“Vandaag biedt deze partij geen oplossingen meer voor de problemen en uitdagingen waar de samenleving mee geconfronteerd wordt. Sterker nog, het nationale leider-schap benoemt deze problemen niet eens.” Kan je iets vernietigender zeggen over je eigen politieke partij? Het zijn de woorden van Pieter De Crem over cd&v. Sinds zondag is hij geen lid meer.
De Crem preciseerde niet over welke ‘problemen en uitdagingen’ hij het heeft, maar dat was niet nodig. Hij is uit de partij gestapt en heeft zijn burgemeesterssjerp afgestaan na de aanzwellende kritiek op zijn beleid om mensen met een Belgische nationaliteit voorrang te geven bij de inschrijving in zijn gemeente.
Iedereen weet dus dat hij het heeft over immigratie, als een van die problemen waar de partijtop van wegkijkt. Elk opinieonderzoek wijst uit dat de Vlamingen, net als alle andere Europeanen, de ongebreidelde inwijking als het belangrijkste politieke probleem zien, maar de traditionele partijen blijven ideologisch onbekwaam er een beleidsmatig antwoord op te geven. Dat bleek opnieuw bij het begin van het nieuwe schooljaar, toen het hele bestel zijn best deed om niet uit te
spreken waarom in landelijke streken leraars vaak geen betrekking vinden, maar in grootsteden niemand nog voor de klas wil staan. Het negeren van de olifant in de kamer is stilaan een nationale sport geworden. Mogelijk heeft De Crem de wet overtreden door zijn praktijk om het moeilijker te maken voor vreemdelingen om zich te vestigen. Het zal zijn populariteit niet aantasten. Wanneer politici de wet overtreden, is dat bijna altijd om er zelf voordeel uit te halen. De Crem deed dat alleen ten bate van zijn gemeente en dat zal de inwoners niet zijn ontgaan. Sammy Mahdi zegt dat discriminatie echt niet kan. Discriminatie is wat de wet zegt dat het is. Het is niet immoreel om mensen met onze nationaliteit voorrang te geven bij de inschrijving. Het zou zelfs een wettelijke plicht moeten zijn. Het zijn niet alleen de
mensen van Aalter die wat dit betreft achter hun burgemeester staan. Ik ben er vrij zeker van dat meer dan de helft van de Vlaamse burgemeesters ook liefst minder vreemdelingen zou inschrijven.
Volgens de kranten zou het toppers van de partij storen dat De Crem “amper schuldbesef toont” en “geen excuses aanbiedt”. Goed zo. De Crem gaat niet door het stof om zichzelf te redden. Mijn respect wordt alleen maar groter.
Hervorming
De Crem zal veel sympathie krijgen voor zijn Robin Hood-gedrag, maar het probleem begint natuurlijk niet aan de grenzen van Aalter. Vreemdelingen die daar niet ingeschreven geraken, zullen gemeenten vinden met minder waakzame burgemeesters. Het immigratieprobleem moet aan de landsgrenzen worden aangepakt.
De Crem zegt zijn partij vaarwel, maar niet de politiek. Hij wil een echte politieke hervorming realiseren en zegt de hand te reiken aan iedereen die daar wil aan meewerken.
Hendrik Bogaert, een andere West-Vlaming van de rechterflank van de partij, had dat eerder ook al eens aangekondigd, maar daar kwam niets van.
Laat ons hopen dat De Crem wel woord houdt. Sammy Mahdi gaf bij zijn aantreden heel even de indruk dat hij bereid was om de werkelijke problemen van het land te benoemen en aan te pakken, maar die fase is hij ontgroeid. Zijn aanstellerij over Gaza leidt integendeel de aandacht af van de problemen waar zijn partij zou moeten mee bezig zijn. Het wordt tijd er ons bij neer te leggen: cd&v kan nooit nog maatschappelijk relevant worden. Als De Crem met een concurrerende lijst zou opkomen, al dan niet in een kartel, wacht cd&v het lot van Open Vld. Bewijs het land deze dienst, Pieter.
JURGEN CEDER
De ‘duiding’ vanVTM en VRT
45 jaar geleden omschreef Anton Van Wilderode de BRT als Belgisch, Rood en Tendentieus. Als tegengewicht voor de BRT werd in 1987 VTM opgericht, nota bene door een medewerker van ’t Pallieterke die een aantal kapitaalkrachtige investeerders bijeenbracht.
Uiteindelijk ging VTM ideologisch dezelfde weg op als de VRT. Vrij vertaald betekent dat dat heel veel aandacht naar progressieve verhalen gaat. Rechts komt nauwelijks aan bod, en als rechts al eens aandacht krijgt, dan wordt dat negatief ‘geframed’. Diversiteit en inclusiviteit worden volop gepromoot, terwijl stemmen die daar kritisch over denken, worden ‘gecanceld’.
Vorige week was het driemaal prijs. Laten we beginnen op 27 augustus. Een aantal linkse organisaties organiseert een persconferentie waarbij wordt opgeroepen dat de NMBS niet zou samenwerken met de Spaanse firma CAF. Die laatste blijkt ook al in Israël tramstellen te leveren. In het tv-nieuws mag Lies Michielsen enige duiding brengen voor de camera. Lies Michielsen wordt voorgesteld als advocate bij Progress Lawyers Network. De journalist van dienst ‘vergeet’ te melden dat Progress Lawyers Network een dochterorganisatie is van de PVDA.
Enkele dagen later – 31 augustus –is er een persconferentie over de humanitaire vloot die dezer dagen richting Gaza vaart. De VRT titelt: “Ook Belgische arts vaart mee”. Tijdens het VTM-nieuws wordt deze arts geïnterviewd: Hanne Bosselaers van Geneeskunde voor het Volk. De journalist van dienst ‘vergeet’ te melden dat Geneeskunde voor het Volk een dochterorganisatie is van de PVDA. Dinsdag 2 september. De Vlaamse en de federale regering bereiken een akkoord over de erkenning van Palestina en mogelijke economische sancties tegen Israël. Er komt misschien een boycot van producten uit de bezette Westelijke Jordaanoever. Wordt geïnterviewd: Isabelle Van-
brabant, coördinator bij Intal. Intal? Wie of wat is Intal? De journalist van dienst ‘vergeet’ te melden dat Intal een dochterorganisatie is van de PVDA. Ik zuig niets uit mijn duim. Alles is terug te vinden op het internet. Isabelle Vanbrabant is bijvoorbeeld ook voorzitster van Cubanismo, nog een dochteronderneming van de PVDA. De vereniging moet Cuba en de prachtige socialistische verwezenlijkingen aldaar positief in de kijker zetten. Ons Isabelle bezocht het eiland in 2023 en schreef een boek over het klimaat-ecologisch programma van de Cubaanse regering. Het boek werd uitgegeven bij EPO, nog een dochterorganisatie van de PVDA. EPO staat voor Education Prolétarienne/Proletariese Opvoeding. De PVDA heeft er de voorbije jaren alles aan gedaan om de naamgeving van haar dochterorganisaties ‘zachter’ te maken. De voorloper van Intal heette vroeger Anti-Imperialistische Bond en de studenten van de MLB, voluit Marxistisch-Leninistische Beweging, noemen zich nu Comac. De jongerenbeweging van de PVDA heette vroeger Rode Jeugd, vandaag veranderd in Redfox. Viva Salud is de nieuwe naam voor Dokters voor de Derde Wereld. En ja, Progress Laywers Network heette in de beginjaren ‘Advokaten voor het Volk’.
De vraag is dan: kenden de betrokken VTM- en VRT- journalisten de ware achtergrond van vermelde organisaties en hun woordvoersters?
We mogen veronderstellen van wel. Maar waarom werd die ‘duiding’ dan voor het grote publiek achterwege gelaten…?
Abonnementen binnenland: Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
‘DURF’, NIET HET EERSTE RECHTS-LIBERALE PROJECT
Vlaams Parlementslid en ex-Open Vld’er Maurits Vande Reyde start met een nieuwe politieke beweging: ‘Durf’. Voor een minimale staat en eigenlijk rechts-liberaal. Het is een kwestie van tijd vooraleer dit een partij wordt. Het is niet het eerste rechts-liberale project. De kans op – weliswaar beperkt – succes is er: denken we maar aan Lijst Dedecker in 2007-2009 en RAD-UDRT dat begin jaren 1980 tot drie zetels in Kamer en Senaat haalde.
De kiesdrempel van 5 procent maakt het voor nieuwe politieke initiatieven niet gemakkelijk. Toch heeft Vlaams Parlementslid en ex-Open Vld’er Maurits Vande Reyde met zijn beweging Durf kans op slagen. Hij pleit voor een minimale staat die zich enkel met zijn kerntaken bezighoudt en dus niet overal met subsidies gooit en te ver in het privéleven van de Vlaming binnendringt. De Diestenaar wil niet spreken van een politieke partij. Nog niet. Maar de kans is reëel dat Durf op een of andere manier deelneemt aan de volgende stembusslag. Al was het maar omdat de Open Vld blijft vechten tegen de irrelevantie.
Daarnaast heeft Durf wellicht het voordeel van over wat centen te beschikken, want als ondernemers als Nicolas Saverys (reder Exmar) of Jan Toye (vroeger bij bierbrouwer Palm) mee aan boord stappen, dan is het deels om voor financiële steun te zorgen. Idem voor Ivan Sabbe (ex-Lidl) die trouwens ook nog in het Vlaams Parlement heeft gezeteld voor Lijst Dedecker. Politici met ervaring
En daarmee zitten we bij een tweede ‘bonus’ voor Durf: er komen politici met ervaring aan boord. Peter Reekmans, burgemeester van Glabbeek en ook een LDD’er, is eveneens van de partij. Er is ook ex-Open Vld’er Bart Van Hulle. En Dimitri Dedecker, zoon van Middelkerks burgemeester en woelwater Jean-Marie Dedecker.
Die ervaring is nodig om te vermijden dat Durf als partij kan meedingen bij de volgende verkiezingen en voor de stembusgang niet uiteenvalt omdat het een Spaanse herberg is waar allerlei vreemde figuren en avonturiers binnen- en buitenstappen.
Het zou uiteraard een huzarenstuk zijn om de kaap van de 5 procent te ronden indien Durf effectief aan de verkiezingen deelneemt. Maurits Vande Reyde is de meest voor de hand liggende kandidaat om op zijn minst een zetel binnen te halen. Alleen: Vlaams-Brabant is een relatief kleine kieskring en daar ligt de kiesdrempel de facto boven de 5 procent. In Antwerpen zou een zetel halen de minst moeilijke opdracht moeten zijn. Maar daar moet men de concurrentie aangaan met de N-VA en het Vlaams Belang. Gemakkelijk wordt het niet.
Meer dan een antibelastingpartij
Toch is er in het electorale landschap plaats voor zo’n rechts-liberale partij die pleit voor een minimaal (of toch op zijn minst voor het terugdringen van het) overheidsbeslag. Die politieke formatie zou ook meer zijn dan een antibelastingpartij. Men wil het overheidsapparaat afbouwen, belachelijke subsidies schrappen en vooral de regeldrift van de regeringen tegengaan. Dat is zeker op Vlaams niveau de zwakke flank van de N-VA, want daar is de partij te veel een keizer-kosterbeleid beginnen te voeren. Al even belangrijk is dat de politieke geschiedenis aantoont dat er maatschappelijk, electoraal en politiek ruimte is voor zo’n rechts-liberale formatie. Mét een kans op mandaten. Een eerste goed voorbeeld is RAD-UDRT (Respect voor Arbeid en Democratie-Union Démocratique pour le Respect du Travail). In de periode tussen 1978 en 1987 was die partij vertegenwoordigd in Kamer en Senaat. Het was de periode waarin de twee oliecrisissen de overheidsfinanciën zwaar hadden aangetast, de deficits 10 procent van het bbp of meer bedroegen, de Belgische frank steeds zwakker werd, het concurrentievermogen van de be-
drijven onder druk stond, de werkloosheid piekte en men het probleem probeerde op te lossen door massale overheidstewerkstelling. Robert Hendrick, een zakenman uit Verviers, pleitte via RAD-UDRT voor een liberaal herstelbeleid en een afbouw van het overheidsapparaat.
Bij de verkiezingen van 17 december 1978 haalde de partij 0,88 procent of bijna 50.000 stemmen. Dat was in tijden zonder kiesdrempel voldoende voor één Kamerzetel. In 1981 werden drie zetels veroverd dankzij een score van 2,7 procent nationaal en 164.000 stemmen. Bij de verkiezingen van 1985 begon de neergang al. Robert Hendrik bleef de enige verkozene. Uitzwermen naar het Vlaams Blok
Een kortstondig ‘leven’ voor deze partij in het parlement, maar het bewijs dat een rechts-liberale partij leefbaar was en is. De relevantie ervan was halverwege jaren 1980 weliswaar sterk afgenomen gezien het herstelbeleid van de rooms-blauwe regering Martens V.
ER IS PLAATS VOOR EEN RECHTS-LIBERALE PARTIJ DIE PLEIT VOOR MINIMAAL OVERHEIDSBESLAG
Interne communautaire spanningen deden de rest. Ze is ondertussen in de nevelen van de geschiedenis verdwenen, maar de partij ging ook deels ten onder omdat de Vlamingen vonden dat de Vlaamse vleugel onvoldoende aan bod kwam. Roger Frankinouille, voorzitter van de Vlaamse vleugel, stapte over naar het Vlaams Blok. Het gros van de Vlaamse kiezers van RAD deed hetzelfde. Aan Franstalige kant was er een beweging richting de liberale PRL en de christendemocratische PSC die toen nog een rechtervleugel had. Voor de volledigheid moet vermeld worden dat Robert Hendrick tussen 1987 en 1991 verkozen werd op zo’n PSC-lijst.
Lijst Dedecker als ventiel voor frustratie
Het volgende rechts-liberale alternatief, die naam waardig, was Lijst Dedecker dat in 2007 tegen alle verwachtingen in de kiesdrempel haalde. Dat kan een inspiratie zijn voor Maurits Vande Reyde en co. Het was een electoraal ventiel dat gelost werd om de frustratie van de vele rechtse liberalen van Open Vld naar buiten te laten komen. Eigenlijk werd goed 18 jaar geleden al duidelijk dat de partij kapot was geregeerd. Maar LDD is ook een les voor Durf: er werden zeer zwakke figuren aangetrokken. Denk maar Kamerlid Dirk Vijnck die van LDD naar Open Vld overstapte en dan terugkeerde, want LDD viel terug op vier Kamerleden en verloor zo het statuut van fractie plus de daaraan verbonden dotaties. Het was het bewijs dat de partij een krabbenmand was geworden en eigenlijk afhankelijk was van één figuur: Jean-Marie Dedecker. De profilering van de N-VA als economisch liberale partij in de periode 2010-2014 deed de rest en LDD had geen toekomst meer.
Maurits Vande Reyde
YVES LETERME EN DE AARD VAN CORRUPTIE
Sammy Mahdi heeft pech. Hij had nog maar net besloten dat zijn partij, die van pragmatiek steeds haar handelsmerk heeft gemaakt, ook wel eens ethisch en principieel uit de hoek mag komen, meer bepaald met zijn streep in het zand over Gaza. Even later werd hij al in verlegenheid gebracht door het onethisch gedrag van twee vooraanstaande partijgenoten. Volgens Audit Vlaanderen zou Pieter De Crem de inschrijving van niet-Belgen in zijn gemeente systematisch hebben vertraagd. En dan dook er ook nog een foto van Yves Leterme bij een militaire parade in Peking op.
Welke van de twee zich het meest ‘onethisch’ heeft gedragen, is natuurlijk een subjectieve vraag. Mijn respect voor ‘Crembo’ is eigenlijk net iets groter geworden. Wat hij deed in Aalter, lijkt ingegeven door een oprechte bekommernis om zijn gemeente en haar inwoners. Hij heeft er zichzelf ook niet mee verrijkt. Je lost het immigratiedossier echter niet op door het alleen weg te houden uit Aalter. En, als we op het rapport van Audit Vlaanderen mogen voortgaan, heeft De Crem zich schuldig gemaakt aan discriminatie, wat strafbaar is door wetten die zijn partij en hijzelf hebben goedgekeurd. Voorspelbaar ging de persaandacht meer naar de zaak-De Crem. Racisme en discriminatie, weet u wel. Nochtans is wat Leterme heeft gedaan van een veel hogere orde. Hij heeft zich geleend voor propaganda ten voordele van een repressief, dictatoriaal regime dat vijandig staat tegenover het Westen. Hij deed dat aan de zijde van Poetin en Kim Jong Un. Hij deed dat op het Tiananmen-plein, de plaats waar in 1989 een democratische opstand in bloed werd gesmoord. Het ethische kader van Mahdi
Eigenlijk hebben we die argumenten niet eens nodig. Laat ons gewoon het ethische kader gebruiken dat Sammy Mahdi recentelijk tot het zijne heeft gemaakt bij zijn principiële houding over Gaza. China heeft immers zijn eigen Palestijnen. Oeigoeren heten ze daar. China vervolgt dit volk al jaren, wegens ‘separatistische’ tendensen. De Oeigoeren streven inderdaad naar een grotere autonomie, sommigen ook naar een eigen staat. Zouden we die staat niet stilaan moet erkennen? Al was het maar als signaal aan China om de genocide te stoppen?
LETERME EN ZIJN VRIENDEN KUNNEN ZICHZELF WEL PROBEREN WIJSMAKEN DAT ZE ALLEEN MAAR VREDE EN DIALOOG DIENEN, MAAR ZE BEDRIEGEN ZICHZELF. ZE ZIJN GEKOCHT
Want als Gaza een genocide is, is de Chinese aanpak van het Oeigoerse probleem dat ook. Sinds 2017 zijn naar schatting 1 miljoen Oeigoeren opgesloten in heropvoedingskampen. In 2023 waren al de namen van 12.050 mensen gekend die zijn omgekomen door mishandeling of ontbering. Het echte aantal dodelijke slachtoffers moet vele malen hoger liggen, zo bevestigen alle waarnemers.
Het Europees Parlement en de parlementen van de lidstaten hebben trouwens al via resoluties erkend dat het hier om een genocide gaat. Als Leterme mag gaan applaudisseren voor het Volksbevrijdingsleger van communistisch China, kan hij evengoed met een Israëlische vlag gaan zwaaien op de volgende parade van het IDF.
Cd&v weigert echter officiële commentaar op de Chinese affaires van Leterme. Hij mag ook gewoon lid blijven. Volgens enkele kranten zou er in eigen rangen wel ongenoegen bestaan. “Onbegrijpelijk wat hij doet”, zouden partijgenoten in de coulissen van het parlement gezegd hebben. De Chinese Club
Wat is er onbegrijpelijk aan? Leterme is niet de eerste westerse politicus die zich na zijn politieke carrière laat kopen door China. Daar bestaat zelfs een officieel vehikel voor. De Club van Madrid verzamelt een hele reeks westerse ex-politi-
ci, waaronder Aznar (Spanje), Balkenende (Nederland), Barroso (EU), Brown (VK) en Bill Clinton (VS). De organisatie beweert niet pro-Chinees te zijn, maar gedraagt zich wel de hele tijd alsof ze is ontworpen op een tekentafel van het Chinese ministerie voor Propaganda, wat ze waarschijnlijk ook is. Plichtmatig zegt de Club van Madrid wel tegenstander te zijn van een autoritair regime – om te kunnen manipuleren moet je een minimum aan geloofwaardigheid hebben –, maar ze geeft nooit concrete kritiek op de mensenrechtenschendingen in China, ook niet op de behandeling van de Oeigoeren. Elk jaar organiseert de Club een internationale conventie waar met lovende woorden wordt gesproken over het beleid van China en de toekomstvisie van haar leiders.
De Club van Madrid zegt in haar jaarverslagen dat ze een beroep kan doen op subsidies van een ‘main financial partner’. Ze zegt helaas niet wie die mysterieuze donor is. Wie zou het toch kunnen zijn? Tip: de Club van Madrid organiseert regelmatig activiteiten in samenwerking met instellingen als het ‘CPAFFC (Chinese People’s Association for Friendship with Foreign Countries)’ die volledig in handen zijn van de Chinese Communistische Partij.
De aard van corruptie
In 2022 werd het socialistische Europarlementslid Eva Kaili aangehouden, samen met haar vader, die een valies bij zich droeg met daarin 700.000 euro aan bankbiljetten. Het spoor leidde ook naar de Waalse PS, waar bij verschillende kaderleden en mandatarissen ook nog eens 4 miljoen in contant geld werd aangetroffen. Qatar wilde hiermee invloed in het Europees Parlement kopen. Zo stellen we ons omkoping meestal voor. Dat soort corruptie – de zak met geld overhandigd op een hotelkamer – bestaat, maar is zeldzaam. De meest voorkomende en meest doelmatige vorm van omkoping is veel subtieler en veel geleidelijker.
Dat China zich vooral concentreert op voormalige politici, valt op. Die hebben het voordeel dat ze niet meer ter verantwoording kunnen geroepen worden door het parlement of de kiezer, maar wel nog invloed hebben, voor of achter de schermen. Vooral: hun aanwezigheid en pro-Chinese uitspraken helpen om China te normaliseren op het internationale toneel.
Elites vangen, in vijf stappen
Er is een tweede reden die meer met de menselijke aard te maken heeft. Ex-politici zijn zwakke doelwitten. Er is zelden een toppoliticus die niet vindt dat het einde van zijn carrière te vroeg kwam. Zeker op de hoogste niveaus kan het zwarte gat pijnlijk zijn. Het gaat over geld, zeker, maar evenveel over macht en respect, over behandeld te worden als een grote meneer, over nog iemand te zijn.
‘Elite capture’ noemen de inlichtingendiensten het proces waarmee China westerse ex-politici inlijft. In stap 1 wordt een selectie gemaakt van kandidaten, liefst voormalige ministers of andere topfiguren die nog niet helemaal uit het beeld zijn verdwenen. In een tweede stap worden ze uitgenodigd op een internationale conferentie, eventueel als spreker, liefst op een aangename locatie, dus nooit in Ho Chi Minhstad, Karachi of Oelan-Bator. Alle reiskosten worden vergoed. En de onkostenrekening ligt altijd wat hoger dan de eigenlijke onkosten. In stap drie wordt het allemaal wat persoonlijker. De politicus ontmoet Chinese topmensen en mag ook in een of meer besloten netwerken actief worden. Er zijn diners en af en toe een geschenk. De vierde stap is financiële binding. Betrouwbare politici krijgen een betaald mandaat in de adviesraad of het bestuur van een staatsbedrijf of staatsgebonden instelling. En dan is er de vijfde en laatste fase. De politicus wordt ingezet in openbare debatten om het standpunt van China te verdedigen. Hij zal steeds het profiel aannemen van iemand van de ‘dialoog’, van de ‘gematigde stem’, van iemand ‘die confrontatie wil vermijden’.
The Manchurian Candidate
Die laatste fase, waarbij de politicus een volwaardige agent wordt van Chinese ‘soft power’, kan men ook wel ‘fase Leterme’ noemen. Leterme is covoorzitter van ToJoy, een Chinees investeringsfonds, ‘consultant’ bij technologiegigant Huawei, lid van de adviesraad van Silk Road Partners en lid van de academische raad van onderzoekscentrum ‘Chengdu Panda Base’. Ja, hij blijkt gespecialiseerde kennis over panda’s te bezitten.
“De mens die je het gemakkelijkst kan bedriegen, is jezelf”, vertelde Nobelprijswinnaars Richard Feynman zijn studenten. Politici, die zelden lijden aan een negatief zelfbeeld, slagen er gemakkelijk in zichzelf wijs te maken dat ze goede bedoelingen hebben, niks fouts doen en zichzelf ook best wat mogen verrijken op weg naar een betere wereld. In het netwerk dat China heeft uitgebouwd, vind je velen van dat type.
Leterme laat zich ook in het openbaar meer en meer opvallen met uitspraken ten gunste van China. Hij vindt dat Europa nauwer moet samenwerken met dat land en wat minder met de VS. Hij benadrukt dat China ‘op vreedzame wijze’ haar ‘terechte plek’ op het wereldtoneel aan het herwinnen is. Hij prijst het vijfjarenplan van de communistische partij en het ‘moedige leiderschap’ van Xi Jinping. Hij klaagt over de beeldvorming over China in westerse media. Hij is voortaan voor de Chinese leiding even betrouwbaar als The Manchurian Candidate.
Hij is niet de enige die zich laat inpalmen. Op een lager echelon liet Filip Dewinter zich onkosten betalen door een Chinese ‘culturele’ vzw die in feite werd gestuurd door de Chinese Communistische Partij. Op een hoger niveau zijn er veel buitenlandse voorbeelden. David Cameron werd vicevoorzitter van een Brits-Chinees investeringsfonds en wordt ook regelmatig genoemd in verband met ‘consultancy’ voor andere Chinese bedrijven. Hij was betrokken bij diverse commerciële projecten gelinkt aan het Belt & Road Initiative. Cameron is lid van de Conservatieve Partij, maar twee andere pionnen in het Chinese netwerk zijn zijn socialistische landgenoten Tony Blair en George Osborn.
Ook andere voormalige toppolitici zitten stevig ingebed in het Chinese netwerk: Prodi, De Villepin, Zapatero,… Niet iedereen heeft even duidelijke mandaten als Leterme, maar allemaal duiken ze op bij ‘studiereizen’, als gast op door China georganiseerde conventies, als spreker op een of ander Belt and Road-initiatief, als ontvanger van een eredoctoraat van een Chinese universiteit,… Politieke collaboratie
Er is niks fouts met mensen die zaken doen in of met China. Wij onderhouden met dat land een zeer drukke handel en er is geen enkele reden om daar niet aan deel te nemen, op welk niveau ook.
EX-POLITICI ZIJN ZWAKKE DOELWITTEN. ER IS ZELDEN EEN TOPPOLITICUS DIE NIET VINDT DAT HET EINDE VAN ZIJN CARRIÈRE TE VROEG KWAM ALS GAZA EEN GENOCIDE IS, IS DE CHINESE AANPAK VAN HET OEIGOERSE PROBLEEM DAT OOK
Het wordt pas een probleem wanneer politici worden gelokt met allerlei honneurs en materiële voordelen, niet zozeer om hun economische kennis te benutten, maar om hun invloed op het politieke forum aan te wenden in het voordeel van de macht van China. Leterme en zijn vrienden kunnen zichzelf wel proberen wijsmaken dat ze alleen maar de vrede en de dialoog dienen, maar ze bedriegen zichzelf. Ze zijn gekocht. Ze dienen, omwille van geld, reisjes en het strelen van hun ijdelheid, een dictatoriaal regime dat vijandig staat tegenover het Westen, tegenover ons en onze belangen. En dat ook nog eens een volk zo ongenadig behandelt dat je mag verwachten dat Sammy Mahdi er op elk moment een regeringscrisis over zal uitlokken.
CEDER
JURGEN
Yves Leterme in China
VLAAMSE REGERING ZIET ALARMSIGNALEN NIET
Petrochemiegigant ExxonMobil overweegt de verkoop van zijn activiteiten in Antwerpen. Een zoveelste signaal dat de tweede grootste chemische cluster ter wereld onder druk staat. De Vlaamse Regering kan hier optreden door te zorgen voor een lagere energiefactuur en minder regulitis. Maar ze staat erbij en kijkt ernaar.
Het was de Financial Times die het bericht bracht: petrochemiegigant ExxonMobil is van plan de activiteiten in België en het Verenigd Koninkrijk te verkopen. Dat zou 1 miljard euro moeten opbrengen. In Antwerpen heeft het bedrijf een grote raffinaderij en fabrieken die polyethyleen produceren. Het nieuws is niet bevestigd, maar indien ExxomMobil de plannen ten uitvoer brengt, dan is dat een nieuwe klap voor de Antwerpse haven, de tweede grootste chemiehub van de wereld na het Texaanse Houston.
Begin dit jaar raakte al bekend dat TotalEnergies zijn stoomkraker in Antwerpen zal sluiten. Gelukkig dat het Britse Ineos hier recent nog heeft geïnvesteerd, want anders is het krimpscenario voor een van de motors van de Vlaamse economie een feit.
Energiekosten en regelgeving
Wat is hier het probleem? Zeer eenvoudig: het zijn er twee, energiekosten en regelgeving.
De industrie kreunt onder de zware energiefacturen. Dat is niet alleen een Vlaams maar ook een Europees verschijnsel. Grote industriebedrijven maken snel de rekening en kiezen daarom voor goedkopere landen als de VS of in het Verre Oosten.
Daarnaast is de Europese regelgeving een zware last, ondanks de versoepelingen die de Europese Commissie recent onder andere op het vlak van duurzaamheidsrapportering doorvoerde. Ze is zo complex geworden dat enkel consultants er beter van worden.
Daarnaast is er – zeker in Vlaanderen – het oud zeer van de veel te trage en ingewikkelde vergunningswetgeving. Bijkomend probleem voor Vlaanderen is dat we hier aan ‘gold plating’ doen. Dat wil zeggen dat de Vlaamse overheid de Europese regels strikter naleeft dan nodig. Of anders gezegd: we zijn hier heiliger dan de paus. Dat versterkt het concurrentiële nadeel van deze regio. En het blijkt ook uit de cijfers. Onze energie-intensieve industrie staat zwaar onder druk, want investeringen worden uitgesteld of geschrapt. Tussen 2019 en 2023 is de toegevoegde waarde van onze chemie-industrie met zowaar 30 procent gedaald. Voor metaal en kunststof met 20 procent. Ook de textiel ziet een krimp van de toegevoegde waarde. Enkel de farmasector kent hier nog een groei, al is de toekomst van deze branche ook onzeker wegens de Amerikaanse handelstarieven.
Alarmlichten
De alarmlichten beginnen dus overal te flikkeren, maar de Vlaamse Regering ziet ze blijkbaar niet. Dat werd vorige week pijnlijk duidelijk op de Voka Rentree, het evenement van de lancering van het politieke en sociaaleconomische najaar. Voorzitter Rudy Provoost en
Blijkbaar ziet men in de Vlaamse Regering de ernst van de situatie niet in, en dat is verontrustend. Men kan er zich bij neerleggen dat de regering-Diependaele net als de vorige beleidsploegen een notarisregering is, maar in dat geval trappelt men ter plaatse en in economische termen betekent dat achteruit gaan.
TIJDENS HET DUBBELINTERVIEW MET
EERSTE MINISTER BART DE WEVER OP DE VOKA RENTREE ZAT MATTHIAS DIEPENDAELE ER VOOR SPEK EN BONEN BIJ
de nieuwe gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse werkgeversorganisatie legden de vinger op de wonde. Men riep de Vlaamse Regering op om nu onmiddellijk werk te maken van de nodige steunmaatregelen om de energiefactuur voor grote bedrijven te verlagen. Ook richting federale regering kwam een noodkreet. Daarnaast moeten de vergunningsprocedures eindelijk versoepeld worden. Dat wordt al jaren beloofd, maar het is een processie van Echternach geworden.
Geconfronteerd met deze verzuchtingen van de Vlaamse ondernemers liet Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA) een makke indruk. Tijdens een dubbelinterview met eerste minister Bart De Wever (N-VA) op de Rentree zat hij er voor spek en bonen bij. Dat heeft natuurlijk te maken met het oratorische talent van de premier, maar zelfs wanneer er specifieke vragen kwamen over de plannen van de Vlaamse Regering kwam de Oost-Vlaming niet verder dan een aantal gemeenplaatsen.
Het straffe is dat Diependaele tijdens het debat van De Wever nog een voorzet kreeg die hij maar hoefde binnen te koppen: de eerste minister wees er terecht op dat Vlaanderen activistische organisaties subsidieert die dan procedures opstarten tegen het industriebeleid van diezelfde Vlaamse Regering. Diependaele had kunnen antwoorden dat men die subsidies ging schrappen en dat het procederen bemoeilijkt zou worden. Maar dat deed hij niet. De Vlaamse numero uno begon over de behoefte aan extra Vlaamse bevoegdheden en dus een staatshervorming om een echt Vlaams beleid te kunnen voeren. Los van het feit dat elke extra bevoegdheidsoverdracht toe te juichen valt: het probleem dat tijdens het debat werd aangekaart, valt binnen het bestaande en dus huidige beleidsdomein van de Vlaamse Regering. Het was voor Diependaele een pijnlijk schouwspel.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
DEZE WEEK IN DE GESCHIEDENIS
VAN ’T PALLIETERKE
Naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van’t Pallieterke op 17 mei 2025, wil de redactie het rijke verleden van dit weekblad in de kijker zetten. In deze rubriek blikken we terug op wat ’t Pallieterke in het verleden bracht.
13 september 1952: Goddank “Na twee maanden zonder te zijn geweest, hebben onze Nederlandse (bene)-luxebroeders eindelijk een nieuwe regering. Kameraad Drees de socio, zal met de katholieke Beel als rechterhand en liefst maar twéé ministers van buitenlandse zaken, Nederland ter zege voeren. Maar die verdubbeling van het aantal ministers van buitenlandse zaken in een klein landje dat op buitenlands gebied niks meer in de pap te brokken heeft, is wel een goeie mop.”
14 september 2011: Dit is wél een nachtmerrie
Formateur Elio Di Rupo slaagt erin een overeenkomst te bereiken over de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. “Komt dit onding ooit tot uitvoering, dan kunnen we een kruis maken over het opzet om de verfransing van de Rand en Vlaams-Brabant een halt toe te roepen. Al dat geraas van dolgedraaide en partijdige commentatoren ten spijt, gaat het hier helemaal niet over een zuivere splitsing van BHV. Het gaat om een uitverkoop en een onomkeerbare stap in de richting van Groot-Brussel”, schreef ’t Pallieterke na dit akkoord. “Het is inderdaad een historisch akkoord. In die zin dat er een historisch hoge prijs wordt betaald om de Franstaligen in Halle-Vilvoorde niet meer rechtstreeks op Brusselse lijsten te laten stemmen. Maar uit alles wat hierboven beschreven is, blijkt dat het akkoord inhoudelijk voor Vlaanderen een lege doos is. Met het visitekaartje van Beke, De Croo, Gennez en Van Besien. Zijn er geen plaatsen op de galeien vrij?”
15 september 1983: Vredesbetoging Op 23 oktober stond er een vredesoptocht op de agenda, die uiteindelijk meer dan 400.000 deelnemers zou tellen. De optocht was een protestmars tegen het NAVO-dubbelbesluit, waardoor er kernwapens gestald zouden worden op Kleine-Brogel en Florennes. “De ‘vredesbeweging’ staat mijlen en miljoenen voor. Waar halen zijn voor een dergelijke barnum-campagne in heel het Westen trouwens al dat geld bij elkaar?”, vroeg ’t Pallieterke zich af. “Wij hebben nooit één Vredesbewogene één frank zien bedelen. Waarvan leven die gasten? Geen mens die het weet. Geen mens die het vraagt.”
16 september 1979: Vlaamse staat, de zijne, de mijne
“Hugo Schiltz is uit de arena getreden: met een verklaring die hij zelf een manifest noemt. En die door anderen al als een testament wordt betiteld. Een verklaring die hem door zijn partijtop niet in dank is
afgenomen. Maar waarvoor ik hem dankbaar ben. (…) Zijn manifesterende stellingneming is alvast een waardevolle bijdrage, want ze wijst ondubbelzinnig de… slechte weg. De aftredende VU-voorzitter ziet ‘een Vlaamse Staat in een Belgische Bondsstaat’. Een kwarteeuw geleden kon dat vooruitstrevend heten, thans is het dit niet meer. Het is het des te minder, omdat Egmontpaleis en de grondwetswijziging die daar werd uitgedokterd in al hun prozaïsche barheid aantonen wat de Vlaamse Staat in dat koncept te betekenen heeft: voortduren de betutteling door een hardvochtige Belgische stiefmoeder (de Bondsstaat van Hugo) die over veel te veel macht en inmengingsmogelijkheden beschikt om goed te zijn, een Chinese poes pas van federalisme-met-twee-in-gewestvorming-met-drie, een Vlaamse gemeenschap in Brussel die verder gesard en gejudast kan worden, een bestendig afvloeien van Vlaams geld naar de overige ‘gewesten’ en op de koop toe een staat met een lekkende zuidergrens. Dit is een uitdagende karikatuur van een soevereine staat in deze hoek van West-Europa op de drempel van de 21e eeuw.”
17 september 2006: Het zwarte gat
Op deze dag nam motorcrosser Stefan Everts afscheid van de sport met zijn 101ste Grand Prix-zege. “Op 25-jarige leeftijd was ik al volop aan het nadenken over wat ik daarna wilde doen. Het enige dat vaststond, was dat ik graag in de motorcrosswereld – de wereld waarin ik was opgegroeid – wilde blijven”, schreef hij in zijn column in ’t Pallieterke. “Het zwarte gat heeft mij uiteindelijk nooit opgeslokt, omdat ik het meteen heb opgevuld met nieuwe uitdagingen in de motorcrosswereld.”
18 september 1963: Universiteit van Leuven in dienst van België! “Uit een verklaring van de Bisschoppen van België en uit de houding van Rector Descamps blijkt andermaal een grote bezorgdheid om het instandhouden van de Belgische eenheid aan de Leuvense universiteit. Naar wij uit nog niet bevestigde geruchten hebben vernomen overweegt de Rector elke dag van het academisch jaar te doen openen met een ontroerende Belgische plechtigheid. Op de binnenplaats van de Alma Mater zouden iedere morgen alle professoren, leken en priesters de groet aan de Belgische vlag brengen.”
19 september 2022: Staatsbegrafenis van koningin Elizabeth Vandaag vond de staatsbegrafenis van de Britse koningin Elizabeth II plaats. Café Molotov, een communistisch café in Gent, vierde enkele dagen voordien haar overlijden, wist pal.be. “De naam van het feest luidt ‘Ding-Dong! The Witch Is Dead!’, een lied uit de film The Wizard of Oz (1939). In de nasleep van de dood van voormalig premier Margaret Thatcher stond het lied in 2013 een tijdlang op de tweede plaats in de Britse hitlijst.” De week voordien hekelde ’t Pallieterke ook de houding van de Ecolo-jongeren na Elizabeths overlijden: “Blijkbaar hoef je dan toch geen rekening te houden met de gevoelens van iedereen om de wokeste van de klas te zijn.”
Diependaele en De Wever in gesprek op Voka Rentree
Quintin (MR) wil leger inzetten in Brussel
“Maar zolang PS zich onaantastbaar waant, zal er niets veranderen”
Vorige week getuigde een vrouw hoe in het Bonneviepark in het centrum van Molenbeek kogels van drugsbendes rakelings langs de oren van spelende kinderen floten, op nauwelijks enkele meters van een politiecommissariaat. Openlijk dealen gebeurt er al jaren. Bewoners voelen zich al lang in de steek gelaten. “Als we burgemeester Catherine Moureaux aanspreken, lacht ze ons uit. Ik spreek haar naam zelfs niet meer uit”, getuigde een bewoonster.
Tientallen ouders en kinderen kwamen in Molenbeek op straat om hun wanhoop uit te schreeuwen. De politie loopt achter de feiten aan, de gemeente organiseert vrijblijvende gespreksavonden die niets oplossen. Het vertrouwen in de overheid is tot onder het vriespunt gezakt.
Intussen probeert de politieke elite de realiteit te verdoezelen. Zo werpen de schietpartijen een donkere schaduw over de kandidatuur van Molenbeek als Europese culturele hoofdstad 2030. Molenfest, een festival van vijf dagen ‘diversiteit en solidariteit’, moet een antwoord bieden op de drugsoorlog en de kandidatuur veiligstellen.
Wereldvreemdheid
De kloof tussen bestuur en werkelijkheid werd pijnlijk zichtbaar in een uitspraak van Alain Hutchinson (PS), Brussels regeringscommissaris voor internationale organisaties. In een interview stelde hij onomwonden: “De schietincidenten vinden niet plaats waar de internationale ambtenaren wonen, maar in de rotte delen van de stad, zoals Anderlecht en Molenbeek.” Een politieke veteraan die door de bedwelmende geuren van de macht de wijken al lang heeft opgegeven.
Alain Hutchinson was tien jaar lang schepen voor onder meer Onderwijs, Gelijke Kansen en Cultuur in Sint-Gillis. Deze gemeente wordt gekenmerkt door een hoge concentratie aan allochtonen, een hoge werkloosheid, straatcriminaliteit en veel armoede. Net als Sint-Gillis hebben Anderlecht en Sint-Jans-Molenbeek een PS-bestuur. Te vaak overheerst de boodschap van ‘tolerantie en solidariteit’, terwijl bewoners vooral orde en veiligheid vragen.
James
Zolang de PS haar machtspositie in Brussel onaantastbaar waant, zal er niets veranderen. De blokkering van de Brusselse regeringsvorming, het stigmatiseren van de N-VA en het makke optreden van dienstdoend minister-president Rudi Vervoort vormen een onderdeel van een perfide strategie om het eigen electoraat niet tegen de haren in te strijken. Nog liever laten ze Brussel rotten dan de problemen aan te pakken.
Inzet van militairen
Minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin heeft er genoeg van en kondigt FIPA-teams aan: gemengde ploegen van federale en lokale politie die drugsnetwerken gericht aanpakken. De voordelen: militairen creëren zichtbaar veiligheid, maken politiecapaciteit vrij en zijn onmiddellijk inzetbaar. Ook zullen illegale handelszaken worden aangepakt en wordt er een netwerk van camera’s uitgerold, aldus de minister. Er is haast bij, want Brussel behoort wat betreft het aantal moorden, diefstal met geweld, fysiek geweld, inbraak,… tot de slechtste leerlingen van Europa.
Op korte termijn leidt de inzet van militairen zeker tot resultaten. Kijk maar naar
de VS. De inzet van de Nationale Garde in Washington zorgde ervoor dat de criminaliteit op kort termijn halveerde. Zelfs tv-station CBS moest dit op basis van de beschikbare data toegeven. Maar zonder structurele hervormingen blijft het dweilen met de kraan open. De situatie van de Brusselse rechtbanken is op zijn zachtst gezegd alarmerend. Zaken bij het hof van beroep lopen een achterstand op van soms tien tot vijftien jaar. Diefstallen, inbraken, drugsdossiers en geweldsdelicten worden vaak geseponeerd of verjaren wegens een chronisch gebrek aan rechters. Daders lopen vrij rond zonder dat ze worden veroordeeld. België werd al meerdere keren veroordeeld wegens schendingen van het recht op een eerlijk proces binnen een redelijke termijn. Straffeloosheid
Daarbovenop puilen de gevangenissen uit. Duizenden veroordeelden wachten soms jaren voor ze hun straf uitzitten. De recidivecijfers zijn hallucinant: 70 procent hervalt bij vrijlating opnieuw in criminaliteit. Bijna de helft van de gedetineerden zijn illegale criminelen. Het beleid om hen terug te sturen faalt, de bouw van nieuwe gevangenissen sleept aan.
De Brusselse veiligheidscrisis is geen losstaand probleem, maar het resultaat van decennia slecht bestuur en een opengrenzenbeleid dat het systeem verplettert. België vangt bijvoorbeeld zowat de helft van de Palestijnse asielzoekers in Europa op. Het gevolg: scholen, sociale woningen, politiezones, rechtbanken en gevangenissen zitten op hun limiet.
De inzet van militairen kan tijdelijk verlichting brengen. Maar zolang de instroom niet wordt beheerst en justitie niet structureel hervormd wordt, blijft Brussel wegzinken in chaos. De kogels in het Bonneviepark zijn de symbolen van een systeem dat kraakt in al zijn voegen. Politici kunnen de problemen niet blijven wegdansen op festivals of zich verschuilen achter procedures. JULIEN BORREMANS
Orr en de naderende ondergang van het liberalisme
“We staan aan de vooravond van een nieuw Europa”, aldus Bart De Wever vorige week tijdens de HJ Schoo-lezing in Amsterdam. In interviews spreekt hij van een Zeitenwende, een bladzijde die omgeslagen wordt. Dat is ook de boodschap die de Britse filosoof en politieke commentator James Orr verkondigt in het Verenigd Koninkrijk, want volgens hem loopt het liberalisme op z’n laatste benen.
James Orr wordt omschreven als een ‘nationaal-conservatieve’ commentator. Dat Reform UK tegenwoordig hoog scoort in de peilingen, is voor hem geen verrassing. Het was hem een tijdje geleden al opgevallen, tijdens ontmoetingen met wat normaal de basis voor de Britse Conservatieve Partij zou moeten zijn, dat vrijwel niemand daar nog in die laatste partij gelooft. In de plaats daarvan kiest men voluit voor Nigel Farage. Waren er morgen verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk, dan zou Reform UK vrijwel zeker een spetterende overwinning halen. Voelt zelfs de BBC de wind keren?
Is er dus één land waar de ‘Zeitenwende’ van Bart De Wever bijna tastbaar aanwezig is, dan wel het Verenigd Koninkrijk. Misschien nog het meest treffende voorbeeld is dat zelfs de BBC de wind voelt keren. Wie zou het zich een paar jaar geleden hebben kunnen voorstellen dat een uitgesproken nationaal-conservatieve figuur zoals James Orr, bovendien een persoonlijke vriend van J.D. Vance en door die laatste zelfs omschreven als zijn “Britse sherpa”, de afgelopen maanden tot twee keer toe in een lange podcast van de Britse openbare omroep uitgebreid
zijn verhaal zou mogen doen? Dat dat bovendien kon gebeuren zonder de gebruikelijke ‘duiding’ vooraf en achteraf, maar op een zakelijke en respectvolle toon, is toch nieuw. Zou het kunnen dat de BBC tactisch van koers aan het veranderen is om na de volgende verkiezingen ook een eventuele Reform UK-regering te kunnen overleven? Dan is alvast James Orr een goede keuze om te vriend te houden, want hij werd onlangs benoemd tot voorzitter van het bestuur van een nieuwe Britse denktank, het Centre for a Better Britain (CBB). Die denktank heeft als doel een regeringsprogramma voor Reform UK voor te bereiden, zodat die partij niet alleen een verkiezingsoverwinning haalt, maar daarna ook snel uit de startblokken kan komen als regeringspartij.
De ‘twilight’ van het liberalisme
James Orr is er vrij zeker van dat Reform UK de volgende Britse verkiezingen overtuigend zal winnen. Tegen dan zal de weerstand tegen en de ergernis over migratie zo groot zijn dat de Britten er veel voor over zullen hebben om een einde te kunnen maken aan de ongebreidelde immigratie naar hun land. Het is een opvallende parallel met wat ook
Bart De Wever in Amsterdam en elders verkondigt, maar dan vanuit het standpunt van een eerste minister die het probleem moet hanteren.
Maar James Orr ziet het breder dan alleen maar migratie. Volgens hem maken we het einde van het liberalisme mee en leven we in het bijna onvertaalbare ‘the twilight of liberalism’, zeg maar de schemering bij zonsondergang. Hij heeft het dan wel over de Engelse betekenis van het woord liberalisme: het links-liberalisme van de Britse LibDems of bijvoorbeeld D66 in Nederland. De start van dat liberalisme situeert hij dan weer bij de Franse Revolutie.
De oorzaak van die ondergang legt hij trouwens bij het liberalisme zelf. De ‘fraternité’ die het zo dwingend aan iedereen wil opleggen, vandaag vaak geherformuleerd tot solidariteit, tolerantie of inclusie, is op haar grenzen gebotst. Volgens hem zit het in de beweging ingebakken dat zodra een bepaalde bevolkingsgroep geëmancipeerd is, de liberale voorhoede op zoek gaat naar een nieuwe groep om solidair mee te zijn. Deugpronken en ‘aan de juiste kant van de geschiedenis staan’ zijn bij uitstek gedragingen en obsessies van links-liberale politici en activisten. Woke is er het extreme sluitstuk van en Queers voor Palestina (maar fysiek geweld tegen N-VA’ers!) de meest absurde manifestatie.
Slecht nieuws voor Open Vld
Als James Orr gelijk heeft, en de verschuiving naar rechts een keerpunt is en niet de
beweging van een slinger, dan heeft dat ook gevolgen voor het Vlaamse politieke landschap. Het zou de neergang van Open Vld verklaren door haar keuze voor het links-liberalisme, niet door de onbekwaamheid en het carrièrisme aan de leiding van die partij, al sluit het eerste natuurlijk het laatste niet uit. De top van Open Vld heeft dan de afgelopen kwarteeuw gewoonweg op het verkeerde ideologische paard gewed. Sammy Mahdi dreigt vandaag hetzelfde te doen bij cd&v, terwijl Bart De Wever en zijn N-VA beter gegokt hebben. Wil Open Vld opnieuw groeien, zal ze meer op de N-VA (en de MR) moeten gaan gelijken, al is de vraag dan misschien ook wat de meerwaarde van Open Vld in het Vlaamse partijlandschap nog is. Een partij met een voorzitter die de bocht wel wil nemen, is Groen. In een interview met De Standaard van een tiental dagen geleden zegt Bart Dhondt niet alleen dat hij af wil van te veel klimaatalarmisme, maar ook dat hij een groenere lijn voor Groen wil uittekenen. De partij blijft links-progressief, maar groen komt voortaan toch weer op de eerste plaats.
James Orr kan het zich niet voorstellen dat de Conservatieve Partij helemaal zou verdwijnen, maar gelooft toch ook niet in haar herstel. Schiet zijn fantasie hier gewoonweg te kort, of gaat de partij hetzelfde lot tegemoet als de chronisch zieltogende LibDems? In eigen land wordt het alvast uitkijken welke koers de toekomstige voorzitter van Open Vld zal kiezen.
Vlaamse Auditautoriteit BAR-subsidie werd bij ons wel heel soepel ingezet
Dat de Vlaamse Auditautoriteit (VAA) niet echt gekend is bij de burger, is niet haar fout. Er werd in de Vlaamse kranten immers nog geen enkel artikel gewijd aan deze instelling. Tijd om daar verandering in te brengen. Een goede aanleiding is zeker het recente jaarverslag over werkingsjaar 2024 van de VAA.
De voornaamste taak van de VAA is – en blijft – het doorlichten (auditen) van de Europese structuurfondsen. De Europese structuurfondsen zijn financiële instrumenten die door de Europese Unie worden gebruikt om regionale ontwikkeling en cohesie te ondersteunen. Een belangrijk fonds is bijvoorbeeld het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), gericht op sociale en economische ontwikkeling van regio’s en steden.
BAR-subsidie
Interessant is ook de audit van de door Vlaanderen ontvangen middelen uit de Brexit Adjustment Reserve (BAR). Die werd opgericht op 6 oktober 2021 om steun te bieden aan EU-lidstaten, regio’s en sectoren die negatieve gevolgen ondervonden omwille van de terugtrekking van het VK uit de EU. Die subsidie kan vandaag niet meer aangevraagd worden. De BAR-subsidie kon maximum 80 tot 100 procent van de aanvaarde ingediende kosten bedragen, afhankelijk van het type organisatie.
Waarom was de BAR nodig? Met de Brexit kwam er een einde aan het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal tussen de EU en het VK. De EU en het VK vormen nu twee afzonderlijke markten. Dit creëert belemmeringen voor de handel in goederen en diensten en voor grensoverschrijdende mobiliteit en uitwisselingen, met gevolgen voor overheden, bedrijven, burgers en belanghebbenden aan beide kanten. De Brexit heeft dus een enorme economische impact op Vlaanderen. Samen met Ierland, Nederland en Frankrijk behoort Vlaanderen immers tot de zwaarst getroffen gebieden binnen de Europese Unie. Om de impact van de Brexit binnen Vlaanderen zoveel mogelijk op te vangen, lanceerde de Vlaamse Regering in samenwerking met de Europese Unie de oproep tot BAR-financiering voor getroffen ondernemingen, organisaties en overheidsentiteiten.
Voorbeelden
Door de Brexit hebben veel Vlaamse organisaties aanpassingen moeten doen om competitief te blijven en om hun weg te vinden binnen de nieuwe (markt) situatie. Met de toenmalige oproep werden projecten gesteund waarbij een directe link met de negatieve gevolgen van de Brexit aantoonbaar was, en die voldeden aan de staatssteunregels.
Enkele voorbeelden: het ontwikkelen van een nieuwe logistieke oplossing, aanpassen van de bevoorradingsketen, werkingskosten voor grens- en douanefaciliteiten, investeringen met betrekking tot grens- en veiligheidscontroles, trajecten met betrekking tot certificering, etikettering, markering en kosten in verband met de opleiding van werknemers of de aanwerving van extra personeel voor het beheer van de nieuwe douaneformaliteiten.
Breed spectrum
Uit twee concrete voorbeelden blijkt dat die BAR-subsidie bij ons wel soepel werd ingezet. Vorig jaar werd de vloot van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) immers officieel aangevuld met de vanop afstand bestuurde robot ‘USV Gobelijn’ en de werkboot ‘Abbé Mann’. Daarmee wil het VLIZ meer onderzoek,
innovatie en observatie verrichten op zee. Voor de realisatie kwam 3 miljoen euro uit het Brexit Adjustment Reserve en 600.000 euro van de Vlaamse Regering. In de zomer van 2023 werd dan weer op de Vismarkt in Brugge de campagne ‘Visser tot Vork! Proef vis van bij ons’ afgetrapt. Met workshops, kookdemonstraties en de speciale inzet van 46 Brugse visambassadeurs werd de ‘Vis van bij Ons’ nog tot 1 oktober van dat jaar in de kijker gezet. De promotiecampagne ging uit van Flavourite Bruges – een platform vanuit Stad Brugge dat Brugge als culinaire stad op de kaart wil zetten – en werd eveneens financieel ondersteund door het Brexit Adjustment Reserve-fonds van de Europese Unie.
Verzachtende impact
De BAR-middelen boden dus ondersteuning voor projecten en maatregelen met als doel het verzachten van de impact van de Brexit. Deze steun werd ingezet om de economische, territoriale en sociale cohesie te bestendigen en om in voorkomend geval milieugevolgen te minimaliseren. In totaal was er voor BAR maximaal 5,4 miljard euro beschikbaar voor alle lidstaten. In de constitutionele organisatie van België was het Agentschap Innoveren & Ondernemen de instantie die aangewezen is om de voorlopige toewijzingen en aanvullende betalingen onder de reserve voor heel België te ontvangen. Het Agentschap Innoveren & Ondernemen diende dan ook als doorgeefluik van de BAR-toelage aan de andere gewesten, met name het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het Vlaamse Gewest kreeg in principe 244.056.157 euro ter beschikking vanuit de BAR. Omwille van de transfer naar Repower EUprojecten werd dit verlaagd naar 143.247.436 euro.
Controle
In de BAR-verordening wordt gesteld dat de lidstaten bij de uitvoering van de verordening voor een beheers- en controlesysteem (BCS) moeten zorgen overeenkomstig de beginselen van goed financieel beheer. De VAA staat daarbij in voor de beoordeling van het BCS op vlak van adequaatheid en op vlak van naleving van de vereisten vastgesteld in die BAR-verordening. De Vlaamse auditautoriteit werd bij besluit van de Vlaamse Regering aangewezen als onafhankelijk auditorgaan voor de BAR.
Er werden volgens het verslag over werkjaar 2024 voor BAR 32 projectaudits uitgevoerd door de VAA. Deze resulteerde in een foutenmarge van 2,95 procent. Rekening houdend met de correcties van de managementautoriteit (VLAIO) bedroeg de residuele (resterende) foutenmarge nog steeds 2,13 procent voor Vlaanderen.
Gezien voor de BAR slechts één rapportering per lidstaat ingediend kon worden, voegde de VAA de resultaten van de drie gewesten samen. Voor de drie gewesten samen bedroeg de residuele foutenmarge nog steeds 2 procent. Hieruit kunnen we afleiden dat de foutenmarge in het Waals en Brussels Hoofdstedelijk Gewest iets lager lag.
Meer details over deze projectaudits zijn in het werkingsverslag van de VAA niet aanwezig, maar via een parlementaire vraag kan zeker meer uitleg gevraagd worden.
THIERRY DEBELS
De eerste schooldag bij Vooruit
Zoals alle kindjes in Vlaanderen en Wallo-brux moesten vorige week ook de kleintjes van Vooruit terug naar school. Meester Frank verzamelde zijn kleuters op het hoofdkwartier en begon met een klassieke vraag, terwijl hij nog snel een hap van zijn appel nam: “En, wat hebben jullie in de vakantie gedaan? Ja, jij Connertje?”
Conner: “Ik was op vakantie met mijn vriendjes aan de kotazuur, meester Frank. We zijn in Saintes-Maries-de-la-Mer geweest om naar de zigeuners te gaan kijken, maar ze waren al weg. Ik heb er toch nog één verdwaalde gevonden en wat lappen kunnen uitdelen. In Marseille heb ik een dikke met een hanenkam een toek met een matrak gegeven. Ik heb er ook met wat Algerijnse vriendjes mogen spelen, ’s nachts in het park.”
Meester Frank: “Goed zo Connertje, flink! En ben je van de alcohol en de drugs afgebleven?”
Conner: “Natuurlijk, meester Frank! Ik heb alleen raar gedroomd nadat ik een omelet met rare paddenstoeltjes had gegeten. Ik droomde dat ik een kindje ging krijgen, meester Frank. Ik had buikpijn en ik wist dat je dan hard moet persen om het kindje eruit te krijgen. Ik denk dat de papa mijn Algerijns vriendje uit Marseille is, want ik zag ’s ochtends dat hij een donker kleurtje had. De poetsvrouw in onze villa zei dat ik mijn bed had ondergescheten, maar dat geloof ik niet, het was puur racisme van haar! Ik heb mijn kindje dan Moestafa genoemd. En sindsdien weet ik, meester Frank, dat ik zeker een alleenstaande vader wil zijn. Moestafanmij afhangen nog voor de verkiezingen! Misschien kan ik Jean-Jacques De Gucht vragen als draagvader. Het kindje zou dan Jean-Jacques Rousseau kunnen heten, zodat het toch lijkt dat we een béétje culturele bagage hebben.”
Meester Frank: “Flink zo, Connertje, een paars kindje, wat een goed idee! Nu over naar de volgende. Ja, jij, Frederikske Sioen?” Frederik Sioen: “Ik ben thuis in Gent gebleven, stad van licht en liefde, waar ik verbinding en verdraagzaamheid heb gepreekt op café en ik mijn morele superioriteit heb geoefend en ik aan Herman Brusselmans heb moeten uitleggen dat Sioen niet hetzelfde is als Zion, want hij stond al klaar met een puntig mes tegen mijn strot en later heb ik meegedaan aan een pro-Hamas-betoging, maar we zeggen dan ‘Palestijnen’ in plaats van Hamas, want voor je het weet denken de mensen dat je eigenlijk een terreurbeweging steunt. Ik heb later in het Gentse stadsbestuur ook doorgedrukt dat Gent de Palestijnse staat heeft erkend. ‘Ge moet klein beginnen’, zei mijn grootvader uit Ardooie altijd, voor hij zijn industrieel textielbedrijf kon uitbouwen. Hij begon met een triporteur en reed van deur tot deur met strengen losse draad. Ik vind dat we van Gaza onze nieuwe klimaatcrisis moeten maken en waar beter dan te beginnen in Gent, aan de universiteit, waar we het ontslag eisen van professoren met een genuanceerde mening en ramen kunnen ingooien, onze verdraagzaamheid en verbinding indachtig.”
“Mooi zo”, zei meester Frank, zichtbaar tevreden met zijn pupillen. “Dan gaan we over tot de eerste les van vandaag: Leven en werk van Leon Trotsky.”
“Meester Frank, meester Frank!”, riep Frederik plots bezorgd. “Is het waar dat de echte naam van Trotsky Lev Bronstein was? En wijst dat niet op zijn joodse afkomst, waardoor het onvermijdelijk is dat we zijn werk cancelen?”
“Dat zou wat te ver gaan”, lachte meester Frank ongemakkelijk, terwijl hij zenuwachtig nog een hap van zijn appel nam. “Hij was namelijk ook een Rus en dat zou dan ook willen zeggen dat we hem twee keer moeten cancelen: voor Gaza en voor Oekraïne. Stel je voor dat we na WOI Karl Marx hadden gecanceld omdat hij een Duitser was!”
De rillingen liepen Meester Frank over de rug. Die cancelcultuur is prima als je ’m in je voordeel kan gebruiken, maar zou toch absurd worden als je het logisch doortrekt. Hetzelfde geldt voor die Europese regel die er aankomt waarbij de overheid alle elektronische berichten kan inkijken. In zijn geval zouden ze dan zomaar zijn e-mailberichten tijdens de coronacrisis kunnen inkijken. Stel je voor! Die Orwell had dat goed gezien in Animal Farm: “Iedereen is gelijk, maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen.” Nu was het tijd om te vieren en dus schonk meester Frank zich een glaasje bubbels in. Spa rood, welteverstaan, een gekkigheid die hij zichzelf heel uitzonderlijk toestond, als het lauwe kraantjeswater hem begon te vervelen.
ALAIN GROOTAERS
Conner en meester Frank
HET BRUSSELSE IMBROGLIO
VORMT EEN ERNSTIGE BEDREIGING VOOR VLAANDEREN
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft vijftien maanden na de verkiezingen nog steeds geen regering. Ik heb niet de indruk dat de Vlamingen in het algemeen en de flaminganten in het bijzonder zich daar veel zorgen over maken. “Ach die domme Brusselaars toch, daar hebben wij niets mee te maken.” Dat is uiteraard verkeerd. Het Brusselse imbroglio vormt een ernstige bedreiging voor Vlaanderen. Niet alleen verloedert onze hoofdstad verder, met alle gevolgen van dien voor de rest van Vlaanderen, maar bovendien riskeren we de politieke hefbomen te verliezen om daar iets aan te doen.
Hoe langer de crisis duurt, hoe meer stemmen er opgaan om de Brusselse instellingen te ‘vereenvoudigen’. De zogenaamde facilitator Yvan Verougstraete van Les Engagés pleitte in zijn nota voor een modernisering van de Brusselse instellingen om toekomstige blokkeringen te vermijden. Ook in Vlaanderen lijkt die mening veld te winnen.
Nochtans kan het niet genoeg benadrukt worden dat de crisis in Brussel helemaal niet institutioneel is, maar louter politiek. Stel je voor dat alle andere partijen in het Vlaams Parlement zouden weigeren om een coalitie te vormen met de N-VA of het Vlaams Belang, met een complete politieke impasse tot gevolg. Dan zou er toch ook niemand zeggen: we moeten sleutelen aan de instellingen? Iedereen zou de blokkerende partijen met de vinger wijzen.
IK BETRAP MEZELF ALTIJD OP EEN GEVOEL VAN BEWONDERING VOOR DE VLAAMSE POLITICI DIE ONDERHANDELD HEBBEN OVER DE BRUSSELWET
Het probleem in Brussel is niet dat er geen meerderheid gevonden kan worden langs Nederlandstalige kant. Die was er al in november vorig jaar. Het échte probleem is Ahmed Laaouej van de PS. Die riep een cordon sanitaire uit tegen de N-VA en weigerde om zelfs nog maar te onderhandelen met die partij. Hij verwees daarbij naar het confederalismeplan van de N-VA – terwijl iedereen weet dat dit plan al sinds 2014 diep weggeborgen zit in het diepvriesvak van de partij. Ook tijdens de onderhandelingen over de meerderheid langs Vlaamse kant heeft de N-VA dat plan nooit op tafel gelegd.
PS aanvaardt de Brusselwet niet
De dieperliggende reden is natuurlijk dat de PS weigert om zich neer te leggen bij de logica van de Brusselwet. En eigenlijk geldt dat voor de Franstaligen in het algemeen. Al in een zeer vroeg stadium, in september vorig jaar, hebben de PS, de MR en Les Engagés een advocatenkantoor laten onderzoeken of
er een regering gevormd kon worden zonder meerderheid langs Vlaamse kant. Dat feit alleen is eigenlijk al verbijsterend. Stel je voor dat de N-VA na de verkiezingen had laten onderzoeken hoe er een federale regering gevormd zou kunnen worden zonder pariteit tussen Franstaligen en Nederlandstaligen. Het kot zou te klein geweest zijn! Maar als de Franstaligen de bescherming van de Vlaamse minderheid in Brussel proberen te omzeilen, vindt iedereen dat de normaalste zaak van de wereld. Franstalige constitutionalisten breken nu al een jaar lang hun tanden stuk op de kwestie. Hun koortsachtige zoektocht naar achterpoortjes in de Brusselwet is tevergeefs. Dat komt omdat de basisregels voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest alles behalve ingewikkeld, maar juist heel eenvoudig zijn. Er zijn Franstalige en Nederlandstalige parlementsleden in het Brussels parlement, verkozen op aparte lijsten, en om een regering te vormen is er een absolute meerderheid vereist in zowel de Franse als de Nederlandse taalgroep.
Als het daarover gaat, betrap ik mezelf altijd op een gevoel van bewondering voor de Vlaamse politici die onderhandeld hebben over de Brusselwet van 1989. Dat waren voornamelijk Jean-Luc Dehaene en Hugo Schiltz. Dat Brussel een apart derde gewest werd met wetgevende bevoegdheden, was zeker een grote Vlaamse toegeving. Maar daartegenover stond dat de garanties voor de Vlaamse minderheid in Brussel dit keer echt wel waterdicht waren. Dat is door Schiltz en Dehaene netjes dichtgetimmerd. ‘Vereenvoudiging’ en ‘modernisering’ verzwakt Vlaamse garanties
Dit heeft ertoe geleid dat de Franstaligen de macht in Brussel 35 jaar lang hebben moeten delen met de Vlamingen. Macht delen is macht verliezen, en dat hebben de Franstaligen nooit ten volle verteerd. Vandaar hun hardnekkige framing van de Brusselse institutionele structuur als hopeloos ingewikkeld en achterhaald. Tussen haakjes: als het Brusselse model inderdaad extreem complex is in een aantal opzichten, dan is dat vooral de schuld van de Franstaligen zelf. Zij zijn het immers die hun gemeenschapsbevoegden in Brussel deels hebben overgeheveld naar de Franse Gemeenschapscommissie (COCOF), en daarvan een apart parlement hebben gemaakt, met alle complexiteit van dien. Naïeve en ‘ruimdenkende’ Vlaamse opiniemakers springen enthousiast mee op de Franstalige kar. Het Brusselse systeem weerspiegelt zogezegd niet meer de multi-
culturele en grootstedelijke realiteit en moet dus worden gemoderniseerd. Je kunt er donder op zeggen dat elke ‘modernisering’ en ‘vereenvoudiging’ van de Brusselse instellingen gaten zal slaan in de garanties voor de Vlamingen.
JE KUNT ER DONDER OP ZEGGEN DAT ELKE ‘MODERNISERING’ EN ‘VEREENVOUDIGING’ VAN DE BRUSSELSE INSTELLINGEN GATEN ZAL SLAAN IN DE GARANTIES VOOR DE VLAMINGEN
Wat eerst op de schop zal gaan, is het systeem van de taalgesplitste lijsten bij de verkiezingen. Resultaat: de op taalgemengde lijsten verkozen ‘Vlaamse’ politici zullen naar de pijpen van de Franstalige partijen moeten dansen. Dat is de verborgen agenda van Laaouej en consorten. Het valt te vrezen dat heel wat Vlaamse en misschien zelfs Vlaamsgezinde politici minder bij de pinken zullen zijn dan Schiltz en Dehaene destijds, en met open ogen in die valstrik zullen trappen.
De N-VA mag dan al zweren bij de tweeledigheid in haar (ingevroren) confederalisme-plan, er zijn aanwijzingen dat de partij nogal wankelmoedig is wat Brussel betreft.
Even leek de N-VA in te stemmen met het bizarre 11 juli-voorstel van Georges-Louis Bouchez om een regering te vormen zonder Vlaamse meerderheid, maar met een pseudo-Vlaamse MR-staatssecretaris. Volgens Wouter Verschelden (in ‘De doodgravers van België’) zou Bart De Wever er in 2019 en 2020 (tijdens de onderhandelingen met Paul Magnette) zelfs mee akkoord gegaan zijn om de gemeenschappen af te schaffen en dus de band tussen Brussel en de rest van Vlaanderen door te knippen.
Ingrijpen tegen Laaouej
Ik blijf het ook vreemd vinden dat de N-VA er niet minstens mee dreigt om vanuit de federale overheid in te grijpen in Brussel, als reactie op de onredelijkheid van Laaouej. Want dat is een andere reden waarom de Brusselwet van 1989 zo slecht nog niet was. Juridisch gezien is het Hoofdstedelijk Gewest wel degelijk ondergeschikt aan het federale niveau, in tegenstelling tot de twee niet-hoofdstedelijke gewesten. Inzake stedenbouw, ruimtelijke ordening, openbare werken en vervoer kan de federale regering ingrijpen in Brussel, als daarvoor in de twee taalgroepen van de Kamer een meerderheid is. Laat dat nu net de belangrijkste bevoegdheden zijn in een grootstad.
Uitgerekend Georges-Louis Bouchez creeerde al een opening in die richting. Hij pleitte er kort na de verkiezingen voor om Brussel onder federale curatele te plaatsen. De N-VA had die bal kunnen binnentrappen bij de federale regeringsonderhandelingen. De partij had duidelijke afspraken kunnen afdwingen over een federale interventie in Brussel. Het is een van de vele communautaire kansen die de Vlaams-nationalisten hebben laten liggen bij de regeringsvorming.
Maar wat niet is, kan nog komen. Hoe langer de crisis duurt, hoe langer Laaouej volhardt in de onredelijkheid, hoe groter de druk zal worden op premier De Wever om orde op zaken te stellen in de hoofdstad.
BART MADDENS
Ahmed Laaouej
JEF ‘LAWIJT’ VALKENIERS
“Dankzij de wet-Valkeniers is de stiefmoeder niet langer een heks”
Arts, psychiater, oud-parlementslid en eeuwige bezige bij: Jef Valkeniers (92, Open Vld) kan terugblikken op een carrière die meer dan een halve eeuw overspant. Maar hoewel zijn naam voor eeuwig verbonden zal zijn met ‘de wet-Valkeniers’, voelt hij zich toch miskend: “U bent de eerste journalist die in mij en mijn voorstel geïnteresseerd is”, hekelt hij.
Valkeniers omschrijft zichzelf als “een echte cumuleerder”. Hij heeft zijn eerste liefde, de geneeskunde, immers nooit laten vallen. “Ik ben altijd als arts blijven werken, zonder ooit een burn-out te krijgen. Ik ben altijd geconventioneerd geweest, heb nooit afspraken ingepland die maanden later pas konden doorgaan en nooit mensen geweigerd. Dat bestond in mijn wereld niet. Ik werkte van 9 uur ’s ochtends tot 21 of 22 uur ’s avonds”, schetst hij.
Valkeniers is vooral bekend van de wet die zijn naam draagt. Maar naast de wet-Valkeniers hebben we ook de PAAZ-afdelingen (Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis) aan hem te danken. “Toen ik arts was, moest iemand die depressief of schizofreen was altijd naar een instelling. Dat bracht een stigma met zich mee voor de hele familie”, legt hij uit. “De PAAZ-afdelingen hebben dat veranderd: patiënten konden voortaan terecht in een gewoon ziekenhuis, waardoor het stigma werd doorbroken. De allereerste erkende PAAZ-afdeling in België is door mij opgericht in het ziekenhuis van Halle. Daarna zijn bijna alle algemene ziekenhuizen in het land gevolgd. Vandaag vind je in elk ziekenhuis een psychiatrische afdeling.”
Neem ons eens mee terug naar het ontstaan van de wet-Valkeniers.
“Er is nog geen enkele journalist langsgeweest die geïnteresseerd was in mij of mijn voorstel. U bent de eerste. Nochtans hoor ik regelmatig van notarissen dat het ongelofelijk is hoeveel mensen trouwen met de wet-Valkeniers. Bijna iedereen die een tweede of derde keer trouwt, doet dat op die manier. Het is niet normaal dat niemand daar iets over schrijft. Mijn wet zou toch op z’n minst eens aan bod moeten komen in een of ander vrouwenmagazine? Maar niemand wil me dat plezier doen. Het interesseert kennelijk niemand. Een Franstalige notaris vertelde me ooit dat hij de wet wel uitlegt, maar mijn naam onvermeld laat. In Brussel en Wallonië gaan ze heus geen reclame maken voor een Vlaming (lacht).”
“Ik heb ooit tegen Fernand Huts, de vader van mijn schoonzoon, gezegd: ‘Als de mensen na je dood aan de Boerentoren passeren, zullen ze onmiddellijk aan jou denken.’ Maar
als mijn (achter)kleinkinderen later rechten studeren en een wetboek openslaan, zullen ze bij de wet-Valkeniers zeggen: ‘Dat was mijn (over)grootvader.’ Het verschil tussen mij en Huts is dat hij geld heeft moeten uitgeven om zijn naam aan de Boerentoren te verbinden, terwijl mijn naam gratis aan de wet-Valkeniers is gegeven. Sterker nog, ik werd er als parlementair zelfs voor betaald (lacht). Ik hoop dat mijn (achter)kleinkinderen vol trots zullen zeggen dat ik hun (over)grootvader ben.”
Waar is het idee voor uw wet ontstaan?
“Ik wilde vermijden dat mijn derde vrouw meer zou erven dan al mijn kinderen samen. Alfons Vastersavendts, een specialist in erfrecht, heeft me toen geholpen om een wetsvoorstel uit te werken. Dat is de wet-Valkeniers geworden. Ik heb daarvoor heel wat felicitaties gekregen vanuit juridische hoek. Ik antwoordde toen steevast dat het erg is dat een arts het voorstel heeft moet indienen, terwijl het parlement vol advocaten en notarissen zit (lacht).”
Wat houdt uw wet precies in?
“Ik zal mijn wet toelichten aan de hand van een concreet voorbeeld: een gescheiden man heeft twee kinderen en trouwt opnieuw met een vrouw die zelf ook twee kinderen heeft. Voor de wet-Valkeniers kon de tweede vrouw haar nieuwe man onder druk zetten om haar kinderen te betrekken in de erfenis. Mijn wet zegt daar iets anders over: de nieuwe vrouw mag slechts zes maanden in de gezinswoning blijven wonen. Per testament kan de man die termijn verlengen tot een of twee jaar. Dat is toegestaan. Maar volgens de wet moet ze na zes maanden vertrekken. De eigendommen zelf gaan rechtstreeks naar de kinderen, niet naar de tweede vrouw. De nieuwe echtgenote kan enkel de opbrengst daarvan krijgen, plus haar eigen pensioen en het pensioen van haar man.”
“In een boekje van KBC stond later dat dankzij de wet-Valkeniers de stiefmoeder niet langer een heks is (lacht). Veel mensen zijn er tevreden over. Vroeger zei men vaak met een boutade: ‘Onze vader en moe-
der hebben gespaard, en nu doet de nieuwe vrouw het op.’ Dankzij de wet-Valkeniers is dat verleden tijd.”
“Twee dagen voor ik ben uitgetreden als parlementslid, is mijn wetsvoorstel gestemd. Op één na hebben alle 212 aanwezige parlementsleden het goedgekeurd. Slechts één Franstalig parlementslid heeft toen een tegenstem uitgebracht. Een paar jaar later ben ik met enkele oud-parlementsleden op reis geweest. De Waalse collega die destijds tegen de wet-Valkeniers had gestemd, was ook van de partij. Toen we het nog eens over de wet hadden, zei ze: ‘Ik heb de wet destijds niet goed begrepen. Als ik nu opnieuw mocht stemmen, zou ik ze goedkeuren.’ Als ze dat toen had gedaan, was de stemming unaniem geweest.”
In september 1993 stapte u over van de Volksunie naar Open Vld. Waarom?
“Ik was fractieleider in de Senaat toen de miserie is begonnen met Bert Anciaux en zijn zottigheden. Een partijcongres in Leuven was voor mij het breekpunt. Daar werd onder meer het voorstel om het eigendomsrecht af te schaffen, goedgekeurd. Dergelijke communistische toestanden waren voor mij meer dan een brug te ver. Op dat moment werd voor mij duidelijk dat ik in de verkeerde partij zat. Ik was fractieleider en kreeg daarvoor een extra toelage. Maar ik kon ten aanzien van mijn kiezers nooit verantwoorden dat ik tegen het eigendomsrecht zou stemmen. Daarom heb ik de partij verlaten en ben ik overgestapt naar de liberalen.”
Als ik het goed begrijp, bent u destijds dus uit de Volksunie gestapt omdat die partij volgens u te veel naar links was opgeschoven. Heeft u de afgelopen jaren – zeker ten tijde van Vivaldi – nooit overwogen om van Open Vld naar de N-VA over te stappen?
“(windt zich op) Waarom is Open Vld volgens u te links geworden? Wie beweert dat? Ik heb dat nooit zo ervaren en ik ben nochtans rechts. Op welke vlakken is Open Vld dan zogezegd links? Vertel mij dat eens. Wie heeft er tot nu toe het meeste toegegeven aan de socialisten? Open Vld of de N-VA? Wees eerlijk. Ik vind dat de N-VA veel meer toegevingen heeft gedaan.”
“Ik ben sinds 1993 bij Open Vld. Ik heb nooit het gevoel gehad dat wij een linkse partij zijn. Ik ben een sociaal-liberaal. Dat wil zeggen dat ik sociaal ingesteld ben, maar tegelijk pal voor de liberale waarden sta. Ik ben niet links, maar ik ben wel een sociaal wezen. Binnen Open Vld zijn er veel mensen die zo denken, zoals Lachaert, Van Quickenborne en Gwendolyn Rutten. Maar je moet toegeven dat de pers ons aan het kapotmaken is.”
Was het dan geen vergissing om in de Vivaldi-regering te stappen?
“Natuurlijk. Vivaldi was een fout. Dat hadden we nooit mogen doen. We hadden moeten meegaan met De Wever. Het was beter geweest om hem premier te laten worden. Maar ja, je weet hoe dat gaat: er zit ook wat pretentie bij. Als men je de 16 aanbiedt, is het moeilijk om aan die lokroep te weerstaan.”
Hoe schat u de toestand van de politiek in?
“Op dit moment gaat het niet goed met de politiek. Kijk maar naar de manier waarop premier De Wever een spelletje speelt rond Gaza. Dat is een schande. Mensen worden ziek van de gruwelijke beelden uit Gaza, maar hij durft geen duidelijke positie in te nemen. Waarom niet? Omwille van de stemmen van de Joodse gemeenschap in Antwerpen. Dat is de enige reden. Ik ben erdoor gedegouteerd. Je kan niet zeggen dat De Wever momenteel goed bestuurt. Er worden op grote schaal kinderen vermoord in Gaza, maar toch durft hij zich niet uit te spreken. Als ik naar De Wever kijk, dan zie ik dat hij uitgeput is. Hij ziet af. Hij ziet af omdat hij niet gedaan krijgt wat hij wil. Ik ben een psychiater. Ik kan aan iemands gezicht zien of hij depressief is of niet. En bij hem zie je dat gewoon.”
Ook Open Vld hangt vandaag in de touwen. Hoe schat u de toekomst in?
“De kritiek op mensen als Vincent Van Quickenborne en Egbert Lachaert is onterecht. Het zijn bekwame parlementsleden die al jaren meedraaien en het parlement door en door kennen. Maar toch zijn journalisten voortdurend aan het zeuren omdat ze tot de ‘oude garde’ zouden behoren. Nochtans zijn het niet zij, maar de jonge snotneuzen in het parlement die zich niet altijd gedragen. Ik herinner me nog dat par-
ARTS-PSYCHIATER EN
OUD-POLITICUS (OPEN VLD)
IK HEB NOOIT GELOOFD DAT VLAANDEREN EEN APART LAND KAN WORDEN
lementsvoorzitter Herman De Croo Willy Kuijpers naar huis heeft gestuurd omdat hij met een trui en dus zonder deftige kleren aan in het parlement zat. De jonge socialisten bezondigen zich daar vandaag voortdurend aan.”
“Het zijn diezelfde jonge socialisten die zich voortdurend door de communisten laten opjagen. Volgens de communisten verdienen parlementsleden te veel en zijn hun pensioenen te hoog. De socialisten durven daar niks tegen in te brengen, omdat ook zij vinden dat parlementsleden niet meer mogen verdienen dan de gewone Vlaming. Ze pakken ons alles af. Vroeger mochten we nog voor 245 euro aan enveloppen en briefpapier bestellen. Vandaag mag dat niet meer. Dat is ongelofelijk.”
OP VLAAMS GEBIED GAAT HET HELEMAAL NIET GOED MET DILBEEK. HET AANTAL FRANSTALIGEN BLIJFT TOENEMEN
“Ik ben 34 jaar dokter geweest en heb jarenlang in het bestuur van een ziekenhuis gezeten. Aangezien mijn studiejaren meetellen, kom ik zelfs aan een carrière van 39 jaar. Weet je hoeveel pensioen ik daarvoor krijg?
en depressief gezicht. Een voorzitter moet niet depressief zijn, maar dynamisch.”
“Persoonlijk zou ik het liefste hebben dat Lachaert terugkeert als voorzitter. Ik was en ben fan van hem. Waarom zou hij niet terug kunnen komen? Valerie Van Peel is ook teruggekeerd op het politieke toneel als N-VA-voorzitter. Idem voor Caroline Gennez als minister bij de socialisten. Als Lachaert zou terugkeren als voorzitter, kan niemand daar geloofwaardige kritiek op geven.”
In 1977 verzette u zich hevig tegen het Egmontpact. Waarom?
“Wel, ik moet eerlijk zeggen dat ik blij ben dat het geruzie is opgehouden. Daar zit vooral het feit dat Franstalige ouders hun kinderen naar Vlaamse scholen zijn beginnen te sturen voor iets tussen. Dat heeft een grote mentaliteitswijziging teweeggebracht. Vroeger waren er kinderen die absoluut geen Nederlands wilden spreken. Maar de tijden zijn veranderd. In Dilbeek wonen nu veel Franstaligen die Nederlands kennen en zich inspannen om Nederlands te spreken in de winkel of bij officiële aangelegenheden. Dat is positief.”
“Toch is het jammer dat men naar buiten toe te weinig reclame maakt voor de integratie van Franstaligen in Vlaanderen. Men zou duidelijk moeten zeggen: ‘Vlaanderen is het rechtse landsgedeelte. Wil je een goede job?
Dan moet je tweetalig zijn en vooral goed Nederlands kennen. Jullie kinderen hebben er alle baat bij om Nederlands leren. Lever alsjeblieft die inspanning.’”
Hoe groot is de verfransingsdruk op uw gemeente?
“Ik moet eerlijk zijn: op Vlaams gebied gaat het hier helemaal niet goed. Het aantal Franstaligen blijft toenemen. Dat is vooral te wijten aan het feit dat men toelaat dat er zoveel appartementen worden gebouwd. Men breekt een mooie villa af en zet tien appartementen in de plaats. Ze worden allemaal ingenomen door Franstalige Brusselaars. Ze sturen hun kinderen naar Vlaamse scholen, waardoor zij de échte tweetaligen worden. Onze Vlaamse kinderen kennen geen Frans meer. Het Engels is hun tweede taal geworden.”
Hoe moeten we de verfransing van Dilbeek een halt toeroepen?
Van een staatshervorming zal niks in huis komen. Sommige dingen kán je gewoon niet splitsen, zoals de vliegroutes. En natuurlijk zitten we nog altijd met Wallonië, waar weinig industrie en veel werkloosheid zijn.”
Waarom is het Vlaams-nationalisme volgens u een afgelopen verhaal?
“Van mij mogen ze Vlaanderen gerust bij Nederland voegen. Ik heb daar niks op tegen. De Nederlanders zijn op veel vlakken intelligenter dan wij. Kijk maar naar hun beleid: daar is geen stilstand, daar weten ze van aanpakken. Ze hebben de pensioenleeftijd verhoogd zonder massaal sociaal protest.”
“Maar binnen België is het Vlaams-nationalisme einde verhaal. Mensen die nu voor de N-VA stemmen, doen dat niet vanuit een Vlaams-nationalistische overtuiging, maar voor het economische aspect. Ze weten dat er geld te kort is, maar dat de N-VA niet zal overdrijven en de middenstand nog een beetje zal sparen.”
“Idem voor het Vlaams Belang: wie stemt nog op die partij omwille van het Vlaams-nationalisme? Slechts een beperkte groep. De grote meerderheid stemt op Vlaams Belang uit onvrede met de vreemdelingen. Eerlijk gezegd zie ik het Vlaams-nationalisme niet meer doorbreken, zeker nu de Franstaligen steeds verder oprukken. Ze zitten al tot in Aalst.”
“Je moet toegeven dat zelfs de V-politici vandaag geen reclame meer maken voor het Vlaams-nationalisme. Het zit in de koelkast. Of sterker nog: in de diepvriezer. Ik zie het niet meer gebeuren. En de jeugd al helemaal niet: die is daar totaal niet meer in geïnteresseerd. Vroeger had je nog Vlaams-nationalistische jeugdbewegingen die publiciteit maakten en leven in de brouwerij brachten. Daar blijft vandaag weinig van over.”
Vindt u dat jammer?
“Ik heb persoonlijk nooit geloofd in het Vlaams-nationalisme. Ik heb nooit geloofd dat Vlaanderen een apart land zou worden. Vergeet niet dat België het resultaat is van een gedwongen huwelijk. Denk je echt dat degenen die dat gedwongen huwelijk hebben voltrokken ooit zouden toelaten dat Vlaanderen en Wallonië elk hun eigen weg gaan? Ik denk van niet.”
351 euro. Mijn pensioen als parlementslid, burgemeester van Schepdaal, burgemeester van Dilbeek, voorzitter van het OCMW, voorzitter van de Randfederatie en schepen bedraagt in totaal 3.200 euro. Vroeger was dat 3.600 euro. Maar onder druk van de communisten hebben ze daarin gesnoeid. De jonge snotneuzen bij de socialisten spelen het spel mee. Ze kleden zich niet eens deftig en komen gewoon in een trui naar het parlement. De meeste oud-politici hebben het moeilijk met die achteruitgang.”
Wat zijn de belangrijkste redenen waarom uw partij het zo moeilijk heeft?
“De N-VA heeft een groot deel van ons electoraat afgesnoept. Dat is jammer. Maar laat ons eerlijk zijn: N-VA’ers zijn geen Vlaams-nationalisten. Mij maak je niet wijs dat alle kopstukken van de N-VA en het Vlaams Belang Vlaams-nationalistisch zijn. Maar de N-VA is zo slim geweest om het Open Vld-programma over te nemen. Wat hebben wij dan nog te vertellen?”
“Ik was tegen Eva De Bleeker als voorzitter, omdat ze niet genoeg persoonlijkheid heeft. Ik heb niet voor haar gestemd. De dag voor ze haar ontslag aankondigde, had ik nog een gesprek met Egbert Lachaert (oudOpen Vld-voorzitter en Vlaams fractieleider, red.). Ik heb hem gevraagd om haar uit haar lijden te verlossen. Ze is niet uit het juiste hout gesneden om voorzitter te zijn. Ze verscheen voortdurend op tv met een beteuterd
“Ik heb geen bestuursfunctie meer, maar ga wel nog naar de vergaderingen van de lokale Open Vld-afdeling. Ik ben van mening dat men veel te weinig doet om de integratie van de Franstaligen in Dilbeek te bevorderen. Dat is jammer. Ik heb er jaren geleden al voor gepleit om in de gebouwen van de gemeenteschool lessen Nederlands aan te bieden aan Franstalige ouders. Waarom doen we dat niet? De huidige burgemeester heeft wel straten hernoemd en symbolische maatregelen genomen. Maar dat is geen échte vooruitgang op Vlaams vlak. Het is jammer dat er vanuit het gemeentebestuur te weinig initiatieven komen om de integratie van de Franstaligen te bevorderen.”
Waaraan ligt dat volgens u?
“Men wil een volksvergadering organiseren over de geluidsoverlast door vliegtuigen die ’s nachts over Dilbeek vliegen. Dat zouden er te veel zijn. Ook ik word daardoor meermaals per nacht wakker. Maar wat kan mij dat schelen? Ik laat mij daardoor niet tot slaaf maken. Maar toch organiseren ze daar nu een volksvergadering over, terwijl er volgens mij veel belangrijkere zaken zijn, zoals integratie. Ik zou liever een initatief zien om voortaan rondleidingen te organiseren met inwijkelingen. In veel gemeenten gebeurt dat al, maar niet in Dilbeek, terwijl hier best veel te zien is.”
U bent zelf Vlaamsgezind. Hoe schat u de toekomst van het Vlaams-nationalisme in?
“Momenteel hoor je in politieke vergaderingen nog weinig over het Vlaams-nationalisme spreken. Dat is gedaan. Het enige dat we nu nog bespreken, zijn zaken als integratie. Als politiek discussieonderwerp komt het Vlaams-nationalisme niet meer op tafel.
Wat is het grootste verschil tussen parlementsleden vandaag en vroeger?
“Ik zie veel verschillen. Als ik de jonge socialisten vergelijk met de oudere… De oudere waren ten minste nog ernstig. Conner Rousseau is trouwens de reden waarom ik mijn abonnement op het Nieuwsblad heb opgezegd.”
Waarom precies?
“Op een bepaald moment stond er een artikel van vier pagina’s in het Nieuwsblad over Conner Rousseau, die op dat ogenblik nog niks bewezen had. Maar toch kreeg hij vier volle bladzijden. En ikzelf? Ik stond in diezelfde krant, maar kreeg amper tien lijntjes. Die waren dan nog eens gewoon overgeschreven uit Het Laatste Nieuws, terwijl ik toch al heel wat meer heb bereikt dan Rousseau. En dan zie je dat zo’n snotneus, die op dat moment nog helemaal niks betekend had, vier volle bladzijden krijgt. Ik was daar echt niet goed van.”
ANTON SCHELFAUT
Groot onlinebedrijf promoot hijabs voor
kinderen
Experts in Duitsland en elders slaan al jaren alarm: of het nu gaat om kalifaatdemonstraties in Hamburg, om halalvoeding op school of andere uitingen, de islamitische parallelle maatschappij rukt op. Vooral jonge moslims worden onder druk gezet om in scholen op hun islamitische strepen te staan.
Een van de uitingen is de opmars van de hoofddoeken, soms onder gerichte sociale dwang op jonge meisjes. Maar wat de ene zwaar verontrust, is voor de andere blijkbaar een goede gelegenheid om winst te maken.
HET BEDRIJF HEEFT DE VERKOOP INTUSSEN STOPGEZET
Zo is er het Duitse Otto-Versandbedrijf, een onderneming die focust op onlineverkoop. Onlangs maakte ze promotie voor kinderhijabs. En hoe! “Schenk uw kind comfort en stijl”, jubelt Otto-Versand. Want deze islamitische kledij “brengt niet alleen vreugde, maar zit ook gemakkelijk in het dagelijks leven van uw kind”. Het hoogwaardige polyester “voelt zacht aan de huid en zorgt ervoor dat uw kind zich de ganse dag goed voelt”. En vanzelfsprekend is ervoor gezorgd dat conform de islamitische wetten de hijab “niet verschuift”.
Promotie ingetrokken
Het religieuze kledingstuk, te koop voor 19,90 euro, voldoet aan alle islamitische voorschriften: “Zo kan uw kind ongestoord spelen en zich vrij bewegen, terwijl het stijlvol bedekt is.” Volgens het onlinebedrijf is de belangrijkste reden waarom hijabs gekocht worden het feit dat meisjes zo “op jonge leeftijd de islam leren kennen”. Reeds in 2021 had Otto-Versand al voor ophef gezorgd, toen het bedrijf systematisch genderde. Op bezwaren die hiertegen werden geuit, luidde het antwoord
OOSTENRIJK
van Otto-Versand klaar en duidelijk: “Wij genderen. U moet bij ons niet bestellen”. Op X brak nu opnieuw een storm van protest uit. Het woord ‘Otto’ kreeg met 11.000 reacties een tweede plaats in de categorie ‘Duitstalige trends’ op X; een tweede plaats, met overwegend negatieve reacties van het Duitse publiek. Het Versandhaus Otto heeft de verkoop van islamitische hijabs voor kinderen intussen stopgezet. Wel nog te verkrijgen bij Otto-Versand zijn zelfklevers met het opschrift ‘FCK AfD’. Voor 2,69 euro. Je kan ze ook bestellen in de regenboogkleuren.
PIET VAN NIEUWVLIET
VERENIGD KONINKRIJK
Labourregering wil duizenden migranten in privéwoningen onderbrengen
Het Britse opvangsysteem voor asielzoekers en migranten lijkt in totale chaos te verzinken. Steeds meer burgers komen op straat om te protesteren tegen het onderbrengen van vluchtelingen in hotels, op kosten van de belastingbetaler.
De betogingen worden grimmiger, maar ook steeds talrijker. Een Engelse rechtbank gaf onlangs de gemeenteraad van Epping Forest gelijk, die de opvang van migranten in het Bell Hotel had aangeklaagd. Aanleiding was een ernstige seksuele agressie op een 14-jarig meisje door een van de bewoners van het hotel, een Ethiopiër.
De minister van Binnenlandse Zaken, Yvette Cooper (Labour), probeerde de beslissing van de rechtbank te blokkeren omdat die het nationale opvangprogramma in gevaar zou brengen. Momenteel worden ongeveer 32.000 asielzoekers in meer dan 210
Migranten slagen niet in taalcursus om niet te moeten werken
Eén op de drie asielzoekers die in Oostenrijk verblijven, kan niet voldoende Duits lezen en schrijven. Maar ook diegenen die het wel kunnen, tonen het niet altijd. Volgens sommigen willen asielzoekers op die manier ‘vermijden’ dat ze ingeschakeld worden in het arbeidscircuit. Nix Deutsch, nix Arbeit? Dat blijkt uit een recent rapport van de Oostenrijkse Jobcenters, de zogenaamde Oostenrijkse Arbeitsmarktservice (AMS).
In dit rapport stellen de verantwoordelijken vast dat migranten in testen bij taalcursussen opzettelijk slecht scoren, om niet in slechter betaalde beroepsactiviteiten terecht te komen. Onder de titel “Neue Geflüchtete aus Syrien am Österreichischen Arbeitsmarkt“ (vertaald: recente vluchtelingen uit Syrië op de Oostenrijkse arbeidsmarkt) leest men op pagina 122 van het rapport over het geval van een Syrische vrouwelijke arts. Alleen een kwestie van lagere verloning?
De vrouwelijke arts, die uit Syrië naar Oostenrijk vluchtte, verwijt Oostenrijk dat het land haar landgenoten te snel naar laaggekwalificeerde jobs zoals poetsdiensten duwt. Dat is de reden, aldus deze Syrische arts, waarom zoveel deelnemers aan taalexamens met opzet niet slagen. Ze willen vermijden dat ze in slechtbetaalde jobs belanden.
VEEL DEELNEMERS
SLAGEN MET OPZET NIET
VOOR TAALEXAMENS
Het kernprobleem zijn de lage lonen die niet voldoende zijn om in het levensonderhoud te voorzien. Volgens het Oostenrijkse Integratiefonds (ÖIF of Österreichisches Integrationsfonds), een officiële Oostenrijkse instelling die asielzoekers en migranten steunt in hun integratie, hebben twee op de drie asielzoekers in Oostenrijk nood aan alfabetisering. 44 procent is analfabeet. Maar de AMS relativeert deze cijfers in zijn rapport en stelt dat er meer aan de hand is.
PIET VAN NIEUWVLIET
DUITSLAND
hotels ondergebracht. Nigel Farage van Reform UK kondigde aan dat de 12 gemeenteraden die momenteel door Reform UK worden bestuurd eveneens juridische procedures zullen aanspannen. Zelfs bepaalde gemeenten die door Labour worden bestuurd, zouden zich bij het protest aansluiten.
Alternatieve ‘oplossingen’
Geconfronteerd met deze impasse, startte de Labourregering van Keir Starmer recent gesprekken met privé-eigenaars en immobiliënmaatschappijen om minstens 5.000 privéwoningen te kunnen huren, waar men dan ongeveer 20.000 asielzoekers, die momenteel in de hotels worden opgevangen, zou onderbrengen. Volgens de Britse pers is het de bedoeling van Labour om vier personen per woning te plaatsen. Het herinnert aan Serco (een onderneming die vooral voor de regering optreedt) die reeds privéverhuurders had gecontacteerd met hetzelfde voorstel en die gegarandeerde huurinkomsten in het vooruitzicht stelde gedurende minstens vijf jaar. Deze nieuwe Labourstrategie zou wel eens explosieve gevolgen kunnen hebben. In het Verenigd Koninkrijk heerst al een woningkrapte en de komst van nog meer migranten naar kleinere gemeenten zou ook daar de huurprijzen kunnen doen stijgen. De Labourregering zit in een tang: aan de ene kant Justitie en lokale autoriteiten die verhinderen dat hotels worden omgevormd tot opvangcentra, aan de andere kant steeds meer burgers die er genoeg van hebben dat steeds vaker illegalen in hun buurt worden gestationeerd.
Toename van dramatische incidenten met migranten
Niet alleen in Nederland, waar rond 20 augustus de jonge Lisa door een asielzoeker om het leven werd gebracht, en in Vlaanderen, waar een OCMWmedewerker in Gent door een migrant werd vermoord en waar een man in Zeebrugge het slachtoffer werd van een frontale aanval, grijpt het zinloze geweld van de multiculturele samenleving om zich heen. Ook Duitsland, waar het migratiebeleid van Frau Merkel voor een nooit geziene migratietsunami zorgde, kreeg zijn deel van de ellende te verwerken.
Zo zorgde een brutaal steekincident aan het Hauptbahnhof in de Duitse hoofdstad Berlijn op 23 augustus voor ontzetting en paniek. Een 42-jarige passagier werd er zonder aanleiding neergestoken en verkeerde een tijdlang in levensgevaar. De ontzetting was groot, niet enkel omdat de steekpartij zonder enige aanleiding gebeurde, maar vooral omdat de aanval gebeurde in een strikte ‘wapenvrije zone’. In verschillende Duitse steden vindt men in ‘risicogevoelige’ buurten steeds meer van dergelijke ‘wapenvrije zones’. De aanvaller was een stateloze man die zich illegaal in Duitsland bevond en drugsverslaafd bleek.
Politieman en familievader laat het leven in Saarland
Nog dramatischer was het incident in de Duitse deelstaat Saarland. Op 22 augustus bestormde een gemaskerde man een Aral-benzinestation. Hij bedreigde bedienden met een mes, stal het kassageld en vluchtte te voet. Twee politieambtenaren zetten de achtervolging in. Uiteindelijk konden ze de man stoppen, waarbij het tot een vechtpartij kwam. De 18-jarige crimineel slaagde erin het dienstwapen van de politiecommissaris
te grijpen en schoot in het wilde weg. Minstens twee kogels troffen zijn collega, een vader van jonge kinderen.
DE WOEDE EN DE ONMACHT IN SAARLAND ZIJN GROOT
De politieagent werd nog naar het universitair ziekenhuis van Homburg gebracht, waar hij aan zijn verwondingen overleed. Volgens de Duitse krant Bild-Zeitung gaat het bij de dader om een 18-jarige man met zowel de Duitse als de Turkse nationaliteit. De woede en de onmacht in Saarland zijn groot. De minister van Interne Zaken, Reinhold Jost (SPD), had het over “een jonge collega die het leven had gelaten in zijn inzet voor onze veiligheid”. De federale minister van Binnenlandse Zaken, Alexander Dobrindt (CDU), verklaarde “geschokt te zijn door het brutale geweld in Völklingen”. PIET VAN NIEUWVLIET
India zoekt evenwicht tussen Oost en West
De aanwezigheid van de Indiase premier Modi op het jaarlijkse treffen van de Shangai Cooperation Organisation (SCO) was een belangrijk signaal, maar mag niet aan de basis liggen van voorbarige conclusies. De SCO is illustratief voor de wijzigende wereldorde, net zoals de economische moeilijkheden tussen India en de VS een feit zijn. Maar een en ander moet genuanceerd worden…
Te beginnen met de band tussen Rusland en China, die stevig oogt dankzij een antiwesterse lijm, maar de historische tegenstellingen tussen beide landen en de concurrentie die ze elkaar aandoen in Centraal-Azië, kunnen vrij snel voor een omslag
“Quand la Chine s’éveillera, le monde tremblera”, zou Napoleon ooit verklaard hebben, ook al bestaat er een grote onduidelijkheid over de context van de uitspraak. Het zou een mijmering zijn, uitgesproken tijdens zijn ballingschap op Sint-Helena. Schriftelijke bronnen zijn er niet, maar doet dat enige afbreuk aan de pertinentie ervan?
Het traject dat China de voorbije decennia aflegde, is zonder meer indrukwekkend, disruptief voor de naoorlogse wereldorde en inderdaad van die aard dat de wereld behoorlijk is gaan ‘beven’. En daar is men zich ook in Peking van bewust. De symboliek van de indrukwekkende militaire parade en de show rond de jaarlijkse bijeenkomst van de Shanghai Cooperation
Organisation (SCO) is dan ook evident. Het moet het beeld van China als wereldspeler kracht bijzetten. Het ‘Rijk van het Midden’ als voortrekker van een alternatief model voor het Westen.
Moeilijke onderlinge relaties
Op papier oogt de SCO indrukwekkend. Telt men de bevolking van alle leden op, dan kom je aan 60 procent van Eurazië en 42 procent van de wereldbevolking. En voor wie meer interesse heeft in het pecuniaire: de SCO tekent voor bijna 30 procent van het mondiale bbp. Tegelijkertijd is het een reus op lemen voeten, in grote mate het gevolg van de onderlinge relaties tussen de betrokken staten.
en een verslechtering van de verstandhouding zorgen. Kleinere landen staan op hun autonomie, terwijl de grote spelers de SCO als vehikel voor machtsuitbreiding zien. Niet onterecht wordt het clubje bestempeld als een grote praatbarak die ook fragieler is dan de propaganda laat vermoeden. Tekenend is dat in de slotverklaring geen standpunt over de oorlog in Oekraïne is opgenomen. Dit zou een stevige ruggensteun voor Rusland zijn, maar – zo verneemt men in de diplomatieke wandelgangen – was het water hiervoor te diep.
Relaties normaliseren
Opmerkelijke aanwezige was de Indiase premier Modi daar in Tianjin voor de top.
Dat het zeven jaar geleden was dat hij nog eens voet op Chinese bodem zette, was een belangrijk signaal, zeker op het moment dat de (veelal economische) spanningen met de VS groot zijn. De propagandamolen had het over een heuse “breuk”, “keuze tegen het Westen” en dergelijke. In werkelijkheid is het zoals die soep die op verschillende temperaturen opgediend en gegeten wordt.
Uiteraard zit er ruis op de verhouding tussen Washington en New Delhi. Symbolisch is dat diezelfde Modi de eerstvolgende openingsvergadering van de Algemene Vergadering van de VN gaat boycotten (wanneer u dit leest, is dit plechtige gebeuren net afgerond). Anderzijds zijn er ook sussende berichten van Trump zelf, die suggereren dat een uitweg voorhanden is om de relaties te normaliseren. Net zoals de komst van Modi geen bevlieging van het moment is.
Vijf jaar geleden stonden beide landen nog met getrokken messen tegenover elkaar – letterlijk. Incidenten in de Galwan-vallei in Kashmir lagen aan de basis van een escalatie, waarbij een open, grootschalig conflict slechts in extremis vermeden kon worden. Het laatste jaar werden heel wat inspanningen geleverd om de relaties te normaliseren. In die zin is de komst van Modi persoonlijk een soort kroonstuk op deze diplomatieke demarches.
Rimini
Toch mag de nuance geen miskenning zijn van de mondiale verschuiving die thans aan de gang is. De wereldorde die zich vormt, kent een duidelijk multipolair karakter. De opmars van China is een feit, net als het feit dat menig land niet langer het westerse ritme volgt én de VS een keuze voor isolationisme maakte. En Europa hierin? “Europa is slechts een ‘spectator’ op het internationale toneel, zonder beslissende economische en politieke kracht om tegenhangers als de VS en China te counteren”, stelde de oud-voorzitter van de ECB nog in een toespraak eind augustus (zijn zogenaamde Rimini-speech). An inconvenient truth, heet zoiets.
GDD
Elon Musk heeft een lichte vorm van autisme. Niet zo erg als bij Greta Thunberg, maar Musk compenseert dat ten minste gedeeltelijk door zijn genialiteit en zijn buitengewone creativiteit. Hij sloeg op X nog eens de spijker op de Brusselse kop.
In de gemeenteraad in Molenbeek ging schepen Saliha Raiss van Vooruit in het Frans tekeer tegen mensen die kritiek hadden geleverd op moslima’s met hoofddoeken. Haar tirade was vooral tegen de MR gericht en zij noemde die kritiek natuurlijk ‘racistisch’. Alsof hoofddoekdraagsters een ras zijn en kritiek op moslims (m/v/x) verboden is. Elon Musk zette die video op X en voegde er De regio telt 19 gemeenten; verhuis dan, rot op!”, zei ze, triomfantelijk lachend. Ja, nog niet uit heel België. Alleen nog maar uit Molenbeek. Dat is natuurlijk de eerste fase. De rest komt nog wel. Alle vermeldingen op internet die ik daarover vond, verwijzen naar het bericht van Musk op X. Behalve Bouchez had niemand die “verhuis dan”-uitspraak klaarblijkelijk de moeite gevonden om ze te vermelden. Als Musk niet aan de alarmbel had getrokken, zouden
De meeste media vermeldden dat hij een videofragment “uit de context had getrokken”, wat niet waar is. Typisch detail: de VRT toonde een fragment van die opname uit de gemeenteraad in Molenbeek, waarbij juist die laatste uitspraak “Verhuis dan!” was weggelaten.
Tegenkracht
Musks platform X blijft een onmisbaar tegengewicht tegen de EU-censuur. Het is zeker waar dat de tussenkomsten van Musk soms ook ongewenste neveneffecten hebben. Zijn steun aan Nigel Farage eind 2024, met zijn voornemen 100 miljoen dollar (!) te doneren aan de partij Reform UK, leek een doorbraak in de Britse politieke impasse aan te kondigen, maar nog geen maand later kwam het tot een botsing tussen Musk en Farage over Tommy Robinson, en dat conflict escaleerde in die mate dat Musk zelfs de vervanging van Farage als partijleider eiste, wat Reform UK in een diepe crisis stortte. Op korte termijn leek Musk meer kwaad dan goed te hebben gedaan. Maar nu is er van die crisis niets meer te merken. Reform UK scoort beter dan ooit.
Het lijkt mij vanzelfsprekend dat men terreurgroepen als Hamas of Islamic Jihad en totalitaire staten als Iran, Rusland, Noord-Korea… geen forum geeft en dat men hun propaganda blokkeert. Ook het gebruik van bots moet men niet in naam van de vrijheid van meningsuiting tolereren. Iemand die geld aanneemt van Poetin, pleegt verraad. Iemand die financiële of propagandistische steun biedt aan Hamas – en dat geldt voor héél veel organisaties! – is medeplichtig aan terrorisme en dat mag men niet tolereren. Maar dat burgers uit democratische landen, die geen spreekbuizen zijn van tirannen of terroristen, hun zegje mogen doen over Europese politiek of over moslims, zou vanzelfsprekend moeten zijn.
PAUL BÄUMER
Niemand lijkt met zekerheid te weten of Reform UK ook effectief geld van Musk heeft gekregen. Alle betrokken partijen ontkennen dat. Wat natuurlijk niets bewijst… Het bedrag van 100 miljoen dollar is vrijwel zeker overdreven. Musks steun aan het AfD in 2024 en 2025 was niet van financiële aard, maar hij doorbrak wel het mediacordon rond die partij en hij steunde haar met publieke uitspraken als “Alleen het AfD kan Duitsland redden” en “Het AfD is het laatste sprankeltje hoop voor Duitsland.” Daaraan ziet men dat Elon Musk véél optimistischer is dan ikzelf… Maar zelfs die verbale steun werd door de meeste Duitse media en politici al als ʻonaanvaardbare inmengingʼ beschouwd. Kritiek moet kunnen
Poetin, Xi Jinping en Kim Jong-un op de militaire parade
Saliha Raiss
BELASTINGBETALERSBOND WIL FRANS TIMMERMANS VOOR RECHTER ZIEN OMWILLE VAN NGO-SCHANDAAL
De Europese belastingbetalersbond TAE (Taxpayers Association of Europe) diende op 23 juli een strafklacht in tegen de voormalige Eurocommissarissen Frans Timmermans (Klimaat) en Virginijus Sinkevičius (Milieu). Het gaat ondertussen om twee klachten: een bij het Openbaar Ministerie in München en een bij de Europese Aanklager (EPPO) in Luxemburg. In een reactie schoof Timmermans de verantwoordelijkheid af op de ex-collega verantwoordelijk voor de strijd tegen corruptie in de EU.
De in München en Luxemburg ingediende klacht beschrijft hoe ngo’s met Europees belastinggeld ingezet werden om standpunten van de Europese Commissie zelf tegen te werken. De klacht volgt op de onthullingen dat de organisatie ClientEarth 350.000 euro ontving met als voorwaarde om juridische procedures tegen Duitse kolencentrales te starten en zo het ‘financiële en juridische risico voor exploitanten’ te verhogen.
Een andere ngo uit dezelfde groep, Friends of the Earth, kreeg de opdracht zich te verzetten tegen het Mercosur-handelsverdrag tussen de EU en Zuid-Amerika op het moment dat de Europese Commissie datzelfde akkoord probeerde af te sluiten.
De vereniging van de Europese belastingbetalers legde uit waarom ze haar toevlucht nam tot een klacht: “Er was zelfs lobbying binnen de rangen van de Europese Commissie tegen de gedeelde belangen van die Commissie.” Als tweede reden gaf ze op dat “de betaalde invloed op het Europees Parlement zo ver ging dat specifieke voorstellen in de EU-wetten moesten ingevoegd worden of dat een bepaald aantal Europarlementsleden bewerkt moest worden”.
Vermoeden van illegale betalingen
De belastingbetalersbond vermoedt dat er ‘illegale betalingen’ gebeurden. Bovendien willen ze dat de Europese openbare aanklagers kijken of de scheiding der machten niet geschonden werd.
De klachten van de Europese belastingbetalersbond zijn niet de enige. In Oostenrijk werd eind juli ook een strafklacht ingediend wegens misbruik van vertrouwen door de Europese Commissie. Die klacht was afkomstig van de rechtse partij FPÖ.
Daarover niets in de internationale media, terwijl een klacht van de klimaat-ngo Global 2000, die ook bekendstaat als Friends of the Earth Austria, wel media-aandacht kreeg. Deze ngo sleept de Oostenrijkse staat voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg omdat ze burgers vertegenwoordigt die zich het slachtoffer voelen van ‘extreem weer’. Ze wijten dat weer aan het feit dat de Oostenrijkse regering niet genoeg doet om fossiele brandstoffen te verbieden en de klimaatdoelen te behalen. De zaak werd door de Oostenrijkse rechters tot in het Grondwettelijk Hof afgewezen.
Global 2000 ontving miljoenen
Pittig detail daarbij is dat Global 2000 Umweltforschung zowel rechtstreeks als onrechtstreeks betrokken is bij het ngo-schandaal. Global 2000 ontving van de Europese Commissie tussen 2014 en 2024 30 miljoen euro subsidies. In 2021 ging het zelfs om 6 miljoen euro per jaar. 4,2 miljoen euro van die subsidies kwam uit het LIFE-programma. In de jaren 2021 en 2022, waarover het ngo-schandaal gaat, gaf LIFE 1,2 miljoen
euro aan Global 2000. Dat zijn de bewuste subsidies met geheime contracten waarin de Commissie afsprak met de ngo’s wat in ruil voor het geld gedaan moest worden: politieke beïnvloeding, betogingen, stemmingmakerij, juridische acties, enzovoort.
Wie zijn de Europese belastingbetalers?
Dat een vereniging het tegen zulke machtige tegenstanders opneemt, is opmerkelijk. Wie zijn die Europese belastingbetalers? De vereniging werd in 1969 opgericht in Luxemburg als European Taxpayers Association en sindsdien was ze vooral bekend als Europäische Bund der Steuerzahler (BdSt). In 1996 veranderde ze haar naam in TAE.
Ze heeft een zetel in München en een zetel in Brussel in de Aarlenstraat. De Belgische afdeling telt 150 leden, de Duitse 193.000 leden. Grote landen zijn Finland (193.000 leden), Frankrijk (70.000 leden) en Zweden (35.000 leden). In Nederland en Luxemburg hebben ze amper 20 leden. Het totale lobbybudget in Brussel was in 2024 26.568 euro, waarvan de Finnen en de Duitsers elk ongeveer de helft betaalden.
Hoewel ze geregistreerd zijn als lobbygroep, kregen ze de afgelopen jaren nooit een afspraak bij de Europese Commissie. Verschillende behandeling ngo’s
Ter vergelijking: Global 2000 of Friends of the Earth Austria had zonder één vertegenwoordiger in Brussel vijf meetings met de Europese Commissie, waaronder een met Helena Braun, de kabinetsmedewerkster van Frans Timmermans, wiens naam steeds opduikt in de contacten met de ngo’s. Ze hadden bovendien een videogesprek in 2022 met Lukas Visek uit het kabinet van Timmermans. In 2023 ontvingen ze naar eigen zeggen via het Erasmus+-programma 109.160 euro en via het LIFE-programma 77.681 euro.
Dat zou volgens hun aangifte in het lobbyregister een totaalbedrag van 186.841 euro aan EU-subsidies zou opleveren. Dat bedrag stemt niet overeen met het bedrag van meer dan 1 miljoen euro dat de Europese Commissie zelf bekendmaakte voor 2023. Het is duidelijk dat de ngo’s niet te vergelijken zijn met andere verenigingen of lobbygroepen qua behandeling door de Europese Commissie. Anderzijds zou het niet van veel consistentie getuigen als lobbyisten voor gezondere openbare financiën volop zouden werken op subsidies. 7 miljard euro zonder transparantie
De klachten van de TAE werden ingediend door een bekende advocaat. Dr. Richard Beyer is de wetenschappelijke directeur van het European Institute for Public Finance (EIPF). Het Europees Instituut voor Openbare Financiën of EIPF is de organisatie in München achter de Taxpayers Association of Europe. Beide organisaties zitten op hetzelfde adres als de European Economic Senate (EES), een hoofdzakelijk Beierse lobbygroep voor de belangen van ondernemers en het bedrijfsleven. Geen van deze verenigingen ontvangt subsidies van de Europese Commissie. Ze pleiten voor gezondere openbare financiën en lagere belastingen.
De beschuldiging door de belastingbetalersbond is dat de Europese Commissie onder leiding van Timmermans en Sinkevičius tussen 2019 en 2024 miljarden euro’s aan EU-geld oncontroleerbaar en mogelijk onrechtmatig heeft overgemaakt aan bevriende niet-gouvernementele organisaties (ngo’s). De Europese belastingbetalersbond TAE schat het bedrag dat grotendeels zonder transparante procedures werd verdeeld op 7 miljard euro. Het enige doel was om een kunstmatig middenveld te scheppen om de politieke besluitvorming binnen het Europees Parlement te beïnvloeden.
Timmermans wijst naar Johannes Hahn
Frans Timmermans, die momenteel lijsttrekker is van GroenLinks/PVDA in de Nederlandse campagne voor de algemene verkiezingen, beweert dat hij zelf nooit contracten heeft gesloten met ngo’s. Timmermans blijft bij zijn standpunt dat hij als
EU-commissaris niet rechtstreeks bij die overeenkomsten betrokken is geweest. Timmermans probeert nu een andere voormalige Eurocommissaris bij het ngo-schandaal te betrekken. Zo beweert Timmermans dat niet hijzelf, maar de christendemocraat Johannes Hahn verantwoordelijk was voor het LIFE-programma. Dat programma deelt de subsidies aan de ngo’s uit en is bedoeld om ‘environment and climate action’ te financieren.
De vingerwijzing richting de Oostenrijker Hahn is bijzonder saillant, want Hahn was naast zijn bevoegdheid rond het budget van de Europese Commissie tevens verantwoordelijk voor anticorruptie, de rule of law, en de relaties met het Europees Parlement en de nationale parlementen.
Plausibiliteit van Timmermans’ verdediging
Om zichzelf vrij te pleiten, dreigt Timmermans ermee om de hele Europese Commissie in diskrediet te brengen. De Eurocommissaris verantwoordelijk voor de relaties met het Europees Parlement zou dus contracten opgesteld hebben met ngo’s om bij zijn eigen partijleden van de christendemocratische fractie EVP te gaan lobbyen?
Erg plausibel klinkt het niet, aangezien het schandaal aan het licht kwam via leden van de EVP-fractie in de commissie Budget. De Nederlandse Europarlementsleden Dirk Gotink (NSC) en Sander Smit (BBB) bonden toen de kat de bel aan.
Het lijkt alsof Timmermans zijn Oostenrijkse ex-collega die indirect verantwoordelijk was voor het uitlekken van het schandaal, wil zwartmaken.
Waarschuwing voor uitholling democratie
De TAE-voorzitter Michael Jäger (62) noemt de gang van zaken “een gevaarlijke uitholling van de democratische controle in Europa”. Hij waarschuwt voor een “rechtsvrije ruimte” waarin belastinggeld zonder publieke verantwoording wordt verdeeld. “De toekenning van publieke middelen moet transparant en controleerbaar zijn”, aldus Jäger. Jäger kan daarbij rekenen op een geduchte medestander: de Europese Rekenkamer. Die formuleerde als EU-instelling haar kritiek zeer eufemistisch. Dat leverde niettemin een zeer scherp rapport op over hoe de Europese Commissie omging met de financiering van ngo’s. Zo hekelden ze de gebrekkige transparantie. Door de minimale transparantie in een commissie van het Europees Parlement kwamen de geheime contracten toch aan het licht. Timmermans impliceert nu dat niet hij en zijn kabinet, die nochtans met de ngo’s onderhandelden en de subsidies toekenden, verantwoordelijk zijn, maar degene die de financiële afwikkeling voor zijn rekening nam en de subsidies uitbetaalde. Dat is de collega die de budgetten beschikbaar moest maken voor controle door de Europarlementsleden. Dat is op zijn minst een zeer aparte interpretatie van politieke verantwoordelijkheid door Frans Timmermans.
De Fransen zouden aanvallen in de Champagne, terwijl de Britten dit bij Loos-en-Gohelle zouden doen. Loos lag centraal in de desolate mijnstreek van Frans-Vlaanderen, waar puntige sintelbergen als pokdalige puisten tussen langgerekte dorpen met armzalige mijnwerkershuisjes lagen. De frontlijn was er een wirwar van stellingen tussen de mijnputten, terrils en ruines van kapotgeschoten fabrieken.
Het eerste Britse grootoffensief met gifgas
Met het inzetten van niet minder dan negen divisies was de Slag bij Loos niet alleen het eerste grootschalige Britse offensief aan het westelijke front, maar het was ook de eerste aanval waarbij de Britten gifgas inzetten.
Het was het Britse opperbevel niet ontgaan hoe op 22 april 1915 de eerste Duitse aanval met chloorgas bij Ieper onverwacht een groot gat in de geallieerde verdediging had geslagen.
De Britse stafofficieren rekenden erop dat een gasaanval het nijpende tekort aan artilleriegranaten zou compenseren.
De Britten hadden voor het offensief bij Loos 47 zware stukken artillerie en 849 stukken veldgeschut ter beschikking, maar er was gewoonweg niet genoeg munitie voorhanden om met dit arsenaal het geplande offensief doeltreffend te ondersteunen.
De officieren die de aanval hadden gepland, waren evenwel door het aanwenden van chloorgas als wapen ‘gematigd optimistisch’ over de afloop, op voorwaarde dat de Duitsers compleet verrast werden, er voldoende gas kon geleverd worden én de wind gunstig stond.
Maar ook hier verliep niet alles naar wens. Er werden uiteindelijk 5.500 cilinders met chloorgas geleverd, de helft van het aantal dat gevraagd was. De 10.000 bijgeleverde rookbommen en 25.000 fosforgranaten moesten de illusie van een grote gasaanval versterken.
Wispelturige wind en eigen slachtoffers
Na vijf dagen van intensieve beschietingen werden op 25 september om 5.50 uur de kleppen van de gasflessen geopend. De wispelturige wind speelde de aanvallers meteen parten. Op sommige delen van de aanvalssector ging het goed, maar op andere plekken heel wat minder. Hier en daar, waar de wind plots was gedraaid, werden er meer Britten dan Duitsers vergast.
Vooral in de centrale en zuidelijke sector van het opmarsgebied verliep de aanval bijna volgens het boekje. De Schotten van de 15de divisie namen vlot de eerste lijn in en baanden zich, van huis naar huis vechtend, een weg door het centrum van Loos. Hun opmars verliep zo snel dat de verraste Duitsers nog volop bezig waren barricades te bouwen in de straten toen ze onder de voet werden gelopen. Rechts van hen trok de 47ste (London-)divisie op naar de Double Crassier en de zuidrand van Loos.
Chaos en verwarring in het noorden
In het noorden ging alles echter heel wat minder vlot. De Duitse frontlijn was er door de gebrekkige beschietingen zo goed als intact gebleven. De Schotten van de 9de divisie waren er weliswaar in geslaagd hun belangrijkste objectief, de Hohenzollern Redoubt, in te nemen en ze hadden zelfs de enorme sintelberg achter deze stelling bereikt. Maar de ondersteunende troepen op de flanken werden het slachtoffer van het eigen chloorgas. Alsof dit nog niet volstond, begonnen een aantal eenheden af te wijken van de richting die ze hadden moeten volgen.
Door de dikke rook en de chaos van de strijd konden veel officieren enkele cruciale oriëntatiepunten niet meteen terugvinden. Dit leidde tot nog meer verwarring en vooral wanorde. In het strijdgewoel gingen de vergankelijke kansen verloren die het verschil konden maken tussen succes en mislukking. De Schotten van de 15de divisie die zich links van de 47ste divisie een weg hadden gevochten door het centrum van Loos, waren diep in vijandelijk gebied afgedwaald naar de Cité St.-André, een sector die ze helemaal niet hadden moeten aanvallen. De massaal in Cité St. Laurent aanwezige Duitsers wachtten geduldig tot de Schotten tot op minder dan driehonderd meter van hun stellingen waren genaderd en openden toen hun vernietigende vuur.
De twee brigades van de divisie werden in een paar minuten gereduceerd tot de sterkte van één bataljon. De overlevenden groeven zich in aan de andere kant van Hill 70 en op de hoogtelijn links van deze heuvel. Ze probeerden met de moed van de wanhoop stand te houden tegen de alsmaar sterker wordende Duitse tegenaanvallen. Het grootste deel van hen werd nooit teruggezien.
Leeuwen geleid door ezels
Op de tweede dag zette Haig zijn reservetroepen in. Ze waren al drie vermoeiende dagen, doorweekt door de regen, te voet onderweg vanuit St.-Omer. Vanaf het ogenblik dat de aanval was losgebarsten, passeerden ze in de omgekeerde richting een eindeloze rij van tot de nok gevulde ambulances. Ze hadden geen gevechtservaring, maar compenseerden dit met hun enthousiasme. Stipt om 11.00 uur rezen ze als één man uit hun loopgrachten en liepen – net als ze op het exercitieterrein hadden geleerd – in keurige rijen recht op de ratelende Duitse machinegeweren af. Een kleine 10.000 Britten probeerden drie en een half uur lang – tevergeefs – door te breken. Ze verloren 385 officieren en 7.861 manschappen. De Duitsers slechts een handvol.
DE ENGELSE SOLDATEN VECHTEN ALS LEEUWEN, MAAR WE WETEN DAT ZE DOOR EZELS WORDEN BEVOLEN
Later zou Erich Ludendorff, de Duitse kwartiermeester-generaal, terugblikkend op Loos aan zijn adjudant Hoffmann gezegd hebben: “De Engelse soldaten vechten als leeuwen.” “Compleet mee eens,” repliceerde Hoffmann, “maar we weten dat ze door ezels worden bevolen.” De gevechten bleven aanslepen tot 13 oktober, waarbij de 46ste (North Midland-) divisie bijna van de kaart werd geveegd in een ultieme, maar vruchteloze poging de formidabele Hohenzollern Redoubt te heroveren.
Een zware tol
De tol die de Britten bij Loos betaalden, was hoog: 2.013 officieren en 48.367 manschappen werden gedood of gewond. 867 officieren en 12.627 manschappen raakten vermist. De meesten van hen bleken later gesneuveld te zijn. Het verlies van zo veel onvervangbare ervaren mannen en leiders zou de volgende maanden en jaren zwaar doorwegen. Het meest beklijvende beeld van Loos werd in de herinnering van veel veteranen gevormd door de lijken van de gesneuvelde Schotten die kriskras verspreid wekenlang op het slagveld lagen te rotten of in het prikkeldraad hingen met opwaaiende kilt en blote billen. Of zoals een overlevende getuigde: “Het had iets ongepasts, iets obsceens, net jonge meisjes.” JAN HUIJBRECHTS
BOEKEN
Onze narcistische tijdsgeest
De Libanese auteur Nassim Nicholas Taleb introduceerde het zogenaamde Lindy-effect. Hoe langer iets bestaat, hoe langer het naar verwachting zal blijven bestaan. Dat is goed nieuws voor dit boek dat oorspronkelijk is verschenen in 1979. De achteruitgang van het onderwijs, de gevolgen van vrouwenemancipatie, de eenzijdige focus op bezit en genot; het zijn fenomenen die al meer dan een halve eeuw een schaduw werpen over onze samenleving. Dit boek probeert de oorzaak ervan te achterhalen.
De Amerikaanse historicus Christopher Lasch zal misschien niet meteen een belletje doen rinkelen. Nochtans poneerde hij lang geleden al een visionaire analyse van het hedendaagse Amerika in ‘The Revolt of the Elites and the Betrayal of Democracy’ (helaas geen Nederlandse vertaling beschikbaar). De rijke elites laten zich verleiden door de sirenenzang van de globalisering. Daardoor ontstaat een mentale kloof met de groeiende onderklasse, die wel nog traditie en de eigen cultuur in ere houdt. Vele filosofen van Michael Sandel over Marc Elchardus tot Christophe Guilluy zullen die these later uitdiepen.
De centrale these van het boek is de algemene opkomst van het narcisme als persoonlijkheidskenmerk. Deze plaatst Lasch in het breder maatschappelijk kader van de uitrol van het westerse kapitalisme. De soms hard bevochten vrijheid heeft de mens onzeker gemaakt. Deze heeft gezorgd voor een wankel zelfbeeld met alle gevolgen van dien, alle zelfs relevanter op vandaag.
Valse afgoden
Er is ten eerste de vrees om zich te binden, zowel religieus, professioneel als relationeel. De afbrokkeling van alles wat duurzaam is, heeft door een mindere binding als consequentie dat het ‘jeunisme’ sterke opgang heeft gemaakt. Jong is hip, grijze haren zijn voorbijgestreefd en overbodig. Professionele carrières moeten al vroeg pieken, want na uw 50ste dreigt het gapend zwart gat. Vandaar de verwoede pogingen om een zinloze strijd tegen fysieke achteruitgang te voeren. Daarnaast stelt de schrijver dat de hedendaagse mens zich in de armen heeft geworpen van de amusementsindustrie, in een blinde adoratie voor beroemdheden. Deze observatie is treffend, want vandaag nog versterkt door zogenaamde ‘influencers’. Burgers/consumenten delegeren nu ook hun politieke en commerciële keuzes aan hun ‘idolen’. We worden continu gedwongen onszelf te vergelijken met onze sociale contacten, of zijn het eerder concurrenten? De schone schijn regeert.
DE SOMS HARD BEVOCHTEN VRIJHEID HEEFT DE MENS ONZEKER GEMAAKT
Zin voor initiatief, ambitie en zelfredzaamheid zijn verouderde begrippen. Materieel bezit bepaalt iemands status, niet zijn gezin, maatschappelijke inzet of klassieke waarden als deugdzaamheid en matigheid. Het is voor velen dan ook een bittere vaststelling bij het avondrood van hun leven dat rijkdom hen die zin van het leven nooit heeft kunnen geven. Men checkt verbluft door deze heldere toekomstvoorspelling nog snel even de originele publicatiedatum. Ja, bijna een halve eeuw geleden!
Zonder cultuur geen toekomst
Wat is dan zo erg aan een samenleving die de mammon aanbidt en op termijn wel zal terugkeren naar wat echt belangrijk is? Zoals diverse conservatieve auteurs hebben benadrukt, bestaat iedere cultuur uit een aaneenschakeling van generaties die via traditie en doordachte innovatie haar waarden en normen doorgeeft. Lasch ziet echter dat de eeuwenoude ketting dreigt doorbroken te worden. “Instellingen voor cultuuroverdracht (school, Kerk, gezin), die de narcistische neigingen van onze beschaving hadden kunnen tegengaan, zijn in plaats daarvan zelf narcistisch geworden.”
Het dramatisch gevolg is existentieel, waarschuwt het boek. “Een maatschappij die vreest geen toekomst te hebben, zal niet veel aandacht besteden aan de behoeften van de volgende generatie. (...) De overtuiging dat de maatschappij geen toekomst heeft, berust inderdaad op een zeker realisme aangaande de dreigende gevaren, maar hieruit spreekt een narcistisch onvermogen op zich te identificeren met het nageslacht of zich te ervaren als onderdeel van de stroom der geschiedenis.” Ligt er geen psychologische verklaring voor de oikofobie (culturele zelfhaat, red.) die de hedendaagse linkerzijde voelt tegenover het moeilijke, maar mooie en ware pad dat onze voorouders voor ons uittekenden? Omdat links stiekem wel weet dat het de verkeerde weg koos, maar te koppig of te gemakzuchtig is om de steven nog te keren. PIETER VANDERMOERE Christopher Lasch, ‘De cultuur van het narcisme’. 2024, Paradigma. 373 p., 27,99 euro. ISBN 9789025317904
De Britten gebruikten primitieve gasmaskers om hun eigen soldaten te beschermen
Britse infanterie rukt op in een gaswolk
Voormalige Palestijnen moeten recht op
terugkeer opgeven
Oorlog is van alle tijden, maar door de combinatie van algemene dienstplicht en industrialisatie werden de conflicten in de 20ste eeuw grootschaliger. Er is nog een ander belangrijk verschil: in de 20ste eeuw werd de bevolking van een veroverd gebied vaak massaal verdreven om plaats te maken voor kolonisten van de overwinnaar.
Tegenwoordig noemen we dat ‘etnische zuivering’. Dikwijls gebeurde dit met geweld en nog tijdens de oorlog, maar ook sommige vredesverdragen voorzagen in een bevolkingsuitwisseling. De bedoeling was om tot etnisch meer homogene en dus meer stabiele staten te komen. Door de bevolkingsuitwisseling wilde men rust creëren zodat er in de toekomst geen nieuwe conflicten zouden ontstaan.
Toen de Bulgaren, Serviërs, Montenegrijnen en Grieken tijdens de Eerste Balkanoorlog (1912)
Tweede Wereldoorlog
Nog veel grotere volksverhuizingen vonden plaats tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. In hun zoektocht naar ‘Lebensraum’ hadden de nazi’s het ‘Generalplan Ost’ opgesteld. Dat voorzag in de uitroeiing, verdrijving of slavernij van tientallen miljoenen Polen, Oekraïners en Russen, en hun vervanging door miljoenen Germaanse kolonisten. Het plan werd door het verloop van de oorlog maar zeer gedeeltelijk uitgevoerd.
DE TERUGKEER VAN 6 MILJOEN PALESTIJNSE VLUCHTELINGEN ZOU METEEN HET EINDE VAN ISRAËL ALS JOODSE STAAT BETEKENEN
samen de Turken uit Europa kegelden, ging dit gepaard met de verdrijving van honderdduizenden moslims uit de Balkan. Deze mensen moesten in Anatolië een nieuw leven beginnen. Hun afstammelingen zijn vandaag niet meer te onderscheiden van de andere Turken.
Tien jaar later, na de GrieksTurkse oorlog van 1919-1922, werd in het vredesverdrag van Lausanne tot een nieuwe bevolkingsruil beslist. Een half miljoen moslims werd van Griekenland naar Turkije overgebracht.
Anderzijds vertrokken anderhalf miljoen Grieks-orthodoxen uit Turkije naar Griekenland. Gebieden die drieduizend jaar Grieks waren geweest, werden opgegeven. De herinnering aan deze ‘Katastrofi’ zit nog altijd in het Griekse collectieve geheugen, maar de voormalige vluchtelingen en hun afstammelingen zijn in de Griekse samenleving geïntegreerd.
De Wever:
Na de oorlog betaalden meer dan 12 miljoen Duitsers de prijs. De Duitse gemeenschappen in Oost-Europa werden verdreven uit gebieden waar ze soms al eeuwen woonden. Deze ‘Ostvertriebene’ kwamen in Oost- en West-Duitsland terecht. Ze kregen automatisch het Duitse staatsburgerschap en werden ingezet bij de heropbouw van Duitsland. De Duitsers waren overigens niet de enigen die na de oorlog en masse op transport werden gezet. Ruim anderhalf miljoen Polen werden verdreven uit de provincies die nu in Wit-Rusland en Oekraïne liggen, en naar de gebieden verhuisd die Duitsland aan Polen had moeten afstaan. Ruim 250.000 Italianen moesten hun woonplaats aan de Dalmatische kust (nu Kroatië) verlaten. Al deze deportaties gingen gepaard met groot menselijk leed, maar uiteindelijk assimileerden al deze vluchtelingen in hun nieuwe thuisland.
CITAAT VAN DE WEEK
Ook de oorlogen tussen Israël en de Arabische landen leidden tot massale volksverhuizingen. Bijna een miljoen Joden vertrok uit de Arabische landen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Deze vluchtelingen kwamen grotendeels in Israël terecht waar ze assimileerden in de reeds aanwezige Joodse bevolking.
Recht op terugkeer
Anderzijds verlieten naar schatting 700.000 Palestijnen hun woonplaats in de gebieden die door de Israëli’s werden veroverd. Ook deze gebeurtenis staat bekend als ‘de catastrofe’ (Al-Naqba). Deze Palestijnen kwamen terecht in vluchtelingenkampen in Gaza, op de Westelijke Jordaanoever, maar ook in verschillende Arabische landen. Deze mensen werden niet geassimileerd, maar bewust in de kampen gehouden: hun leven in vaak erbarmelijke omstandigheden vormde een permante aanklacht tegen Israel. Assimilatie spoorde niet met het Arabische standpunt dat deze mensen een ‘recht op terugkeer’ hadden. Voor hen werd de UNRWA (United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees) opgericht.
AL DEZE
DEPORTATIES GINGEN GEPAARD MET GROOT MENSELIJK LEED, MAAR UITEINDELIJK ASSIMILEERDEN AL DEZE VLUCHTELINGEN IN HUN NIEUWE THUISLAND
Anders dan bij andere vluchtelingen gaat bij de Palestijnen de vluchtelingenstatus automatisch over op de kinderen en kleinkinderen van degenen die ooit verdreven werden. Door een hoog geboortecijfer gaat het ondertussen om 6 miljoen mensen. Israël telt op dit ogenblik ongeveer 9 miljoen inwoners, grofweg 7 miljoen Joden en 2 miljoen Arabieren. De terugkeer van 6 miljoen Palestijnse vluchtelingen zou meteen het einde van Israël als Joodse staat betekenen.
Velen in West-Europa zien een tweestatenoplossing als uitweg voor het huidige conflict. Dat vereist vanzelfsprekend dat de Israëlische extremisten worden gestopt in hun verdere kolonisatieplannen. Dat vereist evenzeer dat aan Arabische zijde ‘het recht op terugkeer’ wordt opgegeven en dat de voormalige Palestijnen dus worden geïntegreerd in de landen waar ze nu al meer dan 75 jaar wonen. In sommige Arabische landen, zoals in Libanon of Jordanië, zou dit een grote impact hebben.
KARIM VAN OVERMEIRE
LEZERSBRIEVEN
IslamiseringvanThuis
Pallieterke,
Deze maand is de VRT begonnen met een nieuwe serie van Thuis. Ze gaat ons nu systematisch de islam door de strot rammen. Het begint al met de beginrubriek waarin een gesluierde met hoofdtelefoon op de tram zit. Erger is de introductie van een nieuwezorgkundigeSeliminhet hospitaal,vankoptotteeninwit beddengoed (hijab). Voorlopig nog in het wit, maar dat zwart komt nog wel. Blijkbaar moeten alle acteurs nu doen alsof dat specimen in hun hospitaal volkomen normaal is. Gewoon belachelijk en om bij te huilen. Na het verdwijnen van de kloosterzusters (vandaar de naam Gasthuisberg in Leuven), krijgen we nu van de VRT de nieuwe moraal van de multicultuur die – zoals iedereen wel weet – in elk asielland compleet mislukt is. Wat staat er nog ons te wachten in het nieuwe Thuis? Een moskee in plaats van de kapel? Halal snacksbijdepolitieinplaatsvan een sandwich? Discussies over de sharia in plaats van ons strafrecht?
Alex Beaumon, Landen
LegerinBrussel
Pallieterke, Onze federale minister van Binnenlandse Dinges, Bernard Quintin,(MR),wileen‘Trumpje’ doen en in Brussel militairen inschakelen om de politie te helpen in de strijd tegen de drugscriminaliteit. Dat zou niet nodig geweest zijn als men destijds de Rijkswacht niet had afgeschaft. Zoals bekend hebben onze buurlanden dat niet gedaan. Nederland heeft nog steeds de Marechaussee,FrankrijkdeGendarmerie, Italië de Carabinieri enSpanjedeGuardiaCivil.Onze Rijkswacht, waarvoor de leden een pseudo-militaire opleiding kregen, was geschikt als plan B wanneer de politie de zaak niet meer de baas kon. Dat kan nu niet meer. Het is wachten op de fusievandezesBrusselsepolitiezonestotéénzone,zoalsdieinde meestegrootstedenalbestaat.
China
Guido van Alphen, Kasterlee
welkeboodschapdittriumviraat van moordenaars de wereld heeft ingestuurd? Hopelijk komt die onheilsboodschap duidelijk aan en heeft Trump begrepen dat het de hoogste tijd is om de vrienden die er nog zijn met respect, begrip en ondersteuning te bejegenen. In plaats van als een ongeleid projectiel wild om zich heen te slaan, warm en koud tegelijk te blazen en iedereen te schofferen, is het tijd om terug naar de basis te gaan. Wat Chinaop3septemberaandewereld toonde, vraagt een vereniging van alle (goede) krachten, misschien zelfs nog meer voor wat de Chinezen niet hebben getoond.
Roger Gielens, Bredene Palestijnen
Pallieterke,
Wat in uw interview met Anneleen Van Bossuyt niet aan bod komt,maarmijtochbezighoudt: waarom komt blijkbaar de helft van alle Palestijnse vluchtelingen naar Europa in België terecht? En wat gaat dit geven bij een eventuele toekomstige, grootschalige evacuatie vanuit Gaza? Worden wij hier dan een Europees Gaza?
Walter Van Rompaey, Duffel GodinAntwerpen
Pallieterke,
Een citaat uit het artikel ‘God in Antwerpen’: “En laat het nu net de Bourgondiërs zijn die zachte diplomatie (kunst) i.p.v. harde diplomatie (oorlogen) tot een hogere kunstvorm hebben verheven.” De heer Schelfaut heeft blijkbaar een andere versie van het boek van Bart Van Loo gelezen. Het aantal oorlogen dat Filips de Stoute en de latere hertogen hebben gevoerd, is in één lezersbrief niet samen te vatten. Steeds is de gewone burger het kanonnenvlees en als de oorlogskas leeg is, dan perst men de burger nog meer uit. Dat heb ik vooral onthouden bij het lezen vanDeBourgondiërs.
Koen Smets, Grobbendonk
Langdurigzieken
Pallieterke,
“Uiteenvallen Nederlanden grootste ramp die ons ooit is overkomen”
Premier Bart De Wever (N-VA) heeft vorige week donderdag zijn pleidooi voor een “intieme unie” tussen België, Nederland en Luxemburg herhaald. Hij noemde het uiteenvallen van de Nederlanden ook opnieuw “de grootste ramp die ons ooit is overkomen”.
De Wever hield zijn pleidooi voor een “intieme unie” tussen de Benelux-landen als gastspreker op de jaarlijkse HJ Schoo-lezing van opinieweekblad EW, het officieuze begin van het politieke werkjaar in Nederland. Een hechtere samenwerking tussen België, Nederland en Luxemburg is volgens hem “een politieke doelstelling die noodzakelijk is voor onze toekomst”. Bovendien zou ze de welvaart en de invloed van de drie landen ten goede komen, oordeelt hij.
Pallieterke, Zou Trump gekeken hebben op 3 september? Zonder aarzelen spreekt Xi Jinping zijn ambtgenoot Vladimir Poetin aan met de woorden “mijn goede vriend...”
Ook Kim Jong Un kon niet ontbreken op de ceremoniële foto. Zo prijken drie dictators van het ergste soort broederlijk naast elkaar. Ik kon een rilling van afgrijzen niet onderdrukken bij het zien van de heimelijke glimlach op de gezichten (wat had ik graag een ander woord gebruikt!). Onmiddellijk gingen mijn gedachten naar Donald Trump.Zouhijbegrepenhebben
Inditlandzijn526.507langdurig zieken. Dat zijn mensen die al meerdan1jaarziekzijn,dusniet omwille van een gebroken been. In België is dat 1 op 12 van de actieve bevolking. In Nederland is dat 1 op 20. In Duitsland zelfs 1 op 30. Dit kan je niet uitleggen. Natuurlijk zijn er ernstig zieken: kanker, dementie, neurologische aandoeningen, reuma, hart- en longziekten, gevolgen van ongevallen, ernstige psychische aandoeningen,… Maar iedereen kent in zijn omgeving profiteurs die misbruik maken van dit systeem. Zij profiteren van de werkenden.
Swa Cauwenbergh, Antwerpen
Een lezersbrief insturen?
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pal.be. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
Betoging in Brussel tegen het Gaza-akkoord van de federale regering
De vergeten Catalaanse strijd
Met een beetje geluk valt dit ’t Pallieterke in uw bus op donderdag 11 september. Om twee redenen is dat een symbolische datum: 24 jaar geleden waren er de islamitische aanslagen op de WTC-torens in New York. En het is ook de datum van de Catalaanse nationale feestdag, La Diada.
Over de aanslagen in New York van 2001 ga ik het in deze rubriek niet hebben. U kent het verhaal voldoende. Wel enige duiding over Catalonië, want, laten we eerlijk zijn, het is wat stil geworden in de berichtgeving over die regio. Eerst een wezenlijk verschil tussen de Vlaamse feestdag en de Catalaanse feestdag. In Vlaanderen herdenken we de Slag der Guldensporen, een overwinning op de Franse koning. De Catalanen herdenken op 11 september echter een nederlaag. De dag herdenkt het einde van de Successieoorlog in 1714, de val van Barcelona en het verlies van de Catalaanse autonomie door de centralistische staat die door Filips V werd ingesteld. De overwinning van Filips V leidde tot het afschaffen van de verregaande zelfstandigheid van Catalonië.
Sfeer
Het is ondertussen alweer enkele jaren geleden dat ik nog in Barcelona was ter gelegenheid van La Diada. Altijd leuk om ter plekke de sfeer te gaan opsnuiven en ook eens te bekijken hoe de Catalanan hun feestdag invullen. Er zijn dan over heel de stad allerlei manifestaties, zowel met culturele als met politieke achtergrond. En die dag is er bijvoorbeeld gratis toegang tot musea. Er wordt die dag ook volop ingespeeld op de Catalaanse identiteit. Misschien nog een ideetje voor de Vlaamse Regering of de Vlaamse steden?
Referendum
Even terug in de tijd: op 1 oktober 2017 was er dat fameuze referendum over onafhankelijkheid. De Spaanse politie trad hard op, maar niettemin stemde een meerderheid van de kiezers voor Catalaanse onafhankelijkheid. Het was wereldnieuws. Op 27 oktober 2017 werd in het Catalaanse Parlement de onafhankelijkheid uitgeroepen. Carles Puigdemont en enkele van zijn ministers moesten daarop
onderduiken en naar het buitenland vluchten, andere medestrijders verdwenen voor jaren achter Spaanse tralies. In Europa bleef het opvallend stil, ondanks de duidelijke schendingen van de mensenrechten door de Spaanse regering. Het gevolg was dat de Catalaanse onafhankelijkheidsstrijd toch wel vleugellam gemaakt was. Algemeen weet iedereen wel dat de Catalaanse leiders werden opgepakt en veroordeeld. Maar daarnaast werden nog duizenden gewone Catalanen gerechtelijk vervolgd voor hun bijdrage aan het referendum van 2017.
Burgerlijke ongehoorzaamheid
We zijn ondertussen acht jaar verder. De realiteit is dat de massamanifestaties in Barcelona niet meer die massa bijeenkrijgt. Het is jaren geleden dat er nog 100.000 mensen konden gemobiliseerd worden. De nationalistische organisatie ANC, wat staat voor Assemblea Nacional Catalana, heeft nu een oproep gelanceerd tot burgerlijke ongehoorzaamheid en bezetting van de instellingen op 11 september. De organisatie verwijt de Catalaanse politieke partijen dat ze hun onafhankelijkheidsstrijd hebben opgegeven en zich “hebben neergelegd bij het systeem”. Dat heeft ook te maken met een verschil in visie over strategie en toekomst van Catalonië tussen de verschillende partijen. Bovendien is het een socialist – Salvador Illa – die nu regiopresident is van Catalonië. Ook de Spaanse eerste minister – Pedro Sánchez – is een socialist en zo is er een rechtstreekse lijn tussen Madrid en Barcelona.
Samengevat
Carles Puigdemont woont nog steeds in ballingschap in Waterloo. Vorig jaar dook hij even op in Barcelona en hield er een korte toespraak. Hij verdween onmiddellijk na zijn toespraak, nog voor de Catalaanse politie hem kon oppakken. Een stunt waarmee hij nog even het nieuws haalde.
Ook in onze media is de Catalaanse onafhankelijkheidsstrijd geen onderwerp meer. De kans dat vanavond een Catalaan wordt uitgenodigd in De Afspraak of Terzake is zo goed als onbestaande…
VVB voert actie tegen ‘verbrusseling’ tijdens De Gordel
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) heeft zondag tijdens De Gordel actie gevoerd onder de slogan “Hou de Vlaamse rand Vlaams”. Op die manier wilde de VVB waarschuwen voor de toenemende verfransing van de randgemeenten en Vlaams-Brabant. Ze overhandigde een eisenpakket aan bevoegd minister Ben Weyts (N-VA).
Volgens de VVB staat het Nederlandstalige karakter van de Rand meer dan ooit onder druk. Uit cijfers waarop de VVB zich beroept, blijkt dat driekwart van de inwoners Frans als eerste taal gebruikt en de Rand als tweetalig gebied beschouwt. Bijna de helft van de leerlingen in de Rand heeft een andere thuistaal dan het Nederlands. Slechts een op de drie kinderen groeit nog op in een Nederlandstalig gezin. Ook de instroom van duizenden Brusselaars
Colloquium
per jaar naar de randgemeenten vergroot de druk. Tegen 2034 zal Vlaams-Brabant volgens prognoses tien procent meer voormalige Brusselaars huisvesten dan vandaag al het geval is. Daarom pleit VVB-voorzitter Michaël Discart voor een ‘radicaal noodplan’. Dat moet anderstalige inwijking afremmen en ervoor zorgen dat de taalwetgeving wordt nageleefd. “Het Nederlands is de officiële voertaal in de Rand. Lokale besturen die daar nonchalant mee omspringen, moeten gesanctioneerd worden”, aldus Discart. De VVB erkent dat de Vlaamse Regering al stappen in de goede richting heeft gezet door in te zetten op kennis van het Nederlands en het woonbeleid te versterken met het WIES-decreet (Wonen In Eigen Streek). Maar die maatregelen zullen volgens de VVB niet volstaan als de inwijking van niet-Nederlandstaligen blijft toenemen. Ook het permanente karakter van de aanvankelijk ‘tijdelijke’ faciliteiten is een doorn in het oog van Discart.
belicht relatie tussen Cyriel Verschaeve en 4 tijdgenoten
Op zaterdag 20 september organiseert de vzw Kapelaan Verschaeve, in samenwerking met het Archief voor Nationale Bewegingen (ADVN) en de gemeente Alveringem, een colloquium onder de titel ‘Verschaeve en zijn tijdgenoten. Kentering der tijden’. Het evenement vindt plaats in het ontmoetingscentrum De Kwelle in Alveringem en gaat dieper in op de relatie van priester-dichter en collaborateur Cyriel Verschaeve met vier van zijn tijd- en streekgenoten.
De dag start met een welkomstwoord van Andreas Cavyn, voorzitter van de vzw Kapelaan Verschaeve, en een inleiding door emeritus professor Frans-Jos Verdoodt. Vervolgens gaat historisch publicist en vrijwillig medewerker van het ADVN Nico Van Campenhout dieper in op ‘De Alveringemse paradox’ van Hendrik Fayat en Verschaeve. Tijdens de daaropvolgende middagpauze is er de mogelijkheid om de Kapelanij Verschaeve te bezoeken.
In de namiddag volgen drie lezingen waarin telkens Verschaeves relatie met een andere streek- of tijdgenoot centraal staat. Schrijver en biograaf dr. Matthijs de Ridder onderzoekt de band tussen Paul van Ostaijen en Verschaeve, dr. Christian de Borchgrave bespreekt Joris van Severen als ‘politieke zoon’ van Verschaeve
HORIZONTAAL
A. Bangmakerij / B. Van dezelfde soort - Massamedium - Pers. vnw. / C. Zilver - Internetlandcode voor Spanje - Gents museum / D. Slotgedeelte - Pruttel tegen / E. Vlaams tourwinnaar 1935 / F. Loofboom - Autogas - Streelde met de tong / G. Kloosteroversten - 'Boerke' uit een gedicht van Guido Gezelle / H. Naar persoon - Pijn en verdriet - Inhoudsmaat / I. Lichtgelovigst - Shoarmabroodje / J. Europees land - Hartstochtelijk / K. NummerInhoudsmaat - Geologisch tijdperk - Cerium / L. Afgelegen dorpje - Duits-Zwitsers-Amerikaans natuurkundige (1879-1955)
VERTICAAL
1. Top 30 van Studio Brussel / 2. DeelgebiedenDeel van de Karpaten. gebergte op de grens van Polen en Slovakije / 3. Voegwoord - Nanometer - Gezongen melodie / 4. Opvatting omtrent iets als volmaakt / 5. UitgegledenChaotische verkeerssituatie / 6. Daar - Europese / 7. Geordend - Plus / 8. Periode van 24 uur - Hondachtig roofdier / 9. Vlaamse politieke partij - Terminus / 10. Antwerps museum - Ingenieur / 11. Landbouwwerktuig - Strategen / 12. Knock-out
en prof. dr. Els Snick belicht de rol van brouwer Jozef Lootens als promotor van Verschaeve. Tussen de lezingen door zorgen muzikale intermezzo’s van het Bladelin-ensemble uit Brugge voor de nodige afwisseling. Het slotwoord is in handen van burgemeester van Alveringem Gerard Liefooghe.
Praktische informatie
Het colloquium vindt plaats in OC De Kwelle, Sint-Rijkersstraat 20 in Alveringem. Inschrijven kan door vóór 16 september 40 euro over te schrijven op de rekening van vzw Kapelaan Verschaeve (BE 82 4766 1017 6168) en uw aanwezigheid te bevestigen via mail aan koen.bultinck@ skynet.be.
KARL VAN CAMP ANTON SCHELFAUT
NOSTRADAMUS VAN DE WEEK
U staat te vet
Nu Gaza van de kaart is, zowel letterlijk als figuurlijk, heeft de regering De Wever alle tijd en ruimte om zich bezig te houden met het begrotingstekort dat haar zo plaagt. En als een regering ergens mee geplaagd zit, bent u steevast de oplossing. Een verhaal vol berg- en fietssymboliek om het wat leuker te laten klinken, voor wielerminnend Vlaanderen. Maar dat blijft niet zo. U heeft ze vast al een paar keer gehoord, de vergelijkingen tussen ons gigantisch begrotingstekort en cols buiten categorie. Na de kleine oorlog om de grote oorlog in Gaza, smeert de regering zijn beentjes in om bergen te bedwingen.
Het doel van deze beeldspraak is alvast duidelijk. Enerzijds willen de heren en dames van de regering vooral medelijden met zichzelf opwekken. Men laat het uitschijnen alsof zij een titanenwerk gaan verrichten om onze begroting op orde te krijgen en het al hun mentale en fysieke krachten gaat eisen om dit tot een goed einde te brengen. U gaat ze bij nachte zien vergaderen en zien strijden voor hun idealen als nooit tevoren. Politiek is topsport. Dat is het idee dat u moet meekrijgen uit de Wetstraat. Ze gaan afzien als de beesten.
Anderzijds is de Vlaming en de Belg best te vinden voor een potje wielertragedie. Geen volk ter wereld is zo wielergek als in
dit landje aan de Noordzee. We reizen volgaarne naar een Zuid-Franse berg om die puffend te beklimmen met een fiets en noemen dat vakantie. Dus dan zullen we deze cols blijgemutst tegemoet zien. Ja toch?
Ouderwets heldenverhalen vol zwetende mensen, dat is alweer geleden van toen Maggy De Block de gevleugelde woorden ‘blijf in uw kot’ uitsprak.
Geen korting en bijbetalen
Jammer, maar helaas. Het enige waar de regering haar beentjes voor insmeert, is om u nog meer slecht nieuws te brengen. De boodschap dat we met zijn allen boven onze stand leven, is weer helemaal terug. U staat te vet en dient vier keer de Mont Ventoux op te rijden om weer ‘lean en mean’ te zijn. En terwijl u dat doet, komt de overheid uw rekening plunderen.
Het was minister Jambon die als eerste liet weten dat u een naïeve kloot bent door te geloven dat u er zonder belastingen vanaf zou komen. Jambon is een politicus die het durft zeggen zoals het is. Politici hebben de neiging om dat te doen als ze vlak voor hun pensioen staan en dat ‘moed’ te noemen.
Bouchez wil 20 miljard besparen, Verlinden wil een miljard extra voor Justitie, Conner wil u meer doen betalen voor zowat alles, inclusief ademen. Ja, in theorie krijgt u volgende jaar een belastingkorting. Dat wil zeggen, u mag kiezen. U betaalt de korting terug met meer belastingen. Of u laat de korting vallen en betaalt er wat minder. Grapje, u mag niet kiezen. U gaat de korting laten vallen én meer belasting betalen.
EXCLUSIEF: PIETER DE CREM REAGEERT
“Mijn beleid was er om Gent te plezieren”
Pieter De Crem is na een audit officieel burgemeester-af in Aalter. Hij had volgens een onderzoek alle intenties om niet-Belgen uit zijn geliefde gemeente te weren en pestte ze als ze zich daar wilden vestigen. Zelf beweerde hij altijd dat het een actie was tegen huisjesmelkerij. Maar die vlieger gaat niet meer op. Wat gaat er door zijn hoofd, deze dagen? zaak. Veel rijker moet dat hier niet zijn. Zal ik u vertellen wat ik nog allemaal zal verwezenlijken tijdens mijn pauze als burgemeester? Allereerst een nieuw bureau voor de stropopburgemeester. Die past in de kast.”
De burgemeester van Aalter ziet er allesbehalve aangeslagen uit als we hem ontmoeten in het Cremlin, zoals het gemeentehuis steevast genoemd wordt. Als burgemeester was hij aan zijn zesde legislatuur bezig. Papa Jan De Crem veroverde de sjerp in 1959. Sindsdien heeft de familie hem niet meer afgegeven. “Ik ben geboren als burgemeesterszoon, ik ga dood als burgemeester. ‘Dieu et mon droit.’ En in afwachting word ik ereburgemeester.”
“Iedereen wil in Aalter komen wonen, werken en ontspannen. Ik wil ervoor zorgen dat u dat kan in de beste omstandigheden.” Zo klonk uw promopraatje voor de verkiezingen vorig jaar. Dat was een beetje gelogen, hé?
Ik ben 92, Vlaams-nationalist in hart en nieren en meer dan tevreden lid en ambassadeur van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds.
Elke Vlaming zou lid moeten zijn of worden van dit ziekenfonds dat een persoonlijke dienstverlening koppelt aan talrijke troeven en met een Vlaamse reflex.
Alleen met een eigen sociale zekerheid kan Vlaanderen bloeien. Dus volg mijn voorbeeld: word nu lid en wees een consequente Vlaming!
Mark Gabriëls, Dilbeek
DE CREM: “Dat was niet gelogen. Het waren verkiezingen. Dan is het hoogstens wat voluntaristisch uitgedrukt. Ik had erbij moeten zeggen: maar voor sommigen gaat het wat langer duren (lacht). Allez kom, dat ze mij nu van racisme beschuldigen, is toch wel raar, hé. Ik ben al heel mijn leven een christendemocraat. Als een Vlaams Belanger dit zou doen? Ja, dan kan je van racisme spreken. Als ik het doe, is het een teken van goed bestuur. Conner noemde ze allemaal ‘bruin apen’. Ik hoor niemand nog zeggen dat hij een racist is. Laat ons gauw overgaan tot de orde van de dag. Ik zit deze legislatuur even uit achter de schermen en in 2030 is alles weer zoals het hoort.”
Waarom heeft u het eigenlijk gedaan?
DE CREM: “Bent u daar nog altijd over bezig? Ik dacht dat we dat hoofdstuk hadden afgerond. Maar kom, omdat u het bent. Ik heb inderdaad mensen met raar klinkende namen een beetje ontmoedigd om hier te komen wonen. Wat de federale regering nu ook probeert voor vreemdelingen. Weet u, ik kom al eens ergens in de wereld. Gent bijvoorbeeld. Daar zijn ze dol op uitdagingen als de multiculturele samenleving. Ze vinden dat prachtig. Ze zijn er gek op. Knotsgek als u het mij vraagt. Hier zijn we dat minder. Wel, ik dacht dan ook: waarom zou ik Gent hun grootste plezier ontzeggen door die mannen hier binnen te halen? In Gent zullen ze gelukkiger zijn en wij ook. Win-win! Logisch toch?”
U heeft het voor Gent gedaan?
DE CREM: “Awel ja, zo zou je het kunnen zeggen. Vreemd toch dat ze daar nu boos op mij zijn. Daar hebben ze nu een burgemeester met een hoofddoek omdat de vorige een beetje ziek is geworden van zichzelf. ‘Meer culturen is een verrijking. Schaam u, Pieter!’, schreef ze me. Wel, wij hebben al een kebab-
U zal in 2030 wel niet meer onder cd&v-vlag opkomen. U stond op het punt eruit gegooid te worden en u bent zelf vertrokken.
DE CREM: “Ik vrees dat ze in Aalter zichzelf er hebben uitgezet. De christendemocraten, bedoel ik dan. Niet cd&v. Die gaan hier nog opkomen als de ‘Crem democraten & Vlaams’ (lacht hartelijk). Ze horen nog van mij, de oude vriendjes.”
Sammy Mahdi vindt het niet kunnen dat hij zou geweerd worden uit Aalter omwille van zijn achternaam. Zou u hem geweerd hebben?
DE CREM: “Waarschijnlijk wel. We hebben er al één met die achternaam. Die met die kebab van daarnet. Toffe peer. Sammy zou ook niet welkom zijn bij de lokale fractie. Bij ons moet iedereen weten wat Pinksteren is (lacht).”
U laat er duidelijk geen slaap voor?
DE CREM: “En geen zetels! Als hij niet oppast, richt ik een echte nationale christendemocratische partij op. Kijken of ze die uitdaging verrijkend vinden (lacht harder). Pintje? Een Vlaams pintje, hé. Niet van die bananenrommel uit Gent.”
