Ondernemend Netwerk Noordoost 4-2025

Inwoners beste ambassadeurs van hun eigen regio

■ NOARDEAST FRYSLÂN

Vraag naar bedrijventerreinen in Noardeast-

Fryslân groot, maar stroom blijft schaars

■ DANTUMADIEL

Ondernemer

Jan Feenstra uit

De Westereen blij met zondagsopenstelling

■ TYTSJERKSTERADIEL

Als je weet

‘dit doocht net’, trek dan aan de bel

■ ACHTKARSPELEN

Ondernemerssucces dankzij Investeringsfonds 8karspelen

4

Inwoners beste ambassadeurs van hun eigen regio

6 De Friese Wouden uitgeroepen tot nieuwste icoonlandschap

11 Sûn en Lekker Ite@School: Samen bouwen aan een vitale generatie

14 Jongeren helpen de regio vooruit in Scholenchallenge

16 Fabels en feiten over veilig online ondernemen

DANTUMADIEL

44 Ondernemer Jan Feenstra uit De Westereen blij met zondagsopenstelling Dantumadiel

46 Collegebezoek aan Poiesz Feanwâlden onderstreept kracht van regionaal ondernemerschap

ACHTKARSPELEN

58 Ondernemersontbijt verbindt bedrijven op Fries-Groningse grens

59 Succesvolle en leerzame bijeenkomst over veiligheid voor ondernemers in Surhuisterveen

61 Het college bezoekt Hout- en Bouwmaterialen in Surhuisterveen

62 Drogisterij Helfrich benoemd tot Buitengewoon Werkgever en ontvangt MVO-vignet

18 Vraag naar bedrijventerreinen in Noardeast-Fryslân groot, maar stroom blijft schaars

21 Subsydjzeregeling Sichtberens Frysk en Streektalen

23 Meer plekken mogelijk voor kleine windmolens in het buitengebied

24 EuropaPact helpt ondernemers met innovatieve ideeën

29 College Noardeast – Fryslân op bezoek bij TWA Architecten

TYTSJERKSTERADIEL

48 Als je weet ‘dit doocht net’, trek dan aan de bel

51 Gemeente Tytsjerksteradiel zet ondernemers in het zonnetje

53 Maand van de 1000 Voorbeelden: Fryslân zegt ‘Tige tank’!

ALGEMEEN

41 De Kracht van Minder

42 Dakcenter Hovinga in Surhuisterveen: breed assortiment in dakbedekking en bedrijfskleding

54 HBD Prefab in Dokkum breidt verder uit

64 Maar ik kan toch ook figuurzagen?

Voorwoord

Als nieuwe burgemeester van Achtkarspelen is het mij een eer om voor het eerst een voorwoord te mogen schrijven voor Netwerk Noordoost. Een magazine dat laat zien waar onze regio sterk in is: samenwerking, ondernemerschap en verbinding.

De regio Noordoost-Fryslân ken ik goed. Als raadslid en voormalig wethouder in Noardeast-Fryslân heb ik de kracht van deze regio van dichtbij mogen ervaren. Die kracht zit in de mensen: ondernemers die durven, jongeren met ambitie en inwoners die zich inzetten voor de mienskip.

In dit magazine leest u over de ambities van RMT NOF voor 2026, over het belang van cyberveiligheid en brandpreventie voor uw bedrijf, en over initiatieven als het Kennislab en Onderwijs in bedrijf die onderwijs en ondernemerschap verbinden. Stuk voor stuk onderwerpen die laten zien dat we samen sterker staan.

Als burgemeester wil ik er zijn voor onze ondernemers. De gemeente Achtkarspelen zet in op een sterk ondernemersklimaat, op duurzaam en inclusief ondernemen, en op korte lijnen tussen overheid en bedrijfsleven. Ik geloof in de kracht van persoonlijk contact en nodig u van harte uit om die verbinding te zoeken.

De komende jaren staan we voor grote uitdagingen: de energietransitie, de arbeidsmarkt, digitalisering en veiligheid. Maar ik zie vooral kansen. Kansen die we samen kunnen pakken, als ondernemers, onderwijs en overheid de handen ineenslaan.

Ik wens u veel leesplezier en kijk uit naar de ontmoetingen die nog komen.

Jouke Douwe de Vries Burgemeester van Achtkarspelen

Colofon

Uitgeverij OF BV i.s.m. gemeenten in Ondernemend Netwerk Noordoost

Advertentie-exploitatie

Jasper van der Sluis Tel. 06-46033589

Gerrit Landman Tel. 06-418882116

Administratie OF BV

Tussendiepen 21, 9206 AA Drachten Tel. 0512-366326

Contactpersoon: Mirjam Brouwer

Contactpersoon:

Petra van der Veen, coördinator Netwerk Noordoost

Schrijfteam

Yke Bremer

Tine van Knijff

Gurbe v.d. Woude

Fotografie

Tine van Knijff, Yke Bremer, Ed Klijnman

Vormgeving VDS Crossmedia, Emmen

Druk

Scholma druk Groningen

Inwoners beste ambassadeurs van hun eigen regio © Copyright 2025. De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

LIESBETH SCHIEVINK VAN RMT NOF:

Inwoners beste ambassadeurs van hun eigen regio

Meer toeristen naar Noordoost-Friesland halen en vooral zorgen dat de gasten ter plekke genieten van al het moois dat de regio te bieden heeft. Dat is het doel van de Stichting RegioMarketing en Toerisme (RMT) Noordoost Friesland, kortweg RMT NOF genoemd. De organisatie wil nog meer de samenwerking opzoeken, maar ook de Friese inwoners kunnen een bijdrage leveren, aldus voorzitter Sigrid Hoekstra en RMT regisseur Liesbeth Schievink.

“We moeten op de trommel blijven slaan om dit unieke gebied onder de aandacht te brengen”, leggen Schievink en Hoekstra uit. Met regisseur Liesbeth en regiocoördinator Adriana Visser als spinnen in het web doet de RMT NOF dit al door nauw samen te werken voor, door en met

toeristische ondernemers, door kennis en informatie te delen, door ondersteuning met cijfers en trendinformatie, door deel te nemen aan diverse provinciale campagnes en door de website ‘Erop uit in Friesland’, waar unieke uitjes en activiteiten voor de toeristen zijn te vinden.

De RMT NOF – die gefinancierd wordt door de vier gemeenten in de Noordoosthoek van Friesland - zit tot diep in de haarvaten van de regio, aldus aanjager Schievink. “We hebben contacten met veel partijen in de recreatieve en toeristische sector: van ondernemers, culturele organisaties, agrariërs tot de detailhandel, want shoppen is ook vrije tijd.”

Beter

Er ligt nog genoeg missionair werk voor het RMT NOF met als doel om de regio nog beter op de kaart zetten. Want Noordoost Friesland heeft bijzonder veel te bieden, benadrukken Hoekstra en Schievink. “We hebben zo’n mooi gebied met vijf streekmerken: twee nationale parken De Alde Feanen en het Lauwersmeer met het Dark Sky Park, de vestingstad Dokkum, de Waddenzee als UNESCO erfgoed en het Nationaal- en Icoonlandschap van de Noardlike Fryske Wâlden.”

Deze diversiteit van Noordoost Friesland moet nog meer onder de aandacht gebracht worden, ook door de provinciale marketingorganisatie Merk Fryslân. Door de samenwerking met Merk Fryslân krijgt het RMT NOF toegang tot grote landelijke campagnes, waardoor de diverse en kleurrijke regio in de Noordoosthoek van Friesland steeds verfijnder op de kaart kan worden gezet.

De Friese inwoners kunnen daarbij actief helpen. “We willen de toeristen attenderen op de diversiteit aan natuur en cultuur. Van de vijf streekmerken, maar ook al het moois daartussen. En dat allemaal op wandelof fietsafstand.”

De toeristen dragen niet alleen bij in economische zin, maar laten de Friese inwoners ook zien dat ze trots op hun eigen regio mogen zijn. “De mensen die naar deze regio komen zijn vooral de actieve vakantiegangers, zoals wandelaars, fietsers en vogelaars, Ze zijn verbonden met natuur en cultuur en daar vinden de toeristen en inwoners elkaar. De Friese burgers kunnen ambassadeurs worden van hun eigen regio. Als iedere inwoner drie leuke, actieve of interessante activiteiten weet te benoemen, is dat al heel goed.”

De Friese Wouden uitgeroepen tot nieuwste icoonlandschap

Tijdens een feestelijke bijeenkomst op vrijdagmiddag 3 oktober zijn de Friese Wouden (Fryske Wâlden) uitgeroepen tot het nieuwste Icoonlandschap van Nederland. Na uiteenlopende landschappen van Zuid-Limburg tot Texel en van Zeeland tot de Achterhoek, zijn de Friese Wouden het achtste gebied met dit predicaat.

De titel Icoonlandschap wordt toegekend door de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC), in samenspraak met lokale partijen die betrokken zijn bij het behoud en de ontwikkeling van het gebied. De onthulling vond plaats op Het Hooihuis in Kootstertille, en was georganiseerd door de VNC in samenwerking met de vereniging Noardlike Fryske Wâlden.

Wat is een Icoonlandschap?

Icoonlandschappen zijn gebieden met een bijzondere landschappelijke schoonheid en gaafheid. Deze unieke stukjes cultuurlandschap laten door hun rijke cultuurhistorie zien hoe de geschiedenis van het Nederlandse landschap levend

gehouden kan worden. Verschillende partijen zetten zich ervoor in deze gebieden niet alleen te behouden maar ook verder te ontwikkelen. Bovendien zijn Icoonlandschappen ecologisch waardevol omdat er tal van bijzondere planten- en dierensoorten voorkomen.

De Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, die de lat hoog legt bij de keuze voor de Icoonlandschappen, laat door de aanwijzing zien dat er in Nederland nog bijzonder gave landschappen bestaan, die meer waardering en bescherming verdienen om voor de toekomst bewaard te blijven. Tevens kan het predicaat beschouwd worden als een blijk van waardering voor de mensen die bij het gebied betrokken zijn. Er is geen geldprijs of andere consequentie aan de benoeming verbonden.

Geschiedenis van de Friese Wouden

Wie aan Friesland denkt, denkt aan ruimte. Een verre horizon met hier en daar boerderijen met hoge daken als verdwaalde schepen. Toch kent Friesland ook Nederlands laatste coulisselandschap van enige omvang, met zo’n 25.000 hectare.

Wie zich in dit landschap onderdompelt kan nergens ver weg kijken. Maar achter ieder weidehek bevindt zich een ‘kijkdoos’ gevormd door groene kamerschermen van elzensingels en houtwallen, in het Fries ‘dykswallen’ genoemd. De bodem en het water zijn sturend geweest in het ontstaan van dit landschap. De elzensingels lagen op de slootkanten in het veniger gebied, de houtwallen op de hogere zandgronden, omdat het grondwater voor sloten als betrouwbare veekering te diep zat.

Presentatie Jaap Dirkmaat

Grond voor de wallen kwam wel uit ontwateringssloten en greppels. Door eeuwen van herhaald ophogen werden zoden gestoken aan de walvoet, waardoor percelen vaak tot aan de voet aflopen.

De mensen vestigden zich op oeverwallen langs veenriviertjes, groeven kanalen voor de ontwatering en afvoer van turf, en gooiden de grond langs de kanalen en vaarten waar lange lintbebouwingsdorpen ontstonden. Het veen achter de boerenhuizen werd in langgerekte smalle strips ontgonnen en aanvankelijk voornamelijk als graanakkers gebruikt. Maar doordat de veengrond inklonk, werd het te nat en te zuur voor graan en ontstonden weilanden en hooilanden gekoppeld aan veeteelt. Op de kruispunten van de wallen werden drinkpoelen gegraven waardoor het vee vanuit vier percelen uit dezelfde poel kon drinken.

Natuur

De natuur heeft de Friese Wouden ontdekt en gevuld met een rijkgeschakeerd gezelschap van vogels, zoogdieren, insecten, bloemen, bomen en

struiken. De gekraagde roodstaart en duizenden sijsjes trekken elk jaar van Scandinavië naar het zuiden. Ook zij kennen de Friese Wouden en doen zich tegoed aan de inhoud van de elzenkatjes. De dubbelloofvaren, koningsvaren en eikvaren op de kanten en greppels van de dykswallen, en het kleine maar fijne appeltjesmos. Allemaal zijn ze onderdeel van dit behaaglijke en iconische landschap.

Over de Vereniging Nederlands

Cultuurlandschap

De VNC zet zich in voor herstel en behoud van het cultuurlandschap in Nederland, onder andere door aanleg en onderhoud van landschapselementen zoals heggen, houtwallen en struweelhagen. Ook reikt de vereniging jaarlijkse stimuleringsprijzen uit in de vorm van de Gouden Mispel voor uitzonderlijke inzet voor het cultuurlandschap en de Gouden Zwaluw voor bijzondere bevordering van natuur in het stedelijk gebied. Sinds 2018 benoemt de VNC ook Icoonlandschappen. Het werk van de VNC wordt mede mogelijk gemaakt door een meerjarige bijdrage van de Postcode Loterij

Voorzitters VNC en NFW bij de overhandiging bordje Icoonlandschap

Vliegan Foods: hoe een bierbrouwer

op Vlieland zijn plantaardige

droom waarmaakt met hulp van OKB

Groeien op Vlieland met de hulp van OKB

Tadgio Tredgett begon zijn avontuur op Vlieland als bierbrouwer, maar zijn passie voor experimenteren met smaken leidde hem al snel naar een ander pad. Samen met kaasmaker Niels Koster, die zijn productielijn wilde uitbreiden, richtte Tadgio een bedrijf op: Vliegan Foods. Tadgio ontwikkelde innovatieve producten zoals de ‘Petit de Vlie’, een plantaardig alternatief voor kaasblokjes en cashewfondue. Maar waar begin je als je jouw producten wil gaan verkopen? Daar schakelde Tadgio de hulp van de Friese OKBadviseur Peter van Dijk in.

Ondernemen op een eiland brengt de nodige uitdagingen met zich mee. De beperkte lokale markt en de complexe logistiek van transport naar het vasteland maakt de distributie een stuk moeilijker. “Als je wilt uitbreiden naar het vasteland, moet je rekening houden met extra stappen, zoals de overtocht en transportmogelijkheden. Dit maakt alles veel ingewikkelder, maar het is natuurlijk mogelijk” vertelt Peter.

De steun van een onafhankelijk OKB-adviseur

Tadgio stuitte op het OKB tijdens zijn zoektocht naar informatie over de rechtsvorm van zijn onderneming. Hij kreeg niet alleen antwoord op zijn vraag, maar ontdekte dat OKB ook kon helpen met advies. Hij meldde zich aan en werd gekoppeld aan Peter, een adviseur met een persoonlijke band met het eiland. Peter heeft twintig jaar lang verschillende ondernemingen gehad en werd daarna ontwerper bij een aantal meubelfabrikanten. Na zijn pensioen werd hij gevraagd om aan te sluiten bij het OKB. “De samenwerking was heel laagdrempelig en prettig.” zegt Tadgio. “Hij hielp me om mijn prioriteiten te bepalen en mijn bedrijfsstrategie aan te scherpen.” In de beginfase lag de focus vooral op het administratief goed opzetten van het bedrijf.

‘’Ik zag de beperkte houdbaarheid van mijn producten als een nadeel, maar Peter wees me erop dat dit juist een uniek verkoopargument is.’’

Quote: Tadgio Tredgett, ondernemer

Daarna gingen ze samen aan de slag met vragen zoals: ‘Wie zijn mijn klanten?’ en ‘Hoe presenteer ik mijn product?’. Peter bood niet alleen strategisch advies, maar gaf Tadgio ook belangrijke inzichten over zijn product. “Ik zag de beperkte houdbaarheid van mijn producten als een nadeel, maar Peter wees me erop dat dit juist een uniek verkoopargument is. Verse producten staan namelijk voor kwaliteit. Dat inzicht was ontzettend waardevol.” vertelt Tadgio.

De kracht van AI

Peter sprak ook over de rol van technologie en AI in de bedrijfsvoering. “Ook voor OKB zijn technologische ontwikkelingen natuurlijk van belang en AI speelt daar een enorme rol in.” zegt Peter. “AI is nu voor iedereen toegankelijk en biedt geweldige mogelijkheden.” Peter gebruikt AI nu zelfs om ondernemers te ondersteunen bij strategische keuzes. “Je krijgt fantastische antwoorden. Natuurlijk gaat het om het stellen van de juiste vragen en de antwoorden ga je dan samen verder uitwerken, wat ieder bedrijf is natuurlijk anders.” voegt hij toe.

‘’Ook voor OKB zijn technologische ontwikkelingen als AI van belang in het coachingstraject voor ondernemers.’’

Quote: Peter van Dijk, OKB-adviseur

Stap voor stap groeien

Tadgio erkent de waarde van deze begeleiding in zijn proces: “Zonder de hulp van OKB was ik waarschijnlijk een stuk langzamer van start gegaan,” vertelt hij. “De begeleiding en adviezen hebben me geholpen om echt door te pakken en mijn plannen concreet te maken.” Met de steun van OKB heeft Tadgio zijn bedrijf stevig neergezet in Vlieland. Zijn producten worden inmiddels goed verkocht in de supermarkten en horeca op Vlieland. De ambitie is om stap voor stap verder te groeien en uiteindelijk ook het vaste land en mogelijk zelfs de internationale markt te veroveren. Tadgio kijkt optimistisch naar de toekomst van Vliegan Foods: “We groeien rustig door en hopelijk kunnen we in de komende jaren uitbreiden naar andere markten. Daarvoor moeten we nog wel wat stappen zetten als we kijken naar het presenteren van de producten. Maar dat is de volgende stap.” Peter is trots op de voortgang van Vliegan Foods: “Tadgio is een gedreven

ondernemer met een geweldig eigentijds product. We moeten een mooie route vinden om de producten bij een groter publiek onder de aandacht te brengen.”

Ervaren ondernemers helpen ondernemers vooruit

Stichting Ondernemersklankbord (OKB) ondersteunt al ruim 40 jaar MKB’ers en zzp’ers met praktische begeleiding. We zijn onafhankelijk, zonder winstoogmerk, en werken met 300 vrijwillige oud-ondernemers en specialisten. Vanuit 17 regionale teams helpen we jaarlijks zo’n 2.500 ondernemers in heel Nederland. In Friesland doen we dat met 11 adviseurs met diverse achtergronden. Daardoor staat OKB dicht bij de ondernemer.

Of je nu start, wilt groeien, vernieuwen, reorganiseren of je bedrijf wilt overdragen: een OKB-adviseur denkt met je mee. Ook bij financiële zorgen of een dreigend faillissement staan we naast je. Vaak helpt een frisse, ervaren blik om het tij te keren.

Je krijgt een persoonlijke ondernemerscoach. Het begint met een kosteloos intakegesprek, daarna volgt een klankbordtraject van zes maanden. In die periode kun je alles bespreken: je plannen, twijfels en knelpunten. Je coach luistert, stelt scherpe vragen en deelt ervaring, zodat jij weer richting en vertrouwen krijgt. Ondernemers helpen ondernemers. Praktisch, persoonlijk en met hart voor de zaak.

Meer weten of aanmelden? Kijk op www.ondernemersklankbord.nl

denken | bouwen | leven

Wat wij doen is meer dan bouwen alleen. We denken mee en creëren samen met onze opdrachtgevers creatieve oplossingen. Of het nu gaat om seriematige bouw of bouwen onder architectuur: wij stellen ons exibel op. (Be)denken, (be)bouwen, (be)leven. Voor nieuwbouw, verbouw, service en onderhoud.

Wilt u bouwers van Van Dijk? Dan krijgt u bouwers van Van Dijk! Vast team, vaste kwaliteit.

Zoom

info@bouwbedrijf-vandijk.nl bouwbedrijf-vandijk.nl

Sûn en Lekker Ite@School: Samen bouwen aan een vitale generatie

In Noordoost-Fryslân groeit een beweging die kinderen voorbereidt op een gezonde, ondernemende en kansrijke toekomst. Met Sûn-Lekker-Iten@School werken scholen, lokale ondernemers en maatschappelijke partners samen aan een onderwijsprogramma dat leerlingen van basisschool tot vmbo leert waar gezond voedsel vandaan komt, waarom het belangrijk is én hoe je er iets mee kunt ondernemen.

Het project is stevig onderbouwd. In de regio liggen uitdagingen op het gebied van gezondheid, brede welvaart en economische vitaliteit. Door kinderen kennis en vaardigheden mee te geven op beide vlakken, wordt een fundament gelegd voor een sterkere regio.

Leren door doen – maar dan digitaal

Kinderen leren het beste door te ervaren — en daarom wordt binnen Sûn-Lekker-Iten@School een educatieve game ontwikkeld waarin leerlingen uit de bovenbouw van het primair onderwijs en de onderbouw van het vmbo op een speelse manier kennismaken met gezonde voeding en ondernemerschap.

In deze game voeren leerlingen de challenges digitaal uit: ze verbouwen hun eigen virtuele groente, ontwikkelen een gezond schoolmaaltijdenmenu, ontdekken hoe een boerderijwinkel werkt of verkennen de arbeidsmarkt via interactieve opdrachten. De theoretische lesmodules zijn volledig verweven in de speelwereld. Ook alle educatie- en communicatiematerialen zijn geïntegreerd in de game.

Gezonde maaltijden als essentieel doel

Een belangrijk doel van het project is dat kinderen meerdere keren per week een gezonde maaltijd krijgen aangeboden. Hiervoor worden activiteiten georganiseerd zoals de schoolboerderijwinkel, kookopdrachten en het ontwikkelen van schoolmaaltijden. Om dit betaalbaar en structureel te kunnen realiseren, werkt het project toe naar een korte keten: lokaal produceren, lokaal verwerken en lokaal consumeren. Door samen te werken met lokale agrariërs blijven gezonde groenten betaalbaar én wordt de regionale voedselketen versterkt.

De kracht van samenwerking

Voor ondernemers biedt dit project een unieke kans om te laten zien hoe gezond voedsel wordt geproduceerd, bereid en vermarkt, en om mee te denken over duurzame regionale verdienmodellen.

Een beweging die verder reikt dan de school

De educatieve game betrekt ook ouders. Kinderen nemen hun opgedane kennis mee naar huis, waardoor het gesprek over gezonde voeding een plek krijgt in het gezin.

Waarom ondernemers nodig zijn

Regionale bedrijven spelen een sleutelrol in het succes. Zij kunnen hun kennis vertalen naar game-opdrachten, meedenken over gezonde schoolmaaltijden en bijdragen aan de korte keten die nodig is voor een betaalbare, gezonde voedselvoorziening.

Doe mee aan een gezonde toekomst

Sûn-Lekker-Iten@School wil uitgroeien tot een programma dat regio breed wordt uitgerold. Ondernemers, instellingen en organisaties worden uitgenodigd om mee te denken, meewerken en mee te bouwen aan een gezonde en vitale generatie.

www.sunenlekkerite.nl

tuinhout - bouwmaterialen - ijzerwaren

gereedschap

verf & beits

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier

• Samenstellen jaarstukken

• Salarisadministraties

• Bedrijfsadvisering

0511-712500

info@okepc.nl info@okepc.nl

Westersingel 49A Burgum

Hoe Reinier van den Berg en Arjan Postma vakantievieren in Noordoost Fryslân

“WEER OF GEEN WEER EVENT” TREKT 170 RECREATIE & TOERISMEPROFESSIONALS UIT DE REGIO

“Heb je die luchten boven het Wad wel eens echt goed bekeken? Prachtig!” Voormalig RTL weerman Reinier van den Berg komt regelmatig naar de regio in zijn vrije tijd. De luchten, de diverse natuur, de mensen; hij vindt het zoveel interessanter dan op een strandbedje naar een strakblauwe hemel kijken. Reinier was een van de “ Big Five”op het zakelijk najaarsevent van RMT. Natuurlijk vertelt hij ook over klimaatverandering en hoe ook de sector daarop in kan spelen. Ook andere sprekers inspireerden zo’n 170 recreatie en toerismeprofessionals.

Weer of geen weer activiteiten

Ook TV boswachter Arjan Postma is overtuigd dat we goud in handen hebben in de regio: niet een maar twee walhallas voor vogels en dus voor vogelaars. Een groep vakantiegangers die hier uitstekend past en bijdraagt aan de economie.

Korte dagen? “Top!” stelt Dark Skygids Koen van den Driesche. Met zijn activiteiten verlengen we niet alleen het seizoen, maar zelfs de tijd voor activiteiten. Sterren kijken, nachtdieren vinden en donkerte expedities; het kan bijna nergens zo goed als hier.

Ook voor alle andere weersoorten: al die verhalen die de regio rijk is. Aggie Meijer vertelde ze, met naast veel mensen ook het hert en de dromedaris als luisteraar. Dankzij de route van Dam Jaarsma kun je ze nu ook tijdens de Sagen jagen-route luisteren op de verhalenbankjes.

En hoe zorg je nu dat ook toeristen zien dat ze niet eerst op de weerkaart kijken voor ze een tripje hiernaar toe boeken?

Wendy Oude Veldhuis nam de ondernemer mee het brein in voor een inspiratiereisje beïnvloeding. Natuurlijk werden nieuwe connecties gelegd; nog makkelijker boven de stamppotjes van Jan Cooks 4 You tijdens het eten in het donker. Het event werd mede mogelijk gemaakt door de Versnellingsagenda en is een springplank naar meer toeristische ontwikkeling.

Weer of geen weer toerisme biedt meerwaarde voor de hele regio. En onze gasten laten ons zien dat we veel te bieden hebben. Meer weten? Kijk op www.rmtnof.nl en lees de special in het middenkatern van deze editie van NNO magazine.

Vrijetijdsregio Noordoost Friesland is een project van RMT NOF, NHL Stenden en de gemeenten Achtkarspelen, Noardeast-Fryslân, Dantumadiel en Tytsjerksteradiel. Het project is mede mogelijk gemaakt door de Versnellingsagenda.

Jongeren helpen de regio vooruit in Scholenchallenge

Hoe zorg je ervoor dat jongeren uit Noordoost-Friesland niet alleen leren voor een toets, maar voor de echte wereld om hen heen? Binnen de T&T-scholenchallenge gebeurt dat vanzelf. T&T staat voor Technologie & Toepassing, een nieuw praktijkgericht vak voor middelbare scholieren.

Scholen, bedrijven en instellingen werken samen aan opdrachten die rechtstreeks uit de praktijk komen. Het netwerk van Onderwijs in Bedrijf zorgt er bovendien voor dat vraag en aanbod goed op elkaar aansluiten, zodat opdrachten bij de juiste leerlingen terechtkomen en ondernemers niet worden overspoeld.

Een opdracht die je thuis zó kunt tegenkomen Bij Aeres Buitenpost is praktijkgericht werken al een aantal jaar dagelijkse kost. Docent, examensecretaris en stagecoördinator Wiranda Stam begeleidt er projecten waarbij leerlingen oplossingen bedenken voor echte bedrijven. Dit jaar is Kwadrant/ Haersmahiem een van de vier opdrachtgevers binnen de Scholenchallenge.

Bea Zuidema, praktijkopleider bij Haersmahiem, bracht drie thema’s in, waarvan er twee door de leerlingen zijn gekozen: hoe ervoor gezorgd kan worden dat bewoners hun medicijnen niet vergeten en hoe ouderen digitaal vaardiger kunnen worden. “Oma begrijpt haar tablet niet”, zegt Wiranda. “Daarmee is de opdracht meteen duidelijk én herkenbaar.”

Deze vraagstukken zijn voor zorgmedewerkers dagelijkse kost. Bea: “Ik waard frege om mei te tinken oer de tema’s. Dit is hiel ynteressant foar de learlingen, foaral it tema oer de medisinen. Dat is ek taastber foar de learlingen.”

Praktijkgerichte vak Groen

Tientallen leerlingen waren aanwezig bij de kick-off

in Haersmahiem. Een deel van hen koos vervolgens voor één van de opdrachten van Kwadrant/ Haersmahiem. De groep van Aeres bestaat uit derdeklassers die het praktijkgerichte vak Groen volgen.

De leerlingen bezoeken het verpleeghuis, krijgen uitleg over het werk daar en nemen de opdracht mee terug naar school. In de lessen leren ze onderzoeken, ontwerpen en stap voor stap ideeën aanscherpen. “Veel leerlingen denken bij techniek aan lassen of sleutelen aan een auto”, zegt Wiranda. “Maar ook dit is techniek.”

Onderwijs in Bedrijf verbindt scholen aan bedrijven en instellingen. Wiranda: “Als dat niet bestaat, kunnen we niks. Voor een goed contact met bedrijven is een netwerk en tijd nodig. In het onderwijs is dat niet altijd ruim beschikbaar. Onderwijs in Bedrijf onderhoudt de contacten en voorkomt dat organisaties overlopen worden door verzoeken. Voor het onderwijs is dat echt goud waard.”

Frisse blikken en nieuwe ideeën

Bea ziet hoe leerlingen out-of-the-box denken: “Se binne hiel kreatyf en ûnbefongen. Learlingen ha de

middelen ek: Copilot, ChatGPT. Se binne der hiel handich yn om dingen by elkoar te krijen.” Leerlingen komen volgens Wiranda vaak met oplossingen waar volwassenen nooit aan zouden denken: “Ze kijken ruimer en veel jeugdiger naar hetzelfde probleem.”

Toekomstige werkgever

Bea merkt dat jongeren bij Haersmahiem ontdekken dat de zorg veel breder is dan ze dachten. “Der bart folle mear yn in fersoarchingshûs as dat bern faak tinke.” Naast dat de leerlingen een product afleveren, geeft het ook zichtbaarheid aan leerlingen als potentiële werkgever. Bea: “De learlingen witte no dat de doarren iepen steane. Miskien fine se it letter leuk om ek by ús te wurkjen.”

In januari sluiten alle scholen het traject af met een presentatiemarkt. Daar beoordelen opdrachtgevers – waaronder Kwadrant – de oplossingen van de leerlingen.

Wil je meer weten over Onderwijs in Bedrijf? Kijk dan op www.onderwijsinbedrijf.frl

Brandweer Buitenpost, opdrachtgever voor de T&Tscholenchallenge

Fabels en feiten over veilig online ondernemen

Cybercrime staat hoog op de agenda — en dat is niet voor niets. Steeds meer ondernemers krijgen te maken met hacks, phishing of digitale afpersing. De landelijke actieweek #echtnietvandaag ligt net achter ons, en opnieuw werd duidelijk hoe groot de impact kan zijn, óók voor kleine bedrijven.

Een van de meest indrukwekkende voorbeelden kwam van ondernemer Xander Koppelmans. Al 25 jaar succesvol in de communicatiesector, tot zijn bedrijf onverwacht werd gehackt. Zijn openhartige verhaal maakte veel indruk: digitaal gevaar treft niet alleen grote organisaties. Iedereen kan doelwit worden.

Daarom draait het allang niet meer alleen om de vraag: hoe blijf je digitaal weerbaar? Maar ook: ben je voorbereid áls het toch gebeurt — en hoe voorkom of beperk je schade? Cybercrime is de snelst groeiende vorm van criminaliteit en inmiddels één van de grootste bedrijfsrisico’s. Toch schuiven veel kleine ondernemers het onderwerp nog voor zich uit.

Gelukkig zijn er laagdrempelige manieren om ermee aan de slag te gaan. Begin bijvoorbeeld met de vijf basisprincipes voor veilig ondernemen van het Digital Trust Center (DTC). Wie meer inzicht wil, kan een cyberadviesgesprek aanvragen. Een expert kijkt dan mee naar mogelijke kwetsbaarheden: verouderde software, zwakke wachtwoorden of onduidelijke afspraken over het openen van e-mails. Je krijgt praktische hulpmiddelen en concrete stappen mee — zonder technisch jargon.

Ook kun je voor je eigen organisatie, of samen met andere ondernemers, een VR-experience organiseren. In een veilige virtuele omgeving ervaar je op een speelse manier hoe cybercriminelen te werk gaan en welke valkuilen bedrijven vaak over het hoofd zien. Je krijgt daarna direct toepasbare tips om je digitale beveiliging te versterken.

Wil je een stap verder gaan? Dan is een hacksimulatie een waardevolle oefening. Je maakt van dichtbij mee hoe een cybercrisis verloopt. Wat doe je wanneer systemen worden geblokkeerd? Wie bel je eerst? Waar begin je met herstel?

En mocht het ondanks alles toch misgaan, dan is er altijd nog de Hackhelpdesk: eerste hulp bij cyberaanvallen, zodat je snel en effectief kunt handelen.

Digitaal veilig ondernemen hoeft niet ingewikkeld te zijn. Herken de fabels en de feiten — en maak gebruik van de partners die voor je klaarstaan. Veilig ondernemen: daar maken we ons sterk voor.

Voor meer informatie kijk op www.pvo-noordnederland.nl of neem contact op met adviseur Rini ten Grotenhuis; rini.tengrotenhuis@pvo-noordnederland.nl

Vraag naar bedrijventerreinen in Noardeast-Fryslân groot, maar stroom blijft schaars

De vraag naar bedrijventerreinen in de gemeente Noardeast-Fryslân is op het moment groter dan het aanbod, aldus wethouder Pieter Braaksma en beleidsmedewerker economische zaken Jacco Wiffers. “Er is veel animo van ondernemers voor grond. Dat is fantastisch.”

Eerder al maakte Noardeast-Fryslân afspraken met de provincie Fryslân en buurgemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel en Tytsjerksteradiel in het zogenaamde Bedrijventerreinen convenant 2022-2035 over de locaties waar nieuwe bedrijvigheid mag worden ontwikkeld.

De uitbreiding is met name geconcentreerd in vier plekken namelijk Dokkum (10 hectare reeds ontwikkeld en 7 hectare reserve), Kollum (2 hectare), Kollumersweach (2 hectare) en Hallum (5 hectare).

Bedrijventerrein Zuiderschans in Dokkum biedt eveneens nog plek. De gemeente wil zich op deze locatie bij het ontwikkelen van de tweede fase vooral toeleggen op lichte bedrijvigheid en woon en werk, aldus Wiffers en Braaksma. In en nabij de kleinere dorpen wordt naar ‘aard en schaal’ uitgebreid.

Binnenkort gaan de partijen om tafel om de behoefte aan bedrijventerreinen te evalueren.

De uitkomst van de evaluatie wordt medio 2026 verwacht. Op verschillende informatieavonden in onder andere Kollum en Kollumersweach bleek de vraag het aanbod ver te overschrijden.

Om aan de toenemende behoefte te kunnen voldoen is het zaak om te zorgen voor een voorraad aan bedrijfsgebieden in met name Dokkum, Kollum, Kollumersweach en Hallum, vindt wethouder Braaksma. “Je moet klaar zijn op de vraag, zodat je bedrijven snel kunt helpen aan een plek.”

Schaarste aan stroom

Schaarste aan stroom is echter op het moment de bottleneck bij de uitbreiding van de bedrijventerreinen en zorgt toch zeker voor een vertraging van ‘enkele jaren’, vullen Braaksma en Wiffers aan. Het stroomtekort zet niet alleen een rem op de ontwikkeling van bedrijventerreinen,

maar ook op de verduurzaming en ontwikkeling van bestaande bedrijven.

Naast nauw overleg met netbeheerder Liander wordt er naar andere oplossingen gezocht voor de uitdagingen die de netcongestie met zich meebrengt

Zo is er op het industrieterrein Betterwird in Dokkum een energiecoöperatie opgericht onder de naam Duurzaam Betterwird, waarin zes grootgebruikers zich hebben verenigd. De coöperatie kijkt naar groene oplossingen als zonne- en -windenergie en opslag in batterijen.

De provinciale regels met betrekking tot windenergie laten op het moment alleen nieuwe windturbines toe in Leeuwarden, Sneek, Heerenveen en Drachten. Hallum heeft een pilotstatus voor windturbines. Ook wordt in deze plek gezocht naar oplossingen voor de stroomschaarste in de vorm

van een Smart Energy Hub, waar met behulp van de zon en windenergie wordt opgewekt. “Er zijn de afgelopen tijd al veel hobbels genomen, maar er zijn er ook nog een paar te gaan. Het energievraagstuk vergt een goede samenwerking en een lange adem”, benadrukken Wiffers en Braaksma.

Selectief

Door de grote vraag naar bedrijventerrein is de gemeente selectief qua aanvragen, legt Braaksma uit. “We kijken vooral of een bedrijf werkgelegenheid oplevert voor de regio. De economische structuur van dit gebied laat zien dat de werkgelegenheid bovengemiddeld te vinden is in de maak-, bouw en voedingsmiddelenindustrie. Ook de recreatieve en toeristische sector groeit. Bovendien is innovatie belangrijk. Met een vergrijzende beroepsbevolking zul je de productie moeten verhogen. Artificial Intelligence (AI) zal daar ook een grote rol bij gaan spelen. Dit soort bedrijvigheid willen we graag aantrekken.”

Collegebezoek Noardeast – Fryslân aan

Repos Grafeer- en Freestechniek

Dinsdagmiddag 7 oktober bracht het college van B&W een bezoek aan Repos in Dokkum. Een prachtig familiebedrijf dat al meer dan 40 jaar actief is. De broers Ben Postma en Robert Postma staan vandaag de dag aan het roer. Wat ooit begon met het graveren van sportprijzen, is uitgegroeid tot een bedrijf dat uitblinkt in graveren, frezen en printen in aluminium. Vooral het printen in aluminium is bijzonder, uniek zelfs in heel Europa! Het bedrijf heeft toonaangevende klanten in binnen- en buitenland.

Van schuur tot specialist Repos begon begin jaren ’80 aan het Schapedijkje in Dokkum, waar oprichter Rein Postma (Repos is een samenstelling van zijn naam) samen met zijn vrouw startte met het graveren van allerhande zaken. Van naamplaatjes tot technische onderdelen: alles werd met zorg en precisie gegraveerd. Niet veel later kwamen daar ook sportprijzen bij. Deze ambachtelijke basis vormt tot op de dag van vandaag de rode draad in het bedrijf: “wat toen begon, doen we nog steeds — alleen steeds beter. Continu verbeteren, maar altijd met behoud van het goede”.

Begin jaren ’90 verhuisde het bedrijf naar de bungalow op dezelfde locatie. Daar werd door middel van verbouwingen ruimte gecreëerd voor verdere groei. In 1999 droeg Rein het bedrijf over aan zijn zoons Ben en Robert Postma, die het bedrijf verder professionaliseerden en uitbreidden.

In 1999 werd ook de stap gezet naar nieuwbouw op de huidige locatie aan de Beurtvaart.

Dit markeerde het begin van een nieuw hoofdstuk waarin professionalisering, schaalvergroting en toekomstgericht ondernemen centraal kwamen te staan.

Nu en toekomst

Voor Repos betekent duurzaamheid meer dan milieuvriendelijk produceren. Het gaat om toekomstbestendig ondernemen, met oog voor mensen, processen en partners. Het bedrijf zet ook stappen richting de toekomst middels robotisering en kunstmatige intelligentie (AI). Nieuwe kleurprofielen en toepassingen openen de deur naar nieuwe markten. Altijd met hetzelfde fundament: betrouwbaarheid en maatwerk. De groeistrategie van Repos is gestaag uitbreiden met oog voor kwaliteit en continuïteit. Het bedrijf heeft op dit moment 18 vakmensen in dienst.

Burgemeester Johannes Kramer bedankte de broers Postma voor de gastvrije ontvangst en sprak zijn trots en waardering uit voor dit inspirerende bedrijf in onze gemeente. Meer informatie vindt u op: www.repos.nl

Subsydjzeregeling Sichtberens Frysk en Streektalen

It Frysk heart by dizze gemeente. In soad ynwenners hawwe it Frysk, as ien fan har farianten, as memmetaal. Om de meartaligens yn ús gebiet te fersterkjen en mear sichtber te meitsjen, hat de gemeente Noardeast-Fryslân jild beskikber steld om bedriuwen en ferienigings hjirby te stypjen.

Bedriuwen, ferienigings en stichtingen kinne subsydzje oanfreegje foar it sichtber meitsjen fan it Frysk by harren organisaasje. Der is in bedrach fan maksimaal € 2.500 per oanfraach beskikber. De Afûk kin helpe by it meitsjen fan in goed plan. Kinst tinke oan teksten op menukaarten, gebouwen en buskes of it oersetten fan flyers en teksten op de webside.

De regeling hat as doel de sichtberens en it brûken fan de Fryske taal en de streektalen yn it iepenbiere libben en de publike romte yn Noardeast-Fryslân te fergrutsjen.

Op de webside fan de gemeente fynst it oanfraachformulier. www.noardeast-fryslan.nl/subsidieregeling-sichtberens-frysk-enstreektalen

Streektaaldörpn en hun eign taal ien Noordoost-Friesland

Naast ’t Fries wordt der ien ’n paar dörpn ien oonse gemeente ’n streektaal praat. Ien de gemeente Noardeast-Fryslân bestait ’n werkgroep om de streektaaln levend te holdn. De werkgroep werkt saam met de gemeentes Achtkarspelen, Dantumadiel én ’t Grunningse Westerkwartier.

Ien de stad Dokkum is dat ’t Dokkumersk en ien Kollum ’t Kollumersk, beiden ‘t ‘Stadsfries’. Maar dan binn der ok nog de

dörpn Boerum, Kollumerpomp, Muntjesiel en Warfstermeuln. Hier wordt Suud-Lauwerslands praat. Dat binn dialecten die bij Friesland hoorn en ok wat ienvloedn van het naastleegn Westerkwartier hem.

Disse dörpn hadn al bepaald dat die gien Friestalige plaatsnaambordn kreegn. De provincie set nou veul meer ien op de Streektaaln want ’t mooiste sol weezn as je altied je eign taal van thuus praatn kinst.

’t Kin mar so weesn dat yn disse hoek van de gemeente bedrievn of verenigingn binn die gien verlet van de sichtbaarheid van ’t Fries hem maar wel van hun eign dialect. De subsidie wêr hierveur over praat wordt is ok bedoeld veur disse dialectn! Dan kin je dus ok denkn aan menukaartn ien ’t Kollumers of ’n uuthangbord ien ’t Boerumers, de mogelijkheedn binn oneindig hast.

Der is dus in maximaal bedrag te krijgn van € 2.500,- per aanvraag. Veur de link sie veurgaande Friese tekst over “Sichtberens Frysk en Streektalen”

Boarnemelding: Boarne Afûk, fotograaf: Jacob van Essen

jakob bruin ko e

Ko emachines – ingrediënten – service

Voor bedrijven en particulieren levert jakob bruin ko e een totaalconcept dat u ontzorgt. Geheel flexibel en helemaal afgestemd op uw wensen. Wij werken graag samen met enthousiaste mensen die net als ons niet zonder lekkere ko e & thee kunnen.

Solcamastraat 47 , 9262 ND Sumar

Telefoon: 058 20 38 056

E-mail: info@jakobbruin.nl www.jakobbruin.nl

Reserveer de winterschilder voor al uw binnenwerk

Schilderwerken Wyger Smits 0511 - 422 500 - info@wygersmits.nl www.wygersmits.nl

Meer plekken mogelijk voor kleine windmolens in het buitengebied

De gemeente Noardeast-Fryslân wil het makkelijker maken om kleine windmolens te plaatsen in het buitengebied. Tot nu toe mocht dat alleen bij boerderijen, maar vanaf 2026 kan het ook bij grotere recreatiebedrijven en andere hulpbedrijven die met name gericht zijn op het landelijk gebied.

Wat verandert er precies?

De windmolens mogen een mast hebben van maximaal vijftien meter hoog (zonder de wieken). Bedrijven die zo’n molen willen plaatsen, hebben een vergunning nodig. De gemeente kijkt dan of de molen goed past in het landschap en of aan alle regels is voldaan.

Waarom doet de gemeente dit?

De gemeenteraad sprak in juli 2024 al de wens uit om de provinciale regels voor kleine windmolens te volgen zodra die verruimd zouden worden. In september 2024 heeft de provincie inderdaad de mogelijkheden uitgebreid. De gemeente neemt deze regels nu één op één over.

Niet overal windmolens

Ook al komen er meer mogelijkheden, het betekent niet dat er straks overal windmolens kunnen worden geplaatst. Er gelden nog steeds duidelijke regels:

• Alleen bepaalde bedrijven mogen een molen plaatsen.

• Er is een vergunning nodig.

• De molen moet passen in de omgeving.

• Omwonenden moeten worden geïnformeerd.

Wat betekent dit voor u als ondernemer?

De verruiming voor mogelijkheden voor het plaatsen van windmolens zijn alleen van toepassing op ondernemers in het buitengebied. Momenteel wordt er gewerkt aan het opstellen van beleidsregels. Zodra deze regels in het omgevingsplan staan, zijn deze van kracht in de gemeente.

Heeft u als ondernemer interesse in het plaatsen van een windmolen? Dan is het belangrijk dat u nagaat of uw bedrijf hiervoor in aanmerking komt. Dit kunt u straks terugvinden in de beleidsregels. Vervolgens moet u een vergunning aanvragen. Hierbij wordt gekeken hoe de molen past in de omgeving.

Bedrijven moeten de buurt hierbij betrekken.

Meer informatie volgt

De gemeente werkt nu aan de aanpassing van het omgevingsplan. Zodra er meer bekend is, laten we dat weten.

EuropaPact helpt ondernemers met innovatieve ideeën

Hoe kun je als ondernemer Europese fondsen benutten bij een innovatief project, zoals bijvoorbeeld het gebruik van de lisdodde als biobased materiaal. Bouwgroep Dijkstra Draisma en EuropaPact Fryslân zochten de samenwerking op. Het platform helpt ondernemers gratis met advies om toegang te krijgen tot de complexe wereld in Brussel.

Er liggen veel kansen binnen de Europese Unie voor innovatieve ideeën met een brede en soms grensoverschrijdende impact, aldus Europacoördinator Steffen Fokkema van de gemeente Noardeast-Fryslân.

Het beeld dat de hulp vanuit Brussel alleen beschikbaar is voor grote partijen, is absoluut niet terecht. In een mkb-regio als Noordoost-Friesland liggen er genoeg kansen, meent Fokkema. “Je kunt aansluiten bij een bestaand project of het heft in eigen hand nemen. Er

zijn veel mogelijkheden en bij EuropaPact Fryslân zijn ze er speciaal voor om je te helpen.”

Van kennisuitwisseling tot praktische tips, van het zoeken naar geschikte samenwerkingspartners tot voorfinanciering bij het indienen van een subsidieaanvraag via een voucherregeling: er is meer mogelijk dan veel ondernemers denken. Fokkema roept bedrijven dan ook op om contact te zoeken met EuropaPact Fryslân of met de aanjagers bij de gemeenten.

Lisdodde

EuropaPact Fryslân kan helpen om Brussel toegankelijker te maken, weet innovator Coen Verboom van Dijkstra Draisma uit eigen ervaring. Met de hulp van EuropaPact en samen met Nederlandse en Duitse partners ontwikkelde ze het Paludi & Bouw project bij het Europese Interreg programma.

Paludi & Bouw houdt zich bezig met de natte teelt van gewassen - waaronder de lisdodde, in de volksmond wel ‘sigaar’ genoemd - op veengronden. Hier worden twee doelen bereikt: de toenemende oxidatie, inklinking en uitstoot van CO2 van het veenland wordt gereduceerd en de gewassen kunnen worden gebruikt als bouwmateriaal.

Met de hulp van EuropaPact Fryslân - een samenwerkingsverband van gemeenten, provincie en kennisinstellingen – werd de aanvraag voor steun aan het Paludi & Bouw project ingediend.

Het is een lange en complexe weg, geeft Verboom toe. Ook is toekenning van de gewenste financiering of hulp niet altijd op voorhand gegarandeerd. Als je echter overtuigd bent van een innovatief idee met een brede impact dan kan EuropaPact je faciliteren om toegang te krijgen tot Brussel, benadrukt innovator Verboom.

Aanjager

Sinds bijna een jaar is Fokkema werkzaam als aanjager voor Europese projecten binnen de gemeente Noardeast-Fryslân. Vaak wordt bij innovatieve aanvragen samengewerkt met omliggende gemeenten en bedrijven.

Een concreet voorbeeld is het project Circulair Meubilair. “Dit is een project dat we samen met verschillende gemeenten en bedrijven, zoals Opnieuw en Dijkstra-Draisma indienen. Hoe kun je afvalstromen van meubilair inperken en/ of hergebruiken? Eén van de mogelijkheden is bijvoorbeeld om als gemeente het circulaire gedachtengoed in de milieustraten te promoten.”

Zo lopen er al veel Europese initiatieven. “We zijn nog vooral met gemeentelijke initiatieven bezig en willen de vertaalslag naar de bedrijven maken”, legt Fokkema uit. “Kansen zijn er volop. Ook voor bedrijven. Maar toegang krijgen tot de Europese fondsen is vaak complex. Klop gerust aan bij EuropaPact, dat een speciale contactpersoon heeft voor bedrijven. Natuurlijk mogen ondernemers ook bij de gemeente aankloppen. Zo kunnen we elkaar helpen.”

Nieuw in de binnenstad

PUUT Dokkum

HOOGSTRAAT 10 DOKKUM

“Met alle bestaande kleding op de wereld kunnen we de volgende 6 generaties wel kleden”. Iets om eens goed op je in te laten werken en de inspiratie voor de oprichting van PUUT, dat recent een 9e vestiging opende in Dokkum. Een aanwinst voor de Hoogstraat na een geslaagde renovatie van de gevel van het pand. PUUT wil laten zien dat bestaande kleding ook hip kan zijn. De winkel in Dokkum wordt gerund door Kirsten Doorn, tevens eigenaar van Lyts Lab, dat zich richt op geüpcyclede producten en duurzaam design. Bezoekers kunnen er terecht voor tweedehands kleding (verkoop en inbreng), cadeaus van lokale makers en woonaccessoires. De winkel is geopend op donderdag, vrijdag en zaterdag. Meer informatie vind je ook op de website www.puutvol.nl en op Instagram @puut_dokkum

Verhuizing Wereldwinkel

WAAGSTRAAT 15 DOKKUM

De Wereldwinkel in Dokkum verhuisde in oktober van de Grote Breedstraat naar de Waagstraat, in het pand waar voorheen de Primera zat (deze verhuisde een tijdje geleden juist naar de Breedstraat). Een frisse start in een nieuwe omgeving maar wel met het oude concept en dezelfde vertrouwde uitstraling. Klanten worden op de nieuwe locatie verwelkomd in een lichte, moderne winkel waar duurzaamheid en wereldwijde verbondenheid nog steeds centraal staan. Met een uitgebreid assortiment Fairtrade producten en bijzondere cadeaus uit de hele wereld. De winkel werkt met een team van maar liefst 25 vrijwilligers. De nieuwe locatie bevalt heel goed; “De Waagstraat is een levendige straat in het hart van Dokkum. Bovendien zorgt een nieuwe winkel ook voor een frisse wind én een nieuwe uitdaging voor ons als team. We staan klaar om bezoekers te inspireren met de verhalen achter alle unieke producten". De wereldwinkel is open van maandag t/m zaterdag van 10-17 uur (maandags vanaf 13.30 uur).

van Dokkum

We zijn erg blij met nieuwe ondernemers in onze binnenstad en dorpen. In deze rubriek zetten we ze in het zonnetje. Heeft u tips voor deze rubriek? Welkom dit te melden bij i.vellinga@noardeast-fryslan.nl

Nieuwe speurtocht door de binnenstad: Pinguïn Flips Elfstedentocht

STARTPUNT

DRUIVENSTRAATJE 2 DOKKUM

Na het succes van eerdere edities kunnen ouders met kinderen nu meedoen aan de wintereditie van de Speurtocht Dokkum: Pinguïn Flips Elfstedentocht. Niet op natuurijs, maar dwars door de binnenstad en met een vrolijke pinguïn op schaatsen in de hoofdrol. Zijn familie en vriendjes moedigen hem onderweg aan en zijn verstopt in de etalages van winkels en horecazaken van Dokkum. Bij elke pinguïn in de etalage vind je ook een letter. Wie ze allemaal weet te vinden, ontdekt de superkracht van Flip: het geheime woord van deze editie. De speurtocht is gratis en geschikt voor speurders van alle leeftijden. Speurkaarten zijn verkrijgbaar bij bijna dertig winkels en horecazaken. De ingevulde kaarten kunnen worden ingeleverd bij ‘het Bibberende Beginstation’ aan het Druivenstraatje 2. Onder alle deelnemers worden prijzen verloot.

De speurtocht is een initiatief van creatief marketingbureau Geen Saus, dat samen met lokale ondernemers de binnenstad tot leven brengt: “We willen kinderen iets leuks bieden, maar ook ouders laten zien hoeveel moois Dokkum te bieden heeft”. Het aantal deelnemende winkels en horecazaken groeit met elke editie. Ondernemers versieren hun etalages, delen speurkaarten uit en doen enthousiast mee aan het winterse avontuur. En daarmee is het officieel: It giet oan! De Elfstedentocht in Dokkum is begonnen.

Joh. Bosgra BV Hurdegaryp

en nog veel meer

Voor gehele assortiment zie www.bosgra.nl Uw partner voor

Joh. Bosgra BV in Hurdegaryp is voor professionals en particulieren het adres voor alle tuin- en parkmachines, gereedschappen, werkkleding, aanhangwagens en nog veel meer. Als familiebedrijf met ervaren en gedreven medewerkers adviseren wij u graag over de juiste materialen voor uw bedrijf. In onze moderne werkplaats kunnen alle verkochte machines worden onderhouden, gerepareerd en gekeurd door ervaren monteurs.

Persoonlijk advies nodig?

Kom langs of bel ons op 0511 – 472025.

Groots in buiten

0511 - 472025 Rijksstraatweg 139, Hurdegaryp info@bosgra.nl www.bosgra.nl

Rooilijn 4 • 9231 DZ Surhuisterveen (Frl)

info@tegelcentersk.nl • +31 (0) 512 360 358

Tegels

• Badkamertegels

• Wandtegels

• Marmeren tegels

• Mosa tegels

• Keukentegels

• Vloertegels

• Marokkaanse tegels

• Keramische tegels

Sanitair & verwarming

• Nieuwe badkamer

• Vloerverwarming

• Nieuwe toilet / WC

• Infraroodverwarming

+31 (0) 512 360 358

College Noardeast – Fryslân op bezoek bij TWA Architecten

Dinsdag 4 november was het college bij TWA Architecten in Burdaard. Architecten Bauke Tuinstra en Doeke van Wieren bundelden 20 jaar geleden de krachten tot TWA en streken neer in de voormalige graanmalerij De Eendracht.

Op deze prachtlocatie aan vaarroute de Dokkumer Ie kreeg het college een warme ontvangst. Eendracht staat misschien wel symbool voor de werkwijze van TWA: samen, kennisdelend en betrokken. En een tikkeltje eigenwijs: hun ontwerpen zoeken de verbinding met de omgeving, maar hebben een uitgesproken en relevant karakter.

Architecten Bauke Tuinstra en Doeke van Wieren vertelden het college meer over het bedrijf dat opereert in heel Noord-Nederland. Corebusiness is de utiliteitsbouw: werk-, leer- en industriegebouwen; maatschappelijk vastgoed; en restauraties en herbestemmingen. Ze toonden het college ter illustratie een aantal gerealiseerde ontwerpen waaruit duidelijk de kernwaarden van het bureau blijken: persoonlijk, realistisch, vindingrijk en coöperatief.

Persoonlijk en realistisch

TWA Architecten is maatschappelijk betrokken en wil relevant zijn voor de periferie. Daarbij kiest het een persoonlijke en realistische benadering. Aan een definitief ontwerp gaat vaak een heel proces vooraf met de omgeving. Die integrale benadering en verbinding met de omgeving zijn voor TWA heel belangrijk. Het gaat om de totaalaanpak.

Oog voor het persoonlijke is er ook binnen het bureau. TWA Architecten heeft een team van ca. 25 jonge, hoogopgeleide mensen,

waaronder veel ingenieurs. Manager bedrijfsvoering Elly Weel: “Het is een uitdaging om hoogopgeleiden hierheen te halen, maar als ze hier eenmaal zitten, blijven ze.” Het is een leuk en gedreven team en medewerkers zoeken elkaar ook op. Ze willen allemaal goed werk afleveren; ze gaan voor kwaliteit.

Vindingrijk en coöperatief

Met de eigen onderzoeksafdeling met parametrisch designers behoort TWA Architecten tot de koplopers en zet het vol in op automatisering en duurzame bouw. Ontwerpalternatieven met andere variabelen kunnen sneller worden gegenereerd, geanalyseerd en geoptimaliseerd en nauwkeurig en snel worden doorgezet naar de bouwplaats.

Het bureau zoekt graag de samenwerking en deelt kennis, onder meer binnen het samenwerkingsverband GEAR Architecten, waarmee ze regelmatig inschrijven op projecten. De facilitaire tak IEN ontzorgt bouwbedrijven en andere architecten met technisch tekenwerk.

Supertrots

Burgemeester Johannes Kramer bedankte TWA Architecten voor de inkijk in het bedrijf: “Met bewondering hebben wij kennisgenomen van jullie moderne en vooruitstrevende werkwijze waarbij jullie letterlijk bouwen aan de toekomst. We zijn supertrots en hopen dat jullie nog heel lang in Burdaard blijven.”

Recreatie & toerisme in Noordoost-Friesland

SAMEN MAKEN WIJ EEN GASTVRIJE REGIO!

De maatschappelijke waarde van recreatie en toerisme:

vakantiegebied om te wonen

Als toeristisch ondernemers horen we het vaak van gasten: “Wat wonen jullie in een prachtig gebied!”. In 2024 lieten wij onderzoek doen naar “de maatschappelijke waarde van recreatie en toerisme”. Toerisme in Noordoost-Friesland is flink gegroeid en inwoners voelen zich trots door de waardering van toeristen. Daar kunnen we ook direct bij vertellen inwoners en ondernemers aangeven dat we onze regio moeten koesteren. Groei is welkom, maar nooit ten koste van de kwaliteit van leven.

Cijfers die de groei aantonen Over de periode van 2018-2023 zien we de volgende ontwikkelingen:

• Banenmotor : De gastvrijheidssector zag een stijging van 23% in fulltimebanen (fte’s) en 19% in werkgelegenheid. Dit creëert concrete kansen voor de jeugd en helpt talent in de regio te behouden.

• Ondernemerschap: Het aantal toeristische bedrijven groeide

met 38% (460 erbij!). Dit gaat vooral om kleinschalige initiatieven – van B&B tot kano-verhuur – wat past bij de identiteit van de regio.

• Bestemming: NoordoostFriesland is nu goed voor 13,3% van alle Friese overnachtingen. Waren we vroeger vooral een “doorreisregio”, een nog altijd groeiende groep toeristen komt nu echt voor onze regio.

Toerisme: ook impact op jou Met delen van het jaar een flink aantal extra “inwoners” in de regio is er meer handel en levendigheid. En dat is als een dominosteentje: meer winkels, meer dagjesmensen, meer werk en meer voorzieningen. Gemeentelijke inkomsten vanuit toerisme worden gebruikt voor fietspaden, routes en cultuurondersteuning. En wist je dat dat vervolgens voor 95% gebruikt wordt door onszelf? Mooie “boppeslach” voor leefbaarheid dus!

Groeien zonder stuipen Wethouder Rommy Kempenaar

van Dantumadiel vat samen:

“we moeten de groei in goede banen leiden, zodat toerisme de leefbaarheid versterkt zonder haar te schaden. Dit vraagt om samenwerking van overheid, ondernemers en inwoners.”

De komende jaren monitoren we de ontwikkelingen. Zo houden we onszelf scherp en blijven we in de goede ontwikkelingen investeren.

Lees verder :

Het volledige onderzoek en meer vind je op de kennisbank: www.rmtnof.nl

Welkom in je regio:

Gastvrijheid in Noordoost-Friesland

Recreatie alle activiteiten die mensen voor hun plezier doen in hun vrije tijd, zoals een dagje uit, sporten of wandelen.

Toerisme specifiek het reizen naar een bestemming buiten de eigen, normale omgeving, voor niet langer dan een jaar, voor ontspanning of zaken.

2 Nationale Parken, 1 Nationaal Landschap, 1 Icoonlandschap, UNESCO wereld erfgoed, Vestingstad en een Elfstedenstad; dat is een indrukwekkend rijtje. Geen wonder dat NoordoostFriesland een hoop kansen heeft voor recreatie en toerisme èn een fantastische woonomgeving is.

Toch moeten we er wel wat voor doen om toeristen te trekken. Daar werken we als stichting RMT NOF en gemeenten al lange tijd aan. De Versnellingsagenda biedt een mooie kans om te versterken en versnellen en dat hebben we dan ook met beide handen aangepakt. In het project Vrijetijdsregio Noordoost-Friesland hebben we de afgelopen twee jaar samengewerkt aan de versterking van het toeristisch aanbod en netwerk. Ook hebben we gewerkt aan de visie toerisme en recreatie Noordoost-Friesland.

Wat heeft dit project opgeleverd?

Dat en meer lees je in deze special. En dacht je tot nu toe dat recreatie voor jou vooral in je vrijetijd leuk is?

Daar zou je zo maar eens anders over kunnen gaan denken. Van harte welkom in je eigen regio!

PS: Begin bij het begin: het onderzoek dat we lieten doen.

Stichting RMT, Regiomarketing

Toerisme Noordoost-Friesland is de club van ondernemers die werkt aan promotie en gastheerschap.

Zij werkt in dit project samen met de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Noardeast-Fryslân en Tytsjerksteradiel en met NHL Stenden. Zo zijn ondernemers, overheid en onderwijs nauw verbonden.

Recreatie omvat zowel dag- activiteiten (dagrecreatie) als meerdaagse uitstapjes die tot toerisme gerekend worden.

Colofon: Redactie: Projectteam Vrijetijdsregio NoordoostFriesland

Beelden: Marit Anker, Lucas Kemper. RMT, Jochem Wouda.

De foto’s van Eropuit zijn van de betreffende organisaties.

Vormgeving: Justus2

Uitgever: Ondernemend

Netwerk Noordoost

Oplage: 3000

Disclaimer

Deze special is gemaakt door het project VrijetijdsregioBasisinfrastructuur en regie toeristische visie. Het is zeker niet volledig, maar we hebben er met alle zorgvuldigheid aan gewerkt en zijn niet aansprakelijk voor eventuele fouten. Opmerkingen? info@rmtnof.nl

Noordoost-Friesland bouwt aan slimme groei

Wat gaan we doen om onze regio toeristisch sterker te maken? Gemeenten maakten met onder andere ondernemers, dorpsbelangen, cultuurmakers de Visie Toerisme en Recreatie Noordoost Fryslân 2020-2030. De focus ligt op slimme groei: toerisme en groei die hier passen en bijdragen aan brede welvaart.

Wij zijn een regio van aanpakkers, dus hebben we direct een concrete actielijst met 27 acties opgesteld. Deze zijn grotendeels ‘afgevinkt’. Dit leidde tot belevingsroutes, activiteitenkaarten en meer landelijke zichtbaarheid.

Zelf hebben we in het project Vrijetijdsregio ook een aantal actiepunten gerealiseerd.

De hele rapportage lees je op de Kennisbank: www.rmtnof.nl Visie in actie:

• Eén verhaal, meer beleving: De streekmerken, dat is ons goud. En hoe meer we hetzelfde verhaal vertellen en passende activiteiten bieden, des te duidelijker is het voor toeristen waarom het een bezoek meer dan waard is. Daarvoor hebben we voor ieder streekmerk een paspoort ontwikkeld. Kenmerken van het landschap, activiteiten die er goed passen. Jij kunt ze gebruiken voor je promotie en (nieuwe) activiteiten.

• Advies Toeristische Trekker : Met experts is onderzocht hoe een groei van 50% gerealiseerd kan worden met ‘passende’ toeristen. Dit leidde tot een advies voor een unieke fietsbeleving in Nederland. Dit plan biedt overheid en ondernemers handvatten om samen een echte regionale trekker te realiseren.

• Verbeterde routes: Er is veel geïnvesteerd in routes en paden voor zowel toeristen als inwoners. Denk aan nieuwe paden in de Drogehamstermieden, verbeteringen bij het Lauwersmeer (met o.a. het WasWadpad) en vernieuwing van het Sagen jagen troch de Fryske Wâlden (met verhalenbankjes). Ook zijn er meerdere Toeristische Overstappunten (TOP) geplaatst, deze zijn de basis voor nieuwe beleefroutes.

• Netwerk en samenwerking: Een belangrijk deel van de actielijst van de Visie. Met verschillende acties heeft het project heeft de samenwerking versterkt, het netwerk vergroot en de banden met onder andere cultuurmakers en winkels aangehaald. Met als resultaat een completer overzicht van ondernemers, een breder en beter verbonden aanbod waarmee we gasten langer in de regio houden en ze makkelijker doorverwijzen.

De streekmerken

Vestingstad Dokkum

UNESCO Werelderfgoed Wadden

Nationaal Park & Dark Skypark Lauwersmeer

Nationaal Landschap & Icoonlandschap Noardlike Fryske Wâlden

Nationaal Park De Alde Feanen

Kennisbank Recreatie & Toerisme

Noordoost-Friesland:

jouw

sleutel tot groei

Met elkaar hebben we al zoveel kennis, maar waar vind je die?

Die zoektocht kun je je nu besparen, want we bundelen actuele en relevante informatie in de kennisbank Recreatie & Toerisme Noordoost-Friesland. Zo kun jij sneller en met meer kennis je ondernemersbeslissingen nemen. Deze kennisbank vind je op www.rmtnof.nl

Deze online kennisbank is specifiek ontwikkeld voor ondernemers, organisatoren van evenementen en beleidsmakers die actief zijn in dit prachtige gebied. Het is dé plek waar de regio-informatie samenkomt. Daarvoor werken we ook samen met andere initiatieven uit de Versnellingsagenda zoals de Culturele ambassade, die ondersteuning biedt voor cultuurorganisaties.

Wat vind je er?

• Onderzoek & cijfers: krijg inzicht in de laatste trends, bezoekersaantallen en marktonderzoeken. Essentieel voor het nemen van goed onderbouwde strategische beslissingen.

• Regionale projecten: blijf op de hoogte van lopende en afgeronde samenwerkingsprojecten en ontdek waar kansen liggen om aan te haken.

• Netwerk & contacten: vind belangrijke contactgegevens en partners in de regio en stap in de community voor direct contact met je collega’s en altijd als eerste het nieuws van RMT.

• Beleid & visies: lees over de toeristische visies, beleidsplannen en subsidiemogelijkheden van gemeenten en andere overheden.

• Handige materialen: voor je promotie en gastheerschap, online trainingen, stappenplannen en een beeldbank vol foto’s.

• Agenda: bijeenkomsten voor recreatie & toerisme-ondernemers van RMT, gemeenten en partners.

We blijven continu aanvullen, dus de moeite waard om regelmatig even te kijken. En heb jij nog een onderzoek, bijeenkomst, organisatie of iets anders dat hier ook bij hoort? Geef het door via info@rmtnof.nl

Het kerkje in Frankrijk:

Samenwerking als sleutel tot meer beleving

Weet jij wat er allemaal te doen is in de regio? Geloof het of niet; toeristen krijgen best nog wel eens de vraag waarom ze hier komen. Maar zij doen precies wat wij ook doen op vakantie, maar niet altijd in onze woonomgeving; naar het mooie kerkje, shoppen in een van de winkelkernen, op pad met een gids, musea bezoeken en struinen door de natuur in een van de streekmerken.

En wanneer je een sterk netwerk hebt, wissel je nog makkelijker uit en maak je gebruik van elkaars kennis en ervaring. Dat is goed voor je gasten, maar zo kom jij misschien ook nog eens in dat kerkje waar je steeds aan voorbijgaat. Wij hebben het netwerk flink verstevigd. Tussen ondernemers en met andere sectoren, maar ook met gemeenten, cultuurmakers en winkeliersverenigingen. Met onderwijs hebben we een structuur opgezet waardoor je

gemakkelijk studenten en scholieren naar jouw onderneming kunt trekken voor projecten en stages. Zo hebben we alles voor een sterke en gastvrije regio!

Contact makkelijk maken Whatsapp community: samen maken we het nog sterker Een logiesverstrekker wil zijn/haar gasten graag tips geven voor mooie activiteiten, een cultuurmaker ziet graag volle zalen bij de voorstelling en in gebieden waar het soms druk is, adviseren mensen graag een verborgen parel. Een winkelstraat organiseert een event of actie waarbij ze wellicht tickets voor musea zou willen weggeven.

Dat kun je nu heel makkelijk en snel uitwisselen in de Whatsapp community die we hebben opgezet. Deze wordt nu beheerd door RMT en je kiest zelf in welke subgroepen je wilt.

Wat heb je eraan?

• Deel je activiteit of evenement

• Deel je activiteit of evenement.

• Vind anderen om met jou iets op te zetten.

• Krijg en deel de social media posts van RMT, lekker makkelijk.

• Vind een collega logiesverstrekker die plek heeft voor gasten in een periode dat jij vol zit, of bied jouw plek aan.

• Hoor als eerste nieuws, krijg als eerste kansen voor persreizen, workshops en dergelijke.

• Vind collega’s om mee te sparren of samen te werken.

Hoe doe je mee?

https://www.rmtnof.nl/verbinden/ whatsapp-community

Elkaar verder helpen: de contactenwaaier “Je kunt er pas gebruik van maken als je weet dat het er is”

Daarom maakten we een contactenwaaier met daarin de organisaties als RMT, Ynbusiness, gemeenten en onderwijs en waarmee zij je kunnen helpen. Deze waaier is niet alleen beschikbaar voor ondernemers, ze ligt ook op de bureaus van gemeentelijke afdelingen en onderwijs die (toeristisch) ondernemers spreken. Zo word jij nu proactief doorverwezen! Ook een contactenwaaier ontvangen? Zo lang de voorraad strekt en onbeperkt digitaal verkrijgbaar via RMT.

Meer netwerk: RMT

Volg RMT op LinkedIn en deel de berichten op social media. Wanneer je geabonneerd bent op de nieuwsbrief ontvang je de UITagenda, uitnodigingen voor alle bijeenkomsten, nieuws en tips.

www.rmtnof.nl

Eropuit – tips, geen top10

Mensen reizen naar verre bestemmingen om meerdere nationale parken of andere culturen te bezoeken. Dat hebben wij ook in onze regio, in overvloed zelfs. En dat allemaal in de buurt, veel zelfs op fietsafstand.

Met ondersteuning van de Versnellingsagenda hebben verschillende organisaties extra aanbod en verbinding gerealiseerd. En het past natuurlijk prachtig in deze themaspecial om hiervan een aantal tips te delen!

Je vindt ze op de volgende pagina.

Veel plezier!

1 / Wâldsmûk met Wâldpykpaad en diverse evenementen in en rond Paviljoen MeM.

2 / Openluchtpark De Sûkerei werkt aan een uitbreiding voor het verhaal van leven in de tijd van cichorei.

3 / In Themapark De Spitkeet ervaar je nu nog meer hoe de Wâldpyk zich hier heeft staande gehouden en wat het belang van goede (sociale) woningen is.

4 / In Moddergat en Dokkumer Nije Silen ontstaat nog meer beleving van de visserij met grote uitbreidingen.

5 / Proef de smaak van de regio op een bijzondere manier in Mearkas.

6 / Wandel over het Zilte Pad langs kerken aan de Waddenkust.

7 / Ga op pad met het Gouden Gidsengilde.

8 / Kleikunst en route: Waddenklei exposities en zelf aan de slag met klei!

Meer tips

Verken één van de 5 streekmerken met een digitale reisleider van https://wow.frl

De afgelopen jaren zijn ook prachtige voorstellingen en exposities gemaakt door onder andere Theaterkerk Nes, Park Vijversburg, NOF producties, paviljoen MeM en Elisabeth Kooy. En daar gaan ze mee door, dus houd de evenementenkalender van www.eropuitinfriesland.nl in de gaten!

Vind activiteiten, routes, restaurants en accommodaties op www.eropuitinfriesland.nl

3 5 7

6 4 2

De klantvriendelijkste bank is de grootste onafhankelijke publieksprijs voor klantvriendelijkheid in de branche Banken en is op initiatief van MarketResponse.

Van Wieren Adviseurs B.V.

De Buorren 17 9289 HD Drogeham

T 0512 - 33 10 19

E info@vanwieren.net W www.vanwieren.net is

Werk– en Leerbedrijf De Swaen Simmerwei 6C, 9295 KA Westergeest 0511705833 info@deswaen-westergeest.nl www.deswaen-westergeest.nl

De Kracht van Minder

December is van nature een maand van reflectie. Je sluit dingen af, kijkt terug, kijkt vooruit.

Meestal gaat dat vooruitkijken over wat je volgend jaar wél meer zou willen: meer klanten, meer omzet, meer content, meer projecten, meer groei.

Maar misschien is dat niet de beste vraag.

Misschien is de belangrijkere vraag juist:

- Wat wil je volgend jaar níét meer?

- Welke onnodige last mag eraf?

- Welke ruis of afleiding kun je schrappen?

- Welke strategieën kosten meer energie dan ze opleveren?

Dat maakt de brug naar marketing heel natuurlijk. Want ondernemers denken bij marketing al snel aan ‘méér’: meer kanalen, meer zichtbaarheid, meer campagnes.

Maar de grootste winst zit bijna altijd in het tegenovergestelde. In keuzes. In focus. In het weghalen van 80% van het overbodige, wat misschien maar 20% van de omzet oplevert.

In de maand december kun je hier extra bij stilstaan. De momenten dat je thuis aan tafel zit, kaarsjes aan, kinderen die spelen, de rust van een vrije dag.

Vaak zijn dit juist de momenten waarop je voelt hoe fijn het is om rust en flexibiliteit te ervaren. En hoe weinig zin het heeft om het in een nieuw jaar nóg drukker te hebben.

Goede marketing geeft juist die ruimte, en kóst als het goed niet meer ruimte.

Het dwingt je om te kiezen:

- Dit is mijn doelgroep

- Dit niet

- Dit is mijn boodschap

- Dit hoeft niet meer

- Dit ga ik consequent doen

- Dit ga ik niet meer forceren

Marketing wordt dan geen energieslurpende to-do-lijst, maar een manier om rust en helderheid te creëren. Zodat je met een gerust hart de laptop dicht kunt doen.

Om in december - en in het nieuwe jaarécht vrij te zijn, zonder dat je hoofd nog draait op volle toeren. En om in een golf van ideeën te komen, in plaats van dure, ineffectieve ideeën te forceren.

Daarom wil ik je deze vraag stellen, om in december overna te denken:

Waar ga je volgend jaar mee stoppen, zodat je weer vrij, flexibel en vol inspiratie het nieuwe jaar in kunt gaan?

Als je hierover durft na te denken, volgt ‘groei’ vanzelf.

Tom Renkema – Noorderinzicht | Web • Design • Marketing – Noorderinzicht.nl

Dakcenter Hovinga in Surhuisterveen: breed assortiment in dakbedekking en bedrijfskleding

Van een compleet assortiment dakbedekkingsproducten tot persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) als bedrijfskleding, schoenen, brillen en gehoorscherming: verkoopvestiging Dakcenter Hovinga aan de Grensweg 12 in Surhuisterveen is al meer dan vijftig jaar specialist in dakmaterialen, gereedschap, PBM’s en werkkleding, aldus eigenaar Henk Peter Bethlehem.

Met een winkel vol bedrijfskleding en grote opslagloodsen voor de dakbedekkingsmaterialen, bijbehorende gereedschappen, lijm en kitten aan de achterkant van het pand, heeft Dakcenter Hovinga altijd voldoende voorraden liggen. “Zo kunnen we snel leveren en een goede service bieden. Mocht de klant bij een klus iets missen dan kunnen we het gewenste product langsbrengen of het kan bij onze vestiging worden opgehaald.”

Dakcenter Hovinga is – naast servicegericht – altijd bereid om met de klant mee te denken en deze bij te

staan met advies. “We hebben de nodige kennis en kunde in huis en willen deze graag delen”, benadrukt Bethlehem.

Het handelsbedrijf werd opgericht door pake Henk Hovinga, die in 1979 vanuit Anjum verhuisde naar de huidige locatie aan de Grensweg in Surhuisterveen. De voormalige beurtschipper en handelaar in stoommachines stapte ruim vijftig jaar geleden over naar de verkoop van dakbedekkingsmaterialen.

Het bedrijf werd in de jaren negentig overgenomen door dochter Alie Hovinga en haar man Alle Bethlehem. Onder hun leiding werden de activiteiten van Hovinga uitgebreid met diverse soorten lijmen, kitten en de PBM-afdeling. “We waren in die jaren één van de eerste bedrijven in de regio die bedrijfskleding aanboden”, vertelt Bethlehem, die de derde generatie vertegenwoordigt bij Dakcenter Hovinga.

Al in de jaren tachtig werd een tweede tak opgericht binnen het bedrijf, namelijk Hovinga Dak- en Zinkwerken. “Dat was eigenlijk een logische stap. We hadden al veel kennis van dakbedekking. De vraag om het aan te brengen werd vaak gesteld en zo kwam de tweede tak tot stand.”

Digitaliseren

In de afgelopen jaren is de digitalisering binnen het bedrijf – net als in de rest van de maatschappij - toegenomen. Zo heeft Dakcenter Hovinga een speciaal kledingbestelportaal voor hun klanten.

De klant kan online of via een app gemakkelijk en snel in een persoonlijke omgeving de gewenste bedrijfskleding uitzoeken.

De kleding wordt aan huis of bij het bedrijf bezorgd, maar de klanten kunnen ook in de winkel van Hovinga in Surhuisterveen langskomen om kleding uit te kiezen. Bovendien worden er kledingsessies op locaties gehouden.

Alle maten worden per persoon in het systeem verwerkt, waarna de klant vervolgens gemakkelijk de benodigde bedrijfskleding kan bestellen, die door Hovinga desgewenst wordt gepersonaliseerd met een bedrijfsnaam- of logo.

Ook voor de dakmaterialen wordt er gewerkt aan een site, waardoor de bestellingen rechtstreeks

door de klant in het bestelsysteem kunnen worden geplaatst, waarna ze door de werknemers van Hovinga worden verwerkt.

Team

Bethlehem is blij met zijn vaste team van zes medewerkers. Als onafhankelijke onderneming is Dakcenter Hovinga niet merk-gebonden. “Dat is een groot voordeel. We bieden alleen A-merken aan.”

Wel werkt het bedrijf samen met drie franchiseondernemingen in Alkmaar, Haarlem en Eindhoven binnen inkooporganisatie Dakcenter. “Samen kunnen we scherper inkopen wat zich weer vertaalt in scherpe prijzen.”

De afwisseling tussen het dakwerk en de bedrijfskleding maakt dat geen enkele dag hetzelfde is bij Dakcenter Hovinga. Bovendien vullen beide takken binnen het bedrijf elkaar goed aan, besluit de ondernemer.

www.hovinga.nl

Ondernemer Jan Feenstra uit

De Westereen blij met zondagsopenstelling Dantumadiel

Om klokslag 12.00 uur op zondag 2 november opende eigenaar Jan Feenstra de deuren van Tuincentrum Tuin! In De Westereen. Een paar dagen daarvoor had de gemeenteraad van de gemeente Dantumadiel besloten om de zondagsopenstelling toe te staan. “Ik ben blij dat het eindelijk zover is”, aldus de ondernemer.

Het was op de eerste zondag meteen een drukte van jewelste, voegt hij er aan toe. “We weten vanuit de tuinbranche dat op de zaterdag en zondag 50 tot 60 % van de weekomzet wordt gedraaid. De zondag is dus een belangrijke dag voor ons als ondernemer.”

In de omliggende gemeenten was de beslissing al eerder gevallen om ondernemers de keuze

te geven om open te gaan op de zondag. “Het was voor ons dus echt een issue om ook open te mogen gaan op. Vooral in deze economische tijden met hoge energielasten en loonkosten.”, legt Feenstra uit, die zich jarenlang heeft ingezet voor de zondagsopenstelling.

Het personeel werd direct na de beslissing van de gemeenteraad door Feenstra ingelicht. “Ze waren allemaal positief. In goed overleg en met compensatie worden ze nu ook op de zondag ingezet.” Op eerste paas- en pinksterdag en tijdens de twee kerstdagen blijft de winkel als voorheen gewoon dicht.

Concurrentiepositie

Een eerlijke concurrentiepositie met de omliggende gemeenten is de belangrijkste reden voor de gemeente om de ondernemers zelf te laten beslissen of ze open willen of niet op de zondag, aldus wethouder Rommy Kempenaar.

Maar als wethouder vertegenwoordigt hij alle inwoners, benadrukt de bestuurder. “Het geeft dus ook wel een dubbel gevoel. Ik snap de blijdschap vanuit het perspectief van de ondernemer. We weten echter dat er ook mensen binnen onze gemeente zijn, die een andere visie hebben op dit vraagstuk en daar willen we met respect mee omgaan”, benadrukt de bestuurder.

Er is daarom gekozen voor een compromis. De openstelling geldt pas vanaf 12.00 ’s middags, zodat de zondagmorgen voor diegenen die daar behoefte aan hebben een moment van rust blijft. “Democratie is niet alleen het recht van de sterkste, maar is ook rekening met elkaar”, vindt Kempenaar. “We houden zo rekening met de ondernemer aan de ene kant en de rust van de kerkgang op de zondagmorgen aan de andere kant.”

Eigenlijk is het een gebrek aan bestuurskracht van de kant van Den Haag, voegt de wethouder er informeel aan toe. “Ze hebben het lef niet in Den Haag om het besluit te nemen om op zondag alles dicht te doen. De beslissing werd daarom bij de gemeenten afzonderlijk neergelegd.”

Tevreden

Feenstra is tevreden met de zondagsopenstelling en de eerlijke concurrentiepositie. Het zet Dantumadiel op de kaart, vindt hij. “Mensen kunnen nu op zondag binnen de eigen gemeentegrenzen winkelen. We zagen direct al veel stellen op zondag. Op zaterdag staan veel mannen op het sportveld. En het winkelen brengt een stukje gezelligheid. Het sociale karakter van de winkel is ook heel belangrijk”, besluit de ondernemer.

De beslissing om de zondagsopenstelling vanaf 12.00 uur in te voeren is mede genomen op basis van een breed maatschappelijk draagvlak. Uit onderzoek van december 2024 door RTV NOF onder ruim 1.800 inwoners van Dantumadiel blijkt dat 66% van de bevolking voorstander is van de zondagsopenstelling, 27% gaf aan tegen te zijn.

Collegebezoek aan Poiesz Feanwâlden

onderstreept kracht van regionaal ondernemerschap

In februari 2025 opende supermarktketen Poiesz haar deuren in Feanwâlden. Deze winkel is de tweede in de gemeente Dantumadiel en vormt een belangrijke uitbreiding van de aanwezigheid van het familiebedrijf in de regio. Onlangs bracht het college van burgemeester en wethouders een werkbezoek aan de nieuwe locatie, waarbij zij een inspirerend inkijkje kregen in de bedrijfsvoering, maatschappelijke betrokkenheid en toekomstvisie van deze Friese supermarktformule.

Regionale verankering en lokaal leiderschap

De vestiging in Feanwâlden staat onder leiding van Robin Geurtsen, die al 24 jaar met toewijding werkzaam is bij Poiesz. Zijn ervaring en betrokkenheid weerspiegelen de cultuur van het bedrijf, waarin medewerkers worden gezien als ‘ondernemers in loondienst’, zoals directielid Jellien

Posthuma-Smit het treffend verwoordde. Deze visie draagt bij aan een hoge mate van eigenaarschap en klantgerichtheid op de winkelvloer.

Familiebedrijf met visie en karakter

Poiesz is sinds de oprichting in 1923 door Lodewijk “Loodsje” Poiesz uitgegroeid tot een toonaangevende speler in het noorden van Nederland. Inmiddels staat de vierde generatie aan het roer. Het bedrijf kenmerkt zich door een eigenzinnige koers, sterke regionale wortels en een duidelijke missie: “Super in de kleine kernen.”

Met 84 filialen – waarvan 35 in Friesland – en een marktaandeel van 23% in de drie noordelijke provincies, is Poiesz marktleider in haar kerngebied. Binnenkort opent het 85e filiaal.

Maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzaamheid

Tijdens het bezoek werd ook stilgestaan bij de maatschappelijke rol van Poiesz. In samenwerking met organisaties als Dokwurk en Empatec biedt de supermarkt werkplekken aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarnaast doneert Poeisz per kwartaal een deel van de opbrengst van geselecteerde producten aan een goed doel. Ook duurzaamheid staat hoog op de agenda: Poiesz beschikt o.a. over een eigen afvalverwerkingsproces en werkt met de app Too Good To Go om voedselverspilling tegen te gaan.

Eigen logistiek, sterke merken en continue innovatie

De distributie naar de winkels wordt verzorgd met eigen vrachtwagens vanuit het hoofdkantoor en distributiecentrum in Sneek. De dagelijkse aanvoer van verse producten en de samenwerking binnen inkooporganisatie Superunie zorgen voor een concurrerend en kwalitatief assortiment. Naast het bekende huismerk G’woon voert Poiesz ook het eigen label Noordertrots. De winkels bieden bovendien bloemen, planten en cadeaupakketten aan.

Winst wordt structureel herinvesteerd in de organisatie. Elke winkel wordt regelmatig geüpdatet, met als uitgangspunt dat elke nieuwe vestiging een verbeterde versie is van de vorige. Deze continue optimalisatie stelt Poiesz in staat om innovaties breed uit te rollen en toekomstgericht te blijven ondernemen.

Merkbeleving en klantgerichtheid als kernwaarden

Het merkverhaal van Poiesz is doordacht en onderscheidend. De winkel wordt gezien als het theater, de folder als het programma en de medewerkers als de artiesten. De kleuren in het logo hebben symbolische waarde: groen staat voor de basis – de marktnorm – en oranje voor het overtreffen van klantverwachtingen. De vijf G’s – gemak, genieten, goed bezig, geruststellende prijs en gezien worden – vormen de kern van de klantbeleving.

Het collegebezoek aan Poiesz Feanwâlden onderstreepte niet alleen de economische betekenis van de supermarktketen voor de regio, maar ook de maatschappelijke meerwaarde van een familiebedrijf dat met visie, betrokkenheid en innovatiekracht opereert in het hart van Noord Nederland.

BEWUSTWORDINGSCAMPAGNE ONDERMIJNING TYTSJERKSTERADIEL:

Als je weet ‘dit doocht net’, trek dan aan de bel

Een drugslokbus, door de gemeente verstopte ‘drugsafvaldumpingen’, keukentafelgesprekken bij de boer thuis: het zijn enkele voorbeelden om ondermijning onder de aandacht te brengen bij de inwoners van de gemeente Tytsjerksteradiel. De bewustwordingscampagnes van de laatste jaren zijn nodig, aldus waarnemend burgemeester Tineke Schokker. “Je moet niet denken dat het hier wel meevalt of niet gebeurt. We moeten samen alert blijven, want criminelen kunnen hier ook actief zijn.”

Criminelen zoeken in het Noorden steeds vaker de grenzen op tussen de illegale onderwereld en de legale bovenwereld. De ondermijnende activiteiten kunnen allerlei vormen aannemen: van bijvoorbeeld wietplantages tot xtc laboratoria en van zorgcriminaliteit tot dumping van illegaal afval op een afgelegen plek of langs de kant van de weg.

Hou je ogen en oren goed open in je eigen straat, buurt, dorp, omgeving of op je werk, is het advies

van de gemeente. En trek bij twijfel of verdachte activiteiten aan de bel.

Zo testte de gemeente – in samenwerking met onder andere It Fryske Gea - de alertheid van de inwoners door op afgelegen plekken zogenaamd ‘drugsafval’ te dumpen, die door de inwoners konden worden opgespoord. Ook werd dit jaar twee keer een campagne gevoerd met een drugslokbus. De bus stond op de Markt in Burgum en later in het winkelcentrum van Gytsjerk.

“In samenwerking met de politie hebben we de drugslokbus neergezet met als slogan ‘Wat soesto?’ Als je denkt dat er iets niet klopt, laat het dan weten. Je kunt de politie bellen of via Meld Misdaad Anoniem van je laten horen”, legt veiligheidsadviseur Janine Poelstra van de gemeente Tytsjerksteradiel uit.”

Serieus

Het gevaar van ondermijning wordt heel serieus genomen, aldus waarnemend-burgemeester Schokker, die in januari plaats maakt voor haar opvolger Kanter Breuker. In de korte waarnemingsperiode was het vooral belang om bestaande projecten te laten doorlopen, vertelt Schokker.

Eén daarvan was de bewustwordingscampagnes rondom ondermijning. Ook de gemeenteraad en ambtenaren werden ‘bijgeschoold’ tijdens een speciale ondermijningsdag. “We kennen de risico’s en gevaren van ondermijning. Het is zaak om de criminele activiteiten al aan de voorkant de kop in te drukken.”

Doelwit

Met name het afgelegen platteland is doelwit, zo is de ervaring. Zo kan er door criminelen aangeklopt

worden met de vraag of ze een leegstaande boerenschuur of bedrijfspand mogen huren. “Criminelen zien er heel gewoon uit. Ze doen een aantrekkelijk voorstel, maar als het te mooi is om waar te zijn of als er op een andere manier ‘rode vlaggen’ opgaan, zeg dan direct ‘nee’. Als eigenaar ben je namelijk verantwoordelijk voor wat er in jouw loods of schuur gebeurt.”

In de gemeente zijn al meerdere integrale controles uitgevoerd, waarbij het gebruik van de panden wordt gecontroleerd, vult veiligheidsadviseur Poelstra aan.

Samen

Ondermijning is vooral iets wat in de samenleving samen moet worden aangepakt. Door goede communicatie en voorlichting vanuit de overheid, maar vooral ook door de alerte burger, die aan de bel trekt als iets ‘net doocht’.

DAG VAN DE ONDERNEMER

Gemeente Tytsjerksteradiel zet ondernemers in het zonnetje

Vrijdag 21 november heeft wethouder Caroline de Pee vier ondernemers uit Tytsjerksteradiel bezocht tijdens de landelijke ‘Dag van de Ondernemer’. Met een persoonlijk bezoek en een zuivelcadeau van de Wâldpleats liet de gemeente weten hoe ‘grutsk’ zij is op hun inzet, lef en betrokkenheid.

De bezochte ondernemers zijn de afgelopen weken aangedragen door familie en collega-ondernemers.

Wethouder De Pee heeft tijdens de ‘Dag van de Ondernemer’ vier mooie voorbeelden van betrokken ondernemerschap gezien in Tytsjerksteradiel:

• Douwe Pieter van Bouwbedrijf Reitsma uit Hurdegaryp.

Na jaren ervaring in de bouw begonnen is Douwe Pieter in 2019 het eigen bouwbedrijf. Hij staat altijd klaar voor de klanten en het bedrijf is inmiddels een vertrouwde naam in de Fryske Wâlden. Het bedrijf groeit uit de jas en bouwt op dit moment een nieuw duurzaam bedrijfspand aan de Zomerweg in Hurdegaryp. (https://bouwbedrijfreitsma.nl/)

• Martine Dijkstra-Hoekstra van Hondenschool Martine uit Burgum. Klanten vinden dat ze de leukste hondenschool heeft in de regio. Met haar ervaring als dierenartsassistente en haar eigen manier van lesgeven helpt ze baasjes en honden met veel kennis en plezier. Voor de trainingen wordt gebruik gemaakt van een mooie locatie op bedrijventerrein Burgum-West. (www.hondenschoolmartine.nl)

• Tsjibbe en Gerrit van der Meulen van BHB Bouw uit Sumar. De broers hebben ruime ervaring in de bouw. Het zijn echte vakmensen die doen wat ze beloven en met overtuiging en kwaliteit bouwen. Met een team van ruim 20 medewerkers richten ze zich op nieuwbouw, verbouw, onderhoud en utiliteitsbouw. Sinds een aantal jaren zijn ze gehuisvest op een mooie bedrijfslocatie midden in het dorp Sumar. (www.bouwbedrijfbhb.nl)

• Marjanke Wagenaar van Hipp uit Burgum. Marjanke viert dit jaar het 10-jarig bestaan van haar damesmodezaak Hipp. Ze doet alles zelf: van verkoop tot boekhouding en marketing. De vaste klantenkring in de regio is de basis. Daarnaast gebruikt Marjanke actief facebook en Instagram voor onlineverkoop, waarmee ze een groeiende klantenkring buiten de regio bediend.

Aandacht

Wethouder Caroline de Pee is blij met de aandacht voor de ondernemers in de gemeente: “Onze ondernemers zijn onmisbaar voor de leefbaarheid en ontwikkeling van onze dorpen.” De Dag van de Ondernemer is een initiatief van MKB-Nederland en wordt jaarlijks in november gevierd. Gemeenten in het hele land zetten op deze dag ondernemers in het zonnetje.

Of het nu gaat om een aanbouw, verbouw van uw woning, een grondige renovatie, een overkapping of het plaatsen van (kunststof) kozijnen: bij Nollebouw uit Burgum in Friesland bent u aan het juiste adres!

Dukatewei 2 9251 MS Burgum

06 517 93 384

info@nollebouw.nl www.nollebouw.nl

Maand van de 1000 Voorbeelden: Fryslân zegt ‘Tige tank’!

November staat in het teken van de Maand van de 1000 Voorbeelden, een landelijk initiatief van het project ‘Op naar 125.000 banen’. Het doel? Inclusie op de arbeidsmarkt vergroten, de Banenafspraak onder de aandacht houden en werkgevers bedanken die zich inzetten voor mensen met een arbeidsbeperking.

Trots op Friese werkgevers

Ook in Fryslân zijn er talloze bedrijven die zich inzetten voor inclusief werkgeverschap. Daar zijn we grutsk op! Om die waardering te laten blijken, bezochten collega’s van Werkcentrum Fryslân en de Friese gemeenten deze maand ruim 500 werkgevers. Zij kregen een persoonlijk bedankje voor hun betrokkenheid bij de doelgroep van de Banenafspraak.

Vanuit Tytsjerksteradiel werden 4 bedrijven bezocht.

Zo ging wethouder Caroline de Pee langs bij Eelco en Rienk Brouwer van Brouwer & Brouwer in Eastermar. “We zijn trots op bedrijven die de stap zetten richting inclusief werkgeverschap,” vertelt De Pee. “Dankzij hen doen nóg meer mensen mee op de arbeidsmarkt. Deze werkgevers zijn met recht één van onze 1000 voorbeelden – en dat vieren we graag.”

Wat is de Banenafspraak?

De Banenafspraak is een overeenkomst tussen het kabinet en werkgevers: samen zorgen zij voor 125.000 extra banen vóór 2025. Deze banen zijn bedoeld voor mensen die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen, bijvoorbeeld door een ziekte of handicap. Met extra begeleiding of een aangepaste werkplek kunnen zij wél aan de slag bij een reguliere werkgever.

Meedoen

Bent u werkgever en wilt u inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk helpen? U kunt terecht bij ons werkgeversteam voor begeleiding en advies. Wilt u weten wat het werkgeversteam voor uw organisatie kan betekenen? Neem gerust contact op met Margreet Nieuwland of Frieda de Jong van het werkgeversteam Tytsjerksteradiel (14 0511). Ze maken graag een afspraak voor een kennismaking.

HBD Prefab in Dokkum breidt verder uit

Het bedrijf HBD Prefab van Leo Bouma bestaat ruim drie jaar, maar groeide al uit zijn jasje aan de Oostergoweg 12 in Dokkum. Dit jaar werd de loods op het industrieterrein Betterwird dan ook uitgebreid van 600 naar 850 vierkante meter. Bovendien kwamen er twee extra medewerkers bij. ,,We hebben nu weer voldoende ruimte en een mooi team met kundige mensen.”

Leo Bouma is trots op zijn team van vakmensen. Daniel en Henk werken al vanaf het eerste uur bij HBD – wat staat voor Houtconstructies Bouma Dokkum - Prefab en het team werd dit jaar uitgebreid met Biense en Oege. ,,Het wordt steeds drukker”, aldus de eigenaar. ,,Ik ben heel blij en tevreden met hoe het gaat.”

Zelf is hij veel te vinden op de machinale afdeling, die samen met de houtopslag plek heeft gekregen in het nieuwe deel van de loods. De overige ruimte wordt gebruikt voor de productie van de prefab onderdelen voor de houtskeletbouw van woningen.

Door de toenemende drukte is Bouma steeds meer op het kantoor te vinden. ,,Het zelf meewerken in

de loods vind ik het allermooiste, maar het werk om de productie heen vergt steeds meer tijd. Dat is natuurlijk alleen maar een goed teken.”

Ervaring

Met jarenlange ervaring in de houtskeletbouw weten de klanten – zowel bedrijven als particulieren – Bouma en zijn bedrijf HBD Prefab goed te vinden. De toeleverancier van prefab elementen levert niet alleen in de regio, maar ook elders in het land.

Zo produceert het Dokkumer prefab bedrijf al jaren voor Stuurman Bouw, een goede klant uit Den Haag. ,,Ze wilden graag samenwerken met een Fries bedrijf, die doet wat ie zegt en zegt wat ie doet. Zo kwamen ze bij ons terecht. Zij werken in de binnenstad van Den Haag en Scheveningen en bouwen verdiepingen op woningen. Wij hebben alle kennis en kunde in huis om de prefab elementen aan te leveren. De samenwerking bevalt heel goed.”

Als de klant opdracht heeft gegeven na het goedkeuren van de offerte, start het voorwerk. De ontwerptekening wordt - samen met de constructieberekening - door een tekenbureau vertaald naar gedetailleerde werktekeningen. Vervolgens gaat het team van HBD Prefab aan de slag met de productie van de hoogwaardige prefab onderdelen.

Het gespecialiseerde bedrijf kan binnen drie weken het casco van een hele woning produceren en

monteren, aldus Bouma. ,,Maar klanten kunnen ook bij ons terecht voor een dakkapel, uitbouw of andere vormen van houtskeletbouw.”

Duurzaam

Hoewel de ‘gewone’ manier van isoleren met naturol/glaswol nog steeds de overhand heeft, zijn duurzame isolatiematerialen ook in de houtskeletbouw in opmars. ,,Wij hebben al woningen geleverd met bio-based isolatiemateriaal. Dit kan in de fabriek aangebracht worden. Soms wordt een woning geleverd die nadien ingeblazen wordt met cellulose.”

HBD Prefab denkt ook graag mee bij vragen over luchtdicht bouwen. ,,Als houtskeletbouwer zorgen wij ervoor dat onze woningen/projecten voldoen aan de eisen van de WKB door een aantoonbaar kwaliteitsborgingssysteem toe te passen, terwijl we tegelijkertijd de BENG-eisen realiseren met een energiezuinige schil, hoogwaardige isolatie en luchtdichte houtconstructies.

Met de focus op kwaliteit en maatwerk kan HBD Prefab niet alleen reguliere bouwprojecten aan, maar ook bijzondere en unieke opdrachten waarin creativiteit en vakmanschap samenkomen.

Bouma kan er van genieten als alles gestroomlijnd verloopt en alles netjes is aangeleverd en gemonteerd. ,,Daar doe je het voor”, besluit de Dokkumer ondernemer.

Ondernemerssucces dankzij Investeringsfonds 8karspelen

Startende ondernemers of ondernemers die kapitaal tekortkomen voor hun plannen, kunnen een beroep doen op het Investeringsfonds 8karspelen. De stichting is sinds 2017 actief en heeft als doel het stimuleren van de economische ontwikkeling en het creëren van werkgelegenheid in de gemeente Achtkarspelen.

Het fonds is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Achtkarspelen, Stichting Bedrijven Centrum Achtkarspelen, Rabobank Drachten Friesland Oost en Achtkarspelen Bedrijven Contact (ABC). In aanmerking komen (duurzame) ondernemers die van een AFM goedgekeurde instelling een positieve beoordeling hebben gekregen voor hun financieringsaanvraag, maar nog geld tekortkomen.

“We zijn er voor starters, maar bijvoorbeeld ook voor ondernemers die uit willen breiden”, vertelt secretaris Peter de Vries die samen met Jos Blom, Ale Procee, Nico Bos en Rein Benno van der Wal het bestuur van de stichting vormt. Voorwaarde voor de lening is dat er sprake is van een waardevol en maatschappelijk verantwoord plan. De aanvraag wordt beoordeeld door het bestuur dat over ondernemerservaring en financiële kennis beschikt.

Het investeringsfonds stelt achtergesteld kapitaal beschikbaar. Ondernemers kunnen tot dertig procent van de totale financieringsaanvraag lenen met een maximum van

€30.000,- bij het Investeringsfonds 8karspelen. Voor verduurzamingsplannen kan maximaal €15.000,- worden geleend. De lening wordt verstrekt tegen actuele markttarieven en moet in vijf jaar terug worden betaald.

Het investeringsfonds heeft volgens De Vries een duidelijke meerwaarde voor de regio, maar zou meer willen doen. “We zien dat er in Achtkarspelen mooie initiatieven worden ontwikkeld waarvoor wij wat zouden kunnen betekenen. Het fonds is natuurlijk niet oneindig, maar in onze beleving kunnen we meer ondernemers ondersteunen bij hun plannen.”

Dat het aantal aanvragen beperkt is, heeft deels te maken met onbekendheid van het investeringsfonds 8karspelen. “Daar moeten we aan werken”, aldus De Vries. Daarnaast speelt de terugtrekkende beweging van financiële instellingen uit de regio een rol. “De afstand tussen banken en de regio is groter geworden en daardoor de verbinding kleiner. Daarmee valt een deel van onze voeding weg.”

Acht participaties zijn sinds de oprichting van het fonds afgelost en zes zijn nog actief. De praktijk leert dat de regeling niet tot betalingsproblemen leidt. “Het gaat om levensvatbare bedrijven die net even een steuntje in de rug nodig hebben om hun plannen te kunnen realiseren. Het fonds is een mooie low-profile manier om extra geld los te krijgen”, vertelt de secretaris.

De stimuleringsfonds heeft zijn functie bewezen, vindt de secretaris, die spreekt van mooie en positieve resultaten. “Wij hebben ondernemers geholpen hun plannen te realiseren. Zonder steun was dat sommigen niet gelukt, dat is het mooie. Het fonds levert een wezenlijke bijdrage aan de instandhouding en groei van het regionale ondernemersklimaat.”

Ga voor meer informatie naar www.investeringsfonds8karspelen.nl.

‘Lening heeft bedrijf boost gegeven’

Henk Hooyenga van H&R Project Data Solutions uit Buitenpost was één van de eerste ondernemers die profiteerde van het Investeringsfonds 8karspelen. Hooyenga startte het bedrijf in 2005 vanuit zijn woning in Kootstertille. Ruimte om te kunnen breiden was hier niet.

Een lening bij het investeringsfonds maakte het voor Hooyenga financieel haalbaar om in Buitenpost een woning met loods te bouwen en bood de mogelijkheid om door te groeien. De lening was een uitkomst, aldus Hooyenga. “Anders had ik een paar jaren door moeten modderen om het benodigde kapitaal bijeen te krijgen.”

De financiering gaf Hooyenga als ondernemer nieuwe energie en betekende een boost voor het bedrijf. “Met meer ruimte, materialen en gereedschappen kun je grotere klussen aannemen, dat heeft het groeiproces versneld. We hebben hierdoor een mooie stap kunnen maken.”

Hooyenga noemt het investeringsfonds een prima initiatief en kan het ondernemers die in een vergelijkbare situatie verkeren als hij deed aanraden een lening aan te vragen. “Een groot voordeel van direct geld voorhanden te hebben is dat je je kunt focussen op je corebusiness en daardoor doelen sneller kan realiseren.”

Ondernemersontbijt verbindt bedrijven op Fries-Groningse grens

Op vrijdag 21 november vond in het Barontheater te Opende het ‘Ondernemersontbijt Internationaal Ondernemen’ plaats, een gezamenlijk initiatief van de gemeenten Achtkarspelen en Westerkwartier ter gelegenheid van de landelijke Dag van de Ondernemer. Het ontbijt, waar circa dertig lokale en regionale ondernemers samenkwamen, stond helemaal in het teken van internationaal zakendoen, exportkansen én de kracht van elkaar ontmoeten op de provinciegrens.

Elkaar vinden levert nieuwe energie Beide gemeenten wilden met het ontbijt de waarde onderstrepen van samenwerking en netwerken - juist dwars door gemeente- en provinciegrenzen heen. Wethouder Harjan Bruining (Achtkarspelen) zegt daarover: “We zien hier de kracht van onze regio: ondernemers uit Friesland en Groningen ontmoeten elkaar en delen ervaringen. Zo ontstaan nieuwe contacten, samenwerkingen en inspiratie voor de toekomst.”

Ook wethouder Richard Lamberst (Westerkwartier) kijkt positief terug: “Export is niet alleen weggelegd voor multinationals; juist het mkb in de regio heeft volop potentie om internationaal te groeien. Samen bereik je meer en kun je met partners als Ynbusiness, GroBusiness en Oranjewoud Export Academy echt stappen zetten.”

Export: waardevol en haalbaar voor lokale mkb’ers

Na het ontbijt verzorgden Wessel de Vries (Ynbusiness) en Han Smidt (GroBusiness) de presentatie over actuele exportkansen en hoe zij hierin ondernemers kunnen ondersteunen. In een levendige paneldiscussie gaven regionale ondernemers Gerard van der Wal (GUZO Coffee) en Jeroen Hummel (Hummel Export) praktische tips en ervaringsverhalen. De deelnemers ontvingen concrete adviezen over marktkeuze, voordelen van export en het belang van culturele verschillen. Met ruim 11.000 bedrijven en meer dan 5.000 exportpotentiële ondernemingen in beide gemeenten is de regio uitermate kansrijk.

Succesvolle uitwisseling en vervolg

Het ontbijt was meer dan een kennismaking: ondernemers verlieten het event met nieuwe contacten, frisse ideeën en concrete stappen om hun export-ambities verder te brengen. “Samen zijn we sterker, en samen zorgen we voor groei in de regio. Dit ontbijt smaakt naar meer,” aldus beide wethouders.

Bedrijfsbezoek in

Buitenpost

Het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen bracht onlangs een werkbezoek aan Tillwood B.V. in Buitenpost. Tillwood is een gespecialiseerde producent van pallets, kisten, kratten en verpakkingshout op maat en levert vanuit Buitenpost aan klanten in heel Nederland. Onder leiding van de nieuwe eigenaar Sytse Monsma, sinds 1 januari 2025, krijgt het ruim dertig jaar bestaande bedrijf een nieuw, professioneel elan, met een sterke focus op procesverbetering, klantgerichtheid en groei.

Tijdens het bezoek sprak het college met Sytse Monsma over de ambities en uitdagingen van Tillwood. Monsma, met een achtergrond in de aannemerij, wil van Tillwood een ‘redelijke speler in het Noorden’ maken door verdere professionalisering en uitbreiding van het klantenbestand. Daarbij staan maatwerk, betrouwbaarheid en korte lijnen met klanten centraal. Tillwood is ISPM 15-gecertificeerd, waardoor de houten verpakkingen wereldwijd ingezet kunnen worden, en beschikt over een eigen transportnetwerk om leveringen snel en zorgvuldig bij klanten te krijgen.

Duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid vormen een belangrijk fundament onder het bedrijf. Al het afvalhout wordt gerecycled en pallets worden waar mogelijk gerepareerd en hergebruikt, wat goed past bij de circulaire ambities van Achtkarspelen. Daarnaast biedt Tillwood bewust werkgelegenheid aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo combineert het bedrijf economische activiteiten met sociale impact en draagt het bij aan een inclusieve arbeidsmarkt in de regio.

Succesvolle en leerzame bijeenkomst over veiligheid voor ondernemers in Surhuisterveen

Eind september vond in De Lantearne in Surhuisterveen een belangrijke en informatieve bijeenkomst plaats, georganiseerd door de werkgroep Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) voor de ondernemers van Surhuisterveen. De bijeenkomst richtte zich op het versterken van de veiligheid op bedrijventerreinen en onderstreepte het gezamenlijke belang van veilig ondernemen in de regio.

De werkgroep KVO, bestaande uit ondernemers op de Lauwers en Lauwerskwartier, H&I Surhuisterveen, de brandweer, politie, het Platform Veilig Ondernemen Noord-Nederland en de gemeente Achtkarspelen, organiseerde deze avond met drie relevante workshops over cyberveiligheid, brandveiligheid, en ondermijning.

Een bijzondere highlight van de avond was de workshop ondermijning, verzorgd door Jon Warmerdam, directeur van Bureau Drugszaken. Tijdens zijn presentatie gaf Warmerdam diepgaande inzichten in de risico’s van ondermijning voor ondernemers. Hij nam de aanwezigen mee in de realiteit van criminele activiteiten en hun impact op de bedrijfsvoering. Ook was er een mobiele drugslab te zien, waar ondernemers direct kennis konden maken met de praktische gevaren en signalen van drugsgerelateerde activiteiten.

Jon benadrukte: "Het is essentieel dat ondernemers hun omgeving goed kennen en verdachte situaties durven melden. Alleen samen kunnen we ondermijning effectief aanpakken."

De workshop cyberveiligheid, onder leiding van MKB Cyber Campus, belichtte het belang van digitale weerbaarheid. Hier werd aangestipt dat digitale dreigingen, zoals phishing en datalekken, risico’s zijn die elke ondernemer kan treffen en dat preventieve maatregelen cruciaal zijn.

Wietze Brandsma van Brandweer Fryslân gaf in de brandveiligheidsworkshop praktische handvatten mee om brandrisico’s te verminderen. Hij waarschuwde: "Brandveiligheid stopt niet bij de bouw; het vraagt voortdurende aandacht. Toegankelijkheid voor hulpdiensten en goede elektrische installaties zijn onmisbaar."

Karst-Jan Pool, namens de werkgroep KVO, benadrukte het belang van deze laagdrempelige bijeenkomsten: "De kracht zit in samenwerking en bewustwording. Dankzij deze avond zijn ondernemers weer een stap verder in een veiliger ondernemen in Surhuisterveen."

Na afloop konden de aanwezigen elkaar onder het genot van een hapje en drankje ontmoeten en ervaringen delen. De werkgroep KVO blijft zich inzetten om regelmatig dergelijke bijeenkomsten te organiseren en ondernemers te ondersteunen in het veilig ondernemen.

Voor meer informatie en toekomstige activiteiten kunnen ondernemers terecht op de website van de gemeente Achtkarspelen bij het onderdeel Keurmerk Veilig Ondernemen Surhuisterveen.

Het college bezoekt Hout- en Bouwmaterialen in Surhuisterveen

Het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen bracht op 2 september een bezoek aan Hout en Bouwmaterialen in Surhuisterveen. Een bedrijf dat sinds 2007 is uitgegroeid van een kleine houthandel op de oprit tot een professioneel team van 13 medewerkers. Met vier vrachtwagens die dagelijks de hele regio doorkruisen, is Hout en Bouwmaterialen uitgegroeid tot een belangrijke speler in de lokale bouw- en doe-het-zelf sector.

Tijdens het bezoek sprak het college met het enthousiaste team onder leiding van eigenaar Tienko van der Vaart over de kansen en uitdagingen van het bedrijf. "Begonnen met het verkopen van kleine partijen via Marktplaats, zijn we nu een van de meest complete hout- en bouwmaterialenleveranciers in de regio," aldus Tienko van der Vaart. "Onze eigen dompelinrichting zorgt ervoor dat we unieke producten kunnen leveren, zoals geïmpregneerd hout. We leveren niet alleen particulieren, maar richten ons ook steeds meer op de zakelijke markt."

Naast het uitgebreide assortiment hout, bouwen ijzerwaren, biedt Hout en Bouwmaterialen tegenwoordig ook kant-en-klare bouwpakketten aan. Ideaal voor de handige klusser die zelfstandig een project wil realiseren. Het bedrijf combineert fysieke expertise met een krachtige online aanwezigheid, waardoor klanten eenvoudig kunnen bestellen en hun materialen thuis laten bezorgen of bij het bedrijf ophalen.

Drogisterij Helfrich benoemd tot Buitengewoon

Werkgever en ontvangt

MVO-vignet

Op maandag 1 december vond een bijzonder moment plaats bij Drogisterij Helfrich in Surhuisterveen. Eigenaar Klaas Helfrich werd officieel benoemd tot Buitengewoon Werkgever en ontvangt hiermee het MVO-vignet, een erkenning voor bedrijven die Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) hoog in het vaandel hebben.

Drogisterij Helfrich is sinds 1906 een vertrouwd gezicht in Surhuisterveen. Inmiddels staat de vierde generatie aan het roer. Klaas en zijn medewerkers zijn al geruime tijd van grote waarde voor de gemeente Achtkarspelen. Binnen het bedrijf worden werkervaringsplaatsen aangeboden, waardoor kandidaten een eerste stap richting de arbeidsmarkt kunnen zetten. Bij Drogisterij Helfrich vinden zij structuur, ritme en regelmaat, maar bovenal een warme en liefdevolle omgeving. Dit helpt kandidaten zelfvertrouwen op te bouwen en te werken aan hun toekomst. Bovendien denkt Klaas actief mee over vervolgstappen na een werkervaringsplaats. Dankzij zijn grote netwerk weet hij kansen te creëren voor mensen die dat hard nodig hebben.

Wethouder Engbert van Esch: “Klaas Helfrich is een ondernemer met een groot hart. Zijn inzet voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is een voorbeeld voor velen. Het MVO-vignet is een mooie erkenning, maar het belangrijkste is dat mensen weer perspectief krijgen.”

Het MVO-vignet is een onderscheiding voor bedrijven die zich actief inzetten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, waaronder het creëren van werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

'Focus op wat je wilt'

Contact

Prins Bernhardstraat 1a 9251 CG  BURGUM

06- 1336 2669 info@kieskoers.nl www.kieskoers.nl

‘Focus op wat je wilt’

Alleen dan kun je doelen halen. Positief denken is namelijk niet genoeg. Wil je verder met je bedrijf en vooruitgang? Pak dan je stuur en grijp je kans.

pigment is en er met een speciale techniek gepigmenteerd wordt ontstaat er minder trauma aan de huid. Wenkbrauwen hairstroke, powder, ombre, ingeschaduwd of combi hairstroke/powder. Eyeliner op diverse manieren te zetten en ook uw lippen kunnen worden behandeld in diverse kleuren of om uw eigen kleur beter uit te laten komen en een mooie strakke cupidoboog te vormen.

Kijk voor het volledige aanbod op onze website

meer, een subtiele eyeliner en mooie strakke lippen zonder er ook maar een moment mee bezig te hoeven zijn. Het kan allemaal. Lijkt dit u ook heerlijk en wilt u meer weten over wat ik voor u kan doen, neem een kijkje op de website of bel of mail vrijblijvend.

12 januari NLP in 1 dag

28 januari Familieopstellingen dag

29 januari Workshop Hypnose

Bela Bela Permanente make-up MC de Sionsberg, Birdaarderstraatweg 70 9101DC Dokkum, 1e etage

Kies voor een opleiding of training bij Kies Koers.

T. 06 51293615 Email info@belabela.nl www.belabela.nl

4 februari NLP Practitioner opleiding

Dé houthandel van Noardeast-Fryslân.

advertentiekrijgtu10% kortingopeen behandeling!

16/ 17 februari Persoonlijk Leiderschap Focus Vooruit!

Houthandel Barkmeijer

Houthandel Barkmeijer is dé groothandel voor hout, plaatmateriaal, deuren en isolatie voor de professionele verwerker. Naast de handel in deze producten, bewerken wij veel hout in onze machinale afdeling.

Houten gevelbekledingDeuren Houtbewerking

Houthandel J. Barkmeijer & Zn. B.V.

De onheilsprofeet, tegen wil en dank

Regelmatig schrijf ik in deze column over Cyber Security, oftewel digitale veiligheid. Het is niet mijn bedoeling om als onheilsprofeet te klinken, maar dat risico neem ik graag. Ik verzorg ook graag lezingen over dit onderwerp, voor ondernemers, medewerkers en verenigingen. Het blijft een thema dat iedereen raakt.

In die lezingen neem ik mijn publiek graag mee naar het begin: ruim 40 jaar geleden, toen de eerste computers hun intrede deden. Toetsaanslagen erin, verwerking in de computer, en op de matrixprinter rolde het resultaat eruit. Hoe anders is dat nu. Alles is digitaal verbonden. Dat levert ongekende efficientie op, maar heeft ook een arsenaal aan risico's naar binnen gebracht.

Oplichters zijn van alle tijden, maar via internet vervaagt afstand en neemt de pakkans dramatisch af. Anonimiteit en beperkte opsporingsmogelijkheden in verre landen spelen deze criminelen in de kaart.

Nog altijd gaan mensen voor de bijl bij de zogenoemde bankmedewerker, soms zonder dat er zelfs een computer aan te pas komt. Ondertussen delen we accounts, gebruiken varianten van wachtwoorden telkens opnieuw en bewaren ze in browsers. Op social media en LinkedIn delen we massaal onze gegevens. Zo wordt CEO-fraude steeds eenvoudiger, tegenwoordig zelfs met AI gegenereerde voicemails. De tijd van mailtjes in slecht Nederlands liggen al lang achter ons.

Phishing groeit daarin mee. Mails lijken (of zijn) afkomstig van bekenden die iets met je willen delen. Zelfs 2FA-codes worden mee afgetroggeld. Daarna verstuurt de aanvaller vanuit het echte mailboxaccount weer nieuwe phishingmails of vervalste facturen. Internationaal opererende bedrijven zijn vaker het doelwit, want dan valt een afwijkende IBAN minder snel op.

Het aantal hacks, datalekken en ransomware-aanvallen is schrikbarend. Waarom kan ICT niet gewoon veilig, wordt mij vaak gevraagd. Omdat het altijd balanceert ergens tussen heel

gemakkelijk en heel goed beveiligd. De uitersten zijn daarbij sowieso niet acceptabel.

Ransomware blijft de grootste schadepost. Bedrijven worden zorgvuldig maar volledig platgelegd. Als back-ups onbruikbaar zijn gemaakt, is betaling vaak de enige uitweg. De onderhandelingen verlopen via keurige klantenservices van de aanvallers. Heropbouw zonder betaling leidt tot nieuwe chantage, bij het weigeren te betalen worden alle gestolen bedrijfsgegevens geopenbaard.

De KNVB zette back-ups terug maar betaalde uiteindelijk toch, nadat gedreigd werd met openbaarmaking. Omrin weigerde te betalen en moest dat bekopen met een dump van alle bedrijfsgegevens op het darkweb. En soms komt de eerste ingang niet van buiten. Medewerkers worden verleid om mee te werken, tegen 30 procent van de opbrengst. De recente hack bij het Openbaar Ministerie, met een maandenlange nasleep, laat zien hoe maatschappij-ontwrichtend een hack kan zijn.

Digitale autonomie, afhankelijkheid van toeleveranciers en risico's de leveranciersketen verdienen minstens zoveel aandacht. Vaak kom ik bij mijn lezingen tijd te kort, omdat er gewoon heel veel speelt maar ook door de vele vragen uit de zaal.

speelt maar ook door de vele vragen uit de zaal. te geven in de achtergronden, opdat online gedrag. Ik probeer hiermee de

regio te vergroten en ik hoop dat nog

Ronald Zijlstra, ondernemer bij Oké-PC IT ronald@okepc.nl

Tijdens mijn lezingen probeer ik inzicht te geven in de achtergronden, opdat organisaties bewuster worden van hun risico's en mensen van hun eigen online gedrag. Ik probeer hiermee de cyberweerbaarheid in onze noordelijke regio te vergroten en ik hoop dat nog lang te mogen blijven doen. Zolang het nodig is!

Maar ik kan toch ook figuurzagen?

Op de vrijdagmiddag werd ons 6de klasje (groep 8) opgedeeld in een jongens- en meisjesgroep. De jongens kregen figuurzagen en mochten uit triplex de mooiste disneyfiguren zagen. Jaloers keek ik toe; dit wilde ik ook! Maar de meisjes moesten mee met juf en kregen breipennen, borduurlap en wol in handen gedrukt (ik voel me erg oud worden als ik dit zo opschrijf). Vanaf het eerste moment voelde ik me daar ongelukkig mee, en ik was steevast het meisje dat op onverklaarbare wijze gaten in haar breilap had zitten, borduurnaalden kwijt was, om maar niet te spreken van alle klitten en knopen die overal in verschenen. Pff f, wat een drama, ik wilde hout, knutselen met stoere materialen en zagen. Maar nee, dat was voor de jongens; afgezien van het feit dat ik bij het buitenspelen als ik moest plassen, vurig wenste om een jongetje te zijn, ontstond hier écht de wens voor een wedergeboorte als jongetje.

In onze huidige tijd is dit fysiek mogelijk, maar die letterlijke behoefte was er niet, wel de behoefte aan die mogelijkheden die voor mannen er toch anders uitzagen dan die voor de vrouwen.

Ik functioneer altijd goed in ‘gemengd’ gezelschap; hou van de dynamiek die ontstaat in groepen van mannen en vrouwen bij elkaar. Heel anders dan alleen maar vrouwen of alleen maar mannen. Ik geloof in het mengsel van de verschillende ‘typische’ mannen- en vrouwentalenten, of deze nu van een man of vrouw komen, in wat voor volgorde dan ook. Het gevoel van machteloosheid overvalt me dan ook, als deze in onbalans raken. Als de puurheid van zelfkennis ontbreekt en je jezelf daarmee tekortdoet.

Het afscheid van de vader van een goede kennis werd druk bezocht en ik was als gast aanwezig bij de condoleance. Op het moment dat ik langzaam dichterbij kom in de rij om haar te condoleren met het verlies van haar vader, buigt ze zich naar me toe, en zegt: “We hadden jou graag de uitvaart laten verzorgen,

maar mijn moeder vindt het geen vrouwenberoep.”

Even verbluft kijk ik haar aan en zeg dan: ”Wat doet zij zichzelf tekort als vrouw zijnde.”

Maar het toppunt blijft toch altijd als je als vrouw denigrerend wordt behandeld, omdat je vrouw bent. Ik maak het gelukkig niet vaak mee, maar als het gebeurd is het eigenlijk van een bepaalde orde waar ik vanuit disrespect meteen afstand van kan nemen.

Het is in de winter als ’s ochtends heel vroeg iemand bij de voordeur staat van het kantoor. Ik ben alleen en het is nog donker. Een man compleet in gewaden gehuld en een hoofddoek om staat op de stoep. “Mijn vader is overleden.” Ik steek meteen mijn hand naar voren om hem te condoleren met het verlies. Die hand wordt niet aangenomen, want hij geeft vrouwen geen hand… dan wurdst in hiel lyts froutsje… Nadat ik hem in een soort trance binnenlaat, voel ik me heel kwaad worden en merk dat ik moeite heb om beleefd te blijven, maar het lukt, en vriendelijk maar beslist heb ik meneer uitgelegd dat we in mijn bedrijf respect voor elkaar hebben als mens zijnde en als hij daar een andere mening over heeft, hij misschien beter iemand anders kan zoeken voor de begeleiding. Hij antwoord: “Mijn vader is christen die maakt dat allemaal toch niet uit.”

Stof voor hele lange discussies…

Sjoerdtje de Haan uitvaartonderneemster met een lach (en deze keer meer) een traan

Uw specialist op het hellende dak

Bij ons bent u onder de pannen voor duurzame dakrenovaties!

Met onze BIOBASED isolatieplaten voeren wij toekomstbestendige dakrenovaties uit met oog voor mens, dier en milieu.

✓ Professionele dakvernieuwing

✓ Biobased isolatie met hoge RC waarde

✓ Onder KOMO certificaat aangebracht

✓ Erkend door Echteinstallateur.nl

Samen maken we woningen comfortabeler én duurzamer

Pannen leggen prefab dakelementen isoleren zonnepanelen