Nauczcyciel i Szkoła - nr 94 (1) - 2019

Z życia szkół i placówek oświatowych

Wartości i działania które łączą…

M

łodzi ludzie, którym przyszło żyć w XXI wieku mają często problem ze znalezieniem równowagi i proporcji między szybkim postępem i rozwojem technologicznym, a zachowaniem dziedzictwa kulturowego, które odziedziczyliśmy po poprzednich pokoleniach. Jest to świat wartości, który odnajdujemy w mitologii, legendach i innych opowieściach, a które tworzą spójną tradycję wszystkich narodów Europy.

Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, nauczyciele i uczniowie Szkoły Podstawowej nr 10 w Rzeszowie postanowili przystąpić do projektu From „MYTHOS” to „LOGOS”: Educational Approaches to European folk myths and legends, Od wierzeń do zasad rządzących światem. Edukacyjne podejścia do ludowych europejskich mitów, którego celem jest odkrywanie uniwersalnych przesłań znajdujących się w tekstach zakorzenionych od wieków w kulturze europejskiej.

Pierwsze spotkanie projektowe odbyło się w grudniu, w Atenach. Nie bez powodu zostało wybrane akurat to miasto uznawane przecież za jedno z najważniejszych miejsc dla kultury europejskiej. Czworo uczniów „dziesiątki” pod opieką swoich nauczycieli: Ewy Michałek i Ewy Skworzec udało się na spotkanie ze swoimi rówieśnikami z Grecji, Portugalii, Włoch, Rumunii i Litwy. Brali udział w warsztatach, zwiedzali miasto, a przede wszystkim nawiązali wiele nowych znajomości, a nawet przyjaźni.

Po feriach zimowych goście z Europy przyjechali do Rzeszowa. W poniedziałek 25 lutego zgodnie z polską tradycją zostali powitani chlebem i solą. Kilka dni wcześniej mieszkańcy osiedla mogli zobaczyć nad głównym wejściem do szkoły różnokolorowe flagi. Nauczyciele muzyki: Jacek Laska i Marcin Florczak ubrani w ludowe stroje wykonali wiązankę polskich melodii. Dyrektor szkoły Artur de Sternberg Stojałowski, zwracając się do przybyłych, podkreślał szczególną więź, która łączy narody Europy i to, że różnorodne ich kultury mają wspólne korzenie. Do tej wizyty uczniowie i nauczyciele przygotowywali się przez kilka miesięcy pod kierunkiem koordynatora projektu Mariusza Tomaki.

Dni upływały bardzo pracowicie. Już w poniedziałek uczestnicy projektu zobaczyli przedstawienia przygotowane przez uczniów SP nr 10 pod kierunkiem Moniki Surowiec, Anetty Bieniarz, Urszuli Dworzańskiej, Agaty Gruba, Joanny Brydy-Kłeczek i Ewy Michałek. Opowiadały między innymi o powstaniu Rzeszowa i przedstawiały rodowód bogów greckich. W tym samym dniu odbyły się też warsztaty kreatywnego pisania. Uczniowie podzieleni na międzynarodowe zespoły mieli rozwinąć przygotowany wcześniej tekst przygotowany przez panią Michałek, w którym spotykają się bohaterowie legendarni, tacy jak Lech, Czech i Rus z Odyseuszem i drużyną Argonautów. Zajęcia koordynowali Mariusz Tomaka i Albert Murjas.

We wtorek odbyła się wycieczka do Wieliczki i Krakowa.

Zagraniczni goście, którymi oprócz koordynatorów projektu opiekowała się Marta Świętoń, znali już legendy o Kindze

i smoku wawelskim, mogli więc na własne oczy zobaczyć, jak wyglądają te „zaczarowane” miejsca. Środa dostarczyła „Erasmusom” kolejnych wrażeń. Spotkali się bowiem z Prezydentem Rzeszowa Tadeuszem Ferencem i zwiedzili trasę podziemną. Później rywalizowali ze sobą, biorąc udział w grze ulicznej przygotowanej przez Anettę Bieniarz i Magdalenę Pączek, w trakcie której mogli poznać najciekawsze miejsca oraz historię i dziedzictwo miasta. Ten rodzaj aktywności stanowił dla nich duże wyzwanie. Musieli, w obcym dla nich mieście, wykazać się dużą spostrzegawczością i orientacją w terenie, umiejętnością analizy tekstu angielskiego, szybkiego podejmowana decyzji, sprawnością fizyczną oraz sprawnego korzystania ze swoich smartfonów do wykonywania zadań. Po obiedzie zaś sprawdzali swoje umiejętności rozwiązując związane z projektem quizy oraz odkrywając zwroty wywodzące się z mitologii greckiej w ich językach narodowych.

Następny dzień uczniowie pod opieką nauczycieli projektowych spędzili w Pstrągowej, przygotowując plakaty, których tematyka została opracowana przez Barbarę Kochan. Piekli chleb, smażyli kiełbaski nad ogniskiem i odbyli przejażdżkę bryczką. Szczególnie pieczenia chleba było ogromnym przeżyciem dla gości, niektórzy zabrali go do domu, aby przekazać swoim rodzinom. Dzień zakończyła uroczysta kolacja z narodowymi potrawami polskimi oraz tańcam i charakterystycznymi dla krajów partnerskich.

Wzięły w niej udział także rodziny, u których mieszkali goście z Europy. W trakcie tego spotkania można było zauważyć niezwykłą wieź między uczniami.

Nadszedł niestety dzień pożegnania. W piątek odbyły się zajęcia lekcyjne przygotowane przez polskich nauczycieli: lekcja języka polskiego, w czasie której łamano języki na dwuznakach, język angielski z polskimi legendami i matematyka, na której obliczano drogę Wikingów do Kanady. Prezentację pomocną w realizacji tego zagadnienia przygotowała D. Bieniek.

Na koniec ostatnie rozmowy, certyfikaty i wreszcie pożegnania, bo okazało się, że tyle jeszcze jest do powiedzenia…

W tym miejscu należy wspomnieć o wrażeniach nauczycieli, którzy przyjechali do Polski. Nie kryli tego, jak wiele pozytywnych wspomnień i emocji zawiozą do swoich krajów.

Podkreślali, że chcą przyjechać do nas ze swoimi rodzinami i przyjaciółmi.

Najważniejsze w naszym projekcie jest to, że młodzi ludzie przekonali się po raz kolejny, że wszyscy tak naprawdę są tacy sami. Nie ma żadnych różnic, dotyczących sposobu zachowania, przyzwyczajeń czy ubioru. Odkryli także, że mity i legendy europejskie niosą uniwersalne wartości, są ponadczasowe i powinny być stale obecne w naszym życiu.

Od wieków stanowią bowiem wzorzec, do którego odnosili się ludzie, szukając odpowiedzi dotyczących życia w różnych jego aspektach. A nam nauczycielom i wychowawcom chodzi przecież o to, by wychować pokolenie, które będzie szanować tradycję swojego kraju i Europy, dążąc do wspólnego działania, a nie do konfliktów.

Opracowali: Ewa Skworzec i Mariusz Tomaka Nauczyciel i Szkoła 1 SPnr nr 110(94) w Rzeszowie

Z życia szkół i placówek oświatowych

IV Podkarpacki Turniej Budowlany Monterów Systemów Suchej Zabudowy

W

Zespole Szkół Zakładu Doskonalenia Zawodowego im. Tadeusza Kościuszki w Rzeszowie 8 lutego 2019 r. odbył się kolejny IV Podkarpacki Turniej Budowlany Monterów Systemów Suchej Zabudowy pod patronatem Prezesa Zarządu Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie i firmy RIGIPS Saint Gobain.

Podczas Turnieju Firmę RIGIPS Saint Gobain reprezentowali: Sebastian Staniszewski – menadżer działu technicznego, Leszek Hadula – instruktor montażu systemów suchej zabudowy i Marek Bieniasz – regionalny doradca sprzedaży. Przybyli zaproszeni goście: Iwona Pruchnicka z Powiatowego Urzędu Pracy, Mariusz Kudyba i Marek Surmacz – Prezes i Wiceprezes Stowarzyszenia Specjalistów Robót Wykończeniowych Regionu Podkarpackiego. Obecne były media. Gości, uczniów biorących udział w zawodach i ich nauczycieli powitał Stanisław Zams – Dyrektor Zespołu Szkół Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie. Następnie głos zabrali zaproszeni goście.

W tegorocznych zawodach rywalizowały drużyny z 10 szkół województwa podkarpackiego: 1. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 i Centrum Kształcenia Praktycznego w Tarnobrzegu 2. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Stalowej Woli 3. Zespół Szkół Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie

4. Zespół Szkół Budowlanych im. Tadeusza Kościuszki w Brzozowie 5. Branżowa Szkoła I Stopnia nr 6 im. Jana Sas-Zubrzyckiego w Miejskim Zespole Szkół nr 5 w Krośnie 6. Zespół Szkół Budowlanych i Ogólnokształcących im. Króla Kazimierza Wielkiego w Jarosławiu 7. Zespół Szkół Kształcenia Ustawicznego w Rzeszowie 8. Zespół Szkół Zawodowych nr 1 w Dębicy 9. Zespół Szkół Zawodowych w Przeworsku 10. Centrum Kształcenia Praktycznego w Kolbuszowej Turniej składał się z dwóch części teoretycznej i praktycznej, do których zadania przygotowali przedstawiciele firmy RIGIPS Saint Gobain.

Uczniowie po zakończeniu części oficjalnej indywidualnie rozwiązywali testy. Po krótkiej przerwie przystąpili do „próby pracy” na odpowiednio przygotowanych stanowiskach. Zadanie praktyczne wykonywali w dwuosobowych zespołach. Trzeba było wykazać się nie tylko wiedzą, ale też wysokim poziomem umiejętności zawodowych, starannością i precyzją.

Ocenie podlegały: wykonanie fragmentu systemu suchej zabudowy zgodnie z dokumentacją, precyzja obróbki krawędzi i dopasowanie poszczególnych fragmentów, ogólne wrażenia estetyczne oraz przestrzeganie przepisów BHP podczas wykonywanych prac.

Przedstawiciele firmy RIGIPS Saint Gobain, stanowiący komisję konkursową, bardzo wysoko ocenili poziom przygotowania uczniów do turnieju.

Najlepsi zawodnicy i ich nauczyciele. Od lewej: przedstawiciele ZS ZDZ w Rzeszowie, ZSP nr 3 i CKP w Tarnobrzegu oraz ZSP nr 2 w Stalowej Woli

2

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

Z życia szkół i placówek oświatowych

Wyniki IV Podkarpackiego Turnieju Budowlanego Monterów Systemów Suchej Zabudowy I miejsce Szelest Paweł i Damian Wrona z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 i Centrum Kształcenia Praktycznego w Tarnobrzegu II miejsce Łach Sylwester i Słuja Mateusz z Zespołu Szkół Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie III miejsce Wojtala Patryk i Wojtala Marcin z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Stalowej Woli.

Podziękowania dla przedstawiciela firmy Rigips Saint Gobain od dyrektora ZS ZDZ w Rzeszowie

Dla zwycięzców przewidziano cenne nagrody ufundowane przez firmę RIGIPS Saint Gobain.

Uhonorowano pucharami i dyplomami najlepsze szkoły. Wszyscy uczestnicy otrzymali dyplomy i upominki.

Informacja na temat turnieju została również zamieszczona na stronie: http://tvpodkarpacka.pl/ iv-podkarpacki-turniej-budowlany-monterowsystemow-suchej-zabudowy/

Uczestnicy turnieju przed rozpoczęciem części praktycznej

Próba pracy podczas części praktycznej zawodów Przygotowanie do wykonania zadania praktycznego

Opracowała: Barbara Rusinek nauczyciel konsultant PCEN w Rzeszowie Zawodnicy podczas rozwiązywania testu

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

3

Z życia szkół i placówek oświatowych

Krótka historia pewnej kartki świątecznej Świąteczne warsztaty w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie

M

uzeum Historii Miasta Rzeszowa zorganizowało w okresie przedświątecznym zajęcia poświęcone historii bożonarodzeniowej kartki świątecznej. Kartki odgrywały na przełomie XIX i XX wieku bardzo ważną rolę. Dawniej zastępowały bardzo lubiane przez nas dzisiaj krótkie wiadomości wysyłane SMS-em czy mailem.

Podczas zajęć uczniowie dowiedzieli się kiedy powstały pierwsze kartki świąteczne, jak wyglądały oraz kto wymyślił nazwę pocztówka. Mieli mozliwość porozmawiania także o tradycjach i symbolach związanych ze Świętami Bożego Narodzenia.

Podczas części warsztatowej wykonywano kartki świąteczne wzorowane na tych dawnych z przełmu

4

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

XIX i XX wieku. Mamy nadzieję, że odbiorcom tych pięknych dzieł sprawiły one wiele radości.

Można było także obejrzeć niewielką wystawę poświęconą bożonarodzeniowej karcie pocztowej.

Kartki na niej prezentowane pochodzą z czasów przełomu XIX i XX w. Pokazane na wystawie pocztówki są niezwykle piękne, klimatyczne, a jednocześnie tajemnicze, przepełnione symboliką, która dzisiaj rzadko jest kojarzona ze Świętami Bożego Narodzenia.

Nasze kartki pełne są aniołków, dzwoneczków, jemioły, ostrokrzewów, szopek – ale także i zapewne to będzie dla nas zaskakujące – jest na nich dużo symboli szczęścia: świnek, kominiarzy, podków, muchomorów, pieniędzy, złota, krasnali itp.

Z życia szkół i placówek oświatowych

Promocja zdrowia i aktywności fizycznej w Zespole Szkół w Radomyślu nad Sanem

R

ada pedagogiczna Zespołu Szkół w Radomyślu nad Sanem w roku szkolnym 2016/2017 podjęła decyzję o przystąpieniu do programu Szkoła Promująca Zdrowie, rozpoczynając tym samym starania o uzyskanie certyfikatu Rejonowej Sieci Szkół Promujących Zdrowie.

Zespół Szkół w Radomyślu nad Sanem jest placówką, w skład której wchodzą Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Wiktora w Radomyślu nad Sanem z klasami dotychczasowego Publicznego Gimnazjum w Radomyślu nad Sanem oraz Gminne Przedszkole Publiczne w Radomyślu nad Sanem. Łącznie do zespołu szkół w roku szkolnym 2018/19 uczęszcza 192 wychowanków.

We wrześniu 2017 r. na spotkaniu z dr Barbarą Wolny grono pedagogiczne zostało zapoznane z ideą Szkoły Promującej Zdrowie. Powołany został Szkolny Zespół do Spraw Promocji Zdrowia oraz przeprowadzono diagnozę stanu wyjściowego. Na podstawie wyników diagnozy ustalone zostały problemy priorytetowe oraz ich przyczyny, które stały się punktem wyjścia do określenia kierunków planowanych działań. Jako cel główny przyjęto kształtowanie zdrowego stylu życia wśród społeczności szkolnej. Podjęte działania w zakresie promowania zdrowych nawyków żywieniowych, różnorodnych form aktywności fizycznej oraz dbałości o poczucie bezpieczeństwa dzieci w szkole i przedszkolu zmierzały do realizacji celów wyznaczonych w Planie Pracy Szkoły Promującej Zdrowie.

Realizując założone cele dokonano zmian w funkcjonowaniu kuchni szkolnej i przedszkolnej, wprowadzając do jadłospisu znaczną ilość warzyw w postaci surówek, przekąsek owocowo-warzywnych do dań obiadowych i śniadań. W przedszkolu ograniczono słodkie, gotowe podwieczorki na korzyść przygotowywanych na miejscu ciast i deserów owocowo-warzywnych. Zorganizowano jeden dzień w tygodniu, w którym dzieci miały możliwość samodzielnego komponowania kanapek z przygotowanych produktów.

W ciągu całego okresu przygotowawczego organizowano systematycznie cykle zajęć edukacyjnych pn. Jem to co zdrowe. We wszystkich grupach przedszkolnych

i klasach szkolnych uczniowie uczestniczyli w warsztatach kulinarnych: Warzywa i owoce dają supermoce, Owocowe przekąski, Owocowe ogrody, Kolorowo i zdrowo oraz Zdrowo jemy, zdrowo żyjemy. Od wielu już lat nasza szkoła uczestniczy w Programie dla Szkół – Mleko w szkole oraz Owoce w szkole.

Realizowane były również ogólnopolskie programy edukacyjne: Mamo, tato wolę wodę, Kubusiowi przyjaciele natury, Czyste powietrze wokół nas, Śniadanie daje moc, Znajdź właściwe rozwiązanie, Trzymaj formę, Szkoła przyjazna zaleceniom europejskiego kodeksu walki z rakiem, Żyj smacznie i zdrowo oraz Chrońmy młodość.

Uczniowie szkoły podstawowej włączyli się w ogólnopolską akcję tworzenia ,,Klubów Śniadaniowych’’ pod hasłem Wspólne drugie śniadanie w ramach których razem z wychowawcami realizowali tzw. Owocowe czwartki’ Działaniem zmierzającym do kształtowania właściwych nawyków żywieniowych było założenie w przedszkolu warzywniaka oraz Zielonego kącika nowalijek.

Warzywne zbiory wykorzystywane były w przedszkolnej kuchni oraz podczas kulinarnych warsztatów prowadzonych z dziećmi.

Realizacji celów priorytetowych Szkoły Promującej Zdrowie służyły zadania prowadzone podczas zajęć edukacyjnych, godzin wychowawczych, uroczystości szkolnych i przedszkolnych oraz liczne działania artystyczne: – konkursy plastyczne Warzywo lub owoc w formie przestrzennej czy Mój ulubiony owoc; – plakaty promujące zdrowe odżywianie; – zadania edukacyjne, np. Dzienniki posiłkowe; – nagrywane filmy, np. Odżywiajmy się zdrowo; – konkurs recytatorski, np. Wiersz na zdrowie; – teatrzyki przygotowywane przez dzieci, np. Bajka o witaminkach zawartych w owocach i warzywach.

Działaniami promującymi zdrowy styl życia objęci zostali również rodzice. Przeprowadzona akcja informacyjna polegała na kolportażu ulotek informacyjnych Dziesięcioro przykazań zdrowotnych, cyklicznym prezentowaniu w przestrzeni szkolnej tablic tematycznych oraz przekazywaniu aktualnych wiadomości podczas spotkań klasowych.

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

5

Z życia szkół i placówek oświatowych

Kampania mająca na celu przekonanie odbiorców do zasadności podejmowanych działań, spowodowała duże zaangażowanie rodziców w akcję promocji zdrowia. Udział rodziców w warsztatach kulinarnych, zajęciach edukacyjnych, szkoleniach i spotkaniach ze specjalistami przyczynił się do podniesienia poziomu ich wiedzy w zakresie odpowiedzialności za dokonywanie wyborów zdrowego stylu życia, a dla wielu z nich był impulsem do zmiany nawyków żywieniowych. Działania przedszkola i szkoły skierowane zostały nie tylko do wychowanków oraz ich rodziców, ale również do szerszego kręgu odbiorców – mieszkańców gminy niezwiązanych bezpośrednio ze szkołą. W myśl hasła, że zdrowie jest tym czynnikiem, które daje poczucie, iż jesteśmy w najlepszym momencie naszego życia, przygotowane zostały akcje promocyjne: stoisko ze zdrową żywnością dla pracowników i petentów Urzędu Gminy w Radomyślu nad Sanem oraz spotkanie z mieszkańcami na ulicach Radomyśla nad Sanem pn. ,,zdrowe kanapki’’, podczas którego przedszkolaki częstowały napotkane osoby.

Nieodłącznym elementem edukacji zdrowotnej jest aktywność fizyczna. Ruch jest naturalną potrzebą człowieka, a odpowiednia aktywność ruchowa jest niezbędna do zapewnienia prawidłowego rozwoju fizycznego, umysłowego, motorycznego i społecznego. Z przeprowadzonych badań diagnozy wstępnej wynika, że zarówno dzieci w wieku przedszkolnym jak i szkolnym niechętnie podejmują wysiłek fizyczny poza obowiązkowymi zajęciami wychowania fizycznego, przy czym wielu uczniów unika również zajęć obowiązkowych. Młodzi ludzie mają wyraźne problemy z organizacją wolnego czasu, spędzając go głównie przy komputerze, telefonie lub przed telewizorem.

Realizując program Promocji Zdrowia podjęliśmy różnorodne działania mające na celu promowanie wśród dzieci i rodziców aktywności fizycznej poprzez rozbudzanie zamiłowania do ruchu oraz zwiększenie liczby rodziców spędzających aktywnie czas ze swoimi dziećmi. W ramach tych zadań zarówno nauczyciele przedszkola jak i szkoły realizowali liczne zajęcia dydaktyczne mające na celu uświadomienie dzieciom, młodzieży oraz rodzicom znaczenia aktywności fizycznej dla zdrowia i prawidłowego rozwoju. Oprócz zabaw i zajęć ruchowych organizowano spacery, wycieczki piesze i rowerowe, pikniki integracyjne, lekcje w terenie oraz nocne trasy ekstremalne.

Promocją zdrowego trybu życia były liczne, opracowywane przez uczniów plakaty, karty dziennej 6

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

aktywności, dzienniczki sprawności fizycznej oraz organizowane w okresie ferii zimowych i wakacji wyjazdy integracyjne i obozy wypoczynkowe.

Dla nauczycieli i rodziców bezpieczeństwo dzieci i młodzieży jest sprawą priorytetową. W celu jego zwiększenia, systematycznie były organizowane spotkania z przedstawicielami służb mundurowych: policją, strażą pożarną, ratownikami medycznymi.

Uczniowie brali również udział w konkursach plastycznych oraz realizowali projekty edukacyjne mające na celu propagowanie bezpiecznego spędzanie czasu wolnego: Bezpieczna woda, Bezpieczne ferie, Bezpieczne wakacje, 3,2,1 Internet oraz Bezpieczny Przejazd - szlaban na ryzyko.

W celu zwiększenia bezpieczeństwa dzieci przedszkolnych podczas spacerów i wycieczek zakupiono dla dzieci kamizelki odblaskowe, a uczniowie szkoły podstawowej otrzymali znaczki odblaskowe w ramach prowadzonej przez policję akcji Bądź widoczny na drodze.

Mając na uwadze współczesne problemy środowiskowe angażowaliśmy dzieci i młodzież w różne akcje charytatywne: Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, zbiórkę nakrętek, Szlachetną Paczkę, Jałmużnę Wielkopostną, Koszyk Miłosierdzia, dary dla dzieci z Ukrainy, Świąteczne Stroiki – ze sprzedaży których dochód został przeznaczony na fundację ,,Z serca dla serca” oraz dom hospicyjny, zbiórkę zabawek dla dzieci z Domu Dziecka w Skopaniu i Stalowej Woli oraz szpitali w Tarnobrzegu i Stalowej Woli. Z inicjatywy uczennic klasy piątej i przy wsparciu Samorządu Uczniowskiego została zorganizowana akcja, dzięki której finansowe wsparcie trafiło do Jagody z Biłgoraja.

Po roku pracy i spełnieniu wszystkich warunków 25 października 2018 r. na Rejonowej Konferencji Naukowo-Metodycznej z Promocji Zdrowia, Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Wiktora w Radomyślu nad Sanem oraz Gminne Przedszkole Publiczne w Radomyślu nad Sanem otrzymały certyfikaty przyjęcia do Rejonowej Sieci Szkół Promujących Zdrowie.

Obecnie szkoła i przedszkole realizuje zadania w celu uzyskania Certyfikatu Wojewódzkiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie.

Opracowali: koordynatorzy projektu Małgorzata Malec i Agnieszka Rybak Dyrektor ZS w Radomyślu nad Sanem – Marek Pater

Z życia szkół i placówek oświatowych

Nasz Patron – Orlęta Lwowskie Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4 w Rzeszowie, Szkoła Podstawowa nr 14 im. Orląt Lwowskich w Rzeszowie

O

rlęta Lwowskie – dzieci, młodzież, która oddała życie w obronie swojej ojczyzny.

Nazwa, nieodzownie kojarzy się z poczuciem patriotyzmu, poświęceniem, odwagą oraz pragnieniem wolności. Uczniowie, studenci, oddający życie „za sprawę”, mający wielkie poczucie odpowiedzialności, solidarności oraz tożsamości narodowej.

Nasza Szkoła otrzymała imię Orląt Lwowskich w 1990 r. Od 28 lat jesteśmy dumni z naszego patrona i nieustannie zgłębiamy wiedzę na jego temat. Kolejne pokolenia uczniów szkoły mają możliwość poznania legendy Orląt Lwowskich nie tylko poprzez książki, pocztówki, zdjęcia, ale również poprzez poezję, filmy, spotkania z ciekawymi osobami i najbardziej cenne – wycieczki do miejsc pamięci. Święto Patrona przypada corocznie w listopadzie. W bieżącym roku szkolnym był to 23 listopada, a rocznica ta została połączona ze 100-leciem odzyskania przez Polskę Niepodległości oraz 100 rocznicą Obrony Lwowa. Przygotowania do obchodów uroczystości rozpoczęły się jednak dużo

wcześniej. Na początku roku szkolnego 2017/2018 zainicjowaliśmy w naszej placówce działania związane z uczczeniem 100-lecia Niepodległości. Rok szkolny 2018/2019 był kontynuacją podjętych zadań, a Święto Patrona ich zwieńczeniem.

Mając na uwadze dobro naszych uczniów, ich wszechstronną edukację oraz wychowanie w duchu patriotycznym, staramy się całym gronem pedagogicznym angażować dzieci i młodzież w różnego rodzaju eventy, corocznie związane nie tylko z patronem szkoły, ale również z zainteresowaniami i potrzebami uczniów. W przedstawieniu przygotowanym na Dzień Edukacji Narodowej w roku szkolnym 2018/2019 z humorem zaprezentowaliśmy sylwetki uczniów szkoły oraz poszczególnych nauczycieli, podkreślając ich nietypowe, zabawne postawy lub zachowania – oczywiście nie urażając przy tym zainteresowanych. Kolejno, jako szkoła promująca wartości patriotyczne, zorganizowaliśmy konkursy międzyszkolne: konkurs plastyczny Drogi do wolności oraz konkurs historyczny Niepodległość i jej odcienie.

Drużyna Orląt podczas wycieczki do Warszawy

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

7

Z życia szkół i placówek oświatowych

Z okazji Narodowego Święta Niepodległości wzięliśmy udział w ogólnopolskiej akcji „Dla Niepodległej”, polegającej na wspólnym śpiewaniu hymnu państwowego. O godz. 11.11 zebraliśmy się w sali gimnastycznej, odświętnie ubrani w barwy narodowe i wspólnie zaśpiewaliśmy cztery zwrotki Mazurka Dąbrowskiego oraz hymn szkoły. Tego dnia wszyscy uczniowie szkoły przystrajali również swoje klasy, dzięki czemu budynek szkoły, korytarze i klasy ukazały nam się w pięknych, biało-czerwonych barwach. Kierując się zasadą, iż doświadczanie jest bardziej efektywną formą nauki niż słuchanie oraz aby urozmaicić uczniom czas spędzony w szkole, pobudzić wyobraźnię i wzbogacić ich wiedzę, zostały zorganizowane wycieczki, podczas których młodzież poznawała historię miasta i regionu.

Klasy od I do V miały okazję zapoznać się z barwnymi postaciami historycznymi w Muzeum Historii Miasta Rzeszowa, natomiast klasy starsze (VI -VIII) udały się na wycieczkę do Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej. Wyjścia okazały się bardzo atrakcyjne, ciekawe, wzbudziły w uczniach poczucie przynależności i dumy narodowej. Jako iż jesteśmy szkołą, która corocznie uczestniczy w zlotach szkół im. Orląt Lwowskich i w tym roku nie mogło nas zabraknąć. Pomysłem na tegoroczny zlot była wycieczka do Lwowa. W ten sposób dzieci i młodzież miały możliwość na własne oczy zobaczyć, poznać i zapamiętać miejsca historyczne ściśle związane z naszym patronem.

We Lwowie zwiedziliśmy Stare Miasto, Cmentarz Łyczakowski oraz Cmentarz Orląt Lwowskich (gdzie złożyliśmy wieńce i zapaliliśmy znicze). Wraz z pocztami sztandarowymi pozostałych czterech szkół uczestniczyliśmy w uroczystej mszy świętej odprawionej w intencji Orląt w Katedrze Lwowskiej. Zachwycił nas balet w Operze i architektura tego pięknego, niegdyś polskiego miasta. Zlot stał się również niepowtarzalną okazją do zapoznania się, zawiązania nowych znajomości, przyjaźni i wymiany doświadczeń.

W tygodniu poprzedzającym Święto Patrona w szkole został zorganizowany konkurs plastyczno – literacki Orlęta Lwowskie oraz Niepodległa. Uczniowie mieli za zadanie zredagować wypracowanie, stworzyć wiersz lub album inspirowany powyższą tematyką. Trzeba przyznać, iż wszyscy stanęli na wysokości zadania, a efektem tego była wystawa tematyczna wyeksponowana na korytarzu szkolnym. Wyróżniające się prace zostały nagrodzone. Organizowane na terenie całego miasta Rzeszowa wydarzenia okolicznościowe, w tym roku związane ze 100-leciem Odzyskania Niepodległości 8

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

oraz 100-leciem Obrony Lwowa, stały się również naszym udziałem ze względu na uczestnictwo w nich pocztu sztandarowego szkoły. Wzięliśmy udział w uroczystości nadania sztandaru szkole im. Orląt Lwowskich w Roźwienicy, organizowaliśmy patriotyczne lekcje muzyczne dla uczniów szkoły, konkursy pieśni patriotycznych oraz spotkania: m.in. Przez język i kulturę ku Niepodległej, które poprowadził dla nas prof. Kazimierz Ożóg z Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Podsumowaniem naszych działań stało się uroczyste Święto Patrona, które rozpoczęliśmy mszą świętą w kościele p.w. Narodzenia NMP. Następnie przedstawiciele społeczności szkolnej, Rady Osiedla Staroniwa oraz inni zaproszeni goście złożyli wiązanki kwiatów pod tablicą pamiątkową Orląt Lwowskich. Podczas akademii uczniowie naszej szkoły przedstawili okolicznościowy program pt. Pełni wdzięczności za dar niepodległości.

W tym roku publiczność porwał brawurowo wykonany polonez, a wzruszyły okolicznościowe piosenki.

Dodatkowo uatrakcyjnieniem wydarzeń stały się: wystawa grafiki Niepodległa 1918 przygotowana przez Pana Lesława Granata oraz wystawa Młodzi dla Niepodległej powstała z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego oraz Instytutu Pamięci Narodowej, wystawa prac uczniów szkoły Nasz Patron – Orlęta. Całość wydarzenia została przedstawiona w audycji radiowej Polskiego Radia Rzeszów Kresowe krajobrazy, gdzie piosenkę pt. Jest takie miasto co zwie się Lwów zaśpiewała uczennica kl. V naszej szkoły, a pani dyrektor Maria Balawejder w udzielonym wywiadzie opowiedziała o tym, jak Orlęta Lwowskie inspirują zarówno uczniów naszej szkoły jak i nauczycieli do czynnej miłości ojczyzny.

Na pamiątkę całorocznej pracy związanej z niepodległością i Orlętami Lwowskimi oraz w celu przekazania niezwykle ważnej prawdy historycznej, nakreślenia kalendarium wydarzeń, jako zbiór obrazów i zdjęć, postała książka Orlęta Lwowskie na straży Polskości autorstwa pana Lesława Granata. Życzylibyśmy sobie, aby zaangażowanie i trud włożony w organizację wszystkich wydarzeń związanych z obchodami 100-lecia Odzyskania Niepodległości, 100- leciem Obrony Lwowa oraz Święta Patrona szkoły przyniosły wymierne korzyści w postaci zwiększonej świadomości narodowej uczniów, poczucia dumy i przynależności, postawy solidarności i współpracy. Liczymy, że kolejny rok i kolejne wydarzenia, plany będą równie atrakcyjne i ciekawe, a co najważniejsze wniosą konkretne wartości w edukację naszych podopiecznych.

Opracowały: Joanna Stanio, Justyna Drupka SP nr 14 w Rzeszowie

Szkoła Podstawowa nr 14 im. Orląt Lwowskich w Rzeszowie

Lwów, Cmentarz Łyczakowski

Zlot Szkół im. Orląt Lwowskich – Pomnik Adama Mickiewicza

Zlot Szkół im. Orląt Lwowskich – Lwów, Cmentarz Orląt

Wycieczka do Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Ulmów w Markowej

Rekord Dla Niepodległej – wspólne śpiewanie Hymnu Państwowego

Wycieczka Do Muzeum Historii Miasta Rzeszowa – warsztaty

Polonez w wykonaniu kl. VIII podczas Święta Patrona

Wystepy młodzieży podczas Święta Patrona Szkoły

Święto Patrona Szkoły – Poczet Sztandarowy

Promocja zdrowia i aktywności fizycznej

Zespół Szkół w Radomyślu nad Sanem

MERITUM Pismo Podkarpackiego Kuratora Oświaty

MERITUM Pismo Podkarpackiego Kuratora Oświaty nr 1 (21) styczeń-luty 2019

Szanowni Państwo!

Koleżanki i Koledzy Nauczyciele!

Najbliższe miesiące zdominują ważne dla edukacji tematy. Jednym z nich jest wdrażany właśnie drugi etap reformy, przynoszący długo oczekiwane zmiany dla szkolnictwa branżowego, dopełniające sensem przygotowaną wcześniej już jego strukturę. Nic dziwnego zatem, że obszerny artykuł w naszym „Meritum” prezentuje te najważniejsze z punktu widzenia ucznia, pracodawcy czy szkoły, dla której nowy rok szkolny rozpoczyna się właśnie teraz. Z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że oto „idzie nowe!”.

Prawo oświatowe, a za nim szkoła, otwiera się na potrzeby pracodawców i nowe formy współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w którym funkcjonuje i dla którego przygotowuje zaplecze kadrowe. Mamy wreszcie solidne podwaliny pod kształcenie dualne. Te, jak i wiele innych zmian, to szansa na lepsze wykorzystanie potencjału szkół, czy dopasowanie do potrzeb lokalnych. Co najważniejsze,

projektowane zmiany odzwierciedlają postulaty partnerów w działaniu: pracodawców, organów prowadzących szkoły i praktyków - dyrektorów szkół, tworzących Radę Dyrektorów Szkół Zawodowych przy Ministrze Edukacji Narodowej. To najlepsza rekomendacja dla tych przemian, dająca ich akceptację i szansę na powodzenie. Tym samym powoli domyka się koło reformy, a cel i zasadność podjętego trudu widoczne są o wiele lepiej z perspektywy tych wchodzących właśnie zmian. Stworzonej szansy nie można zaprzepaścić.

Zapraszam do lektury, ale także do jej pogłębienia. Taką okazję daje Podkarpacki Regionalny Kongres Zawodowy 29 marca br. z udziałem Ministra Edukacji Narodowej, zaproszonych gości oraz zainteresowanych tematem. Wszak sprawa szkolnictwa ponadpodstawowego, a zwłaszcza przyszłe losy naszych uczniów to sprawa wszystkich.

Małgorzata Rauch Podkarpacki Kurator Oświaty

Co w prawie piszczy…

Reforma szkolnictwa zawodowego – zmiany od 01. 09. 2019 r.

W

dniu 29 listopada 2018 r. Prezydent RP podpisał przyjętą 22 listopada przez Sejm RP ustawę o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245).

Najważniejsze zmiany, które wprowadza ustawa to: wzmocnienie udziału pracodawców w kształceniu zawodowym, cykliczna prognoza zapotrzebowania na zawody, wprowadzenie stażu uczniowskiego, zmiany w egzaminie zawodowym, w organizacji szkół i placówek, obowiązkowe szkolenia branżowe dla nauczycieli kształcenia zawodowego, nowe zasady finansowania szkół kształcących w zawodach, dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia uczniów w zawodach deficytowych.

Przepisy wydane na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe zmienianej w art. 1 pkt 22 niniejszej ustawy, stosuje się począwszy od roku szkolnego 2019/2020 w:

1) klasie I branżowej szkoły I stopnia, która rozpoczyna się z dniem 1 września 2019 r. lub z dniem 1 lutego 2020 r., 2) semestrze I szkoły policealnej, 3) klasie I dotychczasowego czteroletniego technikum – a w latach następnych również w kolejnych klasach lub semestrach tych szkół, 4) począwszy od roku szkolnego 2019/2020 w pięcioletnim technikum, 5) począwszy od roku szkolnego 2020/2021 w semestrze I branżowej szkoły II stopnia.

Organizacja kształcenia w branżowej szkole II stopnia oraz szkole policealnej.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami branżowa szkoła II stopnia i szkoła policealna będzie funkcjonowała bez podziału na szkołę dla młodzieży i szkołę dla dorosłych.

Na semestr pierwszy klasy I publicznej branżowej szkoły II stopnia przyjmuje się kandydatów, którzy ukończyli bran-

11

MERITUM Pismo Podkarpackiego Kuratora Oświaty

żową szkołę I stopnia w okresie 5 lat szkolnych poprzedzających rok szkolny, na który ubiegają się o przyjęcie do publicznej branżowej szkoły II stopnia (zmiana art. 135 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe zawarta w art. 1 pkt 61 niniejszej ustawy).

Ponadto, przepisy niniejszej ustawy art. 95, dają możliwość, aby na lata szkolne 2020/2021-2022/2023 na semestr pierwszy klasy I publicznej branżowej szkoły II stopnia przyjmować również kandydatów będących absolwentami dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej, którzy rozpoczęli kształcenie w tej szkole począwszy od roku szkolnego 2012/2013.

Kształcenie w tej szkole może się odbywać w formie dziennej (kształcenie odbywa się 5 dni w tygodniu) lub w formie stacjonarnej (kształcenie odbywa się 3-4 dni w tygodniu w dowolnych godzinach w ciągu dnia) lub w formie zaocznej (kształcenie odbywa się co 2 tygodnie przez 2 dni) – definicje poszczególnych form, w jakich może odbywać się kształcenie zostały zawarte w zmienionym art. 4 pkt 29a - 29c ustawy Prawo oświatowe zawartym w art. 1 pkt 3j niniejszej ustawy.

Szkoła będzie mogła dopasować formę kształcenia w zależności od potrzeb uczniów, np. uczniów już pracujących.

Organizacja kształcenia w branżowej szkole II stopnia będzie się odbywać dwutorowo: kształcenie ogólne uczniów zgodnie z ramowym planem nauczania dla branżowej szkoły II stopnia, natomiast kształcenie zawodowe, w tym praktyczna nauka zawodu, będzie odbywać się na kwalifikacyjnych kursach zawodowych (art. 109 ust 2a ustawy Prawo oświatowe zawarty w art.. 1 pkt 44b niniejszej ustawy). Taka organizacja kształcenia umożliwi funkcjonowanie oddziałów prowadzących kształcenie w kilku zawodach, a tym samym funkcjonowanie klas wielozawodowych.

Zasady klasyfikowania i promowania uczniów w branżowej szkole II stopnia będą analogiczne jak obecnie obowiązujące w szkołach dla dorosłych: klasyfikowanie i promowanie będzie się odbywać po każdym semestrze na podstawie egzaminów semestralnych przeprowadzanych z obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Będzie również możliwość zwalniania ucznia z zajęć praktycznych i praktyk zawodowych na podstawie zaświadczenia od pracodawcy. Niepełnoletnich uczniów branżowej szkoły II stopnia będą dotyczyły te same przepisy, co niepełnoletnich uczniów szkół dla dorosłych (art. 44z i 44za ustawy o systemie oświaty).

Podobnie jak w przypadku branżowej szkoły II stopnia, szkoła policealna będzie funkcjonowała bez podziału na szkołę dla młodzieży i szkołę dla dorosłych, lecz jako szkoła, w której kształcenie w zależności od zawodu będzie mogło być prowadzone w formie dziennej lub w formie stacjonarnej lub w formie zaocznej. Rekrutacja będzie analogiczna do obecnej rekrutacji do szkół policealnych dla dorosłych.

Do szkoły policealnej przyjmowane są osoby posiadające co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.

Klasyfikowanie i promowanie będzie analogiczne jak w przypadku obecnego klasyfikowania i promowania w szkołach policealnych dla dorosłych (art. 44z i 44za ustawy o systemie oświaty). Co do zasady w szkole policealnej będzie prowadzone kształcenie w tych zawodach, które w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nie będą przypisane do kształcenia w technikum. Wyjątki zostaną określone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego.

12

Ponadto kształcenie na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w kwalifikacjach wyodrębnionych w zawodach kształconych w szkole policealnej będzie możliwe wyłącznie dla osób posiadających co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.

Art.105 - art.113 ustawy zawiera przepisy zobowiązujące organy prowadzące szkoły policealne do podjęcia działań mających na celu dostosowanie działalności szkół policealnych do przepisów niniejszej ustawy, a w szczególności dotyczące dostosowania statutu szkoły do przepisów niniejszej ustawy do dnia 30 listopada 2019 r. oraz zmiany nazwy szkoły do dnia 31 sierpnia 2019 r.

Uczniowie i słuchacze, którzy rozpoczęli naukę przed dniem 1 września 2019 r. kontynuują naukę na podstawie dotychczasowych przepisów.

Struktura placówek umożliwiających uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych.

Z dniem 1 września 2019 r. dotychczasowe ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz placówki kształcenia praktycznego stają się centrami kształcenia zawodowego.

Dotychczasowe statuty ośrodków dokształcania zawodowego i placówek kształcenia praktycznego zachowują moc nie dłużej niż do dnia 30 listopada 2019 r. Określono również przepisy dotyczące dotychczasowego mienia ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz placówek kształcenia praktycznego – mienie to staje się mieniem centrów kształcenia zawodowego. Ponadto centra kształcenia zawodowego przejmują uprawnienia, obowiązki, zobowiązania i inne wierzytelności dotychczasowych placówek kształcenia praktycznego i ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego.

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego prowadzącej dotychczasową publiczną placówkę kształcenia praktycznego lub publiczny ośrodek dokształcania i doskonalenia zawodowego zobowiązany jest w terminie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 30 listopada 2019 r., stwierdzić przekształcenie w centrum kształcenia zawodowego w drodze uchwały, która stanowi akt założycielski centrum kształcenia zawodowego, art. 50 – art. 76 niniejszej ustawy.

Warunki uruchamiania przez szkołę kształcenia w danym zawodzie. Opiniowanie kierunków kształcenia.

W celu usprawnienia procesu opiniowania oraz nadania odpowiedniej rangi opinii mającej szczególne znaczenie dla potrzeb uruchamiania kształcenia w nowym zawodzie w danej szkole wprowadzono zmiany w zakresie opiniowania kierunków kształcenia. Dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę ustala zawody, w których kształci szkoła, po: 1) uzyskaniu opinii wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku pracy, oraz 2) nawiązaniu współpracy odpowiednio z pracodawcą lub osobą prowadzącą indywidualne gospodarstwo rolne, których działalność jest związana z danym zawodem lub branżą, w ramach umowy, porozumienia lub innych ustaleń, obejmujących co najmniej jeden cykl kształcenia w danym zawodzie. Współpraca ta polega w szczególności na: tworzeniu klas patronackich, przygotowaniu propozycji programu

MERITUM Pismo Podkarpackiego Kuratora Oświaty

nauczania zawodu, realizacji kształcenia zawodowego, w tym praktycznej nauki zawodu, wyposażeniu warsztatów lub pracowni szkolnych, organizacji egzaminu zawodowego, doskonaleniu nauczycieli kształcenia zawodowego, w tym organizowaniu szkoleń branżowych, realizacji doradztwa zawodowego i promocji kształcenia zawodowego (zmiana art. 68 ust. 7 oraz ust. 7a - 7d ustawy Prawo oświatowe zawarta w art. 1 pkt 30 niniejszej ustawy).

Marszałek województwa zaprasza do udziału w posiedzeniach wojewódzkiej rady rynku pracy przedstawiciela pracodawców, organizacji pracodawców, samorządu gospodarczego, innej organizacji gospodarczej, stowarzyszenia lub samorządu zawodowego lub sektorowej rady do spraw kompetencji właściwych dla opiniowanego zawodu, dyrektora szkoły występującej z wnioskiem oraz przedstawiciela kuratora oświaty.

Wojewódzka rada rynku pracy, przed wydaniem opinii o uruchomieniu kształcenia w nowym zawodzie w danej szkole, może zasięgnąć opinii powiatowej rady rynku pracy.

Opinia wydana przez wojewódzką radę rynku pracy jest ważna przez okres 5 lat. Potem będzie konieczność zasięgnięcia nowej opinii o zasadności dalszego kształcenia w zawodzie w danej szkole.

Wojewódzka rada rynku pracy wydaje opinię w zakresie planowanego eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieujętego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

Nie będzie natomiast wymagana opinia wojewódzkiej rady rynku pracy w zakresie uruchamiania oddziałów wielozawodowych (branżowa szkoła I stopnia – uczniowie będący młodocianymi pracownikami). Ponadto szkoła posiadająca pozytywną opinię o zawodzie, dla którego istnieje zawód pomocniczy, nie musi występować o opinię w przypadku uruchomienia kształcenia w zawodzie pomocniczym. Zgodnie z art. 97 niniejszej ustawy, opinie wojewódzkich rad rynku pracy i powiatowych rad rynku pracy wydane przed dniem 1 stycznia 2019r. zachowują moc do dnia 31 sierpnia 2022 r., a wnioski o uzyskanie opinii wojewódzkich oraz powiatowych rad rynku pracy złożone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, rozpatruje się zgodnie z dotychczasowymi przepisami. Ponadto, opinia wojewódzkiej rady rynku pracy nie będzie wymagana w przypadku szkół, które od roku szkolnego 2019/2020 będą kontynuowały kształcenie w zawodach, których nazwa i symbol cyfrowy tego zawodu określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, są tożsame z nazwą i symbolem cyfrowym zawodu określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, w brzmieniu dotychczasowym.

Szkoły kształcące w zawodach, na które, zgodnie z prognozą, jest wyższe zapotrzebowanie na rynku pracy, będą otrzymywały zwiększoną subwencję oświatową. Prognoza ta po raz pierwszy zostanie uwzględniona w podziale subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego na 2020 r. przy różnicowaniu kwot ustalanych na uczniów objętych kształceniem zawodowym art. 144 niniejszej ustawy.

Wzmocnienie udziału pracodawców w kształceniu zawodowym.

Szkolnictwo branżowe (branżowe szkoły I stopnia, branżowe szkoły II stopnia, technika i szkoły policealne) ma bazować

przede wszystkim na współpracy z pracodawcami. Dobrze zorganizowane i ściśle współpracujące z pracodawcami szkoły to przede wszystkim szansa dla regionów i społeczności lokalnych. W związku z tym, w zmienionym art. 120 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe zawartym w art.1 pkt 51 niniejszej ustawy doprecyzowano, gdzie może być realizowana praktyczna nauka zawodu, podkreślając jednocześnie, że może odbywać się w jednostkach zapewniających rzeczywiste warunki pracy, w tym u pracodawców lub w indywidualnych gospodarstwach rolnych, a także w centrach kształcenia zawodowego, warsztatach szkolnych, pracowniach szkolnych i placówkach kształcenia ustawicznego.

W art. 121a ustawy – Prawo oświatowe zawartym w art. 1 pkt 54 niniejszej ustawy wprowadzono dla uczniów technikum i uczniów branżowej szkoły I stopnia niebędących młodocianymi pracownikami możliwość odbywania w okresie nauki stażu uczniowskiego. W trakcie stażu uczniowskiego uczeń będzie realizował wybrane zagadnienia z programu nauczania w zakresie praktycznej nauki zawodu realizowanego w szkole, do której uczęszcza lub wykraczające poza ten program.

Szkoła, która dzięki podjętej współpracy z pracodawcą/firmą umożliwi uczniom realizację stażu uczniowskiego powinna stać się bardziej atrakcyjna dla uczniów (kandydatów) oraz ich rodziców. Uczestnictwo w stażach uczniowskich umożliwi uczniowi naukę zawodu w rzeczywistych warunkach pracy, poznanie zakładu pracy oraz zaznajomienie się z konkretnymi stanowiskami pracy. Pracodawca natomiast będzie miał możliwość pozyskania potencjalnego pracownika w pełni przygotowanego do podjęcia pracy na danym stanowisku.

Zakres zagadnień realizowanych w czasie stażu jest ustalany z dyrektorem szkoły. Dyrektor szkoły może zwolnić ucznia, który odbył staż uczniowski, z obowiązku odbycia praktycznej nauki zawodu w całości lub w części. Staż uczniowski może być odbywany odpłatnie lub nieodpłatnie.

Praktyczna nauka zawodu uczniów – młodocianych pracowników.

Do klasy I publicznej branżowej szkoły I stopnia młodocianych pracowników przyjmuje się na podstawie świadectwa ukończenia szkoły podstawowej i umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu (art. 130 ust 7a ustawy Prawo oświatowe zawarty w art.1 pkt 58 niniejszej ustawy). Niezbędne jest, aby dyrektor szkoły i pracodawca współpracowali w zakresie realizacji szkolonego programu nauczania w zawodzie. Dlatego też, umowa będzie określała zakres kształcenia zawodowego realizowanego w szkole oraz u pracodawcy wynikający z programu nauczania dopuszczonego do użytku w szkole oraz liczbę dni w tygodniu, w których zajęcia praktyczne odbywają się u pracodawcy. Będzie również określała prawa i obowiązki stron. Do umowy zostanie dołączony program nauczania dla danego zawodu.

W art. 4 niniejszej ustawy wprowadzono zmianę w art. 190 i art. 191 ustawy Kodeks Pracy, zgodnie z przepisem, osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych pracowników w roku kalendarzowym, w którym kończy 15 lat. Zgodnie z przepisem, również osoba, która w trakcie nauki w ośmioletniej szkole podstawowej ukończyła 18 lat może być również zatrudniona na zasadach dla

13

MERITUM Pismo Podkarpackiego Kuratora Oświaty

młodocianych pracowników, ale tylko w roku kalendarzowym, w którym kończy szkołę. Ma to znaczenie zwłaszcza dla uczniów z niepełnosprawnościami, którzy dzięki takiemu rozwiązaniu, pomimo ukończonych 18 lat, będą mogli kontynuować kształcenie, realizując przygotowanie zawodowe u pracodawcy jako młodociani pracownicy.

Celem zmian wprowadzanych niniejszą ustawą jest w szczególności dostosowanie kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy. Dlatego też zwiększono kwoty dofinansowania pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników. Wprowadzono (art.122 ust. 2a ustawy Prawo oświatowe zawarty w art.1 pkt 55 niniejszej ustawy) zwiększenie tego dofinansowania do kwoty 10 000 zł.

W związku z potrzebą dodatkowego wsparcia kształcenia zawodowego wprowadzono zmiany w przepisach podatkowych, które stworzą preferencje podatkowe dla przedsiębiorców (osoby prawne lub osoby fizyczne) przekazujących darowizny dla publicznych szkół prowadzących kształcenie zawodowe i publicznych placówek kształcenia ustawicznego oraz publicznych centrów kształcenia zawodowego. W przypadku osób prawnych prowadzących działalność gospodarczą wprowadzono możliwość odliczania podatku łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu (art. 18 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawarty w art. 10 pkt 2 niniejszej ustawy). Natomiast w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wprowadzono możliwość odliczania podatku łącznie do wysokości nieprzekraczającej 6% dochodu (art. 30c ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarty w art. 9 pkt 3 niniejszej ustawy).

Wzmocnienie potencjału szkół.

Zgodnie z wprowadzonymi regulacjami, publiczne i niepubliczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe będą mogły prowadzić tak jak dotychczas kwalifikacyjny kurs zawodowy, a ponadto również kurs umiejętności zawodowych i turnus dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników w zakresie zawodów, w których te szkoły kształcą, oraz w zakresie branż, do których są przypisane te zawody. Ponadto, kurs umiejętności zawodowych został poszerzony o możliwość realizacji programu nauczania, który uwzględnia efekty kształcenia właściwe dla dodatkowych umiejętności zawodowych, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe zawartego w art. 1 pkt 22 niniejszej ustawy.

Wszystkie z tych form będą mogły prowadzić publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego.

Zmiana zasad udzielania akredytacji na kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych.

Główna zmiana polega na tym, że akredytacja będzie przyznawana na konkretną pozaszkolną formę kształcenia prowadzoną przez dany podmiot oraz że, akredytacja będzie przyznawana na okres 5 lat. Akredytację, w drodze decyzji administracyjnej, przyznaje kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce prowadzenia kształcenia ustawicznego w danej formie pozaszkolnej. Przepisy określają wymagania, jakie musi spełnić placówka lub centrum, aby mogła uzyskać akredytację (art. 118 ust. 1-3 ustawy Prawo oświatowe zawarty w art.1 pkt 50 niniejszej ustawy).

14

Wprowadzono również przepis zobowiązujący kuratora oświaty do prowadzenia wykazu pozaszkolnych form kształcenia ustawicznego, na kształcenie w których przyznał akredytację. Wykaz ten będzie podawany do publicznej wiadomości na stronie internetowej kuratorium oświaty.

W związku z wprowadzanymi zmianami, został określony przepis przejściowy dotyczący akredytacji kuratora oświaty, która została przyznana przed dniem 1 września 2019 r., tj. przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zgodnie z którym akredytacja ta zachowuje moc do zakończenia kształcenia ustawicznego w danej formie pozaszkolnej, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2020 r. (art.103 ust. 1 niniejszej ustawy).

Wprowadzenie obowiązku przystępowania przez uczniów do egzaminów zawodowych.

Od 1 września 2019 r. wprowadzono obowiązek przystępowania uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe odpowiednio do egzaminu zawodowego przeprowadzanego przez okręgowe komisje egzaminacyjne albo do egzaminu czeladniczego przeprowadzanego przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (w przypadku ucznia – młodocianego pracownika kształcącego się u pracodawcy będącego rzemieślnikiem).

Wprowadzenie obowiązku przystąpienia do egzaminu zawodowego będzie warunkiem ukończenia szkoły lub promocji do następnej klasy, po spełnieniu pozostałych, dotychczasowych warunków określonych w przepisach prawa oświatowego (zmiana art. 44q ustawy o systemie oświaty zawarta w art. 2 pkt. 40 niniejszej ustawy).

Ujednolicenie pensum nauczycieli praktycznej nauki zawodu.

Nauczycieli praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach szkół i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych obowiązywał będzie tygodniowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych – w wymiarze 20 godzin. (zmiana art. 42 ust. 3 lp. 5 ustawy Karta Nauczyciela zawarta w art. 6 pkt. 14 li. c niniejszej ustawy).

Wprowadzenie obowiązkowych szkoleń branżowych dla nauczycieli kształcenia zawodowego.

Wśród wprowadzonych przepisów, w art. 6 niniejszej ustawy (zmiana ustawy – Karta Nauczyciela), znalazły się rozwiązania prawne dotyczące doskonalenia nauczycieli, skierowane wprost do nauczycieli kształcenia zawodowego. Dla tej grupy nauczycieli: nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczycieli praktycznej nauki zawodu wprowadzono nową formę doskonalenia – obowiązkowe szkolenia branżowe, które będą realizowane w obowiązkowym wymiarze 40 godzin cyklicznie w okresach trzyletnich w przedsiębiorstwach związanych z nauczanym zawodem. Celem szkoleń branżowych jest doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych potrzebnych do wykonywania pracy.

Dyrektor szkoły lub placówki prowadzącej kształcenie zawodowe będzie miał obowiązek zorganizowania szkoleń branżowych dla swoich nauczycieli, tj.: ustalenia harmonogramu szkoleń na dany rok szkolny oraz skierowania nauczyciela na szkolenie branżowe u przedsiębiorcy z własnej inicjatywy lub na wniosek nauczyciela. Dyrektor szkoły może również zorganizować szkolenia branżowe w ramach nawiązanej współpracy z pracodawcą.

Opracowała: Dorota Kaleta Wizytator Kuratorium Oświaty w Rzeszowie

Promocja zdrowia i aktywności fizycznej

Z życia szkół i placówek oświatowych

Szkoła Podstawowa w Tyczynie uhonorowana mianem

Szkoła Niepodległej

P

odstawowym celem i zadaniem współczesnej szkoły jest wszechstronny rozwój młodego człowieka. Kształcenie ogólne powinno więc nie tylko dostarczać niezbędnej wiedzy do aktywnego i twórczego udziału dzieci i młodzieży w życiu społecznym, ale również kształtować wartości konieczne do funkcjonowania wolnego, demokratycznego społeczeństwa, rozwijać poczucie tożsamości kulturowej, lokalnej i narodowej czy budować więzi społeczne i postawy patriotyczne.W dobie powszechnej uniwersalizacji i kosmopolityzacji świata niezwykleważna i trudna zarazem wydaje się byćedukacja patriotyczna.

(pierwsza od lewej:) Zofia Mruk – Dyektor Szkoły Podstawowej w Tyczynie

Uroczyste podsumowanie Programu Szkoła Niepodległej Sejm RP 8 luty 2019 r.

16

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

Młodych pociągają wymagania i wysokie ideały.

Jan Paweł II

Z życia szkół i placówek oświatowych

Mając na względzie wyzwania współczesnej edukacji, Szkoła Podstawowa im. S. Staszica w Tyczynie od wielu lat w procesie dydaktycznym i wychowawczym szczególną rolę przywiązuje do kształtowania postaw i wychowania patriotycznego. W minionym roku, Roku Jubileuszu 100-lecia Odzyskania przez Polskę Niepodległości oraz 650-lecia Tyczyna, szkoła zorganizowała wiele uroczystości, imprez, konkursów i przeglądów o tematyce patriotycznej. Były wśród nich m.in.: Inauguracja Obchodów Jubileuszu 100-lecia Odzyskania przez Polskę Niepodległości,100 życzeń na 100-lecie „I’m proud to be Polish”, A jak ciebie kto zapyta..., Znasz li ten kraj, Drogi do Niepodległej, Nasz śpiewnik polskości, Tyczyn w latach walki o niepodległość, Szkolny Przegląd Tańców Narodowych czy Bal Niepodległości. Szkoła systematycznie włączała się również w europejskie i ogólnopolskie konkursy, programy i projekty: Szkoła dla Niepodległej, Do Hymnu, My Polacy Niepodlegli, Rekord dla Niepodległej. Była zarejestrowana na wielu mapach programów niepodległościowych.

Uczniowie z sukcesami brali udział w: ogólnopolskim konkursie O Naszą Niepodległą…, VI Dyktandzie Niepodległościowym „Po polsku o historii” oraz w Narodowym Czytaniu „Przedwiośnia”. Doskonale układała się także współpraca szkoły z rzeszowskimi oddziałami: Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum Okręgowego, NSZZ „Solidarność” oraz Związkiem Strzeleckim „Strzelec”.

Wspólne działania z tymi instytucjami i organizacjamiskutecznie aktywizowały uczniów do realizacji wielu programów i udziału w różnych akcjach m.in.: Żywe Muzeum, spotkania ze świadkami historii, prelekcje i wystawy – Ojcowie Niepodległości, Młodzi dla Niepodległej, Historia w banknotach zapisana, My Polacy – niepodlegli, przedsiębiorczy, wydanie Śpiewnika pieśni patriotycznych, posadzenie Dębu Niepodległości, zakopanie Kapsuły Czasu czy wycieczki patriotyczne (Markowa, Rzeszów, Kraków itd.).

Zwieńczeniem działań szkoły było przystąpienie w czerwcu 2018 r. do Programu Szkoła Niepodległej, nad którym patronat honorowy objął Minister Edukacji Narodowej w ramach Roku dla Niepodległej. Program stanowił część ogólnopolskiego programu Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR) Niepodległa 1918-2018. Jego głównymi celami było kształtowanie postaw patriotycznych oraz obywatelskich, upowszechnianie wiedzy na temat wydarzeń historycznych lat 1914-1922 w kraju i poza jego granicami oraz popularyzacja innowacyjnych metod nauczania i wspieranie nauczycieli w stosowaniu tych metod w praktyce.

Do programu zakwalifikowano ponad 400. szkół z całej Polski. Każda uczestnicząca w programie szkoła miała za zadanie wybrać, zgłosić i zrealizować w okresie od 1 września 2017 r. do 31 grudnia 2018 r. siedem zadań z pięciu kategorii tematycznych zaproponowanych przez organizatorów konkursu. Wśród wskazanych obszarów były: Szlak Trzech Świąt Rzeczypospolitej – uczczenie świąt 3 maja,

15 sierpnia i 11 listopada, Szlak Współtwórców Niepodległości – projekt wydobycia na światło lokalnych działaczy i dowódców Polskiej Organizacji Wojskowej, bohaterów drugiego planu, nauczycieli, ludzi kultury itp., osób zasłużonych dla Niepodległości, Szlak Żołnierzy Niepodległości – projekt ocalenia od zapomnienia żołnierzy wszystkich formacji walczących o niepodległość i granice Rzeczypospolitej poprzez dbanie o miejsca pochówku oraz inne miejsca pamięci (tablice, krzyże, pomniki) i we współpracy z partnerami zewnętrznymi, np. samorządem, objęcie ich stałą opieką oraz popularyzacja wiedzy o nich, Szlak Dróg Do Niepodległości – projekt ukazujący wielość dróg prowadzących do wolności oraz Szlak Pierwszych Dni Wolności – projekt organizacji wielu wydarzeń upamiętniających pierwszy dzień wolności w różnych miejscowościach i regionach.

Wszystkie zgłoszone i zrealizowane przez uczestników programu zadania musiały zostać dokładnie opisane oraz udokumentowane za pomocą prezentacji, zdjęć lub filmów. Podlegały również ocenie jury i po weryfikacji były publikowane na platformie projektu. Spośród zgłoszonych z całej Polski ponad 400. szkół, ale tylko części udało się spełnić wysokie wymagania konkursowe. Wśród nich znalazła się Szkoła Podstawowa im. S. Staszica w Tyczynie.

Uroczyste podsumowanie Programu Szkoła Niepodległej odbyło się w Sejmie RP 8 lutego 2019 r. W tym ważnym dniu szkołę reprezentowała dyrektor Zofia Międlar-Mruk. Galę rozpoczęła Konferencja naukowa Drogi do Niepodległej z udziałem premiera RP Mateusza Morawieckiego, marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego, marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego, przedstawicieli parlamentu, kuratorów oświaty oraz zaproszonych gości.

Następnie uczestnicy spotkania wzięli udział w otwarciu wystawy Niepodległa. Po nim nastąpiło podsumowanie konkursu Szkoła Niepodległej, rozdanie nagród, certyfikatów i dyplomów dla jego laureatów.

Tuż po odebraniu z rąk organizatorów konkursu miana Szkoły Niepodległej dyrektor Zofia Międlar-Mruk nie kryła swej radości i wzruszenia: Jestem bardzo dumna i wzruszona, że mogłam reprezentować naszą szkołę i podkarpacie na tak wspaniałej gali i w obecności premiera RP, marszałków Sejmu i Senatu oraz pani Małgorzaty Rauch Podkarpackiego Kuratora Oświaty odebrać miano „Szkoły Niepodległej”. Cieszę się, że nasz codzienny trud przynosi nie tylko wymierne korzyści w procesie edukacyjnym i wychowawczym naszych uczniów, ale również owocuje tak ważnym wyróżnieniem na arenie ogólnopolskiej. To dla nas ogromny sukces i zaszczyt!

Zdobycie certyfikatu Szkoła Niepodległej to kolejny wielki sukces Szkoły Podstawowej im. S. Staszica w Tyczynie.

Jesteśmy pewni, że nieostatni…

Adam Janiec nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej w Tyczynie Fotografie ze strony KO w Rzeszowie i SP w Tyczynie

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

17

Z życia szkół i placówek oświatowych

Podsumowanie projektu Erasmus+ w Liceum Ogólnokształcącym w Strzyżowie

W

latach 2017/2018 nauczyciele Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Strzyżowie realizowali projekt W drodze do Europy – rozwój kompetencji językowych i europejskiej sieci kontaktów, realizowany w ramach akcji Mobilność kadry edukacji szkolnej.

Uczestnicy projektu (ośmioro nauczycieli) wzięli udział w dwutygodniowych kursach w różnych krajach Unii Europejskiej: w Wielkiej Brytanii (Londyn, Oxford, Edynburg), Irlandii oraz na Malcie. Kursy miały zróżnicowany charakter – od metodycznych, dla nauczycieli języka angielskiego, przez dające wiedzę o metodzie CLIL (Content and Language Integrated Learning – zintegrowane kształcenie przedmiotowo-językowe, oparte na jednoczesnym przekazywaniu treści z dziedziny nauczanych przedmiotów i elementów języka obcego), aż po te, które jedynie doskonaliły kompetencje językowe kadry strzyżowskiego liceum.

Po powrocie z zagranicznych szkoleń każdy z nauczycieli przeprowadził w szkole działania, które miały na celu nie tylko rozpropagowanie projektu, ale przede wszystkim wykorzystanie nabytych kompetencji w pracy z uczniami. Odbyło się wiele warsztatów, konkursów językowych, w które angażowali się nie tylko uczniowie naszego liceum, ale także okolicznych gimnazjów czy wreszcie świetnych lekcji otwartych przygotowywanych z rozmachem, zawsze w jakiś sposób tematycznie związanych z miejscami, w których kształcili się nauczyciele.

Uczniowie mieli zatem możliwość przemierzania Wielkiej Brytanii śladami Harry’ego Pottera, wirtualnie zwiedzając Londyn, Oxford i zwłaszcza Edynburg – miejsca będące inspiracją do napisania książki przez J. K. Rowling czy też związane z ekranizacją serii o młodym czarodzieju. Mieli także szansę poznać irlandzkie zwyczaje podczas świętowania Shamrock Day – Dnia św. Patryka, patrona Irlandii. Jak przystało na odwołania do Zielonej Wyspy, uczestnicy lekcji nie tylko poznawali kulturę i tradycje Irlandczyków, ale rywalizowali także w przygotowywaniu potraw i napojów w zielonym kolorze oraz prezentowaniu strojów z jak najliczniejszymi zielonymi akcentami kolorystycznymi.

Warto dodać, że świętowanie Dnia św. Patryka poprzedził szkolny konkurs na limeryk pisany zarówno w języku polskim, jak i po angielsku. Ciekawostką był fakt, iż w konkursie tym wzięli także udział wszyscy nauczyciele uczestniczący w mobilności, którzy mieli za zadanie w formie limeryku zawrzeć swoje wyjazdowe doświadczenia. Śmiechu, ale i wspomnień było co niemiara. Ponadto uczniowie w trakcie kolejnych lekcji otwartych mieli możliwość uczestniczenia w szkolnej grze poświęconej Sherlockowi Holmesowi, w której nie tylko doskonalili umiejętność komunikacji w języku angielskim, ale również wcielali się w postać słynnego angielskiego detektywa i rozwiązywali zagadkę kradzieży obrazu Vincenta van Gogha, a na zakończenie roku szkolnego 2017/2018 uczestniczyli w Melting Pot – kulturalnym jarmarku z Erasmusem.

Melting Pot - Jarmark Kulturalny – stoiska poświęcone Szkocji i Irlandii

18

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

Z życia szkół i placówek oświatowych

Melting Pot - Jarmark Kulturalny – stoiska poświęcone Szkocji i Irlandii

Na zakończenie działań projektowych odbyło się uroczyste „Koktajl Party”, w trakcie którego uczestniczący w mobilności nauczyciele przygotowali prezentacje w formie multimedialnych stoisk. I tak np. na stoisku poświęconym Anglii uczniowie i zaproszeni goście mieli okazję obejrzeć pamiątki przywiezione z Oxfordu i Londynu, wystawę zdjęć z serii lekcji otwartych poświęconych tematyce językowo-kulturowej i odbytych w okresie trwania projektu oraz prezentację zdjęć z mobilności. Kącik angielski zawierał również poczęstunek w rodzaju ‘afternoon tea’ lub ‘high tea’, czyli wyboru kanapek typu BLT (bacon-lettuce-tomato) i club sandwich oraz maślanych ciasteczek i bułeczek z dżemem na wzór angielskich scones. Dopełnieniem podwieczorku była oczywiście angielska herbata serwowana w różnych smakach na zakończenie wydarzenia.

W części irlandzkiej odwiedzający mieli okazję zapoznać się z obyczajami, kulturą i tradycjami Irlandii oraz obejrzeć prezentację zdjęć i posłuchać irlandzkiej muzyki.

Oczywiście uczestnicy zostali też poddani testowi intelektualnemu i sprawnościowemu, mieli również za zadanie rozwiązać quiz z wiedzy o Irlandii, znanych postaciach, kuchni i legendach irlandzkich. Na koniec wszyscy skosztowali tajemniczego zielonego napoju z zieloną koniczynką, specjalnie na tę okazję zamówionego u irlandzkiego Leprechauna.

Ciekawie było także na stoisku poświęconym Edynburgowi – prezentacja dotycząca stolicy Szkocji oparta była na zaskakującej historii dwóch niedźwiedzi: pandy, będącej po dziś dzień symbolem edynburskiego ZOO

Dzień Świętego Patryka

oraz znacznie bliższego polskiemu sercu niedźwiedzia Wojtka, żołnierza armii generała Andersa, który wraz z II Korpusem przeszedł szlak bojowy od Syrii aż po Włochy, by ostatnie lata życia spędzić właśnie w ZOO w Edynburgu. Słynny miś doczekał się nie tylko angielskich piosenek sławiących jego męstwo i odwagę, ale także pomnika znajdującego się w Princes Gardens, w ścisłym centrum miasta.

Na stoisku poświęconym słonecznej Malcie uczniowie mieli natomiast okazję poznać atrakcje turystyczne, jakie oferuje ta malownicza wyspa. Na prezentacji multimedialnej zainteresowani mieli możliwość poznania architektury, tradycji i obyczajów mieszkańców, a także wyrafinowanych smaków kuchni maltańskiej. Inna prezentacja poświęcona była zdjęciom nauczycieli z ich pobytu na Malcie, zarówno z zajęć szkolnych, warsztatów, jak również prywatnych wycieczek po tej niezwykłej wyspie.

Realizowany przez półtora roku projekt dobiegł końca.

Wymagał on wielkiego wysiłku od wszystkich go realizujących, niemniej korzyści z niego wyniesione są nie do przecenienia. I nie chodzi tylko o podniesienie kompetencji językowych nauczycieli w nim uczestniczących, ale przede wszystkim o możliwość wdrożenia nowych, atrakcyjnych metod prowadzenia zajęć lekcyjnych oraz przygotowanie sieci kontaktów, mających w niedalekiej przyszłości zaowocować nowymi projektami międzynarodowymi, tym razem skierowanymi już do uczniów.

Opracował: Zespół Erasmusa z LO w Strzyżowie Fot. z archiwum Zespołu Erasmusa

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

19

Z życia szkół i placówek oświatowych

Czy uczenie publicznego przemawiania w języku obcym może być dla uczniów szansą w nauce języka obcego?

Inspiracje metodami stosowanymi przez kluby Toastmasters International Jako nauczyciel języka niemieckiego i angielskiego niejednokrotnie w szczerych rozmowach spotykałam się z rozczarowaniem wielu rodziców dotyczącym nauczania ich dzieci języka obcego. Wiele razy słyszałam z ust moich koleżanek i kolegów nauczycieli innych przedmiotów pełne ukrytego żalu stwierdzenia np. Przez tyle lat inwestowałam w moje dziecko posyłając je na dodatkowe lekcje języka angielskiego, wspomagając je jak tylko to było możliwe. Jednak, gdy przyjeżdża ktoś znajomy z zagranicy to nie potrafi ono poza kilkoma prostymi zdaniami porozmawiać w tym języku. Ponadto, co istotniejsze, jako nauczyciel liceum ogólnokształcącego mogłam zauważyć, że bariery w komunikowaniu się w języku obcym są dużym problemem uczniów przechodzących z gimnazjum, zwłaszcza dla tych, którzy pochodzą z mniejszych miejscowości. Fakt ten oczywiście bardzo demotywująco wpływa na uczniów odnośnie dalszej nauki języka obcego. Brak im wiary w siebie, a towarzyszący podczas prób rozmów w obcym języku naturalny stres wydaje się niemożliwy do przezwyciężenia.

Problem przełamania barier komunikacyjnych w przypadku tych uczniów oraz sprawienie, aby zaczęli oni przemawiać w języku obcym w sposób naturalny jest wyzwaniem dla wielu nauczycieli. Z pomocą tutaj mogą nam przyjść metody zweryfikowane przez dziesięciolecia

20

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

stosowania przez kluby Toastmasters International. Jest to organizacja, której jednym z głównych celów jest szerzenie umiejętności publicznego przemawiania i sztuki komunikacji.

Przeszkodą podczas prowadzenia rozmowy w obcym języku jest nie tylko brak znajomości tego języka, ale również brak umiejętności swobodnego komunikowania się z drugim człowiekiem. Nie uczy się obecnie młodych ludzi, jak to było dawniej, przedmiotów takich jak retoryka, która kładła nacisk na publiczne przemawianie. Jak mogłam zauważyć, wielu uczniów ma problem z zaprezentowaniem swojego stanowiska na forum także w języku ojczystym. Podobne trudności występują z właściwym sposobem prowadzenia dyskusji.

Problem ten zauważył już na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych Ralph Smedley założyciel pierwszych klubów Toastmasters. Zdał on sobie sprawę, jak wielkie jest zapotrzebowanie na naukę publicznego przemawiania. Stworzone i doskonalone przez tę organizację non profit metody starają się w sposób pozaformalny uczyć sztuki komunikowania się i publicznego przemawiania w pozytywnej atmosferze. Zauważono bowiem, że rezultatem takich działań jest wzmocnienie wiary w siebie oraz rozwój osobisty. Pierwsze kluby Toastmasters zostały założone w Polsce w 1994 r. i szybko rozprzestrzeniły się

Z życia szkół i placówek oświatowych

w większych miastach. Ponadto wzorując się na formule Tostmasters powstały w Polsce inne kluby funkcjonujące na podobnych zasadach. Co istotniejsze dla nauczycieli języka angielskiego i niemieckiego w Polsce działają także kluby Toastmasters anglojęzyczne i niemieckojęzyczne. Poza uczeniem publicznych przemówień oraz efektywnej komunikacji, kluby te nie ograniczają się tylko do szlifowania piękna języka ojczystego, ale także do praktykowania języka obcego. W związku z tym cele tej organizacji nie tylko wpisują się wspomagająco w naukę języka obcego, ale dają coś więcej, co rzadko występuje w trakcie edukacji formalnej. Stosowane na spotkaniach tych klubów metody skupiają się bowiem nie tylko na zdobyciu konkretnej wiedzy, ale także na przełamaniu psychicznych barier podczas prezentacji przemówień publicznych i mają za cel dodanie uczestnikom wiary w siebie. Najogólniej mówiąc sposób działania klubów Toastmasters sprowadza się do regularnych spotkań w grupach 20-30 osobowych trwających około półtorej godziny, podczas których mają miejsce kilkuminutowe publiczne przemówienia, które w przyjaznej atmosferze i kulturalny sposób według ustalonych wcześniej kryteriów są oceniane przez pozostałych członków. Oczywiście spotkania w klubach anglojęzycznych odbywają się tylko po angielsku, a oceniający starają się dostosować swój poziom do ocenianego, zwracając szczególną uwagę, aby nikogo nie urazić, starając się równocześnie stworzyć atmosferę, że oceniany może liczyć na pomoc i wsparcie oceniających.

Dopiero klika lat temu już jako nauczyciel języka niemieckiego i angielskiego zetknęłam się z klubami Toastmasters International. Po bliższym poznaniu zasad ich funkcjonowania doszłam do wniosku, że uczestnictwo w spotkaniach klubów anglojęzycznych może działać wspomagająco w nauczaniu tego języka. Szczególnie zainteresowało mnie, że odbiorcami prowadzonego tam kształcenie są osoby w rożnym wieku. Bardzo ważnym był również fakt, że odbywa się ono w sposób zupełnie nieformalny. Uświadomiłam sobie, że następuje realizacja zasady umożliwiającej kształcenie się przez całe życie.

Ponadto proponowany w Toastmasters sposób kształcenia daje nie tylko wiedzę o przełamywaniu stresu związanego z publicznym przemawianiem, ale i stawia sobie za cel wzmocnienie wiary w siebie.

Inspirując się poznanymi, wyżej wymienionymi metodami, które uznałam za bardzo innowacyjne postanowiłam zrealizować w swojej szkole pilotażowy projekt dotyczący nauczania języka angielskiego. Podczas prowadzonych zajęć starałam się zwrócić większą uwagę uczniów na poprawę ich publicznych wypowiedzi i przemówień w języku angielskim, oczywiście robiąc to w ramach realizowanej podstawy programowej nauczanego przedmiotu. Starałam się także przybliżyć moim uczniom idee klubów Toastmasters, szczególnie chcia-

łam ukazać im potrzebę wspomagania nauki języka angielskiego kształceniem nieformalnym, które może się odbywać w każdym wieku i przyczyniać do ich osobistego rozwoju. Ważnym elementem było zachęcenie uczniów do wzięcia udziału w anglojęzycznych spotkaniach klubów tej organizacji i poznanie stosowanych tam metod.

W tym celu postanowiłam w ramach zajęć nadobowiązkowych za zgodą rodziców regularnie zabierać chętnych uczniów mojej szkoły na zajęcia organizowane w języku angielskim przez klub Toastmasters działający w moim mieście. Wiązało się to oczywiście z moim większym zaangażowaniem w zajęcia organizowane przez ten klub np. przez przygotowywanie przemówień, które byłyby ciekawe z punktu widzenia nauczanego przeze mnie przedmiotu, zdając sobie sprawę, że nic bardziej nie przemawia do młodzieży jak własny przykład.

Z perspektywy roku mogę powiedzieć o pozytywnym wpływie podjętych działań na postępy w podnoszeniu kompetencji komunikacyjnych w języku angielskim uczestniczących w spotkaniach Toastmasters uczniów.

W przypadku niektórych z nich nastąpił także rozwój pasji językowej. To natomiast skutkowało między innymi np. większą chęcią wzięcia udziału w olimpiadzie i konkursach z tego przedmiotu. Dodatkowym efektem, który według mnie osiągnęła młodzież uczestnicząc w tych nadobowiązkowych zajęciach, jest nabranie większej świadomości potrzeby realizowania kształcenia nieformalnego w każdym wieku. Jestem przekonana, że spotkani przez moich uczniów także dużo starsi uczestnicy anglojęzycznych spotkań klubu Toastmasters, uczący się publicznego przemawiania w tym języku u wielu z nich wzbudzili refleksję o potrzebie ciągłego kształcenia i dbania o swój ustawiczny osobisty rozwój.

Co najistotniejsze dzięki inspiracji niektórymi z opisanych powyżej metod wielu moim uczniom udało się przełamać tzw. bariery językowe oraz uwierzyli, że są w stanie przemawiać w tym języku. Z upływem miesięcy zgłaszało się do mnie coraz więcej uczniów deklarując chęć uczestniczenia w zajęciach organizowanych przez klub Toastmasters. Fakt ten nie wynikał z mojej większej aktywności promocyjnej, ale zachęty wychodzącej od samych uczniów, którzy wcześniej uczestniczyli w tych spotkaniach, co wyraźnie pokazuje, że zajęcia takie przynoszą im korzyść.

Realizacja powyższych celów możliwa była dzięki wdrożeniu projektu pod nazwą Rozwój umiejętności przemawiania w języku angielskim – szansą sukcesu naszych uczniów, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (POWER) w ramach projektu: Ponadnarodowa Mobilność Kadry Edukacji Szkolnej – nr PO WERSE - 2017-1-PL01-KA101-037850, dofinansowanego z UE na kwotę 24 917, 41 PLN. Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

21

Z życia szkół i placówek oświatowych

Projekt realizowany w III Liceum Ogólnokształcącym im. Cypriana Kamila Norwida w Rzeszowie miał na celu wprowadzenie innowacyjnych metod nauczania języka angielskiego, aby pomóc uczniom naszej szkoły w podniesieniu poziomu znajomości tego języka m.in. poprzez naukę sztuki przemawiania w języku angielskim i przełamywania związanego z tym stresu.

Dzięki niemu mieli oni szansę pokonać występujące bariery komunikacyjne języka angielskiego oraz sprawić, aby nabrali komunikacyjnej pewności siebie.

Cele organizacji Toastmasters, polegające na uczeniu przemówień publicznych oraz przełamywania stresu i dodaniu mówcy pewności siebie, są świetnym przykładem edukacji pozaformalnej, zwłaszcza jeśli odbywa się ona w języku obcym. Takie metody są pomocne dla naszych uczniów, którzy chętnie uczestniczą w spotkaniach anglojęzycznych Toastmasters, a także próbują w ramach spotkań prezentować swoje mini przemówienia.

W ramach szkolnych zajęć języka angielskiego uczniowie naszej szkoły mieli niejednokrotnie możliwość spotkania z członkami klubu Toastmasters. Podczas zajęć dowiedzieli się nie tylko o założeniach i celach działania klubu mówców, ale i o tym, jak ważne jest kształtowanie sprawności komunikacyjnych w języku angielskim oraz jak pomaga w tym tak zwana edukacja pozaformalna.

Dowiedzieli się o możliwościach studiowania w krajach anglojęzycznych, bliżej poznali ich historię i zwyczaje.

Dodatkowym walorem spotkań była możliwość komunikowania się w języku angielskim.

W ramach tzw. dobrych praktyk, korzystając z wzorców klubu Toastmasters również podczas prowadzonych szkolnych zajęć języka angielskiego uczniowie regularnie mają możliwość prezentowania swoich mini mów. Można zauważyć, że prezentacja na mini forum klasowym przygotowanej i skonstruowanej według ustalonych zasad wypowiedzi pozwala nie tylko powoli oswajać stres i przełamywać pewne bariery językowe, ale i zwiększać pewność siebie ucznia co szczególnie wspiera osoby, którym trudniej jest opanować pewne treści programowe. Bardzo ważne jest też, że uczniowie obserwując nawzajem swoje mini przemówienia uczą się od siebie, co jest bardzo ważnym etapem rozwoju umiejętności językowych.

Podsumowując uważam, że stosowane przez kluby Tosatmasters metody skupiające się na nauce przemawiania i poprawie komunikacji są nie tylko interesujące, ale także na tyle innowacyjne, że zastosowanie ich w nauczaniu języków obcych u młodzieży szkół średnich może przynieść wymierne korzyści, które u niektórych uczniów mogą zaowocować nawet rozwojem pasji poznawania tego języka. Prowadzone w szkołach średnich lekcje języków obcych mogą wieloaspektowo skorzystać z stosowanych tam metod, które potraktować można jako źródło wielu pozytywnych inspiracji.

22

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

O potrzebie prowadzenia nauczania języka obcego przy wykorzystaniu metod edukacji pozaformalnej przekonałam się dodatkowo, prowadząc na portalu eTwinnig dyskusję z nauczycielami z innych krajów.

Dotyczyła ona zastosowania metod wypracowanych przez organizację Toastmasters w nauczaniu szkolnym.

Od koleżanki z Irlandii dowiedziałam się, że opracowała program dla uczniów wprowadzający powyższe metody w nauczaniu, który z powodzeniem stosuje jako nauczyciel oraz dyrektor szkoły w Ballinasloe.

Biorąc po uwagę moje pierwsze pozytywne doświadczenia związane z wykorzystaniem wyżej wymienionych metod w wspomaganiu nauki języka angielskiego, uważam, że bliższe zainteresowanie się nimi przez ośrodki kształtujące tendencje rozwoju edukacji naszego kraju może być szansą dla wielu uczniów, zwłaszcza w przełamaniu występujących u nich barier komunikacji, która pojawia się podczas prowadzenia rozmowy w języku obcym.

Spotkania w opinii uczniów Spotkania Toastmasters są wspaniałą możliwością dla mnie i dla moich przyjaciół, by mówić po angielsku i udoskonalać nasze umiejętności oratorskie. Możemy walczyć na scenie ze swoim strachem przed publicznymi wystąpieniami. Te spotkania są nie tylko przyjemnym sposobem spędzenia czasu, ale także świetną okazją do nauczenia się czegoś nowego od mówców i gości.

Polubiliśmy to tak bardzo, że zdecydowaliśmy prezentować małe przemówienia Toastmasters podczas lekcji w szkole. Naprawdę warto uczęszczać na te zajęcia, ponieważ możemy bardzo dużo z nich się nauczyć.

Klaudia Głodowska

Zdecydowanie polecam uczestnictwo w spotkaniach grupy Toastmasters. Dzięki tym zajęciom przełamałem swoją barierę językową. Podczas lekcji języka angielskiego w szkole również staramy się odwzorować wypowiedzi wygłaszane przez speakerów. Pomogło mi to być otwartym i mniej stresować się wystąpieniami publicznymi. Jestem zachwycony atmosferą jaka panuje na sali wykładowej, kiedy na podeście mówcy rozpoczyna się pierwsza mowa członka grupy. To niesamowite przeżycie móc usiąść na krzesłach studentów, a przy okazji rozwinąć umiejętności posługiwania się językiem angielskim.

Ireneusz Pieniek

Opracowała: Anna Mazur nauczyciel dyplomowany języka angielskiego i niemieckiego Koordynator spotkań młodzieży III LO w Rzeszowie z młodzieżą z Niemiec w ramach działań fundacji Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego

Z życia szkół i placówek oświatowych

DLA NAUCZYCIELI I NIE TYLKO...

Wybrane nowości ze zbiorów PBW w Rzeszowie „My Zawodowcy” – nowe czasopismo w Czytelni

J

eden z kierunków realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2018/2019 dotyczy kształcenia zawodowego opartego na ścisłej współpracy z pracodawcami oraz rozwoju doradztwa zawodowego. realizacji powyższego priorytetu pomocne może okazać się nowe czasopismo zaprenumerowane przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Rzeszowie, dostępne w Czytelni: „My Zawodowcy: kształcenie zawodowe, rynek pracy, kariera”.

W

Redaktorem naczelnym kwartalnika jest Anna Świdurska. Pismo adresowane jest do dyrektorów, nauczycieli i uczniów szkół branżowych, techników oraz do szkół wyższych. Specjalna oferta doradztwa zawodowego jest skierowana do szkół podstawowych/gimnazjalnych, gdyż na tym etapie edukacji zapadają decyzje uczniów i ich rodziców o wyborze dalszej ścieżki kształcenia. Równie ważnym partnerem są pracodawcy, niezmiennie zgłaszający zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników fizycznych. – https://myzawodowcy.pl/dla-kogo/ Wydawca planuje ponadto dodatki tematyczne dla dzieci i młodzieży.

Tematyka publikacji ukazujących się na łamach czasopisma obejmuje m. in. następujące zagadnienia: – współpraca szkół i placówek, – doradztwo zawodowe, – tworzenie nowych zawodów, – funkcjonowanie szkół przyzakładowych, – funkcjonowanie klastrów edukacyjnych, – innowacje w kształceniu zawodowym, – rynek pracy, w tym zapotrzebowanie na kompetencje w poszczególnych branżach.

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)

23

Z życia szkół i placówek oświatowych

W czasopiśmie tym publikowane są felietony, wywiady, raporty specjalne, reportaże, zapowiedzi i komentarze prasowe poświęcone edukacji zawodowej. Głównym celem kwartalnika jest promowanie współpracy szkół i pracodawców, czyli kształcenia dualnego. Ten model edukacji zawodowej zakłada połączenie kształcenia teoretycznego z kształceniem praktycznym w celu zastosowania i pogłębienia zdobytej wiedzy i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Czasopismo dostarcza również inspiracji i propozycji usprawnienia kształcenia zawodowego, którego rola jest bardzo istotna w obecnych czasach, wymagających dostosowania się do zmieniających się potrzeb rynku pracy.

W dotychczasowych numerach kwartalnika ukazały się artykuły opisujące specyfikę branż takich jak: hotelarstwo, mechatronika, elektronika, hutnictwo, masarstwo, stolarstwo, kolejnictwo, dekarstwo, logistyka, budownictwo, poligrafia.

Redakcja czasopisma „My Zawodowcy” serdecznie zaprasza wszystkich zainteresowanych do nadsyłania propozycji tekstów do najbliższych numerów.

Informacje dla autorów artykułów publikowanych w czasopiśmie są przedstawione w zakładce DLA AUTORÓW. Serdecznie zachęcamy do korzystania z czasopisma „My Zawodowcy” w Czytelni przy ul. Towarnickiego 3 lub zamawiania skanów wybranych artykułów drogą elektroniczną (w ramach nowej oferty e-usług biblioteki).

Opisy bibliograficzne publikacji zawartych w poszczególnych numerach magazynu są na bieżąco opracowywane i dodawane do bazy Bibliografia PBW w Rzeszowie.

Opracowały: Barbara Nowak, Izabela Tomoń-Bąk PBW w Rzeszowie

Zapraszamy do korzystania z naszych zbiorów i usług Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Rzeszowie, ul. Gałęzowskiego 4 www.rzeszow.pbw.org.pl

24

Nauczyciel i Szkoła nr 1 (94)