Tips tegen voedselverspilling
Sporten uitproberen
Kinderbouwdorp Bennekom
Wat vertelt het water?
Hailey en Emma skeeleren vaak samen in het hofje waaraan zij wonen.
VEENENDAAL – Hailey (8) en Emma (7) zijn buurmeisjes. ‘Hailey en ik wonen vlak bij elkaar. Ik kan zo naar haar toe als ik iets leuks wil doen’, vertelt Emma. Hailey: ‘We spelen al samen sinds we klein zijn. Emma is mijn beste vriendin geworden. We zitten ook op dezelfde school. We spelen vooral samen als we thuis zijn.’ TEKST:
MARISSA DIEPEVEEN
Hailey: ‘Het is maar een paar meter lopen naar Emma. Ik ga meestal achterom. Ik kijk eerst bij de poort of ze thuis is. Ik bel aan bij de voordeur als ik twijfel of ze er is.’ ‘Ik klop meestal op de voordeur bij Hailey thuis. Ik wil het broertje van Hailey niet wakker maken’, legt Emma uit.
BURENDAG
Wil jij ook meer contact met jouw buren?
Het is op 23 september Burendag. Kijk gauw op www.burendag.nl wat er in jouw buurt allemaal wordt georganiseerd! Zelf iets gezelligs bedenken kan natuurlijk ook.
Buiten en binnen spelen ‘We spelen om de beurt bij elkaar. We skeeleren of zwemmen graag samen’, vertelt Hailey. ‘We hebben allebei hetzelfde zwembad in onze tuinen’, zeggen Emma en Hailey in koor. Emma: ‘We zijn ook wel eens binnen om te knutselen of kleuren. We maken altijd wel een bende binnen als we samenspelen.’
Ruzie goedmaken
Emma: ‘We kunnen meestal leuk samenspelen. We hebben soms een kleine ruzie.’ ‘We kunnen makkelijk naar huis als het even niet goed gaat. We maken het daarna altijd weer goed’, zegt Hailey. Emma: ‘Ik vind het leuk om met Hailey te spelen. Ze heeft altijd leuke ideeën voor het spelen.’
Leuke buren
Hailey: ‘We hebben meer leuke buren. Ik voel me niet alleen in de buurt. Onze ouders zijn ook goede buren. Onze moeders kletsen soms samen.’ ‘Onze vaders vinden het leuk om te barbecueën. We hebben wel eens een barbecue met onze gezinnen. Ik vind dat erg gezellig’, legt Emma uit.
FOTO: GOVERT GOVERS‘Jantje zegt tegen zijn moeder: ‘De burgemeester was vandaag op school!’ ‘En, had hij zijn ketting om?’ ‘Nee, hij liep gewoon los!’
Jip (11)
Er zitten 2 zwervers op een bank in het park. De één legt een stuiver op de bank. Waarop de ander vraagt: ‘Waarom doe je dat?’ Waarop de eerste antwoordt: ‘Ik wil eens voelen hoe het is om geld op de bank te hebben!’
Cynthia (9)
De juf vraagt in de les: ‘Wie weet wat voor belangrijks er gebeurde in 1853?’ Jantje steekt zijn vinger op: ‘Toen werd Vincent van Gogh geboren juf!’ ‘Dat is goed Jantje! Weet je ook wat er in 1857 gebeurde?’ Jantje weet weer het antwoord: ‘Toen werd hij 4 jaar, juf…’
Neeltje (12)
MAIL JOUW MOP OF RAADSEL (SAMEN MET JE VOORNAAM EN LEEFTIJD) NAAR REDACTIE@JONG0318.NL
Wat kun je wel serveren, maar niet eten?
Fatima (10)
Een tennisbal.
Wat is wit en staat in de hoek?
Jan-Jaap (8)
Een stoute koelkast.
Wat is het verschil tussen een vlieg en een mug?
Renske (9)
een mug kan niet muggen.
Heb jij een tip voor Jong0318?
JONG0318 WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
REGELS: DE WOORDEN VIND JE HORIZONTAAL,
ANTWOORD (2 WOORDEN): WOORD) :
VEENENDAAL – Vigo (7): ‘Ik heb een allergie voor noten. Ik mag helemaal geen noten eten. Ik word anders erg ziek. Het is zelfs heel gevaarlijk voor mij. Ik moet daarom goed opletten dat ik niets eet waar noten in zitten. Veel mensen helpen mij hiermee. Het gaat daarom gelukkig meestal goed met mij.’
‘Mijn lichaam reageert niet goed als ik noten eet. Mijn lichaam reageert het ergst op cashewnoten en pistachenoten. Noten mogen echt niet in mijn mond komen. Ik mag helemaal niets eten waar noten in zitten. Het is niet zo erg als ik noten qlleen aan mijn handen krijg’, vertelt Vigo.
Een dik hoofd
Vigo: ‘Ik at een reep met noten toen ik 1 jaar was. Mijn gezicht werd rood en heel dik. Het leek wel alsof mijn hoofd groeide. De allergische reactie van mijn lichaam wordt elke keer als ik noten eet erger. Ik kan dood gaan. We letten daarom heel goed op mijn eten.’
Het gevoel dat ik stik
‘Ik at ook een keer een hapje koek van iemand. Ik wist niet dat er noten in zaten. Mijn hele lichaam werd rood en dik. Mijn keel werd ook dik. Ik kon door de dikke keel bijna niet meer ademen. Ik had het gevoel dat ik ging stikken. Ik moest naar het ziekenhuis’, zegt Vigo.
Naar het ziekenhuis
Esther is de moeder van Vigo. Esther legt uit: ‘De allergische reactie is slecht voor de organen in het lichaam van Vigo. De artsen in het ziekenhuis controleren of de organen zoals zijn hart het nog goed doen.’ Vigo: ‘We moeten nu gelijk 112 bellen als het weer mis gaat.’
De Epipen
Vigo: ‘Ik heb altijd een EpiPen bij me. Iemand moet mij een prik in mijn been geven met de EpiPen als ik een allergische reactie heb. Er staat op de EpiPen hoe het moet. Er komt een vloeistof in mijn lichaam door de prik. De roodheid en dikheid gaan weg. Ik kan daarna weer ademhalen.’
ORGANEN
Organen zijn belangrijke delen in je lichaam, zoals je hart, je longen en je darmen.
Ergens eten ‘Ik mag niets meer van anderen eten. Er kan iets van noten in zitten. De koks in restaurants maken mijn eten in aparte pannen. We gaan ook wel eens een ijsje eten. We vragen of ze een schone ijslepel willen gebruiken. De ijslepel mag niet vies zijn van ijs met noten’, legt Vigo uit.
Iedereen let goed op Esther: ‘Er wordt op school en de BSO goed geholpen. Niemand neemt bijvoorbeeld iets met noten mee de klas in.’ ‘We hebben thuis ook niets met noten. Dat is veilig voor mij. Iedereen let goed op. Ik kan alles gewoon doen. Ik ben daarom meestal niet zo met de notenallergie bezig’, zegt Vigo.
Fleur, Manoa, Joël en Neela praten over voedselverspilling.
Doe jij ook mee aan de Voedselverspillingsvrije week van 11 tot en met 17 september?
We gooien in Nederland een kwart van ons eten weg! Als iedere Nederlander de hele week meedoet besparen we ruim 22 miljoen maaltijden. Dat scheelt heel veel werk, vervoer en verpakkingen.
EDE – Er wordt elke dag heel veel eten weggegooid. Bijvoorbeeld restjes van het avondeten of melk die te lang buiten de koelkast staat. We noemen dat voedselverspilling. Voedsel weggooien is jammer. Het eten kan soms nog prima opgegeten worden. Kinderen van BSO Prins Vleermuis denken samen na over voedselverspilling. TEKST EN FOTO’S: HANNEKE
Fleur (10): ‘Mijn ouders gooien eten weg als ze teveel koken. Ze doen de restjes soms in een bakje in de vriezer. Ik eet dit dan als ik naar turnen moet.’ Neela (11): ‘Ik vergeet soms dat ik iets gebakken heb, bijvoorbeeld koekjes. Ik gooi ze dan weg. Dat is best zonde. Ik kan ze ook gebruiken als koekkruimels in een nieuw recept.’
Eten weggooien in restaurants
‘Ik was eens in een straatje achter restaurants. Ik zag daar allemaal vuilniszakken vol weggegooid eten liggen. Ik vond dat jammer. Ik zou met dat eten liever iets opstarten voor mensen die dakloos zijn’, vertelt Manoa (11). Fleur: ‘Je mag overgebleven eten in een restaurant meenemen naar huis.’
4 HANDIGE TIPS
Jöel laat zien hoe je bijvoorbeeld spaghetti afmeet met een plastic Eetmaatje. Joël: ‘Het voordeel daarvan is dat je ziet hoeveel eten je gemiddeld nodig hebt per persoon. Het ligt er wel aan hoeveel je eet. Mijn vader heeft altijd honger. Een portie voor één persoon is dan niet genoeg.’
‘Wij hebben thuis geen koelkaststickers. Ik vind ze wel heel handig. Je kunt zien welk eten wel en niet in de koelkast en vriezer moet. Groenten zoals paprika en komkommer verpieteren soms toch in de BSO als het warm is. We geven deze groenten dan aan onze geitjes.’
Wel weggooien
‘De ene persoon gooit eten weg. De andere persoon smeekt erom. Het is nooit goed om goed voedsel weg te gooien’, vertelt Joël (11). Fleur: ‘Behalve als het voedsel niet meer goed is. Er zit bijvoorbeeld schimmel op.’ Manoa: ‘Melk wordt zuur of klonterig als het niet meer goed is.’
Een houdbaarheidsdatum
Neela: ‘Fabrieken moeten verplicht een houdbaarheidsdatum op eten zetten. Je hoeft de houdbaarheidsdatum niet altijd te geloven. Droge dingen zoals rijst en pasta is vaak nog goed na de datum.’ De houdbaarheidsdatum is vaak een THT. Dit betekent tenminste houdbaar tot. Je moet daarna zelf beoordelen of je het nog kunt eten of drinken.
‘Je kunt eten vaak nog eten na de houdbaarheidsdatum. Ik kijk meestal of het nog goed is, maar proeven of ruiken kan ook. Je ziet bij salami bruine randjes als het niet meer goed is. Dat geeft mij een misselijk gevoel. Ik weet dan dat ik het niet moet eten.’
‘Mijn tip om voedsel te besparen is koken met restjes. Mijn opa en oma doen dit vaak. Zij maken eiersalade of soep van restjes. Ik proef wel verschil tussen soep van restjes en gewone soep. Dit komt door het idee in mijn hoofd. Ik proef het niet echt in mijn mond.’
Regio Foodvalley werkt samen met gemeenten, bedrijven en scholen in jouw buurt aan gezond en voldoende voedsel voor iedereen.
SEPTEMBER 2O23
Lars speelt tafeltennis met vrienden. Hij krijgt tips van de mensen TafeltennisverenigingvanEde.
EDE – Het was warm tijdens het Lobbes Kinderfestival op woensdag 23 augustus. De warmte maakte alle kinderen die het Kinderfestival bezochten gelukkig niet veel uit. Zij probeerden in de zon enthousiast verschillende sporten uit. Milana (9), Dianne (10), Ivan (8) en Lars (12) waren er ook. Ze houden alle 4 veel van bewegen.
‘Ik ben met mijn zus Dianne bij het Kinderfestival. We proberen als eerste het schermen uit. Ik houd van vechtsporten. Ik zit nu op kickboksen. Ik vind het schermen ook leuk om te doen. We gaan straks nog meer sporten uitproberen. Ik vind het fijn om veel te bewegen’, vertelt Milana.
Lekker warm van bewegen Dianne: ‘Ik heb vorig jaar op school een les in schermen gekregen. Ik vond die les erg leuk. Ik kan hier nog een keer schermen. Je beweegt heel veel tijdens schermen. Ik krijg het lekker warm van veel bewegen. Ik zit nu op dansen. Ik wil misschien gaan schermen als ik een keer met dansen stop.’
Wil jij ook ontdekken welke sport jij het leukst vindt? Doe dan mee met SAM Multisport Junior! Iedere maandag vanaf 15.30 uur in Sporthal De Peppel in Ede. Meer weten? Kijk op: www.sportservice-ede.nl/kinderen
Fitter door sporten ‘Ik houd van sporten. Ik voel me fitter als ik veel sport. Ik kan op het Kinderfestival van alles doen. Ik ben als eerste gaan honkballen. Ik oefen eerst het gooien. Ik oefen daarna het slaan met de honkbalknuppel. Ik vind het erg leuk om te proberen. Ik blijf denk ik toch voetballen. Ik vind voetbal leuker’, zegt Ivan.
Gevoel voor een sport ontdekken Lars: ‘Ik ben met vrienden op het Kinderfestival aan het tafeltennissen. Ik vind het leuk om als een hobby te doen. Ik zoek liever een sport met iets meer beweging. Ik vind het honkballen echt heel leuk. Ik merk dat ik er best wel gevoel voor heb. Ik wil dat misschien gaan doen in plaats van mijn sport hockey.’
VEENENDAAL – De Zomersportweek in Veenendaal werd dit jaar van 10 tot en met 13 juli gehouden. Kinderen van 6 tot en met 12 jaar probeerden 4 dagen lang allerlei verschillende sporten uit. Loek (10), Inaya (9), Quinty (10) en Abel (10) waren op donderdag onder andere bij de stormbaan te vinden. TEKST EN FOTO’S: MARISSA DIEPEVEEN
Loek: ‘Ik doe dit jaar voor het eerst mee aan de Zomersportweek. Iedereen gaat leuk met elkaar om. Ik kan hier allemaal verschillende sporten uitproberen. Er is een programma met tafeltennis, badminton, basketbal, judo, hockey, triatlon en nog veel meer. Ik ben nu bij de stormbaan. Ik kan hier heerlijk springen en rennen.'
Kruipen, rennen en klimmen
‘We moeten onze schoenen uittrekken om op de stormbaan te gaan. We kruipen, rennen en klimmen over de stormbaan heen. Het klimmen aan het einde van de stormbaan is soms lastig. Je glijdt uit op je sokken. Ik vind het klimmen wel leuk. Ik glijd daarna naar beneden’, vertelt Inaya.
Zo snel mogelijk
Quinty: ‘Ik doe 2 wedstrijdjes met de juf die bij de stormbaan staat. Ik probeer zo snel mogelijk over de stormbaan te gaan. Ik moet aan het begin van de stormbaan veel bukken. Ik vind het moeilijk om snel te gaan op dat deel. Ik kom 1 van de 2 keer als snelste van de stormbaan.’
Sportief gedrag
‘Ik vind de stormbaan super leuk. Ik kan mijn energie erin kwijt. Ik maak ook nieuwe vrienden. Kinderen lachen langzamere kinderen wel eens uit. Ik zeg daar rustig wat van. Je hoeft niet overal een wedstrijd van te maken. Lach elkaar niet uit. Moedig elkaar liever aan. Ik wil de jongere kinderen het goede voorbeeld geven’, zegt Abel.
TEKST MARISSA DIEPEVEEN Milana oefent het schermen met de trainer van La Prime. FOTO’S: MARISSA DIEPEVEEN Ivan oefent het slaan met de honkbalknuppel bij de Moorfielders. FOTO'S: GERT-JAN BORST Dianne oefent het schermen met de trainer van La Prime. Sportservice De Vallei Loek kruipt door 1 van de gaten op de stormbaan. Abel (geel t-shirt) klimt samen met een vriend omhoog. Quinty rent zo snel mogelijk tussen de pilaren door. Inaya glijdt na het klimmen aan het einde van de stormbaan naar beneden.VEENENDAAL –Basisschoolkinderen in Veenendaal konden op 8, 9, 10 en 11 augustus meedoen aan het KinderZomerFestival van Veens Welzijn. Mylan (9), Zuheeb (12), Fatima-Zahra (9) en Ikhlaas (7) speelden op dinsdag buiten diverse spellen. De ochtend werd afgesloten met een lunch voor kinderen, ouders, medewerkers en vrijwilligers van Veens Welzijn.
TEKST: MARISSA DIEPEVEEN.
Mylan: ‘Ik ga graag naar de festivals van Veens Welzijn. Er zijn altijd leuke spellen met andere kinderen te doen. Ik was ook bij het KinderKunstFestival. Ik vond dat ook heel leuk. Er zijn dit festival binnenactiviteiten en buitenactiviteiten. Ik ben geen fan van knutselen. Ik ben liever buiten.’
Kubb spel
‘Ik speel buiten het spel Kubb. Er staan 2 groepen tegenover elkaar. Iedere groep heeft houten blokken voor zich staan. Er staat een grote pion in het midden. Dit is de koning. Iedereen probeert met houten stokken de blokken van de andere groep om te gooien. Je moet daarna de koning omgooien’, zegt Mylan.
Een grote bal en water
Zuheeb: ‘Ik speel met veel andere kinderen een spel met een hele grote bal. Er zijn 2 grote vakken in het gras. Er staan flessen met water in de vakken. Je moet in 2 teams met de grote bal de flessen met water omgooien. Je mag zelf niet in de vakken komen. Het gaat best goed.’
Knakworst tikkertje
‘We spelen ook knakworst tikkertje. Je gaat stil met je armen wijd staan als je wordt getikt. Je moet wachten tot anderen je armen naar beneden doen. Ze zeggen bij de ene arm “knak”. Ze zeggen bij de andere arm “worst”. Je mag dan weer meedoen. Die anderen willen zelf niet getikt worden ondertussen’, legt Mylan uit.
Veel bekenden
Zuheeb: ‘Mijn neefje, nichtje, broertje en zusje zijn ook mee. Ik herken veel kinderen uit mijn buurt.’
‘We hebben bij andere kinderen aangebeld en gevraagd of ze ook meegaan’, zegt Fatima-Zahra.
Mylan: ‘Ik ben met mijn broers mee. Ik vind het fijner om samen te spelen.’ ‘Ik vind het gezellig hier’, vertelt Ikhlaas.
Nieuwe vriendschap
‘Er ontstaan ook nieuwe vriendschappen. Kinderen spelen met elkaar. Kinderen praten met elkaar tijdens het knutselen en tijdens het eten. We spelen zelf samen verder zodra het programma van het festival klaar is. We zijn dan toch al buiten. We doen ook dansjes’, legt Ikhlaas uit.
Samen spelen en eten
Fatima-Zahra: ‘Dit festival duurt 4 dagen. Ikhlaas en ik willen 2 dagen buitenspelen en 2 dagen binnen knutselen. We gaan om en om knutselen en buitenspelen. Er is tussendoor ook een snackmoment. We krijgen wat te drinken en fruit.’ ‘Er is iedere dag ook een lunch voor iedereen. Dat vind ik echt gezellig’, vertelt Ikhlaas.
Mylan, Fatima-Zahra en Ikhlaas spelen knakworst tikkertje na het Kubb spel. FOTO’S: GOVERT GOVERS
De kinderen doen enthousiast mee met het spel met de grote bal.
Veens Welzijn helpt de inwoners van Veenendaal als dat nodig is. Veens Welzijn helpt bijvoorbeeld bij het organiseren van buurtactiviteiten. Veens Welzijn zet zich in voor wijken waarin buurtbewoners fijn met elkaar kunnen samenleven.
Het is even wennen om zo’n grote bal vast te pakken.
Merlijn bouwt aan de hut.
BENNEKOM – Alle kinderen van 6 tot en met 12 jaar uit de gemeente Ede waren in de vijfde week van de zomervakantie welkom bij Kinderdorp
Bennekom. Ze bouwden hutten, deden mee met sporten, gingen knutselen of keken een film. Een groep vrienden uit Bennekom timmerde een van de grootste en hoogste hutten. Merlijn (12), Cas (12) en Thimo (12) vertellen erover. TEKST: JOLINDA VAN ALFEN
‘We zijn maandag meteen een bouwvergunning gaan halen en veel bouwmateriaal. We zijn meteen begonnen met bouwen’, zegt Cas. Merlijn: ‘Wij nemen zelf onze eigen hamers mee. We pakken de spijkers, de zagen en het hout allemaal hier op het bouwterrein.’
Zo hoog mogelijk
Thimo: ‘Onze groep van 11 kinderen heeft 2 dagen gebouwd. We wilden een zo hoog mogelijke hut krijgen. Dat is gelukt. De hut is 4,5 meter hoog. Hoger bouwen mag niet.’ ‘Er is op donderdag altijd een prijsuitreiking. De jury let vooral op stevigheid en hoe groot de hut is’, vertelt Merlijn.
In de hut spelen
Cas: ‘We gaan Kinderdorpgeld verdienen nu onze hut klaar is. Wij doen dat in het casino dat we in onze hut hebben gemaakt. Andere kinderen kunnen in ons casino voor Kinderdorpgeld komen spelen.’ Merlijn vertelt: ‘We chillen en eten tussendoor ook in onze hut.’
De laatste keer
‘Ik doe elk jaar mee. Ik ben nu 12 jaar. Dit is daarom mijn laatste jaar. Het is voor de meeste kinderen uit onze groep de laatste keer,’ vertelt Merlijn. Thimo: ‘Het is jammer dat we te oud worden om mee te doen aan Kinderdorp. Ik vind het gewoon heel leuk om hutten te bouwen.’
Bouwen met zijn allen
Thimo: ‘Het is alleen iets minder leuk dat je vroeg moet opstaan in je vakantie. Het begint al om 09.00 uur. Maar dat hebben we er wel voor over.’ ‘Ik vind het allerleukste aan Kinderdorp dat je het met z’n allen doet. Iedereen kan lekker bouwen’, zegt Cas.
Thimo: ‘Je moet genoeg houten pallets hebben.’
Merlijn: ‘Je moet zorgen dat je met een grote groep bent. Dan gaat het sneller en kun je goed materiaal sjouwen.’
Cas: ‘Het is handig om eerst alles neer te leggen en dan pas te gaan bouwen.’
Merlijn: ‘Je maakt eerst de muren, met een dak. Daar bovenop weer muren en een dak, steeds hoger.’
Thimo: ‘Je moet het ook wel een beetje op gevoel doen.’
Cas: ‘Werk goed samen.’
Cas: ‘Een goede voorbereiding is belangrijk, maak bijvoorbeeld bouwtekeningen.’
Merlijn: ‘Let goed op de stevigheid, je kunt steunbalken gebruiken. En wij werken met kruizen.’
Kinderdorp is een speelweek in de zomervakantie voor kinderen van 6 tot en met 12 jaar. De kinderen bouwen hutten op meer dan de helft van het terrein. Er staan op de rest van het terrein ook grote tenten. Kinderen kunnen hier andere
dingen doen, zoals knutselen, bouwen met Lego, schminken, sporten, film kijken en iets eten of drinken. De kinderen bepalen zelf wat ze doen, zonder ouders. Er werken meer dan 100 volwassen vrijwilligers om de kinderen te helpen.
‘Plejaa! Ik ben een pauw. Ik eet graag insecten. Dit zijn kleine beestjes.’
EDE – Bekijk de foto’s van enkele dieren van kinderboerderij De Proosdij in Ede. Lees daarna de tekst. Weet jij wat deze dieren graag eten? Vul per dier in het open vakje de juiste letter in. Je vindt de oplossing onderaan de pagina. Succes! TEKST: MELISSA DIEPEVEEN, FOTO’S: GERT-JAN BORST
‘Fiep! Ik ben een hert. Mijn eten is groen en groeit aan een boom. Ik trek het met mijn tong en tanden van de takken. ’
‘Boe! Ik ben een koe. Ik loop het liefst de hele dag te grazen. De kleur van mijn eten is groen.’
‘Snuf! Ik ben een konijn. Het voer in mijn bakje bestaat uit verschillende granen en andere gezonde dingen.’
‘Miauw! Ik ben een kat. Ik vind het leuk om te jagen op mijn eten. Het is iets wat ik zelf kan vangen.’
‘Mèèè! Ik ben een geit. Mijn eten ziet er allemaal hetzelfde uit, maar ik vind het wel erg lekker. ’
‘Gakgak! Ik ben een gans. Ik eet gras en deze restjes uit de keuken.’
‘Koelekoele! Ik ben een kalkoen. Mijn eten bestaat uit kleine granen en zaden. Ik pik ze van de grond met mijn snavel. ’
RENSWOUDE – Hanna (13) en Marlijn (10) wonen vlakbij de Groene Grens. De Groene Grens ligt tussen Veenendaal en Ede. Hanna: ‘Ik vind het een hele fijne plek om te wonen. Er is hier heel veel natuur. Je kunt er van alles doen. Ik kom graag op het water. Ik gebruik hiervoor een sup of een bootje.’
‘We lopen met Phebe en Heleen naar de beek bij onze BSO. We kijken met elkaar hoe de beek eruit ziet. Phebe laat op een kaart zien hoe de Lunterse Beek vroeger is gemaakt. Hij was eerst recht. Het waterschap heeft daarna allemaal bochten in de beek gemaakt’, vertelt Gwen.
McDonald’s water
Phebe: ‘Het water was niet gezond toen de beek recht was. Er zaten veel te veel slechte voedingsstoffen in. Het was alsof de waterplanten en waterdieren
McDonald’s kregen. De planten en dieren werden ziek en gingen dood. De bochten maken het water gezonder. Er komt meer zuurstof in het water. Dit is goed voor de planten en de dieren.’
Water onderzoeken
‘Het waterschap onderzoekt het water steeds. De mensen van het waterschap kijken bijvoorbeeld naar het water. Zijn er waterdieren en waterplanten? Zijn de waterdieren en waterplanten gezond? Wij leren ook beter naar het water te kijken’, zegt Gwen. Jelle: ‘Ik vind het leuk om naar het water te kijken. Ik zie meerkoeten op het water.’
Water bekijken
Jelle: ‘We krijgen allemaal een bekertje met water uit de beek. Ik zie hele kleine waterdiertjes zwemmen. Er zit een klein beetje zand en groen in.’ Gwen: ‘Het groen is voedsel voor de vissen. Ik denk wel dat het water ons laat zien dat het hier gezond is nu.’
Phebe van Waterschap Vallei en Veluwe laat een foto zien van het maken van de kronkelende Lunterse Beek.
Water voelen en ruiken
De temperatuur en de geur van het water zijn ook belangrijk. Phebe: ‘Het water wordt ziek als het te warm wordt. Er groeit dan blauwalg in het water. Het gaat stinken.’ ‘We voelen het water. Het water voelt niet te warm en niet te koud. We ruiken aan het water. Het ruikt gewoon naar slootwater’, legt Jelle uit.
Water gezond houden
Gwen: ‘We gooien het water met de waterdiertjes en het groen terug in de beek.’ ‘Het gaat nu goed met deze beek. Het waterschap wil graag dat het goed blijft gaan met al het water in Nederland. Iedereen kan helpen om ervoor te zorgen dat het beter gaat. Iedereen gebruikt water’, vertelt Phebe.
Wensen voor het water
‘Het water laat ons merken hoe het met het water gaat. Het is net alsof het met ons praat. Wij kunnen ook terugpraten. We doen dat door goed voor het water te zorgen’, legt Heleen uit. Jelle: ‘Ik ga zo min mogelijk water gebruiken. Ik gooi ook niets meer in het water, ook geen brood. Ik wil graag een gelukkig leven voor de waterdieren.’
Er zijn 21 waterschappen in Nederland. Waterschap Vallei en Veluwe is verantwoordelijk voor het water in Ede, Renswoude, Veenendaal. Er werken veel mensen bij Waterschap Vallei en Veluwe. Zij werken allemaal aan schoon water, voldoende water en veilige dijken.
Wil jij het waterschap helpen? Kijk dan op www.vallei-veluwe.nl/wat-kan-ik-doen
EDE – Er waren allerlei leuke activiteiten te doen tijdens de Heideweek in Ede. Kinderen konden bijvoorbeeld aan de Mini Heidehooghedenverkiezing meedoen. Zij trokken mooie kleding aan. Kappers deden hun haar. Visagisten maakten de kinderen op die dat wilden. De kinderen voelden zich extra mooi. Maar… wat vinden kinderen eigenlijk mooi aan zichzelf? 5 deelnemers aan de Mini Heidehooghedenverkiezing geven hun mening. TEKST EN FOTO’S: JOLINDA VAN ALFEN
‘Ik ben niet heel erg bezig met hoe ik eruit zie. Ik vind het leuk om nieuwe kleren uit te zoeken. Ik vind het minder leuk om alles te passen. Mama koos eerder mijn kleren. Ik kies nu graag zelf. Ik draag mijn haren het liefste los. Ik vind dat ik mooie blauwe ogen en mooie haren heb. Ik ben lief en ik help graag anderen.’
Lotte (9):
‘Ik hou van kleding die lekker zit. Meestal een flared broek van zachte stof en een shirt. Dit zit heel lekker. Mijn lievelingsbroek is zwart met streepjes, daar heb ik zelfs 3 dezelfde van. Ik draag mijn haar vaak in een staart. Dat zit lekker. Ik voel mij dan mezelf. Ik vind het mooi aan mezelf dat ik stoer, knap, mooi, grappig en creatief ben.’
Jasmijn (9):
‘Ik vind mijn ogen en mijn haar mooi. Ik weet hoe ik het graag wil en wat ik mooi vind. Ik mag dat dan zelf aan de kapper vertellen. Ik maak makkelijk contact met mensen. Ik maak daardoor snel vriendjes. Ik ben niet verlegen. Ik maak ook graag grapjes!’
‘Ik ben altijd met mijn uiterlijk bezig. Ik vind makeup heel leuk. Ik draag mijn haren het liefste los. Mijn mama maakt mijn haar soms mooi voor feestjes. Dat vind ik leuk. Ik draag het liefste mooie jurken en rokjes. Ik vind mijn bril, mijn lange haren en mijn kledingstijl mooi. Ik ben van binnen zoals ik ben. Ik vind snel iets leuk en doe graag dingen samen.’
Raphael (7):
‘Ik heb vandaag gel in mijn haren. Ik doe dat zelf nooit. De kapper doet het soms als ik net ben geweest. Ik vind mijn oren en mijn bruine kleurtje wel mooi. Ik vind mezelf sportief. Ik kan best goed grapjes vertellen en goochelen. Mijn mama zegt dat ik zorgzaam ben. Ik vraag altijd aan papa en mama hoe hun dag was.’
Jouw naam: Jouw antwoord:
De letters in de gele balk vormen het antwoord. Mail dit antwoord, samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s), naar: ANTWOORD@JONG0318.NL
We verloten de prijs onder de goede inzendingen. Alleen de winnaar krijgt bericht.
Wat vind jij mooi aan jezelf van buiten en van binnen?
Wat doen de moeders van Hailey en Emma graag samen?
(PAGINA 1)
Het lichaam van Vigo reageert het ergste op cashewnoten en …?
(PAGINA 3)
Wat heeft de vader van Joël altijd?
(PAGINA 4)
Welke sport probeert Ivan als eerste uit?
(PAGINA 5)
Hoe noem je de grote houten pion die bij Kubb in het midden staat?
(PAGINA 6)
HET ANTWOORD VAN DE PUZZEL VAN JUNI IS WATERIJSJES
DE WINNAAR IS DAVID (9) !
Wil je nog meer puzzelen? Kijk dan eens op PUZZELCORNER.NL voor meer leuke puzzels!
Wat is Kinderdorp voor een week?
(PAGINA 7)
Waar eet een konijn uit?
(PAGINA 8)
Wat groeit er in het water van de beek als het te warm wordt? Het stinkt.
(PAGINA 9)
Wat doet het IVN 1 keer per jaar met het riet?
(PAGINA 11)
Welk woord betekent “gelijk”?
(PAGINA 12)
Nathan (6): Thirza (9):VEENENDAAL – Joey (9) bezocht natuurtuin Diddersgoed in Veenendaal-West. Hij ontdekte de natuurtuin samen met Bert van het IVN. Het IVN zorgt voor de natuurtuin. Bert kon Joey dus veel vertellen over de natuurtuin. Ze liepen samen langs allerlei verschillende bloemen, planten, bomen en beestjes. Ze liepen samen over de vlonders tussen het riet in het moeras. TEKST EN FOTO’S:
Bert: ‘Vroeger lagen er op deze plek Diddersgoederen. Dit waren stukken veengrond. Er werd turf gemaakt van de veengrond.’ ‘De turf werd gebruikt als brandstof. Mensen hadden toen nog geen benzine’, vult Joey aan. Bert: ‘We wilden met de gemeente de natuur van vroeger weer terugbrengen toen hier huizen werden gebouwd. De natuurtuin heet daarom Diddersgoed.’
De natuur laten groeien
‘Ik zie rode bessen van de Aronskelk. Die zijn giftig voor mensen. Ik zie ook brandnetels’, zegt Joey. Bert: ‘We laten de natuur zoveel mogelijk haar gang gaan. We gebruiken geen sproeistoffen of bemesting. We snoeien af en toe een beetje. Dat is soms nodig voor meer licht op de bodem. Het licht laat meer plantensoorten groeien.’
Vlinders en bijen
Bert: ‘Er zijn veel orchideeën gaan groeien. Er komen veel insecten op af. Er zijn verschillende soorten vlinders. Er zijn ook bijen. Een imker heeft daarom bijenkasten neergezet op 1 plek in de natuurtuin. Het zijn rustige bijen.’ Joey: ‘Ze vliegen niet naar ons toe maar van ons af. Ze gaan naar de bloemen toe.’
Het hoge riet
‘Er is water met allerlei verschillende planten. Het riet is nu heel hoog. We maaien het riet maar 1 keer per jaar helemaal kort’, vertelt Bert. Joey: ‘Ik woon vlakbij. Ik zie de maaiers als ze het riet maaien. Ze maken een grote rietberg. Ik kan daar leuk in spelen met mijn vrienden voordat de gemeente het afvoert.’
Natuurlijke afscheidingen
Joey: ‘Ik zie hier heggen met prikkels.’ ‘We hebben de afscheidingen van meidoorn gemaakt. De mensen gebruikten dit vroeger ook. De prikkels van de meidoorn houden de wilde dieren buiten de afscheiding. Ze willen er niet doorheen. De insecten en kleine dieren kunnen er nog wel door’, legt Bert uit.
Wil jij de natuurtuin Diddersgoed ook bezoeken? Dat kan iedere laatste zondag van de maand tussen 15.00 en 16.00 uur in de maanden februari tot en met oktober. De natuurtuin kan op deze manier tussendoor ongestoord haar gang gaan.
Een plek om te ontdekken ‘We komen hier veel met schoolkinderen. We laten de kinderen met allerlei opdrachtjes zelf ontdekken hoe leuk, gezond en belangrijk de natuur is’, vertelt Bert. Joey: ‘Ik ga het moeras ontdekken. Ik zoek een weg over de vlonders tussen het riet door. Ik moet even wennen aan de beestjes die soms op mijn benen kriebelen.’
Veel meer groen
Joey: ‘Er is hier veel te leren. Er groeit veel meer groen dan op andere plekken in de wijk. Ik vind het heel mooi om meer planten en bloemen in de natuur te zien. In het voorjaar zingen er meer vogels. In de zomer staat er meer in bloei. In de herfst komen de paddenstoelen en herfstkleuren. Er is altijd wat te beleven.’
ontdekt
met Bert nieuw
Er is in Veenendaal veel groen te vinden. Wist je dat Veenendaal in 2004 zelfs de prijs voor Groenste Stad van Nederland heeft gewonnen? De mensen die bij de gemeente werken willen graag dat het goed blijft gaan met het groen in Veenendaal. Ze werken aan manieren om te zorgen dat iedereen meer van het groen kan genieten.
Nova, Annemeijs en Marit zijn klaar voor hun uitvoering.
VEENENDAAL – Marit (9), Annemeijs (9), Sara (9) en Nova (11) zitten op synchroonzwemmen. Ze leggen uit wat synchroonzwemmen is. Ze vertellen wat je nodig hebt om te kunnen synchroonzwemmen. Ze leggen ook uit waarom zij synchroonzwemmen heel leuk vinden.
TEKST: MARISSA DIEPEVEEN
Sara (achteraan) start met de uitvoering van haar groep.
‘Synchroonzwemmen is een watersport. Synchroon betekent gelijk. Het is bij veel kinderen nog niet bekend’, zegt Marit. Annemeijs: ‘Ik deed vroeger al graag kunstjes in het water. Ik vroeg aan mijn vader of daar geen sport van bestaat. Hij vertelde over synchroonzwemmen. Je doet synchroonzwemmen op muziek.’
Wat heb je nodig?
Sara: ‘We dragen altijd een badpak, een badmuts en een duikbril. We hebben ook een neusklem. Je wilt geen water in je neus als je een koprol onder water doet. De badpakken en badmutsen in een groepje zijn hetzelfde. We hebben extra mooie badpakken voor uitvoeringen. We worden voor de uitvoeringen ook opgemaakt.’
Trainen
‘We trainen 2 keer per week. We beginnen altijd met krachttraining op de kant. We maken ons lichaam sterker. Daarna gaan we het water in. We doen oefeningen met ademhalen. Ons uithoudingsvermogen onder water wordt beter. We oefenen daarna onze figuren en onze dans op muziek’, legt Nova uit.
Basishouding en figuren
Annemeijs: ‘Je hebt een basishouding. Je ligt plat op je rug en lang uitgestrekt op het water. Je voeten zijn bij elkaar. Je tenen krom je een beetje naar de kant.’ Marit: ‘Er zijn ook figuren. De zeilboot is een figuur. Je ligt in de basishouding en buigt 1 knie. Je zet je voet op het water.’
Verschillende diploma’s ‘Je kunt verschillende diploma’s halen. Je moet per diploma een houding en andere onderdelen kunnen. Je begint met het basishouding-diploma, daarna komt het zeilboot-diploma, balletbeen-diploma, spagaat-diploma en barracuda-diploma. Je laat hiermee zien dat je de verschillende onderdelen goed kunt. Je mag daarna naar de wedstrijdgroep’, vertelt Nova.
Wat maakt het leuk?
Sara: ‘Ik vind het zwemmen op muziek het allerleukste.’ ‘Je kunt de muziek ook onder water goed horen. Ik vind de figuren en het onder water zwemmen het allerleukste’, zegt Annemeijs. Marit: ‘Je leert echt zwemmen op de maat van de muziek. Je gebruikt je hele lichaam. Je moet veel kunnen. Iedereen kan het leren.’
Nova (vooraan) tijdens de uitvoering. De meiden liggen in hun basishouding.
Een teamsport ‘Ik vind het leuk dat het een teamsport is. Je hoeft niet alleen de beste of snelste te zijn. Je moet vertrouwen hebben in je hele groep. We zwemmen de uitvoeringen vaak met ons groepje of in tweetallen. Iedereen moet precies gelijk in de maat van de muziek zwemmen. Iedereen moet precies gelijk de figuren goed uitvoeren’, legt Nova uit.