't Pallieterke van 20 juni 2024

8-9

FRANKRIJK EN HET VK STAAN

VOOR EEN POLITIEKE OMWENTELING 2

Geen grotere rivalen in de Europese geschiedenis dan Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Ze zijn er ooit in geslaagd een oorlog uit te vechten die meer dan 100 jaar heeft geduurd. Vandaag staan de twee landen aan de vooravond van een politieke omwenteling, die er vrijwel gelijktijdig zal plaatsvinden.

EUROPESE COMMISSIE

REGEERAKKOORD

4

Een eerste punt van gelijkenis: in beide landen gaat het om door de regeringsleiders zelf uitgeschreven, vervroegde verkiezingen. Het verdict valt in beide gevallen binnen twee weken. De Britse verkiezingen (4 juli) hebben vier dagen na de eerste ronde in Frankrijk plaats en drie dagen voor de tweede ronde.

De aankondiging van Macron kwam al binnen een uur nadat de stembureaus voor de Europese verkiezingen waren gesloten. Het was een geplande zet. De opiniepeilingen hadden een grote overwinning voor het Rassemblement National van Le Pen voorspeld. Die kwam er ook. Met snelle parlementsverkiezingen hoopt Macron nu op een schokeffect. Hij waarschuwt de kiezers voor wilde avonturen met extreemrechts of extreemlinks. Hij hoopt dat de kiezers bij de Europese verkiezingen enkel een signaal hebben willen geven, maar zullen terugschrikken voor een regering van het RN met Jordan Bardella aan het hoofd.

Macron had iets kunnen leren van wat de toenmalige Britse premier Cameron is overkomen. Die had, ook na een Europese verkiezingsuitslag die hem niet aanstond, gegokt dat de mensen die toen voor de UKIP van Nigel Farage hadden gestemd, niet echt de stap naar een Brexit zouden aandurven. Hij schreef een referendum uit, met het idee de discussie over Brexit eindelijk achter de rug te hebben. We weten hoe dat is afgelopen. Het begint erop te lijken dat Macron, die er nu door partijgenoten wordt van beschuldigd Russische roulette te spelen met de democratie, zich ook heeft miskeken. Het Rassemblement National zal in juli vrijwel zeker de grootste partij van het land worden. Bovendien heeft de voorzitter van de centrumrechtse Les Républicains, Eric Ciotti, al gezegd dat hij met Bardella en Le Pen wil samenwerken. De partij van Macron haalt in de peilingen slechts 15 procent en wordt zelfs kleiner dan het Nouveau Front Populaire, waarin extreemlinks, samen met de trieste

restanten van centrumlinks, front vormt met door het conflict in Gaza politiek opzweepte moslims.

Ook de gok van de Britse premier Sunak dreigt slecht af te lopen. Zijn Conservative Party, de oudste politieke partij ter wereld, die 4 jaar geleden nog een ruime meerderheid kreeg in het lagerhuis, wordt bedreigd met uitroeiing. Dat is niet omdat het land verlinkst, maar omdat de Conservatieven zich volledig hebben vervreemd van hun electoraat, vooral door het niet inlossen van de belofte om immigratie terug te dringen. De socialistische partij van Keir Starmer zal vrijwel zeker aan de macht komen, maar dat is vooral het gevolg van de implosie van de Conservatieve Partij en de eigenaardigheden van het Britse kiessysteem. Interessanter is dat de Tories op rechts worden voorbijgestoken door Reform van Nigel Farage. De kans is ook reëel dat Reform groter wordt en voortaan het verzamelpunt wordt voor de rechterzijde van de toekomst. De eerste week van juli wordt dus spannend in Londen en Parijs. In de novelle ‘A Tale of Two Cities’ contrasteert Charles Dickens de politieke stabiliteit van Londen gunstig met de onrust in het revolutionaire Parijs. Deze keer broedt de opstand ook in zijn land.

JURGEN CEDER

JEAN-MARIE

“De groenen zijn niet genoeg afgestraft”

In de weekendeditie van De Morgen verscheen een stukje van de Antwerpse professor emeritus Filip Reyntjens. Onder de titel ‘Behoren wij tot de meest geprivilegieerde generatie ooit?’ betoogde hij dat zijn generatie (en dus ook die van mij) wellicht de meest bevoorrechte uit de wereldgeschiedenis is en wat hij daarvan vindt. Ik ben het deels eens met zijn mening.

Reyntjens had het specifiek over de West-Europeanen en hij haalde sterke argumenten aan om zijn stelling te onderbouwen. De West-Europeanen hebben de voorbije tachtig jaar geen oorlog gekend. De doorsnee West-Europeaan geniet vandaag van meer comfort dan gelijk welke koning honderd jaar geleden.

Ik ben het eens met wat professor Reyntjens schreef. Wie de zaken vanuit een wat breder historisch en geografisch perspectief bekijkt, kan alleen maar besluiten dat wij ongelooflijke geluksvogels zijn. Je moet maar een eeuw teruggaan in de tijd, of pakweg drieduizend kilometer naar het zuiden of het oosten reizen, om tot die vaststelling te komen.

Reyntjens verliest mij echter wanneer hij vol somberheid naar de toekomst kijkt. Volgens de professor is onze welvaart gebaseerd op het leegroven van onze planeet en op steeds meer overheidsschulden. Hij gaat ervan uit dat de volgende generaties het daarom minder goed zullen hebben. Als we de meest bevoorrechte generatie van de geschiedenis zijn, aldus de professor, “kan (ik) daarvoor dankbaar zijn, maar ben (ik) er niet fier op”.

Die somberheid deed me denken aan gesprekken die ik de voorbije week had met twee generatiegenoten. Beide gesprekspartners hebben geen kleinkinderen. Hun kinderen vinden het immers “onverantwoord om de dag van vandaag nog kinderen op de wereld te zetten. De toekomst is immers veel te onzeker”.

Wat is er aan de hand? De toekomst is toch altijd al onzeker geweest? We weten niet wat ons en de volgende generaties te wachten staat. Dat is nooit anders geweest. Onze voorouders wisten in 1346 niet dat de pest binnen de vijf jaar een derde van de Europeanen zou wegmaaien. Die onzekerheid staat niet gelijk met achteruitgang. Onze overgrootouders wisten anno 1924 ook niet dat hun achterkleinkinderen honderd jaar later met mooie wagens zouden rijden, citytrips naar alle hoeken van Europa zouden kunnen maken en via het internet in verbinding zouden staan met de hele wereld. Ze zouden duizelen bij het besef dat de gemiddelde levensverwachting op een eeuw tijd zou stijgen van 50 jaar naar meer dan 80 jaar. Hoewel de komende generaties zeker met belangrijke problemen zullen worden geconfronteerd, is er geen enkele ernstige reden om aan te nemen dat de mensheid in de toekomst slechter af zal zijn. Niet enkel in West-Europa, maar bijna wereldwijd zijn de levenskwaliteit en de levensverwachting er spectaculair op vooruitgegaan. Ik beveel graag het boek ‘Feitenkennis’ van de helaas overleden Zweedse academicus Hans Rosling aan. Rosling bewees met harde cijfers dat de wereld er veel beter aan toe is dan wat de deprimerende nieuwsberichten en allerlei doemdenkers ons oplepelen. Dat succes heeft overigens veel te maken met het feit dat grote delen van de wereld de westerse waarden, technologie en levensstijl hebben overgenomen. Net als professor Reyntjens ben ik dankbaar voor het feit dat ik hier en vandaag mag leven. Anders dan Reyntjens ben ik er ook fier op wat de vorige en de huidige generaties hebben gerealiseerd.

TOOGPRAAT

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Simon Segers, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Een Vlaams-nationalistische premier lijkt geen probleem meer

© BELGA

En plots zit N-VA-voorzitter Bart De Wever in koppositie om eerste minister van een federale regering te worden. Het is natuurlijk wachten op een federaal regeerakkoord en welke prijs hij en zijn partij daarvoor zouden moeten betalen. Maar het valt op dat er noch aan Franstalige kant, noch in Vlaanderen directe bezwaren zijn tegen een Vlaams-nationalist in de Wetstraat 16. Daar zijn verschillende redenen voor.

Even leek er een vroeg veto. Maxime Prévot, voorzitter van Les Engagés, liet kort na de verkiezingen van 9 juni weten dat hij het niet zag zitten in een federale regering te treden waarvan N-VA-voorzitter Bart De Wever de leiding zou nemen. Hij kwam met het cliché dat De Wever “iemand is die mensen tegen elkaar opzet”. Ondertussen is het betoog al wat bijgestuurd. Er lijkt zowaar een consensus te ontstaan dat men niet om De Wever heen kan als premier, tenminste als hij erin slaagt een federale regering op de been te brengen.

Er lijkt zowaar een consensus te ontstaan dat men niet om De Wever heen kan als premier

Geldt hier het principe ‘hoed u voor de Grieken als ze met geschenken komen’? Het premierschap kan inderdaad een vergiftigd geschenk zijn. Het is De Wever zelf die zegt dat wie de Wetstraat 16 binnenstapt, na verloop van tijd zijn regering richting 16 procent van de stemmen duwt. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez haast zich tijdens bijna elk interview om te benadrukken dat De Wever het premierschap mag claimen. Om in ruil dan een staatshervorming te laten vallen? Feit is dat De Wever een prijs zal moeten betalen voor die post. Maar daar blijkt men zich in de eigen kringen weinig zorgen over te maken. Alles hangt natuurlijk af van de inhoud van het regeerakkoord.

De ernst van de situatie is een troef

Het is opvallend hoe snel het premierschap van een Vlaams-nationalist niet langer als een probleem wordt gezien. En dat aan beide kanten van de taalgrens. In Vlaanderen zal er wel kritiek komen van het Vlaams Belang dat De Wever het eerste ministerschap zal betaald hebben met een zware prijs voor de Vlamingen. Verder lijken de mainstreammedia gewonnen voor dat premierschap. De Standaard, De Morgen en Knack: ze zijn quasi unaniem. En dat voor publicaties die in het verleden hun aversie voor De Wever en N-VA amper konden verbergen. Nu is hij blijkbaar een soort van redder des vaderlands geworden. Dat de economische en vooral de budgettaire situatie van de nv België problematisch wordt, is natuurlijk een troef in de handen van De Wever. Het is al ontelbare keren gezegd: de begro-

ting moet dringend op orde worden gebracht. De discretie waarmee De Wever zijn informatie-opdracht tot een goed einde probeert te brengen, wordt net niet op applaus onthaald. De ernst die hij aan de dag legt, moet beloond worden, zo lijken de commentatoren te denken. Ander voordeel voor De Wever is dat men in Vlaanderen van oordeel is dat het premierschap na de Franstalige Elio Di Rupo, Charles Michel, Sophie Wilmès en de opportunist Alexander De Croo, aan een figuur met een grotere ‘envergure’ toekomt. Dat er voorlopig geen andere valabele kandidaten zijn, kan daarbij helpen. Sophie Wilmès werd met haar meer dan 500.000 voorkeurstemmen bij de Europese verkiezingen gezien als een Franstalig alternatief voor de 16, maar Bouchez is haar liever kwijt dan rijk. Richting Europese Commissie dan maar? Andere opties zijn die van een cd&v’er, zoals Vincent Van Peteghem, maar dan moeten er een aantal balletjes toch een totaal andere richting uit rollen. Neen, tot nader order is De Wever op weg om eerste minister te worden. Van wat dan inderdaad een herstelregering wordt genoemd, in de lijn van Martens V in 1982-1985, die België na de rampzalige jaren 1970 weer op de sporen kreeg.

Niet Martens of Schiltz achterna

heeft hervormd en er een inefficient en onoverzichtelijk doolhof van heeft gemaakt. Een andere vergelijking die voor de hand ligt, is die met Hugo Schiltz. De Volksunie-voorzitter ontpopte zich in de jaren 1970 toch een voorstander van beleidsdeelname. Het werd hem onder andere door ’t Pallieterke niet in dank afgenomen. Toch is er een verschil met De Wever. Schiltz klopte nu eens bij de liberalen aan, dan weer bij de socialisten in de hoop om toch bij het beleid betrokken te worden. Veel lijn zat er niet in, terwijl de huidige N-VA-voorzitter wel weet waar hij naartoe wil. Nu, Schiltz werd in 1974 wel benaderd om deel te nemen aan een rooms-blauwe regering, aangevuld met het wallingantische Rassemblement Wallon. Maar dat ging niet door.

Een proces van 50 jaar De deur naar Vlaams-nationale regeringsdeelname werd 50 jaar geleden via die weg wel geopend. Onder andere door de goede contacten tussen Schiltz en André Cools (BSP) en Lucien Outers (FDF). Over die contacten komt hopelijk ooit eens duidelijkheid wanneer de politieke geschiedenis over die periode wordt geschreven.

België is eigenlijk enkel nog een financieel verdeelluik voor geld richting de regio’s

In dat verband: Wilfried Martens is misschien een relevant voorbeeld om aan te tonen dat een Bart De Wever als premier anno 2024 geen probleem meer is voor Franstaligen. Ook al was hij lange tijd de baarlijke duivel, zeker sinds de stunt in 2005 toen hij met een vrachtwagen vol biljetten van 50 euro richting de scheepslift in Strépy trok om de Vlaams-Waalse transfers aan te klagen. Welnu, dat imago van harde Vlaams-nationalist is ook lange tijd aan Wilfried Martens blijven hangen. Die was tenslotte in de jaren 1950 zeer actief in de Vlaamse Volksbeweging en gold als een overtuigde flamingant. Nu houden we hier geen pleidooi voor een Bart De Wever die zou evolueren naar een inhoudsloze compromisbouwer als Martens. Die laatste is ook één van de verantwoordelijken die het land tot stilstand

Vlaams-nationalisten gelden sinds de jaren 1970 als mogelijke regeringspartners

Vlaams-nationalisten gelden sinds de jaren 1970 als mogelijke regeringspartners. Al werd er nog geremd aan Franstalige kant. Door het Hof en de kringen van de ‘haute finance’. In 1977 kon VU’er Frans Baert minister van Justitie worden, maar koning Boudewijn stelde zijn veto. Die vreesde dat Baert als Vlaamsgezinde politicus amnestie zou doordrukken. Sindsdien is er in die kringen altijd een groot wantrouwen geweest voor Vlaams-nationalisten. Maar eerlijk is eerlijk: dat is weggeëbd sinds Filip staatshoofd is, omringd door Vlaamse adviseurs. De haute finance die op de rem kon staan, is ook weg. Weggesmolten met de financiële crisis van 2008-2009.

Rest nog: de Franstalige particratie. Maar ook daar is er sinds de staatshervorming van 2011 iets veranderd. België is sindsdien eigenlijk enkel nog een financieel verdeelluik voor geld richting de regio’s en voor de financiering van de sociale zekerheid. Het heeft in die zin al confederale aspecten. Waarom dan wantrouwig staan tegenover een N-VA’er als premier?

KARIM VAN OVERMEIRE

EDITORIAAL

Bart De Wever en koning Filip op 10 juni

Daar stond dan hij dan, in de gietende regen, met geen plek op zijn maatpak die nog droog was. Journalisten schreven grappend over ‘Drowning Street’ (in plaats van Downing Street). Rishi Sunak leek inderdaad wat te verdrinken in de stortbui die over hem werd uitgekieperd. Hij wilde echter absoluut de ontbinding van het parlement aankondigen op de traditionele manier: op de straat, voor zijn ambtswoning. De speech was flets. Het was duidelijk dat Sunak zo snel mogelijk aan de regen en de kou wilde ontsnappen. Op de achtergrond klonk een muzieknummer dat een tegenbetoger op dat moment uit zijn luidspreker liet komen: ‘Things can only get better’. ©

DE ONDERGANG DREIGT VOOR DE CONSERVATIEVE PARTIJ VAN HET VK

Tot verbijstering van de Conservatieve Partij heeft hun aartsvijand twee weken geleden dan toch aangekondigd dat hij weer de leiding van Reform op zich zal nemen. Hij kandideert zelf ook in Clacton, het enige district waar UKIP ooit een zetel in het lagerhuis veroverde.

De pintenpakker en de hofdame

loofd dat zijn partij als grootste van de twee uit de verkiezingen zal komen. In een recente opiniepeiling van YouGov was dat trouwens al zo.

Hereniging na de verkiezingen

In een proportioneel stelsel als het onze, kunnen minipartijtjes als Groen en Open Vld overleven. In een systeem als dat van Frankrijk zouden ze geen zetels behalen, maar wel hun invloed kunnen verkopen in de tweede ronde. Bij de genadeloze Britse verkiezingen is er echter geen tweede ronde. Er is slechts één zetel in elk district en die gaat simpelweg naar de partij met de meeste stemmen. Verdeeldheid op rechts zal Labour dus in de kaart spelen. De Conservatieven zouden nog één zesde van de zetels van Labour halen. Met Farage in de race, zal dat nog een stuk minder zijn.

Dat gegeven wordt nu ook de laatste verdedigingslijn van de in het nauw gedreven Conservatieve Partij. Penny Mordaunt en anderen roepen kiezers op om tactisch te stemmen, zodat er ook bij een socialistische meerderheid nog een werkbare oppositie in het parlement aanwezig blijft. Het begint er echter op te lijken dat nog weinig kiezers de afgeleefde partij aan de kunstmatige beademing willen houden. Farage steekt niet weg dat hij de vernietiging van de Tories beoogt. Hij wil na de verkiezingen een politieke hereniging op rechts. Ook zijn kiezers lijken bereid vijf jaar Labour uit te zweten, om daarna de uitdaging aan te gaan met een onbeschaamd rechtse partij, met standpunten die beter aansluiten bij wat de gewone Brit denkt, in het bijzonder op het vlak van migratie.

Partijen die zinloos zijn geworden, omdat hun identiteit dateert uit andere tijden en berust op andere maatschappelijke tegenstellingen, kunnen best verdwijnen. Daarom vond ik het jammer dat bij ons Open Vld nog net boven de kiesdrempel is gebleven. Aan de andere kant van het kanaal vecht nu een veel groter instituut dan onze liberale partij voor zijn overleven. De Conservatieve Partij van het VK dreigt bij de verkiezingen van juli volledig van de kaart geveegd te worden.

Een eeuwenoude partij

De partij wordt soms ‘the Tories’ genoemd, in een verwijzing naar de aanhangers van het koningshuis in het Britse parlement van de 17de eeuw. De huidige Conservative Party werd officieel pas in 1834 gesticht, maar kwam eigenlijk voort uit die Tory-fractie. Kortom, we hebben het over een politieke partij met eeuwen aan traditie, die soms wel eens tegenslagen kende, maar altijd weer de weg naar de macht terugvond. Nog in 2019 behaalden ze, met Boris Johnson aan het hoofd, een ruime meerderheid in het Britse lagerhuis. Nu, nog maar vijf jaar later, dreigt complete uitroeiing. Het precieze moment waarop ik vermoedde dat het slecht ging aflopen was toen Sunak de enige politica die daadwerkelijk de immigratie wilde afremmen, Suella Braverman, uit zijn regering gooide. In de anglosfeer is het lot van de Progressive Conservative Party (PCP) van Canada legendarisch. Ondanks het eerste deel van de naam was dat een centrumrechtse partij die meer dan 60 jaar een vaste waarde was in de Canadese politiek. In 1993 was ze laatst aan de macht. Eerste minister Brian Mulroney voelde zich door politieke crisissen gedwongen om vervroegde verkiezingen uit te schrijven. De resultaten waren catastrofaal. De partij werd verpulverd. Ze hield slechts 2 zetels over in het parlement. Een belangrijke reden was concurrentie op rechts van een wat populistische partij partij, die zichzelf ‘Reform’ - onthoud de naamhad gedoopt.

Gebroken beloftes en paleisrevoluties

Het lot van de PCP van Canada hangt nu als het zwaard van Damocles boven de Conservatieve Partij van het VK. De partij heeft de belofte waarmee ze de verkiezingen in 2019 heeft gewonnen, het terugdringen van de immigratie, niet gehouden. Bovendien volgden de paleisrevoluties elkaar op, wat een indruk van onbekwaamheid en verdeeldheid schept. Premier Boris Johnson moest ontslag nemen in 2022, na onthullingen over overtredingen van zijn eigen coronaregels door hem en zijn kabinet. Hij

werd opgevolgd door de flamboyante Liz Truss, die het slechts 44 dagen uithield en daarmee de kortst regerende premier uit de Britse geschiedenis werd. Daarna was het de beurt aan Rishi Sunak, die echter nooit een elan kon ontwikkelen.

Sunak hoopt met vroegtijdige verkiezingen te kunnen kapitaliseren op de recente goedkeuring van zijn Rwanda-plan

Sunak had kunnen aanblijven tot januari 2025, maar besloot vroegtijdige verkiezingen uit te schrijven. Die hebben plaats op 4 juli. Met die vervroeging hoopt hij om te kunnen kapitaliseren op een daling van de inflatie en de recente goedkeuring van zijn Rwanda-plan om de asielstroom tegen te gaan. Waarschijnlijk wil hij ook de pas afsnijden van de gestaag groeiende Reform partij - daar is die naam weer - die zich rechts van de Conservatieven positioneert. Farage is terug

Het begint er echter snel op te lijken dat de gok van Sunak slecht zal aflopen. De socialistische partij Labour van Keir Starmer heeft zich kunnen ontdoen van het radicale imago dat ze onder de extreemlinkse Jeremy Corbyn had gekregen. In de opiniepeilingen heeft ze al 20 procent voorsprong op de Tories.

De echte doodsteek zal echter vanop rechts komen. En de dolk wordt gehanteerd door Nigel Farage. Hoewel hij nooit aan de macht heeft deelgenomen, is Farage de meest invloedrijke Britse politicus van de 21 ste eeuw. Het was het spectaculaire succes van zijn UKIP (UK Independence Party) bij de Europese verkiezingen van 2014 dat Premier Cameron aanzette tot het uitschrijven van het Brexit-referendum. Cameron was er gerust in dat de kiezers van UKIP alleen een signaal wilden geven, maar dat ze niet de radicale stap naar een Brexit zouden aandurven. Hij vergiste zich. In het referendum over de Brexit was Farage de leidende figuur in het kamp van ‘leave’. Hij probeerde later nog een paar politieke avonturen met UKIP, daarna de Brexit Party en de Reform Partij, maar werd niet meer verkozen. Hij gooide zich op opiniejournalistiek en is een veelbekeken commentator op zender GB News. In de partijpolitiek leek zijn rol uitgespeeld. Farage bleef erevoorzitter van Reform, maar liet de leiding over aan de intelligente, maar weinig charismatische Richard Tice.

“Al in 4 partijprogramma’s heeft de Conservatieve Partij beloofd immigratie drastisch terug te dringen. In werkelijkheid kwamen sindsdien nog eens 4,3 miljoen immigranten het land binnen. Waarom zouden we jullie vandaag wel moeten geloven?”, vroeg Farage in een recent debat aan Penelope (‘Penny’) Mordaunt. Mordaunt wordt genoemd als mogelijke opvolgster van Sunak als hoofd van de Conservatieve Partij. Het imago van beiden kan niet meer contrasteren. Farage gedraagt zich graag als volksmens en wordt regelmatig gefotografeerd met een pint, Engels formaat, in de hand. Mordaunt, met de naam van een adellijk geslacht dat teruggaat naar de Normandiërs die Engeland veroverden, droeg bij de kroning van Charles het koninklijke zwaard, gekleed in een met goud ingelegd gewaad. Ze probeerde de vraag van Farage, waarom we haar partij nog zouden moeten geloven, te beantwoorden: “Omwille van alles wat onze premier op dat vlak heeft bereikt”. Farage en het publiek barstten in lachen uit. De Conservatieve Partij is een grap geworden. De afstand in de peilingen tussen de Tories en Reform neemt snel af. Farage heeft be-

Niemand wil de Tories nog

Eén peiling moet de Conservatieven in het bijzonder hebben verontrust. Bij de lezers van The Telegraph, een krant die al sinds de Twee Wereldoorlog bij elke verkiezing oproept voor hen te stemmen, staan ze momenteel slechts op de derde plaats, na Labour en Reform. Ik merk ook bij de commentaar op de webpagina van het rechts-conservatieve The Spectator, dat de lezers eigenlijk een ondergang van de Tories willen, ook al betekent dat 5 jaar premier Starmer. Alleen een mirakel kan de oude dame, de partij van Wellington, Churchill en Thatcher, nu nog redden.

Als er later in documentaires zal gesproken worden over de ondergang van de Conservatieve Partij van het VK, weet ik nu al welk beeld telkens zal opduiken. Dat van een kletsnatte premier Sunak die voor zijn ambtswoning zijn ongeïnspireerde toespraak afhaspelt, met op de achtergrond de muziek van ‘Things can only get better’.

JURGEN CEDER

Europese Commissie schrijft het federaal regeerakkoord

De inhoud van een federaal regeerakkoord zal na lange onderhandelingen worden afgeklopt, maar eigenlijk bevinden de echte auteurs zich in het Brusselse Berlaymontgebouw van de Europese Commissie. Daar zal wellicht bepaald worden dat België zeven in plaats van vier of vijf jaar tijd krijgt om de begroting op orde te krijgen, indien er voldoende hervormingen tegenover staan.

Wanneer u dit leest zal de Europese Commissie wellicht net een aantal aanbevelingen hebben geformuleerd voor de toekomstige regeringen in België. Door de slechte begrotingstoestand die Vivaldi heeft achtergelaten, is er haast bij. Bij ongewijzigd beleid stijgt het totale begrotingstekort naar 45 miljard euro in 2029. Een stijging van 4,5 naar 5,8 procent van het bbp.

23 miljard euro moet worden bespaard om richting de 3 procent begrotingstekort te werken

Er zou de komende jaren tot 23 miljard euro moeten worden bespaard om richting de 3 procent begrotingstekort te werken. Dat is de komende legislatuur telkens 5 miljard euro per jaar. En de tijd dringt. Momenteel wordt er door het tekort en de stijgende rente 2 procent van het bbp, of meer dan 10 miljard euro, aan rentelasten op de schuld betaald. Dat stijgt tegen 2029 naar 2,9 procent van het bbp of de helft van het deficit.

Frankrijk en Rassemblement National

En het kan nog hoger oplopen als de rente op overheidsobligaties verder stijgt. België bevindt zich nog niet in het vizier van de financiële markten, maar de ongerustheid neemt wel toe. Kijk naar Frankrijk. Na de pijnlijke nederlaag bij de Europese verkiezingen heeft president Emmanuel Macron nieuwe parlementsverkiezingen uitgeschreven. Een overwinning voor het rechts-radicale Rassemblement National dient zich aan. Sinds die aankondiging is de rente op Franse staatsleningen gestegen. Het verschil tussen de Franse en Duitse rente is gestegen tot 68 basispunten, het hoogste peil sinds 2017. Toen waren er spanningen omdat de rechts-radicale Marine Le Pen als presidentskandidate openlijk over een “Frexit” sprak.

Nu is er geen druk van de financiële markten nodig om België ertoe aan te zetten de begroting op orde te krijgen. De situatie is al ernstig genoeg. In die mate dat de federale regeringsonderhandelaars de handen niet meer volledig vrij hebben. Het zal inderdaad de Europese Commissie zijn die in het Berlaymontgebouw het regeerakkoord zal schrijven, of toch grotendeels de richting ervan zal aangeven.

Dat gaat al over de tijdspanne die gegeven wordt om het deficit terug te dringen. Vier jaar? Eén legislatuur van vijf jaar? Of toch zeven jaar, zoals wordt gehoopt. Zeven jaar zou betekenen dat er jaarlijks 3,2 miljard euro moet worden gevonden. Dat is al een stuk minder dan de 5 miljard euro die al een tijd de ronde doet.

Niet zonder voorwaarden

Als de Europese Commissie België meer tijd geeft, dan zullen daar natuurlijk ook voorwaarden aan verbonden zijn. Onder andere een echte pensioenhervorming, waarbij bijvoorbeeld wordt ingegrepen in de ambtenarenpensioenen. Langer werken promoten is een andere piste, bijvoorbeeld door het koppelen van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting.

Dat de economie blijft draaien in periodes van belangrijke hervormingen moet een bonus zijn voor de volgende federale ploeg

Daarnaast moet er eindelijk iets gedaan worden aan het legioen van 500.000 langdurig zieken. In de gezondheidszorg moeten de uitgaven niet per se dalen, maar de groei ervan moet minder sterk zijn. En zeker in Wallonië en Brussel moet de werkzaamheidsgraad omhoog. Verder moet men komen tot een efficiëntere overheid en moet er gewied worden in het woud aan subsidies. Een titanenopdracht voor

Zondagmiddag werd het kantoor van Vlaams Belang aan het Madouplein in Brussel beklad en beschadigd na een “betoging tegen extreemrechts en racisme”, georganiseerd door de ‘Antifascistische Coördinatie van België’. Volgens de politie zijn er verschillende pv’s opgesteld, maar is er nog niemand opgepakt.

Er waren ongeveer 4.500 mensen aanwezig op de betoging die georganiseerd werd door de Antifascistische Coördinatie van België. Die organisatie werd in februari opgericht, onder andere door Julien Dohet van ABVV. De socialistische vakbond gaf op voorhand ook expliciet aan de manifestatie te steunen.

Geweld gerechtvaardigd?

Aan het Madouplein, waar het hoofdkwartier van Vlaams Belang gevestigd is, staken demonstranten onder andere rookbommen

de verschillende regeringen dus. De afruil, waarbij de besparingen in de tijd worden gespreid als daar hervormingen tegenover staan, kan helpen om alle partijen over de streep te trekken.

Hoogconjunctuur

Daarnaast is er nog een factor die een rol speelt: de conjunctuur zit niet tegen. De Nationale Bank voorspelde recent in haar lenterapport dat de volgende regering aan het begin van de legislatuur zal kunnen genieten van enige economische rugwind. Akkoord, er was de voorbije dagen het slechte nieuws van een reeks herstructureringen, bij onder andere Ontex en FedEx. Sinds begin dit jaar hebben al 2.200 mensen hun baan verloren door een collectief ontslag. Maar aan de andere kant blijft de arbeidsmarkt relatief krap en staan er veel vacatures open. En vooral: de groeicijfers zijn positief.

De Belgische economische groei bedraagt al zeven kwartalen op rij 0,3 procent. Een jaarlijkse groei van 1,2 tot 1,5 procent is realistisch. Dat de motor van de

aan. Ze bekladden de gebouwen ook met graffiti en dumpten afvalcontainers voor de ingang. Vlaams Belang gaf in een reactie aan te betreuren “dat extreemlinks weigert om de democratie te respecteren”. De partij hoopt “dat de politie en het gerecht hier kordaat tegen optreden”. Volgens de Brusselse politie zijn er verschillende pv’s opgesteld, maar is er vooralsnog niemand opgepakt.

Er is een klein deel van extreemlinks dat het verantwoord vindt om tot vandalisme over te gaan - Fouad Gandoul -

De Antifascistische Coördinatie van België organiseert geregeld acties en de link met de vakbonden blijft expliciet. “Er is effectief een betrokkenheid van de vakbonden”, zegt Dohet zelf in een interview met het extreemlinkse Blokbuster. Die organisatie werd opgericht

economie blijft draaien in periodes van belangrijke hervormingen, die sowieso voor onzekerheid zullen zorgen, moet een bonus zijn voor de volgende federale ploeg. De conjunctuur kan snel leiden tot minder uitgaven en hogere inkomsten uit belastingen en sociale bijdragen. Reken daar nog het multiplicatoreffect van hervormingen bij, die vanaf 2026 zeker hun effect zouden moeten hebben, en de gezondmaking van de publieke financiën zou zowaar kunnen slagen. Met wel één voorwaarde: dat in 2029 niet opnieuw een linkse meerderheid aan de macht komt om de opgebouwde marges en reserves opnieuw te verkwanselen.

Een belangrijke factor die een rol speelt, is de conjunctuur die niet tegenzit

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

niet in bedwang kan houden.” Daardoor komen geweld en vandalisme geregeld terug op betogingen.

na ‘Zwarte Zondag’ (1991) en organiseerde betogingen, blokkades van Vlaams Blok-bijeenkomsten en protestacties. Ook ABVV zelf is vaak vertegenwoordigd op dergelijke betogingen.

Niet typisch links

Dat die extreemlinkse betoging op vandalisme uitdraaide, hoeft niet per se te verbazen. Toch is dat niet ‘typisch links’, kadert politicoloog Fouad Gandoul.

“Bij de betogingen van de landbouwers werd er ook geweld gepleegd”, geeft hij als voorbeeld. Afhankelijk van het thema, vinden bepaalde groepen het ‘verantwoord’ om geweld of vandalisme te gebruiken. “Wat niet wil zeggen dat ik dit goedkeur”, benadrukt Gandoul.

Bij de betogingen van de landbouwers werd er ook geweld gepleegd - Fouad Gandoul -

“In principe is iedere organisator van een betoging verplicht om stewards in te zetten die de manifestatie vreedzaam moeten laten verlopen”, legt de politicoloog verder uit. “Helaas slagen die daar niet altijd in, omdat je soms met een kleine groep zit die hun emoties

“Bij Antifa zal dat tegen Vlaams Belang gericht zijn, want die zijn als water en vuur. En dan is er een klein deel van extreemlinks dat het verantwoord vindt om tot vandalisme over te gaan”, aldus Gandoul. “Maar bijvoorbeeld de ‘Boerenkrijg’: die was ook niet van de poes.”

WANNES NEUKERMANS

Islamogauchisme krijgt in Antwerpen en Brussel vaste voet aan de grond

Een toxische cocktail van massamigratie, woke, de conservatieve islam en activistisch links zorgt voor een explosieve situatie die niet alleen onze identiteit maar ook de verlichtingswaarden aantast.

Het islamogauchisme is een vorm van activisme waar woke, de radicale islam en het militant socialisme elkaar ontmoeten. Aanhangers stellen vast dat de westerse maatschappij zich organiseert langs raciale breuklijnen en hiërarchieën. Discriminatie, racisme en verdrukking vormen een essentieel onderdeel van onze samenleving. Dat activistische denken organiseert zich rond bipolaire kernen: verdrukker-onderdrukker, gelovige-ongelovige, blank-niet-blank…

De categorieën blank, onderdrukker en ongelovige vallen in die fundamentalistische benadering samen. Wie daaronder valt, moet worden gecanceld. Het leninisme indachtig zijn daarbij alle middelen goed: van list, leugen en manipulatie tot moord en aanslagen. Activisten van allerlei pluimage troepen rond dat soort kruispuntdenken samen: linkse milieuactivisten, conservatieve moslims, geradicaliseerde jongeren, pro-Palestijnse betogers, progressieve academici, LGBTQIA’ers.

Het lijkt een amalgaam van loslopende elementen en obscure organisaties, maar ze hebben een duidelijke gemeenschappelijke politieke agenda, een groot bereik in de pers en de academische wereld en een grote mobilisatiekracht rond eenvoudige, leugenachtige slogans: zo kan een moslim enkel slachtoffer zijn en een westerling enkel dader. Op 9 juni werden onverwachts twee successen geboekt met mogelijk grote gevolgen.

Beiroet aan de Zenne

Fouad Ahidar haalde met zijn partij Team Fouad Ahidar een klinkende verkiezingsoverwinning. Tijdens zijn campagne hengelde hij naar stemmen van conservatieve moslims. In een gesprek met imam Nordine Taouil riep Ahidar op Maghreb TV in het Arabisch de gelovigen op om voor hem te stemmen. Ahidar kwam in opspraak omdat hij de aanval van Hamas op Israël minimaliseerde tot “een kleine reactie van een deel van Hamas”. Hij spreekt zich uit tegen het verbod op onverdoofd slachten, looft de sharia, pleit voor het recht op het dragen van de hoofddoek in openbare functies en schuift een hele reeks aan sociale maatregelen naar voren.

Op Maghreb TV schuwde Ahidar de polarisatie niet

Op Maghreb TV schuwde hij de polarisatie niet. Tijdens het gesprek verwees hij voortdurend naar “zij”, waarmee hij de ongelovigen bedoelde: “Hoe redeneren ze? Ze denken, hoe

maken we het de moslims moeilijk.” Intussen heeft Fouad Ahidar een indrukwekkend netwerk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest uitgebouwd.

De komende jaren heeft Ahidar de wind in de zeilen: het opengrenzenbeleid zorgt voor de instroom van vele duizenden moslims. Brussel wordt steeds meer een kosmopolitische stad waar de religieuze kiezers steeds talrijker en radicaler worden. Het secularisme staat onder druk. De beelden van een Pakistaanse imam die vanaf het spreekgestoelte van het Brussels Parlement verzen uit de Koran citeerde, spreekt tot de verbeelding. Bovendien heeft Ahidar nog een potentieel dat hij de komende jaren kan aanboren. Een kwart van de kiezers ging zondag 9 juni niet stemmen.

Marrakesh aan de Schelde

Zondag 9 juni steeg er vanuit de Antwerpse theehuizen gejuich. PVDA haalde dankzij de moslims een indrukwekkend verkiezingsresultaat in de havenstad. Door de massamigratie telt Antwerpen sinds 2019 meer inwoners met dan zonder een inwoners met een buitenland se origine. Antwerpen is een ‘majority-minori tystad’: de Vlamingen behoren er tot de minderheid. Nu al zijn meer dan de helft van de leer lingen in het basisonderwijs moslims.

PVDA kapitaliseerde de moslimstem door te pleiten voor ‘Free Palestine’, voor islamitische klederdracht en door de allochtonen de daver op het lijf te jagen dat ze zouden worden teruggestuurd. Ook verkondigde PVDA aan allochtonen dat de andere partijen pro-LGBTQIA+ zijn.

Had een federale kieskring een verschil kunnen uitmaken?

Burgemeester Jos

Kan Jos D’Haese burgemeester worden? De kaarten voor een linkse coalitie liggen niet slecht, ook omdat Vlaams Belang politiek geïsoleerd is. Wat in Antwerpen kan, kan in de toekomst ook in andere centrumsteden. “In het najaar wordt de vraag niet of Vlaams Belang mee mag besturen, wel of PVDA die kans krijgt”, stelt Rik Torfs scherp vast. Het antwoord zal naar alle waarschijnlijkheid positief zijn, omdat de culturele en academische bovenlaag dat als een emancipatie van de allochtone kiezer zal omschrijven, terwijl het niet meer is dan een aanval op de Vlaamse en westerse identiteit en het uithollen van de verlichtingswaarden.

“Willen we echt dat moslimpartijen hier voet aan de grond krijgen?” vraagt Conner Rousseau zich af. De eerste stap is alvast gezet.

beide landsdelen. In principe lijkt dat een vestzak-broekzak-operatie te zijn, waarbij bijvoorbeeld een Antwerpse N-VA’er ingewisseld wordt voor een federale N-VA’er, en een Naamse MR’er voor een federale MR’er.

Samenvallende verkiezingen werden ooit ingevoerd als de manier om de middelpuntvliedende krachten in België tegen te houden. Maar ook de verkiezingen van deze maand tonen aan dat België uit twee democratieën bestaat, tot grote vertwijfeling van nogal wat belgicisten. Zij prijzen daarom al een tijdje de invoering van een federale kieskring aan, in de hoop dat die België wel zal kunnen redden.

Het is merkwaardig om vast te stellen dat zelfs de hevigste belgicisten vandaag voorstander zijn van een federale afspiegelingsregering. Op dit ogenblik lijkt het immers de snelste manier om tot een federale regering te komen, met als enige mogelijke alternatief een maandenlange uitputtingsslag waarbij Open Vld en PS onder druk worden gezet om hun keuze voor de oppositie op te geven.

Nochtans was het oorspronkelijk de bedoeling dat samenvallende verkiezingen net het omgekeerde zouden bewerkstelligen: eerst de vorming van een federale regering, waarna zeker de Vlaamse regering samengesteld zou worden als een afspiegeling van de Vlaamse partijen in de federale regering. Dat is niet wat de komende maanden staat te gebeuren en niemand gelooft dat het in 2029 of 2034 wel zal lukken.

Morrelen aan het kiesstelsel

Nu meer dan ooit duidelijk is dat de opzet van samenvallende verkiezingen mislukt is, hebben de belgicisten een nieuwe fetisj om zich aan vast te klampen: de federale kieskring. Maar stel je eens voor dat in een ander land, bijvoorbeeld Hongarije of Polen, partijen het kiesstelsel zouden willen wijzigen om een bepaalde politieke mening te ondersteunen. De veroordelingen in onze vaderlandse pers zouden niet mals zijn. Wanneer echter in eigen land partijen voorstellen om te morrelen aan het kiesstelsel om het belgicisme te ondersteunen, wordt het zelfs voorgesteld als het summum van Belgische democratie. Begrijpe wie het kan.

De verkiezingen leerden dat N-VA en VB geen federale kieskring nodig hadden om nu al buiten de lijntjes van de belgicisten te kleuren

Concrete voorstellen voor een federale kieskring bevatten vaak één of andere vorm van lijstverbinding tussen Vlaamse en Franstalige lijsten, om federale politieke families te ondersteunen. De theorie (of is het hoop?) is dan dat zoiets in het nadeel van de Vlaams-nationalistische partijen zal spelen, omdat zij per defini-

tie geen Franstalige tegenhangers hebben. De voorbije verkiezingen leerden echter dat N-VA en Vlaams Belang zelfs geen federale kieskring nodig hadden om nu al buiten de lijntjes van de belgicisten te kleuren.

Zo diende N-VA, net zoals Vlaams Belang in 2019, in alle Waalse kieskringen lijsten in. Op papier zag N-VA er daarom even Belgisch uit als de belgicistische partij PTB-PVDA, en wist daarmee trouwens in de Waalse kieskringen één tot twee procent te halen. Vlaams Belang ondersteunde dan weer de nieuwe Franstalige partij Chez Nous, en diende daarom juist geen eigen lijsten in onder de taalgrens. Vlaams Belang en Chez Nous samen zien er dus uit als een klassieke Belgische familie, met dit verschil dat Chez Nous geen zetels haalde.

Slechts zeer uitzonderlijk slagen politici erin hun partij in eigen kieskring aan een zetel extra te helpen

We hebben het dan ook moeilijk om ons een constructie van die federale kieskring voor te stellen met beperkingen die de Vlaams-nationalistische partijen zouden moeten benadelen, zonder dat die beperkingen op eenvoudige wijze omzeild kunnen worden. Belgicisten die denken dat ze met een federale kieskring N-VA en Vlaams Belang zullen kunnen terugdringen in de Kamer, zijn dus alleen maar aan het dagdromen. Quasi identieke zetelverdeling

Het is trouwens interessant om de zetelverdeling in zo’n federale kieskring eens uit te rekenen. Stel dat die kieskring 22 zetels zou tellen, evenveel als het aantal parlementsleden dat België naar het Europees Parlement stuurt, wat is dan het resultaat? Die blijkt identiek te zijn aan… inderdaad, de Belgische zetelverdeling voor het Europees Parlement, met dit verschil dat de Duitstalige zetel voor een onderafdeling van Les Engagés naar N-VA zou gaan. Dat is dan eerder een tegenvaller voor de belgicisten. Maar er is nog meer slecht nieuws. Die 22 zetels moeten immers weggehaald worden van de bestaande kieskringen, verdeeld over

Maar als het aantal zetels per kieskring daalt, dan gaat de effectieve kiesdrempel wel omhoog. En dat is slecht nieuws voor de kleinste partijtjes. Een federale kieskring had bij groot voorstander Groen de kaalslag nog groter kunnen maken dan nu al het geval was.

Dure zetels

Zou zo’n federale kieskring dan het beleid van de politieke partijen, of zelfs nog maar de verkiezingscampagne kunnen veranderen? We betwijfelen het ten zeerste.

Een Vlaamse zetel in de Kamer kost ongeveer 30.000 stemmen, een Waalse iets minder. Een Vlaamse zetel in het Europees Parlement kost echter meer dan 200.000 stemmen, en in een federale kieskring zouden de zetels ongeveer even duur zijn.

Slechts zeer uitzonderlijk slagen politici erin hun partij in eigen kieskring aan een zetel extra te helpen. Conner Rousseau was er deze keer zo een. Maar welke politicus denkt dat hij voor zijn partij 200.000 stemmen extra kan binnenhalen door niet alleen in eigen streek, maar ook aan de andere kant van het land de markten af te schuimen? Laat staan dat een partij daarvoor andere standpunten zou innemen in haar verkiezingsprogramma. We gunnen de belgicisten dus hun federale kieskring als strijdpunt en geloofsbelijdenis, maar we denken dat het de splitsing van België geen dag langer zal tegenhouden.

FILIP VAN LAENEN

JULIEN BORREMANS

Fouad Ahidar

Jos D’Haese

Vlaams Belang stelt alternatieve Vlaamse regering voor

Minder dan 24 uur na de verkiezingen werd duidelijk dat er zowel op Vlaams als op federaal niveau maar één regering op tafel ligt. De Vlaamse regering zou bestaan uit N-VA, cd&v en Vooruit. Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken gaf echter aan ook bereid te zijn om een minderheidskabinet van N-VA en cd&v te steunen, om op die manier de socialisten uit de regering te houden.

Met 65 van de 124 zetels in het Vlaams Parlement heeft een regering met christendemocraten, socialisten en N-VA slechts drie zetels op overschot. Met één geval-El Kaouakibi, één geval-Ampe en nog een derde parlementslid dat door onvoorziene omstandigheden uit de meerderheid stapt krijgt de Vlaamse regering niets meer gerealiseerd. “De particratie zal dus enorm sterk moeten zijn om deze regering vlot te doen werken”, legt politicoloog Nicolas Bouteca (UGent) uit. “Die nipte meerderheid zorgt ervoor dat individuele parlementsleden enorm veel

macht krijgen om bepaalde zaken te chanteren.”

Gedoogsteun

Hij denkt aan sociaaleconomische thema’s die bij Vooruit gevoelig liggen, of landbouwthema’s waarop sommige cd&v’ers zich tijdens de vorige legislatuur konden onthouden. De partijvoorzitters zullen hun volksvertegenwoordigers dus onder controle moeten houden. “Terwijl parlementsleden zich nu veel minder snel schikken naar de

wil van de partij dan een aantal jaar geleden.” Toch gelooft Bouteca dat een Vlaamse regering met N-VA, Vooruit en cd&v de enige werkbare is.

De particratie zal enorm sterk moeten zijn - Nicolas Bouteca -

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken gaf afgelopen week aan bereid te zijn gedoogsteun te leveren aan een minderheidsregering van cd&v en N-VA. Dat zou betekenen dat de ministerposten verdeeld worden onder die partijen en dat Vlaams Belang de voorstellen van die regering vanuit het parlement zou steunen. “De Vlaming heeft rechts gestemd en verdient ook een rechts beleid”, aldus Van Grieken. “Als er een rechts regeerakkoord op tafel ligt, ben ik bereid om dat te steunen.” Toch geeft Van Grieken aan nog steeds een Vlaams Belang-N-VA-regering te verkiezen. Die coalitie is één zetel verwijderd van een meerderheid. “Er moet maar één rechtse cd&v’er overstag gaan en we zijn vertrokken”, redeneert de VB-voorzitter.

Uitzonderlijk

Een minderheidsregering is in België eerder uitzonderlijk. Na het vertrek van N-VA uit de regering-Michel was dat even een minderheidsregering en ook Wilmès II was een minderheidsregering. “Maar dat was in speciale omstandigheden omwille van de coronacrisis”, legt professor politicologie

Dave Sinardet (VUB) uit. Op zich is Sinardet het idee van een regering die voor elk voorstel steun moet zoeken in het parlement wel genegen. “Ze moet altijd op zoek naar steun in het parlement, waardoor er meer interactie is tussen verschillende partijen in het parlement en er met wisselmeerderheden gewerkt kan worden”, aldus Sinardet. “Daarom vind ik dat dergelijke constructies in ons land vaak te snel als onmogelijk bestempeld worden.”

In dit geval is het echter geen werkbare constructie, vind Sinardet. Deze regering zou in het parlement slechts bij één partij steun kunnen zoeken en bovendien is er een duidelijke meerderheid. “Bovendien was er voor de verkiezingen al sprake van een voorakkoord, of tenminste een soort entente tussen Vooruit en N-VA.” Sinardet vermoedt dat Van Grieken het voorstel doet om aan te tonen dat N-VA bewust kiest voor een samenwerking met de Vlaamse socialisten. “Daar heeft hij deels gelijk in. Maar er ís geen meerderheid met N-VA en Vlaams Belang. En van cd&v weten we zeker dat ze niet met Vlaams Belang in zee willen gaan.”

Er was een soort voorakkoord of entente tussen N-VA en Vooruit - Dave Sinardet-

Ook Bouteca geeft aan dat een regering met gedoogsteun van Vlaams Belang in dit geval geen echte optie is. “Blijkbaar lag het in 2019 ook al eens op tafel, maar ik denk niet dat dat nu in de pijplijn zit”, reageert hij. “Tom Van Grieken had gehoopt om de eerste drie weken de onderhandelingen te kunnen leiden op Vlaams niveau. Nu dat niet het geval is, probeert hij het op deze manier. Maar het is helemaal niet van onze gewoonte om met minderheidsregeringen te werken.”

Les Engagés en Vooruit kunnen samen besparingen blokkeren

Les Engagés, cd&v en Vooruit moeten in de federale regering een tegengewicht vormen voor N-VA en MR, die willen besparen op de gezondheidszorg. Dat vertelde Les Engagés-voorzitter Maxime Prévot maandag in De Ochtend. Op die manier hoopt hij Vooruit te overtuigen om alsnog in een federale regering te stappen.

“Vooruit moet niet bang zijn”, klonk het bij Prévot. “De beste manier om de gezondheidszorg te beschermen of een rechts beleid te vermijden, is niet door het veld alleen aan MR en N-VA te laten. Vooruit, cd&v en Les Engagés moeten als centristische partijen een

tegengewicht vormen om de gezondheidszorg te beschermen en de medische wereld te herfinancieren.”

De Wever premier?

In hetzelfde interview gaf Prévot opnieuw aan zijn be-

Europese natuurherstelwet goedgekeurd

De Europese natuurherstelwet is deze week alsnog goedgekeurd door de EU-lidstaten, omdat Oostenrijk overstag gegaan is. Die wet zegt dat er tegen 2030 herstelmaatregelen moeten gelden voor minstens 20 procent van het Europese grondgebied (land en zee). België heeft zich als enige land onthouden, omdat Vlaanderen tégen is en Wallonië en Brussel voor zijn. Verschillende landbouworganisaties reageren misnoegd op het akkoord.

Volgens Groene Kring, de grootste overkoepelende jongerenorganisatie in de land- en tuinbouwsector in Vlaanderen, zorgt de goedkeuring van de natuurherstelwet ervoor dat “de toekomst van jonge land- en tuinbouwers nu nog meer onder druk komt te staan”. Voorzitter Justine Arkens spreekt van “een slag in het gezicht van jonge boeren”. Volgens haar kan de natuurherstelwet zorgen voor een “stikstofcrisis 2.0”. Landbouwgrond onder druk

Ook Lode Ceyssens van de Boerenbond reageert scherp op het Europese akkoord. “De natuurherstelwet legt bijkomende doelen op ter bevordering van de biodiversiteit en de bescherming van de natuur zonder te onderzoeken wat

de economische impact hiervan is op landbouw en andere economische sectoren”, aldus Ceyssens bij Belga. “Het areaal landbouwgrond, dat we in Europa hard nodig hebben in functie van onze eigen voedselproductie, zal dus nog meer onder druk komen te staan.”

Vlaanderen was dan wel tegen, het zal zich moeten schikken naar de Europese regels

Vlaanderen was dan wel tegen, het zal zich moeten schikken naar de Europese regels. Het Europees Hof van Justitie kan de goedkeuring nog blokkeren. Als dat niet gebeurt, is het volgens ontslagnemend minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) vooral zaak om “in de Vlaamse vertaling juridische zekerheid en haalbaarheid voorop te stellen”.

Opvallend: de doorslaggevende goedkeuring kwam er uiteindelijk van Oostenrijk. Daar keurde de groene minister Gewessler de natuurherstelwet goed, naar verluidt zonder eerst een akkoord te vinden binnen de Oostenrijkse regering. Dat liet bondskanselier Karl Nehammer weten aan premier De Croo (in zijn hoedanigheid van staatshoofd van België, dat voorzitter is van de Raad van de Europese Unie).

denkingen te hebben bij Bart

De Wever (N-VA) als premier, zonder expliciet een veto uit te spreken. Door zijn uitspraken over Franstaligen en het gegeven dat hij een Vlaams-nationalist is, zou hij misschien niet de meest geschikte persoon zijn om het land te leiden.

Dat zegt ook Dave Sinardet (VUB). De politicoloog geeft aan dat “N-VA heel veel eisen stelt”. Die zullen niet allemaal ingewilligd kunnen worden. “En dan vraag ik me af of het premierschap een trofee is die N-VA écht wil binnenhalen.”

Maxime Prévot

Tom Van Grieken

Lode Ceyssens, voorzitter Boerenbond

GASTCOLUMN

De rovers van de Wetstraat

Wie roofde het geld van de hardwerkende Vlaming? Met een beetje fantasie las de campagne als een detective: De regeringspartijen hielden de lippen op elkaar. Cd&v deed dat uit gewoonte. Groen… “ach wat verspilde poen”. N-VA speelde het sluw. Ze verdoezelde haar Vlaams tekort van 3,8 miljard euro, deed alsof ze in roversland maar een kleine garnaal was en zei dat Vivaldi, Wallonië en Brussel de opperrovers waren. Dat kon niemand tegenspreken. De oppositie schreeuwde clichés. Vlaams Belang wees naar migranten en Vivaldi. PVDA naar de rijken. Vooruit pakte de rijken én de migranten. Voor een socialistische partij is dat niet de eerste keer in de geschiedenis. Al was dat gewoonlijk onder een nationaalsocialistische vlag. En Open Vld? Zij hielden de roof binnen de familie.

Had je iets anders verwacht? Stilaan komt het uur van de waarheid. Waar is die 600 miljard euro schuld naartoe? Waar zit het structureel tekort van 45 miljard in de begroting? Onder druk van enkele machtspartijen bleven de deuren van de tv-studio’s hermetisch gesloten. Ik noem ze in volgorde: overbodige administraties, overbodige dotaties tussen overheden, subsidies en uitkeringen aan mensen die nooit hebben bijgedragen.

Onder druk van enkele machtspartijen bleven de deuren van de tv-studio’s hermetisch gesloten

De uitkeringen aan asielzoekers steken velen de ogen uit. Terecht, maar dat is 1,2 miljard op een jaarlijks tekort van 45 miljard euro. Het schrappen van die uitkeringen is belangrijker voor sociale rechtvaardigheid dan om het budget recht te trekken. Laat ons eerlijk zijn: partijvriendjes benoemen in de administratie en hen dat als een Dilbert laten uitdelen, is de grootste verspiller en tegelijk het grootste taboe. Federaal, maar ook Vlaams. De 2.500 cabinetards zijn het topje van de ijsberg. Zelfs op onderwijs zijn er meer leerkrachten aan de bureau dan voor de klas. Ik had het als Voor U-voorzitter graag in het debat gegooid, maar onder druk van enkele machtspartijen bleven de deuren van de tv-studio’s hermetisch gesloten voor de enige nieuwe partij die in alle provincies en voor alle parlementen opkwam. Verkozen of niet, ik zal er alles aan doen om dat taboe uit de nevelen te trekken.

Weet u waarmee veel cabinetards zich de voorbije maanden bezighielden? Zichzelf benoemen tot topman van een al dan niet overbodige administratie. VDAB, Digitaal Vlaanderen, de onderwijsinspectie, sinds kort allemaal geleid door een N-VA-cabinetard. Een praktijk van links? Wie zegt dat N-VA economisch rechts is? Jaarlijks slurpt het Antwerpen van Bart De Wever 1,4 miljard euro Vlaamse subsidies. Op geen enkel moment pleitte De Wever voor een rechts-economische koers van minder overheid. De belastingvermindering op arbeid ziet hij “gecompenseerd door een belastinghervorming”, lees belastingverschuiving. Dat is ‘copy conform’ de vestzak-broekzakoperatie van Open Vld. Van het 120 pagina’s tellend programma van N-VA gaan er welgeteld 5 over begroting en belastingen.

‘Uw welvaart’ heeft bovendien veel weg van ‘Uw sociale zekerheid’, de slogan waarmee Louis Tobback de socialisten van de ondergang redde bij de verkiezingen van 1995. Bart De Wever en Conner Rousseau hebben meer gemeen dan hun honger naar macht. De rooftocht is nog niet voorbij.

ELS AMPE

Kunst en architectuur: van politiek tot goede smaak

Schoonheid uit zich niet enkel in muziek, de natuur en de mens, maar ook in de beeldende kunsten. Het overbrengen en vieren van schoonheid was eeuwenlang zelfs haar voornaamste missie. Toch is kunst, en bovenal hedendaagse kunst, uitgegroeid tot het meest controversiële vehikel van schoonheid. Vandaag bespreken we twee van die controversiële elementen: politieke kunst en goede smaak.

Waarom wordt hedendaagse kunst vooral verwelkomd door ‘links’, terwijl ‘rechts’ steevast een voorkeur voor de klassieke meesterwerken lijkt uit te spreken? Kan mooie kunst gecreëerd worden binnen een communistisch regime? En moeten kunstenaars zich überhaupt met politiek inlaten? Dat zijn maar enkele van de vragen die zich aandienen wanneer we het over kunst en politiek hebben. Politiek geïnspireerde kunst is er in alle soorten en maten. Zo bestaat er activistische kunst, zoals die van de Chinees Ai Weiwei, Keith Haring of Banksy, of kunstenaars die zich baseerden op een revolutionair ideaal, zoals de marxisten Diego Rivera en José Clemente Orozco. Kunst met een duidelijke en soms bijna letterlijke boodschap die werkt aan en wil bijdragen aan een, in de ogen van de kunstenaar, betere wereld. Het is kunst die expliciet wil aanzetten tot verandering, of op zijn minst tot maatschappelijke reflectie. Tegelijk nemen dat soort kunstwerken vaker wel dan niet afscheid van het klassieke schoonheidsideaal. Schoonheid wordt accessoir en komt op de achtergrond te staan, of verdwijnt zelfs volledig uit beeld. Het is daarom niet onterecht om de volgende vraag te opperen: moet kunst zich überhaupt bezighouden met politiek?

Geduldige meesterwerken

Veel conservatieven zullen die vraag expliciet met nee beantwoorden. Artistieke expressie heeft als uiteindelijke doel de creatie van een tijdloze, onmiskenbare schoonheid die in de aanschouwing de menselijke ziel verheft. Kunstwerken zijn geen medium om een mening of politieke voorkeur te uiten, noch om vluchtige en impulsieve emoties over te brengen. Veeleer dan dat staan schoonheid, harmonie en spiritualiteit centraal. De meest gevierde kunstwerken zijn de geduldig opgebouwde meesterwerken, zonder uitzondering gecreëerd met een onberispelijke precisie.

Dat is tegelijkertijd de reden waarom conservatieven zich beter lenen voor het creëren en waarderen van ‘mooie kunst’ dan, laten we zeggen, liberalen, socialisten

of communisten. Natuurlijk is dat een grove generalisatie, maar daarom nog geen ongerechtvaardigde. Zo zullen liberale samenlevingen vaak uitdrukking geven aan kunst waarin de kunstenaar, als een soort popster, centraal staat. Uiteindelijk leidt die commodificatie van schoonheid tot kunst die totaal vervreemd is van de mens. Dat is dan ook precies wat we vandaag de dag in Europa en de Verenigde Staten kunnen zien, evenals in onze musea voor hedendaagse kunst.

Kunstwerken zijn geen medium om politieke voorkeur te uiten, noch om vluchtige en impulsieve emoties over te brengen

Socialistische en communistische regimes zijn op hun beurt nefast voor de creativiteit en de individualiteit van de kunstenaar. Vaker dan niet wordt kunst een politiek medium, of propagandistische kunst, zoals we zagen in de Sovjet-Unie. Zelfs in de architectuur wordt schoonheid verbannen onder het mom van gelijkheid, iets waar de grauwe, levenloze flatgebouwen in Oost-Europa ons nog steeds aan herinneren.

Het is dus aan de conservatief, of de apolitieke kunstenaar, om schoonheid en kunst weer met elkaar te verzoenen.

Goede smaak

We hebben het tot nu toe gehad over goede en mooie kunst, maar bestaat er überhaupt wel zoiets als ‘mooie’ kunst? Die constatering leidt ons rechtstreeks naar de vraag of er zoiets bestaat als goede smaak. De Schotse filosoof David Hume stelde zichzelf dezelfde vraag en kwam met een ingenieus antwoord dat ons vandaag de dag nog steeds zou moeten interesseren. Volgens Hume kan iemand met goede smaak zich onderscheiden van zijn minder verfijnde medemensen op basis van vijf criteria: verfijning, oefening, vergelijking, de afwezigheid van vooroordelen en gezond verstand.

Waarom presenteert hij nu juist die vijf criteria? Wel, om Hume zijn achterliggend idee wat te concretiseren, kan je een allegorie trekken naar de geometrie: wanneer men de kwadratuur van een cirkel probeert te berekenen, verdeelt men de figuur in zoveel mogelijk driehoeken; hoe kleiner de driehoeken, hoe nauwkeuriger de oppervlakte van de cirkel kan worden berekend. Hetzelfde principe geldt voor het vermogen om over smaak te oordelen. Hoe nauwkeuriger de verschillende componenten in een parfum, wijn of gedicht kunnen worden onderscheiden, hoe dichter men bij een zo adequaat mogelijk oordeel over smaak komt. Tegelijk benadrukt Hume ook dat esthetiek subjectief is: schoonheid openbaart zich niet aan iedereen op dezelfde manier, maar ligt voor een groot deel ‘in the eye of the beholder’.

Getrainde observatie

We kunnen dus een gelijkstelling poneren tussen goede smaak, iemand die oog heeft voor echte schoonheid, en een zekere precisie in de observatie. Iemand die voor het eerst naar een symfonie van Rachmaninov luistert, zal het vaak moeilijk hebben met te antwoorden op de vraag waarom het een mooi of goed muziekstuk was. Iemand met een getraind oor zal daarentegen, en juist om die reden, haarfijn kunnen uitleggen waarom het een goed muziekstuk was.

Commodificatie van schoonheid leidt tot kunst die totaal vervreemd is van de mens

Conclusie: schoonheid is overal. Maar wie nóg meer schoonheid wil ervaren, doet er goed aan ook oog te hebben voor details en intensieve observatie. Wie schoonheid wil ervaren doet er eveneens goed aan weg te blijven van de meeste hedendaagse kunst, of tenminste totdat kunstenaars hun conservatieve disposities hebben herontdekt.

De Sixtijnse kapel

Els Ampe

BART MADDENS

“Het cordon sanitaire is versterkt uit de verkiezingen gekomen”

Is N-VA een Vlaams-nationale partij waarvoor meer Vlaamse autonomie de belangrijkste doelstelling is? Of kan ze zichzelf beter omdopen tot ‘Open N-VA’, een liberale partij in een geel-zwarte verpakking? Volgens politicoloog Bart Maddens (KU Leuven) is het uur van de waarheid voor N-VA aangebroken. “Het is de plicht van de Vlaamse Beweging om N-VA bij de les te houden.”

Op 9 juni boekten de Vlaams-nationale partijen een historische overwinning. N-VA en Vlaams Belang haalden samen 47 procent van de stemmen. Met 62 zetels grepen ze nét naast een zetelmeerderheid in het Vlaams Parlement. Maar hoewel de V-partijen sinds de Tweede Wereldoorlog nooit beter hebben gescoord dan op 9 juni, lijkt hun einddoel - Vlaamse onafhankelijkheid - vandaag verder weg dan ooit tevoren.

ik er niet zo zeker van dat De Wever zich in het Vlaams Parlement aan het cordon gehouden zou hebben. Maar het heeft weinig zin om nu te treuren over het ontbreken van een V-meerderheid of een alternatieve geschiedenis te construeren.

Die meerderheid is er niet. De N-VA en de Vlaams-nationalisten moeten roeien met de riemen die ze hebben. Ze moeten hun electorale sterkte maximaal proberen te benutten.”

Dé constructiefout van het confederalisme van N-VA is dat België als geheel lid blijft van de EU

“Hoe meer stemmen ze halen, hoe verder de V-partijen om allerlei bizarre redenen verwijderd geraken van hun einddoel”, zegt politicoloog Bart Maddens (KU Leuven). “De Volksunie haalde op haar hoogtepunt in de jaren zeventig 18,8 procent van de Vlaamse stemmen. Vandaag halen de V-partijen samen 47 procent. Vanuit een historisch perspectief gaat het sinds de Tweede Wereldoorlog om een vrijwel perfect lineaire stijging.”

Had een V-meerderheid in het Vlaams Parlement het verschil kunnen maken?

“Een V-meerderheid had geen wereld van verschil gemaakt, maar was wel een extra drukkingsmiddel geweest. De Franstaligen hebben daar veel meer schrik van dan de Vlamingen zich realiseren. Als een Vlaams-nationale regering gevormd had kunnen worden, was dat een stevige stok achter de deur voor informateur Bart De Wever. Het blijft mathematisch perfect mogelijk dat de N-VA federaal opzij wordt geschoven. In zo’n scenario ben

Vlaams Belang ging er in het Vlaams Parlement acht zetels op vooruit, werd in drie van de vijf provincies de grootste partij en won de Europese verkiezingen. Toch dichten veel waarnemers de partij een overwinningsnederlaag toe. Deelt u die mening?

“N-VA heeft enkel in de Kamer een afgetekende overwinning geboekt ten opzichte van Vlaams Belang. Op Vlaams en Europees niveau was het een fotofinish tussen beide. Voor mij is dat veelzeggend. Het federale programma van Vlaams Belang was niet geloofwaardig: sociaaleconomisch rammelde het langs alle kanten. De partij heeft veel extra (sociale) uitgaven beloofd, maar die werden niet gedekt door extra inkomsten. Haar beloftes zouden enkel betaalbaar zijn in een onafhankelijk Vlaanderen. Maar welk sociaaleconomisch beleid zou er dan gevoerd moeten worden tijdens de fameuze onderhandelingsperiode van vijf jaar? Op die vraag had Vlaams Belang geen antwoord.”

Is N-VA er handig in geslaagd om de aandacht te verleggen van migratie naar het sociaaleconomische?

“Het sociaaleconomische is tijdens de laatste campagneweken dominant geworden. De N-VA heeft een gevoel van sociaaleconomische urgentie gecreëerd.

De partij is naar de kiezer getrokken met een herstelprogramma om de Vlaamse welvaart te redden. Dat heeft de kiezer

meer aangesproken dan het veel moeilijkere verhaal van Vlaams Belang. Kennelijk durfden nogal wat kiezers op federaal niveau de sprong in het duister niet te wagen, hoeveel sympathie ze ook voor Vlaams Belang hadden. Daarom hebben ze enkel op Vlaams en Europees niveau voor die partij gestemd. Maar op federaal niveau hebben ze met een stem voor N-VA het zekere voor het onzekere genomen.”

Heeft ook het genderdebat Vlaams Belang parten gespeeld?

“Het sociaaleconomische was de zwakke plek van Vlaams Belang, niet zozeer het verhaal over holebirechten en transgenders. Op een bepaald moment hebben de media en de andere partijen de indruk gewekt dat ze de zwakke plek van Vlaams Belang gevonden hadden, maar ik heb eerder het tegenovergestelde gevoel. Vlaams Belang kon in de discussie over ‘genderideologie’ een thuismatch spelen. N-VA zat in een moeilijkere positie. In het slotdebat op VTM zei journaliste Isolde Van den Eynde terecht dat N-VA een ‘tsjeverig’ standpunt innam. Ook N-VA is tegen woke, maar tegelijkertijd tegen het standpunt van Vlaams Belang over woke. Maar op de keper beschouwd was het een relatief marginale en kunstmatig opgepookte discussie. Het socio-economische heeft de doorslag gegeven.”

De Wever heeft pas na lang aarzelen de deur voor een samenwerking met Vlaams Belang helemaal gesloten. Op welke manier heeft die weigering een impact gehad op het verkiezingsresultaat?

“Het cordon sanitaire is versterkt uit de verkiezingen gekomen. Ook de grootste Vlaamse partij heeft het nu ondertekend.

Bart De Wever heeft bij wijze van spreken naar Jos Geysels (de uitvinder van het cordon, red.) gebeld en gezegd: ‘Jos, bij nader inzien, kom maar af met dat contract. We hebben ons bedacht en willen het toch ondertekenen.’ Dat had ik eerlijk gezegd niet zien aankomen.”

Het communautaire verhaal van N-VA rammelt even hard als dat van Vlaams Belang

“De strategie van de N-VA was al enkele jaren duidelijk: ze wilde afstand nemen van Vlaams Belang om zo centrumrechtse stemmen af te snoepen van Open Vld en cd&v. Maar dat N-VA zó ver zou gaan, tot en met het onderschrijven van het cordon sanitaire, had ik nooit verwacht. Tot voor kort liet N-VA de deur op een kier staan: als Vlaams Belang afstand zou nemen van een aantal radicale standpunten en aangebrande figuren, zou een samenwerking mogelijk zijn. Maar De Wever heeft nu klaar en duidelijk gezegd dat N-VA nooit zal samenwerken met Vlaams Belang. Dat is hetzelfde als het cordon sanitaire onderschrijven. De kloof tussen Vlaams Belang en de andere politieke partijen is daardoor nog groter geworden. De partijen zitten nog meer ingegraven in hun loopgraven. Het is nog meer Vlaams Belang tegen al de rest geworden.”

Zal het cordon ook de gemeenteraadsverkiezingen van oktober overleven?

“De Wever heeft al gezegd dat hij ook lokaal geen coalities wil vormen met Vlaams Belang. Omdat N-VA de verkiezingen heeft gewonnen, is het gezag van De Wever verder versterkt. Daardoor zal het gemakkelijker zijn voor N-VA om het cordon sanitaire op te leggen aan haar lokale afdelingen. De kans op dissidentie is dus een stuk kleiner geworden. Maar lokale particulariteiten zijn zeker niet uitgesloten: Vlaams Belang kan bijvoorbeeld ergens een ‘Lijst van de Burgemeester’ die een

POLITICOLOOG (KU LEUVEN)

de laatste versie er precies uitziet. Om te weten wat het institutionele programma van de N-VA precies inhoudt, moet je bij wijze van spreken inbreken op het partijhoofdkwartier in de Koningsstraat of de computer van de studiedienst hacken. Het communautaire verhaal van de N-VA rammelt dus even hard als dat van Vlaams Belang. Er is veel gelachen met het stappenplan en het kookwekkertje van Tom Van Grieken, maar we weten niet eens wat het stappenplan van de N-VA is. Blijkbaar heeft ze enkel een geheim plan. Maar hoe zal N-VA het confederalisme realiseren als de andere partijen het niet willen en er geen tweederdemeerderheid is? Dat is de grote vraag die N-VA zal moeten zien te beantwoorden.”

De Wever heeft voor de verkiezingen laten optekenen dat een onafhankelijk Vlaanderen voor hem niet hoeft als het confederalisme goed functioneert.

Vlaanderen en van Wallonië, De Wever en Georges-Louis Bouchez (MR-voorzitter, red.), minister-president worden. Dat duo zou vervolgens samenkomen op confederaal niveau om in onderling overleg het federale beleid aan te sturen. De Belgische premier zou dan een soort van notaris zijn, iemand met een ceremoniële rol die akte neemt van wat de twee minister-presidenten op confederaal niveau beslissen en die beslissingen uitvoert op federaal niveau. Dat zou het meest logische scenario zijn.”

Riskeert De Wever een electorale afstraffing als hij straks premier wordt?

“Het is de historische verantwoordelijkheid van de Vlaamse Beweging om N-VA bij de les te houden. Nu zal blijken wat voor partij de N-VA is. Is het een Vlaams-nationale partij waarvoor meer Vlaamse autonomie de belangrijkste doelstelling is? Of is het een soort liberale partij die wat Vlaams-nationale accenten legt, maar voorrang geeft aan sociaaleconomisch beleid? Is het misschien ‘Open N-VA’? Het uur van de waarheid is aangebroken.”

OOK N-VA HEEFT HET

CORDON SANITAIRE

NU ONDERTEKEND

“Het confederale model van de N-VA is al vrij radicaal. Als het confederalisme functioneert, wil de partij dus niet per se de stap zetten naar Vlaamse onafhankelijkheid. Dat past binnen haar electorale strategie om aantrekkelijk te blijven voor centrumkiezers en kiezers van Open Vld en cd&v niet af te schrikken. Ik begrijp dus wel dat De Wever dat in de cruciale laatste weken voor de verkiezingen heeft gezegd.” “Dé constructiefout van het confederalismemodel van de N-VA is dat België als geheel lid blijft van de Europese Unie (EU).”

Er zijn heel wat risico’s verbonden aan ‘Bartje premier’

“Er zijn heel wat risico’s verbonden aan ‘Bartje premier’. Statistisch gezien is het zo dat sinds de Tweede Wereldoorlog de partij van de Belgische premier 2,4 procentpunten verliest bij de federale verkiezingen. De kans is dus heel groot dat De Wever zijn handen verbrandt aan het premierschap. Zelfs als er toch winst zou zijn, is die niet zo heel groot. Denk maar aan Dehaene in 1995 en Verhofstadt in 2003. Die laatste was het grote voorbeeld van de kanseliersbonus, maar zijn partij boekte slechts een relatief kleine vooruitgang. De paarse triomf was vooral te danken aan Steve Stevaert.”

Hebben cd&v en Open Vld nog een bestaansreden? Of zouden ze beter opgaan in de brede Vlaamse volkspartij waar Bart De Wever luidop van droomt?

“Er is geen enkele partij die geëlimineerd is of volledig van de kaart is geveegd. Open Vld heeft een zware nederlaag geleden, maar ze is nog groot genoeg om politiek leefbaar te zijn. Op een bepaald moment werd al lachend gezegd dat alle parlementsleden van Open Vld samen in een taxi naar het parlement zouden kunnen rijden. Uiteindelijk houdt de partij nog negen zetels in het het Vlaams Parlement en acht in de Kamer over. Daarvoor heb je toch al een kleine bus nodig.”

paar stemmen tekortkomt depanneren. Dat is enkel een quasi-doorbreking van het cordon. De kans op een echte lokale coalitie tussen Vlaams Belang en N-VA, lijkt me eerder klein.”

Zoals de kaarten op federaal niveau nu liggen, is een coalitie van Vooruit, cd&v, Les Engagés, MR en N-VA de meest waarschijnlijke optie. Zal de zogenaamde Arizona-coalitie op communautair vlak iets kunnen realiseren?

“Het is cruciaal dat de Vlaamse Beweging zo veel mogelijk druk uitoefent op de N-VA. Het uur van de waarheid is voor de N-VA aangebroken. Vanuit Vlaamsgezind oogpunt zou het onaanvaardbaar zijn dat de N-VA opnieuw kiest voor een Zweeds scenario waarin het communautaire vijf jaar in de koelkast gaat. We moeten de Vlaams-nationale winst nú verzilveren. We mogen er niet te gemakkelijk van uitgaan dat de Vlaams-nationalisten in 2029 nog meer stemmen zullen halen. We hebben al gezien bij Vlaams Belang dat de bomen niet tot in de hemel groeien. Als de N-VA op federaal niveau regeert en de premier levert, zal ze vrijwel zeker stemmenverlies lijden. Het is een beetje zoals met aandelen: ‘What goes up must come down.’ Op een bepaald moment moet je winst nemen. Dat geldt nu ook voor de Vlaamse Beweging.”

Is de confederale strategie van N-VA de juiste om daartoe te komen?

“Vlaams Belang is er niet in geslaagd om het economische op een geloofwaardige manier met het communautaire te rijmen, maar je kan de N-VA net hetzelfde verwijten. Het sociaaleconomische verhaal van de N-VA situeert zich binnen een federaal kader, met het confederalisme als voetnoot. Wat dat confederalisme precies inhoudt, staat in de congresbesluiten van begin 2014. Volgens Sander Loones (N-VA-Kamerlid, red.) zijn die intussen geactualiseerd, maar niemand weet hoe

“Vlaanderen heeft geen rechtstreekse vinger in de pap op Europees niveau. Je moet ervan uitgaan dat de EU in de toekomst steeds sterker zal worden. Daarom moet Vlaanderen zélf aan de Europese onderhandelingstafel zitten. Dat is ook het verhaal van Jan Jambon en Peter De Roover uit 1994 met als titel ‘Vlaanderen, staat in Europa’. Vlaanderen moet een aparte lidstaat van de EU zijn en niet via een Belgische omweg werken. Zolang België lid blijft van de EU, zal het een heel belangrijke rol spelen als interface tussen de deelstaten en de EU. België zal in dat geval te veel macht behouden.”

Wie heeft de beste kaarten in handen om premier te worden?

“Vanuit de Vlaamse Beweging mogen we het nog altijd heel vreemd vinden dat De Wever nooit Vlaams minister-president is willen worden. Overal ter wereld wordt de sterke man of vrouw van een regionalistische of nationalistische partij minister-president van zijn of haar deelstaat. Het zou toch ondenkbaar zijn geweest als Nicola Sturgeon in Schotland had gezegd dat het premierschap haar niet intereseerde en dat ze liever burgemeester van Edinburgh was geworden.

Of dat Jordi Pujol, Artur Mas en Carles Puigdemont gezegd zouden hebben dat het minister-presidentschap van Catalonië hen niet interesseerde en dat ze liever burgemeester van Barcelona zouden zijn. En toch is dat precies wat Bart De Wever heeft gedaan. Dat is onbegrijpelijk en zelfs een vorm van vaandelvlucht. De Wever had in 2014 en 2019 minister-president moeten worden. Hij heeft de vanuit Vlaams-nationaal perspectief belangrijkste functie overgeslagen. Hij heeft zich niet verwaardigd om minister-president te worden. Maar nu wil hij wel plots de Belgische premier worden? Ik blijf dat heel bizar vinden.”

Moet De Wever alsnog ministerpresident worden in plaats van premier?

“Vanuit het confederale kader dat nu dominant is, zou het veel logischer zijn dat De Wever Vlaams minister-president wordt. Dan zouden de sterke mannen van

“Vergeet ook niet dat een belangrijke taak van de Belgische premier erin zal bestaan om de 200ste verjaardag van België voor te bereiden. De functie maakt de mens. Het risico bestaat dat De Wever en de N-VA in het Belgische systeem worden gezogen. De 200ste verjaardag van België zal niet onbelangrijk zijn. Er zal hopelijk ook een mobilisatie op gang komen vanuit de radicale Vlaamse Beweging, zoals dat het geval is geweest in 1980, 1930 en 1880. De Vlaams-nationalisten zijn het aan de geschiedenis verplicht om die lijn door te trekken. Als er allerlei vieringen zouden plaatsvinden zonder dat daar Vlaams-nationaal protest tegen is, zou dat een soort ultieme overwinning zijn voor België. Tenzij België tegen dan al verdwenen is omdat het grotendeels confederaal is, natuurlijk. Maar dat zal allicht niet het geval zijn.”

Waarop zal u de nieuwe federale regering afrekenen?

“Of De Wever nu premier wordt of niet, is eigenlijk niet essentieel. Het enige wat mij intereseert, is dat er resultaten worden geboekt. Aan het einde van de rit moet er meer Vlaamse autonomie zijn. Op basis daarvan moeten we de regering, welke partijen er ook deel van uitmaken, beoordelen. Het is de taak van de Vlaams Beweging om daarover te oordelen en de N-VA onder druk te zetten om meer Vlaamse autonomie te realiseren.”

Dat De Wever in 2014 en 2019 geen ministerpresident wou worden, is onbegrijpelijk en zelfs een vorm van vaandelvlucht

“Je voelt al een tegenbeweging op gang komen. De Vlaamse Beweging moet ervoor zorgen dat N-VA weerstand biedt aan de traditionele media en de politieke elite. Zij willen dat het sociaaleconomische primeert op een staatshervorming. Stel je voor dat PVDA en Vooruit elk 31 zetels hadden gehaald in het Vlaams Parlement. Dan zou er toch niemand gezegd hebben dat ze nu niet moeten afkomen met een socialer beleid, een rechtvaardigere fiscaliteit of een vermogensbelasting? Iedereen zou zeggen dat de kiezer een heel duidelijk signaal heeft gegeven en dat er een ander sociaal beleid moet worden gevoerd. Iedereen zou dat evident hebben gevonden. Maar als de twee Vlaams-nationale partijen samen 62 zetels halen, is de reactie in de media dat ze niet moeilijk moeten doen over meer Vlaamse autonomie. Dat is toch absurd?”

“Het verleden leert ons dat politieke partijen sterke en veerkrachtige organisaties zijn. Het is niet zo simpel om ze van de kaart te vegen. Kijk maar naar Agalev in 2003 en Vlaams Belang in 2014. Iedereen dacht dat het gedaan was met Vlaams Belang. Maar 5 jaar later boekte de partij een spectaculaire overwinning. Er zijn weinig voorbeelden van politieke partijen die gewoon verdwijnen. De Volksunie is de uitzondering die de regel bevestigt, maar eigenlijk is ze uit haar as herrezen als de N-VA. Die partij is dus niet echt verdwenen. Ik zou Open Vld, en zeker cd&v, niet te snel afschrijven. De kiezer heeft het in elk geval niet gedaan.”

“Open Vld heeft natuurlijk wel een traditie van ruziemaken en zichzelf in de voet schieten. Het valt dus niet uit te sluiten dat ze omwille van dat interne geruzie niet in staat zal zijn om zich te herpakken en de partij uit elkaar zal vallen. Dat zou een herhaling zijn van het Volksunie-scenario dat zich eind jaren 90 voltrok. Maar dat zal dan de eigen fout van Open Vld zijn. De partij zal dan niet verdwijnen omdat de kiezer ze heeft geelimineerd, maar omdat ze niet in staat was om intern orde op zaken te stellen.”

ANTON SCHELFAUT

“Elke Vlaming kan zijn eigen steentje bijdragen tot de realisatie van een volwaardige Vlaamse sociale zekerheid. Hoe? Door aan te sluiten bij een ziekenfonds dat hier al decennialang gedreven en eerlijk pleitbezorger van is: hét VNZ. Aarzel dus niet, doe iets concreet voor onze Vlaamse sociale zekerheid en sluit je onmiddellijk aan bij het VNZ. Jijzelf vaart er wel bij en Vlaanderen ook!”

Guido Moons, gewezen VVB-voorzitter

Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Hunter Biden, achillespees van president Joe?

Hunter Biden is de zoon van president Joe Biden. Met heel wat minder fanfare dan bij Trump werd hij vorige week schuldig bevonden aan 3 aanklachten in verband met wapenmisdrijven. Twee aanklachten gingen over liegen over zijn drugsmisbruik op het formulier voor de federale achtergrondcontrole die iedereen die een wapen koopt moet ondergaan. De derde aanklacht ging over zijn bezit van een vuurwapen terwijl hij illegale drugs gebruikte, wat verboden is.

Na een korte deliberatie van twee dagen gaf de jury hun verdict: schuldig. Hoewel volgens de juryleden Hunters vader en politiek in het algemeen hoegenaamd niet besproken werden, is dat wel het onderwerp van gesprek in nagenoeg alle reacties en commentaren.

Reacties van Democraten

Democratisch volksvertegenwoordiger Alexandria Ocasio-Cortez wees op “het verschil tussen beide partijen”: “Hoe kunnen de Republikeinen klagen over partijdige rechtspraak wanneer de zoon van de president net schuldig is bevonden? Ik bedoel, dit toont minstens het verschil aan, namelijk dat Democraten bereid zijn om te aanvaarden dat het rechtssysteem werkt zoals het hoort.”

In het Congres was de vergelijking tussen de rechtszaken van Hunter Biden en Donald Trump het onderwerp van debat tijdens een vergadering van de ‘House Rules Committee’. Democraten gaven aan dat ze het verdict en de wet respecteren, terwijl Republikeinen erop wezen dat beide rechtszaken fundamenteel verschillend waren.

“Vergelijk het verschil in reactie tussen Republikeinen en Democraten. De Republikeinen vallen ons hele rechtssysteem en de wet aan omdat ze het resultaat van één zaak niet goed vonden. Daarnaast werd de zoon van de president van de Verenigde Staten vervolgd, en ik hoor geen enkele Democraat klagen dat het niet eerlijk was.”

Weerwoord Republikeinen

Josh Hawley, Republikeins senator voor Missouri, reageerde scherp. “Laten we niet vergeten dat het ministerie van Justitie aanvankelijk een ‘plea bargain’ (een minnelijke schikking tussen aanklager en beklaagde, waarbij de beklaagde in ruil voor een schuldbekentenis een - in dit geval veel - mindere of ernstige straf zou krijgen, red.) had met Hunter, als een soort vriendendienst, en deze zaak niet wou vervolgen. Ik bedoel, ik denk dus dat dat het feit blootlegt dat het ministerie van Justitie bereid was deze hele zaak in de doofpot te steken.”

FBI en het ministerie van Justitie wisten reeds lang dat ‘de laptop van Hunter’ echt was

Voormalig presidentskandidaat voor de Republikeinen Vivek Ramaswamy gaat een stap verder, en stelde dat de rechtszaak van Hunter een klucht was, met als doel de veroordeling van Trump te legitimeren. Maar het verdict had ook nog een ander doel, voegde hij eraan toe: “Het is ook ontworpen,

met die timing net na de veroordeling van Trump, om de aandacht weg te trekken van waarvoor men in feite de familie-Biden had moeten vervolgen, namelijk het verkopen van ons buitenlands beleid om hun familie rijk te maken, in plaatsen zoals Oekraïne, waar Hunter Biden absoluut niets te zoeken had in de raad van bestuur van Burisma, een staatsbedrijf in de energiesector, in hetzelfde land waar we nu 200 miljard dollar aan belastinggeld naartoe sturen.”

Na de uitspraak gaf de perssecretaris van Trumps campagne het volgende bericht uit: “Deze rechtszaak was niets meer dan een afleiding van de echte misdaden van de maffiafamilie-Biden, die tientallen miljoenen dollars binnenhaalde van China, Rusland en Oekraïne. ‘Crooked’ Joe Bidens leiderschap over het maffiarijk van de familie-Biden zal op 5 november tot een einde komen, en nooit zal een Biden nog toegang tot de overheid verkopen voor persoonlijke winst.”

Laptop

Het meest opmerkelijke moment was echter toen de aanklager een in plastiek gewikkelde laptop tevoorschijn haalde, en die laptop toonde aan zijn eerste getuige, FBI Special Agent Erika Jensen. Na het serienummer van de computer gecontroleerd te hebben, getuigde ze dat die laptop inderdaad eigendom was van Hunter Biden. Dezelfde laptop die 4 jaar geleden door 51 topleden van de Amerikaanse inlichtingendiensten in een uiterst ongebruikelijke open brief, in volle verkiezingsstrijd, was afgedaan als ‘Russische desinformatie’. FBI-agent Jensen legde uit dat informatie uit de laptop vergeleken was met informatie uit Hunters

iCloud-account, verkregen via een dagvaarding van Apple. Het is inderdaad zijn laptop, en informatie van de laptop was cruciaal bewijsmateriaal om aan te tonen dat Hunter inderdaad illegale drugs gebruikte op het moment dat hij dat formulier invulde en die revolver aanschafte. Een onderzoek naar de inhoud van die laptop door een voormalige kabinetsmedewerker van Trump, Garrett Ziegler (het Marco Polo-rapport), beweert dat de inhoud van die laptop bewijs bevat voor 495 van de door leden van de familie-Biden begane misdaden, waaronder 140 via zakelijke handelingen, 128 in verband met drugs, en 191 in verband met seks.

Onaanvaardbaar gedrag

Verschillende conservatieve commentatoren wijzen erop dat FBI en het ministerie van Justitie (net als al die topleden van de inlichtingendiensten) reeds lang wisten dat de laptop echt was. Hoe komt het dan dat enkel deze relatief lichte misdaad vervolgd werd? Al de rest kan niet meer voorafgaand aan de verkiezingen voor de rechter gebracht worden, zodat kiezers niet alleen een oordeel zouden kunnen vellen over het wangedrag van Hunter, maar ook van zijn vader. Ook Elon Musk is het met die commentaren eens. In een reactie op een tweet over dat Marco Polo-rapport schreef hij: “De persoonlijke streken van Hunter zijn onbelangrijk, naar mijn mening. Leef, en laat leven. Maar het beschadigen van de integriteit en geloofwaardigheid van de Verenigde Staten, echter, is onaanvaardbaar, omdat dat het land onteert.”

SPD en FDP willen nog meer moslims naar Duitsland halen

Het lijkt wel alsof de islamitische aanslag in Mannheim niet heeft plaatsgevonden. Op een migratieconferentie in het Paul-Löbe-Haus van de Duitse Bundestag waarschuwde SPD-fractievoorzitter Rolf Mützenich enkel voor een “kloof doorheen ons land” en voor tegenstanders van het Duitse migratiebeleid. De FDP-politicus en bijzonder gevolmachtigde in de Bondsregering voor migratiezaken, Joachim Stamp, suggereerde als oplossing voor kritiek op het vluchtelingenbeleid om “een positief narratief” in de Duitse maatschappij te verspreiden.

Hoelang de liberale FDP het nog volhoudt, is wat iedereen zich afvraagt

Stamp legde aan het publiek uit dat hij momenteel probeert meer jonge mensen uit Oezbekistan en Kirgizië naar Duitsland te doen migreren. Oezbekistan is voor 90 procent islamitisch, in Kirgizië is dat voor 75 procent het geval. In dat laatste land vinden er regelmatig aanslagen door islamitische fundamentalisten plaats. Beide Aziatische landen beschikken over een grote jongerenpopulatie waar Duitsland beslist zijn voordeel mee kan doen, aldus de liberale politicus.

AfD populair bij de jeugd

Op de door de Duitse Bundesjugendring georganiseerde Jugend-Europawahl in Thüringen belandde de migratiekritische AfD met grote voorsprong op plaats één bij jongeren tot 18 jaar. 46,8 procent van die kiezers stemde op AfD. CDU volgde met 17,6 procent en de sociaaldemocratische SPD eindigde op 15,7 procent. De uiterst linkse Die Linke, de partij van

de huidige minister-president van Thüringen, Bodo Ramelow, moest zich bij de jonge kiezers tevredenstellen met 2,1 procent. Die Grünen strandden er op 1,6 procent en de FDP op amper 0,9 procent.

Stamp legde uit dat hij momenteel probeert meer jonge mensen uit Oezbekistan en Kirgizië naar Duitsland te doen migreren

In de andere Oost-Duitse deelstaten was het resultaat navenant: in Mecklenburg-Vorpommern eindigde AfD op 39,7 procent, in Brandenburg op 38,3 procent, in Sachsen-Anhalt op 28,2 en in Sachsen op 26 procent. Over heel Duitsland gemeten haalde SPD nog 19,7 procent bij de allerjongsten, CDU/CSU 19,4 procent, Die Grünen 13,8 procent en AfD 13,6 procent. De liberale FDP moet zich tevredenstellen met 4,3 procent.

Hoelang houdt de liberale FDP het op die manier nog vol, vraagt iedereen zich af. Iedereen, buiten FDP zelf lijkt het.

De tocht naar een uitweg

De klap die regeringspartij ANC bij de verkiezingen van 29 mei moest incasseren, was zo groot dat de partij niet alleen de absolute meerderheid verloor, maar ook dat het aantal coalitiemogelijkheden werd beperkt. Met 40,2 procent der stemmen en 159 zetels (op 400) kon men mathematisch alleen maar met MK van oud-president Jacob Zuma (58 zetels) of de Democratische Alliantie (DA, 87 zetels) samengaan.

Althans de Ramaphosafractie binnen ANC opteerde voor het laatste. MK wou immers president Ramaphosa weg en de grondwet veranderen. Wel wilden zowel ANC als DA er ook de Zoeloepartij Inkatha bij betrekken. ANC om de provincie Kwazulu-Natal tegemoet te komen, DA omdat men op die manier ook een andere partner van het Veelpartijenhandvest (het anti-ANC-verkiezingsfront van 12 partijen) in de boot neemt. Maar het idee schoot in het verkeerde keelgat bij de alliantievennoten van ANC, de Zuid-Afrikaanse Communistische Partij (SAKP) en de linkse vakbond Cosatu, en ook binnen de partij zelf was er weerstand. Uiteindelijk koos het uitvoerend comité van de partij (NUK) voor een regering van nationale eenheid. Daarbij zouden alle partijen worden uitgenodigd. Soort minderheidsregering

Wat men zal hebben verwacht (en gehoopt?), gebeurde. Zowel MK als de Economische Vrijheidsvechters (EFF) van Julius Malema schakelden zichzelf uit door onredelijke eisen of veto’s (tegen DA), zodat een ANC-DA-Inkathacombinatie - eventueel aangevuld met kleinere partijen - opnieuw centraal stond. Toch blijft het nog onduidelijk of daar werkelijk ministerposten aan vasthangen dan wel of de Alliantie zich wil beperken tot een aantal uitvoerende en controlerende functies. Dat laatste zou voordelig zijn voor ANC, maar ook voor de partner. Het maakt DA immers niet verantwoordelijk voor de staatsdienst. Al bij al zou dat dus eerder een vorm van minderheidsregering zijn.

Uur der waarheid?

Afgelopen vrijdag 14 juni was dan ook een belangrijke dag. Immers, twee weken na het bekendmaken van de verkiezingsuitslag moest het parlement bijeenkomen om de president en enkele andere belangrijke functies te verkiezen. Op de valreep bleek toen tussen ANC en DA een bestuursakkoord te zijn afgesloten, waarbij Inkatha en de kleurlingenpartij Patriotic Alliance zich aansloten. Wat de weg vrijmaakte voor het verkiezen van een ANC’er tot parlementsvoorzitter en een DA’er tot adjunct. Belangrijker was echter de score van Ramaphosa want ANC heeft niet genoeg zetels. Het draaide voor de president goed uit, want met 283 stemmen tegen 44 versloeg hij zijn tegenstander Julius Malema (EFF).

Daarmee zijn alle zorgen niet van de baan. SAKP, Cosatu en een deel binnen ANC zelf blijven dwarsliggen. Net daarom meende kredietbeoordelaar Standard & Poor dat het bereikte akkoord geen stabiliteit garandeert. Om nog maar te zwijgen over de provincie Kwazulu-Natal waar Inkatha, DA en ANC met de (nodige) steun van een kleine partij ook nipt een regering lijken te willen vormen. Het is een manier om MK (die er bijna een meerderheid had) en Zuma buitenspel te zetten. Grondwetsjurist Koos Malan vreest daarom voor chaos en geweld. De hevige onlusten in 2021 na Zuma’s aanhouding zijn nog niet vergeten. Amnestie voor Zuma en betrekken van MK bij het bestuur zou volgens hem wel eens een deel van de oplossing kunnen zijn om de boel te ontmijnen. JAN VAN AERSCHOT

WIM VANRAES

Trekken ook de rechtse partijen aan één zeel in Frankrijk?

De Franse president neemt een zware gok met het uitschrijven van vervroegde parlementsverkiezingen. Zet het Rassemblement National (RN) zijn opmars verder? Of wordt het opnieuw zoals die andere keren in Frankrijk: linkse kandidaten, met lagere scores, die het in de tweede ronde halen van (radicaal-) rechtse kandidaten, omdat centrumrechts steeds weer bereid leek een (imaginair) links, Republikeins front overeind te houden? Wordt het een herhaling van ‘la droite la plus bête du monde’?

Op 30 juni is het zover, en kunnen de Fransen zich in een eerste ronde al uitspreken. Een recente opiniepeiling van Opinionway leert ons dat RN zou kunnen rekenen op 30 procent van de stemmen, gevolgd door een links eenheidsfront NUPES (socialisten, communisten, ecologisten) met 23 procent en de zogenaamde, maar onbestaande presidentiële meerderheid (Renaissance) met 18 procent. De rechts-liberalen van LR komen op 8 procent en Reconquête van Eric Zemmour en Marion Maréchal op 5 procent. De weg ligt open voor een ruime vertegenwoordiging van het rechtse Rassemblement National, maar door het systeem van ballotage in de tweede ronde zal linkse dan wel rechtse frontvorming bepalend zijn voor de definitieve uitslag.

Linkse frontvorming is al een feit

Zondagavond, toen de eerste uitslagen van de Europese verkiezingen binnenliepen, richtte Manuel Bompard (La France insoumise) al volgend bericht aan de progressieve krachten: “Ik richt mij tot mijn vrienden in en rond NUPES: we moeten verenigd blijven. De enige weg naar de overwinning is de eenheid onder links.” Socialisten en La France insoumise scoorden nog vrij goed, maar vooral de linkse ecologisten van EELV (Europe Écologie Les Verts) likken momenteel hun wonden.

Alle rechtse en patriottische krachten moeten samenwerken - Eric Ciotti -

Sandrine Rousseau van EELV gaf al aan mee te stappen in een nieuw, Republikeins front, le Nouveau Front Populaire.

Marion Maréchal kan ook internationale druk op Marine Le Pen zetten

Komt er een rechts front, of worden er afspraken gemaakt om in de tweede ronde versnippering van rechtse stemmen te vermijden? Eric Ciotti, grote baas van de neogaullisten van LR kondigde alvast op TF1 aan: “We hebben nood aan een samenwerking met het RN, met Marine Le Pen. Alle rechtse en patriottische krachten moeten samenwerken.” Nooit waren de voorwaarden gunstiger voor een dergelijke samenwerking, zegt Ciotti. Een dag na zijn verklaring barstte de bom bij LR: het centrumkamp met Geoffroy Didier, Pécresse, Larcher, Copé en Barnier, eist het ontslag van Ciotti, die voor gek wordt verweten.

Marion Maréchal, tweede in lijn bij Reconquête, liet weten voorstander van verregaande samenwerking met RN te zijn, maar werd op dat vlak teruggefloten door Eric Zemmour, die haar en haar medestanders zoals Guillaume Peltier, Laurence Trochu en Nicolas Bay, per kerende uit de partij zette. In eerste instantie zou Jordan Bardella de uitgestoken hand van Marion Maréchal hebben geweigerd, maar de gesprekken lopen nog. Van de hoop die veel Fransen hadden dat een rechts front, een rechtse samenwerking even snel tot stand zou komen als het linkse Front populaire, blijft nog weinig over.

Illegalen hebben recht op gratis rechtsbijstand

Terwijl het draagvlak voor steeds meer uitkeringen, zorg en bijstand voor migranten in heel Frankrijk afneemt, heeft de Franse Conseil constitutionnel (Grondwettelijke Raad) op 28 mei laatstleden besloten dat illegalen in Frankrijk voortaan een beroep kunnen doen op gratis juridische bijstand, op kosten van de Franse belastingbetaler. Dat recht was vroeger beperkt tot mensen die zich legaal op het grondgebied bevinden, maar “in naam van het principe van de gelijkheid voor de wet” wordt dat recht nu dus uitgebreid.

Die Grondwettelijke Raad is de hoogste autoriteit inzake de Grondwet in Frankrijk en werd in 1958 opgericht. De Raad moet de naleving van de Franse Grondwet opvolgen, en is voornamelijk samengesteld uit oud-politici. Terwijl de voorwaarden inzake migratie in Frankrijk begin dit jaar nog werden verstrengd, lijkt een bepaalde activistische strekking binnen de Raad net de andere richting uit te willen gaan.

“Schande”

Vooral bij de centrumrechtse partij Les Républicains is de ergernis over dat besluit van de Raad bijzonder groot. Een voorstel van LR om over dat onderwerp (en andere) een referendum te organiseren, werd immers eerder al verworpen… door de Grondwettelijke Raad. Volgens LR is dat allemaal het werk van Laurent Fabius, lid van de Raad, socialist en in een vorig leven minister in verschillende Franse regeringen. François-Xavier Bellamy (LR) is duidelijk: “De Fransen zullen dus de explosie van procedures betalen om diegenen te beschermen die onze wetten en onze grenzen verkrachten.”

Terwijl migratieregels verstrengen, lijkt een activistische strekking binnen de Raad de andere richting uit te willen gaan

derd, zal u dus in de toekomst niet alleen uw advocaat moeten betalen, maar ook de zijne. Justitie is een schande geworden”, aldus een scherpe Maréchal.

Jordan Bardella en Marion Maréchal hebben geen begrip voor de beslissing van de Raad

Uitzetting

Door het systeem van ballotage in de tweede ronde zal linkse dan wel rechtse frontvorming bepalend zijn voor de definitieve uitslag

Nagelbijten

Het wordt dus nagelbijten aan de rechterkant. Werken Reconquête, LR en RN samen? Wie van de RN-kandidaten haalt de tweede ronde niet, en in welke mate zal RN dan Reconquête of LR steunen? Vooral, wat in de omgekeerde positie? Hoeveel Reconquête- en LR-stemmen zullen naar RN-kandidaten in de tweede ronde gaan? RN zal de stemmen van LR en Reconquête nodig hebben. Marion Maréchal kan ook internationale druk op Marine Le Pen zetten. Marion is immers gehuwd met Vicenzo Sofo van de Italiaanse partij Fratelli d’Italia en heeft rechtstreeks contact met Meloni, die er alles aan zal doen om Le Pen in haar Europese kamp te krijgen.

RN zal de stemmen van LR en Reconquête nodig hebben

Maken we het einde van het Macron-tijdperk mee of slaagt de Franse president erin rechts te vernederen, en de rechtse opmars opnieuw voor jaren te vertragen of zelfs te stoppen? Spannende dagen dus in Frankrijk.

PIET VAN NIEUWVLIET

verkrachter kost de Duitse belastingbetaler 120.450 euro

Het uitzetten van criminele vreemdelingen is een politiek ‘hot item’. De kostprijs van uitzetting kan verdraaid hoog oplopen, zoals een voorbeeld uit Duitsland aantoont. De kosten worden door de belastingbetaler opgehoest, helaas voor hem. Een vluchteling uit het Afrikaanse Niger verkrachtte in 2019 een 9-jarig meisje in de Duitse stad Dessau (deelstaat Saksen-Anhalt) en werd er veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5,5 jaar. In 2023 werd de man naar Niger uitgezet.

Uit het antwoord van de Duitse Bondsregering op een vraag van de parlementaire fractie Die Linke, gepubliceerd in de krant Neue Osnabrücker Zeitung, blijkt dat de factuur van die uitzetting voor de belastingbetaler 120.450 euro bedroeg. Sinds 2019 had het mi-

nisterie van Binnenlandse Zaken van de deelstaat geprobeerd de man uit te zetten, maar dat leek maar niet te lukken wegens ontbrekende reispapieren.

Vorig jaar 41 buitenlanders met privéjet uitgezet

Pas eind 2022 werden door Niger de noodzakelijke uitreisdocumenten ter beschikking gesteld. Die waren opgesteld voor één bepaalde dag en één enkele vlucht in februari 2023. Om het risico van het uitvallen van een burgervlucht te vermijden, besloot de Duitse overheid een vliegtuig vanuit Leipzig te charteren. De kostprijs hiervan en de begeleidende andere kosten kon u hierboven al vernemen.

Het is geen uitzondering, helaas. Uit het antwoord van de Bondsregering leert men dat het voorbije jaar 41 buitenlanders met een privéjet naar het thuisland werden gevlogen. De meeste vliegtuigen gingen richting Turkije. Kwatongen zien hierin een bevestiging dat de controle bij de binnenkomst van vreemdelingen beter en strakker georganiseerd zou moeten worden.

PIET VAN NIEUWVLIET

‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties

Ook Jordan Bardella (RN) en Marion Maréchal (Reconquête) hebben geen begrip voor de beslissing van de Raad: “Als u door een illegaal agressief wordt bena -

PIET VAN NIEUWVLIET

JEAN-MARIE DEDECKER - BURGEMEESTER MIDDELKERKE

“Vlaams Belang dacht dat het zich alles kon permitteren”

Toen uw verslaggever Jean-Marie Dedecker belde rond de middag op verkiezingsdag, vreesde de burgemeester van Middelkerke dat de uitslag niet goed zou zijn voor N-VA. Hij hoopte in West-Vlaanderen 18 à 20 procent te halen en dacht dat Vlaams Belang op 30 procent zou landen. Toen bleek dat N-VA goed standgehouden had en zelfs de grootste partij bleef in Vlaanderen, wees de Dedecker op één verantwoordelijke: Bart De Wever.

“Dit waren de verkiezingen van de particratie. Behalve enkele verwaaide ministers, waren het enkel de partijvoorzitters en ‘sloefke’ Rousseau die men op een piëdestal plaatste. Andere lijsttrekkers kregen geen aandacht. Ik vind dat beschamend. Een Matthias Diependaele bijvoorbeeld, hij kwam als minister én lijsttrekker niet aan bod”, hekelt Dedecker. “Het zijn de media die een personencultus organiseren. Men klaagt over de particratie, maar die wordt gestimuleerd door de media.”

Als Eric Goens u had uitgenodigd voor ‘Het Conclaaf’, was u dan gegaan?

“Dan was ik gegaan, ja. Je kan niet anders. Het zijn de media die het ‘vedettisme’ immers in de hand werken en de particratie meer macht geven.”

Dat vedettisme zorgde er wel voor dat N-VA terug bij u aanklopte om de West-Vlaamse lijst te trekken.

“Ja, natuurlijk. En dat vedettisme heeft ervoor gezorgd dat N-VA de verkiezingen gewonnen heeft. Verkiezingen zijn de poppolls van de partijvoorzitters geworden en Bart De Wever heeft die gewonnen. Het politiek IQ van Bart De Wever is gewoon groter dan dat van alle andere partijvoorzitters samen.”

Vijf jaar lang was Vlaams Belang de grootste partij in de peilingen. Heeft De Wever dat dan echt nog een week voor de verkiezingen kunnen omkeren?

“Volgens mij wel. Ik heb hem ook zien groeien. In het begin was hij nog sarcastisch en dat begrijp ik ook, na 20 jaar messen in je rug. Maar hij heeft begrepen dat hij op die manier niet zou winnen en is in de campagne gegroeid. Je kan ervan zeggen wat je wil, maar hij is een fenomeen. Maar daarnaast heeft Tom Van Grieken ook fouten gemaakt.”

Welke fouten?

“Je mag de emotionele toer niet opgaan. Wie kan er Petra aanvallen als mens? Niemand. Als je daarmee begint, pleeg je politieke zelfmoord. Ik vergelijk het met de uitspraak van Kristof Calvo over salariswagens. Van Grieken heeft een kapitale fout gemaakt en die valt niet te herstellen, omdat het over emoties gaat.

De media werken het ‘vedettisme’ in de hand

Want wie kan er nu iets hebben tegen Petra?

Da’s een lief mens en je kan die niet op de persoon aanvallen. Alhoewel ik blij ben dat alles wat ze vertegenwoordigt, die groene taliban, van de kaart geveegd is. Vlaams Belang kwam in een soort euforie terecht, waardoor ze bij het VB dachten dat ze zich alles konden permitteren. Maar het stopt ergens.”

En daardoor blijft N-VA op Vlaams en federaal niveau de grootste. Aan de overkant van de taalgrens is MR dan weer de grote winnaar.

“We zitten nu met een unieke kans, want dit is het moment om een centrumrechtse regering te vormen. Georges-Louis Bouchez is de man die Open Vld gemist heeft. Ook op vlak van staatshervormingen heeft hij al hoopvolle dingen gezegd. Als we nu niet te veel hooi op de vork nemen, kunnen we wel iets verwezenlijken. Als we de splitsing van de gezondheidszorg en het arbeidsmarktbeleid kunnen realiseren, dan zijn we vertrokken, hé. Dat de voorzitter van de grootste partij in Wallonië zegt dat ze voor hun eigen werklozen willen betalen… dat is een unicum. En die kans moeten we met beide handen grijpen.”

Van Grieken heeft een kapitale fout gemaakt en die valt niet te herstellen omdat het over emoties gaat

“Het gevaar is dat je opnieuw botst op het narcisme van de partijvoorzitters. Conner Rousseau is al goed bezig, door nu al te zeggen dat hij geen regering-Jambon wil en dat Vooruit de onderwijsbevoegdheid wil binnenhalen. Het onderwijs is kapot geholpen door de socialisten. Pascal Smet was een ramp: het egalitair onderwijs, de zesjescultuur, het M-decreet… Frank Vandenbroucke ook, met zijn outputfinanciering voor de universiteiten. Dat heeft gezorgd voor de devaluatie van het kennisonderwijs. Vandenbroucke is een ramp geweest als minister. Hij heeft ons met het Zilverfonds voor miljarden opgelicht.”

Vindt u het opvallend dat Conner Rousseau opnieuw voorzitter wordt?

“Mij kan het niet schelen wat hij over zigeuners of over Molenbeek gezegd heeft. Maar als een man tegen politie in dienst zegt dat zij op zaterdag werken om extra betaald te worden, of dat als ze afgezogen willen worden ze zijn vriendin moeten nemen, opnieuw partijvoorzitter wordt… Dat begrijp ik niet meer.”

Er lijkt voor De Wever geen andere optie te zijn dan een samenwerking met Vooruit.

“De Wever zou moeten kunnen zeggen: als het niet met jullie is, doe ik het met Vlaams Belang. Maar ze komen één zetel tekort. En daardoor kan je opnieuw in die gijzeling van persoonlijke egospelletjes terechtkomen.

N-VA of Vlaams Belang hadden nog één of twee zetels extra moeten halen, om tenminste die hefboom te hebben.”

Wie moet er Vlaams minister-president en federaal premier worden?

“Vlaams vind ik dat Jan Jambon een goede minister-president was en dus mag hij dat opnieuw worden. En Bart moet nu Antwerpen even achter zich laten en het federaal in handen nemen.”

Zal dat niet te veel zijn om te slikken voor de Franstaligen: een sterke sanering, staatshervorming en dan nog eens een Vlaams-nationalistische premier?

“Die sanering moet van Europa en moet op lange termijn gebeuren, met een vastgelegd percentage per jaar. En de communautaire kar moet je niet te sterk overladen. Als je de gezondheidszorg en het arbeidsmarktbeleid al naar Vlaanderen zou kunnen brengen, en nog zou kunnen praten over migratie, dan geraak je al heel ver. Want daar is quasi elke partij het over eens: Conner Rousseau kan niet aan de ene kant zeggen dat Molenbeek zijn land niet meer is en dat er met matrakken op Roma geslagen moet worden, om aan de andere kant het migratiebeleid op dezelfde manier voort te laten gaan.”

“Ze hebben in Wallonië duidelijk gestemd voor Bouchez, die zegt dat de Franstaligen niet meer aan de baxter van Vlaanderen kunnen hangen. Bij Les Engagés zeggen ze hetzelfde, al zijn die nog iets zachter op sociaal vlak. De communisten van PTB werden in Wallonië als grote winnaars naar voren geschoven, maar ze hebben een pak slaag gehad. Het is een uniek moment in de geschiedenis en we mogen dat niet verkwanselen.”

Denkt u dat De Wever het deze keer wél zal doen?

“Hij heeft er de intelligentie voor en ook de gedrevenheid. Hij was cynisch geworden, ook op menselijk vlak. Door het verraad dat naar boven kwam in dat dubbelgesprek met

De Croo. Manlief… Ik heb dat persoonlijk meegemaakt, want ik zat toen op restaurant met Theo Francken. Die vertelde toen dat het beklonken was, dat de sherpa’s het moesten uitwerken. En diezelfde avond komt er nog een telefoon binnen dat het akkoord verbroken was. Allemaal voor de persoonlijke belangen van de dweil van de regering. Die daar logischerwijs serieus voor is afgestraft.”

Genoeg?

“Ja, absoluut. Ik vind dat de groenen niet genoeg gestraft zijn: die hadden volledig mogen verdwijnen. Die Jeremie Vaneeckhout… Je moet toch het intellect van een krop sla hebben om op de markt in Aalter te gaan staan en met een bijl de Mona Lisa en een Chinese vaas kapot te slaan? Groen mag Petra De Sutter bedanken, want zonder haar waren ze misschien wel verdwenen. Door haar hebben ze nog wat sympathie gekregen.”

En Open Vld mocht wat u betreft niet verdwijnen?

“Het liberalisme mag voor mij niet verdwijnen. Laten ze die augiasstal nu maar uitmesten. Het moet daar gedaan zijn met het nepotisme van fiston De Gucht, fiston De Croo, fiston De Clerck en consoorten. Ik voorspelde dit in 2006 al. Hun collaboratie met het socialisme: daar zijn ze nu voor afgestraft.

N-VA of Vlaams Belang hadden nog één of twee extra zetels moeten halen

Als je Open Vld in de regering had, had je geen communisten meer nodig. Als je eigen voorzitter, Egbert Lachaert, onderweg zegt dat hij het beleid van zijn partij niet meer kan verdedigen… Dat was echt een noodkreet.”

Zat Lachaert als liberaal vast in zijn eigen partij?

“Ja, maar hij kon ook de sprong gewaagd hebben. Ik heb het nog geprobeerd, maar durven springen deed hij niet.”

Is hij welkom bij N-VA?

“Wat mij betreft wel. Maar ik zit niet bij N-VA, hé. Ik ben onafhankelijk.”

Jean-Marie Dedecker

TEAM FOUAD AHIDAR: GEEN ONE-ISSUEPARTIJ, WEL DUIDELIJK GERICHT OP MOSLIMS

In Brussel hebben etnische stemmen de kaarten herschikt. Dat zegt politicoloog Bram Wauters (UGent) na de verkiezingsuitslag. Fouad Ahidar trapte het af bij de socialisten, richtte zijn eigen partij op en haalde, dankzij ruim 16 procent van de stemmen in de Nederlandstalige taalgroep, voor het Brussels Parlement drie zetels binnen. Team Fouad Ahidar stuurt ook één volksvertegenwoordiger naar het Vlaams Parlement.

In het Brussels Parlement zullen in de komende legislatuur drie leden van Team Fouad Ahidar zetelen. Fouad Ahidar zelf hoopt ook deel te nemen aan de Brusselse regering, al hebben verschillende partijen reeds hun veto uitgesproken tegen de partij.

Voor het eerst wegen de etnische stemmen echt door Bram Wauters

De leden van Team Fouad Ahidar regen de straffe uitspraken de afgelopen maanden dan ook aan elkaar. Fouad Ahidar zelf noemde de aanslag van 7 oktober tegen Israël “een kleine reactie van een deel van Hamas”. Er werden via het enorme netwerk van Ahidar WhatsApp-campagnes gelanceerd rond het lot van de Palestijnen, onverdoofd slachten en het recht op het dragen van hoofddoeken in publieke functies. Etnische stemmen wegen door

Volgens politicoloog Bram Wauters is Fouad Ahidar de eerste politicus die er succesvol in slaagt om etnische stemmen door te laten wegen. Dat zegt hij in De Tijd. “Waar anderen nooit in slaagden, lukt Team Fouad Ahidar wel. Voor het eerst wegen de etnische stemmen echt door, ook voor de zetelverdeling tussen partijen. In Brussel herschikken ze de kaarten.”

Team Fouad Ahidar kwam op in het Nederlandstalig kiescollege omdat de stemmen daar ‘goedkoper’ zijn

Verschillende onderzoeken hebben al aangewezen dat mensen met een migratieachtergrond vaker voor linkse partijen stemmen. In Antwerpen haalde PVDA 20 procent van de stemmen binnen door enorm hard in te zetten op het Gaza-thema. In Brussel leidt het ertoe dat partijen hun standpunten aanpassen aan de demografie: denk aan de groenen die in Vlaanderen en Wallonië het verbod op verdoofd slachten verdedigen, maar dat in Brussel niet doen. Fouad Ahidar moet gedacht hebben: ‘Het origineel is beter dan eender welke kopie.’ Zelf ontkennen ze met klem een moslimpartij te zijn of de sharia te willen invoeren, zoals Guy Vanhengel beweert. Ahidar spreekt van een lastercampagne en overweegt zelfs juridische stappen. Het is absoluut zo dat Team Fouad Ahidar fel inzet op enkele religieuze thema’s en zich pro-islam opstelt. Maar dat doen ze ook op niet-religieuze thema’s als huisvesting, orde en netheid en veiligheid. Team Fouad Ahidar is dus zeker geen one-issuepartij, zoals Viva Palestina van Dyab Abou Jahjah en DierAnimal, die zonder succes deelnamen aan de afgelopen verkiezingen.

WIE IS WIE?

Fouad Ahidar

Team Fouad Ahidar haalde 13.242 stemmen binnen en het merendeel daarvan ging naar Fouad Ahidar zelf, de lijsttrekker voor het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. Ahidar (50) is sinds 2004 Brussels Parlementslid en was zelfs een tijdlang fractieleider van Vooruit in dat parlement. Hij belandde in de politiek als vertrouweling van Bert Anciaux, bij Spirit en ID24.

Een dispuut over zijn stemgedrag rond onverdoofd slachten, uitspraken over de aanval van Hamas van 7 oktober, de Molenbeek-uitspraken van Vooruit-boegbeeld Conner Rousseau en discussie over de lijstvorming deden hem beslissen om uit Vooruit te stappen. Die duidelijke breuk met Rousseau, die strenger durfde zijn dan voorgaande socialistische voorzitters tegenover moslims, leverde hem een eerste populariteitsboost op.

“Ik heb de partij nooit nodig gehad”, klonk het toen zelfzeker bij Ahidar. Hij was er op voorhand al rotsvast van overtuigd dat hij verkozen zou geraken. “Of je me nu graag hebt of niet: in Brussel is de naam Fouad Ahidar bekend bij veel mensen.”

Najima El Arbaoui

De tweede verkozene in het Brussels Parlement is Najima El Arbaoui, een 38-jarige alleenstaande moeder. Zij zou zich willen richten op jeugd, alleenstaande ouders en ondernemers. El Arbaoui heeft Marokkaanse roots en komt uit een gezin met zes broers en zussen. Ze groeide op in het Limburgse; haar vader verhuisde vanuit Marokko naar daar om in de mijnen te werken. El Arbaoui is actief als IT-consultant en doet in vastgoed in Dubai.

Najima El Arbaoui kwam de laatste dagen geregeld in de media als de vrouw die andere vrouwen afraadt om te scheiden. “Als ik met vrouwen praat, zeg ik altijd dat een scheiding erg moeilijk is. En ik raad het echt af, voor alle vrouwen. Ook al ben ik zelf gescheiden, ik raad het vrouwen niet aan. Want je moet erg sterk zijn om alleen te vertrekken.”

Bij Bruzz legde ze uit waarom ze die uitspraken had gedaan. “Ik vind dat mensen tegenwoordig voor het minste uit elkaar gaan, terwijl je geduld moet hebben”, legde ze uit. Maar als het écht niet gaat, kan scheiden wel, volgens El Arbaoui. “Mijn vader en moeder waren gescheiden toen ze elkaar leerden kennen, ik ben gescheiden.”

Daarnaast waren er nog opvallende filmpjes waarin beweerd werd dat dieren slachten onder elektronarcose meer leed veroorzaakt dan rituele slachtingen. In dat filmpje geeft El Arbaoui zelf aan dat “Team Fouad Ahidar echt voorstander is van ritueel slachten” en dat die manier van slachten “diep in ons hart zit”.

Ilyas El Omari

Dat filmpje werd opgenomen in de slagerij van Ilyas El Omari (34) uit Evere. El Omari is een slagerszoon, maar is volgens Bruzz ook actief in verschillende bedrijfjes in de medische sector, horeca, bouw en trans port. Tegen één van die bedrijven loopt volgens het parket van Halle-Vilvoorde een opsporingsonderzoek omwille van een faillissement. Binnenkort zal hij als derde verkozene voor Team Fouad Ahidar zetelen in het Brussels Parle ment.

Team Fouad Ahidar kwam op in het Nederlandstalig kiescollege; enkel en alleen omdat de stemmen daar ‘goedkoper’ zijn. “Als de eerste vierduizend stemmen binnen zijn, word je al erkend als fractie”, legde Ahidar enkele maanden terug al uit. Het grote succes van Team Fouad Ahidar in aantal zetels, valt ook daardoor te verklaren. In totaal haalde zijn lijst een drietal procent van de Brusselse stemmen binnen. Dat zijn lang niet allemaal Nederlandstaligen, want via gerichte boodschappen wist hij ook anderstaligen te overtuigen om op een Nederlandstalige lijst te stemmen. Zijn partij voerde dan ook campagne in zowel het Nederlands, het Frans als het Arabisch. En de (verkozen) kandidaten beheersen het Nederlands niet allemaal even goed. Volgens Foaud Ahidar zal Ilyas El Omari nog een intensieve cursus Nederlands moeten volgen, vooraleer hij in het Brussels Parlement zal kunnen zetelen. Hij omschrijft zichzelf als “zakenman met een sociaal hart”. In het halfrond wil hij zich richten op de werkloosheidsproblematiek in Brussel. Hij erkent dat “Nederlands essentieel is voor het vinden van een baan” en zegt zijn eigen kennis van de taal bij te willen spijkeren in de zomer.

M’Hamed Kasmi

Team Fouad Ahidar mag ook één van de zes Vlaamse parlementsleden voor Brussel naar de Leuvenseweg sturen. M’Hamed Kasmi zegt dat hij “Vlaanderen gered heeft van een extreemrechtse meerderheid”. N-VA raakte immers één zetel kwijt in Brussel. Hoewel Vlaams Belang er één extra wist te bemachtigen, is er op Vlaams niveau inderdaad nog steeds een zetel te weinig voor een V-meerderheid. Die ene zetel is misschien wel die van Kasmi.

Of je me nu graag hebt of niet: in Brussel is de naam Fouad Ahidar bekend bij veel mensen” - Fouad Ahidar -

Kasmi zelf verhuisde acht jaar geleden van Waregem naar Laken. Hij is werkzaam als leraar industriële elektriciteit in Anneessens Funk-school. Het is niet zijn eerste politieke avontuur. In Waregem was hij actief in de gemeenteraad, al was het ingrijpen van John Crombez daar wel voor nodig. “Ik stond op de tiende plaats en had uitstekende resultaten behaald, waardoor ik de eerste opvolger was voor de gemeenteraad. Maar plotseling was de Waregemse afdeling niet klaar voor een allochtoon gemeenteraadslid.” Uiteindelijk is toenmalig voorzitter John Crombez tussengekomen “door duidelijk te stellen tegen de lokale afdeling dat het de kiezer is die beslist had dat ik in de gemeenteraad mocht zitten”. In Brussel kwam Kasmi ook op voor sp.a/change.brussels. Hij stopte daar omdat hij moeite had met “de manier van werken van Pascal Smet”. In het Vlaams Parlement hoopte Kasmi zich aan te sluiten bij de Groen-fractie, omdat het in een eenmansfractie moeilijk werken is. Hij koppelde dat aan de regeringsvorming in Brussel, waar Groen de verkiezingen langs Nederlandstalige kant won. “Team Fouad Ahidar opnemen in de Groen-fractie is voor ons niet aan de orde”, reageerde Groen echter. “Onze kandidaten werden door onze leden gekozen om in de fractie te zetelen. Daar nu nog iemand aan toevoegen, daar gaan we niet op in.” WANNES NEUKERMANS

M’Hamed Kasmi

HetvanVerdragCompiègne

Wanneer iemand die ietwat geïnteresseerd is in geschiedenis over het Verdrag van Compiègne leest, denkt die wellicht aan het Wapenstilstandsverdrag dat op 11 november 1918 in een treinwagon in het Bos van Compiègne werd ondertekend en zo een einde maakte aan de Eerste Wereldoorlog. Of hoe Adolf Hitler op 22 juni 1940 in diezelfde treinwagon de Franse capitulatie aanvaardde. Weinigen weten echter dat in die Picardische stad niet minder dan zeven historische verdragen werden ondertekend. Eén van die overeenkomsten was het verdrag dat op 10 juni 1624 - deze aand dus precies 400 jaar geleden - in Compiègne werd ondertekend tussen Frankrijk en de Nederlandse Republiek der Verenigde Provinciën.

De verhoudingen tussen Frankrijk - niet geheel ten onrechte vaak als ‘onze erfvijand’ omschreven - en de Lage Landen waren eeuwenlang niet echt je dat… Héél af en toe ging het iets beter wanneer Frankrijk ons om een of andere reden broodnodig had. En dat was het geval in 1624. Toen werd een wederzijdse alliantie tussen het koninkrijk Frankrijk en de Republiek der Verenigde Provinciën afgesloten in de vorm van een verdrag waarin beide partijen zich ertoe verbonden om elkaar voor een periode van drie jaar bij te staan in de strijd tegen hun gemeenschappelijk vijand, Spanje. Het Verdrag van Compiègne was één van een hele reeks van bondgenootschappen die waren opgezet om Spanje op het internationale toneel te isoleren.

HET HUIS HABSBURG

Om de bedoelingen en de impact van dat verdrag beter te kunnen duiden, moeten we even terug in de tijd. In 1618 had de Spaans-Habsburgse koning Filips III besloten om de Oostenrijkse tak van het huis Habsburg te gaan steunen in zijn strijd om het behoud van Bohemen. Hiermee week hij af van de op het Middellandse Zeegebied gefocuste beleidslijn die al sinds het begin van de eeuw door Madrid werd gevolgd.

KARDINAAL RICHELIEU WAS DE ONBETWISTE STERKE MAN IN HET FRANKRIJK VAN DIE DAGEN

In de jaren na 1618 raakte Spanje bijna onvermijdelijk ook steeds nauwer betrokken bij de strijd van de Oostenrijkse Habsburgers tegen de protestanten in de Duitse landen. En alsof dat niet volstond, liep in april 1621 het Twaalfjarige Bestand tussen Spanje en de Republiek der Verenigde Provinciën - dat even voor een wapenstilstand in de Tachtigjarige Oorlog had gezorgd - af. Amper een paar maanden later flakkerden de vijandelijkheden opnieuw op in de Nederlanden. UN GRAND RÈGNE

SANS UN GRAND ROI

De man die in het heropstarten van de Tachtigjarige Oorlog kansen zag, was kardinaal Richelieu, de onbetwiste sterke man in het Frankrijk van die dagen. In het begin van 1624 was hij eerste minister geworden, met als belangrijkste agendapunt het gezag van de eerder zwakke koning Louis XIII geheel te bevrijden van alle beinvloeding door familieleden en vazallen.

Het was het begin van wat in de Franse geschiedschrijving zou bekend worden als ‘un grand règne sans un grand roi’. De van ambitie barstende Richelieu had de feitelijke macht bij onze zuiderburen overgenomen. Hij zag zichzelf als een instrument van God, dat in Europa vrede en orde tot stand moest brengen; vrede en orde, die gegarandeerd moesten worden door een sterk Frankrijk onder zijn persoonlijke leiding.

DE HUGENOTEN IN LA ROCHELLE

Maar daarvoor moesten eerst rust en orde terugkeren. En dat was beslist geen sinecure. Qua binnenlandse politiek moest Richelieu het hoofd bieden aan een deel van de hoogste adel dat zelf dynastieke ambities koesterde en bereid was hiervoor eventueel een burgeroorlog te ontketenen. Maar zijn belangrijkste probleem vormden de Franse calvinisten, de hugenoten. Op 13 april 1598 had koning Henri IV het Edict van Nantes uitgevaardigd, dat een einde moest maken aan de vaak hoogoplopende en erg bloederige godsdienstige twisten die Frankrijk al jaren verscheurden. In dat edict kregen de hugenoten godsdienstvrijheid en mochten ze garnizoensrecht behouden voor hun troepen in een beperkt aantal Zuid-Franse steden, waaronder de belangrijke havenstad La Rochelle, de op één na grootste Franse stad. Precies die sterke militaire aanwezigheid was een doorn in het oog van Richelieu die de hugenoten - die in feite een staat binnen de staat vormden

- voor geen haar vertrouwde. Dat laatste bleek niet geheel ten onrechte toen de protestantse hertog Henri de Rohan en zijn broer Soubise vanuit La Rochelle begonnen met het militair organiseren van het protestantse verzet. Dat conflict escaleerde toen op 24 juni 1621 de troepen van Louis XIII het door de hugenoten bezette plaatsje Saint-Jean-d’Angély innamen.

WATER BIJ DE WIJN

Een opflakkering van het religieus geïnspireerde geweld kon Richelieu missen als kiespijn. Wat hij vóór bovenal nodig had, was een paar jaar rust om zijn zaken in Frankrijk weer op orde te brengen, maar in die tijd mochten de Habsburgers, die de belangrijkste buitenlandse bedreiging vormden, niet de gelegenheid krijgen om hun krachten ongestoord samen te ballen. Richelieu wist vrij snel Louis XIII te overtuigen om de anti-Habsburgpolitiek van zijn vader voort te zetten. Richelieu was zelfs bereid om voor het staatsbelang flink water in zijn katholieke wijn te doen. Wat lag dus meer voor de zakelijk ingestelde kardinaal voor de hand dan, overeenkomstig de diplomatieke traditie van inmiddels reeds meer dan een halve eeuw, de banden opnieuw aan te knopen met de protestantse Verenigde Provinciën die al decennialang tegen de Spaanse kroon rebelleerden…?

DE CONTROVERSE DIE DOOR

HET VERDRAG ONTSTOND, ZOU

UITEINDELIJK OOK LEIDEN TOT HET VERBREKEN ERVAN

Daarom werd op 10 juni 1624 in Compiègne afgesproken dat Frankrijk de Nederlanders fors zou financieren in hun onafhankelijkheidsstrijd in ruil voor hulp van de Nederlandse marine en handelsprivileges. In de Republiek werd dergelijke pragmatische overeenkomst lang niet door iedereen in dank afgenomen. Vooral die protestanten die strenger waren in de leer, zagen het sturen van Hollandse oorlogsbodems als een manier om de ware religie te onderdrukken. De controverse die door het verdrag ontstond, zou uiteindelijk ook leiden tot het verbreken ervan.

KORTSTONDIGE SAMENWERKING

De republiek zond weliswaar twintig oorlogsschepen, onder het gezag van de Zeeuwse admiraal Willem Haultain de Zoete, die de Franse koning in staat stelden om het eiland Ré te veroveren op de hugenoten en daarna mee te werken aan het beleg en de blokkade van La Rochelle. Maar in februari 1626 werden ze teruggefloten, waarna de Fransen steeds weigerachtiger werden om te betalen. Alhoewel het verdrag tot in de zomer van 1627 - op papier althans - van kracht bleef, was het daarna amen en uit met de Hollands-Franse samenwerking. De Staten-Generaal waren niet alleen gezwicht voor de druk vanuit de gereformeerde kerken, maar waren ook allesbehalve gelukkig met de ontdekking dat de uitgekookte Richelieu het verdrag had misbruikt om de Franse commerciële activiteiten in Zuidoost-Azië uit te breiden en zo de economische machtsbasis van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) flink aan te tasten. En dat was natuurlijk voor de mercantiel ingestelde Hollanders absoluut ‘not done’.

JAN HUIJBRECHTS

LEZERSBRIEVEN

IJdel pokeren of ijl liegen? Pallieterke, Door de verkiezingsuitslag van juni 2024 ontstond in ’t kleine Vlaanderen een stemmenverschuiving van N-VA naar Vlaams Belang en van Open Vld naar N-VA. Biedt een ‘Nieuwe Vrijzinnige Alliantie’ een langetermijnoplossing voor de sanering van de schuldenberg van schier 600 miljard euro van de Belgische ‘Rode Demonen’? Hoe kunnen verdere publieke en sociale investeringen gefinancierd worden dan met vervloekte erfschulden voor de volgende generaties? Vroegere Europese stabilisatieplannen voor de Europese munt werden niet gerespecteerd. Westerse natuurafgoderij of andere wereldse libertijnse, marxistische of theocratische ideologieën zijn niet volksverbonden en konden het mensdom nooit redden van dierlijk geweld door oorlogen. Moge het enige volksbevrijdende licht van liefde en leven doordringen, zodat de ganse mensheid in welvaart, welzijn en vrede leeft.

Felix Goedseels, Bertem

Bart De Wever Pallieterke, Ik begrijp helemaal niet de idolatrie van Jurgen Ceder in zijn commentaar over de verkiezingen betreffende de ‘briljante aanvoerder en keizer’ Bart De Wever. Dat Bart De Wever in debatten zijn mannetje staat, is duidelijk. Hij steekt met kop en schouders boven zijn tegenspelers uit, maar laat ons eerlijk zijn: het te verdedigen dossier is ook niet zo moeilijk. We kennen toch allemaal het riedeltje “60 procent van de bevolking, 70 procent van de belastingen en 80 procent van de uitvoer”. We onderhouden de ganse winkel, maar kunnen bij een noodgeval in onze hoofdstad niet in onze taal worden geholpen, dankzij onze politici. In het land van de blinden en de mediocratie is eenoog koning. Ook zijn zo geroemde strategie, snap ik niet helemaal. Met de evidente bondgenoot om artikel 1 van zijn statuten te realiseren, weigert De Wever obstinaat samen te werken, zonder daar ooit één inhoudelijk argument voor te geven. Blijkbaar speelt er enkel een persoonlijk ressentiment. En de andere bondgenoten moeten een kopje kleiner worden gemaakt. Enkel de heer Rousseau valt nog in de gratie. Voor mij is het duidelijk: voor de heer De Wever is Vlaanderen te klein!

Pol Jongbloet, Mechelen

Realisme en romantiek

Pallieterke, Ergens deel ik de euforie die afdruipt van uw voorpagina met als titel “V-partijen behalen een historische overwinning”. Anderzijds heb ik zo mijn bedenkingen. Veel van de V-stemmen hebben hoe dan ook niets te maken met de ‘V’ zoals wij die voor ogen houden. De meeste van die stemmen (vooral voor Vlaams Belang) zijn stemmen van malcontenten die op die wijze hun onvrede met de gang van zaken op regeringsvlak kracht willen bijzetten. Het zijn lieden die geen fluit met flamingantisme te maken hebben. Wat de winst van N-VA betreft, permitteer ik mij te hopen en te wensen dat er nog lui te vinden zijn die de realpolitik van N-VA en BDW appreciëren. Hij is de enige die een oplossing kan aanbieden om carrément het roer om te gooien (en in handen

te houden). Daarom is de verkiezingsuitslag positief. “De helft plus één” is er niet gekomen, waardoor BDW niet nog eens voor de zoveelste maal zijn keuze moet bevestigen en hij zijn pogingen kan verderzetten. Hij kiest geen eieren voor zijn geld, maar vaart een realistische koers. Geboren enkele jaren vóór de Teutoon hier voor de tweede keer zijn tenten opsloeg, ben ik op een leeftijd gekomen dat ik mag zeggen dat ik in de schoot van de Vlaamse Beweging meer dan genoeg nefaste ervaringen heb beleefd als gevolg van een botsing tussen realisme en romantiek. Ik hoop dat de realpolitik in de Vlaamse hersens deze keer zijn vruchten afwerpt.

Swa Jacobs, Boom

Stem JA!

Pallieterke,

Blijven wij de dweil van de Franstalige Brusselaars? Waarom eens geen affiches maken met een oproep in Vlaanderen om onze Vlaamse taal te spreken in de warenhuizen, bij de openbare diensten, bij de politie en in de ziekenhuizen? Waarom is ons Vlaams volk zo gedienstig om Frans te willen spreken bij het bedienen van de onbeschofte Franstalige Brusselaar en Waal, waar we toch maar slaven voor zijn? Affiches zouden een duidelijk protest zijn tegen de Brusselse ziekenhuizen en politiediensten die bij een aangifte van verkrachting van een jongedame het slachtoffer niet in het Nederlands kunnen of willen bijstaan.

E. Van Haeren, Wenduine

Strategische overwinning

Pallieterke, De verkiezingsuitslag die het Vlaams Belang op 9 juni behaalde, mag zonder meer eclatant genoemd worden. Laten we niet vergeten dat de jonge generatie onder Van Grieken vanaf 2014, aanvankelijk met zeer beperkte middelen en steeds in moeilijke omstandigheden, de partij in twee legislaturen terug op eenzame hoogte naast N-VA heeft gebracht. Wie nu de ‘grootste’ zou zijn, maakt in principe weinig uit, gelet op de strikte naleving van het cordon, ook door N-VA. 9 juni is voor het VB dus geenszins een ‘overwinningsnederlaag’, maar wel een belangrijke strategische zege met het oog op de nakende gemeenteraadsverkiezingen. Het dictaat van De Wever zouden sommige N-VA-afdelingen, hetzij uit ambitie, hetzij uit zelfbehoud, dan wel eens ‘audax omnia perpeti’ naast zich neer kunnen leggen.

Tomas Verachtert, Puurs

Winnaars en verliezers

Pallieterke, Vergelijk even objectief de verkiezingsuitslagen voor het Vlaams Parlement van 2024 met de cijfers van 2019 en trek uw conclusies. Vlaams Belang wint 8 zetels, PVDA wint er 5. Vooruit behaalt exact evenveel zetels als in 2019 en trappelt dus ter plaatse. Alle andere partijen verliezen: Open Vld verliest 7 zetels, N-VA 4, Groen 5 en cd&v 3. Laten we dus een kat een kat noemen en ruiterlijk toegeven dat Vlaams Belang de grote winnaar is, tot spijt van wie het benijdt, zelfs al is zijn naam Bart De Wever.

André Clerbout, Scherpenheuvel-Zichem

Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

n Kardinaal Richelieu

Ik ben niet direct een grote supporter van de Rode Duivels. Telkens als die ploeg speelt, wordt er alles aan gedaan om een opgeklopt België-gevoel te creëren. Dat we moeten supporteren met een eentalige slogan ‘tous ensemble’, maakt me boos. Dat de voorzitters van cd&v, Open Vld en Vooruit dat blijkbaar normaal vinden, is onbegrijpelijk.

Er hangen nog niet veel Belgische vlaggen aan de gevels ter ondersteuning van onze nationale voetbalploeg. Alvast de eerste wedstrijd werd verloren en stilletjes hoop ik dat ‘we’ er bij de eerste ronde uitliggen. Kwestie dat het straatbeeld niet te fel verandert in een tricolor schouwspel en Jupiler-reclame. Dat doet me denken aan de festiviteiten die er zitten aan te komen voor de viering van 200 jaar België. In 2030 is het zover. Indien N-VA in de federale regering komt en Bart De Wever onze premier wordt, dan is een van de zijdelingse gevolgen dat de volgende regering de feestelijkheden verder moet voorbereiden en organiseren, zoals ook Bart Maddens in ons interview met hem vermeldt. Jubelpark

De huidige Vivaldi-regering is daar al in 2021 mee gestart. Centrum van de feestelijkheden wordt het Jubelpark in Brussel, bij de Vlaming beter bekend als ‘de Cinquantenaire’. Dat gebouw en park verwijst naar de vijftigste verjaardag van België. In eerste instantie wil men de gebouwen grondig renoveren en deels een nieuwe invulling geven. Dat het Jubelpark er gekomen is in opdracht van koning Leopold II, beter bekend als slavenhandelaar en MeToo-specialist, is maar een detail dat we even moeten vergeten. Dat er in het park ook nog wat verwijzingen zijn naar ‘onze’ aanwezigheid in Congo, is meer dan symbolisch. De rijkdom en het kapitaal van ons koningshuis, en ook nog wat bijhorende adel, is te danken aan de opbrengsten uit de kolonies. Overigens is dat laatste niet enkel een verdienste van het Belgische koningshuis, ook onze koninklijke noorderburen werden rijk dankzij de inkomsten uit de kolonies.

Horizon 50-200

Om de renovatie van het Jubelpark te coördineren en in een tweede fase de feitelijke festiviteiten te organiseren, is er een vzw opgericht: Horizon 50-200. Zal het u verbazen dat de statuten van die vzw, zoals gepubliceerd in het Staatsblad, enkel in het Frans zijn? Straf toch dat geen enkele Vlaamse partij daar moeilijk over doet. Et pour les Flamands la même chose. Ook na 200 jaar Belgiekske is dat nog altijd een blijvende vaststelling. Naast de renovatie van het Jubelpark worden ook nog andere Brusselse monumenten grondig aangepakt tot eer en glorie van den Belgique. Tegen 2030 moet het Justitiepaleis opnieuw schitteren zonder stellingen. Maar ook de Kunstberg, Bozar, het Parlement, het Rekenhof én het koninklijk paleis worden onder handen genomen. Het voorziene budget bedraagt nu al meer dan 170 miljoen euro belastinggeld. Let wel, dat bedrag handelt enkel over de renovatiekosten van een aantal gebouwen, er is nog geen budget bekend voor de evenementen zelf.

Symboolpolitiek

Toen de eerste initiatieven en budgetten in november 2021 bekend geraakten, reageerden Tomas Roggeman en Frieda Gijbels, beiden Kamerleden van N-VA, furieus. In hun persbericht van toen lees ik: “Ongezien. De Vivaldi-partijen gaan zo ver in hun belgicisme dat ze massaal belastinggeld verspillen voor pure symboliek. We denken dat momenteel heel wat andere sectoren die financiële ademruimte kunnen gebruiken.” En ook nog: “Onaanvaardbaar. Dit is veel te dure symboolpolitiek.”

In het kader van de regeringsonderhandelingen zijn de feesten rond 200 jaar België maar een detail. Het is vooral een symbooldossier, dat ook bij de eigen achterban van N-VA gevoelig ligt. Als Bart De Wever woord houdt en enkel in een federale regering stapt op voorwaarde van een verregaande staatshervorming, dan stelt het probleem zich misschien niet en is België een afgelopen verhaal. Laten we hopen! En wat er ook georganiseerd gaat worden voor 200 jaar België, uw dienaar gaan ze daar niet zien.

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.

Gust Peeters stelt nieuwe dichtbundel voor

Auteur Gust Peeters heeft afgelopen weekend zijn nieuwe dichtbundel, uitgegeven bij Polemos, voorgesteld. De voorstelling vond plaats in de kelder van ‘De Groene Waterman’, nota bene de boekhandel van de PVDA, in Antwerpen.

Een vijftigtal aanwezigen heeft afgelopen weekend de voorstelling van de nieuwe dichtbundel van Gust Peeters, getiteld ‘Achtergrond’, bijgewoond. De zaakvoerder van Polemos, Karl Van Camp, betreurt dat de voorstelling moest plaatsvinden in de kelder van ‘De Groene Waterman’, de boekhandel van de PVDA, bij gebrek aan een beter alternatief. Hij deed een warme oproep aan de lokale overheid om daar verandering in te brengen. Gust Peeters is onder meer bekend van zijn maandelijkse gedicht in ONAF, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging (VVB). Hij schreef ook al bindteksten voor het Zangfeest en maakt deel uit van Nekka en de werkgroep die de jaarlijkse LOF-prijs uitreikt.

Vlaamse geschiedenis

Lieven Bax, die zichzelf omschreef als iemand zonder binding met de Vlaamse Beweging en een belgicist, interviewde de auteur. Het siert Peeters dat hij iemand van een andere politieke signatuur heeft gevraagd om hem te interviewen tijdens zijn boekvoorstelling. Dat leidde tot een pittig gesprek.

Sommige gedichten uit de bundel hebben een diepere betekenis waarvoor een beperkte kennis van de Vlaamse geschiedenis vereist is. Er staat bijvoorbeeld een gedicht in dat verwijst naar de gebeurtenissen in Abbeville en een over de executie van August Borms.

De dichtbundel is uitgegeven bij Polemos en kost 15 euro. Bestellen kan via elke boekhandel in Vlaanderen en Nederland of via polemos.be.

ANTON SCHELFAUT

Districtsburgemeester Paul Cordy (N-VA), Bart Fierens (ANZ), Jan Huijbrechts (Literatuur Vlaanderen) en Nick Peeters (VVB) namen op de boekvoorstelling het woord. Ze hadden elk een gedicht uit de bundel gekozen en lichtten hun keuze toe.

Jan Mulder wint LOF-prijs 2023

Jan Mulder is de winnaar van de LOF-prijs der Nederlandse taal voor het jaar 2023. Dat hebben de organisatoren, De Stichting Nederlands, de Vlaamse Volksbeweging (VVB), de Marnixring en het Ampzing Genootschap, vorige week bekendgemaakt.

Op zaterdag 12 oktober mag Jan Mulder, gewezen voetballer en voetbalcommentator, de 21ste LOF-prijs der Nederlandse taal in ontvangst nemen. De keuze voor Mulder is geen toeval, want het thema is dit jaar ‘Sporttaal? Taalsport!’. Vorig jaar mocht in zaal Vredenberg in Lier Bart Peeters de twintigste LOF-prijs der Nederlandse taal in ontvangst nemen.

HORIZONTAAL

A. Algemeen geldige regelmatigheden

B. Eenheid van tijd - Dweperige verering

De uitreiking van de 21ste LOF-prijs der Nederlandse taal aan Jan Mulder vindt plaats op zaterdag 12 oktober 2024 in zaal ‘Seats2Meet’ in Eindhoven. Binnenkort volgt het volledige programma van de LOF-dag.

ANTON SCHELFAUT

C. Zangstem - Hoevedier - Internetlandcode voor Servië

D. Verlaging van het bewustzijn - Claxongeluid

E. Steekgereedschap - Elektrisch geladen deeltje

F. Loot - Europees land

G. Nauw verbonden - Europees Verbond van Vakverenigingen

H. Aardappels uit de grond halend - Bruto

I. Aanduiding van een miljardste deel - Deel van de mast - Bismut

J. Obsceen - Derde persoon tegenwoordige tijd enkelvoud van 'zijn' - Deel van een hekwerk

K. Pijnstiller

L. Lichte, soepele kunststof - Gebruikersafbeelding op het internet

VERTICAAL

1. Energieleveranciers

2. Goud - Telwoord

3. Volgens de gewoonte

4. Dunne balk - Indonesisch eiland

5. Proberen - Meisjesnaam

6. Rutherford - Staat van de VS

7. Alert op mogelijke maatschappelijke misstanden - Peervormig snaarinstrumentWaalse stad

8. Bijbelse hogepriester - In verband metRomeinse cijfer vier

9. Militaire parade met muziek - Stad in Irak

10. Tegenwoordige tijd - Niet properDeel van een racecircuit

11. Ierland - In voce - Nagenoeg

12. Iemand die kwaadspreekt over de eigen groep

KARL VAN CAMP

X van de week!

Eén procent halen bij de verkiezingen?

Het stof van je kleren kloppen en gewoon doorgaan. Els Ampe en haar ‘Voor U’ mogen dan wel compleet genegeerd worden door pers en kiezer, ze gaat gewoon door. En dan hoef je het niet eens te zijn met haar programma en vreemdsoortige kopstukken. Een beetje sympathie voor doorzettingsvermogen en branie mag wel.

Er werd in de aanloop naar de verkiezingen nogal smalend gedaan over Els Ampe. En Els Ampe smaalde gewoon terug. Ze sleurde de VRT voor de rechtbank omdat ‘Voor U’ niet werd opgenomen in de stemwijzer, kreeg in een wip de lijsten klaar en ingediend en verzamelde een bonte verzameling lijsttrekkers om het politieke landschap te herverkavelen. Het zou een maat voor niks worden, het werd een maat van 1 procent. Zeg maar zo’n 40.000 stemmen. Dat is zwaar onder de kiesdrempel, maar je kan het ook positief bekijken: Open Vld en Groen zijn al duidelijk in het zicht en zij hadden wél miljoenen om zichzelf de hemel in te prijzen.

Er zullen in oktober meer ‘Voor U’-lijsten zijn dan ‘Open Vld’-lijsten

Op de persconferentie van ‘Voor U’ moesten medewerkers hun eigen gsm bovenhalen om de speech van de voorzitter te filmen, hun eigen glaasje cava financieren en hun eigen

campagneleningen afbetalen. En toch werd er minder gejankt dan pakweg bij Open Vld, waar Alexander De Croo zijn tranen de vrije loop liet. “We’ll be back”, scandeerde Alexander, waarmee hij vooral bedoelde dat hij zelf wel op zijn poten zou terechtkomen, in tegenstelling tot het liberalisme. Bij Voor U is geen enkele vernieuwer verkozen geraakt. Maar dat is ook zo bij Open Vld, waar de oude krokodillen vooral zichzelf hebben bediend.

Exit Els?

Bij Open Vld gaan ze ondertussen zichzelf heruitvinden, zelfbedienaars onder elkaar. De lokale Vld-afdelingen weigeren in afwachting vrijwel allemaal om onder die noemer naar de gemeenteraadsverkiezingen te trekken. Bij ‘Voor U’ zijn ze ondertussen al druk bezig om diezelfde gemeenteraadsverkiezingen voor te bereiden en ploegen onder die naam te begeleiden. Geen haar op het hoofdje van Els Ampe is van plan op te geven. Er zullen in oktober meer ‘Voor U’-lijsten zijn dan ‘Open Vld’-lijsten. In tegenstelling tot de politieke collega’s die sinds de verkiezingen nauwelijks nog te bewegen zijn tot actie op X, houdt Ampe er een stevige vaart in. Opnieuw krijgt iedereen kletsen en zoekt ze overal ruzie. Maar ze doet ook een mooi en opvallend aanbod aan leden van haar ex-partij die zich door de krokodillen gepasseerd voelen. “Verweesde liberalen zijn welkom @stemvooru. Voor U is een liberale partij zonder postjespakkers of familieclans. Je vindt er vrijdenkers met een goed hart en gezond verstand. Ons program- ma is gebaseerd op waarden en 12 principes.” We hebben het nageteld. Dat zijn er 12 meer dan Open Vld. We mogen ze wel, die Els.

Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds? Splits zelf de sociale zekerheid! Word lid van het VNZ.

Conner Rousseau: “Tiens, misschien gaat het dan toch over mij”

Conner is terug. De man, de mythe, de neuscorrectie. En bij Vooruit laten ze er geen gras over groeien. Conner moet terug in de voorzittersstoel om de onderhandelingen met het rechts blok van N-VA, cd&v, MR en Les Engagés met sterke hand te leiden. Het meisje Melissa - daar is iedereen het over eensheeft dat prima gedaan in afwachting van de grote terugkeer. Voor een meisje toch. Maar als het serieus wordt, heb je toch de echte leider van de partij nodig. “De kiezer heeft de keizer in ere hersteld”.

Conner Rousseau begroet ons met het antwoord op een ongestelde vraag: “Ah, de mannen van Pallieter. Natuurlijk mogen jullie een selfie met mij. Als het zou kunnen, nam ik met de hele wereld een selfie. Maar jullie willen het vast weer over politiek hebben. Dat komt goed uit. Naast selfies is politiek één van mijn specialiteiten. Ik strijd voor iedereen die strijdt voor een betere samenleving en gratis plastische chirurgie voor lelijke kindjes.”

Misschien even terug naar de verkiezingsavond. Het viel op hoe Vooruit een resultaat van 13,8 procent en een winst van nul zetels wist te verkopen als een grootse overwinning. Maar is

“Laat mij daar heel eerlijk in zijn. Bijna 14 procent is veel lager dan ons potentieel als socialistische partij. Maar ik haalde als lijstduwer maar liefst 75.000 voorkeurstemmen. Dat is ongezien. Fenomenaal. Mensen willen mij gewoon. Het maakt niet uit hoe vaak ik ook zeg dat het over inhoud moet gaan. Iedereen wil alleen maar Conner. Conner, Conner, Conner! Ik heb beloofd om bescheiden te blijven. Dat is ook mijn natuur. Maar de mensen maken het wel niet makkelijk.”

In alle eerlijkheid: u was wel de meestbesproken lijstduwer des lands. Weet

“Niet verklappen, ik weet het. Het was een meisje, hé? Niet zeggen! Het was die van Gent. Niet te dik. Ze stak haar hand voor mij in het vuur. Sympathieke hoor. Frieda? Kan dat? Martine? Of is dat de koffiemadame?”

“Juist! Freya Vandenbulcke. Zeer capabele madam. Maar je merkt het nu zelf, hé. Het is hiermee bewezen. Ik ben totaal niet bezig met namen en personencultussen. Waar het om gaat is de inhoud. De mensen. Om hoe we het leven van anderen beter maken. Daar mag je Conner altijd voor wakker maken.”

Met uw 13 procent bent u onmisbaar in de federale coalitie, maar u bent wel één van de twee kleine partners. Moet u niet boven uw gewicht bok-

“Boksen? Weet u wat die neus gekost heeft? Hahaha, grapje natuurlijk. Ik weet wat u bedoelt. Wat u eigenlijk wil zeggen is: Conner, hoe ga je je als linkse partij overeind houden in dat extreemrechtse milieu. Wel, ik ga mijn vel niet voor een appel en een ei verkopen. De kans is eerlijk gezegd klein dat we federaal meedoen. We moeten daar ook eerlijk in zijn naar de mensen toe. Ik kan moeilijk Vlaams én federaal minister zijn. Ik ben dan misschien wel Conner, maar ik ben ook maar een mens,

hé. Ik weet niet of het dan zin heeft om in twee regeringen te zitten als ik maar alleen ben. Dat is toch een beetje als tickets kopen voor twee Taylor Swift concerten en op één concert opgescheept zitten met Dana Winner ofzo. Begrijp je? Mensen willen waar voor hun geld.”

U meent dat u niet genoeg gaat wegen op het federaal niveau?

CONNER: “Hela, niet over mijn gewicht beginnen, hé jongen! Ik kan u verzekeren dat ik perfect op gewicht zit. Haha, maar ik weet wat u bedoelt. U wil eigenlijk zeggen: Conner, kan jij wel een asociaal beleid van extreemrechts tegenhouden? Kan je de inhoud wel genoeg sturen naar een socialere, gelijkere, betere wereld, zoals ik alleen die kan zien? Ik vind het een goede vraag. Maar het is weer een vraag naar mij persoonlijk toe. Ik zou het liever over de inhoud hebben. Weet u nog, de inhoud?”

Wel ja, de inhoud. De geruchten gaan dat u PS wilt meesmokkelen in de regering. Krijgen we dan niet stilaan dezelfde problemen als tijdens Vivaldi? Bouchez zal dan ook Open Vld willen meepakken en dan zit u meteen opnieuw met zeven partijen rond de tafel.

CONNER: “Het gaat niet om mij, ik ga dat niet blijven herhalen. Maar het gaat zeker niet om Bouchez. Alstublieft, zeg. Het gaat om de keiharde roep om meer sociaal beleid die we in Vlaanderen horen. En tja, dan kom je natuurlijk bij mij terecht. Onvermijdelijk. Tiens, misschien gaat het dan toch om mij. Zo had ik het nog niet bekeken. (staart minutenlang voor zich uit) Sorry, ik heb hier een inzicht gekregen. Mag ik hierop terugkeren?”

DE MAN VAN MEER DAN 75.000 STEMMEN!