't Pallieterke van 17 oktober 2024

NOOIT ZO LOKAAL GEWEEST 3

4

ECOLO WEGGEBLAZEN, PS VERZWAKT FORZA NINOVE TOPPERS EN FLOPPERS

DE OVERWINNING

VAN DE GEWONE MAN

Er werd uitgekeken naar de uitslag van de verkiezingen in Ninove, misschien nog meer dan naar die van Antwerpen. De Ninoofse kiezer stelde niet teleur: Guy D’haeseleer en zijn Forza Ninove behaalden een verpletterende overwinning en de meerderheid van de zetels. Voor het Vlaams Belang is dit een opsteker: het cordon breekt niet, maar kan blijkbaar gewoon gepasseerd worden. De partij kan hopen dat Ninove een eerste dominosteen wordt.

De overwinning van Forza Ninove is geen strovuur. Het is het resultaat van jaren bloed, zweet en tranen, van huisbezoeken, van dienstbetoon, van hard werk en veel geduld. Dat D’haeseleer zondagavond duidelijk geemotioneerd was, is meer dan begrijpelijk. Op de verkiezingsavond weigerde Bart De Wever zich negatief uit te laten over het succes van Forza Ninove. De Wever is een verstandig man. Wat je niet meer kan veranderen, kan je beter aanvaarden. Hij zei er ook bij dat D’haeseleer eigenlijk al zes jaar geleden burgemeester had moeten zijn.

Heel grootmoedig, maar geldt dat dan ook voor Kristof Slagmulder, die momenteel in Denderleeuw in dezelfde situatie verkeert als D’haeseleer zes jaar geleden? N-VA kan nu ingaan op de vraag van VB om daar samen een meerderheid te vormen. Of men kan dat weigeren en dan zullen we De Wever binnen zes jaar misschien horen zeggen dat Slag-

mulder eigenlijk al in 2024 burgemeester had moeten worden.

De opdracht die D’haeseleer wacht, is zwaar. De problemen van Ninove zijn voor het grootste deel het gevolg van beleid dat op een hoger niveau wordt beslist. Zijn achterban zal moeten aanvaarden dat een gemeentebestuur beperkt is in zijn bevoegdheden. Tenzij D’haeseleer er alsnog in slaagt andere partijen (of individuele verkozenen) in zijn meerderheid te krijgen, zal hij ook slechts één zetel op overschot hebben. Eén zieke en hij kan een cruciale stemming verliezen. Eén overloper en het avontuur kan helemaal gedaan zijn.

Informeren is niet ronselen

Forza Ninove moet er ook op rekenen dat het oog van Sauron van de Vlaamse pers de hele tijd op de stad zal gericht

zijn. Elke fout of controverse kan een voorpagina opleveren. We kregen daar al een voorsmaakje van. In sommige media verscheen de suggestie dat Forza Ninove volmachten ‘geronseld’ zou hebben, wat voortaan verboden is. Er is een groot verschil tussen een partij die haar kiezers informeert wat de wettelijke mogelijkheden zijn om een volmacht te geven en hen aanraadt daar gebruik van te maken, en politici die de kamers van rusthuizen afschuimen om daar de minder wakkeren een volmacht af te troggelen, zoals in de tijd toen CVP nog alle ouderlingeninstellingen bezocht en nooit zonder een doos volmachten buitenging. D’haeseleer zegt dat hij enkel het eerste heeft gedaan. In de media wordt die kwestie verward met de beschuldiging van valsheid in geschrifte rond doktersbriefjes. Een voorzitter van een kiesbureau had gemerkt dat hetzelfde briefje voor meerdere personen is gebruikt en heeft dat, zoals het hoort, in het pv laten noteren. Indien er sprake is van bewuste vervalsing van attesten, is dat inderdaad een ernstig feit, maar momenteel is niet bekend welke lijst daarbij betrokken zou zijn.

JURGEN CEDER

Burger houdt politiek spiegel voor, maar die begrijpt het niet

De lokale verkiezingen van 2024 waren de eerste zonder stemplicht en dat zullen we geweten hebben. De burger stemde massaal met zijn voeten. De politiek stond erbij en keek ernaar. En voert de stemplicht als foute reactie allicht gewoon opnieuw in.

Laat ons even eerlijk wezen. Al twintig jaar geleden, met het proces tegen Vlaams Blok en later met een steeds verder uitdijende interpretatie van wat haatspraak is, is de politiek gestopt met de burger vrij te laten in zijn denken. De vrijheid van meningsuiting werd steeds meer ingeperkt, met als resultaat dat men in de gevestigde media enkel nog hoort wat men wil dat we horen. Al de rest wordt weggezet als complotdenken, extreemrechts of marginaal. Als het al niet wordt vervolgd.

Intussen houden de media zich niet in om wat iedereen met zijn eigen ogen kan zien op sociale media ofwel anders te omschrijven, ofwel te verzwijgen of te ontkennen. Natuurlijk is de meerderheid van de bevolking tegen dat al te gulle migratiebeleid en die straffeloosheid. Wie maken ze nog wat wijs?

De schaamte voorbij

Van politici vinden we het intussen bovendien doodnormaal dat ze voor de verkiezingen andere dingen zeggen dan erna. Of gewoon vierkant liegen, zoals eerste minister De Croo nog schaamteloos deed in het populaire programma Het Conclaaf. Het was toen Conner Rousseau die De Croo als leugenaar ontmaskerde.

Dat er afgelopen zondag maar een dikke 60 procent van de kiesgerechtigden opdaagde, is niet meer dan normaal. Het is een logisch gevolg van het politieke falen en het zou heel erg fout zijn om de stemplicht nu gewoon terug in te voeren. Het is aan de politiek om mensen te overtuigen van hun stem, van hun partij. Als ze dat niet kunnen, verdienen ze te verdwijnen. Dan is het zoals een bedrijf dat een product op de markt brengt dat niemand wil. Het moet nu maar eens gedaan zijn de burger telkens nieuwe verplichtingen, controles en sancties op te leggen om het eigen falen te verdoezelen. Weg met de stemplicht, leve plichtsbewuste en eerlijke politici voor wie we graag de moeite willen doen om te gaan stemmen.

Bewuster stemmen is beter stemmen

Overigens moeten we toch ook kunnen erkennen dat de afschaffing van de stemplicht heeft geleid tot best goede resultaten. Partijen die het slecht deden, zijn vaak afgestraft en eerder saaie burgemeesters die goed werk leverden, werden beloond. Het kan allemaal misschien heel subjectief zijn, maar we kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat er ‘kwalitatiever’ is gestemd dan anders. Een mening die verder nergens op is gebaseerd, maar onderzoek het vooral zelf.

Verantwoordelijke burgers die weten waarvoor ze stemmen, stemmen beter. Ze stemmen bewust voor datgene waarvoor ze willen en zullen niet snel tegen hun eigen belangen stemmen. Er wordt wel eens gezegd dat een volk de leiders heeft die het verdient. Dat zonder stemplicht een volk de leiders heeft die het bewust kiest, is een veel aantrekkelijker idee. En wie niet gaat stemmen, moet achteraf dan ook niet komen klagen.

EDITORIAAL

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Vlaamse provincieraden: cd&v houdt stand, maar N-VA is de grootste

Zetelverdeling Vlaams Parlement op basis van provincieraadsverkiezingen

Kan je de verkiezingen voor de provincieraden zomaar vertalen naar een projectie voor het Vlaams Parlement? Naar de kopstukken is het met een vergrootglas zoeken op de kieslijsten voor de provincieraden. Kan je daarom stellen dat het een nationale verkiezing is, maar dan één die zuiver de partijvoorkeur meet, omdat ze niet ‘verstoord’ wordt door populaire en bekende kandidaten?

Aan de andere kant vinden de provincieraadsverkiezingen immers plaats op dezelfde dag als de gemeenteraadsverkiezingen. De christendemocraten van cd&v doen het traditioneel goed bij die lokale verkiezingen en dat effect lijkt ook door te spelen voor de provincieraden. Maar door de lokale verankering van N-VA kan ook die partij stilaan profiteren van een gemeentelijk effect op de provincieraadsverkiezingen, terwijl partijen als Vlaams Belang en PVDA het wat lastiger hebben. Ook het wegvallen van de opkomstplicht speelt waarschijnlijk in het nadeel van zowel Vlaams Belang als PVDA.

Antwerpen: Open Vld onder de kiesdrempel

Beginnen we alfabetisch bij Antwerpen, dan zien we de effecten van hierboven meteen mooi geïllustreerd. Zowel N-VA als cd&v deden het in die provincie afgelopen zondag ongeveer vier procent beter dan in die kieskring vier maanden geleden. Vlaams Belang maakt de omgekeerde beweging en scoort bijna vijf procent lager, terwijl PVDA het verlies kan beperken tot iets meer dan drie procent.

Vooruit deed het afgelopen zondag iets slechter dan in juni, maar opvallend: Groen gaat er meer dan twee procent op vooruit. Zou de partij toch al aan een herstel bezig zijn, in tegenspraak met de eerste peiling na de verkiezingen die een verder verlies voor de ecologisten aangaf? Of heeft Groen kiezers die meer gemotiveerd zijn om op zondag naar de stembus te trekken, ook als er geen opkomstplicht is?

De grootste verliezers in Antwerpen zijn de liberalen van Open Vld

De grootste verliezers in Antwerpen zijn de liberalen van Open Vld, die afgelopen zondag onder de vijf procent doken. Voor de nationale en regionale verkiezingen zou zo’n uitslag betekenen dat die partij in de kieskring Antwerpen geen zetel meer haalt.

Limburg: winst voor cd&v

Volgende provincie in het rijtje is Limburg. Daar zette cd&v afgelopen zondag een beduidend betere score neer dan in juni, van amper 16 procent toen naar meer dan 25 procent

nu. Daarmee boeken de christendemocraten zelfs een lichte winst tegenover de provincieraadsverkiezingen van 2018. Vlaams Belang gaat er achteruit van bijna 25 procent naar iets minder dan 18 procent, terwijl ook N-VA lichtjes zakt. Maar Open Vld maakt hier winst. In juni moesten de liberalen er nog vrezen voor de kiesdrempel, deze keer steeg de partij zelfs boven de tien procent. Het is PVDA die in Limburg onder de kiesdrempel zakt, terwijl Groen heel nipt wel de kiesdrempel haalt.

Oost-Vlaanderen: PVDA onder de kiesdrempel

PVDA halveert van meer dan 8 procent in juni naar minder dan 4 procent nu. Daarmee zakt de partij ook in deze provincie virtueel onder de kiesdrempel. Team Fouad Ahidar zet in Vlaams-Brabant zijn beste resultaat neer, met welgeteld één procent van de stemmen, maar blijft dus ver onder de kiesdrempel. De Union Francophone daarentegen doet het deze keer in VlaamsBrabant wel goed. In juni haalde de Franstalige lijst nog geen drie procent van de stemmen, maar voor de provincie kwam de partij afgelopen zondag op zes procent uit. Vergeleken met 2018 is dat trouwens een kleine winst. In de provincieraad levert het twee zitjes op, voor het Vlaams Parlement zou het één zitje betekenen.

West-Vlaanderen: beste score voor cd&v

In Oost-Vlaanderen zien we opnieuw een iets klassieker beeld. Cd&v doet het voor de provincieraad ongeveer vijf procent beter dan eerder dit jaar voor het Vlaams Parlement. Ook N-VA doet het iets beter, maar niet zoveel. Vlaams Belang gaat daarentegen achteruit. De uitslag voor Vooruit verdient wat extra aandacht. Vergeleken met de kieskring voor de Kamer, deden de socialisten het afgelopen zondag iets beter. Maar vergeleken met de kieskring voor het Vlaams Parlement, is er een licht verlies. De verklaring zit natuurlijk in de naam van de lijstduwer voor het Vlaams Parlement: Conner Rousseau, die afgelopen zondag zijn zinnen op de burgemeesterssjerp van Sint-Niklaas had gezet. Wat de andere partijen betreft, doet Groen het ook in deze provincie beter dan in juni en ook Open Vld ziet in Oost-Vlaanderen een licht herstel. Voor PVDA zijn de provincieraadsverkiezingen echter een tegenvaller, want de partij zakt er net zoals in Limburg onder de kiesdrempel, ook al zat ze daar in juni nog ruim boven.

In Oost-Vlaanderen zakt PVDA net zoals in Limburg onder de kiesdrempel

West-Vlaanderen is de provincie waar cd&v haar beste score haalt, met 25,6 procent van de stemmen. Dat is nipt beter dan in Limburg en ook hier een stevige winst vergeleken met juni. Verder doet Vlaams Belang het opvallend slechter vergeleken met vier maanden geleden, maar merk op, voor N-VA ligt in deze provincie geen winst, doch een klein verlies weggelegd in West-Vlaanderen.

Open Vld maakt dan weer een lichte winst en ook hier is er voor Groen een kleine vooruitgang. Vooruit behoudt ongeveer de status quo, terwijl PVDA alweer onder de kiesdrempel terechtkomt.

Vlaams Parlement

Vlaams-Brabant: UF haalt kiesdrempel

Nog een provincie met het klassieke beeld van grote winst voor cd&v vergeleken met juni, is Vlaams-Brabant. Ook hier zien we een lichte winst voor N-VA en stevig verlies voor Vlaams Belang. Vooruit behoudt ongeveer de status quo, terwijl Open Vld verliest en Groen lichtjes stijgt.

Maken we op basis van de resultaten van zondag een zetelverdeling voor het Vlaams Parlement (waarbij we voor Brussel de resultaten van juni gebruiken omdat daar geen provincieraadsverkiezingen plaatsvonden), dan valt uiteraard de virtuele winst van cd&v en het virtuele verlies van Vlaams Belang en PVDA op. De vraag is of die ook reëel is, en dat valt dus te betwijfelen. Dezelfde vraag kan trouwens gesteld worden over de winst voor Groen, die zich ook in virtuele zetelwinst vertaalt. Open Vld wint in de projectie één zetel, maar in Antwerpen zakt de partij wel onder de kiesdrempel. Dat zou toch opnieuw een alarm moeten doen afgaan bij de liberalen. Er is echter één zetel die ons grote zorgen baart en dat is de zetel die Union Francophone in Vlaams-Brabant haalt. Ook al scoort die partij traditioneel altijd iets beter voor de provincieraad dan voor de andere parlementen, toch vinden we het geen goed teken dat de Franstaligen er winst boeken.

DE LOKALE VERKIEZINGEN WAREN LOKALER DAN OOIT

De grote winnaar van de verkiezingen was zondag de partij der wegblijvers. Meer dan een derde van de Vlamingen is niet gaan stemmen. Daarmee is die partij groter dan N-VA. Dat het afschaffen van de opkomstplicht een merkelijk effect zou hebben, werd vermoed, maar niemand had het absenteïsme zo hoog ingeschat. De evolutie in andere landen toont aan dat de opkomst in de toekomst verder zal dalen.

Persoonlijk ben ik altijd voorstander gebleven van de opkomstplicht. Heel wat partijen lijken nu geschrokken door de zwakke deelname en willen een ‘evaluatie’. Uit de reactie van Van Grieken op de verkiezingsavond leid ik af dat ook Vlaams Belang misschien bereid lijkt zijn standpunt (tegen opkomstplicht) te herzien. Ik vrees dat N-VA, de partij die het meest van de nieuwe situatie profiteert, hoe dan ook een stokje zal steken voor elke poging om de opkomstplicht opnieuw in te voeren. Studies in alle westerse landen wijzen uit dat mensen met een beter inkomen en een hogere opleiding meer gaan stemmen. Dat is goed nieuws voor N-VA, slecht nieuws voor VB en PVDA. Burgemeesters en ‘Gemeentebelangen’

De tweede winnaar is de zetelende burgemeester. Sommige van die burgemeesters moesten wat inleveren, maar blijven aan de macht. De meesten deden het beter dan vorige keer. Dat zelfs Gwendolyn Rutten haar onbeschaamde carrièrisme beloond zag en nu in Aarschot opnieuw aan zet is, zegt veel. De burgemeestersbonus viel ook toe aan Lieven Dehandschutter, die in Sint-Niklaas kon standhouden tegen Conner Rousseau, en aan Wim Dries die in Genk Zuhal Demir kon afhouden.

De derde winnaar is de lokale lijstnaam. Nog nooit zijn zo weinig partijen onder hun eigen naam opgekomen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Dat had in sommige gevallen te maken met het stigma dat kleeft op de nationale partijnaam, zeker bij Open Vld. In andere gemeenten kwamen kartellijsten op onder een neutrale naam of traden ‘onafhankelijken’ toe, met hetzelfde resultaat. In mijn eigen gemeente stemde bijna een kwart van de kiezers voor de ‘Lijst voor Edegem’. Ik ben er vrij zeker van dat niet iedereen zal beseft hebben dat dat een vermomde lijst van Groen was.

Nog nooit zijn zo weinig partijen onder hun eigen naam opgekomen bij de gemeenteraadsverkiezingen

Vlaams Belang ging er prat op bijna overal onder eigen naam op te komen. In heel wat gemeenten bleek die merknaam echter niet sterk genoeg om een goede uitslag te waarborgen. Veruit het beste resultaat werd behaald in één van de weinige uitzonderingen op die regel, in Ninove, waar niet Vlaams Belang, maar ‘Forza Ninove’ opkwam. Grimbergen kreeg deze keer weinig aandacht, maar de lijst Vernieuwing van halve VB’er Bart Laeremans is daar opnieuw de grootste en Laeremans kan opnieuw burgemeester worden.

De heropleving van cd&v De lokale verkiezingen waren nog nooit zo lokaal. Voor een politieke partij kon de uitslag een triomf zijn in de ene gemeente en een complete afgang in de buurgemeente. Dat betekent niet dat er geen tendensen waren die de moeite waard zijn om opgemerkt te worden. Ik overloop kort alle partijen in volgorde van succes. Met ‘succes’ bedoel ik niet de nominale vooruitgang of achteruitgang sinds zes jaar geleden, maar de gradatie van vreugde of verdriet die op de partijhoofdkwartieren zal gevoeld zijn. Ondanks de triomf van De Wever, komt cd&v als grootste morele overwinnaar uit de lokale verkiezingen. In juni zette die partij nog het slechtste resultaat uit haar geschiedenis neer en leek ze op weg naar de palliatieve zorgen. De lokale verkiezingen werden

echter een onmiskenbaar succes. In heel wat gemeenten kon de partij standhouden - een sterk resultaat, gezien de achteruitgang van de partij in de laatste twee nationale verkiezingen - of zelfs vooruitgaan. Juist, cd&v is een burgemeesterspartij, maar er lijkt meer aan de hand. Ik schat dat negen op de tien Vlamingen de naam van hun burgemeester kennen, maar ik denk dat niet één op de tien weet wie zijn gouverneur is. Ik weet dat dat bij ons Cathy Berx is, alleen omdat ze mij tijdens de coronaperiode opviel met haar onzinnige maatregel om ons te doen fietsen met een mondmasker op. Toch doet cd&v het ook goed bij de provinciale verkiezingen, waar populaire, lokale bestuurders de uitslag veel minder kunnen beïnvloeden en elke partij ook onder eigen naam moet opkomen. De partij staat in elke provincie in de top drie en blijft de sterkste in West-Vlaanderen en Limburg. Sammy Mahdi was zondagavond een gelukkig man.

bent. Ik hoop dat er ook in zijn partijbestuur nog steeds mensen zijn die De Wever daar af en toe aan herinneren.

De andere uitslagen van N-VA leverden een eerder gemengd beeld op. De uitslagen van de provincieraadverkiezingen bevestigen de partij als de grootste van Vlaanderen. Ook lokaal werden een aantal mooie resultaten genoteerd, maar net als bij Vlaams Belang kon dat enkel met een geschikte lijsttrekker en een sterke ploeg.

Forza Ninove!

De derde plaats is voor Vooruit. Het is overdreven over een ‘rode golf’ te spreken, maar de partij zet een aantal opvallende successen neer die bewijzen dat er nog flink wat leven in zit. Vooral in Oostende, Turnhout en Leuven scoorde Vooruit goed. Buiten de steden blijven de socialisten echter ‘quantité négligeable’. Ex-voorzitter Melissa Depraetere deed het ronduit slecht in Harelbeke. Rousseau scoorde beter in Sint-Niklaas, maar mag zijn burgemeesterschapsdromen opbergen.

Ik besef dat ik sommige kiezers van Vlaams Belang boos maak door hun partij slechts op nummer vier te zetten. Objectief gezien hebben ze ook gelijk: bijna overal ging VB vooruit tegenover 2018. Maar

Op de tweede plaats komt N-VA. De meester-strateeg deed het weer. Een opiniepeiling van GvA/HNB liet uitschijnen - ik ben er ook ingetrapt - dat de verkiezingen in Antwerpen een spannende race zouden worden tussen Bart De Wever en Jos D’Haese. De mobilisatie tegen het rode gevaar kwam de uittredende burgemeester massaal ten goede. Ondanks de schrikbarende resultaten van de eerste drie telbureaus (blijkbaar allemaal uit het Kiel), werd N-VA uiteindelijk bijna dubbel zo groot als PVDA. Roma victrix!

Of de triomftocht achter een Romeinse adelaar een goed idee was, laat ik in het midden, maar het werd het beeld van de avond. Een Romeinse veldheer die een grote zege had behaald, mocht ook altijd een zegetocht door de stad houden. Volgens de overlevering stond op de strijdwagen telkens een slaaf achter de generaal, die hem een lauwerkrans boven het hoofd hield, maar tegelijk in zijn oor fluisterde: memento mori, gedenk dat je maar een sterveling

derleeuw, maar het is niet erg waarschijnlijk dat Kristof Slagmulder daar bestuurspartners zal vinden. Ik ga chauvinistisch ook mijn geboortedorp Erpe-Mere vermelden, waar de overstap van Gerdje Van Steenberge het VB naar de tweede plaats heeft getild, voorbij haar vorige partij, N-VA.

Dat Vlaams Belang voor het eerst kan besturen, mag best historisch genoemd worden

Het grootste lichtpunt voor de partij was uiteraard Ninove, waar de ploeg van Guy D’haeseleer eindelijk de meerderheid te pakken kreeg en geen andere partijen nodig heeft. Dat Vlaams Belang voor het eerst kan besturen, mag best historisch genoemd worden.

Kies je veldslagen

Die goede resultaten werden wat ontsierd door erg matige prestaties van gemeentelijke VB-lijsten, waarvan je je mag afvragen waarom ze überhaupt werden ingediend. Vlaams Belang heeft een paar keer ongunstig het nieuws gehaald met onvoorzichtige uitspraken van lokale kandidaten of met lijsttrekkers die niet opdoken op debatten of daar zwak presteerden. Die mensen verdienen geen minachting, want het gaat meestal over idealisten die alleen hun partij willen helpen, maar op het einde van de rit heb je noch hen, noch de partij een dienst bewezen door met een zwakke lijst op te komen. Voor een partij die ernaar streeft om de grootste van Vlaanderen te worden, geven lokale resultaten onder de 10 procent ook een belabberde indruk. Kies je veldslagen, VB. De PVV van Wilders in Nederland neemt enkel in geselecteerde gemeenten met geselecteerde kandidaten deel aan lokale verkiezingen. De afwezigheid op alle andere plaatsen heeft de grote doorbraak van zijn partij bij de landelijke verkiezingen niet bezwaard, integendeel.

In Ninove was de opkomst de hoogste van de hele provincie

Politicologen zullen er nog heel wat studies aan wijden, maar ik denk dat ik gelijk had met mijn voorspelling dat het afschaffen van de opkomstplicht VB parten zou spelen. Ik vermoed dat men dat in de partij nu ook beseft. Kiezers die steeds voor VB stemmen en nooit iets zien veranderen, raken gedemotiveerd. Als je niet meer gelooft in de mogelijkheid om het systeem te veranderen via democratische weg, blijf je op verkiezingsochtend in bed liggen. Waar die mogelijkheid wel bestaat en de inzet tastbaar wordt, komen ze wel opdagen. In Ninove was de opkomst de hoogste van de hele provincie.

de partij had op meer gehoopt. De verkiezingen van juni hadden niet alle verwachtingen ingelost. Deze lokale verkiezingen deden dat ook niet. De uitslagen waren meestal goed, maar behalve in Ninove waren die niet van dien aard om de vijanden van de partij te verontrusten. In juni was Vlaams Belang in 143 gemeenten de grootste, zondag slechts in 2. Het cordon sanitaire zal wellicht nergens worden doorbroken.

Ondanks de triomf van De Wever, komt cd&v als grootste morele overwinnaar uit de lokale verkiezingen

Vlaams Belang zet wel een paar mooie resultaten neer, zoals in Geraardsbergen, Roeselare (Immanuel De Reuse), Turnhout (Reccino Van Lommel) en Dendermonde (Barbara Pas), maar werd daar niet de grootste en kan dus ook geen beroep doen op het initiatiefrecht. Dat is wel het geval in Den-

De grote verliezers

En dan komen we bij de echte verliezers. PVDA scoorde goed in Antwerpen, maar een stuk minder dan verwacht, tot spijt van de ‘bekende’ Vlamingen uit de culturele sector, die op voorhand een open brief hadden ondertekend voor een progressieve frontvorming mét de communistische partij. Als het niet lukt met het Gaza-effect en de vedettestatus van Jos D’Haese op TikTok, zal het nooit lukken. Zwakke resultaten bij de provincieraadverkiezingen suggereren dat PVDA alleen in de provincie Antwerpen de kiesdrempel zal halen. Ook van die partij mag je echter vermoeden dat ze heeft geleden onder het wegvallen van de opkomstplicht en het dus beter zal doen bij landelijke verkiezingen.

Over Open Vld en Groen kunnen we kort zijn. Ondanks enkele lokale opstekers, meestal met verdoezeling van de partij-identiteit, geven geen van beide de indruk te herstellen van het pak slaag dat ze in juni kregen.

JURGEN CEDER

Roma victrix

ECOLO QUASI WEGGEVAAGD, PS MEER VERZWAKT DAN GEDACHT

Bij de analyse van de Waalse resultaten speelde perceptie een grote rol. Dat MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez Bergen niet afsnoepte van de PS, werd gezien als een zware nederlaag, maar eigenlijk zijn het net de socialisten die meer verzwakt zijn dan ze zelf doen uitschijnen. Voor hun geliefkoosde partner ter linkerzijde, het groene Ecolo, gaat de verschrompeling verder.

“Een rode muur heeft de blauwe vloedgolf tegengehouden”, omschreef PS-voorzitter Paul Magnette het resultaat van de gemeenteraadsverkiezingen in Wallonië. En ja, het klopt dat Magnette in zijn eigen Charleroi MR van Bouchez afhoudt. Al was de sterke PS-figuur daar wel Magnettes rechterhand Thomas Dermine. Met 43,7 procent van de stemmen versterkte de PS zelfs haar absolute meerderheid. MR strandt op 19 procent.

Het kan niet genoeg herhaald worden: de PS komt verzwakt uit de lokale verkiezingen in Wallonië

1953. Niet dus. Wat wel gelukt is, is dat de liberale MR van ex-minister Marie Christine Marghem in Doornik de socialisten van de macht verdrijft. De eerste keer in een halve eeuw. Ook in Thuin, Sambreville en Borgworm bijt de PS in het zand en moet ze plaats maken voor een coalitie van tegenstanders, vaak MR en Les Engagés. En waar de PS een absolute meerderheid heeft, verliest ze van haar pluimen, zoals in La Louvière of Andenne. In die laatste gemeente neemt men afscheid van burgemeester

Claude Eerdekens. Het bekende PS-drankorgel en rattachist was er aan de macht sinds 1977.

Het kan niet genoeg herhaald worden: de PS komt verzwakt uit de lokale verkiezingen in Wallonië, ook al zegt ze iets anders. Maar

Niet anders verliep het in Bergen (Mons) waar Bouchez hoopte de sjerp weg te grissen uit de handen van PS-burgemeester Nicolas Martin. Die laatste haalde meer dan 44 procent, zij het net geen absolute meerderheid in zetels. Bouchez met de eigen lijst Mons en Mieux 28,7 procent. Het duurde tot 22.50 uur vooraleer de MR-voorzitter van zich liet horen. De PS kan dat framen als een zware nederlaag voor de Franstalige liberaal. Kortom, de blauwe overwinning van 9 juni krijgt geen gevolg, was de teneur. En ook in Luik, die andere belangrijke Waalse stad, blijft de PS de grootste.

de partij heeft dus de perceptie mee dankzij een paar sterk gemediatiseerde steden. Want als we breder kijken bezuiden de taalgrens, dan blijkt dat Les Engagés en MR in gewicht toenemen. Zoals al een paar lokale legislaturen het geval is, tellen de Franstalige liberalen meer burgemeesters dan de PS.

MR provinciaal de grootste

Kijken we naar de uitslagen van de provincieraadsverkiezingen, dan herhaalt MR de sterke score van juni: 29,8 procent. De PS zit op 23,7 procent, ook een quasi-status quo na de verkiezingen van juni (23,2 procent). Belangrijk feit is dat Les Engagés de PS op provinciaal vlak net inhaalt met 24 procent (tegen 20,7 procent in juni).

25 procent, maar de stijging ten opzichte van 2018 gaat niet verder dan 2 tot 10 procent. Een regeringsdeelname in een Waals gemeentebestuur is voor de communisten weinig realistisch. Hun scores kregen ook niet te veel aandacht in de media. Misschien kunnen ze pakweg in Herstal aan de macht komen, waar PS’er Frédéric Daerden zijn absolute meerderheid kwijt is en moet kiezen tussen MR en communisten.

Lokaal is de situatie meer dan dramatisch. In Eupen is de groene burgemeester van de macht verdreven. Akkoord, kunnen we de hoofdstad van Oostkantons eigenlijk Wallonië noemen? Laten we dan maar overgaan naar Amay, de stad van ex-Ecolo-voorzitter Jean-Michel Javaux. De absolute meerderheid is hij kwijt. Pijnlijker is dat de Waalse groenen het burgemeesterschap verliezen in Edingen en vooral in Ottignies-Louvain-La-Neuve. Na

De irrelevantie van Ecolo

Het is natuurlijk dankzij de sterk gemediatiseerde verkiezingen in Bergen dat de PS Bouchez wat belachelijk kan proberen te maken. Terwijl elke waarnemer wist dat het voor hem zeer moeilijk zou worden om de PS te onttronen. Zelfs het breken van de absolute meerderheid zou zonder grote gevolgen zijn, want Nicolas Martin kan bijvoorbeeld met het - weliswaar sterk verzwakte - Ecolo een meerderheid vormen. Of met de centristische Les Engagés van Maxime Prévot.

Doornik kwijt plus kleinere steden

Indien Bouchez erin was geslaagd om de socialisten uit het Bergense stadsbestuur te duwen, dan zou dat de eerste keer zijn sinds

Een regeringsdeelname in een Waals gemeentebestuur is voor de communisten weinig realistisch De liberale MR van ex-minister Marie Christine Marghem verdrijft in Doornik de socialisten van de macht Kijken we naar de uitslagen van de provincieraadsverkiezingen, dan herhaalt MR de sterke score van juni

We geven trouwens zijdelings ook nog mee dat de jaren 1990 voorbij zijn, toen rechts-radicaal in Wallonië in verschillende gemeentebesturen verkozenen telde. Zoals het FN en Agir. Chez Nous, dat eigenlijk aan het imploderen is, raakt nergens verder dan een paar procent. De radicale stem is gekanaliseerd richting PTB/PVDA. Over een mogelijke doorbraak in Waalse steden van de neocommunisten kunnen we kort zijn. Die kwam er niet. Akkoord, in het Luikse haalt de partij van Raoul Hedebouw tussen 15 en

Weinig keuze is er voor de groenen van Ecolo. Zij worden op een pijnlijke manier weggevaagd of op zijn minst aanzienlijk verzwakt. Voor een deel te begrijpen.

De Waalse groenen zijn nog niet hersteld van de grote nederlaag bij de parlementsverkiezingen van 9 juni. Dat ze amper drie Kamerleden tellen, wijst op hun irrelevantie, maar dat kunnen ze verdoezelen, omdat ze een Kamerfractie vormen met Groen. Dat doet hen boven het eigen gewicht boksen.

24 jaar breekt een MR-Les Engagés-alliantie de meerderheid van de groenen. Voor Ecolo blijft er niet veel meer over, behalve bijvoorbeeld het burgemeesterschap in het relatief kleine Henegouwse Pecq. Eén van de partijen die profiteert van de neergang van Ecolo, is Les Engagés. De centristen halen heel wat groene stemmen binnen en vertalen die in een minder links beleid. Zoals verwacht, haalt Les Engagés-voorzitter Maxime Prévot 40 procent in de Waalse hoofdstad Namen. Stilaan rijzen twee vragen. Moet hij nog verder doen met de anti-PS-coalitie van Les Engagés, MR en Ecolo die al sinds 2006 bestaat? Met enkel MR zal het ook wel lukken, is de redenering. De liberale en de centristische partij verdelen ook het gros van de burgemeesterssjerpen in de Ardennen. De PS krijgt daar maar moeilijk voet aan de grond. Welgeteld drie dorpen (Hotton, Musson, Meix-devant-Virton) kleuren er rood.

Georges-Louis Bouchez

Paul Magnette en Thomas Dermine

Maxime Prévot

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN

IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

SEGREGATIE, VERSPLINTERING EN POLARISATIE ZETTEN BRUSSEL VERDER ONDER DRUK

De oude franskiljonse bastions wankelen. In Sint-Jans-Molenbeek onderhandelen PVDA-PTB en de PS van Catherine Moureaux over een eventuele coalitie. Fouad Ahidar krijgt in verschillende gemeenten vaste voet aan grond. N-VA en Vlaams Belang halen geen enkele zetel in Brussel. Intussen blijven de problemen exponentieel toenemen.

De aangekondigde blauwe tsunami bleef uit. In het noordelijke deel triomfeert MR. In het zuidelijke deel van Brussel spelen de linkse partijen de eerste viool. Het tandem Ecolo-Groen wordt niet weggeveegd. Philippe Close (PS), burgemeester van Brussel-Stad, blijft de populairste van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG).

PVDA-PTB doet het in een aantal Brusselse gemeenten goed. Bovenal lukt in Brussel misschien wel wat in Antwerpen niet lukte en dat is meebesturen. “In Brussel gaan we gewoonweg in meerderheden stappen en schepenen leveren”, zei Raoul Hedebouw zondagavond. Uittredend burgemeester Catherine Moureaux onderhandelt met PTB-PVDA over de vorming van een meerderheid in Sint-Jans-Molenbeek.

Catherine Moureaux verliest stevig na het eerdere verwijt van toxisch leiderschap. Maar ook de dramatische financiële situatie van Sint-Jans-Molenbeek speelt haar parten. Maandag 8 oktober moesten de jaarrekeningen uit 2023 tijdens de gemeenteraad worden besproken, net als de uitbetaling van de ontevreden netheidsdiensten.

Franskiljonse bastions

Burgemeester Catherine Moureaux stuurde echter haar kat, net als alle andere verkozen van de PS en MR. Ze wilden daarmee verhinderen dat er net voor de gemeenteraadsverkiezingen te veel pijnlijke details over de penibele financiële situatie zouden uitlekken. Moureaux lijkt met PVDA-PTB voor de vlucht voorwaarts te kiezen. Het begrotingstekort

bedraagt momenteel 25 miljoen euro en de presentatie van de jaarrekening is al drie maanden te laat.

In andere Brusselse gemeenten is de situatie niet veel beter. Zo sloeg een boekhoudkundige fout bij het OCMW van Schaarbeek een gat in de begroting, dat nu al oploopt tot bijna 20 miljoen euro. Burgemeester Bernard Clerfayt (DéFI) verliest niet minder dan 20 procent en mag zijn koffers pakken. Gewezen FDF’er Oliver Mangain moest met zijn Liste du Bourgmestre in Sint-Lambrechts-Woluwe een stevig verlies incasseren. Daarmee lijken de oude franskiljonse bastions aan een eindstrijd begonnen.

De socialisten blijven nog een aantal gemeenten in handen houden. Ahmed Laaouej (PS) boekte met zijn burgemeesterslijst Koekelberg een winst van bijna 20 procent, goed voor een absolute meerderheid. Ook in Brussel-Stad en Anderlecht blijven de socialisten aan boord. De islamo-socialistische koers lijkt de PS geen windeieren te leggen. In Evere verovert Ridouane Chahid (PS) de sjerp.

Emir Kir - die wegens Erdogan-sympathieën uit de PS werd gezet - behaalt in Sint-Joost-ten-Node dan weer de absolute meerderheid. Eerder dit jaar trachtte burgemeester Kir een rechts-conservatieve top te verbieden.

Geen verkozenen

Ook Team Fouad Ahidar weet 28 gemeenteraadszetels in de wacht te slepen. In Sint-Jans-Molenbeek en Anderlecht haalt hij telkens 7 zetels. Ook in Schaarbeek en Brussel-Stad laat hij van zich horen. In Jette aasde hij op de burgemeesterssjerp, maar met vier zetels mag hij zijn ambities wel opbergen. De zo aangekondigde dijkbreuk bleef uit. David Leisterh kwam op in de gemeente Watermaal-Bosvoorde. Hij leidde de lijst van MR-GM-Les Engagés en behaalde een ruime overwinning met 38 procent van de stemmen.

Enkele Nederlandstaligen werden op tweetalige lijsten verkozen. Groen sleepte 26 rechtstreeks verkozenen in de wacht en is daarmee de grootste lokale Nederlandstalige partij. Ook Open Vld (17), cd&v (11), Vooruit (8), PVDA (7) en Team Fouad Ahidar vaardigden Nederlandstaligen af. N-VA krijgt na de gewestelijke verkiezingen op 9 juni opnieuw een ferme tik. De partij verliest haar zes zetels.

Minister van Brussel Cieltje Van Achter blijft in Schaarbeek zonder zetel verweesd achter. Ook in Anderlecht, Brussel-Stad, Ganshoren, Jette, Sint-Agatha-Berchem en Sint-Jans-Mo lenbeek moesten de N-VA’ers de duimen leggen. Mogelijke redenen vormen de demografische veranderingen, waardoor de middenklasse de wijk neemt. Ook de instroom van jonge, progressieve gezinnen doet N-VA niet al te goed.

Vlaams Belang diende in drie gemeenten lijsten in, maar behaalde geen enkele zetel. Ook Vooruit diende in Schaar beek een ééntalige lijst in, maar vist achter het net. Daarmee lijkt het lot van de ééntalige, Nederlandstalige partijen in Brussel bezegeld.

Veiligheid en drugs

Welke problemen beroeren Brussel? Boven aan het lijstje staat met stip de veiligheid. Vorige week kondigde uittredend minis ter-president Rudi Vervoort (PS) in de commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement aan

dat de beruchte Anderlechtse wijk Aumale één van de zestien hotspots wordt in het actieplan dat het drugsgeweld moet aanpakken. Maar daar is weinig van te merken. De Gewestelijke Veiligheidsraad is in geen maanden bij elkaar geroepen.

Confronterend waren de beelden die op de sociale media circuleerden, waarop duidelijk te zien is hoe een lange rij mensen ergens op een plein in Brussel netjes hun beurt afwachten om drugs te kopen bij een dealer. Het ging er heel gemoedelijk aan toe. Nergens was er politie te bespeuren. Ook in de Noordwijk in Schaarbeek krijgt de politie de situatie niet onder controle. De wijk wordt geterroriseerd door drugsbendes. Op straat liggen of hangen drugsverslaafden openlijk te gebruiken. Het huisvuil stapelt zich in de straten op. Een tijd geleden werd er een politieman doodgestoken. In Peterbos neemt de drugscriminaliteit internationale dimensies aan. In Schaarbeek zijn zaterdagnacht twee gewonden gevallen bij een schietpartij. Het was het 47ste schietincident dit jaar in Brussel, waarmee het trieste record van 2022 nu al werd gebroken.

Radicalisering en segregatie

Brussel kent een import van moslimfundamentalisme en potentiële terroristen. Ruim de helft van de Palestijnse asielaanvragen in de EU komt in Brussel terecht. VUB-rector Jan Danckaert stelt een toenemende religieuze radicalisering onder de studenten vast. Tijdens een discussie aan de rechtsfaculteit stelde een groep studenten vast dat men zich niet kan vinden in de principes van de democratische rechtsstaat. In enkele zorgopleidingen willen vrouwelijke studenten om religieuze redenen geen hemd met korte mouwen dragen, wat om hygiënische redenen verplicht is. Ook in het secundair onderwijs neemt de radicalisering toe.

Het was het 47ste schietincident dit jaar in Brussel, waarmee het record van 2022 werd gebroken

Team Fouad Ahidar voerde een gesegregeerde campagne, gericht op afkomst en religie. Heel wat Brusselaars lijken de situatie niet ernstig te nemen, zelfs de politie niet. Zo plaatste Chadi Cherfan - lijsttrekker van Team Fouad Ahidar in Anderlecht - een filmpje op TikTok waarop duidelijk te zien is hoe hij zijn lijst promoot met loeiende sirenes en een kepie op in een politievoertuig van de zone Brussel-Zuid. Daarmee schendt de politie niet alleen de regels van de neutraliteit, maar ook deontologisch lijkt dat niet in orde.

Belang van het Nederlands

De Vlamingen mogen politiek gezien dan weinig voorstellen in Brussel, het Nederlands zit wel in de lift. In Brussel is er zo veel vraag naar lessen, dat de onderwijscentra niet kunnen volgen. Het Centrum voor volwassenenonderwijs Brussel noteert dit jaar een stijging van 30 procent. Anderstalige ouders die hun kinderen naar het Nederlandstalig onderwijs willen sturen, zullen Nederlands voor anderstaligen moeten volgen. Kinderen van ouders die een cursus Nederlands volgen, krijgen voorrang voor 35 procent van de plaatsen in het basisonderwijs. Het Huis van het Nederlands wordt zowat onder de voet gelopen. De wachttijd om een cursus te volgen, loopt op tot ruim twee maanden. De Vlaamse regering voorziet een extra jaarlijkse investering voor taallessen in het volwassenenonderwijs van 25 miljoen euro.

Dan zijn er nog de grote fi -

David Leisterh en Fouad Ahidar

Philippe Close

Catherine Moureaux

Hoe de restanten van de oude Volksunie verdwenen zijn

Heel wat plaatselijke afdelingen gingen destijds, na het uiteenvallen van de vroegere VU&ID, een onafhankelijk verhaal schrijven. Vorige zondag betekende het einde van een tijdperk. Op veel plekken verloren de vroegere VU’ers de verkiezingen.

Het is alweer van 2001 geleden dat de toenmalige Volksunie uit elkaar viel. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 zagen in Vlaanderen - en vooral dan in de provincie Antwerpen - veel nieuwe lokale partijtjes het levenslicht. Het ging hier om vroegere VU&ID-afdelingen die geen expliciete keuze wilden maken tussen de opvolgers: het links-liberale Spirit of N-VA. Ook gebeurde het dat zij die wel hadden gekozen na het verdwijnen van Spirit alsnog onafhankelijk verdergingen. Op heel wat plekken slaagden die ex-VU’ers erin om mooie resultaten neer te zetten. Het verhaal van lokale partijen die ongebonden - los van ideologie of bemoeienis uit Brussel - naar de kiezer trokken, sloeg aan. Daar is zondag enigszins een einde aan gekomen. Enerzijds komt dat omdat steeds meer ideologische partijen zich op lokaal vlak toch als zogenaamd vrij van ideologie presenteren. Anderzijds komt het door de verandering van de kieswet, waarbij de grootste lijst de burgemeester mag leveren. Die aanpassing resulteerde in talloze kartellijsten, waarbij onafhankelijke, lokale bewegingen plots met een klas-

sieke partij in zee gingen, waardoor het unieke, ongebonden element ondersneeuwde.

Weg project, weg partijkas?

Enkele voorbeelden. In Nijlen, waar de VU altijd sterk stond, besliste het onafhankelijke Nijlen & U (ex-VU) in kartel te gaan met cd&v. Beide partijen bestuurden het dorp al en hadden dus een meerderheid. Zondag draaide uit op een mislukking. N-VA won glansrijk en neemt het bestuur over. Nog veel pijnlijker werd de afgang in het Kempische Mol. Daar ging MeMo - MeerMol, opgericht door voormalige VU&ID’ers, een fusie aan met het socialistische Vooruit. Beide waren in 2018, bij elkaar opgeteld, goed voor ruim 25 procent. Vorig weekend bleef hier nog amper 18 procent van over. Weg onafhankelijk project en mogelijk ook weg eigen partijkas. MeMo stelde immers expliciet dat ze fuseerde met Vooruit tot één partij en het project dus verder ging dan een kartellijst.

Provinciebesturen worden gevormd

Oost-Vlaanderen

In Oost-Vlaanderen gaan N-VA, cd&v en Vooruit samen een bestuursmeerderheid vormen. Groen belandt in de plaats van Vooruit in de oppositie. Volgens aftredend eerste gedeputeerde Kurt Moens (N-VA) hebben de drie partijen elkaar vlot gevonden.

Er zijn nog geen details over het bestuursakkoord bekend, maar er zouden investeringen in fietssnelwegen en recreatiedomeinen aankomen. In de nieuwe coalitie levert N-VA twee gedeputeerden, namelijk Kurt Moens en An Vervliet. Cd&v en Vooruit krijgen er elk één. De christendemocraten vaardigen Joke Schauvliege af, bij Vooruit is de gedeputeerde nog niet bekend.

Ook in de overige provincies behalen N-VA, Vooruit en cd&v een meerderheid. Naar analogie met de Vlaamse regering zouden die partijen overal een akkoord kunnen sluiten. In West-Vlaanderen is dat al het geval, maar in andere provincies kan de samenstelling nog wijzigen.

Vlaams-Brabant

In Vlaams-Brabant verandert er niet veel: N-VA, cd&v en Open Vld blijven ook de komende zes jaar aan de knoppen zitten. Daarover bereikten ze maan dag een princiepsakkoord. “Waarom het avontuur opzoeken, als onze samenwerking beloond werd door de kiezer?”, vraagt N-VA-gedeputeerde Bart Nevens zich af.

Limburg

Ook in Limburg zou die coalitie op tafel gelegen hebben, maar omdat cd&v een pak groter werd dan verwacht en het initiatiefrecht in handen heeft in de provincie, lijkt een coalitie met vier partijen (N-VA, Open Vld, Vooruit en cd&v) een optie.

Antwerpen

In de provincie Antwerpen zou N-VA enkel cd&v erbij moeten nemen om aan een meerderheid te geraken.

De welverdiende pandoering voor Groen

Tijdens ‘Het groot debat’ op VRT 1, aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen, maakte Groen covoorzitster Nadia Naji nog maar eens pijnlijk duidelijk dat Groen volledig aan het einde van z’n Latijn is. Naji, die zoals gewoonlijk als een hopeloze vis tussen de politieke haaien zwom, verpersoonlijkte de kinderlijke incompetentie van de groene partij. En deze incompetentie ontging ook de Vlaming niet. Groen kreeg de volgende dag zware klappen in zowat alle gemeenten, met uitzondering van Gent, Oud-Heverlee en Mortsel.

Daarmee zet Groen de trend voort die zich ook afgelopen juni al aftekende. De partij heeft de afgelopen jaren de weg van het extremisme gekozen door zich sterk te richten op kwesties als gender, inclusiviteit, ‘antiracisme’ en de obligatoire wereldvreemde standpunten omtrent de energietransitie. Enkele jaren geleden kreeg men dat misschien nog verkocht aan enkele naïevelingen, vandaag is het merk echter volledig aangebrand. Oud of jong, hoog- of laagopgeleid, de Vlaming lust het verhaal van Groen niet meer.

Een overwinning van het gezond verstand

Eén van de redenen daarvoor is dat bij Groen extre misme steevast gepaard gaat met een onbeschaamd paternalisme. Bezorgde Vlamingen worden door de partij brutaal weggezet als racisten en burgers die met de auto blijven rijden bij gebrek aan degelijke alternatieven, als misdadigers. Wie geen 25.000 euro op overschot heeft voor een warmtepomp, moet zijn

prioriteiten maar eens dringend herzien. Geen wonder dat de partij in zowat elke Vlaamse gemeente volledig kopje-onder is gegaan.

Bovendien reikt de inclusiviteit en de verbondenheid die de partij propageert een stuk minder ver dan ze zelf graag geloven. Naji weigerde op live televisie voor de zoveelste keer

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken de hand te schudden. Een sektarische mentaliteit die zich keer op keer uit in een onbetamelijke arrogantie. De nederlaag van Groen is dan ook een overwinning voor de democratie, én voor het gezond verstand. Want waar Vlamingen op talloze thema’s van gedachten en idealen verschillen, geven we collectief één signaal: de samenleving die Groen ons voorspiegelt, is niet die waarin wij een toekomst zien. Geen toekomst voor onszelf, voor onze geliefden en voor onze geliefde natie. Ja…, er is nog hoop! PEPIJN DEMORTIER

Toch zijn er uitzonderingen die de tand des tijds blijken te doorstaan. Zo haalt Pro Boechout & Vremde opnieuw een klinkende overwinning. Het verbredende, onafhankelijke project van Koen T’Sijen (ex-VU&ID, later Spirit) haalt 35 procent en behoudt zijn 10 zetels. Dat ondanks een kritische doorlichting van Audit Vlaanderen en een felle campagne waarbij de oppositie T’Sijen betichtte van verregaande belangenvermen ging met de vastgoedsector.

Het project van Koen T’Sijen haalt 35 procent

Een absolute absolute meerderheid

Meer over absolute meerderheden op pagina 12, maar wat Sandy Evrard in Mesen verwezenlijkte, is ongezien. Hij slaagt erin om met zijn liberaal geïnspireerde MLM-partij álle negen gemeenteraadszetels binnen te halen. Opvallend genoeg combineert Mesen dat met de hoogste opkomstgraad van heel Vlaanderen (81,7 procent).

In Mesen haalde MLM een stalinistische score van 86,3 procent. De enige oppositiepartij, Respect!, haalde de overige 13,7 procent binnen in de West-Vlaamse faciliteitengemeente. Bovendien gingen van de 712 ingeschreven kiezers in de kleine gemeente er 582 naar het stemhokje. Evrard kreeg 419 voorkeursstemmen: bijna 72 procent van de opgedaagde Mesenaren stemde op Sandy Evrard, die al sinds 2002 burgemeester is. WANNES NEUKERMANS

Sandy Mesen

Koen T’Sijen

BELGA

© BELGA

Kurt Moens

TOPPERS EN FLOPPERS

Terwijl het ene nationale kopstuk ook in zijn of haar gemeente hoge toppen scheerde, kwamen andere politici van een koude kermis thuis. Een overzicht van enkele toppers en floppers bij de verkiezingen van 13 oktober.

Toppers

“Ik

verwacht een telefoontje”

In Dendermonde behaalt Vlaams Belang evenveel zetels (10) als de grootste partij, cd&v. Die laatste partij ging er wel 3,9 procentpunten en twee zetels op achteruit in vergelijking met zes jaar geleden en behaalt nog 28 procent. Ook de andere meerderheidspartij, N-VA, verliest net als coalitiepartner cd&v 2 zetels. Ze hebben samen dus niet langer een meerderheid. Vlaams Belang boekt een winst van 11,6 procentpunten, maar moet met 26,6 procent cd&v nipt laten voorgaan. De partij verdubbelde wel haar aantal gemeenteraadszetels van vijf naar tien.

In De Ochtend op Radio 1 vertelde Pas dat het “slechts honderden stemmetjes” heeft gescheeld of haar partij was de grootste. “In een normale democratie zou cd&v eerst de grote winnaar moeten contacteren. Het signaal van de Dendermondenaar kan niet duidelijker zijn. Het is een vorm van elementaire beleefdheid om de winnaar van de verkiezingen te feliciteren; ik verwacht dus nog een telefoontje.”

Met bijna 5.000 voorkeurstemmen is Vlaams Belang-ondervoorzitter en VB-Kamerfractieleider Barbara Pas de absolute stemmenkampioen van Dendermonde. Haar eerste achtervolger, Leen Dierick van cd&v, moet zich met ruim duizend voorkeurstemmen minder tevredenstellen.

“Alive and kicking”

Cd&v heeft zich op 13 oktober herbevestigd als dé plattelandspartij en dat bewees ook landbouwminister Jo Brouns in zijn Kinrooi. Cd&v haalt 17 van de 23 zetels binnen in de gemeenteraad en moet enkel nog oppositie verdragen van N-VA (5 zetels) en Vooruit (1 zetel).

Brouns en zijn partij behalen 67,7 procent van de stemmen. Van de 4.848 opgedaagde stemmers, stemde 37,5 procent op de cd&v-minister van Landbouw en Omgeving. De Limburger is al sinds 2013 burgemeester van Kinrooi, weliswaar titelvoerend sinds hij op 18 mei 2022 aangesteld werd als minister van Werk, Economie en Landbouw.

Cd&v scoort in heel landelijk Vlaanderen goed en dat is volgens Brouns het bewijs dat zijn partij “alive and kicking” is. “Diegenen die ons waarderen, hebben de weg naar het kieshokje gevonden”, klonk het in Het Belang Van Limburg. Al vindt hij het wel jammer dat amper 59,7 procent van de ingeschreven kiezers gestemd heeft in Kinrooi. “Ik wil weten waarom 40 procent van de kiezers niet gaat stemmen.”

JAN JAMBON

Minister of burgemeester?

In Brasschaat is voormalig Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) erin geslaagd een absolute meerderheid te behalen. Zijn partij kon maar liefst 46,2 procent van de kiezers overtuigen. Daarmee verovert N-VA 18 van de 33 zetels. De tweede partij, Vlaams Belang, volgt op ruime afstand met 16,2 procent van de stemmen.

Jambon heeft er een hobbelig parcours opzitten als minister-president, maar dat lijkt de Brasschatenaren niet te deren. Net geen 3.000 van hen brachten een voorkeurstem uit op de lijsttrekker van N-VA. Het is nog niet duidelijk of Jambon ook daadwerkelijk burgemeester zal worden, ook al mag hij daar volgens het nieuwe kiesdecreet aanspraak op maken. Jambon neemt op federaal niveau deel aan de regeringsonderhandelingen. In de wandelgangen wordt hij wel eens getipt als de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken. Die rol vervulde hij ook al tussen 2014 en 2018. In de vorige legislatuur bestuurde N-VA, die het toen met een zetel minder moest stellen, nog met Open Vld. Mathematisch kunnen de Vlaams-nationalisten Brasschaat nu op hun eentje besturen.

JONATHAN HOLSLAG

“Overdonderd”

Redelijk onverwacht besloot VUB-professor Jonathan Holslag een gooi te doen naar het burgemeesterschap in Tienen. Even onverwacht lijkt hij er ook in te slagen. Zijn nieuwe partij Durf haalt 31 procent van de stemmen binnen, Holslag zelf haalt 3.684 voorkeursstemmen: dubbel zoveel als huidig burgemeester en cd&v-lijsttrekker Katrien Partyka. Voorafgaand aan de verkiezingen stipte iedere politieke nieuwsredactie Tienen ongetwijfeld aan als ‘belangrijk om op te volgen’. Iedereen verwachtte een succes(je), maar dat Durf de grootste partij zou worden in Tienen is onverwacht. Holslag zelf gaf ook al toe “overdonderd” te zijn door het resultaat en gaat nu op zoek naar partners. Holslag zat in het team van kandidaat-burgemeesters rond Peter Reekmans (Glabbeek). “Ik heb Jonathan ook geholpen bij de opstart van zijn partij”, reageert Reekmans. “Dit is nog maar eens een bewijs van de kracht van lokale partijen.”

Floppers

Neemt

afscheid van politiek

Bart Tommelein moet na zes jaar burgemeesterschap de sjerp doorgeven aan zijn grote uitdager, John Crombez. Die laatste haalde ruim drie keer zoveel voorkeurstemmen (9.075 ten opzichte van 2.830). Crombez’ partij, Vooruit Plus, werd met 38,7 procent van de stemmen afgetekend de grootste partij van Oostende. Trots op Oostende, het kartel van Open Vld, cd&v en Groen, strandde op 19,3 procent.

Dat Tommelein het heeft verkorven bij de Oostendenaar, werd zondagochtend al duidelijk, want toen hij stond aan te schuiven in het stembureau, wenste een misnoegde kiezer hem een zware nederlaag toe. Op een andere plaats stond dan weer ‘Tommelein Dief’ op de wand van een stemhokje geschreven. De vele negatieve reacties en het slechte verkiezingsresultaat zetten een emotionele Tommelein ertoe aan om zondagavond meteen zijn afscheid van de politiek aan te kondigen.

“Kiemen gelegd”

Paul Van Tigchelt werd als cabinetard plotsklaps tot minister van Justitie gebombardeerd en is sindsdien voltijds politicus. Hij werd op 9 juni in de Kamer de enige verkozene voor Open Vld in de Antwerpse kieskring. Op 13 oktober hoopte hij als kandidaat-burgemeester voor ‘Team Paul’ de Zoerselenaar te overtuigen. Dat is niet gelukt. Hij haalt nog geen 1.000 voorkeurstemmen en zijn partij mag slechts twee gemeenteraadsleden afvaardigen: Paul Van Tigchelt zelf en Niels Geys. De lokale liberale lijst wordt de op één na kleinste fractie in de gemeenteraad. Groen haalt één zetel binnen, de lokale lijst van onafhankelijk schepen Cindy Van Paesschen haalt geen zetel binnen. Met een resultaat van 9,8 procent kan Van Tigchelt niet tevreden zijn, ook al is dat enkele procenten meer dan de 6,8 procent die Open Vld scoorde in Zoersel bij de verkiezingen van 9 juni. Toch gelooft hij dat “de kiemen zijn gelegd om iets duurzaams uit de grond te stampen”.

HANS BONTE

“Nog steeds de grootste als…”

In Vilvoorde komt na ruim tien jaar een einde aan de heerschappij van Vooruit en burgemeester Hans Bonte. Het kartel van cd&v en Open Vld trok er aan het langste eind en behaalde 34,2 procent van de stemmen. Vooruit werd de op één na grootste partij met 25,1 procent. De lijsttrekker van het kartel, de liberaal Jo De Ro, mag zich opmaken om Bonte op te volgen. Van een nederlaag is volgens Bonte evenwel geen sprake. Zijn partij behoudt immers haar tien zetels in de gemeenteraad. “We zijn nog steeds de grootste partij als je Open Vld en cd&v apart beschouwt”, zegt hij in een reactie aan HLN. Een andere reden waarom Vooruit niet de grootste partij van Vilvoorde is geworden, is volgens Bonte de versplintering ter linkerzijde. De winst van PVDA en de komst van Team Fouad Ahidar zouden de socialisten stemmen hebben gekost.

Vooruit verliest sjerp

Kersvers Vlaams viceminister-president Melissa Depraetere verliest met haar kartellijst van Vooruit-Groen bijna 7 procent tegenover 2018. De lokale lijst Team Harelbeke behaalt een absolute meerderheid, Vooruit-Groen volgt met 26,1 procent van de stemmen.

De Vooruit-minister stond als tweede op de lijst, na huidig burgemeester Alain Top, maar steekt hem wel voorbij met een kleine 300 voorkeurstemmen. De socialistische burgemeester verliest na twee legislaturen zijn sjerp aan Michael Vannieuwenhuyse, die als lijsttrekker van Team Harelbeke meer dan dubbel zoveel stemmen als Depraetere en Top binnenhaalde.

BARBARA PAS

JO BROUNS

BART TOMMELEIN

PAUL VAN TIGCHELT

MELISSA DEPRAETERE

ANTON SCHELFAUT WANNES NEUKERMANS

SINT-TRUIDEN

MIDDELKERKE

DEMIR BLIJFT MINISTER: “MAXIMALE ERUIT GEHAALD IN GENK”

Zuhal Demir is met N-VA in Genk gestrand op 30 procent van de stemmen. “Een historisch goed resultaat”, verklaarde ze zelf, hoewel cd&v met ruim 43 procent de grootste partij blijft. Bij sympathisanten die verzamelen bliezen in café Meng, waren de gevoelens na de verkiezingsuitslag ‘gemengd’.

Huidig burgemeester Wim Dries (cd&v) haalt met zijn partij 43,2 procent en blijft dus burgemeester. Maar liefst 10.378 van de 30.409 opgedaagde kiezers in Genk duidden het bolletje van Dries aan op de stemcomputer.

Coalitievorming

Zuhal Demir, die 7.449 voorkeursstemmen binnenhaalde, feliciteerde Dries onmiddellijk met zijn overwinning. Tegelijkertijd wees ze erop dat de huidige coalitie van cd&v en Vooruit een zetel verloren heeft. “De Genkenaren hebben zich ook uitgesproken over deze meerderheid. (…) En ik denk dat Genk met de grote uitdagingen die we hebben, nood heeft aan een stabiele coalitie.”

De gezamenlijke lijst van Vooruit en Groen haalt 10,5 procent. In principe kan Dries ook daarmee besturen, weliswaar met een nipte meerderheid. Een coalitie met N-VA zou een comfortabele meerderheid opleveren. Of Demir zondagavond al een telefoon kreeg van Wim

Dries? “Dat ga ik niet aan uw neus hangen”, was het antwoord dat iedere journalist kreeg.

Ministerschap

Zelf is Demir niet van plan om een schepenmandaat op te nemen. “Ik ben daar altijd erg duidelijk over geweest”, reageerde ze vlak nadat de resultaten bekendgemaakt werden. “Maar er staat een sterke ploeg klaar die bereid is om mee te besturen.”

Het was dus het burgemeesterschap of niets voor Demir. Al bleek achteraf dat heel wat ingewijden de kans dat N-VA de grootste zou worden in Genk nogal klein inschatten. “30 procent is echt historisch en lijkt me hier het hoogst haalbare”, vertelde een medewerker van de minister. “Hier wonen heel wat Turken en die haten Zuhal Demir, vanwege haar Koerdische afkomst. De Turken stemmen massaal op Wim Dries en cd&v.”

Toch was de sfeer relatief gelaten in café Meng, waar de achterban van Demir

verzamelen had geblazen. Terwijl de ene N-VA-sympathisant ervan overtuigd was dat er meer in had gezeten, wees de ander erop dat 30 procent “een bijzonder sterk resultaat is”.

Gevolg van lage opkomst?

De afgelopen weken ging het hoogstens uitsluitend over de tweestrijd tussen Demir en Dries en dat zet zich voort in de verkiezingsresultaten. Vooruit verliest twee zetels, het Vlaams Belang van nationaal ondervoorzitter Chris Janssens verliest er één en ook PVDA scoort lager dan verwacht. In een rechtstreeks debat op Terzake kwam het overigens nog tot een bitsige confrontatie tussen Demir en Janssens, toen Demir zei dat ze niet de les gespeld wilde worden door iemand “die niet kan opkomen voor zichzelf” en “die zelf zijn eigen geaardheid lang verborgen heeft gehouden”. De partij van Janssens veroordeelde die “lage, persoonlijke aanval”.

VAN NUL NAAR ZEVEN ZETELS IN SINT-TRUIDEN, BECKERS: “DIT OVERTREFT ONZE VERWACHTINGEN”

Na zes jaar vol schandalen, affaires en wanbestuur was het te verwachten dat cd&v in Sint-Truiden de macht kwijt zou raken. Vooruit springt over cd&v en wordt met 20,8 procent de grootste partij, met acht zetels in de gemeenteraad. Tussen cd&v en de derde partij, Vlaams Belang, is het verschil amper 17 stemmen. Ook de nieuwe lokale partij WOW scoort verrassend goed.

De christendemocraten kregen al in 2021 een eerste klap, toen gelekte documenten vanuit een Truiens vaccinatiecentrum aantoonden dat toenmalig burgemeester Veerle Heeren zichzelf, enkele familieleden en medewerkers voorrang hadden gegeven om zich te laten vaccineren tegen corona. Ze werd eind 2021 uiteindelijk voor zes maanden geschorst door toenmalig minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open Vld).

Ontslag

Licht dwingend advies vanuit partijgelederen om niet terug te keren als burgemeester, legde ze naast zich neer, maar ze was nog maar net terug of er barstten twee nieuwe schandalen los. Als een van de eerste wapenfeiten weigerde ze de politieraad inzage te geven in een verslag van het Comité P over mogelijke wantoestanden bij de Truiense politie.

Toen vlak nadien bleek dat oud-burgemeester Jef Cleeren (cd&v) ‘illegale leningen’ gekregen

had van de stadskas en er een onderzoek gedaan werd naar een champagnefeest van de vzw ‘De Vrienden van Veerle Heeren’, besloot Veerle Heeren per direct ontslag te nemen al burgemeester van Sint-Truiden.

Vlaams Belang

Toch blijft cd&v in de komende legislatuur nog de op een na grootste partij in de Truiense gemeenteraad, met zeven zetels. Ook Vlaams Belang heeft zeven verkozenen; de partij haalde amper zeventien stemmen minder dan de christendemocraten.

Vlaams Belang kwam in 2019 niet onder eigen naam op in Sint-Truiden, al waren er wel enkele VB-kandidaten te vinden op de Stadsbelang-lijst. “Achteraf gezien was dat een fout”, gaf lijsttrekker en Vlaams Parlementslid Roosmarijn Beckers al toe. Nadat bij de verkiezingen van 9 juni VB de grootste partij in Sint-Truiden werd, was het niet meer dan logisch om als ‘Vlaams Belang Sint-Truiden’ naar de kiezer te trekken.

De partij gaat nu van nul naar zeven zetels in Sint-Truiden. “Ook ik kon het amper geloven”, reageerde Beckers zondagavond. “We dachten wel dat we erop vooruit zouden gaan, maar dit overtreft onze grootste verwachtingen.” Als grootste stijger vindt de tweede verkozene, Patrick Vanparys, dat zijn partij “de grootste winnaar is”. Coalitie

N-VA en Open Vld verliezen in Sint-Truiden drie zetels en dat zorgt ervoor dat de voorbestemde coalitie tussen Vooruit, Open Vld en N-VA geen meerderheid heeft. Daardoor kan de nieuwe burgerpartij WOW aan boord gehaald worden om aan een meerderheid te geraken.

Welvaart, Optimisme en Welzijn (WOW) is een van de vele lokale partijen die ontstond als tegenreactie op de malaise in de nationale politiek. Door uit het niets vijf zetels te halen, kan de partij misschien inbreken in het Truiense stadsbestuur.

“N-VA PLEEGDE WOORDBREUK, NIET IK”: DEDECKER ZIET COALITIE MET VB ALS “REALISTISCHE OPTIE”

Met N-VA, met Vlaams Belang, met de ‘antipartij’ of een overloper zoeken: dat zijn de opties voor Jean-Marie Dedecker in Middelkerke. Hij verloor er bij de gemeenteraadsverkiezingen zijn absolute meerderheid en heeft nu één zetel nodig om aan een meerderheid te geraken.

Maandag kleefden vrijwilligers van Vlaams Belang een boodschap op hun verkiezingsaffiches: ‘Breek het cordon’. De partij haalde één zetel bij de gemeenteraadsverkiezingen in Middelkerke en kan daarmee Lijst Dedecker (LDD) aan een meerderheid helpen.

Intern bespreken

Na een rustdag op maandag, is Dedecker dinsdagochtend begonnen met het overleg met zijn eigen troepen. “Eerst gaan we intern de strategie bepalen, nadien zullen we spreken met de andere partijen.” Aan de deadline van twee weken zegt Jean-Marie Dedecker zich niet te moeten houden. “Dan verlies ik het initiatiefrecht, maar wat gaan ze doen zonder mij?”, vraagt hij zich af. “Het kan twee maanden duren voor we hier een gemeentebestuur hebben, als het moet.”

N-VA en Vlaams Belang behaalden elk één zetel. De partij Respect behaalde er elf. De verschillen tussen de partijen zijn eerder

van persoonlijke dan van ideologische aard. “Met Marc Descheemaecker (N-VA) spreek ik niet”, is Dedecker duidelijk. “Ik laat me niet eerst volgooien met modder om het nadien af te vegen en te doen alsof er niets gebeurd is”, wijst hij op de bitsige verkiezingscampagne in zijn kustgemeente.

Respect Middelkerke zou dan weer te veel eisen stellen volgens de LDD-burgemeester. “Dat is geen partij, maar een kiesvereniging en zij willen boven hun soortelijk gewicht boksen”, klinkt het. “Ik ga me niet laten chanteren.” Wat wel gesuggereerd wordt, is de idee dat een of meerdere verkozenen van Respect zouden overstappen. Die optie lijkt realistisch, zeker omdat Dedecker zelf aangeeft te geloven dat dat project uiteen zou vallen.

Cordon sanitaire

“Een samenwerking met Vlaams Belang beschouw ik zeker als een optie”, bevestigt Dedecker. “Mijn mening over

het cordon sanitaire is al 25 jaar dezelfde. Op die manier zou Patrick Meurice de eerste Vlaams Belang-schepen in een coalitie worden, al zou een vorm van gedoogsteun ook een optie kunnen zijn.

Jean-Marie Dedecker stond op 9 juni nog als onafhankelijk lijsttrekker op de N-VA-lijst in West-Vlaanderen. Hij gaf toen aan zijn banden in Brussel veilig te willen stellen, ten voordele van Middelkerke. Door het cordon sanitaire te breken, zouden die banden ook verbroken kunnen worden. “Maar N-VA heeft haar woord tegenover mij niet gehouden. Ik heb hen geholpen in West-Vlaanderen, maar zij zouden mij in Middelkerke ook helpen.” Dat gebeurde niet: met voormalig NMBS-baas Marc Descheemaecker kwam de partij rechtstreeks tegen Dedecker op. “Als N-VA de banden wil verbreken, doen ze maar. Als ik met Vlaams Belang moet samenwerken, zal ik dat niet laten.”

Zuhal Demir voor onze camera

Roosmarijn Beckers

Jean-Marie Dedecker

SPQA, ROCKY EN TATOEAGES: DIT WAS DE

VERKIEZINGSAVOND BIJ N-VA IN

“Roma Victrix! Rome heeft gewonnen!” N-VA-voorzitter Bart De Wever is er zondag in geslaagd om een gele dam op te werpen tegen het rode gevaar. Zijn partij blijft in Antwerpen afgetekend de grootste met 37,2 procent van de stemmen. De tweede partij, PVDA, volgt op ruime afstand met 20,2 procent.

Rond 19.30 uur wandelde De Wever als een Romeinse keizer de Antwerpse discotheek Ikon binnen. Een massa journalisten en camera’s volgden in zijn kielzog, terwijl de lokale achterban hem binnen stond op te wachten. Hij werd geflankeerd door een van zijn zonen die een staf met een adelaar en het opschrift ‘SPQA’, wat staat voor ‘Senatus Populusque Antverpiensis’ of ‘de gemeenteraad en het volk van Antwerpen’, in de lucht hield.

De afkorting SPQA is onder meer terug te vinden op de gevel van het Antwerpse stadhuis en sinds kort ook op de linkerarm van Annick De Ridder (N-VA). De havenschepen nam enkele weken geleden afscheid van ‘haar’ Antwerpen om minister te worden in de Vlaamse regering, maar zal de stad in de vorm van een tatoeage meenemen naar Brussel. “Ik neem Antwerpen mee in mijn hart en op mijn arm”, zegt ze daarover. “Het is altijd een beetje bitterzoet, maar ik zal heel veel kunnen doen voor Antwerpen in Brussel. Maar een schepenmandaat in een stad als Antwerpen laat je toch altijd met veel pijn in hart achter.”

Wie geen fan is van De Ridders tatoeage, is haar burgemeester en voorzitter Bart De Wever. “Hij vindt ze vreselijk”, lacht ze. “Hij vertelde me dat hij nog liever jarenlang in de gevangenis zou gaan zitten dan een tatoeage op zijn lichaam te laten zetten. Maar ik vond het wel gepast.”

Op 9 juni koos De Wever voor ‘I’m Still Standing’ van Elton John toen hij zich door een uitzinnige mensenmassa naar het podium begaf. Zondag deed hij dat op de tonen van ‘Burning Heart’ van de Amerikaanse rockband Survivor. Dat nummer, uit de soundtrack van de film Rocky IV uit 1985, is niet toevallig gekozen. Het is in de film te horen tijdens een trainingsmontage waarin Rocky Balboa (gespeeld door Sylvester Stallone) zich voorbereidt op zijn kamp tegen de Russische bokser Ivan Drago. De tekst van het lied weerspiegelt niet alleen de strijd tussen Balboa en Drago, maar ook die tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog.

Van een échte tweestrijd tussen

De Wever en D’Haese was nooit echt sprake

De communistische PVDA strandde uiteindelijk op 20 procent. Van een échte tweestrijd tussen De Wever en D’Haese, nochtans de inzet van de verkiezingen, was dus nooit echt sprake. Al snel werd duidelijk dat N-VA afgetekend de grootste partij van ’t Stad zou blijven en de huidige coalitie met Vooruit kan worden verdergezet. Toch is De Wever niet doof voor het signaal van de kiezer: “Bijna een derde van de Antwerpenaren heeft extreemrechts of extreemlinks gestemd. Voor mij is dat een belangrijk signaal. We zijn het vertrouwen van heel veel van onze sinjoren kwijt. Dat moeten we terugwinnen.”

Geen duik in de Schelde

Er viel nog meer goed nieuws te rapen voor De Wever: mathematisch is Groen niet nodig om een nieuw Antwerps gemeentebestuur op de been te brengen. Dat betekent dat de Antwerpse burgemeester geen zwembroek zal moeten aanschaffen om ondersteboven in de Schelde te springen. Voorafgaand aan de verkiezingen verkondigde De Wever nog dat hij zo’n duik zou verkiezen boven met Groen te besturen. “Dat is een opluchting op zich. Al moet ik zeggen dat de kiezer veel mogelijk heeft gemaakt. Ik ga vanaf morgen (afgelopen maandag, red.) met een open vizier met verschillende partijen praten om te kijken hoe zij het bestuur van Antwerpen de komende jaren zien.”

Op 9 juni scandeerde de N-VA-aanhang nog luidkeels “Bartje premier”. “Bartje burgemeester” was in de Ikon niet te horen. Of zijn hart niet zal bloeden als hij het Schoon Verdiep moet verlaten om zijn intrek te nemen in de Wetstraat 16? “Dat is een keuze tussen het hoofd en het hart. Het hart zegt: ‘Blijf hier.’ Het hoofd zegt: ‘Als je een goede regering kan vormen, dan moet je gaan.’”

Prestigeslag

De Antwerpse troonopvolgster, Els van Doesburg, merkte zondagmiddag tijdens een interview met VRT gekscherend op dat haar verloofde, Peter De Roover, de afwas nog niet had gedaan. Wij vroegen hen ’s avonds of dat intussen al gebeurd was. Dat bleek niet het geval te zijn. Toch zal Van Doesburg wel degelijk wat mildheid aan de dag leggen. “Ik was misschien wat hard voor hem”, lacht ze. “Ik kan mij geen betere partner wensen dan Peter. Hij steunt mij door dik en dun, in wat ik ook onderneem of welk avontuur ik ook wil aangaan. En daarbovenop doet hij ook nog eens de afwas. Ik ben dus een heel tevreden vrouw.”

Op de vraag wat nu het meest prestigieuze ambt is, het Kamervoorzitterschap of het burgemeesterschap van Antwerpen, antwoordt Van Doesburg voorzichtig. “Dat is een strikvraag”, lacht ze. “Het zijn natuurlijk twee totaal verschillende zaken. Peter amuseert zich enorm als Kamervoorzitter. Hij draagt de parlementaire democratie zeer hoog in het vaandel. Hij is de geknipte persoon om dat mandaat te vervullen. Het burgemeesterschap van Antwerpen is natuurlijk de mooiste job ter wereld. Vraag dat maar aan Bart De Wever.” “Het meest prestigieuze is dat mijn lief een fantastisch resultaat neerzet”, antwoordt De Roover op de vraag die we ook aan van Doesburg voorschotelden. “Dat is wat vandaag telt. Ik ben apetrots.”

Welvaart of communisme

“We hebben de Antwerpenaar voor een heel duidelijke keuze gesteld: welvaart of communisme. En de Antwerpenaar heeft voor welvaart gekozen”, vat Van Doesburg de Antwerpse stembusslag samen. Ook De Roover ziet “een complete overwinning” van N-VA. “En dat voor de derde keer op rij. We hebben bevestigd dat Antwerpen van N-VA is.” Vooral Groen moet zich volgens De Roover afvragen of het wel zo verstandig is om een coalitie met PVDA niet op voorhand uit te sluiten. “Groen is compleet vermorzeld. De linkerzijde heeft een aantal vragen te beantwoorden.”

Mathematisch is Groen niet nodig om een nieuw Antwerps gemeentebestuur op de been te brengen

Van Doesburg is met ruim 13.000 voorkeurstemmen achter haar naam de op twee na populairste politicus van Antwerpen, na De Wever en D’Haese. Of de sjerp haar nog kan ontglippen? “Bart is daar heel duidelijk over geweest: hij wordt premier als het een goed verhaal is. Op dit moment is dat verhaal nog niet goed genoeg. Het is dus te voorbarig om daar al uitspraken over te doen”, besluit Van Doesburg.

ANTON SCHELFAUT

“Meer dan 30 jaar zijn wij lid van het Vlaams & Neutraal Zie ke nfo nd s de r uggengraat van de Vlaamse Beweging ... jong, dynamisch en zeer aanspreekbaar ... een evidente keuze.”

Bart F ierens, voorzitter A NZ

Rocky

Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Annick De Ridder toont tatoeage SPQA

Anton Schelfaut bij Els van Doesburg

Bart De Wever komt de zaal binnen samen met zijn zoon

Kamala Harris speelt politieke spelletjes tijdens natuurrampen

Orkaan Helene is voorbij, net zoals orkaan Milton. De nasleep van Helene is erger dan men zich kan voorstellen, maar men hoort er amper over. Melvin Anderson is een 64-jarige ‘Appalachian hillbilly’ die diep in de bergen woont. Hij overleefde, helemaal afgesloten van de wereld, 15 dagen na de storm, maar werd afgelopen weekend uiteindelijk gered. Hij is enorm dankbaar voor alle mensen die geholpen hadden, als vrijwilliger of via donaties. “God bless America, and fuck our government”, klonk zijn oordeel. Daarmee bedoelt hij vooral Joe Biden en Kamala Harris.

Milton was minder hevig dan men gevreesd had, maar richtte toch zware schade aan. De twee meest opmerkelijke momenten kwamen van gouverneur van Florida Ron DeSantis en vicepresident Kamala Harris. DeSantis was volkomen voorbereid op de storm en had

honderden herstelteams klaarstaan om zodra de storm voorbij was, de elektriciteitsvoorziening te herstellen en de straten toegankelijk te maken. Harris kwam in het nieuws omwille van haar beschuldiging dat DeSantis politieke spelletjes speelt met mensenlevens, omdat hij weigerde haar telefoonoproepen te beantwoorden.

Harris misbruikt positie

De media vroeg Harris daarover: “NBC meldt dat gouverneur DeSantis uw telefoonoproepen over orkanen, hulpmiddelen en respons negeert. Hoe maakt dat de situatie hier erger?” Harris antwoordde: “Weet je, momenten van crisis, op zijn minst, zouden echt de momenten moeten zijn dat ieder die zichzelf een leider noemt, zegt: ze zetten politiek naast zich, en plaatsen de mensen eerst. Mensen hebben een wanhopige behoefte aan steun op dit moment, en politieke spelletjes spelen, in deze crisissituaties, is absoluut onverantwoordelijk. Het is egoïstisch, en het gaat om politieke spelletjes, in plaats van de job te doen die je zou moeten doen, namelijk de mensen eerst te zetten.”

Migratie belangrijkste oorzaak

explosie Amerikaanse daklozenpopulatie

DeSantis was niet mals in zijn weerwoord: “Ik werk met de president van de Verenigde Staten. Ik werk met de directeur van FEMA (Federal Emergency Management Agency). Ik breng alle middelen van mijn staat samen. We hebben dit nu al twee weken lang onophoudelijk gedaan tussen orkanen Helene en Milton. Harris speelt geen rol in dit proces. Ik werk dus al samen met de mensen met wie ik moet samenwerken.” De gouverneur legt de aantijging van Harris naast zich neer: “Hoewel ik goed heb kunnen samenwerken met de president, heeft Harris nooit Florida opgebeld. Ze heeft nooit enige steun geboden. Ik heb geen tijd voor dergelijke spelletjes.”

Gouverneur Ron DeSantis was volkomen voorbereid op de storm

Dat Harris misbruik maakte van haar positie om toegang te krijgen tot een militaire luchthaven om zich te laten filmen met C-17 Globemaster transportvliegtuigen van het leger vol met noodhulp voor North Carolina, waar zij absoluut geen zeggenschap over heeft, op de achtergrond, helpt niet om de indruk van zich af te wentelen dat zij het is die politieke spelletjes speelt.

Mediamanipulatie?

De voorbije week was een ramp voor de verkiezingskansen van Harris. Een reeks interviews, bedoeld om haar beter te profileren en naar voren te schuiven, hadden een averechts effect. Zo gaf ze een interview met ‘60 Minutes’, op CBS. Nadat twee verschillende versies opdoken van een antwoord op dezelfde vraag, brak de controverse los. Was CBS Harris aan het helpen door een nietszeggend en zwalpend antwoord te ‘verbeteren’ door creatief te monteren?

Een ander voorval is een verkiezingsfilmpje met Tim Walz. In haar debat had Harris vermeld dat zowel zij als Walz vuurwapens bezitten, en Walz zou een jager zijn. Het filmpje was daar het bewijs van en toonde Walz in Minnesota op fazantenjacht. In plaats van de

Nooit werder er meer daklozen geteld in de Verenigde Staten. Volgens de Amerikaanse krant The Wall Street Journal waren er in januari minstens 550.000 daklozen, dezelfde maand waarin de Verenigde Staten eveneens de meeste grensoverschrijdingen registreerde. Het aantal daklozen ligt minstens 10 procent hoger dan in januari 2023. Toen was dat cijfer al het hoogste sinds 2007, het eerste jaar waarin de regering de cijfers officieel bekendmaakte, schrijft de krant.

Het cijfer van januari zal allicht nog hoger liggen, want veel steden - vooral dan The Big Appledie veel daklozen tellen, hebben hun gegevens nog niet overgemaakt. Rekening houdend met de stijgende tendens, zal het trieste record van 2023 (653.000 daklozen) zonder twijfel worden gebroken, zo stelt het rapport.

Kreunen onder het aantal daklozen

De stijging van het aantal daklozen hield gelijke tred met het recordaantal migranten dat illegaal de grens oversteekt, een asielaanvraag indient en met bussen naar steden als New York,

Chicago, Boston of Denver wordt gebracht, waar ze wegen op de overheidsuitgaven. Rapporten uit Massachusetts tonen aan dat migranten ongeveer de helft uitmaken van de meer dan 7.000 families die in januari in de opvangcentra werden gehuisvest. De staat voorziet meer dan 1 miljard dollar om migranten onder te brengen. Migranten maken ook in Chicago meer dan 7 op de 10 daklozen uit, waarvan het aantal meer dan verdrievoudigde. Er waren er in de maand januari meer dan 18.800 in allerlei opvangcentra en op straat. In Denver, waar eveneens een grote toeloop van migranten werd vastgesteld, steeg het aantal daklozen met 42 procent. Het rapport maakt verder melding van een toename in het gebruik van de drug fentanyl en van stijgende huurprijzen, waardoor veel families op straat eindigen. Californië is de staat met de meeste daklozen in de Verenigde Staten, ondanks de druk die de Democratische gouverneur Gavin Newsom op de steden zet om daklozenkampen op te breken. In 2023 telde men in deze staat meer dan 180.000 daklozen, zegt het Amerikaanse ministerie voor Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling (HUD). Het is nu wachten op cijfers van het HUD dat zijn berekeningen opmaakt in samenspraak met 250 organisaties. Algemeen wordt verwacht dat die cijfers allicht nog hoger zullen liggen.

PIET VAN NIEUWVLIET

wapenliefhebbende Amerikanen op hun gemak te stellen, had dat het tegenovergestelde effect en werd hij openlijk bespot. Walz bleek totaal geen ervaring met zijn vuurwapen te hebben en leek enkel op stemmen te jagen. Verder brak Walz, op video, de wapenwetgeving van zijn staat door zijn wapen te laden met vier patronen, terwijl er slechts twee zijn toegestaan. Daar staat een boete van 16.000 dollar en een gevangenisstraf van zes maanden op.

Nobody cares, Obama

Zelfs pogingen om Obama in te schakelen, patriarch van de Democratische partij, lopen rampzalig af. Tijdens een bezoek aan het campagnekantoor van Harris in Pittsburgh, gaf Obama enkele opmerkingen voor de camera. Hij merkte op dat er een enthousiasmekloof was tussen nu en toen hij zijn verkiezingscampagnes voerde. “Ik richt me rechtstreeks naar de mannen. Het lijkt alsof een deel van jullie gewoon niet kunnen omgaan met het idee van een vrouw als president te hebben, maar jullie willen dat blijkbaar niet toegeven.” Bij zwarte kiezers, en niet alleen bij mannen, schoot dat volkomen in het verkeerde keelgat. “Barack Obama, niemand geeft erom wat je zegt of denkt!”, tweette Brock Easly, een 40-jarige zwarte man. Hij gaf aan om samen met miljoenen andere jonge zwarte mannen voor Trump te zullen stemmen.

Zelfs pogingen om Obama in te schakelen, patriarch van de Democratische partij, lopen rampzalig af

De peilingen geven een reden voor het paniekvoetbal dat in het kamp van Harris te zien is. Overal gaat ze achteruit, en Trump begint zelfs een voorsprong te halen. CNN wijst bijvoorbeeld op de cijfers inzake partijregistraties. In 2016 waren er 3 procent meer Amerikanen die zich als Democraat registreerden dan als Republikein. Trump won. In 2020 waren er 6 procent meer Democraten. Biden won. Nu zijn er meer Republikeinen, namelijk 1 procent meer… Er zijn hardnekkige geruchten dat interne peilingen, van beide kanten, Harris in vrije val tonen. Zelfs de officiële peilingen laten dat meer en meer zien: zoals het er nu uitziet, wint Trump.

WIM VANRAES

Criminelen in Frankrijk belanden te weinig in de gevangenis

Het gaat niet goed met de Franse Justitie, zegt het Franse Institut pour la Justice (IPJ) in een studie die onlangs werd gepubliceerd in Le Figaro. De wet voorziet talloze middelen die veel veroordeelde criminelen in staat stelt buiten de gevangenis te blijven. Volgens de studie zou slechts 59 procent van de criminelen die tot opsluiting werd veroordeeld ook effectief de tralies verdwijnen.

Een heel gamma aan middelen: beroepsmogelijkheid, stelsels van gedeeltelijke invrijheidstelling, enkelbanden. Enkele werden in de afgelopen decennia onder de regeringen van Chirac en van Jospin ingevoerd en werden vooral populair tijdens de regering-Sarkozy.

Het Franse ministerie van Justitie erkent intussen dat 40 procent van de uitgesproken gevangenisstraffen niet wordt uitgevoerd of wordt omgezet.

“Tekort aan plaats in de gevangenis”

Die toestand verontrust het IPJ, dat hierin een gebrek aan vastberadenheid bij Justitie ziet. Omwille van ideologische redenen of omwille van het plaatsgebrek zien steeds meer regeringen af van opsluitingen. “Nochtans eist de bevolking een strengere bestraffing, maar de opeenvolgende regeringen omzeilen dit met deze pleisters (enkelbanden, alternatieve gevangenisstraffen).” De rechters spreken misschien wel zwaardere straffen uit, maar ze worden niet uitgevoerd, aldus Pierre-Marie Sève, directeur van het IPJ. Volgens een peiling die in juli werd gepubliceerd, vindt 65 procent van de

ondervraagde Fransen dat rechters te laks en te vergevingsgezind zijn in hun vonnissen of arresten. Die perceptie wordt nog versterkt door incidenten met recidivisten, die dikwijls voor het einde van hun opgelegde gevangenisstraf al op vrije voeten zijn en opnieuw criminele feiten plegen. Het IPJ citeert een geval van een persoon die een douaneambtenaar zwaar toetakelde. De dader had daarvoor al vijf enkelbanden gehad en kon in het verleden al genieten van een voorwaardelijke invrijheidstelling.

De rechters spreken misschien wel zwaardere straffen uit, maar ze worden niet uitgevoerd

Hoeveel kansen verdienen recidivisten? En wanneer erkent de overheid de gewettigde vraag van haar onderdanen naar een correct, maar vastberaden veiligheidsbeleid? In Frankrijk is er nog heel wat werk aan de winkel, maar dat is bij ons - helaas - evenzeer het geval. PIET VAN NIEUWVLIET

Officiële beschrijving van Harris’ foto op X en let op de hoofdtelefoon: “Terwijl ze vliegt in Air ForceTwo, kreeg vicepresident Harris een briefing van FEMA-directeur Deanne Criswell over orkaan Helene”

Een realistisch pad naar vrede

“Oorlog is een voortzetting van politiek met andere middelen” (Von Clausewitz), maar “politiek is ook de kunst van het haalbare” (Bismarck) - of dat zou het tenminste moeten zijn. Komt de wijze raad voor het beëindigen van het conflict in Oekraïne uit Pruisen? Anders dan aanvankelijk werd gevreesd, bleef een implosie na de Russische aanval uit. Maar nu de druk ondraaglijk groot wordt, is het misschien tijd om andere wegen te bewandelen.

Een eerste belangrijke stap in de richting van een Oekraïense overwinning zou wellicht het erkennen zijn dat, gezien het verloop van de oorlog, Kiev zich momenteel in een kwetsbare positie bevindt. Hoewel het Oekraïense leger nog aanwezig is in de regio van Koersk (Russisch grondgebied), laat de strategie zien dat Rusland terrein wint in het oosten van Oekraïne. Dat gaat gepaard met zware verliezen voor Moskou - naar schatting duizend doden of gewonden per dag -, maar met propaganda, een oorlogseconomie en een meedogenloze president blijft Rusland bereid die prijs te betalen.

Het lijstje van uitdagingen voor Oekraïne wordt steeds langer en complexer

Hoelang Moskou dat volhoudt, is onzeker, maar historische precedenten doen vermoeden dat het nog enige tijd kan doorgaan, wellicht langer dan Oekraïne kan volhouden. Dat verandert het perspectief op deze uitputtingsslag aanzienlijk.

Toenemende oorlogsmoeheid

Het lijstje van uitdagingen wordt steeds langer en complexer. Naast de praktische moeilijkheden om voldoende middelen en manschappen te mobiliseren, heerst er een toenemende oorlogsmoeheid, zowel in Oekraïne als onder de westerse bondgenoten. De vraag klinkt steeds nadrukkelijker of er niet van strategie moet worden veranderd. Ondertussen staat de winter

voor de deur en zorgen aanhoudende Russische aanvallen op de infrastructuur voor nieuwe tekorten.

Moskou wilde voorkomen dat Oekraïne verder zou afglijden in de westerse invloedssfeer

In die context begint de retoriek van de Oekraïense president over een eindoverwinning steeds minder overtuigend te klinken. Maar wat is een overwinning eigenlijk? Officieel is het doel om Rusland uit alle bezette gebieden te verdrijven, inclusief de Krim, die in 2014 werd geannexeerd. De ontwikkelingen van de afgelopen maanden hebben echter duidelijk gemaakt dat een dergelijke uitkomst weinig realistisch is. Misschien is het tijd om terug te keren naar de kern van het conflict en het begrip ‘overwinning’ in een ander licht te zien.

‘Westbindung’

De reden waarom Poetin in februari 2022 besloot Oekraïne binnen te vallen, was strikt genomen niet om terreinwinst te boeken - dat was slechts een middel om een ander doel te bereiken. Moskou wilde voorkomen dat Oekraïne verder zou afglijden in de westerse invloedssfeer. Door het land binnen te vallen, hoopte Poetin die beweging te stoppen. Dat mislukte echter en de Russische strategie werd aangepast.

Een volledige bezetting of regimewissel bleek al snel te ambitieus, en zo ontstond de huidige uitputtingsslag

Ook Poolse premier Tusk wil strenger optreden tegen immigratie

waarbij de infrastructuur van Oekrai ne zwaar wordt beschadigd. Het oorspronkelijke doel - het tegengaan van Oekraïnes westerse oriëntatie - blijft echter onveranderd.

Realistische oplossing

Een mogelijke territoriale concessie in ruil voor een westerse verankering van het resterende deel van Oekraïne is wellicht het meest realistische pad naar een duurzame wapenstilstand.

Toen de Bondsrepubliek Duitsland halverwege de jaren 1950 tot de NAVO toetrad, was het duidelijk dat alleen het grondgebied van West-Duitsland onder de paraplu van de alliantie viel. Dat lidmaatschap werd gekoppeld aan een verbod op het gebruik van militai -

Misschien is het tijd om terug te keren naar de kern van het conflict en het begrip ‘overwinning’ in een ander licht te zien

re middelen om grenzen te corrigeren, zodat de alliantie niet in gevaar werd gebracht.

Terug naar 2024: een zo groot mogelijk deel van Oekraïne onder een westerse paraplu, zij het zonder de Krim en delen van het oosten, lijkt een pragmatischere en humanere oplossing dan het zich te pletter lopen tegen de Russische beer. Hoewel dat geen gemakkelijke weg zal zijn, is het een realistischer en duurzamer alternatief dan de huidige oorlogsretoriek van Zelensky en zijn regering, zowel binnen als buiten Oekraïne.

De Poolse premier Donald Tusk wil het recht op asiel tijdelijk opschorten en hij verwacht dat de Europese Unie begrip toont voor die beslissing. Tusk vertolkte dat standpunt tijdens een toespraak op een congres van zijn liberale partij Platforma Obywatelska (PO, Burgerplatform).

Tusk wil duidelijk maken dat de Poolse grens effectief een grens is. “Polen moet opnieuw 100 procent controle krijgen over wie er naar Polen komt,” verklaarde hij, “alleen zo kunnen we illegale immigratie beperken en kan de grens weer veilig worden.” Tusk was ook streng voor het Europese migratiepact dat in de spreiding van asielzoekers voorziet. “Niemand kan ons dwingen om het Europese migratiepact te aanvaarden”, stelde hij. “We zullen die voorstellen niet uitvoeren als ze onze belangen bedreigen.”

De Poolse premier gaf ook kritiek op het Duitse immigratiebeleid. Volgens hem laten de Duitsers veel immigranten binnen, maar verwaarlozen ze de integratie, waardoor de autochtone bevolking zich nu bedreigd voelt. Onder Tusk is in Polen werk gemaakt van een integratiebeleid, iets wat eerder niet bestond: “Wie naar Polen wil komen, moet de Poolse waarden en de Poolse gewoonten respecteren. Ze moeten willen integreren.” Polen vangt een zeer groot aantal Oekraïense vluchtelingen op. Daar bestaat in Polen een draagvlak voor. Anders is het gesteld met het groeiend aantal niet-Europese immigranten. Je zou het niet meteen verwachten, maar Polen wordt geconfronteerd met een instroom van Afrikanen en Aziaten. Die proberen de 400 km lange grens met het aangrenzende Wit-Rusland over te steken. Alleen al dit jaar zouden 26.000 immigranten op die manier zijn binnengekomen. Het is zonneklaar dat die immigratiedruk deel uitmaakt van een strategie van de Russische president Poetin en zijn Wit-Russische bondgenoot Lukasjenko om de EU te ontwrichten. In de Wit-Russische hoofdstad Minsk arriveren duizenden zogenaamde ‘toeristen’ vanuit het Midden-Oosten die dan naar de grens met Polen worden gebracht. De meeste immigranten willen vanuit Polen doorreizen naar Duitsland. Aangezien de Duitsers nu onder druk van de verkiezingsoverwinningen van de AfD strenger worden, blijven steeds meer inwijkelingen hangen in Polen. Tusk wijst erop dat nu al 7 procent van

de cliënten van de Poolse sociale zekerheid buitenlanders zijn. Dat is een cijfer waar we in Vlaanderen vanzelfsprekend onmiddellijk zouden voor tekenen, maar voor Polen is dat een nieuw fenomeen.

Een jaar geleden won Tusk de verkiezingen, maar zijn vroegere cheerleaders zijn nu in de war

De vorige Poolse regering werd geleid door de conservatieve partij Prawo i Sprawiedliwosc (PiS, Recht en Rechtvaardigheid) die samen met onder meer de Hongaarse premier Viktor Orban stond voor een fundamenteel andere aanpak inzake immigratie. PiS liet een grenshek bouwen en migranten werden soms teruggedreven nog voor ze de kans kregen om asiel aan te vragen. Dat was een van de redenen waarom Donald Tusk vanuit de EU heel wat steun kreeg om PiS van de macht te verdrijven. Een jaar geleden won Tusk de verkiezingen, maar zijn vroegere cheerleaders zijn nu in de war. Niet alleen van ngo’s én van de linkse Poolse partijen kwam er voorspelbare kritiek, maar ook in Brussel werd er met ontzetting gereageerd. Tusk is vijf jaar lang voorzitter geweest van de Europese Raad. Nu stelt hij dat de vorige Poolse regering te laks was inzake immigratie. De grensbewaking was volgens Tusk onvoldoende en de documenten werden niet nauwkeurig genoeg gecontroleerd. Hij gaat duizenden nieuwe mensen inzetten aan de grens. De rechtse rakkers van PiS dreigen nu op rechts te worden voorbijgestoken. Het aantal landen en politieke leiders dat genoeg heeft van het veel te lakse immigratiebeleid wordt steeds groter.

Ierland herziet zijn beleid over ‘hate speech’

Na de vorige parlementsverkiezingen in 2020 kwam er in Ierland een roterende coalitieregering tot stand met de christendemocratische partijen Fianna Fail, Fine Gael en de Green Party. Die centrumlinkse regering plaatste zich onmiddellijk in de kijker met verregaande wetgeving tegen haatmisdrijven én tegen zogenaamde haatspraak. Het ging om niet minder dan een brede interpretatie van opiniedelicten.

Twee jaar lang probeerde de Ierse regering die wet, ‘aangepast aan het digitale tijdperk’, op de sporen te krijgen. Als gevolg van landelijke demonstraties tegen de komst van meer migranten naar het eiland, zou die draconische wet berichten op sociale media sanctioneren, die volgens digitale data als ‘haatdragend’ worden beschouwd, zelfs als het ging om privéberichten. De protesten namen toe. Zo beloofde de eigenaar van X, Elon Musk, de juridische bijstand te betalen van iedereen die door die wetten zou worden geviseerd. Uit peilingen bleek dat 70 procent van de Ieren de nieuwe wet afkeurt.

Uit peilingen blijkt dat 70 procent van de Ieren de nieuwe wet afkeurt

De Ierse minister van Justitie, Helen McEntee (Fine Gael), heeft nu beslist om de wetsartikels die betrekking hebben op haatspraak te schrappen en alleen de haatmisdrijven te laten vervolgen in het nieuwe wetsontwerp dat ze door het Ierse parlement hoopt te loodsen. Veel parlementsleden hadden McEntee en de regering voor de voeten

geworpen dat een definitie van ‘haat’ in het wetsontwerp ontbrak, zodat het wetsontwerp eerder als een inbreuk op de vrijheid van meningsuiting moet worden beschouwd.

De onafhankelijke kandidate Carol Nolan omschreef de bocht van McEntee als een overwinning voor de vrije meningsuiting en een politieke en ideologische nederlaag voor de centrumlinkse regering. Allicht zitten de komende parlementsverkiezingen er in Ierland, voorzien voor maart 2025, voor iets tussen. Fine Gael, de conservatieve christendemocratische partij, doet het in de peilingen niet slecht en zou op 27 procent van de stemmen kunnen rekenen. Green Party en Sinn Fein, de linkse Ierse nationalisten, zouden afgestraft worden, aldus de peilingen.

PIET

Helen McEntee

ABSOLUTE MEERDERHEDEN

Terwijl Pieter De Crem zijn absolute meerderheid in Aalter verliest en Alexander De Croo de zijne in Brakel nipt behoudt, gaan sommige burgemeesters die de alleenheerschappij in hun gemeente al in handen hadden, er fors op vooruit. We spraken met Kurt Ryon (Steenokkerzeel) en Peter Reekmans (Glabbeek), die hun absolute meerderheid verlengen. Huidig burgemeester Marianne Verhaert (Grobbendonk) kan haar mandaat verlengen, maar moet N-VA niet meer meenemen in de bestuurscoalitie.

Kurt Ryon, burgemeester Steenokkerzeel: “Beloond voor verzet tegen verbrusseling”

In Steenokkerzeel breidt Kurt Ryon (Klaver-N-VA) zijn absolute meerderheid uit. Met 60,5 procent van de stemmen hoeft hij niet te onderhandelen met andere partijen. “Ik dacht wel dat de kiezer ons zou belonen, maar van dit sterk resultaat word ik toch even stil.”

A Met 17 van de 23 zetels in handen kan burgemeester Ryon makkelijk blijven besturen met een absolute meerderheid. Klaver-N-VA bestuurt al 12 jaar in Steenokkerzeel, waarvan zes jaar met een absolute meerderheid. Is dat het geheim van uw succes?

“Wel, we hebben de afgelopen jaren drie crisissen gehad: covid, Oekraïne en de energiecrisis. Dankzij onze absolute meerderheid konden we telkens snel schakelen en moesten we niet eerst onderhandelen. Steenokkerzeel is een Vlaamse, landelijke gemeente en de inwoners willen dat zo houden. Wij hebben ons de afgelopen jaren durven verzetten tegen de druk van de verbrusseling en daarvoor zijn we beloond.”

Wij willen Steenokkerzeel landelijk en Vlaams houden, en laten dat ook duidelijk merken

Heeft u als burgemeester voldoende macht om die verstedelijking tegen te houden?

“Tegenhouden kan helaas niet, want het is een tsunami. Maar je kan de golven wel ‘managen’, via je vergunningenbeleid en dergelijke.

Peter Reekmans haalt lippensiaanse score in gemeente: “Glabbeek is het nieuwe Knokke”

Met een overweldigende score van 73,3 procent en de hoogste opkomstcijfers in Vlaanderen, mag de Dorpspartij van Peter Reekmans zich tot een van de grootste winnaars van 13 oktober kronen. Reekmans mag zich daardoor opmaken voor nog eens zes jaar bestuur met een absolute meerderheid.

“Ik wist wel dat we goed zouden scoren, maar ik moet eerlijk zijn dat ik deze bijna stalinistische score niet helemaal had verwacht”, lacht Reekmans. “We hebben goed bestuurd en zijn daar door onze kiezers voor beloond. En daardoor hebben we opnieuw een absolute meerderheid.”

Een absolute meerderheid is één zaak, maar hoe verklaart u dat meer dan 70 procent van de kiezers voor uw partij kiest?

“De ‘parameters’ zaten goed. De oppositiepartijen kregen hun lijsten niet meer gevuld en hebben dan maar samen een lijst opgesteld (de partij Inspraak haalde 26,7 procent van de stemmen en krijgt 4 van de 17 zetels, red.). De oppositie stond hier de afgelopen legislatuur al zwak en dat is nu ook het geval. Er stond geen enkele kandidaat jonger dan 40 op hun lijst, dat zegt volgens mij al veel. Bovendien is dit een bewijs dat wie goed bestuurt, beloond wordt. De kiezer is altijd eerlijk.”

Wat het effect van het afschaffen van de opkomstplicht zou zijn, was koffiedik kijken, maar Glabbeek kent met 76,6 procent een van de hoogste opkomstcijfers van Vlaanderen.

“Inderdaad. Dit is meer dan een verkiezing: uw eigen inwoners doen moeite om op u te stemmen, terwijl ze er niet meer toe worden verplicht. Je kan mensen enkel motiveren door wervend te werken, want de mensen die uit frustratie op bepaalde mensen of partijen stemden, blijven thuis.”

“Ik heb in deze gemeente een ‘Glabbeekgevoel’ proberen organiseren. Vroeger deed het gemeentebestuur niet veel en werd er niets georganiseerd, terwijl de gemeente vandaag de motor van het dorpsleven is, ter ondersteuning van alle verenigingen.”

“In de Gemeente-Stadsmonitor zie je het, want we zijn door onze eigen inwo-

ners ook tot ‘Beste Gemeente van Vlaanderen (HLN)’ uitgeroepen: de Glabbekenaar is trots op zijn gemeente. De opkomstcijfers en het verkiezingsresultaat bewijzen dat ook weer: maar liefst 73,3 procent is samen met mij trots op Glabbeek. Glabbeek is het nieuwe Knokke! (lacht)”

Wordt met dit verkiezingsresultaat de dynastie-Reekmans ingeleid, naar analogie met de familie Lippens in Knokke?

“Neen, ik zal mijn dochter zeker niet verplichten om de politiek in te gaan. Bovendien is mijn Dorpspartij absoluut geen eenmanspartij. Wij hebben op onze lijst ook stevig vernieuwd door enkele kandidaten met specifieke kwaliteiten aan te trekken. Ik wil de komende zes jaar als burgemeester nog mijn best doen voor Glabbeek. Nadien is het misschien wel eens tijd om aan mijn opvolging te denken.”

Als we even uitzoomen en naar de rest van Vlaanderen kijken, valt er u dan iets op?

“De opmars van lokale partijen. Écht lokale partijen dan weliswaar, geen partijen die enkel hun naam veranderd hebben, maar nog wel afhankelijk zijn van hun bureau in Brussel. Ik ben voorzitter van ‘Lokale Partijen Oost-Brabant’, een vereniging van 11 partijen die niet verbonden zijn met een bovenlokale partij. Wij leve ren 80 gemeenteraadsleden en zes burgemeesters. Dat bewijst dat écht lokaal gedre ven partijen succes behalen.”

Eén van die partijen is Durf Tienen van professor Jonathan Holslag.

“Een aardverschuiving! Hij haalt daar met zijn partij uit het niets 31 procent van de stemmen en dubbel zoveel voorkeursstemmen als de huidige burgemeester, cd&v-parlementslid Katrien Partyka. Dat bewijst ook nog maar eens het failliet van de nationale politiek.”

Wat bedoelt u daarmee?

“Dat er in het parlement geen volksvertegenwoordigers meer zitten, maar partijvertegenwoordigers. Partyka haalt 1.847 stemmen, Ine Tombeur (N-VA) amper 845. Zij zetelen allebei in het Vlaams Parlement, maar in hun eigen gemeente krijgen ze amper stemmen. Dat bewijst dat zij in het parlement beland zijn omdat ze een bepaalde plek op de lijst gekregen hebben, niet omdat ze lokaal van veel populariteit of aanzien kunnen genieten.”

In het parlement zitten geen volksvertegenwoordigers meer, maar partijvertegenwoordigers

“Ik heb zelf in het parlement gezeten, maar als de opkomstplicht ook voor die verkiezingen zou worden afgeschaft, zou ik niet meer gaan. Ik voel me niet meer vertegenwoordigd in het parle-gers uit mijn streek niet meer en allekaal de greep verliezen, ten voordele -

Burgemeesters moeten meer op hun strepen durven staan en de troeven die ze in handen hebben, meer durven gebruiken.”

U hoeft niet te onderhandelen, maar zal u toch spreken met de oppositiepartijen?

“Absoluut. Het is niet omdat wij een absolute meerderheid hebben, dat wij de waarheid in pacht hebben. We hebben de afgelopen jaren altijd geluisterd naar wat de oppositie te zeggen had en als zij een goed voorstel hadden, gingen we daar ook in mee. Als het slechte voorstellen zijn, kunnen wij ze gelukkig altijd afblokken.”

Heeft u nog een tip voor andere burgemeesters in de Rand?

“Durf spreken met uw inwoners, kom onder de mensen en luister naar wat ze te vertellen hebben. En durf ook resoluut op te komen waarvoor je staat. Wij willen Steenokkerzeel landelijk en Vlaams houden, en laten dat ook duidelijk merken.”

Marianne Verhaert, burgemeester

Grobbendonk: “Als partij lokaal verschil maken”

Marianne Verhaert, die voor Open Vld in het Vlaams Parlement zetelt, gaat er met haar lokale lijst Gemeente in Beweging (GIB) 14 procent op vooruit. Met 13 van de 21 zetels kan GiB nu alleen verder besturen, zonder de huidige bestuurspartij N-VA.

“Ik ben iemand die de verwachtingen eerder tempert, maar sommige andere kandidaten in mijn team durfden wel hopen op een absolute meerderheid”, reageert Verhaert op de verkiezingsuitslag. Ondanks het gegeven dat Open Vld nog geregeld in de hoek zit waar de klappen vallen, gaat Verhaert er met haar lokale lijst, met forse liberale accenten, wél stevig op vooruit. Ondanks het afschaffen van de opkomstplicht, haalde Verhaert zelf bovendien 617 voorkeursstemmen meer. Hoe verklaart u die stevige verkiezingsoverwinning?

“Ik zie dit als een bewijs en als een beloning voor ons harde en goede werk van de afgelopen zes jaar. Ons resultaat toont ook aan dat je als partij lokaal echt het verschil kan maken.”

U behaalt een comfortabele meerderheid. Bent u van plan om uw huidige coalitiepartner N-VA nog mee in bad te trekken?

“Neen. Alle andere partijen hebben verlies geleden, dus ik denk dat het signaal van de kiezer duidelijk genoeg is. Wij kunnen met een absolute meerderheid verder. Bovendien haalden de eerste zes kandidaten op onze lijst meer voorkeursstemmen dan eender welke kandidaat op eender welke andere lijst. Zij verdienen het om mee te besturen.”

Zal u de oppositie nog consulteren voordat u een bestuursakkoord uitschrijft?

“Dat zijn we wel van plan. De afgelopen jaren hebben we ons altijd constructief opgesteld richting de oppositiepartijen en we zijn van plan om dat te blijven doen.”

Peter Reekmans

Kurt Ryon

Marianne Verhaert

WANNES NEUKERMANS

OOK DEZE (KANDIDAAT-)BURGEMEESTERS ZETTEN OP 13 OKTOBER EEN STERK RESULTAAT NEER

Ze mogen dan misschien geen absolute meerderheid hebben behaald, maar ook Kristof Slagmulder (VB), Cathy Coudyser (N-VA) en Bart Laeremans (Vernieuwing) zetten in respectievelijk Denderleeuw, Knokke-Heist en Grimbergen een sterk resultaat neer. Coudyser slaagde erin om de Lippens-dynastie na veertig jaar te doorbreken, Slagmulder zou na Guy D’haeselaer wel eens de tweede Vlaams Belang-b urgemeester kunnen worden en Bart Laeremans kreeg van de kiezer het mandaat om nog zes jaar verder te vernieuwen.

Kristof Slagmulder (Vlaams Belang): “V-meerderheid in Denderleeuw verzilveren”

Er zijn weinig wetmatigheden in de politiek, maar een ervan lijkt te zijn dat Denderleeuw steeds met zes jaar vertraging het voorbeeld van Ninove volgt. De Denderleeuwenaar schudde de kaarten op 13 oktober vrijwel op identieke wijze als de Ninoviet zes jaar geleden. Vlaams Belang is er met 38,3 procent van de stemmen - een stijging met 12,1 procent in vergelijking met 2018 - afgetekend de grootste partij en heeft daarom twee weken het initiatiefrecht.

Bart De Wever en Theo Francken noemden het schandalig dat Guy D’haeseleer zes jaar geleden geen burgemeester van Ninove is geworden. Denderleeuw bevindt zich momenteel in hetzelfde scenario als Ninove zes jaar geleden. Houdt het cordon sanitaire stand in uw gemeente?

“Ik roep Bart De Wever en Theo Francken op om het licht voor een samenwerking tussen N-VA en Vlaams Belang in Denderleeuw op groen te zetten. Heel wat lokale N-VA’ers zijn immers tégen het cordon sanitaire. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat in Denderleeuw een V-meerderheid mogelijk is: die moeten we absoluut verzilveren. Eerstdaags vindt een eerste gesprek plaats met vier lokale onderhandelaars van N-VA.”

Loopt Denderleeuw steeds zes jaar achter op Ninove? Met andere woorden: haalt u binnen zes jaar net als Guy D’haeseleer een absolute meerderheid?

“Ik heb na de vorige gemeenteraadsverkiezingen voorspeld dat we ons vandaag in hetzelfde scenario zouden bevinden als Ninove zes jaar geleden. Als we worden uitgesloten

Waarom hebben de inwoners van Denderleeuw massaal op Vlaams Belang gestemd?

“Omwille van de vier V’s: veiligheid, vervreemding, verfransing en vuiligheid. De Denderleeuwenaar heeft genoeg van de rellen met allochtonen en de vele diefstallen, overvallen en andere vormen van criminaliteit. Daarnaast wil Vlaams Belang het Vlaamse karakter van Denderleeuw beschermen en de sluikstortproblematiek aanpakken.”

In Denderleeuw maakten heel wat lokale mandatarissen in aanloop naar de verkiezingen de overstap naar Vlaams Belang. Was dat een bewuste strategie?

“Dat was een bewuste strategie om de versnippering ter rechterzijde tegen te gaan. We hadden nood aan frontvorming tegen een verenigde linkerzijde. Verschillende mensen zijn overgestapt van N-VA, onder wie voormalig gemeenteraadsvoorzitter Geert Van Cauter en voormalig schepen van Ruimtelijke Ordening Erna Scheerlinck als onafhankelijke. Ook Bart Eeman van de liberalen heeft als onafhankelijke de overstap naar Vlaams Belang gemaakt.”

Cathy Coudyser (N-VA): “Bevolkingspiramide van Knokke-Heist opnieuw in evenwicht brengen”

Na veertig jaar is de Lippens-dynastie in Knokke-Heist ten einde. ‘Inzicht’, een kartel van N-VA en cd&v, werd op 13 oktober de grootste partij. Als voormalig Vlaams Parlementslid en stemmenkampioen Cathy Coudyser (N-VA) erin slaagt om een nieuw gemeentebestuur te vormen, mag zij binnenkort de burgemeesterssjerp omgorden. Hoe voelt het om de Lippens-dynastie te doorbreken?

“Het is een hele eer om van de kiezer het signaal te krijgen dat ik burgemeester mag worden. Als het zover komt, zal ik de burgemeester van álle inwoners, bedrijven en buurten zijn. Ik wil inzetten op verbinding en verzoening, zonder daarbij de eigenheid van de verschillende buurten te schaden.”

U heeft nog geen spijt van uw keuze om de nationale politiek te verlaten?

“Ik wilde aan de kiezer het signaal geven dat ik mij voor de volle 100 procent zal inzetten voor Knokke-Heist. Het was dus een berekend risico. De kracht van verandering moet ook hier in de praktijk worden gebracht. Ik heb er altijd al van gedroomd om mijn politieke ervaring en netwerk in te zetten ten bate van mijn gemeente.”

Wat zijn uw beleidsprioriteiten?

“De opkomst was in Denderleeuw inderdaad hoger dan gemiddeld. Dat kan alleen maar betekenen dat veel inwoners échte verandering willen. Zelf veel voorkeurstemmen (2.762 versus 1.360, red.) als mijn eerste ck (lijsttrekker van ‘Vooruit iedereen’, red.). Ook dat is een duidelijk signaal

Grimbergs burgemeester Bart

In Grimbergen is de huidige coalitie van Vernieuwing, cd&v en N-VA erin geslaagd om haar meerderheid te behouden. Burgemeester Bart Laeremans (Vernieuwing) is opnieuw de absolute stemmenkampioen.

In Grimbergen bedroeg de opkomst slechts 57,5 procent. Is dat vooral de schuld van Strombeek, waar veel anderstaligen wonen?

“Ondanks de wrevel die in Strombeek bestond over het mobiliteitsplan, bedroeg de opkomst daar slechts 30 procent. Men is er dus niet in geslaagd om rond dat thema te mobiliseren. De stemlokalen waren verbazingwekkend leeg. Ik ben zelf op een aantal plaatsen gaan kijken, maar veel jongeren heb ik daar niet gezien. Vooral ouderen lijken toch de moeite te hebben gedaan om naar het stemhokje te gaan.”

“Ik zal vooral focussen op betaalbaar wonen en jonge gezinnen in al hun vormen, van alleenstaanden tot nieuw samengestelde gezinnen. Het is belangrijk dat ook zij in Knokke-Heist kunnen blijven wonen. De bevolkingspiramide moet opnieuw in evenwicht worden gebracht: niet door ouderen weg te jagen, maar door jonge gezinnen in Knokke-Heist te houden. Onze bedrijven zullen hen goed kunnen gebruiken, want ze smeken momenteel om werknemers.”

“Jonge gezinnen zijn ook belangrijk voor het sociaal weefsel van onze gemeente. Zij zijn het cement van onze verenigingen, waarbinnen ze allerlei bestuursfuncties opnemen. Een sterk verenigingsleven in sterke buurten zorgt uiteindelijk voor een sterke sociale cohesie.”

Zullen ook mensen met koelboxen en korte broeken onder uw burgemeesterschap nog welkom zijn in Knokke-Heist?

“Absoluut, iedereen is welkom bij ons, of je nu een korte of een lange broek draagt. De kust is van iedereen. Onze inwoners moeten respect tonen voor wie naar Knokke-Heist komt, maar het omgekeerde is ook waar. Bij ons is geen plaats voor criminaliteit of overlast.”

Is de verfransing in Knokke-Heist nog een probleem?

“De verfransing van Knokke-Heist is al lange tijd voorbij. Knokke-Heist is een Vlaamse gemeente met veel Nederlandstalige tweedeverblijvers. De taal van de administratie is het Nederlands en je zal overal in het Nederlands geholpen kunnen worden.”

Laeremans: “Bevolking kon gevoerde beleid smaken”

Union des Francophones (UF) verloor haar enige zetel in de Grimbergse gemeenteraad. Hoe verklaart u dat?

“Dat is inderdaad opvallend: in het verle-

Het kartel van Groen en Vooruit is de tweede partij in Grimbergen. Hoe kijkt u naar hun resultaat?

“Groen en Vooruit halen samen nog zeven zetels, maar dat is er één minder dan in 2018. Toen trokken ze elk apart naar de kiezer. Eén plus één is in dit geval dus kleiner dan twee. Je mag er nooit zomaar van uitgaan dat een kartel hetzelfde aantal zetels zal halen als de twee samenstellende delen apart.”

Bent u tevreden met uw persoonlijk resultaat?

“Ik ben erg tevreden met mijn persoonlijk resultaat. Ik ben de enige Grimbergse kandidaat die de kaap van 1.000 voorkeurstemmen heeft gerond. 2.458 Grimbergenaren kleurden mijn bolletje, terwijl mijn eerste achtervolger (Gerlant van Berlaer, lijsttrekker van Groen-Vooruit, red.) 879 voorkeurstemmen achter zijn naam kreeg.”

De huidige coalitie is er een van Vernieuwing, cd&v en N-VA. Hoopt u samen met hen verder te vernieuwen?

“We hebben vandaag (maandag, red.) met alle andere partijen gesproken. Maar ik ga niet op de feiten vooruitlopen. Ik stel alleen maar vast dat de huidige coalitie niet is bestraft door de kiezer en haar 18 zetels heeft behouden. We zijn er zelfs lichtjes op vooruitgegaan. Dat betekent dat de bevolking het gevoerde beleid wel kon smaken.”

Bart Laeremans

EIGEN REDACTIE

Kristof Slagmulder

Cathy Coudyser

Rellen rond Verschaeve

Deze week is het precies 50 jaar geleden dat een voorstelling van het toneelstuk van auteur en journalist Bert Verhoye over Cyriel Verschaeve aan de universiteit van Gent manu militari verhinderd werd door het KVHV, Were-Di en de VMO (Vlaamse Militanten Orde). De massaal opgetrommelde politie moest het gebouw ontzetten, waarbij het tot flinke rellen kwam.

Cyriel Verschaeve, die sinds 1911 onderpastoor was in Alveringem, had vóór de Grote Oorlog al een stevige reputatie als Vlaamsgezinde dichter, schrijver en essayist. Die reputatie groeide nog meer tijdens de Eerste Wereldoorlog, wanneer zijn pastorij - die een paar kilometer van de frontlijn lag - een trefpunt werd voor veel Vlaamsgezinden. Alhoewel hij formeel niet tot de leiding behoorde, groeide hij uit tot de belangrijkste raadgever van de frontbeweging, de illegale organisatie van Vlaamsgezinde militairen aan en achter het IJzerfront. Tijdens het interbellum probeerde Verschaeve een tijdlang - onder meer in het IJzerbedevaartcomité - als brugfiguur te fungeren tussen radicale en meer gematigde Vlaams Bewegers, maar zijn eigen doctrinaire halsstarrigheid en vaak eigengereid optreden deden hem uiteindelijk uitgroeien tot een boegbeeld van het radicale Vlaams-nationalisme.

BOEGBEELD NA DE DOOD

Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam Verschaeve bijna onvermijdelijk in de collaboratie terecht, waar hij de heraut werd van de meest radicale strekking, zijnde die van de DeVlag en de Germaanse SS. Hij aanvaardde het voorzitterschap van de Cultuurraad van Vlaanderen en steunde de werving van oostfrontvrijwilligers. Kort voor de bevrijding vluchtte Verschaeve naar Duitsland, waar hij raadgever werd van de Vlaamsche Landsleiding, een soort van Vlaamse collaboratieregering in ballingschap. Dat engagement leverde hem bij verstek de doodstraf op, want Verschaeve was na de ineenstorting van het Derde Rijk ondergedoken in het plaatsje Solbad Hall in Tirol. Na zijn overlijden op 8 november 1949, bleef Verschaeve in de ogen van heel wat Vlaams-nationalisten een bijna profetische figuur. Een visionaire ziener, die misschien in zijn laatste levensjaren ietwat op de dool was geraakt, maar aan wie veel kon worden vergeven. Een jaar na zijn overlijden werd door een kleine, maar vastberaden groep aanhangers al een eerste ‘bedevaart’ naar zijn graf in Solbad Hall gehouden. Een traditie die tot 1971 vrijwel jaarlijks werd georganiseerd en die liet zien hoe de radicale Vlaamse Beweging dit, voor velen controversiële, boegbeeld wilde instrumentaliseren voor politiek-ideologische doelen als de regeneratie van het Vlaams-nationalisme na de Tweede Wereldoorlog en de hieraan gekoppelde amnestie-eis.

REPATRIËRING

In het Vlaams-nationale tijdschrift ‘Broederband’ werd al in 1965 een oproep gelanceerd om zijn stoffelijke resten - volgens Verschaeves laatste wens - naar Vlaanderen te repatriëren als ‘een eerste stap naar morele amnestie’. Een pleidooi dat tijdens de volgende bedevaarten met enige regelmaat herhaald werd en uiteindelijk niet in dovemansoren viel, maar wel een erg aparte invulling kreeg. In de nacht van 10 op 11 mei 1973 vond ‘Operatie Brevier’ plaats. Een ‘speciale eenheid’ van acht VMO’ers haalde in het grootste geheim de stoffelijke resten van Verschaeve uit de grafkelder in Solbad Hall en transporteerde het lijk naar Vlaanderen. Met die wel erg drastische en illegale stunt wilden de VMO’ers Verschaeves laatste wens om begraven te worden in Vlaanderen in vervulling laten gaan, maar ze deden vooral de controverse rond Verschaeve en het collaboratieverleden opnieuw hoog oplaaien.

De bedoeling was om Verschaeve bij te zetten in de crypte van de IJzertoren in Diksmuide en aanvankelijk waren hierover gesprekken gevoerd met het IJzerbedevaartcomité, maar de grote media-aandacht en vooral de massale klopjacht van de gerechtelijke politie, BOB (Bewakings- en Opsporingsbrigade) en rijkswacht op de daders én het door hen verborgen lijk boorden dat plan de grond in.

Bovendien bleek een flink deel van de toenmalige Vlaamse Bewegers niet écht opgetogen met de manier waarop een en ander was verlopen. Jan Nuyts, de toenmalige hoofdredacteur van ’t Pallieterke, was erg scherp in zijn kritiek. Hij had het over een “totaal mislukte stunt” en “misselijk gesol met het lijk”. Het was uiteindelijk aan Rik De Ghein, de secretaris van het IJzerbedevaartcomité - die als onderhandelaar had opgetreden -, en de tussenkomst van CVP-senator Leo Van Ackere te danken dat de stoffelijke resten van Verschaeve - onder een meter gewapend beton - werden begraven in Alveringem.

DEMYTHOLOGISERING

Bert Verhoye, die voor De Nieuwe Gazet - het Antwerpse broertje van Het Laatste Nieuws - schreef, was kort daarna in Alveringem aanwezig op een Verschaevehulde en meende dat het hoog tijd was om Verschaeve te demythologiseren. Hij begon, in samenspraak met regisseur Michel La Faille en acteur Dirk Celis, een ‘satirisch’ toneelstuk te schrijven. Geld om theater te maken hadden ze niet en het was cabaretier Herman Van Veen die hen toen uit de nood hielp.

DE RADICALE VLAAMSE

BEWEGING WILDE VERSCHAEVE INSTRUMENTALISEREN VOOR

POLITIEK-IDEOLOGISCHE DOELEN

Een paar dagen nadat het stuk op zondag 15 september 1974 onder luidkeels protest van Vlaams-nationale actiegroepen in première was gegaan in ‘Het Natiepeerd’ in de Lange Noordstraat, schreef ’t Pallieterke: “De première is voorbij. Het natiepeerd heeft zijn drol gelegd. Degenen die alleen maar kleinheid willen ontwaren, hebben hun pleziertje gehad: het denken en handelen van een dichter en denker, waarin een groots drama had kunnen steken, werd herleid tot een politieke sketch die weliswaar honderden politieagenten en rijkswachters kon op de been brengen, maar slechts veertig kijklustigen tot een tocht naar het achterbuurttoneelzaaltje verleiden.” Iets verder in dat hoofdartikel klonk het zo: “Ik weet wel dat het grote woorden zijn, maar nu de tv de hele provocatie van het ‘toneelwerk Verschaeve’ heeft tentoongesteld, is het duidelijk dat een volk zich niet op die manier mag laten beledigen zonder protest. Dat is een kwestie van elementair zelfrespect.”

VERDERE INCIDENTEN

En dat protest bleef niet uit. Een paar keer wisten actievoerders met zelfgemaakte megastinkbommen de opvoeringen te boycotten. Klap op de vuurpijl was de brandstichting, begin oktober 1974, in ‘Het Natiepeerd’, waarbij een hoek van het pand zwaar beschadigd raakte. Eén van de meest incidentrijke voorstellingen vond plaats in Gent op 21 oktober 1974 toen het stuk op verzoek van het Liberaal Vlaams Studentenverbond en de Marxistisch Leninistische Beweging - de studentenorganisatie van AMADA (Alle Macht aan de Arbeiders, de voorloper van de huidige PVDA) - in Auditorium

LEZERSBRIEVEN

Bolletjesdag

Pallieterke,

Specialist-professor Carl Devos heeft het in zijn analyse van de uitslagen van de gemeente- en provincieraadsverkiezingen over een “eigenlijke mislukking” voor Vlaams Belang, en dat ondanks het feit dat deze partij in veel landelijke gemeenten zeer sterke resultaten neerzet, ook daar waar ze voor de eerste keer aan de stembusslag deelnam. Wanneer we anderzijds even naar de samenstelling van de provincieraden kijken, dan stellen we ontegensprekelijk vast dat er maar één partij is die er in alle Vlaamse provincies gemiddeld zo’n 5 procent op vooruitgaat en een of meerdere extra zetels verovert. En dat is dus niet cd&v of N-VA en ook al niet Vooruit of PVDA. QED.

André Clerbout, ScherpenheuvelZichem

SPQR

Pallieterke,

Bij de verkiezingsoverwinning van de N-VA in Antwerpen gebruikte Bart De Wever de Latijnse slogan SPQR, wat staat voor ‘Senatus Populusque Romanus’, of ’de senaat en het volk van Rome’, de officiële benaming van het oude Rome. De Wever had de ‘R’ echter vervangen door een ‘A’, waarmee hij Antwerpen bedoelt. Zou hij weten dat er ook een Italiaanse versie van is? Die luidt: ‘Sono Pazzi Quei Romani’, of ‘die Romeinen zijn gek’!

Guido van Alphen, Kasterlee

Over hypocrieten en extremisten

Pallieterke,

E van de campus Blandijn zou opgevoerd worden. Gevolg: een paar charges met de wapenstok van de politie, traangas, het waterkanon en enkele zwaargewonden. Amper een paar weken later - op 6 december 1974 om precies te zijn - leidde dat zelfs tot extreemlinkse frontvorming. Want als een reactie op de flinke rellen in Gent, werd toen het Anti-Fascistisch Front (AFF) als overkoepelende organisatie ‘tegen het fascisme als ideologie en de krachten die het fascisme in zijn geheel of in delen ervan in de samenleving willen invoeren’ boven de doopvont gehouden.

JAN HUIJBRECHTS

en uitlachen? Dit is geen pleidooi voor Vlaams Belang, maar een poging om de ogen te openen.

Roger Gielens, Bredene

Standhouden in de Rand Pallieterke,

Aangezien ik mijn hele leven op de taalgrens heb geleefd, zie ik jaar na jaar de verfransing en vervreemding stelselmatig toenemen, zoals een olievlek die zich langzaam verder verspreidt op het water. Elke Waal die afzakt naar Vlaanderen om er inkopen te doen of zichzelf daar wil vestigen, spreekt geen twee zinnen Nederlands. Ze willen echt niet! Halle is al voor de helft verfranst en vervreemd. Hier in Geraardsbergen hetzelfde liedje. Hier is het zelfs zo erg dat sommige (vreemde) personeelsleden van een grootwarenhuis u niet kunnen bedienen in onze eigen moedertaal. Degoutant! Daarbij dien ik nog te vermelden dat de Franstaligen elke keer opnieuw hun eisen ingewilligd zien in Nederlandstalig gebied. Ik kan dan ook concluderen dat wij, Vlamingen, hier zelf ook veel schuld aan hebben. Het onderdanigste ras van de hele EU zijn de Vlamingen. Wij ondergaan zowat alles, laten gewoon over ons heen lopen en gooien al onze Vlaamse waarden overboord. We kieperen onze eigenheid in de vuilbak en spreken vreemde talen in Vlaanderen, omdat vele vreemdelingen en Walen zich niet willen aanpassen. Als we dat niet doen, worden we uitgemaakt voor racist. Dit alles zou omgekeerd niet pakken! We trekken in zowat alles onze broek af, met het gekende resultaat. Ik houd mijn been stijf, spreek Nederlands, ook al spreken ze me aan in de Franse taal. Als iedereen dit zou doen, dan werd dit probleem al herleid tot de helft. We moeten hoogdringend van houding veranderen!

Didier Van Haver, Geraardsbergen

Veel politici verklaren openlijk niet te willen samenwerken met extremisten. Welke extremisten? Wie en wat bepaalt dat iets of iemand extremistisch is? Van Dale, of eender welke opportunist? Is het iets dat goed uitkomt als excuus voor een individu dat weigert in de spiegel te kijken en waarachter het zich kan verschuilen? Trouwens, als het over politiek gaat, stel ik mij de vraag of er al ooit één partij geweest is die haar programma volledig en voluit in de regeringsverklaring opgenomen ziet. Bovendien is een partijprogramma niet zomaar iets dat uit een ziek brein komt, maar wel iets dat voor publicatie beantwoordt aan de wettelijke voorschriften ter zake en bijgevolg bindend en afdwingbaar is. Van iemand die elke zondag ter communie gaat in de Rooms-Katholieke Kerk, is die uitspraak nog enigszins te begrijpen, maar daarom niet minder hypocriet. Voor leden van een partij die als eerste regel van haar statuten de onafhankelijkheid van Vlaanderen nastreeft, is dat al helemaal hypocriet. Ik zie alleen persoonlijke vetes en daar is de Vlaming al jaren de gijzelaar van. Er is toch niemand meer verwonderd dat de Franstalige Belgen hun Vlaamse medeburgers bespotten

Een lezersbrief insturen?

Engel uit de hemel

Pallieterke,

In de slotaflevering van Jan Leyers bij de Duitsers noemden twee Syrische universitairen Angela Merkel “ein Engel aus dem Himmel”. Zouden alle vrouwen die in 2015 op oudejaarsavond in Keulen door allochtonen werden verkracht daar ook zo over denken?

Bob Van Loock, Berchem

Halal

Pallieterke,

Ik dacht dat onverdoofd slachten niet mocht in Vlaanderen? In de Brusselsestraat in Leuven is er een kleine slager en op zijn reclamebord staat ‘halal’, zowel in Arabisch als in Latijns schrift. Handelt die slager niet tegen de wet door halal-waren te verkopen, namelijk onverdoofd geslachte schapen, runderen en kippen? Waarom grijpt de voedingswareninspectie niet in?

André Lannoo, Heverlee

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

n Cyriel Verschaeve aan het strand van Knokke, 1937

Groene politica’s en ongelukkige uitspraken

Groene politica’s en ongelukkige uitspraken, een gelukkiger huwelijk bestaat er niet. Daarvan kon afgelopen weekend iedereen genieten dankzij Nadia Naji in ‘Het groot debat’. Voor ons, Vlamingen, minder opvallend, maar daarom niet minder het vermelden waard, deed Ecolo-lijsttrekster in Vorst Séverine de Laveleye haar best om column-materiaal te leveren. “Het is niet de rol van de privésector om te proberen de verkiezingen te beïnvloeden. Wie is er morgen aan de beurt?”, vraagt ze zich af.

Die uitspraak kwam er naar aanleiding van het stadiondossier van voetbalclub Royale Union Saint-Gilloise. Dat is de ploeg die de voorbije jaren telkens op het laatste nippertje net geen kampioen werd in eerste klasse en een nieuw stadion wil bouwen op de Bemptsite in Vorst. Minder dan twee dagen voor de gemeenteraadsverkiezingen hekelde Union de “tegenstrijdige standpunten” van Ecolo Vorst over het stadiondossier. Die partij was de voorbije jaren de grootste en leverde met Mariam El Hamidine de burgemeester. “Het is zondag aan de kiezers om te oordelen wat de oprechte positie van de partij is”, zei Union. Ecolo Vorst kon met dat verdoken stemadvies dus niet lachen en voegde er nog aan toe: “In het algemeen bewaren voetbalclubs en sportorganisaties een zekere neutraliteit ten opzichte van politieke vraagstukken.” Vrij vertaald: Sois belle et tais-toi!

Het idee dat ‘de privésector’ - of dat nu voetbalclubs, bakkers of - slik - journalisten zijn - geen mening mag uiten over politieke kwesties, is niet alleen onrealistisch, maar uiteraard ook in strijd met de basisprincipes van de democratie. De kern van een democratie is immers dat elke burger - of die nu werkt voor een groot bedrijf, een eenmanszaak runt, of een voetbalclub leidt - vrij is om zijn of haar mening te uiten. Voorlopig toch nog, maar wel steeds minder en met steeds meer kans op vervolging, zoals u vorige week op pagina 4 kon lezen in het artikel ‘Vrijheid na meningsuiting is verder dan ooit in België’.

Politieke beslissingen hebben rechtstreekse gevolgen voor de samenleving en de privésector maakt daar uiteraard net zo goed deel van uit. De realiteit is dat veel politieke kwesties, zoals in het geval van Union en hun stadion, een directe impact hebben op de bedrijfsvoering en het welzijn van de werknemers en de gemeenschap. Waarom zou Union geen standpunt mogen innemen? De angst dat Union de verkiezingen zou beïnvloeden, is overigens een angst van zwakke politici. Een voetbalclub kan dan wel een mening hebben, maar de kiezer blijft autonoom. Het is de taak van de politici om de kiezer te overtuigen van hun ideeën en hun partijprogramma.

Wat Ecolo bij monde van De Laveleye probeert te doen, is de mensen van Union de mond snoeren omdat hun kritiek politiek ongunstig is voor de groene partij. In plaats van te erkennen dat er meerdere legitieme perspectieven zijn, wordt het debat gesmoord door de privésector te beschuldigen van ongewenste inmenging. Dat is niet alleen een zwakke vorm van argumentatie, maar ook een poging om de vrijheid van meningsuiting te ondermijnen. Misschien denken de groenen in het vervolg toch maar best twee keer na, want Ecolo-Groen is niet langer de grootste partij in Vorst nadat ze 4,5 procent verloor. MR+DéFI is daar nu de grootste en de groenen zijn naar de vierde plaats getuimeld. Union 1, Ecolo 0.

Nog steeds standhouden in de Rand

Verleden week berichtte ik u over de Franstalige folder van Union Francophone die in zowat alle bussen van Vlaams-Brabant, zowel in het arrondissement Leuven als in het arrondissement Halle-Vilvoorde, werd gebust. De Franstaligen zijn hun taalstrijd - men leze: verovering van Vlaams grondgebied - nooit gestopt.

Als verantwoordelijke uitgever stond er op het pamflet een adres vermeld: Av. de la Toison d’Or, 841060 Bruxelles. Op hetzelfde adres is het hoofdkwartier van MR van Georges-Louis Bouchez gevestigd. Mijn artikel inspireerde de Vlaamse Volksbeweging (VVB) om voorbije zaterdag over te gaan tot een kleine symbolische actie aan de voordeur van de MR-kantoren. Goed zo, want de Franstalige arrogantie moet blijvend aangeklaagd worden. In het arrondissement Leuven haalde UF zo 1 procent van de stemmen en geen zetel. In het arrondissement Halle-Vilvoorde behaalde de partij zo’n 10,6 procent (wederom een stijging van 1,1 procent tegenover 2018) en krijgt zo twee zetels in de provincieraad, evenveel als bij de vorige legislatuur.

Vilvoorde

Ik maakte in mijn artikel van vorige week ook melding dat PVDA volop propaganda voerde in het Nederlands én het Frans in Vilvoorde, nochtans een stad in Vlaanderen zonder faciliteiten. Een opmerkzame lezer liet me weten dat hij ook van Groen anderstalige reclame ontving en dit zowel in het Frans en het Engels. Ook Team Fouad communiceerde in het Frans (met onder meer de verkiezingsbelofte van een apart loket voor Franstaligen in Vilvoorde). Hoe dan ook: de tweetalige campagne van PVDA levert de partij geen windeieren op. De partij stijgt van één zetel naar drie zetels. UF had twee zetels in 2018 in Vilvoorde, maar kwam nu niet op. Wel was er een lijst van MR en die haalde een zetel. Oh ja, terzijde even melden dat van de tien verkozenen van Vooruit er zeven zijn met een allochtone afkomst. Bij PVDA zijn dat er twee van de drie. Ook Team Fouad haalde een zetel binnen.

Grimbergen

Goed nieuws kwam er uit Grimbergen. Daar bleef de Vlaamsge-

HORIZONTAAL

zinde lijst Vernieuwing de grootste partij en Bart Laeremans kan aan een volgend mandaat beginnen. Zijn beleid heeft ook op een ander vlak geloond: UF had in zijn gemeente één gemeenteraadszetel en verliest die nu. Toch is waakzaamheid geboden, want verschillende Vlaamse partijen, waaronder het kartel Groen-Vooruit, maakten gebruik van tweetalige folders.

Beersel

Nog een gemeente die te maken heeft met verfransingsdruk, is Beersel, de woonplaats van Ben Weyts. Opmerkelijk: N-VA en Vlaams Belang behaalden er evenveel stemmen en dus ook evenveel zetels. Maar: N-VA verliest wel drie zetels, terwijl Vlaams Belang drie zetels wint. Geen mooier voorbeeld dan in Beersel dat beide partijen communicerende vaten zijn. In 2018 behaalden de Franstaligen van UF hier nog vijf zetels. Het kartel kwam in 2024 niet meer op in Beersel, maar wel diende MR een eigen lijst in. Die behaalde 10 procent van de stemmen en twee zetels.

Overijse

In 2018 behaalde de Franstalige partij Overijse Plus nog 21 procent van de stemmen en zes zetels. In 2024 had de partij geen eigen lijst meer ingediend, maar stonden de kandidaten op de lijst Team3090, een kartellijst van Groen en Open Vld. Werden onder anderen verkozen: Pierre-Emmanuel Dumont de Chassart (met de meeste voorkeurstemmen), Yves de Marnix de St Aldegonde en Geoffroy d’Aspremont Lynden. Duidelijk, nietwaar?

Vlaamse Rand

Laten we tot slot nog enkele andere gemeenten bekijken in de Vlaamse Rand. In Dilbeek haalde UF nog 7 procent van de stemmen, goed voor twee zetels, een verlies van één zetel tegenover 2018. In Tervuren konden de Franstaligen kiezen voor Tervuren Unie. Die partij haalde 15,7 procent van de stemmen en vier zetels, een status quo in vergelijking met 2018. Ook in Zaventem behaalde UF nog zo’n 16,4 procent, weliswaar enkele procenten minder dan bij vorige verkiezingen, maar toch nog goed voor zes zetels. Tot slot kijken we naar Sint-Pieters-Leeuw: daar haalde PF+ zo’n 13,6 procent en vier zetels. Toch een verlies van drie zetels.

Besluit: in de gemeenten van de Vlaamse Rand rond Brussel verliezen de francofone partijen aan invloed. Dat zou ons optimistisch moeten stemmen, maar waakzaamheid blijft geboden. De verfransingsdruk vanuit Brussel blijft ook de komende jaren een torenhoog probleem.

Oh ja, in Voeren blijft Voerbelangen met voorsprong de grootste partij. Ben ik daar toch niet voor niets gaan wandelen, lang geleden...

A. Heilige naar wie de hoofdkerk van Mechelen werd genoemd

B. Doctrine - Mossteppe in Rusland

C. Aangename geur - Eminentie

D. Muzieknoot - Romeinse godin van de landbouw - Plechtige belofte

E. Mechanisch muziekinstrument

F. Internetlandcode voor Bulgarije - Boornitride - Antwerpse gemeente

G. Waterloop o.m. bekend van Waregem Koerse - Inhoudsmaat

H. Veroorzaker van aids - Gemeente in de provincie Noord-Brabant

I. Maanstand - Langzaam en weinig energiek

J. Vaststelling van een ziekteDienst die instaat voor het toekennen en controleren van werkloosheidsuitkeringen

K. En dergelijke meer - Een weinig - Voegwoord

L. Windrichting - Keurmeesters

VERTICAAL

1. Resultaat van nonchalance

2. Elk - Japanse gevechtsport

3. Afwijzing - Vakbondsorganisatie - Voor de middag

4. Het toepassen van kunstgrepenLandbouwwerktuig

5. Brugse gracht - Renium - Holte in muur

6. Deel van het testamentStripfiguur bedacht door Robert Velter

7. Hedendaagser - Bevel

8. Beryllium - Soortelijk gewicht - Het zijn (Latijn)

9. Bezittelijk vnw. - Lichaamsdeel - Lidwoord

10. Arabische luit - Bijbelse priester - Vodje

11. Opstap - En dergelijke - Beëindigd

12. Vlaams kunstschilder die zich o.m. liet inspireren door Rubens

STIJN DERUDDER

KARL VAN CAMP

Michael Discart met kruiwagen tijdens de actie

Séverine de Laveleye

X van de week!

Veel posts met vreugde, leedvermaak en scheldpartijen op X. Het hoort allemaal bij de verkiezingen en ze zijn even snel weer vergeten. Maar één post blijft wel aan de ribben plakken, omdat het één van de meest fundamentele onrechten is die de pers pleegt bij verkiezingen. En dat onrecht is even simpel als schandalig: ze doen hun job niet.

Het kwam zichtbaar recht uit het hart en hij bleef er zeer beschaafd en vriendelijk bij. Maar Tom Van Grieken slaagde er op die manier wel in om een fundamentele kritiek te leveren op de pers in de studio’s van VTM. Dat kan alleen in een live-uitzending. Wisten ze op voorhand dat Van Grieken dit zou zeggen, hij was al meteen onderbroken of het stukje werd er vakkundig uitgeknipt.

Het woordje regimepers is beladen, maar het dekt wel volledig de lading

Wij citeren: “Het is jammer dat de camera’s zo staan, mevrouw. Hadden ze naar de andere kant gestaan, had u Eric Goens, de expert die ‘objectief’ is, zonet in de armen zien vallen van Conner Rousseau en zien feliciteren met een innige knuffel. Dat is mijn frustratie. Dat ik de voorbije vier maanden maar twee keer VTM heb gezien in de hele campagne. Dat wij niet mogen adverteren bij DPG, een partij van één miljoen kiezers, en dat wij geen opiniestukken in kranten van DPG mogen zetten: dat lijkt mij een vierde macht die zich hanteert als een regimepers.”

Het is een waarheid als een koe die niet genoeg aandacht krijgt. Terwijl in het parlement wordt gestreden om het gebruik van sociale media aan banden te leggen voor politieke partijen, wordt een politieke partij drooggelegd door de belangrijkste mediagroepen van het land. Dat is zorgwekkend.

Aanslag op de democratie

Het woordje regimepers is beladen, maar het dekt wel volledig de lading. De pers zou op de barricaden moeten staan als om het even welke partij wordt uitgesloten van het vrije woord. Zeker die pers die, ondanks beweringen van ‘privé’ te zijn, toch opereert dankzij miljoenen euro staatssteun. Dat wil niet zeggen dat ze Vlaams Belang door de grote poort moeten binnenlaten. Ze mogen die net zo kritisch aanpakken als iedere andere partij. Dat is een goede maatstaf. Programma’s doorlichten, kritische vragen stellen, haalbaarheid controleren, factchecks doen,… Al die zaken die je van een onafhankelijke media mag verwachten, kan je perfect toepassen op iedere partij. Meer nog, dat is waar journalistiek om draait. Het is niet meer of minder dan je job doen. Doodzwijgen is dat niet. Daarmee pleeg je een aanslag op de democratie en op de journalistiek. Eigenlijk mag dit debat naar het parlement en de hele samenleving. En dat Goens Conner knuffelt? Dat is tegen de goede smaak, maar verder niks aan de hand.

“Voor het geld hoeven we het niet te doen!”

Vooruit werd tegen alle verwachtingen in niet opgegeten door PVDA, maar is en blijft de absolute ‘junior party’ in de coalitie van Bart De Wever. Dat deed ze door oude gezichten uit de mottenballen te halen. Oud-burgemeester Patrick Janssens en Kathleen Van Brempt, de dokwerkersdochter. Ze haalden meteen het meeste voorkeursstemmen van de stad. Maar gaan ze ook schepen worden?

PVDA had vooral veel geluk in de peilingen, niet in de verkiezingen. Het is dan ook geen partij die al te veel democratie verdraagt. Het doet het procentje winst van Vooruit in ieder stralen van nieuw vertrouwen. En ook wel een beetje oud vertrouwen. Met Janssens en Van Brempt komen oudgedienden de meubelen redden. Maar hoe ver gaat dat engagement? En hoe betrouwbaar zijn ze?

Eerlijk zeggen: is het niet pijnlijk dat u als oudgedienden de meubelen moet redden voor Vooruit?

De partij lijdt duidelijk toch wat aan bloedarmoede.

VAN BREMPT: “Klopt helemaal. Dat ik helemaal van Europa moet terugkeren om hier orde op zaken te stellen, is echt heel vervelend. En dan moet je het doen met de middelen die je hebt en wat er nog op zolder lag. Onze Patrick hier “Op zolder, op zolder! Beetje respect, hé. En houd uw hoofd recht!”

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds? Splits zelf de sociale zekerheid! Word lid van het VNZ.

“We gaan nu toch geen ruzie maken waar een journalist bij is, Patrick. Ik bedoel toch alleen maar dat je een schat aan ervaring als een oud-burgemeester niet zomaar mag laten liggen op je politieke zolder. Die moet je

“Excuseer, Kathleen. Ik had het ver-

“Dat en het feit dat Bob Cools niet wou, idioot. En ik houd mijn kop zoals ik

“Geen ruzie maken bij de journalist.”

“Dat is geen ruzie. Dat is humor. Stel uw hoorapparaat eens bij.”

Meneer Janssens, u haalde zo’n 6.500 voorkeursstemmen. In 2012 waren dat er nog een kleine 50.000. En toen bent u gaan lopen. Is het nu voldoende om uw

“Tja, ik wou de fakkel doorgeven aan Van Brempt hier en in 2018 waren ze plots nog met twee man en een paardenkop. Je kan het je niet voorstellen, hé. In één verkiezing hebben ze de partij volledig verprutst! Ik moest wel terug-

“Maar enfin. Ik had het druk in Europa. Mag ik u erop wijzen dat een volledige gemeenteraad uitzitten in Antwerpen niet eens voldoende is om een olijf in mijn martini te betalen in Straatsburg! En toch was ik er soms. Dat is opoffering en toewijding. Terwijl meneer een beetje voetbalmanager ging spelen in Limburg! En we weten allemaal hoe dat afliep. Nietwaar,

“Kathy, kind. Ik heb u al eens gewaarschuwd. Als je mij nog één keer zo noemt, ben ik weg. Om op uw vraag te antwoorden: ja, ik ben beschikbaar voor een mandaat. Ik ben persoonlijk een gediplomeerd expert in stadsplanning en zo. Dan lijkt het me dus logisch dat ik dat als schepen kan doen. Werken met bouwpromotoren vergt een uniek talent. Dat is me op het lijf geschreven. Het vraagt integriteit, inzichten,

intellectuele superioriteit, interessante academische contacten,…”

VAN BREMPT: “Maar vraagt het ook een duur afgekochte vervolging van een internationaal onderzoek naar fraude? Dat denk ik niet, hé, pépé Patrick? Ik heb je al gezegd dat je bevoegd moet zijn voor iets waar je niet al te veel met geld in contact komt. Dat lijkt me veiliger. Dierenwelzijn bijvoorbeeld. Willen we dat afspreken?”

JANSSENS: “Zie je nu met wat voor rotwijf ik moet werken? Dat zit van ’s morgens tot ’s avonds in dure restaurants haar nagels te doen en schept poen dat het niet schoon meer is op kosten van de Europeaan. Maar ik raak per ongeluk verwikkeld in een kleine, vervelende fraudezaak en ‘madame Kaviaartoertjes’ hier gaat over de rooie!”

Hoe heb je mij, de dochter van een echte dokwerker, net genoemd?

VAN BREMPT: “Hoe heb je mij, de dochter van een echte dokwerker, net genoemd?”

JANSSENS: “Een wereldvreemd kieken dat niet eens schepen wil worden, omdat ze dan 80 procent van haar loon moet inleveren! Ma-da-me Ka-vi-aar-TOERTJES!”

VAN BREMPT: “Don Corleone van den Aldi!”

JANSSENS: “Ik had u gewaarschuwd! Salut en de kost!” (stormt weg)

op vnz.be of bel 015 28 90 90

VAN BREMPT: (roept hem na) “Zijn we weer ruimte aan het maken voor de volgende generatie, lafaard?” (terug naar ons met brede glimlach en schuin hoofdje) “Wij kijken zo uit naar de onderhandelingen met ons topteam. Voor de mensen, hé. Voor het geld moeten we het niet meer doen.” Ontdek

SENIOREN JANSSENS EN VAN BREMPT REDDEN ANTWERPSE VOORUIT