Labinsights 6-2022

SEPTEMBER 2022 SPECIAL WoTS BIO-ABSORBEERBARE STENT ONLINE LEKDETECTIE vanenBeursflitsdenoviteitenAtotZ 9 STENTiT op spoor van vaatherstelideale 36 Sensordoosje voorkomt calamiteiten met chemicaliën 47 SPECIAL WoTS Alles wat uwetenmoetvoorWoTS2022

EDITORIAL

Van 27 tot en met 30 september is het dan eindelijk zo ver, WoTS 2022 gaat los, en de verwachtingen zijn hooggespannen. Het is de eerste echt grote labbeurs in Nederland sinds 2018 en zelfs corona lijkt geen roet in het eten meer te kunnen gooien. De laatste editie was een prima vierdaagse, en de FHI heeft er ook nu alles aan gedaan om er een geslaagd event van te maken. Er is een fors randprogramma opgetuigd met nieuwe en vertrouwde topics als ‘Veiligheid in het lab’, ‘Optimalisatie van de mon sterstroom’, en ‘Duurzaamheid’. Dit laatste thema neemt snel in belang toe: circulariteit in het laboratorium, energie reductie, minder gebruik van kostbare grondstoffen… De bekende strijd om de ‘TechAward’ heeft dit jaar ook een duurzaamheidstintje gekregen: stemmers kunnen aanvinken in hoeverre een innovatie rekening houdt met onze planeet. Nieuw is het project ‘Duurzaam Lab Challenge’, een prijs voor duurzaamste laboratorium en leverancier. Het idee erachter is dat laboratoria en leveranciers hun duurzame oplossingen, ideeën en handvatten delen. De verzamelde verhalen moeten een inspiratiebron voor anderen zijn om kleinere en grotere stappen te nemen om de sector te ver groenen. Dat is in deze tijd van snel oplopende energieprijzen en grondstoffenschaarste actueler dan ooit. De exposanten hebben er zin in. Iedereen die we spreken staat te popelen om eindelijk weer echt contact te hebben met eindgebruikers. Want zeg nu zelf: videogesprekken zijn heel handig, maar als je voor grote investeringen staat, wil je toch graag even face-to-face met aanbieders kunnen spreken en de technologie met eigen ogen aanschouwen. Dit kan gelukkig weer, en met vier jaar verder in de tijd zijn er tij dens WoTS meer vernieuwingen dan ooit te bewonderen. De exposanten geven zelf ook aan de bezoekers keihard nodig te hebben. De stroom aan ‘leads’ dreigde op te drogen. Alle nieuwe contacten opgedaan tijdens een beurs genereren voor laboratoriumleverancier onmisbare nieuwe aanwas. Blijven vissen in dezelfde vijver betekent achteruitgang, de toevallige gesprekken die u als bezoeker met de exposanten voert over uitdagingen in het laboratorium leiden tot nieuwe inzichten die uw problemen oplossen en de innovatiemotor op toeren houden. Daarom geloof ik dat beurzen altijd hun bestaansrecht zullen houden. Digitalisering kan dit niet vervangen. De pandemie heeft ons geleerd dat niemand zit te wachten op virtuele beurzen. Het waren stuk voor stuk mislukkingen. Beursorganisaties moesten toch wat, maar ze kunnen uiteindelijk niet zonder u in levenden lijve. Wij als LABinsights staan ook op WoTS, en wel op stand 7F014, dus in hal 7. Kom gerust langs voor een praatje en wellicht rolt er een leuke reportage over uw lab uit in een van de komende edities. Vergeet u zich niet alvast voor in te schrij ven, anders is het zo weer 2024. Samen maken we van de WoTS tot een succes. Ik weet zeker dat u de vruchten zult plukken van een bezoek!

Pluk vanvruchtendeWoTS

Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Media-adviseur: Erik ten Haaf, +31 (0)297 223462, +31 (0)6 10031781 erik@maxusmedia.nl

Uitgever: maXus media publishers, 1421 AC Uithoorn © 2022 maXus media

September 2022 58e jaargang Verschijntwww.labinsights.nl9xperjaar

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2468-6417

Abonnementen: SP Abonneeservice, Postbus 105, NL-2400 AC Alphen aan den Rijn. Tel +31 (0)88 1102028, abo@labinsights.nl. Abonnement Nederland 1 jaar € 250,-, 2 jaar € 355,-. Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Vraag een proefnummer aan en/of neem een abonnement op de digitale editie en nieuwsbrief door u op www.labinsights.nl te registreren.

SPECIAL WOTS 2022

Vormgeving: Marjan Hammink, marjan@maxusmedia.nl

| September 20224 Gerard Weering, QHSE-manager bij Mavom Chemie, toont een SpillGuard, een slim monitoringsysteem in een compact doosje, dat vloeistoflekkages ontdekt voordat het te laat is. (Foto: FOODnote) INHOUD RUBRIEKEN & ARTIKELEN Editorial 3 Colofon 4 LAB kort nieuws 7 LAB column insights 35 Pleister voor in de bloedvaten 36 Gerobotiseerde autosampler 45 Professioneel Lab Request Systeem 55 LAB markt 60 LAB agenda 62 X Wat kunt u dit jaar tijdens WoTS 2022 verwachten: korte preview X Het noviteitenoverzicht van A tot Z, de topinnovaties voor u geselecteerd die u kunt bewonderen tijdens WoTS 2022 X In het speciale WoTS 2022 beursmaga zine dat samen met FHI tot stand is geko men treft u alle informatie aan over de beurs die u nodig heeft voor een geslaagd en effectief bezoek Hoofdredactie: Vincent Hentzepeter, redactie@labinsights.nl, +31 (0)6 20592436 Aan dit nummer werkten mee: Alinda Wolthuis, Marco Vellinga, Marjan Hammink. Eindredactie: Sylvie Hoyinck Redactiecommissie: Dr Ineke Joosten (Senior Onderzoeker/Researcher Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Rijkserfgoedla boratorium), Alex Muntendam (Manager Clinical Pharmacology and Bioanalytics bij Abbott), Bas van Driel (Business Development Manager Food Netherlands GBA), Henk Heijthuijsen (manager Quality Assurance & Assistance, TLR International Laboratories), Jules Hoenderop (consultant Roche Diagnostics), Mark van Lieshout ( area manager Veritas Petroleum Services), Taco van der Maten (productmanager XRF Panalytical, chairman of the board of directors van ASTM International), Anita te Riet (Bergenius Labadvies), Han te Vaanhold (international sales representative Seastar Chemicals Inc.).

Druk: Veldhuis Media, Meppel

Snelle glucosebepaling voor cachexie-onderzoek

Een ideale stent die een ziek bloedvat her stelt zonder chirurgisch ingrijpen: het kan én het zit er aan te komen. Het komt uit de koker van biomedisch technnologiebedrijf STENTiT.

Lekkages ontdekken voordat het écht te laat is: dat kan met een slim monito ringsysteem dat alle vloeistoflekkages detecteert. Wie, waar en wanneer welke melding krijgt is heel exact te bepalen.

5September 2022 |

Nederland loopt samen met Scandinavië voorop in de snelle, flexibele en voordelige realisatie met 3D-modellering. De volgende stap hierin is 4D-design voor ultieme visua lisatie en calculatie.

Startup ontwikkelt pleister voor in de bloedvaten

Tijdens een interne audit is het stellen van open vragen enorm belangrijk. Dit is dé manier om uitgebreid antwoord te krijgen en erachter te komen of processen goed verlopen of verbetering nodig hebben.

Rob van Turnhout, salesmanager bij Skalar Analytical, geeft uitleg over de nieuwste instrumentatie die ook op WoTS te zien zal zijn, van 27 – 30 september op stand 7 E16 in de hal Laboratorium Technologie.

10Auditvragengoudentips

24/7 Lekkage detecteren met compact doosje

“Er gaat niks boven persoonlijk contact met je klanten”, zegt Gerard Wilten. Hij kan het weten. In zijn lange carrière woonde hij wel 25 edities van WoTS en Het Instrument bij. Hoogste tijd voor een gesprek.

Analytische Chemie 2.0 tips & tricks (V)

40 24

26 4939 36

Wilten Instrumenten voor 25e keer op WoTS

de lucht te kunnen halen. (Foto: UAntwerpen)

Kunstmestproductie met plasmareactor

7September 2022 | LAB KORT

Avans Hogeschool mag van het ministerie van OCW investeren in de nieuwe master ‘Material & Energy (Foto:Transition’.Adobe Stock)

De kunstmestgrondstoffenminderomBogaertsvanplasmareactorprof.Annemie(UAntwerpen)directenmetveelinzetvanenergieuit

Avans Hogeschool mag van het ministerie van OCW investeren in de nieuwe master ‘Mate rial & Energy Transition’. Deze nieuwe master zal halverwege volgende jaar ter accredi tatie aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) worden voorgelegd en benadert duurzaamheid vanuit een technisch perspectief. De master is de eerste van 7 nieuwe cross-sectorale masters die Avans vanaf 2025 wil aanbieden en die verbonden zijn aan de onderzoekszwaartepunten van de hogeschool. Hiermee richt Avans zich op de grote maatschappelijke uitdagingen en toekomstige transitievraagstukken. Studenten zullen binnen deze master samenwerken met bedrijven en maatschappelijke organisaties om klimaatproblemen technisch op te lossen en nemen daarbij de laatste ontwikkelingen op materiaal- en energiegebied in ogenschouw. Avans Hogeschool streeft ernaar om in september 2024 de eerste studenten voor deze master te ontvangen.

Annemie Bogaerts, professor chemie aan UAntwerpen, krijgt financiering van de Europese Commissie voor onderzoek naar de inzet van plasmareactoren die stikstof en zuurstof uit de omgevingslucht rechtstreeks kunnen gebruiken om er stikstofoxiden van te maken als grondstof voor kunstmest. Bogaertsen haar team achten de tijd nu rijp het reactorontwerp en de prestaties te optimaliseren, te testen in de praktijk, om vervolgens aan te bevelen welke reactor geschikt is voor opschaling en mogelijke commercialisering. De plasmare actoren zouden theoretisch tot vijf keer minder elektriciteit nodig hebben dan gangbare productieprocessen van meststoffen. De Europese gelden voor dit onderzoek betreffen de ‘proof of concept’-beurs van de European Research Council (ERC) van de Europese Commissie, waarmee onderzoekers, verbonden aan een Europese kennisinstelling, gelden kunnen binnenhalen. Aan elk geselecteerd onderzoeksproject wordt vanuit de Europese Commissie 150.000 euro verleend, bovenop de bestaande ERC-beurs.

Master Technische Duurzaamheid

| September 20228 LAB KORT

Overname SGI Compliance door RPS

wateropslagtanks. Daarnaast is het actief met lucht- en opper vlakteanalyses voor binnenklimaatonderzoek. Dit is volgens RPS specifieke dienstverlening die naadloos aansluit op haar dienstverlening op de gebieden arbeidshygiëne en milieu. RPS neemt naast de medewerkers van het microbiologisch lab ook de apparatuur en het klantenbestand van SGI Compliance Environmental Control over.

9September 2022 LAB| KORT

RPS analyse heeft de microbiologische tak van SGI Compliance Environmental Control toegevoegd aan haar labactiviteiten. (Foto: RPS)

RPS analyse heeft de microbiologische tak van SGI Compliance Environmental Control toegevoegd aan haar labactiviteiten. Hiermee krijgt het bedrijf meer slagkracht in de markt voor wateranalyses en klimaatonderzoek. RPS ana lyse haalt met de uitbreiding die per 1 juli effectief werd meer kennis en capaciteit in huis op dit vlak. Het microbiologisch lab van SGI Compliance Environmental Control voert watera nalyses uit op microbiologische parameters, zoals legionella, maar ook op parameters van bijvoorbeeld zwembaden of

World of Laboratory telt komende WoTS (27 – 30 september) 132 bedrijven met een specialisme in in de laboratoriumtechniek. Een stevig randprogramma met seminars, X-peditions en WoTS-stories maakt het bezoek compleet.

WOTS-PREVIEW

trainingen gevolgd worden op gebieden als elementanalyse en de handling van vloeistoffen. WoTS Stories is een gloednieuw onderdeel tijdens WoTS 2022 en biedt de beursbezoeker extra verdieping. De WoTS Stories-lezingen, met tal van topsprekers, richten zich op thema’s die op dit moment grote economische, wetenschappelijke en maatschappelijke impact hebben, te weten: kernenergie, semiconductors, COVID-19, robotica en het technisch onderwijs. Het volgen van een WoTS Story kan in één dagdeel.Alleinformatie

Seminars en projecten

World of Technology & Science is zo opgezet, dat bezoekers van hal 7 (Laboratoriumtechnologie) binnen één beursdag ook ont wikkelingen in aanpalende vakgebieden kunnen meenemen. Zo biedt World of Automation het nodige op het vlak van meet- en regeltechniek, met oplossingen voor onder meer niveau-, druk-, temperatuur- en vochtmeting of monitoring.

over WoTS treft u aan in het WoTS beursmagazine, een samenwerking van FHI met LABinsights.

11September 2022 |

WoTS 2022 27 – 30 Dagelijksseptembervan10:00 – 17:30 (vrijdag tot www.wots.nl16:00)

Vincent WorldHentzepeterofTechnology & Science

FHI heeft samen met exposanten een stevig seminarprogramma in elkaar Thema’sgetimmerd.alslabveiligheid, voedselveiligheid, efficiënte work flow en duurzaamheid zijn ingevuld met expertlezingen. Ze wor den in de ochtend gehouden, zodat de middag rest voor een bezoek aan de exposanten. Het publiek kan weer stemmen op innovaties via de TechAward-verkiezing en er zijn weer X-pedi tions om ‘spelenderwijs’ kennis op te doen bij diverse stands via een vaste route met vragenlijst. Verder kunnen er tal van

Gratis beursbezoek

132 exposanten op World of Laboratory

Vooruitblik WoTS 2022 (27 – 30 september)

Een bezoek aan World of Technology & Science is gratis. U kunt zich van tevoren aanmelden via de bezoekersregistratielink.

| September 202212

WOTS-NOVITEITEN

Noviteiten van A tot Z

Flexibele en snelle microwave-destructie

Beun-de Ronde presenteert met de BLADE van CEM een nieuwe generatie monstervoorbewerkingsapparatuur voor elementanalyse met als kenmerken snelheid, eenvoud, prestaties en flexibiliteit. De magnetron biedt in 5 minuten volledige heldere destruaten en is simpel in gebruik. In een kwartsbootje worden monster en zuur toegevoegd en afgesloten met een snap-cap. De vessel gaat in een autosampler en wordt volledig automa tisch gedestrueerd en daarna afgekoeld. Er zijn geen tools nodig en de vessels zijn eenvoudig te reinigen. De zeer hoge vermo gensdichtheid van het toestel, gecombineerd met Single Mode Cavity-technologie en geavanceerde vortexing, staat borg voor volledige destructie. Het toestel is flexibel en kan zowel routineals extreme samples verwerken. Eenvoudig mix & match samples en zuren, waaronder HNO2, HCl, HF, in een batch met behulp van een universele methode. De destructie kan real-time gevolgd worden door de ingebouwde high definition camera.

Een greep uit de noviteiten die u tijdens WoTS 2022 in levenden lijve kunt aanschouwen. Ruim 15 leveranciers lichten een tipje van de sluier op. Komt het zien van 27 – 30 september in Jaarbeurs Utrecht.

BLADE van CEM, een nieuwe flexibiliteit.eenvoud,kenmerkenelementanalyseapparatuurmonstervoorbewerkings-generatievoormetalsvoorsnelheid,prestatiesen

Eveneens van CEM, en op tafel bij dochterbedrijf BioSPX, is de nieuwe generatie microwave peptide synthesizers. De Liberty 2.0 toestellen zijn voorzien van de laatste innovaties voor een verbeterde zuiverheid van de peptide en efficiëntere synthese. Dit is gerealiseerdGeoptimaliseerdedoor: chemiemethodologie met ProTide harsen.Schoonste reactieomgeving met verbeterde directheadspace-spoeltechnologie.Meerderegeopti

Eiwitsynthese 2.0

De Liberty 2.0 toestellen zijn voorzien van de laatste innovaties voor een verbeterde zuiverheid van de peptide en efficiëntere synthese.

Vooruitblik WoTS 2022 (27 – 30 september)

maliseerdeDigitaalvloeistofpaden.instelbare N2-drukmeter voor geoptimaliseerd bubbelen, doorspoelen, en afvoeren. Het toestel biedt een breder drukbereik voor toepassing van viskeuze en groene oplosmiddelen (TamiSolve). En de serie loopt sneller en is robuuster, ook bij intensief gebruik. De 2.0 serie beschikt over uitgebreide reagensposities en automatiseringsopties. Alle systemen zijn uitgerust met een krachtig software pakket voor de veelzijdige programmering van complexe pepti den en modificaties na de synthese.

Bezoek Beun-De Ronde en BioSPX op stand 7B008

Slingshot zijn.cellencellenproduceertBiosciencessynthetischedienietvanechteteonderscheiden

°C. De detectiegrens van de Rapid Oxy Cube kan worden verlaagd tot 10 ppm door een infrarooddetector (IR) te installeren met een hoge linea riteit en stabiliteit. Aangezien de IR-detector alleen reageert op het doelanalyt CO, kunnen pyrolysegassen rechtstreeks naar de IR-detector stromen. De analysetijd bedraagt 3-4 minuten. Zuurstofanalyse met de Rapid Oxy Cube is kostenbesparend: het toestel is ontworpen voor een laag verbruik van verbruiksartikelen en draaggas. Onderhoud is pas nodig na analyse van een paar duizend monsters. Voor zuurstofanalyse is het van belang te weten dat cumulatieve fouten in de analyse van C, H, N, S en asgehalte invloed op hebben op de indirecte berekening van zuurstofconcentraties. Alleen een directe ana lyse levert dus nauwkeurige en betrouwbare gegevens op. In de brandstofindustrie vereist o.a. de ASTM D5622-norm een nauwkeurige en directe bepaling van de zuurstofconcentraties bij een pyrolysetemperatuur van 1450 °C. In het recycleproces van plastic is het zuurstofgehalte een beslissende factor voor het al dan niet hergebruiken. Bepaalde concentraties leiden immers tot de vorming van NOx en bijproducten die het recycleproces verstoren. De Rapid Oxy Cube kan voor al dit soort toepassingen uitsluitsel bieden.

Ook voor reactortechnolgie kan de WoTS-bezoeker bij Beun-de Ronde terecht. Het is nu mogelijk bestaande Reactor-Ready-op stelling van Radleys uit te breiden met diverse filtermogelijk-

Voor directe, nauwkeurige en betrouwbare zuurstofanalyse wordt bij Beun-de Ronde de Rapid Oxy Cube van Elementar gedemonstreerd. Hiermee kan snel de zuurstofconcentratie bepaald worden in brandstof, biomassa en hernieuwbare grondstoffen. Dankzij de zuurstofoplijkeblancovrijeElementarbiedtgasverwerkingstechnologienieuwedeRapidOxyCubevaneennauwkeurige,enmatrix-onafhankezuurstofanalyse,gebaseerdpyrolytischeomzettingvaninkoolmonoxidebij1450

heden of te kiezen voor een nieuwe filterreactoropstelling. Reactie en filtratie in één vat is ideaal voor kristallisatie en opschaling van de reactie. Het vat beschikt over een dubbele jacket voor een nauwkeurige temperatuurregeling in volumes van 1 en 2 liter. Filterassemblage zorgt voor een efficiënte vast-vloeistof scheiding met minimale ophoping. De Reactor-Ready filterplaat constructie maakt handige filtraties mogelijk met gemakkelijke terugwinning van vaste stoffen. Het ontwerp van pakking en O-ringafdichting vermindert het risico op lekken, en de draai bare filtersteunplaat maakt het snel en eenvoudig om de diverse onderdelen te verwisselen. Met filtervessels kan de temperatuur van de volledige inhoud tijdens de synthese en filtratie nauwkeu rig worden geregeld.

Slingshot Biosciences produceert synthetische cellen die niet van echte cellen te onderscheiden zijn op de stand van Bioké. Deze synthetische celmimics besparen tijd en kosten, verkorten de ontwikkeling van nieuwe applicaties en evenaren de optische, flu orescente en biochemische kenmerken van elk celtype, zelfs die van zeldzame fenotypes. Kortom, de ideale celcontrole, zonder in te leveren op prestaties of consistentie. Puur gemak, zonder de complexiteit en knelpunten die normaliter bij biologische con troles horen. De synthetische cellen zijn zeer stabiel bij kamer temperatuur en toepasbaar voor onder meer flow cytometry, instrumentkalibratie, assay development en biomarkeranalyse. Ze kunnen geheel naar eigen wensen worden geproduceerd.

Reactie en filtratie ineen

Ideale cellulaire controles

Reactor-Ready-opstelling van Radleys, uit te breiden met diverse filtermogelijkheden.

WOTS-NOVITEITEN

Snelle, betrouwbare zuurstofanalyse

Rapid Oxy Cube van Elementar om snel grondstoffen.biomassabepalenzuurstofconcentratiedeteinbrandstof,enhernieuwbare

15September 2022 |

Bezoek BIOKÉ op stand 7C031

Mobiele puntafzuiging met alarmering

Om Waterstof veilig te kunnen gebruiken introduceert Da Vinci Laboratory Solutions tijdens WoTS de nieuwste generatie DVLS³ Simply, Smart Sensor. Deze speciale sensor bewaakt constant de waterstofconcentratie in een GC-oven en schakelt automa tisch over op een inert gas bij een waterstoflek. Als de sensor een bepaalde waterstofconcentratie detecteert in de GC-oven schakelt hij automatisch over naar een alternatief draaggas; zendt een stopsignaal naar de GC; genereert een alarmsignaal; schakelt om naar een rood dashboard; en verstuurt een alarm bericht via e-mail en sms. Kortom, veiligheid gegarandeerd. De sensor wordt geïnstalleerd in de GC-oven . Het lcd-scherm van de externe controller geeft de gemeten gasconcentratie aan. Het

ontwerp maakt mogelijk om tot vier sensoren te combineren in één controller, bijvoorbeeld voor het gebruik van vier sensoren voor diverse GC’s of om meerdere sensoren op één GC aan te sluiten. De sensor is toepasbaar op alle GC-merken. Waterstof is een populair draaggas voor GC’s gezien de onbeperkte voor raad én de lagere kosten in vergelijking tot helium. Bovendien halveert het gebruik van waterstof de analysetijd zonder verlies van chromatografische resolutie.

17September 2022 WOTS-NOVITEITEN|

Nieuws bij Instrument Solutions Benelux is de robuuste en compacte TLC FlashReader Advion Interchim voor dunnelaag chromatografie. Deze plaatlezer maakt het mogelijk om verbin dingen op de TLC-plaat direct te visualiseren door middel van een hogeresolutiecamera in combinatie met wit licht, UV 254nm en UV366nm. De camera maakt een foto van de TLC-plaat. Ver volgens worden de verbindingen automatisch gedetecteerd. Na selectie van de gewenste verbindingen rekent de software auto matisch uit of de retentie- en capaciteitsfactor binnen het bereik liggen voor zuivering. Op basis van de kleinste capaciteitsfactor die gedetecteerd is op TLC-plaat, geeft de applicatie advies over

Dupa’s Mobiele ChemStop is te bewonderen op stand 7B055 tijdens WoTS. De mobiele recirculerende filter box is te gebruiken als puntaf zuiging inclusief ventilator. Het systeem is op zichzelf staand en vereist geen verbinding met externe ventilatie. De vervuilde lucht wordt door een elektro statisch geladen pre-filter geleid om grove stoffen te fil teren om vervolgens door een actieve koolstoffilter te gaan om de chemische dampen te verwijderen. De gefilterde lucht wordt dan teruggevoerd in de ruimte via het uitlaatrooster aan de achterkant van het apparaat. ChemStop kan tot 80m³ lucht per uur afzuigen, kan gecombineerd worden met diverse filters, bewaakt de luchtstroom continu via een akoestisch en visueel alarm. De sensor controleert de gefilterde lucht, wanneer de koolstoffilter verzadigd is geeft deze een alarm.

matie geven over de voordelen van de Premium Line van LLG.

Dupa’s Mobiele ChemStop is een mobiele recirculerende filterbox.

GC-sensor voor veilig waterstofgebruik

Bezoek Da Vinci Laboratory Solutions op stand 7B066.

Multifunctionele, compacte TLC-plaatlezer

Boom toont tijdens WoTS de LLG Premium Line, een productselectie van tople veranciers met kunnenEntrisenticLLGIKAgunstigeden:doenvantopleverancier.metLabware-logoiskwaliteitsapparatuur.betrouwbareDeserieteherkennenaanhetLLGincombinatieeenlogovaneenandereDeartikelenLLGPremiumLinevolaanspecialevoorwaarhogekwaliteitmeteenprijs.ZointroduceertbijvoorbeeldsamenmetLabware,deLLGMagneStirrerRCTstandard2.0,SartoriusdeprecisiebalansII.Boom-medewerkersopdestandalleinfor

Bezoek Dupa Veiligheidstechniek (DPVT) op stand 7B055.

De nieuwste generatie DVLS³ Simply, Smart Sensor voor veilig gebruik van waterstof als draaggas.

Boom toont tijdens WoTS de LLG Premium Line, een productselectie van topleveranciers met Sartorius.dezekwaliteitsapparatuur,betrouwbarewaaronderprecisiebalansEntrisIIvan

Premiumlijn algemene labapparatuur

Bezoek Boom Lab op stand 7A048

WOTS-NOVITEITEN

kader van duurzaamheid bekijkt de Green Lab Service naar de mogelijkheden voor hergebruik van bestaand lab-meubilair.

Bezoek KRSS Europe op stand 7F053 voor een live demonstratie.

Teamleider Luuk van Willigenburg: “We steken tijd in een goede en gedegen voorbereiding, zodat het eindresultaat in een keer goed is en het laboratorium na oplevering direct operationeel is.”

Interieurbouw op maat

19September 2022 | de te gebruiken instellingen voor de purificatie. Na het invoeren van de gebruikte oplosmiddelen en hun verhoudingen, kan de informatie rechtstreeks worden verwerkt in de puriFlash. Het systeem adviseert tevens over de juiste kolommen die nodig zijn voor zuivering. De TLC-FlashReader kan ook stand-alone gebruikt worden.

Bezoek Instrument Solutions, stand 7B067

Bezoek Intos op stand 7D058.

KRSS Europe grijpt WoTS aan om de HyperChrom GC in de schijnwerpers te zetten, waarvan het bedrijf sinds kort de Bene lux-vertegenwoordiging heeft. Ze maken zeer snelle gaschro matografie mogelijk in 60 seconden met hoge resolutie en met standaard scheidingskolommen. Deze gaschromatograaf met nieuwe technologie is een volledig uitgeruste GC met nauwkeu rige temperatuurprogrammering en debietregeling. Aangezien de kolomverwarming zonder oven gebeurt, is de opwarmingssnel heid enorm hoog, terwijl het energieverbruik slechts 1/10 is van de klassieke GC’s. De koeltijd bedraagt maximaal 10 seconden, waardoor cyclustijden van slechts één minuut mogelijk zijn. De HyperChrom GC maakt gebruik van standaardscheidings kolommen met een lengte van 2 of 4 m. Ondanks de kortere kolomlengte is de chromatografische resolutie zeer hoog. Dit wordt niet alleen bereikt door het sterk geoptimaliseerde ont werp, maar ook door het ruimtelijke temperatuurprofiel over de scheidingskolom, dat tot piekfocussering leidt. Bovendien resul teert dit in een aanzienlijke verlaging van de elutietemperaturen. De HyperChrom GC wordt gebruikt in laboratoria met een hoge verwerkingscapaciteit, waar hij bestaande methoden met een factor 8 tot 20 heeft versneld. Zo kunnen meerdere klassieke GC systemen altijd door één HyperChrom GC worden vervangen. Dit gaat gepaard met grote besparingen van energie, media, verbruiksartikelen, maar ook op het gebied van service en laboratoriumruimte.

WoTS-bezoekers die op zoek zijn naar een partner die snel kan schakelen en met een korte doorlooptijd laboratoria volledig kan inrichten, aanpassen of verbouwen kunnen terecht bij INTOS Lab Solutions. Het bedrijf heeft meer dan 30 jaar ervaring in specialistische interieurbouw voor laboratoria in de medische sector. De meubelen worden met grote precisie in Haarlem geproduceerd en zijn niet alleen direct uit voorraad leverbaar, maar voldoen ze ook aan de strengste eisen. Dit geldt ook voor de INTOSAFE zuurkasten die zijn doorontwikkeld met diverse opties. De INTOS lab-configurator is een online tool om zowel een laboratorium te configureren als een laboratoriumtafel of een labkast en/of zuurkast naar wens samen te stellen. In het

Supersnelle en gaschromatografieenergiezuinige

De energiezuinige HyperChrom GC voor zeer snelle gaschromatografie in 60 seconden met hoge resolutie en met standaard scheidingskolommen.

Robuuste en compacte TLC FlashReader Advion Interchim voor dunnelaagchromatografie.

Milieuvriendelijkere lab(gebruiks)artikelen

NBS Scientific toont diverse oplossingen in gebruiksartikelen die het milieu minder belasten. Van de Deense life-science leve rancier CAPP staan op de stand de CAPP ‘PaperBox Carton Racks’ in kartonuitvoering, waardoor deze na gebruik eenvoudig kunnen worden plat gevouwen en bij het kartonafval kunnen. De racks zijn volledig compatibel met de lijn van CAPP-pipetten, alsmede pipetten van andere fabrikanten. Groenere pipetten zijn ook in het assortiment, waaronder EcoPipette van volledig gerecycled plastic, 100% autoclaveerbaar zonder demontage en verpakt in recyclebaar en biologisch afbreekbaar materiaal. De pipettips die passen op deze pipet kunnen eenvoudig worden afgeworpen met een ergonomische knop, en de EcoPipette is voorzien van een metalen puntbasis, voor een zo hoog moge lijke stabiliteit en precisie tijdens het pipetteren. Verkrijgbaar met een variabel of vast volume. Energie wordt er bespaard met GenTegra’s gepatenteerde Active Chemical Protection techno logie die het toelaat om RNA- of DNA-monsters enige tijd op kamertemperatuur te bewaren, wat vriezerruimte spaart. Met de technologie wordt RNA beschermd tegen katalyseren door alle types ribonuclease (RNase) en tegen blootstelling aan oxidatie. Een voordeel is dat de samples voor ten minste 3 dagen bij kamertemperatuur kunnen worden bewaard, en 2 weken bij 4 °C. Inkt wordt uitgespaard met lasergraveren, hiervoor heeft NBS de volautomatische laser marker Lambda576, om tot 6 rekken in één cycle te graveren. De lasergeëtste opschriften kunnen tegen temperaturen in het bereik van -196 °C tot +100 °C, scha delijke chemicaliën en mechanische slijtage. Uiteraard kunnen niet alleen buizen, maar ook racks, deksels, doppen en andere labartikelen hiermee gegraveerd worden. Tot slot toont NBS de high-density racks van Micronic om meer samples op te kunnen slaan en meer sampleracks kwijt te kunnen in (geautomatiseerde) sample storage units. Dit scheelt in de benodigde opslagruimte en dus elektriciteitskosten. Voor absolute traceerbaarheid zorgt een lasergeëtste 1D-barcode aan de zijkant van het rack. Het 138-2 HD rack van Micronic is ontwikkeld voor gebruik in een automatische/robotische workflow. De racks zijn vervaardigd

van polycarbonaat, geschikt voor ultra-lage temperaturen. De open bodem vergemakkelijkt het snel ontdooien van samples.

De compacte Alpha 1-2 laboratorium vriesdroger van Christ met dezelfde logische LSCbasic-besturing als de grotere modellen.

Rechts: het ruimtebesparende 138-2 HD rack van Micronic is ontwikkeld voor gebruik in een automatische/robotische workflow.

21September 2022 WOTS-NOVITEITEN|

Vernieuwde vriesdroger

Snel poedersfarmaceutischetesten

Te zien op de stand van Salm en Kipp: de compacte Alpha 1-2 laboratorium vriesdroger van Christ met dezelfde logische LSCbasic-besturing als de grotere modellen. Het maakt hem handiger en veelzijdiger voor dagelijks gebruik. Op het nieuwe grote kleurenaanraakscherm is veel informatie in één oogopslag zichtbaar dankzij de grafische sys teemweergave, en diverse parameters zijn simpel aan te passen. Verder biedt de LSCbasic-besturing veel meer mogelijkheden die van het kleinste model een volwassen vriesdroger maakt. Om ieder lab de mogelijkheid te geven een CHRIST vriesdroger aan te schaffen, is een aantrekkelijk geprijsd EntryPackage beschik baar, bestaande uit de CHRIST Alpha 1-2 LSCplus en onder andere een vacuümpomp, vacuümsensor, drukregelsensor en een acrylkamer met 6 rubber kranen.

Bezoek NBS Scientific op stand 7E024.

Op de stand van Prolyse is de ver nieuwde, geautomatiseerde poeder flow analyzer PTG-S5 te zien. Deze biedt nieuwe functies, zoals een geïntegreerde pc met een groot kleurenaanraakscherm dat multi touch ondersteunt en een ingebouwd Microsoft Windows 10-systeem. Het toestel wordt gele verd met een volledig nieuwe gebrui kersinterface om uw analyses uit te voeren en uw gegevens op te slaan. De PTG-S5 meet het flow gedrag van korrels en poeders in overeenstemming met de EP 2.9.36, EP 2.9.16, USP 1174, Farmacopee en ISO 4324-nor men. De Flow Analyzer bepaalt de poederstroomtijd, de cone hoek van het verzamelde poeder, het gewicht en het volume van de poeder cone.

Bezoek Prolyse op stand 7F072.

De vernieuwde, geautomatiseerde poeder flow analyzer PTG-S5.

Links: de EcoPipette van volledig gerecycled plastic, 100% autoclaveerbaar zonder demontage en verpakt in recyclebaar en biologisch afbreekbaar materiaal.

Met de Skalar SP2000 analyzerrobot wordt zowel de monster voorbewerking als de analyse van pH, geleidbaarheid, troebel heid, alkaliniteit, kleur, zuurstof in water volledig geautomatiseerd. De watermonsters kunnen direct in de verzamelflessen op de SP2000 worden geplaatst, wat extra handwerk voorkomt. De geïntegreerde barcodescanner leest eerst de barcode op de monsterfles. Het monster ID, inclusief de te analyseren para meters, is dan te zien in de tabel. Met deze gegevens zal de SP2000 het monster automatisch gaan analyseren. De resultaten zijn direct zichtbaar in de software. De analyser kan gekoppeld worden aan verschillende meters en elektroden. Daarnaast bevat de robot een dubbele titrator voor een hogere monsterdoorvoer

Skalar exposeert op zijn stand de BluVision Discrete analyzer voor het analyseren van zeer lage concentraties ammonia.

Compact continue flow analyzer

Skalars nieuwe San++ Compact analyzer is speciaal ontworpen voor de laboratoria die maximaal 3 parameters willen automati

Zeer laag ammonia meten

Wateranalyse én monstervoorbewerkingautomatische

De slimme tracering van laboratoriummonsters met een totaal-systeem van Velp op basis van barcodes.

| September 202222

Skalar exposeert op zijn stand de BluVision Discrete analyzer voor het analyseren van zeer lage concentraties ammonia. Dit is mede te danken aan toepassing van 15 mm cuvetten, waar mee zeer goede resultaten behaald worden, zelfs bij zeer lage concentraties. Een geïntegreerd ‘inert stikstof flushing systeem’ in het reagentia- en monstercompartiment maakt het mogelijk lagere dectectielimieten en grotere nauwkeurigheden te halen bij het meten van monsters met een zeer lage concentraties aan ammonia. Mogelijke vluchtige verontreinigende dampen worden met een inert gas naar de bodem van het compartiment geduwd en afgezogen.

Skalars nieuwe San++ Compact analyzer, speciaal voor labs die maximaal 3 parameters willen automatiseren

Salm en Kipp toont op de stand een oplossing van Velp voor slimme tracering van laboratoriummonsters met een totaal-sys teem op basis van barcodes. De accessoires van Velp kunnen, in combinatie met automatische analyse-instrumenten, ervoor zorgen dat de operator monsters kan scannen en eenvoudig identificeren. Dit verkleint de kans op fouten en verkeerde iden tificaties. Door de balans op de analyzer aan te sluiten, kan de labmedewerker gescande reageerbuisjes, bekers of kroezen automatisch afstemmen op het gewicht van het monster voor een efficiëntere workflow. Omdat monsters vaak door meerdere laboranten worden verwerkt, zal een automatisch barcodesys teem ook de samenwerking optimaliseren. En door de meer georganiseerde manier te werken, is er een duidelijke informa tiestroom, beter inzicht in de details van de monsters, en worden verkeerde interpretaties vermeden. Velp biedt een breed scala aan analytische instrumenten die zijn uitgerust met de barcode technologie, naast scanners en accessoires zoals gecodeerde reageerbuizen, extractiebekers en kroezen.

Barcodetechnologie voor analytische instrumenten

seren. Het moderne en compacte ontwerp van het apparaat is ruimtebesparend, terwijl het alle kenmerken van de Skalar San++ analyzer bevat voor de automatisering van colorimetrische ana lyses. De chemie-unit is uitgerust met een groter pompdek met 21 pompslangen en drie uitwisselbare chemische modules. Op de analyzer zit een touchscreen om de basisfunctionaliteiten van de analyzer snel te bedienen, controleren of aan te passen. Compatibel met alle Skalar automatische monsternemers. Voor laboratoria die meer dan 3 parameters wensen te automatiseren zijn de San++ Classic en San++ Advanced beschikbaar.

WOTS-NOVITEITEN

Bezoek Salm en Kipp op stand 7B067.

Voor het zelf controleren en kalibreren van meetapparatuur is geavanceerde instrumentatie leverbaar, zoals (draagbare)

en een in-line papierband filter voor de analyse van watermon sters met deeltjes.

Bezoek Skalar Analytical op stand 7E016.

23September 2022 WOTS-NOVITEITEN|

Het in temperatuurbeheersing gespecialiseerde Tempcontrol nodig WoTS-bezoekers uit om met specifieke kalibratievra gen naar de stand te komen. Tempcontrol levert oplossingen op dit vlak aan een groot aantal laboratoria waar temperatuur gebruikt wordt als parameter. Hieronder kalibratielaboratoria, farmaceutische en medische laboratoria, onderzoekslaborato ria, universiteiten en onderzoeksinstellingen, laboratoria voor grond- en bodemonderzoek, (afval)waterverwerkingsbedrijven, plantveredelingslaboratoria of (labs in de) voedingsmiddelen industrie. Ook produceert Tempcontrol temperatuursensoren en referentiestandaarden op klantspecificatie, naast kwalita tief hoogwaardige instrumentatie zoals (handheld) indicators, transmitters en regelaars. De temperatuursensoren zijn met de indicators als set kalibreren en af te regelen om de best mogelijke systeemnauwkeurigheid te bereiken.

Westburg meldt dat de voorraad van pipetpunten en ook PCR-platen volledig is aangevuld. WoTS-bezoekers die zich

Specialist in temperatuurbeheersing en -kalibratie

Bezoek Tempcontrol op stand 8B014 aan de Lab Highway.

Trespa International lanceert tijdens WoTS Trespa TopLabPLUS ALIGN: technisch geavanceerd, hoogwaardig HPL werkbladma teriaal met een biogebaseerd koolstofgehalte tot wel 85%. In TopLabPLUS ALIGN is 50% van de fossiele grondstof fenol in de kernhars vervangen door lignine, een hernieuwbare grond stof die in bijna alle droge plantencellen voorkomt. Lignine is een natuurlijk polymeer en werkt als een lijm die de houtvezels bij elkaar houdt. Na jaren van R&D is Trespa erin geslaagd om lignine te gebruiken als hechtmiddel voor de materiaalkern, waardoor het gehalte aan hernieuwbare koolstof verhoogd kon worden naar 85%, waar dit in andere biogebaseerde koolstof van andere HPL-producten op de markt rond de 60% ligt. Het nieuwe werkbladmateriaal voldoet aan dezelfde kwaliteitseisen als Trespa TopLabPLUS qua chemicaliënbestendigheid, kras- en slijtweerstand en reinigbaarheid. Het gladde, gesloten oppervlak biedt weerstand tegen vrijwel alle reinigings- en desinfectiemid delen. De ALIGN-versie is verkrijgbaar in grote platen om voegen te verminderen, afval te minimaliseren, kosten te verlagen en eenvoudig te bewerken en installeren.

Met de Skalar SP2000 analyzerrobot wordt zowel de monstervoorbewerking als de analyse van pH, geleidbaarheid, troebelheid, alkaliniteit, kleur, zuurstof in water volledig geautomatiseerd.

Alles over temperatuurbeheersing en kalibraties bij Tempcontrol aan de Lab Highway

Werkbladmateriaal van Trespa TopLabPLUS ALIGN.

Pipetpunten uit voorraad leverbaar

vloeistofbaden, blokbaden, kalibratiebaden, vloeistofbaden voorzien van blackbody cavities, klimaatkamers, testkamers, plantengroeikamers, incubatoren, (precisie-) thermometers, meetbruggen en dauwpuntmeters. Tempcontrol levert bekende merken zoals Ascon Tecnologic, ASL/Wika, Dostmann, Inor, MBW, Giussani, Kambic, Novasens en Optocon.

Biogebaseerd HPL-materiaal voor werkbladen

Te zien op de stands van Trespa-partners INTOS (stand 7D058) en S+B (stand 7C047)

willen verzekeren van gegarandeerde leveringen kunnen een bezoek brengen aan de stand of contact opnemen via: orders@ westburg.eu of bellen met de klantenservice op [+31] (0)33-494 6666.

Spectrofotometer7C090en

Bezoek Westburg op stand

Links: Nieuwe DSG-serie van Bellingham+Stanley voor het meten van het soortelijk gewicht.

Bezoek Wilten Instrumenten Benelux, stand 7E023

Wilten Instrumenten Benelux presenteert de nieuwe DSG-se rie van Bellingham+Stanley voor het meten van het soortelijk gewicht, bijvoorbeeld voor het testen van grondstoffen in de voedsel-, drank-, chemische, farmaceutische en algemene indus triële processen. De resultaten kunnen naast dichtheid (gr/cm3) worden uitgedrukt in Brix, % alcohol (w/w of v/v) of als soortelijk gewicht (20/20 of 25/25).

automatische celteller ineen

Westburg meldt dat de voorraad van pipetpunten en ook PCR-platen volledig is aangevuld.

Rechts: Fluidlab R-300, een compacte combinatie van een spectrofotometer en een automatische celcounter.

25September 2022 |

WOTS-NOVITEITEN

Sneller soortelijk gewicht bepalen

Verder presenteert Wilten Instrument Benelux de Fluidlab R-300, een compacte combinatie van een spectrofotometer en een automatische celcounter. Voortaan is het mogelijk tegelijkertijd cellen te tellen, viabilitytesten en een OD600-bepaling uit te voe ren. Dit toestel voorkomt de cytotoxische effecten en meetfouten tijdens een viabilitytest en analyseert zonder kleuringen. Met een golflengte van 375 tot 700nm en een bandbreedte van 2nm heeft hij een groot bereik. De gepatenteerde technologie analyseert een verscheidenheid aan vloeistoffen zoals bloed, urine, sperma, water en diverse celsuspensies.

ze

| September 202226 10AUDITVRAGENgoudentips EXPERTVISIE

Sascha van de Ven, QAducation: stiltes worden we vaak maar zijn eigenlijk heel

‘ Van

ongemakkelijk,wat

krachtig’ Sascha van de Ven, QAducation

Tip 1: Begin met een vraagwoord

Tip 2: Pas op met ‘waarom’

Open vragen beginnen altijd met een vraagwoord, zoals ‘wie’, ‘wat’, ‘waar’, ‘wanneer’, ‘welke’ en ‘hoe’.

Suggestieve vragen stel je als je een bepaald antwoord verwacht, zoals: “Kun je ook om 9.00 uur rapporteren?” of “Hoe zou het zijn als je om 10.00 uur rapporteert?” Voorkom dat je mensen een bepaalde kant opstuurt en focus op open vragen stellen.

LSD staat voor: Luisteren, Samenvatten, Doorvragen. Luister naar wat je gesprekspartner vertelt en vat dan het antwoord samen om te controleren of je het goed begrepen hebt. Is dat zo? Dan stel je een nieuwe vraag.

Een open houding en een vriendelijke toon helpen je enorm om een positieve, veilige sfeer te creëren. Daardoor loopt het gesprek tijdens de interne audit veel soepeler en prettiger.

Tip 5: Wees kort en krachtig

Tip 7: Gebruik ‘LSD’

Van stiltes worden we vaak wat ongemakkelijk, maar ze zijn eigenlijk heel krachtig. Zet woordenvrije momenten en kleine pauzes in om je gesprekspartner te stimuleren om meer te ver tellen. Zeg je niets na een kort antwoord, dan krijgt de ander de neiging om die stilte op te vullen met een antwoord of uitbreiding daarop. Ook na het stellen van je vraag is het belangrijk om je even in te houden. Daarmee geef je de ander ruimte om over een antwoord na te denken, zonder verwarring op te wekken door zelf door te blijven praten (bekijk tip 5 anders nog eens).

Bij het doorvragen zijn haakjes ontzettend handig. Vaak hebben we de neiging om ons lijstje met vragen af te gaan en na elk gegeven antwoord de volgende vraag te stellen. Zo wordt het meer een politieverhoor dan een goed gesprek waar je echt infor matie uit kunt halen. Door aan te haken op bepaalde woorden die iemand zegt in een antwoord, ga je dieper in op wat er gezegd is. Hoor je bijvoorbeeld vage woorden als ‘leuk’, ‘prettig’, ‘bijzonder’ of ‘interessant’, dan is het goed om te vragen: ‘Wat bedoel je daar precies mee?’ Het zijn tenslotte woorden die je breed kunt interpreteren en je bent er om verslag te leggen van wat er feitelijk gebeurt in het werkproces dat je toetst.

Tip 6: Let op je lichaamstaal

Tip 10: Je toetst het werk, niet de persoon!

Niets is zo verwarrend als een enorm langdradige vraag waar misschien nog wel één of twee extra vragen in verstopt zitten. In plaats van ‘Hoe desinfecteer je de werkplek en welke spullen gebruik je daar dan bij?’ kun je beter vragen: ‘Hoe desinfecteer je de werkplek’ en als de persoon daar niet bij vertelt wat die gebruikt, kun je nog doorvragen met: ‘Welke spullen gebruik je daar precies bij?’

Last but not least, onthoud waarom je er bent. Tijdens een interne audit toets je het werk en niet de persoon die het werk uitvoert. Houd je aan de audit-etiquette door je goed voor te bereiden, een praatje te maken en je te focussen op het proces dat je toetst. Succes!

Tip 4: Stel open vragen

10 gouden

en meer, dat leer je in onze cursus ‘interne audit’ www.qaducation.nl/product/interne-audit-training/:

Gesloten vragen herken je snel aan het werkwoord aan het begin van de zin. ‘Rapporteer je om 8.00 uur?’ of ‘Desinfecteer je de werkplek altijd?’ zijn voorbeelden van gesloten vragen. Deze draai je om naar open vragen door ze te laten starten met een vraagwoord: ‘Wanneer rapporteer je?’ en ‘Hoe desinfecteer je de werkplek?’

Laten we daar meteen aan toevoegen dat het vraagwoord ‘waarom’ al snel verwijtend kan klinken. ‘Waarom rapporteer je om 8.00 uur?’ klinkt al snel alsof dat niet oké is en de persoon op een ander tijdstip moet bellen.

27September 2022 EXPERTVISIE|

Tijdens een interne audit is het stellen van open vragen enorm belangrijk. Dit is dé manier om uitgebreid antwoord te krijgen van de auditee en erachter te komen of processen goed verlopen of verbetering nodig hebben. Ontdek handige tips om goede open vragen te stellen.

Tip 8: Wees niet bang voor stilte

Tip 9: Let op haakjes

Tip 3: Stel geen suggestieve vragen

De tips

| September 202228

Eigen beheer

deze innovatie was in de naoorlogse jaren veel behoefte. “Er was eerder schaarste dan overschot aan leveranciers”, zegt Gerard Wilten. “Klanten waren blij als je iets kon leveren. Dat is vandaag de dag wel anders.”

Sporen verdienen

In 1968 kwam Gerard aan het roer. Dat betekent dat hij er inmiddels 54 jaar ondernemerschap op heeft zitten. “Destijds hadden we alles nog in eigen beheer”, zegt hij. “Er werkten eigen glasblazers, eigen glasslijpers, eigen drukkers en eigen schoon makers. We hadden een personeelsvereniging, we organiseer den tafeltennis- en sjoelcompetities; zo hoorde dat in die tijd.” Wilten investeerde in instrumentele analyse met productlijnen uit Duitsland en Groot-Brittannië. Een gouden greep, want aan

Wilten Instrumenten voor 25 e keer op WoTS ‘ We draaiden een topjaar, omdat de COVID-testkits niet aan te slepen waren’

In 1952 waagde Piet Wilten de stap: hij begon als zelfstandig leverancier van laboratoriumbenodigdheden onder de naam Wilten & Co. Eerst in Breda, daarna in Etten-Leur. Het bedrijf had de naoorlogse wind in de zeilen en groeide als kool. Alleen ging het met de gezondheid van Wilten zelf niet zo best. Dat dwong hem zijn oudste zoon eerder dan gepland naar het bedrijf te halen. Gerard Wilten moest zijn studie scheikunde afbreken. “Ik had geen keus. Met jongere zussen en een klein broertje was ik de aangewezen persoon om het bedrijf voort te zetten”, zegt hij. Hij kon nog nét een stage in de VS en in Frankrijk uitonderhan delen met zijn vader.

EXPERTVISIE

Gerard Wilten werd niet meteen DGA; hij moest zijn sporen verdienen. Hij werd bedrijfsleider onder actief toezicht van een commissaris. “Die kwam twee keer per week naar het bedrijf om te zien of alles goed ging. Op mijn 35e werd ik officieel directeur”, zegt hij. Hij heeft er nooit tegenop gezien om de verantwoordelijk

‘We zijn een langeregerichtfamiliebedrijf,trotsopdetermijn’

Eind september is het weer zover: de WoTS in Utrecht. Gerard Wilten is er weer bij. “Er gaat niks boven persoonlijk contact met je klanten”, zegt hij. Hij kan het weten. In zijn lange carrière woonde de 78-jarige directeur groot aandeelhouder (DGA) van Wilten Instrumenten wel 25 edities van WoTS en Het Instrument bij. Hoogste tijd voor een gesprek over een bedrijf dat als een van de weinige handelshuizen de tand des tijds heeft doorstaan. “Innoveren, flexibel zijn en oog voor je klanten houden”, aldus Wilten.

Alinda Wolthuis | Fotografie: FOODnote

Andere handelshuizenactieve

Er moest worden afgeslankt. Diensten werden uitbesteed. Maar het tij keerde. In de jaren ’80 sprong Wilten zeer succesvol in op de behoefte aan pipetteerrobots en de bijbehorende software. “Als ondernemer zoek je altijd naar nieuwe producten en mark ten”, zegt hij. “Je moet geïnteresseerd zijn in de ontwikkelingen, weten wat eraan zit te komen en daarop inspringen. Dan red je het!” Zo overleefde Wilten ook de komst van de euro en het ontstaan van de interne Europese markt. “Ineens kon iedereen heel makkelijk apparatuur uit het buitenland halen. Duitse en Zwitserse producenten openden fabrieksvestigingen in Neder land. Handelshuizen werden minder nodig”, constateert hij. “Je ziet het ook op de beurzen: van de 25 handelsondernemingen zijn er misschien nog vier of vijf over. De andere zijn opgekocht of verdwenen, helaas. Het beeld op de beurzen is daarmee dras tisch veranderd.”

Scope verschuift

Open grenzen

X Beun de Ronde (familie de Ronde)

29September 2022 EXPERTVISIE|

Gerard Wilten

X Salm & Kipp (familie Kos)

heid te dragen. “Problemen zijn er om overwonnen te worden.” En uitdagingen zijn er genoeg geweest, in zijn lange carrière. De concurrentie groeide en de markt veranderde. “Buitenlandse bedrijven die we vertegenwoordigden bedachten eind jaren ’70 dat ze ons niet meer nodig hadden en de klant direct konden bedienen”, zegt Wilten. “We verloren een flink deel van de omzet.”

Vooral in de medische hoek zijn de verschillen groot. “Veel voor malige klanten in de zorg en life sciences doen nu zaken op de Medica in Düsseldorf. Het zijn grote afnemers van diagnostische kits en klinisch-chemische benodigdheden. Zij worden direct bediend door de fabrikanten. Onze scope is verschoven naar de voedingsmiddelenindustrie. Daar heeft een handelshuis met een compleet aanbod aan producten echt nog meerwaarde. Hier

De afgelopen decennia verdwenen diverse Neder landse handelshuizen in de labwereld. In de plaats kwamen fabrieksvestigingen. Een aantal handelshui zen is ook vandaag de dag nog springlevend.

Dat zijn:

X Boom Meppel, (4e generatie familie Boom)

X Zematra (fam Zeegers)

7.30 uur uit bed

’

Gerard Wilten

langere termijn. We gaan niet naast onze schoenen lopen als het enorm goed gaat, en zitten niet in zak en as bij tegenslag. We zijn doorzetters. We hebben oog voor onze klanten, denken mee en zijn vriendelijk. We geloven in persoonlijk contact, daarom staan we ook graag op beurzen. Daarnaast gaan we altijd mee met onze tijd: in de labtechnologie gebeurt heel veel. Als je niet geïn teresseerd bent in de inhoud, in vernieuwing, in de innovaties van je toeleveranciers, dan word je irrelevant. Je moet bijblijven. Wat je niet weet, kun je vragen.” Het bedrijf heeft ook het delen van kennis hoog in het vaandel. “We organiseren seminars, lezingen en webinars. Daarin is ook aandacht voor concrete applicaties.”

31September 2022 |

Graag op beurzen

‘ Van

EXPERTVISIE

behalen we 60% van onze omzet. De gezondheidszorg beslaat nu nog 10%.” Een andere verandering is dat de zoon van Gerard het labautomatiseringsdeel onder de naam ‘Synchron Lab Auto mation’ losgekoppeld heeft van Wilten. “Dat gaat heel goed, hij zit in hetzelfde pand, een deur verderop.”

Veranderingen zijn van alle tijden, stelt Wilten vast. Vorig jaar draaide het bedrijf een topjaar, omdat de COVID-testkits niet waren aan te slepen. “We zijn verdubbeld in omzet.” Dit jaar, met de oorlog in Oekraïne, zijn bedrijven terughoudender bij het investeren. Je moet het door de tijd heen bekijken, zegt de directeur. “We zijn een trots familiebedrijf. We richten ons op de

Over niet al te lange tijd zal Wilten zijn functie inruilen voor die van adviseur. Er wordt nagedacht over de opvolging. Idealiter blijft het bedrijf in de familie. “Dat is toch een stukje trots, hè.” Wilten Instrumenten Benelux levert momenteel basis-, analytische en fysische laboratoriumapparatuur. “We zijn goed in kwaliteitscon troles en niet-destructieve meetmethodes. En we zien een grote toekomst voor point of care-analyses. Er is meer dan genoeg te doen. Het voordeel van een functieverandering voor mij: ik hoef niet meer om 7.30 uur mijn emails te controleren, maar kan toch betrokken blijven!” de zijnhandelsondernemingen25ermisschiennogvierofvijfover

| September 202232 WOTS-PLATTEGROND

33September 2022 WOTS-PLATTEGROND|

COLUMN INSIGHTS

Anita te Riet adviseert de redactie van LABinsights

HET Instrument, of nee…WoTS tegenwoordig, komt er weer aan. Het was HET uitje toen ik bij de brouwerij werkte: leuk een dagje Utrecht. Even over de beurs, daarna toch sneaky de stad in…want ach, als beginnend analist had je geen idee waar het allemaal over ging. En besluiten werden in ieder geval niet door ons genomen, dus waarom zouden we ons druk maken. Hoe anders ging dat jaren later: doelgericht, vaak met een opdracht, samen met een collega naar de beurs. Ik vaak met een collega die als hobby reclamepennen verzamelen had, nou, we konden onze lol op. De (uiteraard gekregen) tas was vol met die pennen. Liefst dubbele, dan had-ie ruilmateriaal. Ach, en voor je collega heb je iets over toch?

Ook toen ik ruim vijf jaar geleden besloot voor mezelf te beginnen, heb ik de beurs weer benut om te netwerken en visitekaartjes uit te delen, te praten met bekenden. Je moet jezelf wel in de markt zetten! Ook toen voerde ik waarde volle gesprekken en kreeg erg enthousiaste reacties. Wat er toen volgde had ik niet durven dromen. Nu ben ik vijf jaar verder en verveel ik me geen dag. Mooie opdrachten afgerond, prachtige lopen nog. Mijn werk is leuk, maar ik maak het ook zelf leuk. Kritisch blijven. Met de klant moet het matchen. Dat geeft energie, een klik, en maakt dat er echt wordt samengewerkt. En de beurs? Als ZZP’er ga ik er niet staan met een stand, niet nodig (lucky me) en ik vind het veel nuttiger om de beurs af te struinen.

35September 2022 |

WDAGJEoTS

Terug op het lab vertelde je naar welk instrument of welke leverancier de voorkeur uitging. En werd er ook naar je geluisterd. Hoeveel meer waardering wil je nog? Kortom: ik heb als analist en als kwaliteitsmanager leuke herinneringen aan die tijd van beursbezoeken. Veel net werken en gesprekken met leveranciers die je kende van eerdere werkkringen of van bezoeken aan je huidige lab. Heel erg waardevol.

Dus wie weet komen we elkaar eind september tegen. Mijn tip: ga! Geniet ervan, investeer in je netwerk, zet je ogen en oren open, en je zult merken hoe waardevol een dagje WoTS kan zijn.

pleisterontwikkeltStartupvoor in de bloedvaten

In Eindhoven wordt er hard gewerkt aan nieuwe generatie regeneratieve stents, die het leven van miljoenen patiënten gaat redden. Pas zo’n 5 jaar geleden werd STENTiT mede door CEO Bart Sanders opgericht. Afkomstig van de vakgroep biomedische technologie van de TU Eindhoven heeft de spinoff zeer recent onderdak gekregen op de locatie Mμ van het bedrijfsverzamelgebouw van Twice.

Bart Sanders, Chief Executive Officer van STENTiT over de regeneratieve stent

Tweaken

Bart Sanders, CEO van STENTiT

Redactie: Marjan Hammink | Fotografie: Marco Vellinga

Aanzwengelen

R&D

“Er zit geen medicatie in het materiaal. Het biologisch afbreek bare, poreuze materiaal biedt de mogelijkheid om in het lichaam een natuurlijke herstelreactie op gang te brengen. Het is puur de structuur van de nanovezels die het lichaam en het immuunsys teem aanzet om het regeneratieproces aan te zwengelen en een bloedvat opnieuw op te bouwen. In de structuur zit een bepaalde sweet spot en die moet je gecontroleerd kunnen maken, dat luistert heel nauw,” verduidelijkt Sanders. “Het materiaal waar we mee werken is eigenlijk niet eens zo bijzonder, want het wordt al decennialang in klinische toepassingen gebruikt voor andere

| September 202236

Een ideale stent die een ziek bloedvat herstelt zonder chirurgisch ingrijpen: het kan én het zit er aan te komen. Het komt uit de koker van biomedisch technnologiebedrijf STENTiT.

Terwijl Sanders meewerkte aan een project om hartkleppen te maken van poreuze structuren, in staat om mee te groeien met het lichaam [zie ook LABinsights 5, 2020, pagina 18, red.], ont stond het idee om deze structuren verder aan te passen zodat ze als een stent kunnen fungeren. Sanders: “Het was een hele mooie technologie waar we mee aan het werk waren, misschien zou er met een andere insteek ook een ander product van te maken zijn. Vanuit die gedachte zijn we gaan tweaken, en daar is toen geheel vanuit engineeringsperspectief het stent-concept uitgerold.”

Meer op www.twice.nl

De regeneratieve stent.

Vervolgstappen

Over lichaam gesproken: “We hebben momenteel langetermijndata beschikbaar. De testen die daarvoor nodig waren, zagen er goed uit: er werd nieuw weefsel aangemaakt en binnen afzienbare tijd werd het geïmplanteerde materiaal afgebroken,” weet Sanders. “Het is nu zaak om te standaardiseren en met

TWICE stimuleert de ontwikkeling van jonge en groeiende innovatieve hightechbedrijven door het bieden van professionele bedrijfshuisvesting, hoogwaardige infrastructurele voorzieningen en services. Binnen TWICE zijn ongeveer 140 innova tieve bedrijven gevestigd in kleinschalige kantoor ruimten en/of ingerichte laboratoria in een van de zes thematische hubs op twee hightech hotspots in de Brainport-regio; TU/e Campus en High Tech Cam pus Eindhoven. De zes formules zijn: Twinning (ICT, (embedded) software en elektronica), Catalyst (elec trotechniek, werktuigbouw en (bio)chemie), Alpha (start-up hub) ßeta (hightech R&D), Mμ (lifetech en new energy) en Workplace Vitality hub (WPVH). Als hightechondernemer ben je op deze hotspots verze kerd van de beste ruimten, voorzieningen en services. TWICE is op weg om in 2022 in de Brainportregio uit te groeien tot de grootste community gericht op groeiversnelling. Ze biedt de ondernemer naast een groot netwerk van adviseurs en investeerders, onder meer kennis en tools, events en borrels, ondersteuning in marketingcommunicatie en niet onbelangrijk… een prettige sfeer. TWICE is een publiek-private samenwerking met als aandeelhou ders: Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), Brainport Development, Gemeente Eindhoven, Rabo bank Eindhoven-Veldhoven en Technische Universi teit Eindhoven (TU/e).

R&D

Productie

37September 2022 | applicaties. Het is bekend dat het veilig is en dat het ook veilig oplost in het lichaam.”

Balans

leveranciers het device onder gecontroleerde condities te laten produceren. Want ja, dat moet allemaal in cleanrooms gebeuren en er moeten allerlei protocollen onder liggen.” Als de standaardi satiefase is afgerond is de vervolgstap voor STENTiT om binnen een paar jaar te gaan starten met de eerste klinische studies.

‘ Het is nu zaak om te standaardiseren’

Voor het product werkt STENTiT samen met het Nederlandse bedrijf Vivolta, gespecialiseerd in het produceren van nanovezels en wereldwijd één van de grootste spelers op dat gebied. “We werkten al een tijd samen met deze partij, die aansluit bij onze conceptueel volstrekt andere benadering om stents te produce ren. Wat zij kunnen is materialen zó gecontroleerd processen, dat je daar een hele reproduceerbare poreuze structuur van nanovezels van kan maken, daar zit hem de crux in,” vertelt Sanders. “Als je dat proces goed kan controleren en je kan vanuit die basismaterialen met zo’n geavanceerde processingtechniek dit soort devices maken en productie ook schaalbaar krijgen, dan kunnen we de regeneratieve stent uiteindelijk ook echt bij de patiënt krijgen.

Met die optimalisatie van de materiaalstructuur zit het zo: het stent-materiaal moet een dusdanige poriegrootte hebben dat lichaamscellen zich erin kunnen nestelen. De bloedcellen van de patiënt herkennen de structuur, waarna het een wisselwerking aangaat met de bloedcellen. Daarbij geldt dat grotere vezels anders reageren in het lichaam dan kleinere. Die mogen niet te dik zijn, want dan kan het lichaam het niet opruimen. Anderzijds mogen ze ook niet te dun zijn, want dan breekt het te snel af. “Zo zijn er verschillende balansen die je in stand moet houden. De stent moet via een ballonkatheter ingebracht worden om een ver nauwd bloedvat open te houden. Daarom is het wel van belang dat die gedurende een lange periode ook voldoende kracht geeft om dat bloedvat te ondersteunen. Anders stort het bloedvat weer in elkaar en zit hij weer dicht,” legt Sanders uit. Aan de binnen kant van de ader wordt vervolgens een nieuw bloedvat gebouwd, waarna het implantaat veilig oplost in het lichaam.

Over TWICE

| September 202238

39September 2022 LAB| SERIE

Technologie.Bekijkde

Van Turnhout staat specifiek stil bij Skalars BluVision, een vol automatische, colometrische Discreet analyser voor milieuonderzoek die grote monsteraantallen kan verwerken. Het toestel voldoet aan de ISO 15923-norm. “Het is feitelijk een groot pipetteerstation dat kleine hoeveelheden monster en kleurreagens en oplossingen in meetcuvetjes pipetteert. Hij meet de samples spectrofotometrisch, dus bepaalt aan de hand van een specifieke golflengte om welke verbinding het gaat en in welke concentratie. Je meet op dit toestel de vrij beschikbare nutriënten.”“Hartvan het systeem is de meetcarrousel met cuvetten die langs de spectrofotometer draait. Met 64 meetcuvetten met elk 10 compartimenten is er een behoorlijke analysecapaciteit. Daar pipetteert hij de monsters en het reagens in, hij meet aan de onderkant door het meetvenster en werpt de cuvet automatisch in de afvalcontainer als hij gemeten is. Je kunt in de afvalcontai ner een scheiding specificeren van zuren en basen en apart ver werken. Is de positie leeg, dan kun je met de feeder automatisch nieuwe lege cuvetten toevoegen, ook als de analyser draait.”

Rob van Turnhout, salesmanager bij Skalar Analytical, geeft hoofdredacteur Vincent Hentzepeter uitleg over de nieuwste instrumentatie die ook op WoTS te zien zal zijn, van 27 – 30 september op stand 7 E16 in de hal Laboratorium

Kortom, de BluVision Discreet analyser is een robuust werk paard waar water- en milieulabs grote monsteraantallen mee kunnen wegzetten met een minimum aan personeel. “Je hebt het dan ook over een pipetteerrobot met 100 monsterposities, 32 reagensposities en een totale capaciteit van 640 meetcuvetten, zodat je een walk away time hebt van 640 metingen. Afhankelijk van de parameter die je wilt bepalen, is er een doorstroomsnel heid van 100 tot 150 monsters per uur. En daar komt amper een hand aan te pas. Voor een totaal parameter of andere complexe nutriëntenanalyse kom je uit bij onze continuous flow analyzer, SAN++, waar je nog meer mogelijkheden hebt.”

ChemieAnalytische2.0:tips&tricks(V) +

verlaagt de ondergrens van de metingen.”

De door Skalar gebruikte cuvet is zo ontworpen dat hier ‘lager’ mee gemeten kan worden dan normaliter. “De weglengte van de meetcuvet is 15 mm lang, langer dan bij de conculega’s. Dat

https://bit.ly/SKalar_Vvideo:

Bekijk de https://bit.ly/SKalar_V-introvideo:

Wat zijn de onderliggende mechanismen van gewichtsverlies bij kanker?

| September 202240

Cachexie

Redactie: Marjan Hammink | Fotografie: Marco Vellinga

onderzoekcachexie-uitkomstglucosebepalingSnellein

ANALYTISCHE CHEMIE

Sander Rensen, universitair hoofddocent Chirurgie aan de School of Nutrition and Translational Research in Metabolism (NUTRIM) van de Maastricht University.

“Die fitheid van een kankerpatiënt is heel bepalend voor hoe deze door een behandeling komt,” zet Sander Rensen uiteen. Rensen is universitair hoofddocent Chirurgie aan de School of Nutrition and Translational Research in Metabolism (NUTRIM) van de Maastricht University.

“Dus hoe eerder je dit fitheids-aspect kan oppikken en vervolgens in de behandeling mee kan nemen, hoe meer er gedaan kan worden qua behandeling. De laatste pakweg 10 jaar zijn onderzoekers tot het inzicht gekomen dat de afname van fitheid een heel geleidelijk, sluipend proces is. Op het moment dat het zich aandient, is het vaak al te laat.”

Dit ongewenste gewichts- en spierverlies heet cachexie. Het verschijnsel heeft een sterk negatief effect op het fysieke functioneren, welbevinden en de overleving van patiënten met kanker. “Vaak hebben patiënten daar zelfs nog meer last van dan van de kanker zelf,” weet Rensen. Zijn onderzoeks groep, die hij leidt samen met prof. Steven Olde Damink,

De glucoselactaat-analyzer is een belangrijke speler in de Clinical Research Unit van NUTRIM, het nieuwe centrum voor patiëntgebonden onderzoek aan het Maastricht Universitair Medisch Centrum+. Het voorkomen van de ongewenste afbraak van spiermassa en spierkracht is naast de behandeling van de kwaadaardige tumor bij een patiënt met kanker speerpunt in het onderzoek.

Voor de bepaling van glucose en lactaat in onder zoek, biotechnologie, farmaceutische industrie en voedingsmiddelenindustrie

X Geen of minimale voorbewerking

X Analysemethodiek specifiek uitgerust voor glucoseen lactaatmetingen.

doen hebben we heel gericht een glucoselactaatanalyzer van YSI bij Salm en Kipp aangeschaft. Via mijn vrouw, die werkt bij interne geneeskunde en veel werkt met mensen met overgewicht of diabetes, wist ik dat ik deze moest hebben. We kunnen er acuut mee bepalen wat de glucosewaarde in het bloed is, wat de maat is voor de insulinegevoeligheid van die patiënt. Binnen het onderzoek kunnen we daaropvolgend in een breder kader bekijken of het inderdaad zo is dat mensen met cachexie minder insulinegevoelig zijn dan mensen zonder cachexie. Vervolgens kunnen we onderzoeken of we dat aan bepaalde tumoreigen schappen kunnen koppelen.”

ANALYTISCHE CHEMIE

X Geen verbruik van analyten

X Eenvoudig in gebruik

X Standaard in staat om monsters te nemen uit een verscheidenheid aan monsterhouders, inclusief 96-well platen en microcentrifugebuizen.

Bij het in kaart brengen van het onderliggende mechanisme van dit verstoorde metabolisme speelt insulineresistentie een belang rijke rol. “We kennen dit fenomeen bij overgewicht, maar we zien het ook bij mensen met cachexie. Via toepassing van de zoge heten glucose-clampingtechniek willen we hier meer aandacht aan gaan geven.” De clampingtechniek is een methode om insu lineresistentie te kwantificeren. Het wordt gebruikt om te meten hoe goed een persoon glucose metaboliseert of hoe gevoelig iemand is voor insuline. “Om zo’n clampingstudie goed te kunnen

Negatieve spiraal doorbroken

X Snelle en accurate metingen in 60 seconden

X Grote nauwkeurigheid

bewandelt meerdere sporen in het onderzoek naar de verstorin gen van het metabolisme bij kankercachexie. “In onze speciaal voor patiëntgebonden onderzoek ingerichte Clinical Research Unit kijken we objectief en specifiek naar spierkracht en uithoudings vermogen. We gebruiken CT-scans om de lichaamssamenstelling van mensen te analyseren en heel belangrijk combineren dit met gewichts- en activiteitsmetingen in de thuissetting.”

Dat dit aspect van cachexie van groot belang is om mee te laten tellen bij ‘personalized medicine’ wordt nog onderschat. “Want je geeft de behandeling niet aan de tumor. Je geeft het aan de patiënt. Hoe is de lichaamssamenstelling van iemand, wat is de insulinegevoeligheid? Heeft de patiënt baat bij een gepersonali

KENMERKEN

41September 2022 |

vananalyzerGlucoselactaat-2500YSI

Clampingtechniek

X Een efficiënt ontworpen vloeistofdynamica voorkomt verstoppingen. Hierdoor kunnen de meeste matrices worden geanalyseerd zonder monstervoorbewerking.

X De analyse-uitslagen zijn specifiek en in minder dan 1 minuut beschikbaar dankzij de ‘geïmmobiliseerde enzym’-technologie.

| September 202242

‘

Wat is cachexie?

Voor de glucoselactaatanalyzerhebbenclampingstudieweeenaangeschaft

43September 2022 |

Cachexie, een syndroom gekenmerkt door ongewenst gewichts- en spierverlies, heeft een sterk negatief effect op het fysieke functioneren en de overleving van patiën ten met kanker. Het vaststellen van cachexie is niet gemakkelijk. Patiënten weten vaak hun gezonde uitgangsgewicht niet precies genoeg. Ook gaat cachexie soms schuil achter obesi tas of ascites [vochtophoping in de buik, red.]. Daarnaast is cachexie een dynamisch proces, waarbij er grote verschillen kunnen zijn van persoon tot persoon.

Nicole Hildebrand, arts-onderzoeker Chirurgie, bedient de analyzer.

NUTRIM staat voor School of Nutrition and Trans lational Research in Metabolism. NUTRIM-onder zoek richt zich op chronische ziekten, waaronder diabetes, COPD, inflammatoire darmaandoeningen, leveraandoeningen en nieraandoeningen, en draagt bij aan het verbeteren van de kankerzorg. Biomedisch onderzoek is direct gekoppeld aan klinische proe ven en onderzoek gericht op gedragsinterventies en gezondheidsbevordering. Een primair doel is om de vertaling van wetenschap naar patiënt en bevolking te versnellen.

Cachexie heeft een negatief effect in alle fases van de behandeling. Het vergroot de kans op chemotoxiciteit en op complicaties na een operatie, vermindert de kwaliteit van leven, verlaagt de progressievrije overleving zowel na operatie als na chemotherapie, en vermindert de algehele overlevingskansen.

NUTRIM

seerd trainingsprogramma? Binnen NUTRIM zijn we bezig om te bewijzen dat dat belangrijk is. Wat kan iemand fysiek aan, hoe kunnen we de anti-tumortherapie zo instellen dat mensen beter aan chemotherapie of een operatie beginnen en er met minder bijwerkingen of complicaties doorheen rollen? En dat we niet achter de feiten aan hoeven te lopen?” Door adequaat voedingsen bewegingsinterventies per patiënt af te stemmen binnen het behandelplan, wordt geprobeerd afbraak van spiermassa en spierkracht te voorkomen. De negatieve spiraal van (eet)lustver lies, krachtsverlies en functieverlies waarin veel kankerpatiënten terechtkomen, zou daarmee doorbroken kunnen worden.

“We hebben het optimaal kunnen inrichten voor heel zieke mensen. Juist omdat we in Nederland de enige chirurgiegroep met een echt onderzoekslab zijn, hebben we hier werk van kunnen maken. Vergelijkbare faciliteiten waren binnen NUTRIM al beschikbaar voor gezonde proefpersonen. In deze nieuwe unit is het net zo veilig, want in een ziekenhuissetting, net zo gedetailleerd en bovendien via wearables aan de thuissituatie gekoppeld.” Dat de glucoselactaatanalyzer als radertje in een grote onderzoeksmachine een uitkomst is voor de unit, staat voor Rensen buiten kijf: “De faciliteiten hadden we al, na aanschaf van de apparatuur is het allemaal meetbaar. En we weten dat-ie het gewoon doet.”

ANALYTISCHE CHEMIE

’

Al een jaar lang neemt een gerobotiseerde autosampler bij een Nederlandse vestiging van een multinational samples voor de kwaliteitscontrole van verpakte dranken. Dat deze eindgebruiker nu een tweede installatie koopt, is veelzeggend. De combinatie van industriële robuustheid met nauwkeurigheid op laboratoriumniveau spaart personeelskosten, is ergonomisch verantwoord, draait 24/7 en bespoedigt de vrijgave van batches.

Leendert van der Ent | Fotografie: Synchron Lab Automation

Drankenverpakkingen bemonsterd met robuuste autosampler

45September 2022 | LAB AUTOMATISERING

Met tweeduizend samples per uur voldoet de Autosampler III aan de snelheidseisen in een industriële omgeving.

Geautomatiseerde kwaliteitscontrole in bottellijn tot 4.000 pakken per uur

Deze gerobotiseerde bemonsteringsapplicatie kan met maxi maal acht naalden tegelijk door het dikke karton of de taaie plastic dop van een drankenverpakking heen prikken. Verpak kingen worden per krat of doos vanaf de productielijn direct in Autosampler III gevoerd. Dat gebeurt niet door laboratoriumme dewerkers, maar door operators in de fabriek. Vervolgens legen die naalden met uiterste precisie de opgezogen halve milliliter drank in de welletjes met reagentia van een microtiterplaat. Na incubatie kan de ATP-test vaststellen of de bemonsterde ver pakkingen uit een productiebatch aan de hygiëne-eisen voldoen. Zie hier geautomatiseerde kwaliteitscontrole in optima forma.

Deze gerobotiseerde bemonsteringsapplicatie, ontworpen door Synchron Labautomation, kan met maximaal acht naalden tegelijk door het dikke karton of de taaie plastic dop van een drankenverpakking heen prikken om afgevulde zuivelcharges te bemon

47September 2022 | LAB AUTOMATISERING

Geautomatiseerde sampling

Precisie en snelheid

Verpakkingen worden per krat of doos vanaf de productielijn direct in Autosampler III gevoerd’

Totaaloplossing

Geautomatiseerde opstelling voor het bemonsteren van zuivelpakken

Bekijk de video: https://vimeo.com/551640295

volgens Vice President Global Strategic Operations Scott Matthews geen sinecure: “Hoge snelheid, veel kracht om door verpakkingen heen te bemonsteren en zeer grote nauwkeurigheid bij het positioneren in de welletjes zijn aspecten die veel bedrijven wel of-of, maar niet makkelijk en-en voor elkaar krijgen.”

Voor dit ontwikkelingstraject benaderde Hygiena in 2019 Hamil ton en Tecan of ze hun bestaande laboratoriumapparatuur voor het testen van vloeistoffen konden vertalen naar het al twintig jaar oude Celsis-robotarmontwerp Autosampler I. Helaas, vervanging bleek niet mogelijk… Matthews: “Hun oplossingen bleken niet robuust genoeg voor gebruik in een industriële omgeving. Hier was een systemintegrator nodig.” Tecan verwees naar Synchron Lab Automation, de labautomatiseerder uit Etten-Leur ging graag de uitdaging aan en kwam met een nieuw ontwerp. Zo werd de oude autosampler met zijn enkele naald uitgerust met een kop voor het samplen met vier of acht naalden tegelijk, in een

Schaalbare oplossing

Achter deze applicatie zit Hygiena, een Californisch bedrijf dat microbiële diagnostische oplossingen ontwikkelt en produceert voor onder meer de voedingsmiddelenindustrie, de gezond heidszorg en de milieusector. Daarbij zitten ook ATP-testkits voor de zuivel- en frisdrankenindustrie. Door de overname van de voedingsmiddelenactiviteiten van Celsis International kreeg Hygiena in 2018 de beschikking over een robotsysteem voor geautomatiseerde sampling in het laboratorium, de Autosampler I. Een logische volgende stap was deze applicatie ook geschikt te maken voor een industriële setting, maar dit realiseren bleek

‘

robuuste uitvoering met 8 bar pneumatische druk om 15 Nm kracht uit te kunnen oefenen om de verpakkingen te doorbo ren. Minstens zo belangrijk: de vereiste snelheid werd gehaald en Synchrons eigen software zorgde voor de vereiste precisie, conform het wensenlijstje van Hygiena.

Hij vervolgt: “Stel je voor dat je dit kunt automatiseren. Nu worden de flessen en doppen van verpakkingen met de hand losgedraaid om monsters te nemen. Afhankelijk van het geldende kwaliteitsprotocol moet ergens tussen een half procent en een procent van de complete productie worden getest. Met de oude autosampler in het lab haalden we vierhonderd monsters per uur. Wij wilden met de industriële versie naar tweeduizend monsters per uur. Die autosampler kunnen we bovendien combineren met onze LIMS geïntegreerde testoplossing die de incubatietijd terug brengt van vijf naar twee dagen. Daarmee bieden we producen ten een totaaloplossing om snel de miljoenen drankenkartons of plastic flessen te kunnen testen die dagelijks over de lijnen lopen.

Inmiddels draait deze oplossing al een jaar bij een fabriek in Nederland. “Ze willen er nu nog een, en dat is veelzeggend voor het vertrouwen. We hebben intussen nog drie systemen ver kocht en zien veel interesse onder bottelaars wereldwijd. We zijn beduusd van de marktrespons. Synchron kwam met de meest simpele, robuuste en tegelijk meest betaalbare oplossing. Hun ontwerp, dat tot stand kwam in een prettige samenwerking, is een echte innovatie. Zeker geen one-off, deze robotiseringsop lossing kan vrij eenvoudig softwarematig aan specifieke klantei sen voor drankenkartons of plastic flessen worden aangepast. En dan is er nog het gebruiksgemak: de machine is eenvoudig via een touchscreen met het veilige Windows 10 te bedienen. Met deze oplossing bespaart de eindgebruiker kosten verbonden aan de inzet van werknemers, het benodigd aantal medewerkers en wordt een ergonomisch verantwoord alternatief geboden. En ze zijn als leverancier - naar Amerikaanse maatstaven - gevestigd in de achtertuin van onze eerste klant. Dat is mooi meegeno men, maar al hadden ze in Singapore gezetten, dan waren zij het geworden.”

VEILIGHEID IN HET LAB

Lekkages en de daarmee verbonden risico’s — ontdekken voordat het écht te laat is: dat kan met een slim monitoringsysteem dat alle vloeistoflekkages detecteert. Wie, waar en wanneer welke melding krijgt is heel exact te bepalen. Het systeem neemt bij de distributeur van verpakte gevaarlijke stoffen veel stress weg.

Redactie: Marjan Hammink | beeld: FOODnote

“Natuurlijk is het niet zo’n probleem als je waterlekkage hebt,” vertelt Gerard Weering, QHSE (kwaliteit, gezondheid, veiligheid en milieu) -manager bij Mavom Chemie in Alphen aan den Rijn. “Maar als je laboratorium zich op de verdieping daaronder bevindt, geeft het wel gedoe en waterschade. Het lab hebben we zelfs een paar dagen moet sluiten, de vloer erboven moesten we vervangen.” Dat was grotendeels te voorkomen geweest met een op het eerste gezicht eenvoudig apparaatje — door Denios ontwikkelde SpillGuard. In combinatie met het Connect-systeem biedt dit device 24/7 monitoring. Weering: “Dan had ik die melding gepusht gekregen en had ik waarschijn lijk ’s avonds zelf gekeken of er actie ondernomen had moeten worden.”

49September 2022 |

Een tank gevuld met schuimconcentraat voor brandbestrijding met linksonder de compacte SpillGuard.

Klein device geeft chemiebedrijf Mavom gemoedsrust systeemmonitorings-onlinemetdetecterenLekkage24/7

Veilige opslag

Vandaar dat er uitgekeken werd naar een betrouwbaar systeem om dit soort lekkages tijdig te ontdekken. Bedoeld voor het magazijn voor gevaarlijke stoffen, moest het volcontinu functio neren, het liefst met gegevensopslag in de cloud, dus met een onlineapplicatie om overzicht te kunnen houden op verschillende

Tijdige detectie

51September 2022 |

‘ Er hijregelmatigkomteen‘ping’omaantegevendatactiefis’ VEILIGHEID IN HET LAB

Mavom Chemie produceert chemische oplossingen voor industri ele toepassingen van OEM’s, [Original Equipment Manufacturers, red.], coatingbedrijven en industriële dienstverleners. Het bedrijf heeft een eigen laboratorium en een veilige opslag van gevaarlijke stoffen. Het magazijn is uitgerust met een vast opgesteld brand blussysteem en volgt de Nederlandse PGS-15-richtlijn voor de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen. Als zodanig staat er in het magazijn een grote buffertank met water, gekoppeld aan een blusinstallatie voor schuim. Juist in deze tank trad ’s avonds, in het weekend, lekkage op met alle gevolgen van dien.

“Het waarschuwingssysteem is redelijk rechttoe-rechtaan, maar wel heel gevoelig” weet Weering. Hij detecteert eenvoudig wel of niet. “Tussendoor testen is ook niet nodig. Er komt namelijk regelmatig een ‘ping’ om aan te geven dat hij actief is. Dat zit wel goed.” De aanwezige SpillGuards – Mavom heeft er twee in

Gerard Weering, QHSE-manager bij Mavom Chemie met een SpillGuard.

locaties. Weering: “Want als je hele grote terreinen of magazijnen hebt, kan het personeel niet overal zijn. De tendens is immers ook om met steeds minder mensen te werken.” Met het SpillGuard Connect-lekkagewaarschuwingssysteem kan de geautoriseerde gebruiker zelf – aan de hand van vooraf ingestelde parameters – via het dashboard bepalen voor wie, waar en wanneer welke melding of informatie beschikbaar moet zijn. Het systeem slaat statusgegevens van alle SpillGuards op in de cloud, zodat ze tussentijds of naderhand makkelijk opvraagbaar zijn.

| September 202252

SPECS

‘

bedrijf – bieden vooral zekerheid bij tijdige detectie. Daarmee voorkomt het bedrijf schade door bijvoorbeeld lekkages die lang doordruppelen. “Bij een melding gaat er nu meteen iemand naar toe om te kijken of er een kraan dichtgedraaid moet worden.”

De compacte SpillGuard die bij Mavom op de vloer ligt meet 11 cm in diameter en is volledig zelfvoorzienend. Hij werkt op een batterij en is meteen inzetbaar. Via de webapplicatie is te controleren wat de laadtoestand van de batterij is. In geval van een lekkage geeft het schijfje voor de directe omgeving visuele en akoestische signalen, maar stuurt bovendien direct een bericht per SMS en/of e-mail naar de aangewezen contactpersoon of -personen. De SpillGuard is geschikt voor ATEX zone 0, ofwel Ex zone 0, de aanduiding voor omgevingen met permanent risico op een

Een SpillGuard in het Mavom-laboratorium.

53September 2022 | SpillGuard lekdetectie-systeemConnect X compactInnovatief,en autonoom lekdetectiesysteem X Volledig zelfvoorzienend - geen accessoires nodig X Geschikt voor EX zone 0 en voor alle gasgroepen X Flexibel inzetbaar X Inbedrijfname binnen seconden X Melding per SMS en/of e-mail bij lekkage X Realtime aflezen X Akoestisch en optisch alarm X Regelmatig optisch signaal X Levensduur ongeveer 5 jaar

Ex zone 0

“Overdagexplosiegevaar.zijneraltijd mensen, iedereen heeft een vaste inspectieronde, waarin aan een aantal kritische punten meer aandacht wordt gegeven,” voegt Weering toe, “maar wat gebeurt er na het einde van de werkdag of in het weekend? De zekerheid die we nu hebben is wel zo prettig.”

Wat gebeurt er na het einde van de werkdag of in het weekend? ’

VEILIGHEID IN HET LAB

| September 202254

Nouryon kiest voor toekomstbestendige LIMS-oplossing

Leendert van der Ent | Fotografie: Marco Vellinga

Onderzoeker Johan Hoekstra (links) werkzaam bij het Atoomspectrometrieteam, collega-onderzoeker Bianca Bossinga van het Team Microscopie en Jan Smink, ict-specialist bij R&D, waren samen betrokken bij de selectie en realisatie van een opvolger voor Nouryons zelfontwikkelde Lab Request Systeem MIRA: iLES van iVention.

Van LabnaarhomemadeprofessioneelRequestSysteem

Onderzoeker Johan Hoekstra, werkzaam bij het Atoom spectrometrieteam, collega-onderzoeker Bianca Bossinga van het Team Microscopie en Jan Smink, ict-specialist bij R&D, waren samen betrokken bij de selectie en realisatie van een opvolger voor Nouryons zelfontwikkelde Lab Request Systeem MIRA. Waarom was een opvolger gewenst? “MIRA is in 2005 in gebruik genomen”, zegt Smink. “De Adobe Cold Fusion-standaard waarop MIRA was gebouwd, werd op een gegeven moment niet meer ondersteund en was vervangen door SharePoint. Daarom zijn we vanaf 2014 naar vervanging gaan uitkijken.”

55September 2022 |

LIMS

De analytische afdeling van Nouryon R&D, ECGMAS, ging niet over één nacht ijs bij het selecteren van een nieuw Lab Request Systeem. Maar toen het eenmaal zover was, gaf het systeem voldoende vertrouwen om zonder schaduwdraaien op 1 januari van dit jaar live te gaan. Andere afdelingen binnen Nouryon kijken inmiddels geïnteresseerd mee en overwegen om in de toekomst aan te haken.

Bianca Bossinga van het Team Microscopie bij Nouryon geeft een demonstratie van het nieuwe pakket iLES van iVention

‘Op 1 januari 2022 ging het systeem live, schaduwdraaienzonder ’

Programma van Eisen

Leverancier: iVention

De nieuwe software draait bij de analytische afdeling ECGMAS van Nouryon in Deventer, onderdeel van het wereldwijde R&D-center. De klanten zijn afdelingen binnen Nouryon wereld wijd, voormalige concerngenoten en externe relaties. ECGMAS met ongeveer veertig medewerkers is georganiseerd in verschillende techniek-georiënteerde teams. Het nieuwe pakket moest een bredere functionaliteit hebben. Er werden verschil lende opties geprobeerd, maar geen daarvan voldeed. “Na die ervaring hebben we geïnventariseerd wat we nu eigenlijk wilden – en wat niet”, vertelt Hoekstra. “Zo wilden we verschillende functionaliteiten in één pakket integreren, naast Lab Request bij voorbeeld ook het planningssysteem en een database van onze methoden. Flexibiliteit was ook belangrijk in de pakketeisen. Met dat programma van eisen zijn we leveranciers gaan zoeken. De ervaringen van collega’s in andere onderzoeksbedrijven vonden we daarbij belangrijk.”

Pakketversie: iLES

57September 2022 |

Simultane gebruikers: ongeveer 400

LIMS

Bedrijf: Nouryon

Server: iVention cloudserver

iVention is vertegenwoordigd op de World of Technology & Science (WOTS) van dinsdag 27 tot en met vrijdag 30 september in de Jaarbeurs in Utrecht, Hal 7, stand 7A057

Het bleek dat zowel zelfgebouwde systemen als LIMS vaak niet voldeden. Hoekstra: “LIMS zijn vaak op een QC-labomgeving gericht en minder op een onderzoeksomgeving als de onze.” Ver schillende leveranciers verzorgden een demo. Hoe hun pakketten het ervan af brachten ten opzichte van MIRA werd beoordeeld op een scoreformulier. Het werd een fotofinish. Bossinga: “Niet erg, want er zijn meer overwegingen. Een pakket kan een functie bevatten, maar hoe goed werkt die functie? Hoeveel vertrouwen

Nederlands bedrijf

LIMSpecs

Datum ingebruikname: Live op 1 januari 2022

geeft de organisatie achter het pakket? Dat is een belangrijke basis. Wat mede voor iVention pleitte, was dat het een Neder lands bedrijf uit onze omgeving was.”

‘ Nouryon-klanten kunnen nu wereldwijd in iLES inloggen’

Onderzoeker Johan Hoekstra bekijkt de status van deze ASX 560 autosampler van Teledyne via het LIMS.

Er moesten in het begin wat opstartproblemen worden opgelost en tegelijkertijd moesten de teamleden met het systeem leren werken. Hoekstra: “Om een steile leercurve te kunnen doorlopen, hadden Bianca en ik voor de eerste week trainingen georgani seerd en hebben we korte handleidingen geschreven zodat we deze fase snel konden doorlopen.”

59September 2022 |

Agile werken

Smink geeft aan dat voor een bottom-up bouwmethode werd gekozen: “We werkten agile: een stukje (mee)bouwen, beoor delen en dan weer verder. In dat iteratieve proces hadden we wekelijks overleg met de leverancier.” Hoekstra looft het advies van leverancierszijde “We hebben veel geleerd – onder andere dat een goede consultant essentieel is.”

Het is nu in de afrondende fase. Hoekstra: “Daarnaast is er nog functionaliteit die we tot nu toe bewust buiten onze scope gelaten hebben. Sommige van die specialisaties, zoals GLP (Good Labo ratory Practice, red.), stellen specifieke eisen aan het systeem. We inventariseren nu wat er nodig is om het systeem daarvoor geschikt te Toekomstbestendigheidmaken.” was van begin af aan een belangrijk punt, geeft Smink aan: “We zijn van een lokaal systeem naar de cloud gegaan. Nouryon-klanten wereldwijd en voormalige concerngenoten kunnen nu in iLES inloggen. Voor volledig externe klanten hebben we dat nog niet gefaciliteerd, maar het kan wel. Directories zijn via Microsoft eenvoudig te koppelen. In ons ICT-beleid om van lokale systemen naar de cloud te gaan zetten we hiermee een belangrijke stap.”

LIMS

De keuze was gevallen op het iLES Platform van iVention. Nu was het zaak het requirementsdocument om te zetten naar een werkend iLES Platform. De workflows moesten worden uitgeschreven zodat deze vervolgens gebouwd konden wor den. Hoekstra: “iVention levert een entiteitenplatform en wordt van de grond af aan opgebouwd.” Bossinga: “Dat gebeurt met bestaande bouwblokken, zodat er geen code hoeft te worden geschreven die later updateproblemen veroorzaakt.”

Op 1 januari 2022 ging het systeem live, zonder schaduw draaien. Het was nog niet volledig af. “Daar kozen we bewust voor”, zegt Hoekstra. “Op 90% was het al goed werkbaar. We wisten ook dat de laatste 10% relatief veel werk zou vergen. We dwongen onszelf zo om die laatste 10% versneld af te krijgen.”

Cloud

Tosoh verhoogt productiecapaciteit

TransportMARKTenopslagkoffer voor Li-ion accu’s

DUPA, [+31] (0)76-2043015, info@dupa.nl, www.dupa.nl

Tosoh Bioscience, www.tosohbioscience.de

| September 202260 LAB

De Microfluidizer-vloeistofprocessor van Microfluidics (Foto: Salm en Kipp).

Voor een gegarandeerd reproduceerbaar proces voor het opschalen van lab naar productie zijn de Microfluidizer vloeistofprocessoren van Microfluidics een uitkomst. De apparatuur biedt technologie voor het gericht verkleinen van deeltjes in

Salm en Kipp, [+31] info@salm-en-kipp.nl,(0)346-269090www.salmenkipp.nl

Om aan de toegenomen vraag van scheidings- en zuiverings media te voldoen en een stabiel aanbod te kunnen garanderen, verhoogt Tosoh haar Japanse productiecapaciteit met ongeveer 70%. Scheidings- en zuiveringsmedia zijn belangrijke produc ten van Tosoh’s Bioscience Division en worden gebruikt in het zuiveringsproces van biofarmaceutische productie en andere processen. Een van de kritische toepassingen is de zuivering van antilichaam-afgeleide moleculen. Naast deze groeiende markt, breidt de vraag naar biofarmaceutica zich uit naar gentherapieën, op RNA gebaseerde vaccins en medicijnen en andere moda liteiten. De markt voor oligonucleotide-geneesmiddelen groeit eveneens snel. Het bedrijf levert voor dergelijke therapieën de harsen met hoge resolutie. Naast deze investeringen op de korte termijn streeft Tosoh er op de lange termijn naar een leveran cier van totaaloplossingen te worden in het biofarmaceutische productieproces.

De K470 AccuSafe met stapelhoekjes (Foto: Dupa).

De Japanse locatie van Tosoh (Foto: Tosoh).

Om de accu’s tijdelijk veilig op te slaan voordat ze worden vervoerd, is de K470 AccuSafe een veilige oplossing. De kof fer is speciaal ontworpen voor de veilige opslag en transport van defecte of beschadigde lithium-ion accu’s volgens ADR SV 376 en verpakkingsvoorschrift P908. Hij is gemaakt van alumi nium, uitgevoerd met brandbesteding polster- en absorberend materiaal van gestructureerde glasvezels en heeft een stofvrije binnenuitrusting. De koffer heeft een afmeting van 600x600x250 mm (binnenafmetingen 550×550×220 mm) met een volume van 67 liter en een maximaal toelaatbaar brutogewicht gevaarlijke stof van 65kg. Door de aluminium stapelhoeken zijn de koffers eenvoudig en stabiel te stapelen. Het transport en de opslag van lithium-ion accu’s kent strenge veiligheidsvoorschriften. Ongecontroleerd vrijkomen van energie in accu’s is immers brandgevaarlijk en veroorzaakt grote schade.

vloeistoffen bij een constante druk volgens een constant dis tributieprofiel. De vloeistofprocessoren vormen de standaard op het gebied van nano-emulsies en nanodeeltjesapplicaties en zijn inzetbaar in de farmacie, biotechnologie en cosmetica. Het hart van de Microfluidizer is de interactiekamer met ‘parallel path microchannel’-architectuur waarin de deeltjes tot op nanoniveau worden verkleind. Dit gebeurt onder grote druk, die kan oplopen tot ruim 2.750 bar. Dit levert een uniformere deeltjes grootte op, naast betere productstabiliteit, langere houdbaar heid, hogere opbrengst, lagere sterilisatiekosten en lagere productiekosten.Microfluidizers zijn verkrijgbaar voor lab-, pilot- of productieschaal. Om te bepalen welke uitvoering geschikt is voor uw toepassing, heeft Microfluidics een handige ‘Microfluidizer Processor Selector’ ontwikkeld. Deze is te vinden op de website van de Benelux-dealer Salm en Kipp.

Microfluidizer Selector Tool

Actie-artikelen (vlnr): 5 liter Polycience waterbad, ProTippipetpunten, 8-multichannel pipetten van Microlit, Vortexmixer van Phoenix instrument en TempTronic food thermometer

Vijf redenen om te kiezen voor de G:BOX:

maken van een simpel en transparant kortingssysteem. Betaling van de factuur kan achteraf.

X Besparen op kosten en tijd. Perfect belichte chemiebeelden in enkele klikken, zonder gebruik te hoeven maken van een tijdrovende röntgenfilm.

Nino Labinteriör wordt Nordic Labtech

Een laminaire flowkast van Nordic Labtec (Foto: Salm en Kipp).

X Software conform de CFR21 Part 11. Volledig traceerbare resultaten, te gebruiken voor diverse audits.

ACTIE TAKE 5, GET 10%

Wilten Bioteknika, [+31] natasja@wiltenbioteknika.nl,(0)76-5086500www.wiltenbioteknika.com

X 5 liter Polycience waterbad

X 8-multichannel pipetten van Microlit

Laboramastore , [+31] sales@laboramastore.nl,(0)76-50865005www.laboramastore.nl

61September 2022 | LAB MARKT

X Beelden zijn te multiplexen tot 5 diverse kanalen met UV-, blauw- en RGB-HI-LEDlichtopties. Wissel eenvoudig tussen blots en gels. Mogelijkheid om stain-free foto’s te maken.

De G:BOX-XRQ is een gel-documentatiesysteem voor DNA/ RNA- en eiwitdetectie. Het toestel is geschikt voor chemiluminis centie en routinematige gelanalyse.

X TempTronic food thermometer

Wanneer u via Laboramastore 5 stuks aanschaft van onder staande artikelen, ontvangt u een korting van 10%:

X Bijbehorende ProTip-pipetpunten, steriel met filter.

Snelle DNA/RNA- en eiwitdetectie

X Snelle datacontrole met de GeneSys-applicatie. Analyseer deze data ongelimiteerd achter uw eigen pc met GeneTools.

De (Foto:G:BOXWilten Bioteknika).

X 4 MP high quantum effici ency-camera met picogramdetectie. Door de koeling valt de achtergron druis weg, resulterend in scherpere foto’s.

Laboramastore, opgericht in 2016 en een initiatief van Wil ten Instrumenten, is een (web)winkel voor hoogwaardige, basic laboratoriumapparatuur en artikelen voor eenmalig gebruik. De website streeft naar concurrerende prijzen en voorraden van kwaliteitsproducten van verschillende merken en hanteert een levertijd binnen 10 werkdagen. De order- en verzendkosten zijn €15,- per bestelling, ongeacht de orderwaarde. U kunt zonder login-procedure gebruik

X Vortexmixer van Phoenix instrument

De naam van Nino Labinteriör verandert in Nordic Labtech. De naam weerspiegelt de Zweedse betrouwbaarheid en sluit beter aan bij de inter nationale ambities en het groeiende portfolio. Nordic Labtech produceert stovenwerkbankenNordicscheverkoop,enovensenbanken,nairecytostatica-werkbanken,veiligheidswerkbanken,biologische3-filterlamiflowkasten,isotoopwerkisolatorsenzuurkastenookdebekendestovenenvanTermaks.SindsjanuariverzorgtSalmKippvanuitBreukelendeinstallatieentechniondersteuningvanzowelLabtechbiologischealsdeTermaksenovens.

Salm en Kipp, [+31] info@salm-en-kipp.nl,(0)346-269090www.salmenkipp.nl

WoTS fhi.nl/wots 13 oktober LAB Automation Day '22 www.labautomationday.be BEURS, CONGRES, CURSUSSENSEMINAR

WoTS-SEMINARS

26 september

LOCATIE: Croesefoyer september

27 september, 09:30 - 12:00

29 september, 09:30 - 12:00

29 september

Door het optimaliseren van de sample workflow kunnen laboratoria de efficiëntie in het lab verbeteren, de laboratorium capaciteit verhogen en het aantal fouten verminderen. Tijdens dit seminar geven vijf sprekers uit de praktijk inzicht in hoe zij omgaan met dit thema. Dit seminar heeft aansluiting op de X-pedition Innovaties in de sample workflowl

Kwaliteitszorg in het laboratorium HAN, www.han.nl

NEN-EN-ISO/IEC 17065: 2012 praktisch interpreteren QAducation, www.qaducation.nl

Agilent 6890/7890 basic operation, troubleshooting and maintenance Avans+, avansplus.nl

Seminar-highlights van de World of Laboratory

Validatie van Excel Spreadsheets in laboratoria QAducation, www.qaducation.nl

27 september

Veilig werken met onveilige stoffen Tijdens dit seminar belichten vijf experts alle aspecten van veilig omgaan met gevaarlijke stoffen in het laboratorium. Zij gaan onder meer in op de impact van incidenten in een lab. Ervaringsdeskundigen delen hun expertise en methodieken met als doel om bewustwording te creëren over de risico’s én om handvatten aan te reiken hoe risico’s beperkt kunnen wor den. Dit seminar heeft aansluiting op de X-pedition Veiligheid op het lab

Proefcollege Cursus Kwalificatie en Validatie Engineer HAN, www.han.nl

| September 202262 LAB AGENDA

3 oktober

29 september

LOCATIE: Croesefoyer

LOCATIE: Croesezaal

Innovaties in de sample workflow

Meer agenda op www.labinsights.nl/evenementen 27-30

Voedselveiligheid in het lab Spijker uw kennis bij en maak kennis met innovaties op het gebied van voedselveiligheid tijdens dit seminar. Vijf deskun digen gaan in op diverse analytische technieken en methodes om stoffen in voeding op te sporen en voedselveiligheid te waarborgen. Dit seminar heeft aansluiting op de X-pedition Voedselveiligheid – van koe naar chocolade.

29 september, 09:30 - 12:00

Suurmond 54 Synchron 30 Tempcontrol 10 Westburg 6 Wilten Instrumenten 62

Bitos 54

Axel Semrau 12

Labolutions 52

Laboramastore 6

Salm en Kipp 12, 38, 63

oktober verschijnt 28 oktober 2022.

Kuhner Shaker 54

63September 2022 | LAB ADVERTEERDERSINDEX

BronsonBoom Incubator Services 7 Carl Roth 13

NBS Scientific 58

Nikon Europe 42 Ocean Insight 38

Labmakelaar 24

ApeldoornLABinsights

Agilent 34 Asecos 2

Mondial Movers 6

Bioké 44

X De energietransitie vraagt om veilige oplossingen voor onder meer de opslag van waterstof voor auto’s en vrachtwagens: zo worden tanks beproefd bij Kiwa in

Skalar 18

iVention 46

X Flexibel een lab op de toekomst bouwen? Met het IGLO-concept kan een lab meegroeien met de actualiteit.

Polytemp 56 Prolyse 42

Dupa 6 FHI | WoTS 2022 48 Infors 14 Intos 24 Instrument Solutions 64

Messe Düsseldorf 42

Labware 50

JSB 20

VOLGENDE ADVERTEERDERSINDEXNUMMERS:

Beun-de Ronde 16, 30

KRSS 12

X Transcriptomics: wat houdt deze opkomende life sciences-wetenschap in?