Samen Zwanger SZ0028 Groningen

Editie Goningen 2019/2020

Samen

op weg naar de geboorte van jullie wondertje!

BEZOEK ONZE NIEUWE WEBSITE! SAMEN-ZWANGER.NL 1

Ontdek onze beste huidbescherming.

Absorberende toplaag

R

GE

20

N

HA

E R TM

I E N D LY

Zijdezacht*** O MM L

Zachte flexibele zijkanten

AY

B-

R

Vrij van de 26 allergenen uit de EU lijst

A BS O

Dermatologisch getest

S

EL

FR

O UP T

N AV

PE

Urine indicator**

A W AY L

Meer informatie op www.pampers.nl

3 absorberende banen

KEUZE VAN DE KRAAMAFDELINGEN*

Premium Protection

*Op basis van de verdeling van Pampers Premium Protection™ luiers maten 0-2 in Nederlandse kraamafdelingen, jan 2017 - dec 2017.

2 beschikbaar vanaf maat 6. **Niet ***Bevat geen zijde.

Voorwoord Samen Zwanger Welkom bij ‘Samen Zwanger’ en hartelijk gefeliciteerd met je zwangerschap! Zoals de titel al zegt is dit spiksplinternieuwe magazine speciaal bedoeld voor jullie samen.

Natuurlijk ligt de nadruk op jou, als zwangere vrouw. Maar ook voor je partner is er van alles te lezen, zodat jullie samen meer weten over alles wat er bij het zwanger zijn en het krijgen van een kindje komt kijken.

COLOFON Samen Zwanger is een uitgave van Gericht Media BV te Deventer.

Het ‘Samen Zwanger’-magazine biedt een grote hoeveelheid artikelen die veel antwoorden geven op je vragen. Daarvoor staan onze brede redactieformule en de kennis van al die professionals, die hun medewerking aan dit blad hebben verleend, garant. Veel van die professionals kom je ook tegen op de advertentiepagina’s. Kijk eens op hun website of beter nog, ga eens bij ze langs.

Wij wensen jullie samen veel leesplezier en vooral, een heerlijke en ontspannen zwangerschap!

De uitgever, Gericht Media BV Otto Garsen Directeur

INHOUDSOPGAVE 5

Nog in te vullen na akkoord

Redactie Pim Kisjes, Pim Kisjes Company VOF te Twello E. info@kisjes.info Verkoop Sanne de Zeeuw • T. 0570-219 204 E. s.dezeeuw@gerichtmedia.nl Thijs de Weerd • T. 0570-219 219 E. t.deweerd@gerichtmedia.nl Vormgeving en druk Gericht Media BV • Keulenstraat 7C, 7418 ET Deventer• T 0570-219 299 E. info@gerichtmedia.nl Fotografie De gebruikte foto’s zijn ter beschikking gesteld door diverse brancheverenigingen, instanties en zorgprofessionals. Staat er geen vermelding bij een foto dan is deze van een beeldbank.

Verspreiding Deze uitgave wordt kosteloos verspreid onder verloskundigenpraktijken, gynaecologiepraktijken, bedrijven en instanties die op enigerlei wijze betrokken zijn bij de (na)zorg voor de zwangere vrouw.

9

25

37

61

Uitsluiting redactionele aansprakelijkheid De uitgever heeft zijn uiterste best gedaan om alle feitelijke informatie in de artikelen zorgvuldig en zo accuraat mogelijk weer te geven. Desalniettemin sluiten redactie, medewerkers, uitgever en verspreider van Samen Zwanger elke aansprakelijkheid nadrukkelijk uit voor eventuele gevolgen van het handelen op grond van informatie of adviezen die de lezer in de uitgave Samen Zwanger aantreft.

Disclaimer voor advertenties en advertorials Alle advertenties en advertorials vallen onder de verantwoordelijkheid van de desbetreffende adverteerders.

Copyright © Gericht Media BV, 2019 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt in welke vorm dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Zetfouten, prijswijzigingen en wijzigingen in o.m. verzekeringsvoorwaarden voorbehouden.

Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.

3

“EEN BIJZONDERE ONTMOETING MET JE KINDJE MIDDELS ECHOGRAFIE” Afspraak maken? mail@echotoon.nl 050 763 04 50

MEDISCHE ECHO (UITGEBREIDE) 2D ECHO GESLACHTSBEPALING 3D/4D PRET ECHO

BEZOEK EN POSTADRES ZUIDERPARK 20A, 9724 AH GRONINGEN • TELEFOON 050 763 04 50 E-MAIL MAIL@ECHOTOON.NL • VOOR MEER INFORMATIE WWW.ECHOTOON.NL

4

Echo en pretecho Met een echo kunnen je verloskundige, gynaecoloog en jij al heel vroeg in je zwangerschap naar je kindje(s) kijken om de groei en ontwikkeling te beoordelen. Daarnaast kun je bij een pretecho-bureau foto’s laten maken van je baby in je buik als herinnering voor later en als cadeau.

Echo staat voor echoscopie, ofwel ultrageluidsonderzoek. Door het bewegen van een transducer over je buk worden hoogfrequente geluidsgolven uitgezonden die door de organen in je buik worden teruggekaatst en op een beeldscherm zichtbaar worden.

Zo kun je je kindje in je buik zien.

Medische echo’s Vroege echo (7-weken-echo) Hiermee wordt bekeken of het hartje klopt, of de zwangerschap goed is ingenesteld en van hoeveel kindjes je in verwachting bent.

Termijnecho (10e -12e week) Deze echo is standaard. Is er geen 7-weken echo gemaakt, dan wordt nu de bevallingsdatum berekend, het hartje gecontroleerd en gekeken of je van een een- of meerling in verwachting bent. Je krijgt een zwangerschapsverklaring mee om je zwangerschapsverlof aan te vragen.

20-weken-echo Bij deze SEO-echo (Structureel Echoscopisch Onderzoek) wordt bekeken of er afwijkingen zijn en

hoe je kindje groeit. Misschien kun je zien of het een jongetje of een meisje wordt. Wil je dat niet, meld dat dan vooraf.

Groei-echo(rond de 30 weken) Je verloskundige kan een groeiecho maken om de groei te kunnen zien. De beentjes en buikomvang worden gemeten en het vruchtwater gecontroleerd. Bij herhalen van deze echo ontstaat inzicht in de groei. Tussen 22 en 40 weken vindt de echte groeicontrole plaats.

Groeien en groeigrafiek Met de GROW-NL methode worden o.a. de groeigrafiek en het optimale gewicht genoteerd. Bij normale groei is er geen reden voor een echo.

Groeit je baby niet goed, dan kan de echo vaker worden herhaald, mogelijk gevolgd door doorverwijzing naar de gynaecoloog.

Liggingsecho (circa 35 weken) Ben je ± 35 weken zwanger dan kan een liggingsecho worden gemaakt.

Ligt hij een stuit, dan kan hij worden gedraaid. Bij deze echo worden ook de groei en de hoeveelheid vruchtwater bekeken.

Gespecialiseerde echobureaus Voor medische echo’s kun je ook terecht bij gespecialiseerde echobureaus. Raadpleeg het internet voor namen en adressen.

Verder heb je bij bepaalde medische indicaties recht op de combinatietest voor o.a. downsyndroom en de NIPT. Elders in dit magazine vind je meer informatie.

Raadpleeg vooraf je polisvoorwaarden of vraag je zorgverzekeraar. Wil je meer weten over echoscopie, ga dan naar de website van de beroepsvereniging van echoscopisten: echoscopisten.nl Pretecho Pretecho’s kun je bij een gespecialiseerd pretechobureau laten maken.

Van de echobeelden kan een gewone of 3D-foto en ook bewegend beeld op dvd worden gemaakt. Je kijkt mee als de echo wordt gemaakt.

Dit zijn de mogelijkheden: • 2D-echo: beeld in zwart/wit zon– der diepte. Tussen 16 en 24 weken krijg je het beste resultaat omdat je baby dan nog helemaal in het beeld past; • 3D-echo: 2D-echo’s aan elkaar ‘geplakt’. Door roteren kun je de baby in 3D zien. Deze echo kun je het beste tussen 24 en 30 weken laten maken; • 4D-echo: een aantal opeenvolgen– de, bewegende 3D-beelden op dvd of usb-stick. Deze echo kun je het beste tussen 24 en 30 weken laten maken.

Raadpleeg het internet voor meer informatie en adressen van pretechobureaus. Daar kun je ook leuke cadeau-ideeën opdoen.

Medische echo’s en je zorgverzekering Basisverzekering Soort echo 7-weken 12 weken 20 weken (SEO) Overige echo’s

Vergoeding Alleen bij medische indicatie Ja Ja Ja, indien medisch noodzakelijk

Eigen risico Nee Nee Nee Nee

Eigen bijdrage Nee Nee Nee Nee

5

Prenatale screening combinatietest of NIPT? Tussen de 9e en 14e week van je zwangerschap kun je in overleg met je verloskundige of gynaecoloog beslissen of je je kind op het down-, edwards- en patausyndroom wilt laten screenen. Je kunt kiezen tussen de Combinatietest (bloedonderzoek bij jou en echo-onderzoek bij je baby bij 9-14 weken zwangerschap) of de NIPT (bloedonderzoek bij jou, vanaf 11 weken zwangerschap).

Combinatietest Bij de Combinatietest wordt tussen 9 en 14 weken zwangerschap bij jou bloed afgenomen en getest.

Bij je baby wordt tussen 11 en 14 weken zijn nekplooi gemeten door een echoscopist. Een nekplooi is een tijdelijk aanwezig, opgehoopt vochtlaagje onder de huid in de nek van je baby. Op de echo kan worden vastgesteld of de nekplooi dikker is dan normaal, wat kan worden veroorzaakt door een chromosoomafwijking. Chromosomen, dragers van ons erfelijkheidsmateriaal, bevatten genen waarop alle informatie zit die nodig is voor het ontwikkelen, in stand houden en voortplanten van een individu (bron: erfelijkheid.nl). Deze genen kunnen beschadigd zijn. Is die beschadiging permanent, dan kan dat een erfelijke afwijking als het downsyndroom veroorzaken. Het kind heeft dan een extra chromosoom 21, dat zorgt voor een

6

verstandelijke beperking en een typerend uiterlijk.

Met de combinatie van de nekplooimeting bij je baby, jouw bloedonderzoek en je leeftijd wordt de kans bepaald of het risico op het syndroom van Down aanwezig is. Voor het daadwerkelijk vaststellen daarvan is verder onderzoek nodig, zoals een vlokkentest of een vruchtwaterpunctie. Een dikkere nekplooi kan namelijk ook een hartafwijking betekenen. Het merendeel van de baby’s met een dikkere nekplooi heeft trouwens geen enkele afwijking. De uitslag van de combinatietest geeft alleen aan hoe groot de kans is dat je kind het down-, edwards- of patausyndroom heeft. Je weet het dus niet zeker. NB: meer informatie over erfelijkheid vind je op: erfelijkheid.nl.

De NIPT De NIPT (Niet-Invasieve Prenatale Test) is een bloedonderzoek waarbij je DNA wordt onderzocht. In jouw bloed zit namelijk ook een klein bétje DNA van de placenta (moederkoek). Dit DNA is bijna altijd hetzelfde als dat van je kind. Daarmee kan het laboratorium onderzoeken of er aanwijzingen zijn dat je kind het down-, edwards- of patausyndroom heeft. Het voordeel van de NIPT ten opzichte van de Combinatietest is dat de uitslag ‘niet-afwijkend’ bijna altijd klopt: minder dan 1 op de 1.000 zwangeren met deze uitslag

is toch zwanger van een kind met een van de aandoeningen. Ben je in verwachting van een tweeling dan kun je niet altijd kiezen voor de NIPT. Vraag je verloskundige om nadere informatie.

Vergoeding en je zorgverzekering (2019) Je basisverzekering vergoedt de Combinatietest alleen bij een medische indicatie, voorgeschreven door je huisarts, verloskundige of medisch specialist. Dat geldt ook voor de NIPT-test. In dat geval wordt de test vergoed vanuit de basisverzekering en verrekend met je eigen risico. Is er geen medische indicatie maar wil je de Combinatie- of NIPT-test toch laten uitvoeren, dan wordt die niet door je verzekeraar vanuit je basisverzekering vergoed en betaal je 175 euro. Bij een Combinatie test is dat 168 euro. Informeer altijd vooraf bij je verzekeraar wat wel en niet vergoed wordt, of er een aanvullende verzekering voor prenatale screening is en wat de voorwaarden zijn.

Bijvoorbeeld of de zorgverlener die de test uitvoert een contract met je zorgverzekeraar moet hebben.

(Bronnen: RIVM, KNOV en verzekeringssites)

Schrikken van bloedverlies Bij bloedverlies tijdens een zwangerschap is de schrik groot. Om het even of dat bloedverlies nu vanuit het niets of bijvoorbeeld na het vrijen optreedt. De paniek slaat direct toe, niet in het minst ook door de kleur van het bloed: van roze tot rood of wat paars of bruin. Ondanks de schrik is het een goede raad om niet in paniek te raken. In de meeste gevallen is er namelijk niets aan de hand. Bel echter wel direct met je behandelend arts of je verloskundige en laat ernaar kijken.

helderrood of ietwat paars/bruin van kleur en stopt vanzelf na een dag of twee. Wat langere periodes komen echter ook voor. Een heel natuurlijk en normaal verschijnsel dus, hoewel veel vrouwen bij deze bloeding direct aan menstruatie of een miskraam denken. Wat ook kan, is dat een wondje, poliep of ontsteking aan de baarmoedermond de oorzaak van de bloeding is. In deze gevallen merk je dit kortstondige bloedverlies meestal op na het vrijen of na toiletbezoek.

Misschien stellen de cijfers je wat geruster: In de eerste drie maanden van de zwangerschap heeft één op de vijf vrouwen last van vaginaal bloedverlies en bij de helft daarvan houdt dat al na een paar dagen weer op. Bij de andere helft gaat het bloedverlies echter helaas wel door, gevolgd door een miskraam. Waardoor ontstaat dat bloedverlies nou eigenlijk?

Verschillende oorzaken Kort durend bloedverlies tijdens de eerste drie maanden van je zwangerschap kan verschillende oorzaken hebben. Zo kan bijvoorbeeld het zgn. ‘innestelen’ van de bevruchte eicel in de wand van je baarmoeder circa één week na de bevruchting de oorzaak zijn. De daardoor ontstane bloeding, ook wel de innestelingsbloeding genoemd, is lichtroze,

Eerste tijd niet te controleren Ben je zwanger en zie je dat je plotseling bloed verliest, dan gaan je gedachten en angsten al snel met je op de loop. Logisch natuurlijk. De zorgen overvallen je en je wilt direct weten wat er aan de hand is en of alles in orde is. Wat het extra vervelend maakt is dat je dit voorlopig nog niet kunt controleren. Ook niet

met een zwangerschapstest, want die blijft gewoon aangeven dat je zwanger bent, ook als de vrucht onverhoopt al is afgestoten. Dit wordt veroorzaakt door het zwangerschapshormoon hCG (humaan choriongonadotrofine), dat in de placenta wordt aangemaakt en al enkele dagen na de bevruchting in je lichaam aanwezig is. Het is hetzelfde hormoon dat voor je eerste gevoel van misselijkheid zorgt. Afwachten is daarom voorlopig de boodschap, hoe ongeduldig je ongetwijfeld ook bent. Wat misschien helpt is de wetenschap dat het maar een paar dagen duurt voordat je zekerheid hebt. Overleg een week of zes daarna met je verloskundige of behandelend arts of het maken van een echo zinvol is. Dan kun je namelijk zien of het hartje klopt.

Neem bloedverlies altijd serieus Neem een vaginale bloeding in de eerste drie maanden van je zwangerschap dus altijd serieus. Dat zeggen we niet om je nodeloos ongerust te maken, maar luchtig willen we er ook niet over doen. De oorzaak kan immers wel serieus zijn. Maak in het geval van een vaginale bloeding in de eerste drie maanden van je zwangerschap, en natuurlijk ook in de periode daarna, dus altijd direct een afspraak met je verloskundige of behandelend arts en laat ernaar kijken!

7

Heel bijzonder voor het eerst voel je je kindje bewegen (of drieën eigenlijk). Hebben jullie al een of meer kinderen, dan is dit ook voor hen heel bijzonder. Geniet ervan en neem de tijd om met elkaar de komst van jullie nieuwe kindje, broertje of zusje te vieren.

Modieuze kleding en zwangerschap gaan heel goed samen. Zwangerschapsmode waarin jij gezien mag worden, óók je zwangere buik!

Bovendien zijn er slimme handigheidjes waarmee je het budget een beetje in de gaten kunt houden.

Razendsnel We maken een sprong naar een maand of drie. Dan is je baby ± 8 cm groot, kan hij al schoppen, met zijn hoofdje draaien en een vuistje maken. Het gaat razendsnel. Op onze website www.samen-zwanger. nl staan foto’s waarop je kunt zien hoe je kindje verandert. Naast leuk en onroerend, leer je door al dat bewegen je baby ook beter kennen.

Je gaat bewegingen en gedrag herkennen en aanvoelen of alles is zoals het hoort en hoe je kindje zich ontwikkelt. Dag na dag zijn er nieuwe bewegingen en bijbehorend gevoel waar je helemaal blij van wordt.

Prachtig toch?

Bij de eerste zwangerschap voel je de eerste bewegingen van je kindje tussen de 18e en de 20e week. Ben je opnieuw zwanger, dan gebeurt dat rond de 16e tot de 18e week.

Denk eraan dat dit geen absolute cijfers zijn en dat dit tijdstip van vrouw tot vrouw verschilt. Heb dus nog even geduld en ontspan je, want vooral dan kun je zomaar je baby voelen bewegen. Een heel bijzonder en ontroerend moment, dat hele lichte kriebelige gevoel.

Dit ‘leven voelen’ blijft eerst nog een speciale en intieme ervaring tussen jou en je baby. Alleen jij kunt het voelen. Pas vanaf ongeveer 24 weken kunnen ook anderen je baby voelen bewegen door hun hand op je buik te leggen, met als eerste de aanstaande papa natuurlijk. Een ontroerend moment tussen jullie tweeën

8

Als er iets verandert Verandert er iets in je buik? Voelt het anders? Wees je er dan allereerst van bewust dat het niet altijd zo is dat je je kindje elke dag voelt bewegen.

Heb je na 24 weken zwangerschap echter nog helemaal niets gevoeld, maak dan een afspraak met je verloskundige of gynaecoloog zodat die kan luisteren en een echo laten maken. Bedenk ook dat juist de periode van 24 tot 28 weken voor

vraagtekens of onzekerheid kan zorgen, omdat je baby dan nog heel erg onregelmatig kan bewegen en die bewegingen ook nog eens van dag tot dag kunnen veranderen.

Echter, ook hier geldt dat je altijd op je gevoel moet vertrouwen. Heb je twijfels, bel dan met je verloskundige of gynaecoloog voor een controleafspraak. Vanaf de 28e week voel je de baby elke dag bewegen.

Denk je soms dat het wat minder is, dan is het een goede raad om op je linkerzij te gaan liggen, je te ontspannen en in alle rust op nieuwe bewegingen te wachten. Voel je na twee uur op je linkerzij liggen nog steeds niets? Zijn de bewegingen minder krachtig dan voorheen? Ben je ongerust? Wacht dan niet langer (ook niet tot de volgende dag), maar neem direct contact op met je verloskundige of gynaecoloog.

Handige tip!

Heel bijzonder en nauwelijks met iets anders te vergelijken; de eerste beweging van je kindje. Heel licht, bijna vlinderachtig voel je het in je buik. Je weet het direct: dit is mijn kind.

Als je meer wilt weten over hoe je baby in je buik beweegt kun je de folder ‘Jouwzwangerschap: Je baby voelen bewegen’ downloaden op www.deverloskundige.nl.

Deze folder is een uitgave van de KNOV en de NVOG.

Meer over de keizersnede Er kan tot een keizersnede (of in het Latijn: sectio caesarea) worden besloten als een kind niet langs de natuurlijke weg ter wereld kan komen. Bij een keizersnede komt het kind operatief via de buikwand naar buiten. Er kunnen diverse redenen voor het uitvoeren van een keizersnede zijn.

Bij een keizersnede wordt een snede gemaakt in je buik en in je baarmoeder, waarna je kind via de op deze manier ontstane opening in de buikwand wordt geboren.

Zoals gezegd kunnen er diverse redenen zijn waarom de gynaecoloog besluit dat een keizersnede noodzakelijk is. Je bekken kan te nauw zijn, er kan sprake zijn van een dwarsof een stuitligging, je kunt een voorliggende of niet goed functionerende placenta (moederkoek) hebben of er bevindt zich een vleesboom in je baarmoeder waardoor je kindje niet kan indalen. Een andere reden kan zijn dat je in verwachting bent van een meerling.

Wat ook kan is dat je gezondheidsproblemen hebt, zoals een ziekte of een hoge bloeddruk. Omstandigheden die vaak al eerder in de zwangerschap bekend waren en die direct al duidelijk maakten dat een keizersnede onvermijdelijk zou zijn. Ook kunnen bij je kindje tijdens de geboorte plotselinge gezondheidsproblemen optreden, kan de geboorte ernstig worden vertraagd waardoor jouw activiteit en energie inzakken en kan ook je eerste kindje met een keizersnede ter wereld zijn gekomen. Daardoor kan je gynaecoloog er de voorkeur aan geven om ook bij je tweede bevalling een keizersnede toe te passen.

Flinke ingreep Een keizersnede is een flinke chirurgische ingreep die onder algehele verdoving (algemene anesthesie) of plaatselijke ver-

doving (regionale anesthesie, meestal via een ruggenprik) plaatsvindt. Kies je voor een plaatselijke verdoving, dan blijf je wakker en krijg je je kind direct na de geboorte te zien.

Na een keizersnede kun je last krijgen van nabloedingen, bloedarmoede, blaasontsteking, infectie, trombose en/of een traag op gang komend darmkanaal.

Spoed In het geval dat de baby snel moet worden geboren, gebeurt dat via een spoedkeizersnede. De redenen daarvoor kunnen bijvoorbeeld een toch te groot hoofdje voor je bekken zijn (met problemen voor de passage) of plotseling optredende gezondheidsproblemen bij jou en/of bij de baby met risico op een zuurstoftekort. Een spoedkeizersnede vindt altijd onder algehele verdoving plaats.

Herstel Reken bij een keizersnede op een verblijf van dag of vier in het ziekenhuis en een herstelperiode van circa zes weken daarna. Doe rustig aan en forceer je buikspieren niet. Niet of zo weinig mogelijk tillen en voorzichtig zijn met opstaan uit je bed of stoel dus. Wel kun je al voorzichtig wat lopen en bewegen.

Ga op je gevoel af, bepaal zelf wat je wel en niet kunt doen en houd er rekening mee dat het herstel langer kan duren dan je dacht.

“In het geval dat de baby snel moet worden geboren, gebeurt dat via de spoedkeizersnede”

Sterke groei Het aantal geboortes met een keizersnede ligt in ons land rond de 20%, waarvan een aantal op verzoek (!). Wereldwijd was enige tijd geleden zelfs sprake van een verdubbeling. Waar in 2000 nog 16 miljoen kinderen (12%) met een keizersnede ter wereld kwamen, groeide dat cijfer in 2015 zelfs naar 29,7 miljoen (21%). In Brazilië, Egypte en de Dominicaanse Republiek wijzen de cijfers zelfs uit dat er meer keizersneden zijn dan natuurlijk geboortes, met resp. 55,5%, 55,5% en 58,1%. Ook in de USA komt de keizersnede met 32,9% veel voor (32,9%). De Wereldgezondheidsorganisatie vindt dat alles boven de 15% een excessieve toepassing van de procedure is.

9

Zwangerschap en homeopathie Je zwangerschap markeert een speciale periode in je leven, vol vertedering, geluk en verwachting.

Negen maanden lang wil je dat alles goed gaat, dat je geen zorgen hoeft te hebben en je bevalling voorspoedig verloopt. Je doet er alles aan om gezond te blijven en goed op je kindje in je buik te passen. Maar wat als jij je een keer niet goed voelt? Slik je dan medicijnen of toch liever niet? Een artikel over de natuurlijke geneeswijze die homeopathie heet.

drijving van de placenta en een goed herstel, kunnen tijdens een homeopathisch consult aan de orde komen.

In de kraamtijd kun je denken aan de toepassing van homeopathische middelen bij uitputting, slaapproblemen, borstontsteking, wondverzorging en ‘baby blues’.

Bij klachten van moeder en kind kunnen homeopathische middelen een goed alternatief zijn. Homeopathie is een natuurlijke geneeswijze waarbij je zelfgenezend vermogen wordt aangezet tot herstel. Klassieke homeopathie is een belangrijke, veilige ondersteuning bij klachten rond je zwangerschap, de bevalling, het kraambed en in de periode erna.

‘Baby blues’ De baby blues (of ‘kraamtranen’) kan ±3 dagen na de bevalling beginnen en duurt zo’n 10 à 14 dagen. Rond de 50% van alle net bevallen vrouwen heeft er last van. Baby blues gaat vaak gepaard met veel en zomaar huilen, je angstig of kwetsbaar voelen en plotselinge stemmingswisselingen. De oorzaak is meestal een combinatie van factoren zoals hormoonwisselingen, gemis van je baby in je buik, twijfels over je nieuw moederrol en vermoeidheid. Samen zorgen ze voor neerslachtigheid en kraamtranen.

Wanneer homeopathie?

Hoe ongecompliceerder en prettiger je zwangerschap verloopt, des te groter is de kans op een goede en voorspoedig verlopende bevalling, zonder complicaties of noodingrepen. De indicaties voor het toepassen van homeopathie tijdens de zwangerschap variëren van zwangerschapsmisselijkheid, jeuk, slaapklachten, blaasontstekingen, rugklachten en bekkeninstabiliteit, tot emotionele klachten.

Ook klachten rondom de bevalling, zoals angst, opzien tegen de bevalling, onvoldoende ontsluiting, de uit-

Wat doet een homeopathisch verloskundige?

Net als elke andere verloskundige bewaakt en begeleidt een homeopathisch verloskundige ook je zwangerschap en bevalling, waarbij de kracht van homeopathie dit natuurlijke proces ondersteunt. Homeopathisch verloskundigen zijn gericht op het totaalbeeld van de vrouw, zowel op fysiek als op emotioneel niveau. Ze kijken dus niet alleen naar je klacht, maar ook naar hoe jij als vrouw daarmee omgaat, wat verergering of verbetering van de klacht geeft,

10

wanneer de klachten optreden, hoe jij je daarbij voelt, et cetera. Samen zijn deze aspecten belangrijk om een passend homeopathisch middel voor herstel van het lichamelijke en psychische evenwicht voor te kunnen schrijven. Na de bevalling kan de baby last hebben van krampjes, alsmaar huilen, niet goed kunnen drinken en/of niet goed kunnen slapen. Blijf dan vooral niet rondtobben, want ook deze klachten zijn goed te behandelen met homeopathie.

Meer weten?

Als jij wilt weten of je klachten of die van je baby met klassieke homeopathie te behandelen zijn, bel dan met de Homeopathielijn 0900-4002050.

Hier kun je je gezondheidsvragen voorleggen aan een gekwalificeerde homeopaat. De homeopaat kan je vragen over homeopathie beantwoorden en je doorverwijzen naar een homeopaat in jouw regio. De Homeopathielijn is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 18.00 tot 22.00 uur.

Ook kun je altijd kijken op de website van de Nederlandse Vereniging van Klassiek Homeopaten: www.nvkh.nl.

Foto: Moniek Aansorgh Fotografie

Weet je al waar je wilt bevallen?

Wil je thuis bevallen of toch liever in een ziekenhuis, geboortecentrum of poliklinisch? Verloopt je zwangerschap voorspoedig, dan kun jij kiezen. Door medische of andere redenen kan het echter zijn dat je die keuze niet hebt.

Thuis bevallen is intiem en vertrouwd.

In je eigen huis met je verloskundige om je heen, na de geboorte afgelost door de kraamverzorgster. Maar als thuis bevallen om welke reden dan ook niet lukt, waar kun je dan terecht?

Ziekenhuis Veel vrouwen vinden bevallen in een ziekenhuis veiliger. Met een medische indicatie kun je bovendien niet anders. In een ziekenhuis heb je medische zorg om je heen en tegenwoordig is het er vaak gezelliger. Schrijf in je geboorteplan je wensen op en ga vooraf een kijkje nemen. Hoe plezieriger, veiliger en gemakkelijker jullie je er voelen, hoe beter het is.

het begin of later in de zwangerschap) beval je in aanwezigheid van een verloskundige van het ziekenhuis, een gynaecoloog of een arts-assistente. Er is ook sprake van een medische indicatie bij: • Ziekten als hartziekten, nierziekten en suikerziekte; • Problemen tijdens eerdere zwangerschappen; • Meerlingzwangerschap; • Als je baby in een stuit ligt; • Maagomleiding (maagband); • Aanwezigheid spiraaltje in de baarmoeder tijdens de zwangerschap.

Plaatsindicatie Ook kan je verloskundigenpraktijk om een medische en/of sociale reden bepalen in welk ziekenhuis je moet bevallen (de zgn. ‘plaatsindicatie’).In dit ziekenhuis word je geholpen door je eigen verloskundige en betaal je geen eigen bijdrage.

Poliklinisch Je kiest zelf voor poliklinisch bevallen in het ziekenhuis met je eigen verloskundige erbij. Er is dan dus geen medische reden en er is ook geen gynaecoloog bij. Voordelen zijn o.a. de beschikbaarheid van medische pijnstilling (waarbij de bevalling dan trouwens wel door de verloskundige of arts van het ziekenhuis wordt gedaan) en dat je bij plotselinge medische complicaties al in het ziekenhuis bent. Geen tijdverlies dus. Vraag je verloskundige naar voor- en nadelen en je zorgverzekeraar naar de vergoedingen. Denk ook aan de aansluiting tussen je thuiskomst met de baby en de start van de kraamzorg.

Medische indicatie Bij een medische indicatie (vanwege bepaalde risico’s of complicaties in

Geboortecentrum Hier heb je je eigen verloskundige om je heen en is het ziekenhuis

bij complicaties dichtbij. Het is er huiselijk en ze houden rekening met je wensen. Vraag je verloskundige naar locaties en ga er vooraf kijken.

In sommige geboortecentra kun je langer blijven en krijg je ter plaatse kraamzorg. Vraag ook hier je zorgverzekeraar naar de vergoedingen.

Weet je al wat je wilt? Je kunt tot het laatst van voorkeur veranderen. Belangrijk is dat jij en je partner samen achter jullie keuze staan en dat jij in een prettige en veilige omgeving kunt bevallen.

Nuttig om te weten: • Je bevalt het best waar jij je ontspannen voelt; • Thuis en in het ziekenhuis beval je veilig; • Bijna 13% van de Nederlandse vrouwen bevalt thuis; • Nederlandse vrouwen zijn positie– ver over hun bevalling als hun eigen verloskundige erbij is; • Van de bevallingen vond 30% in de 1e lijn plaats (met verloskundi– ge of huisarts erbij). Daarvan vond 12,7% thuis plaats en 17,3% in het geboortecentrum of poliklinisch.

Het percentage bevallingen in de 2e lijn met een gynaecoloog erbij bedroeg 70,0% (cijfers 2016).

Websites: www.deverloskundige.nl, www.geboortebeweging.nl en www.perined.nl Bronnen: De Verloskundige, KNOV, Stichting Perinatale Registratie, Kennispoort Verloskunde.

11

Hier komt Ommelander Ziekenhuis SZ0028.29

12

Hier komt Ommelander Ziekenhuis SZ0028.29

13

Hier komt Treant Zorggroep SZ0028.20

14

Hier komt Treant Zorggroep SZ0028.20

15

Bevallen kan heel verschillend Bij een natuurlijke bevalling kun je op verschillende manieren je kindje baren. Vaak is dat op je rug, maar er zijn meer mogelijkheden. Hieronder vind je een aantal daarvan. Maak je keuze in overleg met je verloskundige.

ontspanning en minder pijn en je kunt gemakkelijk van houding veranderen om weeën op te vangen en te persen. Bij persen kun je ook hurken voor de meeste ruimte, terwijl het water je ‘draagt’.

Liggend bevallen is populair omdat je dan meer kracht kunt zetten en tussendoor beter kunt uitrusten. Hurkend baren heeft als voordeel dat de zwaartekracht optimaal wordt benut.

Baarkruk Een baarkruk is van hout of (opblaasbare) kunststof. Je zit stevig en veilig met een opening voor je met ruimte voor je baby. Je zit achterover met je voeten op de grond en je verloskundige voor je. Er kan iemand achter je zitten om meer kracht te zetten. Je verloskundige houdt met een spiegel de bevalling in de gaten en vangt je kindje op. Bij een baarkruk helpt de zwaartekracht mee, is de druk in je baarmoeder groter, hoef je minder te persen, is er minder kans op een knip en minder pijn. Er is meer kans op een 2egraads ruptuur en minder comfort.

Half zittend Hierbij zit/lig je met kussens in je rug en hoef je je hoofd niet op te tillen zoals bij liggend bevallen. Tussendoor kun je achterover leunen en met een spiegeltje meekijken. Er is minder ruimte voor je baby om naar buiten te komen en meer kans op bloedverlies; 50% volgens ouder onderzoek van UMC Radboud Nijmegen onder 1.600 vrouwen, bij liggend bevallen is dat 35%.

In bad Bevallingsbaden (bevallingsbaden.nl) zijn dieper dan een normaal bad met voldoende ruimte voor jou en eventueel je partner en je je verloskundige kan overal bij. Vanaf ±5 cm ontsluiting en bij sterkere/pijnlijkere weeën, ga je in bad. Het warme water zorgt voor

BEVALLEN IN WATER

Op je zij Je ligt op je zij met beide benen gebogen en je bovenste been omhoog (iemand anders kan dat voor je vasthouden) voor meer ruimte voor je baby.

Kies ook hier in overleg met je verloskundige wat het beste bij jou past. Voel jij je goed en comfortabel door bij het puffen op je zij te liggen, blijf dat dan

doen bij het persen. Juist omdat je op je zij ligt met je bovenste been omhoog, wordt de bekkenuitgang groter wat het persen vergemakkelijkt.

Baarschelp Ook in een baarschelp zit je rechtop maar dan op bed, wat makkelijk is voor de verloskundige. Een baarschelp is een groot plastic plateau waarin je heel diep gehurkt kunt zitten. Door de goede voeten- en ruggensteun zit je stevig en kun je tussendoor ontspannen. Door het diepe hurken wordt de bekkenuitgang groter met meer ruimte voor je baby om naar buiten te komen. Ook ben je actiever en heb je meer controle.

Staand Ook hierbij helpt de zwaartekracht, gaat het persen gemakkelijker, worden weeën beter opgevangen en heb je minder pijn. Ook heb je veel bewegingsvrijheid en veel ruimte in het bekken en geboortekanaal, met minder kans op knippen. Staand bevallen duurt vaak korter, maar kan (erg) vermoeiend zijn. Je hebt steunpunten nodig om het vol te houden.

Tot zover dit overzicht. Overleg met je verloskundige wat de voor- en nadelen zijn van de diverse houdingen en wat voor jou wel of niet mogelijk is.

Dé specialist in bevallingsbaden voor thuis of in het ziekenhuis Thuis geleverd én weer opgehaald in heel Nederland en België Huur- of koopmogelijkheid Een compleet pakket, voor de juiste voorbereiding Bevallingsgarantie Meer informatie over ons en onze baden op bevallingsbaden.nl

Ontdek de voordelen op BEVALLINGSBADEN.NL 16

Snel en hygiënisch opzetten, gebruiken en opruimen. Bekijk het korte instructiefilmpje op onze website; Bevallingsbaden.nl/advies-informatie

Welke houding past bij jou?

Kies zelf je bevalhouding Jij bepaalt in welke houding je straks je kindje op de wereld wilt zetten. Het is jouw bevalling. Als je je bevalhouding(en) zelf kiest, heb je meer controle. Dat voelt goed.

Veel vrouwen kijken dan achteraf met een beter gevoel op hun bevalling terug.

In hurkzit Zijliggen op bed

Op baarkruk

Je hoeft niet op je rug te bevallen De plaatjes op deze pagina laten stuk voor stuk houdingen zien die veel vrouwen prettig vinden tijdens hun bevalling. Wist je dat die houdingen allerlei voordelen hebben ten opzichte van de rugligging?

Hangen over stoelleuning

Voordelen van ‘andere’ bevalhoudingen: • Je voelt vaak minder pijn tijdens de weeën; • Het duurt minder lang voor je gaat persen; • Het persen duurt korter; • Persen gaat vaak makkelijker en doet minder pijn; • Veel vrouwen ‘schamen’ zich minder in deze houdingen; • De kans op ingrijpen (zoals inknippen, vacuümpomp) is kleiner.

(Illustraties: Caroline Firenza)

Op handen en voeten holle en bolle rug afwisselen

Voorover steunen op kussen

Denk er nu al over na: wat lijkt jou straks prettig?

Als je ziet wat er allemaal kan, kun je alvast bedenken wat jou fijn lijkt. Je kunt tijdens je bevalling natuurlijk ook nog veranderen van houding. Zo vaak je wilt. Als jij je er maar goed bij voelt en goed bent voorbereid op de mogelijkheden.

Zitten op bal met partner

Hangen over bed Halfzittend op bed

17

GeboorteTENS

Pijnverlichting bij de bevalling

Verg door oed verze veel keraa rs

De geboorte van je baby, een hele bevalling Natuurlijk is de geboorte van je baby een van de mooiste ervaringen in je leven. Alleen is er niet voor niets het gezegde dat het een hele bevalling kan zijn. Vaak gaat een bevalling immers gepaard met pijn en ongemak. Dat is echt niet altijd nodig. Gelukkig is er een veilige en gemakkelijke manier om deze pijn te verlichten, zonder medicatie en zonder risico’s voor moeder en kind. GeboorteTENS helpt je om de pijn te verlichten.

Wat is TENS TENS werkt door middel van impulsen. Deze impulsen onderbreken de pijnsignalen, waardoor pijnverlichting optreedt. Deze methode wordt al lange tijd ook succesvol gebruikt bij fysiopraktijken, pijnpoliklinieken en ziekenhuizen om pijn te verlichten bij indicaties zoals bekkeninstabiliteit, ischias, reumatische pijn en lage rugpijn.

Hoe gebruik je TENS De GeboorteTENS is een op batterijen werkend apparaat met speciale gelpads die aan beide zijden van de ruggenwervels worden aangebracht. De impulsen die het apparaat afgeeft, zorgen voor het onderbreken van de pijnsignalen uit bekken- en baarmoederstreek, en in het begin van je bevalling ook voor aanmaak van extra endorfine! De mate van pijnverlichting verschilt van persoon tot persoon, vandaar dat het apparaat in te stellen is op een voor jou prettig niveau. Wij adviseren dan ook om vanaf 37 weken zwangerschap het apparaat een keer te gebruiken om er mee vertrouwd te raken.

Uitvoerig getest Vanzelfsprekend zijn de apparaten die GeboorteTENS beschikbaar stelt uitvoerig getest en voldoen ze aan alle vereiste keurmerken.

In Groot-Brittanië, Zweden en ondertussen ook in Nederland is het een veelgebruikte pijnverlichter bij de bevalling. Uit onderzoek is gebleken dat GeboorteTENS bij de bevalling in meer dan 80% van de gevallen eff ectief is.

Geboorte Geboorte

Dit artikel wordt u aangeboden door GeboorteTENS® Langakker 5c • 5371 EV Ravenstein • telefoon: (0486) 41 72 20 e-mail: info@geboorteTENS.nl • www.geboorteTENS.nl

VERLATEN. VERJAAGD. VERRADEN. VERGETEN. 38.000 VERGETEN KINDEREN IN NEDERLAND. Kinderen die klap op klap hebben gekregen.

Aan het oog onttrokken, in sobere opvanglocaties. In Nederland. Die kinderen geven wij de kans om gewoon weer kind te zijn.

Help mee. Help hen. Help ons. Word donateur!

Kind.nl VERGEET ZE NIET

Pijnbestrijding Ben je voor het eerst zwanger? Dan zul je veel nadenken over de bevalling. Je zusjes en vriendinnen met kinderen heb je de oren al van het hoofd gevraagd en je blijft zoeken op internet, maar wat je zoekt vind je eigenlijk niet. Een artikel over het van je af zetten van piekeren, mogelijke angstgevoelens en hoe je die kunt verminderen.

Door teveel angstgevoelens kan je bevalling zelfs langer duren dan nodig.

Dat wil je natuurlijk niet. Ontspannen dus, maar hoe doe je dat? Een goede tip is om een gesprek aan te gaan met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Zij kunnen je adviezen geven en je vertellen wat je bij je bevalling kunt verwachten. En ook hoe jij je daarop het beste kunt voorbereiden. Op de website van de KNOV (www.knov.nl) vind je allerlei informatie en kun je de film ‘Jouw bevalling: hoe ga je om met pijn?’ bekijken.

Leer je te ontspannen Je kunt jezelf aanleren om beter te ontspannen, bijvoorbeeld met zwangerschapsyoga. In dit magazine vind je daar een artikel over. Of kijk op www.mamaglow.nl over zwangerschapsyoga met ontspanningsoefeningen en ademhalingstechnieken.

Het zijn goede methodes om je tijdens je zwangerschap meer relaxed te voelen en je voor te bereiden op je bevalling. Wat ook kan: rust nemen, wandelen, zwangerschaps-

zwemmen of een heerlijke massage van je partner. Ook is het gevoel dat alles in huis klaar staat voor de baby rustgevend. En blijf werken aan je ademhaling om je beter te kunnen ontspannen en als voorbereiding op de weeën (‘puffen’) en bij het persen.

Dat leer je op de zwangerschapscursus.

Schrijf een geboorteplan Teveel piekeren kun je van je af schrijven door een geboorteplan (of geboortewens) te maken. Daarin schrijven jullie je wensen voor de bevalling op. Op de website van de KNOV lees je daar meer over. Ook kun je hier de ‘checklist geboorteplan’ downloaden. Is het geboorteplan klaar, kopieer het dan voor jullie zelf, de kraamverzorgster, de verloskundige en/of de gynaecoloog.

Schakel een doula in Heb je behoefte aan een extra vertrouwenspersoon die je op een niet-medische manier ondersteunt, denk dan eens aan een doula. Zij kan

jullie op verschillende manieren ondersteunen tijdens de zwangerschap en de geboorte, informeert jullie over de opbouw van weeën en de ontsluiting, vertelt over verschillende massagetechnieken (en leert deze aan je partner) en onderzoekt samen met jullie waar jij je prettig bij voelt, hoe jij je het beste kunt overgeven aan de weeën en de controle kunt loslaten.

Op www.doula.nl lees je meer.

Pijnverlichting en GeboorteTENS Bij een natuurlijke bevalling kun je meestal zelf kiezen of je gebruik wilt maken van pijnbestrijding met medicijnen, zoals de ruggenprik.

Voorwaarde is dat je bevalling in het ziekenhuis plaatsvindt, omdat je hartslag, bloeddruk, etc. bewaakt moeten worden. Daarnaast is er het GeboorteTENS-apparaat voor pijnverlichting bij de bevalling. De GeboorteTENS breng je zelf aan. Zodra je een wee krijgt, druk je op de ‘boost’-knop, waardoor de pijnprikkeloverdracht wordt geblokkeerd en je minder pijn voelt.

Kijk voor meer informatie op www. geboortetens.nl.

Zo zie je dat er veel mogelijkheden zijn om je zonder teveel gepieker voor te bereiden op je bevalling.

Kijk op de websites in dit artikel voor meer informatie. En anders vraag je je verloskundige of gynaecoloog om advies en goede raad. Daar zijn ze (ook) voor!

19

Zwangerschapszwemmen goed voor jou en je body Hoe gelukkig je ook zwanger bent; na je bevalling wil je zeker weer snel back in shape komen. Het mooie van zwemmen met je zwangere buik is dat je daar nu volop van kunt genieten terwijl je je ontspant. En dat je, als je blijft zwemmen, daar straks plezier van hebt bij het werken aan je body.

Als het om ontspannen gaat, kan er weinig op tegen zwangerschapszwemmen.

Naast dat je aan je conditie werkt, geeft het warme zwemwater je namelijk ook de sensatie van gewichtloosheid. Plotseling hebben je slappere banden en pezen, je steeds zwaarder belaste rug en het groeiende gewicht van je buik geen invloed meer en verdwijnen ongemak en pijntjes naar de achtergrond, om plaats te maken voor totale ontspanning. Heerlijk toch? Zeker als

20

je weet dat je bijna tot aan je bevalling met zwangerschapszwemmen kunt doorgaan.

Divers aanbod Naast zwangerschapaerobics in het bad, met bewegen en werken aan je conditie, is er vaak ook zwangerschapsgymnastiek met ademhalingsoefeningen, samen met informatie over zwangerschap en bevalling.

Verdiep je in het aanbod, want er is meer te doen in en rond het zwemwater. Zo kun je vaak je partner meenemen, die is in veel zwembaden namelijk ook welkom. Wel zo gezellig! Op het internet vind je zwembaden bij jou in de buurt waar zwangerschapszwemmen en verschillende nevenactiviteiten en programma’s worden gegeven, zoals aqua joggen, aqua robics en, als jullie kindje wat ouder is, baby-, peuter- en kleuterzwemmen.

Back in shape Een zwembad is ook ideaal om straks met aquafitness back in shape te komen.

Een aquafitness-les is heel anders dan zwangerschapaerobics waarbij je niet veel springt en je rechte buikspieren ontziet.

Met aquafitness probeer je de rechte en schuine buikspieren juist weer te verstevigen en is het terug in conditie brengen van het lichaam het doel. In de meeste gevallen kun je rond zes weken na je bevalling weer in het zwembad. Of in elk geval vanaf dat je gestopt bent met vloeien. Vraag je verloskundige.

Zwemmen met je baby Een baby’tje dat onder water gaat, spelenderwijs met een grote glimlach weer boven water komt en samen met zijn ouders geniet van lekker warm water. Hoe leuk ook, sommigen moeten er niet aan denken.

Hebben jullie wel plannen? Let dan op het volgende:

•

•

•

verbruiken om hun lichaamstemperatuur zelfstandig op peil te houden. Normaal gesproken kun je erop rekenen dat dit in orde is, maar vraag er anders even naar; Met een gezonde baby kun je in principe vanaf 6 weken gaan zwemmen, maar het advies is om er niet eerder dan vanaf 3 maanden mee te beginnen. Verder moet je baby natuurlijk geen koorts en/of een ontsteking hebben en kun je er beter ook niet direct na een vaccinatie mee beginnen; Bouw de waterpret rustig op. Gaat het goed, dan merk je dat babyzwemmen erg goed is voor jullie band, voor de ge– zondheid en fysiek van jullie kindje (en die van jullie), en een ideale start vormt voor je kind om straks goed te kunnen zwem– men. Je kunt met samen zwemmen door– gaan; veel zwembaden bieden ook peuteren kleuterwemmen aan; En tenslotte: een kind dat zich veilig voelt in water en kan zwemmen loopt minder risico als het onverhoopt in het water valt.

Goed om te weten in ons waterrijke land!

“Als het om ontspannen gaat, kan er weinig op tegen zwangerschapszwemmen”

• Zwemwater en omgevingstemperatuur moeten warm en behaaglijk genoeg zijn omdat baby’s in het begin veel energie

SPORTCENTRUM KARDINGE

Hèt platform voor bewegend Groningen

Ben je zwanger en wil je in beweging blijven?

Zwemmen is een van de weinige sporten die u de gehele zwangerschap kunt blijven beoefenen. Kom langs in het zwembad Kardinge voor het Zwanger Zwemmen. Met de baby kan er in Kardinge en het Helperzwembad gezwommen worden in warm water.

WWW.KARDINGE.NL • WWW.HELPERZWEMBAD.NL

21

LOFF LOFF Floaten Beauty Spa

Zwanger en floaten Een super relaxte combinatie Is floaten de beste ontspanning die er is? Volgens steeds meer liefhebbers wel. Bij floaten drijf je compleet gewichtloos op een laagje van iets meer dan 30 cm, warm zout water in een afgesloten ruimte; de floatroom of floatcabine. Zonder prikkels van buitenaf. Eén uur floaten staat daardoor gelijk aan vier tot zes uur slapen. Een super relaxte ontspanning dus, ook als je zwanger bent.

Zwemmen in zout water geeft de sensatie van gewichtloos drijven, net als in de Dode Zee. Daar kun je al op ondiep water ronddrijven, wat een bijzonder licht gevoel geeft.

Een floatcabine geeft je diezelfde sensatie en biedt jou met je zwangere buik volledige ontspanning. Het gewicht van je lichaam merk je immers niet meer en je komt helemaal tot rust. Heerlijk toch?

Zo werkt floaten In het bad in een floatroom of -cabine bevindt zich schoon water met een temperatuur van 35,5°C, dat is vermengd met Epsomzout van de hoogste kwaliteit. Epsomzout heeft een positieve uitwerking op je lijf: het vermindert opgebouwd zuur, helpt bij het herstel van het zuur/ basenevenwicht, werkt kalmerend voor je zenuwstelsel en ontspant je spieren. Je kunt er bovendien net zo vaak gebruik van maken als je wilt. In een door een deur afgesloten

en goed geventileerde floatroom of floatcabine, waarin nagenoeg alle geluiden van buitenaf worden gedempt en je naar keuze het licht kunt uitdoen of aan laten, ervaar je een enorme rust terwijl je drijft op het warme zoute water. Als je wilt kun je ook nog rustige muziek laten spelen. Lekker met je ogen dicht genieten van een weldadige rust, het warme water, je gewichtloosheid en de positieve effecten van het Epsomzout. Dat is floaten.

dere formule van floaten voor totale ontspanning en nieuwe energie.

Voordelen In ons land kun je al op veel plaatsen floaten. Kijk daarvoor op het internet voor een locatie bij jou in de buurt.

De populariteit van floaten groeit intussen sterk, wat vooral komt door de positieve ervaringen en gunstige effecten op vermoeidheid, stress, spijsvertering en lichaamsklachten.

Dat komt omdat je lichaam bij floaten minder cortisol, ACTH (adrenocorticotroop hormoon), melkzuur en adrenaline aanmaakt, terwijl de productie van endorfine wordt verhoogd. Daardoor zorgt de bijzon-

ontspanning waar je weer nieuwe energie van krijgt. De effecten zijn trouwens wetenschappelijk onderzocht. Daarbij bleek dat floaten de meest effectieve methode is tegen stress, oververmoeidheid en overbelasting, zowel lichamelijk als geestelijk. Floaten vermindert de productie van stress- en stimuleert de productie van andere hormonen, waardoor jij je goed en behaaglijk voelt. Je lichaam kan zich herstellen en je komt weer in evenwicht. Net wat jij nodig hebt tijdens en aan het eind van je zwangerschap.

Ideaal tijdens zwangerschap Het aantal zwangere vrouwen dat gebruik maakt van floaten groeit sterk. Een belangrijke reden daarvoor is dat het drijven op zout water op lichaamstemperatuur je helpt om je wervelkolom en de spieren van je onderrug te ontlasten, wat zeker in de laatste maanden van je zwangerschap erg welkom kan zijn. Een ander voordeel is de totale

23

Fit en gezond tijdens en na de zwangerschap ZwangerFit® • MamaFit • Bekkenfysiotherapie Individuele zwangerschapsbegeleiding Hooiweg 8, 9801 AJ Zuidhorn • T 0594 506 113 • info@healthcentrezuidhorn.nl

Fysiotherapie • Fitness

www.healthcentrezuidhorn.nl

“Blijvend in Beweging”

U kunt bij ons terecht voor: •

zwangerschapscursussen

•

bekken- en rugklachten tijdens en na de zwangerschap

•

bekkenbodemproblematiek

•

kinderfysiotherapie

•

en de meeste specialisaties binnen de fysiotherapie w.o. ook revalidatietrainingen voor uiteenlopende aandoeningen

De praktijk heeft locaties in Delfzijl, Appingedam, Wagenborgen, Woldendorp en Spijk Tel. nr.: 0596-613066 (voor alle locaties) • info@kinesefysio.nl • www.kinesefysio.nl

Aandacht voor je bekkenbodem Ben je voor het eerst in verwachting dan is alles nieuw. Negen maanden lang groeit er een kindje in je buik en leef je toe naar de bevalling. Ondertussen ben je druk met controles, bedenken van de naam, babyuitzet kopen, geboortekaartjes uitzoeken, noem maar op. Je zou bijna vergeten hoe hard je lichaam werkt, zoals in je bekkenbodem.

In je bekkenbodem komen veel functies samen: dragen van blaas, darmen en baarmoeder; afsluiten van organen tot je op het toilet zit; kunnen plassen en ontlasten; ruimte voor grote bloedvaten die buik en benen van bloed voorzien; spieren die het bloed door het lichaam pompen; seksualiteit door bloedtoevoer naar de vagina.

Ben je in verwachting, dan moet daar ook plaats worden gemaakt voor je groeiende baarmoeder. Er gebeurt dus veel in dit gebied waardoor klachten kunnen ontstaan, zoals: • Bekkenpijn en lage rugklachten; • Ongewild verlies van urine, windjes en/of ontlasting; • Vaker moeten plassen en niet te onderdrukken aandrang om te plassen en/of ontlasten; • Moeizaam kwijt kunnen van urine en/of ontlasting; • Zwaar, drukkend gevoel in de onderbuik en/of balgevoel in vagina of anus; • Pijn in onderbuik, rond de anus of de geslachtsdelen; • Problemen voor en na operaties in buik- en bekkengebied.

Bekkenpijn Niet verwonderlijk dus als je bekkenpijn krijgt, vaak in de lage rug en het bekken. Een kwetsbaar gebied, helemaal tijdens de zwangerschap als functie en werking van de buikspieren veranderen. Bovendien reageert je lichaam anders dan normaal. Zo kan pijn in de bekkenstreek uitstralen naar je bovenbenen, schaambot en SI-gewrichten (heiligbeengewrichten), waardoor je minder lang kunt staan, lopen en zitten. Ook kun je last krijgen van startpijn, moeizaam bewegen, napijn en pijn in de lage rug, rondom het bekken en in je benen.

Vaak zijn ze spoedig na de bevalling verdwenen, maar niet altijd.

Oorzaak nauwelijks bekend Over het ontstaan van bekkenpijn is weinig bekend, behalve dat die in verband staat met niet-optimale stabiliteit van de bekkengewrichten en disbalans tussen de verschillende spiergroepen. Vaak zie je dan dat andere spieren dit compenseren waardoor rug-, bil- en bekkenbodemspieren overbelast raken en nieuwe klachten ontstaan, zoals urineverlies, moeilijk naar het toilet gaan en pijn in het bekkenbodemgebied, bijvoorbeeld stuitpijn.

Bekkenpijn - wat kun je er zelf aan doen?

Als je zwanger bent kan je bekken minder belast worden door de verminderde stabiliteit, terwijl de belasting juist groter wordt.

Wat kun je er zelf aan doen?

• Meer rustpauzes en minder taken; • Met een kussentje tussen je knieën liggen; • Gebruik de lift als traplopen klachten geeft; • Maak kortere werkdagen; • Blijf in beweging, maar rust op tijd.

De bekkenfysiotherapeut Helpt dit niet, dan kun je naar een geregistreerde bekkenfysiotherapeut gaan. Die behandelt klachten in het bekkengebied, gebruikt specifieke tests voor een diagnose en geeft gerichte adviezen over verantwoord omgaan met verminderde belastbaarheid van het bekken, goed bewegen en verbeteren/onderhouden van je conditie. Mogelijk krijg je een bekkenband om het bekken tijdelijk te ondersteunen en ontlasten. Heb je ook klachten zoals urineverlies, dan word je geleerd om deze spieren beter en op een juiste manier te gebruiken. Bekkenbodemklachten kunnen vaak goed worden verholpen. Maak je daarom niet te grote zorgen en vermijd stress want die kan voor grotere of mogelijk blijvende klachten zorgen. Op nvfb.kngf.nl vind je meer informatie.

Zorgverzekering Check je zorgverzekering of je in aanmerking komt voor een vergoedingen. Of dat je hiervoor aanvullend verzekerd moet zijn.

25

Tekst: Annemiek Verbeek, NBvD. www.nbvd.nl en Loes Datema (geboortecoach/doula)

Doula – een coach bij elke wee Ben je onzeker over de bevalling? Kijk je er zelfs angstig naar uit? Heb je behoefte aan extra ondersteuning tijdens de bevalling? Gelukkig is er een simpele oplossing: schakel een doula in!

Tijdens de zwangerschap informeert een doula (of geboortecoach) jullie onder meer over hoe je lichaam tijdens de zwangerschap verandert, bereid ze je voor op de bevalling en leert ze massagetechnieken aan je partner.

Samen onderzoeken jullie opties en wensen, die je in een persoonlijk geboorteplan kunt vastleggen. Ze staat naast je, leeft mee en denkt mee.

Prettig gevoel belangrijk Tijdens de bevalling wijkt de doula niet van je zijde - ze steunt jou én je partner zowel fysiek als mentaal. Ze biedt geen medische zorg, maar moedigt je aan, masseert en bewaakt jouw wensen. Met een doula is er altijd iemand in de buurt die weet waar je doorheen gaat en die je onvoorwaardelijk steunt.

Ze weet het nog goed, het punt dat ze lichtelijk in paniek begon te raken tijdens de bevalling van haar derde kind.

“Die weeën in mijn onderrug, ik dacht dat ik gek werd”, zegt Heske (39). “Mijn doula kwam binnen, had aan één blik genoeg, zette haar beide handen stevig boven mijn stuit en de pijn zakte weg. Ik voelde meteen: dit komt goed.”

Geboorteplan Een geboorteplan helpt je bij het voorbereiden op de bevalling, zodat je hier met vertrouwen naartoe leeft. Je doula vraagt naar je wensen en vertelt je over keuzes die je kunt maken. Ze luistert, stelt en beantwoordt vragen en helpt je wensen op papier te zetten. Bespreek het met je verloskundige of gynaecoloog, zodat zij precies weten wat je wensen zijn.

Positiever terugkijken Onderzoek toont aan dat een doula bijdraagt aan bevallingen met minder pijnbestrijding, keizersneden, vacuümbevallingen en postnatale depressies en dat vrouwen positiever terugkijken op hun bevalling. Door het uitgebreide voortraject met de doula gaan jullie goed voorbereid en met meer vertrouwen de bevalling in.

Ook voor de partner De doula is er ook voor de partner. “Een man gaat snel in de adrenalinestand”, zegt Jennifer Walker, doula en NBvD-voorzitter. “Daar zit je als barende vrouw niet op te wachten. Een doula stelt hem gerust, neemt het regel-

26

werk over of blijft bij zijn vrouw als hij dat doet. Daardoor komt hij makkelijker in de ‘oxytocinestand’, het knuffelhormoon dat de bevalling bevordert.”

Een doula: • Heeft veel ervaring met en kennis over zwangerschappen en bevallingen; • Is elke cent waard. Een basispakket kost 750 à 1000 euro.

Vraag je zorgverzekeraar; • Biedt massages, hulp bij je geboorteplan en ondersteuning bij de bevalling; • Zorgt ervoor dat jij ontspannen blijft en spreekt je moed in; • Helpt je om van de geboorte een mooie, dierbare herinnering te maken.

Meer informatie?

Op de website van de Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula’s (www.nbvd.nl) vind je meer informatie over de doula en een ‘Vind een doula’-tool.

Tekst: Annemiek Verbeek, NBvD. www.nbvd.nl en Loes Datema (geboortecoach/doula)

Olga ter Hart 06-13026369 www.doulaolga.nl

Saskia te Nijenhuis-Koetsier 06-15870477 www.uitgerekend.com

Mijke Stallinga 06-81274880 www.mijkeenmeer.nl

Marije Dijkma 06-27547227 www.doulamarije.nl

Iris Mulder 06-50644526 www.lunalife.nl

Gonny Cappers 06-38318697 www.praktijkeigenwijz.nl

Doula praktijk Groningen Nadine van Loon 06-52184244 www.nadinevanloon.nl

Bij HypnoBirthing® staat ultieme ontspanning door zelfhypnose centraal HypnoBirthing® is een volledige zwangerschapscursus waarbij ultieme ontspanning (zelfhypnose) centraal staat. Uit onderzoek blijkt dat je minder pijn en minder behoefte aan pijnbestrijding hebt, als je bij de bevalling gebruik maakt van zelfhypnose. Ook is er bij zelfhypnose vaker een spontane vaginale bevalling en is de noodzaak tot stimulatie en een keizersnede vaak minder.

HypnoBirthing® is een filosofie en techniek ineen die je helpt om je te ontspannen en zonder stress en vol vertrouwen zwanger te zijn en te bevallen. Het is een vorm van zelfhypnose die je totaal laat ontspannen, terwijl je zelf in control’ blijft. Je kunt het vergelijken met dagdromen of opgaan in een goed boek of een goede film, waarbij je slechts op één ding gefocust bent en al het andere om je heen vergeet. Die zelfhypnose kun je leren door je in te schrijven voor de gecertificeerde trainingen door de trainers van HypnoBirthing Vereniging Nederland. Daar leer je hoe je jezelf bewust in een ontspannen brengt, waarbij je gedachten en beelden gebruikt die bijdragen aan een positieve geboorteverwachting.

Beroemdheden Zoals hierboven aangegeven blijkt uit onderzoek dat vrouwen die bij het bevallen van zelfhypnose gebruik maken, minder pijn hebben en niet of nauwelijks behoefte aan medische pijnbestrijding hebben.

Bij zelfhypnose komt een spontane vaginale bevalling zelfs vaker voor en is de noodzaak tot stimulatie en een keizersnede minder. De Koninklijke

Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) kwalificeert zelfhypnose als een ‘comfortverhogende maatregel’. Op zich logisch; wanneer je ontspannen bent geeft je autonome zenuwstelsel minder pijnprikkels door en levert het lichaam haar lichaamseigen pijnstiller: endorfine . Er zijn dus nogal wat voordelen verbonden aan HypnoBirthing®, wat overigens ook volmondig wordt beaamd door beroemde jonge moeders waaronder Nederlands topmodel Doutzen Kroes die van zelfhypnose gebruik maakte. “De bevalling was een heel bijzondere ervaring en echt heel mooi”, aldus Kroes in het tijdschrift ‘Privé’ van 31 juli 2014.

Cursus HypnoBirthing® Bij de cursus HypnoBirthing® gaat het om actief horen, zien en voelen. Door de leerstof toe te passen krijg je steeds meer vertrouwen in je eigen kracht en je lichaam. De groeps- of privécursus bestaat uit informatie en theorie, zelf ervaren en oefenen van technieken en kijken naar video’s waarop je het geleerde in praktijk ziet. De cursus voor beide ouders heeft als doel hun band te versterken en zich voor te bereiden

op de faseovergang van partnernaar ouderschap. Op het programma staan o.a.: • Begrip van hoe geboortespieren werken, leren jezelf te ontspannen; • Verschillende ademtechnieken; • Activeren van de endorfine (natuurlijke ontspanning) in je lichaam; • Contact met je kindje tijdens de zwangerschap; • Hechting na de geboorte tussen ouders en kind; • Loslaten van (oude) geloofsovertuigingen en angsten over de geboorte; • Nog beter naar de signalen van je lichaam en je baby luisteren; • Leren hoe je zelfhypnose kunt gebruiken.

Ook ga je het HypnoBirthing®-boek lezen, met cd’s oefenen en video’s kijken die je zullen inspireren en je een handvat geven voor het soort geboorte dat jij, je partner en je baby willen ervaren. Groeps- en individuele cursussen kun je in heel Nederland volgen. Op www.hypnobirthing-nederland.nl staat vermeld waar de trainingen worden gegeven.

Let daarbij op het certificaat van de trainer.

27

Foto: Moniek Aansorgh Fotografie

Praten met je baby in je buik Tijdens je zwangerschap praten met je kindje in je buik. Is dat alleen voor jou leuk of heeft je kindje daar ook wat aan? Het antwoord daarop is ja. Vanaf 25 weken zwangerschap gaat je baby namelijk steeds meer geluiden horen van stemmen, muziek, huisdieren en noem maar op. Vooral die van jou, omdat jij als moeder immers steeds dichtbij bent, verzorgt en vertroetelt. Daar luistert je baby steeds meer naar en dat is goed voor zijn taalgevoel.

Praten tegen je kindje in je buik betekent niet dat hij of zij elk woord hoort; er is immers nog geen woordenkennis en er zijn allerlei geluiden binnen in jou die afleiden, zoals je hartslag en geluiden als je eet en drinkt. Uit onderzoek blijkt dat baby’s direct na hun geboorte vaak de eerder in je buik opgevangen woorden herkennen. Net als klank en toonhoogte van je stem als je lief, aardig, boos of ongerust bent. Daaruit kun je opmaken dat praten met je baby in je buik vanaf 25 weken zwangerschap absoluut zin heeft omdat dat hem helpt om zijn taalgevoel te ontwikkelen. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat je er niet eerder mee kunt beginnen.

28

Ook bij liedjes en muziek Ook blijkt dat liedjes en muziek worden gehoord door je baby in je buik.

Ze worden herkend en maken je baby rustig. Daar zijn veel voorbeelden van.

Ook na de geboorte trouwens, met favoriete muziek die je keer op keer moet draaien.

Huilen, brabbelen en de eerste woordjes Praten met je baby in je buik wordt dus door je baby herkend en legt de basis voor zijn taalontwikkeling. Omgekeerd kan je kindje in het begin alleen nog maar huilen om iets duidelijk te maken. Na circa twee maanden komen daar echter al allerlei klanken bij en rond een half jaar wordt er al volop gebrabbeld; de eerste babytaal. Weer een half jaar later worden de eerste woordjes gevormd. Een leuk proces dat jullie kunnen stimuleren door mee en terug te praten. Hoe meer jullie dat doen, des te eerder zal jullie kindje de eerste woordjes te vormen en zichzelf steeds beter verstaanbaar maken.

Voorlezen Een andere stimulans is voorlezen.

Zomaar tussendoor en voor het slapen gaan. De vaste voorleesmomenten, de keuze van een boek, de verhalen en

de gezelligheid met mama en/of papa naast je op bed. Begin er daarom zo vroeg mogelijk mee. Voorlezen aan de allerjongsten gaat het beste op een speelse en interactieve manier met verhaaltjes bij de plaatjes in de eerste boekjes: knisperboekjes, badboekjes en stoffen boekjes met opvallende kleuren zijn favoriet. Baby’s die worden voorgelezen, lopen op een leeftijd van 15 maanden voor in hun taalontwikkeling, en breiden die voorsprong vervolgens verder uit (Van den Berg & Bus, 2015). Je zult merken dat je kindje naar die momenten toeleeft, er rustig(er) van wordt en een woordenschat ontwikkelt die je verder kunt stimuleren door bepaalde woorden te benadrukken en uit te leggen.

Kostbare herinneringen Zo zie je dat je met het praten met je baby in je buik, het ‘meepraten’ in de eerste maanden en het voorlezen daarna, jullie kind kostbare herinneringen meegeeft. En hem of haar voorziet van taalgevoel en een woordenschat die hem in latere jaren goed van pas komt. Meer informatie vind je op de website boekstart.nl.

Een nieuw broertje of zusje Een nieuw broertje of zusje zorgt voor veranderingen in het gezin. Ouders moeten hun aandacht meer verdelen en posities en onderlinge relaties veranderen. Dat heeft impact op de ontwikkeling van het huidige kind -of kinderen. Daarom is het belangrijk om hieraan aandacht te besteden.

De komst van een nieuw broertje of zusje is ingrijpend, met veel drukte in huis en een baby die om aandacht vraagt. Dit kan tot emoties en dubbele gevoelens leiden: blijdschap, spanningen, jaloezie, onzekerheid. Elk kind reageert anders. Waar de een blij is, ervaren anderen de baby als indringer. Of ze tonen kortstondig ‘babygedrag’. Omdat elk kind anders reageert, is het lastig om aan te geven hoe je je kind(eren) het beste hierop voorbereidt. Er zijn echter handvaten die de acceptatie van het nieuwe kindje kunnen vergemakkelijken.

Een nieuw kindje is voor hele gezin wennen.

Zo vinden peuters het bijvoorbeeld lastig om hun plekje te delen, maar ook de anderen krijgen te maken met een veranderende rol in het gezin. Wat kan helpen is dat je jonge kinderen niet te snel vertelt dat er een baby op komst is, maar dat pas doet als de zwangerschap zichtbaar is. Dat geldt ook voor praten over de nieuwe baby, spulletjes kopen, etc. Besteed daarom niet teveel aandacht aan de zwangerschap en laat het initiatief een beetje bij het kind. Bijna alle kinderen vinden een baby in mama’s buik heel interessant en zullen vragen stellen.

Lees dus samen boekjes, leg uit hoe de geboorte zal verlopen, ga samen spulletjes uitzoeken, etc. Gaat de baby in het bed van de oudste slapen, haal dit dan ruim op tijd weg en zet het enkele weken voor de geboorte terug, waarbij je vertelt dat je kind nu groot genoeg is voor een groter bed. Zeg je dat de baby zijn/haar bed nodig heeft, dan kan het oudere kind zich afgewezen voelen.

Na de geboorte moet het gezin een nieuwe dagelijkse regelmaat vinden, rekening houden met voedingstijden, er komt veel bezoek, etc. Dan is het belangrijk dat er ook aandacht is voor het oudere kind, ook vanuit het bezoek. Mogelijk kan je partner iets leuks met het oudere broertje/zusje doen. Betrek de oudste(n) ook bij de baby. Laat ze spulletjes helpen klaarzetten voor het bad, de voeding, etc. En geef complimentjes voor meer betrokkenheid en gevoel van saamhorigheid.

Is een kind niet blij met de baby, erken en accepteer die reactie dan. Toon begrip, maar geef wel grenzen aan. Wees duidelijk over ongewenst gedrag, zonder dat hij/zij zich schuldig voelt. Benadruk dat wat hij/zij doet onacceptabel is, niet de persoon zelf. Negeren van ongewenst gedrag is niet raadzaam.

Het kind leert dan verkeerd gedrag aan en voelt zich mogelijk nog meer afgewezen.

Geef juist extra aandacht. Begrip, aandacht en geduld kunnen vaak erger voorkomen. Is de baby er, doe dan ook regelmatig iets alleen met het oudere kind en laat merken dat je hem/haar nog even graag ziet als voorheen.

Is je kind lastig, dan kan dat ook betekenen dat hij/zij je vertrouwt en toont de situatie moeilijk te vinden. Laat het kind daarom zijn/haar gevoelens uiten en let op tekenen van terugtrekking of somberheid. Bespreek dit met de kinderopvang, peuterspeelzaal, school. Sommige kinderen vinden het vaak lastig om hun gevoelens te uiten. Het kan dan ook raadzaam zijn om hulp te vragen bij een kind- en gezinscounselor voor ondersteuning van kind(eren) en ouders bij het omgaan met diverse gevoelens en situaties.

Een vrijblijvend gesprek aanvragen is altijd mogelijk.

“Een nieuw kindje is voor het hele gezin wennen.”

Ellen Saris | Kind- en gezinscounselor Praktijk Talent & CO | tel. 06-23993303

29

Zwangerschap en een gezonde mond horen bij elkaar Wil jij je gebit in conditie houden, dan moet je het regelmatig en met aandacht schoonmaken en onderhouden. Ofwel, veel tijd besteden aan goed poetsen en tijdig naar de tandarts of mondhygiënist. Een schone en gezonde mond is goed voor je uiterlijk en gezondheid. En je baby heeft er ook baat bij. Zelfs al tijdens je zwangerschap.

Er kan veel misgaan in je mond als je je gebit niet goed onderhoudt en regelmatig laat controleren. Naast gaatjes in je tanden en kiezen kun je ook last krijgen van ontstoken tandvlees en nog grotere problemen. Een gezonde mond is daarom een must, ook -en misschien wel vooral- als je zwanger bent. Ontstekingen in je mond kunnen namelijk nare gevolgen hebben voor je gezondheid en extra problemen veroorzaken als je zwanger bent.

Bacteriën in de mond Ontstoken tandvlees kan mogelijk voor extra problemen tijdens je zwangerschap zorgen.

30

Door de veranderingen in je lichaam ben je daar namelijk extra vatbaar voor, vooral tussen de 3e en 6e maand. Ook kan een al aanwezige tandvleesontsteking in de laatste 3 maanden van je zwangerschap erger worden, wat overigens alleen gebeurt als je je mond niet goed verzorgt en niet regelmatig reinigt. Daarbij is alleen tandenpoetsen niet genoeg, het gaat vooral om het weghalen van plak tussen je tanden en kiezen. Dat dit geen eenvoudig klusje is blijkt wel uit het feit dat veel mensen tandvleesproblemen hebben. Ontstoken tandvlees wordt veroorzaakt door bacteriën in je mond die zich snel vermenigvuldigen, waardoor de tandvleesontsteking zich uitbreidt.

Gaat dat van kwaad tot erger, dan kunnen zelfs je tanden en kiezen los gaan zitten. Dat wil je toch niet?

Effecten op je baby Zwangerschap zorgt voor een betere doorbloeding van je lichaam. Daardoor en door hormoonveranderingen kan je tandvlees sneller gaan bloeden en gevoeliger worden. Ook anders (zoeter) eten en drinken kan gaatjes veroorzaken. Gebruik dus weinig suiker en onderhoud je gebit goed. Slechte mondhygiene kan namelijk effect hebben op je kindje.

Sterker nog, ontsteking van het tandvlees zou zelfs kunnen leiden tot vroeggeboorte, terwijl bij vrouwen met een slechte

mondhygiëne er een grotere kans zou bestaan dat hun kinderen later meer problemen hebben met hun gebit.

Als je denkt dat je een tandvleesontsteking hebt, kijk dan in de spiegel of je tandvlees rood en gezwollen is en of het bloedt. Ook kunnen je tanden erg gevoelig zijn en kun je een slechte adem hebben, zonder dat je sterk gekruid voedsel hebt gegeten.

De mondhygiënist Ga daarom regelmatig naar de mondhygiënist, want daarmee kun je mogelijke tandvleesontstekingen voorkomen. En doe dat ook als je een slechte adem hebt of gaatjes vermoedt. Waar veel mensen met enige regelmaat naar de tandarts gaan, is dat bij de mondhygiënist (veel) minder het geval. Het voordeel van een mondhygiënist is dat hij of zij je volledige mondsituatie in kaart brengt en een passend preventief behandelplan opstelt waarmee je je mondgezondheid kunt verbeteren. Een mondhygiënist (een 4-jarig opgeleide hbo-professional met beschermde titel) is specifiek deskundig op het gebied van preventieve mondzorg, inclusief behandeling van ontstoken tandvlees en kleine gaatjes. Een verwijzing van de tandarts is niet nodig. Besteed kortom veel aandacht aan een goed verzorgd en gezond gebit, ook en vooral tijdens je zwangerschap. Dat is goed voor jou en voor je baby!

(Bronnen: o.a. Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten)

Zwangerschapsbegeleiding met oefentherapie Cesar/Mensendieck De oefentherapie Cesar/Mensendieck biedt paramedische zorg op het gebied van houding en beweging. Met oefeningen op maat die je gemakkelijk overdag kunt doen, leer je anders en beter bewegen en een gezonder gedrag en leefstijl.

Naast het kijken naar je klacht, wordt geprobeerd om jou als mens en je houding in je omgeving als geheel te benaderen. Cesar/Mensendieck kent ook een methode voor zwangerschapsbegeleiding.

Tijdens je zwangerschap verandert je lichaam ingrijpend. Je borsten en je buik worden groter, je baarmoeder groeit, je hartslag gaat sneller, noem maar op. Hoe langer je zwanger bent, des te zwaarder je wordt; vooral je buik. Door al deze veranderingen kost bewegen en zitten steeds meer moeite, krijg je mogelijk pijnklachten en moet je eerst nadenken over wat je voorheen automatisch deed, zoals zitten, opstaan, lopen en bukken. Ook kun je tijdens of na je zwangerschap last krijgen van je bekken, vooral bij je lage rug, stuitje, heupen, billen en liezen. Of de functie van de bekkenbodem kan verstoord zijn, wat invloed kan hebben op plassen, ontlasting en gemeenschap. Als de oefentherapeut de herkomst van de klachten heeft vastgesteld, krijg je oefeningen om je heupen, bekken en/of onderrug in een betere stand te krijgen, kunnen spieren in dat gebied getraind worden, evenals de juiste lichaamshouding en beter bewegen om bekkenproblemen voortaan te voorkomen.

Cursus zwangerschapsbegeleiding Vooraf bepaalt de C/M-oefentherapeut samen met jou je beste lichaamshouding en manier van bewegen. Tijdens de cursus leer je dit aan en word je wijzer op gebieden als: voorbereiding op je bevalling, herstel daarna, houdingen om met weeën om te gaan en ze op te vangen, ademhaling, pershoudingen, bekkenbodem en kraamperiode. Per les wordt steeds één onderwerp behandeld, waarbij je partner kan meekomen voor de meer praktische zaken. Ook na de bevalling kun je meedoen aan lessen, zoals trainen van je bekkenbodem en rug.

De C/M-oefentherapie heeft dus zeker voordelen; tijdens je zwangerschap en na de bevalling.

Ook voor je baby C/M-oefentherapie biedt ook behandelingen voor baby’s met een voorkeurshouding, afplatting van het hoofdje, overstrekking (hol houden van het ruggetje en een hoge spierspanning), de ontwikkeling van de motoriek en bij slaapproblemen aan.

‘Zwanger Totaal’ ‘Zwanger Totaal’ is een inhoudelijk pro-

gramma met de kenmerkende eigenschappen van de C/M-oefentherapie dat preventief en/of bij klachten kan worden gevolgd. ‘Zwanger Totaal’-oefentherapeuten begeleiden bovendien ter voorkoming van urine-incontinentie en verzakkingen. Het postnatale programma van ‘Zwanger Totaal’ brengt het lichaam terug in balans en adviseert in houding en beweging bij het verzorgen van je baby. Meer informatie vind je op www.zwangertotaal.nl. N.B.: Niet alle C/M-oefentherapeuten die met zwangere en pas bevallen vrouwen werken, zijn bij ‘Zwanger Totaal’ aangesloten. Wel bieden zij andere cursussen volgens de C/M-methode aan. Vraag je verloskundige welke C/M-oefentherapeut bij jou in de buurt welke begeleiding verzorgt en wat de verschillen zijn.

Je zorgverzekering De C/M-oefentherapie wordt vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Ben je aanvullend verzekerd, dan kun je in je pakket zien hoeveel behandelingen je vergoed krijgt. Vraag je zorgverzekeraar vooraf naar je vergoeding bij het inschakelen van een C/M-oefentherapeut en hoe het zit met je eigen risico.

Voor meer informatie kijk op: www.vvocm.nl de landelijke vereniging voor oefentherapeuten Cesar / Mensendieck www.zwangertotaal.nl/info/171/praktijken-overzicht.html www.bekkenoefentherapeut.nl/praktijken.html www.kinderoefentherapie.nl de landelijke vereniging van kinderoefentherapeuten www.slaapoefentherapie.nl de landelijke vereniging van slaapoefentherapeuten Met de praktijkzoeker op www.vvocm.nl vind je snel een C/M-oefentherapeut bij jou in de buurt. Onderaan de praktijkzoekerpagina staat een overzicht met oefentherapeuten die zwangerschapsbegeleiding geven.

31

Als de ‘roze wolk’ er eventjes niet is Bij zwangerschap en geboorte hebben we het wel eens over de ‘roze wolk’. Er kunnen zich echter omstandigheden voordoen waarbij die ‘roze wolk’ er niet is. Zo kan je herstel na de geboorte tegenvallen, heeft de baby moeite om te wennen en zijn er zorgen. Omstandigheden waardoor extra zorghulp nodig kan zijn, bijvoorbeeld van een osteopaat.

Een osteopaat weet welke lichaamsweefsels met elkaar in verbinding staan en hoe deze elkaar kunnen beïnvloeden. Is de beweging verstoord, dan kan de osteopaat zich richten op herstel daarvan waardoor een lichaamsdeel weer optimaal kan functioneren. Osteopathie is een veilige vorm van geneeskunst waarbij met de handen het lichaam wordt onderzocht en behandeld om een oorzaak te vinden voor je klachten, aldus de landelijke vereniging voor osteopathie NVO. Veel osteopaten behandelen ook baby’s voor uiteenlopende klachten zoals hieronder.

Huilen en niet slapen Je baby huilt steeds meer, is ontroostbaar en slaapt steeds korter.

Moet je hem oppakken, troosten of laten huilen? Doe je iets fout?

Wat is de reden of oorzaak? Je baby balt zijn vuistjes, zijn lichaampje is gespannen, misschien is hij wel gefrustreerd. Ondertussen kom je niet meer aan rust toe.

De osteopaat gaat op zoek naar hoe zwangerschap, bevalling en de weken daarna zijn verlopen. Mogelijk is het een optelsom van factoren. Na een gesprek met jullie en onderzoek,

32

wordt een behandelplan opgesteld en toegelicht. De behandeling bestaat uit zachte, rustige handgrepen, eventueel aangevuld met adviezen.

Spugen (reflux) Je baby spuugt plotseling alles uit, direct al na de voeding of (veel) later.

Heeft hij nu wel voldoende voeding binnengekregen? Hij wordt weliswaar regelmatig gewogen, maar daar heb je nu niets aan. Bij reflux komt een (groot) deel van de voeding vanuit de maag weer omhoog, maar dat kun je niet altijd zien. Dat geldt ook voor de lucht. Soms zuur, maar niet altijd.

Er is gewone en verborgen reflux.

Allebei kunnen ze voor overprikkeling en pijn aan de slokdarm zorgen, waardoor je baby hard kan gaan huilen en ontroostbaar is. De oorzaak kan divers zijn: de voeding zelf, obstructie van zenuwen, slecht functionerende maag of twaalfvingerige darm, etc. De osteopaat vraagt en onderzoekt. De behandeling van pasgeboren kinderen bestaat altijd uit zachte, rustige technieken.

Darmkrampjes Bij pasgeboren baby’s moeten veel organen, zoals longen en darmen, nog uitrijpen en zijn ze nog gevoelig. Voeding moet zorgen voor een goed en voldaan gevoel, maar de praktijk is vaak anders met pijnlijke krampjes, een opgezet buikje en windjes. Ook kan het dagritme en/of de ontlasting anders zijn.

De osteopaat onderzoekt organen, middenrif, bloedvaten en zenuwen die de darmen aansturen, de samenwerking van de onderlinge

organen, etc. Daarna volgt uitleg.

De behandeling bestaat uit rustige handgrepen. Darmkrampjes bij baby’s kan een osteopaat goed beh andelen. Het onderzoek richt zich op de beweeglijkheid van organen, zenuwen die deze organen aansturen, vragen over voeding, etc.

Oorontsteking Je kindje heeft nu al voor de derde keer oorontsteking. Is hij of zij aangestoken door andere kindjes op het kinderdagverblijf? Die blijken echter geen oorontsteking te hebben. Is er een andere mogelijkheid dan antibiotica en buisjes?

Een osteopaat denkt hetzelfde en onderzoekt de mogelijkheden. Soms zijn er redenen waardoor slijmvliezen steeds opzwellen en de buis tussen keel en middenoor verstopt zit, soms staat er veel spanning op het gebied rondom het oor, soms is er een relatie met voeding. Door goed doorvragen en subtiele, zachte handgrepen onderzoekt de osteopaat je kindje, bespreekt wat hij/ zij gevonden heeft en komt met een behandelplan. Terugkerende oorontstekingen zijn soms goed te behandelen door een osteopaat. De behandeling richt zich op een betere functie en drainage van het oor.

Dit draagt bij aan het herstel en een betere weerstand.

Kijk op www.osteopathie.nl voor informatie en osteopaten bij jou in de buurt. Osteopaten met MRO achter hun naam staan ingeschreven in het kwaliteitsregister. Vraag er altijd naar.

Foto: Erma van Dijk

Craniosacraal-therapie werkt met natuurlijke processen van de mens zelf wacht, als hun kinderwens niet wordt vervuld of als de zwangerschap verloopt met kwalen en pijnen die erger zijn dan verwacht. De geboorte was langdurig en pijnlijk, de kraamfase verloopt moeizaam, er wordt veel gehuild, er is vermoeidheid of misschien lukt de borstvoeding niet goed. Dan kun je de hulp van een craniosacraal-therapeut inschakelen, maar je zou de mogelijke problematiek ook voor kunnen zijn met cranio.

ren. Zoals bijvoorbeeld bij kinderen met reflux of die niet goed aan de borst drinken. Bij spanning op tong of lippen kunnen ze het vacuüm niet vasthouden en laten ze telkens los.

Die spanning kan in het lichaam zijn gekomen omdat de baby klem zat tijdens de zwangerschap, zoals te zien door asymmetrie in het hoofdje en/of gezichtje of bij de schouders of heupen. Vaak is dat al met een of twee behandelingen te verhelpen.

Inschakelen van een craniosacraal-therapeut kan al bij het ontstaan van de kinderwens. De periode waarin vader en moeder hun lichaam; dus zowel hun hoofd, hart als handen, voorbereiden op het krijgen van hun kind. Craniosacraal-therapie werkt met natuurlijke processen van de mens zelf en activeert het zelfherstellend vermogen.

Wij maken contact met jou, met onze zintuigen en met compassie.

We luisteren en voelen hoe het met je is, door je lichaam zacht aan te raken. Zo luisteren we niet alleen met onze oren naar jouw woorden, maar ook met onze handen naar wat er in jouw lichaam aan het gebeuren is.

Zenuwstelsel en stresssysteem Craniosacraal-therapie werkt met het zenuwstelsel dat alle processen in je lichaam bestuurt via zenuwen en hormonen. Een deel daarvan kan alle andere processen op een laag pitje zetten met het zogenaamde stresssysteem, bedoeld om te kunnen overleven in gevaarlijke situaties. Is het gevaar geweken, dan kunnen alle processen weer hun werk gaan doen.

Soms ontstaat er echter een teveel aan stress en gaat het terugverwerven van de ontspanning niet goed. Ons lichaam kan het teveel aan energie in ons lijf opslaan en het op een rustiger moment ontladen. Blijft dat moment uit, of blijft er teveel spanning, dan kan een craniosacraal-therapeut helpen.

Wat ik veel zie zijn baby’s met een zware bevalling achter de rug, waarbij veel weeënkracht op de wervelkolom heeft ingewerkt, terwijl de baby klem zat in het bekken. Dat waren soms langdurige bevallingen of juist hele snelle. Maar ook baby’s die zo vast zaten dat er geholpen moest worden met de vacuümpomp en baby’s die met de keizersnede geboren zijn. In hun lijfje missen zij wat het doorkomen in het geboortekanaal bij een natuurlijke bevalling doet; het in elkaar schuiven van botten en weefsels die na de bevalling allemaal op hun plek schuiven.

Impact Dat proces van een kinderwens, wel of geen natuurlijke conceptie, zwangerschap, geboorte en de kraamfase, heeft een enorme impact op het leven van ouders en hun kind. Jammer genoeg trekken ouders soms pas aan de bel als het niet loopt zoals ver-

Spanning en overstrekken Een baby met teveel spanning in zijn lijfje zie je overstrekken; soms lukt het niet om rustig bij mama te drinken en blijft hij bewegen. Ook gaan sommige baby’s huilen. Bij zoveel spanning kunnen sommige lichaamsdelen niet goed functione-

Meer informatie De meeste zorgverzekeraars vergoeden de behandelingen vanuit de aanvullende verzekering. Er is geen verwijzing nodig van de huisarts.

Kijk voor meer informatie of een craniosacraal-therapeut bij jou in de buurt op: www.cranio-nederland.nl

In sommige landen maken craniosacraal-therapeuten al vaak deel uit van kraamafdelingen in ziekenhuizen en geboorteklinieken. Bij ons is dat nog niet het geval, maar stijgt de samenwerking tussen verloskundigen en craniosacraal-therapeuten wel. Omdat craniosacraal-therapie een van de zachtste manieren van lichaamswerk is, is het zo geschikt voor baby’s. Ook als ze nog in de buik vertoeven kunnen ze al behandeld worden, samen met hun moeder.

Erma van Dijk, therapeut en docent craniosacraaltherapie, gespecialiseerd in lactatieproblemen.

33

Podotherapeuten zijn specialist op gebied van voetgerelateerde klachten aan voeten, knieĂŤn, heupen en rug.

Neem voor meer informatie contact met ons op: Mail naar: info@voetstuk.nl of bezoek eens: www.voetstuk.nl

WIJ PLAATSEN U OP EEN VOETSTUK WANT IEDER MENS IS UNIEK Groningen Laan van de Vrijheid 130 9728 GH Groningen 050 527 43 34

Assen Stelmakerstraat 13a 9403 VB Assen 0592 79 80 06

Stadskanaal Boerhaavestraat 1 9501 HE Stadskanaal 0599 72 90 09

Ureterp Valom 19 9728 GH Groningen 0512 74 80 04

Foto: Shutterstock

Besteed (meer) aandacht aan je voeten als je zwanger bent!

We gaan vaak slordig met onze voeten om en besteden er weinig aandacht aan. Dat verandert als we bijvoorbeeld gaan hardlopen. Dan moeten onze voeten het gewoon doen en ervaren we elk pijntje direct als storend. Ook als je zwanger bent hebben je voeten het zwaarder. Verzorg ze dus goed en laat naar je voeten en enkels kijken als je er last van hebt. Of als ze pijn (blijven) doen.

Als je zwanger bent neemt je gewicht toe, veranderen je hormonenhuishouding en bloedcirculatie, noem maar op. Daardoor krijgt je lichaam het nodige te verduren.

Wat ook geldt voor je rug, knieën, enkels en voeten. Natuurlijk kun je denken dat dit bij je zwangerschap hoort, maar dat wil niet zeggen dat je het zomaar moet (blijven) accepteren.

Nobody’s perfect Geen mens is perfect en afwijkingen horen erbij. Zolang je daar goed mee kunt leven is er niets aan de hand. Dat kan veranderen als je zwaarder werk moet doen of gaat sporten.

Dan kun je plotseling wel last krijgen van je knie, enkel of voet. Wordt dat erger, dan pak je het aan door naar je huisarts te gaan, de pedicure te bezoeken of je training aan te passen. Het zijn situaties die vergelijkbaar zijn met je zwangerschap, als je lichaam ook binnen korte tijd meer te verduren krijgt. En die pijntjes of dat vervelende gevoel je steeds meer gaan irriteren en je echt pijn krijgt.

Kantelen Als je zwanger bent en last krijgt van je voeten merk je dat meestal onder je voorvoet, aan je enkel of voetboog en in je hiel. Ook kun je

steken of tintelingen in je voorvoet en tenen krijgen, mogelijk samen met last van je benen of knieën. Oorzaak is het kantelen van je voeten als je staat of loopt, in combinatie met je gewichtstoename. Daardoor kan overbelasting van een spier, de aanhechting van een spier of banden in je voeten ervoor zorgen dat je pijn krijgt, meestal aan de binnen- of onderkant van je voet. Ook kun je meer vocht vasthouden waardoor zenuwen in je voet of enkel bekneld kunnen raken en pijn kan ontstaan in het gedeelte van je voet achter die beknelling.

Wat nu?

Denken dat het vanzelf overgaat is meestal niet de beste aanpak als het om pijn gaat.

Bovendien is het niet nodig; je kunt er namelijk wat aan laten doen. Gaat het om wat kleins als een ingegroeide nagel of een likdoorn, dan kun je daarvoor bij een pedicure of voetverzorger terecht. Is de pijn erger en gaat die ook niet weg, dan is een bezoek aan een podotherapeut aan te raden. Een podotherapeut is gespecialiseerd in het onderzoeken en behandelen van klachten die ontstaan door het niet goed functioneren van je voeten als je staat en/of loopt. Maak een afspraak (je hebt geen verwijzing van je huisarts nodig), leg uit wat je probleem is en vraag om een onderzoek.

“Als je zwanger bent neemt je gewicht toe.”

Een overzicht van alle podotherapeuten in Nederland vind je op www.podotherapie.nl.

Daar vind je ook antwoorden op allerlei vragen en uitleg over dit vakgebied. Bij het onderzoek worden je voeten bekeken, evenals je knieën, heupen en de stand van je rug, samen met een advies en behandelplan. Gaat dat goed, dan kun je weer volop genieten van je zwangerschap zonder last van je voeten. Heerlijk toch?

35

DADDY, ARE YOU READY? Weet jij de antwoorden op al deze vragen, dan ben je al heel goed op weg voor jouw vaderschap! Heb je meer dan 2 fouten, dan heb je nog wat huiswerk te doen voordat die kleine in je leven is. Heb je meer dan 5 fouten? Oei, dat is dus serieus aan het werk, het gaat absoluut niet vanzelf!

Waar helpt een lactatiedeskundige mee?

Borstvoeding Bevalling Flauwgevallen vaders

6.

A. B. C.

De kraamzorg is er: Voor het smeren van de beschuitjes Voor de vader die het enorm zwaar heeft gehad Voor moeder, vader en kind

2. Wat kan je vriendin allemaal vergeten als ze aan zwangerschapsdementie lijdt?

A. Haar sleutels of haar tas B. De afspraak bij de verloskundige C. Alle bovenstaande en nog veel meer

7.

A. B. C.

Wie zijn de belangrijkste beslissers?

De verloskundige Je schoonmoeder Jij en je vrouw

8.

A. B. C.

Wat smeer je op rode billetjes?

Vitamine D Zinkzalf Niets, gewoon een schone luier

1.

A. B. C.

3. Wat is inbakeren?

A. De baby armpjes met een doek strak tegen het lichaam klemmen voor een rustige slaap B. De baby in een draagzak, buik tegen buik aan de voorkant C. De baby in slaap neuriën 4. Welke vitaminen moet je je kind elke dag geven tot ze vier zijn?

A. Vitamine A B. Vitamine D C. Vitamine K 5.

A. B. C.

Als aanstaande vader is je rol... (vul aan) Superbelangrijk Niet van toegevoegde waarde Pas belangrijk bij de bevalling

9. Wat moet je binnen 3 dagen na de bevalling doen?

A. Babyshower B. Aangifte C. Vrucht erkennen 10. Welke medische handeling wordt van de vader verwacht?

A. De vacuümpomp bedienen B. Inknippen C. Navelstreng doorknippen 11. Hoe lang wordt de kraamvisite geacht te blijven?

A. Half uur tot maximaal een uur B. Een middag of avond C. Tot de kleine zindelijk is 12.

A. B. C.

Wat heb je als man aan de kraamzorg?

Ze kan je eten koken en was doen Je kunt een hoop van haar leren Ze doet jouw taken thuis, terwijl jij kunt werken

13. Hoe maak je de artsen in het ziekenhuis duidelijk wat je wensen zijn bij de bevalling?

A. Telkens duidelijk op je strepen staan B. Samen een geboorte plan maken C. Alles op z’n beloop laten 14. Wat is stuwing?

A. De melkproductie die op gang komt B. De rit naar het ziekenhuis als de bevalling al begonnen is C. Het uitdrijven van de placenta 15. Wat is een babymoon?

A. Het zien van de blote billen van je baby B. Een laatste romantische vakantie alleen met je partner vóór de bevalling C. De geboorte van je baby bij volle maan DE JUISTE ANTWOORDEN ZIJN: 1-A, 2-C, 3-A, 4-B, 5-A, 6-C, 7-C 8-B, 9-B, 10-C, 11-A, 12-B, 13-B, 14-A, 15-B 36

In vorm blijven als je zwanger bent (en daarna)

Als je zwanger bent neemt je buikomvang toe, worden je borsten groter en gaat je kleding strakker zitten. Heel normaal allemaal. Vanaf ongeveer 11 weken zwangerschap is zichtbaar dat je zwanger bent, gaat je buik sneller groeien en stijgt je lichaamsgewicht met circa 1/2 kilo per week. Tijdens de zwangerschap zul je tussen 12 à 18 kilo aankomen.

Dat is volstrekt natuurlijk, maar mogelijk vraag je jezelf voor de spiegel wel eens af hoe je weer back in shape komt. En wat je daaraan kunt doen.

Sportief, actief en (meer) bewegen Ben jij sportief en sportte je voor je zwangerschap al regelmatig? Ga daar dan zeker mee door of pak het opnieuw op, maar pas tempo en inspanningen aan, als je dat al niet deed. Actief sporten helpt om je conditie op peil te houden, kwaaltjes te verminderen en minder last te hebben van lichamelijke ongemakken. Blijven werken aan je fitheid

biedt alleen maar voordelen, nu en straks bij de bevalling. Overdrijf het echter niet en luister naar de reacties van je lichaam. Ben je niet zo’n sportief type, probeer dan in elk geval om meer te bewegen. Kom van de bank, ga de frisse lucht in, doe waar jij je lekker bij voelt en bouw het rustig op. Wandelen, zwemmen en fietsen zijn ideaal. Door je elke keer iets meer in te spannen kom je beter in vorm en blijf je dat. Nu en na de bevalling.

Fitness tips In dit magazine staat een artikel over zwangerschapszwemmen. In water voel je nauwelijks je gewicht, heb je geen last van je buik en rug en ontspan je heerlijk tussen de oefeningen door. Op het internet vind je vast een zwembad bij jou in de buurt waar ze zwangerschapszwemmen organiseren. Ook kun je meedoen aan ZwangerFit®-trainingen van de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek; een combinatie van zwangerschapsbegeleiding en verantwoorde toepassingen uit de aerobic- en fitnesswereld. Al vanaf 12 weken zwangerschap kun je er terecht.

Natuurlijk in aangepast tempo, met een loopschema op maat en alleen als je verloskundige of gynaecoloog het goed vindt. Een goede sportbeha is daarbij zeker aan te raden en eventueel een buikband voor extra steun. Besteed veel aandacht aan je warming up en cooling down in verband met je hogere lichaamsgewicht, wissel hardlopen af met wandelen en loop geen marathons.

Er kan meer Wat je ook kunt doen is fietsen (geen wielrennen!), fitnessen of aerobics, golfen, tennissen, squashen of badmintonnen. Er kan veel meer dan je misschien denkt. Raadpleeg echter eerst je gynaecoloog, huisarts en/of verloskundige, vraag de trainer of sportschool om advies en vermijd risico’s.

Handige tip!

Elke vrouw is verschillend en elk lichaam reageert anders op zwanger zijn. Is dat een open deur of een uitdaging? Hoe groot de verschillen soms ook zijn, dat wil niet zeggen dat je er niet het nodige aan kunt doen om er goed uit te (blijven) zien. Tijdens je zwangerschap en daarna.

Sommige sporten tijdens de zwangerschap in de vorm van een cursus kunnen worden vergoed door verschillende aanvullende verzekeringen.

Vraag er dus vooraf naar bij je zorgverzekeraar of raadpleeg je polis.

Lopen en hardlopen Heb je eerder aan hardlopen gedaan, dan kun je daar ook tijdens je zwangerschap mee doorgaan.

37

Weet je dit al?

Bij zwanger worden, zwangerschap en de bevalling krijg je te maken met allerlei nieuwe begrippen, wetenswaardigheden en soms ook jargon. Vandaar dit artikel met een groot aantal onderwerpen in alfabetische volgorde, bedoeld om jou wat meer wegwijs te maken.

Aangifte Je bent verplicht om binnen 3 dagen na de geboorte van jullie baby aangifte te doen. Dat doe je in de gemeente waar jullie kind is geboren. Na de aangifte geeft de ambtenaar van de burgerlijke stand een geboorteakte af.

Is dit niet mogelijk door het weekend of een feestdag, dan wordt de termijn voor de aangifte verlengd zodat er tenminste 2 werkdagen overblijven om geboorteaangifte te doen. Verplicht om aangifte te doen zijn de vader of de moeder uit wie het kind niet is geboren. Bevoegd om aangifte te doen is de moeder uit wie het kind is geboren.

Alcohol Denk eraan dat als jij zwanger bent en alcohol drinkt, je kindje met je mee drinkt. Direct al. Welke negatie-

38

ve invloeden dat heeft op de groei en ontwikkeling van de baby is bij elke vrouw verschillend. Wil je geen enkel risico lopen, stop dan met alcohol drinken vanaf het moment dat je weet dat je zwanger bent.

Bedklossen en ondersteek regelen Vanaf 37 weken moet je een verhoogd bed en ondersteek in huis (op de begane grond) hebben, ook al beval je in het ziekenhuis. Het bed moet minimaal 70cm hoog zijn. Dit bereik je door het bed op klossen of bierkratjes te plaatsen. Klossen kun je gratis lenen, evenals een ondersteek.

Bevalling Wij hebben een wereldwijd unieke keuzevrijheid waarbij je zelf mag bepalen of je thuis, in een ziekenhuis of in een geboortecentrum wilt bevallen.

Aangezien ziekenhuizen en geboortecentra verschillende prijzen hanteren voor een poliklinische bevalling zonder medische indicatie is ervoor gekozen om een vast bedrag (â‚Ź 215 in 2019) door de zorgverzekeraars te laten vergoeden. Het verschil tussen het tarief voor een poliklinische bevalling zonder medische indicatie en de â‚Ź

211 die door de zorgverzekeraar wordt vergoed, is de eigen bijdrage voor de verzekerde. In een geboortecentrum bedraagt de eigen bijdrage â‚Ź 357,84 (2019). Soms heb je geen keus en is er een medische noodzaak om in het ziekenhuis te bevallen. Dit zal de verloskundige aangeven en dan zijn er geen kosten aan verbonden.

Drugs Of het nu om hard- of softdrugs gaat, allebei zijn ze schadelijk voor je ongeboren kind. Stop er dus direct mee zodra je weet dat je zwanger bent. Dat klinkt makkelijker dan het is, zeker als je verslaafd bent. Gebruik jij soft- of harddrugs en ben je zwanger? Neem dan zo snel mogelijk contact op met je huisarts. Hij kan je verwijzen naar instanties die je helpen om te stoppen of af te kicken.

Erkenning regelen Een man is automatisch wettelijk vader als hij is getrouwd of een geregistreerd partnerschap heeft met de moeder van zijn kind. Zijn jullie dit niet en wil je wel dat je partner als wettelijke vader van het kindje wordt gezien, dan is het verstandig om in

en ben je net zwanger, neem dan direct contact op met je huisarts of apotheek om te overleggen of je je huidige medicijnen kunt blijven gebruiken of dat een ander middel beter is. Ook als het om een tijdelijk en/of vrij beschikbaar geneesmiddel gaat is dat verstandig.

Over tijd Wil je zwanger worden, begin dan direct met het slikken van foliumzuur. Dat koop je bij de drogist of apotheek en neem je ± 4 weken vóór de zwangerschap in. Ben je over tijd en twijfel je of je zwanger bent, doe dan een zwangerschapstest.

de zwangerschap samen naar het gemeentehuis te gaan om de erkenning te regelen. Bij sommige gemeenten moet je vooraf een afspraak maken. Het is aan te raden om dit al vroeg in de zwangerschap te regelen, het liefst voor de 24e week.

Koortslip Bij zwangerschap is de kans op een koortslip groter. Het tintelende gevoel gaat over in blaasjes die openbarsten en overgaan in wondjes.

Maak je geen zorgen, maar behandel ze goed en kom er verder niet aan.

Ben je bijna uitgerekend en krijg je een koortslip, neem dan contact op met je verloskundige om besmetting van de baby te voorkomen.

Kraampakket In een kraampakket zit alles voor een thuisbevalling en de kraamperiode.

Meestal kun je dit pakket via je zorgverzekeraar aanvragen. Er zijn echter verzekeraars die zo’n pakket alleen vergoeden als je een aanvullende verzekering hebt. Vraag daarom je zorgverzekeraar hoe dit zit. Is er geen vergoeding, dan moet je zelf een kraampakket aanschaffen. Zorg ervoor dat je het rond de 30 weken zwangerschap in huis hebt.

Medicijnen Gebruik je regelmatig medicijnen

Roken Roken is ongezond en slecht voor je gezondheid. Hoe moet dat dan zijn voor je ongeboren kindje? Toch roken veel zwangere vrouwen of ze roken mee in de nabijheid van anderen.

Roken als je zwanger bent zorgt voor enorme gezondheidsrisico’s voor je baby. Stop er dus mee zodra je weet dat je zwanger bent.

Uitwendige versie Als je kindje rondom 36 weken zwangerschap met het kontje beneden ligt in plaats van met het hoofdje, bestaat de mogelijkheid om het kindje te laten draaien. Dit wordt ook wel uitwendige versie genoemd.

Je verloskundige kan je er alles over vertellen.

Vakanties en vliegen Meestal kun je tot de 31e week van je zwangerschap vliegen, maar houd rekening met je terugreis want je kunt na 36 weken worden geweigerd. Bij KLM mag je (als er geen complicaties zijn of zijn geweest) tot de 36e week mee en bij een tweeling tot de 34e week. Tussen 28 en 34 weken vragen veel vliegmaatschappijen om een zwangerschapsverklaring.

Heb je die niet, dan mogen ze je weigeren. Ook kan je worden gevraagd om een vrijwaringsverklaring te ondertekenen waarmee je de

vliegmaatschappij niet aansprakelijk stelt voor mogelijke complicaties onderweg. Vraag dus altijd van tevoren welke regels de vliegmaatschappij hanteert bij zwangerschap.

Zorgverzekering Wanneer je zwanger wilt worden, of als je het al bent, is het goed om naar je zorgverzekering te kijken.

Soms kan het nodig zijn om die aan te passen. Denk bijvoorbeeld aan het vergoeden van een ziekenhuisbevalling, kraamzorg, ambulanceritten, couveusenazorg, e.d.

Zwangerschapsverlof Als je zwanger bent, heb je recht op 6 weken zwangerschapsverlof vóór de datum dat je bent uitgerekend.

Wil je liever nog wat langer doorwerken, dan mag dat tot 4 weken voor die datum. De dagen die je in dat geval overhoudt, neem je mee naar je bevallingsverlof. Besluit je door te werken en word je ziek tussen de 4e en 6e week, dan ga je automatisch met verlof. Als je bent bevallen, begint je bevallingsverlof. Dit duurt minstens 10 weken, ook als je baby later wordt geboren dan de uitgerekende datum. Opgeteld duren je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof dus altijd minstens 16 weken.

Het kraamverlof (doorbetaald verlof) voor je partner is per 1 januari 2019 uitgebreid naar 5 dagen. Dit verlof moet binnen 6 maanden na de geboorte van je kind worden opgenomen.

39

Ben jij goed voorbereid op je kraamtijd?

Wij helpen je graag

Een ontspannen kraamperiode

Negen maanden heb je de tijd om je voor te bereiden op de komst van je kindje. Dat is belangrijk, want een goede voorbereiding zorgt voor een ontspannen kraamperiode. Wij helpen je hier graag bij!

We kunnen ons voorstellen dat je met allerlei vragen zit, zoals: • Welke kraamhulpmiddelen heb ik nodig?

• Wanneer heb ik een borstkolf nodig?

• Moet ik mijn baby inbakeren?

• Is mijn huis wel kind-proof?

• Hoe kom ik straks weer snel back in shape?

Wij vertellen het je graag op medipoint.nl/zwanger Bovendien vind je hier allerlei leuke aanbiedingen en zwangersschap-proof recepten.

40

Leen je bedverhogers GRATIS bij ons

Lenen, huren en kopen | 088 – 10 20 100 | medipoint.nl/zwanger

Wat je moet weten over kraamzorg De Nederlandse kraamzorg is uniek op de wereld, maar wat houdt kraamzorg nu eigenlijk in? Even kort: In je kraamperiode leert de kraamverzorgende je hoe je je kindje het beste kunt verzorgen, helpt ze bij de borstvoeding, geeft ze tips en adviezen en ondersteunt ze jullie op allerlei manieren.

Geef je borstvoeding dan heb je recht op 49 uur kraamzorg, verdeeld over 8 dagen.

Bij flesvoeding is dat 45 uur. Beval je poliklinisch, in een geboortecentrum of in het ziekenhuis, dan wordt het aantal dagen dat je daar verblijft in mindering gebracht op het aantal uren kraamzorg. De kraamzorgperiode kan indien nodig in overleg met je verloskundige en de kraamzorg worden uitgebreid.

Goede raad: wees op tijd • Vraag, zodra je weet dat je zwanger bent, je zorgverzekeraar naar vergoedingen en eigen bijdragen op het gebied van kraamzorg en voorkom verrassingen; • Vraag kraamzorg aan als je weet dat je zwanger bent of in elk geval voor de 16e week van je zwangerschap; • Belangrijk is dat je je uiterlijk in de derde

maand van je zwangerschap bij een kraamcentrum bij jou in de buurt aanmeldt. Ook als je niet thuis wilt bevallen.

Let op: Alleen bij tijdige aanmelding kom je in aanmerking voor kraamzorg. Je verloskundige kan dat ook voor jullie regelen.

Bijna alle verloskundigen werken samen met kraamcentra in hun naaste omgeving.

Indicatieprotocol Je aantal uren kraamzorg wordt aan de hand van het landelijk indicatieprotocol kraamzorg bepaald. Met dit protocol kunnen verloskundigen, kraamzorginstanties en verzekeraars op dezelfde manier bepalen welke kraamzorg voor jou het beste is. Dat gebeurt op drie momenten (‘indicatiestellingen’): 1) als je 36 weken zwanger bent en de indicatiestelling bij jou thuis wordt gedaan; 2) op de dag dat je thuis bent bevallen en 3) drie tot vier dagen na je bevalling thuis. Beval je niet thuis, dan wordt de kraamzorg bepaald op de dag dat je met je baby thuiskomt en nogmaals later in de kraamperiode.

“Vraag kraamzorg aan als je weet dat je zwanger bent.”

Lees dit artikel verder op pagina 42

41

Bij 2) en 3) bepalen de verloskundige (of huisarts) en de kraamverzorgende samen welke kraamzorg voor jou en je baby het beste is. En ook of een herindicatie nodig is.

Verzekering Kraamzorg valt binnen het basispakket van je zorgverzekering met een minimum van 24 en een maximum van 80 uur, verdeeld over maximaal 10 dagen en ingaande op de dag van je bevalling. Wel is de plek waar je bevalt van invloed op het aantal kraamzorgdagen.

De dagen dat jij en je baby in een ziekenhuis of geboortecentrum verblijven worden in mindering gebracht op de kraamzorguren.

Bij kraamzorg bij jullie thuis is er geen sprake van eigen risico op je zorgverzekering, maar wel van een wettelijke eigen bijdrage van â‚Ź 4,30 per uur. Vandaar de tip om op tijd contact op te nemen met je zorgverzekeraar en om advies te vragen.

Wat heb je nodig in de kraamtijd Ben je aanvullend verzekerd dan krijg je een gratis kraampakket. Bij een basiszorgverzekering moet je dat kopen. Kraampakketten zijn er vanaf Âą 21 euro. Je kunt een kraampakket natuurlijk ook zelf samenstellen en de verschillende artkelen los kopen. Dit is de basissamenstelling: Matrasbeschermer of kraammatras, onderleggers, kraamverband, stretchbroekjes, watten en steriele gaasjes, koortsthermometer (liefst digitaal), alcohol en desinfecterende zeep en een navelklem.

Natuurlijk heb je meer nodig. Op het internet vind je allerlei lijstjes en anders kan je verloskundige je daaraan helpen. De kraamzorg stelt ook eisen aan wat je in huis moet hebben. Vraag daar dus naar.

Kraamzorg Jullie kraamverzorgende zorgt voor rust en regelmaat in jullie huis, streeft ernaar dat jij en je kindje voldoende rust krijgen en zorgt ervoor dat het jullie goed gaat.

Verder helpt ze jou en je kindje met de lichamelijke verzorging en controleert ze de baby dagelijks op groei, gewicht, temperatuur, kleur en algeheel welbevinden.

Ook houdt ze jou in de gaten, waaronder de controle van je buik (locatie van je baarmoeder), het gebied rond je eventuele hechtingen en het verloop van de genezing. Dat houdt ze allemaal bij in het zorgplan, waarbij ze contact houdt met de

42

verloskundige. Ook leert ze je hoe je het beste je kindje kunt verzorgen, helpt ze bij bij het aanleggen en geven van borstvoeding en -bij flesvoeding- hoe je flesvoeding maakt, wat de juiste temperatuur is en ook hoe en hoe vaak je het flesje geeft. In de kraamperiode komt de verloskundige als verantwoordelijke voor de zorg voor jou en je kindje regelmatig even kijken.

Samen wennen Na je bevalling heb je er een flinke verantwoordelijkheid bij, terwijl je nog moet bijkomen van de bevalling. Gelukkig heb je dan de kraamverzorgende om je heen.

Zij let op de gezondheid en rust van jou en de baby, beantwoordt je vragen en stelt je gerust als je je zorgen maakt. Ze begroet de kraamvisite, bewaakt de bezoektijden, neemt lichte huishoudelijke werkzaamheden op zich en betrekt jou, je partner en eventuele andere kinderen bij de verzorging van jou en jullie kindje.

Zo wennen jullie samen op een plezierige manier aan de nieuwe situatie. Naast een goede en professionele verloskundige, levert een deskundige en zorgzame kraamverzorgende dan ook de beste basis voor een plezierige, geruststellende en mooie kraamperiode.

Nacontrole Op de achtste dag is de kraamperiode voorbij en in de zesde week na de bevalling is het tijd voor de nacontrole. Deze vindt (op afspraak) plaats in de verloskundigenpraktijk. Bij deze controle word je gevraagd hoe de kraamperiode is verlopen, hoe het gaat met de voeding, hoe de baby groeit, hoe het dag-nacht ritme verloopt en ook of jullie al gewend zijn aan de nieuwe gezinssituatie.

Natuurlijk wordt er ook gekeken naar je eventuele wonden, naar het vloeien en naar het functioneren van je bekkenbodemspieren. Verder wordt je bloeddruk en eventueel je ijzergehalte gecontroleerd en kun je vragen stellen.

Anticonceptie Meestal ben je na de bevalling weer snel vruchtbaar. Wil je eerst de tijd nemen of voor een langere periode voorkomen dat je weer zwanger wordt, overleg dan met je verloskundige welke vorm van anticonceptie voor jou het meest geschikt is.

Natuurlijke kraamzorg Anders dan bij reguliere kraamzorg is de harmonie van lichaam, ziel en geest het uitgangspunt van natuurlijke kraamzorg die is gebaseerd op het gedachtegoed van Rudolf Steiner, grondlegger van de antroposofie. Belangrijke elementen bij natuurlijke zorg zijn warmtezorg, zorg voor kleding, omhulling, rust, ritme en regelmaat. “In plaats van het nalopen van protocollen kijken wij naar wie er in de wieg en het kraambed ligt en waar moeder en kind het meest bij gebaat zijn”, aldus Yvonne Schrijver, eigenaar van Kraamzorg Naturelle en bestuurslid van de brancheorganisatie Natuurlijke Kraamzorg.

Waarin onderscheidt natuurlijke kraamzorg zich het meest van de reguliere vorm? Schrijver: “Een andere manier van kijken en persoonlijke aandacht. Wat heeft het kindje nodig en waar is de moeder bij gebaat? Waar de reguliere kraamzorg al gauw zegt: ‘doe die muts maar af’, zeggen wij: ‘houd die muts maar op’, want baby’s die warm zijn zien minder geel, vallen minder af en drinken

en slapen beter. Een warme baby heeft een makkelijker opstart. Ook moeders moeten warm zijn; met warme voeten voorkom je hoofdpijn als je stuwing hebt.”

Warmte, zorg en aandacht Hoe kijkt de reguliere kraamzorg tegen deze natuurlijke vorm aan?

“Natuurlijk zijn er discussies, maar ik zeg dan: kijk nou eens in die wieg en wat daar ligt. En dan zijn we er het al snel over eens dat een warme en tevreden baby het beste is. Voor de baby en de moeder. Vroeger was een geboorte een soort familiegebeuren, maar dat is verdwenen. Bovendien moeten jonge ouders al zoveel. Wij stellen daar warme moederlijke zorg voor baby en moeder tegenover, waarbij warmte, zorg en aandacht centraal staan.” Die warmte wordt zelfs letterlijk geleverd. “Ik heb altijd wat kleding van wol en zijde bij me voor warme omhulling van de moeder en een lekker ingepakt baby’tje.

En ik besteed veel tijd en aandacht aan borstvoeding.“ Gediplomeerde kraamverzorgenden die natuurlijke kraamzorg willen geven moeten zich eerst bekwamen voordat zij zich

certificaathouder mogen noemen.

“Natuurlijke kraamzorg is geen kunstje, maar je moet je verinnerlijken met de materie. Het gaat niet om een leerboek, maar om een proces dat je beleeft. Het resultaat is betere kraamverzorgsters die kijken wat er nodig is en daarnaar handelen.”

Geen kunstje Gediplomeerde kraamverzorgenden die natuurlijke kraamzorg willen geven moeten zich eerst bekwamen voordat zij zich certificaathouder mogen noemen. “Natuurlijke kraamzorg is geen kunstje, maar je moet je verinnerlijken met de materie. Het gaat niet om een leerboek, maar om een proces dat je beleeft. Het resultaat is betere kraamverzorgsters die kijken wat er nodig is en daarnaar handelen.”

Meer weten?

Meer informatie over Natuurlijke Kraamzorg vind je op: www.kraamzorgnaturelle.nl en www.natuurlijkekraamzorg.eu. Daar vind je ook de lijst met namen en adressen van certificaathouders Natuurlijke Kraamzorg in het hele land.

43

Zilverkapjes

Zilver voor een efficiënte bescherming van de tepel

zonder creme of medicijn te gebruiken geneest tepelontstekingen en spruw verzilverde kapjes met puur zilver anti-bacterieel en anti-schimmel duurzaam • herstelt tepelkloven ecologisch verantwoord uniek patent

44

Taxandriaplein 38, ‘s-Hertogenbosch • T +31 6 4149 0353 contact@zilverkapjes.nl • meer info: www.zilverkapjes.nl

Borstvoeding, de meest normale gang van zaken “Het zelf voeden van je kind na afloop van de zwangerschap is de meest normale gang van zaken. In die eenvoudige verklaring zitten alle voordelen van borstvoeding besloten. Terwijl de nadelen erin zitten als je geen borstvoeding geeft”, aldus lactatiekundige en kinderdiëtist Stefan Kleintjes uit het Groningse Bedum, schrijver van diverse boeken en aangesloten bij www.borstvoeding.com.

Het is zo ontzettend jammer dat 80% van de moeders graag borstvoeding geeft, maar dat dit om de een of andere reden bij velen niet lukt. Dat komt omdat het gros van de zorgverleners niet over de juiste kennis beschikt om vrouwen de goede kant op te helpen. Daardoor houdt ± 50% van hen er al na enkele weken mee op.

Allemaal als gevolg van wat ik slechte borstvoeding ondersteuning noem.”

Kunstvoeding en marketing Deze slechte borstvoedingondersteuning is Stefan een doorn in het oog. “Door onvoldoende scholing en juiste kennis over borstvoeding gaat veel fout. Vroeger werd in dat soort gevallen het kind door een andere moeder ‘overgenomen’ om het borstvoeding te geven, maar dat zie je nauwelijks meer in ons land.” Een andere, niet te onderschatten, factor is de kunstvoeding. “Er is veel vertrouwen in kunstvoeding, wat wordt

aangewakkerd door de marketing vanuit de industrie. Maar wat moeders daarmee ontnomen wordt, is het eigenlijke moederlijke gedrag en haar instinct.”

Instinct De vrouw die borstvoeding wil geven heeft dus iemand nodig die verstand van zaken heeft. “Lukt het wel, dan is er niets fijner en gemakkelijker voor moeders als je kind lekker bij je drinkt. Als moeder heb je het recht om je kind te voeden, ook op het werk. Het mag wel, maar wat je ziet is dat moeders klem komen te zitten omdat er toch met een scheef oog naar hen gekeken wordt. Ik ken heel veel vrouwen, van ongeletterd tot hoogopgeleid, en allemaal hebben ze er plezier in om hun kind de borst te geven. Borstvoeding zit in het instinct van elke moeder, maar het gemis aan acceptatie in de maatschappij doet dat instinct soms geweld aan.”

Besparing op zorgkosten Hoe moet het wel? “Door zorgverleners te scholen en als moeders de hulp van lactatiekundigen kunnen inroepen. Het verbaast me dat de overheid daar niets aan doet, want borstvoeding bespaart zorgkosten.

Zoals 25 tot 43% minder kans op borstkanker omdat je je lijf gebruikt zoals het hoort. Minder probleemgebitten bij kinderen omdat zijn kaken en kaakspieren getraind zijn met als

gevolg een mooi en ruim gebit. Minder heftige verkoudheid en luchtweginfecties. Minder kans op allergie en eczeem. Minder ziekteverzuim wat werkgevers kosten bespaart. Dichtbij je moeder zijn geeft meer hechting met je kind en zorgt voor een lagere stressspiegel en een beter immuunsysteem. Alleen maar voordelen dus.

Daarom wil ik a.s. moeders meegeven: ‘Ik mag er zijn. Daar heb ik die borsten voor!’ Ze moeten er alleen zelf wel wat voor doen.” Wil je meer weten over borstvoeding kijk dan op www.borstvoeding.com. Ook is er een Facebookpagina, Twitter en is hier het boek ‘Borstvoeding’ te verkrijgen.

Moedermelk, gewoon de meest volwaardige zuigelingenvoeding Moedermelk is een soorteigen lichaamsvloeistof, speciaal gemaakt om de baby te voeden zolang die nog niet in staat is om zichzelf te voeden. Naast eiwitten, vetten, koolhydraten, vitaminen en mineralen, onmisbaar voor de groei, bevat moedermelk ook veel stoffen die de baby actief en passief helpen bij de opbouw van een toereikend immuunsysteem. Borstvoeding is de biologische norm en heeft vanuit de baby gezien, en dus niet alleen medisch, de voorkeur boven welke andere voeding dan ook. - facebook. com/KenniscentrumBorstvoeding

45

De elektrische borstkolf van NûbyTM heeft een kolfprogramma voor elke vrouw, van massage tot snel afkolven. De zachte afneembare hoorn en het gemakkelijk te gebruiken digitale paneel garanderen al het nodige comfort om moeders’ leven gemakkelijker te maken.

De nieuwe elektrische borstkolf van NûbyTM · · · · ·

4 programma’s: 1.

Massage 2. Massage + Afkolven 3. Afkolven 4. Snel afkolven Zachte silicone afneembare hoorn (maat M) Komt met een oplader voor de lithium batterij Gesloten systeem om schimmelvorming te voorkomen Perfect passende 180 ml fles inclusief

T

MAKKELIJK SCHOONMAKEN EN46MONTEREN

PIJNVRIJ KOLFSYSTEEM

4 PROGRAMMA’S

- S AV I N G

E IM

EFFICIËNT KOLVEN

Foto’s: Nuby

Borstkolven Ga je na de bevalling weer aan het werk en geef je borstvoeding, dan heb je recht op kolven op je werk (kolfrecht) in een aparte, daarvoor ingerichte kolfkamer.

Met een borstkolf kolf je je moedermelk af. Wil je weten welke borstkolf het beste bij jou past, vraag dan je kraamverzorgster of een lactatiekundige om advies. Ook zijn er borstvoedingscentra en Mama Cafés waar je met je vragen terecht kunt. Mogelijk heeft je kraamverzorgster een borstkolf bij zich waarmee je kunt oefenen. Kopen kan ook, net als huren.

Raadpleeg daarvoor het internet.

Soorten kolven Er zijn hand- en elektrische kolven.

Handkolven zijn praktisch als je af en toe wilt of moet kolven. Door erin te knijpen drijf je de handkolf zelf aan en bepaal je zelf het tempo, terwijl je de kolf goed op je borst houdt. De elektrische kolf kun je het beste gebruiken als je langer moet kolven. Ze zijn er op batterijen, accu’s of met een stekker, en in een enkele (voor één borst) of dubbelzijdige (voor twee borsten tegelijkertijd) uitvoering. Bij veel elektrische kolven kun je de zuigkracht en snelheid zelf instellen. Let erop dat het borstschild, het onderdeel dat je op je borst plaatst, goed past.

Kolftijd Handig om te weten: handmatig,

enkelzijdig kolven kost je 10 à 15 minuten, enkelzijdig elektrisch kolven 10 à 20 minuten en dubbelzijdig elektrisch kolven 7 à 15 minuten.

Schoonmaken Ga je voor het eerst kolven, zorg er dan voor dat je alle kolfmaterialen vooraf hebt gesteriliseerd. Dat kan met een stoomsterilisator of in een pan kokend water. Daarna was je de kolfmaterialen elke keer na gebruik in heet water met een afwasmiddel erin en spoel je ze onder heet stromend water af. In de afwasmachine kan ook. Daarna leg je alle onderdelen, behalve de slangetjes en de motor, in de koelkast totdat je weer gaat kolven. Haal alle onderdelen voor het schoonmaken steeds uit elkaar om te voorkomen dat er melkrestanten achterblijven.

• Kolven/voeden tot 1/4 van je werk– dag (8 uur werken = max. 2 uur per dag); • Doorbetaling loon over de tijd waarin je kolft of voedt; • Kolfkamer: rustig, afsluitbaar, verwarmd en tochtvrij. En voor– zien van een bank of stoel, koel– kast voor afgekolfde melk en stromend water.

Geraadpleegde bronnen: o.a. borstvoeding.com, consumentenbond.nl, nuby.be

Bewaren van moedermelk • Op kamertemperatuur: minstens 5 tot 10 uur; • In de koelkast: minstens 5 dagen; • Achterin de diepvries: enkele maanden; • NB: warm moedermelk nooit in de magnetron op!

Je rechten op je werk • Kolven of borstvoeding geven (tot leeftijd van 9 maanden) tijdens werktijd; • Kolven of borstvoeding geven daarna: in je eigen tijd;

47

Over traumatische gevoelens, somberheid en negatieve gedachten De roze wolk van in verwachting zijn en het babygeluk daarna gaan niet echt samen met traumatische gevoelens, somberheid en negatieve gedachten. En zeker niet in de ogen van anderen. Die hebben juist de neiging problemen weg te wuiven en je zoveel mogelijk op te vrolijken.

Hoe goed bedoeld ook, is dat vaak niet de oplossing om je uit de put te helpen. Een artikel over een periode in je leven die jij zelf in de eerste plaats anders zou willen beleven.

Hectisch. Dat is vaak het woord waarmee de periode rond zwangerschap en geboorte wordt omschreven, omdat er nu eenmaal heel veel gebeurt en er nog veel meer verandert. Komen daar ook nog ervaringen en extra spanningen bij, zoals verandering van werkkring, trouwen, verhuizen, verbouwen, financiële zorgen, veranderende hormonen, onzekerheid, piekeren over je zwangerschap en opzien tegen moeder worden, dan kunnen twijfels en vervelende gedachten zomaar toeslaan en lang bij je blijven.

48

In veruit de meeste gevallen nemen dergelijke gedachten in de loop der tijd gelukkig af en maken ze plaats voor gevoelens van geluk en plezier met jullie kindje en elkaar. Mogelijk zelfs al tijdens de zwangerschap of anders in de periode aansluitend op de bevalling. Er zijn echter ook jonge moeders bij wie dat niet het geval is en die last blijven houden van deze negatieve gevoelens en gedachten.

Daarom is het ook zo belangrijk dat er meer aandacht en begrip voor deze vrouwen komt, al was het maar door hen te laten weten dat zij niet de enigen zijn die hiermee rondlopen.

2% ontwikkelt PTSS Die groep vrouwen is groter dan je misschien denkt. Onderzoek toont aan dat ongeveer een vijfde van de vrouwen hun bevalling als traumatisch heeft ervaren, dat één op de vier daar drie jaar later nog steeds negatief op terug kijkt en dat ± 2% van deze vrouwen een posttraumatische stressstoornis (PTSS) ontwikkelt en hiervoor wordt behandeld.

Dat geringe percentage toont aan

dat veruit het merendeel van deze moeders geen diagnose PTSS krijgt en dus ook geen hulp. En dat terwijl hun leven beïnvloed blijft door meer of minder negatieve gedachten. Ze zitten niet lekker in hun vel, worden snel overmand door emoties en kunnen zelfs psychische klachten ontwikkelen. Dat kan een grote impact hebben op hun eigen leven, op dat van hun partner en mogelijk zelfs op het hechtingsproces met de baby.

Ook bij mannen Alleen jij kunt zeggen hoe je bevalling verlopen is. En dus ook of die je een traumatische ervaring bezorgde.

Alleen jij kunt immers de vraag beantwoorden of je bevalling verliep zoals je verwachtte. Of juist niet. Zo kunnen medische ingrepen en/of mondelinge informatie van een behandelaar zorgen voor een trauma. Na verloop van tijd kan deze ervaring zich vertalen in oververmoeidheid, nachtmerries, angst, concentratieproblemen, een depressie of een burn-out. Ook kan de ervaring een eventuele nieuwe kinderwens beïnvloeden; je moet er

“Terwijl de visite beneden beschuit met muisjes at, lag ik in bed te huilen.”

niet aan denken om opnieuw te moeten bevallen. Overigens kunnen ook mannen last krijgen van traumatische ervaringen rond de bevalling, waarbij ze gevoelens van machteloosheid, prikkelbaarheid, angst en nachtmerries kunnen ervaren.

Aandacht vanuit de verloskunde Gelukkig neemt de bekendheid van een traumatische bevalling en zijn impact toe. Ook bij de verloskunde. Tijdens de nacontrole praat je verloskundige met je over hoe je de bevalling hebt ervaren en wordt waar nodig nazorg geboden door de huisarts, psycholoog of psychiater.

Wil je liever met een vrouwencoach of een specialist in bevallingstrauma verwerking praten dan kan dat ook.

Heb je 4 tot 6 weken na de bevalling nog steeds last van het herbeleven van de traumatische ervaring, van vermijdend gedrag of van verhoogde prikkelbaarheid en is dit van invloed op je dagelijkse functioneren, dan kun je last hebben van (partiële) PTSS en is het een goede raad om professionele hulp te zoeken.

EMDR-therapie EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een ingrijpende ervaring die ze niet op eigen kracht kunnen verwerken. Dat kan zorgen voor psychische klachten en mogelijk een posttraumatische stressstoornis (PTSS). EMDR is bedoeld voor de behandeling van mensen met PTSS en andere traumagerelateerde angstklachten. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat cliënten goed op deze kortdurende geprotocolleerde therapievorm reageren.

Bij een trauma na een eenmalige ingrijpende gebeurtenis kunnen mensen vaak al na enkele zittingen hun dagelijkse bezigheden weer oppakken. Bij een langdurig trauma of een complexer problematiek duurt de behandeling langer. Bij de start van de therapie wordt uitgebreid stilgestaan bij de oorzaak en achtergrond van de klachten en wordt een taxatie gemaakt van een aantal individuele kenmerken, waaronder de persoonlijke draagkracht en de last die men van

de klachten ondervindt. Hieruit zal blijken of een gerichte traumabehandeling op dat moment nodig is. En of EMDR daarvoor kan worden gebruikt.

(H)erkennen Het is erg belangrijk om de symptomen van een trauma te herkennen, én te erkennen dat er sprake is van een probleem dat het dagelijks leven van jou, je kind, je partner en de rest van de omgeving kan beïnvloeden. Herken je na het lezen van dit artikel een aantal van de genoemde symptomen bij jezelf of iemand anders? Ga dan opzoek naar een zorgverlener bij jou in de buurt, want je hoeft er niet alleen voor te staan!

Meer weten?

Op emdrtherapeuten.nl vind je informatie en de namen en adressen van EMDR-therapeuten die voldoen aan de kwaliteitscriteria van de Vereniging EMDR-Nederland. Noot: niet alle EMDR-therapeuten staan op deze website vermeld. Wil je weten of jouw therapeut is aangesloten, dan kun je dat op de website navragen.

49

Spataderen en wat je eraan kunt (laten) doen Tijdens je zwangerschap kun je spataderen op je benen krijgen. Zeker als je daar nooit eerder last van hebt gehad is dat wel even schrikken. Bovendien gaan spataderen vaak gepaard met een moe gevoel, pijn, jeuk en/of kramp in je benen.

Kortom, heel vervelend allemaal.

Er zijn niet-zichtbare (inwendige) en zichtbare spataderen; opgezwollen, blauw/paarskleurige aderen die in een kronkelig patroon net onder of op de huid van je been lopen. Vanuit de aderen in je benen stroomt bloed terug naar je hart, waarbij ‘ingebouwde’ kleppen ervoor zorgen dat dit bloed alleen naar één kant stroomt. Dit systeem kan tijdens je zwangerschap worden verstoord, omdat de vaatwanden van je aderen door hormonale invloeden hun stevigheid verliezen, terwijl je benen het juist extra zwaar hebben. Daardoor kan het terugstromen van bloed uit je benen naar je hart minder goed gaan en hoopt het bloed zich op, met als gevolg spataderen.

Je kunt er zelf wat aan doen Hoe kom je zo snel mogelijk weer van die spataderen af? Daarvoor zijn er diverse behandelingen en therapieën die je o.a. op het internet tegenkomt. Ook kun je je huisarts raadplegen en je verloskundige om

50

tips vragen. We hebben een aantal tips voor je op een rijtje gezet: - Voorkom overgewicht om de druk op de aderen in je benen niet nòg groter te laten worden; - Sta niet te lang en ga wandelen, fietsen of zwemmen. Goed voor je beenspieren en de stevigheid van je aderen; - Sla je benen niet over elkaar als je zit, want daar knel je de bloedom– loop extra mee af; - Met elastische en nauwsluitende kousen of panty’s stroomt het bloed vanuit je benen beter terug naar je hart; - Slaap met een kussen onder je benen, zodat ze ± 15 cm hoger liggen; - Zorg dat je benen niet te warm worden. Dus geen elektrische deken, saunabezoek of een zonnebank; - Draag geen knellende kleding.

Behandelingen De kans dat je spataderen na de bevalling vanzelf verdwijnen is aanwezig, maar een garantie is er niet.

Bovendien kunnen ze terug komen als je opnieuw zwanger wordt. Er zijn behandelingen om je spataderen definitief te laten verwijderen.

Sommige artsen adviseren om ze te laten behandelen voordat je weer zwanger wordt, omdat de kans dat je dan weer spataderen krijgt groot

is. Vraag je huisarts om advies. Hij kan je doorverwijzen naar een specialist.

Clarivein-behandeling Je kunt in veel ziekenhuizen terecht voor de Clarivein-behandeling; alternatief voor de traditionele spataderoperatie en de endoveneuze laserbehandeling om spataderen te verwijderen. Clarivein veroorzaakt geen littekens, je wordt alleen plaatselijk verdoofd en de behandeling duurt ± 20 minuten per been.

Via een kleine punctie wordt een dunne draad opgevoerd tot net onder je lies of knieplooi. Deze draad wordt aangesloten op een elektrisch handvat dat voor een ronddraaiende beweging van de draad zorgt waardoor de binnenkant van de ader wordt beschadigd. Daarbij wordt een vloeistof in de ader gespoten waardoor de spatader slinkt en na verloop van tijd verdwijnt. Na de behandeling krijg je een elastische kous aangemeten, kun je het ziekenhuis lopend verlaten, zelfs al autorijden en moet je zoveel mogelijk lopen. De Clarivein-behandeling is niet voor iedereen geschikt, omdat de te behandelen ader een diameter van 3 tot 11 mm moet hebben.

Kijk op www.clarivein.nl voor uitleg en behandellocaties.

Combinatie autobedje en -stoeltje het beste voor je baby Natuurlijk wil jij je baby veilig meenemen in de auto, waarbij hij ook lekker kan slapen. Een baby slaapt echter beter en langer als hij ligt, wat goed is voor zijn gezondheid.

Met een autostoeltje alleen is ver rijden dus niet verstandig. De oplossing is een autobedje en autostoeltje in één, waarbij het bedje 180 graden plat kan en je kindje afwisselend kan zitten, liggen en slapen.

Bij autoreizen valt een baby meestal snel in slaap. Zit hij in een autostoeltje, dan zie je al gauw dat het hoofdje naar beneden zakt en hij continu gebogen zit. Langdurig vooroverhangen is echter niet comfortabel en ook niet gezond. In het algemeen wordt dan ook aangeraden om je baby in totaal niet langer dan twee uur per dag te laten zitten en bij baby’s tot één maand zelfs niet langer dan dertig minuten. (Bron: veiligheid.nl) Dat maakt het zo goed als onmogelijk om je baby op langere autoreizen mee te nemen. Vaak ook niet op korte ritten trouwens, als hij al een tijd in zijn wippertje of babystoeltje heeft gezeten.

Liggen mag echter de hele dag door.

Ideale combinatie Natuurlijk wil je dat je kindje zo veilig mogelijk onderweg is in deze meest kwetsbare periode in zijn leventje.

Hoe combineer je dat dan met langere autoreizen? De oplossing is een autobedje en autostoeltje in één met

ECE 44/04-keurmerk, dat robuust en stevig is en dat je helemaal kunt neerklappen om er een autobedje van te maken. Natuurlijk met goedgekeurde 5-punts veiligheidsgordels. Daarmee bied je je kindje de optie om veilig en afwisselend te zitten, te liggen en te slapen. De ideale combinatie, hoeveel kilometers jullie ook gaan rijden. Deze combinatie van autobedje en autostoeltje in één is de enige in de hele wereld waarin dit kan.

Veilig en handig Vroeger lagen baby’s in een slappe, onveilige kinderwagenreiswieg of rieten mand in de auto. Daarna kwam de autoreiswieg met de inmiddels verboden klittenbandriem om je middel. Nu is er het veilige autostoeltje dat je neerklapt tot autobedje met een 5-puntsgordel. Veel veiliger! Dat blijkt ook uit de goede resultaten bij frontale en zijwaartse crashtests door de ADAC *) en de ANWB. Je kunt er je baby liggend (t/m 75cm) en zittend (t/m 13kg) in vervoeren. Het autostoeltje (0-13kg) zet je verplicht met de rugleuning naar de bestuurder toe vast. En als autobedje verplicht over de breedte (overdwars) van de achterbank. Het autobedje en autostoeltje in één kan worden voorzien van Isofix, waardoor je met een druk op de knop liggen of zitten kunt afwisselen. Veilig vastzetten met de autogordel(s) kan natuurlijk ook. Ook kun je het op de

kinderwagen zetten, met keuze uit vier standen: liggen, zitten en twee standen er tussenin. Handig!

Wat is isofix?

Isofix is een systeem waarmee autostoeltjes/autobedjes op eenvoudige wijze in de auto bevestigd kunnen worden. Zónder gebruik van de autogordel. Het is de veiligste, gemakkelijkste en snelste manier om een autostoeltje/autobedje op de juiste manier in je auto te bevestigen. Met Isofix neemt de kans op een onjuiste bevestiging van het autostoeltje af.

Dit draagt bij aan de veiligheid.

Orthopedisch gezien slimme keuze “Bij dagelijks langdurig zitten van baby’s bestaat een kans op een wervelkolomvergroeiing en vormverandering van de wervels”, aldus drs.

Mark Altena, orthopedisch chirurg, kinderorthopeed bij het OLVG in Amsterdam en gespecialiseerd in de wervelkolom. “Echter, bij incidenteel lang zitten is dit niet het geval en zou ik me daarover dus niet zo snel zorgen maken. Heb je het echter over een beter comfort voor je baby tijdens lange autoritten, dan is regelmatig afwisselen tussen liggen en zitten natuurlijk wel goed. Dat maakt van de ‘Jane Matrix Light 2’ een logische keuze. Zelf heb ik dat voor mijn kinderen ook gedaan. Veilig liggen van je baby is nu mogelijk, dus ik zou zeggen: Doen!”

51

Slaap kindje slaap Je bent zwanger! Waarschijnlijk ben je je al aan het oriënteren op mooie spullen voor je baby. De aanschaf van de babyuitzet is heel leuk, maar ook best lastig. Waar moet je op letten, wat heb je echt nodig en zijn alle producten veilig? VeiligheidNL geeft (a.s.) ouders advies waar je qua veiligheid op moet letten. Dat maakt het makkelijker om veilige spullen te kiezen voor je babyuitzet. De eerste weken slaapt je baby veel in zijn wiegje of ledikantje. Waar let je op bij de aanschaf van een bedje, matras en het beddengoed? Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten!

De wieg Een wieg is voor baby’s tot ± 6 maanden, is kleiner dan een bedje en past daardoor makkelijker naast je eigen bed of in de woonkamer. Je hoeft trouwens niet per se een wieg te gebruiken, je baby mag ook meteen in een kinderbedje.

Kooptips • De wieg is min. 27,5 cm diep en max. 90 cm lang; • De bodem van de wieg laat lucht door, is plat en stevig en sluit goed

aan op de zijwanden van de wieg; • Er kan lucht door de zijkanten van de wieg. De openingen zijn niet meer dan 6,5 cm breed of lang; • De bekleding van de wieg is strak en zit stevig vast. Let op: je kindje kan stikken als er zachte, gevulde bekleding of kussens in de wieg zitten.

Het kinderbedje Je kind mag al vanaf de geboorte in een kinderbedje slapen. Hij kan eerst in de wieg, maar kinderen groeien

snel en bewegen steeds meer. Stap in ieder geval over naar een kinderbedje als je baby tussen 3 en 6 maanden oud is.

Kooptips • Kinderbedje is 90 tot 140 cm lang; • De zijkanten van het bedje laten lucht door. Veel bedjes hebben daarom spijlen met als onderlinge afstand 4,5 tot 6,5 cm. De spijlen lopen door tot de bodem van het kinderbedje; • Je kunt de bodem van het bedje zelf hoger of lager zetten. In de laagste stand is de afstand van de bovenkant van de matras tot de bovenkant van het kinderbedje 55 cm of meer. In de hoogste stand is dat 20 cm of meer; • Het kinderbedje heeft geen scherpe randen, geen splinters en geen uitstekende schroeven.

Foto: Moniek Aansorgh Fotografie

52

Matras Jonge kinderen brengen heel wat uren in hun bedje door. Koop daarom een goed en veilig matras.

Kooptips • Het matras is stevig, zodat je kind het niet zelf omhoog kan trekken en er ook niet onder kan komen; • Het matras is vlak, zonder kuilen; • Heb je al een bedje, maar nog geen matras? Neem dan de binnenmaat op, zodat het matras goed past in het bed. Je moet het er makkelijk in kunnen leggen, zonder kieren tussen het matras en het bed waar je kind anders tussen kan komen; • Het matras is niet te zacht, anders zakt het gezicht van je kind erin weg en kan het niet goed ademen.

Controleer dit door met je platte hand en gestrekte arm op het matras te drukken. Als het goed is, druk je het matras dan maar een klein stukje in; • Koop nooit een matras met een plastic hoes. Je kind kan daardoor

stikken. Bovendien is zo’n hoes warm en laat dit materiaal geen frisse, schone lucht door.

Beddengoed Je baby heeft natuurlijk ook beddengoed nodig; een babyslaapzak, een deken en lakentje of een deken in dekbedhoes. Belangrijk is dat je baby warm genoeg is, maar te warm is gevaarlijk. De kans op wiegendood is dan groter. Met de juiste temperatuur voelen de voetjes en de nek fijn warm. Let erop dat de opgetelde Tog-waarde van kleding, slaapzak en deken niet groter is dan 4. De Tog-waarde staat op veel slaapzakken en beddengoed vermeld!

Kooptips • Koop geen dekbed voor je baby.

Dat is veel te warm; • Koop bij voorkeur een babyslaapzak.

Een deken is dan niet nodig. Dan kan je baby nooit met zijn gezichtje onder de dekens terecht komen; • Zorg dat een babyslaapzak goed past. De gaten voor armen en hals

mogen niet te groot zijn. Als je baby met zijn hoofd en armen in de slaapzak kan kruipen, kan hij stikken; • Koop geen babyslaapzak met knopen, maar met een rits die van boven naar beneden dicht gaat.

Knopen gaan te makkelijk los; • Wil je toch een dekentje gebruiken?

Dan moet je het dekentje en het laken of de dekbedhoes goed onder het matras kunnen stoppen; • Koop nog geen kussen, dat is de eerste 2 jaar niet veilig voor je baby.

Slaapt jouw kindje veilig? Ga naar www.veiligheid.nl/kinderveiligheid/ slapen en maak de checklist!

Auteur: Mieke Cotterink, expert kinderveiligheid bij VeiligheidNL

Helemaal in dromenland! van een ultra praktisch bedje voor pasgeborenen & peuters.

Sleepyhead® is ontworpen om een veilige, knusse en rustgevende omgeving voor baby’s aan te bieden. We willen graag denken dat onze nestjes het beste alternatief zijn voor de baarmoeder.

Kijk op onze website voor meer informatie, ook over de veiligheid voor uw pasgeboren kindje: www.sleepyhead.nl

53

54

EHBO bij baby’s en kinderen Kinderen en kleine ongelukjes horen bij elkaar. Kinderen groeien, worden sneller, mobieler en gaan op onderzoek uit. Heel normaal, maar hoe goed je ook oplet, een ongeluk zit in een klein hoekje.

Weet jij wat je moet doen als er een echt ongeluk(je) gebeurt? Het blijkt dat maar weinig ouders echt weten hoe ze hun kind eerste hulp kun¬nen geven. Wil jij wel weten wat je moet doen in zo’n situatie, volg dan de cursus ‘EHBO bij baby’s en kinderen’.

Het is niet nieuw dat de meeste ongelukken en ongelukjes in en om het huis plaatsvinden. Alleen al de klussers en doe-het-zelvers zijn al goed voor ruim 120.000 ongevallen, waarbij er ruim 24.000 mensen op de spoedeisende hulp terecht kwamen. Bij kinderen zijn die cijfers nog veel indrukwekkender; elk jaar komen er ruim 140.000 kinderen op de spoedeisende hulp terecht. Van deze kinderen dienen er maar liefst 10.000 in het ziekenhuis te worden opgenomen. Meer dan 50% van deze ongevallen vindt in en om het huis plaats.

Vallen Vooral het vallen staat met stip bovenaan als het om ongelukken van kinderen gaat: meer dan 65% wordt daardoor veroorzaakt. Dat vallen

gebeurt thuis (meer dan 30%), maar ook op straat, op school, in het kinderdagverblijf en op tal van andere locaties. Voorop staat het vallen van trappen, speel- en gymtoestellen, van de commode enzovoorts. Maar ook door struikelen, uitglijden en het tegen iets of iemand aanbotsen. Naast wonden, kneuzingen en botbreuken van armen, benen, enzovoorts, komt hoofdletsel door valon¬gelukken relatief veel voor, vooral bij jonge kinderen waarvan bij¬na 50% door hoofdletsel op de spoedeisende hulp terecht komt. In de meeste gevallen voor licht of zelfs ernstig hersenletsel.

Andere ongevallen Bij kinderen is na het vallen vergiftiging door inslikken van medicijnen of huishou¬delijke middelen zoals afwastabletten en was- en schoonmaakmiddelen een belangrijke ongevalsoorzaak. Berg daarom al deze middelen altijd goed op. Een belangrijke voorwaarde is dat dit buiten hun bereik is en het liefst achter deugdelijk gesloten deuren!

Andere ongevallen zijn onder meer verslikken, verbranding door hete vloeistoffen (zoals water, thee en dergelijke), ongevallen in het verkeer (spelen op straat of het plotseling oversteken) en verdrin¬king in een badje, een vijver of sloot, een zwembad of open water.

Wat kun je zelf doen?

Is het ongeluk(je) eenmaal een feit, dan is het de vraag wat je zelf op dat moment kunt doen en hoe snel je hierop reageert. Dat begint met het ver¬mijden van direct opkomende schrik en paniek bij jezelf. Als die gevoelens de overhand nemen, kan het zijn dat je zult verstarren en dat je daardoor niet in staat bent om (direct) te gaan handelen. Kostbare tijd kan hierdoor verloren gaan. Die schrikreactie kun je mogelijk vermijden door een ‘EHBO-cursus bij baby’s en kinderen’ te volgen. Los van het feit dat je daar veel van leert, bevrijdt die kennis je van de eerste paniek en kun je kostbare tijd winnen waardoor je je kind ècht hulp kunt bieden. Op het internet vind je veel informatie en mogelijkheden om je o.a. online voor een cursus in te schrijven. Een echte aanrader dus!!!

55

Wasbare luiers De wasbare luier is terug van weggeweest en aan een opmars bezig. Dat is ook hoognodig als je bedenkt dat elke baby maandelijks 22 kg luierafval ‘produceert’.

Ofwel circa 260 kg (!) per baby per jaar. Gelet op de noodzaak van vermindering van de afvalberg, is de wasbare luier een duurzaam alternatief. Dat niet alleen, je bespaart er ook nog eens enkele honderden euro’s mee.

Met de in de wind wapperende witte katoenen doeken van vroeger heeft de wasbare luier van nu niets meer te maken.

Integendeel, de moderne wasbare luier is helemaal van deze tijd, zit goed, is comfortabel en in allerlei varianten verkrijgbaar. Bovendien gooi je ze niet weg als wegwerpluiers, maar gebruik je ze telkens weer. En dat scheelt geld.

Pasvorm en gemak De katoenen luier van vroeger was niet meer dan een rechthoekige lap die je met veiligheidsspelden moest vastzetten. Een groot verschil met de wasbare luier van nu. Die is zacht, ademend, heeft een uitstekende pasvorm en beschermt de huid van je kindje optimaal.

Bij de meeste wasbare luiers hoort een waterdicht overbroekje met zachte randjes dat met klittenband of drukknoopjes wordt gesloten. Natuurlijk zijn alle materialen volledig milieuvriendelijk en bevatten ze geen chemische bestanddelen.

Eerder zindelijk Goed om te weten is bovendien dat een kind dat wasbare luiers draagt ruim een jaar eerder zindelijk kan zijn.

Dat komt omdat het kind eerder beseft dat de luier nat is. Als je daarop tussen het eerste en tweede levensjaar inspeelt en je kind oefent om op die momenten op het potje te gaan, ontstaat al snel de link tussen het potje en het voorkomen van een natte luier.

Goedkoper Zoals gezegd is het gebruik van wasbare luiers goedkoper dan wegwerpluiers. Je wast ze immers voor hergebruik

WASBARE LUIERS VOOR JE PASGEBOREN KINDJE TOT AAN DE ZINDELIJKHEID! Er zijn veel verschillende soorten wasbare luiers. Dat kan misschien wat overrompelend werken. Kijk eens rustig rond in onze webshop, bedenk wat jij zou willen en vraag ook gerust om hulp.

NEEM EENS EEN KIJKJE OP: WWW.BILLENBOETIEK.NL

56

in plaats van steeds nieuwe te kopen. Volgens de onafhankelijke voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal, die met de landelijke campagne ‘Mazzelkontjes’ de wasbare luier in de spotlights plaatst, scheelt dat per kind al gauw rond de 500 euro. Milieu Centraal heeft in diverse gemeenten pilots opgezet waarbij jonge ouders kennis konden maken met wasbare luiers. Ze konden ze in de praktijk testen en de voordelen ervaren. Die voordelen zijn er trouwens ook voor de gemeenten zelf; zij besparen immers flink op de hoeveelheid afval en de kosten voor afvalverwerking.

Meer weten?

Kijk voor informatie op: www.milieucentraal.nl/bewust-winkelen/mazzelkontjes.

Hip, stoer stijlvol en vooral duurzaam!

Voor 15.30 uur besteld morgen in huis Vanaf €50,- gratis verzending Gratis advies van een consulent Steun altijd een goed doel

Foto’s van jou en je baby Foto’s van toen je zwanger was wil je nooit meer missen. Net als die van jullie kindje, met al die lieve herinneringen! Misschien wil je alles zelf fotograferen, maar wist je dat professionals het verschil kunnen maken tussen gewoon leuke of juist heel bijzondere foto’s?

Dagelijks worden ontelbare foto’s met mobieltjes en soms met moderne fotocamera’s gemaakt.

Maar juist omdat je zwangerschap, de geboorte en jullie baby zelf zo bijzonder zijn, is het de vraag of je alles zelf wilt fotograferen of dat je er op speciale momenten een fotograaf bij haalt. Dan merk je hoe zo’n professional omgaat met kleur, beeld, licht en compositie. En wat het verschil is tussen professionele foto’s en die van jullie, hoe goed gelukt ook. Daar kom je ook achter als je door mooie glossy’s bladert. Een effect dat alleen door professionele fotografen wordt bereikt. Natuurlijk kost dat geld, maar daar staan heel veel jaren plezier bij het kijken naar die topfoto’s tegenover.

In al je schoonheid Negen maanden ben je zwanger, maak je plannen om nu toch echt foto’s te laten maken en dan nog word je verrast door de geboorte!

Laat dat niet gebeuren en plan die fotoshoot op tijd. Ideaal is de periode tussen de 32e en 37e week van je zwangerschap. Dan ben je op je mooist. Versterk dat effect met mooie positiekleding voor prachtige zwangerschapsfoto’s!

Intieme fotografie Het treffend in beeld brengen van de intimiteit van je zwangerschap en jullie liefde voor elkaar kan bij jullie thuis, in een gebouw of in een fotostudio. Buiten kan ook, maar dat hangt af van het weer. Het in beeld brengen van de liefde en intimiteit tussen jullie en het baby’tje in je buik vraagt om een professional met ervaring in zwangerschapsfotografie. Samen kunnen jullie er iets onvergetelijks van maken, waarbij de samenwerking met zo’n professional dan ook nog als voordeel heeft dat hij of zij de foto’s kan nabewerken voor een optimaal resultaat.

Geboortefotografie Minstens zo bijzonder is de geboortefotografie. Het vastleggen van het mooiste, intiemste moment in jullie leven in opeenvolgende beelden.

Vooral voor moeders is een bevalling overweldigend; het laatste gedeelte is heel intens en beleef je in een eigen bubbel. Hoe bijzonder is het

dan om dat op foto’s in jullie geboorteboek terug te zien? Momenten opnieuw te beleven? Samen de ademhaling oppakken en de weeën weg puffen, zijn hand op je rug om je door die moeilijke wee te helpen.

De liefdevolle aanraking, het kusje, de bewondering op zijn gezicht. En dan, het moment dat jullie voor het eerst jullie kindje zien, de ontlading, de kersverse papa die de navelstreng doorknipt. Dat kun je niet zelf vastleggen, daar heb je een geboortefotograaf voor nodig die de momenten waarop de tijd even stil stond in treffende beelden vangt.

De schattigste babyfoto’s Je wilt jullie pasgeboren baby wel elk uur fotograferen. Zo lief, met al die eerste bewegingen, oogjes open en dicht, gapen, het eerste lachje, het is allemaal even schattig! Wil je net na de geboorte, de zgn. newborn tijd, foto’s (laten) maken, wacht dan niet te lang. Na twee weken is het ideale moment, omdat je baby dan nog lekker in een slaaphouding ligt en stabiel genoeg is. In dit magazine en op het internet vind je adressen van gespecialiseerde fotografen. En handige tips als jullie toch zelf willen fotograferen.

57

Vroege ontwikkeling van kinderen Vanaf hun geboorte leren kinderen spelenderwijs , eten/drinken en communiceren. Een natuurlijk proces, waarbij de samenwerking tussen zintuigen en motoriek steeds verder wordt verfijnd. Duurt dit proces langer dan gedacht of wijkt het af van wat gebruikelijk is, dan kan een kinderfysiotherapeut, een (preverbaal) logopedist of ergotherapeut helpen. Deze therapeuten zijn gespecialiseerd in het behandelen van kinderen tot circa 16 jaar, waarbij een aantal zich nog verder heeft gespecialiseerd in de vroegbehandeling (0-2 jaar ongeveer).

Kinderfysiotherapie Bij baby’s zijn er signalen die kunnen wijzen op grofmotorische problemen: passiviteit, lage spierspanning en weinig kracht, asymmetrie, voorkeurshouding in combinatie met een afplatting van het hoofdje, moeite met houdingsveranderingen, eenzijdig , niet op de buik willen liggen of een slechte hoofdbalans. Signalen die wijzen op fijnmotorische problemen kunnen zijn: moeite met gebruiken van handjes en vingertjes of asymmetrie hierin. Of er zijn problemen in de verwerking van zintuiglijke informatie.

Veel huilen, overstrekken en onrustig zijn kunnen daarvoor een aanwijzing zijn. Een baby kan dan bijvoorbeeld (over)gevoelig zijn voor informatie uit één van de zintuigen, zoals schrikkerig reageren op harde onverwachte geluiden, alleen rustig worden bij het rijden in de kinderwagen, een grote zuigbehoefte hebben. Vaak vinden

58

baby’s voorspelbare monotone geluiden als de afzuigkap, stofzuiger of (af) wasmachine heel rustgevend.

Zodra de baby meer motorische mogelijkheden gaat krijgen kunnen ook andere zaken gaan opvallen in de fijne en grove motoriek of in de zintuiglijke informatieverwerking. Zo kan een kind motorisch onhandig zijn, houterig , het evenwicht verliezen en veel uit zijn handen laten vallen. Ook kan het angst hebben om te , een slechte of slappe lichaamshouding hebben en moeite hebben met stilzitten, tekenen, schrijven, knippen, knutselen of bijbenen van het tempo van de klas. Of met praktische zaken als knopen, ritsen, veters strikken en het gebruik van bestek.

(Preverbaal) logopedische problematiek Preverbale logopedie is logopedie voor kinderen van 0-2 jaar waarbij voedings- of communicatieproblemen worden begeleid. Zo kunnen deze kindjes problemen hebben met drinken uit borst/fles, met verslikken, benauwdheid of weigeren van voeding tot gevolg. Maar ook bij het eten van een lepel, drinken uit een beker, de overgang van vloeibare naar vaste voeding, vaak en veel spugen, reflux, overmatig kwijlen en problemen met kauwen, kan de preverbaal logopedist meedenken voor een oplossing.

Ook kinderen met andere voedingsproblemen, zoals: afbouw van sondevoeding, (tactiele) afweer voor voeding en aanraking in het

mondgebied en ten gevolge van syndromale aandoeningen, alsmede problemen in de zintuiglijke informatieverwerking, kunnen begeleid worden. Het kan ook zijn dat de communicatie niet op gang komt: weinig keuvelen, brabbelen, beurtwisseling en oogcontact kunnen zorgen voor problemen in de spraak,taal-, sociaal-emotionele, spel- en de cognitieve ontwikkeling. Hierbij kan de (preverbaal) logopedist de ouders en het kindje begeleiden en zo nodig ook de communicatie met gebaren, foto’s of picto’s ondersteunen.

Bovenstaande problemen kunnen veel invloed hebben op het welbevinden en gedrag van je/jullie kindje. Herken jij een of meer van deze problemen? Ga dan op zoek naar een multidisciplinaire praktijk (kinderfysiotherapie-kinderlogopedie en kinderergotherapie) bij jou in de buurt en vraag naar de mogelijkheden. Vaak geldt: hoe eerder het kind behandeld wordt, hoe geringer de verstoring van de ontwikkeling van het kind is. Bij baby’s bestaat de behandeling voor een groot deel uit het in de thuissituatie geven van tips aan de ouders ten aanzien van het omgaan met de prikkels in geval van over- of onderprikkeling, hanterings-, voedings-, communicatie-, en speladviezen. De behandelingen worden vergoed vanuit de basisverzekering.

Spelen en speelgoed Echt waar, er is óók ander speelgoed dan alleen computergames.

Ga dus op zoek naar duurzaam en sterk speelgoed dat je kind kan vastpakken en ontdekken, waar het mee kan gooien en bewegen en eindeloze fantasieën op kan loslaten. Elk kind heeft het recht om te spelen, als de beste voorwaarde om te kunnen leren, zo verkondigde prof. Wilhelmina Bladergroen (1908-1983) destijds al.

Baby’s zijn nieuwsgierig en ondernemend. Ieder kind leert spelend en bewegend rollen, kruipen, zitten, staan en lopen in zijn tempo. Door een kind een veilige, uitdagende en op de leeftijd afgestemde omgeving te bieden, kan het uit eigen initiatief actief bewegen en spelen met speelgoed dat aan zijn onderzoeksdrang tegemoet komt. Aldus kinderarts Emmi Pikler (1902-1984). Twee deskundigen, één mening over het nut van spelen en ècht speelgoed voor je kind.

Handjes ontdekken Direct al na de geboorte zien we met verwondering hoe een baby zijn omgeving gaat verkennen. En hoe een rustige omgeving het kind helpt om zich veilig te voelen, al snel zijn handjes te ontdekken en wat daar allemaal mee te beleven valt.

Is je kindje rond de 3 maanden, dan kan het grijpen, pakken en tasten.

Langzamerhand wordt de fijne

motoriek ontwikkeld en ontdekt hij hoe voorwerpen deel uit gaan maken van zijn jonge leventje. Mooi en eenvoudig speelgoed, dat het kind met zijn handjes en zijn mond kan ontdekken, is dan de basis voor het latere fantasiespel: de rammelaar, de blokken, de gezellige knuffels.

Kruipen, rollen, staan Het duurt niet lang of de dreumes gaat op pad en vindt zijn weg kruipend en rollend tot hij stevig op twee benen staat. De grove motoriek wordt volop geoefend met de duwkar en de loopfiets. De peuter bootst vol enthousiasme volwassenen na in zijn spel: het spelen met de pannen aan het fornuis, het verzorgen van de pop, het parkeren van de auto’s in de garage. Het kind wordt kleuter, het spel uitgebreider en het leert spelen met anderen. Het kind bouwt eindeloos, brengt het poppenhuis tot leven en reist met zijn trein de hele wereld rond. Het basisschoolkind kan zich heerlijk uitleven met creatief materiaal, verliest zich in boeken, experimenteert met techniek en gereedschap, bouwt met metselsteentjes en ontwikkelt jonglerend zijn motoriek.

lo’s. Gevolgd door de poppenhuizen, hobbelpaarden, tollen, hoepels en trekwagentjes. Dit ambachtelijke speelgoed is nog steeds te koop, is duurzaam, veilig en milieuvriendelijk. Het is speelgoed waarin je de liefde voor handwerk, uitstekende materialen en het kind van elke leeftijd terug ziet. Maar vooral zijn het speelmaterialen die de motoriek ondersteunen, vaardigheden helpen ontwikkelen, de fantasie prikkelen en die gebruikt kunnen worden bij de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Jarenlang speelplezier Speelgoed, gemaakt van natuurlijke, veilige en duurzame materialen, nodigt kinderen uit tot bouwen en sjouwen, het prikkelt de fantasie, ontwikkelt technische vaardigheden en inzichten en geeft jarenlang speelplezier. Zodat kinderen spelend en lerend kunnen opgroeien tot evenwichtige jonge mensen. Laat jullie kind er daarom volop mee spelen, voordat de computergames toeslaan.

Spelen is gezond en van alle tijden!

Kinderen spelen al vanaf de prehistorie. In de Egyptische tijd speelden ze al met poppen. Vanaf de Middeleeuwen zijn ze actief met ballen, knikkers, jojo’s, zwaarden en diabo-

59

'PROFESSIONEEL, VEILIG EN PERSOONLIJK. DAAROM KIES IK VOOR KIDS2B.' Martine, moeder van Olivier (2 jaar) & Isabella (10 maand)

Voor écht goede opvang ben je bij ons aan het juiste adres.

Nieuwsgierig naar de mogelijkheden of wil je eerst een rondleiding? Kijk dan op www.kids2b.nl

Van alles en nog wat over kinderopvang Ben je in verwachting en weten jullie nu al dat je straks overdag niet zelf op je kindje kunt passen, ga dan tijdig aan de slag om kinderopvang te regelen. Verdiep je in de verschillende vormen van kinderopvang, ga na waar ze gevestigd zijn, wat de kosten zijn en of ze straks ruimte hebben. En in één adem: check de actuele stand van de voor jou geldende kinderopvangtoeslag.

N.B.: dit artikel is gebaseerd op de situatie geldend voor 2019, maar houd er rekening mee dat er van alles kan veranderen. Raadpleeg daarom altijd het internet voor de meest actuele informatie.

In dit artikel beperken wij ons tot dagopvang voor baby’s en peuters van 0 - 4 jaar. Als ouders kun je gebruik maken van formele opvang. Of je kiest ervoor om informele opvang te regelen, bijvoorbeeld bij grootouders of

een familielid. Of bij je thuis met een au pair die je inhuurt. Bedenk echter wel dat niet elke opvangvorm in aanmerking voor kinderopvangtoeslag.

Kinderopvang duurder in 2019 De kinderopvang gaat in 2019 meer geld kosten als gevolg van de Wet IKK (Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang) en de daarin geregelde, verbeterde kwalteit en toegankelijkheid van kinderopvang. De nieuwe kwaliteitseisen zijn opgedeeld in vier thema’s: 1) ontwikkeling van het kind centraal, 2) veiligheid en gezondheid, 3) stabiliteit en pedagogisch maatwerk en 4) kinderopvang is een vak. De eisen aan de inzet van pedagogische beleidsmedewerkers en aanscherping van de beroepskracht-kindratio voor nuljarigen worden per 1 januari 2019 ingevoerd, wat leidt dat tot een verhoging van € 0,32 per uur. De Wet IKK komt voort uit het Akkoord Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang tussen de minister, de Brancheorganisatie Kinderopvang,

Sociaal Werk Nederland (de vroegere MO-groep) en BMK, ouderorganisatie Boink, de FNV en het CNV. Kinderopvangtoeslag hoger in 2019 Tegenover deze kostenstjging staat een hogere kinderopvangtoeslag die eveneens op 1 januari 2019 ingaat.

Het kabinet verhoogt het budget voor de kinderopvangtoeslag met 248 miljoen euro per jaar, waardoor bijna alle werkende ouders een hogere kinderopvangtoeslag krijgen. Per dezelfde datum gaat ook het budget voor de kinderbijslag structureel omhoog met circa 250 miljoen euro en wordt vanaf 2020 het kindgebonden budget voor ouders met middeninkomens met ± 500 miljoen euro geïntensiveerd, aldus het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Kijk op de website belastingdienst.nl voor nadere informatie.

Lees dit artikel verder op pagina 63

61

PADDINGTON .23

Kinderopvang kiezen Welke kinderopvang past het beste bij jullie wensen, ideeën en mogelijkheden? Daarvoor hebben we de verschillende vormen van kinderopvang voor je op een rijtje gezet.

Handige tip!

Kinderdagverblijf (of crèche) In een kinderdagverblijf (of crèche) kan jullie kindje al vanaf ±6 weken terecht en daar blijven tot hij of zij 4 jaar is en naar de basisschool gaat.

Kinderdagverblijven zijn meestal 52 weken per jaar, 5 dagen per week en van half 8 ’s morgens tot half 7 ’s avonds geopend. Afwijkingen daarop zijn in overleg soms mogelijk.

Verzeker je er altijd van dat het kinderdagverblijf of de crèche in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP) geregistreerd staat om mogelijk recht te hebben op kinderopvangtoeslag.

In een kinderdagverblijf worden kinderen (baby’s, dreumesen, peuters en kleuters) in kleine groepen opgevangen, welke op basis van leeftijd worden samengesteld. Verschilende leeftijden bij elkaar in een groep komt echter ook voor. Kinderdagverblijven bieden activiteitenprogramma’s aan waar de kinderen aan kunnen meedoen. Baby’s kunnen vanaf 6 weken naar een kinderdagverblijf, waarbij het vaste ritme van thuis voor slapen, eten en spelen wordt overgenomen. Ook krijgen de baby’s een vast bedje. Dreumesen en peuters hebben vaak een gezamenlijke dagindeling met vrij spelen, samen activiteiten ondernemen, samen eten en slapen.

Kinderdagverblijf kiezen Hebben jullie besloten dat je kindje naar een kinderdagverblijf gaat, oriënteer je dan. Maak een lijstje van adressen in de nabije omgeving en ga ernaar toe om kennis te maken en rond te kijken. Zaken als ruimtes en sfeer, hygiëne, voorzieningen en veiligheid, eten en drinken en bijvoorbeeld ook of er met de kinderen naar buiten wordt gegaan zijn belangrijke keuzeaspecten.

Hetzelfde geldt voor de denkwijze en filosofie van het kinderdagverblijf en de mensen die er werken. Denk er aan dat je op tijd met je oriëntatie begint. En je op tijd inschrijft.

Dat kan al vanaf het moment dat je zwanger bent. Zeker bij populaire adressen loop je het rsico dat je op een wachtlijst komt te staan, wat ook geldt voor de drukste dagen, meestal zijn dat maandag, dinsdag en donderdag.

Op de boerderij Al eens over nagedacht of nog nooit van gehoord? Kinderopvang op de boerderij laat kinderen op een vanzelfsprekende manier kennismaken met de natuur en de dieren om hen heen. Inmiddels telt ons land al rond de 40 boerderijen met kin-

deropvang. De brancheorganisatie VAK (Verenigde Agrarische Kinderopvang) is er duidelijk over: opvang op een boerderij biedt kinderen een omgeving waar ze op een natuurlijke manier in contact komen met de natuur en de dieren, wat bijdraagt aan hun geestelijke en lichamelijke ontwikkeling. Deze opvang voegt iets bijzonders toe aan het dagelijkse ritme van spelen, eten en slapen en onderscheidt zich daarmee van reguliere kinderopvang. Maar er is meer. Agrarische kinderopvang biedt ook voordelen voor de samenleving op het platteland en tegenwicht voor het verdwijnen van voorzieningen.

Agrarische kinderopvangformule Ondernemers die zijn aangesloten bij de VAK kunnen profiteren van de speciaal ontwikkelde agrarische kinderopvangformule. Het hart hiervan is vertaald in het Pedagogische Beleid en de ‘Groene Pedagogiek’.

Alle VAK-leden bieden een goede kinderopvang volgens de landelijk geldende normen op een locatie die verbonden is met een agrarisch bedrijf: Kinderopvang voor 0-4 jarigen, Buiten Schoolse Opvang (BSO) of beide. De VAK- ondernemers onderscheiden zich van de gewone kinderopvangcentra omdat zij opvang binnen een agrarische setting bieden.

Lees dit artikel verder op pagina 64

Nuttige websites De wereld van de kinderopvang is volop in beweging, onder meer door zwaardere kwaliteitseisen en nieuwe maatregelen van de overheid.

Raadpleeg onderstaande websites en blijf op de hoogte!

Rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kinderopvang Belastingdienst: www.belastingdienst.nl/kinderopvangtoeslag Brancheorganisatie: www.kinderopvang.nl Brancheorganisatie: www.gastouderopvang.nl Belangenvereniging: www.boink.info Nibud: www.nibud.nl/consumenten/kosten-van-kinderopvang UWV: www.uwv.nl/particulieren/overige-onderwerpen/toeslag-van-uwv/

63

Dat stelt ze in staat om dagelijks in hun aanbod gebruik te maken van de natuurrijke en veelzijdige landelijke en agrarische omgeving van hun kinderopvang en daarbij passende activiteiten.

Pedagogische uitgangspunten Als pedagogische uitgangspunten hanteert de VAK wettelijk verplichte pedagogische uitgangspunten zoals opgesteld door Prof. J.M.A. Mw. Riksen-Walraven. Hierbinnen wordt de meerwaarde van een kinderopvang in het agrarische buitengebied met veel ruimte voor een natuurlijke speel-, leer- en leefomgeving verwoord. Kinderen die regelmatig in de natuur zijn krijgen veel extra ontwikkelingsstimulansen in vergelijking met kinderen die vooral binnen en/of in een stedelijke omgeving worden opgevangen.

Kwaliteit In april 2013 is het HKZ-keurmerk toegekend aan de VAK als organisatie en aan een groot deel van haar leden. Dit kwaliteitssysteem geeft ondernemers en ouders de garantie dat de dienstverlening professioneel is.

Naast de externe audits door een erkende instantie, worden jaarlijks ook interne audits bij de ondernemers gehouden, waarbij wordt gemeten of de formule op de juiste manier wordt uitgedragen en is geïmplementeerd.

Elk kinderdagverblijf wordt ook nog getoetst door de eigen gemeente, uitgevoerd door de GGD.

Wil je meer weten over kinderopvang op de boerderij, ga dan naar www.agrarischekinderopvang.nl voor meer informatie en de adressen van de kinderopvanglocaties.

Gastouderopvang Gastouderopvang wil zeggen dat je kindje in een huiselijke sfeer (bij de gastouder thuis of in jullie huis) wordt opgevangen. Gastouderopvang is persoonlijk(er) en kleinschalig(er) dan de opvang in een kinderdagverblijf of crèche. Net als bij alle andere vormen van kinderopvang, geldt ook hier dat de gastouder(s) en

de opvanglocatie aan kwaliteitseisen moeten voldoen. Vraag daarnaar en let er bovendien op dat de gastouder bij een erkend gastouderbureau geregistreerd staat. Dit bureau begeleidt de gastouder en jullie als ouders en houdt toezicht op een veilige en verantwoorde opvang.

Voordelen Waarom zou je voor opvang door gastouders kiezen en niet voor een andere vorm? Allereerst is er veel aandacht voor je kind omdat een gastouder maximaal 6 kinderen (eigen kinderen onder de 10 jaar worden meegeteld) tegelijkertijd mag opvangen. Dat zorgt voor persoonlijke aandacht voor het kind en bekendheid met wensen, voorkeuren en talenten.

Verder kies jij zelf de gastouder en daarmee bepaal jij zelf wie de opvang van je kind verzorgt. Nog een voordeel is dat je kind in een overzichtelijke groep wordt opgevangen en niet door allerlei drukte om zich heen wordt afgeleid waardoor het kind zich meer op zijn/haar gemak voelt. Een ander voordeel is de vertrouwdheid. Geen wisselende leidster en geen veranderingen in de groepsindeling. Dat zorgt voor vertrouwdheid en daarmee rust.

Ook bij jou, want gastouderopvang is professionele opvang.

Gastouders beschikken over een diploma in de Zorg en Welzijn of Pedagogiek, een certificaat Eerste Hulp aan Kinderen en een Verklaring omtrent het Gedrag (VOG). Dit laatste geldt ook voor volwassen huisge-

noten, als de opvang bij de gastouder thuis plaatsvindt. Gastouders worden begeleid door een gastouderbureau. Dit bureau zorgt voor evaluatie van de opvang en biedt bijen nascholing voor de gastouder. Financieel voordeel is er ook, omdat je bij gastouderopvang per uur en niet per dagdeel betaalt. Daardoor betaal je alleen de uren waarop je kind daadwerkelijk is opgevangen. Dus niet tijdens studie- en feestdagen of vakanties, tenzij anders afgesproken.

Verder is er meer flexibiliteit als het gaat om je persoonlijke wensen en voorkeuren over het opvangen van je kind en zijn er meer mogelijkheden bij het brengen en halen. Zelfs opvang in de avond, ‘s nachts, in het weekend of als je kind ziek is, is vaak bespreekbaar. Goed om te weten: de woning waar de opvang plaatsvindt wordt regelmatig streng gecontroleerd door het gastouderbureau en de GGD.

Tip: Verzeker je ervan dat de gastouder zowel in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP) als bij een erkend gastouderbureau geregistreerd staat om mogelijk recht te hebben op kinderopvangtoeslag. Betalen van de gastouder doe je via het gastouderbureau.

Opvang door een nanny Kinderopvang door een nanny blijft vaak onbesproken. Terzijde geschoven als kostbaar en elitair. Voordelen zijn er echter zeker.

Naast een liefdevolle, deskundige opvang van je kind in het eigen, vertrouwde huis, neemt een professionele nanny je ook nog eens allerlei geregel uit handen.

Natuurlijk moet een nanny deskundig en ervaren zijn, maar mogelijk nog belangrijker zijn een juiste match en onderling vertrouwen. Tussen jullie kind(eren) en de nanny, tussen jullie zelf en de nanny en vice versa. Het is dus erg belangrijk dat je met een organisatie in zee gaat waar aandacht wordt besteed aan jullie wensen en eisen. En aan een zorgvuldige selectie om voor jullie de juiste nanny te vinden. Ook de begeleiding van de nanny door de organisatie en de afstemming tussen het aantal uren waarop de nanny aanwezig kan zijn en jullie agenda’s, is belangrijk.

Kosten en toeslag Naast opvang en begeleiding van jullie kind(eren), kan de nanny je ook allerlei geregel en kleine werkzaamheden in het huishouden uit handen nemen. Voor drukbezette stellen een uitkomst. Voor de kosten van een nanny kun je kinderopvangtoeslag aanvragen. De hoogte daarvan is ongeveer gelijk aan die voor een kinderdagverblijf. Voorwaarden zijn dat de nanny en de opvanglocatie (lees: jullie huis) aan alle kwaliteitseisen voldoen en dat de nanny zowel in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK), als bij een erkend bemiddelingsbureau staat ingeschreven. Op het internet vind je diverse nanny-bemiddelingsbureaus en kinderopvangorganisaties waar je ook voor opvang thuis door een nanny terecht kunt.

Ouderparticipatiecrèche (OPC) In een OPC zorgen betrokken moe-

ders en vaders in verenigingsverband voor elkaars kinderen. Samen zijn ze verantwoordelijk voor de opvang van de kinderen, het beleid en de hele organisatie van de crèche.

Indien deze crèches aan de kwaliteitseisen voldoen, krijgen de ouders formeel recht op kinderopvangtoeslag. Het kabinet erkent de bijzondere positie van de OPC’s binnen de Wet Kinderopvang en ze krijgen een aparte plek in het kinderopvangstelsel. Op dit moment telt ons land zeven OPC’s. Wat deze ouderparticipatie uniek maakt is dat je niet alleen ziet hoe je kind zich gedraagt in een omgeving met andere kinderen, maar ook hoe andere ouders met je kind omgaan en hoe je kind daarop reageert. Bovendien bouw je een band op met mensen die in dezelfde fase van de opvoeding zitten, waardoor je een klankbord hebt over de opvoeding van je kind.

Zo profiteer je van elkaars kennis en opvoedervaring. Je kunt het zien als één grote familie. Betrokkenheid vanuit het hart, heldere kwaliteitseisen, common sense, gelijkwaardigheid, duurzaamheid, samenwerken en samen oplossen zijn kernwoorden van de OPC. Kinderopvangtoeslag 2019 en voorwaarden Om kinderopvangtoeslag te krijgen, moeten jij en je eventuele toeslagpartner aan de volgende voorwaarden voldoen: • Jij en je toeslagpartner werken, volgen een traject naar werk of een opleiding of inburgeringscursus; • Je hebt met het kindercentrum of gastouderbureau een contract afgesloten; • Je betaalt zelf een deel van de kosten van kinderopvang. Dit is je eigen bijdrage; • Jij en je toeslagpartner hebben de Nederlandse nationaliteit of een geldige verblijfsvergunning; • Jekrijgt kinderbijslag of een pleeg– ouderbijdrage, of je onderhoudt het kind in belangrijke mate; • Je kind gaat naar een geregis– treerde kinderopvang;

“Je betaalt zelf een deel van de kosten van kinderopvang. Dit is je eigen bijdrage.”

• Je kind staat ingeschreven op jouw woonadres; • Je kind zit nog niet op het voortgezet onderwijs.

Hoeveel kinderopvangtoeslag je kunt krijgen hangt af van de hoogte van je inkomen, het aantal kinderen en de soort opvang. Je kunt per kind voor max. 230 uur per maand kinderopvangtoeslag krijgen. Er geldt ook een maximumuurtarief.

Je kunt je kinderopvangtoeslag voor 2019 aanvragen met Mijn toeslagen.

Wacht niet te lang met aanvragen, anders loop je een deel van de toeslag mis. Krijg je kinderopvangtoeslag en verandert er iets in je situatie, bijvoorbeeld omdat je inkomen wijzigt of het aantal opvanguren, dan heeft dat gevolgen voor je toeslag.

Je moet veranderingen in je situatie binnen 4 weken aan de Belastingdienst doorgeven.

De Belastingdienst betaalt de kinderopvangtoeslag uit op jouw eigen rekening. Maar je kunt het bedrag ook rechtstreeks op de rekening van het kindercentrum of gastouderbureau laten storten. De opvang verrekent de toeslag dan met de opvangkosten die jij aan hen moet betalen.

Kijk voor meer informatie op www.belastingdienst.nl/ Kinderopvangtoeslag 2019.

65

Antroposofische kinderopvang Elk antroposofisch kinderdagverblijf is natuurlijk heel eigen, maar veel dingen komen overeen. De ruimtes hebben rustige kleuren en zijn huiselijk ingericht. Er heerst vaak een welkome sfeer, waar kinderen als ze binnenkomen nieuwsgierig van worden.

Er zijn ook knusse speelhoeken waarin ze met blokken, de trein of met poppen kunnen spelen. Favoriet zijn de huisjes met een keukentje, een tafel met stoelen, servies en pannetjes. Met veel plezier wordt hier gespeeld.

Natuur Op een seizoenstafel is veel te zien over wat er buiten in de natuur gebeurt: de lente met de wortelkindertjes die wakker worden, de zomer met de schelpen en bootjes of in de herfst de vele schatten die buiten te vinden

zijn: dennenappels, mooi roodbruine kastanjes en gele bladeren. Buiten spelen is in de zomer heerlijk, maar ook als het regent is er buiten veel te beleven: stampen in de plassen, regendruppels op je gezicht voelen of de herfstwind die door je haren blaast. En het is met goede buitenkleding aan niet alleen heerlijk, maar ook gezond.

Vertellen, zingen en slapen Als de kinderen moe zijn van het spelen is het tijd voor een verhaal op het kleed of in een kringetje met stoeltjes. De pedagogisch medewerkers vertellen de verhaaltjes zelf, dus geen televisie of cd’tje. Een verhaal verteld krijgen is veel leuker! Tijdens de dag wordt er veel gezongen. Het zingen verbindt de dag van de ene activiteit naar de andere en het verbindt ook de kinderen met elkaar als groep. Aan tafel brengt het zingen de kinderen tot rust en kunnen ze

De Veenborg

Bureau voor gastouderopvang in de provincie Groningen

66

Editie Gelderland • 2019-2020

genieten van het samen eten. Zelf gemaakte broodjes, pannenkoeken of soep. Dan is het tijd om te slapen. Daar wordt veel aandacht aan besteed en in geborgenheid en liefde kunnen kinderen zo heerlijk tot rust komen.

De antroposoďŹ e Maar wat is de antroposofie nou precies? Het is een levensbeschouwing, gebaseerd op het werk van de Oostenrijkse filosoof Rudolf Steiner (1861-1925). De antroposofische pedagogiek gaat er van uit dat ieder kind uniek is. Kinderen worden niet als een leeg blad geboren, maar hebben al bepaalde talenten en eigenschappen. Aan ons volwassenen is het om het kind te begeleiden en tot ontwikkeling te brengen. Dit betekent dat we de omgeving zo inrichten, dat deze uitnodigt tot ontdekking. En omdat het kind nog met al zijn zintuigen de wereld probeert te ontdekken, wordt er goed nagedacht over de kwaliteit van de aangeboden materialen, van biologische voeding tot de natuurhouten blokjes. Verder is ritme heel belangrijk. Het geeft de kinderen een gevoel van veiligheid en vertrouwen. Niet alleen het ritme in de dag, maar ook in het jaar. De steeds weer terugkerende seizoenen samen beleven met de kinderen. Met als hoogtepunt de jaarfeesten.

Naast opvang van kinderen van 0-4 jaar, zijn er ook BSO’s en peuterspeelgroepen gebaseerd op de antroposofische pedagogiek. Ben je nieuwsgierig geworden, kom gerust eens kijken bij een antroposofische kinderopvang bij jullie in de buurt. Kijk daarvoor op: www.antroposofische-kinderopvang.nl

Kinderopvang in Groningen

Buitenschoolse opvang | Kinderdagverblijf | Peuteropvang

Gewoon geweldig

... wij bieden liefdevolle aandacht en geborgenheid voor ieder kind

Bekijk onze locaties op kidsfirst.nl Vragen? Bel: 088 – 035 0400

Hoever ben je met de babykamer?

Over wanneer de babykamer helemaal klaar moet zijn lopen de meningen nogal uiteen. Tegelijkertijd wil je de plannen niet eindeloos voor je uitschuiven. Circa drie maanden voordat je bent uitgerekend is de vuistregel. Is de babykamer ingericht en ligt alles op zijn plek, dan geeft dat een rustig gevoel, kan de verse verf uitdampen en kun jij alvast heerlijk wegdromen in dat lieve en gezellige kamertje dat klaar is om jullie kindje te verwelkomen!

internet of in magazines voor aanstaande moeders, zoals Samen Zwanger.

Op samen-zwanger.nl en op onze Facebook- en Instagrampagina’s vind je allerlei tips om kennis en inspiratie op te doen.

Natuurlijk kun je ook je zusjes en vriendinnen die al een baby hebben vragen. Kom je er helemaal niet uit, loop dan eens bij een babyzaak of meubelwinkel binnen voor een stylingadvies. Dat hoeft helemaal niet veel te kosten, zeker niet als je er ook wat koopt.

Ruimte, licht en lucht Natuurlijk hebben jullie al lang over het plekje voor jullie baby nagedacht. Een heerlijk rustig en fris kamertje waar je alles voor de baby kwijt kunt, met ruimte om gemakkelijk van wieg naar commode te lopen en weer terug. Ruimte, licht, lucht en veiligheid zijn bij een babykamer erg belangrijk. Wat ook geldt voor de klimaatregeling met een radiator en een of meer ramen die je in verschillende standen kunt openzetten zonder dat het gaat tochten.

Verf en behang Ga je het houtwerk en/of de muren verven kies dan voor een verf op waterbasis of milieuvriendelijke kalkverf. Chemische oplosmiddelen in verf zijn ongezond voor je ongeboren baby en voor jou. Kijk ook op de etiketten van meubels, gordijnen en vloerbedekking of ze schadelijke stoffen bevatten.

Belangrijk is dat je voldoende tijd inruimt om verf, meubelen en stoffen te laten uitwasemen. Vandaar ook die drie maanden voordat je bent uitgerekend.

Inrichting Al sinds je in verwachting bent, fantaseer je over de babykamer. Wat worden de kleuren?

Welke muurverf of behang past daarbij?

Wordt de inrichting lief en leuk, modern of klassiek of juist extra stoer? Zijn jullie handig en maak je alles zelf of ga je kopen? Zelf doen is natuurlijk heel erg leuk en in de bouwmarkten en verfwinkels vind je alles watje nodig hebt. Wat natuurlijk ook kan is dat je spulletjes van je (schoon)moeder krijgt, zoals een wieg en/of een bedje. Heel erg leuk, ook als je die een nieuw kleurtje geeft. Wil je de meubeltjes ‘pimpen’, kijk dan of er verfwinkels zijn die workshops organiseren. Dat voorkomt een hoop gedoe.

Checklist babykamer • Wieg, matrasje, (onder)lakentjes, dekentjes, molton, kruiken • Commode met aankleedkussen • Goede verlichting, ook boven het aankleedkussen • Gordijnen, eventueel zonwering • Babykleertjes: rompertjes, boxpakjes, broekjes, jasje, sokjes en mutsjes • Toiletartikelen: badje, badcape, shampoo, haarborstels, babyolie, doekjes, luiers, etc.

Inspiratie Nieuwe en verrassende ideeën opdoen kan ook bij babywinkels. En natuurlijk op het

68

Dit en meer is onmisbaar om je baby lekker te laten slapen en goed te kunnen verzorgen. Bij elkaar een flinke lijst met spullen die allemaal overzichtelijk en voor het grijpen een plekje in de babykamer moeten krijgen. Alle reden dus om er op tijd mee te beginnen!

“Checklist voor de babykamer”

Zó ben jij modieus zwanger, 9 maanden lang!

De tijd van minder flatteuze positiekleding ligt gelukkig achter ons om plaats te maken voor trendy ontwerpen, kleuren, prints en stoffen die jou laten stralen. Gelukkig, mooi en supervrouwelijk zwanger, dat wil jij toch ook? Lees dus gauw verder over hoe jij 9 maanden lang modieus zwanger kunt zijn!

Modieuze kleding en zwangerschap gaan heel goed samen. Zwangerschapsmode waarin jij gezien mag worden, óók je zwangere buik!

Bovendien zijn er slimme handigheidjes waarmee je het budget een beetje in de gaten kunt houden.

Je (buik) mag gezien worden Bij beginnende zwangerschap is er vaak de neiging om (veel) te grote kleding te dragen. Dat is jammer, want te groot staat namelijk vaak gelijk aan onflatteus. Of het ziet er zo uit. Dat wil je toch niet? Doe jezelf daarom een plezier en kies voor mooi vallende, aansluitende kleding die jou extra elegantie geeft en waarin je zwangere buik mooi uitkomt. Wat ons ook op de vraag brengt wanneer je met positiekleding begint. Het antwoord daarop is eenvoudig: vanaf het moment dat je daagse kleding nu toch echt te strak gaat zitten. Is het op een dag zover, pas en koop dan je eerste positiekleding en merk hoe mooi en vrouwelijk die jou maakt. Naarmate

je langer zwanger bent, koop je de kleding die dan bij jouw groeiende buik en de seizoenen past. En bij jouw smaak, stijl en budget.

Slim combineren Verbergen dat je zwanger bent is natuurlijk niet meer van deze tijd. Juist niet zelfs; je bent trots dat je zwanger bent en dat mag iedereen zien!

Niets leuker dus om te gaan shoppen en om mooie, supervrouwelijke positiekleding te scoren. Keus genoeg. Jurken, blouses, T-shirts, sweaters, vesten, jeans en shawls.

Mooie zachte stoffen die fraai om je heen vallen, je zwangere buik stijlvol accentueren en je extra vrouwelijk maken. Fraaie of juist extra gave prints en kleuren. Het is er allemaal.

Met als extra tip om voor kleding te gaan die je onderling eindeloos kunt combineren en waarin je er steeds weer anders uitziet, terwijl je kledingkast niet uitpuilt. Stroop de modewinkels, babyzaken en het internet af; de grote keuze aan positiekleding waarin jij modieus en op en top vrouw bent zal je verbazen.

Kleding die met je meegroeit Nog een handigheidje is om positiekleding niet te ver vooruit of ‘op de groei’ te kopen. Koop liever een beetje achter de groei van je body aan, dan koop je niet teveel, blijft er niets in de kast hangen en -nog leuker- kun je de seizoenen en trends volgen. Zo loop je er altijd

modieus en comfortabel bij, ook als het buiten zomers warm is of juist winterkoud. Ook slim: koop ook kleding die je na je zwangerschap kunt blijven dragen. Dat doe je bijvoorbeeld met kleding van rekbare stof.

Of een blouse of topje met elastiek erin. Ook zijn er jassen die je met ritsen kleiner of groter kunt maken.

Handig! Bottomline is dat je er geld mee bespaart, terwijl je die gave blouse ook straks nog kunt dragen.

Meegroeien dus als je body groeit.

En terug als je weer back in shape komt.

Trends Altijd lastig om de nieuwste trends in postiekleding te benoemen, maar voor de volledigheid en bedoeld voor winter en het vroege voorjaar 2019: veel gave prints. Warme kleuren als bordeauxrood, olijfgroen, mediumblauw, donker- en oud roze en violet. Mooie, ruimvallende truien, wol en tweed. En ...... leer (echt of imitatie)! Het zal je prachtig staan.

Met als tip om de periode van de 32e tot en met de 38e week van je zwangerschap te benutten voor een mooie fotoreportage van jou en je buik. Het is een periode waarin je sowieso al prachtig en sexy zwanger bent en dat effect accentueer je met de mooiste en meest trendy zwangerschapsmode. We wensen je veel shoppingplezier!

69

Geboortekaartjes?

Begin er op tijd mee!

Voor de geboorte van jullie kindje moet er heel veel gebeuren. Dat niet alleen, veel moet ook op tijd klaar zijn. Zoals het geboortekaartje, waarmee jullie feestelijk bekendmaken dat jullie kindje is geboren. Wij zetten mogelijkheden en tips voor je op een rijtje.

Eerst maar eens de naam of namen voor jullie kindje. Voor velen een hele puzzel, zeker als je nog niet weet (of wilt weten) of het een jongetje of een meisje wordt. Wil je dat niet weten, dan moet je met twee lijstjes werken.

Geen probleem, maar namen bedenken blijft lastig. Zeker als je bijvoorbeeld de naam van een van de opa’s of oma’s wilt gebruiken. Een hele eer en mooie verrassing voor de grootouder in kwestie, maar hoe reageert de andere opa of oma daarop? En dat is nog maar één voorbeeld.

Uitbesteden Hebben jullie de naam/namen bepaald, dan is het tijd voor het ontwerp. Andersom kan natuurlijk ook; je kunt de ruimte voor de naam im-

70

mers ook nog even vrij houden. Voor het ontwerp kun je naar een gespecialiseerde drukkerij gaan. Of je maakt zelf een ontwerp. Bedenk daarbij wel dat uitbesteden werk en stress scheelt en de tijd snel gaat. Die drukkerijen vind je overal en ze hebben allemaal mappen met voorbeelden van kaartjes. Wil je zelf ontwerpen en het maakwerk uitbesteden dan kan dat vaak ook, met de plezierige zekerheid dat de drukkerij je al het verdere werk uit handen neemt.

Zelf doen Vinden jullie het leuk om zelf een geboortekaartje te ontwerpen en er jullie persoonlijke touch aan te geven, dan kun je ook op het internet op zoek gaan naar een online aanbieder. Naast de lay-out en het lettertype kun je een illustratie toevoegen, de kleur(en) bepalen en het ontwerp eenvoudig zelf aanpassen. Zo ontstaat in een handomdraai een bijzonder, uniek en vooral persoonlijk kaartje. Ook wanneer je kiest voor een fotogeboortekaartje zijn online aanbieders een uitkomst.

Julie ontwerp kan helemaal eigen en

origineel zijn of afgeleid van wat je op het internet tegenkomt en waar je je eigen draai aan geeft. Laat je fantasie de vrije loop en bedenk wat bij jullie ongeboren zoontje of dochtertje het beste zou passen.

Enveloppen, adressenlijst en versturen Naast dat je het geboortekaartje helemaal online kunt houden om het straks te mailen, kun je het ook via Instagram, WhatsApp en/of Facebook posten. Snel en eenvoudig, en je gebruikt geen papier. Wil je het wat traditioneler, dan laat je het geboortekaartje in de benodigde oplage drukken om het daarna samen met een gelijk aantal bijpassende enveloppen op te halen of naar je adres te laten sturen. Verstuur je per post dan heb je een complete verzendlijst nodig met bijgewerkte namen en de juiste adresgegevens. Ook als je per e-mail of social media verstuurt moet de verzendlijst up to date zijn en klaar liggen.

Een goede raad is om hier op tijd mee te beginnen. Niets vervelender dan wanneer sommige familieleden en/of vrienden jullie mooie nieuws missen.

Dit zet je op een geboortekaartje • Naam / namen / Geboortedatum • Tijdstip geboorte, lengte en gewicht • Jullie namen, adres en telefoon • Eigen korte tekst / Bezoektijden

Meer weten over het consultatiebureau Consultatiebureaus verzorgen de preventieve jeugdgezondheidszorg voor kinderen van 0-4 jaar.

Je kunt er zonder verwijzing en kosteloos terecht voor meten, wegen en antwoorden op vragen over opvoeden, opgroeien, verzorging en gezondheid. De bureaus voeren het Rijksvaccinatieprogramma uit, doen periodieke onderzoeken en zorgen voor opname van je kind in een kindvolgsysteem, waarin de ontwikkeling wordt bijgehouden.

Tot zover de algemene informatie, maar wat doet een consultatiebureau en hoe werkt dat allemaal?

Het begint met de aangifte van de geboorte van je kind bij de gemeente, gevolgd door de inschrijving in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens. Daarvan krijgt het consultatiebureau een melding, waarna ze contact met je opnemen voor een kennismaking en intakegesprek bij jullie thuis met nadere uitleg en de gelegenheid om vragen te stellen. Tijdens deze intake wordt je kindje niet onderzocht (dat gebeurt later), maar vaak al wel gewogen.

Ook krijgen jullie informatie over het Rijksvaccinatieprogramma.

Hielprik In de eerste week na de geboorte (meestal rond de vierde dag, maar dat verschilt per gemeente) word je gebeld om een afspraak te maken voor de hielprik en gehoortest. Per gemeente verschilt of hiervoor een professional bij je thuis komt of dat de verloskundige de hielprik doet en je wordt uitgenodigd op het consultatiebureau voor de gehoortest.

Daarna krijgen jullie een uitnodiging voor een maandelijkse afspraak,

gevolgd door tweemaal per jaar in het tweede levensjaar en daarna jaarlijks tot de vierde verjaardag. Dit om de ontwikkeling te volgen, jou te ondersteunen bij de opvoeding en te onderzoeken hoe het gaat met de gezondheid.

Bij de hielprik wordt bloed uit de hiel van je kindje afgenomen dat in een laboratorium wordt onderzocht op eventuele aangeboren, goed te behandelen ziektes. Deze hielprik is gratis en vrijwillig; er wordt eerst om je toestemming gevraagd. Wijkt de uitslag van de hielprik af, dan kan de kinderarts een vervolgonderzoek uitvoeren.

Met je kindje naar het consultatiebureau? Vergeet dit niet!

- Groeigids (of de Groeigids app) - Oproepkaarten vaccinaties - Schone luiers/kleertjes - Hand- of wikkeldoek - Voeding Gehoortest De gehoortest wordt meestal samen met de hielprik (rond de vierde dag na geboorte) afgenomen, maar dat is niet overal het geval. Zo kan ook je verloskundige die hielprik afnemen

en wordt in sommige regio’s de gehoortest los van de hielprik aangeboden. Bij de gehoortest krijgt je kindje via een zacht dopje in het oor een knetterend geluidje te horen, waarop het oor -als het gezond is- met kleine geluidjes reageert. Deze gaan via een microfoontje naar een apparaat dat de uitslag geeft. De test meet of je kindje genoeg hoort om te leren praten; hoe eerder een afwijking wordt ontdekt, hoe sneller een behandeling kan beginnen. Is een derde test noodzakelijk, dan wordt gewerkt met een plastic kapje op elk oor en drie elektroden op de huid. Eventueel vervolgonderzoek vindt plaats in een Audiologisch Centrum.

Rijksvaccinatieprogramma Om je kindje te beschermen tegen twaalf ernstige infectieziektes krijg je ongeveer vier weken na de geboorte een uitnodigingsbrief van het RIVM met een vaccinatiebewijs voor je kind, alle oproepkaarten voor de inentingen tot de leeftijd van 14 maanden en aanvullende informatie. Gedurende de eerste veertien maanden krijgt je kindje negen inentingen, verspreid over vijf bezoeken aan het consultatiebureau. Voor de eerste inenting wordt gevraagd of je toestemming geeft.

Vaccinatieschema Rijksvaccinatieprogramma Leeftijd Vaccinatie 1 6 - 9 weken DKTP-Hib-HepB 3 maanden DKTP-Hib-HepB 4 maanden DKTP-Hib-HepB 11 maanden DKTP-Hib-HepB 14 maanden BMR 4 jaar DKTP 9 jaar DTP Meisjes van 12 jaar HPV

Vaccinatie 2 Pneumokokken Pneumokokken Pneumokokken Meningokokken ACWY BMR HPV

71

86%

van de testers beveelt Zwitsal Naturals aan 98% natuurlijke ingrediënten Geschikt voor pasgeboren baby’s Vrij van parabenen, kleurstoffen, zeep en SLES schuimmiddel pH-huidneutraal Dermatologisch getest

72