't Pallieterke van 30 mei 2024

“Vlaams Belang is niet klaar om te besturen”

DUBBELINTERVIEW

SANDER LOONES EN THEO FRANCKEN

KAMERLEDEN N-VA

(WAN)HOOP DER VLAAMSGEZINDEN

3 8-9

PIKZWARTE ZONDAG ALS KATALYSATOR

4

ERKENNING PALESTINA IS MASKERADE

11

UNIVERSITEITEN MOGEN GEEN

EXTREEMLINKSE BUBBELS WORDEN

Uit een peiling van het studentenblad Veto bleek vorige week dat 38 procent van het academisch personeel van de KU Leuven voor Groen stemt. Dat is best opmerkelijk, want in de echte wereld zakt die partij weg richting kiesdrempel. Zijn we op weg naar Amerikaanse toestanden, waarbij universiteiten ideologische bubbels worden die steeds minder voeling hebben met de rest van de samenleving?

De krantenredacties waren hun potloden aan het slijpen om de resultaten van het onderzoek te minimaliseren en de kritiek vanuit N-VA en VB af te doen als aanvallen op “de academische expertise en het wetenschappelijke gezag” (Karel Verhoeven, DS), wanneer het vervelende nieuws binnenliep dat een groep van linkse professoren en assistenten heeft aangekondigd dat ze bij de examenperiode het spieken zullen toelaten. “Als onze rectoren wegkijken van het geweld van Israël, zullen wij dat ook doen wanneer studenten de regels overtreden”, zeggen ze.

dernam hij niets wanneer het toch gebeurde. Wie meent dat dat een legitiem middel is om actie te voeren, dient de vraag te beantwoorden of ook rechtse studenten op dezelfde wijze zouden mogen actievoeren.

voorzitter van een joodse studentenvereniging aangevallen. Je oogst wat je zaait. “Ronduit benauwend”

KLIMAATPLANNEN VLAAMSE PARTIJEN

BOK VAN BLERK

ZUID-AFRIKAANSE MUZIKANT

“We zijn achteruitgegaan als land, het is tijd voor verandering”

De wijze waarmee UGent omgaat met het pro-Palestijnse protest van een groepje extreemlinkse studenten, is tekenend voor de ideologische verkleuring van de academische wereld. Rector Van de Walle had op voorhand aangekondigd dat een bezetting van universitaire lokalen onwettelijk is, maar, zoals we hier hadden voorspeld, on-

In werkelijkheid treedt de universiteit niet op omdat een groot deel van het academisch personeel van mening is dat de campus een geschikte plaats is om ideologische offensieven te voeren. Professor Eva Brems zegt dat ze fier is op de protesterende studenten. Ook andere academici scharen zich openlijk achter de bezetters. Ze lijken zelfs enthousiaster over de acties dan de studenten zelf, waarvan, ondanks alle aanmoedigingen in de pers, niet eens 1 procent aan de acties deelneemt.

Intussen heeft de lankmoedigheid van de enen en de aansporing door de anderen al de resultaten opgeleverd die onvermijdelijk zijn: aan UGent zijn al medewerkers geslagen door de bezetters en aan ULB werd de

In een opiniestuk in DS probeert noemt professor Ive Marx de vrees voor geradicaliseerde universiteiten overdreven. Hij is wel eerlijk genoeg om zijn ervaringen te delen met Amerikaanse universiteiten “waar het trouwens voor alle duidelijkheid niet helemaal een spookbeeld is”. Hij noemt de sfeer daar “ronduit benauwend” en voegt eraan toe: “Er kan geen twijfel over bestaan dat sommige opleidingen daar bevolkt worden door ideologen en activisten van het drammerigste soort, ook aan de topinstellingen.” Juist omdat we daar niet willen belanden, professor, past het om nu al waakzaam te zijn. Als bijna 40 procent van het academisch personeel voor Vlaams Belang zou stemmen, zou iedereen moord en brand schreeuwen, hoewel die partij veel meer de samenleving vertegenwoordigt dan het electoraal marginale Groen. Het is niet normaal dat extreemlinks zoveel invloed heeft aan de universiteiten. De vrees dat dit zal resulteren in indoctrinatie en een triomf van ideologie over wetenschap, zoals in de VS, is absoluut geen spookbeeld.

JURGEN CEDER

ANNICK PONTHIER KAMERLID VLAAMS BELANG

“We zijn op geen enkel vlak voorbereid op een conflict”

In de pinkstervakantie ben ik nog eens ‘de Schreve’ overgestoken. Dat was alweer eventjes geleden. ‘De Schreve’ is West-Vlaams dialect voor een lijn of een inkerving. Het begrip staat ook voor de willekeurig getrokken grens tussen Frans-Vlaanderen en Belgisch-Vlaanderen.

De rampzalige PS-campagne

Wie de Schreve oversteekt, komt in een ander Vlaanderen terecht: een wereld van kleine stadjes en dorpen met namen als Wormhout, Bavinkhove, Houtkerke en Kassel. Het is een regio die nog oneindig veel landelijker is dan ons drukke en volgebouwde Vlaanderen. Het gebied straalt rust en authenticiteit uit. Het ‘Vlaemsch’ dialect is helaas op sterven na dood, maar je ziet er meer Vlaamse leeuwen in het straatbeeld dan bij ons. Heel wat ‘estaminets’ zijn trots op hun Vlaamse naam die ze met veel fierheid etaleren: de bezoeker kan er eten en drinken in Den Goedendag, Kasteelhof, Au Koning van Peene, het Blauwershof, ’t Hommelhof,... Ik wil in dit stukje vooral de aandacht vestigen op het interessante ‘Huis van de Slag’ (Maison de la Bataille) in het dorpje Noordpene (Frans: Noordpeene). Dat klein, maar interessant museum werd in 2007 geopend en krijgt jaarlijks zo’n 5.000 bezoekers over de vloer. Het vertelt een verhaal dat bij ons nauwelijks bekend is: op 10 april 1677 versloeg een Frans leger van de Zonnekoning Lodewijk XIV in de veldslag bij de Penebeek het Hollandse leger van stadhouder Willem III. Ten gevolge van die slag werd een jaar later de Vrede van Nijmegen ondertekend, waarbij een groot deel van Vlaanderen bij Frankrijk werd aangehecht. Daarna verschoof de grens nog wel een paar keer, maar er valt veel te zeggen voor de stelling dat door de nederlaag bij de Penebeek het huidige Frans-Vlaanderen voor ons verloren ging. De bezoeker die het ‘Huis van de Slag’ binnenstapt, wordt hartelijk ontvangen door de lokale gids Philippe Ducourant. Een meer overtuigde Vlaming dan Philippe is zelfs aan onze kant van de Schreve moeilijk te vinden. Philippe spreekt je aan in uitstekend Nederlands. Hij vertelt met een groot hart over de historische gebeurtenissen van zoveel eeuwen geleden, maar ook over het Frans-Vlaanderen van vandaag en hoe de Vlaamsgezinde inwoners daar hun identiteit beleven. Philippe is niet alleen een man van woorden. Hij handelt ook naar zijn overtuiging: zijn zoontje gaat in Vlaanderen naar school. Centraal in het museum staat een 12 m2 grote maquette van de slag. Een film vertelt het verhaal. Er zijn heel wat artefacten en ander didactisch materiaal, en het museum herbergt ook een bescheiden Vlaamse versie van de spiegelzaal van Versailles. In het museumwinkeltje ligt een interessante selectie boeken in het Frans en in het Nederlands. Ik verlaat zo’n winkeltje zelden zonder een nieuw boek onder de arm, want het is toch voor de goede zaak! Voor de afstand moet je het niet laten. Noordpene ligt op nog geen uurtje rijden van Kortrijk. Na een museumbezoek biedt het ‘Circuit de la Bataille’ een traject voor een wandeling, fietstocht of rondrit langs de dorpjes Noordpene, Zuidpene en Bavinkhove. Ook de andere dorpen in de omgeving zijn een bezoekje waard. Het is een onderdompeling in een stukje Vlaanderen dat helemaal anders is en toch weer vertrouwd overkomt. In één van de vele etablissementen kan je terecht voor ‘Potjevleesch’ of een andere lokale specialiteit. Daar hoort natuurlijk een lokaal biertje bij. Anosteké (‘Tot de naaste, volgende, keer’) van de Brasserie du Pays flamand werd in 2021 verkozen tot het beste blonde bier van de wereld. Is dat ook niet het juiste woord om van dit stukje Vlaanderen afscheid te nemen: geen vaarwel, maar tot ziens. Anosteké!

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Het zou voor de Franstalige socialisten een gemakkelijke campagne moeten worden. De Parti Socialiste (PS) domineerde de Vivaldi-regering en dicteerde het federale beleid. Maar Paul Magnette en de zijnen maakten er een knoeiboel van, maar ook: de communisten van Hedebouw achternalopen en in Brussel de moslimkiezer paaien tot ergernis van het Waalse electoraat. Plus een onduidelijke boodschap hoe de partij de toekomst van het land ziet, geprangd tussen oubollig belgicisme en zowaar herlevend rattachisme.

Het is bekend: PS-voorzitter Paul Magnette en zijn collega bij de Franstalige liberalen van MR, Georges-Louis Bouchez, lusten elkaar rauw. Wat dus betekent dat ze er niet voor zullen terugdeinzen elkaar na de verkiezingen voor de tv-camera’s te vernederen. Dan ziet het er volgens de peilingen niet goed uit voor Paul Magnette. MR zou PS in Wallonië naar de kroon steken. In Brussel zouden de Franstalige liberalen ook groter worden dan PS. Gevolg: al was het maar voor de show, na 9 juni lijkt het erop dat Georges-Louis Bouchez een soort van federaal initiatiefrecht zal mogen nemen, het informateurschap dus. Waarom zou hij dan niet gaan voor een kopie van de aanpak van Didier Reynders in 2007? De liberalen waren in Wallonië eindelijk groter geworden dan de socialisten, en als informateur liet Reynders dat voelen. Tijdens de lange gespreksronde met alle partijvoorzitters vernederde hij zijn PS-collega Elio Di Rupo op een pijnlijke manier. Hij ontving hem niet persoonlijk voor de tv-camera’s, maar liet een secondant (MR-verkozene Richard Miller) de honneurs waarnemen. Di Rupo was woest. Wedden dat Bouchez volgende maand hetzelfde trucje toepast met aartsvijand Paul Magnette?

Altijd maar achternalopen

Nu, als MR daadwerkelijk groter wordt dan PS, dan heeft Paul Magnette dat alleen aan zichzelf te danken. Eigenlijk hadden de Franstalige socialisten alle troeven in handen om er een succesvolle verkiezingscampagne van te maken. Ze domineerden en bepaalden de werking van de federale regering. Hogere uitkeringen, hogere minimumpensioenen, meer overheidsuitgaven,… Dat zijn niet te verwaarlozen trofeeen voor een socialistische partij. En toch komt Magnettes boodschap niet over. Meer nog, de Parti Socialiste voert een rampzalige verkiezingscampagne. Dat komt eerst en vooral omdat de partijvoorzitter geobsedeerd is door de opgang van de communisten van PTB/PVDA. We hebben het op deze bladzijden al meermaals geschreven: PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw stuurt het debat aan de kant van Franstalig links. Hij komt met een voorstel en Magnette vindt er niets beters op dan hem maar gewoon achterna te lopen. Maar het is een bekend verhaal: kiezers verkiezen altijd het origineel boven de kopie. Dat is ook zo met Vlaams Belang versus de rest als het over migratie gaat. Met N-VA die een geloofwaardiger discours houdt over fiscaliteit

dan Open Vld. Met herverdeling en het belasten van de rijken hadden de PS’ers twee thema’s waarvan ze de eigenaar waren. Hedebouw en co hebben dat ‘aangeslagen’.

Nieuwbakken astronaut Raphaël Liégeois wordt te pas en te onpas door Dermine als een soort van nieuwe versie van Kuifje afgeschilderd

Vorige week raakte dan bekend dat Waals Parlementslid Sophie Pécriaux (jawel, de partner van exOpen Vld-minister Rik Daems) in 2017 geprobeerd heeft om de kosten van haar terugreis uit Thailand door het Waals Parlement te laten terugbetalen. Ze moest in juli 2017 inderhaast terugkeren, omdat er in het Waals Parlement onverwacht een vertrouwensstemming plaatsvond, die zou leiden tot een coalitiewissel. Ze vroeg een vergoeding van 20.000 euro voor de onverwacht afgebroken vakantie, maar kreeg uiteindelijke maar 4.500 euro van het Waals Parlement. Het beeld van de graaicultuur van de klassieke partijen (iets dat Hedebouw graag benadrukt) werd zo nog maar eens bevestigd.

Lonken naar de allochtone stem

Maar er is meer aan de hand dan de PS-obsessie met de communisten. Wat tijdens deze campagne minstens evenveel ergernis veroorzaakt, is de houding van de Brusselse PS. Die laat zich leiden tot wat men in het Frans de “communautaristische thema’s” noemt. Niet de communautaire dus, maar wel die onderwerpen die zeer gevoelig liggen bij de allochtone gemeenschap; in Brussel een gigantisch electoraal reservoir. En dus is de scheiding van kerk en staat niet meer belangrijk voor PS, is men voorstander van het onverdoofd slachten, zwijgt men over de hoofddoeken achter gemeenteloketten,…

Als MR werkelijk groter wordt dan PS, dan heeft Magnette dat enkel aan zichzelf te danken

Het is bekend dat de Brusselse PS volledig gedomineerd wordt door de pro-islamclan rond Ahmed Laaouej, en wel in die mate dat men terug wil komen op het ‘Good Move’- mobiliteitsbeleid dat het openbaar vervoer

en de fiets in Brussel promoot. Dat tot ergernis van veel allochtonen die het liefst met de (bestel)wagen voor de deur willen staan. Desnoods in dubbele file.

Het is bekend dat de Brusselse PS volledig gedomineerd wordt door de pro-islamclan rond Ahmed Laaouej

Het paaien van de allochtone kiezer veroorzaakte niet alleen ergernis in de vrijzinnige Brusselse PS-kringen, denken we maar aan Julien Uyttendaele, zoon van grondwetspecialist Marc Uyttendaele (ULB). Uyttendaele jr. heeft het gehad met de Brusselse PS. Maar ook in Wallonië is men in rode kringen verbaasd over de lijn van de partij. Dat Paul Magnette niet durft optreden tegen de pro-islambastions van de partij, helpt natuurlijk allesbehalve. Men vergeet in Vlaanderen vaak dat Wallonië een stuk atheïstischer is en dat men de religieuze reflexen van een partij (uit welke hoek dan ook) maar matig kan appreciëren.

Belgicistische karikatuur

Dan is er nog een laatste factor die de trouwe PS-kiezer afschrikt. Of toch de wenkbrauwen doet fronsen. Dat is het soms oubollige belgicisme dat uitgaat van de top van de partij. Voor alle duidelijkheid: de PS’ers zijn overtuigde Belgen, al was het maar omdat het de ideale manier is om op de geldstromen vanuit Vlaanderen te kunnen rekenen. Maar waar men in Wallonië zijn bekomst van heeft, dat zijn de belgicistische karikaturen die onder andere door staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) in stand worden gehouden, om niet te zeggen versterkt worden. De nieuwbakken astronaut Raphaël Liégeois die in 2026 naar het ruimtestation ISS mag, wordt te pas en te onpas door Dermine als een soort van nieuwe versie van Kuifje afgeschilderd. De Waalse socialisten, die toch nog altijd een regionalistische reflex behouden, hebben daar geen boodschap aan. Al evenmin aan de pro-Franse uitlatingen van vicepremier en minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS), die blijkbaar het voorwoord schreef van een boek dat een aanhechting van Wallonië bij Frankrijk bepleit. Het klopt dat veel Walen naar het zuiden kijken als mogelijke reddingsboei bij het uiteenvallen van België. Maar feit is dat dat momenteel géén thema is dat wijdverbreid leeft bij de bevolking. En zelfs in intellectuele kringen is het rattachisme niet verder geraakt dan één van de onderwerpen voor een gesprek aan de toog.

KARIM VAN OVERMEIRE

Paul Magnette en Ludivine Dedonder (midden) tijdens het 1 meicongres van hun partij

9 JUNI: HOOP EN WANHOOP

DER VLAAMSGEZINDEN

Op het moment dat dit nummer in uw bus valt, hebt u nog tien dagen om te beslissen voor welke partij u gaat stemmen en welke kandidaat op die lijst u een extra zetje wil geven via een voorkeurstem. Wij gaan u daarbij maar één advies geven: blijf niet thuis. In de praktijk wordt absenteïsme niet meer vervolgd, maar deze verkiezingen zijn te belangrijk om niet elke kans te grijpen om er zelfs maar een klein beetje op te wegen.

Als Romeinse auguren, die uit de vlucht van de vogels de wil van de goden probeerden af te leiden, proberen politieke analisten in elke uitlating van een politicus tijdens de campagne iets betekenisvols te horen over toekomstige beleidscoalities. Ik zou, eerlijk gezegd, niet te veel aandacht schenken aan wat politici vandaag zeggen. Pas wanneer de kiezers de kaarten hebben gedeeld, begint het echte spel.

Hoe de kiezers die kaarten zullen delen, kunnen we al een beetje voorspellen. Ik weet het, opiniepeilers hebben een slechte reputatie, maar de laatste jaren slaagden ze er steeds beter in de afstand tussen wat werd gepeild en wat werd gestemd klein te houden. Anderen in dit blad hebben op basis daarvan al uitstekende analyses gemaakt over de mogelijke regeringsformules. Ik vat ze kort samen.

Vivaldi+ maakt een grote kans

Kan Vivaldi verder regeren? Alle opiniepeilingen beantwoorden die vraag eenduidig: onmogelijk. Die formule heeft echter een joker achter de hand, die nu kan ingezet worden: de Franstalige christendemocraten die vorige keer in de oppositie bleven. Met die versterking heeft Vivaldi+ heel waarschijnlijk een werkbare meerderheid. Is er als alternatief een centrumrechtse regering mogelijk, zoals Mahdi en De Croo lijken te suggereren? Zelfs met Les Engagés erbij lukt dat niet. Daarom duikt nu de piste op om ook Rousseau aan boord te halen. Die meerderheid wordt niet alleen ongemakkelijk, maar is ook krap. Dat N-VA met die partners een betekenisvolle staatshervorming in huis haalt, lijkt ook niet erg waarschijnlijk.

VB heeft nog steeds niet de gewoonte afgeschud om verkiezingen te winnen zonder zich te bekommeren over wat het daar de dag nadien mee kan aanvangen

De belangrijkste vraag op de avond van de verkiezingen is of de twee partijen die in hun statuten staan hebben dat ze de Vlaamse onafhankelijkheid nastreven, een meerderheid van de zetels in het Vlaams Parlement zullen behalen. De laatste peilingen zien dat gebeuren. Dat is niet alleen belangrijk voor het vormen van een Vlaamse regering, maar ook voor de druk die die dreiging kan zetten op de federale onderhandelaars. N-VA kan op dat niveau immers alleen iets wezenlijks veranderen indien ze incontournabel is.

Slaat De Wever de deur dicht?

Volgens de kranten zou De Wever deze week, in het programma ‘Eerste keus’, echter definitief de deur hebben dichtgeslagen naar een mogelijke regering met Vlaams Belang. Alain Gerlache zei in ‘De Zevende Dag’ dat hij die mededeling met een korrel zout neemt. Ik deel zijn mening. De Wever verandert over die vraag iets te vaak van standpunt om zijn opwelling voor een publiek van jonge kiezers als een onherroepelijk njet te beschouwen. Ik ben het niet vaak eens met Joël De Ceulaer, maar hij had deze week geen ongelijk waar hij schreef: “In ‘Het Conclaaf’ zei de N-VA-voorzitter dat hij graag ‘samen een meerderheid’ heeft - als drukkingsmiddel, zodat men op Vlaams niveau niet om hem heen kan. Die Vlaams-nationalistische meerderheid kan hij dan ook op federaal niveau uitspelen. Lees: als men N-VA federaal uitsluit, heeft De Wever een Vlaamse regering met Vlaams Belang als stok achter de deur. Om mee te dreigen. Dat is pure chantage, maar in de politiek mag dat. Alleen: als De Wever naar waarheid spreekt en echt geen regering met Vlaams Belang wil vormen, dan wérkt die chantage niet meer.”

Er heerst een ernstig probleem als De Wever en Van Grieken niet meer door dezelfde deur kunnen

de minachting was even duidelijk. Machiavelli schreef dat het nooit een goed idee is een tegenstander te vernederen, want die wordt daarna nog verbetener. Als Van Grieken nog geen persoonlijke afkeer voor De Wever koesterde, is die nu verzekerd. Er is een ernstig probleem als de twee personen waarop wij het meest rekenen om te doen wat er moet gebeuren, niet meer door dezelfde deur kunnen. Van Grieken gaat overigens niet volledig vrijuit. Zoals ik al eerder betoogde, houdt een eventuele samenwerking een groot risico in voor N-VA. Dissidentie en afscheuring loeren om de hoek. Vlaams Belang moet ook bereid zijn volwassen te worden, offers te brengen en onnodige obstakels voor een samenwerking weg te nemen. Dat Van Grieken het, na de onthullingen over reisjes, etentjes en andere voordelen op kosten van de Chinese Communistische Partij, nog steeds niet nodig vond om Dewinter, overigens de verpersoonlijking van waar de doorsnee N-VA’er het moeilijk mee heeft, vriendelijk te vragen een stap opzij te zetten, wijst erop dat men bij VB nog steeds de gewoonte niet heeft afgeschud om verkiezingen te winnen zonder zich te bekommeren over wat het daarmee de dag nadien kan aanvangen. Dat Van Grieken daar nu in elk debat om de oren mee wordt geslagen, heeft hij enkel aan zichzelf te danken.

Het geduld raakt op Zondag was ik op de voorstelling van de onafhankelijkheidsbarometer, een initiatief van de VVB en ’t Pallieterke, in Aalst. Gastvrouw Hilde Heyvaerts sprak er de ongerustheid uit van oudere Vlaamse Bewegers dat ze de dag waarop Vlaanderen zijn autonomie verwerft niet meer zullen meemaken. Ik vergeef het hen dat zij geen geduld opbrengen voor het partijpolitiek egoïsme dat in de weg staat van concrete verwezenlijkingen op dat terrein.

bare stemtesten doen, komen we zo goed als allemaal uit bij die twee partijen met een bijna ex aequoscore en ver boven elke andere partij. Hoe dat te rijmen valt met de uitspraak van Bart De Wever dat hij “het vrijwel met niets eens is van wat Vlaams Belang zegt”, is mij een groot raadsel. Hij drukt ook zijn ontgoocheling uit over de verschilpunten met VB, die De Wever zo graag in de verf zet, terwijl hij de nog grotere verschillen met andere partijen, waarmee hij wel wil samenwerken, telkens minimaliseert. Zijn besluit: “Indien de V-partijen op 9 juni voor het eerst in de geschiedenis in Vlaanderen een meerderheid halen, dan hopen wij dat N-VA die unieke kans niet zal laten liggen om uitvoering te geven aan artikel 1 van haar statuten… Maar ook indien die meerderheid nipt niet zou gehaald worden, zou het van moed en daadkracht getuigen wanneer beide partijen als één politieke familie naar de onderhandelingstafel (federaal en regionaal) zouden trekken om zo stappen in de richting van artikel 1 van uw statuten te proberen zetten… Laat dus die unieke historische kans niet voorbijgaan. Jullie zijn tenslotte in de politiek gestapt om iets wezenlijks mee te helpen realiseren. Nú is het tijd om dat te doen.”

Onmogelijk, tot het gebeurt

In die brief zit de kern vervat. Het zou onvergeeflijk zijn als een meerderheid van de twee V-partijen niet zou gebruikt worden om een stap te zetten naar autonomie, op welke manier ook. Een ‘Guldensporenregering’ op Vlaamse niveau mag daarbij niet uitgesloten worden.

Dissidentie en afscheuring loeren om de hoek

Paljas (bis)

De titel van dit artikel, ‘Hoop en wanhoop der Vlaamsgezinden’, is de naam van een boek van Herman Todts, een kroniek van de Vlaamse Beweging van 1961 tot 1988. Die titel schiet mij vaak door het hoofd wanneer ik de partijpolitieke Vlaamse Beweging aanschouw. Wanneer je de resultaten van de Vlaamsgezinde partijen bekijkt, vind je daar heel wat redenen voor hoop. Hoewel het cliché dat N-VA en VB communicerende vaten zijn niet helemaal onjuist is, gaat het voorbij aan de gestage, gezamenlijke groei van de twee samen. In de laatste 20 jaar is hun gezamenlijke aandeel elk jaar met ongeveer 1 procent per jaar gegroeid. Dat tikt aan en heeft nu een kritiek punt bereikt. Dat is de hoop. De wanhoop verschijnt echter wanneer ik zie hoe die twee met elkaar omgaan. De moed zonk me in de schoenen als ik de eerste aflevering van Het Conclaaf bekeek en onaangenaam verrast werd door de hooghartige houding van De Wever ten aanzien van Van Grieken. Deze keer gebruikte hij het woord ‘paljas’ net niet, maar

Het zou onvergeeflijk zijn als een meerderheid van de twee V-partijen niet gebruikt zou worden om een stap te zetten naar autonomie

Een goede vriend, al een heel leven Vlaams-nationalist, maar één die zich nooit heeft ingelaten met partijpolitiek, stuurde mij enkele dagen geleden de tekst van een mail die hij heeft gestuurd naar een aantal kopstukken van N-VA. Ik vermoed dat hij, net als zovelen, vroeger VB heeft gestemd, maar nu al enkele jaren zijn electorale hoop heeft gevestigd op N-VA. Ik laat u graag enkele citaten lezen, omdat ze overeenkomen met hoe ook ik erover denk.

“In mijn familie- en vriendenkring en in mijn netwerk bevinden zich hoofdzakelijk mensen die zowel N-VA als Vlaams Belang een warm hart toedragen. Wanneer die mensen, net als ik, de verschillende gang-

Die Vlaams-nationale meerderheid dreigt nipt te worden, waardoor de minste dissidentie fataal lijkt. Dan moet men er wel mee rekening houden dat die ook in het andere kamp zal toeslaan. Donkerblauwe verkozenen zal het niet ontgaan zijn dat hun Nederlandse stamgenoten nu in een regering met Wilders zijn gestapt. Christendemocratische burgemeesters, nu al weinig geneigd om nog onder de naam cd&v op te komen, zullen ook wel de rekensom maken over wie ze nodig hebben om in oktober aan de macht te blijven. Niet iedereen zal aan boord van een zinkend schip willen blijven.

Ik sluit niet uit dat een Vivaldi+, waarin het Waalse overwicht nog groter wordt en het draagvlak in Vlaanderen nog kleiner, een vernederd en boos N-VA alsnog in de armen van Vlaams Belang duwt. Aan de afkeer van De Wever voor een regering met Vlaams Belang moeten we niet twijfelen, maar, zoals Plinius de Oudere opmerkte, zijn zoveel dingen onmogelijk genoemd, tot ze gebeurden.

JURGEN CEDER

Bart De Wever en Tom Van Grieken

Het debat over de ‘rijkentaks’ krijgt te veel aandacht

In een open brief waarschuwen 500 ondernemers voor de invoering van een ‘vermogensbelasting’ of ‘rijkentaks’. Het is welvaartsvernietigend en een rem op investeringen en groei. Dat klopt. Maar eigenlijk krijgt die vermogensbelasting in deze campagne overdreven veel aandacht. Daar zijn vier redenen voor.

Voor alle duidelijkheid: de open brief tegen de vermogensbelasting verdient applaus. De brief is afkomstig van FBN, de organisatie van Belgische familiebedrijven. De vereniging, die 110 grotere Belgische familiebedrijven vertegenwoordigt, vreest terecht dat een vermogensbelasting of ‘rijkentaks’ op lange termijn de welvaart aantast. Het leidt tot kapitaalvlucht, minder investeringen en dus minder jobcreatie. In dat deel van de verkiezingsprogramma’s dat het federale Planbureau berekend heeft, blijkt duidelijk dat de impact van zo’n vermogenstaks de bedrijfsinvesteringen tegen 2029, het einde van de volgende legislatuur, doet wegsmelten. Toch is hier enige kalmte op zijn plaats. Eigenlijk krijgt het debat over die rijkentaks te veel aandacht in de media. Tijd om de puntjes op de i te zetten en alles via vier bedenkingen in een juist perspectief te plaatsen.

Er is geen meerderheid voor een vermogenstaks

Iets voorstellen in de aanloop naar de verkiezingen is één zaak, het effectief doorgeduwd krijgen is een andere. We moeten natuurlijk de uitslag van de verkiezingen afwachten en zien wat er gebeurt met de regeringsvorming, maar eigenlijk staat nu al vast dat er geen politieke meerderheid is voor een vermogenstaks, ook al tonen enquêtes aan dat 70 procent of meer van de Belgen gewonnen is voor zo’n belasting. Het probleem is echter dat men - met alle respectniet weet waarover het gaat. In deze discussie worden vermogensbelastingen en vermogenswinstbelastingen gemakkelijk door elkaar gehaspeld. Om het nog eens duidelijk te maken: een vermogenstaks is een belasting op het totale kapitaal (geld, beleggingen, vastgoed, eventueel kunst,…) dat een persoon, gezin of bedrijf heeft opgebouwd. Dat bestaat in België inderdaad nog niet. Wat wel bestaat, zijn verschillende vermogenswinstbelastingen. Taksen op kapitaalopbrengst zoals roerende voorheffing uit dividenden, de effectentaks, successierechten, onroerende voorheffing op een woning,… Die zijn zeer gevarieerd en zeer ingewikkeld. Wanneer in een enquête de vraag gesteld wordt over het nut van een vermogenstaks, dan bedoelen veel Belgen wellicht dat ze het over een andere fiscaliteit rond kapitaalwinsten hebben. Als we het toch over een vermogenstaks hebben: PVDA/PTB, PS en de groenen zijn voor. Die vormen geen meerderheid in de federale

Kamer. Vooruit zetten we opzettelijk niet in het lijstje, omdat de partij hier warm en koud blaast. De ene keer is men tegen een vermogenstaks, de andere voor een die enkel het financiële vermogen (niet het totale vermogen) boven de 1 miljoen euro belast.

Het is vooral een Franstalig debat

Het was La Libre Belgique-hoofdredacteur Dorian de Meeûs die het even aanraakte tijdens een passage in Terzake: de vermogensbelasting is vooral een Franstalig debat. In Vlaanderen leeft het minder. Dat klopt. Tijdens Vlaamse tv-debatten komt het slechts ter sprake wanneer PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw erover begint. Men kan veel zeggen over het format van de Eric Goens-show Het Conclaaf, maar toen de drie linkse politici (Hedebouw, Petra De Sutter, Conner Rousseau) daar samen zaten, gebeurde iets zeer interessants. Er was van een eensgezindheid over de vermogenstaksen geen sprake. Rousseau was duidelijk: hij wil eerder werken richting een hogere effectentaks, wat een vermogenswinstbelasting is.

Een vermogenstaks is een belasting op het totale kapitaal dat een persoon, gezin of bedrijf heeft opgebouwd

Dat het debat sterk leeft aan Franstalige kant, heeft natuurlijk te maken met het grotere soortelijk gewicht van de linkerzijde daar. Plus dat zo’n belasting vooral door Vlamingen zal worden betaald en in Wallonië grotendeels door inwoners van Waals-Brabant. Discussiëren over een taks die anderen moeten ophoesten, is altijd comfortabel.

De vermogenstaks brengt minder op dan gedacht

Voorstanders van een vermogenstaks wijzen op de opbrengst die gegenereerd zou worden volgens berekeningen van het Planbureau. Dat Planbureau schat de opbrengst van de vermogensbelasting van PS op 7,6 miljard euro, tegenover 3,9 miljard voor die van PVDA. Ze voelen zich ook gesterkt door een recent studie van de UCLouvain, waaruit blijkt dat zo’n

‘Pikzwarte zondag’

kan als katalysator werken

Bart De Wever wil na de verkiezingen niet met Vlaams Belang samenwerken. Dat zei hij in het tv-programma ‘Eerste keus’. Daarmee bevestigt hij het cordon sanitaire, een strategie die hij tot voor kort afwees. Een electorale dijkbreuk kan wel voor een broodnodige omwenteling zorgen. De stapsgewijze strategie via staatshervormingen heeft immers grondig gefaald.

De Wever steekt zijn afkeer voor Vlaams Belang niet onder stoelen of banken. Hij liet duidelijk verstaan niet met de partij te willen samenwerken om op Vlaams niveau tot een regering te komen. Daarmee strijkt het zijn eigen partij tegen de haren in, want N-VA heeft zich steeds tegen het cordon gekeerd. Intussen is ook wel duidelijk dat een meerderheid van de partijleden een samenwerking met Vlaams Belang wel ziet zitten. Wat gaat De Wever doen

vermogenstaks 9 tot 13 miljard euro zou opbrengen. Er is in het onderzoek sprake van een taks van 1 procent vanaf 1 miljoen aan vermogen, 2 procent voor een vermogen van 2 miljoen euro en 3 procent vanaf 3 miljoen euro. Belast worden alle financiële activa (spaargeld, beleggingen, groepsverzekeringen,…) en niet-financiële activa (woningen, gronden, auto’s,…). Wordt niet meegerekend: de eigen gezinswoning, a rato van 1 miljoen euro. En de UCLouvain neemt in de berekening mee dat er sprake zal zijn van kapitaalvlucht. Toch zou dat nog altijd minstens 9 miljard euro opleveren.

Discussiëren over een taks die anderen moeten ophoesten, is altijd comfortabel

Dat cijfer is weinig geloofwaardig. Alle Europese landen die ooit een vermogensbelasting hadden, haalden daar gemiddeld 0,18 procent van het bbp aan ontvangsten uit. De landen die ooit een vermogensbelasting hadden, haalden daar omgerekend naar het Belgische bbp maximaal 1 miljard euro uit. Volgens de UCLouvain zou de opbrengst bij pakweg een taks die 10 miljard euro oplevert, 1,7 procent van het bbp bedragen. Dat is niet ernstig.

Vermogen van de allerrijksten is moeilijk ‘aan te slaan’

Het probleem met een vermogenstaks is dat de regeringen die het invoeren, daarna op hun stappen moeten terugkeren, omdat het inderdaad te weinig oplevert. Van de 12 landen die ooit zo’n taks hebben ingevoerd zijn er 9 die het hebben afgevoerd. De reden is niet alleen de lage opbrengst, door onder andere de kapitaalvlucht of de afwezigheid van een vermogenskadaster om dat vermogen in kaart te brengen, het is ook moeilijk aan te slaan omdat dat vermogen - bijvoorbeeld van de 1 procent rijkste Belgen - veel minder gevarieerd is dan gedacht. Nemen we die groep zogenaamde ‘superrijken’. Welnu, 61 procent van hun vermogen zit in vastgoed: eigen woning, appartementen, andere eigendommen. Die worden al aardig belast via de onroerende voorheffing en grondbelastingen allerhande. Willen we die nog eens extra belasten? Dat lijkt eenvoudig, omdat vastgoed niet wegloopt, maar in de praktijk betekent een herhaaldelijke aanslag een constant wegsmelten van dat reeds belaste vermogen, waardoor men tamelijk snel onder de lat komt om nog een vermogenstaks te moeten betalen.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

land blijft, zal dit land blijven bestaan. N-VA liep al met het hoofd tegen de muur. Wie herinnert zich niet de bocht van Bracke? N-VA stak haar communautair programma in de diepvries om toch maar tot een federale regering te kunnen toetreden. Regeren zonder de Parti Socialiste (PS) was voor De Wever al een staatshervorming op zich.

Vijf jaar geleden kreeg N-VA een electorale uppercut van jewelste te verwerken. Niettegenstaande N-VA vijf jaar lang in zowel de Vlaamse als de federale regering aan de stuurknuppel zat, herrees Vlaams Belang als een feniks uit zijn as.

In 2019 ondernam De Wever opnieuw een poging, maar deze keer werd hij door de Vlaamse partijen bedrogen. Weer wacht zijn partij een electorale afstraffing. De Vlaamse staatsvorming vorderde tijdens de electorale hoogdagen van N-VA met geen millimeter.

guy Veys werd echter wegens zijn stijl en zijn persoonlijke aanvallen door de partij aan de deur gezet.

Virtueel failliet

als N-VA-afdelingen na de gemeenteraadsverkiezingen coalities met Vlaams Belang zullen vormen?

Electorale uppercut

De afgelopen jaren bleken de Franstaligen absoluut niet bereid om ook maar één letter van de grondwet te veranderen. Zolang België de financiële melkkoe voor het zuiden van het

Toch blijft De Wever vasthouden aan zijn discours. Hij verwijt de partij een onrealistisch en gevaarlijk scenario naar voren te schuiven, waarbij het land in diepe chaos zal belanden. Wordt het confederalisme van N-VA dan wel als realistisch gepercipieerd? Zeker niet. Premier De Croo deed er tijdens het debat met De Wever lacherig over en in het zuiden van het land zien ze ook wel dat De Wever er niet in slaagt om de andere Vlaamse partijen op één lijn te krijgen. Bovendien zal N-VA niet meer de grootste Vlaamse partij zijn, waardoor ze verzwakt aan de onderhandelingen begint. Intussen is alles goed om Vlaams Belang de wind uit de zeilen te halen. Zo werd Tom Vandendriessche dit weekend neergezet als een antisemiet, een homohater en een nazi pur sang. Eén van de figuren die die beschuldigingen zegt te bevestigen, is Tanguy Veys. Hij zat voor het Vlaams Belang een tijdlang in de Kamer en was gemeenteraadslid in Blankenberge. Tan-

Na de verkiezingen verzeilt dit land in een totaal andere realiteit. De Europese begrotingsregels, de ontsporing van de sociale zekerheid, de transitie van onze energievoorzieningen, de investeringen in defensie,… zullen dit land op de rand van de afgrond brengen. Tel daarbij nog het virtueel failliet van zowel Wallonië als Brussel, en de Belgische situatie wordt explosief. Een samenwerking met alle Vlaams-nationale krachten zal nodig zijn om Vlaanderen zonder veel averij doorheen die woelige transitie te leiden. Maar daarvoor zal Vlaams Belang moeten uitgroeien tot een volwassen beleidspartij. Bart Maddens wees er reeds op dat een dergelijke coalitie mogelijkheden biedt: “Je kan de grenzen opzoeken van de bevoegdheden, een Vlaams-nationale identiteitspolitiek voeren in de Vlaamse Rand, je kan een Vlaamsgezind cultuurbeleid voeren…” Maar nu gaat het om veel meer. Een pikzwarte zondag kan werken als een katalysator en het einde van België in een stroomversnelling brengen. Dat begreep Gwendolyn Rutten reeds vorig jaar, toen ze in Knack zei: “Als er een politieke meerderheid is om het land te splitsen, is het einde van het land nabij.” Dat zou eind volgende week wel eens het geval kunnen zijn. Noem het trouwens onafhankelijkheid of confederalisme, als Vlaanderen maar volwaardig zijn eigen koers kan varen. Wat is er trouwens mis met het recht op zelfbeschikking? Als de Palestijnen recht hebben op een eigen staat, waarom Vlaanderen dan niet?

Bart De Wever in ‘Eerste keus’

Weyts eist 100.000 euro per dag zolang federale regering vliegroutes niet aanpast

Vlaams minister bevoegd voor de Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA) start een nieuwe procedure bij het hof van beroep tegen de verdeling van de vliegroutes. Weyts is van oordeel dat de geluidsoverlast van de luchthaven van Zaventem te vaak voor de Vlaamse Rand is en vordert dwangsommen van 100.000 euro per dag zolang de federale regering de vliegroutes niet opnieuw aanpast. Volgens het kabinet van Georges Gilkinet gaat het om een verkiezingsstunt.

Een aanpassing van de vliegroutes heeft ervoor gezorgd dat geluidsoverlast van vliegtuigen meer richting Vlaanderen verschoven is, ten voordele van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) besloot dit aan te vechten en de Brusselse rechtbank van eerste aanleg besliste in februari dat federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) uiterlijk binnen de zes maanden nieuwe vliegroutes moest uitwerken. Gilkinet vocht die beslissing echter aan.

Het kabinet-Gilkinet noemt deze beslissing van Weyts “duidelijk passend in de pre-electorale verkiezingsstrategie”’

No-flyzone

Nu voert Weyts de druk op. In de procedure voor het hof van beroep vordert hij dwangsommen van 100.000 euro per dag, zolang de federale regering de vliegroutes niet aanpast. Volgens de minister is het niet ondenkbaar

Anonieme campagne tegen Vlaams Belang

Al een hele week verschijnen er reclamefilmpjes van ‘Ons Vlaanderen’, een anonieme campagne die Vlaams Belang in het vizier neemt. “Vlaams Belang presenteert zichzelf als een ‘sociale’ partij. Maar schijn bedriegt”, klinkt het op de website. Professor openbare financiën Herman Matthijs legt uit dat, zelfs als er onrechtreeks een politieke partij achter de campagne zit, dit niet valt onder de verkiezingsuitgaven tijdens de sperperiode. “Eigenlijk is die wet veel te makkelijk te omzeilen.”

Volgens ‘Ons Vlaanderen’ verdedigt Vlaams Belang de belangen van het grote geld. “Dat sociaal programma? Dat is pure strategie? Puur voor de show.” In verschillende filmpjes waarin acteurs bedrijfsleiders spelen, wordt het idee verspreid dat Vlaams Belang een partij voor rijke ondernemers is. Woordgebruik als “in de pocket” en “hij pakt het geld uit uw zakken en steekt het recht in die van ons” en de negatieve framing van ondernemers, doet vermoeden dat de campagne vanuit linkse hoek komt, misschien die van de vakbond.

“Klant wil identiteit niet prijsgeven”

Het is niet duidelijk wie er precies achter deze campagne zit. De website werd geregistreerd door ‘All Of The Lights BVBA’, een communicatiebureau uit Gent. Zaakvoerder Sander Van der Maelen geeft in een reactie aan dat hij inderdaad de campagne organiseert in opdracht van een klant. “Mijn klant kiest ervoor om op dit moment zijn identiteit niet prijs te geven”, reageert Van der Maelen. In een ver verleden was Van der Maelen zelf actief voor sp.a (nu Vooruit). Op de vraag of zij iets met de campagne te maken hebben, reageert hij opnieuw dat zijn klant ervoor kiest om op dit moment anoniem te blijven.

Zelfs als een politieke partij achter dergelijke campagnes zit, vormt dit geen schending van de wet op de verkiezingsuitgaven

Zelfs als een politieke partij, rechtstreeks dan wel onrechtstreeks, achter dergelijke campagnes zit, vormt dit geen schending van de wet op de verkiezingsuitgaven. Die is immers veel te gemakkelijk te omzeilen, legt professor openbare financiën Herman Matthijs uit. “Die dateert van 1989 en toen waren de partijen die verbonden waren met de zuilen nog de grootste.” Door enkel uitgaven van de politieke partijen zelf als verkiezingsuitgaven te categoriseren, konden bijvoorbeeld mutualiteiten en vakbonden gemakkelijk reclame blijven maken voor politieke partijen. “GeorgesLouis Bouchez klaagde enkele maanden geleden nog dat Solidaris reclame maakte voor de PS”, illustreert Matthijs. Organisaties die steun krijgen van politieke partijen, kunnen dus op die manier campagne voeren, zonder rekening te houden met de wet op de verkiezingsuitgaven.

WANNES NEUKERMANS

dat de rechtbank ingaat op die eis: de federale regering betaalt vandaag al 50.000 euro per week aan enkele Noordrandgemeenten.

Volgens Ben Weyts is het niet ondenkbaar dat de rechtbank ingaat op die eis

“Het kan niet dat de federale regering ingrepen doet die van Brussel een soort no-flyzone moeten maken”, reageert Ben Weyts. “Als de federale regering niet vatbaar is voor redelijkheid en argumenten, dan moeten zware dwangsommen maar de doorbraak forceren.” Weyts geeft aan de opbrengsten te zullen gebruiken voor geluidswerende investeringen in de Vlaamse Rand. Volgens het kabinet van minister Gilkinet ligt er een ontwerp van vliegwet op de regeringstafel, hoewel het parlement al ontbonden is. Dat kabinet noemt deze beslissing van Weyts “duidelijk passend in de pre-electorale verkiezingsstrategie”.

Vlaams Belang stelt veiligheidsplan voor

Het Vlaams Belang heeft vorige week een veiligheidsplan met 155 maatregelen voorgesteld. De partij pleit onder meer voor een eigen Vlaamse politie en justitie, stroomstootwapens voor hulpverleners en een legalisering van pepperspray.

Als het van Vlaams Belang afhangt, behoren een stroomstootwapen, bodycam en steekwerende kleding straks tot de standaarduitrusting van ambulanciers en brandweermannen. Het is slechts een van de vele maatregelen die de partij voorstelt om een antwoord te bieden op het stijgende aantal geweldsincidenten waar zowel burgers als hulpverleners het slachtoffer van worden.

Vlaamse politie en justitie

Wat de organisatie van de politie betreft, is het hoofddoel van Vlaams Belang om een veiligheidsbeleid op maat van de deelstaten te organiseren. De partij ziet immers geen toekomst in de federale politie. Volgens Ortwin Depoortere, voorzitter van de Kamercommissie Binnenlandse Zaken, loopt die hopeloos achter bij de bestrijding van hedendaagse criminaliteit. “De ondoorzichtige structuren en de politieke evenwichten tussen de deelstaten staan de uitbouw van een modern politiekorps in de weg”, oordeelt hij. Daarom pleit Vlaams Belang voor de oprichting van een Vlaams Veiligheidskorps. Dat bovenlokaal veiligheidskorps moet waken over de veiligheid op straat, optreden tegen zware criminaliteit en oproer, kritieke in-

Het hoofddoel van Vlaams Belang is om een veiligheidsbeleid op maat van de deelstaten te organiseren

frastructuur beveiligen en de openbare orde handhaven. Omdat de veiligheidsvisies van Vlaanderen en Wallonië zo sterk van elkaar verschillen, wil Vlaams Belang het politie-, justitie- en veiligheidsbeleid op lange termijn volledig regionaliseren.

Legalisering pepperspray

Tot slot wil Vlaams Belang de samenwerking tussen burger en politie versterken, en die eerste meer mogelijkheden geven om zichzelf te beschermen. “Dat kan door de verplichte uitrol van buurtinformatienetwerken (BIN) in alle Vlaamse steden en gemeenten, maar ook door de legalisering van pepperspray. Zo kunnen onze jonge vrouwen zich opnieuw veilig in het uitgaansleven begeven”, aldus Depoortere.

Ben Weyts

WANNES NEUKERMANS

Tom Van Grieken

Bob De Brabandere, Ortwin Depoortere en Marijke Dillen

In dit scenario kunnen De Wever en Van Grieken een regering vormen

Meer dan ooit gaan de verkiezingen over het cordon sanitaire. Al maanden, zelfs jarenlang wordt er gespeculeerd over een mogelijke samenwerking tussen Vlaams Belang en N-VA na de verkiezingen van 9 juni 2024. Dat is natuurlijk enkel mogelijk als de kaarten voor beide partijen juist vallen. Enkele scenario’s waarin een ‘Guldensporencoalitie’ mogelijk wordt.

N-VA-voorzitter Bart De Wever vertelde in het VRT-programma ‘Eerste keus’ dat hij geen regering zou vormen met Vlaams Belang. “Als je mij als politicus de vraag stelt: voel je je verwant met die partij en zou je er een regering mee vormen? Dan is het antwoord ‘carrément’ neen.” De Wever geeft toe dat de discussie over een eventuele samenwerking met Vlaams Belang voor strubbelingen zorgt binnen zijn partij. VB-voorzitter Tom Van Grieken gaf aan de uitspraak van De Wever te betreuren. Hij gaf echter tegelijkertijd aan dat alles zou afhangen van de verkiezingsuitslag.

Electoraal moeten de kaarten goed vallen

Om een regering te vormen, moet er in eerste instantie een meerderheid zijn. De meest recente peilingen maken een zetelmeerderheid mogelijk voor de V-partijen. Maar aangezien er niet per kieskring gepeild wordt en foutenmarges vaak relatief ruim zijn, is het geen zekerheid dat de partijen van Bart De Wever en Tom Van Grieken samen meer dan 62 zetels zullen halen in het Vlaamse halfrond.

Bij de Vlaamse parlementsverkiezingen van 2019 verloor N-VA 7,1 procent van haar stemmen en ze raakte daarmee acht zetels kwijt. Het Vlaams Belang steeg daarentegen met 12,6 procent en kreeg er 17 zetels bij in het Vlaams Parlement. Het verlies van flamingante zetels bij N-VA werd dus meer dan gecompenseerd door de winst van Vlaams Belang. Als die trend zich voortzet, halen de V-partijen samen wellicht een meerderheid.

“Kleine meerderheid = geen meerderheid”

Om zeker te zijn van de slagkracht van zo’n regering, moet de meerderheid ook groot genoeg zijn. Als VB en N-VA samen een meerderheid met één zetel overschot halen, is de kans minder groot dat ze een regering vormen dan wanneer ze een meerderheid met pakweg zes zetels zouden halen. Bij een kleine meerderheid loert het gevaar van enkele ‘dissidente’ parlementsleden immers altijd om de hoek.

Als de V-partijen de sprong zouden wagen, verwachten sommige waarnemers een aantal overlopers vanuit andere partijen

Totdat Hendrik Vuye en Veerle Wouters uit N-VA stapten en vanaf 21 september 2016 als onafhankelijken gingen zetelen, had de regering-Michel I 85 van de 150 zetels in de Kamer. Na het vertrek van Vuye & Wouters waren dat er nog 83: nog steeds een comfortabele meerderheid om verder te besturen. Hetzelfde geldt voor de huidige Vlaamse regering-Jambon: die begon aan de legislatuur met 70 van de 124 zetels. Dat zijn er nu nog 68, door het vertrek van Sihame El Kaouakibi en Els Ampe bij Open Vld. “Als de meerderheid van N-VA en Vlaams Belang heel nipt is, zal N-VA toch eerst goed nakijken wie er precies allemaal in dat Vlaams Parlement belandt”, vertelde politicoloog Bart Maddens tijdens een interview in ’t Pallieter-

Cd&v stelt Europees verkiezingsmanifest voor

ke. “Want zodra er iemand als onafhankelijke gaat zetelen, of om welke reden dan ook uit de partij gezet wordt, dan staat N-VA met de billen bloot.” Hij acht de kans groot dat N-VA en Vlaams Belang in een regering stappen als ze samen een meerderheid van 65 of 66 van de 124 zetels behalen.

Overlopers

Als de V-partijen de sprong zouden wagen, verwachten sommige waarnemers een aantal overlopers vanuit andere partijen. Er zouden immers een aantal parlementsleden van andere partijen zijn die een overstap richting N-VA wel zouden zien zitten. De toekomst van bepaalde partijen dreigt onzeker te worden als die de kiesdrempel in bepaalde provincies niet halen. Deze ‘overlopers’ zouden er kunnen zijn bij Open Vld, waar een aantal mensen een meer Vlaamsgezinde lijn aanhoudt dan de partijtop, maar ook bij cd&v. Onder voorzitter Sammy Mahdi werden communautaire plannen volle-

dig afgezworen. Nochtans nam de steun voor een verdere splitsing van bevoegdheden de afgelopen jaren toe bij cd&v-parlementsleden. Dat bewees een onderzoek van VUB-professor politieke wetenschappen Dave Sinardet.

Score van de PVDA

Hoewel PVDA officieel niet in een cordon sanitaire zit, is de kans klein dat er bovenlokaal in Vlaanderen met de communisten een akkoord gesloten kan worden. Dat betekent dat de zetels die de partij van Jos D’Haese en Raoul Hedebouw binnenhaalt, niet gebruikt zullen worden om een Vlaamse regering te vormen. Volgens een zetelprojectie op basis van de laatste peiling halen PVDA (11) en Vlaams Belang (35) samen 46 van de 124 zetels. Een Vlaamse regering zonder beide partijen is enkel mogelijk als N-VA en Vooruit een regering vormen, met nog minstens twee extra partners.

WANNES NEUKERMANS

Crucke niet tegen staatshervorming

Cd&v wil de unanimiteitsvereiste in de Raad van de Europese Unie verder afbouwen, om zo veto’s en chantage onmogelijk te maken. Concreet wil de partij dat ook beslissingen op het vlak van buitenlandse zaken, veiligheid en justitie bij gekwalificeerde meerderheid kunnen worden genomen.

De christendemocratische partij heeft vorige week haar Europees verkiezingsmanifest voorgesteld aan de pers. Voorzitter Sammy Mahdi, Europees lijsttrekker Wouter Beke, lijstduwer Koen Geens en Liesbet Sommen, die de tweede plaats op de Europese lijst bekleedt, gaven op een persconferentie tekst en uitleg.

Om de interne en externe veiligheid van Europa te kunnen garanderen, moet volgens Geens de soevereiniteit van de lidstaten op het vlak van buitenlandse zaken, veiligheid en defensie verder worden afgebouwd. Daarmee gaat hij in tegen het discours van wat hij “extreemrechtse partijen” noemt die de soevereiniteit van de lidstaten opnieuw willen versterken.

“De soevereiniteit van naties zoals België, Estland en Letland betekent in de praktijk niet veel”, aldus Geens. “Ze beperkt zich tot nationale trots en onafhankelijkheid. In termen van veiligheid koop je daar niet veel mee.”

Gekwalificeerde meerderheid

Momenteel wordt 80 procent van de beslissingen binnen de Raad van de EU genomen bij gekwalificeerde meerderheid. Daarvoor moet minstens 55 procent van de lidstaten (15 van de 27) die samen minstens 65 procent van de totale EU-bevolking vertegenwoordigen zijn goedkeuring geven.

Momenteel wordt 80 procent van de beslissingen binnen de Raad van de EU genomen bij gekwalificeerde meerderheid

De beslissingen die het meeste raken aan de soevereiniteit van de lidstaten, onder meer op het vlak van veiligheid, defensie, buitenlandse zaken en justitie, kunnen en-

kel bij unanimiteit worden genomen. Maar dat is volgens Geens “een ernstig probleem”. Hij wil dat ook op die beleidsdomeinen bij gekwalificeerde meerderheid kan worden beslist.

Europese veiligheidsinstellingen

De drie Europese veiligheidsinstellingen, Eurojust, Europol en het Europees Openbaar Ministerie (EOM), functioneren momenteel “suboptimaal”, net omdat zo vaak unanimiteit vereist is, oordeelt Geens. “Daardoor hebben ze niet dezelfde geloofwaardigheid als de FBI of de CIA”, schetst hij. “Om die op te bouwen, is vergaande samenwerking tussen de soevereine staten vereist. Die zijn natuurlijk erg trots op hun eigen inlichtingen- en veiligheidsdiensten en vinden het niet altijd gemakkelijk om hun informatie te delen met de Europese veiligheidsinstellingen.”

Toch zijn er sinds 2020, toen Geens afzwaaide als federaal minister van Justitie, al heel wat stappen in de juiste richting gezet. “Op het vlak van terreurbestrijding zijn we veel beter geworden in de uitwisseling van informatie”, besluit hij.

ANTON SCHELFAUT

Voormalig MR-minister en huidig Les Engagés-kopstuk Jean-Luc Crucke zegt niet tegen een zevende staatshervorming te zijn. Dat zegt hij tijdens een interview bij VRT. “Op sommige terreinen moet je spreken over herfederalisering, maar op andere vlakken kan het ook over regionalisering gaan”, vindt Crucke.

Volgens Crucke zijn de sociaaleconomische uitdagingen prioritair. “Maar daarnaast moet je ook over een staatshervorming durven spreken”, klinkt het. Hij vindt dat mensen niet doof mogen zijn voor de roep naar hervormingen. De politicus geeft aan dat N-VA nooit de eerste keuze van Les Engagés zal zijn. “Maar het is ook geen partij waarmee we niet spreken. Enkel met extreemrechts en extreemlinks spreken we niet.”

WANNES NEUKERMANS

Bart De Wever en Tom Van Grieken

Koen Geens, Liesbet Sommen en Wouter Beke

Jean-Luc Crucke

“Leerlingen worden al van kindsbeen af gehersenspoeld en misvormd”

Professor emeritus Alexander Karel Evrard is een van de oudste, nog levende monumenten van de Vlaamse Beweging. Ondanks zijn gezegende leeftijd, kroop de honderdjarige zenuwarts in zijn pen voor ’t Pallieterke. In deze gastcolumn hekelt hij wat tegenwoordig voor kunst moet doorgaan.

Als honderdjarige zou ik nog een paar herinneringen willen aanhalen die ik in mijn memoires (‘Ik was een zoekende’, Skibris, 2021) niet heb vermeld. Wat wel reeds ter sprake kwam: mijn drie jaar jongere broer Daniël, die later priester, rechterarm van de Spekpater in de Balkan en ereburger van de stad Sint-Niklaas werd, en ik waren al van vóór de oorlog lid van het DJV. Dat is het niet-partijpolitieke Diets of Groot-Nederlands Jeugdverbond Vlaanderen met Paul Daels, Joost Goossenaerts, Jef Ruysschaert, Raf Van den Abeele en vele anderen. Bij de fusie van het VNV, Verdinaso en Rex Vlaanderen tot Eenheidsbeweging onder Staf De Clercq, gebeurde iets analoogs met de jeugdbewegingen die tot VNV-jeugd AVNJ samensmolten. Toen het in diezelfde oorlogsjaren NSJV werd (Nationaalsocialistische Jeugd Vlaanderen), gingen we niet meer akkoord en stapten we eruit. Wij bleven trouw aan het standpunt ‘onverfranst, onverduitst’ van de Fronters.

Karel Geirlandt van Ledeberg bleef echter vendelleider van NSJV, tot hij dan plots rond de bevrijding (door de Canadezen) voorvechter van het humanisme werd. Hij werd voorzitter van een vereniging voor moderne kunst die Jan Hoet pousseerde. Chevalier, want als ridder in de adel verheven, Jean Chapeau de Gheel, geboren in de gezinskolonie van Geel waar zijn vader-oogmeester psychiatrisch directeur was.

Megalomane kunstpaus

Vader Hoet wist niet goed raad met zoon Jan die in alles mislukte. Hij zat in de normaalschoolklas van mijn zus Jo, waar hij niet serieus werd genomen. Jan geraakte niet aan een diploma, werd dan maar bokser, riep zichzelf uit tot kunstpaus en werd daarin gevolgd door kazakkendraaier Geirlandt. Dan kwamen het megalomane S.M.A.K. (met de voor zedenfeiten veroordeelde Jan Fabre), hesp aan de Aula-zuilen, peperdure mosselpot, Panamarenko-grappen, banaan aan de muur, serviezen die door het venster gesmeten werden, een naakte vrouw die in een aquarium zwom, een getatoeëerd varken, een kakmachine, en ga zo maar door. Al die experimenten werden met ons belastinggeld bekostigd. Ik zie regelmatig leerlingen die het S.M.A.K. bezoeken. Die worden dus al van kindsbeen af gehersenspoeld en misvormd. Er is ook trouwens een plein naar de bokser genoemd. Wij wonen al drie generaties lang in hetzelfde pand der Heuvelpoort. Ik bezoek regelmatig het Museum voor SCHONE Kunsten (waaraan ik ook al een schenking deed), maar weiger ook maar één voet in het S.M.A.K. te zetten. Ik wil niet voor aap worden gehouden.

Menselijke schoonheid: meer dan een mooi lichaam?

Menselijke schoonheid is een collectieve obsessie in zowat elke uithoek van onze planeet. Het is een verschijnsel waar een miljardenindustrie rond graviteert, waar mensen opofferingen voor brengen en pijn voor lijden, maar vaak ook geluk en status uit puren. Maar wat maakt mensen nu eigenlijk mooi?

Het bijzondere aan menselijke schoonheid is dat het gaat over levende wezens, over wezens met een ziel en een geest. Deze basale observatie is echter ook meteen de eerste belangrijke voorwaarde voor menselijke schoonheid, aangezien ‘levend zijn’ een noodzakelijke eigenschap voor menselijke schoonheid is. Op het eerste gezicht klinkt dat misschien wat vreemd, maar denk maar eens aan een lichaam zonder ziel, waarin geen enkel leven meer te bespeuren valt. Wanneer een mens sterft, verliest hij daarmee normaliter ook zijn schoonheid. Een dood lichaam is iets waar mensen vaak niet meer naar willen kijken.

PROF. EM. A.K. EVRARD

Tegelijk vinden we niet alle levende mensen mooi. Levend zijn is dus een noodzakelijke, maar geen toereikende voorwaarde voor menselijke schoonheid. Maar wat maakt een man, vrouw, of mens dan wel mooi? Laten we het, gemakkelijkheidshalve, verdelen in twee domeinen. Enerzijds hebben we het statische lichaam, waaronder de zuiver fysieke kenmerken en de lichamelijke proporties vallen. Anderzijds hebben we het bewegende lichaam, waaronder onder meer zaken als uitstraling, gedrag, etiquette, humor en intelligentie vallen.

Griekse idealen

Laat ons beginnen bij het statische lichaam. Een eerste vaststelling hieromtrent is dat veel van onze huidige schoonheidsidealen teruggaan op de klassieke Griekse schoonheidsidealen. Schoonheid diende voor de oude Grieken een hoger doel, namelijk de verafgoding en aanbidding van hun goden. Menselijke schoonheid werd eveneens geassocieerd met wijsheid, waarheid en morele goedheid. Het schoonheidsideaal omvatte zelfs begrippen als vriendschap, gastvrijheid en burgerplicht. Kortom: menselijke schoonheid was dus ook van grote spirituele en politieke waarde. Dat aspect is vandaag helemaal verdwenen wanneer we aan menselijke schoonheid denken, maar de fysieke idealen zijn wel hetzelfde gebleven. Die idealen zijn gebaseerd op geometrische principes: de gulden snede, symmetrie, evenwichtigheid en proportionele perfectie. Deze principes gelden zowel voor lichamelijke schoonheid als voor de schoonheid van het gezicht. Deze geometrische voorkeuren kunnen we niet kiezen, maar zitten in onze ‘hardware’ ingebakken. We voelen intrinsiek dat iets of iemand mooi is, dat het ‘juist’ zit. Desalniettemin speelt er ook een historisch en cultu-

reel element mee, waardoor schoonheidsidealen soms in meerdere of mindere mate veranderen naargelang de cultuur en de tijd. Tegelijk zien we dat de mens echter altijd terugkeert naar deze proportionele invulling van schoonheid. De juiste proporties kunnen een mens dus mooi maken, zo simpel is het.

Schoonheid diende voor de oude Grieken een hoger doel, namelijk de aanbidding van hun goden

Hoewel proporties belangrijk zijn, zijn ze niet alles. Zoals gezegd, zijn mensen levende wezens en de manier waarop die levendigheid tot uiting komt, heeft eveneens een doorwerking op hoe we mensen percipiëren. De houding die iemand aanneemt, dus hoe iemand zich gedraagt, bijvoorbeeld door elegant te bewegen, gevatte humor te hebben, intelligent of zorgzaam te zijn, enzovoort, kan fysieke schoonheid versterken of verzwakken. Denk maar aan Eric Zemmour of Michel Houellebecq. De Franse schrijver bijvoorbeeld, kan er bezwaarlijk van verdacht worden een bijzonder knappe man te zijn, maar toch geniet hij, ondanks zijn fysieke verschijning, veel populariteit en adoratie. Het imago, of ‘aura’, werkt namelijk in tandem met het fysieke aspect van schoonheid.

Dus, om het kort te stellen: menselijke schoonheid omvat meer dan louter fysieke schoonheid. Het is een symbiose van mentale en fysieke eigenschappen die vaak tot een algehele schoonheid leiden, allebei noodzakelijk zijn, maar samen ook iets nieuws creëren: het geheel is meer dan de som van de delen.

Natuurlijke schoonheid versus nepschoonheid

Toch komt er nog veel meer bij menselijke schoonheid kijken dan louter proporties of etiquette. Zo is de discrepantie tussen ‘fake’ en natuurlijke schoonheid een bijzonder fundamenteel aspect in het collectieve denken over menselijke schoonheid, en dat terwijl veel mensen zich er niet bewust van zijn. Desalniettemin wordt er op een heel andere manier naar menselijke schoonheid gekeken wanneer die niet natuurlijk is. Natuurlijke schoonheid wordt namelijk meer geaccepteerd en gewaardeerd. Plastische chirurgie en make-up daarentegen worden wel eens als gekochte schoonheid bestempeld. Het is ‘valsspelen’, of je iets

toe-eigenen dat niet voor jou was weggelegd.

Dat is een bijzonder instinct, in zoverre dat het bijna religieus of evolutionair lijkt te zijn. Zo kan je naar dit collectieve waardeoordeel kijken als de appreciatie van een goddelijke gift: enkel de mensen die van nature, door Gods creatie, begiftigd zijn met een natuurlijke schoonheid, hebben recht op de voordelen ervan. Anderzijds komt de weerstand voor ‘nepschoonheid’ misschien wel voort uit een evolutionair idee, want je wordt namelijk misleid om te kiezen voor een partner die misschien niet optimaal is voor jouw kansen op een maximale voortplanting.

Mooier worden

Toch betekent dat niet dat mensen in de ogen van de samenleving niet mooier kunnen of mogen worden. We zien namelijk dat veel van deze negatieve oordelen wegvallen wanneer het ‘mooier worden’ gepaard gaat met een natuurlijk traject doorheen de tijd. Denk maar aan fitness, wat discipline en doorzettingsvermogen vergt, of aan het verliezen van gewicht. Wanneer mensen heel wat gewicht verliezen, wordt dat meestal op applaus onthaald. Je hebt op merite een probleem overwonnen en dat verdient respect. Tegelijk zien we dat mensen die voor plastische chirurgie, medicatie of een maagring opteren, vaak te horen krijgen dat ze voor een makkelijke uitweg kiezen. In de ogen van de maatschappij doet een snelle of artificiële ingreep steeds afbreuk aan het resultaat. Een heel conservatieve gedachte dus.

De houding die iemand aanneemt, kan fysieke schoonheid versterken of verzwakken

De Amerikaanse senator John Randolph of Roanoke verwoordde een gelijkaardig sentiment toen hij stelde: “Providence moves slowly but the devil always hurries.” Alle goede dingen kosten tijd en een zekere ‘weloverwogenheid’. Snelle en makkelijke oplossingen zijn vaak eerder kwalijk, en dat is voor menselijke schoonheid niet anders. Laten we dankbaar zijn voor de overweldigende schoonheid waarmee de menselijke natuur begiftigd is, in plaats van ons te storten in een eindeloze queeste naar adoratie en erkenning.

Detail van de fontein Pallas-Athene voor het Oostenrijkse parlement in Wenen

Prof. em. A.K. Evrard

DUBBELINTERVIEW

“De migratiestop die Vlaams Belang belooft, is niet meer dan een lege ballon”

Begin april stelden N-VA-Kamerleden Theo Francken en Sander Loones hun nieuwe boek ‘Puinhopen van Vivaldi’ voor. Daarin fileren ze het beleid van de Vivaldi-regering. Aan de vooravond van de verkiezingen herhalen ze die oefening nog eens in een interview met ’t Pallieterke.

Hoewel de titel het tegenovergestelde doet vermoeden, is ‘Puinhopen van Vivaldi’ volgens de auteurs een positief verhaal. “Het is een ode aan het parlementaire metier”, vat Francken samen. “Ons boek vertelt het verhaal van twee parlementsleden en hun vele fractiegenoten die gedurende vijf jaar keihard gewerkt hebben.”

Wat onderscheidt een goed parlementslid van een uitstekend parlementslid?

Francken: “Het parlement heeft de grondwettelijke taak om de regering te controleren, tot op het laatste cijfer na de komma of de laatste paragraaf van een wetsontwerp. Een parlementslid moet blijven doorbijten en mag nooit loslaten. De verbetenheid van Sander heeft geresulteerd in twee scalpen. Ik ben ‘scalpenloos’ gebleven, maar ben wel dicht in de buurt gekomen.”

Het hadden er dus meer kunnen zijn?

Francken: “Het hadden er meer móéten zijn. Darya Safai had bijna de scalp van buitenlandminister Hadja Lahbib op haar conto mogen schrijven. Als je een scalp aan de muur mag hangen, heb je een minister zo zwaar in verlegenheid gebracht dat hij of zij ontslag heeft moeten nemen. Maar sterk oppositiewerk volstaat niet altijd. Frank Vandenbroucke en Hadja Lahbib zijn op post kunnen blijven door hun politieke gewicht, ook al kwamen ze in opspraak door respectievelijk de Medista- en Iran-affaire. Dunne bomen vallen snel om, maar dikke bomen blijven gewoon staan.”

“Een scalp is heel tastbaar, maar er zijn nog andere zaken die tellen. Sander en ik hebben vanuit de oppositie onze grondwettelijke rechten uitgeput om het de regering zo moeilijk mogelijk te maken en zo veel mogelijk transparantie te eisen. Politici vergeten soms dat belastinggeld afkomstig is van de mensen, van onze Vlamingen. Zij willen terecht waar voor hun geld.”

Loones: “Als Sammy Mahdi geen voorzitter was geworden, had ook Theo een scalp aan zijn muur kunnen hangen. Cd&v zat zo diep in de problemen dat

Joachim Coens is moeten opstappen en Mahdi voorzitter is geworden. Maar het was toen al duidelijk dat het asiel- en migratiebeleid van die laatste geen succes zou worden. Het zou mij verbaasd hebben als hij de rit had uitgereden.”

Confederalisme is de alfa en omega van N-VA

“Scalpen zijn vooral indicatief. De twee staatssecretarissen die moesten opstappen, Sarah Schlitz en Eva De Bleeker, maken heel concreet wat Theo vertelt. Schlitz is moeten opstappen omdat ze belastinggeld gebruikt had om campagne te voeren voor zichzelf. Dat is niet betamelijk. Met het ontslag van Eva De Bleeker heeft Open Vld aangetoond dat het een onfatsoenlijke partij is. Maar dat wisten we natuurlijk al langer. De Bleeker heeft zelfs de kans niet gekregen om haar vertrek aan te kondigen op een persconferentie. Haar opvolger, Alexia Bertrand, was op dat moment al bij de koning om de eed af te leggen. Dat is zelfs in de politiek onmenselijk. De Bleeker is moeten opstappen omdat ze te transparant was geweest.”

Tijdens de laatste nachtelijke zitting in de Kamer wezen jullie premier Alexander De Croo (Open Vld) er fijntjes op dat de strijd tegen fiscale fraude niet het beloofde bedrag heeft opgeleverd. Waar is het fout gelopen?

Francken: “Vivaldi rekende zich rijk om de begroting sluitend te maken.”

Loones: “Volgens de regering zou de strijd tegen fiscale fraude jaarlijks 1 miljard euro opleveren. Theo had de premier er vier jaar geleden al voor gewaarschuwd dat die inkomsten niet structureel zouden zijn. Hij had natuurlijk gelijk, maar Alexander De Croo zei toen dat Theo er niks van begreep en dat het parlement geen kleutertuin is.”

Francken: “Ik was blijkbaar een kleuter, omdat ik de verwachte inkomsten bij elkaar had opgeteld. Volgens De Croo kon ik geen begroting lezen en mo-

gen structurele inkomsten niet bij elkaar worden opgeteld. Tijdens het laatste begrotingsdebat bleek dat ik destijds gelijk had (fijntjes). Je moet een goed geheugen hebben in de politiek. De regering ging een miljard euro binnenhalen, maar in werkelijkheid was dat nog niet de helft: 400 miljoen euro, waarvan slechts 100 miljoen euro structureel. Dat is slechts een tiende. Ik heb de premier daar uiteraard mee geconfronteerd. Ik vroeg hem wie van ons er nu precies de kleuter is. Dat was genieten. Het parlementaire metier gaat over cijfers, een goed geheugen hebben, zaken steeds opnieuw bovenspitten,…”

Loones: “Dat debat was tekenend voor het brokkenparcours van Vivaldi.”

In diezelfde zitting ging het er ook stevig aan toe tussen jullie en Vlaams Belang, onder meer over migratie. Waarom?

Francken: “De migratiestop die Vlaams Belang belooft, is niet meer dan een lege ballon. Vlaams Belang wil enkel een asielmigratiestop. Arbeids-, studenten- of intra-Europese migratie willen ze niet tot nul herleiden. Idem voor de gezinshereniging: dat kanaal willen ze wel verstrengen, maar ook niet volledig sluiten. Bovendien blijkt uit de technische fiches die Vlaams Belang heeft ingediend bij het Planbureau dat de partij de asielinstroom niet tot nul wil herleiden. Het gaat uit van veertig asielzoekers per honderdduizend inwoners. Dat zijn er in totaal 4.600 per jaar, geen nul. Dat is geen migratiestop. Vlaams Belang vertelt gewoon leugens aan de bevolking.”

Vlaams Belang-Kamerfractieleider

Barbara Pas is er nochtans van overtuigd dat de 117 maatregelen die Vlaams Belang voorstelt, ervoor zullen zorgen dat we in de richting van een migratiestop evolueren. U spreekt dat dus tegen?

Francken: “De maatregelen die Vlaams Belang voorstelt, zullen zelfs niet volstaan om de asielinstroom te verminderen tot 4.600 per jaar. Wij willen 400 miljoen euro besparen op de asielfactuur, Vlaams Belang 740 miljoen euro. Dat wil het onder meer doen door het zakgeld voor asielzoekers af te schaffen, maar dat bedraagt amper 1 euro per dag. Dat is een pure sym-

boolmaatregel. Vlaams Belang wil ook dat asielzoekers worden onderworpen aan een middelentoets vooraleer ze gratis bed, bad en brood krijgen, maar dat gebeurt vandaag al. Ik snap echt niet waar het over gaat.”

Het land is op, het geld is op, de tijd is op én ons geduld is op

“Daarnaast wil Vlaams Belang een aantal forse maatregelen nemen. Het wil onder meer de voorwaarden voor gezinshereniging verstrengen en de beroepsprocedures inperken. Dat zijn maatregelen waar ook ik een voorstander van ben en die ook in het N-VA-programma staan. Maar ze zullen niet volstaan om de asielinstroom tot 4.600 te verminderen.”

Zweden is er toch wel in geslaagd om met soortgelijke maatregelen de asielinstroom drastisch te verminderen?

Francken: “Zweden heeft al zijn bruggen afgesloten en grenscontroles ingevoerd. Daardoor is de instroom fors gedaald. Maar Vlaanderen heeft geen bruggen die het kan afsluiten. Daarnaast is de instroom met 24 procent gedaald, niet met 90 procent. Vlaams Belang verkoopt gewoon onzin.”

Loones: “Het is dat wat ons boek zo mooi duidelijk maakt. De andere partijen komen niet verder dan slogans en halve waarheden.”

Landen die weigeren om asielzoekers op te vangen, moeten door het nieuwe EU-migratiepact 20.000 euro per asielzoeker betalen. Moet ook België dat bedrag gewoon ophoesten?

Francken: “Natuurlijk. Direct. Dan worden ze verspreid over de andere Europese landen en voert België de facto een tijdelijke asielstop in. Maar dat krijg je niet verkocht als elk Europees land hetzelfde doet. Je kan asielzoekers moeilijk op het water laten dobberen. Maar voor ons is het solidari-

SANDER LOONES EN THEO FRANCKEN - KAMERLEDEN N-VA

tans een van de kernthema’s van de partij, is stuitend. Wat we op communautair vlak moeten doen, is de Vlamingen de weg tonen en hen rechtszekerheid bieden. Wat zal er gebeuren met hun spaargeld? Zal op het einde van de maand hun loon nog worden uitbetaald? Met ons confederaal programma kunnen we een antwoord geven op alle concrete vragen.”

“Vlaams Belang maakt politiek-filosofisch een correcte analyse: natúúrlijk kan Vlaanderen eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen. Het Vlaams Parlement heeft de democratische legitimiteit om dat te doen. Maar dat betekent nog niet dat je de onafhankelijkheid ook in de praktijk zal realiseren. Het grote probleem voor Vlaanderen is dat je centen nodig hebt om te kunnen besturen. Maar onze fiscale autonomie is momenteel te klein. Tijdens de laatste nachtelijke zitting is gebleken dat Vlaams Belang daar blijkbaar helemaal geen antwoorden op heeft. Die partij is niet klaar om te besturen.”

Hoe willen jullie de fiscale autonomie van Vlaanderen versterken?

klok gebeurt. Niet alleen ons model en ons verkiezingsprogramma zijn communautair, ook onze kiescampagne is dat. Iedereen kan zien dat het communautaire hét verkiezingsthema is. Wij zetten het heel nadrukkelijk op de agenda.”

Het is dus niet zo dat jullie plannen al tien jaar stof liggen te vergaren?

Loones: “Nee, wij houden ons model regelmatig tegen het licht en verfijnen het voortdurend. Ons model is geactualiseerd en kan onmiddellijk worden uitgerold. Van een professionele partij mag je verwachten dat ze professioneel bezig is met haar kernthema. Niemand zal ons ooit kunnen verwijten dat we dat niet doen. Om professor Maddens gerust te stellen: ons confederale model is klaar voor de onderhandelingen. Hoe we het precies willen operationaliseren, is online natuurlijk niet terug te vinden. Wie onderhandelingen wil winnen, moet goed weten wanneer welke kaart op tafel te leggen.”

Jullie Waalse lijsttrekkers zijn uitgesproken tegenstanders van Vlaamse onafhankelijkheid. Hoe valt dat te rijmen met het eerste punt van jullie partijprogramma?

Loones: “Onze Waalse lijsttrekkers verdedigen consequent het communautaire programma waarmee N-VA naar de kiezer trekt: het confederalisme. Daarin zijn ze heel consequent. Het confederalisme is ook echt wel in het voordeel van Wallonië. De Franstalige liberalen zouden toch voorstanders moeten zijn van meer beleidsconcurrentie? De Franstalige socialisten en ecologisten willen dan weer een socialistisch walhalla bouwen, maar door die vervelende Vlamingen zal dat in een Belgische context nooit lukken. In Wallonië kunnen ze dat perfect realiseren, want daar zijn geen vervelende Vlamingen. Het is toch supertof dat ze hun programma kunnen uitvoeren? Dat is toch wat je mag verwachten van politici, dat ze dat proberen te doen?”

ALS SAMMY MAHDI

GEEN VOORZITTER

VAN CD&V WAS GEWORDEN, HAD

THEO EEN SCALP AAN

ZIJN MUUR KUNNEN HANGEN

teitsmechanisme een suboptimale oplossing. Ik pleit voor een harde zeegrens, maritieme blokkades en pushbacks, zoals we voor 2011 deden, voor het Europese arrest ‘Hirsi Jamaa tegen Italië’. We moeten illegale asielzoekers gewoon terugsturen.”

Ook op communautair vlak zat het venijn in de staart. Zijn jullie tevreden met de grondwetsartikelen die voor herziening vatbaar zijn verklaard?

Loones: “Als het van ons afhing, was heel de grondwet voor herziening vatbaar verklaard (lacht). De Vivaldi-regering ging bewijzen dat België wél werkt, maar ze heeft er een puinhoop van gemaakt. Blijkbaar beseft ze dat nu zelf ook. Door artikel 195 voor herziening vatbaar te verklaren, geeft de regering zelf toe dat het huidige systeem niet meer werkt. Nochtans heeft ze dat jarenlang ontkend. Als België écht zou werken, hadden ze artikel 195 niet voor herziening vatbaar verklaard. Dat is een schuldbekentenis, of toch minstens het bewijs dat de regeringspartijen eindelijk het licht hebben gezien.”

Is een nieuwe staatshervorming de inzet van de verkiezingen?

Loones: “Het is duidelijk dat de verkiezingen van 9 juni communautaire verkiezingen zullen worden. Het land is op, het geld is op, de tijd is op én ons geduld is op. Je kan dit land niet op orde krijgen zonder aan de structuren te raken. Dat bewijst ook de doorrekening van het Planbureau. De liberale partijen gooien met miljarden voor belastingverlagingen, maar dan nog hebben ze amper een impact op de arbeidsmarktresultaten. Zelfs met gigantisch veel geld kan je geen resultaten meer boeken in dit land. Daarom moeten we communautair orde op zaken stellen. Het is de enige manier om de welvaart van de Vlamingen te beschermen.”

N-VA hoopt na 9 juni haar confederale model in de praktijk brengen, terwijl Vlaams Belang aandringt op een soevereiniteitsverklaring in het Vlaams Parlement. Waarom geloven jullie niet in die laatste strategie?

Loones: “De lichtzinnigheid van de institutionele strategie van Vlaams Belang, noch-

Loones: “Wij zijn al jarenlang bezig met de uitbouw van een performante Vlaamse belastingdienst. Zodra er draadjes met Wallonië en België kunnen worden doorgeknipt, zullen we onmiddellijk eigen financieringsstromen kunnen creëren. Als Vlaanderen controle heeft over zijn financieringsstromen, heeft het ook échte beleidsmacht. Om eigen kerncentrales te bouwen of een eigen migratiebeleid te kunnen voeren, moet er geld binnenkomen. Dan hoeft Vlaanderen geen schulden te maken en kan het zijn beleid financieren met eigen belastinginkomsten. Maar die moet je op een juridisch robuuste manier aanboren. Dat is geen klein bier. Het gaat over het spaargeld van mensen. Als de internationale markten vaststellen dat Vlaanderen avonturiert met fiscale inkomsten en de staatsschuld, zal onze rating snel dalen.”

“Als je zulke concrete vragen stelt aan Vlaams Belang, krijg je enkel een algemeen, ideologisch antwoord. Het wil gewoon de onafhankelijkheid uitroepen.

De eerste twee dagen is dat leuk en drink ik graag een glas champagne mee. Maar op de derde dag zullen we vaststellen dat Vlaams Belang niet weet hoe het de onafhankelijkheid moet operationaliseren.”

Francken: “Als de Vlaming zowel een Vlaamse als Belgische belastingbrief ontvangt, kan ik voorspellen wat er zal gebeuren: 99 procent zal gewoon de Belgische belastingbrief betalen. De grootste roepers op sociale media zullen de eersten zijn om de Belgische belastingbrief in te vullen uit schrik voor juridische problemen. Vlamingen zijn daarom niet zwak, maar gewoon realistisch. Dat is onze grootste frustratie.”

Loones: “N-VA heeft een concreet stappenplan klaarliggen om het confederalisme te realiseren. Vlaams Belang, daarentegen, verwijst naar Tsjechoslowakije, maar daar waren beide landsdelen vragende partij om te splitsen. De strategie van Vlaams Belang sluit dus meer aan bij het Catalaanse scenario dan bij dat van Tsjechoslowakije. De Catalanen waren ook niet voorbereid, waardoor banken hun geld uit Catalonië hebben weggehaald. Als je wil meespelen met de grote jongens, moet je ook voorbereid zijn op het gevecht met de grote jongens. Als je kernthema het communautaire is, moet je op dat thema een zekere sérieux uitstralen.”

In een opiniestuk in De Tijd merkte politicoloog Bart Maddens (KU Leuven) recent op dat het verkiezingsprogramma van N-VA amper op het confederalisme ingaat. Hij vindt het vreemd dat de kiezer in teksten van tien jaar geleden moet gaan snuffelen om te weten te komen wat jullie met België van plan zijn.

Loones: “In de allereerste alinea van ons verkiezingsprogramma staat dat we geen millimeter afwijken van het confederalisme. Dat is de alfa en de omega van N-VA. Ons confederale model is destijds tot stand gekomen in samenwerking met allerlei experten. Het is ook onder de loep genomen door een aantal consultancybureaus, iets wat nog steeds met de regelmaat van de

Op welke manier hebben jullie in de afgelopen legislatuur gewogen op de communautaire agenda?

Loones: “Wij hebben in de afgelopen legislatuur gedaan wat Vivaldi heeft nagelaten. Volgens het regeerakkoord had minister Verlinden (cd&v, red.) wetsvoorstellen rond alle communautaire thema’s moeten voorbereiden. Maar ze heeft nougatbollen gedaan. Het enige wat ze had moeten doen, is een klein deel van haar gigantische kabinetsbudget vrijmaken om een paar professoren aan het werk te zetten. Maar zelfs dat heeft ze niet gedaan. Dat is schaamteloos. Wij hebben het dan maar in haar plaats gedaan en in de Kamer wetsvoorstellen ingediend om onder meer het arbeidsmarktbeleid en de gezondheidszorg te splitsen en om de luchthaven van Zaventem Vlaams te maken. Iedereen kan ermee aan de slag gaan.”

Zou N-VA niet beter samenwerken met Les Engagés, cd&v en MR, in plaats van al haar hoop te vestigen op Paul Magnette en PS?

Francken: “Wij moeten ons karretje achter geen enkele partij hangen. Wij zijn niet gefixeerd op de Parti Socialiste. Ik wil niet met hen besturen. Ik wil er enkel een akkoord mee sluiten zodat ik er nooit meer mee móét besturen. Dat is de enige reden waarom ik met hen wil praten. Wat is het voorstel van Vlaams Belang? Iets stemmen in het Vlaams Parlement en dan vijf jaar de tijd nemen om te onderhandelen. Met wie? Ook met PS, hé. Met wie anders?”

Met het ontslag van Eva De Bleeker heeft Open Vld aangetoond dat het een onfatsoenlijke partij is, maar dat wisten we natuurlijk al langer”

Loones: “Welke partij was de afgelopen 25 jaar de enige constante in de federale regering? Open Vld. Welke partij heeft daarvan 22 jaar bestuurd met PS? Open Vld. Welke partij heeft er nog geen seconde bestuurd met PS? N-VA. Daar is een reden voor: wij zijn het over níks eens met PS. Als wij een grote strategische deal willen, is dat niet om met de Franstalige socialisten te besturen, maar om van hen af te geraken. Open Vld, daarentegen, vult elk jaar opnieuw een envelopje voor PS. Wij willen dat envelopje in twee scheuren. Dat is een wezenlijk verschil. Iedereen die een beetje intellectueel eerlijk is, ziet dat ook wel in. PS is ons beu. Wij zijn hen beu. Dat is dé reden waarom er na 9 juni een akkoord uit de bus zal komen. Wij wensen PS veel succes met haar hernieuwde vertrouwen en geloof in het eigen Waalse kunnen. Dat is toch mooi?”

Professor Maddens merkte in zijn opiniestuk in De Tijd ook op dat jullie eigen partijprogramma niet echt rekening lijkt te houden met het confederalismemodel. Jullie willen de Belgische grondwet in een aantal opzichten aanpassen, maar die zou in een confederaal België toch op de schop gaan en worden vervangen door een verdrag tussen Vlaanderen en Wallonië?

Loones: “Ons partijprogramma en het confederalisme vallen perfect met elkaar te rijmen. Natuurlijk moet er een Vlaamse grondwet komen, moet de Belgische op de schop en moet er een samenwerkingsverdrag tussen Vlaanderen en Wallonië in de plaats komen. Maar dat is gewoon een kwestie van terminologie. De aanpassingen die wij voorstellen, mogen wat ons betreft ook in de Vlaamse grondwet komen.”

Meneer Loones, u verhuist na 9 juni van de Kamer naar het Vlaams Parlement. Zal u de communautaire spanningen in de Kamer niet missen?

Loones: “Het ideologische spanningsveld, tussen N-VA enerzijds en de radicaalste communisten en socialisten anderzijds, is natuurlijk geweldig. Maar wat ik niet ga missen, is dat het ook niet meer dan dat is. De debatten zijn tof, maar er wordt niks gestemd. Je kan voor of tegen het stikstofakkoord zijn, maar het is wel gestemd geraakt. Wat de federale regering in dezelfde periode heeft gedaan, is beslissen hoeveel miljoenen ze willen uitgeven aan de bedeling van kranten en tijdschriften. Dat is het niveau van België. Het antwoord is nochtans eenvoudig: je moet daar nul euro aan spenderen. Het is allemaal zo moeilijk niet. Het debat in de Kamer is leuk, maar de daadkracht ontbreekt volledig. België is gewoon op. Op dat vlak verlang ik naar de saaiheid en degelijkheid van het Vlaams Parlement. Daar worden wel beslissingen genomen.”

ANTON SCHELFAUT

“Geen woorden, maar daden: elke bewuste Vlaming wordt lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds. Deze stap naar een Vlaamse sociale zekerheid is de voorbode van de eigen onafhankelijke Vlaamse Republiek!”

Wim De Wit, voorzitter IJzerwake

Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Buitenland

“De rol van de Afrikaners is dat we altijd een natie zijn geweest die sterk is en dat we liever bouwen dan afbreken”

Op 17 oktober van dit jaar treedt Bok van Blerk (46) op in de Stadsschouwburg van Antwerpen. Hij is vooral bekend door zijn grote hit ‘De la Rey’ (2006), maar Van Blerk heeft sindsdien heel wat albums uitgebracht en een succesvolle carrière uitgebouwd. Het is nog maar de tweede keer dat Louis Andreas Pepler - Van Blerks echte naam - naar Vlaanderen komt, zijn eerste optreden sinds 2015.

Het concert maakt deel uit van een hele tournee die hij samen onderneemt met zijn landgenoot, collega-muzikant en vriend Riaan Benade. Na Abu Dhabi, Dubai en Al Ain in de Verenigde Arabische Emiraten komen ze naar Europa, meer bepaald Dublin, Antwerpen en Veenendaal. De optredens behoren allemaal tot de ‘Boksombende toer’: “Dat is een woordspeling op onze namen Bok en Benade. Het woord ‘bende’ kennen jullie natuurlijk en verwijst voor ons naar jongens die kattenkwaad uithalen. Het leek ons een leuke woordspeling (lacht).”

Bok van Blerk is momenteel een nieuw album aan het schrijven en hoopt één van de liedjes zeker in Vlaanderen en Nederland te kunnen brengen: “Een van mijn liederen heeft een refrein in het Nederlands en gaat over een van de eerste Nederlandssprekenden in Zuid-Afrika. Meer kan ik nog niet zeggen (lacht).”

Afrikaner identiteit en geschiedenis zijn duidelijk belangrijk in je liedjes. Kun je me vertellen hoe jij daar tegenaan kijkt?

“Ja, dat is een erg beladen vraag. Hoeveel tijd heb je (lacht)? Die onderwerpen zijn de reden waarom ik lang geleden begonnen ben. Ik vind het belangrijk om te vertellen dat er dingen zijn om trots op te zijn. Het is duidelijk dat toen ik opgroeide er veel negatieve zaken waren over mijn cultuur en mijn taal, terwijl ik zelf geen deel uitmaak van het verleden dat dat allemaal veroorzaakte. Maar ik behoor wel tot de groep mensen die daarvoor gestraft is. Het was dus belangrijk voor mij om me te richten op iets dat positiever is over mijn taal en dat we vooruit kunnen zonder die bagage.”

Vanaf het begin heb ik altijd een evenwicht willen vinden tussen praten over serieuze onderwerpen en plezier hebben in mijn nummers

“Toen ik mijn carrière begon, was het belangrijk om over mijn taal te zingen en trots te zijn op wie ik ben, omdat ik daartoe ook het recht heb. We hebben een nummer geschreven, en ik heb het ongeveer 18 jaar geleden gezongen, namelijk ‘De la Rey’, en we gingen specifiek op zoek naar een naam die mooi uitkwam in het nummer. Niet alleen vanwege het rijm, maar generaal De la Rey was ook een figuur die stond voor vrede en voor andere zaken waarin ik geloof. Hij was ook iemand om op terug te kijken en trots te zijn op wie je bent en waar je vandaan komt.”

Hebben jullie een specifieke methode om die onderwerpen in jullie muziek aan te pakken?

“We kijken natuurlijk naar de actualiteit en houden spraakmakende onderwerpen in het

oog. Muziek is een manier om commentaar te leveren op wat er gebeurt in de samenleving. Je kan je soms makkelijker uitspreken over een maatschappelijke situatie, of het narratief erover, in muziek dan op sociale media. Op die manier kunnen mensen er zich makkelijker mee associeren. Het is geen gefabriceerde manier om een nummer te schrijven en te proberen een diepere boodschap over te brengen.”

We zijn echt achteruitgegaan als land, het is tijd voor verandering

“In mijn nummers raken we natuurlijk wel de diepere onderwerpen aan, maar ik wil het graag evenwichtig houden en ook gewoon plezier maken. Wanneer mensen immers met moeilijkheden worstelen, zoals tijdens de coronaperiode bijvoorbeeld, is er een trend in de muziek waarbij mensen niet naar zware onderwerpen willen luisteren en ze gewoon leuke, ontspannende muziek willen horen. Mensen willen dan vergeten wat er allemaal om hen heen gebeurt en zich gewoon amuseren. Dat is ook belangrijk. Vanaf het begin heb ik altijd een evenwicht willen vinden tussen praten over serieuze onderwerpen en plezier hebben in mijn nummers.”

Dat evenwicht bewaren is dus een van de belangrijkste boodschappen in je muziek?

“Ja, absoluut. Als artiest bevind ik me in een bevoorrechte positie waarin ik zowel de serieuze onderwerpen kan doen als ook plezier hebben. Af en toe breng ik eens een rugbyliedje, omdat dat is wie ik ben. Ik hou van feesten, gezelligheid en dansen. Maar ik heb een diepere kant en ik denk dat mijn muziek ook verraadt wie ik ben. Die combinatie is een evenwichtige manier om te vertellen wie ik ben en wie Zuid-Afrikanen zijn. Veel mensen kunnen zich daarin herkennen.”

Wat voor nalatenschap zou je willen achterlaten als alles achter de rug is?

“Je stelt geen gemakkelijke vragen, hé (lacht)? Ik wil gewoon graag weten dat ik een verschil ten goede heb gemaakt. Ik denk dat de boodschap in mijn muziek veel mensen heeft geraakt en ik hoop dat mensen zien dat ik een positieve invloed op de samenleving gehad heb.”

Welk advies zou je geven aan de jonge Bok, toen hij begon in de muziekindustrie?

“Weet je, er zijn veel dingen die je leert en ik heb die geleerd op de moeilijke manier. Ik kreeg nogal wat tegenwerking van de media toen we begonnen en met het nummer ‘De la Rey’ naar buitenkwamen. We wisten niet echt hoe we daarmee om moesten gaan. Het eerste wat we moeten doen, is ons daarop voorbereiden. Maar ik denk dat het deel uitmaakt van het leerproces en van

wat het leven interessant maakt. Ik zou het pad dat ik bewandelde niet veranderen.”

Je nieuwste nummer, ‘Die Afrikaner maak so’, dat eerder dit jaar uitkwam, is een samenwerking met je landgenote Bernice West. Het gaat over de identiteit en geschiedenis van de Afrikaners, over wat je eerder in dit interview zei, onder andere over de “vloek van ’n sondebok”, zoals we in het nummer kunnen horen. Hoe is het lied tot stand gekomen?

“Bernice en de platenmaatschappij waarmee ze samenwerkt, zijn momenteel op tournee met een musical en ze wilden dat nummer gebruiken in hun voorstellingen. Ze wilden het nummer al eerder uitbrengen, zodat tegen dat het theaterstuk uitkomt, de mensen het nummer kennen. Vanwege het onderwerp van het stuk hadden ze mij in gedachten, omdat het past bij mijn profiel en de dingen die ik doe (de musical is een historisch stuk met een moderne benadering, dat iets over de geschiedenis onthult, maar ook hoop brengt en levenslessen leert, red.).”

“Ik hou echt van de samenwerking, omdat het een productie is die ik niet meteen zou ondernemen, omdat ik denk dat sommige van mijn volgers en fans misschien beledigd zouden zijn. Voor Bernice was het onderwerp misschien ook te zwaar voor haar alleen, maar door zo’n samenwerking aan te gaan, kan je bepaalde grenzen overschrijden. Daarbij kan ik me dan storten op een ‘frisse’, meer experimentele productie. En zo kan Bernice ook de ‘hardere’ onderwerpen doen. Ik heb niet geholpen met het schrijven van het nummer, dus ik heb daarover niet echt veel te vertellen. Maar ik vind het onderwerp en de samenwerking met Bernice, die een geweldige artiest en zangeres is, gewoon geweldig.”

In het refrein van het lied horen we: “Die Afrikaner maak so, hy weet sy krag kom van bo.” Speelt religie een rol in je carrière?

“Ja, dat doet het zeker. Ook in mijn persoonlijke leven speelt religie een rol. Bernice zingt veel over religieuze onderwerpen en voor mij is religie ook heel belangrijk. Het is een integraal onderdeel van mij en mijn wezen. Ik ben zeker religieus, dus ik kan me goed vinden in de tekst van het nummer.”

Wat denk je dat de situatie voor de Afrikaners in Zuid-Afrika zal zijn over, laten we zeggen, 50 jaar?

“Nogmaals, een beladen vraag (glimlacht). Ik denk dat we op een keerpunt gekomen zijn in Zuid-Afrika. Er is nu 30 jaar democratie en er komen verkiezingen aan. Mensen praten over verandering. Het is tijd voor verandering, want de situatie is de afgelopen 30 jaar verslechterd. We zijn echt achteruitgegaan als land. We zijn niet echt aan het bouwen, maar aan het afbreken. Er

Tickets kan je bestellen via ticketmaster.be en via stadsschouwburg-antwerpen.be

zijn gewoon veel dingen die mislopen in de regering, dus ik denk dat het tijd is voor verandering.” “De rol van de Afrikaners is dat we altijd een natie zijn geweest die sterk is en dat we liever bouwen dan afbreken. Afrikaners zullen altijd een rol spelen in Zuid-Afrika, ook al zijn we in de minderheid. We hebben Zuid-Afrika veel te bieden. Hoewel we op dit moment niet aan het stuur zitten, zullen we altijd overleven en een rol spelen. Afrikaners zullen altijd dingen ten goede veranderen. Er zijn veel mensen die van dit land houden en niet zouden willen dat het ten onder gaat. Ze zouden er alles aan doen om er een beter land van te maken, want het is een prachtig land.”

Wat vind je van het project Orania? Het is heel bekend in Vlaamse kringen. Is het dat ook in Zuid-Afrika?

“Niet zo erg, maar ik denk dat het misschien een beetje bekend is wegens de verkeerde redenen (lacht). Maar het is interessant wat ze daar doen. Persoonlijk zou ik er niet gaan wonen. Orania is niet echt inclusief noch de weg vooruit om echt een positieve sfeer en kijk op het leven op te bouwen. Ik denk dat je met iedereen in je land moet samenleven, of je dat nu wilt of niet. Anders moet je naar Mars of de maan gaan en daar proberen te leven, want de situatie is wat ze is (lacht).”

Ik vind het belangrijk om te vertellen dat er dingen zijn om trots op te zijn

“Dus, ik ben er geen grote fan van, maar ik respecteer ieders ideeën en wat ze willen doen in hun persoonlijke leven. Ik ben er geweest en ik heb er opgetreden. Ze doen geweldig werk en geweldige dingen. Orania is wel een gespreksonderwerp in Zuid-Afrika, maar niet enorm. Ze hebben hun plek in het midden van Zuid-Afrika en ze doen hun ding. Dus ja, goed voor hen.”

Laatste vraag: wat wil je onze lezers vertellen over het concert?

“Zeker komen en het meemaken. We gaan iedereen een leuke tijd bezorgen en de lokale Zuid-Afrikanen een beetje laten verlangen naar Zuid-Afrika (lacht). We kijken erg uit naar het concert en we hopen jullie in

oktober te zien.”

Els van Doesburg

Erkenning Palestina is politieke maskerade

Natuurlijk kan dit Belgenland niet achterblijven als het over de erkenning van Palestina gaat. Maar zoals wel vaker gebeurde de voorbije jaren, zorgde dat voor een splijtzwam binnen de “Vivaldi-familie” (sic). Op zich is de kwestie interessant, maar graaft men echter wat dieper, dan komen al snel de praktische moeilijkheden aan de oppervlakte drijven. Er is heus wat meer nodig dan zo’n formele actie om rust te brengen in de regio. ‘From the river to the sea’.

En dat is natuurlijk wat je krijgt tijdens een electorale periode in een samenleving waar het ‘communautarisme’ steeds zwaarder doorweegt. De erkenning van Palestina als staat door Noorwegen, Ierland en Spanje werkt aanstekelijk en lag aan de basis van een dispuut binnen de federale regering - eentje om de lange Vivaldi-calvarie af te ronden. Moet België het voorbeeld volgen en tot een erkenning overgaan? Op zich is de vraag interessant, maar de context van electoraal gewin is sowieso een pretbederver.

Volkenrechtelijke trend

Er is een duidelijke historische trend. In 1988 verklaarde Yasser Arafat, leider van de PLO, dat Palestina een staat was. Enkele maanden later had ongeveer de helft van de VN-lidstaten die ‘staat’ erkend. Inmiddels is de kaap van de 140 overschreden, 143 om precies te zijn, sinds de demarche van de drie voormelde (Europese) landen. Maar het zit hem niet enkel in de cijfers. Vooral westerse landen leggen een zekere terughoudendheid aan de dag. Zweden was een voorloper, maar de rest bleef terughoudend, wat een bijzondere betekenis geeft aan de drie nieuwkomers.

De erkenning van Palestina als staat door Noorwegen, Ierland en Spanje werkt aanstekelijk

Enkele weken geleden stond de kwestie op de agenda van de VN. En ook daar zag men een overweldigende meerderheid voor die Palestijnse staat. Lidmaatschap van de VN kwam er niet, dat verhinderde het vetorecht van de VS in de VN-Veiligheidsraad. Als enige stemden de Amerikanen

Wordt oud-president

Hoe een Palestijnse staat erkennen die vandaag door verschillende terroristische groeperingen wordt gecontroleerd?

tegen, wat veelzeggend is. Ruim tien jaar geleden volstond de dreiging van het gebruik van dat vetorecht om het hele idee in de kiem te smoren. Niet langer vandaag. En dus moet Palestina het voorlopig stellen met zijn statuut van waarnemer binnen de VN, net als de Heilige Stoel.

Egyptenaar Arafat

Afstand nemend van het gewoel van het moment, stelt zich de vraag wat men eigenlijk erkent als ‘Palestijnse staat’? Voor de PLO was het in 1988 duidelijk: alle gebieden die door Arabische landen gecontroleerd werden vóór de zesdaagse oorlog in 1968. Een periode van twee decennia waarin geen enkele van die landen - Arafat zelf was een Egyptenaar - enig initiatief nam om een Palestijnse staat tot stand te brengen, maar ‘soit’. Maar waar liggen de grenzen vandaag?

Montevideo

Het kan nooit kwaad even naar de bron te kijken. Ergens in 1933 was er het Montevideo Verdrag “inzake de Rechten en Plichten van Staten”. Een aantal criteria zijn in deze relevant. Een permanente bevolking, een regering die de soevereiniteit uitoefent, afgebakende grenzen en de capaciteit om relaties aan te knopen met andere staten. En dan heb je Palestina, Gaza incluis? Doorheen de geschiedenis zijn die principes geen zwart-witverhaal gebleken. Er zijn

onafhankelijkheidsbewegingen geweest die een dergelijke erkenning nastreefden en verkregen. Er is zelfs een land met twee concurrerende regeringen, Libië. Maar toegepast op ‘Palestina’ wordt het toch wel moeilijk. Neem nu die bekende uitspraak van Henry Kissinger: “Wie bel ik als ik Europa wil spreken?”. Mutatis mutandis…

Tweestatenoplossing

Eigenlijk zijn de pro- en contra-argumenten te herleiden tot een verhaal van chronologie. Terwijl de ene zegt dat eerst een soort akkoord moet worden bereikt om tot een erkenning over te gaan, meent de andere dat net die erkenning - 143 landen - een hefboom is om zo’n akkoord te bereiken. En wat dat akkoord dan wel moet zijn? Toverwoord: een tweestatenoplossing. Twee staten dus, een idee dat resoluut afgewezen wordt door Hamas. Is dat nog een piste voor hen die het voor het zeggen hebben op de Westelijke Jordaanoever? Dan stipt dat onmiddellijk de moeilijkheid van die erkenning aan. Los nog van de praktische haalbaarheid als gevolg van de perfide Israëlische nederzettingenpolitiek.

VN-lidmaatschap voor Palestina werd verhinderd dankzij het vetorecht van de VS in de VN-Veiligheidsraad

Tot slot, een citaat. “Hoe een Palestijnse staat erkennen die vandaag door verschillende terroristische groeperingen wordt gecontroleerd, zonder zelfs te weten wie dat buurland van Israël zal besturen? De Joodse staat kan in alle redelijkheid niet aanvaarden dat een land wordt bestuurd door Hamas en andere terroristen, onder het peterschap van Iran, die enkel de vernietiging van Israël en de Joden voor ogen hebben.” Getekend Dorian de Meeûs, hoofdredacteur van La Libre Belgique, een krant die vaak positief afsteekt ten opzichte van het schriele Vlaamse aanbod. En ja, dat is gratis reclame.

Donald Trump veroordeeld in New York?

Deze donderdag zou de jury in de rechtszaak tegen Donald Trump in New York beginnen met de deliberaties over de schuld van de voormalige president. De zaak gaat over schriftvervalsing: 34 aantijgingen inzake vervalsing van zakelijke documenten om een betaling te verdoezelen aan de pornoster, Stormy Daniels, om haar stilzwijgen te verkrijgen over vermeende seksuele activiteit tussen Trump en haarzelf.

De kern van de zaak is een reeks documenten en getuigenissen van Michael Cohen, indertijd advocaat voor Trump, die zwijggeld voor Daniels regelde en betaalde, en daar later voor terugbetaald werd door Trump. De terugbetaling werd in de verschillende zakelijke documenten geklasseerd als een ‘juridische kost’ en niet als ‘terugbetaling’ voor het door Cohen aan Daniels uitbetaalde zwijggeld.

Een vervalsing eerste graad vereist dat die uitgevoerd werd ‘met als doel fraude te plegen, waaronder de bedoeling om een andere misdaad te plegen of de uitvoering van die misdaad te verdoezelen’. De misdaden die Trump wou plegen, en met schriftvervalsing wou verbergen, zijn volgens de aanklacht overtredingen van de federale wet inzake campagnefinanciering, overtreding van staatswetten door de verkiezing van 2016 op illegale manier te beïnvloeden (door de affaire uit het nieuws te houden) en inbreuk op belastingwetten in verband met de terugbetaling. Met een jury bestaande uit, doorgaans zeer Democratischgezinde, New Yorkers, is de kans groot dat Trump schuldig wordt bevonden. De rechter in de zaak, Juan Merchan, was het tijdens de bespreking van de deliberatieregels voor de jury eens met de openbare aanklager dat de jury het unaniem eens moest zijn dat Trump documenten vervalste om een misdaad te plegen of te verdoezelen, maar dat ze het niet unaniem eens moesten zijn over wat die afzonderlijke misdaad feitelijk was. Die misdaad, aan de basis voor de aanklacht, hoeft dus niet bewezen te worden en maakt niet eens deel uit van de aanklacht zelf! Dat legt de lat voor de jury wel heel laag om schuldigheid te vinden.

Losse grond

Zelfs CNN geeft toe dat “deze zaak niet heel sterk was, wat betekent dat Donald Trump uiteindelijk toch niet veroordeeld zal

worden”. De aanklacht zelf is wankel en hun hoofdgetuige werd tijdens de ondervraging niet alleen betrapt op leugens tijdens zijn eerdere getuigenis, maar gaf ook diefstal en oplichting toe: Cohen had Trump 30.000 dollar meer aangerekend voor fictieve onkosten om in eigen zak te steken. Dat de hele zaak op wel heel wankele poten staat, is niet louter wat Trump-supporters denken. Zelfs The Wall Street Journal verklaart dat: “(Openbare aanklager) Alvin Bragg heeft zijn aanklacht in de zaak-Trump niet bewezen. Het bewijs toont aan waarom de aanklacht nooit ingediend had mogen worden.”

De aanklacht zelf is wankel en de hoofdgetuige tegen Trump werd tijdens de ondervraging betrapt op leugens en diefstal

Een conservatieve commentator merkte schamper op: “Dus de aanklagers seponeerden een zware overtreding door Cohen (diefstal van 30.000 dollar van zijn werkgever), om hem te laten getuigen tegen Trump inzake een kleine administratieve fout (zijn boekhouder merkte een kost aan als ‘juridisch’ in plaats van ‘terugbetaling’)? Begrijp ik dat goed?”

Misbruik

De voormalige Republikeinse gouverneur van New Jersey, Chris Christie, zei in een gesprek op de nieuwszender ABC dat “we geen veroordeelde crimineel als onze presidentskandidaat kunnen hebben”. Hiermee volgt hij Democraten die hier een campagnepunt van willen maken: Trump is een veroordeelde crimineel! Het digitale nieuwsblad Politico berichtte dat president Biden van plan is een toespraak te houden vanuit het Witte Huis op het moment dat de jury haar uitspraak

bekendmaakt. Mocht Trump vrijgesproken worden, zou Biden spreken over “het juridisch systeem in de VS werkt, en dat proces moet gerespecteerd worden”, om zo de verwachte aanvallen vanuit conservatieve hoek en de Trump-campagne over misbruik van het overheidsapparaat om zijn politieke tegenstander te vervolgen voor te zijn.

Maar mocht Trump schuldig bevonden worden, zo vertelden anonieme bronnen die betrokken waren bij interne vergaderingen hierover in het Witte Huis, zou Biden verkondigen dat Trump niet geschikt is voor het hoogste ambt en hoe hij er niet voor terugdeinst misdaden te begaan om koste wat kost verkozen te raken. Zijn campagne zou die aanval dan verder uitwerken en in al hun berichten naar Trump verwijzen als “de veroordeelde crimineel Donald Trump”.

Circus

Intussen komen er meer en meer details naar boven die de hele zaak volkomen ondergraven. De procureur van de staat Missouri, Andrew Bailey, opende een onderzoek om uit te maken of het ministerie van Justitie onder Biden die zaak coördineerde met de aankla-

gers in New York. “Dit wordt aangetoond door de overstap van de op twee na hoogstgeplaatste functionaris in het ministerie van Justitie, Matthew Colangelo, naar het kantoor van de aanklager in het district Manhattan om Trump te kunnen vervolgen in 2022.”

De lat voor de jury wordt wel heel laag gelegd om Trump schuldig te achten

Daarnaast zou het Cohen zelf geweest zijn die een affaire had met de pornoster, en dan samen met haar deze oplichting van Trump had afgesproken. Dat zou blijken uit de verklaring van Michael Avenatti dat Cohen en Daniels als sinds 2006 een affaire hadden, wat anderen bevestigden. Twee hotelwerknemers verklaarden dat Cohen en Daniels meerdere ‘verblijven’ hadden in hun hotel. Jack Posobiec, een vooraanstaande conservatieve commentator, vat het zo samen: “Het gaat er niet om dat Cohen diefstal pleegde, maar dat hij dat hele Stormy Daniels-complot opgezet had zodát hij van Trump kon stelen.”

WIM VANRAES

“Tijdens huisbezoeken zijn de meeste mensen verbazingwekkend positief”

ANNICK PONTHIER - KAMERLID ( VLAAMS BELANG )

“Tijdens huisbezoeken zijn de meeste mensen eigenlijk verbazingwekkend positief.” Federaal parlementslid Annick Ponthier merkt dat haar partij in Limburg populair is. Een dikke week voor de verkiezingen staat Vlaams Belang in Vlaanderen op de eerste plaats in alle opiniepeilingen. Ook bij de jeugd is Vlaams Belang de meest succesvolle partij. Andere partijen hebben zichzelf misschien kapot geregeerd, maar de partij van Ponthier staat ook enorm sterk op sociale media. Van één van die apps nam Ponthier echter onlangs afscheid.

U bent recent gestopt met TikTok omdat u zich zorgen maakt over de veiligheid. Bent u voor een algemeen verbod voor politici?

“Ik denk dat iedereen voor zichzelf moet uitmaken of hij of zij daar actief op inzet. Ik snap dat politici en partijen aanwezig zijn op TikTok, want het vormt een rechtstreekse connectie met de jonge kiezer. Het lijkt me in dat opzicht dus verstandig om erop in te zetten, zeker in campagnetijd. De peilingen hebben ook aangetoond dat onze partij nogal populair is bij de jonge kiezer.”

“De keuze die ik heb gemaakt om te stoppen met TikTok, is een persoonlijke. Ik wil niemand een verbod opleggen. Het enige wat ik wil zeggen, is dat we waakzaam moeten zijn. De achterliggende gedachte is dat de Chinese overheid rechtstreekse banden heeft met de mensen achter TikTok. De bedoeling van de Chinese overheid is om ons consumentengedrag, ons gedrag in het algemeen, onze mentaliteit, onze zwakke punten,… eigenlijk onze samenleving in zijn geheel in kaart te brengen.”

Wat is precies het verschil met andere populaire apps bij de jeugd, zoals Instagram en Snapchat?

“TikTok wordt beheerd door de CCP en is dus rechtstreeks in handen van de Chinese overheid. Dat moet al alarmbellen doen afgaan. Ik ben daar persoonlijk heel waakzaam in, of probeer dat alleszins te zijn. Je kan nooit 100 procent zeker zijn, maar ook van AliExpress, Temu en andere goedkope Chinese websites blijf ik weg. We moeten ons ervan bewust zijn dat daar kanalen in verweven kunnen zitten die onze strategische autonomie niet ten goede komen. Daarbij komt nog eens dat ze daar de mensenrechten en milieunormen die wij in Europa hebben, niet respecteren.” Belgisch overheidspersoneel mag geen TikTok meer gebruiken op de smartphone van het werk. Politici hebben daarin een dubbele rol: aan de ene kant komen ze soms in contact met gevoelige of vertrouwelijke materie, aan de andere kant is het nu eenmaal hun job om te communiceren met potentiële kiezers en dus ook met de jeugd.”

Tijd om als Europa weerbaarder te worden

“Dat maakt het een beetje dubbel, inderdaad. Ik ben lid van de commissies Defensie en Buitenlandse Zaken, dus ik vind dat ik extra voorzichtig moet zijn. Ik ben daarnaast ook lid van het NAVO-parlement en daar hanteren ze sowieso striktere veiligheidsnormen. Maar bijvoorbeeld als minister van Defensie vind ik dat je extra waakzaam zou moeten zijn. Ludivine Dedonder blijft echter filmpjes plaatsen op TikTok. Ik vind niet dat ze daarmee het goede voorbeeld geeft.”

Jongeren kan je bereiken via TikTok en Instagram, maar er zijn ook de klassieke schooldebatten. Hoe verlopen die?

“Ik heb er in aanloop naar de campagne twee gedaan, dus eigenlijk zijn het er minder dan anders. We hebben met Vlaams Belang ook in Limburg heel wat jongere kandidaten op

We kunnen geen ‘free riders’ van de NAVO blijven

verkiesbare plaatsen staan. Die gaan met veel enthousiasme naar die schooldebatten en dat vind ik super. Want zo’n jongere kandidaat in een schooldebat trekt altijd meer aan dan iemand van 52, die zich nog wel jong van hart voelt, maar eigenlijk de moeder van al die jongeren zou kunnen zijn (lacht).”

De leegte in de Kamer geeft aan dat iedereen campagne aan het voeren is in zijn eigen kieskring. Hoe loopt dat?

“We hebben het al over sociale media gehad, maar waar wij als partij nu echt op inzetten, zijn huisbezoeken. We staan er goed voor in de peilingen en dat merk je ook. Het is heel bevrijdend, want we krijgen bijna nooit negatieve reacties. De meeste mensen zijn verbazingwekkend positief.”

Wordt de deur nooit in uw gezicht dichtgegooid?

“Nee, dat zeker niet. Ik denk dat ik tot nu toe twee weigeringen heb gehad toen ik aanbelde. Daarnaast horen we soms dat mensen bevooroordeeld zijn over onze standpunten, door wat er over ons in de media wordt verteld. Als je die vooroordelen rechtstreeks kan tegenspreken, kan dat wel impact hebben.”

Mensen lijken tegenwoordig ook minder schroom te hebben om te zeggen dat ze op Vlaams Belang stemmen.

“Dat is absoluut het geval. Ik werd onlangs tijdens mijn huisbezoeken gevolgd door een journalist van De Standaard. Ik stond ervan versteld hoeveel mensen ermee akkoord gingen om kort geïnterviewd te worden door hem. Ik denk dat dat tien, of zeker twintig jaar geleden niet het geval was geweest.”

In 2019 haalden jullie drie Kamerzetels in Limburg. Hoeveel worden dat er nu?

“Ik vind het moeilijk om me daarover op voorhand uit te spreken. Ik hoop op minstens vier zetels.”

Als we kijken naar de peilingen, lijkt dat een erg voorzichtige voorspelling.

“Dat is mijn natuur (lacht). Ik hoop natuurlijk op meer, want ik denk dat vier zetels realistisch is. Vlaams Belang staat redelijk stabiel in Limburg, maar dat is een kleine kieskring waarin er slechts twaalf Kamerzetels te verdelen zijn. Als we er daar vier van kunnen halen, is dat al mooi.”

Hoe evalueert u het beleid van minister Dedonder (PS)?

“Ik zal beginnen met het positieve. Decennialang werd Defensie gezien als sluitpost van de begroting. Als er nog wat geld overbleef, kon dat naar Defensie. Bleef er niks over: ‘tant pis’. De huidige minister heeft wel getracht een kentering te maken. Ik heb veel contact met militaire vakorganisaties. Zij voelen wel aan dat er na jarenlange besparingen opnieuw een minister is die focust op het personeel. Daarin

is dus een kleine kentering gekomen. Maar ja, wat heb je aan dat personeel als je niet volgt met middelen en budget?”

“We zijn nog altijd de slechtste leerling van de NAVO-klas als het gaat over defensie-uitgaven.

We zitten momenteel op 1,17 procent van het bbp. De minister zegt dat het 1,24 procent is, maar dan tellen we er een aantal zaken bij die er absoluut niet bijgerekend mogen worden, zoals de pensioenen en de hulp aan Oekraïne.”

De beloftes om het defensiebudget te doen stijgen waren ook erg voorwaardelijk.

“Inderdaad, wat die intentieverklaring van premier De Croo inhoudt is allesbehalve concreet. We hebben de militairen die wat gelukkiger zijn met hun verloning en die hun pensioen ook op korte termijn zien groeien.”

We zijn op geen enkel vlak voorbereid op een conflict

“Maar daartegenover staat niets om de loopbaan binnen Defensie mooier of aantrekkelijker te maken. Geen adequaat materiaal, slechte infrastructuur,… De minister maakt zich sterk dat er steeds meer jonge rekruten de weg naar het leger vinden. Ze vergeet er echter bij te zeggen dat er heel veel nog tijdens de opleiding terug verdwijnen via de achterdeur. Dat komt niet alleen door de infrastructuur, maar ook door valse verwachtingen of door de invulling van de job. Jonge mensen, zowel jongens als meisjes, willen actie zien, op missie gaan, zichzelf nuttig en belangrijk voelen. Als die dan drie of vier jaar lang bewakingsopdrachten moeten uitvoeren, voelen ze zich bekocht. Daarvoor ga je niet bij Defensie werken.”

Donald Trump zei onlangs dat hij NAVO-lidstaten die onvoldoende investeren in Defensie niet zou verdedigen als de Russen zouden binnenvallen. Begrijpt u hem?

“Ik begrijp dat dat in de Verenigde Staten leeft. Wij kunnen geen ‘free riders’ blijven. Er zijn in Europa landen die hun best doen, zeker aan

de oostflank. Ik zou dat ook doen, mocht ik in Polen of Litouwen wonen. Maar wij blijven aan het staartje bengelen. Ik vind niet dat wij altijd de lusten mogen verwachten zonder de lasten te dragen; als partij zijn we voorstander om versneld naar die 2 procentnorm te gaan. Ik begrijp die uitspraak dus wel: ze komt van Donald Trump, maar dat leeft in de hele VS. En misschien is het wel eens goed dat dat gezegd wordt. Na al die decennia van onderbelichting van ons defensieapparaat, is het tijd om als Europa wat weerbaarder en zelfstandiger te worden.”

Er woedt nu een oorlog op 1.800 kilometer van Brussel. Tijd om wakker te worden?

“Absoluut. Wij zijn als samenleving al lang niet meer bezig met een bepaald oorlogsscenario op ons continent. Mijn leeftijdsgenoten niet, maar zeker de jeugd niet. We zijn op geen enkel vlak voorbereid op een conflict. Niet militair, maar ook zeker niet maatschappelijk of qua burgerzin.”

Hoe krijg je die weerbaarheid terug?

“Ik vind dat we die burgerzin opnieuw moeten aanwakkeren. Daarom stellen wij voor om jongeren na de middelbare school zes maanden lang een verplichte gemeenschapsdienst te laten doen. We zijn van mening dat die jongeren al heel veel gekregen hebben van de samenleving en later nog meer zullen krijgen. De maatschappij zou dan een kleine inspanning kunnen terugvragen.”

U pleit voor de herinvoering van de dienstplicht?

“Nee, dat is een misvatting. Dat kan als vrijwilliger in het leger, maar even goed bij de brandweer of de civiele bescherming. Kijk naar de watersnood in mijn provincie: zij zijn altijd op zoek naar extra handen. Dat kan ook bijvoorbeeld in een woonzorgcentrum. Als het maar ten dienste van de samenleving staat. Op die manier kunnen we de nieuwe generatie tonen: kijk, we hebben het niet slecht, we kunnen wel wat terugdoen voor de maatschappij die ons zoveel voordelen geeft.”

WANNES NEUKERMANS

Annick Ponthier

De Vlaamse natuur is er slecht aan toe en ook het klimaat zou volledig de kluts kwijt zijn. Geen wonder dus dat alle partijen standpunten formuleren rond die thema’s. Voor sommige partijen zijn bijkomende maatregelen een prioriteit, terwijl andere het terugdraaien van eerder genomen maatregelen vooropstellen.

Er woont veel volk in Vlaanderen en dat heeft nefaste gevolgen voor de natuur. Mensen laten hun afval achter en de verspreide bebouwing en het dichte wegennet verkleinen het leefgebied van dieren. Nergens in Europa is de natuur er slechter aan toe dan in Vlaanderen. Langs onze wegen vinden we een spoor van afval en platgereden beesten. Het is een troosteloos aanzicht. Dan is er ook nog de klimaatopwarming. In de hete zomer van 2022 waarschuwden experts voor de verwoestijning van Vlaanderen. Sindsdien regent het bijna onafgebroken, maar wie dacht dat de klimaatproblemen daarmee van de baan waren, vergist zich schromelijk. Een nieuwe studie stelt dat de klimaatverandering deze regio niet in een woestijn, maar in een soort drasland zal veranderen. Dat is het tegenovergestelde. Het is uitkijken naar wat het volgend jaar wordt, maar de Vlaamse partijen zijn niet van plan om daarop te wachten. Grote klimaatinvesteringen worden in het vooruitzicht gesteld om de weergoden gunstig te stemmen.

Groen: “Internationale dag voor herdenking klimaatslachtoffers”

Een klimatologisch rampscenario kan volgens Groen alleen vermeden worden door diep in de buidel te tasten. De grootste slachtoffers zijn blijkbaar vrouwen en etnische minderheden in het buitenland. Daarom wil Groen het internationale klimaatschadefonds versterken en de schulden kwijtschelden van de armste landen. Zo hebben de corrupte tirannen die daar de lakens uitdelen, de middelen vrij om de klimaattransitie in te zetten. Bedrijven zetten zich beter schrap, want hun uitstoot zal “onmiddellijk en ambitieus” ingeperkt worden. Daarnaast wil Groen een internationale herdenkingsdag voor de slachtoffers van klimaatverandering, in de stijl van Holocaust Memorial Day. Om de milieudoelstellingen te halen, moet de veestapel kleiner. Veetelers zouden zich kunnen toeleggen op de akkerbouw als ze bereid zijn om de plagen van Egypte het hoofd te bieden. Met Groen komt er immers ook een verbod op pesticiden, waardoor ongedierte vrij spel krijgt om zich uit te leven op de oogst. Om zwerfvuil aan te pakken, wordt een statiegeldsysteem ingevoerd voor drankverpakkingen.

VERKIEZINGSPROGRAMMA’S DOORGELICHT:

KLIMAAT EN LEEFMILIEU

klimaatadaptatie waarbij vooral gehoopt wordt dat innovatieve technologieën de ergste uitwassen zullen voorkomen. Echter, met de beschikbare budgetten zal het realiseren van de bestaande engagementen het hoogst haalbare zijn. Op vlak van leefmilieu beperkt N-VA zich eveneens tot de uitvoering van reeds bestaande ambities, al is er nog marge voor actieprogramma’s om de bijenpopulaties op te krikken en is er het voornemen om van Vlaanderen de “toonaangevende recyclagehub van Europa” te maken. Ook in draslanden blijkt water een schaars goed en dus wordt leidingwater duurder. N-VA bepleit namelijk een hervorming van de waterfactuur die “mensen aanmoedigt om verstandig met water om te gaan”.

PVDA: “Openstelling van grote privélandgoederen voor publiek”

Wie zijn waterfactuur niet kan betalen, kan bij PVDA terecht. Die partij wil verbieden dat men het water van wanbetalers afsluit. De communisten willen de bevolking ook een dure renovatie besparen om de klimaatambities te realiseren. Een nieuwe openbare investeringsbank zal de nodige leningen voorzien om de renovaties te bekostigen. België trekt zich terug uit het emissiehandelssysteem en pakt “de grote vervuilers” aan met bindende emissienormen. Die grote vervuilers zullen tevens een solidair herstelfonds oprichten om het verlies aan biodiversiteit te compenseren. De patenten op groene technologieën gaan de vuilbak in en de klimaattransitie in het zuiden wordt door ons bekostigd. Met een nationale klimaatwet wordt de bevolking gemobiliseerd in de strijd tegen fossiele brandstoffen. PVDA meent het zwerfafval in natuurgebieden te kunnen beperken door onnodig verpakkingsmateriaal te verbieden. De enige natuurgebieden die niet door zwerfvuil zijn aangetast, zijn de grote privélandgoederen van particulieren. Daaraan komt prompt een einde, want die uitgestrekte privétuinen worden geopend voor het publiek.

Cd&v: “Onderzoek nut van wolven in Vlaanderen”

aan gezinnen om zich in te schrijven in de energietransitie”.

Ook Open Vld komt op de proppen met het concept ‘tijdelijke natuur’ en wil het gemakkelijker maken voor particulieren om bomen te verwijderen wanneer ze erop uitgekeken zijn. De partij wil tegelijk vermijden dat er nog veel bos verdwijnt, maar bomenknuffelaars komen bedrogen uit. Het gaat namelijk om “de productie van het hernieuwbare en CO₂-neutrale bouwmateriaal hout”. Ook met Open Vld aan het stuur wordt statiegeld voor drankverpakkingen realiteit en worden mensen die lekkende PMD-zakken achter zich aanslepen een vertrouwd beeld in de straat.

Vooruit: “België ‘voorloper’ in de wereldwijde energietransitie”

België moet volgens Vooruit een ‘voorloper’ worden in de wereldwijde energietransitie. Een uitstootvermindering van minstens 55 procent tegen 2030 is het objectief. Dat is kort dag, maar de socialisten zullen zorgen voor “goedkope stroom uit zonnepanelen en windturbines voor alle gezinnen en alleenstaanden”. Een belofte die kan tellen. Met een grootscheepse collectieve renovatie hoopt Vooruit 180.000 woningen per jaar klimaatneutraal te maken, zonder de mensen op kosten te jagen. Fluvius neemt de prefinanciering voor zijn rekening. De terugbetaling door de eigenaren gebeurt “geleidelijk via de meter”, maar dat zijn zorgen voor later. Ook de socialisten zijn gewonnen voor het statiegeldidee dat elders in de verkiezingsprogramma’s al opdook. De Europese koolstoftaks voor bepaalde producten wordt snel uitgebreid. De uitstootrechten van veehouders worden verder beperkt en landbouwers die vlees exporteren verliezen elke investeringssteun. Om stedelingen te beschermen tegen de beruchte Belgische hittegolven, worden groene oases ingericht in de stadsrand, waar verkoeling kan worden gevonden. Ook “pop-upparken op privégronden” behoren tot de mogelijkheden.

Vlaams Belang: “Dogmatisch doemdenken en klimaatfetisjisme brengen ons geen stap verder”

De klimaat- en natuurambities van Vlaams Belang zijn gedrenkt in romantiek waarbij het onze taak is om de leefomgeving te conserveren voor onze nakomelingen. “De mooie Vlaamse natuur en landschappen maken wie wij zijn”, klinkt het hartstochtelijk, waarna de “klimaatfetisjisten” meteen een veeg uit de pan krijgen. Zij zouden geen rekening houden met de betaalbaarheid van de klimaattransitie. Verplichte klimaatmaatregelen die de energiefactuur doen stijgen, zijn dan ook uit den boze voor Vlaams Belang. De afbouw van fossiele brandstoffen is bespreekbaar, maar moet stapsgewijs gebeuren. De verplichte plaatsing van de digitale meter dient geschrapt te worden, net als de renovatieplicht en andere “draconische milieunormen”. Op Europees niveau moet de ‘Green Deal’ op de schop en aan een koolstoftaks voor burgers en bedrijven heeft de partij eveneens een broertje dood. Ook de “oversubsidiëring van zonne- en windenergieprojecten” wordt stopgezet. Wat de klimaatproblematiek betreft, kiezen Tom Van Grieken en de zijnen dus voluit voor het terugdraaien van alle maatregelen. Aan natuur of leefmilieu wordt amper inkt verspild in het partijprogramma, behalve dat jagers hun hobby mogen blijven uitoefenen als natuurbeheerders.

GUUS VAN BETTEN

Boerenprotest

N-VA: “Realiseren van bestaande engagementen”

N-VA is niet tegen internationale klimaatfinanciering, maar vindt dat Vlaamse bedrijven daar ook wat profijt uit mogen halen. Bovendien zou die financiering ingezet kunnen worden als hefboom om andere akkoorden met die landen te verkrijgen. Voorts gaat de partij verder op de ingeslagen weg van de

Cd&v meent net als N-VA dat innovatie het antwoord is op het klimaatvraagstuk. Diepe geothermie-installaties zijn deel van de oplossing, naast biomassacentrales, zonnepanelen en windturbines. Klimaatbewuste particulieren die hun energiefactuur zagen ontsporen sinds de aanschaf van een warmtepomp, worden gesust: “Elektriciteit mag per kWh nog maximaal 2,5 keer zo duur zijn als aardgas of stookolie”. Op vlak van luchtkwaliteit zijn de ambities beperkter. Het proberen halen van de WHO-richtwaarden en Europese normen, zou al een succes zijn. Op de grond wordt de strijd tegen exoten opgevoerd en wordt de strooptocht van de wolf een halt toegeroepen. Cd&v vraagt zich hardop af of Vlaanderen wel nood heeft aan wolven en ijvert voor een wetenschappelijke studie naar hun ecologische nut. Over het nut van de boeren is bij cd&v geen twijfel. Die moet men vooral met rust laten. Van een verkleining van de veestapel kan geen sprake zijn, tenzij de veehouders dat zelf wensen. Natuur- en bosdoelen worden beperkt tot gronden die geschikt geacht worden in het dichtbevolkte Vlaanderen. Cd&v wil wel een kader voor “tijdelijke natuur”. Dat zijn bijvoorbeeld braakliggende terreinen waar tijdelijk veel onkruid groeit. Omdat sluikstorters moeilijk te pakken zijn, deelt iedereen in de klappen, met een statiegeldsysteem voor drankverpakkingen.

Open Vld: “Gezinnen prikkelen voor energietransitie”

Open Vld wil de natuurdoelen “flexibeler” maken om meer rekening te houden met de economische belangen en de bevolkingsdichtheid. De liberalen zullen de subsidies voor fossiele brandstoffen wel versneld stopzetten en voorzien “prikkels

Tinne Van der Straeten bij het eerste ‘batterijpark’ van TotalEnergies in Antwerpen

Een Vlaams landschap

35 jaar geledenHistorische verkiezingen in Polen…

Op 4 juni 1989 - deze week precies 35 jaar geleden - vonden in Polen historische verkiezingen plaats nadat de communistische Poolse Verenigde Arbeiderspartij op 4 april van datzelfde jaar tijdens een rondetafelconferentie met de oppositie afstand had genomen van haar machtsmonopolie door voor het eerst in decennia vrije verkiezingen toe te laten.

In het voorjaar en de zomer van 1988 waren in het hele land massale stakingen uitgebroken, die waren georganiseerd door de illegale vakbond Solidarnosc. Die vakbond, die werd geleid door de charismatische elektricien Lech Walesa, had een doorslaggevende rol gespeeld bij het slagen van een staking die in de zomer van 1980 spontaan was uitgebroken op de Lenin-Scheepswerven in Gdansk tegen de fel gestegen voedselprijzen. Ondanks de verwoede pogingen van het regime, dat in december 1981 zelfs de noodtoestand uitriep en een militaire junta installeerde om Solidarnosc de wind uit de zeilen te halen, kon de vakbond, die op dat moment claimde meer dan 10 miljoen leden - of een kwart van de Poolse bevolking - te tellen, dankzij de steun van de VS en het Vaticaan, overleven.

WALESA’S GROEP

Hoewel de stakingen in 1988 niet zo groot waren als die van augustus 1980, droegen ze toch bij aan het doorbreken van de politieke impasse in Polen. De nieuwe krachtmeting was immers zo intens dat de regering van generaal Wojciech Jaruzelski gedwongen werd tot geheime onderhandelingen met Solidarnosc. Op 31 augustus 1988 had het hoofd van het ministerie van Binnenlandse Zaken, Czeslaw Kiszczak, een ontmoeting met Lech Walesa. Het was de eerste van een reeks onderhandelingen die uiteindelijk resulteerden in het historische akkoord dat op 4 april werd afgesloten. In dat akkoord werd afgesproken dat de Polen op 4 juni voor het eerst vrij mochten gaan kiezen voor de vervanging van een groot aantal zetels in de Sejm, het Poolse parlement, en voor de nieuw opgerichte Senaat. Let wel, het was nooit de bedoeling dat de rondetafelgesprekken tot een machtswisseling zouden leiden, om nog maar te zwijgen van de val van het systeem. Het regime was van plan zijn beleid te versterken door een deel van de oppositie erbij te betrekken en de verantwoordelijkheid voor de situatie van het land te delen. “Walesa’s groep” - zoals die in de kantoren van de partij werd genoemd - wilde op zijn beurt Solidarnosc opnieuw legaliseren, aangezien de beweging tijdens de staat van beleg buiten de wet was gesteld.

HISTORISCHE ONDERSCHATTING

Door het organiseren van verkiezingen op zo’n korte termijn, hoopten de communistische autoriteiten dat de door Solidarnosc aangevoerde oppositie het moeilijk zou krijgen om de verkiezingscampagne ten gronde voor te bereiden. Ze kwamen echter bedrogen uit. In een mum van tijd slaagde Solidarnosc erin om in het hele land lokale burgercomités uit de grond te stampen. Die comités zamelden de nodige handtekeningen in, drukten posters en pamfletten voor oppositiekandidaten en organiseerden verkiezingsbijeenkomsten die druk werden bijgewoond in door de Kerk ter beschikking gestelde zalen. Ook het feit dat de oppositie voor het eerst het recht kreeg om verkiezingsprogramma’s uit te zenden op radio en televisie, legde hen geen windeieren. Op 4 juni, een mooie zonnige dag, trok 64 procent van de stemgerechtigde Polen naar de stembus en schreven geschiedenis, want de oppositie wist tijdens de eerste stemronde niet minder dan 160 van de 161 vacant verklaarde zetels in de Sejm en 92 van de 100 zetels in de Senaat in de wacht te slepen. De communisten le-

den een verschrikkelijke nederlaag. Kopstukken als premier Rakowski, minister van Binnenlandse Zaken Kiszczak en minister van Defensie Siwicki verloren hun zitje in het parlement. De historische verkiezingsuitslag maakte aan de hele wereld duidelijk dat de overgrote meerderheid van de Polen de communisten en hun bondgenoten spuugzat was.

NERVOSITEIT EN ONZEKERHEID

De resultaten van de eerste stemronde verrasten zowel de kopstukken van het regime als van de oppositie. Die laatsten vreesden de nietigverklaring van de verkiezingen. Ze waren ook bang dat de communisten hun toevlucht zouden nemen tot geweld. Men mag niet vergeten dat de communistische partij nog steeds met strakke hand de controle uitoefende over het leger en de staatsveiligheid.

DE VERKIEZINGEN BETEKENDEN

HET BEGIN VAN HET EINDE VAN HET

DOOR DE SOVJETS GEDOMINEERDE OOSTBLOK ÉN VAN DE USSR

Dat was waarschijnlijk de reden waarom er pogingen zijn ondernomen om de vreugde te temperen over de electorale nederlaag van de communisten. Té luidkeels de zege claimen, zou door het regime mogelijk als provocatie worden opgevat. Temeer omdat op 6 juni de onder het ministerie van Binnenlandse Zaken vallende ordestrijdkrachten een staat van verhoogde paraatheid hadden afgekondigd. Dat zorgde voor nervositeit en onzekerheid onder de oppositieleiders over verdere acties die mogelijk door de communistische autoriteiten zouden kunnen worden ondernomen.

EINDE VAN DE COMMUNISTISCHE DICTATUUR

Bij de tweede stemronde op 18 juni bleek de oppositie echter opnieuw aan het langste eind te trekken. Alle resterende vacante zetels in de Semj werden toegewezen aan de oppositie en op één na alle zetels van de nieuwe Senaat. De zwaar aangeslagen en intern verdeelde communisten bleven als verdoofd bij de pakken neerzitten, terwijl de politici van Solidarnosc in de daaropvolgende weken beseften dat het vertrouwen dat de kiezers massaal in hen hadden gesteld, hen de mogelijkheid bood politiek initiatief te nemen.

DE HISTORISCHE

VERKIEZINGSUITSLAG MAAKTE AAN DE HELE WERELD DUIDELIJK DAT DE POLEN DE COMMUNISTEN EN HUN BONDGENOTEN SPUUGZAT WAREN

De oppositie liet er geen gras over groeien. In augustus 1989 wist Walesa de leiders van de partijen die voorheen bondgenoten waren geweest van de Communistische Partij te overhalen om een niet-communistische coalitieregering te vormen, de eerste niet-communistische regering in het Sovjetblok. Het parlement verkoos op 25 augustus Tadeusz Mazowiecki tot de eerste niet-communistische premier van Polen in meer dan veertig jaar. De verkiezingen van 4 juni 1989 kan men dan ook zonder overdrijven als historisch omschrijven. Ze maakten niet alleen een einde aan de communistische dictatuur in Polen, maar betekenden meteen ook het begin van het einde van het door de Sovjets gedomineerde Oostblok én van de USSR. De sneeuwbal was aan het rollen gegaan en veroorzaakte een lawine. Op 23 augustus 1989 zette Hongarije - de meest liberale staat in het Sovjetblok - de grens met Oostenrijk open en sloeg daarmee het IJzeren Gordijn aan diggelen. Amper twee maanden later volgde de Duitse Democratische Republiek en viel de Berlijnse Muur. De rest is geschiedenis.

LEZERSBRIEVEN

Tom Vandendriessche

Pallieterke,

In De Standaard verscheen een artikel van vier (!) pagina’s over Tom Vandendriessche, de ‘strateeg van het Vlaams Belang’. Ook elders in het dagblad kwam Vlaams Belang rijkelijk aan bod. Het had evengoed een partijkrant kunnen zijn, want kritische reclame is ook reclame. Ik was erg benieuwd naar het artikel over Tom Vandendriessche, want ik kende de man niet. Tot mijn verwondering was bijna het hele artikel gewijd aan zijn jeugd, een langgerekte terugkeer naar dertig à veertig jaar geleden. We leren Tom kennen als dertienjarige aan de hand van een campusfoto, stickers uit het blad De Goedendag en het Nationalistisch Jong Studentenverbond, publicaties waar geen mens nog in geïnteresseerd is of weet van heeft. Enfin, de jeugd van Tom kennen we dus. Die was al even ‘stout’ als die van Frank Vandenbroucke toen hij als tiener de trotskisten omarmde. Maar welke politicus heeft zich nooit bezondigd aan jeugdsentiment? Het verleden was helemaal terug in De Standaard, vooral toen ik ook de titel van het commentaar van Bart Brinckman las: “‘Le bruit des bottes’ klinkt opnieuw oorverdovend.” Dat was de iconische uitspraak van Laurette Onkelinx in de Kamer aan het adres van Theo Francken, nu ook al zo’n tien jaar geleden, toen die laatste nog staatssecretaris voor Asiel en Migratie was. Ik begreep dat ik dieper moest graven. Er was meer aan de hand. Ik besloot de familiegeschiedenis van Tom te onderzoeken en kijk, ik kwam snel terecht bij ene Amedée Vandendriessche die nog gevochten zou hebben in het leger van Napoleon. Met botten! Alleen waren die botten toen nog niet zo oorverdovend, omdat er in die tijd geen klinkers in de velden lagen. Er is ook sprake van spionage! Ik laat het hier niet bij. Ik zal verder graven. De laatste kei moet worden omgekeerd om die familie te ontmaskeren, ook al moet ik teruggaan tot de Guldensporenslag.

Wim Menheer, Tienen

Arrogantste politicus

Pallieterke,

De prijs voor arrogantste politicus gaat naar Bart De Wever, de ‘patser’ met zijn driedelige maatpakken waarvan we de prijs niet willen weten. Dé Vlaams-nationalist die liever in zee gaat met Vooruit, omdat hij niet wil samenwerken met Vlaams Belang. Nochtans hebben in 2014 vele lichtgelovige leden van de partij op zijn aanraden voor N-VA gestemd. Als beloning gingen al zijn beloften in de diepvries. Blijkbaar waren zijn Latijnse gezegden uitgeput en schakelde hij over naar Engels of Frans. Een warme oproep aan de leden van N-VA om nu eens op VB te stemmen. Zo kunnen we verhinderen dat een N-VA-stem een Belgische stem wordt. Met Vlaamse dank.

Luk Patroons

JAN HUIJBRECHTS

de regering-Michel. Ik hoop van harte dat hij tussen twee stoelen terechtkomt, zowel federaal als regionaal, zodat we eindelijk van die leugenaar verlost zijn en een of meer van zijn discipelen de deur achter zich mag dichttrekken.

Eugeen S’heeren, Sint-Truiden

Studentenprotesten

Pallieterke,

Dat studenten protesteren tegen de oorlog in Gaza is te begrijpen, want de oorlog neemt stilaan onmenselijke proporties aan. Maar waarom was er geen protest van de studenten toen Hamas de dodelijke raid uitvoerde op een festival? De festivalgangers waren waarschijnlijk ook studenten van over de ganse wereld. Waarom is er geen bezetting tegen de dodelijke oorlog van Rusland in een Europees land? Oekraïne voerde geen terroristische aanval uit om dat zinloos geweld uit te lokken. Rusland voert dagelijks bewust dodelijke bombardementen uit op onschuldige burgers. Waarom kijken de studenten weg van dit geweld? Ze hebben twee gezichten.

Jan Mertens, Balen

Verkiezingen

Pallieterke,

Het is zeer belangrijk dat een land en een volk goed bestuurd worden, maar ik ben het gebekvecht tussen de Vlaamse politieke partijen grondig beu. Ik heb een utopische droom: stel dat N-VA, VB, de christenen sociaaldemocraten één partij zouden vormen: PGV, de Partij van het Gezond Verstand. Het programma: meer appreciatie voor de werkende mensen, vooral zij met een lager inkomen, een strijd tegen misbruik van onze fantastische sociale zekerheid, een eerlijke en gematigde toekenning van culturele subsidies, een realistische en efficiënte migratiepolitiek, een nuchtere kijk op milieu en landbouw, een nuchtere aanpak van de gendersituatie, efficiënte en eerlijke financieringswetten, bekommernis om de begrotingen, eerlijke toepassing van de taalwetten, en Franstaligen en Vlamingen die in het basis- en middelbaar onderwijs op een efficiënte manier elkaars taal moeten leren. Op die manier zou Vlaanderen zich beter kunnen verdedigen tegen de soms onredelijke eisen van Franstalig België. Ik besef het: het zijn maar irrealistische dromen van een oudere, praktiserende christen met veel belangstelling voor het boeddhisme. Roland Vanermen, Haasrode

De Poetin van N-VA Pallieterke,

N-BA

Pallieterke, Eindelijk is het zover. De Nieuw-Belgische Alliantie (vroeger N-VA) heeft haar ware gelaat getoond en zich afgewend van de grootste partij van Vlaanderen. Bart De Wever is klaar om mee aan de Belgische ruif te zitten. Hij hoopt dat er nog Vlamingen zijn die in zijn confederalistische leugen zullen trappen. Walen zijn misschien minder werklustig dan Vlamingen, maar ze zijn beslist niet dommer. De Wever weet best dat een meerderheid in beide taalgroepen en een Belgische tweederdemeerderheid nooit haalbaar zijn. Hij kan zijn beloften dus opnieuw in de diepvriezer steken, zoals hij deed tijdens

De zogenaamde meesterstrateeg van N-VA wordt door zijn ‘definitieve’ njet tegen samenwerking met Vlaams Belang de doodgraver van N-VA. Het hoeft niet te verbazen dat vele potentiële kiezers van N-VA die niet afkerig staan tegenover een samenwerking met Vlaams Belang het eigengereide optreden en het machtsgeile en hautaine gedrag van de ‘voorzitter voor het leven’ niet meer pikken en daardoor N-VA ‘links’ zullen laten liggen. De Wever heeft zich omringd met een kleine kliek van getrouwen en ja-knikkers die alles te danken hebben aan de ‘grote leider’. Dat machtsbastion binnen N-VA bepaalt de koers en de rest moet zwijgen. De gelijkenis met het Rusland van Poetin is sprekend. De Wever mag dan ook de Poetin van N-VA worden genoemd. Net zoals Poetin is De Wever een grote narcist. Beiden klampen zich vast aan de macht. De Wever en zijn kliek verdienen bij de verkiezingen dan ook een zware nederlaag. Willy Van der Meulen, Ternat

Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

Ingewikkeld land met ingewikkelde bevoegdheden

België is een ingewikkeld land met bevoegdheden die de ene keer federaal liggen en een andere keer bij de regio’s. Zelfs de wetgeving heeft een eigen naam: de federale overheid maakt wetten, de regio’s vaardigen decreten uit en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt ordonnanties.

Enkele dagen geleden zei ondervoorzitter Jean-Luc Crucke van Les Engagés (de Franstalige tegenhanger van cd&v) dat een staatshervorming bespreekbaar moet zijn. Tot nu toe hadden alle Franstalige partijen verklaard tegen een volgende staatshervorming te zijn en dus is de uitspraak van Jean-Luc Crucke best opmerkelijk. Probleem is echter dat men aan Vlaamse en aan Waalse kant een totaal andere interpretatie geeft aan de term ‘staatshervorming’. Aan Franstalige kant is men bereid om een aantal onvolmaaktheden van vorige staatshervormingen op punt te stellen. Maar nog verder gaan in het overdragen van bevoegdheden, zoals wij een staatshervorming zien, is niet het idee van de Franstaligen. Ik ben benieuwd hoe ver Jean-Luc Crucke wil gaan met zijn ‘staatshervorming’, wetende dat hij nog niet zo lang geleden lid was van MR (van belgicist Bouchez) en die partij verliet omdat ze volgens hem te veel naar rechts was opgeschoven.

Dwangsommen

Aan dat alles moest ik denken bij het bericht dat Ben Weyts, minister in de Vlaamse regering, aankondigde dat hij een nieuwe procedure gaat opstarten bij het hof van beroep waar hij dwangsommen zal eisen tegen de federale regering. Even in ’t kort de materie uitleggen: in oktober vorig jaar werden de vliegroutes van en naar Zaventem gewijzigd op aangeven van federaal minister Georges Gilkinet (Ecolo). Die aanpassing kwam er in alle stilte en betekende meer vluchten boven de Vlaamse Rand en minder geluidshinder boven Brussel. In februari jongstleden werd Gilkinet in het ongelijk gesteld door de rechtbank van eerste aanleg en kreeg de minister de opdracht om nieuwe vliegroutes uit te werken. De federale minister ging tegen het vonnis in beroep, wat meteen betekende dat alles (voorlopig) bij het oude bleef.

Antipolitiek

Dat Ben Weyts als minister een nieuwe procedure voor de rechtbank opstart, is uiteraard zijn goed recht. Ik stel me echter vragen bij de timing, zo vlak voor de verkiezingen. En bovendien, hoe zal de man of vrouw in de straat reageren op het nieuws dat de ene minister een dwangsom eist van een andere minister? Hoe je het draait of keert, uiteindelijk zijn die dwangsommen van ons belastinggeld afkomstig... Betalen we daarvoor belastingen? Kortom, de actie van Ben Weyts lijkt wellicht eerder de antipolitiek te voeden.

Die sfeer van antipolitiek wordt nog versterkt door de reactie van Gwendolyn Rutten, eveneens minister in de Vlaamse regering en dus collega van Ben Weyts. Zij verwijt haar collega Weyts ‘profileringsdrang’.

Ruziemaken

Het is niet de eerste keer dat Rutten kritiek levert op een beslissing van een collega-minister. Eind maart verleende Zuhal Demir de omgevingsvergunning aan de luchthaven van Zaventem. Maar de inhoud daarvan was blijkbaar niet naar de zin van de Vlaamse liberalen, en dus liet Rutten haar ongenoegen blijken, daarin gevolgd door Tom Ongena en Alexander De Croo. Ruziemakende ministers van dezelfde regering, ministers die dwangsommen eisen van een andere regering en ministers die rechterlijke uitspraken negeren… Als dat het beeld is dat de modale kiezer krijgt van de politiek, laat niemand dan verbaasd zijn dat de zogenaamde ‘antipolitiek’ op 9 juni zal winnen.

PAL voor Vlaanderen is een project van PAL Academie vzw. Met die vzw zetten we bij PAL Media (de groep) onze kennis, kunde en netwerk in om het pad naar Vlaamse onafhankelijkheid te effenen. Wat economisch niet te verantwoorden is, maar nodig voor Vlaanderen, doet de vzw. Denk aan lobbyen of een onafhankelijkheidsbarometer ontwikkelen. De vzw beschikt over ideeën en mensen, maar met uw financiële steun op rekening KBC BE39 7390 1640 4519 zouden we nog veel meer kunnen doen

VVB-meeting onafhankelijkheidsbarometer, 26 mei 2024

PAL Academie en VVB stellen

‘Onafhankelijkheidsbarometer’ voor aan grote publiek

Het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) heeft vorige week vrijdag in Antwerpen een campagne voorgesteld. Daarin roept het de Vlaamse kiezers op om op 9 juni resoluut voor meer Vlaanderen te kiezen, zonder daarbij de V-partijen bij naam te noemen.

De aanwezigen werden verwelkomd door Hilde Heyvaerts, voorzitter van de Aalsterse VVB-afdeling. In het lokale dialect lanceerde ze een oproep aan alle overtuigde Vlamingen om samen en met vereende krachten de weg naar Vlaamse onafhankelijkheid te bewandelen: “En al mauken men onderien riezj’ of krakiel, as ’t ert op oonkomt, ten trekken men on ’t zelfste zjiel!” Daarna wisselden verschillende videofragmenten, muzikale intermezzo’s en gastsprekers elkaar af. Onder meer VVB-voorzitter Michael Discart en Wetstraatjournalist Anton Schelfaut namens PAL Academie spraken de aanwezigen toe.

Stem ja!

Met de Onafhankelijkheidsbarometer willen PAL Academie en de VVB het draagvlak voor een onafhankelijk Vlaanderen permanent monitoren. Op die manier hopen ze het argument dat er geen draagvlak zou bestaan naar de prullenmand te kunnen verwijzen. Op de website ‘barometer.be’ kan iedereen via de inlogapp ‘Itsme’ een stem uitbrengen voor of tegen onafhankelijkheid en zijn of haar keuze motiveren. Deelnemers kunnen hun stem steeds wijzigen in functie van de politieke actualiteit.

HORIZONTAAL

A. Weergave

B. Na bepaalde tijd - Vroegere partner

Met haar ‘Stem ja!’-campagne hoopt de VVB zoveel mogelijk mensen te overtuigen om op ‘barometer.be’ een stem voor Vlaams onafhankelijkheid uit te brengen. De VVB zal de komende weken en maanden digitale en fysieke campagnes, lezingen en huisbezoeken organiseren om haar boodschap kracht bij te zetten. Wie van zijn of haar gemeente of stad de eerste van de onafhankelijkheid wil maken, kan steeds het nodige campagnemateriaal aanvragen bij de VVB. De komende weken geven PAL Academie en de VVB alvast het goede voorbeeld. Ze doen een beroep op een dertigtal reclameborden verspreid over Vlaanderen om de barometer onder de aandacht te brengen. Op de affiches die vanaf 5 juni in het straatbeeld te zien zullen zijn, staan de simpele vraag of Vlaanderen onafhankelijk moet worden en een geel-zwarte duim met de duidelijke boodschap ‘Stem ja!’.

Moet Vlaanderen onafhankelijk worden?

BAR METER.BE Meedoen? www.stemja.vlaanderen

C. Gemakkelijk in de omgang - Groep ingewijden

D. Inhoudsmaat - Pers. vnw. - Romeinse getal 91

E. Dieet - Voegwoord

F. Oost-Vlaams dorp - Germanium - Slaapgaste

G. Eiland in de Middellandse Zee - Engels hoofdtelwoord

H. Kinderen niet toegelaten - Woord dat naar jezelf verwijst - Deel van het testament - Dokter

I. Officier - Repareer kleding

J. Peulvruchten - Loofboom

K. Wat kan gebeuren - Kunstmatige intelligentie

L. Buitenste omtrek - Oosterse heersers

VERTICAAL

1. Deel van het spijsverteringskanaal

2. Volstrekt - Familielid

3. Heeft een spraakgebrek - Vismand

4. Doopgetuige - Had een mening

5. Ingenieur - Militaire eenheid

6. Onzelfzuchtig

7. Briljante geest - Betreurenswaardig

8. Steengoed - Oude lengtemaat

9. Secundair onderwijs - Kweekt

10. Roestvrij staal - Oosters bordspelChinese lengtemaat 11. Toiletreinigingsproduct - Grote schenkbeker

Een avondmaaltijd gebruikt - Islamitische

KARL VAN CAMP

ANTON SCHELFAUT

X van de week!

In 1999 beloofde Anke Van dermeersch naakt in de Playboy te verschijnen als ze maar verkozen werd. Dat zou de voormalige miss België op haar 51ste vermoedelijk niet meer doen. Maar seks verkoopt nu eenmaal. Vraag het maar aan Conner die zelfs ‘minstens voor de twee’ is om toch maar geen enkele kiezer te ontrieven als hij voor de spiegel zijn okselhaar bewondert. En nu op haar 61ste heeft ook Goedele haar seksualiteit in de electorale strijd gegooid.

Te harer verdediging: Goedele heeft haar hele carrière gebouwd op het bestaan van een mythisch bolleke op het vrouwelijke geslachtsdeel. Ze was nog een twintiger toen ze Vlaanderen erop wees dat het bolleke in kwestie voor meer plezier in de bedstee zorgde. Ze werd er een radioster, televisiepersoonlijkheid, VN-ambassadrice en ‘grande dame’ van de VTM door met een eigen tijdschrift dat haar naam droeg. Tot de jaren daar een einde aan maakten. Het kan natuurlijk ook zijn dat iedereen dat bolleke ondertussen gevonden had. Daar willen we geen uitspraken over doen.

U moet al Conner Rousseau zijn om te weten dat hier geen seksuele toespeling wordt gemaakt

In de prille herfst van haar bestaan koos ze er dan ook voor om het bolleke te verruilen voor een zitje in de federale Kamer. Daar is niks mis mee. Menig vedette heeft zijn tenten opgeslagen in onze parlementen.

Het leverde ons spannende televisie op en we moeten maar naar Jean-Marie Dedecker kijken om te moeten toegeven dat het ook best wel capabele politici opleverde. Dat laatste kan van Goedele niet gezegd worden, maar wat niet is, kan nog komen.

Spannend daar beneden

Nu de kaarten van haar partij zo slecht liggen, ziet het er echter naar uit dat er alleen nog plaats is voor familieleden en mensen die de premier kunnen chanteren op de verkiesbare plaatsen. En dus gooit Goedele haar oude, vertrouwde vriend opnieuw in de strijd: het bolleke. Ze nodigt argeloze voorbijgangers op haar verkiezingsaffiche dan ook suggestief uit om haar bolleke te zoeken. Het bolleke in kwestie vindt u onderaan de lijst. Goedele duwt de Open Vldlijst in Vlaams-Brabant.

Opvallen bij Open Vld is geen makkelijke taak

Maar voor u nu denkt dat u gewoon een ‘dirty mind’ hebt en er verder niks achter gezocht moet worden, geeft Goedele zelf enkele hints in haar Instagram-post. “Beneden is het spannender, toch? Als lijstduwer sta ik op nummer 15 van de federale Kamerlijst. Helemaal onderaan dus: wie zoekt, die vindt!” U hebt dus helemaal geen ‘dirty mind’. Let op de vette knipoog. U moet al Conner Rousseau zijn om te weten dat hier geen seksuele toespeling wordt gemaakt. Opvallen bij Open Vld is geen makkelijke taak. Maar het is een gevoelige vooruitgang in vergelijking met lijsttrekker Rutten die dan weer uitpakt met haar vroegtijdige menopauze. Maak het bespreekbaar, mensen!

Profi ciat met je Vlaamse overtuiging!

Alexander: “Guy, soms denk ik wel eens dat mensen iets tegen mij hebben”

Premier De Croo maakt niet zijn beste tijden door. De erfgenaam van het liberale vlaggenschip van Guy ‘zal ik u een prijsje maken’ Verhofstadt, ziet iedere dag grotere gaten in de romp van zijn schip. Het lijkt wel of de houdbaarheid van de partij gelinkt was aan het pensioen van Verhofstadt. Nu Guy vertrekt, dreigt het schip in de golven te verdwijnen. “Het mooiste roofschip in Europa,” jammert Verhofstadt, “en jij hebt het kapotgemaakt, prutser!”. Een dubbelinterview met beide liberale premiers.

Tussen Guy en Alexander botert het niet zo heel erg goed. De vete tussen beide families gaat terug tot vader De Croo die op zijn oude dag zag hoe Alexander de partij in handen kreeg. Een triomf voor de oude man. Maar vandaag komt de kiesdrempel wel heel dichtbij.

Guy: “Ik vind het een schande. Ik heb met Open Vld jarenlang de staatskas kunnen gebruiken voor mijn eigen plannen en beleggingen. Ze moeten dat hier nog jaren afbetalen, wat ik klaargespeeld heb. Een prachtig piratenschip was het. Maar nu is het een sloepje. Wat zeg ik? Zo’n rubberbootje waarmee je die vluchtelingen ziet oversteken en verzuipen. Ik (beetje beduusd) “Ja maar, Guy! Met wat ik hier klaargespeeld heb, zullen ze nog langer moeten afbetalen, hoor.”

“Maar wat heb je eraan overgehouden, sukkel? Ga je naar de NAVO? Word je presi-

Alexander: “Nee, zeker geen 10. Maar wel een dikke 8. Maar, Guy, soms denk ik dat de mensen iets tegen mij hebben.”

Guy: “Ik had dat soms ook. Onzin, natuurlijk. Maar 8? Serieus? Godverdomme man, wat heb jij uitgevoerd? Het programma van de PS? Maar geen paniek. We gaan ze beloven dat het morgen allemaal beter wordt. Hoeveel jobs had je beloofd? Verdubbelen! Hoeveel belastingverlaging? Verdriedubbelen! Wacht, ik weet het. Zeg dat als het aan de sossen ligt, er geen verschil meer gaat zijn tussen werken en niet werken. Dat werkt altijd.”

Maar enfin, man, zolang die knakkers werken, valt er altijd wat te regelen

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?

Splits zelf de sociale zekerheid!

“Die Hollander was mij voor bij de NAVO. En na Charles Michel willen ze geen Belg meer op die presidentsstoel. Maar ik heb wel een aanbod uit China als ambassadeur voor een vredesorganisatie. Ze vinden mij een voorbeeld voor Europa. Dus alles is nog niet

Word lid van het VNZ.

Het mooiste roofschip in Europa, en jij hebt het kapotgemaakt,

“Dat zal wel dat ze u daar een voorbeeld vinden. Als ze er drie als u vinden, ligt het hele continent plat. Pas op, ik vind dat allemaal niet het ergste. Maar wel dat de partij kapot is. Wat moet onze Louis (zoon van Verhofstadt, red.) nu doen? Werken? Ik denk het niet. En ik heb nog zo beloofd dat ik voor Mathias De Clercq zou zorgen. Ik ga dat doen. Maar dat geld komt uit uw deel van de buit! Ik wil de wijngaard van De Gucht overpakken. Hoeveel

“Maar niks, Guy. Ik heb altijd in eer en geweten gehandeld als premier.”

“In eer en geweten? Wat voor nonsens is dat! Zeg mij dat dat niet waar is, hé, Alexander. Zeg mij alstublieft dat dat niet waar is. Geen sale-and-lease-backje? Geen kerncentrales verpatst voor een appel en een ei? Aandeeltjes van de VTM met voorkennis, misschien?”

“Dat had jij allemaal al gedaan.

‘Waar Guy komt, groeit er geen gras meer’,

“Maar enfin, man, zolang die knakkers werken, valt er altijd wat te regelen. Ik zie maar één oplossing, vriend. Jij moet de partij reanimeren. We maken er opnieuw de Blauwe Boef van weleer van. Hoeveel procent heb je nog volgens de peilingen? 15? 13? Toch geen 10,

Alexander: “Euh, mijn boek had de titel ‘Het beste moet nog komen’, maar ik heb ze nog allemaal. Wil je een gesigneerd exemplaar? En dat van de sossen, dat ligt wat moeilijk. We hebben dat namelijk al helemaal uitgevoerd. Paul Magnette zegt dat ik een goede premier was. Zie je dat het niet allemaal slecht is?” Guy: “Alexander, hoe stom kan je eigenlijk zijn?”

Alexander: “Volgens De Wever? Heel stom.” Guy: “Briljant, man! Dat ik daar niet eerder opgekomen ben. We gaan gewoon op in N-VA en vreten die van binnenuit leeg.” Alexander: “Afgesproken. Onmiddellijk na de verkiezingen veranderen we weer van koers. Als het roer nog werkt.”

OPEN VLD IN DE KNEL