't Pallieterke van 17 november 2022

10-11

HERMAN MATTHIJS PROFESSOR OPENBARE FINANCIËN INTERVIEW

“Op een gegeven moment gaat het begrotingsgat ontploffen”

België heeft een gigantisch overheids tekort, een lage werkzaamheidsgraad, een hoge inactiviteit en een nadelige concurrentiepositie. ’t Pallieterke vroeg aan professor openbare financiën Her man Matthijs hoe we de huidige economi sche situatie kunnen verbeteren en of een onafhankelijk Vlaanderen geen oplossing zou zijn. “Een viertal pakketten zoals de arbeidsmarkt, energie, justitie en politie, en delen van de sociale zekerheid, zou ik allemaal overhevelen naar de gewesten.”

DE VOLSTREKT VERMIJDBARE DOOD VAN EEN POLITIEMAN

Yassine Mahi stond op twee lijsten van extremisten, waaronder die van de 117 gevaarlijkste personen van België. Hij werd door meerdere diensten ‘gevolgd’. Hij had in de gevangenis gezeten voor gewelddadige overvallen. Hij ging zichzelf aangeven met de melding dat hij de politie haatte en een aanslag wilde plegen. Enkele uren later was hij weer op vrije voeten en pleegde de daad die hij had aangekondigd. Is er ooit een meer vermijdbare aanslag geweest?

Een jonge politieagent is nu dood omdat een log systeem niet bereid was om zelfs een overduidelijk gevaarlijke man uit de samenleving te houden. Allen in het sys teem, in het bijzonder eindverantwoorde lijke Vincent Van Quickenborne, trokken heel snel de paraplu open om te zeggen dat hen niets te verwijten valt, want dat ze de procedure hebben gevolgd. Dat excuus faalt om twee redenen. Ten eerste omdat diegene die best geplaatst is om de regels te veranderen, het slechtst geplaatst is om die als excuus in te roepen. Die persoon is justitieminister Van Quickenborne.

Ten tweede is al vaak gebleken dat de manier waarop het beleid omgaat met dreigingen niet alleen bepaald wordt door regeltjes, maar door het profiel van dader of slachtoffer. “Om iemand te arresteren, moet er een aanwijzing zijn dat er een

misdrijf gepleegd zal worden”, probeer de Van Quickenborne. Bij Yannick Verdyck waren er geen aanwijzingen dat hij een misdrijf wilde plegen, maar die moest een nachtelijke huiszoeking in onduidelijke omstandigheden met de dood bekopen.

De bedreigingen van Jürgen Conings tegen Marc Van Ranst waren niet concreter dan die van Mahi tegen de politie, maar er volgde een klopjacht waarin alle midde len van de staat werden ingezet. Als Co nings zich bij de politie had gemeld, met de boodschap dat hij Van Ranst haatte en er moest van weerhouden worden hem te doden, zou hij dan dezelfde dag weer vrij zijn geweest? Als iemand een politiekan toor binnenstapt om te vertellen dat hij Van Quickenborne haat en hem wil ont voeren, zal die dan twee uur later weer op straat lopen?

Allahu akbar

Ooit was het een ongeschreven regel dat ministers ontslag nemen na schok kende gebeurtenissen die onder hun verantwoordelijkheid ressorteren, ook al zijn ze niet persoonlijk schuldig. Van Quickenborne weigert dat. Meer zelfs, op het VRT-journaal uitte hij de vuile sugges tie dat de politievakbonden eigenlijk zijn ontslag willen omdat hij niet ingaat op hun looneisen.

Eén aspect van de moord op de agent is onderbelicht gebleven, zowel in de po litieke discussie als in de commentaren in de pers: de dader was een extremistische moslim. Hij haatte de politie als vertegen woordigers van onze samenleving. Hij riep “Allahu akbar” toen hij op de twee agen ten begon in te steken. Indien de dader een ‘prepper’, samenzweringsdenker of rechts-extremist was geweest, zou dat de aanleiding zijn voor heel wat commenta ren over het gevaar van bepaalde ideeën en zouden er ongetwijfeld nog wat poli tieke initiatieven genomen zijn om die te bestrijden. Over de overtuiging die veruit het meeste terrorisme uitlokt, zwijgt men het liefst.

JURGEN CEDER

Apathie

Sommige waarnemers voorspellen in 2024 een revolutie aan de stembus. Maar wat als de desinteresse het haalt van de verontwaardiging?

Hoe verklaar je de almacht van de Russische president Vladimir Poetin na de Russische invasie van Oekraïne? Waarom kwamen de Russen niet massaal op straat? Bestaat de meerderheid van de Russische bevolking dan echt uit rabiate imperialisten die Oekraïens bloed kunnen drinken? De oorlogsstokers zijn inderdaad invloedrijker dan ooit tevoren, maar de realiteit is complexer, zo merken Ruslandkenners op.

Het geheim van het huidige Russische regime bestaat uit de ‘politieke neutralisatie’ van de meerderheid van de bevolking. Dit betekent niet dat hun stemrecht ingeperkt werd, maar dat ze compleet apathisch zijn tegen over alles wat naar politiek ruikt.

Russische toestanden

Hoe speelden het Kremlin en zijn leger van ‘politiek technologen’ - een soort van Russische spindoctors - dit klaar? De Russen werden jarenlang dagelijks via hun televisieschermen gebombardeerd door een cocktail van bizarre propaganda, halve, hele en dubbele leugens, tegenstrijdige berichten en verhalen van corruptie. Ondertussen werd een groot deel van de oppositie - van liberalen tot imperialisten, van progressieven tot conservatieven - gecontroleerd en aangestuurd door het Kremlin. Wie daarover meer wil weten, leest best de duizelingwekkende boeken van Peter Pomerantsev.

Het resultaat is dat het gros van de bevolking verward is en waarheid niet meer van fictie kan onderscheiden. Politiek is te complex, te verwarrend, te vies, en dus geven zij Poetin een ‘volmacht’ om zich ermee bezig te houden.

Belgische toestanden

Eenzelfde gevaar loert ook in België om de hoek. In tegenstelling tot in Rusland is dit hier niet het gevolg van een cynisch complot om het Belgi sche electoraat ‘kalt zu stellen’, maar een onvoorzien neveneffect van de eigenaardigheden van ons systeem. De complexe staatsstructuur, de opeenstapeling van schandalen, de schijnbaar onoverbrugbare tegenstellingen tussen Vlaanderen en Wallo nië, het cordon sanitaire, het uitsluiten van de winnaars van de verkiezin gen, de eindeloze formatieperiodes, de daaropvolgende vleugellamme kibbelkabinetten, ... Nergens ter wereld zijn de politieke chaos en lethar gie zo groot als in België. Het vormen van een regering - in een gezonde de mocratie de normaalste zaak van de wereld - wordt al als een grote prestatie beschouwd, laat staan dat deze regering ef fectief beleid zou voeren.

Het risico bestaat dat een groot deel van de kiezers zelfs geen ‘foertstem’ meer uitbrengt, maar zich volledig af keert van de politiek. Dit zou een fatale vergissing zijn. Sinds de invasie van Oekraïne en de mobilisatie doet een oud aforisme opnieuw de ronde in Rusland. Het illus treert mooi hoe het in hemelsnaam zo ver is kun nen komen: “Het is niet omdat jij je niet voor de politiek interesseert, dat de politiek zich niet voor jou interesseert.”

KAN DESANTIS DE REPUBLIKEINEN VERLOSSEN VAN TRUMP?

De Republikeinse partij heeft bij de tussentijdse verkiezingen minder overtuigend gewonnen dan verwacht. President Biden zag de uitslag zelfs als een overwinning. Ook de Vlaamse media konden hun opluchting niet verbergen. In conservatief Amerika is men echter minder aangeslagen dan je zou denken. Integen deel, heel wat rechtse commentatoren waren tevreden over de boodschap die de Amerikaanse kiezer heeft gestuurd.

“Zelden heeft een verkiezing een simpelere en evidentere les voortgebracht”, besloot een edi toriaal van National Review. De Republikeinen wonnen over het land minder dan verwacht, maar de sterke lokale verschillen - de onverwachte overwinningen en nederlagen - vertellen het ech te verhaal. De door Trump ge steunde kandidaten, vaak van bedenkelijke kwaliteit, deden het meestal slecht, terwijl degenen die hij openlijk heeft bekritiseerd een uitstekend resultaat hebben neergezet.

Georgia

Iemand van de laatste groep is gouverneur Brian Kemp van Ge orgia. Die had in 2020 de woede van Trump opgewekt door zijn weigering om de resultaten van zijn staat, die bij de presidents verkiezingen voor Biden had ge stemd, te vernietigen. Kemp liet zich nooit verleiden tot gekisse bis. De verwijten van Trump lie pen van hem af als water van een eend. Vorige week won hij met veel gemak de race om het gou verneurschap.

De overwinning van Kemp is ook interessant om een andere re den. Kemp is uitgesproken ‘pro-li fe’ en heeft onlangs een wet laten goedkeuren die abortus beperkt. Zijn Democratische tegenstander, Stacey Abrams, had van het recht op abortus de speerpunt van haar aanvallen op Kemp gemaakt, maar dat pakte geen verf. Ook uit de andere goede verkiezingsre sultaten van ‘pro-life’-kandidaten kan je afleiden dat het abortusde bat de Republikeinen minder par ten heeft gespeeld dan de media beweren.

Terwijl Kemp gouverneur van Georgia werd, verloor zijn partij genoot Herschel Walker de strijd om de Senaatszetel in die staat. Walker, een voormalige sportve dette die achtervolgd wordt door schandalen, was doorgeduwd door Trump. Door de eigenaar digheden van het Amerikaanse kiessysteem volgt er een tweede ronde in december, maar het is weinig waarschijnlijk dat Walker het nog zal halen.

op

in

krantenwinkel

Van Camp (2010-2020)

Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews

Ook andere Trump-kandidaten van twijfelachtige kwaliteit (Mas triano, Bolduc, Lake, ...), presteer den opvallend zwak. Het is ook veelzeggend dat sommigen van hen bij de Republikeinse voor verkiezingen zowaar steun kregen van Democratische groepen, in het idee dat ze bij de echte ver kiezingen minder kans zouden maken tegen de Democratische kandidaat.

Florida

Het meest opvallende resultaat kwam uit Florida. Dat is al jaren de grootste ‘swing state’ van de VS, het strijdperk waar presidentiële ambities sneuvelen of triomferen. Niet meer. Vorige week kleurde Florida bloedrood en wordt de staat als verloren beschouwd voor de Democraten. De grote over winnaar van de verkiezingen is gouverneur Ron DeSantis, die 20 procent liet tussen hem en zijn Democratische rivaal. Ook dat is slecht nieuws voor Trump, want DeSantis werd zelfs vóór de ver kiezingen al gezien als zijn enige geloofwaardige rivaal bij de Re publikeinse voorverkiezingen.

Met zijn opvattingen zit DeSan tis grotendeels op dezelfde lijn als Trump en binnen de partij za ten ze ook in hetzelfde kamp. Te succesvolle generaals maken de keizer echter zenuwachtig, we ten we uit de oudheid. Tekenend voor het groot kind dat hij is, kon Trump niet nalaten om nog tijdens de campagne uit te halen naar zijn jongere rivaal: “Ik weet dingen over DeSantis die niet erg vleiend zijn”, klonk zijn nauwelijks verho len chantagepoging. In een toe spraak had hij voor DeSantis, naar gewoonte, ook al een bijnaam uitgevonden: DeSanctimonious (sanctimonious = schijnheilig).

leen omdat ze loyaal zijn aan hem. Trumpisme, als manier om aan politiek te doen, is op termijn een doodlopende straat.

De aanvallen van Trump op DeSantis werkten als een boeme rang. Mensen die hem voorheen trouw waren, keerden zich pu bliekelijk af van zijn uitspraken.

Trump heeft wel vaker de vijan digheid van conservatieve com mentatoren overleefd, dankzij zijn populariteit bij de gewone kiezer, maar de rechtse stemmen die zeggen dat zijn tijdperk voorbij is, klinken sinds de overwinningsne derlaag luider dan ooit. Zij roepen DeSantis op tot een opstand tegen de heerschappij van Trump, door een officiële kandidatuur voor het presidentschap.

Blauwdruk van de overwinning

Of DeSantis dat zal durven en het kan halen bij de Republikein se militanten, valt af te wachten. Om hem te verslaan zal Trump in ieder geval met meer moeten uitpakken dan kinderachtige bij namen. DeSantis toonde zich een ideeënstrijder met ruggengraat. Hij liet als stunt illegale immigran ten doorvliegen naar Martha’s Vi neyard, de thuis van progressieve elites. Hij voerde niet alleen met woorden, maar ook in zijn beleid strijd tegen alles wat woke is. “Florida is de plaats waar woke komt om te sterven”, zei hij in zijn overwinningstoespraak.

Opvallend is dat DeSantis zeer goed scoort bij de ‘hispanics’, on danks zijn antimigratiebeleid. Het is een waarheid in Europa en het is een waarheid in de VS: migran ten zijn cultureel conservatiever dan autochtonen en hebben geen boodschap aan de woke onzin van linkse blanken.

De groeiende opstand

Biden is een zeer onpopulaire president. Zijn beleid was zwak, op bijna alle vlakken: corona, de te rugtrekking uit Afghanistan, immi gratie, veiligheid, inflatie. Hij deed niets om de centristen en rechtse antitrumpers aan zijn kant te hou den. De tussentijdse verkiezingen hadden dus een gemakkelijke tri omf moeten worden voor de Repu blikeinen. De reden waarom die is uitgebleven, is Donald Trump.

Trump heeft nog steeds de steun van een groep zeer over tuigde kiezers - dat merk je ook bij zijn massameetings - maar zelfs aan de rechterzijde zijn steeds meer mensen hem grondig beu: zijn brutale stijl, zijn cynis me, zijn lage aanvallen (zelfs op zijn eigen mensen), zijn leugens, zijn hardnekkigheid over “ge stolen verkiezingen”, de zwakke kandidaten die hij opdrong al

DeSantis wordt in de Vlaam se pers al “Trump 2.0” of “mi ni-Trump” genoemd, maar dat is hij hoogstens op gebied van politieke opvattingen. Hij is intel ligenter dan Trump, ideologisch samenhangender, verbaal ster ker en vooral 32 jaar jonger. Lei ders worden gesmeed in het vuur: DeSantis toonde zich een opval lend efficiënte leider toen orkaan Ian eind september dood en ver nieling zaaide doorheen Florida.

Alleen op het gebied van per soonlijk charisma haalt hij het niet van Trump. Zal dat voor Trump genoeg zijn om de uitdaging af te slaan van een man die in zijn ei gen staat de blauwdruk lijkt uitge tekend te hebben voor een grote Republikeinse zege in 2024? Met ‘The Donald’ weet je nooit. Het zullen de mi litanten zijn die over de voorverkiezingen beslissen, niet de commentatoren.

EDITORIAAL PIETER VAN BERKEL

Ron DeSantis & Donald Trump

De aanvallen van Trump op DeSantis werkten als een boemerang

DeSantis is intelligenter dan Trump, ideologisch samenhangender, verbaal sterker en vooral 32 jaar jonger

Ondanks de te vermijden moord op een politieagent wast minister van Justitie

Vincent Van Quickenborne zijn handen in onschuld. Een passage in de inderhaast opgeroepen Kamercommissie Binnenlandse Zaken en wat interviews in de media met kromredeneringen, zijn voldoende om de bladzijde om te slaan. Het getuigt van een gebrek aan moreel besef dat eigen is aan deze federale regering.

DE MORELE AFGROND VAN DE REGERING-DE CROO

Het leek wel of we waren teruggekeerd naar 1998. Vorig weekend waren de in België meest gezochte woorden op soci ale media, en vooral Twitter, ‘Dutroux’ en ‘ontslag’. Een echo van de achteraf gezien tragikomische ontsnapping van vijand nummer één, kinderontvoerder en moor denaar Marc Dutroux. Het leidde indertijd tot het ontslag van de toenmalige minis ters van Binnenlandse Zaken en Justitie, Johan Vande Lanotte en Stefaan De Clerck. Veel politieke waarnemers trokken de parallel met de houding van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) die zich van geen kwaad bewust is na de moord - er is geen ander woord voor - op een Brusselse politieagent door een geradicaliseerde moslim. Die had zich ’s ochtends aangeboden op het politiecom missariaat van Evere met de melding “dat hij de politie haatte”. Na een vaudeville met een passage langs een ziekenhuis (de

In de Kamercommissie nam Van Quickenborne een zelfingenomen houding aan en gaf de indruk boven alles en iedereen verheven te zijn

man werd eigenlijk als geestesgestoord gecatalogeerd) kon hij zonder enige con trole of opvolging beschikken en sloeg ’s avonds toe in Schaarbeek. Zoals artsen na een mislukte operatie elkaar uit de wind zetten, deden magistraten hetzelfde. Daar werd immers werd natuurlijk de grootste fout begaan, namelijk dat een parketma gistraat iemand die op de OCAD-lijst staat niet of onvoldoende opvolgt. Volgens de politievakbonden had ook de minister van Justitie de boter gegeten, ook en vooral omdat hij de waarheid geweld aandoet. Het structurele geweld tegen de politie wordt onvoldoende bestraft, maar dat is volgens Van Quickenborne onzin.

Een voorbeeld van een agent die tijdens een interventie gewond raakte, werd door de Kortrijkzaan afgedaan als “een arbeids ongeval”.

Een lichtjes arrogante passage in de Ka mercommissie Binnenlandse Zaken op maandag moest de vis verdrinken. Het Vlaams Belang eiste zijn ontslag, maar stond daarmee relatief alleen. Zelf nam Van Quickenborne een zelfingenomen houding aan en gaf de indruk boven alles en iedereen verheven te zijn.

GEEN SCHULDBEWIJS, WEL POLITIEK FATSOEN

Feit is natuurlijk dat men zich terecht de vraag moet stellen: is de bevoegde mi nister direct verantwoordelijk voor de ge beurtenissen? Geenszins. Maar dat gold ook voor De Clerck en Vande Lanotte. Men gaf indertijd echter wel een signaal dat de zaak ernstig werd genomen.

Uiteraard bestaan er in deze verschillende scholen. Ten tijde van de ontsnapping van Marc Dutroux stelde de Luikse grondwet specialist François Perin dat een minister in tijden van crisis net op post moest blij ven om de situatie niet verder uit de hand te laten lopen.

Daarnaast is er de school die stelt dat af treden geen schuldbewijs is, maar poli tiek fatsoen om verantwoordelijkheid te nemen voor ernstige feiten of compleet foute en dure beslissingen. Dat is inder daad een keuze die iemand als persoon uiteraard vrijuit laat gaan. Maar het is een signaal aan de bevolking dat de politici het ernstig nemen met de werking van onze instellingen.

In plaats van zich discreet op stellen, stuurt Verlinden een gênante brief naar de politie om haar steun uit te spreken

Een soort van moreel politiek besef. Wel nu, dat is er bij Vivaldi duidelijk niet. Niet in justitie. En ook niet bij het aanpakken van de andere fundamentele taken van een regering. Dat minder dan een maand na de nachtelijke begrotingsonderhande lingen blijkt dat de overheidsfinanciën 1,7 miljard euro extra uit koers zijn en België zo afstevent op het grootste begrotings tekort van de eurozone, is eveneens sym bolisch voor dit moreel verval. Het is niet anders met de gebrekkige of onbestaande pensioenhervorming. De Vivaldisten kij ken de andere richting uit en hebben geen langetermijnvisie. Na ons de zonvloed, is het devies. Men gaat ervan uit dat de vol gende regering puin moet ruimen en dat men er zelf niet meer bij zal zijn.

GEEN LEVEN BUITEN DE POLITIEK

Een personage als Vincent Van Quicken borne is daar symptomatisch voor en wel om meer dan één reden. Om te beginnen was ‘Q’ iemand die tijdens de lange rege ringsformatie richting Vivaldi aanvanke lijk en eerder rechtse koers wou varen. Maar toen een interessante ministerfunctie lonkte, was het plots gedaan en werd hij de meest virulente verdediger van paars groen+. Het is bekend dat hij in het begin van de regeerperiode kritische economen belde om zijn beklag te doen. Daarna is dat wat geminderd, maar deze anekdo te is niet onschuldig. Het is een echo van de Verhofstadt-jaren toen men critici uit schold voor verrot; ook een regeerperi ode gekenmerkt door moreel verval. En het is toen dat Vincent Van Quickenborne zijn eerste stappen zette in de uitvoerende macht. Als staatssecretaris voor Adminis tratieve Vereenvoudiging en Digitalise ring. Veel aankondigingspolitiek was dat

De Vivaldisten gaan ervan uit dat de volgende regering puin moet ruimen en dat men er zelf niet meer bij zal zijn

toen. We weten bijna 20 jaar later dat het resultaat ondermaats was.

Van Quickenborne is ook iemand die zich mordicus aan zijn postje vastklampt omdat er voor hem eigenlijk geen alternatief is. Ook al profileert hij zich als liberaal, er is voor hem geen plaats buiten de politiek, bijvoorbeeld in het bedrijfsleven. Hij heeft er nooit gewerkt. Exit Van Quickenborne als minister betekent het einde van de car rière in de Wetstraat.

Dat is ook het meer algemene probleem van veel excellenties in deze regering. Ze leven in een parallelle wereld. De manier waarop minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden communiceert, is tenenkrullend. In plaats van zich discreet op stellen, stuurt ze een gênante brief naar de politie om haar steun uit te spreken. Enige terughoudend heid was hier logischer geweest.

Hetzelfde geldt voor de hele reeks groe ne excellenties die momenteel echt niet verder raken dan te waarschuwen voor hel en verdoemenis wegens een ontregeld klimaat. Vivaldi is echt compleet van het padje.

Johan Vande Lanotte

Stefaan De Clerck

Alexander De Croo

Rekenhof sabelt onevenwichtige sociale zekerheid neer

In een nieuwe doorlichting neemt het Rekenhof de Belgische sociale zekerheid onder de loep. De conclusies zijn weinig opbeurend. De sociale bijdragen van de werkenden volstaan steeds minder om het systeem te financieren. De overheidsinstellingen die de sociale zekerheid beheren maken er een boekhoudkundige knoeiboel van. En de aanvullende pensioenen die een extra appeltje voor de dorst moeten zijn, schieten hun doel voorbij.

Voor Franstalig België ,en de Parti Socialiste in het bijzonder, is de sociale zekerheid zowat het enige wat dit land nog bijeenhoudt. Welnu, dan is er slecht nieuws voor de centenbelgi cisten, want een nieuwe studie van het Reken hof leert dat de sociale zekerheid er slecht aan toe is.

In 2021 kostte het stelsel 117,2 miljard euro. Zoals bekend moeten de pensioenen, werk loosheidsuitkeringen en geneeskundige ver zorging betaald worden door sociale bijdra gen van de werkenden. Alleen, die bedragen slechts 65,5 miljard euro, en dat ondanks de nog altijd hoge belastingen op arbeid. En dus moet de regering elders middelen zoeken om die sociale zekerheid te financieren. Aanvanke lijk was de zogenaamde alternatieve financie ring genoeg, namelijk inkomsten uit btw en ac cijnzen. Ondertussen moeten nu ook miljarden uit de algemene begroting worden gehaald om de sociale zekerheid te stutten: 27 miljard euro om precies te zijn.

Werkzaamheid optrekken

Een echt recente evolutie is dat niet, maar op basis van de analyse van het Rekenhof moet men besluiten dat het systeem hier op zijn gren zen botst. Steeds meer algemene middelen voor de sociale zekerheid betekent dat de federale overheid haar kerntaken (binnenlandse zaken, veiligheid, defensie,…) steeds moeilijker kan vervullen. De oplossing voor de linkerzijde be staat erin de sociale bijdragen gewoon opnieuw

op te trekken en arbeid dus meer te belasten. Dat denkt eigenlijk ook minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) die met zijn plan nen voor een belastinghervorming onder ande re de minder zwaar belaste extralegale voor delen - bijvoorbeeld hospitalisatieverzekering en ecocheques - in het vizier neemt. Wat men in politieke kringen vaak vergeet te zeggen, is dat de oplossing ligt in het optrekken van de werk zaamheidsgraad in vooral Wallonië en Brus sel. Dat betekent minder uitgaven voor uit keringen en meer fiscale inkomsten dankzij het hoger inkomen van de werkenden. Al leen raakt men bij Vivaldi niet verder dan de holle frasen over het optrekken van de werkzaamheidsgraad naar 80 procent zonder daar echte beleidsmaatregelen voor te nemen.

Boekhouding is een zootje

De tweede kritiek van het Rekenhof richt zich op de instellingen die de sociale zekerheid be heren. De boekhouding is er een zootje. Weinig transparant, zelfs bij een instelling als de Rijks dienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) die een specialist is in cijferanalyses. Verder blijkt dat de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverze kering (HZIV) zijn rekeningen voor de periode 2019-2021 nog moet opstellen en het Rijksinsti tuut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekeringen (RIZIV) blijkt nog geen rekeningen te hebben voorgelegd voor alle jaren tussen 2017 en 2021. Het zijn toestanden die doen denken aan een bananenrepubliek.

Onevenwichtig systeem

Ten slotte blijkt er eveneens een probleem te zijn met de zogenaam de tweede pensioenpijler of de aanvullende pensioenen. De eerste pijler wordt gevormd door de wette lijke pensioenen. De tweede pijler is een vorm van pensioensparen via de werkgever. Op een fiscaal interessante manier kan men sparen voor een extra tje na het pensioen, een appeltje voor

“Hernieuwbaar”

Waaraan denkt u als u het begrip ‘hernieuwbare energie’ hoort? Zonne- en windenergie waarschijnlijk? Misschien ook water kracht? Fout. Dan kent u de voornaamste hernieuwbare energie bron niet.

Klimaatrealist Bjorn Lomborg post te deze week op zijn Facebookpa gina een overzicht van het gebruik van ‘hernieuwbare’ energiebronnen over de wereld, zoals die zijn bere kend door het Internationaal Energie Agentschap. Die zouden momenteel al 16 procent van de wereldenergie behoeften dekken, maar niet zoals de meesten het zich voorstellen. 3 procent komt van waterkracht (stuw dammen). Slechts 1 procent komt van wind en 0,8 procent van zon. Het grootste deel (11 procent), twee der de van alle hernieuwbare energie, komt van houtverbranding.

Net als ‘duurzaam’ is het begrip ‘hernieuwbaar’ populair geworden in de ideologie van de Club van Rome en het (onjuiste) idee dat we de schaarse rijkdommen van de planeet aan het opgebruiken zijn. Hernieuw baar is goed, niet hernieuwbaar is niet goed. Daarop komt het simplis me neer.

Fetisj

‘Hernieuwbaar’ is helaas geen sy noniem voor ‘groen’ of ‘milieuvrien delijk’. Heel wat wetenschappers hebben er al voor gewaarschuwd dat hout als energiebron in de praktijk meer CO2 produceert dan aardgas of steenkool. Nochtans subsidieert de EU nog steeds houtverbranding als vorm van energieopwekking, a rato van 7 miljard euro per jaar, omdat dit de enige manier is om de fetisj van 45 procent ‘hernieuwbare energie’ tegen 2030 te halen. Ook in de rest van de wereld

komt er druk van heel wat landen om houtverbranding te erkennen als ‘klimaatneutraal’. Niet alleen is dat in strijd met de werkelijkheid, het leidt ook tot allesbehalve milieuvriendelij ke boskap.

Daar komt steeds meer kritiek op. Na een petitie van 500 wetenschap pers en oproepen van militanten als Greta Thunberg, heeft het Europees Parlement dit jaar een resolutie ge stemd om de verbranding van gezon de bomen tegen te gaan, zonder daar echter een termijn op te plakken.

De bocht is te klein en komt te laat. Net als dat het geval is bij ‘duurzaam heid’, ‘groene energie’ en ‘biodiversi teit’, is ‘hernieuwbare energie’ vooral een slogan, een goed voorbeeld van de misleidende kracht die woorden kunnen hebben.

de dorst dus. Welnu, in 2020 bracht het Rekenhof een audit uit waarbij bleek dat het systeem onevenwichtig was. Vrouwen konden er minder van genieten, er waren te grote verschillen in uiteindelijk opgebouwd pen sioenkapitaal en er was onduidelijkheid over het respecteren van de zogenaamde 80 procentregel. Die bepaalt dat het gecu muleerde wettelijke en aanvullende pen sioen niet hoger mag zijn dan 80 procent van het laatste loon. In die audit werd ook opgeroepen om het stelsel op basis van die conclusies bij te sturen in 2021 of 2022. Maar er is letterlijk niets gebeurd, besluit het Rekenhof.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Transgender moslimfeministen

Het woke-monster is al lang niet meer iets wat alleen autochtonen teistert. Ook de vrienden in de Belgische moslimgemeenschap worden ermee geconfronteerd. Maak kennis met de Brusselse moslimfeministen van ‘Imazi.Reine’.

Misschien doet de naam van het col lectief een belletje rinkelen. In 2020 haal de Imazi.Reine de krantenkoppen toen ze een onlinebijeenkomst organiseerden waarbij geen witte (blanke, red.) hetero mannen welkom waren. Het evenement was exclusief voor ‘queer women of co lour’. De organisatie kreeg destijds steun van niemand minder dan Unia, de meest geliefde organisatie van ons land.

Transgender moslima’s

Vorige week kwamen ze opnieuw aan bod in De Standaard. “Wij komen op voor het recht op een eerlijkere lezing van de islam”, zegt hoofdpersoon Fati ma-Zohra Ait El Maâti. “Een lezing die ook ruimte laat voor het recht op abor tus en geloofsafvalligheid. Ik heb de mening van buitenstaanders niet nodig. Mijn hoofddoek is mijn zaak. Die dient niet om mijn lichaam te verbergen, maar

om een eigen spirituele keuze te uiten.” Ook de tradities binnen de moslimge meenschap zijn niet veilig voor het wo ke-fenomeen, zo blijkt verder. “Ons col lectief voert een strijd op twee fronten. Binnen de eigen geloofsgemeenschap zetten we ons af tegen een stereotiepe visie van sommige moslimmannen op vrouwen. Ook moslima’s die bijvoor beeld transgender zijn, krijgen bij ons een plaats.”

Maar ook al wie “politiek rechts of isla mofoob” is, is de vijand. “Wat we binnen de moslimgemeenschap als probleem aankaarten, wordt graag door hen op gepikt. Ze zien er een bevestiging in van hun opvatting dat de islam onderdruk kend is. Maar naar ons genuanceerde islamdiscours hebben ze geen oren. En al zeker niet naar onze strijd voor het dragen van de hoofddoek.”

PIETER VAN BERKEL

JURGEN CEDER

Paul Magnette, voorzitter PS

Bjorn Lomborg

Doodgestoken politieagent slachtoffer van onvermogen en politiek cynisme

De laffe moord op een politieman in Brussel is nog maar net gebeurd of de zwarte piet wordt duchtig heen en weer geschoven. De liberale minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) wast zijn handen in onschuld door de politievakbonden te schofferen. De verantwoordelijke politici zullen er alles aan doen om deze politieke tijdbom zo snel mogelijk te ontmijnen en over te gaan tot de orde van de dag. “Morgen kijken de politici weer de andere kant uit, zoals ze dat al decennialang doen”, stelden de politievakbonden correct vast.

Hoe het mogelijk is dat een potentieel gevaarlijke en mentaal labiele extremist zonder veel tegenstand van het gerecht zomaar zijn gangen kon gaan, doet heel wat mensen naar adem happen. Zijn cri minele loopbaan leest als een thriller. Yassine Mahi werd in België geboren en zat een celstraf uit wegens gewelddadige overvallen.

Het brokkenparcours

Zijn gevangenschap verliep door zijn radicalisering woelig. Hij werd vijf keer naar een andere gevangenis overge plaatst en werd tenslotte opgesloten in de ‘deradex-vleugel’ in Ittre. In deze ge vangenis viel hij een cipier aan. Daardoor werd Yassine Mahi in 2017 naar de gevan genis van Lantin overgeplaatst, waar hij als gevaarlijke ‘geradicaliseerde moslim’ in een isolatiecel terechtkwam. De 32-ja rige moordenaar trachtte zijn plaatsing bij de Raad van State aan te vechten, maar die oordeelde dat zijn isolatie “noodzakelijk was om de dreiging die uitging van zijn radicalisme en de verspreiding daarvan in te dammen”.

Yassine Mahi stond tevens op de CE LEX-lijst van gedetineerden die onder speciaal toezicht staan omdat ze ook in de gevangenis actief blijven als moslimextre mist. Bovendien stond hij met stip op de OCAD-lijst aangeduid.

Ook na zijn vrijlating stond hij onder verscherpt toezicht. De Lokale Taskforce (LTF) - een samenwerking tussen onder meer politie en veiligheidsdiensten in de strijd tegen radicalisering - en CAPREV hielden een oogje in het zeil. “Zij kwa

men tot de conclusie dat er geen dreiging meer uitging van de man”, verklaarde federaal minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) in VTM Nieuws.

Dit bondig verslag toont het brokken parcours van het gerecht aan.Yassine Mahi gaf zelf aan de politie te haten en vroeg om hulp. Bovendien waren er genoeg in dicaties dat de man bijzonder gevaarlijk was. Waarom werd de man niet gecollo queerd? De hamvraag is of het gerecht deze moord kon voorkomen. Bij de aansla gen in Parijs, Brussel, Nice, Berlijn, Londen en Manchester bleek later dat de dader(s) bij de veiligheidsdiensten vrijwel steeds in beeld waren, maar dat de aanslagen niet konden worden voorkomen omdat de veiligheidsdiensten met handen en voe ten door wetten zijn gebonden.

Geweld tegen de politie

Maar hier ligt het toch wel anders. Vo rige week donderdag stapte de geradica liseerde Belgisch-Marokkaanse crimineel een politiecommissariaat in Evere binnen om zijn aanslag aan te kondigen, maar het parket besloot om niet over te gaan tot ar restatie of collocatie. Heeft het gerecht te laks gehandeld omdat het de stortvloed aan delicten niet meer aankan? De ge vangenissen zitten overvol. De sepone ringsgraad in Brussel ligt heel hoog. Maar dit vormt uiteraard geen excuus om een crimineel van dergelijke allures door de mazen van het gerechtelijke net te laten glippen.

Het geweld tegen de politie - dat Yassi ne Mahi aankondigde - vormt reeds lang een heel heikel punt. “In de zone Polbru

zijn de cijfers van geweld tegen politie diensten in vier jaar tijd verviervoudigd”, liet Matthias Vanden Borre (N-VA) een tijd geleden optekenen. Vorig jaar werd een agent in burger op het beruchte plein Jacques Franck in Sint-Gillis door tien tallen jongeren achtervolgd en bijna gelyncht. Volgens de politie zijn er regel matig zware aanvallen op politieagenten. Het is duidelijk dat een brede groep jon geren de politie als een vreemde bezet tingsmacht beschouwt en de situatie wil destabiliseren door politieagenten aan te vallen. Slechts een minderheid van de geweldplegers tegen de politie moet zich voor de rechter verantwoorden.

De liberale minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) wast zijn handen in onschuld door de politievakbonden te schofferen

Dan is er nog de spec taculaire toename van de criminaliteit in Brussel. Vorig jaar publiceerde Le Soir een bijdrage over de enorme toename van de criminaliteit, gro tendeels het gevolg van drughandel onder migran ten. De burgemeesters van Schaarbeek, Sint-Joost en

Brussel lieten eerder verstaan dat ze de situatie niet onder controle hebben. Vol gens diezelfde burgemeesters heeft het te maken met de ongecontroleerde migratie en worden er bij arrestaties steeds meer wapens getrokken.

“Hier betaalt de politiek de prijs van decennialang wegkijken en ontkennen, al te vaak om ideologische redenen. Wie durfde te spreken over problemen die te maken hadden met immigratie, werd me teen als racist afgevoerd”, schreef Luckas Vander Taelen vorig jaar in De Tijd. De re actie van de politievakbonden kan in die context worden gezien: “Morgen kijken de politici weer de andere kant uit, zoals ze dat al decennialang doen.”

JULIEN BORREMANS

Maandagvoormiddag stelde het Vlaams Belang een ‘IKEA-plan’ (Immigratie Kan Echt An ders) voor met 15 beleidspunten die de migratiecrisis kunnen oplossen. Het plan vindt zijn oorsprong in Zweden, waar de Zweden Democraten mee het beleid bepalen en voor een streng migratiebeleid gaan. Het plan kan samengevat worden als volgt: “Het minimale wat de Europese Unie eist, is het maximale wat dit land moet doen.”

30.000 ‘klassieke’ asielzoekers uit landen als Afghanistan, Syrië, Palestina… Tel daarbij nog eens 60.000 Oekraïners met een speciaal tij delijk beschermingsstatuut en je komt al aan 90.000 mensen die opvang vragen. “We zullen dit jaar afklokken op minstens 35.000 asielaan vragen, en de toevloed van echte en vermeen de minderjarige migranten uit Afghanistan is zodanig hoog dat minderjarigen op straat moeten slapen”, aldus Vlaams Belang.

Geen

opvangcrisis,

wél migratiecrisis

Ondanks die cijfers is er volgens voorzitter Van Grieken geen sprake van een opvangcri sis: “Er zijn genoeg opvangplaatsen, er zijn ge woon te veel asielzoekers.” Dat er enorm veel opvangplaatsen zijn, wordt ook bevestigd door staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nico le de Moor (cd&v). Het opvangnetwerk heeft vandaag 32.000 structurele plaatsen, een his torisch grote capaciteit. Ter vergelijking: in het crisisjaar 2015 waren er 33.400 plaatsen, waar van de helft bestond uit noodcapaciteit.

Van Grieken wijst naar enkele recente ver kiezingsuitslagen in andere landen, zoals Po len, Italië en Zweden. “Italië is een grensland, dus moeilijker vergelijkbaar. Maar Zweden zit in een gelijkaardige situatie als België en is van plan de migratiestroom fors te beperken. Het Vlaams Belang neemt daarom 15 maatregelen over die de Zweden al hebben ingevoerd of zullen invoeren, die bovendien perfect binnen het wettelijk EU-kader zouden passen.”

Gezinshereniging

Gezinshereniging krijgt de grootste aan dacht in de plannen, aangezien dat nog steeds

de grootste vorm van migratie is voor België, met 50.000 tot 60.000 nieuwkomers per jaar als gevolg. Tom Van Grieken vindt dat er een striktere definiëring moet komen van het be grip ‘gezinsleden’ van een derdelander. “Voor ons bestaat een gezin uit de huwelijkspartner en de minderjarige kinderen.” Voor EU-bur gers kan er ook een verstrenging komen om op die manier niet-getrouwde partners, klein kinderen en grootouders uit te sluiten van de gezinsherenigingsprocedure.

“Bij een islamitisch huwelijk hoeven de twee partners niet op dezelfde plek aanwe zig te zijn”, wist Van Grieken nog te vertellen. Dat zorgt er dus voor dat iemand eerst een asielprocedure kan doorlopen om in België verblijfsrecht te krijgen, om nadien in het hu welijksbootje te stappen met iemand uit het buitenland, die dan ook recht heeft op gezins hereniging. De Belgische wetgeving bevat immers geen wettelijke bepaling die stelt dat gezinshereniging met vluchtelingen beperkt moet worden tot gezinsbanden die bestonden vóór de binnenkomst. “Nochtans is dergelijke bepaling wel mogelijk overeenkomstig het Eu ropees recht”, aldus Van Grieken.

Ontwikkelingshulp

Ten slotte pleit Van Grieken ervoor om (ontwikkelings)hulp afhankelijk te maken van de bereidheid van derde landen om illegaal verblij vende onderdanen terug te ne men. “We willen de financiële inspanningen die ons land doet, bijvoorbeeld 25 miljoen euro in Mozambique of een veelvoud daarvan in Congo, koppelen

aan een terugkeerakkoord van hun onderda nen die op illegale wijze in België verblijven.”

Van alle mensen die in ons land asiel aan vragen, heeft uiteindelijk minder dan de helft recht om asiel. “En dat is al jarenlang het ge val”, zegt Van Grieken. Al die mensen stroppen mee het asielsysteem op. “De overheid moet dus geen passieve factor zijn in het migratie verhaal, maar de migratiestroom actief behe ren en beperken”, besluit de partijvoorzitter.

Meubelketen IKEA reageert ontevreden en wil dat de partij niet langer het merk en de huisstijl gebruikt. "We zijn ontdaan dat ons recht op ons merk en onze huisstijl geschon den wordt", klinkt het. “Wij proberen een poli tiek neutrale positie in te nemen en willen niet dat ons merk wordt gebruikt op een manier die doet denken dat we ergens achter staan, terwijl dat niet zo is.”

“IKEA staat bij ons niet voor ‘Ingvar Kam prad, Elmtaryd en Agunnaryd’, maar voor ‘Im migratie Kan Echt Anders’”, reageert de partij. “De win kelketen hoeft zich geen zorgen te maken: wij gaan geen meubels pro duceren, maar blijven bouwen aan politieke oplossingen.”

WANNES NEUKERMANS

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

Vlaams Belang lanceert 15 beleidspunten tegen migratiecrisis

“Minimale wat EU eist, is maximale wat dit land moet doen”

Vincent Van Quickenborne

Antwerpse stadsdichters Zal iemand hen missen?

Verleden week namen de overblijvende Antwerpse stadsdichters collectief ontslag. Blijkbaar dachten ze daarmee het stadsbestuur tot inkeer te kunnen brengen over het conflict met Ruth Lasters, maar ze overspeelden schromelijk hun hand. De functie van stadsdichter werd gewoonweg afgeschaft, terwijl de N-VA op de sociale media een rake cartoon van Van Mol verspreidde.

De Antwerpse stadsdichters zijn een uitvloeisel van een initiatief in Nederland, waar in januari 2000 een verkiezing voor een ‘dichter des vaderlands’ georganiseerd werd. Helemaal vlotjes liep die eerste benoeming niet, want Rutger Kopland, die de meeste stemmen kreeg, bedankte voor de eer omdat het volgens hem te veel werk zou ver gen. Gerrit Komrij werd daarmee de eerste Nederlandse dichter des vaderlands. In het zog van dit initiatief verko zen of benoemden een aantal steden ook stadsdichters, en Antwerpen kon natuurlijk niet achterblijven. Zodoende werd in 2003 Tom Lanoye tot de eerste Antwerpse stads dichter verkozen.

Theoretisch een goed idee

In theorie valt er wel iets voor te zeggen, stadsdichters die de opdracht krijgen voor bepaalde gelegenheden of over zaken van algemeen belang een gedicht te schrijven. Voor de ene is het een erkenning van verdiensten, voor opkomend talent een kans op wat meer naambekendheid. We zijn het vaker wel dan niet oneens met de politieke op vattingen van Tom Lanoye, maar de man weet wel zijn zin nen te formuleren. Een aantal van zijn opvolgers behoor den duidelijk tot de tweede garnituur. We hebben geen flauw idee hoe het zat met de dichterlijke kwaliteiten van de laatste vijf stadsdichters, maar dat ze met z’n vijven be noemd werden is in onze ogen niet meteen een indicatie dat ze alle vijf overliepen van talent. Of beter gezegd, alle zes, want blijkt dat één van de vijf stadsdichters eigenlijk een collectief van twee dichters was.

De Antwerpse schepen van cultuur, Nabilla Ait Daoud, kreeg de afgelopen dagen bakken kritiek over zich heenenfin, toch vanuit linkse hoek. Maar als Nabilla Ait Daoud, en bij uitbreiding haar partij de N-VA, echt kritiek ver dient, dan wel omdat ze tot voor kort zonder verpinken meestapte in dit soort absurd theater.

Cultuurpostjes links gekaapt

Dat het vroeg of laat tot een conflict moest komen, stond in de sterren geschreven. Theoretisch valt er dus wel iets te zeggen voor het concept van een stadsdichter. Maar in de praktijk wordt zoiets vrijwel meteen gekaapt door links voor politieke doeleinden. Ruth Lasters schreeuwt vandaag uit dat het haar taak als stadsdichter niet was om alleen maar promogedichtjes voor het stadsbestuur te schrijven. Zou ze dat ook gezegd hebben als het stadsbe stuur een duidelijk linkse stempel had gehad?

Nabilla Ait Daoud en de N-VA hadden er dus beter aan gedaan om het hele concept van de stadsdichters al veel eerder af te schaffen. Zeker, dat had hen een pak kritiek opgeleverd, maar niet meer dan de kritiek die ze nu krij gen. Maar het had wel een pak geld uitgespaard.

Maar telkens de N-VA ergens aan de macht komt, kan ze

niet aan de verleiding weerstaan om mee te spelen in het spel van de subsidies en de benoemingen in de cultuur sector. Zo hoopt ze in het gevlij van die cultuursector te ko men, maar keer op keer blijkt het vergeefs te zijn. Vlaams minister-president Jan Jambon kan ervan meespreken.

Heeft de N-VA haar les geleerd?

Maar misschien is er toch enige hoop. In plaats van door het stof te kruipen, koos de Antwerpse N-VA ervoor een cartoon van Van Mol te delen. De woede die dat oplever de bij de linkse bobo’s was gigantisch, en dat heeft zo zijn redenen.

Ten eerste was de cartoon raak: behalve de betroffen stadsdichters zelf en een paar van hun collega’s is er in Antwerpen geen kat die hen zal missen, hoewel men te keer ging alsof Antwerpen verleden week getroffen werd door een ramp van Bijbelse proporties.

Ten tweede is Van Mol een nogal verdachte cartoonist, die al eens een tekening laat publiceren in druksels van eerder laag allooi, zoals dit weekblad bijvoorbeeld. Dat de N-VA uitgerekend in deze affaire ervoor kiest te ant woorden met een cartoon van zijn hand is op zich al een provocatie.

Ten derde overspeelden de stadsdichters hun hand. Blijkbaar had men gedacht dat Nabilla Ait Daoud op haar blote knieën zou komen smeken dat ze hun ontslag zouden intrekken, dat ook Ruth Lasters zou mogen terugkomen en dat haar gedicht ‘Losgeld’ alsnog door de persdiensten van de stad massaal verspreid zou worden. Niet dus.

Maar ten vierde was er vooral de absolute machteloos heid. Coalitiepartner Vooruit koos ervoor om de N-VA ge woon te laten doen. Een vage oproep om Nabilla Ait Daoud te laten ontslaan werd niet opgevolgd. Ondertussen moest men bij de Antwerpse bevolking in tijden van inflatie met een vergrootglas zoeken naar enige sympathie voor de stadsdichters, laat staan dat er sprake was van zelfs nog maar een zwak protestje tegen het cultuurbeleid van Na billa Ait Daoud. De linkse honden blaften, maar de kara vaan trok schouderophalend voort. Pijnlijk.

FILIP VAN LAENEN

Hof van beroep geeft hulporganisatie ‘Moeders voor Moeders’ gelijk in zaak tegen Unia over hoofddoekenverbod

geworden. Wie hulp wil krijgen, moet lid worden en het waarden charter ondertekenen. Daarin werd het absolute neutraliteitsbe ginsel opgenomen: religieuze en politieke tekens zijn niet toegela ten.

Hoofddoekenverbod door werkgevers

Vorige maand besloot het Euro pees Hof van Justitie om een Brus selse werkgever gelijk te geven nadat een kandidaat-stagiair een klacht indiende bij de Brusselse Franstalige arbeidsrechtbank om dat ze haar hoofddoek niet mocht aanhouden tijdens het werk. Het bedrijf verdedigde die keuze door te stellen dat het een strik te neutraliteit - verankerd in het arbeidsreglement - hanteert. De

vrouw stelde nog voor om een an der type hoofddeksel te dragen, maar ook dat mocht niet. In de kantoren is geen enkel hoofddek sel toegestaan: geen muts, geen pet en ook geen hoofddoek, klonk het bij het Brusselse bedrijf.

Het Europese Hof bevestigde dat een dergelijk verbod toegela ten is, maar enkel indien er in het arbeidsreglement een duidelijk neutraliteitsbeleid is omschreven. Het verbod op het uiten van reli gieuze, levensbeschouwelijke en spirituele overtuigingen moet “al gemeen en zonder onderscheid voor alle werknemers gelden”. Indien een moslima geen hoofd doek mag dragen, mag een jood geen keppeltje dragen, een chris ten geen kruisje…

WANNES NEUKERMANS

In januari 2021 werd de vzw ver oordeeld tot een dwangsom van 500 euro per inbreuk. De zorgen dat niet-islamitische moeders zich niet meer zouden thuis voelen bij de organisatie die speelgoed, kleding, verzorgingsmateriaal en voedsel verzamelt om het nadien aan de hulpbehoevenden uit te delen, berustten volgens de recht bank op “islamofobe gevoelens van sommige moeders”.

Reglement aanpassen

Vrouwen met hoofddoek zou den volgens de burgerlijke recht bank dus ongunstiger behandeld worden. Na de klacht van Unia moest de organisatie het regle ment aanpassen en vrouwen met hoofddoek onmiddellijk toegang

geven tot de volledige hulpver lening. Moeders voor Moeders besloot terug te vechten en in be roep te gaan tegen de procedure.

In de tussentijd omzeilden ze de uitspraak van de rechtbank door vrouwen in de open lucht voedsel- en andere pakketten aan te bieden. “Als wij een dwangsom van 500 euro moeten betalen, dan gebeurt dat met giften die recht streeks naar Unia gaan en dat gunnen wij hen niet”, reageer de oprichtster Monique Verdickt toen.

Nu heeft het Antwerpse hof van beroep Unia teruggefloten. Het hof oordeelde dat de activiteiten van vzw Moeders voor Moeders niet onder het toepassingsgebied van de antidiscriminatiewet en het gelijkekansendecreet vallen.

Statuten veranderd

Het gelijkekansencentrum moest bewijzen dat de activiteiten van Moeders voor Moeders en het pand waarin ze plaatsvinden toe gankelijk zijn voor het (ruime) publiek, zoals de antidiscrimina tiewet en het gelijkekansende creet voorschrijven. Aangezien de vzw zich echter tot een specifieke groep richt, namelijk hulpbehoe vende moeders die door speci fieke instellingen werden door verwezen, oordeelde het hof dat aan die voorwaarden niet voldaan werd.

Om dergelijke incidenten in de toekomst te vermijden, heeft Moeders voor Moeders intussen haar statuten gewijzigd. De vzw is intussen een ledenorganisatie

Het Antwerpse hof van beroep heeft het gelijkekansencentrum Unia ongelijk gegeven in zijn rechtszaak tegen de Antwerpse vzw Moeders voor Moeders. Unia had een klacht neergelegd om dat Moeders voor Moeders in het intern reglement vrouwen oplegde om binnen de gebouwen de hoofddoek af te zetten. Het hoofddoekenverbod werd in 1996 ingevoerd nadat de vzw had vastge steld dat door de toegenomen groep van moeders met hoofddoek andere moeders zich niet meer thuis voelden bij de organisatie en afhaakten.

© SHUTTERSTOCK © PHOTONEWS

Erik Van Looy

Op een zeker moment lijkt iets zijn houdbaarheid bereikt te hebben. De smaak is weg, het geeft een belegen indruk of er ligt een pak stof op. Dat kleffe gevoel bekroop ons na de slotuitzending van ‘De Allerslimste Mens ter Wereld’. Welhaast 20 jaar na elkaar opnieuw een stereotiep programma volgens een vaste formule, met voorspelbaarheden, eenzelf de soort ‘humor’, een leger BV’s en BN’s dat vooral zichzelf interessant en grappig vindt. Presentator Erik Van Looy (60) lijkt wel een hamstertje dat altijd opnieuw in hetzelfde rad loopt, in eenzelfde kostuumpje bovendien. Het gaat wat ver velen, net als FC De Kampioenen, ook al was het opzet des tijds origineel en de formule baanbrekend.

Het was telkens een hoogmis van het clubje van culturo’s, medi alui, acteurs, spraakmakers en dergelijke meer, die meenden toon aangevend voor onze samenleving te zijn. Zij hijgden nog na nadat zij wekenlang onder de gratie van Erik Van Looy, de deus ex machi na van het programma, hun entrees hadden mogen maken, al dan niet in een excentrieke outfit en om de plezante te komen uithangen. Want hoewel de titel ‘Allerslimste Mens’ zou kunnen doen geloven dat men om de titel te behalen wetenschappelijk beslagen moet zijn, is niets minder waar. Algemene kennis van hedendaagse films, mu ziek en modeverschijnselen, vaak in het Engels bovendien, zijn ‘bon ton’. Politici, wetenschappers en gewone mensen die wat achterop hinken met hun ‘culturele’ bagage, kunnen het vergeten.

Selecte club

Erik Van Looy was aanvankelijk bekend in Vlaanderen als succes rijk filmregisseur, maar ondertussen wordt hij vaak alleen nog ge associeerd met ‘De Slimste Mens ter Wereld’ en om de tien jaar met ‘De Allerslimste Mens ter Wereld’, waarin hij een reeks kandidaten van de voorbije jaren opnieuw laat opdraven. Hij groeide uit tot een cultfiguur en ook wel cultuurpaus die bepaalt welke ‘heiligen’ tot de eer van zijn altaren worden toegelaten. Dat is dan de politiek cor recte intelligentsia in Vlaanderen die vandaag vooral de mond vol heeft over inclusiviteit, multiculturaliteit, verbinden en daarbij graag tegen heilige huisjes schopt. Toen Danira Boukhriss Terkessidis uit eindelijk won, kon het gekleurde ‘jurylid’ Jennifer Heylen het dan ook niet nalaten extra te benadrukken hoe belangrijk de overwin ning voor een ‘vrouw met kleur’ als symbool wel is… Alsof daar ie mand nog problemen mee heeft… Van Looy is dan ook erg selectief als hij kandidaten aantrekt en zorgt er nauwgezet voor dat de grote rechterzijde in Vlaanderen mooi uit beeld blijft, een uitzonderlijke ‘excuustruus’ niet te na gesproken. Velen hebben hun BV-schap te danken aan hun optreden in de ‘quiz-der-vrienden’. Niveau

Het programma hang aan elkaar met grappen maken, aangestuurd door Van Looy zelf, maar ook en vooral door twee ‘juryleden’ die eer der de rol van animator op zich nemen, want eigenlijk beslissen ze nooit, want de antwoorden zijn ofwel goed ofwel fout. Erg spontaan is het allemaal niet, want vaak blijkt dat de grappen ingestudeerd zijn en soms ook voorspelbaar. Sommige juryleden, zeg maar: ‘de lolbroeken van dienst’, maar ook bepaalde kandidaten gaan daar bij wel eens uit te bocht met grofheden, onderbroekenhumor, be ledigende opmerkingen of schunnige vulgariteiten. Natuurlijk moet veel kunnen en leven we niet meer in de jaren vijftig en zestig, toen het moraliserende vingertje van de pastoors nog overal te zien was. Maar anderzijds is men wel in een gelijksoortig bedje ziek, want de politieke correctheid spat eraf. Men is op zijn hoede om woke ge noeg te zijn. En als men toch al eens over de schreef gaat, dan wordt dat toegedekt met de mantel der liefde van de gelijkgezinde po co-elite die met alles mag lachen.

Doorstoken kaart?

Soms heeft kijkend Vlaanderen wel eens de indruk dat bepaalde vragen op het lijf geschreven zijn van bepaalde kandidaten, wat een zeker favoritisme van Van Looy zou suggereren. Dat werd zelfs open lijk in de media gesteld na het ‘wegspelen’ van Bart Cannaerts die het 17 uitzendingen had uitgezongen, maar het in zijn laatste dagen erg moeilijk kreeg in de filmpjes- en fotorondes. Het gaf een bizar gevoel.

Het ziet ernaar uit dat Erik Van Looy - die zichzelf ondertussen tot de grapjassen van Vlaanderen is gaan rekenen en binnenkort met een eigen ‘comedyshow’ de Vlaamse zalen gaat aandoen - volgend jaar opnieuw met ‘zijn’ Slimste Mens ter Wereld voor de pinnen gaat komen. Stereotiep? De kans is groot. De BV’s gaan weer lol hebben met zichzelf, terwijl het hamstertje in het blauwe pakje rent en rent…

“Ah, nu komt de échte fascist”

Vervroegde voorzittersverkiezingen bij Vooruit

huidige voorzitter de verkiezingen nog maar net heeft aangekondigd, zijn er nog geen tegenkandidaten bekend, maar die mogen zich de komende periode melden. Op het partijcongres van 3 december zal een datum worden afgesproken voor de voorzittersverkiezingen. Sinds Conner Rousseau voorzit ter is, klimt de partij gestaag om hoog in de peilingen. Bij de laatste Grote Peiling behaalde zijn partij een historisch hoge score van 16,8 procent en is daarmee na Vlaams Belang en N-VA de grootste par tij van Vlaanderen. Bovendien is Rousseau na N-VA-voorzitter Bart De Wever de populairste politicus van Vlaanderen.

WANNES NEUKERMANS

Vooruit-voorzitter Conner Rousseau kondigt vervroegde voorzit tersverkiezingen aan bij zijn partij. Rousseau werd zelf verkozen op 8 november 2019. Normaal gezien is de termijn vier jaar, maar dan zouden de volgende verkiezingen binnen zijn partij tijdens de campagne voor de Vlaamse en federale verkiezingen vallen en dat wil Rousseau vermijden. Rousseau zegt met Vooruit goed bezig te zijn en wil zichzelf opvolgen, maar andere kandidaten mogen zich melden.

“It has been a hell of a ride”, vindt Rousseau zelf van de (bijna) drie jaar dat hij nu voorzitter is van Vooruit. Volgens hem is er hard ge werkt om Vooruit (toen nog sp.a) opnieuw op de kaart te zetten en binnen de federale regering een grote rol te laten spelen. “Maar ook Vlaams willen we volgende keer inbreken”, verklaart hij am bitieus richting 2024. Als Vlaamse regeringspartner wil Vooruit vol gens hem hervormen op vlak van onderwijs en welzijn.

“Als ik zie wat de noden zijn op vlak van onderwijs, de kinderop vang… Maar ook binnen welzijn en het gebrek aan ambitie op vlak van klimaat: als we voor deze en volgende generatie het verschil willen maken, dan ben ik ervan overtuigd dat Vooruit nodig is bin nen die Vlaamse regering”, aldus Rousseau. Dat dat dan waarschijn lijk een regering wordt met N-VA,

wil Rousseau niet zeggen: “Dat wordt een regering met Vooruit en we zullen zien hoe de kiezer de an dere kaarten op tafel legt.”

“Onze voorzittersverkiezingen zouden vallen tijdens de campag ne voor de verkiezingen, en dan lijkt het me geen goed idee om met onszelf bezig te zijn”, verklaart hij. “We hebben onze zaakjes op orde, we zijn terug één team, we zijn te rug relevant met Vooruit. Ik ben kandidaat om mezelf op te volgen, samen met Funda Oru, onze vice voorzitter.”

Rousseau wil dus verdergaan op zijn elan en vraagt daarvoor de steun van de Vooruit-leden. “Ga met mij als kopman naar die verkiezingen en laten we die ver kiezingen winnen.” Aangezien de

Groen-covoorzitter: “De retoriek van Vlaams Belang is gangbaar geworden in Vlaanderen. Dat is onaanvaardbaar”

Actrice Lien Van de Kelder: “De verrechtsing van de maatschappij verontrust me erg”

Nultolerantie tegen politiegeweld blijkt dode letter: “Minister liegt tegen publieke opinie, pers en politie”

De Bleeker luidt alarmbel over toenemend begrotingstekort: “Ik wil mijn kinderen niet opzadelen met de schuldenberg die er zit aan te komen”

Griekse oud-topvoetballer krijgt celstraf van 10 maanden wegens kritiek op geslachtsverandering bij kinderen

“We hebben onze zaakjes op orde”

MEEST GELEZEN OP

Conner Rousseau

CITAAT VAN DE WEEK

Frank Vandenbroucke:

Toen VB-Kamerlid Dries Van Langenhove naar voren trad om een parlementaire vraag te stellen over de onenigheid binnen de rege ring over de regularisatie van illegalen, beet vicepremier Frank Vandenbroucke hem toe: “Ah, nu komt de échte fascist.” Het zou volgens Van Langenhove niet de eerste keer zijn dat Vandenbroucke zo uit de hoek komt. Zo zou de socialist tijdens commissies geregeld parlementsleden uitschel den, zich niet houden aan spreektijden en een uiterst kort lontje hebben.

Inflatie en prijscontroles door eeuwen heen

De westerse wereld wordt sinds enkele maanden geteisterd door hoge prijsinflatie. Overheden en cen trale banken schuiven alle schuld van zich af. Tegelijkertijd roepen linkse politici op om prijscontroles in te voeren en de vrije markt nog meer aan banden te leggen. Om onze situatie te begrijpen en te leren uit de fouten van het verleden, stel ik voor om de geschiedenis in te duiken.

Aan de hand van het boekje ‘Forty cen turies of wage and price controls - How not to fight inflation’ (‘Veertig eeuwen inkomens- en prijscontroles - hoe infla tie niet bestrijden’) van Schuettinger en Butler (1978) kunnen we rampzalige over heidsinterventies door de eeuwen heen bestuderen. Laten we beginnen met de oudheid.

Het oude Egypte

Het oude Egypte was een van de eer ste grote menselijke beschavingen. Zo als in alle pre-industriële samenlevingen was de controle over voedsel van primair belang. De staat (de hofhouding van de farao’s) mengde zich meer en meer in de economie. In de derde eeuw voor Chris tus was de bureaucratische controle op de voedselproductie dusdanig extreem dat volgens archeologische studies een heel leger inspecteurs nodig was om het ge heel draaiende te houden.

Veel landbouwers vluchtten weg om betere levensomstandigheden te vinden. Er werd soms geweld gebruikt om de overgeblevenen arbeiders te dwingen om de noodzakelijke voedselproductie te ga randeren. De overheid legde ook een pla fond op de lonen: ook bij gestegen vraag

Om hun economische problemen tegen te gaan, begonnen de Romeinse keizers de munten te ontwaarden

naar hun diensten mochten handwerkers geen loonsverhoging vragen.

De economie begon ernstig te sputte ren tegen het einde van de derde eeuw voor Christus. Heersers sloegen munten die minder goud of zilver bevatten om meer te kunnen uitgeven. Hierdoor ver loor het geld zijn waarde. Het rijk was in permanente politieke crisis en de han del viel terug. Uiteindelijk werd het eens machtige Egypte ingelijfd in het Romein se keizerrijk als een provincie.

Prijscontroles voor prostitutie in Indië

De Indische politicus en filosoof Vish nugupta (vierde eeuw v.C.) schreef een handboek voor heersers (de ‘Arthasas tra’) voor zijn vorst Chandragupta. Hierin pleit hij voor loonplafonds voor beroe pen gaande van muzikanten tot handar beiders, allemaal in naam van een ‘eer lijk loon’. Om dit allemaal te controleren moest natuurlijk een heel leger ambtena ren worden ingehuurd om de economie te superviseren.

Ook prostituees moesten hun prijzen mee laten bepalen door de overheid. Vol gens de tekst moesten de ambtenaren “uitgaven en toekomstige inkomsten van elke prostituee bepalen”. Bij de selectie van een prostituee moest “schoonheid en prestaties de enige overweging zijn”. Hoe dit in de praktijk heeft gewerkt, is

verloren gegaan in de nevelen van de tijd, maar ongetwijfeld was de post van ‘prosti tutiecontroleur’ een gegeerde job.

Romeinse inflatie

De Romeinse republiek was gekend voor haar gecentraliseerd bureaucratisch staatsapparaat, net als haar opvolger: het keizerrijk. In de vierde eeuw v.C. begon nen politici graan uit te delen in tijden van economische crisis. Dit systeem werd natuurlijk steeds populairder en uitge breider (zoals de meeste sociale herver delingsmechanismen doorheen de ge schiedenis). In 58 v.C. werd besloten dat alle burgers gratis graan moesten krijgen. Veel boeren trokken dan ook naar de stad, waar ze niet moesten werken en toch eten kregen, hetgeen de productie van graan natuurlijk niet ten goede kwam.

Ook prostituees moesten hun prijzen mee laten bepalen door de overheid in het oude Indië

Slaven werden soms door hun meesters vrijgelaten, zodat ze daarna als nieuwe vrije burgers op kosten van de staat kon den leven. Julius Caesar ontdekte in 45 v.C. dat een derde van de Romeinse bur gers afhankelijk was van de overheid voor hun levensonderhoud. Het probleem van de gegarandeerde voedseluitdelingen of vaste graanprijzen bleef tot in het late kei zerrijk de economie parten spelen.

Om hun economische problemen tegen te gaan, begonnen de keizers de munten te ontwaarden. Nero verminderde het edelmetaal in de munten en Marcus Au relius verminderde hun totale gewicht om

nog meer uit te sparen. Op die manier probeerden de heersers meer geld uit te geven dan eigenlijk voorhanden was.

De zilveren ‘denarius’ van de late re publiek bijvoorbeeld werd uiteindelijk een kleine kopermunt met een tinnen omhulling, zonder edelmetalen, maar met nog steeds de naam ‘denarius’. En zoals steeds wanneer overheden geld ‘druk ken’ uit het niets, ontstond er prijsinflatie: de prijs van een eenheid graan ging in de Egyptische provincie bijvoorbeeld van 9.000 drachme in 314 n.C. naar meer dan 2.000.000 drachme vanaf 344 n.C. De han del, de levenskracht van de samenleving, viel stil en mensen begonnen terug met ruileconomie.

Het edict van Diocletianus

De meest beruchte poging van de Ro meinse staat om de economie reguleren werd georganiseerd door keizer Diocle tianus (regeerperiode 284 - 305 n.C.). De prijsinflaties die zijn rijk teisterden stak hij op het “winstbejag” van handelaars en speculanten. Om dit tegen te gaan, greep hij naar prijscontroles in het beroemde edict van Diocletianus uit 301 n.C. . In dit edict worden alle producten uit de econo mie opgelijst met hun maximumprijs, van olijfolie tot het loon van een leerkracht, van schoenen tot zijde. Op verkopen aan een hogere prijs stond de doodstraf.

Het resultaat was niet zoals gewenst. De christelijke filosoof Lactantius beschrijft dat “... mensen hun waren niet meer naar de markt brachten omdat ze er geen re delijke prijs voor konden krijgen …”. Vechtpartijen ontstonden wanneer ‘koop jesjagers’ vonden dat de winkeliers te veel vroegen voor hun producten. Zelfs onder dreiging van executie omzeilden vele handelaars het edict omdat er an ders geen economische activiteit moge lijk was. Na een jaar werd het grotendeels genegeerd en vier jaar na het edict deed Diocletianus troonsafstand.

Historicus Jean-Philippe Levy beschrijft dat in het late keizerrijk zowel arme als rijke Romeinen hoopten om verlost te worden van de staatsinterventies, zelfs als hiervoor nieuwe ‘barbaarse’ heersers nodig waren

Zijn opvolgers probeerden met steeds wanhopigere middelen de economie te reguleren. Zo werd het boeren en arbei ders bijvoorbeeld verboden om elders hogere lonen te zoeken. Je beroep verla ten voor een betere positie werd beschre ven als “desertie”. Historicus Jean-Philip pe Levy beschrijft dat in het late keizerrijk zowel arme als rijke Romeinen hoopten om verlost te worden van de staatsinterventies, zelfs als hiervoor nieuwe ‘barbaar se’ heersers nodig waren. Weldra viel het rijk door de invallen van dyna mische bevolkings groepen uit het noor den en oosten. De val van Rome: schuld van de ‘sossen’?

THOMAS PANIS

Hiëroglief toont Egyptische boeren

Buste van Caesar

Munt met afbeelding van Diocletianus

© SHUTTERSTOCK

DE DRINGENDE BEHOEFTE AAN OEKRAÏNE: VREDE

Fascinerende strategen in hoge witte sokken uit West-Europa bevelen aan “all the way” te gaan in Oekraïne: Verneder Rusland. Haal de Krim terug. Breng een regimeverandering in Moskou. “Oh, really?!”, zoals Tucker Carlson zou zeggen.

Het is tijd om bij zinnen te komen en ons te herinneren dat oorlog niet buiten de rationele sfeer wordt uitgevochten. De be langrijkste geostrategische doelstelling van het Westen wanneer Rusland Oekraïne binnenvalt, is te voorkomen dat Rusland te gemakkelijk wint. Het is al vergeten, maar aan het begin van deze oorlog voorspel den veel analisten dat de Russen na een gemakkelijke overwinning in Oekraïne achter de Baltische staten en misschien zelfs Polen aan zouden gaan. Volgens ver dere analyses zou Duitsland uiteindelijk wankelen en zich terugtrekken in een soort slordige neutraliteit waarmee het economisch zou kunnen overleven. Daar om was het geostrategische doel van het Westen te voorkomen dat de eerste van deze dominostenen - Oekraïne - zou val len, om zo de Russische imperialistische dynamiek te stoppen.

tegen de NAVO, maar tegen de ultralichte versie van de NAVO, zonder Amerikaanse troepen op de grond.

STAPJE TERUGZETTEN

Hoe kunnen we ontkennen dat dit doel niet alleen is bereikt, maar dat het volledig en op meesterlijke wijze is bereikt? De nete lige uitdaging voor de NAVO was immers Oekraïne zoveel mogelijk te steunen - met wapens en met ‘intelligence’ - zonder rechtstreeks in oorlog te raken met Mos kou. En dat deed het, en zelfs op een mees terlijke manier.

RUSLAND VERNEDERD

Het is nu duidelijk dat zelfs tegen deze ‘ul tralichte’ NAVO Moskou geen partij is. De inname van Kiev was een trieste misluk king. De Russische opmars in de Donbas - die echt is - is uitgevoerd met militaire tactieken van het type uit de Eerste We reldoorlog, ten koste van een verschrikke lijke vloed van Russisch bloed (en materi eel). Cherson, de enige regionale stad die door de Russen is veroverd, is in Oekraïen se handen. Het is de Krim zelf die momen teel wordt bedreigd door het tegenoffen sief van de Oekraïners, die door de NAVO zijn uitgedost en geïnformeerd. Het resultaat is duidelijk: Rusland heeft de Donbas ingenomen. Voor de rest is de glorieuze Russische militaire armada ver nederd. En dit, benadruk ik nogmaals, niet

Moeten we het avontuur echter voortzet ten, “de wapens het woord laten doen” zoals de ingehuurde strategen uit Brussel en Londen aandringen? Ik denk het niet. Laten we een stapje terugdoen. Oorlog is geen sportwedstrijd waarbij je partij moet kiezen voor een ‘team’ door met vlagge tjes te zwaaien. De oorlog in Oekraïne begon in 2014 met een staatsgreep in Kiev waarbij een wettige en correct gekozen, gematigde pro-Russische president werd afgezet. Deze staatsgreep, gesteund door de Ame rikanen, is het begin van de oorlog in Oe kraïne. Als vergelding nemen de Russen de Krim in en steunen zij, ook militair, de pro-Russische bevolking van Donbas. Kiev onderdrukt de opstand in de Donbas. Dit gewapende conflict zal duizenden do den tot gevolg hebben, aan beide zijden, meestal militairen, maar ook veel burgers. Dertig jaar lang hebben de Amerikanen een maximalistisch beleid in de regio ontwikkeld. De belofte van het Westen aan Moskou om de NAVO niet verder uit te breiden dan Berlijn lijkt al zo lang gele den, maar ze dateert slechts van 1991. In 2014 trok Moskou zijn rode lijn: wij ei sen Oekraïne niet op. Maar wij zullen het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne niet ac cepteren. Amerika heeft zich in zijn over moed doof gehouden en is verdergegaan in zijn pogingen Oekraïne in de NAVObaan op te nemen. Oorlog werd onvermij delijk.

NUCLEAIRE MACHT

Het is tijd om te onderhandelen. Het Wes ten heeft de ultralichte NAVO-kaart for midabel goed gespeeld. Wat een mees

terschap, wat een vaardigheid. Militair gezien staan de Russen zwak: er moet dus nu over vrede worden onderhandeld. His torisch en demografisch gezien is de Krim Russisch en dat zal zo blijven. De Donbas zal worden opgedeeld: de iure verdeling is beter dan de facto, omdat dit laatste het brandpunt zou zijn van conflicten en schermutselingen die de volgende dag weer zouden oplaaien. Zoals voormalig senator Alain Destexhe opmerkte in een artikel voor het Franse tijdschrift Causeur: “Het zou niet minder lovenswaardig zijn dan de Dayton-akkoorden die een einde maakten aan de Bosnische oorlog, waarin een feitelijke verdeling werd vastgelegd, of de onafhankelijkheid van Kosovo, die met geweld aan Servië werd opgelegd.”

Waarom niet ‘all the way’ gaan en een re gimewisseling in Moskou bewerkstelli gen? Omdat Rusland de op één na groot ste nucleaire macht ter wereld is. Want als Rusland het niet kan veroveren, zal het Oekraïne van boven tot onder vernietigen en zijn bevolking veroordelen tot hon gersnood, ellende, uittocht en dood. Er is immers geen reden om aan te nemen dat Poetin bij een regimewisseling zou wor den vervangen door iemand die tederder is dan hij. Vooral omdat het Westen in deze oorlog al zijn enige echte geostrategische doel heeft bereikt, namelijk op het terrein laten zien dat Moskou geen partij is voor de NAVO. Laten we oppassen dat we deze schitterende overwinning voor het Westen niet in een nederlaag veranderen.

DRIEU GODEFRIDI Gemobiliseerde

Het is tijd om te onderhandelen

Laten we oppassen dat we deze schitterende overwinning voor het Westen niet in een nederlaag veranderen

Het is nu duidelijk dat zelfs tegen deze ‘ultralichte’ NAVO Moskou geen partij is

“Zolang ik al op deze aardbol rond loop, wordt dat af en toe wel eens ge zegd. In 2010 was het op ’t randje, maar dat dossier is dan weggedeemsterd. In de volgende jaren zal het item sowie so terugkomen, want met de geblok keerde staatshervorming is dit land niet meer werkbaar. Maar, laat ons er geen begoochelingen over maken, een eventuele Vlaamse onafhankelijkheid zal niet uitgeroepen worden in een of ander parlement hier, onze buurlanden zullen zich daarmee moeien. Dat is al tijd zo geweest in de geschiedenis in deze gebieden. Mocht het ooit zo ver komen, zullen andere landen rond de tafel komen en ik denk dat de afspraak dan in Londen zal zijn.”

Mocht Vlaanderen onafhankelijk zijn, wat zou dat betekenen op economisch en fiscaal vlak?

“Je zal moeten starten met de Belgische wetgeving, want je kunt niet plotseling alles afschaffen. Je zal geleidelijk aan de zaak moeten wijzigen. Economisch gezien kan je het wel berekenen: twee derde van het bbp van dit land komt uit Vlaanderen, met de Antwerpse ha ven en de luchthaven in Zaventem als belangrijkste economische locaties. De vraag is natuurlijk ook (het) terri toriaal (denken) - daarin is Vlaanderen nooit sterk geweest, de Franstaligen wel -, namelijk wat gaat Vlaanderen omvatten? Ik veronderstel dat dat dan voor het grootste gedeelte het huidige Vlaanderen zal zijn en misschien een deel van Brussel. Fiscaal zie je dat, als je de gewestelijke autonome belastingen op een rij zet, heel dikwijls de schen kingsrechten en de registratierechten in Vlaanderen het laagst liggen. Ik ga ervan uit dat we in Vlaanderen een po litiek zullen voeren om arbeid goedko per te maken, zoals in Nederland en in de Scandinavische landen.”

Aangezien u zelf nog zoveel vragen hebt, betekent dat dan dat de Vlaamse Beweging en de Vlaamsnationalistische partijen nog geen goede antwoorden gegeven hebben op die vraagstukken?

“In 2010 was er ook een heel grote communautaire crisis. Op een gege ven moment ging het er nogal wild aan toe in de politiek, met alle mogelijke verwijten van separatisme. Op een be paald moment heeft Laurette Onkelinx toen openlijk in de Kamer gezegd dat het nieuwe België zal bestaan uit Wallo nië, Brussel en de zes randgemeenten. Aan Vlaamse zijde heb ik daar nooit een antwoord op gehoord. Het voordeel van de Franstaligen is dat zij veel meer territoriaal denken in vergelijking met de Vlamingen. In Vlaanderen gaat men dikwijls ervan uit dat de taalgrens wel de scheidingslijn zal zijn, maar er is na tuurlijk meer dan dat. Daarenboven zal men ook eens moeten nadenken over de nomenclatuur van een land. Dat is een heel breed dossier en gaat over de rechten en plichten van België. Hoe ga je de schuld verdelen, wat met de man daten met internationale instellingen en hoe ga je de diplomatieke betrek kingen regelen? Aan Vlaamse kant heb ik daarover eigenlijk nog nooit iets ge hoord. Politiek gaat over macht, dus ze moeten daarover toch eens een deftig dossier voorbereiden. Ten slotte mag je niet vergeten dat je bij een separa tistisch proces vrienden nodig hebt. De Catalanen dachten dat ze eens snel de onafhankelijkheid konden uitroepen in het parlement, maar niemand steunde die. Mocht dat gebeurd zijn tijdens het presidentschap van Donald Trump en hij zou gezegd hebben dat hij Catalonië erkent, dan had Madrid een probleem gehad. We moeten er dus voor zorgen dat we ergens vrienden hebben en de Franstaligen hebben daar een voor deel omdat ze op zijn minst altijd een

goede band hebben gehad met Parijs. Ze zijn ook veel beter dan de Vlamingen vertegenwoordigd in de internationale media.”

Denkt u dat onafhankelijkheid uiteindelijk positief gaat zijn voor Vlaanderen of dat het extra problemen gaat creëren?

“Er gaan natuurlijk extra problemen komen omdat je historische economi sche lijnen met Wallonië en Brussel veel minder gaat kunnen gebruiken. De vraag is of je op middellange termijn de positieve punten kunt laten overwegen op de negatieve. Dat kun je nu moeilijk inschatten, maar we kunnen wel zeg gen dat Vlaanderen een voordeel heeft omdat het er budgettair en economisch veel beter aan toe is. We moeten ook eens de vraag aan de bevolking stellen. Is de Vlaamse bevolking geïnteresseerd en willen we dan verder op ons eigen of willen we een aantal extra provincies

HERMAN MATTHIJS

“Men zal toch eens iets moeten doen aan de openbare financiën, want op een gegeven moment gaat dat eens ontploffen”

België heeft een gigantisch overheidstekort, een lage werkzaamheidsgraad, een hoge inactiviteit en een nadelige concurrentiepositie.

PS-voorzitter Paul Magnette liet onlangs echter nog maar eens blijken dat hij zich daarover weinig zorgen maakt. We vroegen aan professor openbare financiën Herman Matthijs hoe we de huidige economische situatie kunnen verbeteren en of een onafhankelijk Vlaanderen geen oplossing zou zijn, zodat politici als Magnette geen destructieve invloed meer zouden kunnen uitoefenen.

van Nederland worden? Dat zal de keuze zijn.”

Wat is de huidige economische toestand van België?

“Het is ooit beter geweest. We hebben natuurlijk de coronaperiode met moei te overleefd. Economisch zijn we er nog goed uitgekomen, maar de budgettaire factuur is heel zwaar door allerhande steunmaatregelen. Nu zitten we met de hoge energiekosten. Daardoor zal het niet meer lukken om nogmaals iets ge lijkaardigs te doen. We zitten met heel veel schulden in dit land. Dat is al tien tallen jaren zo, maar met een stijgende rente is dat wel een probleem. Tot nu toe hebben we weinig last gehad van grote werkloosheidsproblemen. Het is opval lend dat er in crisistijd grote krapte blijft op de arbeidsmarkt, zeker in Vlaande ren, maar ik denk dat dat de volgende maanden gaat veranderen. We gaan de problemen beginnen te zien.”

het stijgen zijn?

“Ja, je zit met de inflatie en de bedrijven gaan in januari plots door de cao 12 pro cent meer loon moeten geven. Ze gaan voor minder personeel opteren omdat ze het niet meer kunnen dragen. De hoge inflatie krijg je niet zomaar weg, daar gaat heel wat tijd overheen. Ik denk dat het pas tegen 2030 terug normaal gaat worden. Het is ook opmerkelijk dat geen enkele nationale bank of studie dienst van privébanken het heeft zien aankomen. Men was dus helemaal niet voorbereid.”

Was het eigenlijk nodig tijdens de coronaperiode om als overheid zoveel steunmaatregelen te nemen en zoveel extra geld te pompen in de economie? Zo creëer je toch inflatie?

“Ja, ze hebben met corona in paniek in het wilde weg te veel geld gegeven. Ne

MEN DURFT HET HUIDIGE BEDRAG VAN DE PENSIOENEN NIET AAN TE PAKKEN OMDAT DE GEPENSIONEERDEN MET MILJOENEN DE GROOTSTE ELECTORALE TROEF ZIJN

Door onder andere de loonkosten die aan

aaraan denkt u als u hoort dat Vlaanderen onafhankelijk zou zijn?

derland en Zweden, vergelijkbare lan den, zijn veel realistischer geweest en hebben hun economie veel meer open gehouden. Ik veronderstel dat men geen ervaring had, men wist het niet en heeft dus in pure paniek gehandeld. Als je het nu bekijkt, dan zijn er echt dwaze maat regelen genomen.”

Wat zijn de grootste economische verschillen tussen Vlaanderen, Brussel en Wallonië?

“Er zijn er veel. Zo is er bijvoorbeeld overal een begrotingstekort, maar in Vlaanderen is de totale som van ont vangsten van de Vlaamse begroting nu iets van 57 miljard euro op jaarbasis nog altijd veel groter dan de totale schuld die 45 miljard euro bedraagt. Dus in princi pe kan Vlaanderen met zijn jaarlijkse ontvangst in één klap zijn hele schuld afbetalen. In Brussel en Wallonië is het een negatieve verhouding van maal drie, maal vier. Het loopt daar volledig uit de hand. In 2024 gaan die bij de rege ringsonderhandelingen geld vragen, dat kan niet meer anders. Je ziet ook enor me verschillen in de werkloosheids- en tewerkstellingscijfers. Ze willen in dit land naar 80 procent gaan, maar dat is gewoon niet haalbaar. In Vlaanderen zitten we nu aan ongeveer 75 procent, Wallonië en Brussel zitten slechts rond de 60 à 65 procent. Mochten wij morgen een tewerkstellingsgraad van 80 procent hebben zoals Zweden en Nederland, dan was het begrotingsprobleem opgelost.”

Dus de toestand in Vlaanderen is eigenlijk alleen te verbeteren indien er iets verandert qua staatsstructuur?

“Als je in Vlaanderen naar 80 procent wil gaan, dan moet het volledige arbeids marktbeleid naar de gewesten gaan. Als men dan in Wallonië zou beslissen dat ze bijvoorbeeld vroeger op pensioen willen, dan moeten we dat respecteren, maar dan zullen ze het ook zelf moeten betalen.”

Welke rol zal de inflatie spelen? Economen wijzen op een komende recessie.

“Als er 10 economen aan een tafel zitten, ga je natuurlijk 11 meningen hebben.”

Denkt u dan dat het allemaal nog zal meevallen?

“Niemand weet dat op dit ogenblik. Er zijn een aantal factoren die verschillend zijn met de jaren ’70. Toen had je een monetaire economie, toen kon je devalu eren. In Frankfurt wordt van alles beslist en de euro is een zwakke munt gewor den. Waar de ECB geen blijf weet met de rente, zijn de Amerikanen daar veel progressiever mee aan het werken. Het

Er

Wat moet de federale regering doen? Wat is een potentiële oplossing?

“Men zal toch eens iets moeten doen aan die openbare financiën. Je kan toch niet blijven rondrijden met een begrotingsgat van 5,5 procent bbp en een schuld van 110 procent met stijgende rente. Dat gaat op een gegeven moment eens ontploffen. Je moet geen econoom zijn om dat te be seffen. In België gaat het moeilijk zijn om er iets aan te doen omdat de twee belang rijkste deelstaten Wallonië en Vlaanderen politiek heel anders stemmen.”

In een recent interview bleek dat PS-voorzitter Magnette zich weinig zorgen maakt over de economische toestand van België. Wat vindt u daarvan?

“Hij is natuurlijk de voorzitter van de op dit ogenblik grootste partij van Wallonië. Desondanks kan hij moeilijk een gema tigde toon aanslaan richting sociaalde mocratie, want hij wordt natuurlijk opge jaagd door het zeer linkse Ecolo en de uiterst linkse PTB. Dat is een fenomeen dat in Vlaanderen veel minder bestaat. Tegen de verkiezingen van ten laatste 2024 gaat Magnette geen wijzigingen meer willen. Die leeft op een status quo. Als hij nu zou gaan zeggen dat hij toch wat wil gaan besparen op de pensioe nen, dan is dat dodelijk met de PTB in zijn nek. Zijn grote schrik is dat op een gegeven moment de Waalse PS gaat ver dwijnen zoals in Frankrijk. Wat de pen sioenen betreft, wordt door politici vaak gezegd dat er ingegrepen moet worden, maar men zegt nooit wat men concreet gaat doen. Alle pensioenen samen kos ten dit jaar 58 miljard euro. Als je zegt dat dat bedrag te groot is en dat het de volgende jaren niet mag stijgen, dan moet je nu tegen de gepensioneerden zeggen dat ze allemaal minder gaan krij gen. Je ziet dat ze het ene dossier na het andere laten passeren. De maatregelen genomen door de regering-Di Rupo en de regering-Michel zijn allemaal maatre gelen die gaan besparen ná 2030. Men heeft nooit gezegd dat ze gaan besparen op al diegenen die nu op pensioen zijn. Er is nooit een maatregel genomen om het huidige bedrag van de pensioenen aan te pakken. Men durft dat niet omdat de gepensioneerden die met miljoenen zijn de grootste electorale troef van dit land zijn.”

Denkt u dat de Vlaamse politici in een onafhankelijk Vlaanderen andere keuzes zouden maken als ze geen rekening zouden moeten houden met de Walen?

“Vlaanderen zit zelf met een pensioen probleem waar men niet uitgeraakt. Als

de deelstaten verantwoordelijk zouden worden, dan zitten we in Vlaanderen ook met een immens probleem.”

Maar dan zijn er misschien meer mogelijkheden om tot een oplossing te komen?

“Ja, maar dan moet je het structureel aan pakken en naar een kapitalisatiesysteem gaan zoals in andere landen, maar dat is politiek altijd tegengehouden. Dan nog zal het heel moeilijk zijn, want de eerste beslissing zal dan zijn waar er gekapt zal worden. In een kapitalisatiesysteem moet je immers op een gegeven mo ment zeggen dat al diegenen die ouder zijn dan 45 in het oude systeem blijven en dat diegenen die jonger zijn onmid dellijk in het nieuwe systeem komen. Je hebt 20 jaar nodig om dat op te bouwen. Dat heeft Zweden bewezen. Ten tweede moet je dan met de 45-plusgroep blijven verdergaan in de financiering. De pensi oenen zullen vanaf 2030 wel veel minder gaan wegen om de eenvoudige reden dat al degenen die op vroeg brugpen sioen zijn gegaan er nu allemaal demo grafisch beginnen af te vallen door de mortaliteit. Er zijn er honderdduizenden tot een miljoen die al langer op pensioen zijn dan dat ze ooit hebben bijgedragen. De politici hebben dat probleem altijd naar de toekomst verschoven.”

De kans is heel klein dat het zal gebeuren, maar hebben we geen kleinere, slankere overheid nodig waarbij de kerntaken duidelijk bepaald zijn?

“Ik heb vijftien jaar geleden al gepleit voor een kerntakendebat, maar nie mand was daarin geïnteresseerd. Ik had al snel door dat er een aantal zaken niet te bespreken zijn. In een kerntakendebat wordt alles opgelijst en er wordt bekeken wat we nog willen doen en dat doen we dan goed. De rest vliegt er allemaal uit en gaat naar de private sectoren of andere bestuursentiteiten. In Nederland, het Ver enigd Koninkrijk en de Scandinavische landen hebben ze allemaal die sanerin gen doorgevoerd. Frankrijk en wij niet.”

Vlaanderen wordt soms een ‘Belgiëlight’ genoemd, of lijdt aan de ‘Belgische ziekte’. Gaat u daarmee akkoord?

“Qua regelgeving is dat volledig juist. De massieve regelgeving die er is in de Vlaamse bevoegdheden, zoals ruimtelij ke ordening, stedenbouw en onderwijs, daar kan niemand nog aan uit. Mocht Kafka terug op de aardbol komen, dan zou die onmiddellijk een doctoraat be ginnen te schrijven over de regelgeving van dit land.”

En op welke manier geraken we dan uit die situatie?

“Op een gegeven moment moet er eens een Vlaamse politieke partij zijn die vol

WAT TE DOEN MET BRUSSEL?

“Theo Francken heeft ooit in een debat met mij gezegd dat hij Brussel helemaal bij Vlaan deren wil, maar hoe gaat hij dat doen?

Dat wist hij ook niet. Dat gaat veel geld kosten. Wees maar zeker dat Magnette en Bouchez al een plan hebben en die zullen op z’n minst al gebeld hebben met Macron. Die gaan zeggen dat Brussel voor hen is. Maar als je de kaart eens goed bekijkt en de grens een kilometer opschuift, dan ligt het hoofdkwartier van de NAVO in Vlaanderen. Dat kan politiek niet onbelangrijk zijn.”

KEUZE BRUSSELAARS

“Als je de Brusselaars zelf laat kie zen, dan rijst de vraag of ze zouden

kiezen voor het rijke Vlaanderen of de culturele band met ‘la Wallonie’ of een derde keuze: op zich zelf verdergaan? Dé meest voor de hand liggende optie is dat ze met Wallonie meegaan. Ook econo misch en financieel, alsook politiek, is Brussel meer gerelateerd met het Waalse uitkeringssys teem. Ze weten maar al te goed dat de Vlamingen daar de vijs op willen zetten en Nederlands leren interesseert hen ook niet zo geweldig. Uiteindelijk zal Europa misschien wel steun geven. Het verschil is wel groot met de zes faciliteitengemeenten zoals Kraainem en Wezembeek-Oppem, dat is een rijkere bevolking. Bij een referendum gaan die wel kiezen voor Vlaanderen en denken aan hun geld beugel. Als zij bij Vlaanderen willen blijven, dan zullen ze zich moeten aanpassen en de faciliteiten laten varen. Als ze toch Franstalig willen blijven en bij Brussel willen gaan, dan moeten ze goed weten dat hun gemeente zal fuseren met Brusselse ge meenten en dat ze dan veel meer belastingen zul len moeten betalen.”

doende groot is en bij de onderhande lingen van 2024 gaat zeggen dat in het regeerakkoord een deftig hoofdstuk moet komen over deregulering en over een kerntakendebat.”

Hoe komt het dat onze buurlanden of Scandinavische landen het dikwijls beter doen dan België?

“Omdat de overheden daar als een goede rentmeester beheren. Het is ook de calvinistische en protestantse men taliteit die daartoe bijdraagt, terwijl er in Vlaanderen ook wat mediterrane in vloeden zijn in onze politiek.”

Een viertal pakketten zoals de arbeidsmarkt, energie, justitie en politie, en delen van de sociale zekerheid, zou ik allemaal overhevelen naar de gewesten

Ingesijpeld via de Belgische constructie, via Wallonië…

“Het Belgische niveau is historisch na tuurlijk gebouwd op een latino-over weging. Dat is historisch doorgesijpeld naar Vlaanderen. Ik ben benieuwd wat de Vlaamse regeringsonderhandelin gen van 2024 gaan opleveren. Er zou op z’n minst eens een viceminister-presi dent moeten komen die zich kan bezig houden met twee bevoegdheden: de begroting van Vlaanderen en de admi nistratieve vereenvoudiging. Dat moet eens dringend gebeuren, want anders gaat dat hier afglijden naar Italiaanse toestanden.”

Kunnen we dan concluderen dat het nodig is om ofwel meer bevoegdheden te geven aan de gewesten ofwel te gaan naar een onafhankelijk Vlaanderen?

“Je moet natuurlijk eerst een meerder heid vinden. Je gaat in de Kamer nooit een meerderheid vinden om België te splitsen. Het enige parlementaire niveau waar je die kan vinden is het Vlaams Parlement. We zitten nu al aan de zesde staatshervorming en dat is nog altijd met zeer veel heterogene pakketten. Dat heeft het nadeel dat dat voor dubbele administraties zorgt en veel geld kost. Ik ben daar altijd tegen geweest. Je moet duidelijk zijn: ofwel federaal ofwel gewestelijk. Met homo gene bevoegdheden kun je altijd veel beter besturen. Een viertal pakketten zoals de arbeidsmarkt, energie, justi tie en politie, en delen van de sociale zekerheid, zou ik allemaal overhevelen naar de gewesten.”

Splits zelf de sociale zekerheid!

STIJN DERUDDER

hebben. De ECB gaat geen beleid voe ren dat Vlaanderen goed uitkomt, want Draghi gaat Italië en Madrid bellen en de Duitsers willen iets helemaal anders.

gaat helemaal geen lijn in liggen.”

VERENIGD

Jordan Bardella, dichter bij de familie Le Pen dan gedacht

KONINKRIJK

Bedenkingen bij de zaak-David Icke

De Britse activist David Icke ging normaal een bezoek bren gen aan Amsterdam. Daar zou de bekende complotdenker eerder deze maand een toespraak houden tijdens een bijeen komst van libertaire groeperingen. De Nederlandse overheid stak hier een stokje voor. Dit roept de juridische vraag op of het recht op vrije meningsuiting niet zwaar werd geschonden.

David Icke (1952) is de koning onder de complotdenkers. Hij werk te aanvankelijk als sportverslaggever voor de Britse openbare omroep (BBC). Ook fungeerde hij een tijd lang als nationaal woordvoerder van de groene partij. Op een bepaald ogenblik nam het leven van Icke een andere wending. Begin jaren negentig beweerde deze oud-profvoetbal ler berichten van God te hebben ontvangen, waarna hij zich ging ver diepen in de ‘onzichtbare krachten’ in de samenleving. Dit mondde uit in een verzameling complottheorieën. Simpel gesteld is er volgens Icke een kleine globalistische elite die de wereld controleert en manipuleert. Van de aanslagen op 11 september 2001 tot corona, volgens David Icke werd zowat alles in scène gezet. Opvallend is zijn stelling dat de toplaag die de wereld volgens hem bestuurt, deels buitenaards is.

Te maf om los te lopen? Feit is dat deze Britse complotdenker al hon derdduizenden boeken verkocht en overvolle zalen trekt. In de afgelo pen jaren is zijn aanhang sterk gegroeid. Sinds corona is er een steeds grotere groep burgers die een groot wantrouwen koestert tegenover de overheid en de theorieën van Icke plausibel acht.

Buitenaardse reptielen

Eerder deze maand zou de omstreden Brit een lezing houden in Am sterdam, tijdens een manifestatie die gedragen werd door een uiteen lopende verzameling verenigingen (onder de noemer ‘Samen voor Nederland’) die allen gemeen hebben kritisch te staan tegenover het overheidsbeleid. Een storm van protest stak op in de politieke wereld en de media. Icke diende geweerd te worden uit Nederland, zo klonk het in koor. Het meest aangevoerde argument was de betichting van antisemi tisme. Het klopt dat David Icke onder andere gelooft dat ‘De protocollen van de wijzen van Sion’ - een document dat een wereldwijd complot van Joden suggereert, maar algemeen als verzonnen wordt beschouwdecht is. Echter, voor zover wij konden achterhalen is Icke nooit door een rechtbank veroordeeld voor antisemitisme.

Icke gelooft dus dat de mondiale elite bestaat uit een soort buiten aardse reptielen. In de Nederlandse media viel overal te horen dat deze theorie het antisemitisme van Icke bewijst. Vraag is of dit noodzakelijk het geval is. Als de ‘reptielentheorie’ van Icke - waar ook Thierry Baudet van Forum Voor Democratie onlangs naar verwees - ergens overeen komsten mee vertoont, dan wel met de Mesopotamische mythe rond de Annunaki, een groep buitenaardse goden die heimelijk de aarde zou besturen.

Geen vrije meningsuiting

Met Jordan Bardella krijgt het Rassemblement National, als opvolger van het Front National, eindelijk een voorzitter die niet tot de familie Le Pen behoort. Al bevindt de jongeman zich dichter bij de partijclan dan vaak wordt aangenomen. Bardella staat niet voor een eenvoudige opdracht. Hij neemt een partij over op een moment dat het RN door het gedrag van een parlementslid in opspraak komt.

Dat Jordan Bardella de nieuwe voorzitter van het RN zou worden, was al lang een uitgemaakte zaak. Hij versloeg zijn enige concurrent, Louis Alliot, met bijna 85 procent van de stemmen. Een ver wachte score. Het 27-jarige Europees Parlement slid neemt de partij over, maar is eigenlijk niet de echte baas.

Dat blijft Marine Le Pen. Zij wil zich echter voor bereiden op de presidentsverkiezingen van 2027. Vierde keer, goede keer denkt ze. En om de be langrijkste stembusslag in Frankrijk te winnen, moet je proberen boven het partijgewoel uit te stijgen. Wat enkel kan door wat afstand te nemen van de eigen partijpolitieke organisatie.

Spanningen tussen rechts

Aan Bardella om zich dan maar bezig te houden met de interne organisatie en het verbreden van de militante basis. Want jawel, ook al zijn de span ningen groot tussen het RN en aan de andere kant de conservatieve Les Républicains en de aanhan gers van de rechtse publicist Eric Zemmour, men beseft bij de radicaal-rechtse partij dat die nodig zijn om in 2027 de verkiezingen te winnen. Le Pen richt zich op de kiezers, Bardella op de militan ten. Tegelijk moet de nieuwe voorzitter de lokale verkiezingen en Europese verkiezingen van de komende jaren voorbereiden. Le Pen zelf wil zich daar als kandidaat voor het Elysée boven stellen en zich er niet mee moeien.

Het is opvallend hoe Jordan Bardella in deze carte blanche krijgt van Le Pen. Het is een traditie in de partij dat wie zich te dicht bij de top waagt, beschouwd wordt al een gevaarlijke concurrent en opzij wordt geschoven. Daar was vader Jean-Marie

Le Pen zeer sterk in. Bij Bardella lijkt dat niet te gebeuren. Het vertrouwen is groot. De reden? Hij is eigenlijk een deel van de Le Pen-familie, zij het pas recent na zijn verkiezing als Europees Parle mentslid in 2019.

Respectabeler

Aanvankelijk was Bardella assistent van de Eu roparlementslid Jean-François Jalkh, een man die zei te twijfelen of er in de Tweede Wereldoorlog Joden zijn vermoord met het Zyklon B-gas. De jonge RN-militant besefte dat dit een probleem kon worden voor zijn imago. Net als het feit dat hij dicht bij de zeer radicale Frédéric Chatillon staat. En dus zoekt hij een nieuwe mentor. Hij vindt die in Philippe Olivier, schoonbroer en belangrijkste adviseur van Marine Le Pen. Bardella begint een relatie met Nolwenn Olivier, dochter van Philippe Olivier en Marie-Caroline Le Pen, zus van Marine. En zo komt Bardella de clan binnen.

Het feit dat hij aansluit bij de sociale lijn van de partij, deed de rest. Sociaaleconomisch gematigd links, cultureel rechts: zo heeft het RN van vandaag het graag. Bardella is als jongeman in maatpak ook een bonus voor een partij die steeds respec tabeler wordt.

Relletje

Al is er hier sinds kort een haar in de boter. Sinds de parlementsverkiezingen van juni konden de 89 verkozenen van het RN in de Assemblée Nationa le niet op een fout worden betrapt. Daar is in een recent debat in de Assemblée echter verandering in gekomen. Tijdens het vragenuurtje kaartte het extreemlinkse parlementslid Carlos Bilongo het gevaar aan dat een boot met migranten op de Middellandse Zee liep. Waarna de RN-verkozene Grégoire de Fournas antwoordde: “Dat hij terug keert naar Afrika!” “Racisme” volgens een groot deel van het halfrond, al was niet duidelijk of de Fournas het over de boot dan wel over de verkoze ne had. Resultaat was wel dat de Fournas een deel van zijn parlementair loon kwijt is en 15 dagen ge schorst is als lid van de Assemblée. Bij het RN is men woest en wordt gesproken over een politieke afrekening, maar de focus ligt nu toch op het be perken van de politieke schade.

De Nederlandse regering ontzegde Icke de toegang tot het grondge bied. Premier Mark Rutte kreeg ook gedaan dat de Britse activist op de koop toe twee jaar geen enkel land van de Schengenzone binnen mag. De vraag stelt zich of hier geen gevaarlijk precedent werd geschapen. Het is niet omdat een persoon rare praat verkoopt, dat dit per definitie strafbaar zou zijn. Officieel klinkt het dat Icke Nederland niet in mocht omdat zijn komst een gevaar voor de openbare orde inhield. Opmerke lijk is dat de Integratie- en Naturalisatiedienst (IND), die de dreigingsa nalyse uitvoerde, in haar rapport stelt dat de fysieke aanwezigheid van Icke “aanleiding kan geven tot heftige tegendemonstraties”. Kortom, Icke mag zijn recht op vrije mening niet uitoefenen en mag niet vrij reizen, niet omdat hij of zijn aanhang een gevaar vormen, maar wel de (voornamelijk linkse) tegenbetogers.

Tal van juristen zitten intussen verveeld met de zaak. Zo merkt Jerfi Uz man, hoogleraar constitutioneel recht aan de Universiteit Amsterdam, op dat het zogenaamde vreemdelingenrecht hier wordt gebruikt om men sen met onwelkome opvattingen rechten te ontzeggen. Media-advocaat Sander Dikhoff stelt in dagblad NRC dat er sprake is van censuur en dat deze beslissing niet sterk onderbouwd is. Toch klinken er ook andere geluiden. Zo uit rechtsgeleerde Afshin Ellian (Universiteit Leiden) zich positief over de genomen beslissing. Ellian beweert dat de regering lou ter een “belangenafweging” heeft gemaakt. Hij voegt daaraan toe dat het recht op demonstratie niet aan banden werd gelegd, omdat enkel Icke werd geweerd en de ganse manifestatie niet werd verboden. Na de hele heisa besliste ‘Samen voor Nederland’ desalniettemin om de bij eenkomst in zijn geheel af te gelasten.

LVS

Jordan Bardella & Marine Le Pen

DIPLOMATIEKE VALIES

Overleeft Poetin de oorlog in Oekraïne?

Dankzij een mix van beschuldigingen en leugens weet Vladimir Poetin zich te handhaven, maar toch groeit de ontevredenheid met de dag. Ook in de presidentiële entourage. Volgens de meeste waarnemers is dit echter onvoldoende om een coup te vrezen. Groter is het risico op een regimecrisis op een iets langere termijn. Het is alvast een scenario waar het Westen zich bewust van moet zijn.

Bepaalde historische parallellen zorgen ongetwijfeld voor een onwennige sfeer in het Kremlin. Sinds het midden van de negen tiende eeuw was er in Rusland steevast een chronologie van mi litaire nederlagen en belangrijke politieke omwentelingen. Zo was de afschaffing van de slavernij één van de gevolgen van de Krimoorlog enkele jaren eerder. De revolutie van 1905 volgde dan weer op de nederlaag tegen Japan. En wat die andere Vladimir, ‘nom de plume’ Lenin, teweegbracht na de instorting van het Rus sische front tijdens WO I is afdoende gekend. De verklaring is com plexer, maar niet lang nadat de oorlog in Afghanistan op een sisser afliep, volgde het einde aan de Sovjet-Unie, een gebeurtenis die, pro memorie, door Poetin zelf als “de grootste geopolitieke ramp van de 21ste eeuw” omschreven is. En dan heb je Oekraïne waar de verwachte succesvolle blitzcampagne uiteindelijk een eerloze vernedering werd. Aanvankelijk ging het over de “demilitarise ring” van het land, het discours radicaliseerde tot “denazificatie” en zopas - dit is geen grap! - tot een oorlog “tegen het satanisme”.

Goede overlevingskansen

Abstractie makend van een (nucleaire) escalatie, zal het Russi sche grondgebied wellicht ongeschonden uit dit conflict komen. Deze keer geen operatie ‘Taifun’ die de Wehrmacht tot op 100 km van Moskou bracht - alleen doet dat geen afbreuk aan het militaire falen -, wat bij de elite voor steeds meer openlijke ontevredenheid zorgt. En dat voedt de vraag of Poetin dit (politiek) kan overleven. Ook hier kan men historische parallellen zoeken. Uit een onder zoek van de academici Chiozza en Goemans, gepubliceerd in 2000 in het ‘Journal of Conflict Resolution’, blijkt dat dictators best wel kans maken een militaire nederlaag te boven te komen. Ze onder zochten alle oorlogen uit de periode 1919 tot de millenniumwen de en concluderen met een overlevingskans van 50 procent. Wie bovendien het eerste jaar overleeft, zal wellicht voor een langere periode gebeiteld zitten. Typevoorbeeld is Saddam Hoessein die na verpletterd te zijn in Koeweit, zijn bevolking nog twaalf jaar kon terroriseren. Maar terug naar Oekraïne.

Gevreesde implosie

De vraag rond Poetins overleven is onlosmakelijk verbonden aan de waarschijnlijkheid van een putsch. De groeiende ontevre denheid is een feit, maar de complexiteit van het regime is dat evenzeer. Doorheen de jaren bouwde de Russische leider een web van organisaties uit die elkaar bespioneren, net als een omgeving met vele schatplichtigen die tegen elkaar worden uitgespeeld. “De criticasters zijn te verdeeld”, legt Andreï Kolesnikov van de Carnegie Stichting uit. “Ze zijn bang van Poetin en van elkaar. Het verschaft de Russische president voldoende macht om het risico van een staatsgreep af te wimpelen.”

Zelfs als deze veronderstelling blijkt te kloppen, is Poetin, maar ook vele anderen, niet uit de gevarenzone. In een artikel voor Foreign Affairs wijst Daniel Treisman, co-auteur van ‘Spin Dictators - The Changing Face of Tyranny in the 21st Century’, op een in grijpender risico. “Een implosie van het regime is waarschijnlijker dan een coup”, luidt de baseline van zijn bijdrage. Het land kampt met tal van economische, sociologische en zelfs psychologische problemen. In het Russische systeem zitten veel gebreken die zich naar de toekomst toe steeds scherper zullen aftekenen. Wordt dit bewaarheid, dan dreigt pas echte chaos, wat - en dat is een reële vrees in internationale kringen - Moskou nog meer onder Chinese invloedssfeer zal brengen. Het is een recurrent aandachtspunt.

MICHAËL VANDAMME

RUSLAND

De tragedie van de Krim-Tataren

Toen de Russen in 1783 de Krim veroverden, woonden daar bij na uitsluitend Krim-Tataren. Door intensieve immigratie en russificatie was het aantal Tataren in 1897 tot 40 procent ge daald, in 1939 tot 20 procent en in 1944 tot… nul.

Volgens Stalin hadden de Krim-Tataren tijdens de Tweede Wereldoorlog immers allemaal met de nazi’s gecollaboreerd, zelfs de grootmoeders en de zui gelingen, dus werden ze in 1944 maar gedeporteerd naar ballings oorden in Centraal-Azië. Nu ja, niet alle Tataren hadden zoveel ‘geluk’. Toen de NKVD (het Volks commissariaat voor Binnenlandse Zaken, red.) ontdekte dat er een paar honderd waren vergeten, werden die op een schip gezet en verdronken in de Zee van Azov. Van de 191.000 gedeporteer den stierven er 46 procent door ontbering in ballingschap. Pas on der Gorbatsjov konden de over levenden en hun nakomelingen naar de Krim terugkeren. Maar intussen waren hun huizen, velden en bedrijfjes allemaal ingepikt door Russen. Toen de USSR einde lijk ineenstortte, waren de Tataren nog slechts een minderheid van minder dan 13 procent.

Uitzonderlijk statuut

Na de onafhankelijkheid van Oekraïne hadden de Krim-Tata ren de zogenaamde ‘Mejlis’ op gericht, vergelijkbaar met een regionaal parlement. De verkozen leden zetelden in het Oekraïense parlement. Formeel is Oekraïne een unitaire staat en geen federa tie, maar de Krim had een uitzon derlijk statuut: voor de Russische

RUSLAND

invasie vormde het gebied een autonome republiek binnen Oe kraïne en de Tataren konden er hun eigen afgevaardigden kiezen. Merk overigens op dat de Rus sischgezinde partijen toen al eis ten dat de relatieve autonomie van de Krim-Tataren opgeheven zou worden. Maar de opeenvolgende Oekraïense regeringen gingen daar nooit op in.

Toen de Krim nog bij Oekraïne hoorde, hadden de Krim-Tataren daar een televisiezender, ATR. Het was het enige tv-station dat uitzendingen in het Krim-Tataars verzorgde, maar er waren ook programma’s in het Oekraïens en het Russisch. Meer dan 60 procent van de programma’s bestond uit Russische bijdragen. Het media bedrijf achter ATR was in 2006 opgericht en geregistreerd in Oekraïne. Na de invasie van 2014 haalden de Russen niet alleen ATR uit de ether, maar ook de twee Krim-Tataarse radiostations, een persagentschap, een zender voor kinderen en een nieuwswebsite die ermee verbonden waren.

‘Groene mannetjes’

Eén van de VB’ers die voor het Kremlin als waarnemer op de Krim mocht opdraven, zegde op tv over Poetins ‘groene manne tjes’: “Zij doen niets. Ze staan daar alleen maar.” In werkelijkheid wa ren die groene mannetjes Russen

in uniformen zonder kentekens en als de camera’s en de waarne mers weg waren, deden zij heel veel. Op 3 maart 2014 ontvoerden zij bijvoorbeeld de Krim-Tataar se activist Reshat Ametov nadat hij als stil protest met een Oekra iense vlag had postgevat bij een regeringsgebouw. Hij had zich op Facebook ook kritisch uitgelaten over de Russische bezetting. Hij werd kort daarop dood terug gevonden, vastgebonden, met uitgestoken ogen en sporen van foltering over zijn hele lichaam. Hij was niet de enige. De groene mannetjes waren heel ijverig in het ontvoeren en laten ‘verdwij nen’ van Krim-Tataren die kritiek hadden geleverd op de bezetting van hun vaderland.

In 2021 werd Nariman Dzhely al, de leider van de Mejlis, samen met twee andere mannen door de Russische bezetters gearresteerd wegens het beramen van verzetsen sabotageacties. Er waren geen bewijzen, alleen verklaringen van anonieme verklikkers en van Krim-Tataren, die waren gefolterd tot zij de gewenste bekentenis sen aflegden. Dzhelyal kreeg 17 jaar cel, beide andere arrestan ten 13 en 15 jaar. Maar nu is de volgende fase van de Tataarse tragedie begonnen: net zoals zo vele andere mensen van etnische minderheden in Rusland worden de Krim-Tataren nu massaal op gepakt en onder dwang ingelijfd in het Russische leger. Ze mogen nu vechten voor hun eigen onder drukkers.

PAUL BÄUMER

Russische ‘eeuwigheid’ duurt slechts enkele weken

Eind september organiseerde Rusland schijnreferenda in de bezette gebieden van Oekraïne. De overgrote meerderheid van de bevolking zou massaal gestemd hebben voor aanhechting bij Rusland. De referenda dienden als schaamlapje om de ge bieden formeel te kunnen annexeren en om Oekraïne en zijn bondgenoten af te schrikken met een fait accompli: “Dit is voor eeuwig Rusland en van Rusland blijf je af.”

Oekraïne trok zich daar niets van aan en zette de tegenaanval len voort. Met groot succes. Sinds 29 augustus zit Oekraïne in het offensief en dat blijft maar door gaan. Vorige week kon het de be langrijke stad Cherson bevrijden. Het verlies van Cherson is signifi cant, want het was de eerste gro te Oekraïense stad en de enige regionale hoofdstad die Rusland in het zuiden kon veroveren. Het betekent ook dat Rusland een be

langrijke uitvalsbasis verliest om andere steden aan te vallen, waar door die vrijer zullen kunnen ade men. Omgekeerd kan Oekraïne nu de druk op de Krim opvoeren. Ook opvallend is de houding van de bevolking. Toen Rusland de stad zo’n 7 maanden geleden veroverde, kwamen Oekraïense burgers de straat op met vlaggen van hun land om te betogen tegen de bezetting. De soldaten schoten in de lucht om te verhinderen dat

de mensenmassa zou aanzwellen en ze arresteerden ook tientallen betogers. Nu zagen we het omge keerde, namelijk honderden men sen die de straat opkwamen om te vieren, om te knuffelen met solda ten en hen uitvoerig te bedanken. Indien er nog mensen aan twij felden, het referendum dat Rus land organiseerde en waar 87 pro cent zich voor annexatie uitsprak, is wellicht vals. En belangrijk om te beseffen, de burgemeester van Cherson, Igor Kolychajev, werd op 28 juni ontvoerd door Russische agenten en is sindsdien spoor loos. De viceburgemeester en honderden burgers ondergingen hetzelfde lot.

Vladimir Poetin

Krim-Tataren herdenken de 71ste verjaardag van de gedwongen deportatie uit de Krim

© SHUTTERSTOCK

VERENIGDE STATEN - MIDTERMS

Amerikaanse ‘midterms’ dwingen Republikeinen tot diepe introspectie

VERENIGDE STATEN - MIDTERMS

Waarom de Republikeinen Arizona verloren

In de Verenigde Staten werden ‘midterm’-verkiezingen gehouden: halfweg de termijn van de zittende president, in dit geval de Democraat Joe Biden, werd een derde van de zetels in de Senaat verkozen en alle zetels in het Huis van Afgevaardigden.

Op het moment van dit schrij ven, ziet het ernaar uit dat de Re publikeinen in het Huis langzaam richting een meerderheid gaan, maar de Senaat blijft in Democra tische handen. Dat is een tegen slag voor de Republikeinen die doorgaans gebruik kunnen ma ken van ontevredenheid over een zittende president.

Een staat die daarbij deze keer alweer een belangrijke rol speel de was Arizona. Net als elke staat levert Arizona twee senatoren: daarvan werd er nu slechts één verkozen voor een termijn van zes jaar. De Democraat en voormalige NASA-astronaut Mark Kelly haal de het met 51,6 procent en 1,2 miljoen stemmen terwijl zijn Re publikeinse rivaal en ondernemer Blake Masters de duimen moest leggen met 46,3 procent en 1,1 miljoen stemmen.

Fraude?

Volgens sommige Republikei nen is er (opnieuw) fraude in het spel, of beter gezegd: manipulatie. Arizona is de ‘Grand Canyon Sta te’, naar het wereldberoemde na tuurwonder dat er ligt, en telt 7,7 miljoen inwoners. Met zijn 295.000 vierkante kilometer is het enorm uitgestrekt (bijna 10 keer België) en erg dunbevolkt (amper 26 in woners per vierkante kilometer).

Arizona kent daarom een systeem van ‘vroeg stemmen per post’, de ‘early vote’: kiezers mogen hun stembiljet vooraf aanvragen en het per post opsturen naar het stembureau. Elk stembiljet dat op verkiezingsavond tot 7 uur aange komen is, is geldig; wat later bin nenkomt is ongeldig. De poststem pel speelt dus in Arizona geen rol.

Een onaangenaam gevolg van het systeem is dat op de verkie zingsavond bij de eerste uitslagen steeds de Republikein gewonnen lijkt te hebben, maar dat na het dagenlang tellen van de post stemmen de Democraat het toch

haalt. Manipulatie, zegt rechts. Ge woon de toepassing van de wet op het poststemmen, zegt links.

De latinostem beslist

De aandacht voor het stemmen per brief lijkt een beetje de aan dacht af te leiden van het échte relevante feit in Arizona: de de mografie. Arizona grenst in het zuiden aan Mexico. De voorbije decennia heeft Arizona een echte demografische explosie gekend: van 2,7 miljoen inwoners in 1980 naar 5,1 miljoen in 2000 en nu dus al 7,7 miljoen.

Arizona had altijd al een be volking waarin naast de blanke meerderheid ook de etnische minderheden aanwezig waren: ‘indianen’, Aziaten en Mexicanen. Maar wat nu het verschil maakt, is de instroom van immigran ten uit Mexico en de rest van de Amerika’s, in de VS aangeduid als ‘hispanic’ of ‘latino’, en hun hoge re geboortecijfer. De hispanics vormen nu al 31 procent van de inwoners, slechts 70 procent daar van is in de VS geboren. Het aan tal hispanic-geboortes in de staat is echter 42,5 procent.

In Florida kozen deze hispanics Republikeins, maar dat valt te ver klaren door de sterke aanwezig heid van Cubanen, die rechts en anticommunistisch zijn. In Arizona speelt die factor niet, en kiezen de hispanics voor de Democraten.

Of de Republikeinen daar een tegenstrategie voor kunnen be denken, zal nog moeten blijken, want kandidaten en thema’s heb ben dan wel een invloed, in een democratie beslist op langere termijn altijd de demografie de koers van het land. Volgens voor spellingen wordt Arizona in 2027 een ‘minority-majority’-gebied: de meerderheid van het land, de blanken, zal dan in Arizona geen meerderheid meer hebben.

HDG

Hoewel de Republikeinen waarschijnlijk de meerderheid zullen halen in het Huis van Afge vaardigden, blijven ze achter met een kater. De lo gische en verwachte grote overwinning bleef uit. Een grondige autopsie is nodig om te kijken waar het misliep.

Het establishment heeft de analyse al klaar. Maar ze had die al voordat de eerste resultaten binnenkwamen: Trump moet weg. Hoewel de haat tegen Trump niet nieuw is, deed zijn kamp het niet goed. Veel kandidaten die het minder goed de den, waren mensen die hij zelf had geselecteerd. De media omschrijven hen steevast als schimmi ge, extreemrechtse complotdenkers. Veel mensen zijn het gedoe rond de vorige verkiezingen ook gewoon beu. Daarbij kwam ook dat Trump al snel in conflict lag met de sterkste politicus van de par tij: Ron DeSantis. De logische conclusie is dan dat de toxische Trump eindelijk afgevoerd mag wor den.

Nuance

De realiteit is echter genuanceerder. Hoewel er effectief een paar ‘Trump-lakeien’ electoraal ver brand zijn, waren de belangrijkste verkiezingen opvallend spannend. Veel conservatieven menen dat de ‘candidate quality’ te laag was, en daar valt iets over te zeggen, maar toch haalden ze op veel plaatsen bijna de helft van de stemmen. En wat te zeggen van de kwaliteit bij de Democraten, om Fetterman niet te noemen? Hun uiterst linkse frac tie deed het zelfs opvallend goed.

Meer nog, de ‘trumpisten’ streden allemaal om staten die al in Democratische handen waren en waar de Democraten dus in stevig het voordeel waren. Net zoals de hele verkiezingen in zekere zin. Voor de Senaat moesten de Republikeinen 20 zetels verdedigen en konden ze maar 14 zetels winnen. In 2024 zal het omgekeerde het geval zijn en zullen de Democraten 23 zetels moeten verde digen terwijl de Republikeinen er 10 hebben. Dan is de kans op een ‘rode golf’ veel groter.

Nu hadden de Democraten veel middelen om een relatief beperkt aantal zetels te verdedigen. Maar er is meer. De Democraten hebben zelfs geld ingezet op extreme Republikeinse kandida ten bij de voorverkiezingen. Die wonnen en de ge matigde Republikeinse kandidaten die meer kans maakten bij het brede publiek waren op voorhand al uitgeschakeld. Een extreemrechtse tactiek in Hongarije, een versterking van de democratie in de States, als je de media mag geloven.

Interne burgeroorlog

Het Republikeinse establishment deed daar nog een schep bovenop en voerde een interne bur geroorlog. Onder leiding van Mitch McConnell ging er geen dollar naar Blake Masters in Arizo na. Generaal Bolduc in New Hampshire ontving ook minder. De Republikeinse Senaatsfractie had nochtans een oorlogskas van 100 miljoen dollar, maar gaf liever geld aan bijvoorbeeld een onpo pulaire establishment-kandidaat in Colorado die een pak voor de broek kreeg. Voor de Senaatsver tegenwoordiging in Alaska was het een strijd tus sen Republikeinen. De conservatieve won tegen het establishment, maar de miljoenen die konden dienen in nipte races tegen Democraten dienden voor interne twist. McConnell staat nu stevig ter discussie.

De Republikeinse partij blijft zo een interne strijd voeren, een oorlog die al bezig is sinds 2009, met de Tea Party. In dat licht was Trump een nieuw fenomeen binnen een ouder kader. Maar de wil van het volk schemert door. Want wie wat dieper graaft in de cijfers, ziet dat de Republikeinen deze keer maar liefst 6 miljoen stemmen meer haalden dan de Democraten. Nipte zeges en nieuwe, op maat getekende kiesdistricten waren echter in het voordeel van links, via het beruchte ‘gerrymande ring’.

Demography is destiny

De Republikeinen haalden 52,3 procent van de stemmen in het Huis tegenover 46,2 procent voor de Democraten. Een marge meer dan dubbel zo groot dan voorspeld in de peilingen. Zittende Re publikeinen deden het bovendien opvallend goed en wonnen met veel grotere marges dan omge keerd. En interessant, Democraten wonnen bij al leenstaande stedelijke vrouwen, maar die steden lopen leeg en die vrouwen krijgen weinig kinde ren. Republikeinen zitten waar de demografische groei nu plaatsvindt. Latino’s en in mindere mate zwarten blijken trouwens steeds minder blauw.

De realiteit zal de Republikeinen nu dwingen om aan introspectie te doen én ze zijn in staat om de radicale agenda van de Democraten te blokke ren. Omgekeerd vinden de Democraten dat ze nu niet direct moeten bijsturen. Als prelude voor 2024 is 2022 misschien toch niet zo dramatisch.

Bij de tussentijdse verkiezingen in de VS waren Republikeinen zegezeker. De tanende po pulariteit van president Joe Biden die een zeer weinig gesmaakt beleid voert, zette de deur open voor een ‘rode tsunami’. Maar de Republikeinen liepen een blauwtje op. Omgekeerd raapten de Democraten een zetel in de Senaat op. In dit geval kent tegenslag vele vaders en is succes een wees.

Mitch McConnell - Senaatsleider Republikeinen

Mark Kelly

Een tijdje geleden zette Johan Verbeke, voormalige kabinetschef Buitenlandse Zaken onder Louis Michel en Karel De Gucht, een punt achter zijn rijkgevulde loopbaan als diplomaat. Die pensionering verhindert hem alvast niet dat hij actief blijft als docent en auteur, zoals blijkt uit de recente publicatie van twee boeken: ‘Diplomacy in Practice’ en ‘Diplomatic Skills’.

JOHAN VERBEKEAUTEUR EN VOORMALIG DIPLOMAAT

at was uw motivatie om dit boek te schrijven? Een boek over diplomatie, is dat geen verhaal van dertien in een dozijn?

“Net niet, diplomatie mag niet verward worden met internationale relaties, wat veel ruimer is. Dat laatste is een discipli ne die vaak geweldige analyses aflevert, daar niet van. Maar diplomatie, dat is geen vakgebied, het is een praktijk. Het is een job, een ‘metier’, wat dan weer specifieke vaardigheden vergt. Diplo matie draait niet rond ‘know what’, dan wel ‘know how’. Hoe pak je de dingen aan? Hoe leg je contacten? Hoe onder handel je? Hoe vind je het compromis? En boeken die het hierover hebben zijn al een stuk schaarser.”

Maar u legt in uw werk dan toch het verband tussen die praktische kant van de diplomatie en tal van wetenschappelijke takken?

“Dat de diplomatie een job op zich is, betekent niet dat ze zich in zichzelf mag opsluiten. En dat gevaar van zelfgenoeg zaamheid bestaat. De diplomatie als praktijk kan best wat leren uit diverse disciplines, maar jammer genoeg is er nauwelijks vakliteratuur die daarmee rekening houdt. Concreet heb ik het over statistiek, logica, argumentatieleer, speltheorie, psychologie, noem maar op.

diplomatie is te veel op zichzelf gekeerd en maakt te weinig gebruik van andere disciplines waaruit ze nochtans veel kan leren”

Je moet als diplomaat over het muurtje durven kijken. Wat ik geschreven heb, is in wezen een boek dat je als hybride kan bestempelen. Het is enerzijds een ver haal over waar diplomatie en de taak van de diplomaat concreet op neerkomen, maar het is anderzijds ook een werkstuk dat de lezer uitnodigt daar kritisch over na te denken. Obligate lectuur alvast voor wie ambitie in die richting heeft.”

Hoe ziet u de relatie tussen de politiek, of op zijn minst het beleid, en de diplomatie?

“Er is zonder meer een belangrijke wis selwerking, maar beide hebben andere taken. Het belangrijke onderscheid is dat de diplomaat instaat voor het ‘poli cy shaping’, terwijl de politicus verant woordelijk is voor de ‘policy making’. De politiek neemt de beslissingen. Zij moet er zich ook voor verantwoorden, ten aanzien van het parlement en in de praktijk ook voor de rest van de bevol king, niet in het minst via de media. De ‘policy shaping’, dat is een andere, advi serende opdracht. Brute informatie heb je overal. Ze ligt voor het grijpen op alle mogelijke plaatsen en niveaus. Het is een heuse chaos die geordend moet worden. En net dat, de analyse, de duiding is wat de diplo maat aan de beleidsver antwoordelijken moet voorleggen. Uiteraard komen wij met mogelij ke oplossingen voor de

dag, geven adviezen en maken aanbe velingen, maar daar stopt de taak van de diplomatie. Wij zijn ambtenaren, het is aan hen die besturen op basis van een democratisch draagvlak om finaal de knopen door te hakken.”

Een belangrijk punt dat u aanhaalt, en zoals op een recente causerie voor de Vereniging voor Internationale Relaties (VIRA) aan de reacties te zien ook vrij omstreden bleek te zijn, is uw kijk op de mensenrechten. We durven samenvatten: niet het concept als dusdanig ergert u, wel de invulling die men het gaan geven is doorheen de jaren?

“Alvorens de banbliksems over me neer dalen, is een verduidelijking wel aange wezen (lacht). Mensenrechten, en dat is de kern, zijn inherent aan het mens-zijn. En dan heb je het over verschillende rechten, zeg maar het recht op leven, het recht om niet gemarteld te worden, het recht op vrije meningsuiting, het zijn voorbeelden uit een lange rij die voor elke redelijke mens voor de hand lig gen. Doorheen de jaren is de invulling van de categorie evenwel steeds breder geworden. Er kwamen economische en sociale rechten bij, culturele rechten ook. Feit is wel dat door de lading die door de vlag bedekt wordt steeds te verruimen, het hele concept van men senrechten in zijn kern is gaan verwate ren. Zodoende is het draagvlak ervoor verminderd. Je krijgt ook een groeiende banalisering van het discours. De facto heeft dit geleid tot het ondergraven van het kostbare dat in zovele jaren zo moei zaam opgebouwd werd.”

Hoe staat u tegenover het verwijt dat het concept van mensenrechten een uiting van westers imperialisme is?

“Dat is een te simpele veralgemening, en dan kom ik terug tot mijn verhaal van zonet. Die basisrechten zijn uiter aard universeel, want eigen aan het mens-zijn zelf, niet de minste concessie is op dat vlak mogelijk. Maar wanneer men daar steeds meer lagen bovenop bouwt, wordt het moeilijker. Dan komen bijvoorbeeld culturele affiniteiten naar boven. We moeten er toch rekening mee houden dat toen de VN Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aangenomen werd, het om een groep van een zestigtal vooral westerse landen ging zonder vele Afrikaanse en Azia tische landen die er vandaag, met 193 lidstaten, wel bij horen. We weten ook dat het concept van mensenrechten een product van de 18de-eeuwse Verlichting is. Dat is een stuk van onze geschiedenis, niet echt die van Peking, Seoul of Mos kou. Een zekere terughoudendheid en zelfrelativering is met andere woorden wel gepast, uit eerbied voor andere ge zichtspunten.”

De oorlog in Oekraïne woedt nu al vele maanden. En dan hoor je zeggen dat stilaan de tijd aanbreekt dat de diplomatie haar rol moet spelen. Een mening die u deelt?

“Neen, die voorstelling van zaken, dat de diplomatie gefaald heeft, is in essentie verkeerd. Diplomatie speelt altijd. Men stelt de zaken zo voor alsof men zo maar vrijelijk kiest tussen diplomatie of wapen geweld, maar de werkelijkheid is complexer. Onderhandeling en gebruik van geweld zijn geen twee

gesloten werelden. Ik druk het soms als volgt uit: je vecht ook met woorden, je onderhandelt ook met wapens. Diplo matie en wapengekletter zijn geen of-of verhaal. Integendeel, beide liggen in elkaars verlengde. Kijken we specifiek naar het conflict in Oekraïne, dan moe ten we twee dimensies onderscheiden.

Er is de publieke kant die speelt, en dan heb ik het over hetgeen gebeurt in de VN-veiligheidsraad, president Zelensky die de G7 toespreekt, enzoverder. Dat is allemaal heel zichtbaar. Dat is voor de galerij. Wij noemen dat publieke di plomatie. Maar dan heb je ook de ‘back channel’-diplomatie, contacten tussen diplomaten die discreet gebeuren, in vertrouwen. Een situatie wordt pas pro blematisch en gevaarlijk als er juist geen communicatiekanalen meer bestaan. De Amerikaanse buitenlandminister Blin ken staat in contact met Lavrov, zijn alter ego in Moskou. Dat is geweten. De Fran se president Macron is ook altijd blijven praten met Poetin. In de diplomatie is het met je vijanden dat je moet spreken, niet met je vrienden.”

Ziet u vanuit uw ervaring een uitweg uit dit conflict?

“Enkel wanneer de partijen tot een evenwicht komen, zullen ze aan de on derhandelingstafel plaatsnemen. Dat kan een patstelling zijn, of een machtse venwicht. Mogelijk krijgen we hier nog eens met een zogenaamd ‘frozen con flict’ te doen dat rond een demarcatielijn draait. Mocht Oekraïne zwakker staan, zouden ze ook wel aan die tafel gaan zit ten. Dat men aan Oekraïense zijde een initiatief zou nemen om het opstarten van gesprekken bij wet te verbieden, vind ik bedenkelijk, net op een moment dat aan Russische zijde de indruk wordt gewekt dat onderhandelingen een optie zijn. De realiteit is vaak veel grijzer dan men denkt.”

MICHAËL VANDAMME

Elk mens maakt keuzes en Johan Verbeke maakte er destijds een voor de diplomatie. Waarom pre cies?

“Ik denk dat de kiemen ergens al vrij vroeg gelegd werden”, ant woordt hij. “Een belangrijk mo ment was toen ik met mijn ouders als kleine jongen een reis naar Italië maakte. Het was een openba ring. Ik ontdekte voor het eerst de buitenwereld en was gefascineerd. Wellicht werd toen mijn belangstel ling voor andere landen, culturen en talen vastgelegd. Later vertaal de zich dat in de keuze voor diplo matie. Logisch, niet?” Ook die van kabinetschef, een functie die u en kele jaren bekleedde? “Dat is een ander verhaal. Op zich vond ik dat een uiterst interessante ervaring. Je bekijkt de dingen vanuit een andere invalshoek. Plots zit je dicht bij de ‘policy making’. In essentie heb je een erg belangrijke buffer functie naar de minister toe. Alles wat op hem afkomt moet je filteren en ordenen, het kaf van het koren scheiden. Je moet hem sober over de exacte stand van zaken inlichten en adviseren over de essentie, los van het gewoel en de stemmingma kerij errond.”

“Kiezen voor diplomatie was een logische keuze”

“De

“Door een te brede invulling van het concept mensenrechten, ondergraaft men net het kernidee dat erachter zit”

SERIE

The Terminal List

Tientallen, misschien wel honderden series en films komen elke week uit in de cinema, op tv en op streamingdiensten over de hele wereld. Veel passeert dus zonder die te zien en zonder er zelfs van gehoord te hebben. ‘The Terminal List’ is een serie die in de categorie ‘je moet die echt gezien hebben’ hoort. Tenminste, toch zeker als je een blanke heteroman bent en woke echt niet kan uitstaan, een categorie van mensen voor wie nauwelijks nog films of series gemaakt worden. Maar er zijn dus nog wel films en series te vin den die de moeite waard zijn.

De échte sport van Qatar: kamelenrennen

Binnenkort staat het WK voetbal in Qatar op de agenda. De miljardairs in de oliestaat ontvangen de miljonairs van onze grasvelden. Er kan een (palm)boom opgezet worden over die keuze, dat laten we voor elders. La ten we kijken naar de échte sport van Qatar: kamelenrennen.

Kamelen zijn al eeuwenlang een in tegraal onderdeel van het leven van de nomadische bedoeïenen. De stap was niet groot om deze dieren dan ook te gebruiken in de sport. Qatari doen al zeker sinds de 7e eeuw van onze jaartelling aan kamelenrennen. Tra ditioneel is paardenrennen belangrij ker, denk aan Arabische volbloeden, maar kameelrennen was voor het ge wone volk. Oorspronkelijk vonden de wedstrijden plaats naar aanleiding van huwelijken en festivals, als vorm van ontspanning. Vandaag is het een belangrijke sport geworden waar heel veel geld in omgaat. Sinds 1972 is het er een professionele sport.

Grote toernooien

De eerste race vond plaats in AlFar, niet zo ver van Al Shahaniy. De renbaan ligt midden in de woestijn. Vandaag is het nog steeds een be langrijke plek waar nationale en inter nationale wedstrijden plaatsvinden,

elke vrijdag van oktober tot februari. Daarnaast zijn er in maart en april nog grote toernooien. Het leiderschap van Qatar promoot deze traditionele sport en deelt prestigieuze prijzen uit, zoals het Gouden Zwaard. Het prijzengeld loopt in de miljoenen. Een kameel van 10 miljoen euro is geen uitzondering meer.

Kamelen worden bij de moeder weggehaald als ze anderhalf jaar oud zijn en beginnen te trainen om te ra cen rond hun tweede levensjaar. Men laat jonge kamelen naast oudere ren nen in de renbaan. Zo pikken ze vaar digheden op.

De dieren worden ’s ochtends en ’s avonds ongeveer 45 minuten getraind voor een sessie. Kamelen moeten mi nimaal 40 kilometer per uur kunnen lopen om in aanmerking te komen voor een wedstrijd. Leeftijd speelt een belangrijke rol. Jonge kamelen tussen de 2 en 4 jaar kunnen slechts 4 à 5 ki lometer racen, 5- en 6-jarige kamelen racen ongeveer 7 à 8 kilometer, terwijl

kamelen ouder dan 6 jaar 10 kilome ter kunnen racen. Ze zijn meestal in staat om ongeveer 10 jaar te racen en dan mogen ze met pensioen om plaats te maken voor jongere kamelen.

Vrouwen en kinderen eerst

Hoewel mannelijke kamelen be ter bekend staan om hun smakelijke vlees, zijn het de vrouwelijke kamelen die meedoen aan wedstrijden, niet al leen omdat ze zachtaardig zijn, maar ook omdat ze een stuk gemakkelijker zijn om te beheren en te beheersen.

Vroeger zette men vaak kinderen in als jockey. Men hongerde ze dan uit zodat ze zo licht mogelijk zouden zijn. Veel van die jongens werden verkocht aan raceorganisatoren of kamelenei genaren en er was een actieve kinder slavenhandel voor kamelenjockeys. Het betrof slachtoffers van ontvoering of de kinderen van berooide families die hen in dienstbaarheid verkochten. De emir van Qatar verbood dit in… 2005.

Robots

The Terminal List is gebaseerd op het gelijknami ge boek van voormalige Navy SEAL Jack Carr. Onze blanke niet-woke heteroprotagonist met een prachtig gezinnetje is Navy SEAL James Reece, gespeeld door Chris Pratt. Wanneer Reece terug is in de VS nadat een rampzalige SEAL-operatie ertoe geleid heeft dat zijn hele team dood is, vertoont hij tekenen van een posttraumatische stressstoornis en lijdt hij aan waan voorstellingen. Hij begint te twijfelen aan zijn herin neringen en Reece vermoedt dat hij mogelijk een van de verantwoordelijken is voor de aanval op zijn team. Maar wanneer bloed en geweld hem en zijn naasten beginnen te achtervolgen, neemt Reece het heft in ei gen handen en begint hij wraak te nemen.

Wraak en actie

Origineel klinkt het misschien niet, maar dat hoeft ook niet altijd zo te zijn. Wraak blijft een interessant thema in boeken, series en films. ‘John Wick’ is ook zo’n recent voorbeeld van een fantastische film vol uitste kend gechoreografeerde actiescènes. En u kan wel licht nog heel wat andere voorbeelden voor de geest halen. Laat het zeker eens weten in onze lezersbrieven op de pagina hiernaast.

The Terminal List blinkt uit wanneer de focus op de actie ligt. Het is een mix tussen ‘Reacher’ - een andere aanrader op Amazon Prime Video - en ‘Commando’, de keiharde actiefilm uit 1985 met Arnold Schwarzeneg ger. Leuk weetje: Chris Pratt is getrouwd met Katheri ne Schwarzenegger. Dat is de oudste dochter van de bekende Nobelprijswinnaar Lothar Schwa… Grapje, van Arnold natuurlijk. In The Terminal List vind je ook nog schakeringen van de antioorlog- en anti-establish mentsthema’s van ‘Rambo: First Blood’ terug. Sommige scènes zijn trouwens gruwelijk en niet voor gevoelige kijkers. Ja, als ik u nu nog altijd niet overtuigd heb om de serie een of meerdere afleveringen een kans te ge ven, dan weet ik het ook niet meer.

95 procent

Maar alle gekheid eventjes bloederig op een stokje gespietst, we moeten de serie niet al te serieus nemen en gewoon genieten van een niet-woke verhaal, zonder klimaatpropaganda of genderfluïde personages, met ‘coole’ actie en veel bekende acteurs en actrices. Trouwens, het is altijd een goed teken dat de score van de recensies op de bekende site ‘Rotten Tomatoes’ een groot verschil vertoont tussen die van het publiek en de filmcritici. In dit geval krijgt de serie van het publiek 95 procent, terwijl de critici een gemiddelde score geven van 39 procent. Tja, de door een papieren rietje frappuccinodrinkende soyboys houden nu een maal niet echt van series zoals The Terminal List. Het grote publiek lust de serie in elk geval wel.

DERUDDER

BOEK

Boer Wortel is terug

‘Boerenpsalm’ is na ‘Pallieter’ zonder twijfel het bekendste boek van de in 1947 overleden oer-Vlaamse auteur Felix Timmermans. Wij lazen het in de vroege jaren zeventig nog als verplichte schoolliteratuur. Daarna verdween het geruisloos, want de zogenaamde heimatschrijvers moesten wijken voor ‘eigentijdse’ schrijvers. Boerenpsalm dreigde dan ook in de nevelen der tijden te verdwijnen, ware het niet dat Bart Van Loo het heront dekte als een verborgen parel.

Het landelijke leven van Wortel, wiens monoloog we lezen, uit de eer ste helft van de 20ste eeuw bestaat niet meer. Het Vlaanderen waarin boeren hard labeur moesten leveren en voch ten tegen hitte, koude, regen, onwe ders en droogte, maar ook tegen on dergeschiktheid aan kasteelheren en andere nobiljons, en dus vaak armoe de, is er een uit een ver verleden. Wie het verhaal van Wortel voor het eerst leest, zal zich afvragen in wat voor een tijd hij beland is. Het landelijke leven van 100 jaar geleden was hard en meedogenloos. Daar gingen leven en dood hand in hand en loerde de dood om elke hoek, daar waren de rol van de pastoor en het geloof in God en Zijn Kerk bepalend tot in de kleinste dingen, daar ontvouwde zich de klei ne wereld van een boer die zwoegde en zweette om de aarde vruchtbaar te houden. En die er nog van genoot ook…

Uitnodigend voorwoord

In zijn ruime inleiding verwoordt Van Loo het zo: “De Kempen die in Boerenpsalm verschijnen, dat zijn bosschages, de mastbossen en de lap pendekens van velden die ik zelf nooit gekend heb, al is het bij elk woord als of mijn geboortegrond ritselt en fluis tert, sterker, zich het decor van mijn

voorouders ontvouwt. Deze roman is een kijkdoos naar het leven van mijn voorge slacht, een kijkdoos die zo geurt, kleurt en dampt dat het lijkt of ik er zelf in rond loop. Soms komen woorden en scènes recht uit die ver vlogen tijd aanvliegen.” Het is de grote verdienste van Bart Van Loo om Boeren psalm uitnodigend en in een wervelende taal te kaderen, zodat de 21e-eeuwse lezer werkelijk zin krijgt om in het verleden van zijn groot- of zelfs overgrootouders te duiken om de landelijke samenleving van toen even aan te voelen en te begrijpen.

De mens Wortel

Het verhaal van Wortel ligt gespreid over tien hoofdstukken. Hij vertelt zijn leven, maar laat ons ook zijn gevoe lens kennen. Kinderlijk godvrezend om aan de goede kant van het leven te staan, kent hij ook zijn zwakheden. Hij vloekt, is bijwijlen opvliegend, kreunt onder de dagelijkse arbeid, is bege rig bij het zien van vrouwen, drinkt graag pinten, durft ruw en vierkant zijn gedacht zeggen, vliegt zelfs het gevang in omdat hij het stropen niet kan laten, … Maar tegelijk is hij streng, maar ook goed en minzaam voor zijn

In 2001 was men al begonnen aan de ontwikkeling van robotjockeys. Het eerste succesvolle model kwam er in 2003, met de hulp van een Zwitsers roboticabedrijf. Kamelen reageerden angstig op de eerste modellen en ze werden menselijker gemaakt. Er kwa men poppetjes met een gezicht, een hoedje en zelfs parfums. Ook tech nisch was het niet evident, met de hoge temperaturen en de stoffige, wil de omgeving. De eerste succesvolle officiële race met robotjockeys werd in 2005 in Qatar gehouden.

De robots worden op afstand be stuurd door operatoren in jeeps die mee langs de renbaan racen. Ze be dienen er de zweep van de robotjoc key en meten ook de snelheid en de hartslag van het dier. Allen samen vor men kamelen en jeeps een erg wilde stoet.

CARL DECONINCK

vrouw en kinderen, voor zijn buren. Hij is verknocht aan zijn land, dat hem zo doet afzien, maar waarvan hij elke vrucht waardeert. Het is zijn doel en zijn bestaan. Hij wil het voor niets rui len. In de laatste zinnen van zijn ver haal dankt hij er God uitgebreid voor: “O Heer, laat mij nog lang werken. Het is zo goed en schoon en ik heb nog niet genoeg heimwee naar Uw Hemel om er mijn schup bij neer te leggen. Ik heb maar heimwee naar mijn veld.” Het verhaal is inder daad een psalm, een lof zang. Bij de pastoor vindt hij soelaas voor zijn diepste zielenroerselen. Het is zijn vriend, voorwaar de verte genwoordiger van God, en dus het wijze, raadgevende oordeel wanneer hem iets dwarszit.

De taal van Timmermans bleef in tact, waardoor soms een wat vergeten woord, al dan niet in het Lierse dia lect, wat verbeelding vraagt. Van wij len Gaston Durnez, dé Timmermans biograaf, vinden we achteraan in het boek een overzicht van verfilmingen en toneelstukken van Boerenpsalm en hoe ze opgevat werden doorheen de jaren. De illustraties van Koen Broucke in olieverf en aquarel verfraaien het verhaal op een verrassende wijze, waardoor deze uitgave een stijlvol ca chet krijgt.

Felix Timmermans, Bart Van Loo, Gaston Durnez, ‘Boerenpsalm’. Davidsfonds, Leuven, 2022. 192 p. 29,99 euro. ISBN 9789022338858

STIJN

Zeven eeuwen meesterwerken uit Mechelen

Museum Hof van Busleyden belicht het rijke verleden van Mechelen als hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden. Het vijftiende-eeuwse stadspaleis was vroeger de residentie van Hiëronymus van Busleyden, een invloedrijk jurist die er onder an deren Thomas More en Erasmus ontving.

Sinds de jaren 1930 huisvest de site een museum. Na jarenlange restauratie opende het in 2018 opnieuw de deuren voor het pu bliek. Sinds maart staat Museum Hof van Busleyden in de steigers. Een grondige restauratie van de buitenzijde van het stadspaleis is nodig om de waardevolle werken te kunnen blijven presenteren. De vaste opstelling zal daardoor tot einde volgend jaar niet toegan kelijk zijn. Het museum blijft wel tijdelijke tentoonstellingen pro grammeren. Die vinden plaats in de ondergrondse exporuimte.

Mooie selectie

‘Verborgen parels’ nodigt uit om rond de dwalen doorheen zeven eeuwen Mechelse kunst geschiedenis. Het zijn niet alleen werken uit Mechelen zelf, maar ook werken die op een of andere manier een link hebben met de stad. Er zijn schilderijen, beeld houwwerken, prenten, poppen en zelfs de reuzen zijn present. De ruim honderd werken zijn niet chronologisch opgesteld, maar er is gezorgd voor een verbindende dialoog. De link tussen de wer ken kan het thema, het motief, de stijl, de vorm, de kleur, de maker, de verzamelaar of het materiaal zijn. De bezoeker kan zowel rond de opstelling heen lopen als zich tussen de kunstwerken begeven. Lichtprojecties op de muur van onder andere verschillende stadsgebouwen brengen sfeer in de ondergrondse ruimte.

Het is een mooie en interessan te selectie die het museum heeft samengebracht. Bekende Mechel se kunstenaars zoals Prosper de Troyer (1880-1961) en Rik Wouters (1882-1916) zijn aanwezig met schitterende schilderijen. Ont dekkingen zijn de Mechelenaren Frans Verbeeck (1510-1570) met een ‘Boerenbruiloft’ en Anna Ma ria Van Thielen met een stilleven uit 1664.

Opmerkelijk zijn de predella’s

(beschilderd voetstuk van een altaarstuk) bij ‘De wonderbaarlij ke visvangst’ en ‘De aanbidding van de koningen’ (1617-1619) die Rubens schilderde voor de mo numentale triptieken in twee Me chelse kerken. Ze werden in 1794 door de Fransen meegenomen en zitten in de collectie van het Musée des Beaux-Arts Nancy & Marseille. Ze keren voor het eerst terug naar Mechelen en moeten na de expo terug naar Frankrijk, ook al gaat het hier duidelijk om roofkunst.

Topstukken

Tussen al die werken met een Mechelse link zitten ook erkende Topstukken van de Vlaamse Ge meenschap, zoals ‘Triptiek met calvarie en vijftien heiligen’ (cir ca 1400) uit de collectie van Mu seum Hof van Busleyden zelf, het achttiende-eeuwse antependium (de bekleding aan de voorzijde van een altaar), bewaard door de kerkfabriek van de Lieve-Vrouw parochie, en een rode kazuifel van

1483 uit de Sint-Pieter-en-Pau luskerk. Die kazuifel heeft in het rugkruis de voorstelling van de ‘Aanbidding der Wijzen’ in bij zonder zeldzaam vijftiende-eeuws borduurwerk dat behoorde tot de collectie van Margareta van Oos tenrijk. Het is een van de verbor gen parels uit de Mechelse his torische kerken die het publiek zelden of nooit te zien krijgt. Een ander beschermd Topstuk bestaat uit de bozetti (schetsen in klei) met de aanbidding der herders en de kruisdraging (1675) van Lu cas Faydherbe. Deze kunstenaar is een van de belangrijkste Me chelse beeldhouwers. De bozetti zijn voorontwerpen van de monu mentale reliëfs in de koepel van de Hanswijkbasiliek. Ze tonen het artistieke proces en het uitzonder lijke vakmanschap van Faydher be. Ze werden in 2020 aangekocht door de Vlaamse overheid en zijn voor het eerst te zien op deze ten toonstelling.

MMMV

Tentoonstelling ‘Verborgen parels’, nog t.e.m. 25 juni 2023, Museum Hof van Busleyden, Mechelen, www.hofvanbusleyden.be

LEZERSBRIEVEN

DE ONBEKENDE SOLDAAT OF OFFICIER

Pallieterke, Op 10 november vertelde de tv-reporter uitvoerig over de voorzorgen die de Belgische staat heeft getroffen opdat de onbeken de soldaat inderdaad onbekend zou blijven. Het mocht, zei de re porter, niet geweten zijn of het een Vlaming of een Waal betrof. Daar in hebben ze zich echter grondig vergist. Als het een Waal was ge weest, dan was hij de onbekende officier.

EugEEn S’H EEr En, Sint t ruidEn

VAN COP TOT COP

Pallieterke, Van COP tot COP groeit de we reldbevolking met 85 miljoen mensen. Rampzalig voor fauna, flora én alle andere milieuaspec ten. Deze ‘grote witte olifant in de kamer’ is niet bespreekbaar, want… niet wit! Nee, het blanke ras krimpt elk jaar in aantal, de bevolkingsexplosie is volledig ge kleurd: daarom stilte alom. Erger, nu gaat het Westen zogenaamde herstelbetalingen doen aan de groeilanden en daardoor deze allesvernietigende bevolkings explosie nog wat faciliteren. Het Westen is op meerdere vlakken suïcidaal en Europa neemt daar in het voortouw. Eén voorbeeld uit vele: het Europese Hof voor de Rechten van de Muzelman.

Fr EdErik M a E y En S, k al M t Hout

EEN VLAAMSE STAAT

Pallieterke, De Conventie van Montevideo (26 december 1933) vermeldt de volgende specifieke criteria inza ke rechten en plichten van staten om over een soevereine staat te kunnen spreken: een permanen te bevolking, een welomschreven territorium, een eigen regering en het vermogen om betrekkingen met andere staten aan te knopen. Vlaanderen voldoet mijns inziens reeds lang voor de volle honderd procent aan deze criteria. Wie of wat houdt ons dan tegen om de Belgische miskleun definitief vaarwel te zeggen en onverwijld én eenzijdig de ‘Soevereine Staat Vlaanderen’ uit te roepen? Of is dat soms ook weer een kwestie van ‘vijf minuten politieke moed’ met jarenlange vertragingsma noeuvres en politiek getouwtrek over allerhande niets ter zake doende ‘compensaties’ voor de Franstaligen? a ndré Cl Erbout, SCHErpEn HEuv El-ZiCHEM

MOORD OP POLITIEAGENT

Pallieterke, Vroeger was een zot een zot. En een zot vloog in het zottenkot. Bij de Broeders van Liefde. En er moest al veel gebeuren voor hij weer loskwam. En met staatsge vaarlijken rekenden ze ook effec tief af. Mijn vader mocht naar een soort camping in St.-Kruis Brugge. Daar pisten ze in de soep totdat hij niet meer staatsgevaarlijk was. Een veroordeling was niet echt nodig, je was schuldig zolang zij zegden dat je schuldig was. En tot dertig-veertig jaar daarna. Nu zijn er blijkbaar geen zotten meer. Enkel nog een paar tiendui zend ‘psychische aandoeningen’ waarbij ze blijkbaar telkens een of andere bietekwiet vinden om

Een

‘wetenschappelijk’ uit te leggen dat het eigenlijk nog zo erg niet is. En de staatsgevaarlijken worden nog steeds hoofdzakelijk gezocht onder Vlamingen die drie woor den Duits spreken. Alle anderen zijn psychiatrische gevallen. En die zijn sowieso minder gevaarlijk dan onnozelaars die in een zatte bui een Hitlergroet brengen. Tot er plots iets gebeurt in Brussel… Jan CappEli Er ruddErvoordE

ASIELRECHT

Pallieterke, Ik schrijf mijn reactie naar aanlei ding van het (goedgeschreven) artikel van Drieu Godefridi in nummer 45. We lezen daar: “Het asielrecht wordt namelijk niet eens genoemd in de tekst van het ver drag.” Het gaat hier over het Euro pees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens, van 1950. Belangrijk is om te begrijpen wat in die tijd met ‘asielrecht’ bedoeld werd. In de zevende druk van de Grote Winkler Prins (1966) lezen we (letterlijk citaat): “Asielrecht noemt men het recht van een staat om zijn territoir of andere plaat sen waarover hij gezag uitoefent, toevluchtsoord te doen zijn voor vervolgde of in nood verkerende buitenlanders. Er is slechts sprake van een recht, niet van een plicht van een staat, en nimmer van een recht van de toevluchtzoekende.” In 1966 was er dus nooit sprake van een recht van asielzoekersenkel van een recht (zelfs geen plicht!) van een staat. Het is dus nogal logisch dat het EVRM (van 1950) het asielrecht niet vermeldt, want het was (is?) een staatsrecht, geen mensenrecht. Wanneer, waarom, en hoe is asielrecht ver anderd naar (of verworden tot) een individueel recht in plaats van een recht van de staat? Antwoord op deze vragen kan helpen om de huidige toestand te veranderen/ verbeteren.

paul vEr Str Ek En, a ar SCHot

AMERIKA EN WOKE

Pallieterke, Kan er iemand mij en de vele dui zenden lezers van ’t Pallieterke eens in een vlotte en begrijpelijke en eenvoudige taal eens toelich ten wat het woord ‘woke’ eigenlijk precies aangeeft? Geen mens die gelukkig is met het taalgebruik uit de VS om tot ergernis van vele lezers te doen alsof ze begrijpen waarover die linkse pers spreekt. Zelfs ons Pallieterke maakt de fout. De Vlaamse taal is zo rijk aan be grippen en omschrijvingen om dat woke-gedrocht te vermijden. Een beetje aandacht voor dit sto rende fenomeen aub.

Jan M a ES, bEll EgEM

LAST POST

Pallieterke, Op 11/11/22 vanaf 11 uur, heb ik met genoegen gekeken en ge luisterd naar de jaarlijkse herden king van alle oorlogsslachtoffers aan de Ieperse Menenpoort, met één vraag: waarom werd de Ne derlandse versie van ‘In Flanders Fields’ van de Canadese militaire dokter en dichter John McCrae alleen toegeschreven aan Tom Lanoye, terwijl Anton van Wildero de of zelfs een Roger Vermeulen, die zo lang in Ieper woonde, er minstens een even mooie verta ling van maakten?

Eti Enn E d Erpoort Er bruggE

lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

In Museum Hof van Busleyden opende de tentoonstelling ‘Ver borgen parels’. De expo laat in ruim honderd kunstwerken kennismaken met de mooiste kunst die doorheen de eeuwen in Mechelen is gemaakt.

amoraal I was de tweede zoon uit het huwelijk van graaf Jan IV, een ridder van de prestigieuze Orde van het Gulden Vlies en kamer heer van keizer Karel V en Francisca van Luxemburg. Als hooggeborene in de Lage Landen was hij in de wieg ge legd voor een carrière in dienst van de heersende Habsburgse dynastie. Hij werd dan ook page aan het keizerlij ke hof in Spanje en kreeg er naast een algemene vorming ook nog eens een specifieke militaire opleiding.

SPRAAKMAKENDE CAMPAGNES

Hij diende met zijn bende van ordon nantie - in feite een privélegertje van ruiters en voetknechten - de keizer in verschillende spraakmakende cam pagnes. Zijn vuurdoop kreeg hij, samen met zijn oudere broer Karel, in 1541 toen Karel V besloot de Barbarijse ka pers - Maghrebijnse zeerovers die een terreurbewind op de Middellandse Zee voerden - aan te pakken. Zijn broer die de titelvoerende graaf van Egmont was, raakte dodelijk gewond bij de Slag bij Ras-Tafoura, waardoor Lamoraal hem opvolgde als graaf en de familiebezit tingen erfde. Hij onderscheidde zich opnieuw in de laatste Gelderse Succes sieoorlog en bracht hiermee de volle dige Nederlanden onder het gezag van Karel V. In 1543, op het einde van deze veldtocht, toonde hij dat hij, naar het woord van de jurist en kroniekschrijver Pontus Payen “terrible et soudain en sa colère” kon zijn toen hij de - toen Gel derse, maar nu Duitse - stad Düren plat brandde en een groot gedeelte van de inwoners over de kling joeg…

Het was wellicht aan zijn inzet tijdens de Gelderse campagne te danken dat hij in 1544 werd opgenomen in de Orde van het Gulden Vlies. Zijn vooraan staande rol werd opnieuw bevestigd toen hij in 1548 de keizer naar de zitting van de Rijksdag in Augsburg vergezel de. Het volgende jaar werd Lamoraal I aangeduid als één van het handvol edelen dat kroonprins Filips II diende te begeleiden bij zijn rondreis door de Nederlanden. Hij liet zich opnieuw opmerken tijdens de Habsburgse cam pagnes tegen de Fransen die in Artesië de zuidergrens van het rijk bedreig den. Egmont was als bevelhebber van de lichte cavalerie door zijn spraakma kende overwinningen bij Sint-Kwinten en Grevelingen uitgegroeid tot een held van deze oorlogen. Menig hoog dravend gelegenheidsgedicht had na de Vrede van Cateau-Cambrésis in 1559 zijn lof bezongen als bekwame legeraanvoerder. Nog belangrijker was dat hij in hetzelfde jaar door Filips II werd benoemd tot stadhouder van Vlaanderen en Artesië. Zijn prominen te positie werd weer eens bevestigd

500 JAAR GELEDEN WERD LAMORAAL VAN EGMONT GEBOREN

Op 18 november 1522 - deze week 500 jaar geleden - werd in het kasteel van Lahamaide bij het Henegouwse plaatsje Elzele Lamoraal I, graaf van Egmont, geboren. Hij werd als 19-jarige de vierde rijksgraaf van Egmont, een Noord-Hollands graafschap dat rechtstreeks onder het gezag van de keizer van het Heilige Roomse Rijk ressorteerde en elfde vrijheer van Purmerend, Purmerland en Ilpendam. Daarnaast was hij ook nog eens heer van Hoog- en Aartswoude, Baer, Fiennes, Zottegem, Armentiers, Lahamaide en Auxy. In 1553 kwam daar nog de titel van prins van Gavere en Steenhuyzen bij… Het was dan ook niet echt verwonderlijk dat het Huis van Egmont tot de meest welstellende en invloedrijkste adellijke geslachten in de toenmalige Nederlanden werd gerekend.

toen hij iets later belast werd met de onderhandelingen voor het huwelijk van Filips II met de Engelse koningin Mary I. VERRADEN

In 1559 was Egmont lid geworden van de Nederlandse Raad van State. In dit gremium verzette hij zich met zijn mede standers, de graaf van Horne en de prins van Oranje, met hand en tand tegen kardinaal Granvelle die de inquisitie had ingevoerd in onze gewesten om het protestantisme te bekampen. Ze wisten in maart 1564 tot groot ongenoegen van Filips II te bewerkstelligen dat de kar dinaal zijn biezen moest pakken. Hoewel hij een katholiek was, nam hij, net als de meeste andere stadhouders, een tole rante houding aan ten opzichte van an dersgelovigen. In het voorjaar van 1565 werd hij door de Raad van State naar Fi lips II gestuurd om aan hem de houding van de hoge landadel te verklaren en te pleiten voor meer tolerantie. Hij liet zich door de gladpratende vorst om de tuin leiden en ontdekte pas na zijn terugkomst in de Neder landen dat Filips II abso luut niet bereid was tot

De zich verraden voe lende Egmont stelde zich nog kritischer op

EGMONTS PROMINENTE POSITIE WERD WEER EENS BEVESTIGD TOEN HIJ BELAST WERD MET DE ONDERHANDELINGEN VOOR HET HUWELIJK VAN FILIPS II MET DE ENGELSE KONINGIN MARY I

en wanneer in april 1566 het Eedver bond der Edelen werd opgericht als een reactie op de inquisitie en de ver regaande inmengingen van Spanje in het landsbestuur, was het geen toeval dat zijn privésecretaris Jan van Casem broot er deel van uitmaakte. Kort daar na brak de Beeldenstorm los. Hoewel hij deze in de strengste bewoordingen afkeurde, trad Egmont niet al te hard op tegen de protestanten. Wanneer de geuzen voor de muren van Antwerpen een legertje verzamelden, toonde hij een laatste keer zijn loyauteit aan het staatsgezag door zijn troepen ter be schikking te stellen van Filips van Lan noy die de geuzen op 13 maart 1567 verpletterend versloeg bij Oosterweel. Ondanks het feit dat zijn halfzus, land voogdes Margaretha van Parma, de si tuatie langzaam maar zeker onder con trole leek te krijgen, stuurde Filips II in de zomer van 1567 de hertog van Alva met een sterke troepenmacht naar de Nederlanden om met harde hand orde op zaken te stellen.

TRAGISCHE INSCHATTINGSFOUT

Terwijl Willem van Oranje er wijselijk voor koos de Nederlanden te ontvluch ten en vanuit zijn Duitse erflanden het verzet te organiseren, bleef Egmont in zijn kasteel in Zottegem resideren. Hij waande zich onaantastbaar. Wat kon hem als hoge heer en vorstelijke die naar met een onberispelijke staat van dienst overkomen? Het bleek een tragi sche inschattingsfout van de eerzuchti ge en een tikkeltje ijdele edelman te zijn geweest. Koning Filips II en zijn landvoogd Alva achtten de hoge edel lieden die zich aan de zijde van Willem van Oranje hadden geschaard, schul dig aan de politiek-bestuurlijke chaos in de Lage Landen. Er moesten voor beelden worden gesteld en Egmont moest en zou het gelag betalen.

Op 9 september 1567 werden Egmont, zijn secretaris Casembroot en de graaf van Horne door Alva onder valse voor wendsels naar een etentje gelokt en gearresteerd. Ze werden in Gent op gesloten en in december voor de Raad van Beroerten gebracht. Egmont be riep zich - tevergeefs - op zijn preroga tieven als Ridder van het Gulden Vlies, waardoor hij enkel door zijn gelijken kon worden berecht. Wegens zijn ver zet tegen Granvelle en de inquisitie, zijn gebrek aan enthousiasme bij de onderdrukking van de Beeldenstorm en vooral wegens zijn steun aan de op standige Willem van Oranje werd Eg mont, samen met Horne, wegens hoog verraad ter dood veroordeeld. Op 5 juni 1568 werd hij samen met Horne op de Grote Markt van Brussel onthoofd.

JAN HUIJBRECHTS

HET WAS WELLICHT AAN ZIJN INZET TIJDENS DE GELDERSE CAMPAGNE TE DANKEN DAT LAMORAAL EGMONT IN 1544 WERD OPGENOMEN IN DE ORDE VAN HET GULDEN VLIES

Gravure van de onthoofding van de hertogen van Egmont en Horne

Filips II door Sofonista Anguissola

Het geheugen van Vlaanderen

Naar jaarlijkse traditie maken we graag wat ruimte vrij voor wat reclame voor de Roetskalender. Een ka lender met boeiende levensverhalen over bekende, minder bekende en vergeten markante figuren. Zoals we het intussen gewoon zijn, is ‘het geheugen van de Lage Landen’ pittig en doordacht. Ongecompliceerd, vlot gebracht, onderhoudend en praktisch.

De Roetskalender wordt met plezier en gedrevenheid ge maakt door deskundige vrijwilligers die knap historisch-cul tureel teamwerk leveren. Niet enkel ‘grote’ namen krijgen aandacht, maar ook de ‘gewone’ Vlaming - dikwijls al uit het collectieve geheugen verdwenen.

Zo zit in de nieuwe uitgave wielrenner Raymond Impanis, het bakkertje van Berg met zijn eeuwig record. En de legendari sche Fons Robberechts, de vliegende pionier van de BRT. Ook Willy Kuijpers die zelfs door de politie op handen gedragen werd. Letterlijk toch.

De De Keyserlei in Antwerpen kent iedereen. Maar weet u nog wie die Nicaise van de Antwerpse De Keyserlei was? Of wie in Congo spreekuur ‘onder den boom’ hield? Wie de ‘cloec moedighen zee-heldt’ uit de 16de eeuw was?

Uitreiking LOF-prijs der Nederlandse taal: “Vlamingen hebben Leiden grootgemaakt”

Afgelopen zaterdag vond in het Rijksmueum Boerhaave in Lei den de plechtige uitreiking van de achttiende en negentien de LOF-prijs der Nederlandse taal plaats. De laureaten waren zanger en liedjesschrijver Stef Bos en radiomaker en auteur Frits ‘Spits’ Ritmeester.

en zei dat “de Vlamingen Leiden hebben grootgemaakt”. Na de Val van Antwerpen in 1585 trokken im mers heel wat protestanten naar de Zuid-Hollandse stad.

Ooit gehoord van Omer De Kesel? Jawel, de nonkel Fons van de Vlaamse Filmkes. Heeft u enig idee waarom Willem van Oranje Willem de Zwijger werd genoemd? Wie er allemaal in de hemel komen? Waarom Katelijne Janssens dagenlang ge marteld werd? En - ‘wette gaai et’ - of Jan Reusens nu Slisse of Cesar was? Dat en nog veel meer lees je in ‘De Roets 2023’. De kalender is verder rijk doorspekt met tientallen andere toffe weetjes.

Ideaal kerstcadeau

Misschien zoek je nog een origi neel cadeautje voor onder de kerst boom? Een eindejaargeschenkje voor kinderen, kleinkinderen, vrien den? Een verrassing waaraan ze een jaar lang, dag na dag, deugd hebben? Dan is De Roets 2023 be slist een aanrader. Meer achter grond over het ontstaan, de visie en de missie van De Roets vind je op www.roetsinfo.eu en de kalender is via die weg te bestellen. Prijs: 15,99 euro per ex emplaar (verzendings kosten inbegrepen bin nenland).

Voor de organisatie van de LOFprijs slaan De Stichting Neder lands, de Vlaamse Volksbewe ging (VVB), de Marnixring en het Ampzing Genootschap jaarlijks de handen in elkaar. Volgens Steven Vergauwen, VVB-coördinator bin nen de werkgroep LOF-prijs, ver loopt de samenwerking tussen de Vlaamse en Nederlandse orga nisaties bijzonder goed. “Het is een formule die blijkt te werken”, benadrukt hij. “Er zijn cultuurver schillen, maar het resultaat mag er zijn.”

Stef Bos, de laureaat voor 2020, kreeg zijn LOF-prijs uit handen van Michaëla Bijlsma van De Nieuwe Grachtproducties. De prijs zelf is steeds een gebruiksvoorwerp en nam dit jaar de vorm aan van een deken en hoofdkussen, gebaseerd op het lied Sarie Marais. Na de overhandiging pakte de liedjes schrijver uit met een fel gesmaakt dankwoord. Hij bracht zonder eni ge voorbereiding een ode aan de Nederlandse taal. Hij bestempel de West-Vlaanderen als “de bron aller Nederlandse beschaving”

Gewezen radiomaker Jan Haute kiet verzorgde de LOF-rede voor zijn oud-collega en de laureaat van 2021, Frits Spits. Net als Bos bracht die laatste in zijn dankwoord een ode aan de Nederlandse taal.

Taalprotocollen

Tot verbazing van menig Nederlan der leverde ook Frans Muller, CEO van Ahold Delhaize, een bijdrage aan de LOF-prijs. Hij liet op humo ristische wijze zijn licht schijnen over de specifieke verschillen in taalgebruik tussen Vlaanderen en Nederland, en beloofde om binnen de Nederlandse supermarktgroep werk te maken van taalprotocollen. Ook de aanwezigheid van Wilfried Vandaele, de voorzitter van de Interparlementaire Commissie voor de Taalunie, ging niet onop gemerkt voorbij. De aanwezige Nederlanders waren niet alleen onder de indruk van de inhoud van zijn betoog, maar ook van de wijze waarop hij het bracht. Hierin schuilt volgens hen een belangrijk verschil tussen Vlaamse en Neder landse parlementairen: waar poli tici bij onze noorderburen als een “aparte en hogere kaste” worden beschouwd, is dat in Vlaanderen veel minder het geval.

Taalminnaars kunnen alvast za terdag 1 oktober 2023 noteren in hun agenda. Die dag vindt - naar aanleiding van de Week van het Nederlands - de uitreiking van de LOF-prijs 2023 plaats, ditmaal op nieuw in Vlaanderen.

KARL VAN CAMP

ANTON SCHELFAUT

laureaat Stef Bos

© VVB

Wat is de link is tussen Paula Sémer, Maurice De Wilde, Léonce Gras, Jan Rubens en Lydia Chagoll? U leest het in ‘De Roets 2023’, de historische kalender die nu al voor de 19de keer verschijnt.

van de week

Vrouwen verdienen nog altijd 13 pro cent minder dan mannen in Europa. En als u naar de meisjes in de Vivaldi-rege ring kijkt, is dat nog altijd 87 procent te veel. Ter onderbouwing van deze stelling schuiven we Eva ‘the iron lady’ De Blee ker en Tinne ‘heb ik al ooit een complex dossier niet tot een goed einde gebracht’ Van der Straeten naar voren.

Deze dames zijn zo onwaarschijnlijk slecht in hun job dat ze miljoenen per maand zouden moeten opleggen om ze te mogen uitvoeren. Laat ons beginnen bij Eva, staatssecretaris voor Begroting en qua naambekendheid in Vlaanderen net iets minder scorend dan het Welshe dorpje ‘Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrob wllllantysiliogogogoch’.

Groei maar al kieuwen

Eva is een onverkozen politica en gaat daardoor door het leven als een techneut of een expert. In wat pre cies heeft Egbert er destijds niet bij verteld, maar met begroting heeft het alvast niks te maken. Deze week raakte bekend dat de put in de be groting zo’n 2 miljard groter was dan voorzien. Eva was vergeten om bij de berekening ervan de verlaging van de btw mee te tellen. Kan de beste overkomen natuurlijk. Maar onder tussen zitten de achterkleinkinderen van uw kleinkinderen ook al met een stevige staatsschuld opgezadeld. Die opwarming van de aarde en de com plete uitroeiing van alle leven zonder kieuwen wordt zo stilaan de meest ef ficiënte manier om van onze schulden af te komen.

Groter gat graag

Daaraan is Tinne Van der Straeten dan weer keihard aan het werken. De groene mevrouw die schone energie systematisch wil vervangen door ver vuilende gascentrales, is van mening dat het gat in de begroting best nog wat groter kan. U herinnert zich vast nog dat ze met haar belastingplan op overwin

sten zo’n 4,7 miljard zou gaan ophalen bij de ‘grote bedrijven’. Een plan dat volgens Tinne zo waterdicht was dat je er een duik boot van zou kunnen maken. Wel het is een duikboot geworden. Een duikboot vol water. Volgens de Raad van State is het belasting plan zo labiel als een stoel op drie poten. Dat is dus 2 miljard minder inkomsten van Eva en 4,7 van Tinne. Samen opgeteld zijn we dus 6,7 miljard armer in één week tijd.

We vroegen een reactie bij het kabinet van De Bleeker die meer tijd vroeg om de optelsom van 2 miljard plus 4,7 miljard te controleren. Zelf kwamen ze namelijk uit op 1,3 miljard. Tinne reageerde dan weer la coniek op het commentaar van de Raad van State en zei dat alles perfect volgens plan zou verlopen. “Noem mij eens één complex dossier dat ik niet tot een goed einde ge bracht heb”, lachte ze de kritiek weg. Be halve dan de kernuitstap, dat plafond op de gasprijs en het niet-verhogen van de ener giefactuur?

Is your pussy wet?

(met onze excuses voor het platte taalgebruik!)

In de politiek is hypocrisie geen ondeugd. Wel integendeel, het is een kwaliteit. Men zou zelfs kunnen stellen dat je zonder een uitzonderlijk talent voor hypocrisie in de Belgische politiek geen klop kan komen uitvoeren. U kan natuurlijk wel even komen kijken, maar verder dan het statuut van ‘kiezer’ zal u het nooit echt schoppen. Deze week speelde Conner Rousseau zich alweer volop in de kijker met verschoonbaar seksisme en verraad aan Will Ferdy.

Hilde Crevits (cd&v) breekt zich het hoofd over Ventilus

“Of er vrouwen in de zaal zijn die op dit moment getroffen worden door een aanval van vaginale vochtigheid?” Het is een zin die u een politicus niet zeer snel gaat horen afdreunen op een feestje. En als die dat wel zou doen, was er vast wel iemand van de pers om compleet geschokt door de stra ten te rennen terwijl hij zich de haren uit het hoofd trekt. Ik dicht de man meer pu blieke fijnzinnigheid jegens het vrouwelijk geslacht toe, maar stel nu even dat pakweg Tom Van Grieken dit zou doen, dan zag de krant er vervolgens zo uit: “Is dit het ant woord op de #metoo-beweging? Hebben we dan niets geleerd?” Of nog: “Extreem rechts vernedert vrouwen in dancings omdat ze terug aan de haard moeten.” Of nogger: “Van Grieken levert pussies aan Poetin.” Het kot zou te klein zijn om alle journalistieke verontwaardiging te dra gen. Ik denk dus dat we ook deze week Van Grieken zeer dankbaar moeten zijn om niet geïnformeerd te hebben naar de staat van opwinding van vrouwelijke toehoorders. Tom, respect!

Fluiten

Maar zoals u weet, zijn niet alle politici ge lijk in de ogen van de media. Als Conner Rousseau het zou doen, is er geen vuiltje aan de lucht. En dus deed hij het. Conner is namelijk een ‘jonge gast’ die ook wel eens iets anders wil zijn dan voorzitter. Dokter bijvoorbeeld. Met een bijzondere interes se in het onderschatte probleem van vagi nale droogte. Conner speelde een dj-set in discotheek ‘Versuz’ en zweepte de bak visjes op de eerste rij op met de vraag of zijn verschijning hen kon enthousiasmeren. “Whose pussy is wet?”, wilde Rousseau dus weten in alle bescheidenheid. En hij zette die blik op waar James Cooke altijd een beetje van gaat smelten. En de pers glim lachte minzaam. Er werd hoogstens even gekscherend over gedaan. Journalisten stootten mekaar even aan en floten bewon derend tussen hun tanden: die Conner, dat is er me toch eentje. Met hem kan je lachen. Geloof ons nu maar, in de weekendeditie van De Morgen zullen drie bladzijden eer betoon neergepend staan over hoe Conner met die ene rake oneliner eigenhandig de kloof tussen burger en politiek had gedicht. Titel van het stuk: “Conner zegt écht wat u denkt.” Bij De Standaard zal de kop zijn: “Is your pussy wet? De politieke vraag voor een nieuw millennium!” Knack zal openen met een speciale editie: “Vaginisme is het nieuwe socialisme”.

Bogen en kasten

En dan zijn er ongetwijfeld wel mensenmisschien bent u er wel één van - die het revolutionair vernieuwende van deze po litieke zet niet inzien. Misschien bent u er zelfs zo eentje die Conner een ordinair vet zakje vindt, die tienermeisjes niet moet op zadelen met zijn eigen seksuele frustraties. Dan nodigen wij u uit om eens heel diep in uzelf te kijken voor u de man ervan gaat beschuldigen een oversekste viespeuk te zijn. Als u nu eens heel eerlijk bent? Gelooft u echt dat Conner dit uit eigen interesse heeft geopperd? Is de kans niet oneindig veel groter dat hij zoiets zou vragen voor een vriend? Iedereen die Conner een bétje kent, weet dat vaginaal vocht en Conner geen goede cocktail vormen. Sterker nog, Conner zal er steevast in een boogje om heen lopen. Om niet te zeggen: boog. Het is niet eens ondenkbaar dat hij het hardop vroeg om na te gaan wie hij moest mijden bij het buitengaan. Want laat ons nu eens heel eerlijk zijn: waar die goede, oude en nu helaas ook wijlen Will Ferdy al 52 jaar geleden voor uitgekomen is… Is dat voor de voorzitter van Vooruit nog steeds een groot taboe waarvoor hij in de kast blijft zitten?

Als het geen ongepaste vraag is, moet die eens gesteld worden.

DE POLITIEKE VRAAG VOOR EEN NIEUW MILLENNIUM!