Niet alleen in de Brusselse ziekenhuizen loopt er heel wat fout: de apothekers in onze hoofdstad zijn in hetzelfde bedje ziek.
Zij zijn niet wettelijk verplicht om hun klanten in de beide landstalen te helpen, maar het zou toch getuigen van een zeker fatsoen. ’t Pallieterke belde in 2022 honderd apothekers op, maar slechts 17 van hen waren in staat om onze journalisten in het Nederlands te helpen. 68 procent kende zelfs geen woord Nederlands. 15 procent moest de telefoon doorgeven aan een collega die toch een beetje Nederlands sprak. Ook de arrogantie van tientallen Franstalige apothekers was opvallend. Als ze de telefoon niet gewoon neerlegden, was de enige reactie: “En français, s’il vous plaît.”
BRUSSELSE ZORG MOET DE TAALWET RESPECTEREN
Op het Vlaams Nationaal Zangfeest werd afgelopen zondag zo’n 5.500 euro ingezameld voor taalklachten.be. Dat is een nieuw meldpunt voor Nederlandstalige patiënten die het slachtoffer worden van taaldiscriminatie in Brusselse ziekenhuizen.
Bart Fierens, de voorzitter van het Zangfeest, sprak in zijn toespraak zijn steun uit voor het initatief van de Vlaamse Volksbeweging (VVB), het Vlaams Artsenverbond (VAV) en het Vlaams Komitee voor Brussel (VKB). Ook minister van Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA) zet zijn schouders onder het project. De drie organisaties achter taalklachten.be willen niet alleen in kaart brengen hoe groot de problematiek is, maar ook (financiële) ondersteuning bieden aan slachtoffers die juridische stappen willen ondernemen.
Verschillende voorbeelden tonen aan dat een initatief als taalklachten. be broodnodig is. Het bekendste en meest schrijnende voorbeeld is waarschijnlijk dat van baby Cisse. Dat is het jongetje van amper 11 maanden oud dat in de zomer van 2023 overleed in Roosdaal, een gemeente in de Vlaamse Rand. De ouders kregen toen pas na 20 dagen duidelijkheid over de doodsoorzaak, omdat de hulpverleners en de behandelende arts het Nederlands onvoldoende machtig waren.
Een lezersoproep van De Standaard
leverde deze week nog meer schrijnende getuigenissen op. Minke De Wilde (23) getuigde over een snijwonde die al lang ontstoken was tegen de tijd dat ze een Nederlandstalige dokter had gevonden. Claudia Isabelle Kuijken (48) overhandigde bij een ziekenhuisopname haar medische verslagen aan de behandelende artsen, maar kreeg ze meteen terug: de artsen konden de Nederlandstalige documenten niet lezen. Ook toen ze cognitieve testen moest afleggen, dook er een probleem op: er waren er geen in het Nederlands beschikbaar.
Ondanks al deze schrijnende getuigenissen, deed Vlaams Parlementslid Hannelore Goeman van Vooruit juridische stappen tegen taaldiscriminatie recent nog af als “een symbolenstrijd waar niemand iets aan heeft”. Dat is een slag in het gezicht van de vele patiënten die het slachtoffer worden van taaldiscriminatie in een Brussels ziekenhuis.
Dierengeneeskunde
Een ziekenhuisopname is geen plezieruitje. Men kan van Nederlandstali-
ge patiënten die in nood verkeren niet verwachten dat ze in het Frans kunnen beschrijven welke symptomen ze heb ben of waar ze precies pijn hebben. Daarvoor is immers een zekere kennis van de vreemde taal vereist.
Een interactie tussen een patiënt en een arts of hulpverlener die elkaar niet begrijpen, is onmenselijk. Karl Vanlouwe, Vlaams Parlementslid voor de N-VA en zelf inwoner van Brussel, maakt daarbij steeds de treffende vergelijking met dierengeneeskunde: ook tussen een dier en de behandelen de dierenarts is geen communicatie mogelijk.
Als we niet willen dat Vlamingen nog langer als dieren behandeld worden in Brusselse ziekenhuizen, is het tijd om juridische actie te ondernemen. Dat slachtoffers daarvoor voortaan terecht kunnen op taalklachten. be, valt alleen maar toe te juichen. De taalwetgeving is meer dan een vodje papier en verdient het om eindelijk ten volle te worden nageleefd, ook al is daar - helaas - een juridische stok voor nodig.
“Een cryptomunt is waard wat de idioot ervoor wil betalen”
INTERVIEW
BEN GRANJ É
VLAAMSE FEDERATIE VAN BELEGGERS 8-9
“België dreigt land te worden waar gezinnen met kinderen in illegaliteit leven”
ANTON SCHELFAUT
INTERVIEW
ZANGFEEST
ZANGFEEST
MAAIKE DE VREESE FEDERAAL PARLEMENTSLID ( N-VA ) 12 15
Valerie Van Peel is een zwaktebod
Als ik Tom Van Grieken of Eva De Bleeker was, had ik maandag een fles champagne ontkurkt. Valerie Van Peel keert terug naar de politiek en is meteen op koers om voorzitter van de N-VA te worden. Als we op de lovende reacties van de partijtop mogen voortgaan, lijkt het erop dat alles op voorhand doorgepraat is. De verloren dochter wordt teruggeroepen, omdat niemand van de partijtop bereid is om die functie in te vullen of aanvaardbaar genoeg is voor iedereen.
Van Peel heeft een sterke persoonlijkheid, maar heeft geen politiek profiel. Ze profileerde zich in het parlement rond de vergoeding van asbestslachtoffers en de verjaringstermijn bij kinderverkrachting. Dat zijn verdienstelijke dossiers, maar ze hebben geen ideologische inzet. Van Peel heeft nooit iets gezegd of gedaan dat ze niet evengoed had kunnen zeggen of doen als lid van een van de traditionele partijen. Ze zegt nu dat ze “een andere persoon is dan een jaar geleden”, maar geeft niet de indruk dat ze ook politiek zou zijn geëvolueerd naar iets wat lijkt op een visie. Ook bij haar terugkeer blijft ze steken in wollige platitudes. “Ik wil niet langs de kant blijven staan en ik voelde terug de aandrang om op het maatschappelijk debat te wegen.” In welke richting? We weten het niet. “De politiek is de plaats bij uitstek waar je een maatschappelijke stem kan zijn.” Een maatschappelijke stem voor wat of voor wie? Ze zegt het ons niet. “De komende decennia moeten we als partij de ambitie hebben om de veranderende maatschappij mee vorm te geven.” In welke zin? Welke vorm? Van Peel licht geen tipje van de sluier op. Het gebrek aan ideeën van Van Peel is mogelijk de reden waarom ze aanvaardbaar genoeg is voor iedereen.
Toen Van Peel vorig jaar opstapte, uit frustratie over de realiteit van het bestaan als parlementslid, las ik in de pers dat haar verdwijnen een serieuze aderlating voor de N-VA zou betekenen. Ik heb daar niets van gemerkt. Dezelfde commentatoren zien haar terugkeer nu als een ‘godsgeschenk’ (DS) voor haar partij. De redenering is dat zij dan de ‘zachte flank’ van de partij zal afdekken. Het klinkt geweldig, maar wat betekent dat? Moet de N-VA dan bang zijn van cd&v of Vooruit, die mee in de regering zitten? Donkerblauwe flank
De echte zwakke flanken van de N-VA bevinden zich op de rechtse en op de donkerblauwe zijde. Dat het VB en de N-VA een overlappend kiespubliek hebben, is al lang geweten. Er is minder aandacht voor die andere flank. Eva De Bleeker gaat in september Open Vld opdoeken en zal een doorstart maken als een nieuwe partij. Er mag verwacht worden dat die haar liberale identiteit zal proberen te herontdekken en, geïnspireerd door het succes van Bouchez, ook haar verloren, donkerblauwe electoraat zal pogen te heroveren. Op die twee fronten kan men de N-VA pijn doen, niet in het centrum.
Bij zijn eigen afscheid uit de N-VA sprak mijn goede vriend Karim Van Overmeire de hoop uit dat zijn partij niet zou afdrijven naar het centrum, dat hij terecht “de politieke Bermudadriehoek” noemt. Met Valerie Van Peel lijkt het N-VA-schip de zeilen in die richting te hebben uitgezet. Ik lees in de pers dat zij tot het politieke centrum behoort. Het centrum van een rechtse partij hoort echter niet in het centrum van de politiek te liggen. Niettemin verdient iedereen een kans. Een gele trui kan wonderen doen. Als Van Peel zich toch ontpopt tot iemand met inhoud, zal ik de eerste zijn om mij te verontschuldigen.
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke
Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen
Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be
Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
GEOPOLITIEKE SITUATIE VERSTERKT ARIZONA-REGERING
De internationale spanningen rond Oekraïne, het kantelen van de allianties en de Europese focus op meer defensie-uitgaven zijn paradoxaal genoeg een geschenk voor de regering-De Wever. Na wat onenigheid over de meerwaardetaks kort na de eedaflegging, staan de neuzen nu opnieuw in dezelfde richting. Met een solide De Wever-Francken-as, ondanks een kritische oppositie.
Een goede maand geleden, toen de regering-De Wever net uit de startblokken was geschoten, leek het erop dat we op weg waren naar een nieuw kibbelkabinet. Inderdaad, de inkt van het regeerakkoord was nog niet droog of er was al discussie over de modaliteiten van de meerwaardebelasting op aandelen. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez wou die zo minimalistisch mogelijk invullen, tot ergernis van Vooruit-minister Frank Vandenbroucke. Het risico leek groot dat de N-VA zich via minister van Financiën Jan Jambon ging vastrijden in dit dossier. De meerwaardetaks zou voor maanden als een schaduw over de regering hangen. Zeker als blijkt dat de inkomsten minder groot zullen zijn dan verwacht.
HET IS MINISTER THEO FRANCKEN DIE IN HET COMMUNICATIEVE GAT SPRINGT
Daarnaast waren er de aan het drugsmilieu gelieerde schietpartijen in Anderlecht. Minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) pleitte al snel voor een harde aanpak, opnieuw op instigatie van partijvoorzitter Bouchez. Maar in de communicatie kwam minister van Justitie Annelies Verlinden (cd&v) daar constant tussen fietsen. Dit tot ergernis van de Franstalige liberalen. Neen, de eerste weken van februari waren geen wittebroodsweken voor de regering-De Wever. De eerste minister zelf probeerde tijdens de vragenuurtjes in de Kamer met de droge humor die hem eigen is de gemoederen te bedaren.
Een deus ex machina in Washington
Maar op het moment dat het beeld dreigde te ontstaan van een regering waarvan de leden vechtend over straat rollen, kwam er redding van over de grote plas. Amerikaans president Donald Trump was zowaar een deus ex machina die de Europese landen en dus ook de regeringen samen deed klitten. Zijn ‘volte-face’ rond de oorlog in Oekraïne was groter dan gedacht. Vanuit Washington kwamen signalen die zowaar een wisseling van de allianties aankondigden. Dat Trump zo snel mogelijk een einde wil maken aan de oorlog in Oekraine, is geen nieuws, maar wat verbaasde, is dat hij dagenlang kritiekloos meeging in het betoog van de Russen. Dat leidde in Europa tot een paniekreactie op het vlak van defensiebeleid. De teneur is bekend: we moeten voor onze eigen afschrikking zorgen en zelf meer en sneller geld uitgeven aan defensie. De Arizona-regering sprong mee op de kar. De doelstelling van 2 procent van het bbp voor defensie-uitgaven in 2029 moet vervroegd gehaald worden, desnoods tegen deze zomer wanneer in Den Haag een NAVO-top is gepland. Opvallend daarbij is dat de neuzen binnen de regering-De Wever zeer snel in dezelfde richting kwamen te staan. Gedaan met discussies over meerwaardetaksen en dies meer. Er waren nergens valse noten te horen. Zelfs Vooruit is akkoord
Dat N-VA en MR voorstander zijn van meer geld voor het leger, mag niet verbazen. Maar wat met de andere partijen? Welnu, cd&v liet bij monde van minister van Begroting Vincent Van Peteghem weten dat een versnelde uitbreiding van het defensiebudget geen probleem hoeft te zijn. Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zit op dezelfde lijn, maar gaf er een eigen draai aan: de oorlog in Oekraïne heeft in 2022 voor een inflatie-opstoot gezorgd omwille van de hogere energieprijzen en op die manier de koopkracht aangetast, en dat is niet voor herhaling vatbaar. Bij Les Engagés vertolkt minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot op zijn eigen gemoedelijke manier het regeringsstandpunt. Hij komt
trouwens weinig op de voorgrond, ook in de Franstalige media.
Het is minister van Defensie Theo Francken die in het ‘communicatieve gat’ springt. De interviews zijn niet meer bij te houden. In die mate zelfs dat men denkt dat hij ook minister van Buitenlandse Zaken is. Het is niet overdreven te stellen dat de regering-De Wever hier versterkt uitkomt. Met een duidelijke asDe Wever-Francken. De minister van Defensie woog al zwaar door tijdens de regeringsonderhandelingen, wat verklaart waarom de N-VA rond defensie, veiligheid en immigratie meer binnenhaalde dan op fiscaal vlak. De meerwaardetaks was in deze een zoenoffer aan de linkerflank. Nu heeft Francken zijn positie geconsolideerd.
De Wever zelf lijkt zijn plaats te hebben gevonden. Bij de Europese topontmoetingen is hij zichtbaar, maar niet opdringerig zoals zijn voorganger Alexander De Croo (Open Vld).
Weinig coherente oppositie
Alles rozengeur en maneschijn dus? Zeker niet. De geopolitieke situatie mag Arizona dan wel versterken, de cijfers maken dat men al snel met een realiteit wordt geconfronteerd die niet echt fraai is, namelijk dat het begrotingstekort 2,5 miljard euro hoger is dan gedacht. Zonder hervormingen zal het federale begrotingstekort tegen 2029 ontsporen tot 42,96 miljard euro, of 6 procent van het bbp. De hervormingen in pensioenen en arbeidsmarkt zitten er wel aan te komen, dat wel. Maar daarnaast is er dus meer geld nodig voor defensie. Met trucjes om de investeringen in defensie buiten de begroting te houden, maakt men zichzelf blaasjes wijs. Uiteindelijk moet de rekening toch worden betaald. Dat blijkt een werkpunt voor Arizona.
DE WEVER IS BIJ EUROPESE TOPONTMOETINGEN ZICHTBAAR, MAAR NIET OPDRINGERIG ZOALS DE CROO
En dan is er de kritiek van de oppositiepartijen, die in deze weinig coherent is. Om te beginnen heb je Open Vld die een Gwendolyn Rutten het veld instuurt en waarschuwt voor Rambo-gedrag van de regering die meer geld wil uitgeven aan defensie. Rutten, die ooit pleitte voor het afschaffen van de marine, is niet direct goed geplaatst om hier met enig gezag kritiek te uiten. En dan hebben we het nog niet over haar flipflopgedrag waarbij ze verontwaardigd was over een mislopen ministerfunctie, waarna ze misnoegd terugkeerde naar Aarschot om later toch nog even Vlaams minister te worden. Het is nog maar eens bewezen: van deze Open Vld moet de regering geen schrik hebben. Het Vlaams Belang dan? Zijn pleidooi tegen escalatie en de waarschuwing dat de crisis een alibi is om de EU via defensie te verdiepen en te centraliseren, is terecht. Maar er blijft een dubbelzinnige houding bestaan tegenover de geopolitieke keuzes van zowel Poetin als Trump. Bijkomend element: Oekraïne vecht voor zijn voortbestaan. Vlaams-nationalisten hebben zich altijd achter verdrukte volkeren geschaard, maar nu is de positie van het Vlaams Belang niet altijd eenduidig. Een Gerolf Annemans slaagt er met zijn ervaring in om als Europees Parlementslid een genuanceerde analyse te maken. Maar dat wordt dan weer tenietgedaan door andere klanken uit de VB-fractie in het Europees Parlement, zoals de bewering dat Theo Francken (die al de bijnaam “lijkzak Francken” kreeg) de Vlaamse jongeren als kanonnenvlees naar het oosten wil sturen…
JURGEN CEDER
IN DE WERELD VAN TRUMP WORSTELT RECHTS EUROPA MET ZIJN IDENTITEIT
De rechtse partijen van Europa hebben het lastig om zich te positioneren ten aanzien van Donald Trump. Sommigen bij de achterban beschouwen hem als een heiland, iemand die hen zal helpen zich te verlossen van hun eigen progressieve bestuurders. Anderen worden afgeschrikt door zijn stijl en onaangename persoonlijkheid. De manier waarop Trump omgaat met Oekraïne, heeft dat probleem op scherp gesteld.
Een kwakkelende westerse regering die weer populair wil worden, heeft daar nu een wondermiddel voor: zorg dat je in een rel met Trump terechtkomt. Al bijna twee jaar genoot de Conservatieve Partij van Canada een afgetekende voorsprong in de peilingen. Trumps publieke vernederingen van Trudeau, de linkse premier, en de aankondiging van handelstarieven op Canadese import, hebben die voorsprong doen wegsmelten als sneeuw voor de zon. Trudeau zelf zal niet meer opkomen, maar zijn partij zit weer helemaal in de lift.
“Schokkend”
De Deense premier Mette Frederiksen kon hetzelfde ervaren. Na de rel met Trump over Groenland is het populariteitscijfer van de sociaaldemocrate hoger dan het in lange tijd was. In het Verenigd Koninkrijk blijkt meer dan de helft van de kiezers van het rechtse Reform een negatief beeld te hebben van Trump. Het AfD scoorde wel sterk bij de verkiezingen, maar lager dan sommige peilingen hadden voorspeld. De nauwelijks verholen steun van Vance en Musk voor het AfD heeft de partij niet bepaald geholpen.
De rechtse leiders van Europa zijn gewaarschuwd. Als ze Trump geweldig vinden, kunnen ze dat maar best niet te enthousiast laten blijken. De aanpak van Trump van de kwestie-Oekraïne heeft hen zelfs gedwongen zich duidelijk van hem te distantiëren. Ik vermoed dat sommigen zelfs oprecht geschrokken waren van zijn houding. Inger Støjberg van de Deense Democraten: “Schokkende en groteske taferelen vanuit het Witte Huis in de VS. Dit zijn niet de VS die ik ken en waar ik van hou! Nu moeten we Oekraïne en het Oekraïense volk steunen en steunen.” Jimmie Åkesson, leider van de Zweedse Democraten: “Steun voor Oekraine moet duidelijk zijn, en er mag geen twijfel over bestaan dat Rusland Oekraïne heeft aangevallen en dat het land moedig een defensieve oorlog voert tegen niet-uitgelokte agressie.”
De volksnationale traditie van het VB
Het Rassemblement National heeft lang een dubbelzinnige houding aangenomen. Marine Le Pen reageerde initieel niet op de vernedering van Zelensky in Washington, maar wanneer Trump ook plots de hulp afsneed voor Oekraïne, voelde ze dat ze niet kon blijven zwijgen. “Ik vind deze beslissing verwerpelijk”, zei ze tegen Le Figaro. “Het is erg wreed voor de Oekraïense soldaten die bezig zijn met de patriottische verdediging van hun land.” Het is niet gemakkelijk uit te maken of haar verontwaardiging gemeend is. Geert Wilders had ook enige tijd nodig om een duidelijk standpunt in te nemen: “Uiteraard steunt de PVV Oekraïne, met overtuiging.”
EEN KWAKKELENDE WESTERSE REGERING DIE WEER POPULAIR WIL WORDEN, MOET ZORGEN DAT ZE IN EEN REL MET TRUMP TERECHTKOMT
De rechtse partijen van Europa houden zich het liefst bezig met binnenlandse kwesties. Buitenlandse thema’s leveren weinig stemmen op en, erger, leiden bijna altijd tot interne verdeeldheid. Het standpunt van het Vlaams Belang over de oorlog in Oekraïne is bijvoorbeeld erg slap en bijna een kopie van het standpunt van de vredesbeweging, omdat er bij de eigen mandatarissen en achterban heel wat mensen zijn die helemaal niet aan de kant van Oekraïne staan. Op Facebook beginnen ze elke uitspraak over de oorlog met de zin “Ik ben geen fan van Poetin, maar …”, waarna ze een uitleg opzetten over hoe alles eigenlijk de schuld van Oekraïne en het Westen is. De verdeeldheid bij Vlaams Belangers, die de laatste weken
ook merkbaar was op sociale media, is misschien nog iets scherper dan bij verwante rechtse partijen, omdat de ‘Putinversteher’ er botsen met de volksnationale traditie van die partij. Wanneer een volk wordt aangevallen door een imperiale agressor, heeft de oudere generatie Vlaams-nationalisten er geen moeite mee om te erkennen wie dader en wie slachtoffer is.
“Sekte”
Op sociale media zag ik vorige week vurige discussies tussen mensen die zich allemaal aan de rechterzijde situeren en die het meestal met elkaar eens zijn. Een bijzonder actieve rol wordt daarin gespeeld door een groep mensen die, vooral tijdens de coronacrisis, ervan overtuigd raakten dat onze eigen overheden en elites betrokken zijn bij sinistere complotten tegen hun eigen burgers. Toen was dat rond Covid-19, nu rond de ‘oorlogsretoriek tegen Rusland’, waardoor, als ik hen mag geloven, onze zonen de dood zullen ingejaagd worden in de Oekraïense moerassen, allemaal ten behoeve van meer winst voor vermogensbeheerder BlackRock
DE NAUWELIJKS VERHOLEN STEUN VAN VANCE EN MUSK HEEFT HET AFD NIET BEPAALD GEHOLPEN
Op Doorbraak las ik daarover een interessante tribune van Michaël Verstraeten. Die had in 2021 de partij ‘Vrijheid’ opgericht als reactie op de vrijheidsbeperkingen tijdens de coronacrisis. Verstraeten lijkt het profiel te hebben van een liberaal die oprecht was geschokt door een aantal ingrijpende inperkingen van onze vrijheden door de overheid. Hij kwam in die strijd echter in contact met anderen die een veel diepere betekenis hebben gehecht aan wat toen is gebeurd.
Verstraeten beschrijft die groep als een “sekte, een community van gelijkgezinde accounts op sociale media”. Voor mij de belangrijkste zin uit zijn relaas: “Zoals bij een sekte staan de mensen die het complotnarratief beleven ook vijandig tegenover de samenleving en de staat.” ‘Kampisme’
Ik heb enkele jaren geleden een stuk geschreven over het ‘kampisme’, wat oorspronkelijk een fenomeen aan de linkerzijde was. Links was in de decennia na de Tweede Wereldoorlog in een oorlog verwikkeld met het eigen ‘kapitalistische’ bestel. Bij een bepaalde strekking leidde dat tot sympathieën voor kwaadaardige regimes, zoals dat van Stalin, Mao en Pol Pot, omdat ze de wereld alleen nog maar in twee kampen konden zien. De vijanden van hun vijanden, ook alle buitenlandse uitdagers van het Westen, werden gezien als bondgenoten. Gruweldaden werden ontkend of gerationaliseerd. Er heerste een ongekende creativiteit in het ontwerpen van theorieën die alle schuld bij het Westen legden of minstens een morele gelijkstelling inhielden van de twee kampen. Rechts is vandaag de tegencultuur. Ik merk dat mensen ten aanzien van hun eigen bestel soms een vijandigheid ontwikkelen die niet meer rationeel is. Vooral de coronacrisis is de katalysator geweest van het idee van een overheid die, in casu in samenwerking met de farmaceutische industrie, betrokken is bij perfide samenzwering tegen de eigen mensen.
“Slippendrager”
Voor rechtse commentatoren zoals ikzelf heeft de verrijzenis van Donald Trump een complexe wereld nog complexer gemaakt. Hoe verzoen je een aantal uitstekende beleidsmaatregelen van Donald Trump, zoals de nultolerantie voor illegale migratie, het
afschaffen van het schadelijke diversiteitsbeleid en de drastische afslanking van de overheid met alles wat een stuk minder fraai is aan hem? Ik moet toegeven dat ik mij op stevigere grond voelde toen ik ontdekte dat de opiniemakers die ik zelf het meest respecteer, mensen zoals Konstantin Kisin, Brendan O’Neill, Douglas Murray en Rod Liddle op vrijwel dezelfde positie terechtkwamen als ikzelf.
Douglas Murray, auteur van onder andere ‘The Strange Death of Europe: Immigration, Identity, Islam’, is een gevierd denker in rechtse kringen omdat hij zich kant tegen het catastrofale Europese immigratiebeleid. Eind vorige maand verdedigde hij nog het AfD tegen het karikaturale portret dat deze partij te beurt valt in de Europese pers. Vorige week beging hij echter een doodzonde in de ogen van sommige van zijn aanhangers. Hij klaagde namelijk het anti-Oekraïense sfeertje in bepaalde rechtse kringen aan, bij de MAGA-beweging in het bijzonder. Plots werd hij er door zijn voormalige aanhangers van beschuldigd niets te snappen van geopolitiek en een slippendrager van de elites te zijn. In zijn analyse ontleedde hij ook scherp het kampdenken bij een deel van rechts: “Omdat onlinerechts in wezen een verzetsbeweging is, begon ze genoeg te krijgen van de bijna universele bewondering voor Oekraïne - specifiek voor Zelensky. Deze mensen hebben begrijpelijkerwijs een hekel aan het idee dat hen verhalen worden opgedrongen en ze merkten dat veel van de verloren zielen die BLM-vlaggen in hun Twitter-bio’s hadden gezet, nu Oekraïense vlaggen plaatsten.” Murray wijst ook op de allergie van dat deel van rechts voor alles waar de eigen leiders aan verbonden zijn: “Als Biden, Trudeau, Emmanuel Macron en elke andere gehate linkse ‘globalist’ tegen Zelensky aanschurkte, dan moest er wel iets mis met hem zijn.”
De morele vraag
Rod Liddle: “Net als de meesten van jullie, denk ik, was ik erg blij met de aanval van Trump en Vance op de Europese linkse gevoeligheden, evenals met hun afbraak van enkele achterlijke progressieve programma’s in de VS. Maar waarom heeft dit genot het kritisch vermogen van zoveel rechtse mensen zo aangetast dat ze zichzelf hebben wijsgemaakt dat Trump voortaan overal gelijk in heeft en niets fouts kan doen? (…) De afwijzing van Oekraïne door Trump is geen gevolg van Trumps morele rechtschapenheid, maar van zijn absolute gebrek aan moraliteit. Oekraïne doet er niet toe omdat het zwak is. Zwakken doen er nooit toe. De invasie van Oekraïne drie jaar geleden was misdadig en barbaars en de pogingen van Trump om iets anders te suggereren, zijn gewoon leugens.”
WILLEN WE EEN SIGNAAL ZENDEN NAAR DE REST VAN DE WERELD DAT WE GEEN ONDERSCHEID MEER MAKEN TUSSEN AGRESSOR EN SLACHTOFFER?
Liddle durft een woord gebruiken dat bijna onfatsoenlijk is geworden bij een deel van rechts: ‘moraliteit’. Deugpronkerij zonder enige interesse voor de gevolgen is inderdaad het wezenskenmerk van modern links, zoals zichtbaar in het beleid rond open grenzen, afgedwongen diversiteit, ontwikkelingshulp en een Europees klimaatbeleid. Het is zeker de verdienste van Trump, die lak heeft aan elke morele pretentie, dat hij een einde heeft gemaakt aan beleidsvormen die enkel nog op deugdvertoon berustten. Maar moet dat dan eindigen in het omgekeerde? Trump houdt er een, om een modieus woord te gebruiken, ‘transactionele’ visie op na: voor wat hoort wat. Hij is daar ook fier op. Hij wil Oekraïne helpen, maar dan enkel indien terugbetaling volgt, bijvoorbeeld door mineralenconcessies. Doet het er dan niet toe wie de aanvaller is en wie zich verdedigt? Moeten we beide partijen gelijk behandelen, zoals Trump doet? Ook wie niet meer geïnteresseerd is in de morele vraag, zou toch nog steeds een zeer praktische overweging in het achterhoofd moeten houden: willen we een signaal zenden naar de rest van de wereld dat we geen onderscheid meer maken tussen agressor en slachtoffer?
JURGEN CEDER
Alice Weidel, Geert Wilders en Marine le Pen
Matthias
Diependale (N-VA) schudt de hand van de Indiase premier Narendra Modi
Vlaanderen blijft export stutten, ook politiek
Tijdens de federale regeringsonderhandelingen lag de afschaffing van het federale ‘Agentschap voor Buitenlandse Handel’ op tafel. Dat blijft voorlopig echter bestaan. Een aberratie, aangezien buitenlandse handel al een kwarteeuw gesplitst is in dit land. Ondertussen is duidelijk dat Vlaanderen dé cruciale regio is voor de export en het exportbeleid. Dat werd nog eens duidelijk tijdens de handelsmissie in India waar Waalse en Brusselse ministers uitblonken door hun afwezigheid.
In deze woelige tijden met geopolitieke spanningen, protectionisme en oplopende handelstarieven mag er ook eens goed nieuws zijn. Zoals de opening van een nieuwe site van de West-Vlaamse aardappelproducent Agristo in India. Dat gebeurde op een plechtige manier in aanwezigheid van minister-president Matthias Diependaele (N-VA) tijdens een handelsmissie. Sinds de oprichting van Agristo Masa in 2019 en de opening van zijn eerste productiefaciliteit in 2021, heeft het bedrijf al 30 miljoen euro geïnvesteerd en 150 directe banen gecreeerd. “Deze nieuwe investering van 80 miljoen euro brengt niet alleen directe werkgelegenheid met zich mee, maar versterkt ook de samenwerking met lokale landbouwers”, laat Diependaele weten.
Het is bekend dat Europese landen hun handelsrelaties met India proberen te verbeteren nu er een commerciële oorlog op til is met de VS. Als president Donald Trump de tarieven voor Europese producten inderdaad optrekt tot 25 procent, dan is dat slecht nieuws voor exportbedrijven en internationale investeerders.
Dat ook Vlaanderen zich op India richt, is een goede zaak. Het is een economie met 1,4 miljard inwoners. En in tegenstelling tot in China, waar onder andere een vastgoedbubbel en een snel verouderende bevolking de groei fnuiken, is er in India nog marge.
Het is dan ook niet toevallig dat 80 Vlaamse bedrijven deelnamen aan de handelsmissie. Dat cijfer bevestigt dat Vlaanderen dé regio is die het sterkst bijdraagt aan de export van Belgische bedrijven en hun internationale investeringen stut. Vlaanderen is goed voor 80 procent van de export. Dat aandeel zou trouwens nog groter zijn, ware het niet dat een van de belangrijkste Waalse bedrijven, wapenproducent FN Herstal, een steeds grotere bijdrage levert aan de Waalse export.
Buitenlandse handel als Vlaamse bevoegdheid
Dat Vlaanderen dus voor het gros van de export zorgt, is een goede zaak, aangezien buitenlandse handel sinds 2000 een quasi volledig geregionaliseerde bevoegdheid is. Al moeten we hier twee kanttekeningen bij plaatsen. Handelsbeleid is ook en vooral een exclusieve Europese bevoegdheid, en dus opereert Vlaanderen altijd in een breder EU-kader.
Ten tweede - en dat is crucialer - is er nog altijd het federale Agentschap voor Buitenlandse handel. Dat orgaan organiseert de internationale prinselijke economische missies én de staatsbezoeken met een economisch luik. Handel is al een kwarteeuw een regionale bevoegdheid, maar er bestaat dus nog steeds een instelling met een Belgische vlag. Een aberratie
DE HANDELSMISSIE NAAR
INDIA WAS DE FACTO EEN VLAAMSE HANDELSMISSIE
Tijdens de regeringsonderhandelingen was er sprake van om dat Agentschap af te schaffen. Dat is niet gebeurd. Wel komt de bevoegdheid nu in handen van minister van Defensie Theo Francken. Die is dus als republikein bevoegd voor het “agentschap waarmee prinses Astrid de wereld rond reist”, zoals de N-VA’er het zelf zegt. Nu spreekt Francken niet meer over een afschaffing en bij de Vlaams-nationalisten zien ze dat nu zelfs als een voordeel.
Dat zei Francken ook in een interview: “Bart De Wever zei: ‘Je zal honderden bedrijfsleiders kunnen ontmoeten. Je zal de nodige contacten kunnen leggen voor de innovatie en versterking van het militair-industrieel complex in ons land en Europa.’”
Dat klopt, maar de vraag is of er überhaupt zo’n federaal Agentschap nodig is voor de internationale economische contacten. Een prinses
Astrid kan ook met FIT (Flanders Investment and Trade) meegaan. Zeker nu blijkt dat het ook en vooral Vlaamse politici zijn die de recente handelsmissie in India steunen.
Wallonië en Brussel afwezig
Het was ook de Franstalige media opgevallen en het werd bezuiden de taalgrens vorige week een dingetje. Martin Buxant, politiek journalist bij de commerciële zender RTL, uitte op sociale media zijn ergernis over de afwezigheid van Franstalige regionale politici op de handelsmissie. Hij heeft een punt.
Even een lijstje. Waals minister van Economie Pierre-Yves Jeholet (MR) is normaal gezien de persoon die meegaat op die internationale handelsmissies. Maar blijkbaar wordt hem afgeraden om het vliegtuig te nemen na een pijnlijke val in januari. Oké, minister-president Adrien Dolimont (MR) dan maar? Hij zou aangesproken zijn om Jeholets plaats in te nemen, maar weigerde. Officieel omdat hij met vakantie is en omdat de Waalse MP later dit jaar zelf zal deelnemen aan een aantal handelsmissies in onder ander Japan en Vietnam. Gevolg: Wallonië stuurde een adviseur van de minister van Economie, niet meer.
Ondertussen probeerde minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot (Les Engagés) de gemoederen te bedaren door te stellen dat hij zich “niet in de plaats van de Walen kan stellen, maar wel de Waalse belangen kan verdedigen”. Hij ziet zichzelf dus als een soort indirecte vertegenwoordiger.
Dan moeten we ook nog de afwezigheid van iemand uit de Brusselse regering vermelden. Ontslagnemend staatssecretaris Ans Persoons (Vooruit), die bevoegd is voor internationale handel, gaf aan dat ze thuis bleef… omdat ze ontslagnemend is. Andere Brusselse excellenties hadden evenmin veel zin.
De Brusselse en Waalse exportdiensten (Hub-Brussels en Awex) waren wel van de partij. Maar het waren niet de nummers één van deze agentschappen die op het vliegtuig richting India stapten. Het was dus de facto een Vlaamse handelsmissie.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van ’t Pallieterke op 17 mei 2025, wil de redactie het rijke verleden van dit weekblad in de kijker zetten. In deze rubriek blikken we terug op wat ’t Pallieterke in het verleden bracht.
15 maart 1946: De bakstenen IJzertoren In de nacht van 15 op 16 maart 1946 dynamiteerden vier militairen van DOVO de IJzertoren. De echte opdrachtgever werd nooit officieel achterhaald. “Maar héél moeilijk is het niet om te raden in welke hoek ‘ze’ zitten”, schreef ’t Pallieterke toen. “En een IJzertoren laten springen, is daarom nog geen ideaal vernietigen, zegt ons moeder.” En elders in het blad: “Dit kan alleen maar ons flamingantisch fanatisme aanscherpen.” Toch zou de vernietiging van de toren ook deels de schuld van de Vlamingen zelf zijn. “Waarom nu een toren in baksteen een IJzertoren noemen? Dat is het gewoon volk toch maar misleiden?”
16 maart 1967: Sire Baudouin in Diksmuide Jaren later passeerde koning Boudewijn tijdens een bezoek aan de Westhoek ook Diksmuide, waar de IJzertoren staat. Bij het bezoeken van oorlogsgraven leggen vorsten vaak bloemen neer, maar dat gebeurde deze keer niet. “Omdat hij in dat geval moeilijk anders kon dan ook aan het IJzermonument een bloemeke neer te leggen.”
17 maart 1983: Beurzensnijder De Croo ’t Pallieterke betichtte Herman De Croo van “beurzensnijderij”, omdat hij op slinkse wijze de inkomsten van de RTT wilde verhogen. “Dit is regelrechte commerciële oneerlijkheid die, indien gij een normale zakendoender waart, door de rechtbanken zou worden veroordeeld en bestraft. Gij zijt evenwel geen zakendoener, gij zijt een minister van zijne majesteit, wat u straffeloosheid waarborgt.”
18 maart 1970: In afwachting van boomdag In Vlaanderen wordt in veel gemeenten op 21 maart deelgenomen aan de Boomplantdag. Ironisch, volgens ’t Pallieterke. “Want in afwachting daarvan overweegt het ministerie van De Saeger nog maar eens duizenden bomen om te kappen.”
19 maart 2003: Verbrande poepen In maart 2003 kwam de Antwerpse Visa-affaire volledig aan het licht. “Het zal u misschien opgevallen zijn dat de politici die vorige week in Antwerpen het meest hun gat hebben verbrand, allemaal dames zijn”, schreef Paul Beliën indertijd. “Niettegenstaande sommige van de dames minder in de vetpot hebben gegraaid dan hun mannelijke collega’s. Het is stuitend om te zien dat het achterwerk van Chantal Pauwels volledig verbrand is, hoewel zij slechts een ‘luttele’ 60.000 frank uitgaf aan kleren en tassen, terwijl haar partijgenoot, het rosse veenspook Erwin Pairon, een smoking en twee maatpakken kocht voor 106.000 frank. Pauwels’ carrière
is voorbij, maar Pairon vertegenwoordigt zijn partij vandaag op de coalitiegesprekken alsof er niets aan de hand is.”
20 maart 1956: Kursussen voor smokkelaars Omdat douaniers steeds professioneler te werk gingen en het de smokkelaars aardig lastig maakten om goedkopere producten over de grens te krijgen, had een redacteur van ’t Pallieterke een opmerkelijk initiatief: “Dadelijk werd overgegaan tot het inrichten van kursussen te Pulderbos en reeds nu kan met zekerheid worden gezegd, dat ook de smokkelaars niet langer boertjes meer zijn.” Er werden praktische tips gegeven voor verschillende scenario’s. “Als de douanebeambte rapper loopt als gij en hij u te pakken krijgt, dan zegt ge dat ge voor een zieke vrouw en veertien bloeikens van kinderen moet zorgen. Als de tranen niet in beweging komen, scheldt ge hem uit voor hartvreter. En als de douanebeambte niet rapport loopt dan gij en hij dit tekort wil goedmaken door het gebruik van zijn vuurwapen, maakt ge u zo klein mogelijk om het hem lastig te maken”, aldus de redacteur van de smokkelaarsschool. “Wat doet gij als ge getroffen wordt in het been? ‘Ik loop dan niet verder, maar ga liggen’”, klonk het antwoord. “Wat doet gij als ge getroffen wordt in het hoofd? ‘Ik ga eveneens liggen.’”
21 maart 2022: het schandaal te veel voor Wouter Beke?
“Tijdens de onderhandelingen over de samenstelling van de Vlaamse regering trakteerde toenmalig cd&v-voorzitter Wouter Beke zichzelf op een ministerambt”, schreef Julien Borremans drie jaar terug, nadat Beke als minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding opnieuw onder vuur kwam na een zoveelste overlijden in een kinderopvang. “Wouter Beke vormt zowat het gezicht van de ongeloofwaardige achterkamerpolitiek”, klonk het toen. Uiteindelijk nam Beke in mei van datzelfde jaar ontslag als minister.
Politieke storm in Molenbeek: Mohammed Kalandar en het islamitische ecosysteem
Mohammed Kalandar zetelt momenteel als schepen in Sint-Jans-Molenbeek voor de PS. Hij werd geboren in Mosul, Irak, en emigreerde later naar België, waar hij werkte als trambestuurder bij de MIVB. Over zijn leven in Irak is weinig bekend, maar later ontstond ophef over zijn vermeende sympathieën voor extremistische ideologieën. Dit incident wordt door critici gezien als onderdeel van een breder islamitisch ecosysteem dat in Brussel welig tiert.
In augustus 2023 werd Kalandar lid van de gemeenteraad van Molenbeek, als opvolger van Jef Van Damme (Vooruit). In december 2023 werd hij verrassend tot schepen benoemd nadat Yassine Akki (PS) zijn functie moest neerleggen vanwege eerdere veroordelingen. Akki kreeg in 1999 een voorwaardelijke gevangenisstraf wegens een inbraak en in 2001 een gevangenisstraf van vier jaar voor de verkrachting van een minderjarige.
Deense cartoonist
Kort na zijn benoeming tot schepen kwam Kalandar onder vuur te liggen vanwege controversiële berichten op sociale media. In 2020 deelde hij het logo van Hashd al-Shaabi, een door Iran gesteunde Iraakse militie die door sommigen wordt beschouwd als de sjiitische tegenhanger van IS. Toen de schepen hierop werd aangesproken, verdedigde hij zich door te stellen dat deze organisatie zijn geboortestad Mosul had bevrijd en dat hij niet op de hoogte was van hun misdrijven. Burgemeester Catherine Moureaux (PS) was niet bereikbaar voor commentaar, maar de meerderheid bleef hem steunen.
Vorige maand ontstond opnieuw commotie toen bleek dat Kalandar in de periode 2012-2014 berichten had gepost over een aanslag op een Deense cartoonist die beelden van de profeet Mohammed had gepubliceerd. Hij riep op om dergelijke informatie breed te delen, want volgens hem zou “de informatie God gelukkig maken”. “De dagen zullen grote vreugde brengen, maar wie zich
verzet, zal groot verdriet lijden”, schreef hij destijds op sociale media.
Daarnaast deelde hij foto’s van de Syrische dictator Bashar al-Assad, Hezbollah-leider Hassan Nasrallah en de ultraconservatieve Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad. Deze onthullingen leidden tot verschillende oproepen tot zijn ontslag en een klacht bij het parket. Kalandar verontschuldigde zich en verklaarde dat zijn uitlatingen het gevolg waren van een verkeerd gebruik van sociale media. Hij hekelde de poging om hem in diskrediet te brengen.
DE AFWEZIGHEID VAN
MOUREAUX VERGROOT DE BESTUURLIJKE INSTABILITEIT
Binnen de Molenbeekse PS-fractie zorgden deze incidenten voor de nodige onrust. Verschillende gemeenteraadsleden dreigen als onafhankelijke te zetelen als Kalandar niet opstapt. De afwezigheid van burgemeester Catherine Moureaux om medische redenen vergroot de bestuurlijke instabiliteit verder.
De incidenten roepen vragen op over Kalandars werkelijke overtuigingen. In zijn verdediging wijst hij erop dat hij trouw heeft gezworen aan de Belgische grondwet en “de wetten van onze rechtsstaat respecteert”. Toch blijven critici hem beschuldigen van religieus fundamentalisme en een dubbelzinnige houding tegenover extremisme. Een deel van de Molenbeekse PS-fractie
heeft zich inmiddels van hem afgekeerd en ook de MR heeft zich kritisch uitgelaten. Andere gemeenteraadsleden lijken om opportunistische redenen de zaak te negeren.
Islamitisch ecosysteem
Deze kwestie staat niet op zichzelf. Vorig jaar ontstond ophef toen imam Muhammad Ansar Butt - tijdens een evenement georganiseerd door Brussels parlementslid Hasan Koyuncu (PS) - verzen uit de Koran reciteerde in het Brussels Parlement. Hij citeerde uit soera Al-Ahzab, waarin wordt beschreven
hoe ‘de mensen van het Boek’ (joden) tijdens de Slag bij de Greppel werden verslagen, gedood en gevangengenomen. Ook hierop volgde verontwaardiging, waarna de imam zich verontschuldigde.
Critici zien dit als een illustratie van een breder islamitisch ecosysteem dat in Brussel en andere Europese steden floreert. Dit ecosysteem verwijst naar structuren binnen islamitische gemeenschappen die invloed uitoefenen op religieus, cultureel en sociaal vlak. Het omvat onder meer moskeeën, Koranscholen, islamitische banken, media zoals Islam Channel, online predikers en publicaties.
Binnen dit systeem is de druk om zich te conformeren groot, en de buitenwereld wordt vaak als vijandig beschouwd. De dynamiek verschilt per land en per regio, en is afhankelijk van de politieke context, de invloed van religieuze autoriteiten en de mate van integratie in de bredere samenleving. In Brussel, waar het beleid versnipperd en zwak is, krijgt dit ecosysteem alle kansen om zich radicaal te ontwikkelen.
In het federaal regeerakkoord is een verstrenging van het asiel- en migratiebeleid opgenomen. Wie zich niet aan de bepalingen houdt, kan de toegang tot het land ontzegd worden of het verblijfsrecht verliezen. De nationaliteitsverwerving wordt omschreven als “het ultieme sluitstuk” van een geslaagd integratieproces. Er wordt zelfs gesproken over een nationaliteitsexamen. De vraag blijft echter of deze maatregelen voldoende zijn om radicalisering binnen islamitische gemeenschappen tegen te gaan. De versnippering van bevoegdheden en het gebrek aan politieke wil maken het moeilijk om het probleem structureel aan te pakken.
JULIEN BORREMANS
Zin en onzin van een boycot van Amerikaanse producten
Na de Tesla-schaamte duiken er nu in de media oproepen op om in het algemeen geen Amerikaanse producten meer te kopen. Reisbureaus melden dat sommige klanten hun reis naar de Verenigde Staten afzeggen. Het geeft alvast de indruk dat de bereidheid om de VS te boycotten groot is. Maar hoe consequent is het om niet langer Amerikaans te willen kopen, terwijl Chinese producten veel minder last hebben van een boycot?
In de krant lazen we dat de Deense retailer Salling Group aankondigde dat het voortaan in al zijn warenhuizen Europese producten van een sterretje zal voorzien. Op die manier wil de keten haar klanten helpen die geen Amerikaanse producten meer in hun winkelkarretje willen leggen. De vraag is enerzijds hoe zinnig zo’n sterretje eigenlijk is, maar anderzijds ook waarop die keten zo lang gewacht heeft.
rikaans product te boycotten, maar de kans is groot dat vooral Europeanen de gevolgen zullen voelen. Is Amerikaans meer aangebrand dan Chinees?
Het sterretje van Salling Group heeft wel het voordeel dat het niet specifiek gericht is tegen Amerikaanse producten, maar eerder Europese producten promoot. En dan kan je de
WELK EXCUUS KAN JE OP EEN STICKERTJE LATEN ZETTEN ALS JE EEN CHINESE WAGEN GEKOCHT HEBT?
Om met de eerste vraag te beginnen: hoeveel producten zouden er Amerikaans uitzien, zoals een fles Coca-Cola, maar zijn eigenlijk volledig in Europa geproduceerd? De winst op die fles gaat dan misschien wel naar de VS, maar de werkgelegenheid is voor een groot deel, indien niet uitsluitend, Europees. Het voelt misschien heel moedig aan om een Ame-
vraag stellen waarom de keten producten van het eigen continent niet al veel langer promoot. Blijkbaar was er jarenlang geen probleem om Chinese producten te verkopen, maar volstonden enkele weken met een ‘verkeerde’ Amerikaanse president om te ontdekken dat er wel iets voor te zeggen valt om bij voorkeur Europees te kopen.
De snelheid en de bereidheid om een boycot van Amerikaanse producten te ondersteunen is inderdaad merkwaardig, vergeleken met de aarzeling om Chinese producten op dezelfde manier met de vinger te wijzen. Er is nochtans een wezensverschil tussen Chinese en Amerikaanse producten. Waar het vaak een volkomen open vraag is of een Amerikaans commercieel bedrijf de politiek van de Amerikaanse regering of president echt wel steunt, bestaat daar geen enkele twijfel over wanneer het over Chinese bedrijven gaat. Er bestaat niet één Chinees bedrijf dat niet ingeschakeld is in het apparaat van de Chinese communistische partij, of dat binnen de kortste keren in dat apparaat ingeschakeld kan worden. Een aantal van die Chinese bedrijven hebben trouwens het uitdrukkelijke doel om de Europese industrie te ondergraven en uit te schakelen.
Waar is de BYD-schaamte?
Sommige Tesla-eigenaars hebben in de loop van de laatste weken een zelfklever op hun wagen geplakt om afstand te nemen van Elon Musk. Vaak gaat dat in de trant van dat ze hun Tesla gekocht hebben vóór Musk zijn verstand verloor, of vóór ze wisten dat hij gek was. Maar welk excuus kan je op een stickertje laten zetten als je een Chinese elektrische wagen gekocht hebt? Dat je pas achteraf te weten kwam dat China een communistische dictatuur is? Of dat je pas onlangs las hoe China Tibet bezet houdt of tekeer gaat tegen de Oeigoeren?
Dat mensen problemen hebben met het merk Tesla omdat de eigenaar ervan zo’n uitgesproken politiek profiel heeft, is begrijpelijk. Maar dat geen enkele eigenaar van een BYD
zich aangesproken voelt of gevraagd wordt om afstand te nemen van China, is toch wel merkwaardig. Nog merkwaardiger is dat mensen hun geplande reis naar de VS afzeggen. De verkiezing van Donald Trump ligt ondertussen toch al een tijdje achter ons en de politiek die hij tot nu toe gevoerd heeft komt goed overeen met wat hij op voorhand aangekondigd had. Maar bovendien: ook al heeft Trump de verkiezingen gewonnen, er zijn veel Amerikanen die voor Harris gestemd hebben, en ook zij werken in de toeristische sector. En werd iemand ooit al aangesproken op zijn reis naar China, of sterker nog, naar Cuba? Naar die twee landen kan je immers geen vakantiereisje maken zonder dat je er in feite (en met vreemde deviezen!) de communistische regimes ondersteunt.
Profilering in de media
De vraag is hoe reëel de boycot van Amerikaanse producten werkelijk is.
De oproepen en aankondigingen geven wel de indruk dat er veel en massaal geboycot wordt, maar ze passen ook in een lange traditie van linkse pogingen om zich in de media te profileren zonder al te veel effect.
De lezers herinneren zich ongetwijfeld nog hoe een zekere Louis Michel ooit opriep om niet meer te gaan skiën in Oostenrijk, zonder noemenswaardig effect. Tegenover elke linkse kiezer die daarom uit Oostenrijk weg bleef stond er waarschijnlijk een rechtse kiezer die anders niet naar ginder was gegaan, terwijl een groot deel van bevolking zich van de oproep gewoon niets aantrok. Het valt dan ook af te wachten of het sterretje van Salling Group voor een groot verschil zal zorgen in de Deense winkelkarretjes. Hier en daar zal dus ook wel een Deen zijn die net een Amerikaans product extra koopt uit sympathie met het beleid van Trump.
Wat doe je dan best zelf als consument? Als het even kan en het prijsverschil niet te groot is, toch maar de lokale industrie en landbouwers ondersteunen. Dat heeft niet eens iets met nationalisme te maken, maar wel met het besef dat we er in een turbulente wereld beter voor staan met een voldoende hoge graad van zelfvoorziening. En goedkope prullen uit China laat je in ieder geval beter links liggen.
FILIP VAN LAENEN
‘SNELLE’ VLAAMSE VERGUNNINGSPROCEDURE DUURT LANGER DAN DE GEWONE
Vlaanderen voerde een speciaal vergunningstraject in om grote infrastructuurprojecten sneller te realiseren. Maar wat blijkt nu? Deze snelprocedure blijkt nog langer te duren dan de normale procedure. Acht jaar na de invoering van het decreet ‘Complexe Projecten’ is de balans onthutsend: van de 14 opgestarte projecten is nog geen enkel afgerond.
Deze vaststelling is te danken aan de vraag van Vlaams Parlementslid Jurgen Callaerts (N-VA) aan minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v). Dergelijke parlementaire vragen zijn dikwijls technisch en volgens sommigen ook een poging om Brouns onderuit te halen. Sinds de clash in de vorige Vlaamse Regering tussen Brouns (toen landbouwminister) en de toenmalige minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heerst er blijkbaar nog altijd een zekere animositeit tussen Brouns en de N-VA.
Trage versnelde procedure
De recente vraag van Callaerts ging over het decreet Complexe Projecten en de toepassing ervan. Dit systeem zou een versnelde gunningsprocedure voorzien voor essentiële projecten voor de ontsluiting van de economie. Met een geïntegreerde aanpak wilde de Vlaamse overheid de procedures versnellen, maar die verzandde in meer overleg, bijkomende procedures en complexe inspraaktrajecten.
Het gaat onder meer om de Noord-Zuidverbinding in Limburg,
de uitbreiding van de Antwerpse haven en de nieuwe sluis in Zeebrugge. Het systeem dat snelheid moest brengen, blijkt in de praktijk trager dan de reguliere weg. Een voor een blijven ze muurvast zitten in een administratief doolhof.
‘Permis unique’
De kritiek zwelt daarom aan. Vanuit liberale hoek weerklinkt dat goede bedoelingen niet volstaan “om door het regelbos de bomen nog te zien”. De kritiek is dat ondernemers en infrastructuurprojecten worden gegijzeld door “een systeem dat zichzelf in de weg staat”. Daarom vraagt Carlo Van Grootel van netwerkorganisatie ‘De Liberale Wereld’ een drastische administratieve vereenvoudiging: “Minder overbodige procedures, snellere beslissingen en vooral een echte garantie op een snellere doorlooptijd.”
De liberale drukkingsgroep lanceert daarom een concreet voorstel. “Als de overheid haar eigen deadlines niet haalt, moet de vergunning automatisch worden toegekend via stilzwijgende toestemming.” Een praktijk die trouwens in
het Waals Gewest al bestaat, bij de ‘permis unique’ die bedrijven moeten aanvragen en waarin de bouwvergunning, exploitatievergunning en milieuvergunning gebundeld zijn. Als de bundel niet rond is binnen een vooraf bepaald aantal maanden, dan krijgt de aanvrager zonder meer zijn vergunning. De liberale voorstellers noemen dit een ‘antikafka maatregel’. Die zou de overheid dwingen om sneller te handelen. Bovendien biedt ze rechtszekerheid aan ondernemers en infrastructuurprojecten. “De oplossing ligt niet in nog meer overleg of nieuwe commissies”, klinkt het kordaat op hun LinkedIn-pagina.
Eindbesluit tegen eind dit jaar
Terug naar de vraag van N-VA-parlementslid Jurgen Callaerts. Brouns moest toegeven dat tien jaar na de invoering van de snelprocedure niet één dossier afgewerkt werd. Het gaat daarbij om de 14 zogenaamde complexe projecten die sinds 2016 zijn opgestart. De minister beloofde dat voor vier ervan dit jaar een eindbesluit zal volgen. Het gaat over de Noord-Zuidverbinding in zijn Lim-
Op een moment dat linkse Europarlementariërs eisen dat de Europese Commissie meer geld pompt in allerhande ngo’s en media, klinkt in OostEuropa zowel bij nationalisten als bij pro-EU-stemmen de kritiek over de scheeftrekkingen in die weinig transparante subsidies.
Volgens een Hongaarse staatssecretaris fungeren die subsidieprogramma’s “als financiële motor van het ideologische project van Brussel”. Ze zijn een politiek wapen, is de conclusie van de critici. Eén subsidieprogramma is daarbij zeer gecontesteerd: het Citizens, Equality, Rights and Values Programme of CERV. Dit kwam recent in een kwalijk daglicht te staan toen onderzoeksjournalist Thomas Fazi een en ander uitbracht over hun werking. “De zogenaamde ‘civil society’ organisaties krijgen geld met miljoenen per keer van het CERV-programma. Het is propaganda via stromannen”, zei Fazi daarover. Er kwam ook kritiek vanuit pro-EU-hoek.
Marzenna Guz-Vetter, het voormalige hoofd en de woordvoerder van de Europese Commissie in Polen, bekritiseerde recent het CERV-programma, omdat het aanvraagsysteem voor de subsidies West-Europese organisaties zou bevoordelen ten nadele van aanvragers uit Oost-Europa. Het CERV-programma wordt aangestuurd door twee directoraten-generaal van de Europese Commissie, DG Justitie en DG Tewerkstelling. Daarnaast superviseert een agentschap van de Commissie, European Education and Culture Executive Agency (EACEA), rechtstreeks de besteding van een kwart van het CERV-budget en onrechtstreeks
burgse achtertuin, extra capaciteit voor de behandeling van containers in de Antwerpse haven (ECA), de nieuwe sluis voor de haven van Zeebrugge en de herinrichting van de stationsomgeving in het Antwerpse Kessel. Dat overzicht is natuurlijk bijzonder pijnlijk voor de N-VA, want de afgelopen vijf jaar was Zuhal Demir minister van Omgeving. Haar voorgangers waren Koen Van den Heuvel (cd&v) en Joke Schauvliege (cd&v). De christendemocraten delen dus in het ouderschap van dit fiasco. Brouns drukte zich heel beleefd uit door te zeggen dat “het decreet de verwachtingen op het terrein niet heeft ingelost”. Om vervolgens over iets anders te beginnen: “De reguliere procedures doen het qua timing beter. Daaruit moeten we lessen durven te trekken.”
Dat neemt niet weg dat in 2015 alle problemen rond infrastructuurwerken gingen verdwijnen dankzij het decreet Complexe Projecten. Naast nieuwe regels moesten vergunningen sneller door de administratieve molen en zou een model voor overleg met alle mogelijke betrokkenen de vertragingen door allerhande juridische en inspraakprocedures moeten verminderen. Het doel was om belangrijke maatschappelijke infrastructuuren ontwikkelingsprojecten sneller rond krijgen en uiteraard een breed draagvlak te creëren bij de bevolking.
Waarschijnlijk omdat het van oorsprong een cd&v-decreet is, beweerde Brouns achter de uitgangspunten van het decreet te blijven staan. Brouns hoopt dat mensen minder snel in beroep gaan tegen projecten dankzij dit decreet, dat gepaard gaat met veel vooroverleg, meer participatie van de betrokken besturen en inspraak van de samenleving. Callaerts leek daar toch anders over te denken. “De huidige Vlaamse Regering heeft van rechtszekerheid en robuuste vergunningen een prioriteit gemaakt. Het lijkt me opportuun ook het concept van het decreet Complexe Projecten kritisch te bekijken”, aldus de N-VA’er.
Komt die doorlichting er? Volgens Brouns zal de Vlaamse Regering alle vergunningsprocedures tegen het licht houden. “Wat mij betreft moeten we garanderen dat elke procedure eenvoudiger wordt. We moeten extra decretale koterijen vermijden.”
En hoe wenst de Vlaamse Regering dat te doen? Met een werkgroep die in september aanbevelingen zal doen. Dat is allicht niet wat de critici van De Liberale Wereld graag horen, want volgens hen ligt de oplossing niet in nog meer overleg of nieuwe commissies.
LODE GOUKENS
zijn politiek wapen”
44 procent; een budget van anderhalf miljard euro. Dat agentschap heeft overigens niet eens een website in de meeste officiële talen van de Europese Unie. Op heel hun website bijvoorbeeld vind je geen enkele informatie in het Nederlands. Toch delen ze subsidies en studiebeurzen uit.
De Hongaarse staatssecretaris voor Publieke Diplomatie en Buitenlandse Betrekkingen Zoltán Kovács haalde scherp uit naar CERV. Hij noemde het CERV-programma een model voor politieke inmenging of EU-bemoeizucht. “Het inzetten van CERV als wapen is geen geïsoleerd geval, het is onderdeel van een bredere strategie die door Brussel wordt toegepast om haar invloed over nationale regeringen uit te breiden en hun progressieve agenda op te dringen onder het mom van het verdedigen van ‘Europese waarden’.”
LODE GOUKENS
Nieuwe werkgroep
Jo Brouns
De Britse historicus Mark Felton is vooral bekend door zijn YouTube-documentaires over de Tweede Wereldoorlog. Meestal zijn die apolitiek, maar onlangs maakte hij twee video’s die een vlijmscherpe kritiek zijn op het huidige Britse defensiebeleid.
EUROPA IS EEN MILITAIRE DWERG
In twee zinnetjes samengevat: de Britse marine heeft meer admiraals dan oorlogsschepen en het Britse leger heeft meer paarden dan tanks. Die paarden zijn natuurlijk die van de Royal Horse Guards. Zij belichamen een oude, roemrijke traditie die niet verloren mag gaan. Er zijn niet te veel paarden, maar te weinig tanks: slechts 213. De Fransen hebben er 222, de VS 5.500. Uit andere bronnen weet men dat er nu - in vredestijd! - een enorme leegloop bezig is, want er nemen veel meer Britse beroepsmilitairen ontslag dan er aangeworven kunnen worden. De Britten geven zelf toe dat hun leger in een oorlog tegen Rusland na twee maanden ‘opgebruikt’ zou zijn. Maar intussen adverteert het Britse leger zich wel als het meest vrouwvriendelijke ter wereld. Men moet natuurlijk zijn prioriteiten kennen
ALS HET DE EUROPEANEN ERNST IS MET DE WEDEROPBOUW VAN HUN STRIJDKRACHTEN, ZULLEN ZE MASSAAL AMERIKAANSE WAPENSYSTEMEN MOETEN AANKOPEN, GRAAG OF NIET
De Britse nucleaire afschrikkingsmacht bestaat uit vier atoomonderzeeërs met intercontinentale raketten, net zoals die van de Fransen. De VS hebben er 14. De Britten hebben geen vliegtuigen die atoomwapens kunnen vervoeren. De Fransen wel. Geen enkel Europees land heeft nog op land gevestigde intercontinentale raketten. De VS hebben er ongeveer 400. En nog eens duizenden tactische kernwapens die vanop schepen of vliegtuigen afgevuurd kunnen worden. Van wie gaan de Russen echt bang zijn?
Zowat alles ontbreekt
Rusland produceert clustermunitie en antipersoonsmijnen en gebruikt die op grote schaal in Oekraïne, maar de Europese landen houden krampachtig en eenzijdig vast aan de verdragen tegen het gebruik ervan. Ze hebben dom genoeg ook al hun voorraden vernietigd. Oh, wat zijn ze toch lief! De VS hebben die verdragen gelukkig nooit ondertekend. De oorlog in Oekraïne is al drie jaar bezig en ook in Europa draaien de munitiefabrieken op volle capaciteit. Maar hoewel iedereen vanaf dag één kon zien dat dit een artillerie-oorlog zou worden, is er in Europa nog niet één munitiefabriek bijgebouwd. België, Nederland en de Baltische landen hebben geen tanks. De Baltische landen hebben geen gevechtsvliegtuigen. De Britten en de Fransen hebben AWACS-vliegtuigen - de onmisbare vliegende radar- en communicatiestations -, maar die zijn allemaal van Amerikaanse makelij. Niet één Europees land produceert ze zelf. Sommigen koesteren de overtuiging dat ze zonder de VS kunnen en ze verwachten alle heil van de Zweedse Saab, maar ze maken zich illusies. De VS kunnen op jaarbasis 200 tot 250 gevechtsvliegtuigen produceren. Alle Europese vliegtuigbouwers samen (Rafale/Eurofighter/Saab) komen ongeveer aan 50 exemplaren per jaar. Ongeveer evenveel als Rusland. De Typhoon Eurofighter is misschien een schitte-
rend vliegtuig, maar… het centrale deel van de romp wordt door Duitsland vervaardigd, het voorste door de Britten en het achterdeel door Italië, de rechtervleugel door Spanje en de linker door Italië. En dan zwijgen we nog over de kleinere onderdelen. Typisch EU, maar het is wel het recept voor een ramp. Als bijvoorbeeld alleen nog maar de fabricagelijnen in Spanje worden vernietigd, dan kan Europa nog evenveel Typhoons bouwen. Maar alleen met linkervleugels. Als het de Europeanen ernst is met de wederopbouw van hun strijdkrachten, zullen ze massaal Amerikaanse wapensystemen moeten aankopen, graag of niet.
Logistiek
Het Europese transportsysteem is een logistieke ramp. Veel bruggen zijn te licht om er met tanks over te rijden, vele tunnels zijn te smal. Met de trein dan maar? Tanks worden indien mogelijk altijd met treinen tot vlak bij het front gebracht. Alleen het laatste stuk rijden ze zelf. Maar de meeste spoorwegtunnels in Europa zijn te smal. Tanks moeten gedeeltelijk gedemonteerd worden voor ze erdoorheen kunnen. Zelfs in de strategische 60 kilometer brede Suwalki-corridor, de enige landverbinding tussen de Baltische staten en de rest van de NAVO-landen, zijn die problemen nog niet opgelost. En dan is er nog de eindeloze Europese bureaucratie. Het duurt soms 45 dagen vooraleer alle paperassen in orde zijn om militairen van het ene NAVO-land naar het andere te verplaatsen.
Verweekt
Met de menselijke factor is het nog erger gesteld. Het Franse leger bestaat voor 25 procent uit moslims. De meeste Europese legers zijn verziekt door woke. Het Amerikaanse ook, maar dat wordt nu in ijltempo rechtgetrokken. Overal zijn de fysieke vereisten drastisch naar beneden bijgesteld om álle takken van de krijgsmacht voor vrouwen toegankelijk te maken. Vroeger waren commando’s dikwijls
grote, potige kerels. Nu zijn het soms kleine tengere vrouwtjes. Tijdens trainingen zie je bij klimoefeningen soms trossen vrouwen hulpeloos aan een touw hangen, omdat ze niet meer verder kunnen.
Miljoenen Amerikanen hebben vuurwapens en kunnen ze gebruiken. De meeste Europeanen niet. Men zal weken opleiding moeten verspillen aan de simpelste fundamentele basisvaardigheid: geweerschieten. En als burgers geen wapens hebben, kunnen ze natuurlijk ook geen verzetsgroepen vormen. De Europese mannen… zijn niet meer de soldaten van weleer. De Amerikanen hebben nog altijd een sterke militaire traditie, maar al te veel jongemannen in Europa zijn even gefeminiseerd, verweekt en woke geworden als Amerikaanse studenten aan linkse universiteiten. De Duitsers in Afghanistan hadden prima wapens, maar ze waren waardeloos als militairen. De meeste Europese jongeren zijn jarenlang geïndoctrineerd met pacifistische utopieen, met het idee dat vaderlandsliefde racistisch, discriminerend en fascistisch is, en dat je nooit, maar dan ook nooit geweld mag gebruiken, zelfs niet uit zelfverdediging
EEN NAVO VAN ALLEEN EUROPESE LANDEN ZOU VERLAMD WORDEN DOOR ONDERLINGE TWISTEN TUSSEN DE FRANSEN, DE BRITTEN EN DE DUITSERS
Het zal héél lang duren voor je uit zo’n pover materiaal weer echte militairen kunt vormen. En bij de politici die zo’n Europees leger gestalte moeten geven, is het nog erger. Als zij de krachtlijnen moeten opstellen voor de selectie, de training en de opleiding van nieuwe militairen, dan krijgen we een groter, maar even nutteloos woke leger, dat geen schot durft lossen zonder eerst een advocaat en een milieudeskundige te raadplegen.
Zonder de leiding van de VS, die boven en buiten de erfenis van eeuwenoude Europese rivaliteiten staan, zal een NAVO van alleen Europese landen verlamd worden door onderlinge twisten tussen de Fransen, de Britten en de Duitsers. Wie zal er bijvoorbeeld aan de nucleaire knoppen zitten? Een Brit? Een Fransman? Of een commissie met werkgroepen? Nog los van het feit dat bijna alle Europese regeringen ook intern instabiel en verdeeld zijn, met groene en linkse partijen die alles kunnen vertragen en saboteren, en met Poetinistische rechtse oppositiepartijen die ook dwars zullen liggen.
Oekraïne
Wat kan en moet Europa wel doen? Politiek gezien zou het contact moeten zoeken met de vele Republikeinen in de VS die de pro-Russische ontsporingen van Trump óók met afgrijzen en woede aanzien. Zij zijn de enigen die hem misschien kunnen terugfluiten. We zijn gedoemd met de VS samen te werken. We moeten proberen te redden wat er nog te redden valt van de trans-Atlantische samenwerking. Intussen kunnen de Europese landen ondanks hun gebrek aan militaire mankracht toch iets nuttigs doen door wapens te leveren aan een Europees land dat wél dappere en ervaren soldaten heeft die bereid zijn voor hun vaderland te vechten: Oekraïne. Ja, de Europese verdeeldheid zal daar ook voelbaar zijn: te veel verschillende wapensystemen met verschillende kalibers… Maar die problemen kunnen sneller weggewerkt worden dan de hindernissen die de vorming van een NAVO-leger zonder de VS in de weg staan. Het zal moeilijk zijn de Amerikaanse wapenleveringen te vervangen, maar het is niet onmogelijk. De kloof is niet zo groot als ze op het eerste gezicht lijkt. Laat België zijn F16’s aan Oekraïne doorgegeven en zelf F35’s kopen. Idem voor zijn luchtafweer
DE BESTE BESCHERMING TEGEN EEN RUSSISCHE AGRESSIE TEGEN EUROPA LIGT IN DE OVERLEVING VAN OEKRAÏNE
De beste bescherming tegen een Russische agressie tegen Europa ligt in de overleving van Oekraïne. Er zit een vreemde contradictie in het discours van sommigen die beweren dat we al onze wapens zelf nodig hebben om ons tegen een mogelijke Russische aanval te verdedigen en dat we dus niets aan Oekraïne moeten leveren. Want de politici die dat zeggen, zijn dezelfden die ons willen doen geloven dat we met Poetin kunnen onderhandelen over een duurzame vrede en dat hij een eventueel verdrag echt zal naleven. Als dat zo is, waarom zijn zij dan zogezegd bang voor een Russische aanval op Europa? Hun discours stinkt naar leugens. Het is een drogreden van Poetinisten die geen wapens aan Oekraïne wíllen leveren. Geef de Oekraïners de middelen om verder te vechten. Het kantelpunt is niet meer veraf. Rusland staat nu al op de rand van de ineenstorting. Zeur niet over vrede. Poetin zal dat als zwakheid beschouwen. Ga voor een duidelijke overwinning en een regime change.
PAUL BÄUMER
Oekraïense soldaat in Cherson
BEN GRANJÉ
“De Chinese economie zal de komende jaren een sterkhouder in mijn portefeuille zijn”
De geopolitieke aardverschuivingen van de afgelopen weken laten zich ook voelen op de beurzen. Hoe kunnen beleggers zich wapenen tegen een onzekere toekomst? Ben Granjé, CEO van de Vlaamse Federatie van Beleggers, legt uit.
Het adjectief ‘Vlaams’ zit niet zomaar in de naam van de Vlaamse Federatie van Beleggers. De VFB is zo’n 45 jaar geleden immers ontstaan als tegenreactie op het Franstalige bastion dat de Brusselse beurswereld destijds was. Via de VFB wilde men ook Vlaamse beleggers van de nodige beursinformatie in de eigen taal kunnen voorzien. “Voor de jongere generatie is dat Vlaamse aspect misschien wat minder belangrijk. Beleggen doe je immers niet alleen in België, maar wereldwijd”, zegt CEO Ben Granjé. Toch is Granjé ervan overtuigd dat een groot deel van de oudere VFB-leden een rechts-conservatieve achtergrond heeft. “Ik zou onze beleggers centrum tot centrumrechts noemen. We houden van conservatieve krachten: wat werkt, moet je vooral laten doen. Maar we zijn ook progressief, in die zin dat we evenzeer houden van een beetje disruptie, evolutie en innovatie. Dat is de dunne lijn die we bewandelen: behoud wat goed is, verbeter wat verbeterd kan worden. Beleggers hebben politieke meningen, maar die zijn eigenlijk niet relevant voor hun portefeuilles.”
De keuze om bijvoorbeeld aandelen van defensiebedrijven te kopen is toch ingegeven door een bepaalde mens- of maatschappijvisie? Ik neem aan dat pacifisten niet staan te springen om te investeren in defensiebedrijven.
“Wij werken graag ‘evidence-based’, op basis van het verleden. Of er nu een linkse of een rechtse regering aan de macht is, maakt eigenlijk niet veel verschil op economisch vlak. Zeker in België hebben regeringen eigenlijk weinig te vertellen. Ze kunnen enkel accenten leggen binnen het kader dat Europa ons oplegt. Ook in de VS, waar een regering een groter verschil kan maken, maakt het voor langetermijnbeleggers relatief weinig uit of er nu een Republikein of een Democraat aan de macht is. Dat is vooral op de korte termijn van belang.”
Raadt de VFB haar leden intussen aan om te beleggen in defensiebedrijven?
“Jarenlang werd gezegd dat beleggen in wapens of fossiele bedrijven niet goed is. Maar dat is net de dunne lijn die beleggers moeten bewandelen. Zijn we het ermee eens dat een evolutie nodig is, omdat we op deze manier niet in een richting evolueren die gunstig is voor onze kinderen en kleinkinderen? Absoluut. Maar hebben we nog altijd fossiele brandstoffen nodig om onze economische en industriële activiteiten in stand te houden? Ook absoluut. Iemand moet de overgang financieren. Bedrijven maken de klimaattransitie niet voor de mooie ogen van Ursula von der Leyen. Ze doen dat omdat daar winst uit te puren valt. Dat is ook de afweging die beleggers maken. Als we vandaag zouden beleggen in defensiebedrijven, is dat omdat we daarin groeipotentieel zien.”
BEDRIJVEN MAKEN DE KLIMAATTRANSITIE NIET
VOOR DE MOOIE OGEN VAN URSULA VON DER LEYEN
“In tweede instantie moet je ook discussieren over de vraag wat duurzaamheid precies inhoudt. Als we moeten uitgaan van onze eigen sterkte, vinden we absoluut dat je in defensiebedrijven kan beleggen. Wat is defensie en wat is agressie? Met hetzelfde wapen kan je beide doen. Ook geld is in se amoreel. Niet immoreel, maar amoreel. Geld is niet goed of slecht. De vraag is wat je ermee doet. Wapens an sich zijn niet goed of slecht. De vraag is opnieuw wat je ermee doet. Ongeveer drie jaar geleden is er een hele discussie ontstaan omdat de schermen van Barco worden gebruikt om drones te besturen. Maakt dat van die schermen een oorlogswapen? Hoever moet je daarin gaan? Alles hangt af van de definitie die je hanteert. Wanneer is iets een wapen dat bedoeld is om dood en verderf te zaaien?”
Stel dat de overheid morgen defensieobligaties zou uitgeven. Wat zou de VFB haar leden dan aanraden?
“Als het rendement goed is: waarom niet? Wij hebben oudere leden die minder risico in hun portefeuille nemen. Er zijn obligatieportefeuilles die een mooie coupon opleveren en waarmee mensen hun pensioen kunnen aanvullen. Je steunt er de bevolking, de maatschappij, jezelf én je familie mee. Dus waarom zou je er niet in investeren, als het rendement voor jou voldoende is?”
Dat brengt ons al snel bij de fiscaal gunstige staatsbon die toenmalig minister van Financiën Vincent Van Peteghem in september 2023 heeft uitgegeven. Waren jullie daar even enthousiast over als de doorsneeVlaming?
“Wij waren geen grote fan van de staatslening, om meerdere redenen. Ten eerste omdat de regels die voor iedereen gelden, opeens blijkbaar niet meer voor de overheid golden. Kijk maar naar de roerende voorheffing en de controles. Als je de staatslening bij een bank aankocht, moest je nog steeds je profilering doen en bewijzen dat je weet waarover je het hebt. Maar als je die rechtstreeks bij de overheid aankocht, moest dat opeens niet. Door een gebrek aan financiële opvoeding maken veel Belgen de fout om hun beleggingsbeslissingen sterk te laten beïnvloeden door fiscale voordeeltjes. Wij proberen duidelijk te maken dat op de lange termijn dat fiscaal voordeel eigenlijk verwaarloosbaar is. Er zijn vaak veel betere keuzes met een mooier rendement en langere looptijd.”
“Het enige positieve dat we over de staatslening te zeggen hebben, is dat veel mensen die nog nooit belegd hadden, het geld van hun spaarboekje hebben gehaald en het op die manier geactiveerd hebben. We vonden het dan ook spijtig dat op het einde van de looptijd een aantal banken hun rentes op spaarboekjes hebben verhoogd om dat geld opnieuw te deactiveren. Begrijpen we dat? Ja, ze hebben dat geld ook
nodig voor hun eigen werking. Maar het is spijtig, omdat de staatslening een mooi opstapje naar een obligatie, ETF, fonds of – wie weet – zelfs een aandeel had kunnen zijn. Dat zou op de lange termijn gunstiger zijn. Dat brengt ons bij de vraag waarom de VFB doet wat ze doet. Wel, omdat wij denken dat beleggen de beste manier is om je financiële toekomst te verzekeren. Alle cijfers tonen dat ook aan.”
Maken jullie een onderscheid tussen Amerikaanse defensiebedrijven en Europese?
“Voor de duidelijkheid: wij geven geen advies. Wij zijn geen professionelen. Wij zijn zelf beleggers die ooit besloten hebben onze ervaring en kennis te delen met anderen. Wij praten met elkaar en iedereen heeft eigen ideeën. Al onze 15.000 tot 20.000 leden denken het allemaal beter te weten. Dat is typisch voor beleggers.”
“Tot op heden hebben we geen onderscheid gemaakt tussen Amerikaanse en Europese defensiebedrijven. Maar dat zou op dit moment zeker een thema kunnen zijn. Als je dan toch moet beleggen in defensie, waarom dan niet in Europese aandelen? Maar dat gaat over een periode van 4 jaar. Dat is een heel korte termijn, terwijl de investeringen die wij doen over twintig, dertig of veertig jaar gaan. Ook willen we de NAVO, die ons sinds de Tweede Wereldoorlog heeft behoed voor grote conflicten, niet zomaar opblazen. Voor beide opties valt iets te zeggen, maar je moet altijd een ethische afweging maken. Dat doe ik ook bij niet-militaire bedrijven. Twee jaar geleden zou ik bijvoorbeeld een Tesla overwogen hebben. Vandaag ben ik minder fan van dat automerk. De auto is waarschijnlijk nog even goed, maar ik heb het moeilijk met de emotionele connotaties.”
U belegt dus niet in bedrijven als u zich niet in hun beleid kunt vinden?
“Het feit dat Meta stopt met het beoordelen van fake news, vind ik geen goede zaak. Dat vind ik ook van het feit dat X in handen is van iemand die het gebruikt als een
VLAAMSE FEDERATIE VAN BELEGGERS
EEN CRYPTOMUNT IS WAARD WAT DE IDIOOT ERVOOR WIL BETALEN. EN ZOLANG IEMAND IDIOTER IS DAN JIJ, IS HET EEN GOEDE INVESTERING. MAAR ALS JIJ DE GROOTSTE IDIOOT BENT, HEB JE EEN PROBLEEM
bedrijven. Dat zal nooit zomaar verdwijnen, of toch niet op korte termijn. De verweving van dat soort bedrijven met onze volledige economie maakt dat quasi onmogelijk. Maar de volgende 3,5 jaren zouden wel eens stormachtig kunnen worden. Hoewel president Trump heeft gezegd dat de beurs de facto zijn eindscheidsrechter is. Als de beurs te snel of te hard haalt, dan moet hij zijn beleid bijsturen.”
Is artificiële intelligentie (AI) een bubbel?
“Iedereen mag dat een bubbel noemen. Maar tegelijkertijd moet je de impact van AI op de samenleving correct inschatten. De rijkdom, de welvaart en de opbrengst van dat soort instrumenten is van dien aard dat je toch moet overwegen om erin te investeren. En dan kom je bij de vraag waarom zoveel mensen niet beleggen: het is enorm moeilijk om een waarschijnlijkheid en een mogelijkheid in te schatten. Maar een heleboel jobs zullen door AI verdwijnen. Je moet dus een alternatieve inkomstenbron zoeken, want je zal altijd een inkomen nodig hebben om van te kunnen leven. Het beste wat je kan doen om dat verlies op te vangen, is investeren in het product. Want als jouw job verloren gaat, moet je ergens anders geld mee verdienen.”
Is pakweg Nvidia overgewaardeerd?
“De prijs van Nvidia is hoog omdat men denkt dat het bedrijf nog jarenlang zal groeien. En dan krijg je een vreemde situatie waarin een bedrijf als Nvidia enorm gegroeid blijkt te zijn, maar toch een prijsdaling laat optekenen. Waarom is dat zo? Omdat het groeitempo alleen maar kan dalen. Het is gemakkelijk om van 1 euro naar 2 euro te gaan. Maar het is al wat moeilijker om van 1 miljard naar 2 miljard euro te springen. Dat duurt langer.”
ver beheerd dan een ETF. Dat is één van de zaken die we aanklagen. Als een fonds de facto ook een tracker is, waarom betaal ik dan nog hogere beheerskosten?”
“Via ETF’s - het zogenaamde ‘passief beleggen’ - kan je ook heel actieve posities innemen. Ik geef een voorbeeld. In Europa beleg ik in aandelen die ik goed ken, maar voor Azië heb ik niet de tijd of de goesting om al het beursnieuws op te volgen. Als je dan toch in de Aziatische markt aanwezig wil zijn, zonder daar tijd aan te besteden, is een ETF een goede optie. Je kan voor bepaalde segmenten, werelddelen of industrieën perfect in een hangmat gaan liggen. Dan ben je een hangmatbelegger. Wil dat zeggen dat een hangmatbelegger niks doet of niet nadenkt over zijn geld? Absoluut niet. Hij hoeft alleen geen 3 uur per dag voor zijn computerscherm te zitten om de kranten te lezen en alle blogs op te volgen.”
De VS beschouwen vooral China als de grote concurrent. Hoe schat u de Chinese markt in?
“Ik ben niet noodzakelijk een fan van wat de Chinese president Xi Jinping allemaal doet en uitkraamt. Maar ik geloof wel dat de Chinese economie de volgende jaren een sterkhouder in mijn portefeuille zal zijn. Er zijn zeker Chinezen die niet openbaar durven te zeggen dat ze het niet eens zijn met hun president, maar die zich met hart en ziel inzetten voor hun bedrijf en de Chinese economie. De voorbije drie jaar hebben we meer in India geïnvesteerd, omdat we zagen wat er in China gebeurde: men heeft de lucht uit de bubbel gelaten en de economie herschikt. Die operatie is nu grotendeels afgelopen. Ik zeg niet dat er geen schommelingen meer zullen zijn, maar de economie is klaar om opnieuw met economische groei aan te knopen. Daar wil ik graag deel van uitmaken.”
zeggen dat cryptomunten een zekere plaats in je portefeuille verdienen. Blackrock, bijvoorbeeld, zegt dat cryptomunten 3 tot 5 procent van je portefeuille mogen uitmaken. Waarom is dat? Om de heel simpele reden dat almaar meer overheden bitcoin zullen accepteren als een regulier betaalmiddel. El Salvador heeft de bitcoin zelfs aangenomen als officiële munteenheid. De Amerikaanse president wil een strategische reserve aan bitcoins aanleggen. Dat zal de vraag en de betrouwbaarheid alleen maar ten goede komen.”
Hoe moet Europa omgaan met cryptomunten?
“Ik zou toch graag zien dat Europa probeert om een zekere mate van toezicht uit te oefenen. Want zolang een X-bericht van een of andere idioot kan zorgen voor een koersstijging of -val van 50 procent, beschouw ik cryptomunten toch eerder als speculatie dan als een belegging. Beleggen houdt in dat je een zeker vertrouwen kan hebben in wat de uitkomst van een bepaalde handeling zal zijn. Speculeren is hetzelfde als een Lotto-ticketje kopen. Je kan winnen, maar ook alles verliezen. Wat is een cryptomunt dan waard? Wel, wat de idioot ervoor wil betalen. En zolang iemand idioter is dan jij, is het een goede investering. Maar als jij de grootste idioot bent, heb je een probleem.”
Wat is het advies van de VFB inzake crypto?
louter politiek platform dat overspoeld wordt met beelden van geweld en porno, en weet ik wat nog allemaal. Ik moet voor mezelf dan de afweging maken of ik het nog een goed idee vind om daarin te blijven investeren. Staar ik mij blind op de winst? Of vind ik dat dat niet moet gebeuren met mijn centen? In die zin zijn mijn centen een wapen, ook al zal iemand als Elon Musk niet wakker liggen van mijn petieterige portefeuille (lacht). Maar als vele kleintjes zoals ik beslissen om niet meer in X te investeren, dan zal dat bedrijf terugvallen. En dat zie je met Tesla gebeuren. Is dat product ineens een slecht product? Nee, dat is hetzelfde als 2 jaar geleden. Maar wij zijn het niet eens met de manier waarop hij met het geld dat wij hem geven door een auto te kopen, omgaat.”
Dat brengt ons meteen bij de ‘Magnificent Seven’, de zeven grote technologiebedrijven uit de Verenigde Staten. Hoe schat u hun toekomst in?
“Op de korte termijn dreigen de Verenigde Staten geconfronteerd te worden met een verhoogde inflatie en dus een verhoging van de rente. Er zal zeker een beetje lucht uit de beurskoersen worden geblazen. We zien de recente dalingen als koopkansen. Daarmee wil ik niet zeggen dat de dalingen al gedaan zijn. Want naarmate de impact van alle maatregelen van de huidige administratie voelbaar zal worden, blijft een ernstige correctie absoluut mogelijk.”
“Maar als je op de lange termijn kijkt naar de toekomst van bedrijven zoals Microsoft, Nvidia, Amazon of Google, dan zie ik geen grote problemen. Er is een heel groot verschil tussen de koers - wat een toevallige momentopname is - en de onderliggende waarde van een bedrijf. En de onderliggende waarde van die bedrijven is fundamenteel sterk. Dus als de koers met 20 of 30 procent zou dalen, dan is dat voor ons geen ramp. Dan gaan wij op dat moment instappen. Misschien duurt het dan een paar jaar vooraleer de volgende administratie terug orde op zaken stelt. Maar een Microsoft is de motor van zoveel
IK ZOU DURVEN
AANRADEN OM EEN
BEPAALDE POSITIE IN ZILVER TE NEMEN
“Nvidia werd het afgelopen jaar weggezet als ‘te duur’. Onheilsprofeten waarschuwden dat het aandeel zou instorten en dat de bubbel zou barsten. Maar de omzet van Nvidia is in een jaar tijd wel met 80 procent gegroeid. Dan denk ik dat de onheilsprofeten toch niet goed hebben ingeschat wat de impact van AI op de maatschappij is. Wil dat zeggen dat Nvidia dit jaar opnieuw met 80 procent zal groeien? Dat kan ik niet inschatten. Maar ik heb Nvidia in portefeuille. Momenteel is de prijs wat teruggevallen door de gebeurtenissen in de Verenigde Staten. Maar voor de lange termijn heb ik er alle vertrouwen in dat Nvidia een degelijke onderneming is die goed wordt geleid.”
‘Hangmatbeleggen’ was vorig jaar het ‘Woord van het Jaar’. Hoe verhoudt de VFB zich tot hangmatbeleggen?
“We hebben jarenlang vrij veel betaald voor een dienst, namelijk beleggingsadvies van banken, die niet altijd goede resultaten opleverde. Een hele tijd geleden kwam er iemand op het idee om gewoon de hele hooiberg te kopen, in plaats van op zoek te gaan naar de speld in die hooiberg. Op lange termijn bleek dat vaak het beste resultaat op te leveren. Wij zijn een grote fan van ‘evidence-based investing’. Als blijkt dat je beter de hele markt koopt en langdurig in de markt aanwezig bent, in plaats van te proberen om de markt te timen en dat ene aandeel eruit te vissen, dan zou ik absoluut aanraden om via ETF’s (Exchange-traded funds, red.) te beleggen.”
“De term ‘ETF’ is wel een beetje misleidend, want veel mensen denken dat een ETF hetzelfde is als een tracker. Dat is helemaal niet zo. Er zijn ETF’s die veel actiever worden beheerd dan fondsen. En sommige fondsen worden dan weer veel passie-
De goudprijs breekt al maanden records. Is het de ultieme veilige haven in deze tijden van geopolitieke turbulentie?
“Absoluut. Beleggers haten onzekerheid. Goud biedt een vorm van zekerheid. Centrale banken over heel de wereld zijn hun goudvoorraad aan het heropbouwen. Iedereen in de industrie kiest voor goud als reddingsboei in woelige wateren. Het heeft een eindige aanwezigheid op aarde. Het is niet zo dat we ineens goud kunnen bijmaken. Naarmate meer mensen goud in hun kluis willen leggen, al dan niet fysiek, zal de waarde stijgen. Dat geldt ook voor andere edelmetalen.”
“Normaal gezien is er een zekere correlatie tussen zilver en goud. Die is de voorbije jaren een beetje verloren gegaan. Zilver is sterk achtergebleven. Daarom zou ik ook durven aanraden om een bepaalde positie in zilver te nemen. Ik zeg niet dat dat morgen zal gebeuren, maar men verwacht dat de prijs van zilver ooit zal normaliseren. De vraag is dus eigenlijk of je de tijd hebt om daarop te wachten. Dat is de essentie van de beurs. Je kan wel gelijk hebben, maar je kan ook failliet gaan in afwachting van het moment dat je gelijk krijgt.”
“Ze zeggen wel eens dat de beurs dankzij de ‘onzichtbare hand’ altijd rationeel is. Dat is zo, maar enkel op de lange termijn. Op de korte termijn is de beurs als een blinde stier die in alle mogelijke richtin gen loopt en die achterna wordt gezeten door de massa. Als de massa achter goud loopt, zal de waarde van goud stijgen. En pas wanneer we ons opnieuw veilig voelen en geloven in de toekomst, zal de waarde ervan opnieuw dalen.”
In hoeverre zijn de voordelen van goud ook toepasbaar op cryptomunten?
“Daar hebben we het heel lang moeilijk mee gehad, omdat we van mening zijn dat je niet moet beleggen in wat je niet begrijpt. We vinden het heel moeilijk om te begrijpen wat de onderliggende waarde is van cryptomunten. Naarmate er meer regels en controle komen, zou je kunnen
“Je ziet dat bijvoorbeeld een Bitcoin vandaag terugvalt. Dan zou je er een positie in kunnen nemen, want je zou kunnen verwachten dat de koers opnieuw zal stijgen, gelet op de gebeurtenissen in de VS en in Azië. Dat mag, maar zorg er dan voor dat het slechts een klein stukje van je portefeuille is waarmee je wat meer risico neemt.”
DOOR EEN GEBREK AAN FINANCIËLE OPVOEDING MAKEN VEEL BELGEN DE FOUT OM HUN BELEGGINGSBESLISSINGEN STERK TE LATEN BEÏNVLOEDEN DOOR FISCALE VOORDEELTJES
“Hetzelfde zou je kunnen zeggen over een investering in biofarma. Als een geneesmiddel van een farmabedrijf wordt goedgekeurd, kan de koers omhoogschieten, zoals bij Argenx het geval was. Als die goedkeuring er niet komt, krijg je misschien een Horus, dat het momenteel moeilijk heeft om kapitaal op te halen. Maar als dat bedrijf morgen een goedkeuring krijgt, zal de koers weer de hoogte ingaan. Zo eenvoudig is het. Als jij gelooft dat je winst kan halen uit de Donald Coin of de Melania Coin, dan zou ik zeggen: vooral doen, maar niet met al je spaargeld.”
Buitenland
Wie is Heidi Reichinnek?
Nu het stof van de historische Bundestagverkiezingen van 23 februari stilaan gaat liggen, is het goed om even stil te staan bij die ándere verrassing. Want inderdaad, naast de historische doorbraak van de rechtse oppositiepartij AfD van Alice Weidel kan men toch niet rond de heropstanding van de uiterst linkse partij Die Linke. Een partij die tot voor enkele maanden ten dode leek opgeschreven, want haar kiezers stoven na de afscheuring van de links-conservatieve Sahra Wagenknecht alle kanten uit. Die Linke verdween in alle politieke peilingen onder de 5 procent. En dus uit de Bundestag.
De wederopstanding van deze uiterst linkse partij zou wel eens het werk van één enkele vrouw kunnen zijn, Heidi Reichinnek. Reichinnek werd in 1988 geboren in Obhausen, een dorp in de deelstaat Saksen-Anhalt. Tijdens haar studies verbleef ze in het buitenland en maakte ze in Caïro de Egyptische versie van de Arabische Lente mee. In 2015 sloot ze zich bij Die Linke aan en in 2019 werd ze voorzitster van Die Linke in de deelstaat Nedersaksen.
Antifascistisch icoon met ‘groot bakkes’
In 2022 was ze kandidate voor het voorzitterschap van de partij, maar moest toen de duimen leggen voor de tegenkandidaat. Begin 2024 lukte het haar wel om voorzitter te worden van die partij die intussen leegbloedde na het vertrek van Sahra Wagenknecht als protest tegen de woke-waanzin waaraan Die Linke zich graag overgaf. Het ‘moment de gloire’ van Heidi Reichinnek kwam toen CDU/ CSU begin dit jaar voorstellen in het Duitse parlement indiende om te breken met het lakse migratiebeleid en het AfD die voorstellen steunde. Met haar ‘groot bakkes’ (zo omschrijft ze steevast zichzelf) riep Reichinnek in de Bundestag op tot ‘antifascistisch verzet’. Die Linke kon in de daaropvolgende weken 23.000 nieuwe leden inschrijven. De partij van Wagenknecht bloedde.
ZUID-AFRIKA
Op sociale media, waar het sowieso al sterk gaat over emoties en vijandbeelden, sloegen de woorden van Heidi Reichinnek goed aan. “Linkse politiek komt erop neer te strijden voor diegenen die in de shit zitten”, was één van haar gevleugelde uitspraken. Op TikTok heeft ze intussen 524.000 volgers (Alice Weidel heeft er 835.000). Inzake ‘likes’ steekt ze Weidel al fors voorbij, met 14,7 miljoen likes (tegenover 7,7 miljoen).
In de Bundestag stelt Heidi Reichinnek de uiterst linkse activist Jean-Philippe Kindler tewerk, die naar aanleiding van de migratiebocht van de CDU zijn partij, Die Linke, opriep om “het veld van de democratische dialoog te verlaten”. In peilingen net voor de Bundestagwahl kwam Die Linke op 5 tot 6 procent, maar op 23 februari scoorde Reichinnek 8,8 procent. Goed voor 64 zetels. Elk West-Europees land heeft intussen zijn (soms gewelddadige) uiterst linkse fractie: LFI in Frankrijk, PTB in België en Die Linke nu in Duitsland.
NEDERLAND
Nog maximaal 2,4 miljard euro naar ontwikkelingshulp
De centrumrechtse regering in Den Haag wil ontwikkelingshulp herstructureren en focussen op bepaalde aandachtspunten. Vanaf 2027 stelt de Nederlandse regering voor deze hulp jaarlijks tot 2,4 miljard euro te laten dalen. Dat staat in een schrijven van de minister voor Ontwikkelingshulp, Reinette Klever (PVV) op donderdag 20 februari aan het parlement. De vermindering slaat op ongeveer één derde van het totale bedrag. Daarmee worden de uitgaven teruggebracht van 0,62 procent van het bruto nationaal product tot 0,44 procent.
“Het is belangrijk om realistisch te blijven”, aldus de minister. “Nederland is een land met sterke schouders en een uitstekende naam in het buitenland, maar we kunnen niet alle problemen in deze wereld met ontwikkelingshulp oplossen.” Daarenboven wa-
Grondonteigening en rassenwetten blijven verdeling zaaien
De reis van de top van de vakbond Solidariteit en de mensenrechtenorganisatie AfriForum naar de Verenigde Staten om te praten over de Zuid-Afrikaanse rassenwetten, blijft polemiek uitlokken in Zuid-Afrika en de Afrikaners verdelen. Terzelfdertijd leidde een aangekondigde btw-verhoging opnieuw tot tegenstellingen binnen de Regering van Nationale Eenheid (RNE).
De contacten tussen een delegatie van Solidariteit en AfriForum, en Amerikaanse hooggeplaatsten hebben in Zuid-Afrika tot scherpe reacties geleid. Niet alleen werd de reis veroordeeld door president Ramaphosa en het ANC, tegen AfriForum werden ook vier klachten ingediend. Terwijl de MK-partij van Jacob Zuma het heeft over hoogverraad, stelde het EFF van Julius Malema voor om beide bewegingen als terreurorganisaties te bestempelen. Volgens beide partijen zouden ze immers misleidende informatie aan de Amerikaanse regering hebben verstrekt.
Maar ook in Afrikanerkringen is niet iedereen overtuigd van het nut van de missie. Van diverse kanten wordt erop gewezen dat Solidariteit en AfriForum al een zekere tijd elke gelegenheid aangrijpen om hun nut te bewijzen. Feit is dat niet alle Afrikaners hetzelfde denken over de multiculturele aanpak en de strak unitair georganiseerde structuur van Zuid-Afrika. Onlangs pleitte Ernst Roets, tot voor kort adjunct-uitvoerend hoofd van AfriForum, voor vormen van zelfbeschikking voor etnische groepen (zoals de Afrikaners en de Zoeloes).
Van hun kant hebben Solidariteit en AfriForum weinig vertrouwen in het ANC. Ze wijzen niet alleen op de manier waarop het ANC de onderwijskwestie en de grondonteigening aanpakt, maar hekelen ook dat er weinig wordt gedaan tegen ANC-leden die destijds door de Zondo-commissie als corrupt werden bevonden. Hoe dan ook, professor Ntsikelelo Breakfast (Nelson Mandela Universiteit) is van mening dat de klachten wegens hoogverraad weinig kans maken.
Botsing in RNE
Intussen is een poging van ANC-minister van Financiën Enoch Godongwana om een gat in de begroting van 3 miljard euro te dichten via een btw-verhoging van 2 procent, gestuit op verzet van de Democratische Alliantie, de tweede belangrijkste partij binnen de Regering van Nationale Eenheid. Die partij was van oordeel dat eerder in de uitgaven moest worden gesnoeid, onder meer via een stop op de aanwerving van overheidspersoneel en een flinke knip in de uitgaven voor reizen en etentjes. Er werd gewezen op het feit dat in Zuid-Afrika 1,5 pro-
cent van de bevolking al 60 procent van de belastingen betaalt. Het valt nu af te wachten of het compromisvoorstel - een btw-stijging tussen 0,5 en 1 procent - wel zal worden aanvaard.
Vraag is natuurlijk of het laatste probleem niet eerder draait rond het ongenoegen van vooral de Democratische Alliantie (DA) over de houding van het ANC, dat zich nog steeds gedraagt alsof het alleen regeert. Niet alleen werden de ministerposten na de verkiezingen in 2024 onevenredig verdeeld, vergeleken met de stembusuitslag (ANC 20, DA 6 bij resultaten van respectievelijk 40,2 en 21,8 procent), ook diverse DA-ministers voelden zich gekleineerd of moesten dikwijls besluiten vernemen via de sociale media. Dat was onder andere het geval met DA-minister Dean Macpherson (Openbare Werken) met betrekking tot de recente omstreden onteigeningswet. Of het ANC zover zal gaan om in de btw-kwestie gebruik te maken van een alternatieve meerderheid (via EFF-stemmen), valt echter te betwijfelen. Noch het ANC, noch de DA is immers gebaat bij een oorlogsverklaring. JAN VAN AERSCHOT
GROENLAND
ren de uitgaven tot op vandaag niet correct en voldoende gefocust.
Aandacht voor de Nederlandse belangen
De regering neemt zich namelijk voor om ontwikkelingshulp “uitdrukkelijk te verbinden met de belangen van Nederland”, aldus Klever. Men zal zich vooral concentreren op handel, veiligheid en migratie. Die belangen zal men promoten met programma’s op die domeinen waarin de Nederlanders uitblinken, zoals waterbeheer en gezondheidszorg. Niet zonder belang is de samenhang tussen ontwikkelingshulp en migratie waarop de minister wijst. Door de hulp wil de regering “mensen niet alleen een toekomstperspectief bieden, maar ook de waarschijnlijkheid verminderen dat mensen een gevaarlijke reis naar Nederland ondernemen”. Uitdrukkelijk werd onderstreept dat Nederland ook in de toekomst mensen in nood zal helpen en humanitaire hulporganisaties zal blijven steunen. Projecten die zich concentreren op vrouwenrechten, gelijkschakeling van geslachten, projecten gericht op beroepsopleidingen of sport en cultuur, zullen worden geschrapt. Ook klimaatprojecten zullen minder ontwikkelingshulp krijgen. “We zullen ons sterker richten op onze belangen. Het gaat niet enkel om minder, maar ook om beter.”
PIET VAN NIEUWVLIET
Als buitenlander investeren in immo wordt moeilijker
De regering van Groenland en de commissie Financiën en Fiscaliteit van het parlement van Groenland hebben op dinsdag 4 februari een tekst gestemd en goedgekeurd, met betrekking tot het recht van natuurlijke en rechtspersonen (vennootschappen bijvoorbeeld) om immobiliën, onroerende goederen op het eiland te verwerven.
De aanleiding tot deze protectionistische of zelfs nationalistische maatregelen is niet ver te zoeken. Op 3.000 kilometer afstand van de hoofdstad van Groenland, Nuuk, liggen de Verenigde Staten. De woorden van Trump - dat de belangen van de Verenigde Staten beter gediend zouden zijn met het onderbrengen van Groenland onder de Amerikaanse Stars & Stripes - zijn in Groenland niet in dovenmansoren gevallen. Eigen grond eerst
Volgens de Groenlandse krant Sermitsiaq zou het bij deze tekstnotitie - een wetsaanvulling als het ware - gaan om een nieuwe regeling waarbij enkel natuurlijke personen met de Deense nationaliteit of personen die de laatste twee jaren een permanente woonplaats en een geregistreerd adres op het eiland hadden, nog immobiliën zullen kunnen verwerven op Groenland. De Deense minister van Woningbouw, Hans Peter Poulsen, wees in zijn motivatie voor de verscherping van de verwervingsregels voor onroerende goederen op de belangstelling van de Amerikaanse president voor Groenland.
Donald Trump had onder andere vermeld dat er Amerikaanse interesse bestond in de bouw van een nieuwe luchthaven. De Deense sociaaldemocratische minister Poulsen stelt daarom in een persmededeling: “Externe eigendomsverwerving die buiten de gebruikelijke Groenlandse financieringsbronnen om wordt betaald, heeft het enorme risico de bestaande evenwichten op de vastgoedmarkt te verstoren, waardoor een prijszetting ontstaat die de mogelijkheden van de Groenlanders om eigendom te verwerven, bijzonder beperkt of zelfs onmogelijk maakt”.
PIET VAN NIEUWVLIET
DIPLOMATIEKE VALIES
Hoe groot is Europees vertrouwen?
Na de schokgolf ‘made by Trump’ regent het aan Europese kant ronkende verklaringen over hoe men de komende jaren de eigen defensie in handen gaat nemen. Maar het haast overkokend voluntarisme voedt vooral de vraag of daden de retoriek zullen schragen. Politieke wil en geld - het geld als gevolg van de wil - worden uiteraard cruciale factoren. Maar ook het vertrouwen, of het ontbreken ervan, tussen de westelijke staten van zeg maar de kern-EU, en de nieuwere oostelijke lidstaten wordt een uitdaging van formaat. Cohesie zou op termijn wel eens zwaarder kunnen doorwegen dan centen.
Men kan wel wat visuele voorstellingen bedenken voor de witte stier die Europa verleidt, of in de huidige context afstoot. Zeus, de stier dus, luistert naar de naam Donald. En Europa, tja, dat gegeven is beduidend complexer dan die Fenicische prinses van weleer. Toch hadden we het kunnen en moeten weten. Drie jaar geleden rolden de Russische tanks Oekraïne binnen. Maar inmiddels is het al één decennium geleden dat de Krim door datzelfde Rusland werd geannexeerd
DE EU IS EEN BEHOORLIJK HETEROGEEN CLUBJE
Ongeveer op dat moment kreeg ook de beweging van de huidige bewoner van het Witte Huis (‘America First!’) gestalte. Het hadden wake-upcalls moeten zijn, maar hun resonantie bleef ondermaats. Een stevig contrast met dat waarop we de voorbije weken door Washington getrakteerd werden.
Katalysatoren
Er zijn zo van die katalysatoren in de internationale politiek. Toen de Franse president Macron de NAVO hersendood verklaarde, klonk dit misschien onprettig, maar er viel wat voor te zeggen. Maar zie, de Russische leider Poetin zorgde door de oorlog in buurland Oekraïne voor een heuse reanimatie. De rangen werden gesloten en zowel Zweden als Finland, beide sinds mensenheugenis verknocht aan hun neutraliteit, sloten zich met spoed bij de alliantie aan.
OPINIE
Door zowel zijn profilering rond Oekraïne als de onduidelijkheid die hij bij de NAVO plaatst, zorgde president Trump voor een nieuwe katalysator. In het verleden werd met de regelmaat van een klok Europa op zijn verantwoordelijkheid op defensievlak gewezen. Men aanhoorde de boodschap, er volgden wat analyses, maar een beslissing die naam waardig bleef uit. Tot nu dus. Inmiddels regent het grote vraagtekens. Over het verdere verloop van de oorlog in Oekraïne, maar ook over de trans-Atlantische relaties op langere termijn.
Leemte invullen
Zonder er een existentieel debat van te willen maken, is het een feit dat de EU een behoorlijk heterogeen clubje is. Zeker als men van Rusland de toetssteen maakt. De voorbije drie jaar toonden aan hoe landen als Polen of de Baltische staten anders reageerden op de agressie van Moskou, wat historisch best te verklaren valt. Een recent onderzoek van de Italiaanse universiteit Bocconi wijst op een correlatie tussen de afstand van landen tot Moskou en het enthousiasme voor de idee van een opdrijving van de Europese militaire bestedingen. En dat heeft ook zijn
repercussies op de manier waarop tegen de huidige situatie aangekeken wordt. De idee van een terugtrekkend Amerika en de realiteit dat Europa de eigen boontjes zal moeten doppen, wordt op een andere manier beoordeeld in bijvoorbeeld Vilnius dan in Madrid
CORRELATIE TUSSEN DE AFSTAND TOT MOSKOU EN HET ENTHOUSIASME VOOR DE IDEE VAN EEN OPDRIJVING VAN DE EUROPESE MILITAIRE BESTEDINGEN
“For us, it’s like jumping off a ship in the middle of the ocean”, zei Linas Kojala, de chief executive van het Geopolitics and Security Studies Center (GSSC) in datzelfde Vilnius, Litouwen.
Hoe drastisch de demarche van de VS zal zijn, moeten de komende maanden duidelijk maken. Maar het feit dat het vacuüm niet in een handomdraai zal kunnen worden gevuld, is een zekerheid. De (Europese) vrees is dan ook reëel, maar vooral ook sterker naarmate men naar het oosten opschuift.
Milan Kundera
Frankrijk verklaarde zich bereid zijn nucleaire paraplu tot Duitsland uit te breiden. Dat dit ook voor Polen, laat staan het Balticum, zal gebeuren, is bijzonder onwaarschijnlijk. De facto zorgt dit voor een breuklijn. Meer dan in het Westen koppelen deze landen een historische dimensie aan wat vandaag gebeurt. De Tsjechische schrijver Milan Kundera had het in zijn essay uit 1983 over ‘the kidnapped West’, oorspronkelijk in het Frans verschenen als ‘Un Occident kidnappé - ou la tragédie de l’Europe centrale’ (de man leefde sinds 1975 in ballingschap in Frankrijk).
Zijn land, net als andere zoals Polen of Hongarije, moet als Midden-Europa bestempeld worden - Mitteleuropa. Het drama van de geschiedenis verschafte hen het predicaat ‘Oost-Europees’, een direct gevolg van hun ligging ten opzichte van het IJzeren Gordijn. Zij kennen hun verleden, recent en minder recent. Eigenlijk wordt Europa vandaag met een soort interne Oost-West-koudeoorlogslogica geconfronteerd. De externe bedreiging is dan weer een herkenbare constante.
GDD
Dit is ook onze oorlog
Het nachtmerriescenario van een onbestuurbaar Duitsland lijkt voorlopig vermeden te zijn en Oekraïne blijft Duitse hulp krijgen. De socialisten lijken bereid te zijn op enkele belangrijke punten meer naar het centrum op te schuiven en toegevingen te doen inzake immigratie en defensie. Er lijkt ook een doorbraak te zijn in het schuldendossier.
VERTEIDIGUNGSMINISTERIUM
Om de Duitse strijdkrachten na jarenlange verwaarlozing weer een beetje op peil te brengen, zal er veel geld nodig zijn en zullen er schulden gemaakt moeten worden. Dat is volgens de grondwet terecht aan zeer strenge beperkingen onderworpen, maar er lijkt een uitweg te zijn gevonden naar analogie met de leningen die zijn aangegaan tijdens de economische noodtoestand die door de coronacrisis was ontstaan. Die Linke protesteren dat er niet genoeg aandacht is voor sociale voorzieningen en Die Grünen, hallucinerend als altijd, vinden dat de enige échte noodtoestand de naderende klimaatapocalyps is; dus dat lijkt wel goed te zitten.
Ik kan mij voorstellen dat veel lezers hopen dat onbestuurbaarheid eindelijk zou kunnen leiden tot een regeringsdeelname van het AfD, maar dat is ijdele hoop. Zelfs áls Merz dat zou willen - wat ik niet denk -, dan zou zijn CDU/CSU-fractie onmiddellijk uit elkaar vallen en de chaos zou nog groter en gevaarlijker worden. Willen is één ding, kunnen is nog iets anders.
GENERAAL-MAJOOR CHRISTIAN FREUDING VAN DE ‘SONDERSTAB UKRAINE’ WAS IN EEN INTERVIEW HOOPVOL VOOR DE OEKRAÏENSE KANSEN OP HET SLAGVELD
Het AfD wil dat Duitsland uit de NAVO stapt. Maar vooral de reden die men daarvoor opgeeft, is opmerkelijk. In Die Welt formuleerde Tino Chrupalla het als volgt: “Europa wordt gedwongen Amerikaanse belangen na te streven. Wij verwerpen dat. De NAVO is momenteel geen defensieve alliantie. Een defensief bondgenootschap moet de belangen aanvaarden en respecteren van alle Europese landen, inclusief Rusland. Als de NAVO
dat niet kan, dan moet Duitsland overwegen in hoeverre de alliantie nog nuttig voor ons is.” Op zo’n moment vraagt men zich af wie Chrupalla eigenlijk met ‘ons’ en ‘wij’ bedoelt. Wij, Duitsers? Of… wij, Russen? Hij zegde dat nog vóór de rampzalige ruzie tussen Trump en Zelensky. Hiermee verscherpte het AfD zijn isolement natuurlijk nog. Zelfs voor centrumpolitici die wat betreft immigratie op dezelfde lijn zaten als het AfD, was dat ongetwijfeld vele bruggen te ver.
Een stem uit de Bundeswehr
Duitse topmilitairen zijn meestal onzichtbaar in het politieke debat en op de webstek van de Duitse strijdkrachten is politiek meestal een even groot taboe als seks in een Victoriaanse meisjesschool geleid door nonnen. Maar er zijn uitzonderingen. In een gefilmd vraaggesprek toonde generaal-majoor Christian Freuding zich een wijzer mens dan de meeste Duitse politici. Freuding leidt de ‘Sonderstab Ukraine’. Hij is verantwoordelijk voor de opleiding en de training van Oekraïense militairen in Duitsland en hij volgt ook de militaire ontwikkelingen aan het front natuurlijk met argusogen… en dat met informatie uit bronnen waartoe anderen geen toegang hebben.
De eerste vraag was - natuurlijk! - dat het er voor de Oekraïners nu
toch wel heel slecht uitziet, maar Freuding was duidelijk optimistischer. Ja, de Russen voerden de druk op de Oekraïners nog steeds op en zij rukten heel langzaam verder op, maar die beperkte terreinwinst had nergens tot een doorbraak geleid en ze was niet in verhouding met de enorme verliezen aan manschappen en materiaal die de Russen geleden hadden.
DENKEN DAT HET AFD NOG IN DE REGERING ZOU KUNNEN GERAKEN, IS IJDELE HOOP
Hij wees er bijvoorbeeld op dat de Oekraïners nabij Cherson nog steeds stellingen in handen heb-
ben op de zuidelijke oever van de Dnjepr, in door de Russen bezet gebied dus, wat ik niet wist. Volgens Freuding waren die stellingen nog te klein om als bruggenhoofden te kunnen dienen. Maar wat niet is, kan komen… Volgens Freuding hadden de Russen sinds het begin van de oorlog 400.000 manschappen verloren: doden en gewonden die blijvend letsel hebben opgelopen en niet meer opnieuw naar het front gestuurd kunnen worden. Maar zijn belangrijkste uitspraak was politiek, niet militair: “Das ist auch unser Krieg.” Natuurlijk. Een Europees land wordt aangevallen door het half-Aziatische Rusland en het helemaal Aziatische Noord-Korea… en Duitsland zou daar niets mee te maken hebben?
PAUL BÄUMER
Christian Freuding
Trump en Macron
Maaike De Vreese
FEDERAAL PARLEMENTSLID (N-VA)
Tijdens de onderhandelingen over de regering-De Wever was Kamerlid Maaike De Vreese de kopvrouw van de N-VA op asiel en migratie. Ze is dus bijzonder goed geplaatst om toelichting te geven bij wat ze zelf “het strengste migratiebeleid van de afgelopen decennia” noemt. “Het is niet omdat er een compromis in het regeerakkoord staat, dat onze partijlijn veranderd is.”
In het regeerakkoord staat onder meer te lezen dat de regering prioriteit geeft aan de implementatie van het Europees Migratiepact. Nochtans was de N-VA daar voor de verkiezingen een koele minnaar van. “We hebben altijd gezegd dat er een aantal zaken in het migratiepact staan die een verbetering inhouden, zoals de strengere grensbewaking en de mogelijkheid om asielzoekers ‘af te kopen’ als we meer dan ons eerlijke deel moeten doen. Maar voor ons gaat het inderdaad niet ver genoeg”, zegt De Vreese daarover.
Wat hadden jullie graag anders gezien?
“De N-VA is een voorstander van het Australische migratiemodel, omdat het een volledige externalisering van de asielprocedure inhoudt. Daardoor maken mensen niet langer een levensgevaarlijke overtocht om in bescherming te worden genomen of een asielaanvraag in te dienen. De reden waarom mensen mensensmokkelaars betalen om in de Europese Unie te geraken, is omdat ze ook na een illegale oversteek een asielaanvraag kunnen indienen. Meer dan de helft krijgt echter geen statuut en moet terug. Daar wringt het schoentje. Dat gebeurt niet, want de landen van herkomst of de migranten zelf werken vaak niet mee. Maar tijdens onderhandelingen zit je nu eenmaal met andere partijen aan tafel. Je moet met hen een compromis zien te vinden. Dat compromis staat in het regeerakkoord. Maar dat wil niet zeggen dat onze partijlijn veranderd is.”
Een andere maatregel is die van de woonstbetredingen. Wanneer is dat nu concreet mogelijk en wanneer niet? Moeten illegalen eerst een ander misdrijf gepleegd hebben vooraleer een woonstbetreding mogelijk is?
feiten hebben gepleegd of de openbare orde verstoren.”
“In het regeerakkoord staat dat een woonstbetreding kan als de openbare orde wordt verstoord of de nationale veiligheid in gevaar is. Dat wil zeggen dat we focussen op mensen die criminele feiten hebben gepleegd.”
Enkel de zware jongens zullen dus politie over de vloer krijgen?
“Openbare orde is niet enkel van toepassing op de zware jongens, maar ook op iemand die verschillende diefstallen heeft gepleegd of drugs heeft verhandeld. Het gaat dus niet enkel om georganiseerde misdaad. Ook als het om de kleine jongens gaat, is er sprake van overlast en verstoring van de openbare orde. Maar bij iemand die voor de eerste keer een bevel om het grondgebied te verlaten heeft gekregen, zullen we geen woonstbetreding uitvoeren. In zulke gevallen doorlopen we de volledige procedure van opvolging, de zogenaamde ICAM-procedure. We kiezen voor een aanklampend beleid dat hen in eerste instantie moet overtuigen om vrijwillig te vertrekken. Maar als we prioriteit geven aan gevallen van openbare orde of nationale vei-
BELGIË DREIGT HET
LAND TE WORDEN WAAR GEZINNEN EN KINDEREN IN DE ILLEGALITEIT LEVEN
ligheid, zullen we met woonstbetredingen al veel kunnen doen.”
“Persoonlijk vind ik dat woonstbetredingen ook mogelijk zouden moeten zijn bij personen die weigeren om het grondgebied te verlaten. Maar aangezien we een compromis hebben moeten sluiten tussen verschillende partijen, heeft dat voorstel het regeerakkoord niet gehaald. Het focust wel op de juiste doelgroep, namelijk mensen die hier criminele
“Toen ik werkzaam was bij de Dienst Vreemelingenzaken, moest ik soms moeilijke keuzes maken omdat er simpelweg niet genoeg plaatsen waren in de gesloten centra. Dat is nu nog steeds de realiteit. Het aanbod van problematische profielen is groter dan het
beslissing zullen we nu evalueren en de instroom en het eventuele aanzuigeffect in de gaten houden. Dat is het compromis in het regeerakkoord. We moeten ook bekijken of de zogenaamde ‘Turtelhuisjes’, de open terugkeerhuizen voor gezinnen met kinderen, wel functioneren. Ook die zullen geëvalueerd worden.”
TIJDENS ONDERHANDELINGEN ZIT JE NU EENMAAL
MET ANDERE PARTIJEN AAN TAFEL. JE MOET MET HEN EEN COMPROMIS ZIEN TE VINDEN
aantal plaatsen in de gesloten centra. Die moeten omhoog. Met de woonstbetredingen zal je de capaciteit veel efficiënter kunnen benutten. Daardoor kan je immers zelf bepalen wanneer iemand in een gesloten centrum terechtkomt. De terugkeer van mensen die criminele feiten hebben gepleegd, zou veel vlotter moeten verlopen.”
Gezinnen met kinderen mogen niet worden opgesloten in gesloten centra. Wordt het dan niet heel moeilijk om hen terug te sturen?
“Het sluitstuk van elk goed asiel- en migratiebeleid is het terugkeerbeleid. Er mogen geen categorieën zijn die om een of andere reden de dans ontspringen, omdat je dan een aanzuigeffect dreigt te creëren. Als België het enige land is dat gezinnen met kinderen niet opsluit, dan zullen ze na een afgewezen asielaanvraag in pakweg Duitsland, Frankrijk of Nederland naar hier komen. België dreigt daardoor het land te worden waar gezinnen en kinderen in de illegaliteit leven, vaak in onmenselijke omstandigheden.”
Is een bestaan in de illegaliteit voor kinderen niet onmenselijker dan een tijdelijke opsluiting in de controleerbare omgeving van een gesloten centrum?
“Het verbod op opsluiting van gezinnen met kinderen was een beslissing van Vivaldi. Die
Gsm’s of tablets van asielzoekers zullen voortaan uitgelezen kunnen worden. In hoeverre vormt dat een inbreuk op hun privacy?
“Dat is absoluut geen inbreuk op de privacy. Als asielzoekers niet bereid zijn om bepaalde documenten voor te leggen om hun identiteit te bewijzen, moeten we ons daar vragen bij stellen. Het is een veiligheidsmaatregel die al veel sneller had moeten worden ingevoerd. In Noorwegen passen ze die al heel lang toe. Ook in Nederland, in het aanmeldcentrum van Ter Apel, is dat de standaardprocedure. Het is eigenlijk hallucinant dat wij dat nog niet doen. Het is de eerste taak van de overheid om te weten wie er voor haar staat. ‘Is degene die voor mij staat wel de persoon dat hij zegt te zijn?’ Zeker in het kader van een asielaanvraag, waarbij we iemand toch wel een zwaarwichtig statuut toekennen, mogen we toch wel verwachten dat mensen meewerken aan hun identificatie?
We moeten toch te weten komen wat hun land van herkomst is?”
“Er bestaat software die bijvoorbeeld de reisroute kan blootleggen aan de hand van de foto's die genomen zijn. Gsm’s bevatten ook heel wat waardevolle andere informatie die gebruikt kan worden om netwerken van mensensmokkelaars in kaart te brengen. We mogen niet vergeten dat er IS-strijders zijn meegekomen met de vluchtelingenstromen. De aanslagen die gepleegd zijn, werden uitgevoerd door mensen die misbruik hebben
gemaakt van de asielinstroom. Daarom is het onze plicht om asielzoekers te identificeren.”
Bent u de persoonlijke teleurstelling dat u geen minister van Asiel en Migratie bent geworden al te boven gekomen? U gaf in eerdere interviews al aan dat u op het toetredingscongres geschrokken was toen bekend werd dat niet u, maar wel Anneleen Van Bossuyt die functie zou krijgen.
“Had ik die functie graag willen uitvoeren? Wel, als je gedurende zeven maanden mee hebt onderhandeld over het strengste migratiebeleid van de afgelopen decennia, je er zo door gepassioneerd bent en de materie door en door kent, dan wil je die functie natuurlijk graag uitvoeren. Het zou raar zijn mocht ik zeggen dat het mij eigenlijk allemaal niet interesseert. Ook voor West-Vlaanderen was dat een goeie zaak geweest. We haalden hier met N-VA een ongelofelijk goed resultaat, maar leveren geen minister. Maar dat wil niet zeggen dat er binnen de partij geen andere parlementairen zijn, zoals Anneleen, die tijdens de onderhandelingen ook ongelooflijk hard hebben gewerkt.”
BIJ IEMAND DIE VOOR DE EERSTE KEER EEN BEVEL OM HET GRONDGEBIED TE VERLATEN HEEFT GEKREGEN, ZULLEN WE GEEN WOONSTBETREDING UITVOEREN
“Misschien waren ze bezig met andere thema's, maar ook zij hebben de capaciteiten om het regeerakkoord op een goede manier uit te voeren. Ik zal vanuit het parlement mijn ding blijven doen en blijven nagaan op welke manier het regeerakkoord concreet wordt vormgegeven. Dat is nu mijn taak. Het worden zeer boeiende en uitdagende tijden.”
ANTON SCHELFAUT
Zoektocht naar de waarheid
EEN VAN DE MEEST NUTTELOZE AANVALLEN UIT WOI
DEBACLE BIJ NEUVE-CHAPELLE
Deze week is het precies 110 jaar geleden dat een van de meest nutteloze aanvallen uit de Eerste Wereldoorlog de modderige akkers bij het Frans-Vlaamse dorpje NeuveChapelle (Nieuwkapel(le)) rood van het bloed kleurde. De aanval op de Duitse stellingen bij Neuve-Chapelle was de eerste grootschalige offensieve actie die, sinds het begin van de oorlog, autonoom door Britse troepen werd uitgevoerd.
Het was ook de eerste aanval die vooraf grondig werd gepland met de nodige aandacht voor het tactische verrassingselement en oog voor detail. In de weken die voorafgingen aan de aanval, maakten de piloten van het Royal Flying Corps, ondanks het slechte weer, duizenden foto’s van het gebied die gebruikt werden voor het maken van detailkaarten van de Duitse stellingen.
De bedoeling van het offensief was de hoogte bij Aubers, achter Neuve-Chapelle, in te nemen en eventueel door te stoten naar Rijsel. De orders van Alexander Haig, de bevelhebber van het Ist Army, waren duidelijk: de troepen moesten de aanval doorzetten ‘ongeacht de verliezen’. Een kille formulering die jammer genoeg maar al te vaak in de loop van de volgende jaren zou herhaald worden aan het westelijke front.
VERRASSINGSAANVAL
Op 10 maart 1915 om 7.35 uur stipt vielen de Britse troepen aan, na een korte, maar erg intensieve artilleriebeschieting over een vier kilometer breed front. De Duitsers waren verrast door de aanval. De Duitse generale staf verkeerde immers in de vaste overtuiging dat het Britse leger niet over de wilskracht, laat staan de middelen beschikte om in het offensief te gaan, na de enorme verliezen aan mannen en materiaal in de eerste oorlogsmaanden.
In het centrum van de aanval verliep alles naar wens. Binnen tien minuten was de Duitse frontlijn bereikt en ingenomen en tegen 9.00 uur was de dorpskern van Neuve-Chapelle in Britse handen. Maar op de linkerflank, waar de Britse artillerie de Duitse loopgraven en het dikke prikkeldraad nauwelijks had beschadigd, liep het echter meteen mis. Bijna duizend aanvallers werden er in een paar minuten neergemaaid door de erg efficiënte Duitse machinegeweerschutters. Als gevolg van deze vertraging kreeg de volledige VIIth Division - een van de drie divisies die moesten aanvallen - op de rechterflank orders af te wachten, wat beslist niet bijdroeg tot de coherentie van de aanval. Deze mannen, die in hun sector nauwelijks met weerstand te maken kregen, zagen tot hun frustratie in de verte de kerktoren van Aubers lonken, maar moesten urenlang op orders wachten. Toen die eindelijk kwamen, was het natuurlijk veel te laat om hier nog terreinwinst te boeken…
MOMENTUM VERLOPEN
Het duurde dan ook niet lang voor het momentum van de verrassing verliep en de aanval stilviel. Onverwachte vertragingen en het wegvallen van de communicatie waren hier grotendeels de oorzaak. Maar ook de snelle en vooral goed georganiseerde tegenstand van de Duitsers mag zeker niet buiten beschouwing blijven. Een aantal Britse blunders vervolledigen het plaatje. Luitenant-generaal Sir Henry Rawlinson, de korpsbevelhebber, gaf het bevel tot een verdere aanval, terwijl de ondersteunende eenheden daar nog niet klaar voor waren. Bovendien gebeurde dat niet in overleg met Sir James Willcocks, de bevelhebber van het Indische korps dat op Rawlinsons rechterflank opereerde. In de verwarring vuurde de Britse artillerie zelfs op de eigen troepen.
In de late namiddag, toen de Britse oorlogsmachine eindelijk opnieuw op gang kwam, werd duidelijk dat de vooruitgeschoven eenheden, zonder voldoende ar-
Twee grootvaders. De ene is een Vlaamse oostfrontstrijder en de andere een Poolse vrijheidsstrijder. Of zo willen ze het toch doen geloven. Na de oorlog behoren ze door de huwelijken van hun kinderen tot dezelfde familie en wonen ze in elkaars buurt in het Waasland. Ze gaan minzaam met elkaar om, maar dragen beiden een bezwaard verleden mee. Gebeurtenissen ‘van toen’ zouden oude wonden kunnen openrijten. Om die hoofdstukken uit hun leven in de nevelen der tijden te begraven, stellen ze daarom hun verhaal nogal bij en praten ze er zo weinig mogelijk over. Tot hun beider kleinzoon, de Vlaamse politicus en historicus Björn Rzoska, op onderzoek gaat en de originele puzzel weer in elkaar legt. Hij komt tot onthutsende vaststellingen, wat hem door enkele familieleden niet in dank wordt afgenomen. Duitse
tilleriesteun en zonder noemenswaardige coördinatie in de schemering, op steeds sterker wordende Duitse weerstand botsten. Drie steunpunten in de Duitse tweede lijn maakten elke verdere opmars quasi onmogelijk. De versterkte ruïnes van het gehucht Mauquissart, een paar kapotgeschoten boerderijen die op de Britse stafkaarten stonden als ‘Nameless Cottages’ en een goed ingegraven machinegeweernest bij een brug over het riviertje de Layes bleken onoverkomelijke obstakels te zijn. Tot overmaat van ramp hadden de Duitsers intussen meer dan voldoende tijd gekregen om massaal versterkingen aan te voeren.
De volgende dag kon er dan ook nog nauwelijks vordering gemaakt worden, terwijl de Duitse artillerie haar inspanningen opdreef. De Britse artillerie kampte intussen met een ernstig gebrek aan munitie, wat de situatie er zeker niet beter op maakte. Op 12 maart lanceerden de Duitsers in alle vroegte, onder dekking van de dichte mist, een massale tegenaanval, maar die werd door de alerte troepen overal afgeslagen. Gesterkt door dit kleine succesje gaf Haig meteen hierop het bevel voor een Britse tegenaanval. Deze keer zonder noemenswaardige artillerievoorbereiding. Het werd een bloedig fiasco. De meeste mannen waren amper vijftig meter in het niemandsland voor ze aan stukken werden geschoten. Elke nieuwe poging werd in de loop van de dag in bloed gesmoord en tegen de avond kwam - tot opluchting van de overlevenden - het bevel om de zinloos geworden aanvallen te staken en zich in te graven.
WEINIG STRATEGISCHE WAARDE
De Britten hadden in drie dagen van bloedige gevechten een strook land zonder strategische waarde van ongeveer twee kilometer breed en twaalfhonderd meter diep ingenomen, maar verloren hierbij 583 officieren en 12.309 man aan doden, gewonden en vermisten. Haig schreef later laconiek: “Zoveel goeie kerels zijn niet meer, maar je kan de zaak niet winnen zonder verliezen.” Hiermee vertoonde de latere Britse opperbevelhebber, die heel zijn militaire carrière lang sterk overtuigd was van zijn eigen ‘Grote Gelijk’, al de eerste tekenen van het obstinate gedrag dat hem later hele divisies zou kosten. Erger nog, opperbevelhebbers French en Haig meenden het wellicht toen ze in een gezamenlijk rapport aan de Britse regering stelden dat Neuve-Chapelle een ‘bemoedigend begin’ was geweest. Haig keek al verlekkerd uit naar de volgende gelegenheid om zijn voortschrijdende strategische inzicht te kunnen bewijzen.
Voor een deel hadden hij en French overigens gelijk: Neuve-Chapelle had aangetoond dat het mogelijk was om met een grootschalige actie in de Duitse lijnen in te breken. Maar deze veldslag toonde meteen ook aan hoe moeilijk het was om daaropvolgend dit succes ook daadwerkelijk te maximaliseren en de ingenomen sector te behouden.
JAN HUIJBRECHTS
Paul Rumes, Rzoska’s grootvader langs moederskant, was een Vlaamse idealist die het christelijke Europa mee zou behoeden voor het goddeloze communisme en die zich vrijwillig had gemeld voor het oostfront. Terug in Vlaanderen gaf hij zich in 1946 vrijwillig aan, kreeg 10 jaar celstraf van de krijgsraad, maar werd al in 1947 weer vrijgelaten. Hij was er met wat geluk goed van afgekomen en besloot het bij dit verhaal te houden. Stefan Rzoska, zijn grootvader langs vaderskant, was een Poolse idealist die Europa mee hielp bevrijden van het naziregime. Hij was soldaat bij het Pools Legioen geweest en was zo in het Waasland terechtgekomen. Althans, dat waren de overgeleverde versies. Zoektocht
Björn Rzoska geraakte geïntrigeerd door die verhalen en wilde meer te weten komen over wat zijn grootvaders werkelijk hadden meegemaakt en waarom ze bepaalde keuzes hadden gemaakt. Maar de familieleden die er meer over wisten, hun echtgenotes bijvoorbeeld, bleven spaarzaam met commentaar. Het bracht hem naar archieven waar hij bij documenten over het strafproces van de ene en de naturalisatiedossiers van de andere meer dan eens de wenkbrauwen fronste en een heel ander verhaal te lezen kreeg. Ook in Polen ging Rzoska op zoek. Hij vertelt in zijn boek over zijn zoektocht en de bedenkingen die hij maakte. Het wordt niet enkel een zakelijk historisch onderzoek, maar ook een menselijk verhaal waarin hij probeert te begrijpen wat zijn grootvaders deden, en waarom. Daardoor wordt het boek bijzonder toegankelijk voor velen.
Het echte verhaal
De ontnuchtering is groot voor de auteur en zijn familie, waarvan er leden zijn die het allemaal liever vergeten waren. Paul Rumes bleek reeds zeer vroeg, lang voor het Vlaamsch Nationaal Verbond ging werven voor het oostfront, een overtuigd nationaalsocialist te zijn. Hij had zich eerst aangesloten bij Rex-Vlaanderen en dan bij de Algemeene SS-Vlaanderen, zeg maar de politieke SS. Pas later zal hij via de militaire SS, de Waffen SS, soldaat worden en naar het oosten trekken, een jong gezin achterlatend. Hij vocht in Polen, Oekraïne en Normandië, waar hij het voor bekeken hield en onderdook in België. Hij was een vroege volgeling van de Nieuwe Orde, radicaal en niet mis te verstaan.
Stefan Rzoska bleek zich niet gemeld te hebben bij het Pools Legioen. Hij is zelfs nooit soldaat geweest. Hij sloeg op de vlucht naar het Westen. Hij had immers in een fabriek gewerkt dat de Duitse oorlogseconomie had ondersteund. Hij meldde zich als vluchteling bij het Amerikaanse bezettingsleger in Duitsland, waar hij ingeschakeld werd om militaire depots te bewaken. Hij kreeg kost en inwoon, en geld voor het werk. In 1946 huwde hij in Frankrijk met een Poolse en werd dan met een groep Polish Guards naar Waasmunster gestuurd voor een bewakingsopdracht van militair materieel. Na afloop van zijn contract laten ze zich er als vluchteling registreren. Dit verhaal van beide ‘bompa’s’ wordt uitvoerig gereconstrueerd door hun kleinzoon.
‘Gedeelde grond is een tijdsdocument, een familiegeschiedenis, een reconstructie en vooral een getuigenis over hoe mensen keuzes maken, zich kunnen vergissen en dat willen verbergen omdat het nageslacht verder moet. Björn Rzoska heeft hiermee grenzen verlegd bij zichzelf en zijn familie. Maar nu het verhaal geschreven is, is ook de innerlijke rust weergekeerd en heeft de waarheid haar rechten weergekregen. Oordelen over goed en kwaad is vaak gemakkelijk. De grond ervan begrijpen, is veel moeilijker. Dit boek is daarom meer dan het lezen waard. KVDP
Björn Rzoska, ‘Gedeelde grond’, 2024, Ertsberg. 222 p., 27,50 euro. ISBN 9789464750751
Posities na de Slag om Neuve-Chapelle. Het door de Britten veroverde gebied is gearceerd.
Het Europese kind en het badwater
De pittige gedachtewisseling tussen Zelensky en Trump heeft ook binnen de Vlaamse Beweging het debat weer aangewakkerd over de zin en de onzin van Europese samenwerking. Nogal wat mensen lijken de lijn te verdedigen dat de Europeanen ook op het vlak van buitenlands beleid en defensie veel meer moeten samenwerken. Er zijn echter ook tegenstanders: mensen wier aversie tegen de EU zo sterk is dat ze zelfs de huidige samenwerking in vraag stellen.
Ik vrees dat die laatste categorie mensen zich vergist omdat ze onvoldoende onderscheid maakt tussen de structuren als dusdanig en de beleidsmakers (politici én ambtenaren) die deze structuren op dit ogenblik bevolken. Ook ik erger me vanzelfsprekend mateloos aan wat binnen de EU nog altijd de dominante ideologie is op het vlak van nationale identiteit, immigratie, gender, enzovoort. Alleen is die ideologie ook dominant of minstens heel sterk aanwezig op federaal, Vlaams en lokaal vlak. Dat is dus, vind ik, op zich geen argument om de Europese structuren als dusdanig in vraag te stellen. Even een analogie: als geboren Gentenaar krijg ik de kriebels van het links-liberale woke beleid van het Gentse stadsbestuur. Ik zou heel graag andere mensen met andere ideeën in het bestuur zien, maar dat betekent niet dat ik vind dat Gent helemaal geen stadsbestuur moet hebben.
Tegenstanders van Europese samenwerking halen weleens historische argumenten aan: het Oude Griekenland was in zijn glorieperiode verdeeld in talloze stadstaten. De Italianen kenden hun grootste bloei tijdens de renaissance, toen ze politiek versplinterd waren. De Europese landen beheersten in de 19de eeuw de rest van de wereld toen ze niet samenwerkten, maar elkaar net beconcurreerden. Die voorbeelden blijven echter niet overeind wanneer ze wat beter tegen het licht worden gehouden. De meeste Griekse stadstaten waren gedwongen om zich aan te sluiten bij de Delische of de Peloponnesische Bond waarbinnen respectievelijk Athene en Sparta de lijnen uitzetten en dit met weinig respect voor de autonomie van de kleintjes. De Grieken konden de Perzen misschien wel op afstand houden, maar waren daarna geen partij voor de sterke Macedonische buur. Terwijl Leonardo da Vinci en andere kunstenaars Italië tijdens de renaissance inderdaad naar de culturele top brachten, was datzelfde Italië een slagveld voor allerlei ‘condottieri’ en voor de machtige buren Frankrijk en Spanje. De Europese landen konden in de 19de eeuw hun koloniale rijk maar uitbouwen omdat er geen andere krachtige spelers waren. Zodra de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie sterker werden dan de Europese landen, was het koloniale avontuur op zijn retour.
Als nationalist hecht ik vanzelfsprekend veel belang aan soevereiniteit. De vraag is alleen of de soevereiniteit van de Europese landen in de feiten groter zou zijn in een wereld waarin de EU niet bestaat, maar waar de VS, China en Rusland onvermijdelijk nog altijd dominante spelers zouden zijn die de verschillende Europese landen nog meer dan vandaag tegen elkaar zouden uitspelen. Voor Vlaanderen, dat geprangd ligt tussen Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië, is dat geen oninteressante kwestie.
In mijn vorige bijdrage verwees ik naar de drie vragen waaraan de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio het buitenlands beleid van de VS aftoetst: zorgt een bepaalde structuur of initiatief voor een veiliger, sterker en welvarender Amerika? Dat lijkt me een zinvolle oefening. Als ik dat projecteer op onze situatie, luiden de drie vragen: ‘Maakt de EU Vlaanderen veiliger? Maakt de EU Vlaanderen sterker? Maakt de EU Vlaanderen welvarender?’ Bij gebrek aan een realistisch alternatief ben ik geneigd om zelfs met de huidige EU daar positief op te antwoorden. Wie het niet met mij eens is, moet maar eens schetsen hoe zijn of haar wereld er dan concreet uitziet. Vanzelfsprekend zou een EU 2.0 met beleidsmakers 2.0 nog veel beter zijn. Maar laten we ondertussen het Europese kind niet met het badwater weggooien…
Brusselse brasseries worden iftars
Onze culinaire cultuur is alweer een Brussels restaurant armer. Na Brasserie de l’Expo, La Marée, Les Dames Tartines, Bonsoir Clara enzovoort, sluit nu ook La Luna haar deuren. Dat spijtige bericht las ik net onder het ‘nieuws’ dat de burgemeester van Anderlecht deelnam aan een iftar. Proficiat, wat een prestatie.
40 jaar lang dampte ‘pasta alla Norma’ op de witte tafelkleedjes op een boogscheut van de voormalige HUB-site. Voor Vlaamse studenten en professoren in Brussel had La Luna geen geheimen meer. Alhoewel, wist je dat ‘de Norma’ van de pasta een Gallische druïdepriesteres was uit de opera van Bellini? Norma was verliefd op een Romein en had er in het geheim twee kinderen mee. Plots verving hij haar door een jongere vrouw. Norma besluit zichzelf levend te verbranden, nadat ze nog een laatste gebed had gezongen bij maanlicht - La Luna. Een tragedie komt nooit alleen. De laatste keer at ik in La Luna een Parmigiana di Melanzane. Voortaan zal ik mijn favoriet gerecht niet meer eten op de grens van Molenbeek en Koekelberg.
VOOR DE WIJN MOET JE ER NIET ZIJN. HARAM, WEET JE WEL
De positivo onder ons hoopt dat een nieuw restaurant La Luna’s leegte vult. De jaren 1970 in gedachten, toen Belgische restaurants plaats maakten voor Italiaanse. Maar de geschiedenis herhaalt zich op een andere manier, want in Molenbeek zijn vandaag geen overnemers te bespeuren. De ene migratie is de andere niet. Veel kans dat de olijfbomen op het voetpad van La Luna verdwijnen en dat haar ramen voortaan witgeschilderd naar de straat kijken.
Sociaal kerkhof
Wie wil nog investeren in het noorden van Brussel, waar meer dan de helft van de bevolking van een uitkering leeft? En socialistische burgemeesters private jobs wegjagen. In 1989 waren de Brusselaars nog de rijkste Belgen. Na 30 jaar socialisme is de rijkdom verdampt. Als je er over de Genstesteenweg loopt, dan kom je 1 op 2 mensen tegen die niet werkt. Uitkeringen zijn er zo vanzelfsprekend dat OCMW-medewerkers door boze ‘rechthebbenden’ met azijn overgoten worden als ze geen uitkering krijgen. Ook dat nieuws las je naast het artikel over La Luna en de iftar in Anderlecht. Vergane glorie, agressie, armoede en islamisering: in Molenbeek komt het samen. Maar een ‘hell hole’ mag je het niet noemen.
Met een beetje geluk wordt La Luna een Kebab Snack. Of wie weet een culinair Marokkaans restaurant. Dat laatste overkwam Il Frascati in Laken, het favoriete restaurant van topvoetballers en bonzen van de Voetbalbond. De Napolitaanse Gigi zong er op de tonen van Tarantella Miracoli, terwijl hij met de ene hand sabayon klopte en met de andere hand mijn baby suste. Een tragisch ongeval maaide Gigi van de baan en liet ons hartverscheurd achter. Het restaurant dat er in de plaats kwam, is zeker niet slecht. Maar voor de wijn moet je er niet zijn. Haram, weet je wel. De klanten verhuisden naar Brasserie de l’Expo tegenover de Heizel. Maar nu PS-burgemeester Close er ook de Voetbalbond en de Pro League heeft weggejaagd, blijven er nauwelijks nog klanten over. Ook in Laken leeft de helft van de bevolking van een uitkering. Op een sociaal kerkhof kan je niet bouwen. Zonder bedrijfszetels, pendelaars en overheid is het noorden van Brussel een sociaaleconomische woestijn. Het contrast met het zuiden van Brussel kan niet groter zijn. Elke maand opent er een heerlijke, hippe tent. De mensen werken er, hebben spaargeld en onderhouden hun gevels en tuintjes. Ze kunnen genieten van het leven zonder de door de islam opgedrongen offers, zoals dagen doorkomen zonder eten en drank. Elk zijn keuze, maar geef mij maar een stad vol Brusselse brasseries in plaats van islamitische iftars.
LEZERSBRIEVEN
Nonkel facteur
Pallieterke, ‘Tante Pos’ heeft net haar levering op mijn adres verzorgd en tot mijn grote ontgoocheling is het exemplaar van vorige week nog steeds niet geleverd. Dit terwijl ik onlangs in uw kolommen nog mocht lezen dat jullie de redactionele sluitingsdag met een dag vervroegd hebben, zodat wij in normale omstandigheden ons geliefd weekblad op donderdag (en in het slechtste geval op vrijdag) zouden moeten ontvangen. Vandaag is het al dinsdag en ‘Nonkel facteur’ laat mij nog altijd op mijn leeshonger! Wees er evenwel van overtuigd dat er heden nog een klachtenbrief naar Biepoooooost vertrekt! Misschien is het een idee om alle lezers op te roepen om bij afwijkende levering STEEDS tot een gelijkaardige actie over te gaan. Klachtenbrieven dienen NIET gefrankeerd te worden en moeten gericht worden aan Bpost klantendienst - Postbus 5000 - 1000 Brussel. Gilbert Van Caeneghem, ’s-Gravenwezel
Ik kan niet meer volgen
Pallieterke,
De Wever en Francken schenken miljarden van ons zuurverdiend geld weg om de slachtpartij in Oekraïne te laten voortduren. Maar in eigen land moeten mensen zoals in de verpleging tot hun 67 werken, wegens geen geld. Ik kan niet meer volgen. Jaak Peeters, Olen
Defensiebudget
Pallieterke, Nu eindelijk beslist is om ons defensiebudget drastisch te verhogen, hoor ik onze minister al pleiten om een extra jachtvliegtuigje bij te kopen. En ja: hij kiest weer voor de duurste Amerikaanse toestellen. Waarom koopt men geen Europese, die ook prima zijn? Waarom weeral in het gat van de Amerikaan kruipen? Je ziet dat als het erop aankomt, hij Europa laat stikken en kruipt hij liever met een Rus in bed. Dus houd ons geld in Europa: Let’s Make Europe Big Again. Jan Mertens, Balen
Geprofiteerd
‘Vredesbeweging van weleer’ aanwezig is. Wat is dat? Een bende bejaarde naïevelingen? Omdat die bezorgd zijn om het lot van jonge mensen die, zoals de geschiedenis van de mensheid ons leert, als kanonnenvlees worden afgemaakt?
Koen Smets, Bouwel
Zwarte kunst
Pallieterke, Jarenlang werden onze gepensioneerden bang gemaakt, dat hun pensioentjes niet meer betaalbaar zijn, maar plots worden er wél miljarden gevonden voor defensie. Zijn onze politici tovenaars die onmogelijke dingen kunnen verwezenlijken, zijn het magiërs misschien? En Theo Francken heeft nu eindelijk zijn droomjob vast: minister van landsverdediging! Straks zullen we hem in legeruniform zien, met de éénduidige boodschap voor Simpelman: wees bang, bibber en beef! Het is allemaal zo voorspelbaar. Tot en met de miserie voor het volk.
Marc Bertrand, Edegem
Shrek en de partijvoorzitters
Pallieterke, Ik ga mij niet het verstand en de kennis van professor Bart Maddens aanmatigen, maar ik heb de laatste jaren geen betere beslissing genomen dan uit de partijpolitiek te stappen en voluit voor de Vlaamse Beweging te gaan, meer bepaald de Vlaamse Volksbeweging. Een Vlaamse Beweging die al meermaals ten dode opgeschreven is, en niet door de minsten. Een Vlaamse Beweging die ook ‘leeggeroofd’ is, kijk maar eens naar de stamboom van verschillende van onze leidende figuren in het politieke speelveld, zowel Vlaams als federaal. Ik hang dus nu niet meer aan een touwtje om te springen zoals ze het wensen. Toch kan ik mij als Vlaamsnationalist, meer nog, als Vlaams republikein, volledig uitleven in die Vlaamse Beweging. Ik zou dan ook eerder zeggen dat zij terug aan een heropleving bezig is!
Pallieterke, Jarenlang heeft Europa geprofiteerd van Amerika. Ze hebben ons tweemaal bevrijd en de oorlogen van 1418 en 40-45 doen stoppen, met als opoffering 100.000 dode Amerikaanse jongens. Daarna gaven ze ons het Marshallplan: ze hebben ons land erbovenop geholpen met heel wat Amerikaanse megabedrijven. Dan is er nog de NAVO, die grotendeels betaald word door Amerika. Vandaag is Amerika failliet met triljoenen dollars aan schulden. Boekhouder Trump heeft dit door en wil dat Europa mee zelf moet opdraaien voor de kosten.
Marc Nietvelt, Bornem
Militaire bewapening
Pallieterke, De laatste tijd merk ik dat de redactie van’t Pallieterke steeds meer de militaristische toer opgaat. Vele artikels duiden op een herbewapening, met als toetje een foto van Bart De Wever met een of ander wapen. Dit is niet MIJN Pallieterke. Zelfs Karl Van Camp doet mee. Hij geeft op het einde van zijn artikel wel toe dat er binnen de Vlaamse Beweging nog een
Een lezersbrief insturen?
André Segers, Lebbeke
Duiding Oekraïne Pallieterke, Vanzelfsprekend laat ik analyses uit de leugenpers aan mij voorbijgaan, en richt ik me tot ons aller weekblad voor betrouwbare duiding. Die zou dan als ‘afwijkend’ kunnen bestempeld worden. Vervelend wordt het echter als ik in ons weekblad van elkaar afwijkende analyses moet lezen. Jurgen Ceder schetst een genuanceerd beeld van de openlijke ruzie tussen Zelensky en Trump, maar stelt dat de oorlog onmogelijk kan gewonnen worden. Twee pagina’s verder trekt Karim Van Overmeire van leer tegen Trump, omwille van zijn gedrag jegens Zelensky, dit keer zonder het genuanceerde beeld. Nog eens twee pagina’s verder vertelt Paul Bäumer ons dat Rusland op zijn tandvlees zit, waaruit ik de impliciete boodschap afleid dat Oekraïne toch nog kans maakt op overwinningen. Drie pagina’s, drie haaks op elkaar staande analyses. Wat hebben we daar als lezer aan?
Erik De Boeck, Pulle
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
De deuk in het pakje boter
Het Vlaams-nationaal Zangfeest is bij mijn weten de enige nietpartijpolitieke manifestatie waar Vlamingen van alle strekkingen samenkomen om zich een namiddag te amuseren met liedjes en dans. Het is elk jaar ook afwachten wat de toespraak van de voorzitter brengt.
Zeker dit jaar, in de nasleep van de verkiezingen en de regeringsvorming met de N-VA aan de knoppen in de federale en de Vlaamse Regering, stond ANZ-voorzitter Bart Fierens voor de moeilijke taak om in zijn toespraak iedereen te vriend te houden en niemand te schofferen. Het moet gezegd: in die opdracht is hij met brio geslaagd. Wat meteen echter ook betekende dat hij tegelijkertijd elke kritiek op de N-VA spaarde.
Meer nog, hij volgde een beetje het narratief van de N-VA dat een staatshervorming niet mogelijk is. Ik citeer: “Door de zwaar vergrendelde Grondwet krijgen we communautair geen deuk in het pakje boter.” Het is bijzonder spijtig dat Fierens hier een loopje neemt met de werkelijkheid. Zoals ik weken geleden al schreef, bestond er wel degelijk een mogelijkheid om die tweederdemeerderheid in de Kamer te halen. Alleen heeft de N-VA zichzelf een grendel opgelegd en die mogelijkheid teniet gedaan.
Broedertwist
Die vaststelling staat dan ook diametraal tegenover zijn slotzin; ik citeer opnieuw: “Vlaamse vrienden, Ik doe een oproep naar u allen… ‘Laat het Prinsenvolk niet ondergaan in broedertwist.’ Als we echt menen wat we zojuist gezongen hebben, dan moet de Vlaamse Beweging eensgezind boven het partijpolitiek gekibbel staan..., onze neuzen in dezelfde richting, voor onze welvaart, voor ons welzijn, voor ons volk. Tweedracht verdeelt, eendracht versterkt…”
Natuurlijk moet een voorzitter van het ANZ oproepen tot eenheid binnen de Vlaamse Beweging. Maar de realiteit oogt totaal anders met zelfs een bittere tweestrijd tussen de twee Vlaams-nationale partijen. Kijk, ook bij links is er verdeeldheid: er zijn Groen, Vooruit en de PVDA. Elk van die partijen legt eigen klemtonen, maar… er is tenminste ruimte voor formeel én informeel overleg. Er bestaat geen ‘cordon’ tussen deze partijen. Dat Vooruit nergens een coalitie heeft gevormd met de PVDA na de laatste gemeenteraadsverkiezingen, was een voorwaarde opgelegd door de N-VA, namelijk de voorwaarde om Vooruit al dan niet op te nemen in de Vlaamse Regering en in het Antwerps stadsbestuur. Anderzijds volgde N-VA gedwee de richtlijn van links om nergens samen te werken met het Vlaams Belang.
Tijdverlies
Ik begrijp de teleurstelling van Tom Van Grieken dat zijn partij overal naast de boot is gevallen en dat de N-VA zijn uitgestoken hand niet heeft aanvaard. Maar langs de andere kant laat Van Grieken geen kans voorbijgaan om hard in te hakken op Bart De Wever en diens partij. De enige conclusie is dat De Wever en Van Grieken elkaar met veel energie bekampen. Samenwerking zit er niet onmiddellijk aan te komen, van ‘eenheid’ is zelfs geen sprake. De ANZ-voorzitter mag dus het spreekgestoelte gebruiken om op te roepen tot overleg en eenheid. Persoonlijk vind ik dat goedbedoeld tijdverlies.
Spoeddiensten
Elders in dit weekblad besteden we aandacht aan de campagne van VVB en OVV om in de toekomst taalklachten te verzamelen van mensen die niet in het Nederlands geholpen worden op de spoeddiensten van Brusselse ziekenhuizen. Ook Ben Weyts heeft zijn ministeriële schouders onder dit initiatief gezet. Daardoor kreeg de campagne al enige aandacht in onze kranten. Al zal het eerder de federale regering zijn die op dat vlak iets moet veranderen. In het federale regeerakkoord is er daarover het volgende te lezen: “De Regering zal er op toezien dat de wetgeving inzake het gebruik van talen wordt nageleefd, zodat patiënten in de Brusselse ziekenhuizen die onder de wetgeving vallen, in hun eigen taal kunnen behandeld worden dankzij tweetalige diensten.”
Ook voorzitter Fierens benadrukte het belang van deze campagne. Maar we kennen de halsstarrigheid waarmee de Franstaligen de taalwetgeving al tientallen jaren negeren. Benieuwd of er nu iets zal veranderen.
SFEERVERSLAG
PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
Vlaams Nationaal Zangfeest
Naast de politieke toespraak, waarover u hiernaast al meer kon lezen, stonden ook amusement en muziek centraal op het Zangfeest. Vooral Bart Kaëll en de muziekkapel van het VNJ konden de bezoekers enthousiasmeren.
Toen Bart Kaëll de ‘Marie Louise’ inzette, begaven tientallen bezoekers zich naar voren om plaats te nemen in een denkbeeldig schip en mee te roeien op de tonen van het lied. Onder meer Matthias Diependaele toonde zich een begenadigd roeier, net als de studenten van KVHV en NSV. De ludieke oproep van Kaëll om het refrein ook in het Frans te zingen, viel in dovemansoren, al kan dat moeilijk een grote verrassing worden genoemd. Nog voor de laatste tonen van de Marie Louise waren gezongen, weerklonk al ‘België barst!’ door de Lotto-Arena. Dat de toeschouwers Kaëlls optreden best konden smaken, bewees het luide applaus waarop zijn liederen telkens werden onthaald. Enkel de muziekkapel van het VNJ werd nog enthousiaster onthaald.
HORIZONTAAL
A, Kalmte / B. Keek aandachtig - Italiaans eiland / C. In de naam van Jezus - Vliegende schotelBelgisch staatsblad / D. Tewerkstellingsproject voor langdurig werklozen uit de jaren 80 van de vorige eeuw - Keltische taal / E. Vertroosting - Sovjet-Unie / F. Vlaamse rivier - Gedeeltelijke klanknabootsing van een klok / G. Antwerps museum - Maak angstig / H. Muzieknoot - Fortuinlijke / I. Federatie - De gezamenlijke hoeveelheid / J. Identiteitsbewijs - Vlaams muziekfestival / K. Voorzetsel - In hoge mate (informele jeugdtaal) - Oppervlaktemaat / L. Alles (in samenstellingen) - Kerkelijke plechtigheid
VERTICAAL
1, Weerkundig verschijnsel / 2, Geologisch tijdperk - Streelde / 3, Barbaars - Windrichting / 4, Ginds - Engels bier - Steel / 5, Scholing - Ashouder / 6, Spelleider - Astronomische eenheid - Kamerdienaar / 7, Optische en geluidssignalen - Maakt het geluid van een koe / 8, TechnetiumVervult een ambt / 9, Wedstrijdbaan voor roeien in Willebroek / 10, Europees Parlement - Polenta / 11, Sneeuwpanter - Internetlandcode voor Oeganda - Scandinavisch muntje / 12, Atletiekonderdeel
KARL VAN CAMP
ANTON SCHELFAUT
NOSTRADAMUS
Belasting op buitenkomen
Sinds Vlaamse gemeenten hun eigen GAS-boetes mogen uitschrijven voor verkeersovertredingen, is het pluimen van mensen die de openbare weg durven gebruiken een belangrijke bron van inkomsten. Dit systeem zal in de toekomst geperfectioneerd worden volgens het principe ‘Pak u toch een abonnement!’.
U kent het fenomeen vast wel. U stapt in de wagen, rijdt de straat uit en voor u ‘godverdomme’ kan zeggen, bent u geflitst aan 43 kilometer per uur waar u maar 50 mocht. U probeert, u bewust van uw gelijk, te argumenteren tegen de gemeente dat 43 beduidend lager is dan 50, maar krijgt meteen een brief toegestuurd waarop staat dat die 50 kilometer per uur alleen geldt als de vogeltjes loeien en de koeien fluiten, zoals duidelijk te lezen stond in het parochieblad. Waarna u nog een kleine extra boete krijgt voor een te lage betrokkenheid bij wat er leeft in de gemeente.
Wat ooit een fijne maatregel leek om de verkeersveiligheid te verbeteren, is razendsnel verworden tot een extra belasting op buitenkomen. Flitspalen staan niet opgesteld op wat al eens een ‘gevaarlijk kruispunt’ wordt genoemd, maar wel op plaatsen waar je mensen er ouderwets in kan luizen. Om dat mogelijk te maken, werkt uw gemeente samen met een privébedrijf dat
daar onwelriekend rijk van wordt. En daar krijgt u regelmatig verslag van in de media. Als het irritant zoontje van Glenn Janssens, alias de keizer van de wegwijzer, een nieuwe Lamborghini krijgt voor zijn 18de verjaardag, weet u weer voor wie u het allemaal doet. Voor iedere boete van 53 euro gaat er namelijk 29 euro naar Glenn en zijn familie klikspaanoligarchen. Wees gerust, in de toekomst gaat iemand daar iets van zeggen.
Buitenkomenabonnement!
Zelf heeft Glenn dat geld trouwens broodnodig. Om gel te kopen en met zijn helikopter rond te vliegen. U verwacht toch niet hij dat hij zelfs maar een van zijn eigen boetes betaalt? Maar als de nood het hoogst is, is de redding nabij. Als er iets is waar politici niet tegen kunnen, is het wel een zwendelpraktijk waar anderen dan zijzelf beter van worden.
In het jaar 2034 gaat het hele systeem de schop op. De ene na de andere burgmeester gaat toegeven dat het nagelnieuwe ‘Glenn Janssens’-sportcentrum misschien wel onterecht gefinancierd werd door malafide boetes. U zal op dat moment nauwelijks nog met de wagen durven rijden en dus niets meer opleveren voor de gemeentekas. U bent er vanaf? Vergeet het. Om de gemiste inkomens te compenseren, zal het boetesysteem vervangen worden door een ‘buitenkomenabonnement!’ dat u tegen betaling kan verkrijgen op het gemeentehuis. Glenn Janssens zal uw gemeente dan volhangen met camera’s met gezichtsherkenning om na te gaan of u wel netjes betaalt. Zijn zoontje krijgt zijn 74ste Lamborghini. Een gele.
Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!
GWENDOLYN RUTTEN, VREDESDUIF
“Al die gekke mannetjes met hun bommetjes”
Het was even zoeken naar Gwendolyn Rutten, maar ze heeft opnieuw een weg gevonden om zich in de pers te boksen. Terwijl Europa zich aan het herbewapenen is, vraagt Rutten zich hardop af of dat allemaal wel nodig is. “Meer, meer, meer wapens!”, roept ze ongerust op X. “En dan nog wel buiten de begroting”, voegt ze er nog ongeruster aan toe. Een ding is zeker: she’s back, bitches! Degenen die dachten ‘the bitch is back’ moeten nu hun mond gaan spoelen.
Gwendolyn zit triomfantelijk in haar kopje te roeren wanneer we de koffietent binnenkomen. “Ah, daar zijn de mannen van Pallieter weer”, lacht ze. “Jullie dachten zeker dat Gwendolyn uitgespeeld was en geen thema meer vond om zich op te profileren? Dat is dan fout gedacht. Laat die vraagjes maar komen. Ik ben op alles voorbereid.”
Ja, we moesten u wel bellen van de hoofdredacteur. Hij wou per se weten of u…
RUTTEN: “Of ik het meende dat we te veel haviken hebben en te weinig vredesduiven? Ja, dat meen ik heel erg serieus. Ik vind het echt niet kunnen dat iedereen maar doordraaft in de oorlogslogica. We hebben schitterende diplomaten in ons land en daar moeten we op gaan vertrouwen. Oorlogen worden opgelost met diplomaten.”
RUTTEN: “Dan moeten we hem dat uitleggen, hé? Ik kan dat goed. Maar als je daar natuurlijk staat met een groot leger, gaat hij het niet vertrouwen. Nee, je moet zeggen: ‘Vladimir, jongen. Oekraïne komt bij de EU. Dat is nu een lief buurland. Ga die soldaatjes eens omscholen in bouwvakkers en samen bouwen we iets moois.’ Trouwens, onze begroting kan dat niet aan. Maar ik wil niet naïef zijn. Als we een vliegtuig extra moeten kopen, dan doen we dat. En dan schilderen we dat in regenboogkleuren om onze boodschap ook in de lucht te laten horen en zien.”
Met aan boord diplomaten?
RUTTEN: “Jaaaa! Veel beter dan bommen. U ziet het nu zelf ook. Als je erover nadenkt, kan het anders.”
Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal
Maar ze worden toch vermeden doordat de andere kant minstens even sterk staat. Een topman van Defensie zei dat het Belgische leger in geval van oorlog tegen de middag met stenen zou moeten gooien.
We bewapenen natuurlijk ook wel omdat Trump er genoeg van heeft dat we onze verplichtingen aan de NAVO niet nakomen. Daar al over nagedacht?
Ziekenfonds?
Splits zelf de sociale zekerheid!
“Oh, al die gekke mannetjes en hun bommetjes. Ik word daar zo moe van. Macho’s, rambo’s en pestkoppen. Daar draait alles om. Iedereen wil maar ‘boots on the ground’. Ik wil propere schoenen onder de tafel en onderhandelen als beschaafde mensen. Ik zou graag eens een debat hebben met Trump en Poetin. Na een
Word lid van het VNZ.
Maar dat is net wat Europa vreest. Dat zij een akkoord hebben, Europa achterblijft met de miserie en Poetin over een paar maanden of jaren nog een landje of twee
(zucht) “En wat denk je dan? Dat onze diplomaten dat gaan laten gebeuren? Nee, die gaan argumenteren en die Russen om de oren slaan met onze Europese waarden en normen. Ik beloof het u, die Russen gaan ‘hun pere’ zien. Op het einde van die gesprekken gaan ze nog smeken of ze niet bij de Europese Unie mogen. En dan ga ik zeggen: dat kan. Maar eerst gaan jullie toch anders moeten omgaan met vrouwen, de regenbooggemeenschap, mensenrechten, democratie en meer van die dingen. En daar zal Poetin dan een paar jaar druk mee bezig zijn voor hij nog eens langskomt. Slim, hé?”
Zou het kunnen dat u de situatie niet he-
“Oh, waarom zeg je dat? Omdat ik een vrouw ben zeker? Ik maak me ook zorgen, hoor. Maar mijn oplossingen zijn helemaal anders. Kijk naar Theo Francken, die wil dat Oekrane grond afstaat. Is dat dan realistisch? Je mag
Hij zegt dat Poetin zijn half miljoen dode Russen zal moeten verantwoorden en dus niet met lege handen uit de onder-
RUTTEN: “Daar heb je een punt. Ik begin me ook af te vragen of we wel genoeg diplomaten gaan hebben. Ik kan tenslotte ook niet alles alleen. We hebben binnenkort een mosselsouper in het stadhuis. Kruipt ook werk in.” Oké, dank voor dit gesprek!
RUTTEN: “Hola, meneertje. Je moest nog iets vragen van je hoofdredacteur. Een geluk dat ik er aan denk. Mannen toch!”
Oh ja, die wou weten of er iets fout gelopen was met uw menopauzemedicatie. Maar dat lijkt me duidelijk.