't Pallieterke van 11 juli 2024

“Vlaamse Beweging moet cd&v dankbaar zijn”

INTERVIEW

KOEN GEENS

OUD-MINISTER CD&V

11 JULI ALS NATIONALE FEESTDAG

3 8-9

LINKS VERENIGT

ZICH EN WINT DE VERKIEZINGEN

SAMEN STERK MET VVB

7

GULDENSPORENSLAG

BEGIN INFANTERIEREVOLUTIE

7

2

DOSSIER VEILIGHEID OP RECREATIEDOMEINEN

In de tweede ronde van de Franse parlementsverkiezingen heeft het grote linkse blok tegen Rassemblement National (RN) met succes een grote overwinning van de partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella tegengehouden. Het linkse tot uiterst linkse blok Nouveau Front Populaire (NFP) rond Jean-Luc Mélenchon wordt de grootste fractie in de Assemblée Nationale met 182 zetels, en hij mag daarvoor het Franse kiessysteem bedanken.

Ensemble van president Macron behaalde 168 zetels en RN 143 zetels. Les Républicains hadden 45 zetels na de tweede ronde. De parlementsverkiezingen in Frankrijk werken met een districtenstelsel. In elk van de 577 districten wordt de kandidaat die in de eerste ronde de absolute meerderheid behaalt, verkozen, op voorwaarde dat er een opkomst van meer dan 25 procent is van het aantal kiesgerechtigden.

Als de eerste ronde geen duidelijke winnaar met meer dan 50 procent van de stemmen oplevert, wordt er een tweede ronde gehouden, waaraan alle kandidaten mogen deelnemen die bij de eerste ronde meer dan 12,5 procent behaalden. De kandidaat die dan gewoon de meeste stemmen haalt, is dan verkozen.

Nouveau Front Populaire

Dat heeft ervoor gezorgd dat de linkerzijde rond Mélenchon zich kon verenigingen

als blok tegen het RN van Bardella en Le Pen. Van de 182 zetels voor NFP zijn er 71 voor de radicaal-linkse partij La France insoumise. De Parti Socialiste haalde er 64 binnen, de groene partij Les Ecologistes-EELV 33. De Parti communiste français haalde er 9.

In de eerste ronde van de parlementsverkiezingen raakten al 76 kandidaten verkozen, waarvan 39 van Rassemblement National. In de meeste districten haalde niemand een absolute meerderheid en het hoofddoel voor de partijen van Macron en het linkse front was niet langer om zélf de verkiezingen te winnen, maar eerder om een absolute meerderheid van RN tegen te houden in de tweede ronde. Ze riepen hun kiezers in de verschillende districten dus op om te stemmen op de kandidaat die de grootste kans maakte om te winnen tegen RN, zelfs als die niet tot de eigen partij behoort.

Dat systeem van ‘the winner takes it all’ verandert niet alleen de strategie van de verschillende verkiezingen, maar zorgt ook

voor een compleet verschillende uitkomst. RN haalt ruim 10 miljoen stemmen en is daarmee in absolute cijfers de grootste partij, maar haalt slechts het op twee na grootste aantal zetels. De strategie van NFP, om enkel met de kandidaten die werkelijk kans maakten om te winnen tegen de RN-kandidaat, draaide goed uit: met iets meer dan 7 miljoen stemmen haalt links het meeste aantal zetels binnen.

Labour

Hetzelfde geldt voor de parlementsverkiezingen in het Verenigd Koninkrijk, die vervroegd werden uitgeschreven door nu oud-premier Rishi Sunak. De Conservatieven kregen rake klappen en verloren bij de Lagerhuisverkiezingen liefst 244 zetels, Labour krijgt er 211 bij in vergelijking met de verkiezingen van 2019 en heeft nu een absolute meerderheid in het parlement. Ook daar is dat vooral het gevolg van het kiessysteem. Labour won 63 procent van de zetels met 34 procent van de stemmen. Reform UK van Nigel Farage haalde minder dan één procent van de zetels binnen met 14 procent van de stemmen, maar dat kostte door het ‘first-past-the-post’-principe wel heel wat zetels aan de Conservatieven.

WANNES NEUKERMANS

Vlaanderen morgen

Vlaanderen staat voor heel wat uitdagingen: koopkracht, globalisering, migratie, cultuurmarxisme, islamisering en vergrijzing. Hoe zullen wij daarmee omgaan? Hoe ziet de toekomst van Vlaanderen er nu uit? Grijs en grauw? Regenboogkleurig? Moslimgroen of bloedrood? Wel, dames en heren, persoonlijk hoop ik zwart en geel.

De V-partijen hebben op dit moment de helft van de zetels in het Vlaams Parlement. Om ervoor te zorgen dat dat aantal op zijn minst gelijk blijft of, laten we hopen, nog toeneemt, wil ik hier focussen op twee elementen die van fundamenteel belang zijn voor de toekomst van Vlaanderen, namelijk het krijgen van kinderen en het belang van kwaliteitsvol onderwijs. Onze kinderen zijn onze toekomst, en hun opvoeding en onderwijs bepalen de richting waarin ons land zich zal ontwikkelen.

Onze natie staat voor een demografische uitdaging. Het geboortecijfer daalt, en als dat zo doorgaat, zal onze Vlaamse bevolking verder vergrijzen en krimpen. Dat heeft verstrekkende gevolgen voor onze cultuur, tradities, sociale structuren en uiteraard ook onze economie, en dus ook onze sociale zekerheid. Minder Vlaamse kinderen betekent minder toekomstige innovatie en een grotere druk op de werkende Vlaming om voor een groeiende groep gepensioneerden te zorgen. Om als Vlaanderen te overleven, te groeien en te bloeien, moeten we Vlaamse gezinnen aanmoedigen om meer kinderen te krijgen. Dat betekent ook dat Vlaanderen een beleid moet ontwikkelen dat gezinsuitbreiding ondersteunt en bevordert. Maar het hebben van kinderen is slechts de eerste stap. De tweede is ervoor te zorgen dat onze kinderen toegang hebben tot kwaliteitsvol onderwijs. Onderwijs is de sleutel tot persoonlijke en Vlaams-nationale groei. Kwaliteitsvol onderwijs bereidt onze kinderen voor op de uitdagingen van morgen en geeft hen de vaardigheden en de kennis om te slagen in een steeds complexere wereld. We moeten blijven investeren in onze scholen en leerkrachten. Zorgen dat elke school de middelen heeft om een stimulerende leeromgeving te creëren, met moderne faciliteiten en technologieen. Leraren goed opleiden en zich laten concentreren op hun belangrijkste taak: het onderwijzen en inspireren van onze kinderen. Onze traditionele, Vlaamse waarden en normen moeten een prominentere plaats krijgen. Vlamingen moeten weten wie ze zijn, waar ze vandaan komen en waarvoor ze staan. Onze Vlaamse cultuur moet een sterke leidcultuur zijn.

Daarnaast moeten we ons richten op technologische innovatie binnen het onderwijs. In de 21ste eeuw is digitale geletterdheid net zo belangrijk als lezen en schrijven. Onze kinderen moeten worden uitgerust met de vaardigheden om te navigeren in een digitale wereld en moeten leren om kritisch na te denken over informatie. Dat betekent onze scholen voorzien van de nodige technologieën en leraren trainen in het effectief gebruik van die middelen. Naast economische voordelen heeft kwaliteitsvol onderwijs uiteraard ook een diepgaande impact op het sociaal weefsel van onze samenleving, want onderwijs helpt om de sociale cohesie en de sociale betrokkenheid te bevorderen.

Vlaanderen doen leven, groeien en bloeien vereist een allesomvattende aanpak die prioriteit geeft aan het welzijn van onze mensen, het behoud van onze nationale identiteit en de bevordering van traditionele gezinswaarden. Dat alles moet wat mij betreft in een onafhankelijk Vlaanderen gebeuren, want het is dringend tijd voor volledig zelfbestuur. Ik wens iedereen een feestelijke en strijdbare 11 juliviering.

Geniet ervan!

Redactie & beheer:

Uitgeverij ’t Pallieterke

Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland

Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Wie leidt de volgende Waalse regering?

De formatie van de Waalse regering zit in haar eindfase. Volgende week zal de beleidsploeg de eed afleggen. En opvallend: niet MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez maakt de meeste kans om het ‘Elysette’ in Namen te betrekken. Er is sprake van zijn partijgenoten Pierre-Yves Jeholet en Adrien Dolimont. Onbekend in Vlaanderen, maar wat vooral telt voor MR, is dat men met het steriele Di Rupo-tijdperk breekt.

Het haalde amper het nieuws, maar één van de zes regeringen in dit land is al gevormd: die van de Duitstalige Gemeenschap. Op 1 juli legden de ministers in Eupen de eed af. Minister-president Oliver Paasch van de regionalistische ProDG (Pro Deutschsprachige Gemeinschaft) kan beginnen aan een derde mandaat. Deze keer niet met de liberalen en socialisten, maar met de liberalen en de Duitstalige christendemocraten. Dat de regering van de best beschermde minderheid - 80.000 zielen - van België als eerste uit de startblokken schiet, is niet zo bijzonder. Het is een klassieker. Daarna blijft het een tijd wachten op de andere beleidsploegen.

Men wil vooral een breuk met de Di Rupo-stilstand

De volgende in de rij is de Waalse regering. Wanneer u dit leest, zit de formatie in de laatste fase. Lange tijd ging men ervan uit dat er tegen 21 juli (voor de Franstaligen een belangrijke datum) een nieuwe regering zou zijn, maar het kan vroeger en moét volgens sommigen zelfs vroeger. Want vanaf 16 juli zetelt uittredend minister-president Elio Di Rupo (PS) als Europees Parlementslid en kan hij dus niet langer het ‘Elysette’ in Namen bewonen. En dus zou de agenda erin bestaan dat er dit weekend of ten laatste komende maandag witte rook komt bezuiden de taalgrens. Snel daarna vinden de partijcongressen plaats en kan de Waalse regering de eed afleggen.

Breuk met de ‘notarisregering’ van Di Rupo

Inhoudelijk willen de coalitiepartijen, de liberale MR en de centristische Les Engagés, een breuk met het verleden. Een centrumrechts beleid met een minder omvangrijk overheidsapparaat, minder administratieve hinderpalen, een activering van werklozen en ondernemingsvriendelijke accenten. In de media lanceerden MR en Les Engagés trouwens een campagne waarbij de burgers voorstellen konden doen richting administratieve vereenvoudiging. In de advertentie werd de rode Waalse haan

vervangen door een haan met blauwe en turkoois kleuren, die van MR en Les Engagés. Daarnaast wil men vooral een breuk met de Di Rupo-stilstand. De vorige Waalse regering leek eerder een ‘notarisregering’ waarbij men weinig meer deed dan op de winkel letten. De uitgebluste Elio Di Rupo had al veel moeite gedaan om PS, MR en Ecolo samen te brengen in een regering en had weinig energie om nog iets anders te doen. Toen het Luikse exact drie jaar geleden geteisterd werd door zware overstromingen, hoopte men op een nieuwe schwung in de Waalse regering, maar die kwam er niet. MR en Les Engagés willen nu tonen dat het anders kan. En dat moet niet alleen uit het regeerakkoord zelf blijken. Bijna even belangrijk zijn de personen die de vernieuwing incarneren.

Bouchez denkt aan het burgemeesterschap

Daarom werd lange tijd gedacht dat Georges-Louis Bouchez Waals minister-president zou worden. Maar die piste is verlaten. Hij blijft partijvoorzitter, omdat Bouchez nog wil wegen op de federale regeringsvorming. En omdat hij in oktober burgemeester van zijn thuisstad Bergen/Mons wil worden. Dat zou de ultieme revanche zijn op de Parti Socialiste. In 2016 werd de jonge Bouchez nog door Di Rupo vernederd toen hij als schepen uit het gemeenbestuur van Bergen werd gegooid.

Lange tijd werd gedacht dat Georges-Louis Bouchez Waals minister-president zou worden, maar die piste is verlaten

Als het klopt dat Bouchez niet naar Namen verkast, dan zijn er twee MR-namen die de ronde doen. Ten eerste die van de uittredende minister-president van de Franse Gemeenschapsregering, Pierre-Yves Jeholet (MR). Hij kent de regionale beleidsstructuren goed. Overigens zou het gedaan zijn met een aparte minister-president voor Wallonië en één voor de Franse Gemeenschap (die zich vooral met onderwijs, gezondheidszorg en

cultuur moet bezighouden). MR en Les Engagés hebben in beide parlementen een riante meerderheid. 43 op 75 zetels in Wallonië, 50 op 94 in de Franse Gemeenschapsraad. Jeholet is 55 jaar, 17 jaar jonger dan Di Rupo. Een andere optie is die van de huidige Waalse minister van Begroting Adrien Dolimont (35 jaar), een verjonging die een breuk zou betekenen met het verleden. Ook jongere vakministers

Wanneer we kijken naar de namen die als vakministers de ronde doen, dan komen we ook uit bij relatieve nieuwelingen. Florence Reuter bijvoorbeeld, de burgemeester van Waterloo. Of zo goed als onbekende MR-figuren zoals Diana Nikolic, momenteel fractieleider van de Franstalige liberalen in het Waals Parlement. Een andere naam is die van Anne-Sophie Dalcq die amper 30 jaar is en Waals minister van Landbouw zou worden.

Een vernieuwde Waalse regering zonder Bouchez zelf zou een dubbele triomf zijn voor de MR-voorzitter

Bij de centristen is men minder geneigd om voor dat ‘jeunisme’ te kiezen. De partij zat de voorbije jaren in de oppositie en denkt eerst aan een rehabilitatie van vroegere cdH-ministers als bijvoorbeeld Alda Greoli, Carlo di Antonio. Die figuren waren al van nabij betrokken bij de Waalse regeringsonderhandelingen. De nieuwe namen zijn nobele onbekenden, niet alleen in Vlaanderen, maar ook in delen van Wallonië. Benoît Dispa, de burgemeester van Gembloux, wordt genoemd als Waals minister van Binnenlands Beleid. Hij zou als centrist voor een evenwicht zorgen met de steden en de gemeenten. In de lokale besturen in Wallonië is MR dominant. Daarnaast vermelden we ten slotte Vincent Blondel, de voormalige rector van UCL in Louvain-la-Neuve. Een vernieuwde Waalse regering zonder Bouchez zelf zou trouwens een dubbele triomf zijn voor de MR-voorzitter. Hij kan tonen dat hij breekt met het belegen PS-bestuur. En hij neemt de Brusselse regering in snelheid, waar men de komende maanden nog geen coalitie moet verwachten. In Brussel komen, zoals bekend, PS en Groen aan boord, twee partijen die Bouchez verafschuwt.

Florence Reuter, Pierre-Yves Jeholet, Sophie Wilmès, Georges-Louis Bouchez, Pierre-Yves Jeholet, Valerie De Bue en Adrien Dolimont

11 JULI ALS NATIONALE FEESTDAG VAN VLAANDEREN

Een nationale feestdag is een officieel erkende dag waarop een belangrijke gebeurtenis uit de geschiedenis van een natie wordt herdacht en gevierd. Bij de grote meerderheid van de landen valt de nationale feestdag op de dag waarop de onafhankelijkheid werd afgekondigd. Een typisch voorbeeld is de Amerikaanse ‘Fourth of July’, ook wel ‘Independence Day’ genoemd. Die datum refereert naar de afkondiging van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring op 4 juli 1776.

Er zijn echter heel wat naties die een andere belangrijke dag uit hun geschiedenis gekozen hebben. De Franse ‘Quatorze Juillet’ verwijst naar de bestorming van de Bastille tijdens de Franse Revolutie. ‘Koningsdag’, de Nederlandse nationale feestdag, valt samen met de verjaardag van het staatshoofd. De Hongaarse nationale feestdag is dan weer de naamdag van de Hongaarse patroonheilige Sint-Stefanus. Op Groenland is gekozen voor 21 juni, de dag van de zonnewende en dus de langste dag van het jaar. Denemarken viert dan weer feest op 5 juni, ‘Grundlovsdag’, de dag van de aanvaarding van de grondwet. Mocht België een echte natie zijn, dan zou ook dit land als voorbeeld kunnen dienen: de Belgische 21ste juli verwijst naar de eedaflegging van Leopold I in 1831. Vlaamse volksopstand

De Vlaamse keuze voor 11 juli heeft vanzelfsprekend te maken met de Guldensporenslag die op 11 juli 1302 op de Groeningekouter bij Kortrijk werd uitgevochten. Toen brachten de stadsmilities van het graafschap Vlaanderen een verpletterende nederlaag toe aan het leger van de Franse koning. De veldslag was het orgelpunt van een conflict dat al langer aansleepte. De Franse koning Filips de Schone had geprobeerd om zijn leenman Gwijde van Dampierre het rijke graafschap te ontfutselen. De Franse legers hadden Vlaanderen bezet als eerste stap naar de aanhechting van het graafschap bij het Franse kroondomein. Wat begonnen was als een feodaal conflict tussen een koning en een graaf, groeide uit tot een Vlaamse volksopstand. Het Vlaamse leger van 1302 was een volksleger dat samengesteld was uit alle lagen van de bevolking. De rebellie kreeg het karakter van een echte nationale bevrijdingsoorlog.

Hedendaagse historici steigeren bij het idee dat er in de middeleeuwen iets zou bestaan hebben als een nationaal gevoel. Ze interpreteren de gebeurtenissen liefst vanuit een sociaaleconomische context. De waarheid is volgens mij veel genuanceerder. Vanzelfsprekend bestond er anno 1302 geen burgerschap en geen nationaal gevoel zoals we dat vandaag kennen. Er bestond echter wel een besef dat alle inwoners van het graafschap schouder aan schouder moesten staan tegen een gemeenschappelijke dreiging. De middeleeuwse bronnen geven me gelijk. Die bronnen omschrijven de strijd van 1302 immers niet als een feodaal of een sociaal conflict, zoals ons nu wordt voorgehouden, maar als een opstand van de Vlamingen tegen de Franse koning. Ongeschonden, vrij van smaad

We lezen in de Brugse stadsrekeningen dat de strijd gevoerd werd ‘omme ‘t land te beschermene’. Volgens de tijdgenoten gaat het ‘omme die defensie van den lande’, ‘voor Vlae-

nderens ere’ en ‘omme die vrijheden van al den lande van Vlaenderen te behouden’.

Het Brugs spotevangelie ‘Passio Francorum secundum Flemyngos’ schetst een strijd van een volk tegen een vreemde koning: “Is er geen andere uitweg, dan maar de strijd! En bij die strijd zal het huis dat Vlaanderen is niet ten onder gaan, maar de duivelse koning zelf!”

Een Franse monnik schrijft in zijn ‘Voortzetting van de Kroniek van Guillaume de Nangis’ over de Vlamingen: “Ze geloofden, naar men zegt, voor de gerechtigheid en de vrijheid van hun vaderland te sterven.” De Engelse kroniek ‘Flores Historiarum’ meldt: “Liever wilden ze voor het behoud van de vaderlandse wetten in vrijheid sterven, dan nog langer in de verknechting te leven.” En nog: “Om hun geboortegrond te verdedigen, niet om andermans land aan te vallen, stuurden de Vlamingen hun leger tegen de Fransen.” De Franse kroniekschrijver Geoffroy de Paris vertelt wat de Vlamingen willen: “Hun land zelfstandig houden, ongeschonden, vrij van smaad.”

Grillige grenzen

Er bestond dus minstens een embryonaal nationaal gevoel en dat mag toch niet verwonderen: in 1302 bestond het graafschap Vlaanderen al bijna vijf eeuwen als zelfstandige entiteit. Het zou toch vooral verbazing wekken indien de inwoners dan geen enkele vorm van gemeenschapsgevoel zouden ontwikkeld hebben? Ook al bestonden er sociale spanningen. Ook al werd er gekeken naar economische belangen. Ook al bestond er rivaliteit tussen de steden. Ook al is er natuurlijk een zeer groot verschil tussen enerzijds de gehechtheid van de middeleeuwers aan de ‘Patria Flandrensis’, het Vlaamse vaderland, en anderzijds het nationalisme van de 21ste eeuw.

De bronnen omschrijven de strijd van 1302 niet als een feodaal of sociaal conflict

Het verhaal van 1302 situeert zich in het middeleeuwse graafschap Vlaanderen. Dat besloeg inderdaad maar een deel van het hedendaagse Vlaanderen. Ook dat lijkt me geen argument tegen 11 juli als nationale feestdag. De Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring van 4 juli 1776 werd ondertekend door vertegenwoordigers van de 13 ‘colonies’, die geografisch ook maar een klein deel van de huidige Verenigde Staten vormden. Onder meer de Polen en de Roemenen hebben een onafhankelijkheidsdag die verwijst naar een staat die heel andere grenzen had dan de hedendaagse landen. Het gaat bij een nationale feestdag niet over de vraag of er een onberispelijke lijn kan worden getrokken tussen de gebeurtenissen van toen en de werkelijkheid van vandaag.

Het gaat in de eerste plaats over de symboliek van een gebeurtenis. Dat zit wel goed wat 11 juli betreft. De Guldensporenslag vormde een mijlpaal en zorgde voor een omwenteling of zelfs revolutie, zowel op militair als op politiek en sociaal vlak. De gevolgen van de Guldensporenslag waren niet alleen in het graafschap Vlaanderen te voelen, maar ook in de rest van de Lage Landen en zelfs elders in West-Europa. En het ging ook om grenzen. Wie de kaart van het middeleeuwse Franse koninkrijk vergelijkt met die van de huidige ‘République française’, stelt vast dat de grenzen van Frankrijk in de loop der eeuwen flink zijn opgeschoven, zeker in de streek van Lotharingen en de Elzas, maar ook in het meer zuidelijke Savoie en in de Provence. Er is één uitzondering. In het uiterste noorden heeft Parijs een gebied moeten lossen: Vlaanderen, of toch minstens een flink deel van het vroegere graafschap. Het zich bevrijden uit de Franse greep is geen geringe prestatie.

Conscience

Los van de historische gebeurtenissen is het vooral de roman ‘De Leeuw van Vlaanderen’ van Hendrik Conscience uit 1838 die de Guldensporenslag in het collectieve geheugen van de Vlamingen gegrift heeft. De toen ontluikende Vlaamse Beweging maakte gretig gebruik van de heroïsche verhalen uit de roman en van begrippen als ‘Klauwaerts’, ‘Goedendag’ en ‘Groeninge’. De verpauperde massa kreeg een spiegel voorgehouden. Het was een oproep om de rug te rechten. Of om de woorden te gebruiken waarmee Conscience zijn roman afsloot: “Gij Vlaming, die dit boek gelezen hebt, overweeg bij de roemrijke daden, welke het bevat, wat Vlaanderen eertijds was, wat het nu is en nog meer wat het worden zal, indien gij de heilige voorbeelden uwer vaderen vergeet!” Vertaald naar vandaag: laat u inspireren door de voorbeelden uit het verleden om u vandaag en morgen nog meer in te zetten.

De roman van Conscience inspireerde Vlaamsgezinde verenigingen ook tot het organiseren van plechtigheden waarop de overwinning van 1302 herdacht werd. De eerste keer gebeurde dat vermoedelijk in Brussel in 1848. Guldensporenvieringen werden vanaf het einde van de 19de eeuw een echte traditie. In oktober 1893 riep een algemene vergadering van het Nationaal Vlaamsch Verbond te Tienen 11 juli uit tot de nationale feestdag van Vlaanderen. De eerste 11 julivieringen waren nog romantisch geïnspireerde herdenkingen zonder duidelijke politieke boodschap. Naarmate men echter moest vaststellen dat de Belgische staat geen gehoor wilde geven aan de Vlaamse eisen, ontstond er een Vlaams bewustzijn dat zich van het Belgische bewustzijn ging onderscheiden. De 11 julifeesten groeiden uit tot politieke manifestaties waarop de Vlamingen hun eisen formuleerden. Steeds vaker werd de parallel getrokken tussen de overwinning op Frankrijk en de strijd tegen de verfranste en verfransende Belgische staat. Het nationaal bewustzijn werd steeds minder Belgisch-Vlaams, en steeds meer Vlaams én zelfs anti-Belgisch. Een groeiend aantal Vlamingen zag in België niet langer een vaderland, hoogstens een te dulden kwaad.

De mythen ontkracht

Toen Vlaanderen door de opeenvolgende staatshervormingen eigen instellingen en steeds meer bevoegdheden kreeg, veranderde het karakter van de 11 julivieringen opnieuw. In 1973 riep de Cultuurraad van de Nederlandse Cultuurgemeenschap - de voorloper van het Vlaams Parlement - 11 juli uit tot het Feest van de Vlaamse Gemeenschap. Bijgevolg was 11 juli niet langer een hoogdag voor de overtuigde Vlaamsgezinden, maar een feestdag voor iedereen die tot de Vlaamse Gemeenschap behoort. Het officieel karakter leidde vaak tot een matiging van de boodschap, althans op de officiële vieringen. Bovendien ontsnapte ook Vlaanderen niet aan de anti-identitaire en de antinationale golf die Europa sinds de tweede helft van de vorige eeuw overspoelt.

Het is aan de overtuigde Vlamingen om een diepere en positieve betekenis te geven aan 11 juli

De jongste decennia kregen de Vlamingen op 11 juli niet zozeer de boodschap om de rug te rechten, maar om vooral geen blijk te geven van zogenaamd bekrompen nationalisme. Historici die poneerden dat er in 1302 geen enkel nationaal gevoel speelde, kregen de rode loper uitgerold. Voor onzin als ‘de Vlaamse leeuw komt van de Arabieren’ en ‘de Brabanders vochten mee met de Fransen’ was er altijd wel een forum. Denigrerende krantentitels als ‘Flaminganten weten niet welk beest ze uithangen’, ‘Jan Breydel leverde de pistolets met américain’ en ‘De mythen ontkracht’ domineerden.

Bewustwording

Vandaag zijn de 11 julivieringen vaak weinig meer dan een soort zomerfeesten die toevallig rond 11 juli worden georganiseerd en waarbij de Vlamingen van op een terrasje naar een optreden luisteren, met een stevige pint binnen handbereik. Ach, daar is op zich weer niets fouts mee. Het is aan de overtuigde Vlamingen om een diepere en positieve betekenis te geven aan 11 juli. Vandaag moet er geen Franse koning meer worden verjaagd. Er moeten geen Franse ridders worden platgemept. Er is wel nog een weg te gaan naar een Vlaamse staat. Het gebrek aan gemeenschapszin, het hyperindividualisme en de onverschilligheid lijken mij vandaag grotere uitdagingen dan verfransing of vreemde bezetting. Een nationale feestdag is bovendien een moment om de geschiedenis te herdenken, de bewustwording te stimuleren en de banden te versterken. Het moet een dag van eerbetoon zijn aan degenen die zich in het verleden belangeloos ingezet hebben voor de gemeenschap, maar ook voor degenen die dat vandaag doen. De Guldensporenslag blijft hiervoor een krachtig symbool. Het is het verhaal van de underdog, van de revolte van een klein volk, van gewone mensen die schouder aan schouder staan. Ik wens u allen een strijdbare Vlaamse nationale feestdag.

KARIM VAN OVERMEIRE

Groeningepoort in Kortrijk

Relatief gezonde Franse economie geen garantie op verkiezingssucces

De Franse president Emmanuel Macron zit in de hoek waar de politieke klappen vallen. Een bewijs dat een niet zo slecht draaiende economie geen basis vormt voor populariteit. Want inderdaad, de Franse economie doet het ondanks een groot begrotingstekort relatief goed. De groei ligt hoger dan in Duitsland, de herindustrialisering is bezig en Macron heeft de domme vermogenstaks bijgestuurd.

“In een station ontmoet je mensen die succesvol zijn en mensen die niets zijn.” Het is een van de vele uitspraken die president Emmanuel Macron blijft achtervolgen. Ze verklaren ook de toenemende afkeer van veel Fransen voor hun autoritaire, arrogante en wereldvreemde staatshoofd. De rekening werd gepresenteerd tijdens de vervroegde parlementsverkiezingen. Bijkomend negatief element is dat de inwoner van het Élysée stoïcijns doof bleef voor de oproep van vele Fransen om iets te doen aan de toenemende onveiligheid en criminaliteit. Maar Macron, ex-bankier en economisch liberaal, dacht die klip te kunnen omzeilen door te wijzen op de goede economische resultaten van het land. Of beter gezegd, de niet zo slechte resultaten, want met een begrotingstekort van 5 procent van het bbp en een staatsschuld van meer dan 100 procent zit Frankrijk - net als België - bij de slechte leerlingen van de Europese budgettaire klas.

Feit is wel dat de Franse president de voorbije jaren enkele maatregelen heeft genomen die de economische groei en welvaart moesten stimuleren. De pensioenleeftijd werd opgetrokken van 62 tot 64 jaar, en dat ondanks veel protest. Daarmee

hinkt Frankrijk trouwens nog altijd achterop tegenover België. Er is een verstrenging van het werkloosheidssysteem in de steigers gezet. Het protest van de gele hesjes tegen de gestegen brandstofprijzen heeft in 2018-2019 geleid tot belastingverlagingen, wat de consumptie heeft aangejaagd en de groei heeft gestimuleerd.

Beter scoren dan Duitsland

Even terug naar 2023. Duitsland kende toen, als grootste economie van de Europese Unie, zowaar een lichte recessie. Frankrijk tekende een groei van 0,9 procent van het bbp op. Een deel van de verklaring ligt in de heropleving na de coronacrisis van 2020-2021. Frankrijk kon toen sneller herstellen omdat zijn economie meer is gestoeld op diensten (toerisme, handel, financiën) dan Duitsland, waar de economie draait op export en industrie.

Maar er is nog iets anders aan de hand. Duitsland kende tussen 2019 en 2023 een gemiddelde groei van 0,3 procent per jaar. In Frankrijk is dat 0,9 procent. De sterkere Franse groei is sinds

de eeuwwisseling eerder uitzondering dan regel. Macron heeft een expansief economisch beleid gevoerd en dat loont dus. Een eerste pijler van dat beleid was het afschaffen van de oude vermogenstaks. Die is nu vervangen door een belasting op vastgoedvermogen. Roerende activa en hun opbrengsten, zoals aandelen en dividenden, zijn eruit gehaald en worden zo minder belast. Kapitaal dat onder minder zware fiscale druk staat, vindt gemakkelijker zijn weg naar bedrijven die geld nodig hebben voor investeringen. Macron is dan ook iemand die zich graag laat zien te midden van start-upbedrijven. De uitspraak over een treinstation waar men zowel succesvolle mensen ontmoet als mislukkelingen (lees: daklozen of ‘clochards’) werd gedaan tijdens een evenement om die start-ups te promoten. Maar de meeste Fransen op het platteland hebben geen boodschap aan dat betoog van een ex-bankier.

Noord-Frankrijk niet langer verpauperd

Dat economisch succes geen garantie is op electoraal scoren, toont de verandering die delen van het noorden van Frankrijk onder Macron hebben doorgemaakt. Het verhaal van de ineenstorting van de oude industrie in Noord-Frankrijk is bekend. Het is een pars pro toto voor het hele land, waar sinds de eeuwwisseling een miljoen Fransen hun baan verloren hebben in de industrie en meer dan 500 fabrieken de deuren sloten.

Macron is iemand die zich graag laat zien te midden van start-upbedrijven

Er kwam echter een reddingsboei uit de VS, zij het onrechtstreeks. Via de Inflation Reduction Act (IRA) pompt de Amerikaanse overheid miljarden dollars aan subsidies in bedrijven die actief zijn in onder andere de productie van microchips en batterijen voor e-wagens. De Europese landen, met Frankrijk voorop, reageerden door zelf met subsidies rond te strooien. Macron zag zijn kans schoon om het noorden van Frankrijk te herindustrialiseren. Er komen in Duinkerke en Douai verschillende batterijfabrieken, zwaar gesubsidieerd met overheidsgeld. Onder andere het Taiwanese Prologium kiest voor een investering van 5 miljard euro (waarvan 1,7 miljard euro aan overheidssubsidies). Het zorgt direct voor 10.000 banen. Ondertussen kiest men in Frankrijk ook meer en meer voor duaal leren, waarbij scholieren met een technische opleiding ook al werkervaring opdoen. In Frankrijk zijn er dat al 900.000 tegenover 300.000 in 2018. Ook Vlaamse bedrijven vinden trouwens de weg naar Noord-Frankrijk. En niet enkel in de hoogtechnologische sectoren. Aardappelproducenten Agristo en Claerebout uit West-Vlaanderen breiden uit naar Noord-Frankrijk. Reden: subsidies, maar ook goedkope grond, gemakkelijker te verkrijgen vergunningen en… werkkrachten. In Frankrijk zijn werkloosheidsuitkeringen beperkt in de tijd. In België en Wallonië niet. Nog niet.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Brusselse gemeenten willen taks op laadpalen om weggevallen parkeergeld te compenseren

De negentien Brusselse burgemeesters zijn het eens geworden over een uniforme belasting van 125 euro per stekker voor uitbaters van publieke laadpalen. Dat doen ze omdat iedere laadpaal twee parkeerplaatsen inneemt, waarvoor geen parkeergeld gevraagd kan worden. Daarnaast daalt ook het aantal benzinepompen, waarvoor de gemeenten ook belastingen ontvangen. De verschillende uitbaters van laadpunten voor elektrische wagens dreigen ermee om laadpunten in Brussel af te breken.

Volgens de Brusselse Conferentie van Burgemeesters moet de uniforme belasting ervoor zorgen dat er in het Brussels Gewest negentien verschillende tarieven gelden en dat de uitbaters naar de meest voordelige gemeente trekken. “Elke gemeente is vrij om de taks al dan niet in te voeren”, zegt Conferentievoorzitter en Etterbeeks burgemeester Vincent De Wolf (MR) in De Tijd. “Maar de meeste gemeentes geven aan dat te zullen doen.”

Compensatie

De gemeenten willen op die manier het parkeergeld compenseren dat ze verliezen aan elektrische parkeerplaatsen. Per laadpaal worden twee parkeerplaatsen ingenomen. In de meeste gevallen heeft iedere laadpaal ook twee stekkers en zal de belasting per laadpaal dus 250 euro zijn. Daarnaast vallen de belastingen die ge-

meenten innen op tankpompen ook steeds meer weg. In Brussel betalen bestuurders geen parkeergeld terwijl ze hun elektrische wagen opladen, net als in bijvoorbeeld Hasselt en Gent. In andere Vlaamse steden zoals Leuven, Brugge en Mechelen is dat wel het geval. Het merendeel van de tijd staan elektrische wagens echter niet op te laden terwijl ze op een laadpaalplek staan. Brussel wil vooralsnog geen parkeergeld vragen voor elektrische laadpunten, maar wil die ‘laadpaalklevers’ wel aanpakken. Dat willen ze doen door een ‘rotatietarief’ in te voeren. Wie een laadplaats bezet terwijl zijn of haar accu niet aan het opladen is, zal dat tarief moeten betalen.

Dit is een van de eerste keren dat een (lokale) overheid toegeeft dat (wegvallende) overheidsinkomsten een belangrijke rol spelen in het bepalen van verkeersbeleid. Het invoeren van betalende parkeerplaatsen in de stad

wordt vaak gemotiveerd als een manier om voertuigen uit de stad te weren, een mobiliteit mee te sturen of als een manier om vrije parkeerplaatsen te creëren. Nu het geld van die parkeerplaatsen wegvalt, zoeken de Brusselse gemeenten naar andere inkomsten.

Overheden dwarsbomen elkaar

Volgens de Brusselse ondernemingsorganisatie Voka Metropolitan dwarsbomen de Brusselse gemeenten op deze manier de ambitie van het Brussels Gewest om 22.000 openbare laadpunten te hebben tegen 2035. Vandaag staat de teller op 6.800 en als deze taks er komt, dreigen laadpaaluitbaters ermee om geen laadpalen meer bij te plaatsen. Dat zou ook de vele pendelaars die vanuit Vlaanderen naar Brussel rijden in de problemen kunnen brengen. “De grootste slachtoffers zijn de ondernemers die

In Vlaanderen wordt er geen taks geheven op de plaatsing van publieke laadpunten

vastlopen in de Brusselse taksjungle”, zegt Voka-directeur René Konings in De Tijd. Volgens EnergyDrive, een van de grootste uitbaters in Brussel met een 2.000-tal laadpunten, ligt de taks veel hoger dan de winst die gemaakt wordt met één laadpaal. Die winst bedraagt

zo’n 50 euro per jaar, volgens CEO van moederbedrijf EnergyVision Maarten Michielssens. Om de taks op te vangen, zou er een forse prijsverhoging per kilowattuur moeten komen. “Dat gaan we niet doen”, zegt hij. “We plaatsen in die gemeenten geen laadpalen meer bij en gaan er misschien zelfs afbreken.” In Vlaanderen wordt er geen taks geheven op de plaatsing van publieke laadpunten. Volgens het Vlaams Departement Mobiliteit en Openbare Werken stonden er eind april in Vlaanderen ruim 43.000 (semi-)publieke laadpalen.

WANNES NEUKERMANS

Macron op bezoek bij autobedrijf Renault

BERT ANCIAUX

WERKT LIEVER SAMEN

MET PVDA DAN MET N-VA

Samen met Bert Anciaux verdwijnt ook de naïeve en sentimentele kijk op het multiculturalisme en het vadsige cultureel flamingantisme. De gewezen voorzitter van de Volksunie pleitte ooit voor een verbod op godslastering, wou islamofobie strafbaar maken en haalde Roger Nols nog eens van stal toen hij het idee lanceerde om allochtonen aan de Brusselse loketten in het Arabisch te bedienen. Ook wou hij het Engels als officiële voertaal in het Brussels Hoofdstedelijk gewest invoeren. De knuffelzachte flamingant laat een puinhoop achter.

Wie zou durven beweren dat de islam ‘seksistisch, gewelddadig of irrationeel’ is, zou volgens Bert vervolgd mogen worden. Intussen bleef hij beweren dat de islam niets met terrorisme te maken heeft, wat hij als ‘verschrikkelijk en ronduit fout’ omschreef. Bert Anciaux stond met zijn multiculturalisme - het vredig naast elkaar leven van verschillende gemeenschappen met tal van achtergronden - niet alleen. De Vlamingen vormen slechts één van de vele gemeenschappen in het gefragmenteerde Brussel.

Belgische context

Bert Anciaux is een geboren flamingant en stak dat ook niet onder stoelen of banken. Maar het flamingantisme was niet meer dan een sociaal-culturele strijd. Op de vraag of hij nog steeds Vlaams-nationalist is, antwoordt de geboren Brusselaar in het Nieuwsblad volmondig “neen”. Het Vlaams-nationalisme is niet meer dan “een cultureel verhaal”. “Het Vlaams-nationalisme is een staatsnationalisme geworden. Bij ons ging het over een gemeenschap. Ik geloof in een België met drie gemeenschappen. Of in het Europa der volkeren.”

Voor Anciaux zijn de breuklijnen niet zozeer financieel-economisch, maar is er veeleer een “gigantische” sociaal-culturele uitsluiting

Bert Anciaux ergert zich nog steeds aan het feit dat de taalwetgeving in Brussel met de voeten wordt getreden, maar blijft de oplossing van de communautaire en samenlevingsproblemen nog steeds in een Belgische context zoeken. “Brussel is failliet. Het Gewest is te klein om voor alles zelf te zorgen”, stelt hij. Maak van Brussel één stad met ruime bevoegdheden die genereus door de Franse en Vlaamse gemeenschap wordt gesteund. “Schaf die gemeenten en al die structuren toch af”, zegt de gewezen Brusselse schepen in het Nieuwsblad.

Net als zijn vader heeft Bert Anciaux een afkeer voor ieder streven naar Vlaamse soevereiniteit. Vic Anciaux pleitte voor een confederale statenbond binnen Belgische context met Brussel als hoofdstad. Belangrijke bevoegdheden - zoals buitenlandse zaken, defensie en migratie - moesten volgens de gewezen Brusselse staatssecretaris naar het Europese niveau worden getild.

Progressief front

Bert Anciaux pleit dan ook voor een progressief front. Voor hem zijn de breuklijnen niet zozeer financieel-economisch, maar is er veeleer een “gigantische” sociaal-culturele uitsluiting. Daarom pleit hij in Brussel aan Nederlandstalige kant voor een progressieve coalitie tussen Team Fouad Ahidar, Vooruit en Groen. Bert Anciaux is niet tegen een samenwerking met PVDA. “Ik ben voor samenwerking met Groen en zeker niet tegen samenwerking met PVDA”, zegt hij in het Nieuwsblad. N-VA en Vlaams Belang komen niet in aanmerking.

Dat Fouad Ahidar een gewiekste intrigant is die de meest conservatieve kijk blijft verdedigen als het over de hoofddoek en het onverdoofd slachten gaat, ontkent Bert Anciaux in alle talen. In een gesprek met imam Nordine Taouil riep Ahidar op Maghreb TV in het Arabisch de gelovigen op om voor hem te stemmen. Aanpassen aan de seculiere overheid is en blijft een zonde. Dat beseft Fouad Ahidar maar al te goed en hij weet waar de gevoeligheden van zijn achterban liggen.

Daarkom

Dat Bert Anciaux in een multicultopia leeft, bewijst zijn mislukt avontuur met het Vlaams-Marokkaans Culturenhuis, waar hij de laatste jaren in alle talen over zwijgt. In 2006 ondertekende Bert - toenmalig Vlaams minister van Cultuur - en de Marokkaanse minister Cherkouni de oprichtingsconventie van het Vlaams-Marokkaanse cultuurhuis. Zonder medeweten van de toenmalige regeringspartners (VLD, CD&V en N-VA) tekende Bert een peperduur huurcontract. Het variététheater La Gaîté moest het belang van Daarkom - het Vlaams-Marokkaans Culturenhuis - in Brussel benadrukken. De vernietigende adviezen van Begroting en Inspectie van Financiën legde Bert gewoon naast zich neer. Pas in september 2011 werd er een openingsreceptie georganiseerd. Het Vlaams-Marokkaans Culturenhuis kwam nooit van de grond en verzeilde van de ene crisis in de andere. Er was geen vaste directeur, geen programma en al zeker geen duidelijk profiel. De peperdure renovatiewerken hadden intussen niet kunnen voorkomen dat het gebouw van houtwormen vergeven was. Een zoveelste crisismanager moest puinruimen. Intussen liep de factuur op tot 6 miljoen euro.

Met de Marokkaanse overheid werd een fiftyfiftyfinanciering afgesproken. De afspraak werd niet nageleefd en de Marokkanen betaalden slechts 1 miljoen. De naïeve integratiedroom van Bert werd een ware nachtmerrie. Veel activiteiten werden er in Daarkom niet georganiseerd. In 2016 gingen de deuren van het mislukte project onverbiddelijk dicht.

Onbestuurbaar

Bert Anciaux ijverde wel voor de taalrechten van de Vlamingen in Brussel, maar bleef zich steevast in het multiculturele en postmoderne België vastrijden. Anciaux weigerde in

te zien dat de Brusselse en Vlaamse instellingen pas optimaal zullen functioneren als België in een definitieve plooi wordt gelegd. Bovendien ziet hij de Vlaamse identiteit niet als een verbindend verhaal. Daardoor moet onze identiteit eindigen in een dystopie met vele identiteiten, zonder gemeenschappelijk verleden, zonder een gedeeld verhaal. Bert Anciaux maakt deel uit van dat discours. Hij verwezenlijkt mee de droom van het islamogauchisme in Brussel. “Alle moskeeën en alle zelforganisaties van moslims zijn bondgenoten om een verdraagzame samenleving te versterken”, zei hij ooit in een interview. Het geeft aan hoe ver Bert Anciaux soms van de realiteit is afgedwaald.

Dat Bert Anciaux in een multicultopia leeft, bewijst zijn mislukt avontuur met het Vlaams-Marokkaans Culturenhuis

De clan-Anciaux heeft nooit uit de fouten willen leren. Naar het einde van zijn politieke carrière zag Vic Anciaux wel in dat de structuren van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te ingewikkeld waren om nog te besturen en dat de francofone arrogantie tegenover de Vlamingen stuitend bleef. “In 1997 heb ik ontslag genomen omwille van de denigrerende houding van Franstalige collega-ministers en ik stel vast dat er nog steeds niets veranderd is. De gemeenten blijven aanwervingen doen die in strijd zijn met de taalwetgeving.” Het Lambermontakkoord zorgde binnen de Volksunie voor grote controverse. De helft van de Kamerfractie weigerde de wetsontwerpen goed te keuren. Uit de as van de Volksunie verrezen twee Vlaams-radicale partijen die braken met de gedachte dat Vlaanderen binnen Belgische context tot een volwaardige natie kon emanciperen. Ook Bart De Wever moest vorig jaar in De Tijd vaststellen dat “de opportuniteit om dit land legaal te hervormen” weg is. “We hebben het geprobeerd. Maar hervormen in België is als tegen een poppetje duwen: zodra je het loslaat, veert het weer recht. Zolang je aan Wallonië vasthangt, lukt het niet”, liet hij zich ontvallen. Metamorfose

Het Vlaams-nationalisme heeft intussen een metamorfose ondergaan en kiest duidelijk voor zelfbestuur. De Vlaams-nationalisten zetten met de laatste verkiezingen een indrukwekkend resultaat neer en vormen met straatlengtes voorsprong de grootste politieke familie van het land. In de Kamer beschikt het over bijna een derde van de zetels. “Vlaanderen heeft meer dan ooit gekozen voor autonomie”, gaf Bart De Wever op de verkiezingsavond duidelijk mee. N-VA zal tijdens de komende formatiegesprekken het communautaire luik niet onder de mat kunnen vegen, zoals de partij het in 2014 wel deed. Nu liggen de kaarten anders. N-VA heeft als dominante speler de regie duidelijk in handen. Met minder dan vergaande stappen richting autonomie zal De Wever zich niet tevreden kunnen stellen. Een vergaande institutionele hervorming is de beste garantie om dit land sociaaleconomisch weer onder de mensen te brengen. De Vlaams-nationalisten moeten leren uit het verleden. Als men belangrijke institutionele stappen voorwaarts wil zetten, dan zal niet enkel een paradigmawissel op federaal niveau meer dan nodig zijn, maar zullen ze zich moeten hoeden voor de verdeel-en-heersstrategie die hen bedreigt. De clan-Anciaux reed zich vast in de Belgische fuik met alle gevolgen van dien. Bart De Wever zal dat hoe dan ook moeten vermijden.

JULIEN BORREMANS

Bert Anciaux tijdens een plenaire sessie in de Senaat op 17 mei 2024

Bert Anciaux in de armen van Fouad Ahidar

Vlaams Belang sluit zich aan bij ‘Patriotten voor Europa’ in het Europees Parlement

Vlaams Belang zal zich in het Europees Parlement aansluiten bij ‘Patriotten voor Europa’. Die fractie werd eind juni opgericht door het Hongaarse Fidesz, de Tsjechische partij ANO en de FPÖ in Oostenrijk. Ook het Spaanse VOX, de Nederlandse PVV, het Franse Rassemblement National en het Portugese Chega stappen over naar de nieuwe fractie.

Tijdens de afgelopen legislatuur zat Vlaams Belang samen met onder andere de Italiaanse Lega van Matteo Salvini, het Rassemblement National uit Frankrijk, de Deense Volkspartij en de PVV van Geert Wilders in de ID-fractie (Identiteit en Democratie). Een deel van die fractie gaat dus nu op in ‘Patriotten voor Europa’. Maandag werd Jordan Bardella (RN) verkozen tot voorzitter van de nieuwe fractie.

Europa van natiestaten

“De liefde voor onze mensen en de diversiteit van de Europese naties bindt ons”, reageert Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken. “We hebben meer gemeenschappelijk dan wat ons verdeelt.” Dat gemeenschappelijke doel is volgens Europees Parlementslid Tom Vandendriessche een “Europa waar de natiestaat weer gerespecteerd wordt”.

Acht kandidaten strijden voor het voorzitterschap van Open Vld

Open Vld telt nu evenveel kandidaten als federale parlementsleden. Maar liefst acht

“We slaan de handen in elkaar met andere nationalistische partijen op Europees niveau, om een groot alternatief te bieden en de EU terug te brengen naar de kern en oorspronkelijke bedoeling: een economische samenwerking tussen soevereine lidstaten.”

De Hongaarse premier Viktor Orbán is al enkele jaren bezig met ‘Europese frontvorming’. Zo was er in 2021 al een verklaring van 16 Europese partijen die aankondigden een blok te vormen tegen de politici die “een Europese superstaat” willen creëren. Onder andere de Fratelli D’Italia van Giorgia Meloni ondertekende die verklaring toen, maar haar partij gaf al aan niet over te zullen stappen van de ECR-fractie naar Patriotten voor Europa.

Reynders wil dat federale coalitie voor 21 juli vastligt

Vlaamse liberalen hebben hun kandidatuur voor het voorzitterschap van Open Vld ingestuurd. Met het verstrijken van de deadline voor kandidaten om zich te melden, kan de campagne nu starten en moet tegen eind augustus bekend worden wie het

Als voormalig staatssecretaris lijkt Eva De Bleeker de meeste kans te maken om voorzitter van Open Vld te worden. Ze werd door eerste minister en partijgenoot Alexander De Croo geslachtofferd na een discussie over een fout in de begroting. Nu is ze klaar om zelf aan het roer van het liberale schip te staan. “Ik ken de partij vanbinnen en vanbuiten. Ik heb geen inlooptijd nodig,” reageert ze bij VRT. “Ik kan ons meteen klaarstomen voor de lokale verkiezingen in oktober.”

Frédéric De Gucht

Frédéric De Gucht, zoon van Karel en broer van Jean-Jacques, heeft zich als laatste kandidaat gesteld. De Gucht is voorzitter van de Brusselse afdeling en is pas sinds vorig jaar actief in de politiek. Beroepsmatig is Frédéric De Gucht CEO en aandeelhouder van Sprimoglass een bedrijf dat vlakglas behandelt.

Maxime Natus

Ook de 32-jarige Maxime Natus uit Sint-Truiden stelde zich nog op de valreep kandidaat. Hij is niet bekend bij het grote publiek, maar werkt al jarenlang op de studiedienst van de liberalen. Hij vindt dat de partij “nood heeft aan een grondige vernieuwing met een verbindende figuur als voorzitter”.

Stefaan Nuytten

Stefaan Nuytten uit Koksijde nam het al eens op tegen

Egbert Lachaert, Bart Tommelein en Els Ampe, maar verloor toen de voorzittersverkiezingen tegen die eerste. Op zijn website zegt hij het overheidsbeslag te willen verminderen, de “gordiaanse communautaire knopen te willen ontwarren” en het economisch potentieel van het land te willen ontwikkelen.

Bert Schelfhout

Bert Schelfhout (40) was bij de vorige voorzittersverkiezingen ook al kandidaat-voorzitter en was een tijdlang voorzitter van de jongerenafdeling van Open Vld. Hij haalde toen als onbekende kandidaat 11 procent van de stemmen en gaf toen al aan “dat het radicaal anders moet”.

Tineke Van hooland

Eerder stelde Tineke Van hooland zich al kandidaat. In Terzake vertelde ze de structuur van de partij te willen heropbouwen: “een tabula rasa”. Van hooland is voorzitter van de vrouwenafdeling van de liberalen en zegt zich te willen richten op drie belangrijke zaken: economie, ethiek en ondernemerschap.

Maurits Vande Reyde

Maurits Vande Reyde stond op de tweede plek voor de Vlaamse lijst in Vlaams-Brabant en raakte met ruim 6.000 voorkeursstemmen verkozen. “Na meer dan twintig jaar aan de macht hebben we een groot deel van onze geloofwaardigheid verloren”, legt hij uit op zijn website. Door met een “onbevreesd liberaal” programma naar voren te komen, wil hij Open Vld terug op de kaart zetten: “Meer vrijheid, minder staatsbemoeienis, meer verantwoordelijkheid”.

Vincent Verbeecke

Vincent Verbeecke is momenteel woordvoerder van Vlaams minister Gwendolyn Rutten en was dat eerder ook voor Bart Somers. De 29-jarige Verbeecke zegt zijn partij te willen ‘herstichten’. “Het is tijd voor een fundamentele herziening van onze kernwaarden, structuren en strategieën.” De lokale afdelingen moeten wat hem betreft veel meer bij de partij betrokken worden.

Eurocommissaris Didier Reynders (MR) wil dat de samenstelling van de volgende federale regering tegen 21 juli vastligt. Met Bart De Wever als premier zou Reynders geen probleem hebben. “Als je kijkt naar het verleden, hebben we meerdere premiers uit het noorden van het land gehad met zeer sterke regionale standpunten”, zo verklaart hij op RTL tvi. Reynders vindt ook dat Bart De Wever die regering mag leiden. “Er zijn in het verleden al eerste ministers geweest die uitgesproken regionale standpunten hebben, zoals Wilfried Martens (cd&v) of Guy Verhofstadt (Open Vld). Toen Verhofstadt zijn boeken schreef over de staatshervorming, was hij erg begaan met institutionele kwesties. Maar je moet in staat zijn om een regering te vormen. Het is aan de Franstalige partijen, MR en Les Engagés, om hun stem te laten horen”, besluit Reynders. Ook op Vlaams niveau blijft N-VA aan zet in de regeringsvorming en zal het nog even duren vooraleer de nieuwe regering aan de start verschijnt. De verschillende werkgroepen zijn vorige week van start gegaan op basis van onderhandelingsnota’s die opgesteld zijn door N-VA. Die vertrekken vanuit het N-VA-programma en momenteel is te horen hoe mensen binnen andere partijen ervan schrokken “hoe rechts die waren”.

Zo ligt de focus in de werkgroep Onderwijs nogal sterk op ouderlijke verantwoordelijkheid, terwijl Vooruit voor een meer centrale overheidsaanpak staat. “Het zijn nog maar de eerste sessies”, zegt N-VA-onderhandelaar Koen Daniëls in een reactie aan Belga. “We zijn met elkaar in gesprek en dat gebeurt aan de onderhandelingstafel. Ik denk dat het wijs is dat iedereen daar zegt wat hij of zij wil zeggen, in het belang van de onderwijskwaliteit.”

Eva De Bleeker

Viktor Orbán

PHOTONEWS

Didier Reynders als informateur in 2019

Wie wordt de opvolger van Tom Ongena?

Draagvlak voor onafhankelijkheid vergroten

2024 is nog steeds een bijzonder en belangrijk jaar, zowel voor Vlaanderen als voor de Vlaamse Volksbeweging. De nationale en regionale verkiezingen liggen nog maar even achter ons en ondertussen komen de gemeenteraadsverkiezingen er al aan.

De uitslag op 9 juni was alvast duidelijk. Vlaanderen zond een sterk signaal uit naar Brussel door de kaart van ons land prachtig zwart-geel te kleuren. Nooit eerder behaalden de Vlaamse V-partijen samen een dergelijke hoge score. De ene Vlaams-nationale formatie hield stand, de andere heeft enkel aan kracht gewonnen.

Ondanks het feit dat een Vlaams-nationale meerderheid in het Vlaams Parlement net buiten handbereik bleef door het ontbreken van nog één bijkomende zetel, bleef toch het perspectief, zij het moeilijk, open voor het mogelijk creëren van een momentum om eindelijk werk te maken van de verdere ontmanteling van het systeem en van de daarmee gepaard gaande structurele bevrijding van Vlaanderen. Nu is het aan ons, alle overtuigde Vlamingen, om doortastend verder te bouwen aan het draagvlak voor Vlaamse onafhankelijkheid.

Wij ijveren onomwonden voor de kortste weg naar Vlaamse onafhankelijkheid, maar stellen ons eveneens constructief op

Welke regeringen er ook zullen komen, de Vlaamse Volksbeweging is en blijft dé drukkingsgroep bij uitstek om de Vlaamse belangen te behartigen. Wij ijveren onomwonden voor de kortste weg naar Vlaamse onafhankelijkheid, maar stellen ons eveneens constructief op en zullen dan ook elke stap richting meer Vlaamse autonomie ondersteunen. Op één voorwaarde: dat onze politieke vertegenwoordigers zich niet tevreden zullen stellen met enkele communautaire borrelnootjes, maar enkel met het binnenhalen van een dikke vette vis, namelijk een oplossing die werkelijk tegemoetkomt aan de democratische Vlaamse wens, geuit op 9 juni. In zijn overwinningsspeech noemde een op dat ogenblik Vlaams-nationale kandidaat-premier het “onze democratische plicht” om “Vlaanderen het bestuur te geven waarvoor de Vlamingen duidelijker dan ooit hebben gekozen”. De uitspraak “Zelfbestuur is de beste kuur” werd op applaus onthaald. Aan die woorden moeten ook daden gekoppeld worden. Als die grote staatshervorming er nu niet komt, wanneer dan wel? Moet 60 procent van de Vlamingen zich dan in het kieshokje uitspreken voor de Vlaams-nationale zaak? Wanneer zal het aantal stemmen eindelijk genoeg zijn om in actie te schieten? We hebben nu een historische kans. Laten we die dan ook grijpen.

In samenwerking met PAL Academie en ’t Pallieterke lanceerden we in mei de ‘onafhankelijkheidsbarometer’

Rekening houdend met onze lopende initiatieven hebben wij er alvast voor gezorgd dat we in de mate van het mogelijke als drukkingsgroep op het communautaire debat zullen wegen vanuit de overtuiging dat er dringender dan ooit tevoren serieuze stappen richting Vlaamse onafhankelijkheid gezet moeten worden. Dat we sinds een aantal maanden als vereniging weer de wind in de zeilen hebben, blijkt onder andere uit de realisatie van een nieuw project: in samenwerking met PAL Academie en ’t Pallieterke lanceerden we in mei de ‘onafhankelijkheidsbarometer’, waarmee we de komende jaren doorlopend het draagvlak voor Vlaamse onafhankelijkheid zullen opvolgen. Heeft u nog niet gestemd? Doe dat dan vandaag nog via www.barometer.be.

Diegenen die nog geen lid zijn van de VVB, verzoek ik ten slotte ook vriendelijk om zich NU aan te sluiten bij onze prachtige vereniging. Alleen zo staan wij sterk genoeg om het draagvlak voor volwaardig Vlaams zelfbestuur te vergroten.

Schouder aan schouder: de Vlaamse infanterie in de Guldensporenslag

De Vlaamse feestdag is ook een herdenking van de belangrijkste militaire overwinning in de geschiedenis van Vlaanderen. In een gesprek met onze eigen Karim Van Overmeire, auteur van het boek ‘De Guldensporenslag: Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’, gaat hoofdredacteur

Stijn Derudder in gesprek over de samenstelling en opstelling van de Vlaamse troepen tijdens die bewuste slag bij Kortrijk.

In tegenstelling tot de veelgebruikte grauwe weergaves van infanterieregimenten als een zootje ongeregeld die we vandaag vaak te zien krijgen, schetsen contemporaine afbeeldingen en andere bronnen een sterk verschillend beeld. “Dat waren redelijk gedisciplineerde eenheden. De Vlaamse steden beschikten over eigen milities, ingedeeld in eenheden en samengesteld uit ambachten”, zegt Van Overmeire daarover.

De soldaten in de frontlinies waren bovendien uitgerust met helmen en maliënkolders, wat op dat punt in de geschiedenis dienstdeed als de belangrijkste vorm van bepantsering. “Al die milities waren ook geüniformeerd, waarbij elke ambacht zijn eigen kleuren droeg. In plaats van een bende ongeregeld in allerlei bruintinten, moet je je dat voorstellen als een hecht aaneengesloten blok. Er stonden tienduizend Vlamingen schouder aan schouder in blokken van acht rijen diep.” De voorste helft was bewapend met pieken en speren om de vijandelijke cavaleriecharges te stuiten, waarna de achterste rijen met goedendags de in het nauw gedreven ruiters de genadeslag konden toedienen. “Die heel dense formatie, in feite zoals een falanx, was de enige manier om de Franse ruiterij te stoppen”, aldus Van Overmeire. “Voor de infanteriesoldaten stonden ook kruisboogschutters, de elite-eenheden van de Vlaamse steden. Zij beschikten over ‘targen’, grote beschilderde schilden die gedragen werden door knechten. Die troepen droegen ook allemaal vaandels met zich mee, je moet je daar een heel kleurrijk spektakel bij voorstellen.”

De soldaten in de frontlinies waren uitgerust met helmen en maliënkolders

Ongeveer twee derde van de troepensterkte stamde uit Brugge en andere West-Vlaamse steden, en het resterende deel kwam uit Gent en enkele kleinere Oost-Vlaamse steden als Aalst en Oudenaarde. “Die contingenten vormden samen

een leger van naar schatting tienduizend man”, zegt Van Overmeire daarover. “Dat was in een zeer dense, gedisciplineerde formatie. De troepen hadden het uitdrukkelijke bevel gekregen om niet te wijken, zodanig dat de Franse ruiters nergens in de linies konden doordringen.”

Het Franse ridderleger

Terwijl de Vlaamse troepensterkte grotendeels uit amateurs bestond die voor de strijd gemobiliseerd waren, beschikte de Franse krijgsmacht onder meer over twee- tot drieduizend ridders te paard. “Dat waren professionelen in maliënkolders met de beste uitrusting van dat moment. Mensen die niks anders doen dan trainen om te vechten. Zij reden op grote strijdpaarden, speciaal getraind voor veldslagen.”

Een groot deel van het Franse leger werd over de kling gejaagd en dat was een bijkomende schok voor de Fransen

Die ridders stamden uit heel Frankrijk, maar kwamen voornamelijk uit het noorden. Zij werden op hun beurt ook bijgestaan door enkele duizenden infanteristen, geleverd door de Franse steden. “Dat voetvolk was duidelijk van mindere kwaliteit en heeft dan ook maar een zeer beperkte rol gespeeld in de Guldensporenslag”, vult Van Overmeire aan. “Ze hadden weinig opleiding ondergaan en stonden niet in dense formaties zoals de Vlamingen. Het was vooral een treffen tussen de Vlaamse amateurinfanterie en de Franse ridders te paard.”

Op voorhand dacht niemand dat de Vlamingen een schijn van kans maakten tegen die professionele strijdkrachten. “Het was toen nog nooit gebeurd dat amateurs te voet weerstand konden bieden aan een professioneel ridderleger. Vandaar ook de grote verbazing van de rest van Europa toen bleek dat de Vlamingen gewonnen hadden. Ze hebben de Fransen niet gewoon verslagen, maar vernietigd.”

Doorgaans werden ridders tot krijgsgevangenen gemaakt, waarna zij na betaling van losgeld hun vrijheid konden herwinnen. “Dit was een veel brutalere confrontatie. Hadden de Vlamingen de veldslag verloren, waren ze waarschijnlijk volledig uitgemoord. Hier was het omgekeerde ook waar, want de Vlamingen wisten dat ze hun rangen niet konden verbreken om de ridders gevangen te nemen. Het bevel luidde dus niet alleen om positie te houden, maar ook om niemand gevangen te nemen, maar de vijanden zonder meer te doden”, duidt Van Overmeire. Een groot deel van het Franse leger werd over de kling gejaagd en dat was een bijkomende schok voor de Fransen. “Er zijn negen graven gesneuveld, drieënzestig baronnen en honderden ridders. Voor hen was het een catastrofe.”

Infanterierevolutie

De Guldensporenslag betekent een keerpunt in de westerse oorlogsvoering, een einde van de dominantie van de ridders te paard op het slagveld en het begin van de zogenaamde infanterierevolutie. “Na de Vlaamse overwinning bij Kortrijk zie je hetzelfde bij de Schotten of bijvoorbeeld de Engelse boogschutters die de Fransen aan flarden schoten in de slag bij Poitiers.”

De Guldensporenslag betekent een keerpunt in de westerse oorlogsvoering

Het militaire belang van de ridderklasse nam daarom stelselmatig af, en als gevolg ook hun politieke en maatschappelijke belang. “1302 is voor een stuk het begin van het einde van de ridders en adel als de dominante politieke klasse. Een proces dat nog honderden jaren zou duren, maar alleszins een eerste belangrijke schok waarmee die ridders geconfronteerd werden”, besloot Van Overmeire.

Vlaamse voetsoldaten doen de Franse cavalerie in chaos wijken

Nationaal voorzitter van de VVB Michael Discart

MICHAEL DISCART

KOEN GEENS

“Vlaanderen is vandaag in de eerste plaats wat het is dankzij cd&v, niet dankzij de Vlaamsnationalisten”

Als er een zevende staatshervorming komt, mag de Vlaamse Beweging zich niet blindstaren op symbolen, maar moet ze zich focussen op reële bevoegdheden. Dat is een van de vier boodschappen die Koen Geens (cd&v) op 11 juli heeft voor de Vlaamse Beweging. “Ik kan twee uur met u praten over 1302. Ik vind dat heel boeiend, maar daar zijn weinig mensen in geïnteresseerd.”

Toen uw verslaggever Koen Geens (66) belde om een locatie en een tijdstip voor dit interview vast te leggen, was hij net zijn kantoor in de Kamer aan het leegmaken. Daar heeft hij uiteindelijk twee dagen over gedaan. De plaats van afspraak werd het Victor Bozar Café in Brussel, op een druilerige vrijdagochtend. Geens wandelt er binnen met een knaloranje paraplu met het logo van cd&v op in de hand. Die trekt meteen onze aandacht. Geens vond hem terug toen hij zijn kantoor aan het leegmaken was. Of die vondst een moeilijk moment, zijnde zijn afscheid van de Kamer, iets draaglijker maakte?

Een minikabinet is een metafoor, net zoals het kookwekkertje van de bomma

“Het is niet de eerste keer dat ik een drukke bezigheid verlaat”, vertelt Geens. “Toen ik minister werd, heb ik afscheid moeten nemen als advocaat. En omdat ik de leeftijdsgrens had bereikt, heb ik moeten afzwaaien als hoogleraar. Toch geef ik nog altijd les. Je neemt nooit helemaal afscheid.” Geens steekt niet onder stoelen of banken dat een afscheid altijd een beetje emotioneel is. “Ik zetelde heel graag in onze sterke Kamerfractie en de Kamercommissie Justitie. Maar er is een tijd van komen en een tijd van gaan. Voor mezelf zou het niet goed zijn geweest als ik nog een legislatuur in de Kamer was blijven zitten. Het was tijd voor iets nieuws. Daarom heb ik de Europese lijst van cd&v geduwd. Het was een jeugddroom om ooit in het Europees Parlement te zetelen. Maar ook van oude dromen moet je afscheid nemen.”

U bent niet de enige cd&v’er die na een lange staat van dienst afscheid neemt van de politiek. Ook Servais Verherstraeten houdt het na 29 jaar voor bekeken. Is dat een bewuste keuze voor politieke vernieuwing?

“Onze generatie heeft eerst de regering uit handen gegeven. De regeringsploeg is

in 2020 fundamenteel verjongd. Wat mij betreft, was dat een bewuste keuze. Nu krijgen de jongeren opnieuw de kans om hun eigen stempel te drukken. Als mensen zoals Servais en ik in de Kamer zitten, is dat heel veilig voor de anderen, maar tezelfdertijd zouden we onbewust veel plaats innemen.”

Vandaag vieren we de Vlaamse Feestdag. Welke boodschap heeft u voor de Vlaamse Beweging?

“Ik ben een goede Vlaming, maar geen Vlaams-nationalist. Ik heb dus eigenlijk geen boodschappen te geven aan de Vlaamse Beweging. Maar omdat u mij die vraag stelt, wil ik ze wel beantwoorden.”

“Ten eerste moet Vlaanderen fier zijn. Als ik zie welke weg we hebben afgelegd, alleen nog maar in de loop van mijn leven, mogen we best trots zijn. Daarmee zeg ik niet dat Vlaanderen al ver genoeg staat. Je mag nooit helemaal tevreden zijn. Maar we staan al heel ver.”

“Mijn tweede boodschap aan de Vlaamse Beweging is dat, als er een staatshervorming komt, ze niet naar symbolen moet kijken, maar naar reële bevoegdheden. De wereld draait niet rond symbolen zoals de Vlaamse Feestdag, hoe belangrijk die ook is. Ik kan twee uur met u praten over 1302. Ik vind dat heel boeiend, maar daar zijn weinig mensen in geïnteresseerd. Het gaat over het verkrijgen van reële bevoegdheden. Dat is veel belangrijker dan symbolen.”

“Een derde boodschap is dat voor de eerste keer een Vlaams-nationalist daadwerkelijk kandidaat-premier is. Hoe verhoudt de Vlaamse Beweging zich daartoe? Ik zou haar aanraden om dat als een kans te beschouwen.”

“Mijn vierde en laatste boodschap is dat de Vlaamse Beweging cd&v dankbaar moet zijn. Wij waren de drijvende kracht achter vijf van de zes staatshervormingen. Vlaanderen is vandaag in de eerste plaats wat het is dankzij cd&v, niet dankzij de Vlaams-nationalisten, hoe graag ik velen onder hen ook mag.”

Ziet u Bart De Wever echt premier worden, wetende dat hij dan de 200ste verjaardag van België mee zal moeten voorbereiden?

“Bart De Wever is een verstandige man, dus u moet hem die vraag zelf stellen. Ik kan daar tot mijn grote spijt niets zinvols over zeggen. Ik kan niet in zijn hoofd kijken. Maar Bart De Wever zou, net zoals hij een goed burgemeester is en een goed minister-president zou zijn geweest, een goed premier zijn. De vraag of hij dat wil worden, moet u aan hem stellen.”

Is er volgens u een plaats voor Vlaamse Leeuwenvlaggen en de Vlaamse Leeuw op congressen van cd&v?

“Zoals ik daarnet al zei, bestaat er voor mij geen symbolenstrijd. Symbolen zijn alleen maar zinvol als ze een veruiterlijking zijn van iets dat echt leeft. Dan zijn ze heel zinvol, omdat ze ons herinneren aan het onderliggende. Ikzelf sta even overtuigd recht voor het Europese als voor het Belgische of Vlaamse volkslied. Maar de enige toekomst is verdere Europese integratie. Als ik een voorkeur moet uitdrukken, zal ik dus altijd ‘Europa’ antwoorden. Daar ligt de toekomst van de jeugd, niet in een op zichzelf terugplooiend Vlaanderen of België. Je hebt de drie niveaus even hard nodig. Je moet ze ook even sterk respecteren. Als ik het volkslied ken, zing ik het mee. Ik zing graag. Maar dat is niet essentieel. Het is fijn dat er een Europees volkslied is. Dat bewijst iets. Het is ook fijn dat er Vlaamse en Belgische volksliederen zijn. Maar niet meezingen omdat het het ene of het andere volkslied is (zucht)… Als je kan zingen en er is een tekst, zing je mee.”

Uit het verleden blijkt dat politici die met een Vlaams discours naar de kiezer trekken, zoals Guy Verhofstadt met zijn ‘Burgermanifesten’, daar electoraal voor worden beloond. Toch kiest cd&v ervoor om de communautaire trom niet te roeren. Had de partij dat beter wel gedaan?

“Eind april heb ik deelgenomen aan een communautair debat van het Liberaal Vlaams Studentenverbond (LVSV, red.) in Gent met Matthias Diependaele en Egbert Lachaert, onder leiding van politicoloog Nicolas Bouteca. Ik was de enige die de hele avond over een staatshervorming wilde praten. U mag dat aan de studenten vragen. Ik heb de hele avond alleen op mijn eiland gezeten. Geen van beiden is echt op de staatshervorming ingegaan.”

“Ik was ook de enige die, verkiezingsprogramma in de hand, kon citeren wat voor staatshervorming cd&v precies wil. In het programma van Open Vld staat dat Brussel het Engels als officiële taal moet aanvaarden. Dat is zowat het belangrijkste punt. Bij N-VA is dat het confederalisme. In ons programma stond duidelijk dat cd&v de gezondheidszorg en het arbeidsmarktbeleid wil overhevelen naar de deelstaten. Voor het overige heb ik weinig realistische plannen gehoord. Er is geen enkele partij die tijdens de campagne van een staatshervorming hét thema heeft gemaakt. Ik stel vast dat ook N-VA dat niet heeft gedaan. U vraagt mij of cd&v niet meer over een staatshervorming had moeten spreken. Maar met wie? Wie zou ons geantwoord hebben? Ik heb nochtans mijn best gedaan, die avond in Gent.”

Staat u binnen cd&v alleen met dat discours?

“Neen. Heel wat cd&v’ers, zowel in de parlementen als op de studiedienst, komen zeer beslagen ten ijs als het gaat over staatshervormingen. Zij staan klaar om, als het moet en mag, een zevende staatshervorming voor te bereiden. Cd&v blijft de partij van vijf staatshervormingen. Maar helaas hebben wij maar 12 à 13 procent van de kiezers. Wij kunnen niet op ons eentje een staatshervorming realiseren.”

Leek een minikabinet u de juiste manier om tot een staatshervorming te komen?

“Een minikabinet is een metafoor, net zoals het kookwekkertje van de bomma. Ik wil ze niet op gelijke voet zetten, maar het zijn allebei metaforen. Die dienen om duidelijk te maken dat voor een staatshervorming een methodologie nodig is. Wat hebben we in het verleden gedaan om tot een staatshervorming te komen? Er zijn twee mogelijkheden. Ofwel doe je dat tijdens de regeringsvorming, ofwel lopende de regering. Als je kiest voor de eerste optie, duurt de regeringsvorming vaak wat langer, maar dat is niet altijd zo geweest. Dehaene had in 1987 slechts honderd dagen nodig, terwijl Wouter Beke en Elio Di Rupo 541 dagen nodig hadden. Als je voor de tweede optie kiest, werk je via een gemeenschapsdialoog,

VOORMALIG MINISTER EN KAMERLID (CD&V)

je-blauwe regering vormen. Cd&v zat toen in een kartel met Bart De Wever en N-VA. Mede onder impuls van N-VA, maar niet uitsluitend, heeft het kartel toen gezegd dat er een staatshervorming moest komen. Het antwoord van Didier Reynders was dat een oranje-blauwe regering al een staatshervorming op zich was. Wij wilden toen PS mee aan boord, omdat we anders geen tweederdemeerderheid zouden hebben. Het kartel is toen uit elkaar gevallen, onder meer omdat de Franstaligen ‘demandeurs de rien’ waren.”

De vraag is of een oranjeblauwe regering met Vooruit geschikt is om te regeren zonder staatshervorming

ze destijds wel in de gesprekken over een Arizona-coalitie gestapt. Ook nu zullen ze worstelen met de gedachte om met N-VA te besturen. Zowel sociaaleconomisch als communautair zijn de eisen van Les Engagés zeker niet te onderschatten.”

Deelt u het optimisme dat de regeringsvorming wel eens heel snel zou kunnen gaan?

“Het is veel te vroeg om daarover ook maar iets zinvols te zeggen. Het is niet omdat de kaarten op het eerste gezicht goed liggen, dat je optimistisch moet zijn. Het is ook niet omdat de kaarten slecht liggen, dat je pessimistisch moet zijn. Maar het is een onvoorziene verkiezingsuitslag. Niemand had verwacht dat het op het eerste gezicht zo duidelijk zou zijn. Maar het is te vroeg om te zeggen wat de uiteindelijke samenstelling wordt.”

Wat was voor u hét moment van de campagne?

Niettegenstaande hij ook deel uitmaakte van de Vivaldi-regering…

“Hij heeft zich voortdurend op een niet altijd even loyale manier gedistantieerd van Vivaldi. Wallonië was klaar voor verandering en Bouchez belichaamde die met MR toevallig het beste. Wallonië heeft er genoeg van om weggezet te worden als een voorbijgestreefde socialistische regio. Een en ander heeft ermee te maken dat de middenveldbewegingen, vakbonden en ziekenfondsen PS sterk afremmen. De Parti Socialiste zou wel willen moderniseren, maar wordt afgeremd. Bouchez heeft geen last van het middenveld. Daarom kan hij meer.”

“Franstalig België is een enclave in Europa. Een socialistische linkse enclave, waar men absoluut niet mee is met de moderne tijd”, zei u tijdens datzelfde debat bij Pro Flandria. Dat is nu veranderd door de overwinning van MR en Les Engagés?

ALS HET BIJ SOCIAALECONOMISCHE EN FISCALE HERVORMINGEN ZOU

BLIJVEN, HOOP IK DAT ZE INGRIJPEND ZIJN, WANT ANDERS ZIJN WE BINNEN VIJF JAAR TERUG BIJ AF

zoals Jean-Luc Dehaene ten tijde van de vierde staatshervorming in 1993. Ik heb nu het gevoel, vanop een afstand bekeken, dat het de tweede optie zal worden.”

Cd&v wil het arbeidsmarktbeleid en de gezondheidszorg regionaliseren, maar ligt het kalf niet gebonden bij de sociale zekerheid?

“De gezondheidszorg, in een maximale hypothese goed voor de overheveling van een dikke 37 miljard euro naar de deelstaten, ís een belangrijk deel van de sociale zekerheid. Het arbeidsmarktbeleid, alles wat te maken heeft met werkloosheid en arbeidsbemiddeling, heeft onrechtstreeks ook met de sociale zekerheid te maken. Cd&v is altijd veel duidelijker geweest over de bevoegdheden en de middelen die moeten worden overgeheveld dan de meeste andere partijen.”

Op een debat van Pro Flandria zei u twee jaar geleden dat op federaal niveau geen enkele ernstige hervorming meer mogelijk is en dat er enkel nog over uitgavenverhogingen beslist kan worden. Heeft de kiezer de kaarten nu op zo’n manier geschud dat u die mening zal moeten bijstellen?

“Ik hoop het. Het is de derde keer dat we de kans krijgen om op federaal niveau ernstige hervormingen door te voeren. In 2007 won Didier Reynders op een even overtuigende wijze als Georges-Louis Bouchez de verkiezingen in Wallonië. Hij wilde toen een oran-

“In 2014 hebben we opnieuw de kans gekregen om hervormingen door te voeren. MR heeft toen zijn nek uitgestoken door als enige partij uit Franstalig België de Zweedse regering te vervoegen. Als ze niet was gevallen over het Marrakesh-pact, was de Zweedse regering vertrokken voor een tweede termijn. Dan was er een regering-Michel II gekomen.”

“Vandaag doet er zich opnieuw zo’n kans voor. De vraag is of een oranje-blauwe regering met Vooruit geschikt is om te regeren zonder staatshervorming. De toekomst zal dat moeten uitwijzen. Ik kan daar verder niks over zeggen. Maar het is interessant dat meneer Bouchez nu precies zegt wat meneer Reynders 17 jaar geleden heeft gezegd.”

Beschouwt ú een federale regering zonder de Parti Socialiste als een staatshervorming op zich?

“Dat kunnen alleen de feiten uitwijzen. Dat die regering er zou komen, betekent nog niets. Er kan pas sprake zijn van een staatshervorming op zich als die regering erin slaagt om ingrijpende sociaaleconomische en fiscale hervormingen door te voeren. Ofwel gaat ze voor serieuze hervormingen, ofwel gaat ze voor een staatshervorming die de deelstaten toelaat om die hervormingen zelf door te voeren, ofwel doet ze beide. Het is nu aan de regering die in de steigers staat om te beslissen welke van de drie wegen ze zal inslaan. Als het bij sociaaleconomische en fiscale hervormingen zou blijven, hoop ik dat ze ingrijpend zijn, want anders zijn we binnen vijf jaar terug bij af. De Vlamingen mogen trouwens niet vergeten dat de Franstaligen nu vragende partij zijn naar de vereenvoudiging van hun eigen instellingen.”

Volgens veel Wetstraatjournalisten zal Vooruit de enige linkse stem worden in een centrumrechtse regering. Ziet u dat ook zo? Of mogen we de mate waarin Les Engagés centrumrechts zouden zijn niet overschatten?

“De vroegere PSC (Parti social-chrétien, red.) is altijd een stukje linkser geweest dan CVP, zeker in de periode van Joëlle Milquet. Les Engagés hebben sindsdien een hele weg afgelegd in de richting van N-VA. In 2014 wilden ze niet toetreden tot de Zweedse regering, hoezeer we dat ook wensten. Ook tijdens de regeringsvorming van 2019 hebben ze lang heel aarzelend gestaan tegenover een formule met N-VA. Uiteindelijk zijn

“Voor mij waren er twee: het moment waarop Bart De Wever in ‘Eerste Keus’ zei dat hij niet met Vlaams Belang zou regeren en het gesprek tussen Bart De Wever en Alexander De Croo in ‘Het Conclaaf’. De duidelijkheid die De Wever heeft verschaft jegens de redelijke en liberale kiezers - de twee die hij nodig had -, heeft het verkiezingsresultaat van N-VA beduidend beter gemaakt dan de partij had durven te hopen.”

Hebben cd&v en Open Vld nog een bestaansreden? Of zouden ze beter opgaan in de brede Vlaamse volkspartij waar Bart De Wever hardop van droomt?

“Politieke herverkaveling is iets interessants, als het kiesstelsel die bevordert. Ons evenredig kiesstelsel bevordert net versnippering. Voor hetzelfde geld had N-VA een zetel of twee gehaald in Wallonië en Els Ampe een zetel of twee in Vlaanderen. De versnippering maakt politieke herverkaveling moeilijk. Ik geef een voorbeeld. MR heeft historisch gezien het communautaire in Wallonië geïntegreerd. MR heeft juridisch het Rassemblement Wallon en de facto FDF opgeslorpt. Niettemin haalt de partij vandaag niet de stemmen die ze had kunnen halen als je de optelsom van die drie partijen maakt. Ik stel vast dat N-VA 24 zetels heeft en cd&v 11. Dat zijn er 35. Zou een kartel van N-VA en cd&v er dan 40 of 50 hebben? Of zouden het er maar 30 zijn? Bij MR is het altijd minder geweest. Ze hebben nooit de optelsom kunnen waarmaken. Dat maakt mij wat angstig voor een herverkaveling, toch als het kiesstelsel blijft zoals het is.”

“Anderzijds stel je aan Waalse kant vast dat de politieke herverkaveling het politieke landschap eenvoudiger heeft gemaakt. Bouchez probeert de rechterzijde zo veel mogelijk te incorporeren, zodat er geen partij die rechtser is dan MR ontstaat. Daardoor haalt hij nu scores die richting 30 procent gaan. Dat is ook wat EVP (Europese Volkspartij, red.) op Europees niveau doet: ze schuift op naar rechts om ervoor te zorgen dat ze de grootste blijft. Daarom heeft ze soms best vreemde dingen gedaan, zoals Berlusconi en Orbán integreren om althans de laatste later opnieuw buiten te gooien. EVP doet er alles aan om toch maar de grootste te blijven. Als je de grootste partij wil zijn in een evenredig kiesstelsel, zal je ideologische zuiverheid daar noodzakelijkerwijze onder lijden. De belangrijkste vraag bij het kartel van cd&v en N-VA was dan ook of de sociaaleconomische linkervleugel van cd&v zou kunnen samensmelten met de economisch liberalere visie van N-VA.”

“Herverkaveling is een moeilijk vraagstuk waarop ik zonder een wijziging van het kiesstelsel eerder met de EVP-methode of de MR-methode zou antwoorden. De optelsom van twee partijen is meestal kleiner dan twee.”

Hoe verklaart u dat er geen andere rechtse partij voet aan de grond krijgt in Wallonië?

“Je kan dat allemaal wijten aan het genie van één man, maar dat is niet zo. Er komt ook veel toeval bij kijken. Wallonië is wanhopig op zoek naar verandering. Vandaag kunnen Bouchez en MR die het beste belichamen.”

“Je moet zoals ik een gevangenisstaking van anderhalve maand in Wallonië overleefd hebben om te weten wat ik daarmee wil zeggen. We zullen moeten afwachten of er een hete herfst aankomt. Ten tijde van de Zweedse regering heeft de socialistische vakbond zich relatief fatsoenlijk gedragen. Maar PTB is daar ondertussen verder in geinfiltreerd. Het is voor PS niet zo simpel om de vakbonden in toom te houden. Maar nu PTB en PS verloren hebben, hoop ik dat het voor mensen als Thierry Bodson begint te dagen dat ze naar rechts moeten opschuiven. Dat Wallonië een socialistische enclave is, ligt veel minder aan PS dan aan haar achterban.”

Cd&v heeft haar slechtste naoorlogse verkiezingsresultaat neergezet, maar lijkt zich daar niet echt over te bezinnen. Hoe verklaart u dat?

“Er zijn twee zaken die een belangrijke rol spelen. Ten eerste is het zo dat cd&v het beduidend beter heeft gedaan dan in de slechtste peilingen. Dat is een opluchting. U zal zeggen: ‘Dat is typisch voor cd&v.’ Wel, ook N-VA heeft het beduidend beter gedaan dan in de peilingen, maar heeft vier zetels verloren in Vlaanderen en één in de Kamer. N-VA en cd&v hebben een beetje verloren. De groenen en de liberalen hebben een beetje veel verloren. De kunst is om na een verkiezing een kleine nederlaag te presenteren als een overwinning. Daarin zijn cd&v en N-VA uitstekend geslaagd. Maar ze zijn daarin gelijk. Ik hou er niet van dat men dat alleen over cd&v zegt.”

Bart De Wever zou een goede premier zijn

“Ten tweede komen er binnen enkele maanden nieuwe verkiezingen aan. Alle partijen zijn daar nu al mee bezig. De meeste mensen bezinnen zich niet meer tussen het burgerlijke en het kerkelijke huwelijk, voor zover ze beide huwelijken aangaan. Het kerkelijke huwelijk vindt plaats in oktober, terwijl het burgerlijke al voorbij is. We moeten dus vooruit.”

ANTON SCHELFAUT

Anton Schelfaut en Koen Geens

Revolutie in de VS

Neen, het gaat niet om Biden, noch over Trump. Niet eens over Republikeinen of Democraten. Amper opgemerkt, te midden van de enorme chaos die het eerste presidentiële debat heeft veroorzaakt, deed het Amerikaanse Hooggerechtshof een reeks uitspraken. Maar een revolutie is het zeker, in de letterlijke zin van het woord: terugrollen, oprollen, in het Latijn: re-volvere.

Dat ‘terugrollen’ betreft de administratieve en regelgevende staat, en geeft gewone burgers een betere kans om gelijk te halen bij betwistingen met overheidsagentschappen. Centraal hierin is het vernietigen van de zogenaamde ‘Chrevron-doctrine’. Onder die doctrine moeten rechtbanken voorrang geven aan de interpretaties van de experts van federale agentschappen wanneer er onduidelijkheid of verwarring zou bestaan omtrent een statuut of regel. Dat gaf die agentschappen zeer brede macht om te beslissen hoe regels te interpreteren, buiten de rechtbanken om. Tegengewicht voor de uitvoerende macht

In de zaak Loper Bright Enterprises versus Raimondo betekende de beslissing van het Hooggerechtshof de facto dat de Chevron-doctrine herroepen werd. Dat is geen machtsgreep van het gerecht, zoals sommige commentatoren vrezen, maar een herstel van de geëigende rol van rechters, in overeenstemming met artikel 3 van de Amerikaanse grondwet, als tegengewicht voor de uitvoerende macht.

In de zaak Corner Post Inc. versus Board of Governors of the Federal Reserve System sprak het Hooggerechtshof zich uit over verjaringstermijnen en besloot dat dergelijke termijnen “beginnen lopen wanneer de

aanklager het recht heeft die klacht voor een rechtbank te brengen”, namelijk het moment “wanneer de aanklager schade ondervindt door een definitieve actie voor een agentschap”.

Die beslissing geeft burgers meer ademruimte om een zaak tegen de overheid aan te kunnen spannen. In plaats van burgers en bedrijven verantwoordelijk te houden om vanaf het begin van hun handeling reeds te begrijpen welke mogelijke problemen zich kunnen voordoen, begint de termijn voor verjaring dus op het moment dat de burger of het bedrijf schade ondervindt door de (oudere) beslissing van een overheidsagentschap.

Burgers die de overheid willen bekampen, kregen nu immers al te vaak te maken met instellingen die hun eigen rechter zijn

In de zaak Securities and Exchange Commission (SEC) versus Jarkesy beperkte het Hooggerechtshof SEC. Dat is het overheidsorgaan dat waakt over de verschillende effectenbeurzen. SEC had een boete opgelegd aan George Jarkesy voor overtredingen van de antifraudewet-

geving. Jarkesy wou dat aanvechten, maar een intern panel bepaalde dat Jarkesy die overtreding inderdaad had begaan en 300.000 dollar verschuldigd was als burgerrechtelijke straf. Jarkesy ging in beroep en het Hooggerechtshof besliste uiteindelijk dat als SEC (en dus elk overheidsagentschap) een burgerrechtelijke straf wil opleggen, de beklaagde recht heeft op een rechtszaak met jury. Burgers die de overheid willen aanvechten, kregen nu immers al te vaak te maken met instellingen die hun eigen rechter zijn en hun eigen mensen en beslissingen moeten beoordelen. Die ondermijning van de eerlijke rechtsgang is nu dus afgelopen, aldus het Hooggerechtshof. In twee besluiten met politieke gevolgen werd de ‘lawfare’ tegen Trump en conservatieven deels aan banden gelegd. In plaats van de regelgevende staat, worden hier openbare aanklagers de wacht aangezegd: het is niet langer toegestaan om zonder meer bestaande wetten en regels ‘te rekken’ om toch maar een overtreding te kunnen vinden.

6 januari

Joseph Fischer was aangeklaagd voor zijn rol in de gebeurtenissen van 6 januari 2021 (de ‘bestorming’ van het Capitoolgebouw), deels op grond dat hij wet 18 U.S.C. §1512(c) (2) had overtreden. Het Hooggerechtshof oordeelde in Fischer versus United States dat die bepaling enkel van toepassing is op het vernietigen van documenten of archieven, en niet op ‘belemmering van officiële handelingen’ in het algemeen.

Dan was er de zaak United States versus Trump over de immuniteit van presidenten. In dat specifieke geval over de immuniteit van Trump inzake acties ondernomen op 6 januari. In hun afwijkende mening schreef rechter Sotomayor, samen met Kagan en Jackson, het volgende hypothetische besluit dat een president nu kan nemen: “Navy Seal Team 6 bevelen een politieke rivaal te vermoorden? Immuun!” Dat werd door vele Democratische commentatoren overgenomen, soms in regelrechte oproepen aan Biden om Trump te vermoorden (zoals BBC Radiopresentator David Aaronovitch) of om het leger achter de rechters van het Hooggerechtshof te sturen. Dat een politiek gemotiveerde moord niet valt onder de ‘officiële handelingen en daden’ van een president, maakt dan blijkbaar niet uit. Ironisch genoeg zijn het net diezelfde stemmen die iets meer dan een maand geleden heel tevreden uitriepen dat ‘de rechtspraak’ gerespecteerd moest worden. Het Amerikaanse Hooggerechtshof maakt het duidelijk: de regelgevende staat wordt aan banden gelegd en de eigen burgers krijgen een sterkere rechtspositie toegekend. Tegelijk stelt het Hooggerechtshof dat het genoeg is geweest met de politiek gedreven rechtsvervolging. In zijn instemmende commentaar op het besluit inzake immuniteit haalde rechter Clarence Thomas heel scherp en ongewoon specifiek uit naar Jack Smith, de openbare aanklager die Trump in beschuldiging stelde omwille van diens omgang met geheime staatsdocumenten. Een niet mis te verstaan signaal dat men zich aan de regels moet houden, ook als aanklager: het Hooggerechtshof kijkt scherp toe. WIM VANRAES

Duitse lerarenvereniging

slaat alarm: te veel migranten

Steeds meer leerlingen in Duitsland spreken amper Duits, waardoor het schoolniveau sterk afneemt. De voorzitter van de Duitse lerarenvereniging Deutscher Lehrerverband, Stefan Düll, waarschuwde onlangs voor een overbelasting van het schoolsysteem door te hoge migratie. “Door de migratie in 2015, de oorlog in Oekraïne en de recente massamigratie, komen steeds nieuwe mensen in ons systeem terecht, maar ons systeem kan die slechts met mondjesmaat verwerken, omdat het te snel gaat”, vertelde hij aan het persagentschap DTS voor de kranten van de Funke-Mediengruppe.

Aanleiding voor die uitspraak is de publicatie van het ‘Nationaler Bildungsbericht’, een federaal rapport dat tweejaarlijks over alle mogelijke onderwijsniveaus bericht en data en cijfers aanlevert. In het recente Nationaler Bildungsbericht dat enkele weken geleden werd voorgesteld, kan men lezen dat veel kinderen al in de basisschool niet voldoen aan de minimumvoorwaarden om op een succesvolle manier school te lopen.

Door de stijgende migratiecijfers, ook in scholen, kan het dat “de groep analfabeten in onze maatschappij” toeneemt

Voor Stefan Düll is de reden het hoge aandeel kinderen dat weinig of zelfs helemaal geen Duits spreekt. Dat leidt tot een overbelasting van de leraars, stelde hij duidelijk: “Die leraars kunnen natuurlijk geen Farsi of geen Oekraïens. Hoe moeten ze dan lesgeven aan deze kinderen?” Er waren hem gevallen

bekend van klassen waarin de leerdoelstellingen tegen het einde van het schooljaar gewoon werden geschrapt.

Er zijn klassen waarin de leerdoelstellingen tegen het einde van het schooljaar gewoon werden geschrapt

Ook de motivatie van leerlingen lijdt zwaar onder een te hoog aandeel niet-Duitse leerlingen. “Hoe hoger het aandeel migratiekinderen, hoe moeilijker de motivatie in de klas”, stelde Düll. Door de stijgende migratiecijfers kan het dat “de groep analfabeten in onze maatschappij” toeneemt. Uit het onderwijsrapport blijkt in elk geval nu al dat een hoog aantal 25- tot 35-jarigen ofwel geen opleiding heeft genoten ofwel de studies beeindigt zonder diploma.

Een ander soort migratiemodel: Japan

Tussen 2013 en 2023 kwamen er ongeveer 8 miljoen asielzoekers naar de Europese Unie: een migratiedecennium zonder gelijke. Die tsunami komt ongeveer neer op een nieuwe, gemiddelde EU-lidstaat qua bevolking. Met toenemende criminaliteit, import van buitenlandse conflicten en een bijna onhoudbare financiële en maatschappelijke druk tot gevolg. Dat alles zorgt ervoor dat de acceptatiegraad voor migratie razendsnel afneemt in West-Europa. Steeds grotere bevolkingsgroepen keren zich electoraal af van het opengrenzenbeleid, en toch lijken de machtshebbers zich daar hoegenaamd niets van aan te trekken en worden migratievoorwaarden soms nog versoepeld.

Een totaal ander migratiemodel vind je in Japan. Het land van de rijzende zon heeft een bevolking van ongeveer 125 miljoen inwoners en een demografische ontwikkeling die best vergelijkbaar is met West-Europa: weinig kinderen en een snel verouderende bevolking. Op 26 maart 2024 maakte de Japanse krant Japan Times bekend dat het land in 2023 een “recordaantal asielzoekers asiel had toegelaten: 303 mensen kregen het statuut en een verblijfsvergunning”. In 2022 waren dat slechts 202 personen.

De meeste asielaanvragen, die massaal werden afgewezen, kwamen uit Sri Lanka, Turkije en Pakistan

Asielzoekers zijn één groep, maar er zijn twee andere groepen die een ‘subsidiaire bescherming’ genieten in Japan, waarmee nieuwe categorieën worden aangeduid voor mensen die landen in conflict zijn ontvlucht. Zo werd aan 1.005 personen omwille van humanitaire redenen een verblijfsvergunning toegekend, ook al voldeden ze niet aan alle voorwaarden om het statuut van vluchteling te krijgen. Die nieuwe

categorie werd ingevoerd in 2023 en 1.110 aanvragen werden ingediend onder dat nieuwe statuut, bijna allemaal door Oekraïners.

Aan 1.005 personen werd omwille van humanitaire redenen een verblijfsvergunning toegekend

Volgens het Japanse ministerie van Justitie dienden in 2023 zo’n 13.800 mensen een asielaanvraag in, driemaal zoveel als in 2022. 303 aanvragen werden dus goedgekeurd. De meesten (237) kwamen uit Afghanistan, de meeste anderen uit Myanmar (het voormalige Birma) en Ethiopië. De meeste asielaanvragen (die dus massaal werden afgewezen) kwamen weliswaar uit Sri Lanka, Turkije en Pakistan. Japan vervult alle internationale verplichtingen, Japan is een voorbeeldige democratie (van het liberale type trouwens, met een liberaal-democratische partij aan de macht) en heeft een sterke economie. Dat blijkt uitstekend te kunnen samengaan met een zeer restrictieve migratiepolitiek.

Oekraïne, de gordiaanse knoop van de NAVO

Is het wenselijk Oekraïne binnen de alliantie op te nemen, of net niet? De vraag kan niet los gezien worden van de 75ste verjaardag van de NAVO. Nog afgezien van de bestendige en beloofde steun, stellen zich praktische bezwaren. Net als een belangrijk strategisch argument: het perspectief op NAVO-lidmaatschap zou voor Moskou wel eens dé reden kunnen zijn om het conflict te rekken.

Verjaardagen lenen zich wel vaker tot superlatieven. Zo ook de 75ste verjaardag van “de meest succesvolle militaire alliantie uit de geschiedenis”, zoals het klonk uit de mond van Joe Biden. Toegegeven, niet de sterkste referentie op dit moment. Maar ook alertere persoonlijkheden gebruikten dezelfde bewoording. “We nemen deel aan het belangrijkste politieke evenement sinds de oprichting van de Verenigde Naties”, zei de toenmalige Belgische minister van Buitenlandse Zaken Paul-Henri Spaak op 4 april 1949. Met twaalf waren ze toen om het verdrag te onderschrijven. Inmiddels telt de club 32 leden. De Gaulle

Tegelijkertijd zijn verjaardagen ook momenten van terugblik. Over de juiste afbakening kan gediscussieerd worden, maar dat de historiek van de NAVO een aantal fasen heeft gekend, staat buiten kijf. Het begon allemaal in de nadagen van WO II toen de Sovjet-Unie op haar sterkste - en dat vooral in Berlijn - stond. “Nous avons peur”, zijn de legendarische woorden van diezelfde Spaak toen hij de VN toesprak. Er waren kantelmomenten, toen De Gaulle Frankrijk terugtrok in de jaren 1960, maar vooral toen de Berlijnse muur viel, waardoor de Alliantie zich plots diende heruit te vinden. De vijftigste verjaardag van de NAVO viel op een gespannen moment toen de oorlog in Kosovo woedde. En vandaag is er Oekraïne, een conflict dat over afzienbare tijd 2,5 jaar op de teller heeft staan - van een heruitvinding gesproken.

Politiek ‘proof’

Minder dan drie jaar nadat de Franse president Macron in The Economist de NAVO “hersendood” verklaarde, rolden de Russische tanks Oekraïne binnen. Om spoedig rechtsomkeer

te maken, maar dat is een verhaal op zich. Diezelfde NAVO staat vandaag in voor het verwerken en coördineren van zowat 90 procent van de (militaire) steun die richting het conflict vertrekt; een ware verrijzenis van de ‘hersendode’. En zoiets creëert een eigen dynamiek. De steun aan Kiev krijgt met de opening van een nieuw centraal commando in het Duitse Wiesbaden een structureel karakter. Heel wat taken die tot nu door de VS werden uitgevoerd, komen in handen te liggen van een 700-koppige ploeg, opererend met het NAVO-embleem op het uniform.

Een Oekraïne dat lid is van de NAVO, zou wellicht nooit door Rusland aangevallen zijn geweest

Bedoeling van die demarche is de NAVO los te koppelen van bepaalde politieke ontwikkelingen, vooral dan in de VS. De straffe taal van Donald Trump in de aanloop naar zijn verkiezing in 2016, heeft destijds niet tot drastische maatregelen ten aanzien van de NAVO geleid. En zeker nu de meeste lidstaten na veel aandringen hun engagement - 2 procent van het bbp voor defensie bestemmen - beginnen na te komen, kan hetzelfde verwacht worden bij een tweede termijn in het Witte Huis. Maar toch, helemaal zeker is men nooit, en dus zorgt men voor mechanismen die politiek ‘proof’ zijn.

Olifant

Gezien de festiviteiten in Washington - de verjaardag vindt plaats waar het verdrag destijds ondertekend werd -, zal men hem wat op afstand houden, maar er loopt een stevige olifant

In Oostenrijk slaat ‘zwembadepidemie’ toe

Je kan er eigenlijk gemakkelijk een weddenschap over opzetten én glorieus winnen. Van zodra het in West-Europa zomert en de vakantieperiode nadert, duiken er persberichten op over een mysterieuze ‘zwembadepidemie’: kinderen die in openluchtzwembaden worden betast door jongeren met een migratieachtergrond. Nu moest de vakantie in Oostenrijk eigenlijk nog beginnen, maar kijk, daar waren de eerste berichten al. Een primeur voor West-Europa dit jaar?

In het openluchtbad van het Oostenrijkse Traiskrichen waren verschillende kinderen het slachtoffer van seksueel overschrijdend gedrag. De politie kon twee asielzoekers arresteren en in voorlopige hechtenis nemen. Het zou gaan om twee mannen van 29 en 30 jaar, aldus verschillende Oostenrijkse media. De onderzoeken lopen nog steeds.

‘Ausgriffen’ is een Oostenrijkse term en betekent zoveel als ‘betasten’

Bij de slachtoffertjes zou het gaan om één jongen en vijf meisjes, aldus een bericht van de politie. De vader van een meisje van negen jaar (!) verklaarde aan de Oostenrijkse krant Heute: “De mannen hadden de kinderen in het

bubbelbad belaagd. Daarna hebben ze mijn dochter ook in het zwembad zelf aangepakt.” ‘Ausgriffen’ is een Oostenrijkse term en betekent zoveel als ‘betasten’. De mannen betastten het kind tussen de benen, in de schaamstreek en aan het bovenlichaam.

De negenjarige probeerde weg te zwemmen, maar ze kon niet op tegen de krachtige waterstraal. De vermoedelijke daders zouden het bubbelbad met opzet hebben uitgekozen, omdat dat “net buiten het toezichtbereik van de badmeester lag”, liet de vader verder weten. Als het meisje met haar moeder klacht ging neerleggen bij de badmeester, liet die weten dat al vier andere kinderen hetzelfde verhaal vertelden. Na de noodoproep uit het openluchtzwembad kwam de politie ter plaatse, die beide asielzoekers, die zich verborgen hielden in de verkleedhokjes, kon arresteren. PIET VAN NIEUWVLIET

in de NAVO-kamer, luisterend naar de naam Oekraïne. Is het verwelkomen van het getormenteerde land binnen de alliantie een verstandige zet? Het aanbieden van de nodige veiligheidsgaranties berust op een vrij brede consensus (ook al hinken daden achter op de retoriek). Maar impliceert dat een daadwerkelijk lidmaatschap? In officiële NAVO-kringen was te horen dat dat problematisch was, wegens te corrupt (heel wat militair materiaal dat in die richting vertrok, verdween inmiddels; het is een teken aan de wand).

Is het verwelkomen van het getormenteerde land binnen de alliantie een verstandige zet?

Bovendien moeten de gevolgen op korte én lange termijn onderscheiden worden. Een Oekraïne dat lid is van de NAVO, zou wellicht nooit door Rusland aangevallen zijn geweest. Dan speelt immers het fameuze artikel 5, de hoeksteen van de alliantie die stelt dat een aanval op één lid als een aanval op alle andere leden beschouwd wordt, met alle gevolgen van dien. Alleen is het land geen lid en de hamvraag is wat dat perspectief op kortere termijn voor het conflict zou betekenen. Een opvallende open brief van tientallen deskundigen grijpt de 75ste verjaardag aan om hun boodschap te brengen: Oekraïne lid maken van de NAVO zou geen goed idee zijn. Los van de formele onmogelijkheid, aangezien het land in oorlog is, moet men zich afvragen wat de repercussie zou zijn van dat perspectief op het conflict als dusdanig. Het idee dat Oekraïne - of toch het gros van het grondgebied dat niet door Rusland bezet is - plots onder de garantie van artikel 5 zou komen te staan, is niet echt een stimulans voor Moskou om naar de onderhandelingstafel te trekken. Sterker nog, het idee alleen is een uitnodiging om de de facto bezetting zo extensief mogelijk te maken, sowieso een scenario dat in het voordeel van de Russen speelt. De festiviteiten in Washington zullen snel plaats maken voor een terugkeer van de harde realiteit. GDD

Socialisten verpulveren Conservatieven

Vorige week donderdag vonden in het Verenigd Koninkrijk landelijke verkiezingen plaats. Ze leverden een gigantische overwinning voor links op. Labour behaalde een absolute meerderheid. Zwaar verlies was er voor de conservatieve regeringspartij. Ook de Schotse nationalisten zijn bijna volledig van de kaart geveegd.

De Conservative Party likt haar wonden. De partij van uittredend premier Rishi Sunak verloor maar liefst 244 zetels en houdt er nog 121 over. De linkse oppositie verdubbelde tezelfdertijd haar zetelaantal, van 202 - bij de verkiezingen in 2019 - naar niet minder dan 411. Ook de liberalen deden het uitstekend (72 zetels, +61).

Nieuwe concurrent op rechts

Het Britse kiessysteem verdeelt slechts één zetel per district en die gaat steeds naar de allergrootste partij. Hierdoor verschuiven de zetelaantallen tussen de partijen sterk doorheen de tijd. De liberalen hebben duidelijk baat gehad bij dat systeem. Zij behalen 12 procent van het stemmentotaal en dus 72 zetels. De Reform Party van Nigel Farage is daarentegen goed voor 14 procent van het electoraat, maar wordt hiervoor niet beloond en behaalt slechts 5 zetels. Toch kan ‘Mister Brexit’ tevreden terugblikken op de stembusslag. Amper vijf weken voor de verkiezingen kondigde Farage aan om zijn schouders te zullen zetten onder de campagne van de rechtse Reform Party. Die relatief nieuwe beweging (voorheen Brexit Party) zet vooral in op een streng migratiebeleid.

De Conservative Party bevindt zich inmiddels in een haast levensbedreigende crisis

De Conservative Party bevindt zich inmiddels in een haast levensbedreigende crisis. Zo is Liz Truss, in september en oktober van 2022 kortstondig politiek leider van het Verenigd Koninkrijk, niet opnieuw verkozen. Prime Minister Sunak wist weliswaar zijn zetel te behouden in Richmond, een schrale troost. Farage heeft met Reform Party een nieuwe concurrent op rechts op de kaart gezet. Het is denkbaar dat heel wat partijkaders en politici van de Conservatives - net als

voormalige kiezers overigens - de komende tijd de overstap wagen. Met bekendere kandidaten wil Farage in 2029 een absolute meerderheid behalen in het Britse Lagerhuis. Aan ambitie geen gebrek. De situatie in het Verenigd Koninkrijk is in feite vergelijkbaar met de toestand in Frankrijk. Klassiek-rechts is stilaan totaal irrelevant geworden en radicalere partijen groeien. In beide landen waren het de socialisten die wisten te profiteren van de versnippering op rechts. Zwaar verlies Schotse nationalisten

Al moet gezegd worden dat links ook onderling de taart wist te herverdelen. Zo is in het noorden de Scottish National Party bijna totaal van de kaart geveegd. De linkse separatisten verloren in één klap meer dan een half miljoen kiezers en houden nog 9 zitjes over, een verlies van 39. Schotse onafhankelijkheid lijkt daarmee bijzonder ver weg. In Noord-Ierland wist het links-republikeinse Sinn Féin wel zijn zetelaantal vast te houden (7) en verloor DUP, de grote protestantse rivaal op rechts (5 zetels, -3).

Na veertien jaar oppositie komt Labour dus opnieuw aan de macht. Sir Keir Starmer heeft zijn bestuursploeg intussen bekendgemaakt. Het is duidelijk dat de socialisten afscheid hebben genomen van het radicale linkse geluid dat de partij een tijdlang verkondigde onder Jeremy Corbyn. Zo gaat Rachel Reeves aan de slag als minister van Financiën. De economiste bepleit een zuinige overheid en strikte begrotingen. Ook worden enkele onafhankelijke bestuurders, die dus van buiten Labour komen, minister. De nieuwe regering wil vooral iets doen aan de zwalpende economie, wenst meer huizen te bouwen en hoopt hervormingen door te voeren in de gezondheidszorg. Anderzijds verdwijnt het omstreden ‘Rwanda-plan’, waarmee de vorige Conservatieve regering asielzoekers wilde onderbrengen in hotels in Rwanda, volledig van tafel. LVS

“Genderquota mogen wat mij betreft op de schop”

Voormalig N-VA-Kamerlid Valerie Van Peel kan met een gerust hart afscheid nemen van de politiek, want met Eva Demesmaeker lijkt al meteen een waardige opvolger klaar te staan. Net als haar politieke voorbeeld wil Demesmaeker op een menselijke manier aan politiek doen, over de partijgrenzen heen. “Ik heb met mezelf afgesproken dat ik een punt zet achter mijn politieke carrière zodra ik de politiek niet meer leuk vind of ik mezelf niet meer kan zijn.”

Eva Demesmaeker (28) raakte op 9 juni onverwacht verkozen vanop de zevende plaats op de Kamerlijst van N-VA in Vlaams-Brabant. Demesmaeker, tot voor kort leerkracht lichamelijke opvoeding aan Don Bosco in Halle, kreeg maar liefst 11.494 voorkeurstemmen achter haar naam. We treffen haar in de Kamer van volksvertegenwoordigers, haar werkplek voor de komende vijf jaar, waar ze net de eed heeft afgelegd.

Demesmaeker kwam in 2018, op 23-jarige leeftijd, voor het eerst in aanraking met de politiek, en dat dankzij de socialisten. Die hadden haar gevraagd om hun lokale lijst te versterken. “Het leek me wel leuk om via de politiek iets terug te geven aan mijn stad, Halle. Maar toen ik mij verdiepte in de verschillende partijprogramma’s, bleek al snel dat N-VA mij veel beter zou liggen dan Vooruit”, lacht ze. De toenmalige fractieleider van de lokale N-VA-afdeling kon haar overtuigen om in 2018 de 23ste plaats op de lijst voor de lokale verkiezingen in te nemen. Tot haar eigen verbazing raakte ze meteen verkozen, als zesde van in totaal elf N-VA-verkozenen. Dat sterke lokale resultaat leverde haar in mei 2019 meteen ook een tiende plaats op de Kamerlijst van N-VA in Vlaams-Brabant op. Demesmaeker sprong uiteindelijk naar de zesde plaats. Daarmee greep ze nét naast de vijfde Kamerzetel van N-VA in Vlaams-Brabant.

Halle zit geplet tussen Brussel en de taalgrens: de verbrusseling en de verfransing zijn er sterk aanwezig

Haar goede verkiezingsresultaten deden Demesmaeker dromen van een schepenmandaat, maar daarvoor had ze naar haar gevoel extra politieke bagage nodig. “Ik heb lichamelijke opvoeding gestudeerd, wat absoluut níks met politiek te maken heeft”, legt ze uit. “Daarom ben ik aan een opleiding politieke wetenschappen begonnen. Daarin is mijn interesse voor de politiek, meer bepaald voor defensie en buitenlandse zaken, pas écht gegroeid.”

U bent er al twee keer in geslaagd om vanop een niet meteen verkiesbare plaats verkozen te geraken. Wat is uw geheim?

“Ik heb me dat in de aanloop naar de verkiezingen van 9 juni vaak afgevraagd. Als ik het antwoord op die vraag zou kennen, had ik er mijn hele campagne op gebaseerd (lacht). Ik denk dat ik mijn zetel vooral te danken heb

Vlamingen mogen wat trotser zijn op hun identiteit

aan mijn jonge leeftijd, mijn sterke lokale achterban en mijn campagne op sociale media. Ook mijn achternaam zal voor mensen die mij niet of minder goed kennen, bijvoorbeeld in het Leuvense, wel hebben meegespeeld. Toch hoop ik altijd dat de invloed daarvan slechts beperkt was.”

Om dat misverstand eens en voor altijd de wereld uit te helpen: u bent dus niet de dochter van Mark Demesmaeker?

“Dat is een vraag die ik al heel vaak heb gekregen. Maar neen, dat is niet het geval. We voeren wel samen campagne in aanloop naar de lokale verkiezingen in oktober: Mark is lijsttrekker en ik sta op de tweede plaats. De voorwaarde om met dat nieuws naar buiten te komen, was wel dat de titel meteen duidelijk zou maken dat wij geen familie zijn. Ik wil niet dat mensen enkel omwille van mijn achternaam op mij stemmen, want dat is geen fijn gevoel. Maar of ik dat nu wil of niet, ergens zal hij toch wel hebben meegespeeld, zeker bij de mensen die wat verder van Halle wonen. Toch hoop ik dat de mensen ook om de andere redenen die ik zonet heb opgesomd, voor mij hebben gestemd.”

Waarom heeft u uiteindelijk toch voor N-VA gekozen, ondanks het aanbod van de socialisten?

“Halle zit geplet tussen Brussel en de taalgrens. Bij ons zijn de verbrusseling en de verfransing dus sterk aanwezig. Als Hallenaar is het dus logisch om voor N-VA te kiezen. De partij staat in Halle heel sterk en levert inhoudelijk goed werk. Ook inzake defensie is N-VA voor mij de juiste partij. Op economisch vlak schuilt er een liberaal in mij, maar ook op dat vlak zit er voor mij voldoende eten en drinken in het programma van N-VA.”

Hoe belangrijk is het Vlaamsnationale aspect voor u?

“Ik ben een Vlaams-nationalist in hart en nieren. Vind ik daarom dat de splitsing van België op dit moment de belangrijkste doelstelling is? Neen. Er zijn heel veel dingen die we in de tussentijd kunnen doen om het land beter te doen draaien. Vind ik dat Vlaanderen veel meer autonomie moet krijgen? Ja, absoluut. Maar vind ik dat bijvoorbeeld defensie een Vlaamse

bevoegdheid moet worden? Neen. Vlaanderen heeft geen apart defensiebeleid nodig. Ik wil de Vlaamse identiteit waarborgen, maar sommige bevoegdheden kunnen we beter op (con)federaal niveau uitoefenen.”

Vandaag vieren we de Vlaamse feestdag. Welke boodschap heeft u voor de Vlaamse Beweging?

“Vlamingen mogen wat trotser zijn op hun identiteit en meer verwachten van de Franstaligen. Ik merk al te vaak dat leerkrachten op school overschakelen naar het Frans, ook al mag dat niet. Doe dat toch niet… Het enige middel dat je in handen hebt om mensen te dwingen om Nederlands te spreken, geef je op die manier uit handen. We moeten ervoor zorgen dat het nodig is en blijft om Nederlands te leren. Dat begint bij onszelf.”

Als u morgen een absolute meerderheid zou hebben en meteen één beleidsdaad mag stellen, welke zou dat dan zijn?

“Eentje maar? (twijfelt) Dan zou ik een nieuw migratiemodel invoeren. Migratie heeft op zoveel manieren een impact op onze samenleving: ik denk aan onze taal, de onderwijskwaliteit, veiligheid… Een Australisch migratiemodel zou al een aanzienlijk deel van de problemen in de samenleving kunnen oplossen.”

“Daarnaast zou ik ervoor zorgen dat politiezones in de Vlaamse Rand over meer middelen kunnen beschikken, zodat ze hun personeelskader volledig kunnen invullen. Vandaag slagen ze daar vaak niet in, omdat veel agenten naar Brussel, waar de lonen hoger liggen, vertrekken. Een vierde van ons personeelskader geraakt niet ingevuld. Maar we worden wel dagelijks geconfronteerd met de criminaliteit en de veiligheidsproblemen uit Brussel. De Brusselse olievlek dijt uit naar onze regio.”

Ik wil niet dat mensen enkel omwille van mijn achternaam op mij stemmen

“Ook de genderquota storen mij enorm en mogen wat mij betreft op de schop. Ik heb niet het gevoel dat ik op 9 juni alleen maar verkozen ben omwille van mijn geslacht, omdat ik op de zevende plaats stond. Maar in Halle zal ik onbewust wel altijd het gevoel hebben dat ik alleen maar op de tweede plaats sta omdat ik een vrouw ben. Dat stoort mij. De kiezer zou partijen die niet genoeg vrouwen op hun lijsten hebben staan genadeloos afstraffen. Is het dan nog nodig om partijen te verplichten om een onderscheid te maken tussen mannen en vrouwen? Ik denk van niet. Er is zeker een tijd geweest waarin quota noodzakelijk waren. Maar de doelstelling waarvoor ze in het leven zijn geroepen, is nu gehaald. Het is ook veel gemakkelijker geworden om vrouwen te overtuigen om aan politiek te doen of om op een lijst te staan.”

Vreest u dat de politiek u op een of andere manier zal veranderen?

“Dat is een van mijn grote angsten. Ik was uiteraard blij toen ik te horen kreeg dat ik verkozen was. Toch vroeg ik me meteen af of het wel het juiste moment was en of ik niet verzuurd zou geraken. Politici die al een tijdje meedraaien, hebben een dikke huid ontwikkeld. Ik zal die ook moeten krijgen. Maar ik hoop dat ik daardoor niet helemaal zal veranderen. Mijn positiviteit is volgens mij net een van de redenen waarom mensen voor mij hebben gestemd. Ik heb met mezelf afgesproken dat ik een punt zet achter mijn politieke carrière zodra ik de politiek niet meer leuk vind of ik mezelf niet meer kan zijn. Ik hoop dat ik als mens kan blijven wie ik ben en mijn enthousiasme niet zal verliezen.”

Op welke thema’s hoopt u het verschil te maken?

“Ik heb gevraagd om in de commissie Binnenlandse Zaken te mogen zetelen. Dat is een populaire commissie, omdat haar leden zich onder meer over migratie, veiligheid en de taalwetgeving buigen. Dat zijn de thema’s waarop ik de mensen die voor mij gekozen hebben het beste kan vertegenwoordigen. Ook de NMBS lijkt me bijzonder interessant, net als defensie. Ik sta open voor alles. Als het pakweg gezondheid wordt, zal ik me daarin met veel plezier verdiepen.”

Zal u het onderwijs niet missen?

“Ik ben niet in de politiek gestapt omdat ik het lesgeven beu was. Ik kan altijd terugkeren naar het onderwijs als mijn verhaal in de Kamer stopt. Dat is een geruststelling. Ik gaf graag les en deed dat met veel overtuiging en liefde voor mijn leerlingen. Ik denk dat ik een goede leerkracht was. Ik zal vooral de warme en collegiale omgeving missen. In de politiek zal je toch altijd net iets harder moeten zijn. Maar ik kijk uit naar het nieuwe avontuur.”

Zijn er politici naar wie u opkijkt?

“Ja, ik kijk op naar Valerie Van Peel. Zij heeft over de partijgrenzen heen steeds gezocht naar oplossingen. Ik wil op dezelfde manier aan politiek doen. Ik heb haar nog nooit ontmoet, maar wel altijd vanop een afstand gevolgd. Ik bewonder de manier waarop zij aan politiek heeft gedaan, met een sterke nadruk op het menselijke.”

Wat is het belangrijkste advies dat u al gekregen heeft?

“Het eerste wat Peter De Roover (N-VA-Kamerfractieleider, red.) tegen de nieuwe verkozenen heeft gezegd, is dat we er rekening mee moeten houden dat we de eerste vijf jaar slechte parlementsleden zullen zijn. Dat stelde me op een of andere manier gerust. Ik ga mijn uiterste best doen, maar mag niet van mezelf verwachten dat ik het niveau zal halen van de politici die hier al jarenlang rondlopen.”

Hoe beschermen recreatiedomeinen zich tegen overlast in de zomerperiode?

Op donderdag 27 juni werden in Gent vijf verdachten opgepakt nadat een busbegeleider van De Lijn in elkaar geslagen werd toen hij tussenbeide probeerde te komen in een gevecht tussen twee groepen jongeren. Twee dagen voordien raakte een bewakingsagent zwaargewond in het recreatiedomein van Sport Vlaanderen in Hofstade nadat hij aangevallen werd door drie jongeren. Die waren over de omheining van de betalende strandzone geklommen. Toen ze daarop aangesproken werden, mondde het uit in een grote vechtpartij die veel volk lokte en werden er drie verdachten opgepakt.

“De zomer is daarmee begonnen”, denken veel mensen. Ieder jaar opnieuw zijn er bij aanvang van de zomer incidenten in de verschillende recreatiedomeinen en kustgemeenten in Vlaanderen. Zodra het goed weer wordt, is het druk in domeinen als de Blaarmeersen en De Nekker, en in kustgemeenten. De meeste mensen komen er om te genieten van het goede weer en het water, maar er zijn ook vaak grote groepen die met andere bedoelingen naar daar komen. Jongeren, voornamelijk uit Brussel, trekken naar de recreatiegebieden om te stelen, vechten en onrust te stoken.

Sinds begin de jaren 2000 komen incidenten op recreatiedomeinen steeds vaker voor: jongeren die meisjes lastigvallen, handtastelijkheden, vandalisme, afpersingen, sluikstorten en fysieke agressie… Zedenfeiten komen ook vaak voor in recreatiedomeinen. Vooral aan de toegang en aan bushaltes ontstaan er incidenten, alsook op drukke plaatsen op het strand. “Als ze te lang moeten wachten, maken ze tamtam”, klinkt het in een onderzoek van UGent. De meeste overlast komt dan ook voor in de betalende, warme en drukke periode

In Gent is de politie pas de laatste schakel in de ketting

Volgens datzelfde onderzoek kan overlast in recreatiegebieden door iedereen veroorzaakt worden: mensen die in de buurt wonen en hun hond laten loslopen op het strand, kinderen die tijdens sportdagen vuilbakken omgooien of kattenkwaad uithalen, mensen die zwemmen of vissen op plaatsen waar het niet is toegelaten. Toch is er een bepaald daderprofiel dat in het merendeel van de gevallen van overlast terugkomt: vooral Brusselse jongemannen met een niet-westerse achtergrond, uit wijken met een hoge werkloosheid. Vaak gaat het om personen die jonger zijn dan 21 jaar. Het Gentse stadsbestuur slaakte daarom

vorige zomer (opnieuw) een noodkreet richting de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Gents schepen voor Sport Sofie Bracke (Open Vld) had het tijdens de gemeenteraad over “een groepje jongeren uit Brussel die ‘out of control’ zijn”. “We kunnen de problemen van Brussel niet alleen oplossen”, verklaarde ze. In Blankenberge mondde het uit in een vechtpartij tussen leden van een Brusselse jeugdbende en de lokale politie.

Hoe kunnen de autoriteiten zich daartegen wapenen?

De afgelopen jaren werd de politiebezetting in de buurt van recreatiegebieden vaak verhoogd. Meer zichtbare patrouilles en aanwezige agenten kunnen incidenten vaak in de kiem smoren. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden stuurde in de zomer van 2021 ook een omzendbrief naar de provinciegouverneurs, burgemeesters en beheerders van recreatiegebieden en -zones. Daarin stonden een reeks preventieve én repressieve maatregelen die de overlast zouden kunnen beperken. De beheerders en burgemeesters werden op voorhand bevraagd. Er werd preventief ingezet op informatiecampagnes, maar ook over het gebruik van bewakingscamera’s en beveiligingsagenten. Daarnaast ging Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters (Open Vld) op zoek naar extra zwemzones. De vraag van De Lijn om politietoezicht te voorzien op bussen richting de Blaarmeersen, werd niet ingewilligd. Wel kwamen er meer lijnspotters en verhoogde aanwezigheid in de stations. In West-Vlaanderen legde gouverneur Carl Decaluwé in de zomer van 2020 een verbod op sterke drank op het strand op, na de grootschalige rellen op het strand van Blankenberge. Er reden ook een tijdlang minder treinen van Brussel richting de kust, zodat het op de stranden minder druk zou worden.

Repressief optreden kan aan de hand van politieoptredens, toegangsverboden, gemeentelijke administratieve sancties (GAS)

of plaatsverboden. In Gent is de politie pas de laatste schakel in de ketting: zij grijpen enkel in als het echt nodig is. Dat vertelt Matto Langeraert, woordvoerder van de lokale politie Gent. “Eerst is het aan de beveiliging van Farys zelf en aan de sfeerbeheerders”, zegt hij. De waterintercommunale is sinds 2016 immers eigenaar van het Gentse water- en recreatiedomein. Stad Gent bepaalt wel nog steeds het (toegangs)beleid en de tarieven, maar Farys regelt de bewaking van het terrein

Het stadsbestuur slaat een noodkreet richting het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

“Daarnaast is er ‘FLOW sfeerbeheer’”, vervolgt Langeraert zijn uitleg. FLOW is het team dat op basis van ‘soft presence’ incidenten probeert te voorkomen. Het team wordt door de stad onder meer ingezet tijdens de Gentse Feesten, maar ook in de zomer op de Blaarmeersen. Daar dienen ze als buffer tussen de bezoekers en de veiligheidsdiensten. Ze vragen aan jongeren om hun muziek stiller te zetten of om hun joints niet vlakbij kinderen op te roken. “Omdat we niet mogen ingrijpen, kunnen we enkel met heel veel geduld proberen situaties te ontmijnen.” Op die manier hopen ze dat de politie en de bewakingsagenten zich kunnen bezighouden met de écht ernstige zaken. Als de politie moet ingrijpen, doet ze dat ook. “Een echt actieplan hebben we niet. Als we merken dat het goed weer wordt, verplaatsen we onze focus wat meer richting de Blaarmeersen, zonder onze andere politionele taken te verwaarlozen”, besluit de politiewoordvoerder. (Nog) geen nationaal toegangsverbod

Een nationaal toegangsverbod kwam er niet, na forse kritiek door onder andere de Orde van Vlaamse Balies die er een te verregaande beperking van het recht op persoonlijke bewegingsvrijheid in zag en door het Controleorgaan op de Politionele Informatie (COC), de gegevensbeschermingsautoriteit voor de geïntegreerde politie, de passagiersinformatie-eenheid en de algemene inspectie van de federale en de lokale politie. Cd&v plaatste een nationaal toegangsverbod voor amokmakers opnieuw in zijn verkiezingsprogramma. Een studie van advocaat.be, de organisatie van Vlaamse advocaten, stelde wederom dat dit “niet proportioneel en een beperking van de vrijheid van burgers om zich vrij te verplaatsen” zou zijn. Ook po-

litiek lag zo’n nationaal toegangsverbod moeilijk, vooral bij Groen en Ecolo. Nochtans bestaat zo’n nationaal toegangsverbod al, dankzij de voetbalwet. Een rechter heeft de kans om, na een veroordeling van een misdrijf begaan omwille van een voetbalwedstrijd, een stadionverbod van drie maanden tot tien jaar op te leggen. Dat verbod kan gelden voor alle voetbalwedstrijden in België. Dat was ook de redenering van cd&v-Kamerlid Franky Demon die het voorstel opnieuw indiende. Aangezien ook N-VA en MR in het verleden al voorstander waren van zo’n algemeen plaatsverbod voor bepaalde relschoppers, bestaat de kans dat dit er tijdens de volgende legislatuur wel komt.

Eigen initiatieven

Recreatiedomeinen die door dezelfde provincie beheerd worden, kunnen wel een gezamenlijke zwarte lijst opstellen. In Oost-Vlaanderen is dat bijvoorbeeld het geval voor domeinen Puyenbroeck, De Gavers, De Ster, De Brielmeersen, Het Leen, De Boerekreek en Nieuwdonk. De Blaarmeersen valt onder de stad Gent en doet dus niet mee aan die gezamenlijke lijst.

De vraag van De Lijn om politietoezicht te voorzien op bussen richting de Blaarmeersen, werd niet ingewilligd

Besloten domeinen kunnen ervoor kiezen om een registratiesysteem van identiteitsgegevens te hanteren, maar in de praktijk gebeurt dat weinig. In de Blaarmeersen moeten enkel Gentenaars ouder dan 12 jaar en studenten in Gent hun identiteitskaart tonen, zodat ze gratis toegang krijgen tot de strandzone. Niet-Gentenaars die ouder zijn dan 12, worden aangeraden om op voorhand een ticket te reserveren. Doen ze dat niet, kunnen ze ook de dag zelf nog afzakken naar de Blaarmeersen, zonder dat ze hun identiteit moeten bewijzen. In het provinciaal domein De Nekker (Mechelen) dienen alle bezoekers vanaf 12 jaar wel een geldig toegangsticket én identiteitsbewijs te tonen. In Hofstade kent men deze maatregelen al ruim tien jaar, na een massale aanval van ruim 200 opgehitste Brusselse jongeren tegen een dertigtal agenten. Drie weken nadien werd de strandzone omheind, kwam er een toegangsprijs van 5 euro en moesten bezoekers hun identiteitskaart tonen.

WANNES NEUKERMANS

Jongeren in de Blaarmeersen, Gent

750 jaar geleden: Robert the Bruce

Schotten zijn een van de meest strijdlustige en vrijheidslievende volkeren op het noordelijke halfrond. Een van hun bekendste en meest tot de verbeelding sprekende voorvechters was koning Robert the Bruce, die op 11 juli 1274 - deze week exact 750 jaar geleden - werd geboren. Niemand weet precies waar hij het levenslicht zag. Een weloverwogen gok zou Turnberry Castle in Ayrshire zijn, waar hij opgegroeide en waar hij leerde vechten om de aanspraak van zijn familie op de Schotse kroon hard te maken. Aan vaderskant had de familie Bruce zijn wortels in Normandië - ene Robert de Brus was met het leger van Willem de Veroveraar naar Engeland gekomen. Roberts moeder Marjorie was de gravin van Carrick en stamde af van een oude Keltische bloedlijn.

Na de dood van de Schotse koning Alexander III in 1286 was er in Schotland geen directe troonopvolger meer. Koning Edward I van Engeland - die omwille van zijn meedogenloze optreden tegen zijn noorderburen de ‘Hammer of the Scots’ werd genoemd - werd gevraagd om te kiezen tussen de twee belangrijkste troonpretendenten: de grootvader van Robert en John Balliol, die beiden beweerden af te stammen van David I. Hij koos John Balliol op voorwaarde dat die getrouwheid zou zweren aan de Engelse kroon, waardoor de Schotten in feite hun autonomie inruilden en Schotland een Engels kroondomein werd. Robert Bruce en zijn vader weigerden Balliol echter als hun koning te erkennen en in 1296, toen Edward I zich tegen Balliol keerde en Schotland binnenviel, verleenden zij hun steun aan de Engelsen. Balliol werd verslagen, ging in ballingschap en Schotland werd bezet door de Engelsen.

WILLIAM WALLACE

Bruces alliantie met Edward I was van korte duur, want het volgende jaar steunde hij de opstand van ‘Braveheart’ William Wallace. Die behaalde op 11 september 1297 een klinkende overwinning op de Engelsen bij Stirling Bridge. De Schotten bleven evenwel verdeeld in verschillende facties, waardoor die zege niet kon worden verzilverd in totale onafhankelijkheid van de Engelse kroon. Nadat Wallace een jaar later was verslagen bij Falkirk, werd Bruce in opvolging van Wallace een ‘Guardian of Scotland’, samen met baron John Comyn, Balliols neef en Bruces grootste rivaal voor de Schotse troon. Ondanks het feit dat die twee een bloedhekel aan elkaar hadden, wist Bruce in 1305 zijn rivaal zover te krijgen dat hij zijn aanspraak op de troon ondersteunde in ruil voor diens domeinen, eens hij zou zijn gekroond. Toen Comyn ontdekte dat Bruce voor de buitenwereld loyaal was aan Edward I, maar tegelijkertijd in het grootste geheim een nieuwe opstand tegen de Engelse kroon plande, lichtte hij Edward I in en moest Bruce halsoverkop op de vlucht slaan.

DE WEG VOORUIT

Op 10 februari 1306 kwam het in de kerk van Dumfries - heilige grond en dus neutraal terrein - tijdens een gesprek onder vier ogen tussen Bruce en Comyn tot een hoogoplopende woordenwisseling en vermoordde Bruce Comyn voor het hoogaltaar. Hij werd prompt vogelvrij verklaard door Edward I en geëxcommuniceerd door de paus. Een groot aantal verwanten van Comyn en edelen die hem hadden gesteund, wilden ook het vel van Bruce. Bovendien werden de geruchten steeds sterker dat de in Frankrijk in ballingschap levende John Balliol een terugkeer plande. Dat alles raakte Bruces koude kleren niet. De enige weg die hem na de moord op Comyn en bij een mogelijke terugkeer van John Balliol nog restte, was de weg vooruit. Nu zijn belangrijkste concurrent uit de weg was geruimd, beriep hij zich op zijn

recht op de Schotse troon en werd hij op 25 maart in Scone tot koning gekroond. De kroning had Bruce enige legitimiteit gegeven, maar over het algemeen was de situatie zeer onzeker en het duurde maar een paar dagen vooraleer de eerste confrontaties plaatsvonden met de familie en vrienden van John Comyn. Schotland leek regelrecht af te stevenen op een burgeroorlog.

DE GRAAF VAN PEMBROKE

En alsof dat niet volstond, stuurde Edward I de graaf van Pembroke, Aymer de Valence - die ook nog eens Comyns zwager was - met een kleine 3.000 man naar het noorden. De graaf van Pembroke handelde snel en had al tegen het midden van de zomer zijn basis in Perth gevestigd, waar hij het gezelschap kreeg van vele aanhangers van John Comyn. Hij voerde de drakenbanier, wat betekende dat er geen genade mocht worden verleend en dat alle gewapende gevangenen zonder vorm van proces moesten worden geëxecuteerd. Toen Bruce op 18 juni met zijn leger voor de muren van Perth opdook, nodigde hij - in overeenstemming met de conventies van de feodale oorlogsvoering - Pembroke uit om in het open veld slag te leveren, maar die weigerde onder het mom dat het al te laat in de dag was.

ROBERT BRUCE BESEFTE NIET DAT DE LAATMIDDELEEUWSE OORLOGSORTHODOXIE NIET GOLD VOOR VOGELVRIJVERKLAARDEN

Robert Bruce - die blijkbaar niet besefte dat de laatmiddeleeuwse oorlogsorthodoxie niet gold voor vogelvrijverklaarden - trok zich een paar kilometer terug naar het nabijgelegen woud van Methven, waar hij zijn kamp opsloeg voor de nacht. Voor zonsopgang op 19 juni werd zijn kleine leger verrast en bijna vernietigd door een verrassingsaanval van Pembroke. Bruce kon zich slechts met een handvol getrouwen redden. Zijn vrouw en dochters werden kort daarna gevangengezet, zijn jongste broer gemarteld en terechtgesteld. Als opgejaagd wild bracht Robert Bruce de harde wintermaanden door op Rathlin, een eiland voor de Noord-Ierse kust. Hij leefde er in grotten en probeerde een nieuw leger te vormen met de clans van de eilanden en Ierse huurlingen.

TERUGKEER VAN

DE GEDOODVERFDE KONING

Toen hij in februari 1307 terugkeerde naar Schotland, voerde Bruce een zeer succesvolle guerrillaoorlog tegen de Engelsen. Op 10 mei 1307 behaalde hij een eerste grote overwinning bij Loudoun Hill in Ayrshire toen hij Pembroke versloeg. Zijn succes werd echter overschaduwd door het nieuws dat twee van zijn broers, Thomas en Alexander, kort nadien bij een inval in het zuiden waren gevangengenomen en geëxecuteerd. De volgende maanden en uiteindelijk jaren werden gekenmerkt door de gestage herovering van Schotland. Dat werd vergemakkelijkt door het feit dat Edward I op 7 juli 1307 naar de eeuwige jachtvelden was verhuisd. Zijn zoon en opvolger Edward II was een absolute zwakkeling, waardoor Bruce de kans kreeg om oude vetes te beslechten en heel Schotland achter zijn vaandel te scharen. Bij de Bannockburn verpletterde hij op 24 juni 1314 een veel groter Engels leger onder Edward II, waarmee hij het herstel van een onafhankelijke Schotse monarchie bevestigde. Zelfs na Bannockburn en de daaropvolgende Schotse invasie van Noord-Engeland, waarbij Berwick in 1318 in handen van Bruce viel, weigerde Edward II zijn aanspraak op de opperheerschappij van Schotland op te geven. In januari 1327 werd de impopulaire Edward II echter tot aftreden gedwongen ten gunste van zijn 14-jarige zoon. Engeland was oorlogsmoe en de jonge vorst had bovenal vrede nodig. Al op 17 maart tekenden Engelsen en Schotten een verdrag dat na meer dan 30 jaar oorlog de onafhankelijkheid van Schotland eindelijk officieel erkende. Bruce kon evenwel niet lang van de duur bevochten vrijheid genieten, want hij stierf een jaar later, amper 54 jaar oud.

LEZERSBRIEVEN

Raketaanvallen door Rusland

Pallieterke, Waar zitten de linkse studentjes, linkse activisten en minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit) om de massamoordenaar Poetin aan de schandpaal te spijkeren na zijn laffe raketaanvallen op kinderziekenhuizen? Moeten ze nu de universiteit niet bezetten? Poetin heeft al honderdduizenden onschuldigen de dood ingejaagd, maar de hypocriete linkse meute blijft muisstil! Ze waren er nochtans snel bij om Israël te beschuldigen en de Hamas-moordenaars te verdedigen!

Walgelijke schijnheiligen!

Daniël Bauwens, Erps-Kwerps

Onderwijs

Pallieterke,

Waar zijn de universiteitsstudenten en linkse betogers nu Rusland op een laffe manier een kinderziekenhuis bombardeerde? De twee gezichten van de bezetters komen nu boven.

Jan Mertens, Balen

Regeringsonderhandelingen

Pallieterke,

Bart De Wever is nog net geen formateur van een federale regering, maar er is, voor zover we weten, nog niet gesproken over institutionele hervormingen of confederalisme, naast besparingen nochtans het belangrijkste programmapunt van N-VA. Het valt op dat de politiek correcte media deze ‘vergeetachtigheid’ niet al te ernstig nemen en er liefst in alle talen over zwijgen. De algemene verwachting van de Vlaming is dat minstens de gezondheidszorg en het arbeidsmarktbeleid op het einde van de legislatuur volledig naar de regio’s zullen overgeheveld zijn. Het is ook zo dat

Bart De Wever de morele plicht heeft om bij de onderhandelingen ook de belangen van één miljoen Vlamingen die hij via het cordon sanitaire monddood heeft gemaakt, te verdedigen. Oppassen dus dat de onderhandelingen uiteindelijk niet resulteren in een soort van Vivaldi-regering: gesprekspartners MR, Vooruit en cd&v maken tenslotte ook deel uit van de huidige Vivaldi-regering. Harry Biron, Vorselaar

Slimme kilometerheffing

Pallieterke, De ‘roverheid’ is op zoek naar de zoveelste pestmaatregel voor de automobilist. Nu al is de auto het meest belaste product van de hele samenleving en het houdt maar niet op. Buitenlanders gebruiken ook massaal onze gewone wegen en autosnelwegen. Waarom moeten zij niet meebetalen via een wegenvignet, net zoals ik dat moet doen in Oostenrijk, Frankrijk, Portugal en Italië? Met een wegenvignet zou de Belgische roverheid vele miljoenen kunnen opstrijken om onze wegeninfrastructuur verder te verbeteren en te onderhouden. De lasten zouden dan niet meer alleen op de schouders van de Belgen komen te liggen.

Men streeft altijd maar naar een Europa voor alle Europeanen: gelieve de lasten dan ook eerlijk te verdelen en niet alleen de lusten. Didier Van Haver, Geraardsbergen

Vlaamse verzuchtingen

Pallieterke,

De heer Bart De Wever is voor de zoveelste maal bezig de Vlaamse verzuchtigingen in de koelkast te steken. De partners waarmee hij samenzit treuren daar niet om. Misschien vindt De Wever het zelfs spijtig dat hij PS niet kan meenemen. De traditionele partijen zetten zich meer en meer af tegen wat zij graag ‘extreemrechts’ noemen, hoewel zij maar al te goed weten dat 99 procent van de Vlaams Belang-kiezers niet extreem is. Onlusten en aanslagen komen volgens hen van ‘jongeren’, zeker niet van links of extreemlinks. VRT is hun grote voorbeeld.

Luc Neels, Lommel EK voetbal

Pallieterke,

Dat de internationale voetbalbond rot is, wisten we al lang. Maar nu bewijst ze het zelf. Als je een nationalistisch of rechts statement maakt, zoals de Turkse speler, word je geschorst. Maar geef je op elke persconferentie een linkse boodschap, zoals de Franse spelers, dan word je beloond met totale media-aandacht. De voetbalbond en de media zijn in hetzelfde bedje ziek zijn.

Jan Mertens, Balen

Joe Biden

Pallieterke,

Nu de kandidatuur van Biden toch wordt bevestigd, ondanks de toestand van zijn gezondheid, begin ik te denken aan een interessant maneuver van de Democraten om uiteindelijk een zwarte vrouw aan de macht te brengen die in normale omstandigheden zo goed als geen kans maakt de verkiezingen te winnen, zijnde Kamala Harris. Hopelijk kan men na deze verkiezingen toch eens goed nadenken over een maximumleeftijd voor de president. Hoewel men in de media telkens maar een toespraak of een politieke bijeenkomst te zien krijgt, ligt het toch voor de hand dat het Amerikaanse presidentschap heel wat inspanning vergt, zowel fysiek als mentaal. In ieder geval is het zo dat het met de dag onvoorspelbaarder wordt hoe deze saga zal aflopen. Louis Lavrysen, Schoten Open Vld

Pallieterke, Er zijn acht kandidaat-voorzitters om het gezonken schip van de liberalen weer vlot te trekken, onder wie een zoon van De Gucht waar we nog nooit van gehoord hadden. Maar een politieke carrière is niet interessant, zei Louis Tobback toen hij zijn zoontje Bruno bij Vooruit binnenloodste. Nochtans heeft Bruno schitterend carrière gemaakt en mag hij nu zelfs naar Europa! Is de bevolking achterlijk misschien?

Marc Bertrand, Edegem

Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

JAN HUIJBRECHTS

n Het gezicht van Robert, volgens forensisch beeldhouwer Christian Corbet

Allergisch voor de Vlaamse Leeuw

Dit blad valt bij de lezers in de brievenbus op 11 juli. Dat is misschien symbolisch en laat ik daarom beginnen met u een strijdbare feestdag toe te wensen. Bij de jongste verkiezingen werd bewezen dat steeds meer Vlamingen geloven in meer en meer zelfbestuur, in welke vorm dan ook.

Niet dat elke Vlaming mee is in het verhaal. Vooral ter linkerzijde heeft men problemen met de Vlaamse onafhankelijkheidsstrijd. Dat is best eigenaardig, want bijvoorbeeld in Schotland, Catalonië, Ierland en Baskenland wordt de onafhankelijkheidsstrijd getrokken door de linkse partijen.

In ons land bestaat er bij links een echte aversie voor alles wat Vlaams ruikt. Een voorbeeld: afgelopen weekend werd in Landegem naar jaarlijkse traditie hulde gebracht aan het monument van Renaat De Rudder. Onverlaten hadden enkele uren daarvoor de Vlaamse Leeuwenvlag die daar hangt, beschilderd met het woord ‘fascist’. Nu moet u weten dat Renaat De Rudder een Vlaamse soldaat was aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoorlog. Van enige collaboratie met de nazi-Duitsers kan dus moeilijk sprake zijn. De Rudder sneuvelde aan het front op 17 december 1917, beschoten door Belgische soldaten tijdens een verkenningstocht door het frontgebied. De jaarlijkse herdenking in Landegem wordt georganiseerd door VOS, de Vlaamse Oud-Strijders. En dat is een vereniging die we vooral kennen als vredesorganisatie, fel gekant tegen oorlog en geweld en vooral: partij-onafhankelijk en zeker niet te bestempelen als extreemrechts.

Rode klauwen

Maar de Vlaamse Leeuwenvlag die met het woord ‘fascist’ besmeurd werd, was er eentje zonder rode klauwen. Dat is in de ogen van links een ‘Vlaamse strijdvlag’, of nog erger: een ‘collaboratievlag’. Grote nonsens, natuurlijk. Iedereen die ook maar een betje de geschiedenis kent, weet dat. Ten andere: al wie allergisch is voor collaboratiesymbolen, raad ik aan om niet in een Volkswagen rond te rijden noch in een kostuum van Hugo Boss te kruipen....

Watou

Het kan natuurlijk nog zotter. De lezers van dit blad hebben ongetwijfeld al eens gehoord van het kunstenfestival van Watou. Oorspronkelijk heette dat ‘Poëziezomer Watou’ en werd dat tussen 1980 en 2008 georganiseerd door de dichter Gwij Mandelinck. Daarna kwam de organisatie in handen van enkele vzw’s tot die een viertal jaar geleden ermee stopten wegens financiële problemen na het wegvallen van de cultuursubsidies. Het festival scoorde immers ‘volstrekt onvoldoende’ op zakelijk vlak. Sindsdien neemt de stad Poperinge de organisatie op zich, met uiteraard de nodige financiële ondersteuning en mankracht. Vorige zaterdag ging het kunstenfestival van start. Opmerkelijk is het ‘kunstwerk’ van de Nederlandse kunstenares Lie van der Werff. Deze kunstenares maakt blijkbaar veel fietstochtjes door Vlaanderen en kwam daarbij regelmatig ‘Vlaamse strijdvlaggen’ tegen. Dat veroorzaakte bij haar zure maagoprispingen, want zij koppelt die vlag aan radicaal-rechts. En dus kreeg ze een idee: ze verzamelde hopen Vlaamse vlaggen. Daarna ging ze de vlaggen verknippen en tot op de draad ontrafelen. De tot rafels verwerkte Vlaamse Leeuwenvlaggen liggen nu op een hoopje tentoongesteld.

Slim

Lie van der Werff is een slimme kunstenares. Door te provoceren en zo reactie uit te lokken, krijgt ze aandacht (en dat is goed voor de portemonnee). Ze mocht al direct op Radio 1 uitleg geven bij haar kunstwerk. Ik citeer: “Ik wil benadrukken dat dit geen agressieve daad is, daarvoor ben ik te precies te werk gegaan. Ik heb wel ingegrepen in de polarisatie, de aanklacht, de manier waarop deze vlag wordt gebruikt als propaganda. Daar zet ik een vrouwelijke stem tegenover.” Of anders vertaald: het is haar om verbinding te doen. Ze wil de vlaggen niet vernietigen, maar herijken.

Beste lezers en lezeressen, laat u niet vangen door deze kunstenares die u enkel wil uitdagen tot eigen eer en glorie. Bij sommige kunstenaars zitten de moeren en vijzen in hun bovenkamer nu eenmaal niet goed aangedraaid. Maar een zaak is zeker: Lie van der Werff zal met haar kunstwerk de Vlaamse onafhankelijkheidsstrijd niet tegenhouden.

Laat de leeuw maar lekker klauwen!

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.

‘Samen voor Vlaanderen’ bezorgd over Vlaamse regeringsvorming

In een open brief ter gelegenheid van 11 juli drukt Mark Van der Borgt, voorzitter van ‘Samen voor Vlaanderen’, de vrees uit dat er van meer Vlaanderen en op termijn volledige zelfstandigheid ook deze legislatuur geen sprake zal zijn. “Sterker nog: de ironie wil dat een Vlaams-nationale partij en haar voorzitter alle voorbereidingen mogen treffen voor het vieren van 200 jaar België”, klinkt het.

Samen voor Vlaanderen lanceerde in aanloop naar de verkiezingen van 9 juni een petitie. Daarmee wilde de organisatie het draagvlak voor meer Vlaanderen helpen te vergroten. Twee van de eisen die de initatiefnemers in hun petitie stelden, kunnen volgens Van der Borgt snel gerealiseerd worden: de onmiddellijke vorming van een sterke en daadkrachtige Vlaamse regering en een Vlaamse regeringsvorming die voorrang krijgt op de federale

Onze vrees is dat er van meer Vlaanderen en op termijn volledige zelfstandigheid geen sprake zal zijn

- Mark Van der Borgt-

De derde eis van de initiatiefnemers luidde dat de verkiezingsuitslag gerespecteerd moet worden en er vooraf geen partijen mogen worden uitgesloten. Tot slot eiste Samen voor Vlaanderen dat de Vlaamse bevoegheden maximaal zouden worden uitgebouwd op weg naar volledige zelfstandigheid.

HORIZONTAAL

Geen verdere acties

Van der Borgt vreest dat “de vermeende winnaars en verliezers van de verkiezingen” zijn laatste eis opnieuw niet zullen inwilligen, ook al waren er “nog nooit zoveel stemmen en zetels voor partijen die de onafhankelijkheid van Vlaanderen als belangrijk punt in hun partijprogramma hebben staan”. Dat schrijft hij in een open brief gericht “aan alle Vlaamse volksvertegenwoordigers in een van de vele parlementen die (voorlopig nog) België rijk is”. “Onze vrees is dat er van meer Vlaanderen en op termijn volledige zelfstandigheid helaas geen sprake (meer) zal zijn”, schrijft Van der Borgt. “Sterker nog: de ironie wil dat een Vlaams-nationale partij en haar voorzitter alle voorbereidingen mogen treffen voor het vieren van 200 jaar België.”

Desondanks zal Samen voor Vlaanderen voorlopig geen verdere acties ondernemen. De initiatiefnemers willen de lopende Vlaamse regeringsvorming alle kansen en het voordeel van de twijfel geven. “Elk initiatief voor meer Vlaanderen verdient alle kansen. Maar als trotse Vlamingen zullen we terug aan de slag gaan als zou blijken dat Vlaanderen ondergeschikt blijft aan welke Belgische regering dan ook”, besluit hij.

ANTON SCHELFAUT

De petitie van Samen voor Vlaanderen mag dan wel afgesloten zijn, op de website ‘barometer.be’ (een initiatief van PAL Academie en de Vlaamse Volksbeweging) kan u nog steeds een stem uitbrengen voor Vlaamse onafhankelijkheid!

A. Mensen die niet meer doen dan het allernoodzakelijkste

B. Bezieling - Organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling

C. Latijnse groet - Tropische steenvruchten

D. Internationaal veilinghuis - Ontoegangelijk

E. Deel van het jaar - Internetlandcode voor Servië - Brussels theatergezelschap

F. Studie van werkomstandigheden - Kiloliter

G. Arabische vorst - Duits fabrikant van huishoudtoestellen

H. Hafnium - Met een grijze haarkleur

I. Loofboom - Samen met anderen - Voegwoord

J. Woonvertrek

K. Achteraf - Het Romeinse Rijk (afk.) - Brilslang

L. Daareven - Europese vulkaan - Lichaamsdeel

VERTICAAL

1. Limburgse gemeente

2. Import - Apetrotse

3. Onbeduidende - Engels graafschap

4. In memoriam - Familielid - Muzieknoot

5. Avant-gardebeweging

6. Slorpt op

7. Vrouw van een lordGeestelijke vader van de Sovjet-Unie

8. Inuit

9. God van de zon - Doen alsof

10. Proeven - En dergelijke - Schotse jongensnaam

11.

KARL VAN CAMP

X van de week!

Het fameuze vingertje van Groen. U wordt er vrijwel dagelijks mee geconfronteerd. Moreel hoogstaand zijn is dan ook een fulltimejob binnen de partij. Maar het mag hoopgevend zijn dat ook de meest vingerwijzende mensen soms een snipperdagje nemen. Meyrem Almaci bijvoorbeeld. Toen zij geconfronteerd werd met een Turkse voetbalspeler die een doelpunt vierde met de Turkse versie van de Hitlergroet, klapte ze virtueel in de handjes.

Het is een bekend fenomeen bij Meyrem Almaci. Ze is dan wel heel erg links en heel erg verantwoordelijk, en algemeen veel beter dan de medemens. Dat staat buiten kijf. Maar als het op Turkije aankomt, wil ze wel eens een en ander door die vermanende vingertjes zien. Dat was al zo toen ze fascistische, maar populaire Turken toeliet op haar lijsten in Limburg. Wat ze ook na staalharde bewijzen bleef ontkennen. Dat was zo toen ze bij de erkenning van de Armeense genocide in de Kamer een snipperdagje nam. Ze moest toch o zo dringend ergens anders zijn. Of misschien was ze wel ziek.

Het mag allemaal wat opportunistischer van Almaci, met het zicht op de verkiezingen

En dat is zo als het op een fascistische groet aankomt tijdens het EK voetbal. Toen Demiral zijn tweede goal scoorde voor Turkije, vierde hij dat met een saluut aan de

Grijze Wolven, een extreemrechtse paramilitaire organisatie in Turkije. Hij werd voor twee matchen geschorst en zou geen bal meer aanraken op het EK. Meyrem onthield vooral de overwinning en vierde mee met de rest van de Turkse gemeenschap in België. De boog kan niet altijd gespannen staan, zeg maar. Al is het wel opvallend dat het steeds de Turkse boog is die er ontspannen bijligt.

Opportunisme

Nu, we verdenken Almaci voor alle duidelijkheid niet van stiekeme sympathie voor het gore extreemrechts in Turkije, dat samen met de islamisten van Erdogan een duivelscoalitie heeft gesloten. Zouden we niet durven. Maar het staat toch buiten kijf dat Groen verschillende standaarden hanteert als het op Turkije aankomt. Een extreemrechtse Israëli kan rekenen op alle banbliksems die Groen in huis heeft. En dat zijn er nogal wat. Maar Turkije? Ach, Turkije. Ze bedoelen het meestal goed, maar soms komt het er wat slordig uit. Ook wanneer zo’n Turkse moskee onzin verspreidt die recht uit Ankara komt of Gentse Turken openlijk het regime van Erdogan vieren, hoort Meyrem helemaal niks.

Het staat buiten kijf dat Groen verschillende standaarden hanteert als het op Turkije aankomt

Het mag allemaal wat opportunistischer van Almaci, met het zicht op de verkiezingen. En dan komt dat vingertje toch wel heel ongeloofwaardig over. Dat komt allemaal goed als er een regimewissel is in Turkije. Dan wordt er naar die pijpen gedanst.

Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!

“Ik ga mijn kaviaar niet inwisselen voor muffe Antwerpse handjes”

De perikelen rond de Vooruit-lijst in de stad lijken eindelijk gaan liggen. Niet Jinnih Beels, niet Tom Meeuws, niet Karim Bachar, maar Kathleen Van Brempt trekt de lijst. Het Europees Parlementslid komt de meubelen redden in het brandende socialistische huis, maar lijkt ’t Schoon Verdiep niet schoon genoeg te vinden voor een wissel van politiek niveau. “Ik word burgemeester als de kippen tanden kijken.”

Even samenvatten. Jinnih Beels wou de Antwerpse lijst trekken, maar mocht niet van de leden. Tom Meeuws mocht de lijst trekken van de leden, maar niet van Conner Rousseau. Karim Bachar mocht van niemand de lijst trekken en wacht nog steeds hoopvol op een trainerschap van minivoetbal in Saoedi-Arabië. De complete impasse dus. Tot iemand zich herinnerde dat Kathleen Van Brempt ooit nog eens in Antwerpen had rondgelopen. Ze was zelfs de dochter van een echte dokwerker. Of dat geen alternatief kon zijn? De partij ging ouderwets stalinistisch overstag. En Kathleen stapte maar wat graag mee in het verhaal, zolang ze maar niet moet toetreden tot een coalitie.

Proficiat, mevrouw Van Brempt! U heeft de rust teruggebracht.

VAN BREMPT: “Dank u. Ja, er moest iets gebeuren, nietwaar. Iedere partij heeft soms wat strubbelingen en ik ben blij dat ik kon helpen om die

En toch, kwatongen beweren dat u “liever uw rechterbeen zou afsnijden met een roestig broodmes dan uw Europees zitje op te geven voor een zitje in het

Wat Conner deed, was een ongelukje

is daarbij doorgeslagen. Dat is nu eenmaal het soort kiezers dat wij socialisten hebben. Ik vind dat ook vervelend, hoor. Maar wat Conner deed, was een ongelukje. Hij is niet echt zo. Hij ziet marginalen ook alleen professioneel. Meeuws is gewoon het type marginaal dat voor ons stemt. Daar zijn geen excuses voor.”

Maar stel nu even dat u het grootste aantal voorkeurstemmen haalt en effectief burgemeester kan worden van Antwerpen?

VAN BREMPT: “Dat is het absolute rampscenario. Maar we moeten positief blijven. Bart De Wever staat op het toppunt van zijn macht. PVDA is de op één na grootste partij van de stad. Dan Vlaams Belang. Wij zijn meer een pukkel in Antwerpen. Nee, ik zie dat niet gebeuren.”

Misschien wil de Antwerpenaar u wel pesten en gebeurt het toch…

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?

“Nee hoor, die uitspraak komt helemaal van mezelf. Dat is mijn diepste overtuiging en mijn partij weet dat. Als het voor hen geen belemmering is, voor mij ook niet hoor (houdt haar hoofd heel erg scheef en lacht haar

Maar is dat dan geen kiezersbedrog?

“Weet u, in het Europees Parlement vinden wij concepten als kiezersbedrog een beetje lachwekkend. Wij hebben het te druk met voor Europa te werken om ons met de eigen kiezertjes bezig te houden. Ik trek de lijst dus met overtuiging, zolang ik maar geen schepen of burgemeester hoef te worden. Laat ons eerlijk zijn: dat is toch maar een job voor het kleine grut. Wist u dat de loonkloof tussen Antwerpse schepen en Europees Parlementslid zo’n 9.000 euro bedraagt? Zeg nu zelf, wat zou u doen?”

Heeft u met een slordige 14.000 euro per maand wel voldoende voeling met de

“Zeer zeker, mijn vader was er zo eentje en gisteren keek ik naar buiten en zag zo’n haveloos figuur rondlopen van wie ik dacht: dat zou er best zo eentje kunnen zijn. Ik weet echt wel voor wie we opkomen hoor, maar ik ben niet van plan om dat te doen aan het schooiersloon van een Antwerps mandaat. ‘If you pay peanuts, you get monkeys.’ Zo zijn we dus aan mensen als Meeuws gekomen. Een vreselijk onbeschaafd figuur die racistische praat verkoopt na zijn tweede glas werkmanspils. Ik huiver bij de gedachte.”

Maar dat deed uw voorzitter Rousseau

“Conner heeft zich inderdaad zeer hard ingeleefd in de gewone man in de straat en

VAN BREMPT: “Daarom sluit ik een coalitie met PVDA uit. Dan zijn we nooit de grootste op links. Om helemaal zeker te zijn, ga ik met Groen een kartellijst aan en laat die door Groen trekken. Ik ga de kaviaar van mijn brood niet laten stelen voor muffe Antwerpse handjes, hé.”

Eerlijkheid zoals de uwe is zeldzaam in de politiek.

VAN BREMPT: (houdt haar hoofd schuin en glimlacht) “U bent lief. Maar voor de zekerheid wil ik nog één partijstandpunt lanceren: geen Antwerpse sociale woningen voor mensen die geen diploma halen. Dat zal wel voldoende zijn, zeker? Of vervang ik die gratis maaltijden op school door zakjes paprika?”

VAN BREMPT TREKT ANTWERPSE GEMEENTERAADSLIJST