
Broers en zussendag

Diede zit op acrogym


Nora bakt pompoenmuffins

EDE – Pim (9) is super creatief. Hij tekent al vanaf het moment dat hij rechtop kon zitten. Pim is pas met een nieuw tekenproject begonnen. ‘Ik ben met watervaste stift mijn sneakers aan het pimpen. Ik heb eerst de lijnen op de schoenen getekend. Ik ben de lijnen nu aan het inkleuren. Ik heb 1 schoen af’, vertelt Pim.
TEKST EN FOTO’S: MARISSA DIEPEVEEN
‘Mijn moeder heeft een atelier in de stad. Ze geeft daar tekenles. Ze heeft in het atelier heel veel soorten potloden en stiften. Mijn moeder kreeg nieuwe watervaste stiften. We bedachten dat we daar sneakers mee konden pimpen. We zijn eerst witte sneakers gaan kopen’, legt Pim uit.
Beginnen met de lijnen Pim vertelt verder: ‘We hebben thuis op de website Pinterest gezocht naar ideeën om sneakers te pimpen. Ik zag een mooi voorbeeld van sneakers met een Pokémon. Ik heb een boek met alle Pokémon figuren. Ik heb een figuur uitgezocht. Ik ben met een potlood eerst de lijnen op de sneakers gezet. Mama heeft hier een beetje mee geholpen. Ik heb de potloodlijnen daarna overgetrokken met een zwarte fineliner.’ Een fineliner is een stift met hele dunne punt.


PIMPEN Iets of iemand opleuken, opknappen of versieren.
De lijnen inkleuren ‘Ik heb daarna de watervaste stiften gepakt. Ik heb alles ingekleurd volgens het voorbeeld uit het boek. Ik heb de vleugels groen ingekleurd. Ik heb blauw gekozen om de binnenkant van de vleugels schaduw te geven. De eerste schoen is al af. Ik heb voor de andere schoen een andere afbeelding gekozen. Ik vind 2 dezelfde saai. Ik ben trots op wat ik al kan. Anderen zoals mijn neef vinden mijn sneakers ook mooi. Ik ga voor mijn neef ook sneakers pimpen’, zegt Pim.





Een blij gevoel

Een mier, een sprinkhaan en een duizendpoot hebben met elkaar afgesproken in het huis van de mier. De duizendpoot is te laat. Eindelijk komt hij hijgend binnen. ‘Waar bleef je nou zo lang’, vraagt de mier. Antwoordt de duizendpoot: ‘Buiten stond een bord met voeten vegen a.u.b.’

Manuel (9)





























Groep 7 heeft een nieuwe meester. Hij wil zien of de kinderen vertrouwen in zichzelf hebben, daarom zegt hij: ‘Iedereen die zichzelf dom vindt moet gaan staan.’ Na een paar minuten staat Tim op. De meester vraagt: ‘Vind jij jezelf echt dom?’ Waarop Tim antwoordt: ‘Nee hoor meester, maar ik vind het zo zielig dat u de enige bent die staat!’
Stephanie (10)



















(2 WOORDEN)





Hoeveel snoepjes heb je nodig om je maag te vullen?
Alin (10)
1. Je maag is dan niet meer leeg!
Noem drie opeenvolgende dagen zonder het woord ‘dag’ te gebruiken. Audrey (11) Gisteren, vandaag en morgen.
Waarom lacht een smurf als hij door het gras loopt?
Miryam (10)
Het gras kietelt onder zijn oksels.




































JONG0318 WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:





































VEENENDAAL – Matthijs Vlaardingerbroek is verhalenverteller, poppenspeler en goochelaar. Hij komt op zaterdag 9 november naar
Veenendaal met zijn voorstelling “Help, het klimaat verandert.” Dounia (11) en Jinte (11) mochten Matthijs interviewen om erachter te komen waarom alle basisschoolleerlingen uit Veenendaal naar deze voorstelling toe zouden moeten gaan. TEKST EN FOTO’S: MARISSA
DIEPEVEEN
Jinte: ‘Wie kunnen we tijdens de voorstelling verwachten op het podium?’
Matthijs: ‘Ik sta zelf op het podium als verhalenverteller, buikspreker en goochelaar. Ik maak deze voorstelling met verschillende poppen. Mijn pop Henkie is er in ieder geval ook bij.’
Jinte: ‘Hoeveel poppen gebruik je voor de voorstelling?’
Matthijs: ‘Ik gebruik voor deze voorstelling 7 poppen. Papegaai Teun is belangrijk in deze voorstelling. Teun leeft in een prullenbak. De boom waarin Teun leefde is namelijk omgehakt. Oude opa Walter, de drukke jongen Timmie, de ondeugende Ratje en Sjonnie doen in elk geval ook mee. Sjonnie is het broertje van Henkie.’


Dounia: ‘Waar en wanneer wordt de voorstelling gehouden?’
Matthijs: ‘Er zijn 2 voorstelling op zaterdag 9 november in de middag. Elke voorstelling duurt een klein uurtje. De voorstellingen worden gehouden in het gemeentehuis van Veenendaal.’
Dounia: ‘Voor welke kinderen in deze voorstelling leuk om te zien?’
Matthijs: ‘De voorstelling is voor alle basisschoolleerlingen in Veenendaal. Ik vind het belangrijk dat de voorstelling voor groep 1 tot en met 8 leuk is.’
Dounia: ‘Hoe laat je de poppen praten?’
Matthijs: ‘Ik heb op een school in Engeland leren buikspreken. Buikspreken is praten met je mond op een klein kiertje. Het publiek kan niet zien dat je praat. Ik kan ongeveer 10 verschillende stemmetjes. Het lijkt alsof de poppen praten.’
Jinte: ‘Wat voor een voorstelling krijgen de kinderen die gaan kijken te zien?’
Matthijs: ‘Deze poppenvoorstelling is een manier om met kinderen over het veranderende klimaat te praten. Ik ga een soort reis door de wereld maken tijdens de voorstelling. Het verhaal speelt zich eerst af in Afrika, dan in Zuid-Amerika en dan in Veenendaal.’
Dounia: ‘Wat maakt de voorstelling zo leuk voor kinderen?’
Matthijs: ‘Ik vind het heel belangrijk dat kinderen iets leren, iets mogen doen en de voorstelling heel leuk vinden. Ik gebruik daarvoor grapjes, proefjes en goocheltrucs. Er mogen een paar kinderen tijdens de voorstelling op het podium. Zij mogen de poppen vasthouden en laten bewegen.’
Jinte: ‘Het klimaat is een lastig onderwerp. Hoe zorg je ervoor dat de voorstelling niet te moeilijk of te serieus is?’
Matthijs: ‘Grapjes tussendoor houden de voorstelling leuk. Ik leg moeilijke woorden uit door bijvoorbeeld een proefje te doen. Kinderen begrijpen door het proefje wat het moeilijke woord betekent.’
Aanmelden gaat via deze link: www.duurzaamveenendaal.nl/weekvan.

BENNEKOM – Het was op 30 september Nationale Broer en Zus Dag. Het contact met je broers/ broertjes en zussen/zusjes kan soms goed en soms minder goed zijn. Dat is heel normaal. Broers Lucas (10) en Floris (7) vertellen over elkaar. Zussen Bente (9) en Kato (7) leggen ook uit hoe zij met elkaar omgaan.
LUCAS OVER FLORIS:
‘Ik vind dat Floris en ik niet echt op elkaar lijken Ik heb hetzelfde haar als onze moeder. Floris heeft hetzelfde haar als onze vader. Ik heb dezelfde ogen als onze vader. Floris heeft dezelfde ogen als onze moeder. Floris is vaak grappig en heel aardig. Hij doet graag een beetje raar om mij aan het lachen te maken. Ik vind Floris soms een beetje irritant. Hij houdt weleens de Nintendo bezet als ik wil spelen. We maken af en toe ruzie over het delen van spullen zoals voetbalkaartjes. Floris houdt veel van voetballen. Ik heb door Floris de sport ontdekt. Floris heeft mij ook beter gemaakt in voetballen. Ik verveel me als Floris weleens weg is. We doen heel veel samen.’

BENTE OVER KATO:
‘Kato heeft andere hobby’s dan ik. Kato kan goed tekenen. Ik houd meer van sporten. Kato is blond zoals ik. Het haar van Kato is korter. Ze draagt het anders. Kato en ik kunnen goed samenwerken en overleggen. Kato maakt graag grapjes. Ze kan ook goed met stemmetjes praten of zingen. Kato heeft mij beter leren dansen. Het gaat weleens mis tussen ons. Ik wil op dat moment graag iets maken zoals ik het in mijn hoofd heb bijvoorbeeld. Kato wil meedoen en heeft ook een idee. We reageren soms boos op elkaar. We zeggen even later altijd sorry. Ik ga graag naar Kato als ik verdrietig ben. Ik vind het fijn om met haar te praten. Kato maakt mij weer aan het lachen.’

FLORIS OVER LUCAS:
‘Lucas en ik houden allebei van andere computerspelletjes. Ik speel graag het voetbalspel FIFA. Lucas speelt graag Minecraft. Lucas is heel erg aardig en kan goed samenspelen. Ik vraag Lucas graag om samen te voetballen. Hij vindt dat heel vaak goed. Lucas heeft mij weleens om half 7 wakker gemaakt. Ik vond dat toen vervelend. Ik was de hele dag moe. Lucas en ik maken niet echt vaak ruzie gelukkig. De paar vervelende momenten horen er gewoon bij. Lucas leert mij van alles. Lucas kan goed met LEGO bouwen. Ik heb grotere bouwwerken van LEGO leren maken door Lucas. Ik vind het ook fijn om met Lucas samen te werken. We sparen bijvoorbeeld een boek met dierenplaatjes samen.’

KATO OVER BENTE:
‘Bente heeft lang haar en draagt het vaak in een staart. Ze heeft net als ik gaatjes in haar oren. Ze draagt andere oorbellen dan ik. Bente kan goed turnen. Ze leert mij trucs zoals de radslag en de handstand. Bente legt de stappen van de trucs heel duidelijk en rustig uit. Ze helpt mij ook op de trampoline. Ik vind het leuk om te merken dat we anders zijn. Dat zorgt soms voor ruzie. We maken het altijd weer goed zodra we minder boos zijn. Bente zoekt mij vaak op op het schoolplein. Ze leidt me af als ik verdrietig ben. Ze vraagt bijvoorbeeld of ik samen met haar wil spelen. Bente maakt mij blij.’

Diede laat een ‘split-hang’ zien. Dit is een element van acrogym.
FOTO’S: GOVERT GOVERS
een ‘split-hang’ zien. GOVERS
EDE – Diede (11) is na de zomer met acrogym gestart. Acrogym is nog geen hele bekende sport. Diede heeft de redactie van Jong0318 daarom gevraagd of zij over acrogym mag vertellen. Dat vinden we natuurlijk hartstikke leuk! Diede legt uit wat acrogym is. Ze vertelt ook hoe leuk zij acrogym vindt.
TEKST: MARISSA DIEPEVEEN
‘Ik zit nu sinds een paar maanden op acrogym. Acrogym is acrobatische gymnastiek. Ik heb daarvoor 5 jaar op turnen gezeten. Dat is een voordeel. Acrogym combineert acrobatiek met turnen en pasjes op muziek. Elementen uit het turnen zoals de radslag en flikflak ken ik al’, vertelt Diede.
Een choreografie bedenken
Diede: ‘Acrogym is een teamsport. Je doet acrogym met 2 of met 3 personen. Je bedenkt samen een choreografie. Dat is de volgorde en combinatie van elementen met acrobatiek, turnen en dansen ertussen. Ik doe acrogym met 1 partner. Zij heeft onze choreografie bedacht.’
Verschillende elementen
‘Mijn partner en ik hebben bijvoorbeeld een split-hang aan het begin van onze choreografie. Zij ligt op haar rug met haar benen in de lucht. Ik balanceer op haar voeten en doe een split. Er zit ook een lift in onze choreografie. Mijn partner staat op de grond en tilt mij op. Ik houd mijn lichaam alsof ik een vliegtuigje ben’, legt Diede uit.

Diede wrijft een blok magnesium over haar handen. Magnesium neemt zweet op en verbetert de grip.

Diede is nu de onderpartner. Diede doet een ‘brug’. Haar vriendin doet een ‘hurk-zit’ op de knieën van Diede.
Bovenpartner en onderpartner
Diede: ‘Mijn partner is groter en sterker dan ik. Zij is daarom de onderpartner. Ik ben kleiner en lichter. Ik ben daarom de bovenpartner. Het is niet slim als je acrobatische elementen doet en de kleinste moet de grootste optillen, omhoog gooien of vangen met een salto.’
Nodig voor acrogym
‘Je hebt sowieso veel kracht en lenigheid nodig voor acrogym. Je gebruikt tijdens het trainen een turnpak. We hebben voor de wedstrijden een speciaal turnpakje met een rokje. Mijn wedstrijdpakje is zwart met paars en glitters. Je draagt je haar altijd in een staart. Je mag geen sierraden en geen schoenen dragen om elkaar niet te bezeren’, vertelt Diede.

Diede doet de ‘lift’ voor. Dit is een ander element van acrogym.
Magnesium gebruiken
Diede: ‘Grip is belangrijk bij acrogym. Je kunt niet stabiel acrogymen als je zweethanden hebt. We gebruiken hiervoor magnesiumpoeder. Je kunt bijvoorbeeld een blok langs je handen

Diede laat zien waarom grip van handen en knieën zo belangrijk is bij acrogym.
wrijven. De onderpartner kan de magnesium ook op bijvoorbeeld de knieën doen. Dit is een deel waar de bovenpartner vaak op staat en grip nodig heeft.’
Zo strak mogelijk
‘Ik train 2 keer 2 uur per week. Ik werk aan mijn conditie, lenigheid en de choreografie. Ik oefen goed om alle elementen zo strak mogelijk te doen. Je krijgt hiervoor punten tijdens wedstrijden. Ik ben soms snel afgeleid of moe. Ik vind dat lastig. Ik wil niet vallen als anderen kijken’, zegt Diede.
Het leuke van acrogym
Diede: ‘Ik houd van acrobatiek en turnen. Ik word er blij van. Ik zie dat ik mezelf verbeter en steeds nieuwe dingen leer. Ik vind het leuk om wedstrijden te doen. Je kunt tijdens wedstrijden je talent laten zien. Ik doe mijn best. Ik hoef niet persé te winnen. Ik vind doen wat ik leuk vind het belangrijkste.
VEENENDAAL – Groep 7a van basisschool Het Baken heeft gewerkt met het lespakket ‘De Derde Kamer’. Meester Henk: ‘We zijn met het lespakket gestart rondom Prinsjesdag. De leerlingen leren door De Derde Kamer over Prinsjesdag en hoe de politiek in Nederland werkt. We oefenen bijvoorbeeld met elkaar hoe een debat werkt. De groep is heel erg enthousiast.’

Ayoub legt staand aan zijn partij uit waarom hij voor of tegen het voetbaltoernooi is. Mira (links) luistert en wacht tot zij de beurt krijgt om te spreken.

Loran en Bowi met de leskoffer van De Derde Kamer, de voorzittershamer en de kaartjes van hun politieke partij ‘De Oranje Kroon’.

Het stemmen gaat anoniem. Iedereen kan op deze manier eerlijk zijn eigen mening geven zonder beïnvloed te worden door anderen. De meester telt de stemmen.
Ayoub (10): ‘Onze debatten gaan altijd over verbeteringen in de klas en op school.’ ‘We debatteren deze les over het organiseren van een voetbaltoernooi voor alle groepen 3 tot en met 8 van onze school’, zegt Bowi (9). Loran (10): ‘Onze groep is verdeeld in 3 politieke partijen. We debatteren eerst in de 3 politieke partijen over het voetbaltoernooi.’
Het debat in de partijen ‘Iedereen kiest of hij het eens of oneens is met het voetbaltoernooi. Er is per partij 1 voorzitter die het debat goed moet leiden. Je mag gaan staan als je iets over de stelling wil zeggen. Je krijgt van de voorzitter het woord. Je legt uit waarom je voor of tegen de stelling bent’, legt Ayoub uit.
Argumenten voor en tegen
Mira (10): ‘Voor mij hoeft voetbaltoernooi het niet persé. Er is al een voetbaltoernooi voor alle basisscholen. Iemand uit mijn partij is voor het voetbaltoernooi. De reden daarvoor is dat de groepen 3, 4, 5 en 6 nog geen voetbaltoernooi hebben. Ik vind dat een goed argument. Ik denk door goede argumenten opnieuw na over mijn mening.’
Voor of tegen stemmen
Loran: ‘We stemmen na afloop van het debat of onze partij voor of tegen de stelling is. De 3 partijen voeren daarna het debat met elkaar. De hele groep stemt na het debat in de klas voor of tegen de stelling. Ik vind stemmen een fijne manier om zonder ruzie iets te beslissen.’
De stelling aannemen of afwijzen
‘De stelling wordt aangenomen als de meeste leerlingen voor de stelling stemmen. De stelling wordt afgewezen als de meeste leerlingen tegen de stelling stemmen. De meeste leerlingen stemmen voor het voetbaltoernooi. De stelling is dus aangenomen’, legt Loran uit.
De vertegenwoordiger van de klas
Bowi: ‘De school gaat de stelling uitvoeren als alle groepen het ermee eens zijn. Alle groepen 5 tot en met 8 van basisscholen
Baken 1 en Baken 2 hebben 1 vertegenwoordiger gekozen. Ik ben de vertegenwoordiger van groep 7a. Ik ga met de vertegenwoordigers van de andere groepen debatteren over de aangenomen stellingen van iedere groep.’
Een presenteerstem
‘We spreken met een presenteerstem. Je praat dan hardop en duidelijk. Iedereen kan je beter horen. We luisteren respectvol naar elkaar. We spreken elkaar aan met meneer of mevrouw en dan de achternaam van de leerling. Ze doen dat in de politiek ook’, vertelt Mira.
Leerzame lessen
Mira: ‘Ik praat soms zacht. Ik leer beter presenteren voor de klas.’
‘We krijgen door de verschillende lessen van De Derde Kamer op een leuke manier veel informatie over Prinsjesdag en de politiek. We leren door deze lessen door te luisteren en iets te oefenen. Ik vind dat leuker dan met een werkboek leren’, zegt Loran.
VEENENDAAL – Er is steeds meer aandacht voor gezonde voeding. Gezonde voeding bevat allerlei vitamines. Je lichaam heeft vitamines nodig om zo goed mogelijk te kunnen werken. Maar welke vitamines zijn er? In welke voeding zitten de vitamines? En wat doen die vitamines eigenlijk?
Vitamine A
Zit in: lever, wortelen en paksoi. Zorgt voor: goede ogen, een gezonde huid, groei en weerstand.
Vitamine B1
Zit in: soja, (zonnebloem)pitten, zaden en noten. Zorgt voor: het zenuwstelsel, de hartspier en meer energie.
Vitamine B2
Zit in: lever, lijnzaad en amandelen. Zorgt voor: meer energie en een gezonde huid.
Vitamine B3
Zit in: tonijn, lever, kip en pinda’s. Zorgt voor: meer energie, het zenuwstelsel en het geheugen.
Vitamine B5
Zit in: zonnebloempitten, shiitake paddenstoelen en kaas.
Zorgt voor: meer energie.
Vitamine B6
Zit in: pistachenoten, zilvervlies rijst en ansjovis.
Zorgt voor: meer energie, een goede weerstand en het geheugen.

Vitamine B8
Zit in: eieren, melk, volkoren granen, fruit en pinda’s.
Zorgt voor: meer energie, een gezonde huid en gezond haar.
Vitamine B11
Zit in: soja, groene groente, zaden, granen en aardbeien.
Zorgt voor: meer energie en een beter immuunsysteem.
Vitamine B12
Zit in: Vlees, vis, kaas en eieren. Zorgt voor: meer energie en verschillende hersenfuncties.
Vitamine C

Vitamine E
Zit in: Groente, fruit en aardappelen. Zorgt voor: de bescherming van de cellen in je lichaam en een goede weerstand.
Vitamine D
Zit in: (vette) vis, eieren, yoghurt en vlees. Zorgt voor: sterke botten en tanden, je spieren en een goede weerstand.
WEERSTAND
Je wordt minder snel ziek met een goede weerstand.
Zit in: zonnebloempitten, noten, garnalen en eieren. Zorgt voor: de bescherming van de cellen in je lichaam.
Vitamine K
Zit in: broccoli, spruitjes en groene bladgroenten zoals spinazie en boerenkool.
Zorgt voor: een goede stolling van je bloed bij een wond.
ZUIVEL
Melk en melkproducten.



VEENENDAAL – Pompoen hoort bij de herfst. Pompoen zit vol vezels voor gezonde darmen. Er zitten ook veel gezonde voedingsstoffen in, zoals vitamine C, vitamine E, ijzer en calcium. Pompoen heeft een vrolijke kleur. Je kunt er van alles mee maken, zoals pompoenmuffins. Nora (9) van BSO Luna laat zien hoe je deze heerlijke muffins maakt. Het is makkelijk en leuk om te doen. Probeer het ook! TEKST EN FOTO’S: SUSANNE VEENENDAAL
STAP 1:
Nora: ‘Ik zet eerst de oven aan op 170 graden. Ik heb een zakje met voorgesneden pompoen. Je kunt ook een hele pompoen gebruiken. Je moet de hele pompoen eerst in kleine stukjes snijden. De blokjes pompoen moeten 10 minuten koken. Ze koken zacht en gaar.’
STAP 3:
‘Ik pak een andere kom voor de natte mix. Ik breek de eieren in de kom. Zorg ervoor dat er geen stukjes eierschaal in de kom komen! Ik voeg daarna de melk en de honing toe. Ik roer dit goed door elkaar met de garde’, legt Nora uit.

400 gram pompoenblokjes
200 gram speltmeel
100 gram tarwebloem
1,5 eetlepel speculaaskruiden
2 theelepels bakpoeder
1 flinke snuf zout
2 eieren
250 ml melk
5 eetlepels honing

STAP 2:
‘Ik doe nu de bloem, meel, speculaaskruiden, bakpoeder en een beetje zout in een grote kom. Ik meng alles goed met een lepel of garde,’ zegt Nora. Dit is de droge mix.

STAP 5:
‘Ik pak een muffinbakblik en doe de muffinvormpjes erin. Ik schep het beslag in de vormpjes. Je kunt de papieren vormpjes ook op een gewone bakplaat zetten als je geen muffinbakblik hebt. De muffins gaan de oven in.’

STAP 7:
‘De muffins zijn nog erg warm. Ik laat ze een beetje afkoelen. Dan proef ik er één. Wauw! Ze zijn echt super lekker! Ik proef de pompoen ook goed’, zegt Nora enthousiast.


Nora: ‘Muffins kun je met verschillende soorten groente en fruit maken. Bijvoorbeeld met bosbessen of geraspte wortel. Bosbessen doe je er als laatste doorheen. Wortels moet je net als de pompoen eerst koken en dan fijnmaken. Zo kun je steeds andere muffins maken.’ 1 2 3 4 6 5 7

STAP 4:
‘De pompoen is klaar! Ik giet het hete water voorzichtig af. Ik prak de pompoen met een vork fijn. Ik doe de pompoen, de droge mix en de natte mix bij elkaar. Ik roer goed tot het een glad beslag is. Het lijkt een beetje op slijm’, lacht Nora.

STAP 6: ‘Ik kijk na 25 minuten even of de muffins goed gaan. Ik wil niet dat ze zwart worden. Ik haal ze na 30 minuten in totaal uit de oven. Ze zien er heel lekker uit,’ zegt Nora blij.

GELDERSE VALLEI – ‘De Grebbedijk beschermt de woonplaatsen achter de dijk tegen hoogwater uit de rivier. Het is erg belangrijk dat de dijk heel stevig blijft. De dijk wordt daarom regelmatig gecontroleerd door dijkwacht Paul en zijn collega’s van Waterschap Vallei en Veluwe’, legt Jesse (9) uit. Jesse ging samen met Hailey (9) en dijkwacht Paul op pad langs de Grebbedijk. TEKST EN FOTO’S: MARISSA DIEPEVEEN
Hailey: ‘We bekijken en onderzoeken de Grebbedijk samen met Paul. We controleren een paar dingen. We kijken hoe hoog het water staat. We kijken hoever het waterpeil nog omhoog kan. We controleren of er geen gaten in de dijk zitten. Het is belangrijk werk. De grond en de huizen in Ede, Renswoude en Veenendaal kunnen overstromen als de dijk kapot gaat.’
Het waterpeil controleren Paul, Jesse en Hailey starten hun wandeling bij de Grebbesluis aan het begin van de Grebbedijk. Paul legt uit: ‘Het water uit de rivier de Nederrijn stroomt hier het Valleikanaal in richting Amersfoort. Ik let goed op of er niet teveel en niet te weinig water door de rivier en het Valleikanaal stroomt.’


De Grebbesluis
‘Het waterpeil is nu goed. Komt er door de rivier ineens veel smeltwater aan? Ik zet de sluis dan helemaal dicht. Ik kan de sluis weer verder open zetten na het hoge water. Ik bedien de sluis met een app op mijn mobiel. Ik kan dat zelfs doen vanuit mijn huis. De Grebbesluis is een kering. Een kering houdt het water tegen’, vertelt Paul.



Gaten in de dijk Jesse, Hailey en Paul lopen langs de dijk. Paul: ‘De dijk beschermt ons tegen hoogwater. Wij letten daarom goed op dat de dijk niet beschadigd.’ Hailey: ‘Er kunnen bomen en takken in het hoge water meegenomen worden door de rivier. De botsende bomen en takken kunnen gaten maken in de dijk.’
Jesse: ‘Dieren zoals mollen en muizen maken ook gaten in de dijk. Bevers kunnen zelfs gangen en burchten graven.’
Gaten controleren en repareren
‘We komen bij het dijkmagazijn. Er ligt allerlei gereedschap om de dijk te controleren en te repareren. We krijgen allebei een prikstok. We lopen weer verder. We zoeken met de prikstok of we gaten in de grond voelen. We zetten een stok met oranje bovenkant in de gaten die we vinden. De gaten kunnen zo teruggevonden worden voor controles en om te repareren’, zegt Jesse.


SMELTWATER
Water dat ontstaat door gesmolten sneeuw of ijs. Het smeltwater in de Nederrijn komt uit de Alpen.
Slimme oplossingen
Paul: ‘We denken na over de beste oplossing zodra we een gat hebben gevonden. Van welk dier is het gat? Moeten we het dier weghalen? Mijn collega’s en ik overleggen en repareren de dijk. We beschermen de dijk zo goed mogelijk. We hebben hiervoor materialen zoals zandzakken en kunstmatten. Hiermee kunnen we de dijk verstevigen.’
Gras op de dijk
Hailey: ‘Het waterschap zorgt voor een stevige grasmat op de dijken. Het gras maakt de dijk steviger. Het waterschap maait het gras 3 keer per jaar. Bloemen groeien daardoor beter. De wortels houden de dijk bij elkaar.’ Jesse: ‘Het waterschap laat in het voorjaar ook schapen grazen. De machines zijn op die manier niet steeds nodig.’
Instorten voorkomen
‘De dijkwachten doen belangrijk werk. Niemand wil dat de dijk inzakt of kapot gaat. Het water stroomt weg bij een kapotte dijk. We krijgen een overstroming als dat gebeurt’, zegt Hailey. Jesse: ‘Het water komt ook in Veenendaal als de Grebbedijk kapot gaat.’
EDE – Er is ieder jaar in oktober een landelijke Week van de Opvoeding. Je krijgt opvoeding niet alleen thuis maar ook op school. Er horen regels bij jouw opvoeding. Niet alle regels zijn leuk. Regels zijn soms juist fijn. Ze helpen je. We vroegen vijf leerlingen van de Montessorischool in Ede: ‘Welke regel in jouw opvoeding is helpend voor jou?’ TEKST EN FOTO’S: SUSANNE VEENENDAAL
‘Je mag in de kleine pauze niet op het plein achter spelen. Daar werken nog kinderen. Ik vind dat een goede regel. Ik moet soms zelf ook iets afmaken in de pauze. Ik kan dan rustig werken.’

Safina (8)

‘Ik mag thuis geen koprollen maken op de bank. Ik snap dat ik geen koprollen mag maken op de bank. Ik kan me dan flink pijn doen. Ik moet altijd de tafel dekken voor het avondeten. Ik vind het fijn om mijn moeder te helpen. Ik vind het daarom een goede regel.’
Welke regel in jouw opvoeding is helpend voor jou?
De letters in de gele balk vormen het antwoord. Mail dit antwoord, samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s), naar: ANTWOORD@JONG0318.NL
We verloten de prijs onder de goede inzendingen. Alleen de winnaar krijgt bericht.
‘Ik mag op school geen spelletjes downloaden of spelen op het Chromebook. Ik vind deze regel fijn. Het leidt namelijk heel erg af als je ineens geluidjes hoort van een Chromebook of als je iemand een spelletje ziet spelen.’

Lily (9)

‘Je moet fluisteren als je werkt in een groepje op school en hulp nodig hebt. Ik vind dat een goede regel. Het is anders chaos in de klas als iedereen gaat schreeuwen. Ik houd me er altijd netjes aan.’
‘Ik moet thuis mijn eigen kamer opruimen. Ik heb daar soms geen zin in. Ik doe het toch altijd. Ik ben na het opruimen blij. Ik vind het erg fijn om in mijn opgeruimde kamer te spelen.’

Wat zijn sneakers? (PAGINA 1)
Wie vraagt hoeveel poppen Matthijs voor de voorstelling gebruikt?
(PAGINA 3)
Wie houdt de Nintendo weleens bezet? (PAGINA 4)
Hoe heet het element waarbij Diede haar lichaam als een vliegtuigje houdt?
(PAGINA 5)
Hoe heet de stem waarmee je hardop en duidelijk spreekt?
(PAGINA 6)
In welk soort vis vind je vitamine B3?
(PAGINA 7)
HET ANTWOORD VAN DE PUZZEL VAN SEPTEMBER IS SPONSORACTIE DE WINNAAR IS JAÏRA (9) !
Wil je nog meer puzzelen? Kijk dan eens op PUZZELCORNER.NL voor meer leuke puzzels!
Wat schept Nora in de muffinvormpjes?
(PAGINA 8)
Wat zet Paul van het waterschap open en dicht met een app op zijn mobiele telefoon?
(PAGINA 9)
Wie vindt het erg fijn om in een opgeruimde kamer te spelen?
(PAGINA 10)
Welke herfstactiviteit vindt plaats in Het Nationale Park De Hoge Veluwe?
(PAGINA 11)
Wat zet je in de pompoenlantaarn?
(PAGINA 12)

Zaterdag 26 oktober

Woensdag 30 oktober
Zaterdag 26 oktober 23 - 30 oktober
Dinsdag 29 oktober
Zaterdag 2 november 28 oktober - 2 november
De herfstvakantie start op 26 oktober. Je hoeft een week lang niet naar school. Jong0318 is benieuwd naar wat kinderen beleven in de herfstvakantie. Schrijf hierover een tekst of gedichtje. Wat heb je meegemaakt tijdens jouw herfstvakantie? Waarom vond je dat wel of niet leuk? Wat maakte het zo bijzonder dat jij dit niet meer gaat vergeten?
Stuur jouw tekst of gedichtje met een bijpassende foto en jouw naam, leeftijd en school naar ons toe. Doe dit vóór 7 november. Mail naar redactie@jong0318.nl. Je mag het ook opsturen naar: Jong0318, De Tinneweide 214, 3901 KP Veenendaal. Wie weet komt jouw stukje in de krant van 14 november.
Is jou al iets opgevallen aan deze oktober editie? Er zijn in deze kinderkrant een aantal vlaggen verstopt. Dit is de vlag van de Gemeente Renswoude. Kun jij ze allemaal vinden? Vul in het rondje in hoeveel jij er gevonden hebt. Wist je dat je in de herfstvakantie ook een prachtige wandeling kunt maken in het Kasteelbos rondom

Sommige dieren veranderen in de herfst van kleur. Er leven op het noordelijk halfrond ongeveer twintig vogelsoorten en zoogdiersoorten die veranderen van bruin naar wit. Het bekendste voorbeeld is de hermelijn. Dit kleine zoogdier is in de zomer lichtbruin. De hermelijn heeft een witte buik met zwarte staartpunt. Het beestje is in de winter vrijwel volledig wit. Alleen zijn staartpunt blijft zwart.
Het is weer tijd voor regenjassen en paraplu’s. Het water in de zeeën en oceanen wordt in de zomer flink opgewarmd. Het water verdampt en stijgt op. Er is minder zonlicht in de herfst. De temperatuur op het land daalt. Het verdampte water komt aan land komt en gaat condenseren door de kou. Er ontstaan heel veel waterdruppels. Het gaat daardoor regenen.








