Wist u eigenlijk dat er deze week opnieuw een klimaattop plaats heeft? Ooit werden die bijgewoond door alle belangrijke regeringsleiders en was de verslaggeving uitvoerig. De huidige COP in de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe, de 29ste al, krijgt nog evenveel aandacht als de 29ste heruitzending van F.C. De Kampioenen. Klimaatactivistisch journalist David Wallace-Wells schrijft deze week in de New York Times: “Klimaatverandering verliest zijn grip op de politiek.” Hij heeft gelijk. Op het grote publiek was het klimaatalarmisme trouwens al eerder zijn grip kwijt.
De verkiezing van Trump is in de wandelgangen van COP29 het belangrijkste gespreksonderwerp. Het is duidelijk dat de VS nog radicaler zal breken met de onrealistische klimaatagenda dan tijdens Trumps eerste mandaat. Minder opgemerkt ging enkele weken geleden in Kazan de top van de BRICS-landen door, die samen 45 procent van de wereldbevolking en 35 procent van het globale bbp vertegenwoordigen. In de slotverklaring werd ritueel nog het klimaatakkoord van Parijs onderschreven, maar in de concrete teksten werd telkens het belang van fossiele brandstoffen voor zich ontwikkelende landen onderstreept. Ook daar geloven ze niet meer in de fata morgana van een wereld zonder olie, steenkool of gas.
Net als de vorige top gaat deze COP weer door in een oliestaat. Azerbeidzjan is een
groot olieveld met wat huizen ertussen. Petroleum vertegenwoordigt 90 procent van de export van het land en betaalt de helft van de overheidsuitgaven. President Alijev sprak de conventie toe en ontnam de aanwezigen alle illusies. Hij noemde fossiele brandstoffen ‘een geschenk van God’ en haalde uit naar de ‘koloniale’ mentaliteit van westerse landen die dat geschenk willen wegnemen. Het was alsof de conventie van de vegetariërs plaatsvond in het abattoir van Anderlecht en de toespraak werd gehouden door de voorzitter van de beenhouwersgilde.
Ondergang
In tegenstelling tot haar voorganger, Zuhal Demir, die elke COP liefst aan zich liet voor-
bijgaan, is Melissa Depraetere, Vlaams minister van Klimaat, wel naar Bakoe gevlogen. Depraetere beseft dat daar niets betekenisvol uit de bus zal komen en noemt de top nu al een ‘overgangsCOP’. Dit is echter geen overgang. Dit is ondergang. De top van Bakoe wil tegen vrijdag een slottekst afleveren, maar de gesprekken zitten op het moment van schrijven nog muurvast. Het gaat alleen nog over centen. De armere landen willen best doen alsof ze minder beroep zullen doen op fossiele brandstoffen, maar eisen voor die schijnvertoning heel veel geld. Het Westen wil wel betalen, maar de rijke oliestaten willen geen enkele petrodollar afstaan. Kan het dat politiek Europa begint te beseffen wat de klimaatwaanzin en andere ecologische geloofsartikels hebben aangericht in dit continent? Eén cijfer volstaat: de prijs van aardgas in de EU wordt verwacht in 2025 vijf keer hoger te liggen dan in de VS. Overal klinkt code rood voor de Europese economie. Gaan wij als enigen volharden in een inspanning waarvan de resultaten uiteindelijk verwaarloosbaar zijn in de globale uitstoot van CO 2 en hiermee ons continent in de vernieling rijden? De kiezer kent het antwoord al. Nu nog de politiek.
JURGEN CEDER
Zaak-Sven Pichal: te lichte straf gevorderd?
Op maandag vonden de langverwachte pleidooien plaats in de zaak rond Sven Pichal. De voormalige radiopresentator van de VRT stond terecht voor in totaal 5 aanklachten: waaronder het verwerven, bezitten en verspreiden van beelden van kindermisbruik. Tijdens het proces werd pas duidelijk hoe ernstig de feiten, en de beelden in kwestie, daadwerkelijk waren.
Pichal die met kap, mondmasker en zonnebril bij de rechtbank aankwam, pleitte bij monde van zijn advocaat Walter Damen over de hele lijn schuldig. De voormalige radiomaker zou naar eigen zeggen “zijn fout inzien” en zich “diep schamen”. Daarnaast liet Pichal optekenen blij te zijn dat de politie hem op het spoor kwam: “Het bekijken en verspreiden van die beelden is degoutant. Ik ben dankbaar dat ik gestopt ben door de speurders”. Volgens de aanklager zag Pichal de ernst van de feiten echter niet in, en verstopte hij zich achter zijn toenmalig drugsgebruik.
Slechts één jaar effectieve celstraf gevorderd
Het openbaar ministerie vordert daarom 37 maanden cel voor Pichal, waarvan slechts één jaar effectief. De straf die door de aanklager wordt gevraagd schoot echter bij heel wat mensen in het verkeerde keelgat, waaronder ook bij Dries Van Langenhove. Van Langenhove, die werd veroordeeld tot één jaar effectieve gevangenisstraf voor inbreuken op de racisme- en discriminatiewetgeving en tien maanden gevangenisstraf met uitstel voor illegaal wapenbezit, haalde op sociale media zwaar uit naar justitie, en kreeg zowaar heel wat bijval. De twee zaken met elkaar vergelijken heeft natuurlijk weinig zin, maar het zet wel aan tot de nodige reflectie. De manier waarop er in België met zedenzaken wordt omgegaan, en a fortiori met zaken van kindermisbruik, roept al langer vragen op. Daders komen er vaak met lichte straffen en wat therapie van af, als ze überhaupt al berecht worden. En dat terwijl de slachtoffers van het misbruik voor het leven getekend zijn. Of figuren als Pichal vandaag nog een gevaar vormen of niet is dan ook bijzaak. Waar het echt om draait, is gerechtigheid. Dat is namelijk het “retributieve element” van gevangenschap. Gevangenissen moeten niet alleen de samenleving beschermen tegen individuen die slechte bedoelingen hebben met hun medemensen, maar ze moeten ook een plek zijn voor gerechtigheid. Zodat burgers weten dat het loont om de wet te volgen en dat overtreders gestraft worden. Het voorkomt dat burgers het heft in eigen handen nemen en blijven vertrouwen op ons rechtssysteem. Als figuren als Pichal er met een lichtere straf van afkomen dan personen die wat aangebrande grappen vertellen, ondermijnt dat elk gevoel van rechtvaardigheid. En terecht.
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wart Van Schel (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
Weinig stabiel ‘hartland’ Europa
De landen die ooit aan de basis lagen van de Europese Unie blinken niet uit in politieke sterkte en stabiliteit. Verkiezingen in Duitsland, minderheidsregering in Frankrijk, lange formatie in België en crisissfeer in Nederland. Enkel het Italië van Giorgia Meloni lijkt politiek sterk in de schoenen te staan.
Het beeld deed de ronde op sociale media en zou niet getrukeerd zijn door artificiële intelligentie. Bij een stop in Argentinië op weg naar de G20-top in het Braziliaanse Rio de Janeiro stapte de Franse president Emmanuel Macron van het vliegtuig in Buenos Aires. Er was niemand om hem en zijn echtgenote Brigitte plechtig te ontvangen.
In de aanloop naar dat bezoek had Macron verklaard de Argentijnse president Javier Milei “tot de redelijkheid te brengen”. Onder andere op het vlak van klimaatbeleid en het vrijhandelsakkoord tussen de EU en de Latijns-Amerikaanse douane-unie Mercosur staan de twee landen diametraal tegenover elkaar. Ook is bekend dat Milei een goede vriend is van de Amerikaanse president-elect Donald Trump.
Economisch wel nog sterk
De arrogante houding van Macron in de aanloop naar het bezoek werd hem niet in dank afgenomen en dat zou de reden zijn waarom de Argentijnse regering niemand afvaardigde naar de luchthaven. Het kan een detail lijken, maar dat is het niet. Europa is met 500 miljoen inwoners en 14 procent van de mondiale welvaart een economische reus en zal dat ondanks een aantal bedreigingen - Chinese import, handelsoorlog - nog een tijd blijven. Maar politiek weegt het oude continent mondiaal toch een stuk minder door. Het feit dat de politieke situatie in het Europese ‘hartland’ niet echt stabiel te noemen is, speelt daarbij een belangrijke rol.
De voorbije weken keek iedereen hier naar de VS-verkiezingen zoals een konijn naar een lichtbak. Terwijl men eerder zou moeten doen zoals econoom Peter De Keyzer in een column in het zakenblad Trends schreef: aanvaarden en doorpakken. Probleem is echter dat je daarvoor, meer dan een sterke Europese Commissie, nog altijd nationale regeringen nodig hebt die de bakens uitzetten. En dat is bij de zes landen die het
verdrag van Rome in 1957 hebben ondertekend niet het geval, Italië uitgezonderd. Dat blijkt uit het hiernavolgende overzicht, waarbij Luxemburg voor de gemakkelijkheid even buiten beschouwing wordt gelaten.
Doet Macron zijn termijn uit?
Komen we om te beginnen even kort terug op Emmanuel Macron. Als tweede economie van de EU profileert Frankrijk zich graag als politieke trekker van deze Unie en hoopt Parijs op die manier boven het eigen gewicht te boksen. Alleen: sinds de parlementsverkiezingen van vorige zomer is Frankrijk aanzienlijk verzwakt. President Emmanuel Macron beschikt in de Assemblée niet over een meerderheid. Eerste minister Michel Barnier moet schipperen om een meerderheid bij elkaar te krijgen. Hier en daar is al te horen dat Macron zijn termijn tot 2027 niet zal uitdoen. Dat lijkt weinig waarschijnlijk, maar de geruchten op zich zijn al voldoende om het gezag en het imago van de Franse president, en dus van het land, aanzienlijk aan te tasten. Wie kan Frankrijk nog ernstig nemen als politieke locomotief van Europa?
Duitsland moet zich nog maar eens heruitvinden
Dat ondertussen de economische motor van de Europese Unie aan het sputteren is, helpt natuurlijk allesbehalve. Duitsland heeft net een recessie vermeden, maar economen gaan ervan uit dat dit slechts uitstel van executie is. Naast de economische instabiliteit en de Duitse industrie die zwaar onder druk komt te staan, is het land nu ook in een politieke crisis weggezonken. De regering-Scholz is gevallen en nu is het gewoon wachten op de verkiezingen van februari. Chaos kunnen en mogen we het nog niet noemen, maar op het moment dat in de VS een nieuwe president zal aantreden, heeft men in Duitsland een regering in lopende zaken.
De volgende beleidsploeg staat voor gigantische uitdagingen en heeft als taak om de Duitse economie nog maar eens heruit te vinden, na de hyperinflatie van 1923, Stunde Null in 1945, de val van de Berlijnse Muur in 1989 en de stilgevallen economie in 1998. Iedereen kijkt nu al naar de gedoodverfde nieuwe bondskanselier, Friedrich Merz. De christendemocraat zou snel de hand aan de ploeg moeten slaan, maar aangezien onze oosterburen een zuiver parlementair regime hebben, kan men in Berlijn pas aan de slag wanneer er een coalitie is gevormd. Dat dreigt op basis van de peilingen maanden te duren. CDU/ CSU zou pakweg 30 tot 35 procent halen. Samen met de liberalen van de FDP, die net boven de kiesdrempel van 5 procent zouden uitkomen, haalt men niet de vereiste meerderheid. Een ‘Grosse Koalition’ met de sociaaldemocratische SPD (ocharme 15 procent in de peilingen) lijkt onvermijdelijk. Maar dat wordt dan een regering met weinig slagkracht. Geen Belgische regering voor Kerstmis
Over een regering met weinig slagkracht gesproken: in België is men het gewoon, maar daar is een stabiele federale regering niet direct in zicht. Formateur Bart De Wever (N-VA) heeft Vooruit van Conner Rousseau blijkbaar in een fuik gelokt waar het moeilijk uit kan, maar een Arizona-regering is er nog niet. En het zal nog een tijdje duren. Sommigen hebben het over een regering voor Kerstmis, maar weinigen geloven dat echt. Het is gewoon wachten op de eerste ruzie tussen Rousseau en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez vooraleer het boeltje stilvalt. Kijken we naar het noorden, dan is er wel een regering in Nederland. Maar dat is het dan. Het kabinet-Schoof viel vorige week bijna nadat staatssecretaris Nora Achahbar (NSC) vertrok. Naar eigen zeggen vanwege de “polariserende omgangsvormen” van de afgelopen weken. Er was sprake van racistische uitspraken binnen de regering, wat daarna werd bijgestuurd. De spanningen lijken van blijvende aard. Het kabinet-Schoof was eind augustus, nog geen twee maanden na de start, ook al bijna gevallen. Bij een nachtelijk overleg over de begroting voor volgend jaar stonden coalitiepartijen VVD en NSC lijnrecht tegenover elkaar. Wat blijft dan nog over van stabiele regeringen in het ‘oude’ Europa? Gelukkig is er de Italiaanse premier Giorgia Meloni. Zij staat op goede voet met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en heeft interessante contacten in de VS. Ze kan een leidende rol spelen namens de Europese Unie. Ondertussen gaat Meloni in eigen land de strijd aan met rechters die haar strenger asielbeleid niet kunnen pruimen. Meloni is al sinds 22 oktober 2022 aan de macht. Meer dan twee jaar dus. Dat is naar Italiaanse normen waar een regering gemiddeld slechts een goed jaar standhoudt, een succes.
Giorgia Meloni en Ursula von der Leyen
PEPIJN
TRUMP EN DE ALLIANTIE DER REBELLEN
Bij de nieuwe bestuurders en kabinetsleden die Trump al heeft aangekondigd, zitten een aantal uitstekende keuzes. De eerste naam was die van Tom Homan, een man met 36 jaar ervaring in politiewerk en grensbewaking. Hij wordt de nieuwe ‘border czar’, de verantwoordelijke voor het bewaken van de grenzen. Homan heeft het gezicht en ook de mentaliteit van een buldog. “Pak je valiezen maar al”, had hij de illegalen in zijn land aangeraden, nog voor Trump verkozen was. In de Verenigde Staten leven 1,3 miljoen illegalen die van een rechtbank het bevel hebben gekregen het land te verlaten. Homan wil die nu effectief uitzetten. De kranten hebben het over ‘deportatie’. In een rechtsstaat heet dat gewoon ‘toepassing van de wet’.
De verkiezing van Trump heeft nu al effect. Een karavaan van enkele duizenden immigranten had begin november aan de zuidgrens van Mexico de tocht naar het noorden aangevat. De meesten hebben na 6 november rechtsomkeer gemaakt. De les voor wie onwettelijke indringing wil tegengaan is er: het komt er niet alleen op aan ongewenste bezoekers buiten te houden, je moet hen ook duidelijk maken dat illegale grensoverschrijding nooit zal beloond worden.
Drill, baby, drill
Ook Marco Rubio op Buitenlandse Zaken is een sterke keuze. Rubio is de zoon van Cubanen die het regime van Castro zijn ontvlucht. Bij de verkiezingen bleek de onverwacht grote steun van latino’s voor Trump. Meer dan twee derde van de Cubanen in Florida, de thuisstaat van Rubio, stemmen Republikeins. Mensen die nog onder Castro hebben geleefd, zijn waarschijnlijk moeilijker warm te maken voor linkse ideeën. Rubio staat bekend als een uiterst intelligente man met uitgesproken ideeën. Zijn benoeming is slecht nieuws voor China, Venezuela en Hamas.
In de Vlaamse pers las ik laatdunkende commentaren over Pete Hegseth, Trumps keuze voor Defensie. Deze tv-presentator van Fox zou te weinig ervaring hebben. Merkwaardig toch hoe onze pers nu voor de VS criteria toepast die ze nooit hanteert in eigen land. Hegseth studeerde in Princeton en Harvard. Hij was, vooral, majoor in het Amerikaanse leger. Dat kan niet gezegd worden van onze minister van Defensie. Ludivine Dedonder was voor haar politieke loopbaan alleen sportjournaliste, maar ik heb daar in de pers nooit bedenkingen over gelezen.
Ook iemand die maar één derde Conner Rousseau is, is niet de beste keuze om het departement Justitie te leiden
“Drill, baby, drill.” Trump heeft het meerdere keren tijdens zijn campagne gezegd. Hij gelooft niet in de illusoire beloftes van groene energie en wil weer investeren in fossiele brandstoffen. Die keuze wordt ook weerspiegeld in de keuze van Lee Zeldin en Chris Wright om respectievelijk de departementen Milieu en Energie te leiden. Zeldin heeft al initiatieven inzake milieu genomen, maar doet niet mee aan klimaatalarmisme en het opbod inzake nuluitstoot. Wright is een pionier van het fracken, de winning van olie en gas uit ondergrondse steenlagen.
De mindere keuzes
Al deze mensen zullen ongetwijfeld het epitheton ‘controversieel’ krijgen, maar zullen die titel enkel danken aan de kloof tussen hun opvattingen en die van de journalist. Bij één figuur zou ik het adjectief wel zelf durven gebruiken. Trump wil Matt Gaetz als Attorney General (Justitie). Gaetz is beschuldigd van seksuele feiten met een minderjarige (17 jaar). Die zaak werd geseponeerd. Ik weet het, bij ons kan je dat drie keer overkomen en nog steeds partijvoorzitter worden, maar ook iemand die maar één derde Conner Rousseau is, is niet de beste keuze om het departement Justitie te leiden. Er loopt ook nog een onderzoek tegen hem bij de ethische commissie van het parlement. Dat rapport zal ongetwijfeld aan de pers gelekt worden.
De twee andere keuzes die vragen oproepen, komen eigenlijk uit het andere kamp. Robert F. Kennedy (RFK), telg
van de legendarische familie, en Tulsi Gabbard, de mooie Hawaïaanse ex-kolonel, waren lang actief in de Democratische Partij. Ze worden nu beschuldigd van zonden die door de vingers werden gezien zolang ze in het juiste kamp zaten. Gabbard wordt waarschijnlijk hoofd van de Amerikaanse inlichtingendiensten. In het verleden heeft ze zich nochtans laten verleiden tot domme uitspraken over Poetin, Assad, Edward Snowden en Julian Assange. De linkse pers raast nu bijvoorbeeld over haar bezoek aan Assad in 2017, maar vergeet telkens te vermelden dat ze toen nog lid van de Democratische Partij was. Drie jaar later nam ze nog deel aan de voorverkiezingen voor het presidentschap van haar partij en hield het daar langer uit dan Kamala Harris. Biden protesteerde niet toen ze daarna hem steunde.
RFK
Gabbard heeft in 2017 ook haar twijfels geuit over het gebruik van gifgas door Assad. Ze had toen nog kritiek op Trump, die toen precies om die reden Assad had gebombardeerd, iets wat Obama nooit heeft gedurfd. Een mens kan veranderen: Gabbard heeft zich omgeschoold van linkse Democrate, die ooit de campagne van Bernie Sanders heeft gesteund, naar Trumpiste. Ze is niet de beste keuze voor deze job, maar heeft het voordeel dat ze niet bang zal zijn om de politisering van deze diensten aan te pakken. Dat lijkt trouwens een motief bij alle benoemingen door Trump. Hij wantrouwt de ‘blob’, de ‘deep state’, wat geen samenzwering van geheime cenakels is, maar de mentaliteit van hoge ambtenaren met elitaire politieke opvattingen en wantrouwen voor de democratie.
RFK op het departement Gezondheid is een riskante keuze. Je zou denken dat het links blij zou maken dat een milieuactivist als Kennedy het wil opnemen tegen Big Food en Big Pharma, maar nee hoor. Er wordt hem kwalijk genomen dat hij een vaccinatiescepticus is. Ik ben het eens met die kritiek, maar niet alles wat Kennedy zegt over voeding en medicijnen is onjuist. Het probleem is dat hij inderdaad een rare man met rare ideeën is. Je mag je zelfs afvragen hoe rechts hij eigenlijk is.
De factor Musk
In tegenstelling tot de indruk die in de pers soms wordt gewekt, wordt Elon Musk geen regeringslid. Samen met Ramaswamy leidt hij een werkgroep die voorstellen moet uitwerken om te snoeien in de overheid. Deze commissie heeft alleen adviserende bevoegdheid.
Gabbard en Kennedy worden beschuldigd van zonden die door de vingers werden gezien zolang ze in het juiste kamp zaten
Ik heb in het vorige nummer benadrukt hoezeer de verkiezing van Trump tegen alle gekende wetmatigheden ingaat. Je kan hetzelfde opmerken over het aanhoudende succes van Elon Musk. Musk was in de zakenwereld al een buitenbeetje, een ‘disruptor’ die hele sectoren overhoophaalde. Eerst met PayPal, dan met Tesla en daarna met SpaceX, toen hij zomaar raketten de ruimte begon in te schieten. Nu heeft hij ook de politieke wereld door elkaar geschud. Zijn openlijke alliantie met Trump, de door de westerse pers meest gehate man, was een risico, maar alweer slaagde Musk in zijn opzet.
Ook zijn aankoop van Twitter en de openstelling van dat medium voor alle opinies was een gok. Volgens alle vroeger geldende regels zou het openlijk geflirt met rechtse rebellen tot een snelle instorting van zijn zakenimperium moeten leiden, maar dat gebeurt maar niet. “Tesla-bezitters in de VS negeren de capriolen van Musk”, titelde DS ontgoocheld. Musk blijft de regels tarten en het bestel ergeren, maar lijkt onkwetsbaar.
Kantelmoment
Meestal is het de rol van historici om kantelmomenten in de geschiedenis te herkennen, maar misschien kunnen wij het zelf eens proberen. De verkiezing van Trump en het beleid dat hij nu aan het voorbereiden is, zijn geen kleine aardbevingen, maar een verschuiving van de tektonische platen. Alles waarover bij de westerse pers, politici en intellectuelen een consensus leek te bestaan, wordt aangevochten in de Amerikaanse omwenteling.
De tolerantie voor illegale immigratie, waarvan men ons altijd vertelt dat het van alle tijden is en het zinloos is om de grenzen streng te bewaken, is helemaal voorbij. De nieuwe Amerikaanse regering verwerpt openlijk het klimaatalarmisme en viert opnieuw fossiele brandstoffen. De diversiteitscultus is ook opgeheven, zoals merkbaar in Trumps benoemingen: Gabbard, Noem en Wiles zijn om vele redenen gekozen, maar niet omdat ze vrouw zijn. Gabbard is niet gekozen omdat ze Hawaïaanse is en Rubio niet omdat hij latino is.
De ‘deep state’ is de mentaliteit van hoge ambtenaren met elitaire politieke opvattingen en wantrouwen voor de democratie
En dan is er nog het meest ongehoorde: een rechtse regering die ook echt iets gaat veranderen. Het Trump-experiment kan nog mislukken, maar er lijkt iets definitief gekanteld. ‘We’re not going back’ was een campagneslogan van Kamala Harris, die nu een andere inhoud krijgt. We gaan nooit meer terug naar de dominantie van het links-liberale denken in de politiek.
De rebellenalliantie
Musk was nog een Democraat toen Peter Thiel al in 2016, als eerste grote jongen van de techwereld, zijn steun voor Trump uitsprak. Sindsdien heeft hij heel wat gezelschap gekregen in wat hij zelf de ‘Rebel Alliance’ noemt. Met deze verwijzing naar Star Wars omschrijft Thiel de groeiende groep van invloedrijke mensen die rebelleren tegen het bestel en zijn links-liberale ideologie. Podcaster Bari Weiss stelde hem vorige week de vraag of hij niet vreest dat de rebellen niet allen op dezelfde lijn zitten en of bij sommige radicale strekkingen de slinger niet te ver doorslaat naar een irrationeel wantrouwen voor alles wat vanuit het bestel komt. Het is een vraag die ik mij ook vaak stel. De sympathieën voor Poetin, de samenzweringstheorieën en de overdrijvingen van de antivaxers tonen mij een rechterzijde die te ver gaat in haar wantrouwen voor het bestel.
Ik geef toe dat ik wat heb genoten van de linkse ontreddering en de vele lange gezichten na de verkiezing van Trump. Ook nu, bij de bekendmaking van zijn nominaties, ontgoochelen de Vlaamse journalisten mij niet met boosheid en frustratie in hun artikels. Steven Defoer beschreef Trump zaterdag in DS als een mengeling van Caligula en Nero. Hoe gaat hij dat later overtreffen? Ik verdenk er Trump van om zich bij elke nominatie de vraag te stellen welke keuze de linkse pers het meest zou ergeren. Maar wat links zo boos maakt, is niet noodzakelijk een juiste politieke keuze. De radicaal wantrouwige fractie van de Rebellenalliantie lijkt aanwezig in Trumps regering en dat kan tot tweedracht leiden. Zijn nominaties moeten echter nog bevestigd worden door de Senaat, wat bijvoorbeeld voor Gaetz een probleem kan worden. Er staan ook nog heel wat functies open. Afwachten dus.
JURGEN CEDER
Matt Gaetz
Robert F. Kennedy Tulsi Gabbard
Vertrek bedrijven uit Brussel wordt nog te vaak gerelativeerd
In de schaduw van de zeer trage federale formatie vertoont de vorming van een Brusselse regering een slakkengang. Ondertussen trekken per jaar 3.000 bedrijven weg uit Brussel. Dat wordt in het gewest zelf gerelativeerd, omdat het bijvoorbeeld vaak over kleine vennootschappen of eenmanszaken gaat en omdat men zich amper 5 tot 10 kilometer verderop vestigt. Toch is de situatie problematisch.
De cijfers van het statististiekbureau Statbel zijn steevast zeer betrouwbaar. En dus moeten de politici die er nog altijd niet in slagen een Brusselse regering te vormen zich vragen beginnen te stellen. Volgens Statbel verlieten er vorig jaar 3.115 bedrijven het Brussels Gewest. Het gros richting Vlaanderen, 1.853 om precies te zijn. Dat is geen goed nieuws. Immers, minder bedrijven betekent minder fiscale inkomsten. En die hebben zowel de Brusselse gemeenten als het gewest als geheel meer dan nodig. Want voor wie er nog aan twijfelde: de financiële situatie van het gewest is dramatisch.
13,3 miljard schuld
In die zin dramatisch zelfs dat het Rekenhof net als de vorige jaren geweigerd heeft een oordeel te vellen over de begroting van het Brussels Gewest. Het zijn niet de cijfers op zich die hebben geleid tot een onthouding, ook al zijn die zeer slecht. Pro memorie: de Brusselse brutoschuld liep eind vorig jaar op tot 13,3 miljard euro. De voorbije vier jaar werd een stijging van 108 procent opgetekend ten gevolge van de opeenvolgende begrotingstekorten: het gevolg van uitgaven die hoger waren dan de inkomsten. Het is dat laatste waar het Rekenhof zich aan ergert: er zijn te veel onzekerheden over de fiscale ontvangsten. Welnu, die kunnen gegarandeerd worden als er voldoende economische activiteit is in Brussel. En ja, het gewest is goed voor 20 procent van het bbp van België met 10 procent van de bevolking, maar wat als die bedrijven wegtrekken uit Brussel?
Proberen relativeren
Het grote probleem zit hier niet alleen in het feit dat bedrijven gaan lopen. Daarnaast wordt die evolutie weggerelativeerd. Onder andere door politici, maar ook door belanghebbenden als hub.brussels, het agentschap dat het ondernemen in het gewest stimuleert. Het is des te pijnlijker dat de relativerende argumenten grotendeels kunnen worden ontkracht.
Ten eerste stelt men bij hub.brussels dat die 3.000 bedrijven die vorig jaar Brussel hebben verlaten gewoon een trend bevestigen die al een tijdje bezig is, sinds 2019 om precies te zijn. Kortom: geen trendbreuk. Dat klopt, maar is dat geen reden tot bezorgdheid?
In welke mate zijn die nieuw opgerichte bedrijven in bepaalde delen van Brussel geen dekmantels voor witwaspraktijken?
Volgens hub.brussels CEO Isabella Grippa niet, in een gesprek met het magazine Le Vif, want ten eerste zijn er elk jaar 2.129 Vlaamse en Waalse bedrijven die zich in Brussel komen vestigen. Men zegt er echter niet bij dat het saldo op die manier nog altijd negatief is. Ander relativerend argument: de bedrijven vertrekken naar de rand rond Brussel in een straal van 5 tot 10 kilometer. Dus, ze blijven in de buurt. Dat ziet iedereen die in de buurt van Zaventem en Diegem rondrijdt. Alleen: weg is weg. Ze mogen dan wel in Vlaams-Brabant of Waals-Brabant een vestiging openen, dat heeft fiscale gevolgen omdat ze in Brussel geen belastingen meer betalen. Overigens kan je het element dat bedrijven in de buurt blijven eindeloos wegrelativeren. 60 procent van het bbp van de Europese Unie wordt gegenereerd in een straal van 350 kilometer rond Brussel. Een goede zaak, maar gaat men op basis van dat cijfer concluderen dat het geen probleem is als bedrijven 10, 15 of 20 kilometer verder wegtrekken? Dat zijn vreemde redeneringen.
Gezonde nieuwe bedrijven?
Net zoals de stelling dat slechts 20 bedrijven die het voorbije jaar zijn vertrokken meer dan 50 werknemers tellen. Het gros zou eenmanszaken zijn of kleine bedrijven. Dus is het niet zo dat de kantoren leeg gaan staan, is de
HISTORISCH WEEKOVERZICHT
Op 23 november 1990 stierf de bekende Britse schrijver Roald Dahl op 74-jarige leeftijd aan de gevolgen van leukemie. Zijn bekendste boeken zijn ‘Sjakie en de chocoladefabriek’, ‘De GVR (Grote Vriendelijke Reus)’ en ‘Matilda’. In 2023 werden enkele van zijn werken aangepast: ‘gevoelige’ woorden werden geschrapt omdat tere woke zieltjes ze als kwetsend zouden kunnen ervaren. Die censuur zette kwaad bloed bij fans en andere auteurs
Staten en de Sovjet-Unie, het derde land dat een satelliet via een eigen raket in een baan om de aarde bracht.
Paus Urbanus II riep op 27 november 1095, tijdens het Concilie van Clermont, zijn toehoorders op om naar het Heilige Land te vertrekken en Jeruzalem te bevrijden van de islamitische “barbaren”. Aan de deelnemers werd een algehele aflaat beloofd. De vertrekdatum van de Eerste Kruistocht werd vastgesteld op 15 augustus 1096. Op 27 november 2006 erkende het Canadese parlement de provincie Quebec als een aparte natie binnen Canada. Het is de enige Canadese provincie waarin een meerderheid van de bevolking het Frans als moedertaal heeft.
reactie. Maar ook hier geldt het principe dat vennootschappen die vertrekken de fiscale capaciteit van Brussel aanzienlijk verzwakken. Ook eenmanszaken. Tussen haakjes: het positivisme dat men vaak hoort over het aantal nieuwe vennootschappen dat in het gewest zelf wordt opgericht, dient eveneens in een breder kader te worden geplaatst. Over hoeveel nieuwe gezonde bedrijven gaat het? In welke mate zijn die nieuw opgerichte bedrijven - uiteraard vaak eenmanszaken - in bepaalde delen van Brussel geen dekmantels voor witwaspraktijken?
Dat is uiteraard een bredere problematiek in grote steden, maar het kan geen kwaad die vraag te stellen. Al kan hier één keer een positieve nuance aan worden toegevoegd voor Brussel. In 2023 daalde het aantal faillissementen er met 5,19 procent. De sectoren waarbinnen de meeste faillissementen werden uitgesproken, waren garagehouders en de voedingsindustrie. In Vlaanderen en Wallonië was er dan weer een stijging
Het Brussels Gewest is goed voor 20 procent van het bbp van België met 10 procent van de bevolking
Maar dat valt buiten het bestek van de analyse over de jaarlijkse ‘company drain’ vanuit Brussel. Dat dat gerelativeerd wordt, maakt dat er te weinig aandacht is voor de oorzaken. Een belangrijke reden is uiteraard de zware fiscaliteit en de administratieve rompslomp. Daarnaast klagen de vertrekkende bedrijven over de mobiliteitsknoop en de onveiligheid, onder andere rond de buurt van het Zuidstation. Veel bedrijfsleiders zeggen openlijk dat dat hun omzet onder druk zet. De volgende Brusselse regering weet wat haar te doen staat. Als een ondernemingsvriendelijk klimaat tenminste een prioriteit wordt.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Bij de federale verkiezingen van 24 november 1991, een dag die bekend zou komen te staan als ‘Zwarte Zondag’, boekte het Vlaams Blok zijn eerste grote verkiezingsoverwinning. De partij behaalde 6,6 procent van de nationale stemmen, zag haar aantal Kamerzetels stijgen van 2 naar 12 en werd de grootste in het kiesdistrict Antwerpen. 25 november 1783 staat in de Verenigde Staten bekend als Evacuation Day, de dag waarop de Britse troepen New York City verlieten. Daarmee luidden ze het einde van de Britse bezetting na de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog in. Ook in de Verenigde Staten, maar dan in 1986, kwam aan het licht dat de regering van president Ronald Reagan wapens had verkocht aan Iran, om met de winst de Contra-rebellen in Nicaragua te financieren. De zaak zou de geschiedenisboeken ingaan als de Iran-Contra-affaire of Irangate
Op 26 november 1922 deed de Britse archeoloog Howard Carter een van de belangrijkste archeologische ontdekkingen van de twintigste eeuw: hij ontdekte die dag de verzegelde graftombe van de Egyptische farao Toetanchamon in de Vallei der Koningen. In 1965 lanceerde Frankrijk zijn eerste satelliet, Astérix genaamd. Zo werd Frankrijk, na de Verenigde
Op 28 november 2016 stortte een vliegtuig met aan boord de spelers en staf van de Braziliaanse voetbalploeg Chapecoense neer in Colombia. Daar zouden de Brazilianen de finale van de Copa Sudamericana 2016 spelen. Door een brandstoftekort vielen kort voor de landing de vier motoren uit, waarna het vliegtuig in glijvlucht tegen een berg vloog. Van de 77 inzittenden kwamen er 71 om het leven
Op 29 november 1830 brak in Polen een opstand uit tegen de Russische tsaar Alexander II. De tsaar was op dat moment regimenten in gereedheid aan het brengen om de Belgische Revolutie neer te slaan, maar de Poolse opstand dwarsboomde zijn plannen. Het zou tot 9 september 1831 duren voor het Russische leger Warschau kon innemen en zo een einde maken aan de Novemberopstand.
Karel Dillen
Brussel onder curatele van drugsbendes en Allah
Onlangs verloor een meisje vier vingers nadat er vuurwerk in haar appartement werd binnen gegooid. Een jonge student uit Singapore werd omwille van een sigaret doodgestoken.
“Het Brussels Gewest doet zijn best, maar we hebben niet alle sleutels tot een oplossing”, verklaarde Rudi Vervoort, waarmee hij andermaal zijn verantwoordelijkheid afschuift. Vervoort wil niet dat er iets verandert in Brussel. Dat zou zijn electorale achterban kunnen verontrusten.
Niet alle schietpartijen halen het nieuws nog. Drugsgeweld wordt het nieuwe normaal. Dat bleek uit een reportage van de VRT over straatgeweld in Brussel. Criminele bendes gaan rustig hun gangen. Dealen op straat gebeurt openlijk en zonder schroom. De politie houdt dan wel regelmatig eens een razzia - zoals recent in de Brabantwijk -, maar dat maakt allerminst indruk. 50 procent van de geregistreerde gevallen van drugsbezit wordt door het correctioneel parket van Brussel geklasseerd.
Jean Spinette
In De Standaard ventileerde een bezorgde jonge moeder haar frustraties over de schietincidenten in haar buurt, over het openlijk drugsgebruik en een mislukte kidnapping. Straten worden afgesloten. Hulpjes staan op uitkijk. De voorbijgangers wachten rustig af tot wanneer de zaakjes zijn geregeld. Ze slaan een praatje en wat later gaat het leven zijn verdere gang. De politie is nergens te bespeuren en de burgemeesters of de minister-president leggen al lang geen verklaringen meer af. Dit jaar heeft Brussel al - los van de steek- of andere gewelddadige incidenten - 76 schietpartijen te verwerken gekregen.
Bovendien ligt kritiek leveren op die uitwassen heel erg moeilijk, want Brussel vormt een ‘uniek’ multicultureel experiment. Dat daarbij wat slachtoffers vallen, is best vervelend, maar ‘dat is eigen aan een grootstad’. Onlangs reageerde de burgemeester van Sint-Gillis, Jean Spinette (PS), heel verontwaardigd toen twee burgerwachten hardhandig werden aangepakt omdat ze de straatverlichting op het Bethlehemplein controleerden. Dat kwam de drugsdealers immers slecht uit.
Riadh Bahri getuigde hoe hij en zijn vriend al verschillende keren zijn aangevallen omwille van hun geaardheid
Jean Spinette kijkt weer naar de federale overheid om de politiediensten te versterken, maar heeft uit ideologische overwegingen de boel laten verzieken. De PS’er weet wel dat de politie door een deel van de bevolking als een bezettingsmacht wordt beschouwd. Die mensen vormen zijn electorale achterban. Hij briest wat, net zoals die keer toen hij door een
drugsdealer openlijk op straat werd aangevallen, maar laat alles verder op zijn beloop. Vorig jaar trok buurtactivist Anouar met een aantal inwoners van Sint-Gillis aan de alarmbel en vroeg om een kordate aanpak van de groeiende drugsproblematiek rond de Hallepoort, maar hij botste op een grote onverschilligheid. “Op politiek vlak gebeurt er niets. De situatie is uitzichtloos”, verklaarde hij. Met een petitie onder de arm maakten verschillende inwoners gebruik van een burgerinterpellatie tijdens een gemeenteraad, maar ze werden wandelen gestuurd. Op dat moment was er buiten een betoging van extreemlinks aan de gang tegen het toenemende racisme bij de politie. Cynischer kan het niet. “In feite wil de PS niet meer politie op straat om haar eigen kiespubliek niet af te schrikken”, lieten de buurbewoners verstaan. Het Brussels Hoofdstede-
lijk Gewest telt tal van buurtcomités die dezelfde ervaring delen.
Het dictaat van Allah
Daarnaast worstelt Brussel nog met een toenemende islamisering en de daarmee gepaard gaande ongemakken. Zo getuigde nieuwsanker Riadh Bahri hoe hij en zijn vriend al verschillende keren op straat zijn aangevallen omwille van hun geaardheid. Het gaat zelfs zover dat ze bij een avondje uit elk langs andere straten en op verschillende momenten naar huis keren, maar zelfs dat vormt geen garantie op veiligheid.
Kritiek op het toenemende islamisme in Brussel is gevaarlijk.
Dat mochten de auteurs van ‘Allah n’a rien à faire dans ma classe’ ondervinden. De presentatie van hun boek werd na bedreigingen geannuleerd. Het boek is een opeenstapeling van getuigenissen van
leerkrachten over de gevolgen van de agressieve islamitische ideologie en de bekeringsijver die in de klaslokalen aanwezig is. Groepen jongeren dreigden de auteurs af, terwijl het boek een kamerbrede opening naar de islam laat. De enige die reageerde, was Alexia Bertrand (MR). Voor de andere politici vormen de verlichtingswaarden blijkbaar geen prioriteit meer.
De ernst van de feiten lijkt de politieke elite te ontgaan. De PS wijst een toetreding van de N-VA in de Brusselse regering af. Er is niet alleen het separatistische project, maar de Waalse socialisten zien het niet zitten dat op federaal niveau het mes gezet wordt in Beliris - het federale fonds dat jaarlijks miljoenen investeert in Brusselse infrastructuur - en de afschaffing van de zes politiezones. De PS wil nog een stap verder gaan door coalities met PVDA/PTB te sluiten, mogelijk met steun van Team Fouad Ahidar, waardoor de onbestuurbaarheid en het radicalisme enkel zal toenemen. Wat Cieltje Van Achter (N-VA) ook zal proberen, de kracht van verandering zal in Brussel toch moeten komen van de federale overheid, die noodgedwongen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest structurele hervormingen zal moeten opleggen. Anders blijft het wachten op de totale onbestuurbaarheid.
De presentatie van het boek ‘Allah n’a rien à faire dans ma classe’ werd na bedreigingen geannuleerd
JULIEN BORREMANS
Voorzittersverkiezingen bij Groen: uitzichtloosheid troef
Voor zover dat nog nodig was, toonde de vaudeville rond de voorzittersverkiezingen van Groen verleden week onomstotelijk aan hoe diep de malaise bij die partij wel zit. Niet alleen gaf het ene kopstuk na het andere forfait, er was ook openlijk ruzie over het gewenste profiel van de nieuwe voorzitter, én er kwam zelfs een oproep om de verkiezingen even stil te leggen. Drie kandidaten meldden zich uiteindelijk, maar slechts één van hen lijkt er ook echt zin in te hebben.
Het is met Jeremie Vaneeckhout en Nadia Naji een beetje zoals met Kamala Harris in de VS: vandaag blijkt iedereen altijd al gedacht te hebben dat ze niet echt opgewassen waren voor hun taak, maar vóór hun respectievelijke desastreuze verkiezingen las je dat, behalve in dit weekblad, zo goed als nergens anders. Maar problemen van Groen reduceren tot de onbekwaamheid van het voorzittersduo Vaneeckhout & Naji, is volgens ons toch wat te kort door de bocht. Kopstukken te licht bevonden
Verleden week gooiden namelijk zowat alle kopstukken van Groen net iets te gemakkelijk de handdoek in de ring. Dat zegt niet alleen veel over de toestand van de partij, maar ook over het kaliber van die kopstukken. Vergelijk de houding van bijvoorbeeld Petra De Sutter maar eens met die van Gerolf Annemans. Na de tegenvallende lokale verkiezingen van 2012 nam die laatste het voorzitterschap van Vlaams Belang op zich om ook het verlies van de nationale en regionale verkiezingen van 2014 te incasseren, zodat daarna een jongere generatie met succes gelanceerd kon worden.
We denken trouwens dat in het bijzonder De Sutter afgelopen week veel krediet is kwijtgeraakt bij de militanten en sympathisanten van Groen. Velen onder hen hadden ongetwijfeld
gehoopt dat zij de partij weer op de rails zou kunnen zetten. Nu is echter de indruk gewekt dat De Sutter wel van de partij is wanneer Groen de wind in de zeilen heeft en er ministerportefeuilles uitgedeeld kunnen worden, maar voor veiligheid kiest wanneer de wind tegenzit. Dan blijkt de partij plots nood te hebben aan een heel ander profiel dan dat van De Sutter. Dat ze pas heel laat in de procedure tot die conclusie kwam, en daardoor de partij nog dieper in de chaos stortte, pleit ook al niet in haar voordeel.
Uitleg achteraf
Zou Groen inderdaad beter gediend zijn met een ‘straatvechter’ als partijvoorzitter dan iemand met het profiel van De Sutter? Veel hangt er natuurlijk van af wat je daar dan precies mee bedoelt, maar een wetmatigheid lijkt het ons toch niet te zijn. Wij denken dat het vooral een goede ‘uitleg achteraf’ was van De Sutter, om niet te moeten toegeven dat de situatie bij Groen te uitzichtloos is om aan een voorzitterschap te willen beginnen als je ook maar één milligram ambitie in je lijf hebt.
Maar misschien is het net die uitzichtloosheid die er ook voor zorgde dat De Sutter de handdoek zo gemakkelijk in de ring mócht gooien. “Ik zie mezelf eerder als een bedachtzame leider”, zo liet De Sutter optekenen, om vervolgens uit te leggen dat ze zich volledig wou toeleggen op de rol van fractieleider in de Kamer. Je zou nochtans evengoed kunnen stellen dat je net in de Kamer een ‘straatvechter’ nodig hebt, terwijl de partijvoorzitter dan misschien beter wat bedachtzamer is. Wat in ieder geval vaststaat, is dat niet de fractieleider in de Kamer de komende maanden en jaren afgerekend zal worden op de scores van Groen in de peilingen, en uiteindelijk ook het resultaat bij de volgende verkiezingen, maar wel de partijvoorzitter.
Maar De Sutter was de enige niet die met een flauw excuus de dans mocht ontspringen. Zo
wou Filip Watteeuw zich vooral concentreren op zijn schepenambt in Gent. Wij wisten niet dat een Gents schepenambt zwaarder weegt dan het nationale partijvoorzitterschap, maar we denken dat hij geen ongelijk zal krijgen van Elisabeth Meuleman, die zelf liever in Oudenaarde schepen van Sociale Zaken, Jeugd en Onderwijs bleef. En zo had ongeveer iedereen bij Groen met een beetje nationale naambekendheid wel een reden klaar waarom het net nu niet paste om zich kandidaat te stellen voor het partijvoorzitterschap, en kwam iedereen daar ook telkens mee weg.
Drie kandidaten
Drie relatief onbekende kandidaten meldden zich op maandag uiteindelijk aan binnen de termijn. Of er ook een ‘straatvechter’ tussen zit, is voorlopig onduidelijk, al was het maar omdat ze dus relatief onbekend zijn. Maar Celia Groothedde lijkt misschien nog het meest in dat profiel te passen, afgaande op haar scherpe tussenkomsten over de crisis in de kinderopvang. Opvallend is wel dat noch Groothedde, noch tegenkandidaat Bart Dhondt een erg enthousi-
We denken dat De Sutter veel krediet is kwijtgeraakt bij de militanten en sympathisanten van Groen
aste indruk wekken, maar eerder lijken te vertrekken vanuit de vaststelling dat het tijd is om er eens met de grove borstel door te gaan. Dat staat in schril contrast met de derde kandidaat, Bright Adiyia, die naar eigen zeggen “het vuur wel voelde branden” om zich kandidaat te stellen. Goed dat er toch één kandidaat is die zonder frisse tegenzin aan het voorzitterschap wil beginnen, al zegt het natuurlijk ook weer veel dat hij het de moeite waard vond om zoiets te zeggen. Pas midden december komen we te weten wie van de drie het zal halen. De vraag is of de nieuwe voorzitter hoe dan ook veel kans op slagen heeft wanneer de hele top er zo duidelijk blijk van heeft gegeven eigenlijk niet meer in de eigen partij te geloven.
FILIP VAN LAENEN
Steve Van Hessche en Celia Groothedde
Drugsproblematiek aan Brussel-Noord
Het politieke web van de Vlaamse subsidies
Gewezen Vlaams Parlementslid Peter Reekmans legde eerder in zijn boek ‘De Vlaamse Ziekte’ het web van de intercommunales bloot. De huidige burgemeester van Glabbeek geeft nu ook inkijk in de vier subsidiestromen tussen Vlaanderen en de gemeenten.
De Vlaamse regering laat altijd graag uitschijnen dat al die subsidies volgens vastgestelde criteria correct naar alle gemeenten stromen, maar niets is minder waar. Want wat bijna niemand weet, is dat er vier soorten subsidies zijn voor gemeenten in Vlaanderen.
Categorie 1 zijn de Vlaamse subsidies met vastgestelde criteria die elke gemeente zonder er iets voor te moeten doen jaarlijks vanzelf krijgt. Categorie 2 zijn de Vlaamse subsidies met vastgestelde criteria die niet elke gemeente krijgt, maar waarvoor er effectief een dossier moet ingediend worden, dat voldoet aan die criteria. Categorie 3 zijn de Vlaamse subsidies met vagere criteria, waarvoor een gemeente een dossier kan indienen, maar waarover de Vlaamse regering trager of sneller kan in beslissen. En categorie 4 zijn de Vlaamse subsidies zonder enige criteria, die gewoon maatwerk zijn op de kabinetten voor bevriende gemeenten.
Toegedekte subsidiepotjes
In ’t Pallieterke van 31 oktober kwamen op pagina 12 vier Vlaams Parlementsleden van meerderheid en oppositie aan het woord over de subsidiestromen naar de Vlaamse gemeenten: Philippe Muyters voor de N-VA, Brecht Warnez voor cd&v, Chris Janssens voor het Vlaams Belang en Mieke Schauvliege voor Groen. Dat de twee parlementsleden van meerderheidspartijen N-VA en cd&v hierin verhaaltjes over het belang van de criteria kwamen vertellen, diende enkel om de waarheid te verbloemen. Dat hoeft natuurlijk niet te verbazen. Maar dat de oppositiepartijen Groen en Vlaams Belang duidelijk niet door hebben hoe het in de praktijk wél in zijn werk gaat, baart me meer zorgen. Hoe kan een oppositie nu een meerderheid controleren als ze nog niet doorheeft hoe geniepig de meerderheid hun eigen subsidiepotjes toegedekt en verborgen houdt?
Betalen voor de grootsteden
Onder de eerste categorie vallen onder andere de subsidies van de gemeenten vanuit het Steden- en Gemeentefonds. Dat gebeurt al jaren op dezelfde wijze en die criteria worden politiek bepaald. Mijn gemeente Glabbeek krijgt 183,55 euro per inwoner van Vlaanderen. Antwerpen en Gent krijgen tussen de 1.500 en 1.700 euro per inwoner. Een recente studie van de
Vlaamse universiteiten berekende dat Gent en Antwerpen genoeg zouden moeten hebben met 600 euro per inwoner. De studie bewijst dat Gent en Antwerpen al veel te lang veel te veel krijgen en al veel te lang gewoon geld opsouperen op kosten van een ander. Ik kook in Glabbeek met mijn eigen centen en dus niet op kosten van een ander, zoals Antwerpen en Gent. Pas op, ik vraag niet voor méér subsidies via die eerste categorie. Maar ik klaag wel luid en duidelijk de scheve verhoudingen aan en ben het beu dat mijn inwoners mee moeten betalen voor het beleid in pakweg Gent en Antwerpen. Cd&v zit nu al jaren te kakelen dat de criteria anders en beter moeten, waarbij er meer aandacht moet zijn voor de landelijke gemeenten. Maar de tsjeven zitten intussen al decennia in de Vlaamse regering en ze slaagden er nog geen enkele keer in om de scheefgetrokken criteria voor de grote steden en de kleine gemeenten tenminste rechtvaardiger te maken. Zelfs met een zeer sterke universiteitsstudie die op de onderhandelingstafel van de Vlaamse regering lag, slaagde men er niet in de almacht van Antwerpen te breken.
De tweede categorie zijn subsidies volgens vastgestelde criteria, waar elke gemeente een dossier voor kan indienen. Dat gaat bijvoorbeeld over subsidies uit het Vlaams Fietsfonds, rioleringssubsidies, Vlaamse asbestsubsidies,… Een gemeente die daarmee bezig is en hoog inzet op die Vlaamse middelen, kan hierdoor heel wat geld naar zijn gemeente halen. In Glabbeek voerden we de voorbije 12 jaar een investeringsbeleid van ruim 30 miljoen euro dat we doordacht financierden door maar liefst 18 miljoen euro Vlaamse subsidies van categorie 2 naar ons dorp te halen. Gemeenten die amper subsidies van categorie 2 naar hun gemeente kunnen halen, hebben ofwel een lui ofwel een onbekwaam gemeentebestuur.
Categorie 3 zijn de subsidies met vagere criteria, waarbij de Vlaamse regering zelf over de timing kan beslissen. Dat gaat bijvoorbeeld over subsidies voor investeringen via het Vlaams Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) in weginfrastructuur in een gemeente voor de vernieuwing van een gewestweg, een brug, een nieuwe ringweg,… AWV maakt dan wel de plannen op, de minister bepaalt welke middelen in het investeringsprogramma voor welk project eerst voorzien worden. Om zulke dossiers sneller te doen gaan, heb je inderdaad contacten in Brussel nodig, zoals burgemeester Jean-Marie Dedecker van Middelkerke dat eerlijk toegeeft.
Transfers naar Antwerpen
Dan heb je nog de vierde categorie, die men vooral transfers naar Antwerpen mag noemen en die schaamteloos ontstaan zijn op de kabinetten van de N-VA. De stad Antwerpen trekt onder het beleid van de N-VA op het vlak van Vlaamse subsidies intussen al 11 jaar fors het laken naar zich toe, waarbij het alleen al aan Vlaamse subsidies jaarlijks 1,1 miljard euro opstrijkt. Dat is meer dan het dubbele dan zijn eerste achtervolger, de stad Gent, met 488 miljoen euro. Neem nu de 38 miljoen euro Vlaamse subsidies voor het Vlaams Culinair Centrum, dat eerst naar Brugge ging. Na een tussenkomst van de minister gaat dat centrum plots naar Antwerpen. Zo kreeg de stad Antwerpen bijvoorbeeld ook een miljoen euro vanuit Vlaanderen, voor een pilootproject leerlingenvervoer. Als je dat dieper gaat bekijken, dan merk je dat dat gewoon geld was voor de aankoop van nieuwe bussen door het stedelijk onderwijs. Ik wil ook met mijn gemeente in zulke pilootprojecten stappen, maar andere gemeenten zoals de onze krijgen hier de kans niet toe. Dat bewijst hoe men de subsidies van categorie 4 volledig op maat van zichzelf schrijft. Dat heeft niets meer met politieke kunde te maken, maar is gewoon in de kas graaien om het eigen beleid te trachten versterken ten koste van andere gemeenten.
Gemeentebesturen die met dossierkennis dus inzetten op subsidies (categorie 2) kunnen op een eerlijke manier heel wat geld naar hun gemeente halen. Doordat hier voor elke stad of gemeente dezelfde regels gelden, is hier dus absoluut niets verkeerds mee. Het aantrekken van die gereglementeerde subsidies vergt vooral inzet en politieke kunde van een gemeentebestuur. Maar daarnaast heb je de oneerlijke subsidiepotten die de regering zelf aanmaakt en waaruit ministers zonder enige reglementering en politieke kunde kunnen graaien om enkel aan hun partijvriendjes uit te kunnen delen. Het is hoog tijd dat de oppositie in het Vlaams Parlement de subsidiestromen tussen de Vlaamse kabinetten van categorie 3 en 4 voor bepaalde gemeenten eens grondiger gaat controleren.
PETER REEKMANS BURGEMEESTER GLABBEEK
Asielzoekers kregen 9,8 miljoen euro aan ‘maaltijdcheques’ in eerste jaarhelft
In de eerste helft van 2024 hebben asielzoekers die tijdens hun procedure niet in een opvangcentrum verbleven, net geen 10 miljoen euro aan zogenaamde ‘maaltijdcheques’ gekregen. Dat blijkt uit het antwoord van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) op een schriftelijke vraag van Vlaams Belang-Kamerlid Francesca Van Belleghem. In werkelijkheid gaat het niet om maaltijdcheques, maar om geld dat asielzoekers op een door Fedasil betaalde rekening of cash uitbetaald krijgen.
Volwassen asielzoekers die het opvangnetwerk verlaten terwijl hun asielprocedure nog loopt, hebben elke twee weken recht op 140 euro aan maaltijdcheques. Voor minderjarigen is dat 60 euro. Ze komen daarvoor in aanmerking zolang ze recht hebben op materiele hulp. De maatregel werd ingevoerd in 2020. Sindsdien maakten al 10.429 asielzoekers er gebruik van. Dat brengt het totale kostenplaatje op net geen 40,8 miljoen euro. Op 12 augustus stond de teller voor 2024 al op 9,8 miljoen euro. 2.553 asielzoekers hebben in die periode zogenaamde maaltijdcheques ontvangen.
Volgens bevoegd staatssecretaris Nicole de Moor (cd&v) heeft de maatregel “positieve effecten”, omdat hij zorgt voor vrije plaatsen in de opvangcentra en budgettair voordeliger is dan een opvangplaats.
Niet te controleren
Vlaams Belang-Kamerlid Francesca Van Belleghem, die de cijfers opvroeg, ziet enkele problemen. Zo worden de maaltijdcheques op een gewone bankrekening gestort, waardoor niet te controleren valt of asielzoekers ze enkel gebruiken
om voedingswaren te kopen. “Het ontvangen bedrag kan net zo goed massaal doorgestort worden naar de landen van herkomst”, waarschuwt Van Belleghem. Bovendien krijgen asielzoekers, die niet in een asielcentrum verblijven wanneer ze erkend worden als vluchteling, nog eens twee maanden aan maaltijdcheques uitbetaald ‘om de transitie te faciliteren’. Ook dat gegeven is Van Belleghem een doorn in het oog. Voor een volwassen asielzoe-
ker komt dat immers neer op een meerkost van 560 euro.
Ook De Moor lijkt te beseffen dat er iets schort aan het systeem
“De maaltijdcheques zijn een lapmiddel om plaatsen vrij te krijgen in de overvolle opvangcentra voor asielzoekers”, besluit Van Belleghem. Ze roept de staatssecretaris
op om het aanzuigeffect dat uitgaat van die maatregel “ernstig te onderzoeken”. Ook De Moor lijkt te beseffen dat er iets schort aan het systeem. Op haar vraag is Fedasil deze zomer gestart met de opmaak van een overheidsopdracht die ervoor moet zorgen dat asielzoekers met hun nieuwe bankkaarten enkel voedingswaren kunnen kopen. Ja, u leest het goed: asielzoekers krijgen van Fedasil een bankkaart. Fedasil neemt ook de bankkosten die gepaard gaan met de aanmaak, het beheer en het verlies van bankkaarten voor zijn rekening. De kostprijs daarvan bedroeg dit jaar (tot 12 augustus) 26.800 euro. In totaal bestelden de asielcentra dit jaar al 32.476 bankkaarten. ANTON SCHELFAUT
AANTAL ASIELAANVRAGEN OP HOOGSTE PEIL SINDS NAJAAR VAN 2015
Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) publiceerde begin deze week zijn maandelijkse asielcijfers. Daaruit blijkt dat het aantal asielaanvragen in oktober 19 procent hoger lag dan een maand eerder: 4.383 mensen dienden in oktober een asielaanvraag in, ten opzichte van 3.686 in september. “Dat is het hoogste aantal asielaanvragen sinds het aantreden van de Vivaldi-regering in oktober 2020 en zelfs sinds de asielcrisis van 2015”, schetst Van Belleghem. De teller van het aantal asielaanvragen staat dit jaar al op 32.774. “Als we zo verder doen, zullen we dit jaar bijna 40.000 asielaanvragen tellen”, waarschuwt Van Belleghem. Het zogenaamde ‘beschermingspercentage’ bedroeg in oktober 49,9 procent. Dat betekent dat zowat de helft van het aantal asielaanvragen wordt afgewezen. De meeste asielzoekers zijn afkomstig uit Syrië, Palestina en Afghanistan. Turkije, Congo (DRC), Eritrea, Guinee, Georgië, Burundi en Kameroen vervolledigen de top 10.
Oorspronkelijk verdeelde het Vlaamse bedrijf Medista tijdens de coronapandemie vaccins in België en beheerde het de medische stock. De contracten daarvoor liepen nog tot 2025. Maar in 2022 schreef de FOD Volksgezondheid een nieuwe aanbesteding uit en de opdracht ging naar een concurrent, de Franse multinational Movianto.
Volgens de VRT had Medista een offerte van 15,2 miljard ingediend, terwijl Movianto beweerde dezelfde taken te kunnen uitvoeren voor 10,2 miljard. Maar dat bleek een slinks manoeuvre te zijn om Medista te dumpen en de opdracht te gunnen aan Movianto. Het gaat dus minstens om contractbreuk. Minstens. Uit een verklaring op 21 september 2022 van Kamerlid Dominiek Sneppe (Vlaams Belang) pikten we een zinnetje op dat klaarblijkelijk aan de aandacht is ontsnapt: “Vanaf het ogenblik dat Medista wees op een verlies van miljoenen euro’s door vervallen en vervalste producten in de magazijnen, kon Vandenbroucke niet snel genoeg het contract toewijzen aan een concurrent.” Vervallen producten, dat kan gebeuren. Maar vervalste? Wat steekt daar achter? Wie heeft die aangekocht? Wie heeft die geleverd? Zit in dat verloren zinnetje misschien de reden van de geplande verbranding van medische voorraden? (zie verder) Medista bleef ook met een hoop onbetaalde rekeningen zitten. De FOD Volksgezondheid bleek, net zoals andere FOD’s in België, een heel slechte betaler te zijn. Sneppe wees er ook op dat Movianto het contract kreeg toegeschoven, terwijl het niet eens de noodzakelijke koelhuizen had om de bestaande vaccins op te slaan en dat de verhuis van de depots van Medista naar die van Movianto, toen die eindelijk kon doorgaan, meer dan 4 miljoen euro kostte.
Voor een verplaatsing van 40 kilometer. Intussen moest Medista opdraaien voor de bijkomende opslagkosten. Verbrander Vandenbroucke
Sneppe en Kathleen Depoorter (N-VA) hadden in de Kamer al heel dikwijls kritische vragen gesteld over de Medista-Movianto-affaire en de rol van Vandenbroucke, maar de zaak kwam pas echt in een stroomversnelling op 19 juli 2024. Toen schreef HLN: “De FOD Volksgezondheid laat 8,6 miljoen dosissen covidvaccins vernietigen. Samen met nog andere producten, zoals tests waarvan de houdbaarheidsdatum is overschreden, wordt een voorraad ter waarde van 207 miljoen euro vernietigd.”
De FOD Volksgezondheid schreef: “Sinds 2020, bij het begin van de coronapandemie, legde België een strategische voorraad aan van onder meer geneesmiddelen, vaccins en testmateriaal. (…) Niemand wist hoe de pandemie zou evolueren. Vooral bij de eerste coronagolf, in voorjaar 2020, werd daarom gekocht wat kon. Ook voor de covidvaccins was er veel onzekerheid over welke vaccins die in ontwikkeling waren uiteindelijk zouden werken.”
Het zou allemaal veel redelijker klinken als de verklaringen afkomstig waren van een minister van onbesproken gedrag
Dat klinkt allemaal heel redelijk. In normale tijden moet een
virussen nu eenmaal snel muteren en oude vaccins dus geen effect meer hebben. En het wáren toen geen normale tijden. En ja, medicijnen in koelruimten bewaren kost geld. Ze verbranden is overigens ook niet gratis. Het zou echter allemaal nog veel redelijker klinken als die verklaringen afkomstig waren van een minister van onbesproken gedrag. En dat is Vandenbroucke zeker niet. Ooit noemden we hem op deze bladzijden “ons nationale geldverbrandertje”, en hij had samen met Tobback en Van Miert een hoofdrol gespeeld in het Agusta-Dassault-schandaal en het doorsluizen van steekpenningen naar de federaties van de toenmalige SP-ministers. Het zou ook allemaal redelijker klinken als er niet de timing was: middenin de opstekende Medista-storm.
Met een sluwe valstrik werden een topman van Movianto en de valsspelende ambtenaar van de FOD ontmaskerd
De rechter vond dat duidelijk ook, want hij verbood de verbranding met het argument dat hierdoor “cruciaal bewijsmateriaal” vernietigd zou worden. Ging dat over de vervalste producten? Een andere rechter voegde daar nog de verplichting aan toe alle producten nauwkeurig te inventariseren. Ondanks al die verdachte elementen en ondanks de vernietigende audit van de FIA (Federale Interne Audit), zou dat misschien allemaal nog geëindigd zijn met de klassieke politieke spelletjes, waarbij de regering de storm laat overwaaien en de meerderheid in het parlement ten slotte ‘haar vertrouwen in de minister bevestigt’, zodat die op post kan blijven.
De Mossad van de zakenwereld
Maar Medista had de hulp ingeroepen van een andere speler, die de politieke krabbenmand dooreenschudde met acties die meedogenlozer en efficiënter waren dan het aanmodderen zoals in België gebruikelijk is: de firma Black Cube, die ‘de Mossad van de zakenwereld’ wordt genoemd. Die zette een sluwe valstrik op om een topman van Movianto en de valsspelende vrouwelijke ambtenaar van de FOD Volksgezondheid te ontmaskeren. Zij werden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek met een fictief bedrijf dat hen een schitterende
de. Zij trapten allebei met vier pootjes tegelijk in de val en gaven expliciet toe dat zij hadden samengespannen om Medista opzij te schuiven. Zij wisten niet dat zij met een verborgen camera werden gefilmd.
Black Cube is een Israëlische firma die bijna volledig bestaat uit vroegere Mossad-agenten. Misschien zijn die opnamen juridisch gezien niet bruikbaar, maar politiek gezien zijn zij natuurlijk wel dodelijk. Uit andere opnamen van Black Cube blijkt nog dat dezelfde vrouwelijke ambtenaar haar connecties met Movianto ook had gebruikt om een overheidscontract voor de levering van medicijnen aan Oekraïne, zonder openbare aanbesteding en op basis van slechts één offerte, naar dat bedrijf door te schuiven.
Geen moreel verschil met praktijktests
De VRT deed heel verontwaardigd over het feit dat Black Cube een met de PANO-reportage over Schild & Vrienden vergelijkbare truc uithaalt om een ambtenaar aan de praat te krijgen over gesjoemel met aanbestedingen. Werden er ‘suggestieve vragen’ gesteld? Ongetwijfeld. Waren de jobaanbiedingen van Black Cube nep? Zeker. Maar wat is het morele verschil met de nepsollicitaties waarmee men bij zogenaamde ‘praktijktests’ werkgevers in de val wil lokken om hen van ‘racisme en discriminatie’ te kunnen beschuldigen?
Een topman van Movianto is natuurlijk vrij om een andere baan te zoeken. Maar zou een integere ambtenaar om te beginnen wel mogen ingaan op zo’n sollicitatiegesprek? Ik weet het niet. Ik weet wel dat die ambtenaar zeker geen gegevens had mogen doorgeven over de clausules in het contract met Medista. Dat was zeker een schending van het beroepsgeheim. Het is heel twijfelachtig of die tweede aanbesteding, helemaal op maat van Movianto gesneden, wettelijk gezien wel koosjer is. Als dat door de vingers wordt gezien, dan kan het een precedent creëren waardoor heel het systeem van aanbestedingen voor overheidsopdrachten wordt uitgehold. Je gunt bedrijf A een overheidsopdracht en dan ga je op zoek naar een ‘bevriend’ bedrijf B dat onder de prijs wil gaan.
PAUL BÄUMER
LETTERLIJKE BEKENTENISSEN
Wat er op die opnamen staat, laat geen ruimte voor twijfel. We citeren hier letterlijk uit de webpagina van VRT NWS:
Citaat 1
Zo beschrijft de ambtenaar Medista simpelweg als het “slechte” bedrijf en Movianto als het “goede”. Dat de overheid in het begin van de coronapandemie werkte met Medista, noemt ze haar “grootste vergissing van de crisis”.
Citaat 2
Nadat de overheid eerst een contract aan Medista gaf, stelde ze later een nieuwe aanbestedingsprocedure op. Daarbij versoepelde men de criteria om als bedrijf geselecteerd te kunnen worden voor het contract. “We beslisten om het toegankelijker te maken, om de markt te openen voor andere bedrijven”, zegt de ambtenaar. Zo werden bepaalde voorwaarden versoepeld voor het bewaren van geneesmiddelen op temperaturen tot -80°C. De ambtenaar legt ook uit dat bij de tweede aanbesteding gekozen werd voor een procedure met een bijkomende onderhandelingsfase, “om het voor ons gemakkelijker te maken om fouten te corrigeren en te onderhandelen”.
Citaat 3
Medista was bedreven om een dossier in te dienen voor zulke aanbestedingsprocedures, zegt de ambtenaar. “Op dat moment is er een probleem voor Movianto”, klinkt het. “Ze kenden de procedures niet om te appliqueren voor een overheidsopdracht. En Medista had experten ingehuurd op dat vlak.” Ze zegt dat ze “vaak aangedrongen” heeft bij Movianto om deel te nemen aan de procedure. De ambtenaar vertelt verder dat ze de commercieel directeur van Movianto ook hielp in de tweede onderhandelingsfase, op wat ze zelf een “kritiek moment” noemt: “Als je weet wat het juiste bedrijf is, moet je soms iets geven. En ik vond een goede advocaat, een juridisch team voor hem”, klinkt het.
En dát zou dan een neutrale ambtenaar moeten zijn?
Medista in Zaventem
Frank Vandenbroucke als voorzitter van de commissie gezondheid
“Migratie wordt door Rusland als wapen gebruikt”
De Russische invasie van Oekraïne kostte intussen het leven aan meer dan een miljoen mensen en de oorlog in de Gazastrook maakte eveneens enkele tienduizenden slachtoffers. “Wij focussen ons op wat er daar gebeurt, maar kijk ook wat er in Soedan gebeurt. In de regio van de Grote Meren is er al decennialang een Afrikaanse oorlog bezig, waar je al over miljoenen doden spreekt”, duidt Marc Thys (62). “Maar dat blijft een ver-van-ons-bedshow.”
Thys zwaaide vorig jaar af als Vicechef Defensie, maar de luitenant-generaal op rust geeft vandaag nog lezingen en panelgesprekken als Senior Associate Fellow bij het Egmontinstituut. “Er gebeurt op dit moment wereldwijd enorm veel en dat is ook de reden dat ik nog een blijvend engagement wil hebben”, aldus Thys. Volgens hem zijn Belgen te weinig op de hoogte van wat er zich in de rest van de wereld afspeelt. “Het analfabetisme over wat zich ver weg van onze kerktoren afspeelt, is hier erg groot.”
In vergelijking met welke landen?
“Wij blijven navelstaren. Als je met een inwoner van een land uit het voormalige Warschaupact, de voormalige Sovjet-Unie of een Scandinaviër spreekt, merk je dat die een heel andere kijk op de wereld hebben. Zij begrijpen veel beter dan wij dat de welvaart die ze vandaag hebben, geen zekerheid is die gegarandeerd blijft via goddelijke interventie.”
WESTERSE NAÏVITEIT
We zijn dus te naïef?
“In West-Europa zijn de grootste bedreigingen onze eigen naïviteit en arrogantie. Het is naïef om te veronderstellen
dat iedereen denkt zoals wij. En het is arrogant dat wij denken dat iedereen moet denken zoals wij.”
“De wereld zit zo niet in elkaar. Iedereen drijft handel met elkaar, maar enkel West-Europa is cultureel geglobaliseerd. Wij hebben onze veiligheid uitbesteed aan de Amerikanen, onze industriële productie aan China en onze energie aan Rusland. Daardoor zitten we in een situatie waarin we te afhankelijk geworden zijn en dat dringt in België nog niet helemaal door.”
“De energietransitie is daar een duidelijk voorbeeld van, in België, maar nog sterker in Duitsland. De kernuitstap die ze daar gedaan hebben, kan je vergelijken met je schoenen uitdoen en weggooien vooraleer je er nieuwe hebt. Energieveiligheid is een hoeksteen van welvaart. Energieveiligheid moet altijd voor energietransitie komen. En wij willen energietransitie doen zonder aan die energieveiligheid te denken. Dat komt als een boemerang terug.”
Oekraïne, de Gazastrook… Zijn dit op een of andere manier leuke tijden om als militair te werken?
“Neen, integendeel! De bedoeling van een militair is dat hij nooit moet werken (lacht). De afschrikking doen werken, dát is de bedoeling van een militair apparaat. Het is wat paradoxaal, maar ‘si vis pacem,
para bellum’. Als je scenario’s uitsluit, dan worden ze waarschijnlijker. Wij hebben heel lang oorlog uitgesloten. En door het uit te sluiten, wordt het waarschijnlijker, omdat we ons er niet op voorbereid hebben.”
Wat is volgens u de grootste bedreiging voor Europa?
“Als je naar Europa kijkt, is de taalgrens die door België loopt bijna een pivot. Alles wat ten noorden en ten oosten daarvan zit, kijkt vooral naar Rusland als grootste dreiging. Dat is ook als zodanig in het Vlaamse regeerakkoord omschreven, door bijvoorbeeld sterkere banden aan te willen gaan met de Scandinavische landen. In het zuiden kijken ze vooral naar Afrika als grootste dreiging, door migratie en dergelijke. Maar Europa moet in staat zijn om een 360 graden-visie te volgen, waarbij men zowel klaar is voor wat in Rusland gebeurt als voor wat zich in het zuiden afspeelt, voor wat er op het arctische gebeurt en geïdentificeerd wordt als een groot probleem, enzovoort. Die integrale kijk, buiten ronkende verklaringen, mis ik op dit moment.”
DEMOGRAFIE EN MIGRATIE
Zijn er problemen die vandaag nog onder de waterlijn zitten, maar waar we op moeten beginnen letten?
“Op lange termijn zullen naar mijn mening twee vragen spelen. Allereerst is er het demografische vraagstuk. Je ziet dat de nataliteit wereldwijd begint te dalen en de wereldbevolking zal aftoppen op een goede 10 miljard mensen (vandaag 8,1 miljard). Je ziet een demografisch verval in West-Europa, de ineenstorting van China en India dat ook naar zijn top evolueert. Omgekeerd zie je dat Afrika, de voordeur van Europa, nog een grote demografische groei kent, met een erg jonge bevolking.
Hoe gaan we daar als wereld mee om? Dat is belangrijk voor onze defensie, diplomatie en internationale samenwerking.”
“Je ziet dat het migratievraagstuk vandaag als wapen gebruikt wordt, met name door de Russen. Zij vliegen mensen binnen om de Oost-Europese grens onder druk te zetten en duwen mensen naar boven vanuit de Sahel.”
Hoe moeten we met die demografische verandering omgaan?
“Als je kijkt naar ons pensioensysteem, valt het niet te ontkennen dat je telkens jonge mensen nodig hebt om de pensioenen van de ouderen te betalen. Wij werken niet voor ons eigen pensioen, maar voor het pensioen van de mensen die al gepensioneerd zijn. Met de huidige demografie heb je in Europa wel degelijk een vorm van migratie nodig om die piramide in stand te houden. Dat kan niet op de ongebreidelde manier zoals we die vandaag kennen. We moeten de migratie organiseren zodat die ook een positief effect heeft op de migratielanden zelf.”
Rusland wordt meer en meer vazal van China
“China kampt met hetzelfde probleem. Tien tot vijftien jaar geleden werkten er tien Chinezen per gepensioneerde Chinees. Binnen enkele jaren zijn dat er nog maar twee. Zij moeten dat ook op een of andere manier zien op te lossen.”
Landen die via een vorm van geboortepolitiek hun demografische achteruitgang willen stopzetten, slagen daar niet altijd in: je kan mensen moeilijk verplichten om kinderen te krijgen.
LUITENANT-GENERAAL OP RUST
“Dat is inderdaad moeilijk. Allereerst denk ik dat je een maatschappelijk perspectief moet bieden. Je moet het gezin en de familie op een of andere manier in een positief daglicht stellen. Dat zal uiteraard niet betekenen dat alle families zes kinderen gaan voortbrengen; ik denk dat dat in onze huidige maatschappij bijzonder moeilijk is.”
DE SOVJET-KOLONIE EN CHINA
Welk tweede grote vraagstuk moet West-Europa oplossen?
“We hebben de Sovjet-Unie gehad, met meer dan 300 miljoen mensen. Dat is nadien de Russische Federatie geworden, met 140 miljoen mensen. Uiteindelijk is dat het laatste koloniale imperium op de wereld en de vraag is wat de Chinese invloed zal betekenen.”
U noemt Rusland een koloniale macht?
“Zeker en vast. Kijk naar Vladivostok, in het oosten van Rusland aan de Japanse Zee. Dat is Russisch geworden in 1860. Als je naar de etnografische kaart van de Russische Federatie kijkt, zie je dat Russen in het toenmalige Rusland en rond de Trans-Siberische spoorlijn leven. De rest is relatief leeg, maar ook relatief rijk, net als het midden van Afrika.”
En van die rijkdom wil China meegenieten, zoals het dat vandaag doet in Afrika?
“Rusland wordt meer en meer een vazal van China. Het land zou niet overleven zonder de steun en de afzetmarkt van China. Je ziet bijvoorbeeld ook dat de Chinese maffia het ten oosten van de Oeral al grotendeels heeft overgenomen van de Russische maffia. Hoe die machtsverhoudingen de komende twee tot drie decennia gaan evolueren, moeten we onderzoeken.”
Hoe kijkt u naar de as China-RuslandNoord-Korea?
“Dat is een gigantische escalatie, ook al durven we het niet zo noemen. Eén obus op twee die de Russen vandaag afschieten, is van Noord-Koreaanse makelij. De Chinese, Noord-Koreaanse en Iraanse steun aan de invasie van Oekraïne zijn van levensbelang voor Rusland.”
En de Noord-Koreaanse troepen die vechten in Oekraïne?
“Goh, dat zijn nu 10.000 militairen. Ik denk dat er vorige week in Oekraïne op één dag tijd 2.000 doden zijn gevallen. Vijf dagen vechten dus.”
Klopt het dat wij zonder de Amerikanen een oorlog tegen Rusland nooit kunnen winnen? En is dat een probleem?
“De Amerikanen hebben een aantal capaciteiten die noodzakelijk zijn om operaties uit te voeren op strategisch en operationeel niveau. We zijn er dus wel degelijk afhankelijk van. En dat kan een probleem zijn. Volgens mij zou de NAVO sterker staan met een sterk Europa. Als Europa in staat zou zijn zelf zijn operaties te voeren, al dan niet onder NAVO-vlag. Zodoende zou er maar één Amerikaanse generaal nodig zijn bij zo’n operatie, namelijk SACEUR (afkorting voor de Amerikaanse opperbevelhebber van de NAVO-troepen in Europa). De trans-Atlantische band moet niet verbroken worden, integendeel.
Rusland is het laatste koloniale imperium
Ik denk dat elke president sinds Clinton (1993-2001) vraagt dat Europa meer op eigen benen gaat staan. Sommige presidenten vragen dat iets beleefder dan andere.”
De toekomstige president, Donald Trump, was erg duidelijk: hij zal ons niet beschermen als we niet voldoende investeren in onze defensie.
“Of Kamala Harris of Donald Trump gewonnen had: de vraag was dezelfde geweest. Maar misschien is het wel een wake-upcall. Europa gaat vooruit met schokken en via crisissen. De toekomst zal uitwijzen of dit de crisis was die we nodig hadden. Maar nog eens: de boodschap naar Europa toe is altijd dezelfde geweest. Veel landen hebben die boodschap begrepen, maar in West-Europa lopen we achter. En België in het bijzonder.”
OORLOG OP EIGEN CONTINENT
Mijn jongere broer kreeg vorige week de bevestiging dat hij als soldaat mag starten bij Defensie. Hoe hoog schat u de kans in dat militairen zoals hij ooit aan een Europees front zullen staan?
“Je moet ervan uitgaan dat het kan gebeuren. Want als je het uitsluit, dan nodig je de tegenpartij uit om aan te vallen. Je moet er dus voor zorgen dat je er klaar voor bent, voor het geval dat het gebeurt.”
Zijn we daar klaar voor?
“Er ligt heel wat werk op de plank, in heel West-Europa. De voormalige Oostbloklanden en Scandinavië zijn veel beter voorbereid; wij moeten de inhaalbeweging zo snel mogelijk maken. Allereerst om als continent geloofwaardig te zijn, maar ook om als land binnen Europa en binnen de NAVO een zekere vorm van geloofwaardigheid te behouden. Artikel 3 van het NAVO-Handvest geeft aan dat je allereerst in staat moet zijn om je eigen grondgebied te verdedigen. Dat hebben we ook helemaal afgebouwd.”
Welke rol moet het Belgisch leger in die schakel spelen?
“Het is relatief eenvoudig: de regeringsleiders bepalen welke operaties we moeten kunnen uitvoeren. De NAVO-staf vertaalt dat in benodigde capaciteit. En dan wordt er beslist welk land welk deel van de koek moet verzorgen. Hetgeen de NAVO zegt, is dus dat wat de regeringsleiders beslist hebben. We wéten dus wat we moeten doen, laat ons dat dan ook doen.”
Wat moeten de federale onderhandelaars op vlak van defensie zeker onthouden?
“Dat er opnieuw massa gecreëerd moet worden. De eerst vier tot zes maanden wordt een oorlog gevochten door het professi onele leger. Daarna worden er gemobiliseerden ingezet, dus moeten we ervoor zor gen dat die iets kunnen, goed getraind zijn en een goede uitrusting hebben.”
“Niet alleen qua mili tairen, maar ook op het vlak van materiaal moet er meer massa komen. Je moet een defensie-in dustrie uitbouwen die ook afschrikkend is. We komen uit een periode van dertig jaar waarin we enkel expeditionaire operaties gedaan heb ben: kleine missies met geoptimaliseerd materiaal. We hebben eigenlijk de beste Ferrari’s gebouwd. Om een oorlog uit te vechten, is het beter om veel degelijke Vol vo’s te hebben. Tijdens de Tweede Wereldoor log had je aan de Duitse zijde de Tiger-tank, aan de andere kant was er de Sherman-tank. De Tiger
was een Ferrari, de Sherman was een heel goeie Volvo die goed werk leverde en waar er veel meer op korte termijn van gemaakt konden worden. We moeten in Europa dus ook industrieel een keuze maken. Gaan we voor de Leopard 2A8, waarvan er volgens de laatste productiecijfers 24 per jaar van de band kunnen rollen? Of kiezen we toch voor de Leopard 2A4, waarvan de productie indertijd, 20 tot 30 jaar geleden, 300 per jaar was? Die staan qua technologie een beetje achter, maar zijn kwalitatief wel erg goed.”
Worden daarin op dit moment de juiste keuzes gemaakt?
“Van de voertuigen die wij bij Frankrijk gaan kopen, wordt er één per dag gemaakt. Van het nieuwe kanon dat we kopen, wordt één artilleriestuk om de vier dagen afgeleverd. Die komen van één per maand. Van de F-35 wordt er één per dag gemaakt. Industrieel zijn dat de juiste aantallen. Om afschrikkend te werken, moeten we kunnen zeggen: ‘Wij produceren elke maand een
Niet iedere militair heeft een eigen wapen
bataljon tanks.”’
“Het Belgisch leger is vandaag nog niet voldoende uitgerust. Niet iedere militair heeft een eigen wapen zoals in het verleden; die zijn gereserveerd voor de ‘uitzendbare’ militairen. In de huidige context moet op oorlogsvoet opnieuw iedere militair uitzendbaar zijn.”
Zijn het NAVO-hoofdkwartier en de Europese instellingen voldoende beschermd?
“Door de politie wel, maar tegen andere dreigingen niet. Het is niet zo dat wij een luchtverdedigingsparaplu boven België kunnen zetten. Noch boven de haven van Antwerpen, zoals de burgemeester vraagt. Maar het staat in de plannen. Hoog tijd dat ze gerealiseerd worden.”
WAAR HALEN WE HET GELD?
Er is niet enkel een gebrek aan middelen voor Defensie, ook de gezondheidssector vraagt extra geld, het openbaar vervoer loopt niet goed…
“Dat komt door een constructiefout in de Belgische politieke structuur. De middelpuntvliedende kracht van middelen naar de regio’s is zodanig groot dat de federale overheid in de onmogelijkheid verkeert om haar verantwoordelijkheid op te nemen. Iets wat mij onlangs verbaasde, is dat de Vlaamse regio bijzonder veel bevoegdheden heeft op buitenlands beleid. Het is daar binnen Europa tamelijk uniek in als regio, waardoor ze met andere regio’s moeilijk afspraken kunnen ma ken. De synchronisatie van snelheid is er dus niet. Als je kijkt naar andere federale lan den zoals Duitsland of Zwitserland, zie je dat de buitenlandse be voegdheden vooral op federaal niveau blijven.”
“Die constructie bij ons maakt dat je de federale competenties eigenlijk niet meer kan betalen. Noch De fensie, noch de diplomatie, noch justitie… Je hebt 37 miljard nodig, maar er is am per 19 miljard. Daar moeten we aan sleutelen, of we moeten naar een systeem gaan waarbij de regio’s een solidariteitsbij drage doen aan de federale overheid.”
Kunnen we de nodige investeringen in defensie niet deels betalen door in te zetten op een militaire industrie?
“Ik denk dat België op dat vlak een aantal goede keuzes gemaakt heeft. Europa heeft de defensie-industrie jarenlang als een van de vele commerciële sectoren gezien, terwijl het veel meer een strategische sector is. Als je de markt laat spelen, zullen de orderboeken telkens maar tijdelijk gevuld zijn. Als je enkel orders voor de komende twee, drie jaar krijgt, ga je als fabrikant je productielijnen nooit uitbouwen om de volumes te vergroten.”
“Wat we in België naar FN toe gedaan hebben, is een goede zaak. We hebben met de fabriek een langdurig contract van 20 jaar gesloten, zodanig dat er wel degelijk in nieuwe productielijnen geïnvesteerd kon worden. Dat heeft ons land goed gedaan, in de rest van Europa ontbreekt dat nog een beetje.”
FN is van de Waalse overheid, maar de Vlaamse overheid is nog veel terughoudender in die militaire industrie.
“Dat is zo, maar als ik het nieuwe Vlaamse regeerakkoord lees, zie ik daar toch al een aantal veranderingen. Weg van het activistische, met de Richtlijn Van den Brande die verbiedt om te investeren in innovatie die voor militaire doeleinden gebruikt kan worden. De stap is dus gezet, al moet er nog heel wat grond vrijgemaakt worden. Je moet daar als land en als regio pragmatisch mee omgaan. Als je enkel handel wil drijven met landen die hetzelfde denken als wij, dan leef je in een erg kleine wereld. Van internationale politiek krijg je soms vuile handen. Misschien zal niet alles de toets van het Vlaams Vredesinstituut doorstaan. Er moet een ethisch kader zijn, maar je moet echt wel pragmatisch durven zijn. Als je enkel met gelijkgezinde landen handel zou drijven, zou je zelfs een deel van de Europese Unie moeten uitsluiten.”
WANNES NEUKERMANS
VREDE IN TIJDEN VAN OORLOG
In februari komt het boek, ‘Vrede in tijden van Oorlog’ uit, dat Thys samen met journalist Jens Franssen schreef. “Een praktische handleiding om oorlog, vrede , en de conflicten die ons bedreigen beter te leren lezen”, zo klinkt de omschrijving op de website van uitgever Ertsberg. “De bedoeling was om een boek te schrijven dat toegankelijk is voor een breed publiek, maar ook voor onze beleidsmakers, zodat die beter beslagen de discussies aan kunnen gaan over internationale politiek enveiligheid”, legt Marc Thys uit.
Splits zelf de sociale zekerheid!
Marc Thys
Buitenland
Regering wil met fors wetsontwerp terug controle op migratie
De regering Barnier, die na de verkiezingsnederlaag van Macron aan de macht kwam in Frankrijk, had aangekondigd dat er een omslag zou komen in het tot dan toe zeer lakse Franse migratiebeleid. De opdracht om terug controle en grip te krijgen op de migratiegolven die Frankrijk overspoelen, werd toevertrouwd aan Bruno Retailleau, de minister van Binnenlandse Zaken en lid van de gematigd conservatieve Les Républicains. Het rechtse Rassemblement National kijkt nauwlettend toe.
PORTUGAL
Ook Portugal scherpt migratiebeleid fors aan
Op zich heeft het dodelijke schietincident van 21 oktober niets met de nieuwe Portugese migratiemaatregelen te maken, maar de dood in Lissabon van een 43-jarige gezochte criminele migrant uit Kaapverdië is symptomatisch voor de overlast die massamigratie ook in dat Zuid-Europese land veroorzaakt. FRANKRIJK
Op vrijdag 1 november legde de minister zijn wetsontwerp neer in de Assemblée nationale. Prioriteit krijgt de strijd tegen illegale migratie en het doen verminderen van de migratiegolven. De minister onderstreept de verantwoordelijkheid van de herkomstlanden van illegalen. Zo wil hij ontwikkelingssamenwerking expliciet koppelen aan de medewerking van de herkomstlanden om hun illegale en afgewezen onderdanen terug te nemen. Hij wil dus ‘nieuwe machtsverhoudingen’ instellen. Het Rassemblement National bekijkt die maatregelen naar het schijnt met veel interesse.
Actieve opsporing van illegalen en penalisering van illegale migratie
Ook met deze maatregel zal minister Retailleau niet enkel vrienden maken: illegaal verblijf wordt strafbaar gesteld. Elke meerderjarige vreemdeling die in Frankrijk blijft buiten de toegestane periode van zijn visum, wordt met 3.750 euro beboet. De overheid wil illegaal verblijven in Frankrijk ontmoedigen. Verder zal minister Retailleau familiehereniging zo moeilijk mogelijk maken, zodat de legale migratie naar Frankrijk kan worden afgeremd.
Maar terug naar de illegale migratie, want daar wenst minister Retailleau nog een andere maatregel, die al lang bepleit wordt door radicaal rechts, in te voeren. Hij wil de prefecten (departementshoofden) maximaal inzetten op het proactief controleren van migratiestromen, ‘een totale mobilisatie’ van administratieve en budgettaire middelen om vreemdelingen strikt op te volgen in Frankrijk. Er zullen maximaal middelen worden ingezet om illegalen op te sporen, en om de OQTF (Obligation de quitter le territoire français - verplichting om het Frans grond-
gebied te verlaten) daadwerkelijk af te dwingen. Zo wil men de al te vaak voorkomende drama’s (zoals moord en verkrachting door personen met bevel het land te verlaten) vermijden.
Het wetsontwerp moet nog voorbij twee niet onbelangrijke obstakels: de toetsing aan de grondwet door het Constitutionele Hof en de bespreking in de Assemblée nationale. Macron heeft er met zijn parlementaire groep géén meerderheid. Hij moet dus rekenen op steun van de rechterkant, van het Rassemblement National dus.
PIET VAN NIEUWVLIET
Volgens de politie was de migrant gewapend met een mes en wou hij de politie aanvallen. Een agent opende het vuur en doodde de man. Onmiddellijk braken in de Portugese hoofdstad migrantenrellen uit, die dagen zouden duren.
Onlusten, met brandende wagens en barricaden, werden gemeld in Almada, Amadora, Seixal, Setubal en Sintra. Op 24 uur tijd 18 brandincidenten. Allerlei pro-migratieverenigingen en zogenaamd antiracistische clubs riepen op tot manifestaties tegen het politiegeweld. De regering kondigde aan niet te zullen zwichten voor die intimidatie en alle middelen te zullen inzetten om de veiligheid van de Portugezen te garanderen. Nieuwe migratiemaatregelen zijn al aangekondigd en staan los van dit incident en de daaropvolgende rellen.
Twee brutale verkrachtingen zorgen voor ontzetting
Midden oktober werd een 27-jarige Italiaanse vrouw in Turijn door 5 of 6 “Noord-Afrikaanse mannen” in een hinderlaag gelokt en met geweld misbruikt, zo meldt de Italiaanse krant Corriere della Sera. Pas nu raakt de verkrachting, die zich in het Turijnse stadspark Parco del Valentino afspeelde, bekend. Rond 17.00 uur was de jongedame op zoek naar een geldautomaat. Ze sprak er een 18-jarige man “met Arabische tongval” aan, en die vroeg “of ik iets nodig had”, aldus de vrouw.
De man beloofde haar naar een geldautomaat te begeleiden. Ze volgde hem, maar bij een standbeeld trok hij haar gsm uit haar handen en liep weg. De vrouw liep hem achterna en de dief liep een verlaten gebouw binnen. De vrouw vroeg hem de gsm terug te geven, maar daarop sprongen “4 of 5 mannen van Noord-Afrikaanse herkomst” uit hun schuilplaats, versperden haar de uitgang en wierpen haar op een matras.
“Nu ben je eindelijk een man”
Ze werd eerst door de gsm-dief verkracht en daarna door nog minstens één andere. De man die ze op straat had aangesproken, werd door zijn metgezellen na de verkrachting lovend toegesproken: “Nu ben je eindelijk een man.” De vrouw verloor het bewustzijn en ontwaakte in het ziekenhuis. Verplegers vonden haar halfnaakt en met gescheurde kledij op de plaats van de verkrachting. Intussen is de identiteit van de verschillende verkrach-
ters bekend.
De vader van de jonge vrouw is geschokt: “Ze hebben het leven van mijn dochter geruineerd. (…) Meestal spreekt ze niet, ze is zeer stil en weent voortdurend.” Het is niet het enige geval van zware criminaliteit door vreemdelingen. Eind oktober werd een 14-jarig meisje in de Zuid-Tiroolse hoofdstad Bozen door een Pakistaanse man verkracht, aldus de Italiaanse onlinekrant Open. De dader sprak het meisje aan terwijl ze op haar bus wachtte. Intussen wist de Italiaanse journaliste Francesca Totolo gegevens te verzamelen van verkrachtingen door migranten: tussen 2018 en 2023 waren 11.141 Italiaanse vrouwen het slachtoffer.
De voormalige minister van Justitie en voorzitter van de Lega, Matteo Salvini, was hard voor de Italiaanse Justitie: “Ik ben benieuwd of er een rechter zal zijn die ons dwingt om deze kostbare multiculturele parel ook ditmaal in Italië te houden.” PIET VAN NIEUWVLIET
Aanwerven op eigen risico
Op 28 oktober meldde de Portugese krant Publico dat het Portugees Agentschap voor Integratie, Migratie en Asiel (AIMA) voortaan een door de notaris of advocaat opgesteld en ondertekend document eist van ondernemingen die migranten in dienst nemen. In dat document staat dat ze de verantwoordelijkheid voor de migrant dragen. In het persbericht stelt het officiële Portugese Agentschap dat de burger of de onderneming met dat document voor de migrant verantwoordelijk wordt tijdens diens verblijf in Portugal. Een verantwoordelijkheid die vrij ver gaat: de persoon of de onderneming die verantwoordelijk is voor de migrant, zal dus ook de kosten voor de terugreis naar het herkomstland en eventuele andere bijkomende kosten moeten dragen, als de migrant geen verblijfsvergunning krijgt of als hij wordt uitgezet. Dat aansprakelijkheidsmandaat werd in Portugal voor een eerste keer ingevoerd in 2007 en werd al eens aangepast in 2023. Nu volgt een nieuwe verscherping van het beleid. De vraag is of de Portugese centrumregering in de nasleep van de zware rellen in en rond Lissabon nog bijkomende migratiemaatregelen zal aankondigen.
Vrouwen mogen publiek niet meer zingen of muziek maken
Wie herinnert het zich nog? Nadat de buitenlandse troepen zich uit Afghanistan terugtrokken, nam de taliban voor een tweede keer de macht over; het was augustus 2021. De wereld leek te (willen) geloven dat ‘ze’ veranderd waren. Ze zouden ‘gemoderniseerd’ zijn, ze zouden hun taal, wetten en normen hebben aangepast, ze zouden ‘minder extreem islamitisch’ zijn. We horen het ze nog zeggen, zelfs op ‘onze’ eigen VRT: de wereld hoopte dat het tweede talibanregime vreedzamer zou zijn.
De westerse media hebben zich - andermaal - vergist in de ‘godsdienst van de vrede’. Op drie jaar tijd werden de rechten van vrouwen en meisjes drastisch en in sneltempo afgebouwd. Een 50-tal decreten en wetten werden intussen ingevoerd, aldus Amnesty International. In maart 2022 bijvoorbeeld werd het aan meisjes verboden om nog basisen secundair onderwijs te volgen. In december 2022 werd het vrouwen verboden om bij ngo’s te gaan werken, zich te schminken, te parfumeren of in het openbaar voordrachten te geven.
Vrouwen moeten onzichtbaar worden gemaakt
Het stopte niet. In 2023 werd het vrouwen verboden om buitenshuis te werken. Als ze zich buitenshuis verplaatsen, moeten ze worden begeleid. Moeders moeten steeds worden begeleid door een man. En, aldus een bericht in de Franse krant Le Journal du
Dimanche, recent nog werden wetten goedgekeurd waardoor ‘vrouwen voortaan volledig gesluierd moeten zijn, zowel gezicht als lichaam’, zodat ‘vermeden wordt dat ze prikkels bij mannen zouden opwekken’. Verder wordt elke vriendschapsrelatie met ‘ongelovigen’ (niet-islamieten dus) verboden. En nu is er dus het ‘verbod om liederen te zingen of muziek te maken, tenzij ze de toestemming hebben om takbir of athan (oproep tot het islamitische gebed) te doen’. De minister van Deugd en Ondeugd ging nog een stap verder en stelde dat vrouwen “zelfs niet het recht hebben om de stem van anderen te horen terwijl ze aan het bidden zijn, en nog minder in alle andere gevallen”. De enige maatregel die men internationaal blijkt te nemen, is om automatisch asiel te verlenen aan Afghaanse vrouwen. Terwijl het in hoofdzaak Afghaanse mannen zijn die naar het Westen afzakken.
PIET VAN NIEUWVLIET
AFGHANISTAN
Betogers tegen zogenaamd racistisch politiegeweld
DIPLOMATIEKE VALIES
“Chaos in het vacuüm van de macht”
Bij sommigen raakt de kater van Trumps zege wellicht nooit verteerd; meer verlichte geesten zijn eerder begaan met hoe het nu verder moet. Volgend jaar wordt de lakmoesproef voor het beleid dat hij zal ontplooien, maar toch is er nu al én een vaststelling én een vraag die bijzonder pertinent zijn. De wereld van vandaag is complexer en gevaarlijker dan die welke hij aantrof tijdens zijn eerste ambtstermijn - het is de vaststelling. Zal hij er echter de komende weken al in slagen de nodige maatregen door te voeren om te vermijden dat de opposanten van de VS van de periode misbruik maken om een erg onprettige situatie te creëren tegen zijn eedaflegging in januari volgend jaar?
Wanneer u dit leest, zijn we nog een kleine twee maanden verwijderd van de eedaflegging van Donald Trump als 47ste president van de VS. Op 20 januari om exact 12 uur, precies zoals de Grondwet het voorschrijft. En meer nog dan tijdens zijn eerste termijn is het adagium dat ‘in het vacuüm van de macht chaos gedijt’ bijzonder toepasselijk. De eerlijkheid gebiedt te erkennen dat wanneer Donald Trump zijn intrede doet in het Witte Huis, de internationale context waarmee hij geconfronteerd wordt, complexer is dan in 2017 - hoe moeilijk dat toen te geloven zou zijn geweest.
De internationale context voor Trump is complexer dan in 2017
Interconnectie
We maken een tijdsprong van een kleine acht jaar. De annexatie van de Krim was toen een feit en er was Russische agitatie in het oosten van Oekraïne. Maar dat verbleekt in het licht van bijna drie jaar regelrechte oorlog met
verliezen die niet sinds de Tweede Wereldoorlog gezien zijn in de regio. Spanningen in het Midden-Oosten waren er toen ook al, maar vandaag dreigt een regionaal conflict en een directe confrontatie met Iran. Noord-Korea tekende destijds al present, zij het dat het nu met eigen troepen betrokken is bij de oorlog in Oekraïne. Bekeken vanuit Washingtons perspectief zijn de boosdoeners van toen niet zo verschillend van die van vandaag. Wat Rusland en Iran betreft, is er echter sprake van een aanzienlijke escalatie. En misschien wel het grootste verschil met 2017: de interconnectie tussen die actoren.
As van het verzet/kwaad
Ooit was er de zogenaamde ‘as van het kwaad’; vandaag noemen zij zichzelf liever de ‘as van het verzet’. Punt is dat de onderlinge interactie nooit groter is geweest dan nu. Een voormalige diplomaat omschreef de situatie ‘off the record’ in The Wall Street Journal als volgt: “Noord-Koreaanse soldaten steunen Rusland, dat op zijn beurt Iraanse raketten gebruikt. (…) Die laatste verkopen op hun beurt olie aan de Chinezen. (…) Die verwevenheid is een nieuw gegeven.” Dat erkennen wordt dé grote uitdaging voor Donald Trump, een man - het is bekend - die moeite heeft met allianties en eerder bilaterale contacten verkiest.
Atlantic Council
Een recente studie van de Atlantic Council laat aan (dezelfde) duidelijkheid niets te wensen over. “Het agressieve partnerschap tussen Rusland, China, Iran en Noord-Korea is de grootste bedreiging voor de VS en hun NAVO-bondgenoten”, klinkt het. “Ongeacht of dit begrepen wordt, zal de Trump-administratie hiermee moeten omgaan. En zeker met het belangrijkste confrontatiepunt: Oekraïne.” De analyse kent ook een historische dimensie voor de liefhebbers. Men moet al teruggaan naar de begindagen van de Koude Oorlog om een parallel te ontwaren. Toen waren Rusland én
China al tegenpolen van de VS. En misschien goed om te weten: tijdens het interbellum kenden de asmogendheden een minder intensieve interactie dan de vier eerdergenoemde spelers van vandaag. Niet onze analyse, wel die van de Atlantic Council.
‘President-elect’
Dat alles maakt de komende weken ontzettend belangrijk, lees: gevaarlijk. Naarmate de benoemingen van Trump bekend raken, krijgt men een beter zicht op het te verwachten beleid vanaf 2025 - of dat denkt men toch. Feit is dat er veel vraagtekens blijven bestaan. ‘De jure’ begint het presidentschap op 20 januari, maar ‘de facto’ is het presidentschap van Trump vandaag al een realiteit. In hoeverre zal hij hiervan gebruikmaken? Het risico bestaat dat de vier genoemde actoren bepaalde feitelijke situaties willen forceren op het terrein in aanloop naar de komende Trump-jaren. Iran kan de druk opvoeren, zeker met zijn nucleaire programma. Idem voor Israël, ook al is dat vandaag meer een certitude dan een optie. Wat zal China doen, goed wetend dat harde commerciële confrontaties onvermijdelijk worden?
Zal men feitelijke situaties willen forceren in aanloop naar de Trump-jaren?
Zal Trump de bestuurlijke leegte van het moment kunnen invullen? Joe Biden mag dan nog steeds president van de VS zijn, het punt is dat wanneer Trump als ‘president-elect’ een telefoontje pleegt, men aan de andere kant van de lijn als een knipmes in het gelid springt. Hoe gevaarlijk de komende weken worden, zal grotendeels afhangen van de mate waarin Donald Trump dergelijke instrumenten zal gebruiken. Het maakt de cirkel rond en brengt ons terug bij de wijsheid dat ‘in het vacuüm van de macht chaos gedijt’.
Fidias Panayiotou: van YouTuber tot Europees Parlementslid
Eerder dit jaar stuurde een 24-jarige influencer een kleine schokgolf door de politieke wereld. Fidias Panayiotou, een populaire Cypriotische YouTuber met 2,6 miljoen abonnees, en sociale media-influencer, zorgde enkele maanden geleden voor heel wat opschudding door zijn verrassende verkiezing tot lid van het Europees Parlement.
Als onafhankelijke kandidaat wist Fidias, dankzij zijn gigantische online-aanhang en onconventionele campagne, een indrukwekkende 19,4 procent van de stemmen in Cyprus te behalen. Zijn overwinning, die hij vooral te danken heeft aan zijn volgers en andere jonge kiezers, markeert een culturele verschuiving in hoe politieke invloed wordt verworven en gebruikt in de huidige tijd.
De 24-jarige Cyprioot verwierf onlinebekendheid met zijn virale sociale mediastunts en humoristische filmpjes, wat hem bijzonder geliefd maakte bij heel wat jonge kiezers. Zijn overstap van internetberoemdheid naar politicus is echter meer dan een loopbaanwending. Het weerspiegelt een bredere maatschappelijke trend waarbij digitale platforms traditionele politieke structuren uitdagen. Fidias’ campagne richtte zich dan ook op directe interactie met zijn landgenoten via sociale media, waarmee hij zichzelf profileerde als een onafhankelijke en vernieuwende kracht binnen de politiek.
Maar wat hoopt de bekende YouTuber eigenlijk te verwezenlijken als lid van het Europees Parlement? Als gloednieuwe politicus legt Fidias de nadruk op de verdeling van Cyprus, een kwestie die al decennia voortduurt en het eiland splijt in een Grieks-Cypriotisch en een Turks-Cypriotisch deel. Een van zijn opvallendste initiatieven was een samenwerking met de Turks-Cypriotische influencer Ibrahim Beycanli, waarin zij samen een video maakten over het wederzijdse wantrouwen tussen de twee gemeenschappen. De video benadrukte de gedeelde ervaringen van de Cyprioten aan beide zijden van de grens. Fidias omschreef zijn doel als het creëren van een dialoog die ook door Turks-Cyprioten als positief wordt ervaren en benadrukte de gedeelde verantwoordelijkheid voor verzoening.
De video ging snel viraal, maar ontketende een heftige discussie. Supporters prezen Panayiotou voor zijn moed om het nationalisme aan te pakken en een boodschap van ‘eenheid’ uit te dragen. Tegelijkertijd kreeg hij uit verschillende hoeken ook scherpe kritiek, waarbij sommigen hem beschuldigden van naïviteit of zelfs van verraad. Daarnaast roept de politieke carrière van de YouTuber ook na zijn verkiezing vragen op. Zo strijkt de Cyprioot met zijn nieuwe job om en bij de 8.000 euro per maand op en levert het hem talloze extra fans en volgers op. Het is dus maar de vraag hoe oprecht zijn engagement werkelijk is.
echter niet zijn standpunten, maar het bewijs van de kracht van technologie en sociale media in de hedendaagse politiek. Zijn opkomst toont het potentieel van digitale platforms om jongeren te mobiliseren en betrokkenheid bij het publieke debat te stimuleren. Tegelijkertijd roept het vragen op over de grenzen van dergelijke bewegingen en de uitdagingen van effectieve beleidsvorming. Het verhaal van Panayiotou symboliseert dan ook vooral een nieuwe benadering van politiek in het digitale tijdperk: onorthodox, onbevreesd en gedreven door de overtuiging dat digitale invloed ook tot politieke invloed kan leiden.
Fidias Panayiotou
Biden ontvangt Trump na diens overwinning
Bpost: een ramp
Twee weken gelden meldden we in deze kolommen dat bpost de verzendingskosten voor weekbladen verhoogd heeft. En nog geen klein beetje. De service wordt daarentegen met de dag erger.
Elke woensdagvoormiddag gaat ’t Pallieterke in druk en enkele uren later vertrekt een vrachtwagen naar een vast sorteerpunt van bpost in Antwerpen. Daar wordt een eerste triage gedaan en vertrekken de Pallieterkes naar de provinciale sorteercentra. Daar worden ze dan verder per gemeente opgedeeld. Twee weken geleden hadden we prijs in Limburg en de rand rond Brussel. Geen bedeling op 7 november in de regio’s met postnummer 3000 tot 3990 en ook lezers met postcode 1700 tot 1930 kregen geen exemplaren in de bus. Ook niet de dag erna. Pas op woensdag 13 of donderdag 14 november, een week te laat, werd ons weekblad in genoemde regio’s bedeeld. Wie als lezer reclameert bij bpost krijgt het laconieke antwoord: “Neem contact op met de uitgever”.
Precies of wij kunnen weten waar onze palletten ergens bij bpost staan te wachten op verwerking? Oh ja, op 1 januari 2025 worden gewone postzegels opnieuw duurder. U betaalt dan 1,53 per brief of in oude Belgische munt: 62 frank! Ook de verzending van pakjes wordt opnieuw duurder.
“Deze tariefaanpassingen zijn nodig om een kwalitatieve postdienst te kunnen blijven bieden”, zo lezen we in het persbericht dat bpost drie weken geleden verspreidde. De man of vrouw van bpost die dat bericht opstelde, mag alvast bij ons komen solliciteren als “chef satire”.
Neen, we kunnen er niet mee lachen.
KARL VAN CAMP
Win 4 duotickets voor kerstconcert van Marnixring Voorkempen Pater Stracke
Op zondag 15 december organiseert Marnixring Voorkempen Pater Stracke een kerstconcert ten voordele van Vlaams-sociale acties en verenigingen. Koor Musica Nova onder leiding van Emilie De Voght en organist Helmut De Backer geven vanaf 15 uur het beste van zichzelf in de Onze-Lieve-Vrouwekerk op het Ruusbroeckplein in Schoten.
Een ticket voor het concert kost normaliter 20 euro, maar dankzij het Vlaams & Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen & Vrije Beroepen kan u het concert gratis bijwonen. Het geeft via ’t Pallieterke namelijk 4 duotickets weg. Deelnemen kan door vóór zondag 1 december telefonisch (03 232 14 17) of per mail (secretariaat@pal.be) contact op te nemen met het secretariaat van ’t Pallieterke. Indien u niet onmiddellijk een medewerker aan de lijn zou krijgen, volstaat het om een voicemailbericht in te spreken met uw naam en telefoonnummer. Op donderdag 5 december worden de winnaars bekendgemaakt in dit weekblad. Ze zullen ook persoonlijk op de hoogte worden gebracht.
SATIRE
Groen pleit voor afschaffing
Internationale Mannendag: “Onnodige
viering van patriarchaat”
Afgelopen dinsdag, op 19 november, werd voor de 25ste keer Internationale Mannendag gevierd. Maar als het van Groen afhangt, was dat ook de laatste keer. “Deze overbodige viering van het patriarchaat heeft nefaste gevolgen voor het klimaat”, zegt federaal minister Petra De Sutter.
Afgelopen dinsdag, op Internationale Mannendag, piekte de verkoop van vlees, barbecuekolen en alcoholische dranken.
Dat blijkt uit een onderzoek van çavaria, de Vlaamse belangenorganisatie van lgbti+-mensen en koepel van lgbti+-organisaties.
Dat mannen hun feestdag steeds vaker vieren door de barbecue aan te steken, zorgt voor grote ongerustheid bij Groen. De negatieve klimaatimpact van een stuk vlees en de CO 2 -uitstoot die met de verbranding van kolen gepaard gaat, vallen immers niet te onderschatten. Daarom pleit de partij voor de afschaffing van Inter-
nationale Mannendag. En – waarom niet – ook meteen van barbecues. Een andere reden waarom Internationale Mannendag volgens Groen beter op de schop gaat, is dat mannen helemaal geen feestdag nodig hebben om hun problemen bespreekbaar te maken. “Mannen moeten hun problemen gewoon leren opkroppen en zich niet aanstellen. Dat is een vrouwelijk privilege. Mannen moeten zich niet vrouwelijker voordoen dan ze in werkelijkheid zijn”, zegt Groen-vicepremier Petra De Sutter.
ANDY D.
SATIRE
Heeft u al een fobie?
Onze kranten en televisiejournaals hebben er de voorbije dagen volop aandacht aan besteed: de Zweedse minister Pauline Brandberg gaat gebukt onder een ernstige aandoening. Zij heeft namelijk een fobie voor bananen. Die fobie heeft verregaande gevolgen: zo moeten medewerkers erop toezien dat er geen bananen aanwezig zijn in de burelen of kamers waar de minister moet komen. Zelfs een achtergelaten etiketje van Chiquita doet haar al panikeren.
U heeft allicht al gehoord van arachnofobie ofwel de angst voor spinnen. Of u kent agorafobie, de angst voor onbekende plekken en pleinen. Veel mensen hebben last van acrofobie oftewel hoogtevrees. Zowat 10 procent van de bevolking heeft last van een ernstige vorm van een of andere fobie. Wat meteen ook betekent dat nogal wat Belgische politici met een fobie te kampen hebben.
Zo ontdekten we dat er bij ons een zelfhulpgroep voor politici met een fobie bestaat. Als enig persmedium mochten we aanwezig zijn bij de wekelijkse bijeenkomst, ergens in de catacomben van de Kamer. Frank Vandenbroucke: “Ik heb een ernstige fobie: ik kan namelijk niet tegen zwart geld. Ik krijg dan overal jeuk op mijn armen en benen. Ik verplicht mijn medewerkers om in elk dossier, elke map, elke schuif, elke kluis goed na te kijken of er geen enveloppe ligt met zwart geld. Als ze iets vinden, dan weten ze dat ze dat zwart geld direct moeten verbranden. Er liggen trouwens nog wat dossiers over de aankoop van mondmaskers, waar ik niet durf aan te beginnen. Zo’n schrik heb ik dat er wat zwart geld zou kunnen uitvallen.”
Conner Rousseau: “Och Frank, volgens mij ben je de enige in onze partij met die fobie. Mijn fobie is veel ernstiger. Ik heb een fobie voor lege tvstudio’s. De gedachte dat een tv-studio leeg is, maakt mij verschrikkelijk nerveus. Daarom verplicht ik mijn medewerkers al van ’s morgens rond te bellen of er ergens een lege studio is bij De Afspraak, Terzake, De Zevende Dag, De Tafel van Gert, MENT TV, PlattelandsTv, Kanaal Z, noem maar op. Zodra ze weten dat er ergens een lege tv-studio is, word ik onmiddellijk door mijn medewerkers naar voren geschoven om die te vullen. Mijn ego is zo groot dat ik er een hele tv-studio mee kan vullen, op mijn eentje, hé. Je moest eens weten hoe blij een Bart Schols is als ik zijn studio mag vullen met mijn bescheiden persoonlijkheid.”
(Op dat ogenblik gaat de gsm van Conner. Of hij wil meewerken aan DOBBIT tv, horen we op de achtergrond. Binnen de minuut heeft Conner toegezegd om 30 afleveringen aanwezig te zijn.)
Tinne Van der Straeten: “Heren, wat een flauwe fobieën allemaal. Word nu eens ernstig: ik heb een fobie voor windstille dagen. ’s Morgens durf ik het raam niet opendoen uit angst dat er geen zuchtje wind is. Ik wil wind, wind, wind. Elke morgen belt een medewerker naar het KMI met de vraag of het gaat waaien en wat de voorspellingen zijn voor de rest van de dag. Soms heb ik het zo erg in mij, dat ik 20 keer per dag naar Jill Peeters bel. Maar die doet alleen windvoorspellingen voor binnen 30 jaar. Mijn fobie mag wat geld kosten. Ik plan nu een duur eiland in de Noordzee waar we wind gaan maken.”
Conner Rousseau: “Tinne, ik waai ook mee met de wind, haha.” (buldert luid met zijn eigen mop)
Frank Vandenbroucke: “Het is stil, waar het nooit waait. Vraag maar aan Quickie.” (glimlacht minzaam).
Jeremie Vaneeckhout: “Kijk, allemaal heel leuk. Maar mijn fobie, die is niet om mee te lachen. Ik heb een fobie voor schilderijen met de Mona Lisa erop. Mij zul je dus nooit in het Louvre zien. Da’s te risicovol. Want als ik een Mona Lisa zie, dan vlieg ik daar op af met een bijl. Maar ik ben trots op mijn afwijking. En ik probeer mijn fobie te overwinnen door ze met heel de wereld te delen.”
Nadia Naji: “Heu Jeremie, zo’n succes was die verkiezingsactie nu ook weer niet. Sta me toe om hier in deze zelfhulpgroep mijn probleem uit te leggen. Ik heb een fobie voor snorren. Ik kan niet samenwerken met mannen met een snor. Kijk, dát is het probleem van Groen. Twee jaar heb ik moeten samenwerken met een covoorzitter met een pornosnor. Dat gaat dus niet, hè. Heel de verkiezingsnederlaag van Groen is enkel en alleen aan die snor te wijten.”
Björn Soenens: “Ik ben dan wel geen politieker, maar ik heb ook een ernstige afwijking. Ik heb namelijk een fobie voor objectiviteit. Ik krijg rillingen als ik dat woord nog maar moet uitspreken. Laat staan dat ik objectief moet zijn, het gaat gewoon niet. Gelukkig hebben mijn bazen aan de Reyerslaan alle begrip voor mijn ziekte, heu… fobie dus. Ondanks mijn uitgesproken fobie mag ik blijven werken. Overigens, je moest eens weten hoeveel journalisten er lid zijn van de zelfhulpgroep voor VRT-journalisten met een fobie voor objectiviteit.”
Conner Rousseau: “Hey Björn, is er straks nog een plaatsje voor mij in uw show?”
Samenvatting van onze aanwezigheid bij de zelfhulpgroep: hoe vervelend en ernstig het probleem van Pauline Brandberg, de Zweedse, ook is, het is klein bier in vergelijking met de fobieën van onze politiekers. Oh ja, is het u ook opgevallen dat er vooral politici van Groen en Vooruit lid zijn van de zelfhulpgroep? Wat uiteraard niet hoeft te verbazen voor wie de Belgische politiek wat kent...
Tinne Van der Straetens
De aanval op het Westen
Het Westen van buiten en binnen bedreigd
Wie de Europese geschiedenis overschouwt, kan enkel maar besluiten dat het Avondland bijna constant onder militaire druk heeft gestaan: van de Perzen over de Ottomanen tot de Sovjets. Ook intern woedde er bijna steeds een hevige strijd om de hegemonie over ons continent. Maar de opkomst van een politieke beweging die onversneden de zelfvernietiging van de Europese cultuur nastreeft, is wel onuitgegeven. Net zoals de middeleeuwse flagellanten hopen ze door te boeten voor hun zonden in het hiernumaals, een kaartje naar een beter hiernamaals te bemachtigen: via herstelbetalingen, openlijke (zelf)vernedering en een steeds extremere opstelling. Was die beweging niet zo invloedrijk, men zou schamper het hoofd schudden.
De schrijver noemt het huidige politieke toneel een culturele oorlog (‘culture war’) “gericht tegen alle wortels van de westerse traditie en tegen al het goede dat de westerse traditie heeft voortgebracht”. Er zijn nochtans weinig culturen die zo zelfkritisch zijn als de Europees-Amerikaanse. Geïnspireerd door het christendom is ze doordrongen van schuld en boete, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de islam.
Iedereen racist
Toch wordt Jan Modaal belaagd door een mediatiek-politiek spervuur van politieke correctheid, zonder nuance of ruimte voor oppositie. Decennia van grote geldsommen aan ontwikkelingssamenwerking en introspectie hebben die woede niet doen stillen. De taal werd initieel gezuiverd van ‘kwetsende’ termen, maar intussen is zowat elke traditie of woordkeuze ‘fout’ als ze door een steeds radicaliserend sanhedrin niet wordt aanvaard. Racistische ‘positieve discriminatie’ of ‘kritische rassentheorie’ worden schaamteloos gepromoot als antiracisme. Zogenaamde gerechtigheid onder de paraplu van ‘Black Lives Matter’ blijkt onversneden wraak, aldus de schrijver.
Overdreven? Murray haalt het stuitende voorbeeld aan van de National Trust in Groot-Brittannië. Met miljoenen leden onderhoudt ze mooie landhuizen uit het verleden, die ze openstelt voor het grote publiek. Maar in haar voorlichting vindt ze het nodig om onderwerpen als homofobie en slavenhandel te betrekken. Kers op de taart is de
verklaring van haar programmadirecteur dat het Engelse platteland zelf racistisch is. Als spuwen in de hand door wie ze wordt gevoed, kan dit tellen!
Feiten niet langer belangrijk
Het boek toont aan dat de hedendaagse razernij niet alleen inconsequent is, ze ontbreekt ook enige wetenschappelijke basis. Verwijten van racisme zijn gebaseerd op ‘eigen ervaring’ of cultuurmarxistische kwakzalverij, zelden op statistieken of feiten. Wiskunde is tegenwoordig ook al racistisch, want ‘cultureel blank’. Bibliotheken worden volgekrabbeld over de wandaden van het kolonialisme. Maar u vindt weinig over de Arabische dominantie in de Afrikaanse slavenhandel, over de markt van Europese slaven in Noord-Afrika of over de economische achteruitgang van Afrika sinds de dekolonisatie.
Zogenaamde gerechtigheid onder de paraplu van ‘Black Lives Matter’ blijkt onversneden wraak
Ach, wat maakt het uit of een Europees land kolonies had of niet? Ook landen als Griekenland, Zwitserland en Hongarije delen in de linkse klappen, terwijl ze nooit moderne niet-Europese kolonies hadden. Krijgt de dood van 1.500 Britse mariniers die destijds stierven in hun strijd tegen de slavernij aan-
dacht in de media of academische middens?
Of de velen die als mensenoffer eindigden op een Azteekse of Carthaagse slachtbank?
Spijtig voor de betrokkenen, maar hun da den passen niet in de strakke dwangbuis van de woke-beweging, dus zijn ze niet nuttig en blijven ze bijgevolg onvermeld.
Speelbal van Rusland en China
Hoeft het te verbazen dat andere grootmachten als Rusland en China die collectieve zelfkastijding geamuseerd aanschouwen? Je moet iemand als Poetin niet leren hiermee zijn voordeel te doen. In een podcast met Joe Rogan haalde de nieuw verkozen Amerikaanse vicepresident J.D. Vance aan hoe Duitsland zijn kerncentrales afbouwt onder groene druk; Duitse milieubewegingen die vanuit Moskou worden gefinancierd.
Of u herinnert zich vast hoe Poetin vliegtuigen met Afrikaanse en Midden-Oosterse gelukzoekers aan de grenzen van de Europese Unie afzet om zo de Europese cohesie verder onder druk te zetten, omdat de EU weigert haar buitengrenzen te sluiten voor ongewenste indringers. Murray merkt overigens met de nodige ironie op dat het Westen verantwoordelijk is voor zowat elke zonde in de wereld, maar desondanks toch het walhalla blijft voor bijna elke vluchteling.
Te dierbaar, te kostbaar
De cultureel-linkse hegemonie is zo dominant, maar tegelijk gefundeerd op los zand. Dat blijkt telkens weer voor wie het boek
Douglas Murray “De aanval op het Westen” 2023, Houtekiet, 280 bladzijden , 22,99 euro, ISBN 9789052402819
leest. Tegenover een doctrine van haat en ressentiment adviseert de Britse auteur om een positief verhaal te plaatsen. Eén van dankbaarheid voor de schoonheid en rijkheid van onze architectuur en beeldende kunsten. Eén van erkentelijkheid voor onze rechtsorde en ons politiek systeem, zelfs al raakt dat de laatste jaren in verval door uitholling en perversie. In de inleiding schrijft Murray: “De aanval op het Westen is een boek over wat er gebeurt als één kant in een koude oorlog – de kant van democratie, rede, rechten en universele principes – zich voortijdig overgeeft. (…) We interpreteren de doelen van de deelnemers verkeerd of bagatelliseren de rol die het zal spelen in het leven van toekomstige generaties.” Inderdaad, we kunnen gerust besluiten met de Britse auteur dat de politieke inzet te belangrijk is om uit lafheid, onderschatting of opportunisme ons over te geven. Daarvoor is wat onze voorouders ons nagelaten hebben te kostbaar en de toekomst van onze kinderen te dierbaar.
PIETER VANDERMOERE
Juror #2: Clint Eastwoods geslaagde afscheid van de filmwereld
Clint Eastwood is misschien wel een van de laatste échte filmsterren. Met zijn 94 lentes is hij dat alleszins van zijn generatie, een reliek van de cinema gekenmerkt door figuren als Steve McQueen en Paul Newman.
Zijn carrière sprong voor het eerst in het publieke oog met de rol van de legendarische ‘man with no name’ uit de overbekende spaghettiwesterns van Sergio Leone. Sinds de vroege jaren 1970 is Eastwood ook achter de camera terug te vinden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan The Bridges of Madison County (1995) met Meryl Streep. Zijn meest spraakmakende werken dateren uit de jaren 2000, zoals bijvoorbeeld Gran Torino (2008) en het voortreffelijke Million Dollar Baby (2004) dat vier Oscars won (waaronder voor beste film en beste regisseur). Als een solist die tegelijk het orkest dirigeert, speelde Eastwood zelf steeds mee in die voornoemde films. Bij zijn vermoedelijk allerlaatste opus ruilt hij echter de acteursstiel definitief (?) in voor de regisseursstoel.
Twelve Angry Men
Juror #2 is een rechtbankdrama dat in verschillende opzichten een ode is aan Sidney Lumets tijdloze Twelve Angry Men uit 1957. In die laatste film zit de volksjury van een assisenzaak geblokkeerd omdat één man weigert de beklaagde schuldig te verklaren. Juror #2 verwijst naar Justin Kemp (Nicholas Hoult), een voormalige alcoholverslaafde met een hoogzwangere vrouw, die eveneens in de jury van een moordzaak zetelt. In een scène van beraadslaging is de verwijzing naar Lumets meesterwerk wel zeer expliciet. In directe pa-
rallel wordt bijvoorbeeld het gezichtsvermogen van een oudere getuige in vraag gesteld door de juryleden.
Ondermijning van justitie
Waarin Eastwoods film zich onderscheidt, is dat het verhaal zich ook buiten de muren van de rechtbank afspeelt. Jury-
lid Kemp heeft namelijk zijn eigen beweegredenen om de verdachte onschuldig te laten verklaren. Verschillende andere actoren hebben eveneens hun eigen motivaties om een welbepaald verdict na te stre-
ven en indien nodig de werking van het justitieapparaat te ondermijnen. Zo is er openbaar aanklager Killebrew, gespeeld door Toni Collette (de actrice die enkele jaren terug gelauwerd werd voor haar geweldig intense hoofdrol in het moderne horrormeesterwerk Hereditary). Zij onderneemt gelijklopend met de rechtszaak een politieke campagne waarin ze de strijd tegen huiselijk geweld met vrouwelijke slachtoffers tot een speerpunt van haar programma maakt. Aangezien de verdachte de partner was van de vermoorde vrouw, heeft Killebrew er dus persoonlijk belang bij om hem definitief achter de tralies te krijgen.
Verhaal centraal
Eastwoods films zijn steeds minimaal gestileerd, en dat in de brede zin van het woord. Camerahoeken zijn eerder helder dan artistiek en muzikale ondersteuning is tot een minimum beperkt. Het verhaal moet steeds op de voorgrond staan, ontdaan van alle audiovisuele ruis. Die visie op cinema verklaart ook waarom het scenario van deze film zo sterk is. Het enige wat in mijn ogen wat ontbreekt, zijn persoonsgebonden, eerder dan rolgebonden handelingen van protagonist Kemp. Juror #2 is echter pakkend realistisch en behandelt tegelijk diepere thema’s als rechtvaardigheid en het vermogen van een persoon om een beter mens te worden. Een uitstekend rechtbankdrama en daarmee ook een meer dan waardig afscheid van een Hollywoodlegende.
Terug van nooit weggeweest…
De Rechtvaardige Rechters
Deze week is het precies 100 jaar geleden dat Arsène Goedertier in Dendermonde aan een beroerte overleed. Goedertier werd ervan verdacht één van de spilfiguren te zijn geweest in de grootste kunstroof van de 20ste eeuw in ons land; de diefstal van twee panelen van het wereldberoemde 15de-eeuwse altaarstuk ‘Het Lam Gods’ van de gebroeders van Eyck uit de Gentse SintBaafskathedraal.
ie diefstal veroorzaakte niet alleen enorme opschudding, maar is intussen zowat de Vlaamse versie geworden van het telkens weer in de media opduikende Monster van Loch Ness. De diefstal heeft honderden speurders, kunstkenners, historici, schattenjagers en helderzienden tot de meest bizarre hypothesen en dolle zoekacties gedreven. Er deden wilde verhalen de ronde over de betrokkenheid van het Belgische koningshuis, een prominente Gentse katholieke familie en van de Duitse Sicherheitsdienst. Telkens kwamen de onderzoekers echter van een koude kermis thuis.
ALS DE KERK NIET MET HET GELD OVER DE BRUG ZOU KOMEN, ZOUDEN DE PANELEN ONHERROEPELIJK VERNIETIGD WORDEN
Toen koster Van Volsem op 11 april 1934 na de vroegmis aan zijn ochtendronde in de kathedraal begon, was hij wellicht nog niet goed wakker. Pas een paar uur later ontdekte hij dat er aan het slot van de deur van de Vijdtkapel geprutst was. Toen hij de kapel met een bang hart binnentrad, merkte hij tot zijn schrik én verbijstering dat de panelen ‘De Rechtvaardige Rechters’ en ‘Johannes de Doper’ van Het Lam Gods als in rook leken te zijn opgegaan. De onthutste koster spurtte meteen naar het kantoortje van kanunnik Gabriel Van den Gheyn die op zijn beurt de politie alarmeerde. De Gentse politiecommissaris Patijn kon niet anders dan vaststellen dat er in de loop van de nacht was ingebroken en dat de panelen uit hun lijst waren gehaald. Oorspronkelijk hadden de panelen ‘De Rechtvaardige Rechters’ en ‘Johannes de Doper’ de voor- en achterkant van één paneel gevormd, maar ze waren veertig jaar daarvoor in het Kaiser-Friedrichmuseum in Berlijn overlangs in tweeën gezaagd om beide zijden tegelijk tentoon te kunnen stellen.
ONDERHANDELINGEN
De politie tastte volledig in het duister over wie de dader van die diefstal kon zijn. Hoewel de kunstroof meteen internationaal voorpaginanieuws werd en het hele land in rep en roer zette, bleef het heel lang opvallend stil in het onderzoek. Pas op 30 april 1934, negentien dagen na de diefstal, werd de stilte doorbroken en ontving de Gentse bisschop Coppieters een Franstalige dreigbrief waarin de afzender één miljoen Belgische frank losgeld voor de gestolen panelen eiste. Als de kerk niet met het geld over de brug zou komen, zouden de panelen onherroepelijk vernietigd worden. De brief was ondertekend met de initialen
D.U.A.
Hoewel de bisschop bereid was om die som te betalen, verboden minister van Justitie Janson en procureur De Heem hem formeel om dat te doen. In plaats daarvan besloten ze een envelop met 25.000 BEF te overhandigen aan de mysterieuze D.U.A.
Toen die dat voorstel via een krantenadvertentie in La Dernière Heure onder ogen kreeg, stuurde hij meteen een nieuwe brief waarin hij duidelijk maakte dat hij het tegenvoorstel ‘belachelijk’ vond. Hij halveerde echter wel zijn eis: van 1 miljoen naar een half miljoen. Om zijn goodwill te tonen, stuurt
de afperser bij zijn derde brief een bonnetje voor een bagagedepot in het station Brussel-Noord. Daar vond men het ingepakte en gelukkig ongeschonden paneel ‘Johannes de Doper’.
Justitie beschouwde de teruggave van dat paneel als een teken van zwakte van de dief en wou hem daarom in het nauw drijven. Een paar dagen bleef het oorverdovend stil en dan volgde een nieuw schrijven van D.U.A. Hij zou iemand sturen die als identificatie een in twee gescheurde krantenpagina zou meebrengen, waarvan de andere helft in de envelop voor de bisschop zat. In de brief werd pastoor Meulepas van de Antwerpse Sint-Laurentiusparochie aangeduid als degene die het losgeld moest overhandigen. De politie lichtte de pastoor in en overhandigde hem een pakket met het losgeld. In het pakket zat echter niet het gevraagde miljoen, maar slechts 25.000 BEF. Op 14 juni 1934 daagde een taxichauffeur op bij Meulepas. De man overhandigde een envelop met een afgescheurde krantenpagina die perfect paste bij de halve pagina die de dader eerder naar het bisdom had opgestuurd. Meulepas overhandigde daarop het pakje met het geld aan de chauffeur, die er spoorloos mee verdween.
HET STERFBED VAN ARSÈNE GOEDERTIER
D.U.A. kon er absoluut niet mee lachen dat hij met het spreekwoordelijke kluitje in het riet was gestuurd. Er volgde opnieuw een bitse briefwisseling met de politie, die op niets uitdraaide. Op 1 oktober kwam de allerlaatste brief en toen werd het opnieuw doodstil. Maar na zes weken stilte gebeurt er iets merkwaardigs… Tijdens een bijeenkomst van de Katholieke Partij in Dendermonde kreeg een zekere Arsène Goedertier kort na zijn eigen toespraak een hartaanval. De 57-jarige Goedertier was een wisselagent in Wetteren en werd alom beschouwd als een respectabel man die gek was op de detectiveverhalen van Arsène Lupin. Door zijn verleden als koster-organist had hij bovendien goede connecties met het Gentse bisdom. De ineengezakte Goedertier werd naar het huis van zijn schoonbroer gebracht, waar hij niet veel later stierf. Vlak voor zijn dood vertelde hij hortend en stotend aan zijn verbijsterde advocaat dat hij de enige was die wist waar het originele paneel van De Rechtvaardige Rechters verstopt lag. Met zijn laatste adem sprak hij de woorden “in mijn bureau, sleutel, kast, map mutualité…” uit. Men vond in het bureau van Goedertier de bewuste map waarin een envelop zat met een aantal tekeningen die mogelijk verband zouden kunnen houden met de bergplaats van het paneel én met kopieën van de dertien afpersingsbrieven aan bisschop Coppieters. Ook de schrijfmachine die gebruikt werd voor de brieven, werd in een door Goedertier gehuurd kluisje in het Gentse station teruggevonden. Van De Rechtvaardige Rechters echter geen enkel spoor…
OF DE GROOTSTE KUNSTROOF VAN DE 20STE EEUW OOIT ZAL WORDEN OPGELOST, WEET NIEMAND
Al decennialang steken er met de regelmaat van de klok theorieën en speculaties over de mogelijke verstopplaats van De Rechtvaardige Rechters de kop op, maar tot nu toe zijn de speurders telkens van een kale reis teruggekomen. Of de grootste kunstroof van de 20ste eeuw ooit zal worden opgelost, weet niemand, maar de vragen blijven zich opstapelen. Was Goedertier überhaupt wel de dief? Of was hij de ideale zondebok die als afleiding werd gebruikt? Moest het losgeld dienen om kleine katholieke spaarders te vergoeden die hun spaarcentjes waren kwijtgeraakt door de bankencrash? Was de abt van Orval betrokken bij het verbergen van het paneel? Klopt het gerucht dat het paneel al kort na de dood van Goedertier werd teruggevonden, maar dat men daarna heel de zaak in de doofpot heeft gestopt om bepaalde belangen te beschermen? Dat zijn slechts enkele vragen waarop we hopelijk ooit een antwoord krijgen…
LEZERSBRIEVEN
Paul Bäumer
Pallieterke,
Na onder andere ‘Een noodlottige paus’ van 5 mei 2021 ben ik weer overdonderd door Paul Bäumers bijdrage over Iran! Mag ik wensen dat hij nog veel beklijvende bijdragen kan leveren? Ik wens hem dan ook het beste toe.
Bob Van Loock, Berchem
Regeringsvorming
Pallieterke,
Na de voor Vlaanderen ontgoochelende verkiezingen van 9 juni 2024 wordt ons door de linkse pers en de al even linkse VRT en VTM steevast voorgehouden dat de Arizona-formule de enig zinnige en logische formule is. Het is dus zinnig en logisch dat de Waalse socialisten oppositie voeren tegen de Vlaamse socialisten en dat de Vlaamse liberalen oppositie voeren tegen de Waalse liberalen... Moet er nu nog altijd aangetoond worden dat wij in twee democratieën leven en dat België een artificiële constructie is? De huidige situatie is enkel het resultaat van het obstinaat toepassen van het cordon sanitaire door één man: Bart De Wever. Is het omwille van vroegere frustraties of uit eigen politiek strategisch belang? Het is toch onbegrijpelijk dat een zogenaamde Vlaams-nationalist zich de naad uit de broek werkt om België te redden. Wat er ook gebeurt, de hardwerkende Vlaming zal het gelag betalen zolang België bestaat! In het belang van de volgende generaties: laat de bom maar barsten! Dan kan de boel worden opgeruimd en kunnen we wellicht hoopvol bouwen aan de toekomst in een land om lief te hebben.
Pol Jongbloet, Mechelen
Intimidatie werkt
Pallieterke,
Voor mij is de samenvatting van dit artikel eigenlijk het volgende: overal waar iet of wat rechtse partijen een samenwerkingsakkoord hebben afgesloten na de gemeenteverkiezingen, werd door de linkse pers en linkse aanhangers onmiddellijk aan riooljournalistiek gedaan. Iedere rechts- of andersdenkende mens of partijen worden afgeschilderd als des duivels. Men wordt hier al jarenlang gedirigeerd door de linkse dictatuur! En altijd krijgt links zijn zin: daartoe zijn alle middelen toegelaten: spuwen, dreigen met ontslagen en zelfs fysiek geweld gebruiken! Links mag hier ongestraft alles. Mijn beschrijving van een linkse dictatuur is misschien overdreven. Maar ook iedereen die niet in het gareel van Poetin loopt, wordt geliquideerd. Toon mij het verschil!
Didier Van Haver, Geraardsbergen
BDW Politiek Beest
Pallieterke,
Het is mij een raadsel hoe te verklaren is waarom Paul Jambers een bioscoopfilm heeft uitgebracht voor de grote cinemazalen. De film is blijkbaar een documentaire over het reilen en zeilen van BDW als politicus. Je zou denken dat hij daarom meer bestemd is voor de tv-zenders, waar dat soort films aan bod komen. Hij doet me ook meewarig denken aan de film over het leven van Bobbejaan Schoepen, die na zijn overlijden ook in de grote zalen werd uitgebracht en een grote flop is gebleken. Ik voorspel hetzelfde voor deze film: welke generatie gaat naar dit soort films kijken, in een cinemazaal en op een groot scherm, om een blik achter de schermen van de politiek te krijgen? Het is me ook opgevallen dat de pers
Een lezersbrief insturen?
die ik heb gelezen zeer gematigd is over het niveau van de film. Op zich verwondert dat mij niet, want BDW heeft zelf een grote aversie van de pers. Uw verslaggever in ons blad van vorige week kon er nog een grapje over maken.
Met veel vreugde en leesplezier stel ik vast (en hopelijk vele andere lezers met mij) dat de rubriek ‘boekbespreking’ terug is. Hopelijk blijft die rubriek behouden, want het is voor mij en waarschijnlijk ook voor veel andere lezers de enige manier om tussen de ontelbare boeken die verschijnen het kaf van het koren te scheiden.
Geert Denolf, Houthulst
Melissa Depraetere Pallieterke,
Minister Depraetere van Vooruit is nog maar pas minister of ze voert al een fikse aanval op het Vlaamse bedrijfsleven uit. Ze gebruikt daarvoor milieuargumenten die het bedrijfsleven handenvol geld zullen kosten. En uiteraard wordt er gedreigd met boetes. De boeteadministratie is zowat het enige in dit land dat nog goed draait. Deze minister is lid van een partij die er geen graten in ziet dat de taalwetgeving in Brussel dode letter blijft: discriminatie van de Vlamingen vindt Vooruit helemaal niet erg. Dat soort racisme laat Vooruit koud. Dat Vooruit het aanhangwagentje geworden is van Groen, is daarmee duidelijk geworden. Bart De Wever wil niet samenwerken met het Vlaams Belang omdat er - naar zijn zeggen - met die partij geen land te bezeilen is. Maar een partij die een regelrechte aanval richt op het Vlaamse bedrijfsleven, is blijkbaar geen probleem. Van dergelijke staatslieden, verlos ons Heer. Vandaar dat ik de beslissing van N-VA-Kortrijk om zich aan Vooruit vast te klikken gewoon onbegrijpelijk vind.
Frank Masschelein, Poperinge
Betweters
Pallieterke,
Is er één van die betweters, journalisten of experten die eens wat respect kan opbrengen voor De Wever die zich ongelooflijk inzet om een regering op de been te brengen in uiterst moeilijke omstandigheden en moet opboksen tegen kinderachtige ego’s? Is er één van die betweters die een oplossing heeft? Nee dus, maar commentaar en kritiek geven is gemakkelijk!
Dany Bauwens, Erps Kwerps Tirannie van de minderheid
Pallieterke,
Béatrice Delvaux is danig onder de indruk van de overwinning van de Amerikaanse president Trump. “Tirannie van de meerderheid”, schrijft ze in De Standaard van 11 november. Toch erg dat de meerderheid wint. In Wallonië - haar thuisland - is men het gewoon om als minderheid de plak in België te zwaaien. Beatrice vergeet dat één parlementaire zetel in het federaal parlement minder stemmen kost als hij aan Wallonië toebedeeld wordt. Vanuit die optiek is het alledaags dat Wallonië leeft van de tirannie van de minderheid.
Guy Van Rysseghem, Lochristi
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
Nog maar eens een
verschil
Vorige week werd de internationale ‘ranking’ gepubliceerd wat betreft de kennis van het Engels. Het is een initiatief van EF Education First, een internationale organisatie die taalcursussen organiseert. De index is gebaseerd op een onlinetaaltest uitgevoerd door 2,1 miljoen volwassenen in 116 landen en regio’s.
Wat vooral interessant is aan deze test en dit referentiekader, is de evolutie van de kennis van het Engels over de jaren heen. EF gebruikt immers eenzelfde methodiek gedurende meerdere jaren en kan zo de data van verschillende jaren met elkaar vergelijken. Dezelfde test - die online staat en daardoor in alle landen gelijk is - bestaat sinds 2011.
Net zoals vorige jaar staat Nederland op nummer 1, onmiddellijk gevolgd door Noorwegen en Singapore. In punten uitgedrukt haalt Nederland 636, Noorwegen 610 en Singapore 609 punten. Het maximum aantal punten bedraagt 800. België vinden we dit jaar terug op plaats 13 met 592 punten. Vorig jaar stonden we nog op plaats 7 met 608 punten. Het is het derde jaar op rij dat België een slechter resultaat boekt dan het jaar ervoor. En dat terwijl Nederland al enkele jaren achter elkaar op plaats 1 blijft staan. Vlaanderen versus Wallonië
Er is echter een maar. Wanneer we de resultaten van Vlaanderen en Wallonië afzonderlijk bekijken, dan is er een duidelijk verschil tussen het noorden en het zuiden van het land.
In Vlaanderen scoren we 653 punten en dat is dus een pak beter dan Nederland. Daarmee staat Vlaanderen in feite op de eerste plaats wat betreft de kennis van het Engels. Als Vlaanderen op de eerste plaats staat, maar België op de zevende plaats, dan hoef je geen hogere wiskunde te kennen om te begrijpen dat het gemiddelde (België) fameus naar onder wordt getrokken door het andere landsdeel.
De kennis van het Engels in Wallonië, zo blijkt uit de test, is bedroevend. Wallonië krijgt slechts 526 punten en dat is in feite met de hakken over de sloot. Een score van 500 of minder wordt als onvoldoende beschouwd. Anderzijds moeten we nog niet hard juichen: in vergelijking met vorig jaar verloor ook Vlaanderen enkele punten.
Evolutie
Het is interressant om de data van 2019 erbij te halen. Is er een evolutie gedurende de voorbije vijf jaar? Op de webstek van EF.be lezen we in het rapport van 2019 dat “de verschillen tussen Franstalig en Nederlandstalig België steeds groter worden”. Toen scoorden de Walen nog 582 punten, in 2024 is dat dus gezakt naar 526. Anderzijds scoorden Vlamingen in 2019 nog 650 punten, in 2024 is dat zelfs licht gestegen naar 653. In 2019 zou Vlaanderen daarmee op de 5de plaats op de wereldranglijst komen te staan. Vijf jaar later staan we op de eerste plaats van de wereld. Mogen we daar alsjeblieft een beetje trots op zijn?
Maar Wallonië zou in 2019 eindigen op de 30ste plaats. “Dit kan dus worden gezien als een echte scheiding tussen de twee regio’s in termen van Engelse taalvaardigheid”, staat te lezen in het rapport.
Diepte
Vrij vertaald: wederom is het Wallonië dat ons, Vlaanderen, naar de diepte meesleurt. En erger nog: de evolutie doet zich al jaren voort en in het Waalse onderwijs laat men blijkbaar betijen. En dat terwijl steeds meer Waalse leerlingen kiezen voor het Engels als eerste vreemde taal in het middelbaar en minder en minder voor het Nederlands. Oorzaak van dat laatste is onder meer dat het aanbod over de taalgrens beperkt is door gebrek aan voldoende leerkrachten Nederlands. Maar ook enige afkeer van het Nederlands - het trekt te veel op het Duits (sic) - is blijkbaar een reden om voor het Engels te kiezen. Wat we zelf doen, doen we soms ook beter. Laten we die les vooral onthouden.
PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
VVB ontvangt Axel Buyse en Matthias Diependaele in Gent
VVB Gent, VVB Land van Aalst en VVB Oost-Vlaanderen mogen op zaterdag 7 december niemand minder dan oud-topdiplomaat Axel Buyse verwelkomen. Hij zal in het Provinciehuis Oost-Vlaanderen (Charles de Kerchovelaan 189 in Gent) een uiteenzetting geven over zijn laatste pennenvrucht, ‘Klein Vlaanderen, groot buitenland’. Daarin houdt Buyse een stevig pleidooi voor een eigen Vlaams buitenlandbeleid. Ook Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA), tevens bevoegd voor Buitenlands Beleid, zal aanwezig zijn om een repliek te verzorgen.
De deuren openen om 10 uur. Het inhoudelijke deel vangt aan om 10.30 uur. Daarna staat nog een receptie op het programma en kan u uw exemplaar van ‘Klein Vlaanderen, groot buitenland’ (uitgeverij Ertsberg) laten signeren door de auteur.
Om u in te schrijven, dient u een berichtje te sturen naar: gent@vvb.vlaanderen of hilde.heyvaerts@gmail.com. U kan ook bellen naar Herman De Mulder (0485 84 67 79) of Hilde Heyvaerts (0476 39 34 79).
ANTON SCHELFAUT
Plechtigheid 100 jaar na Hippoliet Meert
In ’t Pallieterke van 7 november (nummer 45) kon u op bladzijde 14 al lezen dat het deze maand precies honderd jaar geleden is dat de in Nederland in ballingschap overleden activist Hippoliet Meert (18651924) in Gent ter aarde werd besteld.
Ter gelegenheid daarvan vindt op zaterdag 23 november, aan Meerts grafmonument op de Westerbegraafplaats in Gent, een plechtigheid plaats. Op die manier willen de ‘Koninklijke Vereniging Familiekunde Gent’ en het ‘Algemeen Nederlands Verbond - Oost- en Zeeuws-Vlaanderen’ deze “kleurrijke, maar vergeten persoonlijkheid” herdenken. Meert, een uitgesproken flamingant en Groot-Nederlander, was een Vlaams academicus, lid van de Raad van Vlaanderen en de stichter van het Algemeen Nederlands Verbond.
Iedereen is welkom om tussen 14 en 14.45 uur de gratis plechtigheid bij te wonen. Vooraf inschrijven is niet nodig. De hoofdingang van de Westerbegraafplaats bevindt zich op Palinghuizen 143 te Gent.
ANTON SCHELFAUT
HORIZONTAAL
A. Creatie van Studio 100 / B. KruisopschriftUSA - Internationale luchtvaartorganisatie / C. Informatiedrager / D. Aanvoerder van de Venetianen - Functie bij padvinderij / E. Loofboom - Vlaamse universiteit - VN / F. Afwaarts - Franse kroonprins / G. Bezetene - Onderwijsvorm in Vlaanderen / H. Kiezer - Valutasymbool van de Nederlandse gulden / I. Schaakbeweging - Wintersportartikel / J. Een weinig - Britse zangeres van o.m. 'Skyfall' / K. Volledig gevulde - Natuurlijk logaritme / L. Vlaams stripblad tussen 1932 en 1988
VERTICAAL
1. Vlaamse dienst die in 2019 opging in 'Agentschap Opgroeien' / 2. Standaardnederlands - Aanmoedigingskreet - Jeansmerk / 3. Nachtelijke verrassingsaanval op 18 mei 1302 in Brugge / 4. Franse rivier - Rijksadministratief centrum - Chipkaart die diende ter indificatie in de sociale zekerheid / 5. Gents theatergezelschap - Vice versa / 6. Deel van het VRT-gebouw - Dierenpark / 7. Europeaan - Schoeisel - Laatstleden / 8. Balkend geluid - Klein kind - Metselspecie / 9. Autotype - Romeinse godheid. personificatie van de loyaliteit / 10. Gotisch gebouw in Ieper / 11. Deel van het testamentBestaat - Het gehele aantal / 12. Helderzienden
KARL VAN CAMP
Lees met een gerust hart Pal.be met Cyberbeveiliging van FBW.be
Axel Buyse
X van de week!
De N-VA heeft een nieuwe Jeanne d’Arc gevonden, een vrouw die symbool staat voor de normen en waarden van de partij en daarvoor op de figuurlijke brandstapel van de tegenstand terecht kwam. Anneleen Van Bossuyt wordt dezer dagen op het schild gehesen als de geslachtofferde maagd van Vlaanderen. Dat is geestig op verschillende niveaus. En wat triest ook.
“Anneleen on fire en zo waardig blijven. Politica van het jaar. By far”, plaatste Theo Francken op X. Hij vierde zijn partijgenote uitgebreid omwille van haar weerwoord aan Groen kopstuk Hafsa El-Bazioui. Van Bossuyt noemde Hafsa’s gedrag hypocriet en stelde dat ze haar niet kan vergeven dat zoveel partijgenoten haar wenend opbelden met de vraag “of ze toch geen slechte mensen zijn?” Dat was geestig, omdat Hafsa erbij stond alsof ze het in Mekka hoorde donderen. Je zag het ongeloof op haar gezicht. Hoe kon iemand haar, groene moslima, beschuldigen van niet tolerant te zijn? In haar hoofd stond haar hele bestaan in het teken van tolerantie, liefde en licht.
Wie kon daar aan twijfelen? En nu stond een N-VA-lijsttrekker, uitgerekend N-VA, hier het tegenovergestelde te beweren. Het was een uiterst zeldzaam moment van zelfreflectie bij de groenen. Ze hadden toch alleen maar betoogd voor de democratie in de stad? En ja, er waren mensen die ‘boe’ hadden geroepen en er zou zelfs gespuwd geweest zijn. Maar met die mensen had Hafsa toch niets te maken? Waren dat misschien vermomde N-VA’ers? Want haar soort mensen deed dat niet. “Je deed er high fives mee, Hafsa”, beet Anneleen terug. En Hafsa kon alleen meewarig met het hoofd schudden. “Zouden we dan toch niet het beste zijn dat de mensheid heeft voortgebracht”, leek ze even te denken. Leuke televisie. Evenwel…
Het had natuurlijk ook wel iets triests. Hoe een N-VA-politica schermde met ‘gekwetste gevoelens’ als politica. En nog wel omdat mensen ‘boe’ riepen en haar niet in het bestuur van de stad wilden. Dat politici wenen omdat Groen hen ‘slechte mensen’ hadden genoemd. Je kan alleen maar hopen dat het niet klopte. Draai of keer het zoals je wilt, maar Van Bossuyt trok zonder schroom de woke-kaart. Dat krijg je er misschien van als je in Gent aan politiek doet. Wie bij de hond slaapt… Maar dat N-VA-partijkopstukken zonder enig nadenken mee op die woke-trein stapten, is bepaald verontrustend. En dat deden ze massaal, inclusief de voorzitter. De enige winnaar van deze ‘ocharme ik’-houding is de woke-beweging, die nu ook steeds meer rechtse mensen in haar rangen telt. Dat is echt wel een intrieste evolutie. Bleiters! Hèhè, dat lucht even op.
Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!
“Plan A is constructief praten, plan B is dat iets minder”
De voorman van de MR bereidde zich het afgelopen weekend voor op de onderhandelingen voor de Arizona-coalitie. Om die wat vlotter te laten verlopen, gaf hij alvast enkele standpunten publiek prijs. Zo zit de man wel in elkaar. Als hij het makkelijker kan maken, zal hij het niet laten. “Hoe sneller Conner Rousseau beseft dat hij al die belastingen moet opbergen, hoe rapper we een regering hebben. Ik hoop dat hij zijn voordeel kan doen met die wijze raad.” moeten rustig naar elkaars gevoeligheden luisteren en stelselmatig werken aan oplossingen. Dat verwachten de mensen van ons en daarvoor zijn we verkozen. Ik stel het dan ook voor als plan B. Plan A blijft gewoon dat Conner tekent en het gaat uitleggen aan Deborah aan kassa 4.”
Er is weer hoop voor de meest logische coalitie ooit. Formateur Bart De Wever liet zijn supernota varen en kleefde wat lieve post-its op de koelkast van Vooruit. En zie, Conner Rousseau, die pertinent weigerde om nog te praten, stak zijn kopje uit zijn slakkenhuisje en schuifelde in de richting van de onderhandelingen. “Als men het ernstig meent om de zwaarste schouders ook de zwaarste lasten te laten dragen, dan kom ik graag praten”, liet hij optekenen. “Maar er moet echt werk gemaakt worden van een rijkentaks.” Hoe blij is de MR-voorzitter met die evolu-
Conner verklaarde al dat hij op advies van de vriendin van zijn oma alleen wil meedoen aan de regering om de neoliberale kantjes eraf te vijlen.
Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?
Ik wil dat conard, ik bedoel Conner, zich inschrijft in de realiteit –Georges-Louis Bouchez
BOUCHEZ: “Ik heb dat ook gelezen! Nou, seniele oude vrouwen zijn toch geen basis om aan politiek te doen. Laat ons alstublieft even serieus blijven. Ik vind het heel erg dat hij dat soort verhalen bovenhaalt om de onderhandelingen op die manier onder druk te zetten. Laat mij hier heel duidelijk zijn. En ik hoop echt dat u het zo noteert: ik heb niks tegen seniele oude wijven, maar ze moeten hun plaats kennen.”
Splits zelf de sociale zekerheid! Word lid van het VNZ.
“Ik ben blij, heel blij. Als allergrootste overwinnaar van de verkiezingen moet je wel blij zijn als Vooruit ons programma mee onderschrijft. En dat Conner inziet dat hij blij moet zijn dat hij deel mag uitmaken van een regering als de mijne! Dat heeft wat lang geduurd natuurlijk. Maar ja, hij is niet bepaald de slimste, hé? Anders was hij geen socialist geweest. Maar kom, ik kijk er naar uit dat we met z’n allen een regeerak-
U bent optimistisch? Er moet toch eerst nog onderhandeld worden?
“Klopt natuurlijk. Maar dat lijkt me een detail. Het kan me ook geen barst schelen of het nu Conner is die zijn kruisje zet onder dat akkoord of Open Vld. Hij is een showman, hé. Beetje racistisch, beetje Mus-
U herinnerde in het voorbije weekend ook aan het dronkenmansincident met de Roma. Is dat wel een goede basis voor onderhandelingen?
“Dat was een vriendelijke waarschuwing dat hij zijn kapsones niet moet meepakken. Dat kan de gesprekken alleen maar vlotter doen verlopen. Conner wil rijken meer belastingen doen betalen. Ik wil dat conard, ik bedoel Conner, zich inschrijft in de realiteit. In mijn schooltijd pakten we dat soort mensen vast bij hun enkels en dopten we hen in de wc-pot tot ze deden wat ze moesten doen. Misschien moeten we dat eens proberen? Het zal rap gedaan zijn.” Is dat wel de meest constructieve aan-
“Zeker weten. Ik heb nog nooit zo’n etterbakje meer dan drie keer moeten laten zakken in de pot voor hij alles toegaf. Maar ik begrijp wat je bedoelt, hoor. We
De andere partners aan de onderhandelingstafel zijn wat ongerust dat u met deze houding meteen de hoop opblaast. Moet u zich niet wat diplomatischer opstellen?
BOUCHEZ: “Zoals Conner deed bij die Roma? Ik dacht het niet, hé. Laat ons mekaar geen Liesbeth noemen, al zou Conner dat misschien nog prettig vinden. En ik zei toch dat die wc-pot niet plan A is. Conner kan met een gerust gemoed aanschuiven bij de onderhandelingen. Maar ik raad hem wel aan om proper ondergoed mee te nemen voor als het toch plan B moet zijn. Leve Arizona!”
