Omgaan met sociale media
Les van een imker 3 7 8 11
De klas veilig versieren
Een gezonde pizza maken
HILLEGERSBERG-SCHIEBROEK –Speeltuin en Kinderkamer 110-Morgen heeft sinds september een rolstoelcarrousel. Een rolstoelcarrousel is een ronddraaiend speeltoestel waarin je kunt zitten. Kinderen die in een rolstoel zitten, kunnen met hun rolstoel het speeltoestel in.
Tekst: Suzanne Huig
Het speeltoestel is er dankzij een brief van Stella (11) en Roos (11). De meiden deden mee aan een schrijfwedstrijd van Stichting Bevordering van Volkskracht.
Droom voor kinderen
Basisschoolleerlingen werden door de stichting uitgedaagd om een verhaal te schrijven over een droom voor kinderen in Rotterdam. Stella en Roos schreven een verhaal over een speeltoestel voor kinderen met een beperking. ‘Onze droom was om een speeltuin te krijgen waar alle kinderen, met of zonder beperking, in kunnen spelen’, zegt Stella. De meiden wonnen met hun verhaal een speeltoestel voor Speeltuin en Kinderkamer 110-Morgen. Roos: ‘Onze droom is echt uitgekomen. Ik ben daar heel blij mee. In de rolstoelcarrousel kan iedereen meespelen.’
Thijs, Maxim (8), Stella en Roos in de rolstoelcarrousel. Foto: Arjen Jan Stada
Thijs kan meespelen Thijs (9) zit soms in een rolstoel. Hij heeft een hersenbeschadiging waardoor hij zijn spieren niet altijd goed kan bewegen. ‘Ik ben heel blij met de rolstoelcarrousel. Ik kan dankzij dit speeltoestel samen met andere kinderen spelen terwijl ik in mijn rolstoel zit. Ik kan echt meedoen en voel me niet buitengesloten. Dat maakt mij heel blij. Ik hoop dat iedere speeltuin zo’n speeltoestel krijgt want de meeste speeltuinen hebben geen speeltoestel waar ik in kan. Ik kan vaak alleen kijken naar spelende kinderen en niet meedoen. Dat vind ik niet fijn’, zegt Thijs.
Juf Lisa is zwanger. Marietje vraagt nieuwsgierig aan haar: ‘Wat zit er in je buik?’ ‘Een baby’, vertelt juf Lisa. ‘Houd je veel van de baby?’, vraagt Marietje. De juf: ‘Ja, heel veel!’ ‘Waarom heb je hem dan opgegeten?’, vraagt Marietje.
Shanti (12)
Een man stapt angstig in het vliegtuig. De piloot vraagt: ‘Bent u bang?’ ‘Ja. Het is de eerste keer dat ik ga vliegen’, zegt de man. De piloot reageert: ‘O dat geeft toch niet. Het is ook mijn eerste keer.’
Arish (11)
Er ligt een grote kater bij een muizenhol. Moeder muis is het zat. Ze begint heel hard te blaffen. Geschrokken rent de kater weg. Moeder muis zegt tegen haar kinderen: ‘Zie je hoe belangrijk het is om andere talen te leren!’
Mayra (10)
beeldscherm boek communicatie computer digitaal drukwerk film folder fotografie games informatie laptop online papier poster reclame telefoon televisie tijdschrift virtueel
Hoe worden visnetten gemaakt?
Door allemaal gaten aan elkaar te knopen.
Lena (10)
Er staan 20 mensen onder een paraplu. Hoe komt het dat niemand nat wordt?
Victor (9)
Wacht even met spelen!
Deze is handig. ?
Michiel van de Vijver
Die werkt niet op een viool, Jimmy. Het is niet voor jou.
Ze wachten tot je slaapt voordat ze gaan steken. Omdat het niet regent.
Waarom vliegen muggen eerst heel irritant om je hoofd als je in bed ligt?
Josephine (11)
Zoek de bladeren in de kinderkrant!
Kun jij ze allemaal vinden? Vul hier het aantal in:
Jong010 wordt mede mogelijk gemaakt door:
Heb jij een tip voor
redactie@jong010.nl
Lees alle kranten op onze
JONG010 - NOVEMBER 2024
JAARGANG 15 - EDITIE 3
OPLAGE: 38.000 KRANTEN
Hoofdredacteur: Suzanne Huig
Journalisten: Marloes Brouwer, Lotte Keuzenkamp, Amy van Loon, Jesse Wagenvoord
Fotografen: Fleur Beerthuis, Peter Snaterse, Arjen Jan Stada
Vormgeving: Marcel van den Assem
Redactiemedewerker: Sasja Hof
PRINS ALEXANDER – De leerlingen van groep 7B van basisschool Het Tangram kregen les over sociale media van meester Serhat van VoorlichtingOpScholen.nl. Meester Serhat besprak de voordelen en gevaren van sociale media. Tekst: Suzanne Huig
Sociale media zijn websites of apps waarbij het voor iedereen mogelijk is om informatie te plaatsen. Noah (10): ‘Ik kijk via sociale media naar berichten van anderen. Ik praat met mijn ouders over de berichten die ik zie. Berichten die je op internet plaatst, verdwijnen nooit meer. Ik vind dat een eng idee. Ik plaats daarom zelf geen berichten op internet.’
Voordelen van sociale media
‘Sociale media hebben veel voordelen. Je kunt bijvoorbeeld veel informatie vinden via sociale media’, vertelt meester Serhat. ‘Je kunt ook dingen leren van sociale media. Je kunt bijvoorbeeld opzoeken hoe je iets moet doen’, zegt Sepp (11). Elise (10): ‘En je kunt contact hebben met vrienden via sociale media.’
Gevaren van sociale media
‘Het gebruik van sociale media kan ook gevaarlijk zijn. Bijna de helft van de kinderen heeft een openbaar profiel op een sociaal medium. Iedereen kan jouw profiel bekijken en jou berichten sturen als je profiel openbaar is. Dat is gevaarlijk. Je kunt bijvoorbeeld in contact komen met een onbekend iemand die zich voordoet als iemand anders. Of een onbekend iemand kan gegevens van jou zien en die misbruiken’, vertelt meester Serhat. Saar (10): ‘Ik heb op Snapchat en TikTok een privé-account zodat onbekenden niets van mij kunnen zien. Ik beveilig mijn profielen met een wachtwoord zodat anderen er niet in kunnen.’
Pesten via sociale media
Sociale media worden soms ook gebruikt om iemand te pesten. Voorbeelden van online pestgedrag zijn een lelijk berichtje op Snapchat sturen, een foto doorsturen die eigenlijk privé is, of roddels verspreiden op Instagram.
Als je online wordt gepest, is het belangrijk om foto’s te maken van het pestgedrag. Maak bijvoorbeeld een foto van een onaardig bericht dat je ontvangt. Vertel daarna aan een volwassene dat je wordt gepest en laat de gemaakte foto’s zien. De volwassene kan je dan helpen om het pesten te stoppen.
ROTTERDAM – De app ChatLicense is een app voor kinderen en ouders om slim en veilig met een smartphone om te gaan. Zussen Eline (10) en Jolijn (11) testten de app.
Tekst: Suzanne Huig
‘Chatlicense is een app waarbij je via spelletjes leert omgaan met sociale media. Je verdient als kind punten door spelletjes te spelen. Je ouder of verzorger kan je toegang geven voor bepaalde apps als je een bepaald aantal punten hebt verdiend’, legt Jolijn uit.
Berichten plaatsen
Jolijn: ‘Ik heb door ChatLicense geleerd om goed na te denken over wat ik op sociale media plaats. Ik heb bijvoorbeeld geleerd dat je altijd toestemming aan iemand moet vragen voordat je een foto, filmpje of bericht over iemand plaatst. Ook als er meerdere mensen op een foto staan of in een filmpje voorkomen.’
Eline: ‘Onze moeder controleert iedere week wat we op sociale media plaatsen en wie wij volgen. Ze houdt zo in de gaten of we geen onveilige dingen doen.’
Achter elkaar berichten sturen
Eline: ‘Ik stuurde soms voor de grap achter elkaar berichten naar iemand via WhatsApp. Ik heb door ChatLicense geleerd dat het voor een ander vervelend is als iemand berichten blijft sturen als je niet reageert. Ik stuur daarom tegenwoordig pas een tweede bericht als ik een reactie op mijn eerste bericht heb ontvangen.’
SMARTPHONE
Een mobiele telefoon met extra functies zoals internet.
ROTTERDAM – Iedereen is weleens bang. Jij bent misschien bang als je een toets moet maken, een spreekbeurt moet houden of iets voor de eerste keer doet. Het is belangrijk dat je soms angst voelt. Je lichaam geeft daarmee aan dat je moet opletten. Je angst gaat als het goed is vanzelf weer over. Sommige leerlingen vinden iets snel spannend. De angst van die leerlingen gaat niet over. Ze voelen zich onzeker en durven dingen niet door hun angst. De cursus ‘Leer te durven’ kan deze leerlingen helpen. Tekst: Suzanne Huig
ROTTERDAM – Zuwena: ‘Ik had niet veel zelfvertrouwen. Ik voelde me onzeker. Ik kon niet goed voor mezelf opkomen. Ik durfde vaak geen ‘nee’ te zeggen. Ik leende bijvoorbeeld spullen aan anderen uit terwijl ik dat eigenlijk niet wilde.’
Tekst: Suzanne Huig
‘Ik deed vaak dingen die ik niet wilde doen. Ik deed dingen die andere kinderen leuk vonden omdat ik dacht dat die kinderen anders niet bevriend met mij wilden zijn. Ik had het gevoel dat ik mezelf niet kon zijn. Andere kinderen hielden geen rekening met mij doordat ik niet voor mezelf durfde op te komen. Ik voelde me daardoor boos en verdrietig’, vertelt Zuwena.
Lichaamsseintjes herkennen
Zuwena: ‘Ik heb tijdens de training geleerd dat ik aan lichaamsseintjes kan merken dat ik iets niet wil of niet fijn vind. Lichaamsseintjes zijn signalen die je lijf je geeft om je te vertellen hoe je je voelt. Ik krijg bijvoorbeeld buikpijn en hoofdpijn als ik iets niet fijn vind. Ik ga ook trillen en voel me misselijk. Ik weet nu dat ik moet stoppen met wat ik aan het doen ben als ik die lichaamsseintjes voel. Ik ga dan even alleen zitten en bedenk wat ik wel fijn vind om te doen.’
Helpende gedachten
‘Ik voelde me vaak onzeker doordat ik negatieve gedachten had. Ik dacht bijvoorbeeld dat niemand mij aardig vond. Ik heb tijdens de training geleerd om aan helpende gedachten te denken. Helpende gedachten zijn gedachten die je een fijn gevoel geven. Een helpende gedachte van mij is bijvoorbeeld dat mijn vrienden mij ook aardig vinden als ik iets anders leuk vind dan wat zij leuk vinden’, legt Zuwena uit.
‘Leer te durven’ is een cursus voor leerlingen die graag meer willen durven en zich zelfverzekerder willen voelen. Het is een groepstraining van 8 bijeenkomsten. De deelnemers leren hoe ze om kunnen gaan met spannende of lastige situaties. Ze leren ook omgaan met angstige, boze of verdrietige gevoelens. Zuwena (10) volgde de training.
Wil je de cursus volgen? Je kunt je aanmelden via PREVENTIE@INDIGORIJNMOND.NL Zuwena.
Zuwena met haar moeder. Zuwena: ‘Mijn moeder heeft mij geholpen door mij aan te melden voor de training.’
Zuwena met haar behaalde diploma.
Zuwena met een portret van zichzelf. Foto’s: Arjen Jan Stada
Sterk staan en voor mezelf opkomen ‘Ik heb bij de training geleerd om sterk te gaan staan als ik voor mezelf wil opkomen. Ik sta sterk door mijn voeten iets uit elkaar te zetten, rechtop te staan en een ander aan te kijken. Ik zeg daarna wat ik niet fijn of niet leuk vind. Ik heb het idee dat mensen beter naar mij luisteren als ik sterk sta. Ik merk dat anderen meer rekening met mij houden doordat ik voor mezelf durf op te komen. Ik heb daardoor meer zelfvertrouwen en voel me fijner. Ik durf daardoor mezelf te zijn’, vertelt Zuwena trots.
Vrienden maken
‘Ik heb tijdens de training ook geleerd om vrienden te maken. Ik durf nu naar iemand toe te gaan om mezelf voor te stellen. Ik vertel dan hoe ik heet en hoe oud ik ben. Ik vertel daarna wat ik leuk vind om te doen. Ik vraag daarna wie de ander is en wat hij of zij leuk vindt om te doen. De ander en ik kunnen daarna kijken of er iets is wat we allebei leuk vinden om te doen. We kunnen dat dan samen gaan doen’, vertelt Zuwena.
ROTTERDAM – Fezan (12) is te vroeg geboren. Fezan: ‘Ik ben 2 maanden te vroeg geboren en had een hartafwijking. Kinderen die meer dan 3 weken te vroeg worden geboren, heten prematuur. Ik heb jaren moeite gehad met eten doordat ik te vroeg ben geboren en een hartafwijking had.’ Tekst: Suzanne Huig
Een baby die te vroeg wordt geboren, is nog niet helemaal volgroeid. De longen en andere organen zijn dan bijvoorbeeld nog niet helemaal ontwikkeld. Dat kan voor problemen zorgen. Kinderen die te vroeg worden geboren, kunnen bijvoorbeeld moeite hebben met leren eten, leren praten of leren lopen. Ze kunnen het ook lastiger vinden om zich te concentreren.
Moeite met eten en drinken ‘Ik had na mijn geboorte moeite met melk drinken. Het is heel belangrijk voor een baby om melk te drinken. Melk is het eten en drinken voor een baby. Melk zorgt ervoor dat een baby groeit en energie heeft. Ik kreeg daarom melk via een speciaal slangetje. Het slangetje liep via mijn neus naar mijn maag. De melk kwam daardoor gelijk in mijn maag terecht’, vertelt Fezan.
Eten via een slangetje ‘Ik bleef moeite houden met eten en drinken. Ik kreeg daarom een Mic-Key in mijn buik toen ik 2,5 jaar oud was. Een Mic-Key is een buisje dat vanaf je maag door je buikwand naar buiten gaat. Aan de buitenkant zit een speciaal dopje. Aan het dopje kan een slangetje worden vastgemaakt. Je kan via dat slangetje vloeibaar eten in je maag spuiten. Ik kreeg via mijn Mic-Key alle voedingsstoffen die ik nodig had’, legt Fezan uit.
Hulp van verpleegkundigen op school ‘Ik zit op de speciaal onderwijsschool Recon openluchtschool. Het is een school voor kinderen die ziek zijn of een beperking hebben. Op die school zijn verpleegkundigen aanwezig. De verpleegkundigen hebben mij jaren geholpen om in de schoolpauzes mijn vloeibare eten in mijn Mic-Key te spuiten. Ik vond het niet fijn om via mijn Mic-Key eten binnen te krijgen. Ik voelde me anders dan andere kinderen. Ik wilde graag gewoon eten zoals mijn klasgenoten’, vertelt Fezan.
Fonds Kind & Handicap helpt kinderen en jongeren met een handicap of chronische ziekte.
Een handicap is een beperking waardoor je sommige dingen niet zo goed kunt.
‘Ik
Oefenen met eten Fezan: ‘Mijn mama en papa hebben heel veel met mij geoefend om mij te leren eten. Ik kon eerst alleen maar vloeibaar eten binnenkrijgen via het slangetje. Ik at daarna steeds vaker een beetje pap. Ik probeerde daarna ook brood en andere dingen te eten. Het heeft jaren geduurd totdat ik alles at. Ik heb daarom tot ik 7 jaar was een Mic-Key in mijn buik gehad. Ik eet nu alles. Ik eet het liefst sushi.’
Een pilletje en ketting
‘Ik vind het lastig om me te concentreren. Ik neem daarom iedere schooldag een speciaal pilletje dat me helpt om me beter te concentreren. Ik speel met een soort ketting als ik me onrustig voel op school. Ik voel me rustiger en kan me beter concentreren als ik met de ketting speel’, vertelt Fezan.
Een chronische ziekte is een ziekte die minimaal 3 maanden duurt, steeds terugkomt of niet genezen kan worden.
De organisatie geeft bijvoorbeeld geld om hulpmiddelen te kopen, voorlichting te geven of onderzoek te doen.
AANBIEDINGEN
ROTTERDAM – De kans is kleiner dat je later geldproblemen krijgt als je al op jonge leeftijd met geld leert omgaan. Je kunt je geld maar 1 keer uitgeven. Je moet daarom goed nadenken wat je ermee doet. Tekst: Suzanne Huig
Je kunt geld besparen door een product in de aanbieding te kopen. Maar soms is een aanbieding eigenlijk een reclame. Een bedrijf of een merk wil je dan verleiden om iets te kopen. Het bedrijf of merk doet dan alsof het product goedkoop is om jou over te halen om het product te kopen. Het is belangrijk om goed te kijken of een aanbieding ook echt goedkoop is. Soms zijn producten die niet in de aanbieding zijn goedkoper dan producten die in de aanbieding zijn.
Aanbieding 4: 2 pakjes kosten € 7,50. 25 procent is ¼ van de prijs. € 5,00 : 4 = € 1,25. € 5,00 - € 1,25 = € 3,75 per pakje. € 3,75 + € 3,75 = € 7,50.
Aanbieding 3: 2 pakjes kosten € 10,00. De som: € 5,00 + € 5,00 = € 10,00. Je krijgt er dan 1 pakje gratis bij.
Aanbieding 2: 2 pakjes kosten € 6,00. De som: een pakje kost € 5,00 - € 2,00 = € 3,00. € 3,00 + € 3,00 = € 6,00.
Aanbieding 1: 2 pakjes kosten € 7,50. De som: (een heel pakje) € 5,00 + (een pakje voor de helft) € 2,50 = € 7,50.
IJSSELMONDE – Stefan werkt bij waterschap Hollandse Delta. De leerlingen van groep SBO+ van speciaal basisonderwijs Kindcentrum IJsselmonde kregen van Stefan een les over het riool. Tekst: Suzanne Huig
‘Mensen zorgen voor afvalwater door bijvoorbeeld te douchen of de wc door te trekken. Het afvalwater komt in een riool terecht. Dieren, planten en mensen kunnen ziek worden als het afvalwater in de natuur komt. Afvalwater wordt daarom via een riool naar een afvalwaterzuivering gebracht. Het afvalwater wordt daar schoongemaakt’, legt Stefan uit.
De jongens bekijken en bedenken wat er wel en niet in het riool mag.
Hij wil 2 pakjes kaarten kopen. Een los pakje kost € 5,00. Hij wil geld besparen door gebruik te maken van een aanbieding. Welke aanbieding moet Luuk volgens jou kiezen om zo goedkoop mogelijk 2 pakjes te kopen?
AANBIEDING 1
Het tweede pakje voor de helft van de prijs.
AANBIEDING 2
AANBIEDING 3
AANBIEDING 4
korting
Van vies naar schoon water
Stefan: ‘Het afvalwater gaat bij de afvalwaterzuivering eerst door een zeef. Die zeef haalt het afval groter dan een halve centimeter uit het water. Hij haalt bijvoorbeeld flesjes en doekjes uit het water. Het water komt daarna in een speciale bak. In die bak komt er lucht bij het water. Lucht zorgt ervoor dat er bacteriën in het water groeien. Die bacteriën eten het afval dat nog in het water zit op. Die bacteriën eten bijvoorbeeld plas en poep op. Het water gaat daarna naar een volgende bak. De bacteriën en het afval zakken in die bak naar de bodem. Het schone water gaat daarna een rivier in.’ Mitchell (9): ‘We kunnen de afvalwaterzuivering helpen door ervoor te zorgen dat er geen dingen in het riool terechtkomen die daar niet horen.’
BACTERIËN Bacteriën zijn heel kleine beestjes.
Wel of niet in het riool?
De leerlingen krijgen verschillende voorwerpen en een rode en groene emmer. Ze stoppen de voorwerpen die in het riool mogen in de groene emmer. Ze stoppen de voorwerpen die niet in het riool mogen in de rode emmer. Narkenzo (12), Sjoerd (11) en Mitchell stoppen een luier, keukenrol, vochtige doekjes en olie in de rode emmer. ‘Luiers, keukenrol en vochtige doekjes kunnen voor verstoppingen in het riool zorgen’, zegt Narkenzo. Sjoerd: ‘Olie blijft plakken in het riool.’ Mitchell: ‘Ik spoelde soms eten door de wc. Ik weet nu dat dat slecht is voor het riool. Ik gooi eten voortaan in een prullenbak.’ De leerlingen stoppen nep plas, nep poep en wc-papier in de groene emmer. Narkenzo: ‘Alleen plas, poep en wc-papier mag in het riool.’
Waterschap Hollandse Delta is 1 van de 21 waterschappen in Nederland.
Kijk voor meer informatie en opdrachten op WWW.WSHD.NL/EDUCATIE. Ook voor ouders en leerkrachten!
ROTTERDAM – Marieke van Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Rijnmond reageert iedere maand in Jong010 op een vraag of een probleem van een leerling of klas. Ze beantwoordt deze maand de vraag van Romy (11). Tekst: Suzanne Huig
Marieke beantwoordt ingestuurde vragen.
Foto: Peter Snaterse
Stuur een mail naar REDACTIE@JONG010.NL
Of stuur een brief naar Jong010, Postbus 13037, 3004 HA Rotterdam.
ROTTERDAM – Je versiert misschien je huis of klaslokaal voor de feestdagen. Het is belangrijk om dan goed op de brandgevaren van versiering te letten. De leerlingen van groep 6B van de Emmausschool versierden samen met brandweervrouw Sjors hun klaslokaal. Ze bespraken tijdens het versieren de gevaren van versiering. Tekst: Suzanne Huig
Brandweervrouw Sjors: ‘Kijk voordat je een ruimte versiert wat de vluchtroute naar buiten is. Zorg ervoor dat die vluchtroute altijd vrij is.’
Marcelo (10): ‘Je plaatst bijvoorbeeld geen kerstboom of andere versiering bij de uitgang want dan kun je niet makkelijk vluchten als er brand is.’
Een kerstboom
De leerlingen hebben een kunstkerstboom in de klas staan. ‘Een kunstkerstboom met het keurmerk brandveilig is veilig. Het keurmerk geeft aan dat de boom is gemaakt van materiaal dat brandvertragend werkt’, legt brandweervrouw Sjors uit.
Daniella (10): ‘Een echte kerstboom moet je water geven om brand te voorkomen. Zonder water droogt een echte kerstboom uit. Hij kan dan eerder in brand vliegen.’
Romy: ‘Ik heb een nieuwe klasgenoot. Mijn beste vriendin gaat heel goed met haar om. Ik heb daardoor het gevoel dat mijn nieuwe klasgenoot mijn vriendin afpakt. Wat kan ik doen?’
Hoi Romy,
Wat fijn voor je dat je zo’n goede vriendin hebt in de klas. Ik begrijp heel goed dat je haar niet kwijt wilt. Het is niet fijn om het gevoel te hebben dat je haar verliest aan een ander meisje.
Een onbekende is interessant Jouw nieuwe klasgenoot is voor iedereen in jouw klas een onbekende. Dat maakt haar interessant. Jouw klasgenoten willen haar graag leren kennen en zoeken daarom contact met haar. Na een tijdje is ze niet nieuw meer. Ze hoort dan gewoon bij de rest van de klas. Sommige klasgenoten zullen haar dan minder interessant vinden. Dat kan ook bij jouw vriendin gebeuren. Maar het kan ook dat jouw vriendin en je nieuwe klasgenoot heel goed bevriend worden.
Vertel hoe jij je voelt
Jij kunt jaloers of angstig worden als jouw vriendin en jouw nieuwe klasgenoot bevriend worden. Dat is niet de schuld van jouw vriendin. Zij is niet jouw eigendom en mag ook met anderen omgaan. Je kunt aan je vriendin vertellen hoe je je voelt. Je kunt bijvoorbeeld vertellen dat je bang bent om haar kwijt te raken. Je vriendin begrijpt jou misschien. Ze houdt dan misschien rekening met jouw gevoel.
Je nieuwe klasgenoot leren kennen
Je kunt ook proberen om je nieuwe klasgenoot te leren kennen. Misschien kunnen je vriendin, je nieuwe klasgenoot en jij wel iets met zijn drieën gaan doen. Je komt er dan misschien achter dat je ook bevriend wilt worden met je nieuwe klasgenoot.
Groetjes Marieke
De leerlingen gebruiken led-verlichting.
Foto’s: Peter Snaterse
Veilige verlichting
Nour (9): ‘We hangen led-lampjes in de kerstboom. Led-lampjes worden niet heet en zijn daardoor minder gevaarlijk dan andere lampen.’ Emani (10): ‘We gebruiken lampjes met het KEMAkeurmerk. Die lampjes vliegen minder snel in brand. Je kunt op de verpakking van verlichting zien of de verlichting het keurmerk heeft.’ Brandweervrouw Sjors laat de leerlingen het snoer met de lampjes helemaal uitrollen. ‘Je controleert voordat je de lampjes in de boom hangt of het snoer niet in de knoop zit of beschadigd is. Beschadigde snoeren kunnen sneller brand veroorzaken. Je moet beschadigde snoeren daarom weggooien’, vertelt Sjors.
De leerlingen versieren het lokaal en de kerstboom met brandweervrouw Sjors.
Verlengsnoeren
‘Veel mensen gebruiken verlengsnoeren om kerstverlichting te laten branden. Het is heel gevaarlijk om verlengsnoeren op elkaar aan te sluiten. Verlengsnoeren en apparaten kunnen dan oververhit raken en brand veroorzaken’, vertelt brandweervrouw Sjors. Ewa (9): ‘Je kunt brand voorkomen door verlengsnoeren en lampjes uit te doen als je niet thuis bent of slaapt.’
CHARLOIS – Leerlingen van basisschool Het Epos kregen bezoek van imker Arjan. Een imker houdt bijen. Arjan vertelde de leerlingen over zijn werk als imker. Tekst en foto’s: Jesse Wagenvoord
‘Een imker verzorgt bijen. Arjan zijn bijen wonen in grote groepen in een honingraat. Een honingraat heeft allemaal kleine cellen’, zegt Jay-Lyann (7). ‘Bijen maken zelf honing. Bijen halen zoete nectar uit bloemen. De bij maakt van de nectar honing. Bijen stoppen de honing in de cellen van de honingraat’, zegt Vedad (7).
De leerlingen met de benodigdheden van de imker.
ROZENBURG – De leerlingen van basisschool De Phoenix bezochten met organisatie De Stad Uit natuurgebied de Landtong Rozenburg. De leerlingen ontdekten de natuur in het gebied. Tekst en foto’s: Jesse Wagenvoord
De leerlingen beginnen met een struintocht. ‘We zoeken sporen van dieren zoals de Schotse hooglander. We vinden vooral poepsporen. De poep van Schotse hooglanders ziet eruit als een platte vlaai’, legt Zephanya (10) uit. ‘Schotse hooglanders zijn wilde, ongevaarlijke dieren. Ze worden alleen agressief als je bij hun kinderen komt’, zegt Cas (11). ‘Ik vind een dode vogel. Ik zie aan zijn staart dat het een fazant is’, zegt Audris (9).
Je kunt kleine details van de natuur beter zien met een spiegeltje.
Thee uit de natuur
‘We zoeken naar planten om thee van te maken. Ik vind veel munt’, zegt Laura (11). Cas: ‘We zoeken in de bosjes naar rozenbottels. Rozenbottels zijn een soort kleine rode besjes. Ik pel de rozenbottels voordat ik ze in de thee doe. Je kunt de pitjes in het midden namelijk niet eten.’ ‘Mijn thee smaakt best lekker. Ik proef de munt sterk’, zegt Laura.
Al je zintuigen gebruiken
De leerlingen gebruiken al hun zintuigen om de natuur te ontdekken. ‘Ik kijk met een spiegeltje naar mooie patronen in de natuur’, zegt Zephanya. ‘Ik ruik de grond en de planten. Ik hoor de vogels fluiten’, zegt Cas. Audris: ‘We mogen zelfs likken aan een vreemde plant.’
De honingslinger.
In de bijenkas
Arjan: ‘De honingraten met bijen zitten in een bijenkast. Ik kan de bijenkast niet zomaar openmaken.’ Azra (7): ‘Een imker draagt een wit pak. Het pak zorgt ervoor dat de bijen de imker niet kunnen prikken. Het pak bedekt ook het gezicht van de imker.’ ‘Je kunt zelfs met het pak aan niet zomaar de bijenkast openmaken. De bijen raken dan in paniek. De imker gebruikt daarom rook om de bijen eerst uit de kast te krijgen. De bijen vluchten door de rook weg uit de kast omdat ze in de rook niet kunnen ademen. Je kunt het dak van de bijenkast openen als de bijen zijn gevlucht’, legt Aras (7) uit.
Honing slingeren Arjan kan in de zomermaanden een paar keer honing oogsten. Vedad: ‘De cellen zitten na een tijdje allemaal vol met honing. De imker haalt de honing dan uit de honingraat.’ ‘De imker stopt de honingraat in een honingslinger om de honing eruit te krijgen. De slinger draait heel hard rond. De honing vliegt door de snelheid uit de honingraat. De honing stroomt aan de onderkant uit de slinger. Je kunt de honing dan eten’, vertelt Aras.
De thee wordt gekookt.
De leerlingen drinken hun thee.
Ontspannend en gezond Laura: ‘Ik vind het ontspannend om in de natuur te zijn.’ ‘Ik ben best druk van mezelf. Ik word rustig als ik bijvoorbeeld een boekje lees in het gras. Ik voel me beter buiten’, zegt Zephanya. ‘Ik speel binnen veel spelletjes op mijn telefoon. Ik vind het leuker en gezonder om buiten te zijn’, zegt Audris.
HILLEGERSBERG-SCHIEBROEK – Cricket is na voetbal de populairste sport in de wereld. Jeugdleden van V.O.C. Rotterdam leggen uit wat de sport cricket is. Tekst: Jesse Wagenvoord
Julius (11): ‘Je hebt bij cricket een veldteam en een slagteam. Elk team heeft 11 spelers.’ ‘Iemand van het veldteam begint het spel door een bal naar het wicket tegenover hem te gooien. Een wicket bestaat uit 3 paaltjes naast elkaar’, legt Friso (9) uit. ‘Een slagman van het slagteam beschermt het wicket. De slagman slaat de bal zo ver mogelijk weg met een bat. Een bat is een soort plank waar je mee slaat’, zegt Mohammed-Mohib (11).
Runs maken
‘Je hebt 2 wickets tegenover elkaar staan in het cricketveld. Het slagteam verdient runs door heen en weer te rennen tussen de wickets. Een run is een punt. Het slagteam mag heen en weer rennen totdat het veldteam de weggeslagen bal bij 1 van de wickets brengt. Het slagteam verdient extra runs door de bal over een lijn te slaan’, vertelt Mohammed-Mohib.
Slagman uit
‘De slagman moet wisselen als hij uit gaat. De slagman moet bijvoorbeeld wisselen als de aangegooide bal het wicket raakt. De slagman moet ook wisselen als iemand in het veld de geslagen bal vangt. De volgende slagman uit het slagteam mag dan slaan’, vertelt Mohammed-Rehan (7).
‘Het veldteam en slagteam wisselen als alle 11 slagmannen uit zijn’, zegt Julius.
Nog niet zo populair
‘Ik vind slagman zijn het leukst tijdens cricket. Ik vind het leuk dat je als slagman veel punten kunt verdienen met rennen en slaan’, zegt Reyansh (9). ‘Ik vind het een heel gaaf gevoel om de bal hard weg te slaan’, zegt Julius. Friso: ‘Cricket is in Nederland nog niet zo populair. Ik hoop dat steeds meer mensen leren wat cricket is.’
NOORD – Een groep kinderen uit de wijk Bergpolder zit op yoga bij yogapraktijk Omiyoga. Zij krijgen les van juf Naomi. De kinderen leren hun lichaam te ontspannen. Ze leren ook meer rust in hun hoofd te krijgen. Tekst: Marloes Brouwer
‘Yoga is een sport. Je doet allerlei oefeningen met je lichaam’, vertelt Sam (9). Mira (9): ‘We doen ook oefeningen met onze gedachten en ademhaling. We liggen op een kussentje. We sluiten onze ogen. We letten op onze ademhaling. Ons hoofd wordt rustig. We noemen dat mediteren.’
De kaars en de schommel ‘Ik vind de oefening de kaars leuk. Ik lig dan op mijn rug en strek mijn benen omhoog. Ik ondersteun met mijn handen mijn onderrug. Ik kijk naar mijn voeten. Het uitstrekken voelt lekker aan mijn benen’, vertelt Hana (9). Aylen (9): ‘Ik vind de oefening de schommel een fijne oefening. Ik maak mijn lichaam dan klein. Ik houd met mijn handen mijn knieën bij elkaar. Ik doe mijn knieën tegen mijn borst aan. Ik rol naar achteren.’
Soepel en rustig
‘Mijn lichaam voelt lekker na yoga. De oefeningen maken mijn spieren soepeler. Ik word leniger’, vertelt Ashmani (8).
Hana: ‘Ik voel mij rustig na yoga. Ik vind yoga heel fijn na een lange schooldag. Alles wat ik op school meemaak, gaat dan uit mijn hoofd. Ik word rustig.’
OVERSCHIE – Op de Albert Schweitzerschool hebben de leerlingen een liefdevolle kast. De liefdevolle kast is een kast gevuld met eten. Leerlingen die geen eten bij zich hebben, kunnen eten uit de kast pakken. Tekst: Amy van Loon Sanae (11): ‘De leraren hebben de liefdevolle kast bedacht.’ Gregory (12): ‘De leerlingenraad vond het een goed idee. Goede voeding is belangrijk voor kinderen. Kinderen kunnen beter opletten in de klas als ze goed eten. De leerlingenraad heeft iedere klas over de liefdevolle kast verteld.’
Sanae en Gregory bij de liefdevolle kast.
Foto’s: Arjen Jan Stada
De liefdevolle kast is goed gevuld Gregory: ‘In de liefdevolle kast ligt eten en drinken. In de liefdevolle kast liggen crackers, potjes jam, pakjes drinken en repen ontbijtkoek. In de liefdevolle kast liggen ook toiletartikelen zoals tandpasta, watjes en shampoo.’
Welke app leert je slim en veilig met een smartphone omgaan? PAGINA 3
Hoe voelde Zuwena zich voor de training? PAGINA 4
Hoe heten kinderen die meer dan 3 weken te vroeg geboren zijn? PAGINA 5
Wat mag in het riool behalve poep en wc-papier? PAGINA 6
Wat moet volgens brandweervrouw Sjors altijd vrij zijn? PAGINA 7
Waarvan maakt een bij honing? PAGINA 8
Welk team verdient runs door heen en weer te rennen tussen de wickets? PAGINA 9
Je hoeft je niet te schamen ‘Ik heb een keer watjes uit de kast gepakt. Ik heb nog nooit eten uit de kast gepakt. Kinderen hoeven zich niet te schamen om iets uit de kast te pakken. Kinderen hoeven niet te vertellen waarom ze iets uit de kast pakken’, legt Sanae uit.
Het antwoord van de puzzel van oktober is: AMANDELBOOM. De winnaar is Groep 5 van basisschool Oscar Romero. Gefeliciteerd!
Welke oefening vindt Aylen een fijne oefening? PAGINA 9
Wat maken de leerlingen samen met kok Deniz? PAGINA 11
Waar komt Hana haar lievelingsgerecht vandaan? PAGINA 11
Wat maakt de gemeente ieder jaar in november voor volgend jaar?
PAGINA 12
De antwoorden op de vragen vind je in deze krant! BOEKENBON TER WAARDE VAN 15 EURO
FEIJENOORD — Leerlingen krijgen van VoedselEducatie010 kooklessen en smaaklessen in Huis van de Wijk De Dam. Ze leren tijdens de lessen gezonde gerechten maken. Katrina (10), Nilaynaz (9), Ishmerai (10) en Bouchra (10) maken met kok Deniz een gezonde pizza.
Tekst: Lotte Keuzenkamp
Bouchara: ‘We mengen tomatenpuree met water, olijfolie, oregano, zout, chilivlokken, peper, geraspte wortel en knoflook. Dit mengsel wordt de saus voor op de bodems van onze pizza’s.’
Het deeg voor de pizzabodem wordt gerold.
Groenten wassen en snijden
‘We beleggen onze pizza’s met verschillende groenten’, vertelt Nilaynaz. ‘Ik was de groenten voordat ik ze snijd. Ik krijg anders buikpijn door de bacteriën die op groenten kunnen zitten’, vertelt Katrina. Nilaynaz: ‘We snijden de uien, champignons en paprika’s na het wassen in kleine stukjes.’
Pizza beleggen
De leerlingen strooien bloem op tafel. Ze leggen daarna het deeg voor de pizzabodems op de tafel. ‘Het deeg plakt niet aan de tafel als er bloem op de tafel ligt’, vertelt Nilaynaz. Ishmerai: ‘Ik maak het deeg voor mijn pizza plat met mijn handen. Ik maak het deeg daarna in een ronde vorm met een roller.’ De leerlingen smeren de bodems in met saus. ‘We leggen daarna stukjes groenten en kaas op de pizza’s. De pizza’s zijn dan klaar om de oven in te gaan’, zegt Ishmerai.
Gezond eten
De meiden met hun gezonde pizza's.
Nilaynaz: ‘Het is belangrijk om gezonde gerechten te eten. Je lichaam heeft gezond eten nodig om te groeien en fit te blijven.’ Katrina: ‘Je wordt sterk van gezond eten.’
Ishmerai: ‘Deze pizza is gezond omdat er verschillende groenten op de pizza zitten.’
Welk gezonde gerecht eet jij graag?
Naam:
Gerecht:
‘Ik vind spaghetti bolognese heel lekker. Mijn vader maakt de saus van tomatensaus, paprika en courgette. Ik vind de saus heel lekker.’
Tekst en foto’s: Suzanne Huig
‘Mijn lievelingsgerecht is een gerecht van mijn oma. Het gerecht bestaat uit perzik, kip, rijst en komkommer.’
‘Ik eet graag rösti. Rösti is een gerecht dat bestaat uit kleine stukjes aardappel. Ik maak met mijn moeder vaak rösti met worst.’
‘Ik eet graag rijst met verschillende groenten, kip en kipkerriesaus.’
‘Mijn lievelingsgerecht is een gerecht uit Bosnië. Het gerecht bestaat uit een broodje met daarin stukjes vlees en stukjes tomaat.’
‘Ik vind het leuk om een salade te maken. Ik eet het liefst een salade met daarin tomaat, komkommer en olijven.’
Rotterdam
De gemeente Rotterdam heeft verschillende taken. Het uitvoeren van die taken kost geld. De gemeente maakt ieder jaar in november een begroting voor het volgende jaar. In de begroting staan de inkomsten en uitgaven die de gemeente in het volgende jaar denkt te hebben. In de begroting staat ook wat de gemeente in het volgende jaar wil bereiken.
Tekst: Suzanne Huig
Gemeenteraadslid Marvin Biljoen vormt samen met 4 andere gemeenteraadsleden de Commissie tot Onderzoek van de Rekening (COR). ‘Wij houden de geldzaken van de gemeente goed in de gaten. We controleren of de inkomsten en uitgaven kloppen met wat in de begroting is afgesproken. We vertellen aan de andere gemeenteraadsleden wat goed gaat en wat beter kan’, vertelt Marvin.
Plannen maken en bespreken ‘Rotterdam heeft een stadsbestuur dat bestaat uit de gemeenteraad, de burgemeester en wethouders. De burgemeester en wethouders samen noem je het college. Het college kijkt ieder jaar in april naar de plannen en doelen voor het jaar daarna. Het college bedenkt waar hij het jaar daarna geld aan wil uitgeven en hoeveel geld hij aan iets wil uitgeven. Het college schrijft zijn plannen op. Het document waarin de plannen worden opgeschreven heet de voorjaarsnota. Het collega presenteert de plannen in de gemeenteraad. Alle gemeenteraadsleden kunnen dan hun mening geven over de plannen’, legt Marvin uit.
Marvin: ‘De plannen en de begroting worden in boeken gezet.’
Kennismaken met de gemeenteraad?
Dat kan! Jouw school mag gewoon naar het stadhuis komen. Mail naar voorlichtinggriffie@griffie.rotterdam.nl
De gemeenteraad beslist
‘Rotterdammers kunnen ook hun mening over de plannen geven tijdens een speciaal georganiseerd inspreekmoment. Ze kunnen bijvoorbeeld vertellen waarom ze willen dat ergens meer geld aan wordt uitgegeven. In november vergaderen vervolgens alle gemeenteraadsleden 2 dagen met elkaar over de plannen van het college en de wensen van de inwoners van Rotterdam. De gemeenteraadsleden beslissen dan met elkaar welke plannen en doelen doorgaan en waar het geld het jaar daarna aan wordt uitgegeven. De plannen, doelen, uitgaven en inkomsten worden daarna in de begroting gezet’, vertelt Marvin.
INZETTEN
BELASTING
OOGCONTACT Contact
Verplichte betaling aan de overheid door mensen en bedrijven.
Waar moet de gemeente volgens jou meer geld aan uitgeven? Leg uit waarom.
De gemeente moet meer geld uitgeven aan:
De inkomsten van de gemeente ‘De gemeenteraad geeft ieder jaar ongeveer €4,5 miljard uit om alle taken uit te voeren. Dat geld komt op verschillende manieren bij de gemeente binnen. Het grootste gedeelte van het geld ontvangt de gemeente van de landelijke overheid. De rest van het geld ontvangt de gemeente van inwoners van Rotterdam en van mensen die Rotterdam bezoeken. Bijvoorbeeld via belasting op huisvuil, belasting voor mensen met een koophuis of parkeerbelasting’, legt Marvin uit.
LANDELIJKE OVERHEID
INZETTEN
OOGCONTACT Contact
De overheid is de organisatie die beslissingen mag nemen in een gebied. De landelijke overheid neemt beslissingen voor heel het land.
Taken laten uitvoeren
Marvin: ‘De gemeente moet zorgen dat taken gebeuren, maar doet niet alles zelf. Wethouders kijken wie bepaalde taken kunnen uitvoeren. Bedrijven kunnen solliciteren op een taak van de gemeente. De gemeente kiest een bedrijf die de taak mag uitvoeren en betaalt het bedrijf daarvoor. Een deel van het geld gaat bijvoorbeeld naar organisaties die extra lessen op scholen geven. Een deel van het geld gaat bijvoorbeeld naar bedrijven die schoolgebouwen opknappen. Een deel van het geld gaat bijvoorbeeld naar bedrijven die straten en speeltuinen onderhouden.’
INZETTEN
OOGCONTACT
SOLLICITEREN
Proberen een taak, opdracht of baan te krijgen.