LABinsights 4-2021

MEI 2021

IMO-IMOMEC (UHasselt) ontwikkelt groene chemie voor circulaire toekomst

SPECIAL LABORAMA

ENERGIETRANSITIELAB

GASFLESSENKASTEN

Topnoviteiten van de virtuele beursvloer van LABORAMA

Snel schakelen in Electrical Sustainable Power Lab

Gassen veilig en compact bij de werkplek opslaan

23

40

12

EDITORIAL

Vaccinatiemotor Mondkapjes in het lab het nieuwe normaal? Je zou het haast denken als je de cover van dit nummer bekijkt.

Genomen in de schitterende, net opgeleverd laboratoria van IMOMEC, het materiaalinstituut van UHasselt. Maar wat een gedoe weer. Mochten we wel of niet langskomen? De fotograaf was ervan overtuigd dat — de richtlijnen lezende — hij eerst 10 dagen in België in quarantaine moest, alvorens zijn fotoshoot te kunnen doen, om daarna terug in Nederland weer eens 10 dagen in quarantaine te gaan. Geen optie! De woordvoerdster van UHasselt zei dat alles gesloten was voor externen, ze kon geen uitsluitsel geven wanneer we eventuele foto’s konden maken. Tja, lastig: een tekst kan nog telefonisch, foto’s maken nog altijd niet. Contact opgenomen met Interscience, die dit prachtige project met een pyrolyse-opstelling en gekoppelde GC-MS met quadrapool opleverde bij het IMOMEC voor hun biomassaonderzoek. Bij Interscience pendelen ze al een jaar heen en weer tussen Louvain-LaNeuve en Breda. Van die zijde werd me verzekerd dat het wel mocht. Als je maar binnen 24 uur vanuit Nederland weer terug was uit België. Ik had er beter direct een telefoontje aan kunnen wagen, want zoekend op internet is nergens eenduidig te vinden aan welke richtlijnen je je moet houden en een fikse boete kunt voorkomen. Na contact met de veiligheidsadviseur van IMOMEC tenslotte — die bevestigde dat één persoon inderdaad gewoon foto’s kon komen maken — slaagden we er toch nog in deze cover veilig te stellen. Gedoe, maar waar wij als uitgever door de beperkingen tegenaanlopen is klein leed bij al die sectoren die al maanden of zelfs ruim een jaar niets meer mogen en radeloos zijn. Om niet te spreken van al diegenen die behoorlijk ziek werden van Covid-19 – waaronder mensen binnen onze organisatie – of erger. Haast niet voor te stellen dat we vorig jaar maart dachten dat de wegens corona uitgestelde LABORAMA 2020 gewoon in juni door kon gaan. Niet dus, en ook niet in juni 2021, nog ongelofelijker.

Toch gaat de beurs nog een beetje door in deze editie in de vorm van onze LABORAMA 2021 special met topnoviteiten van diverse exposanten die anders dit jaar op de beurs gestaan hadden. Ik zeg: lezen die special, want er zijn een aantal prachtig nieuwe technologieën op de markt gekomen die u graag in het echt had willen aanschouwen. Nog even geduld daarvoor, want als de vaccinatiemotor eindelijk op stoom komt, kunnen we als het goed is eind september in de Jaarbeurs eindelijk weer eens naar een echte beurs. Een nieuwe nog wel: LabNL van FHI. Hopelijk over een paar weken in mijn volgende column daaromtrent meer zekerheid.. Ik zeg niet voor niets ‘als het goed is’. Maar laat ik optimistisch blijven. De prognose is goed. Met de miljoenen vaccinaties die de komende twee maanden gezet moeten gaan worden, ziet het er echt naar uit dat de 1,5 meter-economie spoedig tot het verleden zal behoren.

Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur Mei 2021 | LABinsights

3

INHOUD SPECIAL LABORAMA Laborama en LABinsights presenteren de topinnovaties uit 2021.

X Beursorganisatie Laborama heeft haar leden gevraagd de nieuwste ontwikkelingen in instrumentarium, apparatuur, applicaties, automatisering, software en dienstverlening in print en online te presenteren. LABinsights toont daarom in een samenwerking met Laborama een selectie van noviteiten en productverbeteringen die anders in Paleis 1 van Brussels Expo te zien zouden zijn geweest. Via de special in het hart van het blad blijft u op de hoogte van de laatste trends in de labmarkt, nu de fysieke beurs dit jaar geen doorgang kan vinden.

RUBRIEKEN

Editorial 3 Colofon 4 LAB kort nieuws 8 LAB column insights 11 LAB markt 44 LAB agenda 51 In het volgende nummer 51

Mei 2021 57e jaargang www.labinsights.nl Verschijnt 9x per jaar

Hoofdredactie: Vincent Hentzepeter, redactie@labinsights.nl, +31 (0)546 658833 Aan dit nummer werkten mee: Pieter van den Brand, Anita Wolthuis, Leendert van der Ent, Mieke Roth, Ton Bol, Marco Vellinga.

Eindredactie: Sylvie Hoyinck

Prof.dr. Wouter Marchal van de expertisegroep ‘Analytical and Circular Chemistry’ (IMO-IMOMEC, UHasselt) bestudeert onder zuurstofloze condities verbrand monster afkomstig van restafval. “Voor verwaarding van onder meer biomassa ontwikkelen we groene processen, zoals pyrolytische conversie.”.

Foto: Marco Vellinga

4

LABinsights | Mei 2021

Redactiecommissie: Peter van Amsterdam (hoofd Bioanalyse Abbott Healthcare Products), Bas van Driel (Business Development Manager Food Netherlands GBA), Henk Heijthuijsen (manager Quality Assurance & Assistance, TLR International Laboratories), Jules Hoenderop (consultant Roche Diagnostics), Mark van Lieshout ( area manager Veritas Petroleum Services), Taco van der Maten (productmanager XRF Panalytical, chairman of the board of directors van ASTM International), Anita te Riet (Bergenius Labadvies), Han te Vaanhold (international sales representative Seastar Chemicals Inc.).

Media-adviseur: Erik ten Haaf, +31 (0)297 223462, +31 (0)6 10031781 erik@labinsights.nl Vormgeving: Marjan Hammink, marjan@labinsights.nl Abonnementen: SP Abonneeservice, Postbus 105, NL-2400 AC Alphen aan den Rijn. Tel +31 (0)88 1102028, abo@labinsights.nl. Abonnement Nederland 1 jaar € 245,-, 2 jaar € 345,-. Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Vraag een proef­nummer aan en/of neem een abonnement op de digitale editie en nieuwsbrief door u op­ www.labinsights.nl te registreren.

Druk: Veldhuis Media, Raalte Uitgever: maXus media publishers, 1421 AC Uithoorn © 2021 maXus media Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door foto­kopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2468-6417

Gassen veilig en compact bij de werkplek opslaan

Groene chemie voor een circulaire toekomst

12

Benchtop NMR rukt op in QC-foodlaboratoria

15

18

Het omgaan met gassen in labs en industrie brengt bijzondere gevaren met zich mee.

Daarom moet veiligheid voorop staan, zowel bij elke activiteit als bij het opslaan van gassen en bij de risicobeoordeling.

Aan de UHasselt ontwikkelt de expertisegroep ‘Analytical and Circular Chemistry’ onder leiding van prof. dr. Wouter Marchal nieuwe processen en analysetechnieken voor een groene toekomst.

Snelle analyse van grondstoffen, halffabricaten en eindproducten is belangrijk voor QC-laboratoria. Snel werken betekent: liefst dicht op het productieproces analyseren.

Benchtop NMR maakt dit mogelijk.

‘Dat maakt een labverhuizing tot rocket science’

De Laborama Noviteitenspecial van 2021

Electrical Sustainable Power Lab op koers voor 2021

MEI | MAI 2021

20 Je hebt verhuizingen, en je hebt laboratoriumverhuizingen. “Een verschil van dag en nacht”, zeggen Roel van Dijk en Martijn Schmale. De directeuren weten waar ze het over hebben.

23

LABORAMA 2021 WELKOM | BIENVENUE Voorwoord - Bienvenue Myriam Panis

NOVITEITEN | NOUVEAUTÉS

10

Primeurs Belgische markt Premières sur le marché belge

22

LABinsights toont een selectie van noviteiten en productverbeteringen die op de Laborama te zien zouden zijn geweest. Zo blijft u op de hoogte van de laatste trends in de labmarkt.

40 Binnen de TU Delft werken drie verschillende vakgroepen samen aan de netwerken van de energietransitie. In hun nieuwe Electrical Sustainable Power Lab wordt straks geëxperimenteerd en getest.

Mei 2021 | LABinsights

5

Kennis delen www.labinsights.nl

LAB COLUMN

In 5 stappen naar een geslaagde 4xO-aanpak Een methodiek om een bevinding om te buigen naar een succesvolle verbetering is de 4xO-systematiek, gebaseerd op de pijlers ‘Oorzaak’, ‘Omvang’, ‘Oplossing’ en ‘Operationaliteit’. Met de 4xO-aanpak voorkom je symptoombestrijding en pak je problemen bij de wortel aan. Want je wilt liever rookmelders ophangen dan brandjes blussen.

Doorloop dit vijfstappenplan en maak van je 4xO-aanpak een succes:



Een heldere Omschrijving Werk efficiënter door bevindingen helder te omschrijven. Zorg dat je compleet en feitelijk bent. Dit is de basis.



Zoek de Oorzaak Wil je succesvol verbeteren, focus dan niet op de symptomen, maar op de onderliggende oorzaken. Maak daartoe een oorzaak- en gevolganalyse: een visgraatdiagram om bevindingen vanuit breder perspectief te bekijken.

Identificeer binnen het visgraatdiagram welk van de zeven middelen - Mens, Methode, Machine, Materiaal, Monster, Milieu, Managementsysteem – achter je bevinding zouden kunnen zitten.

Leg vervolgens per oorzaak met de ‘5x waarom-methode’ de vinger op de zere plek, de basisoorzaak. Overweeg een brainstormsessie om de (basis)oorzaken boven tafel te krijgen.



Bepaal de Omvang Betreft de bevinding de gehele organi-

satie of is het een geïsoleerd geval? Dat bepaalt de breedte van de omvang. Is het een incident of komt het vaker voor?

En wat is het risico? Bepaal met dit soort vragen de impact en het effect op het eindresultaat, en wees daarbij feitelijk.



Kies de Oplossing De oplossing moet enerzijds met terugwerkende kracht werken, de correctie en anderzijds toekomstgericht zijn door het treffen van maatregelen die de basisoorzaak wegnemen.



Stel vast of de gekozen maatregelen Operationeel en effectief zijn.

In deze laatste stap is het belangrijk dat je nagaat of de gekozen oplossing naar de toekomst toe echt werkt. Als het hierna bijvoorbeeld nog een keer voorkomt, dan heeft de oplossing dus niet gewerkt. Start in dat geval opnieuw met de stap ‘zoek de oorzaak’.

Volg onze opleiding ‘Corrigeren met de 4xO-aanpak’: het startpunt om gestructureerd bevindingen op te lossen en succesvol te verbeteren.

bit.ly/QAducation-4xO

Sascha van de Ven

Mei 2021 | LABinsights

7

LAB KORT TU Delft AI Labs De TU Delft gaat dit jaar een nieuwe reeks van acht ‘TU Delft AI Labs’ lanceren. Hierbinnen gebruiken wetenschappers artificiële intelligentie (AI) om wetenschappelijke vooruitgang te versnellen en maatschappelijke vraagstukken het hoofd te bieden.

Met de acht labs die er dit jaar bijkomen, komt het totaal op 24. Met de AI Labs speelt de universiteit in op de razendsnelle ontwikkelingen in AI, datawetenschappen en digitalisatie, die vooruitgang kunnen versnellen op allerlei gebied, van medische wetenschappen tot onderzoek naar infrastructuur, en van fundamenteel tot toegepast onderzoek. In 2020 lanceerde de TU Delft daarom de eerste acht ‘TU Delft AI Labs’. In deze labs staat de samenwerking tussen experts in de meest geavanceerde AI-technologieën met domeinexperts centraal. Met de lancering van de tweede reeks van acht labs zijn per 2021 16 labs actief.

Geert-Jan Houben, pro vice rector AI, data & digitalisation aan de TU Delft zegt hierover in een schrijven van TU Delft: ‘Binnen de TU Delft was al veel ervaring met het werken in ‘labs’, die een soort snelkookpan vormen voor discipline-overstijgende samenwerking. Op het gebied van AI werkten we bovendien al samen met belangrijke stakeholders via bijvoorbeeld de ICAI labs. Toen we in 2020 de eerste TU Delft AI Labs lanceerden, bleken ze een magneet voor wetenschappelijk talent. Zo’n 65 onderzoekers, zowel nieuw geworven als reeds actief binnen de TU Delft, zijn inmiddels met elkaar aan de slag in die labs. Hun enthousiasme

Uitbreiding campus Bio Science Park Hogeschool Leiden, J.P. van Eesteren en Croonwolter &dros hebben hun handtekeningen gezet onder de aannemingsovereenkomst voor de uitbreiding van de campus op het Bio Science Park. Met inmiddels 12.500 studenten en ruim 1.200 medewerkers op de hogeschool dreigt deze uit zijn jasje te barsten. De bouw die dit voorjaar 2021 start, moet eind 2022 klaar zijn. Het extra zeslaagse gebouw wordt via een atrium verbonden met de achterzijde van de bestaande

8

LABinsights | Mei 2021

is aanstekelijk en de ervaring die ze opdoen onmisbaar voor de acht nieuwe labs die nu van start gaan.”

Promofilmpje microbiologielab Het Nova College Beverwijk was op zoek naar bedrijven die een kijkje geven in het bedrijfsleven op een laboratorium om beginnende studenten te laten zien wat voor laboratoria er überhaupt zijn. Hierop is, mede op initiatief van hier werkende studenten, bij Het Waterlaboratorium een promotiefilmpje gemaakt van het microbiologisch lab.

Promotiefilm gemaakt bij Het Waterlaboratorium om studenten te inspireren. Zie: bit.ly/nova-college-water

Waterstofpanelen in testfase KU Leuven en Fluxys zijn een samenwerking gestart om nieuwe, veelbelovende zonnepanelen die waterstof produceren jarenlang uitvoerig te beproeven op het groendak van het Fluxys-laboratorium in Anderlecht bij Antwerpen. Dit lab geldt als expertisecentrum voor de volumemeting van gassen en gaschromatografie.

De in 2019 gelanceerde panelen produceren groene waterstof

bebouwing van de hogeschool en biedt 9.600 vierkante meter extra vloeroppervlak.

Hogeschool Leiden, J.P. van Eesteren en Croonwolter&dros hebben de aannemingsovereenkomst getekend voor de uitbreiding van de campus op het Bio Science Park. (Foto: Croonwolter&Dros)

LAB KORT De race om het Coronavaccin

Waterstofanalyse in het laboratorium van Fluxys.

(Foto: KU Leuven)

Waterstofpanelen die getest worden op het groendak van Fluxys. (Foto: KU Leuven)

uit zon en waterdamp uit de lucht met een hoog rendement. Ze worden in diverse posities opgesteld om variaties in het productieprofiel en de samenstelling van de waterstof vast te stellen naar gelang hun oriëntatie. De testen in het Fluxys-laboratorium vallen onder de vlag van het Solhyd-project, waaronder de doorontwikkeling van de panelen valt. Het is de bedoeling dat op termijn de waterstofpanelen te bestellen zijn via www.solhyd.org www.solhyd.org.

Overname klinische tak PRA Het Ierse ICON heeft contractonderzoeksorganisatie PRA overgenomen voor 12 miljard euro. De koop bundelt twee organisaties die beide sterk zijn in de markt voor klinische studies naar biofarmaceutische geneesmiddelen en medische apparaten.

Auteur Hans van der Loo gebruikte beschikbaar materiaal over het nieuwe coronavirus en interviewde medische experts, labmensen en farmaceuten in binnen- en buitenland voor zijn boek ‘De race om het Coronavaccin’. Hierin staat te lezen dat het vaccinmakers tegen de verwachtingen in lukte om pijlsnel een werkend vaccin te ontwikkelen.

Het boek neemt de lezer mee naar Het boek de ‘De race de wereld van wetenschap, politiek, om het Coronavaccin’ commercie en emoties. Volgens de van Hans van der Loo uitgever komt de wereld van labo- verscheen op 21 mei. ratoriumhelden dankzij dit boek tot leven en verheldert het wat zij presteerden. Het boek belicht de vele facetten van de pandemie, zoals het afdoen van corona als een Chinees probleem, de snelle vaccinontwikkeling versus trage bureaucratische processen en de clash tussen wereldwijde samenwerking en eigen nationale belangen. Van anonieme laboratoriumhelden tot mediawillige politici komen in dit boek aan het woord.

Mei 2021 | LABinsights

9

COLUMN INSIGHTS

Bas van Driel adviseert de redactie van LABinsights

Voedselschandaal met ethyleenoxyde geeft stof tot nadenken De levensmiddelenindustrie in de EU is weer eens opgeschrikt door een schandaal: de besmetting van verschillende partijen sesamzaad met ethyleenoxide (ETO), een kankerverwekkende en genotoxische stof. ETO staat in de top 20 van meest geproduceerde organisch chemische verbindingen. Het staat nu volop in het nieuws als illegaal desinfectie- en ontsmettingsmiddel, toch wordt slechts 4% van de hele wereldproductie hiervoor gebruikt. Meer dan 95% ervan dient als grondstof voor antivriesmiddelen, PET, koelvloeistoffen, raketbrandstof en oplosmiddelen. Maar het kan ook gebruikt worden bij de productie van stoffen met een meer sinister doel, zoals brandbommen en mosterdgas.

Als desinfectiemiddel wordt ETO gebruikt om door begassing producten te steriliseren die slecht tegen hitte en/ of vocht kunnen. Denk aan verpakkingsmaterialen voor medische hulpmiddelen, documenten, kleding, maar ook sommige voedingsmiddelen. Theoretisch verdampt ETO nadat een product is begast en lopen alleen de mensen die de desinfectie uitvoeren een risico. In de praktijk blijkt dat bij voedingsmiddelen toch resten achter kunnen blijven. In de EU is toepassing van ETO bij levensmiddelen verboden, maar de stof wordt in andere werelddelen ruimschoots toegepast in de levensmiddelenindustrie bij desinfectie van bijvoorbeeld containers. Een gevolg hiervan is dat ook het maximaal toegelaten restgehalte, uitgedrukt in maximale residu limiet ofwel MRL, aanzienlijk verschilt tussen landen.

Het is natuurlijk de vraag of de stof in die landen minder schadelijk voor de gezondheid dan-ie in EU-landen is.

De eerste besmetting is vorig jaar september ‘bij toeval’ door een bedrijf in Italië ontdekt bij een partij sesamzaad die door een Belgische leverancier was geleverd. Sinds dit tijd zijn de poppen aan het dansen. Omdat er in de EU vreemd genoeg niet routinematig op ETO gescreend werd (ook niet door de overheid) bleken veel partijen sesamzaad waarbij de besmetting achteraf werd vastgesteld, al geheel of gedeeltelijk verhandeld te zijn. Een aanzienlijk aantal recalls was het gevolg, waarbij de totale schade voor de industrie inmiddels in de miljarden loopt.

Ondanks dat ons voedsel veiliger is dan ooit en er strikte kwaliteitsregimes zijn in de levensmiddelenindustrie, kan een dergelijk middel blijkbaar toch door de mazen glippen. Natuurlijk kun je niet alles op voorhand op alle stoffen controleren. Maar het feit dat een ‘verboden’ stof die buiten de EU ruimschoots gebruikt wordt bij desinfectie, buiten de risicomodellen valt, geeft toch stof tot nadenken.

Mei 2021 | LABinsights

11

VEILIGHEID

Gassen veilig en compact bij de werkplek opslaan

Door incorrecte opslag van gasflessen kunnen de meest vreselijke explosies en branden optreden.

(Foto: Asecos)

Het omgaan met gassen in laboratoria en industrie brengt bijzondere gevaren met zich mee. Daarom moet veiligheid voorop staan, zowel bij elke activiteit als bij het opslaan van gassen en bij de risicobeoordeling. Zeker bij gassen onder druk zijn veiligheidskasten volgens de Europese norm EN 14470-1 en deel 2 de aangewezen oplossing.

Redactie LABinisghts

Gassen onder druk zijn gassen die zich in een houder bevinden onder een druk van minimaal 200 kPa (overdruk) of meer, die vloeibaar gemaakt en diepgevroren zijn. Als gassen niet op de juiste manier worden opgeslagen, kunnen ze erg gevaarlijk zijn. Ze kunnen onder meer een bijtend, giftig of explosief effect hebben. Daarnaast worden gassen in sterk gecomprimeerde vorm geleverd in zogenaamde persgasflessen. Verdere gevaren die zich bij deze gasdrukhouders voor kunnen doen, zijn: • als een gasfles onder druk valt of een klep breekt, kan dit ertoe leiden dat de cilinder, aangedreven door het gas dat onder hoge druk ontsnapt, als een projectiel rond-

12

LABinsights | Mei 2021

vliegt door de mechanische schade. De kracht die hierbij optreedt is vaak voldoende om zelfs door betonnen muren heen te breken.

• huidcontact met gassen brengt grote gezondheidsrisico's met zich mee. Er kunnen bijvoorbeeld koude brandwonden optreden. Inerte gassen zoals stikstof, argon of kooldioxide verdringen zuurstof en hebben een verstikkend effect, en oxiderende gassen zoals zuurstof kunnen een brand doen ontbranden en versterken. Brandbare gassen zoals waterstof of methaan kunnen in contact met lucht explosieve mengsels vormen.

VEILIGHEID De G-ULTIMATE-90 brandveiligheidskast voor de opslag van gascylinders van Asecos in dichte en open toestand.

(Foto: Asecos)

Veiligheidskasten volgens EN 14470-2 Ondanks hun potentiële niet te onderschatten gevaar, is het mogelijk om gasflessen en gassen veilig, ruimtebesparend en gemakkelijk direct op de werkplek op te slaan. De Europese norm 14470-2 specificeert primair de criteria voor brandbescherming, testen

‘In de G90-

gasflessenkast staan de gasflessen met brandbare of giftige gassen veilig in werkruimten’ en documentatie van gasflessenkasten en omvat verschillende veiligheidseisen. De brandwerendheid van gasflessenkasten is onderverdeeld in vier verschillende klassen: G15, G30, G60 en G90. G staat voor gasflessen en de cijfers voor brandwerendheid in minuten. Deze tijd is nodig omdat gasflessen een groot gevaar vormen voor mens en milieu, al bij temperaturen boven de 70°C kunnen de afdichtingen in de kop van gasflessen gaan lekken.

Door de temperatuurstijging neemt ook de druk in de gasfles toe, waar de fittingen mogelijk niet meer tegen bestand zijn. Door het vrijgeven van de opgeslagen energie (druk), komt de gasfles in raketachtige, oncontroleerbare bewegingen met onberekenbare risico’s. Dit wordt voorkomen door gebruik te maken van speciale veiligheidskasten.

Op deze manier beschermen G90-kasten de inhoud van de kast gedurende minimaal 90 minuten tegen hitte en vlammen.

Dat is de minimale tijd die werknemers en reddingswerkers na het uitbreken van de brand hebben zonder dat de onder druk staande gassen (die zijn opgeslagen in veiligheidskasten) een risico vormen.

Door het hoge beveiligingsniveau zijn veiligheidskasten met een brandwerendheid van 90 minuten in de praktijk een begrip geworden.

Wetgeving/Richtlijnen Het Bestuurlijk Omgevingsberaad (Bob) heeft in september 2020 de PGS 15 interimversie 0.2 vastgesteld en geeft hiermee invulling aan wettelijke kaders op het gebied van omgeving en arbeidsomstandigheden voor de bescherming van werknemers tegen brand- en explosierisico's in verband met gevaarlijke stoffen en potentieel explosieve atmosferen. De regels zijn van toepassing op werkgevers en zelfstandigen op de meeste werkplekken waar een gevaarlijke stof aanwezig is of kan zijn. Onder gevaarlijke stoffen vallen ook alle gassen onder druk. Daarom moeten passende beheersings- en minimaliseringsmaatregelen worden genomen. Wanneer het niet mogelijk is risico’s uit te sluiten, is het zaak voorzorgsmaatregelen te nemen voor de veilige opslag van de gasflessen onder druk. Gevaarlijke stoffen moeten derhalve in geschikte veiligheidskasten worden bewaard om ze tegen brand te beschermen en om verspreiding van brand te voorkomen.

Gedecentraliseerde opslag Veiligheidskasten worden beschouwd als een gedecentraliseerde opslagruimte, opstellen mag daarom direct op de werkplek. De gastoevoer kan gemakkelijk vanaf de werkplek worden bewaakt Mei 2021 | LABinsights

13

VEILIGHEID

Vraag de Hazmat Guide gassen aan Video: Brandtest in Finland Asecos heeft een meer dan 120 pagina’s tellende brochure over gevaarlijke stoffen samengesteld met veel specialistische informatie en vakkennis op het gebied van gassen. Deze kunt u kosteloos aanvragen via: bit.ly/asecos-hazmat. bit.ly/asecos-hazmat

Onjuiste opslag van gasflessen is levensgevaarlijk.

Asecos heeft brandtesten uitgevoerd met drie verschillende gasflessen (waterstof, 50 liter, 200 bar; acetyleen, 40 liter, 200 bar; zuurstof, 50 liter, 200 bar) en is hiervoor naar Finland afgereisd.

De testen hebben aangetoond hoe snel gasexplosies kunnen optreden en met welke kracht gasflessen exploderen.

Kijk zelf maar: bit.ly/ brandtest-finland

en de leidingen naar het tappunt zijn extreem kort. Dit bespaart materiaalkosten en minimaliseert het risico op lekkage – vooral bij het gebruik van corrosieve gassen. Veiligheidskasten bieden ook voordelen door hun flexibiliteit: er zijn geen dure constructiemaatregelen nodig voor de aanleg en het onderhoud van pijpleidingen die ontstaan wanneer gas wordt aangevoerd vanuit een externe opslagruimte. Met gedecentraliseerde opslag zijn aanpassingen aan veranderende gebruikseisen ook eenvoudig door te voeren.

Maximale bruikbaarheid In de G90-gasflessenkast van Asecos worden gasflessen met brandbare of giftige gassen veilig opgeslagen in werkruimten, vaak verbonden met persgasfittingen voor afzuiging en via pijpleidingen naar het afzuigpunt geleid. Asecos heeft een oplossing ontwikkeld om de gebruiker snel een overzicht te geven van de opgeslagen gasflessen: de klassieke G90 gasflessenkast is ook verkrijgbaar in een variant met een kijkvenster van brandwerend glas. Dit betekent dat een reduceerstation kan worden gecon-

14

LABinsights | Mei 2021

troleerd zonder de deur te openen. Dit model is verkrijgbaar in een breedte van 60 cm en biedt ruimte aan twee 50 liter flessen.

De kast hoeft meestal alleen geopend te worden om gasflessen in de kast om te wisselen. Gas- en elektrische leidingen naar buiten worden in de regel in veiligheidskasten door het plafond aangelegd. Als dit in uitzonderlijke gevallen nodig is, laat de norm EN 14470-2 ook een doorvoer in de zijwanden toe.

De gangbare praktijk bevestigt dat industriële ontwerpers de voorkeur geven aan een plafonddoorvoer. Ook hier bieden gasflessenkasten veel voordelen: het nieuw ontwikkelde plafond van de Asecos-kasten beschikt over een groot oppervlak waarin elke positie flexibel kan worden gebruikt om gas- of elektrische leidingen door te leiden. Het toegestane doorvoergebied in het plafond is zowel aan de buiten- als binnenkant van de kast duidelijk zichtbaar gemaakt. Dit maakt de installatie veel eenvoudiger en maakt het mogelijk de inwendige diepte en breedte van de kast volledig te benutten. Schuine buizen behoren tot het verleden: deze kunnen direct en zeer dicht bij de achterwand van de kast worden uitgevoerd. Dit scheelt werk en materiaal.

MATERIAALONDERZOEK Instituut voor Materiaalonderzoek (UHasselt): kennispartner in industriële verduurzaming

IMO-IMOMEC ontwikkelt groene chemie voor een circulaire toekomst

Prof. dr. Wouter Marchal van de expertisegroep ‘Analytical and Circular Chemistry’ (IMO-IMOMEC, UHasselt): ‘Voor verwaarding van onder meer biomassa ontwikkelen we groene processen, zoals pyrolytische conversie.”

Aan de UHasselt ontwikkelt de expertisegroep ‘Analytical and Circular Chemistry’ onder leiding van prof. dr.

Wouter Marchal nieuwe processen en analysetechnieken voor een groene toekomst. Het onderzoek bij het Instituut voor Materialenonderzoek beweegt zich op het snijvlak van wetenschap en bedrijfsleven. Een team technische experts voert hier samen met de industrie innovatie-ondersteunend onderzoek uit in spiksplinternieuwe laboratoria. “Uit kruisbestuiving komen nieuwe ontwikkelingen voort.”

Alnda Wolthuis, Fotografie: Marco Vellinga

Het IMO-IMOMEC11, het Instituut voor Materiaalonderzoek aan de UHasselt, zet België op de kaart met fundamenteel en toegepast materiaalonderzoek. Daarbinnen richt de expertisegroep Analytical and Circular Chemistry (ACC) zich op academisch onderzoek voor een circulaire maatschappij. Het streven naar duurzaamheid door de structuur-eigenschap-relaties van materialen grondig onder de loep te nemen, is echter ook van groot belang in toegepaste wetenschappelijke dienstverlening. “Ons academisch onderzoek richt zich onder andere op de zuivering en valorisatie van afval- en zijstromen waaronder diverse vormen van biomassa. Daarvoor ontwikkelen we groene processen, zoals pyrolytische conversie, speciale adsorbenten die schadelijke stoffen uit water kunnen isoleren en extracties met groene designer-solventen. Met nieuwe analysetechnieken kunnen we uit afvalstromen waardevolle chemicaliën identificeren, de selectieve verwijdering van schadelijke componenten opvolgen of de vorming van added-value producten doorgronden”, zegt prof. dr. Wouter Marchal. “Tegelijkertijd bieden we de chemische analysestrategieën, die hiervan de solide kennisbasis vormen, aan onze industriële klanten aan voor kwaliteitscontrole, productontwikkeling of reverse engineering projecten.”

1

Institute for Materials Research in MicroElectronics

Mei 2021 | LABinsights

15

MATERIAALONDERZOEK

Extractieproducten uit reststromen.

Analytische speeltuin

Pyrolytische conversie

ACC heeft toegang tot een breed spectrum aan analysemogelijkheden, waaronder spectroscopie, elementanalyse, thermische analyse, rheologie en chromatografie. “Onze ‘analytische speeltuin’”, noemt Marchal de state-of-the-art faciliteiten liefkozend.

Klanten kiezen voor zijn expertisegroep vanwege deze faciliteiten en vanwege de brede range aan specialisaties waarover zijn ervaren en wendbare team beschikt. “Grote bedrijven vragen onze ondersteuning omdat ze behoefte hebben aan een zeer specifieke analyse, of wanneer hun vraag zich buiten hun core business of hun comfort zone beweegt. Ze weten dat het onderzoek bij ons in goede handen is, en dat ze zich over de protectie van hun IP ook geen zorgen hoeven te maken. De confidentialiteit is bij ons geborgd.” Kleinere en middelgrote bedrijven hebben niet altijd het budget om zelf de hoogwaardige apparatuur aan te schaffen voor analyses of de daarbij benodigde kennis in eigen huis. Zij waarderen het directe contact met de expertisegroep: “Je hebt geen vijftig handtekeningen nodig om met ons aan de slag te gaan en we denken graag met je mee.”

Zo’n vijfhonderd projecten per jaar staan op de rol. Die variëren in omvang en complexiteit. “Het loopt van een eenvoudige kwaliteitscontrole op samples tot complexe productontwikkeling, zodat onze klanten een unieke positie in de markt kunnen verwerven. Ze kunnen bijvoorbeeld laten uitzoeken welk scala aan additieven zich in de formulering van aangeleverde plastics bevinden. Ook schrijven we mee aan toegepaste projectvoorstellen: van onderzoek naar biogebaseerde ontsmettingsproducten tot efficiënte meststoffen of bioafbreekbare verpakkingsmaterialen.”

Een van de kernexpertises is GC-MS. “We moeten snel en nauwkeurig antwoord kunnen geven op vragen omtrent de milieu-impact van vrijgestelde, vluchtige organische verbindingen, de samenstelling van specialty polymeren, contaminaties of chemische reacties in thermische processen. Bovendien is er een belangrijke overlap met onze onderzoekslijn naar pyrolytische conversie van afvalstromen: hoe kunnen we biomassa verwerken voor de productie van biochar en actieve kool?”

Onlangs werd bij IS-X/Interscience een veelzijdig analytisch systeem aangeschaft om deze pyrolyseprocessen beter te doorgronden. “Met hun kundige ondersteuning wagen we de stap naar comprehensive GCxGC-MS, een systeem met een enorme scheidingskracht waardoor we de complexe samenstelling en degradatiereacties van natuurlijke materialen steeds beter kunnen begrijpen. Bovendien is het apparaat uitgerust met een UV-bestralingsunit, waardoor we ons scala aan analyses konden uitbreiden. We zijn nu bijvoorbeeld ook in staat de veroudering

‘Met nieuwe technieken

kunnen we uit afvalstromen waardevolle chemicaliën identificeren’ 16

LABinsights | Mei 2021

MATERIAALONDERZOEK

Boven: de door IS-X geleverde Pyrolyse-applicatie gekoppeld aan een Trace 1300 GC en ISQ 7000 Single Quadrupole Massspectometer voor identificatie van componenten na GCvoorscheiding.

Detailfoto rechts: injectie op de pyrolyse-unit.

van plastics te bestuderen: vergeling wordt veroorzaakt door bepaalde afbraakprocessen die we nu online kunnen analyseren met onze gaschromatografie.”

Kruisbestuiving De kennis van de academische pijler wordt toegepast in de expertisegroep, net zoals kennis uit de praktijk van nut is voor de academische tak. “Ik zie het toch wel als mijn taak om een brugfiguur te zijn voor de kruisbestuiving tussen de academie en de industrie”, zegt Marchal. “Het is prachtig als je nieuwe technologie uit academisch onderzoek – zoals infrarood mapping – kunt benutten in de industrie. Anderzijds kan het oplossen van een kortetermijnprobleem voor de industrie ook heel waardevol zijn voor de verder weg liggende horizon van de wetenschap. Het is belangrijk om elkaar te leren begrijpen en elkaars sterkten te benutten.

Doordat we als ACC voor zowel wetenschap als industrie wer-

‘In wetenschap en

bedrijfsleven groeit het besef nu echt’

ken, begrijpen we de mogelijkheden en de behoeften van beide pijlers en leren we van elkaar. Dat is niet altijd evident.” Zelf geniet Marchal van het diverse karakter van zijn werk. “Ik ben graag met analyse bezig, en het vinden van de juist analytische strategie, ook al komen daar problemen bij kijken.”

Horrorbeeld Marchal verwacht dat we in de toekomst veel kritischer en creatiever zullen moeten omspringen met de materialen die we nu als afval beschouwen. “Zowel in de wetenschap als in het bedrijfsleven is het besef enorm gegroeid dat circulaire processen ons echt kunnen helpen richting een duurzame toekomst. Het is toch een horrorbeeld dat we schepen met plastic en andere materialen die nog ontelbare waardevolle moleculen bevatten naar het buitenland sturen voor een onzekere recyclage? Of dat we gevaarlijk afval in de grond begraven? Wat we hier gebruiken, moeten we hier waardig en energie-efficiënt herbestemmen. Ik verwacht dat we de komende jaren grote sprongen gaan maken bij de valorisatie van biomassa, daar is veel vraag naar. En daar leveren wij graag een bijdrage aan.”

Mei 2021 | LABinsights

17

ANALYSE

Kwaliteitscontroles, bijna met een druk op de knop, dankzij de komst van benchtop-NMR voor vastvetbepalingen bij Bureau Veritas in Rotterdam.

Benchtop NMR rukt op in QC-foodlaboratoria

SNEL EN ZONDER OPLOSMIDDELEN OLIËN EN VETTEN METEN IN VOEDING Snelle analyse van grondstoffen, halffabricaten en eindproducten is belangrijk voor QC-laboratoria. Snel werken betekent: liefst dicht op het productieproces analyseren. Daardoor zijn productieprocessen in een oogwenk bij te sturen en zijn geproduceerde batches snel vrij te geven. Benchtop NMR maakt dit mogelijk.

18

LABinsights | Mei 2021

Leendert van der Ent | Fotografie: Marco Vellinga

Benchtop NMR-systemen zijn makkelijk inzetbaar op een labtafel, maar voelen zich ook thuis in een productieomgeving. Ze beschikken over een permanente magneet, die extra koeling of koelmedia overbodig maakt. Sommige benchtop NMR-systemen zijn speciaal ontwikkeld voor snelle bepaling van het totaalgehalte aan oliën en vetten voor QC-analyses van voedingsmiddelen.

Het extraheren van vetten en oliën uit diverse matrices gebeurt ook nog veelvuldig via de Soxhlet (koude) en Randall (warme) extractie. Productspecialist Maarten Schouffoer van Salm en Kipp: “Bij deze methoden kost het uren om een monster te extraheren. Bovendien is daarvoor relatief veel oplosmiddel nodig.

Daarbij wordt elk monster apart geëxtraheerd waardoor soms wel tientallen Soxhletsystemen naast elkaar in het lab staan.”

In één minuut Een benchtop NMR neemt een stuk minder ruimte in. Monstervoorbehandeling? Niet nodig met NMR. Schouffoer: “Meer

ANALYSE dan twintig monsters kunnen tegelijk worden verwarmd voor de conditioneringsstap in een relatief klein verwarmingsblok bij 40 ºCelsius. Meetresultaat? Binnen een minuut beschikbaar.

Daardoor kunnen monsters snel achter elkaar worden gemeten.”

Werking Nuclear Magnetic Resonance of kernspinresonantie werkt op basis van het richten van protonen in een magnetisch veld.

Net als elektronen maken sommige atoomkernen een draaibeweging (spin). Doordat een atoomkern een geladen deeltje is, veroorzaakt deze spin een magnetisch veld. Een NMR-apparaat legt een magnetisch veld aan op een stof. Hierdoor gaan de atoomkernen zich richten in dit magnetisch veld. Een proton, een waterstofkern, kan met het veld mee (parallel) of tegen het veld in (antiparallel) gericht staan. Deze twee toestanden hebben een energieverschil, dat recht evenredig is met de magnetische veldsterkte. Bij een voldoende sterk magneetveld is de benodigde energie in de orde van grootte van een bepaalde radiofrequentie.

De energie van het bestralen van een monster met radiogolven zal daardoor een aantal kernspins doen omklappen. Na verloop van tijd vallen de geëxciteerde spins weer terug volgens een kenmerkende halveringstijd: de relaxatietijd. Daarbij zenden ze radiostraling uit in een bepaalde frequentie.

De voordelen van benchtop NMR X Primaire kalibratie met pure olie X Werking zonder oplosmiddelen X Geschikt voor niet-homogene monsters: hele monster draagt representatief bij tot de meting X Vergaand ongevoelig voor monsterstructuur, luchtbellen en toevoegingen (kruiden, kleur- en smaakstoffen, zout).

X Niet-destructief; hetzelfde monster kan meermaals worden gemeten en met andere technieken worden geanalyseerd.

X Geen extra kosten, weinig extra tijd voor aanvullende metingen X Snelle meettijd, binnen een minuut X Meetnauwkeurigheid doorgaans beter dan 0,1% X Zowel in het laboratorium als direct bij de productie toepasbaar X Makkelijk mee te werken door laboranten en operators X Het proces is te automatiseren met een MQ autosampler robotarm

‘Binnen een minuut kan

de laborant of operator het vet- of oliegehalte aflezen’ Via het scherm wordt de analist bij de hand genomen voor de NMR-bepaling.

Het principe van tijddomein-NMR, zoals toegepast in de MQC+ NMR-systemen van Oxford Instruments, gaat uit van de snelheid van het verval van het signaal. De analyse van vetten en oliën in vaste stoffen maakt gebruik van het feit dat verschillende stoffen, zoals oliën en vetten, een kenmerkende relaxatietijd hebben die kan worden gemeten. Het relaxatiesignaal is namelijk recht evenredig is met de concentratie aan oliën in een vast medium.

Via de NMR wordt het gehalte aan oliën en vetten vastgesteld binnen de complexe samenstelling van het monster.

Toepassingen Met de NMR-technologie is het mogelijk om olie residu analyses op textiel- en polymeervezels uit te voeren, petrochemische analyses te doen en het olie- en vetgehalte in voedingsmiddelen te bepalen. Veel van deze methoden zijn gestandaardiseerd onder ISO, DIN en NEN-normering. Binnen de voedingsmiddelenindustrie gaat het bijvoorbeeld om de bepaling van het (vaste) vetgehalte, ofwel Solid Fat Content, of het gehalte aan olie (en vocht)

in zaden, noten en olijven, diervoeders, chocolade en snacks.

“Wat ook veel voorkomt, is de meting van het olie- en vetgehalte in voedingsmiddelen na droging”, zegt Schouffoer. “Voorbeelden zijn allerlei zuivelproducten, margarine en vette vis. Een speciale categorie vormen poeders zoals zuigelingenvoeding, melkpoeder en ingrediënten in poedervorm.”

Snel en eenvoudig Een groot voordeel van benchtop NMR vindt Schouffoer de snelle en eenvoudige werkwijze. “Het monster wordt in zijn geheel of licht gemalen in een monstertube ingewogen. Verder is er geen monstervoorbehandeling nodig. De tube gaat na conditionering op ongeveer 40 °C in de NMR-probe en binnen een minuut kan de laborant of operator het vet- of oliegehalte aflezen.”

Mei 2021 | LABinsights

19

EXPERTVISIE Roel van Dijk en Martijn Schmale, directeuren van Mondial van Dijk Verhuizingen en Marts Projectmanagement

‘Dat maakt een labverhuizing tot rocket science’ Je hebt verhuizingen, en je hebt laboratoriumverhuizingen. “Een verschil van dag en nacht”, zeggen Roel van Dijk en Martijn Schmale. De directeuren van Mondial van Dijk Verhuizingen en Marts Projectmanagement weten waar ze het over hebben. In anderhalf jaar tijd brengen ze 160 laboratoria van Henkel samen in Düsseldorf.

‘160 Henkellabs op weg naar Düsseldorf’

Martijn Schmale (L) en Roel van Dijk (R)

Alinda Wolthuis | fotografie: Mondial van Dijk Verhuizingen

“Bij een kantoorverhuizing gaat het gesprek over werkplekken, printers en toiletten”, zegt Schmale. “Bij een laboratoriumverhuizing maken mensen zich over heel andere dingen druk.

Ze willen zeker weten dat hun apparatuur in goede handen is en dat hun werkprocessen minimaal verstoord worden. Iedere wijziging in de planning maakt hen nerveus. Communicatie is van het grootste belang.” Schmale en Van Dijk werken al zo’n vijftien jaar samen. Hun rolverdeling: Schmale bereidt verhuizingen minutieus voor, Van Dijk voert ze vlekkeloos uit. Samen verhuizen ze van alles, maar de verplaatsing van laboratoria is een discipline op zich. Van Dijk: “Behalve dat je rekening moet houden met de werkprocessen, gaat het ook over het veilig vervoeren van kostbare, soms unieke, apparatuur. En je hebt te maken met tientallen leveranciers, die de apparatuur af- en aansluiten en kalibreren.

Dat maakt een labverhuizing tot rocket science.”

Megaproject De afgelopen tijd stond in het teken van de verhuisvoorbereiding van 160 Henkel-labs in Duitsland en België naar een nieuw centraal complex bij Düsseldorf. De combinatie Schmale/Van Dijk won het contract vanwege hun logistieke kennis en kunde,

20

LABinsights | Mei 2021

up-to-date aanpak en communicatieve skills. Die laatste komen goed van pas bij dit megaproject. Schmale: “De voorbereiding duurde negen maanden, net zo lang als de verhuizing zelf.” Van Dijk: “Maar het is dan ook tot in de puntjes gepland, zodat het voor ons als verhuizers relatief eenvoudig is.” Schmale heeft per 30 à 40 gebruikers of per laboratorium een ‘teamambassadeur’, waar hij detailinformatie ophaalt, de planning bespreekt en naar wie hij verhuis- en stickerinstructies terugkoppelt. “Deze ‘Lab Delegates’ zijn bij voorkeur kritische mensen met kennis van de praktijk”, zegt hij. Hij en zijn team kennen alle 160 laboratoria van binnen, hebben geïnventariseerd wat er verhuisd moet worden, welk moment per laboratorium het meest geschikt is en waar de knelpunten liggen. “Dat kan bijvoorbeeld gaan om apparatuur die in stukken gezaagd moet worden om het raam uit te kunnen.

We bespreken de demontage met Henkel en zorgen ervoor dat de apparatuur ook weer in elkaar gezet kan worden”, zegt hij.

Impliciete aannames Een ander fenomeen zijn de impliciete aannames. “Denk nóóit dat je wel weet wat je klant bedoelt”, zegt Schmale. “Een voorbeeld: een klant zegt dat er een apparaat meegaat, maar

EXPERTVISIE

vergeet te vermelden dat daar een hele serie randapparatuur bij hoort. En dat past dan niet op de eindlocatie. Daar voel ik me verantwoordelijk voor, want ik wil dat iedereen happy is met de nieuwe werklocatie. Een andere valkuil is dat mensen in een heel laat stadium bedenken dat er toch extra apparatuur bij moet. Terwijl de aansluitingen al gemaakt zijn!” Een andere factor die meespeelt is de bedrijfscultuur. Van Dijk: “We hebben bijvoorbeeld het NAVO-hoofdkwartier in Brussel verhuisd naar het nieuwe gebouw. Dan merk je dat er grote verschillen zijn.

Heb je te maken met Duitsers of Engelsen? Dan beslist het senior management. Bij Nederlanders, Belgen en Polen moet je van iederéén commitment krijgen. Dat spel moet je kennen, maar die verschillen maken het ook wel erg leuk.”

Corona ‘Corona’ maakte het leven van de internationale verhuizers er niet makkelijker op. “Elke week kunnen de regels veranderen”, verzucht Schmale. “Zo moesten we een lab inspecteren in München. Normaal vlieg je dan op een dag even heen en weer. Nu ben je, met testen voor- en achteraf, in totaal drie dagen zoet. En dan heb je nog geluk dat je niet in quarantaine hoeft. We hebben

het geprobeerd met video-inspectie, maar als het heel precies komt, dan moet je gewoon ter plaatse.” Dat betekent óók, dat er over meerkosten gesproken moet worden met de klant. “Dat valt gelukkig erg mee, want we kunnen dit goed uitleggen. En we hebben een gedeeld belang: een optimaal verhuistraject.

Uiteindelijk wil de klant graag dat het goed gebeurt en willen wij later nóg een keer gevraagd worden.”

Love it Eind maart zit de voorbereiding erop en begint de feitelijke verhuizing. Van Dijk: “Elke maand verhuizen we een week lang Henkel-labs. En in juli tweeënhalve week, want dan is München aan de beurt. We koppelen alles af wat niet door de leveranciers is afgekoppeld en pakken alles in, met extra dempende, extra hygiënische verpakkingsmiddelen. We zorgen ervoor dat alles mobiel is, waarna we verhuizen, inhuizen, monteren en aansluiten. Het is spannend, maar we hebben er heel veel zin in.

Problemen lossen we ‘on the fly’ op, maar we weten dat het goed is voorbereid.” Schmale: “Ken je het A-team nog? Met Hannibal en zijn sigaar? Zo voelen wij ons ook. ‘We love it when a plan comes together!’”

Mei 2021 | LABinsights

21

MEI | MAI 2021

LABORAMA 2021 WELKOM | BIENVENUE

NOVITEITEN | NOUVEAUTÉS

Voorwoord - Bienvenue Myriam Panis

Primeurs Belgische markt Premières sur le marché belge

10

22

LABORAMA 2021

Welkom bij de Laborama

Bienvenue à cette édition spéciale,

Beste lezer(es),

Chère lectrice, cher lecteur,

Noviteitenspecial van 2021!

Vanwege de aanhoudende COVID-19-pandemie is er ook in 2021 geen fysieke LABORAMA vakbeurs kunnen doorgaan.

Veel van onze leden en exposanten zijn hierdoor wat op hun honger blijven zitten daar dit het jaarlijkse moment bij uitstek is om hun nieuwigheden aan de Belgische markt voor te stellen.

Laborama is echter niet bij de pakken blijven zitten en heeft samen met LABinsights de eerste Laborama Noviteitenspecial in het leven geroepen om Laboramaleden de kans te geven hun nieuwste ontwikkelingen aan het grote publiek voor te stellen.

In deze Noviteitenspecial kan u de laatste nieuwigheden terugvinden van verschillende Laboramaleden.

Laborama is sinds 1936 de beroepsverenging voor distributeurs en fabrikanten van laboratoriummateriaal en toebehoren in België en groepeert momenteel een 90-tal leveranciers. Als federatie organiseert zij jaarlijks enkele evenementen zoals de LABORAMA vakbeurs, de LAB Automation Day, en Industry Days ten voordele van haar leden en de labo sector.

Laborama blijft zich inzetten om u te informeren, maar wij kijken er vooral naar uit om u opnieuw live te kunnen ontmoeten op onze vakbeurs LABORAMA die gepland is op 17 en 18 maart 2022.

dédiée aux nouveautés de Laborama 2021 !

A cause de la pandémie actuelle du COVID-19, il n’est toujours pas possible d’organiser un salon LABORAMA physique en 2021. Ceci implique entre autres que beaucoup de nos membres et exposants sont restés sur leur faim, étant donné que LABORAMA est le moment annuel par excellence pour présenter leurs nouveautés au marché belge.

Même si les possibilités sont limitées pour le moment, Laborama n'est pas resté les bras croisés et a créé, en collaboration avec LABinisghts, le premier Laborama Novelty Special afin de donner aux membres de Laborama l'occasion de quand même pouvoir présenter leurs derniers développements et nouveautés au grand public.

Dans cette édition Nouveautés, vous trouverez les dernières nouveautés de plusieurs membres de Laborama.

Laborama est l'association professionnelle des distributeurs et constructeurs de matériels et de consommables pour le de laboratoire en Belgique et le Grand-Duché de Luxembourg. L’association a été créé en 1936 et regroupe actuellement environs 90 fournisseurs.

En tant que fédération, elle organise des événements annuels tels que le salon professionnel LABORAMA, le LAB automation day et les Industry Days pour ses membres et le secteur du laboratoire.

Myrjam Panis Laborama continuera à vous informer, mais nous espérons surtout de pouvoir vous retrouver en personne lors de notre salon LABORAMA prévu les 17 et 18 mars 2022.

Nous l’attendons avec impatience !

Myrjam Panis Mei 2021 | LABinsights

25

LABORAMA 2021

Laborama presenteert de topinnovaties uit 2021 Redactie LABinsights

Beursorganisatie Laborama heeft haar leden gevraagd de nieuwste ontwikkelingen in instrumentarium, apparatuur, applicaties, automatisering, software en dienstverlening in print en online te presenteren. LABinsights toont daarom in een samenwerking met Laborama een selectie van noviteiten en productverbeteringen die anders in Paleis 1 van Brussels Expo te zien zouden zijn geweest. Zo blijft u op de hoogte van de laatste trends in de labmarkt nu de fysieke beurs dit jaar geen doorgang kan vinden.

Anton Paar Vernieuwde rheometerlijn Anton Paar introduceert de nieuwe MCR Evolution serie. Meer dan 25 jaar aan ontwikkelingen, innovaties en samenwerkingen met gebruikers heeft geleid tot deze vernieuwde rheometrielijn.

De combinatie van innovatieve, robuuste en bewezen techniek met een modulaire aanpak maakt de MCR Evolution tot een referentie in zijn categorie.

Nieuw zijn de: • Vereenvoudigde koppeling tussen motor en meetgeometrie • Een nog snellere analyse van viskeuze monsters • Meer ruimte om monsters aan te brengen • Pharma compliancy.

Interesse? Contacteer ons via: http://bit.ly/anton-paar-contact Bekijk de MCR Evolution video: http://bit.ly/anton-paar-video

Nouvelle série de rhéomètres Anton Paar présente la nouvelle série de rhéomètres: MCR Evolution. Après plus de 25 ans d'innovations, de développements et de collaborations étroites avec nos clients, nous sommes fiers de vous présenter cette nouvelle série. La combinaison unique d'une technologie innovante, robuste et éprouvée dotée d'une conception modulaire, font du rhéomètre MCR Evolution la référence dans sa catégorie!

Vous vous demandez sûrement: mais qu'a-t-il de nouveau?

• Couplage à une main • Mesure précise des échantillons visqueux • Résultats stables et hautement reproductibles • Plus d'espace pour la manipulation • Conformité pharmaceutique totale Notre rhéomètre le plus vendu au monde est devenu encore plus performant.

Intéressé? Contactez-nous à http://bit.ly/anton-paar-contact

Anton Paar introduceert de nieuwe MCR Evolution serie.

Anton Paar présente la nouvelle série de rhéomètres: MCR Evolution

Regardez le video MCR Evolution: http://bit.ly/anton-paar-video Mei 2021 | LABinsights

27

TOC-1000e On-line TOC analyzer designed for pure water applications State-of-the-Art Technology in the smallest casing eTOC is the rst TOC analyzer in the world to use a powerful, mercury-free excimer lamp. Combined with Shimadzu’s new “Active-Path” technology, eTOC achieves high measurement performance in a compact, environmentally friendly package.

Easy-to-use and maintain design improves efficiency A smart user interface utilizing a large touch panel provides exceptional visibility and operability.

The efficient system architecture is typically maintenance-free for a year.

Certiied standard solutions and a vial sampler allow on-site calibration and qualiication.

Reliability to support regulations eTOC’s highly sensitive UV oxidation-conductivity method for ultra-pure water monitoring, is compliant with regional pharmacopoeia requirements, such as the USP and EP. Inbuilt security functions support FDA 21 CFR Part 11 compliance.

www.shimadzu.nl/eTOC

LABORAMA 2021 gaz automatisé le plus précis du marché pour les poudres, les matériaux solides et les mousses.

Cette série comporte: • Une interface utilisateur intuitive • Un contrôleur de température à effet Peltier intégré avec la plus large plage de température disponible (de 15°C à 50°C) • De nombreuses autres fonctions permettant de mesurer de manière ultra-simple et • Ultra-précise la densité réelle

Anton Paar presenteert de nieuwe generatie van de befaamde Ultrapyc poederdichtheidsmeters.

Anton Paar présente la nouvelle génération des pycnomètres à gaz reconnus Ultrapyc.

Nieuwe generatie poederdichtheidsmeters Anton Paar presenteert de nieuwe generatie van de befaamde Ultrapyc poederdichtheidsmeters. Deze nieuwe en verbeterde versie van Ultrapyc is de meest nauwkeurige geautomatiseerde gaspycnometer voor zowel poeders, vaste stoffen als schuimen.

De serie heeft: • Een intuïtieve gebruikersinterface • Ingebouwde Peltier-temperatuursregeling met het breedste beschikbare temperatuurbereik (van 15 °C tot 50 °C) • Nog veel andere functies die de dichtheidsmeting ultra-eenvoudig en ultranauwkeurig maken.

Les pycnomètres à gaz sont considérés depuis longtemps comme des instruments de choix pour mesurer précisément la densité réelle de poudres et de matériaux solides.

La densité réelle trouve son application e.a. dans l’industrie minière, l’exploration pétrolière, les ciments, les céramiques, la fabrication d'additifs, les catalyseurs, la métallurgie, les polymères et mousses, les produits pharmaceutiques ainsi que toute une série d'autres matières en poudre.

Outre la masse volumique réelle, nous avons aussi des solutions pour déterminer la masse volumique tassée et la masse volumique d’enveloppe.

Intéressé? Contactez-nous à http://bit.ly/anton-paar-contact Regardez le video Ultrapyc: http://bit.ly/anton-paar-video2 Anton Paar Benelux BV [+32] (0)9-2808320, info.be@anton-paar.com

Gaspycnometers zijn al lang de instrumenten bij uitstek om nauwkeurig de reële dichtheid (true density) van poeders en vaste materialen te meten. De reële dichtheid vindt zijn toepassing vooral in de mijnbouw, olie-exploratie, cement, keramiek, polymeren en schuimen, katalysatoren, metallurgie en farmaceutica.

Kortom: overal waar poeders gebruikt worden. Anton Paar biedt ook oplossingen om naast true density, envelope density en tapped density te bepalen.

Interesse? Contacteer ons via: http://bit.ly/anton-paar-contact Bekijk de Ultrapyc video: http://bit.ly/anton-paar-video2

Anton Paar lance la nouvelle génération de pycnomètres à gaz Anton Paar présente la nouvelle génération des pycnomètres à gaz reconnus Ultrapyc. Les fonctions dont dispose cette nouvelle version améliorée de l’Ultrapyc en font le pycnomètre à

[+31] (0)162-319250, info.nl@anton-paar.com

Benelux Scientific Demonstratielab Benelux Scientific Op 1 december 2020 nam Benelux Scientific B.V. in Nederland haar intrek in het splinternieuwe kantoor aan de Bonnetstraat 3 in Ede. Na een drukke periode van verbouwen en inrichten verwelkomen we nu ook klanten voor een demonstratie of opleiding in het nieuwe demonstratielab. In de meeting room ontvangen we grotere groepen deelnemers voor workshops of clinics. Alle nodige maatregelen zijn getroffen om alles coronaveilig te laten verlopen.

Onze klanten in België kunnen natuurlijk ook nog steeds terecht in het Benelux Scientific demonstratielab in Nazareth nabij Gent. Op aanvraag kunnen we vanuit beide labs ook online Mei 2021 | LABinsights

29

LABORAMA 2021 zuurstofanalyse, gebaseerd op pyrolytische omzetting van zuurstof in koolmonoxide bij 1450 °C. De detectiegrens van de Rapid Oxy Cube kan worden verlaagd tot 10 ppm door een infrarooddetector (IR) te installeren die bovendien gekenmerkt wordt door een hoge lineariteit en stabiliteit. Aangezien de IR-detector alleen reageert op het doelanalyt CO, kunnen pyrolysegassen rechtstreeks naar de IR-detector stromen. De monsteranalysetijd bedraagt 3-4 minuten.

Zuurstofanalyse met de Rapid Oxy Cube is kostenbesparend: het toestel is ontworpen voor een laag verbruik van zowel verbruiksgoederen als draaggas. Onderhoud is pas nodig na de analyse van een paar duizend monsters.

Benieuwd naar de Rapid Oxy Cube? Neem dan contact op met BRS: Het nieuwe demonstratielab van Benelux Scientific.

BRS BV - www.brs.be

demonstraties organiseren. We ontvangen vooraf uw monsters, en tijdens de live of online demonstratie maakt u kennis met de apparatuur en welke resultaten ermee op uw monsters worden verkregen.

Interesse in een live of online demonstratie van Benelux Scientific? Contacteer ons via info@benelux-scientific.nl, [+31] (0)85 0811100 (NL) info@benelux-scientific.be, [+32] (0)2 252 54 00 (B) We kijken ernaar uit om u heel binnenkort te kunnen verwelkomen.

Beun - De Ronde Serlabo

L'analyse de l'oxygène n'a jamais été aussi fiable et précise La détermination de la concentration d'oxygène dans les carburants, la biomasse et le secteur des énergies renouvelables devient de plus en plus importante. Seule une mesure directe apporte des résultats précis et fiables. En effet, une détermination indirecte obtenue par calculs à partir des mesures C, H, N et S et de la teneur en cendres génère un cumul d’erreurs (ex. norme ASTM D3176). L'analyse des carburants, selon la norme ASTM D5622, exige une analyse directe des teneurs en oxygène à une température de pyrolyse de 1450 °C. Lors du recyclage des plastiques, la teneur en oxygène est importante pour déterminer sa faisabilité. Certaines concentrations génèrent la formation de NOx et de sous-produits qui affectent leur recyclage. La nouvelle technologie de traitement des gaz du Rapid Oxy Cube permet une analyse précise de l'oxygène, à zéro blanc et indépendante de la matrice, basée sur

Directe nauwkeurige en betrouwbare zuurstofanalyse.

De analyse van de zuurstofconcentratie wordt steeds belangrijker in brandstof, biomassa en hernieuwbare industrieën. Alleen een directe analyse, zoals bij de Rapid Oxy Cube van Elementar, levert nauwkeurige en betrouwbare gegevens op. Zuurstofconcentraties die zijn afgeleid van indirecte berekening van de verschillen – bijvoorbeeld volgens ASTM D3176 – kampen echter met cumulatieve fouten voor de meting van C, H, N en S en de bepaling van het asgehalte. In de brandstofindustrie vereist onder andere de ASTM D5622-norm een nauwkeurige directe bepaling van de zuurstofconcentraties bij een pyrolysetemperatuur van 1450 °C. In het recyclageproces van plastiek is het zuurstofgehalte een beslissende factor voor het al dan niet recycleren.

Bepaalde concentraties leiden immers tot de vorming van NOx en bijproducten die het recyclageproces verstoren. Dankzij de nieuwe gasverwerkingstechnologie biedt de Rapid Oxy Cube van Elementar een nauwkeurige, blancovrije en matrix-onafhankelijke

Rapid Oxy Cube van Elementar voor een nauwkeurige zuurstofanalyse.

La nouvelle technologie de traitement des gaz du Rapid Oxy Cube permet une analyse précise de l'oxygène.

Mei 2021 | LABinsights

31

LABORAMA 2021 la conversion pyrolytique de l'oxygène en CO à 1450 °C. En optant pour un détecteur infrarouge (IR) de linéarité et stabilité élevées, le Rapid Oxy Cube permet d’atteindre une limite de détection de 10 ppm. Sa réponse spécifique à l’analyte cible CO permet de réduire le temps d’analyse à 3-4 minutes.

Les coûts d’exploitation du Rapid Oxy Cube sont réduits grâce à une faible consommation de consommables et de gaz porteur et la maintenance n'est nécessaire qu'après l'analyse de plusieurs milliers d'échantillons.

ken 2D Data-Matrix gecodeerde tubes. Ook zit er standaard een garantie van 5 jaar op alle Rack Readers van Micronic.

Curieux de découvrir le Rapid Oxy Cube ? Alors, contactez BRS.

Avec le DR710 de Micronic, vous pouvez désormais numériser et lire facilement des racks remplis de tubes codés en Data-Matrix 2D, même lorsqu'ils sont encore gelés. Grâce à son capteur intuitif à mise au point profonde, la lecture de codes 2D de la plus haute précision est assurée, même si les tubes ne sont pas alignés avec la plaque du scanner ou si les codes sont partiellement endommagés ou gelés.

En activant le système actif antigel de conception unique sur le DR710, l'air ambiant est aspiré dans le scanner où la poussière est filtrée. L'air chaud et sec dans le scanner empêche la condensation sur la plaque de numérisation lorsque le scanner est utilisé comme décrit dans le manuel d'utilisation. Le scanner fonctionne rapidement et à un rythme stable. Le DR710 peut scanner un seul tube d’échantillon en moins de 2 secondes et un rack entier en moins de 7 secondes. Le DR710 accélère le temps de traitement de racks contenant des tubes d'échantillons congelés.

Le lecteur de rack DR710 est compatible avec une large variété de marques de tubes codés en Data-Matrix 2D. Comme pour tous les lecteurs Micronic, le DR710 est garanti 5 ans.

BRS BV - www.brs.be

NBS Scientific Buizen supersnel uitlezen, bevroren of niet

NBS Scientific, info@nbsscientific.nl nbsscientific.nl/, www.nbsscientific.be

Lecteur de rack avec un système actif anti-gel.

NBS Scientific, info@nbsscientific.nl www.nbsscientific.be.

Rack Reader DR710 van Micronic met actief anti-frost systeem om zelfs volledig bevroren monsterbuizen uit te lezen.

DR710 de Micronic pour numériser et lire facilement des racks remplis de tubes codés en Data-Matrix 2D, même lorsqu'ils sont encore gelés.

NBS Scientific introduceert de Rack Reader DR710 van Micronic met actief anti-frost systeem. Hiermee zijn eenvoudig gehele racks met 2D Data-Matrix gecodeerde buizen uit te lezen, zelfs als deze volledig bevroren zijn. Dankzij zijn deepfocus beeldsensor is de DR710 namelijk in staat om hoogst nauwkeurig de buizen, bevroren of niet, uit te lezen. Voor het uitlezen hoeven de monsterbuizen zelfs niet op gelijk niveau met de scannerplaat te liggen.

De scanner leest individuele tubes in minder dan 2 seconden uit en gehele racks in minder dan 7 seconden. Het actieve antivriessysteem zuigt omgevingslucht in de scanner, waardoor deze wordt ontdaan van stof. De opgewarmde droge lucht voorkomt condensatie op de scannerplaat wanneer de scanner wordt gebruikt, zoals beschreven in de gebruikershandleiding.

Dit versnelt het scannen en verwerken van bevroren samples.

De DR710 Rack Reader is compatible met een groot aantal mer-

Shimadzu Compacte en milieuvriendelijke TOC-analyser Shimadzu’s eTOC is de eerste TOC-analyser ter wereld die een krachtige, kwikvrije excimerlamp gebruikt. Dit biedt een milieuverantwoord en effectief alternatief voor de reguliere, kwikhoudende lamp. ‘Active-Path" flowtechnologie maximaliseert UV-bestraling van het monster, voor optimale en krachtige oxidatie.

In combinatie met de nieuwe ‘Active-Path’-technologie van Shimadzu bereikt dit instrument hoge meetprestaties in een compact en milieuvriendelijk apparaat.

Het toestel is eenvoudig in gebruik en onderhoud door het intelligente design. De kleine lichtgewicht behuizing is voorzien van een groot kleuren-touchscreen met slimme gebruikersinterface voor een overzichtelijke en eenvoudige bediening. Door het efficiënte ontwerp is slechts 1 maal per jaar gereedschapsvrij onderhoud nodig. De combinatie van gecertificeerde standaardMei 2021 | LABinsights

33

LABORAMA 2021 certified standard solutions. Profit from superior connectivity – Access data by any networked device using inbuilt web server functionality. Export to USB memory in human-readable format or employ conventional analogue and digital I/O interfaces. Safely store, manage and electronically sign data using Shimadzu LabSolutions database.

Shimadzu Benelux, [+31] (0)73-6430320, www.shimadzu.nl [+32] (0)34-401970, www.shimadzu.be

Testo Shimadzu’s eTOC is de eerste TOC-analyser ter wereld die een krachtige, kwikvrije excimerlamp gebruikt.

Shimadzu’s TOC is the first TOC analyzer in the world to use a powerful, mercury-free excimer lamp.

oplossingen en een vial sampler maken kalibratie en validatie op locatie mogelijk. eTOC’s zeer gevoelige UV-oxidatie-geleidbaarheidsmethode voor ultrazuivere watermonitoring voldoet aan de Farmacopee vereisten, zoals de USP en EP. Ingebouwde beveiligingsfuncties voldoen aan 21 CFR Part 11. Veilig opslaan, beheren en elektronisch ondertekenen van data en methoden kan met behulp van Shimadzu LabSolutions database. On-site kalibratie en validatie gebeurt met behulp van vial sampler met gecertificeerde standaardoplossingen. De superieure connectiviteit biedt toegang tot gegevens via elk netwerkapparaat door webserver-functionaliteit.

Export van data naar een USB-stick of door uitsturing van data via analoge uitgangen en digitale I/O interfaces mogelijk.

Mercury free TOC online analyzer

Veelzijdig inzetbaar dataloggersysteem Testo presenteert het nieuwe dataloggersysteem testo 190 voor efficiënte validatie van sterilisatie- en vriesdroogprocessen. Het systeem bestaat uit vijf dataloggers voor temperatuur en druk, 21 CFR Part 11-conforme software met opstelling van audit-relevante rapporten en een multifunctionele koffer. Bovendien biedt Testo uitgebreide services, van een complete validatie tot individuele services. Sterilisatie en vriesdroging zijn in farmaceutische en medisch-technische bedrijven doorslaggevende processen, die een directe invloed hebben op de gezondheid van mensen.

Daarom wordt in audits gecontroleerd of de desbetreffende parameters tijdens de productie binnen een welbepaald kader regelmatig vastgesteld en foutloos gedocumenteerd zijn. Hierbij is het de verantwoordelijkheid van de bedrijven om de werking van de sterilisatie- en vriesdrooginstallaties in overeenstemming met de specificaties te kwalificeren en de processen te valideren. Voor deze uiterst complexe taak heeft Testo een systeem ontwikkeld dat de gebruikers een betrouwbare en eenvoudige uitvoering mogelijk maakt.

Shimadzu’s TOC is the first TOC analyzer in the world to use a powerful, mercury-free excimer lamp. Combined with Shimadzu’s new ‘Active-Path’ technology, eTOC achieves high measurement performance in a compact, environmentally friendly package. A smart user interface utilizing a large touch panel provides exceptional visibility and operability. The efficient system architecture is typically maintenance-free for a year. Certified standard solutions and a vial sampler allow on-site calibration and qualification.

Regarding reliability to support regulations, eTOC’s highly sensitive UV oxidation-conductivity method for ultra-pure water monitoring, is compliant with regional pharmacopoeia requirements, such as the USP and EP. Inbuilt security functions support FDA 21 CFR Part 11 compliance. The systems features compact, clean and high-performance TOC analysis. ‘Active-Path’ flow architecture maximizes UV-irradiation of the sample Large colour touch panel on a small and lightweight casing.

Easy-to-use and maintain design improves efficiency (tool-free maintenance, typical maintenance cycle one year). Designed for on-site calibration and validation utilizing vial sampler with

Testo presenteert het nieuwe dataloggersysteem testo 190 voor efficiënte validatie van sterilisatie- en vriesdroogprocessen.

Le nouveau système d’enregistreurs de données testo 190 de Testo permet de valider les processus de stérilisation et de lyophilisation.

Mei 2021 | LABinsights

35

Kennis delen www.labinsights.nl

LABORAMA 2021 De productfamilie testo 190 omvat de vier temperatuur-dataloggers testo 190-T1, testo 190-T2, testo 190-T3 en testo 190-T4 en daarnaast de druk-datalogger testo 190-P1. Alle modellen zijn gemaakt van roestvast staal en robuust polyetheretherketon (PEEK). Ze zijn compact en kunnen probleemloos ook in kleine ruimtes worden ingezet. Hun meetbereik reikt van -50 tot +140 °C, resp. van 1 mbar tot 4 bar abs. De voelers van de modellen zijn star of buigzaam en hebben een verschillende lengte. testo NV/SA, [+32] (0)2-5820361, www.testo.com

Nouveau système d’enregistreurs effiface Le nouveau système d’enregistreurs de données testo 190 de Testo, permet de valider les processus de stérilisation et de lyophilisation de manière plus efficace que jamais. Le système comprend cinq enregistreurs de données pour la température et la pression, un logiciel conforme à 21 CFR Part 11 avec une fonction de création de rapports pertinents pour l’audit ainsi qu’une mallette multifonctions. De plus, Testo offre de nombreux services: de la validation complète jusqu’aux services individuels sur mesure.

Dans les entreprises pharmaceutiques et de technique médicale, la stérilisation et la lyophilisation sont des processus déterminants qui influencent directement la santé des gens. C’est pourquoi des contrôles réalisés dans le cadre d’audits servent à vérifier si les différents paramètres sont déterminés régulièrement dans le cadre défini pendant le processus de production et s’ils ont été documentés sans lacune.

Pour répondre à cette responsabilité, les entreprises sont tenues de procéder à la qualification du fonctionnement des stérilisateurs et des lyophilisateurs conforme aux spécifications ainsi qu’à la validation des processus y associés. Testo a mis au point un système pour cette application très complexe afin de permettre aux utilisateurs une réalisation sûre et simple. testo NV/SA, [+32] (0)2-5820361, www.testo.com

Waters Belangrijkste HPLC-innovatie in meer dan 15 jaar Toen High Performance Liquid Chromatography (HPLC) niet langer voldeed aan uw vraag om meer stalen sneller en met betere resultaten te analyseren, introduceerde Waters ACQUITY UPLC – een technologische doorbraak die resulteerde in geavanceerde snelheid, resolutie en gevoeligheid in chromatografische scheidingen. Aangezien laboratoriumbehoeften zich snel blijven ontwikkelen, heeft onze technologie zich verder verbeterd om aan deze eisen te kunnen voldoen. Onze ACQUITY PREMIER-op-

ACQUITY PREMIER: de belangrijkste innovatie op het gebied van chromatografie in meer dan 15 jaar.

ACQUITY PREMIER est l’innovation la plus importante dans le domaine des techniques séparatives depuis plus de 15 ans.

lossing is de belangrijkste innovatie op het gebied van chromatografie in meer dan 15 jaar en is ontworpen om de variabiliteit van metaalgevoelige analyten te verminderen, zonder tijdrovende taken zoals systeem- en kolompassivatie.

Op basis van uw input is ACQUITY PREMIER ontwikkeld om een aantal van de meest complexe uitdagingen bij onvoorspelbare chromatografie te helpen oplossen, om te voorzien in de vereisten van vandaag, maar ook te voldoen aan de behoeften van morgen.

De ACQUITY PREMIER-oplossing levert buitengewone chromatografische prestaties voor nog betrouwbaardere analyseresultaten. Met de vertrouwde MaxPeak High Performance Surfaces (HPS) maakt deze technologie een eind aan de onvoorspelbaarheid van analyt recovery door metaalinteracties.

Daarmee zijn langdurige passiverings- en conditioneringstijden, zwakke gevoeligheid en piekvormen, complexe mobiele fasen of grote variabiliteit van injectie tot injectie en van dag tot dag niet langer aan de orde.

Waters nv/sa, [+32] (0)3-3930210, www.waters.com

Mei 2021 | LABinsights

37

LABORAMA 2021 Solution ACQUITY PREMIER Lorsque la chromatographie en phase liquide haute performance (HPLC) n’a plus permis de répondre à vos besoins pour analyser un plus grand nombre d’échantillons, plus rapidement et avec de meilleurs résultats, Waters a introduit le système ACQUITY UPLC, qui a amélioré la vitesse, la résolution et la sensibilité en chromatographie.

En réponse aux exigences de votre laboratoire qui évoluent rapidement, notre technologie a également progressé afin de vous aider. Notre solution ACQUITY PREMIER est l’innovation la plus importante dans le domaine des techniques séparatives depuis plus de 15 ans. Elle est conçue pour réduire la variabilité associée aux analytes sensibles aux métaux, sans tâches fastidieuses telles que la passivation des systèmes et des colonnes.

Sur la base de vos commentaires, Waters a mis au point la solution ACQUITY PREMIER pour résoudre certains des défis les plus complexes liés à la chromatographie, pour répondre aux besoins d’aujourd’hui et évoluer pour satisfaire les attentes de demain.

La solution ACQUITY PREMIER offre les meilleures performances chromatographiques pour une confiance accrue dans les résultats de vos analyses. Combinant les technologies ACQUITY UPLC et MaxPeak High Performance Surfaces (HPS) aux chimies de colonnes éprouvées, la solution ACQUITY PREMIER est spécifiquement conçue pour éliminer le phénomène imprévisible des pertes d’analytes dues aux interactions avec les métaux.

Avec la solution ACQUITY PREMIER, oubliez les longues étapes de passivation et de conditionnement, la baisse de sensibilité, la déformation des pics, la complexité des phases mobiles, ou encore la forte variabilité d’une injection à l’autre et d’un jour à l’autre.

Waters nv/sa, [+32] (0)3-3930210, www.waters.com

Compleet in klimaattesten CTS biedt voor alle vragen over klimaatsimulatie een compleet pakket oplossingen voor klimatologische testen. Naast de CTS klimaat- en temperatuurkasten worden corrosietestkasten, luchtbehandelingsapparatuur, ovens en diepvriezers geleverd.

Het dienstenpakket omvat verder onderhoud, reparaties, kalibraties, ook volgens ISO 17025.

CTS biedt voor alle vragen over klimaatsimulatie een compleet pakket oplossingen voor klimatologische testen.

Ctsbenelux.be of ctsbenelux.com (luchtbehandeling) sales@ctsbenelux.com of service@ ctsbenelux.com, [+32] (0)53-848760

38

LABinsights | Mei 2021

Visit Waters webinar At June 17th Waters will present an English spoken webinar at 17:00. Register at:

http://bit.ly/waters-zoom-seminar Tijdens dit webinar wordt onze nieuwe ACQUITY PREMIER Solution, de belangrijkste innovatie op het gebied van chromatografie in meer dan 15 jaar, voorgesteld. Krijg hierbij de kans om onze ACQUITY PREMIER van dichtbij te bekijken tijdens een live demo!

Pendant ce webinaire, notre solution ACQUITY PREMIER, l’innovation la plus importante dans le domaine des techniques séparatives depuis plus de 15 ans, sera présentée.

Découvrez notre ACQUITY PREMIER de près lors d'une démonstration en direct.

17 & 18 maart 2022 BRUSSELS EXPO - PALEIS 1

expo.laborama.be

ENERGIETRANSITIE Een Tesla-spoel, ‘instrumentarium’ binnen het Electrical Sustainable Power Lab. (Foto: TU Delft)

40

LABinsights | Mei 2021

ENERGIETRANSITIE Electrical Sustainable Power Lab op koers voor 2021

Energietransitielab WAAR DE VONKEN VANAF SPATTEN

Kees Groeneveld | fotografie: ESP

Het Electrical Sustainable Power Lab gaat opereren in het kathedraalachtige gebouw dat in de vorige eeuw werd gebouwd als High Voltage (HV)-laboratorium. Hoe anders dan de labs voor chemie of biologie. Geen zuurkasten, pipetten, reageerbuizen en kolven op labtafels, maar enorme ‘impuls voltage generatoren’, Tesla-spoelen, transformatoren en kooien van Faraday. En ja, ook spectroscopie, diëletrisch, om de eigenschappen van materialen en compo-nenten te karakteriseren. Grote installaties om hoogspanningskabels te testen, maar ook werkplekken voor onderzoek aan materialen op nanoschaal, voor het testen van componenten, zonnecellen en vermogenselektronica. En er zijn ter plekke supercomputers nodig voor real time-simulatie van het complete elektriciteitsnet van Nederland.

Smart Grid

Binnen de TU Delft werken drie verschillende vakgroepen samen aan de netwerken van de energietransitie. In hun nieuwe gezamenlijke Electrical Sustainable Power Lab wordt straks geëxperimenteerd en getest met ultra-hoogspanning, hoogspanning, middenspanning, (ultra)-laagspanning, wisselspanning, gelijkspanning. Kortom, schakelen, schakelen, schakelen. Een leek begrijpt dat het voorkómen van kortsluiting de uitdaging is in het nieuwe ESP Lab.

Bevindingen van het ESP zijn van groot belang voor de uitdagingen die de energietransitie stelt aan elektriciteitsnetwerken.

We moeten naar een ‘smartgrid’ net. De tijd van eenduidige hoogspanningscentrales is voorbij. Warmtekrachtinstallaties van tuinders leveren stroom terug aan het net en diverse energiebronnen vragen om koppeling. Denk aan wind, zon, water, warmte/koude, gesmolten zout, maar ook aan de opslag van elektriciteit in al zijn facetten. Vernieuwing van wetenschappelijke infrastructuur, lees: laboratoria, moet de voor de energietransitie noodzakelijke disruptieve technologie beschikbaar maken.

Alles hangt samen “Alles wat te maken heeft met de opwekking, transport, distributie en consumptie van elektriciteit komt hier samen” legt

Mei 2021 | LABinsights

41

ENERGIETRANSITIE professor Miro Zeman uit, voorzitter van de samenwerkende vakgroepen. “In het lab wordt de nieuwe hardware, zoals zonnepanelen, vermogenselektronica en ook de elektrische auto ‘in the loop’ gekoppeld aan supercomputers. Zo kunnen we de interactie met hardwarecomponenten, dan wel het netwerk simuleren en bestuderen. Nergens in de wereld gebeurt dit tot nu toe op deze schaal.” Bert Wielders is senior projectmanager bouw van de TU Delft. “Het bewaken van de functionaliteit is lastig en alles hangt aan elkaar. De integraliteit is enorm. De onderzoeksgebieden zijn aan elkaar gerelateerd, maar tegelijk zijn ze moeilijk te combineren”. In het net moet dat in de toekomst gaan en blijven werken. Daarom nu eerst in het lab. Niet voor niets noemde professor Palensky het ‘De digitale tweeling van het Nederlandse net’ bij de start van de bouw.

De realisatie van het nieuwe laboratorium vroeg vanwege haar complexiteit om centrale sturing. Op nadrukkelijke instigatie van de TU Delft gaf projectmanager Peter Govers van technische dienstverlener Kuijpers vorm en inhoud aan een commissioningplan voor beheersing van het proces van ontwerp tot en met het gebruik van de installaties. Het thema ‘spanning tussen spanning’ kreeg aldus topprioriteit.

Elektromagnetische afscherming ‘Afscherming’ is het sleutelwoord bij de realisatie van het nieuwe lab. Overal in de fysieke infrastructuur van het gebouw is terug te vinden dat het voorkómen van verstoring topprioriteit is. Afscherming hier is net zo basaal als spoorrails, wissels, remmen en slagbomen bij het veilig laten rijden van een trein. “Het draait vooral om shielding,” weet ook Petran Kuijpers van ingenieursbureau Aronsohn inmiddels. Hij is verantwoordelijk voor het bouwmanagement van het project. De verschillende ruimtes in het gebouw dienden ‘Kooi van Faraday’-eigenschappen te krijgen.

Hiervoor klom Holland Shielding Systems aan boord. Dirk van der Lei, is projectmanager bij Holland Shielding: “De verstoringen in dit lab zijn wederzijds. Elektromagnetische afscherming is hier echt niet zomaar iets. Aan de ene kant probeert iemand microvolts te meten en ergens anders staat een ander met miljoenen volts te knallen. Via een aardlus kun je energie overdragen, dat is een risico. We hebben dat opgelost door de kooi op één punt te aarden.”

Testopstelling voor de afscheiding ter voorbereiding van de bouw.

(Foto: TU Delft)

‘Het spannendste is dat

alles 10kv geïsoleerd moet zijn, alles, alles, alles...’

42

LABinsights | Mei 2021

‘Niet normaal’ Hij geeft direct toe dat dit dat eigenlijk ‘not done’ is in een hoogspanningslab. “Op kleine afstand kun je daar weer hoge spanning opbouwen. Daarom hebben we de kooi helemaal geïsoleerd opgesteld en werken we met arrestors, schakelaars die op spanning gestuurd schakelen. Komt er een puls, dan zorgt de arrestor (een soort (hoge)spanningafleider) dat de spanning veilig blijft.

Het spannendste is dat alles 10kv geïsoleerd moet zijn, alles, alles, alles....” Jan Lakerveld van bouwbedrijf Constructif ervaart het: “Normaal hebben we wel te maken met aarding, maar hier...”

Jan Lakerveld van bouwbedrijf Constructif ervaart het: “Normaal hebben we wel te maken met aarding, maar hier...”

ENERGIETRANSITIE Dag van de waarheid Ook voor onafhankelijk kwaliteitsmanager Arthur van Ree is dit project speciaal. “De technische eisen zijn zo specifiek, dat je dieper moet gaan met de protocollen en met de visuele en functionele inspecties. Voor mij is het ook boeiend om te leren van de onderzoeksgroepen die het lab gaan gebruiken. ‘Wat gaan jullie daar straks doen?’ vroeg ik hen. ‘We gaan testen’. Wat heb je daarvoor nodig? Hoe ga je testen, wie, wanneer, en in welke volgorde. En hoe zorgen we dat je geen last hebt van elkaar?’”

De proof of the pudding is eating it. “De Kooi van Faraday is al wel getest, maar straks als de gebruikers zelf aan de gang gaan, komt de dag van de waarheid.”

Op schema Professor Zeman is vooralsnog tevreden. “Alles loopt op schema.

In de loop van 2021 kan het lab operationeel zijn. We hebben een lange voorbereiding gehad, eigenlijk heeft die elf jaar gelopen.

Maar in de realisatie gaat het heel goed.” De architect is vanaf 2014 betrokken. “Wij zijn geen specialist in het vormgeven van laboratoria”, geeft Pelle Poiesz van HP Architecten toe, “maar onze proceshouding bleek belangrijk. We hebben ons afgevraagd hoe je de esthetische kant een stip aan de horizon kunt laten zijn.

De architectuurtaal hebben we gekoppeld aan de techniek. Dat geheel kreeg de gelaagdheid van een ui. Daar moest flexibiliteit in worden ingebouwd en de systemen moesten zichtbaar zijn, met name in het hoogspanningdeel van het lab,. Dat hebben we opgelost met een schuin plafond in het gedeelte van waaruit je

‘Het thema ‘spanning tussen spanning’ kreeg topprioriteit’

in de testruimte kunt kijken. Als het esthetisch kán, dan moet het ook.” Hij wijst op de buitenramen die er moesten komen om goed te kunnen werken in de kleinere ruimtes voor onderzoek aan kleine componenten en materialen. “Het gaat hier om een monumentaal gebouw, uit 1970. Qua vormgeving aan de buitenkant moest het dus allemaal goed passen.” Wielders wijst erop dat de ronde vormen binnen in het gebouw te maken hebben met de technische eisen van het hoogspanningdeel. Elke scherpe hoek kan onderzoek verstoren.

Voorjaar 2021 In het proces was het aanvankelijk hard werken om iedere betrokkene ‘van zijn eigen eilandje af te krijgen.’ Na lang met elkaar bezig te zijn “ging opeens alles sneller dan wij eigenlijk nodig hadden” is de ervaring van Pelle Poiesz. “Dat hebben we net voldoende op orde kunnen houden.” Per september 2020 kon

Professor Miro Zeman, hoofd van de afdeling Electrical Sustainable Energy van de faculteit Elektrotechniek, Werktuigbouw en Informatica TU Delft en van de drie in het ESPLab samenwerkende vakgroepen.

(Foto: Van Emst Vakfotografie)

er volgens plan worden opgeleverd. Maar dat betekent geenszins dat de spanning is geweken. Zeker tot en met het voorjaar van 2021 zijn de vakgroepen nog bezig met het inrichten en testen van de testfaciliteiten. Groot voordeel is dat deze wetenschappers beter dan wie ook om kunnen gaan met spanning. Het is hun vak.

Mei 2021 | LABinsights

43

LAB MARKT Volautomatische bepaling van bodemdeeltjesgrootte en kleigehalte Voor bepaling van de deeltjesgrootte/lutumfractie van de bodem volgens ISO 11277:2020, NEN 5753 en CMA/2/II/A.6 biedt Skalar het SP2000 platform. Dit vormt samen met de SP50 analyzer een volledig geautomatiseerd concept voor deze langdurige procedure. De SP50 doet de monstervoorbehandeling en verwijdert het organisch materiaal en de carbonaten uit het monster. De voorbehandeling bestaat uit een reeks bewerkelijke procedures met corrosieve reagentia en verloopt met de SP50 analyzer volautomatisch. Met de SP2000 kunnen verschillende grondfracties bepaald worden uit één voorbehandeld monster. Ook alle handmatige stappen van de procedure zijn geautomatiseerd.

De software houdt zeer nauwkeurig alle precieze timingstappen bij die nodig zijn voor het bepalen van alle relevante fracties.

Daarmee zijn de werkzaamheden buiten werktijd voort te zetten en af te ronden, wat doorlooptijden van resultaten in het proces verkort.

Skalar Analytical bv, [+31] (0)765-486486, www.skalar.com

Voor bepaling van de deeltjesgrootte/lutumfractie van de bodem volgens ISO 11277:2020, NEN 5753 en CMA/2/II/A.6 biedt Skalar het SP2000 platform.

44

LABinsights | Mei 2021

Reiniging en activatie van oppervlakken

UV-Clean BT van MBRAUN voor UV-ozonreiniging van halfgeleider- en optische oppervlakken.

De door MBRAUN ontwikkelde UV-Clean BT is een systeem voor UV-ozonreiniging van optische en halfgeleideroppervlakken.

Het wordt veel gebruikt in de elektronica- en halfgeleiderindustrie en in wetenschappelijke onderzoeksgebieden als biologie, scheikunde, fysica en materiaalkunde. Het proces zorgt voor een schoon, koolwaterstofvrij optisch oppervlak met aanzienlijk verbeterde hechtingseigenschappen voor dunne film en UV-hars.

Het systeem is bedoeld voor gebruik met inert gassystemen of voor integratie in MBRAUN-handschoenkasten, en is verkrijgbaar als een tafelmodel met een standalone besturingseenheid.

Door gebruik te maken van ozon- en UV-lichtbestendige afdichtingsmaterialen en componenten, evenals isolatiekleppen op de gasinlaat en uitlaat van de proceskamer, is de hermetisch afgesloten kamer volledig geïsoleerd van de inerte atmosfeer in de handschoenkast. Met de besturingseenheid is de tijd in te stellen, terwijl een geïntegreerde flowmeter wordt gebruikt om de procesgasstroom tijdens het reinigingsproces aan te passen.

Zodra de vooraf ingestelde bestralingstijd is verstreken, wordt de zuurstoftoevoer automatisch afgesloten en wordt de proceskamer met stikstof gespoeld totdat alle procesgassen zijn verwijderd. Details op: bit.ly/salm-en-kipp-glove-box Salm en Kipp, [+31] (0)34-6269090, www.salmenkipp.nl

LAB MARKT

Platenuitlezing in 5 seconden Om snel biologische, chemische of fysische gebeurtenissen van monsters in microtiterplaten te detecteren biedt Wilten de HiPo MPP-96 van Biosan. Dit is een 8-kanaals fotometer die 96-wellsplaten binnen 5 seconden kan aflezen. De HiPO is geschikt voor eindpunts-, kinetiek- en multilabelmetingen. De software maakt het met kwalitatieve en kwantitatieve berekeningsmethoden mogelijk om 12 verschillende tests per plaat uit te voeren. Naast de HiPO, die te besturen is met een pc, is er ook de standalone MTP-reader ‘Rayto 2100C’. Deze uitlezer heeft een lcd-aanraakscherm om eenvoudig de metingen te programmeren, starten en de resultaten af te lezen. MTP-readers worden veel gebruikt in (geneesmiddelen)onderzoek, validatie van bioassays, kwaliteitscontrole, voedselveiligheid en productieprocessen in de farmaceutische, biotechnologische industrie en academia.

Over het algemeen beschikken MTP-readers standaard over 4 filters; 4 extra filters maken de lezer breder inzetbaar.

MPP-96 van Biosan om een 96-plaat uit te lezen in luttele seconden.

Wilten Bioteknika, www.wiltenbioteknika.com, [+31] 076-5086500 natasja.vanest@wiltenbioteknika.com, www.wilten.nl

Recirculerend zuurkastalternatief Dupa’s CT1400 Pro recirculeert de afgezogen lucht en werkt dus zonder ventilatiekanaal. De afzuigkast heeft ultradiepe filters en een eigen ventilator. Dit betekent dat de kast gewoon uitgeschakeld kan worden wanneer er geen handeling in plaatsvindt. Dit scheelt flink in het energieverbruik en verlengt de levensduur van de filters. Een bijkomend voordeel is dat de gerecirculeerde lucht terug de ruimte in wordt geblazen, waardoor er geen drukverlies optreedt in het lab. De recirculatie-unit is in meerdere breedtematen te bestellen en in iedere ruimte te plaatsen.

Dit maakt de CT1400 Pro een prima alternatief voor een zuurkast.

DPVT bv, [+31] (0)76-2043015, www.dupa.nl Dupa’s CT1400 Pro afzuigkast recirculeert de afgezogen lucht en werkt dus zonder ventilatiekanaal

Mei 2021 | LABinsights

45

LAB MARKT

OxyGenie: incubatieplatform voor natuurgetrouwe celfysiologie

Effectievere NAB-medicijnafgifte De Microfluidics Microfluidizer genereert nanodeeltjes van een specifieke grootte. Een typische toepassing is de voorbereiding van de toediening van cytostatica met behulp van Nanoparticle Albumin Bound (NAB)-technologie, omdat de effectiviteit hiervan sterk afhankelijk is van de deeltjesgrootte en de verdeling in de emulsie. Bij NAB wordt gebruik gemaakt van de natuurlijke eigenschappen van albumine. Door de vorming van een complex met albumine nanodeeltjes kan een cytostaticum via de bloedbaan worden afgegeven bij de tumorcellen. Belangrijke stappen in de bereidingsprocedure zijn vorming van deze nanodeeltjes en sterilisatie door filtratie. De Microfluidizer-technologie maakt het mogelijk nanodeeltjes van de gewenste en vrijwel gelijke grootte te genereren, essentieel voor een effectieve filtratie en verdere verwerking. Door het specifieke ontwerp van het toestel kan de capaciteit voor het maken van de emulsies probleemloos worden opgeschaald van lab naar productie. Microfluidics heeft hiervoor een informatieve application note uitgebracht, te downloaden via bit.ly/salm-en-kipp-microfluidizer Salm en Kipp, [+31] (0)34-6269090, www.salmenkipp.nl T De Microfluidics Microfluidizer voor het genereren van nanodeeltjes van een specifieke grootte.

Het geminiaturiseerde incubatieplatform OxyGenie van Nikon.

Het geminiaturiseerde incubatieplatform OxyGenie van Nikon biedt een continue ‘physoxic’ omgeving voor celkweek en is ontworpen om de fysiologische O2- en CO2-condities te bieden, zodat cellen floreren.

Met dit instrument is de temperatuur volledig onder controle te houden en wordt een efficiënte toevoer van gassen gefaciliteerd om de O2- en CO2-concentraties te realiseren die de cellen nodig hebben. Een optie is het gebruik voor kortdurende studies die andere kweekcondities vereisen bij een specifieke gasbehoefte. OxyGenie is een mobiel toestel voor gebruik van lab tot lab, verdieping tot verdieping of gebouw tot gebouw onder ‘physoxia’. Tot twee uur houdt dit instrument de omstandigheden onder controle zonder koppeling aan het elektriciteitsnet.

Dit maakt de inzet van OxyGenie bij uitstek geschikt voor hogeresolutiemicroscopie of bestralingsstudies onder continue ‘physoxia’, want het toestel maakt dat blootgestelde cellen langer bestudeerd kunnen worden onder ‘in vivo-achtige’ condities voor celgroei.

Nikon Netherlands, [+31] (0)6-20595745 Erdal.Demir@nikon.com nikoninstruments.com

46

LABinsights | Mei 2021

Volautomatisch NPK bepalen in mestmonsters Skalar biedt met de SP2000-8 volledige automatisering van de bepaling van totaal fosfaat, stikstof en kalium (NPK) in mestmonsters conform NEN 7433 voor de voorbehandeling en conform NEN 7434, 7435 en 7436 voor de bepalingen. Na de destructie op een destructieblok wordt het rek met de buizen met destruaat op het SP2000-robotplatform geplaatst. De buizen worden per twee tegelijkertijd aangevuld met demiwater tot een volume van exact 250 ml en vervolgens gehomogeniseerd. Tijdens het aanvullen zuigt het toestel eventuele zuurdampen af met een centrifugaalpomp. Daarna volgt het uitvullen van de buizen in een monsterbuis in een monsterrek met positienummering. Vervolgens kunnen de monsterrekjes direct op de monsternemer van

LAB MARKT de SAN++ CFA-analyzer worden geplaatst. De bijbehorende FlowAccess-software importeert de monstertabel met positienummering en bijbehorend monster-ID. Hierna worden de NPK-analyses uitgevoerd volgens de gemelde NEN-normen. Aansluitend volgt de rapportage van de analyseresultaten voor verdere dataverwerking.

Skalar Analytical bv, [+31] (0)765-486486, www.skalar.com

Skalar biedt met de SP2000-8 volledige automatisering van de bepaling van NPK in mestmonsters, inclusief de voorbehandeling.

Eén merk CliniSys Group De nieuwe identiteit voor MIPS en CliniSys gaat van start met een nieuw logo en website die volgens de CliniSys Group de 40-jarige geschiedenis weerspiegelt op het vlak van toonaangevende, end-to-end-oplossingen en gedreven innovatie. CliniSys Group heeft nu één merk gecreëerd voor zijn bedrijven in Europa en het VK, waarmee de geleverde diagnostische oplossingen voor veilige en effectieve gezondheidszorgsystemen onder één vlag komen te vallen.

In Europa wordt CliniSys | MIPS de nieuwe merknaam voor MIPS, vooral bekend van zijn krachtige laboratoriuminformatiebeheersysteem GLIMS. Dit is het meest gebruikte LIS op het vasteland: 25.000 mensen in 19 landen werken met GLIMS, dat beschikbaar is in tien talen. Recent werd GLIMS Genetics ontwikkeld: een nieuwe GLIMS-toepassing die tegemoetkomt aan de behoeften van de hoogtechnologische genetica-laboratoria. GLIMS Genetics is uitgerold in het universitair ziekenhuis van Poitiers (FR) en er staan diverse andere ziekenhuizen in België, Frankrijk, Duitsland en Zwitserland gepland om GLIMS Genetics in gebruik te nemen. Ook is GLIMS Genetics geïntroduceerd in het VK,

Screenshot van de nieuwe website van de CliniSys Group.

dat een netwerk van genetische laboratoriumhubs aan het ontwikkelen is. De gecombineerde oplossingen van CliniSys | MIPS ondersteunen workflows in alle laboratoriumdisciplines binnen de gezondheidszorg. Dit reikt van klinische, histologie, moleculaire, genetica, anatomische pathologie – met inbegrip van orderbeheer – tot de rapportage en de communicatie van resultaten.

CliniSys Group, [+32] (0)4-962604 10, charlotte.wille@mips.be Laboramastore, [+31] (0)76 – 508 65 00 www.laboramastore.nl, sales@laboramastore.nl

Mei 2021 | LABinsights

47

LAB MARKT Totaalleverancier basislabapparatuur en verbruiksartikelen

Laboramastore staat voor scherpe prijzen, voorraad, levertijd binnen 10 werkdagen en kwaliteitsproducten.

waren er ook meldingen over onder meer besmette sesamolie, gemalen biologische gember en producten met (biologische) kurkuma. Interscience adviseert al deze producten uit India te testen op te hoge waarden ethyleenoxide. De stof hoort namelijk niet in voedsel thuis. De voornaamste toepassing is als grondstof voor ethaandiolen. Dit is het reactieproduct van etheenoxide met water, dat onder andere gebruikt wordt als antivries en als grondstof voor polyesters. De stof is kankerverwekkend bij de mens en kan erfelijke, genetische afwijkingen veroorzaken in de menselijke voortplantingscellen.

Interscience, [+31] (0)76-5411800 of [+32] (0)10-450025 info@interscience.nl of info@interscience.be www.interscience.nl of www.interscience.be

Laboramastore, de in 2016 door Wilten Instrumenten opgerichte startup, is gespecialiseerd in levering van een brede keuze aan hoogwaardige basic laboratoriumapparatuur en disposables. De website staat voor scherpe prijzen, voorraad, levertijd binnen 10 werkdagen en kwaliteitsproducten van verschillende merken.

Order- en verzendkosten bedragen slechts €15,- per bestelling, ongeacht de orderwaarde. Gebruikers profiteren van een simpel en transparant kortingssysteem. Het is niet nodig een inlogprocedure te doorlopen en de factuur kan achteraf betaald worden. Voor oplossingen op maat kan advies worden ingewonnen.

Wie niet via de webshop wil bestellen kan orders ook telefonisch of via email laten afhandelen.

Geautomatiseerde amfetamine-analyse

Laboramastore, [+31] (0)76 – 508 65 00 www.laboramastore.nl, sales@laboramastore.nl

Razendsnel screenen op kankerverwekkende ethyleenoxide Interscience meldt dat het gevaarlijke ethyleenoxide, dat eerder werd gevonden in voedingsproducten uit India, snel te meten is met zijn Syft-MS. Eind 2020 verscheen het bericht dat sesamzaad uit India is verontreinigd met deze kankerverwekkende stof, maar niet alleen met sesamzaad is het oppassen geblazen. Sindsdien

Razendsnel screenen op kankerverwekkende ethyleenoxide met de Syft-MS.

48

LABinsights | Mei 2021

Met het DiscovIR-systeem wordt het mogelijk snel amfetamines analyseren met GC.

Met het DiscovIR-systeem kunnen forensische laboratoria snel gaschromatografisch amfetamines analyseren. Het onderscheidend vermogen is hoog. Door een standaard met zes amfetamines in de GC te injecteren kan elke piek realtime geïndentificeerd worden. Het gaat om amfetamine, fentermine, methamfetamine, MDA, N-methyl MDA en N-ethyl MDA Spectra Analysis Instruments heeft een application note gepubliceerd, waarin de spectra en bijbehorende bibliotheek staan voor elk van de zes verbindingen. De spectra die verkregen worden met het geautomatiseerde DiscovIR-systeem komen goed overeen met de standaard vastefase-bibliotheken op basis van films op NaCl-platen.

Download hier de application note voor de analyse van amfetamines: bit.ly/jsb-amfetamine-analyse JSB Group, [+31] (0)40-25147 53 www.go-jsb.com, marco.koenen@go-jsb.com

LAB MARKT

Intelligente software voor TOC/TN-analyses Skalar heeft de nieuwe TOC-softwareversie ‘HTAccess V5’ uitgebracht voor TOC/TN-analyses op de Formacs-series. Naast de bestaande, technische voordelen biedt deze nieuwe software veel nieuwe mogelijkheden voor het verwerken van monsters en geautomatiseerde tools voor correcte analytische besluitvorming. Voorbeelden zijn: de eenvoudig te gebruiken kant-en-klare analysemethoden voor verschillende monstermatrices, en intelligente functies zoals ‘Smart NPOC’, ‘Smart Sparging’ en ‘Smart Dilutions’. Ze signaleren het als analyses niet honderd procent correct verlopen, omdat er bijvoorbeeld onvoldoende zuur wordt gedoseerd of niet lang genoeg wordt gepurgeerd voor een NPOC-analyse.

Daarnaast kan de analyzer automatisch bepalen of er een directe of een indirecte TOC-analyse nodig is op een monster door automatisch de ratio te bepalen tussen TC-TIC. Skalar Analytical bv, [+31] (0)765-486486, www.skalar.com

Skalar heeft de nieuwe TOC softwareversie ‘HTAccess V5’ voor de Formacs-series voor TOC/TN-analyses uitgebracht.

Mei 2021 | LABinsights

49

LAB BEURS

Coronavirusonderzoek in een BSL-3 lab Dr. Martijn van Hemert is als associate professor werkzaam op de labs van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Bij het LUMC wordt onder andere onderzoek gedaan naar het coronavirus waarvoor extra veilige BSL-3 faciliteiten nodig zijn. Tijdens LabNL zal Van Hemert een lezing geven over dit onderzoek.

28 – 30 september nieuwe vakbeurs voor labtechnologie LabNL, de gloednieuwe vakbeurs voor de laboratoriumbranche, vindt plaats van 28 tot en met 30 september in Jaarbeurs Utrecht. Een update…

Redactie LABinsights i.s.m. FHI

Dinsdag 28 september staat in het teken van labautomatisering, woensdag 29 september staan analytische technieken centraal. Het conferentieprogramma van donderdag 30 september behandelt life sciences. Dit voorjaar heeft de eerste editie van het nieuwe Life Science Event plaatsgevonden. Dit programma was online te volgen en krijgt tijdens LabNL een live vervolg.

Sprekers praten bezoekers bij over de laatste ontwikkelingen rond eiwitkarakterisatie en celbiologie, over toepassingen van Next Generation Sequencing, en gaan in op innovatieve ontwikkelingen in DNA-technologie.

50

LABinsights | Mei 2021

Het is, ruim een jaar na de eerste coronabesmettingen, nog steeds razend druk in de labs van het LUMC. Veiligheid staat altijd voorop, vertelt Van Hemert: “We hanteren driedubbele veiligheidsmaatregelen in ons BSL-3 lab. We mogen alleen met ‘open virus’ werken in biosafety-kabinetten, zodat er geen virussen of bacteriën in de omgeving terecht kunnen komen. Ook wordt alle afgezogen lucht door een hepa-filter gehaald. Als extra veiligheidsmaatregel draagt iedereen een speciaal pak en adembescherming.”

Het protocol is zeer streng. “Als je het lab verlaat wordt het buitenste laagje van je pak als afval geautoclaveerd. Samples die het lab verlaten worden, zeker als er virus in zit, dan goed geïnactiveerd, bijvoorbeeld met formaldehyde. Met al deze geformaliseerde protocollen bouwen we de nodige veiligheidsstappen in.”

Toch moet er ook in coronatijd blijvend geïnvesteerd worden in het lifescience-onderzoek naar corona, zegt Van Hemert: “Een van de experimenten die we doen is cellen kweken in 96-well clusters. Die cellen worden geïnfecteerd, waarna we allerlei stoffen erop loslaten om te zien of deze een antivirale werking hebben. Dat gaat met tientallen tot honderden platen tegelijk. Om dat te automatiseren hadden we flexibele apparaten nodig.”

Inmiddels is de juiste apparatuur gevonden: “Uiteindelijk kwamen we een Viaflo-pipetteermachine tegen van Elscolab. Dit zijn niet de snelste machines, maar ze zijn wel eenvoudig te programmeren door de gebruiker zelf. Ook passen ze in onze flowkasten. Wij hebben inmiddels een aantal hits gevonden in ons onderzoek.

Daarbij werken we samen met de industrie. Maar details daarover kan ik je nu nog niet geven.”

LAB AGENDA ADVERTEERDERSINDEX

BEURS, CONGRES 28 - 30 september

Asecos

2

LabNL, Jaarbeurs Utrecht

Leuze

6

fhi.nl/agenda/labnl

BRS

6

17 november

Carl Roth

7

Instrument Solutions

8

Skalar

9

Lab-supply, Leverkusen (D) www.lab-supply.info/

10

Endress + Hauser

lab-supply-rhein

10, 51

Salm en Kipp

17 - 18 maart 2022

Dupa

10

Vakbeurs Laborama 2022 Brussels Expo - Paleis 1

FHI

22

Waters

24

expo.laborama.be/nl

testo

26

Shimadzu

28

Benelux Scientific

30

Anton Paar

32

CTS Benelux

34

Laborama

39

Axel Semrau

44

Laborama Store

45

27 mei

Wilten

47

De TSQ massaspectrometer, Breda

ISO/IEC 17025:2017 praktisch interpreteren, Breda

Nikon

49

Labware

52

Interscience,www.interscience.nl

QAducation, info@qaducation.nl

opleidingen@interscience.nl

www.qaducation.nl

26 mei

31 mei - 1 juni

Intern Auditor ISO 15189: 2012, Zeist

Interne audit, Breda

Kerteza, kerteza.com

www.qaducation.nl

27 - 30 sept 2022 WoTS fhi.nl/wots

OPLEIDING, CURSUS 26 mei

secretariaat@kerteza.com

27 mei

QAducation, info@qaducation.nl

31 mei

Bloedcelmorfologie, Leiden

Laboratoriumautomatisering in 5 stappen, Breda

https://www.hsleiden.nl/nascho-

Avans+, info@avansplus.nl

lingen/bioscience-en-diagnostiek/

www.avansplus.nl

bloedcelmorfologie/index.htm

VOLGENDE NUMMERS: X Hoe Photanol met R&D van cyanobacteriën in bioreactoren verfconcern AkzoNobel helpt te verduurzamen X Special Medisch: geautomatiseerde verwerking DBS (dry blood spots) X Special Medisch: hypermodern farmalab Kyte Pharma in Hoofddorp opgeleverd

LABinsights JUNI verschijnt 25 juni

Mei 2021 | LABinsights

51