4 5 9 11
DELFSHAVEN – De leerlingen van de Mariaschool krijgen iedere maandag gesmeerde boterhammen als lunch op school. Vrijwillige moeders smeren de boterhammen voor de leerlingen. De leerlingen kunnen op de andere schooldagen gratis boterhammen en beleg pakken op school als ze geen lunch bij zich hebben.
Tekst: Suzanne Huig
‘We mogen op school kiezen wat voor beleg we op onze boterhammen willen. We kunnen kiezen uit kaas, chocoladepasta, jam en pindakaas’, zegt Sura (8). ‘Ik eet thuis nooit kaas. Ik vind kaas heel lekker. Ik eet op school daarom vaak boterhammen met kaas’, zegt Jûnes (12). Adam (10): ‘We krijgen op school ook iedere dag een stuk fruit en een glas melk.’
Geld besparen
Adam: ‘Sommige ouders of verzorgers hebben niet genoeg geld om brood en beleg te kopen. Onze school zorgt er daarom voor dat alle leerlingen op schooldagen brood en beleg kunnen eten op school.’
Ayat (10): ‘Ouders hoeven minder geld uit te geven aan brood en beleg als kinderen gratis brood krijgen op school. Ouders kunnen het geld dat ze besparen voor iets anders gebruiken. Ik vind daarom dat alle leerlingen op alle scholen gratis brood moeten krijgen.’
Beter concentreren en vrolijker
‘Je krijgt trek als je niet eet tussen de middag. Sommige leerlingen worden chagrijnig als ze trek hebben. Andere leerlingen kunnen zich niet concentreren als ze trek hebben.
Leerlingen zijn vrolijker en kunnen zich beter concentreren als ze brood eten tussen de middag. Ik vind het daarom belangrijk dat alle leerlingen brood eten tussen de middag’, zegt Justin (11). Jûnes: ‘Ik neem vaak geen lunch mee naar school. Ik heb tussen de middag brood nodig om genoeg energie te hebben en goed na te kunnen denken op school. Ik ben daarom heel blij dat ik op school brood en beleg kan pakken.’
DECEMBER 2022
Fedde (11) zit in een rolstoel Speelgoed voor gezinnen in armoede Angsten leren overwinnen Zwemmen als een zeemeermin
De leerlingen eten hun gesmeerde boterhammen.
Foto: Arjen Jan Stada
en Sukkel spelen verstoppertje. Ruzie telt. Sukkel verstopt zich achter een politiewagen. De politieman gaat naar zijn auto. Hij vraagt: ‘Wie ben jij?’ ‘Ik ben Sukkel’, zegt Sukkel. ‘Zoek jij ruzie?’, vraagt de politieman. ‘Nee, Ruzie zoekt mij’, zegt Sukkel. Felicia (9)
is bang dat de andere koeien
gaan roepen. Omdat hij achteruit rolt. Een bromkommer.
donker hagel hagelsteen iglo ijs ijzel kaarsen kachel kippenvel kou muts
nieuwjaar rillen sjaal slee sneeuwbal sneeuwpop sneeuwvlok verwarming vogelvoer wanten winterjas winterslaap
Het antwoord van de woordzoeker van november is: VITAMINE. De winnaar is Ilyas (9). Gefeliciteerd!
DECEMBER 2022 Oprichter:
Suzanne
Fotografen:
Vormgeving:
Redactiemedewerker:
JONG010 -DECEMBER 2022 JAARGANG 13 - EDITIE 4 OPLAGE: 38.000 KRANTEN u
de woorden vind je horizontaal, verticaal en diagonaal. Ook achterstevoren. Je mag letters meerdere keren gebruiken. Als je de overgebleven letters in de juiste volgorde zet, krijg je het antwoord. Mail dit antwoord
Angelique van Tilburg Hoofdredacteur:
Huig
Peter Snaterse, Arjen Jan Stada
Marcel van den Assem
Sasja Hof
v w n i e u w j a a r o s i s n e e u w p o p k r n e t n a w i g n h i v t e l u ij e n e a s p o e o e s m i t g d n p g r l h u m z e ij o e e e j g c r w l r z n e n l a i a l s v s e k u v v s w k t e j l l e w e o r e e l s g a o r b l e i e n e s r a a k a v r n e l l i r p h l l Antwoord (1 woord): Regels:
samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s) (zodat we contact met je kunnen opnemen als je hebt gewonnen) naar ANTWOORD@JONG010.NL. Alleen de winnaar krijgt bericht.
zingt een koe nooit? Leen (11) Een big zegt gib, gib,
Hoe
noem je een komkommer die op de snelweg rijdt? Quinten (10)
Heb jij een tip voor Jong010? Kun jij ze allemaal vinden? Vul hier het aantal in: Zoek de boterhammen in de kinderkrant! Jantje komt bij de kapper. Na het knippen krijgt hij een lolly. Zijn moeder zegt: ‘Wat zeg je dan, Jantje?’ Jantje zegt: ‘Mag ik er nog 1?’ Aymen (8) Michiel van de Vijver Jong010 wordt mede mogelijk gemaakt door: Donateurs J e n n y en J i m m y Als ik word verkocht moet ik toch uitrekenen hoeveel miljoen ik krijg? Wat wil jij later worden? Voetballer! Daarom is rekenen mijn favoriete vak op school. Dat heeft toch niks te maken met voetbal? redactie@jong010.nl Lees alle kranten op onze website: www.jong010.nl Aan deze editie werkte verder mee: Marijn van den Berge, Lot Derks, Annika Verdam en Jesse Wagenvoord DE NIEUWE JONG010 VERSCHIJNT DONDERDAG 12 JANUARI 2023 2 tomaten liggen in een mand. Zegt de ene tegen de andere: ‘Wat wil je later worden?’ Zegt de andere tomaat: ‘Ik wil later ketchup worden!’ Jayden (11)
Waarom
gib.
komt dat? Noor (11) Hoe
Hij
boe
Ruzie
A HMED A BOUTALEB
‘Ik ga in de kerstvakantie naar mijn opa en oma in Engeland. Ik vier met hen de feestdagen. Ik spreek in de vakantie ook af met schoolvrienden. Ik vind het fijn om leuke dingen met mijn vrienden te doen in de vakantie.’
‘De kerstvakantie begint eind december. Ik ben benieuwd wat jullie in de vakantie gaan doen. Ik wandel graag in het donker door de versierde stad. Ik vind het ook fijn om in de kerstvakantie bij mijn familie langs te gaan en mooie boeken te lezen. Mijn dochter vindt het leuk om samen een kerstfilm te kijken. Wat wil jij doen in de kerstvakantie?’
‘Ik vind het fijn om in de kerstvakantie thuis te zijn. Mijn huis is dan mooi versierd.
Ik knutsel in de vakantie cadeautjes. Ik geef die cadeautjes tijdens de feestdagen aan mijn familie.’
‘Ik ga in de kerstvakantie met mijn moeder en vader motorrijden. Ik vind het leuk om met mijn ouders ergens naartoe te gaan. Ik spreek in de kerstvakantie ook met vrienden af om te voetballen.’
‘Mijn familie uit Turkije komt in de kerstvakantie bij mij op bezoek. Ik vind het leuk om mijn familie te zien. Ik vind het ook leuk om in de kerstvakantie vuurwerk af te steken, te gamen en een sneeuwballengevecht te houden.’
‘Ik ga met mijn familie op wintersport in de kerstvakantie. We gaan skiën. Ik vind het gezellig om met mijn familie op vakantie te gaan. Ik vind het leuk om met mijn familie een sneeuwballengevecht te houden.’
‘Ik vind het leuk om in de kerstvakantie een dag iets met mijn gezin te doen. We gaan bijvoorbeeld naar het bos of naar de stad. Ik vind het gezellig dat ik op zo’n dag heel de dag met mijn gezin ben.’
‘Ik ga in de kerstvakantie met heel mijn familie naar een vakantiepark. We vieren met elkaar kerst in het vakantiepark. Ik vind het gezellig om met heel mijn familie samen te zijn.’
‘Ik zet in de kerstvakantie met mijn gezin de kerstboom op. Mijn moeder, vader, broer en ik zorgen ervoor dat ons huis er gezellig uitziet. Ik steek in de kerstvakantie ook vuurwerk af met mijn vrienden.’
‘Ik ga in de kerstvakantie naar mijn familie in Turkije. Mijn familie en ik gaan skiën in Turkije. Ik vind het heel leuk om sneeuwballengevechten te houden en om te skiën.’
DECEMBER 2022
NISANUR 10 JAAR VIVIENNE 10 JAAR TRISTAN 11 JAAR HAYE 10 JAAR IVY 10 JAAR L UCY 12 JAAR HALINA 10 JAAR BERZAN 9 JAAR CATO 11 JAAR Wat doe jij in de kerstvakantie?
ROTTERDAM – Burgemeester Ahmed Aboutaleb hoort graag van Rotterdammers wat zij van de stad vinden.
Hij is ook benieuwd naar de meningen en ervaringen van basisschoolleerlingen. Wat doe jij in de kerstvakantie? Tekst en
foto's: Suzanne Huig
Foto: Gemeente Rotterdam / Marc Nolte
ROTTERDAM – Iedereen is weleens bang. Jij bent misschien bang als je een toets moet maken, een spreekbeurt moet houden of iets voor de eerste keer doet. Het is belangrijk dat je soms angst voelt. Je lichaam geeft daarmee aan dat je moet opletten. Je angst gaat als het goed is vanzelf weer over. Sommige leerlingen vinden iets snel spannend. De angst van die leerlingen gaat niet over. Ze voelen zich onzeker en durven dingen niet door hun angst. De cursus ‘Leer te durven’ kan deze leerlingen helpen. Tekst:
ROTTERDAM – Amir: ‘Ik was bang om mezelf te zijn. Ik was bang dat mensen mij zouden uitlachen en mij niet aardig zouden vinden als ik mezelf was.’ Soufian: ‘Ik was onzeker. Ik wilde geen fouten maken. Ik was bang dat ik zou worden uitgelachen als ik een fout maakte.’ Amir: ‘We hebben bij de cursus ‘Leer te durven’ onze angsten leren overwinnen.’ Tekst en foto’s: Suzanne Huig
‘Ik vond het bijvoorbeeld spannend om nieuwe dingen te proberen. Ik dacht dat ik geen nieuwe dingen kon leren. Ik liep weg of werd boos als ik bang was’, zegt Soufian. Amir: ‘Ik vond het bijvoorbeeld heel spannend om een presentatie te geven op school. Ik voelde me dan heel onzeker.’
Bedenk
Voorbeeld:
‘Leer te durven’ is een cursus voor leerlingen die graag meer willen durven en zich zelfverzekerder willen voelen. Het is een groepstraining van 8 bijeenkomsten. De deelnemers leren hoe ze om kunnen gaan met spannende of lastige situaties. Ze leren ook omgaan met angstige, boze of verdrietige gevoelens. De broers Amir (10) en Soufian (8) volgden de cursus.
Gedachten veranderen
‘Wij hadden vaak niet-helpende gedachten. Dat zijn gedachten die je een vervelend en onzeker gevoel geven. Ik dacht bijvoorbeeld vaak dat ik niets goed deed’, zegt Amir. Soufian: ‘We hebben bij de cursus geleerd om onze niet-helpende gedachten te veranderen in helpende gedachten. Helpende gedachten zijn gedachten die je een fijn gevoel geven. Helpende gedachten helpen je om je goed te voelen en dingen te durven.’ Amir: ‘Ik heb nu vaak de helpende gedachte dat ik mijn best doe.’ Soufian: ‘Ik heb de helpende gedachte dat iedereen fouten maakt. Ik ben daardoor niet meer bang om fouten te maken. Ik durf sinds de cursus vragen te stellen als ik iets niet snap.’
Voor jezelf opkomen Amir: ‘We vonden het voor de cursus lastig om voor onszelf op te komen. We keken bijvoorbeeld vaak naar de grond als we voor onszelf wilden opkomen. We kwamen daardoor niet zelfverzekerd over. We hebben bij de cursus geleerd om stevig te staan als we voor onszelf willen opkomen.’ Soufian: ‘Je staat stevig als je rechtop staat en iemand aankijkt. Je bent groter als je rechtop staat. Je voelt je sterker als je groter bent. Je komt daardoor zelfverzekerder over op mensen.’ ‘We durven nu voor onszelf op te komen. Ik durf bijvoorbeeld tegen kinderen te zeggen wat ik vervelend vind. Ik word daardoor niet meer geplaagd of gepest’, zegt Amir.
Soufian: ‘We geloven in onszelf door de cursus.’
Bedenk hoe je in stapjes bij de bovenste traptrede kunt komen.
Voorbeeld:
Voorbeeld: Je leest hardop in je kamer. Je leest hardop voor je knuffel of huisdier. Je leest hardop voor een vriend, je moeder, je vader of je verzorger. Je leest hardop voor een groepje mensen. Je leest voor in de klas.
DECEMBER 2022
Suzanne Huig
Wil je de cursus volgen?Je kunt je aanmelden via PREVENTIE@INDIGORIJNMOND.NL
Amir en Soufian laten hun behaalde certificaat zien.
Soufian en Amir voelen zich zelfverzekerder door de cursus.
Schrijf op de bovenste traptrede de angst die je wilt overwinnen.
Je leest voor in de klas.
Teken een trap met minimaal 5 traptreden.
wat jij spannend vindt of waar je bang voor bent.
Je vindt het spannend om voor te lezen in de klas.
‘Ik ben 10 weken te vroeg geboren. Dokters ontdekten na mijn geboorte dat mijn hersenen beschadigd zijn omdat ik te vroeg ben geboren. Mijn hersenen kunnen mijn spieren niet goed aansturen door de beschadiging. Ik heb daardoor moeite om mijn benen en mijn linkerzijde te bewegen. Ik zit daarom in een rolstoel. Ik vind het best leuk om in een rolstoel te zitten. Ik kan allerlei trucjes met mijn rolstoel’, vertelt Fedde.
Spastisch lichaam ‘Ik ben spastisch. Dat betekent dat er altijd een soort spanning op mijn spieren staat. Ik span bijvoorbeeld heel de dag automatisch mijn beenspieren aan. Mijn lichaam beweegt soms ook terwijl ik dat niet wil. Dokters hebben 3 jaar geleden een speciaal pompje in mijn buik geplaatst. Ik krijg via dat pompje automatisch spierverslappers. Mijn spieren kunnen daardoor een beetje ontspannen. Ik kan mijn spieren daardoor beter bewegen’, zegt Fedde.
Therapie op school
Fedde: ‘Ik zit op openbare basisschool Pluspunt. Ik krijg onder schooltijd ergotherapie en fysiotherapie op school. Ik doe bij ergotherapie oefeningen om dingen zelf te leren. Ik leer bijvoorbeeld kleine dingen vast te pakken, brood te smeren en een rits dicht te doen. Ik doe bij fysiotherapie oefeningen om mijn spieren sterker te maken. Ik oefen bijvoorbeeld met lopen.’
Fonds Kind & Handicap helpt kinderen en jongeren met een handicap of chronische ziekte.
Een handicap is een beperking waardoor je sommige dingen niet zo goed kunt.
Een hulpjuf
‘Ik ben ook snel afgeleid door mijn hersenbeschadiging. Ik kan me beter concentreren als er niet te veel om mij heen gebeurt. Ik zit daarom met een hulpjuf in een apart lokaal als ik een toets maak. Ik krijg tijdens lessen in de klas soms ook hulp van een hulpjuf. Het kost mij bijvoorbeeld veel moeite om te schrijven. Mijn hulpjuf schrijft daarom soms voor mij. Ik vertel haar dan welke antwoorden zij in mijn werkboek moet schrijven’, vertelt Fedde.
Sporten met een beperking ‘Ik vind het leuk om te sporten. Ik houd van wedstrijden. Ik zit op zwemmen en rolstoelbasketbal. Ik doe ook af en toe mee aan judotoernooien. Ik vind het jammer dat ik niet alle sporten kan doen. Ik zou graag willen freerunnen of schermen’, zegt Fedde.
Een chronische ziekte is een ziekte die minimaal 3 maanden duurt, steeds terugkomt of niet genezen kan worden.
De organisatie geeft bijvoorbeeld geld om hulpmiddelen te kopen, voorlichting te geven of onderzoek te doen.
DECEMBER 2022
ROTTERDAM – Fedde (11): ‘Ik heb cerebrale parese (CP). CP is een hersenbeschadiging waardoor ik niet goed kan bewegen. Mijn hersenen kunnen mijn spieren niet goed aansturen. Ik zit daarom in een rolstoel.’
Tekst: Suzanne Huig
Fedde: ‘Ik houd van sporten.’
Fedde: ‘Ik werk op school vaak op een computer omdat ik moeite heb met schrijven.’ Foto’s: Peter Snaterse
‘Ik ben blij met mijn vriend Julian (10).’
GELD SPAREN
ROTTERDAM – De kans is kleiner dat je later geldproblemen krijgt als je al op jonge leeftijd met geld leert omgaan. Je kunt je geld maar 1 keer uitgeven. Je moet daarom goed nadenken wat je ermee doet. Iedereen gaat anders om met geld. Sommige mensen sparen. Sparen betekent dat je geld bewaart voor later. Tekst en foto: Suzanne Huig
Het is handig om te sparen. Je hebt dan altijd wat geld dat je kunt gebruiken als je iets wilt kopen of iets moet betalen. Sommige mensen weten precies waarvoor ze sparen. Ze sparen bijvoorbeeld voor iets leuks wat ze willen hebben of iets leuks wat ze willen doen. Je kunt ook sparen zonder dat je al precies weet waarvoor je spaart. Je maakt dan een spaarpotje voor als je ineens iets wilt kopen of als je ineens iets moet betalen.
Word jij weleens door een reclame overgehaald om iets te kopen in plaats van te sparen?
‘Ik zie vaak mensen spullen presenteren in filmpjes op TikTok. Die mensen proberen mij over te halen om spullen te kopen. Ik word overgehaald als ik te lang naar die filmpjes kijk. Ik klik die filmpjes daarom gelijk weg als ik ze zie. Ik spaar om een iPad te kopen. Ik wil niet worden afgeleid om iets anders te kopen.’
Spaarpot of rekening
Je kunt je geld sparen in een spaarpot of op een rekening. Je kunt het geld dat je wilt sparen op een speciale spaarrekening zetten. Je spaargeld staat dan apart. Je kunt via online bankieren altijd zien hoeveel spaargeld er op je spaarrekening staat.
Een spaarplan en spaardoel
Je kunt een plan maken dat je kan helpen met sparen. Je zet in je spaarplan bijvoorbeeld dat je de helft van je zakgeld spaart. Je kunt in je spaarplan ook zetten waarvoor je spaart. Je noemt dat je spaardoel. Je hebt je spaardoel bereikt als je genoeg hebt gespaard om te kunnen kopen wat je wilt kopen. Je kunt dan weer een nieuw spaarplan maken.
ROTTERDAM – De waterschappen zorgen voor het water in sloten, vaarten en meren in Nederland. Waterschap Hollandse Delta zorgt voor het water in Charlois, Feijenoord, IJsselmonde, Rozenburg, Hoogvliet en Pernis. Yasmin werkt bij waterschap Hollandse Delta. De leerlingen van groep 5, groep 6 en groep 7 van basisschool de Lis kregen een gastles van Yasmin. Tekst: Suzanne Huig
Ieder mens zorgt voor ongeveer 130 liter afvalwater per dag. ‘We zorgen bijvoorbeeld voor afvalwater als we het toilet doortrekken of afwassen’, zegt Julian (8). ‘Afvalwater komt in het riool terecht. Het waterschap maakt het afvalwater schoon in een afvalwaterzuiveringsfabriek. We gebruiken een deel van het afval uit afvalwater om een soort plastic te maken’, legt Yasmin uit.
Afvalwater schoonmaken ‘Grote stukken afval worden als eerst uit het afvalwater gehaald. Zand en poepresten worden daarna uit het afvalwater gehaald’, zegt Sammy (8). ‘Het water gaat daarna naar een grote bak. Bacteriën eten in die bak het overige vuil uit het water op. De bacteriën worden uit het water gehaald als ze het vuil hebben opgegeten. Het water is dan schoon genoeg om de rivier weer in te gaan’, legt Yasmin uit.
Plastic uit bacteriën gebruiken ‘Bacteriën slaan het eten in hun buik op. Ze slaan het op zoals mensen een laagje vet opslaan. Het vet in de bacteriën is een soort plastic. Het opgeslagen laagje wordt uit de bacteriën gehaald. Je kunt het gebruiken om dingen te maken. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt om plantenpotten van te maken’, legt Yasmin uit. Milou (10): ‘Het afval uit afvalwater wordt op deze manier gebruikt om nieuwe dingen te maken.’
Natuurlijk plastic
Yasmin: ‘Het plastic uit de buik van de bacteriën lost makkelijk op in de natuur omdat het van een natuurlijk product is gemaakt.’ Obayd (10): ‘Gewoon plasticafval ligt soms 500 jaar in de natuur voordat het is verdwenen. Gewoon plastic is daarom slecht voor de natuur.’ Leah (9): ‘Ik hoop dat in de toekomst alle plasticproducten van afvalwater worden gemaakt. Dat is beter voor de natuur.’
DECEMBER 2022
Kijk
Waterschap Hollandse Delta is 1 van de 21 waterschappen in Nederland.
voor meer informatie en opdrachten op
WWW.WSHD.NL/EDUCATIE.
Ook voor ouders en leerkrachten!
De leerlingen bekijken plastic dat is gemaakt van afvalwater. Foto’s: Peter Snaterse
Leerlingen van basisschool de Lis met Yasmin.
Lina (10)
Naam: Reactie:
Hoi Jayded,
Je hebt vast een goede reden om vegetarisch te willen eten. Het is belangrijk om goed na te denken voordat je vegetarisch gaat eten. Je kunt niet zomaar stoppen met het eten van vlees en verder niets veranderen aan je eetpatroon. Je krijgt dan niet alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt om goed te groeien en goed na te kunnen denken.
Vitamines, eiwitten en ijzer
In vlees zitten vitamines, eiwitten en ijzer. Je lichaam heeft die voedingsstoffen nodig. Het is daarom belangrijk om andere dingen te eten waar vitamines, eiwitten en ijzer in zitten als je geen vlees eet. Je kunt bijvoorbeeld extra noten, peulvruchten, tofu, eieren en groenten eten als je geen vlees eet.
Verschillende dingen eten Het is ook belangrijk om verschillende dingen te eten. In groente zit bijvoorbeeld veel ijzer. Je lichaam heeft vitamine C nodig om het ijzer op te kunnen nemen. Vitamine C zit in fruit. Je lichaam kan makkelijker ijzer opnemen uit groente als je ook fruit eet.
Vleesvervangers van planten
Je kunt in supermarkten vleesvervangers kopen. Vleesvervangers lijken op vlees. Ze zijn gemaakt van planten. In vleesvervangers zitten alle voedingsstoffen die ook in vlees zitten. Op de website www.voedingscentrum.nl kun je meer informatie vinden over voeding.
De leerlingen laten met afbeeldingen van emoties zien hoe ze zich voelen.
CHARLOIS – De leerlingen van Basisschool Wereldwijs kregen van Juf Ineke de les ‘Praten lucht op’ van De Kindertelefoon. De leerlingen leerden tijdens de les dat het helpt om over lastige dingen te praten. Tekst en foto’s: Lot Derks
Je kunt De Kindertelefoon bellen als je een probleem hebt of iets wilt vragen. Je kunt bijvoorbeeld een vraag stellen over pesten, verliefd zijn of zenuwen voor een spreekbeurt. Mehmet Akif (11): ‘Je kunt De Kindertelefoon ook bellen als je verdrietig bent.’ Emir (10): ‘De Kindertelefoon helpt kinderen en geeft tips.’
Praten helpt
Mohamed (9): ‘Veel kinderen vinden het niet makkelijk om over verdrietige dingen te praten.’ De leerlingen leren van juf Ineke dat praten helpt. Ela (12): ‘Het is belangrijk om met iemand te praten als je ergens mee zit. Praten lucht op. Je voelt je fijner als je kunt delen waar je mee zit.’
Goed luisteren
De leerlingen vertellen over hun emoties.
Je kunt met De Kindertelefoon over van alles praten.
Je hoeft je naam niet te vertellen als je dat niet wilt.
De leerlingen vertellen aan elkaar hoe ze zich voelen. Ze luisteren goed naar elkaar. ‘Je kunt laten zien dat je naar iemand luistert door iemand aan te kijken en vragen te stellen’, vertelt Büsra (12).
De dingen die je zegt, zullen aan niemand anders worden verteld.
De Kindertelefoon vertelt niets door Alperen (11): ‘Ik vind het soms makkelijker om te praten met iemand die ik niet ken dan met iemand die ik ken. Ik schaam me eerder ergens voor als ik praat met iemand die ik ken.’ Juf Ineke: ‘Je kunt altijd De Kindertelefoon bellen als je met iemand wilt praten die je niet kent.’ Mustafa (11): ‘De Kindertelefoon houdt alles geheim wat je vertelt. Ik vind dat fijn. Een geheim blijft een geheim als je het aan De Kindertelefoon vertelt.’
DECEMBER 2022
Jayded: ‘Hoe kun je het best vegetarisch eten?’
Marieke beantwoordt ingestuurde vragen. Foto: Peter Snaterse
Of
ROTTERDAM – Marieke van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Rijnmond reageert iedere maand in Jong010 op een vraag of probleem van een leerling of klas. Ze beantwoordt deze maand de vraag van Jayded (10) Tekst: Suzanne Huig
Stuur een mail naar REDACTIE@JONG010.NL
stuur een brief naar Jong010, Postbus 13037, 3004 HA Rotterdam.
Groetjes, Marieke
jij een vraag aan Marieke
zit je ergens mee? Je kunt iedere dag tussen 11:00 en 21:00 uur gratis bellen met De Kindertelefoon op 0800-0432 Je kunt iedere dag tussen 11:00 en 21:00 uur gratis chatten met De Kindertelefoon op WWW.KINDERTELEFOON.NL
Heb
of
Ben je benieuwd naar
les ‘Praten
LES ‘PRATEN LUCHT OP’
de
lucht op’? Je kunt de les vinden op WWW.KINDERTELEFOON.NL/ONDERWIJS
ROTTERDAM – Mies (11) heeft een rode rattenslang als huisdier. Een rode rattenslang is een wurgslang van 1 meter en 70 centimeter lang. Hij is niet giftig en niet gevaarlijk voor mensen. Tekst: Marijn van den Berge
‘Mijn slang heet Erwin. Erwin is een meisje. Ik vond het eerst spannend om voor Erwin te zorgen. Ik ben nu aan Erwin gewend. Ik vind het nu cool om voor mijn slang te zorgen. Ik geef haar regelmatig een bakje water waaruit ze kan drinken. Ik geef haar 1 keer per week een muis te eten. Ik vind het leuk om met Erwin te knuffelen’, zegt Mies.
Erwin haar verblijf ‘Erwin leeft in een terrarium. Een terrarium is een glazen bak. In het terrarium hangen lichtjes. De lichtjes zorgen ervoor dat Erwin het niet te koud krijgt. In het terrarium staat een kleine grot. Erwin kan in de grot vervellen. Ze groeit uit haar huid als ze vervelt. Ze verliest dan het buitenste laagje van haar huid doordat ze groeit’, legt Mies uit.
Snel en lenig ‘Slangen kruipen snel en zijn heel lenig. Ze kruipen makkelijk tussen dingen door. Ik haal Erwin soms uit haar terrarium. Ze heeft een keer achter een kast gezeten toen ze even door het huis kroop. Ik houd haar daarom tegenwoordig altijd vast als ze uit het terrarium is’, vertelt Mies.
FEIJENOORD – De Tuin van de Wijk in de Afrikaanderwijk is geopend. De leerlingen van de Da Costa School hielpen bij de aanleg van de tuin. De tuin wordt onderhouden door buurtbewoners en vrijwilligers. Tekst en foto’s: Suzanne Huig ‘In onze wijk is weinig groen en natuur. Deze tuin is daarom aangelegd voor de bewoners van de Afrikaanderwijk. De tuin zorgt voor meer natuur in de wijk’, zegt Keishly (10). Amani (7): ‘De tuin is een fijne plek voor mensen en dieren.’
De meiden zetten plantjes in de tuin.
Eetbare planten
‘De planten in de tuin zijn allemaal eetbaar en gezond. Je mag de planten plukken. Je kunt de planten gebruiken om bijvoorbeeld een salade te maken’, zegt Amani. Keishly: ‘Je kunt in de tuin ook verse munt plukken om muntthee te maken.’
Leren over de natuur
‘Je kunt in de tuin veel leren over dieren en planten. Je kunt bijvoorbeeld vogels, wormen, slakken, mieren en vlinders in de tuin zien’, zegt Keishly. Amani: ‘In de tuin staat een boekenkast gevuld met boeken over de natuur. Je kunt in die boeken informatie opzoeken over de natuur.’
Een betere sfeer ‘Ik vind dat de wijk er mooier en gezelliger uitziet door de planten’, zegt Keishly. Amani: ‘Veel buurtbewoners komen naar de tuin. De buurtbewoners leren elkaar daardoor kennen in de tuin. De sfeer in de wijk wordt beter doordat buurtbewoners elkaar leren kennen.’
DECEMBER 2022
Mies met haar slang Erwin. Foto’s: Arjen Jan Stada
Erwin. Foto: Marijn van den Berge
EETBAAR Je kunt het eten.
SFEER
Hoe het om je heen voelt.
Amani en Keishly staan bij de boekenkast in de tuin.
FEIJENOORD – Tony (12) volgt lessen Krav Maga bij vereniging Outside Defense. ‘Krav Maga is een zelfverdedigingssport. Ik leer mezelf te verdedigen tijdens de lessen. Ik voel me zelfverzekerder sinds ik de lessen volg’, zegt Tony. Hij laat in 5 stappen zien hoe hij zichzelf verdedigt als iemand hem in zijn hals vastpakt.
‘De aanvaller pakt mijn hals vast. We leren tijdens de lessen om alleen geweld te gebruiken als de ander niet stopt als je dat vraagt. Ik waarschuw mijn aanvaller dus eerst dat hij moet stoppen.’
‘Ik trek met mijn handen de armen van de aanvaller opzij.’
je vooruitkomt’, legt Liv (8) uit. Tekst en foto’s: Annika Verdam
Liv, Saar en Noë wachten op de kant voordat ze een oefening doen.
De meiden trekken hun zeemeerminstaart aan.
‘Je doet eerst je monovin in je staart. De monovin is het onderste stukje van de zeemeerminstaart. De monovin geeft je kracht om snel te zwemmen. Je doet daarna je voeten in de schoentjes van de monovin. Je trekt dan de rest van de staart op tot je navel’, legt Saar (8) uit.
Handen boven je hoofd Badmeester Robin vertelt dat iedereen zijn handen boven zijn hoofd moet houden tijdens het zwemmen.
‘Je geeft met je handen boven je hoofd aan waar je naartoe zwemt. Je kunt met je handen ook voelen of je in de buurt van een muur komt’, legt Liv uit.
‘De zeemeerminstaart trekt mij een beetje naar beneden. Ik let daarom goed op of ik niet tegen de bodem van het zwembad kom’, zegt Saar.
‘Ik vecht terug als de aanvaller niet stopt na de waarschuwing. Ik haak mijn handen om de polsen van de aanvaller heen. Ik duw mijn kin naar beneden. Ik bescherm daardoor mijn luchtpijp.’
‘Ik houd 1 hand van de aanvaller vast. Ik geef met mijn andere hand de aanvaller een stoot onder zijn kin. Ik duw daardoor het hoofd van de aanvaller weg.’
De dolfijnslag
‘De dolfijnslag is de belangrijkste beweging bij zeemeerminzwemmen. Je maakt bij de dolfijnslag een golfje met je lichaam. Je beweegt eerst je buik en dan je billen’, vertelt Liv. ‘We leren ook verschillende trucjes. We leren bijvoorbeeld een handstand te maken, door hoepels heen te zwemmen en schijven van de grond te pakken. Ik vind het moeilijk om een handstand te maken met mijn zeemeerminstaart aan. Ik vind het zwaar om de staart naar boven te bewegen als ik een handstand maak’, vertelt Noë (6).
DECEMBER 2022
Tekst: Suzanne Huig / Foto’s: Arjen Jan Stada
Het Jeugdfonds Sport & Cultuur Rotterdam betaalt sportlessen of cultuurlessen voor kinderen die in armoede leven. Wil jij graag op een sport? Of wil je cultuurlessen volgen? Is er thuis te weinig geld om een lidmaatschap of lessen te betalen? Kijk met je ouder(s), verzorger(s) of meester of juf op WWW.JEUGDFONDSSPORTENCULTUUR.NL/ROTTERDAM/ Of vraag of er bij jou op school een contactpersoon is van het Jeugdfonds Sport & Cultuur Rotterdam.
‘Ik trap met mijn knie in het kruis van de aanvaller.’
PRINS ALEXANDER – Je kunt in recreatiecentrum Zevenkampse Ring leren zwemmen als een zeemeermin. ‘Je draagt een zeemeerminstaart tijdens de lessen zeemeerminzwemmen. Je maakt een golvende beweging met je lichaam zodat
Vind jij dat alle leerlingen gratis brood en beleg moeten krijgen op school?
– Niet alle leerlingen krijgen eten en drinken mee naar school. Sommige ouders of verzorgers hebben bijvoorbeeld niet genoeg geld om eten en drinken te kopen. Sommige scholen zorgen daarom voor een gratis lunch voor leerlingen. Vind jij dat alle leerlingen gratis brood en beleg moeten krijgen op school? Tekst en foto’s: Suzanne Huig
‘Ik vind dat alle leerlingen gratis brood en beleg moeten krijgen op school. De leraren weten dan zeker dat alle leerlingen eten en drinken hebben.’
‘Ik vind dat alle leerlingen op school een gratis lunch moeten krijgen. Alle leerlingen hebben dan iedere schooldag te eten. Het lijkt mij heel fijn als ik geen lunch mee naar school hoef te nemen. Ik kan mijn lunch dan ook niet vergeten mee te nemen.’
‘Ik vind dat leerlingen een gratis lunch moeten krijgen als ze thuis te weinig geld of te weinig eten hebben. Ik vind dat de andere leerlingen geen gratis lunch hoeven te krijgen. Je kunt zelf voor je lunch zorgen als er thuis genoeg geld en genoeg eten is.’
‘Ik neem altijd eten en drinken mee naar school. Ik heb daarom geen gratis lunch op school nodig. Ik vind dat er op iedere school gratis eten en drinken moet zijn voor leerlingen die geen eten of drinken bij zich hebben.’
Wat kunnen de leerlingen van de Mariaschool pakken voor op hun brood? PAGINA 1
Amir volgde de cursus ‘Leer te durven’. Wie nog meer? PAGINA 4
Waarmee kan Fedde allerlei trucjes? PAGINA 5
Wie eten het overige vuil uit het afvalwater op? PAGINA 6
Wat zit er in vlees, behalve vitamines en eiwitten? PAGINA 7
Waar kun je de verse munt uit de Tuin van de Wijk voor gebruiken?
PAGINA 8
Welk lichaamsdeel pakt de aanvaller vast in het voorbeeld van Tony? PAGINA 9
Wat doen de meiden eerst in hun zeemeerminstaart? PAGINA 9
Wat beeldt Noa uit in het artikel over Jeugdtheater Hofplein? PAGINA 11
‘Ik vind dat alle leerlingen op school gratis brood en beleg moeten krijgen. Alle ouders kunnen geld besparen als ze geen lunch voor hun kinderen hoeven te kopen. Ik denk dat ouders dat fijn vinden.’
Wat zamelden de leerlingen van basisschool Park16Hoven in? PAGINA 11
Wat voor soort winkel is het Geef en Neemwinkeltje? PAGINA 12
De antwoorden op de vragen vind je in deze krant!
DECEMBER 2022
Het antwoord van de puzzel van november is: SAMENWERKEN. De winnaar is Eva (10). Gefeliciteerd!
TER
15
BOEKENBON
WAARDE VAN
EURO
ROTTERDAM
Joël (10 )
Luna (10)
Eva (11)
Brandon (11)
Jayden (11)
Vind jij dat alle leerlingen gratis brood en beleg moeten krijgen op school?
ROTTERDAM – Noa (13) volgt lessen bij Jeugdtheater Hofplein. Ze laat in 5 stappen zien hoe je een emotie uitbeeldt.
Tekst: Suzanne Huig / Foto’s: Peter Snaterse
Noa: ‘Ik vind het heel leuk om een rol te spelen. Ik vind het leuk dat ik alles kan zijn wat ik wil zijn als ik een rol speel.’
Noa: ‘Denk aan een moment waarop je je gekozen emotie voor het laatst voelde. Ik was boos toen ik met mijn team een basketbalwedstrijd verloor.’
‘Bedenk welke emoties er allemaal zijn’, zegt Noa.
‘Bedenk een houding bij je emotie. Ik doe mijn armen over elkaar. Ik kijk lelijk naar de grond. Ik laat met die houding zien dat ik boos ben’, vertelt Noa.
OVERSCHIE – De leerlingen van basisschool Park16Hoven zamelden in november een week lang speelgoed in voor de stichting Toys ’n Wrap. Het ingezamelde speelgoed wordt door de stichting Toys ’n Wrap in december weggegeven aan kinderen uit gezinnen die minder geld te besteden hebben. Tekst en foto’s: Jesse Wagenvoord De leerlingen leggen het ingezamelde speelgoed op een tafel in de hal van de school. Op de tafel liggen bijvoorbeeld speelgoedauto’s, boekjes en puzzels. Roos (8): ‘Ik geef boekjes weg die ik niet meer lees. Ik ben zelf te oud voor de boekjes.’ Louise (8) laat een verkleedpakje zien. ‘Het pakje is voor mij te klein. Ik vind het pakje nog steeds mooi. Ik hoop dat iemand anders er blij mee is’, zegt Louise.
Robine doet haar speelgoed in de dozen.
Noa: ‘Laat je emotie zien terwijl je rondloopt. Ik stamp op de grond terwijl ik rondloop.’
Lijkt het jou leuk om theater te maken met beweging, tekst en muziek? Schrijf je in voor een gratis proefles, cursus, workshop of voorstelling bij Jeugdtheater Hofplein. Kijk voor meer informatie op WWW.JEUGDTHEATERHOFPLEIN.NL
Iedereen een cadeau ‘Sommige kinderen in Rotterdam leven in armoede’, vertelt Yara (8). ‘Gezinnen die in armoede leven hebben niet altijd geld om cadeautjes te kopen. Wij geven daarom speelgoed weg aan gezinnen die in armoede leven’, zegt Vince (8). Louise: ‘Stel je voor dat je helemaal geen cadeautjes krijgt in december. Ik zou dat echt niet leuk vinden.’ ‘Ik vind het zelf juist heel fijn als ik cadeautjes krijg’, zegt Eva (8).
Geven is leuk De leerlingen doen het ingezamelde speelgoed in dozen. Het speelgoed wordt verdeeld onder gezinnen die in armoede leven. Yara: ‘Ik vind het goed dat het speelgoed naar andere kinderen gaat. Wij gebruiken het speelgoed zelf niet meer. Het zou zonde zijn om het speelgoed weg te gooien.’ Robine (8): ‘Ik vind het helemaal niet erg dat andere kinderen met mijn speelgoed gaan spelen. Ik vind het leuk dat ik anderen blij maak met mijn speelgoed.’
De leerlingen met het ingezamelde speelgoed.
De leerlingen met de Toys ’n Wrap poster.
DECEMBER 2022
‘Kies welke emotie je wilt uitbeelden. Ik kies de emotie boos’, zegt Noa.
Spullen verkopen, ruilen of weggeven
ROTTERDAM – Veel gekochte spullen worden binnen een jaar weer weggegooid. Dat is zonde van het geld en slecht voor het milieu. Je kunt spullen ook verkopen, ruilen of weggeven. In de gemeente Rotterdam zijn verschillende tweedehandswinkels en ruilwinkels. Tweedehandswinkels en ruilwinkels zorgen ervoor dat mensen geld kunnen besparen
Noord
Leerlingen en leraren van de Hildegardisschool hebben in de school het Geef en Neem-winkeltje geopend. Yassin (8): ‘Het Geef en Neem-winkeltje is een ruilwinkel. Je kunt in ons winkeltje spullen brengen en spullen halen. Je kunt iets waar je niet blij mee bent ruilen voor iets dat je graag wilt hebben.’
‘Leerlingen, ouders, verzorgers en buurtbewoners kunnen spullen die ze niet meer gebruiken naar het winkeltje brengen. Ze brengen bijvoorbeeld kledingstukken of schoenen die te klein zijn. Leerlingen brengen ook speelgoed waar ze niet meer mee spelen’, vertelt Sevim Su (9). ‘De mensen die iets naar de winkel brengen, mogen hun spullen ruilen voor iets uit het winkeltje’, zegt Yassin. Sevim Su: ‘Mensen die niet genoeg geld hebben of die niets kunnen inleveren, mogen in het winkeltje spullen uitzoeken zonder iets in te leveren.’
Spullen ruilen
Sevim Su heeft boeken, kledingstukken en laarzen naar het winkeltje gebracht. ‘Ik vind het zonde om spullen in mijn kast te laten liggen terwijl ik ze niet gebruik. Ik heb mijn spullen geruild voor een nieuw boek en een T-shirt voor mijn moeder’, zegt Sevim Su. Yassin: ‘Ik heb gymschoenen naar het winkeltje gebracht. Die gymschoenen waren te klein voor mij. Ik heb mijn gymschoenen geruild voor een trui.’
Elkaar helpen
‘We helpen elkaar door spullen die we niet meer gebruiken naar het winkeltje te brengen. Een leerling van onze school draagt de laarzen die ik naar het winkeltje heb gebracht. Zij heeft geen laarzen hoeven te kopen. Het geeft mij een fijn gevoel dat zij blij is met de laarzen’, zegt Sevim Su.
Noord
The Swapshop is een winkel waar tweedehandsspullen worden verkocht. De winkel verkoopt gebruikte kleding en schoenen. Cato (11), Josie (7) en Maika (13) kopen kleding in de tweedehandswinkel.
Tekst: Suzanne Huig / Foto’s: Arjen Jan Stada
‘Ik heb een trui, jas, broek en schoenen gekocht in The Swapshop’, zegt Cato. Josie: ‘Ik heb een jumpsuit, jurkjes en korte broek gekocht in The Swapshop.’ Maika: ‘Ik heb een jumpsuit, jurkjes en T-shirts gekocht in The Swapshop.’
Bijzonder en goedkoop
‘The Swapshop verkoopt kledingstukken en schoenen die al een tijd geleden zijn gemaakt. De spullen zijn daardoor niet in andere winkels te koop’, zegt Maika.
‘Je kunt in de tweedehandswinkel daardoor dingen kopen die niet iedereen heeft. Ik heb daardoor vaak bijzondere kledingstukken. Ik vind dat leuk’, zegt Cato. Josie: ‘De spullen in de tweedehandswinkel zijn goedkoop. Je kunt daardoor verschillende spullen kopen. Je kunt in de tweedehandswinkel bijvoorbeeld een T-shirt kopen voor € 4,00. Je kunt schoenen kopen voor € 8,00.’
TWEEDEHANDS
Eerder door iemand anders gekocht en gebruikt.
Eva (11): ‘Ik koop soms kleding tweedehands.
Die kledingstukken zijn veel goedkoper dan nieuwe kledingstukken. Ik kan daardoor meer verschillende kledingstukken kopen.
Tekst en foto’s: Suzanne Huig
Ik geef de kledingstukken die ik niet meer pas aan vriendinnen.’
Spullen inleveren voor korting
‘Je kunt kledingstukken en schoenen die je niet meer draagt naar The Swapshop brengen. Ik breng vaak kledingstukken die ik niet meer pas’, zegt Josie. Cato: ‘Je krijgt van The Swapshop punten voor de spullen die je inlevert. Die punten heten swaps. Je kunt die punten inleveren als je iets in The Swapshop koopt. Je krijgt dan 1 euro korting voor iedere punt die je inlevert.’
Goed voor het milieu
‘Het is goed voor het milieu om tweedehandskleding te kopen’, zegt Josie. ‘Kledingstukken en schoenen worden gemaakt in fabrieken. Die fabrieken stoten stoffen uit die slecht zijn voor het milieu. De fabrieken vervuilen het milieu minder als ze minder spullen hoeven te maken. Het is daarom goed voor het milieu als meer mensen tweedehandskleding kopen’, legt Cato uit.
Mohammad (12): ‘Ik ruil het speelgoed dat ik niet meer gebruik met kinderen voor speelgoed dat ik graag wil hebben. Ik ruil boeken die ik heb gelezen met kinderen voor boeken die ik nog niet heb gelezen. Ik koop computerspelletjes vaak tweedehands.’
DECEMBER 2022 Kinderstadskrant
Ruil jij spullen of koop je weleens iets tweedehands?
Ruil jij spullen of koop je weleens iets tweedehands?
en dat er minder afval is.
Tekst: Suzanne Huig
Tekst: Suzanne Huig
Sevim Su en Yassin in het Geef en Neem-winkeltje.
Foto’s: Peter Snaterse
Sevim Su laat een jas uit het winkeltje zien.
Cato bekijkt de wintercollectie in de winkel.
Maika en Josie bekijken schoenen met hun moeder.