't Pallieterke van 6 oktober 2022

10-11

“Alles wat arbeidsmarktbeleid is, zou op gewestelijk niveau moeten terechtkomen”

Stijn Baert is professor arbeidsecono mie aan de UGent en is een graag gezie ne gast in praatprogramma’s en kranten kolommen om zijn licht te laten schijnen op alles wat de arbeidsmarkt aanbelangt. Naar eigen zeggen is hij de laatste tijd steeds meer beginnen inzien dat ar beidsmarktbeleid best volledig in Vlaam se handen terechtkomt. “De druk op Wal lonië en Brussel om te hervormen, moet worden verhoogd en niet afgezwakt, zo als een volgende ronde staatshervorming dreigt te doen. Meer responsabilisering is nodig, niet minder.”

INVOEREN?

De topman van het leger, admiraal Hofman, gooide een knuppel in het hoenderhok met zijn voorstel om na te denken over de herinvoering van de dienstplicht. Hij staat niet alleen. De oorlog in Oekraïne heeft velen doen beseffen dat oorlog altijd om de hoek loert en dat een land als België daar totaal onvoorbereid op is.

De legertop is van gedacht veranderd. Toen Tom Van Grieken enkele jaren ge leden al de herinvoering van een soort dienstplicht suggereerde, zag men dat daar helemaal niet zitten. “We hebben goed getrainde en hoogopgeleide men sen nodig”, was toen de reactie. De spec taculaire resultaten die het leger van Oe kraïense ‘reservisten’ momenteel behaalt, kunnen vandaag echter moeilijk ontkend worden.

Ook in andere landen, zoals Frankrijk en Polen, overweegt men opnieuw een ver plichte legerdienst. Verschillende EU-lan den hebben die zelfs nooit afgeschaft. Het zal weinigen verbazen dat vooral de buren van Rusland (Zweden, Finland, Baltische staten) hun capaciteit behouden hebben om snel reservisten op te roepen.

De vraag is of je het publiek, vooral de jonge mensen die de dienstplicht zullen moeten vervullen, nog mee krijgt voor

dat idee. Veel mensen vinden het al te veel een halve dag op te offeren in een stembureau. Misschien moet dat eerder een argument vóór de dienstplicht zijn. Het is niet slecht jonge mensen eraan te herinneren dat ze deel uitmaken van een gemeenschap en dat dit naast rechten ook plichten meebrengt. Deze gezamen lijke uitvoering van een gemeenschapsplicht is goed voor de sociale cohesie, meent Jonathan Holslag. Hij heeft het er niet specifiek over, maar de dienstplicht kan een zeer integrerend effect hebben op jonge allochtonen.

Schokbestendigheid

En wat met vrouwen? De oorlog in Oe kraïne, waar mannen naar het front trok ken terwijl vrouwen met de kinderen op de vlucht gingen, heeft aangetoond hoe weinig gendertheorieën waard zijn en hoe

snel mannen en vrouwen weer in hun na tuurlijke rollen terugvallen. Dat neemt niet weg dat de bijdragen van vrouwen in een oorlog even nodig en even belangrijk zijn. In deze tijden kan men het ook niet meer maken een verplichting op te leggen die slechts voor één geslacht telt. Vrouwen zijn nu volwaardige concurrenten van mannen op de arbeidsmarkt. Men kan niet alleen aan mannen vragen een beroepsjaar over te slaan.

En de dienstplicht moet uiteraard ook nuttig zijn. De miliciens moeten militaire of andere nuttige vaardigheden verwer ven. Te veel mannen van mijn generatie kunnen u verhalen vertellen over de zinlo ze bezigheden waarmee hun legerdienst werd volgemaakt.

Het debat is zeker de moeite waard om gevoerd te worden. Hopelijk heeft de oor log in Oekraïne voor wat historisch besef gezorgd. Onze huidige, lange vrede is de uitzondering, niet de regel. Naarmate de relatieve macht van het Westen in de we reld afneemt en de Verenigde Staten op zichzelf terugplooien, nemen de kansen op oorlog toe. ‘Zwarte zwanen’ zie je niet aankomen, is de centrale boodschap in de werken van Nassim Taleb, maar je kan wel aan een schokbestendig systeem werken.

JURGEN CEDER

Als de bom (niet) valt

De krantenkoppen staan intussen vol met waarschuwingen voor een nieuwe kernoorlog. Toch houden we best ons hoofd koel. Het echte gevaar schuilt niet in de inzet van de wapens, maar in de angst ervoor.

De antikoloniale held Vladimir Vladimirovitsj ondertekende afge lopen vrijdag een vodje papier dat de ‘officiële’ annexatie van Oekraïens grondgebied bezegelde. Het hele gebeuren werd vergezeld van een schizofreen antiwesters betoog dat niet zou misstaan op een Black Lives Matter-bijeenkomst, waarin hij “de Angelsaksers” be schuldigde van zowat elke misdaad die hij de afgelopen maanden zelf heeft begaan.

Tot ieders schok en verbazing weerhield de ceremonie de Oekraïen se strijdkrachten er niet van flink verder op te rukken. De ineenstor ting van de Russische frontlinies in delen van het zuiden en noordoos ten is compleet. Velen vrezen dat Poetin uit wanhoop naar het meest gevreesde wapen zal grijpen om het tij te keren: de kernbom. De krantenkoppen staan er intussen vol van. Staan we aan de rand van een kernoorlog? We houden best ons hoofd koel.

Kernwapens zijn er om niet te gebruiken

Het is de paradox van kernwapens: je moet tonen dat je bereid bent ze te gebruiken, zonder ze ooit effectief in te zetten. In dit stadium van het conflict is niet de inzet van de kernbommen - en de bijhorende vernieling - het grootste gevaar, maar de angst en verlamming die gepaard gaan met die dreiging.

Er is slechts één geloofwaardige piste waarin kernwapens wel inge zet worden: zogenaamd ‘demonstratief’ gebruik, een kernwapentest ergens in de buurt van Oekraïne om te tonen dat het ‘menens’ is. Het Westen kunnen afdreigen met kernwapens in de hoop de steun aan Oekraïne droog te leggen, is veel waardevoller dan het einde van de wereld - Rusland incluis - te riskeren. De Amerikanen winden er intussen ook geen doekjes om: het gebruik van kernwapens in Oe kraïne zal opgevolgd worden door het volledige wegvagen van het Russische leger in Oekraïne met niet-nucleaire middelen. Terecht, want op het gebruik van kernwapens rust een taboe dat te alle koste in stand gehouden moet worden, net als het gewapender hand veranderen van landsgrenzen. Als hier geen grens getrokken wordt, dan is het hek van de dam.

Russofobie

De westerse voorstanders van Poetin die de VS ervan beschuldigen aan te sturen op een kernoorlog, zeg gen daarmee tegelijkertijd impliciet dat hun grote held de eerste zou zijn om de knop te drukken.

Het zegt veel over hoe ze zelf zijn beoorde lingsvermogen inschatten. Of lijden ze mis schien aan russofobie?

DE MYSTERIEUZE SABOTAGE VAN NORD STREAM

Bij dit soort zaken kan je meestal, met kritische zoektocht op het internet en wat gezond verstand, vrij snel de ware toedracht achterhalen. Toen MH17 werd neergeschoten, was het 24 uur later overduidelijk dat dit het werk was van Russische rebellen die de passagiersjet voor een Oekraïens legervliegtuig hadden gehouden. De sabotage van de Nord Stream-pijpleidingen is een moeilijkere noot om te kraken.

Ongeveer alle experten zijn het erover eens dat de beschadi gingen gewild waren. Schade aan één pijpleiding zou nog het resul taat kunnen zijn van een ongeval. Maar Nord Stream 1 en 2 wer den tegelijk beschadigd, op een plaats waar ze te ver van elkaar liggen om door dezelfde oorzaak getroffen te zijn. Zweedse seismo logen hoorden ook twee ontplof fingen.

Cui bono?

Wie haalt hier voordeel uit? Vol gens Cicero is dat de vraag die je moet stellen bij een onopgelost misdrijf. In dit geval helpt deze vuistregel ons echter niet veel verder. Niemand lijkt hier echt belang bij te hebben.

Op sociale media werd de VS met de vinger gewezen. Biden zou Europa definitief willen afsnijden van Russisch gas en ons daarmee dwingen in Amerika te kopen. De complotdenkers herinnerden aan een stoere uitspraak van Biden dat hij het openen van Nord Stream 2 zou verhinderen als de Russen Oe kraïne zouden binnenvallen. Maar wie kondigt publiek een operatie aan die geheim moet blijven? Er is geen enkele reden om aan te nemen dat Biden aan meer dacht dan stevige diplomatieke druk.

maar dat ook Snowden, Manning en andere klokkenluiders, die nochtans hun uiterste best deden hun onthullingen zo spectaculair mogelijk te maken, nooit hun land beschuldigd hebben van iets op het niveau van terrorisme tegen bondgenoten.

Geen goed moment

Wie toch gelooft dat er geen grenzen zijn aan de manieren waarop Amerika zijn eigen belan gen verdedigt, zal minstens moe ten toegeven dat dit het slechtst mogelijke moment voor sabotage was. Nord Stream 2 is nooit ge opend omdat Duitsland dat niet meer wilde. De dag voor de sa botage had Habeck, de Duitse mi nister voor Economie, nog gezegd dat er “nooit gas zal stromen door Nord Stream 2”. En Nord Stream 1 was net door Poetin zelf afge sloten. Waarom iets vernielen dat niet meer werkt en ook niet bin nen afzienbare tijd zal werken?

Niemand lijkt hier echt belang bij te hebben

blijken dat het Poetin verdenkt. Rusland heeft zeker de middelen om aan onderzeese sabotage het doen. Het probleem is de afwe zigheid van een duidelijk motief. Poetin had twee weken geleden nog gezegd dat hij bereid was het gas weer naar Europa te laten vloeien als de sancties werden opgeheven. “Jullie moeten alleen maar op het knopje duwen”, zei hij. Waarom zou Poetin een diplo matieke hefboom vernielen?

Anderen wijzen erop dat de dag van de aanslagen een nieuwe gas pijpleiding werd geopend tussen Noorwegen en Polen. Die sabote ren zou een daad van oorlog tegen de NAVO zijn, maar Poetin zou met de beschadiging van zijn eigen, toch niet werkende pijpleidingen een schot voor de boeg hebben gegeven. Het equivalent van een maffiabaas die zegt: “Mooie lei ding hebben jullie daar. Het zou jammer zijn als ze zou beschadigd raken.”

Rusland zou door de sabotage ook de gasprijs willen opdrijven - wat ook gebeurde - en chaos wil len veroorzaken op de Europese energiemarkten. Een andere ver gezochte verklaring werd aange reikt door de Duitse inlichtingen diensten: Poetin zou zich daarmee willen beschermen tegen rechts gedingen wegens niet uitgevoer de gasleveringscontracten.

Oorlog op de zeebedding

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Er zijn veel redenen waarom de piste van Amerikaanse ver antwoordelijkheid niet plausibel is. Het eerste argument zou alle verder discussie onnodig moeten maken, maar het is er een waar mee je in deze tijden van wantrou wen tegen onze eigen overheden nog weinig mensen kan overtui gen: westerse democratieën ple gen geen aanslagen tegen elkaar. De Duitse staat is gedeeltelijk ei genaar van de pijpleidingen en een Amerikaanse betrokkenheid bij de sabotage zou dus een aan slag van een NAVO-staat op een andere NAVO-staat zijn. Als dat uitlekt, betekent dat het einde van de alliantie.

Toevallig kreeg klokkenluider Edward Snowden deze week of ficieel het burgerschap van Rus land. Hij kreeg destijds enorme aandacht in de media, maar toen het stof ging liggen, bleken zijn ‘onthullingen’ over de Amerikaan se geheime diensten eigenlijk een mager beestje. Het meeste wisten we of konden we weten, en de rest was niet zo spectaculair als sommigen ons wilden laten geloven. Het punt dat ik daarmee poog te maken, is dat geheime diensten in het Westen vaak de grenzen van het wettelijke aftas ten en er soms zelfs over gaan,

Het idee dat door de sabota ge nooit meer Russisch gas naar Duitsland kan stromen, is ook on juist. De lekken kunnen hersteld worden, bevestigt Rusland. Dat zou wel tijd kosten, maar in ieder geval minder tijd dan er nodig is om de relaties tussen Rusland en de EU te herstellen.

Waarom zou Biden de opdracht geven een aanslag te plegen op niet meer werkende pijpleidin gen, als hij daarmee ook het risico loopt de westerse alliantie onher stelbaar te beschadigen en zijn eigen presidentschap in schande te doen eindigen?

Rusland zelf?

Oekraïne is ook een mogelijke dader. Het land heeft echter niet de instrumenten om dergelijke aanslagen in de Baltische Zee te plegen, op dergelijke diepte, ze ker niet ongemerkt. Bovendien stelt zich hetzelfde probleem als bij de VS: het mogelijke voordeel is klein en twijfelachtig, het mo gelijke nadeel bij ontdekking is reusachtig, namelijk het verlies van Europese steun.

Dan is er nog Rusland zelf. Het Westen heeft het land nog niet of ficieel in beschuldiging gesteld, maar heeft al op vele wijzen laten

Ik ben niet helemaal overtuigd. Poetin is niet zo subtiel. Dat neemt niet weg dat we nu wel met de neus gedrukt worden de broos heid van onze vele onderzeese leidingen. ‘Seabed warfare’ is al een gevestigd begrip in de doc trine van nationale marines.

Het gaat trouwens niet enkel over energie. Ook andere essenti ele verbindingen lopen onder de zee. Toen een Vietnamese visser per ongeluk een internetkabel ophaalde, verloor zijn land een maand lang de toegang tot het in ternet. Andere, recentere inciden ten leken minder op een ongeval. In november werden kilometers kabel weggesneden van een Noors netwerk dat waarnemingen doet op de zeebodem. Eerder dit jaar werd een Noorse onderzeese glasvezelkabel voor satellietver binding doorgesneden, volgens Noorwegen door menselijk toe doen.

Ik heb het gevoel dat het ons nog aan gegevens ontbreekt om de mysterieuze lekken in Nord Stream te verklaren. Binnen een paar weken begint het gezamen lijke onderzoek van Zweden, De nemarken en Duitsland.

Mogelijk komen we daarna meer te weten.

PIETER VAN BERKEL

Het Nord Stream-lek in de Baltische

Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker (Open Vld) heeft een oplossing uitge werkt voor het probleem van de influencers die op sociale media hun thuisadres moeten vermelden. Ze zullen zich voortaan in een bedrijvencentrum kunnen vestigen, waarvan ze dan het adres zullen kunnen vermelden op hun kanalen.

Na 33 jaar dienst als CEO bij winkel keten Schoenen Torfs geeft Wouter Torfs de fakkel door aan zijn nicht Lise Conix. De leiding van een van de bekendste familiebedrijven van het land blijft zo in familiehanden. Conix begon haar carrière bij Torfs in 2013 als duurzaamheidsmanager en later marketingdirecteur. Tot 1 januari 2023 is Conix nog ‘co-CEO’, daarna gaat ze alleen voort.

Het Nederlandse pretpark de Efteling wordt vanaf 14 november grotendeels rookvrij. Vanaf 2017 mocht er al niet meer gerookt worden in de rijen voor de at tracties en in het Sprookjesbos. Dat verbod wordt nu uitgebreid naar het hele park, met uitzondering van enkele rookzones.

29 SEP 2022

De inflatie, de mate waarin de consumptieprijzen duurder worden, is in september nog versneld, tot 11,27 procent. Dat is het hoogste niveau sinds augustus 1975, zo meldt het statistiekbureau Statbel. Net als de voorbije maanden wordt de inflatie ook nu vooral om hooggestuwd door de hoge energieprijzen.

Cd&v krijgt overal klappen

Hilde Crevits

Komiek Trevor Noah, pre sentator van The Daily Show op de Amerikaanse kabel zender Comedy Central, gaat het programma verla ten waarvan hij de afgelopen zeven jaar de spilfiguur was. Noah is sinds 2015 presen tator van de 25 jaar oude The Daily Show. Destijds nam hij de fakkel over van Jon Ste wart, de komiek die het satirische nieuws programma groot had gemaakt.

30 SEP 2022

Met de crisis in de Vlaamse regering vorige week dacht cd&vvoorzitter Sammy Mahdi zijn uitgeleefde partij opnieuw op de kaart te zetten. Dat laatste gebeurde, maar op een negatieve manier. De christendemocraten moesten met hun eis voor een totale indexering van de kinderbijslag inbinden. De politieke schade is groot, want eigenlijk hebben alle cd&v-kopstukken een pak slaag gekregen.

cratie zijn de ministers relevanter, want zij hebben de beleidssleu tels en zitten er bij monde van de voorzitter.

gering-Jambon trouw te blijven.

Ze is een aantal weken wegens oververmoeidheid buiten strijd.

01 OKT 2022

Turkije zal de toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO niet ratificeren indien de twee Scandinavi sche landen hun beloftes niet houden. Dat heeft de Turkse president Recep Tayyip Erdogan verklaard. “Zolang alle beloftes aan ons land niet gehouden worden, zullen wij ons principieel standpunt behouden.”

Ramzan Kadyrov, de leider van de Russi sche autonome republiek Tsjetsjenië, heeft het Russische leger opgeroepen om “kern wapens met een laag vermogen” in te zet ten in Oekraïne, waar de Russen eerder op de dag de strategisch gelegen stad Lyman moesten opgeven.

02

Paus Franciscus heeft de Russische president Vladimir Poetin gevraagd “de spiraal van geweld” in Oekraïne te stoppen. Hij zei ook de annexaties te betreuren. Ze gaan in tegen het internationaal recht, aldus de paus.

Voor de Vlaamse Kust zal tegen 2026 het Prinses Elisabeth Eiland worden gebouwd. Dat moet een energie-eiland worden om ons land op termijn te voorzien van elektriciteit die wordt opgewekt door de vele windmolens in de Noordzee. Het eiland komt op 45 kilometer voor onze kust en zal vijf hectare beslaan.

De Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Zbigniew Rau, heeft zijn handtekening ge zet onder een nota waarin zijn land de vra gen oplijst voor Duitse herstelbetalingen, om de gevolgen van de Duitse agressie en be zetting tijdens de Tweede Wereldoorlog te regelen. De nota valt samen met een bezoek van de Duitse minister van Buitenlandse Za ken, Annalena Baerbock, aan Polen.

Jos Donvil wordt de nieuwe CEO van bpost Belgium. Hij volgt Jean Muls op, met wie de samenwerking wordt stopgezet. Muls stond pas sinds begin dit jaar aan het hoofd van de Belgische activiteiten van de postgroep.

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) pleit voor een fusie van de asiel- en migratiediensten. Dat pleidooi komt er na een audit van de bevoegde diensten, die ze voorstelt in het federale parlement.

“Aan de N-VA?” Dat was de re actie op sociale media toen be gin deze week bekend raakte dat cd&v zijn hoofdkwartier aan de Wetstraat zou verkopen en verkast naar de site Thurn en Taxis. Uitein delijk is vastgoedbedrijf Cofinim mo de overnemer. Maar de grap zegt voldoende over de manier waarop men tegen de christende mocraten aankijkt. De N-VA heeft stilaan de rol overgenomen van Vlaamse volkspartij, zij het eer der centrumrechts dan centrum. Cd&v laat, onder andere door slechte peilingen, een uitgebluste indruk na. Voorzitter Sammy Mah di hoopte met een harde houding tijdens de Vlaamse begrotings gesprekken het tij te keren. Wat grandioos is mislukt. Na eerst de hakken in het zand te hebben ge zet met de eis om de kinderbij slag integraal te indexeren, heeft Mahdi zijn hand overspeeld. Om te vermijden dat de Vlaamse re gering niet in een structurele cri sis zou terecht komen, heeft hij na een tijdje moeten inbinden. De commentatoren in de Wet staat maakten terecht een verge lijking met MR-voorzitter Geor ges-Louis Bouchez die de federale regering constant onder druk zet, maar niet het risico neemt om de coalitie bijna te doen vallen waar door hij daarna op zijn stappen moet terugkomen. Mahdi ging te ver. De schade is groot. Cd&v blijft in de hoek zitten waar de klappen vallen. De perceptie van de partij die niet weet van welk hout pijlen maken is verschoven van Open Vld naar de Vlaamse christende mocraten.

Zelfs Crevits ligt in de lappenmand

De schade is groot, voor ieder een in de partij. Ook voor boeg beeld Hilde Crevits. Zij was het die na meer dan een appelflauwte Mahdi bij de les moest houden en het compromis in de partij aan vaardde. En het signaal gaf: cd&v is een beleidspartij, zelfs tot op het moment dat de partij electo raal nog maar weinig voorstelt. De West-Vlaamse is ervan overtuigd dat dit ook de mening is van de afkalvende achterban, of toch van de trouwe cd&v-kiezers in eigen gouw. Alleen zit Crevits nu in een zwakke positie, ook al heeft zij de knoop doorgehakt om de re

De bezorgde reacties van de col lega’s-politici zijn oprecht, maar tegelijk is de politieke wereld een keiharde stiel. Welnu, een beleidsmaker mag geen zwakte tonen of de rest profiteert ervan. “Kan die het wel aan?”, vraagt men zich af. Dat Crevits nu in de lappenmand ligt, wordt door andere partijen binnenskamers gezien als een op portuniteit om de partij nog ver der te verzwakken. Het is keihard, maar zo gaat dat. Het was niet an ders toen premier Yves Leterme een kleine 15 jaar geleden in de lappenmand lag.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) zal ondanks de gezondheidsproblemen van de Vlaamse viceminister-presi dent niet stoppen met bazooka’s af te schieten op de christelijke zuil. In de Vlaamse pers of in het toenemend aantal interviews in de Nederlandse media (De Volks krant, Trouw,…). Door over de grens te kijken, meet ze zich al wat de status aan van de volgende Vlaamse minister-president. Maar dit terzijde.

Dat Crevits nu in de lappenmand ligt, wordt door andere partijen binnenska mers gezien als een opportuniteit om de partij nog verder te verzwakken

Derderangsministers op het matje

Crevits heeft dus schade opge lopen, maar dat geldt ook voor de andere Vlaamse cd&v-ministers. Dat de media vorige week vooral aandacht hadden voor de chris tendemocratische fractie in het Vlaams Parlement, is een interes sant gegeven, maar heeft weinig toegevoegde waarde. Alleen dat de verkozenen die daarna weg liepen van de tv-camera’s voor de meeste Vlamingen nobele on bekenden zijn. Neen, in een parti

En zo werd duidelijk dat Jo Brouns en Benjamin Dalle die voor Crevits in de media moesten inspringen geen kopstukken zijn, eerder derderangsministers. Ze maken echt een zwakke indruk. In De Afspraak of Vrijdag op Canvas werden ze door de nochtans min zame filosofe Tinneke Beeckman in hun hemd gezet, toen die zich afvroeg of die crisis het allemaal wel waard was en of men niet te veel met het imago van de eigen partij bezig is dan met goed be leid. Daar hadden beiden niet van terug.

Een federale speelbal

Is de redding dan federaal te zoeken? Cd&v hoopt de komende maanden met minister van Finan ciën Vincent Van Peteghem een deel van de door hem ontworpen fiscale hervorming af te kloppen. Concreet denkt men door lagere belastingen op arbeid de netto-in komens te verhogen. Dat wordt dan gefinancierd door belasting verhogingen (onder andere op vermogens) elders. Maar niet ie dereen is in de federale regering even gehaast om mee te gaan in de hervormingen van de minister. De Franstalige liberalen van de MR vrezen dat het aan het einde van de rit zal leiden tot een belas tingverhoging, zoals in dit land zo vaak het geval is. Aangezien cd&v mathematisch niet nodig is voor deze Vivaldi-regering, hebben Sammy Mahdi en co weinig druk kingsmiddelen. Neen, federaal blijft de partij een speelbal van de rest. En de redding zal ook al niet komen van minister van Bin nenlandse Zaken Annelies Verlin den. Ze blijft krakkemikkig com municeren. Ze denkt dat ze goed bezig is en heeft geen voeling met de achterban. Het blijft wachten op haar rondrit langs Vlaams pa rochiezalen, één van de weinige kanalen die cd&v-ministers nog hebben om hun electoraat aan te spreken. Ondertussen is haar ka binet een Spaanse herberg met medewerkers die gefrustreerd vertrekken.

Het is dan ook begrijpelijk dat burgemeesters van cd&v-signa tuur meer en meer overwegen om niet onder de partijnaam op te komen bij de gemeenteraadsver kiezingen van 2024. Ook al is deze trend al een tijdje aan de gang, het zou de zoveelste vernedering zijn voor Sammy Mahdi.

Een gevaarlijk verstoorde huurmarkt

De Vlaamse regering heeft beslist dat de huurprijzen voor slecht geïsoleerde woningen niet of maar gedeeltelijk mogen worden geïndexeerd. Kwestie van de huurder die al hoge energiefacturen moeten betalen niet in nog grotere financiële problemen te brengen. Een gevaarlijke beslissing, want het kan leiden tot een daling van het huuraanbod en hogere prijzen.

De Amerikaanse econoom en Nobelprijs winnaar Milton Friedman (1912-2006) duikt dezer dagen vaker dan ooit op in filmpjes op sociale media wanneer het over de hoge in flatie gaat. Wijlen Milton Friedman was een groot criticus van overheden die aan de oor sprong lagen van ongecontroleerde prijsstij gingen of er weinig tegen deden. Wat Vlaan deren betreft, mogen we nu een van zijn bekendste quotes op een ander terrein van onder het stof halen. Ooit zei Friedman dat er twee mogelijkheden waren om een stad te vernietigen: “Met een bombardement of met de bevriezing van huurprijzen.”

Economische analfabeten

Was er niemand in de Vlaamse regering of op de kabinetten die dit citaat kende toen de nachtelijke onderhandelingen voor de uitgestelde septemberverklaring maar bleven aanslepen? Blijkbaar. Want op 1 oktober heeft het Vlaams Parlement een spoeddecreet aangenomen waarbij ver huurders van woningen die niet energiezui nig genoeg zijn hun huurprijzen niet meer kunnen indexeren of dat slechts in beperk te mate kunnen doen.

Dit is een directe ingreep op de huizen markt en sluit aan bij de waarschuwing van Milton Friedman dat deze prijscontro le zeer nefaste effecten kan hebben. Want wie wil er nog een pand verhuren waarin men als eigenaar moet investeren en tege lijk geen totale controle meer heeft over de prijs? Dan is de keuze snel gemaakt. In het ene geval laat men het pand verkommeren

en wordt de toestand alleen maar erger, met zogenaamde stadskankers tot gevolg. Ofwel stapt men uit de huurmarkt en ver koopt men alles. Daardoor daalt het huur aanbod en dat heeft een opwaarts effect op de prijzen.

De huur mag dan wel niet meer geïn dexeerd worden, het basisbedrag stijgt door de schaarste. Na een tijd maakt het dat toch extra moeilijk voor verhuurders om het bedrag op te hoesten. Vergeten we niet dat de huurders in België vaak tot de lagere in komens behoren en al een hoge zogenaam de ‘woonquote’ hebben: 30 procent van het inkomen gaat naar het betalen van de huur.

Gevaarlijke beslissing VlaReg

Heeft de Vlaamse regering hier een ver keerde beslissing genomen? In elk geval een gevaarlijke, al lijkt de sociale reflex op het eerste gezicht begrijpelijk. Maar in essentie is het een risicovolle piste die ge volgd wordt. Zeker in een al eerder krappe huurmarkt kan dit een sterker verstorend effect hebben dan in andere landen. In Duitsland bijvoorbeeld zou zo’n (tijdelijke) sturing van de huurprijzen minder een pro bleem zijn omdat de huurmarkt er 50 pro cent van de gezinnen beslaat. Er zou niet snel een aanbodprobleem komen. In België waar je een markt hebt van +80 procent koopwoningen is dit anders. Een niet-indexering van de huurprijzen raakt namelijk de eerder beperkte private huurmarkt van 540.000 huishoudens en 19 procent van de woningmarkt direct. Het is

Lexicon van de politiek

Extreemrechts

Er zijn containerbegrippen - begrippen waarin zoveel ondergebracht wordt dat de betekenis zeer vaag wordt - en dan zijn er begrippen waar ook de container wordt weggegooid. Die woorden kan je op toepassen op om het even wat. ‘Extreemrechts’ behoort tot die categorie.

De conventionele invulling van ‘ex treemrechts’, zijnde het nationaalsoci alisme, het fascisme en alles wat daar op leek, was eigenlijk al onjuist. Die strekkingen noemden zich niet rechts en werden ook door hun toenmalige tegenstanders zo niet genoemd. Met hun revolutionaire opvattingen en hun voorkeur voor een sterke staat waren ze eerder links. Mussolini, toen al eer ste minister, zei in 1933: “De twintig ste eeuw zal de eeuw van het gezag zijn, de eeuw van links, de eeuw van het fascisme.” De identificatie van die strekkingen met rechts kwam er pas na de Tweede Wereldoorlog, onder invloed van communistische ideo logen die zich wilden distantiëren van hun totalitaire verwanten.

In de huidige invulling van ‘ex treemrechts’ door de media is ech ter ook de gebruikelijke betekenis weggevallen. De laatste weken hoor de ik bijvoorbeeld de volgende drie personen omschrijven als ‘extreem rechts’: Alex Jones, Yannick Verdyck en Giorgia Meloni.

Libertarische fascisten

Alex Jones, de koning der complot denkers, is een libertariër voor wie de staat per definitie verdacht is. De opvattingen van Yannick Verdyck, de jonge man die in onduidelijke om standigheden werd neergeschoten, gingen in dezelfde richting en hiel den het midden tussen anarchisme en libertarisme. De opvattingen van beiden zijn met andere woorden di ametraal het tegenovergestelde van ideologieën waarin het individu on dergeschikt wordt gemaakt aan volk

en staat. Vorige week legde ik in mijn column uit waarom ook de ideeën van Meloni onverenigbaar zijn met die van Mussolini, hoewel Meloni in de pers werd voorgesteld als Mussolini’s ideologische erfgename.

Orwell noemde dergelijke politie ke etiketten inhoudsloos: “Ze hebben verschillende betekenissen die niet verzoenbaar zijn met elkaar. Zulke woorden worden vaak met oneerlijke bedoelingen gebruikt. De persoon die ze gebruikt heeft zijn eigen defi nitie, maar hij wil dat toehoorders iets heel anders verstaan.”

Wat is de huidige definitie van ex treemrechts? Extreemrechts is alles wat de pers wil dat het is. Het is een middel dat de journalist toelaat om een associatie te maken tussen op vattingen waarvan hij niet houdt en fenomenen waarvan hij denkt dat ze zijn toehoorders zullen afschrikken, zonder enige poging te ondernemen dat verband aan te tonen.

inderdaad begrijpelijk en logisch dat men iets wil doen aan de hoge facturen voor die groep, maar met dit beleid is het resultaat aan het einde van de rit nog negatiever dan dat van in de huidige toestand.

Minder investeringen op komst

Er is niet alleen het risico op een krim pende huurmarkt. Daarnaast zet de blokke ring van de indexering een mechanisme in het werk waarbij er minder investeringen zijn in nieuwbouw van huurwoningen. Hou dit beleid een paar jaar aan en het duwt mensen richting sociale huurwoningen. Dat omvat slechts 6 procent van de huurmarkt, maar wel met bijna 200.000 huishoudens op de wachtlijst. 40 procent van wie nu op de private huurmarkt zit, heeft recht op een sociale woning.

We gaan hier niet het debat voeren over het profiel van de bewoners van sociale woningen (steeds meer Vlamingen van al lochtone origine met een beperkte bijdra ge aan de sociale zekerheid in het verleden en met vaak een grote onduidelijkheid over de precieze vermogensstaat). Wat wel vast staat, is dat er nu echt geen behoefte is aan een verdere druk op de sociale woning markt. Met een beleid dat gericht moet zijn op het verwerven van een eigen woning zou de Vlaamse regering beter een andere piste volgen, namelijk werk maken van een uitgebreider systeem van huursubsidies en huurpremies, wat een begeleidende maat regel is voor kapitaalsopbouw richting ei genaarschap.

WOKE VAN DE WEEK

Federale verstoringen

Al kunnen er jammer genoeg federaal nog extra verstorende maatregelen wor den genomen. In het fiscaal plan dat mi nister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) klaar heeft, is er sprake van het be lasten van reële huurinkomsten om de la gere belasting op arbeid te compenseren. Veel eigenaars voor wie het verhuren van woningen en appartementen een noodza kelijke aanvulling is op hun pensioen zullen zeggen dat ze de boel gaan verkopen. Het resultaat is nog minder aanbod op de huur markt.

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

‘Safe spaces’ in Antwerpen

Op Amerikaanse en Britse universiteiten is de term intussen al jarenlang in gebruik, maar ook in Vlaanderen maakt men sinds kort kennis met de zogenaamde ‘safe spaces’. Niet toevallig is Antwerpen hier de trendsetter.

StuDay, de jaarlijkse feestelijke aftrap van het nieuwe academiejaar in het Ant werpse hoger onderwijs, werd voorzien van zo’n ‘safe space’. “Dit gebouwtje moet een veilige plek zijn waar mensen die met grensoverschrijdend gedrag werden geconfronteerd, terechtkunnen”, verduidelijkt Lieve Huijskens, program maleider seksuele veiligheid van Stad Antwerpen, in Gazet van Antwerpen.

Een veilige plek voor mensen die met aanranding geconfronteerd worden, daar kan men toch moeilijk iets op tegen hebben? De term ‘safe space’ kan echter ook een veel minder goedaardige in vulling krijgen, als zijnde een plek waar men tegen elke onaangename uiting be schermd kan worden, zoals vermeend racisme, vermeend seksisme of eender welke andere als onaangenaam geperci pieerde uiting. In de Angelsaksische wereld zijn er voorbeelden genoeg van hele universiteiten die als ‘safe space’ beschouwd worden en dus de facto een plek zijn waar geen vrije meningsuiting geldt. Zo organiseerde het Studenten panel Diversiteit van de UAntwerpen,

naar aanleiding van de veelbesproken video’s met uitspraken van enkele me dewerkers over onder meer Marokka nen van enkele maanden terug, een ‘safe space’-bijeenkomst waar de getrauma tiseerde studenten eens goed konden uithuilen.

‘Soft bigotry of low expectations’

Ook dit jaar zet de UAntwerpen de woke-trend, waarbij excelleren en zelf redzaamheid moeten wijken voor nivel lering en vertroeteling, verder. Bij de start van het nieuwe academiejaar legde rector Herman Van Goethem de nadruk onder meer op ‘diversiteit en inclusie’.

Op hetzelfde evenement waarschuw de N-VA-voorzitter en burgemeester van Antwerpen Bart De Wever net voor die marsrichting: “Er loert gevaar in ‘the soft bigotry of low expectations’. Iedere neiging om de lat naar beneden te laten glijden uit een verkeerd begrepen stre ven naar sociale rechtvaardigheid, is vol komen nefast.”

PIETER VAN BERKEL

Milton Friedman

Kritiek op huiszoeking waarbij Yannick Verdyck om het leven kwam “Politiemensen die uw deur inbeuken en in het Frans beginnen te roepen”

De Morgen: de chihuahua die u beschermt tegen islamofobie en fascisme

De interventie waarbij de 36-jarige Yannick Verdyck om het leven kwam, werd ook al intern bij de politie kritisch bekeken. Dat het Franstalige Speciale Eenheden waren die binnenvielen, omdat er niet genoeg Nederlandstalige mensen waren voor de verschillende huiszoekingen, vindt men intern onbegrijpelijk. “Die man is gouden zilverhandelaar. Per definitie is dat een achterdochtig type. Dan komen die politiemensen met bivakmutsen die uw deur inbeuken en in het Frans beginnen te roepen, in Antwerpen”, klinkt het. “De kans is reëel dat deze man wakker schrok omdat hij dacht overvallen te worden door Franse gangsters die zijn goud kwamen stelen.”

Volgens het parket, de federale politie en minis ter van Justitie Vincent Van Quickenborne kader den de tientallen huiszoekingen in het onderzoek naar de voorbereidingen van een terroristische aanslag en inbreuken op de wapenwetgeving. Yannick Verdyck uit Merksem was voorzitter van de Koninklijke Federatie Karabijn- en Pistool schutters Antwerpen. In zijn woning werden meer dan honderd wapens aangetroffen - waarvan som mige geregistreerd waren.

Prepper

Verdyck was een ‘prepper’, iemand die geloof de dat de maatschappij op een gegeven moment in elkaar zou storten, en zich daarop voorbereid de, onder andere door zichzelf te bewapenen. In totaal vonden er een tiental huiszoekingen plaats en werden er zes mensen meegenomen voor ver hoor. Concrete plannen voor een aanslag hadden die niet, wel was er een gedeelde passie voor wa pens en een afkeer van de overheid. Volgens het parket zou het zestal zich wel willen voorbereiden op mogelijk verzet tegen de overheid, “op het mo ment dat zij dat noodzakelijk vinden”.

Familie dient klacht in

Justitie had het over een “vermoedelijk ex treemrechts milieu”, maar dat ontkennen zijn vrienden en naaste familie. “Wij zullen binnenkort een statement uitbrengen dat alle leugens daar omtrent rechtzet”, reageerde een dicht familielid bij het Nieuwsblad. Verdyck omschreef zichzelf als libertair en was lid van de liberale studentenver eniging LVSV.

Franstalige agenten

Omdat er geen concreet doelwit of tijdstip voor een aanslag was, stelt men zich intern bij de po litie ook vragen over de manier waarop de huis zoekingen zijn uitgevoerd. “Die man is goud- en zilverhandelaar. Per definitie is dat een achter dochtig type dat zich goed probeert te beveiligen en in meer dan één zeldzaam geval slaapt die met een vuurwapen onder zijn kussen”, klinkt het bij de politie. Volgens buren in de Molenlei in Merk sem klonk er rond 5.15 uur plots veel lawaai. “Er werd in het Frans “ta gueule” (hou je bek) geroe pen, vervolgens klonken er knallen en schoten.”

Bronnen binnen de politie bevestigen dat aan het Nieuwsblad: “Dan komen die politiemensen met bivakmutsen die uw deur inbeuken en in het Frans beginnen te roepen, in Antwerpen. We gaan het nooit weten, maar dit was geen slimme inter ventie en de kans is reëel dat deze man wakker schrok en zich trachtte te verdedigen omdat hij dacht overvallen te worden door Franse gangsters die zijn goud kwamen stelen.”

“De man wist heel goed dat het om politie ging die in zijn huis stond”, verdedigt het federaal parket zich. “Bovendien, die man is onmiddellijk beginnen te schieten. Hij schoot eerst”, aldus woordvoerder Eric Van Der Sypt. Het extern con troleorgaan Comité P zal de politie-interventie nog wel onderzoeken. Op de vraag of Verdyck ge woon mee was gegaan voor verhoor indien de po litie in het Nederlands had aangeklopt, antwoordt een goede kennis bevestigend: “Dat zou weleens kunnen kloppen. Yannick is een getrainde schut ter, die wist perfect de consequenties.”

WANNES NEUKERMANS

Dinsdag kondigde de familie van Verdyck aan dat ze klacht zou indienen tegen de politie. “Met diep verdriet, maar ook met grote verbolgenheid moeten wij machteloos toekijken hoe de nage dachtenis van onze geliefde zoon en broer door sommige personen in de media besmeurd wordt”, klinkt het in een persbericht. “Hij wordt volstrekt ten onrechte zonder meer beschreven als ex treemrechts, racistisch, en zelfs als een gevaar voor onze samenleving.”

“Zijn gewelddadig overlijden ingevolge een voor ons onbegrijpelijke actie van de politie doet vele vragen rijzen. Wij hebben dan ook aan onze raadsman opdracht gegeven om een klacht met burgerlijke partijstelling neer te leggen wegens feiten van doodslag, en hopen op een objectief en doortastend onderzoek naar de ware toedracht van zijn dood.”

De Morgen vroeg aan Léonie de Jonge hoe de golf van extreemrechtse verkiezingsoverwinningen (Zweden, Italië) te verklaren is. Ik kende deze juffrouw niet, maar ze schijnt dan ook vooral in obscuur-links Belgikistan berucht te zijn door haar bijdragen aan Het Observatorium, een ‘onafhankelijke nieuwssite over hedendaagse vormen van fascisme en rechtsextremisme in België en internationaal’ (waar ik ook nog nooit van had gehoord, maar ik woon dan ook in de Algarve, het poepertje van Europa).

Léonie vindt dat een journalist vooral een activist moet zijn, een waakhond van de democratie.

Aan De Morgen - de scribent van dienst hijgde van opwinding, want de oneliners van de fopprofessor gleden erin als Gods woord in een ouderling - verklaarde ze de ecla tante overwinning van Giorgia Meloni van de Fratelli d’Italia als het resultaat van twintig jaar nor malisering: “Zowat overal in Euro pa werden uiterst-rechtse partijen gemainstreamd door media en de andere partijen.”

Kijk eens aan: het is de schuld van de media!

Ik vraag me dan af op welke media in België ze doelt, want bij mijn weten zijn De Morgen, De Standaard en de VRT nog steeds de beschermers van de islam en de waakhonden van de schut kring tegen ‘het fascisme’.

De Belgische media hebben ondanks alle aanslagen in eigen land nog steeds een dagtaak aan het goedpraten en downplayen van islamitisch geïnspireerd ge weld. Brussel Deze Week schreef destijds over het baanbrekende boek ‘Undercover in Klein-Ma rokko’: “Hind Fraihi schreef een oneerlijk boek, tégen de moslim gemeenschap en tégen Molen beek. Hind Fraihi gedraagt zich als een hautaine kleinburger die haar ‘conservatief-achterlijke’ zusters en broeders eens flink de les wil lezen. Hind Fraihi krabt als een extreemrechtse propagandis te naar de ‘integratiewerkers’.”

Gratuite kletskoek

Het is toch onvoorstelbaar dat een nepwetenschapper als De Jonge zonder enige kritische te genvragen De Morgen als podium voor haar gratuite kletskoek mag gebruiken. En wat te denken van het Tweede Kamerlid van Volt, de sokpop van Brussel in Den Haag. Hij tweette: “Bezorgd om de ver kiezingsuitslag in #Italië. De cri ses waar het Europese continent nu doorheen gaat, bewijzen dat niet minder, maar juist méér Euro pese samenwerking nodig is.”

Deze marionet van de EU heeft iets niet helemaal begrepen, na melijk dat de verkiezingswinst van een patriottische partij in Ita lië ook vooral een reactie is op de EU. Zijn oplossing: nóg meer Eu

ropese bemoeienis. En dat is de oplossing van de Belgische me dia onder aanvoering van profes sor De Jonge. Islamofobie? Meer islam. Dé remedie tegen fascis me: de Belgische me dia als waakhond van de democratie. Maak daar maar chihuahua van.

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts

In PAL EROP krijgt u onze blik op de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld.

In EEN KWESTIE VAN GELOOF met theologe en columniste Sonja Dahlmans vatten we elke keer het nieuws over christenen in de wereld samen voor u en focussen we ook op allerlei onderwerpen over geloof en religie in het algemeen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

ARTHUR VAN AMERONGEN

Ter illustratie, een politieinterventie

Hind Fraihi

Hoe komt cd&v het ziekteverlof van Crevits door?

Vriend en vijand zijn het erover eens dat cd&v verleden week een slechte beurt heeft gemaakt. De komende weken zal moeten blijken of er in de relatie tussen cd&v en N-VA werkelijk iets gebroken is, dan wel of het slechts een beginnersfout van Sammy Mahdi was die door Hilde Crevits later dit jaar weer weggemasseerd kan worden.

Lenin zou ooit gezegd hebben dat er de cennia zijn waarin er niets gebeurt, en dan weken waarin er decennia gebeuren. Dat er verleden week in de Vlaamse politiek decennia gebeurd zijn, is misschien wat overdreven. Maar alvast vanuit het per spectief van Egbert Lachaert zijn er verle den week twee jaren gebeurd, want voor het eerst was er weer even sms-verkeer tussen hem en zijn N-VA-collega Bart De Wever. En dat zegt toch wel iets.

Leerling-tovenaar

Het is mogelijk dat ook minister-presi dent Jan Jambon en de rest van de N-VA

een deel van de schuld moeten dragen voor het debacle van verleden week, maar toch staat ontegensprekelijk vast dat de hoofdrol vertolkt werd door cd&v-par tijvoorzitter Sammy Mahdi. Op zoek naar wat politieke profilering als antwoord op alweer een slechte peiling, gokte hij op de indexering van het kindergeld, leek even zelfs bereid te zijn ‘all-in’ te gaan, zoals dat in het Engels heet, maar moest uiteindelijk inbinden. Pijnlijk is daarbij dat die kans op politieke profilering opdook door het kor te wegvallen van cd&v-sterkhouder in de Vlaamse regering Hilde Crevits, en dat de politieke crisis pas bezworen raakte toen ze voldoende hersteld was om het ziekte

bed even te verlaten. Het beeld dat Sam my Mahdi hierbij achterlaat is dat van de leerling-tovenaar, die geen meester was over de krachten die hij zelf had ontbon den in afwezigheid van de echte tovenaar bij de cd&v. Want inderdaad, het is goed er even aan te herinneren dat Sammy Mahdi nooit op de voorzittersstoel van de Vlaam se christendemocraten had gezeten als hij niet intern het fiat had gekregen van Hilde Crevits. Zo lang zit hij trouwens nog niet op die voorzittersstoel, en een beginners fout moet hem dan ook vergeven kunnen worden, zeker bij een partij die zich nog steeds op het christelijke geloof beroept. Hij zal trouwens nog beginnersfouten ma ken, zo gaat dat nu eenmaal. Maar ander zijds moet toch ook opgemerkt worden dat hij er na het wegvallen van Hilde Cre vits meteen bijzonder hard invloog.

Principes

Niettegenstaande dat nogal wat com mentatoren een deel van de schuld voor het debacle ook bij de N-VA legden - nog al gretig en nadrukkelijk, als het je ons vraagt - denken we toch dat ze in die partij niet hadden zien aankomen dat de cd&v er ook nog enige principes op na zou hou den. Misschien ook tot enige verbazing bij cd&v zelf. Sammy Mahdi gaf het trouwens zelf toe, tussen de lijnen, dat zoiets eigen lijk niet echt de gewoonte was bij de partij van het “onverwijlde” en de “vijf minuten politieke moed”. Amper 48 uur later wa ren die principes alweer zo goed als opge borgen. We nemen aan dat de mediatrai ner van Sammy Mahdi hem ondertussen stevig op het hart heeft gedrukt om dat p-woord de komende twaalf maanden niet meer in de mond te nemen.

Vier lange weken

Op zondag maakte Hilde Crevits be kend dat ze de komende vier weken op doktersbevel buiten strijd is. Het is nu uit

kijken of Sammy Mahdi zijn lesje geleerd heeft en weer zijn ware plaats in de partij kent, dan wel die vier weken wil aangrij pen om te volharden in de boosheid. In het eerste geval hoeft er nog geen cd&vman overboord te zijn, ook niet in het licht van de regeringsonderhandelingen van 2024. Egbert Lachaert zal dan toch nog even moeten wachten voor er ook een selfie met Bart De Wever inzit. Maar als Sammy Mahdi denkt dat hij nu de handen vrij heeft om zich voluit te profileren, ziet het er niet goed uit voor cd&v. Herinner immers dat de tijd dat ze bij de N-VA het bloed konden drinken van Kris Peeters en de rest van de CD&V (toen nog met hoofdletters) echt niet zo ver achter ons ligt. Ook dat gedrag was toen ingegeven door een politieke profileringsdrang in de hoop de neerwaartse trend van de chris tendemocraten in de peilingen te kunnen ombuigen. Tevergeefs, zo bleek, wat ook de kiezer heeft het niet zo erg begrepen op stoorzenders die elke vorm van ernstig beleid alleen maar blokkeren. We betwij felen het dat die tactiek vandaag zoveel beter zal werken, op een ogenblik dat de meeste Vlamingen vooral begaan zijn met hun energierekening, de prijzen in de win kels en nucleaire dreigementen vanuit het Kremlin.

Bezinnen

We wensen Hilde Crevits - uiteraardeen spoedig herstel toe. De vraag is of haar partij die vier weken ziekteverlof ook zonder al te veel kleerscheuren zal weten door te komen. Aan de top van de partij zou men zich daar beter toch eens diep over bezinnen, al was het maar omdat vier weken ziekteverlof een mens ook aan het denken kunnen zetten. En bijvoorbeeld tot de conclusie kan doen komen dat er meer in het leven is dan politiek alleen, zeker als men er ook zijn gezondheid bij begint in te schieten.

Van Quickenborne slachtoffer van falende justitiële aanpak drugscriminaliteit

Niettegenstaande de sirenenzangen om drugs te legaliseren, is het voor Justitieminister Vincent Van Quickenborne meteen na de amateuristische poging om hem te ontvoeren duidelijk geworden dat de drugsmaffia moet worden bestreden. Niets te vroeg, want het gedoogbeleid laat intussen een spoor van vernieling achter.

Na een verijdelde ontvoeringspoging verbleef Van Quickenborne met zijn familie een week in een safehouse. De dreiging is niet meer immi nent, maar de minister leeft nog onder verhoogd beveiligingsniveau. In De Morgen geeft Van Quickenborne toe dat hij zich bewust is geworden van ‘het narcoterrorisme’: “Het woord terroris me past daar omdat men de maatschappij en de democratie echt ondermijnt.” Met de poging tot ontvoering zijn we “in een nieuwe fase beland”.

Van Quickenborne belooft extra maatregelen en wil - net als in Italië - “de maffia zware klappen toedienen”.

Dat zijn toch wel grote woorden voor een minis ter die tot voor kort de drugsproblematiek als een Antwerps en Brussels probleem zag. Maakt de mi nister van de situatie niet handig gebruik om de aandacht van zijn rommelig beleid af te leiden en zich te profileren als een held die het geweld van de narcomaffia weet te weerstaan?

Amateurisme

Uiteraard is de geweldescalatie in het drugs milieu onrustwekkend, maar het is toch iedereen opgevallen dat de poging tot ontvoering was op gezet door een stelletje amateurs. Dat liet expert Teun Voeten deze week in De Afspraak verstaan. De ontvoerders reden ’s nachts in Van Quicken bornes wijk rond met wagens met Nederlandse nummerplaat. Dat viel toch meteen op? Boven dien lieten de ontvoerders een wagen in de wijk achter “met daarin vuurwapens, plastic boeien en twee flessen met benzine” en met een Nederland se nummerplaat, meldde de VRT. Dat is toch met de fanfare op kop op jacht in het bos gaan?

Door een toeval controleerde de politie de identiteit van de vier potentiële ontvoerders.

Maar de politie kon de terugreis naar Nederland traceren aan de hand van de ANPR-camera’s die nummerplaten langs de snelwegen herkennen. Enkele dagen later werden ze gearresteerd, wat voor de politie een koud kunstje was. Echte pro fessionals laten geen sporen na. Bovendien was het een dom idee om de minister van Justitie te willen ontvoeren. Het enige wat ze bereikt heb ben is dat justitie en politie extra middelen zullen mobiliseren om de narcomaffia aan te pakken. Dat kan toch onmogelijk de bedoeling zijn ge weest? Zo was Vincent Van Quickenborne bijna slachtoffer van zijn eigen falende aanpak.

Legalisering

Volgens Teun Voeten wil de georganiseerde misdaad minister Van Quickenborne intimideren omdat hij aan een verdrag met Dubai aan het wer ken is om enkele gevluchte drugscriminelen uit te leveren. Daarom is waakzaamheid geboden. Waar we ons grotere zorgen moeten om maken, zijn de pleidooien om drugs - waaronder coke - te lega liseren en te reguleren. “De uitspraken van Jinnih Beels hebben meer te maken met partijpolitieke strategieën dan met kennis van zaken. Coke is bij zonder gevaarlijk en schadelijk”, laat Teun Voeten in een recent interview duidelijk verstaan.

Een dergelijk discours heeft ervoor gezorgd dat druggebruik steeds meer genormaliseerd wordt, met alle gevolgen van dien. Uit een onder zoek blijkt dat de helft van de Brusselse jongeren weet waar je cocaïne kan krijgen. Weinig jonge ren lijken te beseffen dat er een verband is tussen geweld op straat en een lijntje coke. Voeten wijst erop dat in staten van de VS waar marihuana ge legaliseerd is, crystal meth vanuit Mexico oprukt.

De legalisering van marihuana in Canada en Ca

lifornia toont geen enkele afname van de criminaliteit aan. Integendeel.

Straffeloosheid

Door een bizar gedoogbeleid - waar bij marihuana mag worden verkocht, maar niet geproduceerd - is Nederland uitgegroeid tot een narcostaat. Onderzoe kers Pieter Tops en Jan Tromp schatten de omzet van de synthetische drugsmarkt in Nederland ruim op 20 miljard euro. Dat is even groot als de jaaromzet van de Albert Heijn-keten. De straffeloosheid spreekt tot de verbeelding. Volgens een voormalig Officier van Justitie resulteerden 400 aanhoudin gen in Brabantse drugsmilieus uiteinde lijk tot 6 veroordelingen, vanwege ver traagde en gesaboteerde rechtsgang. “De hele drugsbusiness loopt naadloos over in het legaal systeem. Nederland is ook een fiscaal paradijs voor crimi nele ondernemingen. Er is ook sprake van intimidatie van het gezag. Er werd een gemeentehuis in de fik gestoken. Burgemeesters, journalisten en ad vocaten werden vermoord. Er werd zelfs een man onthoofd”, getuigt Teun Voeten.

“Ik zie ook wel dat de drugs business veel sneller groeit dan parket en politie ooit kunnen volgen... Ik zeg hier al vanaf dag één dat de capaciteit moet wor den opgevoerd om de ‘war on drugs’ beter te kunnen uitvoe ren”, zei een bezorgde bur gemeester Bart De Wever een aantal jaren geleden al. De ‘war on drugs’ moet worden gevoerd, anders neemt de georganiseerde mis daad het over.

FILIP VAN LAENEN

Hilde Crevits

Politiek

IN DE KIJKER

Sammy Mahdi

Sommigen dachten dat hij de geschiedenis zou ingaan als een cd&v’er met ruggengraat, waar Joachim Coens nog iets van had kunnen leren. Zijn gespierde uitspraak vorige week “Ik ben geen voorzitter die zijn broek afsteekt voor van alles en nog wat” was taal die men niet gauw uit de mond van een tsjeef hoort. Het leek dus menens toen Sammy Mahdi (34) als partijvoorzitter zijn onderhandelende ministers in de Vlaamse regering de opdracht gaf niet te plooien om alsnog het kindergeld aan de spilindex gekoppeld te krijgen. Hij was echter iets te voortvarend en het resultaat was navenant. Hij bleef uiteindelijk als een gepluimde kip achter, kaalge plukt door ervaren hanen uit de coalitie.

Zijn partij beleeft barre tijden. Elke dag opnieuw wordt bewezen dat ze niet alleen een overbodig wiel is aan de Vivaldi-kar, maar ook dat ze in de Vlaamse regering een stuurloos en sputterend vehikel is. En daarbij komen dan nog de ongenadige meppen die de partij bij elke nieuwe opiniepeiling krijgt. Voor de overgebleven getrouwen is het meer dan frustrerend en dus gaat men zich intern ook meer dan gewoon roeren over de te varen koers. Want dat het ook bin nenskamers rommelt, is nog zacht uitgedrukt. Bovendien bleek heel duidelijk dat Hilde Crevits zelfs vanop haar ziekbed de grote baas is en gesteund wordt door de oude garde. Zij was het immers die hem in een houdgreep legde en hem zijn harde indexstandpunt publiek deed inslikken. Crevits beseft als geen ander dat een mogelijke, al dan niet gedwongen exit uit de Vlaamse regering finaal het einde zou betekenen voor deelname aan de macht ‘tout court’, alsook het einde van de carrière van zowel politici als cabinetards. Straffe praat is wel eens goed, dacht ze, maar er moet niet overdreven worden. Zeker nu niet.

De nieuwe oppertsjeef

Het werd voor Sammy Mahdi een week om nooit te vergeten. Hij overspeelde zijn hand, schoot in zijn eigen voet en schond zijn aan gezicht in een iets te verheven poging om met wat spierballengerol zijn partij weer wat kleur te geven door te proberen een ‘fout’ uit het verleden recht te zetten. Bij de vorming van Jambon I in 2019 werd immers beslist om het Groeipakket (de kinderbijslag) niet meer te linken aan de index, maar te werken met een vaste verhoging van 2 procent per jaar. In september vorig jaar schroefde toenmalig Wel zijnsminister Wouter Beke (cd&v) dit dan terug naar 1 procent. Een pil die in cd&v-rangen nooit werd verteerd.

In zijn poging om dit nu terug te draaien met de hete adem van de oppositie in de nek, kreeg hij evenwel nul op het rekest van de N-VA-oorlogsmachine en een gehaaide Bart Somers van Open Vld die prompt aan de kant van Jambon ging staan. Hij had niet eens zijn broek moeten afsteken, want de anderen hadden die voor hem al uitgetrokken. Daar stond hij dan, uitgelachen door zowat iedereen. De tsjeven waren helemaal zichzelf gebleven door bochten te ne men en toe te geven, en heilige principes te laten varen.

Zorgen voor de toekomst

Het staat buiten kijf dat Sammy Mahdi, die de saaie en al te voor zichtige Joachim Coens moest doen vergeten, zijn partij nu aan de rand van de geloofwaardigheid en de politieke afgrond heeft ge bracht.

Technocraten en saaie pieten als Koen Van den Heuvel en Peter Van Rompuy stonden in de Vlaams Parlementsfractie op de rem, ge steund door de onervaren ministers Brouns en Dalle, en natuurlijk Crevits, om te redden wat er te redden viel. Het zou voor hen een nachtmerrie zijn, als ze door de nieuwe vrienden van Bart De Wever - Conner Rousseau en de zijnen - vervangen werden in de regering. Bovendien zou hun uittocht hun nutteloosheid in Vivaldi nog meer benadrukt hebben. En natuurlijk mag ook het gemor bij de lande lijke achterban niet vergeten worden, waar velen al hardop zeggen niet meer onder te partijvlag te willen opkomen om collaterale scha de te vermijden.

Ondertussen wordt de adem ook ingehouden omdat het einde van de ellende nog niet in zicht is. Het stikstofdossier en Ventilus (de afleiding van elektriciteit van de windmolens uit de zee naar West-Vlaanderen) hangen nog als zwaarden van Damocles boven de hoofden van cd&v’ers met verschillende visies daarover, ook al maakte de Vlaamse regering daarin al keuzes. En tel daar nog het afschaffen van de stemplicht bij de gemeenteraadsverkiezingen bij, wat de partij tegen beter weten en de eigen achterban in mee goed keurde, en het plaatje is compleet. Straks wordt Sammy Mahdi nog de doodgraver van de partij die hij eigenlijk wilde opstuwen in de vaart der volkeren…

“Deze septemberverklaring is ronduit cringe”

Vlaams Parlementslid en voormalig Groen-voorzitter Meyrem Almaci liet zich na de septemberverklaring van minister-president Jan Jambon (N-VA) van haar fijnzinnigste kant zien. Die toespraak was volgens haar “ronduit cringe”. “Deze opgepompte septemberverklaring was ronduit cringe”, tweette Almaci. “Terug moeten grijpen naar 40 jaar geleden voor een Vlaamse visie, maatregelen nemen met vinger op de knip, en dan nog puur om eigen foute keuzes te repareren. Vlamingen verdienen beter. Slechte show.”

Vlaanderen en Brussel in de clinch over geluidshinder in Zaventem “Een echte oorlogsdaad”

Het communautair gevoelige dossier van de geluidshinder door vliegtuigen verhit opnieuw de gemoederen tussen de gewesten. Brussels minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo) beschuldigt de Vlaamse regering ervan elke samenwerking daarrond te weigeren. Hij beweert zelfs dat Vlaanderen de stekker heeft getrokken uit een nieuw akkoord, maar dat wordt ontkend door Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA).

Regionalisering

In juni van dit jaar dienden N-VA-Kamerleden Theo Francken, Bert Wollants en Sander Loones een wetsvoorstel in om de luchtha ven van Zaventem te regionalise ren. Het drietal noemde het absurd dat de nationale luchthaven nog steeds onder de bevoegdheid van de federale regering valt, terwijl ze op Vlaams grondgebied ligt. Tij dens een persconferentie op een van de spottersplaatsen in Steen okkerzeel gaven de N-VA-Kamer leden verschillende voorbeelden om aan te tonen dat de federale regering de luchthaven “mismees tert”.

ANTON SCHELFAUT

De geluidshinder door vliegtui gen rond de luchthaven van Za ventem vormt al decennialang een communautaire twistappel tussen de Vlaamse en de Brusselse rege ringen. Beide gewesten proberen de geluidshinder al van in het be gin naar elkaar door te schuiven. Verschillende verzoeningspogin gen op federaal niveau leverden niets op.

In maart van dit jaar startte fe deraal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) in alle stilte gesprekken op tussen de bevoegde ministers op federaal en gewestelijk niveau. Daaruit zou volgens Brussels minister Alain Maron een voorakkoord zijn voort gekomen. In het document, dat De Morgen kon inkijken, zouden de verschillende regeringen onder meer beloven om samen op zoek te gaan naar een oplossing en om een onafhankelijk controleorgaan voor geluidshinder op te richten.

Bedreiging voor economische belangen?

Maar Vlaanderen zou die samen werking nu verhinderen. Zo eist de Vlaamse regering onder meer het recht om de ‘gemeenschappelijke verklaring’, zoals het voorakkoord officieel heet, op te zeggen, als ze

van mening is dat haar economi sche belangen worden bedreigd. Die eenzijdige actie leidt tot frus tratie bij Maron, die spreekt over “een echte oorlogsdaad”. Noch tans had het voorakkoord volgens hem een belangrijke doorbraak kunnen betekenen.

Op het kabinet van Vlaams mi nister Zuhal Demir (N-VA) is een heel ander geluid te horen. Daar klinkt het dat de gemeenschappe lijke verklaring geen voorakkoord is, maar slechts een voorstel van federaal minister Gilkinet.

Milieueffectenstudie

De Vlaamse regering verwierp recent ook al een milieueffecten studie naar de geluidshinder van Brussels Airport. Die werd in 2017 besteld door toenmalig minister van Mobiliteit François Bellot (MR).

In de studie schoof het Franse consultancybureau Envisa negen scenario’s naar voren om de hin der billijk te spreiden over het grondgebied van het Vlaams en Brussels Gewest. In zeven van de negen scenario’s zou de overlast echter worden verschoven naar het Vlaams Gewest. Daarom tekenden N-VA-ministers Zuhal Demir en Ben Weyts in een brief aan federaal minister Gilkinet protest aan.

Rapporten bevestigen: “Aantal potentieel gevaarlijke rechtsextremisten is niets vergeleken met aantal moslimextremisten”

Tweede klacht wegens seksueel getinte inbreuken tegen Schaarbeekse schepen

Eerste transgender officier in Amerikaans leger blijkt Russische spion te zijn

Nederlandse onderzoeker: “Melk is symbool van ‘witte’ verbondenheid”

Vlaamse Leeuwenvlaggen “per vergissing” verwijderd op Gentse Student Kick-Off: “Beslissing van onbevoegde vrijwilliger”

MEEST GELEZEN OP

Georges Gilkinet

© BELGA

Federale ministerlonen en partijfinanciering schieten de hoogte in door indexering “Politiek moet goede voorbeeld geven”

Dankzij de opeenvolgende indexeringen zijn de jaarlonen van de federale ministers op 1 september naar boven bijgesteld. Tussen hun salaris van april en dat van september zit een stijging van zo’n 10.000 euro bruto per jaar. Ook de politieke partijen zien hun budget voor dit jaar met 373.000 euro stijgen, bovenop de 44,3 miljoen euro die ze nu al ontvangen.

Staatssecretaris voor Digitalisering Mathieu Michel (MR) onthulde vorig weekend in het RTL-TVI-program ma ‘C’est pas tous les jours dimanche’ dat hij tussen de 14.000 en 15.000 euro netto verdient, maar dat bedrag bleek een overschatting te zijn. Later benadrukte zijn woordvoerder dat Michel er ook zijn extralegale voorde len bijtelde, zoals een gsm met abonnement, een laptop en een leasingwagen van 1.000 euro per maand.

Als alle vergoedingen, ook die in natura, in rekening worden genomen, benadert het bedrag dat Michel noemde wel degelijk de realiteit. Op 1 september 2022 bedroeg het brutoloon van premier Alexander De Croo (Open Vld), net als dat van zijn zeven vicepremiers en de minister van Buitenlandse Zaken, 250.483 euro op jaar basis. Dat komt neer op 20.873,62 euro bruto per maand, waarvan netto zo’n 10.500 euro overblijft. Daarnaast ont vangen ze twee onbelastbare vergoedingen, zijnde een representatievergoeding van 772,72 euro en 1.931,81 euro voor verblijfs- en huisvestingskosten. Dat brengt het totale inkomen al op 13.200 euro per maand.

‘Gewone’ ministers ontvangen slechts de helft van de representatievergoeding, maar voor het overige is hun inkomen hetzelfde als dat van de vicepremiers. Zij ver dienen dus 12.800 euro netto per maand. Ook het loon van de staatssecretarissen ligt lager: zij ontvangen bru to 237.779,16 euro per jaar. Dat komt neer op een netto maandloon van 12.300 euro.

Dankzij de opeenvolgende indexeringen stegen de fe derale ministerlonen sinds april al met 10.000 euro bruto op jaarbasis. Toen kregen de premier en zijn ministers nog 240.762 euro uitbetaald, terwijl dat nu al 250.483 euro is. Hetzelfde geldt voor de belastingvrije vergoedingen, die in vergelijking met dit voorjaar gestegen zijn met 100 euro.

Ruim 44 miljoen euro aan partijfinanciering

Ook de politieke partijen zitten er warmpjes bij. Dank zij de automatische indexering zien ze hun budget voor dit jaar stijgen met 373.000 euro. De partijfinanciering voor de Kamer, inclusief dotatie aan politieke partijen en toelagen aan de politieke fracties, bedraagt voor 2022 ruim 44 miljoen euro. De werkingstoelage aan de politie ke fracties bedraagt zo’n 10 miljoen euro, terwijl de dota tie aan de politieke partijen oploopt tot ruim 34 miljoen euro.

Hoewel de dotaties de door de overheid gevraagde vermindering van 1,11 procent in rekening nemen, zijn deze door de indexering al sterk gestegen. Daarom pleit N-VA ervoor om het indexeringsmechanisme af te schaffen en de partijfinanciering te bevriezen. “Het heeft weinig zin om 1,11 procent te besparen als de bedragen nadien toch telkens aan de index worden aangepast”, re ageert N-VA-Kamerlid Wim Van der Donckt.

Van der Donckt zal bij de opmaak van zijn besparings amendementen de regering aanmanen om terug te grij

pen naar de bedragen van 2019 en die dan te bevriezen. Door deze amendementen kan de Kamer op één jaar tijd een besparing van 2 miljoen euro realiseren. In het verle den diende Van der Donckt al verschillende besparings voorstellen in, maar die werden sinds 2019 systematisch weggestemd door de meerderheidspartijen.

Hetzelfde lot was ook de voorstellen van Vlaams Belang, dat deze zomer al pleitte voor een halvering van de par tijdotaties, beschoren. Kamerlid Frank Troosters noemde het voorstel van N-VA om het indexeringsmechanisme af te schaffen toen “een pleister op een houten been”.

“In tijden waarin de politieke grote inspanningen vraagt van de burgers moet de politiek het goede voor beeld geven”, besluit N-VA-Kamerfractievoorzitter Peter De Roover. “En als er ergens in gesneden kan worden, dan is het wel het politieke apparaat.”

ANTON SCHELFAUT

Audit Asiel en Migratie: Nicole de Moor wil een ééngemaakte asieldienst die druk op systeem moet verlichten

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) pleit voor een fusie van de asiel- en migratiediensten. Dat lijkt voor haar de belangrijkste oplossing voor de huidige problemen in de asiel- en migratieketen, nadat de bevoegde diensten dinsdag in het federaal parlement een audit kwamen voorstellen.

Er zijn in ons land vier verschillende dien sten verantwoordelijk voor de verschil lende stappen die een asielaanvrager moet doorlopen. De Dienst Vreemde lingenzaken (DVZ) regelt en contro leert het verblijf, het Commissari aat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen (CGVS) oor deelt over de asielaanvragen, Fedasil verzorgt de opvang en de rechtsprekende Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) doet uitspraak over beroe pen tegen individuele beslissin gen in vreemdelingenzaken. Die versnippering zorgt voor tijd verlies: de diensten moeten continu in overleg met elkaar zijn, komen re gelmatig in conflict en de gebrekkige digitalisering verhoogt de administra tieve last voor diensten die nu al lijden onder grote personeelstekorten. Daarnaast is het ook voor aanvragers soms ingewik keld om te weten bij welke instanties ze moeten aankloppen.

Suboptimaal begrotingsbeheer

Er is bij sommige diensten een gevoel van ‘onderlinge concurrentie’ vastgesteld. “Ieder een werkt voor zichzelf zonder rekening te houden met de gevolgen voor anderen”, klinkt het in de audit. “Elke entiteit volgt immers zijn eigen strategie zonder altijd rekening te houden met de andere entiteiten en de gevol gen van beslissingen voor andere entiteiten.” Vooral Fedasil zou de gevolgen dragen van het beleid bij DVZ, CGVS en RvV. Dat zorgt volgens de audit ook voor een “suboptimaal begrotingsbeheer”. Het bestaan van vier ver schillende diensten betekent een viervoudig bestaan van ondersteunende diensten, denk aan HR, personeelsbeleid en IT. Dat die vier

verschillende organen dan nog eens met com pleet verschillende computerprogramma’s werken, die niet altijd compatibel zijn met el kaar, doet de samenwerking nog moeizamer verlopen.

Daarom wil staatssecretaris de Moor de rest van haar legislatuur werken aan een blauw druk voor een toekomstige, overkoepelende asiel- en migratiedienst. Een fundamentele hervorming kan de druk op het systeem vol gens haar verlichten. “Dat klinkt misschien re volutionair, maar eigenlijk is het een logische stap”, reageert De Moor. “De taakverdeling is vandaag soms onlogisch.”

Eerst de pers, daarna pas parlement

Nicole de Moor bleek al sinds juni te beschikken over het resultaat van de audit en speelde de resultaten ervan eerst door aan enkele kranten, terwijl de parlementsleden pas aan het begin van de zitting een exemplaar overhandigd kregen. “Blijkbaar weegt de profilerings drang van een onverkozen staatssecretaris zwaarder door dan de goede en democratische werking van het parlement”, reageert Kamerlid Dries Van Langenhove (Vlaams Belang). Voormalig staatssecretaris en huidig Kamerlid Francken (N-VA) reageert op een gelijk aardige manier: “De asielaudit is blijkbaar al klaar van juni 2022. Toch weigerde de on verkozen staatssecretaris maandenlang de verkozen Kamerleden inzage. Vivaldi’s nieuwe politieke cultuur in de praktijk.”

WANNES NEUKERMANS

Mathieu Michel

DE MACHTELOZEN

HET PROPORTIONELE KIESSTELSEL

Het eerste is het proportionele kiesstelsel. Een proportioneel kiesstelsel is houdbaar in een relatief homogeen land. Toen er drie politieke families waren, was er ondanks het proportionele systeem een grote kans dat er door twee partijen werd geregeerd. Twee partijen en dat was het. De ene domineerde de andere. Hoe eenvoudig was de politieke wereld toen!

Nu onze bevolking diep gefragmenteerd en verdeeld is - tussen liberalen die niet langer echt liberalen zijn, socialisten die geen soci alisten meer zijn, verdeelde nationalisten, om nog maar te zwijgen van de aanhangers van de ‘groene sekte’ en die van de prehistori sche PVDA-partij + Sammy’s vrienden, ver geten we nog iemand? - stuurt het proportio nele systeem een stel impotente mensen naar onze talrijke parlementen.

VLAAMSE REGERING

De Vlaamse regering in het Vlaams Parlement is daar een voorbeeld van. De moeilijkhe den van ‘Sterke Jan’ - die nu bekendstaat als ‘Slappe Jan’ - hebben niets met het Belgische systeem te maken. Ze zijn specifiek Vlaams. Het Vlaamse kiesstelsel, dat strikt proporti oneel is volgens het systeem-D’Hondt (een Vlaming), veroordeelt partijen die nog wei nig gemeen hebben om samen te regeren. En ze verzetten zich tegen de federale overheid. Dat leidt tot een soort permanente regering van lopende zaken.

Regeren in Vlaanderen betekent zoeken naar een compromis. Compromissen zijn niet slecht, en zeker beter dan een dictatuur. Maar zou het niet beter zijn als de verkiezingen een duidelijke meerderheid opleveren die regeert volgens het programma dat de meer derheid van de stemmen heeft gekregen? Dat is de deugd van het meerderheidsstel sel. Het Vlaamse bestuur zou aan efficiëntie, leesbaarheid en democratische legitimiteit winnen door duidelijke parlementaire meer derheden te creëren. Zodat Slappe Jan uit de proportionele korst kan komen en weer een ‘primus inter pares’ wordt die die naam waar dig is.

INSTITUTIONELE HERVORMINGEN NODIG

Dit is een interessante piste waarmee Vlaan deren opnieuw het voortouw zou kunnen nemen in België, namelijk door zich te on derscheiden van de andere machtsniveaus. Dit vereist uiteraard institutionele hervormingen. Maar er moet op zijn minst een koers worden uitgezet om die te bereiken. De huidi ge Vlaamse consen sus is gewoon een andere naam voor ver lamming.

Er zijn in België wel degelijk politici die een zekere statuur hebben. Bart De Wever is geen idioot. Georges-Louis Bouchez is niet onbekwaam. Jan Jambon is een man die respect afdwingt en verdient.

Hun staat van dienst in termen van resultaten - de enige staat van dienst die telt, de rest is voor fans van reality-tv - is echter niet verbluffend. Wat heeft De Wever bereikt op weg naar onafhankelijkheid, Vlaamse autonomie of “liever sterven als Zuid-Nederlander dan als Belg”wat die uitdrukking ook moge betekenen. Bijna niets. Bouchez tiert dagelijks op Twitter over de noodzaak om vijf kernreactoren open te houden. Hij waarschuwt, valt aan en bedreigt zijn coalitiepartners. Dat is prima. Maar in de praktijk blijft energie in handen van de fanaticus Van der Straeten. De rest van de wereld is niet jaloers op ons om deze groene minister. Wat die arme Jambon betreft, hij zag er niet gelukkig uit na de laatste strubbelingen binnen zijn regering.

TWEE GROTE STRUCTURELE PROBLEMEN

Het probleem ligt in twee structurele gebreken van het Belgische systeem, die het tot verlamming veroordelen. Gaat het om de tegenstellingen tussen de Vlamingen en de Walen? De permanente budgettaire catastrofe van Wallonië? Deze ultraminoritaire federale regering zonder legitimiteit in Vlaanderen? Allemaal heikele punten, maar de grootste twee structurele problemen liggen elders.

DE NEUTRALISERING VAN DE PARLEMENTAIRE OPPOSITIE

Het tweede structurele probleem, dat betrek king heeft op alle machtsniveaus, is de neu tralisering van de parlementaire oppositie. België is dat fabelachtige land dat de parle mentaire oppositie heeft onderdrukt terwijl het het aantal parlementen heeft vermenig vuldigd. Anders gezegd, het aantal parlemen ten in België is nog nooit zo groot geweest, terwijl de rol van de parlementaire oppositie bijna onbestaande is geworden. Vóór het federalisme waren er één of twee partijen in de parlementaire meerderheid. Aan de andere kant de oppositie. Duidelijk, schoon, precies. De norm in alle parlemen taire systemen sinds de geboorte van deze democratische vorm in het mooie Engeland. Meerderheid versus oppositie.

OVERLEGCOMITÉ

In België is dit allemaal voorbij. De mephis topheliaanse kluwen van bevoegdheden tus sen de federale regering, de gewesten en de gemeenschappen verplicht de verschillende machtsniveaus immers tot overeenstemming en samenwerking zodra een belangrijke be slissing moet worden genomen. Het vehikel voor deze ‘samenwerking’ is - zoals bekendhet inmiddels beroemde Overlegcomité (dat door Franstaligen CODECO wordt genoemd). De hele coronacrisis, bijvoorbeeld, werd be heerd in ‘Overlegcomité-modus’. Álle Belgische regeringen zitten echter in het Overlegcomité. Daarom hebben we deze sur realistische beelden van de heren De Croo, Di Rupo en Jambon die naast elkaar zitten en beslissingen nemen, terwijl ze verrukt kijken. De besluiten van CODECO worden door alle Belgische regeringen ondertekend.

IEDEREEN, BEHALVE…

Dat wil zeggen, alle partijen met uitzonde ring van de PVDA en het Vlaams Belang. Alle Belgische partijen zijn immers zonder uitzon dering betrokken bij de machtsuitoefening op minstens één federaal, gewestelijk of ge meenschapsniveau. De anti-Vlaamse haatpar tij DéFI zit in de oppositie op federaal niveau, maar zit tegelijkertijd in de Brusselse meer derheid. De N-VA zit in de federale oppositie, maar in de Vlaamse meerderheid. De MR zit in de oppositie in Brussel, maar in de federale meerderheid, ... Tegelijk met de toename van het aantal par lementen heeft België het principe van de parlementaire oppositie uitgewist. Kortom, in

De Belgische politiek is een grote, dikke, vormeloze transparlementaire meerderheid, zonder oppositie die die naam waardig is

“Alles wat arbeidsmarktbeleid is, zou op gewestelijk niveau moeten terechtkomen”

at is de situatie op de arbeidsmarkt in Vlaanderen?

“We kloppen ons in Vlaanderen graag op de borst voor onze arbeidsmarkt, maar eigenlijk is Vlaanderen in zekere zin België in het klein, of een light-versie. Qua werk loosheid doen we het supergoed. Een tweetal procent van onze 25 tot 64-ja rigen is werkzoekend. Je kan dat bijna niet lager krijgen, want sommige men sen zitten gewoon tussen twee jobs. Maar onze inactiviteit, dat percentage is net als voor heel België veel te hoog. 19 procent van wie tussen de 25 en 64 jaar is in België is noch aan het werk, noch op zoek naar een baan. We doen het wat dat betreft niet beter dan god betert Frankrijk.”

“Net zoals voor België als geheel, is ook voor Vlaanderen die hoge inactivi teit dus een kernprobleem, al moet je tegelijk natuurlijk vaststellen dat geen enkele Vlaamse provincie in de buurt komt van provincies als Henegouwen, Luik en Namen, waar je aan 25 procent of meer inactiviteit zit. Een bijkomend probleem is dat je in Vlaanderen inac tiviteit hebt, maar geen problemen met werkloosheid. In Wallonië en Brussel combineren ze de twee. Je hebt veel in actieven en je hebt daarnaast ook nog eens - in internationaal perspectiefveel werkzoekenden.”

Krapte op de arbeidsmarkt blijft een probleem en economen zeggen dat die nog zal verergeren. Wat kunnen we daaraan doen?

“Daarvoor moeten we kijken naar de twee grote redenen hiervoor. Ten eer ste, de puzzel past te weinig tussen de vacatures die er zijn en de werkzoe kenden die er zijn. Dit heeft te maken met de vereiste opleiding, noodzake lijke ervaring en vaardigheden, en met arbeidsvoorwaarden die onvoldoende aantrekkelijk zijn. In deze gevallen kan je zien dat opleiding en levenslang le ren oplossingen kunnen zijn. Ten twee de is er de te kleine vijver beschikbare kandidaten om vacatures in te vullen door de grote groep inactieven.”

Op het federale niveau is er heel veel blokkering. Zou het daarom niet beter zijn om zoveel mogelijk bevoegdheden over te dragen naar de regio’s? Zou een staatsstructuurverandering kunnen helpen om de arbeidsmarkt te verbeteren?

“Vroeger zei ik altijd dat dit voer is voor politici en politicologen. Ondertussen ben ik vanuit ervaring meer geneigd om ‘ja’ te antwoorden op die vraag. Een

Een recent onderzoek van UGent @ Work toont aan dat de hoge inactiviteitsgraad in België voor een deel terug te brengen is naar mensen met een nationaliteit van buiten de EU. Voormalig VDAB-topman Fons Leroy vond er dan maar niet beter op voor te stellen om “niet altijd voor de beste kandidaat te kiezen” om zo “meer mensen van niet-Europese origine in Vlaanderen aan het werk te krijgen”. We vroegen eens aan prof. dr. Stijn Baert wat hij van die uitspraak vond, maar ook wat zijn mening is over arbeidsdiscriminatie, praktijktesten, framing door de massamedia en de ‘gouden regel’.

aantal observaties in coronajaar 2020, toen ook de federale regering gevormd werd, brachten mij tot die overtuiging.

Bij de vorming van de regering-De Croo bleek dat de grootste gemene deler van de visie op de arbeidsmarkt in de verschillende gewesten de complete stilstand is. Men zegt dat we 80 procent werkzaamheidsgraad moeten halen en schrijft dat in het regeerakkoord, maar men heeft geen enkele hervorming afge klopt om die ambitie waar te maken. Wat overblijft, is een compleet luchtkasteel, een begroting op drijfzand. Ten tweede heb ik in 2020 tijdens het relancecomité ook vastgesteld dat het feit dat die be voegdheden op verschillende niveaus zitten wat arbeidsmarktbeleid betreft, tot totaal onwerkbare situaties leidt. Zo kon men in Vlaanderen de tijdelijk werk lozen niet in opleiding steken omdat de federale RVA niet kon of wou doorgeven wie dat waren. Ten slotte stellen we in het algemeen vast dat er een versnippering is van bevoegdheden. Zo kan Vlaande ren werkzoekenden wel controleren, maar kunnen we niet zelf bepalen wat een passende betrekking is voor een specifieke werkzoekende. Dus ja, ik ben ervoor gewonnen dat alles wat arbeids marktbeleid is op gewestelijk niveau te recht zou moeten komen.”

“Cruciaal is wel dat men bij een volgen de staatshervorming de financieringswet

niet terugdraait. Wat heeft het immers voor zin als Vlaanderen bijkomende be voegdheden zo invult dat het daarmee aansluiting vindt met de noordelijke lan den als de winst van die inspanning naar een Zuid-Europees beleid beneden de taalgrens stroomt? Hoe onlogisch is het om bevoegdheden door te geven aan de gewesten en gemeenschappen als de financiële incentives om er iets goeds mee te doen toch om te lachen blijken?

Als een volgende staatshervorming één ding moet doen, dan is het de huidige fi nancieringswet versterken in plaats van deze uit te hollen. De druk op Wallonië en Brussel om te hervormen, moet wor den verhoogd en niet afgezwakt, zoals een volgende ronde staatshervorming dreigt te doen. Meer responsabilisering is nodig, niet minder. Zodat men doel stellingen als een hogere werkzaam heidsgraad niet langer gewoon inschrijft in een gewestelijk bestuursakkoord om de kassa virtueel te doen kloppen, waar na men zich er verder niks van aantrekt, om dan vast te stellen dat er een gat is in de begroting.”

Een onderzoek van UGent @ Work toont verder aan dat die hoge inactiviteitsgraad voor een deel terug te brengen is naar mensen met een nationaliteit van buiten de EU.

MIGRATIE KAN BETER ZIJN DAN HOE HET NU IS, MAAR DAN ZULLEN WE MET

ONZE SOCIALE

“We hebben effectief een studie naar inactiviteit gemaakt in 2021 met een op deling mannen versus vrouwen en perso nen met een migratieachtergrond. Daar zagen we inderdaad dat 44 procent van wie tussen de 25 en 64 jaar is en een nati onaliteit van buiten de EU heeft noch aan het werk is noch op zoek naar een baan. België is, wat dat betreft met een enorme voorsprong de slechtste van de EU. De achterstand op de voorlaatste is echt on gezien. Onder vrouwen met een migra tieachtergrond van buiten de EU gaat het zelfs om 6 op 10 die noch aan het werk zijn, noch op zoek zijn naar een baan.”

ARBEIDSECONOMIE UGENT

dan ook te benoemen: eventueel met labels zoals bijvoorbeeld ‘diversiteitsvriendelijke sector’. Dat vond ik een opvallende uitspraak omdat zo’n label lijkt op het creëren van ‘goeden’ en ‘slechten’, een soort van schandpaalmethode.

Heeft religie er iets mee te maken?

Wanneer het gaat over die 6 op 10 vrouwen van buiten de EU die inactief zijn, zijn dat dan moslima’s?

“We zien dat het vaak de verwachting is in bijvoorbeeld Turkse of Marokkaanse gezinnen dat meisjes zich beter binnens huis kunnen bezighouden. De verwach tingen naar opleiding en arbeidsmarkt zijn daar fundamenteel lager. Dit kan ver moedelijk inderdaad niet los gezien wor den van religie en cultuur. Het is zeker relevant om dit verder te bestuderen.”

Is migratie dan eigenlijk een positief of negatief fenomeen wat betreft de arbeidsmarkt?

“Goede vraag. Er is absoluut een pro bleem. Uit onderzoek over migratie we ten we dat het voor de tewerkstelling van de autochtone bevolking soms een goed en soms een slecht effect heeft. Het co dewoord daarvoor is complementariteit. Slaag je erin om mensen naar hier te ha len die aansluiten bij de knelpunten, dan is dat goed voor de economie en worden de mensen die er al zijn productiever.”

“In Denemarken zien we dat door een ander migratiebeleid te voeren er een zeer hoog percentage is van mensen die binnenkomen voor werk of voor oplei ding. Bij ons zien we vooral heel grote percentages om humanitaire redenen en voor gezinshereniging. Migratie zou een succesverhaal kunnen worden, maar dat is momenteel zeker niet het geval. In het verleden ging het te vaak om humanitai re stromen, die vaak in de werkloosheid of inactiviteit terecht kwamen, en dus zakt het draagvlak voor migratie. Daar door kunnen we niet nog meer migran ten met bepaalde profielen aantrekken. Zo komen we in een vicieuze cirkel te recht.”

“Het algemeen probleem van werken dat te weinig loont, speelt ook hier. Onze sociale zekerheid is eigenlijk een pas sieve sociale zekerheid, die ondersteunt en voor iedereen hetzelfde wil doen in plaats van iets voor iets, werk laten ople veren. Zo trekken we natuurlijk passieve stromen aan, in plaats van mensen die ervoor willen gaan. Die zullen eerder in

meritocratische systemen zoals dat van het Verenigd Koninkrijk en Denemarken hun gading vinden en daardoor eerder naar die landen gaan. Migratie kan beter zijn dan hoe het nu is, maar dan zullen we met zowel onze sociale zekerheid als met ons migratiebeleid iets anders moe ten doen.”

U bent een voorstander van praktijktesten om discriminatie op de arbeidsmarkt aan te pakken. Kunt u even uitleggen waarom?

“Ik vind effectief dat je praktijktesten moet doen op sectorniveau om pro bleemsectoren te vinden, die tot zelfre gulering te brengen en dan te hertesten. Tegelijk ben ik tegen praktijktesten om individuele werkgevers te testen en te bestraffen. Op individueel niveau kun je toeval nooit uitsluiten: dat kan dus geen basis zijn om te gaan bestraffen. Er zijn al enorm veel sensibiliseringsplannen geweest, maar die hebben allemaal re latief weinig geholpen, al is het zo dat er wel vooruitgang is, specifiek voor de dis criminatie op basis van etniciteit. Dat is ook internationaal zo. En het opvallende is: voor andere vormen van discriminatie zie je die vooruitgang niet.”

“Ik ben dus voor praktijktesten, maar zonder heksenjacht en met diversiteit in de diversiteit. Nu spreekt men voortdu rend over discriminatie van twee groe pen: discriminatie van allochtonen en discriminatie van vrouwen. Terwijl er ook veel andere vormen van discriminatie zijn die minstens van dezelfde orde zijn. Discriminatie van 50-plussers is min stens van dezelfde orde als die op basis van etniciteit. Ook op gezondheidsvlak bestaat er discriminatie. Dus als men spreekt over praktijktesten, ja, als men het doet op sectorniveau en als men het breed genoeg bekijkt. Men moet zeker niet aan quota denken, want een quotum leggen voor de ene groep betekent dat we in het diversiteitsbeleid minder kun nen doen voor een andere groep, die het misschien meer nodig heeft. “

Nog iets anders dat u in het verleden al zei over praktijktesten, is om ook het positieve van die methode in de verf te zetten en dat

“Ik begrijp uw punt. Voor mij mogen praktijktesten niet te ver gaan. Dat is voor sommigen bijna het hogere doel: bestraffen of brandmerken, en voor ju ridische vervolging gaan. Daarom, doe het op sectorniveau en ook op dat niveau moet je niet alleen nastreven dat je enkel probleemsectoren identificeert, maar soms kan je ook gewoon vaststellen dat er in sommige sectoren geen probleem is. Dan moet ook de consequentie zijn dat je bijvoorbeeld voor tien jaar niet meer opvolgt. Met probleemsectoren kan je voor zelfregulering vragen en dan een nameting doen. Maar goed, ik zie dat je het misschien ook omgekeerd kunt bekijken.”

Bij knelpuntberoepen is er geen discriminatie vastgesteld. Is dat niet het grootste bewijs dat er geen discriminatie is bij werkgevers? Discriminatie gaat immers over één iets kiezen boven iets anders en als er slechts één kandidaat is, dan kiezen ze er niet voor om die niét te kiezen. Dus als werkgevers zouden discrimineren of racistisch zijn, dan zouden ze evengoed er tóch voor kunnen kiezen om die enige geschikte kandidaat niét te kiezen. Maar dat doen ze dus niet.

“We stellen effectief vast dat er in knel puntberoepen geen discriminatie is en in niet-knelpuntberoepen soms wel. In de beroepen waar veel kandidaten zijn, wordt er discriminatie bij sommige werkgevers vastgesteld, dus wordt er de facto ongelijke behandeling gesteld. Maar het is niet hetzelfde als zeggen: ‘Er is discriminatie dus er is racisme’. Uit on derzoek weten we dat sommige werkge vers kandidaten met een migratieachter grond afwijzen omdat zij vrezen, terecht of onterecht, dat hun klanten of andere werknemers minder graag met hen zul len samenwerken.”

U maakt terecht het verschil tussen discriminatie en racisme, want dat zijn twee verschillende zaken. Maar natuurlijk worden die twee begrippen wel dikwijls als synoniemen gebruikt. Dat op zich is al een probleem. Discriminatie betekent immers gewoon één iets kiezen boven het andere, dat gaat over smaak en voorkeuren.

OVER FRAMING EN DE GOUDEN REGEL

Eén van de werktips die u geeft, namelijk ‘Goed zijn voor wie goed voor u is’, is eigenlijk de ‘gou den regel’ uit de Bijbel, namelijk ‘behandel an deren zoals je door hen behandeld wil worden’. Dat probeer ik mijn kinderen mee te geven, net als de ‘zilveren regel’. Die zilveren regel is het minimum eigenlijk, namelijk ‘doe niet bij een ander wat je niet wil dat jou overkomt’.

“Wat mij daar zeer in triggert, is dat op sociale me dia mensen heel vaak de neiging hebben om ande ren in hokjes te duwen. Dat gebeurt bij mij ook. Als je bepaalde standpunten inneemt, bijvoorbeeld over inactiviteit bij migranten, of over inactiviteitsbeleid, zeggen mensen al snel: ‘Aha, Stijn Baert is een neoli beraal, hij leest de debatfiches van de N-VA voor, of misschien schrijft hij ze zelfs.’ Dus, door u weg te zetten als neoliberaal, of Vlaams-nationalist, probeert men u onschadelijk te maken en framet men u zodat je uit het debat wordt geduwd.”

“Het zijn diezelfde mensen die, als ze in het hokje van ‘woke’ worden geduwd, onmiddellijk beginnen te steigeren. Ze zeggen dan dat ze gewoon voor wat meer diversiteit zijn, geen grote activisten zijn… Die reflex, namelijk ‘doe niet bij een ander wat je niet wil dat jou aangedaan wordt’, ontbreekt vaak op sociale media. Vaak kan je in beledigingen het woord ‘neoli beraal’ gewoon vervangen door het woord ‘woke’ en omgekeerd. En dat stoort me heel erg in het debat. We

vertrouwen mensen niet meer met de labels waarmee ze zichzelf identificeren, maar willen hen zelf een label toekennen. Ik ben bijvoorbeeld voor gelijke kansen én voor vooruitgang op basis van verdiensten. Ver trouw mij er dan ook in dat ik van daaruit ageer. Tot het tegendeel bewezen is.”

We merken dat ook de massamedia toch wel re gelmatig aan framing doen. Heeft u ook al mee gemaakt dat bepaalde media of kranten u in een hokje plaatsen waarin u niet past?

“Op zich kom ik zeer veel getalenteerde, open, goede journalisten tegen die het goed menen, bij alle kranten. Maar op een bepaald moment is er bij De Standaard op de opiniepagina’s een stuk verschenen van een eigen journalist, die een projectie (vergelij king) had gemaakt van (tussen) 1935 naar 2024 in een figuur, die hoorde bij een tekst waarin hij zei dat Rik Torfs, Geert Noels, Mia Doornaert en Stijn Baert de wegbereiders van extreemrechts waren omdat ze be paalde standpunten innamen. Dan word je in de marge van het debat geduwd, omdat men je discours niet aar dig vindt. Dan word je in een hokje geduwd waarin je je totaal niet thuis voelt: wat heb ik (in godsnaam) met 1935 te maken? Bovendien ging het om een journalist die ik erg waardeer wegens zijn goede stem, dan komt het meer aan.”

Maar het woord ‘discriminatie’ heeft al lang een zeer negatieve connotatie gekregen: vanaf je ‘discrimineert’, ben je een ‘slechte’ persoon. Is één iets kiezen boven het andere eigenlijk wel erg? Is discriminatie erg?

“Voor mij is discriminatie volgens de juridische definitie niet zozeer het kie zen van het een boven het andere, maar het kiezen van het een boven het ande re als de twee in principe even produc tief zijn.”

“Kies niet altijd voor de beste kandidaat” was het opmerkelijke advies van voormalig VDABtopman Fons Leroy om meer mensen van niet-Europese origine in Vlaanderen aan het werk te krijgen. Wat vindt u van die uitspraak?

“Dat is dezelfde reden waarom ik niet voor quota ben. Je moet altijd voor de beste kandidaat gaan, maar soms is het wel belangrijk dat uw shortlist van mensen met wie je spreekt voldoende uitgebreid is, ook trouwens uw shortlist voor promoties. Onderzoek heeft vast gesteld dat wanneer men in bedrijven een langere shortlist maakt voor wie kan promoveren, er dan vaker ook vrouwen zijn die in overweging wor den genomen. Het is dus belangrijk dat je met voldoende mensen spreekt en dat je voldoende mensen een kans geeft op bijvoorbeeld een sollicitatie gesprek.”

Kunnen we iets leren uit de meritocratie die heerst in de sport? In een voetbalploeg bijvoorbeeld zal men immers niet snel kiezen om drie Aziaten, drie zwarten, drie blanken en ook nog eens twee vrouwen te kiezen als basiselftal om zo toch maar een mooie mix qua geslacht en etniciteit te hebben…

“Wat natuurlijk duidelijk is, is dat in sport de beste zijn wel heel dwingend is en in dat opzicht je gewoon voor de beste moet gaan in tegenstelling tot wat Fons Leroy zei. Ik ben volstrekt tegen quota omdat als je bijvoorbeeld een loonkloof hebt tussen man en vrouw - die trouwens in ons land al een stuk kleiner is dan in andere landen - dan is het voor sommigen als een feit dat dat alleen te maken heeft met achter stelling, maar onderzoek geeft aan dat het ook voor een stuk te maken heeft met eigen keuzes. Eigen keuzes van on derwijs, sector en eigen keus richting gezin en carrière. Door quota op te leg gen ga je overcompenseren, waardoor je niet alleen het stukje achterstelling dat er is wegwerkt, maar ook overcom penseert voor eigen keuzes en dat is niet fair en ook contraproductief. In een poging om ongelijke behandeling weg te werken voer je een nieuw stuk onge lijke behandeling in.”

STIJN DERUDDER WANNES NEUKERMANS

HEEL OPVALLEND HOE WIE ZELF NIET WOKE WIL GENOEMD WORDEN ANDEREN MET GEMAK IN HOKJES ALS ‘RECHTS’ OF ‘NEOLIBERAAL’ DUWT.

Misdaad tiert welig in de regenboognatie

Niet alleen loopt het moordcijfer in Zuid-Afrika jaarlijks op tot 20.000, op het vlak van georganiseerde misdaad legt het land eveneens alarmerende cijfers voor. En dat in een land waar politie en leger ondermaats zijn.

De rangorde spreekt boekdelen. Vol gens het jongste verslag van de ‘Global Organized Crime Index’ staat Zuid-Afrika op het gebied van georganiseerde mis daad als eerste genoteerd in Zuidelijk Afrika, vijfde in het hele continent en komt het op de 19de plaats (van 193 landen) op wereldvlak. Dit betekent dat het land het zelfs slechter doet dan Brazilië en Rus land. Volgens GI-TOC, het Global Initiative Against Transnational Organized Crime, zijn in Zuid-Afrika criminelen in minstens 15 sectoren actief. Daarbij gaat het niet enkel om smokkel of diefstal, maar ook om het aftroggelen van ‘beschermingsgeld’ van kleine ondernemers, tot in de zwarte woongebieden toe, alsook ontvoeringen en zelfs moord.

Uiteenlopende sectoren

Wildstropen is in Zuid-Afrika altijd al een probleem geweest. Het bekendst is de jacht op neushoorns, waarvan de hoorns in China zeer gegeerd zijn. Maar het gaat verder. Volgens de organisa tie ‘Verbied Dierenhandel’ werden tus sen 2015 en 2019 minstens 5.000 dieren - zelfs leeuwen en luipaarden - naar de Oost-Aziatische reus uitgevoerd. Een be kende plaag is ook de kaping van vracht wagens en het stelen van brandstof of ko peren kabels. Zo werden volgens GI-TOC in 2019-2021 20,5 miljoen liter brandstof uit de 3.800 km lange pijpleiding van Transnet (het Zuid-Afrikaanse spoor) ge stolen, terwijl elektriciteitsmaatschappij

Eskom in 2019-2020 71 miljoen rand (4,1 miljoen euro) uitgaf om gestolen kabels te vervangen.

En dan is er nog de mensen- en drugs handel. Onder meer worden mensenvooral uit de landelijke gebieden en het buitenland - ertoe gedwongen in de ste den te gaan werken als huisarbeiders, waarbij seks niet uitgesloten is. Tevens is het land zowel bestemming als doorvoer land van Afghaanse heroïne, die vanuit Zuid-Afrika naar Europa wordt versluisd. Terwijl ook de diefstal van wapens, zowel van particulieren als van de staat, wijdver breid is, ook al omdat er meer dan één keer politiepersoneel zelf bij betrokken was.

Dons van Durban

Maar het zijn vooral de taxibedrijven die overal voelarmen in de diverse mis

daadsectoren hebben. Zij zijn betrokken bij de meeste sluipmoorden en er zijn ernstige geruchten dat ze heel wat te ma ken hebben met overvallen op bussen en treinen. Berucht zijn volgens het GI-TOCverslag vooral de zogeheten ‘Dons van Durban’ ofte de broers Gbaca. Deze be heren niet enkel een heel taxirijk, ze zijn onaantastbaar. Pittig detail: oorspronkelijk komen de vier broers uit Nkandla, Zuma’s geboorteplaats, waar zich ook zijn omstreden wooncomplex bevindt. Ze zijn er trouwens familie van.

Politie en leger inefficiënt

Kortom, het is niet te verwonderen dat in Zuid-Afrika 1,1 miljoen mensen als vei ligheidsagent actief zijn ter bescherming van staatsinstellingen, hospitalen, banken en privaat eigendom. Vaak omdat de poli tie (300.000 leden) zelf in vele gevallen in opspraak is gekomen of het laat afweten. Zo is er heel wat kritiek geweest op het laattijdig optreden van de ordediensten tijdens de julirellen van vorig jaar, die aan meer dan 330 mensen het leven kostten.

Tevens zijn de beschuldigingen van corruptie schering en inslag. Tegenwoor dig wordt dan ook gepleit voor het inzet ten van het leger. Maar ook hier wordt gesnoeid in de middelen. Gevolg: een gebrek aan brandstof zowel voor land- als luchtmacht. Niet minder dan drie op vier vliegtuigen zijn niet operationeel. Hetzelf de verhaal doet zich voor bij de helikop ters, waar zelfs toestellen van onderdelen worden ontdaan om andere luchtwaardig te houden. Van de Oryx-helikopters, es sentieel bij tactische of reddingsopera ties, zijn er amper 4 à 5 beschikbaar.

Maar volgens professor in de Krijgskun de (Universiteit Stellenbosch), Abel Ester huyse, is het grootste probleem het ge brek aan bekwaamheid van de legertop. Niet alleen telt Zuid-Afrika te veel gene raals (406) - 1 generaal per 184 militairen (in de VS 1 op 1.600) -, ze hebben dikwijls geen benul van praktische problemen. Daar komt nog bij dat 60 tot 80 procent van het defensiebudget naar lonen gaat. Of de voorgestelde afdanking van zo’n 3.000 personeelsleden een oplossing zal bieden, valt dus te betwijfelen.

JAN VAN AERSCHOT

Wordt Zuid-Tirol de lakmoesproef voor de nieuwe Italiaanse regering?

Gudrun Kofler, kersvers parlementslid voor de (Oostenrijkse) rechtse Freiheitlichen in het deelstaatparlement van Tirol en op dezelfde dag verkozen als er verkiezingen waren in Italië, windt er bepaald geen doekjes om: “Meloni wil de etnische autonomie van Zuid-Tirol vervangen door een territoriale autonomie. De Duitstalige en Ladinische volksgroep verliezen hun bescherming. De ‘Schutzmacht’-rol van Oostenrijk verdwijnt, waardoor Zuid-Tirol weer een puur binnenlandse Italiaanse aangelegenheid wordt. Terug naar af.” Voor alle duidelijkheid: Gudrun Kofler is geboren in Zuid-Tirol.

bijzonder hard en werkt door tot op vandaag. Met het Twee de Autonomiestatuut werd uiteindelijk het recht op eigen taal en quota in openbare diensten afgedwongen en kwam er rust in het mooie bergland. Een heel beperkt autonomie statuut en vooral: voor hoelang?

Meloni en Zuid-Tirol op gespannen voet

De strijd kan zo weer losbarsten, natuurlijk. Vooral in Bo zen en enkele andere steden was er vroeger al sprake van zware provocaties door Italiaanse migranten en nieuwko mers. Zuid-Tiroolse nationalisten stellen dat er in de partij van Meloni een tendens bestaat om een nieuwe italianise ringsgolf op gang te trekken. Sommige parlementsleden trokken de aandacht met hun voorstel om een onafhanke lijkheidspartij als de Süd-Tiroler Freiheit te laten verbie den, er was het voorstel om Duitstalige artsen voortaan te verbieden zich in Zuid-Tirol te vestigen en zelfs Meloni liet zich vroeger al eens ontvallen dat “als de Zuid-Tirolers zich geen Italianen voelen, ze dan maar naar Oostenrijk moes ten opkrassen”.

zake Zuid-Tirol. Zijn vader was regeringscommissaris in Bo zen en bezorgde Zuid-Tirol grote problemen. De zoon viel als Landtagsparlementslid in Bozen op met zijn vijandige uitvallen naar alles wat naar Zuid-Tiroolse autonomie rook. En Meloni moet natuurlijk ook naar haar (meer radicale) achterban luisteren. De zenuwen staan dus gespannen in het mooie vakantieland Zuid-Tirol.

PIET VAN NIEUWVLIET

26ste Historische Beurs

Vlaamse Beweging

uur.

Fascisme staat in Zuid-Tirol nog altijd gelijk met italiani sering: tijdens het fascistische regime probeerde Italië de (Duitstalige) identiteit van de Zuid-Tirolers kapot te krijgen, met alle middelen. De bevrijding bracht niet veel beter schap. Zuid-Tiroolse nationalisten probeerden in het begin van de jaren ’60 met bomaanslagen de problematiek van de verdrukking van de Duitstaligen onder de wereldaandacht te brengen. De Italiaanse repressie die hierop volgde, was

Er zijn ook aanwijzingen dat het zover allemaal niet zal komen. Partijvoorzitster Meloni omringt zich steeds vaker met eerder klassieke conservatieve politici, zoals de vroe gere Senaatsvoorzitter Marcello Pera, de vroegere minister van Buitenlandse Zaken Giulio Terzi di Sant’Agata. Allicht worden de centraliseringspogingen niet radicaal in daden omgezet, zeggen sommige commentatoren.

In Zuid-Tirol is er politieke onrust over het bericht dat Alessandro Urzi adviseur van de regering zou worden in

Giorgia Meloni na haar overwinning

DIPLOMATIEKE

Potemkin-annexatie van een Russische president in nesten

De annexatie van dat oostelijk stuk Oekraïne is volkenrechtelijke lulkoek, weinig relevant voor wat zich op het terrein afspeelt en dan ook vooral als prstunt voor een eigen publiek dat met de dag ongeruster wordt. Verwacht wordt dat de frontlijn die nu zo'n 1.000 km bedraagt zich door de winter zal slepen. Tegelijkertijd mogen op andere domeinen - zoals de aanslagen op Nord Streaminitiatieven van verdere escalatie verwacht worden.

Voormalig DDR-leider Walter Ul bricht was een ervaringsdeskundige. “Es muss demokratisch aussehen, aber wir müssen alles in der Hand haben”, verklaarde hij ooit. En mocht de man nog op deze planeet rondlopen, hij zou gesmuld hebben van de manier waarop Rusland een ‘referendum’ organiseerde in de inmiddels geannexeerde gebie den. De vrij stalinistische resultaten wa ren er ook naar. Bijna zo goed als Sad dam Hoessein die naar verluidt in 2002 zomaar even 100 procent van de Iraakse stemmen vergaarde.

Dure opbouw

“Het volk is het deel van de natie dat niet weet wat het wil”, aldus Hegel. Het Kremlin, of op zijn minst toch Poetin, weet beslist wat het wil, alleen lopen de dingen behoorlijk spaak, wat dan weer de entourage verontrust. Bepaalde beelden van nerveuze gezichten gedu rende zijn toespraak tijdens de inhuldi gingsplechtigheid vorige week spraken boekdelen. ‘Heim ins Reich’, heette zo iets in een andere tijd en dito setting, zij het deze keer met een behoorlijk prijs kaartje. De geannexeerde regio, zo’n 20 procent van het Oekraïense grondge bied, vergelijkbaar met de oppervlak te van Portugal, Hongarije of drie keer België zo u verkiest, is zwaar gehavend door de maandenlange strijd. Ramingen lopen tussen de 100 tot 200 miljard dol lar, noodzakelijk om de regio weer op te bouwen. Aan de heropbouw van Ma rioepol alleen al zou een factuur van 14 miljard dollar hangen. Schattingen zijn ook niet meer dan dat, maar feit is dat ze beduidend hoger liggen dan de budget ten die Moskou voorzien heeft.

Obligaat boog de VN-Veiligheidsraad zich over de grootste gebiedsuitbrei ding sinds de Tweede Wereldoorlog. Een maat voor niets, al was het maar door het vetorecht van Rusland waar het ook gebruik van maakt om een veroor delende resolutie weg te stemmen. Inte ressant is echter na te gaan hoe de ande re leden stemden. De veroordeling was duidelijk, maar niet unaniem. Tien lan den stemden voor, er was de Russische tegenstem, maar vier landen onthielden zich: Brazilië, China, Gabon en India.

Rommelige mobilisatie

De redenering van Moskou is zo krom als maar zijn kan, maar vooral ook be doeld voor het eigen publiek. Veel goed nieuws valt er niet te melden en dus creëert Poetin het in de betere Po

temkin-traditie maar zelf. We hechten dit gebied gewoon aan, waardoor het plots Oekraïne wordt dat als agressor een deel van Rusland bezet (de Rus sische strijdkrachten controleren niet het volledige territorium van het gean nexeerde gebied), waarna het recht op wettige zelfverdediging ingeroepen kan worden. Moeilijker hoeft dat niet te zijn.

Die façade kan echter niet verhullen hoe de dingen op het terrein lopen. Volgens The Economist waren vorige week al 260.000 Russen hun land ontvlucht om te ontsnappen aan de mobilisatie die in de praktijk trouwens veel groter is dan aanvankelijk aangekondigd. Een heus contrast met het enthousiasme en de strijdlust van de Oekraïners.

Nord Stream

Experts hebben het over een militair momentum voor Oekraïne. En er worden zonder meer successen geboekt, maar wellicht zullen die onvoldoende zijn om voor de winter de situatie fundamenteel te veranderen. Een patstelling van nog eens maanden is het meest waarschijn lijke scenario, zij het dat dit Rusland de ruimte zal bieden te doen waar het efficiënter in is dan klassieke oorlogs voering: onrust zaaien, chaos creëren of kortom: escaleren.

Is de sabotage aan de Nord Stream-pijpleidingen ‘made in Russia’? Vreemd toch, want ze bedienen zelf de kraan die ze naar believen kunnen toedraaien. Cui bono? Zij die voor heel lange termijn Euro-Russische toenade ring op energiek vlak onmogelijk wil len maken? Mogelijk, en dan bevinden Washington, Londen, maar ook War schau zich in het beklaagdenbankje.

Maar wellicht moet de verklaring elders gezocht worden en moet men wat dieper graven in de psyche van een land dat ooit door Churchill als een “een raadsel verpakt in een mysterie binnenin een enigma” omschreven werd.

Poetins toespraak was duidelijk: zijn strijd wordt gevoerd tegen het Wes ten. De cesuur is compleet en de breuk niet meer te lijmen. En dan geeft hij wat graag het signaal dat hij het Westen kan raken op zijn gevoelige plek. Wat vele meters onder zee kan, is ook elders mogelijk. De komende maanden zullen wellicht in het kader van (niet-nucleai re) escalatie staan. En laten we hierbij de les van Lenin niet vergeten: “Je steekt met je bajonet. Als je iets papperigs voelt, steek je verder. Als je staal voelt, trek je terug.”

MICHAËL VANDAMME

RUSLAND

Partiële mobilisatie, totale chaos

De dichter Boris Boelgakov was gearres teerd omdat hij had deelgenomen aan een protestactie tegen de ‘partiële’ mobilisatie. Bij zijn vrijlating kreeg hij onmiddellijk een mobilisatiebevel. Dat is een standaardprak tijk om betogers te straffen zonder dat er een gerechtelijke procedure nodig is. De re kruteringsofficier waarschuwde hem in het bijzijn van getuigen dat hij zich zeker moest aanmelden, anders zou hij in de gevangenis gegooid worden, waar ‘vaderlandslievende gevangenen’ hem zouden verkrachten. Dat was geen loze dreiging. In politiecellen en gevangenissen in Rusland en Wit-Rusland zijn folteringen en verkrachtingen van man nen en vrouwen zelfs in vredestijd gewoon routine. Niet verbazend voor wie ‘De Goe lag Archipel’ heeft gelezen, maar misschien wel voor de naïevelingen die geloven dat Rusland een bolwerk is tegen de westerse decadentie.

Dat ondervond ook dichter Artyom Ka mardin die op internet anti-oorlogspoëzie had voorgedragen. Kort daarop viel de politie in zijn flat binnen. Kamardin werd in zijn woning verkracht door agenten die daarvan een video maakten en die aan zijn vriendin toonden. Twee voorbeelden van de gewelddadige manier waarop protesten worden onderdrukt. Dit waren twee mensen die in Rusland toch een beetje bekend wa ren. Niemand weet natuurlijk hoeveel ano nieme betogers hetzelfde lot ondergingen.

Chaos en paniekerige improvisatie

Vorige week schreven we al dat de ‘par tiële’ mobilisatie nog maar het begin was. Dat is nu door de feiten bevestigd. Het gaat niet alleen om reservisten van een bepaal de leeftijdscategorie, er worden ook man nen ingelijfd die daar veel te oud voor zijn, zelfs huisvaders met jonge kinderen of mannen die nooit eerder militaire dienst hebben gedaan. Sommigen zijn al na min der dan twee weken naar het front gestuurd, wat militair gezien een nutteloze verspilling van mensenlevens is. In sommige dorpen zijn alle mannen opgeëist, van tieners tot zestigjarigen. Er is geen ruimte in de kazer nes. Velen rekruten moeten in tenten slapen en soms zijn er zelfs geen tenten. Er zijn te korten aan álles, behalve wodka. Alles wijst op chaos en paniekerige improvisatie.

Tot nu toe was de invasie in Oekraïne voor de meeste Russen een televisieoorlog. Maar sinds de mobilisatie is plots niemand meer veilig. De Russen zijn uit hun politieke lethar gie ontwaakt. Sommigen zijn woedend, an deren zijn bang. Vorige week waren er al tienduizenden Russen naar het buitenland gevlucht om aan de mobilisatie te ontsnap

pen. Nu zijn het er 260.000. Niemand weet hoeveel er in eigen land zijn ondergedoken. En ondanks de brutale onderdrukking van de protesten, wordt er nog steeds massaal betoogd. Poetins mayonaise pakt niet meer. Alle natuurlijke leiders van de oppositie zijn jaren geleden al geëmigreerd, vermoord of in de gevangenis gegooid, en daardoor blij ven die acties vormeloos, ongeorganiseerd en - voorlopig toch - ongevaarlijk voor het regime. Maar toch…

Massale desertie

In de week na de aankondiging van de ‘partiële’ mobilisatie werden 18 gebouwen van het Russische ministerie van Defensie aangevallen met molotovcocktails. Meestal konden de brandjes snel worden geblust, maar in één centrum werd een rekrute ringsofficier doodgeschoten. Voorlopig blijft het bij individuele acties. Maar als er nu een leider opstaat met het charisma en het orga nisatietalent van Boris Nemtsov of Navalny…

De ineenstorting van het moreel van de troepen aan het front is veel bedreigender voor het regime. Hele eenheden slaan nu op de vlucht, waarbij ze zelfs intacte tanks gewoon achterlaten, met de munitie er nog in. Het leger bloedt niet alleen dood door het grote aantal gesneuvelden, maar ook door massale desertie. Vele Russen laten hun uniformen achter en proberen in bur gerkleren te ontsnappen. Dat is sinds 1917 niet meer op zo’n grote schaal gebeurd.

PAUL BÄUMER

Van Poetins imago als de beheerste, sluwe schaakspeler die alles in de hand heeft, is niets meer over. Hij schreeuwt en hakt woest om zich heen, maar hij is de regie kwijt.

Pas gemobiliseerde Russische troepen

Russische plannen ingehaald door de realiteit

Rusland krijgt het de laatste weken stevig te verduren in Oekraïne. Sinds begin september kon het Oekraïense leger in het noordoosten van het land stevige stukken terrein winnen, tegen alle verwachtingen in. De druk op de Russische linies blijft aan houden en overal kraakt en piept het.

Poetin besloot dan maar om te consolideren wat hij had, en hield ‘referenda’ in de bezette gebie den. De inwoners mochten stem men of ze voor de aanhechting bij Rusland waren of kozen voor het verlaten van Oekraïne, met Russi sche soldaten op de achtergrond.

Rusland leek met de schijnre ferenda uit te willen stralen dat het de gebieden als Russisch be schouwt en nooit zal prijsgeven. Dat houdt Oekraïne echter niet tegen en het jaagt de Russen op verschillende plaatsen weg. De belangrijkste recente verschui ving was de Oekraïense inname van Lyman, een dag na de forme le Russische annexatie. Russische soldaten waren er ingesloten en moesten noodgedwongen terug vallen op ‘meer voordelige lijnen’ om zich te verdedigen.

Er zijn bovendien nog meer gebieden waar Oekraïne kan oprukken. President Volodymyr Zelensky zei zondag dat de Oekraïense troepen de kleine nederzettingen Arkhanhelske en My rolyubivka in de regio Cherson hebben bevrijd. “De afgelopen

week is het aantal Oekraïense vlaggen in Donbas toegenomen. Er zullen er over een week nog meer zijn”, zei Zelensky daar over. Verschillende beelden van Oekraïense soldaten die de vlag op diverse overheidsgebouwen hesen, doken opnieuw op.

Paniek

De Russische nederlaag in de oblasten Charkov en Lyman, in combinatie met het falen van het Kremlin rond de gedeeltelijke mobilisatie, zorgt voor veel pa niekerige berichten op Russische sociale media, waar men steeds kritischer wordt voor de politieke en militaire leiding van Rusland.

De verklaring van gedeelte lijke mobilisatie van het Kremlin stelde het grote Russische pu bliek bloot aan de gevolgen van de nederlagen. In plaats van een beperkte oproep van gekwalifi ceerde reservisten, zoals Poetin liet uitschijnen, beseffen velen nu dat Rusland op zoek is naar ka nonnenvlees om de instortende frontlinies te versterken.

Bolsonaro geeft zich nog lang niet gewonnen

De peilingen in Brazilië bleken er serieus naast te zitten. Niet zozeer rond de score van de socialist Lula, maar des te meer be treffende Jair Bolsonaro. De rechtse populist kwam veel sterker voor de dag dan zijn tegenstanders hadden gehoopt.

Lula da Silva behaalde 48 pro cent van de stemmen, Bolsonaro 43 procent. Niemand raakte over de lijn van de 50 procent, dus volgt op 30 oktober de tweede ronde. In het parlement maakte de partij van Bolsonaro, de PL, een grote sprong vooruit.

De peilingen, de internationale media en de Braziliaanse linker zijde kregen zo een koude douche over zich heen. Vooral de magere resultaten in belangrijke steden zoals Rio de Janeiro en Sao Paulo kwamen hard aan. De partij had nochtans veel ruimte gereser veerd in Sao Paulo om zondag

avond te vieren, maar dat feest ging niet door.

Bits

De bitse tweestrijd zet zich nu voort. De overige kandidaten die na de eerste ronde uitvallen haal den samen 7 procent, meer dan wat Bolsonaro en Lula scheidt. Ze zetten zich eerder af tegen de har de toon en het wegdrijven van het zogenaamde politieke centrum en gaven nog niet aan wie ze in de volgende ronde zullen steunen. De strijd is dus nog lang niet voor bij in Brazilië.

Nationalisten winnen in Canada

De premier van Québec, François Legault, die cam pagne voerde om de Franse taal te beschermen en immi gratie te beperken, won over tuigend de lokale verkiezin gen van Québec, de aparte Franstalige natie binnen Ca nada. Zijn partij haalde de ab solute meerderheid. De linkse oppositie kreeg een serieuze oplawaai en haalde de slecht ste score in 151 jaar.

Legault staat aan het hoofd van Coalition Avenir Québec. Dat is een nationalistische, conserva tieve partij die geen onafhanke lijkheid nastreeft, maar wel meer autonomie indien nodig. De partij is relatief jong en trok zowel nati onalisten als federalisten aan.

Volgens de partij wordt Qué bec gedefinieerd door “zijn his torische erfgoed, de Franse taal, zijn democratische idealen en de principes van de seculiere staat, en gelijkheid tussen mannen en vrouwen”. De partij steunde ook

het verbod op gezichtsbedek king - en wilde dat zelfs uitbrei den - en is voor het beperken van immigratie.

Beloning

Zaken die voor de inwoners van Québec als muziek in de oren klinken, want de partij werd na 4 jaar besturen beloond met een grote verkiezingsoverwin ning. Ze klom van 74 zetels naar 88 zetels. Daarmee haalt de partij de absolute meerderheid en kan ze zonder coalitiepartner een regering vormen, want daar zijn slechts 63 zetels voor nodig. De overwinning is zo groot dat het al 8 minuten na de sluiting van de stembussen duidelijk was wie opnieuw premier zou worden.

Na de verkiezingen komt er wel kritiek op het stemsysteem in de Canadese provincie. De verte kening tussen het aantal zetels en het aantal stemmen is problema tisch.

Regeert Mocromaffia vanuit de gevangenis?

Een van de zwaarste criminelen zou vanuit de meest bevei ligde cel in contact staan met de misdadige buitenwereld. Bedreigingen aan het adres van prinses Amalia, de moord op misdaadverslaggever Peter R. de Vries… Stuk voor stuk zou Ridouan Taghi, kopstuk van de zogenaamde Mocromaffia, hier orders voor hebben gegeven. Intussen gaan de geruchten dat zelfs een topstrafpleiter onder de druk zou bezwijken.

Ridouan Taghi werd in 2019 opgepakt in Dubai en zit mo menteel in de extreem bevei ligde gevangenis van Vught in voorarrest. Hij wordt be schouwd als bendeleider van de Marokkaanse drugsmaffia en staat, met 17 andere verdach ten, terecht in het grote Ma rengo-proces. Taghi, zowat de meest gevreesde misdadiger van Nederland, wordt ervan be schuldigd opdracht te hebben gegeven tot tal van liquidaties.

Het is opvallend om te zien hoe vaak de naam van Taghi de jongste tijd in de media opduikt. Zo werd de beveiliging van kroonprinses Amalia in septem ber opgevoerd. Politie en Open baar Ministerie maken zich, volgens de krant De Telegraaf, ernstig zorgen dat kopstukken van de Mocromaffia plannen smeden haar te vermoorden. Het doden van een kroonprin ses zou de almacht van de on derwereld in ‘narcostaat’ Ne derland aantonen. De advocaat van Taghi sprak over “valse, ongefundeerde informatie”, die enkel tot doel had haar cliënt te beschadigen. Intussen worstelt ook de politiek met de toege nomen dreiging. Leden van de Tweede Kamer vinden het on begrijpelijk dat de gevaarlijk ste criminelen van Nederland vrijelijk met elkaar contact kun nen hebben in de gevangenis. Zo stond Taghi in contact met onder andere Mohammed B., de moordenaar van cineast Theo Van Gogh.

Topadvocate beschuldigd van lekken

Intussen zijn er ook aantijgin gen aan het adres van Taghi’s advocaat. Inez Weski wordt door vriend en vijand beschouwd als topjuriste. Vorige week vond een zitting plaats in de zaak Youssef Taghi, ex-advocaat en neef van Ridouan. Advocaat

André Seebregts beweerde daar dat Ridouan Taghi niet al leen via zijn familielid contact had gehad met de buitenwe reld, maar dat er ook een lijntje liep via strafpleiter Weski. See bregts ziet hierin het bewijs dat zelfs de meest gevreesde straf pleitster van Nederland bezwe ken zou zijn onder de druk van de Marokkaanse maffia. Con creet zou er een informatielek zijn geweest door het uitwisse len van een usb-stick. Volgens Seebregts moet de betrokken heid van Weski blijken uit be richten tussen familieleden van het maffiakopstuk. Hierin werd gesproken over het feit dat ‘ze’ (lees: Weski) een ‘pen’ (lees: een usb-stick met informatie) zou moeten meenemen naar de gevangenis.

Weski zelf reageerde emoti oneel en stelt dat de beschul digingen “onjuist, suggestief en laakbaar” van aard zijn. De topadvocate werpt op dat de beveiliging in de gevangenis te Vught zo streng is, dat het bin nen- en buitensmokkelen van dingen onmogelijk is. Eerder

onderzocht het Openbaar Mi nisterie de piste. Enerzijds was het onderzoeksteam van me ning dat de communicatielijn niet anders dan via Weski moet hebben gelopen. Anderzijds meldden de officieren van Justi tie tijdens de zitting dat er geen bewijs is.

Moord op misdaadverslaggever

Uitgerekend op de dag dat advocaat Seebregts zijn be schuldigingen aan het adres van Ridouan Taghi’s advocate uitte, kwam dagblad NRC met nog een ander opmerkelijk bericht. Volgens de krant luisterden agenten een verdachte af die de moord op misdaadverslag gever Peter R. de Vries zou heb ben gefilmd. Deze verdachte zegt volgens de politie op een geluidsfragment dat Taghi drie groepen opdracht tot de moord zou hebben gegeven. Peter R. de Vries werd juli vorig jaar vermoord, toen hij een televisie studio in het centrum van Am sterdam verliet. Indien het waar is wat verschillende bronnen bij de politie bevestigen, dan bete kent dit dat Taghi - en mogelijk andere criminelen - zelfs vanuit de Extra Beveiligde Inrichting in Vught bevelen kunnen geven om mensen buiten de gevange nismuren te laten liquideren.

Inez Weski

Toen academicus

Lode Vereeck een grondige analyse van de transfers in dit land maakte, schrok hij van de omvang van de geldstromen. Elk jaar opnieuw verschillende miljarden. Een bedrag dat niet alleen de Vlaamse begroting ontzegd wordt, maar evenmin bijdraagt tot een economische verbetering in Wallonië en Brussel. Samen met Barbara Pas (VB) onderzocht hij de veertig studies over het onderwerp, die in evenveel jaren uitgevoerd werden. Een overzicht.

ie belangstelling voor de transfers in dit land zijn een wat late roe ping, begrepen we…

“Het is uit pure academi sche nieuwsgierigheid dat ik me voor de transfers ben beginnen te interesseren.

Tijdens mijn loopbaan heb ik me voor al met micro- en macro-economie bezig gehouden, terwijl je ook nog een meso niveau hebt met aandacht voor regionale economie, dat in Vlaanderen wat onder gesneeuwd is geraakt. Nu goed, twee din gen vielen me op tijdens mijn onderzoek. Enerzijds gaat het hier om gigantische bedragen, ik viel werkelijk van mijn stoel. Anderzijds, en daar heb ik nog steeds geen antwoord op, valt het op dat dit on derwerp nauwelijks aandacht krijgt in het politieke en maatschappelijke debat.”

En dan is er toch nog een hele weg tussen die vaststelling en de publicatie van het boek dat, het weze gezegd, zelf geen onderzoek naar de transfers is?

“Klopt. Ik heb alle bestaande studies die sinds 1979 uitgevoerd zijn bestudeerd, een veertigtal in totaal. Uiteraard keek ik naar de resultaten en dan kan je je ernstig de vraag stellen waarom de resultaten soms behoorlijk verschillen. Het antwoord zit hem in de methodologie. In essentie heb je twee berekeningsmethodes en vier soorten transfers die niet altijd be trokken worden bij het onderzoek. Afhan kelijk hiervan krijg je natuurlijk een ver schillend eindresultaat. En dan heb ik het nog niet over de politieke geladenheid van het onderwerp. Ook dat speelt een rol, wat eigenlijk onwezenlijk is, gezien het academisch kaliber van de mensen die een dergelijk onderzoek uitvoeren.”

“Er schort heel wat aan het beleid in het zuiden van het land, waardoor de transfers niet legitiem zijn”

Wat kan gezegd worden over deze methodologie?

“Er zijn twee manieren. Je kan volgens de inkomstentoets werken, wat een nuchtere financiële analyse is: hoeveel geld gaat er van regio A naar regio B. Vooral Vlaam se wetenschappers gaan zo te werk. De tweede methode is de bevolkingstoets waarbij nagegaan wordt hoeveel regio A meer of minder krijgt dan regio B én hoeveel regio A meer of minder betaalt dan regio B. Waalse en Belgische kennis centra zoals de Nationale Bank gaan zo te werk. In principe zou men hetzelfde re sultaat moeten uitkomen, wat ook zo is op voorwaarde dat de federale begroting in evenwicht is, en daar knelt het schoentje. Bovendien vergeet men soms de helft van

het verhaal met deze methode. In de pen sioenen is er een transfer in de uitgaven naar Vlaanderen, dat klopt. Onze regio vergrijst nu eenmaal sneller dan Brussel of Wallonië. Maar voor het volledige plaat je moet ook gezegd worden dat we langer en meer werken, en op die manier een grotere bijdrage leveren, waardoor er een grotere uitgaande transfer is in de belas tingen en sociale bijdragen, onder andere richting de pensioenkassen.”

De methodes verschillen, net als de resultaten. Maar wat is nu precies de omvang van de transfers anno 2022?

“Sta me toe eerst te stellen dat ik bijzon der trots ben op bijlage II van het boek. Daarin vindt de lezer een overzicht per studie van het eindresultaat, overigens omgerekend naar de waarde van de euro vandaag. Op die manier is alles keurig vergelijkbaar. Maar om uw vraag te be antwoorden: je moet een onderscheid maken tussen de transfer via de rentelas ten en de directe transfers in de federale begroting, de sociale zekerheid en de do taties aan gewesten en gemeenschappen. Die laatste bedragen 7,6 miljard euro. Dat is geld dat bij een splitsing van de sociale zekerheid of de fiscaliteit of in geval van Vlaamse onafhankelijkheid onmiddellijk inzetbaar is. De rentelasten zijn een com plexer gegeven, maar nog eens goed voor 5,3 miljard euro.”

“Die overdrachten zijn een financieel verhaal, maar dat zegt nog niets over de economische waarde ervan. Ik verklaar me nader. Toen jonge mannen destijds hun dienstplicht vervulden, was de finan ciële kost hiervan voor de betrokkenen ongeveer nihil. Je had geen kosten, alles was voor jou betaald en dergelijke. Maar de economische kost was dat men een jaar inkomen kwijtspeelde. Zo moeten we ook de transfers zien. Als Vlaande ren over die 7,6 miljard kan beschikken, dan kunnen we zonder veel moeite de belastingen van de Vlamingen substan tieel verlagen, de minimumpensioenen optrekken tot 1.650 euro per maand en de btw op gas en elektriciteit - toch geen luxeproducten - definitief verlagen naar 6 procent. Alternatief kan je er de wachtlijs ten voor personen met een handicap en voor kandidaat-huurders van een sociale woning definitief mee wegwerken of de vooroorlogse schoolgebouwen in één be weging renoveren. De kinderbijslag zou geïndexeerd kunnen worden zonder am bras in de Vlaamse regering. 7,6 miljard euro, dat is een getal. Maar het gaat con creet over vele maatschappelijke noden in Vlaanderen die niet ingevuld geraken. Het is dan toch vreemd dat het Vlaams re geerakkoord daar met geen woord over rept.”

Wanneer deze problematiek ter sprake komt, duurt het doorgaans niet lang of het woord ‘solidariteit’ valt. Onterecht, nemen we aan?

“Dat is de eeuwige dooddoener. Solida riteit is een mooie deugd en zelfs een morele plicht. En Vlaanderen is niets lie

ver dan solidair, kijk maar naar de vele vrijwilligers die de Vesdervallei gingen helpen na de overstromingen. Maar net zoals Vlamingen geen tekort aan solida riteit aan de dag leggen, is het onzin te poneren dat Walen lui zijn of vaker ziek zijn dan Vlamingen. Wel zijn ze de slacht offers van een falend sociaaleconomisch beleid van de Waalse en Franstalige regeringen, van een niet-activerend ar beidsmarktbeleid, een oubollig industri eel beleid, een onnodig duurder gezond heidsbeleid tot ondermaats onderwijs, en net daar ligt de kern van de zaak. Dit financieel ondersteunen heeft niets te maken met solidariteit. Een argument dat soms opborrelt, is dat er binnen Vlaande ren ook transfers zijn, bijvoorbeeld rich ting West-Vlaanderen. Daar zijn verkla ringen voor, al was het maar dat heel wat senioren aan de Kust gaan wonen. Maar het belangrijkste is de vaststelling dat het beleid in West-Vlaanderen niet an ders is dan in andere provincies, die nog nauwelijks bevoegdheden hebben. En dat brengt ons weer bij de kern van mijn betoog. Er schort heel wat aan het beleid in het zuiden van het land, waardoor de transfers niet legitiem zijn.”

“Ook op internationaal vlak helpen transfers nergens de economische verbetering, de armere regio’s worden erdoor in slaap gewiegd”

Kan men niet ergens de hoop koesteren dat het tij zal keren? De beste remedie tegen de transfers is een economische heropleving van Brussel en Wallonië…

“Klopt natuurlijk, maar die blijft uit. Ster ker nog, de Waalse publieke financi en kennen een verdere achteruitgang. Slechts één cijfer: de ratio schuld/inko men voor Vlaanderen bedraagt 58 pro cent, wat evenveel wil zeggen dat we - theoretisch - binnen het jaar onze schuld zouden kunnen wegwerken, maar in Wal lonië is dit 240 procent! Denken dat de transfers een helende werking hebben, is naïef en vooral onwetenschappelijk. Er is internationaal heel wat onderzoek gedaan naar financiële overdrachten in andere landen als Italië, Spanje en noem maar op. Daar zie je ook behoorlijke geldstromen van rijkere naar armere regio’s lopen. De belangrijkste conclusie hieruit is dat ner gens de transfers de economische verbe tering helpen. De armere regio’s worden erdoor in slaap gewiegd. Het is simpel weg weggegooid geld. We mogen de kar dus niet voor het paard spannen. Het is pas wanneer een einde wordt gemaakt aan de transfers dat de Waalse economi sche heropleving kan beginnen. Dit gaat nu eenmaal gepaard met een responsabi lisering die er vandaag niet is.”

“De transfers hebben niets met solidariteit te maken”

MICHAËL VANDAMME

Athena

‘Athena’ is de nieuwste film van de Franse re gisseur Romain Gavras. Een drama over het ge welddadig treffen tussen de politie en jongeren uit de fictieve sociale woonwijk Athena nadat Frankrijk een eigen George Floyd-incident kent. Geslaagde chaos met een wezenlijk gebrek aan substantie.

Formule 1 kleurde nog nooit zo Vlaams, dankzij de vrouwen

De koninginneklasse van de motorsport is de laatste jaren enorm aan populariteit aan het winnen. Ook in Vlaanderen. Nochtans rijdt er geen Vlaming mee in de Formule 1. Maar er speelt wel een Vlaams element: 3 coureurs hebben een Vlaamse moeder.

Dankzij een goed gemaakte Net flix-serie en een razend spannend seizoen in 2021 kijkt men wereldwijd massaal naar de F1. Ook de toeschou wersaantallen zijn groot. De GP van België, in Francorchamps, lokte in 2021 bijvoorbeeld 213.000 toeschou wers. Het was daarmee de 4e meestbezochte GP wereldwijd. Nochtans rijdt er sinds Stoffel Vandoorne geen Vlaming mee.

Giancarlo Fisichella. Ze reed verder nog Formula A en Formula K. Ze zette haar eigen carrière op een lager pitje om te zorgen voor zoon Max.

zijn moeder van Vlaamse afkomst is. Dat toont hij zeer bewust.

Als kind reed hij in België en nu nog, met Kerstmis of Pasen, komt hij gere geld af naar het Waasland. Hij spreekt dan wel geen Nederlands, maar hij begrijpt het een beetje, zegt hij zelf. Dat houdt hem niet tegen om zeer po sitief te staan tegenover Vlaanderen.

In de ruim 10 minuten lange openingsscène zien we in één vloeiend camerashot hoe een meute allochtone jongeren een politiebureau bestormt in een onbenoem de Franse grootstad. Het korps wordt verantwoordelijk gehouden voor de brutale moord op Idir, een 13-jarige jongen van Algerijnse origine. Terwijl de hel losbreekt, wordt het vandalisme vergezeld door opzwepende, rit mische muziek die herinneringen oproept aan de ico nische bankoverval uit ‘The Dark Knight’. Leider Karim, broer van het jonge slachtoffer, beweegt zich met vast beraden tred tussen de jongeren. Zijn blik onthult dat hij, in tegenstelling tot zijn metgezellen, geen honger heeft naar ongestrafte vernieling. Deze operatie is deel van een groter plan. Na de succesvolle ontsnapping en terugkeer naar de wijk met politie-uniformen en een kluis gevuld met vuurwapens, bereidt de oproerpolitie een inval voor. Wat volgt is een heuse belegering van Athena.

A chaque fois qu’ils tuent, on tue

Naast Karim, zien we het verhaal ook door de ogen van de twee andere broers: Abdel, een gedecoreerde oorlogsheld, en Moktar, een ontspoorde drugsdealer. Gavras wil zo de verschillende manieren van omgaan met rouw in beeld brengen. Abdels verdriet blijft on dergeschikt aan zijn moreel kompas, maar Karim is het beu dat allochtonen als slachtoffers gezien worden.

“A chaque fois qu’ils tuent, on tue”, zo spreekt hij zijn volgers toe nadat de eerste politiebestorming is afge weerd. Het plan is nu om een agent te gijzelen bij de volgende charge om zo de namen van de Idirs moorde naars te bekomen.

Er is echter één probleem. Naarmate de film vor dert, wordt steeds meer in vraag gesteld of de politie wel werkelijk verantwoordelijk is voor de dood van de jongen. De gelekte amateurbeelden van de mannen in politie-uniform blijken bewust opgenomen door de echte daders, een groep ‘white supremacists’. Is de boodschap dat extreemrechtse extremisten het werke lijke maatschappelijke probleem vormen dat leidt tot de vele gewelddadige confrontaties tussen allochtonen en ordediensten? Athena maakt het zichzelf gemakke lijk en laat die voor de hand liggende zondebok verder onbenut.

Gebrek aan genuanceerde context

Hoewel de achterliggende problematiek van de cha os die in beeld gebracht wordt zeer actueel is, slaagt Athena er dus nooit in om het gratuite geweld in een genuanceerde politieke context te kaderen. Deson danks is de film meeslepend en bij momenten zelfs emotioneel aangrijpend. Misschien om dezelfde reden dat een documentaire over bijvoorbeeld de rellen in Los Angeles een boeiend uur televisie kan vormen? Athena is beschikbaar op Netflix

Heel wat circuits in Europa trekken grote aantallen van het Oranjelegi oen aan, enthousiaste supporters uit Nederland die hun grote held overal komen aanmoedigen. Maar in feite mogen wij evenzeer voor hem juichen, want hij is een halve Vlaming. Zijn mama is Sophie Kumpen, geboren in Hasselt en zelf geboren om te racen. Al van haar 11 jaar was ze bezig met karten. Ze nam het in haar racecarri ère op tegen kleppers zoals Jenson Button, Nick Heidfeld, Jarno Trulli en

Na de scheiding met man Jos begon ze zelf weer te racen, maar een crash en een gebroken rugwervel dwongen haar om te stoppen. Nu is ze aan de slag als maatschappelijk ondersteu ner bij het OCMW in Maaseik. Max zelf was altijd meer actief in Neder land. “Ik woonde eigenlijk alleen maar in België om te slapen, maar overdag ging ik naar Nederland en daar had ik ook mijn vrienden”, zo zegt hij zelf.

Vlaamse helm

Maar zo stil Max Verstappen blijft over zijn Vlaamse afkomst, zo trots draagt Lando Norris die uit. Hoewel zelf afkomstig uit het Engelse Glaston burry en hij dus onder Britse vlag rijdt, is hij er zich goed van bewust dat

Zo prijkte er al vroeg een Vlaam se leeuw op zijn wagen en zijn helm is geregeld uitgedost met een mooi exemplaar. Iets waar ze in Wallonië knarsetandend op reageren. Zo had hij voor de GP van België een spe ciale helm laten ontwerpen met een mooie zwarte leeuw op en een foto van zijn grootouders aan zijn moe ders kant. Dat veroorzaakte echter controverse, volgens de organisatie maakte hij zo een politiek statement en Norris moest dus op zoek naar een andere helm.

Vlaamse Canadees

De laatste en minst gekende hal ve Vlaming is Lance Stroll. Die kreeg vooral veel aandacht omwille van zijn schatrijke vader, Lawrence Stroll, een Canadese zakenman van Joods-Russi sche afkomst die Aston Martin kocht en zoonlief achter het stuur zette. Maar zijn moeder, Claire-Anne Cal lens, komt eveneens voort uit Vlaamse bodem. Zij is een modeontwerpster van luxekledij om te sporten: cashme re hoodies en trainingspakken, met een prijs die navenant is. Dankzij zijn mama heeft Stroll zelfs de dubbele na tionaliteit, Belgisch en Canadees. Op te merken is dat zowel vader als moe der Stroll in de mode-industrie actief zijn (vader is eigenaar van Tommy Hil figer en Michael Kors), maar ze wer ken volledig onafhankelijk van elkaar. Intussen zijn ze ook gescheiden.

CARL DECONINCK

Het Catalaanse labyrint

Bijna dag op dag vijf jaar geleden kreeg de Catalaanse bevolking de gelegenheid om te stemmen over volgen de twee vragen: “Wenst u dat Catalonië een staat wordt? Wenst u dat deze staat onafhankelijk wordt?” Het proces van tien jaar van de onafhankelijkheidsbeweging be reikte zijn summum toen bleek dat een overgrote meer derheid van de deelnemers op beide “si” antwoordde. De collectieve extase werd echter om meerdere rede nen getemperd. De dag zelf door het nuchtere feit dat een grote groep Catalanen was thuisgebleven en dus of wel apathisch ofwel vijandig stond tegenover het referendum. En uiteraard ook door het excessieve politiegeweld, gedirigeerd door Madrid.

De meest ontnuchterende vaststel ling anno 2022, na het liggen van het stof, is tweeërlei. Ten eerste, de onwil van de Europese Unie om het recht op zelfbeschikking te erkennen. Ja, dat recht erkennen ergens ver weg of waar het (bijvoorbeeld in Oekraïne) geopolitiek handig uitkomt. Maar in de schoot van Europa zelf passen deze mensenrechten niet in het Brusselse stramien. Tweede aandachtspunt dat de lezer meeneemt uit het boek, is het gebrek aan strategie en flexibiliteit waarvan de Catalaanse onafhanke lijkheidsbeweging sinds het referen dum blijk geeft. De Catalaanse presi dent Carles Puigdemont geniet nog steeds politiek asiel in België, terwijl andere voortrekkers jaren cel achter de kiezen kregen. Catalonië beraadt zich moegestreden over na het weg geëbde momentum. Intussen hebben respectievelijk corona en Oekraïne de aandacht afgeleid.

Rijping der geesten

Als historica is de interesse van auteur Sarah De Vlam voor het Ibe rische schiereiland niet toevallig.

en zou uiteindelijk de liefde vinden in Catalonië. Wonend aan de voet van de Pyreneeën werd ze gedurende de voorbije tien jaar een bevoorrecht ge tuige van de rijping der geesten pro Catalaanse onafhankelijkheid. In het boek voel je de bewondering en res pect voor de Catalaanse idealen, maar tegelijk de nodige bezorgdheid en kritische geest om haar nieuwe vader land te behoeden van een verkeerde aanpak. In een debat dat de gemoede ren kan doen verhitten, is het verhel derend dat iemand schrijft zowel met kennis van zaken als met de nodige objectiviteit.

Men dient blind te zijn om de Cata laanse eigenheid te negeren: de taal, de vele culturele uitingen in dans, muziek en architectuur. Maar Spanje en Catalonië delen het kenmerk dat de geschiedenis een grote schaduw over hun heden legt. Het beleg van Barcelona (1714) is nog altijd een be langrijke mijlpaal in de Catalaanse geschiedenis en bewijs van de politie ke divergentie met Madrid. Het meest duidelijk vertaalt zich dit in het an tifascisme dat hedendaagse bewegin gen en partijen trachten te omarmen als een deel van de Catalaanse iden

titeit. Spanje kan in hun ogen nooit meer zijn dan een verkapte dictatuur. Het rechtvaardigt zelfs allianties met de communistische partij CUP en an archistische relschoppers.

Lessen voor Vlaanderen

Hoe sympathiek ook de Catalaanse zaak, de vraag dient gesteld te wor den in hoeverre Vlaanderen lessen kan trekken uit de gebeurtenissen in Barcelona. Er was de pragmatische aanpak geweest onder oud-president Jordi Pujol. De Spaanse verdeeldheid tussen links en rechts bracht diens centrumrechtse CiU in de unieke posi tie om meer autonomie af te dwingen. Maar met de weigering Catalonië als natie te erkennen, leidde de Spaanse justitie de stap-voor-stapstrategie van Pujol naar een doodlopend steegje. Maar de goedgeorganiseerde onaf hankelijkheidsbeweging die miljoe nen Catalanen kon mobiliseren voor betogingen en referenda, kon in 2017 eveneens haar succes niet verzilveren. In die zin werkt de casus Catalonië voor de Vlaamse Beweging eerder ontnuchterend dan hoopgevend. Het zal nog veel moed, doorzettingsver mogen en creativiteit vergen aleer een sprankeltje hoop aan de horizon gloort. Of kiest Vlaanderen eerder voor de parlementaire weg om zijn zelfstandigheid uit te roepen? Wie het schoentje past, trekke het aan…

PIETER VANDERMOERE

Sarah de Vlam, ‘Het Catalaanse labyrint’, Ertsberg, 2022, 308 bladzijden, 24,50 euro, ISBN 9789464369649

SIMON SEGERS

Lando Norris, mét Vlaamse leeuw op de helm

©

Nieuwkomers in Haarlem

de klassieke oudheid, de Italiaan se renaissance, de Nederlanden en Duitsland, ook van zij die nu in de vergetelheid zijn geraakt. Het ‘Schilder-boeck’ was destijds vooral belangrijk omdat het les sen bevat over de renaissancisti sche schildertechnieken die Van Mander had geleerd in Italië. Via zijn ideeën ontwikkelde Haarlem zich tot een broedplaats van artis tieke vernieuwingen en daar kwa men vele schilders op af. De expo toont onder andere ‘Dans om het gouden kalf’ (1602), een schilde rij van Karel van Mander dat zijn invloed op latere generaties kun stenaars in de verf zet.

Frans Hals en Adriaen Brouwer

LEZERSBRIEVEN

KINDERGELD

Pallieterke, De pantomime van cd&v en Mahdi in verband met het kindergeld is voor mij heel duidelijk: hun kiespu bliek sterft uit (veelal letterlijk) en ze zoeken om electorale redenen nieuw kiesvee. Dit zijn de alhier ge vestigde moslims, want die hebben nu eenmaal meer kinderen dan de Vlamingen. Dit aspect is ook ner gens in onze ‘linkse regimepers’ aan bod gekomen. Het zou mij ook niet verwonderen dat voor 2024 de letter ‘c’ uit hun naam verdwijnt.

D irk Cappelier, Brugge

SAMMY MAHDI

lokken of oppoken, nieuwe landen laten aansluiten, elk jaar nieuwe pantsers, nieuwe raketten, nieuwe vliegtuigen… En om het nog even over het huidige conflict in Oekraïne te hebben: dat Lavrov en Poetin ‘dreigen’ met nucleaire wapens, maakt mij niet gelukkig. Maar als ze dan verklaren dat de VS een pre cedent hebben geschapen door Hiroshima en Nagasaki met honder duizenden burgers de dood in te jagen, dan is dat toch de waarheid. Dat is de meest gruwelijke misdaad tegen de menselijkheid en zou de VS tot eeuwige schaamte moeten hebben gebracht, wat absoluut niet is gebeurd.

FreDDy Van Der l in Den, l ier

Vooral tussen 1580 en 1630, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, verhuisden vele inwoners van de Zuidelijke Nederlanden naar steden in Zeeland en Holland, zo ook naar Haarlem. Rond 1620 was tenminste de helft van de inwo ners van Haarlem nieuwkomer. Ambachtslieden, handelaren en kunstenaars brachten hun kennis, kapitaal en talent mee. De Vlaam se inwijkelingen introduceerden nieuwe stijlen en technieken en ze bevorderden met hun produc tie de vraag naar luxegoederen zoals schilderijen, damast en aar dewerk. Zo stimuleerden zij de bloei van zowel de economie als de kunsten in Haarlem.

Lieven de Key en Karel van Mander

Een hoofdrolspeler op de ten toonstelling is Lieven de Key (ca.

1560-1627). Deze geboren Gente naar was een van de belangrijkste bouwmeesters van de ‘Hollandse renaissance’. Hij werd in 1593 be noemd tot stadssteenhouwer van Haarlem. Zijn gebouwen bepa len nog altijd het aanzien van de stad. Men kan zich de Grote Markt moeilijk voorstellen zonder de prachtige gevel van de Vleeshal vol sierlijke Vlaamse ornamenten of zonder De Keys beeldbepalen de aanbouw van het stadhuis.

Een andere spilfiguur op de expo is Karel van Mander (15481606), een hervormingsgezinde schilder en schrijver, afkomstig uit Meulebeke, die zich in 1583 in Haarlem vestigde. Van Malder verwierf bekendheid met zijn ‘Schilder-boeck’ uit 1604 waarvan een exemplaar op de tentoonstel ling te zien is. Uit het boek wordt nog vaak geciteerd omdat het een overzicht geeft van schilders uit

Een van de vele leerlingen van Karel van Mander was Frans Hals (ca. 1582-1666), die nog een peu ter was toen het gezin van Antwer pen naar Haarlem verhuisde. Hals was een heel bijzondere schilder, die als geen ander zijn doeken tot leven kon wekken. Hij zou uit groeien tot een van de grootste Hollandse schilders uit de zeven tiende eeuw. Uiteraard krijgt hij in ‘zijn’ museum de aandacht die hij verdient, met prachtige stukken uit de eigen collectie, aangevuld met interessante bruiklenen.

Een leerling van Frans Hals was Adriaen Brouwer (1605-1638), de zoon van een tekenaar van cartons van Oudenaardse wandtapijten. Rond 1613 trok hij naar de Noor delijke Nederlanden. Brouwer was in zijn tijd een van de popu lairste genreschilders, met zijn typische kleine panelen met scè nes in kroegen of bij de boeren. Ook daar heeft de tentoonstelling mooie voorbeelden van.

Vele anderen

Het is de verdienste van het Frans Hals Museum om in de expo een plaats te geven aan minder bekende kunstenaars, zoals Esai as van de Velde (1587-1630), een tekenaar en schilder met Ant werpse wortels, die mooie gen restukken en landschappen op doek heeft gezet. Ook present zijn onder anderen Pieter Claesz (1596/97-1660), geboren in Ber chem, die zich in Haarlem toeleg de op stillevens, en Judith Leyster (1609-1660), een van de weinige vrouwelijke kunstenaars tijdens de Gouden Eeuw.

De expo stelt onomwonden dat er zonder de inbreng van de Vlaamse schilders in Holland al licht geen sprake zou zijn van schildergenres zoals landschap pen, boerentaferelen, vrolijke ge zelschappen en ontbijtstillevens. ‘Nieuwkomers’ is een uitgelezen aanzet om het ‘Vlaamse’ Haarlem te bezoeken.

MMMV

Tentoonstelling ‘Nieuwkomers’,

t.e.m. 8 januari 2023, Frans

Haarlem,

Pallieterke, “Hoog Sammy, kijk omhoog Sam my”, zong Ramses Shaffy. Vanaf het moment dat een voetbalclub na een paar slechte uitslagen een persme dedeling uitstuurt om te bevestigen dat de spelers en de clubleiding volledig achter de trainer staan, weet elke voetballiefhebber dat de club op zoek is naar een andere en betere trainer. Zo ook met Sammy Mahdi? Want volgens de partijmi nisters staan de partij en de leden 100 percent achter hem. Hij is de baas...

Wim p eeters, t urnhout

BELGISCHE POETIN

Pallieterke, Hij bestaat werkelijk, is slim en sluw! Helaas toonde hij nog nooit zijn gezicht. Wel wist hij in de loop der jaren, dankzij zogezegde volks raadplegingen en -tellingen, de Platdietse streek en tal van Vlaamse taalgrenssteden en -dorpjes stuk voor stuk en zonder strijd noch bloedvergieten te annexeren. Later kwamen ook Komen en Moeskroen aan de beurt, maar de eis om de Voerstreek terug te krijgen mis lukte omdat buitenlandse (strijd) krachten, Nederlandse horeca-aas gieren en het Taal Aktie Komitee het hem beletten. Nu nog pingelt hij dagelijks van iedere Vlaming, van groot tot klein, ongestoord een achttal euro af (het kunnen er ook negen zijn?) voor zijn geheim leger.

Hij beëindigde de verplichte leger dienst, nam ons de wapens af, sloot onze kazernes en bouwde nieuwe in eigen streek met de bedoeling zich te kunnen verdedigen indien nodig, geduldig wachtend tot een stuk van Vlaams-Brabant, de rand gemeenten, hem zo in de handen valt. Waarom kan dat? Omdat Vla mingen ‘Lamme Goedzakken’ en geen Oekraïners zijn, en nooit een eigen president als Zelensky heb ben mogen ervaren! etienne D erpoorter, Brugge

PAUL BÄUMER

EN DE NAVO

Pallieterke,

Ik kan ons geliefd weekblad niet missen, maar de bijdragen van uw medewerker, dhr. Paul Bäumer, be zorgen mij telkens weer ergernis en dan druk ik mij nog zwak uit. Zijn haat tegen al wat Russisch is, kan ik nog wel een beetje begrijpen, maar zijn (blinde) adoratie voor de NAVO (lees: de VS) is tenenkrommend. Bäumer moet toch weten dat de NAVO een oorlogsmachine is. Na de val van de Sovjet-Unie bestond het Warschaupact niet meer. De NAVO hoefde dan ook niet meer. Maar neen, de wapenindustrie die de NAVO vertegenwoordigd, moet blijven verkopen: conflicten uit

THEO FRANCKEN Pallieterke,

Theo Francken heeft gelijk wan neer hij stelt dat het uitroepen van de Vlaamse onafhankelijkheid heel wat weerstanden zal oproepen, zelfs wanneer de beide Vlaams-natio nale partijen in 2024 een absolute meerderheid zouden halen in het Vlaams Parlement. Theo wil een ak koord sluiten over confederalisme. Dan is de vraag alleen: met wie? Geen enkele Waalse partij is bereid daarover te onderhandelen. Mag nette met de hete adem van de PV DA-PTB in zijn nek zeker niet. Theo’s vriend Bouchez niet. De PVDA-PTB en Groen-Ecolo zweren bij het uni tarisme. Aan de Vlaamse kant heb je een belgicistische Open Vld en een onbetrouwbare en verdeelde cd&v. Dan blijft enkel socialistisch ‘mateke’ Conner met de dure snea kers over als mogelijke gespreks partner. Ik betwijfel heel sterk of daar enig enthousiasme voor meer Vlaamse zelfstandigheid te vinden is. Misschien helpt het als de Vlaam se Beweging samen met de beide Vlaams-nationale partijen rond de tafel zou gaan zitten om samen een realistisch scenario rond Vlaamse onafhankelijkheid uit te dokteren. Een mens mag al eens dromen. r enaat Van BeeCk, BerChem

ONAFHANKELIJKHEID

Pallieterke,

Wat lees ik in mijn lijfblad bij Theo Francken en Karl Van Camp over onze onafhankelijkheid? Het is alsof die een utopie is, het komt mij fata listisch over. Beiden willen het ooit wel. Maar zoals mijn moeder altijd zei: “Om te willen moet je niet op staan, dat kan je in je bed ook, maar om wat te doen, moet je opstaan.” De Wever zei ooit dat er geen draagvlak is voor Vlaamse onafhankelijkheid, maar zorg er dan voor. Gebruik alle middelen om de mensen te overtui gen, zoals Karel Evrard zegt. Vertel ze over de miljardentransfers, wak ker het communautaire vuur aan, vertel hen hoe België ons kleineert, praat Vlaamse fierheid aan, bedel niet meer aan de Belgische deur en neem het heft in eigen handen. Er bestaan al voldoende scenario’s.

Ik ben me ervan bewust dat dit niet eenvoudig is, maar werk eraan, na tionaal en internationaal, niet met woorden, maar met daden.Vorm een werkgroep over de partijgrenzen heen met zelfstandigheid als doel. Laat broedertwisten achterwege en laat zien dat je Vlaming bent. Hou niet vast aan dogma’s, zoals confe deralisme, en handel niet binnen het Belgische kader. Kleur ook hier eens buiten de lijntjes. Een beetje rebelsheid mag. Er komt weer een belangrijk momentum aan. Want het is 5 voor 2024.

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Dit

ien dagen voor hij op 10 ja nuari 1945 in Ukkel aan een hartaanval bezweek, schreef hij ‘De Taak’, een bewogen pleidooi dat volgens zijn biograaf Hans Vandevoorde bedoeld was “om los te komen van het bevoog dend denken, van de onmondigheid die uitloopt in cultuurloosheid en blij vende sociale achterstand”. Hij richtte zich hierbij specifiek naar de Vlaamse Beweging en stelde dat een volk zich diende te ontwikkelen tot een gemeen schap van individuen die “alles zijn wat ze kunnen worden”… Het was een oproep voor een echte zelfstandigheid van de geest, die verder kijkt dan de eigen voordeur, maar tegelijkertijd de belangen van de gemeenschap niet uit het oog verliest. Met het schrijven van ‘De Taak’ sloot hij naadloos aan bij het engagement dat hij een halve eeuw eerder al, zij het in veel scherpe re bewoordingen, had verwoord in zijn ophefmakende ‘Kritiek der Vlaamsche Beweging’. Zijn consequent volgehou den en bevlogen oproepen voor soci aal bewogen flamingantisme, culturele herbronning, gemeenschapsvorming en -kunst liepen als een rode draad door zijn hele denken en oeuvre.

‘VAN NU EN STRAKS’

Hij was amper zeventien toen zijn eer ste tijdschriftje ‘Jong Vlaanderen’ van de persen rolde waarin hij, om zijn eigen woorden te citeren, de strijd wou aanbinden met “uitgedroogde academiekers, mummieachtige philis ters, kleingeestige droogstoppels en dikhuidige kalfsbreinen…” Hij haatte, sterk beïnvloed door geschriften van onder meer Bakoenin en Kropotkin, maar ook Friedrich Nietzsche, de klein burgerlijkheid en gezapigheid waarin Vlaanderen zich wentelde en wilde in zijn ‘Sturm und Drang’-periode duide lijk zijn stempel drukken op het cultu

RECHT EN WET, MILITARISME EN DE PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE WERDEN ONGENADIG DOOR VERMEYLEN GEHEKELD

rele leven in Vlaanderen.

Vermeylen ontpopte zich tot een lite raire duizendpoot en het was dan ook geen toeval dat hij aan de basis lag voor het baanbrekende literaire tijdschrift ‘ Van Nu en Straks’, dat niet alleen le vensbeschouwelijk neutraal was, maar vooral een frisse wind deed waaien in de muffe Vlaamse literaire kamers en waarin latere literaire coryfeeën als Karel van de Woestijne, Stijn Streuvels en Herman Teirlinck hun eerste pen nenvruchten kwijt konden. Vermeylen maakte dankbaar gebruik van het fo rum dat Van Nu en Straks hem bood om zijn, niets aan radicalisme ingeboete, politieke en literatuurkritische ideeën te ventileren.

VERWERPING GEZAG VAN STAATSINSTELLINGEN

Hij verwierf ruime bekendheid, om niet te zeggen beruchtheid, door zijn essay ‘Kritiek der Vlaamsche Beweging’ dat in 1896 werd gepubliceerd als ope ningsartikel in de tweede reeks van Van nu en Straks. In een glasheldere taal en sterk beargumenteerd verwierp Vermeylen in dit essay resoluut het ge zag van alle staatsinstellingen omdat zij volgens hem de vrije ontplooiing van

150 JAAR

GELEDEN WERD AUGUST VERMEYLEN GEBOREN

Dit jaar is het precies 150 jaar geleden dat August Vermeylen in Brussel werd geboren. Vreemd genoeg voelt, op een paar schaarse uitzonderingen na, niemand in Vlaanderen en zelfs het Vermeylenfonds zich geroepen om daar, al is het maar voor héél even, bij stil te staan. En ja, ik weet het… Vermeylen was een belgicist en een socialist, maar dat neemt niet weg dat hij in ’t Pallieterke even in de bloemetjes mag worden gezet, want hij was naast politicus, schrijver, dichter, kunsthistoricus en -criticus, hoogleraar en rokkenjager ook nog eens uitgesproken Vlaamsgezind met een heel eigen kijk op de brede Vlaamse Beweging en welke richting die volgens hem moest uitgaan.

VERMEYLEN HAATTE DE KLEINBURGERLIJKHEID EN GEZAPIGHEID WAARIN VLAANDEREN ZICH WENTELDE

het individu in de weg stonden. Recht en wet, militarisme en de parlementaire de mocratie werden ongenadig door hem gehekeld. Zijn scherpste pijlen richtte hij evenwel op de Vlaamse Beweging die hij eng taalparticularisme verweet: “De oplossing van de taalvraag is niet het einde van de Vlaamsche Beweging: het gebruik van het Vlaamsch is slechts een middel en geen doel.” Daarom mocht volgens hem de Vlaamse Bewe ging “niet slechts een taalbeweging zijn, maar een maatschappelijk streven in den breedsten zin van het woord”. De Vlaamse Beweging moest dus bin nen een véél ruimer sociaal-cultureel perspectief worden geplaatst. De taal strijd was niet het alfa en omega van de Beweging, maar het moest een opmaat zijn voor een culturele re naissance van het in intellectueel en cultureel opzicht verarmde Vlaande ren… In een tijd waarin er nog niet echt sprake was van een ideologisch stevig onderbouwde Vlaamse Be weging was de ‘Kritiek’ meer dan welkom, tenminste toch voor de jongste generatie waar Vermeylens wekroep niet in dovemansoren viel.

KOSMOPOLITISCH

ALTERNATIEF

al even spraakmakende es say ‘Vlaamsche en Europeesche

DE SCHERPSTE PIJLEN

Beweging’ verzette hij vier jaar later de bakens nog verder door te poneren dat Vlaamse autonomie pas zin had in een breder, Europees perspectief. De con crete aanleiding om dit essay te schrij ven was een tekst waarin Cyriel Buysse zich kritisch had uitgelaten over het flamingantisme. Vermeylen gebruikte het betoog van Buysse als ‘kapstok’ om opnieuw wat hij als “de Vlaamse strijd op zijn smalst”, het “provincialisme” en de “romantische, kleinburgerlijke en particularistische kenmerken van de Vlaamse Beweging” beschouwde, af te kraken. Als alternatief stelde Ver meylen een Vlaamse Beweging voor die zich zelfbewust moest heroriënte ren tot een kosmopolitische beweging. De conclusie van dit pamflet werd een slogan van de Vlaamse Beweging: “… om iets te zijn, moeten wij Vlamingen zijn. - Wij willen Vlamingen zijn, om Eu ropeeërs te worden.”

STEUNPILAAR ESTABLISHMENT

De rebelse, ooit met het anarchisme dwepende literator werd na WO I - waar hij zich mijlenver van het activisme had gehouden - een gevestigde waar de, een steunpilaar van het ooit door hem gehate establishment - waarop hij door de jongere generaties overigens werd afgerekend -, en pendelend tus sen de Vlaamse Club en de salons van de Franstalige Brusselse bourgeoisie een professionele ‘netwerker’ avant la lettre. Hij werd niet alleen opgenomen in de eerbiedwaardige rangen van de koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde, maar was ook stichtend lid van de Vlaamse PEN-club, de Vlaamse Vereniging voor Letterkun digen en de Vlaamse Club van Brussel. Tal van bestuursmandaten gaande van de Academia Belgica en de Universitai re Stichting over het Paleis voor Schone Kunsten en het koninklijk Museum voor Schone Kunsten tot het koninklijk Mu seum voor Kunst en Geschiedenis be vestigden zijn rol als belangrijke spin in het culturele en academische web tijdens het interbellum. Hij beschouw de zijn aanstelling tot eerste rector van de eindelijk vernederlandste Gentse universiteit in 1930 wellicht als de kers op de taart. Toch werd deze benoeming niet overal op gejuich onthaald. Een aantal conservatieve Franstalige kran ten rakelden zijn verleden nog eens op en noemen hem de ‘anarchist-rector’, terwijl de Vlaams-nationale studentendie de Brabançonne massaal wegfloten bij zijn installatie - hem verweten zijn jeugdidealen te hebben verraden…

JAN HUIJBRECHTS

Friedrich

als één van de

voor Vermeylen

Verjaardagen van Vlaamse verenigingen

Het zijn drukke tijden. De maand oktober staat duidelijk in het teken van een aantal verjaardagen van Vlaamse vereni gingen. Verleden week berichtten we over de ‘65+1’-verjaardag van de Vlaamse Volksbeweging. Hiernaast vindt u een neerslag van de 20ste verjaardag van netwerkorganisatie Pro Flandria. Er is geen enkele reden om uzelf thuis op te sluiten.

Op zondag 16 oktober kunt u bijvoorbeeld naar Genk afzakken voor de betoging van boze Italianen die op straat komen tegen de verkiezing van Giorgia Meloni. Daar zult u mij dus niet zien, want ik heb respect voor een democratische verkiezingsuitslag.

Ik verwijs echter graag naar het verjaardagsfeestje van het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) dat in Geraardsbergen ‘61 jaren op de teller’ in de verf zet. Zelf heb ik geen verleden in deze jeugdbeweging, maar dat betekent niet dat er heel wat van mijn tijdsgenoten er hun eerste ‘politieke’ vorming gekregen hebben. Maar daarover volgende week meer. Wie echter wil meevieren met het VNJ, kan zich inschrijven via: www.61jaar.vnj.org.

Op zaterdag 22 oktober kunt u kiezen. U kunt naar Leuven voor een dagvullend pogramma in het kader van 120 jaar KVHV-Leuven. Dat programma begint al om 10 uur met een eucharistieviering, gevolgd door een colloquium om 11.30 uur, met daarbij een opvallende spreker, namelijk Mark Eyskens die het zal hebben over het studentikoze Leuven in de jaren ’50. Het volledige programma en de inschrijvingsmodaliteiten vindt u op: www.kvhv.be.

Vlaams Artsenverbond

Maar die zaterdag 22 oktober viert ook het Vlaams Artsenverbond (VAV) zijn 100ste verjaardag. De vereniging werd op 28 mei 1922 opgericht onder de naam Algemeen Vlaamsch Geneesheren Verbond en ijverde - zoals zoveel andere organisaties in die tijd opgerichtvoor de vernederlandsing van de gezondheidszorg. Herinner u dat de vernederlandsing van de Universiteit Gent er pas kwam in 1930. Later werd de naam omgevormd tot Vlaams GeneesherenVerbond en mijn vader zaliger was er jaren lid van de Raad voor Advies.

Bij het grote publiek zal de vereniging niet zo bekend zijn, vermoed ik. Niettemin stond de vereniging altijd op de bres voor de verdediging van een autonome Vlaamse gezondheidszorg. Een voorbeeldje (dat ik even pik uit het tijdschrift van de vereniging): “Waarom kost een vaccinatieprik in Vlaanderen per prik 53 euro, terwijl dat in Wallonië 72 euro kost? Diezelfde prik uitgevoerd in een woonzorgcentrum kost in Vlaanderen 10 euro, in Wallonië… 20 euro (u leest het goed: dubbel zoveel). Ook op puur medisch vlak waren er tijdens de coronapandemie opvallende verschillen: het aantal overlijdens in een ziekenhuis bedroeg in Vlaanderen 16,5 procent, in Wallonië was dat 20,4 procent.” Splitsing van de gezondheidszorg is dan ook een terechte doelstelling van het VAV.

En dat zal ongetwijfeld aan bod komen tijdens de feestviering op het Antwerpse stadhuis. Jan Jambon, u welbekend, zal er het woord voeren. Ook Boudewijn Bouckaert en prof. dr. Philippe Vandekerckhove, voorzitter Rode Kruis Vlaanderen, nemen plaats achter het spreekgestoelte. Ter gelegenheid van de verjaardag wordt ook een jubileumboek uitgegeven, dat te koop is tegen 20 euro. Daarover later meer. Het boek kan nu al besteld worden via: www.vlaamsartsenverbond.org.

De coronapandemie heeft er de voorbijde twee jaar stevig ingehakt, zowel bij de mensen als bij het verenigingsleven in het algemeen. Laten we er dus maar snel terug invliegen!

Fernand Huts gehuldigd als ‘Nieuwe Vlaamse Meester’ door Pro Flandria

Zaterdag 1 oktober vierde Pro Flandria, het netwerk van Vlaamse ondernemers en aca demici, zijn twintigste verjaardag. In het Vlaams Parlement organiseerde de organisatie een academische zitting met als thema ‘De creatie van onafhankelijke staten binnen Eu ropa’. Het tweede deel van de lezing had als thema ‘Het belang van internationale con tacten voor Vlaanderen’. In het laatste deel, met als thema ‘Economische opportuniteiten in onafhankelijke staten’ werd Katoen Natie-topman Fernand Huts gehuldigd als ‘Nieuwe Vlaamse Meester’.

Pro Flandria, dat ijvert voor een zelfstandig en democra tisch Vlaanderen waarin de vrije markt als economisch model vooropstaat, hoopt niet nog eens twintig jaar te moeten wach ten op die Vlaamse autonomie, zeker nu het federale niveau steeds meer geblokkeerd raakt.

“Het meest recente collo quium van juli dit jaar over het economisch en democratisch deficit in dit land was plots ook wereldnieuws in Vlaanderen, omdat een gewezen federale minister (Koen Geens, red.) het aandurfde te herhalen wat we al lang weten, namelijk dat er op federaal vlak geen enkele be langrijke wijziging of besparing gerealiseerd kan worden én dat Wallonië in feite de laatste soci alistische enclave is binnen Eu ropa. Met Vlaanderen als bank die niet leent, maar geeft”, aldus Pro Flandria-voorzitter John De jaeger.

“Cash-burner” Wallonië

Dat laatste is ondenkbaar in de ondernemingsfilosofie van Fernand Huts, die als ‘Nieuwe Vlaamse Meester’ gehuldigd werd en de Vlaamse en Belgi sche politici wel enkele lessen wilde meegeven. “Het is op dit

ogenblik niet duidelijk waar de diverse politieke partijen naar toe willen. Wat is hun blauwdruk voor de toekomst van België, van Vlaanderen, van Wallonië?”, vraagt Huts zich af.

Maar vanuit zijn ervaring als ondernemer had hij enkele ideeën die voor Vlaamse politici weleens nuttig zouden kunnen zijn. “De vele bedrijven van de groep Katoen Natie-Indaver zijn zeer autonoom”, zo verklaart hij. “Ze nemen hun beslissingen zelf, maar vooral: ze zorgen zélf voor

hun financiële onderbouwing. Onze ervaring leert dat we geen geld - ik herhaal, géén geldmoeten steken in bedrijven die economisch niet op hun eigen benen kunnen staan. Dat zullen altijd cash-burners, cash-eters zijn en blijven.” Fernand Huts suggereert dat deze bedrijfs filosofie ook enige politieke relevantie heeft. Het zuidelijke landsdeel zou voor Vlaanderen immers altijd een cash-burner blijven.

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

“We moeten géén geld steken in bedrijven die economisch niet op hun eigen benen kunnen staan”

WANNES NEUKERMANS

Fernand Huts neemt zijn prijs in ontvangst

Tweet van de week

Bon, allereerst felicitaties voor onze federale minister van Energie Tinne Van der Straeten. Niet omwille van haar tweet dat ze zo’n vijf miljard gaat afnemen van de energieproducenten om terug te geven aan de mensen. Maar wel omdat ze dit niet NIET getweet heeft. Tinne heeft de nogal vreemde gewoonte om zaken te tweeten die achteraf evenveel waarheid bevatten als albinohuidpigmentatie. Maar deze keer dus mooi niet. Wel in de krant, op de radio en op de televisie. Maar niet op Twitter.

Onze minister van verkeersboetes en an dere pesterijen, Vincent Van Quickenborne, heeft dan weer een briljante gelegenheid gemist om iets niet te tweeten. ‘Centje’, over de taalgrens wijd en zijd bekend als ‘Q’ en ook wel ‘grand Q’, slaagde erin om zichzelf te vergelijken met Giovanni Falcone. Enig gevoel van bescheidenheid of realisme is onze minister dan ook volstrekt vreemd.

Voor de iets jongere lezertjes: rechter Fal cone is de verpersoonlijking van de strijd tegen de maffia in Italië. Falcone slaagde erin van meerdere kopstukken, corrupte ambtenaren en politici achter de tralies te krijgen alvorens hij met vrouw, lijfwachten en wagen van de autosnelweg werd gebla zen door een maffiabom. Falcone is sinds dien een dode legende in Italië en ver daar buiten. Dat was hij overigens al bij leven.

Slecht georganiseerde misdaad

Dat Centje zich hieraan spiegelt is mis schien nog het best vergelijkbaar met een astmatisch pekineesje dat in de spiegel kijkt en een leeuw terug ziet staren. Laat het heel erg duidelijk zijn, Q zal u tot aan de verkie zingen niet laten vergeten dat er ergens een junkie zat die het plan had opgevat om hem te ontvoeren.

Want laat ons nu eens eerlijk zijn. De mi nister is niet het slachtoffer van de georga niseerde misdaad. Hij mag dat wel bij hoog en bij laag beweren, doet hij wel vaker, maar laat ons voor de gezelligheid naar de feiten kijken. Hoewel de dreiging uit Nederland kwam, reden ze vrolijk met Nederlandse nummerplaten in de wijk rond, de daders

waren minderbegaafde pubers en een de menterende bejaarde die geen idee heb ben wie hun opdrachtgever is en ze hadden omwille van discretie ook nog eens kalasj nikovs op de achterbank liggen. Die dingen zijn niet zo heel erg nuttig bij een efficiënte ontvoering. Dit is niet zozeer gemene, geor ganiseerde misdaad. Dit is zeer slecht geor ganiseerde misdaad. U mag het ook gerust geïmproviseerde misdaad noemen.

Tinne?

Sterker nog, als de mensen die deze “aan slag op de rechtstaat” planden een regering waren, heten ze Vivaldi en hadden ze het vast aangekondigd in een tweet die achter af voor geen meter blijkt te kloppen. Wacht eens, zou Tinne de opdrachtgever kunnen zijn?

Mahdi's broek zakt af

LEGERDIENST TERUG INVOEREN? EEN DEBAT

“Ik wil bij een regiment gaan waar ze bloemschikken en rollerskaten”

Eindelijk een onderwerp waar Vlaams-nationalisten en Belgischnationalisten het over eens kunnen zijn: de herinvoering van legerdienst. Volgens fans van België zullen de Belgen elkaar weer leren kennen over de taalgrens heen. Voor de Vlaams-nationalisten verspreiden we dan weer de nodige knowhow om de boel eindelijk voor eens en voor altijd op te blazen. Maar hoe denken onze jongere politici over deze militaire plannen die ons land in een nieuwe koude oorlogssfeer brengen? Wij vroegen aan jonkies Conner Rousseau (Vooruit), Sammy Mahdi (wat rest van cd&v) en Jeremie Vaneeckhout (Groen).

Heren, de terugkeer naar het vaderland en de wapens. Goed idee of toch maar niet?

CONNER: “Schitterend idee, ik ben hele maal voor. Maar misschien wel een paar klei ne aanpassingen. Ik vind wel dat iedereen zijn eigen uniform moet kunnen aandoen. Ik heb dat nu eens goed bekeken, maar kan ik u iets onder ons zeggen? Ik heb sneakers die meer kosten dan die hele outfit. Nu kan je niet van mij verwachten dat ik hetzelfde ga aan doen als de zoon van Deborah van kassa 4. Ik ben van goede familie, hé. Begrijp je? Pas op, ik vind dat Deborah haar zoon alle kansen moet krijgen om voor een goede familie te werken, maar om zo meteen samen een ka zerne te delen met Jan met de pet … Dat zie ik niet zitten. Voor die mensen is dat ook niet leuk, hoor, om zo met hun idool geconfron teerd te worden in een alledaagse plunje.”

SAMMY: “Ik ben voor de invoering van de militaire dienstplicht. Het is enerzijds mooi dat iedereen zich voor een bepaalde periode in zijn leven Belg kan voelen en anderzijds de nodige militaire knowhow opdoet om de an dere Belg op te blazen. Dat geeft ons als par tij een belangrijk speelveld waartussen we kunnen schipperen. Als cd&v staan wij daar 100 procent achter. Er is alleen nog een klein detail dat in de weg staat voor onze volledige steun en toewijding…”

JEREMIE: “Wij zijn uiteraard voor, maar al leen als we de dienstplicht ook wat uitbrei den richting andere activiteiten als iglo’s bouwen, rollerskaten, samenzang en bloem schikken. En, uiteraard, dat er geen echte wapens mee gemoeid zijn. Als de situatie in Rusland ons iets leert, is het wel dat wapens heel gevaarlijk kunnen zijn en dat er slacht offers kunnen vallen. Had Poetin dat eerder beseft, was het vast nooit gebeurd.Wij mogen niet in die val trappen en integendeel onze overlegkwaliteiten aanscherpen. Dat kan in onze debat(tle)regimenten. Drie keer een lelijk woord zeggen is dood. Maar wel een time-out op de stoute stoel. Iedere milicien moet de mogelijkheid krijgen om in het le ger te zitten, maar aan oorlogen zelf niet deel te nemen. Vroeger kon je ook gewetensbe zwaarde zijn, maar dat lijkt ons overbodig stigmatiserend. Als mensen gewoon voor het regiment ‘Afrikaanse dans en ritme kiezen’ is dat ook duidelijk.”

SAMMY: “Ik had dus nog een klein detail voor ik hier mijn steun kan aan geven, hé…”

CONNER: “Ik ook. Die kogelvrije vesten zijn wel heel zwaar en ze doen me een beetje dik lijken. Ik vind dan ook dat in een oorlogssi

tuatie soldaatjes die lijden aan kansarmoede vooraan mogen lopen. Het moeten niet altijd dezelfden zijn die de aandacht trekken. Al zou ik wel mijn groene trui aandoen. Lekker stoer.”

SAMMY: “Maar alleen als onze voorwaarde gestemd wordt …”

JEREMIE: “… En natuurlijk ook safe spaces voor LGBTQI-militairen, aangepaste unifor men voor drag queens en transgenders, het recht om zich te identificeren als piloot bij de artillerie … Hijab-meisjes in camoufla gekleuren, respect voor ieders individualiteit én collectiviteit.”

CONNER: “Meisjes in hijab? Ik wil geen meisjes in het leger. Dan is er eens een jaar tje alleen voor ons, willen ze dat weer afpak ken.”

SAMMY: “Mijn voorwaarde …”

CONNER: “Dat is wel het leger, hé Sam. Je kan niet zomaar je voorwaarden beginnen te stellen.”

JEREMIE: “Dat mag wel! Ik wil een safe space voor Sammy! En de indexering van het kindergeld. Maar Sammeke, waarom huil je nu?”

SAMMY: “Dat was mijn voorwaarde!”

CONNER: “Vraag anders iets voor de boe renbond of de ARCO-spaarders, jong!”

JEREMIE: “Als hier maar geen oorlog van komt. Bel het derde knuffelregiment!”