In de Vlaamse pers was deze week heel wat te doen over het ontslag van Valérie Trouet als hoofd van het Belgische Klimaatcentrum. In een opiniestuk in De Morgen legde ze uit, in emotionele bewoordingen, waarom ze niet langer pogingen zal doen om mensen uit te leggen hoe rampzalig klimaatverandering wel is.
Het is merkwaardig dat de kranten het ontslag van Trouet nu kaderen als het opstappen van een wetenschapster die het beu is dat niemand naar haar cassandravoorspellingen over het klimaat luistert en dat de politiek veel te weinig doet tegen klimaatverandering. Ze had haar beslissing immers al in september aangekondigd en toen in een interview met De Morgen benadrukt dat die níét door politieke, maar door persoonlijke overwegingen was ingegeven. Ze klonk toen ook nog heel tevreden over haar werk en optimistisch over de toekomst van het Klimaatcentrum.
Ze zei toen aan De Morgen: “Mijn man is Amerikaan. We hebben twee jaar in België gewoond en hoewel het een mooi avontuur was, hebben we besloten dat we liever in Arizona (noot: Trouet doceert daar) zijn.”
Waarom komen de pers en Trouet zelf nu met een heel andere, zeer politiek geladen uitleg? De man die al opduikt in de eerste paragraaf van haar stuk, verklaart veel: Do-
nald Trump. De linkerzijde, ook de klimaatlinkerzijde, is nog steeds zwaar aangeslagen door een verkiezing die ze maar niet kan begrijpen. Woede is, naar het schijnt, de tweede van de vijf fases van elk rouwproces.
Wees eerlijk over de onzekerheden
Ik ben een fan van de wetenschap. Ik sta helemaal open voor elke wetenschappelijke argumentatie die aantoont dat klimaatverandering rampzalig is en dat we die betekenisvol kunnen bestrijden door in Europa minder CO 2 uit te stoten. Ik heb het stuk van Trouet daarom aandachtig gelezen, maar zag mijn vermoeden helaas bevestigd: ze is een militante, geen wetenschapper. Trouet zegt dat de ‘klimaatextremen’ elkaar opvolgen en geeft dan een aantal recente natuurrampen als voorbeeld. Een ernstige wetenschapper zou toegeven dat het aantal doden door natuurrampen, ondanks de bevolkingsaanwas, elk jaar blijft
afnemen. Ze zou ook niet, zoals Trouet wel schrijft, beweren dat de materiële schade van weerrampen toeneemt, terwijl dat in verhouding tot het globale bbp sinds 1990 is gedaald.
Ze zou, net als wetenschapper Roger Pielke, toegeven dat zelfs het IPCC heeft vastgesteld dat er nog ‘geen duidelijk klimaatsignaal is voor overstromingen van rivieren, zware neerslag, aardverschuivingen, droogte (alle soorten), zware windstormen, tropische cyclonen, zand- en stofstormen, zware sneeuwval en ijsstormen, hagel, sneeuwlawines, overstromingen aan de kust en hittegolven op zee’. Dat kan allemaal nog komen, uiteraard, maar wees alsjeblieft eerlijk. Geef de vele onzekerheden toe. En vooral: doe niet alsof de globale CO2-uitstoot nog in handen van het Westen is en dat het probleem ligt bij materialistische westerlingen die hun levenswijze niet willen veranderen.
Ik kan het ontslag van iemand als Trouet niet betreuren. Mijn boodschap aan de federale onderhandelaars: benoem volgende keer geen militant, maar een wetenschapper. Zelfs als je een alarmerende boodschap wil brengen, moet je het nog steeds proberen geloofwaardig te houden.
JURGEN CEDER
VB-politici blijken dan toch mensen
De afgelopen jaren en zelfs decennia werd er sterk aan getwijfeld of VB’ers wel mensen waren. Er waren de mestkevers van Karel De Gucht en ook VRT-presentatrice Fien Germijns deed haar duit in het zakje met haar uitspraak dat de meeste politici mensen zijn, maar dat er ook uitzonderingen zijn, zoals Tom Van Grieken. Nu lokale politici het cordon sanitaire beginnen doorbreken, zou het bewijs wel eens geleverd kunnen worden dat Vlaams Belang-politici dan toch mensen zijn.
Hoewel het grappig bedoeld zou kunnen lijken, is het dat niet. Gewone stervelingen met wat afstand tot de politiek, hebben er allicht geen idee van hoe ver die ontmenselijking in de praktijk vaak gaat. Tot het letterlijk als pestlijder behandelen door geen handen te willen geven en niet samen in een lift te willen stappen. Uiteraard leidt dat soms ook tot een tegengestelde reactie, waarbij degene die als paria wordt behandeld, zich ook als paria gaat gedragen. Waardoor alles in een vicieuze cirkel belandt. Dat het cordon sanitaire deze week ook in Brecht en alsnog in Izegem doorbroken is, is hopelijk een nieuwe stap in de richting van het doorbreken van die vicieuze cirkel en het ontmenselijkende cordon sanitaire. Het cordon is niet ondemocratisch, maar wel onmenselijk Het cordon is dus niet ondemocratisch, maar wel onmenselijk. En dat mag je niet willen. Vlaams Belangers zijn dan ook tot veel toegevingen bereid om te laten zien dat ze ook gewone mensen zijn met goede en eventueel minder goede kanten. Maar zeker niet zwakker dan de politici die morele superioriteit veinzen, maar tegelijk al vele jaren onze begrotingen laten ontsporen, onze demografie hebben verziekt en onze veiligheid hebben vergooid. Sta me toe om me heel even heel erg op te winden over het feit dat politici van het Vlaams Belang en de N-VA voor de verkiezingen samen campagne kunnen voeren, elkaars pamfletten kunnen bussen en vrienden kunnen zijn, maar diezelfde N-VA’ers na de verkiezingen van hun partij te horen krijgen dat hun vriend of vriendin eigenlijk moreel verwerpelijk is en ze er op straffe van excommunicatie niet mee mogen samenwerken. Het strafste van al is dat dit op alle niveaus gebeurt. Het is een beetje zoals je sympathieke buurman toch maar te verraden omwille van een hoger doel. Gelukkig zijn er kennelijk meer en meer lokale politici die ofwel onafhankelijk genoeg zijn om voor zichzelf te denken, ofwel bereid zijn om uit hun partij gezet te worden omwille van hun gezond verstand. Het is ronduit beschamend dat mensen van Vooruit, cd&v en Open Vld kennelijk gemakkelijker met het Vlaams Belang een coalitie kunnen vormen, dan dat N-VA’ers die stap kunnen of durven zetten. Liever een linkse coalitie met bewezen slechte politici dan eentje met het Vlaams Belang, die veel dichter bij het eigen programma staat, al was het maar omdat het Vlaams Belang grote toegevingen zou doen. Lokaal is het uiteraard allemaal een pak eenvoudiger dan federaal of Vlaams om een coalitie te vormen. Vaak volstaan slechts twee partners. Dit is dan ook geen oproep om koste wat kost met het Vlaams Belang samen te werken, maar wel om hen als mensen te blijven behandelen en er op een normale manier afspraken mee te maken waar wenselijk. Hetzelfde geldt overigens voor de PVDA, hoewel die als communistische partij wél een reëel gevaar betekent voor de democratie. Maar zelfs met PVDA’ers moet het mogelijk zijn om als mensen onder elkaar afspraken te maken. Zonder daarvoor meteen de democratie af te schaffen, dat spreekt voor zich.
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
Open Vld raakt niet uit de ellende
Een oppositiekuur is voor verzwakte politieke partijen meestal het moment om extra zuurstof op te doen en richting volgende verkiezingen aan een wederopstanding te beginnen. Op basis daarvan zouden de Vlaamse liberalen van Open Vld optimistisch moeten zijn. Maar dat is niet het geval. Verschillende elementen tonen aan dat de partij nog altijd voor haar overleven vecht.
Een vernedering’, dat was in één van de vele politieke podcasts van de voorbije weken de omschrijving van de manier waarop andere partijen momenteel omgaan met de Vlaamse liberalen van Open Vld. Het gaat dan meer bepaald om de gesprekken die even gevoerd werden tussen formateur Bart De Wever (N-VA) en Open Vld-voorzitter Eva De Bleeker met het oog op het vormen van een regering met een beperkt programma. Ondertussen is duidelijk dat er, afgezien van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, niemand die piste ooit ernstig heeft genomen. Het was gewoon een manier om druk te zetten op Vooruit, zodat de partij toch zou meestappen in het Arizona-project. De Vlaamse liberalen werden gebruikt als een soort van pasmunt.
Open Vld zou wel eens voor jaren voor het eigen overleven moeten vechten
Op dit moment ziet het er dus inderdaad niet naar uit dat de partij aan een regering zal deelnemen. Herbronnen in de oppositie is dus de boodschap, om dan tegen 2029 versterkt terug te komen. Dat de partij in de recentste peiling van Het Laatste Nieuws verder wegzakt, is in deze weinig of niet relevant. Het klopt dat Open Vld van acht naar vijf zetels zou zakken, maar gezien het feit dat een nieuwe stembusslag niet voor meteen is, moet men dat niet al te ernstig nemen. De bevolking zit trouwens nog niet in een electorale modus. Zeker niet na de twee verkiezingen van juni en oktober. Dat zou betekenen dat Open Vld zich dermate kan herbronnen, zodat ze in 2029 opnieuw richting 10 procent of meer stijgt. Eva De Bleeker gelooft erin en is optimistisch. Alleen zijn er verschillende elementen die aantonen dat Open Vld wel eens voor jaren voor het eigen overleven zal moeten vechten.
Oppositie wordt niet ernstig genomen
Dat wordt nu al duidelijk in de verschillende parlementen en meer bepaald tijdens de plenaire zittingen. Beginnen we met het Vlaams Parlement. Open Vld’er Maurits Vande Reyde fulmineerde tegen de nieuwe Vlaamse regering-Diependaele. Er doen immers geruchten de
ronde dat een begrotingsevenwicht tegen 2027 niet meer realistisch is, waardoor de schuld van de Vlaamse overheid blijft stijgen. Vande Reydes kritiek is dat dat het gevolg is van jarenlang ‘big government’-uitgavendrift bij de Vlaamse overheid: de schuldgraad stijgt op amper 8 jaar tijd van 63 procent naar een astronomische 94 procent. Ter vergelijking: in 2006 was Vlaanderen quasi schuldenvrij. Allemaal zeer terechte vaststellingen, alleen: Open Vld was de voorbije tien jaar zelf onafgebroken lid van de Vlaamse regering. Het is de zwakte van de oppositie die op deze manier niet ernstig wordt genomen: de Vlaamse liberalen fulmineren tegen een beleid waarvoor ze zelf een grote verantwoordelijkheid dragen. In de federale Kamer is het niet anders. Het is eigenlijk zielig te moeten vaststellen dat uittredende Open Vld-excellenties zich zorgen maken over de begroting. Ze hebben er jarenlang amper aandacht aan besteed. Eén van de figuren die het echt wel bont maakt, is Vincent Van Quickenborne. Nu hij een gewoon Kamerlid is, heeft hij blijkbaar zijn donkerblauwe overtuiging teruggevonden. Zo fulmineerde hij tegen het gesjoemel binnen het Anderlechtse OCMW met leeflonen en zegde uittredend minister van Pensioenen Karin Lalieux de wacht aan. Nochtans heeft Van Quickenborne jarenlang in een regering gezeten met haar. Werd de PS toen tot de orde geroepen? Het is eigenlijk nooit gebeurd.
Oude garde raakt maar niet weg
De manier waarop Van Quickenborne zich in de federale Kamer gedraagt, is geen cadeau voor partijvoorzitter Eva De Bleeker. Open Vld wil daar oppositie voeren bij monde van de oude garde. Ook ontslagnemend premier Alexander De Croo zal daar straks als gewoon Kamerlid zetelen. Zijn dat de personen die het een mogelijke Arizona-regering of regering-De Wever I moeilijk zullen maken? Ze zullen constant herinnerd worden aan het eigen wanbeleid van de voorbije jaren. Het zou voor Open Vld beter zijn als die oudgedienden gewoon ontslag nemen en er nieuwe, tamelijk onbekende gezichten in het halfrond komen zitten. De Croo en co maken echter geen aanstalten om te vertrekken. Dat is blijkbaar een traditie bij de Vlaamse liberalen.
Dat alles is des te pijnlijker voor Eva De Bleeker, die zelf indertijd als staatssecretaris voor Begroting door de oude garde opzij werd geschoven. Eigenlijk moet zij eerst tonen dat ze nog over het nodige gezag in de partij beschikt. En dat kan enkel door aan figuren als De Croo en Q duidelijk te maken dat die de baan moeten ruimen. Zolang dat niet gebeurd is, zal ze niet als volwaardig voorzitter kunnen functioneren. Met zo’n verziekte toestand die blijft aanslepen, dreigt Open Vld verder weg te zakken.
Profileren op de privacy?
Dat zal des te meer het geval zijn indien de volgende federale regering de hervormingen doorvoert die Open Vld al decennialang bepleit, maar nooit klaar heeft gekregen. Denken we maar aan de beperking in de tijd van de werkloosheidsuitkeringen. Gaan de Vlaamse liberalen daar tegen stemmen? Of tegen een hervorming van de pensioenen? Het kan natuurlijk zijn dat Arizona met een fel afgeslankt regeerakkoord komt dat ver verwijderd is van de verschillende nota’s die formateur Bart De Wever heeft samengesteld. Kwestie van iedereen aan boord te houden. Maar zelfs dan zal het resultaat beter - of minder slecht - zijn dan wat Vivaldi of de paarse regeringen hebben gerealiseerd.
De Vlaamse liberalen fulmineren tegen een beleid waarvoor ze zelf een grote verantwoordelijkheid dragen
Het ziet er dus niet zo goed uit voor de Open Vld’ers die geloofwaardige oppositie willen voeren. Tenzij ze zich richten op een typisch liberaal thema: de aantasting van de privacy. Dat ligt bij klassieke liberalen zeer gevoelig, zoals de plannen van uittredend minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) om alle berichten op platformen zoals WhatsApp, Telegram, Signal en Facebook Messenger te scannen op beelden van kindermisbruik. Uiteraard is iedereen voor een harde strijd tegen kindermisbruik. Maar de echte pedofielen gebruiken alternatieve kanalen. Zo ver binnendringen in het privéleven botst terecht op veel weerstand. De Vlaamse liberalen kunnen er garen bij spinnen. Al is het de vraag of dat veel meer dan een paar extra procenten aan kiezers zal opleveren.
Eva De Bleeker
OEKRAÏNE: HET EINDSPEL IS BEGONNEN
Vorige week dinsdag was het de duizendste dag van de oorlog in Oekraïne. Lang was er geen enkel uitzicht op vrede, maar daar lijkt nu verandering in te komen. Het eindspel is ingezet. Daar zijn meerdere redenen voor, maar de voornaamste is de verkiezing van Donald J. Trump.
De dag na de Amerikaanse verkiezingen had een Europese top plaats in Boedapest. Je kan raden wat daar het voornaamste gespreksonderwerp was. Een andere Donald, premier Tusk van Polen, besefte dat de wereld plots was veranderd. Hij vergaderde apart met Macron. Later had hij ook gesprekken met Starmer en enkele Scandinavische leiders. Het gespreksonderwerp, verklaarde hij later aan de pers, was Oekraïne en de plannen van Trump om daar een snelle vrede af te dwingen.
De Europese leiders zijn vooral bang dat Trump hen niet zal betrekken. De VS zijn veruit de grootste wapenleverancier aan Oekraïne. Als Trump de kraan dichtdraait, is het land een vogel voor de Russische kat. Dat heb je dan. De landen die al decennialang hun legers laten verkommeren en die Oekraïne alleen wat vergeten materiaal uit de donkere hoeken van de depots konden leveren, moeten niet verbaasd zijn dat ze niet ernstig worden genomen, ook niet in Kiev. Aan de ene kant zullen de Europese leiders wel niet kwaad zijn als Trump voor hen de kastanjes uit het vuur haalt, want hun kiezers worden ongeduldig over de kosten van een oorlog die maar niet lijkt te eindigen. Aan de andere kant dreigen ze wel compleet voor schut gezet te worden als een Amerikaanse cowboy zonder hen een einde komt maken aan een oorlog op Europees grondgebied.
Geheime opluchting
Ik heb overal gelezen hoe slecht Trump zou zijn voor Oekraïne. Die heeft inderdaad meermaals duidelijk gemaakt dat hij geen geld wil blijven pompen in de bodemloze put van de oorlog. Nochtans kreeg Trump felicitaties voor zijn verkiezing van Zelenksy, terwijl Rusland heel koel reageerde. Zelensky was hem zelfs gaan bezoeken in september, in volle campagne, toen Kamala Harris nog van de daken schreeuwde dat Trump een ramp zou zijn voor Oekraïne. Dat was een riskant bezoek, want Trump had op dat moment geen enkel politiek mandaat en zat toen op een dieptepunt in de peilingen. Het kan uiteraard dat Zelensky gewoon alle flanken wilde indekken, maar er lijkt meer aan de hand.
‘Waarom Zelensky tevreden kan zijn met de overwinning van Trump’, titelde The Economist de week na de verkiezingen. De krant verwijst naar de groeiende frustratie van de Oekraïense leiding over de traagheid van de militaire hulp, de angst van westerse leiders voor escalatie en de beperkingen die daarom worden opgelegd bij het gebruik van de geleverde wapens. Dat komt overeen met wat ik hier ook al enkele keren heb geschreven. Het Westen levert genoeg wapens aan Oekraïne om niet te verliezen, maar niet genoeg om te winnen. Ook bij de Oekraïense leiding groeit het besef dat dat leidt tot een eindeloze oorlog, wat het slechtst mogelijke scenario is.
Politico komt tot een gelijkaardig besluit: “In sommige Europese kringen - en zelfs in Kiev - heerst geheime opluchting dat Donald Trump de oorlog misschien zal beëindigen. En het is veel waarschijnlijker dat hij een betere deal krijgt van Moskou.” Officieel blijft het oorlogsdoel van Zelensky het terugwinnen van alle door Rusland bezette gebieden, de Krim inbegrepen, maar bronnen bevestigen dat hij nu bereid is te onderhandelen en toegevingen te doen.
Oekraïne draait bij
Toegevingen zijn nu ook gemakkelijker geworden, omdat de publieke opinie van zijn land aan het bijdraaien is. In maart 2023 verklaarde nog een grote meerderheid van de Oekraïners geen territoriale toegevingen te willen doen in ruil voor vrede. Volgens een peiling van Gallup van vorige week is dat gedaald naar 38 procent. Meer dan de helft van de Oekraïners wil een onderhandelde vrede, en liefst zo snel moge-
lijk. Als Zelensky wil onderhandelen, hoeft hij dus niet meer bang te zijn voor zijn eigen volk. Hij kan niet zo zeker zijn over de reactie van zijn soldaten. Het kan hem in dat opzicht goed uitkomen als hij zich kan verschuilen achter Trump. De verkiezing van Trump is de katalysator van het inzetten van het eindspel, maar ook de uitputting van beide kampen maakt de kans op een onderhandelde vrede groter. Oekraïne is het initiatief kwijt en wordt zowel in de regio Donetsk als rond Koersk teruggedrongen. De mobilisatie verloopt stilaan erg moeizaam. Er is sprake van steeds meer deserties. Het Oekraïense leger is ver van verslagen, maar het is twijfelachtig of het tij nog kan gekeerd worden met bijkomende westerse wapens. De Leopards, Bradley’s, ATACMS en F-16’s hadden er eind 2022 moeten zijn, voor gebruik in het lenteoffensief van enkele maanden later. Zelfs nu komen ze maar met mondjesmaat. Zelensky heeft nog maar tien F-16’s gekregen van de 120 die hij had gevraagd.
Kanonnen of boter?
Rusland zit echter ook op het tandvlees. Dat nu ook gekwalificeerde arbeiders uit de industrie worden opgeëist voor de oorlog en zelfs Noord-Koreanen worden ingezet, toont dat de menselijke reserves uitgeput raken. Sinds oktober heeft Poetin het bevel gegeven op alle fronten op te rukken, koste wat kost, om op het moment van de beëdiging van Trump een zo voordelig mogelijke uitgangspositie te hebben. Oekraïne moet wijken, zorgwekkend snel zelfs in de regio Donetsk, maar de Russische verliezen liggen zeer hoog.
De Russische economie heeft veel beter standgehouden tegen de westerse sancties dan verwacht, maar ten dele is dat gezichtsbedrog. Een oorlogseconomie doet werkloosheid verdwijnen en verhoogt door overheidsuitgaven het bbp per capita, maar dat resulteert in hoge inflatie. In Rusland gaat nu al 40 procent van de overheidsuitgaven naar de oorlog. Zelfs daarmee kunnen de verliezen aan het front niet goedgemaakt worden. Rusland verliest meer dan 300 tanks en kanonnen per maand, maar kan er slechts 10 nieuwe per maand produceren
Meer dan de helft van de Oekraïners wil een onderhandelde vrede, en liefst zo snel mogelijk
Kanonnen of boter? Met die vraag wordt in de economie de keuze uitgedrukt die elke overheid moet maken tussen middelen om zich te verdedigen tegen buitenlandse vijanden en uitgaven ten bate van de eigen burgers. In Rusland mag die vraag nu al letterlijk genomen worden. Boter is zo duur geworden dat het steeds meer gestolen wordt. Begin deze maand heeft Rusland 90 ton boter geïmporteerd uit de Verenigde Arabische Emiraten. Dat land is zelf een netto-importeur, wat betekent dat Rusland waarschijnlijk Europese, mogelijk zelfs Oekraïense, boter invoert. De zakenman
Hoe kan een vrede opgelegd door Donald Trump eruit zien? Trump is een zakenman. Hij houdt niet van verspilling van tijd of geld. Hij ziet Oekraïne als een nutteloos en duur conflict, en wil er snel een einde aan maken. Hij zal zeker druk uitoefenen op de Oekraïners om naar de onderhandelingstafel te komen en daar toegevingen te doen, maar het is zeer onwaarschijnlijk dat Poetin alles zal krijgen wat hij wenst. Trump heeft trouwens tijdens het debat tegen Biden twee keer gezegd dat hij diens eisen onaanvaardbaar acht.
Trump heeft al de dag na zijn verkiezing gesproken met Zelensky. De Oekraïense president toonde zich heel tevreden over het gesprek en zei achteraf dat dankzij Trump de oorlog vroeger zal eindigen. Trump zou ook al gesproken hebben met Poetin en hem gevraagd hebben de oorlog niet te laten escaleren tot zijn beëdiging. Hij zou hem ook herinnerd hebben aan de aanzienlijke Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa, een opmerking die door Poetin onmogelijk goed onthaald kan zijn.
Waltz
De reden waarom de pers denkt dat Trump een vrede helemaal in het voordeel van Poetin zal afdwingen, berust op enkele misverstanden. Trump heeft in het verleden verschillende keren uiting geven aan zijn respect voor Poetin, maar respect tussen alfamannetjes is niet hetzelfde als vriendschap. Als Poetin dwarsligt, zal Trump zich tegen hem keren, een mogelijkheid die ook al expliciet verwoord werd door generaal Keith Kellogg, een veiligheidsadviseur van Trump
Trump herinnerde Poetin aan de aanzienlijke Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa
Het andere misverstand heeft te maken met de dwarse houding van een deel van de Republikeinse Partij ten aanzien van de steun van Biden aan Oekraïne, wat in de pers gemakkelijk wordt uitgelegd als een gebrek aan solidariteit met Oekraïne. De dwarsliggers geven echter vooral kritiek op het onbestemde karakter van die steun. Wat is het strategische doel? Hoe ziet een overwinning eruit en hoe kan die steun daaraan bijdragen? Het zijn vragen die ik hier ook al meermaals heb gesteld.
Een van de interessantste mensen uit Trumps toekomstige kabinet is Mike Waltz, een voormalige Green Beret, die Nationaal Veiligheidsadviseur wordt. Meer dan Trump heeft die al laten verstaan hoe hij vrede wil bewerkstelligen. In zijn woorden zit weinig dat Poetin zal geruststellen. Waltz is een man van de harde lijn wat Rusland betreft. Hij heeft zelfs zijn steun uitgesproken voor Bidens recente beslissing om Oekraïne toe te laten raketten af te vuren op doelen binnen Rusland. Hij dreigt er ook mee om Amerikaanse olie en aardgas op de wereldmarkt te dumpen, waardoor Rusland veel inkomsten zou verliezen. Amerikaanse soldaten in Oekraïne zijn geen optie, maar voor de rest sluiten Waltz en Trump weinig uit als drukkingsmiddelen op Poetin.
The Art of the Deal
‘The Art of the Deal’ heet het boek dat Trump ooit schreef. Hij gaat er prat op dat hij de kunst van het zakendoen beheerst. Het is weinig waarschijnlijk dat hij gezichtsverlies wil oplopen door Poetin te laten vertrekken met wat te veel lijkt op een overwinning. Maar Oekraïne zal ook offers moeten brengen. Het minimum voor Poetin is het behoud van de Krim. Oekraïne van zijn kant zal onder geen enkele voorwaarde instemmen met het overdragen van gebieden, zoals Cherson, die Poetin niet militair in handen heeft. Maar daartussen ligt veel speelruimte. Wat met de regio Donetsk? Cruciale vraag wordt het lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO. Hopelijk wordt daar niet op toegegeven, want het is de enige waarborg dat Poetin of een van zijn opvolgers het later niet nog een keer probeert. Op de verkiezingsavond was ik blij professor Criekemans te horen zeggen dat, indien Trump toen in het Witte Huis had gezeten, Poetin twee keer zou nagedacht hebben vooraleer Oekraïne binnen te vallen. Ik deel zijn mening. Ik vermoed dat Poetin nu ook twee keer zal nadenken vooraleer hij hem zijn snelle vrede ontzegt.
JURGEN CEDER
Poetin en Trump in 2018
Er is geen ‘economisch cordon’ rond PVDA/PTB
De staatsbank Belfius weigert kredieten te verlenen aan de Waalse stad Bergen. Hier en daar wordt beweerd dat dat te maken heeft met de intrede van de neocommunisten van PVDA/PTB in het stadsbestuur. Is hier sprake van een ‘economisch cordon’? Dat klopt niet. Belfius moet gewoon opletten dat het zich niet te veel blootstelt aan armlastige Franstalige overheden op verschillende niveaus.
Meer dan 300 miljoen euro. Dat is de schuld van de stad Bergen. Het PS-bastion heeft dringend geld nodig en dan wordt in eerste instantie gekeken naar Belfius als opvolger van het Gemeentekrediet en het ter ziele gegane Dexia, de klassieke financier van de lokale overheden. Maar vorige week raakte via de Franstalige zakenkrant L’Echo bekend dat Belfius weigert om Bergen de nodige kredieten te verlenen. Bij sympathisanten van de Franstalige socialisten was al vlug te horen dat hier politieke motieven achter zaten. Een vermoeden dat ook in een aantal persartikels werd geventileerd. De voormalige rechter, logefiguur en PS-kandidaat Luc Hennart verklaarde op nieuwszender LN24 dat “er wel een aantal telefoontjes zullen zijn geweest richting Belfius-directie”. Lees: MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez zou druk hebben gezet op Marc Raisière, de topman van de bank, waarvan bekend is dat hij liberale sympathieën heeft. Geen geld bij communistisch bestuur
Bouchez zou volgens complotdenkers geprobeerd hebben om de kredietlijnen naar Bergen stop te zetten omdat de MR naast de deelname aan het stadsbestuur heeft gegrepen. Als argument zou kunnen worden aangehaald dat de neocommunisten van PTB/PVDA tot het stadsbestuur toetreden. Dat was in het debat ook te horen: Belfius zou besloten hebben een ‘economisch cordon sanitaire’ rond de PTB op te trekken. Het is dan een signaal naar de politieke partijen: een coalitie vormen met communisten betekent dat men geen geld meer krijgt. Met als argument dat zo’n stadsbestuur nooit de tering naar de nering zou zetten, meer nog, de uitgaven enkel doet toenemen. Een stelling die hier en daar ook in de Vlaamse pers werd overgenomen. Twee jaar geleden zou Belfius trouwens de Waalse regering-Di Rupo hebben gewaarschuwd: als de PTB er aan de macht komt, wordt het beleid van de financiering van het Waals Gewest herzien.
Klopt dat verhaal van politieke druk om tot een economisch cordon te komen? Het antwoord is neen. En daar zijn verschillende argumenten en bewijzen voor.
Om te beginnen beperkt de weigering om een lokaal bestuur te financieren zich niet tot Bergen. Ook Luik
Maar de belangrijkste reden waarom Belfius op de rem staat, is haar nu al grote blootstelling aan openbare besturen. Naar verluidt bedraagt het totaal aantal kredieten van de staatsbank aan overheden allerhande 24 miljard euro. Dat bedrag zegt op zich niets, maar daar zijn grenzen aan. Net als alle banken is Belfius onderworpen aan de controle van de Europese Centrale Bank (ECB) in Frankfurt.
Welnu, nog voor de gemeenteraadsverkiezingen zouden er vanuit de ECB al waarschuwingen gestuurd zijn dat Belfius niet te veel extra kredieten zou moeten verlenen aan armlastige lokale besturen. Want als dat geld niet of onvoldoende wordt terugbetaald, komt een bank zelf in de problemen.
Overheidssteun
Het is wat technisch, maar een balans van een bank moet ergens een evenwicht zoeken. Tegenover die kredieten moeten ook voldoende buffers of reserves staan. Dat Belfius hier voorzichtig is, is logisch. Het kan niet genoeg herhaald worden: het sluiten van de kredietlijnen richting Bergen en co staat los van de politieke coalities.
HISTORISCH WEEKOVERZICHT
30 november 1710: Ottomanen verklaren oorlog aan Russen
Op 30 november 1710 verklaarde het Ottomaanse Rijk de oorlog aan het Russische tsarendom, die ertoe leidde dat de Russen hun forten aan de Zwarte Zee moesten ontruimen. Anderzijds moesten de Ottomanen hun steun aan het Zweedse koninkrijk intrekken, waardoor de Russen daar wel de overwinning konden behalen.
101 jaar eerder, op 30 november 1609, observeerde de Italiaanse natuurkundige en astronoom Galileo Galilei voor het eerst de maan door een telescoop. Het was een van de eerste van een lange reeks aan ontdekkingen van Galilei, die als pionier van de telescoop wordt gezien.
1 december 1913: Ford introduceert lopende band
Vandaag is het precies 111 jaar geleden dat Henry Ford in zijn fabriek de lopende band introduceerde.
In plaats van de productiesnelheid te laten afhangen van de kunde en snelheid van de arbeiders, dirigeerde de lopende band vanaf toen het werktempo, met als gevolg dat de productie van 19.000 auto’s in 1908 naar 308.000 in 1914 steeg.
was de operatie geslaagd, maar de krachtige medicijnen die hij moest nemen om te voorkomen dat zijn lichaam het nieuwe hart zou afstoten, verzwakten zijn imuunsysteem en zorgden ervoor dat hij achttien dagen later stierf aan de gevolgen van een infectie.
4 december 2014: overlijden Rudolf Vanmoerkerke
Tien jaar geleden overleed Rudolf Vanmoerkerke op 90-jarige leeftijd. De Oostendenaar wordt beschouwd als de man die de Vlamingen de Spaanse costa’s leerde kennen, via zijn bedrijven Sunair en West Belgium Coach Company. Vanmoerkerke was ook ruim dertig jaar lang voorzitter van basketbalclub BC Oostende.
en Charleroi staan op de ‘zwarte lijst’ van Belfius. Als Bouchez effectief druk zou hebben uitgeoefend, dan snijdt hij in zijn eigen vlees, want Luik - dat met een schuld van 1 miljard euro overigens ook quasi failliet is - wordt momenteel bestuurd door de PS én de MR.
Oxygène-plan
Het njet van de staatsbank moet breder worden gezien. Er zijn 27 Waalse gemeenten die in slechte papieren zitten. Daarom lanceerde de vorige Waalse regering het Oxygène-plan (Zuurstof-plan) om hen te helpen. Sinds 2021 wordt gezocht naar 356 miljoen euro voor de financiering van de lokale overheden. De banken stonden lange tijd weigerachtig om veel geld vrij te maken. Enkel ING bleek aanvankelijk bereid om de nodige kredieten te verlenen en sloot daarbij zeven steden uit: Luik, Charleroi, Bergen, Ath, Namen, La Louvière en Verviers. Die laatste vier wil Belfius wel financieren. Maar Luik, Bergen en Charleroi niet. Dat is ingegeven door economische motieven. De situatie is zo dramatisch dat Belfius weinig zin heeft zich hieraan te verbranden, omdat er inderdaad twijfel bestaat over de terugbetalingscapaciteit. Dat staat los van welke partijen er in het bestuur zijn opgenomen. Al is het risico op wanbetaling inderdaad groter met neocommunisten aan het roer. En banken maken nu eenmaal risicoanalyses die weliswaar financieel geïnspireerd zijn.
Uiteraard zou men het argument kunnen gebruiken dat hier geen groot risico bestaat, aangezien een staatsbank altijd kan ‘gesteund’ worden door de overheid. Bovendien bestaat de mogelijkheid dat steden en gemeenten met financiële problemen ondersteund worden door hogere overheden. In dat laatste geval zou het Waals Gewest tussenkomen om bijvoorbeeld Bergen van de nodige middelen te voorzien.
Als Bouchez effectief druk zou hebben uitgeoefend, dan snijdt hij in zijn eigen vlees
Alleen zit de Waalse regering - net als de andere dominant Franstalige regeringen - in grote financiële problemen. Zij kunnen die steden niet rechtstreeks helpen. Als er toch een reddingsboei wordt gegooid, dan zal die komen van de federale overheid. Maar men moet dan goed beseffen wat dat betekent: Vlaanderen zal betalen voor het wanbeleid van de Waalse gemeenten. Een andere optie is dat Belfius meer buffers aanlegt om zo de nodige middelen te hebben om de lokale besturen te herkapitaliseren. Maar als staatsbank moet ze daarvoor geld halen bij de belastingbetaler. En dat is vooral de Vlaming. De beslissing van Belfius om geen kredietlijn meer te openen, is dus gezond bancair beleid.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
200 jaar geleden eindigden de Amerikaanse presidentsverkiezingen op een sisser: geen van de vier kandidaten behaalde een meerderheid van de stemmen, waardoor de knoop moest doorgehakt worden door het Huis van Afgevaardigden. Ondanks het feit dat Andrew Jackson bij de oorspronkelijke verkiezingen meer kiesmannen én volksstemmen behaalde, besloot het Huis om John Quincy Adams tot president te verkiezen. Dergelijke ‘contingent elections’ kwamen drie keer voor in de Amerikaanse geschiedenis: in 1800 en 1824 voor de president, in 1837 voor de verkiezingen van de vicepresident.
2 december 1805: Slag bij Austerlitz Op deze dag in 1805 vond de Slag bij Austerlitz vond plaats tussen Oostenrijkse en Russische troepen tegen het Franse keizerrijk onder leiding van Napoleon. De overwinning van de Franse troepen staat bekend als een van de grootste militaire overwinningen van Napoleon. Op dezelfde dag in 1993 werd de Colombiaanse drugsbaron Pablo Escobar doodgeschoten in Medellín.
3 december 1967: eerste harttransplantatie 57 jaar geleden werd in het Groote Schuur-ziekenhuis in Kaapstad de allereerste harttransplantatie uitgevoerd. Het donorhart kwam van een verkeersslachtoffer en werd geplaatst in de 54-jarige Louis Washkansky, een man die leed aan een ernstige hartziekte. De 9 uur durende operatie werd uitgevoerd door de Zuid-Afrikaanse chirurg Christiaan Barnard en zijn team. Technisch
Op 4 december 1619 zouden volgens de geschiedschrijving 38 kolonisten uit Engeland met hun boot zijn aangekomen in Amerika, waarna ze God bedankten. Dit wordt algemeen beschouwd als de eerste Thanksgiving Day in de Verenigde Staten.
5 december 1945: Flight 19 verdwijnt Tijdens de militaire oefening ‘Flight 19’ verdwijnen vijf Amerikaanse bommenwerpers van het type Grunman TBF Avenger spoorloos boven de Bermudadriehoek, nadat het radiocontact tussen de vliegtuigen en het marinevliegveld van Fort Lauderdale verstoord raakte. Alle 14 piloten raakten vermist, evenals alle 13 bemanningsleden van een vliegboot die de bemanning van Flight 19 moest zoeken.
Op dezelfde dag in 2022 startte voor het hof van assisen in Brussel het langverwachte strafproces tegen 10 verdachten van de islamitische terreuraanslagen van 22 maart 2016.
6 december 1768: allereerste Encyclopædia Brittannica De allereerste editie van deze legendarische Engelstalige encyclopedie verscheen in drie delen tussen 1768 en 1771. De vijftiende editie, die herzien werd in 2010, was de laatste die in 32 delen en ruim 32.000 bladzijden verscheen. Tussen 1768 en 1900 werd de encyclopedie in Schotland gemaakt, al werd de elfde editie uitgegeven door de universiteit van Cambrigde. Later werden de rechten verkocht en verhuisde de Encyclopædia Brittannica naar Chicago.
Raoul Hedebouw
Rudolf Vanmoerkerke
Luitenant Charles C. Taylor, vluchtleider van Flight 19
Ford lopende band Slag bij Austerlitz
De lerarenkamer trekt aan de alarmbel: ‘Te veel scholen presteren gevaarlijk zwak’
Minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA) zorgde voor enige ophef toen ze voorstelde om de resultaten van de Vlaamse toetsen aan de ouders kenbaar te maken. De onderwijs- en politieke wereld reageerden verbolgen. Liever houdt men het potje gedekt omdat de resultaten in heel wat scholen ronduit vernietigend zijn.
Het voorstel van Zuhal Demir is niet meer dan normaal. Iedere ouder wil toch wel weten hoe zijn of haar kind er op school voorstaat. Bovendien is er de openbaarheid van bestuur. De Vlaamse toetsen peilen immers naar de kennis van Nederlands en wiskunde in het 4de leerjaar van het basisonderwijs en het 2de leerjaar van het secundair onderwijs, wat voor heel wat leerlingen ruim ontoereikend is.
Er wordt voor schoolrangordes gevreesd. Maar in werkelijkheid is het wel al zo dat heel wat scholen het slecht tot heel slecht doen omdat ze onvoldoende antwoord kunnen bieden op de vele problemen die hen dagelijks overspoelen. Waarom mag dat niet duidelijk in beeld worden gebracht?
Onderwijsbeleid
De socialistische experimenten hebben in het verleden de onderwijskwaliteit ronduit schade toegebracht. Onderwijsspecialist Dirk Van Damme moest voordien toegeven dat het taalbeleid voor migranten - waarvan hij mee aan de wieg stond - te laks is geweest. De resultaten zijn dramatisch. Kijk maar naar de slaagkansen en de tewerkstellingscijfers.
Als Zuhal Demir dit moment
Is een
van openbaring wil aangrijpen om het onderwijsbeleid op een totaal andere leest te schoeien, dan heeft ze daar veel redenen voor. Dat blijkt immers uit een bevraging bij 233 respondenten over het onderwijs door vzw Bovenwijs. Het onderwijsbeleid van de overheid, de koepels en in mindere mate de scholen krijgt een stevige onvoldoende. ‘Te veel scholen presteren gevaarlijk zwak’. Dat geldt ook voor de scholengroepen, de koepels, de pedagogische ondersteuning… Vooral de lerarenopleiding en het inclusiebeleid krijgen een stevige buis.
Scholen worden overbevraagd en overbelast
Ik ga niet het hele rapport bespreken, maar het zorg- en inclusiebeleid krijgen het zwaar te verduren: ‘Meerdere respondenten klagen over een zo grote focus op leerlingen uit minderheden en/ of met andere zorgnoden dat de aandacht en zorg voor alle andere leerlingen weggedrukt wordt’.
Te veel kinderen met een migratieachtergrond groeien op in
een ‘feitelijke sociale en talige semi-segregatie’. ‘Ze horen nauwelijks Nederlands buiten de school’. Daardoor komt de zware last op de schouders van het onderwijs terecht, waardoor de integratie fel tekort schiet.
Te veel migranten komen volgens een aantal respondenten naar hier om geld te verdienen om naar de familie te kunnen opsturen. ‘Deze groep ouders levert nauwelijks inspanningen voor taalverwerving en integratie’. Daardoor worstelen de kinderen van bij aanvang met een stevige taalachterstand, wat zich ook vertaalt in leerachterstand.
Een aantal van die onderwijsmedewerkers pleit daarom voor duidelijke verplichtingen bij aankomst in ons land. Nieuwkomers kunnen dan ‘geen verblijfsvergunning en geen andere voordelen krijgen zonder een aangetoonde sterke inzet én resultaten’. Een respondent vraagt zich af of de capaciteit van het onderwijs om zo een groot aantal immigranten op te leiden, niet wordt overschat. ‘Het is duidelijk dat veel respondenten aan de alarmbel trekken’.
Agressie
Het rapport maakt ook duidelijk dat er te weinig wordt opgetreden tegen agressie van leerlingen én ouders. Het gaat soms over fysieke agressie, maar ook over ‘zeer assertieve ouders’ die alle schuld over wat misloopt bij de school leggen. Er is ook agressie tegenover ‘vrouwen en/of ande-
re leerlingen, wat doorgaans samenhangt met bepaalde normen die in bepaalde (sub)-culturen leven’. Door de eindeloze juridisering van die problemen geven heel wat directies toe aan agressie, waardoor ouders en leerlingen regelmatig aan het kortste eind trekken.
De respondenten vinden onderwijskwaliteit een stuk belangrijker dan het nastreven van ‘sociale mix, gelijke onderwijskansen en inclusie’. Ook het nastreven van een professionele, veilige en rustige leer- en werkomgeving op school moet veel meer aandacht krijgen.
Te veel kinderen met een migratieachtergrond
Ouders moeten daarbij veel meer op hun verantwoordelijkheid worden aangesproken. Indien nodig moeten ze door organisaties worden ondersteund voor wie dat wel tot de kernopdracht behoort. Scholen worden overbevraagd en overbelast, en moeten kerntaken uitvoeren die de overheid nalaat te doen.
Opmerkelijk is dat die fundamentele kritiek vanuit de scholen zelf komt. Hun boodschap snijdt veel dieper dan die van de onderwijsspecialisten die al jaren in hetzelfde politiek correcte kringetje draaien. Het rapport van de bevraging naar onderwijskwaliteit door vzw Bovenwijs bevat naast messcherpe analyses ook een stroom aan aanbevelingen. Het kenbaar maken van de uitslagen van de Vlaamse toetsen zou alvast een eerste stap kunnen betekenen
rechts raak woord erger dan links politiek geweld?
Op de opiniebladzijden van De Standaard heeft zich de laatste tijd een merkwaardig debat afgespeeld. “Links is de voeling met het revolutionaire kwijt”, lazen we er bijvoorbeeld op 18 november, wat toch meteen de wenkbrauwen doet fronsen. Twee weken eerder lazen we echter een alarmkreet dat de democratie (alweer) in gevaar was, deze keer omdat enkele onverlaten links in Gent ‘conservatief’ genoemd hadden.
Wij dachten dat ‘radicaliseren’ al een paar jaar een scheldwoord was. De laatste weken hebben we echter geleerd dat er naast het slechte radicaliseren (bijvoorbeeld door islamisten of bij Schild & Vrienden) er toch ook een goede vorm van radicaliseren bestaat. De lezer heeft het al geraden: links radicaliseren mag dus wél.
Radicalisering
Zo lazen we op vrijdag 22 november in een bijdrage van Koen Bogaert en Gert Van Hecken dat radicalisme op zich helemaal niet gevaarlijk is. “Het woord ‘radicaal’ verwijst naar de wortels van een probleem”, en daar hebben ze natuurlijk nog gelijk mee ook. Maar als je weet dat Bogaert hoofddocent aan de vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies van de UGent is en Van Hec ken eenzelfde functie bekleedt aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid van de UAntwerpen, kan je al raden wat volgens hen ‘juiste’ proble men zijn. Klimaatverandering, structureel racis me, koloniale erfenissen en de genocide in Gaza, sommen ze zelf als voorbeelden van problemen op. Hun conclusie zat trouwens meteen al in de ti tel: “Radicale activisten plaveien de weg, zonder hen kan er geen sprake zijn van verandering.” De vraag is echter of die conclusie evenzeer geldt voor bijvoorbeeld tegenstanders van open grenzen. We vermoeden van niet. Maar vooral één zinnetje aan het einde van hun opiniestuk intrigeert: “Bovendien, wat doen we als grote klimaatmarsen, opiniestukken, confronterende documentaires, wetenschappelijke publicaties vol met feiten en goede argumenten niet lijken te werken?” Tja, wie zal het zeggen?
Contraproductief radicalisme
lisme. Niet dat hij fundamenteel een probleem lijkt te hebben met (uiteraard links) radicalisme, of dat lazen we toch niet in zijn opiniestuk ‘Hoe de radicaliteit van Anuna De Wever verandering ook kan tegenwerken’. Zijn bekommernis is dat radicalisering kan leiden tot een interne strijd binnen allerlei linkse bewegingen, waardoor ze minder sterk staan in hun strijd tegen de externe rechtse vijand.
Sommigen lijken te radicaliseren omwille van de radicalisering op zich, om hun status binnen de progressieve beweging
Bovendien ergert hij er zich aan dat sommigen lijken te radicaliseren omwille van de radicalisering op zich, om hun status binnen de progressieve beweging te verhogen. Of hij het zo ook bedoeld heeft, weten we natuurlijk niet, maar het lijkt ons een observatie op maat van Anuna De Wever geschreven.
Revolutie
Een dag eerder mocht Felix De Backer zich in alle ernst zorgen maken over de manier waarop links de voeling met het revolutionaire kwijt is. Stel je voor: hij had Elon Musk “It’s gonna be a revolution!” horen uitroepen. Blijkbaar heeft links een vorm van alleenrecht op revoluties. De frustratie moet diep zitten, want nu de PVDA niet meer openlijk oproept tot de gewapende revolutie, zoals ten tijde van Ludo Martens, vindt De Backer dat we “toch iets verloren zijn, namelijk de notie van een antikapitalistische revolutie”. We proberen ons voor te stellen wat een rechts equivalent van zulke uitspraken zou zijn, en of het kans zou maken om pakweg volgende week op te duiken in de opiniebladzijden van De Standaard. Moest het toch gebeuren, zijn we er rede lijk zeker van dat het onmiddellijk een stroom
Kristof Titeca, een collega van Van Hecken, had het een paar dagen eerder, op dinsdag 19 november, iets minder begrepen op dat radica-
Demonisering
Op 2 november zagen we immers dat links al voor veel minder in de pen kruipt om nog maar eens te waarschuwen dat de democratie in gevaar is. Die democratie was niet in gevaar omdat in Gent politici bespuwd werden en door de politie in bescherming moesten worden genomen, of omdat in Izegem politici fysiek bedreigd werden. Neen, volgens Miranda Ulens, algemeen secretaris ABVV, was de democratie in gevaar omdat iemand links in Gent ‘conservatief’ genoemd had. Daardoor voelde zij zich gedemoniseerd.
Blijkbaar is het voor Ulens een groter probleem dat links één keer conservatief genoemd wordt, dan dat een politieke partij die meer dan twintig procent van de stemmen in Vlaanderen haalt jarenlang systematisch omschreven wordt als fascistisch. Over demonisering gesproken. Tegelijkertijd ontkent ze dat het ABVV in Izegem met broodroof gedreigd zou hebben tegenover politici die niet eens lid van Vlaams Belang waren, maar ermee wilden samenwerken. “Bezorgdheden delen en een principiële en morele grens aangeven, is nog altijd een maatschappelijk recht”, zo betoogt ze. Hoe je dat anders kan opvatten dan een dreiging met ontslag, is ons een raadsel.
Blijkbaar heeft links een vorm van alleenrecht op revoluties
Nog straffer is dat op precies dezelfde dag in dezelfde krant Tom Naegels enerzijds betoogt dat de leden van Stip+ het toch allemaal op voorhand hadden kunnen weten als ze zouden durven samenwerken met Vlaams Belang. Maar anderzijds trekt hij meteen ook in twijfel of die bedreigingen wel echt plaatsgevonden hadden, want naar zijn smaak werd er toch maar weinig over bericht. Dat biedt misschien perspectief om het racisme in Vlaanderen en de klimaatcrisis in de wereld effectief aan te pakken: De Standaard kan eens proberen om er niet meer over te schrijven. Dan is het immers net of het allemaal niet echt gebeurt, ja toch?
Zuhal Demir in de klas
Anuna De Wever
Het Sinterklaas-OCMW:
“Mais, ou est le problème?”
Weet je nog wanneer je ontdekte dat Sinterklaas niet bestond? Ik liep aan mijn moeders hand in een Oostendse winkelstraat toen twee klazen elkaar kruisten. “Dat zijn hulpklazen”, zei ze. We stapten naar een sinterklaas op een rood-gouden troon. “Bent u de echte Sint-Nicolaas?”, vroeg ik. “Tuurlijk.” Sceptisch ging ik verder: “Hoeveel adressen bezoek je in één nacht? Ken je mijn adres?”
Mijn moeder trok een gegeneerd gezicht. “Laat me in mijn boek kijken. Ik ben een oude man.” Ik stond op mijn tippen, maar zag geen adres op het papier dat erin plakte. Dat geschrift! Was dat mijn moeders? Duizend gedachten kruisten elkaar. Misschien kon ik beter zwijgen, omdat ik anders geen cadeau zou krijgen? Ik was vijf en trommelde een paar dagen later mijn nicht op om op onderzoek te gaan. Toen ik de verstopte cadeaus achter een kast vond, voelde ik me Sherlock Holmes. Mijn nicht liep huilend naar mijn oma, die me een uitbrander gaf: “Hou dat toch voor jezelf!” Wat is er mis met de waarheid? Het stoorde me niet dat ze sinterklaas hadden verzonnen. Misschien willen volwassenen stiekem dat Sint-Nicolaas bestaat? Dat ze mijn vragen beantwoordden met leugens, maakte me lastig. Toch bleven de sinterklaaskriebels. Magie blijkt even sterk als de waarheid. Het heeft iets goedhartigs als mensen cadeaus geven, maar doen alsof ze van iemand anders komen.
Wat een contrast met het schaamteloze gepronk waarmee de Anderlechtse PS sinterklaas speelt! Herinner je je de reportage waarin de Anderlechtse politie een illegale drugdealer op heterdaad betrapte? Het bleek een Syriër die al 5 jaar zonder officieel verblijf in ons land rondhangt. “Op uw en mijn kosten”, zei de agent moedig in de camera toen hij achterhaalde dat de Syriër een leefloon kreeg van het OCMW. Hoe kan een buitenlandse crimineel een leefloon krijgen? Omdat het kan. Als Arizona morgen de wet verandert, zodat enkel Belgen een leefloon krijgen, is dat probleem opgelost. Even later moest de politieagent de opgepakte drugdealer vrijlaten omdat “hij niet bestaat zonder papieren”. We voelden mee met het onrecht en zijn machteloosheid. Hulde voor zijn eerlijkheid, want zijn directe baas, toenmalig burgemeester Thomas, nam het niet dat hij zijn PS-beleid “door het slijk haalde”. “Kameraad Akouz (PS) beheert het OCMW voortreffelijk”, zei hij. De Vlaamse Vooruit-schepen keek de andere kant op. De normvervaging in Anderlecht is zo verregaand dat zelfs de VRT er een Pano-reportage over draaide. Ze liet twee bemiddelde studenten zonder verblijf in Anderlecht een leefloon aanvragen. Bingo! Acht sociaal assistenten getuigden: “C’est la souffrance au travail. Contrôler c’est compliqué.” Hun werk werd gedwarsboomd door een parallel circuit van hun baas: OCMW-voorzitter Akouz. Kameraad Akouz gaf PS-cliënteel een PS-Pass voor het leefloon, “un Pass Speedy” waarmee ze de rij voorbijsteken zoals in Walibi. Belangrijk verschil: Walibi geeft u waar u voor betaalt. De PS geeft uw ticket aan haar kameraden.
“Mais, ou est le problème?”, zei OCMW-voorzitter Akouz (PS). “Ik ben een socialist.” Spreek hem eens tegen. Hij herinnert ons aan een belangrijk socialistisch principe: beroof de private sector en speel er sinterklaas mee. Dat loont: “Als voorzitter Akouz niet zo menselijk was, had ik geen steun. Daarom stemde ik op hem”, getuigde een PS-Passer. Hoe kan een partij Speedy Passen schenken voor een leefloon? U kent het antwoord: omdat het kan! Als Arizona de wet verandert en de Speedy Pass afschaft, is ook dat probleem opgelost. Durft ze dat? Of zijn er meer partijen die PS-Passen uitreiken? Een les uit mijn kindertijd: er zijn meer valse klazen dan je denkt...
Niet doen, dames
In het VRT-programma ‘Hertoginnedal’ hebben Ella Leyers en Gilles De Coster zeven vrouwelijke politici uitgenodigd om er hun ervaringen als vrouw in de politiek te delen. In een weekendbijlage van De Morgen kregen Petra De Sutter, Caroline Gennez en Gwendolyn Rutten vooraf al de kans om hun ergernissen te ventileren. Dat alles inspireerde mij om mijn eigen inzichten eens neer te pennen.
Eerst een disclaimer: ik ben een bijzonder grote fan van getalenteerde vrouwen. Tegelijk ben ik een formele tegenstander van quota. Bovendien kan ik alleen maar meewarig het hoofd schudden bij de seances van het georganiseerde slachtofferschap.
Wie interessante en verhelderende inzichten wil verwerven over de verhouding tussen mannen en vrouwen, kan onder meer terecht bij de Canadese klinische psycholoog Jordan Peterson. Deze column is veel te kort om zijn standpunten samen te vatten, maar het komt erop neer dat mannen meer geneigd zijn tot extreem gedrag. Daarom vind je mannen vaker in de gevangenis, vaker in de goot, vaker in de loopgraven en, jawel, ook vaker op leidinggevende functies.
Vrouwen die de ambitie hebben om de weg naar de top te beklim men, ontmoeten inderdaad pla fonds en andere obstakels. Alleen is het zo dat mannen met dezelfde hindernissen te maken krijgen. Ook de meeste mannen bereiken de top niet. Slechts een klein deel van hen is getalenteerd en/of narcistisch en/ of gewetenloos genoeg om door te stoten.
Ook de meeste mannen bereiken de top niet
onder de knoet gaan houden. Ik ben er in elk geval nog nooit op uitgenodigd…
Ik noteer dat veel dames toch liefst ‘een haan in het kiekenkot’ hebben
Als ik er zeker van wilde zijn dat een dossier een goede behandeling kreeg, ging ik niet op zoek naar een man of een vrouw, maar naar iemand die de kennis en de daadkracht bezit. Daarbij heb ik - excuses, heren - zelfs een lichte voorkeur voor vrouwen ontwikkeld, omdat die doorgaans net iets stipter en zorgvuldiger zijn.
Daarmee beweer ik niet dat mannen en vrouwen ‘gelijk’ zijn. In vergaderingen van mannen en vrouwen zit er bijna altijd een extra laagje. Vergaderingen met enkel mannen hebben sneller de neiging om te resulteren in een brutale rugbymatch. Vergaderingen met enkel vrouwen heb ik vanzelfsprekend nooit persoonlijk meegemaakt, maar ik noteer dat veel dames toch liefst ‘een haan in het kiekenkot’ hebben. Ik herinner mij een gedachtewisseling in de Aalsterse gemeenteraad over de noodzaak van quota en over de vele problemen die vrouwen ervaren om aan het politieke leven te kunnen deelnemen. Dat debat had voor mij een zeker Monty Python-gehalte, want op dat ogenblik waren in Aalst zowel de burgemeester als de eerste schepen én de voorzitter van het OCMW een vrouw, en die dames voerden met grote stelligheid het woord. De meeste mannen zaten erbij en keken ernaar.
Anderlecht is het topje van de ijsberg. Ook Stad Brussel telt 10 procent leefloners, 15 procent werklozen, 7 procent zieken... De gemeenten dragen 30 procent van de kosten. 70 procent wordt doorgeschoven. Leg dit uit aan een Zwitser en hij lacht je uit. In het Zwitserse model dekt elke overheid 100 procent van haar beslissingen. Zo hoort het! Daarom heeft Zwitserland een overheidsbeslag van 33 procent en België er een van 55 procent. Benieuwd hoe solidair socialisten zijn als ze 100 procent van de factuur moeten betalen...
ELS AMPE
Het is voor mannen én voor vrouwen altijd heel verleidelijk om de mislukkingen en de nederlagen in het leven te wijten aan externe factoren. Hoed u er evenwel voor, beste dames, om uzelf als het slachtoffer te zien van de ‘deep state’ van het patriarchaat. Er zijn bij mijn weten geen geheime vergaderingen van mannen die onderling afspreken hoe ze de vrouwen
Vandaag maak ik in mijn stad mee dat een zeer getalenteerde en gedreven vrouw die kandidaat was voor het BCSD (de vroegere OCMWraad) door de quota plaats moet ruimen voor een man. Nochtans had de dame in kwestie zowel bij de verkiezingen als bij de bespreking in het afdelingsbestuur meer stemmen gehaald dan de mannelijke kandidaat. Geen kwaad woord overigens over de man in kwestie, die een fidele Vlaams-nationalist is. Het sterkt me wel in mijn overtuiging dat het tijd is om afscheid te nemen van de quota. En van het georganiseerde slachtofferschap. Ja, politiek is een harde wereld. Maar, beste dames, door jullie voor te doen als het slachtoffer van een mannencomplot, halen jullie vooral jezelf naar beneden. Dat is jammer en voor niets nodig. Dus niet doen.
Prijs eieren door het dak: gevolg van wereldvreemd beleid
VRT NWS kwam zaterdagochtend met een opvallend stuk over de prijs van onze eieren. Of u er zelf al bij heeft stilgestaan of niet: de prijs van eieren is de afgelopen maanden fors gestegen en bereikt ondertussen recordhoogten. In Kruishoutem, waar wekelijks de richtprijs voor eieren wordt bepaald, is de prijs van 100 scharreleieren in twee maanden tijd gestegen van 9,76 euro naar maar liefst 13,96 euro.
Dat de prijs van eieren schommelt, is niet ongewoon, noch dat de prijzen sterk stijgen rond feestperiodes zoals Pasen, maar experts waarschuwen dat de prijzen dit keer structureel hoog kunnen blijven. Zo wordt er door de Boerenbond onder meer met een beschuldigende vinger gewezen naar de strenge regelgeving omtrent stikstof en dierenwelzijn. Hierdoor zou het aantal pluimveebedrijven in ons land gestaag afnemen. Wat de prijs van eieren uiteraard niet ten goede komt. De prijs van wereldvreemd beleid
De steeds strenger wordende regelgeving treft niet alleen Vlaamse boeren, maar evengoed hun Nederlandse en Duitse collega’s. Steeds
minder boeren investeren nog in leghennenbedrijven, waardoor de sector steeds verder onder druk komt te staan. Import van goedkopere eieren uit Oost-Europa lijkt een oplossing, maar dit zet onze pluimveehouders in een nadelige concurrentiepositie, omdat deze eieren vaak onder lagere standaarden geproduceerd worden. Daarnaast gaan de prijsstijgingen
Prijs eieren door het dak: gevolg van wereldvreemd beleid
uiteraard niet enkel over eie ren, maar ook over alle pro ducten waarin eieren worden
verwerkt, zoals koekjes, gebak, pannenkoeken, quiche en tal van andere gerechten. De kans dat, naast eieren, ook een heel aantal producten in uw winkelkar binnenkort weer wat duurder worden, lijkt dus bijna onvermijdbaar te zijn.
Hoewel ook de wereldwijde vogelgriep een belangrijke rol speelt in de prijsstijgingen, moet dit nieuws toch vooral als een wake-upcall ervaren worden. Door wereldvreemd en ideologisch beleid te blijven voeren, vernietigen we stilaan onze eigen landbouwsector, worden basisproducten plots luxeproducten en worden hardwerkende mensen keer op keer in hun portefeuille getroffen. Tijd voor verandering.
PEPIJN DEMORTIER
KARIM VAN OVERMEIRE
Alexander De Croo
ATOOMBOMMEN OP KOMST?
Poetin bluft
De Russische propagandazenders tonen met een sadistisch genoegen AI-gegenereerde beelden van westerse steden die door atoomwapens worden weggevaagd. Na twintig jaar Poetinistische indoctrinatie is er in Rusland een publiek dat zo’n gruwelen hysterisch toejuicht.
Poetin heeft al minstens veertig keer gedreigd met het gebruik van kernwapens, maar hij heeft het nooit gedaan. Wie gelooft die bluf nog? Wel, klaarblijkelijk heel wat westerse journalisten en politici. Om te bewijzen dat het hem deze eenenveertigste keer echt ernst was, schoot hij een zogezegd gloednieuwe Oreshnik ‘hypersonische’ raket met een bereik van 5.500 kilometer op de Oekraiense stad Dnipro af, gelukkig zonder kernkop. Maar ook daarin zaten, zoals in alles wat Poetin zegt, meer bluf en leugens dan waarheid. Dat ‘hypersonisch’ is misleidend. Zelfs de oudste types intercontinentale raketten uit de jaren 1960 zijn ‘hypersonisch’ en die Oreshnik is niet ‘gloednieuw’. Het is gewoon een nieuwe versie van een oudere raket, de RS-26 Rubezh.
Verschrikkelijke nucleaire represailles
Het is al heel dikwijls gebleken dat het Russische leger heel goed is in parades en bangmakerij, maar heel slecht als het op echt vechten aankomt. Natuurlijk zou Rusland een atoomaanval kunnen uitvoeren op Amerikaanse en Europese steden, maar het zou wel waanzinnig zijn. Een goed geplande, ‘verstandige’ atoomaanval zou moeten beginnen met massale raket- en luchtaanvallen op westerse raketbasissen, vliegvelden en vliegdekschepen, gecombineerd met een maritieme aanval om zoveel mogelijk westerse atoomonderzeeërs uit te schakelen.
Poetin is niet gek en niet suïcidaal
De Sovjets maakten zich daarover geen illusies. Ze wisten dat ze nooit ál die onderzeeërs te pakken konden krijgen. Er zouden onvermijdelijk verschrikkelijke nucleaire represailles volgen. Zelfs één overlevende Polarisonderzeeër zou meer dan 200 doelen in de USSR kunnen treffen… Ze hebben het risico nooit genomen. Je moet een suïcidale gek zijn om een atoomaanval op westerse steden uit te voeren, zonder eerst de westerse nucleaire arsenalen minstens gedeeltelijk uit te schakelen. En Poetin is niet gek en niet suïcidaal.
Beperkte middelen en corruptie
De meeste Russische atoomwapens zijn waarschijnlijk niet meer operationeel. Net zoals een groot deel van hun tactische luchtmacht niet langer operationeel is, en daarom ook niet wordt ingezet tegen Oekraïne. Rusland heeft ongeveer 5.600 kernkoppen, iets meer dan de 5.000 van de VS. Per jaar geven de Amerikanen ongeveer 50 miljard dollar uit aan het onderhoud van hun kernkoppen. Voor de invasie in Oekraïne besteedden de Russen per jaar de tegenwaarde van 60 miljard dollar aan… alle militaire uitgaven samen, voor landmacht, luchtmacht, marine en strategische raketten, voor oefeningen, ontwikkeling en productie. Niemand weet welk percentage daarvan besteed wordt aan het onderhoud van de kernwapens. In de VS is dat iets minder dan 7 procent van het totale militaire budget. Als de Russen dezelfde verdeelsleutel gebruiken, dan geven ze jaarlijks 4,2 miljard uit aan het onderhoud van hun nucleaire arsenaal. Twaalf keer minder voor een groter arsenaal. Dat kan natuurlijk niet. Het betekent dat een groot deel van de Russische kernkoppen niet meer operationeel is. En dat is dan nog op basis van de officiële Russische budgetcijfers. In werkelijkheid verdwijnt een groot deel van de militaire budgetten in de zakken van corrupte politici, tussenpersonen en officieren van alle rangen, alvorens er ooit iets bij legereenheden op het terrein terechtkomt. Iedereen heeft de gevolgen daarvan gezien in de eerste dagen van
de invasie van Oekraïne: hele kolonnes vrachtwagens die niet verder konden omdat hun spotgoedkope nepbanden al na een paar kilometer lek bleken te zijn, ‘kogelvrije’ vesten en nephelmen die nog geen pijltje uit een blaaspijp konden tegenhouden, tanks met ‘reactive armor’ waar alleen zand in zat, soldaten die zelf hun uitrusting moesten kopen omdat alle voorraden door corrupte officieren waren doorverkocht… Eenheden die zelfs geen veldradio’s hadden of geen winterkleding, waarvan het Russische leger nochtans enorme voorraden had.
Geen tests en geen mensen
De Russen onder Poetin hebben zowat alle verdragen aan hun laarzen gelapt, behalve het Comprehensive Test Ban Treaty van 1992, dat alle kernproeven verbiedt. De laatste echte Russische kernproeven dateren nog uit het Sovjettijdperk. De VS testen sindsdien hun nieuwe kernwapens aan de hand van computersimulaties. Poetin heeft de ratificatie van dat verdrag in 2023 opgeschort…, maar hij heeft nooit ook maar één echte kernproef laten uitvoeren. Nochtans zou dat in zijn strategie van dreigen en bluffen een heel krachtig signaal zijn. Waarom doet hij het dan niet?
Groot deel Russische kernkoppen is niet meer operationeel
Men weet uit talrijke getuigenissen dat soldaten en officieren van ICBM-basissen na de val van de Sovjetunie alles stalen en verkochten wat niet te heet of te zwaar was. Het onderhoudsniveau viel terug tot nul. Sommige silo’s met ICBM’s liepen zelfs onder water. Vooral het peperdure tritium dat in kernkoppen zit, werd gretig gestolen en verkocht. Niemand dacht toen dat er ooit nog een kernoorlog zou komen. En er werden toch geen tests meer uitgevoerd. De kans dat het bedrog aan het licht zou komen, was bijna nul. De raketbrandstof in ICBM’s moet geregeld vervangen worden, om de paar jaar, volgens sommige bronnen zelfs om de paar maanden. In vele types atoomwapens zit ook een onmisbare component van ‘gewone’ springstof die niet het eeuwige leven heeft. Onder de invloed van de hoge stralingsniveaus in een kernkop raakt elektronica snel defect en moet dus regelmatig vervangen worden. Kan dat allemaal met de beperkte budgetten en de beperkte expertise die de Russen nog hebben? Want nog erger dan de materiële verwaarlozing die het Russische kernarsenaal na de ineenstorting van de USSR heeft getroffen, was het verlies aan menselijk talent. De gespecialiseerde technici en ingenieurs die nodig waren om bestaande kernwapens en -raketten te onderhouden en te moderniseren, emigreerden bij duizenden uit het instortende Russische imperium. Nadat Poetin begon met dienstplichtigen op te eisen voor frontdienst in Oekraïne, volgde opnieuw een enorme ‘brain drain’.
Geen elitekorps
Als zowel de landmacht als de marine door corruptie en onbekwaamheid worden aangevreten, waarom zou het met de strategische en tactische nucleaire strijdkrachten dan anders gesteld zijn? Is dat misschien de elite, waar men alle fondsen en alle bekwame officieren en technici heeft geconcentreerd? Vergeet het. De toestand qua personeel is er even erg als bij het leger
Het Russische leger is door corruptie en onbekwaamheid aangevreten
In haar boek ‘Putin’s Russia’ beschrijft Anna Politkovskaya het lot van de soldaat Valerii Putintsev, die naar een basis werd gestuurd van een elite-eenheid van de strategische raketstrijdkrachten. Die met de ICBM’s dus. Zijn moeder was opgelucht toen ze dat hoorde. Ze dacht dat de officieren daar verstandige, ontwikkelde mannen zouden zijn, die zich niet zouden bedrinken en hun ondergeschikten niet zouden mishandelen,
zoals in andere legereenheden gebruikelijk was. Maar de officieren daar waren even wreed als elders. Zij beroofden de soldaten van alles wat zij hadden en mishandelden en vernederden iedereen die zich daartegen verzette. Al in de eerste zes maanden werden vier soldaten doodgeslagen. Toen was het Valerii’s beurt. Hij werd na een reeks mishandelingen ten slotte ‘op de vlucht neergeschoten’. Een elitekorps? Vergeet het. Ja, in theorie zouden zelfs sadistische barbaren onkreukbare raketofficieren kunnen zijn. Maar in de praktijk gaat het nooit zo.
PAUL BAÜMER
MARITIEME CHAOS
De eerste keer dat Poetin de ‘onoverwinnelijke’, ‘onzinkbare’, ‘hypermoderne’ enzovoort atoomonderzeeër Kursk liet deelnemen aan manoeuvres waarbij een oefentorpedo afgevuurd moest worden, blies het schip zichzelf op.
De Kursk was nochtans een van de paradepaardjes van de Russische vloot. Het enige vliegdekschip dat de Russen nog hebben, de Admiral Kuznetsov, is een ander voorbeeld van het Russische onvermogen om hoogtechnologische wapens operationeel te houden. Hoewel, hoogtechnologisch…
De Admiral Kuznetsov heeft geen nucleaire aandrijving, maar verbrandingsmotoren die op diesel werken. Maar zelfs die heeft men nooit goed kunnen afstellen. Vandaar dat het schip op alle foto’s te zien is met een dikke zwarte rookpluim erboven. De machines zijn zo onbetrouwbaar dat men op die foto’s ook steeds de kleine zeesleepboot ziet die de Kuznetsov altijd vergezelt. Die heeft het schip minstens één keer moeten slepen toen het in volle zee motorpech kreeg… Het opvangen van landende vliegtuigen met kabels, wat westerse marines al in de Tweede Wereldoorlog onder de knie hadden, blijft op de Kuznetsov een probleem. Ondanks enkele ongelukken waarbij vliegtuigen verloren gingen, slaagde men er nooit in dat kabelsysteem afdoende te herstellen. Herhaalde pogingen om het schip te moderniseren veroorzaakten nog meer onheil. Verbouwingen liepen jarenlange vertragingen op doordat de noodzakelijke fondsen waren verduisterd, door ongelukken met kranen en drijvende dokken, waarvan er zelfs een zonk. Het schip werd ook herhaaldelijk geteisterd door branden, zowel op de scheepswerven als op zee. En dat allemaal zonder dat er één vijand in de buurt was… Men kan zich afvragen hoe de gewone Russische oorlogsschepen eraan toe zijn als zelfs de paradepaardjes Kursk en Kuznetsov niet opgelapt konden worden. En de zware verliezen die de Zwarte Zeevloot heeft geleden in gevechten met de Oekraïners, die niet eens oorlogsschepen hebben, spreken ook voor zich. Denk maar aan de roemloze ondergang van het vlaggenschip Moskva.
Oekraïens protest tegen Poetin
De Admiraal Kuznetsov in 2026
“In Vlaanderen zijn heel wat rexisten in het verzet gestapt”
Het verhaal van Rex in Vlaanderen was tot voor kort nog onontgonnen terrein. Met ‘Rex ter zege - Léon Degrelle en Rex in Vlaanderen’, uitgegeven door Ertsberg, brengt Bruno Cheyns daar verandering in.
In 2017 schreef Bruno Cheyns (42) al een biografie over Leon Dégrelle, ‘de Führer uit Bouillon’. Na zes jaar archiefwerk rolde begin deze maand ook zijn tweede turf, ‘Rex ter zege’, van de drukpersen. Daarin vertelt Cheyns het verhaal van Rex in Vlaanderen. Rex en Léon Degrelle zijn twee politieke begrippen die u allicht enkel met Wallonië associeert. Maar ook in Vlaanderen wist Rex tijdens het interbellum wel degelijk voet aan de grond te krijgen: bij de parlementsverkiezingen van 1936 wist de partij niet minder dan 7 procent van de Vlamingen te overtuigen.
“Zoals elke partij destijds, was ook Rex een unitaire partij met een Vlaamse en een Franstalige vleugel”, legt Cheyns uit. “Wat wel opvallend is, is dat Rex heel decentraal werd bestuurd door een Vlaams, een Brussels en een Waals secretariaat. Die drie entiteiten opereerden vrij onafhankelijk van elkaar. De Vlaamse afdeling kon eigen accenten leggen, wat ze ook deed. Daardoor kwam ze meer dan eens in het vaarwater van de Franstalige en de Brusselse afdelingen terecht. In Vlaanderen werden zaken gepropageerd die niet in goede aarde vielen in het zuiden van het land. Denk bijvoorbeeld aan het federalisme of de houding in het amnestiedebat dat vanaf 1937 de politieke actualiteit beheerste. Rex Vlaanderen is de eerste partij die het federalisme in haar
BIO BRUNO CHEYNS:
programma heeft opgenomen. Het spreekt voor zich dat een dergelijk standpunt in Wallonië en Franstalig Brussel niet goed werd onthaald.”
Stond Rex in Vlaanderen even sterk als in Wallonië?
“Nee, de Vlaamse tak stond electoraal minder sterk dan de Waalse. De voedingsbodem van Rex in Vlaanderen en Wallonië was grotendeels dezelfde, maar hier en daar licht anders. In Vlaanderen werd Rex vooral door de katholieke middenstandsbeweging gedragen, in Wallonië door een katholiek-conservatieve vleugel.”
“Rex heeft, zeker in Vlaanderen, altijd een sterk middenstandsprogramma gevoerd. Dat was ook het best onderbouwde programma, net omdat Rex de middenstandsbewegingen achter zich had staan. Het leeuwendeel van het politiek personeel van Rex in Vlaanderen was afkomstig uit die bewegingen. De lijsten voor de verkiezingen van 1936 werden voor helft, en in sommige arrondissementen zelfs meer, bevolkt door middenstanders. Dat is een van de redenen waarom de partij zo snel voet aan de grond kreeg in Vlaanderen. Het was de eerste keer dat de middenstandsbewegingen zich konden verenigen rond één politieke partij en programma. De middenstandsbeweging bestond al lang, maar was
› Geboren in Zottegem op 6 januari 1982
› Woont in Zottegem
› Zaakvoerder van Le Roi de Rome Antiquairs
› Procesmanager in de verzekeringssector
› Voormalig voorzitter van Lijst Dedecker (LDD) Oost-Vlaanderen
er nog nooit in geslaagd om zich rond één programma te verenigen. Het bleven vrij lokale initiatieven, waardoor ze geen politieke slagkracht hadden. Met Rex is daar verandering in gekomen.”
Rex deed het ook goed bij de Franstalige elite in de Vlaamse centrumsteden. Hoe verklaart u dat?
“De aanwezigheid van de middenstand was slechts een van de redenen waarom Rex het zo goed deed in de centrumsteden, zelfs beter dan het VNV. Een andere reden is de aanwezigheid van een conservatieve en katholieke elite in de centrumsteden. Heel wat Vlaamse steden waren in die periode nog sterk verfranst. Gent en Brugge zijn de bekendste voorbeelden, maar ook aan de kust waren er gemeenten met 10 tot 15 procent Franstaligen. Leden van de Franstalige elite die zich vragen stelden bij de parlementaire democratie en de manier waarop die zich had ontwikkeld, waren eerder geneigd om voor Rex te stemmen dan voor een andere antisysteempartij zoals het VNV. Met die ‘Vlaamsche’ partij hadden de Franstaligen helemaal geen uitstaans. De ontevreden maatschappelijke bovenlaag voelde zich sterk aangetrokken tot het rexisme. Op de lijsten zien we bijvoorbeeld heel wat hoge adel staan, zowel in Vlaanderen als in Wallonië. In Vlaanderen zelfs nog wat meer, omdat de Franstalige elite zich daadwerkelijk bedreigd voelde. Daar heeft Rex op ingespeeld.”
Waarom was Rex, een unitaire en hoofdzakelijk Franstalige partij, een pleitbezorger van het federalisme?
“De voorzitter van Rex-Vlaanderen is zelfs naar Wallonië getrokken om daar het federalisme en de voordelen daarvan voor België uit de doeken te doen. Rex wilde via het federalisme de communautaire tijdbom ontmantelen. Het wilde daarmee België eigenlijk versterken en de voedingsbodem voor separatistische bewegingen wegnemen. Dat was ook het verhaal dat men in
Wallonië ging verkondigen. De achterliggende idee was dat meer Vlaamse autonomie ervoor zou zorgen dat de Vlamingen de Belgische constructie min of meer trouw zouden blijven. Rex was bereid heel wat toegevingen te doen om de communautaire vrede te herstellen. Zo engageerde de partij zich om de verfransing van Brussel tegen te gaan. Dat standpunt lag niet alleen moeilijk in Wallonië en Brussel, maar ook bij de Franstalige elite in Vlaanderen.”
Rex wilde via het federalisme de communautaire tijdbom ontmantelen
Hoe komt het dat Rex in Vlaanderen nog voor de Tweede Wereldoorlog is geïmplodeerd?
“De voornaamste reden waarom Rex-Vlaanderen nog voor de Tweede Wereldoorlog is geïmplodeerd, is de ideologische wispelturigheid. In een heel korte periode heeft Rex het roer regelmatig omgegooid. Aanvankelijk was Rex katholiek, conservatief en Franstalig. Daarna ging het een federalistische en dus eerder Vlaamsgezinde of flamingante koers varen. Niet veel later werd Rex toch weer unitair en patriottisch. Aan het begin van de bezetting, ten slotte, viel dat patriottische element opnieuw weg en zocht Rex vooral toenadering tot Nieuwe Orde-bewegingen.”
Wat hield het rexisme precies in?
“Voor het ontstaan van het rexisme moeten we terug naar het einde van de Eerste Wereldoorlog. Op dat moment, in 1918, vond een vrij fundamentele wijziging in ons democratisch bestel plaats, namelijk de invoering van het algemeen enkelvou-
DE VOLKSUNIE WAS DE EERSTE PARTIJ DIE
HET ONAFHANKELIJKHEIDSSTREVEN IN HAAR PROGRAMMA
HEEFT OPGENOMEN
dig stemrecht voor mannen. Men heeft verkiezingen georganiseerd op basis van het algemeen enkelvoudig stemrecht, maar de invoering ervan pas daarna met terugwerkende kracht laten goedkeuren door het parlement dat op basis daarvan verkozen was. De Franstalige, katholieke en conservatieve burgerij heeft die ingreep zeer slecht verteerd, omdat ze daardoor haar absolute meerderheid in Kamer en Senaat zag verdwijnen. De elite ging ervan uit dat de koning onder druk was gezet om het algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen in te voeren. Dat is de zogenaamde ‘staatsgreep van Loppem’. De frustratie was des te groter omdat ook een deel van de Katholieke Partij, de meer gematigde strekking, haar goedkeuring had gegeven. Dat ongenoegen bleef in de jaren 1920 en 1930 sluimeren, tot het moment dat Rex als conservatieve beweging de machtspositie van de conservatieve burgerij wilde herstellen. Dat Rex een kritische houding innam ten aanzien van de parlementaire democratie, maakte de partij aantrekkelijk voor de burgerij die haar machtspositie in de maatschappij wilde heroveren.”
Populisme is nooit erg duurzaam
“Daarnaast wist Rex een grote groep ‘ontevredenen’ aan zich te binden. Ook vandaag zijn er politieke partijen die erin slagen om het maatschappelijke ongenoegen te capteren en zo kiezers aan zich weten te binden. Dat is meteen ook een van de redenen waarom het eerste programma van Rex vrij oppervlakkig was. Het kiezerspubliek was vrij divers en men wilde iedereen tevreden houden. Rex was een soort Spaanse herberg die bij de verkiezingen van 1936 onderdak bood aan mensen van diverse politieke pluimage. En met succes: vooral in de Vlaamse steden wist Rex voldoende stemmen binnen te halen om meerdere zetels in het parlement te veroveren. Maar vanaf 1938 volgde een snelle electorale neergang, net omdat de partij gedwongen werd om bepaalde keuzes te maken.”
U schrijft in uw boek dat vandaag nog steeds op een ‘rexistische’ manier aan politiek wordt gedaan. Kan u dat eens toelichten?
“Het is altijd verleidelijk om parallellen te trekken, want er zijn er wel wat. Maar we moeten daar heel voorzichtig mee zijn. We kunnen de herverkiezing van Donald Trump tot Amerikaanse president, bijvoorbeeld, niet één op één vergelijken met de opkomst van het rexisme of het communisme in de jaren 1930. Toch zien we telkens hetzelfde verloop: men slaagt erin om de maatschappelijke onvrede te capteren, er volgt een korte electorale opgang en na een paar jaar stort alles weer als een kaartenhuisje in elkaar, want dan staat altijd wel iemand anders op die het ongenoegen nóg beter kan capteren.”
“Populisme is nooit erg duurzaam. Dat heeft ook Donald Trump begrepen. Hij probeert een MAGA-beweging (Make America Great Again, red.) op de been te brengen om zijn electorale succes te bestendigen. Dat is de enige manier waarop dergelijke partijen en politici ook op langere termijn een factor van betekenis kunnen worden. Rex is daar nooit in geslaagd, het VNV iets beter. Waarom? Omdat het VNV een bepaalde programmatorische basis had: de Vlaamse problematiek. Rex had die basis niet.”
Wordt ook in Vlaanderen nog op een ‘rexistische’ manier aan politiek gedaan?
“Er zijn zeker linken te leggen tussen de propaganda van toen en vandaag. Rexistische campagnes waren zeer visueel. Het bekendste rexistische symbool is de bezem. Je hebt een voorwerp nodig dat voor kiezers herkenbaar is. Denk maar aan de bokshandschoenen van het Vlaams Blok. Die tactiek wordt nog altijd toegepast. Het is een manier om een campagne aan de kiezer te verkopen.”
Naarmate het einde van de oorlog nadert, wordt de politieke collaboratie in Wallonië sterker
“Verder zien we dat politieke partijen het inhoudelijke aspect vaak bewust verwaarlozen om het bestaande ongenoegen zo maximaal mogelijk te capteren. Dat deed Rex destijds ook. De partij nam zelden een duidelijk standpunt in, want kiezen, is nu eenmaal verliezen. Dat zien we ook vandaag: er worden nog zelden duidelijke keuzes gemaakt. Dat is de beste manier om iedereen tevreden te houden. De politiek heeft zich aangepast aan de volatiele aard van de kiezer en opteert voor makkelijk verteerbare programma’s. Dat is een van de perverse kantjes van ons democratische systeem. Een niet onbelangrijk deel van het electoraat gaat op zoek naar gemakkelijke oplossingen voor vaak heel complexe problemen.”
“Ook in de jaren 1930 zagen we een verkleutering van de politiek. Rex was de partij van de gemakkelijke oplossingen. We moesten vooral niet te diep in het programma graven. We zouden wel zien wat er zou gebeuren. Dat waren ook de letterlijke woorden van Degrelle: ‘We zullen zien wel hoe we stemmen. Ik zal wel bepalen hoe mijn parlementsleden zullen stemmen.’ Het gevolg daarvan was dat er geen keuzes werden gemaakt. Op korte termijn is dat handig, maar na verloop van tijd blijven de kiezers ontgoocheld achter. Dat is bij Rex gebleken. Partijen met een oppervlakkig programma zullen niet al hun kiezers tevreden kunnen houden.”
U stelt dat Rex geen politieke erfgenamen had en dat dat vooral aan de CVP te danken was. Hoezo?
“Na de Tweede Wereldoorlog waren zowel Rex als het VNV verdwenen. Een grote groep kiezers was dus op zoek naar een nieuw politiek onderkomen. De CVP heeft alle deuren opengezet om katholieke, conservatieve kiezers naar de oorspronkelijke stal te laten terugkeren. Ze is daarin geslaagd, omdat er voor die kiezers nu eenmaal geen alternatief was.”
“Een andere reden waarom de CVP electoraal zo sterk stond, was omdat ze zich heeft vastgeklampt aan de koningskwestie. Ze heeft de kaart getrokken van Leopold III. Daardoor kon ze alle kiezers die voor de terugkeer van Leopold III waren, automatisch naar zich toezuigen. De CVP kon dat debat domineren, zeker in Vlaanderen, waar de koning nog grote steun kon genieten.”
“Al die factoren hebben ervoor gezorgd dat er geen nood meer was aan een conservatieve partij zoals Rex. De CVP is er vrij goed
in geslaagd om de verschillende facties aan zich te binden, onder meer door te pleiten voor een zachte bestraffing van de collaboratie en de terugkeer van Leopold III. Kort daarna is de CVP opnieuw in verschillende strekkingen uit elkaar gevallen. De machtsconcentratie rond de partij was al bij al dus vrij kortstondig. Vanaf de jaren 1950 is de Vlaamsgezinde strekking overgestapt naar een nieuwe partij: de Volksunie. Die beschikte over een veel duidelijker programma op het vlak van amnestie en het Vlaams-nationalisme. De Volksunie was de eerste partij die het onafhankelijkheidsstreven in haar programma heeft opgenomen. Dat bestond voor de oorlog niet. Het VNV, bijvoorbeeld, was niet voor Vlaamse onafhankelijkheid. De VU wel.”
Hoe komt het dat de collaboratie vooral als een Vlaams probleem wordt gepercipieerd? Is het niet zo dat Vlamingen vooral economisch hebben gecollaboreerd, terwijl er in Wallonië vooral sprake was van politieke en militaire collaboratie?
“Het beeld is heel gemengd. Politieke collaboratie was er zowel in Vlaanderen als in Wallonië, en wel in dezelfde mate. De Vlaamse collaboratie was in een vroege fase van de bezetting al vrij sterk ontwikkeld, omdat ze steunde op het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Dat heeft al snel de stap gezet naar de collaboratie. Vanaf 1941 gaan het Verdinaso, Rex-Vlaanderen en het VNV op in de Eenheidsbeweging-VNV. Maar vanaf 1942 neemt het VNV ontgoocheld afstand van de collaboratie. DeVlag springt op dat moment in het vacuüm en neemt de rol van het VNV grotendeels over.”
“In Wallonië zien we de omgekeerde beweging: hoe langer de bezetting duurt, hoe meer Rex in de gunst van de Duitse bezetter komt te staan en een stempel kan drukken op de politiek. Naarmate het einde van de oorlog nadert, wordt de politieke collabo ratie in Wallonië sterker. In Vlaanderen is het beeld net omgekeerd.”
De collaboratie was in beide regio’s even sterk aanwezig
“Het aantal strafdossiers in Vlaanderen en Wallonië is ongeveer gelijk. Het beeld dat Vlaanderen vooral collaboreerde en Wallo nië vooral in het verzet ging, strookt niet met de werkelijkheid. De collaboratie was in beide regio’s even sterk aanwezig.”
“Ook het economische aspect speelde in Vlaanderen een belangrijke rol: er zijn heel wat dossiers opgestart voor economische collaboratie. Net als in Wallonië zijn velen van hen niet vervolgd. Het ging heel vaak om bestaande ondernemingen die tijdens de oorlog hun activiteiten hebben verdergezet.”
“Tegen die man is een strafdossier wegens economische collaboratie geopend, want hij maakte tijdens de bezetting winst door kleding te leveren aan de Duitsers. Dat is een van de typische dossiers die achteraf zijn geseponeerd. Die man wilde vooral zijn werknemers beschermen en vermijden dat ze ingeschakeld zouden worden in de Duitse oorlogsindustrie. Zo zijn er tientallen verhalen, verspreid over heel het land.”
“Het is wel zo dat de meeste industriëlen op dat moment Franstalig waren. De maatschappelijke elite of burgerij bestond vooral uit Franstaligen. Het is dus logisch dat meer Franstalige dan Nederlandstalige dossiers werden opgestart wegens economische collaboratie. Maar het was zeker geen uitsluitend Vlaams of uitsluitend Franstalig fenomeen.”
Wat is de belangrijkste nieuwigheid die in het boek wordt uitgewerkt?
“De rol die Rex-Vlaanderen heeft gespeeld bij de opkomst van het verzet in ons land vanaf 1941. Zo werd het Geheim Leger, toch een van de grootste verzetsbewegingen in ons land, mede opgericht door graaf Xavier de Grunne, de gewezen fractieleider van Rex in de Senaat. De NKB, de meest rechtse verzetsbeweging, is zelfs ontstaan in de schoot van Rex-Vlaanderen en werd opgericht door een groep rexisten uit de streek rond Aarschot. Eugène Mertens de Wilmars, die Paul De Mont opvolgde als leider van Rex-Vlaanderen, stond zelfs verschillende jaren aan het hoofd van de NKB. Het was opvallend dat heel wat rexisten in Vlaanderen de stap hebben gezet naar het verzet, terwijl in Wallonië en Brussel net het tegenovergestelde gebeurde.”
Kan u een concreet voorbeeld geven?
“In het boek vertel ik het verhaal van Achille De Waele, een textielindustrieel uit Berchem bij Oudenaarde. De man was niet alleen rexistisch burgemeester, maar had ook een textielfabriek die tijdens de oorlog mocht blijven produceren. Hoewel de Duitsers hem hadden verplicht om een bepaalde hoeveelheid textiel te leveren, zorgde hij ervoor dat hij de productiequota nooit haalde. Maar tegelijkertijd wilde hij ook vermijden dat zijn personeel vanaf 1942 zou worden opgeëist. Hij schakelde dan maar over naar kinderkleding, omdat de productie daarvan arbeidsintensiever was. Hij kon meer personeel in dienst houden, omdat er eenvoudigweg meer tijd nodig was om kinderkleding te produceren. De rest van het personeel stelde hij thuis tewerk: op een bepaald moment werkten in zijn tuin permanent twintig mensen, zodat ze niet in Duitsland zouden moeten gaan werken.”
Bruno Cheyns, ‘Rex ter zege - Léon Degrelle en Rex in Vlaanderen’, november 2024, uitgeverij Ertsberg, 660 p., ISBN 9789464984071
woorden maar daden! Splits zelf de sociale zekerheid!
Buitenland
IERLAND
Dreigende nederlaag voor Sinn Fein?
Simon Harris, de Ierse taoiseach of eerste minister, heeft vervroegde parlementsverkiezingen aangekondigd. Die zullen plaatsvinden op vrijdag 29 november. Met die beslissing wil Fine Gael, die momenteel in een regering zit met de Green Party en de eveneens centrumrechtse Fianna Fail, het krediet verzilveren dat ze hoopt te hebben opgebouwd bij de Ierse kiezer. Simon Harris wil in het bijzonder profiteren van de electorale zwakte van Sinn Fein, zo lijkt het.
Ierland wordt al een tijd geconfronteerd met een torenhoge immobiliëncrisis. De koopkracht van veel Ieren staat danig onder druk, zodat velen er niet meer in slagen een eigen woning te kopen. Gecombineerd met een instroom van vluchtelingen, die wél onderkomen krijgen, zorgt dat voor een explosieve mix. In 2019 deed Sinn Fein, de linkse Iers-nationalistische partij, het bijzonder goed en haalde meer stemmen dan de twee centrumrechtse partijen. In de Noord-Ierse Assembly haalde Sinn Fein zelfs meer zetels dan die partijen die pleiten voor het behoud van Noord-Ierland bij het Verenigd Koninkrijk. Het zag er dus goed uit.
Het zag er, ook in de peilingen, even naar uit dat de Republiek Ierland in de nabije toekomst een Sinn Fein-regering zou krijgen. Maar Sinn Fein raakte verstrikt in interne tegenstellingen, die we wel vaker zien opduiken bij links-nationalistische partijen: de tegenstelling tussen de linkse, soms marxistisch geïnspireerde, ideologie en de migratierealiteit. Zo werd Marie Lou McDonald, voorzitter van de partij, geconfronteerd met het verzoek van basismilitanten om voortaan de wijk inspraak te geven bij het inplanten van opvangcentra voor migranten. McDonald wees de vraag af en geraakte tijdens de discussie niet meer uit haar eigen tegenstellingen.
Revolte van rechts
Het is al even duidelijk dat er aan de rechterkant van het Ierse politieke spectrum een en ander aan het verschuiven is, en dat vooral de mix van multiculturele samenlevingsproblemen en de sociale problematiek Sinn Fein stemmen en sympathie kosten. Sinn Fein zegt wel dat men opkomt voor de Ierse arbeiders, maar dat
VERENIGD KONINKRIJK
blijkt minder in het migratievraagstuk. Een deel van de eigen achterban zou andere electorale oorden kunnen opzoeken. Sinn Fein zou dan na 29 november niet meer de grootste politieke formatie zijn.
Een geluk bij een ongeluk voor Sinn Fein is wel dat rechts-nationalistische partijen (Independant Ireland, National Party, Irish Freedom Party) in Ierland nog steeds hopeloos verdeeld naar de kiezer trekken, waardoor de kans dat ze zullen wegen op de Ierse politiek, bijzonder klein is.
PIET VAN NIEUWVLIET
FRANKRIJK
Moord op 22-jarige rugbyman in Romans-sur-Isère
Op woensdag 6 november trok een Witte Mars door de straten van Romans-sur-Isère. Een eerbetoon aan Nicolas, een jonge Franse rugbyspeler die een kogel door het hoofd kreeg toen hij een discotheek wou binnengaan.
Twee verdachten werden aangehouden, een Tunesiër van 23 jaar, en Hassan D, een 19-jarige ‘Italiaan’. De twee verdachten waren naar alle waarschijnlijkheid verwikkeld in de afwikkeling van een drugsconflict en Nicolas was op de verkeerde plaats op het verkeerde moment.
De schok bij de Franse bevolking is groot. Niet alleen omdat een sympathieke jonge en sportieve Fransman het leven liet, maar vooral omdat het nog geen jaar geleden is dat een ander lid van dezelfde rugbyclub, Thomas, werd vermoord. Tijdens een bal in het naburige Crépol, kwamen zogenaamde ‘jongeren’ Fransen pesten. De woorden die door deze daders met migratieachtergrond werden gebruikt, waren “planter des blancs” oftewel: blanken neersteken. Twee
Migratie verrijkt alleen het grootkapitaal
Graham King, een ondernemer die zijn centen verdiende met caravanparken en discotheken, trok onlangs de aandacht van het brede publiek omdat hij een van de grootste begunstigden blijkt te zijn van de migratiecrisis in het Verenigd Koninkrijk.
Dankzij zijn bedrijf Clearsprings Ready Homes, gespecialiseerd in de tijdelijke opvang van asielzoekers, heeft King een indrukwekkend fortuin opgebouwd. In 2023 haalde hij 2,1 miljard euro omzet. Dat is 5,8 miljoen euro per dag. Graham King klom intussen op in het lijstje van rijkste mensen van het Verenigd Koninkrijk, met een geschat vermogen van 900 miljoen euro. Clearsprings Ready Homes slaagde er namelijk in verschillende regeringscontracten voor de tijdelijke opvang van migranten in hotels in de wacht te slepen, met onder andere verblijfscontracten in leegstaande kazernes en appartementsgebouwen. Het zijn contracten met een looptijd tot 2029, waardoor de inkomsten van het bedrijf op een jaar tijd met
400 miljoen pond sterling (of 480 miljoen euro) stegen.
Schaamteloze huisjesmelker
Ondanks de kolossale inkomsten en winsten werden de leefomstandigheden in de woonsten van Clearsprings Ready Homes regelmatig onder kritiek bedolven. In 2021 werden verschillende sites door inspectiediensten al gekwalificeerd als bouwvallig en ongezond, zoals Penally Camp. Recent nog werd de pers gealarmeerd door asielzoekers, waaronder kinderen, die protesteerden tegen de onmenselijke leefomstandigheden in zijn gebouwen: er waren onder meer geen bedden.
Wat Graham King met zijn bedrijf Clearsprings Ready Homes jaarlijks ontvangt aan huurinkomsten, wordt betaald door de Britse belastingbetaler. Een bijzonder hoge kost, zo blijkt. Elke dag betaalt de belastingbetaler tussen 127 en 148 pond per migrant (180 euro maximaal dus). Voor het totale Verenigd Koninkrijk is dat een bedrag van 8 miljoen pond sterling of 9,6 miljoen euro. Per dag!
moorden op twee jonge Fransen: de omstandigheden zijn anders, maar de slachtoffer- en daderprofielen zijn dezelfde. Franse Justitie is razendsnel… om boze burgers te straffen
Inwoners van Romans waren na de eerste moord verontwaardigd: “De aanval was vooraf gepland, want ze hadden wapens bij zich.” Of nog: “Ik heb vrienden die in Noord-Afrika wonen en die ons zeggen: dit is bij ons niet mogelijk. Bij jullie in Europa laten de rechters alles passeren.” Er was veel ophef over de ronduit racistische motieven van de daders van de steekpartij in Crépol, waarbij Thomas vermoord werd. En neen, Justitie ging dit niet laten passeren en zou de daders straffen. En wel heel snel. De Franse Justitie heeft woord gehouden. Alleen heeft ze tot nu toe niet de daders van de steekpartij veroordeeld, maar wel burgers, buren en vrienden van de vermoorde jongeman die het aangedurfd hebben op sociale media hun ongenoegen en hun woede uit te schreeuwen. Jean-Marie, 40 jaar en bedrijfsleider, bijvoorbeeld, schreef over de daders: “Steeds dezelfde profielen. Zweden en uit een goede familie.” Of Marylène, huismoeder van 53 jaar, die de voornamen van de daders bekendmaakte: “Als mensen Marcel of Richard heten, geeft men de voornamen. Als de naam oosters is, geeft men ze niet.”
Negen mensen werden op 31 oktober door een rechtbank van Parijs veroordeeld tot het betalen van boetes van 500 euro tot opsluiting in de gevangenis met uitstel. Negen mensen werden veroordeeld voor ‘haatdragende boodschappen’, die ‘aanzetten tot haat’. Terwijl ze enkel hun woede hebben uitgeschreeuwd over de zoveelste moord en hun ontzetting over het lakse beleid van Justitie. De zaak tegen de vermoedelijke moordenaars moet nog starten…
PIET VAN NIEUWVLIET
OOSTENRIJK
Als politici het cordon niet afbreken, doen de kiezers het
In Oostenrijk doet zich hetzelfde voor als in vele delen van Europa: de kiezer stemt rechts, maar krijgt géén rechts beleid. Tijdens de jongste parlementsverkiezingen (29 september) haalde de rechtse FPÖ ongeveer 29 procent van de stemmen en verdubbelde daarmee hun aantal zetels naar 57 (op 183 zetels).
De christendemocraten leverden 20 zetels in en de Grünen hielden amper verkozenen over. Nochtans gaf de Oostenrijkse Bundespräsident Alexander Van der Bellen (Grünen) de opdracht om een regering te vormen niet aan overwinnaar Herbert Kickl van de FPÖ, maar aan de kleinere ÖVP (christendemocraten).
De vraag is wat de Oostenrijkers van dat cordon vinden. Het werd dus gespannen uitkijken naar de deelstaatverkiezingen in Stiermarken (24 november). Volgens recente opiniepeilingen zou de FPÖ haar percentage verdubbelen en ongeveer 32 procent van de stemmen krijgen. De ÖVP zou 9 procent inleveren en eindigen op 26 procent. Verder zakken de Sociaaldemocraten naar 22 procent en de Grünen halveren tot 6,3 procent.
Blauwe vloedgolf zet druk op vorming nationale regering
De blauwe, zeg maar ‘rechtse’, vloedgolf is groter gebleken dan voorspeld. De sociaaldemocraten haalden hun slechtste verkiezingsresultaat ooit in Stiermarken (21 procent), de Grünen hielden amper 6 procent over en zelfs de KPÖ (de communis-
ten) moest anderhalve procent inleveren en houdt nog 4,4 procent over. De FPÖ haalde een monsterscore van 35 procent, een historische doorbraak. Sommige Oostenrijkse kranten stelden onomwonden dat de FPÖ thans de nieuwe Oostenrijkse volkspartij is en dat “ongeveer iedereen” nu voor FPÖ stemt.
Belangrijk is de vaststelling dat zwartrood (christendemocraten en sociaaldemocraten) geen meerderheid meer heeft in het deelstaatparlement. Belangrijk ook is de reactie van de ÖVP-Landeshauptmann van Stiermarken, Christian Drexler. Hij had al gewaarschuwd dat het uitsluiten van de FPÖ alleen maar negatieve effecten kan hebben. Hij besloot de verkiezingsnacht met een sarcastisch “dankjewel, Wenen” – de schuld voor de nederlaag van de ÖVP in Stiermarken ligt volgens hem bij het cordon en de weigering om met de FPÖ te onderhandelen. Karl Nehammer, de topman van de ÖVP in Wenen, heeft al laten verstaan dat hij niet zal reageren op dat “signaal uit Stiermarken” en verder gaat met de vorming van een anti-FPÖ-coalitie in Wenen. De volgende overwinning van de FPÖ staat al in de sterren geschreven.
PIET VAN NIEUWVLIET
DIPLOMATIEKE
Verstandige Trump moet de Iraanse samenleving prikkelen
Speculatie en zekerheid gaan hand in hand - soms toch. Naast de vele vraagtekens over het te verwachten beleid van Donald Trump, is er sowieso één zekerheid: Iran. Inpikkend op zijn eerste termijn, gaat hij voor het opvoeren van de druk, dat staat vast. Maar wat daarna? Wat broeit in de Iraanse samenleving, is een te bespelen toets. Noem het slaan en zalven, maar feit is dat met het opvoeren van de druk ook de tegenkrachten van het regime een aan te boren potentieel zijn.
Misschien is het niet helemaal duidelijk - sommigen zullen zeggen: volstrekt onduidelijk - hoe ‘president-elect’ Donald Trump de oorlog in Oekraïne gaat aanpakken, maar hetgeen Iran te verwachten heeft van Washington, is dan weer een zekerheid. Toch tot op zekere hoogte. ‘Maximale druk’ heet dat beleid, toen en nu. Via sancties allerhande spant men de duimschroeven aan, waardoor het functioneren van het land steeds moeilijker wordt. Maar wat dan? De vraag is ontzettend pertinent, maar laten we niet vooruitlopen. First things first.
Wat het dossier-Iran betreft, had de eerste termijn van Trump alvast het voordeel van de duidelijkheid. De nucleaire deal die voorganger Obama onderhandeld had, vond hij - nooit verlegen voor een superlatief - “het slechtste akkoord ooit”. En dus stapte hij eruit. Daarbovenop kwamen extra sancties. Sancties, het weze onderstreept, die grotendeels gehandhaafd bleven door opvolger Joe Biden. Toen Biden een nieuwe deal ambieerde, kreeg hij de niet onterechte vraag van Teheran of garanties geboden konden worden dat de VS er op een later moment
niet opnieuw zou uitstappen. Een retorische vraag dus.
Verzwakt land
Het gevolg was dus géén deal, wél sancties en een Iran dat als nooit tevoren zijn nucleaire kaart ontwikkelde. De recentste berichten tonen aan dat Iran zijn voorraad verrijkt uranium stevig aan het aandikken is ‘ahead of Trump’s return’, zoals de Wall Street Journal titelt. Het feit dat tijdens de campagne bleek dat Iran een aanslag op Trump beraamde, is een niet te onderschatten factor.
De sancties van Trump werden grotendeels gehandhaafd door opvolger Biden
Uiteraard is men in Teheran niet happig op Trumps terugkeer, maar tegelijkertijd is er ook gelatenheid. Die eerste termijn overleefden we ook, klinkt het sussend. Alleen zijn er enkele zaken grondig veranderd. De
EEN DUBBELE WURGGREEP
Iran, zeg maar Perzië, is anders dan de Arabische landen in de regio
nieuwe Amerikaanse president ontdekt een ‘vijandschap’ die beduidend verder gaat dan acht jaar geleden. Anderzijds, wanneer Teheran die introspectie aandurft, is er ook de realiteit van een verzwakt Iran. Het Hezbollah-verlengstuk heeft door het conflict met Israël en zeker de ontploffende beperkingen een stevige tik gekregen. De Israëlische aanvallen van de voorbije maanden hebben het Iraanse luchtafweergeschut aanzienlijk verzwakt. En dan hebben we het nog niet over de spanningen binnen de Iraanse burgerlijke samenleving. Wellicht ligt net daar het gevoelige punt waar een lucide Trump een historisch verschil kan maken.
Nostalgie
Iran tref je via olie en gas, doorheen de geschiedenis goed voor 20 tot 30 procent van het BBP. Tegelijkertijd is het een harde noot om te kraken. De voorbije drie jaar werden maar liefst 11 nieuwe olie- en gasvelden ontdekt in het Perzië van weleer. Stuk voor stuk boringen die aan een geologische succesratio van om en bij de 100 procent zitten, een cijfer dat Arabische landen te kijken zet (ter vergelijking: Irak zit aan 50, Oman op 30 en Qatar aan amper 15 procent). Maar het product moet ook nog aan de man geraken, en net daar focussen de sancties zich op.
Er zijn enkele markante recente signalen, op het eerste gezicht misschien wat dissonant, maar bij nader inzien toch wel stukken van een interessante puzzel. Zo zou er een behoorlijke afbouw van Iraanse leveringen aan China zijn. Een zekere Elon Musk dook op in een gesprek met een Iraans kopstuk, tot grote ergernis van Israël. Binnen het Iraanse parlement klonken dissidente stemmen over de band met Moskou. Die kwamen niet toevallig van parlementsleden die zich wel eens nostalgisch uiten over de tijden van de sjah, een periode waarin hun land niet de internationale paria was die het vandaag wél is - al zovele jaren.
MIGA!
Wellicht zit in dat laatste een optie die Trump kan lichten. Iran, zeg maar Perzië, is anders dan de Arabische landen in de regio. Het regime dat 45 jaar geleden de macht greep, is aanwezig in alle geledingen van de samenleving, en toch. Ergens geeft dat het beeld van niet meer dan wat vernis op een beschaving van duizenden jaren, de culturele onderbouw die een regimewissel mogelijk maakt. Dat bewustzijn zou de basis van het tweede luik van Trumps Iran-politiek kunnen zijn. De druk kan opgedreven worden, er kan een verharding van de aanval doorgevoerd worden, maar het finale resultaat komt er enkel wanneer die gevoelige maatschappelijke toetsen bespeeld worden. Laat de leuze van Oranje een motivatie zijn: ‘Point n’est besoin d’espérer, ni de réussir pour persévérer’. Of actueler: Make Iran great again! GDD
Herdenking aanslag Charlie Hebdo verziekt door negationisme
‘Voor degenen die het zat zijn om te leven in een samenleving die wordt gedomineerd door God en religie, voor degenen die het zat zijn dat ze continu om de oren worden geslagen met goed en kwaad, voor degenen die het zat zijn dat religieuze leiders ons leven dicteren’, organiseert Charlie Hebdo een ‘internationale wedstrijd’ waarbij ‘professionele cartoonisten en illustratoren’ nog tot 15 december de tijd hebben om ‘al tekenend hun woede te uiten’. Dat schreef Charlie Hebdo eind november, bijna tien jaar na de aanslag op hun redactie.
Bij die aanslag werden twaalf mensen door islamitische terroristen vermoord. De moordenaars wilden wraak nemen op Charlie Hebdo omwille van de publicatie van enkele Mohammed-cartoons. Maar dat duidelijk islamitische motief wordt nu helemaal doodgezwegen.
Halve godsdienst
Er is maar één religie die het Westen nog in haar wurggreep houdt, politiek en maatschappelijk, en dat is de islam, en dat is eigenlijk maar voor de helft een religie. Voor de andere helft is het een wraakzuchtige, bloeddorstige, totalitaire ideologie, zoals het nationaalsocialisme en het marxisme. Maar de huidige redacteurs van Charlie Hebdo durven de moordenaars van hun vrienden en collega’s zelfs niet meer bij naam te noemen. Mohammed en de islam lijken helemaal verdwenen te zijn.
In een zielige, pathetische en ridicule poging de vis te verdrinken, probeert men de schuld af te schuiven op ‘God en religie’. Dat is even absurd als beweren dat de Holocaust door ‘Europeanen’ is gepleegd, of door ‘een politieke partij’. Natuurlijk, de nazi’s waren Europeanen en hun Nationaal Socialistische Duitse Arbeiderspartij NSDAP was een politieke partij. Maar het is onzinnig te beweren dat daarom alle Europeanen genocidale criminelen zijn en alle politieke partijen moordmachines. De daders van de aanslagen op Charlie Hebdo waren moslims. Geen christenen, joden, of hindoes. Al die religieuze mensen verdienen het niet in één zak gestopt te worden met de islamitische terroristen die de aanslag op Charlie Hebdo hebben gepleegd.
De redacteurs van Charlie Hebdo durven de moordenaars van hun vrienden en collega’s zelfs niet meer bij naam te noemen
Overigens dateert die ontsporing bij Charlie Hebdo niet van gisteren. Eén jaar na de aanslag publiceerden zij al een cartoon met het onderschrift ‘L’assassin court toujours’. Daarop was de joods-christelijke God afgebeeld, compleet met de driehoek met het oog ‘God ziet u!’, in een bebloed wit gewaad en met een automatisch geweer op zijn rug. Alsof de aanslag in naam van de joods-christelijke god was gepleegd en niet in naam van Mohammed. Een eerlijke cartoon zou een moslim met een baard, een tulband en een kalasjnikov hebben afgebeeld. Maar zo eer-
lijk durfden of wilden ze niet meer zijn… Zij hadden de les nog altijd niet begrepen. Ontspoord secularisme
Houden andere ‘religies’ dan de islam het Westen in een wurggreep? In wat voor een bubbel leven die linksen bij Charlie Hebdo, en overigens niet alleen daar? In de zestiende of de zeventiende eeuw zouden ze nog een punt hebben gehad. Maar nu? De meeste christelijke en joodse religieuze leiders durven zelfs niet meer oproeien tegen de grondstroom van hedonisme, seksuele anarchie, perversiteiten, exhibitionisme, druggebruik en het door de sociale media massaal uitvergrote en aangemoedigde narcisme dat onze
samenleving verwoest. De zeldzame religieuze leiders die toch nog de moed hebben om daar tegen in te gaan, vechten tegen de bierkaai. Ze worden gemarginaliseerd en weggehoond. En zij zouden ‘ons leven dicteren’? Wie gelooft zo’n onzin?
Naast de wurggreep van de islam, is er ook de wurggreep van een verstikkend, fanatiek secularisme
In Frankrijk, Italië en Duitsland zijn er tientallen gevallen geweest van vandalisme en brandstichting in kerken, van vernielingen van crucifixen en Christus- en Mariabeelden. Er zijn overal islamitische aanslagen op synagogen geweest. In Groot-Brittannië worden christenen gearresteerd omdat zij in stilte (!) op straat bidden voor de deuren van abortuscentra, terwijl islamitische meutes ongeremd hun Jodenhaat kunnen uitschreeuwen. Naast de wurggreep van de islam, is er ook de wurggreep van een verstikkend, fanatiek secularisme, waarin ook vele beschaafde vrijzinnigen en agnostici zich niet meer herkennen. Dat fenomeen is helaas breder dan Charlie Hebdo alleen. Een flink deel van de westerse wereld zit in de wurggreep van een totalitair secularisme dat akelige herinneringen oproept aan de Franse Revolutie en aan de christenvervolgingen in communistische regimes. Een ontspoord secularisme dat zich met een ongelooflijke hypocrisie tegen alle religies keert, behalve tegen de islam.
PAUL BÄUMER
Jaguar oogst kritiek met rebranding:
“Verkopen jullie ook auto’s?”
Autobouwer Jaguar is op sociale media onder vuur komen te liggen na een controversiële rebranding. Wacht het historische Britse automerk, dat sinds 2008 in handen is van het Indiase Tata Motors, straks hetzelfde lot als het Amerikaanse biermerk Bud Light?
Een nieuwe marketingcampagne van Jaguar heeft de afgelopen dagen heel wat stof doen opwaaien op sociale media. Onder anderen Tesla-eigenaar Elon Musk vroeg zich af of Jaguar überhaupt nog auto’s verkoopt. In een reclamefilmpje van 30 seconden is immers geen enkele auto te zien. In de plaats daarvan komen acht vermoedelijk non-binaire individuen in niet-alledaagse, kleurrijke outfits aan bod. Ze wandelen door een paars woestijnlandschap dat dystopisch aandoet. “Creëer het exuberante. Leef levendig. Weg met het gewone. Breek hokjes. Kopieer niets”, klinkt het.
‘Go woke, go broke’
Heel wat X-gebruikers maken de vergelijking met de teloorgang van het Amerikaanse biermerk Bud Light. De keuze voor de activistische transgender Dylan Mulvaney als gezicht van het merk viel niet in de smaak bij de vooral mannelijke bierliefhebbers. Zij gingen over tot een boycot, waardoor de verkoop kelderde. Het merk is tot op vandaag niet hersteld van die klap.
Het is niet ondenkbaar dat Jaguar straks hetzelfde lot ondergaat. Het merk wordt vooral geassocieerd met oudere en kapitaalkrachtige mannen. De vraag is of zij zich aangesproken zullen voelen door de nieuwe koers.
Ook de Britse politicus Nigel Farage is niet opgezet met de rebranding. “Dit lijkt me een nieuw Bud Light-moment. Ik voorspel dat Jaguar failliet gaat. En weet je wat? Dat zou verdiend zijn”, zegt hij in een video op X.
ANTON SCHELFAUT
Trumps favoriete voedsel: gif of gemak? DE WERELD DRAAIT
Zal de tweede termijn van Donald Trump de Amerikaanse bevolking gezond maken? Dat is alvast de ambitie van Robert F. Kennedy Jr., die vurig kritiek uit op fastfood en ook de weinig verfijnde eetgewoonten van Trump zelf geregeld veroordeelt. “Campagne-eten is altijd slecht, maar het eten dat in het vliegtuig van Trump geserveerd wordt, is net vergif”, vertelde hij daarover in de week voorafgaand aan de overwinning van Trump. Maar waarom trekt Kennedy zo fel van leer tegen junkfood?
Opvallend genoeg deelde een communicatiemedewerker van de verkozen president na de stembusslag een foto waarop te zien is hoe Donald Trump, zijn zoon Donald jr., Elon Musk en Kennedy aan boord van een vliegtuig aan een hele tafel vol eten van McDonald’s zitten. Of Kennedy zelf effectief van de hamburgers en frieten gegeten heeft, is het voorwerp van speculatie.
Er is één leuze die steeds terugkeert: vermijd ultrabewerkt voedsel
De vraag is vooral of Kennedy als gezondheidsminister onder het presidentschap van Trump de obesitasepidemie in de Verenigde Staten wel grondig kan aanpakken; 1 op de 3 Amerikanen eet dagelijks fastfood en Trump voerde campagne in een McDonald’s-filiaal: gaat zijn kabinet er nu de strijd mee aan? En waarom is dat nodig?
Wie herkent niet meteen de overbekende ‘golden arches’ van McDonald’s die boven elke vestiging van de fastfoodketen prijken? Klinisch psycholoog en marketingspecialist Louis Cheskin meende dat het logo op een Freudiaanse manier een associatie met vrouwenborsten oproept in het onderbewustzijn van de consument en zo deels de herkenbaarheid van het merk cementeerde.
Uniformiteit
Ook in België speelt de keten een belangrijke rol in de dagelijkse eetkeuzes van velen. Met meer dan 100 vestigingen en ruim 5.000 medewerkers verspreid over het land, is de keten de jongste decennia niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Wij Vlamingen mogen dan wel bourgondiërs zijn, de snelheid waarmee men, zelfs vanuit het comfort van de eigen wagen, een hapklare maaltijd achter de kiezen heeft, is ook hier een onklopbaar businessmodel gebleken. Bovenal excelleert McDonald’s in uniformiteit en beschikbaarheid. Of je nu in Gent of Antwerpen een vestiging binnenwandelt, de gevraagde Big Mac zal precies hetzelfde zijn. Dergelijke consistentie biedt de consument iets wat weinig andere eetgelegenheden kunnen: zekerheid.
Ultrabewerkt voedsel
Of de massale hoeveelheid wetenschappelijk onderzoek naar voeding een gevolg
is van de gezondheidscultuur of vice versa is een kip-en-eiverhaal. Het lijdt echter geen twijfel dat menig oudgediend gezondheidsdevies vandaag nauwkeurig tegen het licht wordt gehouden. Anno 2024 is het niet langer vanzelfsprekend dat men ’s ochtends als een keizer dient te eten of dat (verzadigde) vetten een te vermijden kwaad zijn. Alle conflicterende adviezen en populaire alternatieve voedingspatronen ten spijt, er is één leuze die steeds terugkeert: vermijd ultrabewerkt voedsel.
Tenzij men geheel zelf voorziet in zijn voedingsnoden, is het echter een onmogelijke opdracht om ultrabewerkt voedsel geheel links te laten liggen. We zijn gelukkig nog ver verwijderd van Amerikaanse toestanden, maar ook onze supermarkten liggen er vol
van. Denk daarbij niet alleen aan voor de hand liggende verdachten als kant en klare maaltijden. Bijvoorbeeld ook margarine, een product dat ons werd aangepraat ter vervanging van de hoegenaamd problematische boter, is een ultrabewerkt product.
Obesitas en kanker
Er is een duidelijke link tussen de toename in de beschikbaarheid van dergelijke voedingswaren en de toename in obesitas, net als de daarmee gelinkte chronische ziektes als diabetes, hart- en vaatziekten, maar ook verschillende kankers. Producten van McDonald’s zitten boordevol voedingsadditieven en smaakversterkers.
Net als het gebrekkige eiwit- en vezelge-
halte, dragen die bij aan een snelle terugkeer van het hongergevoel, wat leidt tot overconsumptie. Hoewel die additieven het voorwerp zijn van intense studie, blijven de precieze gezondheidseffecten nog grotendeels in nevel gehuld.
Het logo zou een associatie met vrouwenborsten oproepen in het onderbewustzijn
Verdict
Eén gezondheidsdevies dat misschien wel overeind zal blijven is om alles met mate te nemen. Dat is misschien ook de voornaamste raad voor wie zich nu en dan eens aan een maaltijd van McDonald’s wil wagen. Nu en dan een McFlurry of Big Mac is immers niet bepaald een aanslag op het lichaam te noemen. Vooral zwaarlijvige mensen, personen met hart- en vaatziekten of diabetes beperken zich het best tot evenwichtigere, minimaal bewerkte alternatieven. Het voer van McDonald’s streeft in de eerste plaats naar snelheid en gemak. Voor wie een gezonde levensstijl nastreeft, mogen die elementen maar uitzonderlijk de belangrijkste overwegingen uitmaken in de voedingskeuzes.
Al vanaf de prille start van ’t Pallieterke voelen onze lezers zich verbonden met elkaar. We merken het aan de vele briefjes, postkaarten, telefoontjes en andere dingen. Daarom willen we jullie nu ook de mogelijkheid bieden om via een zoekertjes en mededelingenrubriek berichtjes te plaatsen in ons aller lijfblad. In 250 tekens kunnen jullie zoekertjes plaatsen, dingen te koop aanbieden, geboortes en overlijdens melden enzoverder. Met de 50 euro die we ervoor zullen vragen, steunen jullie bovendien ’t Pallieterke, want de kostenverhogingen van vooral de post hakken er momenteel stevig in. Veel plezier!
Berichten insturen kan via secretariaat@ pal.be. De prijs van 50 euro per berichtje kan worden betaald via rekeningnummer BE07 7370 5149 9666 van ’t Pallieterke. Stuurt u liever een briefje met betaling ineens bij, dan kan dat naar Uitgeverij ’t Pallieterke, Lagesteenweg 5/1 te 1850 Grimbergen.
Edmund Burke: vader van het moderne conservatisme
Dit jaar is het precies 295 jaar geleden dat Edmund Burke in Dublin werd geboren. Hij was in meer dan één opzicht een merkwaardige man. Hij kreeg de reputatie een filosoof te zijn met een hekel aan filosofen en een politicus die gruwelde van ‘la politique politicienne’. Hij omarmde het vrijheidsstreven van de Amerikaanse koloniën, bevocht de Franse Revolutie en effende het pad voor de nieuwe politieke stroming die de geschiedenis in zou gaan als het conservatisme.
Burke was in 1750 naar Londen gekomen om er rechten te studeren, maar gaf daar al snel de brui aan. In 1756 publiceerde hij zijn eerste belangrijke filosofische traktaat, ‘A Vindication of Natural Society’. Hierin beoordeelde hij kritisch en met enige ironie de nieuwste trends in de sociale theorie. Burkes tweede belangrijke werk, gepubliceerd in 1757 - maar tien jaar eerder geschreven -, was een vlot lezende verhandeling over esthetiek met de titel ‘Philosophical Inquiry into the Origin of our Ideas on the Sublime and the Beautiful’. Dat werk betekende een zeer vroege romantische wending, weg van de 18de-eeuwse esthetiek van helderheid en orde, ten gunste van de verbeeldingskracht van het grenzeloze, het oneindige en het onuitgesprokene en onbekende. Echte kunst viel niet te definiëren, volgens Burke. Stellingen die niets aan actualiteitswaarde hebben ingeboet als we zien hoe ze meer dan 200 jaar later door Roger Scruton - één van de zuiverste discipelen van Burke - werden opgepikt en verder uitgewerkt…
ORIGINELE DENKER
Die werken bezorgden Burke enige faam als een originele denker en deden hem besluiten om voortaan van zijn pen te gaan leven. Nog geen jaar later begon hij te werken als journalist en redacteur voor het pas opgerichte ‘The Annual Register’. Dat werd een populaire jaarlijkse publicatie waarin de gebeurtenissen van het voorgaande jaar werden samengevat, vooral op het gebied van politiek en buitenlandse zaken. Burke kreeg er de smaak te pakken voor politiek en daarom verhuisde hij in 1761 terug naar Ierland om een functie als secretaris van de hertog van Hamilton op zich te nemen. Hamilton was destijds verantwoordelijk voor de Britse regering in Ierland. WHIG-PARLEMENTSLID
In 1765 ging Burke zelfs nog een stapje hoger in de politiek toen hij begon te werken als secretaris van Lord Rockingham, First Lord of the Treasury en een van de meest invloedrijke Whig-politici. Dat legde Burke geen windeieren, want in datzelfde jaar werd hij, dankzij de bescherming van Rockingham, verkozen tot parlementslid voor de kieskring Wendover. Het was het begin van een lange politieke carrière waarin hij geregeld van kieskring verwisselde. Van 1774 tot 1780 was hij parlementslid voor Bristol en van 1780 tot 1794 was hij parlementslid voor Malton in Yorkshire. Burke vertegenwoordigde de Whig-partij, maar deed dat op een eerder eigengereide manier. Hij was er vast van overtuigd dat een parlementslid zijn eigen overtuigingen moest volgen boven die van de partijpolitiek en het welzijn en de beste belangen van de hele natie als belangrijkste prioriteit moest beschouwen, en dus niet alleen die van zijn specifieke kiezers. Burke bracht aldus, zoals de historicus Harvey Chisick het fijntjes stelde, “pragmatisme en principes op creatieve wijze in evenwicht”. Het hoogtepunt van zijn politieke carrière bereikte hij in 1782, toen hij een tijdlang ‘Paymaster
of the Forces’ en ‘Privy Counsellor’ - de hoogste adviseur van de koning - was, dat laatste evenwel zonder te zijn opgenomen in het kabinet.
ECHTE KUNST VALT NIET
TE DEFINIËREN
In zijn lange loopbaan als politicus, redenaar en pamflettist is Burke vele malen pleitbezorger geweest van de rechten van achtergestelde bevolkingsgroepen in het Britse imperium. Dat was al begonnen tijdens zijn studententijd in Dublin, toen hij in een brochure felle kritiek had geuit op de uitsluiting van de Ieren van iedere medezeggenschap in ’s lands bestuur. Later, toen hij in Londen een invloedrijk lid van het Lagerhuis was geworden, nam hij het voortouw in een ophefmakende campagne tegen het optreden van de almachtige Britse Oost-Indische Compagnie in de veroverde gebieden in India én verdedigde hij het zelfbeschikkingsrecht van de kolonisten in Noord-Amerika.
CRITICUS VAN HET VERLICHTINGSDENKEN
Hij bepleitte gematigde politieke hervormingen, maar hij profileerde zich vooral als een criticus van het verlichtingsdenken, dat volgens hem totaal ontspoorde. Bijgevolg keek hij met lede ogen en toenemende afschuw naar wat er zich in die dagen in het revolutionaire Frankrijk afspeelde. Burke wees het revolutionaire radicalisme resoluut van de hand. Hij beschikte weliswaar niet over een kristallen bol, maar je moest in die turbulente dagen niet écht over een visionair talent beschikken om te zien hoe het daar al erg snel uit de hand begon te lopen. Burke voorspelde in zijn ‘Reflections on the Revolution in France’, dat in 1790 van de persen rolde en dat niet zijn meest diepgaande, maar wellicht zijn beroemdste publicatie was, dat de Franse Revolutie in een dictatoriaal schrikbewind zou eindigen. Het duurde - jammer genoeg - niet lang vooraleer hij overschot van gelijk kreeg…
Die waarschuwing was vooral bedoeld voor binnenlands gebruik, want ook in Engeland klonk het verlichtingsdenken door in de politiek. En dus zette hij alle zeilen bij om iedereen die het wilde weten ervan te overtuigen dat de Engelsen “geen discipelen van Voltaire en geen bekeerlingen van Rousseau” waren. Hij waarschuwde vooral voor de rampzalige gevolgen waartoe volgens hem elke poging tot plotselinge en ingrijpende hervormingen binnen de bestaande sociale en politieke orde moesten leiden. Burke stelde dat samenlevingen niet maakbaar zijn, maar organisch dienden te groeien om te kunnen bloeien.
SAMENLEVINGEN ZIJN
NIET MAAKBAAR
Samenlevingen zijn erg complexe gegevens die in de loop van eeuwen vaak moeizaam zijn gegroeid en waarvoor geen pasklare blauwdruk voorhanden is. Of zoals hij zelf schreef: “Elke generatie moet zichzelf beschouwen als de beheerder en niet als eigenaar van de verworvenheden van de maatschappij; ze heeft een erfenis van het verleden in handen, die ze indien mogelijk verrijkt, maar in geen geval verbruikt moet doorgeven aan de volgende generaties. Mensen zijn onvolmaakte wezens en daarom is het denkbeeld van een volmaakte maatschappij ijdele waan.” Dat hij daarbij zaken als religie, cultuur en traditie boven de rede stelde, leverde hem het predicaat van ‘grondlegger van het conservatisme’ op. Met de publicatie van zijn ‘Reflections on the Revolution in France’ geraakte Burke in conflict met de Britse premier William Pitt de Jongere, met wie hij eerder al had gebotst over landbouwhervormingen. In juli 1794 nam hij ontslag uit het Lagerhuis, waar hij werd opgevolgd door zijn zoon Richard. Edmund Burke overleed op 9 juli 1797 in Beaconsfield, Buckinghamshire.
JAN HUIJBRECHTS
Boekbespreking
Een historische blik op de Duitse landen
Een oude vriend liet zich ooit ontvallen dat wie de Europese geschiedenis wil begrijpen, eerst die van Duitsland dient te doorgronden. Klonk in die stelling enige voorliefde voor onze oosterburen of was die opinie oprecht? Feit is dat de historische evolutie van de Duitse landen bijzonder complex te noemen is. Om een kaart van het Heilig Roomse Rijk te bestuderen, mag men vooral niet kleurenblind zijn. Een historicus heeft immers alle kleuren van de regenboog nodig om de verscheidene hertogdommen, stadsstaatjes en andere koninkrijken aan te duiden. Dirk de Boer, oud-docent geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, is de uitdaging aangegaan.
Belangrijk is om het thema in tijd en ruimte af te bakenen om door de bomen het bos te blijven zien. De titel Duitse landen doet al vermoeden dat de geografische omschrijving niet samenvalt met de huidige Bondsrepubliek Duitsland. Ook de beide Alpenrepublieken en zelfs de Germaanse sporen in Centraal- en Oost-Europa vallen onder het bestek van dit vuistdikke werk in koffietafelboekformaat.
Rome versus Germanië
Deels is de oorsprong van Germanië in historische nevelen gedrapeerd. Vandaar de begrijpelijke keuze van de schrijver om met de Romeinse aanwezigheid te starten. Na een boude poging diep de Duitse wouden in te trekken, jammerde keizer Augustus nog jaren dat hij er drie legioenen in de pan gehakt zag. Maar vooral werk van de historicus Tacitus bracht Rome ontzag voor de Germaanse cultuur. De grens langs de Rijn en Donau was niet zo waterdicht, want handel en zelfs migratie waren mogelijk. Maar ze heeft voor een belangrijk deel de Germaans-Romaanse grens tot op vandaag bepaald, een westelijke en zuidelijke grens die nu helpen de scope van dit boek te bepalen.
Karel de Grote staat dan weer symbool voor de vorst die Europa van west naar oost wilde verenigen met een bestuur van Romeinse stempel, maar dat op het vlak van taal en cultuur duidelijk Germaans geïnspireerd was. Door zijn centrale ligging is het gebied van alle hoeken beïnvloed en veroverd geweest. Tot een figuur als Bismarck het versnipperende politieke landschap rond de hoofdstad Berlijn kon verenigen.
Zijn politiek, economisch en militair gewicht was sinds 1870 voor de buren een te gevaarlijke status-quo. Via de NAVO en de EU is Gulliver echter voldoende gebonden door - of beter gezegd: verbonden met - zijn buurlanden om nog uit te breken.
De vlucht oostwaarts
Een algemene beschrijving van de Duitse geschiedenis is noodzakelijk, maar ze verliest tegelijk aan vermogen om de bijzonderheden van haar vele (deel)staten te belichten. Vandaar de gewaagde poging van de auteur ergens een invalshoek te vinden langswaar hij het historische kluwen kon ontwarren. Met kaarten uit het verre jaar 950 n.Chr. bakent De Boer politieke entiteiten af die hij per hoofdstuk behandelt. Vanuit de Nederlanden bekeken, maken we met het boek de omgekeerde beweging van de Germaanse volksverhuizingen. We starten met een sprong over de Rijn om ter hoogte van het mooie, maar onbekende Spiers (Speyer) en Worms (bekend van het Nibelungenlied) zo het Frankenland binnen te duiken. Het is gevaarlijk om onze oosterburen in clichés te vangen, maar de zuidelijke flank komt bij menig toerist ‘gemütlich’ over: Zwaben met zijn Zwarte Woud, Beieren en natuurlijk Zwitserland en Oostenrijk. De schrijver herinnert ook aan de vaak turbulente verhouding die de streek heeft met het Pruisische Berlijn, maar ook aan de onderling gespannen relatie tussen Beieren en Oostenrijk.
Vlaanderen in Duitsland
Een tweede vlucht over Europa’s hartland neemt zijn start in onze eigen gouwen, namelijk Brabant en Limburg. Inderdaad, beide maakten destijds deel uit van het Heilig Roomse Rijk. Ook onder meer Utrecht valt om die reden binnen de scope van het boek. We merken hoe staatsgrenzen volkeren en regio’s ten onrechte opdelen. De Oostkantons zijn daarvan een voorbeeld. Maar ook meer naar het noorden zien we dat het Duitse Oost-Friesland een half miljoen inwoners met een Nederlandse link herbergt. Om op hetzelfde thema voort te borduren: ook verder van huis zien we op vandaag nog sporen van Nederlands-Vlaamse aanwezigheid. In de 12de eeuw trokken nogal wat Vlamingen richting het oosten om aan de hongersnood en de overbevolking te ontsnappen. Het vormde vermoedelijk inspiratie voor het oude lied ‘Naar Oostland willen wij rijden’. Heel wat van hen vestigden zich op de grens tussen Brandenburg en Saksen-Anhalt. De streek staat tot vandaag bekend als de ‘Fläming’. Tot in de 19de eeuw behielden de Vlamingen er hun taal en cultuur, en vandaag nog verraadt het lokale dialect honderden woorden met een Nederlandse oorsprong. De Vlaamse Dracula?
Het boek bespreekt ook de streken verder oostwaarts die een Duitse aanwezigheid hadden of nog steeds hebben: het Balticum, Königsberg, Sudetenland, de Krim en... Transsylvanië. Oorspronkelijk Hongaars, maar nu Roemeens. De streek rond Sibiu (Hermanstad) wordt traditioneel beschouwd als gekoloniseerd door Saksen. Minder bekend is dat ook rond de 12de eeuw Vlaamse landbouwers, geestelijken en handelaars zich daar vestigden. Het boek raakt het thema slechts beknopt aan. Wie zoekt naar meer, kan ik verwijzen naar het boek ‘De lage landen in Transsylvanië’ van Jean-Paul Van der Elst. Het boek is te omvangrijk, de Duitse landen zijn te wijds en divers om hier alles omstandig te behandelen. Met slechts die ene invalshoek om te speuren naar Vlaamse invloeden in de Duitse landen, heeft men al voldoende leesvoer. Aan de lezer om hiermee zijn voordeel te doen. Want of men het nu historisch of toeristisch bekijkt, het algemeen gevoel is toch dat er nog heel wat onontgonnen en onbekend is over onze oosterburen. Dit boek kan zeker die leemte helpen invullen.
PIETER VANDERMOERE
Dirk E.L. de Boer, ‘De Duitse landen - een politiek- en cultuurhistorisch overzicht’, 2024, Walburg Pers BV. 941 p., 69,99 euro ISBN 9789464561869
Voorzitter OCMW Anderlecht: “Ja, prins Laurent is hier welkom”
U las de afgelopen week ongetwijfeld elders in de media dat prins Laurent via de rechtbank de toegang tot de sociale zekerheid tracht af te dwingen. De prins ontvangt jaarlijks een royale dotatie van om en bij de 300.000 euro, maar ziet zichzelf ook als ondernemer met de rechten die daarbij zouden moeten horen.
Hoewel er nog geen uitspraak van de rechter beschikbaar is, laat de OCMW-voorzitter van Anderlecht, Lotfi Mostefa (PS), in een reactie weten dat wat hem betreft “prins Laurent in Anderlecht welkom is”. Hij benadrukt dat de PS tegen elke vorm van discriminatie is. “Bovendien”, zo stelt hij geërgerd, “zijn de prins en ik allebei het slachtoffer van een Vlaanderen dat ons niet wil begrijpen.” De Brusselse PS is volgens Mostefa ook niet die van Wallonië. “Wij zijn niet langer tegen het koningshuis, en de federale overheid, die 70 procent van de leeflonen betaalt, is als Brusselaars niet de onze. Wat ons wel nog bindt met de oude PS, is onze vrijgevigheid en onze strijd tegen een bemoeiziek Vlaanderen dat ons tracht te veranderen.”
Si vis pacem, para bellum
Of het geen probleem is dat prins Laurent en zijn gezin helemaal niet in Anderlecht wonen? “Als u de Pano-reportage zag, kent u het antwoord op die vraag zelf al. Voor ons bestaan er geen grenzen en zijn alle mensen gelijk. Ik begrijp dat prins Laurent het moeilijk heeft, en dus zijn wij daar om hem te helpen. Wat is daar mis mee?”
Prins Laurent konden we in zijn dure Italiaanse villa niet bereiken, maar zijn kok liet weten dat de prins de geste apprecieert en hij het geld uit Anderlecht - al was het uit fatsoen - in dank zal aanvaarden. Zijn secretaresse is alvast een brievenbus in de gemeente aan het regelen.
Nieuwe verkiezingen… maar u moet niet gaan
stemmen
De laatste peiling van HLN maakt duidelijk dat u liever opnieuw gaat stemmen, dan dat er geen Arizona-regering komt. Enkele linkse organisaties onder leiding van Anuna De Wever pleiten daarom voor nieuwe verkiezingen.
Om te vermijden dat het nadien opnieuw tot een impasse komt, stellen ze echter voor om het resultaat al vooraf te bepalen. “Er zijn genoeg voorbeelden in de wereld te vinden, waar dat uitstekend werkt”, zo klinkt het bij Anuna De Wever. Groen en Open Vld zijn het voorstel alvast genegen, in ruil voor 15 procent van de stemmen. “Vooruit krijgt van ons dan 20 procent, want we mogen het signaal van de kiezer niet negeren.”
Samen zou dan een paars-groene regering tot stand kunnen komen. Per slot van rekening was dat “een regering die nooit had moeten verdwijnen”.
Vaneeckhout rekent af met vrouwelijke
kwelduivels
Jeremie Vaneeckhout moest zich de voorbije twee jaar tevredenstellen met een plaats in de schaduw van zijn vrouwelijke collega-voorzitter Nadia Naji. Nu zijn voorzitterschap bijna ten einde is, kan hij eindelijk zijn ongenoegen uiten over zijn vrouwelijke kwelduivels.
Na de verkiezingsnederlaag van hun partij op 9 juni kondigden Groen-covoorzitters Jeremie Vaneeckhout en Nadia Naji hun ontslag aan. Vooral het voorzitterschap van Vaneeckhout was op z’n zachtst gezegd geen succes. De televisieoptredens moest Vaneeckhout grotendeels aan Naji laten, wat tot heel wat frustratie bij de West-Vlaming leidde.
Om de lieve vrede binnen de partij te bewaren, zag Vaneeckhout zich genoodzaakt om zijn ongenoegen stilzwijgend te uiten. Een pornosnor alleen bleek echter niet te volstaan om zijn verborgen mannelijkheid te tonen. In een andere poging om het vrouwelijke juk van zich af te werpen, ging Vaneeckhout tijdens de campagne de Mona Lisa - in zijn ogen hét symbool van vrouwelijkheid - met een bijl te lijf. Maar ook die actie had niet het gewenste effect: geen enkele waarnemer merkte de ware bedoelingen van de daad op. In een exclusief gesprek met ’t Pallieterke toont ‘alfamannetje’ Vaneeckhout nu eindelijk zijn ware aard: Vlaanderen heeft volgens hem nood aan meer toxische masculiniteit. Hij verwijst daarbij naar zijn grote voorbeeld, de populaire en eveneens van zijn troon gevallen pornoacteur Ron Jeremy. Bij hem haalde Vaneeckhout onder meer de mosterd voor zijn snor. “Iedereen weet toch dat Nadia enkel covoorzitter kon worden omdat ze een vrouw is? Het is nu eenmaal een biologisch feit dat mannen geschikter zijn om een leiderschapsfunctie op te nemen.”
Tot slot heeft Vaneeckhout ook nog een eitje te pellen met oud-voorzitter Meyrem Almaci: “Elke keer als ze dacht dat ik aandachtig naar haar gezever aan het luisteren was, was ik gewoon naar haar borsten aan het kijken. Dat maakte haar klagerige stem toch een beetje draaglijker. Van wat ze uitkraamde, begreep ik net als de kiezer niks.”
ANDY D.
LEZERSBRIEVEN
Farce
Pallieterke,
De milieutop in Bakoe toonde hoe naakt al die opgedofte keizers zijn. Er werd geen jota geuit over de kolossale milieu- en voedselramp die massamoordenaar Poetin zal blijven aanrichten. Ook geen jota over de uithongering en wegzuivering van 120.000 Armeniërs door ‘gastheer’ Alijev. Blijkbaar gelden boycots alleen voor sporttoernooien. En dan die getapete banaan. De ‘artiest’, veilingmeester en koper zouden op een rij aan de kaak moeten worden gesteld. Daar dan een foto van maken en zes miljoen afdrukken voor een euro te koop aanbieden in de souvenirwinkel. Ter lering en vermaak.
Marc Meusen, Ekeren
legale manier financieren. Een drugsverslaafde daarentegen heeft benevens het disfunctioneren een veelvoud aan financiële middelen nodig om zijn drugs te verwerven en zal finaal zijn toevlucht moeten nemen tot criminele handelingen.
Jaak Van De Velde, Oosteeklo
Betweters
Pallieterke,
Sinterklaas
Pallieterke,
Odin, de god uit de Noorse mythologie, reed op een schimmel met acht benen. Hij droeg een rode cape en in de hand hield hij een lange speer. Op zijn hoofd zag je een blauwe helm. Hij had een ruige rosse baard. De mensen legden offers onder de open schoorsteen, want hoopten op een goede oogst. In de tijd van Odin werden mensen en dieren met takken en twijgen gegeseld ter wille van een vruchtbare oogst. En Odin (Wodan in het Germaans) werd door de Katholieke Kerk geleidelijk door Nicolaas vervangen. Hij rijdt op een schimmel en draagt een wijde rode cape boven een wit kleed. In zijn hand houdt hij een staf en op zijn hoofd staat een mijter. Zijn mooie witte baard spreekt tot de verbeelding. En nog altijd leggen wij offergaven onder de schoorsteen. En wij (kinderen) wachten vol spanning op snoep en speelgoed. Zwarte Piet had een roede waarmee hij vroeger een kind wel eens een rammeling kon geven, opdat het zich beter zou gedragen!
Johan Corveleijn, Oostende
Negatieve nieuwsberichten
Pallieterke,
België heeft een van de hoogste zelfmoordpercentages. Kranten en weekbladen verliezen lezers bij bosjes en bieden daarom hun rommel, dankzij miljoenensubsidies, steeds goedkoper aan. Ach, het is toch maar belastinggeld! Gepromoot worden het zelfmedelijden en de burn-outs: er staan ons overstromingen en droogtes te wachten, vier jaar na elkaar is ons gezegd dat in de winter het licht zou uitgaan, wij moeten bang zijn van de Aziatische hoornaar en malariamuskieten, de toekomst biedt enkel slechte vooruitzichten en inflatie, en daarbovenop komt ook nog de opwarming van de aarde en een nakende Derde Wereldoorlog. Het kan nooit negatief genoeg geformuleerd worden, tot grotere glorie van wie daar belang bij heeft en zich te pletter lacht met de goedgelovige weerloosheid van onze bevolking.
Marc Bertrand, Edegem
Jan Tytgat
Pallieterke,
Toxicologisch zal er wellicht geen verschil zijn tussen tabak, alcohol en drugs. Maatschappelijk is er evenwel een immens verschil. Een kettingroker schaadt in eerste instantie zijn eigen gezondheid, maar kan perfect functioneren binnen de maatschappij. Een alcoholverslaafde zal waarschijnlijk niet meer normaal functioneren, maar kan zijn verslaving nog steeds op een
Een lezersbrief insturen?
De heer Bauwens beklaagt zich in de Pallieter van 21 november over het feit dat Bart De Wever geen respect krijgt van een aantal politieke waarnemers. Dat is toch volkomen logisch, heer Bauwens! Sedert ongeveer 15 jaar houdt hij de Vlaamse kiezers aan het lijntje met de belofte van een onafhankelijk Vlaanderen in de vorm van een confederatie. Tijdens de eerste regeerperiode van N-VA werd er niks verwezenlijkt van die aard en werden alle communautaire dossiers in de frigo gestopt om de lieve vrede in het land te bewaren. Nu zal hetzelfde gebeuren omdat BDW het Vlaams Belang boycot, zoals alle unitaire partijtjes, en liever met de socialisten-unitaristen samenwerkt. Wie gelooft die man nog? Verder is het onbegrijpelijk dat een zogenaamde Vlaams-nationalist zich de naad uit de broek loopt bij de koning om het Belgiekske te redden... Hoe is het mogelijk dat er nog Vlamingen voor N-VA stemmen? En ten slotte nog een tip voor de heer Bauwens: de oplossing werd al jaren geleden voorgesteld door Vlaams Belang-politicus Gerolf Annemans in zijn boek ‘De ordelijke opdeling van België’. Lees dat boek eens en geef het door aan uw geliefde BDW.
Robert Bové, Wichelen
11 november
Pallieterke,
Sinds mensenheugenis zijn meerdere ‘beschavingen’, zoals de stad Babylon, verdwenen door uitbuiting van de omliggende natuur en de primordiale bedrijven, gevolgd door de landvlucht van boeren, omvolking, muntontwaarding door de ‘overheid’, armoede en vernietigende oorlogen… Recenter, vanaf het interbellum, zijn, in navolging van de VSA, de West-Europese ‘leiders’ slinks bezig aan een vernieuwde globalisering en productieve schaalvergroting. Zo is het Westen alweer in moreel verval geraakt… Steeds regeren hier en elders nog enkele ‘adelaars’ die uiteindelijk natuurrampen en genocides plegen! Hoog tijd dus dat het werelds gerecht zich scheidt van dat ‘mensdom’, de ‘mensheid’ onafhankelijk berecht en ‘klokkenluiders’ als geweldloze ‘volksbevrijders’ niet langer vervolgt en veroordeelt… De openbare schuld door buitensporige verkwistingen en leningen door het Westen wordt ondraaglijk voor onze volgende generaties. Dat ‘rijke’ Westen draagt bovendien uit zijn verleden ook de morele schuld mee voor armoede en natuurrampen elders… Een gezondere, vrijere, rechtvaardigere en welvarendere wereld betekent echter niet dat door een misplaatst schuldgevoel onze eigen industrie en landbouw moeten worden opgeofferd en verplaatst… Concurrentievervalsingen - kwalitatief, sanitair of door staatsinmenging - en de kolonisering door frauduleuze immigranten in ons Westen dienen dringend gestopt! Een gezondere en menselijkere toekomst is enkel mogelijk dankzij versnelde wetenschappelijke innovaties, zonder tegenwerking van parasitaire afremmende lobby’s! Tot dan blijft een viering van een wapenstilstand na die ‘Eerste’ wereldoorlog voor ‘Vlaamse oud-strijders’ een grote komedie zonder vrede! Felix Goedseels, Bertem
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
PINO
Jeremie Vaneeckhout
Twee volkeren, twee landen
We hebben er de voorbije weken al een paar keer over geschreven: de ongelooflijke prijsstijging die bpost heeft doorgevoerd voor een aantal weekbladen. Het is een gevolg van het wegvallen van subsidies voor de postbedeling van kranten en weekbladen.
Bpost kreeg tot vorig jaar zo’n 170 miljoen euro als ondersteuning voor de bedeling van kranten en weekbladen. Bpost, nog ten dele een overheidsbedrijf, kreeg die subsidies van de Belgische staat. Vrij vertaald: het bedrijf kreeg nogal wat belastinggeld - ook het uwe - toegeschoven. Zonder die subsidies zouden kranten en weekbladen enkele tientallen euro’s duurder zijn op jaarbasis. Sinds 1 juli zijn die subsidies grotendeels weggevallen. Let wel: de regeling die sindsdien uit de bus gevallen is, is verschillend in Franstalig en Nederlandstalig België. Bpost voerde immers afzonderlijke onderhandelingen met de Franstalige en Vlaamse uitgevers. Een voorbeeld: tijdens een drie jaar durende overgangsperiode krijgen de grote krantenuitgevers nog fiscale steun voor de bedeling in dunbevolkte gebieden. En waar bevinden die dunbevolkte gebieden zich? Inderdaad, hoofdzakelijk in Wallonië. Van alle dunbevolkte gemeenten ligt er een kwart in Vlaanderen, driekwart ligt in Wallonië. Het zijn dus vooral de Franstalige uitgevers die het meeste voordeel halen bij deze regeling.
Transfer
Op het einde van de rit is het voordeel dus voor de Franstalige lezers. Petra De Sutter, verantwoordelijke minister voor bpost, heeft dat zeer goed onderhandeld, nietwaar… Denken dat de transfers van Noord naar Zuid stilletjes zouden worden afgebouwd, is fout. In feite heeft Petra De Sutter een nieuwe financiële transferweliswaar een kleintje - gecreëerd.
Voor de bedeling van een aantal weekbladen uit het middenveld, onder andere de ledenbladen van de vakbonden, blijft bpost wel subsidies ontvangen. Maar wij als kleine Vlaamse uitgever vallen volledig naast de boot en zijn onderworpen aan de prijsstijgingen van bpost. Tegenover de prijsstijgingen staat een dienstverlening die er met de dag op achteruit gaat.
Leefloon
Het is niet het enige verschil tussen Noord en Zuid. De voorbije dagen kwamen nogmaals de uitkeringen van de leeflonen in het nieuws. Het leefloon is een minimuminkomen voor mensen die over onvoldoende bestaansmiddelen beschikken. Het is het OCMW dat onderzoekt of je inkomsten lager zijn dan het leefloonbedrag en of je niet op een andere manier over bestaansmiddelen kan beschikken. Het aantal leefloners is de voorbije 15 jaar verdubbeld.
Maar opvallend: eind 2023 waren er in Vlaanderen 42.484 mensen met een leefloon (0,6 procent van de bevolking), terwijl er in Wallonië zo’n 75.000 mensen waren (2 procent van de bevolking). In Brussel gaat het zelfs over 3,6 procent van de bevolking. Anders gezegd: maar 25 procent van alle leefloners woont in Vlaanderen, 75 procent woont in Wallonië en Brussel. In een interview met De Standaard van 10 augustus 2023 zei Georges-Louis Bouchez daarover: “Veel socialistische gemeenten organiseren een ‘congé de vie’.” Een levenslange vakantie, zeg maar. Die uitspraak dateert van anderhalf jaar geleden.
Sociale zekerheid
Het bedrag dat in 2023 aan leeflonen werd uitbetaald, bedroeg zo’n 2 miljard euro. Reken zelf maar uit hoeveel er van dat bedrag naar leefloners in Vlaanderen vloeide en hoeveel naar Wallonië en Brussel. Het totaalbedrag van de leeflonen maakt weliswaar maar een klein deel uit van de totale pot van de sociale zekerheid. Maar lezers van dit blad weten dat er ook grote verschillen bestaan tussen Zuid en Noord inzake werkloosheidsuitkeringen en ziekte-uitkeringen.
De feiten en cijfers zijn bekend. Al jaren. De vraag is of de toekomstige Arizona-regering die verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië wil en kan wegwerken. Want hoe klein of hoe groot de transfers ook zijn, het blijven transfers. De oude Vlaamse eis blijft ook vandaag actueel: Vlaams geld in Vlaamse handen.
PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
21ste editie van De Roets nu beschikbaar
Begin september rolde De Roets 2025, de 21ste editie op rij, van de persen. Onder meer de gebroeders Van Raemdonck en Hugo Claus krijgen dit jaar een plaats in de historische kalender.
De Roets besteedt dit jaar aandacht aan onder anderen ‘de jezuïet van het Europese volkslied’ Albert Boone en priester Julius Nieuwland. Ook Willem Neven, de eerste rector van de universi teit van Leuven, komt aan bod.
Verder vertelt De Roets het verhaal van Jan Moedwil, die tijdens de Tweede Wereldoorlog voor een van de meest legendarische radiomomenten zorgde, van dichter, theatermaker en fabulator Hugo Claus, en van de voor velen onbekende Jeanne Immink. Die laatste beklom als eerste een top van 2.855 meter in de Dolomieten, en dat zonder valhelm en klimgordel, met alleen een henneptouw. Ook Jo Röpcke, het gezicht van Première, maakt dit jaar zijn opwachting op de kalender, net als de gebroeders Van Raemdonck en de Sublieme Deserteurs.
Komen aan bod uit de wereld van de sport: Marieke Vervoort, Ludo Coeck en Mon Van den Eynde, die onder anderen Gaston Roelants trainde. Enkele bekende en minder bekende (of totaal onbekende) kunstenaars die de kalender sieren, zijn Edgard Tytgat, Karel Goeyvaerts (van de seriële muziek) en beeldhouwster Maria Faedherbe.
Ook voor de minder jonge lezers heeft De Roets wat jeugdsentiment in petto. Onder meer ‘De Melkbrigade’ (u weet wel, van ‘Milleke, Melleke, Mol, karwitsel, karditsel, kardol’), Tante Terry en enkele (oude) kinderspelen die staan afgebeeld op het gelijknamige schilderij van Pieter Bruegel de Oude worden behandeld. Roetsquizjes
Tot slot verrast De Roets elke week met interessante, speelse of merkwaardige weetjes. Wie de 21ste editie van de kalender aanschaft, komt onder meer te weten waar de vijgen na Pasen vandaag komen en waarvoor iemand die lijdt aan hippopotomonstrosesquippedaliofobie schrik heeft. Ook de historische Roetsraadseltjes en de Roetspuzzels mochten dit jaar niet ontbreken.
HORIZONTAAL
Bestellen kan via de website www.roetsinfo.eu. Voor 16,99 euro (verzendingskosten inbegrepen) wordt de kalender aan huis geleverd.
ANTON SCHELFAUT
A. Jozef De Veuster / B. Ginds - Familielid - Muziekstijl / C. Verschillen verkleinen / D. Botte ontkenning - Aankomend - Eigent zich toe / E. Plichtsbetrachting - Spie - Hoevedier / F. Nanoseconde - Tweede kans bij een test / G. Beveiliging tegen kortsluiting - Harteloos / H. Portugese archipel - Nagerecht - Apenstaartje / I. Internetlandcode voor Kenia - Gelispeld / J. Brengt kartels aanLichaamsdeel / K. Geknot / L. Niemendal - Deel van het testament - Voorzetsel
VERTICAAL
1. Schoolbenodigdheden waarnaar een rockfestival in Mol werd genoemd / 2. Water tussen Ierland en Groot-Brittannië / 3. Vrouwtjeshonden - Boksterm - Recht stuk vaarwater / 4. Dorsvloer - Politiehoofden in Amerika / 5. Toekomstige - Tangens / 6. Steekwapen - Rijbaan met veel files in Antwerpen - Voegwoord / 7. Alchoholvrije wijn - Word gewoon - Maakt een gravure / 8. 'De stem van Amerika'. de schrijver die zijn flamigantisme de rug toekeerde / 9. Wederhelft - Aftakeling / 10. Jongensnaam - Romeinse cijfer 1100 - Ontving / 11. Zijrivier van de Kleine Nete - Drassig gebied - Ampersand / 12. Klaplopers
Lees met een gerust hart Pal.be met Cyberbeveiliging van FBW.be
KARL VAN CAMP
X van de week
“De wereld is gek geworden”, post Geert Wilders in een reactie op het arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof in Den Haag voor de Israëlische premier en zijn voormalige minister van Defensie. Als het over Israël gaat, wordt de discussie steeds graag zwart-wit gevoerd. Dat is makkelijk op een politiek niveau, want dat niveau heeft nu eenmaal niets met nuance.
Het pingpongspel rond Israël is er een met duidelijke harde standpunten. Of je bent voor Israël en de oorlog tegen Hamas en consoorten. Of je valt onder de noemer waar alle kritiek op Israël zo netjes onder past: antisemitisch. Wie voor Israël is, is rechts. Wie tegen is, is links. Dat is toch het algemene beeld dat wordt opgehangen als je het van politieke partijen laat afhangen. Gelukkig heeft het overgrote deel van de mensen meer zin voor nuance in het debat.
Zo zijn er al eens rechtse mensen die vinden dat Israël perfect het recht heeft om zich te verdedigen tegen terrorisme, maar het toch moeilijk hebben met een ‘bodycount’ van duizenden en duizenden kinderen. Bijvoorbeeld omdat je niet zomaar door een gijzelaar mag schieten om de gijzelnemer te raken. Daarvoor moet je echt geen antisemiet te zijn. En er zijn linkse mensen die geen kogel naar Israël willen sturen, maar er tegelijk geen graten in zien om kratten vol wapens naar Saoedi-Arabië te sturen tegen een mooie aankoopprijs. Ja, dat zijn jullie, vrienden van Groen. Daarvoor moet je wel heel hypocriet zijn, maar antisemiet is geen noodzaak. Of neem de Joodse voetbalsupporters die zingen dat er geen scholen nodig zijn in Gaza omdat er toch geen kinderen zijn. Dat zijn Israëli’s, maar het is crapuul. Net als degenen die op Jodenjacht gaan.
Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!
Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds? Splits zelf de sociale zekerheid! Word lid van het VNZ.
“We moeten toegeven dat Alexander niet het scherpste mes was in de liberale lade”
We zouden het bijna vergeten, maar op papier wordt ons land nog steeds geleid door Open Vld’er Alexander De Croo. Een gevolg van langlopende onderhandelingen en het feit dat niemand hem een job aanbiedt. Gelukkig bestaat die job er vooral in om op de winkel te letten en zijn de schappen leeg. Tegelijk is Open Vld volop bezig met zichzelf opnieuw heruit te vinden. Dat gebeurt door Open Vld-voorzitter Eva De Bleeker. Hoe combineer je afbreken en opnieuw opstaan? Wij vroegen het aan Eva en Lexi.
De premier en zijn voorzitter zitten er wat beteuterd bij. Het is geen geheim dat tussen beiden niet veel liefde leeft. De Croo liet De Bleeker ontslaan omdat ze te eerlijk was over zijn desastreuze Vivaldi-begroting. En Eva bouwde dan weer haar voorzitterscampagne op de algemene afkeer voor de figuur
Ontdek
“Jazeker, na de gouden jaren van Vivaldi onder mijn deskundige leiding houden we het schip varende. Ik denk dat deze ploeg een schitterend parcours heeft afgelegd en het land in goede staat kan overdragen aan een volgende ploeg.”
“Wat? Met een put van 27 miljard en Europa dat ons straks onder curatele zet? Het is geen moment om grapjes te maken. De regering moet radicaal de andere kant
Om het puin van Vivaldi te ruimen?
“We moeten toegeven dat Alexander niet het scherpste mes was in de liberale lade, maar dat is het verleden. We zijn er in ieder geval helemaal klaar voor om volop de oppositiekaart te trekken. Iedereen ziet toch waar dit heen gaat. Bart De Wever laat nu al zijn hoofd hangen naar die smerige socialisten die dromen van belastingverhoging na belastingverhoging. Wij bij Open Vld laten ons niet kennen. Met Open Vld sta je voor een liberaal beleid dat werken, sparen en
Waarom was dat binnen Vivaldi niet zo? Daar was de PS-cultuur toch zo dominant als een kalkoen met Kerst-
“Nou, ik zou toch willen opmerken dat we duidelijke liberale accenten hebben kunnen leggen. En ik ben wel een
“Man, je bent te bot om een botermes te zijn. We moeten daar eerlijk in zijn. We gaan dat moeten toegeven als we willen dat de kiezer ons ooit nog ernstig neemt. Het was niet goed wat we gedaan hebben. We hebben dat pak slaag van de kiezer verdiend. Maar het was een vaderlijk pak slaag. We zullen kansen krijgen om ons te herpakken tegen de meest linkse regering sinds… Euh… Ja, sinds Vivaldi eigenlijk.”
“Maar we gaan er ook over waken dat de positieve punten van Vivaldi niet vergeten worden. We hebben de coronacrisis schitterend aangepakt. Ons land door de energiecrisis geleid. Met leiderschap!”
“Of we kunnen daarover zwijgen. Dat lijkt me verstandiger. Napoleon zit ook niet door te bomen over Waterloo.”
Dat wordt niet makkelijk met figuren als De Croo, Van Quickenborne en Van Tigchelt in het parlement. Dat zijn levende Vivaldi-lijken.
ALEXANDER: “Ik zou ze liever omschrijven als ervaren rotten, gepokt en gemazeld in leiding geven en politiek métier. Helden uit een tijdperk van angst en onzekerheid.”
EVA: “Ik zou ze liever omschrijven als pokken en mazelen op het liberale gedachtegoed. Ik maak me sterk dat deze ervaren rotten zelf zullen inzien dat er voor hen geen toekomst is in de nieuwe Vld en ze nieuwe bezigheden zullen opzoeken.”
ALEXANDER: “Wat bedoel je? Werk zoeken? Jamais!”
Maar wat als straks het tij keert tegen Arizona en er opnieuw wordt gekeken naar een bredere coalitie met de PS aan het roer? Mag Alexander dan terug…
EVA: “Ah nee, we zijn nu een rechtse partij. Toch zeker voorlopig. Ik zie niet in hoe we daar van kunnen afwijken. Maar we willen het land ook niet in het verderf storten door mordicus niet onze verantwoordelijkheid te nemen. Dan moeten we praten.”
ALEXANDER: “Inderdaad. Uiteraard mag je ons niet zomaar in een vakje steken. Mijn volledige naam is Alexander ‘Verantwoordelijkheid’ De Croo. Op mij kan het land rekenen.”
