Labinsights-2024-03

Al jaren hoor ik dat de dagen van de labvakbeurs zijn geteld. Maar twintig jaar later, en evenzoveel Laborama-edities verder en minstens 10 WoTS-edities is dit doemscenario nog niet bewaarheid. De beurskalenders voor 2025 en 2026 staan alweer vol. Ja, je ziet meer kleinschalige thematische beurzen voor een specifiek publiek, zoals LabAutomation, hier zit groei in. Ja, bezoekersaantallen op grote beurzen gaan gestaag omlaag. Ja, beurzen worden kleiner, want er staan minder exposanten en de stands worden compacter. Ja, er zijn notoire afhakers onder de leveranciers die dit type beursconcept voorgoed vaarwel hebben gezegd. En ja, beurzen zijn mijns inziens onvoldoende in staat een jong publiek te trekken. De beurs vergrijst, want is niet ‘snel’, ‘entertaining’ en ‘cool’ genoeg. Bovendien zie je dat labs voornamelijk nog ‘beslissers’ afvaardigen. Dit zijn vaak medewerkers in de hogere echelons, ervaren, en meestal niet de jongsten.

Tijdens de voorbije Laborama in Brussel laaide deze bekende discussie over ‘het bestaansrecht van de beurs’ weer op. Weer minder bezoekers? Waar blijven de bezoekers? Weet je hoe druk het vroeger op onze stand was? Bij sluiting op vrijdagnamiddag 15 maart bleek Laborama nagenoeg evenveel geïnteresseerden getrokken te hebben als vorig jaar. En de vrijdag leek een soort inhaalrace, het was ineens ‘gezellig druk’. En daarmee was het toch weer een geslaagde beurs voor veel exposanten.

En voor de bezoekers? Dat is moeilijker te peilen, maar feit is dat laboratoriumtechnologie een onweerstaanbare aantrekkingskracht heeft op labmedewerkers. Pipetten worden massaal uitgeprobeerd, van apparatuur worden deurtjes opengetrokken, kappen moeten van de chromatograaf om binnenin te kunnen kijken. Nog een bewijs dat labmensen de techniek in het echt én in werking willen zien, en dat ze smullen van demo’s. En dat is logisch. Vergelijk het met sportschoenen die je op internet koopt. Eenmaal thuisbezorgd blijkt de maat niet goed, zitten ze krap en blijken ze een stuk minder robuust dan het marketingpraatje deed geloven. Daarom wil je die ergonomische pipet zelf uitproberen, wil je de knopjes van die handige compacte liquid handler zelf kunnen bedienen en wil je kritische vragen kunnen stellen over dat dat geweldige LIMS-pakket. Daar is een labvakbeurs het ideale podium voor. En vergeet niet het menselijke contact, en de gunfactor. Je gaat liever met een leverancier in zee die naar je luistert, met je meedenkt, en oplossingsgericht is ingesteld. Niet iemand die je iets wil aansmeren. Alle internetontwikkelingen en AI ten spijt hebben we voor de menselijke interactie en het netwerken op een beurs nog geen volwaardig alternatief. Testcase was de coronapandemie toen beurzen noodgeboren digitaal gingen. Dat werd een flop. Interessant was het verhaal van een leverancier die tijdens Laborama ineens in contact kwam met een aantal laboratoria waar ze telefonisch de nodige acquisitie op hadden gedaan, maar zonder resultaat. Op de beurs liepen deze ‘prospects’ tegen de apparatuur aan en kwam het eindelijk tot een gesprek. Het leverde deze exposant maar liefst 30 ‘leads’ op. Daarmee was diens beurs meer dan geslaagd. Zolang ik dit soort verhalen hoor, is er toekomst voor de beurs.

Heeft de labvakbeurs toekomst?

Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Special LIMS en Labsoftware

In de jaarlijkse special ‘LIMS en Labsoftware’ een update van de jaarlijkse leverancierstabel om snel een selectie te kunnen maken uit potentiële aanbieders bij aanschaf van een nieuw LIMS

X Datwyler Healthcare Systems heeft met succes een LIMS geïmplementeerd binnen zijn bestaande SAP ERP-systeem. Een bijna papierlooslab ligt in het vooruitzicht.

X Met de overstap naar een biobank information management system (BIMS) lopen de processen voor monsteropslag en -uitgifte bij de Radboud Biobank in Nijmegen met de dag sneller, minder foutgevoelig en een stuk transparanter.

April 2024 60e jaargang

www.labinsights.nl

Verschijnt 9x per jaar

Hoofdredactie: Vincent Hentzepeter, redactie@labinsights.nl, +31 (0)6 20592436

Aan dit nummer werkten mee: Vanessa Appelman, Ivo Horn, Hans van Eerden, Marjan Hammink

Eindredactie: Sylvie Hoyinck

Redactiecommissie: Dr Ineke Joosten (Senior Onderzoeker/Researcher Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Rijkserfgoedlaboratorium), Alex Muntendam (Manager Clinical Pharmacology and Bioanalytics bij Abbott), Bas van Driel (Business Development Manager Food Netherlands GBA), Jules Hoenderop (consultant Roche Diagnostics), Taco van der Maten (productmanager XRF Panalytical, chairman of the board of directors van ASTM International), Anita te Riet (Bergenius Labadvies), Han te Vaanhold (international sales representative Seastar Chemicals Inc.).

Media-advies: Erik ten Haaf, +31 297 223462, +31 6 10031781 erik@maxusmedia.nl

Debbie van den Dool en Marion van Sinderen, +31 316 227155, sales@maxusmedia.nl

Vormgeving: Marjan Hammink, marjan@maxusmedia.nl

Abonnementen: SP Abonneeservice, Postbus 105, NL-2400 AC Alphen aan den Rijn. Tel +31 (0)88 1102028, abo@labinsights.nl. Abonnement Nederland 1 jaar € 295,-, 2 jaar € 395,-. Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Vraag een proefnummer aan en/of neem een abonnement op de digitale editie en nieuwsbrief door u op www.labinsights.nl te registreren.

Druk: Veldhuis Media, Meppel

Uitgever: maXus media publishers, 1421 AC Uithoorn

© 2024 maXus media

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2468-6417

LIMS laten landen in het ERP-softwarelandschap

9

Voor implementatie van een LIMS in een bestaand softwarelandschap zijn de interfaces met systemen zoals ERP, het automatiseringssysteem van de bedrijfsprocessen, vaak kritisch.

Kadans Science Partner opent Plus Ultra Amsterdam

20

Splinternieuw en hypermodern: Plus Ultra Amsterdam, een modern multi-tenant gebouw gericht op innovatie in de Life Sciences & Health. De BREEAM Oustanding score maakt dit pand superduurzaam.

Volle bak

LabAutomation 2024

12

LabAutomation 2024 wist weer meer geïnteresseerden in labautomatisering, robotisering en labsoftware naar Den Bosch te trekken. Maar liefst 314 bezoekers mocht FHI noteren. Een foto-impressie.

Dit was Laborama Expo 2024

23

Laborama Expo 2024 trok vrijwel evenveel bezoekers als in 2023. In totaal togen 1.591 geïnteresseerden naar Paleis 3 van Brussels Expo bij het Atomium, marginaal minder dan de 1.624 in 2023.

Tijdwinst door geautomatiseerde droogstoof

14

Een efficiëntere droogoven voor drogestofbepaling levert een betere kwaliteit, meer data en een hoop tijdwinst. De nieuwe, geautomatiseerde droogstoof is pure innovatie vanuit een bijzondere samenwerking.

Biobank information management system

28

Met de overstap naar een biobank information management system (BIMS) lopen de processen voor monsteropslag en -uitgifte bij de Radboud Biobank sneller, minder foutgevoelig en een stuk transparanter.

Nieuwe Fase voor VITO: duurzaamheid, innovatie en samenwerking

Op 1 januari 2024 begon een nieuwe fase voor VITO, met een nieuwe beheersovereenkomst, een nieuw directiecomité, een nieuwe strategie en een nieuwe CEO,, Inge Neven. Samenwerking staat centraal, intern en extern, met een focus op een positieve transitie naar een duurzame toekomst. Het klimaat en veerkracht zijn cruciaal, zoals benadrukt door recente overstromingen. VITO’s nieuwe strategie omvat drie impactdomeinen: Klimaat, Duurzame grondstoffen en Gezonde leefomgeving. Deze zijn onderling verbonden en vereisen transversaal werken en systeeminnovatie. Het directiecomité stuurt elk domein aan met multidisciplinaire teams, en de organisatie wordt gestroomlijnd voor groei en flexibiliteit. VITO richt zich op het vergroten van haar impact, het stimuleren van innovatie en zichtbaarheid, en het bieden van geïntegreerde oplossingen aan klanten. Neven wil de kloof tussen wetenschap en samenleving overbruggen door outreach en duidelijke communicatie. Haar betrokkenheid bij VITO’s missie geeft haar energie om bij te dragen aan een duurzamere wereld.

Inge Neven, CEO van VITO

Cleanzone 2024

In Frankfurt am Main zal op 25 en 26 september de volgende editie van Cleanzone plaatsvinden. De internationale beurs, gericht op de cleanroomsector, wordt steeds populairder en trekt veel interesse. Talrijke bedrijven hebben hun deelname al aan de vakbeurs op 25 en 26 september 2024 in Frankfurt am Main bevestigd. Dit is niet verwonderlijk gezien de groeiende markt voor cleanroomtechnologie. Het aantal deelnemende bedrijven ligt met nog een half jaar te gaan hoger dan bij eerdere edities. Zowel nieuwe als vertrouwde gezichten uit de sector zullen aanwezig zijn, met ongeveer 30 procent nieuwe exposanten. Bedrijven als Octanorm Bauelemente, Icotek, AM Instruments en Getinge zullen hun expertise op het gebied van cleanrooms presenteren, samen met gevestigde deelnemers zoals Daldrop + Dr. Ing. Huber, Kemmlit Bauelemente en Cleanroom.de. De beurs biedt een biedt een prima gelegenheid om te netwerken en kennis uit te wisselen, Kortom, wie zich in één dag op de hoogte wil stellen van de laatste ontwikkelingen in cleanroomtechnologie, weet waar-ie terechtkan.

Datum: 25 en 26 september 2024

Openingstijden: 25 september van 09:00-17:00

26 september van 09:00-16:00

Locatie: Messe Frankfurt

Schaarste maakt laboratoria creatief

Mijn vader begon zijn carrière op jonge leeftijd bij Philips. Als machinebankwerker schiep hij onderdelen uit ruwe metalen klompen. Zijn handen draaiden en freesden onderdelen tot op een fractie van een millimeter nauwkeurig. Hij was een beeldhouwer van de maakindustrie.

De technische school waar hij zijn opleiding volgde, sloot niet volledig aan bij wat Philips nodig had. Hij leerde zijn vak op de werkvloer, waar de machines zoemden en vonken dansten. Philips was zijn leerschool.

Nu, vele decennia later, zie ik een vergelijkbaar fenomeen opnieuw opkomen. De krappe arbeidsmarkt zorgt ervoor dat beginnende analisten weer naar de kern gaan van werken en leren.

Laboratoriumopleidingen sluiten niet meer naadloos aan op de praktijk en soms worden analisten aangenomen met een andere opleidingsrichting. Denk bijvoorbeeld aan analisten met een achtergrond in Applied Sciences die werkzaam zijn bij klinisch chemische laboratoria. Het binnenhalen en behouden van talent staat centraal en laboratoria investeren heel bewust in scholing.

Maar er is nog een andere revolutie gaande: die van digitale oplossingen. Het gebruik van slimme software, met beslis-algoritmes en trendanalyses, levert inzichten die voorheen veel meer tijd en menselijke expertise vergden. De schaarste op de arbeidsmarkt dwingt laboratoria om te veranderen. Ze omarmen technologieën die de efficiëntie verhogen en de precisie verbeteren. Meer doen met minder mensen.

Op dit moment zie ik in de laboratoria steeds vaker een samenspel van werken en leren, waarbij traditioneel analistenwerk hand in hand gaat met nieuwe technologieën. Naast monsterstromen en chemische analyses bestaat er een wereld waarin datastromen en data-analyses de toon zetten. Dit past bij het innovatieve karakter van labs om zich voortdurend aan te passen aan een wereld die in een hoog tempo verandert.

Werken en leren, gedreven door schaarste en verrijkt door innovatie, vormt de ruggengraat van onze moderne laboratoria. Mijn vader, nu met pensioen, zou trots zijn op deze evolutie, waarin oude ambachten en nieuwe technologieën harmonieus samenkomen om de grenzen van het mogelijke te verleggen.

Jules Hoenderop adviseert de redactie van LABinsights

Microbiologische kwaliteitscontrole bij Datwyler Healthcare Solutions.

Interface met ERP kritische factor bij implementatie

LIMS laten landen in het

ERP-softwarelandschap

Voor implementatie van een laboratoriuminformatiesysteem (LIMS) in een bestaand softwarelandschap zijn de interfaces met systemen zoals ERP, het automatiseringssysteem van de bedrijfsprocessen, vaak kritisch. Bij de Datwyler Healthcare Solutions productielocaties betrof dat onder meer de overdracht van de masterdata en het genereren van certificaten.

Redactie: Hans van Eerden | fotografie Datwyler

De planning van de labwerkzaamheden bij de Datwyler Healthcare Solutions vestigingen gebeurde tot voor enkele jaren zonder LIMS, vertelt Liesbeth Parthoens, global process manager voor kwaliteitsmanagement. “We deden veel op papier en in Excel. Verder hadden we dingen in SAP [het ERP-systeem, red.] aangepast voor de labplanning.” Voor ERP stond echter de overgang naar SAP S/4HANA gepland. “Dan zouden we weer al die aanpassingen moeten doen. Bovendien misten we in SAP dingen die we op het lab wel nodig hadden. Het was bijvoorbeeld niet compliant met alle regulering waar we van onze farmaceutische klanten aan moeten voldoen, ook al produceren we zelf geen medicijnen. Denk aan 21 CFR Part

11 [Electronic Records and Electronic Signatures, red.], GMP en diverse andere reguleringen.”

R&D- en kwaliteitscontrolelaboratoria

Deze vestiging in België werkt met 900 medewerkers alleen voor de farmaceutische industrie en levert afdichtingen, zoals zuigertjes, naaldbeschermers en stoppers voor injectiespuiten en flesjes. Tijdens COVID-19 moest de productie flink worden opgeschaald voor de grootschalige vaccinatieprogramma’s. De R&D is vooral gericht op materiaalontwikkeling. Dat betreft nieuwe elastomeren die nog zuiverder van samenstelling zijn om de interactie tussen afdichting

en medicijn zoveel mogelijk te beperken. Voor speciale medicijnen voor bijvoorbeeld kankertherapie wordt het elastomeeronderdeel zelfs van een inerte coating voorzien. Naast het researchlab is er een apart lab voor kwaliteitscontrole van productie.

De vestiging in Alken valt onder het Zwitserse bedrijf Datwyler, dat met locaties in Europa, Amerika en Azië hoogwaardige, systeemkritische elastomeercomponenten produceert voor uiteenlopende markten, zoals Healthcare, Mobility, Connectivity, General Industry en Food & Beverage

Van Excel naar LIMS

In 2019 viel het besluit om een LIMS in te voeren. “In zo’n systeem komen alle processen op het labo bijeen”, verklaart Parthoens. Als digital process owner is ze nu verantwoordelijk voor de implementatie van de systemen die bij het kwaliteitsmanagement worden gebruikt, met name LIMS en ERP. “We zijn gestart met vendorselectie en hebben ons georiënteerd op de functionaliteit en de support, wereldwijd, die leveranciers bieden. LabWare scoorde het beste met hun demo en de antwoorden op onze ‘Request for Information’.”

Compliancy certificaten via SAP

De specifieke functionaliteit voor labplanning verhuisde grotendeels van SAP naar het LabWare LIMS. Onder meer het genereren van certificaten voor de compliancy bleef in SAP. “Onze

certificaten waren volledig geborgd in SAP en dat hadden we voor het nieuwe SAP S/4HANA ook alweer deels uitgewerkt. Anders hadden we de borging van certificaten in het LIMS volledig opnieuw moeten opbouwen.” Ook de definitie van inspection points en planning van batchcontroles is in SAP gebleven. Alle informatie gaat via de interface naar het LIMS, dat op basis daarvan de geconnecteerde instrumenten aanstuurt.

Standaard LIMS-workflow

Het streven was om zoveel mogelijk de standaard voor functionaliteit en workflow in het LIMS aan te houden. De bedrijfsspecifieke invulling kon vooral met configuratie van templates worden opgelost. Verder bood het LIMS de flexibiliteit om met interne configuratie bijvoorbeeld de interface met SAP in te richten op de wensen van Datwyler. Daarin is bijvoorbeeld geregeld dat de masterdata die in ERP worden opgezet automatisch

‘ Bij audits gaan we nu meer en meer richting papierloos, al zal dat nooit volledig lukken’

Visuele inspectie van farmaceutische gebruiksartikelen.

worden doorgezet als LabWare Static Data. Ook berekeningen kunnen worden overgenomen door het LIMS.

LIMS-configuratie

Andere aanpassingen middels configuratie op de eigen werkwijze die Datwyler volgt, betroffen onder meer de definitie van de inspection points en de AQL (Acceptance Quality Limit) testing. Parthoens licht dat laatste toe: “Wij doen de visuele inspectie op onze eigen manier. Als onze mensen bijvoorbeeld een batch stoppers keuren, voeren ze de waargenomen fouten met bijbehorende reden stuk voor stuk in. Ze geven niet eerst het totaal aantal mogelijke fouten op en dan de verschillende redenen.” Het LIMS bood ook hier de flexibiliteit om het optimaal volgens de werkwijze van Datwyler in te richten. “Dat vergde wat uitzoekwerk, maar voor onze mensen die de keuring doen is het wel veel simpeler werken.”

Lokaal of in de cloud

Het LIMS kan lokaal op een computer/laptop worden geïnstalleerd, maar ook via een browserconnectie of mobiele app worden benaderd in de cloud. Dat kan in de dedicated cloud van LabWare zijn, of bij Amazon Web Services. Datwyler koos voor die laatste optie en LabWare overlegde met de IT-afdeling over de installatie en de beveiliging, ook van de lokale instrumenten die zijn geconnecteerd.

Stapsgewijze implementatie

Omdat Datwyler voorheen zonder LIMS werkte, kon de implementatie stapsgewijs – per functionele module en per locatie – worden gepland. Zo konden administrators en eindgebruikers geleidelijk gevoel krijgen voor het systeem. Vervanging van een bestaand LIMS zou juist met een big bang moeten gebeuren.

Het project startte in 2020 en vanaf voorjaar 2021 zijn de nodige modules live gegaan; voor de afronding is het nu wachten op SAP. De ervaringen zijn tot nu toe positief, meldt Parthoens. “Natuurlijk hebben we nog geleerd en zijn er al kleine aanpassingen gedaan, omdat iets toch niet werkte zoals gedacht.”

Kwaliteitsverhoging

Werken met het LIMS draagt bij aan de harmonisatie van werkprocessen over de verschillende locaties en verhoogt de kwaliteit van de planning en de informatie bij Datwyler. Denk aan minder fouten door het elimineren van handmatig werk bij het connecteren van apparaten en het vastleggen van inspection points. “Efficiency is nooit een driver geweest. Bepaalde handelingen kosten nu minder tijd, andere dingen juist meer, zoals de second review door een collega bij correctie van een typefout.” Dat draagt dan weer bij aan bewaking van de datakwaliteit.

Digitalisering

De invoering van het LIMS sluit vooral aan bij digitalisering als een strategische pijler van Datwyler. “Bij audits gaan we nu meer en meer richting papierloos, al zal dat nooit volledig lukken, zoals we dat ook in productie doen met de invoering van een nieuw manufacturing execution system (MES).” Alle informatie is digitaal beschikbaar, benoemt Parthoens daarom als belangrijkste winstpunt.

“Voorheen kregen onze mensen op het lab veel aanvragen voor testen vanuit R&D nog op papier. En inschrijven van stalen die op het lab binnenkwamen, deden we niet. Dat was handmatig te veel werk. Nu doen we dat snel met een scanner. We kunnen eenvoudiger aanvragen verwerken, informatie terugvinden en trends signaleren, bijvoorbeeld in de operatie van het lab. Daar kunnen we dan aanwijzingen voor verbetering uit halen.”

Belangrijkste LIMS-functionaliteit voor Datwyler

X Instrument Management

X Instrument Connections

X Environmental Monitoring

X Standard & Reagent Management

X Request for Analysis, voor T&I (Technology and Innovation) en QC (Quality Control)

X Regulatory Data Integrity

X SAP QM-IDI interface (Quality Management - Inspection Data Interface)

Meer op: www.datwyler.com

Volle bak LabAutomation 2024

LabAutomation 2024 wist weer meer geïnteresseerden in labautomatisering, robotisering en labsoftware naar Den Bosch te trekken. Maar liefst 314 bezoekers mocht FHI noteren.

Ze deden kennis op over de praktische inzet van sofware en hardware tijdens een van de vele seminars. Een foto-impressie van deze drukke LabAutomation editie.

Redactie: LabInsights | Fotografie: FOODnote

De belangstelling voor automatisering van laboratoria blijft onverminderd hoog. Dit blijkt wel uit de grote belangstelling voor deze jaarlijkse door FHI georganiseerde automatiseringsdag, inmiddels een traditie. Bij automatisering wordt al snel gedacht aan het bezuinigen op personeel, ofwel banenverlies. Dit is in de labwereld zelden de overweging. Laboratoria zitten te springen om technisch en analytisch hooggeschoold personeel, maar hier is moelijk aan te komen. Bovendien vloeien er de nodige gekwalificeerde mensen af door de vergrijzing. Wat zijn dan wel de overwegingen?

1. Niet mensen wegbezuinigen, maar het oplossen van tekorten in het labteam is daarom een van de belangrijkste drijfveren om te automatiseren. Bovendien maakt automatisering en robotisering het mogelijk routinewerkzaamheden, zoals het inzetten van buisjes en het inkloppen van data, in te ruilen voor interessantere taken. Zo kan je als labmanager je mensen laten doen waar ze voor opgeleid zijn, zoals het uitdagende analysewerk en data-interpretatie.

2. Efficiënter werken is ook een reden om te automatiseren, maar ook hier meestal in het teken van ‘meer en beter’ in dezelfde tijd. Dus: meer monsters doen per uur met het beschikbare team.

3. Tot slot is natuurlijk kwaliteitsbeheersing een belangrijke reden om te kiezen voor automatiseringsoplossingen. Door automatisering kan er reproduceerbaarder gewerkt worden, want er zijn minder menselijke fouten, en het databeheer is beter geborgd.

Robotiseringsoplossingen van Synchron Labautomation, inmiddels opgegaan in Molgen dat met onder meer PCR-stations op de naastgelegen stand exposeerde.

Wie goed keek, zag dat Axel Semrau nu deel uitmaakt van de Trajangroep. Hier poseren Govert Schröder, Global Account Manager Food, en zijn Duitse collega Sonja Augustin, Global Account Manager.

Deze bezoekers van Naturalis laten zich bijpraten over de codeer- en etiketteermogelijkheden van Brady.

De plenaire zitting met elevator pitches, waarbij leveranciers 1 minuut de tijd hebben hun activiteiten voor het voetlicht te brengen.

De Mantis van Formulatrix, een compacte vloeistofdoseerunit voor 96 of 384 platenconfiguraties voor doseervolumes zo klein als 100 nanoliter.

LabAutomation 2024 was nog drukker dan in 2023. Het evenement trok 314 geïnteresseerden in labautomatisering, robotisering en labsoftware naar Den Bosch.

Uiteraard ontbreken gebruiksartikelen niet op een automatiseringsdag, getuige deze microplaten van Micronic.

Meer data door samenwerking Bronson – Barth

Drogestofbepaling krijgt boost door samenwerking lab en industrie

Een efficiëntere droogoven voor drogestofbepaling levert een betere kwaliteit, meer data en een hoop tijdwinst. De nieuwe, geautomatiseerde droogstoof is pure innovatie vanuit een samenwerking tussen twee bedrijven die de precisie van de labwereld en de robuustheid van de industrie combineren.

Vanessa

In de natuur is er sprake van symbiose (mutualisme) als twee organismen gebruik maken van elkaars eigenschappen en hier beiden een voordeel uit halen. In de ‘echte wereld’ kan dit ook ontstaan als twee bedrijven elkaar op het juiste moment treffen. En met dezelfde visie. Alleen noemen we het dan innovatie. Een sterk staaltje hiervan zien we bij de ontwikkeling van een nieuwe, geautomatiseerde droogoven door Bronson Incubator Services uit Zaltbommel en Barth Industrial Solutions uit ’s Gravendeel.

Lab meets industrie

Bronson Incubator Services is een bekende partij binnen de laboratoriumsector. Zij houden zich al 15 jaar bezig met het ontwikkelen, verbeteren en produceren van alles wat met het klimaat (lucht, licht, water en temperatuur) te maken heeft. Hierin gaan ze graag verder dan de standaard, zo blijkt uit een van hun hoogstandjes: de nagebootste Death Valley klimaatkast. Arno Wouters – commercieel directeur Bronson – zegt: “Wij leven juist op als een klant een schijnbaar onmogelijke vraag heeft en gaan graag verder waar anderen stoppen.”

Appelman | Fotografie: Marco Vellinga

Arno Wouters (commercieel directeur Bronson) en Henk Verschoor (voorgrond, managing director van Barth Industrial Solutions) ontwikkelden samen een geautomatiseerde drogestofbepaling.

‘

Deze samenvoeging van droogstoof apparatuur met labautomation levert tot wel 65% tijdswinst op’

Met zo’n zelfde innovatiedrift zit Henk Verschoor – Managing Director van Barth Industrial Solutions – dagelijks met zijn klanten aan tafel. Zij zijn een gevestigde naam binnen de automatisering van industriële processen. Verschoor: “Onze kracht zit hem in de mogelijkheid om de expertise van verschillende bedrijven te combineren, waardoor we multidisciplinaire projecten vanuit één organisatie kunnen realiseren.” Voor Barth Industrial Solutions is de stap naar de laboratoriumwereld niet nieuw, maar de ontwikkeling van intelligente ovens wel. “Ik zie hier veel kansen voor ons”, aldus Verschoor.

Samenwerking

Ondanks dat innovatie verre van nieuw is voor beide bedrijven, is hun samenwerking dat wel. “Wij zijn eigenlijk per toeval bij elkaar gekomen”, vertelt Wouters. “Ik hoorde een collega aan de telefoon over iets praten en dacht, dat heb ik ook nodig!” Van het een kwam het ander en nu zijn Barth en Bronson inmiddels in de afrondende fase van hun nieuwe product.

“Het mooie is”, zegt Verschoor, “dat innovatieve, andersdenkende bedrijven andere innovatieve denkers aantrekken. Daardoor hadden we al vanaf het eerste begin een goede klik.” Wouters is het hiermee eens en vult aan: “Wij willen beide het droombeeld dat een klant heeft van een product, ook echt realiseren. Daarbij moet je weleens buiten de gebaande paden durven denken.”

Voordelen van de nieuwe droogoven:

X Tijdwinst

X Besparing van fte’s

X Meer data beschikbaar

X Betere kwaliteit

X Verbeterde accuraatheid

X Zelflerend vermogen

‘ Ik zie heel veel mogelijkheden voor deze toepassing en onze labautomatisering in het algemeen’

Hoe doe je een drogestofbepaling?

Een drogestofgehalte (ds-gehalte) bepaling is een arbeidsintensief proces:

1. Neem een monster van de vloeistof waarvan je het drogestofgehalte wil weten.

2. Het monster wordt gewogen, gedroogd en opnieuw gewogen.

3. Gebruik hiervoor een droogstoof, incubator en/ of drogestofmeter op 105 ºC. Eventueel mag 75 ºC of 40 ºC ook, maar dan duurt het proces veel langer.

4. Het vocht, maar ook alle vluchtige (organische) verbindingen, verdampen en de onopgeloste en opgeloste vaste stof blijft over.

5. Herhaal dit weeg- en droogproces meerdere keren, tot de droogmassa constant is.

Hoe bereken je het drogestofgehalte?

Het ds gehalte wordt vaak uitgedrukt in massaprocenten, ook wel de massa aan droge stof gedeeld door de totale massa van de stof.

In een formule is dat:

Mges = mw + mt

Mges is de totale hoeveelheid materiaal mw is de hoeveelheid water mt is de hoeveelheid droge stof

Bronson Incubator Services

X Bronson Incubator Services houdt zich bezig met het ontwikkelen, verbeteren en produceren van alles wat met het klimaat te maken heeft. De drie compagnons – Arno, Gerard en Rob – zijn tegen ieders advies in, in de crisistijd gestart. Ze groeiden in de afgelopen 15 jaar uit tot een waardevolle speler in de laboratoriumwereld en zijn hier niet meer weg te denken. Ze hebben inmiddels 15 werknemers en voldoende flexpersoneel in dienst.

X De groei en innovatie van Bronson hangt aan elkaar van innovatie, aanpassen en risico’s nemen. Altijd weloverwogen, dat wel. En ze komen er ver mee. Eén van hun hoogstandjes is de nagebootste Death Valley klimaatkast. En de Drosophila-kweekkast op maat. Stuk voor stuk temperatuurtechnische hoogstandjes.

Barth Industrial

X Bij de Barth Groep zijn zo’n 400 vakmensen werkzaam. Het bedrijf is gestart in 1931. Inmiddels staat de derde generatie van de familie Barth aan het roer.

&X De kracht van de divisie Barth Industrial ligt in het combineren van de expertise van verschillende bedrijven, waardoor ze multidisciplinair kunnen werken. De onderneming realiseert en onderhoudt maatwerkoplossingen in diverse sectoren, met ontwerp, productie, automatisering, inbedrijfstelling en (veiligheids)keuringen onder één dak. Dit gebeurt binnen een platte organisatiestructuur die zich kenmerkt door innovatiedrift en klantgerichtheid.

De onderdelen binnen Barth Industrial zijn:

• Industrial Solutions: industrial en lab automation

• Bolhuis Automatisering: besturingstechnologie

• Aldonk: speciaal plaatwerk en machinebouw

Arno Wouters, commercieel directeur Bronson Henk Verschoor, managing director Barth Industrial Solutions

Efficiëntere drogestofbepaling

En dat deden ze. Een bepaling van het drogestofgehalte (dsgehalte) is een arbeidsintensief proces dat tijd, geduld en fte’s kost. De nieuwe, geautomatiseerde droogoven die de bedrijven samen hebben ontwikkeld, geeft dit proces een enorme boost. Wouters: “We hebben het proces van de bepaling van het drogestofgehalte hetzelfde gelaten, maar nu wel volledig geautomatiseerd.” Hiervoor ontwikkelde Bronson een speciale droogstoof en Barth Industrial Solutions de ‘intelligente’ ovenwand.

Geautomatiseerde droogstoof

Op deze manier wordt de laboratoriumkennis en precisie van Bronson gecombineerd met de kennis en robuustheid van Barth Industrial Solutions. Deze samenvoeging van droogstoof apparatuur met labautomation is veelbelovend, want het nieuwe product is efficiënter dan de huidige bepaling en levert daardoor een enorme tijdswinst op (tot wel 65%). Het zal fte’s uitsparen voor andere analyses. Daarnaast werkt het systeem monster voor monster en levert daardoor – naast tijdwinst – een betere kwaliteit, meer data en een zelflerend vermogen op.

De verbeterde accuraatheid is pure winst. Precisie bij drogestofberekening is essentieel, want dit vormt de basis voor andere specificaties, waarderingen en kengetallen. Onder andere land-

‘ We hebben het proces van de bepaling van het drogestofgehalte hetzelfde gelaten, maar nu wel volledig geautomatiseerd’

bouwgewassen, voedingsmiddelen en biobrandstoffen worden aan de hand van deze cijfers beoordeeld.

Intelligente oven voor labs

Barth Industrial Solutions en Bronson zijn er klaar voor. Ze bespeuren veel interesse voor hun intelligente droogoven in de laboratoriumwereld. “Nu onze oven beschikbaar is, hebben verschillende enthousiaste klanten zich al gemeld”, zegt Verschoor. In de toekomst is Barth Industrial Solutions niet meer weg te denken uit de labsector: “Ik zie heel veel mogelijkheden voor deze toepassing en onze labautomatisering in het algemeen.” Wouters is het hiermee eens: “Onze samenwerking is nog lang niet afgelopen, dit is nog maar het begin.”

LIMS-markt 2024: wie levert wat?

Bedrijf Contact Website, email Telefoon Pakket

ACD/Labs Richard Visser www.acdlabs.com richard.visser@acdlabs.com Spectrus,

Aantal consultants/adviseurs werkzaam in/buiten NL software service/NL kantoor support training consultancy in Nederland consultancy in buitenland helpdesk/NL gesproken helpdesk/EN gesproken NL kantoor buitenlands kantoor (automatische) updates standaard (COTS: conf.baar off the shelve) maatwerkoplossingen (tailor made) ELN (El. Labjournaal) LES (Lab. Execution System) eigen rapportagetool externe rapportagetool modulair client server webbased 100% Web-enabled

KENMERKEN DATABASES

100% Web-enabled cloudtoepassingen integrale kostenberekening standaard-databases

GLP-proof GDPR-proof conform

ISO 17025 en ISO 15089 audit-trail compliant met GMP/FDA-eisen voor farma ondersteunt databases

REST-interfaces

APPLICATIEGEBIEDEN

3 of meer draaiende implementaties: •= ja

Standaardconfiguratie aanwezig: v= ja

SOA (Service Oriented Architecture) standaard instrumentkoppelingen agrarisch biobanking bouw chemie energie farmacie food & feed forensics maakindustrie life sciences medisch (klinisch) omgevingen microbiologie milieu, water onderwijs overheid petrochemie kwaliteitscontrole

R&D veterinair anders, nl: * Nieuwe functionaliteit, laatste innovatie, referenties

Live NMR-, LC/GC//UV/MS/IR/Raman-gegevens vanuit browser verwerken, interpreteren en rapporteren Referenties: zie www.acdlabs.com

R-integratie, QC-trendmodule, MassHunter-pakketten, aggregatiemethoden, specificatieverbetering. Referenties: UZA/UA, Nestlé, InselSpital

Automated & intelligent scheduling; Business Intelligence Tool: indicator functionality to define KPI like PowerBI. Use of AI to analyze results

Referenties: Airbus, Hella, Wilo

Opvolging en overzicht van kwaliteitsdata tijdens verschillende productiestappen, dit staat analyse toe van de interacties.

Referenties: Alltech Coppens, Vitelia Voeders, Mera Petfood

Betere opvolging van KPI's (Business Activity Monitor), strengere security beveiliging, volledige UTF-8 ondersteuning, Digitale Pathologie, Transactionele Order Communicatie, GLIMS Genetica integratie.

iLES biedt LIMS, ELN, LES & SDMS functionaliteit in 1 platform. Voortdurend nieuwe functies, innovaties en gratis updates dankzij Continuous Delivery

Referenties: NKI, AVL, NVWA, Nouryon

LabWare Analytics – Engine for Machine Learning and Artificial Intelligence project coaching en community platform. LUFC LabConsultants.

diensten: LIMS Project Support & Business-analyse, RFP documentatie

Professioneel coaching en interactief internationaal community platform voor uitwisseling van kennis en ervaring tussen LIMS gebruikers en met leverancier-onafhankelijke LIMS experts.

Online LIMS Project Coaching & Project Community, LIMS Consultancy (on-site & remote). Referenties: KWR, BaseClear, WLN

Ondersteuning bloedtransfusiefunctionaliteit EPD. Verbeterde ondersteuning voor microbiologische laboratoria

Integratie met huisartsystemen (automatisch aanvragen onderzoeken, starten bewakingsprotocol chronische patiënten, planning thuisbezoeken)

Referenties: Eurofins, Certe regievoering, architectuur, requirementsmanagement. Tientallen jaren ervaring in laboratorium automatisering. IT assessment bij overnames. Eurofins RIVM, GGD GHOR

De grijs gemarkeerde rijen bevatten gegevens uit eerdere edities.

Deze tabel is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld op basis van reacties op een toegestuurde vragenlijst. Aan de inhoud van deze tabel kunnen geen rechten worden ontleend.

De redactie aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele onvolkomenheden. Alleen van respondenten zijn specificaties opgenomen over apparatuur, specialisaties, markten en introducties.

Splinternieuw multi-tenant gebouw voor innovatie in de gezondheidszorg

Kadans Science Partner opent Plus Ultra Amsterdam

Splinternieuw en hypermodern: Plus Ultra Amsterdam, een modern multi-tenant gebouw gericht op innovatie in de Life Sciences & Health. De BREEAM Oustanding score maakt dit pand superduurzaam.

Flexibel is het ook, gebruikers kunnen zelf de verhouding laboratoria/kantoorruimte bepalen.

Redactie: Ivo Horn | Fotografie: Kadans Science Partner

Op 13 februari opende Kadans Science Partner op feestelijke wijze deze nieuwe locatie aan de zuidkant van Amsterdam gelegen bij het Amsterdam Universitair Medisch Centrum, het Nederlands Herseninstituut en andere toonaangevende instellingen. Ofwel de groeikern die ‘Amsterdam Medical Business Park’ wordt genoemd. Bij de opening waren vertegenwoordigers van de gemeente Amsterdam, het Amsterdam UMC, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Zorg2025 partners aanwezig. Daarnaast een aantal pitchers die hun innovatieve bedrijf in de gezondheidszorg mochten neerzetten voor het publiek.

Hoge BREEAM-score

Plus Ultra Amsterdam is wederom een hypermodern hoogstandje op het gebied van duurzame bouw. We spraken met Johan van Gerven, directeur ontwikkeling Kadans Science Partner. “Het

gebouw heeft de BREEAM Outstanding kwalificatie. Dat is niet zomaar: Plus Ultra Amsterdam heeft warmtepompen, zonnepanelen aan alle kanten van het gebouw, kent een uitgebreide wateropvang en slaat energie op in de bodem”, aldus van Gerven. “Met deze score is het gebouw een voorbeeld voor de bouw in deze markt!”

50/50 lab-kantoor

Het pand ademt transparantie uit. Bij binnenkomst is er het atrium, een open ruimte waar mensen elkaar kunnen treffen, met bar en kantine vlakbij. Alles gericht op ontmoeting in een lichte omgeving. Bij benadering bestaat het beschikbaar oppervlak uit 50% lab- en 50% kantoorruimte. Gesprekken met toekomstige huurders zijn gaande. “De eerste grote klant is Medfiniti, een hightechbedrijf in de medische technologie. Gebruikers kunnen aangeven hoe zij de verdeling lab/kantoorruimte willen hebben.

Plus Ultra Amsterdam ademt transparantie uit. Bij binnenkomst is er het atrium waar mensen elkaar kunnen treffen.

Kadans Science Partner in zes landen

Daarnaast is er nog ruimte beschikbaar voor nieuwe bedrijven die zich graag aansluiten bij het ecosysteem rond het Amsterdam UMC”

Regionale zorginnovatieprijs 2024

Een hoogtepunt tijdens het feestelijke programma was het onderdeel ‘pitching’. Een viertal sprekers van innovatieve bedrijven deed kort verslag van hun activiteiten in de hoop te worden genomineerd voor de regionale zorginnovatieprijs 2024.

Het geheel werd ingeleid door Maryse Wiewel, die met haar bedrijf Healthplus.ai vorig jaar de innovatieprijs won. De pitches richtten zich op AI in de gezondheidszorg. Harro Stokman van Kepler Vision presenteerde de ‘night nurse’, een AI-ontwikkeling die een geweldige oplossing vormt voor het groeiende tekort aan mensen in de zorg.

Claartje Ypma van Augmedit gaf een spectaculair beeld van 3D imaging en hologram gebruik tijdens operaties. Diewertje Drexhage van Layco Medical liet de Vela zien, een vacuümextractor, die duurzaam in het gebruik en een voorbeeld is voor de algehele verduurzaming in de zorg.

Tot slot verkondigde Robert Kuipers van Ellogon.ai zijn ‘deep learning approach om specifieke biomarkers te detecteren die van belang zijn bij immunotherapie’. Hij won de voorronde met deze interessante vernieuwing. De opening van het gebouw vond vervolgens op spectaculaire wijze plaats met een optreden van Breaksquad.

De officiële opening vond plaats met een panelgesprek gevolgd door een uitgebreide borrel. Ter sprake kwamen de activiteiten van Kadans Science Partner, dat nu op 25 campussen aanwezig is en actief is in zes landen in Europa. Met een totaal van 475 huurders is het een grote speler in het huisvesten van groeiende bedrijven in de biotechnologie, voedingsindustrie, energie & digitale economie en life sciences & health.

Campusomgeving

Tijdens het panelgesprek kwam naar voren dat er zo’n 44 sleutel technologieën zijn vastgesteld waar het ministerie van EZK op inzet. De innovatie komt van hoger opgeleiden, maar het is de bedoeling dat mensen van zeer uiteenlopende opleidingsniveaus meeprofiteren van nieuwe werkgelegenheid in innovatieve bedrijven. Goed voor Amsterdam, de regio en innovatie in algemene zin.

Ook speelt onderwijs een rol naast de publieke en private spelers in en rondom de Plus Ultra gebouwen. Men ziet de Plus Ultra-gebouwen vooral als een campusomgeving, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Niet alleen laboratoria, maar ook uitspanningen zoals bars en restaurants zullen hun belangrijke plaats gaan vinden in de nabije omgeving op het park. Veel goede ideeën ontstaan immers op plaatsen waar het prettig afspreken is.

Feestelijke bijeenkomst op 13 februari ter gelegenheid van de opening van Plus Ultra Amsterdam

Dit was Laborama Expo 2024

Laborama Expo 2024 trok vrijwel evenveel bezoekers als in 2023. In totaal togen 1.591 geïnteresseerden naar Paleis 3 van Brussels Expo bij het Atomium, marginaal minder dan de 1.624 in 2023. Een verslag van deze jaarlijkse Belgische laboratoriumbeurs in 15 foto’s.

Laborama Expo op 14 en 15 maart leek voor het oog voor de verandering op de vrijdag net wat drukker dan de donderdag. Net als in voorgaande edities waren de gangen het drukst tussen 11:00 en 14:00. Vooral de eerste dag wisten studenten de beurs weer te vinden. Dit jaar verwelkomde de organisatie 118 exposanten tegen 127 in 2023. In opzet was het beursconcept onveranderd: standaard standbouw met relatief kleine stands op een compacte beursvloer. Prima als netwerkevenement. Wie zich nader wilde verdiepen kon terecht in het seminartheater. De opzet werd vorig jaar helemaal vernieuwd. Geen geroezemoes meer, maar een open design met koptelefoons voor alle participanten. Uit bezoekersenquêtes is gebleken dat dit door de beursgangers gewaardeerd wordt.

T Thijmen Kamperman laat een klant zien hoe olieabsorberende doekjes een oliefilm in de waterbak opnemen. Kamperman liep stage bij Denios als student Integrale veiligheidskunde en werkt sinds kort bij marketing en sales.

Vincent Hentzepeter | Fotografie: FOODnote

Verkoopster Chemie Zatsepina Ksenia demonstreert deze liquid handling-oplossing van Waters.

Bij Labware legt salesmanager Jos Wegters zijn toehoorders uit over de mogelijkheden van Labware LIMS.

Goede toeloop bij Sarstedt, in lijn met andere stands waar veel gebruiksartikelen te zien waren. Zo te zien is de papieren catalogus nog ‘alive and kicking’.

Nieuw is de vertegenwoordiging van Dispendix door NBS Scientific.

De i.DOT is een liquid handler die minutieuze volumes zo klein als 8 nanoliter kan doseren..

S Robotiseringsoplossingen bij Festo. Automatisering van labprocessen was een van de megatrends tijdens Laborama Expo 2024.

W Pipettendemonstratie bij Gilson. Uitproberen maar!

Standbemanning van Analytichem Biotrading maakt deze buizenhouder gereed voor bezoekers.

Bij Agilent geeft Remko van Loon bezoekers een kijkje in de analysetechniek door het wegklappen van de bovenklep.

Te zien bij Hitma waren monitoringsystemen om omgevingsparameters in het lab onder controle te houden en kritische processen te valideren. Het bedrijf stond voor het eerst op Laborama.

Er was traditiegetrouw veel belangstelling voor de liquid handling-oplossingen van Eppendorf, zoals doseerrobots en pipetten.

S De pipetteerstations van Hamilton mochten zich in veel belangstelling verheugen

X Drukte op de beursvloer, dit is wat de exposanten en organisatie Laborama graag zien. In totaal bezochten een kleine 1.600 mensen de Brusselse vakbeurs.

Er was behoorlijk wat belangstelling voor de geautomatiseerde titratieoplossingen van Metrohm.

Jody Hoefs en Marlies de Heij waren ook deze editie weer present namens Anaspec met een arsenaal aan nondestructieve analysetechnieken.

LIMS

Radboud Biobank implementeert biobank information management system

LIMS stroomlijnt monsteropslag en -uitgifte biobank samples

Met de overstap naar een biobank information management system (BIMS) lopen de processen voor monsteropslag en -uitgifte bij de Radboud Biobank in Nijmegen met de dag sneller, minder foutgevoelig en een stuk transparanter. Een fikse klus is de overstap van het oude naar het nieuwe systeem wel.

LIMS via aanbesteding

De Radboud Biobank in Nijmegen is de centrale biobankfaciliteit van het Radboudumc die dagelijks te maken krijgt met het verwerken, het beheer, de opslag en de uitgifte van vele monsters. Het grootste deel van de biobank samples wordt ontvangen en verwerkt op het Radboud Laboratorium voor Diagnostiek (RLD). De monsters worden gelabeld [zie kader ‘SPREC’, red.] en opgeslagen totdat een onderzoeker het materiaal aanvraagt voor research. “Voordat we overstapten naar het nieuwe systeem, werkten we met een vrij ‘platte’ database, een soort Excel 2.0,” legt Robbert Croes – ICT coördinator – uit. “Een foutgevoelig systeem dat ‘end of life’ was en dat we niet konden koppelen met het-LIMS systeem van de kliniek."

Hij vervolgt: “We wilden eigenlijk het bestaande LIMS uitbreiden, maar kwamen erachter dat dat niet kon. Daarna hebben we vrij snel een aanbesteding uitgezet via Inkoop.”

Zijn collega Mariël van den Brand, laboratorium procescoördinator, was daar ook bij betrokken. Zij vult aan: “We hadden al snel meerdere gesprekken met leveranciers en het was echt 50:50 tussen de twee kandidaten die overbleven. We besloten met iVention in zee te gaan, omdat dat een Nederlands bedrijf is. Daardoor zijn de communicatielijnen altijd kort en helder.”

Laboratorium procescoördinator Mariël van den Brand in de biobank van Radboudumc.

Vanessa Appelman | Fotografie: Marco Vellinga

‘ Via BIMS komen alle inkomende monsters van het Radboud Laboratorium voor Diagnostiek linea recta in de (inter)nationale catalogus’

seerd wordt, spelen we vanzelf meer tijd vrij.” De eerste collectie samples staat nu ‘live’. “De leverancier helpt waar nodig is en ze reageren altijd snel. We staan aan dezelfde kant, het moet voor beide partijen een succes zijn.”

Radboud Laboratorium voor Diagnostiek (RLD).

Monsterdata gaan nu direct in het iLES LIMS van iVention, waar dit vroeger in een vrij ‘platte’ database, een soort Excel 2.0, instroomde.

Transparant Biobank Information Management System

Eén van de successen die al zijn behaald is de integratie met de andere softwaresystemen binnen het Radboudumc en die van de kliniek. Het logistieke proces van opslag en uitgifte is voor een groot deel geautomatiseerd en dat scheelt een berg aan complexe invulformulieren. Door de transparantie van het systeem kunnen de Nijmeegse onderzoekers nu hun eigen collecties beheren en makkelijker samenwerken met partijen buiten het Radboudumc.

Van den Brand: “Onze laatste stap is straks het ontsluiten van onze collecties via de (inter)nationale catalogus van BBMRIERIC. Hier kunnen onderzoekers van over de hele wereld onze samples inzien en bestellen. Via BIMS komen alle inkomende monsters van het RLD hier nu linea recta in. Bovendien wordt de SPREC meteen berekend en kunnen wij een continue kwaliteit garanderen.”

Ontdek duurzame oplossingen op de World of Industry, Technology & Science

Steeds meer laboratoria zetten zich in voor duurzaamheid en er zijn tal van initiatieven: van herbruikbare pipettips tot het besparen van energie. Maar om écht grote stappen te maken heb je de hele keten nodig. Daarom presenteren leveranciers tijdens de World of Industry, Technology & Science van 24 t/m 27 september in Jaarbeurs Utrecht de nieuwste duurzame oplossingen voor jouw laboratorium.

Redactie : LABinsights

Laboratoria zijn grootverbruikers van energie, materialen, plastics en water. Steeds meer laboranten vragen zich af of dat ook anders kan. Maar waar begin je? Duurzame verandering begint vaak met kleine aanpassingen die samen een groot verschil kunnen maken. Denk bijvoorbeeld aan het optimaliseren van processen, het verminderen van afval en het kiezen voor duurzame alternatieven. Door bewustwording te creëren en kleine veranderingen door te voeren, kun je een positieve impact hebben.

Duurzame analysemethodes

Ook bij de opzet van je onderzoek en experimenten kun je rekening houden met duurzaamheid. Denk kritisch na over de hoeveelheid metingen die je doet: zijn deze echt allemaal nodig? Schaalverkleining kan in veel gevallen middelen besparen. Er is ook steeds meer aandacht voor duurzame analysemethodes, zoals superkritische vloeistofchromatografie (SFC).

Keten verduurzamen

Om echte vooruitgang te boeken richting een duurzamer laboratorium, is samenwerking met leveranciers en andere stakeholders essentieel. Door gezamenlijk te streven naar duurzame oplossingen en innovaties, kunnen we de hele keten verduurzamen en een positieve impact hebben op de toekomst van het milieu. Ga daarom in gesprek met leveranciers en stel duurzaamheidsvragen bij aanbestedingen.

X-pedition duurzaamheid

Tijdens de X-pedition duurzaamheid op de World of Industry, Technology & Science kom je in contact met bedrijven die duurzame oplossingen bieden voor laboratoria. Je volgt een tour langs zes deelnemende bedrijven en door middel van interactieve demo’s krijg je op praktische wijze inzicht in de laatste innovaties en doe je inspiratie op om zelf aan de slag te gaan.

Genoeg redenen dus om de WoTS in je agenda te noteren!

X De grootste laboratoriumbeurs in de Benelux met ruim 150 exposanten;

X Actuele thema’s om je kennis te vergroten;

X Praktische informatie waarmee je zelf direct in je lab aan de slag kan gaan;

X Netwerken met vakgenoten

WoTS 2024

World of Laboratory

Jaarbeurs Utrecht, hal 7 24 t/m 27 september

Dinsdag t/m Donderdag: 09.30 – 17.00 uur

Vrijdag: 09.30 – 15.30 uur

Inschrijven voor de beurs kan vanaf mei via: www.wots.nl

Tip: houd de website ook in de gaten voor informatie over de seminars en overige beursprojecten.

Celdisruptie op grote schaal

De Microfluidics MP350 Microlyser is een geavanceerde processor die is ontworpen om opbrengsten te maximaliseren en de productkwaliteit te verbeteren bij celdisruptie op productieschaal, van E. coli tot moeilijke gistcellen die een hogere shear vereisen. Dit kan via een hybride benadering, waarbij de gepatenteerde Interaction Chamber-technologie van Microfluidics wordt gecombineerd met een hygiënisch, elektrisch pompsysteem, waardoor druk tot 30.000 PSI (2.068 bar) mogelijk is. De MP350 Microlyser kent dezelfde Interaction Chambers met meerdere sleuven en vaste geometrie als andere Microfluidics-apparatuur, wat zorgt voor uniforme verwerking van materiaal onder consistente

Flexibel monsters voorbereiden

Het SNRG Block van AnalytiChem is een thermisch digestiesysteem dat innovatief ontwerp combineert met hoge temperatuuruniformiteit, wat resulteert in een betrouwbare methodologie voor monstervoorbereiding.

Het systeem is ontworpen om zich aan te passen aan verschillende workflows en is verkrijgbaar in twee maten.

Het kan meerstapsmethoden uitvoeren tot een maximale temperatuur van 240 °C. Een opmerkelijk kenmerk van het systeem is de configureerbare doorvoer, waarbij één SNRG-basis tot drie verschillende monsterbuisgroottes kan ondersteunen via verwisselbare grafietinzetstukken.

De bediening van het systeem is gebruiksvriendelijk dankzij de geïntegreerde touchscreen-controller, die op verschillende oppervlakken kan worden gemonteerd voor maximale flexibiliteit. Om de precisie verder te verbeteren, kan een optionele externe temperatuursensor worden toegevoegd. Hiermee kan de monstertemperatuur direct worden bewaakt en kan het SNRG-bloksysteem automatisch worden geregeld. Het SNRG Block biedt flexibiliteit, precisie en nauwkeurigheid, waardoor het een ideale oplossing is voor diverse monstervoorbereidingstoepassingen in laboratoria.

Analytichem info@analytichem.com www.analytichemcom

omstandigheden en herhaalbare resultaten. Deze nauwkeurig ontworpen en vervaardigde machine is specifiek ontworpen voor biotechnologische toepassingen en voldoet volledig aan de cGMP-normen.

Salm en Kipp +31 (0)346 269090 info@salm-en-kipp.nl www.salmenkipp.nl

ChemSTOP: Recirculerende filterbox

Ventilatie van (brand)veiligheidskasten is belangrijk. Het is echter niet altijd mogelijk of praktisch. De ChemSTOP van Dupa is dan de oplossing voor dit soort problemen. Het systeem is op zichzelf staand en vereist geen verbinding met externe ventilatie.

De ChemSTOP filterbox (foto: DUPA).

De lucht wordt vanuit de brandveiligheidskast in de ChemStop getrokken. De vervuilde lucht wordt door een elektrostatisch geladen pre-filter geleid om grove stoffen te filteren om vervolgens door een actieve koolstoffilter te gaan om de chemische dampen te verwijderen. De gefilterde lucht wordt dan via het uitlaatrooster aan de achterkant van het apparaat gerecirculeerd in de ruimte.

De filterbox heeft constante airflowmonitoring en een filterverzadigingsysteem dat voortdurend de verzadigdheid van het filter meet. Met een eigen ventilator met een maximaal vermogen van 75 m3 kan de ChemSTOP zelfs gebruikt worden voor het ventileren van een zuren-logen kast.

De ChemSTOP kan op alle (brand)veiligheidskasten. Het systeem wordt standaard geleverd met een pre-filter en een AC-filter voor oplosmiddelen. Daarnaast zijn er diverse andere filters verkrijgbaar zoals: ether, acids, formaldehyde, ammoniak, cyanide, zwavel of een mix van 4 soorten van de genoemde en HEPA.

DUPA, [+31] (0)76-2043015, info@dupa.nl, www.dupa.nl

Het SNRG Block (foto: Analytichem).

De Microfluidics MP350 Microlyser (foto: Salm en Kipp).

Centrifuge speciaal voor scheiding van bloed

De Sigma 8KS Clinic centrifuge is speciaal ontwikkeld voor gebruik in bloedbanken, transfusiefaciliteiten en klinische laboratoria. De krachtige, gekoelde vloercentrifuge is uitrustbaar met een veelzijdig assortiment rotoren voor maximaal 12 bloedzakken, 6 x 1.500 ml flesjes of 48 microtiterplaten. Door de ruime capaciteit per run kunnen grote monstervolumes efficient worden verwerkt. De zeer rustige loop geeft als resultaat een betrouwbare en reproduceerbare scheiding.

De gemakkelijke bediening en de ergonomische laadhoogte van 88 cm vereenvoudigen het dagelijkse werk in het laboratorium. Met een geluidsniveau van 54 dB(A) is de compacte Sigma 8KS Clinic een van de stilste staande gekoelde centrifuges op de markt, wat bijdraagt aan een prettige werksfeer in het laboratorium. Dankzij een krachtig koelsysteem kan de temperatuur nauwkeurig worden ingesteld over een bereik van -20 °C tot +40 °C.

Het Rapid Temp-temperatuurcontroleprogramma kan de centrifugekamer en accessoires snel voorkoelen tot een gedefinieerde temperatuur, wat vooral belangrijk is bij het werken met gekoelde bloedzakken of temperatuurgevoelige monsters. Bovendien werkt de Sigma 8KS Clinic energie-efficiënt.

Salm en Kipp, +31 (0)346 269090 info@salm-en-kipp.nl, www.salmenkipp.nl

Bedankt Anita

Anita te Riet heeft besloten per 1 april 2024 QAducation te verlaten. Ze gaat zich richten op transformationeel coachen en advies. We wensen haar veel vreugde en passie in deze nieuwe fase.

Voor alle input en de trainingen die Anita de afgelopen jaren heeft gegeven zijn we haar heel dankbaar. Het was een mooie periode en een fijne samenwerking. Bedankt Anita!

. QAducation, [+31] (0)85 1301635, www.qaducation.nl

Wateranalyses met de Nanocolor Advance en de Nanocolor Vario Mini van Macherey-Nagel (foto: Salm en Kipp).

Nauwkeurige sneltesten voor alle soorten water- en afvalwatermonsters volgens

ISO 15705

Medewerkers van Wilten Instrumenten hebben van Macherey-Nagel een demonstratie gekregen over het uitvoeren van wateranalyses met uitleg over de werking en toepassing van de Nanocolor Advance en de Nanocolor Vario Mini. De Nanocolor Advance combineert de belangrijkste kenmerken van de draagbare compacte fotometers en de uiterst nauwkeurige spectrofotometers. Met zijn golflengtespectrum van 340-800 nm zijn alle fotometrisch evalueerbare testkits van Macherey-Nagel meetbaar. De Nanocolor Advance kan daardoor universeel worden gebruikt in het hele spectrum van water- en afvalwateranalyses. Voor de analyse van de verschillende soorten water zijn de analysekits voor nitraat, CZV (Chemisch Zuurstof Verbruik) en fosfaten gebruikt. De Nanocolor Advance levert nauwkeurige en betrouwbare meetresultaten en kan dankzij de oplaadbare batterijen ook onderweg worden gebruikt.

Wilten Instrumenten, +31 (0)76 5086500 natasja.vanest@wilten.nl, www.wilten.nl

De Sigma 8KS Clinic centrifuge (foto: Salm en Kipp).

De ProtoCOL3HD kolonieteller (foto: Wilten Instrumenten).

BEURS, CONGRES, SEMINAR

9-12 april analytica analytica.de

10-14 juni

Achema www.achema.de

26-29 september WoTS

fhi.nl/wots

CURSUSSEN

8 april-13 mei

Praktische statistiek met Excel voor laboratoria 1 Avans+, www.avansplus.nl

8-10 april

Inleiding in de HPLC (niveau 1) Avans+, www.avansplus.nl

16-18 april

Nanopore sequencing (MinION)

CBD - Hogeschool Leiden, www.hsleiden.nl

16-17 april

Validatie en meetonzekerheid in de microbiologie

QAducation, www.qaducation.nl

17-18 april

Validatie en meetonzekerheid

QAducation, www.qaducation.nl

6 mei-30 juni

Praktisch leidinggeven in het laboratorium

HAN_University of Applied Science, www.hanuniversity.com

6 mei

Corrigerende maatregelen, zo win je er tijd mee

QAducation, www.qaducation.nl

13-14 mei

Data-integriteit in laboratoria

QAducation, www.qaducation.nl

14 mei-25 juni

Kwaliteitszorg in het laboratorium

HAN_University of Applied Science, www.hanuniversity.com

21-22 mei

Analyse van Next Generation Sequencing (NGS) data

CBD - Hogeschool Leiden, www.hsleiden.nl

22 mei

NBN EN ISO/IEC 17025:2017 praktisch interpreteren

QAducation, www.qaducation.nl

22 mei

Meetonzekerheid voor medische laboratoria

QAducation, www.qaducation.nl

30 mei

Morfologie van het urinesediment

HAN_University of Applied Science, www.hanuniversity.com

Meer agenda op www.labinsights.nl/evenementen

ADVERTEERDERSINDEX

VOLGENDE NUMMERS: