't Pallieterke van 3 april 2025

BELGIKISTAN

ISLAM REGEERT NU AL

MEE IN ONZE HOOFDSTAD

De Franse krant Le Figaro heeft vorige week zijn magazine gewijd aan de opmars van de islam in België, onder de titel ‘Voyage au Belgiquistan’. De centrale boodschap van de krant: Frankrijk kan maar beter kijken naar wat er gebeurt in België, want het zal zelf ook niet gespaard worden.

De onderzoeksjournalisten van Le Figaro stelden vast hoe in bepaalde wijken in Brussel korans in de vitrine liggen, alle meisjes gesluierd rondlopen en er met vaste regelmaat wordt opgeroepen tot gebed. “De hoofdstad van Europa verandert snel. En dat is al enkele jaren zo. Je hoeft alleen maar je ogen open te doen en door de straten van Brussel te lopen om te zien dat maatschappelijke afscheiding en islamisme, beide ostentatief, steeds meer ruimte opeisen.” Ze bekeken ook België in zijn geheel, met de toenemende religieuze druk op de scholen, pogingen tot mediacensuur en toename van spanningen op vlak van identiteit en veiligheid. Le Figaro laat daarbij een hele reeks getuigen aan het woord die we zelden horen in de Belgische pers: een politieagent, een geschiedenisleraar, een linkse opvoeder, een allochtone vrouw die probeert te ontsnappen aan haar islamitische

afkomst,… Ze leggen uit hoe snel ze hun directe omgeving hebben zien ten prooi vallen aan de greep van de islam.

WE ONDERSCHATTEN DE PLAATS VAN RELIGIEUZE EN ISLAMISTISCHE INVLOED IN ONS LAND

GEORGES-LOUIS BOUCHEZ

Twee bezorgdheden komen het duidelijkst naar voor. De lekenstaat, vroeger een belangrijke bekommernis van links, gaat snel achteruit en wordt ook door linkse partijen, zoals de PS van Brussel en Ecolo, niet meer verdedigd. Even zorgwekkend is de opmars van het antisemitisme.

Brussel: islam ja, N-VA neen

De Franse pers wordt door Franstaligen van dit land meer gelezen dan de Vlaamse. Voorspelbaar voerde ontkenning de boventoon bij de persreacties. La Dernière Heure bekent dat er problemen zijn, maar vindt dat Le Figaro overdrijft: “Dat België een land van de islam is, en dat de meerderheid van de moslims die er wonen de zeden, waarden en geschiedenis willen uitroeien ten gunste van Koranische deugden? Het is een verzinsel om bang te maken of te verkopen, een angstbeeld dat wordt opgehangen voor politiek gewin.” De Franstalige pers zou zich echter vooral moeten afvragen waarom we een buitenlandse krant nodig hebben om te schrijven over een belangrijk maatschappelijk probleem in ons eigen land.

“Toch wat karikaturaal, wat Le Figaro schrijft?”, vraagt LDH aan Bouchez. Zijn antwoord wijst op een politieke mentaliteitswijziging in een deel van Franstalige België: “We onderschatten de plaats van religieuze en islamistische invloed in ons land… Vandaag de dag is er een kloof, een afscheiding van de

rest van de samenleving. Als je dat niet ziet, komt dat omdat we niet in hetzelfde Brussel zijn geweest.”

De toestanden die Le Figaro aanklaagt, hebben vooral betrekking op het Franstalige landsgedeelte, maar Vlaanderen ontsnapt niet aan de woekerende islam. We ontsnappen ook niet aan de gevolgen. Het veto tegen de opname van de N-VA in de Brusselse regering komt van de lokale PS-leider, Ahmed Laaouej, de man die door zijn partijgenoot Marc Uyttendaele ‘de doodgraver van de lekenstaat’ wordt genoemd, de man ook die verkozen werd met steun van het ‘Collectif Musulman Citoyen Bruxelles’. De islam regeert nu al mee in onze hoofdstad, terwijl aan de grootste partij van Vlaanderen, tevens de partij van de premier, deelname aan het bestuur wordt ontzegd.

“Ik hoop dat ook de Vlaamse Beweging een maritieme reflex krijgt”

8-9

JURGEN CEDER

Feministen vergissen zich van vijand

In haar wekelijkse column op HLN.be uit seksuologe en voorma lig Open Vld-Kamerlid Goedele Liekens haar bezorgdheid over ‘een nieuwe golf van vrouwenhaat en patriarchaat die over de wereld waait’. Volgens Liekens zijn het vooral jonge mannen die een terugkeer naar een patriarchale samenleving voorstaan.

Liekens waagde zich zelfs aan een nog gedetailleerdere beschrijving: het zou gaan om extreemrechtse fundamentalisten. Want wie denkt dat het vooral moslimmigranten zijn die vrouwenrechten willen terugschroeven, dwaalt. “Bij de antigenderbeweging zitten nauwelijks moslims”, schrijft Liekens. Met dergelijke onzinnige uitspraken is het Liekens zélf die het draagvlak voor de feministische beweging onderuithaalt. Een legitiem pleidooi voor gelijkwaardigheid tussen man en vrouw wordt bezoedeld door de uitwassen van de feministische beweging. Maar wat feministe Liekens lijkt te vergeten, is dat moslims geen lid worden van de antigenderbeweging omdat gender volgens hen niet bestaat. Er zullen ongetwijfeld ‘extreemrechtse fundamentalisten’ zijn die op zoek zijn naar een zogenaamde ‘trad wife’. Maar beweren dat er nauwelijks moslims bij de antigenderbeweging zitten, is natuurlijk je reinste onzin. Het zijn geen ‘extreemrechtse fundamentalisten’ die in België gescheiden zwemuurtjes voor mannen en vrouwen willen invoeren. Of die ervoor zorgen dat vrouwen niet meer alleen op straat durven te wandelen in onze grootsteden (herinner u de documentaire ‘Femme de la rue’). Of van wie vrouw en dochter enkel volledig gesluierd het huis mogen verlaten. Het is ook geen toeval dat vrouwen met een migratieachtergrond oververtegenwoordigd zijn in de werkloosheidsstatistieken: vaak mógen ze simpelweg niet werken en móéten ze thuisblijven om voor de kinderen te zorgen en het huishouden te doen.

Net zoals ‘extreemrechts’ een reactie is op woke, is het succes van vrouwenhater Andrew Tate een gevolg van de uitwassen van de feminitische beweging. De haat van sommige delen van de feministische beweging ten aanzien van alles wat mannelijk en daarom ‘toxisch’ is, heeft geleid tot een generatie van gefrustreerde jonge mannen. Het is waarschijnlijk dat hun frustratie wortel heeft geschoten in de doorgeslagen feministische agenda. Zonder radicale feministen geen Andrew Tate. De verworvenheden van de eerste feministische golven zijn stilaan vanzelfsprekendheden. Weinig autochtone Vlamingen trekken fundamentele (vrouwen)rechten als stemrecht, recht op onderwijs, deelname aan betaalde arbeid en seksuele vrijheid nog in twijfel. Maar zoals Khalid Benhaddou terecht opmerkt in zijn boek ‘De monsters van onze tijd’, zijn dit (tenminste in het Westen) universele rechten, en geen rechten die eigen zouden mogen zijn aan een specifieke groep. De constructiefout van bewegingen zoals de feministische is dat ze geen genoegen nemen met een gelijke behandeling, maar bepaalde priviliges willen omdat ze tot een bepaalde groep behoren. Waarom zou bijvoorbeeld vrouwenmoord of femicide zwaarder bestraft moeten worden dan een moord op een man, louter omdat het slachtoffer een vrouw is?

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke

Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen

Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

CARROUSEL MOET AFREKENEN

MET VIVALDIVERLEDEN

Bij tal van overheidsbedrijven en publieke instellingen moeten nieuwe topfuncties worden ingevuld. Meer bepaald bij Proximus, bpost, de Nationale Bank en de federale investeringsmaatschappij FPIM. Voor de N-VA is dit hét moment om een pak extra posten te bezetten. En vooral de oude PS- en Open Vld-figuren te doen vertrekken, waarmee ook de Vivaldi-bladzijde wordt omgedraaid.

De invulling van posten bij bedrijven als telecomspeler Proximus gebeurt via headhunters, maar eigenlijk valt de definitieve beslissing bij de politiek en de federale regering. Het is niet anders bij overheidsinstellingen als de Nationale Bank. De combinatie van een aantal mandaten die ten einde lopen én een nieuwe regering met een andere samenstelling dan de vorige, maken dat de benoemingspuzzel door de federale regering zal worden gelegd. En het is de N-VA die als grootste federale regeringspartij daarbij het voortouw neemt. Tal van benoemingen dateren van tijdens de Vivaldi-regering, waar Open Vld en de PS op het vlak van postjes op de eerste rij stonden. Deze twee partijen zijn nu naar de oppositie verwezen en dus moeten ‘hun’ vertegenwoordigers in raden van bestuur vertrekken. Het is een afrekening van de regering-De Wever met de Vivaldi-jaren. En zelfs meer, sommige mandaten gaan terug op afspraken uit de tijd van de regering van Elio Di Rupo (2011-2014), toen een klassieke tripartite. Of ze dateren zelfs nog van tijdens de paarse regering-Verhofstadt zo’n 20 jaar geleden. Zo is het de bedoeling dat oud-Open Vld-voorzitter Karel De Gucht eindelijk verdwijnt uit de raad van bestuur van Proximus

DE VLAAMSE CHRISTENDEMOCRATEN ZIJN IN VEEL OVERHEIDSORGANEN OVERVERTEGENWOORDIGD

Belangrijker is de aanstelling van een nieuwe CEO, wellicht iemand met ervaring in het bedrijfsleven en dus niet politiek gelinkt. In opvolging van Guillaume Boutin zal het een Franstalige zijn. Niet onbelangrijk, want de typische Belgische evenwichten maken dat de voorzitter van de raad van bestuur een Vlaming is. Dat is momenteel cd&v’er Stefaan De Clerck. De opvolging gebeurt via een evaluatieprocedure, maar wat sowieso al vast staat, is dat De Clerck moet vertrekken. De Vlaamse christendemocraten zijn in veel overheidsorganen oververtegenwoordigd. Ze moeten dus postjes opgeven. Volgens verschillende media aast de N-VA op het zitje van voorzitter. Er wordt gesproken over de Antwerpse schepen Koen Kennis (N-VA). Ook bij de Nationale Bank moet het gewicht van cd&v afnemen. Er worden vragen gesteld bij vicegouverneur Steven Vanackere. Een automatische verlenging van zijn mandaat zou moeilijk liggen. De focus zou gaan naar benoemingen in het directiecomité van figuren met een Vooruit- of Les Engagés-signatuur, want zij zijn bij de Nationale Bank niet vertegenwoordigd en oppositiepartijen als de PS en Open Vld wel.

Oude PS-creaturen moeten weg

De ‘wraakoefening’ van de Arizona-regering bij Proximus en de Nationale Bank om de Vivaldi-erfenis weg te werken, is relatief beperkt. Anders zit het bij bpost en de federale participatiemaatschappij SFPIM. Bij bpost moet voorzitter Audrey Hanard wijken. Deze linkse bobo werd door de PS voorgedragen en moet voor de N-VA echt weg. De opvolger wordt een Franstalige, maar volgens De Tijd is er weinig interesse bij de MR en Les Engagés om die functie in te vullen. Bpost is immers een bedrijf in slechten doen.

Een ander verhaal is dat van SFPIM. De investeringsmaatschappij neemt namens de Belgische staat participaties in bedrijven. De instelling is lange tijd onder de radar gebleven, maar straks moet SFPIM een cruci-

ale rol spelen in de opbouw van een defensiefonds dat militaire uitgaven en investeringen moet monitoren. De huidige voorzitter is Laurence Bovy, een ultieme PS-creatuur. Zij was in het verleden onder andere kabinetschef van Laurette Onkelinx (PS) en voorzitter van de NMBS. Binnen de regering-De Wever is er consensus dat zij weg moet, ook al loopt het mandaat van de SFPIM-voorzitter nog tot 2027. Naar verluidt aast de MR op de post van voorzitter. Het wordt immers een Franstalige, aangezien de CEO de Vlaming Koen Van Loo is. Vreemd genoeg is er in hem nog voldoende vertrouwen, want dit is een Open Vld’er. Er zou geen haast zijn om hem opzij te schuiven. Als nieuwe voorzitter doet de naam van Axel Miller de ronde. Dat is de voormalige kabinetschef en het hoofd van de studiedienst van de MR. Maar vooral: hij was tijdens de financiële crisis topman van Dexia, een bedrijf dat van de ondergang moest worden gered door de regering, en vervelde tot staatsbank Belfius. Het zou wel vreemd zijn dat Miller, die samen met de Franse baas van Dexia, Pierre Richard, de oorzaak is van de ramp, zo’n functie krijgt. Maar in België is alles mogelijk. Tijdens de formatie van de regering-De Wever deed zijn naam even de ronde als mogelijke… minister van Financiën.

Stabiliteit bij Belfius

Opvallend: bij de staatsbank Belfius is het rustig. Dat komt omdat de benoemingen daar recent gebeurd zijn en er weinig discussie over bestaat. CEO Marc Raisière, bekend om zijn goede contacten met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, wordt in april 2026 voorzitter van de raad van bestuur. De nieuwe gedelegeerd bestuurder is dan de Vlaming Olivier Onclin, zoon van Luc Onclin die nog topman van het Gemeentekrediet/ Dexia Bank is geweest. De stabiliteit bij Belfius is welkom. Want over de staatsbank zullen de komende maanden belangrijke beslissingen worden genomen. Dat zit zo. De verkoop van op zijn minst een deel van Belfius moet ervoor zorgen dat de Belgische staat aan de 4 miljard euro raakt om een defensiefonds te spijzen. Vanuit de bank heeft men al het signaal gegeven dat een volledige verkoopwellicht aan een buitenlandse speler - geen optie is, want Belfius en KBC zijn de enige overblijvende Belgische grootbanken. Wel zou men openstaan voor een verkoop van 20 tot 25 procent van de aandelen. Dat zou 2 miljard euro opbrengen. Het defensiefonds is dan voor de helft gevuld. Nadeel is dan dat er minder dividenden zijn voor de overheid, die dat geld gebruikt om de begrotingsput te vullen. Dat zou kunnen worden opgelost door niet 40, maar 50 procent van de Belfius-winst uit te keren. Een andere piste die daarbij aansluit, is een uitzonderlijk dividend uitkeren en een kapitaalvermindering doorvoeren die de federale overheid opnieuw 2 miljard euro opbrengt. Daarmee is het defensiefonds voldoende gevuld en blijft Belfius een lokaal verankerde bank.

BELFIUS MOET ERVOOR ZORGEN DAT DE BELGISCHE STAAT AAN DE 4 MILJARD EURO RAAKT OM EEN DEFENSIEFONDS TE SPIJZEN

EDITORIAAL

ANTON SCHELFAUT

Stefaan De Clerck

NIEUW EU-RIJBEWIJS OP SMARTPHONE IS VOORAL

GOED NIEUWS VOOR RIJSCHOLEN

De Europese Commissie heeft afgelopen week het digitale EU-rijbewijs goedgekeurd. Dit komt met een reeks nieuwe regels, controles en een vervaldatum. Vanaf 2030 moet het rijbewijs na tien of vijftien jaar worden vernieuwd. Dat laatste is een zegen voor de rijscholen, die dan ook een van de weinige belanghebbenden waren die achter de schermen lobbyden voor een nieuw EU-rijbewijs.

De Europese Unie voert een nieuw rijbewijs in. Op 25 maart bereikten de Europese Commissie, de Raad van de Europese Unie (de ministers van de lidstaten) en het Europees Parlement hierover een voorlopig akkoord. Daarnaast werd nog een andere maatregel genomen: chauffeurs van wie het rijbewijs in een lidstaat wordt ingenomen, verliezen voortaan ook in andere EU-landen het recht om te rijden. In de huidige wetgeving kan alleen het land dat het rijbewijs heeft uitgegeven dit ook intrekken. Een rijverbod wordt dus een EU-breed rijverbod.

Rijverbod

Momenteel kan een EU-lidstaat iemand die een zware overtreding begaat geen rijverbod opleggen als diens rijbewijs is uitgegeven door een andere lidstaat. In de praktijk werd hier een oplossing voor gevonden: zo nam bijvoorbeeld de Nederlandse marechaussee al jaren rijbewijzen in beslag, waarna de overtreder dit pas kon ophalen na de nodige formaliteiten en een rechtszaak voor de politierechter.

ALS HET ECHT OM VERKEERSVEILIGHEID GING, ZOU JE MEER BETROKKENHEID VERWACHTEN VAN DIVERSE ANDERE ORGANISATIES

Die exclusief nationale bevoegdheid vormde volgens de EU een probleem op het gebied van verkeersveiligheid. De Europese Commissie waarschuwde in 2019 dat ongeveer 40 procent van de overtredingen in het buitenland onbestraft bleef. De nieuwe wetgeving, die voortkomt uit een aanpassing van de richtlijn, zorgt ervoor dat een rijbewijs in de hele EU kan worden ingetrokken of geschorst, of dat een rijverbod kan worden opgelegd. De vraag is welke overtredingen hieronder vallen. De nieuwe regel geldt voor rijden onder invloed van alcohol of drugs, overdreven snelheid (50 km/u de limiet) en dodelijke ongevallen. Na vijf jaar zal de Europese Commissie evalueren of deze lijst wordt uitgebreid.

Ondertussen wordt een EU-breed computersysteem opgezet. Wanneer een overtreding leidt tot een rijverbod van minstens drie

maanden, moet de lidstaat waar de overtreding heeft plaatsgevonden de lidstaat van de overtreder op de hoogte stellen. Dit gebeurt via een certificaat binnen een nieuw op te richten netwerk, genaamd het EU Driving Licence Network RESPER (RESeau PERmis de conduire), een zogenaamd eGovernment-project. De door de Transportraad van de Raad van de EU (de ministers van Transport van de lidstaten) goedgekeurde tekst moet nog wel door de Raad van de EU en het Europees Parlement worden bekrachtigd. Daarna krijgen de lidstaten vier jaar de tijd om hun nationale wetgeving aan te passen. Tegelijkertijd wijzigt de EU de regels rondom rijbewijzen. Tegen 2030 komt er een uniform digitaal rijbewijs op smartphones, wat veel aandacht trok. Bestuurders behouden echter het recht om een fysiek rijbewijs aan te vragen. Een opvallend verschil is dat zowel de fysieke als digitale versies van het rijbewijs voor auto’s en motorfietsen voortaan slechts 15 jaar geldig blijven. Indien een land het rijbewijs ook als identiteitsbewijs gebruikt, is de geldigheid zelfs maar tien jaar. Voor vrachtwagens en bussen moeten rijbewijzen voortaan elke vijf jaar worden vernieuwd. Voor personen ouder dan 65 jaar kunnen lidstaten een kortere geldigheid vaststellen.

Medisch onderzoek

Een andere nieuwigheid is een verplicht medisch onderzoek of een ‘self-assessment’ (een verklaring op eer met mogelijke juridische gevolgen) bij de uitgifte van rijbewijzen. Ook krijgen ‘nieuwe’ chauffeurs in elke lidstaat twee jaar proeftijd waarin strengere regels gelden voor rijden onder invloed van alcohol of drugs. De grootste vernieuwing is dat bestuurders hun rijbewijs kunnen behalen in een andere lidstaat dan waar ze wonen, maar alleen als ze de nationaliteit van die lidstaat bezitten en bij taalproblemen.

DE NIEUWE REGEL GELDT

VOOR RIJDEN ONDER INVLOED VAN ALCOHOL OF DRUGS, OVERDREVEN SNELHEID EN DODELIJKE ONGEVALLEN

Al deze nieuwe regelgeving valt onder het zogenaamde ‘Road Safety Package’ van de Europese Commissie, dat als doel heeft om tegen 2030 het aantal verkeersdoden te verminderen en de verkeersregels te moderniseren.

De vraag bij elke nieuwe EU-wetgeving is natuurlijk waar deze vandaan komt. Het initiatief komt immers van de Europese Commissie. Vaak baseren EU-ambtenaren hun voorstellen op input van speciale belangengroepen of administraties van lidstaten. Een belangrijke betrokken organisatie was de Association of European Vehicle and Driver Registration Authorities in Brussel. In België is de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen (DIV), die nummerplaten toekent, lid van deze vereniging. Toch kwam het initiatief dit keer niet van de lidstaten, om voor de hand liggende redenen. Denk bijvoorbeeld aan het rijbewijs met punten, dat in België al jaren vastzit door politieke tegenstellingen en de publieke opinie.

Juist daarom is het opvallend hoe weinig geregistreerde lobbyisten zich met de herziening van de Europese richtlijn voor rijbewijzen bezighielden. Enerzijds waren er enkele organisaties van beroepschauffeurs, zoals de European Professional Drivers Association uit Ierland en Associazione Nazionale Imprese Trasporti Automobilistici uit Italië. Anderzijds waren er de automobielclubs met pechhulpdiensten, zoals de Britse Royal Automobile Club (RAC) en de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond (ANWB).

Piaggio en Ford

De automobielsector zelf hield zich grotendeels afzijdig, hoewel drie bedrijven zich in het dossier mengden: de Italiaanse

motorfietsenbouwer Piaggio, de Canadese sneeuwscooterfabrikant BRP (Bombardier Recreational Products) en Ford Motor Company. Renata Surowiec, Director EU Government Affairs bij Ford, had een team van vier lobbyisten. Ford was het afgelopen jaar echter meer bezig met andere onderwerpen dan rijbewijzen. Ford benaderde de lobby professioneel en werkte bijvoorbeeld met adviseurs zoals Flint Europe (budget onbekend voor 2024) en FGS Global (Europe) GmbH dat in 2023 tussen de 100.000 en 200.000 euro ontving als tussenpersoon. Naar verluidt was er geen enkele lobbyactie specifiek gericht op rijbewijzen. Wie lobbyde er dan wel? De rijscholen. De Fédération Européenne des Auto-Écoles vertegenwoordigde de Europese rijscholen en hun belangen. Binnen deze sector was er zelfs een nog actievere lobbycampagne, opgezet door de Spaanse lobbyiste Luisa Lopez Leza. Zij richtte zich specifiek op de ‘revisión de la Directiva de permisos de conducción’ voor MOVING, een Duitse ngo met als leden vooral Duitse rijscholen en uitgeverijen van lesmateriaal voor rijopleidingen. In België is Wees Wegwijs lid, en in Nederland de Stichting Koepel Rijopleiding en Verkeerseducatie (KRV). Wees Wegwijs is een uitgeverij uit Herentals die boeken en software voor rijexamens verkoopt.

VOOR PERSONEN OUDER DAN 65 JAAR KUNNEN LIDSTATEN

EEN KORTERE GELDIGHEID VAN HET RIJBEWIJS VASTSTELLEN

Luisa Lopez Leza is een voormalig EU-ambtenaar bij DG Move, het directoraat-generaal voor mobiliteit. Ze is een beroepslobbyist, gespecialiseerd in mobiliteit. Financieel was haar lobbywerk bescheiden: in 2023 ontving ze van MOVING een bedrag tussen de 50.000 en 150.000 euro. Ze nam deel aan de consultatie van de Europese Commissie tussen 28 oktober 2020 en 20 januari 2021, waar ze een enquête over rijbewijzen en verkeersveiligheid presenteerde. Deze enquête was echter verre van representatief: van de respondenten waren er 313 Nederlanders en 61 Belgen, gevolgd door 29 Zweden en slechts 19 Duitsers. Uit de meeste landen reageerde slechts één persoon, wat de betrouwbaarheid van de resultaten twijfelachtig maakt. De conclusie is dat vooral de rijscholen zich actief bezighielden met de herziening van de Europese rijbewijsrichtlijn. Als het echt om verkeersveiligheid ging, zou je meer betrokkenheid verwachten van diverse andere organisaties en instanties.

Binnenkort toon je je rijbewijs op je smartphone

Wees Wegwijs is lid van de federatie

Een Tesla en een BYD

Tesla-tijdperk is niet voorbij. Nóg niet.

Een miljardenverlies op de beurs, Europese kopers die afhaken, de Chinese concurrent BYD die groter wordt en meer winst maakt, de Amerikaanse invoertarieven die de autosector midscheeps raken: Tesla staat als topper onder de producenten van elektrische wagens onder druk. Toch lijkt Elon Musk zich nog geen zorgen te maken. Op het vlak van innovatie staat het bedrijf nog sterk, onder andere in de ontwikkeling van autonome rijsoftware.

Indrukwekkend: zo kunnen de jaarcijfers van de Chinese producent van elektrische wagens BYD gerust genoemd worden. De verkoop steeg vorig jaar met 52 procent. De omzet stijgt naar meer dan 100 miljard dollar en de nettowinst bedraagt 5,55 miljard dollar, een stijging met 34 procent ten opzichte van 2023. Wat een verschil met het Amerikaanse Tesla van Elon Musk dat een omzet van 77 miljard dollar voorlegt, een daling met 6 procent. Met een winst van 7 miljard dollar zit het wel snor, maar dat is toch een daling met 53 procent. Een van de redenen is de slabakkende verkoop. Vooral in Europa, maar ook in China daalt die met 50 procent. De eerste twee maanden van 2025 werden amper 19.000 Tesla-wagens verkocht in Europa, tegenover 37.000 in dezelfde periode in 2024. Het verhaal is bekend: veel potentiële kopers haken af door het onvoorspelbare en hyperkinetische gedrag van Musk. En vanwege zijn hechte banden met de Amerikaanse president Donald Trump.

BYD neemt de fakkel over

Het doet sommige economische waarnemers al besluiten dat het tijdperk van de Tesla als mondiale referentie onder elektrische wagens voorbij is. En dat het geen Europese speler is die de fakkel overneemt, maar wel het Chinese BYD. Vorig jaar verkocht de groep uit Shenzen maar liefst 4,2 miljoen wagens. Het businessmodel is solide. Zoals veel Chinese bedrijven kan het rekenen op subsidiegeld van de overheid. Het bedrijf mag dan wel vooral produceren voor de Chinese markt - slechts 400.000 wagens worden geëxporteerd -, ondertussen wordt een strategie uitgerold om een mondiale speler te worden. In tijden dat handelsmuren worden opgetrokken, kijken bedrijven als BYD naar opportuniteiten om fabrieken te openen op de (toekomstige) afzetmarkten. Dan moeten er geen importtaksen betaald worden op de auto’s die daar van de band rollen. BYD kijkt dan vooral naar de Europese Unie. Voor het einde van het jaar moet een assemblage-lijn worden geopend in Hongarije. Er komt ook een fabriek in Turkije. Op de export van die wagens moeten geen heffingen worden betaald, want de EU heeft een vrijhandelsakkoord met Ankara. Er wordt gesproken over de opening van een vestiging in Duitsland.

Een ander voordeel: BYD investeert massaal in innovatie. En daarmee hoopt het bedrijf een voorsprong op te bouwen ten opzichte

van andere spelers. Jaarlijks gaat er 4,4 miljard dollar naar onderzoek en ontwikkeling. Er zijn 110.000 ingenieurs aan de slag bij BYD. De focus ligt op het verhogen van de autonomie van de wagen, een snellere laadtijd, software die het parkeren aanzienlijk vergemakkelijkt en ten slotte ontwikkelingen richting zelfrijdende wagens. En jawel, BYD zou nu een nieuw heroplaadsysteem klaar hebben dat ervoor zorgt dat je een elektrische wagen in vijf minuten kunt opladen. Dat is ongeveer even snel als veel tankbeurten met benzine of diesel. De auto’s zouden een autonomie hebben die richting 500 kilometer gaat.

TESLA BLONK DE VOORBIJE JAREN UIT IN AANKONDIGINGSPOLITIEK

Een verschil met Tesla, waar men de voorbije jaren uitblonk in aankondigingspolitiek. Er zou een auto komen ter waarde van 25.000 dollar. Een zelfrijdend voertuig zou niet lang op zich laten wachten. Wel, men wacht nog altijd. De voorbije weken verloor Musks bedrijf miljarden dollars aan beurswaarde en dat heeft niet alleen te maken met de Trump-link, maar ook met de niet ingeloste verwachtingen. Eind vorig jaar zat de koers aan meer dan 430 dollar, ondertussen schommelt die rond de 270 dollar.

Zelfrijdende auto’s

En een ongeluk lijkt nooit alleen te komen. Want wat te denken van de recente beslissing van Donald Trump om vanaf 2 april 25 procent

importtarieven te heffen op auto’s die de VS binnenkomen? Dit dreigt de autosector structureel te verstoren. Voor Tesla zou dat geen probleem hoeven te zijn aangezien het bedrijf tal van fabrieken in de VS telt en dat die wagens dus niet belast zullen worden. Maar zowaar Elon Musk zelf waarschuwde: er zal een impact zijn op bepaalde onderdelen die wel uit het buitenland blijven komen. Op die onderdelen komen natuurlijk ook importheffingen. Misschien wordt het handelsbeleid van de Amerikaanse president de basis van de eerste spanningen met zijn goede vriend Musk.

DE HUIDIGE

CONCURRENTIESTRIJD MET BYD ZOU TIJDELIJK ZIJN

Wel moet gezegd dat de topman van Tesla niet in paniek is. Hij gaat ervan uit dat zijn bedrijf een centrale rol zal blijven spelen in de markt van e-wagens. Ondanks Chinese concurrentie en handelsoorlogen. Zeker sinds bekend werd dat er een wettelijke goedkeuring is voor de autonome rijassistentiesoftware van Tesla. Deze software is een belangrijke stap richting autonome wagen zonder chauffeur. Sommige analisten gaan ervan uit dat Tesla hier nog altijd een concurrentieel voordeel heeft. Topbelegger Cathie Wood van vermogensbeheerder Ark Invest beweert daarom dat het aandeel van Tesla de komende jaren opnieuw sterk in waarde zal stijgen. Ze spreekt van 2.000 dollar tegen 2027 en zelfs van 2.600 dollar per aandeel aan het einde van dit decennium. Reden is volgens Wood dat op termijn 90 procent van de bedrijfswaarde van Tesla voortkomt uit de autonome wagens. De huidige concurrentiestrijd met BYD zou tijdelijk zijn. Een zeer optimistische visie. Dat Tesla verre van dood is, staat vast. Maar de bomen groeien niet meer tot in de hemel.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van ’t Pallieterke op 17 mei 2025, wil de redactie het rijke verleden van dit weekblad in de kijker zetten. In deze rubriek blikken we terug op wat ’t Pallieterke in het verleden bracht.

5 april 1955: Aftreden Churchill Op 5 april 1955 besloot Winston Churchill, toen tachtig jaar oud, wegens gezondheidsredenen af te treden als eerste minister van het Verenigd Koninkrijk. ’t Pallieterke was geregeld kritisch voor de Britse leider. “Dat wij met diepe spijt het aftreden van Churchill zullen vernemen,” schreef het blad dan ook in de rubriek, “wat ge MOOGT maar niet MOET geloven.”

6 april 1986:

De valse Koppenberg

Sean ‘King’ Kelly wist in de jaren 1980 slechts één wielerklassieker niet te winnen: de Ronde van Vlaanderen. De Ier, in die tijd een van de beste klassieke renners in het peloton, leek in 1986 op weg naar de overwinning. “Aan de meet liet King Kelly zich nog verrassen door die lange taaie Hollander die Adri van der Poel is.” Waar de sportjournalist van ’t Pallieterke zich aan stoorde? De inrichting van de Koppenberg. “Joost mag weten waarom de inrichters mordicus vasthouden aan die smalle Koppenberg. Enkele renners kunnen die bult oprijden en de anderen moeten te voet omdat het weggetje versperd is. Die Koppenberg is niets anders dan vervalsing van de koers.”

7 april 1994: Willy Claes zou beter zijn schup afkuisen Op deze droeve dag werden tien Belgische para’s in Rwanda vermoord, waar toen een genocidaire burgeroorlog aan de gang was. “Weg uit het zwarte inferno” en “Willy Claes zou beter zijn schup afkuisen”, waren de titels op de buitenlandpagina. Volgens ’t Pallieterke was het niet de taak van België om er in te grijpen. “Wanneer het wild beest in de mens is losgebroken, helpt er geen lievemoederen aan.” Maar Dehaene en Claesken waren al onderweg.

8 april 2005: De paus van het heimwee Na de dood van paus Johannes Paulus II op 2 april, begon op 8 april een conclaaf over zijn opvolging. “Deze paus was de paus van het heimwee”, blikte ’t Pallieterke terug in ‘De dingen dezer dagen’. “Vaak dacht men dat het een heimwee naar Polen was, en ongetwijfeld was die er ook, maar het was ook een heimwee naar het hemelse vaderland.” Het woord ‘paus’ stond liefst 80 keer in dit Pallieterke: ideaal om reclame te maken voor het Patersbier dus.

9 april 1967: 20 jaar Craeybeckx “Dat Lode Craeybeckx reeds twintig jaar als goede huisvader over de sinjoren heerst, wordt stilaan terecht gevierd.” Craeybeckx stond bekend als iemand die zich geregeld tussen het volk begaf in de Antwerpse horeca. Volgens ’t Pallieterke werd ‘De Grote Lodedag’ dan ook gevierd in dancing De Kerels van Vlaanderen, café Activist, taverne ’t Nachtlicht en café Bij Zotten Dolf.

10 april 1998: Goedevrijdagakkoord Met het Goedevrijdagakkoord kwam er eindelijk een einde aan de Troubles, het etnisch-nationalistische dispuut in Noord-Ierland. “Als het Goede-Vrijdagakkoord uitgevoerd wordt zoals het op papier staat, krijgt Noord-Ierland een statuut dat vergelijkbaar is met dat van Schotland en Wales”, legde uw weekblad uit in de Diplomatieke Valies. Er waren vergrendelingen in de wet voorzien, die nodig waren volgens het blad. “Die zijn natuurlijk te verklaren door de wens de katholieke en Iers-nationalistische minderheid te beschermen tegen de fanatieke kolonistenmentaliteit van de Brits-nationalisten, die hen ertoe dreef de Ieren als een soort Untermenschen te beschouwen en te behandelen.”

11 april 2019: De schrik van de rijdende Vlaming Destijds lag het invoeren van rekeningrijden op tafel in de Vlaamse Regering. “N-VA, de grootste partij in de Vlaamse Regering, blies over het plan warm en koud tegelijk. Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts had de indruk gegeven open te staan voor deze piste. Om daarna zijn kar te keren.” Uiteindelijk is het rekeningrijden (voorlopig) nooit ingevoerd, mede door de woede daarover bij de Vlaamse bevolking.

MolenGeek: van multicultureel vlaggenschip tot broeihaard van controverse

Wat ooit werd gepresenteerd als hét multiculturele paradepaardje van de Belgische digitale inclusie, wankelt vandaag onder het gewicht van klachten, stopgezette subsidies en geruchten over extremistische sympathieën. MolenGeek, opgericht in 2015 in het hart van Molenbeek, kreeg jarenlang niets dan lof, én vooral miljoenen aan subsidies. Maar de façade brokkelt stilaan af.

Het initiatief rond ondernemer Ibrahim Ouassari begon als een ‘Startup Weekend’, met het nobele doel om jongeren en schoolverlaters - ongeacht hun afkomst - toegang te geven tot technologie en ondernemerschap. MolenGeek groeide uit tot een ‘internationaal ecosysteem’ met een coworkingruimte, een programmeerschool en een incubator voor start-ups.

Digitale droom of politieke façade

Zowel de Europese Unie, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de stad Brussel, de federale overheid als Bruxelles Formation lieten gul de centen rollen. Het project kreeg steun van techgiganten als Samsung en Proximus. Google-CEO Sundar Pichai schonk in 2020 nog persoonlijk 200.000 euro aan het project.

MOOIE VERHALEN MOGEN GEEN SCHILD ZIJN TEGEN KRITIEK

Ook koning Filip, Emmanuel Macron en Alexander De Croo bezochten de site, die symbool stond voor een ander, hoopvoller Molenbeek. In 2017 opende De Croo samen met de Amerikaanse ambassadeur een nieuwe editie van MolenGeek. Hij sprak zich uit tegen de negatieve beeldvorming over de wijk. “Molenbeek is not the hellhole some

have called it”, tweette hij. Bij de Verenigde Naties in New York prees hij het project de hemel in.

Wankele fundamenten

MolenGeek breidde de voorbije jaren uit naar Amsterdam, Padua, Casablanca, Charleroi en Borgerhout (BorgerHub). In Borgerhout kreeg het initiatief de steun

van burgemeester Bart De Wever die er in december 2023 een officieel bezoek bracht. Het Belgische leger wierf intussen in samenwerking met onder meer MolenGeek enkele cyberveiligheidsexperts aan. “Dit is nog maar het begin”, verklaarde Ouassari aan Bruzz. “Deze eerste stap opent deuren naar allerlei specialisaties binnen Defensie.” Maar de vraag rijst of deze internationale expansie gestoeld is op reële impact of op mediageniek enthousiasme. De reputatie waarop al dat vertrouwen rustte, blijkt broos. Twee overheidscontracten werden recent stopgezet na klachten over de werking. Volgens De Tijd verliepen gesprekken tussen Bruxelles Formation en Ouassari in bijzonder gespannen sfeer. Hij zou medewerkers hebben uitgescholden en zich denigrerend hebben uitgelaten over werkzoekenden. Klachten over onder meer slechte communicatie, incompetente begeleiding en misbruik van opleidingscheques doken op. Ook met Actiris waren er problemen.

Van rolmodel tot verdachte figuur?

Ibrahim Ouassari, die ooit door Sundar Pichai omschreven werd als “een innovator die werkt aan een betere toekomst”, werd in 2021 benoemd tot lid van de raad van bestuur van Proximus en kreeg in 2023 de graad van Commandeur in de Leopoldsorde. Zijn levensverhaal - van schoolverlater tot techondernemer - inspireerde velen. Maar sinds 2022 circuleren geruchten over

banden met de islamistische Moslimbroederschap. De Belgisch-Marokkaanse activiste Fadila Maaroufi suggereerde een ideologische verwantschap tussen Ouassari en het gedachtegoed van de Broederschap. Ouassari spande een rechtszaak aan wegens laster en eerroof, maar verloor. De rechtbank oordeelde dat de uitspraken binnen de grenzen van de vrije meningsuiting vielen.

DE REPUTATIE WAAROP AL DAT VERTROUWEN RUSTTE, BLIJKT BROOS

Er zijn geen formele strafrechtelijke beschuldigingen tegen Ouassari, maar de reputatieschade is aanzienlijk. De vergelijking met het dossier-El Kaouakibi is dan ook snel gemaakt, want ook zij wist jarenlang, op basis van een aura van vernieuwing en inclusie, miljoenen euro’s aan subsidies los te weken, tot de façade instortte.

De prijs van blind enthousiasme

MolenGeek stond jarenlang symbool voor een nieuw verhaal in Molenbeek. Politici, bedrijven en media klampten zich vast aan glitter en glamour, zonder kritische vragen te stellen. Vandaag komt een andere realiteit aan het licht, namelijk die van falende opleidingen, ontsporende communicatie en ideologische mist rond de oprichter. Het is tijd dat de beleidsmakers hun verantwoordelijkheid nemen. Wie miljoenen belastinggeld toekent, moet ook durven controleren, evalueren en bijsturen. Mooie verhalen mogen geen schild zijn tegen kritiek.

JULIEN BORREMANS

Maingain werkt aan een nieuwe partij

Het is een tijdje stil geweest rond Olivier Maingain, maar onlangs dook hij terug in de media op met de aankondiging dat hij een nieuwe partij aan het oprichten is. Vorig jaar trok hij bij DéFI, het vroegere FDF, de deur achter zich dicht. De tegenvallende verkiezingsuitslagen waren daarbij één factor. Minstens even belangrijk was dat hij zich niet kon vinden in de koers die de nieuwe leiding van de partij uitgestippeld had.

Zoals de lezer weet, ligt de vorming van een nieuwe Brusselse regering nog steeds muurvast. Reden is dat de voorzitter van de Brusselse PS, Ahmed Laaouej, weigert in een regering te stappen waarvan ook de N-VA deel uitmaakt. Die laatste partij is volgens hem (onder meer) racistisch. Maar met DéFI, dat slechts één bestaansreden heeft, namelijk anti-Vlaams racisme, heeft diezelfde Laaouej helemaal geen probleem. DéFI zat in de vorige legislatuur immers mee in de Brusselse regering samen met PS.

MAINGAIN VERWIJT MR DAT HET NIET MEER ACHTER DE FRANCOFONE NATIE STAAT

Groen, Open Vld en Vooruit maakten daar vanuit Vlaamse (nou ja) zijde overigens ook geen enkel probleem van. De grootste voortrekkers van het cordon sanitaire in Vlaanderen kropen met andere woorden zonder de minste opmerking in Brussel in bed met de ferventste uitdragers van het institutionele racisme in België. Deze pleitbezorgers van praktijktesten ook, maar dan tegen huurders, werkgevers en cafébazen over heel Vlaanderen, hebben het ook nog nooit in hun hoofd gehaald om eens een praktijktest te organiseren bij de Brusselse gemeenteloketten of bij de Brusselse spoeddiensten. Je moet nu eenmaal ergens je prioriteiten leggen.

Verraad van de MR

Terug naar Maingain en zijn voornemen om een nieuwe partij te stichten. Na zijn breuk met DéFI stond één zaak zeker vast: een overstap naar de MR zat er niet in. Maingain is een volbloed liberaal en onder zijn leiding ging FDF een alliantie aan met de MR. In 2011 kwam het echter tot een breuk, omdat de MR ingestemd had met de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, in de ogen van Maingain een vreselijk verraad aan de Franstalige belangen. Die splitsing zorgt er nochtans voor dat er in Brussel nooit meer een Vlaming verkozen zal geraken voor de federale Kamer. Maar omgekeerd raakte het FDF op die manier dan weer afgesneden van zijn kiezers in de Vlaamse Rand, die voortaan in de Kamer geen enkel Franstalig gewicht meer in de schaal konden werpen.

De recente federale regeringsvorming heeft het oordeel van Maingain over de MR niet bepaald verbeterd. Hij omschrijft de

partij nu als ‘Belgisch-Vlaams’, wat toch een beetje vreemd in de oren klinkt als je weet dat voorzitter Georges-Louis Bouchez vooralsnog niet betrapt werd op het uitspreken van ook maar één Nederlandse volzin. Maar Maingain verwijt de partij dat het niet meer achter de francofone natie staat zoals wijlen Jean Gol dat deed.

We kunnen ons ook niet inbeelden dat het concept MR Vlaanderen, waar meer en meer sprake van is, zijn goedkeuring zou kunnen krijgen. Was het nu nog een MR Flandre geweest, om in Vlaanderen de liberale francofonie ingang te doen vinden, dan had hij zich er misschien nog bij kunnen aansluiten. Maar de Nederlandstalige naam alleen al, die impliciet respect toont voor de taalgrens, kan bij de man waarschijnlijk alleen maar afgrijzen opwekken.

Evenredig kiesstelsel in Brussel

Met zijn nieuwe partij hoopt Maingain de Franstaligen te kunnen redden uit hun intellectuele, politieke en economische afhankelijkheid van het Vlaams-nationalisme. Je wrijft je toch even de ogen uit wanneer je leest dat dit vandaag het grote pro bleem van de Franstaligen in België zou zijn. Of dat het zelfs nog maar een klein probleem zou zijn met een grond van waarheid in de Belgische politieke werkelijkheid.

Concreet heeft hij alvast twee eisen klaar voor het programma van zijn nieuwe partij. Ten eerste wil hij in Brussel een evenredig kiesstelsel invoeren, waardoor de Vlamin gen in het Brusselse Parlement geen vast aantal zetels meer zouden hebben. Dat hij daarmee andere evenwichten op het federale niveau onderuithaalt, zal waarschijnlijk zijn koude kleren niet raken. Maar in dezelfde trant wil hij ook de Brus selse gemeenschapscommissies afschaffen. Het is de man dus menens om alles wat Vlaams is zoveel mogelijk uit Brussel weg te drijven. Dat doen de andere Franstalige partij en overigens ook, maar dan sluipend en zoge zegd omwille van praktische bezwaren, met het beruchte “Nederlands is toch zo’n moeilijke taal” als smoes om overal de tweetalige dienstverlening

te kunnen ondergraven. Op dat vlak is Maingain, zoon van een Vlaamse moeder, duidelijker en gewoonweg principieel ingesteld: alles wat Nederlands of Vlaams is, moet gewoon weg uit Brussel.

Brusselse demografie

Of Maingain ver zal komen met zijn nieuwe partij, is eerder twijfelachtig. Zijn boodschap zal misschien kunnen aanslaan in zijn eigen Sint-Lambrechts-Woluwe en nog enkele andere residentiële wijken in Brussel, maar verder is de Brusselse demografie er niet meer naar dat een zuiver anti-Vlaamse partij nog veel stemmen kan halen bij de verkiezingen.

OF MAINGAIN VER ZAL KOMEN MET ZIJN NIEUWE PARTIJ IS TWIJFELACHTIG

Ook de Franstaligen zijn al een tijdje in de minderheid in Brussel, toch als je kijkt naar het aantal inwoners dat als moedertaal Frans heeft. In de armere wijken heeft trouwens niemand het buitenwerken van de Vlamingen als eerste prioriteit. Dat is trouwens ook de reden waarom DéFI de laatste jaren meer en meer een aflo pend verhaal aan het we partij die DéFI op doen, zal dat proces waarschijnlijk alleen

Olivier Maingain

KOSTPRIJS VAN 6 MILJOEN EURO, MAAR GEEN CIJFERS OVER DOELTREFFENDHEID

Heeft bijkomend traject voor inburgeraars

wel zin?

Vlaanderen betaalt bijna zes miljoen euro voor een participatie- en netwerktraject dat inburgeraars sneller aan een job moet helpen. Maar wie wil weten of die investering ook iets oplevert, is eraan voor de moeite. De diensten van minister van Integratie Hilde Crevits (cd&v) houden immers niet bij hoeveel van de deelnemers intussen naar een job zijn doorgestroomd. Dat geeft de minister zelf aan in een antwoord op een schriftelijke vraag van Vlaams Belang-fractievoorzitter Chris Janssens.

Sinds 1 januari 2023 kunnen inburgeraars via een participatie- en netwerktraject hun sociaal netwerk verbreden en versterken. Het is naast maatschappelijke oriëntatie, Nederlandse lessen en een traject naar werk het vierde onderdeel van het inburgeringstraject. Deze vierde pijler kan de vorm aannemen van een buddytraject, een stage bij een bedrijf, vereniging of lokaal bestuur, vrijwilligerswerk of deel-

name aan activiteiten in een buurthuis. De Vlaamse regering hoopt er met het participatie- en netwerktraject voor te zorgen dat inburgeraars meer kans maken op een job. Ze voorziet voor een periode van maximaal zes jaar net geen 5,9 miljoen euro om 18 regionale organisatienetwerken uit te bouwen. Op 28 februari 2025 hadden al 3.811 personen – van wie 3.290 ver-

plichte en 521 rechthebbende inburgeraars – het participatie- en netwerktraject voltooid. Dat blijkt uit cijfers die bevoegd minister Hilde Crevits (cd&v) bezorgde aan Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens. Op de vraag hoeveel deelnemers intussen naar een job waren doorgestroomd, kon de minister niet antwoorden, want haar diensten houden die cijfers niet bij.

Weinig vertrouwen

De ontbrekende cijfers over de uiteindelijke tewerkstelling wekken bij Janssens weinig vertrouwen in (de doeltreffendheid van) het traject. Hij dringt aan op een snel en grondig onderzoek. “De verplichte inburgering en de betalende trajecten zijn allemaal mooie principes, maar we merken in de praktijk dat er allemaal maar weinig van terechtkomt”, aldus Janssens. “Als men de meerwaarde van dit participatie- en netwerktraject niet kan aantonen, moet dit op de schop. De Vlamingen verdienen beter dan dat hun belastinggeld zo verspild wordt.”

ANTON SCHELFAUT

Gaat het kunstenaarsstatuut op de schop?

Zo’n 8.000 kunstenaars en kunstwerkers in België maken gebruik van het zogenaamde kunstenaarsstatuut - een regeling die hen, hoe durven ze, in staat stelt om tussen twee optredens of projecten door niet meteen in een callcenter aan de slag te moeten. Een luxe, toch? De huidige regering heeft beslist dat dit specifieke statuut nu maar eens tegen het licht gehouden moet worden, uiteraard in naam van de billijkheid – tussen alle Belgen, want iedereen weet: billijkheid begint met het afschaffen van uitzonderingen die niet in het keurslijf passen.

Tijdens de plenaire vergadering van 27 maart 2025 ging het er in de Kamer van Volksvertegenwoordigers stevig aan toe. De debatten over het kunstenaarsstatuut laaiden hoog op, al was het maar om te tonen wie het meest begaan is met de harde werkers van dit land. Want ja, kunstenaars worden in dit land nog altijd als werklozen bestempeld, ook al werken ze constant, alleen niet volgens het klassieke 9-tot-5-stramien. Tijd dus om dat statuut wat beter in lijn te brengen met andere vormen van werk, om mogelijke misbruiken of ongelijkheden tussen de Belgen te vermijden.

behouden blijven – voorlopig dan toch.

Minister van Werk David Clarinval (MR) benadrukte op 27 maart 2025 dat die ‘behoudsgezindheid’ zich wel moet verhouden tot het grotere plaatje: de beperking van de werkloosheid in de tijd. Aangezien het kunstenaarsstatuut een vorm van werkloosheidsuitkering is, wil de regering dit dus beperken tot twee jaar, zoals bij de andere werkloosheidsuitkeringen.

Sommige kunstenaars vallen onder een specifiek statuut, anderen werken als zelfstandige; je weet wel, zonder vast inkomen, zonder bescherming, maar mét een passie.

OF HET NU GAAT OM CULTUUR MAKEN OF BROODJES SMEREN, WERK IS WERK

‘Infantiele’ communicatie van Eurocommissaris Hadja Lahbib (MR) leidt tot spot

Eurocommissaris Hadja Lahbib (MR) lanceerde woensdag een video op X ter promotie van de nieuwe ‘Paraatheidsstrategie’ van de Europese Commissie. In de video toont ze de inhoud van haar handtas, bedoeld als noodpakket voor 72 uur. Dit leidde tot spot en ongeloof, zelfs tot op het Russische journaal.

Lahbib, die in de Europese Commissie bevoegd is voor Gelijkheid, Paraatheid en Crisisbeheer, toonde haar bril, identiteitspapieren in een waterdichte buidel, een zaklamp, lucifers, een Zwitsers zakmes – waarmee ze bijna een nagel brak –, medicijnen en proviand zoals energierepen en een blik roze zalm. Vervolgens haalde ze een telefoonlader, een powerbank, speelkaarten en een radio boven. Het meest controversiele item was cash geld, aangezien de EU juist de digitale euro promoot.

Spot en kritiek

Hoewel Lahbib en andere EU-functionarissen gelijktijdig een persconferentie gaven, werd de video het gespreksonderwerp. De reacties waren overweldigend negatief. Donderdagochtend had de post 1,4 miljoen views, maar slechts 1.000 likes en 2.900 gedeelde berichten, vaak spottend.

Een scherpe reactie kwam van Cristina Vanberghen, een voormalige hoge EU-ambtenaar en professor aan universiteiten zoals Stanford en het European University Institute. Ze veroordeelde de video als “dubbelzinnig en onaanvaardbaar” en bekritiseerde Lahbib omdat veiligheid een nationale bevoegdheid is, niet die van de EU. Bovendien noemde ze de noodkit “compleet irrelevant” voor de huidige dreigingen.

EU-brede strategie

De video maakt deel uit van de bredere ‘Preparedness Union Strategy’ van de EU, aangekondigd door Ursula von der Leyen en Hoge Vertegenwoordiger Kaja Kallas. Dit plan omvat 30 actiepunten, waaronder een jaarlijkse ‘Preparedness Day’ en lessen voor scholieren over crisisreactie en desinformatie.

Ook wil de EU een ‘crisis hub’ oprichten, in samenwerking met de NAVO en bestaande structuren. De plannen raken militaire en geopoli-

tieke thema’s, waarop Von der Leyen zich profileert. Ze benadrukte op sociale media dat “nieuwe realiteiten een nieuw niveau van paraatheid vereisen”, een boodschap die eveneens met scepsis werd ontvangen. Lahbibs video werd dus een PR-ramp die de vraag oproept of de EU zich niet met zaken bemoeit die buiten haar bevoegdheden vallen.

LODE GOUKENS

In het federale regeerakkoord van 2025–2029 laat de regering-De Wever er alvast geen twijfel over bestaan: activering is hét toverwoord. De werkloosheidsuitkering wordt beperkt tot maximaal twee jaar en de kunstensector moet dringend van zijn privileges af. De enigen die daar anders over denken, zijn de werklozen zelf en in de politieke arena, voornamelijk de socialisten. Vooruit is namelijk de geestelijke vader van het kunstenaarsstatuut.

De prangende vraag die thans aan de orde is, betreft de vraag of het kunstenaarsstatuut niet aan dezelfde beperkingen moet worden onderworpen als de werkloosheidsuitkering.

Niets in het regeerakkoord

Wat zegt het regeerakkoord over de afschaffing van het kunstenaarsstatuut? Niets. Maar geen paniek, wat er niet staat, kan men altijd zelf interpreteren. Onder het hoofdstukje ‘Controle en sanctionering’ lezen we dat de uitzonderingen op de actieve, passieve en aangepaste beschikbaarheid voor kunstenaars

Maar de regering heeft een punt: wie iets ontvangt van de staat, moet daar iets voor terugdoen. Of het nu gaat om cultuur maken of broodjes smeren, werk is werk. Wie dat niet ziet, is elitair.

Rekening houdend met de eigenheid van het kunstenaarsstatuut, is het volgens ons logisch dat er binnen de regering een debat wordt gevoerd over de modaliteiten van de toepassing van de werkloosheidshervorming in de kunstsector. Meer fundamenteel rijst natuurlijk de vraag of het kunstenaarsstatuut nog wel gekoppeld moet zijn aan de werkloosheid. Het is tenslotte niet eerlijk dat zij een uitkering krijgen zonder degressiviteit, zonder tijdslimiet en – stel je voor –zonder verplichting om te solliciteren voor iets compleet buiten hun vakgebied.

U heeft het goed begrepen: het kunstenaarsstatuut moet worden geëvalueerd in het licht van de billijkheid tussen Belgen, de doelstellingen van de werkloosheidshervorming en uiteraard het regeerakkoord.

Kunstenaarsstatuut evalueren

Het kunstenaarsstatuut moet dus geëvalueerd worden. Want het is, hoe men het ook bekijkt, een regeling die kunstenaars specifieke privileges toekent. Ze krijgen een niet-degressieve uitkering, mogen tussen opdrachten in ademen, en worden niet verplicht om te gaan solliciteren voor een job in de horeca. Onhoudbaar, uiteraard. Dat de regering haar harde werkloosheidsbeleid nu ook doortrekt naar de kunstensector, lijkt niet alleen logisch – het is bijna een ideologisch hoogtepunt. En dat men ook eindelijk eens kijkt naar die commissie die bepaalt wie als kunstenaar erkend wordt en wie niet: schitterend. Misschien kunnen we binnenkort via AI en algoritmes bepalen wie kunst maakt, en wie gewoon maar een hobby heeft.

PATRICK HERBOTS EN MIET DRIESSEN, ADVOCATEN

Voormalig minister van Inburgering Bart Somers tijdens een bezoek aan Atlas, Integratie en Inburgering Antwerpen

Schermafbeelding uit de video van Lahbib

HET BRITSE LEGER

VEROUDERD, VERSLETEN EN WOKE

Er zijn in heel Europa maar twee middelgrote landen waarvan de legers niet ondermijnd zijn door moslims, pacifisme en woke, en dat zijn Polen en Oekraïne.

Op papier is het Verenigd Koninkrijk een nucleaire mogendheid, met vier atoomonderzeeërs die iedere atoomaanval op Brits grondgebied zouden kunnen beantwoorden met een vernietigende tegenaanval. Dat afschrikwekkende vooruitzicht werd jarenlang als excuus gebruikt om steeds meer te bezuinigen op defensie. De Britse conventionele strijdkrachten zijn nog slechts een schim van wat ze tijdens de Koude Oorlog waren, met “meer paarden dan tanks en meer admiraals dan oorlogsschepen”, zoals de militaire historicus Mark Felton het onlangs nog uitdrukte. Maar nu luidt dezelfde Felton opnieuw de alarmklok over de uitholling van de Britse nucleaire macht.

OM DE QUOTA TE HALEN, WORDEN ER ALLEEN VROUWEN OF MENSEN UIT MINDERHEIDSGROEPEN AANGEWORVEN

Meer dan enig ander Europees land had het Verenigd Koninkrijk een bevoorrechte relatie met de VS en inzake kernwapens was de samenwerking zeer, zeer, intensief, maar ook eenzijdig. De Britten produceren nog hun eigen kernkoppen, maar wel in samenwerking met het Amerikaanse Lockheed Martin. Het tritium voor die bommen komt uit de VS, de omhullende mantel en de richt- en geleidingssystemen ook. De Trident II-raketten op de Britse atoomonderzeeërs zijn niet eens Brits bezit, ze worden geleased van de Amerikanen. Ze moeten voor onderhoud naar King’s Bay in de Amerikaanse staat Georgia en voor tests naar Cape Canaveral. Dat was allemaal geen probleem zolang de Amerikanen en de Britten nog bevoorrechte bondgenoten waren. Maar de maffia-achtige manier waarop Trump nu Zelensky chanteert en al zijn bondgenoten tegen zich in het harnas jaagt, heeft de kaarten grondig herschud.

Versleten

De Britse Vanguard-onderzeeërs zijn nog op Britse scheepswerven gebouwd, maar een groot deel van hun apparatuur komt ook uit de VS. De oudste Vanguard is van stapel gelopen in 1983, en ook de jongste in 1999. De normale levensduur van een atoomonderzeeër is 25 jaar. Drie van die schepen zijn dus stokoud. Zoals dat ook met oude auto’s is, moeten ze steeds vaker hersteld worden, en die herstellingen duren steeds langer. Bij een van die schepen duurde het zelfs zeven jaar voordat het weer operationeel was. De schepen die officieel nog wel operationeel waren, moesten soms uitvaren zonder dat ze de normale onderhoudsbeurten hadden gekregen en met defecten die niet volledig waren hersteld. In november 2023 veroorzaakte een defect - waarover geen details zijn vrijgegeven - bijna een ramp, waarbij het schip met man en muis ten onder had kunnen gaan, waarschijnlijk als gevolg van een defecte sonar en/of dieptemeter. Een andere onderzeeër - of misschien dezelfde? - liep in 2010 aan de grond (!) nabij het eiland Skye. Zulke defecte apparatuur veroorzaakte vrijwel zeker ook de anders onverklaarbare incidenten met vissersboten. Het is normaal dat er één atoomonderzeeër voor onderhoud of herstellingen in dok ligt, terwijl er drie op patrouille zijn. De Royal Navy heeft nu al de grootste moeite om één van zijn vier atoomonderzeeërs op patrouille te sturen. Quota en lachyoga

F-35’s, maar niet de piloten om ermee te vliegen. Weer bezuinigingen? Niet echt. Ja, de loonsverhogingen en premies waarmee men de leegloop aan luchtmachtpersoneel wil stoppen, worden daarna systematisch opgevreten, omdat die piloten dan ook meer belastingen moesten betalen. Maar dat is niet de meest demotiverende factor. Hier is woke het grootste probleem. Mannelijke, blanke kandidaat-piloten worden systematisch geweigerd. Om de quota te halen, worden er alleen vrouwen of mensen uit minderheidsgroepen aangeworven. Mensen met de geschikte capaciteiten om gevechtspiloot te worden, zijn heel dun gezaaid. Het is waanzin goede kandidaten af te wijzen omwille van absurde quota. Dit heeft bij de Britse luchtmacht terecht tot grote verontwaardiging geleid en het heeft de leegloop nog versneld. Om het allemaal nog erger te maken: in Groot-Brittannië zijn die ‘minderheidsgroepen’ meestal islamitisch. Gaat men echt F-35’s in handen geven van moslims? Er zijn al veel Amerikaanse militairen in hun kazerne vermoord door islamitische ‘collega’s’ die wild in het rond begonnen te schieten (bijvoorbeeld 2009 Fort Hood: 43 doden en gewonden, 2019 Pensacola: 11 doden en gewonden). Maar met een F-35 kan men natuurlijk nog veel hogere scores behalen. Dit gevaar is zeer reëel, zeker als men weet dat het oorspronkelijke Army Race Action Plan om ‘diversiteit’ en ‘gelijke kansen’ bij

Vanguard-onderzeeër

en het kan alles zelf produceren om een eigen kleine atoommacht overeind te houden. Anders dan de Britten hebben de Fransen ook tactische kernwapens. Zij kunnen bijvoorbeeld een nucleair ‘waarschuwingsschot’ afvuren om een Russisch vliegveld of een militaire basis te vernietigen. De Franse nucleaire doctrine had tijdens de Koude Oorlog trouwens ook haar eigen soort cynisme: toen zouden die nucleaire ‘waarschuwingsschoten’ afgevuurd worden voor het Rode Leger de Franse grens bereikte. In België of West-Duitsland dus… Frankrijk is tegenwoordig net zo woke en bovendien een fanatiek seculier land. Het houdt de schijn hoog dat godsdienst niet bestaat. Bij het selecteren van beroepsmilitairen wordt er niet gekeken naar religieuze opvattingen. Dus ook niet naar islamitische.

Parasiet

DE BRITTEN HEBBEN

EUROFIGHTER TYPHOONS EN AMERIKAANSE F-35’S, MAAR NIET DE PILOTEN OM ERMEE TE VLIEGEN

Gaat het met de luchtmacht beter? Helemaal niet. De Britten hebben Eurofighter Typhoons en Amerikaanse

de strijdkrachten te promoten, was opgesteld door de vrouwelijke luitenant-generaal Sharon Nesmith die er tegelijk voor pleitte in naam van de diversiteit de veiligheidsvereisten soepeler te maken. Dat leidde toen in alle lagen van de militaire hiërarchie tot woedende reacties. Sharon Nesmith heeft tenminste nog een beetje echte oorlogservaring, maar dat heeft haar niet van haar woke-denkbeelden genezen. Als brigadegeneraal dwong zij officieren ‘lach yoga’ te beoefenen. Zelf zegde zij daarover: “Mijn zeer mannelijke team barstend van de testosteron (…) deed toen aan lachyoga. Ik ben niet zeker of ze mij daar dankbaar voor zijn.” Nee, natuurlijk niet. Brave Vlamingen zouden dat allicht allemaal gedwee slikken. Zij zijn onderwerping gewoon. Maar het soort harde militairen dat je in een beroepsleger als het Britse nodig hebt, die slikken dat niet. Die willen niet door een yogamadam gecommandeerd worden.

Representatief

Allemaal Britse voorbeelden en Britse wantoestanden? Ja, maar ze zijn wel representatief voor heel veel andere Europese landen. Frankrijk heeft nog een eigen wapenindustrie

De maatschappelijke ontsporingen die aan de basis liggen van de huidige machteloosheid van Europa, gaan veel dieper dan ons decennialange parasitisme op de militaire bescherming van de VS en de afhankelijkheid die daaruit is voortgevloeid. Europa is nu week en weerloos en gedesoriënteerd, zoals een parasiet die door zijn gastheer is afgeschud. Maar al lang daarvoor waren wij een continent geworden van vakantiegangers, toeristen, losbollen (m/v/x) en feestvierders die maar vier dagen per week wilden werken en dan nog liefst van thuis uit. De gemiddelde Europeaan is niet eens bereid financiële offers te brengen voor defensie, laat staan legerdienst te doen. Een vijf- of zesdaagse werkweek met hetzelfde loon om de oorlogsinspanning te bekostigen? Het zou massale stakingen veroorzaken. Ski- en strandvakanties opofferen en in plaats daarvan leren schieten? Nog meer stakingen. En ook de politici willen geen afstand doen van hun dure en destructieve dada’s. Oorlog of niet: de EU moet en zal klimaatneutraal worden. Er zal héél veel tijd nodig zijn om dat weer recht te trekken, en als Oekraïne nu ineenstort, zullen we die tijd niet krijgen. Als we echt willen, kunnen we genoeg wapensystemen aankopen, maar we hebben geen manschappen om ze te bedienen of zelfs maar om snel een groter leger op te leiden. De Oekraïners hebben het omgekeerde probleem: genoeg dappere, ervaren soldaten, maar een schreeuwend tekort aan wapens en munitie. We moeten Oekraïne onmiddellijk alle wapens en munitie sturen die we nog in voorraad hebben of op korte termijn kunnen aankopen, in de hoop dat zij lang genoeg zullen standhouden om ons de kans te geven geleidelijk een eigen troepenmacht op te bouwen. Dat vereist een afgewogen uitbalancering van fondsen. Hoeveel procent voor de opbouw van een eigen leger op langere termijn en hoeveel procent voor wapens voor Oekraïne op heel korte termijn? En laat ons op dat laatste niet beknibbelen, wat de Poetinisten in binnen- en buitenland ook beweren. Want als Oekraïne nu moet capituleren, dan zal Poetin dat als een overwinning voorstellen en overwinningen smaken altijd naar meer voor hem. Dan zullen de Baltische landen aan de beurt komen. NAVO-landen dus. Dan gaan de poppen pas echt aan het dansen. Ja, Rusland is enorm verzwakt. Maar zonder de VS zijn de Europese NAVO-legers ook slechts papieren tijgers. Zelfs de ooit zo roemrijke Britten. PAUL BÄUMER

FELTON LUIDT DE ALARMKLOK OVER DE UITHOLLING VAN DE BRITSE NUCLEAIRE MACHT

Britse Eurofighter Typhoons tijdens een militaire parade

ERIC VAN HOOYDONK MARITIEM EXPERT EN AUTEUR

“Ik wil de Vlaming meer belangstelling doen krijgen voor onze maritieme geschiedenis”

Wie na ‘Het Verhaal van Vlaanderen’ en ‘De Canon van Vlaanderen’ dacht zowat alles te weten over onze vaderlandse geschiedenis, heeft zich vergist. Een groot deel, met name onze maritieme geschiedenis, is immers onderbelicht gebleven. Althans, dat is de mening van maritiem expert Eric Van Hooydonk (59), die daarom ‘De Maritieme Canon van Vlaanderen’ schreef.

Van Hooydonk is verbonden aan het Maritiem Instituut van de Universiteit Gent. In zijn geboortestad Antwerpen leidt hij een advocatenkantoor dat zich toelegt op adviesverlening en geschillenbehandeling rond havens en scheepvaart. De afgelopen 5,5 jaar werkte hij aan een ‘Maritieme Canon van Vlaanderen’. Het resultaat is een driedelige turf van 2.000 pagina’s die u in vijftig ‘ankerpunten’ door onze vaderlandse maritieme geschiedenis loodst. Het idee voor een maritieme canon is ontstaan in 2009, toen Van Hooydonk na een bezoek aan het Maritiem Museum van Rotterdam de ‘Maritieme Canon van Nederland’ aanschafte. Die vat in vijftig hoofdstukjes de maritieme geschiedenis van Nederland samen. Vlaanderen beschikte tot voor kort niet over een eigen maritieme canon. Daar brengt Van Hooydonk nu dus verandering in. “De maritieme factor is bepalend – zoniet beslissend – geweest in de geschiedenis van Vlaanderen. Dat we vandaag een van de rijkste regio’s van Europa zijn, hebben we te danken aan onze maritieme activiteiten.”

HET IS UNIEK IN DE WERELDGESCHIEDENIS DAT DE GROOTSTE HAVENSTAD VAN EEN CONTINENT VOOR MEER DAN TWEE EEUWEN WORDT AFGESNEDEN VAN DE ZEE

Met zijn canon hoopt Van Hooydonk het maritieme bewustzijn van de gemiddelde Vlaming – dat een stuk zwakker is dan dat van onze Noorderburen – opkrikken. “De Nederlanders zijn veel meer met het water bezig. Dat zit hen in de genen. Het zeewater stroomt als het ware door hun aderen. Vlaanderen is een van de van de belangrijkste maritieme regio’s van Europa en van de wereld, zeker in verhouding tot zijn oppervlakte. Maar dat weten de Vlamingen niet. Dus ik hoop dat ik met mijn boek ook wel kan doordringen bij de gemiddelde Vlaming en de Vlaamse Beweging. Ik hoop dat ook de Vlaamse Beweging een maritieme reflex krijgt.”

Komt dat vooral door de negatieve ervaringen die de Nederlanders met water hebben gehad, bijvoorbeeld op het vlak van overstromingen? Of is hun maritieme bewustzijn toch vooral ingegeven door nationale trots?

“Het is niet ingegeven door een nationaal trauma, maar echt wel door nationale trots. Nederland was dé maritime wereldmacht van de 17de eeuw. Dat heeft het voor een groot deel te danken aan de vele Vlamingen die naar Nederland geïmigreerd zijn. De Nederlanders hebben een ongelooflijk maritiem verleden. Ook vandaag is Nederland een belangrijk maritiem land. De grootste haven van Europa

is nog altijd die van Rotterdam, gevolgd door die van Antwerpen. Bij de Nederlanders is het maritieme bewustzijn over het hele land verspreid. Bij ons is het ook wel aanwezig, maar dan vooral aan de kust, in en rond Antwerpen en misschien in gemeenten als Temse, waar inwoners nog herinneringen hebben aan de scheepswerf. Maar in het Vlaamse binnenland is het maritieme bewustzijn zeer zwak, zeker in vergelijking met Nederland. Ik wil de gemiddelde Vlaming meer belangstelling doen krijgen voor onze maritieme geschiedenis. En ik hoop ook dat door het boek meer maritiem historisch onderzoek zal worden gevoerd, want dat is bij ons – helaas – niet zo sterk ontwikkeld.”

Waarom is het maritieme bewustzijn in Vlaanderen zo zwak in vergelijking met dat van Nederland?

“Rond het jaar 1000 zijn onze steden tot ontwikkeling gekomen. Vlaanderen werd de meest verstedelijkte en ook rijkste regio van Noord-Europa, samen met Noord-Italië in het zuiden. De stedelijke beschaving was voor een groot deel te danken aan de zee- en binnenvaart. Brugge was in de middeleeuwen de grootste haven- en handelstad van Noord-Europa. Het is in de 16de eeuw opgevolgd door Antwerpen. De havensteden waren elkaars grootste concurrenten. Dat verklaart waarom onze identiteit vooral stedelijk is en het Vlaams of Belgisch gevoel eerder zwak is. Wij zijn altijd stedelingen geweest. Vandaag voelen we ons nog altijd in de eerste plaats stedeling, en pas daarna Vlaming of Belg.”

Toch was het vooral Vlaanderen dat internationale naamsbekendheid genoot. Hoe verklaart u dat?

“Vlaanderen was in de Gouden Haveneeuwen wat men een maritieme merknaam met internationale bekendheid zou kunnen noemen. Op een aantal oude zeekaarten die ik in het boek heb verzameld, staat ‘Flandria’ op gelijke voet met Frankrijk en Duitsland.”

“In het boek staat ook het verhaal van de eerste wereldatlas die Abraham Ortelius heeft gemaakt in opdracht van de rijkste reder van Antwerpen, tijdens de Gouden Eeuw van de stad. Dat was een maritiem project. In de uitleg die Ortelius bij zijn kaarten schreef, vraagt hij zich af hoe het komt dat ook de inwoners van Antwerpen Vlamingen worden genoemd. De stad Antwerpen behoorde immers niet tot het Graafschap Vlaanderen, maar tot het hertogdom Brabant. Ook de Nederlanders en zelfs de Walen werden destijds VlamingenFlemmings, Fiamminghi of Flamenco’s – genoemd. Buitenlanders noemden iedereen die in de Nederlanden woonden ‘Vlamingen’. Ortelius schrijft in zijn wereldatlas dat dat komt door de uitstraling van Brugge. Want voor de Gouden Eeuw van Antwerpen passeerde heel de wereldhandel in Noord-Europa via Brugge en bij uitbreiding door Vlaanderen. Daarom schrijft Ortelius: ‘Het quam al uut Vlaenderen

ende het ghinck al nae Vlaenderen.’” Zijn er nog andere verklaringen waarom het Vlaamse maritieme bewustzijn vandaag zo zwak is?

“Voor een verdere verklaring moeten we terug naar 1585, naar de val van Antwerpen, de scheiding van de Nederlanden en de sluiting van de Schelde. Antwerpen was toen de grootste haven- en handelsstad van Noord-Europa. Maar van de ene dag op de andere werd ze afgesneden van de zee. Het is uniek in de wereldgeschiedenis dat de grootste havenstad van een continent voor meer dan twee eeuwen, omwille van politieke redenen, wordt afgesneden van de zee. De impact daarvan was enorm. De hele maritieme cluster die in Antwerpen aanwezig was, is verhuisd van het Zuiden naar het Noorden. Dat was het begin van de Hollandse Gouden Eeuw. In de 17de eeuw is Nederland ten koste van Vlaanderen uitgegroeid tot dé maritime wereldmacht.” “Een nieuw element dat ik heb ontdekt tijdens mijn onderzoek, is dat het niet enkel Antwerpse kooplui waren die naar Nederland zijn uitgeweken. Dat is slechts een deel van het verhaal. Het is een hele maritieme cluster van zeevaarders, overzeese kooplui, cartografen, uitgevers van maritieme boeken, architecten van havengebouwen en marineschilders die naar Nederland verhuisd is. Zonder hen had Nederland nooit zijn Gouden Eeuw gekend. De Hollandse Gouden Eeuw was in feite de Hollands-Vlaamse Gouden Eeuw.”

“Terwijl Nederland floreerde, beleefde Vlaanderen het absolute dieptepunt in zijn maritieme geschiedenis. Het was afgesneden van de zee. Maar er zijn zoveel Vlamingen die een ongelooflijke bijdrage hebben geleverd aan de Nederlandse Gouden Eeuw dat je die ook vanuit Vlaams perspectief een historisch hoogtepunt kunt noemen. De Vlaamse maritieme aanwezigheid in de wereld is allicht nooit sterker geweest dan toen. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat het hoofdstuk over de Hollandse Gouden Eeuw in mijn boek over de Vlaamse maritieme geschiedenis het langste is (lacht). De bijdrage van Vlaanderen was niet enkel anekdotisch of individueel. Ze was structureel. Ik schat dat 50 procent van de start van de Nederlandse Gouden Eeuw te danken was aan de intocht van de maritieme cluster uit het Zuiden. Zonder die cluster was er geen Gouden Eeuw van Nederland geweest.”

Had Nederland Vlaanderen ook kunnen overtreffen als die kennisvlucht niet had plaatsgevonden?

“Als de scheiding van de Nederlanden en de sluiting van de Schelde in 1585 niet hadden plaatsgevonden, dan was er van Amsterdam en Rotterdam waarschijnlijk nauwelijks sprake geweest. Dan was Vlaanderen de grootste maritieme macht van Europa gebleven.”

“De maritieme geschiedenis van Vlaanderen is uitzonderlijk. Vlamingen hebben eeuwenlang via het water hun stempel gedrukt op

de wereld. Maar van een Vlaamse maritieme vloot die de wereldzeeën heeft gedomineerd, is nooit sprake geweest. Het waren dikwijls individuele en talentvolle ondernemers, zeevarenden, ingenieurs en dies meer die een belangrijke rol hebben gespeeld. De maritieme geschiedenis van Vlaanderen is een verhaal van individueel talent.”

Zou de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) herdoopt moeten worden tot Vlaamse Oost-Indische Compagnie?

“De VOC is grotendeels gefinancierd geweest door kapitaal uit het Zuiden. Veel toonaangevende figuren uit de geschiedenis van de VOC waren Zuid-Nederlanders, zowel onder IN DE 17DE EEUW IS NEDERLAND TEN KOSTE VAN VLAANDEREN UITGEGROEID TOT DÉ

de admiralen als kooplui, financiers en initiatiefnemers. Ook binnen de West-Indische Compagnie was er sprake van een sterke Antwerpse aanwezigheid. De twee grote compagnieën van de Nederlanders waren nooit tot ontwikkeling gekomen zonder de bijdrage van de Vlamingen en de Antwerpenaren.”

Wat is het absolute dieptepunt uit onze maritieme geschiedenis?

“De twee eeuwen durende Scheldesluiting, tussen 1585 en 1795. Hoe is het in ‘s hemelsnaam mogelijk dat de Zuid-Nederlanders dat zomaar hebben laten gebeuren? Dat bewijst hoe verzwakt we op dat moment waren en hoe weinig natiegevoel er was. Van een nationale opstand is nooit sprake geweest. Er zijn wel pogingen

Besteedt u in het boek ook aandacht aan eventuele pogingen om de blokkering van de Schelde – die ruim twee eeuwen heeft geduurd – te doorbreken?

“Ja, er zijn pogingen geweest, maar die waren niet succesvol. We zijn eerlijk gezegd nogal lijdzaam geweest. We leefden natuurlijk achtereenvolgens onder Spaans en Oostenrijks gezag. Er is af en toe onderhandeld over de heropening, maar de Nederlanders hadden daar helemaal geen zin. Hoe langer de sluiting duurde, hoe meer de tegenzin bij de Hollanders en de Zeeuwen toenam om de Schelde nog te heropenen. Zij wisten maar al te goed dat als de Schelde opnieuw zou opengaan, de handel via Nederland voor een groot deel weer zou verhuizen naar Antwerpen. Dat wilden ze koste wat het kost vermijden, omdat ze via de handel een enorme welvaart en rijkdom hadden opgebouwd.”

Heeft ook de Vlaamse Beweging een rol gespeeld in de maritieme geschiedenis van Vlaanderen?

“De ontwikkeling van de Vlaamse Beweging liep parallel met die van het zuiver Franstalige, Belgische overzeese expansionisme. Om zijn kolonie te kunnen exploiteren, had Leopold II nood aan een scheepvaartverbinding tussen Congo en Antwerpen. Dat was het begin van de Belgische koopvaardij. De Vlaamse Beweging, daarentegen, hield zich vooral bezig met taal en cultuur en was gericht op de erkenning van het Nederlands als officiële taal in België. Ze was heel weinig met maritieme kwesties bezig. Mijn zoektocht naar de maritieme bekommernissen van de Vlaamse Beweging was als een zoektocht naar een speld in een hooiberg. Ook de maritieme bedrijven in Antwerpen en Gent waren toen grotendeels Franstalig.”

“In het boek staat wel een hoofdstuk over onze maritieme literatuur, met als titel ‘de natte letteren’. De Vlaamse Beweging schreef vooral romantische gedichten over de zee en de vroegere maritieme grootsheid van Vlaanderen. Denk maar aan Albrecht Rodenbach en zijn neef Georges, de havengedichten van Emile Verhaeren, Stijn Streuvels, Filip De Pillecyn en Cyriel Verschaeve. De Tweede Wereldoorlog betekende het einde van de Vlaamse zeeromantiek. Bart Plouvier heeft wat recenter wel nog enkele maritieme verhalen geschreven.”

Welke impact heeft het Scheidingsverdag uit 1839 vandaag nog op de relaties tussen Vlaanderen en Nederland, en de vrije scheepvaart op de Schelde?

“Het Scheidingsverdag heeft in mijn Maritieme Canon een eigen hoofdstuk. Het is tot op vandaag het fundament van de havens van Antwerpen en Gent. Na de Belgische Revolutie van 1830 hebben de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden negen jaar onderhandeld over de boedelscheiding en het statuut van het nieuwe België. De Euro pese grootmachten waren van mening dat het nieuwe België onmogelijk kon bestaan zonder vrije vaart tussen Antwerpen en de Noordzee.”

Was de Schelde in de periode tussen 1830 en 1839 – de onderhandelingsperiode – geblokkeerd?

blematiek is die van de Scheldeverdiepingen, die nodig zijn om grotere schepen in staat te stellen om naar Antwerpen te varen.” “De Scheldepolitiek is de rode draad door de geschiedenis van de Nederlanden. Rotterdam en Antwerpen zijn vandaag nog altijd de twee grootste havens van Europa. Ze zijn ook elkaars grootste concurrenten, hoe men het ook draait of keert. De Schelde en dus ook het Scheidingsverdrag zijn nog altijd van vitaal belang voor de hele Vlaamse economie. Ik zou het Scheidingsverdrag zelfs de internationale grondwet van ons land durven te noemen. En de specifieke paragrafen over de vrije Scheldevaart zijn in feite de internationale grondwet van de haven van Antwerpen. Zonder die teksten zou de haven van Antwerpen onmogelijk zijn kunnen uitgroeien tot de tweede grootste van Europa.”

Of het nu gaat over de verdieping van de Westerschelde of Project One van Ineos, de Nederlanders liggen steeds dwars. Is dat een bewuste strategie om de haven van Antwerpen ondergeschikt te houden aan die van Rotterdam?

“Er spelen allerlei belangen mee. Er zullen ongetwijfeld organisaties zijn die vanuit milieu-overwegingen actie voeren. Maar er bestaat uiteraard nog altijd een rivaliteit tussen Nederland en Vlaanderen. Sommigen zeggen dat dat niet waar is, dat die rivaliteit iets van het verleden is. Dat is een misvatting. De Groot-Nederlandse gedachte is een ‘catch 22’. Want als u mijn drie boekdelen over de Vlaamse maritieme geschiedenis leest, zal u opmerken dat het bijna voortdurend over Nederland gaat. Onze rivaliteit met Nederland is de rode draad. Natuurlijk delen Vlamingen en Nederlanders dezelfde taal. Maar het is een illusie om te denken dat men de havenconcurrentie kan doen verdwijnen. De Groot-Nederlandse Beweging was vooral een romantische illusie. Het lijkt trouwens weinig rationeel om daar opnieuw naar te streven, want in een dergelijk staatsverband zouden de Vlamingen opnieuw geminoriseerd zijn.”

U droomt ook van een Vlaams Maritiem Museum.

“We hebben over alles een museum: een frietmuseum, een wielermuseum, een chocolademuseum,… Maar over onze maritieme welvaart hebben we er geen. Ik voer al vele jaren campagne voor een maritiem museum. Ik heb er zelfs studies over geschreven en evenementen over georganiseerd. Die hebben toen veel weerklank gevonden. In het bestuursakkoord van Antwerpen is het idee van een maritiem museum al verschillende legislaturen opgenomen. Ook in het Oostendse bestuursakkoord staat het nu. Straks hebben we nog meer dan één maritiem museum (lacht).”

19

geweest om zeehandel aan te trekken via Duinkerke – dat toen een Vlaamse stad was, maar die we later zijn kwijtgespeeld aan de Fransen – en via het kanaal Oostende-Brugge-Gent en zo naar Antwerpen en verder. Maar die pogingen waren weinig succesvol, omdat de steden elkaar tegenwerkten. De Bruggelingen, bijvoorbeeld, wilden niet dat schepen konden doorvaren naar Gent en Antwerpen. Een nationaal beleid was er niet. De Oostenrijkers hebben geprobeerd om een nationaal binnenvaart- en waterwegenbeleid te lanceren. Maar ook zij zijn gebotst op het interne gekrakeel tussen de steden en de corporaties. Zij wilden allemaal hun eigen monopolietje in stand houden. De stedelijke mentaliteit was in Vlaanderen dominant: de steden werkten elkaar liever tegen dan dat ze iets deden voor het grotere geheel.”

“De eerste reactie van koning Willem I was om de Schelde te sluiten, omdat de Belgen niet meer tot het Verenigd Koninkrijk wilden behoren. De Belgische opstandelingen hebben dan hun toevlucht genomen tot de Europese grootmachten die in Londen waren samengekomen om te vergaderen over de onafhankelijkheid van België. Die onderhandelingen hebben uiteindelijk geresulteerd in het Scheidingsverdrag van 1839. De grootmachten hebben geeïst dat Willem I de Schelde opnieuw zou openen. Er zijn wel enkele belemmeringen geweest, maar voor het grootste deel is de Schelde tussen 1830 en 1839 gewoon open geweest. In 1839 is de vrije scheepvaart via de Schelde verankerd in het Scheidingsverdrag. Dat verdrag is vandaag nog steeds bijzonder belangrijk. Ik moet er als jurist nog vaak naar teruggrijpen en het helpen interpreteren. In 1863 hebben we de Scheldetol afgekocht: sindsdien is de Schelde in theorie dus volledig vrij. Een recente pro-

ANTON SCHELFAUT

Van Hooydonk bij het standbeeld van Lambermont in Antwerpen

Van Vlaanderen - Zee-, -

februari 2025, Gom-

Buitenland

Uiterst linkse aanslag op klimparcours van

Herbert Kickl

Bergbeklimmers en andere wandelaars waren kunnen omkomen: er wordt in Oostenrijk ontzet gereageerd op een aanslag van uiterst links. In oktober 2020 beklom FPÖ-voorzitter Herbert Kickl, in zijn vrije tijd een geestdriftige bergbeklimmer, samen met zijn bergkameraden Thomas Behm en Robert Gruber de Ausweichkogel (Stiermarken) via de route ‘Geheimer Schwob’.

Tijdens het weekend van 16 en 17 maart hebben onbekenden verschillende verzekerde punten van de steile wandbeklimming vernield en foto’s van hun actie via sociale media verspreid. Een linkse groepering nam de aansprakelijkheid voor deze politieke actie en onderbouwde haar sinistere actie met politieke motieven. De FPÖ heeft het over een ‘extreemlinkse aanval’ en voorziet een beloning voor wie met aanwijzingen komt. De linkse groepering stelde op sociale media: “Bergen hadden altijd al een politieke betekenis. Ook de Hochschwab, vooral dan tijdens de Tweede Wereldoorlog als toevluchtsoord voor partizanen. Daarom is het niet aanvaardbaar dat Kickl deze plaats misbruikt.”

VERENIGD KONINKRIJK

“Wie bergen misbruikt en bergbeklimmers in gevaar brengt, dát is onaanvaardbaar”

De linkse actiegroep besloot: “Omdat wij ons uitdrukkelijk tegen zijn rechtse ideologie verzetten, hebben we de route ‘Geheimer Schwob’ aan de Rauchtalplatten in Hochschwab verwijderd.” Het Alpine Portal bergsteigen.com waarschuwde alle bergsportbeoefenaars dat de zekeringspunten op de route werden vernield. “Men kan tegenover Kickl staan zoals men wil, maar een ‘misbruik door Kickl’ is ons in dit verband niet bekend.”

FPÖ-parlementslid Sebastian Schwaighofer omschreef de politieke actie als een “daad van irrationele boosaardigheid”. Want het gaat niet louter om een politieke actie, aldus Schwaighofer, maar men brengt het leven van bergbeklimmers in gevaar. De bergwereld “is een centraal deel van onze heimat. Ze verbindt mensen en vraagt om respect, respect voor de natuur en voor die inspanningen waardoor men alpine infrastructuur creëert”. Wie meent door vernielingen een politiek signaal te geven, “geeft eigenlijk blijk van de eigen zwakte”. De FPÖ looft een beloning uit voor wie met bruikbare aanwijzingen komt. Want, aldus de FPÖ, het gaat hier niet langer om protest, maar om een strafbaar feit.

PIET VAN NIEUWVLIET

Op 3 jaar tijd meer dan

100.000 migranten veroordeeld

Volgens cijfers die werden verzameld en publiek gemaakt door het Centre for Migration Control, werden tussen 2021 en 2023 meer dan 104.000 migranten in Engeland en Wales veroordeeld. Begrepen in de cijfers zijn zware misdrijven, seksueel geweld en drugshandel. De cijfers zijn van die aard dat ze mogelijk het debat over de openbare veiligheid en het migratiebeleid in het Verenigd Koninkrijk zullen activeren.

Meer dan 38.000 feiten hebben betrekking op zware misdrijven, met name dus agressie, verkrachtingen en overvallen. Ook in deze Engelse statistieken valt op dat 15 procent van de veroordelingen voor seksuele misdrijven op naam staan van buitenlandse daders, en dat bijkomend 8 procent wordt toegeschreven aan daders met ‘onbekende nationaliteit’; volgens experts een categorie met vooral, zo niet uitsluitend, buitenlanders. Buitenlanders maken momenteel ongeveer 9,3 procent van de Engelse en Welshe bevolking uit.

Bepaalde nationaliteiten steken er met kop en schouders bovenuit

Uit de verzamelde gegevens blijkt volgens het Engelse Centre for Migration Control dat Afghaanse migranten en vluchtelingen uit Eritrea 20 keer meer voorkomen in de cijfers van seksuele misdrijven dan Engelsen en Welshmen. Bij Afghanen ligt het aandeel veroordeelden voor seksuele misdrijven op 59 per 10.000, bij migranten uit Eritrea ligt het op 53,6. Gemiddeld genomen zijn

NEDERLAND

Geen lintjes voor medewerkers vluchtelingensector

Minister Marjolein Faber is in Nederland bevoegd voor Asiel en Migratie. Dat is best een delicate ministerpost, want het land kreunt letterlijk onder de instroom van asielzoekers. Dat is dan weer het gevolg van het opengrenzenbeleid van de vorige regering. Faber behoort tot de PVV, de partij van Wilders, die haar verkiezingsoverwinning te danken heeft aan het migratiethema.

Dat minister Faber een strenger migratiebeleid voorstaat, is geen geheim. Ze ligt dan ook regelmatig onder vuur van de oppositie en ook in de media krijgt ze het hard te verduren. Voorbije week kwam de minister nog eens in opspraak, omdat ze weigert haar handtekening te zetten onder de goedkeuring voor een vijftal koninklijke onderscheidingen.

Nederland kent zo’n 100 officiële koninklijke onderscheidingen of ridderorden. Ieder jaar ontvangen ongeveer 4.500 burgers een ‘lintje’. Het gaat om mensen die zich verdienstelijk gemaakt hebben voor de Nederlandse gemeenschap. Denk daarbij aan de vele vrijwilligers die zich langdurig inzetten voor organisaties. Ook mensen die bijzondere prestaties ten behoeve van de samenleving hebben geleverd in hun betaalde baan of een nevenfunctie die veel verder gaan dan wat van iemand kan worden verwacht, komen in aanmerking. Zo ontvingen op 19 februari vier personen een lintje voor hun heldhaftige tussenkomst tijdens het steekincident op de Erasmusbrug in Rotterdam.

Formaliteit

Het indienen van een aanvraag voor een koninklijke onderscheiding is niet al te moeilijk. Iedereen kan een aanvraag indienen voor iemand waarvan hij of zij denkt dat hij of zij in aanmerking komt, waarna er een onderzoekstraject volgt. Op het einde van het parcours wacht dan nog een handtekening van de bevoegde minister. Normaal gesproken is dat een formaliteit: als een minister van het advies wil afwijken, moet die met ‘gerichte argumenten’ komen. Dit jaar zijn er vijf mensen die werkzaam waren bij het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) en in de vluchtelingensector voorgedragen voor een koninklijke onderscheiding. Maar minister Faber weigert haar handtekening te zetten onder de voordracht. "Hun werk staat haaks op mijn beleid", verkondige Faber. "Ik sta voor een streng asielbeleid, want ik wil de instroom en het aantal verblijfsvergunningen drastisch verlagen.”

Kritiek bij coalitiepartners

Haar standpunt kan op weinig begrip rekenen in de Tweede Kamer, waar er ook kritiek komt van de coalitiepartners. BBB-leider Caroline van der

FRANKRIJK

alle vreemdelingen samen met 71 procent meer vatbaar voor veroordelingen wegens misdrijven dan de Engelsen en Welshmen.

Rob Bates, directeur van de afdeling onderzoek van het Centre for Migration Control, is duidelijk in zijn commentaar op de cijfers: “De gegevens geven een duidelijk beeld van de zware menselijke kostprijs van massamigratie, een migratie die duizenden levens verwoest en ons sociaal kapitaal als zand doet uiteenvallen.” In dit verband pleit het Centre for Migration Control voor de onmiddellijke uitzetting van veroordeelde vreemdelingen. Maar de Britse regering zet ook op dit vlak geen daadkrachtig beleid uit. In 2024 bezorgde het Verenigd Koninkrijk aan 557.041 migranten een visum van lange duur, ook aan die migranten die uit landen afkomstig waren met een criminaliteitsgraad die veel hoger ligt dan die in het Verenigd Koninkrijk. Van de verkiezingsbelofte van de Labourregering onder Keir Starmer om “de netwerken van mensenhandel te breken”, blijft niet veel over.

PIET VAN NIEUWVLIET

Plas schreef op X: "Ik hoop dat dit een 1 aprilgrap is, maar als dat zo is, is het wel een heel slechte grap." Ook NSC-voorman Pieter Omtzigt en VVD-leider Dilan Yesilgöz reageerden verbaasd. Uiteraard schoten ook de oppositiepartijen met scherp richting minister Faber. Die laatste kreeg wel steun van haar eigen voorzitter Geert Wilders: "Waarom zouden we mensen die meewerken aan het pamperen van asielzoekers belonen met een koninklijk lintje?" Voor de vijf mensen die het lintje zouden krijgen, is het niet per definitie over en uit. Ook zonder de handtekening van Faber kan de procedure doorgaan, bijvoorbeeld door een andere minister de voordracht te laten goedkeuren. Ook kan de ministerraad zich over de kwestie buigen. Minister Faber moet haar beslissing bovendien argumenteren. Strikt genomen kan Faber de goedgekeurde voordrachten dan ook niet zomaar tegenhouden. Haar standpunt beroert opnieuw de gemoederen binnen de Nederlandse regering. De uitreiking der Koninklijke Onderscheidingen heeft ook een naam: lintjesregen. Die dag valt dit jaar op 25 april. Wedden dat ook de vijf geviseerde mensen hun lintje krijgen…

KARL VAN CAMP

De 89 ‘Franse’ profielen op de Interpol-zoeklijst

Op de zogenaamde Red Notices van Interpol – een lijst van internationaal gezochte personen – staan er momenteel ruim 6.600 personen. 89 van die gezochte criminelen werden erop geplaatst door Frankrijk. Hoe zit het met de profielen van de gezochte criminelen? Wat eerst opvalt, is het feit dat het bijna allemaal mannen zijn. Slechts drie vrouwen staan op de Franse lijst ‘Most Wanted’ vermeld: een Franse vrouw van de Balkan, die kinderen ontvoerde, een Nigeriaanse ‘pooiermadame’ en een vrouw uit Bosnië die verdacht wordt van diefstal en de ontvoering van een kind.

De overgrote meerderheid van de lijst, 95 procent van de vermelde Fransen, blijken van vreemde origine. Autochtone Fransen in deze lijst: een Fransman beschuldigd van zwaar intrafamiliaal geweld, een andere die wordt vervolgd voor geweld en vernielingen, twee Frans-Israëlische oplichters en Fabien Clain, een inwoner van het Franse overzeese gebied Réunion, die zich tot de islam bekeerde en een kaderlid van Islamitische Staat is. En toch blijven zovele ogen gesloten?

Tussen de 80 anderen vinden we enkele personen terug die een Europese afkomst hebben: een Italiaanse moordenaar, enkele oplichters, een

Kosovaar die beticht wordt van zwaar lichamelijk geweld in de familiale sfeer, een Oekraïense drughandelaar, een Spaanse drughandelaar en een crimineel uit Kaapverdië. Voor de rest staat de lijst vol Arabisch klinkende namen of personen uit de regio Afghanistan/Pakistan (46 procent), mensen uit Sub-Sahara-Afrika en een aantal Zuid-Amerikanen. De motieven om op deze Most Wanted-lijst te verschijnen, zijn zeer divers, maar draaien bijna altijd rond georganiseerde misdaden, drugshandel, moorden, agressie en allerlei vormen van oplichting. Er staan ook islamitische terroristen op de Interpol-lijst. PIET VAN NIEUWVLIET

Herbert Kickl

Marjolein Faber

DIPLOMATIEKE

Taiwan anders gaan benaderen

Wat zal de VS doen wanneer China zijn agressie ten aanzien van Taiwan tot een peil van heuse oorlogsvoering optilt? Er zijn veiligheidsbeloftes, dat klopt, maar hoever zullen die in de praktijk reiken, zeker met een Donald Trump in het Witte Huis? Inmiddels gaan in academische middens stemmen op om de Amerikaans-Chinese relaties in een breder regionaal netwerk te kaderen en de steun aan Taiwan anders te gaan inkleden (de ‘derde weg’). Op die manier verkleint men het risico van een directe betrokkenheid in een open conflict.

Begin 2023 publiceerde het Center for Strategic and International Studies (CSIS) een sterk onder-bouwd document waarin een mogelijke invasie van Taiwan door de Chinese Volksrepubliek onder-zocht werd. De 24 scenario’s die in kaart werden gebracht, speelden zich af in 2026, een jaar waarin Donald Trump normaliter nog steeds in het Witte Huis zal resideren; maar laten we niet op de feiten vooruitlopen. Alle mogelijke parameters werden in de ‘wargame’ van het CSIS in rekening genomen, wat tot enkele interessante conclusies leidde. In de meeste hypotheses slaagde een alliantie van Taiwan, de VS en Japan erin de inval af te slaan, zij het met aanzienlijke verliezen (tientallen schepen, honderden vlieg-tuigen, vele duizenden manschappen,…). Blijven inzetten op afschrikking, luidde het advies van de denktank, wat dan weer tot een gewijzigde Chinese strategie kan leiden. Mogelijk kiest Peking eerder voor een blokkade/quarantaine van het voormalige Formosa, wat de VS voor een heel andere uitda-ging zou plaatsen. Nu goed, dat was een zienswijze uit 2023, want vandaag zijn we een zwanger-schap verwijderd van 2026 en hebben de VS de voorbije maanden enkele belangrijke tektonische platen geroerd.

Gevarendriehoek

Ondertussen neemt de intensiteit van de activiteiten van China rond Taiwan toe. Er is machtsvertoon, intimidatie, en dit met steeds meer schepen en vliegtuigen. Admiraal Samuel Paparo, hoofd van het Indo-Pacific Command, waarschuwde een tijdje geleden dat dit geen oefeningen zijn, maar repetities voor een invasie. Terloops liet hij ook verstaan dat de Amerikaanse munitievoorraden laag zijn

en heel wat van de gebruikte systemen sneller verouderen dan ze vervangen kunnen worden. China’s toegenomen samenwerking met Rusland en Noord-Korea noemde hij een “triangle of trouble”; laten we het simpelweg als ‘gevarendriehoek’ vertalen.

Er bestaat een wat vreemde relatie tussen de VS en China/Taiwan anderzijds. Sinds 1979 erkennen ze Peking als het enige China, maar toen ze op dat moment Taiwan diplomatiek lieten vallen, gaven ze wel veiligheidsbeloftes, ook al is er geen formeel defensieverdrag, zoals met Japan, Zuid-Korea of de Filipijnen. Nu is de hamvraag wat deze beloftes nog beteke-

nen met een America First-bewind dat de plak zwaait in Washington?

Dat de Amerikaans-Chinese rivaliteit cruciaal is voor Trump, is al lang geweten. En daaraan zijn andere conflicten ondergeschikt; ze weten er in Kiev alles van. Tussen rivaliseren en betrokken raken in een regelrechte oorlog, ligt echter een wereld van verschil. Denken we nog even aan voormeld CSIS-onderzoek. De enige zekerheid is dat, ongeacht het scenario, de verliezen groot zullen zijn. Ondanks de gespannen situatie raakt het defensiebudget van Taiwan lang niet aan 3 procent van het bbp. Nu is beloofd dat dit de nieuwe norm wordt, maar

OPINIE: HET CHINESE OEKRAÏNE-SPEL

hiermee zit Taipei nog lang niet aan de 10 procent die de Trump-administratie vraagt. Gelet op de gekende redenering, is het lang niet zeker hoe de VS zich zullen opstellen wanneer het ergens danig fout loopt rond Taiwan. Egelstelling als derde weg

We verwijzen nog een keer naar het CSIS-onderzoek dat stelt dat een blokkade realistischer is dan een regelrechte invasie, al was het maar omdat dit moeilijk ligt om tal van redenen (afstand tussen de 130 en 180 km, invasiemogelijkheden van de kustlijn, Taiwanese verdediging,…). En dat biedt mis-schien mogelijkheden voor een alternatieve benadering? Zopas verscheen in Foreign Affairs ‘The Tai-wan Fixation’ van academici Jennifer Kavanagh en Stephen Wertheim. Taiwan moet uit het oog van de storm gehaald worden, stellen ze. Eerder dan betrokken te raken in een conflict met China dat dreigt te escaleren, kunnen de VS maar beter het getormenteerde eiland steunen ter voorbereiding op een asymmetrisch conflict, met minder investeringen in dure tanks en vliegtuigen, maar wél in drones, mijnen en dergelijke. Ze noemen dit de ‘egelstelling’. Net zoals een logistieke ondersteuning ook het scenario van een omsingeling moet ontraden. Tegelijk moeten de Amerikanen meer investe-ren in hun bondgenootschappen in de regio om strategisch tegengewicht te kunnen bieden aan Chi-na. Het maakt de positie van Peking in de Aziatische regio complexer en minder machtig. Bovendien vermijdt men dat de Amerikaans-Chinese verhoudingen te veel rond dat ene Taiwan gekristalliseerd worden. Het kan een nuttige inspiratiebron voor Trump en vooral zijn entourage zijn.

MOGELIJK KIEST PEKING EERDER VOOR EEN BLOKKADE VAN HET VOORMALIGE FORMOSA

GDD

Wat hebben de Chinezen in petto voor hun Russische ‘vrienden’?

Waarom kopen de Russen minderwaardige Noord-Koreaanse raketten en artilleriegranaten die heel dikwijls niet werken en die soms zelfs te vroeg exploderen, waarbij het kanon of de raketwerper wordt vernietigd en soms ook de bemanning wordt gedood? Ondanks dat konden ze op cruciale momenten een artillerie-overwicht opbouwen van drie tegen één. Maar toch… Waarom kopen ze niet de veel betere granaten en raketten van hun Chinese bondgenoten?

Die gebruiken wapens van dezelfde kalibers als de Russen. De Chinezen hebben veel chips van eigen makelij aan Rusland verkocht en ze hebben ook als doorgeefluik gediend voor de illegale leveringen van westerse chips. Maar veel van die chips waren verouderd, defect of absoluut niet van dezelfde kwaliteit als de chips die de Chinese troepen zelf gebruiken.

POETIN IS VANAF DAG ÉÉN VAN ZIJN BEWIND IN DE ARMEN VAN CHINA GESPRÓNGEN

Hoe we dat allemaal weten? Omdat veel van die chips door de Oekraïners werden gerecupereerd uit de wrakken van neergestorte of neergehaalde helikopters, vliegtuigen en drones, en uit brokstukken van raketten die niet waren geëxplodeerd. Waarom gaan de Chinezen niet voluit met de levering van wapens, munitie en chips aan hun Russische ‘vrienden’?

Waarom is hun steun zo halfslachtig? Eén van de meest logische hypothesen daarbij is dat China juist genoeg militaire hulp naar Rusland stuurt om de oorlog in Oekraïne te laten voortduren, maar niet genoeg voor een beslissende Russische overwinning. Willen ze dat Rusland doodbloedt en zichzelf nog verder verzwakt? Het lijkt erop. En als dat inderdaad de bedoeling is, dan is het motief daarvoor ook heel duidelijk: een verzwakt Rusland zou zich niet kunnen verzetten tegen een Chinese invasie in Siberië, of toch minstens in het gebied ten oosten van de Amoer, waarin ook Vladivostok ligt. De stad is door Russen gebouwd, maar op grondgebied dat tevoren Chinees was. Niet Europees natuurlijk. In het artikel hierboven kunt u lezen over de Chinese plannen voor de annexatie van Taiwan. Iedereen weet dat China vroeg of laat zal proberen om Taiwan te veroveren. Maar is het hun primaire doel op korte termijn, zoals zij voortdurend luidkeels rondbazuinen? Sommige analisten denken dat het slechts een secundair doel is en dat de verovering van het gebied ten oosten van de Amoer de eerste fase van hun geopolitieke plan is. Er zijn vele aanwijzingen

daarvoor. Ten eerste: het feit dat zij hun invasieplannen voor Taiwan openlijk aankondigen. Dat past niet bij de Chinese traditie van misleiding, schijnmanoeuvres en verrassingsaanvallen. Het zou ook vrijwel zeker leiden tot een oorlog met de Verenigde Staten, Australië en andere landen in de regio. De Amerikanen zien China als een grotere bedreiging dan Rusland en vanuit hun geopolitieke positie is dat zeker waar. De kans dat zij voor Taiwan zullen vechten, is heel groot. Maar in de huidige context zal niemand de Russen te hulp komen als Vladivostok en het omliggende gebied door China worden geannexeerd. Economisch gezien is China daar al stevig verankerd en er wonen veel Chinezen. Dat gebied zou ook een springplank kunnen zijn voor een verovering van noordelijk gelegen stukken van Siberië, die nooit Chinees zijn geweest, maar die wel enorme bodemschatten bevatten. In tegenstelling tot een invasie van Taiwan zou zo’n operatie grotendeels over land kunnen gebeuren, zonder dat er landingen vanuit de zee nodig zijn, iets waarmee de Chinese marine geen enkele ervaring heeft. Het zou zelfs voor een sterk Rusland zeer moeilijk zijn die gebieden ten oosten van de Amoer te verdedigen: de Chinezen zitten vlak bij hun thuisbases, terwijl de Russen alleen troepen en voorraden zouden kunnen aanvoeren via de Trans-Siberische Spoorlijn en de iets noordelijker gelegen Baikal-Amoer Hoofdlijn, die allebei gemakkelijk door China kunnen worden afgesneden.

IS DE INVASIE VAN TAIWAN HUN PRIMAIRE DOEL OP KORTE TERMIJN, ZOALS DE CHINEZEN VOORTDUREND LUIDKEELS RONDBAZUINEN?

Tot slot: geloof de Poetinisten niet die beweren dat Rusland nu ‘in de armen van China wordt gedreven’. Poetin is vanaf dag één van zijn bewind in de armen van China gespróngen. Tot ongeveer 2014 produceerde Rusland meer wapens voor de export naar China dan voor zijn eigen strijdkrachten. Waarom? Omdat Poetin mentaal is blijven steken in de jaren 1950 en 1960. Toen was China de zwakke bondgenoot van een sterke Sovjet-Unie. Dus het móét en zal ook nu zo zijn, ook al zijn de verhoudingen nu volledig omgekeerd. Maar dat kan of wil hij niet zien. Hij zit vast in het verleden. PAUL BÄUMER

JOHAN SANCTORUM:

“DE ONTLEZING GAAT ONS NOG ZWAAR PARTEN SPELEN”

Columnist Johan Sanctorum geeft een vuistdik boek uit met zijn columns van de afgelopen tien jaar. Het gaat om teksten die tussen 2014 en 2024 op zijn blog en op Doorbraak verschenen. Tien jaar wekelijks twee tot drie stukken schrijven vergt enig metier en een zekere routine. Een interview.

In ‘Acta Sanctorum’ bundelt de schrijver in een vijfhonderdtal pagina’s zijn columns van de afgelopen jaren. “De originele, ‘ongekuiste’ versie, wel te verstaan”, schrijft hij zelf op zijn gelijknamige blog. Sanctorum staat bekend om zijn scherpe stijl, over om het even welk onderwerp.

Op bepaald moment vond ik wel dat jij wat milder was geworden.

“Dat vind ik een zware belediging. Als ze zeggen, je bent met de leeftijd milder geworden, dan denk ik: nee. Nee, nee, nee.”

Maar die gedachte is door je kijk op de oorlog in Gaza wel enigszins tenietgedaan.

“Ja, dat is nog zoiets. Ik zit in een rechts milieu ingekapseld als schrijver. Zonder dat te willen. Het is wat het is. Ik vecht ook tegen die rechtse mainstream. Want dat is ook een mainstream. Net zoals de linkse mainstream.”

Elk zijn bubbel?

“Die rechtse mainstream probeer ik soms te deconstrueren. En dat roept wrevel op. Dat is normaal. Mensen worden verontrust, want ineens ben ik voor de Palestijnen. Dat levert soms heel extreme reacties op. Dus eigenlijk irriteer ik mijn publiek op een bepaalde manier. De linkse goegemeente tegen de schenen schoppen, is voor mij te gemakkelijk.”

Je doet het met zichtbaar genoegen?

“Ik schep er zeker genoegen in. Dat is waar. Tegelijkertijd vind ik dat wel pedagogisch verantwoord. Mensen moeten verontrust worden in hun eigen systeem. Je kunt je systeem toch niet zo inkaderen en zeggen: ‘Voilà, dat is het.’”

“Het heeft iets provocatiefs. Omdat ik me soms enorm amuseer met vandaag A te zeggen en morgen B. Het is een soort tegenstelde. Ik zou eigenlijk een bepaalde stelling de ene dag helemaal kunnen verdedigen en de andere dag onderuit halen. Waarom doe ik dat niet? Omdat ik dan bij mijn lezers totaal ongeloofwaardig zou overkomen. Dus moet ik daarmee opletten. Mijn lezers verwachten toch een zekere continuïteit.”

Aan de andere kant is het wel een heel belangrijk inzicht wanneer je de gemeente Pro en de gemeente Contra goed kent. Zo kan je het probleem begrijpen en daar dan een aantal analytische dingen over zeggen.

“Dat is nu het voordeel van een columnist. Een columnist kan zich dat permitteren, maar een schrijver niet. Een columnist is een eendagsvlieg.”

Dus je mag in principe inconsequent zijn als columnist?

“Ik permitteer mij dat. Ik eigen mij dat recht toe. Ik vind dat heel belangrijk. Ik kom uit een Vlaams-nationalistische familie. Ik ben echt een stamboek-Vlaams-nationalist. Mijn grootvader heeft aan het IJzerfront gevochten en zat in de Frontbeweging waaruit dan het VNV is ontstaan, de radicalisering van de Vlaamse Beweging. Mijn vader is meegezogen in de radicalisering en is naar het Oostfront geweest. Dus een collaborateur. Ik ben de derde generatie. Wat moet de derde generatie nu eigenlijk doen? Wat is de toekomst?”

Meestal verbrassen die de erfenis...

“Als ik mijn familiegeschiedenis bekijk, dan moet ik vaststellen dat Vlaams-nationalisme een dood spoor is. Je kunt daarmee niet verder. Dus dat is ook een van mijn dada’s. Vandaar dat die Vlaamse Beweging helemaal verzand is in de N-VA.”

Het etatisme?

“Het belgicisme, het neo-belgicisme uiteindelijk. En een nieuwe tsjevenformatie. Wat eigenlijk veel flaminganten ergert. De transitie van het Vlaams-nationalisme naar iets echt 21ste-eeuws boeit me enorm. Daarom noem ik mij veel liever een Vlaamse republikein dan een Vlaams-nationalist. Want voor mij gaat het ergens ook over een nieuwe samenleving uitdenken. Wat voor een samenleving willen wij nu eigenlijk? En waarom zijn we tegen die islam? Omdat we vinden dat die islam incompatibel is met wat wij zien als waardevol voor onze samenleving.”

WE ZITTEN IN EEN ENORME

MAATSCHAPPELIJKE

LETHARGIE DIE DE VLAMING AANVREET. DAT IS DIE BERUCHTE VERZURING

“Er zijn dus conflicten. Maar juist dat moet uitmonden in - ik ga het met een cliché zeggen - een positief verhaal. Er moet ergens een perspectief zijn voor iets nieuws dat ik dan als een Vlaamse Republiek zie. Zoiets is totaal uit de mode. Niemand is nog geïnteresseerd in de Vlaamse Republiek. Ik blijf voor dat Vlaams verhaal gaan omdat het gaat over identiteit. Het gaat over cultuur. Het gaat over gezamenlijkheid. Het klinkt heel archaïsch, maar ik denk dat wij als volk of als gemeenschap dat ook moeten proberen af te bakenen. Erover moeten debatteren. De Vlaamse Beweging of wat ervan overschiet is een rechts verhaal en de linksen zijn daartegen. Maar je kan toch geen Vlaamse natie oprichten met alleen rechtse ideeën?”

“Neem iemand zoals Bart Maddens, een professor die wel wat kritiek heeft op de N-VA enzovoort. Dat heeft geen enkele impact. Je mag dat in De Standaard schrijven. En als je het in De Standaard mag schrijven, dan is het onschadelijk. Anders kom je er gewoon niet in. Dus daar zitten wij met een enorme lacune en zitten wij op een dood spoor.”

Heeft dat niet te maken met het feit dat op het moment dat een partij meeregeert ze veel opportunisten aantrekt? Die uiteindelijk alleen afkomen op de postjes.

“Dat is een contradictie. Dat is een enorme paradox. Normaal gezien zou een politieke partij een soort zweeppartij moeten zijn en moeten kunnen mobiliseren. Maar de partijen bij ons doen het omgekeerde: die demobiliseren. Op die manier houdt men minder leden. Die hebben alleen hun eigen overleving op het oog. Dat zijn politieke bureaucratieën tot en met, in dienst van zichzelf. Alle partijen zijn rijk. Dat zijn allemaal vastgoedmaatschappijen.”

ALS JE HET IN DE STANDAARD MAG SCHRIJVEN, DAN IS HET ONSCHADELIJK. ANDERS KOM JE ER GEWOON NIET IN

“Van die partijen moeten we niks verwachten. Dat debat moet buiten de partijen om gaan en zelfs buiten de politiek. Maar wie gaat dat voeren? Dat is het grote probleem. De media doen het ook niet. We zitten in een enorme lethargie. Een maatschappelijke lethargie die de Vlaming aanvreet. Dat is die beruchte verzuring.”

Kan humor mee een antwoord vormen tegen die verzuring?

“Humor is belangrijk, maar humor in Vlaanderen is een zeer moeilijk gegeven. Dat is een van mijn andere dada’s. We hadden het net over het systeem. Dat is de kakistocratie. Het politieke systeem is zo rot als iets. Het trekt om te beginnen de foute mensen aan. Mensen die macht willen.”

“Humor is voor mij het absolute antidotum tegen al dat gif dat ons omringt. Door het feit dat er humor is én satire én ironie, kan je heel dat systeem dat ons omringt terzijde schuiven, maar op een sluwe manier. Humor is een zeer sluwe vorm van retoriek. Ik bedoel dan niet de brave humor. Ik bedoel de stoute humor. Maar de stoute humor in Vlaanderen is bijna weg.”

“En dan zitten we met het hele probleem van de neergang van het onderwijs. Het nieuwe analfabetisme. Het feit dat er nauwelijks nog gelezen wordt. Die islamcultuur is ook

gericht op een zeer letterlijke lectuur. Daar moet je niet symbolisch lezen. Je kunt het er zelfs nog niet kritisch over hebben. Als je dat symbolisch leest, is dat een soort godslastering.”

“Ontlezing is een zwaar probleem. De ontlezing gaat ons nog zwaar parten spelen. Dat is een stuk van het cultureel deficit. Dat is een heel raar fenomeen. Denk dan aan die onderwijstanker die wij niet gekeerd krijgen. Alle OESO-statistieken wijzen erop dat er iets mis is. Het gaat de dieperik in en het wordt altijd maar erger. En waaraan ligt dat? Mijn antwoord is dat het ligt aan een gebrek aan cultureel zelfbewustzijn. Wij hebben geen cultureel zelfbewustzijn. Wij hebben geen enkele fierheid over onze cultuur. Wat de Fransen dan weer wel hebben.”

IK NOEM MIJ VEEL LIEVER EEN VLAAMSE REPUBLIKEIN DAN EEN VLAAMSNATIONALIST

“Je kan nochtans een echte open kosmopolitische geest hebben en toch vanuit die Vlaamse verankering denken. Ik zie daar geen enkele tegenstelling in, maar zomaar hameren op dat Nederlands, dat Nederlands leren op zich, dat is een dode mus.”

Je columns zijn satirisch bedoeld. Dat wil zeggen dat je speelt met beelden, met ideeën en dat het ultieme doel is dat mensen lachen en nadenken. Maar mensen reageren vaak erg serieus en maken vaak een drama van hyperbolen en van dingen die zodanig grotesk zijn dat iedereen zich kan inbeelden dat het als provocatie bedoeld is. Of juist bedoeld is om er de draak mee te steken. Is het een probleem dat zelfs hoogopgeleiden er niet in slagen het concept satire te bevatten?

“Ja, en dat heeft te maken met die echokamers waar er geen enkele plaats meer is voor relativering. Zo’n tekst van mij, dat is eigenlijk een ui die je moet pellen. En een ui veroorzaakt nu eenmaal tranen of irritatie. Dat hoort er allemaal bij.”

HET BEGIN VAN DE LIBANESE BURGEROORLOG

Het Midden-Oosten is en blijft, zoals de feiten van de afgelopen maanden jammer genoeg hebben aangetoond, een van de meest turbulente regio’s op onze planeet. Een van de vele brandhaarden is Libanon. Op 13 april zal het precies een halve eeuw geleden zijn dat het land werd verscheurd door een bloedige burgeroorlog, waarvan de gevolgen tot op vandaag op de Libanese samenleving wegen.

a de Eerste Wereldoorlog werd Libanon, dat tot dan deel had uitgemaakt van het Ottomaanse Rijk, een Frans mandaatgebied. Het Franse mandaat werd in 1943 opgeheven, waardoor Libanon een onafhankelijke staat werd. Om etnische en religieuze spanningen binnen deze meervolkerenstaat te vermijden en om het status quo tussen de twee grootste bevolkingsgroepen, de maronitische christenen en de soennitische moslims, te behouden, werd afgesproken dat de president altijd een christen zou zijn, de premier een soenniet en de voorzitter van het parlement een sjiiet. De machthebbers gingen ermee akkoord dat Libanon zich cultureel zowel op Europa als op de Arabische landen zou oriënteren en dat de staat, tijdens een eventueel Arabisch conflict, strikt neutraal zou blijven. In theorie was dit compromis mooi, maar in de praktijk bleek het al snel gecontesteerd te worden en was er vooral sprake van een groeiend ongenoegen bij de sjiieten. Die bekleedden, ondanks hun groeiend bevolkingsaandeel, nog steeds een tweederangspositie in de regering. In 1958 probeerden een aantal moslimfracties een staatsgreep te plegen die echter snel de kop werd ingedrukt en tot nog meer frustraties leidde. De zaak begon nog meer te escaleren nadat de Palestijnse Bevrijdingsbeweging (PLO) in september 1970 geprobeerd had de Jordaanse monarchie omver te werpen. In de daarop volgende strijd werd de PLO samen met tienduizenden Palestijnen uit Jordanië verdreven en zochten ze hun toevlucht in vluchtelingenkampen in Libanon vanwaaruit de PLO aanvallen op Israël organiseerde. Deze massale Palestijnse aanwezigheid en de schrik voor Israëlische vergeldingsacties leidde tot een verdere destabilisatie van het land en was een doorn in het oog van de machtige christelijke clans in Libanon, die bondgenoten van Israël waren. De oorzaken van de Libanese burgeroorlog waren veelzijdig en diepgeworteld, maar kunnen worden gegeneraliseerd als een groeiende crisis van onveiligheid. Nadat hij een sleutelrol had gespeeld als bevelhebber van het leger bij het oplossen van de crisis van de islamitische opstand in 1958, deed de nieuw gekozen president Fuad Chehab een poging om de onevenredige ontwikkeling van het land aan te pakken en het veiligheidsapparaat van de staat te centraliseren. Eind jaren 1960 bleek het ontwikkelingsprogramma dat hij had geïnitieerd echter politiek onbevredigend en was het zelfs een destabiliserende kracht geworden. Het versterkte veiligheidsapparaat kreeg ondertussen een reputatie van onderdrukking en corruptie. De situatie werd steeds precairder toen de regering onderhandelde over de aanwezigheid en de acties van PLO-guerrillastrijders in de Palestijnse vluchtelingenkampen van Libanon, die Israëlische invallen in Libanon hadden aangetrokken, met name op de luchthaven van Beiroet in 1968. Omdat de staat steeds minder in staat bleek een monopolie op geweld te handhaven, begonnen allerlei zwaarbewapende milities zich te organiseren. Deze milities vormden zich grotendeels langs etnisch-religieuze lijnen: het Libanese Front (LF), geleid door de Falangisten, vertegenwoordigde maronitische christelijke clans waarvan de leiders de traditionele eliteklasse van het sociaal-politieke weefsel van het land hadden gedomineerd; de Libanese Nationale Beweging (LNM), een coalitie van seculiere linkse en soennitische moslims die sympathie hadden voor

het Arabische nationalisme; de Amal-beweging, bestaande uit sjiitische populisten en - niet te vergeten - de Palestijnse Bevrijdingsbeweging (PLO). In de loop van de oorlog raakten bovendien ook Israël, Syrië en splinterfacties van het reguliere Libanese leger bij dit conflict betrokken.

De burgeroorlog begon op 13 april 1975, toen de Falangisten een bus aanvielen die Palestijnen naar een vluchtelingenkamp in Tel al-Zaatar aan de rand van Beiroet bracht. Deze aanval escaleerde razendsnel van een gewelddadig incident - het zoveelste in een lange rij - tot een open oorlog tussen de Falangisten en de LNM, waarvan coalitie van de Libanese linkerzijde en moslims de zaak van de PLO steunde. In de maanden die volgden, werd het stadscentrum van Beiroet grotendeels verwoest en gescheiden door de zogenaamde ‘groene lijn’ tussen het islamitische West-Beiroet en het christelijke Oost-Beiroet, die bleef bestaan tot het einde van de burgeroorlog in 1990, waarbij beide partijen onder controle stonden van hun eigen milities, omdat er geen sprake meer was van een centraal staatsgezag. Het conflict breidde zich vanuit Beiroet uit over vrijwel het hele land zonder dat een van de strijdende partijen een duidelijk overwicht wist te behalen. Het was een bijzonder smerige oorlog met moordaanslagen op politieke kopstukken, bloedbaden in de vluchtelingenkampen en het gijzelen van westerlingen. Toen Syrië en Israël zich vervolgens in de strijd kwamen moeien, was het hek helemaal van de dam. Toch was de burgeroorlog niet geheel sektarisch van aard. In de loop van dit conflict ontstonden talrijke allianties en - soms bizarre - tegenallianties, waarbij ook vaak mensen die dezelfde religie deelden of juist van ideologie verschilden de wapens tegen elkaar opnamen.

TOCH WAS DE BURGEROORLOG NIET

GEHEEL SEKTARISCH VAN AARD

Er kwam een formeel einde aan dit erg ingewikkelde conflict - dat naar schatting 250.000 mensenlevens had geëist en een enorme ravage in het land had aangericht - op 13 oktober 1990. Dat was het gevolg van de afspraken die waren vastgelegd in het vredesakkoord van Taïf dat op 22 oktober 1989 was afgesloten. Dit akkoord, dat werd gesteund door Saoedi-Arabië en Syrië, bepaalde onder meer dat de zitjes binnen het Libanese kabinet voortaan gelijk verdeeld dienden te worden tussen moslims en christenen, wat concreet betekende dat de christenen hun meerderheid opgaven. Alle milities dienden hun wapens in te leveren en alle westerse gijzelaars moesten worden vrijgelaten. Het leidde evenwel niet tot de nationale verzoening die door het vredesakkoord werd nagestreefd.

Tot de rechtstreekse gevolgen van de Libanese burgeroorlog behoorden de Syrische bezetting van Libanon tot 2005, de Israëlische bezetting van Zuid-Libanon tot 2000, de oprichting van Hezbollah, een sjiitische militie die werd opgericht om de confrontatie met Israël aan te gaan en later werd omgevormd tot een politieke partij, de verdrijving van de PLO uit Libanon en de moeizame wederopbouw van Libanon door een handvol zakenlieden in het begin van deze eeuw.

De schemerzone tussen Oudheid en Middeleeuwen

Meesterverteller Bart Van Loo laat zijn fascinatie voor de vaderlandse geschiedenis starten bij zijn vroege jeugd. Via de albumplaatjes van Artis Historia maakte hij kennis met de dode Karel de Stoute, achtergelaten op het sneeuwachtig slagveld van Nancy. Eenzelfde herinnering koester ik aan een andere prent van tekenaar H.J. Huens. Een groep norse Franken met lange snorren, verzameld rond oorlogsbuit. Een gebroken vaas bederft de sfeer, de vaas van Soissons. Wat is het verhaal achter dat sierstuk en waarom is het incident zo symbolisch dat het niet mag ontbreken in onze annalen?

500 Anno Domini

Auteur Jeroen W.P. Wijnendaele is historicus aan de Universiteit van Bonn en de UGent, met als specialisatie het Laat-Romeinse Rijk. De regeerperiode van Clovis valt ‘ongeveer’ in dat tijdvak. De Frankische leider vormt immers het scharnier tussen twee grote tijdsblokken: de antieke oudheid en de middeleeuwen. Maar zowel geografisch als chronologisch waarschuwt het boek om te zoeken naar té uitgesproken verschillen. De overgang is genuanceerder en minder duidelijk dan geschiedenisboeken vaak doen uitschijnen.

We keren terug naar de regio die de Romeinen kennen als Gallië (grofweg het huidige Frankrijk met uitlopers naar de buurlanden), rond het jaar 500. Groeiende conflicten aan Rijn, Donau en in het Midden-Oosten nopen tot een sterk leger. De reputatie van de Germaanse volkeren maakt dat ze druk bevraagd zijn als hulptroepen. Terug thuis nemen ze de hiërarchische orde over van Rome, maar heel wat Gallo-Romeinen bijvoorbeeld nemen ook de vestimentaire gewoonten van de Germanen over. Culturele kruisbestuiving dus.

Germaanse invallen en bondgenoten

Wijnendaele benadrukt vaak en sterk dat de Germaanse invallen tot diep in de 4de eeuw nooit Rome hebben verontrust. De wraak is trouwens verschrikkelijk, met veel slaven tot gevolg. Het zijn meer de interne twisten die Rome verzwakken: generaals-krijgsheren die hun legioenen misbruiken voor persoonlijke glorie, eerder dan de orde binnen het imperium na te streven.

Meer zelfs, de schrijver toont aan dat de Franken Rome zelfs helpen verdedigen tegen de druk van andere volkeren zoals de Vandalen. Wanneer die Carthago, de graanschuur van het Rijk, veroveren, is de Romeinse welvaartsader getroffen. Het boek weigert formele ijkpunten zoals het jaar 476 als val van het West-Romeinse Rijk te veel waarde toe te kennen. Veeleer zoekt hij naar waardemeters als politieke macht, met name hoe het overgelaten vacuüm wordt ingevuld.

Daar zien we overgangsfiguren als Aëtius en Aegidius, die de Romeinse restanten met een bont gezelschap bondgenoten mobiliseren om te redden wat nog lukt. Hunnen, Saksen,... De rij van plunderaars, nomaden en zwervende legerbenden is lang. De grenzen van het Romeinse Rijk vervagen en het West-Europese politieke speelveld komt terug open te liggen. Belangrijk is dat de academicus onderstreept hoe vooral de structuren naar rechtspraak, bureaucratie, defensie en belastinginning op losse schroeven komen te staan.

De opgang van Clovis

In Gallië zien we clusters van Germaanse volkeren rond sterke figuren die Gallië gaan verdelen: Bourgondiërs, Goten en natuurlijk Franken. Clovis is daarbij de meest vaardige om als winnaar uit de strijd te komen. Zo weet hij enkele veldslagen in zijn voordeel te beslechten. Maar ook durft hij op juiste momenten zijn gezag stevig laten gelden, zoals na het ‘incident van Soissons’, en beschikt hij over de nodige diplomatie om krijgsheren aan zich te binden en bondgenoten te vinden. Maar zijn keuze om de invloedrijke Kerk aan zich te binden door zich te laten dopen, is misschien nog het meest doorslaggevend. Clovis kreeg met de bisschop Gregorius van Tours een gratis biograaf, of beter gezegd hagiograaf, die zijn reputatie voor het nageslacht oppoetst.

JAN HUIJBRECHTS

Interessant is dat de Franken op een aantal vlakken een buitenbeentje vormen met de andere invloedssferen. Het Salisch recht is minder beïnvloed door de Romeinse jurisdictie. En nog belangrijker: taalkundig blijven de noordelijke contreien van Gallië minder onder invloed van het Latijn. Verscheidene interessante inzichten dus die de lezer helpen kennis te vergaren of te verfijnen over een tijdperk dat vaak onderbelicht blijft.

PIETER VANDERMOERE

Jeroen W.P. Wijnendaele, ‘De wereld van Clovisde val van Rome en de geboorte van het Westen’. 2024, Ertsberg. 320 p., 27,50 euro ISBN 9789464984064

in Beiroet

De USS New Jersey vuurt een salvo af met haar kanonnen voor de kust van Beiroet, Libanon

De erfenis van Franco

Karim Van Overmeire trekt drie maanden door Spanje en Portugal in de voetsporen van de Vlaamse en Hollandse soldaten van Napoleon. Dat avontuur moet een nieuw boek opleveren. Ondertussen deelt hij zijn ervaringen en indrukken. Vandaag: de worsteling van Spanje met de symbolen van het Franco-regime.

“España en libertad’ (‘Spanje in vrijheid’) is de naam van een grootschalige campagne die dit jaar de vijftigste verjaardag van het overlijden van Franco en de overgang naar de democratie wil herdenken. Dat gebeurt met educatieve activiteiten, tentoonstellingen en evenementen. Even terug in de tijd: generaal Francisco Franco probeerde in 1936 met een militaire staatsgreep een einde te maken aan de politieke en economische chaos waarin Spanje was weggezonken. De republikeinse regering en de linkse partijen boden echter weerstand. De poging tot staatsgreep leidde tot een burgeroorlog die drie jaar zou duren en een half miljoen slachtoffers zou eisen. Franco’s nationalisten - eigenlijk is ‘nationalen’ een betere vertaling van het Spaanse ‘nacionales’ - wonnen de oorlog met de steun van fascistisch Italië en nazi-Duitsland. Even doorslag gevend als deze buitenlandse steun was het feit dat Franco het conglomeraat aan rechtse groepen die hem steunden - van falangisten over royalisten tot ultraconservatieve carlisten - tot één geheel wist te bundelen, terwijl aan de republikeinse zijde de verschillende linkse groeperingen niet alleen te gen Franco, maar ook tegen elkaar vochten.

OOK NA VIJFTIG JAAR IS SPANJE

NOG NIET KLAAR MET DIT STUK

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hoopten Duitsland en Italië dat Spanje zich bij hen zou aansluiten, maar Franco hield afstand. Een persoonlijk onderhoud tussen Franco en Hitler leverde niets op. Hitler verklaarde later dat hij liever zonder verdoving een paar tanden wilde laten trekken dan nog eens Franco te ontmoe ten. Franco stond aanvankelijk wel toe dat er Spanjaarden als vrijwilligers gingen vechten aan het oostfront. Van zodra de krijgskansen keerden, werden deze mannen teruggeroepen en hield Franco vast aan een strikte neutraliteit. Het franquistisch regime was zeer con servatief en katholiek, maar de banden met het fas cisme en het nazisme werden tijdig door geknipt. Dat zorgde ervoor dat Franco ook na de Tweede Wereld oorlog verder aan de macht kon blijven. Zijn anticommunisme viel temidden van de Koude Oorlog bij veel Ameri kanen in de smaak. Toen Franco in 1975 overleed, stond een half miljoen Spanjaar den in de rij om hun

‘caudillo’ de laatste eer te bewijzen. De aanhang van Franco is na zijn dood echter zeer snel afgenomen. Er is geen enkele ernstige politieke beweging meer die zich nog op zijn erfenis beroept. Maar wat te doen met de vele standbeelden en straatnamen die aan Franco of aan topfiguren van zijn regime herinneren? De meeste straten en pleinen kregen ondertussen nieuwe namen en bijna alle standbeelden zijn verwijderd. Alleen in de kleinere steden en dorpen van het Spaanse binnenland kan je nog wel eens verwijzingen tegenkomen.

ER IS GEEN ENKELE ERNSTIGE

POLITIEKE BEWEGING MEER

LEZERSBRIEVEN

Brussel onder curatele

Pallieterke,

DIE ZICH NOG OP FRANCO’S

De ‘Ley de Memoria Histórica’ (Wet op het Historisch Geheugen) van 2007 erkent de rechten van de slachtoffers van de burgeroorlog en de dictatuur. De identificatie van slachtoffers uit massagraven gaat verder. Franquistische symbolen moeten uit openbare ruimtes worden verwijderd. Na een lange juridische strijd, werd in 2019 het lichaam van Franco weggehaald uit de ‘Valle de los caídos’ (Vallei van de Gevallenen, een monumentale ondergrondse basiliek) en werd Franco herbegraven naast het lichaam van zijn vrouw op een gemeente-

De Partido Popular en Vox vrezen echter dat de linkerzijde nu bezig is met het herschrijven van de Spaanse geschiedenis, waarbij enkel de wandaden van de franquisten nog worden belicht en de misdaden van de communisten en anarchisten worden weggemoffeld. De PP en Vox kwamen dan ook niet opdagen op sommige herdenkingsactiviteiten, wat dan weer leidde tot allerlei beschuldigingen door de linkerzijde. Het zou bovendien wel eens kunnen dat al deze maatregelen een omgekeerd effect hebben. Met name onder sommige Spaanse jongeren is er een zekere fascinatie voor het franquistische verleden. Ook na vijftig jaar is Spanje nog niet klaar met dit stuk ge-

REISGIDS DOOR DE INTERNETJUNGLE

SerpentZA

Het YouTube-kanaal SerpentZA van Winston Sterzel past niet in de klassieke schema’s. Hij is een blanke, Engelstalige Zuid-Afrikaan, maar hij heeft ook veertien jaar in China gewoond; in het begin als leraar Engels, later als zakenman.

Toen hij daar werd beschuldigd van spionage, verliet hij het land en vestigde zich in de VS. Nu hij vrijuit kon spreken, maakte hij een reeks vlijmscherpe, kritische videodocumentaires over China. Hij wees bijvoorbeeld als enige op de epidemie van mesaanvallen op kinderen, waarbij een Chinees in een kleuterschool of op een speelplein met een mes inhakt op kleuters. Ongeveer zoals islamitische terroristen dat overal te wereld doen, maar dan met heel andere motieven.

Maar daarnaast schetst Sterzel aan de hand van de lotgevallen van zijn naaste familieleden een apocalyptisch beeld van het nieuwe Zuid-Afrika, waar vrijwel iedereen ooit het slachtoffer wordt van een of meerdere homejackings, ontvoeringen, berovingen, verkrachtingen of moorden en moordpogingen. Hoewel hij dus zelf geen Boer is, toont hij wel met afgrijselijke voorbeelden aan dat er in Zuid-Afrika een echte genocide tegen de blanke Boeren wordt gepleegd - en openlijk wordt toegejuicht. De beelden van Julius Malema die oproept tot het vermoorden van alle Boeren en die daarbij wordt toegejuicht door een stadion vol ophitste zwarte communisten die genocidaire, racistische antiblanke haat combineren met marxistische bloeddorst, zijn gewoon huiveringwekkend.

Er worden gore politieke spelletjes gespeeld in de hoofdstad van Europa. Vandaag verscheen op VRT NWS nog maar eens dezelfde analyse over waarom het in Brussel met de regeringsformatie fout loopt. Het is een typische VRT-analyse waarin zedig wordt gezwegen over wat nu toch zo ongeveer iedereen weet. Blaaskaak met een pretentie van hier tot in Tokio Ahmed Laaouej weigert categoriek om ook maar in de buurt van een N-VA-partijlid te komen. In de politiek komt dat erop neer de democratie laconiek te ontkennen, laat staan de ongelooflijke puinhoop in Brussel een oplossing te bieden. Zelfs de kampioen in foefelen met cijfers, Sven Gatz, weigert de beker met gif. Je kan toch jezelf niet aan het kruis nagelen? Als bezwaarlijke conclusie kan men dus aannemen dat de heer Laaouej zijn corrupte zaakjes voor iedereen kan verbergen, behalve voor de N-VA. Zoals de heer Jurgen Ceder schrijft, is het al lang vijf over twaalf en moet Brussel onder curatele worden geplaatst. Er is toch niet één zinnig mens die daar nog aan twijfelt?

Roger Gielens, Bredene

Levensverwachting en pensioen

Pallieterke,

De gemiddelde levensverwachting (m/v) was in 1824 ongeveer 40 jaar. In 1924 was de levensverwachting onder andere door betere hygiëne, betere voeding, vaccinaties, verbeterde medische zorg en betere werkomstandigheden reeds gestegen tot ongeveer 67 jaar. In 2024 mag de gemiddelde levensverwachting geschat worden op minstens 81 jaar, vooral dankzij de meer geavanceerde medische technologie. Tussen 1924 en 2024 is de levensverwachting dus gestegen met ongeveer 21 procent. In 1924 legde de ‘wet op de arbeidspensioenen’ de pensioengerechtigde leeftijd vast op 65 jaar. Pas nu, vanaf 1 januari 2025, wordt de pensioenleeftijd verhoogd tot 66 jaar (plus 1,5 procent) en vanaf 1 januari 2030 is dat 67 jaar (plus 3 procent). In 2030 zullen de burgers vermoedelijk ongeveer 23 procent ouder worden dan in 1924 en zal de pensioengerechtigde leeftijd met 3 procent gestegen zijn. Toch vinden de syndicaten het nodig om de mensen maar op te jutten, te staken en de boel te saboteren wegens de ‘schandalige verhoging van de pensioenleeftijd’. Zit er dan bij die syndicale dames en heren echt niemand die snapt dat wij in een razend tempo op het failliet van onze samenleving afstevenen?

Moest men de pensioengerechtigde leeftijd evenredig met de verhoging van de levensverwachting laten stijgen, dan zouden de mensen in 2030 moeten werken tot hun 80ste. Dat is in de huidige context uiteraard belachelijk en onhaalbaar. Maar ooit wordt het realiteit. Feit is dat er dringend iets moet gebeuren, willen wij niet collectief en drastisch verarmen.

Marcel Melkebeke, Zonnegem

Over werken

Pallieterke,

De heer Karl Van Camp haalt in ’t Pallieterke van vorige week nogmaals het verschil aan tussen Vlaanderen, Wallonië en Brussel in verband met de hoge werkloosheidsgraad. In die laatste twee ligt die bijna dubbel zo hoog als in Vlaanderen. Laat me dui-

Een lezersbrief insturen?

delijk zijn: niet iedereen is een luierik of profiteur! Ik ben 23 jaar een kleine zelfstandige geweest. Bij ziekte, operatie of werkloosheid kon ik niet genieten van welke sociale maatregel dan ook, ook al heb ik zelf veel bijgedragen. Maar de maatregelen van de regering-De Wever zullen geen enkele besparing voor de staatskas inhouden. Werklozen zullen gewoon bij het OCMW aankloppen in plaats van te doppen. Ook de langdurig zieken zijn een probleem. Het aantal burn-outs swingt de pan uit. Er is zelfs meegedeeld aan de N-VA-burgemeester van Ronse dat in België bijna evenveel mensen op kosten van de ziekenkas leven als in Duitsland, dat zes keer meer inwoners telt. Welk deel van België zal daarvoor weer moeten opdraaien, denkt u? Juist, Vlaanderen! Het profitariaat moet eruit! De enige besparing is een financiële drooglegging.

Didier Van Haver, Geraardsbergen

Onderwijs

Pallieterke,

Vlaams minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA) heeft het ei van Columbus heruitgevonden door vanaf het academiejaar 2028-2029 de toegang van studenten tot geneeskundige specialisaties te beperken. De bedoeling is de grote tekorten van huisartsen op te vullen. In de veronderstelling dat dit dwaze idee lukt, is dat een broekzak-vestzakoperatie, want er zijn even grote tekorten aan specialisten geneeskunde. Kijk maar naar de lange wachttijden. Aldus gaat het geklungel in het onderwijs, dat al decennialang aanhoudt, gewoon verder zijn gangetje. Bovendien geldt die maatregel enkel in Vlaanderen, wat des te duidelijker maakt dat dit land een nefast meersporenbeleid kent. Eddy Verpoten, Mechelen

Bodifée

Pallieterke,

In het interview met Gerard Bodifée van 20 maart jl. las ik de domste praat die ik ooit in ‘t Pallieterke mocht lezen. Wat voor idiote redeneringen bouwt die man op! Gelukkig lopen er in Vlaanderen niet al te veel astrofysici en filosofen à la Bodifée rond. Zijn boek zal ik nooit kopen.

Marc Ruiters, Oostduinkerke

Slaapmiddel

Pallieterke,

De doorsnee-Belg - in de media ‘kiezer’ genaamd - houdt zich vooral bezig met dingen die géén invloed op zijn leven hebben. Televisie is het perfecte slaapmiddel, dat weten onze overheden. De burger wordt in slaap gesust met strak geregisseerde praatprogramma’s zoals Terzake en De Afspraak, waarin steeds dezelfde protagonisten opgevoerd worden. Ze mogen elkaar gelijk geven of tegenspreken, want ook dát is een bezigheid voor de ‘meerwaardezoeker’. Onze bevolking gaat er financieel op achteruit. Maar ondertussen is het dolle pret bij politici en vakbonden die schitterend carrière maken op kosten van hun televisiegapende, goedgelovige en hersenloze leden. Over enkele jaren krijgen wij een federale begroting in evenwicht, kwaken VRT en VTM reeds decennialang. Daarop volgen dan wetenschappelijke analyses van voetbaluitslagen en wielerkoersen… Marc Bertrand, Edegem

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

KARIM VAN OVERMEIRE

Winston Sterzel

PAL voor Vlaanderen

Assertieve houding?

Vorige week kwam in het Vlaams Parlement de benoeming aan bod van de zes burgemeesters van de faciliteitengemeenten in de Vlaamse Rand. Vier burgemeesters kregen een opmerking omdat ze zelf (Franstalige) oproepingsbrieven hadden verstuurd. Die benoeming dateert al van midden februari, maar werd pas nu besproken naar aanleiding van een vraag van Vlaams Belang-parlementslid Klaas Slootmans.

Linkebeek, Kraainem, Drogenbos en Sint-Genesius-Rode, de vier gemeenten waarvan sprake, waren in een ver verleden puur Vlaamse gemeenten met een minderheid aan Franstaligen. De faciliteiten maakten het voor deze laatsten gemakkelijker om te verhuizen zonder zich te moeten aanpassen aan het Vlaams karakter van de gemeenten. De groene Vlaamse Rand is daarbij een aantrekkelijkere omgeving dan ‘hellhole’ Brussel. Op enkele tientallen jaren veranderde de minderheid Franstaligen in een meerderheid.

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2019 weigerde toenmalig minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) de burgemeesters van deze vier faciliteitengemeenten te benoemen. Homans vond dat de betrokken burgemeesters de taalwet hadden overtreden omdat ze Franstalige oproepingsbrieven voor de gemeenteraadsverkiezingen hadden verstuurd, maar de Raad van State floot haar nadien terug. Opnieuw

Naar aanleiding van de voorbije gemeenteraadsverkiezingen in oktober 2024, kregen alle inwoners van de faciliteitengemeenten een Nederlandstalige uitnodigingsbrief in de bus. Die werd niet verstuurd door de burgemeester, maar door de gouverneur van Vlaams-Brabant. Dat werd niet aanvaard door de francofone burgemeesters, die op hun beurt een (tweede) brief rondstuurden. Sophie Rohonyi, huidig voorzitter van DéFI en partijgenote van de burgemeester van Sint-Genesius-Rode, ging op sociale media nog een stapje verder. In een filmpje verscheurde ze haar Nederlandstalige oproepingsbrief en riep ze de Rodenaren op om hetzelfde te doen. Vandaag is Sophie Rohonyi schepen in Sint-Genesius-Rode.

Klaas Slootmans, verkozene voor het Vlaams Belang, had hierover een schriftelijke vraag gesteld en kreeg vorige week een antwoord. De feiten zijn wat hem betreft zonneklaar. De rabiate burgemeesters sturen, zonder dat inwoners of kiezers daarom vragen, Franstalige oproepingsbrieven rond in de faciliteitengemeenten, wat een flagrante schending is van de omzendbrief-Peeters. Zij maken daarbij gebruik van ongrondwettelijke, illegale taalregisters. En ten derde weigeren zij ostentatief instructies na te leven van zowel de gouverneur als van de minister van Binnenlands Bestuur om de naleving van de taalwet te honoreren.

Taalwetgeving

Minister van Binnenlands Bestuur Hilde Crevits (cd&v) zette niettemin het licht op groen voor hun benoeming, op voorstel van de Vlaams-Brabantse gouverneur Jan Spooren (N-VA). Ook al nemen de vier burgemeesters het weliswaar niet nauw met de taalwetgeving, dat vormt tegenwoordig geen bezwaar om hen te benoemen. Eigenaardig, want in het regeerakkoord lezen we: “Wij nemen een assertieve houding aan bij schendingen van de taalwetgeving en verzetten ons maximaal tegen elke poging om de Vlaamse interpretatie uit te hollen.”

Nog opvallender is het antwoord van minister Ben Weyts, N-VA’er en bevoegd voor de Vlaamse Rand. Ik citeer: “Ik denk dat we het hier kamerbreed eens zijn dat de faciliteiten moeten worden afgeschaft, dat de taalwetgeving moet worden nageleefd, dat de omzendbrieven-Peeters en andere moeten worden nageleefd. Wanneer dat niet gebeurt, moeten we kordaat optreden. Wij vinden dat we daarin gelijk hebben. Alleen krijgen we niet altijd gelijk, en botsen we soms wel op rechtspraak die zegt dat we geen gelijk hebben.” Via een procedure bij het Grondwettelijk Hof hoopt Ben Weyts alvast een uitspraak te ontlokken over de vraag of het aanleggen van taalregisters in strijd is met de privacyregelgeving. We zijn benieuwd. Ik blijf erbij: dat de vier francofone burgemeesters zonder al te veel problemen werden benoemd, is een verkeerd signaal richting Franstaligen. Het staat alvast haaks op de beloofde ‘assertieve houding’, zoals in het Vlaams regeerakkoord te lezen staat.

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.

Voorpost geeft graf van Roza De Guchtenaere opfrisbeurt

De Vlaams-nationale actiegroep Voorpost heeft afgelopen weekend het graf van Roza De Guchtenaere op de Westerbegraafplaats in Gent een opfrisbeurt gegeven

Volgens Voorpost speelde De Guchtenaere een belangrijke rol in de Vlaamse en Groot-Nederlandse Beweging. “Het behoud van historische graven zoals dat van Roza De Guchtenaere is cruciaal voor het bewaren van ons cultureel erfgoed”, klinkt het in een Facebookbericht. “Dergelijke inspanningen zorgen ervoor dat we verbonden blijven met ons verleden en leren van degenen die ons zijn voorgegaan.”

ANTON SCHELFAUT

600 betogers voor remigratie in Gent

Zo’n 600 mensen hebben vorige week donderdag deelgenomen aan de ‘remigratie-mars’ van de Nationalistische Studentenvereniging (NSV!) in Gent. De betoging deed de studentenwijken van de Arteveldestad aan. Het begin- en eindpunt was het Woodrow Wilsonplein. Daar gaf nationaal NSV!-voorzitter Tom Claeys een toespraak. Ook de Oostenrijkse identitaire activist Martin Sellner sprak de aanwezigen toe.

De deelnemers aan de betoging eisten een ‘verstandig remigratiebeleid’. Dat pleidooi zetten ze kracht bij met leuzen als ‘Generatie remigratie!’ en ‘Fort Europa, maak de grenzen dicht!’. NSV! is vooral bezorgd over “het gevoel van vervreemding, en de toename van geweld, diefstal en andere vormen van misdaad”. Al die onwenselijke evoluties zijn volgens de studentenvereniging toe te schrijven aan de demografische veranderingen in de meeste WestEuropese hoofdsteden, waar “de inheemse bevolking al lang in de minderheid is”. “De jeugd van Europa is het zat. Wij zijn generatie remigratie”, klinkt het in een persbericht.

HORIZONTAAL

A. Troeteldier / B. Automerk - Raspen / C. Schoolopgaven / D. En dergelijke - Kloosterlinge - Draait om / E. Allernieuwste - Romeinse cijfer 49 / F. Ginds - Hongaarse pianist/componist (18111886) / G. Ingenieur - Resterende / H. Gouverneur van de Nationale Bank van België (2011-2015) - Voormalige benaming van onze nationale omroep / I. Chinese lengtemaat - Bestemming voor zondaars - Voegwoord - Erbium / J. Kunstwerk - Griezelig / K. Ontelbare / L. BenaderbaarAfgelegen gehucht

VERTICAAL

1. Oprichter van de Vlaams Nationale Partij / 2. Momenteel - Uit wat je noemt / 3. Vlaams zanger. winnaar X Factor 2005 - Zelfhulpgroep voor alcoholverslaafden - Schuim / 4. Vlaamse filmmaaktster van o.m. 'Een ander zijn geluk'Neon / 5. Fonds voor Ontwikkelingssamenwerking Socialistische Solidariteit - Eten geven / 6. In voorkomend geval / 7. Leiband - RadonAmerikaanse nieuwsomroep / 8. Verpakkingsmateriaal van metaal - Voegde samen / 9. Uit een enkele eicel voortgekomen - Hel over / 10. Europeanen - Zelfbewustzijn / 11. DaarVlaamse stad / 12. Artiestennaam van Terry Van Ginderen

KARL VAN CAMP

NOSTRADAMUS VAN DE WEEK

De Vlaamse hand is snel gevuld

De Vlaamse mensensoort is de meest gepluimde ter wereld. In ons aller belang doet de regering er nog een paar pluimpjes extra af om die later aan onze kinderen en kleinkinderen te geven. Bijna 70 procent van de Vlamingen vindt het ondertussen wel welletjes. Het zal de Vlaamsgezinde partij in de regering in een existentiële crisis duwen.

Op 6 januari 2005 trok de N-VA met een karavaan vrachtwagens naar de scheepslift van Strépy-Thieu in Wallonië. Onder leiding van de toen nog illustere onbekende Bart De Wever werd 11,3 miljard euro of 250 kubieke meter briefjes van 50 euro de taalgrens overgereden. Dat waren toen nog valse briefjes. De partij zelf had toen nog niet zoveel geld. Twintig jaar later doet de N-VA deze actie opnieuw. Maar dan met Bart De Wever als regeringsleider en met echt geld. Niettegenstaande de spijkerharde belofte dat het confederalisme of niks zou worden.

De retoriek van de hardwerkende Vlaming die zelf moet kunnen beschikken en genieten van zijn hard labeur, werd dan ook lichtjes aangepast. Voortaan klinkt het dat zijn hard labeur niet hard genoeg is, zijn pensioen veel te hoog is en zijn werkethiek nog wat straffer kan. Maar dat komt wel met

een troostprijs. Die sukkels van over de taalgrens moeten nog veel harder bijbenen. En dan mag je niet gaan zeuren dat die transfers moeten blijven stromen.

Vlaams-nationalisten moeten in dit land wel vaker blij zijn met een dode mus. In dit geval is het niet zozeer een dode mus, dan wel een dode kakkerlak die al eens overreden is geweest en een paar pootjes mist. Wat nog maar eens bewijst dat de Vlaamse hand snel gevuld is. Die over de taalgrens net iets minder.

Quo Vadis Vlaanderen?

De Vlaamse euforie met ‘Bartje premier’ was groot. In de komende weken en maanden gaat de Vlaming de dode kakkerlak nader bestuderen en vaststellen dat dit toch niet helemaal was waar hij op gehoopt had. Het originele verhaal waar Vlaanderen zelf mocht beschikken over het geld dat het traditioneel aan Franstalig België moet doorstorten, was net iets veelbelovender. Daar was de pointe dat we net allemaal iets meer zouden krijgen. Niet nog wat minder.

Kiezers zullen het gevoel krijgen dat het Vlaams confederalistisch model maar een lokkertje was. En ook verkozenen des volks zullen zich steeds vaker hardop afvragen wat er nu precies nog Vlaamsgezind is aan hun beleid. Een uitzonderlijk verstandige man/vrouw zal opstaan en duidelijk maken dat het slecht functionerende België depanneren niet helemaal te rijmen valt met méér Vlaanderen. Wel eerder het tegendeel. Het opent in 2029 de ruimte voor een nieuw geluid aan Vlaamse kant.

Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!

HET GROTE PENSIOENDEBAT

“En toen zei Conner dat ik moest zeggen dat het mijn idee was”

België zit in stakingsmodus. De Arizona-regering wordt dan wel geleid door de grappigste man van Europa, in eigen land lachen ze er niet mee. Kop van Jut is minister van Pensioenen Jan Jambon, voorheen ‘sterke Jan’, nog voorhener ‘sterkte Jan’. Aan de vooravond van de staking lanceerde hij nog een oproep om niet te staken. “Om er voor te zorgen dat onze kinderen en kleinkinderen nog een pensioen hebben.” Wij spraken hem samen met de jongste Arizona-partijvoorzitter, Conner Rousseau. Is hij bang voor zijn pensioen? “Hey, ik ben Deborah niet!”

Het was niet evident om Rousseau en Jambon samen te spreken. Rousseau zat eerst vast in Marbella, dan in het verkeer en uiteindelijk op de pot met een chronische darm. Het leek wel alsof Conner liever niet geïnterviewd werd over de pensioenhervormingen. Is dat zo, meneer Rousseau?

CONNER: “In het belang van de rechtsstaat en de democratie, Jan! Dat is wat ik gezegd heb. En ik heb toen nog iets gezegd, hé. Weet je dat nog?”

JAMBON: “Even denken. Euh… Jawel! Ik weet het weer. En toen zei Conner dat ik moest zeggen dat het mijn idee was. Zoveel wijsheid kan alleen komen van de nestor van de regering. En dat ze dat niet zouden pikken van een socialist. Euh… oei… dinges… Heb ik nu mijn mond voorbij gepraat? Gaat Bart boos zijn?”

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?

Splits zelf de sociale zekerheid! Word lid van het VNZ.

CONNER: “Maar nee. Ik had echt last van die darm. Waarom zou ik schrik hebben van een interview? Ik heb mijn handtekening gezet onder dit akkoord.” (gsm gaat af en Conner neemt op) “Hallo? Ja, schat? Oei, ik kom er aan. U gaat mij moeten excuseren. Mijn vrouw heeft een ongeluk gehad.” U heeft geen vrouw, meneer Rousseau. “Oef, gelukkig maar. (gaat weer zitten) Maar sterke Jan hier weet alles over de pensioenen. Ik was tijdens die onderhandelingen bezig met de mensen, dacht ik. Juist, : “Ik kan dat bevestigen. Toen het over cijfers en pensioenen ging, was Conner meestal afwezig en aan het bellen met dingen… euh… mensen. Maar we waren het er snel over eens. Ik zou dat varkentje wel eens wassen. En alle aandacht afleiden van de socialisten. Dat was mijn opdracht. Een sociaal bloedbad? Dat kan mij allemaal niet schelen. Wat gaan ze doen? Niet op mij stemmen? Dikke dinges… euh… pech. Ik ga met pensi-

Een vet pensioen nog wel?

Waarom is er niet gesneden in de politieke pensioenen?

“Euh… dinges… Conner wou dat niet. Ik wel. Maar gefaseerd wel. Na mijn pen-

“Dat is populistisch! Stop daarmee! Met die mensen hun pensioen af te pakken gaan we niets oplossen. Politici werken hard en krijgen alleen maar bagger over zich heen. Ik kan dat niet uitleggen aan Deborah aan de kassa. Die zou zeggen: ‘Ocharme Conner, wat doen ze je aan?’ En dan is ze weer te-

“Conner vindt het belangrijk dat de politieke pensioenen hoog genoeg blijven als signaal naar de bevolking. Ik vond dat wel een interessante uitleg. Toen we die wilden halveren, zei hij dat dat niet wijs zou zijn. ‘Mensen gaan nooit vertrouwen hebben in mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen’, zei Conner. ‘Als ze niet eens hun eigen zaakjes op orde hebben, hoe gaan ze dan de zaakjes van de mensen kunnen regelen?’ En toen hebben we besloten om te investeren in het vertrouwen van de mensen. In het belang

CONNER: “Ik denk het wel, hé, Jan! Het is allemaal naar de kloten. Dat was uw idee. Geef dat nu maar gewoon toe, voor de mensen gaan denken dat Vooruit hier iets mee te maken heeft. Je weet toch dat wij met Vooruit alleen in deze regering zitten om de schade te beperken van wat de rechtse partijen kunnen aanrichten.”

JAMBON: “Dat is waar. Dat heeft hij vaak gezegd. Hij zit alleen in Arizona om de schade van de rechtse partijen te beperken en euh dingens… voor de congédagen. Alle vakanties van de kleuterklas en die van de universiteit. ‘Je zou wel zot zijn om een andere job te kiezen’, zegt Conner.”

CONNER: “Jan!!”

JAMBON: “Ah, nu weet ik het weer. Dat mocht ik ook niet zeggen. Ik moet dingen beginnen opschrijven.”

MET CONNER EN JAMBON