Jong0318, dé kinderkrant van Ede, Renswoude en Veenendaal, mei 2024

Wessel en klasgenoot Dylan lazen samen met de burgemeester van Ede de namen van de 44 verzetsstrijders voor. FOTO’S: THEO BEUMER

Bram en Luca legden de grote bloemenkrans voor het mausoleum.

EDE – Het mausoleum is een oorlogsmonument op de Paasberg in Ede. Het mausoleum wordt ieder jaar geadopteerd door een andere basisschool in Ede. Basisschool De Brugge heeft het mausoleum dit schooljaar geadopteerd. Leerlingen Bram (11), Luca (10) en Wessel (10) leggen uit wat de adoptie van het mausoleum betekent.

TEKST: MARISSA DIEPEVEEN

Bram: ‘Het mausoleum is een monument waar 44 verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog herdacht worden. Het is een grote muur met gedenkplaten en een beeld van een gevallen man. Er liggen 30 verzetsstrijders uit Ede in begraven.’ ‘Verzetsstrijders verzetten zich tegen de Duitsers door bijvoorbeeld treinen te saboteren en bommen te stelen’, licht Luca toe.

De adoptie

Luca: ‘Adopteren betekent dat je de zorg voor iets of iemand overneemt. We hoeven het mausoleum niet te poetsen ofzo. We moeten wel zorgen voor de oorkonde die bij de adoptie van het mausoleum hoort. De oorkonde staat dit schooljaar in onze school. De leerlingen van de vorige school hebben de oorkonde aan ons overgedragen.’

De oorkonde die bij de adoptie van het mausoleum hoort.

Leren over de oorlogsgeschiedenis ‘We ontdekken door de adoptie het verhaal achter het mausoleum en de oorlog’, vertelt Luca verder. Wessel: ‘We hebben in de klas uitleg gekregen over de oorlog en de verzetsstrijders. We leerden bijvoorbeeld hoe belangrijke spullen werden verstopt in het handvat van je fietsstuur.’

De herdenking bij het mausoleum Bram: ‘Onze school werd door de adoptie ook betrokken bij de Dodenherdenking op 4 mei.’ ‘2 leerlingen lazen samen met de burgemeester van Ede de namen van de 44 verzetsstrijders voor. 2 leerlingen legden een grote bloemenkrans voor het mausoleum’, vertelt Wessel.

Schoolhond Bob

Bram en zijn broertje Joep

Sieraden maken en verkopen

Driek heeft een moestuin

Twee koeien zitten in bad. Vraagt de ene koe aan de andere koe: ‘Mag ik je washandje lenen?’ De andere koe kijkt hem verbaasd aan en vraagt: ‘Waarom dan?’ De koe antwoordt: ‘Ik krijg mijn vlekken er niet af!’

Hammad (11)

Xen en zijn vader zitten op de bank. Op een gegeven moment zegt Xen: ‘Papa, ik ga met oma trouwen.’ ‘Maar Xen, dat kan toch niet. Oma is mijn moeder’, antwoordt zijn vader. Zegt Xen: ‘Nou zeg, dat is ook flauw. Jij bent toch ook met mijn moeder getrouwd!?’

Maud (8)

Vader: ‘Jantje, laat me je rapport eens zien.’ Jantje: ‘Dat kan niet, ik heb hem aan een vriend geleend. Die wilde zijn ouders eens flink laten schrikken.’

Sem (12)

Een auto van 4 meter lang en 1.000 kilo zwaar draait met een snelheid van 50 kilometer per uur een bocht van 90 graden naar links. Welke band van de auto slijt dan het minst?

Sharon (9)

De reserveband.

Hoe heet de vader van een regenworm? Ezra (9) Papier.

Waarom gooit Wouter water over zijn computer heen?

Blenda (11)

Hij wil graag op internet surfen.

Heb jij een tip voor Jong0318?

JONG0318 WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

VEENENDAAL – Mensen ontvangen dagelijks telefoontjes, berichtjes en mailtjes. De meeste telefoontjes, berichtjes en mailtjes zijn leuk en veilig. Je kunt ook onveilige telefoontjes, berichtjes en mailtjes krijgen. Kinderburgemeester Feline en haar overgrootvader Dirk praten samen over de gevaren. Feline en opa Dirk denken ook na over oplossingen.

TEKST EN FOTO’S: MARISSA DIEPEVEEN

Feline: ‘Mensen hebben steeds vaker mobiele telefoons, laptops, computers, tablets, en smartwatches. Je krijgt overal digitale berichtjes op. De berichtjes kunnen leuk of gevaarlijk zijn. Ik krijg wel eens berichtjes met een link om op te klikken.’

Oplichting aan de telefoon

Opa Dirk: ‘Ik kreeg een keer een onbekende aan de telefoon. De man zei dat hij bij de bank werkte. Hij wilde me zogenaamd waarschuwen dat criminelen geld van mijn bankrekening af probeerden te halen. Ik moest van hem mijn geld naar een “speciaal” rekeningnummer van de bank overmaken.’

Iets niet vertrouwen

‘Ik vertrouwde het verhaal niet. Ik bedacht razendsnel een antwoord. Ik vertelde dat mijn zoon op bezoek was. Ik zei dat mijn zoon bij de recherche werkte. Ik deed alsof ik de telefoon aan mijn zoon wilde geven. De onbekende hing meteen de telefoon op’, vertelt opa Dirk verder.

Geld afpakken

Feline: ‘Ik vind dit antwoord heel erg slim van opa. Criminelen zoeken steeds manieren om je geld af te pakken. Ze willen ook het geld van je bankrekening hebben. Ik heb niet zoveel geld. Mijn bankrekening is niet zo interessant voor criminelen gelukkig.’

Ouderen lopen meer risico

‘Veel ouderen weten nog niet goed hoe alles met een computer werkt. Deze ouderen lopen daardoor extra risico. Ze kunnen sneller op iets verkeerds klikken. Ik vind het wel frustrerend dat ouderen niet alles weten. Ik zou het fijn vinden als ik meer informatie en hulp kon krijgen’, zegt opa Dirk.

Toezicht op geldzaken

‘Wij gebruiken met ons gezin de app Family Link. Mijn ouders vinden digitale veiligheid belangrijk. Ze houden toezicht op de dingen die ik met mijn mobiel doe. Ik moet via de app toestemming vragen als ik bijvoorbeeld een spelletje wil downloaden. Ze houden ook toezicht op mijn bankrekening’, zegt Feline.

Hulp voor ouderen

Opa Dirk vraagt: ‘Zou ik ook gebruik van Family Link kunnen maken? Het lijkt me fijn als mensen die ik vertrouw op afstand meekijken met wat ik online doe. Ik denk dat heel veel ouderen het nuttig vinden als jonge mensen hen helpen. Ouderen willen graag meer leren over digitale veiligheid.’

Kennis delen

Feline: ‘Wij leren op school af en toe over digitale veiligheid zoals bij het versturen van berichtjes. Ik zou graag nog meer willen leren over digitale veiligheid. Ik vind het een extra voordeel als ik met mijn kennis andere mensen kan helpen. Het fijn als iedereen digitaal veiliger is en zich veiliger voelt.’

Feline en opa Dirk bespreken de risico’s van een mobiele telefoon.

Feline en opa Dirk praten met elkaar over digitale gevaren via de laptop of computer.

SIERADEN MAKEN EN VERKOPEN

VEENENDAAL – Wat doe jij als je je verveelt? Summer (8), Selina (9) en Soraya (11) kwamen op het idee om sieraden te maken en te verkopen samen met Nicolette (10). Ze maakten en verkochten de sieraden in de meivakantie op de kermis in Veenendaal. TEKST EN FOTO'S: MARISSA DIEPEVEEN

Nicolette legt uit: ‘Onze ouders zijn de baas van de kramen op de kermis. Ze reizen het hele land door en staan steeds een tijdje in een andere plaats. Wij reizen altijd met onze ouders mee. We vermaken ons op verschillende manieren.’ Summer: ‘We hebben dit keer een manier bedacht om geld te verdienen met zelfgemaakte sieraden.’

Een eigen kraam

De meiden hebben op de kermis een eigen plek aan een tafel. Er staan allerlei sieraden uitgestald om te verkopen. De meiden werken ondertussen aan nieuwe sieraden. Soraya: ‘We maakten thuis armbandjes voor onszelf. We hadden daarom al verschillende kralen en andere spullen om sieraden te maken. We besloten sieraden voor anderen te maken.’

Selina, Soraya en Summer maken verschillende sieraden met allerlei kralen.

Nicolette knijpt met een tang bedeltjes aan een ketting.

Verschillende sieraden maken ‘We maken verschillende soorten armbandjes en kettingen’, zegt Selina. Nicolette: ‘We maken ook telefoonkoorden.’ ‘We hebben kralen met letters erop. We kunnen een naam maken met de letters. Mensen kunnen ons vragen om een naamarmband te maken voor iemand. We maken de naamarmband gelijk aan onze tafel’, vertelt Soraya.

Sieraden verkopen

Selina: ‘We verkopen de sieraden voor verschillende prijzen. Een ketting met bedeltjes is duurder dan een ketting met alleen kralen. We hebben verschillende armbandjes. Armbandjes met meer kralen zijn duurder dan armbandjes met minder kralen. Het is meer werk om de armbandjes met veel kralen te maken.’

Nicolette, Selina, Soraya en Summer maken en verkopen sieraden op de kermis.

Selina rijgt kralen in een patroon aan een draad.

Contant of met pin betalen ‘Er komen regelmatig mensen bij onze sieraden kijken. Ik help graag klanten. Ik vind het verkopen leuker dan het maken’, zegt Summer. Soraya: ‘We stoppen contant geld in een portemonnee. Mensen kunnen ook pinnen. We houden bij hoeveel sieraden we verkopen en wat we verdienen. We schrijven het op in een groot notitieboek.’

Soraya verkoopt een armband. Ze helpt de klant met pinnen.

Het geld verdelen ‘We verkopen veel sieraden. De kralen gaan hard’, vertelt Selina. Soraya: ‘We verdienen goed met de sieraden. We hebben € 50,uit de portemonnee gehaald van het verdiende geld op de eerste dag om nieuwe kralen te kopen. Er komt elke dag geld bij. We verdelen aan het einde van de week de winst met elkaar.’

TENNISPROF Iemand die tennist voor zijn of haar beroep.

Thijs begint aan zijn opslag. FOTO’S: GOVERT GOVERS

LUNTEREN – Sommige kinderen doen alleen voor hun plezier aan sport. Er zijn ook kinderen die sporten met een grote droom. Thijs (11) wil graag een tennisprof worden. Thijs zit daarom op tennisles. Hij traint 2 keer per week bij TC Lunteren. Thijs legt uit wat tennis is en waarom hij het zo leuk vindt. TEKST: MARISSA DIEPEVEEN

Thijs: ‘Ik zit sinds 3 jaar op tennisles bij Heinerman Tennis. Tennis is een balsport. Je hebt natuurlijk tennisballen en een tennisracket nodig. Goede tennisschoenen zijn ook belangrijk. Je hebt minder kans op blessures in je voet met goede schoenen. Je hebt ook flexibele kleding nodig. Je moet je makkelijk kunnen bewegen.’

Vakken op de tennisbaan

‘Een tennisbaan is door witte lijnen verdeeld in verschillende vakken. Je moet bij je opslag de bal over het net in het vak slaan dat schuin tegenover je direct achter het net ligt. Je moet de bal tijdens het tennissen binnen de zijlijnen en achterlijn slaan. De bal is anders uit’, legt Thijs uit.

Rennen en tactiek

Thijs: ‘Ik wilde 3 jaar geleden vooral op tennis om lekker hard tegen een bal te slaan. Ik merk dat ik het ook fijn vind om veel heen en weer te rennen. Ik kan mijn energie kwijt. Het is goede afleiding als je in een dipje zit. Ik houd ook van de tactiek van tennis om slim een tegenstander te verslaan.’

Met anderen tennissen

‘Je kunt 1 tegen 1 tennissen. Je noemt dat enkelspel. Je kunt ook 2 tegen 2 tennissen. Je noemt dat dubbelspel. Ik vind het leuk dat je voor tennis altijd iemand anders nodig hebt. Je kunt samen trainen en elkaar tips geven om beter te worden. Ik wil graag nog veel leren’, vertelt Thijs.

De droom van Thijs

Thijs: ‘Ik ben gescout. Dat betekent dat een club mij heeft gevraagd voor speciale trainingen. Ze denken dat ik een hele goede tennisspeler kan worden door mee te doen met de speciale trainingen. Ik ga daar elke zaterdag naartoe. Ik wil de hoogste rang in tennis halen en belangrijke tennistoernooien zoals Wimbledon winnen.’

let heel goed op de bal tijdens het tennissen.

Thijs

OTTERLO – De Ericaschool heeft sinds een aantal maanden een schoolbibliotheek. Er is hard gewerkt om van een klaslokaal een fijne bibliotheek te maken. Leerlingen kunnen in de schoolbibliotheek uit 2040 verschillende boeken kiezen. Charlène (9), Loena (9) en Vivienne (9) vertellen over de bibliotheek in hun school.

TEKST: MARISSA DIEPEVEEN

Charlène: ‘De schoolbibliotheek is iedere schooldag open van 9 tot 11 uur. We gaan meestal naar de schoolbibliotheek in de ochtendpauze. Het voelt als een echte bibliotheek.’ ‘Er zijn heel veel kasten gevuld met boeken. De boeken zijn netjes gesorteerd. Ik vind dat het er mooi en gezellig uitziet’, zegt Loena.

Vrijwilligers helpen Er zijn iedere ochtend vrijwilligers aanwezig in de schoolbibliotheek. Vivienne: ‘De vrijwilligers helpen graag om een leuk boek te vinden.’ ‘De vrijwilligers geven ook aanwijzingen waar bijvoorbeeld de Engelse boeken staan. De thema’s staan ook op kaarten bij de kasten’, vertelt Charlène.

Vrijwilliger Erica helpt leerlingen graag bij het uitzoeken van een boek.

Charlène vindt de schoolbibliotheek een fijne plek. Ze leest er graag een stukje uit een boek.

Reserveren en aanschaffen

Loena: ‘Een boek dat je graag wilt lezen kan uitgeleend zijn. Je kunt het boek reserveren bij de vrijwilligers.’ Vrijwilliger Erica: ‘Ik kreeg een keer een handgeschreven briefje van een leerling. Hij wilde graag een boek lezen die we niet hadden. We overleggen graag met school of we het boek aan kunnen schaffen.’

Zoveel keuze

‘We hadden eerst in iedere klas een kleine boekenkast. Er stonden niet veel boeken in. Ik vond die boeken saai en wilde ze niet meer lezen’, vertelt Loena. ‘We hebben nu keuze uit zoveel verschillende soorten boeken. Ik houd van actie en spanning. Er zijn ook grappige boeken, boeken met moppen en leerzame boeken’, legt Charlène uit.

Een boek lenen

‘Ik ga naar de balie als ik een boek gevonden heb. Ik noem mijn naam zodra ik aan de beurt ben. De vrijwilliger zoekt mijn naam op in de computer en scant het boek. De vrijwilliger vertelt wanneer ik het boek in moet leveren’, vertelt Loena. Vrijwilliger Karin: ‘De boeken moeten wel op school blijven.’

Loena leent een boek via het computersysteem van de schoolbibliotheek. Vrijwilliger Karin scant het boek.

Vivienne leest een stukje uit een boek in 1 van de grote stoelen die in de schoolbibliotheek staat.

Moed krijgen door te lezen

Vivienne: ‘Ik lees graag. Ik leer van boeken met feiten en weetjes. Ik leer ook van boeken met verhalen. Je kunt bijvoorbeeld moed krijgen van een verhaal over iemand die dapper is. Ik durf daardoor zelf ook meer.’ Charlène: ‘Boeken zijn ook goed voor je fantasie.’

Lezen voor jezelf en anderen ‘Je leert een nettere taal door boeken te lezen. Je leert van online filmpjes vaak gekke taal zoals “gast” als je het tegen iemand hebt’, legt Vivienne uit. Charlène: ‘Mijn spelling wordt beter door te lezen. We lezen niet alleen voor onszelf. We lezen ook boeken voor aan de kleuters. Ik vind voorlezen ook leuk.’

AANSCHAFFEN Iets kopen.

Loena stelt vrijwilliger Erica een vraag over de boeken.

VEENENDAAL – Bob is de schoolhond van basisschool Het Erf. Bob is een vrolijke

Australian labradoodle en de hond van juf Gerrieke. Juf Gerrieke is de intern begeleider van Het Erf. Jochem (12) vertelt: ‘We mogen Bob vaak aaien en soms uitlaten.’ ‘Wij vinden het heel gezellig met Bob op school’, zeggen Thijn (9) en Sem (7) TEKST: MARISSA DIEPEVEEN

GOVERT GOVERS

Sem: ‘Bob is vaak op dinsdag en donderdag op school.’ Thijn: ‘Juf Gerrieke neemt Bob mee naar school op de dagen dat ze werkt.’ ‘Juf Gerrieke nam Bob ongeveer een jaar geleden een keer mee naar school. Iedereen vond Bob heel leuk. Bob is daarna onze schoolhond geworden’, legt Jochem uit.

Bob aaien

Thijn: ‘Bob ligt tijdens de lessen meestal bij juf Gerrieke op haar werkkamer. We mogen Bob aaien in de pauzes of na schooltijd. Veel leerlingen gaan even naar Bob toe.’ ‘Bob loopt soms door de hal. We kunnen Bob aaien als we op dat moment in de hal aan het werk zijn’, zegt Jochem.

Een nieuwsgierige hond ‘Ik vind Bob grappig. Bob snuffelt overal aan. Hij is best nieuwsgierig. We mogen Bob af en toe uitlaten. Bob ruikt soms iets. Hij wil er dan graag op af. Bob trekt dan een beetje aan de hondenlijn. Hij is best sterk’, vertelt Sem.

Bob zorgt voor gezelligheid Jochem: ‘Ik zie dat leerlingen rustig van Bob worden. Ze vinden het fijn om Bob te aaien als ze zich vervelend voelen.’ ‘Leerlingen worden echt blij van Bob. Hij is vrolijk en zorgt voor gezelligheid. Ik word er zelf ook blij van om Bob te aaien’, zegt Thijn.

Bob en Sem.

Thijn en Bob.

Jochem laat Bob even uit.

Sem, Thijn en Jochem samen met schoolhond Bob. FOTO’S:

EDERVEEN – De vader van Silas (12) maakt regelmatig roti. Roti is een rond platbrood dat rotivel genoemt wordt. Je eet rotivellen meestal met kip, kousenband (een soort lange sperziebonen), aardappelen en ei. Jordy (11) heeft nog nooit roti gegeten. Silas en Jordy maken samen een kindvriendelijke roti met weinig rode peper. TEKST EN FOTO’S: MARISSA DIEPEVEEN

STAP 1:

Silas: ‘Ik begin met het snijden van de uien. Ik snijd daarna de voorgekookte aardappelen in kleinere blokjes.’ ‘Ik pel en snijd de knoflooktenen in hele kleine stukjes. Je kunt ook een knoflookpers gebruiken’, zegt Jordy.

STAP 3: ‘De kip mag daarna in de pan erbij. Ik schep alles regelmatig om. Ik doe de aardappelen in de pan zodra de kip goed gebakken is. We voegen 100 milliliter water toe en brengen het aan de kook’, zegt Silas.

STAP 5: ‘We doppen ondertussen de sperziebonen. Ik breek de kontjes van de sperziebonen af en breek ze 1 keer doormidden’, legt Jordy uit. Silas: ‘We zetten een pan met heet water op de kookplaat. We laten de sperziebonen 8 minuten koken.’

STAP 7: Silas: ‘Ik verwarm als laatste de rotivellen in een koekenpan. We pellen de eieren. We scheppen het kipmengsel en de sperziebonen op een bord. We pakken een ei en een rotivel. Je kunt stukjes van het rotivel scheuren en gebruiken als een soort bestek.’

Jordy: ‘Ik was bang dat het pittig zou zijn door de rode peper. Het valt echt heel erg mee! Ik vind het juist lekker.’ Silas: ‘We hebben ook niet veel rode peper gebruikt. Thuis doen we er meer rode peper in. Ik vind dit ook echt heel lekker. Je kunt zelf kiezen hoeveel rode peper je wilt gebruiken.’ INGREDIËNTEN 1 2 3 4 6 5 7

4 grote rotivellen

500 gram voorgekookte aardappelen

500 gram kippendijfiletblokjes

500 gram sperziebonen

2 grote uien

4 tenen knoflook

4 eetlepels curry madras kruiden

4 grote tomaten

4 grote eieren

1 snuf zout

2 eetlepels olie

Optie: rode peper

STAP 2: ‘Ik verwarm de olie in een pan. Ik fruit de ui met de knoflook eventjes in de hete olie. Ik roer het goed door. Ik doe 2 eetlepels van de madras kruiden erbij. Ik roer het weer goed door. Het moet 2 minuten bakken’, vertelt Jordy.

STAP 4: Jordy: ‘Ik was de tomaten en snijd ze in blokjes. Ik snijd ook een beetje van de rode peper fijn.’ ‘We doen de blokjes tomaat en de rode peper in de pan bij de kip. We laten het 15 minuten zachtjes koken’, zegt Silas.

STAP 6: Jordy: ‘We doen na 2 minuten de eieren in het kokende water van de sperziebonen erbij. Je hoeft dan minder pannen met kokend water te gebruiken. We gieten na 6 minuten koken het water van de sperziebonen en eieren af.’

VEENENDAAL – Driek (10) heeft sinds april zijn eigen moestuin. Het lijkt heel makkelijk. Je doet een zaadje in de grond en er groeit vanzelf een plantje uit. ‘Het verzorgen van een moestuin is een drukke bezigheid. Ik ga ongeveer twee keer per week naar mijn moestuin’, vertelt Driek. TEKST EN

FOTO’S: SUSANNE VEENENDAAL

‘Het begon allemaal toen ik mocht kijken in de educatietuin van moestuin Het Buitenhof. Ik vond het zo leuk dat ik thuis gelijk begon met mijn eigen moestuin. Ik ben soms best druk in mijn hoofd. Ik word rustiger door te tuinieren’, vertelt Driek.

Omspitten en bemesten

Driek: ‘Dit jaar hebben mijn ouders een stukje grond van juf Hanneke gekocht. Ik heb samen met mijn opa in de eerste maand de grond helemaal omgespit. Ik deed dat na schooltijd. We hebben daarna de grond bemest. Mest is een soort voeding voor de plantjes. Alles groeit beter door de mest.’

Driek heeft ook een tunnel in zijn moestuin om zaadjes en jonge planten beter te beschermen.

Driek geeft de zaadjes en planten in zijn moestuin regelmatig water.

De grond inzaaien

‘We konden de grond daarna inzaaien. We hebben allerlei verschillende dingen ingezaaid. Ik heb bijvoorbeeld gekozen voor courgette, bloemkool, sperziebonen, broccoli, peulen, framberry’s, gewone aardbeien en bubbelaardbeien’, zegt Driek. Een framberry is een aardbei die een beetje eruit ziet en smaakt als een framboos.

Verzorgen en oogsten

Driek: ‘Ik ga steeds langs om te kijken hoe het gaat. Ik controleer of de plantjes al boven de grond komen en of alles nog netjes staat. Ik haal ook het onkruid weg. Ik moet misschien elke dag langs om water te geven als het heel warm is. Ik denk dat ik in juni de eerste dingen kan oogsten.’

EDUCATIETUIN

Een tuin waar mensen kunnen leren over tuinieren.

Driek haalt het onkruid weg. De zaadjes en planten kunnen beter groeien.

Dit is de foto

RENSWOUDE – Je kunt op pagina 6 van deze kinderkrant lezen over de schoolhond van basisschool Het Erf. Een hond op school is best wel bijzonder. We vroegen aan de leerlingen van basisschool De Borgwal in Renswoude: ‘Hoe zou jij het vinden om (meer) dieren op school te hebben?’

‘Ik ben allergisch voor pollen. Dieren nemen soms pollen mee op hun vacht. Ik kan daar niet tegen. Ik denk dat dieren meer iets zijn voor de kinderboerderij en niet voor op een school.’

Iven (8):

‘Ik wil wel kippen op school. Dat zijn mijn lievelingsdieren. Ik denk dat het goed is om dieren op school te hebben. Ik vind het belangrijk dat kinderen leren hoe ze dieren moeten verzorgen.’

De letters in de gele balk vormen het antwoord. Mail dit antwoord, samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s), naar: ANTWOORD@JONG0318.NL

We verloten de prijs onder de goede inzendingen. Alleen de winnaar krijgt bericht.

‘Ik zou het heel erg leuk vinden om dieren op school te hebben zoals een papegaai. Ik kan er dan mee spelen. Ik denk dat het alleen lastig is als ze veel geluid maken of dingen omstoten.’

‘Ik vind dieren heel schattig. Ik word altijd blij van dieren. Ik denk alleen dat er snel ruzie komt op school. Iedereen wil het dier vasthouden of ermee spelen.’

Hoe zou jij het vinden om (meer) dieren op school te hebben?

HET ANTWOORD VAN

DE PUZZEL VAN APRIL IS GRAPPENMAKER

DE WINNAAR IS SIL (10) !

Wil je nog meer puzzelen? Kijk dan eens op PUZZELCORNER.NL voor meer leuke puzzels!

‘Ik denk dat vogels en vissen wel geschikt zijn voor op school. Ik denk dat andere dieren lastig zijn. Sommige kinderen zijn allergisch voor dieren. Ik denk ook dat het een beetje druk wordt. De juffen moeten dan voor de kinderen en voor de dieren zorgen.’

Wat saboteerden de verzetsstrijders om zich tegen de Duitsers te verzetten?

(PAGINA 1)

Wat is Family Link?

(PAGINA 3)

Wat maken en verkopen de meiden van de kermis?

(PAGINA 4)

Welk belangrijk tennistoernooi wil Thijs later graag winnen?

(PAGINA 5)

Waar zijn boeken ook goed voor volgens Charlène?

(PAGINA 6)

Wat voor soort hond is Bob?

(PAGINA 7)

Welke groente moet je wassen en in blokjes snijden?

(PAGINA 8)

Hoe heet een aardbei die eruit ziet en smaakt als een framboos?

(PAGINA 9)

Welk dier zou Fynn leuk vinden om te hebben op school?

(PAGINA 10)

Wat kan je op het dak plaatsen waardoor je minder betaalde stroom nodig hebt?

(PAGINA 11)

Waar mochten Bram en het gezin met de limousine naartoe?

(PAGINA 12)

Thomas (9):

Fynn (9):

Romée (9):

Vince (8):

EDE – Jan is de vader van Eline (12). Eline vertelt enthousiast: ‘Mijn vader is directeur bij PV monteur. PV monteur zorgt voor zonnepanelen op daken van huizen en bedrijven. PV monteur zorgt ook voor laadpalen op zonne-energie om elektrische auto’s op te laden. Hij gaat soms als monteur mee naar een klus.’

TEKST: MARISSA DIEPEVEEN

‘PV is de afkorting van het Engelse woord photovoltaic. Photo betekent licht en voltaic betekent stroom. Een PV-monteur bouwt, onderhoudt en repareert technische installaties die zonlicht omzetten in stroom’, legt Jan uit.

Eline helpt met draadjes maken. Ze bedient met haar voet de machine.

Eline laat een zonnepaneel zien.

Jan: ‘Ik heb een opleiding voor de bouw gedaan. Ik ben bij een bouwbedrijf gaan werken. Ik heb door te werken steeds meer over bouw en techniek geleerd. Ik ben daarna met het bedrijf PV monteur begonnen. Je hebt geen diploma PV-monteur nodig. Wij leren onze monteurs wat ze moeten weten.’

Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door

Jan en Eline staan voor de werkplaats.

Mensen helpen besparen

Eline: ‘Mijn vader rekent voor klanten uit wat het hen kost om zonnepanelen te nemen. Hij rekent ook uit hoeveel gratis stroom de zonnepanelen opleveren. Je hebt minder betaalde stroom nodig met zonnepanelen op je dak. Klanten besparen dus geld voor stroom. Mijn vader laat het verschil zien tussen de kosten voor stroom met en zonder zonnepanelen.’

Wat doet Jan/ een pv monteur in de werkplaats en bij klant

Jan: ‘Onze PV-monteurs regelen voor de klanten wat nodig is om zonlicht om te zetten in stroom. De monteurs bereiden in de werkplaats alle spullen voor die ze nodig hebben bij de klant. Ze leggen zonnepanelen op daken en plaatsen laadpalen. Ze sluiten de zonnepanelen en laadpalen daarna aan op het elektriciteitsnetwerk bij de klant.’

Wat moet een PV-monteur goed kunnen

‘Je moet sterk zijn voor dit werk. Je went eraan als je het elke dag doet. Je moet je spullen goed voorbereiden voordat je naar een klant toe kunt. Je moet technische kennis hebben en veilig kunnen werken met elektriciteit. Je moet goed met klanten om kunnen gaan. We willen dat klanten blij zijn met het resultaat’, vertelt Eline.

De werktijden

Eline: ‘Mijn vader werkt van maandag tot en met vrijdag. Hij gaat rond kwart over 6 de deur uit. Hij is meestal op tijd thuis voor het avondeten. Hij doet soms op zaterdag nog wat kleine klusjes voor het werk. Er is vaak minder werk in de winter. Mensen denken aan zonnepanelen als er meer zon is. Het werk is in de zomer veel drukker.’

Draadjes maken

‘Ik help af en toe met draadjes maken. Draadjes zijn stukjes elektriciteitskabel om de zonnepanelen aan te sluiten op het stroom. Ik haal eerst met een tang of machine een stukje plastic van het begin van de kabel af. Ik druk daarna een metalen dopje vast op de kabel met een machine. Ik klik er een plastic dop op’, zegt Eline.

Een echt familiebedrijf

‘PV monteur is een echt familiebedrijf. Mijn moeder en mijn broers werken er ook. Ik ga net als mijn ouders en broers ook werken bij PV monteur. Dat mag zodra ik 13 jaar word. Ik ga op zaterdag werken. Het lijkt me leuk om de bedrijfsbussen te wassen’, legt Eline uit.

FOTO’S: GOVERT GOVERS

Eline sluit de kabel van de laadpaal aan op de elektrische auto van Jan.

VEENENDAAL – Joep (9) heeft een chromosoomafwijking. Joep heeft daardoor vanaf zijn geboorte verschillende problemen met zijn gezondheid. Bram (11) is de broer van Joep. Bram vertelt over de chromosoomafwijking van Joep. Bram legt uit wat de chromosoomafwijking voor Joep betekent. Bram vertelt ook wat het betekent voor Bram en hun ouders. TEKST:

MARISSA DIEPEVEEN

Bram begint: ‘Joep zit in een rolstoel. Joep kan niet lopen. De spieren van Joep werken niet goed. Hij heeft problemen met zijn oren en ogen. Ik heb voor Joep een soort rammelaar geknutseld. Hij kan het geluid van de rammelaar horen. Joep heeft een bril. Hij trekt de bril steeds af. Joep kan niet echt praten en heeft moeite met slikken.’

Joep helpen

‘Joep krijgt eten via sondevoeding. Hij heeft een voedingspomp. De voedingspomp stuurt 24 uur per dag kleine beetjes voeding via een slangetje in zijn buik naar zijn darmen. Ik help af en toe met de voedingspomp of met andere zorg voor Joep. Mijn ouders doen het meeste’, vertelt Bram.

Samen zijn

Bram: ‘Joep en ik zijn graag samen. Joep glimlacht bijna altijd. Hij is heel vrolijk. Hij lacht hardop met ons mee als hij ons hoort lachen. Joep kan ook wel eens heel verdrietig zijn en huilen. Hij slaat dan op het blad van zijn rolstoel. We knuffelen veel samen. Joep wordt er rustig van. Ik vind het ook fijn.’

EEN CHROMOSOOMAFWIJKING

Mensen hebben normaal gesproken 46 chromosomen. Chromosomen zijn stukjes DNA. Ze bepalen bijvoorbeeld de kleur van je ogen. De structuur of het aantal chromosomen is bij een afwijking anders dan normaal. Er kunnen lichamelijke afwijkingen, verstandelijke beperkingen of allebei ontstaan.

Onderzoeken en operaties

‘Joep moet vaak naar het ziekenhuis. Hij heeft al 17 operaties gehad. Het ziekenhuis waar Joep heen gaat is niet dichtbij. We moeten steeds heen en weer rijden naar Nijmegen. Ik vind het vervelend als Joep weg is. Ik mis hem en maak me soms zorgen’, legt Bram uit.

De sondevoeding wordt door de voedingspomp via een slangetje in de buik van Joep naar zijn darmen gestuurd.

Een positief gezin

Bram moppert absoluut niet. ‘We gaan gewoon op vakantie met Joep. We gaan ook wel eens naar een restaurant of een ander uitje. We nemen de sondevoeding en andere dingen die Joep nodig heeft mee. We kamperen graag. Niet alles kan met Joep. We genieten van de mooie momenten en de dingen die wel kunnen.’

Naar school of de logeeropvang

‘Joep gaat 5 dagen in de week naar een speciale school. Hij gaat soms naar een logeeropvang. Dat is een groot huis waar Joep leuke dingen kan doen. Hij heeft daar een eigen kamer. Papa en mama kunnen dan even iets leuks met mij doen zoals zwemmen’, vertelt Bram.

Leuke extraatjes

Bram: ‘Ik vind niets met Joep echt lastig eigenlijk. Het is gewoon zoals het is bij ons. Er gebeuren ook extra leuke dingen. We mochten pas met een limousine naar pretpark Duinrell. Dat was heel bijzonder. We kregen het uitje van stichting Opkikker.’ Stichting Opkikker geeft gezinnen met een langdurig ziek gezinslid een bijzonder moment.

Stel ons maar vragen

‘Ik vind het vervelend als mensen raar naar Joep kijken. Ik heb liever dat mensen gewoon vragen stellen. Ik wil de vragen wel beantwoorden. Mijn moeder helpt als ik iets niet goed weet. We willen best uitleggen wat er met Joep aan de hand is’, zegt Bram.

Bram met zijn broertje Joep. FOTO’S: GOVERT GOVERS