NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
ER KURI P L U S
P O L I S H NUMER 1427 (1727)
W E E K L Y
ROK ZA£O¯ENIA 1987
M A G A Z I N E
TYGODNIK
15 STYCZNIA 2022
PE£NE WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
í Odszkodowanie za wypadek w metrze – str. 5 í £aziki na Ksiê¿ycu – str. 8 í Premier, któremu w³os z g³owy nie spad³ – str. 9 í Seks na p³ótnie – str. 12 í Smak Nowego Orleanu – str. 13 í Co trzeba wiedzieæ o IRA przed powrotem... – str. 17 FOT. WERONIKA KWIATKOWSKA
Unia w cieniu
Tomasz Bagnowski
Niezale¿nie od wyniku, rozmowy Rosji z USA i NATO, pokazuj¹ polityczn¹ s³aboœæ Unii Europejskiej. Rozpoczête na pocz¹tku tygodnia negocjacje dotycz¹ce bezpieczeñstwa w Europie przywodziæ mog¹ na myœl okres zimnej wojny kiedy tzw. mocarstwa zachodnie decydowa³y razem z ZSRR o losie innych pañstw i dzieli³y siê strefami wp³ywów. Amerykanie zarzekaj¹ siê wprawdzie, ¿e zasada „nic o was bez was” nadal obowi¹zuje i ¿e ¿adne decyzje dotycz¹ce pañstw europejskich, nie bêd¹ podejmowane bez ich udzia³u. Fakty s¹ jednak takie, ¿e cykl rozmów z Rosj¹ rozpoczê³o w miniony poniedzia³ek w Genewie spotkanie delegacji rosyjskiej i amerykañskiej, które przez osiem godzin negocjowa³y same ze sob¹. Negocjacje te poprzedzi³y dwustronne ustalenia Joe Bidena i W³adimira Putina, którzy tak¿e bez udzia³u sojuszników, konferowali ze sob¹ wirtualnie i telefoniczne. To wrêcz kwintesencja zimnowojennego myœlenia, w którym liczy³o siê tylko zdanie mocarstw. Na tego rodzaju rozmowy zgodzi³ siê prezydent Biden, zapominaj¹c jakby, ¿e Rosja to nie to samo co ZSRR. Wbrew pozorom jednak to nie Rosja i nie – jak twierdz¹ niektórzy – przebieg³oœæ Putina, utorowa³y drogê do negocjacji dotycz¹cych bezpieczeñstwa Europy. Wymusi³o je przeorientowanie amerykañskiej
polityki zagranicznej na rywalizacjê z Chinami. Europa jest dziœ tylko pionkiem w grze pomiêdzy tymi gigantami. To bardziej w wyniku tej gry, a nie takiej czy innej polityki Putina, dosz³o do wzmocnienia strategicznej pozycji Rosji, która trochê niespodziewanie znalaz³a siê w roli stawiaj¹cego warunki i wysuwaj¹cego ¿¹dania. Stany Zjednoczone by skutecznie hamowaæ œwiatow¹ ekspansjê Chin potrzebuj¹ spokoju na Bliskim Wschodzie (st¹d rozmowy nuklearne z Iranem, wycofanie z Iraku i Afganistanu) i jakiegoœ porozumienia z Rosj¹. Dlatego s¹ gotowe przymkn¹æ oczy na ewentualny wzrost znaczenia Iranu, przeciwko czemu protestuje Izrael i Arabia Saudyjska i na destabilizacyjne dzia³ania Rosji, która kilka lat temu zaanektowa³a przecie¿ Krym i wspiera separatystów we wschodniej czêœci Ukrainy. Takie jest geopolityczne t³o rozmów z Rosj¹. Podmiotowoœæ krajów europejskich ma tu niestety drugorzêdne znaczenie i przy okazji ujawnia jak s³abym politycznie tworem jest Unia Europejska. Na ¿adnym etapie negocjacji zapocz¹tkowanych w Genewie politycy reprezentuj¹cy Uniê Europejsk¹ jako instytucjê nie byli obecni. í6
l Planting Fields Arboretum, Oyster Bay, New York
Zakochana w Azji Ula Balicka podró¿uje po ca³ym œwiecie. W wieku 54 lat zrobi³a kurs nurkowania. Z globtroterk¹ rozmawia Katarzyna Nowak. Mimo ukoñczonej szeœædziesi¹tki podró¿ujesz po ca³ym œwiecie. W jakich interesuj¹cych krajach by³aœ, pomijaj¹c tak oczywiste jak Francja czy Anglia? Jestem zakochana w Azji, a dok³adniej w Indonezji. Moim marzeniem jest Papua i Nowa Gwinea. Na razie covid uniemo¿liwia realizacjê tego marzenia. By³am na Madagaskarze, który jest marzeniem wielu podró¿ników, w Indiach, na safari w Afryce ale najbardziej ci¹gnie mnie do Azji. ZjeŸdzi³am ca³e Filipiny, Malezjê, Tajlandiê, Wietnam.
l Ula Balicka
Co jest wyj¹tkowego w Azji? Przyroda. Indonezja le¿y na wielu wyspach i ka¿da z tych wysp ma inn¹ kulturê. Kraj jest muzu³mañski. S³ynne Bali jest wysp¹, gdzie mamy kulturê zwi¹zan¹ z bóstwami hinduistycznymi, co czyni j¹ szalenie barwn¹ i kolorow¹. D¿akarta jest sterylnie muzu³manska. Wyspa Flores z kolei jest katolicka, tam muzu³manie osiadaj¹ tylko na wybrze¿ach. Wysta Celebes w Sulawezji jest wysp¹ muzu³mañsk¹ i protestanck¹, gdzie s¹ najs³ynniejsze na œwiecie obrz¹dki pogrzebowe. Rdzenni mieszkañcy maj¹ wielki szacunek dla przodków. Najbiedniejszy kraj Afryki, jeden z naj-
biedniejszych krajów œwiata to Madagaskar. Tam ludzie chodz¹ bez butów ale raz na dziesiêæ lat wykopuj¹ szcz¹tki swoich bliskich, zbieraj¹ siê ca³¹ rodzin¹ i przewijaj¹ te szcz¹tki w jedwabne ca³uny. To s¹ dla nich ogromne koszty. Na Celebes z kolei pogrzeby s¹ wykwintne. Nieboszczyk le¿y w domu dziesiêæ, czasami nawet piêtnaœcie lat by rodzina mog³a uzbieraæ pieni¹dze na pogrzeb. By przodek dosta³ siê do nieba musi go tam zaprowadziæ duch. Najmocniejszym duchem pomagaj¹cym w przejœciu do innego œwiata jest bia³y byk. Ale to zwierzê kosztuje tam oko³o trzydziestu tysiecy dolarów. Uczestniczy³am w takiej uroczystoœci. Bra³o w niej udzia³ oko³o tysiac osób. Rogi byków przybijane s¹ do chat. A same pogrzeby s¹ rozœpiewane, roztañczone, bardzo kolorowe. Ludzie przybywaj¹ z kilku wiosek i wspólnie siê raduj¹. To jest kilkudniowy obrz¹dek, gdzie jest du¿o alkoholu, du¿o jedzenia i du¿o tañca. Jak siê przygotowujesz do podró¿y? W szkole podstawowej na pytanie nauczycielki o kraje azjatyckie dostawa³am wysypki bo nic mi nie mówi³y te malutkie wysepki po³o¿one na krañcach œwiata. í 20