
“Tussen ‘guns and butter’ bestaat er geen tegenstelling”

EGBERT

POETIN







“Tussen ‘guns and butter’ bestaat er geen tegenstelling”
EGBERT
POETIN
Zondagavond waren er weer hevige rellen tussen Koerden en Turken, deze keer in Houthalen en Heusden-Zolder. Er kwamen stokken en messen aan te pas en er vielen verschillende gewonden. Er waren ook opstootjes op een pro-Koerdische betoging in Brussel. En in Gent gingen de Turken dan weer betogen tegen de Koerden.
De directe aanleiding was een autokaravaan die met vlaggen van de PKK, de extreemlinkse Koerdische verzetsorganisatie, ging provoceren in een Turkse wijk. Er circuleerden ook beelden van een Turk die in elkaar zou zijn geslagen door Koerden.
Wie uiteindelijk het meest verantwoordelijk is voor de rellen is minder belangrijk dan de vaststelling dat het weer eens een buitenlands conflict is dat op de Vlaamse straten wordt uitgevochten. De immigranten, waarvan ons werd beloofd dat ze zouden integreren, blijken met hun hart nog steeds vooral bij hun land van herkomst te zitten. Dat betekent dat ze zich helaas ook nog laten opzwepen door vendetta’s van 2.000 km verder.
Nog maar enkele weken geleden werden we ook al opgeschrikt door Eritreeërs die hun burgeroorlog niet in Afrika, maar in
Den Haag kwamen uitvechten, nadat ze dat ook al gedaan hadden in verschillende andere Europese steden.
Etnische oorlog is maar een van de problemen die we invoeren. Er zijn ook terrorisme, religieus fanatisme, homohaat, minachting voor vrouwen en achterlijke ideeën over wetenschap en geneeskunde. Heel wat verschijnselen die we met veel tijd en inspanningen in onze samenleving uitgeroeid hadden, komen in het kielzog van immigratie weer binnen.
Mazelen
Vorige week kregen we een nieuwe demonstratie van die evolutie. De mazelen, ooit volledig verdwenen in Europa, zijn weer helemaal terug. In 2023 werden in Europa 30 keer meer besmettingen met
deze allesbehalve onschuldige aandoening vastgesteld tegenover het jaar daarvoor. De reden is een zorgwekkende daling van het aantal vaccinaties. Vorige week bleek in een school in Limburg minder dan 50 procent van de kinderen gevaccineerd, terwijl de Wereldgezondheidsorganisatie een vaccinatiegraad van 95 procent aanraadt. In Brussel werd het mazelenvirus vorige week in het rioolwater aangetroffen. Met steeds grotere regelmaat worden er ook weer besmettingen vastgesteld. Wantrouwen uitgelokt door de coronavaccins kan de dalende vaccinatie niet verklaren, omdat ze niet gelijk gespreid is over het hele land. Er is een duidelijk verband tussen de dalende vaccinatiegraad en de concentratie van mensen met een ‘diverse achtergrond’. Douglas Murray vatte in zijn boek ‘The Strange Death of Europe’ het probleem goed samen: “Een continent dat de volkeren van de wereld importeert, zal ook de problemen van de wereld importeren.” Het idee dat je de bevolking van een land kan veranderen zonder het land te veranderen, blijkt een catastrofale illusie.
JURGEN CEDER
“Het confederalisme is in het belang van Wallonië”
Hier in Aalst dachten we heel even dat ze in het dorp van Dendermonde compleet gek waren geworden. Hadden ze nu het Ros Beiaard vroegtijdig van stal gehaald? Bij nader inzien bleek het niet om een houten paard met vier heemskinderen te gaan, maar om een wolharige mammoet. Een digitale versie nog wel. Met het beeld van de mammoet op de Grote Markt van Dendermonde stelde minister-president Jan Jambon onlangs het project FAAM voor.
Het acroniem FAAM staat voor ‘Flanders All Around Museum’. Via de website of met de app kunnen bezoekers steeds nieuwe vierkante meters Vlaamse geschiedenis ontdekken. Er is drie jaar aan gewerkt en het werk is niet af. Het is de bedoeling om FAAM in de toekomst verder uit te bouwen met nieuwe verhalen om zo de weg te wijzen naar het rijke erfgoedaanbod in Vlaanderen. Fans zullen FAAM omschrijven als Vlaanderens grootste virtueel museum. Tegenstanders zullen er gewoon een app naast vele andere in zien.
Het is een feit dat de oorspronkelijke plannen veel ambitieuzer waren. “We werken verder aan de Vlaamse natievorming en het zelfbewustzijn van de Vlamingen waarbij onze taal, het Nederlands, centraal staat. (...) Naar buitenlands voorbeeld richten we een museum of belevingscentrum voor de geschiedenis en cultuur van Vlaanderen en Vlaams burgerschap op,” lezen we in het N-VA-partijprogramma van 2018. Ik kan het weten, want ik heb er samen met anderen voor geijverd om deze passage op te nemen. Bij de regeringsonderhandelingen botste deze ambitie blijkbaar op een veto van Open Vld en cd&v die geen roofbouw wilden plegen op de bestaande musea in Vlaanderen. FAAM mocht wel. Dit voelt aan als een gemiste kans. Het kon ook anders. De ‘Canon van Nederland’ in Arnhem toont hoe men een hedendaags belevingscentrum rond identiteit kan inrichten zonder de bestaande musea leeg te halen. Toegegeven, hier speelt een stukje persoonlijke frustratie. Bij de onderhandelingen over het lokaal bestuursakkoord van Aalst had ik een flinke som weten opzij te zetten voor het geval de Vlaamse regering een partner zou zoeken om dat belevingscentrum te realiseren. Ook in andere steden was er interesse. Niets garandeert dat na de volgende Vlaamse en lokale verkiezingen eenzelfde momentum zal ontstaan. Het gaat mij niet zozeer om de locatie, maar om het feit dat Vlaanderen dit nodig heeft. In Vlaanderen moet er een fysieke plek zijn waar gezinnen, scholen, inburgeraars en toeristen kunnen kennismaken met het verhaal van de Vlaamse natie. Net zoals de andere partijen zonder complexen middelen voorzien om rond hun ideologische prioriteiten bewustwording te creëren, moet een Vlaams-nationale partij dat ook zonder complexen durven te doen. Dat maakt het verschil tussen Vlaanderen als Noord-Belgische regio of Vlaanderen als natie. Projecten als confederalisme of onafhankelijkheid hebben maar kans op slagen wanneer ze op een stevige sokkel van Vlaams-nationaal gevoel kunnen steunen.
Het is het eeuwige verhaal van het glas dat halfvol of halfleeg is. Vroeger was er niets. Met de ‘canon van Vlaanderen’, ‘Het verhaal van Vlaanderen’ en ‘FAAM’ kunnen we al eens drinken. Dank u wel daarvoor. Maar de dorst is groter...
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke
Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen
Dreigen Open Vld en Groen te verdwijnen of uiteen te vallen na de verkiezingen? Electorale herverkaveling komt er door de kiezer, maar de ervaring leert dat partijen na een zware nederlaag niet direct verdwijnen. Via ‘burgerplatformen’ en met ‘een centrum voor politieke vernieuwing’ maakten verkozenen in het verleden hun oude partij wormstekig, om daarna de overstap naar een andere partij te wagen. Bij Open Vld loopt een oud-voorzitter rond met dergelijke plannen.
De discussie over een mogelijke Vlaamse coalitie tussen N-VA en Vlaams Belang heeft het thema naar de achtergrond van deze verkiezingscampagne geschoven, maar N-VA-voorzitter Bart De Wever droomt nog altijd van een politieke herverkaveling waar zijn partij dan als winnaar uitkomt. Concreet: de nog overblijvende rechterflank van cd&v en Open Vld kan naar de N-VA overstappen, wat het idee van een brede volkspartij zoals de CSU in Beieren een stuk realistischer maakt
De nog overblijvende rechterflank van cd&v en Open Vld zou naar de N-VA kunnen overstappen
se Open Vld-zetels tekortkomen voor een fractie. Bertrand kan hen uit de nood helpen.
Niet direct weglopen
Na 9 juni zal veel duidelijker worden. Een zware nederlaag voor Open Vld en Groen dreigt de toekomst van de partijen onzeker te maken. Of toch vooral voor de Vlaamse liberalen. Voor de Vlaamse groenen is er weliswaar een reddingsboei, namelijk zusterpartij Ecolo. Samen vormen ze één fractie in de Kamer en dat kan ervoor zorgen dat Groen ondanks een zware nederlaag niet met een existentiële crisis wordt geconfronteerd. Anders is het natuurlijk met de Open Vld.
Zoals Jaak Gabriëls met de Volksunie
Vandaag lijkt dat politieke fictie, maar er zijn precedenten van kopstukken die een partij op sterven na dood via een omweg verlaten. En ja, dan gaat het over ex-partijvoorzitters. Gaan we even terug in de tijd: 24 november 1991 en de beruchte Zwarte Zondag. Niet alleen een doorbraak voor het toenmalige Vlaams Blok, ook een zware nederlaag voor de traditionele partijen en voor de Vlaams-nationalistische Volksunie. Voorzitter Jaak Gabriëls was toen een voorstander van een verregaande samenwerking met de liberale PVV. Maar het gros van de partij volgde hem daar niet in. En in juni stapte de Limburger op als voorzitter.
De partijtop van N-VA is op de hoogte van de mogelijke overstap
www.pal.be
Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be
Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.
Steunabo 1 jaar: 300 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres:
BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs:
Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)
Kernredactie:
Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
Bart De Wever opperde dat idee een aantal maanden geleden, maar niet niemand ging er echt op in. De burgemeester van Antwerpen had er goed aan gedaan eens een aantal handboeken politicologie en politieke geschiedenis van België bij de hand te nemen. Dan zal hij merken dat politieke herverkavelingen altijd na de verkiezingen gebeuren, op instigatie van de kiezer. Bepaalde partijen zijn in die gevallen dermate klein geworden dat een aantal verkozenen eieren voor hun geld kiezen en andere oorden opzoeken. Zeker als de financiën onder druk komen te staan; een risico dat bestaat voor Open Vld en Groen die in de peilingen een grote consistentie aan de dag leggen. Ze scoren zo slecht dat het zo goed als zeker is dat ze in een aantal provincies de kiesdrempel dreigen te mislopen. En dus dat ze bijvoorbeeld niet meer voldoende verkozenen zullen hebben om in de Kamer of het Vlaams Parlement een fractie te kunnen vormen, wat zowel organisatorisch als financieel een verschil maakt. Voor het Vlaams Parlement zijn zeven zetels nodig voor een fractie en in de Kamer zijn er dat vijf. Dat staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open Vld) op de Brusselse MR-lijst opduikt, is niet vreemd aan de bezorgdheid bij de Vlaamse liberalen dat ze in de Kamer met vier Vlaam-
Betekent het missen van de kiesdrempel in pakweg Antwerpen en Limburg op 9 juni dat de partij op 10 juni implodeert? Niet zo zeker. Het is niet de gewoonte dat verkozenen plots gaan lopen. Maar een partij is dan dermate wormstekig geworden dat een soort van rottingsproces onvermijdelijk is Ontevreden verkozenen gaan dan wel degelijk nadenken over politieke herverkaveling, en dus de overstap naar een andere partij voorbereiden. Maar men doet dat via een tussenstop. Er doen geruchten de ronde dat ex-voorzitter Egbert Lachaert binnen Open Vld een aantal figuren rond zich aan het verzamelen is die zich binnen de partij na een nederlaag op 9 juni gaan profileren als een soort van ‘burgerbeweging’ of ‘beweging voor politieke vernieuwing’. Die zouden dan een signaal geven aan de partij dat het zo niet verder kan, maar eigenlijk bereiden ze een exit voor. En die zou dan richting N-VA gaan. De partijtop van de Vlaams-nationalisten is ervan op de hoogte. En zo is electorale herverkaveling een spontaan proces, aangestookt door de kiezer.
In de zomer volgde een ruzie en Gabriëls verliet de partij. Hij koos echter niet voor een directe overstap richting liberalen. Neen, hij richtte met een aantal VU-dissidenten het Centrum voor Politieke Vernieuwing op. Dat leek allemaal zeer idealistisch tot hij daarna met een aantal kompanen als André Geens, Jef Valkeniers, Hugo Coveliers en Bart Somers overstapte naar de nieuwe liberale partij VLD.
Een zware nederlaag voor Open Vld en Groen dreigt de toekomst van de partijen onzeker te maken
Een aanpak die een aantal jaren daarna navolging kreeg toen Johan Van Hecke in 2001 de Nieuwe Christen-Democraten (NCD) oprichtte, omdat hij ontevreden was over de gang van zaken bij de tot CD&V omgedoopte CVP. Samen met Karel Pinxten en Annemie Turtelboom leek dat een nieuwe ‘politieke beweging’ of een ‘burgerpanel’ avant la lettre. Tot al snel duidelijk werd dat dit een springplank was voor een overstap van ex-CVP-voorzitter Van Hecke naar de Vlaamse liberalen. Open Vld mag zich straks dus op een omgekeerde beweging voorbereiden. En opnieuw onder het mom van ‘politieke vernieuwing’.
Gezien het ondertussen wel meer dan 20 jaar oude verhaal van de christendemocraten die via een omweg de partij verlieten, mag ook Sammy Mahdi er niet volledig gerust in zijn. Indien zijn partij rond de 10 procent scoort op 9 juni dreigen ook daar dissidente initiatieven te ontstaan. En zo krijgt Bart De Wever toch zijn herverkaveling van het politieke landschap. Maar dus wel met een paar tussenstappen.
KARIM VAN OVERMEIRE EDITORIAAL Alexander De Croo en Egbert LachaertAl zeker 137 mensen zijn omgekomen bij de islamistische aanslag op het concertgebouw Crocus in Moskou. Voor Poetin, die wil dat zijn land het Westen en Oekraïne als de echte vijanden blijft zien, komt deze terreur ongelegen. Het idee dat er nieuwe dreiging van binnenuit komt, wil hij te allen koste vermijden. Poetin weigerde dagenlang het i-woord uit te spreken en probeert, weinig overtuigend, Oekraïne als opdrachtgever met de vinger te wijzen.
“We tolereren geen gebrek aan respect voor onze Russische cultuur. We kunnen maar beter leren van de zelfmoorden van Amerika, Engeland, Nederland en Frankrijk, als we als natie willen overleven. De moslims veroveren die landen. Ze zullen Rusland niet veroveren. De Russische gewoonten en tradities zijn niet verenigbaar met het gebrek aan cultuur of de primitieve manieren van de sharia en de moslims.” Dat citaat van Poetin circuleert al 10 jaar op het internet. Ik zie het ook regelmatige verschijnen bij ‘vrienden’ op Facebook die graag geloven dat de sterke man van Rusland een bondgenoot is in de strijd tegen islamisering. Het is echter een compleet verzinsel. Poetin heeft nooit iets in die zin gezegd. Vriend van de islam
Het parcours van Poetin wijst eerder op het tegendeel. Tijdens de Tsjetsjeense Oorlog durfde hij wel eens uithalen naar het radicale islamisme dat de rebellen inspireerde, maar sindsdien heeft hij alles gedaan om de islam te vriend te houden. Zelf profileert hij zich als een paladijn van het orthodoxe christendom, maar hij ziet de islam daarbij als een bondgenoot, niet als een probleem. Tijdens een interview verwees Poetin naar theologen die zeggen dat het orthodoxe christendom eigenlijk dichter bij de islam ligt dan bij het Latijnse christendom
Sinds de Russische invasie in Oekraïne is Poetin nog verder gegaan in zijn omhelzing van de islam
Poetin opende in 2015 persoonlijk de nieuwe grote moskee van Moskou. In zijn toespraak verklaarde hij, helemaal in overeenstemming met wat westerse apologeten van de islam zeggen, dat er groot onderscheid bestaat tussen wat die godsdienst écht betekent en de ideologie van islamitische extremisten en terroristen “die gebouwd is op leugens en flagrante verdraaiingen van de islam”. Hij voegde daar later aan toe: “Ik hou er niet van dat de islam lichtvaardig in verband wordt gebracht met terrorisme.”
Koranverbranding
Sinds de Russische invasie in Oekraïne is Poetin nog verder gegaan in zijn omhelzing van de islam. Hij heeft de jonge moslims uit de arme, islamitische republieken nodig om de uitgedunde rangen van zijn leger te vullen. Die zijn intussen al oververtegenwoordigd aan het front. Al 40 procent van het Russische leger zou intussen bestaan uit moslims. De Tsjetsjeense troepen van krijgsheer Kadyrov fungeren als Poetins pretoriaanse garde, de enige eenheid die hij genoeg vertrouwde om ingezet te worden tegen de rebellerende Wagner-troepen van Prighozjin.
In de meeste westerse landen is het in theorie nog steeds legaal om een koran te verbranden. In het Rusland van Poetin is dat echter een zwaar misdrijf. Toen vorig jaar een jongen uit Volgograd een koran in brand stak, zorgde Poetin er persoonlijk voor dat hij niet in zijn eigen streek berecht werd, maar voor een Tsjetsjeense rechtbank moest verschijnen. De zoon van Kadyrov werd even in de gevangenis binnengelaten om de jongen een pak slaag te geven. Zijn fiere papa postte het filmpje daarvan zelf op sociale media. De jongen zit nu een straf van drie en een half jaar uit.
Dodelijke demografie
Hoe graag Poetin zich ook uitgeeft als Russische nationalist, het land dat hij regeert is geen natie, maar een rijk. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie kwam een deel van de moslims terecht in onafhankelijke staten (Azerbeidzjan, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Turkmenistan en
Oezbekistan), maar de anderen bleven achter in semiautonome republieken binnen de Russische Federatie (Tsjetsjenië, Dagestan, Ingoesjetië,…). De islam is in het rijk van tsaar Poetin niet alleen de godsdienst van immigranten, maar ook een geschiedkundig gegeven.
De Russische nationalisten konden zich niettemin geruststellen met het idee dat etnische Russen veruit de grootste groep zijn binnen dat rijk. Maar hoelang nog? De Russische Federatie kampt met een demografische crisis. Die denataliteit is vooral een probleem van de etnische Russen. In 2010 noemden 111 miljoen mensen zichzelf ‘Russisch’. Tien jaar later was dat al teruggevallen naar 105 miljoen. Dat wil zeggen dat elk jaar een half miljoen Russen ‘verdwijnen’. In dezelfde periode was de bevolking van bijvoorbeeld Tsjetsjenië met 17 procent aangegroeid. De gemiddelde Tsjetsjeense vrouw heeft 2,6 kinderen, de gemiddelde Russin slechts 1,5. Die evolutie kan maar één kant op.
Moskou grootste moslimstad
Het aandeel moslims in de Russische Federatie stijgt dan ook snel. In 2019 werd dat al geschat op tussen de 10 en 14 procent van de bevolking. Groot-moefti Ravil Gainutdin voorspelt dat binnen 10 jaar moslims een derde van de bevolking van Rusland zullen uitmaken. Gainutdin neemt zijn wensen misschien net iets te veel voor werkelijkheid, maar zijn optimisme wordt wel geëvenaard door het pessimisme bij sommige verantwoordelijken van de Russisch-Orthodoxe Kerk, die schatten dat tegen 2050 de Russen al helemaal in de minderheid zullen zijn.
Die tendensen zijn ook onmiskenbaar aanwezig in het Russische openbare leven. Overal duiken moskeeën op, zijn er hoofddoeken te zien en wordt er halalvoeding aangeboden. Ieder jaar groeien de feesten voor het einde van de ramadan verder uit hun voegen. Op sociale media zie je soms een foto passeren van een massa biddende moslims op een plein met Europees uitziende gebouwen. Er staat ‘Parijs’ onder, maar het is eigenlijk Moskou. Moskou is met zijn 2 miljoen islamieten, een vervijfvoudiging sinds de jaren 1990, de grootste moslimstad van Europa
De gemiddelde Tsjetsjeense vrouw heeft 2,6 kinderen, de gemiddelde Russin slechts 1,5
De slachtpartij in het concertgebouw is lastig voor Poetin, om verschillende redenen. Hoe kan hij het verhaal volhouden dat Oekraïne en het Westen de grootste vijanden van Rusland zijn, terwijl radicale moslims een slachtpartij onder zijn burgers houden? Ondanks alle vijandigheid doet Oekraïne dit soort dingen niet. Er zijn wel al burgers omgekomen door aanvallen met drones, maar zij waren nooit het echte doelwit. Het aantal slachtoffers verschilt, maar wat de islamitische terroristen hebben gedaan in Moskou vertoont veel verwantschap met wat Hamas in Israël heeft gedaan: het bewust ombrengen van zoveel mogelijk onschuldige burgers, in naam van de religie die over de hele wereld dat soort gruwel voortbrengt.
“Provocerende verklaringen van het Westen”
Bijzonder vervelend voor Poetin is ook dat de VS hem op voorhand hebben gewaarschuwd dat dit op til was. Begin maart liet de Amerikaanse missie in Rusland via X aan haar landgenoten weten: “De ambassade houdt berichten in de gaten dat extremisten op handen zijnde plannen hebben om grote bijeenkomsten in Moskou als doelwit te kiezen, waaronder concerten, en Amerikaanse burgers worden geadviseerd om grote bijeenkomsten in de komende 48 uur te vermijden.”
Concertgebouw Crocus in Moskou in brand na aanslag
Let op de bijzondere vermelding van ‘concerten’. De Amerikaanse inlichtingendiensten moeten zeer concrete informatie hebben gehad. Ze hebben die ook rechtstreeks aan Rusland overgemaakt. Drie dagen voor de aanval deed Poetin de waarschuwingen nog af als “provocerende verklaringen van het Westen over mogelijke aanvallen in Rusland” en “regelrechte chantage met de intentie onze samenleving te intimideren en te destabiliseren”. Poetin is paranoïde genoeg om dat echt te geloven. Zou het besef bij de Russen doordringen dat Amerika meer gedaan heeft om deze aanslag te voorkomen dan hun eigen leider?
Jonge moslims zijn duidelijk aan het radicaliseren aan beide kanten van de Russische grens
Een Poetin in nesten grijpt naar het wapen dat hij het best hanteert: de flagrante leugen. Poetin suggereerde dat de daders probeerden te vluchten naar Oekraïne, waar men al klaar zou staan hen door te laten. Hij kon daar geen enkel bewijs van geven. Islamitische Staat (meer specifiek ISIS-K, de afdeling die actief is in Afghanistan en omgeving) eiste overigens de aanslag op. De terreurorganisatie kon dat zelfs bewijzen door het verspreiden van gruwelbeelden die door de daders zelf zijn opgenomen.
Het salafisme in opmars
Poetin legt er de nadruk op dat de daders buitenlanders waren. Dat is eerder theoretisch. Tadzjikistan is een voormalige Sovjetrepubliek, die tot de Russische invloedssfeer behoort. Bovendien wonen naar schatting anderhalf miljoen Tadzjieken als gastarbeider in Rusland. De islam in de grote steden van Rusland is geen historische erfenis. Dat is het resultaat van grootschalige immigratie vanuit islamitische deelrepublieken en nu ook steeds meer vanuit islamitische staten voorbij de grenzen: allemaal geduld, zelfs aangemoedigd, door Poetin.
Jonge moslims zijn duidelijk aan het radicaliseren aan beide kanten van de Russische grens. Ze staan steeds meer onder invloed van salafistische ideeën. Het grootste buitenlandse contingent buitenlanders bij de vrijwilligers van Islamitische Staat in Syrië en Irak waren Russen. Op dat slagveld is ook de wrok geboren die nu is uitgemond in de bloedige aanslag in Moskou. Poetin heeft zijn bondgenoot Assad immers geholpen IS te verslaan.
Jacht op de onreinen
In oktober werd ons een zeldzame blik gegund op de gevorderde staat van de islamistische radicalisering in een deelrepubliek. Enkele weken na het bloedbad aangericht door Hamas, belegerden honderden uitzinnige moslims een hotel in Dagestan op zoek naar joodse gasten. Daarna bestormden ze de luchthaven nadat het gerucht de ronde deed dat een vliegtuig vol ‘onreinen’ was geland uit Tel Aviv. Ze vonden geen onreinen, zodat we gelukkig nooit te weten zijn gekomen wat ze met hen van plan waren. Dagestan is ook de regio waar de hevigste rellen uitbraken tegen de mobilisatie voor de oorlog in Oekraïne
Bijzonder vervelend voor Poetin is ook dat de VS hem op voorhand heeft gewaarschuwd
Degenen die Poetin als een dam tegen de islam zien, zullen moeten wakker worden voor de waarheid dat onder zijn heerschappij de islam van Rusland een nooit gekende groei kent en dat de verhoudingen in het land snel in het nadeel van de etnische Russen evolueren, misschien zelfs op onherstelbare wijze. Poetin denkt dat hij de opmars van de islam kan negeren. De islam lijkt echter niet van plan hem te negeren.
JURGEN CEDER
Momenteel besteden 12 van de 23 NAVO-landen 2 procent van hun bbp aan defensie. Als alle lidstaten van de alliantie dat zouden doen, zou dat neerkomen op 58 miljard euro extra aan militaire uitgaven. Die doelstellingen werden vooropgesteld en men wil ze ook echt halen. Ondertussen wrijven de defensiebedrijven zich in de handen. Er dienen zich miljardencontracten aan, en ook beleggers in aandelen van militaire bedrijven zijn meer dan tevreden.
Cijfers zeggen niet alles in de economie, maar wel veel, en zeker wanneer het over financiële markten gaat. Sinds nieuwjaar 2024 staan de aandelen van de Europese defensiebedrijven 26 procent hoger. De Europese defensiesector noteert op de Europese beurzen 50 procent hoger dan het gemiddelde van alle bedrijven. Steeds meer beleggers haasten zich om aandelen te kopen van de producenten van tanks, munitie, onderzeeboten, raketten, enzovoort. Ook bedrijven die actief zijn in de assemblage en ontwikkeling van elektronica-onderdelen die door het leger worden gebruikt, hebben de wind in de zeilen.
Drie jaar geleden stelden beursanalisten nog dat men maar beter wegbleef van defensieaandelen
Sinds de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 en de beslissing van de EU-landen die lid zijn van de NAVO om de regering in Kiev te steunen en zelf hun uitgaven voor het leger op te trekken, zijn de bestellingen niet bij te houden. Als onderdeel van de afschrikking van de Russische beer wil men er niet alleen voor zorgen dat de munitiedepots van de Oekraïense strijdkrachten snel genoeg gevuld worden, men wil ook aan Moskou een duidelijk signaal geven dat het menens is met de uitbouw van een nieuwe Europese defensie.
Inhaalbeweging
Dat amper 12 van de 32 NAVO-landen 2 procent van het bbp aan defensie besteden, was lange tijd geen probleem, ook al bleven veel lidstaten daarmee dus ver onder de norm. Maar nu is iedereen aan een inhaalbeweging begonnen. Evident is dat niet. België bengelt onderaan met 1,13 procent van het bbp voor defensie (enkel Luxemburg doet slechter, en IJsland ook, maar dat heeft geen echt
leger) en zal ondanks de miljarden euro’s aan geplande meeruitgaven moeite hebben om aan de doelstellingen te voldoen. Zelfs tegen 2030, het einde van het decennium. Bovendien verklaren experts dat men eigenlijk meer zou moeten doen dan de kaap van 2 procent ronden. Waarom niet naar 3 of 3,5 procent defensie-uitgaven gaan, zoals ten tijde van de Koude Oorlog?
Voorlopig ligt de focus op de 2 procentnorm. Als elke NAVO-lidstaat die haalt, betekent dat 58 miljard euro extra naar defensie; voor België 5 miljard euro extra. De grote bedrijven houden zich klaar om aan die vraag te voldoen. Ze kijken begerig naar langetermijncontracten voor tanks, artillerie, munitie en luchtafweer. Men kan het zich vandaag nog amper voorstellen, maar drie jaar geleden beweerden beursanalisten dat men
maar beter wegbleef van defensieaandelen. Die bedrijven bleven ter plaatse trappelen. De beurskoers bleef stabiel en de winsten daalden, dus aandeelhouders konden al niet rekenen op dividenden. Daar kwam nog bij dat de ESG-normen (Environmental, Social, Governance) het bedrijfsleven steeds meer domineerden. Op basis daarvan was het afkeurenswaardig om te beleggen in defensieaandelen. De bedrijven hadden ook moeite om kredieten los te peuteren bij de banken.
Financiële buffer
Nu is alles 180 graden gekeerd. De defensie-industrie is de duidelijke winnaar van de Oekraïne-oorlog, ook de Europese bedrijven, want de contracten lopen binnen. Maar bovenal: men bouwt een financiële buffer op die
deze investeringen in nieuwe productielijnen minder problematisch en risicovol maakt, dankzij de sterk gestegen beurskoersen.
De cijfers voor de Europese industrie voor militaire toelevering zijn gerust duizelingwekkend te noemen. Het Duitse Rheinmetall zag de koers sinds de Russische inval in Oekraïne met maar liefst 368 procent stijgen. Het maakte zo zijn intrede op de belangrijke beursindex Daxx 30 in Frankfurt. Het Duitse bedrijf maakt Leopard-tanks en andere pantserwagens. De omzet groeit met meer dan 10 procent, de winst met bijna 20 procent
De cijfers voor de Europese industrie voor militaire toelevering zijn gerust duizelingwekkend te noemen
Het Franse Safran, dat onderdelen voor vliegtuigen en pantservoertuigen maakt, groeide in 2023 met 25 procent. Het aandeel steeg met 77 procent. Het Zweedse Saab profiteert nu al van de toetreding van het Scandinavische land tot de NAVO. Het aandeel van het bedrijf dat onder andere granaatwerpers en onderzeeërs maakt, steeg met 307 procent sinds februari 2022. Laten we ook nog even het Britse BAE Systems vermelden, dat onder andere Tyfoon-jets, duikboten en elektronisch oorlogstuig produceert. Het aandeel won op twee jaar tijd 118 procent aan waarde. De verwachte omzetgroei voor 2024 is 14 procent, de winstgroei is 17 procent. Het heeft zelfs genoeg kapitaal om het Amerikaanse Ball Aerospace over te nemen voor 5,6 miljard dollar.
Meer zelfvoorzienend
Daarmee zet BAE Systems een voet tussen de deur van de VS. Akkoord: de Britten zijn geen lid van de EU, maar door die voetafdruk in Amerika dragen ze bij tot een meer autonome en onafhankelijke positie van de oude Europese NAVO-lidstaten. Ze kunnen zélf wapensystemen bouwen en assembleren, en zijn daardoor minder afhankelijk van de Amerikaanse bedrijven of van het ‘militair-industriële complex’ van over de grote plas.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
N-VA kondigde vorige week Drieu Godefridi aan als eerste lijsttrekker voor de lijsten in Franstalig België. Godefridi botste echter onmiddellijk op het strenge cordon médiatique: hij zou te radicaal en te rechts zijn om rechtstreeks toegang te krijgen tot de Franstalige pers. Wetstraatjournalist Christophe Deborsu vermeldde zelfs dat de juridische dienst van RTBF en RTL onderzocht of Godefridi kan deelnemen aan debatten.
Het cordon médiatique in Franstalig België bestaat erin “te voorkomen dat extreemrechtse partijen of vertegenwoordigers vrije spreektijd hebben op livetelevisie of liveradio”. Ze worden dus automatisch uitgesloten van live-uitzendingen, maar ook van debatten. Toen Georges-Louis Bouchez bij Terzake in debat ging met Tom Van Grieken, werd er in Franstalig België schande gesproken en gaf de MR-voorzitter zijn ‘fout’ ook toe. De pers wordt wel aangespoord om informatie over deze partijen te verstrekken, ze te citeren en hun vertegenwoordigers te interviewen, maar enkel als het programma of hun uitspraken in perspectief worden geplaatst.
VoIP telefonie
Informeel mechanisme
Het Vlaams Belang zit al sinds zijn bestaan in dat mediacordon. Ook de nieuwe rechtse partij Chez Nous kwam onmiddellijk in dat cordon te zitten en het lijkt erop dat hetzelfde zal gebeuren met Drieu Godefridi. Of dat cordon dan enkel voor de persoon Godefridi zou gelden, voor de Franstalige poot van N-VA of voor N-VA in zijn geheel, is niet duidelijk. In La Dernière Heure werd zelfs gesuggereerd dat Drieu Godefridi door N-VA is gerekruteerd als ‘Paard van Troje’ om het cordon médiatique aan te vallen. In hetzelfde opiniestuk verweet men de nieuwere Franstalige media zoals LN24 ervan de doos van Pandora geopend te hebben door “nationalistische baronnen” als Theo Francken en Siegfried Bracke in hun studio’s uit te nodigen.
Hoewel RTBF en RTL een juridische dienst hebben die onderzoekt of men Godefridi kan uitsluiten, is het mediacordon toch eerder een informeel mechanisme: er is geen officiële instantie die bepaalt wie erbinnen valt.
“In de ogen van de Franstalige media valt hij onder het cordon sanitaire”, verklaarde Christophe Deborsu. Maar hoe dat wordt bepaald en of Deborsu in naam van alle media spreekt, is hoogst onduidelijk. Zo is politiek redacteur Olivier Mouton, die de voorbije
twintig jaar voor Le Soir, La Libre, Le Vif en Trends/Tendances schreef, van mening dat Godefridi niet a priori uitgesloten moet worden. Ook van LN24 is het niet zeker dat ze Godefridi zullen uitsluiten.
Is dit houdbaar?
Het is nog maar de vraag of het het doel mag zijn van media om een bepaalde politieke strekking klein te houden. Verschillende voorbeelden bewijzen dat media vandaag die macht niet meer hebben. Politici bereiken steeds meer mensen via sociale media: kijk naar Chez Nous. Dat is de populairste Waalse partij op sociale media, zonder aan bod te komen in de reguliere pers.
In La Dernière Heure werd gesuggereerd dat Godefridi door N-VA is gerekruteerd als ‘Paard van Troje’ om het cordon médiatique aan te vallen
Een onderzoek van Gosselin & de Walque bewees dat Chez Nous erin geslaagd was om de partij te worden met het grootste bereik op sociale media. “Vlaams Belang heeft ons de trucjes van de sociale media geleerd”, reageerde partijvoorzitter Jérôme Munier. Hoe dan ook moet Godefridi in Wallonië heel wat tegenstand verwachten. Niet alleen van media, maar ook van middenveldorganisaties en vanuit de politiek. Net zoals Chez Nous zal hij botsen op burgemeesters die par-
delen op de markt van Seraing, want dan word je gewoon aangevallen.”
WANNES NEUKERMANS
De martelsessies in de gevangenis van Antwerpen en Sint-Gillis tonen zowat het failliet van de Belgische justitie aan. “Het wijst op het disfunctioneel functioneren van ons land op een wijze die echt beschamend is”, liet Rik Torfs zich recent ontvallen. Maar de crisis gaat veel verder dan de gevangenissen.
De Zuid-Amerikaanse toestanden die in onze gevangenissen heersen, deden de publieke opinie naar adem happen. Nieuw is dit niet. Nederland weigert systematisch mensen aan België uit te leveren wegens de grove schendingen van de mensenrechten, waarvoor ons land al verschillende keren internationaal werd veroordeeld.
Dat onze gevangenissen een kweekvijver voor criminaliteit zijn, is helaas juist. De leefomstandigheden van de gestraften en de werkomstandigheden van de penitentiaire beambten spreken tot de verbeelding. De efficiëntie van detentie in België is zeer twijfelachtig. Als recidivisme een olympische sport zou zijn, dan zou België voor medailles in aanmerking komen. Het recidivisme ligt op ruim 60 procent.
Straffeloosheid
Dan zwijgen we nog over de beperkte kans dat je voor een crimineel feit voor de rechter moet verschijnen, laat staan dat je veroordeeld wordt. De opschorting van straf voor voetballer Sofian Kiyine - die stevig onder invloed zijn wagen door een sporthal boorde - spreekt tot de verbeelding. Maar het probleem is structureel. Vorig jaar werden er in het Brussels rechtsgebied (Brussel, Halle-Vilvoorde, Leuven
en Waals-Brabant) ruim 7.500 zaken geseponeerd. Het gaat dan meestal om corruptie, witwassen, fiscale en btw-fraude, frauduleuze faillissementen en oplichting, maar ook steeds meer drugscriminele feiten blijven onbehandeld. Illegale drugsverkopers worden na een administratieve routine weer op vrije voeten gelaten. 80 procent van de correctionele geldboetes wordt niet geïnd. De kans dat u na een crimineel feit in de gevangenis belandt, is niet zo groot.
Eens in de gevangenissen, zetten criminelen hun handeltje gewoon verder. Vorig jaar werden er in de Begijnenstraat tijdens celcontroles 13 kilogram drugs en 445 gsm’s in beslag genomen en werden er 561 gevallen van drugs onder gedetineerden vastgesteld. Dat zijn cijfers die tot de verbeelding spreken.
De cipiers staan vrijwel machteloos. Er is gemiddeld 1 cipier per 60 gevangenen. In Groot-Brittannië is dat 1 op 6. Heel wat cipiers avonturen het niet meer om een overvolle cel binnen te gaan voor een routinecontrole, want de kans dat ze een conflict hebben met een drugsverslaafde, een psychiatrische patiënt of een gedetineerde met agressieproblemen is reëel. “De gevangenis is de grootste psychiatrische instelling van Vlaanderen”, liet een cipier zich vorige week in de media ontvallen.
Onze gevangenissen zijn ook een afspiegeling van de mislukte multiculturele samenleving. Ruim 40 procent van de gedetineerden is van buitenlandse afkomst. Ruim 3.600 veroordeelden hebben geen geldige verblijfspapieren. Dan zwijgen we nog over de ronduit beschamende infrastructurele staat van de gevangenissen. Wie ooit eens een overvolle cel heeft bezocht ter grootte van een bezemhok met in het midden een wc-pot, begrijpt de dramatische situatie van de gevangenissen.
Tot slot is er nog een minister van Justitie die communiceert als een opgeblazen ‘RoboCop’, wat eerder op de lachspieren werkt of plaatsvervangende schaamte en ergernis oproept. Zijn onhandige communicatie stuitte deze week al op heftige reacties.
“Nie zeveren, nie neuten, handen uit de mouwen”, is zijn devies. Maar de vraag is of zijn doortocht op Justitie niet eerder een wanhoopsdaad van de Open Vld is. “Ik kan de mensen overtuigen om niet op Bart De Wever of Tom Van Grieken te stemmen”, liet hij zich bijzonder onhandig ontvallen. Gezien zijn parcours van de afgelopen weken, getuigt dit van een zekere wereldvreemdheid. De kans is gering dat je in dit land wordt veroordeeld, laat staan dat je gerehabiliteerd uit de gevangenis komt.
JULIEN BORREMANS
Onlangs werden er twee peilingen gepubliceerd, beide uitgevoerd door het peilingbureau Ipsos. De eerste, in opdracht van Euronews, peilde naar de kiesintenties voor het Europees Parlement, en plaatste Open Vld in Vlaanderen zowaar opnieuw op meer dan twaalf procent. Enkele dagen later publiceerden Het Laatste Nieuws en VTM een peiling naar de nationale kiesintenties, en meteen stond Open Vld opnieuw een eind onder de tien procent.
Twee peilingen, uitgevoerd door hetzelfde peilingbureau in ongeveer dezelfde periode, met resultaten die lichtjaren uit mekaar liggen. Hoe is dat mogelijk? Dat de peilingen uitgevoerd werden voor twee verschillende opdrachtgevers kan moeilijk de verklaring zijn.
Kanseliersmalus voor Open Vld?
Theoretisch is het natuurlijk mogelijk dat de Vlaming van plan is om in juni voor de Europese verkiezingen helemaal anders te stemmen dan voor de federale (of de regionale) verkiezingen. Over enkele procentpunten verschil hier en daar gaan we hoe dan ook niet moeilijk doen. Maar dat bijna vier procent van de Vlamingen van plan is om federaal voor Vlaams Belang te kiezen, maar Europees voor een andere partij, valt toch maar moeilijk te verklaren. Nog straffer vinden we het dat zelfs meer dan vier procent van de Vlamingen Europees voor de Open Vld gaat stemmen, maar niet federaal. Dat is geen kanseliersbonus, maar een kanseliersmalus van formaat!
Onze indruk is dat er iets niet helemaal in orde is met de Ipsos-peilingen die uitgevoerd werden in opdracht van Euronews
Onze indruk is dat er iets niet helemaal in orde is met de Ipsos-peilingen die uitgevoerd werden in opdracht van Euronews. De peiling in Vlaanderen is slechts een onderdeel van een reeks peilingen in 18 van de 27 EU-landen, en ook in de andere landen duiken er hier en daar merkwaardige resultaten op die niet in de lijn liggen van andere peilingen in dezelfde landen. Maar bovendien werd er in Portugal zelfs apart gepeild naar partijen die reeds lang geleden aangekondigd hebben dat ze in een alliantie naar de kiezer zullen trekken!
Vooruit incasseert Rousseau-verlies
Kijken we in de eerste plaats dus toch maar vooral naar de resultaten van de peiling die uitgevoerd werd voor Het Laatste Nieuws, VTM, Le Soir en RTL TVi. Die peiling bevestigt grotendeels de trends van de laatste maanden. Vlaams Belang staat met afstand op kop, met meer dan 27 procent, gevolgd door N-VA op een veilige tweede plaats, net boven de twintig procent. Cd&v staat voor het eerst sinds lang weer op de derde plaats, terwijl Vooruit waarschijnlijk nu pas het effect van het verlies van Conner Rousseau ten volle incasseert. Vooruit moet er nu zelfs rekening mee houden dat die tweede Europese zetel er misschien toch niet zal komen.
PVDA blijft deze keer net onder de tien procent, terwijl zowel Open Vld als Groen gevaarlijk dicht in de buurt van de kiesdrempel zweven. Die twee partijen halen respectievelijk iets meer en iets minder dan acht procent
van de kiesintenties in Vlaanderen. Daarmee lopen ze alle twee het risico om in één van de federale kieskringen onder de effectieve kiesdrempel te duiken, en is het ook niet zeker dat ze in de Kamer nog voldoende verkozenen zullen hebben om een volwaardige fractie te kunnen vormen.
V-meerderheid in het Vlaams Parlement
Projecteren we de resultaten op het Vlaams Parlement, dan stellen we vast dat er deze keer een nipte meerderheid is voor Vlaams Belang en N-VA. De foutenmarges van de peiling en de onzekerheden van de projectie kunnen die meerderheid ruim doen uitlopen, of omgekeerd ook weer tenietdoen. Die V-meerderheid is dus verre van zeker. Maar wat in ieder geval vaststaat, is dat je met deze uitslag vier partijen nodig zal hebben om in het Vlaams Parlement een meerderheid te
vormen als je Vlaams Belang van de macht wil blijven uitsluiten.
Merk trouwens op dat de meerderheid van zo’n vierpartijencoalitie niet bijzonder groot zal zijn. Bovendien is het niet ondenkbaar dat die vierpartijencoalitie dan ook nog helemaal ‘van moeten’ zal zijn als de vijfde partij (Open Vld of Groen) in enkele kieskringen onder de kiesdrempel zakt. Met een oppositie die alleen nog maar uit Vlaams Belang en PVDA zal bestaan plus een handjevol Groen- of Open Vld-mandatarissen, kondigen de verkiezingen van 2029 zich nu al als spectaculair aan… Vivaldi zoekt extra partner
Een projectie voor de Kamer toont dan weer aan dat de huidige federale regering enkele zetels te kort zal komen om zonder meer verder te kunnen doen. Zelfs in het beste geval raakt Vivaldi volgens deze peiling niet aan een werkbare meerderheid. Tenzij Paul Magnette van plan is om het over een heel andere boeg te gooien, zal er dus onderhandeld moet worden met Les Engagés om Vivaldi te kunnen depanneren. Of dat van een leien dakje zal lopen, is lang niet zeker, toch niet als Les Engagés haar resultaat van deze peiling weet te evenaren. In deze peiling staat de partij in Wallonië immers op een winst van meer dan zes procentpunten, een goed uitgangspunt om enkele stevige eisen te stellen tijdens de regeringsonderhandelingen
Deze keer werd er overigens in Wallonië niet gepeild naar de aanhang van Chez Nous of N-VA
Overigens werd er deze keer in Wallonië niet gepeild naar de aanhang van Chez Nous of N-VA. Vooral dat laatste is een kleine flater, want net in dezelfde week als deze peiling gepubliceerd werd, koos N-VA ervoor haar lijsttrekker voor Waals-Brabant bekend te maken. In december van vorig jaar scoorden beide partijen bij hetzelfde peilingbureau ieder iets meer dan een procent over het hele Waalse Gewest. FILIP
Afgelopen zondag stelde het Vlaams Belang zijn programma voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen voor. De drie kernpunten zijn ‘Meer Vlaanderen, meer koopkracht en minder immigratie’. Daarnaast gaat de partij de strijd aan met ‘woke’: “Wij zijn in een strijd verwikkeld om onze tradities en onze manier van leven.”
Volgens partijvoorzitter Tom Van Grieken is er geen klassieke opdeling meer tussen links en rechts. “Vandaag is het nationalisten versus globalisten.”“We bieden de Vlamingen vandaag een uniek programma dat echt een alternatief biedt”, vindt Van Grieken. “We bieden antwoorden en oplossingen voor de 21ste eeuw: los van oude denkkaders en oude partijen.”
Volgens hem is er slechts één partij die voor “een radicale
ommezwaai” kan zorgen. In een programma van 96 pagina’s legt het Vlaams Belang zoals in alle vorige verkiezingsprogramma’s de nadruk op minder migratie, meer Vlaamse bevoegdheden en een strengere politie en justitie.
“Doe normaal”
Wat nieuw is, is de strijd tegen ‘woke’. Met de duidelijke boodschap “Doe normaal” wil de partij ingrijpen wanneer bedrijven, overheden of organisaties ‘te woke’ zijn: geen overheidssubsidies voor provinciale en lokale besturen, noch voor verenigingen of bedrijven die zich bezondigen aan (positieve) discriminatie. Daarnaast wil de partij “het herstel van de academische vrijheid en de vrije meningsuiting aan onze universiteiten en hogescholen” en wil het een onderzoek voeren “naar de aanwezigheid van de woke-ideologie in het hele Vlaamse onderwijs”. Want “die leidt tot (zelf)censuur van studenten en personeel”, klinkt het in het programma. Na de Vlaamse uitstap wil de partij ook federaal de stopzetting van de “miljoenensubsidiëring aan Unia” realiseren.
Tijdens zijn toespraak ging Tom Van Grieken nog in op de vraag of de partij kan en wil meebesturen. “Het Vlaams Belang wil besturen, we hebben een krachtig programma om Vlaanderen weer op de rails te zetten”, klinkt het. “VB kan ook besturen: onze politieke kaders zijn nog nooit zo sterk geweest als nu, met toppers uit zowel de bedrijfs- als de academische wereld.” Maar of Vlaams Belang zal meebesturen, is nog niet zeker. “Dat is de cruciale vraag die enkel de kiezer kan beantwoorden”, besluit de voorzitter.
Waar iedereen voor vreesde en door alle experten ook voorspeld werd, is uitgekomen: 16- en 17-jarigen zullen bij de komende Europese verkiezingen verplicht naar het stemhokje moeten. De federale regering besloot om 16- en 17-jarigen stemrecht te geven voor de Europese verkiezingen. Maar dat zij zouden mógen stemmen, terwijl voor 18-plussers opkomstplicht geldt, is een schending van het gelijkheidsbeginsel, oordeelt het Grondwettelijk Hof.
Twee jaar geleden besloot de federale regering om het stemrecht voor de Europese verkiezingen uit te breiden, zodat jongeren vanaf 16 jaar zouden kunnen gaan stemmen. Zij zouden stemrecht en geen opkomstplicht krijgen. Nadat eerder de voorafgaande registratieplicht al werd geschrapt door het Grondwettelijk Hof, boog het bijzondere rechtscollege zich nu over de vraag of er ook opkomstplicht moet gelden voor minderjarige stemgerechtigden.
Juridisch broddelwerk
Het Hof schorst nu de bepaling in de wet waardoor stemplicht enkel zou gelden voor meerderjarigen. “Het Hof oordeelt dat het verschil in behandeling van de kiezers naargelang zij meerderjarig of minderjarig zijn, niet lijkt te zijn verantwoord door dwingende motieven van algemeen belang”, aldus het arrest. Verschillende experten waarschuwden al voor de slechte juridische onderbou-
wing van deze wetgeving. Minderjarigen zullen dus een oproepingsbrief krijgen en riskeren ook sancties als ze niet komen opdagen. Al lijkt het volgens minister van Justitie Paul Van Tigchelt evident dat er een verschil is tussen sancties voor meerderjarigen en minderjarigen. In de praktijk worden er al decennialang amper nog sancties gevorderd voor mensen die niet naar het stembureau gaan, ook al is de opkomstplicht er volgens de wet nog.
De Senaatscommissie voor Democratische Vernieuwing keurde vrijdag unaniem een rapport goed over buitenlandse inmenging. Minder dan drie maanden voor de verkiezingen waarschuwen inlichtingendiensten voor inmenging van landen als China, Rusland en Qatar, maar ook de Verenigde Staten. “Er is een cultuuromslag nodig om België bewust te maken van zijn kwetsbaarheid”, klinkt het in het rapport.
Het rapport van de Senaatscommissie adviseert een gedragscode voor politici tijdens verkiezingsperiodes, verbeterde transparantie van partijfinanciering en een duidelijk mediabeleid. Ook universiteiten zouden volgens de commissie beter beschermd moeten worden tegen buitenlandse inmenging.
Eén van de doelwitten van buitenlandse inmenging is de diaspora: denk aan de Turkse staatsmoskeeën. Daarop beveelt het rapport de oprichting van een contactpunt tussen de diasporagemeenschappen en bepaalde overheidsdiensten aan. Daarnaast zijn ook internet en sociale media plaatsen waar inmenging plaatsvindt.
Kernenergie is weg uit de verdomhoek waarin het een tijd zat en dat merken we in de verkiezingsprogramma’s. N-VA en Vlaams Belang pleiten zelfs voor de bouw van eigen Vlaamse kerncentrales, terwijl de MR tegen 2050 liefst een capaciteit van 10 tot 12 gigawatt aan kernenergie wil realiseren.
N-VA wil dat de Vlaamse overheid de bouw van nieuwe kerncentrales voorbereidt, eventueel in samenwerking met buurlanden. De partij wil daarnaast zo snel mogelijk SMR’s (kleine, modulaire reactoren) bouwen. Vlaams Belang pleit voor de oprichting van een Vlaams energiebedrijf.
De andere Vlaamse partijen gaan niet zo ver, maar willen eveneens de kernuitstap ten minste uitstellen: N-VA, Vlaams Belang, Open Vld en cd&v zijn uitgesproken voorstander om Doel 4 en Tihange 3 twintig jaar langer open te houden. Vooruit stelt dat niet uit, terwijl Groen er geen uitspraken over doet. Aan Franstalige zijde willen alle partijen behalve Ecolo de twee reactoren twintig in plaats van tien jaar langer openhouden.
Na het arrest pleitte Open Vld opnieuw voor een afschaffing van de opkomstplicht. “De enige goede oplossing is om de opkomstplicht af te schaffen voor iedereen, bij alle verkiezingen”, oordeelt voorzitter Tom Ongena. Op korte termijn kan dat door de boetes die men riskeert als men niet komt opdagen, te schrappen. Daar legden de liberalen al een wetsvoorstel voor op tafel. “En natuurlijk moeten we finaal de opkomstplicht in zijn volledigheid afschaffen, door artikel 62 van de Grondwet te herzien”, besluit Ongena.
“Op zakelijk vlak heb ik van hem vooral geleerd hoe het níét moet”
Een van mijn meest tot de verbeelding sprekende klanten was Jordan Belfort, beter bekend als ‘The Wolf of Wall Street’. In deze column vertel ik hoe ik hem in 2018 leerde kennen, welke avonturen we samen hebben beleefd en welke zakelijke lessen ik van hem heb geleerd.
Ik was op stap geweest in het mooie Antwerpen, waar ik toen nog woonde. Omdat ik nog geen zin had om te gaan slapen, besloot ik om nog eens naar ‘The Wolf of Wall Street’, de film met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol, te kijken. Op mijn LinkedIn-profiel staan verschillende vaardigheden. Eén daarvan is ‘tailoring’. Tijdens de film dacht ik opeens dat het heel leuk zou zijn als Jordan Belfort, de échte Wolf of Wall Street, mij zou ‘onderschrijven’ voor die vaardigheid. ‘Niet geschoten, is altijd mis’, dacht ik bij mezelf. Ik heb hem dus meteen een bericht gestuurd met de vraag of hij mij zou willen onderschrijven voor ‘tailoring’. Ik ben daarna vrijwel meteen gaan slapen en vergeten dat ik dat bericht überhaupt had gestuurd.
Enkele dagen later kreeg ik een bericht terug. Daarin stelde hij voor om eens af te spreken, zodat ik voor hem een kostuum kon maken. Daarna is alles heel snel gegaan. Ik heb meteen een ESTA en een visum aangevraagd. Amper een paar dagen later was ik al bij hem thuis in Los Angeles, op Hermosa Beach, om hem op te meten. Dat was een heel speciale ervaring. Het klikte ook meteen.
Jordan was een heel gemakkelijke klant. Zijn management had twee uur voorzien om hem op te meten en zijn kostuum samen te stellen. Maar omdat hij me een halfuur had laten wachten, bleef er nog maar anderhalf uur over. Daarin was hij voortdurend aan het babbelen, waardoor we weinig vooruitgang boekten. Toen mijn tijd erop zat, hadden we zelfs nog geen stof gekozen. Ik vreesde dus dat ik voor niks naar de VS was gevolgen. Een kwartier later kwam iemand van zijn management zeggen dat we moesten afronden. Jordan antwoordde: “Maak mijn agenda leeg. Tommaso blijft vanavond eten.” Uiteindelijk ben ik nog drie dagen in Los Angeles gebleven.
Veiligheidsagenten
Met Jordan op restaurant gaan was steeds een bijzondere ervaring, omdat zijn veiligheidsagenten hem steeds vergezelden. Je zou denken dat hij beveiligd moet worden omdat de mensen hem lastigvallen. Maar wat je niet mag vergeten, is dat hij heel veel mensen boos heeft gemaakt. De dingen die hij heeft gedaan, hadden heel wat negatieve gevolgen. Veel mensen zijn al hun spaargeld kwijtgeraakt, waardoor ze van de ene op de andere dag niks meer hadden. Er zijn zelfs mensen uit het leven gestapt. Voor hun kinderen is hij nog altijd de baarlijke duivel. Op zakelijk vlak is hij niet bepaald de eerlijkste man.
Op het vlak van entertainment, daarentegen, is hij fantastisch: hij geraakt overal binnen, kent Jan en alleman en wil voortdurend feesten. Of je nu met hem op stap gaat in Los Angeles, Londen of Amsterdam, er is altijd wel een feestje waarvoor hij is uitgenodigd. Hij mag dan wel een deel van zijn wilde haren verloren hebben, met hem uitgaan blijft een belevenis.
Zo heeft hij me ooit eens opgebeld met de boodschap dat ik mijn agenda meteen moest leegmaken en dat hij me zou komen ophalen op de luchthaven van Antwerpen. Van daaruit zijn we naar Londen gevlogen, waar hij een lezing moest geven in de O2 Arena. Hij had voor mij een kamer geboekt in het Ritz. Er valt altijd wel iets te beleven met hem. Zakelijke lessen
Uit onze professionele relatie is een vriendschapsrelatie gegroeid, maar die is een beetje getroebleerd geraakt door de manier waarop hij met bepaalde mensen is omgegaan. Hij is niet altijd even correct. Jordan verdween soms met de noorderzon als hij een afspraak niet kon nakomen, terwijl zijn klanten al hadden betaald. Als je de film hebt gezien, weet je dan ook dat hij niet altijd even eerlijk is. Hij heeft modder verkocht alsof het goud was.
Op zakelijk vlak heb ik van hem dus vooral geleerd hoe het niet moet. Er zijn veel mensen die naar hem opkijken, maar nog meer die boos op hem zijn. Ik besefte daardoor nog maar eens hoe belangrijk het is om eerlijk te zijn tegen je klanten. Uiteraard.
TOMMASO BORDONI“De strijd tegen terrorisme win je in de eerste plek door er te zijn voor de slachtoffers.” Dat blijkt acht jaar na de aanslagen in Zaventem en Maalbeek echter nog steeds niet het geval te zijn. Juridische zaken en verzekeringsdossiers blijven aanslepen en de Belgische staat werkt samen met verzekeringsmaatschappijen de slachtoffers tegen. “De rechterlijke macht is onkundig, apathisch of te kwader trouw”, zegt advocaat en slachtoffer Nic Reynaert.
Vorige week vrijdag werden om 10.30 uur de namen van de slachtoffers van de aanslagen van 22 maart 2016 in Brussel en Zaventem afgeroepen. Dat aantal staat nu op 35; vorig jaar werden drie extra slachtoffers erkend door de jury van het assisenproces. Het gaat om Mathieu Fischer, die in 2021 zijn eigen leven beëindigde vanwege ernstige oorsuizingen na de aanslag, Shani De Corte die in mei 2022 euthanasie kreeg door psychisch lijden en Xavier Legrand die in 2017 overleed aan kanker. Hij kon als gevolg van zijn verwondingen zijn kankerbehandeling niet voortzetten. Na de aanslagen sprak het federaal parket op 23 maart 2016 van 32 dodelijke slachtoffers, onder wie 17 Belgen en 15 buitenlanders. Daarnaast kwamen ook drie daders om het leven. Om en bij de 340 burgers raakten gewond
Nic Reynaert sleepte de eerste minister, de Kamer en Senaat, de MIVB en verzekeraar Ethias voor de rechter
Naast de slachtoffers van de aanslagen in Maalbeek en Zaventem, werden ook slachtoffers van de aanslag op het Joods Museum (24 mei 2014), de aanslag op Zweedse voetbalsupporters in Brussel vorig jaar, de aanslag in Hudson Park River in New York (31 oktober 2017) en de moord op agent Thomas Monjoie (10 november 2022) herdacht.
In de steek gelaten
De dag voordien organiseerde N-VA-Kamerlid Koen Metsu ook een bijeenkomst voor slachtoffers en hulpverleners, in samenwerking met Sophie Rohonyi (DéFI). Eén van de meest herhaalde verzuchtingen is dat de overheid slachtoffers van aanslagen in de steek laat. De getuigenis van Nic Reynaert maakt dat pijnlijk duidelijk. Zo doen verzekeringsmaatschappijen hun uiterste best om zo weinig mogelijk vergoedingen uit te moeten betalen. Justitie helpt hen daarbij, of werkt tenminste de slachtoffers tegen. Het parket weigert onder andere om camerabeelden van de aanslagen vrij te geven. Nochtans zijn die
nodig om de neurologische impact van de aanslag te bepalen. “Om maar een voorbeeld te geven: de camera die zich vlak bij mijn hoofd bevond, werd door de impact van de bom stukgemaakt”, getuigt Reynaert. “De bom zal dus zeker ook een impact gehad hebben op mijn hoofd.” Bovendien werden slachtoffers niet goed geïnformeerd over de neurologische gevolgen van bomexplosies, terwijl zowel FOD Volksgezondheid als FOD Defensie die informatie wel hadden.
Nic Reynaert sleepte de eerste minister, de federale Kamer en Senaat, de MIVB en verzekeraar Ethias voor de rechter. Al die partijen zouden de slachtoffers van de aanslagen slecht hebben begeleid en opgevangen. Ze zouden niet adequaat gehandeld hebben op de dag van de aanslag, medische informatie verzwegen hebben en de procedures voor een schadevergoeding nodeloos ingewikkeld gemaakt hebben.
Bijna 60 miljoen
In totaal hebben verzekeraars al circa 60 miljoen euro uitgekeerd aan de slachtoffers van de aanslagen in Zaventem en Maalbeek. De totale schadelast wordt geraamd op ongeveer 120 miljoen euro. Dat de helft van de geraamde totale schadelast nog niet is uitgekeerd, wijt koepelorganisatie Assuralia aan het feit dat sommige slachtoffers nog niet volledig hersteld zijn
van hun zware letsels, waardoor er nog geen definitieve regeling mogelijk was. Om in de toekomst beter te werk te gaan, heeft de federatie van verzekeraars ook zelf initiatief genomen. Zo verbinden alle verzekeraars zich ertoe om de morele schade ten laatste een jaar na de aanslag te vergoeden.
Het parket weigert onder andere om camerabeelden van de aanslagen vrij te geven
Bij volgende aanslagen zal één verzekeraar bovendien het voortouw nemen op vlak van medische expertise. Op die manier vermijdt men dat slachtoffers bij verschillende artsen van verschillende verzekeringsmaatschappijen moeten opdraven.
Initiatief van slachtoffers
De federale regering heeft al enkele aanpassingen gedaan om het de slachtoffers minder moeilijk te maken. Zo is de strakke termijn waarin slachtoffers hun medische en juridische kosten moeten inbrengen verlengd van 3 naar 5 jaar. Toch blijven veel slachtofferorganisaties en hulpverleners met een slecht gevoel achter. “Als er morgen een nieuwe aanslag gepleegd wordt, zal er niets veranderd zijn.” “Het is aan de slachtoffers zélf om initiatief te nemen”, hekelt Jamila Ada, de voorzitter van Life4Brussels. “Er zijn diensten die tegenwerken omdat ze gewoonweg de wet niet kennen.” Haar organisatie zet zich in om schadevergoedingen en dienstverlening richting slachtoffers te brengen.
WANNES NEUKERMANS
Op 24 februari 2022 ontwaakte Europa ruw uit de vredesroes waarin het zich sinds het einde van de Koude Oorlog bevond. Nu we het zogenaamde vredesdividend niet langer kunnen innen, moeten onze beleidsmakers op zoek naar de nodige middelen om onze militaire capaciteit opnieuw uit te bouwen. Toch zullen we volgens Sven Biscop, professor aan UGent en directeur bij het Egmont Instituut, niet moeten kiezen tussen onze sociale zekerheid en defensie. “Er bestaat geen tegenstelling tussen ‘guns and butter’.”
“Als je ergens in wil snijden om in defensie te investeren, zijn de bedrijfswagens een goed begin”
Volgens Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, moet Europa overschakelen op een oorlogsindustrie. Dat schreef hij vorige week in een opiniestuk in De Standaard. ’t Pallieterke legde Michels pleidooi voor aan Sven Biscop (48), als defensiespecialist verbonden aan UGent en het Egmont Instituut. Hij is van mening dat de term ‘oorlogsindustrie’ tegenwoordig te gemakkelijk wordt gebruikt. “Een oorlogsindustrie impliceert dat landen een deel van hun civiele productiecapaciteit inzetten voor de productie van militair materieel”, legt Biscop uit. “Rusland heeft die verandering al doorgevoerd, maar het had geen andere keuze. Europa is daar niet toe genoodzaakt.”
Waarom heeft Europa, in tegenstelling tot Rusland, geen nood aan een oorlogsindustrie?
“Wij zijn in principe welvarend genoeg om onze militaire productie op te schalen zonder onze civiele productie te verminderen. We zullen Audi Brussels niet vragen om voortaan pantserwagens te produceren in de plaats van personenwagens. De term ‘oorlogsindustrie’ is dus een beetje overdreven. Maar dat neemt
niet weg dat we dringend moeten investeren in onze defensie-industrie. Die hebben we de voorbije decennia laten verwateren. Daardoor is de industriële basis waarop onze strijdkrachten moeten steunen, veel te zwak geworden.”
De afgelopen maanden waarschuwden verschillende legerleiders en hooggeplaatste functionarissen dat de NAVOlidstaten zich moeten voorbereiden op een oorlog met Rusland. De Duitse minister van Defensie, Boris Pistorius, zei dat Poetin de NAVO binnen vijf tot acht jaar zou kunnen aanvallen. Is die vrees terecht?
“Vóór de inval in Oekraïne was Rusland ook in staat om een NAVO-lidstaat aan te vallen. In termen van Russische militaire capaciteit zou die situatie dus niet nieuw zijn. De Russische landmacht is nu volledig ontplooid in Oekraïne. Zodra de oorlog voorbij is, zal Rusland minstens een paar jaar tijd nodig hebben om er opnieuw een inzetbaar geheel van te maken. Maar dat betekent niet dat het de intentie heeft om de EU of de NAVO aan te vallen.”
“Zelfs als die intentie aanwezig zou zijn, heeft de NAVO nog steeds een afschrikkende werking. Ik zie dus geen redenen
om alarmistisch te doen. Zolang onze defensie voldoende afschrikkend werkt, zijn we veilig. We kunnen dus niet bij de pakken blijven zitten en moeten stevig investeren in onze defensie. Maar als we dat doen, zijn we - vergeleken met de rest van de wereld - heel veilig.”
Volgens Michel zal Rusland niet stoppen in Oekraïne. Heeft hij gelijk?
“Als Rusland wint in Oekraïne - wat zou betekenen dat het een groter deel van Oekraine bezet dan vandaag het geval is -, zal het daar inderdaad niet stoppen. Maar dan zal het plan eerder zijn om landen zoals Georgië en Moldavië, die tot de voormalige Sovjetinvloedssfeer behoren, in te lijven
We hebben geen rechtstreekse geopolitieke problemen met de Chinezen
Die landen zijn zeer kwetsbaar. Ook de Baltische staten zijn voormalige Sovjetrepublieken, maar zij zijn al lid van de EU en de NAVO. Verder zal Rusland ook blijven stoken in onze zuidelijke periferie, met name in Afrika en het Midden-Oosten.”
Zullen investeringen in defensie ten koste gaan van onze welvaartsstaat?
“Er bestaat geen tegenstelling tussen ‘guns and butter’. Het is te simplistisch om meteen te roepen dat we zullen moeten kiezen tussen defensie en sociale zekerheid. Voor mij zijn dat twee kerntaken. We verdedigen immers niet alleen ons grondgebied, maar ook ons maatschappijmodel. De sociale zekerheid is daarvan de kern. Er zijn andere dingen die de overheid doet,
maar die niet tot haar kerntaken behoren. Het subsidiëren van bedrijfswagens is daar een mooi voorbeeld van. Als je ergens in wil snijden om in defensie te investeren, zijn de bedrijfswagens een goed begin. Mensen met een bedrijfswagen zullen daardoor geen boterham minder moeten eten. Met het bedrag dat vrijkomt door het fiscaal voordeel op bedrijfswagens af te schaffen, kan de overheid een aanzienlijke investering in defensie doen.”
Hebben we volgens u nood aan een Europees leger?
“Dat zou betekenen dat soldaten op de loonlijst van de EU staan. Dat zal nog niet voor morgen zijn, ook al zou het - als je van een blanco blad vertrekt - de ideale oplossing zijn. Als ik van nul zou mogen beginnen en 300 miljard euro krijg om de Europese defensie te organiseren, zou ik geen 27 landmachten, 20 luchtmachten en evenveel marines oprichten. Het is logischer om met één landmacht, één luchtmacht en één marine te werken.”
“Aangezien we niet van een blanco blad kunnen vertrekken, moeten we anders te werk gaan. We kunnen alle kleinere nationale eenheden permanent in grote multinationale eenheden onderbrengen, naar het voorbeeld van de samenwerking tussen de Belgische en de Nederlandse marine. Je kan een dergelijke samenwerking uitbreiden naar alle machten en zo clusters creëren. De Europeanen moeten binnen de NAVO een verzameling van conventionele strijdkrachten op de been kunnen brengen die volledig onafhankelijk van de Amerikanen kan functioneren, maar nog steeds onder de Amerikaanse nucleaire paraplu kan schuilen. Dat kan je een Europees leger, maar beter de Europese pijler van de NAVO noemen. Indien nodig, kunnen de Amerikanen hun troepen ontplooien naast de Europese, maar de Europeanen zouden in staat moeten zijn om dat zonder de Amerikanen te doen.”
“Daardoor zal de NAVO zowel op politiek als militair vlak veel beter in evenwicht zijn dan vandaag het geval is. Vandaag domineren de Amerikanen de besluitvorming, omdat Europa op militair vlak veel zwakker staat.”
Zou u daar even sterk voor pleiten als Donald Trump geen kans zou maken om opnieuw in het Witte Huis te belanden?
“Ja. De grote verandering werd ingezet door toenmalig president Barack Obama en zijn ‘Pivot to Asia’ in 2012. Die defensiestrategie houdt in dat de Amerikanen uitgerust zijn om één grootmachtenoorlog te voeren en dat Azië de prioriteit is.”
De uitgifte van obligaties door de EU moet kunnen, dus ook voor defensie
“Als er ooit twee oorlogen tegelijk zouden plaatsvinden, pakweg met Rusland en China, zullen de VS dus eerst China aanpakken. Pas daarna zullen ze Europa te hulp schieten. Tot die tijd moeten de Europeanen dus zelf stand zien te houden tegen de Russen. Het taalgebruik van Trump is veel radicaler, maar de grote strategische verandering is er gekomen onder Obama. Veel Europese leiders blijven zichzelf wijsmaken dat er niks veranderd is en dat de Amerikanen ons uitendelijk wel zullen komen redden, wat er ook gebeurt. Daar heb ik mijn twijfels bij. Dat is ook de reden waarom Europa binnen de NAVO autonoom moet kunnen opereren. Zelfs als Biden wint, zullen de Amerikanen Oekraïne steeds minder steunen. Wij moeten die rol overnemen. We hadden al veel verder
moeten staan, maar we hebben kostbare tijd verloren.”
Moet de Europese Investeringsbank (EIB) kunnen investeren in defensie?
“Investeerders en banken passen vandaag strikte duurzaamheidscriteria toe. Daardoor komen defensiebedrijven niet in aanmerking als mogelijke investering. Maar we hebben toch een leger? En als je een leger hebt, heb je toch ook wapens nodig? Het is dus niet meer dan normaal dat de EIB kan investeren in defensie.”
Wat is uw mening over de uitgifte van Europese defensieobligaties?
“Het zou in het algemeen een goede zaak zijn dat de EU obligaties kan uitgeven. Ik zou dat debat dus breder willen voeren. De uitgifte van obligaties moet kunnen, dus ook voor defensie.”
Moeten de winsten op de bevroren Russische tegoeden bij Euroclear worden aangewend om wapens en munitie naar Oekraïne te sturen?
“We moeten dringend wapens en munitie leveren. Oekraïne zit midden in een munitiecrisis. Dat is niet nieuw. Ook in 1915 hadden alle strijdende partijen te kampen met een munitietekort, omdat niemand verwacht had dat de oorlog zo lang zou duren en zo grootschalig zou zijn. Iedereen zat door zijn voorraden heen. Nu zien we hetzelfde probleem, maar de Russen hebben dat al opgelost door over te schakelen op een oorlogseconomie. Wij hebben een jaar verloren en onze productie niet significant opgeschaald, waardoor Oekraïne nu met een munitiecrisis te kampen heeft. Het bevindt zich nu in de fase waarin het zijn munitiegebruik moet rantsoeneren. Zo win je natuurlijk geen veldslagen. Het is urgent, maar je moet wel realistisch zijn: de winsten alleen zullen niet volstaan. Het is geen wondermiddel.”
Moet die 2,5 tot 3 miljard euro worden ingezet voor wapens en munitie? Of enkel voor de heropbouw van Oekraïne?
“Als we nu geen wapens en munitie leveren, dreigt er geen onafhankelijk Oekraïne meer te zijn dat we kunnen heropbouwen. Het militaire moet nu dus voorrang krijgen op de heropbouw.”
Bent u een voorstander van een Europese inkomstenbelasting?
“Door een rechtstreekse fiscale lijn voelen mensen zich echt betrokken. Vanuit een EU-federalistisch standpunt lijkt me dat een goed idee.”
Hebben we nood aan een Europese defensiecommissaris?
“Je moet opletten met de titulatuur. Voor veel mensen zal een defensiecommissaris hetzelfde lijken als een minister van Defensie, maar dat zijn twee verschillende functies. Het zijn de lidstaten die intergouvernementeel beslissen welke operaties hun eenheden uitvoeren. Daarom lijkt het me aangewezen om de titulatuur ‘commissaris voor Defensie-industrie’ te gebruiken. Vandaag is die bevoegdheid eigenlijk in handen van Thierry Breton (Eurocommissaris voor Interne Markt, red.). Maar door een commissaris voor Defensie-industrie aan te duiden, kan je de urgentie extra in de verf zetten.”
Is de omslag naar een geopolitieke Commissie nu definitief ingezet?
“De Commissie is ermee bezig. Ze neemt beslissingen die duidelijk zeer grote geopolitieke gevolgen hebben. Maar of er altijd in geopolitieke termen over wordt nagedacht, durf ik te betwijfelen. Door Oekraïne terecht het statuut van kandidaat-lid te verlenen, nam de Europese Commissie een beslissing met geopolitieke gevolgen. Ze sleutelt op die manier immers aan de buitengrenzen van de EU.
Je krijgt een langere directe grens met Rusland. Georgië, een ander kandidaat-lid, is geopolitiek gezien een ‘outpost’, want het grenst niet aan de EU. Hoe zal je Georgië dan bijstaan in geval van oorlog? Dat is niet evident. Hebben we daar wel over nagedacht?”
Al onze problemen lijken tegenwoordig geopolitiek van aard te zijn. Is die indruk terecht? “Het woord ‘geopolitiek’ wordt veel te los gebruikt. Men spreekt steeds over geopolitiek, zonder goed te beseffen wat dat begrip eigenlijk inhoudt. Je moet weten wat de geopolitieke kwetsbaarheden van de EU zijn en kiezen hoe je daarmee omgaat, maar dat is eerder strategie dan geopolitiek.”
“De EU moet geen geopolitieke actor zijn. Er zijn geopolitieke problemen, maar er bestaat geen bepaalde geopolitieke manier om die op te lossen. Oekraïne was het voorwerp van een geopolitiek dispuut tussen Europa en Rusland. Je kan dat oplossen door Oekraïne aan te vallen, zoals Rusland heeft gedaan, of door er een associatieakkoord mee te sluiten, zoals de EU heeft gedaan. Beide manieren zijn even geopolitiek. De EU moet een geopolitiek bewuste, strategische actor zijn die steeds haar eigen belangen weet te behartigen.” “Er zijn ook nog grote uitdagingen die niet geopolitiek van aard zijn. Neem bijvoorbeeld onze relaties met China. Wat zegt de geopolitiek daarover? Volgens mij niet veel, want er is tussen ons en China geen rechtstreeks geopolitiek contentieux. Het gaat meer over de economische penetratie en de politieke invloed van China in het Westen. We hebben geen rechtstreekse geopolitieke problemen met de Chinezen.”
Ontbreekt het Vlaanderen, België en de EU aan een economische strategie ten opzichte van China?
“Onze strategie is er nu een van ‘derisking’. Dat is een juiste beslissing. Wereldwijde, op regels gebaseerde vrijhandel is van vitaal belang voor de EU, op voorwaarde dat ze haar afhankelijkheden diversifieert. De EU zal altijd afhankelijk zijn van andere actoren, omdat ze niet over eigen grondstoffen beschikt. Dat is an sich geen probleem. Maar je moet die afhankelijkheid wel beheersbaar houden. Het is een goed idee om aan derisking te doen, maar een concrete invulling ontbreekt vooralsnog. Wat mag er dan wel nog? Wat mag er niet?”
“België zit op dezelfde lijn, maar er zijn interne coördinatieproblemen. Investeringscontroles, bijvoorbeeld, zijn immers een gewestelijke bevoegdheid. België beschikt sinds 2021 over een Nationale Veiligheidsstrategie (NVS), maar de Vlaamse regering heeft die niet ondertekend. Dat vind ik spijtig, want een deel van de uitvoering moet op gewestelijk niveau gebeuren. Dat is een klassieke uitdaging voor België.”
Omwille van de communautaire breuklijn?
“De Nederlands- en Franstaligen hebben niet per se een andere visie. Het probleem is dat de NVS op verschillende niveaus moet worden uitgevoerd. Het lijkt me dus eerder een verschil in visie tussen het Vlaams Gewest en het federale niveau te zijn.”
Had u elektrische bussen bij het Chinese BYD besteld in plaats van bij Van Hool of een andere Europese producent?
“Ik zou toch geprobeerd hebben om de eigen industrie in leven te houden. Het
is zinvol om Europees te kopen, zeker in het kader van overheidsopdrachten. Maar dat wil niet zeggen dat je niks meer in China mag kopen. ‘Derisking’ en ‘decoupling’ - een volledige loskoppeling van China - zijn twee uiteinden van een continuüm. Als de EU daarin te ver gaat, is ze zichzelf aan het ontkoppelen en dat is niet in haar economisch belang. Dan dreigt ze immers een handelsoorlog te ontketenen met een opwaartse spiraal van sancties en tegensancties tot gevolg. De EU moet ernaar streven om haar economische relatie met China intact te houden. Maar ze moet er wel over waken dat alle partijen volgens de regels spelen.”
Passen de Chinezen dumpingpraktijken toe voor hun elektrische auto’s?
“Dat lijkt me evident. Als niet-econoom denk ik dat Chinese auto’s sowieso goed zouden verkopen, ook als China gewoon de markt zou laten spelen. Hun kwaliteit is vaak erg goed. De Chinezen zouden dus niet moeten valsspelen. Dat probeer ik ook uit te leggen aan al mijn Chinese contacten. Wat ze doen, is bijzonder contraproductief. Als ze op een gelijk speelveld zouden concurreren met de Europese wagenproducenten, zouden ze wellicht ook een mooi marktaandeel verwerven.”
Ontstaat voor China stilaan een momentum om Taiwan in te lijven? De ogen van de wereld zijn momenteel immers gericht op Oekraïne en Gaza.
“Dat is te kort door de bocht. De Chinezen kijken daar niet op die manier naar. Ze voelen niet de noodzaak om op korte termijn in te grijpen in Taiwan. Veel mensen lijken niet goed te beseffen dat er geen Koude Oorlog tussen China en Taiwan aan de gang is. Er bestaat een politiek dispuut tussen beide en de Chinezen zetten het eiland wel degelijk militair onder druk. Maar tegelijkertijd is China met voorsprong de grootste economische partner van Taiwan. Veel Taiwanese bedrijven hebben, net zoals wij, hun productie naar China verhuisd. Taiwanezen mogen vrij heen en weer reizen tussen het eiland en het vasteland. De status quo wérkt, dus de Chinezen voelen niet de behoefte om op korte termijn in te grijpen, tenzij ze zich geprovoceerd zouden voelen. Maar de Taiwanezen zoeken die provocatie niet bewust op.”
“Bovendien hebben de Chinezen veel te verliezen. Europa beschouwt China als een enorme economische en politieke concurrent die zeker niet altijd de regels volgt, maar niet als een militair-expansionistische macht. Zodra China tot een oorlog zou overgaan in Taiwan, kantelt die perceptie en zullen veel Europese landen hun relaties met China drastisch herzien. De Chinezen zijn nu vooral gefocust op grote binnenlandse economische en politieke uitdagingen. Om die interne problemen op te lossen, hebben ze buitenlandse stabiliteit nodig.”
ANTON SCHELFAUT
VERENIGDE STATEN
Hier in de VS heeft Donald Trump heel wat bijnamen. Eén daarvan is ‘Teflon Don’. Teflon, zoals in de antiaanbakpannen: alles wat men hem wil aansmeren om hem ‘te verbranden’, glijdt zonder meer van hem af. De laatste berichten in verband met de tegen hem gerichte ‘lawfare’ (je tegenstander aanvallen via rechtszaken) bieden een zoveelste voorbeeld. Rechter Engoron van New York had een boete opgelegd, met snel oplopende intrest, van zowat een half miljard dollar.
Dat gebeurde in een zaak, geleid door procureur-generaal van New York Letitia James, over vermeende fraude in verband met leningen voor vastgoedtransacties. James werd in 2018 verkozen voor dat ambt en reeds in haar campagne zei ze expliciet dat het haar doel was “om Donald Trump te pakken”. Een reeks onderzoeken die ze had beloofd, liep op niets uit, maar in 2022 had ze eindelijk haar ‘zaak’ te pakken: vermeende fraude bij het verkrijgen van leningen. Rechter Arthur Engoron was het met James eens en aanvaardde de zaak.
Activistische rechter
Trump verdedigde zich en had gesteld dat dit een zaak zonder slachtoffers was. Rechter Engoron wees verschillende verdedigingsargumenten resoluut af, onder andere omdat hij van mening was dat er “overweldigend bewijs” was dat betrokken externe boekhouders vertrouwen op Trumps waardeschatting van zijn vastgoed (valuaties), en niet andersom. Dat is eigenaardig, omdat Deutsche Bank in deze zaak getuigd had dat hun eigen kredietanalisten wel degelijk hun eigen huiswerk hadden gemaakt, maar dat was blijkbaar van geen belang.
In een andere eigenaardige beslissing oordeelde de rechter dat “het wetenschappelijke deel (van valuaties) niet frauduleus kan zijn. Wanneer twee valuaties vertrouwen op sterk verschillende aannames, is dat geen bewijs van een verschil in mening, maar is dat bewijs van bedrog”. Waarmee geheel voorbij werd gegaan aan de realiteit dat het heel vaak gebeurt dat vastgoed, in het bijzonder de grotere bezittingen, soms heel uiteenlopende valuaties kan krijgen. Het leek alsof de mening van de rechter al vastlag.
In de loop van deze rechtszaak werd de rechter reeds vier keer teruggefloten door hogere rechtbanken, en deze week een vijfde keer. Het hof van beroep van New York oordeelde afgelopen maandag immers dat de boete buitensporig hoog was, verlaagde die tot het nog steeds torenhoge bedrag van 175 miljoen dollar en gaf Trump tien extra dagen om die som bijeen te krijgen. Is dat, zoals Trump schreef op zijn socialemediaplatform Truth Social, een poging om zijn voorraad contant geld uit te putten, zodat hij het niet kan gebruiken voor de verkiezingen?
Twee maten en twee gewichten
Deze beslissing kwam nadat Trump op alle mogelijke manieren had getracht om een half miljard dollar bijeen te krijgen (Trump zijn vermogen ligt immers voor een groot deel vast in niet-contante bezittingen, voornamelijk vastgoed) en bewees dat het onmogelijk was zo’n torenhoog bedrag te betalen, wat een vereiste was om in beroep te kunnen gaan tegen dat oordeel.
Zakenmensen, zoals Kevin O’Leary (bekend van het tv-programma Shark Tank), overigens geen fan van Trump, zijn niet mals in hun verontwaardiging. Het zou het imago van New York en de VS voor buitenlandse investeerders aantasten. Anderen wijzen op de twee maten en twee gewichten: als procureur-generaal is Letitia James heel mals voor ‘kleine’ misdaad en geweld, terwijl New York afglijdt in misdaad, dakloosheid, zwerfvuil en groeiende onveiligheid.
Intussen is Trump betrokken in heel wat andere rechtszaken, waaronder opnieuw in New York. Daar had Alvin Bragg, een lokale procureur, een zaak tegen Trump aangespannen in verband met schriftvervalsing (dit is de zaak met ex-pornoactrice Stormy Daniels). Maar tijdschrift National Review kwam afgelopen weekend uit met een vernietigend artikel: “Bragg vervalst aanklacht over zakelijke dossiers tegen Trump.” Het is een zaak over een mogelijke federale overtreding, waarover Bragg geen jurisdictie heeft.
In Georgia is de zaak gebracht door procureur Fani Willis nagenoeg van de baan, nadat aan het licht kwam dat ze haar vriendje aan een wel heel goed betaalde baan had geholpen als onderzoeker en later tijdens de rechtszaak had gelogen over de aard van hun relatie (welke gestart was voordat hij de scheiding met zijn toenmalige vrouw was begonnen). Daarnaast kwamen we te weten dat Willis overleg had gepleegd met de speciale ‘6 januari’-commissie en marathonvergaderingen had met de advocaten van het Witte Huis (wat de belastingbetalers van Georgia werd aangerekend).
Precedenten worden vernietigd
Voor de niet in politiek geïnteresseerde burger, die pas begint op te letten na de nationale conventies in de zomer en wanneer de ‘echte’ presidentiële verkiezingscampagne begint, is er echter een constante stroom van berichten over ‘Trump voor de rechter’, ‘Trump krijgt astronomische boete’, ‘Trump aangeklaagd’.
De conservatieve politieke commentator Victor Hansen wijst op wat reeds duidelijk zou moeten zijn: “Bij elke stap van deze extralegale inspanningen worden vorige precedenten, voormalige gebruiken en aanvaarde tradities vernietigd door de Democraten, wier eindeloze gerechtelijke dwalingen de echte bedreigingen vormen voor de grondwettelijke overheid. En hoe machtelozer deze opeenvolgende en eindeloze acties worden, hoe schriller en wanhopiger ze lijken.”
WIM VANRAESIn Frankfurt escaleert - zoals in zoveel steden - de drugscriminaliteit. Maar de burgers van de Duitse stad kunnen zich sinds kort verheugen op nieuwe feestverlichting in de stad. Op kosten van de belastingbetaler bracht de stad er namelijk ramadan-feestverlichting aan. De Grünen jubelden. Frankfurt is de eerste Duitse stad die iets dergelijks doet. Het stadsbestuur van Frankfurt am Main startte begin maart met het ophangen van feestverlichting naar aanleiding van het islamitische ramadanfeest, aldus de Duitse krant Bild-Zeitung.
In de stadswijk Alte Oper, dicht bij het stadscentrum, hangen intussen sterren en de halve maan over de straten. De ramadan loopt van 10 maart tot 9 april. De beslissing om voor feestverlichting te zorgen, werd in 2023 door het stadsbestuur van Grünen en SPD genomen, in samenwerking met het stadsdepartement ‘Diversität und Antidiskriminierung’, niet toevallig in handen van de Grünen. CDU stemde tegen. Het argument van het roodgroene stadsbestuur: “In Frankfurt am Main leven ongeveer 100.000 tot 150.000 moslims, die in totaal ongeveer 15 procent van de bevolking uitmaken.”
Even duur
als kerstverlichting
De Grünen verdedigden als volgt de beslissing: “Met deze verlichting tijdens de ramadan zendt Frankfurt am Main een belangrijk signaal uit naar de moslims en spreekt het zijn waardering uit voor mensen in
onze stad met een islamitisch geloof.” De groene burgemeester van Frankfurt, Nargess Eskandari-Grünberg, stelde het in Bild-Zeitung zo: “Het zijn lichtjes van samenleven, tegen vooroordelen, tegen discriminatie, tegen antimoslimracisme en ook tegen antisemitisme.” Burgemeester Eskandari-Grünberg is
geboren in Iran en nam in 2023 het burgemeesterschap over van Peter Feldmann. Deze voortschrijdende islamisering mocht de Frankfurtse belastingbetaler ook iets kosten, vond de rood-groene coalitie. De straatverlichting kost tussen 50.000 en 100.000 euro, aldus Bild-Zeitung dat er fijntjes aan toevoegt dat die de kosten benadert van de kerstverlichting (ongeveer 75.000 euro). Frankfurt is hiermee de eerste Duitse stad die het voorbeeld van de Britse hoofdstad Londen volgt. Daar liet burgemeester Sadiq Khan vorig jaar al ramadanverlichting aanbrengen in de buurt van het centraal gelegen Picadilly Circus.
Het drugsgeweld in Brussel heeft banden met de drugsmaffia in Marseille, zo blijkt uit meldingen in de Vlaamse pers. De toestand in de Zuid-Franse havenstad is dramatisch, zoals uit getuigenissen van studenten blijkt die in de buurt van de Porte d’Aix in Marseille schoollopen. “Als we uit de metro stappen, moeten we verschillende drugsverkooppunten op straat passeren, er zijn overal kampvuren en er wordt op straat geplast. Een student werd er aangevallen, een lid van het onderwijzend personeel met de dood bedreigd.” Men heeft het over diefstal van gsm’s en over drugshandel binnen de schoolpoorten. Na een bepaald uur de school verlaten, is bijzonder risicovol.
In november 2023 werd een Franse onderzoekscommissie in het leven geroepen om de impact van drugshandel in Frankrijk te bestuderen en maatregelen voor te stellen om dit aan te pakken. Op 7 en 8 maart hield deze commissie halt in Marseille, en werden hoge magistraten uit Marseille ondervraagd. Hun bevindingen worden als zeer alarmerend beschouwd.
“De voorgestelde maatregelen remmen de drugshandel niet af, integendeel”
Olivier Leurent, voorzitter van het gerechtshof van Marseille, wond er geen doekjes om: “De perspectieven zijn zorgwekkend, met een soort algemene ontwapening van politie- en gerechtsdiensten. De staat lijkt in een asymmetrische oorlog met drugsmaffia verwikkeld, met de overheid in een zeer kwetsbare positie en drugshandelaars die over schier onuitputtelijke financiële,
menselijke, technologische en zelfs juridische middelen beschikken”. Procureur Nicolas Bessone was nog scherper: “Als het al zo is dat er meer drugs worden onderschept, heeft dit er niet toe geleid dat de uitbreiding van criminele netwerken werd vertraagd”. Integendeel, de drugsmaffia organiseert zich nu anders: grotere verkooppunten, beter beveiligd, en met meer mensen op de verkooppunten. De impact van de kleine maatregelen is ongeveer nul. Drugshandelaars weten uitstekend gebruik te maken van de mazen in de wetgeving. De magistraten eisen “materiële en juridische middelen om efficiënter op te treden”, zoals “een specifiek en zeer zwaar penitentiair kader voor leden van de maffia, gevangenissen waar geen communicatie met de buitenwereld mogelijk is”. Als dit er niet komt, vrezen de magistraten “de oorlog tegen de drugsmaffia te verliezen”. PIET VAN NIEUWVLIET
PIET VAN NIEUWVLIETVier maanden na de verkiezingen zit Nederland nog steeds te wachten op een nieuwe regering. Toch beginnen de vier (centrum-)rechtse partijen, die met elkaar rond de tafel zitten, stilaan knopen door te hakken. Zo is duidelijk geworden dat Geert Wilders geen eerste minister wordt. Inhoudelijk werken de politici intussen toe naar een nieuwe vorm van regeren.
Wat voorafging: na de klinkende overwinning van zijn PVV, in november 2023, zocht Geert Wilders toenadering tot drie andere partijen om samen tot een bestuurbare meerderheid te komen. Het betreft hier de landbouwpartij BBB, de liberale VVD en het NSC van de voormalige christendemocraat Pieter Omtzigt. Vooral die laatste verstoorde lange tijd de onderhandelingen met zijn labiele gedrag: huilbuien, schreeuwpartijen, van tafel weglopen,… Regelmatig liet Omtzigt de onderhandelaars vol verbijstering achter. Het was een publiek geheim dat de leiders van VVD en NSC weinig zin hadden om in een regering - onder leiding van Wilders - toe te treden. NSC maakte zich vooral zorgen om de radicale standpunten van de islamcriticus (de grondrechten zouden in het geding zijn, zo klonk het dramatisch), terwijl de VVD, na haar zware electorale verlies, op adem wilde komen in de oppositie. Toch bleek uit talloze peilingen dat de achterban van zowel de liberalen als het NSC in overgrote mate een rechtse regering toejuichte.
Gedurfde oplossing
Een mogelijke oplossing is nu boven water gekomen: een extraparlementair ‘programkabinet’. Dat houdt in dat partijen enkel afspraken op de hoofdlijnen zullen maken en dus niet gebonden zijn aan een strak omlijnd regeerakkoord dat tot in de kleinste details is uitgewerkt. Vervolgens zal de toekomstige regering die hoofdlijnen verder gaan omzetten in een meer gedetailleerd regeringsprogramma. Ook is beslist dat de partijleiders niet zullen plaatsnemen in de toekomstige regering. Geen Geert Wilders dus als aanvoerder van de bestuursploeg. Ook de kopmannen en -vrouw
ITALIË
van de andere mogelijke coalitiepartijen zullen in de Tweede Kamer zetelen en van daaruit hun fractie aansturen. Nieuw is dat een programkabinet ruimte laat om ook personen van buiten de vier formerende partijen aan te trekken om ministerposten of de functie van staatssecretaris te bekleden
Voor ieder wetgevend initiatief moet een wisselende meerderheid gevonden worden
Door het in het leven roepen van een extraparlementaire regering zou er meer macht komen te liggen bij het parlement, zo klinkt het. Dat zit zo: bij een tot in de puntjes uitgewerkt regeerakkoord dienen de parlementsleden als hersenloos stemvee. De verkozenen van de partijen in de meerderheid keuren, in regel, steeds alles goed, waardoor ook de inbreng van de oppositie heel weinig slagkracht heeft. Dat zou nu kunnen veranderen. De keuze om te pogen een programregering op de been te krijgen, moet vooral dwarsligger Pieter Omtzigt als muziek in de oren klinken. Hij pleitte in de verkiezingscampagne steevast voor politieke vernieuwing. Problematisch is wel dat de vier onderhandelende partijen in de Eerste Kamer (vergelijkbaar met de Senaat in België) helemaal geen meerderheid hebben. Daar zal dus voor ieder wetgevend initiatief gezocht moeten worden naar een wisselende meerderheid. Democratisch is het zeker. De vraag blijft wel hoe werkbaar deze bestuurlijke constructie in de praktijk zal blijken te zijn.
DUITSLAND
Kiezers willen rechts beleid
Afgelopen zondag toonde de nieuwste opiniepeiling aan dat een heel groot deel van de kiezers hoopt dat de vier (centrum-) rechtse partijen snel aan de slag kunnen. Zo’n negentig procent van de achterban van PVV, BBB, NSC en VVD geeft aan te ‘hopen’ dat de onderhandelingen lukken. Tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren in de weg. Dat blijkt ook. Van dezelfde groep bevraagden in de opiniepeiling, verwacht slechts 63 procent dat de formatie ook daadwerkelijk zal slagen.
Bij sommigen in Den Haag leeft intussen nog steeds de angst om met Wilders in zee te gaan
Bij sommigen in Den Haag leeft intussen nog steeds de angst om met Wilders in zee te gaan. Zo zijn ze bij de VVD niet vergeten dat Wilders in 2012 zijn gedoogsteun aan de eerste regering onder Mark Rutte opzegde en daarmee de hele bestuursploeg ten val bracht. Anderzijds stellen andere politieke spelers zich de vraag hoe stabiel Pieter Omtzigt (emotioneel) en diens partij (politiek) momenteel zijn. Vorige week, tijdens het wekelijkse debat in de Tweede Kamer, kwam parlementslid Joost Eerdmans (JA21) met een interessante bemerking. Een eerdere regering bestaande uit socialisten en liberalen kwam er, ondanks grote ideologische verschillen, omdat de verstandhouding tussen de politici goed zat. Vandaag is er sprake van het omgekeerde: er zijn vier partijen die inhoudelijk bijzonder veel met elkaar gemeen hebben, maar geleid worden door figuren die elkaar onderling niet genoeg vertrouwen.
LVS
Extreemlinkse Italiaanse activisten bevrijden Marokkaanse criminele illegaal
Wie herinnert zich nog de ‘loden jaren’ in Italië? Jaren waarin (uiterst) links en rechts met elkaar op de vuist gingen, met een quasi burgeroorlog tot gevolg, en tientallen doden aan beide kanten. Terwijl het rechtse terrorisme zo goed als verdwenen is, blijken Italiaanse anarchisten nog steeds actief, en werpen ze zich op als verdedigers van criminele illegalen.
In de Italiaanse stad Turijn werden 5 leden van een anarchistische beweging gearresteerd nadat ze met geweld een migrant probeerden te bevrijden die werd overgebracht naar een detentiecentrum in Milaan, vanwaar hij zou worden teruggevlogen naar zijn thuisland, meldde de Italiaanse krant La Stampa op 1 maart. De Marokkaanse illegale crimineel kon zo ontsnappen, maar werd later door de politie opnieuw gegrepen.
De Marokkaan kwam in oktober 2008 aan in Italië. De man, Jamal Kilal, maakte het voorwerp uit van verschillende veroordelingen. Vier jaar na zijn aankomst werd hij in Bologna schuldig bevonden aan seksueel misbruik en groepsverkrachting. Hij was toen al geen onbekende voor justitie, want in Emilia-Romagna was hij al eerder veroordeeld voor diefstal en een reeks andere delicten.
Uiterst links en illegalen: een gevaarlijke mix
In 2013 verscheen de man opnieuw voor de rechtbank, dit keer in Rome, en ging het over zwaar geweld en vechtpartijen. Enkele
maanden later volgde een nieuwe veroordeling door de rechtbank van Forli. In Potenza werd hij veroordeeld voor beschadiging en vernieling van goederen. Voor de rechtbank van Catanzaro werd hij dan weer schuldig bevonden aan fiscale fraude. Na die laatste veroordeling dook de illegale migrant op in Turijn, en was hij actief in de lokale anarchistische beweging. De prefect van Piacenza had intussen een uitzettingsbevel uitgevaardigd. Zeven maanden later werd hij in Gorizia ontdekt en schreef de prefect een uitzettingsbevel uit dat binnen de 7 dagen moest worden voltrokken, wat echter niet gebeurde.
Tijdens zijn proces in Turijn kwam de Marokkaan zeer agressief uit de hoek. Toch kreeg hij tijdens zijn opsluiting een mobiele telefoon, waarmee hij zijn anarchistische vrienden belde. Uiteindelijk braken er spontane rellen uit in het centrum van Turijn, werden auto’s in brand gestoken, en werd geprobeerd om Jamal te bevrijden. Na dit schrijven zou Jamal Kilal het grondgebied van Italië moeten hebben verlaten.
PIET VAN NIEUWVLIET
Twee criminele feiten tegen minderjarigen schokken onze oosterburen
Multicultureel samenleven lijkt vooral voor migranten uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika een heikele opdracht. Twee zware feiten zorgden voor ontzetting in Duitsland en in Oostenrijk. Een 17-jarige Marokkaan, die in Frankrijk leeft, schopte een 15-jarige Duitser tot de dood erop volgde. De 17-jarige migrant viel de 15-jarige Duitser aan tijdens een internationaal jeugdvoetbaltoernooi in Frankfurt am Main. De Marokkaan, die al eerder andere jonge spelers had aangevallen, richtte zich vooral op deze ene jonge Duitse speler. Met fatale gevolgen.
De Marokkaanse dader mocht de rechtbank in Duitsland als een vrij man verlaten. Weliswaar veroordeelden de rechters de vreemdeling voor lichamelijke letsels met de dood tot gevolg, en andere zware lichaamsinbreuken, maar uiteindelijk werd de Marokkaan veroordeeld tot 2 jaar jeugdgevangenis met uitstel. De rechters namen het berouw van de dader mee in hun besluit als een verzachtende omstandigheid. Het vonnis zorgde
voor verhitte debatten in Duitsland over het geweld in de voetbalwereld.
12-jarige gedurende maanden verkracht
Deze verschrikkelijke feiten speelden zich af in een zogenaamd kwetsbare buurt in het zuiden van de Oostenrijkse hoofdstad Wenen tussen februari en juni 2023. Een 12-jarig Oostenrijks meisje zou er
benaderd zijn door de 15-jarige Syriër Ahmad. “In het Motorikpark wisselden we onze gegevens uit. Ik eiste dat ze mij naaktfoto’s stuurde, wat ze ook deed”, aldus de Syriër. Hierna begon de reeks van groepsverkrachtingen, waaraan in totaal 17 jongvolwassenen deelnamen. Het ging naast Ahmad om Mustafa, Shaban, Emir, Omar, Abdoel en Sahin. Allemaal jonge mensen met een migratieachtergrond.
Het meisje werd afgeperst met de naaktbeelden die ze had verzonden. Als ze iets zou vertellen (thuis, aan de politie, enzovoort) zouden de foto’s publiek worden gemaakt. Intussen gingen de groepsverkrachtingen door, “verschillende keren per week gedurende verschillende maanden”, aldus de veiligheidsdiensten. De verkrachtingen werden gefilmd en gefotografeerd door de daders, zo liet de Oostenrijkse politie weten. De daders zijn allen van buitenlandse komaf en waren voorheen ook al bij de politie gekend ‘voor feiten’.
PIET VAN NIEUWVLIET
“MR is voor mij deel van het socialistische probleem”
“Die is van Ecolo, en die ook… aiaiai!” Drieu Godefridi merkt op dat hij plots herkend wordt wanneer hij in het federale parlement rondloopt, ook door verschillende parlementsleden. De opiniemaker en ondernemer wordt het boegbeeld van de N-VA-campagne in Wallonië. De partij van Bart De Wever zegt daar een alternatief te willen bieden voor MR. In het verleden was Godefridi nochtans, ook hier in ’t Pallieterke, geregeld kritisch voor N-VA en Bart De Wever.
Waarom nu toch de keuze voor N-VA?
“Wat me aantrekt bij N-VA, is dat ze een centrumrechtse partij is, zowel in woorden als in daden. Ik spreek me enkel uit over wat N-VA op federaal vlak doet. Ik stel vast dat ze bij N-VA daar zeggen wat ze willen en dat dan ook uitvoeren. Dat is het verschil met MR: in woorden en in slogans is de partij van Georges-Louis Bouchez voor mensen zoals ik enorm aantrekkelijk. Maar hun woorden worden geen daden, ze voeren ze nooit uit. Het was N-VA die het begrotingstekort beperkte tot 0,9 procent van het bbp. Nu is dat 4,6 procent, met de MR. Bouchez had de keuze tussen een centrumrechtse regering met N-VA of een extreemlinkse regering met Ecolo en Groen. En we zien wat hij gekozen heeft.”
Ik ben niet bang voor dat cordon médiatique
“Ik ben een Waalse ondernemer en ik heb vastgoed in Wallonië, maar ik heb ook veel familie en vrienden in Vlaanderen. Ik hou van Vlaanderen en van het Nederlands, dus de N-VA heeft mij nooit echt afgeschrikt.”
Wie heeft u overtuigd?
“Theo Francken. De eerste ontmoeting was in het federale parlement en na enkele weken onderhandelen heb ik de knoop doorgehakt. N-VA heeft contact opgenomen met mij, niet andersom.”
Was het de eerste keer dat een partij u vroeg om op een lijst te staan?
“Neen! Vijf jaar geleden vroeg mijn goeie vriend Alain Destexhe om op zijn lijst te staan, maar dat vond ik niet serieus genoeg. Als ik zie hoeveel mensen er bij N-VA werken, dan is dit toch een serieuzer project, vermoed ik (lacht).”
U hoopt in Wallonië drie zetels te behalen…
(Onderbreekt) “Vijf mag ook!”
Zelf komt u op in de kleine kieskring Waals-Brabant, waar de werkelijke kiesdrempel rond de 12 procent ligt. Vorig jaar haalde PS met 15,2 procent slechts één zetel: u zal dus hoog moeten scoren.
“Dat is veel, dat klopt. In 2019 haalde MR daar 35 procent, met Charles Michel als lijsttrek-
ker. Nu is Florence Reuter de MR-lijsttrekker. Zij is de burgemeester van Waterloo, maar niemand weet wie ze is. Dus ik denk dat het mogelijk is om in Waals-Brabant een zetel te halen. Al wordt het natuurlijk een ‘uphill battle’.”
Zijn er al namen bekend van lijsttrekkers in andere provincies? Zijn er bijvoorbeeld overlopers van andere partijen?
“Er zijn al namen bekend, maar die ga ik vandaag niet noemen. Ik heb gehoord dat Olivier Maingain zonder partij zit.” (Schaterlacht) “Neen, hij is een echte anti-Vlaamse racist, die zou dus zeker niet bij ons passen. Zie je, ik zeg nu al ‘ons’ over N-VA. Bart De Wever mag trots zijn!”
Het zal een ‘uphill battle’ worden, zegt u, zeker omdat Franstalige media al hebben aangekondigd dat u niet aan bod zal komen.
“We zullen zien of ze mij effectief overal zullen uitsluiten, want ik denk niet dat ze dat kunnen volhouden. Vanochtend had ik trouwens al een interview met een Franstalige zender. Ik heb al gehoord dat andere mensen bij RTL de uitspraak van Deborsu (“Godefridi is al 7 jaar niet meer welkom in Franstalige media omdat hij te rechts is”, red.) afdeden als een persoonlijke mening. N-VA zit in Wallonië niet in een cordon sanitaire. Persoonlijk vind ik het een schande dat er een cordon sanitaire en médiatique bestaat: dat bestaat alleen maar in Wallonië. Zeker omdat de PTB alle ruimte krijgt in de Franstalige media. Dat is de enige openlijk communistische partij van Europa; geen probleem! Maar N-VA zou in een cordon moeten? Kom op, zeg. Maar goed, ik ben niet bang voor dat cordon: het is zo belachelijk dat het wel eens in ons voordeel zou kunnen uitdraaien. Bovendien kunnen we via sociale media genoeg mensen bereiken.” (Windt zich op) “Ze doen alsof ik bij Vlaams Belang opkom en dat ik extreemrechts ben, maar dat klopt helemaal niet. Ik weet het, ik ben soms ‘un peu provocateur’, maar feitelijk ben ik geen uiterst rechtse persoon.”
In Wallonië is er een ander rechts alternatief, Chez Nous, dat redelijk wat succes kent op sociale media. Kent u hen?
“Ik denk niet dat zij concurrentie zijn voor ons. Misschien slagen ze erin om een zetel te behalen, maar ik vrees voor hen van niet. Ik heb de voorzitter, Jérome Mûnier, één keer ontmoet. Ik ken hem niet echt. Maar ik
vind het ook schandalig dat hij niet aan bod komt in de Franstalige media.”
Waarom zou een Waal in godsnaam voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie stemmen? ‘It’s like turkeys voting for Christmas’, zeggen ze in Engeland.
“Dat is een leuke uitdrukking. Maar zij zouden kiezen voor het federale programma van N-VA, niet voor de rest. Het budget in evenwicht krijgen, een strenger asiel- en migratiebeleid, en inzetten op kernenergie. Dat is ook voor de Walen een goede zaak. Zelfs het confederalisme is in het belang van Wallonië.”
Op welke manier? Een arme, werkloze Waal komt terecht in een Wallonië dat het socialezekerheidsbeleid zelf moet betalen, maar het niet kan. Een rijke, ondernemende Waal komt terecht in een Wallonië dat links tot extreemlinks stemt.
“Na 50 jaar achteruitgang in Wallonië moet er iéts veranderen. Er zijn twee opties. Ofwel terugkeren naar een unitair België, zoals Bouchez wil. Maar daar geloof ik niet in: dat zal nooit gebeuren, want de Vlamingen willen dat niet. Het enige echte alternatief is dus het confederalisme. N-VA voorziet in het confederalisme dat Vlaanderen nog 25 jaar lang steun geeft aan Wallonië: ik vind dat een goeie deal.”
“Het is zeker zo dat als we Wallonië verregaande autonomie geven, het mogelijk is dat zij een tijdlang een extreemlinks, misschien zelfs communistisch bestuur zullen krijgen. Maar dat is niet zeker zo, want vergeet ook niet dat de belangrijkste PVDA’ers Vlamingen zijn, hé. Ofwel komen de Walen dan tot inzicht, worden die mensen weggestemd en komt er een economisch verantwoord beleid. En anders volgen er Griekse toestanden en worden saneringen van hogerop opgelegd. En nadien bouwen we Wallonië opnieuw op. Volgens mij is de autonomie van Wallonië onvermijdelijk: ofwel komt die er doordat we de bevoegdheden verdelen via het confederalisme, ofwel komt die er op een minder propere manier.”
De flamingante partij N-VA kan na Ecolo-Groen en PVDA/PTB de derde unitaire fractie vormen in het federale parlement, als u verkozen wordt.
“Inderdaad, maar federaal sta ik volledig achter het programma van N-VA, dus dat is geen probleem. Ik ga dat ook duidelijk zeggen in mijn campagne: het is de N-VA die opkomt in Wallonië, geen flauw afkooksel, geen N-WA of zo.”
U heeft veel vrienden bij MR. Hoe reageren zij?
“Ik hád alleszins veel vrienden bij MR. Behalve via de pers heb ik nog geen reacties gekregen van MR-politici. Bouchez heeft trouwens ergens gezegd dat ik kandidaat geweest zou zijn om op een MR-lijst te komen, maar dat is nooit concreet ter sprake gekomen.”
Ik ben soms ‘un peu provocateur’, maar niet extreemrechts
“We hebben wat over en weer getweet, maar niets meer dan dat. MR is voor mij nu een deel van het socialistische probleem van Wallonië. De balans van de Waalse regering is nog erger dan die van de federale, en MR zit in beide regeringen. Maar ik ben bijvoorbeeld bevriend met David Clarinval en ik ga ervan uit dat we vrienden blijven.”
De campagne zal wel een rechtstreekse confrontatie met MR worden. Vreest u niet dat het vijandig kan worden?
“Fysiek? Hij moet maar eens proberen, Charles Michel. (Lacht en balt zijn vuisten) Nee, we zullen wel zien. De eerste reacties in de pers waren al redelijk bitsig, maar liever dat dan genegeerd worden. Zoals Bart De Wever zei: ‘Ofwel een Vivaldipartij, ofwel de communisten.’ Wij vormen volgens mij een echt alternatief.”
Is het dan zo’n goed idee om de enige rechtse partij die stemmen haalt in Wallonië nog meer te verzwakken?
“Et alors? Is MR een rechtse partij? In woorden misschien, maar in daden toch niet? Je moet kijken naar hun acties, niet naar hun uitspraken.”
Welke thema’s zou u willen behandelen, als u verkozen zou raken?
“Begroting, energie en asiel. Daar ken ik iets van; over de rest heb ik niks te zeggen. En voor het confederalisme kan ik hopelijk een brug richting de Franstaligen worden.”
WANNES NEUKERMANS
Nu Drieu een actieve politicus geworden is en campagne zal voeren voor N-VA in Wallonië, zal hij geen wekelijkse opiniestukken meer schrijven in ’t Pallieterke. Wij wensen Drieu alvast veel succes met zijn activiteiten en zullen hem opnieuw verwelkomen bij ’t Pallieterke mocht zijn politiek avontuur geen vervolg kennen na de verkiezingen. Bonne chance, Drieu! STIJN DERUDDER, HOOFDREDACTEUR ’T PALLIETERKE
De komende weken onderzoeken we de communautaire standpunten van de verschillende partijen. Beginnen doen we aan de linkerzijde van het politieke spectrum. Logischerwijs houden de linkse partijen meer vast aan België: zo kunnen ze zich makkelijker vasthechten aan het Franstalige grote broertje. PVDA en PTB zijn één en dezelfde partij, Ecolo en Groen werken nauw samen en vormen een unitaire fractie en Vooruit en PS hebben hun hoofdkwartier in hetzelfde gebouw.
PEPIJN DEMORTIER & WANNES NEUKERMANS
Onder de noemer ‘We are One: voor de eenheid van België’ zet PVDA op haar website het communautaire programma uiteen. De rode lijn hierin is vrijwel onmiddellijk te ontwaren: meer België, minder Vlaanderen. Dat hoeft niet te verbazen, want PVDA/PTB is de enige partij in België die één nationale voorzitter (Raoul Hedebouw) heeft en ook één unitaire fractie in het federale parlement vormt.
PVDA/PTB is zelf reeds op nationaal niveau georganiseerd en ziet voor Vlaanderen en Wallonië een gelijkaardige toekomst. Een machtige, federale staat lijkt voor PVDA dan ook bovenal een ideologisch doel te dienen: beletten dat “separatisten en confederale regionalisten” aan beide kanten van de taalgrens beslissende stappen richting de splitsing van België zetten. Dat kadert binnen de bredere, communistische agenda die de partij aanhoudt, en die ook weerspiegeld wordt in haar Europese en internationale standpunten: het creëren van één grote, multiculturele gemeenschap. Op federaal niveau als het moet, op Europees of globaal niveau als het kan.
‘Bundesrecht bricht Landesrecht’
De communisten willen België versterken en komen daarvoor met enkele opvallende standpunten, waaronder het idee dat federale regels voorrang moeten genieten op die van de gewesten en de gemeenschappen. Dat is het befaamde ‘Bundesrecht bricht Landesrecht’-principe, dat ook in Duitsland van kracht is: bij conflicten is het altijd de federale overheid die bepaalt. Op die manier wil PVDA de autonomie op gewestelijk niveau beperken, om tegelijkertijd meer macht naar Brussel toe te trekken. Daarnaast wenst de partij ook sterk te snoeien in het aantal ministerposten: één
klimaatminister, één minister voor volksgezondheid. Dit zou zowel de efficiëntie als het kostenplaatje ten goede moeten komen, aldus PVDA. Het is dan ook meteen duidelijk dat de partij weinig aandacht heeft voor de communautaire gevoeligheden die bij veel Vlamingen en Franstaligen leven. De gewonnen autonomie van Vlaanderen zou, als het van de Partij van de Arbeid afhangt, voor een groot deel moeten worden opgegeven voor een sterke, federale staat.
Dat de aspiraties van PVDA op communautair vlak ambitieus en ingrijpend zijn, is een understatement. Zo lopen de ideeën van het herfederaliseren van de
Dat het communautaire thema niet bovenaan de agenda van Groen staat, wordt meteen geïllustreerd door de plaats die het bekleedt in het partijprogramma van de partij, waar men tot pagina 80 moet scrollen om het onderwerp terug te vinden. In tegenstelling tot in de meeste thema’s, neemt de partij opvallend genuanceerde standpunten in omtrent een potentiële staatshervorming. Zo stelt de groene partij op haar website: “Soms liggen onze antwoorden op het niveau van de deelstaten, soms federaal en soms Europees of zelfs mondiaal of net lokaal.”
Maar wie het partijprogramma meer in detail bekijkt, ziet al snel dat de antwoorden volgens Groen toch weer niet zó vaak op het niveau van de deelstaten liggen. Zo pleit de kleinste partij van Vlaanderen voor een versterking van het federale beleidsdomein voor “delen van Klimaat, Energie, Mobiliteit, Justitie, Sport, Gezondheid en Ontwikkelingssamenwerking”. Een hele boterham dus.
Daarnaast wil Groen “het federale niveau de knoop laten doorhakken wanneer besluitvorming blokkeert op belangrijke momenten, met name in crisissituaties of bij de bepaling van Belgische standpunten op internationaal en Europees niveau”. Met dat laatste punt doelt de partij
“Gekibbel over wie bevoegd is voor wat, daar hebben de burgers geen boodschap aan. Overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen en samenwerken.” Ook voor de Vlaamse socialisten is een staatshervorming niet prioriteit nummer één. Al neemt dat volgens de partij niet weg dat de staatsstructuur best zo eenvoudig mogelijk is. “Wij laten ons niet leiden door verzuurd nationalisme en ideologische dogma’s. Voor ons telt alleen goed bestuur.”
Net als Groen en PVDA willen de Vlaamse socialisten het federale niveau meer macht geven. “Voor uitdagingen of crisissen die de grenzen van de deelstaten overschrijden, is eenheid van commando op federaal niveau voor ons aangewezen”, klinkt het. Het kli-
ongetwijfeld op het eenvoudiger kunnen instemmen met klimaatverdragen of vergaande Europese, klimaatgerelateerde wetgeving. Net als PVDA hanteert Groen dus het ‘Bundesrecht bricht Landesrecht’-principe.
Bij Groen laten ze op hun website duidelijk verstaan dat er “toekomst in België zit” en dat ook het federale niveau goed bediend moet worden. Om van die wens een realiteit te maken, stelt de partij van Nadia Naji en Jeremie Vaneeckhout voor om een federale kieskring te introduceren, naast de provinciale kieskringen. Hetzelfde idee zien we terugkomen in het partijprogramma van PVDA/ PTB.
maat wordt expliciet als thema genoemd waarin de federale overheid het voortouw moet nemen. Op die manier wil de partij vermijden dat iemand als Vlaams minister Demir (N-VA) Europese standpunten “saboteert”. Door meer gegevensuitwisseling en het beter afstemmen van beleid, wil de partij weg van “het sabotage-federalisme”.
Asymmetrische gezondheidszorg
Eén lichtpuntje voor mensen die meer bevoegdheden op Vlaams niveau willen: de partij van Melissa Depraetere wil inzetten op asymmetrisch beleid in de gezondheidszorg en op de arbeidsmarkt. Vooruit geeft toe dat de noden daar erg verschillend zijn in elke regio. De bevoegdheden splitsen is echter een stap te ver voor de partij: “Interpersoonlijke solidariteit wordt het best op zo groot mogelijke schaal georganiseerd en ook voor arbeidsrecht en collectief loonoverleg moet er voor alle Belgen een gelijke bescherming gelden.” Het asymmetrische arbeidsmarktbeleid stond in deze legislatuur overigens ook in het federale regeerakkoord. Grondwetsexpert
kinderbijslag en “het aanmoedigen van meertaligheid en culturele samenwerking”, tot het geld herverdelen tussen de federale overheid en de regio’s, volgens een verdeelsleutel gebaseerd op de noden. Dat laatste standpunt komt de facto neer op een verhoging van de financiële transfers van Vlaanderen naar Wallonië. Over hoe die transfers ook Vlaamse kiezers ten goede zouden komen, blijft PVDA eerder stil.
Internationaal? Interessanter
Daarnaast ligt de focus van Groen, juist door de innige vervlechting met de klimaatzaak, sterk op het internationale niveau, veel meer dan op het nationale. Communautaire kwesties zijn bijgevolg een secundaire bezorgdheid voor de partij, en dat laat ze ook duidelijk merken.
Jürgen Vanpraet verliet echter misnoegd het kabinet van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v), omdat de Franstalige partijen alle communautaire vragen gewoonweg negeerden. Voor dergelijk asymmetrisch beleid is er dus altijd nog goedkeuring van het hele land nodig.
Hoofdstad
Brussel heeft dringend nood aan een grondige hervorming, zo bewees de recente kredietwaardigheidsverlaging opnieuw. Vooruit wil dat doen door het huidige Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) samen te laten vloeien tot één deelstraatstructuur, met één parlement en één regering. De GGC, Vlaamse Gemeenschapscommissie en de Franse Gemeenschapscommissie (COCOF) worden ingekapseld in deze structuur.
Om de rechten van Nederlandstaligen te vrijwaren, wil Vooruit wel harde democratische en financiële grendels inbouwen. “We blijven inzetten op de sterke band
tussen Brussel en Vlaanderen, omdat we geloven dat het Nederlands en het Nederlandstalige aanbod in Brussel er alleen wel bij kunnen varen”, klinkt het in het verkiezingsprogramma. Hoe die grendels en drempels in de praktijk voor de bescherming van het Nederlands moeten zorgen, is dan weer niet helemaal duidelijk.
U zal er wellicht niets van hebben gemerkt, maar op 5 april zal het precies 470 jaar geleden zijn dat Christoffel Plantijn van de Geheime Raad het privilegie voor het drukken van zijn eerste drie boeken in handen kreeg. Nog geen twee maanden eerder, op 18 februari om precies te zijn, had hij van de Raad van Brabant al zijn patent als drukker gekregen, en in het begin van de meimaand kwam het eerste boek van zijn pers in Antwerpen.
Dat boek was ‘La institutione di una fanciulla nata nobilmente. L’institution d’une fille de noble maison’, een handleiding in het Italiaans en het Frans voor de deftige opvoeding van jonge dames van adellijken huize, van de hand van de rondzwervende Venetiaanse humanist, Giovanni Michele Bruto - die toen in Antwerpen verbleef -, gedrukt door Plantijn, en voor rekening van de Antwerpse uitgever Jan Bellerus. De snelheid waarmee hij aan de slag ging, zou symptomatisch worden voor de werklust, het organisatietalent en vooral de torenhoge ambities van deze in de Scheldestad aangespoelde Fransman.
BIJNA DOOD
Over wat hij had uitgespookt voor hij in Antwerpen aanbelandde, is nauwelijks iets bekend. We weten dat hij omstreeks 1520 als Christophe Plantin werd geboren, wellicht in Saint-Avertin bij Tours. In 1549 dook hij op in Antwerpen en op 21 maart 1550 werd hij ingeschreven in het Antwerpse Poortersboek. Hij woonde toen met zijn vrouw Jeanne Rivière en hun driejarige dochter Margareta aan de Lombardenvest, en was boekbinder van beroep. Hij verwierf in de eerste jaren van zijn poorterschap echter vooral bekendheid als leerbewerker. Al wie op zoek was naar een fraai versierde boekband of een kunstig lederen kistje, al dan niet gepimpt met edelstenen of edelmetaal, kon bij hem terecht. Tal van notabelen behoorden al snel tot zijn klantenkring
In 1554 sloeg het noodlot echter toe wanneer hij op een donkere avond met een door hem gemaakt juwelenkoffertje op weg was naar Gabriël de Çayas, de invloedrijke privésecretaris van koning Filips II die net op dat ogenblik in Antwerpen vertoefde. Plantijn botste ter hoogte van de Meirbrug op een stel gemaskerde dronkaards, die hem in het halfduister aanzagen voor een gitarist die hen even daarvoor zwaar had beledigd. Plantijn liep in de daaropvolgende schermutseling een degenstoot in de schouder op, die hem niet alleen bijna het leven kostte, maar ook door de opgelopen fysieke schade zijn verdere carrière als boekbinder en leerbewerker zwaar hypothekeerde.
DRUKKERIJ
Hij besloot het - noodgedwongen - professioneel over een andere boeg te gooien en richtte een bescheiden drukkerij in. Over hoe hij aan de benodigde financiën raakte, is nauwelijks iets bekend, maar het staat wel vast dat de drukkerij - die hij samen met een kantwinkel uitbaatte - erg snel uitbreiding nam. In 1562 had hij al vier persen in bedrijf, wat van zijn Officina Plantiniana meteen één van de grootste drukkerijen van de Lage Landen maakte. Hij was bescheiden begonnen in de Twaalfmaandenstraat bij de Beurs, maar zag zich al snel gedwongen uit te wijden naar een ruimer pand. Dat werd de Gulden Eenhoorn in de Kammenstraat, waarnaar hij in 1557 verhuisde en herdoopte tot de Gulden Passer, naar zijn drukkersmerk. 1562 was echter ook het jaar waarin Jan Van Immerseel, de markgraaf van Antwerpen, in opdracht van
de Spaanse inquisitie de drukkerij binnenviel op zoek naar de ‘Briefve instruction pour prier’, een calvinistisch gebedenboekje. Hij legde er de hand op duizend exemplaren die werden verbrand, liet de drukkerij sluiten en de inboedel openbaar verkopen. Drie Franse werknemers van Plantijn werden gearresteerd en verklaarden buiten medeweten van hun werkgever het clandestiene boekje te hebben gedrukt. Plantijn zelf was een paar weken voor de inval naar Parijs afgereisd en bleef buiten schot, zij het wel dat hij voorzichtigheidshalve heel wat langer dan gepland in Parijs bleef tot de storm was overgewaaid
OP HET HOOGTEPUNT VAN ZIJN DRUKKERSACTIVITEIT BESCHIKTE PLANTIJN OVER 16 PERSEN IN ANTWERPEN
Na meer dan een jaar de kat uit de boom te hebben gekeken, mocht de intussen buiten vervolging gestelde Plantijn begin september 1563 naar de Scheldestad terugkeren en ging hij vrijwel meteen terug aan de slag. Dankzij een aantal gulle geldschieters, die voornamelijk in de familie Van Bombergen konden worden gesitueerd, werd het bedrijf gevoelig uitgebreid en op nieuwjaarsdag 1564 kwam de eerste publicatie van de nieuwe firma, een bundel van Vergilius, van de persen. Tijdens de Beeldenstorm die in de zomer van 1566 in Antwerpen woedde, kwam de familie Van Bomberghen echter in opspraak als calvinistisch en toen het Roomse gezag in het begin van 1567 was hersteld, namen ze de benen naar de Duitse landen. Gelukkig voor Plantijn tilden de overheden niet al te zwaar aan zijn zakelijke banden met de Van Bomberghens en kon hij, mede door de protectie van machtige figuren in zijn sociale netwerk, blijven drukken en uitgeven.
Wat niemand besefte, was dat Plantijn in die periode een gevaarlijk dubbel spel speelde. Terwijl hij zich in tal van brieven aan de hooggeplaatsten in het land profileerde als een bijzonder geloofs- en gezagsgetrouwe katholiek, was in de late herfst van 1566 in Vianen op het domen van Hendrik van Brederode, de ‘Grote Geus’, een clandestiene drukkerij, opgericht die zich specialiseerde in het drukken en verspreiden van anti-Spaanse en antikatholieke geschriften. De persen en lettermatrijzen waren in het grootste geheim geleverd door Plantijn. Sterker nog, de drukker was niemand minder dan Augustijn Van Hasselt die tot begin november 1566 in de loonstaten van Plantijn was terug te vinden als letterzetter.
Tien jaar later, net op het ogenblik dat Plantijn zijn drukkerij had verplaatst naar het monumentale pand dat hij aan de westzijde van de Vrijdagmarkt had laten bouwen, scheelde het geen haar of het was tijdens de Spaanse Furie geplunderd. De hoge brandschatting die hij diende op te hoesten, was echter maar een peulschil vergeleken met de achterstallige betalingen die hij nog te goed had van Filips II. Na de Pacificatie van Gent in 1576 ging de Spaanse afzetmarkt op slot en raakte Plantijn in financiële problemen. Willem van Oranje bood hem echter een uitweg door hem aan te stellen tot de officiële drukker van de Staten-Generaal. Begin 1583 week hij - voor korte tijd - uit naar zijn vriend Justus Lipsius in Leiden. Terwijl zijn schoonzoons de drukkerij te Antwerpen op gang hielden, gaf hij in minder dan twee jaar in Leiden meer dan dertig werken uit, waaronder ‘De Thiende’ van de uitgeweken calvinistische Vlaming Simon Stevin, die met dit werk de basis legde van het decimaal stelsel.
Op het hoogtepunt van zijn drukkersactiviteit beschikte Plantijn over 16 persen in Antwerpen en had hij bijna 70 mensen in dienst, wat van hem meteen de grootste drukker-uitgever ter wereld maakte. Tot de belangrijkste boeken die in Antwerpen van de persen kwamen, behoorden zijn achtdelige, meertalige ‘Biblia Reglia’, de grootste typografische onderneming van de 16de eeuw (1568-1572), de ‘Thesaurus Theutonico Linguae’ (1573), het eerste volwaardige Nederlandse woordenboek en het ‘Dictionarium Teutonico Latinum’ van Kiliaan.
JAN HUIJBRECHTS
Filip Dewinter
Pallieterke, Als het van Humo en Apache komt, dan moet er geen tekening bij gemaakt worden! Nu ineens zou Filip Dewinter zo machtig zijn geweest dat hij politici zou beïnvloed hebben, terwijl hij bijna overal geboycot werd. En dat de PVDA grote vriend is van China, da’s dan geen probleem... Daar zullen Humo of Apache wel geen onderzoek naar doen!
Leo Haest, Herentals
Bombardement Mortsel
Pallieterke, In uw blad van 21 maart jongstleden schrijft Jurgen Ceder op p. 3 in ‘Selectieve aandacht voor Gaza’ dat het bombardement op Mortsel plaatsvond op 5 april 1945. Maar hij vergist zich van jaartal, want het was in 1943. (Onze excuses daarvoor, red.) Ik kan het weten, want ik was er zelf bij. Het verkenningsvliegtuig raasde vlak boven mijn hoofd toen ik op weg, na de middagpauze, terug naar school ging. Na de lessen was het een vuurzee en lag alles plat en bloedende mensen liepen huilend over de straten. Ik herinner het mij alsof het gisteren was, 80 jaar nadien nog. Ward van der Aa - Spalbeek
Bloedbad Moskou
Pallieterke, Er is steeds veel te doen over het gevaar van extreemrechts, dat vergeleken wordt met en even gevaarlijk wordt geacht als de islamisten. Het is cynisch en moreel verwerpelijk, maar het volgende voorstel zou alles wel op scherp zetten, namelijk afspreken met iemand die het bovenstaande gelooft en verspreidt, dat die voor elk bewezen dood slachtoffer van een ‘zogenaamde’ extremistische moslim (zij het in Moskou, Nigeria of moslims die moslims afmaken wegens niet behorend tot de juiste strekking,... ) 1.000 euro aan u uitkeert, en dat u hetzelfde doet voor elk dood slachtoffer van extreemrechts. Dat zou wel tot nadenken stemmen en de tegenpartij de mond snoeren over dat onderwerp.
Carl Kins, Kortrijk Bart De Wever Pallieterke, Wordt het geen tijd dat De Wever stopt met te vertellen dat al hetgeen het Vlaams Belang wil, de bevoegdheden zijn van de federale regering. Als dat zou kloppen, moeten we een totaal andere weg inslaan, want Belgische oplossingen staan haaks op Vlaamse, zie de uitlatingen van Paul Magnette en co. Als we justitie, migratie enzovoort willen aanpakken, dan moet dat alles een Vlaamse bevoegdheid worden, dus een Vlaamse staat. Het is hoog tijd dat N-VA haar campagne meer afstemt op een onafhankelijk Vlaanderen, toch hun eerste programmapunt, en mee werkt om daarvoor een draagvlak te maken in Vlaanderen. Bij het Vlaams Belang ligt zo’n draaiboek al lang klaar, met bijvoorbeeld ‘Momentum’ van Gerolf Annemans. Laat ons beginnen met de soevereiniteitsverklaring in het Vlaams Parlement. Maar ja, voor iemand die autoritaire trekjes begint te vertonen, is het moeilijk in te zien dat hij een verkeerde richting is uitgegaan met zijn confederalisme.
Dirk Callens, Beveren
Stemplicht
Pallieterke,
De stemplicht is, zoals wel meer dingen bij ons, een wettelijke verplichting. Maar dan een die nooit echt afgedwongen wordt omdat men nooit vervolgt! Pas op: een oproeping om te zetelen wordt wel vervolgd als men niet gaat. Geleidelijk is het percentage mensen dat niet gaat stemmen opgelopen. Pakweg 40 jaar geleden sprak men steeds van 1 tot 2 procent dat niet ging stemmen, meestal wat ouderen en zieken dus! Nu zit men aan om en bij de 10 procent en wordt het dus zo goed als onmogelijk om werk te maken van vervolging. Of het een goede zaak zou zijn die stemplicht af te schaffen, laat ik hier in het midden. De politiek ligt er in ieder geval niet zo van wakker, want anders zou er ofwel een verandering van de wet moeten komen, ofwel meer vervolging! Ik denk echter dat men de situatie bewust een beetje ambigu laat: wel stemplicht, maar geen probleem als men het niet doet!
Louis Lavrysen, Schoten
Vlamingen te slaafs
Pallieterke,
Bij het interview met Bouteca moest ik soms nogal zwaar doorslikken. Zowel de etnische spanningen tussen Nederlandstaligen en Franstaligen blijven onder controle, simpelweg doordat de Vlamingen in zowat alles onderdanig zijn aan de Walen. Niet wegens de redenen die hij aanhaalt. Bovendien zegt Bouteca dat de transfers van noord naar zuid transfers zijn van rijk naar arm… Dat vind ik nogal durven en waar haalt hij dat vandaan? De taaldiscussies tussen Walen en Vlamingen zijn volgens Bouteca eerder sociale discussies? Amai, 90 procent van de Walen die naar Vlaanderen komen of zich hier definitief vestigen, weigeren om Nederlands te spreken. Is dit dan een sociale kwestie of eerder luiheid en arrogantie? Wil ik mijn welvaart enkel met Vlamingen delen of met alle Belgen?! De welvaart die de Vlamingen hebben opgebouwd, komt er door vele lange jaren hard te werken en te besparen waar nodig was. Maar als je je welvaart afstemt en in stand wilt houden met een ‘Win for life’-ticket op zak, dan zullen de Walen niet te veel initiatief en creativiteit tonen. Kijk maar naar hun cijfers op alle vlakken, en dit reed vele jaren. Sorry, maar wij Vlamingen zijn al veel te lang te solidair en te slaafs!
Didier Van Haver, Geraardsbergen Staatshervorming Pallieterke,
Een echte staatshervorming... Was het maar waar. Dank aan de heer Nicolas Bouteca om in een interview een academische analyse te geven over het onontwarbare kluwen van tegenstellingen dat België werkelijk is. Een echte staatshervorming is absoluut nodig, maar dat is onmogelijk met de huidige politieke elite. Heel eenvoudig omdat je dan na oeverloos gezeik een zoveelste kreupele miskleun opgediend krijgt. Neen, er is meer nodig en ook de heer Nicolas Bouteca weet dat. De hypocriete kliek van linkse woke delinquenten moet gewoon voor het blok gezet worden, punt.
Roger Gielens, Bredene Een lezersbrief insturen?
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
Elders in uw blad van vertrouwen leest u dat onze oudcolumnist Drieu Godefridi de lijst van N-VA zal trekken in Waals-Brabant. Er werd onmiddellijk uitgekeken naar de reactie van de Franstalige media: zou er een cordon médiatique komen rond zijn persoon of niet?
Lang hoefden de Franstalige media niet na te denken: in hun ogen is Drieu een onverdraagzaam individu met extreemrechtse ideeën. En dus is hij niet welkom in de televisiestudio’s in Franstalig België en evenmin zal de geschreven pers hem een forum bieden. De andere politieke partijen zullen hem boycotten en weigeren om met hem in debat te gaan.
Dat is een wezenlijk verschil met Vlaanderen. Afgelopen maandag nog zagen we in Terzake Tom Van Grieken in debat gaan met Melissa Depraetere van Vooruit. Dat zou in Wallonië dus totaal niet kunnen. Er zijn tussen de Franstalige mediagroepen en journalisten duidelijke afspraken gemaakt. En niemand die daaraan durft te tornen. Twee jaar geleden ging Georges-Louis Bouchez, MR-voorzitter, in debat met Tom Van Grieken. De kritiek vanuit PS, Ecolo en Les Engagés was overweldigend en Bouchez moest door het stof kruipen. Anders was hij zelf in een cordon médiatique terechtgekomen.
Charter
Ook in Vlaanderen bestaat een cordon médiatique. Ja, Tom Van Grieken en consorten komen regelmatig in de media - omdat het niet anders kan -, maar onderzoek heeft uitgewezen dat de partij in verhouding veel minder aan bod komt dan andere partijen. Je moet maar naar de samenstelling van de panels kijken in De Afspraak en De Zevende Dag en je weet genoeg. Dat hoeft niet te verbazen, want in maart 2022 ondertekenden de grote mediagroepen VRT, DPG Media (VTM, Humo, HLN,…), SBS Belgium (Play) en Mediahuis (GVA, DS, ATV,…) een charter met de naam ‘Media United for Love United’.
Kris Vervaet, toenmalig CEO van DPG Media verwoordde het toen zo, ik citeer: “Met dit charter willen we aantonen dat het ons als bedrijf menens is om stappen voorwaarts te zetten op vlak van inclusiviteit, diversiteit en sociale veiligheid. Deze oprechte, concrete ambitie willen we via het charter delen met al onze medewerkers én met belangrijke partners zoals adverteerders en uiteraard met al onze lezers, kijkers en luisteraars.”
In bovenstaand charter herkennen we het verhaal waarmee we al jaren door links rond de oren geslagen worden. Dat charter mag je gerust beschouwen als een verkapt ‘cordon médiatique’ waarbij journalisten van vernoemde media verplicht worden om vol lof over ‘diversiteit’ en ‘inclusiviteit’ te schrijven.
Uitsluiting
Laten we nooit vergeten hoe VRT De Strangers behandeld heeft nadat de groep in 1992 op een meeting van het Vlaams Blok had opgetreden. Ik heb de interne BRT-nota met eigen ogen gezien: “Vanaf nu worden de liedjes van De Strangers niet meer gespeeld op geen enkele BRT-zender.” Gevolg: De Strangers werden gedurende jaren gebroodroofd. Het was meteen ook een waarschuwing voor alle andere Vlaamse artiesten: haal het niet in uw hoofd om voor het Vlaams Blok (nu Belang) op te treden of er wacht u dezelfde represaille!
Denk vooral niet dat het er vandaag anders aan toegaat. Op het vlak van media is de lange mars door de instellingen - het ordewoord van mei ’68 - alvast voor 200 procent gelukt.
KARL VAN CAMP
In Memoriam: Herman Senaeve
Op zaterdag 23 maart werd afscheid genomen van Herman Senaeve. Senaeve stond mee aan de wieg van de Jong-Nederlandse Gemeenschap, later Were Di, en was redactiesecretaris van Dietsland-Europa. We schrijven 1956 en medestanders waren onder andere Karel Dillen en Toon Van Overstraeten. Ook aan andere tijdschriften zoals ‘Opstanding’ van Walter Bouchery werkte hij mee. In Sint-Niklaas en ver daarbuiten maakte hij naam als zaakvoerder van De Wase Boekhandel op de Grote Markt. Herman Senaeve werd 95 jaar oud.
VOS Vlaamse Vredesvereniging lanceert gedenkboek ter ere
Ter gelegenheid van haar honderdste verjaardag stelde de Vlaamse vredesverenging VOS eind vorig jaar een gedenkboek voor. Stafmedewerker Nick Peeters en nationaal bestuurder Lambert J. Derenette stelden het boek samen. Hoewel de oorlogstrommels in Europa steeds luider roffelen, heeft VOS volgens hem ook vandaag nog een rol van betekenis te spelen. “Wij blijven pleiten voor dialoog in plaats van wapengeweld, zonder daarin naïef te willen zijn”, aldus Peeters.
VOS mocht eigenlijk al in 2019 honderd kaarsjes uitblazen, maar door de coronamaatregelen en het overlijden van toenmalig nationaal secretaris Ivo Coninx werd de publicatie van het gedenkboek uitgesteld. In november vorig jaar gaf de vereniging in het kader van haar honderdjarig bestaan dan toch een gedenkboek uit. “Daarin schetsen we de tumultueuze geschiedenis van één van de oudste verenigingen in de Vlaamse Beweging”, vertelt stafmedewerker Nick Peeters. Eerder verscheen ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan van de vereniging ook al een gedenkboek van de hand van dr. Guido Provoost.
De werking van vandaag is gebaseerd op drie pijlers: vredeswerking, digitalisering en bescherming Vlaams erfgoed
Het gedenkboek biedt een chronologisch overzicht van prominente persoonlijkheden en de manieren waarop VOS in de afgelopen honderd jaar de materiele en immateriële belangen van de veteranen van het IJzerfront heeft behartigd. “De idealen van het IJzertestament - godsvrede, nooit meer oorlog en zelfbestuur - vormden steeds de rode draad”, aldus Peeters. De werking van vandaag is grosso modo gebaseerd op drie pijlers, zijnde de vredeswerking, de digitalisering van archiefstukken en de bescherming van Vlaams erfgoed en heldenhuldezerkjes. In totaal zijn een 200-tal huldezerkjes bewaard gebleven. Het terugvinden en registreren daarvan was volgens Peeters steeds een administratief huzarenstukje. De huldezerkjes op militaire begraafplaatsen zijn goed beschermd, maar op burgerlijke begraafplaatsen durven die soms te verdwijnen als de concessie verloopt. Veel hangt volgens Peeters af van de welwillendheid (of het gebrek daaraan) bij de gemeentebesturen.
HORIZONTAAL
A. Onheilsboodschapen
Vredesroes
Op 24 februari 2022, toen Russische troepen Oekraïne binnenvielen, ontwaakte Europa ruw uit de vredesroes waarin het zich sinds het einde van de Koude Oorlog bevond. “Oorlog is niet langer een ver-van-ons-bedshow”, erkent ook Peeters. “Toch blijft VOS pleiten voor dialoog in plaats van wapengeweld. We kijken met een bezorgde blik naar de huidige gebeurtenissen, zonder naïef te willen zijn.”
Wat de toekomst betreft, streeft Peeters naar een heropstanding van VOS
Wat de toekomst betreft, streeft Peeters naar een heropstanding van VOS. In 2021 verloor de Vlaamse vredesvereniging haar erkenning als sociaal-culturele volwassenenorganisatie en de daarmee gepaard gaande structurele subsidies van de Vlaamse overheid. “Daarom is de hulp van iedereen van goede wil meer dan welkom. We zullen elke financiële en andere bijdrage met open armen ontvangen”, besluit Peeters.
ANTON SCHELFAUT
‘VOS: Een blik op het verleden, heden en toekomst’ is beschikbaar via vosnet.org/webwinkel en kost 15 euro
B. Eerste slachtoffer van broedermoord - Plantenvocht - Tijdperk
C. Vlaams-Brabantse gemeente
D. Iemand die verre zeereizen maakt
E. Voegwoord dat aarzeling verraadt - NeonMeest gangbare naam van een Russisch nieuwsagentschap
F. Zuid-Afrikaanse politieke beweging - Boog naar beneden
G. Partij van Olaf Scholz - Uit de stad afkomstige
H. Jongensnaam - Canadese stad
I. Hit van Camille - Niet (voorvoegsel)
J. Afzetten - Plechtige belofte
K. Officier - Sovjet-Unie - Medemens
L. Britse eurosceptische politieke partijAanwijzingen
VERTICAAL
1. Groep musici
2. Rivier in Siberië - VoegwoordBelgische voetballer bij Leicester City
3. Talentvol
4. Personen die bezit zijn van een andere persoonKrantenstandje
5. Muzieknoot - Koper - Brillendoos
6. Bepaalde straatventer - Ruth
7. Alsmede
8. Tablet-pc - Engels ‘oor’ - Vochtig
9. Vitamine A1 - Luiaard
10. Op een bepaalde manier handelen - Loofboom
11. Dorsvloer - Geheugenkaart - Intelligentietest
12. Een miljardste van een seconde
Onderwijs is weer een ‘hot topic’ voor deze verkiezingen. Het Vlaamse schoolleven was ooit een voorbeeld voor de wereld. Vandaag is Vlaanderen nog een middenmoter. Nog steeds met vlag en wimpel boven onze Waalse vrienden, maar dat geldt voor Albanië ook. Het Vlaams Parlement is druk op zoek naar de weg terug naar de top. En sommigen doen hun best om een afschrikwekkend voorbeeld te zijn.
Stel u voor: u bent lid van een partij die leeft van twee doelgroepen. Enerzijds focust u zich op de rijke randbewoners van de steden, die graag alternatief en vooruitstrevend worden bevonden, waardoor u ze altijd mag wakker maken voor een nieuwe milieubelasting of nieuwe regeltjes in de sorteerzak. Daar leven ze van op. Hoe meer er gecomposteerd kan worden, hoe gelukkiger ze worden. Net als van de wetenschap dat zij te allen tijde goed willen zijn voor hun medemens. Ook voor die talrijke nieuwkomers die zich in de steden komen vestigen en toch wat voor ergernis zorgen in wijken die het zeer moeilijk hebben. Wie daarbij de problemen benoemt, is voor die groep een onmens. Zij hebben er immers weinig last van en vergelijken alle migranten met die exemplaren die voldoende rijk zijn om in hun buurt te wonen. Tandarts Mohamed is een lieve man, bijgevolg zijn alle moslims lieve mensen, is hun redenering. Van racisme gruwen ze.
De tweede doelgroep van deze partij vormen die arme moslims in de steden: gediscrimineerde mensen die geen schapen mogen slachten in hun bad en daarom ongelukkig zijn. U praat ze voortdurend aan
dat alle ellende die hen overkomt een gevolg is van de haat van ‘witte mensen’. Geen job? Racisme. Geen woning vinden als werkloze? Racisme. Niet gekleed in het zwembad mogen springen? Racisme. Op school geen hoofddoek mogen dragen om te vermijden dat de jongens opgewonden raken? Racisme. Rood licht net wanneer u er aankomt met de wagen? Racisme.
Over welke partij hebben we het dan? Groen uiteraard! De partij die racisme liever ziet als een electorale melkkoe dan als een reëel probleem.
Mieke toch!
Dan is het minste dat je kan verwachten toch wel dat zo’n parlementslid van Groen, die volgens de groene doctrine minstens vijf keer per dag iemand moet beschuldigen van racisme, het woord juist kan schrijven! Niet zo Mieke Schauvliege. De mevrouw die leeft van het concept blijkt het niet te kunnen schrijven en daar mag u best eens om lachen.
Tandarts Mohamed is een lieve man, bijgevolg zijn alle moslims lieve mensen, is de redenering
Heel even dan. Want bij Groen zijn ze er ook van overtuigd dat kinderen correct leren spellen een vorm van uitsluiting is. Het is dus met andere woorden ‘racisme’! En dan kunnen we dat bericht even goed zien in een poging om hun doelgroep te bereiken.
“Gedaan met socialisme van den Aldi!”
Heel even dachten ze bij Vooruit dat de partij ook zonder Conner potten kon breken bij de verkiezingen. Drie peilingen na Conner zitten de socialisten echter terug op het historisch lage niveau waar de kiezer hen in 2019 achterliet. ’t Pallieterke kon exclusief praten met de grootste lichten van de partij: Frank Vandenbroucke en Conner Rousseau.
Conner en Frank hebben de voorbije maanden hard gewerkt aan de toekomst van de partij. Frank door heel druk naar zijn navel te staren op zijn kabinet. Conner door te herbronnen, te reflecteren en aan zelfonderzoek te doen. “Ik heb naar mijn navel gestaard in Marbella. Die was echt mooi. Zal ik hem eens tonen?” Maar eigenlijk hebben de peilingen meer dan ooit de toekomst van het Vlaamse socialisme bepaald. Met Conner ging het de partij voor de wind en werd zelfs Frank Vandenbroucke een beetje hip. Zonder Conner is het gewoon diezelfde duffe club die keer op keer over de knie wordt gelegd. Het socialisme gaat dood zonder u, meneer Rousseau.
FVDB: (giftig lachje) “Dat is helemaal niet waar. Het socialisme is een belangrijke stroming in het menselijk ethisch gevoel en niet gebonden aan één…”
CONNNER: “Frank, stop het nu eens. De mensen willen dat gezever niet horen. Natuurlijk is het waar. En dat is vervelend. Begrijp me niet verkeerd. Socialisme is leuk, maar die focus altijd op arme mensen. Ik vind dat zo… hoe zal ik het zeggen… wat vies, zo. Zouden we geen socialisme kunnen doen voor jonge, mooie mensen met wat meer geld? Arm ruikt een beetje.”
Wanneer ga je eens snappen dat vuile mensen in achterstandswijken vol modder nooit ofte nimmer sexy gaan zijn?
FVDB: “Conner bedoelt dat uiteraard ironisch. Het is die manier van communiceren die hem zo…”
CONNER: “Hier is helemaal niets ironisch aan. Het was uw idee om over die dikke Deborah van aan de kassa te babbelen. Jij wist zeer goed dat ik het wou hebben over de jonge binken in Knokke met een dure zwembroek waar Deborah een maand kan van eten. Ieder zijn ding, hé Frank. Ik zit u niet te bekritiseren dat je op oude kassawijven valt. Maar je mag het niet opdringen. Vanaf nu wordt het anders!”
Komt u terug?
CONNER: “Zonder mij is het ook socialisme van den Aldi, hé. Kijk naar de peilingen. Ik wil wel terugkomen, maar dan wordt het dus een serieuze opwaardering van het socialisme. Niet meer van den Aldi, maar van Dior. Begrijp je? Mensen worden echt niet gelukkig van een paar euro meer of korting bij de tandarts.”
FVDB: “Conner wil daarmee natuurlijk zeggen dat we het groots moeten zien. Socialisme is geen achterhoedegevecht meer. We laten ons niet meer paaien met de kruimels
die van tafel vallen. We willen het hele brood! De sociale zekerheid wordt bedreigd door de rechtse partijen en we moeten voluit in de tegenaanval. Ontwaakt, verworpenen der aarde! Naar het front. Wij zijn uw sociale zekerheid. Dat zal je ook zien in onze campagne…”
CONNER: “Hij is daar weer met die verworpenen der aarde en ‘uw sociale zekerheid’. Dat is echt zijn fetisj. Maar wanneer ga je eens snappen dat vuile mensen in achterstandswijken vol modder nooit ofte nimmer sexy gaan zijn? Als ik het gezicht moet worden van de sociale zekerheid, mag ik straks niet meer binnen in Marbella. Niemand houdt van armoezaaiers, Frank. Socialisme zal rijk zijn of het zal niet zijn.”
FVDB: “Wat Conner hier ietwat provocatief zegt, is uiteraard…”
CONNER: “Stop met te zeggen wat ik wil zeggen! De waarheid is: je bent maar zo arm als je je voelt. Voor de campagne wil ik een close-up van mezelf, terwijl ik mijn nieuwste sneakers voor de kiezer zijn neus bengel met de slogan ‘Uw nieuwe sneakers van 489 euro’! En dan helemaal onder de affiche ‘per stuk!!!’. We willen dat mensen weer dromen van wat echt telt.”
FVDB: “…”
CONNER: “En ja, we zijn voor diversiteit. Maar niet die triestige van Frank hier. Ik wil gigantische posters van jonge mannen in geoliede lijven, van alle huidskleur één. En die dragen mij boven hun hoofd. En ik ben dan alleen gekleed in een lendendoekje en sneakers. Dat is de diversiteit die we willen!”
FVDB: “Conner wil hiermee… euh… ik geef het…”
CONNER: “Opschuiven, ouwe! I’m back bitches!”