NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
ER KURI P L U S
P O L I S H NUMER 1314 (1614)
W E E K L Y ROK ZA£O¯ENIA 1987
M A G A Z I N E
TYGODNIK
9 LISTOPADA 2019
PE£NE WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
í Sztuka zapomniana – str. 2 í Jak otrzymaæ odszkodowanie za wypadek w metrze? – str. 5 í Tusk rezygnuje – str. 6 í Gorzkie rozliczenia – str. 6 í Niepotrzebne ubezpieczenia – str. 13 í Co mówi¹ drzewa – str. 15 FOT. EWA ZALEWSKA
Tomasz Bagnowski
Upad³ mur, niech ¿yje mur 30. rocznica upadku muru berliñskiego przypada na czas powstawania wielu nowych murów, stalowo-betonowych i wirtualnych. Spontanicznej radoœci Niemców, którzy 9 listopada 1989 r. tañczyli, œpiewali i pili szampana witaj¹c w ten sposób koniec d³awi¹cego ich systemu komunistycznego, towarzyszy³a radoœæ Europy i œwiata, prze¿ywaj¹cego wówczas gwa³towne przemiany. Og³oszenie niepodleg³oœci przez Estoniê w 1988 r., demokratyczne przeobra¿enia w Polsce i innych krajach bloku wschodniego, zjednoczenie Niemiec i wreszcie upadek ZSRR w 1991 r., urzeczywistnia³y marzenia milionów o indywidualnej wolnoœci i prawie do samostanowienia, które przez dziesiêciolecia wydawa³y siê jedynie mrzonkami. Entuzjazm t³umów udziela³ siê filozofom, ekonomistom i politologom. Jeden z nich, Amerykanin japoñskiego pochodzenia, Francis Fukuyama, og³osi³ wówczas ksi¹¿kê „Koniec historii
i ostatni cz³owiek”, która przez kolejne dziesiêciolecia stanowi³a punkt odniesienia w rozwa¿aniach na temat przysz³oœci œwiata. Jej zasadnicze przes³anie streœciæ mo¿na nastêpuj¹co: rozprzestrzenienie siê liberalnej demokracji, wolnego rynku i stylu ¿ycia panuj¹cego w krajach zachodnich, oznacza koniec socjokulturowej ewolucji i osi¹gniêcie przez ludzkoœæ ostatecznej formy rz¹dów i organizacji stosunków spo³ecznych. Z dzisiejszego punktu widzenia teza doœæ buñczuczna, co gorsza stanowi¹ca podwaliny pod amerykañski neokonserwatyzm, który prezydent George W. Bush w politycznej codziennoœci sprowadzi³ do inwazji na Irak i próby si³owego zaprowadzenia tam demokracji. Ocenê efektów tych dzia³añ í 14 zostawmy na inn¹ okazjê.
u
Harriman State Park.