(1892–1974)
Рэпарцёр
Вайна вымусіла яго бегчы з
і чытачах прымусіла яго, хоць
ЗША, вярнуцца ў краіну, якой
умынскую мяжу 24 верасня 1939 года
Ваньковіч перасякаў у якасці ваеннага карэспандэнта. Ён уцякаў услед за польскімі
ўладамі, якія прынялі гэтае рашэнне ў
выніку прайгранай абарончай вайны, якая вялася
з 1 верасня 1939 г. з Германіяй, а з 17 верасня таксама з СССР. У той час уцякач быў адным з самых гучных
журналістаў краіны. За тры гады да гэтага Польская акадэмія літаратуры ўдастоіла яго ўзнагароды «Срэбны
G
рэпартажаў і кніг: „Шчанячыя гады” і „Па слядах
Смэнтка». Саюз польскіх вытворцаў цукру замаўляў у Ваньковіча рэкламныя лозунгі, таму што ніхто не пісаў
больш лаканічных і ў той жа час лепш запамінальных
лозунгаў. "Я атрымаў, як я мяркую, самы высокі
ганарар у свеце за два словы, «Цукар мацуе" (польск.
Cukier krzepi) – 5000 злотых, або 500 даваенных
долараў за слова", – распавядаў Ваньковіч у інтэрв'ю
праз чвэрць стагоддзя. З Румыніі ён перабраўся ў
Палестыну, дзе вярнуўся да прафесіі ваеннага
калі мы не падымемся тут, то адзіная магчымасць актыўнага жыцця застаецца ў краіне",напісаў ён у лісце жонцы. Калі ў ПНР пачалася
палітычная адліга, ён распачаў асцярожныя
перамовы з камуністычнымі ўладамі аб умовах вяртання. Яны, жадаючы прыцягнуць у краіну
вядомага эмігранта, дазволілі яму нават захаваць
амерыканскае
Кожны чалавек, які памірае –
гэта цэлы свет.
Нарысы з-пад Монтэ-Касіна
ярнуўся ў Польшчу ён у маі 1958 г., натоўпы прыхільнікаў віталі яго з велізарным энтузіязмам Зноў друкаваліся яго раманы і дазвалялася праводзіць аўтарскія сустрэчы. Рэжым цярпеў
Ваньковіча, пакуль у сакавіку 1964 г. ён не падпісаў "Ліст 34", тым самым падтрымліваючы групу творцаў і навукоўцаў, якія згаданым лістом пратэставалі супраць узмацнення жорсткасці цэнзуры. Гэта
выклікала лютасць у тагачаснага кіраўніка ПНР
Уладзіслава Гамулкі. Неўзабаве пасля гэтага ўлады
выявілі, што Ваньковіч таемна піша рэпартажы для
польскай секцыі Радыё Свабодная Еўропа, якое
вяшчае з Мюнхена. Па асабістым загадзе Гамулкі рэпарцёра арыштавалі і аддалі пад суд у
