Oinarrizko kontzeptuak 1

Funtzio batek zenbakizko bi aldagai elkarrekin lotzen ditu eta aldagai horiei, normalean, x eta y esaten zaie : x aldagai askea da. y mendeko aldagaia da.

Bi aldagai horiek f funtzioaren bidez erlazionatzean dira, x-ren balio bakoitzari y-ren balio bakar bat lotzen dio. Honela adierazten da: y = f (x )

Ordenatu-ardatza

Puntuaren ordenatua

Y y x

Puntuaren koordenatuak

(x, y)

Funtzio baten jokabidea zein den ikusteko, adierazpen grafikoa erabiltzen dugu. X

Puntuaren abzisa

Abzisa-ardatza f funtzio hori betetzen duten x-ren balio multzoari, funtzio baten definizioeremu esaten zaio eta Dom f izendatzen da. a) Zein dira bi aldagaiak? b) Azaldu zergatik den funtzio bat. c) Zein dira definizioeremua eta barrutia?

Funtzioak hartzen dituen balioen multzoari f -ren ibilbide esaten zaio. Hau da, f (x) = y betetzen duen x orok berekin lotuta duen y-ren balioen mul-tzoari.

Bi aldagai lotzen dira: denbora, t, minututan, eta bateriaren ehunekoa, p. Lehenengoa aldagai askea da. Bigarrena mendeko aldagaia da.

Une bakoitzean, mugikorrak kargaren ehuneko jakin bat du. Hau da, t-ren balio bakoitzerako p-ren balio bakarra dago.

Beraz, p da t-ren mendeko funtzio bat: p = f (t).

1 Grafiko honek deskribatzen du munduko plastiko ekoizpenaren bilakaera (urteko milioika tonatan).

➜ anayaharitza.es Funtzioaren kontzeptua.

2 Adierazi funtzio hauen definizio-eremua eta ibilbidea:

3 Adierazi definizio-eremua [–2, 5] eta ibilbidea [2, 7] dituen funtzio bat. Asmatu definizio-eremua [0, 5] eta ibilbidea {1} dituen beste bat.

Behatu

Funtzio baten grafikoak modua ematen du funtzioaren jokabidea begi-kolpe bakarrean igartzeko.