De tijden veranderen en ’t Pallieterke verandert ook. Oude politieke thema’s worden minder belangrijk en nieuwe komen in hun plaats. Dat betekent niet dat dit blad ooit alle richting heeft verloren. ’t Pallieterke is steeds een Vlaamsgezind en conservatief weekblad gebleven. Ook onze plaats in de Vlaamse mediawereld is onveranderd. Wij zijn nooit een blad geweest dat de pretentie had een overzicht te bieden van alle nieuws. ’t Pallieterke heeft het altijd als zijn taak gezien u te informeren over wat u nergens anders te lezen krijgt.
Zo schreef ik vorige week mijn hoofdartikel over de oorzaken van de stroomstoring in Spanje. Niet omdat ik dit als de belangrijkste gebeurtenis van de week beschouwde, maar omdat ik bij pers en politiek een opvallende weigerachtigheid aantrof om te aanvaarden dat zonne-energie een rol heeft gespeeld bij deze crisis. Ik geloof niet in complotten bij de media om het nieuws te censureren. Ik geloof wel in de sturing die ideologie, intellectuele mode en groepsdruk geven aan de manier waarop journalisten berichten. Het eindresultaat lijkt wel hetzelfde.
Bij alles wat te maken heeft met klimaat en energiepolitiek, komt die eenzijdigheid inderdaad sterk tot uiting, maar dat is nog meer zo bij berichtgeving in de sfeer van immigratie. In dit blad zult u wel kunnen lezen kunnen wie de ‘jongeren’ zijn die nog eens voor problemen hebben gezorgd. En we doen ook ons best te berichten over problemen
met ‘jongeren’ die al helemaal niet door kranten of televisie worden vermeld.
Er is geen Vlaamse Figaro
In dit blad zult u voor het eerst hebben gelezen dat president Joe Biden mentaal aan het aftakelen was, vier jaar voordat andere media in Vlaanderen bereid bleken dat te zien.
dat stelselmatige kritiek is beginnen te uiten op de aanpak van de coronacrisis, op een moment dat andere kranten zich ontpopten als de voorlichtingsdienst van de overheid. Het zijn slechts enkele voorbeelden uit vele.
In Frankrijk heb je nog Le Figaro, in Nederland De Telegraaf, in het VK The Telegraph. Het zijn braaf-rechtse bladen waar de lezer af en toe iets kan lezen dat afwijkt van de mono-
EEN OPINIESCHRIJVER DIE ENKEL POOGT ZOVEEL
MOGELIJK LEZERS TE BEHAGEN, DOET ZIJN JOB NIET
In dit blad zult u ook voor het eerst hebben gelezen dat het waarschijnlijk is dat Covid-19 ontsnapt is uit een onderzoekslaboratorium in Wuhan, een denkpiste die andere media lang afdeden als een samenzweringstheorie, maar nu door steeds meer experten wordt gedeeld. Dit is ook het eerste gedrukte medium
tonie van de andere kranten. Bij ons had De Standaard die rol ooit kunnen opnemen, maar dat is niet gebeurd. Deze krant is zelfs voorspelbaarder groener en linkser geworden dan De Morgen. Bij HLN vindt je soms wel een moediger bericht of opinie over binnenlandse poli-
tieke thema’s, maar voor de rest is het Vlaamse dagbladenlandschap een troosteloze woestijn van eenzijdigheid. De berichtgeving over Gaza is bijvoorbeeld niet te onderscheiden van anti-Israëlische propaganda. Artikels over Trump overstijgen nooit het niveau van politieke pamfletjes. Een blad als het onze is hier meer nodig dan in de ons omringende landen. Bent u het eens met wat we schrijven? Des te beter. Bent u het niet eens met wat we schrijven? Weet dan dat een opinieschrijver die alleen poogt zoveel mogelijk lezers te behagen, zijn job niet doet. Hij moet altijd proberen een steen in de rivier te verleggen. Dat doet ’t Pallieterke al 80 jaar. Dat zullen we blijven doen.
“Mijn vader had niet durven dromen dat we een bestuurspartij zouden worden”
JURGEN CEDER
Habemus papam
“Mijn felicitaties aan het Vaticaan, dat erin geslaagd is om binnen 48 uur een nieuwe regering te vormen.” Voormalig Brussels formateur David Leisterh (MR) reageerde vorige week op ludieke wijze op de verkiezing van kardinaal Robert Francis Provost (69) tot nieuwe paus. Het verschil tussen het Vaticaan en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is dan ook groot: bijna 1 jaar na de verkiezingen van 9 juni 2024 is in het Gewest nog steeds geen nieuwe regering aangetreden.
De verkiezing van een nieuwe paus vergelijken met de moeizame regeringsvorming in Brussel – of eender welke andere actuele politieke gebeurtenis – lijkt u misschien vergezocht. Toch is dat precies wat de media de afgelopen dagen voortdurend deden. Daar zit de nationaliteit van de nieuwe paus voor iets tussen. Leo XIV, zoals de nieuwe paus zal heten, is immers de eerste (Noord-)Amerikaan die het tot de vertegenwoordiger van God op aarde schopt. En sinds Donald Trump in de Verenigde Staten de plak zwaait, is hij de maat der dingen voor alles wat uit Noord-Amerika afkomstig is. De vergelijking tussen Leo XIV en Trump was dan ook nooit veraf.
Gelukkig voor hem kwam Leo XIV gunstig uit de vergelijking met de Amerikaanse president. “Amerikaans tegenbeeld van Trump”, kopte De Tijd op de voorpagina. Een snelle blik op zijn X-account leert ons dat Leo XIV zich de afgelopen maanden herhaaldelijk kritisch heeft uitgelaten over het migratiebeleid dat Trump en zijn vicepresident JD Vance voorstaan. Toch weerhield dat onze media er niet van hun banbliksems op de nieuwe paus te doen neerdalen. Ze pikten de beschuldiging van priester Rik Devillé dat Leo XIV kindermisbruik in de Kerk zou hebben toegedekt gretig op. Nochtans zou daar geen enkel bewijs van zijn.
Een ander opvallend gegeven is de disproportionele aandacht die het katholieke geloof sinds het overlijden van paus Franciscus kreeg. In het zogenaamde seculiere Vlaanderen kon je de afgelopen weken geen krant openslaan, radiobulletin beluisteren of duidingsprogramma bekijken zonder het laatste nieuws over het conclaaf te vernemen. Op verschillende websites kon u zelfs urenlang kijken naar livebeelden van de schoorsteen waaruit uiteindelijk de witte rook zou opstijgen. En toen Donald Trump de spot dreef met het conclaaf door op sociale media een foto te delen van zichzelf als paus, kreeg hij heel wat kritiek vanuit progressieve hoek. En laat het net die progressieven zijn die normaal gezien geen kans onbenut laten om het katholicisme belachelijk te maken. Trump is voor hen kennelijk het minste van twee vermeende kwaden, aangezien ze zich nu plots opwerpen als de verdedigers van het geloof.
Hoe valt dat te verklaren in het licht van de stiefmoederlijke wijze waarop het katholicisme doorgaans wordt behandeld? In de nasleep van ‘Godvergeten’ lieten nog ruim 14.000 Vlamingen zich ontdopen, uit onvrede met (de zwijgcultuur rond) het seksueel misbruik in de Kerk. Daarnaast laten de media geen kans onbenut om de spot te drijven met het katholicisme, zoals de openbare omroep VRT tijdens de Goede Week in ‘Het laatste avondmaal’. Zou het seculiere Vlaanderen dan toch minder ontkerkelijkt zijn dan het zelf wil geloven?
Het is nog te vroeg om te oordelen over paus Leo XIV. Dat hij de lijn van zijn voorganger wil verderzetten, hoeft niet te verbazen. Hij werd immers door Franciscus benoemd tot kardinaal. Toch zette hij op vestimentair vlak meteen een koerswijziging in. In tegenstelling tot Franciscus, die steeds sober in een witte soutane gekleed ging, verscheen hij in traditionele pauselijke kledij op het balkon, met de pracht en de praal die daarbij horen. Aan hun eerste reacties te zien, zijn zowel progressieven als conservatieven niet onverdeeld gelukkig met Leo XIV. Hem wacht nu de moeilijke taak om ‘de kerk in het midden te houden’.
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
VLAAMSNATIONALISTEN NIET BRUUSKEREN
Na 100 dagen in de Wetstraat 16 worden de eerste evaluaties van premier Bart De Wever (N-VA) gemaakt. De media leggen de nadruk op het verschil met figuren als Alexander De Croo en Guy Verhofstadt die overdreven voluntaristisch communiceerden. De Wever is voorzichtiger omdat het land er budgettair slecht voorstaat, de internationale politieke en economische omgeving onzeker is en hij als Vlaams-nationalist geen te pro-Belgisch verhaal kan brengen. De eigen nationalistische achterban te vriend houden, blijft belangrijk.
Even terug naar het paasakkoord, waarmee men begin april een aantal losse eindjes van het federale regeerakkoord aan elkaar moest knopen. Het was voorzien dat de regering-De Wever na het bereiken van het akkoord een persconferentie zou geven in de ‘bunker’ van de Wetstraat 16. Dat gebeurde niet, omdat de onderhandelingen te lang waren blijven aanslepen. Premier Bart De Wever (N-VA) heeft dan geen zin in lange communicatiemissen. Overigens is het aantal interviews in zijn eerste 100 dagen als premier op de vingers van één hand te tellen.
DE WEVER IS VOORALSNOG NIET TE VERGELIJKEN MET WILFRIED MARTENS
In de Franstalige pers wordt deze houding toegeschreven aan een soort van sobere en zelfs ‘calvinistische’ inborst van de premier. Niet te fel van stapel lopen met allerlei interviews. Niet overcommuniceren. Gewoon bijna als een notaris het beleid uitvoeren. Er is natuurlijk geen reden tot triomfalisme. Met een begrotingstekort van meer dan 4 procent van het bbp, met een dreigende handelsoorlog en een onzekere internationale economische omgeving is een eerste minister verplicht om te kiezen voor ‘rustige vastheid’. Geen tijd voor ‘Sturm und Drang’ zoals ten tijde van Alexander De Croo en Guy Verhofstadt. De Wever – die een afkeer heeft van de liberalen – vindt dat niet erg. De pers is daar minder gelukkig mee. Zij voelden zich goed bij een De Croo, gewoon omdat ze er ideologisch ook dichtbij staan. Het links-liberalisme is een marginale politieke stroming in Vlaanderen, maar is wel dominant in mediakringen. De voorzichtigheid van Bart De Wever in zijn communicatie maakt het voor Wetstraatjournalisten ook moeilijk om elke dag een spitant verhaal te vinden. Een kibbelkabinet is Arizona tegen alle verwachtingen in niet geworden. Of is het nog niet. Enkel rond de houding tegenover het conflict in Gaza en – uiteraard - de modaliteiten van de meerwaardebelasting was er wat spanning.
Geen kopie van Martens of Schiltz
In de Vlaamse media werd amper gerept over een mogelijke bijkomende reden voor de voorzichtige houding van premier Bart De Wever, namelijk dat het moeilijk is voor een Vlaams-nationalist om een pro-Belgisch verhaal te brengen. “Wat men nu aan het doen is, is de stommiteiten van de vorige regering opkuisen”, is het devies van de Arizona-leider. Niet een boodschap brengen van ‘Make Belgium Great Again’. Daar heeft hij niets bij te winnen. De Franstalige media maken de juiste analyse: De Wever wil altijd een slag om de arm houden en op het gepaste moment zijn confederaal credo weer naar boven halen.
Wat als de komende maanden blijkt dat de PS in Wallonië in de peilingen opnieuw de wind in de zeilen heeft? Dan kan de N-VA-premier nu al zeggen: “Als de Franstalige socialisten in 2029 terugkomen, dreigen de noodzakelijke hervormingen te worden teruggedraaid.”
Het is een feit dat Bart De Wever vooralsnog niet te vergelijken is met een Wilfried Martens. Die was nog voor hij premier werd in 1979 verveld tot een belgicist. Zijn verleden als Vlaams-nationalist en centrale
figuur van de Vlaamse Volksbeweging lag vers in het geheugen. De laatste oprisping van Vlaams-nationalisme bij Wilfried Martens was toen hij als nieuwbakken voorzitter de CVP in 1972 richting federalisme stuurde en er werd gebroken met het Vlaams meerderheidsdenken in de traditie van Frans Van Cauwelaert.
Je zal Bart De Wever ook niet “Leve België!” horen roepen zoals toenmalig VU-vicepremier Hugo Schiltz ergens eind jaren 1980 deed. Daarvoor is hij te voorzichtig. En De Wever wil vooral zijn eigen Vlaams-nationalistische achterban te vriend houden. Schiltz was daar omwille van persoonlijke carrière-ambities en rancune tegenover de radicale vleugel van de Volksunie sterk van vervreemd.
Vooral N-VA-nationalisten aan boord houden
In tegenstelling tot andere andere politici en zeker eerste ministers houdt De Wever in het achterhoofd dat hij een voldoende brede basis van zijn partij achter zich moet houden. En dus moet een belgicistisch discours vermeden worden en moet de premier, maar ook de partij, op elk moment klaarstaan om waar nodig de nationalistische kaart te trekken. De bedoeling is hierbij duidelijk: consolideren. En dus wanneer nodig de boodschap brengen dat echte hervormingen in de toekomst niet worden teruggedraaid via een linkse Waalse meerderheid. De aanstelling van Valerie Van Peel als N-VA-voorzitter past in dat verhaal. Men mag richting 2029 vooral geen kiezers verliezen. Dat Vlaams-nationalisme gebaseerd is op de nood aan hervormingen en het behouden van de Vlaamse welvaart, slaat natuurlijk goed aan bij de klassieke achterban. Bovendien wordt het gedragen door brede lagen van de Vlaamse bevolking.
DE WEVER WIL ALTIJD EEN SLAG OM DE ARM HOUDEN EN OP HET GEPASTE MOMENT ZIJN CONFEDERAAL CREDO WEER NAAR BOVEN HALEN
Maar het is ook een keuze om een deel van het Vlaams-nationalistisch geïnspireerde electoraat níét langer aan te spreken. De Wever heeft al lang de rekening voor zichzelf gemaakt: de Vlaams Belang-kiezers gaan we met de N-VA niet meer terugwinnen. De manier waarop Vlaams Belangers trouwens fulmineren tegen De Wever, leidt overigens tot ergernis binnen de N-VA. Terwijl men gewoon de klassieke oppositierol speelt. Maar de virulentie van sommige aanvallen maakt inderdaad dat het water tussen de Vlaams-nationalistische partijen zeer diep blijft. Bij de N-VA gaan ze er ook vanuit dat de klassieke Vlaamse Beweging niet zwaar genoeg meer doorweegt in het maatschappelijke debat wanneer uit die kringen wordt opgeroepen om de ‘broedertwist’ te stoppen. Nemen we even de teletijdmachine: pakweg 40 jaar geleden zou een oproep op het Vlaams Nationaal Zangfeest en op de IJzerbedevaart richting de N-VA en het Vlaams Belang om zich te verenigen zware druk hebben gezet op de politici. Dat tijdperk is nu wel voorbij.
GEEN BLIND PROTECTIONISME, MAAR BEREKENDE STRATEGIE
Sinds zijn terugkeer in het Witte Huis heeft Donald Trump een grote handelsoorlog ontketend, met als middelpunt een gedurfd tarievenbeleid gericht op het heroriënteren van de wereldwijde economische relaties. Zijn critici hebben het over blind protectionisme, maar een feitelijk onderzoek van zijn maatregelen onthult dat er een berekende strategie is, die gericht is op het tegengaan van oneerlijke handelspraktijken.
Dit artikel onderzoekt drie belangrijke argumenten die het visionaire genie van Trump aantonen. Zijn strijd tegen de maffia-achtige handelspraktijken van China, zijn offensief tegen de hypocriete non-tarifaire belemmeringen van de Europese Unie en zijn vermogen om alarmistische voorspellingen op de financiële markten te dwarsbomen.
1. Een einde maken aan de Chinese maffiapraktijken China, onder het regime van de Communistische Partij die de onverbeterlijke erfgenaam is van de grootste misdadiger aller tijden, Mao, maakt zich al lange tijd schuldig aan roofzuchtige handelspraktijken: massale subsidies aan staatsbedrijven, dumping van goedkope producten, massale diefstal van intellectuele eigendom, manipulatie van valuta en, bovenal, sluiting van zijn markten onder duizend valse voorwendselen. Trump heeft van de confrontatie met Peking een prioriteit gemaakt door in april 2025 strafheffingen van 145 procent op te leggen op Chinese producten. Deze escalatie is verre van impulsief en is bedoeld om China te dwingen zijn oneerlijke praktijken te herzien.
HOEWEL DE MISSIE NOG NIET VOLLEDIG IS VOLBRACHT, IS TRUMP ERIN GESLAAGD CHINA IN HET DEFENSIEF TE DRINGEN
De resultaten zijn tastbaar. Peking, hoewel terughoudend, heeft aangegeven open te staan voor een dialoog, een teken van effectieve druk. Bovendien isoleert de strategie van Trump China door de andere partners een tariefpauze van 90 dagen toe te kennen en hun tarieven te verlagen tot 10 procent. Deze transactionele aanpak beloont coöperatieve partners en consolideert een geopolitieke kloof waarin China zich verschanst voelt. Howard Lutnick, minister van Handel, vatte deze dynamiek als volgt samen: “De
wereld is bereid om met Trump samen te werken, maar China lijkt zich in de tegenovergestelde richting te bewegen.”
Hoewel de missie nog niet volledig is volbracht, is Trump erin geslaagd China in het defensief te dringen en Xi Jinping te dwingen concessies te overwegen om een systemische ineenstorting van de handel te voorkomen. Deze standvastigheid staat in contrast met decennia van westerse zelfgenoegzaamheid tegenover Chinese praktijken.
2. Verkapt protectionisme neutraliseeren
Niet-tarifaire belemmeringen (NTB’s), zoals gezondheidsnormen, milieuvoorschriften en bureaucratische beperkingen, worden vaak gebruikt als verkapt protectionisme. China blinkt uit op dit gebied
de doeltreffendheid van deze aanpak bewijst. Het Verenigd Koninkrijk heeft net een vrijhandelsovereenkomst met de Verenigde Staten ondertekend, zij het met een beperkte reikwijdte, na minder dan twee maanden onderhandelen.
3. Voorspellingen van dalende aandelenmarkten en stijgende rentetarieven verslaan
De tariefaankondigingen van Trump hebben de angst aangewakkerd voor een beurscrash en stijgende rentes in de Verenigde Staten, aangewakkerd door analisten die een recessie voorspelden. De markten hebben echter niet gereageerd zoals voorspeld door de kopstukken van het globalisme, zoals Martin Wolf van de Financial Times (die Trump beschuldigde van het vernietigen van het wereldwijde economische sys-
IN EUROPA IS URSULA VON DER LEYEN DE FYSIEKE BELICHAMING VAN EEN STARRE EN KWETSBARE BUREAUCRATIE
en legt complexe eisen op om import tegen te houden, terwijl het de retoriek van vrijhandel hoog houdt. De Europese Unie, hoewel subtieler, laat zich niet overtreffen, met regelgeving zoals REACH en cascades van idiote normen op alle gebieden die de toegang tot de Europese markt beperken. Trump heeft deze hypocrisie aan de kaak gesteld door te beweren dat zijn ‘wederkerige’ tarieven net zo goed NTB’s als tarieven weerspiegelen.
Zijn strategie is erop gericht om deze praktijken aan de kaak te stellen en te neutraliseren. Door tarieven op te leggen aan de EU en 145 procent aan China, oefent Trump economische druk uit om bilaterale onderhandelingen af te dwingen. De EU onderhandelt al met Washington, een impliciete erkenning van de noodzaak om haar praktijken te herzien. Tegelijkertijd hebben landen als Japan en Israël beloofd hun belemmeringen op te heffen om de Amerikaanse tarieven te vermijden, wat
teem, in wezen omdat hij ‘debiel’ is). Na een aanvankelijke en brutale val, veerde Wall Street spectaculair op toen Trump een 90 dagen durende pauze aankondigde voor extra belastingen voor de meeste landen, terwijl hij de Chinese delinquent een 145 procent-schop gaf. De stijging weerspiegelde het hernieuwde vertrouwen van investeerders in het vooruitzicht van bilaterale handelsovereenkomsten.
Scott Bessent, minister van Financiën, bagatelliseerde de schommelingen op de aandelenmarkten door te zeggen dat “de trend niet slecht is” en voorspelde een stabilisatie binnen 90 dagen. Ondanks de kritiek van Trump, heeft de Federal Reserve geen op handen zijnde wijziging van de belangrijkste rentetarieven aangekondigd, wat erop wijst dat de markten de factor Trump beter absorberen dan verwacht. Deze veerkracht toont aan dat de strategie van de Republikein, hoewel riskant, niet heeft geleid tot de gevreesde economische chaos.
Een visionair genie, ondanks een verdeeldheid zaaiende stijl
Donald Trumps schurende stijl, provocerende uitspraken en gebruik van Truth Social om zijn tegenstanders te beschimpen (“China heeft het mis, ze zijn in paniek!”) worden niet door iedereen gewaardeerd. Toch getuigt zijn commerciële aanpak van een visionair pragmatisme. Door de oneerlijke praktijken van China aan te pakken, de hypocrisie van de niet-tarifaire belemmeringen van de EU bloot te leggen en doemvoorspellingen te trotseren, herdefinieert Trump de regels van de wereldhandel ten gunste van de Amerikaanse belangen.
CHINA MAAKT ZICH AL LANGE TIJD SCHULDIG AAN ROOFZUCHTIGE HANDELSPRAKTIJKEN
Het kan nog steeds uit de hand lopen, want de federale staatsschuld stijgt en ondanks de DOGE-besparingen lijkt de Amerikaanse federale overheid momenteel niet in staat om de waanzinnige groei van haar totale uitgaven te stoppen. Als de Trump-strategie moet falen, zal dat met de schuld gebeuren. In Europa is Ursula von der Leyen de fysieke belichaming van een starre en kwetsbare bureaucratie. De ongelukkige Duitse denkt dat ze in de grote competitie speelt, terwijl de grote jongens haar verachten en haar zien voor wat ze is: een bureaucraat zonder visie of overtuiging, afgezien van de Duitse mythe van de ‘Zero-Carbon Society’. Geconfronteerd met Trump wordt ons gebrek aan strategische durf wreed gevoeld. Europeanen, verdeeld en reactief, worstelen om een samenhangend antwoord te formuleren op de nieuwe mondiale uitdagingen. Trump daarentegen legt zijn eigen tempo op en dwingt zijn partners om zich aan te passen. Of je het nu wel of niet eens bent met zijn methode, het genie van de Republikein ligt in zijn vermogen om de wereldwijde handelsstromen te herdefiniëren in het voordeel van de Verenigde Staten, zonder zijn partners te verpletteren. En hij heeft dit gedaan door de enige echte strategische tegenstander van Amerika in de 21ste eeuw eruit te pikken: het totalitaire China.
DRIEU GODEFRIDI
De liefde tussen de VS en China is fors bekoeld
Men heeft aan het Martelaarsplein een gat in de hand
DE VLAAMSE SUBSIDIEZIEKTE
In Ieper werden bij opgravingen restanten gevonden van een kasteel van de graaf van Vlaanderen. Al snel pleitten archeologen en geschiedenisadepten ervoor om de site toeristisch te ontwikkelen. Maar volgens de Vlaamse Regering is dat te duur, ook al bedraagt de kost hooguit 20 miljoen euro, een fractie van de 18 miljard euro subsidies die Vlaanderen jaarlijks uitkeert. Wel is er geld voor gratis schoolmaaltijden en koelkastpremies. De Vlaamse Regering heeft haar subsidiebeleid duidelijk niet op orde.
Beton of zand erover. Letterlijk. Dat is dus wat er hoogstwaarschijnlijk zal gebeuren met de restanten van een muur van het middeleeuwse grafelijke kasteel in Ieper. In maart werden bij archeologische opgravingen sporen gevonden van de burcht van de graaf van Vlaanderen, zoals Gent er een telt met het Gravensteen. Een unieke vondst noemden experts het. Al snel werd het debat gevoerd over wat er met deze interessante archeologische sporen uit het rijke Vlaamse verleden moet worden gedaan.
Waarom er geen park van maken, waarbij de muren van het oude kasteel als toeristische attractie kunnen dienen. Je zou ervan uit kunnen gaan dat Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA) daarvoor gewonnen is. Hij was in het verleden tenslotte bevoegd voor Vlaams erfgoed.
joen euro en daarna nog een aantal miljoenen om de site uit te bouwen en te onderhouden. Weyts zelf zegt dat hij een budget van 100 miljoen euro per jaar heeft voor erfgoed, maar blijkbaar was het geld al op. Dit is om meer dan één reden een vreemde en zelfs bedenkelijke stelling. Je kan er enkel uit besluiten dat erfgoed en Vlaamse geschiedenis van ondergeschikt belang zijn voor een regering geleid door een Vlaams-nationalist. Akkoord, de Vlaamse begroting heeft het op zich niet gemakkelijk. Het tekort varieert tussen 4 en 6 miljard euro, afhankelijk of je bepaalde investeringsprojecten als de Oosterweelverbinding meetelt of niet. Het tekort in de Vlaamse begroting is sinds vorig najaar met 680 miljoen euro opgelopen. Door een lager dan voorspelde economische groei krijgt Vlaanderen aanzienlijk
ERFGOED EN VLAAMSE GESCHIEDENIS ZIJN VAN ONDERGESCHIKT BELANG VOOR EEN REGERING GELEID
DOOR EEN VLAAMS-NATIONALIST
Het probleem is echter dat de opgravingen gebeurden in het kader van een bouwproject: een nieuwe Carrefour-supermarkt met daarboven appartementen. Maar, niet geklaagd, er was een alternatieve oplossing mogelijk: de restanten van het kasteel konden in een nieuwe kelderruimte bewaard worden en zo konden ze fungeren als een toeristische attractie. Zoals je in Brussel ondergronds de resten van het Coudenbergkasteel kan bezoeken. Dat zal echter niet gebeuren. De site zal worden toegedekt, beton of zand erover en de oorspronkelijke planning van de bouw van de supermarkt plus appartementen blijft behouden. Al lagen er dus verschillende opties op tafel, aldus burgemeester Katrien Desomer (Team Ieper) aan de VRT: “Een van de opties was om de bouwwerken te laten doorgaan, maar de burcht zichtbaar te houden onder een glazen vloerplaat. We hebben ook onderzocht om de site in zijn geheel op te kopen. Op een bepaald moment was er zelfs bijna sprake om die supermarkt onder te brengen in de stadsschouwburg. Maar het bleek allemaal bijzonder duur, de prijs ging minstens een getal met 8 cijfers worden.”
De uitleg van Vlaams minister van Begroting en Erfgoed Ben Weyts (NVA) was dezelfde: niet genoeg geld. Want zo’n restauratie en uitbouw van een toeristische site kost 10 mil-
minder belastinginkomsten doorgestort vanuit de federale overheid. Er moeten dus extra inspanningen gebeuren om tegen 2027 een begroting in evenwicht te bereiken. Maar kan dat de reden zijn om niet wat meer uit te geven aan erfgoed en bijvoorbeeld de site van het oude gravenkasteel in Ieper te redden? Wat Weyts en co er niet bijzeggen, is dat ze hun subsidiebeleid nog altijd niet op orde hebben. Er is weliswaar een subsidieregister, maar dat belet voorlopig niet dat 18
Minister-president Diependaele was tijdens de vorige legislatuur bevoegd voor erfgoed
miljard euro of ongeveer een derde van het Vlaamse budget naar subsidies gaat. In Vlaanderen heerst er een subsidieziekte en daar raakt men niet van verlost. Dat is niet alleen een verantwoordelijkheid van politici, maar ook van belangengroepen zoals vakbonden en werkgevers. Opvallend is bijvoorbeeld dat de vele besparingen die minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) plant in het arbeidsmarktbeleid – minder geld voor de VDAB, opleidingssubsidies en loopbaancheques –, kritiek krijgt waarbij vakbonden en werkgeverorganisaties schouder aan schouder staan. Fundamenteel blijft het probleem echter bij de politiek zitten. Denk maar aan de koelkastbon van 250 euro van Vlaams minister Melissa Depraetere. Een op drie Vlaamse gezinnen zou in aanmerking komen voor de korting. Dat komt neer op ruim een miljoen Vlaamse huishoudens. Vorig jaar werden zo’n 20.312 van die kortingsbonnen uitgedeeld. Als effectief alle gezinnen zo’n bon aanvragen, kost dat 250 miljoen euro. Is dat de kerntaak van een regering? De vraag stellen, is ze beantwoorden. Minstens een deel van dat geld kan naar erfgoed gaan. Ander voorbeeld: de Vlaamse regering zal jaarlijks 70 miljoen euro vrijmaken om het aanbod van gezonde voeding op kleuter- en basisscholen uit te breiden. Voor dit jaar wordt een budget van 23 miljoen euro voorzien en vanaf volgend jaar 70 miljoen euro. Gelukkig dat niet alle lokale besturen meestappen in dit plan, maar deze Vooruit-eis die tijdens de verkiezingen gratis schoolmaaltijden beloofde, is een dure grap. Wanneer voert Vlaanderen eindelijk een verstandig subsidiebeleid? Het argument dat de N-VA aanhaalt dat subsidies onvermijdelijk zijn omdat Vlaanderen onvoldoende fiscale autonomie heeft en te weinig eigen belastingen kan heffen, klopt dus niet. Men heeft aan het Martelaarsplein in Brussel gewoon een gat in de hand.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Zoals u in de speciale bijlage leest, viert ’t Pallieterke op 17 mei 2025 zijn tachtigste verjaardag. Normaliter blikken we in deze rubriek terug op wat ’t Pallieterke die week in het verleden bracht. Vandaag blikken we terug op de vorige zeven jubileums.
17 mei 1955: Dank u, Bruno De Winter Na tien jaar hoofdredacteurschap overleed Bruno De Winter op 45-jarige leeftijd aan een hartaanval. “Wanneer gij dit nummer in handen krijgt dan weet gij dat het komt uit een huis dat plots in een diepe rouw is gedompeld”, schreef de in schok achtergebleven redactie. “Zeg niet ‘het is maar dunnetjes’, want het heeft ons zoveel moeite gekost. (…) Het had een jubelnummer moeten worden zoals de Big Boss het verleden week had beloofd. Met erover de glans van tien jaar wederkerige trouw en vertrouwen tussen het rioolkrantje en zijn lezers.”
17 mei 1965: Een slecht karakter? “20 jaar Vrij en Vrank”. Zo kopte hoofdredacteur Jan Nuyts op de twintigste verjaardag van het weekblad waarover hij liefst 45 jaar de leiding had. Nuyts, of “mijn blonde sportknaap” zoals Bruno De Winter hem steevast noemde, legde uit waarom ’t Pallieterke voor mensen met een goed hart en een slecht karakter is. “Ja, wanneer het er op aan komt hetzij met tekst hetzij met tekeningen, de huichelaars, de tweezakken, de profiteurs, de schijnheiligaards en de verraders van ons volk er van langs te geven.”
17 mei 1975: Beter dan Le Soir! “Dertig jaar! Ge zult zeggen, dat is tweeduizend jaar na Kristus geen uitzonderlijke leeftijd om mee te pralen. Beerschot bestaat 75 jaar en de Société Générale 150 jaar. Akkoord. Maar in de pers, waar de bladen in alle seizoenen afvallen, is dat memorabel. Dit rioolbladje, gun ons lieve lezers en poezelige lezeressen één ogenblik die ijdelheid, is het enige Vlaams opinieweekblad dat het ooit zo lang uithield.” Volgens Jan Nuyts deed zijn blad het destijds beter dan de mastodonten. “De boekhouder van dit krantje zal in deze dagen zeker zijn rol – en nog minder zijn kas – willen verwisselen met bijvoorbeeld de cijferaar van Le Soir!”
17 mei 1985: Opdat Vlaanderen eindelijk baas weze in eigen huis Een duidelijke boodschap bij de veertigste verjaardag. Jan Nuyts was intussen een hele poos hoofdredacteur, maar was nog niet van plan om te stoppen. “Veertig jaar lang heeft dit krantje op dezen –de schuldigen, hun handlangers, hun zoollikkers, hun slaven – zijn giftigste pijlen afgeschoten en met mijn slecht karakter neem ik mij voor, als ’t God belieft dit nog enkele jaartjes vol te houden, met uw onvolprezen hartversterkende trouw.”
17 mei 1995: Een halve eeuw Pallieterke “Een halve eeuw ’t Pallieterke, dat is onvermijdelijk een portie leed om taaie misverstanden en vervreemding van vroegere medestanders, pijn om de nijd en de verscheurdheid tussen Vlaamse partijpolitieke formaties en binnen de apolitieke Vlaamse Beweging. Dat is het radikale verzet tegen de veramerikanizering van onze kultuur, tegen de voortschrijdende morele verloedering, tegen de verdachtmaking van ons eerlijk volksnationalisme.”
17 mei 2005: Wij hebben geen Berlusconi Bij de zestigste verjaardag van uw weekblad benadrukte Leo Custers wat voor een uniek verschijnsel ’t Pallieterke wel is. “Uniek omdat het uitsluitend en alleen bestaat dankzij zijn lezers. Er staat geen persmagnaat achter ons, geen Vlaamse Berlusconi, geen mediaholder. Als ’t Pallieterke dus zijn zestigste verjaardag kan vieren, heeft het dat uitsluitend en alleen aan u te danken.” Dat geldt evenzeer voor de tachtigste verjaardag.
17 mei 2015: Een feestnummer “Mijn eerste herinnering aan ’t Pallieterke? Met zekerheid weet ik nog dat ’t Pallieterke bij de kapper lag waar ik mijn kinderkopje liet knippen.” Toenmalig hoofdredacteur Karl Van Camp verspreidde een extra dikke bijlage bij het feestnummer dat de zeventigste verjaardag vierde.
40 jaar onmacht en wanbeleid in Brussel
NARCOBENDES, JIHADISME EN VÉÉL MISLUKTE BELEIDS PLANNEN
Volgens Michel Claise leven we in gevaarlijke tijden. Wat we nu zien, is slechts het topje van de ijsberg. Het beleid tegen corruptie is ontoereikend. Na twintig jaar advocatuur werd hij in 2001 benoemd tot onderzoeksrechter bij de rechtbank van eerste aanleg in Brussel, waar hij zich toelegde op complexe dossiers rond financiële fraude en corruptie.
De gewezen onderzoeksrechter verwijst naar Italië, waar de maffia in Justitie en de politie infiltreerde. “In België gebeurt iets gelijkaardigs”, zegt hij. Claise heeft weet van minstens dertig Brusselse dossiers rond witwaspraktijken. “Door belastingfraude lopen we elk jaar zo’n dertig miljard euro mis… Het levert nu eenmaal meer op om een crimineel te zijn dan een rechtschapen burger.” Volgens Claise – die in 2024 kandideerde voor DéFI – ligt de oorzaak van zoveel criminaliteit bij “het afkalven van de sociaaldemocratie in Brussel”. Wat Claise er niet bij vertelt, is dat de criminaliteit in Brussel tot volle ontwikkeling kwam onder twintig jaar socialistisch beleid.
Zwarte Vijvers
Een van de vele voorbeelden daarvan vormt de beruchte wijk Zwarte Vijvers in Sint-Jans-Molenbeek. Het afgelopen half jaar vonden er acht schietpartijen plaats. Hoe is het zover kunnen komen?
De wijk werd in de jaren zeventig een populaire vestigingsplaats voor Marokkaanse en Turkse gezinnen vanwege de lage huurprijzen en de nabijheid van werkgelegenheid. Vanaf de jaren negentig kwam er een toestroom van Sub-Saharaanse Afrikanen, Oost-Europeanen en vluchtelingen. 85 procent van de inwoners heeft een migratieachtergrond.
De wijk Zwarte Vijvers wordt gekenmerkt door verpaupering, hoge werkloosheid, een illegaal wapencircuit, drugshandel en veel crimi-
naliteit. Ook de radicalisering en het jihadisme nemen er onrustwekkende vormen aan. Na de aanslag in Parijs (2015) vond Salah Abdeslam onderdak bij een vriend in de Vierwindenstraat, niet ver van metrostation Zwarte Vijvers
HET ROTTEN GAAT GEWOON DOOR
De terrorist kon rekenen op de nodige hulp en solidariteit van een uitgebreid netwerk van vrienden, kennissen en familieleden. Daardoor kon hij regelmatig onder de ogen van de politie en Justitie van adres veranderen. Hij bleef vier maanden onvindbaar. België maakte zich internationaal onsterfelijk belachelijk. Op 18 maart 2016 werd Abdelslam gearresteerd. Hij verbleef op 500 meter van zijn ouderlijk huis. Nog eens vier dagen later volgden de aanslagen op de luchthaven van Zaventem en het metrostation Maalbeek.
Kanaalplannen
Als antwoord op zoveel criminaliteit lanceerde de Belgische overheid het Kanaalplan in de Brusselse Kanaalzone, waaronder de wijk Zwarte Vijvers. Het plan had tot doel de politiecapaciteit te versterken en de communicatie tussen de verschillende diensten te verbeteren. Ook werd er ingezet op het bevorderen van de sociale cohesie. Maar wie de wijk kent, weet dat de versplintering en fragmentering gewoon doorgaan.
Het plan kende maar een beperkt succes. Dit kwam deels door de institutionele versnippering over de zes politiezones, maar ook door plaatselijke OCMW’s, wijkorganisaties en jeugdwerkingen, die het plan totaal niet lustten. Sommige socialistische burgemeesters weigerden omwille van electorale beweegredenen mee te werken. Burgemeester van Vorst Marc-Jean Ghyssels (PS) omschreef het Kanaalplan als “een goede grap”. Voormalig burgemeester van Brussel Yvan Mayeur (PS) beschouwde het Kanaalplan als een politiek instrument van de N-VA. Catherine Moureaux (PS) noemde het een slecht plan.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest lanceerde een eigen versie van het plan, waarin de nadruk werd gelegd op de aanpak van de explosieve bevolkingsgroei, het stimuleren van een productieve stedelijke economie en het verbeteren van de sociale cohesie tussen wijken.
Drugshandel
Sinds 2019 verschoof de aandacht van radicalisering naar toenemende drugshandel en criminele afrekeningen. De criminele activiteiten van Marokkaanse en Albanese netwerken werden onderschat. Justitie en politie kwamen veel te laat in actie. In samenwerking met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest lanceerde de gemeente Sint-Jans-Molenbeek het Duurzaam Wijkcontract Zwarte Vijvers (2022–2026). Dit programma is gericht op het verbeteren en versterken van de sociale cohesie.
Sociale woningen werden gebouwd of gerenoveerd. Het groene netwerk en het bevorderen van zachte mobiliteit werden versterkt. Het Fonderiepark en het oostelijk deel van het Zwarte Vijversplein werden heraangelegd. Het enige verschil met vroeger is dat drugsbendes en criminele organisaties hun trafieken en afrekeningen in een fraaiere en gezelligere omgeving organiseren.
In maart 2024 duidde de Brusselse Gewestelijke Veiligheidsraad Zwarte Vijvers aan als een van vijftien prioritaire hotspots waar de strijd tegen drugsgeweld en overlast wordt opgevoerd. Zonder resultaat. Drugsbendes vechten openlijk en zonder schroom – soms in de nabijheid van de politie – hun oorlog
uit. De oprichting van een taskforce onder leiding van premier Bart De Wever moet soelaas brengen. Er wordt gewerkt aan de fusie van de zes Brusselse politiezones en de uitwerking van een Kanaalplan 2.0 dat voortborduurt op het Kanaalplan van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA).
Intussen zit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zowel financieel als politiek volledig aan de grond en dreigt de Brusselse malaise het land te blokkeren. Na veertig jaar wanbeleid en vele beleidsplannen later is de situatie in Brussel nog nooit zo desastreus geweest. De federale overheid kan niet wachten op een Brusselse regering die dan weer niet in staat lijkt de problemen aan te pakken. De federale regering moet met alle middelen ingrijpen, desnoods met een speciale wet. Want het rotten in Brussel duurt al decennia en gaat gewoon door.
JULIEN BORREMANS
Groen tandengeknars over windmolens
De nieuwe afstandsregels voor windmolens leiden tot heel wat frustratie bij de groenen. Zij vrezen dat die regels ervoor zullen zorgen dat er amper nog nieuwe windmolens kunnen bijkomen in Vlaanderen. Blijkbaar mogen almaar strengere regeltjes enkel gebruikt worden om de Europese landbouw en industrie langzaam dood te knijpen, maar niet om een halt toe te roepen aan hun eigen projecten.
Wie voortaan een windmolen wil neerpoten in Vlaanderen, zal expliciet rekening moeten houden met de afstand tot de dichtstbijzijnde woning. Voor windmolens die meer dan 200 meter hoog zijn, zal de afstand minstens driemaal de tiphoogte moeten bedragen. Zoals Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v) zelf aanhaalde in Het Laatste Nieuws, betekent dit dat een windmolen waarvan de wiek op het hoogste punt 250 meter boven de grond uitkomt, op minstens 750 meter van het dichtstbijzijnde huis moet staan. Het spreekt voor zich dat dit in het volgebouwde Vlaanderen een ernstige beperking inhoudt voor het aantal plaatsen waar er binnenkort nog een vergunning voor windmolens afgeleverd kan worden.
Regeltjes
“Tegenover de turboprocedure voor defensie, staan de alsmaar strengere regels voor grote windmolens”, zo ving een commentaar aan in De Standaard. En ook uit reacties uit andere hoek blijkt duidelijk dat de frustratie diep zit. En onbegrip ook, omdat de alarmberichten over een stijging van de gemiddelde temperatuur met een graad of wat over enkele decennia door de bevolking minder dreigend ervaren worden dan het Russische leger dat op dit ogenblik maar liefst een vijfde van het Oekraïense grondgebied militair bezet houdt. Nochtans zijn de Vlaamse afstandsregels helemaal geen unicum in Europa. Maar misschien nog meer verwonderlijk is dat er tot nog toe geen vaste regel gold over de minimumafstand
tot de dichtstbijzijnde woning. Blijkbaar heeft zelfs het Europees Parlement nog geen tijd gevonden om daarover een regel af te scheiden, maar dat kan natuurlijk altijd als excuus inroepen dat het te druk bezig was met het verbieden van plastic rietjes en het vastzetten van alle dopjes aan plastic flessen. Een parlement moet nu eenmaal zijn prioriteiten kennen.
DE AFSTANDSREGELS ZIJN
EEN OVERWINNING VAN HET
PLATTELAND OP DE GROENE
WERELDVERBETERAARS IN DE STAD
Anderzijds zijn het toch wel de groenen die anders het ene regeltje na het andere uit hun hoed toveren (en dan liefst nog met een ‘Het moet van Europa!’ erbovenop) om landbouwers en industrie de ene beperking na de andere op te leggen. Er is altijd wel een waterloop of een kwetsbaar gebied in de buurt die echt geen microgram stikstof extra of iets anders kunnen verdragen. In het geval van de ethaankraker van Ineos lag het kwetsbare gebied zelfs niet eens in de buurt, maar vijf kilometer verderop in Nederland, en voor kerncentrales gaat men het zelfs tot in Zweden zoeken!
Slagschaduw
Het toppunt van hypocrisie werd misschien toch wel bereikt door Mieke Schauvliege, frac-
tieleider voor Groen in het Vlaams Parlement. “Met deze afstandsregels komt er geen windmolen meer bij in Vlaanderen”, zo klonk het uit haar mond, en zij vreest dan ook dat de nieuwe regels in de praktijk een bouwstop betekenen voor de windmolens in Vlaanderen.
Van enige sympathie voor omwonenden die horendol worden van het zoef-zoefgeluid van de wieken of de slagschaduw, is er bij haar duidelijk geen sprake.
BELGIË MAAKT ZICH INTERNATIONAAL ONSTERFELIJK BELACHELIJK DE AFSTANDSREGELS ZIJN GEEN UNICUM IN EUROPA
Spoelen we echter een paar weken terug in de tijd, dan was het diezelfde Mieke Schauvliege die op de barricade klom tegen een nieuwe kazerne in Aalter, omdat, jawel, maar liefst 9.000 mensen enkele jaren geleden al een petitie hadden ondertekend tegen een legerbasis in het Drongengebied. Ze kondigde meteen ook aan dat Groen stappen zal ondernemen tegen die nieuwe legerbasis. Tekent iemand lokaal verzet aan tegen de bouw van een windmolen, dan hoef je echter niet op Groen te rekenen voor een beetje steun, integendeel zelfs. Blijkbaar mag de stem van de omwonen den alleen maar meetellen wanneer het in hun kraam past, en moeten ze anders gewoon hun mond houden.
Spaanse panne
Ook wie iets meer dan een week na de Spaanse panne een beetje terug houdendheid had verwacht over hernieuwbare energie, is eraan voor de moeite.
Overigens terzijde: het probleem van de iner tie, dat een grote rol speelde bij het ontstaan van die panne, doet zich niet alleen voor bij zonne-ener gie, maar ook bij windenergie.
Op zichzelf draaien windmolens wel rond, en hebben ze dus een zeker inertie, maar omdat er een frequentieomvormer zit tussen de windmolens en het elektriciteitsnet, kunnen ze geen stabiliteit leveren aan het elektriciteitsnet.
We worden in de media dan wel gesust met de bezwering dat een panne zoals in Spanje bij ons niet mogelijk is, maar de vraag stelt zich toch: hebben we in Vlaanderen dan werkelijk nog meer windmolens nodig of wordt het niet eerder tijd om eens wat meer te investeren in een wat meer betrouwbare stroombron?
Maar wat misschien nog wel het meest steekt bij de groenen, is dat deze afstandsregels gemakkelijk gelezen kunnen worden als een overwinning van het platteland op de groene wereldverbeteraars in de stad. Eindelijk treffen de steeds strengere regeltjes ook eens een groen fantasieproject. Voor wie ooit landbouwgrond heeft moeten opgeven om het ‘terug te geven aan de natuur’, voor wie een onteigening boven het hoofd hangt voor een hoogspanningsverbinding die nog wat meer zogezegd groene stroom moet leveren, of wie vandaag al gek wordt in zijn eigen huis omwille van de overlast van een windmolen in de buurt, moeten deze afstandsregels toch smaken als een eerste, zoete wraak.
Mieke Schauvliege (Groen) vreest dat de regels voor een bouwstop van windmolens zullen zorgen
Onderzoek
De Europese Commissie wil minstens een half miljard euro vrijmaken om wetenschappers aan te trekken die hun baan dreigen te verliezen in de Verenigde Staten of die zich afkeren van de regering-Trump. Maar hoe wordt dat plan gefinancierd?
De Europese Commissie wil van de Europese Unie een “magneet voor onderzoekers” maken. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen gezegd aan de Universiteit van Parijs tijdens ‘Choose Europe for Science’. Daarmee kwam ze een initiatief van de Franse regering steunen. Het bijna openlijk anti-Amerikaanse discours past binnen de profilering van de Franse president Emmanuel Macron die daarmee in een oude Franse intellectuele traditie meestapt. De bedoeling is dat wetenschappers van over de hele wereld kiezen voor Europa.
WETENSCHAP HEEFT
GEEN PASPOORT, GENDER, ETNICITEIT OF POLITIEKE PARTIJ
URSULA VON DER LEYEN
Zonder schaamte verwezen de sprekers naar de strijd die de Amerikaanse president Donald Trump zou gestart zijn tegen universiteiten en onderzoeksinstellingen die niet aan zijn standaarden voldoen. Die zou de wetenschappelijke vrijheid ondermijnen.
Ideologische afrekening
De voorzitster van de Europese Commissie maakte er meteen een ideologische afrekening van: “Ik geloof dat wetenschap de sleutel is tot de toekomst van Europa. Zonder wetenschap kunnen we de globale uitdagingen van vandaag niet aan, van gezondheidszorg tot nieuwe technologieën,
van het klimaat tot de oceanen. (...) En we zijn het er allemaal over eens dat wetenschap geen paspoort, gender, etniciteit of politieke partij heeft.”
De retoriek is dat Europa altijd voor de wetenschap zal kiezen. Wetenschappers van over de hele wereld kunnen dus maar beter voor Europa kiezen, aldus Von der Leyen. Als bij toeval bleek er meteen een initiatief op de plank te liggen bij de Europese Commissie: het ‘Choose Europe’-initiatief. En dat initiatief komt met nieuwe Europese wetgeving die blijkbaar al in de maak is bij de Commissie. Tegelijk maakt de Commissie 500 miljoen euro vrij voor de periode 2025-2027. Dat half miljard euro moet van Europa “een magneet voor onderzoekers maken”. Boven op dit geld komt een nieuwe zevenjarige ‘supersubsidie’. Die supersubsidie
wordt toegewezen via de European Research Council. Dat is een organisatie die tracht het wetenschappelijk onderzoek in Europa te bevorderen door middel van de financiering van excellente wetenschappers. In België vallen het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO) en Le Fonds de la Recherche Scientifique (FNRS) daaronder. Op één vraag kon niemand antwoorden: waar komt het geld vandaan? De meerjarige budgetten van de Europese Unie liggen al vast voor de periode waarover de politici hier spraken. Het gaat om budgetten die door het Europees Parlement goedgekeurd werden. Als de Commissie extra budgetten wil vrijmaken, zal er geld moeten bijkomen of met de bestaande bugetten geschoven moeten worden. LODE GOUKENS
Groene lobbygroep blijkt drijvende kracht achter smartphoneverbod voor jongeren
In een open brief hebben 17 experts en organisaties in de psychiatrie, psychologie, pedagogie en neurologie de Vlaamse Regering gevraagd om een smartphoneverbod voor kinderen onder de zestien jaar in te voeren. Door politici en de pers werd de brief op applaus onthaald. De auteurs kregen veel zendtijd om hun verbod te onderbouwen. Op sociale media waren de reacties ronduit negatief over het zoveelste onderwerp waar de overheid zich volgens experts mee moet bemoeien. De experts blijken slechts een handig pr-trucje, want achter het verhaal zitten groene politieke activisten met een eigen agenda.
De 17 auteurs van de brief, zogenaamde experts, vragen dringend concrete beleidsmaatregelen om kinderen en jongeren beter te beschermen tegen de schadelijke effecten van overmatig schermgebruik en sociale media. De experts spraken vorige week uitgebreid in de media over het ‘brokkelgeheugen’ van jongeren, aandachtsstoornissen, depressiviteit, een ongezonde bekommernis om hun uiterlijk bij jonge meisjes, slaapproblemen, spraak- en taalachterstand, emotionele en sociale ontwikkelingsproblemen, slecht eetgedrag,… Op zich geen slechte zaak, zou men denken. Maar het gaat hier over een zeer uitgekiende communicatiecampagne van een zogenaamde liefdadigheidsinstelling of ngo. Een organisatie die zich profileert als een ‘spontane groep bezorgde ouders’ of ouderbeweging verzocht de experten om de open brief te schrijven. De briefschrijvers beweren dat er genoeg wetenschappelijke aanwijzingen bestaan die bewijzen dat overmatig schermgebruik schadelijk is. De bevoegde Vlaams minister Caroline Gennez (Vooruit) sprak vrijwel onmiddellijk haar steun uit. Dat is verdacht snel.
Wie is wie?
Wie waren de briefschrijvers of experten? Het gaat vooral over bekende tv-gezichten, zoals de bekende neuroloog Steven Laureys (werkzaam aan de universiteit van Luik en in Canada), psychiaters Dirk De Wachter en Geert Dom, neuropsychiater Theo Compernolle en kinder- en jeugdpsychiater Binu Singh. Allemaal graag geziene gasten in praatshows en auteurs van goed verkopende boeken die regelmatig opduiken in documentaires of tv-shows. Het zijn met andere woorden gezagsfiguren voor veel luisteraars of kijkers. Achter de open brief zit
natuurlijk een ngo, in casu KidsUnplugged Belgium. De ngo is al een jaar zeer actief in het bespelen van de media. Ze wist veel zendtijd te krijgen op radio en tv. Op de website van de ngo staat wel hoe bezoekers geld kunnen doneren, maar er is geen adres of ondernemingsnummer terug te vinden. In het Staatsblad is de organisatie niet opgenomen en evenmin in de Kruispuntdatabank voor ondernemingen (waarin ook vzw’s zitten).
‘Bezorgde ouder’
Het zou gaan om drie Brusselse ouders, waaronder Lies Craeynest die als woordvoer-
Ondanks 5,6 procent fraude: Europees Parlement veegt spons over EUbudget van 2023
De Franse Europarlementariër Sarah Knafo van de partij Reconquête van opiniemaker Éric Zemmour postte woensdag een opvallende boodschap op X en op LinkedIn: “7,2 miljard euro: dat zijn de kosten van de administratieve uitgaven van de Europese Commissie.” Waarover gaat dit? Of beter: waarom postte ze dit?
Knafo is vicevoorzitter van de ENS-fractie (Europa van Soevereine Naties) en dus behoorlijk anti-EU. Ze maakte de vergelijking met de omzet van de Franse vliegtuigbouwer Dassault Aviation, die evenzeer 7,2 miljard euro bedraagt. Al zei ze er fijntjes bij dat Brussel enkel regelgeving maakt en niks tastbaars. De EU is volgens haar dus een regelgevingsfabriek.
Waarom pakte Knafo daar net nu mee uit? Wel, omdat vorige week woensdag de budgetten van de EU voor het jaar 2023 door het Europees Parlement werden goedgekeurd. Of beter gezegd: dat voor die rekeningen een kwijting werd verleend. Wanneer een kwijting of décharge wordt verleend, wil dat zeggen dat de bestuurders hun taken of verplichtingen naar behoren hebben gedaan. Dat betekent dat de bestuurders niet langer verantwoordelijk zijn voor de budgetten van 2023. Indien er toch een fout werd gemaakt, dan veegt men er dus de spons over. Bij bedrijven stemmen aandeelhouders daarover, bij de EU doet het Europees Parlement dat.
Hoe zorgvuldig de boekhouding werd bekeken, hangt natuurlijk van de parlementsleden en hun medewerkers af. Ze zijn daarbij vooral afhankelijk van rapporten van de financiële waakhond van de EU, de Europese Rekenkamer. Verder moeten ze het doen met informatie van de Europese Commissie.
Weinig kritiek
der optreedt. Craeynest werkt bij de ngo Oxfam als hoofd ‘private sector engagement’, als lobbyiste en fondsenwerver dus. Daarnaast is ze actief als milieuactivist, onder andere als eiser in processen bij het Hof van Justitie van de EU in Luxemburg, waar ze het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Brussels Instituut voor Milieubeheer dagvaardde omwille van de luchtkwaliteit in Brussel. Ze was in die zaak een ‘bezorgde fietsende moeder’ en kreeg steun van de ngo ClientEarth. Deze laatste is een van de rijkste klimaatactivistische ngo’s en financier van de klimaatzaken of de procedures tegen de omgevingsvergunning van Ineos in de Antwerpse haven.
De modus operandi is steeds dezelfde. Lies Craeynest speelt de bezorgde ouder en lid van een organisatie of een spontane vereniging van ouders die media-aandacht zoekt. Vervolgens komen er experten aan te pas die geloofwaardigheid moeten geven en nog meer media-aandacht moeten genereren. Ten slotte stappen ze naar de rechter om het door hen gewenste beleid af te dwingen.
Het hele verhaal van een burgerbeweging die ouders, professionals en beleidsmakers samenbrengt rond digitale gezondheid bij kinderen, is dus een fabricatie om de publieke opinie te manipuleren. Het betere lobbywerk van de groene fractie in het Europees Parlement om Europese wetgeving door te drukken.
LODE GOUKENS
Opvallend was dat de Europarlementsleden in korte tijd de spons veegden over vele eventuele fouten die nog zouden kunnen opduiken. Eerst kwamen de budgetten van de Europese Commissie, de agentschappen en het European Development Fund aan de beurt. Over die stemming ging de bewuste post op sociale media. Knafo zag daar het bedrag van 7,2 miljard euro passeren voor administratieve kosten. Dat is inderdaad een astronomisch bedrag. De Europarlementariërs stemden bijna de hele plenaire zitting over de uitgaven en het beleid van de EU uit 2023. Maar toch kwam er achteraf slechts een beetje kritiek. Zo communiceerde het Europees Parlement onmiddellijk na de stemmingen dat er striktere mechanismes moeten komen om fraude met herstelfondsen zoals het coronaherstelfonds te voorkomen. Ook waarschuwde het voor de recordhoge uitstaande verplichtingen en de stijgende schulden van de EU. Tot slot weigerden de Europarlementariërs opnieuw de kwijting voor de Raad van de EU (de ministerraden) en het Europees Asielagentschap.
Knafo heeft een punt
Toch had Knafo een punt toen ze de Europese Commissie onder vuur nam. De plenaire zitting leverde vooral een kwijting voor de Europese Commissie op. De Commissie is immers goed voor 95 procent van alle EU-uitgaven. In 2025 bedraagt het jaarlijkse budget 199,4 miljard euro voor alle EU-instellingen. De Waalse ex-politicus Alain Destexhe schertste online dat de administratieve kosten van de Commissie neerkomen op 200.000 euro per EU-ambtenaar.
Daarom is de waarschuwing van het Parlement over de financiële geloofwaardigheid van de EU eigenlijk wel nieuws. Zeker als het Parlement beweert dat die door structurele zaken ondermijnd wordt.
De Europarlementariërs verklaarden dat ze onaangenaam verrast waren door de foutenmarge van 5,6 procent in de EU-uitgaven. Foutenmarge is hier een eufemisme voor dankzij steekproeven gevonden fraude. De conclusie was dat er strikter tegen fraude moet opgetreden worden. Tot slot had de EU in 2023 voor 543 miljard euro aan onbetaalde verplichtingen openstaan. Dat is meer dan het dubbele van het jaarlijkse budget van de EU. De schulden van de EU bedroegen eind 2023 liefst 458,5 miljard euro en dat bedrag zal enkel stijgen. Op die manier dreigt de EU steeds meer op bepaalde van haar lidstaten te gelijken, wat de financiële geloofwaardigheid niet ten goede komt. LODE GOUKENS
Ursula von der Leyen
DE SCHADUW VAN
EEUWENLANGE INVASIES, SLAVENJACHTEN EN MASSAMOORDEN
Het grondgebied van wat nu Afghanistan, Kasjmir, Pakistan, India, Bangladesh en Birma is, was ooit één groot cultuurgebied, bestaande uit verschillende koninkrijken die samen India vormden. Dat was geen politieke, maar wel een cultureel-religieuze eenheid. Tot de Mongolen en de moslims kwamen.
Het klopt dat de volkeren in die staten verschillende talen spraken en dikwijls onderlinge oorlogen voerden. Maar net zoals de Griekse stadstaten uit de oudheid, waren ze desondanks hecht met elkaar verbonden door een gemeenschappelijk religieus gevoel dat geworteld was in het hindoeïsme en het boeddhisme, dat daaruit was voortgekomen. Hun geleerden en brahmanen lazen dezelfde heilige boeken in het Sanskriet. Vergelijk dat met de rol die het Grieks en het Latijn heel lang in Europa hebben gespeeld. Al die groepen vereerden dezelfde goden, bouwden gelijkaardige tempels en hadden gelijkaardige sociale structuren. De culturele en religieuze invloed van deze beschaving strekte zich tot ver buiten de grenzen van India uit, tot diep in Zuidoost-Azië en wat nu Indonesië is.
DE INDISCHE BESCHAVING IS DIE BEZETTING NOOIT TE BOVEN GEKOMEN
De Indiase beschaving is na de Chinese waarschijnlijk de oudste ter wereld. India was eeuwenlang een hoogontwikkeld en ongelooflijk rijk land. Tot in de achtste eeuw de moslims kwamen, die eerst de hindoeïstische of de boeddhistische koninkrijken in Afghanistan en het huidige Pakistan veroverden. In 1202 waren zij al tot in Bengalen opgerukt, meer dan 2.000 kilometer oostelijker. Het ontoegankelijke, bergachtige Kasjmir, nochtans vlak bij Pakistan en Afghanistan, had heel lang alle aanvallen kunnen afslaan. Maar in de 14de eeuw, nadat het land verzwakt was door een Mongoolse invasie en zestig jaar van interne twisten, paleisintriges en een boeddhistische heerser die zich tot de islam had bekeerd, viel Kasjmir ten slotte in handen van de moslims die het in minder dan veertig jaar tijd volledig islamiseerden. Muziek, dans, alcohol en het gebruik van Sanskriet werden verboden. Tempels, kloosters, monumenten en bibliotheken van hindoes en boeddhisten werden geplunderd en verwoest, duizenden brahmanen werden vermoord en er volgde een tsunami van gedwongen bekeringen.
Eeuwenlang schrikbewind
De verovering, verwoesting en eeuwenlange bezetting van India door de moslims kunnen alleen vergeleken worden met de gruwelen die de Mongolen onder Djenghis Khan en zijn opvolgers hebben gepleegd. De Indische beschaving is dat nooit te boven gekomen. De auteur V.S. Naipaul schreef terecht dat Indië sindsdien “a wounded civilization” is. India was, net zoals Afrika, eeuwenlang een van de gebieden waaruit de moslims miljoenen slaven hebben weggehaald.
Net zoals over de geschiedenis van Israël het trauma van de Holocaust hangt en over de spanningen tussen zwart en blank in de
VS de herinnering aan de slavernij, zo hangt over alle conflicten tussen hindoes en moslims, of tussen India en Pakistan, in Kasjmir of elders, de schaduw van eeuwenlange islamitische invasies, slavenjachten, massamoorden, verwoeste tempels, steden die niet gewoon werden veroverd en geplunderd, maar volledig verwoest en uitgemoord, van een psychopathisch terreurbewind waarbij tientallen miljoenen hindoes werden afgeslacht en het boeddhisme bijna volledig werd uitgeroeid. Wie dat niet weet, of niet wil weten, begrijpt niets van de trauma’s die voor de hindoes achter die conflicten schuilgaan. Ook en vooral omdat bijna alle moslimleiders, zowel politieke als religieuze, hun terreurbewind over India nog steeds verheerlijken en massamoordenaars als de Moghulkeizer Aurangzeb nog steeds als helden vereren.
‘Princely states’
Vijf eeuwen later, in 1947, kwam er een eind aan het Britse bewind in India. Het land zou, zeer tegen de zin van de Britten, opgesplitst worden in het overwegend islamitische Pakistan, dat toen ook nog het huidige Bangladesh omvatte, en het overwegend door hindoes bewoonde Indië. Maar Kasjmir was een van de 565 zogenaamde ‘princely states’ die niet rechtstreeks door de Britten bestuurd werden, maar door hun eigen maharadja’s, koningen, prinsen of islamitische khans en nawabs, zij het dan onder Britse supervisie. De heersers over die staatjes mochten autonoom beslissen of zij onafhankelijk wilden blijven of aansluiten bij India of bij Pakistan. In Kasjmir was dat een probleem: de maharadja was een hindoe, maar de bevolking was in meerderheid islamitisch. Er woonde slechts 20 procent hindoes. Hijzelf koos voor onafhankelijkheid. Als hij voor Pakistan koos, zouden de hindoes uitgeroeid of verdreven worden, maar als hij voor India koos, riskeerde hij een islamitische revolte. Of een Pakistaanse invasie, wat nog er-
ger zou zijn. Er brak inderdaad een opstand uit, maar die bleef beperkt. De Pakistanen rekruteerden intussen in de Afghaanse grensprovincies duizenden bloeddorstige, barbaarse stamleden, vooral Pathanen, berucht om hun wreedheid en omdat zij zowel jongens als meisjes en vrouwen verkrachtten. Zoals ze overigens nu nog steeds doen. Die stuurden ze op Kasjmir af. Zij veroverden heel snel terrein… tot ze begonnen te plunderen en hun offensief vertraagde. De maharadja besloot zich bij India aan te sluiten in ruil voor militaire bijstand. Toen stuurde Pakistan ook geregelde troepen en India deed hetzelfde. Het conflict eindigde met een wapenstilstand en
een frontlijn die nu nog steeds de onofficiële grens is tussen Indiaas en Pakistaans Kasjmir. Sindsdien is Kajsmir voortdurend het toneel geweest van kleine conflicten, meestal veroorzaakt door Pakistaanse pogingen om in het Indiase deel te infiltreren. In 1965 leidde dat tot een grootscheepse Indiase tegenval op heel Pakistan. Maar ook die oorlog leidde nergens tot grenswijzigingen, ook niet in Kasjmir waar het om begonnen was.
Terreurcampagnes
Een afzonderlijk facet betreft de terreuraanslagen in Kasjmir en de Indiase reactie daarop. Volgens officiële cijfers – niet altijd betrouwbaar – zijn daarbij sinds 1989 meer dan 6.400 Indiase militairen en politiemensen gedood en bijna 15.000 burgers. Soms waren er ook doelgerichte moorden op moslims, maar in alle gevallen die ik kon nagaan, waren dat gematigde of pro-Indiase leiders die door extreme islamitische groepen werd vermoord. Om te beginnen: al die aanslagen werden in het Indiase deel van Kasjmir gepleegd, niet in het door Pakistan bezette deel. Dat is trouwens een afspiegeling op klein-Kasjmirformaat van het grotere Indisch-Pakistaanse geheel. Er worden in India heel dikwijls islamitische terreuraanslagen gepleegd, meestal door groepen die in Pakistan zijn opgeleid. De grootste vond plaats in 2008. Toen werden in Bombay acht goed gecoördineerde aanslagen gepleegd op hotels, stations, een joods cultureel centrum en een hospitaal (!). De gevechten tegen de terroristen sleepten vier dagen aan en er vielen 166 doden, de terroristen niet meegeteld.
Maar er werden nooit aanslagen gepleegd door hindoeterroristen in Pakistan. De term ‘wederzijds geweld’ is in deze context gewoon desinformatie.
In alle gevallen waarbij de terroristen in Kasjmir geïdentificeerd konden worden, ging het om islamitische groepen die door Pakistan werd gesteund. Er is één mogelijke uitzondering: het Jammu and Kasjmir Liberation Front (JKLF), dat volledig uit moslims bestaat, maar officieel seculier is en níét vecht voor aanhechting bij Pakistan, maar voor een onafhankelijk Kasjmir. Maar die groep wordt ook gesteund door Pakistan en pleegde voor zover ik kon achterhalen nooit aanslagen in het Pakistaanse gebied. In 1971 kaapten ze een vliegtuig van Indian Airlines en in 1984 gijzelden en vermoordden ze een Indiase diplomaat in Birmingham. Ze hebben nooit één actie tegen Pakistanen ondernomen. Intussen heeft het JKLF officieel alle geweld afgezworen en beperkt het zich tot politieke actie. Officieel…
Mensenrechten
Ik twijfel er niet aan dat de Indiase troepen zich in hun strijd tegen de terroristen in Kasjmir soms, of misschien zelfs dikwijls, hebben schuldig gemaakt aan schendingen van de mensenrechten, inclusief folteringen en seksueel misbruik van verdachten die vrijwel zeker niet allemaal echte terroristen waren. De Indiase politie heeft terecht een zeer slechte reputatie op dat vlak. Ik weet niet in hoeverre dat bij het Indiase leger ook het geval is. Sommige rapporten van mensenrechtengroepen lijken mij akelig geloofwaardig, bij andere heb ik mijn twijfels, zeker omdat ik weet hoe die groepen dikwijls liegen of informatie manipuleren als het om antiterreuracties tegen hun islamitische lievelingetjes gaat.
DIE MENSEN WOONDEN DAAR AL DUIZENDEN JAREN, LANG VOOR DE MOSLIMS KWAMEN
Maar ik weet wel zeker dat de rapporten over ontvoeringen van meisjes en vrouwen door islamitische terreurgroepen waar zijn. De folteringen, de groepsverkrachtingen, dikwijls voor de ogen van de echtgenoot of de familie, de verminkingen, de manier waarop de lijken op een openbare plaats werden gedumpt als afschrikwekkend voorbeeld… Het stinkt allemaal naar wat Arabieren, Pathanen, Turken, Pakistanen,… altijd en overal doen in hun strijd tegen ongelovigen. Het volgt het bekende patroon. En tenslotte… In 1990 woonden er nog zeker 120.000 hindoes in de vruchtbare Kasjmirvallei die overwegend islamitisch was. Kort na het begin van de islamitische terreurcampagne, zijn er 90.000 daarvan uit de vallei weggevlucht. De media probeerden dat voor te stellen als een overdreven paniekreactie. Maar dat is natuurlijk onzin. Die mensen woonden daar al duizenden jaren, lang voor de moslims kwamen. Als zij toen hun woonplaatsen in de steek lieten, dan moeten daar heel, heel ernstige redenen voor zijn geweest. PAUL BAÜMER
Een Indiase Rafale werd neergeschoten
Pakistanen protesteren voor de Indiase ambassade in Londen
MARIJKE DILLEN VLAAMS BELANG
“Het is toch niet normaal dat je je eigen wc-rol moet meenemen naar de rechtbank?”
“Is de deadline om in te leveren nog steeds zondagavond?” Marijke Dillen (64) herinnert zich nog goed dat haar vader Karel jarenlang voor ’t Pallieterke schreef. “Toen moesten de teksten nog op papier ingeleverd worden en moest er elke zondagavond naar ’t Stad gereden worden”, vertelt de advocate en Vlaams Belang-politica na een uitvoerig interview over de (wan)toestand binnen Justitie.
Vanaf de jaren 1960 schreef Karel Dillen onder het pseudoniem Sacha voor dit weekblad. Indertijd moesten de auteurs en cartoonisten hun stukken inderdaad nog fysiek inleveren op de redactie in Antwerpen; in de eerste jaren op de Lijnwaadmarkt, later in de Vestingstraat en nog later op de Mechelsesteenweg.
Karel Dillen werd nadien vooral bekend als oprichter van het Vlaams Blok, de voorloper van het Vlaams Belang. Op 27 april 2007 overleed Karel Dillen. De wederopstanding van het Vlaams Belang heeft hij dus nooit echt meegemaakt. “De moeilijke jaren heeft hij nog een beetje meegemaakt, maar niet volop”, vertelt zijn dochter Marijke Dillen, die voor het VB in de Kamer zetelt. “Ik denk dat
hij erg fier zou zijn om te zien hoe we er terug staan en wat Tom Van Grieken tot op vandaag heeft gerealiseerd. Vooral het feit dat we zoveel jonge mandatarissen en medewerkers hebben weten aantrekken, zou hem plezier gedaan hebben.” Marijke denkt niet dat Karel “had durven dromen” dat de partij ooit een bestuurspartij zou worden, al is het vooralsnog enkel lokaal.
Gelooft u dat er nog een bovenlokale bestuursdeelname kan volgen, of denkt u dat de partij haar plafond bereikt heeft?
“Ik denk dat er nog veel marge is. Op het einde van de campagne voor de federale verkiezingen is het een beetje gekeerd, terwijl vroegere opiniepeilingen ons nog hogere scores gaven. Ik ben er dus van overtuigd dat er nog groeimarge is, zeker als we goed en positief oppositie kunnen blijven voeren. En de N-VA zal zijn steken laten vallen in deze regering. Ik denk alleen nog maar aan de budgetten voor Justitie, die veel te laag zijn.”
Laten we het daarover hebben. Er lijkt een ware opstand bezig te zijn van de magistratuur tegen de plannen van deze regering. Wat is uw visie daarop?
“Ik begrijp de acties van de magistratuur. Het wordt voorgesteld alsof het enkel om acties rond het pensioendossier gaat, maar dat is de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen. De opeenvolgende ministers hebben al decennialang niet begrepen hoe diep de frustratie van de magistraten zit. Het is een opeenstapeling: de omstandigheden waarin ze moeten werken, zijn de magistratuur onwaardig. In heel het land zijn er gerechtsgebouwen met veel te kleine bureautjes, in de slechtste omstandigheden. In sommige gebouwen is er amper een printer. En als er een printer is, is er geen papier. En het is toch niet normaal dat je in sommige rechtbanken je eigen wc-rol moet meenemen?”
“Ook op het vlak van digitalisering zijn de omstandigheden rampzalig. Een klein jaar geleden was er een vernietigend rapport van het Rekenhof over de digitalisering van Justitie en als advocaat kan ik dat enkel bevestigen. Wij zijn verplicht om alles digitaal neer te leggen bij een aantal rechtbanken. Maar de
rechters vragen regelmatig om ook een afgedrukte versie mee te brengen naar de zitting, omdat zij die digitale stukken niet kunnen opvragen. Er zijn ook nog altijd een aantal rechtbanken niet aangesloten op het digitale systeem, wat het voor de magistraten nog moeilijker werken maakt. Als er een computer besteld wordt, duurt het gemakkelijk een jaar voordat die geleverd wordt en zijn systemen al verouderd. Daardoor kopen rechters soms hun eigen computers om met de nieuwe programma’s te kunnen werken.”
“Als je dat allemaal hoort, begrijp je de frustratie van de magistraten toch wat meer. De belofte van een verbeterd statuut gaat al erg lang mee, maar blijft aanslepen. Ook nu staat het weer in het regeerakkoord, maar of dat statuut er komt, weet niemand.”
“Daarenboven is de werklast voor de magistraten aanzienlijk toegenomen. Vandaag is er een groot tekort aan magistraten om de vonnissen en de arresten binnen een redelijke termijn uit te spreken. Mensen verwachten terecht dat, als ze naar de rechtbank stappen, ze snel een uitspraak krijgen. Dat lukt vandaag niet omdat ze met veel te weinig zijn. En gezien de pensioneringsgolf zal dit tekort alleen maar toenemen.”
Het is toch niet toevallig dat de acties net na de aankondiging van de pensioenplannen komen?
“Dat klopt, daarom vind ik de timing van sommige acties erg ongelukkig. Nu lijkt het alsof de acties enkel daarover gaan, maar ik blijf ervan overtuigd dat het pensioendossier de druppel is.”
Is het geen vorm van machtsmisbruik, vergelijkbaar met stakingen bij het openbaar vervoer?
“Met een staking van de treinen wordt bijna de hele bevolking getroffen. Dat er nu politierechters zijn die een aantal niet-dringende dossiers uitstellen, heeft toch minder impact. Want, voor alle duidelijkheid, het gaat in deze niet over zware verkeersovertredingen. Het gaat niet over dossiers waar slachtoffers bij betrokken zijn of over rijden onder invloed. Als die omwille van een protestactie zouden uitgesteld worden, zou het inderdaad schandalig zijn. Hier gaat het over minder zware verkeersovertredingen, want als iemand te-
gen 200 km per uur over de autostrade rijdt, zal zijn zaak niet uitgesteld worden. Die nuance valt vaak weg in de media.”
Berokkenen de actievoerders geen schade aan het vertrouwen in Justitie?
“De manier waarop de acties op een niet-correcte manier in de media zijn gekomen, zorgen inderdaad voor een grote knauw in het vertrouwen in Justitie. De eerste actie was van procureur-generaal Frédéric Van Leeuw die 4.000 mensen die tot 5 jaar celstraf veroordeeld waren en aan het wachten waren om hun straf uit te voeren, allemaal tegelijkertijd naar de gevangenis stuurde. ‘En dat de gevangenissen dan maar hun plan trekken’, dat was ongeveer de boodschap. Dat is natuurlijk geen manier van werken, want het gevangenispersoneel is hiervan de pineut, ook al vinden wij dat die mensen wel in de gevangenis moeten terechtkomen. Want vanuit de praktijk weet ik dat je al aardig wat op uw kerfstok moet hebben om vijf jaar celstraf te krijgen. Dat is niet door een pakje sigaretten te stelen in de supermarkt. Ik begrijp wel dat dergelijke acties van de magistraten buiten proportie zijn, maar de manier waarop ze in beeld komen, is ook ongenuanceerd.”
Karel Dillen
Dat de magistratuur zich op deze manier opstelt, hebben we nog niet vaak gezien. “Het is ongezien dat magistraten dergelijke zware acties voeren. Ik ben veertig jaar advocate en zit sinds 1991 in de politiek… Ik kan me niet herinneren dat er ooit dergelijke acties zijn geweest. Maar ik kan ze wel begrijpen.”
Hoe kijkt u naar de pensioenhervorming zelf? Volgens berekeningen gaat het over een verschil van 104 euro op een pensioen van 7.400.
“Dat klopt niet. Niet elke magistraat heeft zo’n hoog pensioen. Je moet al bijna je hele carrière in de magistratuur hebben afgelegd om daaraan te geraken. Bij het begin van hun loopbaan krijgen magistraten een bepaald traject voorgeschoteld, waarbij wordt gezegd dat het pensioen een uitgesteld onderdeel van hun loon is. Zij hebben ook geen groepsverzekering, bedrijfswagen, gsm,… zoals in de privé. Ik vind die vergelijking dus zeer moeilijk.”
Tijdens de onderhandelingen over het ‘paasakkoord’ haalde minister Annelies
heid te betalen en om hun gezin te onderhouden. Ik heb vorige week aan minister Verlinden gevraagd of de minister van Financiën dan ook uitstel zou geven voor de belastingen die deze mensen moeten betalen. Ze kon niet lachen met die opmerking.”
Op welke manier kan er meer geld vrijgemaakt worden voor de politie en Justitie?
“Een voorbeeld: het Vlaams Belang is al jarenlang pleitbezorger van de oprichting van een soort drugsfonds. De immense opbrengsten die dankzij het goede werk van de federale gerechtelijke politie en de lokale politiezones in beslag genomen worden, verdwijnen nu zomaar in de federale putten. Wij vinden dat die opbrengsten in een soort drugsfonds moeten komen, zodat dat geld integraal terug kan gaan naar politie en veiligheid. Wij worden daarin ook gesteund door verschillende procureurs-generaal.”
Duizenden veroordeelden die niet in de gevangenis zitten, dossiers die wegrotten, een magistratuur in opstand, een immense achterstand, cipiers die in hun privéleven belaagd worden,… Kunnen we vandaag nog spreken van een functionele rechtsstaat?
“Neen, dat is heel erg duidelijk. Men heeft alles veel te lang laten aanmodderen en het departement is structureel ondergefinancierd. Om het voorbeeld van de cipiers te nemen: door de overbevolking in de gevangenissen moeten zij in steeds moeilijkere omstandigheden werken, door drukte en een agressiever wordende gevangenispopulatie. Omdat er veel te weinig cipiers zijn, kunnen die mensen hun verlofdagen gewoonweg niet opnemen. Geef ze een beter statuut en betere financiële voorwaarden om het beroep aantrekkelijk te maken, want op deze manier kan het niet verder.”
Staan er in de beleidsverklaring van minister Verlinden hoopvolle zaken?
“Er staan zeker zeker goede zaken in. Maar vaak blijft het nogal vaag, zonder concrete invulling, waardoor je je afvraagt wat er van in huis zal komen. Want opnieuw zal de minister op het probleem van de financiering botsen.”
Wordt er voldoende naar de slachtoffers gekeken bij Justitie?
“Voor ons moeten de slachtoffers meer aandacht krijgen. De rode draad door de beleidsverklaring van de minister is die van de slachtoffers, dus die pluim moet ik haar geven. Maar ook daar is het erg belangrijk om ervoor te zorgen dat wat aangekondigd wordt, ook daadwerkelijk gerealiseerd wordt.”
Moeten er nog extra gevangenissen bijkomen?
We moeten dus veel meer inzetten op het terugsturen van die mensen naar hun landen van herkomst, om daar uiteraard hun gevangenisstraf uit te zitten.”
Iedere recente minister van Justitie had de ambitie om daar iets aan te doen, maar ze botsten allemaal op de realiteit… “Minister Verlinden zegt nu ook dat ze wil onderhandelen en akkoorden wil afsluiten met die herkomstlanden. Maar ze moet zich veel radicaler opstellen. Als die landen weigeren om hun criminelen terug te nemen, dan moet er een volledige stopzetting komen van de onwikkelingssamenwerkingen en handelsakkoorden die op Belgisch niveau gesloten zijn. We moeten veel meer druk zetten op die landen. Als we tot die resultaten komen, moet er geen groot aantal plaatsen bijkomen. Veel van de huidige gevangenissen moeten wel gerenoveerd worden, want vandaag zijn er een aantal structurele gebreken in veel gevangenissen. Daarnaast moeten er meer FPC’s komen, om de meer dan 1.000 geïnterneerden die nu in de gevangenis verblijven, in onder te brengen.
Was het een vergissing om de gevangenisstraffen onder de drie jaar opnieuw effectief uit te voeren?
“Neen, al had men wel moeten voorzien dat de capaciteiten er niet waren. Na een derde van je straf vrijkomen en als je een enkelband neemt, trekken we er nog eens zes maanden vanaf. Dat betekent dat je bij een veroordeling van drie jaar er al vanaf bent na zes maanden. Dat bevordert de veiligheid niet, integendeel. De burger heeft vorig jaar een duidelijk signaal gegeven voor een harde aanpak van de criminaliteit. Deze regering moet nu de daad bij het woord voegen.”
Kunnen jullie, met de N-VA in de regering, meer druk uitoefenen op Arizona dan op Vivaldi?
“Liberale ministers als Van Quickenborne en Van Tigchelt hebben nooit rekening gehouden met onze oppositie, de linkse partijen in de regering-De Croo al zeker niet. Maar de N-VA voelt nu onze hete adem wel in haar nek. Onze oppositie heeft deze legislatuur daarom meer invloed op het beleid.”
Anderzijds was het met de N-VA misschien makkelijker om een rechts oppositieblok te vormen, terwijl het Vlaams Belang nu de enige rechtse partij in de federale oppositie is.
Verlinden (cd&v) 150 miljoen euro extra binnen voor Justitie. Vindt u dat een goede zaak?
“Nee, dat is veel te weinig. Justitie wordt al decennialang stiefmoederlijk behandeld, vooral op financieel vlak. Als deze regering 4 miljard euro kan vrijmaken voor Defensie en 1 miljard euro voor Oekraïne, dan moet diezelfde inspanning ook kunnen gebeuren voor de politie en Justitie. Dat gaat over onze binnenlandse veiligheid, want die is minstens even belangrijk als de bescherming tegen buitenlandse dreiging. En dat geld is nodig. Het extra budget dat Justitie zou gekregen hebben – zou, want de cijfers moeten nog behandeld worden in de commissie Begroting en de commissie Justitie –, is veel te laag. En er kan meer geld vrijgemaakt worden, daar ben ik van overtuigd.”
Wat maakt de situatie zo precair?
28 miljoen euro aan achterstallige facturen van water, gas en elektriciteit. Vertalers en tolken, slotenmakers, takeldiensten en pro-Deoadvocaten die twee tot drie jaar moeten wachten op de betaling van hun factuur. Dat gaat over zelfstandigen: die mensen hebben dat geld ook nodig om hun personeel en hun sociale zeker-
“Dat is een complex probleem. Die overbevolking is geen recent probleem. Al in 1991 zijn we met de Kamerfractie, toen onder leiding van Gerolf Annemans, een aantal gevangenissen gaan bezoeken. Toen al was er het probleem van overbevolking en van ‘grondslapers’. Detentie moet zinvol zijn. Criminelen horen in de gevangenis, maar het heeft ook geen zin om mensen in mensonwaardige omstandigheden vijf tot tien jaar op te sluiten in een cel, totdat ze vrijkomen. Dat is vandaag helaas de realiteit: er wordt niet gewerkt aan re-integratie, wat er mee voor zorgt dat de gevangenis dikwijls een broedplaats is voor nieuwe criminele vriendschappen.”
JUSTITIE HEEFT 28 MILJOEN EURO AAN ACHTERSTALLIGE
FACTUREN VAN WATER, GAS EN ELEKTRICITEIT
“Er is vandaag dus te weinig plek in de gevangenissen om op een zinvolle, re-integrerende manier te werken met de gedetineerden. Meer dan 40 procent van de gevangenen is van buitenlandse origine. En van die buitenlandse gevangenen is 70 procent illegaal in het land.
“Op pragmatisch vlak, bijvoorbeeld om aan genoeg stemmen te geraken om een ongewenst wetsvoorstel uit te stellen, kunnen we volgens mij met iedere oppositiepartij samenwerken. Maar op inhoudelijk vlak was het natuurlijk wel gemakkelijker om in samenwerking met de N-VA oppositie te voeren, omdat we op vele vlakken gelijkaardige programma’s hebben. Wat me vandaag onwaarschijnlijk verwondert, is de manier waarop een aantal N-VA’ers die de vorige legislatuur stevig oppositie gevoerd hebben, zo gemakkelijk in meerderheidsmodus zijn kunnen gaan. Anderzijds vind ik het onkies hoe de twee oud-ministers van Justitie nu oppositie voeren tegen het beleid van Verlinden, terwijl zij – niet alleen, maar wel mede – verantwoordelijk zijn voor de situatie van Justitie.”
WANNES NEUKERMANS
Geen woorden maar daden! Splits zelf de sociale zekerheid!
Serieuze tik voor rechts bij gemeenteraadsverkiezingen
De Finnenpartij kon tijdens de Finse parlementsverkiezingen in 2023 de electorale doorbraak verzilveren met een fraai resultaat, maar bij de recente gemeenteraadsverkiezingen kreeg ze een mokerslag te verwerken.
Bij de parlementsverkiezingen gaf 20,1 procent van de Finnen het vertrouwen aan deze rechtse partij onder voorzitterschap van Riikka Purra. De Finnen kwamen daarmee op een zucht van de centrumrechtse en conservatieve Nationale Coalitie (of Kokoomos) van Petteri Orpo, die op 20,8 procent uitkwam. De Finse sociaaldemocraten moesten zich tevreden stellen met een derde plaats en 19,9 procent van de stemmen. De groenen strandden op 7 procent, de Linkse Alliantie op 7,1 procent.
Was het tij hiermee definitief gekeerd? Dat men steeds bijzonder moet oppassen met beweringen dat ‘de electorale wind in Europa nu eenmaal definitief naar rechts waait’, bleek uit de resultaten van de recente gemeenteraadsverkiezingen in Finland. De verkiezingen vonden plaats op 13 april. De Finnenpartij kreeg een mokerslag te verwerken. Van de 20 procent van de parlementsverkiezingen bleef slechts 7,6 procent over. De Nationale Coalitie kon haar percentage behouden, net als de Zweedse Volkspartij. De Finse sociaaldemocraten sprongen naar 23 procent.
De buit is nooit definitief binnen
De Finse regering, bestaande uit de Finnenpartij, de Nationale Coalitie, de Zweedse Volkspartij en de Christendemocraten, kon redelijk standhouden, dankzij het resultaat van de NC en de Zweedse Volkspartij. De Christendemocraten gingen er zelfs fors op vooruit. “De oppositie is erin geslaagd de ontevredenheid van de bevolking om te zetten in stemmen, maar zonder alternatieven aan te bieden”, aldus Riikka Purra van de Finnenpartij. Het is duidelijk dat de Finnen hun ontevredenheid over het economisch beleid van deze centrumrechtse regering niet onder banken of stoelen hebben gestoken. De Finse eerste minister Petteri Orpo ziet het zo: “We hebben beloofd Finland terug gezond te maken, ook als dit harde beslissingen en maatregelen vraagt. We hebben onze beloftes gehouden.” Nochtans stellen veel commenta-
NEDERLAND
toren dat vooral de hoofdstad Helsinki voor enorme problemen staat: de segregatie neemt toe, vooral door migratie. In Finse scholen in Helsinki zijn de problemen dermate groot dat leraars angst hebben voor hun leerlingen. De succesvolle PISA-ranking van Finland staat onder forse druk. Verkeersproblemen nemen toe door het dichtslibbend verkeer. De bouw van een nieuwe metrolijn laat op zich wachten,… Daarboven komt nog eens de internationale veiligheidsproblematiek die voor onzekerheid zorgt in Finland. In hoeverre kan men nog op de Verenigde Staten rekenen? En als die Amerikaanse steun vermindert, hoe zeker kan men zijn van een fiks Europees militair optreden als Finland door Rusland zou worden aangevallen?
PIET VAN NIEUWVLIET
FRANKRIJK
Migratie om medische redenen wordt systematisch uitgebreid
Volgens een Franse denktank wordt de regeling dat de medische kosten van asielzoekers terugbetaald worden als de ziekte niet behandeld kan worden in het herkomstland, steeds vaker ingezet.
In Frankrijk kan elke vreemdeling een verblijfsvergunning en terugbetaling van medische kosten krijgen als die aantoont dat men door een ziekte is getroffen die hij of zij niet kan laten behandelen in het herkomstland. Laboratoire pour la République, een denktank van voormalig minister van Onderwijs en Jeugd Jean-Michel Blanquer, stelt dat dit dispositief “systematisch wordt uitgebreid door wetgever en rechters” en dat het moeilijk houdbaar wordt.
Journalisten van Marianne, een Frans informatiemagazine, wisten te achterhalen dat een moeder uit Djibouti een medische verblijfsvergunning kon bemachtigen voor een ‘medisch begeleide voortplanting’ (een pma of procréation médicalement assistée). Deze moeder van vijf kinderen diende daartoe
De uitjes van minister Faber
Normaal gezien was aanstaande zaterdag 17 mei een uitstapje gepland naar de Efteling voor een groep jonge asielzoekers. Dat is niet naar de zin van asielminister Faber (PVV).
De groep jonge asielzoekers verblijft in het asielzoekerscentrum van het Friese dorp St.-Annaparochie. De uitstap wordt georganiseerd door het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), de instantie die het beheer heeft over alle asielcentra in Nederland. Maar ondertussen is er een
tussen jongeren uit het asielcentrum en inwoners van St.-Annaparochie. Daarbij was er ook een steekpartij met meerdere gewonden. Drie bewoners van het asielzoekerscentrum werden toen opgepakt en later naar een ander AZC overgeplaatst. Nu, een jaar later, pakt het
EEN MODAAL NEDERLANDS GEZIN MOET
VOOR EEN BEZOEK AAN DE EFTELING DIEP IN DE BUIDEL TASTEN
rechtse minister voor Asiel, Marjolein Faber van de PVV, de partij van Geert Wilders. De minister wil er werk van maken om Nederland “niet aantrekkelijk te maken om naartoe te gaan”, of anders gezegd: “Het is hier geen vakantieoord”. Minister Faber trok daarop een streep door de activiteit voor de amv'ers, wat staat voor ‘alleenstaande minderjarige vreemdelingen’.
Kermis ontvluchten
Nu is er een reden waarom de uitstap specifiek op 17 mei zou plaatsvinden. Deze week start de jaarlijkse kermis in St.-Annaparochie en zaterdag is de drukste dag. Vorig jaar kwam het tot incidenten
COA uit met het idee om met de asielzoekers naar de Efteling te trekken om op die manier opstootjes te vermijden. Daarnaast worden tijdens de kermisdagen extra begeleiders ingezet “om bij te dragen aan het behouden van de rust in de gemeenschap”, aldus het COA.
Verdeeld Nederland
Het voorval verdeelt Nederland. Enerzijds is er de gewone man in de straat, die vaststelt dat er overal moet bezuinigd worden, maar anderzijds en met enig ongeloof merkt dat er voldoende belastingsgeld voorhanden is voor een bezoek aan de Efteling. Terzijde: een inkomticket voor de Efteling kost zo’n 48 euro per per-
soon. Wie met de auto komt, mag daarbovenop nog eens 15 euro parkeergeld neertellen. Een modaal Nederlands gezin moet voor een bezoek aan de Efteling diep in de buidel tasten. Maar er zijn ook Nederlanders die dan weer de maatregel van de minister niet konden smaken. Er werd een inzamelactie voor de asielzoekers opgezet die op twee weken tijd al meer dan 200.000 euro opleverde. Dat geld zal naar het COA gaan, al is het niet zeker dat het naar het activiteitenbudget zal gaan. Die instantie heeft ondertussen laten weten dat het bezoek aan de Efteling is afgelast, maar er is wel een alternatief uitje voorzien. Maar ook daar verzet minister Faber zich tegen. Zij wil volop bezuinigen op het activiteitenbudget voor asielzoekers. De vraag is dus: zal het uitstapje aanstaande zaterdag plaatsvinden? En meer nog: zal het rustig blijven op de kermis in St.-Annaparochie?
KARL VAN CAMP
een dossier in bij de Office français de l’immigration et de l’intégration (OFII of Frans agentschap voor immigratie en integratie). De dokters van het OFII adviseerden negatief omdat ze niet aan de voorwaarden voldeed.
220.000 aanvragen voor medische verblijfsvergunning in Frankrijk
Deze buitenlandse moeder ging in beroep bij een administratieve rechtbank en werd er in het gelijk gesteld. De rechtbank oordeelde namelijk dat de moeder uit Djibouti niet over deze ‘gesofisticeerde behandeling’ beschikte in haar eigen land, waardoor Frankrijk de kosten moest dragen. Hetzelfde verhaal was er in 2017, toen een moeder van drie kinderen twee negatieve beslissingen kreeg inzake haar aanvraag tot een medische verblijfsvergunning voor een in-vitrobehandeling. Ook daar besliste de administratieve rechtbank uiteindelijk in haar voordeel.
Volgens de denktank Laboratoire pour la République wordt de voorwaarde van ‘levensbedreigende situatie’ steeds vaker uitgehold en wordt het medisch migratietoerisme op die manier alleen maar aangewakkerd, terwijl steeds meer Fransen moeite hebben om hun medische behandeling financieel rond te krijgen. Tussen 2017 en 2024 werden meer dan 220.000 aanvragen voor een verblijfsvergunning om medische redenen ingediend. 58 procent daarvan werd door het OFII aanvaard. De meeste aanvragers kwamen uit Sub-Sahara-Afrika, maar ook uit de Verenigde Staten, waar de sociale dekking voor medische behandeling veel minder uitgebreid is.
Een raming van deze kosten voor de Franse belastingbetaler gebeurde tot nu toe nog niet en cijfergegevens werden nooit gepubliceerd. De denktank wil dat de voorwaarden worden verstrengd en dat de kosten worden gepubliceerd.
De politie van het Engelse West-Yorkshire heeft in de voorbije jaren systematisch sollicitaties van blanke Engelsen geblokkeerd om op die manier personen met een migratieachtergrond te bevoordelen en functies toe te wijzen. Deze praktijk wordt tot op vandaag verdergezet.
Dit nieuws werd gebracht in de Britse krant The Telegraph. De praktijk bestaat erin dat ‘ondervertegenwoordigde groepen’ op elk moment mogen solliciteren, terwijl blanke Engelsen moeten wachten op officiële sollicitatierondes. De politie van West-Yorkshire, die de vierde grootste politie-eenheid van het land is, verdedigde haar rekruteringsbeleid op basis van de Equality Act van 2010. Men wil zich aanpassen aan het aandeel etnische minderheden in de bevolking. Slechts 9 procent van de politiemensen heeft vandaag een migratieachtergrond, terwijl migranten 23 procent van de bevolking in West-Yorkshire uitmaken. De krant citeert een klokkenluider die beschrijft hoe de politie sollicitanten in drie categorieën onderbrengt.
Gouden, zilveren en bronzen afkomst
Die politieman, die anoniem getuigt, heeft het over drie categorieën: zwarten en Aziaten uit het Verre Oosten hebben een ‘gouden’ statuut, Zuidoost-Aziaten een ‘zilveren’ statuut, en blanke en andere categorieën behoren tot de ‘bronzen’ categorie. De klokkenluider zegt dat Engelsen soms maar 48 uur wordt gegeven om voor bepaalde functies te solliciteren. En daarnaast bestaan er nog eens ‘geheime functieaanbiedingen’ die met de afkorting ‘h’ (voor ‘hidden’) worden gemerkt. Deze functies worden niet publiek gemaakt. Enkel als men door de politie zelf wordt gecontacteerd, weet men dat die aanbiedingen bestaan. Voor die laatste categorie,
de aanbiedingen ‘h’ dus, gaat de politie, zegt de klokkenluider, enkel op zoek naar mensen met een migratieachtergrond. Sommige functies werden op die manier na drie maanden nog niet ingevuld omdat men niemand geschikt vond met een migratieachtergrond. Er is zelfs een aparte afdeling bij de politie opgericht, die zich bezighoudt met het aantrekken van politiemensen met een migratieachtergrond, de zogenaamde Positive Action Teams. Nadat deze ‘whistleblower’ in een intern politiebericht kritiek had gegeven op deze gang van zaken, hadden zijn leidinggevenden hem te verstaan gegeven dat hij moest “doen wat hem opgedragen werd” en dus moest zwijgen.
Britse politie
Zelfzeker India en onverschillige VS kunnen Indiaas-Pakistaans conflict doen escaleren
Indiaas-Pakistaanse incidenten kwamen in het verleden wel vaker voor. Telkens slaagde men erin ze onder controle te houden. Toch zijn er verschillende elementen die doen vrezen dat de omstandigheden deze keer anders zijn. Binnenlandse ontwikkelingen om te beginnen, maar vooral ook een gewijzigde houding van de Verenigde Staten ten aanzien van de regio.
Wanneer we dit schrijven, is een (tijdelijk) staakt-het-vuren tussen Pakistan en India bereikt. Tegelijkertijd zijn er berichten dat er al schendingen zouden zijn. En wanneer u dit leest, zullen we weer een hoofdstuk verder zijn in het verhaal; hopelijk in een gunstige richting. Er zijn verschillende manieren om de feiten van de voorbije weken te interpreteren. Jammer genoeg zijn er bepaalde omstandigheden die een meer pessimistische lezing van de gebeurtenissen kracht bijzetten, maar laten we beginnen met de rooskleurige analyse.
Klassiek conflict
Op zich is het gebied waar het allemaal om draait een erg oud twistgebied – u leest
er op pagina 7 meer over. ‘Incidenten’ als deze zijn ook niet nieuw. In het verleden verliepen ze meestal volgens een herkenbaar stramien. En telkens slaagde men erin, door internationale interventie, een escalatie te voorkomen – ontzettend belangrijk voor rivaliserende landen die ook kernmachten zijn.
Pakistan en India kunnen terugblikken op enkele openlijke oorlogen (1947-1948, 1965 en 1971), maar ook tal van kleinschalige confrontaties. Zou het vandaag anders verlopen? Mogelijk – en hopelijk – niet. Zeker sinds ze beide het label ‘kernmogendheid’ dragen, slaagden ze erin de zaken niet uit de hand te laten lopen. In hoeverre de nucleaire dreiging hierbij een hulp was, laten we in het midden. Vandaag zijn er echter elemen-
ten die de huidige situatie anders maken dan wat we voorheen meemaakten, zowel binnenlands als buitenlands, wat ons bij de minder rooskleurige lezing brengt.
Zelfzeker India
Zo’n kwarteeuw geleden was de Indiase economie vijf keer groter dan de Pakistaanse. Vandaag zitten we aan factor elf en daar is New Delhi zich van bewust. De economische dynamiek heeft het land een toegenomen bewustzijn bezorgd, niet in het minst ten opzichte van buurland Pakistan. Die extra slagkracht vertaalde zich in militaire aankopen, onder meer in de verhoging van de dronecapaciteit. Ook Gaza speelt hier een rol, en meer in het bijzonder aangaande al wat Israël daar uitspookt.
Nieuwe spelers en…
Meer dan in het verleden profileren andere landen zich als bemiddelaar. China, wat niet verwonderlijk is, als leverancier van Pakistan. Maar ook de Golfstaten, wier economische belangen niet los kunnen gezien worden van hun diplomatiek engagement in deze, spelen hun rol. Wie dat minder doet dan in het verleden – en onmiddellijk ook dé grote ‘gamechanger’ –, zijn de Verenigde Staten. In het verleden waren zij het die alle diplomatieke zeilen bijzetten om conflicten tussen de twee landen te ontmijnen. Toen toch.
…oude spelers
ALS EEN LAND DAT HAAR BELANGEN VERDEDIGT EN INTERNATIONAAL MET HEEL WAT COLLATERALE SCHADE WEGKOMT, WAT INSPIREREND KAN WERKEN
Ongeacht alle verschillen ziet India dit als een land dat haar nationale belangen verdedigt en internationaal met heel wat collaterale schade wegkomt – wat inspirerend kan werken. Maar ook Pakistan, waarvan de interne politieke situatie bezwaarlijk als stabiel kan worden bestempeld, ging de (militaire) markt op. Vooral de Chinese dan. 81 procent van zijn militaire aankopen komt uit die hoek – een pak meer dan de 38 procent zo’n vijftien jaar geleden. Het is een ontwikkeling die wat onder de (westerse) radar is gebleven, want zeker sinds de terugtrekking uit het Afghaanse theater slonk ook het geopolitieke belang van Pakistan.
Men kan het zich vandaag maar moeilijk voorstellen, maar in The Most Dangerous Place beschrijft historicus Srinath Raghavan op welke manier de VS in 1999 alles in het werk stelden om een nieuw incident tussen Pakistan en India – toen nog prille kernmachten – te ontmijnen. Toen de toenmalige buitenlandminister Madeleine Albright er niet in slaagde, schakelde ze president Clinton zelf in. Hij sprak met de toenmalige Pakistaanse premier Sharif in wat twee decennia later in CIA-kringen als ‘de belangrijkste en meest intense meeting’ uit zijn carrière werd omschreven. Alleen was dit een kwarteeuw geleden. In het Amerika van Trump primeert isolationisme – ook al wordt dat sneller dan gedacht door de feiten ingehaald of achterhaald. Punt is dat de profilering van het Amerika van vandaag een diplomatieke leemte creëert. En ofwel wordt die ingevuld door andere actoren, of gewoonweg niet – maar het komt, in het licht van een conflict als dit, de globale veiligheid niet ten goede. GDD
Eén land toont wat Afrika had kunnen zijn
Hoezo, Botswana? Is daar onlangs iets gebeurd misschien? Een staatsgreep? Een hongersnood waarover niets in de media is verschenen?
Nee, terwijl de rest van Sub-Sahara-Afrika na de dekolonisatie verscheurd werd door opeenvolgende staatsgrepen, stammentwisten, hongersnoden, genocides, militaire dictaturen, oorlogen en burgeroorlogen, is er in Botswana al sinds de onafhankelijkheid in 1966, bijna zestig jaar lang dus, niets dergelijks meer gebeurd. Is het land misschien zo arm dat buurlanden, buitenlandse mogendheden of multinationals er geen belangstelling voor hadden en het niet de moeite vonden zich ermee te bemoeien? Nee, want in
Mensenrechten en corruptie
Zelfs volgens mensenrechtenorganisaties die anders op ieder slakje zout leggen, zijn er in Botswana geen politieke gevangenen, wordt er niet gefolterd, zijn er geen wantoestanden in de gevangenissen en is de rechtspraak onafhankelijk. Hun enige kritieken betreffen bijvoorbeeld het feit dat minderjarigen soms als volwassenen berecht worden en dat er nog lijfstraffen bestaan: leerlingen die zich herhaaldelijk misdragen, kunnen maximaal tien klappen krijgen met een ‘lichte stok’. Maar dat was tot voor kort in Europa ook gebruikelijk. Meestal gebruikten schoolmeesters en leraars daarvoor hun lange houten latten. Als ze in een Afrikaans land daarover moeten zeuren...
EEN MACHTSOVERDRACHT WAARBIJ GEEN DRUPPEL BLOED VLOEIDE: EEN UNICUM IN DE AFRIKAANSE GESCHIEDENIS
Botswana ligt de Jwaneng-diamantmijn, de rijkste ter wereld, die uitgebaat wordt door De Beers in een joint venture met de regering van Botswana. Als enige land in postkoloniaal Afrika is Botswana altijd een parlementaire democratie geweest. Ja, het is waar dat de Botswana Democratic Party van 1966 tot 2024 zonder onderbreking alle verkiezingen heeft gewonnen en altijd aan de macht is gebleven. Dat is verdacht. Maar het is ook waar dat die partij in 2024 de verkiezingen verloor en de macht vreedzaam overdroeg aan de linkse oppositiepartijen die zich verenigd hadden in de Umbrella for Democratic Change. Een machtsoverdracht waarbij geen druppel bloed vloeide… Een unicum in de Afrikaanse geschiedenis.
Volgens de Corruption Perception Index was Botswana in 2024 het op een na minst corrupte land van Afrika. Alleen de Seychellen deden het nog beter. Botswana is volgens die index dus minder corrupt dan vele Europese landen, zoals Tsjechië, Spanje, Italië en Griekenland, om er maar enkele te noemen.
Waarom?
Toen ik op Google de zoektermen ‘religious violence’ AND ‘Botswana’ invoerde, vond ik… vrijwel niets. Is Botswana misschien etnisch homogeen? Nee, niet echt, maar volgens de Brittannica zijn de Setswana met 77,3 procent van de bevolking wel duidelijk de dominante groep. De Kalang zijn met 7,4 de belangrijkste minderheid. Alle andere groepen zijn kleiner
dan drie procent. Men kan hoogstens zeggen dat de etnische en tribale conflictstof in Botswana kleiner is dan elders in Afrika. Maar dat is onvoldoende om de verbazende politieke en economisch stabiliteit van het land te verklaren.
Heeft Botswana misschien geografisch gezien een bijzonder gunstige ligging? Nee, het is volledig afgesloten van de zee. Het land is zeer afhankelijk van spoorwegverbindingen met havens in Zuid-Afrika. Is het een vruchtbaar land? Absoluut niet. Een groot deel ervan bestaat uit woestijn en de meeste rivieren drogen in de zomer volledig of bijna volledig op. Het helpt natuurlijk dat er in Botswana heel weinig moslims leven, waarschijnlijk nog geen twee procent van de bevolking. Maar in Zimbabwe en Congo-Kinshasa leven er naar verhouding waarschijnlijk nog
minder moslims en dat zijn toch echte hellekrochten geworden. Overal in Afrika waar de moslims sterk staan, veroorzaken zij gewelddadige conflicten. Maar het is absurd te beweren dat de instabiliteit van Afrika alleen of zelfs maar hoofdzakelijk daaraan te wijten is. Er zijn duidelijk heel veel andere factoren in het spel. De uitzonderlijke positie van Botswana verdient verdere studie. Misschien ligt daar de sleutel tot oplossingen voor de problemen die Afrika al zestig jaar lang onafgebroken teisteren. Betere oplossingen die de nutteloze en soms zelfs contraproductieve massa’s geld die aan zogenaamde ‘ontwikkelingshulp’ worden verspild. Zonder dat het einde van de ellende zelfs maar in zicht komt.
PAUL BÄUMER
Militairen bewaken de straten in Kashmir
INDIA ZIET ISRAËL
Mijnwerker in Botswana
DE VERKIEZING VAN HET
‘COLLEGE DER ZEDENMEESTERS’
Bart Maddens is politicoloog aan de KU Leuven. Hij bekritiseert de toenemende politisering en mediatisering van rectoren en hun verkiezing aan Vlaamse universiteiten.
“De ongezonde, hitsige sfeer rond rectorverkiezingen heeft ermee te maken dat het ambt van rector in toenemende mate als quasi-politieke functie gezien wordt.” Bij de recente rectorverkiezing tussen Rik Van de Walle en Petra De Sutter, ging het voornamelijk over de ideologie van de twee kandidaten; veel minder dan of ze een goede rector zouden zijn. Daarom houdt Maddens een pleidooi voor minder ideologische overwegingen bij rectorverkiezingen en voor meer transparantie, kwaliteitsbewaking en nuchter bestuur.
De verkiezing van een universiteitsrector is tegenwoordig groot nieuws. Dat is een relatief recent fenomeen. Zeker tot het einde van de vorige eeuw was de aanstelling van een nieuwe rector hoogstens een fait divers. Vandaag wordt dat in de media enorm opgeblazen. Soms lijkt er zelfs sprake van manipulatie.
In de aanloop naar de rectorverkiezingen van 2017 aan de KU Leuven werden een aantal mineure affaires kunstmatig uitvergroot in de media om Rik Torfs te beschadigen. Daarnaast was er een akkefietje met de directeur van de rectorale diensten, die in een mail partij had gekozen voor Torfs. Ook dat werd door journalisten aangeblazen. Torfs werd gezien als te conservatief en te katholiek, en daarom moest hij verdwijnen en plaats ruimen voor Luc Sels.
Wegen op maatschappelijk debat
Dat het opgeklopte schandaal rond Carl Devos samen viel met de rectorverkiezing aan de UGent, was allicht ook niet toevallig. Het was vervelend voor Petra De Sutter, wier ‘running mate’ Herwig Reynaert de verantwoordelijke decaan was op het moment van de vermeende feiten. Tegenkandidaat en huidig rector Rik Van de Walle was er als de kippen bij om electorale munt te slaan uit het schandaal. Hij verklaarde dat de universiteit had gefaald (want hij was toen nog geen rector) en bood gratuit zijn verontschuldigingen aan. Zo duwde hij Carl Devos nog dieper in de put. Het bleef voor Van de Walle echter een ‘mission impossible’ om op te boksen tegen de groene vloedgolf aan de universiteit. De nogal ongezonde, hitsige sfeer rond rectorverkiezingen heeft er natuurlijk ook mee te maken dat het ambt van rector in toenemende mate als een quasi-politieke functie wordt gezien. Rectoren mengen zich veel meer dan vroeger in het maatschappelijke debat. Soms treden ze zelfs op als een college dat gezamenlijke standpunten inneemt. Dat was het meest uitgesproken het geval tijdens de coronacrisis. Toen spoorden ze de politici aan om zo streng mogelijke maatregelen te nemen, terwijl elke scepsis ten aanzien van de virologen werd verketterd
EEN UNIVERSITEIT HEEFT GEEN NOOD AAN EEN PEDANTE MORAALRIDDER, MAAR AAN EEN GOEDE DIRECTEUR
De rectoren staan altijd klaar met het politiek correcte moraliserende vingertje. Daarom noemt Rik Torfs hen “moderne zedenmeesters” (De Morgen 30/1/2023). Ze meten zich een imago aan van deugdzaamheid. In werkelijkheid, aldus Torfs, is dit enkel maar een ethisch sausje over een neoliberale en prestatiegerichte manier van denken. Wat de rectoren vooral drijft, is het internationale prestige van hun instelling en de plaats in de fameuze ‘rankings’.
Dat merk je inderdaad aan het eisenpakket waarmee de rectoren naar de Vlaamse overheid stappen. Ze willen voornamelijk vier zaken: meer geld, meer internationalisering, meer Engels en minder controle. De eerste drie eisen samen genomen, komen er eigenlijk op neer dat de rectoren aan de Vlaamse belastingbetaler vragen: geef ons meer centen om de universitaire opleiding van meer buitenlanders te kunnen betalen. Nu is dat laatste misschien wel een nobele doelstelling. Alleen, in tijden van budgettaire krapte en een schrijnend tekort aan werkingsmiddelen en leerkrachten in het onderwijs, lijkt het verstrekken van een universitaire opleiding aan buitenlandse studenten niet de grootste prioriteit van de overheid. De politici hebben dat gelukkig ook ingezien. De huidige Vlaamse regering neemt zich voor om de financiering van niet-Europese studenten te beperken tot twee procent van de totale studentenpopulatie. Dat zal een rem zetten op de internationalisering, tot afgrijzen van de rectoren. Verengelsing
In lijn met dit neoliberale streven naar internationaal prestige, lobbyen de rectoren ook hard voor een verdere verengelsing. In tegenstelling tot wat je zou verwachten en hopen, werden ze in het verleden niet zonder meer wandelen gestuurd door de N-VA-minister van onderwijs. Ben Weyts heeft de decretale taalregeling voor het hoger onderwijs tot twee keer toe versoepeld. Daartegenover staat wel dat de Vlaamse overheid onder Weyts veel strenger geworden is inzake het erkennen van Engelstalige opleidingen. Die lijn wordt nu gelukkig ook doorgetrokken door minister Zuhal Demir
RECTOREN WILLEN MEER GELD, MEER INTERNATIONALISERING, MEER ENGELS EN MINDER CONTROLE
Zoals bekend, nemen de universiteiten vaak een loopje met de taalregels. Voor elke Engelstalige opleiding moet er in principe een Nederlandstalige equivalent bestaan. In werkelijkheid bestaan die Nederlandstalige opleidingen vaak enkel op papier. Dat zijn de fameuze spookopleidingen. De vorige Vlaamse Regering had de intentie om daar strikter op toe te zien. Maar daar is helaas weinig van in huis gekomen, want dat botst met de vierde eis van de rectoren: zo weinig mogelijk controle. Het geld van de overheid is welkom, pottenkijkers niet.
Nochtans zouden universiteiten best wat meer controle kunnen gebruiken. Voor het lager en secundair onderwijs is er een onderwijsinspectie. De onderwijskwaliteit wordt via tal van indicatoren in kaart gebracht. Recent zijn daar nog de centrale toetsen bijgekomen. Dankzij al die gegevens weten we dat de kwaliteit de jongste decennia dramatisch is gedaald. Maar hoe zit het met de onderwijskwaliteit aan de universiteiten? Daar weten we verbazend weinig over.
Transparantie gaat weg
Tot vijftien jaar geleden was er nog een systeem van externe onderwijsvisitaties aan de universiteiten, georganiseerd door de NVAO (De Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie). Om de zes jaar streek er een externe visitatiecommissie neer op de faculteit. Die hield elke opleiding kritisch tegen het licht. Ondermaatse opleidingen vielen onherroepelijk door de mand. Het ergste van al was dat dit allemaal publiek werd gemaakt in gedetailleerde vergelijkende rapporten per discipline. Daarin kon iedereen lezen welke universiteiten excellent onderwijs aanboden en welke tekort schoten.
Zoveel transparantie en controle was ondraaglijk voor de universiteiten. In 2014 werd het systeem van visitaties dan ook afgeschaft. Voortaan is er enkel een visitatie van de universiteit als geheel, de zogenaamde ‘instellingsreview’. De universiteiten moeten de kwaliteitscontrole van de opleidingen intern organiseren. Maar dat is een lachertje in vergelijking met de externe visitaties van vroeger
RECTOREN MENGEN ZICH VEEL MEER DAN VROEGER IN HET MAATSCHAPPELIJKE DEBAT
Over zulke fundamentele zaken wordt tijdens de rectorverkiezingen zelden gepraat. Als gevolg van de mediatisering gaat alle aandacht naar relatief marginale kwesties. Wat is het standpunt van de universiteit inzake het Palestijns-Israëlisch conflict? Moeten studentendopen worden verboden? Zijn wij wel divers en inclusief genoeg? Men lijkt vooral op zoek naar een rector die kan schitteren in het ‘College der zedenmeesters’. In de plaats daarvan zou men de functie van rector beter wat demystificeren. Want een universiteit heeft niet zozeer nood aan een pedante moraalridder aan de top, maar wel aan net hetzelfde als elke lagere en middelbare school: een goede directeur.
BART MADDENS
Rik Torfs werd na zijn politieke carrière rector van de KU Leuven
Luc Sels volgde Rik Torfs op
Petra De Sutter wordt rector van de UGent
Van de Walle dolf het onderspit tegen De Sutter
DE WEGVOERINGEN VAN MEI 1940
Op 10 mei 1940 werd ons land onder de voet gelopen door de Duitse Wehrmacht. Amper een paar uur na het begin van de Duitse inval werden duizenden burgers, die een potentiële bedreiging voor de veiligheid van de staat konden betekenen, door rijkswacht en politie opgepakt en geïnterneerd.
Al naargelang de oorlogsdreiging reëler werd, was men in het najaar van 1939 binnen de Belgische regering gaan nadenken over maatregelen tegen al wie een bedreiging kon vormen. Op 22 maart 1940 had de liberale minister van Justitie Paul-Emile Janson een wet ‘betreffende de verdediging van de nationale instellingen’ uitgevaardigd. Die gaf de militaire rechtbanken de bevoegdheid om misdrijven ‘waardoor de onafhankelijkheid van het land in gevaar werd gebracht’ te vervolgen en te bestraffen. Op diezelfde dag werd in Brussel onder voorzitterschap van Janson een coördinatiecomité opgericht waarin naast de drie procureurs-generaal van de beroepshoven ook auditeur-generaal Walter Ganshof van der Meersch en Robert de Foy, de administrateur-generaal van de Staatsveiligheid, zetelden. Zij moesten in het grootste geheim en buiten medeweten van het parlement het veiligheidsbeleid coördineren.
Betrekkingen met de vijand
Op 16 april gaf Janson de procureurs het bevel om lijsten op te maken van alle Belgen en buitenlanders die er van verdacht werden betrekkingen te onderhouden met de vijand of van wie de aanwezigheid op ons grondgebied de militaire operaties kon belemmeren. Het algemene en niet gepreciseerde karakter van deze opdracht gaf aan hoe slecht heel deze operatie was voorbereid. Ze leidde tot totale willekeur en een arbitrair optreden in het aanhoudingsbeleid. De énige lijst die op de dag van de Duitse inval klaar was, was een lijst met 51 namen van ‘leidende staatsgevaarlijke elementen’, die wellicht op 7 mei was samengesteld door de Staatsveiligheid
DE OPERATIE LEIDDE TOT TOTALE WILLEKEUR IN HET AANHOUDINGSBELEID
Op 10 mei om 04.00 uur gaf Janson, na overleg met premier Pierlot , aan Ganshof van der Meersch en De Foy het bevel over te gaan tot de aanhoudingen van verdachten. Dit bevel werd om 11.45 uur geofficialiseerd door Janson met volgend telegram aan alle procureurs, rijkswachtposten en politiecommissariaten: “Bede te doen aanhouden alle Belgische of vreemde onderdanen, verdacht of gevaarlijk ten opzichte van de veiligheid van de krijgsverrichtingen en deze op te sluiten in een strafinstelling of een andere instelling die kan bewaakt worden.” Enkele duizenden buitenlanders, meestal Rijksduitsers en uit Duitsland gevluchte Joden, en iets minder landgenoten waarvan de meesten lid waren van het Vlaamsch Nationaal Verbond, het Verdinaso, Rex of de communistische partij werden – vaak op twijfelachtige rechtsgronden – administratief aangehouden en opgesloten in gevangenissen of kazernes. Onder hen waren effectief een handvol spionnen, agenten van de Duitse ‘Abwehr’, maar ook pacifisten en Duitse en Italiaanse antifascisten.
Gelet op de chaos, de haast en de onzorgvuldigheid waarmee men te werk ging, was het bijna onvermijdelijk dat onschuldigen, zelfs uit inrichtingen ontsnapte psychiatrische patiënten, werden gearresteerd, gedeporteerd en vaak mishandeld, zonder dat de reden ooit meegedeeld werd en zonder dat ze de bijstand van een advocaat konden inroepen.
Vernietigde documenten
Hoeveel verdachten precies werden aangehouden, is tot op vandaag onduidelijk. De onderzoekscommissie die in opdracht van de Duitse bezetter in de zomer van 1940 de wegvoeringen had onderzocht, had alle relevante documenten in beslag genomen, maar die werden vernietigd bij een van de vele geallieerde luchtaanvallen op Berlijn. De historici Gérard-Libois en Gotovich gewagen van twee- tot drieduizend gearresteerde Belgen en evenveel buitenlanders. Ganshof van der Meersch verklaarde in 1975 dat
vier- tot vijfduizend verdachten werden aangehouden.
Het Duitse militaire bestuur schatte in augustus 1940 het totale aantal aangehoudenen op 10.000
UIT INRICHTINGEN ONTSNAPTE PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN WERDEN
GEARRESTEERD, GEDEPORTEERD EN MISHANDELD
De meeste verdachten werden in de loop van de volgende dagen naar Brussel overgebracht, maar daar was men ze liever kwijt dan rijk. Het Duitse leger rukte immers veel sneller dan verwacht op naar de hoofdstad. Daarom werden de arrestanten op 15 mei, vanuit het goederenstation bij het Brusselse Klein Kasteeltje, in veewagens per trein naar Frankrijk gestuurd. De omstandigheden waarin dit gebeurde, waren beslist niet van de poes: voor de in de weinig hygiënische wagons dicht opeengepakte gevangenen was er geen sanitair voorzien en er was geen sprake van mondvoorraad, laat staan van drinkwater. Tegen alle rechtsregels in werden ze aan de grens aan de Franse autoriteiten overgedragen met de officieuze mededeling dat het ‘parachutisten’ en leden van ‘de vijfde colonne’ waren. Dat leidde niet alleen tot mishandelingen door de begeleidende Franse militairen die graag gebruik maakten van hun geweerkolven en bajonetten om deze ‘verraders’ een lesje te leren, maar zelfs tot heuse rellen met de lokale bevolking in de plaatsen waar deze ‘spooktreinen’ passeerden.
Dronken officier
Het grootste gedeelte van de verdachten kwam uiteindelijk met vallen en opstaan in Orléans terecht. Vanuit Orléans werden ze naar verschillende Zuid-Franse interneringskampen – onder meer in Le Vernet en Saint-Cyprien – gestuurd, terwijl de vrouwen en de kinderen in Gurs achter het prikkeldraad verdwenen. Die kampen waren in 1939 door de Fransen ingericht voor het opvangen van Spaanse republikeinen die na de Spaanse Burgeroorlog naar Frankrijk waren gevlucht. Maar in sommige kampen waren ook misdadigers van gemeen recht opgesloten.
78 Gevangenen die op 15 mei met drie bussen vanuit de gevangenis van Brugge naar Frankrijk waren gevoerd, strandden op 19 mei in Abbeville. Ze werden er opgesloten in de kelder van een muziekkiosk die midden op de Place du Bois stond – en daar vandaag nog staat. De volgende dag werden 21 van hen – waaronder Verdinaso-leider Joris Van Severen en zijn adjudant Jan Rijckoort – tussen twee Duitse luchtaanvallen door op bevel van een dronken Franse officier vermoord.
Na de capitulatie van Frankrijk op 22 juni, werden de Vlamingen en Rijksduitsers die in Saint-Cyprien waren opgesloten op 3 juli bevrijd. Omdat de intussen ook naar Frankrijk gevluchte Belgische regering niet echt geïnteresseerd leek om het door hen gecreëerde probleem op te lossen, reisden de VNV’ers Hendrik Borginon en Marcel De Ridder in opdracht van een repatriëringscommissie en het Rode Kruis op 21 juli naar Frankrijk om de rest vrij te krijgen. Vergezeld door de ministers De Schryver en Vanderpoorten slaagden ze daarin en konden de laatste weggevoerden begin augustus terug naar huis. De Joden en antifascisten bleven echter geïnterneerd in Frankrijk en gingen een erg onzekere toekomst tegemoet.
Gammel denkwerk met rampzalige gevolgen
Er waart een spook door Europa: het spook van het communisme. Of beter gezegd, dat monster houdt zich enkel op in West-Europa. In Middenen Oost-Europa zijn de wonden van een halve eeuw fysieke en morele terreur nog te vers. In België (PVDA-PTB), Duitsland (Die Linke) en Frankrijk (La France Insoumise) zijn de nazaten van Lenin gretig op zoek naar nieuw proletariaat. Men mijdt daarbij de herinneringen aan de tientallen miljoenen doden als gevolg van diverse rode regimes en wijt uitwassen aan menselijke fouten en verkeerde interpretaties.
Auteur Filip Demunsereeuw is een zelfstandig journalist met een bijzondere interesse voor de figuur Karl Marx en het communisme. Middels een grondige studie en gebruik van divers bronnenmateriaal bewijst hij dat het misdadige karakter van deze ideologie in haar DNA is vervlochten en dus logischerwijs op ellende uitdraait. Om de leer beter te begrijpen, is hij tevens van oordeel dat we het leven van haar aartsvader moeten kennen. Deze bevat de kiemen van zijn denken en helpt te begrijpen bij welke werken en persoonlijke ervaringen hij de mosterd heeft gehaald.
We leren een jonge Marx kennen, geboren uit een twee rabbijnse families, die als student meer tijd neemt om zijn dorst te laven dan te studeren. Toen al stapelt hij de schulden op, die een levenstandaard doen vermoeden die ver boven die van een gemiddelde arbeider uitstijgt. Continu bedelen bij vrienden om geld of zijn erfenis in sneltempo erdoor jagen, lukt beter dan werken of zijn consumptiepeil aanpassen.
Geweld
Als revolutionair dweept hij met denkers als Feuerbach en Bakoenin: antiklerikaal en bereid tot vernieling en geweld om hun doel te bereiken. Hij doordesemt zijn leer met conflict (klassenstrijd) en afgunst (“de socialist begeert alles wat je bezit, behalve je job”) en laat geen ruimte voor compromissen. Bovendien omarmt Marx ‘toxisch leiderschap’: autoritair en dreigend. Niet te verwonderen dat geen andere ideologie zoveel tirannen heeft voortgebracht. Het boek erkent dat de man enorm belezen is. Hij kent vele talen en is in vele onderwerpen geïnteresseerd. Maar zijn ideologische paardenbril zorgt ervoor dat hij cijfers en citaten op weinig academische wijze negeert of verdraait in zijn voordeel. Ook was Marx niet vies om zich racistisch over joden en Slaven uit te laten. Zelfs arbeiders worden denigrerend beschreven.
Iedereen arm
Demunsereeuw schiet met scherp gaten in het krakkemikkig denkkader van Karl Marx. Zo zijn belangrijke begrippen als ‘klasse’ vaag en onveranderlijk gedefinieerd, terwijl de afbakening wezenlijk is in afwachting van de titanenstrijd tussen goed (proletariaat) en kwaad (grootkapitaal). Door arbeid vrijwillig te maken en eigendom gemeenschappelijk, neemt Marx de economische drijfveer weg voor iedereen om welvaart te scheppen. Wie gaat nu immers werken als de vruchten van zijn arbeid naar de gemeenschap gaan? Idem voor privé-eigendom dat zorg en verantwoordelijkheid met zich meebrengt.
Op het einde van de rit is het pijnlijk correct vast te stellen dat communisme inderdaad iedereen gelijk maakt, namelijk even arm. Het marxisme heeft bij de werkende klasse veel krediet verloren door mordicus het conflict op te zoeken (stakingen, geweld,...), terwijl pragmatische oplossingen uit katholieke en conservatieve hoek (onder anderen door Bismarck) wel hun lot van werknemer hebben verbeterd: werknemersparticipatie, deelname in de winst, invoering van pensioenen,...
Chaos en repressie
Maar misschien moeten we Marx nog vooral zijn destructieve drang verwijten om met een sloophamer alle pijlers van de sociale orde onderuit te halen: natie, geloof, gezin en moraal. Zo ageert hij tegen het huwelijk als instituut en vindt hij dat vrouwen gemeenschappelijk bezit moeten worden. Hallo, feministen die uit een marxistisch vaatje tappen? Logisch dat iedere samenleving in de kortste keren herleid werd tot chaos, een strijd van iedereen tegen iedereen en de noodzaak van een permanente revolutie en dictatuur om alle weerzin bloedig in de kiem te smoren. Ik eindig graag met de laatste regels van het epitaaf (grafschrift) waarmee de schrijver het boek afsluit: “Adem vrij, want het is nu weg, ontleed, opgelost, gedesintegreerd. Moge de winden der verandering de herinnering eraan stonds wegvagen uit de geesten van de mensen van de wereld – voor altijd.” Of met een knipoog naar en als antwoord op een oude partij-affiche: “Nie wieder Kommunismus!”
PIETER VANDERMOERE Filip Demunsereeuw, ‘De communistische belofte –Karakterstudie & functionele analyse’. 2025, Polemos. 322 p., 23 euro. ISBN 9789493005303
JAN HUIJBRECHTS
Paul-Emile Janson
begraafplaats van kamp Vernet
Kamp Vernet
De Vlaamse Eilanden
Karim Van Overmeire trekt drie maanden door Spanje en Portugal in de voetsporen van de Vlaamse en Hollandse soldaten van Napoleon. Dat avontuur moet een nieuw boek opleveren. Ondertussen deelt hij zijn ervaringen en indrukken. Vandaag: het verhaal van de ‘Vlaamse Eilanden’.
De Azoren zijn een groep van in totaal zeventien eilanden in het midden van de Atlantische Oceaan op bijna 1.400 km van Portugal. Er wonen nu 250.000 mensen. De Azoren vormen een autonome regio van Portugal. De naam van de eilandengroep is afgeleid van het Portugese woord ‘acor’ voor havik, alhoewel er nooit haviken zijn waargenomen op de eilanden. Het zijn waarschijnlijk de veel voorkomende buizerds die aan de Azoren hun naam hebben gegeven.
ONTDEKTEN DE VLAMINGEN AMERIKA NOG VOOR CHRISTOFFEL COLUMBUS?
Toen de Azoren door de Portugezen werden ontdekt, woonde er niemand. De Portugezen wilden de eilandengroep uitbouwen tot een kolonie die het moederland van graan, wijn en suiker kon voorzien. Alleen was er bij de Portugezen weinig animo om op de afgelegen eilanden te gaan wonen. Het zouden uiteindelijk vooral Vlamingen zijn die zich als eerste kolonisten op de Azoren zouden vestigen. Dat gebeurde op initiatief van Isabella van Portugal. Die dame was de zus van de Portugese koning, maar ook de echtgenote van Filips de Goede die als hertog van Bourgondië over onze gewesten heerste.
Vlaamse kolonisten
Wellicht werden de eerste Vlaamse kolonisten gedreven door de drang om aan de armoede en de hongersnood in Vlaanderen te
ontsnappen. Mogelijk zijn er ook een aantal Vlamingen die naar de Azoren zijn verbannen omdat ze tegen de Bourgondische hertog in opstand waren gekomen. Het aandeel van de Vlamingen was zo groot dat de archipel tot in de 17de eeuw bekend stond als ‘de Vlaemsche Eylanden’, alhoewel de eilanden altijd Portugees bezit gebleven zijn. De kolonisatie gebeurde onder leiding van gezagvoerders die door de Portugese koning waren benoemd en die ieder een eiland onder hun hoede kregen. Het leven op de Azoren was hard en de gezagvoerders slaagden dan ook niet altijd in hun opdracht. In 1460 bleek het eiland Terceira, dat aan de Vlaming Jacob Van Brugge was toegewezen, nog bijna volledig onbewoond. Van de gezagvoerder zelf ontbrak ook elk spoor. Willem van der Haegen probeerde met een groep Vlamingen het eiland São Jorge voor de landbouw te ontginnen. Helaas sloegen de zware winterregens de aarde weg, waardoor al het werk voor niets was. Gezagvoerder Joost de Hurtere zocht zijn toevlucht tot een list. Hij liet in Vlaanderen vertellen dat er op de eilanden zilver en tin kon worden gedolven. De Vlamingen die zich tot de reis naar de Azoren lieten verleiden, moesten vaststellen dat ze beetgenomen waren. Het kwam tot een opstand waarbij De Hurtere moest vluchten.
Taal snel uitgestorven
Wellicht zijn in totaal 1.500 tot 2.000 Vlamingen naar de Azoren geëmigreerd. De banden met Vlaanderen werden vrij snel doorgeknipt. Al in 1507 schreef Valentim Fernandes dat het Vlaams als gesproken taal op de Azoren uitgestorven was. De meeste Vlamingen vertaalden hun naam naar het Portugees. Zo noemde Willem van de Haegen zich ‘Guilherme da Silveira’ en Jacob van Brugge werd ‘Jacome de Bruges’. De afstammelingen van De Hurtere heten nu ‘Dutra’ en Van der Bruyne is ‘Brum’ geworden. Er zijn nog plaatsnamen die verwijzen naar de Vlamingen, zoals het dorp Flamengos. Ook de windmolens op dat eiland zijn door de Vlamingen geïntroduceerd. In São Jorge wordt nog altijd kaas gemaakt volgens een Vlaams recept uit de 15de eeuw. Ontdekten de Vlamingen Amerika nog voor Christoffel Columbus? Volgens een wild verhaal zou een schip met Vlamingen op de tocht naar de Azoren buiten koers geraakt zijn en de kust van het huidige North Carolina bereikt hebben. Daar werd later een groep mensen ontdekt die geen Indianen waren: de Melungeons hadden een lichte gekleurde huid en identificeerden zich als Portugezen. Misschien waren het afstammelingen van de kolonisten die vanuit Vlaanderen op weg waren naar de Azoren? Dit verhaal is te mooi om hier niet te vermelden en de piste is niet gekker als de andere theorieën over de oorsprong van de Melongeons.
Revel en Project Gutenberg
Als hartstochtelijke lezer, schrijver en bibliofiel betreur ik de neergang van het boek en de bijna volledige ondergang van de kunst van het schrijven van echte brieven op echt papier. Het boek zal internet wel overleven. En als internet ooit ineenstort – wat onvermijdelijk ooit zal gebeuren –, dan zullen boeken onze enige redding zijn om de beschaving weer op te bouwen. Intussen kunnen we internet met zijn eigens wapens bestrijden, door het te gebruiken om boeken en schrijvers weer onder de aandacht te brengen. De webstek ‘Académie française / Jean-François Revel’ is misschien een goed beginpunt. Hier kan u kennismaken met de intelligente, moedige en tegendraadse politieke filosofie van de rechtse Franse auteur Jean-François
Revel. Nee, dit hapt niet even gemakkelijk weg als een YouTube-filmpje. Het vereist aandachtige lectuur en… enig gevoel voor Revels soms bijtende sarcasme. Iets helemaal anders, maar nog boeiender en veelzijdiger, is Project Gutenberg, waar u gratis boeken kan lezen of downloaden, waarvan de auteursrechten vervallen zijn. Wil u lezen wat Marx, Engels of Charles Darwin zelf geschreven hebben? In de originele versie of in vertaling? Wil u uit jeugdsentiment iets van Jules Vernes herlezen? Of een citaat opzoeken uit Tolstoys ‘Anne Karenina’? Of het boek helemaal afdrukken? Het kan allemaal. Project Gutenberg is een ongelooflijk digitaal boekenantiquariaat, met ook honderden Nederlandstalige werken.
LEZERSBRIEVEN
Beschavingstest
Pallieterke,
Het kan toch onmogelijk een teken van beschaving zijn dat de uitgaven voor Defensie fors worden opgedreven? Is het niet eerder beschaafd om conflicten op een vreedzame wijze, zoals met diplomatie, op te lossen? De extra miljarden zullen vooral de wapenindustrie ten goede komen. Maar dat geld zou beter aan ontwikkelingssamenwerking besteed worden. Dat zou dan een lakmoesproef kunnen zijn voor de kracht van onze beschaving.
Jaak Vander Straeten, Vichte
Defensie-investeringen
Pallieterke,
Op de voorpagina van vorige week schrijft Anton Schelfaut: “Ook wij zijn voorstanders van bijkomende investeringen in Defensie.” Wie bedoelt hij met ‘wij? De redactie? De lezers? Ik hoop nog altijd dat de meerderheid van de lezers achter het aloude Vlaams-nationale vredesideaal van ‘nooit meer oorlog’ staat. Ieder zijn mening, maar die ‘wij’ is hier niet op zijn plaats.
Koen Smets, Bouwel
Geen lerarentekort
Pallieterke, Ik ben een gewezen leerkracht die 40 jaar voor de klas heeft gestaan. Ik gaf les in het gemeentelijk onderwijs in het tweede leerjaar. Godsdienst moest ik niet geven. Aan mijn klasdeur stonden telkens vier leerkrachten te wachten om godsdienst te geven: katholiek, protestant, zedenleer en islam. Gelukkig zaten er geen leerlingen van de orthodoxe, anglicaanse of israëlitische godsdienst in mijn klas. Het zou een grote besparing zijn om godsdienst te vervangen door levensbeschouwing en al de godsdienstleerkrachten in te schakelen in het gewoon onderwijs. Ondanks het lerarentekort staan 1.453 leerkrachten niet voor de klas, maar werken ze voor organisaties als de Belgische Koninklijke Voetbalbond, de vakbonden, een padelclub in Mol, Broederlijk Delen, Sport Vlaanderen en Bisdom Hasselt als ‘gedetacheerde’ leerkracht. Als ze niet naar het onderwijs willen terugkeren, ontsla ze. Dan kunnen jongeren hun benoemde plaats innemen. Daarnaast zijn er in Vlaanderen honderden scholen van de katholieke en de gemeenschapskoepel die dezelfde richting aanbieden en elkaar beconcurreren. Het wordt tijd dat men de schoolkoepels van het Katholiek Onderwijs en het Gemeenschapsonderwijs (GO!) afbreekt en verplicht om samen te werken. Zo kan men het lerarentekort oplossen.
Swa Cauwenbergh, Antwerpen
Flitsboetes
Pallieterke, Karl Van Camp levert nog maar eens het zoveelste bewijs aan van hoe de Vlamingen met zich laten sollen. Het is niet zo dat Vlamingen en Walen respectievelijk 60 en 40 procent moeten bijdragen. Wat de flitsboetes betreft, heeft 75 procent niks meer te maken met verkeersveiligheid. Die boetes dienen enkel nog om de ‘roverheid’ te financieren. De snelheidslimieten zijn zo bepaald om er zeker van te zijn dat de kassa zal rinkelen. In Vlaanderen rijdt men niet meer met de auto: men strompelt ermee. In maart vorig jaar schreef burgemeester Peter Reekmans in ’t Pallieterke: als men een massa boetes moet uitschrijven om de gemeentekas en de begroting te doen kloppen, dan kan men er beter mee stoppen. Maar macht en geld werken nu eenmaal op dezelfde verslavende manier als een drug.
Didier Van Haver, Geraardsbergen
Een lezersbrief insturen?
Vlaamse onafhankelijkheid Pallieterke, In ’t Pallieterke van 8 mei schrijft de heer Bryssinck dat hij de Vlaamse onafhankelijkheid somber inziet. Als eerste oorzaak is daar terecht de vaandelvlucht van de N-VA die, eens aan de macht, nog nul komma nul van de Vlaamse verzuchtingen heeft gerealiseerd of van plan is dat te doen. De tweede reden zou de strakke houding zijn van het VB. Hier gaat de heer Bryssinck te kort door de bocht volgens mij. Is het een bewijs van starheid als een partij eist dat wetten worden nageleefd of als een partij als enige de Belgische problemen durft te benoemen en in kaart te brengen, en zelfs oplossingen voorstelt die in andere landen hun nut hebben bewezen? Zeker niet! Het is het bewijs van een partij die niet zo lamlendig is als de rest en de zaken niet wil laten verrotten. Dat de houding van het VB tot niks leidt, klopt ook niet. Onrechtstreeks heeft de partij reeds punten doorgedrukt. Denk maar eens aan het verfoeide 70 puntenplan. De heer Bryssinck beweert dat de weg der geleidelijkheid tenminste iets zal opbrengen. Tja, als het gaat zoals BDW bezig is, zal het inderdaad tot sint-juttemis duren. En wat met de halsstarrigheid van de zogenaamde Vlaamse traditionele partijen die zich als verstokte unitaristen vastklampen aan ‘la Belgique’?
Robert Bové, Wichelen Koninklijke graaiers Pallieterke, Ik lees dat het Vlaams Belang in het federaal parlement een voorstel zal indienen ter afschaffing van het middeleeuws gratierecht van de koning. Dat eeuwenoude gratierecht bestaat niet alleen in dit onzalige land, maar ook elders. Denk maar aan de onlangs verleende gratie door de Marokkaanse koning aan talloze veroordeelden, waaronder gekende terroristen, de door president Trump verleende gratie aan zijn sympathisanten die betrokken waren bij de bestorming van het Capitool en aan ex- president Biden die vlak voor zijn aftreden nog gratie verleende aan zijn eigen zoon. Het gebruik is een mooi voorbeeld van een schending van de scheiding der machten, die in realiteit dus dode letter blijft. Het gebruik doet me ook denken aan het - weliswaar afgeschafte - oude kerkelijke gebruik van de aflaten, een systeem om door middel van geldelijke donaties zonden af te kopen, met dat verschil dat hiermee geld gemoeid was. Het voorstel van het VB is naar mijn oordeel terecht, maar zal wellicht – helaas – naar de prullenmand worden weggestemd.
Eddy Verpoten, Mechelen Brussel
Pallieterke,
Zij die beter hadden gezwegen, schreeuwen moord en brand. De eensgezinde Brusselse PS/Vooruit hakt fel in op de Brugse hooligans. Ilyas Mouani, Ahmed Laaouej, Philippe Close en co zijn het allemaal roerend eens dat Bruggelingen racisten en vernielers zijn. Dat hun eigen gespuis al jaren voor ellende en vernielingen zorgt, is een klein detail. De Brugse politie zou dat alles toelaten. Op één punt hebben ze allemaal gelijk: op de sociale media staat dat politici en politie dit geweld hebben toegelaten. Dat klopt helemaal, want jarenlang gedoogbeleid, niet het alleenrecht van Brussel, is de voornaamste oorzaak. In hun bekrompen veroordelingen laten ze volledig buiten beschouwing dat het een harde kern van beruchte amokmakers is die het vuur aan de lont heeft gestoken. Die hadden daar niet mogen zijn en nog minder in de straten van Molenbeek. Een (echt) eengemaakte Brusselse politiezone was hier misschien doeltreffender geweest. Roger Gielens, Bredene
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
KARIM VAN OVERMEIRE
Terceira op een kaart van 1595
PAL voor Vlaanderen
Potverterend wanbeleid
Deze week zit Bart De Wever 100 dagen aan de Belgische knoppen als eerste minister. In menig, zoniet alle media, wordt een eerste evaluatie gemaakt. Wij kijken even over de taalgrens.
Dat De Wever eerste minister is kunnen worden, is best opmerkelijk. Over de taalgrens werden De Wever en zijn N-VA beschouwd als een extreemrechtse partij. Bovenop komt dan nog eens het communataire programma van de N-VA. Al vele jaren wordt hij door heel wat Franstaligen beschouwd als de verpersoonlijking van het kwaad. Logisch dat menige Waal en Brusselaar meer dan wantrouwig stonden en staan tegenover De Wever. Bij de eerste populariteitspeiling in Wallonië in 2011 stond hij helemaal onderaan. Naarmate zijn bekendheid groeide met de jaren, steeg hij in de ranglijst. Maar toch: nooit wilde meer dan 20 procent van de Walen dat hij een belangrijke rol zou spelen in de Wetstraat. Populariteit
Maar sinds de verkiezingen van 9 juni is er heel wat veranderd. De populariteit van De Wever begon fameus te stijgen in de peilingen in het zuiden van het land. Enerzijds zag men aan Franstalige kant dat het communautaire toch niet zo belangrijk was als eerst gedacht. Bovendien had De Wever zich professioneel getoond als bekwame onderhandelaar bij de regeringsvorming. En vooral: hij werd (wordt) gezien als de man die het Vlaams Belang van de macht heeft gehouden. Veel Franstaligen vrezen het ogenblik dat er niet met de N-VA, maar met het Vlaams Belang moet onderhandeld worden. Bij de volgende verkiezingen moet het Vlaams Belang maar enkele procenten stijgen, en de N-VA enkele procenten zakken, en het is al zover. Een meerderheid is tegen
In maart van dit jaar bracht een enquête aan het licht dat 52 procent van de Walen en 56 procent van de Brusselaars allesbehalve opgetogen waren met de komst van De Wever als eerste minister. Aan Franstalige kant was er immers een ruime meerderheid die ervan overtuigd was dat het beleid van De Wever nadelig zou uitvallen voor het zuiden van het land. Een grote meerderheid van Walen en Brusselaars denkt dat het uiteindelijke doel van zijn premierschap nog steeds de splitsing van België is.
Wantrouwen blijft
Toen De Wever er op 3 februari jl. aan begon, was het aantal Walen dat hem zag zitten als premier, al gestegen naar 37 procent. Toch blijft een meerderheid wantrouwig. In Franstalig België weten we ze ook wel hoe artikel 1 van de N-VA-statuten klinkt. En ja, in het Arizona-regeerakkoord staat er weinig tot niets over een grote staatshervorming, tot afgrijzen van menig Vlaams-nationalist, ook binnen de N-VA. Maar tegelijkertijd staat in het regeerakkoord dat er een speciale werkgroep gaat komen met als doel iets communautairs te verwezenlijken. We zijn niet alleen benieuwd naar de invulling van die werkgroep – onder leiding van De Wever zelf –, maar meer nog is het uitkijken naar de reacties van de franstalige coalitiepartners.
Zo lees ik in De Standaard de uitspraak van minister Clarinval, vandaag vice-eerste minister en in vorige regering de verantwoordelijke die alles inzake staatshervorming tegenhield: “We blijven zeer waakzaam op het communautaire vlak. We moeten niet naïef zijn. Maxime Prévot, de vicepremier van Les Engagés en ik herinneren er De Wever vaak aan dat de evenwichten in dit land gerespecteerd moeten worden. Maar tot nu toe zie ik geen problemen. Ik zie geen tekenen van een gebrek aan loyaliteit.”
Dat ons land er financieel slecht voorstaat, is al langer bekend, maar dat hebben we vooral te danken aan een desastreus beleid gedurende tientallen jaren in Wallonië. Als Vlaamse ambtenaren vandaag moeten inleveren, hebben ze dat uitsluitend te danken aan het potverterend wanbeleid van hun Waalse collega’s. En dát zou de eerste minister wel wat meer mogen benadrukken.
PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
Lezing 80 jaar ’t Pallieterke
Ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag biedt weekblad ’t Pallieterke een lezing aan over zijn rijke geschiedenis, met als titel ‘80 jaar werken aan een onafhankelijk Vlaanderen’.
Politiek journalist Anton Schelfaut (25) mocht afgelopen donderdag de spits afbijten bij Marnixring Noordrand. Hij dook de voorbije weken in de archieven om te achterhalen hoe ’t Pallieterke destijds heeft bericht over een aantal mijlpalen in de geschiedenis van de Vlaamse Beweging, zoals het Egmontpact, de oprichting van het Vlaams Blok en de splitsing van de kieskring Brus-
sel-Halle-Vilvoorde. Hij kwam tot de conclusie dat ’t Pallieterke sinds zijn ontstaan op 17 mei 1945 steeds een voortrekkersrol heeft gespeeld in de promotie van de Vlaamse onafhankelijkheid. Maar vandaag staat de onafhankelijkheidsgedachte – jammer genoeg – onder toenemende druk. Hoe moet de Vlaamse Beweging daarmee omgaan? En hoe kan ze de onafhankelijkheid maximaal voorbereiden, buiten de partijpolitiek om? Het zijn slechts enkele vragen die Schelfaut tijdens zijn lezing heeft proberen te beantwoorden. Wenst u met uw vereniging net als Marnixring Noordrand een lezing te organiseren over de tachtigjarige geschiedenis van ’t Pallieterke? Neem dan contact op via secretariaat@pal.be.
Ook 80 jaar na zijn oprichting wil ’t Pallieterke nog steeds een bijdrage leveren aan de totstandkoming van een onafhankelijk Vlaanderen. Dat doet het anno 2025 met de ‘onafhankelijkheidsbarometer’ die het vorig jaar samen met de Vlaamse Volksbeweging (VVB) lanceerde.
De onafhankelijkheidsbarometer moet het draagvlak voor een onafhankelijk Vlaanderen permanent monitoren, zodat het argument dat er geen draagvlak zou bestaan eindelijk naar de prullenmand kan worden verwezen. Op de website ‘barometer.be’ kan iedereen een stem uitbrengen voor of tegen onafhankelijkheid en zijn of haar keuze motiveren. Deelnemers kunnen hun stem steeds wijzigen in functie van de politieke actualiteit.
HORIZONTAAL
A. Berovingen / B. Loofboom - Aaneensluiting van Europese landen - Tijdrekening / C. VoorzetselSoortelijk gewicht - Zware bijl - Amerikaans soldaat / D. Verdamping / E. Heerschappij voerenKlaar / F. Legnest / G. Refractieve lensverwijdering - Muzieknoot / H. Atol behorend tot Tuvalu - Bleef slapen / I. Indisch geneesmiddel - Zelfzuchtige activiteit / J. In opdracht - Uitroep van opluchting - 'Ver' in samenstellingen / K. Afrikaans landGrote narigheid / L. Graansoort - Geld ontvangen
VERTICAAL
1. Componist (1834-1901) die ijverde voor de vervlaamsing van het muziekonderwijs / 2. Met meer voorkeur - Onderzeeër / 3. Klein kind - Werkgeversorganisatie voor technologiebedrijven - Bevel
4. Maak muziek - Germaanse dondergod / 5. Door Bloso georganiseerd sportief eendagsevenement in de Vlaamse Rand / 6. LandbouwwerktuigSchiet op - Uilensoort / 7. Aanmeren / 8. Grafische stof - Nederlandse omroep - Waterstofjodide / 9. Tabaksproducten / 10. Pers. vnw. - Afgebakend gebied / 11. Bijzonder nadelig - Limburgse gemeente - Keukenkruid / 12. Lichtgelovig - Gehaaide
KARL VAN CAMP
Lezing 80 jaar Pallieterke bij Marnixring Noordrand
NOSTRADAMUS VAN DE
Zinkgatz Brussel
Als België een autosnelweg was, was Brussel één groot zinkgat ongeveer halverwege. Een klein jaar na de verkiezingen is er nog steeds geen regering, maar de facturen blijven binnenstromen aan een rotvaart. Klein België als het ware. Maar ‘Klein België’ zal uitgroeien tot een bedreiging voor het hele land. Gelukkig maar.
Hoe groot is de Brusselse schuld? Het is een vraag die maar gedeeltelijk kan worden beantwoord. Iedere keer een Brussels politicus een kast opentrekt, vallen er miljoenen uit die nog niet werden meegerekend. Zoals de ongedekte factuur voor 300 miljoen euro aan sociale woningen, waarvan ze bij Begroting niks wisten. Dat kan de beste overkomen, maar toch meestal de slechtste. Maar kom, we doen er toch een slag naar voor de gezelligheid. Uit voorlopige cijfers blijkt dat de schuld tegen het einde van de legislatuur oploopt tot 26 miljard euro. Dat is dan meer dan 300 procent van het jaarlijkse inkomen van Brussel. En om de cijfers nog net iets duidelijker te maken: er komt iedere dag maar liefst 6,4 miljoen euro bij. Het dient gezegd: Brussel werd de voorbije jaren door de PS bestuurd. De post Begroting werd dan weer toevertrouwd aan
Open Vld, het ultieme recept voor de meest absurde staatsschuld. Diezelfde PS en Open Vld maken nu keihard ruzie over wiens schuld dat is en verwijten mekaar verregaande onkunde. Ze hebben beiden overschot van gelijk. Het zal ze niet verhinderen om straks gezellig verder aan te modderen in een nieuwe regering die iedere euro een keer of zes uitgeeft.
Brussel bruist
De nieuwe regering zal doen wat Brussel altijd doet: de factuur in uw richting duwen. Er zullen ideeën komen om vooral de pendelaars te laten betalen. De federale regering zal beleefd gevraagd worden om de schulden over te nemen en Vlaanderen zal nog wat extra besparen op zichzelf om zijn hoofdstad ter wille te zijn. In ruil zal Brussel nog eens flink de neus ophalen naar Vlaanderen een zichzelf feliciteren om zoveel fascistisch geld voor het goede doel te recupereren. Maar de kruik gaat zolang te water tot ze breekt. Na Brussels zal ook Wallonië het handje openen en meer geld eisen. Belgicist Bouchez mag dan wel een overtuigde neo-liberaal zijn, voor gratis Vlaamse miljarden maakt hij graag een uitzondering. De doorgaans zo vrijgevige Vlaming gaat er dit keer wel iets over zeggen. Het verhaal van de ijverige mier en de twee potverterende krekels gaat steeds hardnekkiger worden. Zelfs koning en koekendozen zullen dit keer niet volstaan. ‘België barst’ wordt een bikkelharde realiteit. Ook Nostradamus doet al eens aan wensdenken.
“Vlaams-nationalisten zijn nooit content”
Premier De Wever zit 100 dagen gevangen in de Wetstraat. Een Vlaamsnationalist die premier wordt, het was ongezien. Het staat wat in tegenstelling met de eerste 100 dagen met interne twisten, besluiteloosheid, een gigantisch gat in de begrotingen en aangekondigde hervormingen die voorlopig heel erg aangekondigd blijven. Dat hebben we dan weer heel vaak gezien. “Voor wie het dik tegen zijn goesting is dat ik premier ben geworden: ik kan u verzekeren, het is ook dik tegen mijn goesting.” erger zijn. Ik weet dat we beloofd hebben dat Vlaanderen zelf over zijn centen zou mogen beslissen. Maar het is anders gelopen. Nu moeten we België redden om Vlaanderen te sparen en beslis ik dat we de Vlaamse centen in de Belgische put gooien. Is dat geen troost? Op 11 juli hang ik de Vlaamse Leeuw uit. Beloofd!”
Alles zou anders worden onder Arizona. De tering naar de nering, sterke schouders die de zwaarste lasten dragen en allemaal maar meer in onze zakken mits iets lagere pensioenen. Voorlopig is er nog niks van te merken en blijven we aanmodderen. Als je erover nadenkt, is dat geheel conform met wat premier De Wever zelf aankondigde voor de verkiezingen: “Het is confederalisme of niks.” Het is dan toch niks geworden?
Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal
Ziekenfonds?
“Maar nee, we hebben toch zaken hervormd. Denk maar aan het leger. Daar hebben we heel wat geld voor gevonden dat we niet hebben. En er zijn natuurlijk de plannen om de werkloosheid eindelijk te beperken in de tijd. Tenminste, als we dat rond krijgen voor de regering valt. En dat er discussie is, zal ik niet ontkennen. Je moet die linkse partijen wat uitloop geven om hun achterban te sussen. Maar op het einde rit, telt het re-
“Zonder ons zou het erger zijn.” Dat is het excuus dat Vooruit gebruikt om in Arizona te zitten zonder dat ze het verschil kunnen maken. Zit daar ook iemand die er wél zin in heeft?
Splits zelf de sociale zekerheid! Word lid van het VNZ.
Waarbij er 0,00005 procent meer Vlaamse autonomie komt? Is dat waar
“Ja maar, we hebben ook heel wat liberale kiezers binnengehaald. Die moeten ook iets krijgen. We hebben vooral die agenda gevolgd. Die Vlaams-nationalisten zijn moeilijke mensen. Nooit content. Maar we helpen Vlaanderen door het Waals profitari-
Oh, zit er wat aan te komen tegen de transfers? Iedereen verantwoordelijk
: “Dat nu ook weer niet. Maar door eventueel en als het kan de werkloosheid te beperken in de tijd, besparen we in Wallonië en Brussel voor het eerst meer dan in Vlaanderen. We hebben zelf niet minder miserie. Maar zij wel meer. Ook een fijne realisatie.”
Maar dan wel voor de federale staatskas. En de Vlaamse regering bespaart harder op de Vlamingen… ook voor de federale
“Zie je, dat bedoel ik dus met die Vlaams-nationalisten. Nooit content. Zelfs als een van hun premier wordt. Laat mij duidelijk zijn: ik ben voor Vlaamse onafhankelijkheid. Al zou je dat niet zeggen, hé? Toch is het zo. Zo wil ik een staatshervorming in 2029. Of anders in 2034. Of anders nog wat later.” Zou het kunnen dat de verwachtingen hoger liggen als een Vlaams-nationalist
“Voor wie het dik tegen zijn goesting is dat ik premier ben geworden. Ik kan u verzekeren: het is ook dik tegen mijn goesting. Maar zonder ons zou het nog veel
DE WEVER: “Cd&v vermoed ik. Die vinden alles prima en passen in iedere regering. Maar voor de rest zit iedereen hier ook maar wat te zeuren. En Theo ook misschien. We moeten die tegenhouden om Luxemburg opnieuw te annexeren. Ik vraag me soms af of het wel verstandig was om die minister van Defensie te maken. Maar hij zit er wel met volle goesting. En hij hangt op 11 juli ook een Vlaamse Leeuw uit.”
Het wordt toch een beetje een pijnlijk verhaal, die Arizona?
DE WEVER: “Elk Belgisch verhaal wordt een pijnlijk verhaal. Daarom ben ik ook overtuigd Vlaams en roep ik iedereen op om volgende keer opnieuw voor de N-VA te stemmen. Confederalisme of niks! Dat is zeker, dat.”
