't Pallieterke van 6 juni 2024

“In de politiek zie je telkens het verhaal van Icarus”

3

MET MACHETES

NAAR HET VOETBAL

Migratie is de hoofdbekommernis van de kiezer. Dat blijkt uit elke bevraging. Het is daarom jammer dat dat thema geen belangrijkere plaats heeft ingenomen in de verkiezingsdebatten. Veel verschil zal dat echter niet maken. De bezorgdheid over migratie is niet het resultaat van wat mensen horen op tv of lezen in de kranten, maar van wat ze dagelijks zien en meemaken op de trein, op de bus, op school, op straat en zelfs op de sportvelden.

AFSCHRIKWEKKEND BRUSSEL

5

5

2

Afgelopen weekend kregen we daar nog een treurig voorbeeld van. Bij een ‘vriendschappelijke’ match tussen FC Aalst ’93 en een jeugdploeg uit Denderleeuw braken rellen uit waarbij machetes, messen en boksbeugels werden ingezet. Het gevecht werd later door de messentrekkers verdergezet op de trein, waar bloedsporen op de zetels de stille getuigen zijn van de hevigheid van het geweld. Er vielen vier gewonden. Veiligheidsmaatregelen waren er niet, want het ging om een “niet-aangevraagde wedstrijd op een niet officieel afgehuurd voetbalveld” (HLN). Een eufemisme voor het gebruik van een voetbalveld zonder toestemming van de eigenaars.

Zoals steeds bij dat soort geweld tussen jeugdbendes (opnieuw met heel wat minderjarigen) zijn de nieuwsmedia te preuts om uit te spreken wat je op de filmpjes op sociale media overduidelijk kan zien:

zowel de spelers als baldadige supporters zijn in grote meerderheid van Afrikaanse afkomst.

Hilde Sabbe, die ooit nog met haar opiniestukken de pagina’s van HLN heeft geteisterd, vond het zelfs te vergaand dat in een krantenartikel de machetes werden vermeld, omdat dat woord “tendentieus is en refereert naar de jungle”, schreef ze op X. Ik weet niet welk woord Sabbe liefst gebruikt voor messen met lemmeten van 20 cm, maar zij lijkt dus vooral aanstoot te nemen aan de associatie van dat wapen met de afkomst van de daders. ‘Brusselse jongeren’

Het is niet de eerste keer dat FC Aalst ’93 het nieuws haalt. Lokale verantwoordelijken, zoals nu ook de burgemeester van Aalst, verwijzen voor de problemen graag

naar ‘Brusselse jongeren’, om het niet te moeten hebben over de lokale jeugd. In Aalst wonen twee keer zoveel Congolezen als Marokkanen. Ook de vele ‘Nederlanders’ die er wonen, zijn meestal Afrikanen met een Nederlands paspoort.

In een interview met TVO wijt Josias Kaputula, de voorzitter van FC Aalst ’93, de problemen aan de “mentaliteit van de jeugd”. Hij zegt dat het probleem opgelost kan worden als het stadsbestuur voor een professionele omkadering - lees: geld - zou zorgen. Vreemd, ik ken heel wat jeugdploegen die zonder enige professionele omkadering matchen spelen waarin gewoon niemand een machete bovenhaalt.

Vooraleer Hilde Sabbe ons beschuldigt van ‘tendentieuze’ berichtgeving en misschien zelfs racisme: de slachtoffers zijn ook meestal Afrikaanse jongens. Toen de Aalsterse ploeg twee jaar geleden een Antwerpse jeugdclub partij gaf, waren er ook al zware gevechten tussen de supporters. Een vete tussen de ‘drilrappers’ aan beide zijden leidde uiteindelijk tot de moord op Steven B. Wie het probleem niet wil zien en benoemen, is medeverantwoordelijk voor de slachtoffers die er nog zullen vallen. Dat zullen opnieuw Afrikaanse jongens zijn.

JURGEN CEDER

“Als

de uitslag met de peilingen overeenkomt, is dat toeval”

Partij en Beweging

Op zondag 26 mei stelden de Vlaamse Volksbeweging en PAL Academie in Aalst hun nieuwste project voor. De ‘onafhankelijkheidsbarometer’ is een instrument om het draagvlak voor Vlaamse onafhankelijkheid uit te bouwen, permanent te monitoren en als hefboom te gebruiken als de tijd daar rijp voor is.

In een ideale wereld was de voorstelling doorgegaan in een stadion met duizenden aanwezigen, met bekende Vlamingen op het podium en met de partijvoorzitters van de V-partijen naast elkaar op de eerste rij. De bijeenkomst in Aalst was iets bescheidener. Ik kan me echter even gemakkelijk een wereld voorstellen waarbij er helemaal niets gebeurt. Voor mij is de onafhankelijkheidsbarometer dan ook een bijzonder zinvol initiatief. Met zowat veertig jaar partijpolitiek engagement op mijn eigen teller, ben ik ervan overtuigd dat ook de niet-partijpolitieke Vlaamse Beweging een belangrijke rol te spelen heeft.

Het is goed de zaken eens in historisch perspectief te bekijken. Na de Belgische onafhankelijkheid van 1830 werden de Vlamingen wakker in een Franstalige staat. Al in 1840 werd in het zogenaamde ‘petitionnement’ het gebruik van het Nederlands geëist voor bestuur, gerecht en onderwijs. Dat kan gelden als de start van de Vlaamse Beweging. De Vlaamsgezinden opereerden lange tijd binnen de klassieke politieke families. Afgezien van lokale initiatieven zoals de Meetingpartij of het daensisme, was het wachten tot na de Eerste Wereldoorlog vooraleer de Vlaamse Beweging met de Frontpartij ook een partijpolitieke vertaling kreeg.

Zal de koning ‘temporiseren’?

Ondertussen is er een lange weg afgelegd, met veel struikelen, vallen en weer opstaan, en wellicht ook met een paar gemiste afritten. Vandaag staan de V-partijen samen op meer dan 45 procent in de peilingen. Dat is ronduit indrukwekkend. Tegelijk moeten we vaststellen dat het zwaartepunt onmiskenbaar verschoven is van de niet-partijpolitieke Vlaamse Beweging naar de V-partijen die over oneindig veel meer middelen en mensen beschikken. Dat betekent echter niet dat de Beweging geen nut meer heeft. Een partij is ook maar een instrument om een doel te bereiken. Partijpolitiek laat toe dat Vlaams-nationalisten in parlementen en regeringen, in gemeenteraden en colleges, posities innemen die anders door niet-nationalisten zouden worden ingenomen. Tegelijk loert een gevaar om de hoek. “Let op, want het systeem eet u op”, zeg ik wel eens tegen jongere collega’s. Je wordt politiek actief omdat je Vlaanderen onafhankelijk wil zien en een politiek mandaat geeft je impact. Voor je het weet ben je echter vooral bezig met het beheer van het bestaande systeem. Als schepen kreeg ik de voorbije week onder meer een omgevingsvergunning voor een nieuwe school, het programma voor Open Monumentendag en de notulen van kerkfabrieken op mijn bord. Die dossiers zijn belangrijk, maar ze brengen de onafhankelijkheid niet noodzakelijk snel dichterbij. Het is goed dat er zoveel Vlaams-nationalisten verkozen worden. Die mogen echter niet vergeten waarom ze daar zitten. Een slagkrachtige Vlaamse Beweging kan hen bij de les houden. De Vlaamse Beweging zal zich moeten aanpassen aan de gewijzigde omstandigheden. Ik zag veel grijze haren in de zaal in Aalst. Grijs is trouwens ook de kleur van het haar dat ik in de spiegel zie. Gelukkig was er in Aalst ook jong talent. Die gaan het moeten doen. De weg naar de Vlaamse onafhankelijkheid loopt immers niet langer over Conscience en Gezelle, maar over YouTube en TikTok. Geef er een lap op!

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 58,5 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 117 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 234 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 350 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Vanaf maandag is het staatshoofd, koning Filip, voor een tijd aan zet in de poging het terrein voor te bereiden om de vorming van een federale regering mogelijk te maken. De kans is groot dat de koning en co tijd zullen willen kopen. Tegelijk rijst de vraag: zal Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken als eerste partijvoorzitter ontvangen worden op het Paleis van Brussel?

Na de verkiezingen van 2019 was één van de meest besproken momenten van de eerste informatieronde van koning Filip de audiëntie van Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken. Weliswaar als laatste van alle partijvoorzitters. Een unicum toen. Aan Franstalige kant moesten media en politici even bekomen. Wijlen Karel Dillen had als voorzitter van het Vlaams Blok al eens een uitnodiging gekregen, maar was er niet op ingegaan. Sindsdien werden Vlaams Blokkers/Vlaams Belangers niet meer op het Paleis van Brussel (Laken ten tijde van koning Albert II) ontvangen. Omdat ze niet meer werden uitgenodigd, niet zozeer omwille van hun separatistische sympathieën. Ten slotte waren en zijn de vele VU- en N-VA-‘gasten’ persoonlijk in de meeste gevallen voorstanders van het einde van België. En van veel PS’ers is bekend dat ze republikeins zijn en België louter zien als een geldmachine waarbij de sociale zekerheid de Walen van de nodige Vlaamse middelen voorziet. Neen, het is naar verluidt het rechts-radicale DNA dat maakte dat het Vlaams Belang niet meer op audiëntie moest. En eventueel het feit dat Vlaams Belang sowieso niet in een federale regering zal zetelen. Waarom ze dan uitnodigen met het oog op de vorming van een regering op dat niveau?

Je kan dus verwachten dat een audientie na de verkiezingen van zondag voor Van Grieken neerkomt op een beleefdheidsbezoek, zoals in 2019. De redenering is dat de koning meent respect te tonen voor de straks 1 miljoen Vlamingen of meer die op Vlaams Belang hebben gestemd. En dus zou Van Grieken in dat geval als laatste partijvoorzitter op een belletje kunnen rekenen. Of wordt hij toch als eerste uitgenodigd? Dat zou de logica zelve zijn als Vlaams Belang daadwerkelijk de grootste partij van het land wordt. Ook al is een federale regeringsdeelname geen optie.

Rookgordijn voor het echte werk

Van Grieken als eerste naar het Paleis roepen, zou koning Filip én de andere partijvoorzitters overigens niet slecht uitkomen. Het krijgt dan tijdelijk alle aandacht. De pers kan erover schrijven, een aantal opiniemakers kan verontwaardigd reageren en

tegelijk kan de Vlaams Belang-voorzitter de aandacht afleiden van de aartsmoeilijke federale situatie door erop te wijzen dat hij eigenlijk vooral bezig is met een poging een Vlaamse regering te vormen. De passage van Van Grieken zou dan een rookgordijn zijn voor het echte federale werk dat achter de schermen gebeurt en weinig van doen heeft met het het Paleis van Brussel, koning Filip of diens kabinetschef Vincent Houssiau.

Wijlen Karel Dillen had al eens een uitnodiging gekregen, maar was er niet op ingegaan

Het blijft natuurlijk afwachten wat de verkiezingsuitslag wordt, om een open deur in te trappen. Maar men neemt geen grote gok door ervan uit te gaan dat de kaarten zeer moeilijk zullen liggen. Niet alleen door de versnippering van het politieke landschap. Ook en vooral door de moeilijke relaties tussen de verschillende partijvoorzitters. In de luwte zal er zeer veel masseerwerk nodig zijn om de figuren Bart De Wever, Paul Magnette, Sammy Mahdi en Georges-Louis Bouchez dichter tot elkaar te brengen. Over Open Vld’er Alexander De Croo en de groene voorzitters spreken we hier even niet, aangezien die toch op een zeer zware nederlaag lijken af te stevenen. Een éminence grise

Vanuit het Hof kan men ervoor kiezen om een oude krokodil het veld in te sturen als informateur. Met als belangrijkste opdracht: temporiseren. Tijd winnen om ervoor te zorgen dat een aantal figuren straks gemakkelijker door één deur kunnen. De truc met de éminence grise werd in het verleden al meermaals toegepast. In periodes dat de formatie na maanden gepalaver vastliep, werd in 2007 zelfs de Duitstalige minister-president Karl-Heinz Lambertz als verkenner het veld ingestuurd. Bij recentere formaties werden ex-vicepremiers Didier Reynders en Johan Vande Lanotte van onder het stof gehaald. Relevanter zijn de voorbeelden van de liberale oudgediende Frans Grootjans die na ‘Zwarte Zondag’ van 24 no-

Aanpassing abonnementstarieven

vember 1991 als informateur het veld werd ingestuurd om een paarse regering te vormen. Daar waren de tijden niet rijp voor. Onder andere de Vlaamse socialisten zagen dat niet zitten. Een ander voorbeeld van een liberaal die tijd moest kopen, was Herman Vanderpoorten in 1981. België was toen economisch de zieke man van Europa. Iedereen was de PS (met stakende ministers beu) en het terrein werd voorbereid om een rooms-blauwe herstelregering te vormen. Dat lukte met de regering-Martens V, die de devaluatie doorvoerde en inderdaad het herstelbeleid lanceerde. De voornoemde voorbeelden leidden uiteindelijk tot een resultaat, maar het kan ook anders. Dramatisch is de periode 2010-2011, toen de ene na de andere figuur op het Paleis verscheen en men op een bepaald moment zelfs figuren als Jean-Luc Dehaene en Wilfried Martens deed opdraven, die totaal geen voeling meer hadden met de politieke zeden en gewoonten van de 21ste eeuw. Een fout van Albert II en zeker van zijn kabinetschef Jacques van Ypersele de Strihou. Bart De Wever, met zijn N-VA de grote winnaar van de verkiezingen, kreeg amper een relevante verantwoordelijkheid bij de pogingen om een regering te vormen. De aversie van de koning en co voor die partij was groot.

Vanuit het Hof kan men ervoor kiezen om een oude krokodil het veld in te sturen als informateur

Dat veranderde, het moet gezegd, in 2014 toen de centrumrechtse regering Michel in de steigers werd gezet. Ere wie ere toekomt: de Vlaamse kabinetschef Frans van Daele heeft toen in koninklijke kringen duidelijk gemaakt dat men PS best door N-VA ging vervangen. Niet vergeten dat de Saksen-Coburgs sinds de Koningkwestie (1950) en de Eenheidswet (1960) een diepgewortelde vrees hebben van de socialisten buiten de regering. Paniek?

Monarchiefans onder de journalisten en opiniemakers voorspellen nu al - 2014 indachtig - dat Filip ook tijdens deze formatie een foutloos parcours zal rijden. Het blijft echter afwachten hoe men bij ‘het Hof’ reageert op een Vlaams-nationalistische tsunami op 9 juni. De geschiedenis leert dat er in die kringen wel eens onverwacht paniek kan toeslaan.

Zoals gebruikelijk in België zijn de kleinere Vlaamse ondernemingen het kind van de rekening wanneer de politiek tot een akkoord komt. De Waalse mediabedrijven hebben extra subsidies bedongen voor de verdeling in landelijke gebieden - lees Wallonië. En ook de non-profit kan nog minstens tot 2027 van subsidies genieten. Als ’t Pallieterke vragen we geen subsidies, maar wel een competitieve postmarkt die niet verstoord wordt door een door de staat georganiseerd monopolie.

Vanaf 1 juli wordt de verzending van ’t Pallieterke via bpost hoe dan ook dus veel duurder. We moeten die hogere kostprijs grotendeels doorrekenen. Een Pallieterke kost vanaf juni om die reden 0,5 euro meer en komt op 4,75 euro in de winkel. Voor abonnees zal de prijs 4,50 euro per week bedragen. Op jaarbasis komt er 26 euro bij, waardoor de jaarprijs op 234 euro komt.

We roeien verder met de riemen die we hebben en als we dat samen met u kunnen blijven doen, zijn we nog lang niet uitgeroeid. Veel dank alvast voor uw begrip. WART VAN SCHEL, VOORZITTER

KARIM VAN OVERMEIRE

Tom Van Grieken bij koning Filip in 2019

AMERIKA GLIJDT AF NAAR EEN BANANENREPUBLIEK

“Halleluja!!!” schreef Maxine Waters, Democratisch parlementslid, op sociaal platform X, “Mijn geloof in het strafrechtsysteem is versterkt!” Haar partijgenote Alexandria Ocasio-Cortez was even enthousiast. Onder gejuich van haar aanhangers riep ze: “Hij is schuldig bevonden aan alle 34 aanklachten. De rechtstaat geldt voor iedereen!” De eerste keer dat een (gewezen) Amerikaanse president een strafrechtelijke veroordeling oploopt, zou een somber moment moeten zijn in een democratie, maar aan de kant van de ‘Democratische’ Partij konden weinigen hun vreugde verbergen.

In ongeveer alle positieve commentaren op de veroordeling van Trump klonk dezelfde toon: die zou aantonen dat niemand boven de wet staat, ook de president niet. Die argumentatie zou heel wat geloofwaardiger klinken als het de huidige machtshebber was die zou zijn veroordeeld en niet zijn uitdager. Trump wordt, zeker door zijn aanhangers, net gezien als symbool van verzet tegen het bestel.

Op zoek naar een misdrijf

Om wat er is gebeurd in een juist perspectief te zetten, moet je je voorstellen dat Joe Biden voor een rechtbank gesleept zou worden door een openbaar aanklager van de Republikeinse partij die zijn verkiezingscampagne - in de VS worden openbaar aanklagers verkozen - had gevoerd op de belofte om precies dat te doen. Voeg daaraan toe dat hij Biden dan zou laten veroordelen door een rechtbank voorgezeten door een overtuigde Republikein en een jury samengesteld uit burgers van het meest conservatieve district van Texas.

Als Trump wordt verkozen, zal ook hij de machinaties die tegen hem zijn gebruikt niet vergeten en vergeven

Verwissel in dat denkbeeldige scenario Democraten en Republikeinen, en je begrijpt wat er zich echt heeft afgespeeld. Aanklager Alvin Bragg had tijdens zijn verkiezingscampagne aangekondigd dat hij Trump zou vervolgen. Hij ging na zijn verkiezing niet op zoek naar een dader, want die stond al vast. Hij moest alleen nog een misdrijf vinden. Die zoektocht verliep eerder moeizaam. Bragg besefte dat het niet gemakkelijk zou zijn een misdrijf te verzinnen rond het zwijggeld dat Trump aan pornoster Stormy Daniels had betaald. In het hol van de Democratische leeuw

Onder toenemende druk van zijn eigen partij begon hij dan toch aan een vervolging. De zaak kwam terecht bij rechter Juan Merchan, die ter zitting weinig moeite deed om zijn vijandigheid tegenover Trump en zijn advocaten te verbergen. De rechter bleek ooit al kleine financiële bijdrage te hebben gedaan ten voordele van Joe Biden en de Democratische Partij. Erger, zijn dochter leidt een reclamebedrijf dat voor de Democratische partij geld inzamelt en advertentiecampagnes organiseert. Haar belangrijkste cliënt is parlementslid Adam Schiff, de man die destijds het voortouw nam in de pogingen om Trump af

te zetten als president. Rechter Merchan had zich trouwens al eerder laten opmerken met vonnissen ten nadele van de Republikeinse partij.

Om te slagen moest men ook de unanieme instemming van een jury van twaalf mensen krijgen. Die taak werd een stuk gemakkelijker door die te rekruteren uit de wijk Manhattan van New York, ongeveer het meeste Democratischgezinde district van het hele land. Bij de laatste verkiezingen stemde er bijna 85 procent voor die partij. Als er toch nog een Trumpgezinde in de jury was gesukkeld, zou die al uitzonderlijk moedig moeten zijn om in te gaan tegen de groepsdruk en tegen de richting die door de rechter werd aangegeven.

Doorgestoken kaart

Voor alle duidelijkheid: naar bed gaan met een pornoactrice is - gelukkig voor Alexander De Croo, die dat ook van plan was - niet strafbaar. Trump ontkent trouwens dat het ooit is gebeurd. Zwijggeld betalen aan een pornoactrice is evenmin tegen de wet. Het probleem ontstond toen dat geld in de boekhouding werd opgenomen als ‘verkiezingsuitgaven’.

Die fout maakt echter slechts een overtreding uit, waar een andere burger met een boete zou vanaf komen. Zelfs dat zou bij Trump niet meer gekund hebben: de zaak was verjaard. Om nog te kunnen vervolgen moest Bragg er een misdrijf van maken. Daartoe zette hij een wankele juridische constructie op. De verkeerde boeking zou het doel hebben gehad om een groter misdrijf te begaan, waardoor de verjaringstermijn nog niet verstreken was. Bragg beweerde dat Trump met zijn foute boekhouding eigenlijk een samenzwering had opgezet om de kiezer te bedriegen. ‘Vergezocht’ is daarvoor nog een eufemisme. Naast de weinig geloofwaardige getuigenis van de louche advocaat Michael Cohen, was daar ook geen enkele aanwijzing voor.

Samengevat: dat was doorgestoken kaart, met een Democratische aanklager, rechter en jury. Het was een proces dat tegen niemand anders dan Trump zou zijn gevoerd, dat tegen niemand anders dan Trump als een misdrijf zou gekwalificeerd zijn en dat tegen niemand anders dan Trump tot een veroordeling zou hebben geleid.

Heksenjacht

Voor wie mijn vorige artikels niet heeft gelezen: ik ben geen fan van Trump. Ik denk dat hij een degelijke president was, zeker beter dan Biden, maar op gebied van menselijke kwaliteiten is er weinig in zijn karakter en gedrag dat tot aanbeveling strekt. Zeker

zijn weigering om de resultaten van de presidentsverkiezingen van 2020 te erkennen was zeer bedenkelijk. Die feiten zijn echter geen excuus voor de overduidelijk politiek gemotiveerde juridische heksenjacht die tegen hem is ontketend.

Meest verregaand waren de pogingen van de Democraten om Trump gewoon te schrappen van de kiesbrief in enkele staten waar ze de meerderheid hebben, een manoeuvre waar Poetin trots op zou zijn. Het Hooggerechtshof was nodig om daar een stokje voor te steken. De strafmaat tegen Trump wordt uitgesproken op 11 juli, de Vlaamse feestdag. Theoretisch kan hij een gevangenisstraf van 4 jaar krijgen, maar weinigen vermoeden dat rechter Merchan dat zal durven. Het zal waarschijnlijk blijven bij een zware boete, probatie en/of een straf met uitstel. Trump wordt hoe dan ook een veroordeelde crimineel. De vraag is nu hoeveel impact de veroordeling zal hebben op zijn kansen op herverkiezing in november.

Politiek martelaar

De veroordeling van het Vlaams Blok en de daaropvolgende electorale triomf van de naar ‘Vlaams Belang’ herdoopte partij hebben de meesten in België geleerd dat het geen goed idee is een politieke tegenstander via de rechtbank pogen uit te schakelen. Het proces tegen het Vlaams Blok was niet alleen politiek gemotiveerd. Ook het voorwerp van het geding was uitermate politiek van aard.

Het was een proces dat tegen niemand anders dan Trump zou zijn gevoerd

Nog voor de uitspraak heeft opinieonderzoek in de VS uitgewezen dat heel wat niet besliste kiezers hun stem niet zouden uitbrengen op een strafrechtelijk veroordeelde kandidaat. Ik vermoed dat zij dan wel eerst moeten begrijpen waarvoor hij is veroordeeld. Trump heeft niets gestolen, niemand verkracht en geen geweld gepleegd. De grond voor de veroordeling is obscuur voor mensen met weinig juridische kennis en zeer twijfelachtig voor degenen die die wel hebben. Zullen er meer mensen afhaken omwille van de veroordeling dan er nu zullen bijkomen omdat ze Trump, niet helemaal onterecht, zien als een politieke martelaar?

Er is nog geen grootschalig opinieonderzoek verricht naar de electorale gevolgen, maar de eerste reacties laten veronderstellen dat Trump ver van uitgeschakeld is. Hij heeft zelfs een plotse golf van financiële steun gekregen, waardoor zijn campagnekas bijna in de omgeving komt van de rijkelijke financiering voor de herverkiezing van Biden. Twee maten, twee gewichten

Tegen Trump lopen nog verschillende aanklachten, in verschillende staten. Twee hebben te maken met de afwikkeling van de presidentsverkiezingen van 2020: Trump zou

geprobeerd hebben op onrechtmatige wijze de resultaten naar zijn hand te zetten. Een andere rechtszaak heeft te maken met geheime staatsdocumenten die zijn aangetroffen in zijn buitenverblijf in Mar-a-Lago, wat een inbreuk is op de wetgeving tegen spionage. Het vervelende voor de Democraten is echter dat Biden precies hetzelfde heeft gedaan. Als vicepresident van Obama had hij ook geheime stukken mee naar huis genomen en niet teruggeven op het einde van zijn mandaat. De speciale aanklager besloot echter om hem daarvoor niet te vervolgen, omdat hij toen reeds een ‘vergeetachtige oude man’ was.

Ter linkerzijde groeit de overtuiging dat democratie een loterij in handen van de onwetenden is

Die twee maten en twee gewichten lijken overal toegepast. De aparte server die Hillary Clinton had opgezet en gebruikt voor haar ministeriële communicatie was een manifeste inbreuk op verschillende federale wetten, maar leidde niet tot vervolging. De Amerikaanse justitie houdt ook al jaren de hand boven het hoofd van Hunter Biden, de corrupte zoon van de president. De pogingen om een inbreuk op de wapenwetgeving over de verkiezingen te tillen, zijn nu wel mislukt. Dat proces tegen Hunter Biden begon maandag. Er mag geen misverstand bestaan over wat vorige week is gebeurd. De presidentskandidaat van de oppositie werd het slachtoffer van een politiek gemotiveerde aanklacht en veroordeling. Het uitschakelen van een lastige presidentiële kandidaat via de rechtbank, is iets dat thuishoort in Rusland, Iran of Venezuela, niet in wat ooit de sterkste democratie ter wereld was.

Bananenrepubliek

De Democratische Partij speelt met vuur. In de Republikeinse Partij groeit de woede over het inzetten van het gerechtelijke apparaat tegen hun kandidaat. Daar zint men - begrijpelijk - op wraak. Als Trump wordt verkozen, zal ook hij de machinaties die tegen hem zijn gebruikt niet vergeten en vergeven. De Democraten zullen moord en brand schreeuwen wanneer hij zal terugslaan, maar hebben die gevolgen over zichzelf afgeroepen. Het is twijfelachtig of Biden en de rest van de partijleiding enige coördinatie uitoefenen over de juridische manoeuvres tegen Trump, maar ze doen alvast ook niets om die tegen te gaan. Ze lieten ook hun tevredenheid over het resultaat overvloedig merken. Coördinatie is ook niet nodig. Ter linkerzijde groeit de overtuiging dat democratie een loterij in handen van de onwetenden is. Het gebruik van de rechtbank om die bij te sturen wordt er als volstrekt rechtmatig aangevoeld. De buitenwereld kijkt intussen verbaasd naar de snelheid waarmee Amerika afglijdt naar het niveau van een bananenrepubliek.

JURGEN CEDER

Donald Trump in het ‘Manhattan Criminal Court’ tijdens zijn proces

Bedrijven worden geopolitieke actoren

De Nederlandse producent van machines voor computerchips ASML speelt een steeds belangrijkere rol in de spanningen tussen China en het Westen. Het blijkt dat ASML de chipmachines kan saboteren bij een Chinese inval van Taiwan. Dat is niet het enige voorbeeld van een bedrijf dat in de huidige internationale spanningen een cruciale actor wordt. Vanaf juli zullen de winsten van de Russische tegoeden geparkeerd bij effectenhuis Euroclear gebruikt worden om Oekraïne te steunen.

350 miljard euro. Dat is de beurskapitalisatie van de Eindhovense techgigant ASML, een topbedrijf in de chipindustrie. Het is één van de belangrijkste producenten van machines voor de fabricatie van chips en halfgeleiders. Het woord gigant is op zijn plaats. ‘Ons’ eigen AB Inbev, de meest waardevolle Vlaamse onderneming, heeft een beurswaarde van iets minder dan 100 miljard euro.

De tijd dat bedrijven enkel moesten denken aan zakendoen, zonder zich te bekommeren om de internationale politiek, is voorbij

ASML, in 1984 opgericht in de schoot van het legendarische Philips, haalt een omzet van 27 miljard euro. 23 miljard daarvan wordt gegenereerd door de levering van chipmachines in Azië. Of het Verre Oosten nog lang de belangrijkste afzetmarkt zal blijven, is maar de vraag. Begin dit jaar raakte bekend dat de Nederlandse overheid de vergunning voor het leveren van een aantal chipmachines aan China heeft ingetrokken. Dat zou gebeurd zijn op vraag van de VS. Washington maakt zich al een tijd zorgen. China zou westerse chiptechnologie gebruiken voor militaire

In het spoor

doeleinden. Amerikaanse chipbedrijven kregen recent trouwens ook exportbeperkingen opgelegd voor de uitvoer naar China. Dat past in een breder geopolitiek verhaal. De spanningen tussen de VS en Europa enerzijds en China anderzijds lopen al een tijd op. Beide blijven belangrijke handelspartners, maar China profileert zich internationaal steeds assertiever. Bovendien is een internationale race bezig om zoveel mogelijk controle te krijgen over de technologie van de toekomst. Daaronder valt de batterijproductie voor elektrische wagens, maar ook de fabricatie van chips en halfgeleiders. Vroeger vonden we het in Europa en de VS geen probleem dat die chips vooral in China werden gemaakt. Nu is er een tendens om de fabricage zo veel mogelijk in de eigen regio te houden en er tegelijk voor te zorgen dat de productie van chips in China wat moeilijker verloopt.

Signaal richting China

De exportbeperkingen maken dus dat ASML als bedrijf een onderdeel wordt van het grotere geopolitieke spel. De tijd dat bedrijven enkel moesten denken aan zakendoen, zonder zich te bekommeren om de internationale politiek, is voorbij.

Dat werd in het geval van het Nederlandse techbedrijf recent extra duidelijk, toen China militaire oe-

van Johan

feningen deed die neerkwamen op een omsingeling van Taiwan, het niet-communistische eiland dat door Peking als een afgescheurde en opstandige provincie wordt aanzien. De Amerikanen hebben recent nog hun bezorgdheden geuit over de gevolgen van een mogelijke Chinese inval in Taiwan. Dat zou niet zonder economische gevolgen zijn. In dat land zit de grootste chipproducent ter wereld: TSMC. China zou bij een oorlog controle krijgen over een massa extra chips en halfgeleiders. Daar kan ASML echter een stokje voor steken. TSMC produceert de chips via ASML-machines. Welnu, het Nederlandse bedrijf heeft bekendgemaakt dat het de machines in geval van een Chinese inval vanop afstand perfect kan saboteren of stilleggen. ASML kan dus een rol spelen bij een mogelijke oorlog tussen Taiwan en China. Het signaal is duidelijk. Geen confiscatie

Ander voorbeeld van de geopolitieke rol die bedrijven anno 2024 spelen: het effectenhuis Euroclear. De onderneming met hoofdzetel in Brussel heeft 39.000 miljard euro aan middelen van en voor internationale betalingen in bewaring. Een deel van dat bedrag, 200 miljard euro om precies te zijn, bestaat uit Russische tegoeden. Die activa zijn geblokkeerd, maar er wordt via rentebetalingen wel winst geboekt op die geblokkeerde tegoeden. De Europese ministers hebben beslist dat 90 procent van de winsten die Euroclear hierop boekt, gestort zullen worden in een fonds. Dat zal op zijn beurt gebruikt worden voor de productie en aankoop van wapens voor Oekraïne.

Het is cruciaal te vermelden dat het hier gaat om het aanwenden van de winsten en niet het opeisen van alle effecten. Een verschil met

Rusland, dat westerse tegoeden in eigen land schaamteloos aanslaat. Europa zou zich een inbeslagname trouwens niet kunnen permitteren. Dat is een aantasting van het recht op privé-eigendom en zou de reputatie van de Europese Unie als investeringsland in gevaar brengen.

Weg met ESG

De casussen van ASML en Euroclear tonen aan dat de tijden voorbij zijn dat bedrijven zich als softe maatschappelijke actoren profileren. Men botst hier stilaan op een aantal grenzen. Vermogensbeheerders die uit ‘ethische’ overwegingen weigerden om te beleggen in aandelen van de wapenindustrie, moeten die aanpak nu bijsturen. Wat vooral aan het veranderen is in een wereld met grotere geopolitieke spanningen, is de obsessie met ESG. ESG staat voor ‘Environmental, Social and Governance’. Het zijn

criteria die gebruikt worden om de duurzaamheid en de ethische weerslag van een investering van een bedrijf te meten. Voldoet men aan milieunormen? Reduceert men de CO 2 -uitstoot? Heeft men voldoende aandacht voor de gelijkheid van man en vrouw binnen een bedrijf? Maar ook: is er aandacht voor LGBT-rechten en wordt er gestreefd naar een zeer diverse werkvloer? De druk op de bedrijven om aan die normen te voldoen en daarover te rapporteren, nam de voorbije jaren sterk toe. Tegelijk kwam er ook kritiek. ESG-normen zouden te veel geïnspireerd zijn door de woke-ideologie. Een terechte bedenking. De vraag rijst in de huidige geopolitieke omstandigheden of bedrijven die EGS-normen best niet laten vallen. Of ze aanpassen. Laten we van de S (Social) in ESG om te beginnen eens Security (veiligheid) maken.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Deckmyn (VB): “Mijn campagne begon meteen na de vorige verkiezingen”

De Gentse Vlaams Belanger Johan Deckmyn (56) bekleedt op 9 juni de vijfde plaats op de Oost-Vlaamse lijst van zijn partij voor het Vlaams Parlement. Uw verslaggever bracht een middag in zijn campagnespoor door.

We beginnen de dag in ’t Vrijdagsgevoel, de stambrasserie van Deckmyn. Hij is er vrijwel elke maandag te vinden. Het hoeft dus niet te verbazen dat we een drankje van het huis aangeboden krijgen. Tijdens onze lunch vat Deckmyn de essentie van het politieke metier samen. “Mijn campagne voor deze verkiezingen begon al op 27 mei 2019, daags na de vorige verkiezingen”, zegt hij. “Veel politici komen enkel in verkiezingstijd buiten. Dan mag je nog zoveel flyers uitdelen of affiches ophangen als je wil, ze zullen geen enkele stem opleveren.” Deckmyn voelt zich naar eigen zeggen ondergewaardeerd door de media. “Maar de waardering van het volk is het belangrijkste.”

Gezelschap van een oud-burgemeester

Na onze lunch rijden we langs het Kanaal Gent-Terneuzen naar Mendonk, een van de vier Gentse Kanaaldorpen. Sint-Kruis-Winkel, Desteldonk en Terdonk zijn de drie andere. “Veel mensen vergeten dat Gent zich in noordelijke richting bijna tot aan de Nederlandse grens uitstrekt”, vertelt Deckmyn onderweg. In Mendonk heeft Deckmyn afgesproken met kersvers Vlaams Belanger en oud-burgemeester van Zelzate Frank Bruggeman om samen enkele

huisbezoeken af te werken. Die laatste is sinds eind vorig jaar lid van Vlaams Belang en duwt op 9 juni de Oost-Vlaamse lijst voor het Vlaams Parlement. In oktober is hij kandidaat om opnieuw burgemeester van Zelzate te worden, een mandaat dat hij tussen 2013 en 2018 al mocht bekleden.

In Zelzate is sinds de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018 een uiterst links bestuur van Vooruit en PVDA aan de macht. Bruggeman weigerde om zich daarbij neer te leggen en begon een procedureslag. Dat werd hem niet in dank afgenomen door de lokale afdeling van Open Vld: het bestuur zette hem eind 2019 aan de deur.

Samen met enkele collega’s maakte Bruggeman eind 2023 de overstap naar Vlaams Belang. De eerste contacten werden gelegd op een protestmars die Bruggeman in de zomer van 2023 had georganiseerd naar aanleiding van enkele geweldsincidenten in Zelzate. “We voelden ons toen enorm sterk gesteund door Vlaams Belang”, blikt Bruggeman daarop terug.

Tweestrijd tussen uiterst links en Vlaams Belang

Voor Bruggeman was het een vanzelfspre-

kendheid om de overstap naar Vlaams Belang te maken. “Open Vld is een linkse koers beginnen te varen en doet weinig tot niks aan de criminaliteit en onveiligheid in Zelzate”, hekelt hij.

De gemeenteraadsverkiezingen in oktober zullen volgens Bruggeman een tweestrijd tussen uiterst links en Vlaams Belang worden. “De lokale inwoners worden niet beter van een extreemlinks bestuur”, zegt hij. “De instroom van migranten is enorm en de OCMW-budgetten swingen de pan uit. Er is een reden waarom geen enkele andere gemeente met Zelzate wil fuseren.”

Tijdens één van de huisbezoeken in Mendonk ontmoeten we Filip De Man, een arbeider bij Volvo Gent. Hij zal op 9 juni voor Vlaams Belang stemmen omdat het veiligheidsthema voor hem dé inzet van de verkiezingen is. “Het enige wat ik wil, is dat mijn kleinkind veilig kan opgroeien. Ik ben geen racist, maar een realist”, zegt hij.

Folklore

In de Kanaaldorpen hangen de affiches van Vlaams Belang nog steeds netjes op hun plaats op de aanplakborden. “Dat is in Gent ondenkbaar: onze affiches worden steeds afgetrokken of met graffiti beklad. Elke week controleren we onze affiches op de 58 aanplakborden in de

stad: zowat 80 à 90 procent is dan gevandaliseerd”, schetst Deckmyn. Sinds kort mengt Deckmyn de lijm om affiches mee op te hangen met het bindmiddel Compaktuna, waardoor het voor vandalen veel moeilijker is om ze te verwijderen. Toch laat hij het veelvuldige vandalisme niet aan zijn hart komen. Dat maakt immers deel uit van de folklore. “In 2014, toen ons verkiezingsresultaat historisch slecht was, werden onze affiches niet gevandaliseerd. Dát is pas zorgwekkend. Onze tegenstanders lagen toen niet meer wakker van ons.”

Ook de sfeer tijdens de vele huis- en marktbezoeken is volgens Deckmyn een goede indicator. “Als die goed zit, zal ons verkiezingsresultaat dat ook zijn. Een marktkramer vertelde me recent op de markt in Ledeberg dat hij normaal nooit gaat stemmen, maar op 9 juni wel. ‘En het zal voor uw partij zijn’, vertrouwde hij me toe. Dat is veelzeggend.”

Recht van antwoord Tanguy Veys:

In uw weekblad van 30 mei 2024 word ik in het artikel ‘Pikzwarte zondag kan als katalysator werken’ (pagina 4) door uw redacteur Julien Borremans als volgt vermeld: “Tanguy Veys werd echter wegens zijn stijl en zijn persoonlijke aanvallen door de partij aan de deur gezet”.

Ik betwist dat ik in 2018 luidens de verklaringen van de Brugse partijtop uit het Vlaams Belang werd gezet. Ik was al sinds 2016 geen lid meer van het Vlaams Belang en heb in die periode zowel aan partijvoorzitter Tom Van Grieken als aan de Brugse partijbonzen laten weten niet meer voor het Vlaams Belang te zullen opkomen. Een simpele factcheck van de redacteur van ’t Pallieterke had dit aan het licht kunnen brengen.

In 2018 viel er dan ook niets nog uit de partij te zetten, maar klonk dit natuurlijk stoer in de krant. Volgens mij is het Vlaams Belang immers geen ECI-club waar je eeuwig lid van moet blijven of een religieuze sekte waar je onmogelijk zelf kunt opstappen…”

ANTON SCHELFAUT

Frank Bruggeman en Johan Deckmyn in gesprek tijdens een huisbezoek

Ondernemers trekken weg: Brussel heeft iets “afschrikwekkends”

De bekende horecaondernemer Carl De Moncharline verlaat met slaande deuren Brussel. In een lange brief op sociale media hekelt hij de “verbodscultuur” die het vrije ondernemen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) in de weg staat. Zijn aanklacht maakt deel uit van een existentiële systeemcrisis waar het BHG in verkeert.

Carl De Moncharline beheerde meer dan dertig jaar verschillende bars in Brussel. Hij is geen doetje. Hij werd beschuldigd van seksueel misbruik. Die beschuldiging werd later wegens gebrek aan bewijslast geseponeerd. Eén bar werd gesloten en van andere bars werd de exploitatievergunning ingetrokken.

Geen leiderschap

“Onophoudelijke politieblokkades en de sluiting van een aantal grote verkeersaders, komen boven op de onbetaalbare parkeerkosten, de toenemende onveiligheid, de occasionele diefstal van fietsen of horloges op de openbare weg, de talrijke schietpartijen in verband met drugshandel en de sluiting van vele winkels in de nu spookachtige galerijen aan de top van de stad” vormen een greep uit de vele redenen waarom het ondernemersklimaat verslechtert. “Dit jaar alleen al zijn er 548 faillissementen, het hoogste aantal sinds 2018.”

De Moncharline dreunt ook een indrukwekkend lijstje van kosten

werden er in het BHG 46 schietincidenten geregistreerd. Er waren ook 3 incidenten met granaten en molotovcocktails. Dit jaar zijn er al 19 schietpartijen geregistreerd. Nederlands wordt baken

Abdesalem Lassoued tijdens zijn moordtocht in Brussel

op waarmee de ondernemerswereld wordt geconfronteerd. Hij hekelt ook de politici die vervallen in machteloos gekibbel en niet in staat zijn om de problemen op te lossen. “Er is een gebrek aan leiderschap” en “er is vooral geen perspectief”.

De Brusselse ondernemer is vast en zeker geen onbesproken figuur, maar het beeld dat hij van Brussel schetst, is dat van een gewest in zware moeilijkheden. In 2023

Hoewel het armoederisico in Brussel wat gedaald is, loopt 27,7 procent van de bevolking het risico in armoede te vervallen. Dat is een bijzonder opvallend cijfer omdat het BHG heel wat tewerkstelling genereert. Tienduizenden Vlamingen en Walen werken in Brussel omdat er onvoldoende geschoold personeel is. De Brusselaars maken er slechts 42,5 procent van de loontrekkenden uit. 90 procent van de Brusselse leefloners is van buitenlandse origine. In het spoor van tienduizenden nieuwkomers volgt armoede, integrisme, verpaupering, criminaliteit en segregatie vanuit Brussel ook richting Vlaanderen.

De falende overheid is niet meer in staat om de meest fundamentele kerntaken aan te pakken. Het Re-

kenhof verwees de Brusselse begroting al verschillende keren naar de prullenmand. In die context blijft de aanleg van het miljardenproject Metro 3 voor beroering zorgen. De wirwar aan bestuursorganen en de zes verschillende wetgevers zorgen voor een democratisch deficit. Het BHG controleert de bestuurshandelingen van de gemeenten, zoals de intercommunales, gemeentebedrijven, personeelsformaties, budgetten… In het Brussels Parlement zetelen verkozenen uit de verschillende gemeenteraden die zichzelf moeten controleren. Geen wonder dat het misloopt.

De Vlaamse partijen mogen zich in Brussel een stuk combattiever opstellen

Toch blijft het opvallend dat onder druk van de internationale pletwals de Vlaamse/Nederlandstalige aanwezigheid in Brussel meer dan overeind blijft. Dat komt hoofdzakelijk door de kwaliteit van het Nederlandstalige onderwijs en de structurele investeringen van de Vlaamse overheid. Wie Nederlands leert in Brussel gaat erop

Vormen N-VA en Vlaams Belang een bedreiging voor

Groot nieuws in zowat alle massamedia: volgens een studie van advocaat.be, een organisatie van de Orde van de Vlaamse Balies, vormt zo ongeveer elk punt in het verkiezingsprogramma van het Vlaams Belang een gevaar voor de rechtstaat. Ook het verkiezingsprogramma van de N-VA is zeer problematisch. Bij Groen is er daarentegen geen enkel vuiltje aan de lucht, want hun voorstellen versterken bijna allemaal de rechtstaat. Quod erat demonstrandum?

Advocaat.be wil naar eigen zeggen geen stemadvies leveren, maar wel de kiezer aansporen om goed na te denken over zijn stem. Dat de Orde van de Vlaamse Balies de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen wil toetsen om te zien of ze een bedreiging vormen voor de rechtstaat, is op zich een lovenswaardig initiatief, maar de resultaten doen toch de wenkbrauwen fronsen. Je hoeft dan ook niet diep in de studie te graven om op enkele merkwaardige stellingen te stuiten.

Rechtstaat

Wat is een rechtstaat? Fundamenteel is dat in een rechtstaat het gezag volgt uit een aantal rechtsregels, en dat die rechtsregels voor iedereen gelden, ook voor de overheid. Op die manier wordt rechtswillekeur vermeden, en kunnen de burgers zowel van rechtsgelijkheid als rechtszekerheid genieten.

Wist u trouwens dat België zichzelf ten vroegste sinds 2004 een rechtstaat mag noemen?

Een eerste opmerkelijk feit is dat advocaat.be in haar studie zoveel belang hecht aan het naleven van internationale verdragen. Het spreekt voor zich dat internationale verdragen nagekomen dienen te worden, en de meeste internationale verdragen ondersteunen, verstevigen of verankeren ook de rechtstaat. Maar het is niet omdat iets in een internationaal verdrag staat, dat het ook automatisch goed is voor de rechtstaat, of omgekeerd, dat een wijziging van een

internationaal verdrag of een terugtrekking eruit altijd een bedreiging voor die rechtstaat vormt.

Afschaffing Europees

Parlement

Neem nu het voorstel van het Vlaams Belang om het Europees Parlement af te schaffen. Volgens advocaat.be zou dat een bedreiging voor de rechtstaat zijn. Maar moeten we nu echt denken dat er in de wereld hoogstens 27 landen zichzelf een rechtstaat kunnen noemen, en dat bijvoorbeeld Groot-Brittannië sedert 1 februari 2021 geen rechtstaat meer is? Zouden de Zwitsers en de Noren trouwens weten dat ze nooit een rechtstaat gekend hebben? Alle gekheid op een stokje: wij zien niet in hoe de afschaffing van het Europees Parlement de rechtstaat in België of Vlaanderen in gevaar zou kunnen brengen. We zijn zelfs eerder geneigd net het omgekeerde te denken, want niet alles wat in het Europees Parlement bekokstoofd wordt, is even koosjer. Ook de pauze voor de Europese klimaatregels kan volgens advocaat.be niet door de beugel, zogezegd omdat je “Europese regels niet zomaar op eigen houtje kan wijzigen”. Dat klopt, maar nu dachten wij toch dat er op 9 juni zowel nationale als Europese verkiezingen gehouden worden, en dat zulke voorstellen dus hoogst relevant zouden zijn. Wat is het nut van verkiezingen als je volgens advocaat.be het bestaande beleid toch niet meer mag wijzigen?

Migratie

Advocaat.be heeft er ook problemen mee dat Vlaams Belang pleit voor de afschaffing van

Unia. Nochtans is net die instelling van meet af aan een aanfluiting van de rechtstaat geweest, omdat ze de rechtswillekeur organiseerde. Er is geen halalzaak die ooit heeft moeten vrezen dat de sollicitatie van een zekere Benjamin Abramovic in feite een praktijktest was, maar als Vlaams familiebedrijfje ben je toch maar beter op je hoede als je ergens een jobadvertentie hebt geplaatst.

Ook de intrekking van de islamitische eredienst vormt voor advocaat.be een probleem. We zouden graag in één van hun toekomstige studies eens willen zien in hoeverre de islam compatibel is met de rechtstaat, maar we vrezen dat we daar lang op zullen moeten wachten.

Wist u trouwens dat België zichzelf ten vroegste sinds 2004 een rechtstaat mag noemen? Toch als je afgaat op de conclusie van advocaat.be, die ook de afschaffing van het vreemdelingenstemrecht een bedreiging voor de rechtstaat vindt. Op dezelfde manier vindt advocaat.be trouwens ook abortus en euthanasie essentieel om van een rechtstaat te kunnen spreken, en is de grondwettelijke verankering ervan een versterking van die rechtstaat.

Vooruit

Vooral groene programmapunten doen het goed bij advocaat.be, ook al hebben ze weinig of

vooruit. Steeds meer nieuwkomers beseffen dat ze met een flinke dosis kennis van de Nederlandse taal een sociaaleconomische sprong voorwaarts kunnen nemen. De superioriteitswaan van de Franstalige bourgeoisie ebt weg.

Een bijzonder hoofdstuk

Toch blijft er voor de Vlamingen nog werk aan de winkel. Van de verplichte tweetaligheid bij de openbare diensten is amper sprake. Ook bij aanwervingen wordt de taalwetgeving aan de laars gelapt. De Vlaamse partijen mogen zich in Brussel een stuk combattiever opstellen.

Vlaanderen heeft er alle belang bij dat de Brusselse structuren sterk vereenvoudigd, democratischer en transparanter worden. De verstrengeling van het BHG met de andere gewesten, het institutioneel en budgettair kluwen en de internationale rol van Brussel vormen een obstakel om België om te vormen tot een federatie. Zonder Brussel was België al lang gesplitst, verklaarde Frank Vandenbroucke ooit. Brussel moet een bijzonder hoofdstuk vormen tijdens de federale regeringsonderhandelingen.

JULIEN BORREMANS

de rechtstaat?

niets te maken met de rechtstaat. Vooruit scoort evenzeer goed, niettegenstaande die partij in haar verkiezingsprogramma een voorstel heeft staan dat qua bedreiging van de rechtstaat alle andere verkiezingsprogramma’s op een hoopje veegt.

Vooruit wil immers de drempelwaarde verhogen om beroep aan te tekenen in burgerlijke zaken. Het gaat daarbij niet eens om het aanpakken van eventuele misbruiken, maar wel als maatregel om de gerechtelijke achterstand weg te werken. Dat kan dus tellen als bedreiging van de rechtstaat, maar toch concludeert advocaat.be dat het verkiezingsprogramma van Vooruit de rechtstaat grotendeels versterkt.

Deze studie doet terugdenken aan de manier waarop het Federaal Planbureau eerder al de verkiezingsprogramma’s ‘doorgerekend’ heeft. Daarbij werden echt doortastende maatregelen, zoals een migratiestop of Vlaamse onafhankelijkheid, al op voorhand afgewezen. Datzelfde Federaal Planbureau liep zich echter wel het vuur uit de sloffen om alle mogelijke varianten van miljonairstaksen deze keer wel mee in rekening te kunnen brengen. Niet om stemadvies aan te bieden, maar om de kiezer zo neutraal mogelijk te informeren. Of wat had de lezer soms gedacht?

FILIP VAN

LAENEN

Peter Callens (rechts), voorzitter bij advocaat.be

VERKIEZINGEN

De Wever hoopvol op familiedag

Een opvallend positieve Bart De Wever riep de 6.000 aanwezige N-VA-militanten tijdens de familiedag in Planckendael op om alle twijfelende kiezers in hun omgeving nog te overtuigen. De Wever mikt “in de ideale situatie” op 22 tot 23 procent van de stemmen. Daarnaast reageerde hij verheugd op de openingen die MR en Les Engagés al maakten voor een staatshervorming. “Ongelooflijk dat ze dit al voor de verkiezingen zeggen, want meestal is het ‘non’ tot aan de verkiezingen”, klonk het bij Gazet van Antwerpen.

N-VA zakte de afgelopen jaren weg in de peilingen en zou de koppositie in Vlaanderen voor het eerst in 14 jaar moeten afstaan aan Vlaams Belang. “De wind zit op kop”, gaf De Wever toe tijdens zijn speech in Planckendael. Daarom is het volgens hem belangrijk dat alle militanten in hun omgeving de twijfelende kiezers overtuigen.

Er beweegt iets

Het verschil tussen N-VA en Vlaams Belang zit ’m erin dat de partij van De Wever “een hart heeft voor iedere Vlaming”, aldus de voorzitter. Daarnaast is de communautaire strategie

van Vlaams Belang volgens De Wever onzin. “Wij gaan echt geen vijf jaar luisteren naar de kookwekker van de bomma in de hoop dat de vurige tongen daarna zullen nederdalen”, klonk het. De N-VA-voorzitter vindt zijn “confederale omwenteling” een pak realistischer, zeker nu verschillende Franstalige partijen al op voorhand open staan voor een staatshervorming. “Je ziet duidelijk dat de dingen aan het bewegen zijn”, legde Bart De Wever uit bij VTM. Hoewel hij er de afgelopen jaren van uitging dat de PS aan Franstalige zijde de gesprekspartner moest worden, hoopt hij ook met MR te kunnen spreken, nu zij groeien in de peilingen en

tegelijkertijd hun hand uitsteken. “Het zou ook ‘la N-VA’ kunnen zijn, of een andere rechtsere Franstalige partij. (…) Het is de eerste keer dat ik meemaak dat een Franstalige partij al voor de verkiezingen die opening maakt. Dat geeft hoop”, besluit De Wever.

Onmisbaar

De Wever hoopt nog steeds dat hij federaal zo goed als onmisbaar wordt voor de vorming van een federale regering. Als dat gebeurt, is hij ervan overtuigd dat hij tot een akkoord kan komen met de Franstaligen.

WANNES NEUKERMANS

Whopper voor linkshandigen en gedicht over Bart De Wever

Bijna 2.500 leden en sympathisanten van Vlaams Belang hebben afgelopen zondag de ‘V Meeting’ van hun partij in Antwerp Expo bijgewoond. Vooral N-VA, die recent de deur voor een samenwerking met Vlaams Belang definitief leek te sluiten, en de media moesten het ontgelden.

Voor een bijna volledig gevulde Antwerp Expo heeft Vlaams Belang zondag zijn plannen met Vlaanderen voorgesteld. De focus van de bijeenkomst lag op de speerpunten waar de partij komende zondag mee naar de kiezer trekt: minder immigratie en meer koopkracht. De verschillende lijsttrekkers die het woord namen, hekelden ook wat zij de lastercampagnes van de andere partijen en de media noemen.

Gedicht voor Bart De Wever

Chris Janssens, de fractieleider van Vlaams Belang in het Vlaams Parlement, had voor de gelegenheid een gedicht voor N-VA-voorzitter Bart De Wever geschreven. De volledige tekst willen we u niet onthouden:

“Dankzij ‘De Slimste Mens’ werd ik nummer één, zo intelligent als ik, is er geen één. Van Limburg over Antwerpen tot Gent, ooit scoorde ik meer dan

30 procent. Van te veel Duvel kreeg ik een kater, daarom leef ik nu op groenten en water. Iedereen weet dat ik frieten en bier begeerde, het is de enige verandering die ik realiseerde. Kiezers zijn gekomen, kiezers zijn gegaan, ik had nog zoveel dromen, maar het Vlaams Belang komt eraan.”

Verder hekelde Janssens in zijn toespraak het “groen-linkse pestbeleid” van Vlaams minister Zuhal Demir. “Ik verdenk Zuhal Demir ervan als Groen-politica opgesloten te zitten in het lichaam van een N-VA-minister. Ik geef toe: in de kast zitten is niet plezant, dus ze moet er nog proberen uit te geraken. Maar of ze nu in de kast blijft zitten of niet, één ding is zeker: haar groen-linkse pestbeleid gooien we in de vuilbak.”

Whoppers voor linkshandigen

Kamerfractieleider Barbara Pas toonde zich in haar toespraak scep-

Cd&v wil voor start van nieuw schooljaar nieuwe Vlaamse regering

Cd&v wil voor de start van het schooljaar met een nieuwe Vlaamse regering van start gaan. Volgens de partij van Sammy Mahdi is het tijdens deze campagne te weinig over de Vlaamse thema’s gegaan. “De Vlaamse leerkrachten, ondernemers en landbouwers zijn geen pasmunt voor wat zich in een kasteel afspeelt rond federale onderhandelingen”, aldus Mahdi.

In normale omstandigheden wordt er op Vlaams niveau relatief snel een regering gevormd. Het is echter uitkijken of N-VA dat opnieuw ziet zitten. De Vlaamse regering met cd&v, Open Vld en N-VA werd na de verkiezingen van 2019 redelijk snel gevormd, waarna die eerste twee partijen alsnog in een federale regering stapten zonder N-VA en zonder Vlaamse meerderheid. De vraag is of N-VA na dat vorige ‘verraad’ dat risico opnieuw wil nemen. “Zolang er federaal geen doorbraak is, zal N-VA Vlaams ook niet ‘bougeren’”, denkt wetstraatjournalist Wouter Verschelden.

De christendemocraten denken echter dat een snelle Vlaamse regeringsvorming wél nog kan. “Wie in Vlaanderen actief is, kan niet wachten op de federale dynamiek”, vindt Sammy Mahdi. De christendemocraten vinden kinderopvang en landbouw belangrijke thema’s die niet kunnen wachten op de federale regeringsvorming.

WANNES NEUKERMANS

Energiesector vraagt lagere taksen op elektriciteit

Bij monde van federatie FEBEG vragen de bedrijven uit de energiesector samen met consumentenorganisatie Testaankoop om de taksen op elektriciteit te verminderen. Zij stellen dat de huidige situatie, met alle taksen, heffingen en openbare dienstverplichtingen, de elektrificatie afremt.

Volgens de organisatie wordt elektriciteit momenteel zwaarder belast dan de meeste andere energiebronnen, terwijl “de intrinsieke CO₂-uitstoot van elektriciteit veel lager dan bijvoorbeeld gas en stookolie is”. Door die taksen is de prijs van elektriciteit gemiddeld 4,1 keer hoger dan die van aardgas en 3,6 keer hoger dan stookolie. Omschakeling niet rendabel

tisch over de breekpunten die de regeringspartijen de voorbije weken op tafel legden. Ze vergeleek hun beloftes met de ‘Whopper voor linkshandigen’ die hamburgerketen Burger King in de jaren 1980 lanceerde. De ingrediënten op die hamburger zouden 180 graden gedraaid zijn, maar in werkelijkheid verschilt de Whopper voor linkshandigen uiteraard niet van de originele. Toch gingen heel wat mensen er destijds voor in de rij staan. De voorbije weken zag Pas heel wat ‘Whoppers voor linkshandigen’ voorbijkomen, zoals de fiscale hervorming van cd&v en de belofte van Open Vld dat werken opnieuw zal lonen. Ook het strengere asiel- en migratiebeleid dat Vooruit, Open Vld en cd&v beloven, is volgens Pas een linkshandige Whopper. “Of moet ik zeggen: een linkshandige halalburger? (…) Ze zorgen helemaal niet voor verandering: Maggie (De Block, red.) niet, Theo (Francken, red.) niet, Nicole (De Moor, red.) niet. Integendeel, het asiel- en migratiebeleid is ontaard in complete chaos.”

1+1 gratis

Voorzitter Tom Van Grieken sprak als laatste de aanwezigen toe, nadat hij als een rockster door een rookgordijn de zaal was binnengewandeld. Hij begrijpt niet waarom De Wever steeds opnieuw in zee wil gaan met Vooruit en de PS om zijn confederale hervorming te realiseren. “Ik weet niet of De Wever dat zelf nog gelooft. Vlaanderen vooruit willen helpen met de PS (…), is een beetje zoals een samenwerking met Marc Dutroux aangaan om kinderen te beschermen.”

Van Grieken richtte zich vervolgens tot de kiezers van N-VA en “alle Vlamingen die échte verandering willen”. “Een stem voor de N-VA is zoals de ‘1+1 gratis’-acties bij Albert Heijn. Als je voor N-VA stemt, krijg je PS en Vooruit erbij. Maar ik vrees dat de socialisten niet gratis zullen zijn.”

ANTON SCHELFAUT

De meeste Belgen verwarmen nog op gas of stookolie, en hoewel men vanuit de overheid een omschakeling naar een warmtepomp wil stimuleren, is die bij bestaande woningen financieel niet rendabel. “Onder meer door de te zwaar belaste elektriciteitsfactuur. Het is daarom essentieel om de taksen en heffingen uit de elektriciteitsfactuur te halen, zodat de prijsverhouding naar beneden kan”, besluiten de organisaties. FEBEG en Testaankoop pleiten ervoor om de kosten te financieren met publieke middelen. Als er vanaf 2027 een koolstoftaks komt vanuit Europa, pleiten ze voor financiële steunmaatregelen.

WANNES NEUKERMANS

Anonieme campagne tegen VB schendt Europese wetgeving

De anonieme campagne ‘Ons Vlaanderen’ tegen Vlaams Belang schendt Europese wetgeving. Adverteren op sociale media zonder de werkelijke opdrachtgever bekend te maken, gaat in tegen de Digital Services Act.

‘Ons Vlaanderen’ is een anonieme campagne tegen Vlaams Belang, georganiseerd door het Gentse communicatiebureau ‘All Of the Lights’. Volgens uiteenlopende bronnen gaat het om een initiatief uit vakbondskringen. Op Facebook en Instagram alleen werd minstens 6.500 euro uitgegeven aan de campagne. Ook via YouTube en Google werd geadverteerd, maar die geven geen informatie over het bedrag dat bedrijven aan advertenties uitgeven op hun platformen.

Digital Services Act

“Momenteel moeten online (politieke) advertenties voldoen aan de Europese Digital Services Act (DSA)”, legt Thomas Regnier, woordvoerder Digitale Economie, Onderzoek en Innovatie van de Europese Commissie uit. Volgens de DSA moeten een aantal essentiële elementen openbaar gemaakt worden. “Met name de identiteit van de persoon namens wie de advertentie wordt gepubliceerd en die voor de advertentie betaalt.”

Zonder zich expliciet uit te willen spreken over de campagne ‘Ons Vlaanderen’, legt hij uit dat het niet voldoende is om de naam van een marketingbureau op te geven. Bij politieke, maatschappelijke of verkiezingsadverten-

ties moet de werkelijke betaler en opdrachtgever bekendgemaakt worden.

Meta

In de advertentieregels van Meta, het moederbedrijf achter Facebook, staat hetzelfde. “Wanneer een adverteerder zijn of haar advertentie categoriseert als gerelateerd aan maatschappelijke kwesties, verkiezingen of politiek, is de adverteerder verplicht om aan te geven wie voor de advertentie heeft betaald.”

“Voor zover ik weet houden wij ons aan alle wetgeving, alsook aan alle regels die de socialemediaplatformen ons opleggen”, reageert zaakvoerder Sander van ‘All Of the Lights’. Mocht het toch blijken dat de campagne bepaalde regels overtreedt, geeft hij aan bereid te zijn aanpassingen te doen.

WANNES NEUKERMANS

Bart De Wever tijdens N-VA-familiedag in Planckendael

“Vooral op de slechte dagen word je kampioen”

2003 was het beste jaar uit mijn carrière. Ik ben dat jaar boven mezelf uitgestegen. Mensen zijn soms tot meer in staat dan ze zelf denken.

In 2003 was ik in topvorm, zowel fysiek als mentaal. Ik was dat jaar buitengewoon. Nochtans was ik in het begin van het Grand Prix-seizoen een beetje op de sukkel geraakt. Ik reed te geforceerd rond. Het ging me allemaal te goed af op training. Dan verwacht je uiteraard heel veel, maar het kwam er niet uit. Ik verkrampte tijdens de eerste vier wedstrijden. Het draaide helemaal vierkant.

Na een lang gesprek met mijn ploegbaas, heb ik besloten om in twee categorieën te starten. Ik reed eerst in de MX2 mee (1.500 cc) en dan in de hoogste klasse, de MXGP (450 cc). Ik won uiteindelijk beide reeksen met mijn vingers in de neus.

Dat ik telkens aan twee wedstrijden deelnam, was fysiek heel zwaar. Na de podiumceremonie in de MX2 had ik exact 35 minuten de tijd om aan de start van de volgende wedstrijd te verschijnen. De recuperatietijd was heel beperkt. Ik moest een beetje uitfietsen, een beetje eten, droge kleren aandoen en me even aanpassen aan de andere motor. Ik heb uiteindelijk acht van de negen MX2-GP’s gewonnen en de rest van de MX-GP’s: negen op negen. Als kers op de taart heb ik tijdens de laatste GP van het seizoen zowel de MX3, MX2 als MXGP meegereden en ze ook alle drie gewonnen. Dat was ongelofelijk. Ik had zelf niet verwacht dat ik dat zou kunnen.

Verslaafd aan winnen

Ik genoot van elke GP die ik won. Ik straalde dat ook uit. Ik werd het nooit beu om te winnen. Dat was een verslaving. Ik wilde telkens nóg meer winnen. Op een bepaald moment is het voor het publiek heel saai dat steeds dezelfde motorcrosser wint. Maar dat interesseerde mij niet. Ik wilde iedere keer de concurrentie op een hoopje rijden. Elke keer is er een nieuwe uitdaging. Je moet de puzzel steeds opnieuw leggen. Dat verveelt nooit. Je moet altijd het beste van jezelf zien te geven. Elke wedstrijd is anders. Je staat elke dag op met een ander gevoel. Je moet in elke situatie het beste uit jezelf kunnen halen en je aanpassen aan alles wat op je afkomt.

Om het jaar 2003 af te sluiten, heb ik ook een zesdaagse endurowedstrijd in Brazilië gewonnen. Ik had nog nooit nog zo’n wedstrijd gereden. Twee weken voor de start heb ik een spoedcursus van Johan Boone gekregen. Tijdens een endurowedstrijd moet je zelf je banden vervangen en je motoronderhoud uitvoeren. Daar krijg je slechts 10 minuten de tijd voor. Aanvankelijk kostte het me 20 minuten om mijn voor- en achterband te wisselen, maar uiteindelijk kon ik dat in 10 minuten doen.

Driehoeksverhouding

De overheid ondersteunt én ondermijnt het gezin

Eerder schreven we al over het wettelijke kader omtrent huwelijk en echtscheiding, en de evoluerende maatschappelijke invulling van de echtverbintenis. Hoofdredacteur Stijn Derudder en jurist Roan Asselman hadden het verder ook over de fiscale voor- en nadelen binnen de gezinscontext en hoe verschillende overheidsinitiatieven die maatschappelijke basiseenheid zowel ondersteunen als ondermijnen.

De driehoeksverhouding tussen motor, circuit en lichaam staat in onze sport centraal. Die moet altijd draaien als een klokje, anders draai je vierkant en geraak je er niet. De grootste uitdaging voor een sportman of sportvrouw is om zijn of haar lichaam en gedachten onder controle te krijgen. Dat was voor mij altijd dé grootste uitdaging. Maar ik kon daarvan genieten. Soms heb je eens een minder goed weekend of boek je een minder resultaat, maar dat was de beste motivatie om sterker terug te komen. De grootste verliezen uit mijn carrière hebben me alleen maar beter gemaakt. Ik heb altijd uit mijn tegenslagen geleerd. Elke tegenslag heeft ook iets positiefs. Als je zo kan werken en denken, blijf je voortuitgaan. Als je bij het negatieve blijft stilstaan, ga je gewoon verder de dieperik in. Je lichaam reageert elk weekend en zelfs elke dag anders. Je hebt zo van die dagen dat je voelt dat het niet meer stuk kan. Op andere dagen is dat vertrouwen er niet, maar moet je wel presteren. Als je je minder voelt, zal ook je machine slechter aanvoelen en het circuit je minder goed liggen. Maar toch moet je presteren. Als je een superdag hebt, zit alles goed. Maar die superdagen kan je op één hand tellen. Het is vooral op de slechte dagen dat je

STEFAN EVERTS

Het huwelijksvermogensrecht omvat de rechtsregels die bepalen hoe inkomsten verkregen na het huwelijk verdeeld dienen te worden onder de partners. “Men kan zich afvragen waarom bijvoorbeeld het inkomen van een man ook aan zijn vrouw zou toebehoren”, sprak Asselman. “Er heerst volgens mij nog steeds het idee dat het huwelijk een samenwerkingsverband inhoudt, waarbij bezittingen in gemeenschap gebracht worden. Het gemeenschappelijke vermogen staat nog steeds centraal in het vermogensrecht. Men gaat samen een leven uitbouwen.” Dat is met andere woorden de standaardprocedure wanneer twee mensen huwen. Enkel aan de hand van een huwelijkscontract kan hiervan afgeweken worden. “Die regels blijven zeer belangrijk.”

Relationele verhoudingen

Hoewel het recht de samenwerking van twee gehuwden reflecteert, geldt dat niet evenzeer voor de logische verderzetting van die maatschappelijke hoeksteen: het gezin. “De staat erkent het gezin in feite niet, maar wel relaties.” Die relationele verhoudingen duiken op in het burgerlijk wetboek en verschillende fiscale wetboeken. “Is iemand gehuwd, wettelijk samenwonend of feitelijk samenwonend? Dat laatste wordt ook steeds belangrijker. De minimumdrempel is dan dat het al minstens een jaar gaande is en dat het een relatie van romantische aard betreft - dus bijvoorbeeld niet twee broers die samenwonen.”

De partners in kwestie genieten in die situaties dezelfde voordelen als twee gehuwden. “Daar kan men ook constateren dat de geprivilegieerde status van het huwelijk wordt uitgehold.” Naast de horizontale relaties definieert de staat ook de verticale relaties met de nakomelingen. “Die zijn, los van fiscale materies als kinderbijslag en erfbelastingen, bijna irrelevant. Dat gezegd zijnde, kent de staat enkel individuen en niet het gezin”, aldus Asselman.

Kinderbijslag en ouderschapsverlof

Dat betekent niet dat de staat het belang van het gezin niet op indirecte wijze erkent en ondersteunt. “De kinderbijslag is daarvan een belangrijk voorbeeld. De

overheid communiceert daarmee de overtuiging dat sommigen een bepaalde premie verdienen die anderen niet verdienen. Ouders krijgen geld om hen bij te staan in de opvoeding van hun kinderen.” Wie een uitgesproken liberaal, individualistisch gedachtegoed aanhangt, kan zicht verzetten tegen die achterliggende filosofie. Diegenen die kinderen krijgen, maken immers zelf die keuze en dienen er dan maar zelf voor in te staan. “Dat de staat bijzondere premies zou moeten toekennen aan mensen die besloten hebben om kinderen te krijgen, daarvan kunnen zij dan stellen dat dat de zaak is van die ouders en niet van de belastingbetaler.” Kinderbijslag is dus in wezen een vorm van gezinspolitiek, maar Asselman gelooft dat de oorspronkelijke achterliggende gedachte met de tijd in zekere mate verdwenen is uit het collectieve bewustzijn.

Erfbelasting is een manier om gezinsbouw te ondermijnen

Roan Asselman

Bij niet-fiscale maatregelen denkt men bijvoorbeeld aan ouderschapsverlof. “We gaan ervan uit dat het belangrijk is dat moeder en vader tijd kunnen doorbrengen met hun kinderen in de periode volgend op de geboorte. Sommige partijen - zoals bijvoorbeeld cd&vstellen voor om dat ouderschapsverlof meer flexibel inzetbaar te maken zodat de ouders aanwezig kunnen zijn op belangrijke momenten in het leven van hun kind. Ook dat is een vorm van gezinspolitiek.”

Successierechten

Hoewel de gezinsstructuur met enkele fiscale en niet-fiscale maatregelen door de staat ondersteund wordt, geven andere initiatieven dan weer eerder blijk van een individualistische visie op de maatschappij. Denk hierbij aan successierechten, de erfbelasting, wellicht de meest controversiële taks die in dit land geïnd wordt. “Zeggen dat de erfbelasting hoog ligt, is een open deur intrappen”, aldus Asselman. Binnen het gezin ligt de belasting op een nalatenschap tot 50.000 euro op 3 procent, tussen de 50.000 en de

250.000 op 9 procent en alles wat meer is, wordt aan 27 procent belast. “Als we erover nadenken, is dat best hoog. Het is bovendien best opmerkelijk dat die belasting überhaupt bestaat.”

Hoewel het recht de samenwerking van twee gehuwden reflecteert, geldt dat niet voor de logische verderzetting van die maatschappelijke hoeksteen: het gezin

De jurist ziet twee voorname kritiekpunten op de erfbelasting. “Het gaat om geld dat al eens belast geweest is. Afhankelijk van het perspectief kan men hier zowel een inkomstenbelasting als een vermogensbelasting in zien. Hoe eerlijk is het om geld dat al minstens eenmaal belast werd - en vaak zelfs al twee of drie keer - opnieuw te gaan belasten?” Dat is volgens Asselman echter niet het belangrijkste bezwaar tegen de erfbelasting. “Het gaat ervan uit dat vaders, moeders, zonen en dochters in feite vreemden zijn voor elkaar. Dat is een manier om gezinsbouw te ondermijnen. Het getuigt van een zeer individualistische, liberale en negatieve visie op het gezin.”

Hij pleit dan ook om rond het gezin een soort juridische vermogenseenheid te creëren om sterke gezinnen en intergenerationele vrijgevigheid te promoten. Werkzame ouders en huwelijkspartners willen immers niet enkel voor zichzelf een inkomen verdienen, maar in gelijke mate voor hun partner en kinderen. “Wij doen dat ook zodat onze kinderen later niet in armoede moeten verkeren, wij willen iets kunnen doorgeven. Het is een vaak gehoorde leuze dat ouders willen dat hun kinderen een betere start krijgen dan zijzelf.” Volgens de jurist ondergraaft de staat echter die nobele doelstelling. “Wat de overheid betreft, zijn de nakomelingen vooral belastingbetalers.”

SIMON SEGERS STIJN DERUDDER

Bekijk de video van het gesprek via deze QR-code:

Roan Asselman en Stijn Derudder

Stefan Everts met een van zijn ‘Sportman van het jaar’-trofees

WOUTER VERSCHELDEN

“De premier heeft te veel spelletjes gespeeld en coalitiepartners in de zak gezet”

Wetstraatjournalist Wouter Verschelden (44) blikt vooruit op de verkiezingen, die volgens hem draaien over de existentiële vraag wat er met België moet gebeuren. In een gesprek over macht, het politieke spelletje en de relaties tussen partijen en kopstukken, is er weinig ruimte voor optimisme bij Verschelden.

De maandag voor de verkiezingen start Wouter Verschelden met een nieuw journalistiek project, na zijn vertrek bij het noodlijdende MediaNation. Via ‘W16’ wil Verschelden elke dag nieuws vanuit de coulissen van de Wetstraat brengen, opnieuw via een dagelijkse nieuwsbrief. “Ik ben een stuk bevrijd van alle omstandigheden daar, qua administratie en dergelijke. Bij Business AM werkten vorig jaar nog 70 mensen. En eigenlijk doe ik nu terug waar ik het meest van hou, namelijk de pure inhoud. Naast de nieuwsbrief hoop ik nog podcasts te maken en één keer per maand een live evenement te organiseren rond de politiek.”

De inefficiëntie in Franstalig

België is bijna wraakroepend

U start op de maandag van de verkiezingsweek met uw nieuw project: tijd om er rustig in te rollen is er dus niet. Hoe heeft u deze campagne als journalist beleefd?

“Ik ben het niet eens met mensen die zeggen dat het geen boeiende campagne is geweest. Wel denk ik dat ze voor een stuk doodgeklopt is, omdat veel voorzitters de hele regeerperiode erg actief geweest zijn. Maar er staat wel veel op het spel en dat zeg ik niet alleen op basis van de peilingen. Ik vind dat de Wetstraat daar eerlijk in moet zijn: men heeft in 2019 een keuze gemaakt die ook een risico inhield, door finaal toch met Vivaldi in zee te gaan en de twee grootste partijen aan Vlaamse kant buitenspel te zetten. En je voelt dat dat in de campagne nu terugkomt. In mijn ogen is dat een rode draad die teruggaat tot de vorige keer en zelfs tot de laatste twee decennia in de Belgische politiek. Toen ik in 2004 begon, was het communautaire thema onder

Verhofstadt bijna helemaal weg. En als je vandaag kijkt naar wat de uitdagingen zijn om de boel bijeen te houden: die zijn gigantisch.”

Gaan deze verkiezingen over Vlaams Belang?

“Ik heb dat ook al gelezen, maar ik vind het te simpel om het zo te stellen. Vlaams Belang heeft een erg duidelijke rol in de campagne en daar zijn ze vrij consistent in. Maar België is te complex om het over één van de veertien partijen te hebben, die in verhouding tot al de rest ook geen dominante factor is. De vraag of PS zakt van 30 procent onder Di Rupo naar 20 onder Magnette, is politiek gezien veel relevanter dan of het Vlaams Belang van 18 naar 28 of zelfs 38 procent gaat. Want los van de vraag wat ik van het cordon sanitaire vind of hoe we dat zien, is het een vaststelling dat die partij daar niet uit weggeraakt. En ik denk dat dat ook niet zal veranderen na de verkiezingen.”

U gelooft niet in een deelname aan de macht?

“Ik zie dat scenario niet, maar ik kan altijd verrast worden. Om de vergelijking te maken met Geert Wilders: hij heeft het voordeel gehad dat er twee nieuwe fenomenen waren, namelijk de partij BBB en Pieter Omtzigt, die bereid waren om daarover na te denken. Hij heeft daar goed op ingespeeld. Ik denk dat er binnen N-VA al lang een proces bezig is met de vraag hoe zij met VB moeten omgaan. En ik vind niet dat Tom Van Grieken daar handig op heeft ingespeeld. Hij had het De Wever veel moeilijker kunnen maken.”

Op welke manier?

“Door bijvoorbeeld te zeggen: ‘Ik zet Filip Dewinter aan de kant.’ De grote eis van Bart De Wever is: maak u proper en neem afstand van de meest extreme figuren. Het kan toch niet zo moeilijk zijn om tegen Dewinter te zeggen: offer je op, op het

altaar van de partijpolitiek. Je hebt jarenlang je loon kunnen verdienen en nu stopt het. Als je ziet welk parcours Van Grieken heeft gereden, denk ik dat zijn partij hem blind volgt. Had hij dat gedaan, zat het probleem nu bij De Wever. Misschien krijg je na de verkiezingen nog een heel symbolische transformatie binnen die partij. En dan wordt het wel moeilijk voor N-VA om nee te zeggen. Maar omdat Tom Van Grieken zondag niet aanwezig kon zijn voor een debat met Conner Rousseau op VTM, stuurde hij Filip Dewinter. Dewinter trekt in oktober de lijst in Antwerpen: de grootste stad van Vlaanderen en een rechtstreekse confrontatie met Bart De Wever. Ik stel het maar vast, hé.”

Als PS effectief zo hard wegzakt en MR de grootste partij in Wallonië wordt, is Georges-Louis Bouchez misschien de ideale partner voor N-VA. Zeker nu de Franstalige liberalen de deur op een kier zetten voor een staatshervorming.

“Dat denk ik niet, omwille van het menselijke en ook deels door het ideologische. MR is niet echt een partij, maar eerder een kiesvereniging. Dat wil zeggen dat ze ideologisch erg flexibel zijn, met heel wat stromingen binnen de partij, van links tot rechts. Maar een echte communautaire stroming is er niet meer sinds het vertrek van Jean-Luc Crucke: die zit bij Les Engagés. Bovendien: als ze bij N-VA iets hebben geleerd uit 2019, is het dat ze niet moeten denken dat Georges-Louis Bouchez een partner is waarop je echt kan bouwen om een akkoord te vormen. Zeker niet over zoiets complex als het communautaire.”

Omwille van het menselijke?

“Het gaat over de ervaring van de vorige keer: houdt iemand zijn woord? Want dat is nogal essentieel in de politiek. Alleen is Paul Magnette daar ook een dramatisch figuur in. Dat verklaart vaak waarom coalities al dan niet werken. En waarom Vivaldi finaal ook niet gefunctioneerd heeft: aan

het roer heb je een premier die in mijn ogen te veel spelletjes gespeeld heeft en zijn coalitiepartners in de zak gezet heeft.”

Waarom blijft Magnette dan toch de partner van N-VA aan Franstalige zijde?

“Als het over staatshervormingen gaat, is er een hele geschiedenis. Aan Vlaamse kant was cd&v er altijd bij, aan Franstalige zijde was dat de PS en vaak zelfs op hun vraag. En het is gewoon een feit dat ze in hun hoofd al vrij ver zitten in die evolutie.

Dat stond in ‘De doodgravers van België’: het is gewoon een feit dat Magnette al nadenkt over: ‘Als het hier gedaan is met de Vlamingen, houden wij ons lidmaatschap bij de NAVO en de EU.’ Voor een stuk heeft dat de doos van Pandora geopend voor De Wever en co. Van zodra je weet dat je tegenpartij met dat soort reflecties bezig is, weet je dat het serieus kan worden.”

Welke toppoliticus is nog een man of vrouw van zijn of haar woord?

“Het is niet gemakkelijk om daar een antwoord op te geven. Er is nu vier jaar voorbij en het zal voor iedereen van belang zijn om, eens de kaarten gelegd te zijn, te zien of een samenwerking mogelijk is. Maar als de vorige regeringsvorming ons één ding heeft geleerd, dan is het dat een gegeven woord aan iemand niet veel waard was. Op verschillende momenten.”

Dat zie je nu tijdens debatten en in televisieprogramma’s regelmatig terugkomen.

“Iedereen herleidt dat dan tot: het zijn ruziemakers en ze komen niet overeen. Maar ik vind dat onzin: eigenlijk is het business. Als wij samen ergens mee beginnen, jij geeft uw woord en we worden samen aandeelhouder. Dan moet je me toch niet proberen in de zak te zetten? Het gaat over: heeft die mij genaaid of niet? Ben ik ergens bedrogen geweest? Want eens je een cultuur van bedrog hebt, en die is er

WETSTRAATJOURNALIST

wel voor een deel in de Belgische politiek, is het moeilijk werken.”

Denkt u dat die cultuur nog kan weggaan zolang dezelfde tenoren de macht hebben?

“Ik denk niet dat je structureel kan winnen in een coalitie als je erin zit om een ander in ’t zak te zetten. Ze hebben allemaal hun gebreken, maar je ziet wel dat er een aantal mensen zijn tussen wie de onderlinge relatie niet verzuurd is, omdat dat gegeven woord nooit gebroken is.”

Bart De Wever en Conner Rousseau, bijvoorbeeld.

“Inderdaad. Dat is ideologisch een rare relatie, maar die functioneert wel relatief goed. Om een ander voorbeeld met De Wever te geven: hij is ideologisch vaak erg hard voor de groenen. Anderzijds is het wel zo dat de keren dat ze hebben samengewerkt, denk aan Sint-Niklaas of in de Oost-Vlaamse deputatie, dat eigenlijk wel goed gefunctioneerd heeft, omdat ze daar wel mensen van gegeven woord geweest zijn.”

MOCHT DE WEVER

TWINTIG PROCENT

MEER ZONNESCHIJN

GEVEN, ZOUDEN MEER MENSEN ZICH TOT HEM AANGETROKKEN

In programma’s als Het Conclaaf lijken politici die slechte onderlinge relaties soms ook doelbewust uit te spelen.

“Goh, dat weet ik niet. Het Conclaaf is wel hét programma van de verkiezingen, daar komt veel in naar boven. Maar speelt Bart De Wever daar een rol? Ik denk van niet. Want ik hoor van te veel mensen dat ze ook wel afknappen op dat verzuurde. Mocht

De Wever nu 20 procent meer zonneschijn geven, denk ik dat meer mensen zich tot hem aangetrokken zouden voelen. Daarom vermoed ik dat dat vrij authentiek is.”

Verwacht u opnieuw zo’n lange regeringsonderhandelingen?

“Ik verwacht tot na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober geen regering. Wat vrij snel van belang zal zijn, is het aanstellen van de Europees commissaris en zelfs daarvoor nog de andere topjobs in Europa.

Iedereen weet dat Alexander De Croo mikt op de functie van hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie (momenteel Josep Borrel, red.).”

De Croo zegt dat hij geen Europese topjob ambieert.

“Hij zegt van niet, maar goed (lacht). Hij zegt al vijf jaar dat hij dat niet ambieert, maar zijn hele partij weet het, zijn coalitiepartners weten het… soit. Je zit met die hele carrousel van benoemingen, maar voor de rest vrees ik dat het federaal heel moeilijk zal worden. Tenzij er natuurlijk een uitslag is die zodanig duidelijk is dat je snel iets op poten kan zetten. Maar in de twintig jaar dat ik het volg, kan ik mij zo’n uitslag niet herinneren.”

Bestaat de kans dat er gewoonweg geen regering gevormd kan worden?

“Dat denk ik wel. Ook Vlaams. Als er federaal geen doorbraak is, zal N-VA Vlaams ook niet ‘bougeren’. Waarom zouden ze? Het kan dus zeer goed zijn dat we naar een aantal maanden, misschien zelfs jaren, gaan zonder regering.”

En wat dan?

“Het is hier geen traditie om nieuwe verkiezingen uit te schrijven als er geen regering gevormd kan worden. Dat is ook moeilijk, want zelfs daarvoor moet je een meerderheid vinden in het parlement. En Vlaams kan je zelfs geen nieuwe verkiezingen organiseren, want dat is een legislatuurparlement.”

U lijkt niet erg optimistisch.

“Je confronteert mij wat met die vragen, maar ik ben er niet optimistisch over, nee.”

Is dit volgens u een dieptepunt?

“Dat hangt ervan af wat je uitgangspunt is over het Belgische geheel. Als je die vraag beantwoordt voor koning Filip, dan denk ik dat men op het Paleis met de bibber op het lijf naar de verkiezingen kijkt. In 2019 hadden zij, vreemd genoeg voor hen, al een enorme voorkeur voor een coalitie met N-VA. Met het idee dat de Belgische constructie bedreigd werd. En dat is wel het boeiende aan de Belgische politiek volgen. Het gaat ergens over. In andere landen zoals Frankrijk, Engeland of Duitsland is er wel een hoog niveau van drama, maar er is geen existentiële vraag die erboven hangt. En dat is voor België wel het geval en dat heb ik ook zien evolueren in mijn carrière. Niet alleen door de stemuitslag. Het Laatste Nieuws bracht onlangs nog een peiling waaruit bleek dat er een groter draagvlak is dan mensen denken om naar confederalisme of zelfs een onafhankelijke staat te gaan. Er staat dus echt iets op het spel.”

“Als journalist probeer ik me te behoeden om te zeggen wat ik ervan vind. Maar ik vind wel dat het onze job is om waakzaam te zijn over de efficiëntie: wat krijgen burgers in ruil voor hun geld? We zijn een van de meest belaste landen ter wereld, welke service staat er tegenover? En dat hangt altijd wel wat samen met het institutione-

le, maar heeft ook te maken met het ideologische.”

Zelfs aan Franstalige zijde zeggen heel wat partijen het ermee eens te zijn dat een staatshervorming nodig is.

“Je ziet heel veel nuances daarin. MR kondigt dat nu groot aan, maar ze hadden dat al gezegd. Wat ik het meest interessant vind aan dat debat aan Franstalige kant, is dat elke partij het er eigenlijk over eens is dat er een interne Franstalige staatshervorming moet komen. Wij vergeten dat, maar zij zitten nog steeds met een hele kladderadatsch aan regeringen. De Franse Gemeenschap, het Waals Gewest, het Brussels Gewest, de Gemeenschapscommissies. Ze zitten met enorme financieringsproblemen voor die hele constructie en Magnette heeft al wat voorstellen gedaan. Maar ze raken het onderling niet eens. Je voelt dat de inefficiëntie, namelijk wat de burger in ruil van zijn belastinggeld aan Franstalige kant krijgt, bijna wraakroepend is.”

In uw boek ‘de doodgravers van België’ werd ook de vraag of Alexander De Croo chanteerbaar was door zijn contact met de Italiaanse pornoster Eveline Dellai aangehaald.

“Dat is één pagina van de 300 en ook niet de essentie van dat boek. Voor mij was de afweging: het niet brengen is een even grote journalistieke keuze als het wel brengen. En als je een boek schrijft waarin je alles brengt zoals je denkt dat het gebeurd is, maakte ik na veel wikken en wegen de keuze om dat er toch in te stoppen.”

Heeft dat voor u als journalist consequenties gehad?

“Elke beslissing om iets lastig te schrijven voor deze of gene heeft een consequentie, dat is niet uniek. Het is niet de eerste keer dat mensen niet meer willen spreken met mij, of dat ze mij ‘verbannen’. Ik volgde in de tijd van André Flahaut (PS) defensie voor De Standaard. Na een tijd mocht ik van Flahaut niet meer mee op persreis omdat hij zo kwaad was op mij. Tja, als je daar niet tegen kan, dan stop je beter.”

Denkt u dat dergelijke persoonlijke schandalen vaak meespelen in de Wetstraat?

“Wat wij niet mogen vergeten, is dat het allemaal mensen zijn en dus alle goede en slechte eigenschappen die mensen bezitten, zijn ook bij politici aanwezig. De essentiële vraag is: hoe ga je om met roem en macht? Daarin zie je telkens het verhaal van Icarus: iemand wordt omhooggestuwd en staat plots boven het volk. Kan die daar mee omgaan, of niet? Het verhaal rond Conner Rousseau is daarin erg interessant geweest, de afgelopen regeerperiode. Sihame El Kaouakibi is ook zo’n verhaal. Kan iemand daar mee om of niet? En finaal bleek dat helemaal niet het geval te zijn.”

Ik denk dat men op het Koninklijk Paleis met de bibber op het lijf naar deze verkiezingen kijkt

“Uiteindelijk is dat waar het bij Sha kespeare ook altijd om draait. Mensen in leidinggevende posities worden om twee redenen zot gemaakt en maken daardoor een ontsporing mee. Ofwel omdat ze niet om kunnen met de macht, ofwel omdat ze niet om kunnen met de liefde. Dat is ge woon het menselijke en dat maakt het ook boeiend, in mijn ogen.”

En de ene politicus kan er dan slechter mee om dan de andere?

“Dat weet ik niet, ik denk dat ieder zijn ei gen verhaal heeft. Je ziet wel dat het voor

bijna elke premier die ik gekend heb, een erg zware last was om in ‘de Zestien’ te zitten. Zo’n job verandert mensen: je komt daar anders buiten dan hoe je binnenkomt. Je wordt geleefd en het zijn alleen de sterke mensen die daarmee om kunnen.”

Wie maakt er volgens u het meest kans om premier te worden?

“Paul Magnette. Niet zozeer in een coalitie met N-VA, maar ik denk dat de kans reëel is dat we naar een heruitgave van Vivaldi gaan. Dat blijft voor de Franstaligen de meest makkelijke coalitie. Maar laat het mij zo zeggen: Magnette zat na 2019 al erg dicht bij het premierschap en heeft een soort drang om die historische kans waar hij naast gegrepen heeft, nu dan wel te verzilveren. Het is in ieder geval de man die volgens mij de meeste goesting heeft. En Bouchez kan het niet doen, want hij spreekt geen Nederlands.”

Gelooft u het als Bart De Wever zegt dat hij eigenlijk geen zin heeft om premier te worden, maar het als zijn plicht ziet?

“Ja. Ik denk dat De Wever niet liegt als hij zegt dat hij daar niet op zit te wachten. Dat kan ook moeilijk anders, denk ik, als overtuigd Vlaams-nationalist. Want dan zit je in een constructie waarin je om de zoveel weken naar het Koninklijk Paleis moet voor een audiëntie, bijvoorbeeld.”

Er is voor een deel een cultuur van bedrog in de Belgische politiek

U had het daarnet al over de manier waarop de koning invloed heeft op de regeringsvorming. Is die impact dan zo groot?

“Voor zover ik weet hebben Filip en zijn entourage dat de vorige twee keer niet slecht gedaan. De maatstaf was natuurlijk zijn vader, die op het einde hoogbejaard was en werd bijgestaan door zijn kabinetschef van Ypersele, die ook al op leeftijd was. Dat was een duo dat eigenlijk geen greep meer had op die formatie. Toen Filip is gekomen, heeft die de vorming van de Zweedse coalitie toch behoorlijk in een bepaalde richting geduwd, waardoor er bij PS frustratie was. Zij vonden dat ze te weinig aan zet waren gekomen, ondanks het feit dat ze de coalitie van Di Rupo konden verderzetten.”

“In 2019 zijn er opnieuw momenten geweest waarop ze echt sturend gewerkt hebben en soms constitutioneel een erg ruime interpretatie gaven aan hun eigen rol. Ik ben erg benieuwd hoe ze het nu gaan doen. Want op het Paleis heeft men eigenlijk maar één bekommernis: de ‘boîte’ proberen te redden. Maar kijk, we zijn er nu al een hele tijd over bezig en zien zelf al hoe moeilijk het wordt. Dat is geen cadeau, hé, dat die mensen krijgen.”

Impact en gevolgen veroordeling Trump

De meeste nieuwsberichten leggen uit hoe Trump zelfs mét strafblad verkiesbaar blijft en dat zijn thuisstaat Florida hem het stemrecht kan ontnemen, maar dat gouverneur DeSantis zei dat het zo’n vaart niet zal lopen. Er is ook wel een heel kleine kans dat Trump, mocht hij een effectieve gevangenisstraf toegewezen krijgen, onder de grondwet het presidentschap kan verliezen.

Anderen wijzen op peilingen die tonen dat deze veroordeling weinig of geen kiezers van gedachten doet veranderen, en het dus geen echte invloed zal hebben op de verkiezingen in november. Maar, voegt men eraan toe, het vonnis bewijst dat Trump ongeschikt is voor het hoogste ambt, en dat Trump de eer aan zichzelf zou moeten houden en zijn campagne moet stopzetten.

Ook president Biden mengde zich in het debat: “Het is roekeloos, het is gevaarlijk, en het is onverantwoord voor gelijk wie om te zeggen dat [dit vonnis] gemanipuleerd was, louter omdat ze het er niet mee eens zijn.” En op zijn X-account: “Niemand staat boven de wet!”

Diepere kijk

Dat alles is zeker correct, maar het gaat aan heel wat relevante elementen voorbij. De hele rechterlijke procedure verliep vol onre-

gelmatigheden. In een artikel in New York Magazine beschreef een analist van CNN, niet verdacht van enige sympathie voor Trump, hoe de veroordeling een politieke aanslag is.

Het verdict van de jury is nu bekend: Donald Trump is schuldig bevonden aan alle 34 aanklachten. De maximumstraf die hem nu boven het hoofd hangt, is 136 jaar. Daarover doet rechter Merchan op 11 juli uitspraak. Hoewel niet onverwacht, sloeg dat nieuws in als een bom. Krantenkoppen over de hele wereld riepen het uit: SCHULDIG! Maar wat nu? Wat betekent deze veroordeling voor Trump en voor de verkiezingen? De Democraten hebben een heel belangrijk precedent gesteld, dat hen zelf heel duur kan komen te staan

“De rechter doneerde geld, een duidelijke overtreding van een een regel die rechters in New York verbiedt om politieke donaties te verstrekken, aan een pro-Biden, anti-Trump politieke organisatie.”

Het artikel legt verder uit hoe de hele juridische theorie achter de aanklacht een aanfluiting van jewelste was. Openbaar aanklager Bragg trachtte van een verjaarde overtreding (‘misdemeanor’) een misdrijf (‘felony’) te maken, door te stellen dat de vervalsing van bedrijfsdocumenten plaatsvond “met als doel een ander misdrijf te begaan”, namelijk het beïnvloeden van een verkiezing. Dat de zakelijke documenten ter zake ná de verkiezingen opgesteld werden, is dan uiteraard een ‘detail’.

Campagne vol vuur

In de 24 uren volgend op de uitspraak doneerden Amerikaanse kiezers bijna 53 miljoen dollar aan de campagne van Trump via donaties tussen 1 en 200 dollar. Een derde daarvan is van kiezers die voor de eerste keer een politieke donatie deden, goed voor nagenoeg 18 miljoen dollar. Drie dagen later was dat opgelopen tot 70 miljoen aan kleine bijdragen, en 130 miljoen in grotere donaties. Ook andere Republikeinse campagnes meldden een enorme toename in donaties. Het verdict, de onregelmatigheden tijdens de rechtszaak en de duidelijk politieke beweegredenen voor die vervolging duwen onafhankelijken, en zelfs Democraten, richting Trump. Scott Ritter, een links-liberaal, gaf bijvoorbeeld eerder aan niet voor Trump te kunnen stemmen, omwille van diens uitlatingen in verband met Israël en Oekraïne. Maar na het verdict steunt hij Trump: “Omdat, of je hem nu graag hebt of niet, we allemaal Donald Trump zijn in de ogen van Biden/de Democraten.”

RFK Junior

In een verkiezingsseizoen dat nog niet wild genoeg is, heeft Robert Kennedy junior zich ook kandidaat gesteld. Zijn kans op winnen is heel klein, maar hij kan toch een niet onbelangrijk percentage van de stemmen binnenhalen. De discussie was of dat Trump of Biden stemmen zou kosten. RFK’s campagne is samen te vatten als een strijd tegen een ‘duopolie’: “Ik ben niet Biden of Trump, twee

handen op dezelfde establishmentbuik!” Na deze veroordeling is het overduidelijk dat Biden en het establishment koste wat kost Trump uit de weg willen, wat RFK’s hele argument om voor hem te stemmen volkomen ondergraaft. Stemmen tegen het establishment gaan dan eerder naar Trump, de duidelijke vijand van dat establishment.

Precedenten

Het grootste gevolg van deze hele zaak is echter het volgende. De Democraten hebben een heel belangrijk precedent gesteld, dat hen zelf heel duur kan komen te staan. De verhalen in het dagboek van Ashley Biden (dat in een rechtbank authentiek werd verklaard) over haar vader en seksueel wangedrag, of over miljoenen in smeergeld van Oekraïne, Rusland en China, kunnen nu tegen Biden zelf gekeerd worden. Of het absoluut verkeerd omgaan met geclassificeerde documenten door Hillary Clinton op haar eigen (illegale) server en haar leugens en obstructie achteraf. En wat met Barack Obama, die het bevel gaf Amerikaanse burgers via drones te doden, of de IRS inzette om het zijn politieke tegenstanders onmogelijk te maken zich te organiseren? Dat werd onder andere door Megyn Kelly voorgesteld, niet bepaalde een fan van Trump. “De enige manier om de republiek nu nog te kunnen redden, is hen een koekje van eigen deeg te geven.” Ze vervolgt, met niet-verborgen woede: “Dus voordat je te veel feestviert daar bij MSNBC en CNN, die absoluut schaamteloos opgetogen zijn, opgetogen over deze absurde veroordeling, wacht maar af en stel jezelf de vraag wat voor doos van Pandora hier geopend werd.”

Nigel Farage gooit zich in verkiezingsstrijd ANC

Verrassing van formaat in het Verenigd Koninkrijk: maandag kondigde Nigel Farage plots zijn terugkeer naar de actieve politiek aan. Het boegbeeld van de Brexit-campagne neemt deel aan de landelijke parlementsverkiezingen die plaatsvinden op 4 juli.

Grote verbazing heerste reeds toen premier Rishi Sunak enkele weken geleden vervroegde verkiezingen aankondigde. Zijn Conservatieve Partij staat er rampzalig voor in de peilingen. Nog voor de campagne goed en wel was begonnen, leek de wedstrijd al beslist. Iedereen verwacht namelijk dat de sociaaldemocraten van Labour over een maand zegevieren. Nigel Farage riep maandag abrupt de pers bij elkaar. De bekende euroscepticus kondigdedenkend aan het spreekwoord ‘als twee honden vechten om een been, loopt een derde ermee heen’ - aan om het boegbeeld te worden van de Reform Party bij de aanstaande verkiezingen. Minder dan een maand geleden liet Farage nog optekenen dat hij zich de komende tijd volledig zou gaan toeleggen op het ondersteunen van de campagne van Donald Trump in de Verenigde Staten. Het was onder andere zakenman en geldschieter Richard Tice, leider van de Reform Party (voorheen Brexit Party), die Farage kon overtuigen om zich toch nog eens te smijten bij de volgende Britse verkiezingen. Conservatieven zijn beloftes niet nagekomen

De ambitie van Farage lijkt gigantisch. Doel is om in juli al enkele zetels te veroveren in het Britse Lagerhuis om vervolgens in 2029 de grootste partij van het land te worden. ‘Mister Brexit’ is er nu blijkbaar toch van overtuigd dat de sterren goed staan. Zo zegt hij dat een gigantische groep kiezers politiek dakloos is. Veel Britten zijn inderdaad teleurgesteld in de Conservatieven en de wijze waarop zij de Brexit hebben afgehandeld. “De voormalige premier Boris Johnson is zijn beloftes niet nagekomen”, aldus Farage. Die laatste pleit in de campagne onder andere voor een veel strenger immigratiebeleid. De situaties op de woningmarkt en in de gezondheidszorg zijn onhoudbaar door de toestroom aan migranten, zo klinkt het. Critici werpen op dat Farage, door zijn

terugkeer naar de landelijke politiek, rechts uit elkaar speelt en de conservatieve regeringspartij nog verder zal verzwakken. De voormalige beurshandelaar is het daar totaal mee oneens. Uit vroegere verkiezingen zou namelijk blijken dat Farage meer stemmen weghaalde bij Labour dan bij de Conservatieven. Enkele jaren terug stelde het vroegere Europees Parlementslid zich trouwens nog welwillend op richting Boris Johnson en zijn partij. In kiesdistricten waar de Conservatieve Partij een duw in de rug nodig had, diende de Reform Party geen kandidatenlijst aan. Die tijden zijn definitief voorbij. “Er is geen haar op mijn hoofd om daar dit keer nog aan te denken”, zo stelde Farage fel en haast rancuneus.

Brede massa van teleurgestelde kiezers

Farage en Reform Party werpen zich intussen op als de beschermers van de kleine ondernemers en de afgehaakte kiezers die niet langer naar de stembus trekken. Een puntige samenvatting van Farages analyse klinkt als volgt: de socialisten hebben geen oog voor de nadelen van de multiculturele samenleving en de Conservatieven zijn er enkel voor de grote multinationale bedrijven. Door zowel centrumlinks als centrumrechts wordt ‘de kleine man’ dus in de steek gelaten. Door het specifieke Britse kiessysteem - waarbij enkel de grootste partij per kiesdistrict een zetel binnenhaalt - is het voor de liberalen, groenen alsook voor nieuwe partijen lastig om door te breken. Toch mag het kiespotentieel van de Reform Party deze keer niet worden onderschat. Net als in andere westerse landen heerst er onder de bevolking een grote onvrede en ook in Groot-Brittannië is een ruk naar rechts niet uitgesloten. Voor Farage wacht nu de zware taak om binnen enkele weken tijd de brede massa van teleurgestelde kiezers nog daadwerkelijk in beweging te krijgen.

grote verliezer van de verkiezingen

De verkiezingen van 29 mei in Zuid-Afrika zijn een ramp geworden voor ANC. Niet alleen viel de regeringspartij op 40,2 procent (tegen 57,5 in 2019), in 4 van de 9 provincies heeft ANC geen meerderheid meer. In het parlement behaalt de partij nu 159 zetels (op 400) wat een verlies van 71 betekent. De liberale Democratische Alliantie (DA) boekt lichte winst (21,8 procent) en behoudt het beheer over West-Kaap. De uiterst-linkse Economische Vrijheidsvechters (EFF) van Julius Malema halen 9,5 procent (-1,3) terwijl de traditionele Zoeloepartij Inkatha (3,85 procent) lichtjes wint. Het Vrijheidsfront Plus moest 1 procent inleveren (1,36 procent).

Grote overwinnaar van deze verkiezingen is de MK-partij van ex-president Jacob Zuma. Ze haalde uit het niets nationaal niet alleen 14,6 procent en 58 parlementszetels, in Zuma’s thuisprovincie Kwazulu-Natal werd het 45,4 procent, terwijl ze ook in twee andere provincies, waar veel Zoeloes wonen, flink presteerde. Ook een andere nieuweling, de Patriotic Alliance, deed het goed (2,1 procent) door heel wat stemmen te vergaren onder de kleurlingen in West- en Noord-Kaap. Het deed topvrouw Helen Zille van de DA verzuchten dat er in Zuid-Afrika nog veel etnisch wordt gestemd.

Volgens waarnemers heeft ANC zijn nederlaag en het succes van MK enkel aan zichzelf te wijten. Niet alleen is Zuma, ondanks zijn verleden van corruptieschandalen (waarvoor hij nog altijd moet terechtstaan), populair in Kwazulu-Natal, hij is ook een goede strateeg. Tevens gaf de arrestatie van de ex-president in 2021, omwille van zijn weigering voor de Zondo-onderzoekscommissie te verschijnen, wat toen al tot hevige onlusten leidde, hem het aureool van een martelaar. Voeg daarbij de grote ontevredenheid over de ANC-regering, waardoor MK als nieuwe partij de ideale uitlaatklep werd. Nationaal

Nationaal zijn dus maar twee opties mogelijk: ANC kan een coalitie vormen met MK en EFF, die tenslotte beide uit ANC voortko-

men. Maar MK eist het ontslag van Ramaphosa en een aanpassing van de grondwet. En waarnemers geven de partij geen lang leven. Men vermoedt trouwens dat Zuma MK enkel wil gebruiken om kwijtschelding van straf af te dwingen. Of er is de optie van een ANC-DA-coalitie. Er zouden reeds contacten in die zin zijn gelegd, waarbij men ook Inkatha wil betrekken om die optie voor Kwazulu-Natal aantrekkelijker te maken. Voor de economie zou dat de meest gunstige oplossing zijn. De regeringspartij zou trouwens de DA-voorwaarden (zoals het opnieuw onderhandelen over de BELA-onderwijswet) redelijk achten.

Centraal blijft de positie van president Ramaphosa

Centraal blijft echter de positie van president Ramaphosa. De man slaagde er niet in om de partij een nieuw elan te geven en is door de verkiezingsnederlaag nog meer verzwakt. Maar een geschikte opvolger is niet voorhanden en enkel via een ANC-DA-coalitie heeft hij kans om aan te blijven. Intussen tikt de klok. Volgens de wet moet het parlement uiterlijk 14 dagen na verkiezingsdag samenkomen om een nieuwe president te kiezen.

JAN VAN AERSCHOT

WIM VANRAES

Een voorwaardelijk voorzichtig verstandshuwelijk

Geen oorlog in Oekraïne zonder Chinese steun. Er loopt immers een directe economische levenslijn van Peking naar Moskou. Tegelijkertijd is die steun ook begrensd. Wapens zitten niet in het pakket. Dat zou botsen met andere, hogere belangen. Toegang tot de Amerikaanse markt bijvoorbeeld, substantieel belangrijker dan de Russische. De as Moskou-Peking is er een van de rede. En wellicht zal die nog een hele poos standhouden. Maar wanneer omstandigheden wijzigen, biedt de rede weinig ruimte voor empathie.

Ronkende verklaringen, verbale superlatieven, ach, ze kunnen de realiteit van het verstandshuwelijk niet verbloemen. Twee jaar geleden verklaarde de Chinese leider Xi nog dat zijn partnerschap met Rusland “zonder beperkingen” was. De forse intensifiëring van de relaties tussen beide landen is ook een objectief gegeven, maar als men wat dieper graaft, ontwaart men toch wat vervelende ruis op de lijn. Xi en Poetin, het is nu eenmaal iets anders dan Mao en Stalin.

Zolang de oorlog in Oekraïne duurt, leidt dat de aandacht van Azië af

De bilaterale betrekkingen overstijgen trouwens het leiderschap. En waar het in de jaren 1950 niet op kon - één derde van de wereldbevolking genoot de weldaden van een communistisch bestuur - liep het in de jaren 1960 grondig fout tussen beide staten, wat zelfs in een militair treffen resulteerde. Mao verweet de Sovjets hun politiek van destalinisatie en vreedzame co-existentie met het Westen, terwijl omgekeerd een “afwijking” van het ware marxisme weerklonk. Maar goed, dat waren de achterhoedegevechten van toen. En vooral: niet de onze. Toch misschien nog één vergelijking met vandaag. Toen Moskou en Peking het nog goed konden vinden met elkaar, waren de verhoudingen fundamenteel verschillend. China kwam verarmd uit de burgeroorlog en had de industriële kennis van de USSR nodig. 60 procent van de Chinese export vertrok ook in die

Afghaan steekt islamcriticus

neer

Alle elementen in acht genomen, heeft Rusland China beduidend meer nodig dan omgekeerd

richting. Vandaag is de Chinese economie tien keer groter dan de Russische. En alle elementen in acht genomen, heeft Rusland China beduidend meer nodig dan omgekeerdwat een erg belangrijk gegeven is.

Economische verstrengeling

43 keer al hebben Xi en Poetin elkaar ontmoet. Een cijfer dat ergens in lijn ligt met de economische parameters. Sinds de westerse sancties als gevolg van de oorlog in Oekraïne werden ingevoerd, groeide China uit tot de belangrijkste Russische handelspartner, ook al is de term ‘levenslijn’ correcter. De Chinese export naar Rusland verdubbelde sinds het begin van het conflict, waardoor Peking 40 procent van de volledige Russische invoer (24 procent in 2021) op zijn conto kan schrijven. Voor een steeds groter aandeel hiervan wordt van de Amerikaanse dollar afgestapt, ergens onvermijdelijk gezien de (ook monetaire) strop rond de nek van Moskou. Het draait echter om meer dan de economie alleen. Er is wel degelijk een antiwesters sentiment dat beide delen. Zolang de oorlog in Oekraïne duurt, leidt dat de aandacht van Azië af. Anderzijds zitten er ook wel wat verschillen in de agenda van beide actoren.

De Duitse bevolking werd vorige week vrijdag opgeschrikt door een brutaal steekincident, waarbij een Afghaanse vluchteling die in 2014 asiel kreeg in Duitsland, verschillende deelnemers van een vergadering van islamcriticus en conservatief politicus Michael Stürzenberger neerstak. De Afghaan viel daarbij ook Stürzenberger zelf aan en verwondde hem zwaar. Eén agent die ingreep overleefde de aanval niet.

Het incident deed zich overdag voor op een marktplein. De islamkritische Bürgerbewegung Pax Europa was bijeen in Mannheim, waar Michael Stürzenberger, die vroeger CDU/CSU-partijlid was en een tijdlang een eigen rechtse politieke partij leidde, Koranverzen kwam voorlezen. De Afghaan Sulaiman A. viel de politicus aan en stak hierbij ook vier medestanders neer. Een politieman werd in de hals en het hoofd gestoken. Hij overleed enkele dagen later uiteindelijk aan zijn verwondingen. Sulaiman werd neergeschoten door de politie, maar hij overleefde en is in voorlopige hechtenis geplaatst.

Het blijft wachten op maatregelen van de Duitse overheid om dergelijke verschrikkelijke incidenten te vermijden

Stürzenberger werd al meermaals bedreigd door radicale moslims. Tijdens de bijeenkomst kwam een moslim hem al afdreigen, maar er kon niet worden uitgemaakt of het over dezelfde man ging. Sulaiman is 25 jaar oud, komt uit het Afghaanse Herat, aldus het Duitse magazine Der Spiegel. Hij zou in 2014 asiel hebben gekregen in Duitsland. Veel woorden, weinig daden

Men zou ‘bijna’ denken dat er verkiezingen in de lucht hangen, zeker als je de politieke reacties leest. Bondskanselier Scholz (SPD) stelde dat geweld onaanvaardbaar is in Duitsland en dat de daders streng gestraft moeten worden. Mannheims burgemeester Christian Specht (CDU) sloot zich daarbij aan. Ook de Türkisch-Islamische Union der Anstalt für Religion (DITIB) in Baden-Württemberg stelde geschokt te zijn door “deze aanval op de grondwaarden van onze open maatschappij”. Het conservatieve weekblad Junge Freiheit kon ‘aan de andere kant’ be-

richten van de sociale media plukken, waarop heel wat moslims de aanslag nadrukkelijk toejuichten.

‘Voorlopig’ is het wachten op avondvullende programma’s over het gevaar van het islamextremisme voor de democratie in Duitsland. Het blijft nog ‘even’ wachten op een massademonstratie van vakbonden, kerken, linkse mensenrechtenorganisaties, feministen tegen het geweld op andersdenkenden. Het blijft vooral wachten op politieke daden, op maatregelen van de Duitse overheid om dergelijke verschrikkelijke incidenten te vermijden. Dit is een zwarte dag voor de vrijheid van meningsuiting in Duitsland. En dit komt voor links en voor promigratiegroepen in Duitsland op een bijzonder ongelegen moment, op amper één week voor de Europese verkiezingen.

PIET VAN NIEUWVLIET

Andere agenda’s

China ondersteunt de Russische oorlogsmachine (net als Iran, zij het op beduidend mindere schaal), maar houdt ook andere belangen in het oog. De Amerikaanse markt bijvoorbeeld, een belangrijker afzetgebied dan het Russische. Toen de Amerikaanse druk wat werd opgevoerd, verminderde de Chinese uitvoer prompt met 15 procent. Begrijp: de boodschap van buitenlandminister Blinken kwam aan. Er zit ook een rem op: wapens vertrekken niet richting Rusland. “Punt is dat het centrale doel, het traject, de agenda’s en de horizon van China en Rusland verschillend zijn”, merkte een diplomaat in de coulissen op. Peking steunt de in een conflict betrokken buur, zonder dat dat afbreuk mag doen aan de eigen ambitie om haar multilateraal wereldbeeld te propageren en zich vooral te profileren als spreekbuis van de ‘deep south’.

Twee jaar geleden verklaarde Xi nog dat zijn partnerschap met Rusland “zonder beperkingen” was

De oorlog in Oekraïne mag dan al een instrument zijn, tegelijkertijd vinden de Chinezen hun Russische buren onvoorspelbaar. De manier waarop ze zich in het conflict gestort hebben, is daar een illustratie van. Zomin als de nucleaire dreiging van het Kremlin gesmaakt wordt op het Plein van de Hemelse Vrede. China en Rusland, ze zijn op elkaar aangewezen. En zoals elk verstandshuwelijk, berust ook dat op nuchter rekenwerk. Alles wijst erop dat ze nog een tijdje op elkaar aangewezen blijven, wat nog iets anders is dan de “eeuwige vriendschap”, zoals het in de communiqués luidt. Wordt vervolgd. GDD

Tunesië zet leger in tegen massamigratie uit zwart Afrika

Het is opvallend hoeveel aandacht onze pers besteedt aan de pro-Palestijnse studentenprotesten aan universiteiten en hoe weinig aandacht er is voor het protest van de Noord-Afrikaanse bevolking tegen de massamigratie uit Afrika. Zo vertelt een zekere Naziha aan het in Parijs verschijnende maandblad Jeune Afrique: “Eerlijk, we voelen ons als in een invasie. Ze zijn veel te talrijk en we weten niet hoe we dergelijke situatie moeten aanpakken.”

De publieke stilte is vooral opmerkelijk omdat het gaat om massaal protest, bijvoorbeeld in Tunesië. Opmerkelijk ook omdat de regering aan de lopende band kampen van vluchtelingen afbreekt en zich weinig lijkt te storen aan mensenrechten. Lokale linkse promigratieverenigingen worden in de gaten gehouden en activisten worden ondervraagd.

De Tunesische president Kaïs Saïed liet er in februari 2023 al geen twijfel over bestaan dat hij van plan was hard op te treden tegen de komst van “horden illegale migranten”, die “de demografie in Tunesië bedreigden”. De boodschap moest duidelijk zijn: Tunesië was en zal nooit een gastland zijn voor migranten uit zwart Afrika.

Het verwijt ‘fascisme’ neemt Saïed er dan maar bij

Tunesië probeert weerstand te bieden aan massamigratie die de stad Sfax en de regio

errond teistert. Het land besloot het leger in te zetten, liet de woordvoerder van de Garde nationale, Houssem Eddine Jebabli, op 23 april op de Tunesische televisie horen. Als antwoord op de vele aanvallen van migranten “tegen publieke en privé-eigendommen” in Al Amra en Jebeniana “was een veiligheidsinterventie noodzakelijk om zowel migranten als Tunesiërs te beschermen”. Tunesiërs hadden eerder geprobeerd migranten weg te jagen met onder andere vuurwerk.

“Er waren confrontaties tussen bewoners van El Amra en migranten. Er vielen gewonden aan beide zijden”, aldus nog Eddine Jebabli. Groepen vreemdelingen aarzelden niet om geweld te gebruiken: “Er zijn bendes Afrikanen actief, die met machetes gewapend zijn, die onze mensen aanvallen, die ons geld stelen en onze telefoons, en die onze handelszaken leegplunderen.”

Sfax is “de draaispil van illegale migratie van Afrika naar Europa”, kon men al lezen in het Franse mediakanaal Challenges, dat herinnert aan het feit dat “het Italiaanse eiland Lampedusa slechts op 150 kilometer afstand ligt van Tunesië”. Vorig jaar probeerden 80.000 migranten via Sfax naar Europa te trekken. Deutsche Welle heeft het over “racistisch gestook” van de Tunesische president, terwijl Tunesië gewoon weigert mee te stappen in die omvolking.

PIET VAN NIEUWVLIET

FRANK THEVISSEN - PEILINGEXPERT

“Dat hele artefact van die peilingen geeft media enorm veel macht”

“En elke keer zijn er charlatans die op basis van een nationale peiling een zetelverdeling proberen te maken.” Volgens doctor in de communicatiewetenschappen en peilingexpert Frank Thevissen wordt er in dit land nog steeds ondermaats gepeild. Media en ook politieke partijen laten zich al te vaak leiden door opiniepeilingen. In een uitvoerig gesprek over de zin en onzin van peilingen legt Thevissen uit dat er de laatste decennia erg weinig vooruitgang is geboekt in de manier waarop er in ons land gepeild wordt.

“De peilingen zijn de grootste verliezers van de verkiezingen.” Die cliché-uitspraak horen we na elke verkiezing waarin een bepaalde tendens, of het nu een grote winnaar of verliezer is, niet naar voren kwam in de peilingen. “Maar je zou toch denken dat, als media dat twee of drie keer hebben meegemaakt, het toch eens tijd wordt om te bezinnen over de manier waarop er wordt gepeild?”, vraagt Thevissen zich af. “Maar dat gebeurt niet. Status quo is en blijft de norm.”

Verwacht u dat de peilingen voorafgaand aan deze verkiezingen ook iets over het hoofd zien?

“Ik weet niet of er zware afwijkingen zullen zijn. Maar als na 9 juni blijkt dat de uitslag min of meer overeenkomt met hetgeen gepeild is, zou ik dat eerder wijten aan het toeval dan aan goede peilingen. Doorheen de geschiedenis hebben peilingen er vaker naast gezeten. Er is de afgelopen jaren weinig veranderd en wat we nu meemaken en zien in de aanloop naar de verkiezingen, is eigenlijk hetzelfde als bij de vorige verkiezingen en de verkiezingen daarvoor.”

Wat bedoelt u precies?

“We zien elke keer dezelfde cyclus. Je begint met de verkiezingsuitslag. Dan is het wachten op de eerste peiling na de verkiezingsuitslag, drie à vijf maanden later. Dan merk je vaak dat er al snel een behoorlijke afwijking is ten opzichte van de resultaten van de verkiezingsuitslag. Daarover valt nieuws te melden, want we zien allerlei verschuivingen. Dat is meteen de vooraankondiging van nieuwe tendensen die zich aandienen en de toon zetten in de berichtgeving.”

Als de uitslag min of meer overeenkomt met de peilingen, wijt ik dat aan toeval

“Maar wat gebeurt er nadien? Er komt opnieuw een peiling en dan gaat men vaststellen dat die quasi gelijk is aan de vorige, als we de (fictieve) foutenmarge in ogenschouw ne-

men. Dan wachten we nog een paar maanden waarbij een volgende peiling quasi hetzelfde resultaat optekent. Dat is heel opvallend: als men de eerste keer na een verkiezing gepeild heeft, dan hebben de cijfers vaak de neiging om te blijven hangen. Af en toe zijn er wel verschuivingen, zoals eerst door het succes van Conner Rousseau en nadien de neergang van de partij na zijn vertrek als voorzitter. Maar heel vaak hebben de resultaten de neiging om te stabiliseren.”

Ik ken geen enkel bedrijf waar je zoveel keer na elkaar op je bek gaat, maar gewoon blijft voortdoen

“De consequentie daarvan is dat men altijd gaat vergelijken met de verkiezingsuitslag, in plaats van met peilingen van dezelfde soort, van hetzelfde ‘merk’ en met dezelfde omvang. Wanneer ze dat zouden doen, valt er voor de journalist geen nieuws te melden. Vervolgens komen we plots dicht bij de volgende verkiezingen en zegt men: ‘We hebben tot nu toe gedaan alsof we representatief hebben gemeten.’ ‘Representatief’ is trouwens een begrip dat totaal mismeesterd wordt in de peilingenkeuken. Maar, en ook dat kun je nagaan want het komt bijna systematisch terug, plots zegt men dat bijna 50 procent van de kiezers nog altijd onbeslist is. Dat betekent dat peilingen daarvoor maar voor de helft betrouwbaar waren. Dan komen de nieuwe verkiezingen eraan en je kent intussen de gevleugelde uitdrukking: ‘elke verkiezing baart een verrassing’. Dat is een mooie manier om de woorden van Yves Desmet in 2010 te citeren: ‘Belgische politieke opiniepeilingen behoren tot de slechtste van de wereld.’”

Hebben we in België dan echt zulke slechte peilingen?

“De kans is groot dat er ook nu weer iets zwaar onderschat of overschat is, of dat een bepaalde tendens niet is ingecalculeerd. Hoe vaak heb ik in al die decennia de titels zien voorbijkomen als ‘De peilingen zaten er weer naast’ en ‘De grootste verliezers zijn de peilingen’. Je zou

toch kunnen verwachten dat de media daar lessen uit trekken? Ik ken geen enkel bedrijf waar je zoveel keer na elkaar op je bek gaat, maar gewoon blijft voortdoen.”

Waarom blijft men dan op dezelfde manier voortdoen?

“Louter omwille van het entertainmentgehalte. Daarbij verschuilt men zich achter een aantal argumenten. De 50 procent die nog niet heeft beslist, is er daar een van. Daarnaast zegt men dat peilingen telkens een momentopname zijn. Verkiezingen zijn dat trouwens ook. Ten tweede, en vooral: peilingen zijn in ons land vooral in handen van de media zelf. We hebben een soort van duopolie: je hebt VRT en De Standaard en daarnaast VTM met HLN, RTL en Le Soir die het speelveld domineren.”

Is dat in andere landen niet het geval?

“Nee, daar wordt er onafhankelijk gepeild en zijn het de media die de peilingen inkopen. Hier is dat anders en dat is ook ongezond. Men verwijst af en toe wel naar elkaar, vooral omdat de VRT momenteel veel minder peilt en alles in een groot onderzoek stopt. Maar over het algemeen ga je zien dat als VTM een grote peiling brengt dat amper nieuws is bij VRT en vice versa. Dat bewijst niet alleen de onderlinge concurrentie, maar ook over welk artificieel format het eigenlijk gaat. Het feit dat media dat in handen hebben, is omwille van de politieke macht die media via peilingen in handen krijgen. Je zal maar door een peiling uitgeroepen als winnaar of verliezer: na een zekere tijd word je dat ook in realiteit.”

“Tom Van Grieken zat in ‘De Tafel van Gert’ en Gert Verhulst zegt: ‘U bent al vijf jaar aan een stuk de leidende partij in de peilingen.’

En dat zal wel, maar door de voortdurende herhaling, worden die peilingen een realiteit. In de perceptie is er geen ander referentiepunt om succes of falen te bepalen. Ik geloof die tendensen wel: Vlaams Belang zal het goed doen, Groen en Open Vld hebben het moeilijk. Maar het nieuws dat uit zo’n peiling gegenereerd wordt, wordt op den duur onverbiddelijke realiteit. Dat hele artefact van die peilingen geeft media enorm veel macht.”

Is het door de Belgische staatsstructuur ook niet moeilijker om conclusies te trekken uit peilingen?

“Als je de resultaten van een VTM- of VRT-peiling te zien krijgt: heb je je al ooit afgevraagd voor welke verkiezingen er gepeild is? Wij peilen ook altijd naar percentages. Maar wat zie ik hier heel dikwijls gebeuren? Men doet een nationale peiling en dan zijn er altijd charlatans die denken dat ze op basis daarvan de

‘Representatief’ is een begrip dat totaal mismeesterd wordt in de peilingenkeuken

zetelverdeling kunnen berekenen. Terwijl de peiling niet georganiseerd is op het niveau van de kieskring. Bijgevolg is een zetelverdeling berekenen statistisch onmogelijk. Als je, zoals Het Belang van Limburg, een peiling in de Limburgse kieskring organiseert, is het verantwoord om een zetelverdeling maken. Waarmee ik niet wil zeggen dat die peiling noodzakelijk goed was.”

Ook politieke partijen geven veel geld uit aan interne peilingen. Waarom doen ze dat, terwijl ook zij kunnen vaststellen dat ze niet erg accuraat zijn?

“Dat zou je aan de partijen zelf moeten vragen. Ik vermoed in eerste instantie omdat partijen zoveel geld hebben dat ze op den duur niet meer weten wat ermee gedaan. Door zelf een peiling te organiseren willen ze een dubbele check doen. Soms lekt daar iets van uit, maar vaak ook niet. Het kan ook zijn dat men eens op een andere manier dan media wil peilen. Want wie betaalt, bepaalt.”

Er worden zelfs voorzitters ontslagen na slechte peilingen.

“Dat geeft aan hoe belangrijk die peilingen zijn. Niet geheel onlogisch. Want als je het politieke bedrijf zou zien als een winkel, dan gaat die slechts eenmalig om de zoveel jaar open. Dan sluit de winkel en zou je zonder peilingen jarenlang in een vacuüm terechtkomen. Dat is onleefbaar voor partijen: die hebben ergens wel behoefte aan die feedback. Als er een peiling op komst is, schieten partijen plotseling in gang, ze zetten hun mannetjes en vrouwtjes in en beginnen plotseling gekke acties te bedenken. Op die manier hopen ze het peilingresultaat gunstig te kunnen beïnvloeden, hetgeen veel zegt over de naïviteit van een aantal politici.”

Hoeveel kost een peiling?

“De marktprijs schommelt naar schatting tussen de 20.000 en 25.000 euro. Die wordt niet altijd gevraagd aan media, omdat zij een deel betalen in de vorm van gratis publiciteit. Die winstmarges zijn zeer ruim, zeker sinds de overschakeling van telefoon naar internet. De kosten zijn daardoor gezakt, maar de prijzen niet.”

KAN DE WEVER DE ARM VAN MAGNETTE OMWRINGEN?

Bart De Wever stapt niet zonder een staatshervorming in de federale regering. Paul Magnette weigert in een federale regering te stappen als dat een communautaire hervorming betekent. Maar als de kaarten goed vallen, en dat lijkt te gebeuren, dan kan De Wever na 9 juni Magnette de arm omwringen. Zeker als niet Magnette, maar Bouchez de grote man wordt in Franstalig België.

Volgens de laatste ‘Grote Peiling’ van HLN en VTM Nieuws zijn er slechts een handvol federale coalities mogelijk. Bijna een derde van de zetels zou gaan naar partijen die 99 procent zeker niet aan de bak zullen komen op federaal niveau (Vlaams Belang en PVDA/PTB). Als er weinig opties zijn, zou het weleens sneller kunnen gaan dan iedereen denkt. Partijen weten per slot van rekening ook dat ze zichzelf niet populair maken met maandenlange regeringsvormingen.

Vivaldi II kan enkel als aan Franstalige kant Les Engagés deelneemt. Zeker een optie, aangezien de banden tussen Les Engagés en cd&v hersteld zijn. Vivaldi II zou echter (opnieuw) besturen met een forse minderheid aan Vlaamse zijde, wat electorale zelfmoord betekent voor de Vlaamse partijen. Nu zelfs eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) toegeeft dat een heruitgave van die federale regering slecht zou zijn voor zijn gezondheid, lijkt die coalitie definitief afgeschreven. Als er toch een heruitgave komt van de huidige federale regering, dan zal dat zijn omdat er geen andere regering kan worden gevormd. Men zal een dergelijke coalitie zo lang mogelijk willen uitstellen en we zouden ons in dergelijk scenario dus moeten opmaken voor maanden, of zelfs jaren van onderhandelingen.

Bovenstaand scenario is volgens Het Laatste Nieuws het enige waarin N-VA uit de boot valt. Dat zorgt voor kopzorgen bij PS. Terwijl de partij van Paul Magnette in 2019 nog de gedoodverfde partner was voor een grote staatshervorming - herinner u dat er volgens De Wever zelfs gesproken is over het behoud van de naam ‘België’ - is dat nu niet langer het geval. De MR zou weleens groter kunnen worden dan PS en Magnette voelt ook de hete adem van de communisten in zijn nek. Als daarenboven Vlaams Belang en N-VA nog een zetelmeerderheid halen in het Vlaams Parlement, krijgt De Wever een extra hefboom.

Bouchez is voorstander van een responsabilisering van de regio’s

Als er op Vlaams niveau een regering gevormd zou worden met N-VA en Vlaams Belang, zou die immers het federale niveau kunnen bekampen met een soort vechtfederalisme. Dat kan voor de federale regering problemen opleveren, en bovendien zullen de Franstaligen er (bijna) alles aan willen doen om Vlaams Belang van de macht te houden.

Geen veto’s

de vorige regeringsonderhandeling bereid in een regering zonder PS te stappen, zeker nadat Magnette “woordbreuk pleegde” en in volle coronacrisis het idee van een paars-gele noodregering kelderde. Terwijl Paul Magnette het idee van een regering met De Wever als premier vooraf afschiet, zei Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere bij Qmusic dat het zou kunnen dat haar partij in een regering stapt met aan het hoofd de N-VA-voorzitter. Bij ‘De Verkiezingstafel’ op Play4 gaf ze bovendien aan een regeringsdeelname zonder PS niet uit te sluiten. Wel gaf ze toe dat “het altijd gemakkelijker is met twee dan alleen”.

Nu zelfs de belgicistische MR geen veto meer stelt tegen communautaire hervormingen, ligt de weg open voor N-VA. “Als we een staatshervorming moeten doen die de staat lichter en efficiënter maakt, zullen we dat doen”, legde Georges-Louis Bouchez uit in Terzake. “Maar niet voor het einde van België, laat dat duidelijk zijn.” De MR-voorzitter gaf aan dat politionele en justitiebevoegdheden wat hem betreft absoluut federaal moeten blijven. Maar de kans is groot dat N-VA en MR op andere vlakken veel dichter bij elkaar liggen. Zo is Bouchez voorstander van een responsabilisering van de regio’s. Het huidige financieel-economische beleid in Wallonië wordt mede in stand gehouden door de transfers, waardoor de Franstaligen geen stimulans hebben om het arbeidsmarktbeleid te verbeteren.

De geesten zijn het verst gerijpt bij PS ©

De uitspraken van die Franstalige partijen moeten wel in hun context geplaatst worden. MR is al langer voorstander van meer financiële verantwoordelijkheid voor de regio’s, maar van een echt duidelijke communautaire lijn binnen de partij is geen sprake. Les Engagés geeft ook aan open te staan voor een staatshervorming, maar zij hebben hun karretje intussen al vastgehangen aan cd&v (of omgekeerd). En Sammy Mahdi zegt zich niet te willen bezighouden met een staatshervorming. De geesten, zo bleek tijdens de regeringsonderhandelingen van 2019, zijn het verst gerijpt bij de PS.

N-VA heeft PS niet nodig

Volgens bovengenoemde peiling is een federale regering met N-VA, Open Vld, MR, cd&v en Les Engagés mogelijk, als Vooruit of PS meedoet. Dag na dag wordt het duidelijker dat de rol van Conner Rousseau als kopstuk nog niet is uitgespeeld en het is bekend dat de band tussen hem en De Wever goed is. Bovendien waren de Vlaamse socialisten al tijdens

Paul Magnette mag dan wel resoluut ‘neen’ zeggen tegen meer bevoegdheden voor de regio’s, maar als zijn partij uit de federale regering dreigt te vallen, zal hij op z’n minst bereid zijn om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. De Wever en Magnette voerden na de verkiezingen van 2019 immers al vergevorderde onderhandelingen over een staatshervorming. En toen was het nog veel simpeler om N-VA opzij te schuiven. Dat zou na 9 juni niet meer het geval kunnen zijn. Magnette zal bovendien gruwen van het idee om in de oppositie te belanden.

Geen klassieke staatshervorming

Een dergelijke coalitie, met of zonder PS, zou bij lange na geen tweederdemeerderheid en bovendien ook geen meerderheid in de Franse taalgroep hebben. Daardoor wordt het moeilijk om een klassieke staatshervorming uit te voeren. Daar moeten immers 100 van de 150 Kamerleden mee instemmen, met daarbovenop een meerderheid in iedere taalgroep. Een bijkomend probleem is dat een staatshervorming de afgelopen legislatuur niet voorbereid is. Annelies Verlinden en David Clarinval kregen het mandaat om een institutionele hervorming uit te stippelen, maar ondergenoemde grondwetspecialist Jürgen Vanpraet stapte op omdat er niets gebeurde. Een communautair akkoord sluiten vergt veel tijd, terwijl er budgettaire uitdagingen staan te wachten waarbij geen tijd te verliezen is.

In de net afgelopen legislatuur werd het ‘passe-partoutartikel 195’ voor herziening vatbaar verklaard. Dat biedt mogelijkheden. Zo zou artikel 195 volgens experten Maxime Vandenberghe, Jürgen Vanpraet en Quinten Jacobs gebruikt kunnen worden om bevoegdheidsoverdrachten naar de deelstaten te regelen, zonder dat er een meerderheid in elke taalgroep nodig is. Een tweederdemeerderheid in de Kamer is dan voldoende. Aangezien onthoudingen niet tellen als tegenstem, wordt de drempel een pak lager. “Zo’n ‘relatieve tweederdemeerderheid’ zou na 9 juni ook een staatshervorming kunnen baren”, besloot het drietal in De Tijd.

WANNES NEUKERMANS

Bart De Wever

Georges-Louis Bouchez

Paul Magnette

N-VA bijna incontournabel

Het bloedbad op het Tiananmenplein

Op 4 juni 1989 - deze week precies 35 jaar geleden - werd de roep om meer liberalisering in de Chinese Volksrepubliek op bijzonder bloederige wijze de kop ingedrukt door de communistische machthebbers.

Na de dood van ‘Grote Roerganger’ Mao Zedong en het einde van de Culturele Revolutie in 1976, leidden in de volgende jaren een aantal hervormingen tot de opkomst van de markteconomie in de Volksrepubliek China. Dat proces van ingrijpende economische heroriëntering ging - bijna onvermijdelijk - gepaard met een grotere vrijheid van denken en leidde tot hervormingsgezinde experimenten. Experimenten die binnen de schoot van de almachtige Communistische Partij aanleiding gaven tot verhitte ideologische debatten tussen de behoudsgezinde vleugel, die vreesde dat de partij door verdere hervormingen haar greep op de natie zou verliezen, en de hervormers voor wie alles niet vlug genoeg kon evolueren.

HU YAOBANG

Eind 1986 en begin 1987 braken in verschillende Chinese steden studentenprotesten uit. De studenten eisten meer politieke en economische liberalisering. De demonstranten werden niet gestraft, voornamelijk dankzij de bescherming die ze kregen van de hervormingsgezinde secretaris-generaal van de Communistische Partij Hu Yaobang. In juni 1987 werd Hu echter zelf door de haviken binnen de partijtop tot aftreden gedwongen vanwege zijn al te lankmoedige opstelling tijdens de protesten. Studenten en intellectuelen toonden zich gefrustreerd over het wegvallen van hun belangrijkste bondgenoot en bleven - mede geïnspireerd door de hervormingen die op datzelfde ogenblik in de Sovjet-Unie door Michail Gorbatsjov werden doorgevoerd - pleiten voor meer en snellere hervormingen

HIER EN DAAR VERBROEDERDEN DE OPGETROMMELDE ORDESTRIJDKRACHTEN MET DE DEMONSTRANTEN

Toen Hu op 15 april 1989 plots overleed, trokken tienduizenden studenten in Peking naar het immens grote Tiananmenplein, het Plein van de Hemelse Vrede, en sloegen er hun tenten op. De keuze voor het plein was niet toevallig. Op 4 mei 1919 protesteerde op deze plek een grote massa studenten niet alleen tegen het westerse en het Japanse imperialisme, maar ook tegen de corruptie van de eigen elite. Enkele leiders van die 4 meibeweging zouden later aan de wieg van de Communistische Partij staan. Op 1 oktober 1949 proclameerde Mao vanaf de Poort van de Hemelse Vrede de Volksrepubliek China en na zijn overlijden werden zijn gebalsemde stoffelijke resten centraal op het plein opgebaard in een mausoleum waar dagelijks duizenden Chinezen geduldig kwamen aanschuiven om die met de nodige eerbied te groeten.

GEZICHTSVERLIES PARTIJTOP

De nog steeds intern verdeelde partijtop werd in de lente van 1989 verrast door de snelheid en de omvang van het protest. Terwijl de volgende dagen in tal van universiteiten en hogescholen in heel het land werd gestaakt en er fel werd gediscussieerd over politieke hervormingen en de toekomst van de Volksrepubliek, veroordeelde het regime pas op 26 april de protestbeweging als illegaal. De studenten lieten zich echter niet intimideren. Ondanks die officiële afwijzing, ging het protest onverminderd door. Op 13 mei - twee dagen voor het staatsbezoek van Sovjetleider Michail Gorbatsjov aan Peking - begonnen de studenten, gesteund door naar schatting 300.000 sympathisanten op het plein, een hongerstaking. Wanneer Gorbatsjov op 15 mei aankwam werd hij, zoals het protocol dat vereiste, ontvangen in de Grote Hal van het Volk aan de westzijde van het Tiananmenplein, maar hij geraakte gewoonweg niet binnen door de hoofdingang omdat heel het plein volgepakt was met naar schatting één miljoen demonstranten. Het was de ultieme blamage voor de partijbonzen.

MANU MILITARI

Beducht voor de steeds grotere vormen aannemende protestbeweging riepen de communistische machthebbers op 20 mei de staat van beleg uit. In een hoog tempo werden om en bij de 250.000 militairen en speciale politie-eenheden naar Peking gevoerd om de golf van protest de kop in te drukken. Maar dat was buiten de waard, in casu de bevolking, gerekend, die erin slaagde om veel van die legercolonnes met vreedzame middelen in de buitenwijken tegen te houden. Sterker nog, hier en daar verbroederden de opgetrommelde ordestrijdkrachten - tot verbijstering van de partijtop - met de demonstranten. Na een paar dagen van stagnatie zat er voor het regime niets anders op dan de ordetroepen onverrichter zake terug te trekken tot buiten de stad

HONDERDEN BETOGERS WERDEN ALS KONIJNEN

AFGEKNALD OF VERPLETTERD ONDER DE RUPSBANDEN VAN DE TANKS

Het was evenwel voor iedereen duidelijk dat de machthebbers uit waren op een confrontatie. Op 3 juni maakten de door de staat gecontroleerde media kort na de middag bekend dat de operatie “om de contrarevolutionaire onlusten te onderdrukken” om 21 uur zou starten. Kort voor 22 uur openden manschappen van het XXVIIIste Leger het vuur op betogers bij een kruispunt van de grote Chang’an-Boulevard, dat ongeveer 10 kilometer ten westen van het Tiananmenplein ligt. De opmars van de ordestrijdkrachten werd evenwel in het stadsgedeelte Muxidi vertraagd toen demonstraten een brug versperden met brandende trolleybussen. Rond 23.45 uur verschenen de eerste pantserwagens op het plein. Honderden betogers werden als konijnen afgeknald, soms nadat ze zich al hadden overgegeven, of werden verpletterd onder de rupsbanden van de tanks. Het merendeel van de demonstranten zocht zijn toevlucht in de omliggende straten, maar de meest strijdlustige elementen reageerden met molotovcocktails tegen de tanks en enkele geïsoleerd geraakte militairen van het Volksleger werden zelfs gelyncht. Over de cijfers met betrekking tot de slachtoffers bestaat ook 35 jaar later geen duidelijkheid. De Chinese overheid had het over enkele honderden doden. Westerse bronnen spraken over meer dan 1.000 slachtoffers. Een lange tijd geheim gebleven Brits diplomatiek rapport vermeldde zelfs 10.000 doden.

ABSOLUUT TABOE

In tal van steden werd de volgende dagen geprotesteerd tegen het bloedbad. In Shanghai legden studenten wegversperringen aan, werden treinen geblokkeerd en gingen fabrieksarbeiders in staking. Ook in andere miljoenensteden zoals Xi’an, Wuhan en Nanjin zetten studenten de protesten voort. In Chengdu vielen op 6 juni minstens 300 doden en meer dan 1.000 gewonden. De staat drukte met harde hand overal het protest de kop in. Honderden dissidenten werden terechtgesteld, een veelvoud van hen verdween voor lange tijd achter de tralies of in heropvoedingskampen. Tot vandaag blijft wat er op 4 juni 1989 in Peking gebeurde een absoluut taboe in de Volksrepubliek China.

JAN HUIJBRECHTS

LEZERSBRIEVEN

Eenheidsdenken

Pallieterke, Tegenwoordig heerst de trend dat alles met een soort van ‘eenheidsdenken’ opgelost kan worden. Dat daaraan ook wetgeving gekoppeld moet worden, is op zijn minst onrustwekkend. Als men het niet eens is met de ‘genderideologie’, dan vindt men snel het woord ‘transfobie’ uit en stelt men dat strafbaar.

Eenheidsdenken beperkt de variatie, de verscheidenheid. Vinden jullie ook dat onze architectuur alleen nog ecologisch verantwoorde woonhuizen creëert die allemaal lijken op schoendozen? Onze elektrische auto’s kun je amper nog vergelijken met de mythische automodellen van weleer. Ze zijn in mijn ogen allemaal eenheidsworst en lelijk. Windturbines verminken onze landschappen en de zee. Toch worden ze eindeloos aangeprezen als dé oplossing voor de klimaatverandering. Ons voltallige jeugdige volkje heeft collectief nood aan een leger van psychologen en psychiaters. Worden ze misschien te eenduidig opgevoed en opgeleid, gestoeld op een eenzijdige ideologie? TikTok, Instagram en Twitter maken hen afhankelijk van media die niet direct een grote opvoedkundige waarde hebben. Als we de reclameboodschappen moeten geloven, bestaat een groot aantal van de Belgische gezinnen uit een zwarte vader en een blanke moeder. Dat wordt er ingeramd, elke dag opnieuw. Alle impulsen, alle boodschappen die we binnenkrijgen zijn zo eenzijdig georiënteerd dat ze pijn doen aan onze hersenen. Hét verkiezingsthema is migratie. Toch spreken de meeste politici over koopkracht en vermijden ze angstvallig het vernietigende multiculturalisme. De maatschappij, het individu en de Vlamingen ontvangen dagelijks te veel van hetzelfde. Indoctrinatie is vaak heel dichtbij.

Gie Van de Wouwer, Schriek

Moppersmurf

Pallieterke, Waar is de tijd dat jullie het in aanloop naar de verkiezingen nog hadden over de ‘bollekeskermis’. Nu zijn het allemaal bloedserieuze artikels. Heeft mijn lijfblad zich aangepast aan moppersmurf Bart De Zever - sorry, De Wever? In die man zit tegenwoordig ook geen tikkeltje humor meer. Hij is een en al hoogmoed en verbittering. Blijkbaar is zijn goed humeur samen met zijn overgewicht verdwenen na zijn dieet. Arm Vlaanderen en België als hij de post van minister-president of premier te pakken krijgt. Hij is er alleen voor de Vlaamse welvaart van de superrijken en kijkt neer op de midden- en arbeidersklasse. Ronny Vanstraelen, Oudsbergen

Gen 788

Pallieterke, Bart De Wever is nooit een grote minnaar van de Vlaamse Beweging of van enige vorm van Forza Flandria geweest. Het congenitaal gen 788 verklaart zijn aversie voor iedere samenwerking met een andere quasi gelijkgezinde partij. Zoals in alle partijen stuurt hij zijn trouwste ja-knikkers uit met hetzelfde marsorder: plat, platter, platst op de buik. De ja-knikkers winnen natuurlijk bij de verdeling van de mandaten. Door zijn virulente aanvallen tegen het VB is BDW de grootste propagandist van

Een lezersbrief insturen?

het VB geworden. Na 9 juni zal zijn partij ontploffen, zoals zijn beroemde voorganger Hugo Schiltz hem dat deskundig heeft voorgedaan. Dat al de hopenden op een krachtig Vlaanderen maar vlug hun illusies opbergen. BDW zal dat afblokken. Niets aan te doen. Gen 788… Dr. Mark Van Hout, Londerzeel De Zevende Dag Pallieterke, Ik heb zondag naar ‘De Zevende Dag’, met als thema de begroting en de staatsschuld, gekeken. Daarbij heb ik twee bemerkingen. Ten eerste moet de Belgische staat in september een slordige 30 miljard euro terugbetalen aan de spaarders die hebben ingetekend op de staatsbon van Vincent Van Peteghem. Iedereen zwijgt daar doods over. Wordt die 30 miljard euro meegenomen in de begroting? Ten tweede: toen Melissa Depraetere de terugkeer van Conner Rousseau als lijstduwer voor het Vlaams Parlement in Oost-Vlaanderen aankondigde, verklaarde ze plechtig dat Conner enkel campagne ging voeren in zijn eigen kiesdistrict. Dan is het toch zeer raar dat we voor Vooruit in alle nationale verkiezingsprogramma’s (De Zevende Dag, Het Conclaaf, De Afspraak, Terzake, VTM-nieuws…) dan toch Conner zien opduiken als enige woordvoerder van Vooruit. Melissa heeft dus wel een klein beetje gelogen, nee? Of durft ze zelf de confrontatie niet aan te gaan?

Marc De Neef, Ternat Bart De Wever Pallieterke,

Dat Bart De Wever absoluut zo graag een federaal minikabinet wil leiden onmiddellijk na 9 juni in functie van de budgettaire sanering, verklaart ook direct zijn arrogante houding en ‘njet’ tegenover het Vlaams Belang. Alleen zo wordt hij aanvaardbaar voor de Franstaligen en mag hij het premierschap opnemen. Hij zal dan ook vrij snel voorzitter af zijn van zijn N-VA om die functie in het belang van het Vlaams Parlement en ook in het belang van zijn eigen partij aan een ander, meer samenwerkingsgericht, persoon door te geven. Christel Uytdewilgen, Boechout Kiezersverdriet

Samen met andere schrijvers van lezersbrieven uit de laatste twee edities stel ik vast dat ook mijn Vlaams hart pijn doet na het aanhoren van de grove uitspraken van Bart De Wever aan het adres van Tom Van Grieken en het Vlaams Belang. De Wever zou beter het momentum met beide handen grijpen en samen met VB gaan voor een sterker Vlaanderen… Het is nu of nooit! Of zoals Barbara Pas het zo mooi verwoordt: “Als Vlaams-nationalist is het mijn taak om het communautaire vuur aan te wakkeren en het draagvlak voor Vlaamse onafhankelijkheid te vergroten.”

Mia De Swaef, Vlierzele

A.K. Evrard

Pallieterke,

De honderjarige professor emeritus zei (wel met andere woorden) dat véél belastinggeld naar waardeloze, slechts op sensatie gerichte, ‘cultuur’ gaat, waar dan zoveel mogelijk over gepraat moet worden. De promotie van mediocriteit is het, meer niet. Marc Bertrand, Edegem

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

‘Politiek-analfabeten’

bepalen de verkiezingen

Heeft u er ook genoeg van? Van al die tv-debatten en interviews met politiekers? Na maanden campagne mag er een einde aankomen. Trop is te veel en te veel is trop.

Sta me toe even in het verleden te duiken. Op 13 oktober 1985, zo’n 39 jaar geleden dus, waren er verkiezingen voor Kamer en Senaat. Bij de verliezers: de Volksunie. Enkele weken na de verkiezing was er een open evaluatiebijeenkomst in een aula in Leuven, alwaar de verkiezingsnederlaag zou besproken worden. Een of andere VU-mandataris deed daar een ingewikkelde, maar vooral warrige uitleg over het verlies van zijn partij. Het was met andere woorden een weinig boeiende bijeenkomst, tot op het moment dat ineens Willy Kuijpers opstond (hij zat op de eerste rij, maar stond niet geprogrammeerd als spreker) en de micro ter hand nam. “Wel, beste mensen”, zei hij, “laat ons niet vergeten dat 60 procent van de kiezers in feite politiek-analfabeten zijn.”

Wegzappen

‘Politiek-analfabeten’. Dat zijn mensen die de politiek niet volgen, die wegzappen van elk politiek tv-debat en nooit naar De Afspraak of De Zevende Dag kijken. Die mensen lezen de pamfletten niet die in hun brievenbus belanden en kennen geen namen van politiekers of kunnen een gezicht niet koppelen aan een partij. Die groep van kiezers is dus heel moeilijk bereikbaar voor de politieke partijen. In Vlaanderen zijn er afgerond 4,8 miljoen kiezers. Daarvan zijn er dus, volgens de stelling van Willy Kuijpers, zo’n 2,9 miljoen politiek-analfabeten. Die stemmen ofwel blanco, of stemmen helemaal niet, of stemmen op de eerste de beste partij op de lijst... om er zo vlug als mogelijk vanaf te zijn. Dat laatste geeft een extra - weliswaar kleine - bonus voor de partij met nummer 1, en dit jaar is dat het Vlaams Belang. Conclaaf

En dan is er nog die 40 procent van de kiezers die de politiek - in meer of mindere mate - wél volgen. Die kiezers lezen bijvoorbeeld een krant en kijken naar Het Conclaaf.

Ik heb een grote inspanning moeten leveren om niet weg te zappen tijdens de derde aflevering van Het Conclaaf, wat veelzeggend is voor iemand die wel geïnteresseerd is in politiek. De kijkcijfers zeggen trouwens heel veel: de eerste aflevering trok zo’n 660.000 kijkers, de derde aflevering nog maar 375.000 kijkers. Ik denk niet dat het programma ook maar één politiek-analfabeet heeft kunnen bereiken. Zij die keken waren vooral benieuwd naar de (wan)prestaties van hun eigen idool. Wel kreeg ik van meer dan één N-VA’er te horen dat ze hun eigen voorzitter in Het Conclaaf niet echt konden smaken. Niemand twijfelt aan de intellectuele capaciteiten, dossierkennis en inzichten van de N-VA-voorzitter, maar waar is de goedlachse Bart gebleven?

Voorspelling

Ik ben de stelling van Willy Kuijpers nooit vergeten. 40 jaar na datum vrees ik dat het percentage van politiek-analfabeten zelfs is toegenomen. In 2010 en 2011 wist Bart De Wever duizenden van hen te bereiken dankzij zijn deelname aan De Slimste Mens. Die bonus is vandaag verdwenen.

Ik eindig met mijn hoogstpersoonlijke ellebogenvoorspelling: Vlaams Belang haalt net geen 30 procent en N-VA eindigt rond de 18 procent (en dus onder de magische 20 procent). Het zou me niet verbazen mocht De Wever er op 9 juni de brui aan geven als partijvoorzitter. Binnen de partijtop wordt alvast met dat scenario rekening gehouden. Niet dat ik zit te wachten of te hopen op het ontslag van Bart De Wever. Maar dat er donkerwolken hangen boven de Koningstraat 47 moge duidelijk zijn.

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we bij PAL Media (de groep) onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. Wat economisch niet te verantwoorden is, maar nodig voor Vlaanderen, doet de vzw. Denk aan lobbyen of een onafhankelijkheidsbarometer ontwikkelen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen.

AK-VSZ roept kiezer op om voor Vlaamse sociale zekerheid te stemmen

Het AK-VSZ roept de Vlaming op om te kiezen voor partijen of kandidaten die ijveren voor een splitsing van de sociale zekerheid. In drie campagnefilmpjes op sociale media vertelt onder meer voorzitter Jürgen Constandt waarom een Vlaamse sociale zekerheid nodig is.

Op 9 juni trekken bijna 5 miljoen Vlamingen naar de stembus. Als het van het ‘Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid’ (AK-VSZ) afhangt, houden ze in het stemhokje best rekening met het standpunt van partijen over een splitsing van de sociale zekerheid. In drie campagnefilmpjes die de afgelopen weken op sociale media te zien waren, halen voorzitter Jürgen Constandt, penningmeester Wouter Opdenacker en secretaris Erik Stoffelen heel wat cijfermateriaal aan om hun pleidooi te staven.

Miljardentransfers

De initiatiefnemers stellen onder meer de verschillen tussen Wallonië en Vlaanderen scherp. Ze hekelen de miljardentransfers van Vlaanderen naar Wallonië, de gebrekkige naleving van de taalwetgeving in Brusselse ziekenhuizen en de lage werkzaamheidsgraad in Wallonië. In Vlaanderen is 77 procent van de 20- tot 64-jarigen aan het werk, terwijl dat in Wallonië slechts 66 procent is.

In Vlaanderen is 77 procent van de 20- tot 64-jarigen aan het werk, in Wallonië slechts 66 procent

“Is het normaal dat elke Vlaming jaarlijks bijna 2.000 euro betaalt aan Wallonië? De Franstaligen vinden dat vanzelfsprekend en hebben

hun economie nog steeds niet op orde”, klinkt het in een van de filmpjes. Dat de bestuursleden van het AK-VSZ die situatie niet normaal vinden, zal u allicht niet verbazen. Vlaams, sociaal en zeker

Ook het half miljoen langdurig zieken, de hoge staatsschuld van 60.000 euro per inwoner, de hoge belastingdruk en de lage pensioenen zijn een doorn in het oog van de initiatiefnemers. “Na een loopbaan van 45 jaar krijgen Belgen een pensioentje dat maximaal 45 tot 60 procent van het laatste loon bedraagt”, hekelen ze. “In Nederland is dat 90 procent.” Om voornoemde wantoestanden aan te pakken, hebben de Vlamingen volgens het AK-VSZ nood aan “leiders die zich écht inzetten voor Vlaanderen en onze sociale zekerheid, en onze welvaart ook in de toekomst veiligstellen”. “Stem daarom voor een Vlaamse sociale zekerheid. Een die Vlaams, sociaal en vooral zeker is”, luidt het stemadvies van Constandt en co.

Draagvlak voor Vlaamse sociale zekerheid

Uit een onderzoek van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) bij 2.000 Vlamingen bleek vorige maand dat 38 procent van de Vlamingen voorstander is van een Vlaamse sociale zekerheid. Het draagvlak voor een Belgische sociale zekerheid is met 45 procent

HORIZONTAAL

A. Eenvoud

B. Aardgeest - Gemalin van Aegir - Mannelijk huisdier

C. Vul een vlak met evenwijdige streepjes - Tarwesoort

net iets groter. 17 procent is voorstander van een sociale zekerheid waarvoor België en Vlaanderen in gelijke mate bevoegd zijn.

De Vlamingen hebben volgens het AK-VSZ nood aan “leiders die zich écht inzetten voor Vlaanderen en onze sociale zekerheid”

Hoewel slechts 38 procent van de Vlamingen gewonnen is voor een Vlaamse sociale zekerheid, vindt 71 procent het niet juist dat Vlamingen meer bijdragen aan de sociale zekerheid dan Walen. 80 procent van de Vlamingen vreest zelfs voor de betaalbaarheid van de sociale zekerheid in de toekomst. 56 procent is van mening dat Wallonië duidelijke voorwaarden opgelegd moet krijgen om de transfers te behouden.

ANTON SCHELFAUT

D. Duits dal waar in 1856 fossiele menselijke resten uit de ijstijd werden gevonden

E. Antwerpse gemeente - Gebalk

F. Stilt de dorst - Voorbij het genoemde

G. Rivier in Centraal-Azië - Geleidelijke ontwikkeling

H. Nonchalant - Ondernemingsraad

I. Gewichtsmaat - Niemendal

J. Alom geroemd persoon met een welbepaald artistiek beroep

K. Daar - Vervoermiddel - Maakt de tafel gereed

L. Deel van de schedel - Telwoord

VERTICAAL

1. Auto-onderdelen

2. Denkbeeldig - Vicepresident onder Clinton

3. Schoeisel

4. Giet - Leidende dieren bij diersoorten die in groepsverband leven

5. Gemeente in Gelderland - Oude lengtemaatRivier in het Franse Occitanië

6. Onbeduidend

7. Oppervlaktemaat - Doorgewinterd iemandDichtsoort

8. Organisaties van dienstverlening

9. Familielid - Pekelvrucht

10. Onderscheidingsteken - Niet tijdige 11. Teer - Gunstig koersverschil 12. Dansrokje - Engel van de hoogste rang

KARL VAN CAMP

Voorzitter Jürgen Constandt in een van de campagnefilmpjes

X van de week!

Groen vecht voor zijn politiek overleven. En ondanks het feit dat ze dat geregeld doen, hebben ze nog altijd niets geleerd. Iedere verkiezing opnieuw krijgen ze alle zonden van Israël op hun bord en smullen ze er grondig van. Dat bord krijgen ze niet alleen van de oppositie. Ook de coalitiepartners bashen vrolijk mee. Waarom is het zo makkelijk om Groen te pesten? Dat vat Nadia Naji perfect samen in een ‘vastgemaakte tweet’.

“Vrouwen bepalen zelf wat ze dragen.” Het zinnetje wordt acht keer na mekaar gezet in de tweet die sinds mei 2022 helemaal bovenaan staat op haar X-pagina. Een verwijzing naar al die mensen die zo graag moslimvrouwen van hun hoofddoek of hijab willen ontdoen. Het Groen-standpunt is dus: “Vrouwen bepalen zelf wat ze dragen.” Dat is natuurlijk niet zo. In de meeste gevallen beslist hun man wat ze dragen. Of de politici in het land van herkomst. Of gewoon de imam in de moskee. Pas wanneer die mensen haar de toestemming geven, bepaalt een vrouw zelf wat ze draagt. En daarbij kan ze maar beter veel zelfcensuur toepassen. Het is zo’n eenvoudige waarheid dat werkelijk iedereen dat weet.

Groen geeft blijk van een compleet gebrek aan realiteitszin en een dogmatisch onvermogen om kritisch te denken

Het is een even groteske stelling als pakweg “Belgen bepalen zelf wel hoeveel belastingen ze betalen” of “Wie schoenmaat 43 heeft past ook in een 36”. En toch houden ze halsstarrig vast aan de leugen. Het geeft blijk van een compleet gebrek aan realiteitszin en een dogmatisch onvermogen om kritisch te denken. Je hoeft maar op dat standpunt te wijzen om alle andere standpunten onderuit te halen.

Getuige van Jehova

Het mag dan ook niet verbazen dat wat groenen zeggen over pakweg de opwarming van de aarde of de noodzaak van een kernuitstap, meteen met een grote korrel zout moet worden genomen. Terwijl ze bij de kledij van

De groenen kondigen graag het einde van de wereld aan

vrouwen alle vormen van wetenschap pertinent weigeren, gaan ze die over het klimaat helemaal omarmen. Liefst in hun meest dramatische vorm. Zo kondigen groenen graag het einde van de wereld aan. Dat deden de getuigen van Jehova ook met de regelmaat van de klok. Ze kleefden er zelfs exacte jaartallen op, waarna het knap lullig was wanneer de wereld gewoon bleef draaien. Sindsdien hebben ze geleerd dat het verstandiger is om het concept ‘één dezer dagen’ in hun communicatie op te nemen. Groen heeft dat echter nog steeds niet geleerd. Ze beweren bij hoog en bij laag dat het voor volgende week dinsdag is en anders de dinsdag daarna. Met dezelfde stelligheid als “vrouwen bepalen zelf wat ze dragen”. Het maakt de groenen tot het meest geplaagde en uitgelachen kindje van de klas. In de normale wereld moet dat beschermd worden. In de politiek wordt er dan voetbal mee gespeeld. En Groen is de bal.

Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!

“Heeft John F. Kennedy ooit sorry gezegd? Nelson Mandela?”

Open Vld verandert het geweer van schouder. Drie jaar lang verdedigde de partij te vuur en te zwaard de Vivaldi-regering. Sinds vorige week geven ze toe dat het op geen testikel leek en willen ze zo snel mogelijk een nieuwe centrumrechtse regering op de been brengen om het werk van Vivaldi ongedaan te maken. De nieuwe marsrichting van premier De Croo brengt de partij danig in de war. Zozeer zelfs dat Vincent Van Quickenborne besloot om een filmpje op te nemen om voor zowat alles ‘sorry’ te zeggen. Wij spraken met de voormalige vicepremier. “Zijn jullie daarvoor helemaal naar hier gekomen? Sorry hoor.”

Het is een ietwat gelaten Quickie die we aantreffen in zijn Kortrijks burgemeesterskabinet. Vincent vertrok na zijn ontslag als minister van Justitie spoorslags terug naar zijn thuisstad waar hij met pek en veren opnieuw werd buitengedragen. Helaas voor de Kortrijkzanen is hij echter nog tot oktober officieel burgemeester en moeten ze hem weer binnenlaten op het stadhuis. Bovendien slaagde Vincent Van Quickenborne erin om alle vernieuwing binnen Open Vld de nek om te wringen en de enige verkiesbare plaats op de West-Vlaamse lijst op te eisen. Dat gebeurde echter in de wetenschap dat Vivaldi een fantastische regering was. Wat nu volgens De Croo dus niet meer het

Wat nu, meneer Van Quickenborne?

andere sector had u een levenslang beroepsverbod gekregen.

Van Quickenborne: “Sorry, maar daar ben ik het dus niet mee eens. Ik ben de grootste, slimste en meest briljante strateeg sinds Julius Caesar. Ik ga u zeggen hoe het zal gaan. Ik zeg ‘sorry’ en jullie sukkels zeggen dan: ‘Niet erg, meneer Van Quickenborne, we gaan op u stemmen’. Gaan we dat afspreken?”

Maar de mensen zijn boos.

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?

Splits zelf de sociale zekerheid!

Word lid van het VNZ.

“Ja, sorry hé. Wat wil je dat ik daarop zeg? Wij dachten dat we goed bezig waren. Dat blijkt nu niet zo. Dat spijt me verschrikkelijk. Ik zit nu 25 jaar in het parlement. Ik ben geel geweest, beetje oranje, fuchsia, donkerblauw, hemelsblauw en paars. Dan weet je het wel, denk je bij jezelf. Maar niet dus, het trok allemaal op niks. En dat moet je durven toe te geven. Excuses en volgende keer beter. In de volgende legislatuur ben ik weer donkerblauw. Al moet je me daar niet op vastpinnen. Alexander is een kameleon en ik ben

Heeft u ook spijt voor het schenden van de coronamaatregelen door naar

“Sorry, dat ben ik inderdaad vergeten in mijn excuses aan de bevolking. Goed feestje wel, maar had ik niet mogen doen. Bij de volgende pandemie doe ik dat

U zei in het filmpje ook niks over veroordelingen die uw gevangenissen opliepen wegens onmenselijke

“Just, maar dat spijt me echt. Vooral omdat het de belastingbetaler 24 miljoen euro aan boetes en schadevergoedingen kost. Ik heb er nogal een rommeltje van gemaakt, hé. En ik zal het zelf maar zeggen: de 4 miljoen die ik aan bpost heb gegeven voor een IT-project waar je alleen Tetris op kan spelen, was een vergissing. Pardon daarvoor. En het feit dat ik een rechter de schuld gaf van de dood van die Zweedse voetbalsupporters, terwijl het aan mijn gepruts lag. Heel jammer allemaal. Duizendmaal sorry. Nog een sorry nodig? Ik heb er nog een zak vol.” Misschien moet u overwegen om u helemaal uit de politiek terug te trekken. Laat ons eerlijk zijn, in elke

Van Quickenborne: “Sorry hoor, maar dat mensen boos zijn, daar koop ik geen buitenverblijf mee in Frankrijk, hé man. Echt waar, dat klootjesvolk krijgt excuses en het is nog niet goed. Beseffen jullie wel goed wie ik ben? Heeft John F. Kennedy ooit sorry gezegd? Nelson Mandela? Ik dacht het niet. Dit is een historisch pardon. Is dat nog niet genoeg? Eigenlijk hé, zou de kiezer zich moeten excuseren tegenover mij. Het volk krijgt de regering die het verdient. En akkoord, Vivaldi is een kutregering. Maar dat heeft de kiezer dus verdiend en ik moest daarin gaan zitten. Zeg ‘sorry’!” (verontwaardigd) Pardon?

Van Quickenborne: “Pardon is ook goed. Ik vergeef het u. Zie je nu hoe makkelijk dat is? Ik doe daar toch ook niet moeilijk over? Trek het u niet aan, vriend! En met u vergeef ik het meteen alle kiezers. Te absolvo, bende losers! En de volgende regering zit ik er opnieuw. En ge moogt gerust zijn: dat gaat wat mogen kosten. Begin al maar te sparen.”

HET HISTORISCH PARDON VAN VINCENT VAN QUICKENBORNE