ХАТЛОН
БАНЇ ОДАМ АЪЗОИ ЯКДИГАРАНД
Нашрияи маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон №37 (3273)
Панљшанбе, 30 июли соли 2020
www.khatlon-ruznoma.tj
E-mail: khatlon.tj@mail.ru
Сафари кории Пешвои миллат ба ноњияи Данѓара
25 июли соли 2020 Асосгузори сулњу вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ба ноњияи Данѓараи вилояти Хатлон сафари корї намуд. Њадафи ин сафар шиносої аз рафти корњои кишоварзї, љамъоварии њосили дар хољагињо парваришшуда, кишти такрорї, иљрои дастуру супоришњои Президенти Љумњурии Тољикистон оид ба истифодаи самараноки заминњо, ташкили боѓњои интенсивии ба содирот нигаронидашуда, ба гардиши кишоварзї даровардани заминњои бекорхобида, афзоиши содироти мањсулот ва захираи зарурии маводи ѓизої мебошад. Зимни сафари корї Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон бо фаъолияти коргарони хољагињои “Сомонљон”, “Фатњиддин” ва “Барно” шинос шуданд. Боздиди кории Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон аз хољагии “Сомонљон” оѓоз ёфт. Ёдовар мешавем, ки солњои 2018 ва 2019 бо иштироки Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон дар хољагии “Сомонљон” 200 гектар боѓи интенсивї таъсис ёфта буд. Њамон ваќт Президенти мамлакат ба роњбарияти Кооперативи истењсолии “Сомонљон” супориш дода буданд, ки то ба њосил даромадани боѓњо дар байни ќатори дарахтон зироати гуногун, аз љумла полезї, помидор, бодиринг, каду, пиёз, картошка ва ќаланфури булѓорї кишт намоянд. Ташрифи навбатии Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон ба ин хољагї назорати рафти иљроиши супоришњо мебошад. Зимни боздид аз Кооперативи истењсолии “Сомонљон” Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон бо фарзандону наберагон аз заминњои полезї, ки њосили фаровон парвариш ёфтааст, тарбузу харбуза љамъоварї карданд. Дар њамин љо Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон ба раиси шањри Душанбе Рустами Эмомалї дастур доданд, ки аз њосили имрўз љамъоваришуда ба ду муассисаи пойтахт: мактаб - интернати раќами 1 барои кўдакони ятиму бесаробон ва мактаб - интернати раќами 2-и кўдакони ятими шањри Душанбе ду мошини пурбор бо 20 тонна полезї кумаки моддї расонанд. Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон бо назардошти вазъи кунунии љомеаи љањонї, пањншавии пандемияи коронавирус, таъсири манфии омилњои беруна ба иќтисоди миллї ба Њукумати мамлакат, вазорату идорањо, маќомоти иљроияи њокимияти давлатии шањру ноњияњо оид ба захираи маводи ѓизої, афзоиши содироти мањсулоти кишоварзї супориш ва ба мардуми кишвар барои истифодаи самараноки заминњои наздињавлигї, рўёнидани ду- се њосил ва ба таври
кофї захира кардани маводи ѓизої дар хонањояшон дастуру њидоятњо доданд. Дар хољагии бисёрсоњаи “Сомонљон” имсол дар майдони 170 гектар полезї кишт карда шудааст, ки аз ин 130 гектар дар байни боѓњо љойгиранд. Дар хољагї масъалаи истифодаи замин ба таври намуна ба роњ монда шуда, ба ѓайр аз тарбузу харбуза, дар байни ќатори боѓњо 60 гектар маккадон ва 10 гектар бо усули обёрии ќатрагї пиёз кишт гардидааст. Наќшаи кишти такрории хољагї низ хуб буда, коргарон дар заминњои аз зироати ѓалладона холишуда маккадон, мош, помидор, тарбуз, бодиринг, каду, картошка, карам ва дар 150 гектар сабзї коридаанд. Тавре мушоњида гардид, њосили дилхоњи зироат ва полезї дар хољагии “Сомонљон” имсол фаровон аст. Дењќонони хољагї мањсулоти парваришкардаи худро аз сари замин ба тољирон мефурўшанд. Содироти тарбузу харбуза ва дигар сабзавоту меваљоти хољагї ба бозорњои ноњияи Данѓара, шањру ноњияњои вилояти Хатлон ва пойтахт хуб ба роњ монда шудааст. Дар хољагии “Сомонљон” Сарвари давлат бо фарзандону наберагон аз заминњои серњосили тарбуз, харбуза ва маккаи дон дидан карданд. Дар ин хољагї таљрибаи олимону мутахассисони соњаи кишоварзї ва пеш аз њама њидоятњои Президенти мамлакат дар бахши боѓдорї, зироаткорї ва полезї хуб истифода мегардад. Натиљаи њамин аст, ки дилхоњ зироати кишоварзї њосили фаровон медињад. Дар ин љо, њамчунин, ба масъалаи азхудкунии заминњои талу теппаи бењосилу солњо бекорхобида ањамияти аввалиндараља медињанд. Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон бо аввалин њосили заминњои обёришуда ва ба гардиши кишоварзї даровардашуда шинос шуда, ба кори хољагидорон бањои баланд доданд. Ин тарзи ташкили кор аз бисёр љињат метавонад намунаи ибрати дигар истифодабарандагони замин гардад, зеро дар хољагї ягон порча замин бекор нест. Аз њар як ќитъа ду-се њосил гирифта мешавад. Дар доираи сафари корї дар ноњияи Данѓара Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон аз боѓи хољагии дењќонии “Барно” дидан карданд. Нахуст, Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон бо нашъунамои дарахтони боѓи интенсивї шинос шуданд. Дар ин љо дар масоњати 11 гектар замини солњо бекорхобида бо усули обрасонї боѓ бунёд карда шудааст, ки 60 нафар бо кори доимї ва мавсимї беш аз 200 нафар барои љамъоварии њосил ба кор љалб гардидаанд. Коргарони хољагии дењќонии “Барно” байни ќатори боѓро самаранок истифода бурда, кишти полезї, картошка, помидору бодиринг ва лўбиёгињоро гузаронидаанд. Њолати токзори боѓ низ хуб буда, дар 4 гектар 460 бех ангур парвариш меёбад. Дар масоњати 11 гектар боѓи хољагї аз соли 2014 шинонидани дарахтон оѓоз гардид, то имрўз 1706 бех олу, 276 бех себи шоњї, 260 бех себи интенсивї, 400 бех зардолу, 420 бех шафтолу, 146 бех гелос, 200 бех олучаи бобогї, 460 бех ангур ва хуч 1000 адад мављуд аст. Аз њосили ба дастоварда имсол 36 тонна олуи хушсифат ба Федератсияи Россия ва 20 тонна олу барои коркард ба корхонаи коркарди мањсулоти кишоварзии ноњияи Муъминобод фиристода шуд. Дар худи
Роњат сафед бодо! Эй Пешвои миллат, эй рањнамои миллат,
Эй чашмкушои миллат, роњат сафед бодо! Эй рањкушои миллат, кардї фузун хизмат, Эй марди пурсаодат, роњат сафед бодо! Андар рањи саодат, саодату садоќат, Сарвар шудї ба давлат, роњат сафед бодо! Бар кафи хоки Ватан, фидо гуфти љону тан, Сарвари њар анљуман, роњат сафед бодо! Эй чењраи тољикон, эй марди ширинбаён, Кардї Ватан шукуфон, роњат сафед бодо! Ту Рустами замонї, авлоди ориёнї, Рањкушои Сомонї, роњат сафед бодо! Бар каф гирифтї Ватан, баробар бо љону тан, Онро намудї гулшан, роњат сафед бодо! Эй Сарвари тољикон, тољикони дар љањон, Тољвари тољи замон, роњат сафед бодо! Миллат ба худ падар ёфт, марди соњибњунар ёфт, Эй падари мењрубон, роњат сафед бодо! Эй падари тољикон, авлоди Оли Сомон, Кардї Ватан гулафшон, роњат сафед бодо! Халифаи Данѓарагї хољагї ќариб 20 тонна зардолу хушк кардаанд. Дар доираи сафари корї Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон дар дењаи Зулоли Љамоати дењоти ба номи Исмат Шариф, њамчунин, аз заминњои полезии хољагии дењќонии “Фатњиддин” боздид намуданд. Коргарони хољагї дар майдони 12 гектар кишти полезии тарбузу харбуза гузарондаанд, ки њосилаш фаровон аст. Дар ин љо тариќи кишти зери плёнка навъњои серњосил ва хуштамъи тарбузу харбуза, байни ќатор бошад, парвариши дигар сабзавот ба роњ монда шудааст. Аз рўи маълумоти роњбарияти Љамоати дењоти ба номи Исмат Шариф дар њудуди љамоат 7130 гектар замин мављуд буда, аз он 2510 гектарашро замини обї ташкил медињад. Дар 220 гектар боѓ бунёд ёфтааст. Кишти полезї дар ин дењот 130 гектарро ташкил медињад, ки 10 гектараш замини лалмї ва 120 гектарро замини обї ташкил медињад. Наќшаи кишти такрорї дар Љамоати дењоти ба номи Исмат Шариф 1170 гектар буда, айни њол дар 800 гектари он кишт гузаронида шудааст. Корњо дар ин самт њанўз идома дорад. Дар асоси дастуру супоришњои Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон дар ин љо кишти картошка ба роњ монда мешавад. Данѓара яке аз ноњияњои калонтарини саноативу аграрии вилояти Хатлон ба шумор меравад. Аз рўи маълумоти Раёсати кишоварзии ноњияи Данѓара њаљми умумии истењсоли мањсулоти кишоварзї ба 1 июли соли 2020 ба 389 миллион сомонї баробар гардида, афзоиш нисбат ба њамин давраи соли гузашта 27,4 миллион сомониро ташкил медињад. Тибќи маълумоти кишоварзони ноњия дар майдони 40 њазору 697 гектар кишти зироатро, аз љумла дар 30 њазор гектар ѓалладонагї, дар 690 гектар картошка, дар 1389 гектар сабзавот, дар 4587 гектар пахта ва ѓайра гузаронидаанд. Њамаи љањду талоши сокинони мењнатдўсти ноњияи Данѓара ба он равона гардидааст, ки бо истифода аз тамоми имконият ва обу њавои мусоид, инчунин, истењсоли маводи ниёзи аввал дар таъмини амнияти озуќаворї сањми муносиб гузоранд. www.president.tj
љавњари асосии иди Ќурбон-хайру эњсон ба ятимону маъюбон Паёми табрикии раиси вилояти Хатлон Ќурбон Њакимзода ба муносибати иди Ќурбон Њамватанони азиз! Мову шумо дар арафаи иди саиди Ќурбон, ки барои мардуми мусулмон муътабар аст, ќарор дорем. Ба ин муносибат шумо - њамдиёрони азизро самимона табрику муборакбод гуфта, бароятон, пеш аз њама, тансињатию хонаободї, файзу баракат ва барори кор хоњонам. Ба шарофати соњибистиќлолї ва фазои орому осудаи Тољикистони азиз мардуми мо маросиму суннатњои диниву мазњабии худро озодона иљро мекунанд. Мардуми шарифи мо пагоњ иди мубораки Ќурбонро, ки муъминонро ба хайру саховат ва дастгирии маъюбону барљомондагон ва муњтољону бенавоён њидоят менамояд, љашн мегиранд. Шукргузорї аз неъматњои Офаридгор ва кумаку мењрубонї кардан ба њамдигар аз хислатњои хеле ќадим ва наљиби миллати мо буда, махсусан дар арафаи рўзњои иду маросим дили озурдаи касеро ба даст овардан ва хайру сахо нисбат ба ятимон, бепарасторон, маъюбону барљомондагон, муњтољон ва оилањои камбизоат амали нињоят савоб мебошад. Хайру саховат аз љумлаи вољиботи дини ислом аст. Иди шарифи Ќурбон аз љумлаи азизтарин маросими суннатии мардуми мусулмон буда, воќеан ба маромњои инсондўстиву мурувват ва сулњхоњиву мењрубонї бунёд ёфтааст. Тавзењу ташвиќи оќилонаи ин арзишњои ахлоќиву маънавї, пеш аз њама, ба ходимони дин, кормандони иттињодияњои динї, пирони хирадманду рўзгордида ва тамоми афроди солимфикр ва бедордили љомеа вобаста аст. Тавре ки Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон таъкид намудаанд, љавњари асосии иди Ќурбонро талќини арзишњои инсонї, поси хотири гузаштагон, аёдати пайвандону хешу таборон, изњори њамдардї ба азодорон ва хайру эњсон ба ятимону маъюбон, дармондагону ниёзмандон ва оилањои камбизоат ташкил медињад. Сарвари мамлакат бо амалњои хайру наку, ѓамхорињои бемислашон нисбат ба ин ќишри љомеа намунаи ибрату пайравї мебошанд. Дар њаќиќат, савоби бузургтарин дар ин айёми хайру саховат ѓамхорї нисбати бечорагону афтодањолон, мўйсафедону бепарасторон мањсуб мегардад. Паёмбари ислом мефармоянд: «Њар фарде, ки дар ин рўзњо сари ятимеро навозиш кунад, дасти афтодаеро бигирад, њољати барљомондаеро барорад, савобаш аз савоби тавофи хонаи Каъба камтар нахоњад буд». Њамзамон, аз фурсати муносиб истифода бурда, таваљљуњи ањолиро ба тадбирњои умумимиллии обо-
донию бунёдкорї бахшида ба 30-солагии Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон бо маќсади тарѓиби дастовардњои солњои соњибистиќлолии кишвар, арљ гузоштан ба таъриху фарњанги миллї, роњ надодан ба исрофкорї, омодагии оилањо ба давраи тирамоњу зимистон, мавсими хониш, истифодаи самарабахши заминњои наздињавлигї, љамъоварии сариваќтии њосил ва кишти такрорї, ободонии манзилу љои зист, ташвиќи истифодаи маблаѓи њаљ дар корњои хайру савоб, аз љумла бунёду таъмири беморхонањо, марказњои саломатї, китобхонањо, муассисањои таълимї, њаммом, пулњо, чоњњо, роњњо, дукони фурўши китоб ва дигар иншооти иљтимої љалб менамоям. Бинобар сабаби пањншавии бесобиќаи бемории сироятии коронавирус дар љањон, љињати эмин нигоњ доштани ањолии мамлакат аз сирояти бештари он, тибќи фатвои Раёсати Шўрои уламо намози иди Ќурбон баргузор намегардад. Аз ин рў, даъват мекунам, ки аз чорабинињои оммавї, аз љумла гаштугузори безарурат ва идгардак бо маќсади пешгирии хуруљи ин бемории сироятї то замони ба эътидол омадани вазъият муваќќатан худдорї намоед. Дар рўзи ид, агар аз пухтани гўшти ќурбонї ва таом додани мардум худдорї намуда, онро ба хонањои кўдакон, хонањои пиронсолон ва маъюбон бурда дињем, савоби бештар хоњад дошт. Њамзамон, аз сокинони вилоят эњтиромона хоњиш менамоем, ки вобаста ба њолати дар љањон бамиёномада талаботи Ќонуни Љумњурии Тољикистон «Дар бораи танзими анъана ва љашну маросим дар Љумњурии Тољикистон»-ро риоя намуда, ба исрофкорї ва зиёдаравї роњ надињанд, маблаѓњои худро самаранок истифода бурда, дар таълиму тарбияи фарзандон сарф намоянд. Бо истифода аз имконияти муносиб, аз мардуми шарифи вилояти Хатлон даъват мекунам, ки дар иљрои Мурољиатномаи Њукумати Љумњурии Тољикистон љињати истифодаи сарфакоронаи неруи барќ намуна бошанд, зеро бо сабаби кам будани захираи об дар обанбори неругоњњои мамлакат агар имрўз неруи барќро оќилонаю сарфакорона истифода барем, мушкилоти фаслњои тирамоњу зимистони дарпешистодаро пешгирї хоњем кард. Бори дигар сокинону мењмонони вилояти Хатлонро ба муносибати иди Ќурбон табрик гуфта, ба мардуми вилояти зархез ва тамоми кишвар саломатии устувор, осмони софу беѓубор, рўзгори ширину осуда, ќалби шоду хонаи обод ва бахту иќболи баланд таманно менамоям.
нишасти матбуотии раиси вилоят
Ќурбон Њакимзода: «Аз њамкории намояндагони ВАО миннатдорАм» 28-уми июли соли љорї дар Ќасри фарњанги шањри Бохтар нишасти матбуотии раиси вилоят Ќурбон Њакимзода бо намояндагони ВАО баргузор гардид. Раиси вилоят сараввал аз нишондињандањои иќтисодї-иљтимоии вилоят дар нимсолаи аввали соли 2020 ба таври мухтасар иттилоъ дод. Аз љумла афзуд, ки нишондињандањои кўтоњмуњлати рушди минтаќавии вилояти Хатлон дар нимсолаи аввали соли 2020 ба 8605.0 миллион сомонї расида, афзоиш нисбати њамин давраи соли 2019-ум 3,2 фоизро ташкил медињад. Аз љумла иљрои наќшаи андозњо бо назардошти андози иљтимоии ѓайрибуљетї дар 6 моњи соли 2020-ум 100,4 фоиз таъмин гардида, ба буљет 711,8 миллион сомонї маблаѓ ворид карда шуд, ки нисбати наќша 3,0 миллион сомонї зиёд мебошад. Иљрои наќшаи андозњо 101,3 фоиз-ро ташкил медињад. Ба соњањои буљетии вилоят ва шањру ноњияњо 836,4 миллион сомонї маблаѓгузорї карда шуда, 740,6 миллион сомонї, ё ин ки 88,5 фоизи маблаѓњои буљетї ба соњањои иљтимої равона карда шудааст. Дар 6 моњи соли 2020 бонкњои вилоят
ба соњањои иќтисодї 678,6 миллион сомонї ќарзњои бонкї равона намуданд, ки нисбати њамин давраи соли 2019-ум 33,1 миллион сомонї зиёд мебошад (105%). Аз љумла, ба соњањои кишоварзї 241,8 миллион сомонї (35,6%), саноат, сохтмон ва наќлиёт 178,1 миллион сомонї (26,2%), савдо 141,1 миллион сомонї (20,8%), рушди сайёњї ва њунарњои мардумї 4,3 миллион сомонї (0,6%) ва дигар соњањо 113,2 миллион сомонї (16,8%) равона карда шудааст. Гардиши мол ба 3061,6 миллион сомонї расида, нисбати њамин давраи соли 2019-ум 194,7 миллион сомонї зиёд буда, афзоиш 6,8 фоизро ташкил медињад. Њаљми хизматрасонии пулакї ба 942,3 миллион сомонї расидааст. Гардиши савдои хориљї 144,1 миллион доллари америкої њисоб шуда, аз он содироти мол 61,0 миллион доллар ва воридоти мол ба вилоят 83,0 миллион долларро ташкил додааст. Дар вилоят 31 лоињаи давлатии сармоягузорї амалї шуда, маблаѓи азхудшуда 390,0 миллион доллари америкоиро ташкил медињад. Њаљми сармояи хориљї дар соњањои иќтисодиёти вилоят 1671,3 мил-
лион доллари америкоиро ташкил дода, 1476,1 миллион доллари америкої сармояи мустаќими хориљї мебошад. Дар ин давра дар миќёси вилоят 21452 љойи нави корї таъсис дода шудааст. Аз њисоби баргузории 155 ярмаркаи љойњои холии корї, ки дар шањру навоњї ташкил намудаанд 2107 нафар шањрвандон бо љойи кор таъмин гардиданд. Дар умум 3596 нафар шањрвандони бекор бо шуѓл фаро гирифта шуданд. Дар вилоят музди миёнаи мењнат ба 1045,5 сомонї баробар буда, нисбати њамин давраи соли 2019-ум 4,9 фоиз афзоиш ёфт. Ин нишондињанда дар соњањои саноати истихрољ 2139,2 сомонї, саноати коркард 2030,9 сомонї, сохтмон 1497,9 ва коммуналї 1045,3 сомониро ташкил медињад. Дар шаш моњи соли 2020 њаљми истењсоли мањсулоти кишоварзї 5868,4 миллион сомониро ташкил дод, ки нисбат ба њамин давраи соли 2019-ум 466,1 миллион сомонї зиёд аст. Дар ин давра дар њамаи бахшњои хољагидорї 462978 тонна ѓалладона, 715452 тонна сабзавот, 120391 тонна картошка, 232686 тонна полезї, 52708 тонна меваљот
ва 1988 тонна ангур истењсол гардид. Дар вилоят 1029,0 гектар боѓњои нав, 193 гектар токзорњои нав, 26,0 гектар боѓњои интенсивї, 19,3 гектар боѓњои ситрусї, дар маљмўъ 1031,0 гектар боѓу токзор бунёд гардида, майдони 414,7 гектар боѓу токзорњои куњна барќарор карда шуд. Ба санаи 10 июли соли 2020 аз вилоят ба хориљи кишвар 84311,6 тонна мањсулот содирот шуда, иљрои дурнамо 94 фоиз таъмин шуд. Аз ин миќдор 77881,8 тонна пиёз, 59,8 тонна полезї, 3153,0 тонна лимў ва дигар намуди мањсулот 3217 тоннаро ташкил дод. Чорводорони вилоят 35341 тонна гўшт, 144184 тонна шир, 41,2 миллион дона тухм, 2903 тонна пашм ва 547,3 тонна моњї истењсол намуданд, ки афзоиш нисбат ба њамин давраи соли 2019 мутаносибан аз 0,8 то 36,5 фоизро ташкил медињад. Дар 6 моњи соли 2020 њаљми истењсоли мањсулоти саноатї ба 3800,1 миллион сомонї расид, ки он нисбати њамин давраи соли 2019-ум 186,2 миллион сомонї зиёд мебошад. Дар вилоят 90 адад номгўи муњимтарини
мањсулоти саноатї истењсол мешавад. Дар корхонањои саноатии вилоят 11096 тонна гўшт ва каллапоча, 2818 тонна гўшти мурѓ ва 267,3 тонна њасибу њасибчањои гўштї, 488,1 тонна мањсулоти шири холис, истењсоли консерва 2601,9 њазор ќуттии шартї, коркарди намаки ошї 5337,8 тонна, мањсулоти (Давомаш дар сањ. 2)