Terschelling Magazine NR 3 2022

Welkom op Terschelling!

Beste mensen, Welkom op Terschelling!

Ik zeg wel eens, wonen en werken in de mooiste gemeente van Nederland voelt als de hoofdprijs. En ik zie wel eens iemand fronsen, nou… mooiste gemeente …, maar ja, als je houdt van rust, ruimte en natuur dan kun je nergens beter zijn dan op Terschelling.

Maar er zijn ook voldoende activiteiten, zowel sportief als cultureel, goede restaurants, een prachtig klein theater, gezellige terrassen, zowel in de dorpen als langs het uitgestrekte Noordzeestrand.

Heeft u ons prachtige ‘Museum Het Behouden Huys’ al eens bezocht, met volop informatie over onze historie op een toegankelijke wijze in beeld en woord gebracht.

Of al eens een kitesurfles genomen? Of al eens ons bijenpark bezocht? Of de pluktuin? Al cranberry’s gegeten of de heerlijke erwtensoep van Flang? Of per huifkar naar het Drenkelingenhuisje?

Ach, ik lijk wel een reclamebord voor onze activiteiten. Ontstaan uit enthousiasme voor dit eiland, maar goede wijn behoeft geen krans. Daarnaast staan in dit magazine veel geweldige ideeën.

Maar Terschelling is ook rust en ruimte. Eindeloze strandwandelingen kun je maken, waarbij je vaak al 100 meter na de strandovergang je alleen op de wereld waant. Onze bossen, duinmeertjes en niet te vergeten de Boschplaat zijn uniek. De Boschplaat is tevens, ‘s nachts dus, het donkerste plekje van Nederland. Heeft het predikaat Dark Sky Park gekregen. Stel je voor, in het donker de natuur in, genieten van een eindeloze sterrenhemel, zo bijzonder.

Voor mij is het meest bijzondere aan leven op dit eiland onze inwoners, de Terschellinger, en het eilandleven. Het van oudsher leven met elkaar, op een zandplaat in zee, heeft een echte we-doen-het-samen mentaliteit opgeleverd. Dat kon vroeger niet anders. En, wellicht verrassend, nog steeds kent het eilandleven beperkingen, zoals de huisvesting. Niet echt eenvoudig om hier te werken en in de buurgemeente te wonen, dan fiets je niet even snel op en neer, om maar eens een voorbeeld te noemen.

Maar onze kinderen kunnen hier naar school. Voor onze ouderen is er wonen met zorg mogelijk. We kennen een goed verenigingsleven met sport, kerk, cultuur en natuur.

Waarmee ik wil zeggen, dat Terschelling geen vakantiepark is. Er wonen en leven hier mensen. We staan bekend om onze gastvrijheid, de gasten zijn zeer welkom, maar mijn verzoek aan u: wilt u voorzichtig zijn met ons mooie eiland?

Ons mooie eiland, gelegen aan de Waddenzee heeft de status van Unesco Werelderfgoed. En weet u, zullen zich op de Olympus in Athene realiseren dat zij ‘bij ons’ op de lijst staan? Of de Chileense Galapagos eilanden? Of het Great Barrier Reef in Australië. Dat ‘bij ons’ is natuurlijk een grapje, maar we behoren wel tot de mooisten van de wereld.

Dus als ik schrijf dat Terschelling de mooiste gemeente van Nederland is, dan overdrijf ik toch niet ?

Ik wens u een fijn verblijf op ons eiland.

Hartelijke groet, Caroline van de Pol Burgemeester

Terschelling Magazine

Is

Multiplus

Bladmanagement

Vormgeving

Eindredactie

Redactie

Gerard Muiser,

Fotografie

Albert Wester, Arie Jan van Termeij en Jan Heuff

Omslagfoto

Arie van Keulen

Fotograaf: Marlies Dekker

Met dank aan: Museumreddingboot Terschelling

VVV Terschelling

Puur Terschelling Waddenvereniging

Advertenties

Multiplus Media Abonnementen

Jaarabonnement betreft vier uitgaven. Een abonnement kost € 25,00.

Abonnementen kunnen ieder moment ingaan en gelden tot wederopzegging. Opzegging schriftelijk minimaal 6 weken voor aflopen van abonnement. Betaling na ontvangst van acceptgiro van abonnementenland.

Abonnementenadministratie

Abonnementenland

Postbus 20 1910 AA Uitgeest 0251 – 257924 www.aboland.nl

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook, zonder en vooraf verkregen, schriftelijke toestemming van de uitgever. De gegevens in deze uitgave zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Makelaardij Terschelling

in de Waddenzee

brengt passie voor het vak voor het voetlicht

Arie van Keulen en Petra van Keulen- Koelewijn vonden niet alleen de liefde bij elkaar, ook de liefde voor Terschelling hebben ze gemeen. Petra haar roots liggen op het eiland en het 'eilander-virus' sloeg daardoor ook over op Arie. De verhuizing naar het eiland was de uitgelezen kans om ambities langs de meetlat te leggen: Makelaardij Terschelling is daar de vrucht van.

Voor

Arie en Petra was het jaar 2004 een jaar van veranderingen. Een complex vraagstuk houdt ze bezig: gaan we de randstad verlaten? „Regelmatig bezochten we mijn familie en gingen op vakantie naar Terschelling. Ik ben ook op het eiland geboren en die bezoekjes werkten als aanjager. Wagen we ook de stap hierheen te verhuizen? Als we op het eiland waren hielden we de te koop staande woningen al nauwlettend in de gaten”, vertelt Petra.

WARME ONTVANGST

„Kijk, ik heb twee handen die prima werken, daarmee kom je al ver”, vult Arie lachend aan. Hij verwijst naar de twijfels van die tijd, maar na die gerationaliseerd te hebben zegevierde al gauw het potentieel. „We besloten de sprong te wagen en alles achter te laten. In 2005 kochten we een huis op Terschelling. Ook verkocht ik mijn eigen zaak aan de wal. De affiniteit die ik altijd al voelde met de makelaardij kreeg gestalte: aan de wal volgde ik de driejarige opleiding tot makelaar.”

Op het eiland vinden ze beiden snel hun draai. „Lange tijd heb ik gewerkt in de gezondheidszorg

waarvan de laatste 4 jaar bij de huisartsenpraktijk Midsland op Terschelling, maar toen Arie het steeds drukker kreeg, was het vanzelfsprekend dat ik ook een rol binnen het bedrijf ging vervullen, zegt Petra. „Ik kon mijn passie inbrengen: fotografie. Het fotograferen van woningen is me op het lijf geschreven. Het plezier dat het koppel haalt uit hun werkzaamheden binnen de makelaardij maakt dat ze geen moment spijt hebben van hun ommezwaai. „En wat ook meewerkte aan het gevoel van thuiskomen was de warme ontvangst die we kregen van de eilanders.”

RESPECT VOOR DE MENS

Arie en Petra: „Het meest fijne aan dit werk op het eiland? Dat is onder meer het afgebakende werkgebied, hier heerst echt een gevoel van veiligheid. Nou zijn we geen personen die de kantjes eraf lopen, maar door de gemeenschapszin voelen we ons nog meer verbonden met het eiland. Nee, het is niet alleen dozen schuiven en te koop borden plaatsen. Elke klus wordt met tact en respect benaderd.”

„Een huis is meer dan stenen alleen”, gaat Arie verder. „Achter al die stenen zit emotie. Een huis met een ziel, misschien een heel levensverhaal. Je hebt te maken met echtscheidingen en overlijdens, daar komt persoonlijke betrokkenheid bij kijken. Die persoonlijke noot is een breed gedragen gedachtegoed binnen onze bedrijfsvoering.”

WERK EN ONTSPANNING

„Het komt voor dat we bij de notaris zitten en na de formaliteiten verrast worden met bloemen en een fles wijn, aangeboden door de koper. Ja, dan weten we dat we ons werk goed hebben gedaan, dat we hebben gehandeld vanuit onze kerngedachte. We vervelen ons geen moment.”

Is er nog wel tijd voor ontspanning? Een aanstekelijke lach zwelt aan. „Jazeker!” Klinkt het eensgezind. Arie: „In mijn vrije tijd zing ik met volle borst mee met een mannenkoor.” Petra vult aan: „We hebben een grote vriendengroep en een hechte familieband én een heerlijk huis, die facetten laten zich perfect combineren. We genieten dan met volle teugen van ons samenzijn, goed eten, en proosten op het leven met een Juttertje. Ja, we zijn echte Bourgondiërs. Onze grote tuin vereist ook het nodige onderhoud, maar dat vinden we helemaal niet erg: we hebben groene vingers en vinden werken in de tuin juist ontspannend”, lacht Petra.

Op de vraag welke woning op Terschelling het makelaars-duo zelf had willen bemachtigen klinkt gekscherend: „Het drenkelingenhuisje!” Gesitueerd op de plek waar vroeger schipbreuk werd geleden. „Vroeger was het noodzakelijk dat de overlevenden zich de eerste uren na het lijden van schipbreuk konden redden, daarvoor is het in het leven geroepen, iedereen kent het hier. Nu is het een trekpleister voor bezoekers. Maar zonder gekheid: in Midsland hebben we een fijn thuis waar we met veel plezier wonen. Ja, ons droomhuis op Terschelling.”

WONINGCRISIS EN EEN NIEUW LICHT

Ook Terschelling ontspringt de crisis niet. „De prijzen zijn enorm gestegen en permanente woonruimte bemachtigen is momenteel lastig. Er is meer vraag dan aanbod, dat geldt ook voor de

recreatiewoningen. Achttien jaar terug in de tijd was het permanent oversteken van de Waddenzee nog uniek, nu is die vraag veel groter. Ten eerste is het hier natuurlijk prachtig, maar ook is Terschelling een veilige omgeving voor kinderen. Door de krapte ontstaan er tevens personeelstekorten, waardoor mensen zich genoodzaakt voelen te schipperen tussen de wal en het eiland. Niet ideaal en een oplossing is natuurlijk ook niet 1-2-3 voorhanden”, heldert Arie op.

„Maar de jeugd heeft de toekomst en het afgelopen jaar hebben we ons team aangevuld met jonge collega's die een nieuw licht werpen op verschillende vraagstukken. Daar halen wij ook veel inspiratie uit. Een nieuwe website zag recent het licht en we zijn erg actief op de sociale media. We kunnen snel schakelen doordat we een team hebben dat qua expertise over veel capaciteiten beschikt. Blij zijn we dan ook met deze waardevolle toevoeging. En volgens mij hebben zij het hier ook prima naar hun zin”, zegt Arie met een knipoog.

NIEUWE AANWINSTEN

Dat is tweeledig, de nieuwe collega's, die toevallig beiden Marieke heten, beamen dat. Marieke Bikowski vertelt: „Ik vind het heel bijzonder dat deze baan als commerciële medewerker binnendienst op

Arie en Petra: „Het meest fijne aan dit werk op het eiland? Dat is onder meer het afgebakende werkgebied, hier heerst echt een gevoel van veiligheid.

mijn pad is gekomen. Het makelaarswezen is me niet vreemd, aan de wal heb ik ook bij een makelaarskantoor gewerkt. Momenteel volg ik een opleiding tot interieurstyliste, wat weer naadloos aansluit bij het vak. Het mooie van het werk in de makelaardij vind ik het toegankelijke karakter en het contact dat we met de klanten hebben. Mijn passie voor Terschelling kreeg zes jaar geleden een permanent karakter, toen ben ik hier gaan wonen. Echt een droom die uitkwam.

Marieke Romar, werkzaam als register makelaar, neemt het woord over: „Ik heb een achtergrond in de bouwkunde. Ik volgde de hbo-opleiding bouwkunde en werkte daarna vier jaar bij de gemeente Terschelling op de afdeling Ruimtelijke Ordening & Duurzaamheid. Die expertise geef ik nu door. Maar ook ik ben nog niet uitgeleerd: ik volg nu de

opleiding tot Register Makelaar. Terschelling is mijn geboorteplek en ik heb het hier op kantoor erg naar mijn zin. Het contact met de mensen en de afwisseling in mijn baan, ik vind het allemaal even leuk.

IN OPTIMA FORMA

Het is duidelijk dat saamhorigheid heerst en het enthousiasme is voelbaar. „Iedere klant heeft een verhaal, dat willen we in ere houden. We hebben hart voor de zaak, maar ook een sterke intrinsieke motivatie om een brug te slaan tussen de wensen van klanten en het aanbod. En we zien de toekomst positief tegemoet, want samen staan we sterk”, sluiten Arie en Petra af.

MEER INFO: WWW.MAKELAARDIJTERSCHELLING.NL

‘Achter al die stenen zit emotie. Een huis met een ziel, misschien een heel levensverhaal’

Zeehonden in de

Waddenzee

Zeehonden zijn de bekendste bewoners van de Waddenzee. Daar waar ze vroeger bedreigd werden vanwege de jacht en vervuiling gaat het tegenwoordig goed met de zeehond. De kans is dan ook groot dat je een gewone of grijze zeehond op Terschelling kan tegenkomen. Ies Akkerdaas, dierenarts én zeehondenwachter op Terschelling, vertelt je meer over deze strand- en zeebewoners en de hulp die je kan geven wanneer zij in nood zijn.

DE TWEE SOORTEN

Niet iedereen weet dat er in Nederland twee soorten zeehonden leven. De gewone en de grijze zeehond. De gewone zeehond komt het meest voor in Nederland. Dit is voor velen dé soort waar ze aan denken bij het woord zeehond. Met een ronde kop, een stompe snuit vol snorharen en grote donkere ogen. De kop lijkt in de verte wel iets weg te hebben van de kat. Ze komen in de hele Waddenzee voor, met name in de buurt van relatief rustige zandbanken of natuurgebieden.

De andere soort is de grijze zeehond. Het grootste roofdier van Nederland! Vrouwtjes worden zo’n 2 meter lang en 200 kilo, mannetjes kunnen wel 2,5 meter worden en 300 kilo wegen. Een duidelijk verschil met de gewone zeehond is de vorm van de kop. Deze is bij een grijze zeehond namelijk een stuk spitser. De neusgaten staan uit elkaar en daarmee lijken ze wat meer op een hond. Toepasselijk genoeg is de letterlijke vertaling van hun Latijnse naam (Halichoerus grypus) “het haakneus varken van de zee.”

Deze soort kwam lange tijd niet meer voor in Nederland. In 1985 werd er voor het eerst weer een pup geboren. Dat was een bijzonder moment, want sinds de middeleeuwen waren de grijze zeehonden uitgestorven in Nederland. Ies Akkerdaas kan je hier meer over vertellen.

WIE IS IES?

Ies Akkerdaas werkte ruim 25 jaar als dierenarts en anesthesist (een specialist in narcose en verdovingen) aan de Universiteit van Utrecht. Ze gaf anesthesie onderwijs aan studenten, was hoofd van de operatiekamers en deed ook onderzoek. Tijdens haar loopbaan

heeft ze vele verschillende diersoorten onder narcose gebracht. Vooral honden en katten, maar ook beren, tijgers en zeehonden.

OPVANG OP TERSCHELLING

Ies ging in 2019 met pensioen en besloot op Terschelling te gaan wonen. Daar wilde ze graag vrijwilligerswerk gaan doen en ze meldde zich in het najaar van 2018 aan bij de zeehondenopvang. Ze gaf aan dat ze ervaring had als dierenarts en ook eerder met zeehonden gewerkt had, al was dat alleen op de operatietafel. Het klikte en Ies werd al snel benoemd tot hoofd van de zeehondenopvang op Terschelling. Deze was in 2017 opgericht door Hessel Wiegman.

Via het vrijwilligerswerk raakte ze betrokken bij de totstandkoming van het Zeehondenakkoord (de regelgeving met betrekking tot zeehondenopvang, zie uitleg verderop). “Door de aangescherpte regelgeving werd ook duidelijk dat de zeehondenopvang moest sluiten”, zegt Ies. “Het was financieel simpelweg niet haalbaar en er was ook een te kort aan vrijwilligers. We besloten de opvang op Terschelling te stoppen en ons aan te sluiten bij Zeehondencentrum Pieterburen.”

SAMENWERKING MET

ZEEHONDENCENTRUM PIETERBUREN

“De beslissing wat er moet gebeuren met een gemelde zeehond ligt altijd bij Zeehondencentrum Pieterburen. Als ik bij een zeehond ga kijken, dan bel of app ik met hun strandingscoördinator. Ik vertel hoe het dier erbij ligt en stuur foto’s of video’s door. Zo krijgt diegene een goed beeld van de gezondheid van een dier. Vervolgens overlegt

‘Met een ronde kop, een stompe snuit vol snorharen en grote donkere ogen. De kop lijkt in de verte wel iets weg te hebben van de kat’

de coördinator met een dierenarts om de keuze te maken of een zeehond wel of geen opvang nodig heeft.”

Er zijn vier opties bij een gemelde zeehond: we grijpen niet in; we helpen het dier op locatie; we markeren hem en hij komt in observatie; of we brengen hem direct naar de opvang.” Als opvang nodig is, dan gebeurt dat in Pieterburen. De zeehond mag gratis mee op de boot van Rederij Doeksen. “Het kan natuurlijk gebeuren dat we de laatste boot van die dag missen. Daarom wilde ik graag een plekje op Terschelling hebben als noodopvang om zeehonden tijdelijk op te kunnen vangen. Soms zijn de pups onderkoeld en uitgedroogd. Zij kunnen de nacht in een verwarmde ruimte doorbrengen en ik kan hen vloeistof geven.” De strandingscoördinator zorgt ervoor dat de zeehond de volgende ochtend in Harlingen wordt opgehaald en naar het opvangcentrum wordt gebracht.

ZEEHONDEN IN DE PROBLEMEN

Wat voor problemen bij zeehonden Ies tegenkomt op het strand verschilt per seizoen. De gewone zeehonden worden in juni en juli geboren en de pups kunnen door storm of een andere reden hun moeder kwijtraken. In hun eerste levensjaar krijgen veel last van een parasiet: de longworm. Deze worm nestelt zich in de longen en zorgt voor ademhalingsproblemen. In ernstige gevallen raakt een zeehond zo uitgeput, dat hij niet meer kan jagen. Zo wordt hij dan ook vaak op het strand gevonden. De grijze zeehondpup wordt geboren rond december en januari. Ze hebben dan een dikke witte wintervacht die hen beschermt tegen de kou. De moeder baart de pup op het strand, omdat deze vacht nog niet geschikt is om mee te zwemmen. “Op Terschelling hebben de grijze zeehonden vaak vaste plekken waar ze dat doen. Soms liggen er wel vier of vijf moeders met hun pups bij elkaar!” Daarnaast hebben grijze zeehonden een nieuwsgierig en speels karakter. Hierdoor is de kans groter dat ze

‘De andere soort is de grijze zeehond. Het grootste roofdier van Nederland! Vrouwtjes worden zo’n 2 meter lang en 200 kilo, mannetjes kunnen wel 2,5 meter worden en 300 kilo wegen’

verstrengeld raken in visnetten of ander materiaal. Deze gewonde zeehonden hebben direct hulp nodig. Vaak worden de zeehonden gemeld door strandgangers. “Soms bellen ze met 144, andere keren bellen ze direct met een zeehondenwachter of een opvangcentrum. Hier op Terschelling hebben we 6 zeehondenwachters en het eiland is ingedeeld in drie regio’s. Zelf houd ik het midden van Terschelling in de gaten.”

Voor alle situaties geldt hetzelfde: opvang is een laatste redmiddel. “Wanneer mensen in de buurt komen van de dieren maak je ze vooral zenuwachtig en gestrest. Moeders laten hun pup in de steek en zieke zeehonden hebben nog minder energie om te

herstellen. We willen vooral rust en ruimte geven aan de zeehonden.”

ZEEHONDENAKKOORD EN

ZEEHONDENWACHTERS

Tot 2020 was er geen eenduidig beleid over het opvangen van zeehonden. Het zorgde voor grote verschillen tussen zeehondencentra onderling. Mede daardoor werd in 2020 het Zeehondenakkoord getekend. Met als doel een ander uitgangspunt: “voorkomen als het kan, opvangen als het moet”. Hiermee willen we rust voor wilde zeehonden waarborgen. Daarom staat er onder andere in dat het voor omstanders verboden is om zelf in te grijpen bij het zien van een zeehond. Alleen gecertificeerde

zeehondenwachters mogen een zeehond benaderen. Dat certificaat behalen ze door de zeehondenwachterscursus succesvol af te ronden. Ies was bij de ontwikkeling van deze cursus betrokken als projectleider. “Het doel was om een opleiding te maken voor alle zeehondenwachters, zodat iedereen op dezelfde wijze werkt. Ook moeten we de zeehond niet meer zien als een bedreigd en hulpbehoevend dier, maar juist als een vaste bewoner van het kustgebied.” De zeehondenwachters spelen hier een belangrijke rol in.

“Zeehondenwachters doen meer dan alleen hulp geven aan zeehonden. Ze kunnen ook de omstanders informeren. De kans is groot dat dit de eerste keer is dat zij een zeehond tegenkomen op het strand en allerlei vragen hebben. Dan moet je kunnen uitleggen wat normaal is en wat niet. Ik vind de erkenning voor de zeehondenwachter dan ook heel belangrijk. Mensen moeten weten dat een zeehondenwachter kennis van zaken heeft en weet wat hij zegt en doet. Daar heeft hij immers een opleiding voor gevolgd.” Sinds het voorjaar van 2022 zijn de eerste gecertificeerde zeehondenwachters actief. De meeste van hen zijn dezelfde vrijwilligers die hiervoor al voor het opvangcentrum werkten. Op Terschelling zijn op dit moment twee nieuwe zeehondenwachters in opleiding als zeehondenwachter. Zij hebben de theorie afgerond en moeten nu alleen nog het praktische deel halen.

WAT DOE JE BIJ EEN ZEEHOND IN HET WILD?

Dus, wat kun jij doen wanneer je een zeehond in het wild tegenkomt? Ten eerste, houd voldoende afstand. Minimaal 30 meter, maar het liefst zelfs meer. Houd ook je hond aan de lijn. Dichtbij een zeehond komen is gevaarlijk. Het zijn roofdieren die gemeen kunnen bijten, en ook kunnen ze ziekten bij zich dragen. Wil je ze een keer in het wild spotten, neem dan een verrekijker mee. Maak je je toch zorgen over de gezondheid van een zeehond? Bel dan met 144, of een zeehondenopvang in de buurt. Zij zullen ervoor zorgen dat een zeehondenwachter bij de zeehond gaat kijken en gepaste actie onderneemt.

‘Houd voldoende afstand. Minimaal 30 meter, maar het liefst zelfs meer. Houd ook je hond aan de lijn. Dichtbij een zeehond komen is gevaarlijk’

De 50's en 60's zijn springlevend op Terschelling

Heartbreak Hotel op Terschelling verenigt lekker eten, rock-'n-roll én historie. Maar ook zon, zee en strand. De 50's en 60's zijn hier springlevend en Elvis Presleys oeuvre schalt regelmatig uit de speakers van de glimmende jukebox. Een totaalbeleving. Eigenaar Cedric Hartendorp is aan het woord: „Suspicious Minds blijft de grote favoriet.”

„H

et huidige 50's en 60's concept werd bedacht door de vorige eigenaar, 31 jaar terug, maar is vandaag de dag nog steeds alive and kicking. We hebben het stokje overgenomen en het concept in ere gehouden.” En is het ook een 'way of life' geworden? Cedric lacht: „Ja, je gaat er toch naar leven, het is aanstekelijk. Ik ben liefhebber van de muziek uit de 50's en 60's, maar de interesse voor die tijd werkt ook in mijn privéleven door.”

BIJZONDERE VONDSTEN

Dat leidt tot bijzondere vondsten. „Wanneer ik de vaste wal aandoe zijn bezoekjes aan kringlopen door heel het land vaste prik. Oude radio's en platenspelers, alles wat maar te maken heeft met de 50's en 60's gaat mee op de boot terug naar Terschelling. En de meeste vondsten krijgen natuurlijk een ereplekje in Heartbreak Hotel.”

Cedric somt op: „Een gouden lp van Elvis Presley, een levensgrote poster van de rocklegende en een gouden single van Presleys befaamde song Heartbreak Hotel behoren tot de uitstalling. En soms hoef ik er niet eens voor op speurtocht: de gouden single bijvoorbeeld, kreeg ik aangeboden door een van onze gasten. Ik moest er diep voor in de buidel tasten, maar dan heb je ook wat. Ik vind het leuk om zoiets bijzonders in bezit te hebben en laat de euro's voor een vondst als deze graag rollen.”

AANGENAAM VERRAST

„Het publiek dat we aantrekken is door het thema gevarieerd. Jong en oud weet Heartbreak Hotel te vinden. Mensen van het eiland, maar ook ver daarbuiten. Vaak krijgen we van de gasten terug dat ze aangenaam verrast zijn door de totaalbeleving. De menukaart heeft voor elk wat wils. Natuurlijk zijn de Amerikaanse burgers niet van de kaart weg te denken, maar er is meer. Met zorg bereidde zeebaars en biefstuk bijvoorbeeld”, zegt Cedric. Cedric weet wat goed eten is. „Ik ben chef-kok van

origine. In mijn huidige rol speel ik op meerdere schaakborden, maar het werk in de keuken blijft toch lokken. Eigenlijk heb ik alle rollen die in een restaurant voorkomen voorbij zien komen. Als zestienjarige stond ik af te wassen in de keuken en daarna zijn er gaandeweg taken aan toegevoegd. Het werk verveelt in ieder geval nooit en is heel veelzijdig.”

GOEDE SFEER

Regelmatig maken de klanken uit de markante jukebox plaats voor een live act. „Een rock-'n-roll weekend staat geregeld op de agenda. De Blue Moon Boys pakken een aantal keer per jaar uit met swingende 'rockabilly' beats. Ook komend oudejaarsavond zijn ze in Heartbreak Hotel aanwezig. En zodra ze op het toneel verschijnen zit de sfeer er meteen goed in, dan gaan de voetjes van

‘Een gouden lp van Elvis Presley, een levensgrote poster van de rocklegende en een gouden single van Presleys befaamde song Heartbreak Hotel behoren tot de uitstalling’

de vloer. Eigenlijk is de sfeer hier altijd goed”, stelt Cedric vast.

Elvis Presley of Johny Cash? Over deze vraag wordt enkele seconden nagedacht, maar al snel klinkt lachend: „Elvis Presley natuurlijk!”

Waarvan Suspicious Minds als lievelingsplaat wordt aangemerkt. „Maar ook het nummer Hurt van Johny Cash blijft natuurlijk een gouw ouwe, een prachtige plaat waar ik geen genoeg van krijg”, zegt Cedric.

VERBOUWING EN TOEKOMSTPLANNEN

„In 2019 heeft er een grote verbouwing van het restaurant plaatsgevonden. We groeiden uit onze jas en er is maar liefst 500 vierkante meter bij gekomen. Nu zijn we bijvoorbeeld bezig met het vernieuwen van het interieur:

houten picknickbanken eruit en retro banken ervoor in de plaats. De verbouwing was van enorme omvang, nu maken we voorlopig niet al te gekke bokkesprongen meer”, grapt Cedric.

Toch staat er in de nabije toekomst iets bijzonders te gebeuren. „Over vier jaar bestaan we 35 jaar. Ons 25-jarig jubileum vierden we groots met het uitbrengen van een jubileumboek '25 years down at the end of lonely street'. Het staat vol met leuke verhalen, van mensen die hier werkten en van vaste gasten; het boek blikt terug op hoe het allemaal begon. Met het 35-jarig jubileum op komst ligt er te zijner tijd een vernieuwde uitgave op stapel: met fonkelnieuwe verhalen en foto's.”

ER ZIT MUZIEK IN

„Zolang de gasten terug blijven komen naar Heartbreak Hotel weten we dat we goed bezig zijn. Die verbaasde blikken over wat er mogelijk is met een strandpaviljoen, dienstdoende als 50's en 60's restaurant, die zien we graag. Ook blijven we natuurlijk nieuwe verhalen maken. En de verhalen uit het verleden houden we levend”, zegt Cedric tot slot.

Heartbreak Hotel is een begrip, en het bijzondere strandpaviljoen mag zich dan 'at the end of lonely street' bevinden, eenzaam ben je er nooit: er zit muziek in.

‘Die verbaasde blikken over wat er mogelijk is met een strandpaviljoen, dienstdoende als 50's en 60's restaurant, die zien we graag’

Een weekend lang rock-‘n-rollen op Terschelling Rock and Roll Street Terschelling

Midsland werd omgetoverd tot een waar rock ’n roll walhalla, met oldtimers, vetkuiven, suikerspinnen, dansdemo’s en allerlei swingende optredens. Overdag kon je genieten van al het Rock’nRoll vertier in de straten van Midsland en ’s avonds van de live-optredens van de verschillende Rock’nRoll en Rockabilly bands in de diverse horecagelegenheden. Tot volgend jaar!

Foto’s: Arie Jan van Termeij

eilanddichter en romanschrijver

Ina Schroders-Zeeders (64) is de eerste dichter van Terschelling, officieus sinds 2018, officieel sinds 2021. Ze mag deze titel dragen tot 2024. Ze is schrijver van tal van gedichten, waarvan een aantal in het Engels. Voorts heeft ze vele romans en enkele thrillers op haar naam. Een schrijver met een indrukwekkend oeuvre.

Ina

is geboren op Terschelling, in de Klaas van Urkstraat en groeide op West op. Heimwee is de reden, dat ze na kortstondige verblijven aan de wal terugkeerde naar Terschelling. Zo maakte ze haar atheneumopleiding in Harlingen om die reden niet af. Ook later keerde ze na een korte periode woonachtig en werkzaam te zijn geweest in Amsterdam met haar jonge baby Arjen terug naar het eiland.

De kiem van haar schrijverschap werd gelegd tijdens haar baan bij boekhandel Lurvink, vlak nadat ze als tiener uit Harlingen was teruggekeerd. Ina schreef wel gedichten en verhalen voor haarzelf, maar toen in 1987 het boek 'Berlijnse badgast' werd uitgegeven, kreeg ze op het eiland bekendheid als schrijver. Ze werkte enkele jaren als journalist voor het weekblad 'De Terschellinger' en begon in 1997 als romanschrijver bij uitgeverij Marken.

425 ROMANS, 25-JARIG JUBILEUM

Dat was het begin van haar professionele schrijversschap en van een opmerkelijke serie van tot nu toe 425 (!!) romans in de Favorietserie. „Romannetjes”, zoals Ina ze

zelf omschrijft. De thema's in die reeks zijn 'kinderarts', 'plastisch chirurg' en 'dorpsleven', en elk romannetje is ongeveer 50 pagina's dik. Ze viert dit jaar haar 25-jarig jubileum als schrijver van Favorietboekjes.

Daarnaast kwamen de boeken Brandarispoort, een avonturenroman, en Waterdans, een thriller, uit, met uiteraard Terschelling in de hoofdrol. Ina, weduwe van Toussaint Schroders, die ze sinds 1985 kende en met wie ze in 1999 trouwde, moeder van drie zoons, oma van twee kleindochters, maakt haar hele leven al gedichten. Ze heeft, behalve bovenstaand oevre, zes gedichtenbundels in het Engels (met maar liefst 1500 gedichten!!) en 1 in het Nederlands, getiteld 'Op weg naar het niets' (2016), op haar naam. Ze publiceerde in Engelstalige bloemlezingen en in het Engelse literaire tijdschrift The Journal.

DICHTERSCOLLECTIEVEN

Ze heeft zich aangesloten bij twee dichterscollectieven, het eilander 'Cirkel 88' en het Friese 'Rixt', een online collectief met 56 dichters uit Friesland. Dat laatste collectief bestaat volgend jaar 5 jaar en ter gelegenheid

van dit eerste lustrum wordt een gedichtenbundel uitgebracht, met daarin ook gedichten van Ina. Ook is ze deelneemster aan het Terschellinger evenement 'Dichter bij Zee'.

Haar liefde voor gedichten heeft ze ooit als volgt omschreven: „Voor mij is een gedicht vooral een instrument om dieper in de verbeelding te graven, om de verbeelding van een ander te voelen en vervolgens er een eigen, persoonlijke interpretatie aan te geven. Dat moment dat je een gedicht ‘voelt’ en er opeens een nieuwe wereld voor je opengaat, gaat verder dan de taal ons kan brengen, maar is voor mij het ultieme doel.”

Haar toenemende bekendheid als dichter betekent ook dat ze haar gedichten geregeld mag voordragen, zoals

twee keer bij het Springtij-festival en tijdens de jaarlijkse avonden van 'Dichter bij zee' en enkele keren aan de vaste wal. Als dichter van het eiland worden haar gedichten regelmatig gepubliceerd in weekblad 'De Terschellinger'. Ook hangen er wissellijsten in zorgcentrum De Stilen en in het gemeentehuis, waarin haar gedichten, die regelmatig worden ververst.

Volgend jaar kunnen we de tweede thriller van haar hand verwachten, met als titel 'Schokker'. Ondertussen zullen we nog regelmatig op haar Facebookaccount de boodschap 'Roman af en verstuurd' kunnen lezen, als bijdrage aan de Favorietreeks.....

‘

Dat moment dat je een gedicht ‘voelt’ en er opeens een nieuwe wereld voor je opengaat...’

avondstilte

bijna was de dag voorbij de zon verduisterde maar wij, al moe, wij wilden blijven nog even samen in de tuin ik rook de zee, en luisterde naar vogels in het duin

nu weet ik dat een stilte mij nooit meer zoveel zei als toen, op dat moment, wij twee, terwijl de avond fluisterde

groet

de eerste groet al op de dam komt van een jonge meeuw zijn schreeuwen is mijn welkom in zacht ochtendlicht

zicht nu op rode daken ik weet me al geborgen thuis waar huis en haard me wachten en altijd als ik weer vertrek

aan dek diep in gedachten bij het deinen van de zee neem ik herinneringen mee om afscheid te verzachten

OP

NAAR ZELFVOORZIENEND EILAND

In 2023 wil Terschelling 47% minder CO2 uitstoten dan in 2016. Daarvoor heeft de gemeente een uitvoeringsprogramma gemaakt, met stappen voor eilanders (ondernemers en bewoners) die haalbaar en betaalbaar zijn. Eén van de samenwerkingspartners is Energiecoöperatie Terschelling Energie, dat over 2 zonneweides beschikt, namelijk Hee 1 en Hee 2, dat in totaal uit 2.544 zonnepanelen bestaat.

Leden

van de coöperatie kunnen mee investeren in zonneprojecten die op het eiland worden gerealiseerd. Veel eilanders hebben namelijk niet de gelegenheid om hun eigen energie op te wekken. Door dit coöperatief te doen, krijgen ze toch de kans hun bijdrage te leveren aan het opwekken van energie en daarmee de CO2 uitstoot te verminderen.

BESPAREN

Maar, Terschelling Energie doet meer. Zo zet de coöperatie in op besparen. Energie die je niet verbruikt, hoef je ook niet op te wekken. Op de website duurzaamterschelling.nl staan allerlei tips om zowel op gas als op stroom te besparen. En dat is zeker in deze tijd geen overbodige luxe, sterker nog noodzakelijk. Terschelling Energie is wederverkoper van Energie VanOns. Bijna alle noordelijke energiecoöperaties zijn bij Energie VanOns aangesloten. De opbrengsten van de verkoop van groene stroom en gas via Terschelling Energie worden besteed aan duurzame projecten op Terschelling.

MILIEUBWUSTZIJN

Op Terschelling werken twee energiecoaches die woningeigenaren en ondernemers helpen bij de verduurzaming van hun huis of bedrijf. De belangstelling daarvoor, het zal u niet verbazen, is groot. Nog voor de energiecrisis was het milieubewustzijn bij Terschellinger ondernemers groot. Zo organiseerde Terschelling Energie in november 2020, samen met Energie VanOns, een overstapcampagne voor de zakelijke markt. Dat werd een groot succes en in de campagneperiode werd een CO2 reductie van maar liefst 543.000 kilogram gerealiseerd. 24 ondernemers stapten toen over en gezamenlijk verbruiken ze sindsdien 440.000 kWh groene stroom en 103.800 m3 CO2 gecompenseerd gas per jaar.

KLIMAATFONDS

Een ander opvallend feit is de oprichting van een klimaatfonds voor Vlieland en Terschelling. Dit werd eind 2021 gerealiseerd. Reizigers die de vaartocht naar één van de twee eilanden maakten, konden de CO2 uitstoot compenseren door 50 cent extra te betalen. Echter, dit geld was niet bestemd voor de eilanden. Terschelling Energie en

Energie Coöperatie Vlieland gingen met Rederij Doeksen in gesprek en dat leidde ertoe dat eind 2021 het Klimaatfonds Terschelling Vlieland werd opgericht. Bewoners met een duurzaam projectplan kunnen hier terecht en subsidie aanvragen.

Terschelling Energie is, samen met partners, waaronder de gemeente Terschelling, continu bezig met nieuwe ideeën en plannen om Terschelling nog duurzamer te maken. Denk aan zonnedaken, het realiseren van een warmtenet, het milieuvriendelijker vervoeren van bagage, de transitie naar het gebruik van blauwe diesel, een zonnedak op de parkeerplaats Paal 8, getijdenenergie en jawel, windenergie. Want, zoveel is duidelijk, ondanks alle huidige initiatieven gaat het niet lukken om op Terschelling zelfvoorzienend te worden en dat is toch het uiteindelijk doel. Windmolens kunnen daar de oplossing bieden. Het gesprek over windmolens moet daarom worden gevoerd. Wil je meepraten? Word dan lid van Terschelling Energie.

MEER INFORMATIE OP: WWW.TERSCHELLINGENERGIE.NL

Een van de mooiste en zwaarste marathons van Nederland

Het is voor veel hardlopers een vaste waarde in hun loopagenda: de Berenloop Marathon Terschelling. Ooit, eind jaren negentig, begonnen als eenmalig evenement, maar al snel zo succesvol dat de Berenloop dit jaar alweer toe is aan de 25e editie.

Endus zullen in het weekend van zaterdag 5 en zondag 6 november 2022 weer duizenden lopers en hun supporters afreizen naar Terschelling voor een 5 of 10 kilometer op zaterdag of een halve of hele marathon op zondag. Zij zullen worden bijgestaan door honderden vrijwilligers, die vaak al jarenlang met veel plezier meehelpen om er een geweldig en sfeervol loopevenement van te maken.

WILLEM BARENTSZ

Hoe het allemaal zo gekomen is? Daarvoor gaan we terug naar het jaar 1997, toen de Stichting Promotie Brandaris besloot om als sportieve afsluiting van het themajaar ‘400 jaar Willem Barentsz’ een marathon te organiseren op Terschelling. Ontdekkingsreiziger Willem Barentsz, afkomstig van Terschelling, werd vooral bekend door zijn overwintering op Nova Zembla in 1597. Onder ijzig koude omstandigheden kon de bemanning zichzelf alleen in leven houden door te jagen op ijsberen. En zo kwam de marathon aan haar naam: de Berenloop.

Als datum voor de eerste editie werd 26 oktober 1997 gekozen, en, omdat men op het eiland weinig ervaring had met hardloopwedstrijden, werd atletiekvereniging SV Friesland erbij gevraagd als samenwerkingspartner.

LIMIET

De organisatie hoopte in 1997 om 400 deelnemers aan de start te krijgen, verspreid over een hele en een halve marathon. Voor de zekerheid was een limiet van 800 deelnemers afgekondigd.

Tot verbazing van de organisatie was het gehoopte aantal inschrijvingen al snel

verdubbeld en was de eerste editie volgeboekt. “Een berezware tocht!”, luidde de aankondiging bij de start. En dat was – met glooiende schelpenpaden door de duinen en een kleine drie kilometer strand – inderdaad het geval. Het doel was dan ook niet een snelle tijd, maar men wilde de lopers het hele eiland te laten zien, tot de Boschplaat aan toe. Er werden inderdaad die eerste keer geen supersnelle tijden gelopen (Frans Bekhuis won bij de heren met 2:39:37 en Mariska Kramer – Postma met 3:05:31 bij de dames), maar de deelnemers waren na afloop razend enthousiast. Het doel van de organisatie, de ‘mooiste, zwaarste en meest natuurlijke marathon van Nederland’ te organiseren was zeker geslaagd. Dan kon het volgende jaar wel weer!

ONVERGETELIJKE ERVARING

En zo werden de hele en halve marathon op Terschelling al snel een begrip in de hardloopwereld en is de Berenloop onverminderd populair. Inmiddels is het evenement uitgebreid met Kleintje Berenloop (5 en 10 kilometer) op zaterdag en de Jeugdloop op zondagochtend, en bedraagt het totale aantal deelnemers zo’n 6.500 lopers. De parscoursrecords zijn inmiddels aardig aangescherpt (Mariska Kramer – Postma liep in 2014 naar 2:49:34 en Remon van Lunzen liep in 2010 met 2:27:20 de snelste tijd ooit), maar een echt snelle marathon zal het nooit worden. En dat hoeft ook niet. Je komt niet naar Terschelling voor een snelle tijd, maar voor een onvergetelijke ervaring. En dat is de Berenloop zeker, welke afstand je ook loopt.

‘De ‘mooiste, zwaarste en meest natuurlijke marathon van Nederland’

HET NAUTISCHE VERLEDEN

Terschelling kent een eeuwenlange band met de scheepvaart. In vroegere tijden koos men voor een boerenbestaan of een leven op zee. Nog steeds zijn veel eilander mannen voor hun werk op het water te vinden. Die verbinding met het water zie je nog steeds overal terug op het eiland. Van huizen, kunstwerken tot de Brandaris.

BRANDARIS VERSIE 3

Dit icoon staat al eeuwenlang als een baken op WestTerschelling. De eerste versie is gebouwd in 1323 op verzoek van de stad Kampen. Hanzestad Kampen had veel belang bij een veilige vaarroute en doneerde daarom hout en stenen voor de aanleg van de vuurtoren. Als dank mogen de Kamper zeevaarders voor eeuwig gratis aanleggen op Terschelling. De eerste Brandaris stortte in en ook de tweede zakte al tijdens de bouw in elkaar. De huidige Brandaris is een stuk steviger. Zeker als je bedenkt dat deze in 1594 gebouwd is.

COMMANDEURSHUIZEN

De commandeurshuizen op West-Terschelling zijn oude getuigen van een tijd waarin de scheepskapiteins hun goed verdiende geld omzetten in stenen. Bekijk bijvoorbeeld de Amsterdamse trapgevels en de aangebrachte versieringen. Het zal opvallen dat ook de oudste gebouwen van na 1666 zijn. In dat jaar stak de Engelse armada bijna geheel West-Terschelling in brand.

Ook verder op het eiland kom je in aanraking met het nautische verleden. Hier staat bijvoorbeeld het beeld van het Stryper Wyfke die de opmars van de Engelsen in 1666 wist te stoppen.

Commandeurswoningen

Stryper Wyfke

VAN TERSCHELLING

WILLEM BARENTSZ

Deze beroemde ontdekkingsreiziger is vereeuwigd in een standbeeld bij Formerum. Ook kun je het verhaal van Willem Barentsz bekijken in museum ’t Behouden Huys. Voor het museum staat ook een oud kanon het goudschip Lutine. Wil je weten wat er gebeurde toen het schip in 1799 verging? Breng dan vooral ook een bezoek aan de speciale Lutine expositie.

SIL DE STRANDJUTTER

Aan de Badweg bij Oosterend staat een ode aan Sil de Strandjutter. Sil is de hoofdpersoon uit het boek van Cor de Bruijn. Het boek is verfilmd in 1976. Het boek en de film geven een fantastische kijk op het leven in vroegere tijden waarin men sterk afhankelijk was van wat de zee bracht. Dat het jutten nog steeds in het bloed van de eilanders zit kun je zien in het Wrakkenmuseum bij Formerum. Een complete verzameling van gejutte spullen.

NAUTISCHE FIETSROUTE

Zo is er nog veel meer te ontdekken op Terschelling. Haal nu de nieuwe fietsroute bij de VVV en dompel je onder in het nautische verleden van Terschelling. Een route van ruim 40 kilometer langs oude verhalen en tastbare herinneringen.

‘Dat het jutten nog steeds in het bloed van de eilanders zit kun je zien in het Wrakkenmuseum bij Formerum.’

Zeelieden monument

Een bevlogen kapster op Terschelling

Jacqueline Rijf (55) van Haaratelier Switch op Terschelling groeide op in Den Bosch, maar bezocht van jongs af aan al vaak het eiland. Om vakantie te vieren met het ouderlijk gezin, waardoor de liefde voor het eiland ontsproot. Sloeg ze het bezoek eens een jaar over, dan voelde dat niet goed. „Mijn ouders gingen in 1966 op huwelijksreis naar Terschelling: negen maanden later werd ik geboren.”

„Toende kans zich voordeed om op het eiland te wonen, was dat geen moeilijke keuze”, vertelt Jacqueline. Inmiddels woont ze er samen met haar grote liefde Matthijs Rijf en voert ze bevlogen het ambacht uit dat haar veel voldoening brengt. Tot vijf jaar terug was het niet in haar opgekomen het vak uit te gaan oefenen, tot haar wereld ineens tot stilstand kwam.

PAS OP DE PLAATS

In 2017 neemt het leven van Jacqueline Rijf een noodlottige wending. „Ik kreeg een hartinfarct. Zeven jaar lang heb ik gewerkt bij de gemeente Terschelling, toen moest ik pas op de plaats maken.” Een periode van herstel brak aan. Jacqueline: „Alles wat ik gewend was, werd overhoopgegooid. Ik zat in een spagaat: wat ga ik nu doen en waar word ik gelukkig van? Mijn vriendin Moniek, die ervaring heeft in het vak als kapster, bracht het balletje aan het rollen. Ze zei: 'Waarom word je geen kapster?' En dat plantte een zaadje.”

NIETS KOMT VANZELF

„Maar je om laten scholen tot kapster is op 50jarige leeftijd niet makkelijk”, zegt Jacqueline. Ook het heen en weer reizen van thuis naar school heeft wat voeten in aarde als Terschelling je thuisbasis is. „Ik zocht op internet naar kappersopleidingen en veel van die opleidingen duren drie jaar. Dat vond ik een behoorlijke opgave. Ik stak mijn licht op bij de kappersopleiding in Steenwijk, die twee jaar duurt, en vroeg of ik het versneld kon doorlopen. Dat kon. Een jaar deed ik er uiteindelijk over.” „Elke donderdag reisde ik naar Steenwijk en vrijdag ging ik weer terug. Mijn dochter Nina woonde destijds in Zwolle en ik logeerde op die dagen bij haar. Dat zag er zo uit: om half zeven de deur uit, om vervolgens om half tien op de school in Steenwijk te arriveren. De praktijklessen duurden tot vijf uur in de middag, als ik de sneltrein pakte was ik zo in Zwolle bij mijn dochter. Op vrijdag ging

ik iets eerder van school, zodat ik de sneldienst kon halen, om rond 18.30 weer thuis te zijn. Tsja, als je iets wilt moet je er wat voor doen. Niets komt vanzelf in het leven.”

EEN GEWELDIGE TIJD

Die inspanningen waren het dubbel en dwars waard. „De schooltijd in Steenwijk was een geweldig leuke tijd. Bij mij in de klas zaten nog twee dames van mijn leeftijd. We zaten in hetzelfde schuitje en konden ruggespraak houden over zaken waarop we vastliepen. Zoals: nu hebben we een diploma, maar hoe verder? In eerste instantie wilden we de garage ombouwen, maar dat was een veel te grote ingreep, dus we hebben boven de slaapkamer van Nina ingericht en uiteindelijk ben ik toen gewoon begonnen. Gruwelijk eng. Maar ik hoefde het niet alleen te doen: mijn vriendin, Moniek, zat er letterlijk bij in die beginperiode, zodat ik terug kon vallen op haar deskundigheid indien nodig.”

Van het kappersambacht loopt Jacqueline Rijf over van enthousiasme. „Als een klant binnenloopt en ver van blij is met zijn kapsel, maar vervolgens stralend als een kind de kapsalon verlaat, dat vind ik het allermooist. Ik kijk naar wie de persoon is, wat de wensen zijn en welk kapsel hem of haar het beste staat. Vervolgens zet ik een uitgebreid advies uiteen. Is de klant dan uiteindelijk blij, dan zit het goed: dat vind ik fantastisch.”

GEEN SPIJTOPTANT

En soms wil de klant juist iets wat Jacqueline afraadt. „Een jong meisje kwam bijvoorbeeld eens bij me met het verzoek tot het knippen van een pony, maar ik zag direct al dat het gedroomde kapsel niet bij haar paste. Dus ik heb het haar met een elastiekje dubbelgevouwen, zodat ze een helder beeld kreeg van hoe het haar zou staan. Het flatteerde niet en op deze manier zag ze dat zelf ook in. Spijt afwenden hoort wat mij betreft ook bij het vak.

Ook komt het soms voor dat een behandeling niet helemaal goed uitpakt. „Een klant van mij is Poolse en wanneer ze bij mij in de stoel zit, is het meestal tijd voor een blondeersessie. Haar wens was ook nu zo blond mogelijk te gaan, maar er zat veel tijd tussen de sessies. Ik heb nog gewaarschuwd: 'Het kan nu snel gaan', maar dat gaf niet. Sommige stukken van het haar werden zo groen als gras. Gelukkig pakte het reddingsplan perfect uit: het is werkelijk een bijzonder mooie kleur geworden. Maar ik zei direct: 'Vraag dit niet weer, het is onmogelijk deze kleur weer voor elkaar te krijgen”, zegt Jacqueline lachend.

BARBIERAMBITIES

Bij Haaratelier Switch kun je terecht voor het knippen, kleuren en het stylen van het haar. Dames, heren en kinderen worden hier hartelijk ontvangen. „Maar er liggen nog meer plannen in het verschiet”, verklapt Jacqueline. De eerste stappen zijn daarvoor al genomen. „Ik heb hier al een stoel staan voor mijn barbiersambities, ik wil binnenkort de cursus tot barbier volgen. Hier op Terschelling wonen veel stoere mannen met baarden en ik weet zeker dat ze een goede verzorging van hun baarden op prijs zullen stellen”, overdenkt Jacqueline.

VEEL VOLDOENING

„Ik ben lang ambtenaar geweest van de burgerlijke stand: dat werk gaf me altijd veel voldoening. Nu komt het verbindende aspect in mijn werk als kapster ook weer naar voren. Ik verzorg regelmatig de kapsels van aanstaande bruiden, dat vind ik mooi. Elke haarwens behandel ik met respect en plezier. Ik hoop dit vak nog lang uit te kunnen oefenen”, zegt Jacqueline tot slot.

‘Als een klant binnenloopt en ver van blij is met zijn kapsel, maar vervolgens stralend als een kind de kapsalon verlaat, dat vind ik het allermooist’

Echte Bakker Spanjer

800.000 kilo afval in zee

Even ter herinnering: in januari 2019 verloor de MSC Zoe tijdens een storm maar liefst 342 containers boven de Wadden, waarbij meer dan drie miljoen kilo aan spullen in zee is beland: o.a. handtassen, waterkokers, tuinstoelen, compressoren, My Little Pony’s en ander speelgoed. Veel van dit afval is opgeruimd, maar nog lang niet alles. Door het onder water zoeken naar spullen van de MSC Zoe, is duidelijk geworden dat er ook nog veel andere spullen liggen die al eerder in zee terecht zijn gekomen en daar zeker niet horen. Om zoveel mogelijk rotzooi in zee op te ruimen, nam de Waddenvereniging na de containerramp het initiatief tot twee projecten: CleanUpXL en Jut. Binnen CleanUpXL ruimen bergers en duikers en rotzooi op uit zee. En binnen het project Jut worden stranden en het kustgebied opgeruimd door vrijwilligers. Het doel: de zee moet weer schoon worden en schoon blijven.

PROJECT CLEANUPXL

Naar aanleiding van de ramp met de MSC Zoe hebben de Waddenvereniging, Stichting de Noordzee en de Friese Natuur- en Milieufederatie een plan ingediend en gehonoreerd gekregen bij de Nationale Postcode Loterij. Dit is CleanUpXL. Binnen het project wordt samengewerkt met andere organisaties met een gelijke intentie: een schone zee. Dat zijn onder andere: Stichting Duik de Noordzee Schoon, BDS-Harlingen en Friendship Offshore BV. De doelstelling van CleanUpXL is meervoudig: 800.000 kilo rommel uit zee bergen, op een zo duurzaam mogelijke manier (zoveel mogelijk afval hergebruiken en CO2

uitstoot compenseren), de containervaart veiliger maken en mensen bewust maken van wat ze zelf kunnen doen om vervuiling van de zee en rampen met containerschepen te voorkomen. Dit is aanvullend op wat al gebeurt: opruimacties door vissers, vrijwilligers en andere organisaties. Kortom, we willen met elkaar zoveel mogelijk leren van deze containerramp.

NIEUWE EXPEDITIES

Nadat er vorig najaar al dik 90.000 kilo afval uit zee werd gehaald, doken duikers van Stichting Duik de Noordzee Schoon begin september opnieuw naar afval wat blijft hangen in scheepswrakken op de

Projectleider Ellen Kuipers van de Waddenvereniging: “In Nederland zijn we rijk doordat we aan zee zijn gelegen. Dus de zee zorgt goed voor ons. Daarom moeten we ook goed voor de zee zorgen. Zo’n containerramp heeft niemand gewild, de reder niet, de kapitein niet, de ladingeigenaren niet, wij als consumenten niet, maar toch gebeurt het. Daarom hebben alle partijen een deel van de oplossing in handen. Wij proberen deze bewustwording via ons project te vergroten. Niemand wil dat de zee een grote afvalbak is.”

bodem van de Noordzee. Ongeveer tegelijkertijd startten bergers van Friendship Offshore en BDS Harlingen met hun expeditie om nog meer grof afval van de Noord- en Waddenzeebodem op te ruimen. Als samenwerkingspartners in CleanUpXL wordt dit hun tweede bergingsperiode na lancering van het project halverwege 2021.

OP ZOEK NAAR AFVAL, MAAR NIET ALLEEN AFKOMSTIG VAN DE MSC ZOE

Tijdens de opruimactie wordt gezocht naar alle soorten afval. Ellen Kuipers: “We vinden de meest bijzondere spullen in zee. Afgelopen jaar troffen we ook balen nylon aan, een halve vrachtwagen met grote rubberen banden, koffers en oude telecomkabels. We gaan de resultaten van de komende opruimacties zeker weer met iedereen delen. Niet alleen om bewustwording bij consumenten op gang te brengen, maar we willen ook actief in gesprek met producenten en of eigenaren van de spullen die we vinden op de zeebodem. Want we zijn hier met zijn allen verantwoordelijk voor en kunnen het alleen samen oplossen.”

PROJECT JUT

Jut is ontstaan doordat er bij de ramp met de MSC Zoe veel waddenliefhebbers wilden helpen om de

‘Jut richt zich op bewoners en bezoekers van de Waddeneilanden. Het project is afgelopen jaar gestart met een pilot op Terschelling’

rotzooi op te ruimen. Het bleek een uitdaging om de vrijwilligers op de plek te krijgen waar het meeste afval lag, maar waar het ook veilig voor mens en natuur is om het op te ruimen. Een nieuwe aanpak van afval opruimen was geboren: jaarrond, op de plekken waar dat het hardst nodig is, rekening houdend met kwetsbare natuurgebieden en (broed)periodes. Jut richt zich op bewoners en bezoekers van de Waddeneilanden. Het project is afgelopen jaar gestart met een pilot op Terschelling. Mensen kunnen meedoen als opruimer of als aanbieder van Jut activiteiten. Hoe meer mensen meedoen, hoe schoner de kust! Op Terschelling werkt Jut o.a. samen met Stichting de Milieujutter en Staatsbosbeheer. Meer informatie over het project en hoe je zelf kunt helpen is te vinden op ikjut.nl.

ONTWIKKELINGEN OM DE VEILIGHEID VERGROTEN.

Helaas komt containerverlies – zoals bij de ramp met de MSC Zoe – nog steeds voor. Sinds 2020 is het aantal incidenten en verloren containers zelfs fors toegenomen. Daarom pleit CleanUpXL voor maatregelen en strenge veiligheidseisen om containerverlies tegen te gaan. Gelukkig was er deze maand daarover goed nieuws! De twee grote reders MCS en Maerks zijn, onafhankelijk van elkaar, bezig om hun

schepen met apparatuur uit te rusten die moet voorkomen dat het schip zogenaamd ‘parametrisch rolt’ of ‘synchroon slingert’. Dat zijn namelijk de omstandigheden waarbij er zulke grote krachten op de hoog gestapelde containers aan dek ontstaan waardoor het sjormateriaal faalt en de containers overboord gaan.

Het ene systeem bepaalt wat de beste route is voor de kapitein om te varen, door de gegevens over de koers, snelheid, belading van het schip en de weermodellen te combineren. Doel is om hiermee extreme weersomstandigheden als een woeste zee en daarmee eventuele ongelukken te vermijden.

Het andere systeem levert geen informatie om de beste beslissingen te nemen, maar maakt gebruik van sensoren op de romp van het schip die de bewegingen van het schip bijhouden. Dit systeem heeft onmiddellijk door wanneer er bewegingen dreigen te ontstaan die tot gevaarlijke situaties leiden. Het grijpt dan zelf automatisch in om het schip van koers te laten veranderen, om ongelukken te voorkomen.

KLIMAATNEUTRAAL

De opruimacties binnen het project CleanUpXL worden altijd klimaatneutraal uitgevoerd. De schepen varen weliswaar op fossiele brandstoffen, maar we proberen zo efficiënt mogelijk te varen en de CO2-uitstoot wordt gecompenseerd binnen het project Valuta voor Veen (www.valutavoorveen.nl). Voor alle projectpartners is het belangrijk dat de uitstoot betrouwbaar en dicht bij huis wordt gecompenseerd.

We vinden de meest bijzondere spullen in zee. Afgelopen jaar troffen we ook balen nylon aan, een halve vrachtwagen met grote rubberen banden, koffers en oude telecomkabels

Honderd jaar Reddingboot ‘Brandaris’

Aan de drijvende steiger achter in de haven van West Terschelling liggen in de zomer drie helder blauw-wit geschilderde boten. Het zijn drie oud-gedienden van de Koninklijke Nederlandse redding Maatschappij (KNRM), nu met de status van varende monument. De “Jhr. J.W.H. Rutgers van Rozenburg” uit 1907 is de oudste motorreddingboot ter wereld, de reddingboot ‘Brandaris’ uit 1923 is de vroegere reddingboot van Terschelling en de ‘K.F. Sluijs’ uit 1946 is de vroegere reddingboot van Enkhuizen. In de loods van de museumwerf staat de enige nog varende roeireddingboot van Nederland, de “Secretaris Schumacher” uit 1900. Hoe komen die museale schepen bij elkaar op Terschelling? Dat is een heel verhaal.

De “Brandaris “ onderweg met gasten naar de zeehondenbanken

Van november 2021 t/m april 2022 onderging de Brandaris de laatste fase van haar restauratie. Er werd ijzerwerk vernieuwd en het hele casco werd gestraald en opnieuw gecoat.

I

n het museum ’t Behouden Huys op Terschelling is veel van de roemrijke geschiedenis van het Terschellinger reddingwezen terug te vinden.

Een echte reddingboot ontbrak echter. Eigenlijk zou men graag de Terschellinger reddingboot ‘Brandaris l’ uit 1910 willen hebben. Helaas is deze boot in 1921 met man en muis ‘boven’ Vlieland vergaan. Ze is nooit teruggevonden. De Stichting Hulp na Onderzoek in Amsterdam liet voor de reddingmaatschappij een nieuwe “Brandaris’ bouwen. Die kwam in 1923 in de vaart en diende tot 1960 op Terschelling. Ook deze ‘Brandaris’ stond op het verlanglijstje van de Stichting, maar na de uit dienststelling was ze in particuliere handen gekomen en tot motorjacht verbouwd. Ze voer destijds op de Middellandse Zee. In 2002 kwam een ander motorjachtje te koop dat was gebouwd op het casco van de eerste motorreddingboot ter wereld: de ‘Jhr.J.W.H. Rutgers van Rozenburg’ uit 1907. Om dit scheepje aan te kunnen kopen en te restaureren in de oorspronkelijke gedaante, werd een Stichting opgericht. Met gelden van meer dan honderd geldgevers en goede doelenfondsen slaagde de stichting in haar opzet. Er kwam speciaal voor deze oude dame een extra steiger in de haven De Kom, vlak bij die van de KNRM. Zo kon het publiek in één blik de ultra moderne en dienstdoende reddingboot ‘Arie Visser’ en de oudste motorreddingboot ter wereld vangen.

Tien jaar later kwam de reddingboot ‘Brandaris’ uit 1923 alsnog te koop. Dit schip is voor het eiland

De “Jhr.J.W.H. Rutgers van Rozen burg” uit 1907 en de “Brandaris” uit 1923 op de Waddenzee

belangrijk geweest. Er werden enkele grote reddingen verricht, waaronder de 26 schipbreukelingen van het Poolse stoomschip ‘Katowice’. Dit schip brak in een zware storm op de gronden in tweeën en onder uiterst moeilijke omstandigheden met dichte sneeuwbuien werden de Polen van het voorschip ‘geplukt’. Toen aan het einde van de Tweede Wereldoorlog Nederland bevrijd was, zaten de Waddeneilanden nog met de Duitse bezetters opgescheept. De vaste bootverbinding was op last van de Duitsers gedurende maanden verboden. Met een list werd de ‘Brandaris’ met een ernstig zieke naar Harlingen gestuurd. Een van de bemanningsleden had daardoor de gelegenheid contacten met de bevrijders te leggen en de situatie op Terschelling uit te leggen. Daarop kwam ook op Terschelling de bevrijding.

RESTAURATIE

De restauratie van de ‘Brandaris’, was voor de Terschellinger financieel onhaalbaar. Daarom besloot de Stichting van dit schip een monument op de wal te maken. Aan boord zouden op gezette tijden verhalen over reddingen worden verteld. Op de werf van Jelle Talsma in Franeker werd met de primaire restauratie begonnen. De motoren waren kapot gevroren en rijp voor de sloop. Bij een tussentijdse presentatie van het restauratiewerk op de werf voor het college van B & W, de raadsleden, de vertegenwoordigers van goede doelen fondsen en de pers, plaatste een bevriende relatie een gerevideerde Kromhout motor op een aanhanger bij het schip.

De “Jhr.J.W.Hl. Rutgers van Rozenburg” en de “Brandaris” op hun vaste ‘stekkie’ aan de drijvende steiger op Terschelling.

Voor een vriendenprijs werden twee identieke Kromhoutmotoren aangeboden voor een schip dat niet meer zou gaan varen. Dat liep dientengevolge anders. De druk om er een varend schip van te maken werd steeds groter. De restauratieplannen moesten worden aangepast en uiteindelijk kwam de ‘Brandaris’ met deze motoren in de vaart. Nog lang niet alles was gerestaureerd en omdat het schip aanvankelijk niet varend zou worden moesten tal van voorzieningen alsnog worden aangepakt. Pas in de winter van 2021 op 2022 heeft de laatste op de werf van Multiship Holland in Harlingen plaats gevonden.

LONDON

De ‘Brandaris’ verdient de kost met rondvaarten over hele Waddenzee en excursies naar de zeehondenbanken. Ook worden regelmatig asverstrooiingen op zee verzorgd. Zo’n twintig vrijwilligers bemannen bij toerbeurt het schip, maar zorgen ook voor het nodige onderhoudswerk onder leiding van de chef schipper Aike Lettinga. Dankzij deze vrijwilligers is de ‘Brandaris’ in topconditie. Ze is klaar om volgend jaar haar honderdste verjaardag te vieren. Vanwege het ontbreken van de financiële middelen zal die viering noodgedwongen sober zijn.

Mogelijk dat in 2024 een bijzondere reis naar Londen zal worden gemaakt. In 1924 werd de ‘Brandaris’ door de reddingmaatschappij afgevaardigd naar Londen. Daar kwamen de reddingmaatschappijen uit de hele wereld bijeen, mede ter gelegenheid van het honderd jarig bestaan van de Engelse reddingmaatschappij RNLI. De ‘Brandaris’ was de hypermoderne exponent van het Nederlands reddingwezen. Er zijn foto’s van de Brandaris toendertijds op de Thames. In 2024 zijn er plannen om de verjaardag van 200 jaar RNLI te vieren. De ‘Brandaris’ zou dat feestje als oud-gediende weer kunnen op fleuren.

De Stichting Museumreddingboot Terschelling ‘exploiteert’ zowel de ‘Brandaris’ als de “Jhr. J.W.H. Rutgers van Rozenburg’. Bij voldoende financiering wordt de roeireddingboot ‘Secretaris Schumacher’ met 10 à 12 paarden over de duinen en het strand getrokken en in zee gelanceerd. Het is de enige plaats in de wereld waar nog gedemonstreerd wordt hoe paarden roeiers in een reddingboot naar zee brengen! Dankzij de genoemde Stichting heft Terschelling een unieke collectie reddingboten uit de begin tijd van het reddingwezen.

‘Zo’n twintig vrijwilligers bemannen bij toerbeurt het schip, maar zorgen ook voor het nodige onderhoudswerk onder leiding van de chef schipper Aike Lettinga. Dankzij deze vrijwilligers is de ‘Brandaris’ in topconditie.’

Najaarspuzzel

De oplossing van de woordzoeker kunt u mailen naar terschelling@multiplusmedia.nl

Uit de juiste inzendingen wordt een winnaar gekozen en deze ontvangt bericht.

De prijs (waardebon) wordt aangeboden door Puur Terschelling.

Prijswinnares puzzelactie zomereditie

Heel erg bedankt voor de prijs!

Ik heb er heel erg van genoten. We zijn langs de Noordzeekust gereden en hebben daar garnalen gevangen!

Nu zit ik weer op de boot naar huis. Ik heb echt een super vakantie gehad.

Terschelling Magazine

Keuze Waardebon voor 4 personen

Puur huifkartocht of Puur wadlooptocht of Puur ezelwandeling of Puur paardrijden

In overleg kan een afspraak gemaakt worden:

Terschelling

Terschelling

Uitdeoudedoos

Evenementenkalender

Kijk voor een uitgebreid overzicht van evenmenten op: www.vvvterschelling.nl

Oktober

TRAILRUN TERSCHELLING

2 oktober 2022 | 10, 25 en 50 kilometer trailrun voor zowel de beginnende als de ervaren trailrunner.

DE HEKSENMARKT

19 oktober 2022 | Met pompoenen, bezemstelen, lampionnen en vuurkorven wordt de Oosterburen omgetoverd tot een ware heksenmarkt.

NACHT VAN DE NACHT

28 & 29 oktober 2022 | Jaarlijkse viering de Nacht van de Nacht in Oosterend

December

KERSTWANDELTOCHT

26 december 2022 | Jaarlijks wordt er op Tweede Kerstdag een mooie route gelopen tijdens de Kerstwandeltocht op Terschelling.

STERRENTOCHT NATUURLIJK OOSTEREND

27 December 2022 | De traditionele Lichtjestocht in Oosterend is in een nieuw (winter)jasje gestoken.

MIDWINTERMARKT MIDSLAND

28 december 2022 | De traditionele Midwintermarkt in Midsland.

November

KLEINTJE BERENLOOP

5 november 2022 | Kleintje Berenloop een opwarmer voor het echte werk op zondag!

BERENLOOP

6 november 2022 | Berenloop Terschelling, een loopwedstrijd door de schitterende en afwisselende natuur van Terschelling

Januari 2023

NIEUWJAARSDUIK TERSCHELLING

Voor echte bikkels! Begin het jaar goed met een frisse duik!

Zondag 1 januari 2023 kun je meedoen aan de nieuwjaarsduik op het strand bij Midsland aan Zee. Verzamelen aan het water tegenover Strandpaviljoen De Branding. Je kunt je omkleden in een tent.

De nieuwjaarsduik op Terschelling wordt georganiseerd door de Stichting Kinderen Tsjernobyl Terschelling (sktt.nl) en ondersteund door de Landrover Club Terschelling en de vrijwilligers van de KNRM.

Locatie: Midsland aan Zee Datum: zondag 1 jan 2023 | 13:00 - 14:00

Gelezen

DEADLINE

Carmen Prins

Carmen

Prins is foodvlogger en auteur. Ze schreef twee jaar geleden het boek Carmens kookpunt waarin de lezer met haar en haar gezin kennis maakt. In het eerste deel vertrekt ze van Amsterdam naar Terschelling. Nu woont ze op Terschelling in het huis van haar moeder. Het huis is ze aan het verbouwen, verder doet ze catering voor een van de bedrijven op het eiland. Als een kennis vraagt om een weekje haar coffeeshop te beheren wil ze dat graag doen, vooral omdat ze dan de beschikking heeft over een appartement en een professionele keuken. Als ineens haar exman met hun kinderen op de stoep staat en er allerlei zaken gebeuren die als bedreigend kunnen worden ervaren weet Carmen niet hoe lang ze dit vol gaat houden.

De situaties volgen elkaar in hoog tempo op en wat opvalt is dat er veel gebeurt. Er zijn problemen in de coffeeshop, met het gezinsleven en in de liefde en dan heeft ze nog een dementerende vader die op een antieke brommer het eiland onveilig maakt. Die overigens ook voor een glimlach zorgt bij de lezer en Carmen zelf. Als de deadline letterlijk en figuurlijk bereikt is, is Carmen aan het eind van haar Latijn maar zit ze nog vol adrenaline om een goed einde aan het verhaal te breien. De onderwerpen die in Deadline aan bod komen zijn heel divers, van een veel voorkomend probleem in Amerika tot bedreigingen waarover een enkele keer in de krant bericht wordt. Dat maakt het verhaal afwisselend en boeiend om te lezen. Ze neemt je mee over het hele eiland!

Na het lezen van dit boek wil je vast en zeker een weekend Terschelling boeken.

‘Een vriendendienst op Terschelling eindigt in een nachtmerrie.

GEJUT!

Het korte terschelling nieuws!

Culinaire Wadden Weken

In periode van 17 oktober tot en met 27 november is het extra genieten op Terschelling. Bij diverse ondernemers kun je terecht voor een lokale lekkernij tijdens de Culinaire Wadden Weken.

Het Waddengebied zit vol verrassende smaken. En dat moet gevierd worden. Beleef samen met horecabedrijven en producenten de smaak van de Wadden op Terschelling. Proef de zilte smaak van oesters, geniet van lokaal mals vlees, hand geplukte cranberry, ontdek nieuwe smaken en luister naar de verhalen van boeren en chef-koks. Lokale producenten en chef-koks van Terschelling werken samen om de unieke smaakbeleving van het Wad te creëren. Dat is niet alleen goed voor de ondernemers en de regio maar ook voor het klimaat. Zo heb je bijvoorbeeld een lagere ecologische foodprint door de producten van het eiland. Lokaal en duurzaam: dát zijn dan ook de kernwaardes van de Culinaire Wadden Weken. Eet je mee?

Van 17 oktober tot en met 27 november hebben onderstaande deelnemers een speciaal en lokaal Waddenmenu op de kaart staan. Proef die pure smaken van Terschelling!

- Restaurant Nap - ‘t Lokaal - Brasserie Brandaris - Onder de Pannen - Pura Vida - Restaurant de Koffiepot - Hotel Restaurant de Walvisvaarder - Flang in de Pan - Lidy Tuil - Café Restaurant De Groene Weide - Heeren van der Schelling - Eilandbistro De Boschplaat

Duo Hessel en Tess stopt

Hessel en Tess van der Kooij hebben aangekondigd met optredens in hun horecabedrijf De Groene Weide in Hoorn te stoppen. Op 6 november sluiten ze het seizoen 2022 af en treden ze voor de laatste keer op.

"De afgelopen 3 jaar is er veel gebeurd, de hoeveelheid spanning die dit met zich mee heeft gebracht, is enorm geweest", meldde de LinkedIn-pagina van Tess. "Helaas heeft dat voor Tess al een schadelijke weerslag op haar stem gehad. In overleg met de KNO-arts is daarom ook besloten dat Tess per direct stopt met optreden." Vooral de coronatijd, met op het laatste moment cancelen van hun geplande concert in Ahoy in 2020 en het gebrek aan personeel in hun bedrijf hakten er mentaal in. Hessel en Tess weten niet wat er met hun café De Groene Weide gaat gebeuren. Daarmee komt er een einde aan de imposante 51-jarige zangcarrière van Hessel (67), die onder meer succesvolle nummers als 'Terug naar Terschelling', 'Brother Sagittarius' en

'Somebody Told Me' op zijn naam heeft. Als duo Hessel & Tess traden ze 25 jaar op verzorgden ze zo'n 250 optredens per jaar voor gemiddeld 250 mensen. Daarnaast verzorgde Hessel aan de wal eenmalige optredens voor uitverkochte zalen in 1989 in Franeker, in maart 1991 tweemaal Ahoy in Rotterdam, Thialf in Heerenveen in 1992 en twee jaar later Vredenburg te Utrecht. Samen traden ze in 2003 op in de Heineken Music Hall in 2005 in Thialf te Heerenveen en 2017 de Ziggo Dome.

Zeesleepboot Holland in Terschellinger haven

Gedurende de maanden juli en augustus sierde de 70 jaar oude zeesleper Holland het Terschellinger havenbeeld. Dagelijks waren er rondleidingen, vaartochten, proeverijen en workshops met en op het museumschip.

Zo'n 200 spectaculaire reddingen heeft de in 1951 gebouwde zeesleper op haar naam. Even leek het dat dit unieke - ruim 57

meter lange - schip verloren zou gaan. Fondsen werden bijeen gebracht voor aanschaf en restauratie van de 'Holland'. Een hechte groep vrijwilligers zorgde ervoor dat de Holland grotendeels in oorspronkelijk staat kon worden teruggebracht en voorzien van moderne veiligheidsvoorzieningen. Een monument van Nederlandse scheepsbouwkunde bleef hiermee bewaard. De thuishaven van de Holland was en is Terschelling,

Thuis op Terschelling

Hubo Terschelling

Bij ons vind je 1.450 m2 winkelplezier voor doehet-zelver en professional. Meubels, deuren, vloeren, sanitair, keukens, decoratief, verf, tegels, planten en struiken, tuinartikelen en -meubels, zonwering, ijzerwaren, elektra, verlichting, bouwmaterialen en gereedschap.

We zijn daarin zo breed mogelijk en doen ons best om iedere doe-het-zelf-klus tot een succes te maken.

Kom je onverhoopt niet uit een klus? Vraag ons dan gerust om advies. Met de kennis die wij aan boord hebben, kunnen we je ongetwijfeld vakkundig helpen.

Daarnaast kun je uiteraard gebruik maken van onze diensten: verfmengen, sleutelservice, meet- en montageservice, zaagservice en bezorgdienst.

Maak van je huis een thuis!

#Hubohelpt

Hubo Terschelling

Nieuwe Dijk