstaanjagend / J. Elektronische identiteitskaart - Voorzetsel - Rutherford / K. Beschermer van natuur en milieu - Loofboom / L. Wiskundige (1548-1620). grondlegger van het decimale stelsel
VERTICAAL
1. Mechelaars / 2. Byzantijnse pictogrammen - Verzorgingsinstelling voor jongeren met een fysieke of verstandelijke beperking / 3. Autoritaire - Levenslucht / 4. Bocht in een touw - MeisjesnaamKobalt / 5. Uitwendig gebruik (Lat. afk.)Tak van sport / 6. Vlaamse radiozender - Lichaamsdelen / 7. Forse mannenNederlandse waterloop - Deel van het testament / 8. Rijzen van meel - Strafwerktuig / 9. Laconiek - Meisjesnaam - Goed voor / 10. Noorse schrijver van 'Peer Gynt'Ertslaag / 11. Nota bene - Haalden overhoop / 12. Constructies in vernietigingskampen
Na zijn bezoek aan de NAVO-top waar de volledige Europese familie van landen een wedstrijd hield in hoeveel kusjes ze binnen de minuut aan de kont van Trump konden geven, ging Donald triomfantelijk weer naar huis. Europa was het braafste schoothondje ter wereld. “Was heel de wereld maar zo’n bende watjes”, liet hij de Amerikaanse pers weten. “Dat hebben we prima gedaan”, feliciteerde Europa zichzelf. Maar staan we straks weer sterker door nieuwe investeringen?
Het was secretaris-generaal van Kontkusserij Rutte die de toon zette met een bijzonder kruiperig berichtje naar zijn meester. “Mister president, we hebben ze allemaal in de tang. Ze gaan allemaal ‘big’ betalen. En dat is allemaal dankzij u. Wat een overwinning hebt u toch weer behaald. Oh ja, nog felicitaties voor de schendingen van het internationaal recht. Knap, hoor!” Rutte kreeg de job van secretaris-generaal op basis van zijn gebrek aan ruggengraat, dat ruimschoots gecompenseerd wordt door een overproductie van slijm als Donald in de buurt komt.
In die strijd moest hij het overigens opnemen tegen de regerende wereldkampioen slijmen-zonder-ruggengraat: Alexander De Croo. Om maar te zeggen: Rutte is nu al een levende legende. Veel onderdaniger kan een mens niet worden. Trump maakte
het berichtje meteen wereldkundig om de vernedering compleet te maken. En Rutte?
Die deed er nog een schepje bovenop. Hij noemde Trump ‘daddy’. Ook van dat slijm maakte Trump een filmpje waarmee hij zijn dagje Den Haag liet begeleiden door het liedje ‘Daddy is coming home’. Het laatste restje Europese waardigheid ging hiermee definitief de afvoer in. Veel zieliger kon het niet worden.
Regeltjes
Nu moeten we eerlijk zijn. Het gaat al veel langer niet zo fantastisch met dat Europese continent en zijn unie. Als het op ontwikkeling en innovatie aankomt, doen we al even amper mee. Waar we wel goed in zijn, is andermans nieuwigheden reguleren. Als de VS of een Aziatisch land pakweg een nieuwe AI gestuurde brandweerman-robot ontwikkelen die in een brandend gebouw kan staan blussen, zal de EU erover waken dat hij niet te lange uren klopt en dat hij voorzien moet worden van een extra laagje onbrandbaar vernis. Meer inbreng zal er niet zijn. En dat geldt nu al voor de extra investeringen in defensie. Ook die zal ten onder gaan aan Europese regulaties. Zo zullen er veiligheidsknopjes en procedures zitten op machinegeweren, waardoor het een half uur duurt voor je kan terugschieten. Miljarden zullen verloren gaan in de ontwikkeling van een elastiekje dat niet in de ogen kan springen bij het openen van de brooddoos. De EU zal zwaar onder de indruk zijn. Rusland net wat minder.
Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!
EXCLUSIEF GESPREK MET AYATOLLAH KHAMENEI
“We moeten weer met kromzwaarden aan de slag”
Iran beleeft niet zijn beste dagen. Eerst vermoordde Israël de hele militaire top van de partij en het kruim van de nucleaire wetenschappers. Daarna kwam president Trump nog eens overvliegen met bommen die zichzelf dwars door gebergtes boorden om de hele productiecapaciteit van kernwapens terug naar de middeleeuwen te sturen. De ayatollah is er het hart van in op zijn 86ste. “Kapot ben ik ervan. Al dat werk voor niks.”
Het was wereldnieuws. De Verenigde Staten schoten Israël te hulp en bombardeerden het verrijkt uranium en de labo’s van Iran. “De hele productiecapaciteit is volledig vernietigd”, zei Trump. “Ikke gedaan. De wereld is een veiligere plaats.” Khamenei liet van zijn kant dan weer weten dat er helemaal niks kapot was en hij met het bestand Israël en de VS had doen bibberen van doodsangst. Tot het Amerikaanse leger en het atoomagentschap stelden dat Khamenei wel eens gelijk kon hebben. De bommen waren niet diep genoeg gegaan.
Proficiat dan maar, meneer Khamenei
Joden. Maar als ze iemand dood willen, zijn ze wel heel efficiënt. In heel het land hebben we nog maar één wetenschapper rondlopen. Een tandarts, als ik me niet vergis. En die stenigen we volgende week omdat hij vrouwen in hun mond zat te begluren. De viezerik. En daar bleef het niet bij. Hij deed dat ook bij venten. Een homoseksuele tandarts dus. We gaan hem van een toren gooien en onderweg naar beneden stenigen. En zelfs daar hebben we de technologie niet meer voor.”
Gaat u wraak nemen met de Revolutionaire Garde?
Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal
“Nee nee. Niks proficiat. Heeft u ons laatste statement niet gelezen? Alles is kapot. Vreselijk is het. Ik ben 86 en heb hier jaren aan gewerkt. Maar ik zal het nooit meer meemaken dat wij ook zo’n tof kernwapentje hebben, al word ik 120 jaar. We zullen het weer met kromzwaarden moeten doen. Allahverdomme toch, hé. We waren zo dichtbij!”
Aha, u geeft toe dat u aan het werken
Khamenei: “Wraak? Allez, man. Dat zit niet in mijn karakter. Trouwens, de Garde is dood. Allemaal. We zijn wel met een nieuwe begonnen, maar die mannekes zijn 11 jaar. Daar ga je niet ver mee lopen. Nee, schrap ons maar van de ‘Axis of Evil’. We zijn wij hier nog juist het ‘nagelknippertje of evil’. Of het vijltje. Kom anders over 100 jaar eens terug. Nu zijn we compleet ongevaarlijk.”
Ziekenfonds?
Splits zelf de sociale zekerheid!
Word lid van het VNZ.
“Helemaal niet! We waren aan het werken aan nucleaire toepassingen om een schoner klimaat te hebben. Zo zijn wij hier nu eenmaal. Wat ik bedoelde was dat áls we met kernbommen zouden bezig zijn, áls hé, we er nu pas over 50 jaar nog eens kunnen
Maar u zei in eerste instantie dat het uranium verplaatst was en de bunkerbommen vrijwel niets vernietigd heb-
“Klopt, klopt. Heb ik gezegd. Maar iedereen was maar aan het stoefen over hoe kapot alles was, dat ik maar wat terug heb gezegd. Maar toen de conciërge de volgende morgen de deur opendeed, trof hij een ravage aan. Alles kapot. De uraniumverrijkers, de raketten, de koffiemachine. Allemaal kapot. Ik moet het zeggen zoals het is: Trump, goed gespeeld man. We stellen niks meer voor.”
Experts zeggen nochtans dat jullie binnen een paar maand weer aan de
“Hallo! Heb jij Trump niet gehoord? Ga je Trump een leugenaar noemen? Alles is kapot, zeg ik u. Trump beweert zoiets niet zomaar, hé. Die experts moeten hun muil houden of ze krijgen allemaal een fatwa aan hun broek. Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt. Ik zou onze experts een vlammende brief kunnen laten schrijven, maar dat zal niet gaan, hé. Allemaal dood, doder, doodst. Allemaal dood door Netanyahu. Eerlijk is eerlijk: het zijn grote satanische klootzakken, die
Dan heeft u er vast niks op tegen dat experts die sites eens komen inspecteren? Om zeker te zijn.
Khamenei: “Maar nee! Kom gerust kijken. Maar geef ons nog even om de boel een beetje op te ruimen. We willen niet dat mensen buiten komen met verrijkt uranium aan hun broek. Dat krijg je er nooit niet meer uit en we willen geen miserie met hun vrouwen. Had ik trouwens al gezegd dat de koffiemachine kapot is? Geef ons 3 tot 6 maanden en we doen een ontvangst met vuurwerk.”
