't Pallieterke van 13 februari 2025

BREEK VERDIENMODEL VAN VAKBONDEN

Donderdag 13 februari organiseerden de vakbonden een nationale betoging tegen de besparingsplannen van de regering-De Wever. Dat die saneringsoefening broodnodig is om de puinhopen van de Vivaldiregering en de voorgaande Belgische regeringen op te ruimen, lijkt de vakbonden echter niet te kunnen deren. Meer nog, ze kondigen vijf jaren van protest aan.

Het blijft een opmerkelijk beeld: Bert Engelaar, algemeen secretaris van de socialistische vakbond ABVV, die beteuterd op de eerste rij zit op het toetredingscongres van Vooruit. 88 procent van de leden bekrachtigde er de deelname van de Vlaamse socialisten aan de nieuwe federale regering. Maar dat was duidelijk niet naar de zin van de vakbondsman.

Naast de besparingen in de pensioenen en de beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd, is er mogelijk nog een andere reden waarom Engelaar zo somber gestemd was. De vakbonden zien hun macht steeds verder afkalven, en daar zit de N-VA voor iets tussen. In tegenstelling tot de liberalen, socialisten en christendemocraten beschikken de Vlaams-nationalisten niet over een eigen zuil. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de N-VA er niet voor terugdeinst om het klassieke middenveld uit te kleden. Dat doen de

Einde van ontwikkelingssamenwerking?

Vlaamse en federale regering onder meer door te besparen op de ziekenfondsen, de welvaartsenveloppe - het budget waarmee de sociale partners de laagste sociale uitkeringen boven op de index kunnen verhogennagenoeg volledig af te schaffen en de macht van de vakbonden in bestuursraden te beperken.

Werkloosheidsuitkeringen

Naar verluidt wilde de N-VA federaal zelfs nog een stap verder gaan en de werkloosheidsuitkeringen niet langer door de vakbonden laten uitbetalen. Maar dat voorstel haalde het regeerakkoord uiteindelijk niet. Daarvoor mogen de vakbonden Vooruit, cd&v en Les Engagés - die historisch nauwe banden hebben met de bonden - ongetwijfeld dankbaar zijn.

Nochtans is er wel degelijk een alternatief in de vorm van de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW), een openbare in stelling. Werklozen die niet bij een vakbond zijn aangesloten, kunnen bij de HVW terecht voor de uitbetaling van hun werkloosheids uitkering. De HVW is zo een rechtstreekse concurrent van de vakbonden, maar die laat ste zitten wel in het beheerscomité van de HVW. Dat de regering-De Wever daar nu een einde aan maakt, kan de aantrekkelijkheid van de HVW als alternatief voor de bonden alleen maar ten goede komen. Dat de vakbonden een administratieve vergoeding krijgen om de werkloosheidsuit keringen uit te betalen, heeft een pervers ef fect. Ze zijn er daardoor bij gebaat dat er niet méér, maar net mínder mensen aan de slag zijn. De ambitie van de regering-De Wever om tegen 2029 een werkzaamheidsgraad

van 80 procent te bereiken, gaat dus lijnrecht in tegen hun belangen. De regering-De Croo trok voor 2023 en 2024 telkens 10 miljoen euro extra uit voor de vakbonden. Dat gebeurde - hoe kan het ook anders - op initiatief van de PS. Een regeringsbron bevestigde destijds aan La Libre dat de vakbonden in financiële moeilijkheden komen door het dalende aantal werklozen.

Wat Arizona goed doet

Wij zijn een Vlaams-nationaal blad en zullen dat blijven. Het eerste waar we naar kijken in elk regeerakkoord, is het communautaire luik, zeker als de grootste partij van die regering in haar statuten zegt de Vlaamse onafhankelijkheid na te streven. Ik begrijp dat een aantal N-VA’ers nu boos zijn dat we daar de aandacht op vestigen, maar de waarheid, namelijk dat de N-VA de belofte om niet in een regering te stappen zonder confederalisme niet heeft ingelost, is te evident om te negeren.

Ja, er moeten heel wat andere beslissingen dringend genomen worden, maar er is het laatste jaar niets nieuws gebeurd. Wat onvermijdelijk op de agenda zou staan, het budgettaire evenwicht op kop, wist die partij al lang. Niemand heeft De Wever verplicht de belofte van het confederalisme meermaals te herhalen.

Die vaststelling neemt niet weg dat er in andere communautaire kwesties wel vooruitgang is geboekt. De deelstaten hebben nu meer zeggenschap in een aantal nationale en Europese instellingen. Vooral de fusie van de zes politiezones van Brussel is een sterke verwezenlijking, omdat daarvoor veel Franstalige tegenstand moest overwonnen worden. Van de cel die onder toezicht van De Wever zal werken om tegen 2029 een grondige staatshervorming voor te bereiden, verwacht ik weinig. Zelfs duizend grondwetsspecialisten zullen van de Franstaligen niets verkrijgen zonder hen politiek het mes op de keel te zetten.

Op het niet-communautaire vlak zijn er wel wat mooie verwezenlijkingen. Verder in dit blad heb ik het over de afbraak van het heilige huisje van de ontwikkelingshulp. De regering De Wever gaat op dat budget een kwart besparen. Dat is nog steeds te weinig, kan je denken, maar je moet dan wel het overzicht bewaren. Tien jaren geleden was er nog een brede consensus in de Belgische politiek dat dit budget nog omhoog moest en was 0,7 procent van het bnp nog de heilige graal. Er is met deze regering een keerpunt ingezet. We gaan naar een onomkeerbare afbouw van een nutteloze uitgavenpost. Eindelijk weer een leger

Je kan ook vinden dat de nieuwigheden op het gebied van asiel en migratie niet ver genoeg gaan, maar je kan niet ontkennen dat er wel degelijk betekenisvolle veranderingen komen. Gezinshereniging wordt beperkt. Er komen inburgerings- en taaltesten. Tijdelijk verblijf zal niet meer zo gemakkelijk kunnen omgezet worden naar permanent verblijf. De leeflonen zullen aan meer voorwaarden gekoppeld worden. Het probleem voor België was in het verleden dat het te aantrekkelijk was voor de gelukzoekers, in vergelijking met andere EU-landen. Er is een mop die zegt dat als je achtervolgd wordt door wolven, je niet sneller moet lopen dan de wolven. Je moet sneller lopen dan de anderen in jouw groep.

Ook positief zijn de beperking van de werkloosheidsvergoedingen in de tijd en het afschaffen van de wet op de kernuitstap.

Het ministerie van Defensie krijgt nu ook eindelijk de minister die het verdient. Theo Francken viel mij op in de eerste regering met de N-VA, omdat hij in tegenstelling tot zijn partijgenoten niet alleen probeerde de rit zonder veel kleerscheuren uit te zitten. Hij poogde als staatssecretaris voor Asiel en Migratie ook werkelijke verandering te verwezenlijken, de ijkpunten te verleggen, vaak tot grote ergernis van zijn coalitiegenoten. Er mag verwacht worden dat hij dat ook voor defensie zal proberen. België streeft er nu naar om tegen 2029 de NAVO-norm van van 2procent van het bnp behalen. Ook dat is best een revolutionaire wending.

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke

Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen

Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

De draaideurkomedie van Bouchez

Bouchez en zijn 4 federale ministers

Lange tijd kandidaat-minister en het toch niet worden. Daarna laten weten de komende maanden misschien toch in de federale regering te stappen. Beweren dat handgeschreven nota’s het regeerakkoord nuanceren. De eerste week na het aantreden van de regering-De Wever was het MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez die alle aandacht naar zich toetrok. Wordt hij de grote stoorzender van de Arizona-regering? Niet zo zeker.

“Brol.” Zo noemde Georges-Louis Bouchez het Vivaldi-regeerakkoord in vergelijking met dat van de regering-De Wever. Gedane zaken nemen geen keer, maar het doet de vraag rijzen waarom de Franstalige liberaal in 2020 überhaupt in zo’n regering is gestapt en massa’s energie heeft verloren door vanop de zijlijn commentaar te geven op het beleid van de regering-De Croo. Hij heeft er weliswaar de verkiezingen mee gewonnen en meteen rijst ook de vraag of Bouchez als partijvoorzitter de komende jaren opnieuw dezelfde rol zal spelen ten opzichte van de regering-De Wever.

Toch het regeerakkoord verdedigen?

Verschillende signalen wezen de voorbije dagen aanvankelijk in die richting. De beslissing om uiteindelijk toch MR-voorzitter te blijven, moet eerste minister Bart De Wever (N-VA) zorgen baren. Hij had Bouchez dolgraag in de regering als minister, wellicht van Binnenlandse Zaken. Na lange interne discussies besloot de Bergenaar op het partijhoofdkwartier te blijven. Omdat hij de ministerpost niet met het voorzitterschap kon combineren en omdat hij de formatie van de Brusselse regering van nabij wil opvolgen, zoals officieel gezegd?

DE BESLISSING OM UITEINDELIJK

TOCH MR-VOORZITTER TE BLIJVEN, MOET EERSTE MINISTER DE WEVER ZORGEN BAREN

Of toch eerder: om zich te profileren en populair te maken als criticus van een regering die in zijn ogen nog te veel linkse accenten heeft. Zoals de meerwaardetaks op aandelen. Daarover dropte Bouchez een bommetje tijdens weekendinterviews. Wie aandelen meer dan tien jaar aanhoudt en ze dan verkoopt, zou er geen meerwaardetaks op moeten betalen. Dat staat niet in het regeerakkoord, maar Bouchez beweert dat hij daarover een handgeschreven deal heeft met De Wever.

“Achterkamerpolitiek!”, riep de oppositie. Bij Vooruit, voor wie de meerwaardetaks een belangrijke trofee is, zullen ze ook niet blij zijn geweest. Feit is natuurlijk dat deze fiscale regeling nog in wetten moet worden gegoten en het kan volgens minister van Financiën Jan Jambon (NVA) nog alle richtingen uit, maar het is sowieso een slecht signaal dat Bouchez een aantal zaken nu al nuanceert of in vraag stelt.

Wordt hij effectief zoals bij Vivaldi de gevreesde schoonmoeder of zelfs saboteur? Er is een groot verschil met de regering-De Croo. De rest van het regeerakkoord - met de hervormingen in de pensioenen en de arbeidsmarkt, een strenger migratiebeleid, meer geld voor politie en leger - is voor de MR wél zeer belangrijk. Bouchez heeft al duidelijk gemaakt dat hij een regering niet wil laten vallen over één thema als de vermogenstaks, om al de rest teniet te doen. Tussendoor: Bouchez legde wel de vinger op de wonde

dat de meerwaardetaks vooral door Vlamingen zou worden betaald. Hij mag dan wel een belgicist zijn, voor een rechtse en liberale Waal is het dan gemakkelijker om zo’n belasting te slikken.

Straks toch naar Binnenlandse Zaken?

Hoe dan ook, hij blijft een ongeleid projectiel. De regering was nog maar een paar dagen gevormd of Bouchez leek de hoofdrol te spelen in een draaideurkomedie. Eerst werd Bernard Quintin, een diplomaat met geen enkele zuiver politieke en bestuurlijke ervaring, verkast van Buitenlandse Zaken naar Binnenlandse Zaken. Maar al snel liet de MR-voorzitter weten dat hij misschien op termijn (de komende maanden?) toch zelf in de regering zou stappen. Als Arizona op kruissnelheid zit en de statuten van de MR zijn aangepast, zodat hij voorzitter kan blijven. Om kort daarna te beweren toch niet in de regering te willen stappen. Wat een vaudeville.

Feit is natuurlijk dat Bouchez de kans gemist heeft om zich naar aanleiding van de schietpartijen in Anderlecht als superflik te profileren. Het zal blijven kriebelen bij de Bergenaar. Als hij de komende maanden toch in de regering zou stappen, dan zal dat wellicht gebeuren op basis van een aantal peilingen, waarbij niet direct zal gekeken worden naar de score van de MR, want niemand is in ‘verkiezingsmodus’, maar wel naar de populariteitspolls van de verschillende politieke kopstukken. Staat Bouchez daar relatief laag of naar zijn mening beter gezegd ‘niet hoog genoeg’, dan zal de verleiding groot zijn om de eigen zichtbaarheid via een regeringsdeelname te verhogen. Braakliggend liberaal terrein

Als Bouchez toch geen directe stoorzender wordt voor de regering-De Wever, dan kan hij wel onrechtstreeks voor de nodige zenuwachtigheid zorgen. Het gaat dan om de ambities om de MR in Vlaanderen te verankeren. Daarmee zou hij op sociaaleconomisch vlak een bedreiging worden voor de N-VA. Zo ver zijn we uiteraard nog lang niet, maar er zijn een paar signalen die aantonen dat het braakliggende liberale terrein interessant kan worden

ER ZIJN EEN PAAR SIGNALEN DIE AANTONEN DAT HET BRAAKLIGGENDE LIBERALE TERREIN INTERESSANT KAN WORDEN

In Kortrijk stapt schepen Wout Maddens over van Open Vld naar de MR. Wat perfect mogelijk is, aangezien hij in oktober 2024 op een lijst (TBSK-Team Burgemeester Stadslijst Kortrijk) van Open Vld’ers, cd&V’ers en onafhankelijken is opgekomen, en dus lokaal niet aan de partij is gebonden. Uiteraard een éénmalig feit en geen duikbreuk. Maar ook niet verwaarloosbaar. Bouchez zal ook gemerkt hebben dat de oppositie van Open Vld in de Kamer zwak en steriel was, omdat de mensen die aan het woord kwamen (Alexia Bertrand, Vincent Van Quickenborne,…) zelf verantwoordelijk zijn voor de precaire Belgische budgettaire toestand. Komt Open Vld dat nog te boven?

De MR kan in het gat springen. Al kan de herverkaveling op de liberale Vlaamse flank ook via een andere weg gebeuren. Naar verluidt wordt men in Open Vld-kringen nerveus van het onverwachte succes van VUB-politicoloog en expert internationale politiek Jonathan Holslag die het tot burgemeester van Tienen heeft geschopt. Wat als hij de komende jaren Vlaamse of federale ambities krijgt?

JURGEN CEDER

IS HET EINDE VAN DE ONTWIKKELINGSHULP IN ZICHT?

Ja, we moeten het opnieuw over Trump hebben. Het tempo waarmee de nieuwe president zijn maatregelen afvuurt ligt hoog. Zijn beslissingen raken bovendien aan fundamentele kwesties, die ook bij ons in het geding zijn. Trump schopt tegen heilige huisjes die bij nader inzien al bouwvalliger waren dan we dachten. Ontwikkelingshulp is een goed voorbeeld. Trump is dat departement in de VS aan het slopen, met de bedoeling het te vervangen door een goedkoper, doelgerichter alternatief, aangepast aan de 21ste eeuw.

De twee andere maatregelen waarmee Trump de laatste twee weken het meest de Europese pers haalde, waren zijn sancties tegen het Internationaal Strafhof van Den Haag (ICC) en zijn plan om Gaza om te bouwen tot ‘de Rivièra van het Midden-Oosten’.

Voorbijgestreefde rechtbank

De VS hebben het ICC, opgericht in 2002, nooit erkend, correct voorspellend dat deze rechtbank gemakkelijk zou kunnen misbruikt worden tegen de strijd tegen het terrorisme, waar Amerika toen in verwikkeld was. Het Amerikaanse Congres stemde daarop een wet met de bijnaam ‘Den Haag Invasie-wet’. Die geeft de Amerikaanse president het recht om Nederland binnen te vallen indien daar ooit een Amerikaanse soldaat, politicus of ander beschermd persoon zou voorgeleid worden. Die beschermde status werd uitgebreid naar personeel van alle bondgenoten, waaronder de NAVO-landen, Australië en Israël

HANDELSTARIEVEN OP ZICH ZIJN ZELDEN EEN GOED IDEE, MAAR DE DREIGING ERMEE KAN WEL FUNCTIONEEL ZIJN

Israël heeft het ICC ook nooit erkend. Het Hof, een voorbijgestreefde instelling gevuld met activistische rechters en benoemingen door bananenrepublieken, moest een kunstgreep toepassen om Netanyahu te veroordelen, meer bepaald door zichzelf rechtsmacht toe te kennen over de ‘Palestijnse Staat’, die echter niet erkend is als soevereine staat. Trump reageert nu op de aanmatiging van het ICC. De tegoeden van belangrijke stafleden worden bevroren en hun visa worden ingetrokken. Dat lijken me proportionele maatregelen. De Nederlandse regering reageerde met de zeer afgemeten mededeling de Amerikaanse beslissing te ‘betreuren’. Premier Dick Schoof had trouwens zelf al scenario’s uitgewerkt om een mogelijke arrestatie van Netanyahu te vermijden.

Rivièra

Het andere plan van Trump deed nog meer stof opwaaien. Hij wil de Palestijnse bevolking evacueren uit Gaza en laten opnemen in andere Arabische landen. De VS zou dan zelf voor de heropbouw van Gaza zorgen. Uiteraard klonk er veel verontwaardiging, vooral in de Arabische Wereld en de EU. Het voorstel werd afgedaan als ‘etnische zuivering’, wat ingaat tegen het internationaal recht.

Of Trump zijn plan zal kunnen uitvoeren, is twijfelachtig. De Arabische landen die luid hun solidariteit uitschreeuwen met de Palestijnen blijken niet bereid ze zelf in huis te nemen. Egypte heeft bijvoorbeeld de grens gesloten voor Palestijnse vluchtelingen, met als officiële reden dat het land daarmee zijn medewerking zou verlenen aan een etnische zuivering. Palestijnen die toch al over de grens waren geraakt, krijgen geen verblijfsvergunning.

Uiteraard is het Egyptische argument een drogreden. Het land wilde niet met Palestijnse lastposten opgezadeld worden. Trouwens: indien het opnemen van Palestijnse vluchtelingen een daad van collaboratie met etnische zuivering is, is de EU

dan niet de grootste schuldige? Er verblijven al meer dan 200.000 Palestijnen in de EU. Dat is best een grote volksverhuizing waar we hebben aan meegewerkt.

Trump zal de komende dagen Egypte en Jordanië bezoeken, maar ook het tweede land heeft al laten weten geen extra Palestijnen te willen. Jordanië herinnert zich nog de staatsgreep die Palestijnse milities in dat land hebben proberen te plegen in 1970. Het Jordaanse leger sloeg terug (‘Zwarte September’) en doodde enkele duizenden Palestijnen, waarna de Palestijnen een bommencampagne tegen Jordanië begonnen. Dreigen, scoren, terugtrekken

Trump zal dus niet onmiddellijk zijn plan kunnen uitvoeren, maar met zijn gedurfde voorstel heeft hij wel een zaadje geplant. Alle andere mogelijkheden zijn al verschillende keren uitgeprobeerd en telkens mislukt. Als Israël zich nog eens terugtrekt uit Gaza, zullen de terroristen er opnieuw aan de macht komen en zal de dodelijk cyclus herbeginnen, zonder hoop op een einde. Het wordt tijd de waarheid onder ogen te zien en eindelijk duurzame alternatieven te overwegen.

Het is stilaan een patroon geworden dat Trump dreigt, wacht tot de andere zijde wat in zijn richting opschuift, en dan de wapens weer op zak steekt. Zijn plan tot het invoeren van hoge handelstarieven tegen buurlanden Canada en Mexico heeft hij alweer opgeschort, na enkele toegevingen van beide landen om de grens strenger te bewaken tegen illegale immigratie en drugsmokkel. Handelstarieven op zich zijn zelden een goed idee, maar de dreiging ermee kan wel functioneel zijn. Colombia wou eerst zijn eigen uitgewezen onderdanen niet terugnemen, maar bond onmiddellijk in na de dreiging van Trump met hoge handelstarieven.

Trump heeft ook al punten gescoord in Panama, waar hij dreigde het kanaal militair te heroveren. Panama had bij de overname de neutraliteit van het kanaal gewaarborgd, maar zoals in zoveel havens ter wereld dringt de Chinese invloed er als kanker steeds verder binnen. Panama heeft nu al een eerste toegeving gedaan en beloofd uit het ‘Belt en Road’ initiatief van China te stappen.

Een militant staatsdepartement

Sommige plannen worden kordater uitgevoerd. Geadviseerd door de DOGE-werkgroep van Elon Musk, is Trump begonnen aan de grote snoei in de overheidsuitgaven. Het eerste slachtoffer is USAID, het Amerikaanse departement voor ontwikkelingssamenwerking. “We zijn dit weekend begonnen USAID door de hakselmachine te jagen”, schreef Musk op X. Het regent er al ontslagen, de website is niet meer toegankelijk en de subsidiestromen naar talloze ngo’s zijn onmiddellijk stilgelegd. Uiteraard is er protest, maar dat komt vooral uit de sector zelf.

Musk en de entourage van Trump hebben zich vorige week geamuseerd met het bekendmaken van het soort projecten waar USAID zoal geld aan gaf. Enkele sprekende voorbeelden:

• 1,5 miljoen dollar om ‘diversiteit, gelijkheid en inclusie op de werkvloer en in het bedrijfsleven in Servië te bevorderen’

• 47.000 dollar voor een ‘transgenderopera’ in Colombia

• 2 miljoen dollar voor geslachtsveranderingen in Guatemala

• 70.000 dollar voor een Ierse musical rond ‘diversiteit en inclusie’

• 32.000 dollar voor een ‘transgender-stripboek’ in Peru

• 2,5 miljoen dollar voor de elektrificatie van het wagenpark van Vietnam

• 400 miljoen dollar voor een ‘digitaal technologieproject voor LGBTQ-mensen in Afrika’

• 53 miljoen dollar ‘om lokale overheden en kwetsbare gemeenschappen in staat te stellen hun eigen veerkrachtige, koolstofarme toekomst te realiseren’

• 20 miljoen voor een Iraakse versie van Sesam Straat

Geld voor de Iraakse Bert en Ernie en het koekiemonster van Bagdad was dan nog het beste van die projecten. De andere voorbeelden tonen duidelijk aan dat USAID in handen was van mensen met een militante agenda rond klimaat en diversiteit.

Voor een grondigere doorlichting van USAID, verwijs ik graag naar het artikel van Paul Bäumer, verder in dit blad.

Een onomkeerbare trend

Een controversiële onthulling waren ook de bedragen die werden gestort op de rekening van Politico, een links gericht agentschap voor digitaal nieuws. Officieel kreeg Politico geen subsidies, maar er werden zoveel abonnementen aangekocht voor Amerikaanse ambtenaren dat er nauwelijks een verschil is. Politico kreeg miljoenen dollars, niet alleen van USAID, maar ook van andere Amerikaanse overheden, en produceert daarmee nieuws, waarin het rechtse Europese leiders, zoals Viktor Orban, door de mangel haalt. Het gegeven dat een NAVO-land subsidies geeft om politieke hetzes op te zetten tegen leiders van andere NAVO-landen is niet onschuldig

HET DEPARTEMENT ONTWIKKELINGSSAMENWERKING MOET ONDER DE WEVER 25 PROCENT BESPAREN

Ook de aanpak van het politiek verziekte USAID door Trump is minder drastisch dan je zal lezen in de pers. Ontwikkelingssamenwerking wordt niet afgeschaft, maar zal voortaan worden ondergebracht bij Buitenlandse Zaken, met de bedoeling alle steun te laten kaderen in de belangen van Amerika. De verantwoordelijke minister, Marco Rubio, heeft trouwens al gezegd dat programma’s van USAID die de moeite waard zijn, zullen voorgezet worden. Wat Trump doet met ontwikkelingshulp lijkt verregaand, maar hij gaat mee in een trend die al eerder is ingezet. De Nederlandse regering van Dick Schoof gaat ontwikkelingshulp voortaan beperken tot noodhulp en heeft het budget voor dat departement reeds gehalveerd. De Vlaamse regering bleef braaf, maar deed mee aan de trend: het budget daalde met 10 procent. De federale regering van De Wever gaat verder: het departement ontwikkelingssamenwerking moet 25 procent besparen.

De huidige vermindering zou enkele jaren geleden nog onbespreekbaar zijn geweest. Het zijn niet alleen de budgettaire problemen die ontwikkelingshulp parten spelen. Het venster van Overton is al enkele jaren aan het verschuiven.

Van een andere tijd

Een goed voorbeeld daarvan is een column van de hand van Peter Hefele van het Wilfried Martens Centrum, een christendemocratische denktank. Hij twijfelt openlijk aan het nut van ontwikkelingshulp. Hij merkt terecht op dat de Aziatische Tijgers (Singapore, Taiwan, Zuid-Korea, …) allemaal rijk werden zonder die hulp, terwijl de meest begunstigden net ter plaatse blijven trappelen. Er is geen enkele correlatie merkbaar tussen het systematisch ontvangen van buitenlandse hulp en vooruitgang. Hefele klaagt ook de naïviteit van westerlingen aan die denken dat ze met dit soort hulp invloed verwerven. Afrika is een goed voorbeeld van het tegendeel. Het westen gooit er met geld, maar het zijn Rusland en China die hun invloed uitbreiden, de ene met huurlingen, de andere met mijnconcessies. Duitsland, zegt Hefele, is de tweede grootste donor ter wereld, maar put daar niet de minst politieke invloed uit

HET WESTEN GOOIT MET GELD IN AFRIKA, MAAR HET ZIJN RUSLAND EN CHINA DIE ER HUN INVLOED UITBREIDEN

Ontwikkelingshulp - tegenwoordig ‘ontwikkelingssamenwerking’ genoemd om minder paternalistisch te klinken en te suggereren dat die landen ook iets voor ons doen - is iets van een andere tijd. Met ons steeds kleiner aandeel in de welvaart van de wereld, moeten we de illusie laten varen dat wij door geld rond te strooien de anderen kunnen optillen. We zijn daar trouwens nooit in geslaagd.

JURGEN CEDER

Het dynamiet van de meerwaardetaks

De tekst van het federaal regeerakkoord was nog niet droog of er was al discussie over de modaliteiten van de meerwaardetaks op aandelen. Het bevestigt het vermoeden dat deze nieuwe belasting tot tal van spanningen zal leiden tussen de regeringspartijen. Omdat het om een financieel-economisch complex thema gaat, maar ook omdat de N-VA het op Financiën moet aanpakken met wellicht niet meteen een technisch sterk gestoffeerd kabinet.

Toen eerste minister Bart De Wever (N-VA) zijn regeerverklaring in de Kamer voorlas, raakte hij soms moeilijk uit zijn woorden. Dat is tegen de gewoonte in van iemand die toch bekendstaat als een bevlogen spreker. De reden was snel bekend: net daarvoor hadden de partijvoorzitters van de Arizona-coalitie moeten samenzitten om nog een aantal zaken uit te klaren in verband met de meerwaardetaks op aandelen. Meer bepaald was er onenigheid over welke meerwaarden onder de nieuwe belastingregeling vielen. Waren het altijd en overal zowel beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde aandelen? MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez had ook vragen over de verkoop van aandelen waarvan men niet weet onder welke van de twee regelingen ze zouden vallen

VOOR MINISTER JAMBON EN ZIJN PARTIJ ZIT ER

GEEN GOEDE KANT AAN DIT VERHAAL

Dat zit zo: er wordt een meerwaardebelasting op aandelen ingevoerd van 10 procent, met een vrijstelling van 10.000 euro aan meerwaarden. Bezit men meer dan 20 procent van een bedrijf, dan komt er een getrapt systeem van belastingen met een vrijstelling van 1 miljoen euro. De meerwaarde tussen 1 en 2 miljoen euro wordt belast tegen 1,25 procent en dat stijgt verder tot meerwaarden vanaf 10 miljoen euro die aan 10 procent worden belast.

Tijd voor de bollebozen

Maar onder welk statuut van belasting val je als je 19 tot 20 procent van het bedrijf bezit? Dat is een vraag die de MR stelde en meteen door Vooruit werd gezien als een manier om de belasting uit te hollen. Dat dit voor de nodige spanningen en net geen ruzie zorgde, zegt genoeg over de sfeer binnen de regering-De Wever. En vooral: het toont nu al aan dat de meerwaardetaks politiek en economisch dynamiet is.

Het kan vreemd klinken dat de modaliteiten nu nog voor een deel moeten worden uitgewerkt. Maar wie zijn oor te luisteren legt bij fiscalisten, hoort dat je dat niet snel tijdens nachtelijke onderhandelingen kan regelen.

Het beloven dus nog drukke dagen en weken te worden voor de bollebozen en kabinetsmedewerkers binnen de regering. Daarbij zullen alle ogen gericht zijn op minister

van Financiën Jan Jambon (N-VA). Het is aan zijn kabinet om alles in waterdichte wetteksten te gieten. Dat wordt technisch al een hele klus. Er zijn ook al een paar vragen waar nog geen antwoord op werd gegeven. Vallen spaar- en beleggingsverzekeringen, zoals tak 21 en tak 23, hieronder? Komt de belasting boven op de Reynderstaks, de taks op de meerwaarde uit obligaties in fondsen die geheel of gedeeltelijk in obligaties beleggen? En vooral: hoe waardeer je de aandelen bij de startdatum, zodat je het verschil met meerwaarden kan vastleggen? Voor beursgenoteerde aandelen is dat relatief eenvoudig, maar niet voor niet-beursgenoteerde aandelen.

Het kabinet-Jambon zal over zeer goede technici moeten beschikken om met duidelijke antwoorden te komen. Welnu, het kabinet en de N-VA in het algemeen hebben die niet. Je zou natuurlijk aan fiscalisten en consultants van de ‘Big Four’ (EY, KPMG, Deloitte, PwC) kunnen vragen om naar het kabinet te verhuizen en voor degelijke voorstellen te zorgen. Maar men verdient sowieso meer in het eigen bedrijf. En wat met mogelijke belangenvermenging, waarbij de consultants bij het schrijven van teksten hun klassieke klanten uit de privésector uit de wind zetten of proberen te bevoordelen?

DE MR ZIT IN EEN COMFORTABELE POSITIE

Neen, voor de minister van Financiën en zijn partij zit er geen goede kant aan het verhaal, want de politieke impact moet men ook niet onderschatten. Het is de N-VA die het

Jan Jambon

probleem van de meerwaardetaks moet oplossen. Met een achterban die het beu is dat de waslijst aan vermogenstaksen (beurstaks, effectenrekeningtaks, 30 procent roerende voorheffing,…) nog verder wordt uitgebreid. De MR van Georges-Louis Bouchez zit dan weer in een comfortabele positie. De Franstalige liberalen zullen elk voorstel van het kabinet-Jambon dat de belegger in hun ogen te veel geld kost, afschieten. Aan de andere kant van het politieke spectrum zal Vooruit elke afzwakking - toch in de ogen van de partijvan de meerwaardetaks als een oorlogsverklaring beschouwen

DE DRUK OM DE MEERWAARDETAKS ZO BREED MOGELIJK TE INTERPRETEREN, ZAL BIJ ELKE BEGROTINGSCONTROLE OPDUIKEN

De druk om die belasting zo breed mogelijk te interpreteren, zal trouwens bij elke begrotingsopmaak of -controle opduiken wanneer blijkt dat er naar extra miljarden moet worden gezocht. Dat kan ertoe leiden dat de regering-De Wever tijdens de budgettaire conclaven wankelt.

Een magere troost: een aanhoudende discussie over één van de pijlers van een regeerakkoord is niet nieuw. Bij de start van de regering-Michel in 2014 was er al snel discussie over de concrete invulling van een verlaagde personenbelasting. En in 2020, bij het aantreden van de regering-De Croo, was er al snel ruzie tussen de MR en de PS over de vraag of de verhoging van het minimumpensioen naar 1.500 euro betrekking had op een netto- of bruto-uitkering. Maar dat heeft die regeringen toen nooit in gevaar gebracht. Met de meerwaardetaks zou dat wel eens anders kunnen zijn.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

DEZE WEEK IN DE GESCHIEDENIS

VAN ’T PALLIETERKE

Naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van ’t Pallieterke op 17 mei 2025, wil de redactie het rijke verleden van dit weekblad in de kijker zetten. In deze rubriek blikken we terug op wat ’t Pallieterke in het verleden bracht.

15 februari 2011: Vaarwel Marie-Rose ’t Pallieterke opent met een in memoriam over Marie-Rose Morel, nadat op de uitvaartplechtigheid van de ex-Vlaams Belangpolitica ruim 2.000 mensen aanwezig waren. “Senator Jurgen Ceder heeft het mooi uitgedrukt in zijn speech zaterdag: Marie-Rose reed altijd op het derde rijvak”, schreef ’t Pallieterke toen over de uitvaartplechtigheid. “Iedereen sluit zich aan bij de vele huldeblijken die Marie Rose de voorbije maanden, weken en dagen te beurt vielen. Voor de moedige wijze waarop ze haar ziekte gedragen heeft en voor de manier waarop ze haar aanstekelijk optimisme wist door te geven aan zovele andere, anonieme en onfortuinlijke lotgenoten van haar.”

16 februari 1959:

Bij de Fidel begint een vijs los te staan Op deze datum werd Fidel Castro premier van Cuba, na de afzetting van de vorige president Fulgencio Batista op 1 januari 1959. Castro evolueerde tot een dictator en massamoordenaar, maar dat wist ’t Pallieterke al bij aanvang. “Het Kubaanse dictatortje heeft laten weten dat hij weigert zijn baard af te scheren. Hij noemde zijn baard het symbool van de Kubaanse revolutie. Bij de Fidel begint een vijs los te staan”, luidde de tekst van het buitenlands spervuur van die week.

17 februari 1979: De kommunisten roeien elkaar zelf wel uit Op deze dag startte de korte, maar bloedige derde Indochina-oorlog, die het einde betekende van het bewind van Pol Pot. “Het moet toch opvallen dat overal waar er nu in de wereld gemoord en vernietigd wordt, dat gebeurt in naam van het socialisme”, vroeg ’t Pallieterke zich af. “Het is niet nodig dat de vrije wereld oorlog voert tegen het kommunisme. De kommunisten roeien elkaar zelf wel uit.”

18 februari 1965: Onze Ringo eindelijk gehuwd

U zou het misschien niet verwachten, maar ’t Pallieterke had in een ver verleden ook aandacht voor popmuziek. “Het heeft de simpatieke Beatle, onze favoriet Ringo Starr, behaagd eindelijk in het huwelijk te treden en wel met het schattige Liverpoolse kapstertje Maureen Cox, ook een oude bekende van ons. Het doet ons oprecht genoegen onze tieners te kunnen melden dat Maureentje voor de speciale gelegenheid persoonlijk het legendarische haar van haar ega heeft gewatergolfd. Vermelden wij nog dat onze heer hoofdredakteur eigenhandig naar Liverpool is afgereisd om het simpatieke koppel de gelukwensen van al onze Beatelende lezers aan te bieden.”

19 februari 2020: Conners valieske staat klaar We spoelen even terug naar de tijd voordat er sprake was van een Vivaldi-regering. Conner Rousseau, toen kersvers voorzitter van zijn toen nog sp.a hetende partij, had het over de moeilijke formatie. “Misschien moeten we eens zot doen en een soort Center Parks-conclaaf verzinnen”, was zijn sympathieke voorstel toen. “Iedereen in een bungalow steken en ze mogen pas weer naar huis als ze met een oplossing komen.” Uiteindelijk gebeurde dat niet, al kampeerden de partijleiders vorige week wel in de gebouwen van de KMS voor de vorming van de Arizona-regering. Center Parks leek ook voor ’t Pallieterke een stap te ver. “We vragen ons toch af hoe vaak de anderen in de speeltuin of in het zwemparadijs op zoek naar Connner zouden moeten gaan, om hem telkens weer bij de les te houden.”

20 februari 1986: Leysen vernietigend voor Martens VI Tijdens de jaren 1980 was de Vlaamse ondernemer en toenmalig VBO-voorzitter André Leysen een toonaangevende stem in het maatschappelijk-politieke debat. Zijn naam werd zelfs dikwijls genoemd als het ging over de aanstelling van een zakenkabinet - iets wat we nu een technocratenregering zouden noemen. “Als er iemand het morele recht van spreken heeft, dan is het toch een man als André Leysen”, schreef ’t Pallieterke. “Niet alleen is het zijn gewetenstaak om voor het bedrijfsleven een klimaat te eisen waarin het kan ademen en werkenvoor de dikke portemonnee van de kapitalisten, zeer zeker - maar ook voor de dikke boterham van de arbaaider en voor het spijzen van de staatskas.”

21 februari 1946: Sensatie in het land der incivieken Na de Tweede Wereldoorlog rekende België af met mensen die verdacht werden van collaboratie, en hun families. Zij werden aangeduid als incivieken; Belgen met een gebrek aan burgerzin. ’t Pallieterke berichtte schertsend over de officiële cijfers. “Het Ministerie van Binnenlandsche Zaken deelt mede: ziehier de officiële statistiek der incivieken in België: 361.723 bij Ministerieel Besluit en 999.999 kiezers der C.V.P. (Partij der incivieken). Daar werd nog één naam aan toegevoegd. “Leopold III, de Groote.”

“MEN IS DE CONTROLE VOLLEDIG KWIJT”

Brussels oorlogsgebied

Vier schietpartijen en een dode op drie dagen tijd. Het drugsgeweld in de Brusselse straten wordt steeds driester en onstuimiger. Politie en justitie kijken machteloos toe. Brussel behoort tot de top 3 van Europese steden met de meeste schietincidenten. Intussen laat uittredend minister-president Rudi Vervoort (PS) - ook bevoegd voor de coördinatie van veiligheidskwesties - niets van zich horen.

Hallucinant zijn de beelden van twee schietende mannen aan het Anderlechtse metrostation Clemenceau. Op de sociale media doken beelden op waarop de schietpartij door vermoedelijk een kompaan vanuit een wagen in beeld wordt genomen. Op die beelden zijn ook de concurrerende dealers te zien, die de benen nemen en een pakketje, vermoedelijk met gestolen drugs, op de grond laten vallen. Even later verdwijnen de schutters in de tunnels van het metronetwerk. Intussen blijven de daders spoorloos.

“Dit geweld is onaanvaardbaar. Het parket zal onverbiddelijk zijn. We zullen niets

laten passeren…”, liet de recent aangestelde Brusselse procureur des Konings Julien Moinil zich ontvallen. Zijn woorden getuigen eerder van machteloze woede. Een dame schetste in de media de schrijnende situatie in de Anderlechtse straten: “Overdag zie je wat politieagenten, maar eens de avond valt, wordt er gevochten, worden autoruiten ingeslagen en worden mensen overvallen. Dan zie je de politie nog amper.”

“Men is de controle volledig verloren. Onze grenzen staan wagenwijd open. Wapens vloeien aan de lopende band binnen en allochtone drugsbendes schieten onze

wijken overhoop”, stelt Ortwin Depoortere (Vlaams Belang en voorzitter commissie Binnenlandse Zaken in de Kamer) vast. Signaal belangrijker dan resultaat

Het gebruik van zware oorlogswapens in de Brusselse straten is allerminst nieuw. Vorig jaar waren er 92 schietincidenten, waarbij 48 gewonden en 9 doden vielen. Jaar na jaar neemt het aantal toe. We schreven al meermaals over de dramatische gerechtelijke achterstand en de inefficiënte aanpak. Brussel behoort intussen tot de top 3 van de Europese steden met de meeste schietincidenten, aldus Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut. Brussel laat zelfs steden zoals Berlijn en Parijs achter zich

ER ZAL EEN BRUSSELSE REGERING MOETEN AANTREDEN

DIE DE AMBITIE HEEFT OM ORDE OP ZAKEN TE STELLEN

Maar dat kan Anderlechts burgemeester Fabrice Cumps (PS) blijkbaar weinig schelen. Vorig jaar meldde hij dat er tweeduizend straatdealers werden gearresteerd in onder meer de Anderlechtse ‘hotspots’ Peterbos, Clemenceau en Zuidstation. Hij moet wel toegeven dat het merendeel van de arrestanten wegens een gebrek aan bewijslast werd vrijgelaten. Maar dat vond Cumps niet erg: “Het belangrijkste is om een signaal te geven dat we actie ondernemen tegen de drugshandel.” De politie ziet alle dagen toe hoe men machteloos staat tegenover de explosieve toename van het drugsgeweld, maar Cumps vindt het signaal belangrijker dan het resultaat. Dat is toch wel een ontstellende reactie aan de slachtoffers van de schietincidenten. De nieuwe minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) trok alvast naar Kuregem om het incident met de Anderlechtse burgemeester te bespreken. Zijn boodschap was duidelijk: ‘Er is geen plaats voor geweld in Brussel en onze grote steden. Dit heeft te lang geduurd. Deze regering zal

Maakt MR Vlaanderen een kans?

Sedert Georges-Louis Bouchez opperde dat hij overweegt een Vlaamse vleugel van de MR op te richten, duikt het begrip ‘MR Vlaanderen’ af en toe op in politieke commentaren en analyses over de Open Vld. Maar is de oprichting van zo’n MR Vlaanderen wel praktisch uitvoerbaar, en wat zouden de gevolgen ervan kunnen zijn voor het partijpolitieke landschap in Vlaanderen?

Wat de praktische uitvoerbaarheid betreft: strikt genomen is dat natuurlijk een fluitje van een cent. Net zoals er in Wallonië genoeg uitgeweken Vlamingen woonden die hoe dan ook lid waren van het Vlaams Belang en de N-VA, en die er dus niet alleen meteen de ledenregisters konden bevolken, maar ook de lijsten opvullen voor het Vlaams Belang in 2019 en de N-VA in 2024. Zo woont er in Vlaanderen vandaag ongetwijfeld al een heel deel Franstaligen die nu al lid zijn van de MR

N-VA ZOU DE OPRICHTING

VAN MR VLAANDEREN ALS OORLOGSVERKLARING KUNNEN ZIEN

Hoogstwaarschijnlijk hebben die Franstaligen ook een pak minder schroom om bij eventuele verkiezingen op een kieslijst van de MR te gaan staan. Uitgeweken Vlamingen die in Wallonië op een lijst van de N-VA of het Vlaams Belang staan, nemen immers een risico, en wat die laatste partij betreft neem je zelfs in Vlaanderen al een groot risico. De vraag is echter of MR Vlaanderen ook voldoende Vlamingen zou weten aan te trekken, niet alleen als leden en kandidaten, maar ook als kiezers, want daar is het uiteindelijk toch om te doen.

Peilingsscenario

In een land met een normale peilingscultuur, zoals bijvoorbeeld Nederland, Duitsland of het Verenigd Koninkrijk, zouden er ondertussen al lang een paar peilingen gepubliceerd zijn die nagaan of MR Vlaanderen ook enige kans zou maken om in één of meerdere kieskringen de kiesdrempel te halen. Daarbij zou men de ondervraagden typisch drie scenario’s

voorleggen: één met alleen maar Open Vld, één met zowel Open Vld als MR Vlaanderen en één met alleen maar MR Vlaanderen. Als die peilingen zouden aantonen dat MR Vlaanderen niet bepaald levensvatbaar is, dan was het idee ondertussen al lang begraven. In ons land blijft het idee echter maandenlang verder leven, tot een of andere peiler dan toch eens zijn werk doet.

Misschien heeft men bij Open Vld al eens overwogen om zelf zo’n peiling te laten uitvoeren? Als partij loop je dan wel het risico dat de resultaten ervan vroeg of laat uitlekken, wat een behoorlijk vervelende zaak kan zijn als die peiling aantoont dat Open Vld er beter vandaag nog mee ophoudt ten voordele van concurrent MR Vlaanderen. Dan is het misschien beter zo lang mogelijk in het ongewisse te blijven.

Concurrent van Open Vld

MR Vlaanderen zou in de eerste plaats uiteraard een concurrent voor Open Vld zijn. Daar hoort echter de nuance bij dat sommige liberalen het eerder als vangnet zien indien Eva De Bleeker de komende maanden zou mislukken. Maar Bouchez verwierf de laatste jaren een zekere populariteit in rechts-liberale kringen in Vlaanderen, binnen of aanleunend bij Open Vld, omdat hij de liberale kritiek op Vivaldi niet spaarde. De komende maanden en jaren zal dat echter anders zijn, nu Alexander De Croo geen eerste minister meer is en Open Vld zelfs in de oppositie zit. Elke federale belasting of taks die Vooruit weet binnen te halen, kan vanaf nu door Open Vld meteen voluit aangevallen worden, terwijl Bouchez als puntje bij paaltje komt netjes met de meerderheid mee zal moeten stemmen in de Kamer. Bouchez kan dus niet meer in de regering zitten en tegelijkertijd de grote liberale voorman uithangen die de Open Vld overtroeft. Voor Open Vld is het

nultolerantie toepassen op alle vormen van geweld en criminaliteit.” Het blijft wachten op concrete daden. In het buitenland kijkt men met steeds grotere ogen naar Brussel. Ook Eric Vandezande van burgercollectief ‘40 comités’ ziet de situatie somber in. Hij vergelijkt de Brusselse situatie met een ijsberg: “Politie en justitie hakken in op het zichtbare deel van de ijsberg, dat ze zo onder controle proberen te houden.” Maar intussen groeit het deel onder de waterlijn in sneltreinvaart aan. Kanaalplan

De Arizona-coalitie heeft alvast het opzet om in en rond Brussel een versterkt federaal kanaalplan uit te rollen om de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit en de radicalisering tegen te gaan. Het vorige kanaalplan uit 2015 was het gevolg van de aanslagen in Parijs en de terroristische dreiging in België. Het nieuwe plan zal onder meer voorzien in een versterking van de betrokken lokale politiezones. Het regeerakkoord voorziet ooktot afgrijzen van de Brusselse burgemeesters - de fusie van de zes Brusselse politiezones tot één zone. De regering belooft ook ‘om het probleem van de gerechtelijke achterstand aan te pakken, in het bijzonder in Brussel’

HET GEBRUIK VAN ZWARE OORLOGSWAPENS IS ALLERMINST NIEUW

Maar wil de politie het veiligheidsprobleem efficiënt kunnen aanpakken, dan zal er een Brusselse regering moeten aantreden die de ambitie heeft om orde op zaken te stellen. Vooral de PS draagt hier een verpletterende verantwoordelijkheid. De Franstalige socialisten zetten nog steeds hoog in op laksheid en cliëntelisme, eerder dan op deugdelijk bestuur. Maar als weldra de ratingsbureaus passeren, dan dreigt Brussel naast politiek en moreel ook financieel bankroet te worden verklaard en dreigt de Brusselaar andermaal voor de rekening op te draaien.

JULIEN BORREMANS

alleen maar kwestie een paar figuren te vinden die op voldoende geloofwaardige manier de rol van oppositiepoliticus op zich kunnen nemen.

VERGEET NIET DAT DE N-VA NOG STEEDS VOORMALIGE OPEN VLD-KIEZERS AANTREKT

Bovendien valt niet uit te sluiten dat de bijzonder eigengereide en Latijnse Bouchez in Vlaamse ogen een pak minder sympathiek zal overkomen eens hij hier effectief de rol opneemt als baas van een Vlaamse partijafdeling.

Concurrent van de N-VA?

MR Vlaanderen concurrent Open Vld niet weet te nekken, maar wel enkele kiezers van N-VA afsnoept, waardoor Vlaams Belang opnieuw de grootste partij in Vlaanderen dreigt te worden, dan zet dat natuurlijk de verhoudingen binnen de federale regering onder druk. Het grote verschil tussen de N-VA in 2024 in Wallonië en een toekomstige MR Vlaanderen is wel dat de N-VA vorig jaar niet samen met de MR in een regering zat en zelfs niet kon vermoeden na de verkiezingen met die partij in een federale regering te zitten. Omgekeerd is de MR afhankelijk van de N-VA als het enige kans wil maken om in België een rechts beleid te kunnen voeren. Dat blijft ook zo na de volgende verkiezingen. Als Bouchez er voorlopig van afziet om een MR Vlaanderen op te richten, dan zal dat misschien in de eerste plaats zijn om de N-VA niet tegen zich in het harnas te jagen en niet meteen om de goede vrede te bewaren binnen de Belgische liberale politieke familie.

Maar MR Vlaanderen zou ongetwijfeld ook een concurrent vormen voor de N-VA. Op het eerste gezicht klinkt het merkwaardig dat sommige kiezers zouden overwegen te wisselen van een V-partij naar een overduidelijk belgicistische partij, ook als je rekening houdt met de ‘nuance’ daarover door Gerolf Annemans in het interview van vorige week. Maar vergeet niet dat de N-VA nog steeds voormalige Open Vld-kiezers aantrekt voor wie het communautaire programma eigenlijk weinig of niets uitmaakt, of die het er zelfs grondig oneens mee zijn. Voor hen zal de overstap snel gemaakt zijn. Problematischer is dat de N-VA de oprichting van een MR Vlaanderen zou kunnen opvatten als een oorlogsverklaring. Als zou blijken dat

Georges-Louis Bouchez

FILIP VAN LAENEN

HET INSTITUTIONELE LUIK IN HET REGEERAKKOORD

De federale regering-De Wever zet enkele concrete stappen richting efficiënter bestuur en zorgt voor meer inspraak van de deelstaten. Tegelijkertijd gaat de deur voor een grondige staatshervorming op voorhand dicht.

“Institutioneel functioneert ons land allesbehalve efficiënt”, benadrukt eerste minister Bart De Wever (N-VA) in het voorwoord van zijn regeerakkoord. Daarom wil de regering werk maken van een institutionele modernisering van het land. “Bovendien worden onder het toeziend oog van de premier de nodige voorbereidingen getroffen voor een grondige hervorming van de staat.”

Meer vertegenwoordiging

Het meest symbolisch zijn de geplande afschaffing van de Senaat en de Vlaamse feestdag die er komt. Ook belangrijk: Vlamingen die in het buitenland wonen, zullen voortaan ook voor de Vlaamse - en niet enkel voor de federale - verkiezingen kunnen stemmen.

Wat meer impact zal hebben op het beleid van Vlaanderen, is het gegeven dat de deelstaten meer betrokken zullen worden in verschillende overlegstructuren. Zo staat in het regeerakkoord de ambitie om de vertegenwoordiging van de deelstaten in onder andere de Nationale Bank, het Federaal Planbureau en het Instituut voor Nationale Rekeningen te bevestigen, via aangestelde waarnemers. De regering zal ook de samenwerkingsakkoorden inzake het buitenlands beleid, die al van 1994 dateren, actualiseren. Dat moet ervoor zorgen dat Vlaanderen een sterkere vertegenwoordiging binnen de Europese instellingen krijgt.

ALS IEMAND NIET AAN DE SLAG GAAT, ZAL DIE ZIJN BELGISCHE WERKLOOSHEIDSUITKERING VERLIEZEN OMDAT VLAANDEREN DAT BESLIST” –SANDER LOONES

“De logica wordt eindelijk omgedraaid. Vlaanderen moet niet langer ten dienste staan van België, maar België komt ten dienste te staan van Vlaanderen”, benadrukte Sander Loones (N-VA) tijdens een actuadebat in het Vlaams Parlement over het federaal regeerakkoord. “Wanneer een nieuwkomer niet inburgert, moet hij geen boete meer betalen, maar zal die zijn Belgische verblijfsvergunning verliezen. Als iemand niet aan de slag gaat, zal die zijn Belgische werkloosheidsuitkering verliezen, omdat Vlaanderen dat beslist.”

Wat ook als een serieuze communautaire triomf beschouwd kan worden, is de fusie van de zes Brusselse politiezones. Het maakt op politioneel vlak een einde aan de baronieën van de Brusselse burgemeesters en leidde al tot protest binnen Les Engagés. De vier Brusselse burgemeesters van de partij beslisten om het congres van hun partij over regeringsdeelname niet bij te wonen. Op het toetredingscongres van de MR had Boris Dilliès, de burgemeester van Ukkel, zich eerder al onthouden. Volgens de Brusselse nieuwssite Bruzz was ook dat uit protest tegen de verplichte politiefusie. (G)een staatshervorming

Binnen het kabinet van premier De Wever zal een speciaal samengestelde cel werken aan wetteksten op het vlak van bevoegdheidsverdeling, de financieringsregels en de instellingen. “Dit gebeurt met de steun van grondwetspecialisten en experten van beide taalgroepen, en het wordt mee uitgewerkt door een aanvullende kabinetscel bij de eerste minister die hiervoor over een specifiek

werkingsbudget beschikt”, aldus het regeerakkoord. Welke richting een eventuele staatshervorming moet uitgaan, staat niet gedefinieerd in het akkoord.

In principe kan een staatshervorming al plaatsvinden, want op het einde van de vorige legislatuur werd artikel 195, de ‘passe-partout’, al voor herziening vatbaar verklaard. De regering-De Wever wil de lijst van grondwetsartikelen die voor herziening vatbaar verklaard moeten worden, beter voorbereiden. Daarom zal de eerste minister bij de aanvang van de legislatuur een voorlopige lijst opstellen die aan het einde van de regeerperiode aangevuld kan worden. Artikel 195 maakt alvast zeker deel uit van die lijst

HET IS NOG MAAR DE VRAAG OF DE PS DIE TROFEE AAN ARIZONA ZAL GUNNEN –QUINTEN JACOBS

Waarom niet onmiddellijk een staatshervorming? Wel, omdat de federale regering eerst enkele ambitieuze hervormingen op economisch en sociaal vlak op de agenda zet. Jan Jambon (NVA) moet een pensioenhervorming doorvoeren, David Clarinval (MR) moet meer mensen aan het werk krijgen door te sleutelen aan de werkloosheidsuitkeringen en in de gezondheidszorg en de sociale zekerheid volgen besparingen.

Eerste minister De Wever vindt dat de sociaaleconomische hervormingen die uitgevoerd zullen worden ook communautair zijn. “Zeker als je de cumul van uitkeringen gaat beperken. De werkloosheidsuitkeringen beperken in de tijd is de meest communautaire hervorming die je kunt doen”, vertelde hij bij VRT NWS. “Dat is een revolutionaire hervorming in Wallonië, maar veel minder in Vlaanderen.”

DE EERSTE MINISTER ZAL OP ZOEK GAAN NAAR EXTRA STEUN IN HET PARLEMENT VOOR INSTITUTIONELE HERVORMINGEN, MAAR MOET DAT DOEN ZONDER DE STEUN VAN ‘EXTREMISTISCHE STEMMEN’

Onder anderen advocaat grondwettelijk recht Quinten Jacobs is het daar niet mee eens. “Rechts beleid is geen staatshervorming”, benadrukt hij in een column in De Tijd. Dat zowel Vlaanderen als Wallonië rechts(er) gestemd hebben, betekent niet dat de staatsstructuur plots geen probleem meer vormt. Al lang in de Atoma’s

Een opvallende passage, die pas later aan het regeerakkoord werd toegevoegd, maakt een staatshervorming bovendien nog moeilijker. De eerste minister zal in het parlement op zoek gaan naar extra steun voor institutionele hervormingen om de benodigde meerderheden te bereiken, maar moet dat doen “zonder de steun van extremistische stemmen”. Wellicht bedoelt men hiermee de stemmen van de Kamerleden van het Vlaams Belang en PVDA/ PTB. Volgens professor politicologie Bart Maddens (KU Leuven) betekent dat dat de regering een staats hervorming met tweederdemeerderheid vooraf uit sluit.

Het Vlaams Belang (20) en PVDA/PTB (15) hebben samen 35 zetels in de Kamer. Om aan een tweederde meerderheid te geraken zonder beide partijen te gebrui ken, moet de regering-De Wever (81 zetels) dus rekenen op de steun van andere partijen. De PS (16 zetels) is mis

schien nog hervormingsgezind en ook de als onafhankelijk zetelende Jean-Marie Dedecker zal een communautaire hervorming wel goedkeuren, maar bij partijen als Groen-Ecolo (9 zetels), DéFI (1 zetel) of Open Vld (7 zetels) zal weinig steun gevonden worden. Door 35 stemmen onbruikbaar te maken, maakt de regering-De Wever het zichzelf op voorhand al moeilijker

DE FUSIE VAN POLITIEZONES IS EEN COMMUNAUTAIRE TRIOMF

In een telefonisch gesprek vertelt Jacobs dat de passage over de ‘extremistische stemmen’ al een tijdlang in de zogenaamde Atoma-schriftjes van de regeringsonderhandelingen te vinden was. Een N-VA’er zegt dat die bijzin allicht op het laatste moment alsnog is toegevoegd “op vraag van Franstaligen of socialisten”. Jacobs bevestigt dat het vermoedelijk op vraag van de Franstalige zijde is toegevoegd. “Zodat de N-VA daar achteraf niet moeilijk over kan doen, vanuit het perspectief van de Franstaligen dan”, aldus Jacobs. Al beklemtoont hij wel dat er nooit een staatshervorming is gestemd met steun van het Vlaams Belang of PVDA/PTB. Maar zelfs voor de afschaffing van de Senaat vormt de belofte om geen steun te zoeken bij ‘extremistische’ partijen een probleem. Toen Bart De Wever de ambitie om die “overbodige” parlementaire assemblee af te schaffen uitsprak tijdens zijn regeerverklaring, kreeg hij ook applaus van Open Vld en het Vlaams Belang. “Ik denk dat ik aan 100 stemmen zal komen”, lachte de premier toen. Maar hij mag de stemmen van Vlaams Belang-Kamerleden niet gebruiken, staat in het akkoord. Dat betekent dat hij 19 stemmen moet zoeken buiten de regering - al snel kom je daarvoor uit bij de Franstalige socialisten. “En het is nog maar de vraag of de PS die trofee aan Arizona zal gunnen”, besluit Jacobs.

Onthoudingen

Nog voor de verkiezingen schreven Jürgen Vanpraet, Maxime Vandenberghe en Quinten Jacobs in De Tijd een opiniestuk over het onbenutte potentieel van artikel 195. Dat artikel biedt een krachtig instrument om wijzigingen aan de grondwet door te voeren, zonder de strikte bijzondere meerderheidsvereisten. “Men kan via artikel 195 artikelen aanpassen die niet voor herziening vatbaar werden verklaard. Maar men kan ook volledige bevoegdheidsoverdrachten doen via de Grondwet, zonder nood aan meerderheid in elke taalgroep”, vertelde Maxime Vandenberghe (UGent) daarover.

Onthoudingen kunnen de effectieve drempel voor die tweederdemeerderheid verlagen, zie de recente beslissing om dierenwelzijn in te schrijven in de grondwet. Maar gelden onthoudingen ook als ‘steun van extremistische stemmen’? Dat blijft vooralsnog onduidelijk.

WANNES NEUKERMANS

Bart Maddens

Premier De Wever

DE ONTAARDING VAN USAID

USAID heeft in het verleden goede projecten opgestart die duizenden mensen in ontwikkelingslanden, oorlogszones en rampgebieden hebben gered. Het zou jammer zijn als dat allemaal wordt afgebouwd. We hopen dat Trump en Musk de organisatie meedogenloos zullen saneren, maar niet helemaal opdoeken. Dat zou ‘overkill’ zijn.

Sinds het presidentschap van Barack Obama is de organisatie gekaapt door woke groepen die een deel van de fondsen hebben ingepikt om hun transgenderideologie in heel de wereld te verspreiden. Hoeveel mensenlevens dat gekost heeft, valt niet te becijferen. In de Verenigde Staten woedt nu een bittere politieke strijd over USAID. In tijden van verhitte politieke debatten is het dikwijls zinvol om terug te keren naar het verleden, vóór de strijd losbarstte. Wat zegden de tegenstanders toen over een bepaalde kwestie? En vooral: wat zegden ze over zichzelf? Als A door B van fascisme of communisme wordt beschuldigd, dan is dat niet noodzakelijk waar. Maar als A zichzelf als fascist of communist identificeert, dan moet je niet meer twijfelen. Dan zijn er geen ‘factcheckers’ meer nodig.

Langlopende problemen

De kritiek op USAID is niet begonnen met Trump. Er waren al veel eerder ernstige problemen met de betrouwbaarheid en de efficiëntie van USAID. Enkele voorbeelden: in een intern rapport over het fiscale jaar 2011, onder Obama dus, lezen we over de werking in Colombia dat volgens officiële verslagen 357.209 mensen hulp zouden hebben ontvangen. Maar bij een controle bleek dat er ‘slechts’ 276.148 echt hulp hadden gekregen. Een verschil van 29 procent. Volgens officiële USAID-cijfers werden er 2.442 banen gecreëerd, maar in de praktijk bleken er slechts 1.833 mensen echt aan het werk te zijn. Een verschil van 33 procent.

WOKE GROEPEN PIKKEN SINDS OBAMA EEN DEEL VAN DE FONDSEN IN

Uit andere rapporten blijkt dat vele medewerkers en klokkenluiders van USAID zelf protesteerden tegen het feit dat hun klachten over interne misbruiken systematisch niet opgenomen waren in de eindverslagen. Er is al heel lang ‘something rotten in the kingdom of USAID’.

LGBT-lobby

‘Archived Content’ is inhoud die niet meer onmiddellijk zichtbaar is op het internet, maar nog wel ‘teruggehaald’ kan worden, zoals met de Wayback Machine. Daar vond ik een oude USAID-pagina waarop ‘The LGBTI Global Development Partnership’ zichzelf voorstelt en USAID vermeldt als een van de sponsors. Of neem bijvoorbeeld het persbericht van USAID uit 2013, waarin tri omfantelijk wordt gemeld dat “USAID nieuwe partnerschappen aankondigt om LGBT-mensen rechten in het buitenland te promoten”. Met fondsen die natuurlijk gebruikt hadden moeten worden voor medicijnen en voed selhulp. Aha! De beklaagde USAID legt spontane bekentenissen af! Maar de mees te hongerlijders en slachtoffers van aardbe vingen waren natuurlijk hetero’s die niet van geslacht wilden veranderen, dus die moesten maar eventjes rustig verder creperen. USAID had nu andere prioritei ten. Op de webstek FundsforNGOs, duidelijk een woke dingetje, vond ik on der de titel ‘USAID Funding Opportunity to advance the Rights of LGBTQI+ Indivi

duals and Communities’ een lijstje van een heleboel organisaties en instellingen, waaronder de regering-Biden en expliciet ook USAID die fondsen ter beschikking stelden voor LGBTQI+ initiatieven, in het bijzonder in landen waar USAID al actief was. Conceptnota’s moesten ingediend worden tegen 15 maart 2024.

Nog erger dan gedacht

Heeft USAID 1,9 miljoen dollar aan de BBC-nieuwsdienst doorgestort in ruil voor positieve berichtgeving over zichzelf of over de Democraten? Het blijkt niet helemaal te kloppen, want het geld werd niet uitbetaald aan de nieuwsdienst, maar een liefdadigheidsinstelling van de BBC. Niet hetzelfde, maar het blijft erg vreemd en heel verdacht. Waarom zou een Amerikaanse overheidsinstelling als USAID geld storten op de rekening van een Britse liefdadigheidsorganisatie? Is Groot-Brittannië misschien een ontwikkelingsland? Volgens de ‘factchecker’ van Forbes was het niet USAID, maar het State Department zelf dat 25.000 dollar naar Colombia stuurde om meer transgenders in opera’s te laten optreden, en 70.000 dollar uitgaf om een musical in Ierland te financieren die diversiteit en gelijkheid moest promoten. Waarvan akte. Maar dat bewijst alleen dat de verspilling en de absurditeiten op alle Democratische bestuursniveaus zaten en niet alleen bij USAID. Eigenlijk versterkt dat de kritiek van de Republikeinen

VERSPILLING EN ABSURDITEITEN OP ALLE DEMOCRATISCHE BESTUURSNIVEAUS EN NIET ALLEEN BIJ USAID

Heeft USAID de Chinezen geholpen met de ontwikkeling van het coronavirus? Nee, natuurlijk niet. Maar de organisatie heeft wel geld ter beschikking gesteld om de veiligheidsvoorzieningen in het beruchte laboratorium van Wuhan te verbeteren, waaruit het virus later is ontsnapt (zie ’t Pallieterke van 25 april en 25 mei 2020, en van 12 augustus 2021). USAID had dat misschien goed bedoeld, maar het was wel absurd. Alsof een grootmacht als China niet over voldoende fondsen zou beschikken. Onrechtstreekse hulp aan Hamas

Ja, het zal wel waar zijn dat USAID nooit hulpgoederen heeft geleverd aan Hamas of de taliban. Tenminste… nooit rechtstreeks. Maar Hamas in Gaza en de taliban in Afghanistan heb ben allebei de facto regeringsmacht en gewapende groepen die de facto legers zijn. Als die een deel van de hulpgoederen opeisen, dan kunnen ongewapende ngo’s of zelfs officiële hulporganisaties als USAID daar niets tegen beginnen. Als ze het al zouden willen proberen, wat gezien de pro-islamiti sche sympathieën van vele hulpverleners en VN-mede werkers niet vanzelfsprekend is.

Middle East Monitor is een hatelijke pro-Arabische en anti-Israëlische webstek die bol staat van termen als ‘genocide’, ‘Israëlische bezetting’ en ‘apartheid’. Maar soms gooien fanatici in blinde haat hun eigen ruiten in. Bijvoorbeeld met deze jammerklacht: “Vliegtuigen van de Israëlische bezetter hebben 38 fabrieken vernield die kant-en-klaarbeton produceerden in de Gazastrook.” Kijk, kijk. Voor de productie van beton is cement nodig, en het cement voor Gaza wordt geproduceerd in fabrieken van Sanad Construction Industries, die grote winsten

maakten met de verkoop van cement dat betaald werd door de Verenigde Naties en organisaties als UNWRA en USAID. In 2016, onder Obama, subsidieerde USAID de bouw van een Palestijnse cementfabriek van Sanad. Officieel natuurlijk voor de bouw van woningen, scholen en ziekenhuizen. Het klassieke propagandatrio. Maar een flink deel van dat cement werd doorgesluisd naar de betonfabrieken in Gaza, voor de bouw van het beruchte tunnelnetwerk van Hamas dat op sommige plaatsen tot 80 meter diep is en zo’n 500 kilometer tunnels omvat, versterkt met beton en staal, met stalen deuren, zogenaamde ‘blast doors’, die de schokgolven van explosies kunnen opvangen.

Eufemismen

Het zakenmagazine Forbes is extreem streng in zijn criteria om een beschuldiging van de Republikeinen als waarheid te beschouwen. Maar ondanks die hyperkritische benadering gaven de ‘factcheckers’ van Forbes toe dat Musk en de Republikeinen soms toch gelijk hadden. USAID betaalde inderdaad in 2022 anderhalf miljoen dollar om in Servië diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit op de werkvloer te bevorderen en om de kansen op werkgelegenheid voor LGBTQ-personen te vergroten. Moeten we nu geloven dat ze dat alleen in Servië deden? Natuurlijk niet. Dit was geen eenmalige ontsporing, maar één element van een ontspoord beleid.

USAID GAF TWEE MILJOEN DOLLAR UIT VOOR ‘SEX CHANGES’ IN GUATEMALA

Forbes bezondigde zich opnieuw aan haarklieverij toen het om Guatemala ging. Meerdere Republikeinse senatoren hadden kritiek geuit op de twee miljoen dollar die USAID had uitgegeven voor ‘sex changes’ in Guatemala. Dat geld was volgens Forbes inderdaad uitbetaald, maar het was bestemd voor organisaties die door transmannen of -vrouwen werden geleid en voor ‘gender affirming health care’. Volgens Forbes omvat die vage term ook andere dingen dan geslachtsveranderingen, en dus was het zogezegd ‘onwaar’. Natuurlijk is die vriendelijk klinkende term ‘gender affirming health care’ vaag en eufemistisch, maar in het woke jargon worden daarmee wel degelijk geslachtsveranderingen bedoeld.

De transgenderlobbyisten moeten wel een beetje vaag en eufemistisch blijven. Ze kunnen toch niet klaar en duidelijk schrijven dat er fondsen worden vrijgemaakt om tieners vol hormonen te spuiten, om jongens te castreren, om de borsten van meisjes te amputeren en om hun eierstokken weg te halen? Dat is het natuurlijk. Maar dat krijgt ge toch niet verkocht?

PAUL BÄUMER

Michelle Obama tijdens persconferentie USAID

Tijdens een bezoek in 2018 gaf First Lady Melania Trump medische apparatuur van USAID aan een Ghanees ziekenhuis

komen, maar of ze veel zal voorstellen, is een andere vraag”

“Ik mis een duidelijke economische focus op lange termijn.” Fiscaal expert Michel Maus kijkt met gemengde gevoelens naar het fiscale luik in het federaal regeerakkoord. “Als je het politiek bekijkt, is dit een evenwichtig akkoord. Tegelijkertijd ben ik ontgoocheld, want dit is niet de grote omwenteling die nodig is.”

Vooral de meerwaardebelasting, waar binnen de regering duidelijk nog geen akkoord over gevonden is, zorgde al voor ophef. Toch is het lang niet de enige fiscale maatregel die de regering-De Wever aankondigt. Advocaat en professor fiscaal recht Michel Maus bespreekt wat er in het regeerakkoord staat en wat erin had moeten staan. “Aan de ene kant ben ik ontgoocheld, maar aan de andere kant begrijp ik ook wel dat het politiek compromis ervoor zorgt dat er niet doorgepakt kan worden.”

De regering-De Wever verlegt enkele belangrijke accenten, maar een grote hervorming of vereenvoudiging op fiscaal vlak hoeven we niet te verwachten. “De grote ommezwaai is er niet gekomen. Dat is misschien een beetje teleurstellend, maar ik begrijp dat dat moeilijk is, zolang we niet in een tweepartijenstelsel leven. Rekening houdend met de politieke context en het feit dat je met vijf partijen een akkoord moet sluiten, vind ik het wel een evenwichtig verhaal. Moest ik zelf de pen kunnen vasthouden, zou ik andere keuzes gemaakt hebben, maar er zit wel een evenwicht in. Al mis ik wel de duidelijke economische focus op lange termijn.”

Blijven de hervormingen wat u betreft te neutraal?

“Ik vind van wel, een duidelijke marsrichting ontbreekt. Waar gaan we naar-

toe met dit land op economisch vlak? Welke economische sectoren beschouwen we als speerpunt? In dit regeerakkoord is het voor iedereen een klein beetje. Maar ga je dan globaal vooruit? Is het niet beter om écht in te zetten op bijvoorbeeld de innovatieve sector? De investeringsaftrek voor innovatieve investeringen wordt verhoogd, dus de regering houdt wel rekening met die belangrijke sector. Maar dat is nog iets anders dan er echt een groot speerpunt van te maken. Toen de Franse president Emmanuel Macron aan zijn tweede termijn begon, heeft hij een gigantisch digitaal plan gemaakt waar hij 5 miljard euro tegenover plaatste. Waar zetten wij op in?”

Misschien de belangrijkste vraag: wie wordt er beter van dit akkoord?

“Dat is een dubbel verhaal. De werkende mens wordt er beter van. Het verschil tussen niet werken en werken wordt groter, waardoor de koopkracht stijgt. Maar het was niet de bedoeling om naar een belastingverlaging te gaan, dus er zijn andere zaken die dat compenseren. Er zullen dus individuele winnaars en verliezers zijn. Als je op die 500 euro netto meer voor werkende mensen focust, is dat pico bello. Een middenklasser die beroepshalve actief is, zal op het einde van de maand meer op zijn rekening zien verschijnen. Maar als die belegt, zal hij een stuk van zijn 500 euro terug moeten afstaan.”

Fiscale maatregelen in een notendop

› Fiscale hervorming van 6,5 miljard euro, waarvan 4,4 miljard naar een verlaging van lasten op arbeid gaat

› Verschil tussen werken en niet werken wordt 500 euro netto tegen einde termijn

› Er komt een meerwaardebelasting op financiële activa

› Huwelijksquotiënt wordt afgebouwd

› Belastingkorting voor hybride wagens, warmtepompen, sloop en heropbouw

› Hogere btw voor steenkool en verbrandingsketels op fossiele brandstoffen

› Fiscaal gunstregime voor lening niet-eigen woning wordt afgeschaft

› Schrappen van hele reeks belastingverminderingen en aftrekposten

Zorgt de meerwaardebelasting of solidariteitsbijdrage voor nog een extra koterij?

“Dat is niet één koterij, maar een extra koterij boven op de koterij van een andere koterij (lacht). De manier waarop men dat heeft opgebouwd, is hypercomplex. Dat was nodig om er op politiek niveau een akkoord over te bereiken.”

EEN DUIDELIJKE MARSRICHTING ONTBREEKT

“Maar ik stel me daar toch vragen bij. De mensen die daar rond de tafel zitten, dat zijn toch geen onnozelaars? Zij moeten toch ook beseffen wat ze afkloppen? Men zou de historische meerwaarden gaan vrijstellen. Als je daarover nadenkt, puur vanuit praktisch en juridisch oogpunt, dan is dat gekkenwerk. Dat betekent dat je een peildatum nodig hebt: voor Christus en na Christus (lacht). Neem nu dat die peildatum 1 januari 2026 is. Op die dag moeten we dan alle aandelen, zowel de beursgenoteerde als de niet-beursgenoteerde, waarderen. Voor beursgenoteerde aandelen kan dat met de dagkoers, maar hoe men dat voor niet-beursgenoteerde aandelen wil doen, zie ik nog niet direct. Je kan aandelen op duizend-en-een manieren waarderen. Men zal dus een juridische formule moeten uitdokteren om die te waarderen, maar het ene bedrijf is het andere niet en de ene sector is de andere niet. Daarover zullen dus nog fantastische discussies volgen.”

Het is nog niet duidelijk hoe ze geïnterpreteerd moet worden, maar de meerwaardetaks moet volgens de tabellen wel 500 miljoen euro opleveren.

(Maakt zijn vinger nat en steekt die in de lucht) “500 miljoen, ja… Er is al wat kritiek geweest op die begrotingstabellen en die kritiek verschilt niet van die bij andere regeringen. Ik stel me altijd de vraag hoe men dat soort zaken berekent. Hoe komt men aan 500 miljoen euro? Dat is speculeren op het feit dat er verkocht zal worden,

maar dat is sterk afhankelijk van de economische conjunctuur. Met die terugverdieneffecten idem dito: je ziet altijd enkel de cijfers, maar nooit de filosofie achter de cijfers.”

Denkt u dat mensen geneigd zullen zijn om weg te blijven van de beurs?

“Wel, we krijgen nu al de vraag van mensen of het verstandig is om te diversifiëren. Om bijvoorbeeld in vastgoed in plaats van in aandelen te investeren. Het zou dus een effect kunnen hebben op de vastgoedmarkt. Als er daar meer vraag is en er niet noodzakelijk een hoger aanbod komt, leidt dat uiteraard tot hogere prijzen. Er zijn ook mensen die denken dat investeringen in de kunstsector omhoog zullen gaan, maar ik weet niet of dat daadwerkelijk het geval zal zijn. Mensen kunnen bijvoorbeeld ook meer investeren in goud en van die zaken. Er zullen dus zeker veel mensen zijn die alternatieven zoeken om onder die grens te blijven, weg van de financiële vaste activa.

“Anderzijds denk ik wel dat mensen nog steeds actief zullen blijven op de beurs. Als je rekening houdt met de historische meerwaarden die zijn vrijgesteld en je kan een financiële slag slaan, denk ik niet dat mensen dat zullen laten liggen als ze dan 10 procent moeten betalen op dat deeltje bovenop die historische meerwaarde. Mensen zullen volgens mij niet vlug vlug alles verkopen. De aandelenmarkt blijft een vrij goede piste qua vermogensopbouw. Er zal nu een stukje fiscaliteit bijkomen: so be it.”

Vindt u de meerwaardetaks een eerlijke belasting?

“Ik heb mij zeer lang beziggehouden met fraudebestrijding en heb daar ook een aantal niet-juridische onderzoeken naar uitgevoerd. We hebben in België nog altijd een probleem met de zwarte economie. De vraag is dan: hoe komt dat? Dat is nooit deftig onderzocht. Maar uit de bevragingen die wij gedaan hebben, komen altijd drie zaken naar voren: de hoge belastingdruk, de ongelijke verdeling van de belastingdruk en wat de overheid met onze centen doet.”

MEN HEEFT EEN BERLIJNSE MUUR GEPLAATST TUSSEN DE BELASTINGPLICHTIGEN EN DE FISCALE ADMINISTRATIE

“Ik richt me op die ongelijke verdeling van de belastingdruk, want ik denk dat dat een van de belangrijkste oorzaken is waarom mensen over de schreef gaan. Alles is ook gemediatiseerd: als een ondernemer een fantastische slag kan slaan, staat dat in de krant en stuit het mensen tegen de borst dat die zoveel geld kan opstrijken zonder daar belastingen op te betalen. Als je dat probleem wil aanpakken, moet je die verdeling van de belastingdruk weer wat gelijktrekken en een meerwaardetaks op aandelen kan daartoe bijdragen. Op dat vlak ben ik er dus wel een voorstander van. We zijn allesbehalve een belastingparadijs, maar er zijn hier wel een aantal fiscale oases en dat was er eentje van.”

DE OVERHEID ONDERSCHAT DE BUDGETTAIRE IMPACT VAN HUIS-TUIN-EN-KEUKENFRAUDE

“Ik heb in debatten altijd verwezen naar de voormalige Amerikaanse president Ronald Reagan. Die heeft in 1986 zijn grote belastinghervorming doorgevoerd. Voordien was de belastingdruk in de VS 52 procent. Hij heeft die in één klap naar 39 procent verlaagd, maar daar stond wel een meerwaardebelasting op aandelen van 29

procent tegenover. Zijn motief was: een dollar is een dollar, wat de bron van uw inkomen ook is. We gaan die dollars zo gelijkmatig mogelijk proberen te belasten.

“Dat klopt. Volgens wat er in het regeerakkoord staat, zou men daar rekening mee houden, maar dan enkel met de minderwaarde van het jaar zelf. Ik kreeg ook al een e-mail van iemand die 10 jaar geleden aandelen kocht voor 100 euro. De koers staat nu op 20 euro. Die heeft dus geen historische meerwaarde, want er is alleen maar verlies geleden. Maar als we vandaag als peildatum nemen en de aandelen stijgen nadien naar 25 euro, wat dan? Dan moeten we eigenlijk die minwaarde gaan verrekenen in die historische meerwaarden, dus dat wordt een krankzinnige oefening als je daarop doordenkt.”

Er zijn mensen die al jarenlang ieder jaar een aardige som beleggen, met als bedoeling tegen hun pensioenleeftijd die aandelen te verkopen om te kunnen genieten van hun oude dag. Die gaan dan een serieuze som moeten betalen.

“Ik begrijp de frustratie die daarrond zit voor een stuk wel. De belastingdruk is over het algemeen een probleem, maar hét probleem is de belastingdruk op arbeid. We worden al jaren met de vinger gewezen door de OESO, door het Internationaal Monetair Fonds en door de Europese Commissie dat we die omlaag moeten halen. Maar we zitten natuurlijk niet in een context waarin we die belastingen zomaar kunnen verlagen. Dat is budgettair niet haalbaar, dus je moet ergens compenseren. Dat men voor die compensatie voor een stuk richting vermogen kijkt, is logisch. Maar ik begrijp de frustratie van mensen die op het einde van hun beroepscarrière zitten of gepensioneerd zijn en die zeggen: ‘Wij hebben al die jaren die zware belastingen op arbeid moeten ondergaan. Nu wij er niet meer van kunnen profiteren, gaat men die verlagen en dan gaan ze ook nog eens aan onze vermogensinkomsten peuzelen.’”

Denkt u dat die meerwaardebelasting er effectief zal komen? Binnen de regering is er al onenigheid over.

“Ik denk wel dat ze er zal komen, maar of ze veel zal voorstellen, is een andere vraag.

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez heeft al gezegd dat de discussie over de modaliteiten nog moet beginnen. De meeste mensen denken dat die meerwaarde berekend zal worden door de verkoopprijs van de aankoopprijs af te trekken. Maar dat is niet noodzakelijk zo, want we hebben al een meerwaardebelasting op gebouwen en gronden. Dat is niet het verschil tussen de aankoopprijs en de verkoopprijs, want die aankoopprijs wordt gecorrigeerd. Er mag 25 procent bijgeteld worden, plus 5 procent per volledig verlopen jaar. Men doet dus een inflatiecorrectie die veel hoger is dan de inflatie, waardoor het deel dat overblijft en belast kan worden, relatief klein is

of in de meeste gevallen zelfs onbestaande. Ik denk dat het met de meerwaardebelasting op aandelen ook die richting zal uitgaan. Men gaat de modaliteiten zo opstellen dat maar weinig mensen de belasting zullen moeten betalen.”

Wat vindt u van het tarief van 10 procent?

“Het trapsgewijze systeem voor kmo-aandelen vind ik wel oké. Maar die 10 procent vind ik vrij hoog, want er zijn vooraf ook al belastingen zoals de beurstaks en de taks op effectenrekeningen. Ik zou het op 5 procent gehouden hebben. Daarnaast had ik de vennootschapsbelasting tot de minimumstandaard van 15 procent verlaagd en er als compensatie een beperkte meerwaardebelasting aan gekoppeld. Dan krijg je een samenhangend verhaal en geef je als overheid aan dat je ondernemerschap op zich fiscaal zo veel mogelijk vrijstelt van belastingen. Dat je dan anderzijds de recuperatie van inkomsten uit ondernemerschap wat meer belast, lijkt een stuk eerlijker.”

HET WORDT EEN

KRANKZINNIGE OEFENING OM DE HISTORISCHE MEERWAARDEN TE BEREKENEN

“We bevinden ons in een economisch moeilijke toestand en dan moet je je als land aantrekkelijk opstellen. Dat doe je niet met het invoeren van een meerwaardebelasting. Het is ook niet evident om dat te toen met gerichte investeringen, want elk land doet dat tegenwoordig. Hét middel waarmee we op fiscaal vlak internationaal kunnen concurreren, is het tarief van de vennootschapsbelasting geworden. We komen van 34 procent en zitten nu op 25 procent, dus we hebben er 9 procentpunten afgepitst. Maar in de ranking zijn we van plaats 3 naar plaats 5 gezakt. Als je daar een ferme stap in kan zetten, zou dat investeerders kunnen aantrekken. En budgettair valt zo’n lastenverlaging ook wel mee.”

Ook opvallend: het idee om een loterij met btw-bonnetjes te organiseren staat in het regeerakkoord. Is het even gek als het lijkt?

“Het bestaat al in een aantal landen, dus een gek idee is het zeker niet. Men wil 400 miljoen euro ophalen met fraudebestrijding. Dat is een klassieker om de begroting recht te trekken, want dat staat in elk regeerakkoord. Tot op vandaag bekeek men dat altijd vanuit een repressief perspectief: sanctioneren en strafrechtelijk vervolgen. Men keek nooit naar het preventieve verhaal. Zo’n loterij is een preventieve maatregel. Ik ben ervan overtuigd dat in de strijd tegen fiscale fraude daar de grote winst geboekt kan worden, veel meer dan in het repressieve verhaal.”

“Tot het begin van de jaren 1990 werden er nog controles gedaan bij de consument. Mensen die uit het kapsalon of het grootwarenhuis kwamen, werden staande gehouden door btw-controleurs die het bonnetje opvroegen. Je was dus verplicht om je btw-ticket bij te houden en wie - tussen aanhalingstekens - tegen de lamp liep, kon daarvoor worden gesanctioneerd. Als je dat voorhebt, krijg je een levenslange afkeer van alles wat met fiscaliteit en de overheid te maken heeft. Nu wil men dat op een andere manier doen. Mensen aansporen om btw-bonnetjes op te vragen door dat te koppelen aan een loterij, is een preventieve maatregel. Er staan op dat vlak, wat ik taxificatie noem, nog wel wat zaken in het regeerakkoord. Men wil de verzuurde relatie tussen de fiscus enerzijds en burgers en ondernemers anderzijds enigszins masseren.”

Zijn er nog manieren waarop de overheid die verzuurde relatie wil verbeteren?

“Op dat vlak staat er nog een bizarre passage in het regeerakkoord, namelijk over

fiscale bemiddeling. Men wil iets doen aan het hoge aantal hangende zaken bij de fiscale rechtbanken. Men vindt dat te veel en om daar iets aan te doen, wil men de fiscale bemiddeling omvormen tot een arbitrage-orgaan. De vraag is wat ze daarmee bedoelen. Verdwijnt de bemiddeling? Want een aantal passages verder staat dat elke fiscale ambtenaar een opleiding in bemiddelingstechnieken zal krijgen. Het is het ene of het andere, lijkt me toch?”

Het grote probleem van burgers en ondernemers is dat ze niemand bij de belastingdienst vastkrijgen.

“Je krijgt die mensen daadwerkelijk niet te pakken. Men heeft een Berlijnse muur geplaatst tussen de belastingplichtigen en de fiscale administratie. Dat is zo frustrerend en het enige dat je vastkrijgt, zijn teksten waar geen mens iets van begrijpt. In het regeerakkoord staan ook wat passages om dat wat te versimpelen. Ik denk dat het superbelangrijk is dat de administratie zich meer openstelt. Vandaag is er enorm veel aversie tegenover de fiscaliteit. Als de administratie zich wat anders zou opstellen, zou er misschien wat meer burgerzin zijn.”

Zo’n meerwaardebelasting, maar ook zo’n loterij: daar is weer personeel voor nodig. Het moet dus renderen.

“Ja, het moet zeker opleveren. In andere landen is zo’n loterij een beetje dubbel qua succes. Maar de maatregelen die men neemt, moeten inderdaad opbrengen.”

Moeten we ons dan echt richten op die kleine bedragen die op restaurant of bij de bakker in het zwart verhandeld worden?

“De focus van de politiek is ook altijd geweest om de grote fraudeurs aan te pakken. Maar men onderschat de budgettaire impact van die huis-tuin-en-keukenfraude. Ik zeg niet dat je die keihard moet gaan aanpakken. Maar ideeën zoals de btw-loterij lijken me wel een goed voorstel.”

De btw in de bouwsector gaat weer omlaag. Een goede zaak?

“De bouwsector is een zeer belangrijke partner qua werkgelegenheid en de politiek voelt ook aan dat als er een parfum de crise hangt dat mensen wat terughoudender zijn op het vlak van onder andere renovaties. Het lijkt me een goede zaak dat men die investeringen terug wil stimuleren. In mijn rol als advocaat heb ik een cliënt die met een btw-controle geconfronteerd wordt bij zijn renovatie - is het 6 of 21 procent? Dan krijg je de meest absurde discussies over wat een renovatie (6 procent btw) en wat een vernieuwbouw (21 procent btw) is. In het regeerakkoord staat een passage dat men die definities wat duidelijker wil maken. Ik kan u verzekeren dat dat hoognodig is.”

WANNES NEUKERMANS

Jambon (N-VA) moet de strijd aangaan met fiscale fraude

Buitenland

ZWITSERLAND

Zwitserse kiezers vegen in referendum groen keurslijf van tafel

De Zwitsers mochten zondag gaan stemmen over een ‘initiatief voor milieuverantwoordelijkheid’, gelanceerd door de jonge groenen. Alle 26 Zwitserse kantons veegden het voorstel van tafel. Doel was het invoeren van ‘degrowth’, het afbouwen van de veeteelt en het drastisch beperken van de consumptie van vlees.

Het initiatief moest Zwitserland het pad opsturen van een ‘verantwoorde economie binnen de grenzen van de planeet’. Zondag verwierpen de inwoners van alle Zwitserse kantons met ruime overschot het voorstel. De nee-stem in het referendum haalde 69,8 procent. De opkomst was 37,9 procent. Volgens de groenen mist Zwitserland zo een kans om te strijden tegen de crises op het vlak van milieu en klimaat. De weigering is een overwinning van de “verdedigers van de status quo die de wetenschap ontkennen”, zo klonk het verwijt na de stemming. De tegenstand kwam van bijna alle andere partijen, behalve de socialisten, en van het bedrijfsleven en de landbouwsector. In hun ogen is het ‘extreme’ initiatief verworpen. De reactie van de winnaars was: “Het is een nieuwe tegenslag voor de groenen, met hun verbodspolitiek en hun wens om degrowth op te leggen.”

Opgelegde ecologische voetafdruk

Via het initiatief moest respect voor de bronnen van de planeet, of een soort opgelegde ecologische voetafdruk, in de Grondwet worden opgenomen. Concreet betekende dit dat de Zwitserse economie zich binnen de tien jaar zou beperken tot ‘haar natuurlijke beperkingen’. Daarbij ging het vooral om beperkingen van allerhande emissies en het invoeren van allerhande klimaatbescherming. Zo wilden de groenen dat de uitstoot van broeikasgassen herleid zou worden tot 10 procent van het niveau in 2018 en dit binnen de tien jaar. Het ging dan niet om CO 2 -uitstoot door auto’s, maar vooral om mestgebruik, stikstof in de landbouw, en methaanuitstoot door herkauwers zoals koeien. De Zwitsers moesten verplicht minder vlees en zuivelproducten gaan eten. Uit eerdere peilingen bleek al dat de meerderheid van de bevolking de economische kosten van zo’n beleid veel te hoog vond.

FRANKRIJK

De kans dat het initiatief het haalde, was overigens gering. Dergelijke campagnes voor extreme voorstellen worden stilaan een Zwitserse traditie. Dat komt omdat politici zo die thema’s op de politieke agenda en in de media kunnen krijgen. De jongerenafdelingen van partijen proberen immers de politieke agenda te beïnvloeden. De jonge socialisten willen bijvoorbeeld de superrijken een extreme erfbelasting opleggen; daarover gaat een volgend referendum binnen vier maanden. Erg representatief is het evenmin. De jongerenafdeling van de Zwitserse groenen wist met amper 105.940 handtekeningen dit referendum af te dwingen. Zwitserland heeft 8,85 miljoen inwoners.

LODE GOUKENS

VERENIGD KONINKRIJK

Trevor Phillips doorbreekt mediastilte

Sir Trevor Phillips (geboren in 1953) is een naam die nog steeds klinkt in het Verenigd Koninkrijk. Zijn ouders zijn afkomstig uit Guyana. In 1978 werd hij tot voorzitter gekozen van de National Union of Students als kandidaat van de linkerzijde. Door Tony Blair, eerste minister voor Labour, werd hij aangesteld tot hoofd van de Commission for Racial Equality en werd hij voorzitter van de Equality and Human Rights Commission (EHRC) tussen 2007 en 2012. Hij presenteerde praatprogramma’s op televisie en schreef verschillende boeken.

In de Britse krant The Times publiceerde hij recent ‘Time for honest questions about race and terror’. Hierin behandelt hij thema’s die vaak politiek ‘als te gevoelig’ worden beschouwd en door de Britse omerta uit de publieke aandacht verdwenen: de relatie tussen jonge zwarten uit oorlogsgebieden, het falen van antiterroristische programma’s van de Britse overheid en de algemene verlamming van de instellingen in het Verenigd Koninkrijk als het over raciale kwesties gaat. Hij belicht er de tragische consequenties van een beleid dat weigert storende waarheden te zien.

Zo wijst hij naar een van de meest recente voorbeelden, Axel Rudakubana, de dader van de slachtpartij in Southport. Hij is geboren in het Verenigd Koninkrijk en heeft dus nooit de trauma’s van oorlogsgebieden gekend. Phillips wijst erop dat sommige problemen zeer geconcentreerd voorkomen bij Afrikaanse gemeenschappen in Engeland. Zo zijn 75 procent van de daders van moorden die elk jaar in de Old Bailey (Londen) worden veroordeeld afkomstig uit Afrikaanse en Caraïbische gebieden. Deze gegevens kunnen niet onder de mat worden geveegd als men toekomstige tragedies wil vermijden.

DUITSLAND

75 PROCENT VAN DE VEROORDEELDEN VOOR MOORDEN ZIJN AFKOMSTIG UIT DE CARAÏBEN OF AFRIKA

Phillips valt vooral het Prevent-programma aan dat is opgezet om risicogedrag te detecteren en zo terrorisme te voorkomen. Die informatie werd dan bezorgd aan politiediensten, leraars en maatschappelijk werkers. Tot 2019 was 45 procent van de meldingen gebaseerd op signalementen die wezen op islamitische dreigingen. Vanaf 2019 zakte dat aantal drastisch. Volgens Phillips is dit geen toeval, maar vloeide dit automatisch voort uit een fel uitgebreide definitie van islamfobie.

Sir Trevor Phillips beschuldigt overheidsinstellingen dat ze kiezen voor de ‘gemakkelijkheidsoplossing’. Veel gevallen worden daarom geklasseerd als ‘niet-ideologisch geinspireerd risicogedrag’ en worden daardoor minder of niet opgevolgd. Te veel overheidsinstellingen zwijgen als vermoord om toch maar niet als racistisch te worden bestempeld. Het artikel in The Times is een belangrijk keerpunt in het Verenigd Koninkrijk. Phillips roept op tot een dringend, eerlijk en pragmatisch debat over deze kwesties, een debat zonder oogkleppen.

1.500 gemeenten zonder verzekering van infrastructuur en gebouwen

Natuurrampen en de toename van het aantal gewelddadige rellen (vooral in stedelijke, maar ook vaker in kleinstedelijke omgevingen) hebben verschillende verzekeringsmaatschappijen ertoe gedwongen hun acceptatie- en tariefbeleid voor gemeenten te herzien. Een gevolg daarvan is dat momenteel ruim 1.500 gemeenten niet meer in de mogelijkheid zijn om een verzekering af te sluiten om hun infrastructuur en hun eigendommen te beschermen. Dat is een ongeziene en zorgwekkende evolutie, want het gaat om een stijging van 50 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.

Volgens de Association des Maires de France (AMF - het Franse equivalent van onze Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten, VVSG) stegen de verzekeringspremies voor de ‘assurance des collectivités’ tussen 2018 en 2024 met ruim 90 procent. Voor de schade aan roerende en onroerende goederen van de gemeenten zou er zelfs sprake zijn van

een stijging met 147 procent. Voor veel gemeenten zijn deze premies daarmee onbetaalbaar geworden. Sommige zagen hun jaarlijkse verzekeringsfactuur stijgen met een factor 2 of 3, waardoor de premie budgettair niet meer haalbaar was.

De rol van de Nahal-rellen in de zomer van 2023

De rellen die in Frankrijk in juni 2023 uitbraken na het overlijden van de jonge migrant Nahal tijdens een politieoptreden, spelen een fundamentele rol in deze verzekeringscrisis. De schade die tijdens de rellen werd aangebracht aan publieke gebouwen, schoolgebouwen en gemeentehuizen, werd geraamd op ongeveer 1 miljard euro. Die kolossale uitgaven zijn volgens verschillende burgemeesters een van de be-

langrijkste oorzaken van de jongste stijgingen. Verzekeringsmaatschappijen, die maar verzekeringen kunnen aanbieden in de mate dat ze hierop ook winst maken, reageerden op twee manieren: bepaalde gemeenten werden eenvoudigweg uitgesloten van dekking en voor de andere gemeenten werden de verzekeringspremies verhoogd. Voor de gemeenten heeft dit als gevolg dat ze soms moeten kiezen tussen investeringen of het betalen van de verhoogde verzekeringspremies. De AMF roept de Franse regering op om dringend werk te maken van een nationaal solidariteitsfonds om voor deze dreigende impasse een oplossing te bieden.

Rechter verhindert uitzetting naar Kroatië wegens ‘onmenselijk’

De administratieve rechtbank (Verwaltungsgericht) van München heeft het vakantieland en EU-lidstaat Kroatië voor asielzoekers als ‘onveilig’ beoordeeld. In februari 2024 schrapte de rechtbank al een uitzettingsverordening van het Duitse Bondsagentschap voor Migratie en Vluchtelingen (BAMF of Bundesamt für Migration und Flüchtlinge) voor twee Turkse mannen naar Kroatië. Intussen startte een nieuwe procedure in een poging de uitzetting alsnog te realiseren.

De beide Turken kwamen in augustus 2022 naar Duitsland, meer bepaald naar Beieren, maar moesten conform de Dublin-verordening de asielprocedure in Kroatië doorlopen, omdat dit land hun eerste station was binnen de Europese Unie. Het Duitse Bondsagentschap voor Migratie en Vluchtelingen wees hun asielaanvragen af. Maar de administratieve rechtbank van München oordeelde dat de uitzetting naar Kroatië - nochtans conform de Dublin-verordening - onuitvoerbaar is.

Migratieregels spreken elkaar steeds vaker tegen

Als reden voor de weigering om de Turken naar Kroatië uit te zetten, noemde de Duitse rechtbank het

ontbreken van “effectieve rechtsbescherming tegen vernederende en onmenselijke behandeling door de Kroatische politie”. Het Verwaltungsgericht van München schrapt de uitzettingsbesluiten van het BAMF omdat het gevaar bestaat dat de beide Turken van Kroatië naar Bosnië-Herzegovina zouden worden uitgewezen, want het is via dat land dat ze in de EU zijn beland. Volgens de rechtbank zijn er allerlei mankementen aan het Kroatische asielsysteem, waardoor de rechten van vluchtelingen worden geschonden. De Duitse overheid ging intussen in beroep. De proceskosten worden door de Duitse overheid - de belastingbetaler - gedragen.

PIET VAN NIEUWVLIET

Premier Michel Barnier tijdens Frans burgemeesterscongres

DIPLOMATIEKE VALIES

Make Gaza Great Again

Bij uitspraken van Trump moet je meer dan tussen de regels lezen. Slechts een grondige analyse van de brede context maakt duidelijk wat de boodschap achter de retoriek is. Nu ook over Gaza. De doemgedachte van een gedeporteerde bevolking, laat staan de oprichting van een toeristisch walhalla, kan doorprikt worden. En wat je dan krijgt, is een dwingende oproep aan de Arabische landen uit de regio om hun verantwoordelijkheid te nemen. Niet meer, maar ook niet minder.

‘Een vis vergeet dat hij al eerder in het net zwom’ - en zo vergaat het dus het gros van het journaille wanneer de Amerikaanse Trump (nog maar eens) met een stevige verklaring uitpakt. Men absorbeert de woorden erg letterlijk, gaat niet op zoek naar enige context of nuance, waarna een verontwaardiging volgt met een intensiteit waar die pavloviaanse hond nog een puntje aan zou kunnen zuigen. Dat was het geval met Panama, Groenland en nu dus ook Gaza. De VS gaan de soevereiniteit erover uitoefenen, de onfortuinlijke Gazanen moeten dan maar een andere stek bij Arabische broeders zoeken, wat moet resulteren in de ontwikkeling van een soort Rivièra. Wat dat laatste betreft, waren de kiemen al aanwezig - toch voor de oorlog losbarstte. Welke gevolgen het conflict op de residenties heeft gehad, is ons niet bekend, maar plekken als het Al Deira Hotel, Blue Beach Resort of Grand Palace Hotel waren beslist niet de meest penibele plekken om te resideren. Of denkt u dat goed boerende ‘locals’ en vooral de vele ngo-medewerkers, voor wie de regio soms iets weg heeft van een El Dorado, in stoffige tenten overnachten? Maar dat geheel terzijde.

Van nuance…

Trumps woorden waren nog niet koud, of de nuance kwam al om de hoek piepen. Het verwijderen van de Palestijnse bevolking zou slechts ‘tijdelijk’ zijn en noodzakelijk om de heropbouw zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Dat plan, zo benadrukte Nationaal Veiligheidsadviseur Michael Waltz, zou zonder Amerikaanse financiële steun moeten gebeuren, laat staan dat de VS ook maar één soldaat zouden sturen. “Het plan diende om de hele regio met eigen oplossingen voor de dag te laten komen”, benadrukte hij. En dat is de kern van de zaak.

DUITSLAND

HET LANCEREN VAN BUITENSPORIGE VOORSTELLEN MOET ERTOE BIJDRAGEN DAT ZIJN TEGENSTANDERS VOLLEDIG GEDESTABILISEERD WORDEN

Elke waarnemer met een minimum aan realiteitszin beseft dat Trumps plan, zoals verwoord in de plastische stijl die hem eigen is, volstrekt onrealistisch is. Maar het past wel in zijn manier van aan politiek en zaken doen. In ‘The Art of the Deal’, een boek dat in samenwerking met een journalist eind jaren 1980 geschreven werd, lichtte hij zijn aanpak toe. Het lanceren van buitensporige voorstellen moet ertoe bijdragen dat zijn tegenstanders volledig gedestabiliseerd wor-

den. Verwarring en verbijstering moeten bijdragen tot een machtsverhouding in zijn voordeel, dat spreekt. Misschien moeten zijn uitspraken wat vaker tegen die achtergrond beoordeeld worden.

…tot de échte boodschap

“Trump is een grote ‘disruptor’, wat positieve, maar ook negatieve gevolgen teweeg kan brengen”, verklaarde onlangs Chuck Freilich, onderzoeker verbonden aan een vooraanstaande Israëlische denktank. “Toegepast op de regio,” zo vervolgt hij, “is het de bedoeling van Trump om af te stappen van de klassieke recepten. Men blijft met de standaardoplossing van de tweestatenoplossing schermen, ook al beseft men dat die weinig realistisch geworden is. In zijn communicatie zit ook de boodschap dat de verantwoordelijkheid voor een oplossing niet enkel in Israëlische schoenen geschoven mag worden.”

TERWIJL M23 OOK DRONES INZET, HEEFT ZUID-AFRIKA TE LANG GEWACHT OM ER AAN TE SCHAFFEN

Dat buurlanden als Egypte en Jordanië niet bereid zijn veel Palestijnse vluchtelingen te ontvangen, is duidelijk. De indrukwekkende muur tussen Egypte en Gaza is hiervan het sterkste symbool. Maar Washington verwacht dat ze een significante rol spelen in Gaza en er vooral voor zorgen dat het monopolie van Hamas er gebroken wordt. Er is het vereiste geld voor de opbouw, maar de hamvraag blijft hoe het machtsvacuüm ingevuld kan worden. De Palestijnse Autoriteit is geen optie wegens te zwak, waardoor de blik automatisch weer gericht wordt naar Caïro en Amman. Beide leiders, koning Abdullah en al-Sisi, hebben over afzienbare tijd een ontmoeting met Trump op de agenda staan; wanneer u dit leest is die van de Jordaanse monarch al achter de rug. Het belangrijkste te bespreken punt is inmiddels duidelijk - wat zeker níét de uitbouw van een soort Club Med is. GDD

Verkiezingsdebatten viseren AfD en CDU

De verkiezingsdebatten in Duitsland verlopen niet fair en de berichtgeving erover is dikwijls nog erger. Niet alleen het AfD is daarvan het slachtoffer, maar steeds vaker ook de CDU.

Een ‘Slagabtausch’ is geen gerecht met slagroom. In het boksen is het een snelle, heftige uitwisseling van slagen. In een debat is het een geanimeerde, opgewonden discussie waarbij argumenten heen en weer vliegen. Dat kan spannend zijn. Maar het verkiezingsdebat ‘Schlagabtausch’ van ZDF was een miskleun.

Het publiek bestond voornamelijk uit studenten van Humboldt Universität en de Freie Universität Berlin, allebei linkse bastions. Er wordt nog uitgezocht of die partijdige selectie te wijten was aan fouten van ZDF of aan manipulaties van linkse groepen, maar het kwaad is geschied en zo kort voor de verkiezingen kan het niet meer hersteld worden. Er werd alleen gejuicht en geapplaudisseerd voor de sprekers van Die Linke en Die Grünen. Alle anderen werden op een vijandige stilte onthaald. Dat gaf een bijzonder ‘Unheimisch’ gevoel. ZDF is nochtans een publieke zender, die politiek neutraal zou moeten zijn.

HART UND NICHT FAIR

Het was niet de enige uitschuiver van ZDF in deze verkiezingscampagne. Een beeldverslag over een partijdag van de CDU was zo gemanipuleerd, dat het leek of Merz’ verklaring dat de CDU duidelijk afstand nam van het AfD door de toehoorders met duidelijke scepsis was ontvangen. In werkelijkheid werd er enthousiast geapplaudisseerd. Maar dat was weggeknipt. Herinner u de hetze over het feit dat het AfD twee CDU-initiatieven in de Bundestag mee had goedgekeurd en de nonsensikale beschuldiging dat Merz daarmee de

ernstig uit de bocht. Hij was helemaal niet ‘fair’. De AfD-politica Beatrix von Storch zei: “De voorbije jaren werden in Duitsland per dag gemiddeld twee groepsverkrachtingen gepleegd, tien ‘gewone’ verkrachtingen en 131 geweldsdelicten. De daders waren vooral inwijkelingen, vooral Syriërs, AfKlamroth mengde zich toen in het debat - wat eengen doen - en beweerde-

staatburgers waren, maar dat men daaruit niet kon afleiden uit welke landen zij afkomstig waren: “Dat kunnen vluchtelingen zijn. Maar het kan ook een Australische uitwisselingsstudent zijn.” Een belachelijke opmerking natuurlijk.

Australiërs vals beschuldigd

litiestatistieken. Hij gaf toe dat de helft van de verdachten geen Duitse

Michael Hanfeld van de Frankfurter Allgemeine Zeitung vond dat ook te gortig en hij trok het na, zoals een journalist hoort te doen De cijfers die Beatrix von Storch had gebruikt, had ze opgevraagd bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Ze waren correct. Het Ministerie had zelfs vier landen genoemd, niet slechts drie. Van de mannen die wegens groepsverkrachtingen waren gearresteerd, kwam er 71 uit Syrië, 49 uit Afghanistan, 43 uit Irak en 33 uit Turkije. Dat de Afrikanen hier niet vernoemd worden, is misschien niet te danken aan hun voorbeeldige gedrag. Maar de Afrikanen in Duitsland komen uit 29 verschillende landen. Alleen de groepen afkomstig uit Nigeria, Eritrea en Ghana zijn groter dan 50.000. Het aandeel van elk land afzonderlijk in de criminaliteit is dan natuurlijk relatief klein. Men zou statistisch een beter beeld krijgen als men de Afrikaanse criminelen in Duitsland eens in één bestand verzamelde. En de Australiërs waar Klamroth het over had? Bild-Zeitung keek het even na: “De voorbije jaren was er in Europa slechts één seksueel misdrijf waarbij iemand met de Australische nationaliteit betrokken was.” Het ging om een jonge Australische toeriste die op 23 juli 2024 in Parijs verkracht werd door “vijf Afrikaans uitziende mannen”. Het ging hier dus om een Australisch slachtoffer, niet om een verdachte. Klamroth had uit zijn nek gekletst.

PAUL BÄUMER

Trump en Netanyahu tijdens de persconferentie

Louis Klamroth

Welk dier is onze Nieuwe

Leider?

Welk dier ben je? Het is een vraag die scoutsleiders bezighoudt wanneer ze een totem voor je verzinnen. Na de ceremonie ga je naar huis als Inventieve Impala, Plichtsbewuste Panda of Roofzuchtige Adelaar. Maar wat als je naar huis moet als ‘schaap’? Hoe leg je dat uit?

Vrienden zien je ineens als dweil. Je ouders zijn ongerust: hoe overleeft ons schaap in een wereld vol haaien? Nee, fiets terug naar het scoutskamp voor een nieuwe totem. Zelfs Betrouwbare Eend is beter. Haast je, want geen enkel adjectief kan jouw schaaptotem redden.

De leiders gaan plooien om twee redenen. Eén: terugfietsen toont lef. Dat ontbeert het schaap. Twee: plaatsvervangende schaamte. Een eend is even volgzaam als een schaap, niet? Ja, maar een eend weet dat beter te verstoppen. Verwijs desnoods naar ‘gladde eend’ Didier Reynders. Kijk hoe ver hij het schopte: 25 jaar minister. Met extralegale krasloten. ‘Krassende poten’ zijn jouw redding. Elke vogel is beter dan een schaap.

Met een schaap als totem sta je voor aap. Zo voelde ik me toen onze Nieuwe Leider ons ‘schaap’ noemde. Met arend in de hand, zoals keizer Augustus. “Belastingen heffen is zoals schapen scheren,” zei hij, “je moet stoppen wanneer je aan de huid zit.” Hij was zo eerlijk te onthullen wat hij met ons gaat doen: kaalplukken! Hij gaf ook toe dat hij zichzelf spaart: een arend behoudt zijn veren.

Vlaamse schapen?

Wat er ook gebeurt, van ons schaapachtige imago moeten we af. In een wip zijn we een verloren schaap. Dan bekijkt zelfs mijnheer pastoor ons scheef. Onze enige hoop, want mijnheer pastoor heeft schaapvriendelijke rituelen. Dat ontdekte ik pas enkele jaren geleden in Wiekevorst, een schattig dorpje in de Kempen.

Mijnheer pastoor vroeg de communicanten om hun naam af te geven in de kerk. Elk kind moest zijn naam opschrijven en er een dier rond tekenen. Je raadt het al: een schaap. Terwijl de kinderen hun naam hoorden afroepen, vroeg ik me af hoeveel er zich als schaap zouden tekenen als ze een dier mochten kiezen. Daarna hoorden we een eng verhaal over kinderen die als schapen in een stal schuilen voor de boze wolf, maar beschermd worden door Jezus. Oef.

Ik viel bijna van mijn stoel, maar de blikken van de andere kerkgangers hielden me erop. De kerk leek niet de plaats om vragen te stellen. Wat doet het met een kind om te horen dat het een schaap is? Dat er buiten wolven zijn? Dat Jezus je moet beschermen? Een man die 2.000 jaar dood is. Na de dienst besprak ik mijn vragen met vrienden. “Els, wij luisteren niet echt. Je zoekt er te veel achter.” Hoeveel Vlamingen zijn als ‘schaap’ groot geworden? Vinden we het daarom normaal dat onze premier ons met schapen vergelijkt?

Verwarrende tijden

We leven in verwarrende tijden. Jezus noemde zijn volgelingen “schapen” (Ezechiël 34:31) en zichzelf de “Goede Herder” (Johannes 10:11). Is de Nieuwe Leider een Jezus-imitator? Waant hij zich keizer Augustus? Of is hij de boze wolf? Als we toch kaalgeplukt worden, kunnen we dat beter al spelend ondergaan. Laat ons daarom een totem bedenken voor onze Nieuwe Leider. Wordt het ‘schaapachtige Wolf? Roofzuchtige Adelaar? Of keren we terug naar zijn begin om inspiratie op te doen? U herinnert zich nog frituur ‘Het Draakske’. Wat denk je van Gulzige Draak? Leef u maar

Theo Francken: “Al een stevig lijk uit kast van Dedonder gevallen”

“Met Francken is er voor het eerst sinds 1999 een minister van Landsverdediging die zelf voor de functie kiest en die gepokt en gemazeld is in defensie en geopolitiek”, zegt journalist en defensie-expert Jans Franssen op X over de aanstelling van Francken. Francken zetelt immers al lang in het NAVO-parlement en in de commissie Defensie van de Kamer - een groot verschil in vergelijking met zijn voorganger Ludivine Dedonder (PS). Uw verslaggever had na de regeringsverklaring van premier Bart De Wever (N-VA) een kort gesprek met de nieuwe minister van Defensie.

Welke accenten wil u anders leggen dan uw voorgangster, Ludivine Dedonder (PS)?

“We gaan heel wat meer investeren in defensie en zullen de 2 procentnorm van de NAVO halen, laat dat heel duidelijk zijn. We moeten de strijdkrachten bijkomend versterken en een aantal heel belangrijke militaire capaciteiten aanschaffen, zoals luchtverdediging. Die hebben we nu eigenlijk nauwelijks. Daarnaast doen we bijkomende versterkingen op het vlak van jachtvliegtuigen en dergelijke. We gaan ons leger dus sterker maken en onze defensie terug slagvaardiger maken. Dat zijn de belangrijkste uitdagingen.”

“Onze drones bewapenen, bijvoorbeeld: dat mocht niet onder Dedonder. Nu gaan we dat wel doen. Ik denk dat het belangrijk is dat we dat hoofdstuk afsluiten en naar de toekomst kijken om te doen wat nodig is. De geopolitieke toestand is zeer slecht en we moeten onze weerbaarheid opkrikken. Dat gaan we doen met bijkomende miljarden voor Defensie.”

gaat het op zich niet over. Maar het moet wel om goed materiaal gaan dat op een correctie manier besteld wordt. Geen Agustaschandalen of scheurtjes-Piran ha’s. Het zal goed materiaal zijn, daar kan je van op aan.”

Maar een kazerne in Lubbeek zal er niet onmiddellijk komen?

“Een kazerne in Lubbeek… (lacht) Moest ik daar plaats voor hebben: met veel plezier. Maar dat is nog niet direct voor morgen. We hebben wel een grote kazerne in Heverlee, waar onze speci al forces en het Bataljon ISTAR, onze inlichtingen dus, zitten. In onze Vlaams-Brabantse regio hebben we een aantal mooie kazernes. We gaan die verder uitbouwen en we gaan geen bijkomende kazernes verkopen.”

U had aangekondigd dat uw kabinet binnen de 48 uur ‘up and running’ zou zijn. Is dat gelukt?

raties… Ik heb met de CHOD (Chief of Defence) samengezeten,… Ik ben dus ‘full operational’, zoals beloofd. Ik ben er helemaal klaar voor. Ik denk niet dat iedereen dat kan zeggen.”

Zijn er al veel lijken uit de kast gevallen?

“Ja, het STAR-plan van Dedonder is voor meer dan 4 miljard euro ondergefinancierd. Dat is budgettair een ramp; je kan dus wel zeggen dat dat een stevig lijk is.”

Bij nader inzien raad ik u aan om uw schaaptotem niet door ‘eend’ te laten vervangen, maar door ‘leeuw’. De voordelen zijn legio. U wordt nooit kaalgeplukt. Iedereen bewondert u voor uw moed en kracht. Straffer nog: u wordt bezongen in het mooiste lied. Tenminste, zolang de leeuw kan klauwen. Zolang hij tanden heeft.

ELS AMPE

Wil u breken met de politiek van investeringen die ‘toevallig’ in het Franstalige landsdeel belanden?

“Ik zeg niet dat de Franstaligen geen bestellingen kunnen krijgen, want daar

“Dat is absoluut gelukt. Ik heb een kabinetschef en een adjunct-kabinetschef aangesteld, ik heb een woordvoer der, een PA, een militair ad viseur, een directeur Ope

Bewapening drones

Op 22 januari, nog voor de regering-De Wever een feit was, verleenden de onderhandelende partijen – N-VA, MR, cd&v, Les Engagés en Vooruit – hun steun aan een resolutie van N-VA-Kamerlid Peter Buysrogge die de bewapening van de drones van Defensie mogelijk maakt. De zogenaamde SkyGuardian-drones werden in 2019 aangeschaft door toenmalig defensieminister Steven Vandeput (N-VA). Die laatste hield de optie om ze te bewapenen open, maar om ‘ethische redenen’ weigerde de Vivaldi-regering die te benutten. Daardoor konden de drones enkel worden ingezet om inlichtingen te vergaren, maar niet om precisieaanvallen met minimale nevenschade uit te voeren. De recente adviezen, de veranderende internationale veiligheidscontext en constructieve onderhandelingen bleken

uiteindelijk doorslaggevend voor de Arizona-partijen. Buysrogge, de initatiefnemer van de resolutie, is tevreden dat “het gezond verstand eindelijk zegeviert”. “We overstijgen de naïviteit van de linkerzijde en erkennen het belang van drones in de moderne oorlogsvoering”, klinkt het. Een van de bezorgdheden die de vorige regering ervan weerhield om de drones te bewapenen, was dat ze daardoor ‘autonome moordmachines’ zouden worden. Maar dat argument houdt volgens Buysrogge geen steek: “De bewapening van de drones vereist altijd menselijke controle. Ze worden bediend door professioneel opgeleide mensen en dienen primair om onze militairen te ondersteunen en burgers te beschermen.”

ANTON SCHELFAUT

SkyGuardian-drone

Theo Francken

80 JAAR GELEDEN ZONK DE WILHELM GUSTLOFF

Op 30 januari was het 80 jaar geleden dat op de Oostzee de grootste scheepsramp uit de geschiedenis plaatsvond. Het door de Duitse Kriegsmarine bij het begin van de oorlog geconfisqueerde passagiersschip Wilhelm Gustloff, met bijna 10.000 passagiers aan boord, werd getroffen door drie Russische torpedo’s en zonk vrijwel meteen.

De Wilhelm Gustloff was een luxueus passagiersschip dat in 1937 in aanwezigheid van Adolf Hitler te water was gelaten. Het was eigendom van ‘Kraft durch Freude’, een nationaalsocialistische staatsinstelling die goede arbeidsprestaties beloonde met cruises en vakanties aan boord van dit schip. In 1939, na het beëindigen van de Spaanse Burgeroorlog, werd het schip gebruikt om de Duitse troepen die aan de zijde van Franco in dat conflict hadden meegevochten, terug naar de heimat te voeren. Wanneer kort nadien de Tweede Wereldoorlog losbrak, werd de Wilhelm Gustloff door de Kriegsmarine gebruikt als hospitaalschip.

Het drama van de Wilhelm Gustloff begon in feite op 13 januari 1945. Die dag startte het Rode Leger zijn eerste grote offensief op Duitse bodem. Het 2de Wit-Russische Front, het 3de Wit-Russische Front en het 1ste Baltische Front vielen frontaal de Duitse Heeresgruppe Mitte aan in Oost-Pruisen met de bedoeling om de Duitse troepen in de regio te omsingelen en te vernietigen

WIE IN HET IJSKOUDE WATER

TERECHTKWAM, HAD NAUWELIJKS

EEN OVERLEVINGSKANS

In oktober 1944 had het Rode Leger al een eerste keer geprobeerd Oost-Pruisen in te nemen, maar dat offensief strandde na felle gevechten bij Goldap. Het Duitse opperbevel besefte dat de Sovjettroepen binnen korte tijd Oost-Pruisen opnieuw zouden aanvallen en maakte van de luwte in de strijd gebruik om de regio verder uit te bouwen tot een bolwerk met diepe antitankgrachten, enorme mijnenvelden en honderden nieuwe bunkers. Extra troepen, waaronder het Parachutisten-Pantserkorps Hermann Göring en het Pantserkorps Großdeutschland, werden naar Oost-Pruisen gestuurd om de Wehrmacht te versterken.

Toen de aanval op 13 januari in volle kracht losbarstte, bleken de Duitse strijdkrachten numeriek niet opgewassen tegen het Rode Leger. Dat belette echter niet dat de Duitsers fanatiek van zich afbeten en dat er om elke vierkante meter keihard werd gevochten.

Veilige haven

De felle afweergevechten zorgden ervoor dat de burgerbevolking massaal en in paniek op de vlucht sloeg. En die paniek was niet onterecht. Opgehitst door de virulent anti-Duitse pamfletten van de schrijver Ilja Ehrenberg en hun politieke commissarissen, begingen de soldaten van het Rode Leger op grote schaal oorlogsmisdaden tegen krijgsgevangenen en de burgerbevolking. Er werd massaal geplunderd, gemoord en verkracht. Bij temperaturen van ver onder het vriespunt trokken grote mensenstromen gedreven door wanhoop westwaarts, vaak te voet. Bijna een half miljoen Duitsers - in veel gevallen bejaarden, vrouwen en kinderen - bezweken onderweg aan de ontberingen. Precies deze gigantische massa vluchtelingen was een van de belangrijkste redenen waarom de Duitsers zo fanatiek weerstand boden, want ze beseften dat elke dag waarop ze stand konden houden, duizenden vluchtelingen de kans kregen om naar het Westen te ontkomen. Veel van deze vluchtelingen hoopten in de haven van Gotenhafen (vandaag het Poolse Gdynia) een schip te vinden dat hen in veiligheid kon brengen. Een van de schepen dat daar lag afgemeerd, was de Wilhelm Gustloff dat oorspronkelijk de opdracht had om gewonde militairen te evacueren. Duizenden vluchtelingen, samen met een contingent vrouwelijke hulpkrachten van de Kriegsmarine, probeer-

den in de laatste week van januari een plaatsje aan boord te bemachtigen. Dat was zeker geen sinecure, want het schip was berekend op maximaal twee- tot drieduizend passagiers… Alle hutten, de gangen, de ruimen, de eetzaal tot zelfs het leeggepompte zwembad zaten volgestouwd met vluchtelingen

ELKE DAG WAAROP DE DUITSERS

STAND KONDEN HOUDEN, KREGEN DUIZENDEN VLUCHTELINGEN DE KANS OM NAAR HET WESTEN TE ONTKOMEN

Wanneer de Sovjettroepen steeds verder oprukten naar Gotenhafen, besliste kapitein Friedrich Petersen om op 30 januari kort na de middag, zonder op het beloofde escorte van torpedobootjagers te wachten, af te varen en koers te zetten naar het Westen. In de laatste minuten voor het vertrek probeerden velen vertwijfeld nog aan boord te komen. Maar ze werden zonder genade door de dekofficieren en matrozen weggeduwd. Terwijl de trossen werden losgegooid en de bemanning de loopplanken binnenhaalde, zagen ooggetuigen hoe verschillende kinderen tussen de wal en het schip vielen en in het ijskoude water verdwenen. Door wanhoop gedreven moeders wierpen hun baby’s en kinderen in de armen van onbekenden aan boord van het schip. Terwijl de sneeuw bij bakken uit de hemel viel, maakte de Wilhelm Gustloff zich los van de kade met op de achtergrond de door de verwoestende bombardementen en beschietingen getekende stad.

Sovjetduikboten

Kapitein Petersen had twee opties die in feite even gevaarlijk waren. Hij kon langs de kust varen, met het gevaar dat daar nog veel mijnen lagen, of door een diepe vaargeul waar weliswaar dagelijks mijnen werden geruimd, maar waar de kans reëel was om op vijandelijke onderzeeers te botsen. Na een flinke discussie met zijn officieren die voor de kustroute opteerden, besloot Petersen voor de diepwaterroute te gaan. Met gedoofde lichten en verduisterde ramen trotseerde het schip de metershoge golven van de storm die intussen de Bocht van Danzig teisterde. Omstreeks 18.00 uur ontving het schip het bericht dat het escorte van oorlogsbodems recht op de Wilhelm Gustloff afstevende. Petersen wilde een botsing vermijden en liet de navigatielichten van het schip aansteken. Maar dat leidde op de brug van de Wilhelm Gustloff opnieuw tot een felle discussie omdat de andere officieren meenden dat ze hierdoor een schietschijf zouden worden voor de Sovjetduikboten. En precies dat gebeurde

DE FELLE AFWEERGEVECHTEN

ZORGDEN ERVOOR DAT DE BURGERBEVOLKING MASSAAL EN IN PANIEK OP DE VLUCHT SLOEG

De Russische onderzeeër S13 onder bevel van kapitein Aleksandr Marinesko merkte omstreeks 19.00 uur de Wilhelm Gustloff in de verte op en zette meteen de achtervolging in. Om 21.16 uur, toen de S13 de Wilhelm Gustloff tot op 700 meter was genaderd, waagde Marinesko zijn kans en vuurde hij drie torpedo’s af die het schip 3 meter onder de vloedlijn troffen aan bakboord: de eerste ging dwars door de boeg, de tweede sloeg in bij het zwembad en de derde verwoestte de machinekamer. Het schip maakte snel slagzij en in paniek vertrappelden mensen elkaar om aan dek te geraken. Veel van de bemanningsleden die bij een evacuatie moesten helpen, waren omgekomen door de explosies of zaten vast in het schip door de gesloten tussenschotten. Tot overmaat van ramp waren er bovendien veel te weinig reddingsboten voor de massa passagiers. Wie in het ijskoude water terechtkwam, had nauwelijks een overlevingskans. Om 22.18 uur was het over en uit. De Wilhelm Gustloff zonk, terwijl er nog duizenden aan boord waren. De meest betrouwbare schattingen spreken over 1.230 geredde passagiers en 9.300 vermisten… De Wilhelm Gustloff was overigens niet het enige Duitse passagiersschip dat in die dagen door de Sovjets werd getorpedeerd. Ook de Steuben met ongeveer 4.500 slachtoffers en de Goya met ongeveer 6.500 slachtoffers deelden dat tragische lot.

De eerste Vlaamsnationale partij

Onder academici bestaat verdeeldheid over de vraag waar de wortels van het partijpolitieke Vlaamsnationalisme liggen. Sommigen verwijzen naar de Meetingpartij, die in de 19de eeuw in Antwerpen hoge ogen gooide en zich richtte op taalrechten voor de Vlamingen. Anderen achten enkel de naoorlogse periode als relevant en wijzen naar de Vlaamse Concentratie als de bron. De meesten nemen echter de Frontpartij als startpunt. Maar hoe is die ontstaan en hoe bevoorrecht was de band met de Frontbeweging?

Uitgeverij Peristyle situeert zich onder het Vlaams-nationale archiefcentrum ADVN, terwijl u Romain Vanlandschoot misschien al kent van tal van publicaties over de Vlaamse Beweging. Zo heeft hij biografieën van Cyriel Verschaeve, Albrecht Rodenbach en Hugo Verriest op zijn naam staan. De keuze om precies dit boek te schrijven, is zeker interessant. Het betreft immers een periode in de Vlaams-nationale geschiedenis die te vaak onderbelicht is gebleven.

De schrijver dropt ons meteen in de loopgraven van de Westhoek. Een intellectuele elite van aalmoezeniers, brancardiers en studenten wordt geconfronteerd met de Franstalige arrogantie aan het front. Ze formuleren vaoorzichtige eisen, hoofdzakelijk respect voor het Nederlands. Wanneer een open brief aan koning Albert I in dovemansoren valt en de militaire staf flamingantische activiteiten verbiedt, verliest de Frontbeweging haar vertrouwen in de Belgische staat.

Aan de andere kant van de frontlijn weet de Duitse militaire overheid wel de Vlaamse harten te winnen door de Gentse universiteit te vernederlandsen en de Raad van Vlaanderen in 1917 zelfs een bestuurlijke scheiding te laten uitroepen. Men spreekt van het activisme. Wat binnen België bijna een eeuw niet lukt, gaat via Berlijn blijkbaar in een mum van tijd.

Steun uit verscheidene politieke hoeken

De Wapenstilstand een jaar later doet het gemoed van de Vlaamsgezinden evolueren van hoop naar ontgoocheling. De agressieve reactie van de Franstaligen (ook in de Vlaamse steden) leidt tot vervolging van activisten en het negeren van een Vlaams minimumprogramma. Het boek toont aan dat de Vlaamse opstand heel verscheiden is: gaande van extreemlinkse kunstenaars uit Antwerpen met een activistisch verleden over de smeulende daensistische kernen langs de Dender tot de West-Vlaamse katholieke studenten (onder leiding van kapelaan Cyriel Verschaeve) met kritiek op de franskiljonse agenda van kardinaal Mercier.

Voor een nieuwe partij is het echter niet evident een plaats te veroveren in het vertrouwde driestromenland van socialisten, liberalen en katholieken. De schrijver schetst de moeilijkheden om eigen media en een coherent partijprogramma op te zetten. Zelfs twee jaar na de oprichting geraakt de Frontpartij niet van de grond en komen de onderliggende breuklijnen pijnlijk naar boven.

Zelfbestuur en godsvrede

Je zou verwachten dat in Vlaams-nationale middens consensus bestaat over Vlaamse autonomie, maar niets blijkt minder waar. Er zijn de anti-Belgische fracties die zelfs pleiten voor een hereniging met Nederland, maar tegelijk ook de ‘minimalisten’ die in de electorale vijver van de Antwerpse burgemeester Frans Van Cauwelaert vissen.

Ook in de tweede pijler van het partijprogramma, zijnde godsvrede, komt een serieuze barst. Conservatieve katholieken (met Joris van Severen als bekende naam) vinden de breuklijn met vrijzinnigen uit vooral Antwerpen (Paul van Ostaijen, Lode Craeybeckx) te groot. Bovendien ging het ideologisch geschipper ten koste van een krachtig partijprogramma.

Nooit meer oorlog

JAN HUIJBRECHTS

Enkel rond het antimilitarisme kan het Vlaams-nationalisme van rechts tot links de gelederen gesloten houden. Iedereen is het erover eens dat België neutraal dient te blijven in het opbod van het interbellum. Concreet vertaald, betekent ‘Nooit meer oorlog’ dat er geen Vlaams bloed meer dient te vloeien voor de belangen van Parijs. Het is de verdienste van de Vlaamse Beweging dat de alliantie met Frankrijk in 1936 wordt afgeblazen. Amper enkele jaren na de oprichting fuseert ze met de daensistische partij om uiteindelijk op te gaan in het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De eerste partijpolitieke ervaring voor het Vlaams-nationalisme kan men op zijn minst gemengd noemen. Enkel tijdens de periode van de Volksunie tot het Egmontpact is de godsvrede min of meer hersteld. Verdeeldheid is vaker de norm dan de uitzondering, tot op vandaag...

PIETER VANDERMOERE

Romain Vanlandschoot & Nico Van Campenhout, ‘Van Frontbeweging naar Frontpartij - de beginjaren van het politieke Vlaams-nationalisme (1915-1923)’, 2023, Peristyle, 332 p., 29,95 euro, ISBN 9789464367539

Wilhelm Gustloff

Liefdadigheidsinstelling van Britse BBC kreeg op 10 jaar tijd bijna 40 miljoen euro van Europa

Er is op sociale media veel te doen over Europees geld dat zou vloeien naar BBC Media Action, de internationale liefdadigheidsinstelling van de Britse openbare omroep. In 2023-2024 zou de Europese Commissie 1,3 miljoen pond gegeven hebben aan de organisatie. De Amerikaanse overheidsinstelling USAID zou de op een na grootste donor zijn met 2,6 miljoen pond, naast Zwitserse, Zweedse en andere organisaties die met belastinggeld steun verlenen. Ook de Belgische federale regering gaf in het verleden al geld aan BBC Media Action.

LEZERSBRIEVEN

Het gaat hier niet om het subsidiëren van propaganda, klinkt de officiële uitleg. En de projecten bevinden zich - op Oekraïne na - allemaal buiten Europa. Maar is dat wel degelijk zo? BBC Media Action is een liefdadigheidsinstelling die groeide uit de BBC World Service Trust. Die laatste organisatie groeide uit een samenwerking met de wereldomroep van de BBC. Tijdens de Koude Oorlog vormde de dienst een onderdeel van een nieuwsdienst voor de landen van het voormalige Sovjetblok, met uitzendingen in het Russisch en de talen van de satellietstaten van de Sovjet-Unie. In 2011 veranderde de naam in BBC Media Action.

Subsidies

De organisatie zou compleet losstaan van de BBC, die betaald wordt door kijk-en-luistergeld van de Britten. De projecten verlenen volgens de eigen jaarverslagen steun aan ‘onafhankelijke’ media in ontwikkelingslanden. De nadruk ligt op migratie en klimaatveran dering. Dat zou de situatie van vandaag zijn. Historisch gezien ligt dat nochtans anders. Net als Radio Free Europe, die in 1949 door de Amerikaanse inlichtin gendienst CIA werd opgericht, bleek de BBC World Service de cennialang een propagandaka naal te zijn. De vraag blijft waarom de Europese Commissie en zo veel regeringsdiensten mil joenen euro’s geven aan een liefdadigheidsinstelling die verbonden is met de Britse staatszender. Tussen 2013 en 2023 betaalde de Euro pese Commissie BBC Me dia Action 38,96 miljoen euro op een toegekende subsidiepot van 44,47 mil joen euro. En dat terwijl het Verenigd Koninkrijk op 31 januari 2020 uit de Europe se Unie stapte. Op zich lijkt steun aan een openbare omroep van een niet-lidstaat merkwaardig. Puur formeel gezien, is de steun ook geen steun aan een openbare omroep, omdat BBC Media Action officieel een ‘charity’ of liefdadigheidsinstelling is.

Geld voor beleid

Het gros van de EU-subsidies komt uit een fonds voor internationale ontwikkeling en samenwerking. Maar er komen ook miljoenen euro’s uit fondsen, zoals het Instrument for Foreign Policy en het Directoraat-Generaal voor Nabuurschap en Uitbreidingsrelaties van de Europese Commissie. Dat zijn diensten die subsidies gebruiken als ‘normative power’: geld in ruil voor invloed op het beleid. Betalen opdat de ontvangers het beleid van de EU zouden steunen en overnemen: dat is zelfs de officiele doctrine van het buitenlandbeleid van de Europese Unie. Andere geldpotten waar

ZOEKERTJES

Financiering BBC Media Action

Action kon putten, zijn het CINEA (European Climate, Infrastructure and Environment Executive Agency) en ECHO (humanitaire hulp). Het jaarverslag van 2022-2023 is trouwens veel duidelijker dan dat van 2023-2024, waarvan de schermafdruk op X voor zoveel boosheid zorgt. Toen bleek 5,6 miljoen van de 27 miljoen pond inkomsten van BBC Media Action afkomstig van de Britse regering. De EU gaf een dik half miljoen euro en diverse instellingen van de Verenigde Naties gaven ruim 2 miljoen pond. Private donoren, zoals de stichtingen van Bill Gates en de Packard-familie, gaven eveneens ruim 2 miljoen euro. Allerhande buitenlandse regeringen gaven 11 miljoen pond. Ook de Belgische

DE VRAAG BLIJFT WAAROM DE EUROPESE COMMISSIE EN ZOVEEL REGERINGSDIENSTEN MILJOENEN EURO’S GEVEN AAN EEN LIEFDADIGHEIDSINSTELLING DIE VERBONDEN IS MET DE BRITSE STAATSZENDER

federale regering deelde 133.000 Britse pond uit. Ngo’s waren goed voor ruim 3 miljoen pond, met de ngo Counterpart International, met zetel in Washington DC, als vrijgevigste donor. Opvallend is ook dat de bijdrage van de Europese Commissie in 2024 dus opliep van een half miljoen pond naar 1,3 miljoen pond.

LODE GOUKENS

TE KOOP: Verzamelde werken van Stijn Streuvels (volledig), alsmede 12 jaarboeken van Stijn Streuvelsgenootschap. 0476 / 76 42 48. Prijs: 400 euro

Ook uw bericht in ’t Pallieterke?

In 250 tekens kunt u zoekertjes plaatsen, dingen te koop aanbieden, geboortes en overlijdens melden enzoverder. Met de 50 euro die we ervoor vragen, steunen jullie bovendien ’t Pallieterke, want de kostenverhogingen van vooral de post hakken er momenteel stevig in. Berichten insturen kan via secretariaat@pal.be. De prijs van 50 euro per berichtje kan worden betaald via rekeningnummer BE07 7370 5149 9666 van ’t Pallieterke. Stuurt u liever een briefje met betaling ineens bij, dan kan dat naar Uitgeverij ’t Pallieterke, Lagesteenweg 5/1 te 1850 Grimbergen.

Donald Trump Pallieterke, Bij nogal wat Vlaams-nationalisten is er een groeiende bewondering voor de strapatsen van het duo TrumpMusk (of is het omgekeerd?). De reeks geopolitieke voorstellen van dit gevaarlijke duo is eindeloos. Regeringsleiders breekt het angstzweet uit telkens Washington nieuwe ideeën de wereld instuurt. Dat deze voorstellen ’s anderendaags vaak worden herroepen of uitgesteld, bevordert alleszins de stabiliteit niet waar onze planeet behoefte aan heeft. Enkele generaties geleden hebben nogal wat Vlaams-nationalisten gedweept met een ‘wereldhervormer’ uit een buurland. De retoriek van deze gek heeft tientallen miljoenen mensenlevens gekost en onze planeet veel schade berokkend. Wij, Vlaams-nationalisten, mogen ons niet laten ringeloren door termen als ‘rechts’ en ‘links’ te pas en vaak ook te onpas te gebruiken. Figuren als Trump, Musk, Netanyahu, Poetin en consorten worden dan als ‘rechts’ geklasseerd en zijn dus ‘de goei’, ook wanneer ze o.a. alle afspraken met internationale organisaties met de voeten treden. Laat ons in deze tijd vooral mens zijn. Lieven De Meyer, Merksem Het grote gendergedoe Pallieterke, Het zou een nieuwe titel kunnen zijn voor een Suske en Wiske-album. De nieuwe regering is nog maar enkele uren oud en de discussie gaat niet over de beleidsnota, maar over het feit dat er te weinig vrouwen zijn onder de ministers en ze niet op de eerste rij staan op de groepsfoto. Hebben ze wel al door dat er geen transgenders bij zijn? Vorig jaar moesten de filmprijzen genderneutraal zijn. Er was daardoor maar één prijs per categorie. Alle winnaars waren mannen, wat tot groot protest van de vrouwelijke zijde leidde. Dat kan toch niet waar zijn, dat de mannen in alle categorieën de beste waren? Dit jaar zijn het enkel vrouwelijke winnaars. Deze keer geen protesten, want blijkbaar kan dat wel. Nog dit: er komen volgens de nieuwe regering geen nieuwe belastingen bij, enkel solidariteitsbijdragen. Als we nu eens het woord ‘belasting’ vervangen door ‘solidariteitsbijdrage’, dan wordt ons gezegend landje het eerste land vrij van belastingen. Zo zijn we vroeger toch ook een land zonder allochtonen geworden. Knap toch?

Belastingen

Dirk Callens, Beveren

Pallieterke, Ik heb met veel aandacht de opinie van Paul Baümer gelezen in uw vorig nummer. Daarin stelt hij terecht dat belasten aan 102 procent complete waanzin is. Maar is het in België dan zoveel beter? Ik was loods, een ambtenaar die heel goed zijn boterham verdiende. Ik werd derhalve belast aan omzeggens 50 procent. Laten we eens de rekening maken wat betreft het huis dat ik gebouwd heb. Stel dat ik een huis bouw van 100.000 euro. Om dat te kunnen betalen, heb ik 200.000 euro bruto moeten verdienen, waarop ik 50 procent belastingen heb betaald. Ook moest ik daarop nog eens 21 procent btw betalen. Om aan die 21.000 euro te geraken, moest ik 42.000 euro verdienen, waarop ik 50 procent belast werd. En zodra ik mijn intrek nam in mijn nieuwe huis, werd ik jaarlijks verder beroofd van onroerende voorheffing, provincie- en gemeentelasten en tuti quanti. Laat ons het houden op 2.500 euro, waarvoor ik bruto 5.000 moest verdienen. Jaarlijks. Dus om

Een lezersbrief insturen?

een huis van 100.000 euro te bezitten, moet ik dik 150.000 euro aan belastingen betalen. Dat is nog altijd 150 procent. En dan praten we nog niet over wat de ‘roverheid’ mijn erfgenamen zal aandoen wanneer ik er niet meer ben. Jan Cappelier, Ruddervoorde Gerolf Annemans Pallieterke, Beweren dat Gerolf Annemans een Vlaams-nationalist is, is hetzelfde als beweren dat water nat is. Deze stelling gaat ook perfect op voor Bart De Wever. Voor wie daaraan twijfelt: niets is wat het lijkt. Het klopt dat Tom Van Grieken een bloedneus heeft opgelopen. Hopelijk ziet hij dat als leergeld en koestert hij geen wraakgevoelens, want dat zou dan de volgende blunder zijn. Al de bagger die BDW nu over zich heen krijgt voor zijn rol als redder van België en verloochenaar van de Vlaamse vrijheidsstrijd, past - misschien zonder het zelf te willen - perfect in zijn strategie. Al die bagger klinkt wel als een wiegeliedje voor al de hazen die bang zijn van een Vlaamse overheersing. Vooral de nieuwe wind om orde op zaken te stellen, doet bij velen de billen dichtknijpen. Tot aan de kust hoor ik het tandengeknars van de Franstalige elite en van ‘la Belgique à papa’. BDW heeft reeds als jonge snaak verstaan dat men alleen iets kan veranderen als men aan de knoppen zit. Zijn eerste doel was het voorzitterschap van de N-VA en vervolgens de verovering van het Schoon Verdiep, met het gekende resultaat. Dezelfde koppige doorzetting heeft hij nu, een beetje met behulp van het Vlaams Belang, toegepast om premier te worden van dit land. Er is geen betere positie om precies te achterhalen wie en vooral hoe men het wanbestuur in stand wil houden. Dat het voor Gerolf Annemans, een sluwe vos en voorvechter van de Vlaamse zaak, een beetje zuur is dat niet hij maar BDW aan de knoppen zit, kan ik best begrijpen. Roger Gielens, Bredene Federale regering Pallieterke, Het moet gezegd: de meesterlijke strategie van Bart de Wever heeft gepakt. Hij en zijn partij maken nu deel uit van het Belgische bewind. Hij zal echter mislukken in de realisatie van zijn doelstellingen omwille van de volgende drie hoofdredenen. Ten eerste schikken Walen zich zelden naar wat hen voorgeschreven wordt. Ze zullen altijd uitwegen zoeken om toch maar hun zin te kunnen doen. En als de beslissingen, zij het gedeeltelijk, van Vlamingen uitgaan, luisteren ze al helemaal niet. Als gewezen hogere ambtenaar in een federale instelling van de sociale zekerheid weet ik waarover ik spreek. Ten tweede zit het verraad ingebakken in zijn regering. Vooruit zal er als slaaf van de PS en het oppermachtige ABVV-FGTB (met zijn noord-Belgische vleugel) alles aan doen om de N-VA en de MR te ondermijnen, enkel en alleen voor eigen, narcistisch gewin. Bart De Wever zal de Romeinse spreuk ‘tu quoque, fili mi’ vaak moeten gebruiken. De N-VA laat wegens haar angst voor het Vlaams Belang het communautaire veld braakliggen. Niemand gelooft immers dat Bart De Wever over enkele jaren een tweederdemeerderheid zal vinden voor zijn confederalisme. En aangezien het Vlaams Belang een beroep zal kunnen doen op de steun van de internationale ruk naar radicaal rechts, zal het, ten nadele van de N-VA, hiervan zeker gebruik maken Freddy Geens, Ekeren

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

Ursula von der Leyen © SHUTTERSTOCK

Eigen grendels eerst

Het is een dooddoener die door tegenstanders graag wordt bovengehaald: voor een staatshervorming is een tweederdemeerderheid nodig in de Kamer, en die is er niet. En omdat het dus onhaalbaar geacht wordt, wordt een staatshervorming op de lange baan geschoven.

Zoals ik al twee weken geleden schreef in deze kolommen, bestaat er een ‘truc’ om die tweederdemeerderheid toch te behalen: er moeten tenminste 17 Kamerleden zich onthouden bij de stemming. Ik suggereerde dat hiervoor de Kamerleden van het Vlaams Belang zouden kunnen aangesproken worden. Maar ik schreef mijn artikel voor het regeerakkoord rond was. Ik citeer even uit het regeerakkoord: “De regering wil tijdens deze legislatuur een belangrijke bijdrage leveren op het vlak van de modernisering, de verhoging van de efficiëntie en de verdieping van de democratische beginselen van de staatsstructuren. Het doel is een nieuwe staatsstructuur vanaf de volgende legislatuur met een meer homogene en efficiënte bevoegdheidsverdeling. In dit verband zal de eerste minister voorstellen, onder de vorm van wetteksten, voorbereiden op het vlak van de bevoegdheidsverdeling, de financieringsregels, de instellingen etc. Dit gebeurt met de steun van grondwetspecialisten en experten van beide taalgroepen en het wordt mee uitgewerkt door een aanvullende kabinetscel bij de eerste minister die hiervoor over een specifiek werkingsbudget beschikt.”

Extremistische stemmen

Maar dan komt het; ik vervolg letterlijk uit de tekst: “Hierover zal de eerste minister de nodige contacten leggen om bijkomende parlementaire steun te vinden om de benodigde meerderheden te bereiken zonder de steun van extremistische stemmen.” Dat laatste, door ons in vet gedrukt, werd pas op het laatst bijgevoegd bij de tekst. Wie die extremistische stemmen zijn, wordt niet gespecifieerd. Maar de lezer weet uiteraard dat in eerste instantie daarmee het Vlaams Belang geviseerd wordt. Door dit zinnetje bij te voegen, wordt een tweederdemeerdeheid halen zo goed als onmogelijk. De Arizona-partijen - inclusief de N-VA - hebben zichzelf deze grendel opgelegd. En verder lees ik in het regeerakkoord: “Teksten waarvoor een bijzondere meerderheid vereist is, worden pas in het parlement ingediend, nadat ze voor advies zijn voorgelegd aan de afdeling Wetgeving van de Raad van State, nadat de partijen geïdentificeerd zijn die de tekst steunen en nadat er overeenstemming over is bereikt binnen de regering.”

Verzet

Lees nog eens met aandacht de laatste zin: samengevat moet een voorstel van staatshervorming aan drie voorwaarden voldoen. Eén: er moet overeenstemming zijn binnen de regering. Dat is de logica zelve, maar iedereen weet dat de MR en les Engagés zich tegen een vergaande staatshervorming verzetten. Twee: het advies van de Raad van State is een standaardprocedure. Drie: er moet op voorhand een meerderheid gevonden worden in de Kamer. Maar dus met uitsluiting van ‘extremistische partijen’. Om alsnog een tweederdemeerderheid te bekomen, zou De Wever dan stemmen moeten halen bij andere oppositiepartijen zoals de PS en Groen-Ecolo. Dat die partijen de nodige stemmen zouden leveren, gelooft niemand. Grendels

Theoretisch bekeken zou het Vlaams Belang vanuit de oppositie twintig stemmen kunnen leveren. Samen met de 82 stemmen van de regeringspartijen, zou dan een tweederdemeerderheid behaald kunnen worden (102 stemmen op 150). Maar ja, zodra de regering vreest dat het VB wel eens de nodige stemmen zou kunnen leveren, worden de wetteksten zelfs niet ingediend. En kan er zelfs niet gestemd worden. Zo interpreteer ik toch de tekst in het regeerakkoord. Samengevat: de Arizona-regering beweert een ingrijpende staatshervorming voor te bereiden, maar keurt anderzijds een grendel goed waarmee alles geblokkeerd wordt. Ik probeer het grotere plaatje te zien, maar voorlopig zie ik het niet…

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.

VVB voert actie aan PS-hoofdkwartier in Brussel

De Vlaamse Volksbeweging (VVB) heeft zondag gewapend met pamfletten actiegevoerd aan het hoofdkwartier van de PS. “Stop het PS-wanbeleid. Vlaanderen eist respect”, luidde de niet mis te verstane boodschap.

De actievoerders uitten onder meer hun bezorgdheid over de poging van de PS om via een geheime stemming en zonder de vereiste meerderheid in beide taalgroepen tot een nieuwe Brusselse regering te komen. Die illegale poging om de Vlamingen buitenspel te zetten, is een doorn in het oog van de VVB. Enkele actievoerders hadden hun mond dichtgeplakt met duct-

IN MEMORIAM

Door Buelens

Op vrijdag 3 februari overleed in Boechout Door Buelens, 88 jaar oud. Door Buelens was een beginselvast nationalist die zijn Vlaams engagement van thuis uit meegekregen had. Als twintiger werd hij actief in de Volksunie, eerst plaatselijk in Dilbeek, maar later ook op arrondisementeel niveau. Hij militeerde in het Taal Aktie Komitee en maakte in de jaren 1970 een tweetal jaar deel uit van de TAK-Raad. Het Egmontpact deed hem besluiten om de Volksunie te verlaten en hij stapte over naar het Vlaams Blok. Daar werd hij vrij snel provinciaal voorzitter. Na de verkiezingen van 1991 (Zwarte Zondag) werd hij verkozen tot senator. De afscheidsdienst vindt plaats op vrijdag 14 februari om 10.30 uur in de Sint-Theresiakerk te Berchem (Grote Steenweg 646). KVC

tape om hun ongenoegen over deze gang van zaken te illustreren. De VVB houdt de PS ook verantwoordelijk voor de dramatische financiële situatie waarin Brussel verkeert. “De Vlamingen betalen de rekening voor een inefficiënt bestuur, terwijl de Nederlandstalige gemeenschap steeds meer wordt gemarginaliseerd”, klonk het. Twee actievoerders die verkleed waren als Mr. Monopoly – u weet wel, de man met snor, vlinderdas en hoge hoed die fungeert als mascotte van het gelijknamige bordspel – en kwistig geldbiljetten rondstrooiden, moesten dat beeld kracht bijzetten. De VVB roept de PS op tot transparant bestuur, een eerlijke behandeling van de Vlamingen en een open dialoog met alle democratisch verkozen partijen.

Bpost

We schreven het al eerder: de verzendingskosten die bpost ons aanrekent, swingen de pan uit en dat sinds de nieuwe regeling van 1 juli vorig jaar. Daartegenover staat een dienstverlening die alsmaar achteruit gaat. Die stijgende kosten nopen ons tot een drastische maatregel. We moeten namelijk bpost wat meer speling geven om ’t Pallieterke in uw bus te steken. Dat wil zeggen dat we ’t Pallieterke een dag vroeger bij bpost aanleveren, wat de postbodes meer mogelijkheden geeft om uw geliefkoosd weekblad te bedelen. Dat laatste gebeurt dan of op woensdag of op donderdag of op vrijdag. Alleszins is het de bedoeling dat u over uw Pallieterke beschikt voor het weekeinde Voor de verkoop in de dagbladhandel verandert er niets: ’t Pallieterke is daar elke week beschikbaar vanaf donderdag.

HORIZONTAAL

A. Persoon die vaardig is met de handen / B. Filosofie - Meisjesnaam - Nederlandse waterloop / C. Argon - Groter dan de voorgeschreven lengte / D. Geen enkele uitzondering - Aantrekkingsobject / E. Familielid - Pers.vnw. - Predikaat van een filmgenre dat verwijst naar een sombere sfeer / F. Begrijp - Trend in strandkledij / G. Britse koningsnaam - Muzieknoot / H. Vlaamse karate associatie - Te koop / I. Renium - Buideldier / J. Bemoeizuchtige / K. Oosters handweefselStaken planten in de grond / L. Plaag - Apenstaartje - Engelse kunst

VERTICAAL

1. Vlaamse hulpverleningsorganisatie / 2. Europees land - Bazige vrouw / 3. Neon - Agentschap wegen en verkeer - Deerniswekkend / 4. Kinderbijslag / 5. Bestuursorgaan / 6. Bevestigingsmiddel - Internetlandcode voor BangladeshMet een klein verschil / 7. Gemalin van Aegir - Bevroren woning / 8. Polyptiek van de gebroeders van Eyck - Atmosferisch gas / 9. Eensgezindheid / 10. De lucht betreffend - Grieks eiland / 11. Vlaamse rivier - Lidwoord - Bepaalde kleur / 12. Droogde op een vloer - Financiert

ANTON SCHELFAUT

KARL VAN CAMP

NOSTRADAMUS VAN DE WEEK

Georganiseerde PS en de maffia: één strijd voor democratie

Brussel, de parel aan de Belgische, Europese en NAVO-kroon is in volle bloei. Alleen worden hier en daar vragen gesteld of die NAVO wel zo actief moet blijven oefenen in de stad. Een en ander leidde ertoe dat de regering besliste om van Brussel één politiezone te maken in plaats van zes. Kwestie van de georganiseerde misdaad toch een beetje efficiënt aan te pakken. De georganiseerde misdaad spreekt zelf van ‘provocaties’ en zal reageren.

De iets oudere lezer zal het zich ongetwijfeld nog herinneren wanneer de eerste keer een kalasjnikov opdook in de Brusselse binnenstad en in de media. In februari 2010 kreeg een politieman drie kogels in het lijf uit een dergelijk wapen. Eerdere verschijningen van het wapen waren al uitgebreid vastgesteld, maar die hadden niet op agenten geschoten. Pers en politiek oordeelden dan maar om er geen melding van te maken en zo de uitstekende reputatie van de stad en de tevredenheid van de Brusselaar niet te verstoren. Maar die dag moest er dus toch wat van gezegd worden onder druk van de politievakbonden. PS-burgemeester Freddy Thielemans nam de taak op zich: “Dit is een fait divers in de context van een grootstad. Een ernstig fait divers, daar niet van, maar ook niet meer.” Waarna steeds meer faits divers de kop opstaken en

iedereen genoot van dit nieuw normaal Brussels stadsfenomeen.

Tot het de jongste maanden de spuigaten uitliep. De schietpartij aan de metro, vorige week, deed zelfs vermoeden dat er meer dan een fait divers aan de hand was. Hier en daar gaan stemmen op die stellen dat de kogelregens geen lokale folklore zijn, maar gelinkt zouden zijn aan de georganiseerde misdaad. Eén groot crimineel netwerk

De regering-De Wever zou als antwoord op de problemen één politiezone maken van Brussel. Vooral de PS-burgemeesters hebben het moeilijk met die eengemaakte politiezone. Het betekent dan ook dat het politioneel gezag minder bij hen ligt. Nu de PS geen deel meer uitmaakt van de regering, staat ze met de rug tegen de muur.

“Als Brussel echt één georganiseerd politienetwerk wordt, zullen de criminele organisaties ook één organisatie worden. Wij hebben nooit gevraagd om dat soort provocaties, maar we zijn klaar om ze te beantwoorden”, zal Ahmed Laouej, kandidaat minister-president van Brussel voor de PS en hoofd communicatie en logistiek van de Verenigde Brusselse Georganiseerde Misdaad (VBGM) zeggen in 2027. “De samenwerking tussen de PS en de maffia is nodig om de Vlaams-nationalisten van de macht te houden. Wij zijn echte democraten.” Het betekent het begin van een reeks afrekeningen in het PS-milieu, die net op tijd afgerond zullen worden voor de verkiezingen van 2029.

“Noemt u mij nu bolvormig lichtgevend plasma?”

Coup de théâtre in de kranten het voorbije weekend. Niet Bart De Wever, maar Annelies Verlinden is de politicus waar Vlaanderen het meest vertrouwen in heeft om Arizona tot een succes te maken. Meteen een goede reden voor een goed gesprek, vonden we. Annelies ging vermoedelijk graag in op onze uitnodiging, want ze zei: “In de context van het huidige politieke klimaat is dit nieuwtje een boodschap die aanmeerde op een punt waarvan ik het bestaan niet vermoedde in maatschappelijk engagement.” We zijn dan maar geweest. zelfde richting. U mag bijvoorbeeld deze week al maatregelen verwachten die het gevangeniswezen aanzienlijk zullen verlichten.”

Mannetjesputters, mannenputters en nog eens mannenputters. Arizona heeft het niet met vrouwen en dat zullen we geweten hebben. Maar de Vlaming heeft zijn antwoord klaar op zoveel machogedrag. Met kop en schouders erbovenuit kozen ze Annelies Verlinden tot Vlaanderens hoop in bange dagen. Onze nieuwe minister van Justitie voert de mannenlijst aan met een beteuterde Bart De Wever op plaats twee. Hoe verklaart u uw succes, mevrouw Verlinden?

VERLINDEN: “Ik verklaar dat met de nodige zelfkritiek en introspectie waarbij ik mezelf er toch enigszins op betrap emoties van een zekere voldaanheid te ontwaren in het licht van een toch vooral door een overwegend testosteron producerend, toch a rato van de respectievelijke leeftijden van mijn collega’s aan de Y-zijde van het spectrum, dominerend gezelschap. Het spreekt vanzelf dat ik dat meer tot mijn innerlijk rijk van verwezenlijkingen laat behoren dan dat ik dat veruitwendig met deze of gene uiting van enerzijds enthousiasme dan anderzijds een meer heimelijke glimlach. Bij eventuele persistentie aan uw zijde van de dialoog neig ik alvast niet naar het eerste.”

Woordvoerder: “Ze zoekt er niet te veel achter, maar ze is content.”

VERLINDEN: “Dat is enigszins met aanmatigende snelheid onvoldoende lang door de curve gereden. Vergeeft u mijn secondant in verbale transmissie. Hij is recentelijk onder mijn patroonschap geplaatst en ontbeert nog de subtiliteiten en nuances van mijn discours vis-a-vis uw medium.”

Woordvoerder: “Mijn samenvatting was wat kort door de bocht. Ik ben nog nieuw.”

VERLINDEN: “Exact!”

Woordvoerder: “Echt?! Dat is verschieten!” U heeft het loodzware departement Justitie gekregen. Gigantische gerechtelijke achterstand, overvolle gevangenissen. Mensen begrijpen niet hoe het zo’n puinhoop is kunnen worden. Krijgt u het nog uitgelegd?

VERLINDEN: “Nee.” (geschrokken) Pardon?

VERLINDEN: “De possibiliteitsvraag die u mij net toevertrouwde, kan ik niet voorzien van een affirmatieve respons. Dat behoort niet tot de competenties van een sterfelijk wezen.”

Woordvoerder: (paniek) “Wat de minister uiteraard bedoelt, is dat Justitie haar nauw aan het hart ligt en dat we inderdaad voor grote uitdagingen staan bij Justitie. Maar ze is vastbesloten om werven als digitalisering, de gerechtelijke achterstand en de uitdagingen op vlak van detentie aan te pakken. Binnen de regering staan wat dat betreft alle neuzen in de-

VERLINDEN: “Wat zegt hij?”

Nou, dat hoewel situationeel de opeenvolgende dossiers zich problematisch aan ons voorstellen, er licht gloort aan het einde van de desgevallend onder of door onberijdbare substantie. En dat dankzij een eendrachtige visie van het nieuwbakken gouvernementeel gezelschap alles in de nabije toekomst kan rekenen op een omslag tot ieders bevrediging.

VERLINDEN: “Op die manier. Hip, pip, hobblie wobblie. Pardoesj!”

Excuus, nu bent u me even kwijt?

Woordvoerder: “Ik vrees dat ik een andere job moet zoeken. Ze heeft me zonet ontslagen wegens het uitkramen van onzin in haar naam. Maar het is mijn job om uit haar woordenbrij een heldere ‘enerzijds, anderzijds’ te distilleren. Niemand begrijpt dat mens!”

VERLINDEN: “Ik heb inderdaad geen enkele andere keuze, hoe pijnlijk ook, dan met een C4 en een adieu afstand te doen van onze collaboratie inzake communicatieve vaardigheden. Hierdoor breken nieuwe horizonten aan voor iemand als u indien u zich kan inschrijven in een ‘challenge’ die zijn voorgaande niet kent.”

Ex-woordvoerder: “Niet dat het mijn zaken zijn, maar ze biedt u een job aan.” Prettige dag verder!

GESPREK MET DE NIEUWSTE STER AAN DE POLITIEKE HEMEL