
“Arbeidsmigratie is een luie oplossing”
INTERVIEW
JAN DENYS
ARBEIDSMARKTEXPERT (RANDSTAD)

REGEERAKKOORD DOORGELICHT 3

“Arbeidsmigratie is een luie oplossing”
INTERVIEW
JAN DENYS
ARBEIDSMARKTEXPERT (RANDSTAD)
REGEERAKKOORD DOORGELICHT 3
4 OVER HET CORDON SANITAIRE
FRANSTALIGEN SPOTTEN MET VLAAMSE ONMACHT
5
Wie zich afvraagt of dit een goed of een slecht Vlaams regeerakkoord is, moet niet alleen de positieve en negatieve punten tegen elkaar afwegen, maar zich ook afvragen of het resultaat tegemoetkomt aan wat de Vlaamse kiezer heeft gevraagd, en vooral aan de unieke kans die hij de onderhandelaars heeft gegeven om daadwerkelijke verandering te realiseren. Over de eerste vraag kan je discussiëren, maar het antwoord op de tweede vraag is overduidelijk: neen, dit is niet voldoende. Dit is niet wat de kiezer heeft gevraagd. Dit is niet wat mogelijk was.
De helft van de zetels in het Vlaams Parlement gingen naar autonomistische, conservatieve partijen, wat een historisch resultaat was. Het bood de onderhandelaars van N-VA een unieke kans om veel uit de brand te slepen en de ‘kracht van verandering’ aan het werk te tonen. Door het cordon als een axioma te aanvaarden en bijna een kwart van de Vlaamse kiezers op voorhand uit te sluiten van invloed op het beleid, kwam N-VA in de positie van vragende partij terecht bij cd&v en, erger, bij Vooruit van Rousseau. De eigenlijke krachtsverhoudingen in het parlement werden miskend en we kregen een akkoord zonder visie, een ideeënbusprogramma waar elk van de drie zijn onsamenhangende klemtonen kon leggen.
Geen autonomiestreven
N-VA kon wel vijf van de negen ministerposten bemachtigen. Schitterend onderhandeld, maar wat zijn wij daarmee als Vooruit evenveel op de inhoud kon wegen als N-VA? Zeker, er staan mooie dingen in het regeerakkoord, in het bijzonder over de versterking van de positie van het Nederlands in de samenleving, maar dat is dan ook het enige aspect waar je voelt dat er een overkoepelende visie is. ‘Nederlands’ komt 113 keer in de tekst voor. Sommige maatregelen zijn vaag en andere staan iets te veel in de voorwaardelijke wijs, maar je voelt dat de onderhandelaars van N-VA daar een belangrijk thema hebben van willen maken en daar ook in geslaagd zijn.
Dat kan je niet zeggen van de andere thema’s. Het autonomiestreven komt nergens
aan bod. De provincies worden niet afgeschaft. Het hoofddoekenverbod komt er niet. De maatregelen inzake economie en industrie zijn vaag of fragmentarisch, wat je niet zou verwachten van een partij die haar verkiezingscampagne in het teken van ‘Vlaamse welvaart’ heeft gezet. Conner Rousseau mag onderhandelaar Annick De Ridder dan wel met Margaret Thatcher hebben vergeleken, van thatcheriaanse hervormingen is er weinig spoor te bekennen, ofwel omdat ze nooit in het ontwerp stonden, ofwel omdat ze er door Rousseau zijn uitgegooid, zoals hij pochte op zijn partijcongres.
Gemiste kans
Het Vlaams regeerakkoord is een gemiste kans, des te meer in het licht van de verkiezingsresultaten en de verhoudingen in het parlement. De vaagheid van de teksten lijkt kansen te bieden aan ministers met zin voor initiatief, maar zo werkt het niet. Alles wat controversieel is of een ingrijpende verandering inhoudt, moet op voorhand in het regeerakkoord opgenomen zijn, anders komt het er niet. Daar zal stoorzender Rousseau wel voor zorgen. We krijgen dus vijf jaar aanmodderen.
JURGEN CEDER
Liefdadigheid is nobel en noodzakelijk, maar te vaak wordt het vertrouwen van goedbedoelende mensen misbruikt door schimmige organisaties die meer bezig zijn met eigen gewin dan met het helpen van de mensen die ze beweren te steunen. Het meest recente voorbeeld van zo’n schandaal is voormalig topmodel Naomi Campbells ‘Fashion for Relief’. Die organisatie zamelde miljoenen in voor humanitaire zaken en milieukwesties, maar, zoals nu blijkt, was het geld vooral bedoeld voor luxueuze hotels, spa-behandelingen en privévluchten.
Volgens een onderzoek van de Britse ‘Commissie Liefdadigheid’ bereikte slechts 8,5 procent van het ingezamelde geld de zogenaamd beoogde goede doelen. Niet 85 procent, nee, 8,5 procent. De rest, zo goed als alles dus, werd verspild aan luxueuze uitgaven zoals verblijven in vijfsterrenhotels en peperdure schoonheidsbehandelingen. ‘Fashion for Relief’ betaalde ook in totaal 348.000 euro voor ‘consultancydiensten’ aan medebestuurder Bianka Hellmich.
De onthulling dat het geld, bedoeld voor rampenbestrijding en kinderarmoede, verspild is aan extravagante zelfverrijking, is in feite al lang niet meer schokkend en helaas geen uitzondering. De wantoestand blijkt opnieuw een pijnlijk voorbeeld van hoe sommige liefdadigheidsorganisaties eerder zichzelf dienen dan de mensen die ze beweren te helpen. Zoals auteur Stephen King ooit opperde: “The trust of the innocent is the liar’s most useful tool.” Vrij vertaald waarschuwde hij voor een blind vertrouwen in instellingen en individuen, vooral in wie beweert ‘het goede’ te dienen of ‘de waarheid’ in pacht te hebben. Het is maar al te makkelijk om donoren te verleiden met prachtige campagnes en ontroerende verhalen, terwijl achter de schermen de zakken worden gevuld.
Naomi Campbells ‘Fashion for Relief’ is uiteraard lang niet de enige liefdadigheidsinstelling die rot en verdorven is, of moreel failliet. Denk maar aan de seksschandalen bij de Britse tak van Oxfam en de internationale tak van het Rode Kruis die geld voor Haïti frauduleus spendeerde. Veel van dergelijke instellingen functioneren als een dekmantel voor persoonlijke verrijking. Het is de zogenaamde administratieve rommel waarin miljoenen euro’s zoekraken. De Amerikaanse politicus Ron Paul vatte het perfect samen toen hij zei: “The individual, private charity, families, and faith based organisations should take care of people, not the government.” Hij benadrukte daarmee dat het ware goede doel niet afhangt van grote instellingen en overheidssubsidies, maar van directe menselijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid. Transparantie moet de hoeksteen zijn van elke liefdadigheidsinstelling. Elk ingezameld bedrag moet verantwoord worden en donoren moeten de mogelijkheid hebben om de werkelijke impact van hun bijdragen te zien. Kies daarom voor Vlaamse, lokale, kleinschalige initiatieven, waar de impact sneller zichtbaar en tastbaar is. Doneer aan mensen en verenigingen die je kent en vertrouwt. Als ik dan toch even een suggestie zou mogen doen: raad vrienden en familie aan om te doneren aan PAL Academie. De vzw PAL Academie heeft als goed doel het nastreven van vrijheid, veiligheid en een onafhankelijk Vlaanderen. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
STIJN DERUDDER
EDITORIAAL
Redactie & beheer:
Uitgeverij ’t Pallieterke
Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be
Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
Nu de Vlaamse regering is gevormd, gaat alle aandacht na de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober naar een echte heropstart van de federale formatie. Met een soort van ‘overloopeffecten’. De goede relatie tussen N-VA en Vooruit is bestendigd. Vraag is hoe dit voor een deal moet zorgen met de Franstalige liberalen van MR, zeker indien de partij ook lokaal sterk scoort.
Nieuw-Vooruit Alliantie. Zo wordt N-VA tegenwoordig genoemd door Vlaanderens grootste oppositiepartij Vlaams Belang. De cartoons, memes en affiches waarop Bart De Wever wordt afgeschilderd als de handpop van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zijn amper bij te houden. Open Vld’ers die op sociale media foto’s plaatsen van Rousseau naast Vlaams Parlementsvoorzitter Liesbeth Homans en er het bericht bijplaatsten “de echte baas van de regering”, kregen als reactie dat ze het Vlaams Belang kopieerden. De partij van Tom Van Grieken heeft dus haar ‘narratief’ voor de komende jaren vast, zoals men tegenwoordig pleegt te zeggen.
Of N-VA echt onder de sloef ligt van Vooruit, valt wel te betwijfelen. Feit is gewoon dat het Vlaamse regeerakkoord op de domeinen waarin de Vlaamse socialisten verantwoordelijkheid dragen, zoals Welzijn, tamelijk detaillistisch is uitgewerkt. Wat bijvoorbeeld het economisch en industrieel beleid betreft - een N-VA-thema - blijft het bij algemeenheden, maar men rekent erop dat de vakministers zoals minister-president Matthias Diependaele, die ook Economie, Industrie en Innovatie heeft, het verschil kunnen maken.
De as De Wever-Rousseau blijft overeind
Maar het debat gaat verder dan het Vlaams Belang-verwijt dat de Vlaamse socialisten de overhand halen in de regering-Diependaele. Belangrijke vaststelling is dat de as De Wever-Rousseau overeind blijft. En daarvoor had men de uitspraken van de Vooruit-voorzitter op het toetredingscongres (“lelijke N-VA-dingen tegenhouden”) niet nodig. Noch de wat makke reactie van Bart De Wever en Annick De Ridder op de verbale uitschuivers van Rousseau. Wie in een breder perspectief op de formatiegesprekken terugkijkt, zal merken dat het vaak N-VA en Vooruit waren die samen tegenover de cd&v van Sammy Mahdi stonden. Het was Rousseau die rond 10 september ervoor zorgde dat de vastgelopen gesprekken vlot werden getrokken, zodat men toch kon landen voor de lokale verkiezingen van 13 oktober. Voor cd&v mocht het daarna zijn. Inzake onderwijs stonden Vlaams-nationalisten en
socialisten op dezelfde lijn tegenover cd&v. En beiden ergerden zich blauw aan een Sammy Mahdi die boven zijn gewicht wou boksen. Kortom, er is geen haar in de boter tussen N-VA en Vooruit. Als men nu met de lokale verkiezingen in een aantal steden coalities vormt, dan gaat men gezamenlijk richting de eindfase van de federale regeringsvorming. Die as zal moeilijk gebroken kunnen worden; de andere partijen houden er best rekening mee.
Fiscaal opvallend op dezelfde lijn
Men zit trouwens bij N-VA en Vooruit mentaal al in de fase dat de federale ploeg er eind november moet zijn. Niet alleen omdat er tegen dan een begrotingsvoorstel op de tafel van de Europese Commissie moet liggen, maar ook omdat er nu al gedacht wordt aan - jawel - de federale verdeling van de postjes. Dat Conner Rousseau nog geen voorzitter van het Vlaams Parlement heeft aangeduid, heeft niet alleen te maken met de desinteresse van zijn partij voor die functie.
Of N-VA echt onder de sloef ligt van Vooruit, valt te betwijfelen
Wat ook een rol speelt, is dat Rousseau alle opties wil openhouden voor de functies die Vooruit in een federale regering zal invullen. Wellicht komen daarvoor een paar huidige leden van het Vlaams Parlement in aanmerking. Voor N-VA is het niet anders. Een Sander Loones, die nu in het Vlaams Parlement zit, zou beloond moeten worden met een belangrijke ministerpost. Lange tijd werd gedacht aan de nummer twee van de Vlaamse regering, maar hij wordt duidelijk in de wachtkamer gehouden voor de volgende federale ploeg. En er zijn nog ‘overloopeffecten’ van het Vlaamse naar het federale niveau. Het werd tijdens de discussie over de Vlaamse regeerverklaring weinig vermeld, maar op fiscaal vlak staan N-VA en Vooruit meestal op dezelfde lijn. De verlaging van de successierechten en de registratierechten op een eerste woning zijn voor de socialisten geen probleem. Belastingverlagingen die geen verband houden met
lasten op arbeid of btw blijven voor socialisten een moeilijke, men mag dat niet vergeten. Dan is er nog de jobbonus. Dat die wellicht wordt afgebouwd, is tussen haakjes absurd met een Vlaams-nationalistische partij aan het hoofd van de regering. Het is immers één van de weinige instrumenten van echte fiscale autonomie waarover Vlaanderen beschikt. Nu, dat Vooruit zo’n maatregel overboord wil gooien, die vooral de laagste werkende inkomens ten goede komt, is het bewijs dat er effectief al een basisakkoord is om federaal een soort van taxshift door te voeren als compensatie. Met dus lagere lasten op arbeid. Bouchez zal uitschuivers gebruiken
Logisch gevolg: de supernota van Bart De Wever, die eind augustus zogezegd in de vuilnismand verdween, zal snel genoeg weer opduiken. En dus gaat men na 13 oktober verder doen alsof er niets is gebeurd? Niet zeker. De relatie tussen Rousseau en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez blijft zeer slecht. De vraag is hoe De Wever hier de brokken zal kunnen lijmen. Zeker als MR bij de lokale verkiezingen de sterke resultaten van de stembusslag van 9 juni herhaalt. Dan zal Bouchez weinig geneigd zijn om zijn njet tegen aanpassingen van de vermogensfiscaliteit te laten vallen.
Bijkomende factor zijn de uitspraken of uitschuivers van Rousseau. Die zal Bouchez tijdens de onderhandelingen graag gebruiken. De MR-voorzitter profileert zich als een rechtse liberaal. Dat Rousseau Vlaams minister Annick De Ridder niet alleen als “maske”, maar ook als een “Margaret Thatcher” afschilderde, zal Bouchez hem onder de neus schuiven. En ten slotte zal iedereen ook gekeken hebben naar de zitting van het Vlaams Parlement toen er een discussie was tussen Rousseau en VB’er Chris Janssens.
Die laatste hekelde terecht de koehandel om Liesbeth Homans langer als Vlaams Parlementsvoorzitter te laten fungeren, omdat het Vooruit goed uitkwam. Waarna een opgewonden Rousseau in verkavelingsvlaams (“Ik weet dat da nijpt”) Janssens begon aan te vallen. Als een agressief ‘bazeke’, om Rousseaus vocabularium te gebruiken. Lange tenen heeft de Vooruit-voorzitter en dat kan de onderhandelende partijen op federaal niveau wel eens parten spelen.
“Vrouwen aan de macht!” In verschillende krantenkoppen wordt enthousiast gereageerd op het gegeven dat 6 van de 9 regeringsposten in de Vlaamse regering naar een vrouw gaan. Mij kan het niets schelen. Wat mij betreft mochten het allemaal vrouwen zijn, zolang ze bekwaam genoeg zijn voor hun job. Dus niet zoals Lahbib, Kitir, Schlitz en Van der Straeten in de vorige federale regering. Ik hoop alleen dat er in de toekomst dan ook geen gezanik meer komt wanneer de mannen ooit weer eens in de meerderheid zijn.
De Vlaamse regering ging niet onder een gunstig gesternte van start. Hij had nog maar net de deur van de vergaderzaal achter zich toegetrokken of Conner Rousseau lapte al de afspraak aan zijn laars om nog geen namen van ministerposten te lekken voor de drie regeringspartijen konden congresseren. Daarna trok hij naar zijn eigen congres om daar uiting te geven van zijn afkeer voor de mensen waar hij vijf jaar mee moet samenwerken.
‘Maske’
Sinds zijn ‘zattemansklap’ in café ’t Hemelrijk weten we dat Rousseau eigenlijk heel anders denkt dan de man die we kennen van zijn zorgvuldig gecultiveerd publiek profiel. We hebben toen ook ontdekt, meer bepaald toen hij de seksuele diensten van een vriendin aanbood aan een politieman, dat hij niet zoveel respect heeft voor vrouwen.
Hij deed die reputatie opnieuw alle eer aan toen hij zaterdag, alweer denkende dat hij ‘onder ons’ was, op het partijcongres van Vooruit aan het opscheppen was dat hij had “gekeeperd op het niveau van Thibaut Courtois om die lelijke, lelijke N-VA-maatregelen en hun sociale afbraak tegen te houden”.
Als volleerde grootspreker legde hij zijn supporters ook uit hoe hij Annick De Ridder tijdens de onderhandelingen toch wel eens goed op haar plaats had gezet: “Maar maske toch, als ik uw notities wil zien, zoek ik wel op Margaret Thatcher.” ‘Maske’ tegen een vrouwelijke politica? De meester-manipulator heeft De Ridder nu uitgenodigd om iets te gaan drinken, waarbij hij ongetwijfeld, met verdriet in de ogen, nederig schuld zal bekennen en haar zal verzekeren dat dat écht niet de échte Conner Rousseau was.
‘Nederlands!’
Er staan goede dingen in het regeerakkoord. Zeker de aandacht voor het belang van het Nederlands voor wie in onze samenleving wil functioneren, is bemoedigend. Uit het akkoord: “Taal en gedeelde waarden en normen: dat zijn de bindmiddelen van de Vlaamse natie die we samen vormen. Taal brengt ons allemaal samen. (…) Een goede kennis van onze taal is dé basisvoorwaarde voor de integratie van nieuwkomers. Het is de beste garantie op een succesvolle schoolcarrière en een job.”
Die algemene doelstelling vindt ook heel wat vertalingen in de rest van het regeerakkoord. ‘Nederlands’ komt 113 keer voor in de tekst, maar vaak blijft dat helaas bij intenties, zoals in de belofte te ‘onderzoeken’ of er bij de kinderopvang voorrang kan gegeven worden aan wie Nederlands spreekt. Ook bij het beleid inzake de Vlaamse rand rond Brussel zijn de bedoelingen goed (“We verwachten van een
ook de bereidheid om Nederlands te leren en het daadwerkelijk te spreken.”), maar blijven we op onze honger wat de concrete maatregelen betreft.
Vooral inzake het onderwijs wordt de nadruk gelegd op het belang van het Nederlands. Een grondige beheersing van de taal moet centraal staan in alle kennisoverdracht (“Elke leraar is een leraar Nederlands”). Het Nederlands mag ook niet in de verdrukking komen in het hoger en het universitair onderwijs.
Ook buiten de schoolmuren is het Nederlands belangrijk, vindt het regeerakkoord. De wellicht meest controversiële maatregel is de verplichting voor ouders van schoolgaande leerlingen om Nederlands te leren of minstens een bewijs voor te leggen van inschrijving voor taallessen. Wie dat niet doet, verliest zijn schoolbonus. In het editoriaal van De Morgen wordt dat plan “ronduit verwerpelijk” genoemd, wat ons doet vermoeden dat het wel eens een zinvolle maatregel zou kunnen zijn.
Autonomiestreven?
In De zevende dag merkte Tom Van Grieken op dat dit het eerste Vlaamse regeerprogramma is waarin geen enkele communautaire ambitie wordt uitgedrukt. Dat is des te opvallender wanneer je weet dat de Vlaams-nationale strekking nog nooit zo sterk heeft gestaan in het Vlaams Parlement.
De aandacht voor het belang van het Nederlands voor wie in onze samenleving wil functioneren, is bemoedigend
Het is correct dat staatshervormingen het prerogatief van het federale niveau zijn, maar men zou van een Vlaamse regering met een minimum aan zin voor autonomie toch mogen verwachten dat ze de eigen bevoegdheden zoveel mogelijk zou uitputten. Dat merkt ook Marnix Int Panis van Gazet van Antwerpen op: “Op verschillende economische dossiers vestigt de Vlaamse regering al haar hoop op het federale niveau, waar dezelfde partijen - N-VA, Vooruit en cd&v - het beleid zullen bepalen. Nochtans verzekerde De Wever op verkiezingsavond dat ‘zelfbestuur de beste kuur’ is. Dat principe is in het regeerakkoord ver zoek.” Ook de Franstalige pers viel dit op. L’Echo: “Er dient ook opgemerkt te worden dat het Vlaams akkoord op bepaalde punten steunt op de steun van de federale regering, en dus van de Franstalige bevolking. Door bijvoorbeeld de Vlaamse tewerkstellingspremie af te schaffen, rekent de regering-Diependaele op een helpende hand van de federale overheid
In verschillende commentaren wordt het akkoord op heel wat punten vaagheid verweten. Hoe kan je bijna vier maand onderhandelen en toch nog zo vaag zijn? In sommige gevallen is dat een goede zaak, omdat we kunnen hopen dat bepaalde onzin alleen maar plichtmatig wordt vermeld en men niet echt van plan is die in al te veel concrete maatregelen om te zetten. Zo lezen we bij het hoofdstuk ‘duurzame mobiliteit’: “We blijven de transitie naar een emissievrije mobiliteit verder ondersteunen met oog voor haalbaarheid en betaalbaarheid.” Ik weet niet wie de pen bij die zin heeft vastgehouden, maar het is duidelijk iemand die beseft wat het probleem is: de nuluitstoot is onhaalbaar en onbetaalbaar.
In materies die er wel toe doen en waar zelfs dringende actie is vereist, is dat soort vaagheid echter minder vergeeflijk. In september waarschuwde Mario Draghi, voorzitter van de Europese Centrale bank, voor de systematisch groeiende achterstand van de Europese economieën op de rest van de wereld, vooral in vergelijking met de VS. De Duitse recessie, vooral veroorzaakt door de-industrialisatie, is een waarschuwing voor het hele blok dat er lastige tijden komen. “Indien we niet snel ingrijpen, wacht onze economie een trage doodsstrijd”, zegt Draghi. Kortom, passiviteit in het economisch beleid is geen optie meer. Essenscia Vlaanderen, de federatie van de chemische industrie, stelt: “Er moet nu snel en efficiënt werk worden gemaakt van concrete maatregelen die de concurrentiepositie van de chemie en de farma, en van de bredere maakindustrie in Vlaanderen, versterken. Heel wat bedrijven hebben het momenteel bijzonder zwaar en snakken naar een beleidsploeg die voluit de kaart van de industrie trekt.” De woordvoerder van Essenscia reageerde ontgoocheld op het regeerakkoord: “We blijven op onze honger zitten op het vlak van overkoepelend industriebeleid.”
“Niets dat werken interessant maakt”
Ook Ivan Van de Cloot toont zich in De Tijd ontgoocheld over het gebrek aan betekenisvolle verandering: “Het had gekund. Een Vlaams regeerakkoord dat aankondigt dat er een echte omwenteling naar minder subsidies komt. Dat het verder toenemen van de overheidsuitgaven niet als vanzelfsprekend
schrijft verder: “Het wordt hoog tijd dat we de noodkreet van de industrie ernstig nemen. We moeten doen wat nodig is om eerder makers van hoogwaardige producten te zijn dan makers van wetten.”
In zijn gesprek met Gazet van Antwerpen is arbeidseconoom Stijn Baert evenmin enthousiast: “Er zitten weliswaar goede punten in het akkoord, zoals het versterken van de rechtszekerheid van vergunningen. Maar welke maatregelen zullen er worden genomen voor de broodnodige versterking van onze concurrentiekracht?” Hij mist ook een visie op het arbeidsmarktbeleid: “Het is vreemd dat de Vlaamse regering die jobbonus nu wil afschaffen. Die schrapping brengt de regering 300 miljoen euro op. Dat geld geeft ze al meteen uit aan een verlaging van de erfbelasting, die een vergelijkbaar bedrag kost. Vlaanderen verhoogt dus de lasten op arbeid en verlaagt de belasting op vermogen. Dat is het omgekeerde van wat de federale overheid wil doen.” Baert is ook sceptisch over het doel van de Vlaamse regering om 80 procent van de 20- tot 64-jarigen aan de slag krijgen: “Ik vind niets terug dat werken interessanter maakt.” Ook Voka vond dat niet: “De vage bewoordingen in het regeerakkoord laten niet toe om te oordelen of die ambitie realistisch is met de voorgestelde maatregel”
Vanwaar de Vlaamse haast?
Andere minpunten in dit akkoord zijn het ontbreken van het hoofddoekenverbod bij de overheid, waar de N-VA werk ging van maken, en het invoeren van ‘praktijktesten’ naar discriminatie en racisme bij bedrijven, in feite valstrikken die het vermoeden van onschuld omdraaien ten behoeve van de diversiteitsinquisitie.
Praktijktesten zijn in feite open valstrikken die het vermoeden van onschuld omdraaien ten behoeve van de diversiteitsinquisitie
Samengevat kunnen we zeggen dat het regeerakkoord positieve punten bevat, in het bijzonder op het gebied van de positie van het Nederlands, maar dat de balans toch doorweegt naar de gebreken. In dit akkoord kan je niet merken dat Vlaanderen duidelijk rechts heeft gestemd, dat conservatieve, Vlaams-nationalisten de helft van de zetels in het Vlaams Parlement bezetten, dat N-VA volstrekt incontournabel was en dus de lat heel hoog kon leggen.
Waarom moest de Vlaamse regering trouwens zo nodig klaar zijn vóór de federale? Het begrotingstekort en de besparingen die zich opdringen zijn een veel nijpender probleem voor het federale niveau. N-VA heeft zijn belangrijkste wapen, de sterke positie van het rechtse Vlaams-nationalisme, in het Vlaams Parlement al verkocht tegen een veel te lage prijs, nog voor de belangrijkste krachtmeting, die na de gemeenteraadsverkiezingen op het federale niveau zal beslecht worden.
Met veel goede wil, maar vooral onder zware Europese druk, hebben de Europese autobouwers besloten de stap te zetten naar elektrificatie. Daar betalen ze echter een zware prijs voor. Ze zitten in een paradox waarbij de verkoop van de financieel bestrafte verbrandingswagens nog voldoende winst moeten genereren om de niet rendabele vloot e-wagens uit te breiden. Ondertussen zeggen regeringen dat het met dat elektrische wagenpark niet zo’n vaart moet lopen.
Het was Michèle Sioen van het gelijknamige textielbedrijf, die in een interview met het financieel-economische blad Trends de kat de bel aanbond: ze is voorstander van een klimaattransitie en de afbouw van de CO2-uitstoot door de industrie, maar de Europese Commissie pakt het verkeerd aan. In de VS krijgen bedrijven die minder koolstof uitstoten, subsidies, terwijl men in de Europese Unie kiest voor boetes als normen niet gehaald worden.
Paradox
Een sector die dat op een zeer pijnlijke manier voelt, is de Europese auto-industrie. We gaan het hier niet te technisch maken, maar de gemiddelde uitstoot van alle nieuwe auto’s die een merk in 2025 produceert, mag niet hoger liggen dan 93,6 gram per kilometer. Concreet: een autobouwer als Volkswagen komt op die manier volgend jaar in de problemen indien die zijn aandeel elektrische wagens niet aanzienlijk optrekt. Er dreigen miljardenboetes, tenzij de wagens die in 2025 bij Volkswagen verkocht worden voor een kwart elektrisch zijn.
Dat lijkt geen moeilijke opdracht, maar is het wel. Momenteel zijn 13 procent van de door VW geproduceerde wagens elektrisch. De inhaalslag betekent extra investeringen, maar wat als de doel-
stelling niet gehaald wordt? De boetes zouden een deel van de winst van het bedrijf afromen, waardoor er minder kan worden geïnvesteerd in de elektrificatie van het wagenpark. Een paradox die het gevolg is van de groene obsessie. Het dreigt de Europese auto-industrie, jarenlang het speerpunt van technologische innovatie op het continent, definitief kopje-onder te duwen.
Chinese concurrentie
Dat leidt tot absurde bedrijfskeuzes. Om de doelstellingen van de verkoop te halen, heeft Volkswagen dan maar beslist om de prijzen voor elektrische auto’s te verlagen. Eindelijk is er met de ID3 een e-wagen van minder dan 30.000 euro op de markt. Maar de verkoop van e-wagens is nog niet winstgevend. Om dus niet in de rode cijfers terecht te komen, moet Volkswagen nog altijd voldoende wagens met een verbrandingsmotor verkopen. Wat dan weer het risico verhoogt op boetes. Men blijft bedrijfsmatig dus in kringetjes draaien en de situatie geldt ook voor andere autobouwers zoals Renault.
Eigenlijk zijn de enige producenten die in 2025 de normen halen Volvo en Tesla. En natuurlijk de Chinese autobouwers die de Europese markt met hun goedkopere modellen overspoelen,
De term ‘cordon sanitaire’ komt uit de veehouderij. Het is een techniek waarbij men de verdere verspreiding van een ziekte wil tegengaan door de besmette dieren te isoleren. In de Vlaamse politiek staat de term voor de afspraak tussen de Vlaamse politieke partijen om geen bestuursakkoorden te sluiten met Vlaams Blok en opvolger Vlaams Belang. Jos Geysels, de fanatieke toenmalige partijsecretaris van Agalev (nu Groen), was de grote gangmaker. Na een paar mislukte pogingen werd het cordon op 19 november 1992 formeel verankerd in een resolutie in het Vlaams Parlement. Vandaag, 32 jaar later, blijft het nog steeds overeind.
Voor de radicalen binnen het Vlaams Belang was het cordon een godsgeschenk. Het gaf hen de kans om zich te wentelen in de eeuwige slachtofferrol. Bovendien kon de partij probleemloos radicale standpunten vertolken die er bij een deel van het kiezerskorps ingingen als zoete koek, maar die in de praktijk onhaalbaar waren. De partij werd zo omgevormd tot een soort permanente propagandamachine. Het riedeltje dat VB dan als zweeppartij vanuit de oppositie ook invloed had op het beleid, moest de achterban gemotiveerd houden. Onzin, natuurlijk. De impact van een partij die wel aan het stuur zit, is logischerwijze oneindig veel groter.
Nooit genoeg
Door het cordon zaten de meer redelijke elementen binnen het VB in een doodlopend straatje. Hoezeer de koers van de partij ook bijgestuurd zou worden, het zou voor de andere partijen toch nooit genoeg zijn. Dat is ondertussen wel duidelijk. Onder Tom Van Grieken heeft de partij inspanningen gedaan om minder controversieel te worden, maar veel heeft dat nog niet opgeleverd. Er waren een paar beleefdheidsgesprekken na de Vlaamse verkiezingen en Van Grieken wordt nu ook ten paleize uitgenodigd, maar de deur naar beleidsdeelname blijft op slot.
Het cordon leidde tot een sociaal isolement van al wie zich tot het VB bekende. Dat had vanzelfsprekend gevolgen voor de interne partijcultuur en de rekrutering van het politiek personeel. Veel mensen met een zekere positie in de samenleving zullen er zich wel voor hoeden om zich te associëren met Vlaams Belang, omdat dat leidt tot sociale uitsluiting of zelfs broodroof. Het gevolg zie je ook vandaag nog bij de samenstelling van de kandidatenlijsten.
Besturen met extremisten
N-VA werd pas in 2001 opgericht. De partij was dus niet betrokken bij het opstellen van het cordon. In de beginjaren kantte de partij zich heel duidelijk tegen het principe. Zeker de jongste maanden is er een merkelijke verschuiving en wordt stelling genomen tegen elke samenwerking met het VB. Dat is om meer dan één reden problematisch.
Het argument is dat je met ‘extremisten’ niet kan besturen. Je bestuurt echter niet op basis van de slogans van een partij of de uitspraken van enkelingen, maar op basis van een onderhandeld bestuursakkoord. Voor mij lijkt het net bijzonder interessant om te ontdekken hoe Vlaams Belang denkt het eigen programma om te zetten in concrete maatregelen die overeind blijven in de echte wereld van bevoegdheidsverdelingen, beroepsprocedures en wettelijke en financiële beperkingen. Dat zou voor de VB-achterban wel eens een ontnuchterende oefening kunnen worden.
Hoezeer de koers ook bijgestuurd zou worden, het zou voor de andere partijen toch nooit genoeg zijn
Het verhaal dat je met ‘extremisten’ niet kan besturen, overtuigt me nog minder als ik zie dat behoorlijk extreme voorstellen van andere partijen toch op de onderhandelingstafel belanden. Hoofddoeken aan de loketten bijvoorbeeld, of de zogenaamde praktijktesten. Bij een praktijktekst gaan mensen zich in opdracht van de overheid valselijk voordoen als sollicitant of huurder met de bedoeling om een werkgever of verhuurder op discriminatie te kunnen betrappen. Dat zijn voor mij ronduit griezelige praktijken die enkel in een totalitair regime thuishoren.
maar ook verstandig genoeg zijn om mogelijke Europese importheffingen te omzeilen door binnen de Europese Unie fabrieken te bouwen. We zitten hier duidelijk met een aanbodcrisis voor de e-wagens en een oplossing lijkt niet direct in zicht. Het klinkt wat overdreven, maar de Green Deal-obsessie kan ertoe leiden dat de Europese autoproducenten op termijn hun toekomst bedreigd zien. Het kan, want wie had een kwarteeuw geleden gedacht dat fotobedrijf Kodak ten onder zou gaan? Of dat Nokia als gsm-producent overvleugeld zou worden?
De enige producenten die in 2025 de normen halen, zijn Volvo en Tesla
De autobouwers hebben het lastig om zich rendabel op de aanbodmarkt te positioneren. Ondertussen rijzen ook steeds meer vragen in verband met de vraag naar elektrische wagens. Om te beginnen wordt het beleid om het wagenpark zo snel mogelijk elektrisch te maken, bijgestuurd. Fiscale voordelen verdwijnen, denk maar aan de plannen van de nieuwe Vlaamse regering. De datum waarop het nieuwe wagenpark klimaatneutraal zal zijn, wordt verschoven van 2030 naar 2035.
Particuliere markt
Er zijn ook verschillende signalen dat de vraag naar e-wagens op een structurele grens botst. De cijfers ogen op het eerste gezicht fraai, want in de eerste helft van dit jaar kwamen er 65.000 nieuwe elektrische wagens bij, wat een stijging is met de helft. Eén op vier nieuwe auto’s die in gebruik wordt genomen, heeft geen verbrandingsmotor meer. Echter: het gaat hier grotendeels om bedrijfswagens. De particuliere markt blijft achterophinken. 90 procent van de nieuw ingeschreven particuliere auto’s is niet-elektrisch. Het wantrouwen bij de gewone burger is groot. De auto’s zijn te duur. Men voelt zich niet goed bij de nog altijd beperkte rijbereik van de wagen en het gebrek aan laadpalen speelt velen parten. Er is hier wel een inhaalbeweging geweest, maar van zodra je de taalgrens richting Wallonië oversteekt, komt men in een woestijn voor e-wagens terecht.
Tweedehandswagens
Het langetermijnsucces van de elektrische wagen en een verankering in de algemene vloot kunnen er maar komen als er ook een tweedehandsmarkt is die naam waardig. Die bedraagt momenteel een schamele 2,5 procent in België. Net als auto’s met een verbrandingsmotor, verdwijnt het gros van de tweedehandswagens na een enkele jaren naar het buitenland. Hier speelt een psychologische factor een rol, namelijk dat een auto met 150.000 kilometer naar pakweg de Kaukasus gaat en een met 200.000 kilometer op de teller naar Afrika. Maar een e-wagen kan in theorie een miljoen kilometer of meer aan. Alleen zijn de consumenten daar nog lang niet van overtuigd.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Linkse overwinning
De grote winnaars van het cordon zijn vanzelfsprekend de linkse partijen. Door een kwart van de Vlaamse stemmen te parkeren, kunnen die partijen boven hun gewicht boksen en het beleid meer naar links sturen. Ik vrees dat ik niet slim genoeg ben om te snappen waar het strategische voordeel voor centrumrechts zit om het cordon toe te passen. In mijn poging tot analyse - ik ben ook maar een feilbare mens - kom ik telkens uit bij de viscerale afkeer van de middenklasse voor het soms proletarische karakter van Vlaams Belang. Het gaat niet zozeer om de inhoud, maar om de stijl. Het burgerlijke koppel gaat op zondag liever een koffie drinken in de betere brasserie dan in het volkscafé van waaruit rauwe kreten klinken. Door het sociaal isolement heeft Vlaams Belang nog meer dan andere partijen problemen om kandidaten te vinden die de vaardigheden bezitten om een gemeente of stad op een gedegen manier te besturen. Andere partijen kunnen dan soms tot de conclusie komen dat ze in hun gemeente met die mensen geen bestuur willen vormen. Dat is perfect verdedigbaar. Maar elders kan het misschien wel. De situatie moet gemeente per gemeente worden bekeken. Die pragmatische aanpak valt te verkiezen boven een oekaze vanuit Antwerpen of Brussel. N-VA is vanzelfsprekend niet opgericht om het cordon te doorbreken. Maar N-VA is, zo denk ik toch, evenmin opgericht om links in Vlaanderen permanent boven zijn gewicht te laten boksen.
KARIM VAN OVERMEIRE
Het moet sinds gewezen FDF-burgemeester Roger Nols geleden zijn dat de Brusselse Vlamingen zo werden geprovoceerd. Georges-Louis Bouchez doet dat dunnetjes over. Op de Vlaamse partijhoofdkwartieren blijft het muisstil. “De Vlaamse Leeuw brult wel, maar heeft eigenlijk geen tanden”, zei Guy Spitaels ooit eens. Zelfs brullen doet de Vlaamse Leeuw niet meer.
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez is omnipresent in Brussel. Zijn impact op de Brusselse formatievorming is verpletterend. Samen met Les Engagés hoopt hij in minstens zeven Brusselse gemeenten de burgemeesterssjerp te veroveren. Nooit voordien drukte een nationale partijvoorzitter zo hard - en vooral zo openlijk - zijn stempel op de Brusselse politiek als Bouchez.
Ontvlambaar en wispelturig
Zes jaar geleden verloor MR vier burgemeesterssjerpen in Brussel en hield er nog amper twee over. Die traumatische ervaring wil Bouchez achter zich laten en daar zijn alle middelen goed voor: van het krenken van de Vlamingen tot het beledigen van Groen. Bovendien wil Bouchez Ecolo zoveel mogelijk uit de schepencolleges zetten.
Na 13 oktober wil Bouchez zo sterk mogelijk staan, om zo de druk op de gewestelijke regeringsvorming op te voeren
De entente met Les Engagés komt Bouchez goed uit. In zes Brusselse gemeenten komen beide partijen op met een kartellijst, zo meldt Bruzz. In Etterbeek en Jette zou er al een voorakkoord zijn om samen te besturen. Het brutaal offensief van de MR-voorzitter maakt indruk in Brussel. Na 13 oktober wil Bouchez zo sterk mogelijk staan, om zo de
druk op de gewestelijke regeringsvorming op te voeren. Het initiatief om de uitrol van de lage-emissiezone met minstens twee jaar uit te stellen, moet dan ook in dat perspectief worden gezien. Naast zijn ontvlambare temperament, speelt de wispelturigheid van Bouchez de Brusselse politiek ook wel parten. Na de stembusgang op 9 juni liet Bouchez in L’Echo optekenen dat het van groot belang was om zo snel mo gelijk een regering te vormen, gezien de grote budgettaire problemen. “Zeker is dat Brussel voor de gemeenteraadsverkie zingen een regering zal hebben. Gezien de grote budget taire problemen is dat meer dan nodig”, liet hij optekenen.
Financiële strop
Eind maart van dit jaar verlaagde het ratingagentschap Standard & Poor’s de rating van Brus sel van AA- naar A+. Het jaarlijkse begrotingstekort zal verder oplo pen tot 1 miljard
euro, terwijl de inkomsten amper 6 miljard bedragen en de schuld een olympische hoogte van 13 miljard bereikt. “De financiële situatie is erger dan we ons hebben voorgesteld.” Bouchez omschreef Actiris en Bruxelles Formation - de Gewestelijke huisvestingsmaatschappijals “zwarte dozen”. Bouchez was trouwens ook voor een vereenvoudiging van de Brusselse instellingen te vinden en wou de pariteit tussen Franstaligen en Nederlandstaligen niet op de helling zetten. Wat heeft Bouchez op andere gedachten gebracht? De aanhoudende politieke crisis aan Vlaamse kant en de onmacht van Groen om een regering op de been te brengen, etaleren de zwakte van de Brusselse Vlamingen. Een welgemikte provocatie van Bouchez maakte een abrupt einde aan het formateurschap van Elke Van den Brandt (Groen). Team Fouad Ahidar wil volgende week met Groen en Vooruit samenzitten om een Vlaamse, progressieve meerderheid te zoeken. Bouchez heeft meermaals laten verstaan een alternatieve meerderheid met Team Fouad Ahidar niet te zien zitten: “Daar kan geen sprake van zijn.” Bovendien heeft
Mourad Maimouni van Team Fouad Ahidar tegen de MR-voorzitter een klacht ingediend wegens ‘terroristische verheerlijking’. Bouchez omschreef de bieperaanval van Israël op Hezbollah als “een geniale zet” en “een uiterst intelligente manier van werken”.
“Constitutionele creativiteit”
Dan nog liever met Groen. “Mevrouw Van den Brandt moet stoppen met jammeren en terug aan tafel gaan zitten”, verklaarde Bouchez in Villa Politica. Hij dreigt dan ook met “constitutionele creativiteit” om te voorkomen dat de politieke toestand in Brussel totaal blokkeert. Bouchez kan in Brussel parlementaire initiatieven nemen, want PS, MR en Les Engagés hebben een meerderheid. Dat de Franstalige Brusselaars daarmee het Belgische kaartenhuisje in gevaar brengen, zal hen worst wezen. De Franstaligen spotten openlijk met de Vlaamse onmacht.
Mourad Maimouni van Team Fouad Ahidar heeft een klacht ingediend tegen de MR-voorzitter wegens ‘terroristische verheerlijking’
Voordien gooide PS-kopstuk Ahmed Laaouej nog wat extra olie op het vuur door te stellen dat de begroting voor 2025 in het Brussels Parlement ook zonder meerderheid aan Nederlandstalige kant kan worden gestemd. De onmacht aan Vlaamse kant doet ons terugdenken aan het PS-verkiezingscongres in Gembloux in 1991, toen Guy Spitaels spottend zei dat de Vlaamse Leeuw wel brult, maar eigenlijk geen tanden heeft. Guy Verhofstadt zei toen dat er maar één houding mogelijk is als antwoord op de woorden van Spitaels en dat is even hard zijn als hijzelf. Het bleef bij woorden. 33 jaar later zijn er zelfs geen woorden meer. Hier laten de Vlamingen de kans liggen om ook de federale pariteit in vraag te stellen.
JULIEN BORREMANS
Op het einde van de Vlaamse regeringsonderhandelingen dook plots een discussie op over de grootte van het Vlaams Parlement. Dat parlement telt vandaag 124 leden, waarvan zes uit Brussel. Maar zou het ook met minder kunnen? Concreet werd erover nagedacht om het Vlaams Parlement af te slanken naar 100 leden. Vooral de kleinere partij cd&v ziet dat voorstel niet zitten.
Het belangrijkste argument om het aantal leden van het Vlaams Parlement naar beneden te herzien, is uiteraard om kosten te besparen. 100 parlementsleden kosten minder dan 124, niet alleen in lonen en pensioenen, maar ook in aantal medewerkers en administratief personeel. Of dat uiteindelijk het grote verschil zou maken, is een andere vraag. Enkele kosten, zoals bijvoorbeeld die voor het gebouw en de instelling op zich, zijn immers hoe dan ook vast. Het valt dan ook te betwijfelen of een reductie van het aantal Vlaams Parlementsleden zich uiteindelijk zou vertalen op de belastingbrief.
Met minder kan ook
Dat neemt niet weg dat de vraag of het Vlaams Parlement wel 124 leden nodig heeft legitiem is. Net zoals de vraag of een parlement met slechts honderd leden werkelijk zo sober zou zijn. Een land als Paraguay (6,7 miljoen inwoners) heeft al voldoende aan 80 leden, terwijl El Salvador (6,1 miljoen inwoners) het doet met 84. Maar daar staat anderzijds ook tegenover dat Denemarken (5,9 miljoen inwoners) 179 parlementsleden telt en het nog kleinere Finland (5,3 miljoen inwoners) maar liefst 200.
Grotere landen hebben doorgaans een groter aantal parlementsleden, maar ook kleine landen laten het soms breed hangen. Een groter parlement is echter geen garantie op een
meer democratische samenstelling of besluitvorming, zoals het Chinese Volkscongres met bijna 3.000 leden aantoont. Maar rekening houdend met het feit dat Vlaanderen vooralsnog slechts een deelstaat is, en geen onafhankelijke staat, lijkt 124 parlementsleden toch eerder ruim. Met 100 parlementsleden zou het wellicht ook al gaan, en met 80 trouwens ook.
Effectieve kiesdrempels
Daalt het aantal parlementsleden, dan gaat de effectieve kiesdrempel in de kieskringen uiteraard omhoog. Met slechts 80 Vlaams Parlementsleden zou de wettelijke kiesdrempel van 5 procent waarschijnlijk geen enkele praktische betekenis meer hebben. Zelfs met 100 parlementsleden zou die kiesdrempel weinig of geen verschil meer maken. We zien vandaag al dat de wettelijke kiesdrempel voor de federale Kamer, waar deze keer 90 Vlamingen verkozen werden, zelden een rol speelt in de Vlaamse kieskringen.
Cd&v lijkt intern blijkbaar toch niet zo zeker dat de partij haar electorale bodem reeds bereikt heeft
Het was echter wel interessant om vast te stellen dat cd&v zich blijkbaar ernstige zorgen maakt over die effec-
tieve kiesdrempel, indien het Vlaams Parlement verkleind zou worden. Hoewel de partij bij de laatste peiling nog steeds boven de 10 procent scoort, lijkt men intern blijkbaar toch niet zo zeker te zijn dat de partij haar electorale bodem reeds bereikt heeft. Vreest men soms dat men bij de volgende verkiezingen de tien procent niet meer zal kunnen vasthouden?
Het is eerder twijfelachtig dat de partij nog een rol van betekenis zal kunnen spelen in een Vlaams Parlement met 124 leden, als cd&v in een Vlaams Parlement met 100 leden problemen zou hebben om in alle kieskringen nog verkozenen te halen.
Kiesstelsel afstemmen op een tegenstander
Maar een ernstiger probleem, en dan vooral vanuit democratisch oogpunt, is de focus van bijna alle partijen op het effect dat een aanpassing van het kiesstelsel zou hebben op de grootte van de Vlaams Belang-fractie. Dat cd&v het Vlaams Parlement groot wil houden om aan zelfbehoud te doen, is alleen maar menselijk. Maar wanneer een eventuele verkleining van het Vlaams Parlement aan de kant geschoven wordt, omdat men vreest dat Vlaams Belang in een kleiner parlement een relatief groter gewicht zou krijgen, dan doet dat toch de wenkbrauwen fronsen.
Bovendien was het laatste tegenargument dat we in de media lazen, de
vaststelling dat in een Vlaams Parlement met 100 parlementsleden N-VA en Vlaams Belang nu al een meerderheid zouden gehad hebben. Misschien was dat louter toeval en was het voorstel om het Vlaams Parlement te verkleinen toen al lang van de baan. Maar mocht dat voor één van de drie Vlaamse regeringspartijen werkelijk het doorslaggevende argument geweest zijn, dan zitten we toch met een reuzegroot probleem. Het klopt dat de grootste partijen in een kleiner parlement een relatief groter gewicht krijgen. Maar het effect daarvan hoeft ook niet overdreven te worden. Bovendien staat het vandaag helemaal niet vast welke partij over vijf jaar als grootste (of op een na grootste) uit de bus zal komen. Het heeft dan ook geen zin om
een discussie over een kiesstelsel te voeren of te beslechten in functie van de mogelijke score van een politieke tegenstander.
Als men bovendien denkt Vlaams Belang of een V-meerderheid te kunnen intomen door halsstarrig vast te houden aan een bepaald kiesstelsel, dan vergist men zich schromelijk. Blijven Vlaams Belang en N-VA de twee grootste partijen in Vlaanderen, en halen ze in 2029 samen meer dan 50 procent van de stemmen, dan is het niet meer dan terecht dat de twee samen ook een meerderheid in zetels in het Vlaams Parlement halen. Als belgicisten daar een probleem mee hebben, dan zegt dat veel over hun democratische ingesteldheid.
FILIP VAN LAENEN
De Vlaamse regering-Diependaele wil bewuster omgaan met subsidies. Dat staat in het regeerakkoord dat werd goedgekeurd door N-VA, cd&v en Vooruit. “We gaan in alle beleidsdomeinen met een fijne kam door alle subsidies, installeren een evaluatiecultuur en schrappen subsidies die niet de gewenste resultaten opleveren”, klinkt het in de tekst.
Matthias Diependaele (N-VA) nam als minister van Financiën en Begroting al enkele maatregelen om de uit de hand gelopen subsidiecultuur in Vlaanderen aan te pakken. Zo lanceerde hij het subsidieregister, waarin een groot deel van de subsidies die door de verschillende departementen van de Vlaamse regering worden uitgekeerd, gepubliceerd staan.
Bewust omgaan met subsidies
“De volgende stap is het bewuster omgaan met subsidies”, aldus het regeerakkoord. Vooral subsidies met een tijdelijk en resultaatgericht karakter moeten met een kritisch oog bekeken worden. “We gaan met een fijne kam door alle subsidies, installeren een evaluatiecultuur en schrappen subsidies die niet de gewenste resultaten opleveren en kunnen worden stopgezet of verminderd.”
Na de heisa rond Sihame El Kaouakibi wil de Vlaamse overheid sneller kunnen ingrijpen als het fout loopt. Daarom komt er de mogelijkheid om subsidies te schorsen van begunstigden die onderworpen zijn aan een gerechtelijk onderzoek. “In elk subsidiereglement wordt opgenomen dat er geschorst kan worden als er aanwijzingen zijn dat subsidies niet doelmatig gebruikt worden.”
De Canon van Vlaanderen zal op een aangepaste manier deel uitmaken van de lessen maatschappelijke oriëntatie voor nieuwkomers. Dat staat in de passage over inburgering en integratie in het Vlaams regeerakkoord, dat de bevoegdheid wordt van Hilde Crevits (cd&v).
“Deelnemen aan onze samenleving is niet vrijblijvend”, klinkt het fors in de eerste zin van het hoofdstuk over inburgering en integratie in het regeerakkoord. Het werk van Bart Somers en Gwendolyn Rutten
Het toekennen van verblijfsrecht blijft vooralsnog federale materie
(Open Vld) in de vorige regering zal door Hilde Crevits voortgezet, verstrengd en bijgesteld worden. Ambities
Net als in de rest van het regeerakkoord staat het gedeelte over inburgering en integratie bol van de ambities. Zo wil de regering-Diependaele samen met gelijkgezinde lidstaten en regio’s ijveren voor een inburgeringsplicht op Europees niveau. Momenteel geldt er in Vlaanderen een verplicht inburgeringstraject voor arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie. Andere nieuwkomers worden gestimuleerd om vrijwillig deel te nemen aan die inburgeringstrajecten. Om nieuwkomers sneller geïntegreerd te krijgen, wil de Vlaamse regering al starten met de voortrajecten op inburgeringstrajecten in het land van herkomst, indien mogelijk. Daarvoor moet een samenwerking opgezet worden met de federale overheid. “Slagen voor een test Nederlands of maatschappelijke oriëntatie in het land van
herkomst, kan leiden tot gedeeltelijke vrijstellingen in het verdere inburgeringstraject”, aldus het regeerakkoord. Het percentage dat behaald moet worden op die test maatschappelijke oriëntatie wordt overigens verhoogd naar 70 procent. Het toekennen van verblijfsrecht blijft vooralsnog federale materie. Daarom wil de Vlaamse overheid zorgen voor “een systematische en geautomatiseerde samenwerking tussen de Inburgeringsdiensten en de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ)”.
Taalkennis
Zoals elders in ’t Pallieterke vermeld, is de aandacht voor taalkennis een goede zaak. Het vereiste taalniveau van nieuwkomers wordt verhoogd naar B1 mondeling, wat betekent dat je in staat moet zijn om over vertrouwde onderwerpen vlot te communiceren. In samenwerking met lokale besturen en verenigingen wil de Vlaamse overheid nieuwkomers stimuleren
Met Cieltje Van Achter als Brusselminister en Ben Weyts opnieuw bevoegd voor de Rand, kan N-VA haar greep op de hoofdstad en de Vlaamse Randgemeenten versterken. Het Vlaams regeerakkoord is relatief kort over de Vlaamse Rand: het beleid van Weyts in de vorige regering zal voortgezet worden.
“Willen we de ontnederlandsing van de Vlaamse Rand en Halle-Vilvoorde terugdringen, dan heeft iedereen een rol te spelen.” Minister Weyts zal in de komende Vlaamse regering een ‘totaalplan Nederlands’ opstellen dat zowel voor vzw De Rand, de lokale besturen, de scholen, bedrijven en het verenigingsleven de weg moet wijzen. De interpretatie van de omzendbrieven-Peeters en -Martens blijven van kracht.
Ontnederlandsing
De Vlaamse regering-Diependaele wil de Vlaamse bevoegdheden ‘maximaal invullen’ om de toestand van het Nederlands in de Rand te beschermen. “We inspireren bijvoorbeeld lokale besturen hoe taalintegratievoorwaarden te verbinden aan de toekenning van het leefloon”, klinkt het expliciet in
het regeerakkoord. In de kinderopvang kunnen mensen die Nederlands spreken of leren voorrang krijgen, via het woonbeleid wil de Vlaamse regering zo veel mogelijk inwoners met een ‘duurzame band’ met de gemeente of streek in de Rand laten (blijven) wonen.
De focus op het Nederlands blijft in Brussel het speerpunt van de Vlaamse regering
Als het in de Vlaamse Rand erg is wat ontnederlandsing betreft, dan mag de situatie in Brussel gerust rampzalig genoemd worden. Aan de loketten van OCMW en gemeente, maar zelfs bij de noodhulpdiensten en in ziekenhuizen
om hun taalkennis blijvend bij te schaven. Bovendien wil de regering-Diependaele de taalwetgeving in bestuurszaken strikt toepassen.
De regering-Diependaele wil samen met gelijkgezinde lidstaten en regio’s ijveren voor een inburgeringsplicht op Europees niveau
Probleemwijken krijgen extra aandacht in het regeerakkoord. Het departement van Hilde Crevits wil zich als een partner van de lokale besturen opstellen om overlast, straatcriminaliteit en andere samenlevingsproblematieken tegen te gaan. “De lokale besturen zijn regisseur van het eigen lokale verhaal en bepalen duidelijke verbeteringsprioriteiten voor de wijk. De samenwerking tussen het lokale en het Vlaamse niveau maakt maatwerk mogelijk”, besluit de Vlaamse regering.
kunnen Vlamingen vaak niet in het Nederlands geholpen worden. Nu N-VA-politica Cieltje Van Achter Benjamin Dalle (cd&v) opvolgt, kunnen de Vlaams-nationalisten hun greep op de hoofdstad versterken. “Als Vlaamse Gemeenschap zijn we vastberaden om een hoogwaardige Nederlandstalige dienstverlening te garanderen”, aldus het regeerakkoord. “Zo bouwen we de Vlaamse aanwezigheid in Brussel verder uit.”
Totaalplan taalwetgeving
De focus op het Nederlands blijft in Brussel het speerpunt van de Vlaamse regering. Het zal de taak van Cieltje Van Achter zijn om een totaalplan uit te werken. “De wettelijke tweetaligheid in de hoofdstad van Vlaanderen wordt al decennialang met de voeten getreden”, klinkt het fors. “We kiezen voluit voor een assertieve aanpak om de basisrechten van de Vlamingen in onze hoofdstad te verzekeren.” Naast het verder uitbouwen van het Nederlandstalige onderwijs, wil de regering de werking van Vlaamse culturele instellingen in Brussel blijven verzekeren. Ben Weyts was zowel voor het hoofdstuk over Brussel als dat over de Vlaamse rand penhouder, als voorzitter van de werkgroepen. “Een belangrijk accent is bijvoorbeeld dat we assertiever gaan opkomen voor onze (taal)rechten die op sommige gebieden echt zwaar met de voeten getreden worden”, reageert woordvoerder Michaël Devoldere. “Voor de Vlaamse Rand gaat Ben dat zeker opnemen en we weten dat Cieltje Van Achter dezelfde gevoeligheid en dezelfde gedrevenheid heeft.”
Afgelopen weekend bracht paus Franciscus een bezoek aan België. Hij sprak er onder meer over seksueel misbruik in de Kerk en de vluchtelingenproblematiek. Een onderwerp dat niet ter sprake kwam, maar evenzeer onze aandacht verdient, is het rode gevaar dat meer dan ooit het economische weefsel van Vlaanderen bedreigt.
De mening van de Kerk over het ‘goddeloze communisme’ was nochtans steeds duidelijk: het is onverenigbaar met het katholieke geloof, omdat het structuren zoals het gezin, eigendom en religie zou ondermijnen en vernietigen.
De communisten zijn slechts ‘nuttige idioten’
Ook in de islamitische wereld is het communisme herhaaldelijk veroordeeld, onder meer door de Egyptische Al-Azhar-universiteit - een van de belangrijkste intellectuele instellingen binnen het soennisme -, de Islamitische Republiek Iran en Saoedi-Arabië, omdat het een bedreiging zou vormen voor de islamitische waarden. Toch lijken Belgische moslims daar tegenwoordig anders over te denken. De lijsttrekker van PVDA in Antwerpen, Jos D’Haese, mocht zowaar campagne voeren in een Antwerpse moskee. Het is geen geheim dat PVDA de etnische, allochtone stem probeert binnen te halen. Dat deed de partij bij de regionale, federale en Europese verkiezingen van 9 juni met succes door het conflict in Gaza te importeren in Vlaanderen. Tijdens zijn moskeebezoek deed D’Haese er nog twee beloften bovenop: praktijktesten om vermeende discriminatie op de huur- en arbeidsmarkt tegen te gaan en de afschaffing van het hoofddoekenverbod.
Duivelspact
Het is niet de eerste keer dat de communisten een duivelspact sluiten met de islam. In 2003 trokken de Arabisch-Europese Liga (AEL) van Dyab Abou Jahjah en PVDA samen naar de kiezer onder de naam ‘Resist’. Toen waren ze verenigd in hun verzet tegen het Vlaams Blok, terwijl vandaag hun haat tegen Israël het bindmiddel vormt. Maar daarachter gaan heel wat onverenigbare ideologische standpunten schuil, onder meer op het vlak van LGBTQIA-rechten. ‘Queers for Palestine’, het blijft een contradictio in terminis.
‘Queers for Palestine’, het blijft een contradictio in terminis
Jos D’Haese en co zijn best op hun hoede, want er zijn kapers op de kust: Team Fouad Ahidar zou er wel eens in kunnen slagen om in Antwerpen de etnische, allochtone stemmen van PVDA af te snoepen. De communisten zijn slechts ‘nuttige idioten’: zodra de mogelijkheid zich voordoet, zullen moslims gewoon een eigen volledig islamitische partij oprichten - of een bestaande overnemen, zoals de Brusselse PS - en de progressieve balast overboord gooien.
Zowel op regionaal als federaal niveau staat een regering tussen onder meer N-VA en Vooruit, nu al de coalitiepartner van PVDA in Borgerhout en Zelzate, in de steigers. Voor Conner Rousseau is een samenwerking tussen N-VA en Vlaams Belang op lokaal niveau een reden om niet met N-VA te besturen. Laat ons hopen dat N-VA-voorzitter Bart De Wever van zijn toekomstige coalitiepartner dezelfde ‘properheid’ verwacht, zoals hij al meermaals heeft beloofd.
ANTON SCHELFAUT
Net zoals je aan de nachtelijke hemel soms een komeet kan waarnemen, kan je in de politiek geregeld een nieuwe ster spotten. Het gaat dan niet zelden om een BV of bedrijfsleider die zich ergert aan het politieke gebeuren. Hij of zij stapt dan maar zelf in de politiek met de ambitie om grote veranderingen te realiseren. Bij bedrijfsleiders gaat dat vaak gepaard met het voornemen om de vermeend grotere efficiëntie van het bedrijfsleven in de politiek te introduceren. Die hemelbestormers hebben met kometen gemeen dat ze aanvankelijk veel licht geven en behoorlijk wat aandacht in de media genereren. Bijna altijd verdwijnen ze na een tijdje echter gewoon weer uit beeld. Ze deemsteren weg of gooien de handdoek in de ring.
Even een kanttekening: ik schreef hierboven ‘de vermeend grotere efficiëntie van het bedrijfsleven’. De tegenstelling tussen de inefficiëntie van de politiek en de efficiëntie van het bedrijfsleven is een dooddoener die niet aan mijn ervaringen beantwoordt. Zeker in grotere bedrijven kan je ze evengoed aantreffen: de gezwollen ego’s, de verkopers van gebakken lucht en degenen die doorgegroeid zijn naar een functie die hun capaciteiten overtreft. Ook in het bedrijfsleven vegeteren uitgebluste of slome creaturen. Anderzijds heb ik in de politiek en in de administratie vaak gedreven en getalenteerde mensen ontmoet. Deel van het systeem
De politiek is een wereld met eigen wetmatigheden. Wie denkt de spelregels te kunnen veranderen, zal vaak tegen een betonnen muur lopen. Er is echter een nog groter gevaar: voor je het weet ga je zelf deel uitmaken van het systeem en ga je een groot deel van je tijd en energie besteden aan micromanagement of projecten waarvan je maar een koele minnaar bent. Dat laatste heeft dan vaak te maken met de royale subsidies die de federale en Vlaamse overheid uitdelen aan lokale besturen die het beleid voeren dat door Brussel gewenst wordt. Het vraagt ruggengraat om een zak geld te laten staan.
Ook in het bedrijfsleven vegeteren uitgebluste of slome creaturen
De meeste mensen willen geliefd zijn en proberen van nature conflicten te vermijden. De politiek is echter de kunst van het georganiseerde meningsverschil. In die arena moet je de inhoudelijke confrontatie niet uit de weg gaan. Wanneer je deel uitmaakt van een rechts bestuur, kan je vanzelfsprekend kritiek van de linkse oppositie verwachten.
Die kritiek moet ernstig worden genomen, maar je moet aan de neiging weerstaan om je beleid al op voorhand bij te sturen. Kritiek komt er immers sowieso: dat is nu eenmaal het spel van meerderheid en oppositie. Bovendien moet het kompas van het beleid niet naar de oppositie of de andere partijen wijzen, maar naar het eigen programma, de eigen achterban en de eigen kiezers. Ga de inhoudelijke confrontatie dus niet uit de weg. Je achterban heeft op jou gestemd om inhoudelijk het verschil te maken en wil ook zien en horen dat je dat effectief doet.
Ideologische vorming nodig
Het helpt daarbij wanneer in de gemeenteraad niet alleen de burgemeester en de schepenen, maar ook de raadsleden van de meerderheid het woord nemen ter ondersteuning van het gevoerde beleid.
Mijn ervaring is dat links in de gemeenteraden - maar evengoed in de parlementen - boven zijn numeriek gewicht bokst. Je moet maar eens een parlement of een gemeenteraad volgen om te zien hoe het debat vaak gevoerd wordt op basis van linkse uitgangspunten, terwijl rechts vaak in het defensief zit.
Wie denkt de spelregels te kunnen veranderen, zal vaak tegen een betonnen muur lopen
Dat heeft vaak te maken met een gebrek aan ideologische vorming. Wie zijn kiezers niet wil teleurstellen, moet ideologisch scherp blijven en koers houden.
“De vraag is of de pensioenen voldoende hoog zullen zijn om op een menswaardige manier van te leven”
Een werkzaamheidsgraad van 80 procent: het lijkt wel de heilige graal van het arbeidsmarktbeleid. Toch zijn volgens Jan Denys (Randstad) niet al onze problemen daarmee opgelost: “Onze productiviteit verhogen is dé uitdaging van de toekomst.”
In ‘Iedereen aan ’t werk’ (Ertsberg) beschrijft Jan Denys (65), arbeidsmarktexpert bij Randstad, de evoluties op de arbeidsmarkt tussen 1974 en 2024. In tegenstelling tot wat u misschien zou verwachten door de vele onheilsberichten over de staat van onze arbeidsmarkt in de media, is Denys’ boek een positief verhaal. Maar dat wil niet zeggen dat de auteur blind is voor wat verkeerd loopt. “Ik neem stelling in tegen wat socioloog Mark Elchardus het ‘declinisme’ noemt, het idee dat het vandaag slechter gaat dan vroeger. Ik wil vooral jongeren die er een pessimistische visie op nahouden een spiegel voorhouden. Vlaanderen heeft wel degelijk een aantal troeven in handen, zoals de bijna volledige tewerkstelling.”
Waar maken onze politici zich dan eigenlijk druk over?
“Hun bezorgdheid kan je alleen maar verklaren door rekening te houden met de toenemende verwachtingen. Politici worden opgejaagd door de samenleving. Ik verzet mij onder meer tegen de gangbare stelling dat de sociale welvaartsstaat wordt afgebroken en steeds meer mensen in de kou blijven staan. Ik zie vooral sociale opbouw: sinds 1974 zijn er heel wat sociale vangnetten bijgekomen, zoals het ouderschapsverlof en allerlei uitkeringen. Dat neemt niet weg dat de welvaartsstaat zich moet aanpassen aan nieuwe situaties, zoals de vergrijzing. Enkel dan kan ze in de pensioenen van een steeds groter wordende groep blijven voorzien. Veeleer dan dat ze wordt afgebroken, zoals de vakbonden laten uitschijnen, is de sociale welvaartsstaat zich aan het aanpassen aan de nieuwe realiteit.”
Ik ben nu 24 jaar. Zal ik later nog een pensioen krijgen?
“Dat is een heel terechte bekommernis. Maar toen ik 24 jaar was, bestond die vrees ook al. De vergrijzing is geen nieuw fenomeen. U zal er mij niet meer op kunnen aanspreken als ik ongelijk krijg, maar ja, u zal nog een pensioen krijgen. Het is niet zo dat het aandeel van de pensioenen in de
sociale uitgaven plotseling zal verdubbelen of als een koekoeksei alle andere uitgaven zal wegduwen.”
De activering heeft geleden onder de regionalisering
“Dat er nog pensioenen zullen zijn, daar ben ik zeker van. De échte vraag is of de pensioenen nog voldoende hoog zullen zijn om op een menswaardige manier van te kunnen leven. Maar de pensioenen zullen zeker niet verdwijnen. Iedereen die beweert dat de pensioenen een vorm van ponzifraude zijn, doet aan bangmakerij. Dat is niet ernstig. Maar de betaalbaarheid van de pensioenen is natuurlijk wel een uitdaging. Veel zal afhangen van de economische groei die we kunnen genereren. Iedereen zal zijn beste beentje moeten voorzetten.”
Zal Vlaanderen erin slagen om deze legislatuur een werkzaamheidsgraad van 80 procent te bereiken?
“In Vlaanderen bedraagt het werkloosheidscijfer momenteel zo’n 3 procent. Het probleem situeert zich vooral bij de langdurig zieken en invaliden. 77 procent van de mensen op beroepsactieve leeftijd is aan het werk. De nieuwe Vlaamse regering moet in staat zijn om de kaap van 80 procent te ronden. Ik heb dat de nieuwe minister-president al ingefluisterd. De nieuwe Vlaamse regering moet voor een volledige tewerkstelling gaan. Dat is een wervend verhaal. 3 procent is niet niks, maar in principe moet dat lukken.”
Zal het dan allemaal rozengeur en maneschijn zijn op de arbeidsmarkt?
“Nee, de volgende uitdaging zal zijn om de productiviteit te verhogen. Onze
welvaart zal niet meer afhangen van of we meer mensen aan het werk krijgen, want op dat vlak heeft Vlaanderen de limiet bijna bereikt. Brussel en Wallonië zijn een ander verhaal. De grote winst zit in een verhoging van de productiviteit, maar die is veel lastiger op te krikken.”
Hoe komt het dat de productiviteit in onze hoogtechnologische samenleving niet toeneemt?
“Dat is een terechte bekommernis. Hoe dat in hemelsnaam mogelijk is? Ik ben er zelf ook nog niet uit. Dat is een wereldwijde trend, die bij ons wat meer uitgesproken is. Meten we alles? Missen we iets? Zijn er zaken die we niet goed meten? Het blijft giswerk. Maar wat wel duidelijk is, is dat een verhoging van de productiviteit dé uitdaging van de toekomst is. Onder meer innovatie en opleiding kunnen daartoe bijdragen. In die zin is de dalende onderwijskwaliteit geen goede zaak. Op het vlak van migratie moeten we dan weer kiezen voor hooggeschoolde migranten.”
Staat onze wetgeving een productiviteitsgroei in de weg?
“Er moet wat meer dynamiek in onze wetgeving komen. Daarom kant ik mij tegen de wet-Renault. Die zorgt er immers voor dat werknemers langer aan de slag blijven bij laagproductieve bedrijven dan wenselijk is. We hebben nood aan een nieuw systeem om werknemers van laagnaar hoogproductieve bedrijven te laten overstappen. We mogen mensen niet te lang gijzelen in bepaalde jobs of hen te gemakkelijk tijdelijk werkloos thuis laten zitten.”
“Daar zijn ook voordelen aan verbonden, maar zoals het systeem bij ons werkt, houdt het zombiebedrijven kunstmatig in leven. Hun tijdelijk werkloze werknemers worden door u en mij onderhouden, maar leveren geen enkele bijdrage. Dat kan niet meer door de beugel. De afgelopen vijftig jaar hebben we ervoor gestreden om mensen massaal naar de arbeidsmarkt te leiden. De komende vijftig jaar zullen wellicht
draaien rond een verhoging van de productiviteit. Dat is de grote uitdaging waar we voor staan.”
De beschikbare arbeidsreserve bestaat vooral uit langdurig zieken en laagopgeleiden. In hoeverre loont het de moeite om hen naar de arbeidsmarkt te leiden?
“Een werkzaamheidsgraad van 80 procent is zeker relevant. Pas vanaf 80 procent kan je volgens de hedendaagse definitie spreken van een volledige tewerkstelling. Maar het kan niet de bedoeling zijn om iederéén, tot de laatste Vlaming, de arbeidsmarkt op te jagen. Dan zijn we ons doel aan het voorbijschieten.”
De consument zal in de toekomst extra moeten betalen voor de menselijke factor
“Zodra we de 80 procent bereikt hebben, moet de focus verschuiven van de activering naar de productiviteit. Als je blijft doorgaan, moet je steeds meer moeite en middelen investeren. Het kost soms meer om bepaalde mensen naar de arbeidsmarkt te leiden dan dat ze uiteindelijk opbrengen. Waar ben je dan nog mee bezig? Soms is het beter om iemand die heel moeilijk naar werk toe te leiden is, een menselijke uitkering te geven. Dat kunnen we ons dan ook wel permitteren.”
De media hebben het voortdurend over een zogenaamd lerarentekort. Zijn er inderdaad te weinig leerkrachten? Of worden de beschikbare leerkrachten vooral inefficiënt ingezet?
“De gevolgen van een bijna volledige tewerkstelling zijn al voelbaar, maar dat besef is nog niet doorgedrongen. Nochtans is het
ziekte of om een andere reden, en raken ze in de vergetelheid. De werkzaamheidsgraad bij laaggeschoolden bedraagt vijftig procent. Vermoedelijk zal die bij laaggeschoolde arbeidsmigranten niet hoger liggen.” “Arbeidsmigranten zullen misschien een gat opvullen, maar dat zal niet duurzaam zijn. Als ze naar West-Vlaanderen komen, zal onder andere de druk op de huizenmarkt toenemen. Ze creëren dus een nieuwe vraag, waar ook weer werknemers voor nodig zijn. Je moet goed nadenken over migratie: het is minder een oplossing dan we soms denken. Via de andere migratiekanalen, zoals gezinshereniging en asielmigratie, komen al heel wat kortgeschoolde migranten België binnen. Benut dan toch eerst dat potentieel. Bij hen is de tewerkstelling dramatisch. Na tien jaar is slechts tussen de veertig en vijftig procent aan het werk.”
allemaal te gebeuren tussen je dertigste en veertigste. We hebben wat meer tijd. Dat is de filosofie, maar het is niet gemakkelijk om dat uit te leggen. Mensen interpreteren het snel als: ‘We moeten nu nog tien jaar langer werken. Is het nu nog niet genoeg?’ Er moet niks. Mensen mogen wat mij betreft ook stoppen op hun zestigste als ze daarvoor de middelen hebben. Ik volg Vooruit-voorzitter Conner Rousseau niet als hij zegt dat iedereen de arbeidsmarkt op moet worden gejaagd. Mensen die een andere levensstijl hebben, maar geen uitkering van de overheid verlangen, zijn nog altijd vrij om te doen en te laten wat ze willen.”
Waarom is het in België zo moeilijk om te definiëren wat een zwaar beroep is?
werk door robots laten doen? Ik ben een democraat. Als mensen liever het eerste willen, leg ik me daarbij neer. Maar dan zal je wel werkkrachten uit het buitenland moeten halen. Zonder robots zullen we het niet kunnen bolwerken. Ook in de gezondheidszorg zal men steeds vaker een beroep moeten doen op AI om de schaarse arbeid veel efficiënter te kunnen inzetten. Er zullen keuzes moeten worden gemaakt.”
Wat is volgens u het ideale bestuursniveau om een arbeidsmarktbeleid vorm te geven?
SOMS IS HET BETER OM IEMAND DIE HEEL
MOEILIJK NAAR WERK
TOE TE LEIDEN IS EEN MENSELIJKE UITKERING TE GEVEN
“Ook de beperkte activering van Oekraiense oorlogsvluchtelingen bewijst dat ons systeem niet helemaal goed zit. Vlaanderen doet het weliswaar beter dan Wallonië en Brussel, maar in vergelijking met Nederland hinken we toch wel achterop. Dat is een luxe die we ons niet meer kunnen veroorloven. Daar zou best wat meer urgentie bij mogen komen kijken. Ik ben benieuwd wat de nieuwe Vlaamse regering daaraan zal doen.”
In West-Vlaanderen werken meer Noord-Fransen dan Walen. Hebben we dan vooral nood aan interregionale arbeidsmobiliteit?
probleem overal goed zichtbaar. We weten uit vergelijkend onderzoek dat Vlaanderen helemaal niet te weinig leerkrachten heeft. We zetten ze gewoon niet efficiënt in. In tijden van bijna volledige tewerkstelling moet het in de eerste plaats daarover gaan. Als meer jongeren een lerarenopleiding volgen, zullen er op termijn minder verpleegkundigen, IT’ers of technici zijn. Het is een nulsomspel. Straks zal duidelijk worden welke richtingen we uit het oog zijn verloren. Een pleidooi voor meer leerkrachten is geen oplossing meer. Er moet meer worden nagedacht over hoe we met de beschikbare mensen en middelen betere resultaten kunnen boeken. In het onderwijs hebben ze dat blijkbaar nog niet voldoende begrepen.”
Om een antwoord te bieden op de krappe arbeidsmarkt in West-Vlaanderen, pleitte werkgeversorganisatie Voka vorige zomer voor ‘talentmissies’ naar Mexico en India. Een goed idee?
“Ik ben daar niet zo’n voorstander van. Ik heb begrip voor het specifieke probleem in West-Vlaanderen. Maar door de deur open te zetten voor laaggeschoolde arbeidsmi granten, verdwijnt de stimulans om ande re oplossingen te zoeken, bijvoorbeeld in de vorm van arbeidsbesparende technologie. Krapte op de arbeidsmarkt is immers zeer gunstig voor de ont wikkeling van arbeidsbe sparende technologie, die op haar beurt goed is voor de productiviteit.”
Arbeidsmigratie is dus een luie oplossing van de werkgevers?
“Arbeidsmigratie is een beetje een luie of gemakke lijke oplossing. Bovendien verlaten laaggeschoolde ar beidsmigranten de arbeids markt vrij snel. Na verloop van tijd vallen ze uit door
“Ik geloof niet in interregionale arbeidsmobiliteit. Daar wordt al twintig jaar voor gepleit, maar zonder succes. Ik zie geen reden waarom dat plotseling zou veranderen. Iets wat vaak wordt vergeten, is het hoge aantal niet-ingevulde vacatures in Wallonië en Brussel zélf. De gebrekkige activering is vooral een Waals en een Brussels probleem. Daardoor staan er relatief veel vacatures open, of in elk geval toch veel te veel in vergelijking met het beschikbare arbeidsaanbod. Waar heb je in principe het hoogste aantal niet-ingevulde vacatures? In landen waar bijna iedereen aan het werk is. Wel, België als geheel staat boven toplanden als Nederland en Duitsland, waar de werkzaamheidsgraad ruim boven de 80 procent ligt. Is het realistisch om Franstaligen naar Vlaanderen te sturen, wetende dat de werkzaamheidsgraad in Brussel en Wallonië zo laag is? De kans lijkt me groter dat Walen en Brusselaars eerder Waalse of Brusselse jobs zullen invullen, veeleer dan dat ze in Vlaanderen aan de slag gaan.”
In uw boek lanceert u het idee van een loopbaan van 15 tot 75 jaar. Hoe wil u dat in hemelsnaam aan de mensen verkocht krijgen?
“Dat is deels een persoonlijk verhaal. Als ik spreek over mijn loopbaan, begin ik altijd op 24-jarige leeftijd, toen ik de universiteit heb verlaten. Maar ik was op dat moment wel al bijna tien jaar aan het werk als jobstudent. Op vlak van ervaring en competenties was dat een waardevolle periode. Die maakt evenzeer deel uit van mijn loopbaan. Dat mensen op hun 65ste móéten stoppen, is intussen een achterhaald idee. Opgepast: dat betekent niet dat ze niet mógen stoppen. Niet iedereen moet tot zijn 75ste werken, in geen geval. Maar mensen die op hun eigen tempo en ritme op de arbeidsmarkt aanwezig willen blijven, moeten we ondersteunen. In een context van volledige tewerkstelling is dat alleen maar positief nieuws.”
“Als je vanuit dat perspectief naar een loopbaan kijkt, kan je wat meer ontspannen: het hoeft niet
“Als je de deur een klein beetje openzet voor de vakbonden, duwen ze heel de gevel omver. En plots beoefent de helft van de Vlamingen een zwaar beroep. Als je niet de maturiteit en de intellectuele eerlijkheid hebt om dat selectief aan te pakken, moet je niet verrast zijn dat de deur gesloten blijft. Maar natuurlijk valt er iets te zeggen voor mensen die langdurig een zwaar beroep hebben uitgeoefend. Een loopbaanbeleid dat mensen stimuleert om na verloop van tijd een belastende job te verlaten en iets anders te gaan doen, zou soelaas kunnen bieden. Ook op dat vlak kunnen we nog groeien. Maar in tijden van volledige tewerkstelling is dat natuurlijk niet voor de hand liggend. Waarom zouden werkgevers mensen aanmoedigen om hun bedrijf te verlaten omdat ze een zware job hebben uitgeoefend, als ze geen vervanging vinden? Volledige tewerkstelling is een goede zaak, maar kan dus bepaalde vormen van beleid afremmen.”
U schrijft ook dat u niet uitsluit dat we op een bepaald moment een meerprijs voor menselijke dienstverlening moeten betalen. Zullen we in de toekomst dan alleen nog maar door digitale chatbots, zoals Kate van KBC, geholpen kunnen worden?
“Ik vermoed dat de consument in de toekomst extra zal moeten betalen voor de menselijke factor. Mensen zijn zo schaars geworden, dat de consument extra zal moeten betalen als hij of zij ze wil gebruiken.”
Is dat geen vorm van indirecte discriminatie ten aanzien van ouderen die niet mee zijn met de digitale evolutie?
“Laat ons daar eerlijk over zijn: dat is een aflopend verhaal. Ik ben ook niet meer de jongste. Het is een kwestie van 10 tot 15 jaar voor de generatie voor mij is uitgestorven. Het blijft een aandachtspunt, maar mijn boek is toekomstgericht. Een dertigjarige digitale analfabeet moet opleidingen volgen. Punt. We hebben genoeg onderwijsinfrastructuur om ervoor te zorgen dat mensen die kwalificaties kunnen verwerven. Laat ons eerlijk zijn: zo moeilijk is het allemaal niet. Om digitaal te kunnen bankieren, moet je geen bovengemiddeld IQ hebben. Mijn zus van 75 is vlot mee met die dingen. Binnen 10 jaar zal dat probleem zich vanzelf hebben opgelost. Digitale geletterdheid is een elementaire vaardigheid die mensen moeten verwerven, zoals lezen en schrijven, om in de samenleving te kunnen functioneren.”
“Het zal trouwens niet van willen zijn. Ondernemers zullen niet anders kunnen. Volledige tewerkstelling betekent dat de mensen er dikwijls niet meer zijn. Vroeger konden we ze nog uit het buitenland halen of de lonen verhogen, maar vandaag is er een tekort. Niet alle problemen kunnen dus worden opgelost. Je kan niet anders dan naar het digitale te evolueren.”
In de toekomst zullen we op restaurant dus bediend worden door robots?
“Twijfelt u daar nog aan? Ik niet. Het zal een mengvorm zijn. Wat willen de lezers van ’t Pallieterke? Een hoop laaggeschoolde mensen binnenhalen om in de horeca te werken? Of een deel van het
“Ik ben daar best kritisch over. De activering heeft geleden onder de regionalisering: VDAB, Actiris en Forem werken niet samen. Vlaanderen heeft het redelijk gedaan, maar door de regionalisering is de discipline in Brussel en Wallonië helemaal verdwenen, waardoor er een slecht of zelfs geen activeringsbeleid werd gevoerd. Rond de eeuwwisseling was er in Brussel quasi geen activeringsbeleid. Wat Vlaanderen gewonnen heeft, hebben Brussel en Wallonië verloren. De globale som voor België is dus negatief.”
“Intuïtief neig ik naar het subsidiariteitsprincipe: hoe dichter bevoegdheden bij de mensen worden uitgeoefend, hoe beter. Als we erin slagen om het gemeentelijke niveau te versterken door fusies en schaalvergroting, zou het geen slecht idee zijn om een deel van de VDAB naar een gemeentelijke of stedelijke context te verschuiven. Zeker in de grote steden is het belangrijk om kort op de bal te kunnen spelen. Maar de meeste gemeenten zijn nog te klein.”
Als je de deur een klein beetje openzet voor de vakbonden, duwen ze de hele gevel omver
“Wat betreft het arbeidsmarktbeleid, mogen we Europa dankbaar zijn. Zonder Europa stond Vlaanderen niet zo ver als vandaag en zou de situatie in Brussel en Wallonië nog veel rampzaliger zijn geweest. Zonder Europa zouden we veel later met de activering zijn begonnen. Door Europa zijn we eindelijk naar de werkzaamheidsgraad beginnen te kijken, in plaats van naar de werkloosheidscijfers. Plots werd België vergeleken en bleek dat we helemaal onderaan bengelden. Je mag de impact daarvan niet onderschatten.”
“Wij zijn lid geworden van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds omdat dit het enige ziekenfonds is dat zonder complexen Vlaams is. Als Vlaamse bewegers was dat voor ons belangrijk. We hebben ons dat drie kinderen later niet beklaagd. Het was ook financieel een heel goede keuze.”
In maart 2020 werd Harvey Weinstein veroordeeld voor zedendelicten, aanranding en verkrachting. Als topfiguur in Hollywood, was de producent almachtig. Hij was een ‘kingmaker’, en als acteur mogen meewerken aan projecten van zijn studio’s, Miramax en de Weinstein Company, betekende vrijwel zeker topsucces. Een aanklacht van seksueel wangedrag in 2017 leidde ertoe dat meer dan 80 andere vrouwen ook klacht indienden: dat was de doorbraak van de #MeToo-beweging. Het zette machtsmisbruik in de filmwereld in de kijker. Nu is er Sean ‘P. Diddy’ Combs en vóór Weinstein was er Epstein.
Net voor de MeToo-beweging werd Jeffrey Epstein opnieuw voor de rechter gedaagd, nadat hij in 2011 een zeer milde straf had gekregen voor het seksueel misbruik van minderjarigen. De verhalen over hoe hij topleden in de politiek, onder wie zelfs de Britse prins Andrew, op zijn eiland in de Caraïben had uitgenodigd voor seksfeesten met vaak minderjarige meisjes, zijn alom bekend. Epstein filmde die escapades, en gebruikte die beelden als chantagemiddel. Zijn ‘zelfmoord’ in een zwaarbewaakte gevangenis maken dat die beschuldigingen en verhalen over seksuele chantage van politici hardnekkig verteld blijven worden.
Ain’t no party…
Aan die lijst kan nu Sean Combs toegevoegd worden. Combs, een Amerikaanse rapper die beter bekend staat onder zijn artiestennamen Diddy, Puff Daddy en P. Diddy, was eveneens een ‘kingmaker’ in de Amerikaanse muziekwereld. Wilde feestjes met veel seks, drugs en alcohol waren de norm, en Diddy stoefte graag over hoe zijn feestjes de beste waren. ‘Ain’t no party like a Diddy party!’
Nu komt naar boven dat Diddy, net als Epstein, topfiguren in de muziekwereld filmde tijdens die feestjes en hen zo onder zijn invloed bracht. Chantage is smerig, maar effectief. Zo maakte een advocatenbureau in Texas vorig weekend bekend dat het meer dan 50 nieuwe vermeende slachtoffers van aanranding door Diddy vertegenwoordigde. Het waren trouwens agenten van Homeland Security die Diddy arresteerden, wegens beschuldiging van mensenhandel voor seksuele doeleinden en afpersing.
Babyolie en Harris
Een agent die een huiszoeking uitvoerde in de woning van Diddy, zei dat de zaak “even erg is als Epstein”, nadat ze sekskamers en verborgen camera’s vonden. Men vond onder andere meer dan duizend flessen babyolie en glijmiddel. Zijn advocaat lacht dat weg: “Er is een Costco (grootwarenhuis) in de straat. Dit is wat instemmende volwassenen doen. Dat is geen misdaad.” Andere berichten linken die olie met drugs.
Een agent die een huiszoeking uitvoerde in de woning van Diddy zei dat de zaak “even erg is als Epstein”
Sommigen zeggen dat het allemaal gewoon een afleiding is, weg van Harris, weg van de tweede moordpoging op Trump. Een sappig verhaal om de aandacht te trekken. Anderen wijzen erop dat Diddy past in het grote plaatje. Trump maakte het heel duidelijk: “We moeten iets doen aan kinderen die door perverselingen zijn ontvoerd. Te veel incidenten - snelle rechtszaak, doodstraf.” Het is volgens die commentatoren
De nieuwe Zweedse minister voor Migratie en Asiel, Johan Forssell (Moderaterna), is aan de slag sinds 10 september. Op 12 september maakte hij bekend dat de financiële ondersteuning van migranten die vrijwillig naar hun herkomstland terugkeren, zal worden opgetrokken tot maximaal 30.000 euro in 2026. Het doel van die nieuwe beleidsmaatregel van de rechtse Zweedse regering is duidelijk: het aantal migranten op zijn grondgebied drastisch verminderen.
Minister Forssell stelde klaar en duidelijk: “We zetten hiermee nieuwe stappen in de heroriëntering van ons migratiebeleid.” De nieuwe Zweedse regering onder eerste minister Ulf Kristersson kwam er in oktober 2022, na een verkiezingsoverwinning van de rechtse partijen. De radicaal rechtse ZwedenDemocraten steunen de regering, die wordt geleid door de conservatief-liberale partij Moderaterna.
Het aantal migranten dat in Zweden toekwam, lag al lager dan het aantal vertrekkers
Tot hiertoe verstrengde de Zweedse regering al de gezinshereniging en beperkte ze de vluchtelingenquota. Het aantal migranten dat in Zweden toekwam, lag hierdoor al lager dan het aantal vertrekkers.
Noorwegen en Denemarken volgen
Duidelijk is dat Zweden een einde heeft gemaakt aan het ‘opengrenzenbeleid’ van de jongste decennia en dat men vluchtelingen wil aanzetten om naar hun herkomstland terug te keren. De steun voor vrijwillige terugkeer bestaat al sinds 1984, maar voorzag
tot recent slechts een beperkte financiële tussenkomst van de Zweedse overheid: 880 euro per volwassene en 440 euro per kind, met een maximum van 3.520 euro per gezin. Volgens minister Johan Forssell volstond dat bedrag niet: in 2023 zou slechts één persoon van de bestaande financiële tegemoetkoming gebruik hebben gemaakt.
Zweden heeft een einde gemaakt aan het ‘opengrenzenbeleid’ van de jongste decennia
Eerste minister Kristersson had al eerder in het Zweedse dagblad Dagens Nyheter laten verstaan: “Met een integratiebeleid dat migranten geen enkele eis oplegde en geen stimuli voorzag om te integreren, zorgde het falende migratiebeleid voor een zware kloof in Zweden”, met alle gevolgen van dien: “parallelle maatschappijen, uitsluiting, werkloosheid en slechte schoolresultaten”. De Zweden willen hun genereus socialezekerheidssysteem redden, net zoals hun Scandinavische buren Noorwegen en Denemarken, die eveneens de financiële steun voor vrijwillige terugkeer fors hebben opgetrokken.
PIET VAN NIEUWVLIET
geen toeval dat zoveel muziek- en filmsterren openlijk hun steun voor Harris uitspreken.
Betrokkenheid politie?
Er zijn heel wat geruchten die nu de ronde doen, met verschillende graden van betrouwbaarheid. Zo zouden verschillende toplui van de New Yorkse politie betrokken zijn bij deze misdaden, die al minstens 15 jaar lang aan de gang waren. Dat zou kunnen verklaren waarom de huidige burgemeester van New York, Eric Adams, een voormalige NYPD-baas, plots ook onder federale beschuldiging is gesteld.
Het is geen toeval dat zoveel muziek- en filmsterren openlijk hun steun voor Harris uitspreken
Adams wordt beticht van fraude en omkoping, en buitenlandse (Turkse) inmenging, wat op het eerste gezicht niets met Diddy te maken heeft. Nieuwsberichten geven echter aan dat de huiszoekingen zich richten op oude informatie, van voor Adams burgemeester was, maar wel hoge functies binnen de politie bekleedde. Dat zou erop kunnen wijzen dat er bijkomende onderzoeken naar Adams plaatsvinden, los van de fraude- en omkopingszaak.
De voormalige lijfwacht van Diddy treedt dat bij. Volgens hem begon de aanklager tijdens zijn onderzoek naar burgemeester Adams ook Diddy te onderzoeken, als aftakking van dat oorspronkelijke onderzoek. Plots beginnen heel wat andere zwarte sterren boekjes open te doen over Diddy. Tijdens een gesprek met CNN sprak muziekproducent Suge Knight over hoe een partner van Diddy een bedrijf oprichtte met drugsgeld, en daarvoor achter de tralies belandde. Het was Obama die hem uit de gevangenis haalde.
Nieuwe MeToo?
Nog niets van de aanklachten is officieel in een rechtbank bewezen, maar de snelheid waarmee de muziekwereld en de politieke wereld Diddy laten vallen, wijst erop dat er toch wat waarheid achter schuilt, waarvan men zich wel degelijk bewust was. The New York Times titelde: ‘Het arrest van Sean Combs doet de muziekwereld zich afvragen: is dit ons #MeToo-moment?’ Insiders spreken openlijk over hoe er in Hollywood nu een zeer sterk gevoel van angst heerst. Iedereen zwijgt in alle talen - wat zeer ongebruikelijk is - omdat iedereen zijn betrokkenheid wil verbergen.
WIM VANRAES
Regering ‘Nationale Eenheid’ in gedrang in Zuid-Afrika?
Democratische Alliantie-burgemeester Cilliers Brink overleefde uiteindelijk niet de motie van wantrouwen die op 26 september was ingediend door ANC in de stadsraad van Tshwane (Groot-Pretoria). Ligt de weg daar nu open naar een coalitie van dat ANC met de Economische Vrijheidsvechters (EFF) van Julius Malema en ActionSA?
Na de lokale verkiezingen in 2021 - waarbij regeringspartij ANC al klappen kreeg - probeerde de Democratische Alliantie (DA), de grootste oppositiepartij in Zuid-Afrika, in de grote steden anti-ANC-coalities op de been te brengen. Dat was ook zo in Tshwane, waar ze een verbond sloot met andere partijen, waaronder ActionSA, een jonge partij waarbij verschillende toplui trouwens afkomstig zijn uit DA. Maar met de tijd slaagde ANC erin om het heft stelselmatig terug in handen te nemen in die grote steden.
Met de tijd slaagde ANC erin om het heft stelselmatig terug in handen te nemen in de grote steden
Toen ActionSA, dat DA steeds te dominerend had gevonden, zich in Groot-Pretoria uit de coalitie terugtrok, kon niets de val van het bestuur aldaar nog tegenhouden. Weliswaar probeerde DA dat nog af te wenden aan de hand van het voorstel van een ‘Stabiliteitspact’, waarbij beide partijen (DA en ANC) elkaars burgemeesters ongemoeid zouden laten. Tevergeefs. Met 120 stemmen tegen 87 was het lot van Brink bezegeld.
Stoorzender Lesufi
Het probleem zat echter dieper. Alhoewel waarnemers geen onmiddellijk gevaar voor de regering van nationale eenheid - in feite een coalitie van 10 partijen waaronder ANC en DA - verwachten, doen de gebeurtenissen in Tshwane het onderling vertrouwen natuurlijk geen goed. Het is duidelijk dat ANC diep verdeeld blijft. In tegenstelling tot de groep rond president Ramaphosa is
Panyaza Lesufi, ANC-leider in de provincie Gauteng (waarin Pretoria en Johannesburg liggen) en provinciaal premier, voor samenwerking met EFF. Toen hij van 2014 tot 2022 het onderwijsdepartement in Gauteng beheerde, stond hij vooraan bij de aanvallen op Afrikaanstalige scholen. Ook ligt hij aan de basis van het mislukken van een ‘bestuur van provinciale eenheid’ met DA na de verkiezingen. De evolutie in Tshwane leert dat ANC-nationaal tegen Lesufi het onderspit heeft gedolven.
BELA
Al bij al lijkt het er op dat ANC de nederlaag bij de mei-verkiezingen nog niet lijkt te beseffen en noodzakelijkerwijs op nationaal niveau voor de eenheidscoalitie koos. Dat merkt men ook bij de behandeling van de BELA-onderwijswet, waarbij onder meer het laatste woord over het taal- en toelatingsbeleid in de openbare scholen bij de overheid zou komen te liggen, maar waarin een zoveelste poging werd gezien om het Afrikaanstalige onderwijs te verengelsen.
Het is duidelijk dat ANC diep verdeeld blijft
Daar werd uiteindelijk tijdens een onderhoud met Ramaphosa door de vakbond Solidariteit en zijn nevenorganisatie Afriforum een stokje voor gestoken. De wet kreeg weliswaar Ramaphosa’s handtekening, maar met weglating van de gewraakte artikels waarover in de drie volgende maanden verder zou worden onderhandeld. Over BELA en Tshwane is het laatste woord nog niet gezegd.
De Nederlandse publieke televisie sukkelt van schandaal naar schandaal. De verhalen over een toxische werkomgeving die gekenmerkt wordt door intimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag, waren al bekend. Daar komt nu nog een schep bovenop: censuur blijkt de normaalste zaak van de wereld te zijn.
Reeds in 2022 werden de eerste televisiesterren ten val gebracht. Onder andere Matthijs van Nieuwkerk kwam toen in opspraak. Hij was jarenlang de presentator van het ontzettend populaire praatprogramma ‘De Wereld Draait Door’. In De Volkskrant klapten tientallen voormalige medewerkers uit de biecht. Van Nieuwkerk zou een angstcultuur hebben ontwikkeld die gekenmerkt werd door vernederingen en woede-uitbarstingen.
Driekwart van de ondervraagden beweert met grensoverschrijdend gedrag te maken te krijgen
Na een lange tijd van stilte, zou Van Nieuwkerk deze zomer terugkeren naar het scherm. Aanvankelijk werd aangekondigd dat de televisiemaker bij de commerciële omroep RTL een programma zou presenteren in het kader van de Olympische Spelen. Op het allerlaatste moment besliste Van Nieuwkerk zich alsnog terug te trekken.
Van Rijn
In de nasleep van de gebeurtenissen rondom ‘De Wereld Draait Door’ werd een grootschalig onderzoek in het leven geroepen: de Commissie Van Rijn. Dat verwijst naar Martin van Rijn, voormalig minister en staatssecretaris, die in opdracht van de openbare televisie een rapport naar grensoverschrijdend gedrag moest opstellen. Van Rijn was overigens gedurende zijn hele leven actief bij de sociaaldemocraten (PvdA), terwijl de VARA, de omroep waar Van Nieuwkerk presenteerde, van oudsher de zender van de socialistische zuil was.
Ook bij de nationalistische publieke zender Ongehoord Nederland rommelt het
Uit het onderzoeksrapport bleek dat het wangedrag welig tiert. Driekwart van de ondervraagden beweert ermee te maken te krijgen bij de publieke omroep. Het probleem zit kennelijk overal, van links tot rechts. Zo kwam ook Bert Huisjes in een storm terecht na beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag. Hij was lange tijd hoofdredacteur van WNL, de tak van de openbare omroep die er prat op gaat een rechts-liberaal en conservatief geluid te willen brengen. Een onderzoek van consultant KPMG bevestigde de klachten tegen Huisjes en hij trad af als hoofdredacteur.
Verwevenheid media en macht
Veelzeggend was een recent interview met presentatrice Margreet Spijker. Zij was een van de klokkenluiders bij WNL en verloor haar baan doordat ze - samen met anderen - de wantoestanden naar buiten bracht. Spijker gaf vorige
Het incident deed zich voor op 23 augustus nabij het Griekse eiland Symi, in de onmiddellijke nabijheid van Rhodos en op 6 kilometer van het Turkse vasteland, in de Oost-Egeïsche Zee dus. Een Griekse patrouilleboot onderschepte een boot van een Turkse mensensmokkelaar. De Griekse krant Kathimerini meldde dat de Turkse boot de Griekse politieboot probeerde te rammen, waarop de Griekse officieren het vuur openden. Hierbij werd een migrant dodelijk getroffen.
Vanuit Turkije worden steeds vaker speedboten ingezet, met gewapende bemanning, die in snelle acties illegalen op de Griekse kusten langs de Oost-Egeïsche Zee afzetten. Kathimerini, die zich beroept op informatie van de Griekse kustwacht, schrijft dat “sinds het begin van dit jaar niet minder dan 200 gevallen van mensensmokkel vanuit Turkije werden geregistreerd”. De activiteiten verlegden zich van de Noord-Egeïsche eilanden Samos, Chios en Lesbos naar het zuiden wegens toenemende bewaking in het noorden.
Turkije houdt zich niet aan afspraken
De Franse krant Le Figaro meldde al eerder dat de migratiestroom naar Italië met 65 procent was verminderd, terwijl die naar Spanje was toegenomen met 155 procent en naar Griekenland met 222 procent. Het Griekse ministerie voor Migratie en Asiel liet van zijn kant weten dat in de eerste 7 maanden van 2023 via Turkije 11.672 migranten naar Griekenland kwamen en dat dat in dezelfde periode van dit jaar was opgelopen tot 23.204. Nochtans kreeg Turkije van de EU bijzonder veel financiële middelen om net de migratie vanuit Turkije te stoppen. Recent werden nog afspraken gemaakt tussen de Griekse minister van Migratie, Nikos Panagiotopoulos, en de Turkse minister van Binnenlandse Zaken, Ali Yerlikaya, om de ‘criminele mensenhandelaars’ aan te pakken… Zonder gevolg blijkbaar. Niet alleen de Oost-Egeïsche Zee wordt getroffen, het zuidelijkste Griekse eiland Gavdos, op ‘amper’ 300 kilometer van de Libische kust verwijderd, is de nieuwe bestemming van een migratiegolf vanuit Afrika. Dezelfde Griekse krant Kathimerini meldde dat in de twee eerste maanden van 2024 niet minder dan 12.573 migranten op het eiland strandden, terwijl dat er in 2023 amper 666 waren. In de nieuwsbrief van het Griekse ministerie voor Migratie en Asiel werd melding gemaakt van 2.358 illegale migranten, maar dat cijfer wordt door de Griekse kustwacht met klem tegengesproken.
PIET VAN NIEUWVLIET
week aan dat censuur regelmatig voorkomt. “Het is het negeren van onderwerpen die sommigen niet welgevallig zijn”, aldus Spijker. Zo mochten journalisten van WNL geen kritische vragen stellen over de rol van koningin Maxima op het World Economic Forum, een jaarlijkse bijeenkomst van politieke wereldleiders en topondernemers. Spijker wijst op de verwevenheid tussen journalistiek en macht, waarbij de Raad van Toezicht van omroep WNL - voornamelijk bevolkt met politici voorzien van een liberaal etiket - Prinsjesdag vierde met oud-koningin Beatrix. Maandag kondigde Spijker aan een rechtszaak te starten om, via een kortgeding, het onderzoeksrapport rondom Bert Huisjes in de openbaarheid te krijgen.
De media “holden als schapen achter politici en virologen” tijdens de coronaperiode
Ook bij de nationalistische publieke zender Ongehoord Nederland (ON) rommelt het. Oprichter Arnold Karskens werd enkele maanden geleden aan de kant geschoven. Ook hier klonk dat er sprake was van wangedrag op de werkvloer. Al stelt het kamp-Karskens dat het gaat om goedkope aantijgingen vanuit een rechts-radicale groep medewerkers en bestuurders die een machtsovername wilden bekomen om Ongehoord Nederland in een (nog) radicalere richting te sturen.
Inzicht
Toch zijn er ook hoopvolle signalen. Tijs van den Brink, boegbeeld van de Evangelische Omroep, maakte rond de jaarwisseling een lange reportage over zijn rol, en die van de media in het algemeen, tijdens de coronaperiode. Als christen kon hij schuld bekennen en moest hij toegeven dat de media als schapen achter politici en virologen aanholden, en haast kritiekloos hun boodschap overnamen. Voortschrijdend inzicht of vijgen na Pasen? LVS
Oostenrijk heeft afgelopen week een ferme ruk naar rechts gemaakt. De Vrijheidspartij (Freiheitliche Partei Österreichs, FPÖ) van Herbert Kickl kwam als grote winnaar uit de bus bij de parlementsverkiezingen. De partij van Kickl behaalde een monsterscore van maar liefst 29,2 procent, terwijl de iets gematigdere ÖVP van kanselier Karl Nehammer 26,2 procent van de stemmen haalde. De communistische partij (KPÖ) haalde zelfs de kiesdrempel van 4 procent niet.
Dat de Oostenrijker, net zoals de Zwitser en de Beier, heel wat conservatieve disposities heeft, werd dus nogmaals bevestigd door dit verkiezingsresultaat. Dat komt nog eens bovenop de simpele maatschappelijke realiteit die linkse en centrumpartijen steeds sneller inhaalt. Het centrum heeft er een boeltje van gemaakt, en enkel een verenigd rechts Europa kan opnieuw het tij keren.
Gegarandeerde overwinning
Politieke commentatoren breken zich nu het hoofd over welke coalitie er gevormd zal worden. In Oostenrijk heerst er geen cordon sanitaire rondom de FPÖ, maar de kans dat de partij van Kickl aan de regering zal deelnemen, is des-
alniettemin klein. Te radicaal en te rechts voor de andere partijen. Maar of de FPÖ al dan niet aan de regering mag deelnemen, is de verkeerde vraag om te stellen.
De existentiële cultuurstrijd die woedt in Europa is en blijft een ongemakkelijke race tegen de tijd
Zoals steeds draait alles om het signaal dat de kiezer geeft, en dat is in Oostenrijk niet anders. Zelfs zonder een regeringsdeelname van de FPÖ zullen andere partijen naar rechts opschuiven om kiezers terug te winnen. Als ze dat niet doen, is de
kans groot dat de rechtse partijen bij de volgende verkiezingen nog groter zullen worden, en nog sterkere kaarten in handen krijgen. Een gelijkaardige evolutie zagen we al in Italië met Meloni’s Fratelli d’Italia en in Nederland met de PVV van Geert Wilders.
Zelfs zonder een regeringsdeelname van de FPÖ zullen andere partijen naar rechts opschuiven
Kortom: de overwinning van de FPÖ is een gegarandeerde overwinning voor rechts Europa. Toch is de situatie niet onverdeeld rooskleurig. De existentiële cultuurstrijd die woedt in Europa is en blijft een ongemakkelijke race tegen de tijd. Onze kwetsbare tradities en gebruiken, die over talloze generaties heen zijn opgebouwd, zouden zomaar eens onherstelbaar vernie tigd kunnen worden als Europa niet onmid dellijk wakker schiet.
PEPIJN DEMORTIER
De lokale verkiezingen zijn veelal een - u raadt het al - lokaal fenomeen. Toch zijn er gemeenten waar de verkiezingsstrijd nationaal gevolgd wordt. Eén van die gemeenten is Sint-Niklaas, waar zittend burgemeester Lieven Dehandschutter (N-VA) het opneemt tegen partijvoorzitter Conner Rousseau (Vooruit) en jong kopstuk Filip Brusselmans (Vlaams Belang). “De andere lijsttrekkers zouden mijn kinderen kunnen zijn”, schetst de 66-jarige Dehandschutter tijdens een gesprek op zijn kabinet in het 19de-eeuwse stadhuis.
Bij aankomst op zijn kantoor wijst Dehandschutter naar de muurschilderingen, waarop de wapenschilden van 34 ambachten afgebeeld staan. “Mijn vader is vlak nadat ik burgemeester werd overleden en heeft nooit de kans gehad om mijn kabinet te bezoeken”, getuigt hij. “Hij was schoenmaker en op het misboekje van zijn uitvaart hebben we dan wel zijn wapenschild afgebeeld. Dat soort symboliek vind ik belangrijk.”
Ik zie geen mogelijkheid om samen te werken met Vlaams Belang
Naast de wapenschilden van de ambachten en de buurgemeenten, zien we in het historisch ingerichte kantoor van Dehandschutter ook nog de originele boekenkast staan, met daarin onder andere de stadsverslagen vanaf 1847. “Als flamingant wijs ik er altijd op dat die verslagen nog heel lang in het Frans waren opgesteld. Ook dát is een deel van de geschiedenis van Sint-Niklaas.”
Een geschiedenis die u als burgemeester goed kent. In de N-VA-podcast met Joost Houtman somde u nochtans drie andere droomjobs op: wielrenner, journalist en parlementslid voor de Volksunie. Toch neemt u al voor de tweede keer uw mandaat als parlementslid niet op.
“Toen ik 14-15 jaar was, waren dat de drie jobs die ik het liefst zou uitoefenen. Maar ik heb inderdaad voortijdig ontslag genomen als Vlaams Parlementslid toen ik in 2012 burgemeester werd. Nadien was ik bij de parlementsverkiezingen telkens lijstduwer om de partij te steunen. Ik werd nog twee keer verkozen, maar ik heb dat mandaat niet opgenomen omdat ik mij verder honderd procent wilde concentreren op het burgemeesterschap van Sint-Niklaas. Zo kwamen achtereenvolgens - in 2012, 2014 en 2024 respectievelijk - Marius Meremans, Koen Daniels en Inge Brocken als opvolger in het Vlaams Parlement.”
Uw Sint-Niklase collega Peter Buysrogge (N-VA) is vandaag schepen én federaal parlementslid.
“Ik ben van 2009 tot 2012 schepen en tegelijkertijd Vlaams Parlementslid geweest. Als je dat allebei goed wil doen, valt dat nét te combineren. Maar tussen een schepenambt en het burgemeesterschap zit een enorm verschil. Als schepen ben je verantwoordelijk voor je takenpakket. Daarentegen is er slechts één burgemeester en die wordt over alles aangesproken: voor sommige mensen ben je de laatste steun en toeverlaat vooraleer ze een brief sturen naar de koning.”
Mist u het nationale niveau dan niet?
“Ik deed de commissies Cultuur en Binnenlands Bestuur in het Vlaams Parlement enorm graag, maar ik heb nog geen tijd gehad om
heimwee te krijgen. Het burgemeesterschap slorpt mij helemaal op. Het was na de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 ook nodig om als kapitein de klok rond op het schip te staan. Ik was voordien de enige verkozene van N-VA en plots waren we met dertien mensen in de gemeenteraad. Ik moest een coalitie leiden met de burgemeester, Christel Geerts, die we net verslagen hadden, dus dat was niet evident.”
Er zijn toch wel wat burgemeesters van centrumsteden die het combineren met een nationaal mandaat.
“Een aantal doet het, een aantal niet. Daniël Termont heeft het bijvoorbeeld nooit gedaan. Ik wil er geen uitspraken over doen en iedereen moet de beoordeling voor zichzelf maken, maar ik vind dat Sint-Niklaas een voltijdse burgemeester verdient. Zeker omdat de stad zo snel groeit.”
Tot 82.000 inwoners. Wordt dat te veel?
“Het gaat vooral erg snel. De voorbije zeven jaar zijn we van 76.000 naar 82.000 inwoners gegaan. Dat zijn 2.000 mensen met de Belgische nationaliteit en 4.000 met een niet-Belgische. Het is niet evident gebleken om die nieuwkomers in de samenleving te absorberen. Dat legt een enorme druk op het onderwijs, de woningmarkt en ook op de politie.”
Ofwel blijf ik burgemeester, ofwel gaat de sjerp naar een socialist
“Historisch gezien hebben we hier altijd relatief grote Marokkaanse en Turkse gemeenschappen gehad in Sint-Niklaas, die vrij goed georganiseerd zijn er niet voor noemenswaardige problemen zorgen. Maar bepaalde groepen binnen de nieuwe gemeenschappen zorgen soms wel voor ernstige problemen. Vorig jaar is het op het einde van de kermis tot een grote clash gekomen tussen een Syrisch-Palestijnse groep enerzijds en een Afghaanse groep anderzijds. Sint-Niklaas is toen bijna twee dagen een belegerde stad geweest. Dat zijn fenomenen die zich ook in andere steden voordoen. Het is niet eenvoudig om dat te doen keren. Wat kan helpen, is de sluiting van het asielcentrum Westakkers, waar we met het stadsbestuur ook op aandringen, maar wij kunnen niet selecteren wie hier komt wonen en wie niet, hé.”
Zou u dat willen kunnen?
“Ik denk niet dat het wenselijk en juridisch mogelijk is om dat op lokaal vlak te doen. Migratie moet op federaal en op Europees vlak geregeld worden. Maar als het misloopt, moet je als stadsbestuur wel snel kunnen handelen. Zowel op Vlaams als op federaal vlak is er in de regelgeving veel beweging in die richting, maar we zullen zien wat ervan komt.”
U nam in 2012 de burgemeesterssjerp af van Christel Geerts. Nu is haar zoon Conner Rousseau (Vooruit) uw grote uitdager. Doen zij op een vergelijkbare manier aan politiek?
“Dat kan ik moeilijk inschatten. Toen mevrouw Geerts burgemeester was, heb ik met haar samengewerkt als schepen en in mijn eerste termijn als burgemeester was zij schepen. Conner Rousseau ken ik niet als lokaal politicus. Hij zit niet in de gemeenteraad en ik ken hem enkel als nationaal politicus en als mediafiguur. Ik heb er een aantal keer heel kort mee gesproken de afgelopen jaren, maar ik weet niet hoe hij zou functioneren in een gemeenteraad of in een college van burgemeesters en schepenen.”
Zou u schepen worden als Conner Rousseau de sjerp binnenhaalt?
“Neen. Ik ben 66 jaar oud: ofwel blijf ik burgemeester, ofwel stop ik ermee. Ik ga geen schepen worden in een college dat wordt voorgezeten door een andere burgemeester. Dat zelfrespect heb ik nog wel. Dat is een duidelijke keuze die ik de kiezer wil meegeven: ofwel kiest men voor burgemeester Lieven Dehandschutter, ofwel gaat de sjerp naar een socialist.”
“De meeste lijsttrekkers (en dus kandidaat-burgemeesters) van de andere partijen zouden bij wijze van spreken mijn kinderen kunnen zijn. Dat is hun keuze, maar ik geloof dat je in de politiek en in het leven stap voor stap moet vooruitgaan. Je kan veel spektakel maken en daarmee zal je applaus en aandacht krijgen, maar dat is allemaal erg vergankelijk.”
De nachtelijke avonturen van Conner Rousseau in café ’t Hemelrijk zorgden voor heel wat commotie in de nationale media, maar hoe kijkt de Sint-Niklazenaar daarnaar?
“De meningen zijn enorm verdeeld: er zijn mensen die hem dat ‘vergeven’ hebben, maar hij roept ook veel tegenstand op. Er zijn mensen die zeggen: iemand die dergelijk gedrag vertoont, is niet in staat om burgemeester te worden. Als publiek figuur moet je jezelf 24/7 in de hand hebben. Anderen vinden dat iedereen wel eens een uitschuiver maakt en dat hij, weliswaar op een foute manier, problemen aan de kaak heeft gesteld die er wel effectief zijn.”
Er is geen voorakkoord: niet met Vooruit, niet met iemand anders
“Hij heeft uitgehaald naar de Romagemeenschap in Sint-Niklaas, maar ook naar de politie, naar mensen met een aparte kledingstijl, naar vrouwen en naar mensen met overgewicht. Laat ons zeggen dat er op die paar minuten tijd heel wat gezegd is.”
De burgemeester staat ook aan het hoofd van de lokale politie. Stelt het Sint-Niklase politiekorps zich vragen bij de kandidatuur van Rousseau?
“Dat moet je aan de politie zelf vragen.”
Volgens de Stadspeiling zal het tussen N-VA, Vooruit en Vlaams Belang gaan om de grootste partij in Sint-Niklaas te worden. Hoe kijkt u naar de partij met lijsttrekker Filip Brusselmans?
“Ze hebben de nationale trend mee en staan in Sint-Niklaas wel sterk. Dat is historisch zo gegroeid, vooral door de figuur van Frans Wymeersch, die vanaf 1978 Vlaams Blok/Belang vertegenwoordigd heeft. In vergelijking met hem is Filip Brusselmans nog relatief onbekend. Hij woont hier ook nog niet zo lang.”
Is er wat u betreft een samenwerking mogelijk na de verkiezingen?
“Ik ga daar heel duidelijk in zijn. Ik ben al 36 jaar onafgebroken gemeenteraadslid. Als schepen of als burgemeester heb ik goed kunnen besturen met alle partijen, behalve met Vlaams Belang en PVDA. Ik zal er na de verkiezingen wel mee spreken, maar ik zie geen mogelijkheid om met een van hen tot een werkbare meerderheid te komen.”
U bestuurt nu samen met de liberalen en Groen. Ligt Vlaams Belang ideologisch niet veel dichter bij N-VA?
“Op lokaal vlak vind ik dat het ideologische aspect veel minder speelt. In heel Vlaanderen zie je op lokaal vlak de meest uiteenlopende coalities van partijen die elkaar op nationaal niveau vaak het licht in de ogen niet gunnen.”
Waarom is een werkbare meerderheid met Vlaams Belang volgens u niet mogelijk?
“Er zijn drie voorwaarden om tot een werkbare meerderheid te komen. Ten eerste moet je een numerieke meerderheid hebben in de gemeenteraad. Ten tweede moet je het inhoudelijk eens zijn over het beleidsprogramma en ten derde moet er voldoende onderling vertrouwen zijn. Pas dan kan je zes jaar lang stabiel besturen. Die mogelijkheid zie ik niet, onder meer door hun manier van werken.” Over welke manier van werken heeft u het?
“Het voortdurend lanceren van loze beweringen en valse beschuldigingen. Ik lees bijvoorbeeld al maanden dat meneer Brusselmans bij hoog en bij laag beweert dat er een voorakkoord is tussen N-VA en Vooruit. Ofwel heeft hij ergens spionnen zitten die hem slecht informeren, ofwel verkondigt hij klinkklare leugens. Er is geen voorakkoord. Niet met Vooruit, niet met iemand anders. Dat durf ik hier op mijn communiezieltje te zweren.” WANNES NEUKERMANS
Hernieuwbare energie zit al geruime tijd in de lift. Gas en mazout mogen dan wel nog steeds de meest gekozen brandstoffen voor de verwarming van onze huizen zijn, aan de hand van zonne-energie zouden we een behoorlijke portie van onze energiefactuur kunnen doen dalen. Loont het nog steeds de moeite om zonnepanelen te plaatsen? Welke voordelen kan dat opleveren en wat zijn de nadelen?
Op papier klinkt het uiteraard geweldig. Investeer in en installeer zonnepanelen, genereer groene energie en binnen de kortste keren heb je het investeringsbedrag teruggewonnen. Vanaf dan boek je pure winst. De plaatsing en werking van zonnepanelen verloopt bovendien relatief eenvoudig. De panelen zijn opgebouwd uit zonnecellen (veelal uit silicium).
Wanneer fotonen hierop vallen, worden elektronen vrijgemaakt. De beweging van die elektronen genereert stroom, die aan de hand van een omvormer gebruikt kan worden om een verwarmingsinstallatie of elektrische toestellen in het huishouden van energie te voorzien.
Terugwintijd
Om de investering rendabel te maken, moeten we nagaan hoelang het duurt vooraleer we de aankoop en installatie (inclusief onderhoud) van de zonnepanelen hebben teruggewonnen. Concreet willen we dus verifiëren hoeveel ‘gratis energie’ we moeten opwekken en hoeveel tijd hierover gaat alvorens het investeringsbedrag gerecupereerd is. De terugwintijd hangt af van een heleboel factoren. Een aantal hiervan hebben we enigszins zelf in de hand. Zo kan het rendement variëren naargelang de oriëntatie en de hellingshoek waarin de panelen worden geplaatst. Afhankelijk van de beschikbare ruimte die iemand heeft, kunnen de panelen dus voordeliger geïnstalleerd worden. Belangrijkste factoren zijn evenwel het aantal zonne-uren dat we krijgen en de courante marktprijs voor de energie die we afnemen. Het spreekt voor zich dat in geval van zonnige jaren, waarin de energieprijzen toevallig erg hoog zijn, zonnepanelen zich een stuk sneller zullen terugverdienen.
Stellen dat de opgewekte energie van zonnepanelen 100 procent ‘schoon’ zou zijn, blijkt een fabeltje
Een concreet voorbeeld: Stel dat de installatie van 10 zonnepanelen 7.500 euro kost, inclusief de omvormer, en die samen 3.500 kWh per jaar opwekken. De energieprijs in België bedraagt, alles bij elkaar geteld, zo’n 0,40 euro per kWh. In dat scenario zal de terugverdientijd ongeveer 5,5 jaar bedragen.
Dat betreft uiteraard een vereenvoudiging. De gemiddelde terugverdientijd schommelt in België doorgaans ergens rond de 8 jaar. Gelet op het feit dat zonnepanelen weinig onderhoud vergen en vlot 25 jaar kunnen meegaan, kan men dus geruime tijd genieten van goedkope energie. Let wel, een omvormer heeft een kortere levensduur, om en bij de 10 tot 15 jaar.
Thuisbatterijen
Een bijzonder aandachtspunt bij de opwekking van energie aan de hand van zonnepanelen is de afhankelijkheid van het weer. De zon moet schijnen, anders heb je geen stroom. Het is niet omdat je op een jaar tijd 3.500 kWh opwekt, dat je te allen tijde rendement zal hebben. Naar schatting wordt
zo’n 70 tot 75 procent van de opbrengst van zonnepanelen gegenereerd gedurende de zes zonnigste maanden. Ook wanneer je in principe geen stroom nodig hebt, kan het zijn dat de zon schijnt en je (verloren) energie aan het opwekken bent.
Om de vluchtigheid en de onvoorspelbaarheid van het Belgische weer te kunnen opvangen, vereist een betrouwbaar systeem met zonnepanelen een manier om de opgewekte elektriciteit op te slaan. En dat is nu net waar het schoentje wringt. De meeste courante thuisbatterijen kunnen slechts tussen de 5 en 15 kWh opslaan. Ter duiding, een koelkast gedurende één dag laten draaien kost 1 tot 2 kWh. De facto zal een normaal huishouden met een degelijke thuisbatterij van 15 kWh amper één dag rondkomen, laat staan een hele winter.
De realistische consument zal onmiddellijk inzien dat het in het wisselvallige België schier onmogelijk is om voldoende thuisbatterijen aan te schaffen om de mistroostige seizoenen te overbruggen. Helemaal onhaalbaar lijkt het te worden wanneer de prijs voor een thuisbatterij bekijken: de Powerwall, de populairste thuisbatterij van Tesla, kost in Europa al gauw rond de 10.000 euro.
eel voordeel mislopen. Wie daarentegen de plaatsing van een digitale meter weigerde, kan nog wat langer van het voordeel genieten. Zeker nu blijkt dat de uitrol van een volledig digitaal netwerk langer op zich laat wachten, omdat de kosten-batenanalyse van Demir duurder blijkt uit te vallen dan eerst verwacht.
Ter compensatie van dat nadeel bestond er een tijdelijke retroactieve investeringspremie voor mensen die zonnepanelen plaatsten, maar niet of slechts kortstondig van een terugdraaiende teller konden genieten. Die subsidie, die bovendien afhangt van heel wat voorwaarden, gaat binnenkort echter ook op de schop. Vooral voor degenen die een enorme hoeveelheid zonnepanelen op hun daken plaatsten, in de veronderstelling munt te kunnen slaan uit de terugdraaiende teller, goed wetende dat ze op geen enkel piekmoment nood hebben aan de opwekcapaciteit van die hoeveelheid zonnepanelen, draait de affaire uit op een sisser.
Tip: indien u thuis over zonnepanelen én een terugdraaiende teller beschikt, stel uw afspraak met Fluvius voor de plaatsing van een digitale meter zo lang mogelijk uit.
Klimaatonvriendelijk?
Een vaak in de doofpot gestopte kritiek op de zonnepanelen ligt in de milieubelastende productie. Om zonnepanelen te produceren vereist men een aantal zeldzame metalen en mineralen zoals zilver, cadmium en tellurium. Bij de verwerking worden chemicaliën zoals zwavelzuur, fosforzuur en stikstoftrifluoride gebruikt, die schadelijk kunnen zijn voor het milieu en de volksgezondheid als ze niet goed worden beheerd. De mogelijkheid tot recyclage is bovendien vooralsnog beperkt. Hoewel zonnepanelen een lange levensduur hebben, ontstaat er tegen het einde van die levensduur een afvalprobleem.
70 tot 75 procent van de opbrengst van zonnepanelen wordt gegenereerd gedurende de zes zonnigste maanden
Omwille van de beperkte opslagcapaciteit en de onvoorspelbaarheid van de weersomstandigheden, kan men dus onmogelijk louter en alleen op zonne-energie rekenen voor elektriciteitsvoorziening. Op zich stelt zich hier geen onoverkomelijk probleem, iedereen is immers aangesloten op het elektriciteitsnet en kan als surplus vrij afnemen. Problematischer wordt het voor hen die ook voor hun verwarming rekenen op een elektrische opwekker, bijvoorbeeld aan de hand van (enigszins gedateerde) accumulatieverwarming of de hevig gepromote warmtepompen. Stel dat we een periode van relatief dure elektriciteit doormaken én het is bovendien winter, waardoor er weinig zonlicht invalt en de vraag naar verwarming betrekkelijk hoog is, dan zal zelfs in dat scenario de eigenaar van een woning met performante warmtepomp en een resem zonnepanelen (en ongetwijfeld een bijzonder gunstig EPC) toch geconfronteerd worden met een pittige energiefactuur. In dat geval lijken een ketel op aardgas en een mazouttank aanlokkelijk. Toegegeven, ook die brandstoffen zijn onderhevig aan marktschommelingen. Een combinatie van beide zou optimaal kunnen zijn, ware het niet dat de kosten voor de verschillende installaties dan ook weer op-
Terugdraaiende teller
Een aantrekkelijke bonus waarvan de Vlaming met zonnepanelen kon genieten, is de terugdraaiende teller. Wie over een terugdraaiende, analoge elektriciteitsteller beschikt, kan de opgewekte zonne-energie waarvan hij of zij geen gebruik maakt, terug injecteren op het elektriciteitsnet. Hierdoor draait de teller letterlijk terug. Bijgevolg daalt de energiefactuur naargelang de hoeveelheid teruggevoerde elektriciteit.
De terugdraaiende teller zorgt op heden echter voor frustratie en ongelijkheid. Onder voormalig minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) werd een campagne opgezet om alle Vlaamse huishoudens van een digitale elektriciteitsteller te voorzien. Digitale meters laten echter geen terugdraaien toe, waardoor mensen met een dergelijke teller in huis een financi-
Stellen dat de aan de hand van zonnepanelen opgewekte energie 100 procent ‘schoon’ zou zijn, blijkt dus een fabeltje. Energieproductie zal altijd een zekere impact op ecologie en klimaat hebben. Het verbeteren van recyclagetechnieken en het verminderen van de milieu-impact van het productieproces zijn de belangrijke uitdagingen voor de zonne-energie-industrie, waarvoor er vooralsnog geen oplossingen werden gevonden.
Toekomst
Onmiskenbaar leveren zonnepanelen een duidelijk langetermijnvoordeel op. Anno 2024 zijn ze evenwel niet zaligmakend. De uitfasering van terugdraaiende tellers kost gezinnen een serieuze slok op de borrel. De afhankelijkheid van de wispelturige weersomstandigheden blijft het grootste pijnpunt. Ook de gebrekkige opslagcapaciteit is een probleem. Het blijft uitkijken naar verbeterde batterijtechnologie die gezinnen in staat moet stellen om het maximum uit hun eigen, groene energieopwekking te halen en innovatieve recyclagetechnieken om onze afvalberg niet verder te vergroten.
Hij staat zelfbewust en bijna uitdagend voor de ingang van het Antwerpse stadhuis. Met zijn rug naar de zetel van de politieke macht, werpt hij een blik op de Schelde, de slagader van de economische macht in de stad. De meer dan levensgrote bronzen buildrager van Constant Meunier werd 74 jaar geleden op 4 september 1950 plechtig ingehuldigd door de gestelde lichamen.
Het standbeeld stelt een havenarbeider, meer precies een dokwerker, voor, in zijn dagdagelijkse werkplunje met de typische hoofdbedekking, de nek tegen het steenkoolgruis en de schurende juten zakken beschermende kap. Oorspronkelijk stond Meuniers havenarbeider symbool voor de sociale bewustwording van de arbeidersklasse. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij als de bronsgeworden herinnering aan de havenarbeiders die, in de laatste oorlogsmaanden, ondanks de terreur van de vliegende bommen, bleven voortwerken om de geallieerde troepen te bevoorraden, tevens symbool voor de herwonnen vrijheid.
HET STANDBEELD STELT EEN HAVENARBEIDER VOOR, MEER PRECIES EEN DOKWERKER
‘De Dokwerker’ of ‘Débardeur du port d’Anvers’ is gebaseerd op een wassen beeldje dat Meunier in 1885, tijdens de tweede editie van het ‘Salon des XX’, in Brussel voor het eerst tentoonstelde. Die geïdealiseerde, bijna heroïsche voorstelling van de arbeid sprak blijkbaar tot de verbeelding, wantnadat een veel grotere plaasteren versie in 1889 in Parijs te zien was op een internationaal kunstevenement -, nog geen jaar later werd een eerste bronzen, meer dan twee meter hoge versie aangekocht door de Franse staat. Een paar maanden later kocht de reder Leo Gans voor de riante som van 159.000 goudmarken ‘Der Hafenarbeiter’ en liet het aan de kade van de Westhafen van Frankfurt am Main plaatsen. Daarmee was het hek van de dam en binnen een tijdsbestek van een paar jaar stond er een ‘Hamnarbetare’ in Stockholm, een ‘Lastenträger’ in Dresden en een ‘Havnearbejder’ in Kopenhagen. In 1921 werd er ter gelegenheid van het eeuwfeest van de Peruviaanse onafhankelijkheid zelfs een buildrager, ‘El estibador belga’, aan Peru geschonken door de Belgische expats. Het staat bij de Plaza Bélgica in de hoofdstad Lima.
BOGAERTS EN COLPIJN
De man die model stond voor Meunier, was Louis Bogaerts, een échte dokwerker uit de Seefhoek, die later assistent-landmeter werd. Meunier trok geregeld met zijn schetsboek de Antwerpse haven in op zoek naar modellen voor zijn beelden en had zo de atletische Bogaerts ontdekt. Eén van zijn kleinkinderen, Louisa Colpijn, had artistieke ambities. Ze groeide op in een volkse buurt tussen het Kiel en Hoboken en droomde van een carrière in de toneelwereld. Ze stond al van jongs af aan op de planken in producties van een aantal Antwerpse amateurgezelschappen en later ook in Brussel. Ze maakte indruk op de planken en haar dromen werden werkelijkheid toen ze een contract kreeg bij het gezelschap van de Koninklijke Nederlandse Schouwburg in Antwerpen. Het leek het begin van een schitterende carrière te worden, want in 1939 kreeg ze de kans te debuteren als filmactrice in de rol van Wiske Peeters in de kaskraker ‘Janssens tegen Peeters’ van de in Antwerpen wereldberoemde regisseur en producer Jan
Vanderheyden, die de eerste verfilming van ‘De Witte’ - het erg populaire boek van Ernest Claes - op zijn naam heeft staan. Daarna speelde Colpijn nog in een vijftal Vlaamse films en begon de actrice te dromen van het sterrendom, maar het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog strooide roet in het eten.
VERBLIJF IN PARIJS
In juni 1942 verkaste ze op advies van een officier van de Duitse Propagandastaffel naar Parijs. Ze verfranste haar naam naar Colpeyn en begon te werken op de Champs Elysées in het hoofdkantoor van Continental Films, een door de Duitse bezetter gefinancierde filmmaatschappij die een dochteronderneming van het Duitse Universal Film AG (UFA) was en op dat ogenblik het grootste filmproductiehuis in Frankrijk. Ze kon niet echt aan de slag in de Parijse toneelwereld en kluste vooral bij met modellenwerk, terwijl ze de Parijse artistieke bohémienscene frequenteerde en onder meer bevriend raakte met Sacha Guitry, Jean Cocteau en Raymond Queneau.
EEN GROOT DEEL VAN MODIANO’S WERK WORDT BEHEERST DOOR DE TROEBELE GESCHIEDENIS VAN BEZET FRANKRIJK
Een paar maanden na haar aankomst in de Lichtstad, ergens in oktober 1942, werd ze tot over haar oren verliefd op Alberto Modiano (1912-1977), een ondergedoken Jood met Italiaanse roots, die om te overleven actief was op de zwarte markt en in de periferie van criminele bendes vertoefde. Alberto Modiano was in februari 1942 aan een razzia ontsnapt. In de winter van 1943, toen hij al samenleefde met Louisa, werd hij op straat opgepakt, maar hij ontsnapte onder nooit opgehelderde omstandigheden opnieuw aan deportatie naar een concentratiekamp. Volgens sommige bronnen zou hij zijn vrijlating te danken hebben gehad aan Louis ‘Eddy’ Pagnon, een Franse collaborateur met criminele banden, die als agent verbonden was aan het hoofdkwartier van de Gestapo in de Rue Lauriston…
NA DE OORLOG
In november 1944 stapte Louisa Colpijn met Alberto Modiano in Megève in het huwelijksbootje. Het paar had de oorlog overleefd en Louisa hernam haar filmcarrière in 1949 met de door Jacques Becker geregisseerde film ‘Rendez-vous de juillet’ en surfte mee op de golven van het succes van de Franse cinema in de jaren 1950 en 1960. Begin jaren 1960 scheidde ze van Modiano. Haar laatste optreden was in 1983 als Madame Ramay in de aflevering ‘L’homme de ménage’ van de tv-serie ‘Merci Sylvestre’. Hun oudste zoon, Patrick Modiano (°1945) won in 2014 de Nobelprijs voor Literatuur. Hij dankte zijn doorbraak in de literatuur aan de schrijver Raymond Queneau, een jeugdvriend van zijn moeder. Een groot deel van Modiano’s werk wordt - wat gelet op zijn voorgeschiedenis niet zo verwonderlijk isbeheerst door de troebele geschiedenis van bezet Frankrijk en de drama’s van collaboratie, verzet en repressie.
Ondanks het feit dat hij zijn in 1969 verschenen boek ‘La Ronde de Nuit’ aan zijn moeder opdroeg, schilderde hij bijwijlen een weinig flatterend portret van Louisa Colpijn. Ze verscheen ten tonele als een koele en vooral afwezige moeder die een door gutturale klanken verruwd Frans sprak. In ‘Dans Un Pedigree’ uit 2005 zette hij haar zelfs neer als “une jolie fille au coeur sec”. Colpeyn was zich trouwens bewust van haar vette Vlaamse accent, maar trachtte dat ietwat exotischer te maken door eens te suggereren dat ze Hongaarse of Roemeense roots had… Louise Colpijn, ‘Grande Dame’ van de Franse cinema en kleindochter van de Buildrager overleed op 26 januari 2015 in Parijs op de gezegende leeftijd van 96 jaar.
JAN HUIJBRECHTS
CM
Pallieterke, In ’t Pallieterke van 26 september merkt Anton Schelfaut terecht op dat het onbegrijpelijk is dat nog zoveel N-VA- en Vlaams Belang-kiezers aangesloten zijn bij CM terwijl dit ziekenfonds, net zoals de andere onderdelen van de ACV-zuil, het niet nalaat om deze partijen waar mogelijk voortdurend in een slecht daglicht te stellen. De standpunten van cd&v, Vooruit en Groen worden dan weer als interessant en redelijk voorgesteld in de CM- en de ACV-publicaties. Ik moet wel toegeven dat ik tot voor kort ook aangesloten was bij CM, wat niet onlogisch is als je uit een katholieke familie komt.
Een artikel in Visie, het ledenblad van CM, ACV en beweging.net, in april van dit jaar, heeft mij de ogen doen opengaan. In dat artikel werd gesteld dat de vermogens dringend meer belast moeten worden en dat hiertoe een vermogenskadaster moet opgericht worden. De noodzaak om de vermogens (nog) meer te belasten, zou volgens een ‘expert’ van het ACV hét thema van de verkiezingen van 9 juni worden. En natuurlijk werden de standpunten van N-VA en Vlaams Belang hierover nog eens negatief geframed tegenover die van cd&v, Vooruit en Groen. Zoveel onzin kon ik niet zo laten. Ik heb dan ook gereageerd dat onze vermogens reeds enorm belast worden, onder meer door erfenisrechten, schenkingsrechten, onroerende en roerende voorheffing, effectentaks, autotaks, enzovoort, en dat in de verkiezingen van 9 juni vooral andere thema’s, zoals migratie, identiteit, de noodzaak van een staatshervorming, veiligheid en koopkracht een rol zouden spelen. Ik liet hen ook weten dat iemand zoals ik, die rechts, conservatief, katholiek en N-VA-kiezer is, blijkbaar niet meer thuishoort bij CM en dat ik dus mijn conclusies zou trekken. Ik heb dan ook de stap gezet om weg te gaan bij CM en me aan te sluiten bij het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds, en ik heb me dit nog niet beklaagd. Voor de gelijkgezinden die nog zouden twijfelen: ik kan bevestigen dat de overgang heel vlot verloopt via een huisbezoek van een vertegenwoordiger van het VNZ die alles regelt.
Jan De Maeseneer, Meerbeke
Pseudodemocratie
Pallieterke, België en ipso facto Vlaanderen zijn pseudodemocratieën. De burger mag stemmen, maar heeft nadien geen enkele vorm van inspraak in de regeringsvorming of desavouering ervan. Bij die regeringsvorming wordt zelfs vaak de stem van de kiezer miskend. Na drie maanden onderhandelen is er een Vlaams regeerakkoord onder de titel ‘warm en welvarend Vlaanderen’ met een aantal niet-bindende intentieverklaringen, zonder veel betekenis. Ook worden weer dezelfde kopstukken als minister opgevoerd. Neem bijvoorbeeld Ben Weyts: hij heeft er als onderwijsminister niets van gebakken, maar mag voor een derde keer aantreden, met dank aan zijn broodheer Bart De Wever. Vlaanderen is al lang ons Vlaanderen niet meer. De wereld van de ‘politeia’ is een minachtende bedoening.
Eddy Verpoten, Mechelen
Godvergeten
Pallieterke, Wanneer de irritatie en de ergernis van de Vlamingen over het pausbezoek zal afnemen bij zijn vertrek, verwacht ik dat men nu ook eens de islam tegen het licht
houdt. Gebeuren er daar geen misbruiken of zaken waar men niets van weet? Aan Canvas zou ik willen vragen of er na Godvergeten ook een ‘Allahvergeten’ komt. Benieuwd of men dat durft. Daniel Meuleman
Zwitserland
Pallieterke, Een tijdje geleden stond er een artikel in ons weekblad over Zwitserland, bezocht door Theo Franken en Sander Loones. Het verschil met Zwitserland is dat men anders te werk gaat. De kantons hebben de macht met eigen belastingen, wetgeving en een eigen rechtssysteem. Het zijn eerst de gemeenten, dan de kantons en ten slotte de Bondsregering die kunnen ingrijpen. Is het niet mogelijk om ten minste een gedeelte van dat Zwitsers model toe te passen in Vlaanderen? De namen van de provincies mogen blijven bestaan, maar daarnaast moet Vlaanderen worden onderverdeeld in kantons. Wij hebben toch ook het Pajottenland, het Hageland, het Land van Loon, het Meetjesland, de Vlaamse Ardennen, de Kempen, enzovoort? Als er na een studiereis niets uit de bus komt ten goede van Vlaanderen, heeft die studiereis tot niets gediend, en is het enkel een mooie trip op kosten van… Maar dan zie ik er het nut niet van in.
Tony Bautmans, Elewijt Ministers Pallieterke, Van harte gefeliciteerd, mijnheer De Wever: u bent er terecht zeer fier op dat N-VA vijf van de negen ministers in de nieuwe Vlaamse regering mag leveren. We wisten natuurlijk al langer dat bovenal de postjes belangrijk zijn. Alle Vlamingen kunnen weer op beide oren slapen. Als grootste van de drie onderhandelende partijen was N-VA een reus in het toegeven en een dwerg in het binnenhalen. Dat is toch wat Vlaamse onderhandelingen zijn: zoveel mogelijk voor mij en mijn partij binnenhalen, en al de rest en al zeker de burger verwaarlozen. Het is schaamteloos om 124 parlementsleden te behouden, puur uit eigenbelang. Met de mededeling dat de btw op melk, brood, groenten en fruit met 50 procent stijgt, wachten jullie waarschijnlijk tot na 13 oktober. Laat dan het gepeupel maar morren. Als je een derde van de Vlamingen uitsluit en je lieverzonder ruggengraat - onderhandelt met links, dan kan de rechtgeaarde vlaming alleen maar hopen dat N-VA krijgt wat ze verdient: een stevige krimp.
Luc Neels, Lommel
Pausbezoek
Pallieterke, Mijn bedenking rond het vierdaagse bezoek van paus Franciscus aan ons land eindigt met een vraag. De paus heeft dus zijn oor vier minuten te luisteren gelegd bij een bijzonder kleine selectie van mensen die als kind misbruikt zijn geweest door geestelijken. De plaatsvervanger van Christus op aarde zal amper vier minuten naar hen luisteren… Ik ken nog een plaatsvervanger van Christus op aarde. Hij luisterde geen vier minuten, maar al duizenden uren naar misbruikte mensen en stelde al evenveel dossiers op om bij te dragen aan een of andere vorm van ‘genezing’. U raadt het waarschijnlijk al: ik heb het over priester Rik Devillé! Mijn vraag: hoeveel minuten heeft deze ‘priester’ gekregen om hierover met de paus te spreken? Het woord ‘genezing’ zou wel eens kunnen uitdraaien op… een ‘mirakel’. Hugo De Snerck, Tienen
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
Benjamin Dalle (cd&v), minister in de vorige Vlaamse regering en bevoegd voor Brussel, Jeugd en Media, is uit de boot gevallen. We zullen hem geen minuut missen. Twee van zijn bevoegdheden - Brussel en Media - worden overgenomen door N-VA-politica Cieltje Van Achter.
Brussel en de Vlaamse Rand liggen me na aan het hart. Ik heb vijf jaar op kot gezeten in Schaarbeek en heb aan die tijd een schare vrienden overgehouden. Die vrienden - dikwijls toen nog inwoners van een Brusselse gemeente - verhuisden in tussentijd stelselmatig naar een gemeente in de Vlaamse Rand rond Brussel.
En wat lees ik op bladzijde 213 van het Vlaams regeerakkoord? Geniet mee van de volgende volzin: “Allereerst manen we alle leden van de Vlaamse en federale regering aan dat ze, elk voor het eigen beleidsdomein, toezien op een evolutie naar het gemiddelde, namelijk dat ze ervoor zorgen dat een historische investeringsachterstand in de Vlaamse Rand en Halle-Vilvoorde ten opzichte van het Vlaamse gemiddelde in voorkomend geval wordt ingelopen”. Einde citaat en een dikke proficiat voor de samensteller van die zin.
Ontnederlandsing
Er staat dus letterlijk dat de leden van de Vlaamse regering de collega-leden van de Vlaamse regering moeten aanmanen om iets te realiseren. Ze moeten zichzelf dus aanmanen om het beleid uit te voeren. Nu begrijp ik waarom het zolang geduurd heeft om tot een Vlaams regeerakkoord te komen. Had er niet beter gestaan: “De Vlaamse regering zal erop toezien dat de historische investeringsachterstand in de Vlaamse Rand wordt weggewerkt”? Kort en krachtig. Op dezelfde bladzijde lees ik: “Willen we de ontnederlandsing van de Vlaamse Rand en Halle-Vilvoorde terugdringen, dan heeft iedereen zijn rol te spelen.” Anders vertaald: de Vlaamse regering geeft toe dat de Vlaamse Rand nog steeds te maken heeft met een verfransingsdruk. Of nog anders gezegd: de Vlaamse regering is er tijdens vorige legislatuur niet in geslaagd om de verfransingsdruk terug te dringen. En die druk komt er niet alleen van autochtone Franstalige Brusselaars die Brussel ontvluchten. Ook de komst van Franstalige inwijkelingen uit Afrika zorgt voor een verfransing die nu al veel verder reikt dan de Rand alleen. Vraag het maar aan de inwoners van Liedekerke, Asse en Denderleeuw, om maar enkele gemeenten te noemen. Ben Weyts had in de vorige legislatuur de bevoegdheid voor de Vlaamse Rand. Ik heb altijd de indruk gehad dat Weyts zich liever bezighield met Dierenwelzijn en Sport. Maar niettemin krijgt hij ook de komende vijf jaar de bevoegdheid voor de Vlaamse Rand. Als hij de verfransing wil tegenhouden, zal hij toch iets meer uit zijn pijp moeten komen.
Assertief in Brussel
In opvolging van Benjamin Dalle, krijgt Cieltje Van Achter de bevoegdheid ‘Brussel’. Ik lees op bladzijde 218: “De Vlaamse regering waakt ook over onze taal in Brussel en de rechten van de Vlamingen. De wettelijke tweetaligheid in de hoofdstad van Vlaanderen wordt al decennialang met de voeten getreden. We kiezen voluit voor een assertieve aanpak om de basisrechten van de Vlamingen in onze hoofdstad te verzekeren.”
Herlees deze zin: “We kiezen voor een assertieve aanpak.” Ik ben benieuwd. Want zoals u in het bovenstaande citaat kon lezen, worden de rechten van de Vlamingen in Brussel geschonden. Elke dag opnieuw. Wat heeft de Vlaamse regering daartegen gedaan in de vorige legislatuur? De gemeentelijke diensten, waaronder het OCMW, zijn dikwijls eentalig Frans. Dat is al jaren zo. Het jaarlijkse taalrapport van de Brusselse vicegouverneur bewijst dat de naleving van de taalwetgeving door de Brusselse lokale besturen er elk jaar opnieuw aanzienlijk op achteruitgaat. Ik hoop dat Cieltje Van Achter inderdaad een assertief beleid zal voeren. En dat hoop ik ook voor Ben Weyts. Ben en Cieltje, gedenk de oude VU-slogan ‘Gedaan met geven en toegeven’.
PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.
Bok van Blerk in Antwerpen: “Ideale gelegenheid om innige band met Afrikaners te hernieuwen”
Op 17 oktober treedt Bok van Blerk (46) op in de Stadsschouwburg van Antwerpen. Hij is vooral bekend van zijn grote hit ‘De la Rey’ (2006), maar Van Blerk heeft sindsdien heel wat albums uitgebracht en een succesvolle carrière uitgebouwd. Het is nog maar de tweede keer dat Louis Andreas Pepler - Van Blerks echte naam - naar Vlaanderen komt, voor wat zijn eerste optreden sinds 2015 zal worden.
Het concert maakt deel uit van een hele tournee die hij samen onderneemt met zijn landgenoot, collega-muzikant en vriend Riaan Benade. Na Abu Dhabi, Dubai en Al Ain in de Verenigde Arabische Emiraten komen ze naar Europa, meer bepaald Dublin, Antwerpen en Veenendaal. De optredens behoren allemaal tot de ‘Boksombende toer’.
Innige band
Volgens Zuid-Afrikakenner en Pallieterke-auteur Jan Van Aerschot is het concert de ideale gelegenheid om de “innige band” van Vlaanderen met de Afrikaners te hernieuwen. “Alleen al om onze gebrekkige kennis over Zuid-Afrika bij te schaven, is het interessant om het concert bij te wonen”, zegt Van Aerschot.
Hoewel Van Aerschot ook Van Blerks werk lovenswaardig vindt, heeft hij toch een lichte voorkeur voor Steve Hofmeyr, een andere Zuid-Afrikaanse zanger. Die laatste is volgens Van Aerschot, meer nog dan Van Blerk, een militant en activist. “Van Blerk is iets voorzichtiger, terwijl Hofmeyr helemaal geen blad voor de mond neemt. In 2012 zette hij op het einde van een concert ‘Die Stem van Suid-Afrika’ (het volkslied van de blanke Afrikaners, red.) in. De 45.000 aanwezigen zongen toen uit volle borst mee. Het is iemand waar je respect voor moet hebben.”
Waarom de Afrikaners dan precies onze steun verdienen? Van Aerschot: “Sinds het ANC in 1994 aan de macht is gekomen, hebben de Afrikaners een aanzienlijk deel van hun rijkdom en al hun politieke macht verloren. Bovendien zijn ze het slachtoffer van discriminatie door het regime.”
Van Aerschot betreurt dat weinig Europeanen en Amerikanen nog wakker lijken te liggen van het lot van de Afrikaners. “Voor Europa en de Verenigde Staten is Zuid-Afrika sinds 1994, het jaar waarin het ANC aan de macht kwam, een afgesloten hoofdstuk. Zuid-Afrika mag vandaag dan wel een democratie en vrijemarkteconomie zijn, er gebeuren heel wat dingen die op z’n zachtst gezegd niet oké zijn.”
Ook in Vlaanderen is de liefde voor Zuid-Afrika bekoeld. Dat merkt Van Aerschot onder meer aan het dalende ledenaantal van de vereniging ‘Vrienden van Zuid-Afrika’.
Tickets voor het concert van Bok van Blerk zijn te verkrijgen via de website ticketmaster.be
ANTON SCHELFAUT
In memoriam:
Mieke Verbruggen
Vorige week werd in beperkte kring afscheid genomen van Mieke Verbruggen. Bij veel van onze lezers zal haar naam geen belletje doen rinkelen, maar wie in de jaren 1980 actief was in het Taal Aktie Komitee zal haar beter kennen door haar legendarische bijnaam ‘Mieke TAK’. Op zowat elke actie van TAK was Mieke aanwezig en stond ze haar mannetje op de eerste rij. Nochtans was ze niet de grootste van gestalte, maar ze durfde gewoon alles. Van ‘Mieke TAK’ wordt beweerd dat ze de meest opgepakte (door de gendarmen) dame was... Mieke werd 72 jaar oud en overleed op 18 september. Vlaanderen zal haar missen.
KARL VAN CAMP
HORIZONTAAL
A. Oost-Vlaams dorp
B. Naaldwoud in Siberië - Tracé
C. Onverdroten - Indische praatvogel
D. Japanse stad
E. Voorzetsel - Tijdperk - Van de
F. Emaillak - Frans wijngebied
G. Teken van de dierenriem - Stichter van de Kajotters
H. Staat van de VS - Grote steen
I. Aftasttoestellen
J. Graaf uit - Laster
K. Heel beslist willen - Kwebbel
L. Rooms-katholiek - Zakdoosje - Deel van het oog
1. Hoofdredacteur van dit blad
2. Wijnsoort - Doordrenkt - Loofboom
3. Leven na de dood
4. Deel van een landbouwwerktuig - Sprookjesfiguur
5. Vlaamse folkgroep - Europese CommissieDeel van de Bijbel
6. Bouwbedrijf van Paul Gheysens
7. Getijde - IngenieurAmerican National Standards Institute
8. Cisterciënzers
9. Oude lengtemaat - Pers. vnw.Keltische jongensnaam
10. Boogballetje - Obscuriteit
11. Gluiperig kijken - Daar - Voegwoord
12. Dopingproduct - Bedrijfscontroleurs
Het is dat we met z’n allen zo onverschillig geworden zijn over regeringsvormingen. Of de regering er nu wel of niet is in september? Daar liggen we eigenlijk niet wakker van. Vorm een regering en kom dan eens terug met een plan, is de constructieve houding van de burger. Maar toch maakt de politiek er een erezaak van om met zo veel mogelijk lawaai een regering te vormen. Waarom eigenlijk?
Conner zal alweer een shotje of snuifje te veel op gehad hebben toen hij voor eigen publiek zijn regeerakkoord wilde verdedigen. Van die gratis schoolmaaltijden was niks in huis gekomen, de verplichte kinderopvang vanaf 1 jaar werd een dikke sof en als socialist was hij er potjandorie in geslaagd om vermogensbelastingen te doen dalen. Ja, dan heb je niet veel om mee uit te pakken.
Een potje schelden en - als de camera’s niet draaienracistische klap verkopen
Maar gelukkig is Conner een betere commerçant dan onderhandelaar. En dan doet Conner waar Conner het best in is: een potje schelden en - als de camera’s niet draaien - racistische klap verkopen. Conner had moeten zeggen: “Sorry mensen, ik heb echt niet meer uit de brand kunnen slepen.” Maar hij riep: “Ik heb moeten keeperen als Courtois om al die foute voorstellen van ‘da maske’ De Ridder te kunnen counteren.” En de zaal werd wild
van zoveel linksigheid van de grote roerganger. Daar is op zich niks mis mee natuurlijk. Behalve dan voor het imago van de gemiddelde Vlaamse socialist die vervolgens met 94 procent van de stemmen het regeerakkoord goedkeurde. Het intellect zit duidelijk opnieuw op Stevaert-niveau. En dan krijg je Gennez natuurlijk.
Bonobo
Het inspireerde Stany Crets, ja die van VTM vroeger, tot een post die opvallend veel bijval kreeg. “Als burger zou ik het op prijs stellen dat de regering zich presenteert als regering en niet als een samenraapsel van ego’s en partijen die 5 jaar steggelen. Dank u”, kreeg in geen tijd 572 likes. De man had duidelijk een gevoelige snaar geraakt bij de medemens. Daar zit een les in voor de hele politiek.
In het huidige medialandschap is de bonobo de meest geliefde diersoort
Voor Sammy Mahdi bijvoorbeeld, die een regeringsvorming lang als een bonobo met een persoonlijkheidsstoornis door de media zwierde en onophoudelijk “Kijk naar mij!” brulde. Maar het is ook begrijpelijk. In het huidige medialandschap is de bonobo de meest geliefde diersoort en de wijze uil per definitie oninteressant. Niet de vraag of het een goed regeerrakkoord is, houdt de Wetstraatpers bezig. Wel de vraag wie er nu precies gewonnen heeft. Een volstrekt nutteloze vraag voor wie het moet betalen - u dus -, maar politieke journalistiek lijkt steeds vaker op voetbalpers. En dan zal je altijd bonobo’s oogsten. Of erger: Conner op speed.
“Wel, ik ben er wel veel vrouwen in kwijtgeraakt”
Jawel, hij is er. Vlaanderen heeft zijn tiende minister-president en bijhorende regering. Het is nog nipt gelukt binnen de tijd. Want Vlaamse regeringen zijn er altijd in september, zo wil een oude volkswijsheid. Maar is het ook een goede regering? Daar zijn de meningen over verdeeld. Binnen de regering is het eerste schelden zelfs al begonnen. Wij vroegen de voorzitters van de coalitiepartijen om in het eigen hart te kijken en zich de vraag te stellen: “Wat vinden jullie echt van elkaar?” echt lezen. Dat zat de hele tijd verborgen achter een spiegeltje. Narcist zou ik hem niet noemen. Dat is te hard. Laat ons zeggen dat we bij Welzijn meer dan 1 miljard investeren om mensen als Conner een betere beschutte werkplaats te kunnen geven. Tof, toch?”
De verlostang lag nog maar net terug op de tafel toen de pasgeboren regering haar eerste zure oprisping liet optekenen. Conner Rousseau verkocht de regering aan zijn achterban door te zeggen dat het nog veel slechter had kunnen zijn. Hij wou ze amper tellen, de lelijke voorstellen die hij had moeten weren van die lelijke N-VA. Vooral collega-minister Annick De Ridder moest het ontgelden. Toen hij haar vergeleek met Thatcher, begon ze dankbaar te blozen, maar toen hij haar een ‘maske’ noemde, was de pret ervan af. De pers smulde van de eerste uithaal. Een slecht voorteken? Hebben de voorzitters een coalitie gesmeed waar ze zelf wat misselijk van worden? Wat vinden ze echt van elkaar? Wij vroegen het hen zelf.
Als je alles optelt, moet je wel concluderen dat Conner niet zo van vrouwen houdt
BART DE WEVER: “Maar nee, je kent Conner toch. Die jongen is nog wat puberaal en kan niet zo heel goed onderhandelen. Als ik voorzitter van Vooruit zou zijn, dan zou ik ook zoiets moeten verzinnen om dat verkocht te krijgen. Groot bakkes, maar wat heeft hij in dat regeerakkoord gekregen? Niks. Tijdens de onderhandelingen mocht hij Annicks make-upspiegeltje lenen. Vanaf dat moment heb je er geen kind meer aan. Hij kijkt daarin en zegt voortdurend: ‘Oh ja, dat is mooi. Wat een knapperd toch.’ Als hij daarmee klaar is, geef je hem gewoon een balpen en hij tekent alles wat je wilt.”
“En als je alles optelt, moet je wel concluderen dat hij niet zo van vrouwen houdt. Ik ben de laatste om iemands geaardheid te gaan veronderstellen, hoor, maar voor iemand die ‘bi’ is, heeft ‘het’ toch echt geen hoffelijkheid naar het vrouwelijke geslacht. Eerst zijn vriendin gaan aanprijzen om haar orale kwaliteiten, nu een minister gaan beledigen… Nee, het is wat met die jongen. Maar ik mag hem. Voor de federale onderhandelingen krijgt hij een kappersspiegel. En Sammy? Daar ga ik geen woorden aan vuil maken, hoor.”
SAMMY MAHDI: “Weet je, om een coalitie te vormen, moet je geen vrienden zijn. Bij de vorming van deze coalitie had ik maar één bezorgdheid: ‘Wat zou Jezus doen?’ Grapje hoor. Geen flauw idee wie die Jezus is waar iedereen het in mijn partij over heeft. Straks eens googelen. De echte vraag is natuurlijk: ‘Wat zou de boerenbond doen?’ En dat heb ik klaargespeeld. Bomen, aan de kant!” “Verder vind ik De Wever een pompeus baasje dat denkt dat Vlaanderen alleen bestaat om zijn stadje nog meer te oversubsidiëren. Conner daarentegen is voor mij een beetje een mysterie. Je kon zijn gezicht niet
Ik sta zo goed in een kapiteinspak!
CONNER ROUSSEAU: “Dit is de meest sociale Vlaamse regering ooit! We gaan een radicaal andere koers varen. Dat gaan we doen. En ik ben de kapitein van dit schip. Ik sta zo goed in een kapiteinspak! Dat wil je niet weten, man. En weet je wat ik ook zo leuk vind aan deze Vlaamse regering? Ik ben er twee vrouwen in kwijt. Man, wat heb ik een hekel aan die dingen. En ik niet alleen, hé. Ook de andere partijen hebben die wijven kunnen lossen. Zes van de negen ministers, man! Dat ze er hun plan mee trekken. Dan weet je het natuurlijk. De federale regering! Daar gaat het over! Ik heb nieuwe sneakers gekocht en denk na over een nieuw kapsel voor die onderhandelingen. Maar wat ik vind van Sammy en Bart? Zegt me niet direct iets. Heb je ook achternamen? Dan vraag ik het eens na bij mijn studiedienst. Man, ik kan goed studeren…”