FreePress Tirana #8

Page 1

T

I

R

A

N

A

E PËRJAVSHME NO.08 VITI I IRË I BOTIMIT 12 - 18 SHKURT 2011

SHQIP VALENTIN 12/02 - 18/02/11 F.P. 1


A

12 SHKURT 2011

T

I

R

A

N

08

www.freepress.al

26

5

NewsTicker

6

Aktualiteti

16

Sociale

18

Shëndeti

Kriza politike përballë ekonomisë 100 arsye pse duhet të bëni fëmijë tani

Çfarë duhet të bëjë një çift para se të konceptojë lindjen e një bebe Këpucët dhe takat e gabuara? Ja si të kujdeseni për këmbët

18

Disa këshilla për të kuruar morthin

24

Lifestyle

26

Bota

28

30 40 Kryeredaktor: Enton Palushi. Gazetarë: Bledar Lumani, Jonida Late, Fatma Myrte, Gerti Katro, Amarildo Lumani. Design: Dritan Lleshi. Foto: Blerta Kambo, LSA Marketing: Aina Hoti. E-mail: freepressal@gmail.com Adresa: Rruga Vaso Pasha, P. 13/1, Kati i Zyrave, Nr. 3. Tiranë 2 F.P. 12/02 - 18/02/11

Të çmendur për piercing

Haremi i Berluskonit

NË KOPERTINË

10

SHËN VALENTINI, “PADRONI I TË DASHURUARVE” Shën Valentini po afron dhe të gjithë të dashuruarit kanë filluar të mendojnë për dhuratat që do i bëjnë njeriut të zemrës së tyre. FOTOGRAFIA: BLERTA KAMBO

Digital

Pesë teknologji në pesë vjet, një parashikim për të ardhmen

32

Kuzhina

33

Art

36

Nightlife

Kuzhina e çdo vendi të botës në Tiranë Të jesh bariton në Shqipëri është e vështirë Mësuese biologjie? Faleminderit, do bëhem DJ

40 Televizion

“Rubrika Sportive” e Enkeleidës

42

Sport

46

Eros

“Gardianët” më të mirë të historisë Dashuria dhe seksi në mbarë botën

SHOWBIZ

39

Mariza Ikonomi: E ndiej mungesën e një çmimi të madh


ëm

t ve

l

n

te

ga

e ëM

k!

e

tm ë k a

no Eta

Oxh

Oxhak me etanol për tavolinë Kodi: 61408

Pasqyrë tavoline dia. 11.8 cm Kodi: 23188

7.200 L

790 L

E Re !

E Re !

Qindra ide dhuratash

ëm

k!

te

a eg

t

ë k a xh

M

t ve

Et e m

O

Ide për dhuratë

Kosh me thurrje Kodi: 23066

580 L Ftoni miqtë tuaj të zgjedhin vetë dhuratën duke u dhuruar atyre Kupona Blerjesh. Kuponat shiten ne Megatek dhe janë të vlefshëm 12 muaj nga data e blerjes.

Shtrojë lekurë dele, e bardhë Kodi: 15785

Kaktus në vazo dekorative Kodi: 33888

4.680 L

850 L Ide për dhuratë

Ide për dhuratë

Qirinj të tillë nuk keni parë ndonjëherë! Deri në 8 kg. Vetëm në Megatek!

3.900

L

3.900

L

40 cm

790

L 192

L

400 195

L

940 L

L

1.390

1.690

Set, 1 shishe qelqi me 6 gota whisky Kodi: 70194

L

175

L

1.690

L

790

L

1.690

225 L

L

150

L

250

L

225

L

175

L

L

160

L

12/02 - 18/02/11 F.P. 3


NewsTicker 4

01

02 03

04

05 06 07 4 F.P. 12/02 - 18/02/11

Nga Enton Palushi

Tensioni mbetet i lartë Protestat e të premteve tashmë janë kthyer në një ritual për Partinë Socialiste, ndërkohë që dy të fundit kanë kaluar pa shumë probleme. PS dhe policia janë vendosur përballë njëratjetrës në një betejë shifrash për numrin e pjesëmarrësve në tubime. Demonstrata- homazh e  janarit ishte nga më të mëdhatë që është mbajtur në vendin tonë. Kurse ajo e një jave më vonë ishte më e çoroditur, të paktën në Tiranë. Retorika politike vazhdon të jetë e ashpër me kryeministrin që akuzon sërish se puçin e shtetit e ka organizuar kryetari i opozitës në bashkëpunim me kreun e shtetit. Këtë të fundit madje e ka shmangur gjatë një ceremonie të organizuar për të pritur ushtarët shqiptarë që ktheheshin nga Afganistani.

Vendi në krizë konstitucionale Drejtori për programin i “Freedom House” ka deklaruar se Shqipëria ndodhet në një krizë kushtetuese për shkak të betejës që ka nisur kryeministri me dy institucione të pavarura. Ambasadori amerikan është shfaqur në një intervistë, e cila është cituar gjatë nga mediat pranë qeverisë. Vetë kryeministri e ka përmendur ndihmën amerikane për kapërcimin e krizës gjatë një mbledhje “pa lajm” të Këshillit Kombëtar.

Dosja “Gërdeci” trazon ujërat Katër të akuzuarit kryesorë të dosjes Gërdeci janë dërguar në shtëpi pasi u kanë kaluar afatet e paraburgimit. Shumëkush mendon se dështimi i krejt kësaj çështje është pranë. Për dosjen më të bujshme të dekadave të fundit tashmë nuk ka asnjë njeri në pranga. Gjykata është mbrojtur duke thënë se ka zbatuar ligjin, kurse palët në politikë kanë akuzuar ashpër njëratjetrën për këtë dështim. Familjarët e viktimave të Gërdecit thonë se kjo ishte një vrasje e dytë që iu bë atyre.

Anglezët e “Top Gear” zbulojnë Shqipërinë Ka pasur shumë debat këto ditë në lidhje me një episod të emisionit të famshëm “Top Gear”, që transmetohet në rrjetin BBC. Emisioni flet për makinat dhe është nga më të ndjekurit në botë. Kësaj here ai i është dedikuar Shqipërisë. Mediat britanike thonë se “Top Gear” ka fyer Shqipërinë për shkak se e ka quajtur një fole të mafias së makinës. Në forume ka vluar debati në lidhje me këto përcaktime. Ka nga ata që mbrohen duke thënë se prezantuesit e “Top Gear” kanë deklaruar se Shqipëria ishte një vend i mrekullueshëm. Pamjet e ofruara për shikuesit në fakt kanë qenë pak kontraktuese. Por bukuria mesdhetare e Shqipërisë dilte në pah.

Kosova në ethet e formimit të qeverisë Kryeministri në detyrë, Hashim Thaçi, mund të mandatohet për krijimin e qeverisë tani që KQZ ka shpallur edhe listën e deputetëve. Ende nuk dihet se cila do jetë formula që do përdorë Thaçi për të pasur numrat e nevojshëm për qeverinë. Flitet për skema nga më të ndryshme. Ende nuk dihet me saktësi se si do të vazhdohet më tej.

Rajoni “kopjon” Shqipërinë Serbia është përfshirë nga protesta masive kundër qeverisë organizuar nga opozita. Kjo e fundit e akuzon qeverinë për korrupsion dhe mosmenaxhim të krizës ekonomike. Mijëra njerëz janë derdhur në shesh në një nga protestat më të mëdha të dekadës. Gjendja në Maqedoni nuk është më ndryshe. Lideri i opozitës ka deklaruar se mund të përdoret skenari egjiptian për të rrëzuar qeverinë.

Bota po zien Konferenca për Sigurinë në Mynih i është kushtuar e gjitha ngjarjeve të fundit në Mesdhe, e jo vetëm. Drejtuesit e NATO-s po shprehin shqetësim se si mund të zhvendoset pushteti në shumë vende. Efekti zinxhir i Tunizisë po vijon pa ndërprerje. Mediat raportojnë se drejtuesit e fuqive kryesore janë të shqetësuara se situata mund të precipitojë.


OPINION P.J O’ROURKE PRANON SE NGADO QË KA SHKUAR KA KUPTUAR VETËM DIÇKA: QË ËSHTË POLITIKA FAJTORE QË DISA VENDE NUK ECIN PËRPARA DHE TË TJERA ZHVILLOHEN ME SHPEJTËSI. “KAM PARË VENDE ME BURIME TË JASHTËZAKONSHME QË JETOJNË NË MIZERJE, ASHTU SIÇ KAM PARË VENDE PA BURIME, PA POZITA GJEOGRAFIKE E PA NJERËZ ME SHUMË IDE QË JETOJNË NË LUKS,” SHTON AI

aktualitetFP (1)

EDITORIAL

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Foto Blerta Kambo

P

ara disa kohësh mediat italiane raportonin për faktin se fëmijët e emigrantëve shqiptarë nuk kërkonin të shkonin në shkolla ku kishte emigrantë të tjerë. Shkak sipas tyre ishte përshtatja shumë e shpejtë e fëmijëve shqiptarë me gjuhën, shkollën dhe sistemin e ri. “Ata mësojnë shumë” citonte gazeta e Komos një drejtor shkolle të thoshte për fëmijët shqiptarë. Edhe pse kanë mbërritur më vonë se fëmijët e emigrantëve të kombësive të tjera, ata përshtaten e mësojnë më shpejt. Shumë nga ne kanë dëgjuar shumë raste të nxënësve shqiptarë në mbarë botën që shkëlqejnë në shkollat e tyre. Duke qenë se jemi një vend me gati gjysmën e popullsisë jashtë, nuk kemi një mënyrë të mirë për të testuar nivelin e inteligjencës në vend. Por disa të dhëna krahasuese që botoi “Free Press” dy javë më parë tregonin se Shqipëria çalon shumë kur bëhet fjala për ekonominë e politikën, por disa tregues si niveli i lexueshmërisë, i globalizmit apo jetëgjatësisë janë shumë të mirë. Kjo na çon gjithmonë tek pyetja që bëhet, a shkon krah për krah politika me nivelin intelektual të një vendi? E rrjedhimisht prej këtu dalim tek një frazë që e dëgjojmë të thuhet shpesh nga anë tona që “një popull ka qeverinë që meriton”. A është e vërtetë që shqiptarët meritojnë këto qeverisje që kemi pasur në një shekull shtet? Shumëkush nuk preferon t’i japë përgjigje kësaj pyetje duke u druajtur se do bjerë në gjykime raciste e të tepruara. P.J O’Rourke është një nga penat më të forta që ka njohur bota moderne. Amerikani është një satirist, gazetar e analist mjaft i mprehtë. Ndoshta mund të jetë i cituar po aq shpesh sa autorë të tillë si Oruelli apo Tuejn. Shumëkush i jep kredite se i ka dhënë hov karrierës së aktorit të njohur shqiptar, të ndjerit Xhon Belushi. O’Rourke ishte para disa ditësh tek BBC për të

Si një adoleshent i dehur NGA ENTON PALUSHI

folur për librin e tij të fundit. Satiristi i njohur ka bredhur shumë vende të botës për të parë nga afër se sa e vërtetë është që qeverisja shkon krah për krah me nivelin e shkollimit dhe inteligjencës së një populli. “Nuk ka më budallenj se ata që jetojnë në Beverly Hills, ashtu siç nuk ka shahistë më të mirë se rusët. Por të parët notojnë në para, kurse të dytët ziejnë gurë për të jetuar,” thotë me të qeshur O’Rourke. Në hartën e udhëtimeve të tij ai ka përfshirë edhe Shqipërinë. “Nëse futa Kubën në hartë për të parë se si është një “socializëm i keq”, vendosa edhe Shqipërinë për të parë si është një “kapitalizëm i keq”,” thotë ai. Ndërsa thotë se nuk merr vesh dhe aq shumë nga ekonomia, ai pranon se ngado që ka shkuar ka kup-

tuar vetëm diçka: që është politika fajtore që disa vende nuk ecin përpara dhe të tjera zhvillohen me shpejtësi. “Kam parë vende me burime të jashtëzakonshme që jetojnë në mizerje, ashtu siç kam parë vende pa burime, pa pozita gjeografike e pa njerëz me shumë ide që jetojnë në luks,” shton ai. Ndërsa në fund prek dhe një plagë të shqiptarëve, krizën e piramidave të vitit . “Nuk ishte se njerëzit ishin budallenj që të mendonin se paratë do lulëzonin, por ata shpresonin tek ilegalja, e paligjshmja,” sqaron ai, duke lënë të nënkuptohet se sërish është politika ajo që lejon këtë terren. “T’i japësh para e fuqi qeverisë është sikur i jep një adoleshenti makinë e uiski”. Ky do ishte përcaktimi më i mirë në këtë rast.

12/02 - 18/02/11 F.P. 5


Aktualiteti 6-­9

Nga Bledar Lumani

www.freepress.al

Kriza vs ekonomia Kriza politike ku është futur vendi rrezikon që të shkaktojë edhe një krizë tjetër, e cila mund të jetë edhe më e rëndë. Bëhet fjalë për krizën ekonomike. Shenjat e para janë dhënë dhe kanë të bëjnë në fakt jo vetëm më situatën politike, por dhe me situatën e ekonomisë globale. Çmimet e produkteve ushqimore dhe karburanteve janë rritur dhe mund të vazhdojnë me këtë trend. Kjo mund të shkaktojë për pasojë më shumë tension dhe pakënaqësi në vend.

Kriza politike përballë ekonomisë Efektet negative të krizës politike janë ndjerë edhe në ekonomi. Deri më tani ato kanë qenë jo shumë të theksuara. Por, nëse situata vazhdon me këto ritme, ekonomia shqiptare mund të precipitojë në një situatë kritike. Mbi të gjitha, do të goditeshin investimet. Kjo, pasi kriza politike shkakton mosbesim tek investitorët. Për pasojë, ata nuk do duan të investojnë në një vend të paqëndrueshëm politik. Por edhe investitorët vendas do të hezitonin. Për pasojë, do të kishim një ngadalësim të ekonomisë. Ngadalësimi i ekonomisë do të sillte vështirësi për bizneset, deri dhe mbylljen e tyre. Mbyllja e bizneseve do të shkaktonte papunësi dhe papunësia do të sillte rritje të tensionit dhe pakënaqësisë në vend. Dhe nëse arrihet në këtë pikë, atëherë është e vështirë të parashikosh se çfarë mund të ndodhë.

Perceptimi dhe reminishencat e së shkuarës Ajo që e rrezikon mjaft ekonominë shqiptare është edhe perceptimi tek të huajt. Ngjarjet e fundit, të cilat janë transmetuar në të gjitha mediat e botës, nuk kanë përcjellë një mesazh pozitiv për vendin tonë. Për më tepër kur dihet që Shqipëria gjatë këtyre  viteve ka përjetuar disa situata të tilla. Mjafton të përmenden trazirat e viteve -. Dhe kjo bën që tek të huajt të ekzistojë frika se këto ngjarje mund të ndodhin sërish. Për këtë arsye, biznesmenët e huaj mund të ngurojnë të investojnë në Shqipëri.

Goditje turizmit? Turizmi është konsideruar si një nga sektorët që sjell më shumë të ardhura në vend, sidomos gjatë viteve të fundit. Nëse kriza politike zgjat, turizmi do të jetë pikërisht një nga degët më të goditura të ekonomisë. Kjo, pasi tashmë në botë është trans-

6 F.P. 12/02 - 18/02/11

NGJARJET E  JANARIT NDIKUAN MJAFTUESHËM PËR KËTË. MEGJITHATË,  JANARI DUKET SE ISHTE VEÇSE NJË NGJARJE E SHKËPUTUR DHE SITUATA ËSHTË KTHYER NË NORMALITET. NGJARJE TË DHUNSHME ËSHTË E VËSHTIRË TË MENDOHET SE DO TË NDODHIN SËRISH. AQ MË TEPËR QË TASHMË EDHE DIPLOMACIA NDËRKOMBËTARE KA HYRË NË LOJË PËR TË ZBUTUR TENSIONIN POLITIK NË VEND

Foto Blerta Kambo

metuar mesazhi që Shqipëria është kthyer në një vend të pasigurt. Ngjarjet e  janarit ndikuan mjaftueshëm për këtë. Megjithatë,  janari duket se ishte veçse një ngjarje e shkëputur dhe situata është kthyer në normalitet. Ngjarje të dhunshme është e vështirë të mendohet se do të ndodhin sërish. Aq më tepër që tashmë edhe diplomacia ndërkombëtare ka hyrë në lojë për të zbutur tensionin politik në vend. Por, e gjitha kjo varet se si dhe a do të zgjidhet kriza politike. Nëse ajo

zgjidhet në një afat të shpejtë, pothuajse nuk do të ketë ndikim tek turistët e huaj. Por, nëse kriza politike vijon dhe opozita nuk tërhiqet nga rruga e protestave, atëherë situata do të mbetej ende e tendosur. Kjo do të përcillej edhe jashtë vendit dhe për pasojë turistët e huaj do të mendoheshin mirë për të ardhur me pushime në Shqipëri. Dy ekspertë të ekonomisë, Gjergj Buxhuku dhe Artan Hoxha flasin për “Free Press” në lidhje me ndikimin që mund të ketë kriza në ekonomi.


Fakti që institucionet mund të jenë të pafuqishme për të zbatuar ligjin, do të thotë praktikisht që do të kishim shtim të evazionit fiskal, shmangie fiskale dhe moskontrollim të territorit të vendit në të gjithë hapësirën gjeografike

A mund të ndikojë kriza politike në ekonominë shqiptare dhe nëse po, si mund të ndikojë? Sipas mendimit tim, kriza politike duhet parë në dy aspekte kohore për ndikimin në ekonomi. Nëse kriza politike do të zgjidhet në një kohë të shpejtë, unë mendoj se ndikimet negative në ekonominë shqiptare do të jenë të vogla. Madje, edhe pse ka pasur një tërheqje jo për mirë në botë, kjo mund të ketë ndikim pozitiv në ekonomi, nëse kriza zgjidhet në një kohë të shpejtë. Në ç’aspekt mund të ketë ndikim pozitiv? Fakti që ti je në një krizë politike dhe i jep një zgjidhje të shpejtë, bën të qartë që Shqipëria është futur në një rrugë zhvillimi të qëndrueshëm dhe demokratik. Kjo lë të kuptohet për një siguri tek qeveritë e Europës, por kryesisht te qytetarët e Europës, edhe pse nuk mendoj se pasojat e krizës kanë pasur një ndikim të madh në opinionin e thjeshtë të qytetarëve europianë, pavarësisht se në kancelaritë perëndimore ka pasur një ndikim të madh. Pra, nëse ne arrijmë që ta mbyllim shpejt dhe në mënyrë të qëndrueshme krizën politike, unë them që pasojat negative në ekonomi do të jenë të vogla dhe nëse do të dimë t’i menaxhojmë efektet, mund të kemi edhe pasoja pozitive. Kjo, pasi shkaktohet një tërheqje vëmendjeje drejt Shqipërisë.

AktualitetiFP

Gjergj Buxhuku: Nëse kriza politike zgjat, ekonomia hyn në një spirale të rrezikshme

Po nëse kriza politike zgjat, cilat do të jenë efektet negative? Nëse kriza zgjat, ne do të kemi probleme të mëdha në ekonomi. Do të kemi probleme, pasi qëllon në një cikël jo fort pozitiv edhe për ekonominë që ka bota sot. Sidomos për faktin që janë ngritur çmimet e ushqimeve dhe karburanteve dhe nga këto rritje, ato që preken më shumë janë shtresat e varfra. Dhe kjo pastaj shkakton paqëndrueshmëri shoqërore, e cila pastaj mund të përkthehet pastaj në paqëndrueshmëri të vetë sistemit. Aq më tepër që dihet pastaj se politika i përdor paqëndrueshmëritë dhe revoltat shoqërore dhe i orienton ato sipas interesave politike. Ne nuk bëjmë përjashtim nga bota në këtë pikë, përkundrazi. Kjo situatë e krijuar, mendoni se mund të ndikojë negativisht për largimin e investitorëve të huaj? Kjo gjë mund të ndodhë, nëse kriza politike nuk zgjidhet dhe situata vazhdon që të jetë e tensionuar. Kriza e tejzgjatur do të ndikonte në bllokimin e investimeve, si të huaja, ashtu edhe ato vendase. Sepse kriza e zgjatur do të ndikojë negativisht jo vetëm tek investitorët e huaj, që janë më të ndjeshëm ndaj saj, por edhe tek investitorët vendas. Investitorët e huaj janë mjaft të ndjeshëm, sidomos duke parë që në Shqipëri kanë ndodhur ngjarje të rënda si në vitet - dhe

Kriza e tejzgjatur do të ndikonte në bllokimin e investimeve, si të huaja, ashtu edhe ato vendase. Sepse kriza e zgjatur do të ndikojë negativisht jo vetëm tek investitorët e huaj, që janë më të ndjeshëm ndaj saj, por edhe tek investitorët vendas

Administrator i Përgjithshëm i Konfindustrisë

kanë frikë se mund të përsëritet e njëjta gjë. Pra, goditja e parë është në psikologjinë e investitorëve. Ju duhet të kuptoni që një investitor, edhe në kushtet normale mendohet shumë që të investojë apo jo. Aq më shumë investitorët e huaj. Imagjinoni që t’i thoni një investitori të huaj që të vijë të investojë në një sistem të paqëndrueshëm dhe ka një paqëndrueshmëri sociale të dukshme. Unë them që, me përjashtim të investitorëve shumë të rrallë, të cilët mund të kenë interesa shumë të mëdha, të tjerët tërhiqen nga investimet në këtë situatë. Dhe ne në këtë kohë kemi nevojë të menjëhershme për thithjen e investimeve të huaja, në mënyrë që ne të përballojmë mbajtjen e ritmit të zhvillimit të vendit. Thithja e investimeve të huaja është me rëndësi kapitale, por njëkohësisht edhe investimet e biznesmenëve vendas, pasi është e njëjta gjë. Kjo do të ishte goditja e parë. Goditja e dytë pastaj është tek fakti se shteti i dobët dhe i ndodhur nën trysni dhe paqëndrueshmëri, do të ishte i pafuqishëm për të zbatuar ligjin. Fakti që institucionet mund të jenë të pafuqishme për të zbatuar ligjin, do të thotë praktikisht që do të kishim shtim të evazionit fiskal, shmangie fiskale dhe moskontrollim të territorit të vendit në të gjithë hapësirën gjeografike. Evazioni fiskal pastaj do të shkaktojë ulje të të ardhurave në buxhetin e shtetit, do të thotë prishje të konkurrencës së ndershme në treg dhe do të hynim në një spirale shumë të rrezikshme. Kjo pastaj shkakton ulje të aktivitetit të bizneseve, mbyllje të bizneseve. Këto të fundit pastaj shkaktojnë mbyllje të vendeve të punës dhe papunësi dhe kjo sjell për pasojë pakënaqësi dhe rritjen e tensionit tek popullsia. Pra futemi në një spirale mjaft të rrezikshme. Situata e trazuar, ashtu siç dhe është shprehur edhe vetë kryeministri Berisha, mund të ndikojë në largimin e turistëve. Besoni se kjo do të ndikonte negativisht dhe do të ishte një gjë e rëndë për ekonominë shqiptare? Unë kam idenë që në Shqipëri, me përjashtim të dy viteve

12/02 - 18/02/11 F.P. 7


AktualitetiFP Ajo që ndodhi në Shqipëri, nuk është se ka ndonjë dallim të madh me atë që ndodh edhe në shumë kryeqytete të Europës, ku gjithmonë ka protesta, trazira, madje edhe vrasje. Problemi është se ajo që ndodhi në Shqipëri trajtohet me negativitet në Perëndim, për shkakun se ndodhi pikërisht në Shqipëri

të fundit, nuk ka pasur turizëm të mirëfilltë. Atë që ne i quajmë turistë, më së shumti janë shqiptarë të të gjitha trojeve, të cilët kthehen në atdheun e tyre. Ne i konsiderojmë ata si turistë, por duhet thënë se ata nuk janë turistë të mirëfilltë. Ata do të vinë sërish në një masë të madhe, por natyrisht që turizmi do të goditet. Por në këtë rast dua të them që nuk është turizmi problemi më i madh. Këtu probleme kryesore janë ato që përmenda më sipër. Pra, mund të kemi bllokim të investimeve të huaja dhe ato të brendshme, shteti mund të jetë i pafuqishëm për të zbatuar ligjin, që do të thotë pastaj kontrabandë, shmangie fiskale, të cilat pastaj përkthehen në ulje të të ardhurave të buxhetit. Ulja e të ardhurave të shtetit do të thotë ulje të rrogave dhe pensioneve dhe kështu me radhë. Të gjitha këto pastaj do të përkthehen në falimentime biznesesh, çka do të prodhonte më pas papunësi. Kjo bëhet më e rëndë edhe për faktin se edhe ekonomia botërore nuk ndodhet në një situatë të favorshme, ku ndeshemi me dy dukuri që ndikojnë fort në ekonominë e një vendi, aq më shumë në një ekonomi si ajo e Shqipërisë. Pra, kemi një rritje çmimeve të produkteve ushqimore dhe karburanteve. Si mund të shmanget hyrja në një krizë të thellë ekonomike? Unë mendoj se forcat politike duhet të gjejnë një formë zgjidhjeje, për të treguar që Shqipëria është futur në rrugën e normalitetit. Sepse për hir të së vërtetës, ajo që ndodhi në Shqipëri, nuk është se ka ndonjë dallim të madh me atë që ndodh edhe në shumë kryeqytete të Europës, ku gjithmonë ka protesta, trazira, madje edhe vrasje. Problemi është se ajo që ndodhi në Shqipëri trajtohet me negativitet në Perëndim, për shkakun se ndodhi pikërisht në Shqipëri. Kjo, duke qenë se ne i kemi treguar herë pas herë botës paqëndrueshmëri dhe tronditje të shtetit. Pra, mund të them se në afate të shkurtra kohore, kriza politike nuk do të ketë ndikim tek ekonomia, nëse ne i japim një zgjidhje të shpejtë dhe tregojmë se jemi futur në hulli institucionale për të dhënë zgjidhje të qëndrueshme. Në rast se zgjat, atëherë do të kemi të gjitha pasojat që përmendëm më sipër. Prej një viti e gjysëm, opozita deklaron se ekonomia shqiptare është në krizë, ndërsa mazhoranca pretendon të kundërtën. Realisht, ekonomia shqiptare është në krizë apo ka ritme normale zhvillimi?

8 F.P. 12/02 - 18/02/11

Është mirë që janë ngritur çmimet e produkteve bujqësore, pasi mendoj se kjo do të ndikojë në kthimin e vëmendjes nga bujqësia

Ekonomia shqiptare nuk ka se si të jetë normale, kur gjithë ekonomia botërore është në krizë. Në ekonominë shqiptare kriza është ndjerë, madje mund të them që është ndjerë fort. Kjo është e padiskutueshme. Sidomos në sektorë të cilët janë të lidhur direkt apo indirekt me ndërtimin. Unë mendoj se ato janë prekur jashtëzakonisht fort. Por unë mendoj se në vende si Shqipëria, duhet të shikojmë edhe anën pozitive të krizës. Dhe ana pozitive e krizës është ridimensionimi i sistemit ekonomik. Në  vite zhvillim, praktikisht ne zhvilluam disa sektorë, p.sh. në ndërtim dhe u investua aq shumë në këtë fushë, sa pastaj u kthye dhe në një faktor spekulativ. Kjo është e ngjashme edhe me krizën e pasurive të patundshme që ndodhi në SHBA, edhe pse në miniaturë. Është mirë që një pjesë e këtyre sektorëve

të jenë të prekshme, sepse ato nuk mund të jenë sektorë të qëndrueshme në një kohë afatgjate. Nuk është mirë që të jenë. Disa sektorë do të mbyllen, disa të tjerë do të zvogëlohen në hapësirë, por do t’u lënë hapësirë disa sektorëve të tjerë, të cilët janë më të qëndrueshëm në kohë afatgjate. Një nga këta sektorë që mendoj se do të ngrihet dhe do të jetë i qëndrueshëm, është bujqësia. Dhe është mirë që janë ngritur çmimet e produkteve bujqësore, pasi mendoj se kjo do të ndikojë në kthimin e vëmendjes nga bujqësia. Tashmë shumë degë të bujqësisë kanë mundësinë tashmë që të futen në treg, të kthehen në biznese dhe të tërheqin investime. Këtu pastaj hyjnë në lojë politikat e shtetit, të cilat duhet të jenë në korrent me situatën dhe me nevojat e biznesit të bujqësisë.


AktualitetiFP Të vish në pushtet me dhunë, paralajmëron një abuzim mjaft më të madh me pushtetin, përfshirë abuzime ekonomike, krahasuar me çdo abuzim të mundshëm

Artan Hoxha: Perceptimi negativ, kërcënim për ekonominë President i Tirana Business University

Foto Blerta Kambo

Sa mund të ndikojë kriza politike në ekonominë shqiptare? E kam të pamundur t’i përgjigjem pyetjes “sa”, për shkakun se të dhënat historike të ekonomisë dhe politikës shqiptare janë të varfra, për të arritur në vlerësime sasiore. Nga historia e këtyre  viteve dimë: ) rrënimin ekonomik të viteve -, shpjegimi i të cilave lidhet me kolapsin e sistemit komunist në politikë dhe atij të ekonomisë së centralizuar; ) rënien me -% të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) në vitin , kundrejt atij të vitit , për shkak të rrënimit të skemave piramidale dhe kolapsin politik të vetë shtetit; ) rritja e PBB për vitin  ishte veçse ,%, si rezultat i mungesës së energjisë elektrike dhe krizës -mujore politike, ndërkohë që në vitin  rritja e PBB ishte mbi %. Këto raste janë të pamjaftueshme për të arritur në një parashikim sasior të efektit negativ të situatës politike dhe ngjarjeve të  janarit  në performancën ekonomike të Shqipërisë. Por, ndërsa s’mund të përcaktoj se sa do të jetë efekti, mund të parashikohet se efekti do të jetë negativ, si dhe të përcaktohen lidhjet cilësore shkak-pasojë. Efektet janë e do të jenë të drejtpërdrejta dhe të tërthorta, reale dhe perceptuale. Efektet reale kanë të bëjnë jo vetëm e thjesht me dëmet materiale e njerëzore të shkaktuara apo vlerat materiale e monetare të harxhuara për një qëllim të pakuptimtë e të dëmshëm, por edhe me konsumin e padobishëm të energjisë njerëzore e të kohës, që do të mund të përdorej në drejtime ekonomikisht dhe shoqërisht të dobishme në biznes, institucione shtetërore apo në organizma shoqërore. Efektet perceptuale janë edhe më të rënda. Perceptimi se Shqipëria është një vend i pasigurtë, rrit shkallën e riskut të perceptuar të të gjithë agjentëve ekonomikë, qoftë të konsumatorëve, e qoftë të ofertuesve, shqiptarë dhe të huaj. Kjo do të thotë, në kushte të tjera të barabarta, më pak konsum, më pak ofertë, më pak investime, më shumë apati për nisma të reja, interes më të lartë për kreditë, më pak investime e kështu me radhë. Është folur që trazirat e fundit kanë ndikuar negativisht në imazhin e Shqipërisë dhe kjo mund të ndikojë negativisht për ardhjen e turistëve. Do ta përballonte dot Shqipëria një goditje të tillë, duke parë që turizmi është një nga sektorët që sjell më shumë të ardhura në vend? Imazhi i vendit, veçanërisht siguria publike, është cenuar rëndë. Turistët e huaj janë edhe më të ndjeshëm ndaj këtij imazhi. Ndaj, turistët apo agjencitë turistike do të hezitojnë më shumë të vendosin apo të sugjerojnë Shqipërinë për pushime turistike. Pra, përsëri, në rrethana të tjera të barabarta, është e logjikshme të presim më pak turistë dhe/ose turistë që kërkojnë çmime më të ulëta. Në llogaritë e fundit duhet të presim më pak të ardhura nga turizmi, krahasuar me situatën. Për shkak të ngjarjeve të  janarit. Çmimet e disa ushqimeve, por dhe karburanteve, pritet të rriten. Mund të ndikojë kjo në përshkallëzimin e situatës dhe trazirave në vend? Situata e acaruar në vend ndodhi edhe pa rritjen e këtyre çmimeve. Biles, Shqipëria e kaloi mjaft më butë krizën e rëndë botërore të viteve -,

krahasuar me shumë vende të tjera. E megjithatë, konflikti politik u rrit dhe shpërtheu me  janar . Ndaj, vazhdimi i tensionit politik është i pavarur deri diku, nga ecuria e çmimeve. Në çdo kohë e vend demokratik, ka vështirësi ekonomike, individë dhe shtresa shoqërore në vështirësi e varfëri, por nuk ndodhin trazira dhe konflikte politike të këtij lloji dhe në këtë masë. Nëse do ishte kështu, do të duhej të kishim pasur në Shqipëri situata edhe më të rënda politike në vitin , , ose , kur varfëria ishte dyfish më e lartë se sot. Tensioni politik është i sajuar për qëllime të pastra pushteti. Për këto qëllime, opozita ka zhvilluar një propagandë të shfrenuar, duke synuar ngacmimin psikologjik të individëve e shtresave në nevojë, për t’i tërhequr në aksionin e saj politik. Nëse do supozonim një skenar të rënduar ekonomik për shkak të rritjes së këtyre çmimeve apo një krizë të dytë të ekonomisë botërore, kuptohet se kjo do ta bënte më të lehtë propagandën e mbrapshtë e qëllimkeqe, e cila jo vetëm që nuk është zgjidhja e çështjeve ekonomike dhe halleve njerëzore, por bëhet shkaku i thellimit të mëtejshëm të tyre. Flitet, sidomos nga opozita, që ekonomia shqiptare nuk është në gjendje të mirë. Sa e vërtetë është kjo dhe a janë reale shifrat e qeverisë dhe Ministrisë së Ekonomisë për rritjen ekonomike në vend? Opozita ka propaganduar për një ekonomi të rrënuar. Të dhënat ekonomike, të certifikuara nga institucione të specializuara ndërkombëtare, flasin për të kundërtën. Performanca ekonomike e Shqipërisë ka qenë mjaft e mirë. Në vitet -, ekonomia shqiptare shfaqi potenciale të forta të rritjes ekonomike, duke iu afruar nivelit prej %, nga % që ishte rritja në periudhën pararendëse. Gjatë dy viteve - të efekteve të krizës botërore mbi ekonominë shqiptare, ajo u rrit në nivelin e -%. Nëse bota nuk do kalojë përsëri në një krizë të dytë, janë të gjitha gjasat që viti  të jetë edhe më i mirë se ai , ndërsa në vitin , ose të paktën në vitin , ekonomia shqiptare mund të kape ritmet e rritjes së vitit . Ndaj, tensioni politik për qëllime pushteti, bëhet edhe më i dëmshëm, nëse pengon këtë perspektive pozitive ekonomike, që është burimi apo baza e zgjidhjes së problemeve të individëve dhe shtresave në nevojë. Situata në vend prej ditësh është tensionuar, përveç anës politike, a ka baza ekonomike ky tension? Situata politike është e lidhur me qëllime të pastra pushteti dhe të keqpërdorimit të pushtetit të fituar me kësi mjetesh nga opozita. Të vish në pushtet me dhunë, paralajmëron një abuzim mjaft më të madh me pushtetin, përfshirë abuzime ekonomike, krahasuar me çdo abuzim të mundshëm apo që ekziston në rastin e ardhjes në pushtet në rrugë normale me votë, siç është mazhoranca aktuale, e cila fitoi zgjedhjet e vitit , të certifikuara nga arbitri ndërkombëtar, mijëra vëzhgues të pavarur vendas,  mijë komisionerët e të dy palëve dhe institucionet legjitime të vendit, përfshirë gjykatat.

12/02 - 18/02/11 F.P. 9


DosjaeJavës 10-­15

Nga Fatma Myrte www.freepress.al

Shën Valentini Padroni i të dashuruarve” kartolina zbukuroheshin me zemra dhe brenda futej një qeskë parfumi. Këto kartolina sot ruhen si antikitete të vlefshme nëpër muze. Në vitin  filluan të shtypeshin dhe kartolinat e para për qëllime biznesi dhe fitimi.

D

ashuria që u kthye në dhimbje u muros thellë në historinë njerëzore për tu bërë festa e ndjenjave. Kjo festë merr emër aty ku lartësohet ndjenja e dashurisë. Historia e Shën Valentinit është një mister. Një mister që i jep kuptim jetës. Janë thurur këngë e poezi për dashurinë. Dashuria është ndjenja që i jep kuptim jetës. Ndjenja që të jep forcë të triumfosh mbi dhimbjen. Dita e Shën Valentinit përmban disa legjenda. Një legjendë pretendon se Shën Valentini ishte një prift që ka shërbyer gjatë shekullit të tretë në Romë. Kur perandori Klaudi i II nxjerr një dekret që burrat e vetëm dhe pa familje duhet të shërbenin në ushtri, Shën Valentini duke parë realizimin e padrejtë të ligjit vazhdoi të realizojë martesa në mënyrë të fshehtë për të dashuruarit. Kur veprimet e Shën Valentinit u zbuluan, Klaudi urdhëroi që ai të dënohej me vdekje. Ky ekzekutim ndodhi më  shkurt  të erës së re. Legjenda thotë se Valentini pak para ekzekutimit, kur ishte në burg, ra në dashuri me një vajzë të re, e cila ishte e verbuar. Kjo ishte vajza e rojtarit të burgut. Para vdekjes së tij, Shën Valentini shkroi një letër për të, me nënshkrimin nga “Shën Valentini”. Një shprehje që është akoma në përdorim dhe sot. Me leximin e letrës ndodhi mrekullia dhe vajzës iu kthye shikimi. Nuk është çudi që nga Mesjeta, Shën Valentini ishte një nga shenjtorët më të popullarizuar në Angli dhe në Francë.

Kartolina e parë Shën Valentini nisi të kishte ndikim të madh në jetën shoqërore të njerëzve. Dikur, pleqtë e një fshati të vogël në Francë shëtisnin shtëpi më shtëpi për të zgjedhur të rinj, të cilët dilnin nëpër dritare dhe thonin emrat e njëri-tjetrit, e më pastaj vajza i dërgonte djalit një veshje të re si shenjë ftese për mbrëmjen e njohjes që organizohej në qendër të qytetit. Në qoftë se djali e pranonte këtë ftesë, si përgjigje vinte një shishe verë. Në mbrëmjen e Shën Valentinit, nëse dy të rinjtë e pëlqenin njëri-tjetrin, po atë natë ndizej një zjarr i madh dhe digjeshin të gjitha veshjet që ishin dërguar për ftesë. Kjo traditë u ndalua në vitin . Por kjo festë nuk do të kishte kuptim pa një kartolinë urimi. Kartolina e parë e Shën Valentinit u shfaq në shekullin e -të. E veçanta e këtyre kartolinave ishte se ato duhet të punoheshin vetë nga personi, i cili do ta dërgonte. Këto kartolina zbukuroheshin me germa të florinjta. Ato përmbanin poezi dashurie për personin e zemrës. Disa

10 F.P. 12/02 - 18/02/11

Dashuria për prindërit dhe dhuratat Shën Valentini kujdesej për një kopsht të bukur pranë një lugine. Të gjithë fëmijët luanin në këtë livadh. Herë pas here ai dilte në dritaren e kishës për t’i parë e për të ndjerë pak nga gëzimi dhe hareja e tyre fëminore. Kur bëhej natë, ai zbriste në kopsht dhe të gjithë fëmijët e Zotit lodronin rreth tij. Atëherë ai i bekonte të gjithë. Pastaj i jepte secilit nga një lule me këshillën që t›ia çonin nënës, duke bërë kështu që të ktheheshin në shtëpi herët dhe të rritej dashuria dhe respekti për prindërit. Në këtë legjendë kuptohet mjaft mirë origjina e dhuratave të vogla, të cilat sot iu jepen personave të dashur. Nuk ka rëndësi se si është legjenda e Shën Valentinit, por e rëndësishme është që kjo festë të hapë zemrat e çdokujt që ndjehet i dashuruar. Për një ditë të vetme të vitit do të ishte mirë të harronit hallet dhe problemet e shumta dhe shijoni dashurinë tuaj. E çfarë kuptim do të kishte jeta pa dashuri? Një zemër e boshatisur, asgjë tjetër.

Shën Valentini “shqiptar” Një shëtitje nga liqeni artificial, një fotografi për kujtim, xhiro në bulevard dhe për ata me xhepat plot një darkë në restorant luksoz. Kjo është një nga mënyrat për të kaluar një ditë Shën Valentini në kryeqytet. Me pak fjalë një festë kolektive. Të paktën kështu ka qenë për shumë vite me rradhë. Shumë çifte të reja ndihen si të lodhur nga kjo mënyrë e të festuarit. Ata kanë filluar të kuptojnë domethënien e kësaj feste. Më shumë intimitet, kështu do të thotë të festosh Shën Valentinin. Por ka edhe nga ata që nuk e pëlqejnë këtë festë duke ndjekur parimin “Ne dashurojmë përditë, kjo festë është një hipokrizi”. Kjo është një ditë ku Tirana mbulohet me hare dhe zhurmë dhe dëshira për të festuar është e madhe. Të lumtur janë dhe shitësit ambulantë, të cilët teksa shohin paradën e të dashuruarve, mundohen të fitojnë. Dashuria është një ndjenjë humane që të shton jetën. Dhuratat janë një pjesë shumë e bukur e të shprehurit të saj e që ndonjëherë kthehen në stres. Teksa i pyet njerëzit se çfarë do të dhurojnë, ata shmangen dhe dëshirojnë të jetë surprizë. Pikërisht këtu fillon dhe stresi. Që në fillim të muajit të rinjtë fillojnë të kursejnë nga shpenzimet

e tyre për të dhuruar diçka simbolike për personin e zemrës. Ata synojnë tek gjërat e shtrenjta. Shitësja e një butiku në Tiranë na tregon maninë që kanë njerëzit për të blerë diçka të shtrenjtë nga vlera monetare. Parfumet, kompletet e të brendshmeve, kremra të shtrenjtë, veshje dhe shumë aksesorë të tjerë janë më të kërkuarat. Më në dilemë për të bërë një dhuratë janë vajzat. Siç duket ato e kanë më me pasion këtë festë. Meshkujt e kanë më të lehtë. Ata marrin mendimet edhe të shoqeve të tyre. Vetëm ato e dinë se çfarë mund të pëlqejë një person i gjinisë së tyre. Nuk ka rëndësi vlera e saj, por ndjenja që transmeton. Sipas gojëdhënave, lulja simbolizon këtë festë. Një buzëqeshje dhe një lule nuk kërkon shumë shpenzime. Një buqetë apo thjesht një gonxhe trëndafili mund të dhurojë shumë dashuri dhe natyrisht kjo mund të të zgjasë dhe jetën. Pavarësisht dhuratës që bëni e rëndësishme është të dhurohet me ndjenjë dhe me zemër.

“Dashuria nuk njeh moshë” Nuk ka rëndësi mosha e dashurisë, e rëndësishme është që ajo të lindë dhe të mbijetojë. Mosha është vetëm një pasojë fizike në trupin e njeriut, por jo në shpirtin e tij. Jeta nuk mund të fshijë ndjenjat e njeriut. Ato përçohen vit pas viti dhe rezistojnë deri në vdekje. Shën Valentini do të mbetet festa ku mbyllen dyert e trishtimit dhe hapen rrugët e gëzimit.

Dashuria vjen nga truri apo nga zemra? Hulumtimet tregojnë se dashuria vepron si një drogë që ndikon në zonat e trurit. Profesoresha Stephanie Ortigue e Syracuse University ka bërë një studim të quajtur «Neuroimaging e Love”. Ky studim nxjerr në pah se ndjenja e të qenit i dashuruar është e njëjtë si ndjenja që njerëzit marrin nga droga si kokaina, një eufori që vjen nga kimikate të trurit.  zona të trurit punojnë së bashku për lirimin e kimikateve. Këto kimikate ndikojnë në mënyrën se si ne mendojnë. Aktivizimi i disa zonave të trurit mund të gjenerojë stimuj në zemër dhe flutura në stomak. Dashuria është e duruar e sjellshme. Ajo as fryhet dhe as mburret. Të keqen e anashkalon, gjithmonë duke kërkuar në thellësi që s’mund të maten. Nëse kjo bëhet lehtë, dhe dashuria gjendet lehtë.

Nuk ka rëndësi mosha e dashurisë, e rëndësishme është që ajo të lindë dhe të mbijetojë. Mosha është vetëm një pasojë fizike në trupin e njeriut, por jo në shpirtin e tij



DosjaeJavësFP Të jesh i dashuruar do të thotë të dish të duash personin që ke në krah, të dish të thuash më fal kur gabon, të dish të mos të merresh me detaje të vogla për të mos i prishur ditën atij që do, të mos kesh ndjenjën e posedimit

Për dashurinë Kur e kupton një person që është i dashuruar? Të qenit i dashuruar është shumë komplekse. Se kur e kupton një person që është i dashuruar, kjo është në varësi të tipareve që ka ai person. Gjithçka fillon me simpatinë, me dëshirën për ta pasur afër, me të ndjerit e mungesës së tij apo edhe me detaje të vogla që në fakt bëjnë diferencën. Fjala dashuri ndryshe nga simpati, afeksioni deri në kalimin në dashuri është në varësi fiziologjike të çdo presoni. Persona të ndryshëm e ndjejnë ndryshe dashurinë. Për dashurinë nuk ka receta që mund të thuhet po ndjeve këtë, këtë dhe këtë ti në këtë rast quhesh i dashuruar, apo je i dashuruar marrëzisht, apo je i dashuruar me shikim të parë, apo je i dashuruar për gjithë jetë. Gjithsesi, të qenit i dashuruar do të thotë që të ndjesh mungesën e një personi tjetër, gjithmonë nëse ky person të bën të ndihesh mirë, të ngre moralin, të bën të ndihesh që me të mund të shkosh kudo. Cilat janë ndikimet psikologjike te një person kur ai ka dikë pranë? Këtë mund ta ndaj edhe në kontekst moshor. Gjithë sistemi hormonal, çrregullimet fizio-metafizike ndodhin të person në moshën e adoleshencës. Çka do të thotë që në moshën - vjeç është shumë normale që një person të ndjejë diçka për një person të gjinisë tjetër. Kjo do të thotë që ndryshe ndihet një  vjeçar dhe ndryshe ndihet një  vjeçar. Nuk mund të thuhet absolutisht që dashuria më e madhe është ajo e një -vjeçari dhe që një  apo  vjeçar nuk mund të dashurojë si një  vjeçar. Megjithatë dihet tashmë ndjenja që ka personi adoleshent për personin që ka në krah. Ai arrin të bëjë gjëra, për të cilat nuk i mendon fare pasojat dhe arrin të mendoj që gjithçka nuk ka limit. Pra, gjithçka që ai do të bëjë e bën, dhe e realizon këtë në emër të dashurisë. E vetmja gjë që ndryshon pak me personin që është më i matur, më i pjekur është se ky person, jo se nuk i ndjen këto gjëra të vrullshme, të furishme e hormonale, por në momentin që i ndjen mund të ketë ndonjë frenimi apo matje si pasojë e pjekurisë. Çdo të thotë të jesh i dashuruar? Sa fjalë e madhe, por edhe pyetje e madhe. Çdo të thotë të jesh i dashuruar? Nuk është se ka një përkufizim. Ajo që mund të përm-

Shën Valentini po afron dhe të gjithë të dashuruarit kanë filluar të mendojnë për dhuratat që do i bëjnë njeriut të zemrës së tyre. Në lidhje me çështjet e romancës si e kur e kupton një person që është i dashuruar ne kemi pyetur psikologen Lediona Asabella, psikologe e shërbimit psikologjik shkollor dhe njëkohësisht pedagoge e jashtme në Fakultetin e Shkencave Sociale.

bledh unë nga fakti që punoj në shkollë -vjeçare dhe të mesme, por jap mësim dhe në fakultet është se shikoj shpesh reagime të personave të dashuruar në mosha të ndryshme, pra shikoj se të jesh i dashuruar ndryshon në kohë, në person e në gjini. Të jesh i dashuruar do të thotë të dish të duash personin që ke në krah, të dish të thuash më fal kur gabon, të dish të mos të merresh me detaje të vogla për të mos i prishur ditën atij që do, të mos kesh ndjenjën e posedimit. Të dashurosh do të thotë të ndjesh se bota është ti dhe ai, të ndjesh se çdo gjë mund të ndodhë në momentin që ke personin në krahë, të ndihesh e sigurt me të. Të shkosh në kinema, në party, të shkosh gjithandej dhe të gjitha këto të duash t’i bësh me personin që ke në krah. Shekspiri thotë “Duaj shumë, beso dikë, por mbaj vetëm njëri për vete”. Unë mendoj që të jesh i dashuruar do të thotë të kesh sigurinë absolute që me këtë person sa do kohë që të kalosh, do ta kalosh shumë mirë. Çfarë ndryshon në sjelljen e një personi kur është i dashuruar në raport me të tjerët? Pasi shohim shpesh që personat që janë të lidhur fillojnë dhe largohen pak sa nga të tjerët. Kjo ndodh për shkak të kohës fizike pasi personi dëshiron që gjithë këtë kohën e lirë dhe të bollshme që ka patuar tashme do që ta kalojë me personin e tij të zemrës. Domosdoshmërisht duke i lënë shumë pak ose aspak kohë shoqërisë e kjo e fundit në një farë mënyre ja kthen me pak revoltë pikërisht mungesën e kohës që ai i dedikon asaj. Kjo gjë ndodh edhe me familjen, për të mos thënë që familja mund të kalojë në dorë të tretë, në rastin e një adoleshenti të dashuruar, ai mendon që kohën maksimale ta kalojë me personin që do, pastaj me shoqërinë, po pati mundësi dhe me familjen. Megjithatë, kjo mund të ndodhë edhe kur je në një moshë me të madhe, edhe një  vjeçar

Të dashurosh do të thotë të ndjesh se bota është ti dhe ai, të ndjesh se çdo gjë mund të ndodhë në momentin që ke personin në krahë, të ndihesh e sigurt me të 12 F.P. 12/02 - 18/02/11


DosjaeJavësFP Shprehjen “më është bërë fiksim” na ndodh shpesh që ta dëgjojmë. Kjo ndodh kur personi që ka filluar të dashuroj, mendon, fantazon pa pushim për personin tjetër me një pasion, i cili i kalon përmasat normale

nuk ka receta kur dashurohet fillon pak nga pak dhe tërhiqet nga rrethi shoqëror, duke qenë se do t’i kushtojë më tepër kohë partnerit për arsye të njohjes. Ekziston edhe ai zhargoni i famshëm “isha i zënë” kur do me një farë elegance duam t’i përvidhesh një shoku, një miku, mbase ti ke pasur kohën e mjaftueshme, por ti nuk ke dashur ta shpenzosh me të. Menaxhimi i mirë i kohës bën që të ketë kohë për të gjitha. Fakti që je dashuruar është një proces shumë i bukur që të ndodhë, atëherë nuk ka pse ty të ndodhë një proces tjetër jo i këndshëm kur ti mund të largohesh nga shoqëria.

Ku ndryshon dashuri nga fiksimi? Shprehjen “më është bërë fiksim” na ndodh shpesh që ta dëgjojmë. Kjo ndodh kur personi që ka filluar të dashuroj, mendon, fantazon pa pushim për personin tjetër me një pasion, i cili i kalon përmasat normale. Persona që nuk i përgjigjen dot situatës, momentit, nuk e modifikojnë dot pjesën e tyre të ndjenjave ose nuk e frenojnë dot në një farë mënyre hormonet, çka pak e nga pak kthehet vërtet në një fiksim siç quhet në gjuhën e përditshme. Në psikologji kjo mund të kalojë edhe në një sëmundje dhe në çrregullime të cilat fillojnë pak nga pak të jenë fizike dhe mendore. Cilat janë këto çrregullime? P.sh persona fillojnë të kenë tike nervore. Tiket nervore janë veprime të vazhdueshme, të cilat vijnë si pasojë për të frenuar një diçka tjetër. Shembulli më i thjeshtë është në një provim dhe ke frikë, atëherë çfarë bën, lëviz me forcë këmbën. Në momentin që ne kemi një tik nervor, atëherë kjo nuk është me komandë e trurit, por është kom-

Surpriza është e pritur dhe mos-ndodhja e një surprize në këtë rast sjell dhe shkakton probleme. Surpriza për vetë fjalën do të jetë diçka e paditur, në momentin që e pyet çfarë do të të blej, ajo tashmë nuk është një surprizë andë e asaj që personi dëshiron të balancojë. Nëse personi i kthehet personit tjetër në një “fiksim” atëherë çrregullimet mund të jenë nga më të ndryshmet si obsesive- kompulsive kur personi bëhet posesiv ndaj çdo gjëje të personit tjetër, nuk e shikon me syrin real, por me syrin kritik, nuk është mirë që personi të kaloj në këto lloj gjërash. Këto megjithatë janë të kurueshme shumë mirë. Bëhen terapi psikologjike për këta persona që kanë dikë “fiksim”? Këshillimi bëhen, por janë individuale dhe jo në grup. Se askush nuk do të donte që problemin e tij madhor ta ndante me shumë njerëz. Në këtë rast është mirë të bëhen këshillime individuale me personin, të cilit i mësohen disa teknika që të dijë të menaxhojë momentet e vrullshme që i vijnë. Në një lidhje kush është ai që ka më shumë rëndësi komunikimi verbal apo ai jo verbal? Për komunikimin është folur, por kurrë nuk është folur mjaftueshëm. Komunikimi te të dashuruarit është alfa, është “A“-ja e gjithçkaje. Pasi komunikimin po ta ndajmë  % është jo verbal dhe  % janë ato

që ne duam të shprehemi me anë të fjalëve. Gjithçka që ne marrim është edhe nga një lëvizje e flokëve, edhe nga një gjest dhe nga një mimikë, edhe nga një lëvizje e vetullave, nga një rrudhje e fytyrës kur nuk na pëlqen diçka. Të gjitha këto janë të barasvlefshme me mijëra fjalë që ne nuk i themi. Sepse për fatin tonë të mirë njerëzit kanë kontakte të afërta me njërin- tjetrin për të kuptuar shumë mirë mesazhet që duam të japim. Të gjithë flasim pothuajse të njëjtën gjuhë të komunikimit jo verbal dhe ky komunikim është deri në masën %. Pjesa verbale që është gjithashtu shumë e rëndësishme, por nëse do t’i thuash shokut/shoqes tënde që të dua -të herë në ditë mund të ishte një gjë e mirë, por nëse do ja thoshe  herë dhe  herë të tjera do ta përqafoje, t’i përkëdhelje flokët apo t’i jepje një puthje papritur apo gjëra të tilla, do të kishte po të njëjtën vlerë, mbase edhe pak me tepër. Çiftet mbahen në këmbë përmes komunikimit të tyre efektiv. Si ndikojnë në një lidhje surprizat? Surprizat janë qershia mbi tortë, pra nëse lidhja ka shkuar deri të torta, është konsoliduar, të dy kuptojnë gjuhën e mesazheve si ato verbale dhe ato jo verbale. Atëherë themi që surpriza është qershia, sepse një kthim në shtëpi me një dhuratë të vogël është shumë domethënës, është shume domethënëse sjellja e një lule, edhe  trëndafila të kuq po të jenë kanë të njëjtën vlerë si një trëndafil i kuq. Kjo do të thotë që vetëm fakti dhe gjesti, dhe një pusullë e vogël me një dedikim ka të bëjë shumë me shumë se sa një telefonatë apo një mesazh. Meqenëse jemi edhe ne prag Shën Valentini. Çfarë mund të ishte një surprizë? Në kohën e Shën Valentinit surpriza është e pritur dhe mos-ndodhja e një surprize në këtë rast sjell dhe shkakton probleme. Surpriza për vetë fjalën do të jetë diçka e paditur, në momentin që e pyet çfarë do të të blej, ajo tashmë nuk është një surprizë. Kush janë më të mira dhuratat materiale apo shpirtërore? Dhuratat materiale nga vetë fjala materie do të thotë që kjo dhuratë personifikon diçka, përbën diçka e cila është e shprehur. Ndërsa ato shpirtërore, vetë fjala shpirt është një fjalë që godet si në rastin pozitiv, ashtu edhe në atë negativ. Mendoj që dhurata materiale ka peshën e vet, por kur ato shoqërohen me një pusullë dedikimi, atëherë ajo ka edhe një vlerë më të madhe. Por, nuk mund të themi që njëra pa tjetrën është më e mira, kur janë të dyja mundësitë për t’i bërë të dyja, është mirë që t’i bëjmë të dyja. Por, kur nuk janë mundësitë për materialen, shpirtërorja nuk duhet të mungojë. Në kontekstin që një buzëqeshje një person e dhuron pa para, një poezi me disa vargje mund t’i bësh kur të duash në kontekstin më të mirë të mundshëm. Pesha e surprizave shpirtërore do të vazhdoj me gjatë, pas ajo nuk griset, nuk prishet, nuk i ndodh gjë, në rast se ti e konservon me dashuri e me ëmbëlsi.

12/02 - 18/02/11 F.P. 13


DosjaeJavësFP Shpesh konflikti lind duke e ngatërruar negativisht atë që bën partneri. Në vend që t’i thuash vetes se partneri është treguar kokëbosh dhe acarues, përpiqu që ta mendosh situatën sipas pikëvështrimit të tij.

Këshilla për dashurinë

Ani Spahiu Shën Valentini është një ditë që e prisja me padurim, por dikush ma hoqi dëshirën duke më lënë vetëm. Megjithatë i uroj të gjithë të dashuruarve që ta duan sa më shumë njëri-tjetrin dhe të jenë përherë të lumtur. Geralda Haxhiu Mua më duket se në Shqipëri Shën Valentini festohet sikur të ishte një festë tjetër si  Maji apo Dita e Verës. Mua më duket se atë ditë njerëzit janë shumë hipokritë. Dashuria nuk është vetëm për një ditë, por për tërë vitin. Ervis Tina Gjëja më absurde për ditën e të dashuruarve më duket kur shumë çifte shkojnë dhe e festojnë këtë festë në restorant. Festa e Shën Valentinit është festë shumë private, që do të thotë të jesh në krahët e të dashurit dhe si mund ta bësh këtë në një restorant? Gerti Masha Pa dashur të ofendoj askënd mua më duket Shën Valentini si një festë për fshatarët. Ata vijnë në Tiranë dhe shkojnë nga Liqeni. Ne mund të qeshim me këtë fakt, por edhe kjo në një farë mënyre është shprehje e dashurisë.

Lufto për dashurinë

bën atë që është e drejtë dhe pse jo gjithmonë është e barabartë, e bën të lumtur një martesë. Kjo nuk aplikohet vetëm tek punët e shtëpisë, por në vetë lidhjen tuaj.

Thënë hapur nuk ekziston ndonjë martesë e mirë. Nuk ka lidhje pa konflikte. Po tës mos e menaxhosh me kujdes dhe me zgjuarsi, konflikti do t’i japë martesës një goditje tragjike. Ti mund të kesh një marrëdhënie më të plotë dhe interesante. Duhet të luftosh për të.

Mos harroni suksesin e lidhjes suaj Për të sjellë më të mirën në lidhjen tuaj duhet të fokusoheni te çfarë keni bërë në të kaluarën. Çdo çift ka një listë me përvojat kur ata kanë menaxhuar si duhet situatën dhe është e rëndësishme t’i mbash mend, se sa të përqendroheni në rastet kur zënkat kanë shkuar keq.

Trajtoje dashurinë si një miqësi dhe ndjehu e lirë Çiftet më të lumtura e trajtojnë njëri-tjetrin me respekt, afeksion dhe eupati. Ata i zgjedhin fjalët me kujdes duke shmangur sjelljet helmuese në çift. Mënjano ankesat dhe llogaritë e tepërta.

Shihni situatën me sytë e njëri-tjetrin Shpesh konflikti lind duke e ngatërruar negativisht atë që bën partneri. Në vend që t’i thuash vetes se partneri është treguar kokëbosh dhe acarues, përpiqu që ta mendosh situatën sipas pikëvështrimit të tij.

Thjesht mos refuzo intimitetin Shko me partnerin edhe kur nuk dëshiron. Shpesh dëshira ngjallet më vonë. Kur ti e lë të vazhdojë, do ta gjesh veten duke e shijuar. Sa më shumë e provon marrëdhënien, aq më shumë trupi yt do ta dojë.

Mbill besim dhe korr intimitet

Dëgjo më shumë, fol më pak Komunikimi është  për qind dëgjim dhe  për qind të folur. Sa më pak përpiqesh për të folur pa dëgjuar, aq më pak e ndihmon komunikimin.

A e dini se...

Iris Maçi Ne femrat kemi nevojë për shumë dashuri dhe jo vetëm në një ditë të vitit. Unë kam dëshirë që i dashuri im të më dhurojë lule, çokollata, ballonë të ndryshme me zemraçdo gjë që ka formë zemre dhe ngjyrën e kuqe, që janë shenjat e dashurisë.

Mos e ki mendjen tek barazia Përqendrohu tek ndershmëria. Nuk ka pse të jetë gjithçka  me . Të kesh ndjenjën që çdokush po

Çështjet e besimit janë si shkëndijat në një pyll të thatë, ti duhet të merresh me ta sa më shpejt të jetë e mundur sikur është diçka e madhe, si një flirt apo diçka e vogël, si ndarja e sekreteve martesore me mikeshën e ngushtë. Ju duhet t’i zhdukni arsyet për mungesën e besimit që të ndiheni të sigurt për t’i besuar njëri-tjetrit thellësisht.

1. A e dini se burrat të cilët e puthin gruan e tyre në mëngjes jetojnë pesë vjet më shumë. 2. Sa më të dashuruar jeni, aq më të lumtur ndiheni. 3. Kur burrat mendojnë për seks, mjekra e tyre rritet më shpejt. 4. Çdo vit në Verona, qyteti italian ku u luajt vepra e Shekspirit “Romeo dhe Zhulieta”, mbërrijnë rreth  letra në adresë të Zhulietës për Shën Valentin. 5. Edhe teoritë e matematikës hyjnë në dashuri. Sipas një teorie probabiliteti për të qenë një çift i suksesshëm vjen duke takuar shumë persona. 6. Të biesh në dashuri ke dhe kusure. Njerëzit, të cilët sapo janë dashuruar, kanë zvogëlim të hormonit serotoninë në nivele aq të ulëta sa dhe te një person i sëmurë 7. Gratë preferojnë që partnerët e tyre të mos tregojnë shenja dashurie nëse nuk janë të sigurt. 8. Unaza është një pjesë e rëndësishme e fejesës. Kjo traditë ka ardhur që në shek -të kur Duka Maximillian i Austrisë i dha një unazë të fejuarës së tij Mary de Burgundy. 9. Romanca në zyrë është e vërtetë. Ka shumë arsye pse ajo ndodh. Të rënit në dashuri është shumë e lidhur me afrimitetin. 10. Dashuria nxit një efekt qetësues në trup dhe mendje për të paktën një vit, gjë që ndihmon ruajtjen e sistemit nervor.

Martesa vret romancën? Dashuria nuk është të merrni apo të jepni. Dashuria është një lidhje benefitesh ku ju jepni dhe nuk keni asgjë për të humbur. Ju dhuroni pa shpresuar në kthim. Rënia në dashuri nuk është për personin tjetër, rënia në dashuri është për ju. Me dashuri ju mund të jeni një çift shumë i lumtur.

Serena Mici Unë nuk jam dashuruar akoma, por më duket se Shën Valentini nuk është festë vetëm për të dashuruarit. Dashuria është një fjalë e madhe që përmbledh shumë gjëra brenda, si dashuria për familjen.

Ja çfarë duhet të dini: 1. Duajeni veten tuaj. Dashuroni veten tuaj përpara se të doni dikë tjetër. Nëse doni veten tuaj dhe doni të martoheni me dikë, bëjini këto pyetje vetes suaj: Kush është personi i duhur për mua? Ka ai/ ajo qëndrim të

14 F.P. 12/02 - 18/02/11

mirë? A do ai/ajo të kujdeset për mua?

2. Duajeni çiftin tuaj. Nëse e doni çiftin tuaj, mendoni të jepni më të mirën. Nëse keni probleme, pyesni veten pse këto probleme dhe çfarë mund të bëni për t’i zgjidhur. 3. Sigurohuni që dashuria juaj të jetë e përjetshme. Tani ai ose ajo mund të jetë i bukur, në të ardhmen jo më. Por ju përsëri do ta doni. Kjo është dashuri e vërtetë. E do dikë ashtu siç është.


DosjaeJavësFP Ndryshoni veten. Ne e dimë se ndonjëherë të tjerët duan të shohin ndryshime tek ne. Pse të mos e provoni këtë për një ditë?

Disa sekrete për një martesë të lumtur

.

Jeni të ndershëm me njëritjetrin. Një lidhje dhe një martesë serioze fillon me ndershmëri. Mos thoni vetëm “të dua”, por tregojeni atë. Në një marrëdhënie ju jeni një ekip dhe jo dy lojtarë. Martesa është si një lojë futbolli. Personi që i di rregullat, do të përdorë një strategji. Mbajeni gjallë romancën në marrëdhënien tuaj. Nuk ka gjë më të keqe se sa një marrëdhënie e mërzitshme. Jini miq të mirë. Një martesë e bazuar në miqësi është e vështirë të mendohet, por një martesë pa miqësi është e dënuar. Ata ndajnë mendimet e tyre më intime, ata ndajnë gëzimet dhe hidhërimet e tyre, ata argëtohen së bashku, dhe ata ndihmojnë dhe mbështesin njëri-tjetrin. Mund ta imagjinoni një martesë pa gjithë këtë? Diskutoni. Kur është fjala për të diskutuar, kjo nuk nënkupton që të flisni vetëm për shqetësimet në vendin e punës apo probleme të tjera. Duhet të flisni për gjithçka. Vetëm kështu mund të kuptoni se çfarë po ndodh në kokën e bashkëshortit tuaj. Këto diskutime do të ndihmojnë të zgjidhni konfliktet dhe keqkuptimet.

. .

. .

.

.

Të jesh i heshtur, kjo është në kundërshtim me rregullin e mësipërm. Kur ne jemi të mërzitur ne priremi të marrim fjalët më thumbuese dhe mund të dëmtoni besimin e partnerit. Pasi ju ka kaluar tymi, ju mund të diskutoni dhe të gjeni një zgjidhje të përbashkët. Të jeni njëlloj përgjegjës për familjen dhe shtëpinë. Kjo vlen më shumë për burrat. Pas martesës shumë gra janë më pak të interesuara për seks dhe argëtim. Shumë gra janë të lidhura pas familjes dhe problemeve dhe nuk kanë energji për asgjë. Si mund të prisni që gruaja juaj të jetë romantike kur ajo ka ndër-

.

ruar tërë ditën pelenat e fëmijës dhe koha e saj personale është e kufizuar në  minuta dushi. Një martesë vë shumë në përgjegjësi të dy partnerët dhe nëse doni një grua të bukur dhe seksi duhet të jepni ndihmën tuaj dhe kohë të lirë asaj. Qeshni së bashku. Sipas një studimi, njerëzit që qeshin shumë kanë norma të ulëta shkurorëzimi. Hulumtuesit nuk janë mjaft të sigurta për lidhjen mes të qeshurës dhe martesës të lumtur, por duke qeshur shumë do t›ju ndihmojë të bëheni më pozitivë në lidhje me marrëdhënien tuaj. Dashurojeni njëri-tjetrin, respektojeni dhe kuptojeni.

.

.

Disa sugjerime për çiftet që ende duan të jenë së bashku 1. Përpara se të filloni planifikimet për ditën e Shën Valentinit, merrni pak kohë për të lexuar si mund të përmirësoni marrëdhënien tuaj. 2. Mos harroni ditët e vjetra. Në mënyrë që ju të keni një ditë të bukur të Shën Valentinit, ju duhet të jeni në dispozicion për të. Ju tashmë e dini çfarë do të thotë të biesh në dashuri. Merrini këto ndjenja nga kutitë e errëta të kujtimeve dhe argëtohuni. 3. Ndryshoni veten. Ne e dimë se ndonjëherë të tjerët duan të shohin ndryshime tek ne. Pse të mos e provoni këtë për një ditë? 4. Vërtet doni ta falni partnerin tuaj? Në qoftë se po bëni angazhime reale për të ndryshuar diçka në marrëdhënien tuaj mos harroni të njoftoni partnerin në lidhje me planet tuaja. 5. Bëni përpjekje reale për të ndezur pasion. Diçka e planit mahnitës do ju vinte në ndihmë. 6. Vrisni rutinën. Rutina është gjëja më e keqe që mund të ndodhë me një çift. 7. Shikoni në shtëpi një komedi romantike ose një dramë. Para se ta bëni këtë, sigurohuni që partneri juaj pëlqen këto lloj filmash. 8. Bëni një përpjekje që të jeni të lumtur së bashku. Flisni për gjëra pozitive që nuk e bezdisin njëri-tjetrin. 9. Shkruani një letër dashurie. Paraqitja e ndjenjave në një letër dashurie është gjëja më romantike që ju mund të keni bërë.

Thënie të mençura për dashurinë Çmimi i dashurisë është dashuria- Schiller Dashuria është dobësia më fisnike e shpirtit-Drirer Dashuria është e përbërë nga një shpirt i vetëm që jeton brenda dy organeve- Aristoteli Duke qenë thellësisht i dashuruar nga dikush, ju jep forcë, ndërsa duke dashuruar thellësisht ju jep kurajë- Lao Tzu

Dashuria ime është e pafund si deti, dashuria ime është e thellë. Ajo që unë do të jap për ty është e pafund- William Shakespeare “Romeo dhe Zhuljeta” Dashuria nuk dominohet por kultivohet- Johann Wolfgang von Goethe Jeta na ka mësuar se dashuria nuk konsiston në të vështruarit të njëri-tjetrit, por në kërki-

min e njëri-tjetrit- Antoine de Saint-Exupery Dashuria e re është një flakë shumë e bukur, shpesh shumë e nxehtë dhe e ashpër, por endet në dritë dhe dridhje. Dashuria e zemrës së vjetër dhe të disiplinuar është si qymyr, digjet thellë por nuk shuhet - Henry Ward Beecher Gjërat më të mira dhe më të bukura në botë nuk mund

të shihen apo të preken. Ata duhet të ndihet me zemërHelen Keller Dashuria është jeta. Të gjitha, çdo gjë që unë e kuptoj, e kuptoj vetëm sepse të dua. Çdo gjë është, gjithçka ekziston vetëm sepse të dua- Leo Tolstoy Dashuria është si zhivë në dorë. Edhe duke lënë gishtat e hapur, ajo qëndron- Parker Dorothy

Unë kam mësuar të mos shqetësohem për dashurinë, por për të nderuar ardhjen e saj me gjithë zemrën timeAlice Walker Unë të dua ty pa e ditur si apo kur e ku. Unë të dua ty pa komplekse, pengesa dhe krenari- Pablo Neruda Dashuria e bën shpirtin tuaj të zvarritet nga vendi i tij i fshehur- Zora Neale Hurston

12/02 - 18/02/11 F.P. 15

Pëllumb Agasi Kjo ditë është vërtetë e veçantë nëse dikush ndihet i dashuruar, për më tepër nëse personi i dashur ndodhet pranë. Ka shumë dhurata të cilat janë të përshtatshme për të dashurin e zemrës. Gjithmonë më pëlqen ideja të dhurosh diçka të veçantë, jashtë standardeve të dhuratave të kësaj dite, si p.sh çokollatat ose lulet. Vjollca Celami Kur dëgjoj fjalën dashuri më vjen në mëndje dashuria prindërore, shoqërore. Unë jam adoleshente dhe nuk kam ndjerë simpati për ndonjërin. Por unë mendoj se dashuria është lumturi. Kur e sheh një person dhe e pëlqen fillon të ngrehesh, të bëhesh më simpatik për ta bërë për vete. Monika Meca Dikur ka qënë shumë e vështirë të kishe kontakte me të dashurit. Kishim frikë mos na shihte lagjja apo fisi. Lëre pastaj që të takoheshe duhet të çoje një shoqe për të vendosur orarin. Tani të rinjtë kanë telefon apo Facebook. Por dashuria jonë ka qenë më e pastër. Ersi Pashko Kur kalon një femër i themi je si yll, je si shpirt. Për të bërë një femër për vete nuk është e vështirë. Ne të rinjtë se kemi mendjen tek mësimet, por tek të dashurat. Të gjithë kështu janë në përgjithësi. Asnjë nga shokët e mi nuk ka pa të dashur. Aurora Qirizi Unë për vete jam zhgënjyer shumë nga jeta dhe nuk besoj më në dashuri. Dashuri e pastër ka qenë në kohën e prindërve tanë, ndërsa sot çdo gjë është interes. Po pate lek të duan, po s’pate je kot. Dashuri i thonë kësaj? Vasilika Dervishi Unë nuk i kuptoj këta të rinjtë e sotëm. Lidhen me njëri-tjetrin si pa gjë të keqe. Kalon pak kohë dhe i sheh me ndonjë tjetër në krahë. Se ça dashurie është kjo, një Zot e di. Në kohën ton ka pas lezet. Ishim të mbyllur por ishte dashuri e pastër.


Sociale 16-­17

Nga Fatma Myrte

www.freepress.al

100 arsye pse duhet të Krishtlindjet e Viti i Ri kanë kaluar tashmë. I ftohti ka mbërritur dhe shumë njerëz preferojnë që të qëndrojnë më shumë në shtëpi, sidomos në krevat. Ne ju sjellim 100 arsye përse ky është momenti më i mirë për të bërë një fëmijë.

Është një arsye më shumë për të qëndruar më gjatë në shtrat në fundjavë

Sepse netët me një fëmijë janë shpesh më emocionuese e më të zhurmshme se një disko

Sepse fëmijët thonë me mijëra herë “të kam xhan”

Sepse ke një arsye të fortë që pas punës të kthehesh menjëherë në shtëpi

Sepse nuk ka fjalë tjetër që tingëllon më ëmbël se fjala “mami”

Sepse bashkia të jep lek kur lind një fëmijë

Sepse jeta vetë i tretë është kaq e bukur

Sepse vjehrri e vjehrra papritur bëhen kaq miqësorë

Sepse një fëmijë të mëson të jesh i përulur në jetë

Sepse mund të gjesh miq shumë të mirë falë fëmijës suaj

Sepse edhe meshkujt më macho bëhen kaq të butë përpara fëmijëve

Sepse të jesh prind është kaq fantastike

Sepse pas nëntë muajsh ju do keni një tjetër shenjë horoskopi në shtëpi

Sepse kombëtarja shqiptare e futbollit ka nevojë të dëshpëruar për talente

Sepse do ketë më në fund diçka për të cilën do gëzoni së bashku

Sepse kështu le një përshtypje shumë të mirë në shoqëri

Sepse nuk ka gjë më të bukur se një puthje e fortë që jep një fëmijë

Sepse një bebe është dëshmia më e mirë e dashurisë

Sepse e qeshura e fëmijës është po aq e rëndësishme sa një vitaminë

Sepse ke mundësi të luash sërish lojëra për fëmijë me pretekstin se po luan me beben

Sepse fëmija juaj mund të gjejë një të dashur edhe kur është kaq e vogël Sepse gratë kur janë shtatzëna kanë një gjoks të mrekullueshëm Sepse cilësia e spermës së një mashkulli humbet me kalimin e viteve Sepse mund të bëni bashkë një plak prej bore Sepse formula magjike e dashurisë është +=

16 F.P. 12/02 - 18/02/11

Sepse mbiemri i familjes duhet të shkojë përpara Sepse edhe një mashkull më në fund është bërë mama pasi ka lindur fëmijë

Sepse do të shohësh më në fund miq, të cilët ke kohë pa i parë

Sepse është kaq e bukur të kërkosh një emër për fëmijën

Sepse fëmijët të bëjnë të lumtur

Sepse do kesh mundësi më vonë që tu tregosh histori me heronj nipërve tu Sepse seksi forcon imunitetin e trupit

Sepse fëmijët më vonë do rrëfehen sinqerisht tek ju Sepse mund të bëhet një shef kur të rritet

Sepse qeveria më në fund po e merr parasysh nevojën e ligjeve për kujdesin social Sepse pilula kundër shtatzënisë të bën të shëndoshë Sepse ditët që kalojnë pa sytë e shndritshëm të fëmijëve janë kaq të mërzitshme

Sepse nuk ka gjë më të bukur se kur fëmija të ngul sytë e mëdhenj Sepse edhe një bark i rrumbullakët duket kaq bukur në bikini Sepse ka kaluar kaq shumë kohë nga hera e fundit Sepse që të bëheni mami është një


SocialeFP Nëse nuk e bëjmë këtë, do lëmë pa punë kategorinë më të dashur të punonjësve- gjyshërit

bëni një fëmijë tani arsye për festë pasi duhet të hani sa për dy persona

të transportosh kollaj edhe gjërat e tua (p.sh një arkë birrë)

Sepse tashmë e di: nuk do jesh më kurrë vetëm

Sepse macet e qentë nuk e plotësojnë kurrë një familje

Sepse dora e një fëmije na tregon se sa e brishtë është bota

Sepse është mënyra më e mirë për të mos bërë ndonjë punë gjatë fundjavës

Sepse fëmijët janë arsyeja më e mirë për të pasur ëmbëlsira në shtëpi

Sepse të gjithë miqtë tuaj kanë bërë nga një fëmijë

Sepse nëse ke një fëmijë, do dalësh më shpesh në ajër të pastër

Sepse një nënë që sapo ka lindur është kaq e lumtur

Sepse një fëmijë ju detyron që të jeni shumë të kujdesshëm kur i jepni makinës

Sepse më në fund do kemi dikë që na dëgjon

Sepse nëse nuk e bëjmë këtë, do lëmë pa punë kategorinë më të dashur të punonjësve- gjyshërit

Sepse rrobat e shtatzënisë në ditët e sotme janë kaq elegante

Sepse ke një arsye shumë të fortë për të anuluar takimet idiote

Sepse buzëqeshja e një fëmijë ndikon si drogë tek një nënë

Sepse fëmijët bëjnë pyetje që të fusin në mendime

Sepse për dhjetë muaj nuk duhet të kujdeseni për mbrojtjen ndaj shtatzënisë

Sepse të bën të heqësh dora nga gota e dytë e alkoolit

Sepse mund të hash sërish ëmbëlsirat e mira që hanë fëmijët tuaj

Sepse e qeshura e një fëmijë është më e bukur se simfonitë e Bethovenit Sepse kush ka fëmijë qëndron më gjatë e re

Sepse “Free Press” ka nevojë për një bukuroshe në kopertinë pas disa vitesh

Sepse foshnjet kanë një erë kaq të mirë

Sepse dielli tani lind gjithmonë nga dhoma juaj e gjumit

Sepse më në fund burrat kanë të drejtën për të festuar Ditën e Babait

Sepse ai do bëhet bebja më i bukur në botë

Sepse gratë do shohin se ai do i dojë më shumë edhe nëse janë mbipeshë

Sepse nëse keni një fëmijë mund të paguani më pak taksa

Sepse nderësja e rrobave është kaq e zymtë pa tutat e fëmijëve

Sepse do keni dikë për ta mbajtur në krahë

Sepse ky vend ka kaq shumë nevojë për dashuri

Sepse nuk ka asgjë më delikate në botë sesa lëkura e fëmijës

Sepse mund të blini çokollata për fëmijë pa u tallur të tjerët me ju

Sepse asgjë nuk e zëvendëson një darkë me familjen

Sepse nëse ke fëmijë, mund të ulesh në radhën e parë në avion

Sepse ke se çfarë u tregon kolegëve të hënën se çfarë ke bërë në fundjavë

Sepse grave shtatzëna ua hapin gjithmonë derën të tjerët

Sepse Shqipëria ka nevojë që dikush ta fitojë atë çmimin Nobel

Sepse gratë mund të justifikohen për humorin e keq në nëntë muaj me problemin e hormoneve

Sepse një botë pa fëmijë nuk ka kuptim

Sepse mund të ndërtosh sërish kështjella rëre në plazh

Sepse ne kemi nevojë që dikush të fitojë Eurovizionin në vitin 

Sepse kur të plakemi do kemi dikë që na viziton me kënaqësi

Sepse me një fëmijë nuk u shkon kurrë dita dëm

Sepse burrat që shtyjnë një karrocë fëmijësh janë kaq seksi

Është gjithmonë koha e duhur për të bërë një fëmijë

Sepse askush tjetër nuk thotë fjalë kaq të ëmbla si “guçi, guçi” Sepse dikush duhet të paguajë për ne kur të plakemi Maia Kambo

Sepse fëmijët që lindin në vjeshtë të nxisin dëshirën për një fëmijë të dytë Sepse të bësh një fëmijë është një mënyrë e lehtë për të rënë në peshë Sepse gratë shtatzëna bëhen aq të bukura nga dita në ditë Sepse më në fund do të lexosh sërish përralla Sepse në karrocën e fëmijëve mund

Sepse nuk ka gjë më të bukur sesa të veshësh një fëmijë

Sepse dikush jeton vetëm falë fëmijëve

Sepse shtatzënia u detyron që të hiqni dorë nga duhani Sepse ai nuk do e ketë aq shumë mendjen tek Botërori

Sepse më në fund duhet të blini një makinë më të madhe

Sepse kur të bëhemi  vjeç, dikush duhet të na lexojë “Free Press-in” e radhës Sepse Zoti u rekomandoi njerëzve të parë në botë: Jini të frytshëm e shumëzohuni!

12/02 - 18/02/11 F.P. 17


Shëndeti 18-­22

Nga Jonida Late

www.freepress.al

Çfarë duhet të bëjë një çift para se të konceptojë lindjen e një bebe Shumë femrave u ndodh që mos të mbeten shtatzënë ose të kenë vështirësi në mbetjen shtatzënë. Cilat janë faktorët që ndikojnë në këtë fenomen, i cili bën që disa femra të bëhen nëna me vështirësi? Si kurohen shkaqet e mosmbetjes shtatzënë? Çfarë bëhet sot në kohet moderne që një femër të mbetet shtatzënë? Për këto dhe shumë probleme të tjera flet gjinekologia Mimoza Keta, e maternitetit “Koço Glozheni”, Tiranë.

Çfarë është këshillimi prekoncepsional? Këshillimi prekoncepsional, e thënë ndryshe është se ku duhet të drejtohet një çift para se të konceptojë një bebe dhe përpara se të nisë një shtatzëni. Pra, cilat janë ekzaminimet që një çift duhet të bëjë me qëllim që të nisi një bebe të shëndoshë dhe të shëndetshëm. Këshillimi që duhet të bëjë një çift para se të nisë një shtatzëni është këshillimi te mjeku gjinekolog. Pra, të gjitha çiftet para se të konceptojnë një bebe, do të jetë në të mirën e tyre të bëjnë një këshillim prekoncepsional. Për këtë duhet të drejtohen te mjeku obstetër-gjinekolog për të realizuar një sërë ekzaminimesh. Çiftet në vendin tonë nuk e dinë rëndësinë e këshillimit prekoncepsional. Cilat janë ekzaminimet që duhet të bëjë një çift para se të konceptojë një bebe? Disa nga ekzaminimet që një çift duhet të bëjë para se të fillojë një shtatzëni janë: si fillim duhet të drejtohet te gjinekologu për një vizitë gjinekologjike, ku shikohet qafa e mitrës dhe prezenca e ndonjë infeksioni. Së dyti do të behët pap-testi për të parë nëse qafa e mitrës ka degjenerime apo jo, sepse shumë qeliza të trupit mund të degjenerojnë duke dhënë tumore, të cilat nesër mund të jenë fatale për jetën e nënës. Së treti, duhet të bëhet një analizë e quajtur analiza e spermogramës, një analizë që e bëjnë meshkujt për të parë numrin e spermatozoideve, praninë e ndonjë infeksioni apo sa spermatozoidë ka në qarkullim të shëndetshëm dhe sa mund të jenë me anomali. Pasi në qoftë se një spermatozoid me anomali fekondon një vezë, kjo shtatzëni është e destinuar të abortojë. Gjithashtu është e nevojshme një ekografi për të parë formën e mitrës, për të parë dhe ekzaminuar nëse ka fripjonoma të ndryshme, tumore të ndryshme në trupin e mitrës. Pas

18 F.P. 12/02 - 18/02/11

bërjes së ekzaminimit, mjeku përcakton nëse kjo mitër është e aftë të mbajë një shtatzëni. Një analizë tjetër, që është shumë e rëndësishme, është marrja e një anamneze të hollësishme për të nxjerrë disa faktorë që mund të influencojnë në shtatzëni. Duhet të bëjmë detyrimisht analizën e grupit të gjakut dhe jo vetëm këtë, por edhe analiza të tjera siç është gjaku komplet edhe elektroliza e hemoglobinës, e cila tregon nëse janë mbartës të sëmundjeve të gjakut prindërit apo jo. Kjo bëhet që ne mos të kemi fëmijë talasemik apo fëmijë që mund të kenë sëmundje gjaku të trashëguara. Gjithashtu, duhet të bëhet një këshillim te mjeku stomatolog. Kjo është e detyrueshme, pasi në moment konceptohen infeksionet e ndryshme përreth dhëmbit, që quhen periodontite. Ato influencojnë jo vetëm në abort, por edhe në lindjen e fëmijëve në prematur. Këto janë disa nga ekzaminimet kryesore që duhet të bëjnë një çift përpara se të konceptojnë një bebe. Cili është procesi i ndodhjes së një shtatzënie? Që të ndodhi një shtatzëni, duhet të bashkohet një ovul me një spermatozoid. Spermatozoidi niset nga qafa e mitrës, futet brenda në kavitet dhe në tub, ndërkohë që veza prodhohet në vezorë dhe kapet nga tubi. Pasi kalon në tub, aty ndodh edhe fekondimi. Pasi formohet veza e fekonduar, ajo më vonë ndahet në dy pjesë, duke formuar zigotën dhe në shumë pjesë duke formuar morulën. Më pas, kjo vezë e fekonduar në fazën e morulës, vjen dhe vendoset diku në kavitetin e mitrës dhe lëshon rrënjë të vogla, të cilat më vonë bëhen plancet dhe kështu fillon zhvillimi i një shtatzënie. Çfarë ndodh nëse një grua ka një infeksion? Në qoftë se ka rezultuar një infeksion, i cili mund të jetë infek-


ShëndetiFP Sot ka mundësi shumë të mëdha për të bërë një bebe. Keqardhja me e madhe është që ne nuk i realizojmë dot në institucionet shtetërore. Ndërsa në institucionet private kjo realizohet

Nëse një grua shtatzënë abuzon me duhanin dhe me alkoolin gjatë muajve të shtatzënisë, bebi ngelet më i vogël në peshë dhe krijohet ajo që quhet hipotrofia fetale sion edhe seksualisht i transmetueshëm, të tipit të glonores dhe infeksione të tjera të rënda, është e rrezikshme. Në qoftë se këto infeksione nuk janë mjekuar ashtu si duhet, te gruaja ky infeksion fillon të kapi rrugët e sipërme të aktit riprodhues, ku përfshihen edhe tubat. Në qoftë se gruaja ka një infeksion dhe infeksioni ka prekur tubin, atëherë ky tub mund të rezultojë i mbyllur. Pra, ndodh pamundësia e vezës për t’u takuar me spermatozoidin. Në këtë rast ne kemi të bëjmë me një grua që quhet infertile, pra që quhet e palindshme. Tjetër problem mund të jetë që mashkulli nuk ka spermatozoid. Ajo quhet azospermia, pra nuk ka prezencë spermatozoidesh dhe në qoftë se nuk ka spermatozoid, atëherë nuk mund të fekondohet veza, që mund të ndodhi një shtatzëni. Këto janë në një përqindje shumë të vogël. Por, ka gra të cilat kanë bërë dy ndërhyrje kirurgjikale dhe kanë kërkuar me dëshirën e tyre të mbyllen tubat. Më pas dëshirojnë që të mbeten sërish shtatzënë, por tubat janë të mbyllur nga ndërhyrja kirurgjikale. Rihapja e tubave mund të bëhet, por është shumë e vështirë. A mund të ngelën shtatzënë femra infertile? Edhe pse janë infertile, nuk do të thotë që janë të palindshme. Çfarë behët konkretisht sot për të mbetur shtatzënë? Në kohët e sotme behët një ndërhyrje që quhet bebja ne epruvetë apo fertilizimi in-vitro. Pra, do të thotë që në qelq të ndodhë fekondimi. Më sipër shpjegova si ndodh në tub shtatzënia. Ajo që ndodh normalisht në tub, në këtë rast ndodh në qelq. Me ndërhyrje shumë të thjeshta merret veza dhe krijohet një ambient i posaçëm, ku ajo të qëndrojë. Ndërkohë që spermatozoidi që merret nëpërmjet spermës, në këtë terren bashkohet me vezën, duke formuar kështu disa embrione dhe më pas, këto embrione implantohen nëpërmjet qafës së mitrës dhe vendosen në katetin e mitrës. Sot ka mundësi shumë të mëdha për të bërë një bebe. Keqardhja me e madhe është që ne nuk i realizojmë dot në institucionet shtetërore. Ndërsa në institucionet private kjo realizohet. Sa janë mundësitë që një femër të mbetet shtatzënë nga kjo metodë? Mundësia e mbetjes shtatzënë në këtë rast, po të flas nga ana teorike është  %, gjithmonë nga ana teorike. Ndërsa duke menduar shkaqe të ndryshme, mbetja shtatzënë shkon në rreth %. Kjo është për gratë që nuk lindin. Në cilën moshë femrat janë më aktive për riprodhim? Mosha me aktive riprodhues e femrës shkon nga nga mosha , deri rreth moshës -vjeçare. Pas moshës -vjeçare sigurisht është më e vështirë të mbetesh shtatzënë për herë të parë. Pasi ka gra që mund të kenë fëmijën e dytë edhe pas moshës -vjeçare dhe të mos kenë problem për të mbetur shtatzënë. Por mosha më fertile e gruas shkon nga mosha  deri në atë -vjeçare, pasi kjo është periudha kur ciklet menstruale janë të

rregullta dhe që nuk ndryshojnë. Ndërsa më vonë, rreth moshës -vjeçare, femra ka ndryshime në ciklet menstruale dhe shtatzënia bëhet më e vështirë. Por, megjithatë në literaturën botërore njihen raste që ne i quajmë nëna “gjyshe”. Do të thotë që veza e fekonduar, bashkë me spermatozoidin imputohet në mitrën e një gruaje të moshuar dhe shtatzënia e saj ka shkuar deri në fund. Këto quhen “gjyshe”. Faktorët që një femër nuk mund të mbetet shtatzënë në moshën e riprodhimit cilat janë? Femrat që në këtë moshë nuk mbeten shtatzënë janë të ndryshme: mund të kenë probleme me infeksionet, probleme me tubat, mund të kenë edhe probleme hormonale. Pasi shpesh herë, disa gra kanë qime të shumta në fytyrë. Ato që kanë hormone te theksuara mashkullore kanë menstruacione jo të rregullta dhe kanë atë që në e quajmë sindroma e ovalit polikistik. Normalisht prodhohen vezët në folikuj, por nuk dalin në tuba dhe pikërisht atëherë ovali i tyre merr formën e një manaferre të mbushur me kiste. Ky quhet edhe ovali polikistik. Kjo ndodh për shkaqe hormonale. A janë të korrigjueshme këto shkaqe? Këto shkaqe janë të korrigjueshme. Sot ka mundësi shumë të mëdha për të bërë një bebe. Kistet mund të kurohen? Sot ka trajtime shume të mira, të cilat vënë në qetësi vezoren dhe kistet zhduken. Përsëri mundësia për të lindur një bebe ekziston, duke bërë edhe korrigjimet e hormoneve që mund të jenë të shtuara, ose më të pakta në organizmin e femrës. Faktorë të jashtëm, si duhani, alkooli etj, ndikojnë që një femër mos të mbetet shtatzënë? Faktor i jashtëm, që një femër mos të lindi një bebe, është ndërhyrja operatore, kur gruaja ka mbyllur tubat me dëshirë dhe kërkon më pas të lindë një fëmijë. Hapja e tubave është shumë e vështirë. Përqindja e suksesit është shumë e vogël. Por, propozimi për të bërë një bebe në epruvetë ekziston edhe për këto femra. Ndërsa abuzimi me alkoolin dhe duhanin nuk ndikon që një femër mos të mbetet shtatzënë. Por, ndikon gjatë shtatzënisë. Nëse një grua shtatzënë abuzon me duhanin dhe me alkoolin gjatë muajve të shtatzënisë, bebi ngelet më i vogël në peshë dhe krijohet ajo që quhet hipotrofia fetale. Pra, bebi mbetet më i vogël. Në qoftë se në muajt e shtatzënisë ky bebe do ishte X javësh, në matjet që bëhen ky bebe është më i vogël. Kjo tregon që ky bebe është hipotrof për arsye të nikotinës apo alkoolit. Femrat që bëjnë ngrirje të vezëve mund të mbeten shtatzënë kur duan? Po, absolutisht po, pasi çdo muaj te një grua, një vezore prodhon një vezë. Kjo nuk do të thotë që në muaj e tjerë ajo nuk prodhon vezë. Pra, kjo gjë nuk ndikon në lindshmërinë e një femre. Kjo metodë është për të konservuar një vezë që ta kesh nëse ti do të lindësh kur do dhe nuk ke mundësi për riprodhim. Atëherë merr vezën tënde dhe e bashkon me spermatozoidin dhe mund të bësh serish një in-vitro. Ka femra që nuk bëjnë fëmijë. Mund ta kenë të lindur këtë gjë? Ka edhe faktorë të trashëguar, por kryesisht janë ata faktorë që unë përmenda më sipër.

12/02 - 18/02/11 F.P. 19


ShëndetiFP Problemet e dhimbjet të mesit, të gjunjëve dhe të qafës, mund të shkaktohen nga mosmbështetja e mirë e këmbës në këpucë. Kjo vjen si rezultat i mospërshtatjes së mirë të trupit

Këpucët dhe takat e gabuara? Ja si të kujdeseni për këmbët tuaja Këmbët janë një ndër gjymtyrët më kryesore të njeriut, por shumë pak veta i kushtojnë rëndësi këtyre gjymtyrëve kaq shumë të rëndësishme. Për problemet që kanë këmbët, si mund të kurohen ato, ne kemi pyetur doktor Arkad Lula, ortoped pranë qendrës diagnostikuese “IKEDA-EUROMEDICA”, Tiranë.

Cilat janë arsyet që kemi probleme me dhimbjet e këmbëve? Nga statistikat e fundit rezulton që  % e njerëzve vuajnë nga dhimbjet e këmbëve. Këto vijnë si rezultat i këpucëve të gabuara dhe takave. Një arsye tjetër është edhe nga patologji të pakuruara, ose të pa vlerësuara të këmbëve, kryesisht në moshën e adoleshencës dhe asaj pediatrike. Çfarë problemesh sjell moskurimi i dhimbjeve të këmbëve? Shpesh herë, nga mungesa e vëmendjes së dhimbjeve të gjunjëve, kemi edhe probleme me dhimbjen e mesit, që vjen si pasojë e dhimbjeve të këmbëve. Pra, duke mos u kushtuar rëndësi këtyre dhimbjeve, bën që të kemi edhe këto dhimbje. Pra, në qoftë se kemi probleme me dhimbjet e gjunjëve, kaviljes dhe të mesit, gjëja e parë që duhet parë është si janë harqet e këmbëve dhe për këtë duhet vizituar këmba. Nga këmbët jonormale, shpesh herë pacientët tanë rezultojnë më dhimbje koke, me lodhje fizike, me dhimbje të shtyllës kurrizore, me dhimbje mesi dhe dhimbje të gjunjëve. Pse këmba shkakton këto probleme? Problemet e dhimbjet të mesit, të gjunjëve dhe të qafës, mund të shkaktohen nga mosmbështetja e mirë e këmbës në këpucë. Kjo vjen si rezultat i mospërshtatjes së mirë të trupit dhe në këtë mënyrë trupi duke mos u vendosur në ekuilibër, fillon dhe të këtë këto probleme.

Këmbët në rrezik, janë këmbët e personave që vuajnë nga diabeti dhe personat që vuajnë nga mosfunksionimi i mirë i qarkullimit të gjakut në këmbë 20 F.P. 12/02 - 18/02/11

Sa lloje shoje këmbësh kemi? Kemi disa lloje shoje këmbësh, këmbë normale, këmbë me shumë hark etj. Por, për të përcaktuar diagnozën e patologjive të këmbeve, duhet të behët një vizitë te ortopedi. Në rast se mjeku ortoped konstaton se kemi problem te harqet e këmbës (këmba përbëhet prej harqeve gjatësore dhe harqeve gjerësore) ose dhe dyshime për probleme të mundshme, e rekomandueshme është të bëhet një skanim i këmbës. Skanimi tregon se si mbështetet këmba në këpucë. A ka kurim për dhimbjet e këmbëve? Ekzistojnë programe që synojnë parandalimin e shqetësimeve që vinë nga këmbët, si dhe patologjitë që vijnë si shkak i mosmbështetjes së mirë të këmbës. Parandalimi për shqetësimet e këmbëve behët duke vlerësuar mbështetjet e këmbëve. Kjo realizohet nëpërmjet vizitës mjekësore dhe analizës së kompjuterizuar. Nëpërmjet skanimit të këmbës vlerësohet se ku është pika e mbështetjes më e shprehur dhe ku është pika e mbështetjes më pak e shprehur. Nga kjo analizë vihet re se ku janë pikët e mbështetjes së këmbës më të theksuara. Në atë pjesë të këmbës që pika e mbështetjes është më ë madhe, këmba ka probleme. Kjo, sepse me kalimin e kohës krijohen inflamacione, dhimbje dhe kallo. Nga kjo analizë matet edhe deformimi. Kjo, nisur nga forca që shkakton këmba mbi pedanin ku është vendosur. Nga kjo analizë që bëhet, përcaktohet forma, presioni, sipërfaqja, shtypja dhe koha që duhet të bëhet më sipërfaqen, ku vlerësohet më mirë anomalia e mundshme në lëvizje dhe në qëndrim. Analiza e këmbës është shumë e rëndësishme, sidomos për këmbët që janë në rrezik. Këmbët në rrezik, janë këmbët e personave që vuajnë nga diabeti dhe personat që vuajnë nga mosfunksionimi i mirë i qarkullimit të gjakut në këmbë. Moskurimi i këtyre këmbëve në rrezik sjell pasoja të rënda për njeriun, siç janë infeksionet, ulçera, deri te prerja e këmbëve.


ShëndetiFP Normale është që këpucët të jenë të lirshme, pasi femrat shpesh kanë deformim të gishtave të këmbës. Kjo vjen si pasojë e mbajtjes së këpucëve me majë të ngushtë

Këshilla për këmbët

Ne duhet t’i trajtojmë sa më mirë ato, që të mos kemi probleme gjatë jetës më këmbët. Duke u kujdesur për këmbët, ato kanë një jetëgjatësi shumë të mirë dhe evitojmë çdo lloj dhimbje që vjen si rezultat i mosfunksionimit të mirë të harqeve të këmbës. Shualli i këpucës duhet të jetë fleksibël, gjithashtu të jenë edhe kundër rrëshqitjes dhe të kenë një mbajtëse të moderuar për këmbët, si dhe të jenë elastike. Kjo është një nga arsyet që njerëzit janë të apasionuar dhe të kënaqur ndaj atleteve, pasi atletet janë më të lirshme në ecje.

Kontrolli i këmbëve çfarë dhimbjesh parandalon? Kontrollimi i mbështetjes së këmbëve me, ose pa këpucë, parandalon lindjen e dhimbjeve të artikulacioneve të gishtave dhe të këmbëve dhe sidomos problemet me dhimbjet e gjunjëve dhe të mesit. Synimi i kësaj analize cili është? Synim i kësaj analizë është përmirësimi dhe qëndrueshmëria sa më e mirë e trupit. Nga se krijohen kallot e këmbëve? Kallot krijohen nga mosmbështetja e mirë e këmbës. Anomalia e këmbës çfarë problemi sjell? Tetalagji ose metatasalgji, që do të thotë dhimbje të këmbës dhe të gishtave të këmbës. Tetalgjia është dhimbja totale e këmbës, kurse metatasalgjia është dhimbja e gishtave të këmbës. Këto janë shpesh herë edhe shkaktare të infeksioneve të këmbës. Si duhet të kujdesen prindërit e rinj për këmbët e fëmijëve? Këmbët e fëmijës duan një kujdes të veçantë, sepse këmba është në proces formimi, prandaj është mirë që skanimi i këmbës së fëmijës të bëhet kur rekomandohet nga mjeku ortoped. Ka shumë fëmijë që nuk duan të lëvizin, ose lodhen shpejt kur vrapojnë. Ky është një problem që nuk duhet të neglizhohet.

Analizimi i këmbës së fëmijës duhet të bëhet mbi moshën  vjeç dhe gjithmonë kur vihen re këto probleme, si lodhja e shpejtë e fëmijës, dhimbjet e gjunjëve etj. Ndërsa për fëmijët që janë në moshën pediatrike, rekomandohet edhe ecja zbathur në terrene të ndryshme, si rërë, zhavorr etj. Kjo, për faktin se krijohen dhe zhvillohen më mirë harqet e këmbës së fëmijëve, përmirësohet ekuilibri dhe përmirësohet ndjesia e sigurisë. Prandaj, fëmijët duhet të lihen edhe zbathur afër detit, ku ka zhavorr, në moshë të vogël, kur ai ka filluar edhe të eci. Te fëmijët gjithashtu rekomandohet përdorimi i këpucëve më majë të gjatë, që mos të shtypin këmbët dhe gishtat, në mënyrë që gishtat dhe këmbët të jenë të lirshme. Çfarë janë oretzat plantare? Oretzat plantare, po të shohim tani kanë filluar të gjejnë një përdorim të gjerë. Ortezat plantare janë ato që në gjuhën e përditshme quhen shollë ose patomë, e cila rekomandohet të vendoset pasi është bërë analiza e këmbës dhe porositet në bazë të harqeve që ka këmba dhe me pas vendosen brenda në këpucë. Ato vendosen në shollin e këpucës dhe e bën një person të ndihet shumë mirë. Se ai aty, si të thuash ka këmbën e tij. Si rezultat i vendosjes së kësaj, vijnë duke u dobësuar edhe dhimbjet e mesit dhe te gjunjëve dhe dhimbjet e shtyllës kurrizore. Përdorim i takave si duhet të jetë, në varësi të llojit të këmbëve?

Ka femra që përdorin këpucë më taka të larta, të tjera jo shumë të larta dhe nga ato që përdorin këpucë të sheshta. Kjo është varësi të ndërtimit anatomik të këmbës. Këmba me harqe nuk përdor dot këpucë të sheshta, por duan pak takë, sepse fillojnë dhe lodhen shpejt. Taka lehtëson shumë problemet që kanë femrat me harqet e këmbëve. Një femër ndihet mirë me taka të larta, një tjetër me takë të mesme dhe një tjetër me këpucë të sheshta, ose ortopedike. Por, përdorimi i takave është me tepër individuale. Një këmbë normale mund t’i përdori të gjitha llojet e këpucëve. Këmbët me shumë hark në përgjithësi duan pak takë. Më të këshillueshme janë këpucët me takë ortopedike. Kjo, për faktin se personi ndihet mirë. Është e këshillueshme që një person të rrijë gjithmonë më këpucë të sheshta? Ajo varet se si ndihet. Normale është që këpucët të jenë të lirshme, pasi femrat shpesh kanë deformim të gishtave të këmbës. Kjo vjen si pasojë e mbajtjes së këpucëve me majë të ngushtë. Këto, me kalimin e kohës bëjnë që këmba fillon t’i përshtatet këpucës dhe me kalimin e kohës gishti i madh fillon e harkohet, ndërsa gishti i dytë fillon dhe çohet pak më lart. Kjo, me kalimin e kohës fillon e krijon kallo dhe dhimbje. Është e këshillueshme të mbahet takë gjatë gjithë kohës, si për këmbët e sheshta, si për ato me shumë hark dhe si për ato normale? Jo, nuk është e këshillueshme që të mbahet takë gjatë gjithë kohës. Lartësia normale e takës sa duhet të jetë? Lartësia normale e takës ka shumë individualitete. Shohim shpesh goca që thonë se nuk mbajnë dot atlete, cila është arsyeja? Nuk vlerësojnë si duhet harqet e këmbës dhe kanë probleme me to, duke lodhur shpesh muskujt e këmbëve, gjunjët, mesin. Prandaj nuk i veshin, jo se nuk duan. Ky është një defekt që jo çdo njeri do ta pranojë dhe të vijë te doktori. Këpucët e mira janë ato që kanë një hark nga brenda, në mënyrë që këmba të mbështetet sa më mirë.

12/02 - 18/02/11 F.P. 21


ShëndetiFP Moskurimi i morthit shkakton si pasojë shfaqjen e plagëve. Kjo, pasi duke mos qarkulluar gjaku, fillojnë të shfaqen edhe plagë.

Disa këshilla për të kuruar morthin Stina e dimrit si çdo stinë tjetër ka të mirat dhe të këqijat e saj për lëkurën. Jemi pothuajse në mesin e stinës së dimrit dhe shumë persona kanë probleme me sëmundjet e lëkurës që shfaqen në dimër. Një ndër sëmundjet më të shpeshta që prek lëkurën në dimër është dhe morthi. Morthi prek disa pjesë të trupit, si këmbët, duart, veshët, hundën, pra kryesisht pjesët e trupit që janë në kontakt me temperaturën e ulët të ambientit. Moskurimi i tij sjellë edhe pasoja të renda për lëkurën. Morthi është një ndër sëmundjet që prek shumë persona, por edhe një ndër sëmundjet që kurohet edhe më lehtë nga se mendohet. Për këtë mjafton vetëm pak kujdes për veten. Për gjithçka që ka të bëjë me morthin ne kemi pyetur Bujar Përnaskën, doktor i Shkencave Mjekësore, Shef i Shërbimeve të Tiranës për Dermatologjinë dhe njëkohësisht mjek pranë Poliklinikës se specialiteteve nr. 3 në kryeqytet.

Doktor, çfarë është morthi? Morthi hyn në sëmundjet e lëkurës që shfaqen në stinën e dimrit. Pasi në çdo stinë lëkura ka sëmundjet e saj. Në dimër ajo preket nga një sëmundje, në pranverë nga një tjerë, në vjeshtë nga një tjetër sëmundje dhe në verë nga sëmundje të tjera. Morthi hyn në ato sëmundje që shfaqen në dimër, pra në periudha të ftohta. Në dimër morthi shtohet, ndërsa në pranverë ai fillon e zhduket. Morthi jo te të gjithë njerëzit shfaqet njësoj, p.sh në një familje, te një personi i familjes shfaqet, te disa të tjerë jo. I ftohti e nxjerr në pah dhe zbulon sëmundjen, sepse këta njerëz, nëse nuk do ishin në kontakt me të ftohtin, nuk do kishin asnjë shenjë.

mënyrë: në darkë merret një legen më ujë të ngrohtë, hedh një lugë gjelle kripë, mundësisht nga ajo që është e zezë dhe mbajmë duar pesë minuta. Në këtë mënyrë, pasi duart fillojnë ngrohen, damarët e gjakut fillojnë e lirohen. Në këtë mënyrë fillon qarkullimi i gjakut normal. Pasi të kemi mbaruar, fshihen duart me një peshqir, në mënyrë që lëkura të jetë e thatë. Pastaj i lyen me pomadë të cilat janë kundra morthit. E këshillueshme për parandalimin e morthit është gjithmonë përdorimi i veshjeve prej leshi. Ky është mjekimi më i mirë që të parandalojmë morthin.

Pse ndodh kjo? Kjo ndodh direkt nga veprimi i të ftohtit mbi enët e gjakut, të cilat ngushtohen. Duke u ngushtuar enët e gjakut, lëkura nuk ushqehet me oksigjen dhe si pasojë kemi një nxirje ngjyrë patëllxhan të lëkurës. Këto shenja shoqërohen më ftohje dhe më dhimbje deri në ekstremitet. Në rast se nuk merren masat, kjo sëmundje bëhet kronike dhe shpesh herë kalon edhe në ngrirje, por këto janë raste të rralla dhe kryesisht ndodhin në vendet e ftohta. Përsa i përket klimës së vendit tonë, kjo nuk është edhe kaq e rrezikshme sa të kalojë në ngrirje. Në cilat pjesë të trupit shfaqet më tepër morthi? Morthi shfaqet më tepër te duart, këmbët, veshët dhe hunda. Pra, morthi shfaqet kryesisht në pjesët e trupit që janë në kontakt me ambientin dhe temperaturën e ulët. Por, ka dhe disa variante të tjera të morthit. Te disa vajza të reja, që rrinë gjatë stinës së dimrit para ngrohëseve, u behët lëkura ngjyre mermer dhe shenja-shenja. Por ka edhe morth që del edhe në kofshë. Kjo ndodh kryesisht te femrat dhe sidomos te femrat që mbajnë pantallona doku dhe pantallona sintetike. Unë i këshilloj të gjithë që të përdorin pantallona stofi, doreza leshi, çorapet e leshit, shallin dhe kapuç, që të mbulojnë veshët.

22 F.P. 12/02 - 18/02/11

Çfarë pasoja shkakton moskurimi i morthit? Moskurimi i morthit shkakton si pasojë shfaqjen e plagëve. Kjo, pasi duke mos qarkulluar gjaku, fillojnë të shfaqen edhe plagë. Në shumë raste, në klinikë paraqiten njerëz me duar të ngrira, me duar të ftohta dhe të shfaqura plagë mbi të. Këto plagë po nuk u mjekun, mund edhe të infektohen, mund edhe të pezmatohen.

Këta persona duhet ta përdorin vajin e peshkuat, duke filluar që nga nëntori

Si ta parandalojmë morthin? Duke e ditur që morthi është një sëmundje e dimrit dhe ndodh me ekspozimin e lëkurës në ambiente të ftohta, atëherë kuptohet vetë që ne do i dalim të keqes përpara me ato që unë më sipër përmenda për veshjet. Pastaj, do të rekomandoja për personat që vuajnë nga morthi, që gjatë gjithë stinës së dimrit të përdorin vajin e peshkut, që ndodhet në formën e tabletave dhe gjendet shumë lehtë nëpër farmaci. Këta persona duhet ta përdorin vajin e peshkuat, duke filluar që nga nëntori, kur fillon edhe i ftohti, deri në mars. Ndërsa për ata që vuajnë nga morthi, do ishte mirë që të bëjnë një mjekim tradicional, i cili behët në këtë

Nga cilat sëmundje mund të preket tjetër lëkura në dimër përveç morthit? Në dimër, përveç morthit lëkura preket nga ngrirjet. Ekspozimi për një kohë të gjatë në temperaturë të ulët, jep ngrirje nga grada e parë deri në gradën e katërt, e cila mund të shkaktojë nekrozë, të gangrenizojë lëkurën dhe moskurimi i tyre çon në ekstremitet, deri në këputjen e këmbës. Në kohën kur morthi largohet, lëkura fillon dhe bie. Ka kjo ndonjë problem? Jo, ky fakt nuk paraqet problem, pasi largohet pjesa e dëmtuar e lëkurës. Pra, në këtë rast lëkura fillon edhe rigjenerohet.



Lifestyle 24-­25

Nga Fatma Myrte

www.freepress.al

Të çmendur për piercing Tradita e tribuve bëhet pasion i metropoleve

Të rinjtë e kryeqytetit përfshihen nga dëshira për të pasur një piercing. Disa tendenca, një historik i piercing dhe disa këshilla për kujdesin që duhet të tregojmë kur bëjmë një piercing

P

iercing është një modë që ka hyrë vitet e fundit në Shqipëri. Një modë që dikur ka qenë një tabu. Por sot, jo më. Piercing duket sikur të fal një impuls rinor. Tendencat e tij varen gjithmonë nga moda që është në zhvillim dhe që pëlqehet më shumë. Piercing që ka dalë më së fundi në modë është ai që quhet “engoring”. Për të flet shitësi i njërit prej dyqaneve të aksesorëve në kryeqytet “Kalimero”. “Ky është një lloj piercing që në Shqipëri është futur shumë vonë, dhe ka rreth  muaj. Ky lloj piercing bëhet me një lloj mini- kirurgjie. Ajo vendoset në çdo lloj pjese të trupit për arsye sepse nuk është si llojet e tjera të piercing që bëhen me shpim. Vendosja e këtij lloj piercing është vetëm një gur i vogël aty ku mund të kesh dëshirë. Edhe ky lloj piercing me shpim është, por nuk duket pjesa metalike por vetëm guri. Mund ta vendosësh edhe mbrapa veshit dhe në çdo lloj pjese të trupit. Vajzat preferojnë më shumë piercing në kërthizë. Në pjesët e fytyrës të rinjtë edhe mund të frenohen pak, pasi jo të gjithëve mund t’ju shkojë,” shpjegon shitësi. “Djemtë preferojnë më shumë piercing tek vetulla. Mosha që i preferon më shumë janë adoleshentët,

24 F.P. 12/02 - 18/02/11

por nuk mund të mohojmë dhe dëshirën e moshave të mëdha. Deri në moshën  vjeç të rinjtë duhet të jenë të shoqëruar nga prindi për të bërë një piercing. Ka shumë prindër që i shoqërojnë dhe nuk e kanë problem. Mosha më e spikatur dhe që i pëlqen më shumë piercing janë mosha  deri në  vjeç. Ka vite që është thyer tabuja e vendosjes së piercing. Dikur, në qoftë se do të shihej një i ri me piercing edhe mund të gjykohej. Por tani çdo gjë ka ndryshuar. Madje ka filluar që të vendoset piercing dhe në pjesët intime. Edhe për fëmijët e vegjël që shpojnë veshin nuk paraqet asnjë rrezik. Ka shumë vende që ju shpojnë veshët fëmijëve sapo lindin.”

Kujdes ndaj mikrobeve Çdo lloj shpimi duhet të trajtohet me kujdes nga ana estetike. Dezinfektimi është shumë i rëndësishëm. Që në momentin e parë që bën një piercing duhet të trajtohet për dy javë rresht me kompresa me ujë të ftohtë. Dezinfektimi duhet bërë që në momentin para shpimit. Aget e shpimit duhet të jenë me një përdorim. Kujdes të veçantë duhet të kemi me piercing e vetullës dhe të gjuhës. Nuk ka një periudhë të veçantë për të bërë një piercing. Ai mund të bëhet si në dimër dhe verë.


LifestyleFP Piercing në gjuhë është praktikuar nga fisi Maya në Amerikën Qendrore. Gjuha që shpohej dhe që nxirrte gjak ishte për të marrë me të mirë zotat

Efektet negative të piercing

Ja si ka lindur historia e piercing te hunda Leonardo Da Vinçi besonte se hunda është një nga pjesët e fytyrës që tregon karakterin e njeriut. Piercing në hundë është përdorur  mijë vjet më parë në Lindjen e Mesme. Madhësia e rrethit të piercing të vendosur në hundë tregonte pasurinë e fisit. Ndërsa për disa fise të tjera ky piercing ishte dhurata që i bënte burri gruas në martesë dhe siguria që ajo nuk ishte e divorcuar. Sipas indianëve, ana e majtë është më e zakonshme për tu shpuar për shkak se është e lidhur me organet reproduktive femërore.

Piercing i gjuhës Piercing në gjuhë është praktikuar nga fisi Maya në Amerikën Qendrore. Gjuha që shpohej dhe që nxirrte gjak ishte për të marrë me të mirë zotat. Ky veprim bëhej dhe për të krijuar një shtet të ndërgjegjshëm në mënyrë që prifti të komunikonte me zotat. Piercing i gjuhës është një nga piercing më të njohur. Është tronditës, provokues dhe fantastik për seks oral. Ky lloj piercing vlen për të dy gjinitë.

Piercing në vesh Veshi ishte ndoshta i pari organ që përdorej për qëllime magjike. Fiset primitive mendonin se demonët mund të hynin në trup nëpërmjet veshit. Metali i piercing i largonte

shpirtrat e këqij nga trupi i njeriut. Në shumë shoqëri piercing i veshit është bërë si një ritual puberteti. Piercing i veshit është një praktikë universale si për burrat dhe për gratë.

Piercing në kërthizë Piercing në kërthizë është një shpikje moderne dhe nuk ka qenë regjistruar kurrë në traditat primitive. Por kërthiza njihet si një zonë erogjene dhe ndryshon tek burrat dhe gratë për shkak të stomakut. Stomaku i grave ndryshon nga i burrave për shkak se ato janë më të harmonishme në pjesët më të ulëta. Kërthiza e grave ka një distancë më të madhe në mes të saj dhe organit gjenital. Prandaj piercing në kërthizë është më e përshtatshme për gratë. Shpikja e bikinit në vitin  shkaktoi një trazirë të madhe sepse kërthiza është parë si seksualisht provokuese. Kjo për shkak se ajo ngjan me organet gjenitale të femrës. Bikini dhe piercing në kërthizë revolucionarizoi jetën e grave.

Piercing në organet gjenitale femërore Ky lloj piercing është përdorur  vjet më parë nga grekët e lashtë për të përshkruar një pjesë të organeve gjenitale femërore. Ky lloj piercing ka efekte shumë pozitive në marrëdhëniet seksuale. Ajo ofron stimul më të madh për të dy partnerët.

Disa nga efektet negative të piercing në trup janë infeksionet, alergjitë dhe dëmtimet nervore. Këto infeksione rezultojnë në enjtje, skuqje dhe formim qelbi. Këto efekte mund të shkaktohen nga pakujdesitë dhe papastërtitë. Për këtë arsye piercing duhet të bëhet nga persona me eksperiencë. Një tjetër rrezik serioz është dhe transmetimi i sëmundjeve të rrezikshme si tetanozi, hepatiti B, hepatiti C dhe HIV. Kjo mund të ndodhë nëse pajisjet nuk janë të sterilizuara siç duhen. Disa njerëz janë shumë alergjik ndaj metaleve të caktuara. Për këtë arsye duhet të keni kujdes në materialin që zgjidhni. Një piercing do tre deri në katër muaj që të shërohet. Gjatë kësaj periudhe ai do një kujdes të veçantë. Piercing duhet të vendoset me shumë kujdes përndryshe mund të dëmtojë indet përreth. Në rastin e piercing në gojë ekziston mundësia e dëmtimit të mishrave të dhëmbëve dhe të smaltit. Megjithëse këto efekte anësore ju mund t’i shmangni me disa masa higjiene.

Kujdesi që duhet të keni Gjëja e parë që ju duhet të bëni në mëngjes është të lani duart. Hiqni me kujdes koren që formohet rreth piercing. Merrni një sapun antibakterial. Mos e lani vendin e piercing me ujë të bollshëm sepse rryma mund ta acarojë atë. Kujdes duhet të tregoni në fshirjen e saj. Përdorni një peshqir letre dhe jo një peshqir të rregullt sepse ky peshqir mund të përmbajë miliona baktere. Përdorni kripë deti tek vendi i piercing për - minuta në ditë. Katërmbëdhjetë ditët e para të shërimit janë shumë të rëndësishme. Duhet të shmangni prekjen, me përjashtim kur duhet ta pastroni. Merrni - mg vitaminë C dhe  mg zink.

12/02 - 18/02/11 F.P. 25


Bota 26-­27

“Ai (Berluskoni) është shëndoshur, e kupton ti”. Eleonora i përgjigjet: “Vitin e fundit ishte në formë akoma, por tani është me një këmbë në varr... Ai thjesht duhet të paguajë, kjo është e gjitha.”

Binjaket e seksit Imma dhe Eleonora De Vivo,  vjeç. Dy binjaket jetonin në një banesë të Berluskonit. Por me kalimin e kohës ato ndjeheshin të lodhura me seksin me Berluskonin. Në një telefonatë të përgjuar, Imma i drejtohet të motrës, Elenora: “Ai (Berluskoni) është shëndoshur, e kupton ti”. Eleonora i përgjigjet: “Vitin e fundit ishte në formë akoma, por tani është me një këmbë në varr... Ai thjesht duhet të paguajë, kjo është e gjitha.”

Karima el Mahroug "Ruby"

E lumtura

Mirënjohësja Marysthelle Garcia Polanco,  vjeç nga Republika Domenikane.

Alessandra Sorcinelli,  vjeç. Show-Girl e Kanalit  (Retequattro) të Berluskonit. Ndërkohë që femrat e tjera merrnin deri në pesë mijë euro për një akt seksual, Alessandra merrte shumë më shumë- rreth  mijë euro, plus një banesë. Por në një bisedë të përgjuar, ajo megjithatë thotë: “Nuk kam bërë kurrë seks me të. Kam shkuar shpesh në festat që organizonte ai, ishin shumë të civilizuara”.

Mesa duket, si shpërblim për seksin, ajo u bë prezantuese e motit në Kanalin  (Retequattro) të Berluskonit. Sipas një bisede të përgjuar, Polanco citohet të ketë thënë: “Kam fjetur me të- e çfarë pastaj?! Ai është një njeri bujar, unë jam një nënë e vetmuar. Ku është problemi? Unë nuk shoh asnjë krim në këtë mes.”

Gjetësi i femrave Dario “Lele” Mora,  vjeç. E quan veten një zbulues talentesh. Sipas hetimeve, ai siguronte femrat për festat- orgji të Berluskonit. Ai kërkonte në disko ose në konkurse talentesh. Sipas prokurorisë, ai ka marrë  mijë euro për një shërbim të tillë. Në një telefonatë të përgjuar, ai thotë: “Nëse Berluskoni më thërret, unë i kam “armët” gati.” Iris Berardi

HAREMI 26 F.P. 12/02 - 18/02/11

BER


BotaFP “Unë e takoj Berluskonin që kur kam qenë 16 vjeç. Ai më ka thënë se unë duhet të sillem si e çmendur, në mënyrë që asnjë të mos e besojë se ai takohet me të mitura”

Pizza d’Amore Nadia Macri () – Dy herë ka bërë ajo seks me Berluskonin. Me sa duket për një gjë të tillë ai ka paguar  mijë euro.

E zhgënjyera Barbara Guerra,  vjeç. Banonte në një nga shtëpitë e Berluskonit, mori pjesë në orgji. Por, nëse Berluskoni u ka dhuruar shumë femrave banesa në një vlerë deri në . milionë euro, Barbara nuk mori asgjë. Në një telefonatë të përgjuar, ajo i ankohet Nicole Minetti: “Zemër, ty të mjafton, ai të ka dhënë tre banesatashmë e dua edhe unë një.”

Vajza e burgut

Deputetja e orgjive Nicole Minetti,  vjeç, deputete e partisë së Berluskonit në Lombardi. Sipas prokurorëve, ajo ka organizuar orgji në vilën e tij. Minetti pranon që ka marrë edhe vetë pjesë në këto festa- orgji. Përveç kësaj, ajo ka një “lidhje të ngushtë emocionale” me Berluskonin. Një dëshmitar ka deklaruar në polici në lidhje me Minetti-n: “Ajo kishte veshur një uniformë policie. Silvio nisi ta zhvishte ndërsa e puthte në gjoks”.

Braziliania e re Iris Berardi,  vjeç, nxënëse Mendohet se ajo ka qenë  vjeçe kur ka marrë pjesë në orgji. Bukuroshja nga Brazili u ka dhë-

në instruksione vajzave të tjera se si duhet të kënaqin seksualisht Berluskonin. Në një telefonatë të përgjuar, ajo thotë: “Seksi me të është kaq stresues për shkak se ai gjithmonë kërkon të bëjë seks me shumë vajza njëkohësisht”.

Lakmitarja Barbara Faggioli,  vjeç. Ajo studionte juridik, pozoi e zhveshur për revistën “Playboy”. Përveç kësaj, ajo mori pjesë në festat seksuale. Përmes kësaj, mesa duket ajo kërkonte të bindte Berluskonin që t’i siguronte një vend në parlament. Në një bisedë të përgjuar, ajo flet për planin e saj: “Në zgjedhjet e ardhshme duhet të jetë një vend edhe për mua. Berluskoni ua ka bërë shumë femrave këtë nder- tani është radha ime”.

Karima el Mahroug, e quajtur “Ruby” (tani  vjeç). Ajo vuri në lëvizje aferën e seksit. Kur u arrestua për një vjedhje, një telefonatë nga kryeministri e nxori vajzën e lindur nga Maroku nga burgu. Një shoku të saj, Ruby do i shprehej në telefon: “Unë e takoj Berluskonin që kur kam qenë  vjeç. Ai më ka thënë se unë duhet të sillem si e çmendur, në mënyrë që asnjë të mos e besojë se ai takohet me të mitura”. Barbara Faggioli

Imma dhe Eleonora De Vivo

Noemi Letiza () – Një foto e ditëlindjes së saj të -të ka shkaktuar shumë probleme për Berluskonin. Në foto shfaqej kryeministri me një gotë shampanjë. Veronica Lario () – Akoma gruaja e tij. Rreth  vite e duroi ajo Berluskonin. Fotoja me Noemin dhe emërimi i Show-Girls për Parlamentin Europian e mbushën kupën. Procesi i divorcimit vazhdon. Patrizia D’Addario () – Një prostitutë e rangut të lartë. Regjistrimet e saj shkaktuan shumë probleme. Eleonora Gaggioli () – Në të vërtetë biondja është një aktore, por Berluskoni kërkoi ta kandidonte së bashku me dy femra për Parlamentin Europian. Gruaja e Berluskonit i quajti këto gra: “prostituta të pafytyra në shërbim të pushtetit”. Barbara Matera () – Prezantuesja televizive është e vetmja që ia ka dalë të kandidohet për partinë e Berluskonit në zgjedhjet për Parlamentin Europian pas shumë debatesh.

Kjo është dosja më pikante që mund të ketë pasur ndonjëherë një prokuror në lidhje me një politikan kaq të lartë në Europë. Një dosje me 389 faqe ka brenda të gjitha aferat e Berluskonit me femra, me të cilat ai festonte çmendurisht. Telefonata të përgjuara, deklarata dëshmitarësh dhe marrje në pyetje- ne po sjellim përpara jush atë që njihet edhe si haremi i kryeministrit italiane. Berluskoni i ka rrëzuar të gjitha akuzat.

LUSKONIT 12/02 - 18/02/11 F.P. 27


Digital 28-­29

Janë duke u bërë studime edhe për telefona që mund të transmetojnë në distancë ndjenjën e ledhatimit apo përshtypjen se, duke mbajtur në dorë telefonin, je në fakt duke mbajtur për dore personin tënd të dashur, me të cilin në atë moment je larg

Dashuria në kohët e hi-tech

Puthje dhe përkëdhelje nëpërmjet celularit

J

eni larg dhe ju mungon partneri/a? Në një të ardhme jo shumë të largët mund të telefononi dhe të shkëmbeni puthje dhe përkëdhelje me partnerin tuaj. Duket si fantashkencë, por në fakt Deutsche Telekom, kompania e madhe e teknologjisë së lartë dhe prodhimit të telefonave, ka bërë të ditur se kjo gjë do të bëhet realitet shumë shpejt. Pra, celulari, edhe pse është vetëm një aparat, me anë të të cilit komunikojmë me zë, me figura dhe transmetojmë të dhëna, në perspektivë do të transmetojë edhe emocione. Për telefonin me anë të të cilit do të shkëmbehen puthje dhe përkëdhelje është duke punuar profesoresha Gesche Jost dhe studenti i saj, Fabian Hemmert, në laboratorin T-Labs të Deutsche Telekom. Ideja për këtë telefon është si më poshtë: në sajë të ekranit fleksibël, të aftë që të ndryshojë formën sipas sinjaleve që i vinë, dhe falë një mini-pompe dhe një sfungjeri të njomë, telefoni mund të dërgojë një puthje në distancë. Një puthje e ndershme dhe miqësore, ose pasiononte, kështu do të ndihemi me buzët e puthitura në ekranin e telefonit. Kjo varet nga ajo se çfarë puthje do të dërgojë

personi që ndodhet në anën tjetër të ekranit të telefonit. Ideja për këtë gjë është në fillimet e veta, por të mëdhenjtë e telefonisë mobile janë të gatshëm që të investojnë shuma të mëdha për këtë projekt, gjithmonë në kërkim të rritjes së fitimeve të tyre dhe për të krijuar një vend të ri në këtë treg të tejngopur. Telefonat tashmë janë në dispozicion për të gjithë: ata mund të shesin dhe të fitojnë më shumë vetëm nëse ofrojnë telefona të ndryshëm nga aktualët. Dhe këtë natyrisht që do ta bënte të mundur një telefon që përveç komunikimit, të transmeton edhe ndjenja dhe emocione. Ndërkohë, janë duke u bërë studime edhe për telefona që mund të transmetojnë në distancë ndjenjën e ledhatimit apo përshtypjen se, duke mbajtur në dorë telefonin, je në fakt duke mbajtur për dore personin tënd të dashur, me të cilin në atë moment je larg.

Një puthje e ndershme dhe miqësore, ose pasiononte, kështu do të ndihemi me buzët e puthitura në ekranin e telefonit

Shën Valentini, të dashuruarit e turpshëm mund të videodeklarohen

“O

Romeo, Romeo, përse je ti Romeo? Moho babanë tënd dhe hiq dorë nga emri yt, ose, nëse nuk do, betohu që je imi dhe do të heq dorë së qeni Capuleti”. Kjo është një frazë nga Xhulieta e Uilliam Shekspir. Në kohët e mëparshme, në fakt, për të bërë një deklaratë dashurie uleshe në gjunjë mes pluhurit. Për të bërë një deklaratë dashurie veprohej kështu, të tjerat nuk kishin rëndësi. Ose të paktën vrapoje nga një ballkon, në drejtim të një të dashuri të mundshëm.

28 F.P. 12/02 - 18/02/11

Por sot, në fillim të mileniumit të tretë, gjithçka ka ndryshuar: teknologjia ndikon dhe ndihmon për çdo veprim që mund të ndërmarrim, edhe për ato më privatet, më intimet, si të thuash gjithë ndjenjat. Ato kanë nevojë që të kalojnë në pikselet e ekranit, për të qenë diçka e vërtetë dhe “reale”. Me rastin e festës së Shën Valentinit, NetUno hedh në treg Oromeoromeo.com, i pari portal ueb-i për videodeklaratat e dashurisë. Kjo faqe është e dedikuar për të dashuruarit, ose më saktë për ata më “trimat”, të turpshmit, të heshturit, ata që janë të

dashuruar prej vitesh në sekret. Të gjithë të tjerët, në fakt do të kenë një hapësirë ku mund të ulërasin për dashurinë e tyre, në mënyrë speciale dhe origjinale. Portali lindi pas një basti të ideatorëve të saj, të cilit një mbrëmje ishin duke parë në teatër shfaqjen e njohur Romeo dhe Xhulieta. Ky portal është falas dhe mund të regjistrohet kushdo. Aktualisht është në tre gjuhë, italisht, spanjisht dhe anglisht, por synimi është që të shpërndahet dhe të bëhet një rrjet ndërkombëtar.

Të gjithë vëllezërit e Wikileaks Kush ka frikë nga Julian Asanzh? Akoma shumë, edhe pse për momentin ai është marrë “peng” nga drejtësia ndërkombëtare dhe llogaritë e tij bankare janë bllokuar. Jo vetëm sepse Wikileaks është aktiv, por edhe sepse është bërë inspirim për shumë faqe të tjera, të cilat kanë si synim shpërndarjen e informacionit të rezervuar. Janë projekte të tilla si OpenLeaks  dhe Localeaks  në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, apo Rospil  dhe Al-Jazeera në Rusi dhe Lindjen e Mesme. Të gjithë me një qëllim të përbashkët: për të mundur rrjedhjen e lajmeve dhe informacioneve tek qytetarët dhe mediat. Localeaks është faqja e fundit e krijuar me këtë ide nga disa të sapo diplomuar. I zhvilluar në City University të Nju Jorkut, shërbimi lejon që dërgimin e informacioneve anonime, të cilat pastaj do të publikohen në rreth  gazeta lokale në Amerikë. Thjesht zgjidhni shtetit, pastaj gazetën, pastaj dërgoni mesazhin dhe dokumentin përkatës. Localeaks merret me zhdukjen e çdo gjurme të dërguesit, duke siguruar një transferim të sigurt dhe të koduar të tekstit dhe fotografisë.


DigitalFP Falë progresit të teknologjisë 3D shumë shpejt mund të ndërveprojmë me miqtë dhe të afërmit tanë nëpërmjet hologrameve të projektuara në kohë reale në telefon. Pak a shumë si një film i fantashkencës

Pesë teknologji në pesë vjet, një parashikim për të ardhmen “Next Five in Five” është kërkimi që po bën kompania amerikane IBM për të zbuluar teknologji të reja që do të ndryshojnë jetën tonë të përditshme: do të shohim bateri gjithmonë e më të vogla dhe të fuqishme, lundrimi satelitor do të jetë parësor për evitimin e trafikut dhe rikuperimi i energjisë që sot shpenzojmë në mënyrë të kotë do të jetë thelbësor

Bateri të vogla dhe të fuqishme. Optimizimi i burimeve të energjisë së lëvizshme do të jetë një aspekt prioritar në pesë vjetët e ardhshëm, për të plotësuar kërkesat e telefonave gjithmonë e më të fuqishëm deri te makinat elektrike. Sipas studimit të IBM, bateritë që do të jenë në pajisjet elektrike do të jenë gjithmonë e më të vogla dhe më të lehta, dhe në të njëjtën kohë  herë më të fuqishme nga sa janë sot. Koncepti i “karikimit” mund të zhduket njëherë e përgjithmonë pasi nuk do të jetë më e nevojshme ta vëmë në karikim telefonin ose laptopin tonë pasi do të përdoren sisteme të një konceptimi të ri, midis tyre edhe rikuperimi i energjisë në gjithë format e saj. Kërkimi shkencor po përpiqet të vërë në dritë teknologjitë e rigjenerimit që do të revolucionarizojnë bateritë e të gjitha pajisjeve, që nga makinat elektrike tek pajisjet e vogla elektroshtëpiake. Por çfarë do të ndodhë nëse mund të eliminohen bateritë? Kërkimi i IBM synon të zvogëlojë nevojën energjike të pajisjeve elektronike: me kalimin e kohës mund të jemi në gjendje të bëjmë pa bateritë në disa pajisje si telefonat celularë ose lexuesit dixhitalë. Këto aparate mund të karikohen lehtësisht siç karikohen orët me puls: thjesht më rrahjen e pulsit.

Si do të transformohet jeta jonë në  vitet e ardhshme? Sipas një kërkimi të bërë nga IBM identitetet do të jenë gjithmonë e më shumë dixhitale, teknologjia personale do të humbasë vlerën e një aksesori të thjeshtë dhe do të bëhet një gjë thelbësore për jetën tonë. Do t’ju ofrojë shërbime të reja individëve, por edhe energji qytetit, e rikuperuar nga ajo që sot e shpenzojmë në mënyrën më të keqe. Studimi i quajtur “Next Five in Five” është i bazuar në tendencat shoqërore

Parametrat e ambientit do të monitorohen nga telefonat. Kushdo që do të ketë një telefon do të ketë edhe një sensor për lëvizjen gjithmonë me vete, i cili do të jetë gjithmonë i ndezur. Në  vitet e ardhshme sensorët do të jenë të pranishëm në telefona, automjete dhe në gjithë objektet personale dhe do të shërbejnë për të mbledhur të dhëna në kohë reale të gjendjes së ambientit, temperaturës etj. Qytetarët do të jenë si “agjentë kërkimi”, të cilët së bashku do të prodhojnë miliona të dhëna për të analizuar gjendjen e ambientit. Sipas IBM, kompjuterat do të jenë në gjendje të parashikojnë lëvizjet sizmike duke bërë të mundur ndërhyrjen e parakohshme dhe shpëtimin e shumë jetëve njerëzore. IBM do të jetë në gjendje gjithashtu që të analizojë ngjarje natyrore dhe fenomene gjeologjike të tillë si tsunami. Në të ardhmen mund të maten dhe analizohen zonat ku ka rrezik dhe mund të ndihmohen në një mënyrë optimale.

të tregut duke pasur parasysh fuqinë e teknologjive emergjente. Objektivi është të kuptojmë se si mund të ndryshojmë jetën tonë të

Kompjuterat do të furnizojnë qytetin me energji. Risitë e  viteve të ardhshme do të bëjnë të mundur që kompjuterat të mundësojnë furnizimin me energji duke bërë të mundur ngrohjen dhe ftohjen e ndërtesave. Sipas studimit % e energjisë që përdoret aktualisht për ngrohjen e ndërtesave humbet në ambient. Me teknologjitë e reja do të bëhet e mundur që të mos humbasë aspak energji. Udhëtime të personalizuara. Ëndrra e çdo automobilisti në qytet është të jetë në një rrugë pa trafik dhe pa ankthin e vajtjes me vonesë në punë. Teknologjia e së ardhmes nëpërmjet lundrimit satelitor do të mundësojë parashikimin e rrugës më të mirë të mundshme ku nuk ka trafik për një shofer. Kjo, deri në pritje të makinave që mund të komandohen vetë duke respektuar limitet e shpejtësisë dhe distancat e sigurisë. Në të ardhmen automjetet do të mund të jenë akoma më automatike se tani.

përditshme midis burimeve të reja dhe mundësive që do t’i mbajmë përherë me vete në smartphone, në një të ardhme gjithmonë e më të lidhur dhe të uritur për energji.

Ndërveprim shoqëror në D. Përveç inovacione të rëndësishme nuk do të mungojnë edhe të rejat skenografike shumë të dobishme. Falë progresit të teknologjisë D shumë shpejt mund të ndërveprojmë me miqtë dhe të afërmit tanë nëpërmjet hologrameve të projektuara në kohë reale në telefon. Pak a shumë si një film i fantashkencës. Pas filmit dhe kinemasë, dimensioni i tretë do të jetë i vlefshëm edhe në smartphone në foto dhe video. Gjithë objektet jo vetëm që do të jepen në D, por edhe do të filmohen në D. Aplikimet e mundshme të kësaj teknologjie do të mundësohen si për veprimet më të thjeshta deri tek ato më komplekse.

12/02 - 18/02/11 F.P. 29


Auto 30-­31

Nga Amarildo Lumani

www.freepress.al

: Austin-Healey Sprite Mk “Nuk ishte i kotë përdorimi i pseudonimit “sy-bretkosë” për të”

: Citroën Visa “Me siguri nuk ka pasur asnjë spektator”

: Subaru B Tribeca “SUV i parë që kishte prodhuar Subaru. Ndoshta e ka bërë nga kurioziteti ashtu”

: Mitsubishi Lancer Evo “Po ta shihje nga pas nuk ishte edhe aq keq”

: BMW seria  “Dizajni ka tërhequr kritikët. Çuditërisht edhe blerësit” : Bristol Blenheim “Edhe bombarduesit e Luftës së Dytë Botërore ishin më elegantë” : Honda Insight “Dukej qesharake si një kavanoz”

Zbulimet më të rëndësishme në historinë e automobilave Makina me tre goma e Carl Benz u pasua menjëherë nga mijëra zhvillime në fushën e makinave që punonin me motor. Më poshtë është një listë:  - Në Austri prodhohet për herë të parë makina me katër vende  - Prodhohet për herë të parë timoni nga Panhard-Levassor (Francë)  - Gomat që përdorim ne janë shumë të avancuara, por në këtë vit u prodhuan për herë të parë gomat me ajër  - Në këtë vit lindi edhe motori elektrik për makinat, u prodhua për “Krieger” në Francë  - Prodhohet për herë të parë makina me katër goma aktive. U përdor për herë të parë nga Lohner Mixte (Austri)  - Në këtë vit u prodhua për herë të parë motori hibrid nga Lohner Porsche (Austri)  - Që në këtë vit ka ekzistuar makina me marshe automatike. U prodhua nga Sturtevant (SHBA)  - Për herë të parë lindin fshirëset e xhamave, të prodhuara nga Austro Daimler (Austri)  - Xhami i përparmë mbrojtës u prodhua në seri nga Hullier (Francë)  - Lind për herë të parë ndriçimi elektrik nga Cadillac (SHBA)  - Më në fund mbërrin një makinë në seri me karroceri aerodinamike nga Talbot (Angli)  - Për herë të parë në makinë vjen treguesi i sasisë së karburantit, prodhuar nga Studebaker (SHBA)  - Vjen për herë të parë xhami i përparmë prej qelqi të petëzuar  - Prodhohet për herë të parë sistemi ABS nga Voisin C (Francë)  - Nis era e radiove në makinë, u prodhuan për herë të parë nga AC Light Sixm (Angli)  - Mbërritën sediljet që mund të shtriheshin nga Pan (SHBA)  - Në rrugë del makina e parë me naftë (Dorner dhe Jüdel, Gjermani) - Oldsmobile (SHBA) prodhon për herë të parë mbrojtjen ndaj ndryshkjes - Minerva AF në Belgjikë krijon për herë të parë dritaren në çatinë e makinës  - Prodhohet timoni hidraulik nga Davis (Angli) - Për herë të parë Chrysler CL Eight (SHBA) futi në makinë ngrohësin e kontrolluar me termostat  - Në modelet Buick në SHBA futen edhe mbështetëset e kokës - Nash në SHBA fut sistemin klima në makinë  - Lindin dritaret elektrike nga Buick Y (SHBA)  - Sediljet që mund të palosen prodhohen për herë të parë nga Buick Super  (SHBA)  - Edhe rripi i sigurimit ka lindur për herë të parë në SHBA, fillimisht në makinat Nash Ambassador.  - Airbag-ët e parë u prodhuan nga General Motors (SHBA)  - Nis periudha e katalizatorit me një Buick (SHBA).  - Pason një zbulim i rëndësishëm i Volvo , (Suedi). Bëhet fjalë për sistemin ASR për kontrollin e makinës - Sistemin e navigimit e përdorin për herë të parë japonezet në Toyota Crown  - Për herë të parë ka një TV në makinë falë BMW i (Gjermani)

30 F.P. 12/02 - 18/02/11

: Fiat Doblo “Makinat e tilla transportuese nuk duhet të jenë elegante. Por jo kaq rëndë” : Porsche Boxster “Mesa duket prodhuesi ka menduar më pak për makinën sesa shoferi i saj” : VW Touareg “Tingëllon si shkretëtira afrikane, por në të vërtetë duket si një shportë amvisash, e cila bie erë” : Rolls-Royce Camargue “Një karrocë pa ide. Pa folur pastaj për ngjyrën...” : Mercedes R-Klasse “Një makinë “e veshur” me taka të larta”

: Renault  “Një kafshë pune në zhdukje” : NSU Prinz “Një udhëtar amerikan i shpëlarë” : Peugeot  “Përmasa të ekzagjeruara e të rrumbullakosura. Pastaj shihni çfarë pasqyrash të jashtme” : Ford Consul Classic “Edhe vetë konsulli do kishte preferuar të ecte në këmbë” : Lamborghini LM “E mirë për terrenet e vështira, por e shtrenjtë, e rëndë dhe jo-praktike” : Bond Bug “Biçikletë me tre rrota” : Renault  “Inovative, por pa shije” : Yugo  “Madje ka pasur një version sportiv. A ndryshonte gjë tek makina? Jo” : Alfa Romeo SZ “Dizajn i rrallë. Por ky nuk është kompliment”

: Ford Sierra “Sa fat që nuk i kemi jetuar aq shumë vitet ‘”

: Mini Metro “Nuk u bë kurrë një Mini”

: Aston Martin Bulldog “Për fat të mirë mbeti thjesht një ekzemplar”

: Daf Daffodil “Më e thjeshtë se kaq nuk mund të bëhej”

: Leyland P “U projektua nga i madhi Giovanni Michelotti. Po çdokush bën gabime”

: FSO Syrena “Makinë e krisur”

: BMW Z Coupé “Coupé me këto përmasa? Nuk është ide e mirë!”

: Lightburn Zeta “Tentativë e pafat e një prodhuesi lavatriçesh ne Australi”


AutoFP

Pontiac Aztek “Dëshmon edhe njëherë se amerikanët nuk dinë të bëjnë gjë tjetër më mirë sesa të bëjnë gjëra të shëmtuara”

Lista e “Daily Telegraph”

100 makinat më të shëmtuara në histori : Nissan Figaro “Kësaj radhe Nissan ishte shumë i vjetër” : Hillman Avenger “Pale me atë çatinë...” : Lexus SC  “Çfarë lajthitje” : Suzuki X “Dështim spektakolar” : Perodua Kenari “Vetëm çmimi ishte tërheqës”

: Renault Twingo “Po aq e gjerë sa e gjatë” : Saab  “Një version i dështuar” : Ford Mustang “Madje as Steve McQueen nuk do preferonte t’i hipte modelit të viteve ‘” : Honda Element “Japonezët nuk e duan më këtë “gjë”, amerikanët e blejnë gjithmonë e më shumë”

: Renault Vel Satis “Francezët thjesht nuk dinë të prodhojnë një limuzinë”

: Aston Martin Lagona “Ndodh edhe me makinat më të bukura në botë”

: Mohs Ostentatienne Opera “E frikshme nga brenda”

: Citroen CV “Makina perfekte. Jo, jo, po bënim shaka”

: BMW X “Makina e gabuar në kohën e gabuar”

: Chrysler C “Rover P i adoptuar”

: Lada  “Ajo çfarë mund të bëjnë rusët nga një Fiat  Special T”

: FSO Polenz “Teknikisht mbetet një Fiat ”

: Moskwitsch  “Çuditërisht shumë e suksesshme”

: Vauxhall Viva “Shpesh mund të pyesësh, çfarë do kjo makinë këtu”

: Skoda Estelle “Ishte menduar që të bëhej një makinë moderne”

: Jaguar XJ-S “Përmasat i ka marrë mirë”

: Chevrolet HHR “Makinë qesharake amerikane”

: Tatra T “Tapeti fluturues i funksionarëve komunistë”

: Chrysler LeBaron “Një kryevepër... për amerikanët”

: Cadillac Escalade “Thjesht i thuaj jo”

: Renault Fuego “Një simfoni për të vrarë veten” : Smart Fortwo “Si një fshesë me korrent” : Ford Zephyr “I bënte meshkujt në vitet ’ gjithmonë e më pak të dëshirueshëm” : BMW seria  “Gjë e rrumbullakët” : Hillman Imp “U ndërtua nga njerëz që normalisht duhet të prodhojnë anije”

: Toyota Prius “Shumë e vetëkënaqur” : Citroën Ami “Më keq nuk ka ku shkon” : Ford Anglia “Në kohën e baballarëve ishte një makinë triumfi” : Marcos Mantis “Ujk pa dhëmbë me lëkurë qengji”

: Volvo  “Nuk i kupton se ku janë kufijtë”

: Chrysler PT Cruiser “Duket si makinat e vjetra të amerikanëve”

: Austin Maxi “Çdo  ditë një problem”

: Austin Princess “Jashtëzakonisht e tejdukshme”

: Range Rover “Duket më shumë si një tank”

: Hummer “Çojeni në shkretëtirë, ose direkt në varreza”

: AMC Gremlin “ prilli”

: Ford Scorpio “Duket sikur nuk do të vdesë kurrë”

: Toyota Yaris Verso “Plotësisht e paekuilibruar”

: Nissan Micra “E zymtë”

: Datsun Y “E veçantë me qerpikë”

: Ford Edsel “Një Ford tipik”

: Rolls Royce Phantom “Më e gjatë se një aeroplanmbajtëse”

: Trabant  “A ishte projektuar për  vite, pse zgjati ?”

: Subaru Impreza “Është kujdesur më shumë për flatrat”

: Scion XB “Çfarë frymëzimi!”

: Reliant Robin “Diçka nuk shkon me gomat në këtë makinë”

: Mini/Mini Clubman “Këtu nuk bëhet fjalë për dinamikë”

: Audi Q “Makinën tjetër ma ka bllokuar policia, ç’të bëj”

: Lea-Francis Lynx “Pas tre ekzemplarëve u mbyll gjithçka”

: Morris Marina “Ideja ishte brilante, zbatimi i saj, katastrofë”

: Ford Corsair “Një miks i çuditshëm” : Wartburg  “E ndërtuar në Gjermaninë komunistekjo i thotë të gjitha”

: VW- Brumbulli “E avashtë, e zhurmshme, e trashë, e kërkuar nga Hitleri”

: SsangYong Musso “Duket sikur është një kopjim nga Pininfarina” : Daimler SP  “Përfundoi shumë shpejt si makinë policie”

: Triumph TR “Edhe një ekzemplar tjetër britanik në këtë listë” : Morris Ital. “...” : Ford Ka “Brejtës mbi rrota” : BMW seria  “Dizajni- brrrr...”

: AMC Pacer “Duket e pështirë” : Porsche Cayenne “Thjesht një model krejt i panevojshëm” : Austin Allegro “Dritare të tmerrshme” : Ssangyong Rodius “E shëmtuar, duhet ta hedhim në Atlantik” : Fiat Multipla “Objekt për tu urryer, një kuti në rrota”  (e pakundërshtueshme): Pontiac Aztek “Dëshmon edhe njëherë se amerikanët nuk dinë të bëjnë gjë tjetër më mirë sesa të bëjnë gjëra të shëmtuara”

12/02 - 18/02/11 F.P. 31


Kuzhina 32

Nga Jonida Late www.freepress.com

Kuzhina e çdo vendi të botës në Tiranë Dëshira për të provuar ushqime nga vende të ndryshme të botës, për shumëkënd është e madhe, por t’i kesh ato të gjitha në vendin ku ti jeton, është pak e vështirë. Por, për banorët e kryeqytetit kjo gjë nuk është edhe aq e vështirë. Në Tiranë, në zonën e ish bllokut, ekziston restoranti i quajtur “Viva Tradicional”, i cili që prej tetorit të vitit 2010, organizon çdo të enjte darka me ushqimet e një vendi të botë. Përveç kësaj, ky ushqim është i shoqëruar edhe me muzikën e atij vendi nga i cili është ushqimi. Në restorantin “Viva” nuk mungon as ushqimi tradicional shqiptar, që është i pranishëm çdo ditë dhe kjo, me çmime të arsyeshme. Në këtë restorant çdo të premte dhe të shtunë në mbrëmje ka muzikë live, më këngëtarë të rinj dhe jo vetëm, si Entela Zhula, Voltan Prodani etj. Për gjithçka që ofron ky restorant, flasin dy pronaret e tij, Rudi dhe Neritani.

Në restorant Viva , çdo të enjte organizohen evente me ushqime tradicionale të një vendi të ndryshëm të botës. Si organizohen këto evente ? Çdo të enjte ka gatimin e një vendi të ndryshëm të botës. Bëhet fjalë për gatime si ato aziatike, afrikane, meksikane, italiane, japoneze, kineze, otomane, turke, greke. Si organizohet kjo darkë ? Ne e realizojmë darkën të enjteve në këtë formë: çdo e enjte i kushtohet një vendi të botës me ushqimet tradicionale të atij vendi. Kjo gjë shoqërohet herë pas here edhe më muzikë live, të po atij vendi që i është dedikuar ushqimi. Muzika është e organizuar në stilin e piano barit, është një këngëtar që këndon me organo. Muzika është

e qetë, vetëm në sfond, si për të shoqëruar darkën, pa shqetësuar askënd. P.sh, kur ushqimi është indian, edhe muzika është indiane. Pra, muzika i shkon përshtat vendit nga i cili është edhe ushqimi. Deri tani, cilat gatime janë realizuar? Janë realizuar ato meksikane, italiane, tajlandeze, spanjolle, osmanllije, geke, egjiptiane, indiane, japoneze (sushi). Gjithashtu, organizohen edhe ushqimet me fruta deti, duke filluar që nga antipastat. Darka tajlandeze p.sh u zhvillua  herë rresht, duke qenë se edhe kapaciteti i restorantit nuk është shumë i madh, kurse dëshira dhe kërkesa për të qenë të pranishëm në restorant ishte e madhe. Kuzhina meksikane është realizuar dy-tre herë ndërkohë. Si variojnë çmimet në restorantin Viva për ditën enjte, që është edhe një darkë speciale? Çmimet varjojnë nga , deri në  lekë për person. Kjo varet nga ushqimi që serviret atë darkë. Deri tani, nga darkat që janë organizuar, darka spanjolle ka kushtuar  lekë, kurse ajo japoneze ka arritur deri në  lekë. Gatimet janë nga kuzhinier shqiptarë apo të huaj? Gatimet kryesisht i bëjmë vetë, me përjashtim të dy netëve , të asaj japoneze dhe asaj tajlandeze, që janë bërë me kuzhinier përkatës.

Për kuzhinën tajlandeze na ka ndihmuar “Neranxi” , duke na sjellë një kuzhinier tajlandez, që punon në një restorant tajlandez në Athinë. Ky ishte një bashkëpunim me “ Neranxin”, duke qenë se ne, një pjesë të produkteve që përdorim këtu për gatim i marrim te “ Neranxi”. Kjo, duke qenë se ata kanë një gamë të gjerë produktesh që ne mund të zgjedhim. A ka persona të huaj që vijnë në restorantin tuaj? Po, vijnë edhe persona të huaj që jetojnë dhe punojnë në vendin tonë. Ata e frekuentojnë shumë restorantin tonë. Ata nuk vijnë vetëm natën që i përket ushqimit të vendit të tyre, por edhe ditët e tjera, që ka ushqim tradicional shqiptar. Ata e preferojnë shumë ushqimin shqiptar. Ushqimi tradicional shqiptar sa i pranishëm është në këtë restorant dhe si variojnë çmimet? Po, është i pranishëm, pasi edhe restoranti jonë e ka emrin Tradicionale Viva. Ushqimi tradicional është i pranishëm çdo ditë, me përjashtim të darkës së të enjtes. Dreka çdo ditë është e pasur me ushqim tradicional shqiptar. Çmimet mesatare për drekën variojnë nga  deri në  lekë për person. Sa vit ka që është ndërtuar ky restorant? U bë gati  vjet që ky restorant funksionon, por që me këtë ndërthurje u bë gati një vit. Që prej një viti ky restorant ka  % ushqim tradicional shqiptar dhe  % ushqim tradicional italian. Evenimentet e ditës së enjte sa kohë ka që zhvillohen? Darkat e ditës së enjte u bënë që në tetorin e vitit që shkoi që organizohen, në atë mënyrë qe ne sapo e përmendëm më parë. Kurse çdo të premte këtu ka muzikë live me këngëtarë të rinj por jo vetëm, si Entela Zhula, Voltan Prodani etj. Përgjithësisht janë këngëtar të rinj. Pra, të premten dhe të shtunë është i hapur  orë, ku gjendet ushqim tradicional shqiptari.

32 F.P. 12/02 - 18/02/11


Art 33

Nuk ka një koordinim të mirë të gjërave. Këtu nuk ka dublantë dhe nëse një artist për shkaqe shëndetësore apo për arsye të tjera nuk është në gjendje të japë një shfaqje, atëherë atë nuk ka kush e zëvendëson

Nga Amarildo Lumani www.freepress.com

Të jesh bariton në Shqipëri është e vështirë Sokol Hidersha ka mbaruar liceun artistik në Elbasan në 1990. Për shkak të trazirave të vitit 1991 nuk mundi të ndiqte pasionin e tij dhe filloi në Universitetin “Aleksandër Xhuvani”, dega mësuesi. Pas katër vitesh punë në Elbasan konkurroi edhe një herë në Teatrin e Operas dhe Baletit dhe fitoi konkursin për të qenë pjesë e TOB. Vepra e tij e parë ka qenë “Dasma Arbëreshe” në Prishtinë. Pasioni i tij për të kënduar bëri që pa shumë “lufte” ai të arrinte ëndrrën e tij. Sokoli prej katër vitesh është pedagog edhe në Akademinë e Arteve. Ai numëron një sërë rolesh, “Aida”, “Kiss me Kate”, “Borana”, “Salome” dhe shumë role të tjera. Shfaqja që i ka lënë mbresa është padyshim “Aida” e Giusseppe Verdi ku ai luan rolin e babait të Aidës. Në intervistën e tij ai flet për jetën, problemet që ka sot Teatri i Operas dhe Baletit, si dhe planet për të ardhmen.

Ju thatë që moment më i bukur ka qenë roli që luajtët te “Aida”, po momenti më i keq? Natyrisht që në çdo punë ekzistojnë bërrylat. Momenti më i keq ka qenë kur isha pjesë e një shfaqjeje dhe momentin e fundit më hoqën. Dhashë audicion dhe më thanë që do të isha unë për këtë rol vetëm se në momentin e fundit mora vesh që roli i ishte dhënë dikujt tjetër. Keni ndonjë koncert së afërmi? Jam duke u përgatitur për një koncert recital, i cili besoj do të vihet në skenë nga fillimi i prillit. Do të jenë disa arie, pjesë të miat dhe përveç Tiranës do të jepet edhe në Elbasan dhe ndoshta në Prishtinë.

Si ka filluar karriera juaj në Teatrin e Operas? Unë për shkak të trazirave që ndodhën në vitin  nuk munda të vazhdoja studimet në Akademinë e Arteve dhe fillova studimet në mësuesi në qytetin e Elbasanit ku dhe punova  vjet si mësues. Më pas konkurrova përsëri dhe fitova të drejtën të jem pjesë e TOB. Prej  vitesh jap mësim edhe në Akademinë e Arteve në degën e Kantos. Cilin do të cilësonit rolin tuaj më të mirë? Natyrisht që roli i parë mbahet mend gjatë. Hera e parë kur unë kam marrë pjesë në një shfaqje ka qenë në “Dasma arbëreshe”, ndërsa përsa i përket rolit më të mirë mendoj se është roli i babait të Aidës në veprën e Giusseppe Verdit “Aida”. Ka qenë një moment kulminant i karrierës sime pasi kisha arritur një pjekje vokale dhe mendoj se ka qenë një ndër rolet më të arrirë. Sa e vështirë është të jesh bariton në Shqipëri dhe sa ndihmon shteti në vënien në skenë të pjesëve të reja? Është e vështirë. Nuk ka një koordinim të mirë të gjërave. Këtu nuk ka dublantë dhe nëse një artist për shkaqe shëndetësore apo për arsye të tjera nuk është në gjendje të japë një shfaqje, atëherë atë nuk ka kush e zëvendëson. Këtu vihen në skenë premiera çdo muaj dhe janë po të njëjtët persona që luajnë. Një shfaqje kërkon kohën e saj, duhet kohë për pjekjen vokale, përgatitjet dhe bëhet shumë e vështirë që të vësh në skenë

shfaqje çdo muaj. Teatrot në mbarë botën janë duke kaluar një krizë dhe këtu nuk bën përjashtim as TOB-i, por nëse vë në skenë shumë shfaqje duhet të ketë dhe audicione, pasi me të vërtetë që ka shumë potenciale dhe nuk mund t’i trajtosh aktorët në mënyra të ndryshme. Duhet t’i jepet më shumë përparësi artistëve pasi po dalin shumë aktorë dhe këngëtarë të rinj dhe nuk po u krijohet hapësira e nevojshme për të fituar një lloj eksperience. Është aprovuar një fond rinor, por ky nuk është i mjaftueshëm. Duhet patjetër që t’u jepet përparësi të rinjve. Nuk mund dhe nuk duhet të ketë lidhje politika me artin. Artisti luan për të gjitha shtresat dhe jo vetëm për klasën politike. Të vësh në skenë shfaqje çdo muaj ka një lodhje të madhe psikologjike. Ne kemi vënë disa pjesë që janë në gjuhë të huaja dhe sinqerisht nëse nuk do të kishim pjesët e shkruara do të kishte qenë e pamundur. Një faktor tjetër është dhe faktori ekonomik. Ne nuk paguhemi për rolet që bëjmë. Ne kemi një pagë fikse dhe çdo rol ekstra që kryejmë, nuk paguhet. Nëse nuk ke mundësi të paguash, atëherë bëj të mundur realizimin e koncerteve pasi të punosh aq shumë orë dhe të paguhesh aq pak është qesharake. Vërtet aq janë mundësitë për të paguar, por ama nëse shton premierat dhe rolet atëherë normalisht

duhet të vijë edhe shpërblimi. Është një lodhje dhe harxhim i madh energjish dhe normalisht nuk mund të ecet me këto paga. Këtu janë vënë në skenë shumë shfaqje nga studentët e Akademisë së Arteve, të cilët për hir të së vërtetës nuk kanë atë pjekje vokale për rolet që bëjnë.

Nga koncertet që keni marrë pjesë jashtë Shqipërisë, cili ka qenë më i suksesshmi? Kam dhënë koncerte në shtete si Gjermania, Polonia, Kosova, Austria dhe Maqedonia, por mendoj se më i suksesshmi ka qenë koncerti që kemi bërë në Prishtinë.

Mungesë transparence, mungesë e një bordi drejtues, cili është shkaku i këtij mosorganizimi?

Sa e ndjek publiku shqiptar Teatrin e Operas dhe Baletit? Mund të them që ka një audiencë të kënaqshme. Përveç marketingut edhe vetë ne aktorët bëjmë “marketing”. Shpesh ftojmë miq apo student dhe mund të them që kanë ardhur shumë njerëz.

Këtu nuk nuk një bord drejtues. Ka mungesë transparence dhe nuk merret vesh se ku shkojnë ato fonde që vijnë për realizimin e shfaqjeve. Në vendet e tjera europiane ka një kalendar ku çdo aktor e di që në fillim të sezonit se cilat pjesë do të luajë, çfarë roli do të ketë, sa orë punë dhe sa do të paguhet për këtë punë që do të bëjë. Këtu nuk dimë se sa role do të kemi, por e marrim vesh vetëm kur fillon realizimi i një shfaqjeje. Dikush duhet t’i bjerë alarmit pasi shumë artistë shqiptarë po dalin jashtë për të studiuar pasi këtu mundësitë për të çarë janë shumë të pakta. Momentin kur artistët shqiptarë bëhen të famshëm në vendet fqinje, atëherë ne kujtohemi për këto artistë. Josif Gjipali, Inva Mula e shumë të tjera nga ky teatër kanë dalë. Përse të mos punohet që të dalin edhe të tjerë?

Jeni edhe shkrimtar? (Qesh). Ka qenë një përmbledhje e disa shkrimeve të mia. Libri titullohet “Këngë dhe Poezi” dhe mendoj se ka qenë një libër interesant. Fakti që gjithë kopjet janë shitur do të thotë që nuk ka qenë dhe aq i keq. Libri është shpërndarë në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni. Vetëm kaq, nuk mendoj se do të bëj libër tjetër, të paktën për momentin.

Në çdo punë ekzistojnë bërrylat. Momenti më i keq ka qenë kur isha pjesë e një shfaqjeje dhe momentin e fundit më hoqën 12/02 - 18/02/11 F.P. 33


Fashion 5-­10

Në hapat e parë... Si mund të bëhesh model? Pasion, vullnet… çfarë nevojitet tjetër për të qenë pjesë e pasarelave, aq të lakmuara në botë?

Në Shqipëri industria e modës dhe modelingu sapo ka hedhur bazat dhe shumë pak janë ata që e trajtojnë seriozisht këtë industri. “Bindi Talent”, një kompani e krijuar vetëm  muaj më parë, solli për herë të parë në Shqipëri një staf profesionistësh në fushën e modelingut. Një make up-artist, një fotograf, një modele dhe një trajner për meshkujt, që kanë punuar për firmat më të njohura dhe prestigjioze në fushën e modës jo vetëm në Kinë, por dhe në kryeqytete e tjera të modës, u dhanë mundësinë  modeleve dhe modelëve shqiptarë që të trajnohen për  javë. Emrat e njohur të modelingut do t’i mësojnë këtyre të rinjve që aspirojnë të bëhen modelë se si të sfilojnë, si të sillen përpara aparatit fotografik, make-up, etj. Trajnimi që pati mbështetjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sporteve u realizua pranë ambienteve të pallatit të sportit “Asllan Rusi”. Disa prej modelëve u përzgjodhën për të bërë një set fotografish në Jug të Shqipërisë, në disa vende të mrekullueshme të bregdetit të Jonit dhe Butrint. Disa prej modeleve do tu jepet mundësia që të lançohen në fushën e modës në Kinë, ku do të marrin pjesë në “Pekin Fashion Week ” dhe “Shangai Motor Show ”. Ata do të kenë mundësinë të punojnë për tre muaj si model në Kinë.

me shoqet e pallatit, duke improvizuar pasarela mode. Duke u rritur filloi të kuptonte që moda, sfilatat dhe fotot ishin pasioni i saj. Dëshironte dhe shpresonte që një ditë të ishte pjesë e sfilatave më të njohura në botë. Kjo është eksperienca juaj e parë në fushën e modelimit? Po, kjo është eksperienca ime e parë si modele. Kam pasur disa oferta më parë për të marrë pjesë në disa sfilita, por kjo ishte hera e parë që mora pjesë. Keni kryer një trajnim trejavor me një staf profesionistësh kinezë. Sa ju ka shërbyer kjo eksperiencë? Kjo ishte një eksperiencë mjaft e mirë. Kemi qenë disa ditë në Sarandë dhe Butrint për të bërë foto dhe mendoj se do më shërbejë shumë në të ardhmen.

ORIOLA MARASHI Sytë: kafe Flokët: kafe Përmasat: x x  Gjatësia:  cm Studion në vitin e parë të Liceut Artistik për degën e kantos. Dëshira e saj ka qenë muzika, së cilës i përkushtohet shumë. Megjithatë bota e modës e ka tërhequr qysh fëmijë, atëherë kur luante bashkë

34 F.P. 12/02 - 18/02/11

Mendon se është e vështirë të jesh modele në Shqipëri? Mendoj që si gjithë fushat e tjera edhe modelimi ka vështirësitë e saj, por nëse punon shumë mund të arrish diçka. Agjencia “Bindi Talent” është një mundësi për të gjithë të rinjtë dhe mendoj se do të na ndihmojë shumë në të ardhmen. Ju studioni gjithashtu edhe për kanto në liceun artistik, nëse do të zgjidhnit midis të dyjave, cila do të ishte zgjedhja juaj? Kanto është diçka që e kam pasion, por nëse do të zgjidhja midis të dyjave padyshim që zgjedhja ime do të ishte modelimi.

SPIRO VENETI Sytë: kafe e çelur Përmasat: xx Shpatullat:  Gjatësia:  cm Deri para një viti pasioni i tij më i madh ka qenë basketbolli. I përkushtohej me orë të tëra dhe përpiqej që gjithmonë të jepte maksimumin. Ka qenë gjithmonë i karakterizuar nga ambicia për të dhënë maksimumin dhe për të arritur gjithmonë dhe më shumë. Ky sport e ndihmoi që të ketë një fizik të mirë dhe të jetë gjithmonë në formë. Fare rastësisht u zgjodh për model në konkursin “Rinfest” që zhvillohet me shkollat e mesme, pastaj mori pjesë në konkursin “Miss & Mister Albania ”. Që nga ai moment e kuptoi që modelingu ishte ajo çfarë ai dëshironte të bënte në të ardhmen dhe për çfarë duhet të angazhohej. Shume pak sfilata, shumë pak sete fotografike, por mundohet të japë maksimumin dhe të punojë çdo ditë për të nisur një rrugë të mbarë në fushën e modelingut. Prej sa kohësh merreni me modelim? Kam pasur disa eksperienca, por kjo e fundit ka qenë me të vërtetë shumë e rëndësishme. Kam marrë pjesë në disa sfilata, një set fotografik si dhe në Mister Albania, por trajnimi që sapo përfun-


FashoinFP Për momentin jemi shumë prapa vendeve të tjera por shpresoj që gjërat të ndryshojnë. Gjithsesi unë jam optimist për të ardhmen time në modeling, dhe të modelingut në Shqipëri

ELJONA PITARKA Sytë: kafe Flokët: kafe, Përmasat: xx Gjatësia  cm

duam mendoj se ishte më i vlefshmi. Si ka lindur pasioni juaj për modelimin? Për shumë vite pasioni im ka qenë basketbolli, por pas eksperiencës në Mister Albania vendosa që t’i përkushtohem seriozisht modelimit. Mendoni se fusha e modës është më e vështirë për meshkujt se për femrat në Shqipëri? Si fillim desha të them që është shumë e vështirë të bësh modelim në Shqipëri. Për meshkujt është diçka më e vështirë pasi këtu nuk ekziston një treg i mirëfilltë dhe kulturë ndaj modës. Nëse do të ekzistonte diçka e tillë, atëherë do të ishte krejt ndryshe. Megjithatë mendoj se kemi filluar të ecim pak para. E shikoni modën si një mundësi për të bërë karrierë? Po. Normalisht që po. Jam futur në këtë rrugë me synimin për të arritur sa më larg. Pasioni ndaj diçkaje mendoj se të ndihmon të bësh karrierë. Fakti që unë merrem me modelim nuk do të thotë që kjo më pengon në kryerjen e studimeve apo diçkaje tjetër. Nëse dëshiron mund të gjesh kohë për gjithçka. Mendoni se bashkëpunimi që “Bindi Talent” kreu me stafin kinez do t’ju shërbejë si një trampolinë për jashtë shtetit? Mund të shërbejë, por mendoj se gjithçka është në dorën tonë. Nëse punojmë fort dhe dëshirojmë të arrijmë diçka në fushën e modës, atëherë gjithçka është e mundur.

Pas mbarimit të shkollës së mesme të përgjithshme nisi studimet e larta në Universitetin Europian të Tiranës, në degën e Marrëdhënieve Ndërkombëtare. Megjithatë dëshirat dhe pasionet e saj shkojnë drejt artit dhe janë larg diplomacisë apo politikës! Gjithmonë ka dëshiruar të studiojë në Akademinë e Arteve për degën e aktrimit! Por prindërit gjithmonë kanë dëshiruar që të mos angazhohej në fushën e artit dhe duke parë edhe problemet e kësaj fushe në Shqipëri, vendosi të studiojë për Marrëdhëniet Ndërkombëtare. Megjithatë këtë dëshirë ama ka mundur ta kompensojë duke u marrë me fushën e modës. Në fillim të shkollës së mesme nisi të punojë si modele tek stilisti Joni Peçi. Pasioni i saj është fotografia, gjë të cilën e adhuron më tepër se sfilatat. Pasi u bë modele first face tek agjencia, imazhi i saj nisi të shfaqej në shumë revista e gazeta me fushata publicitare. Ka marrë pjesë në sfilata të ndryshme si p.sh Tirana Fashion Week e sfilata të stilistëve të ndryshëm, spote publicitare. Në të ardhmen dëshiron të hyjë në fushën e kinematografisë dhe aktrimit. Si ka filluar karriera si modele? Fillesat e mia në fushën e modës kanë qenë para  vjetësh. U zgjodha si first face nga stilisti Joni Peçi

për fushatën e tij publicitare. Pas daljes sime të parë në disa revista u kontaktova nga disa stilistë dhe kam marrë pjesë në disa sfilata. Pak më vonë mora pjesë në “Tirana Fashion Week”, e cila ishte një vitrinë mjaft e rëndësishme për mua pasi aty merrnin pjesë stilistë të shumtë nga Shqipëria dhe disa shtete të Ballkanit. Ishte një eksperiencë mjaft e rëndësishme.

bazat e modelingut. Shpreson që në të ardhmen të jetë dikush në fushën e modës botërore.

Sapo keni përfunduar një trajnim me një staf kinez, sa ju shërbeu ky trajnim? Ishte një eksperiencë mjaft e vlefshme. Megjithëse kemi kohë që merremi me modelim, mu duk vetja fillestare. Ishte një staf dhe trajnim shumë profesional.

Si u kontaktove me “Bindi Talent”? Unë dëgjova nga dikush për këtë agjenci që po hapej për herë të parë në Tiranë. Dërgova të dhënat e mia dhe fatmirësisht u bëra pjesë e kësaj agjencie.

Sa e vështirë është të bësh modelim në Shqipëri? Pagat, ofertat dhe shumë faktorë të tjerë e bëjnë shumë të vështirë të jesh modele. Çfarë mendoni për industrinë e modës në Shqipëri? Në Shqipëri industria e modës është në nivele shumë të ulëta. Megjithëse ka filluar të ndjehet paksa kohët e fundit, përsëri jemi shumë prapa vendeve të tjera.

Kjo është eksperienca juaj e parë si model? Po, kjo është eksperienca ime e parë si model. Kam pasur edhe disa mundësi të tjera, por që kanë ngelur të tilla pasi për shkaqe të ndryshëm nuk kam mundur të jem pjesë e ndonjë sfilate.

E shikoni modelimin si një mundësi karriere apo dëshirë për të ushtruar një pasion tuajin? Nuk është thjesht një pasion. Unë do të doja ta shfrytëzoja në maksimum këtë mundësi dhe të jap më të mirën nga vetja pastaj të tjerat le t’ia lëmë fatit në dorë.

KRISTOFER PITUSHI Sytë: jeshil Flokët: gështenjë Përmasat: xx Shpatullat:  Gjatësia:  cm Pasioni i tij që në fëmijëri ka qenë sporti dhe futbolli. Është angazhuar në ekipet e të rinjve, deri sa një ditë u dëmtua në gju dhe ju desh që të ndërpriste për ca kohë aktivitetin sportiv. Pas kësaj u vendos në qytetin e Milanos ku jetoi për  vjet dhe nisi sërish të luajë futboll. Në Milano, qytetin e modës, i lindën idetë e para për tu marrë me modë. Krejt rastësisht u kontaktua nga firmat e njohura “Abercrombie” and “Fitch”, të cilat i kërkuan të ishte pjesë e modelëve të tyre, por nuk pranoi sepse vazhdonte të angazhohej me sportin. Para një viti u kthye në Shqipëri ku mbaroi dhe shkollën e mesme dhe konkurroi për në universitet, ku fitoi të drejtën e studimit në fakultetin e Inxhinierisë së Ndërtimit, dega hidroteknikë. Në fund të dhjetorit  dikush i tregoi për agjencinë “Bindi Talent” dhe në atë moment u ndez një dritë jeshile për të. U kontraktua nga agjencia dhe ndonëse nuk ishte marrë kurrë më parë me modelingun, ju dha mundësia që të trajnohej, të mësonte

Para disa ditësh keni përfunduar një trajnim e një staf kinez. Sa ju shërbeu ky trajnim për të mësuar diçka të re rreth modelimit? Kjo ishte hera ime e parë që merrja pjesë në një trajnim dhe normalisht gjithçka që kam mësuar i kam dëgjuar për herë të parë. Sa e vështirë është të jesh model në Shqipëri? Është e vështirë pasi nuk ka kompani të modës, kompani të veshjeve. Për momentin jemi shumë prapa vendeve të tjera por shpresoj që gjërat të ndryshojnë. Gjithsesi unë jam optimist për të ardhmen time në modeling, dhe të modelingut në Shqipëri.

12/02 - 18/02/11 F.P. 35


NightLife 36-­37

Mësuese biologjie? Faleminderit, do bëhem DJ DJ Miss Ilda është padyshim një ndër të paktat femra (për të mos thënë e vetmja) deejay në Shqipëri. Është e njohur për aftësitë e saj të shkëlqyera si deejay në Shqipëri dhe gjithë trevat shqiptare. Karriera e saj ka nisur rreth 8 vjet më parë kur ka qenë rezidente në një nga klubet më të mëdhenj në Tiranë. Ka qenë viti 2002, kur ajo e frymëzuar nga artistë me famë botërore si Madonna, Jamie Lewis, Quentin Harris, Roger Sanchez, Sandy Rivera, Chocolate Puma, Dennis Ferrer, etj vendosi t’i hynte rrugës së muzikës. Në vitin 2006 ajo u shpall deejay më i mirë në Shqipëri. Zakonisht ajo luan house dhe electro dhe fama e saj u përhap me shpejtësi duke bërë që të ftohej në disa shtete në rajon, Ballkan dhe deri në Azi. Muzika është pasioni i saj më i madh dhe është një motiv që e bën të ecë përpara.

Si është një ditë e zakonshme e juaja? Pjesa më e madhe e ditës lidhet me muzikën, pasi një pjesë të konsiderueshme kohore e kaloj në studion time duke bërë produksione muzikore. Mbasditen e kaloj me djalin tim, pasi dhe atij i pëlqen shumë muzika. Si ka nisur karriera juaj si deejay? Karrierën e kam nisur në vitin  në një club të Tiranës, duke mësuar nga partneri im, i cili më shtyu në hapat e para, duke më njohur me pajisjet, rregullat etj... Kjo periudhë ka qenë goxha e vështirë, pasi duhet të njihesh me shumë gjëra të reja, por e kalova me sukses, gjithsesi ka gjëra që duhet të mësoj për ditë.

Ndjeheni e lumtur që keni zgjedhur këtë rrugë apo do të dëshironit diçka tjetër? Për momentin jam shume mirë me këtë profesion, dhe se kam menduar se sa do të vazhdojë, shpresoj të vazhdojë sa më gjatë të jetë e mundur. Kush ju ka mbështetur më shumë në zgjedhjen tuaj për të qenë deejay? Që në fillim më ka mbështetur bashkëshorti, i cili dhe ai është dj&producent me më shumë eksperiencë pune dhe vite.

Jeni e vetmja deejay femër në Shqipëri, si ju bën të ndiheni ky fakt? Është një privilegj i veçantë të kesh një profesion të tillë, pasi i përket pak më shumë meshkujve, dhe unë e kam shumë për zemër këtë profesion sa më bën të ndihem shumë happy në çdo moment që luaj me të.

Nëse nuk do të kishit zgjedhur rrugën e muzikës ku do e shihnit veten tani? Nuk e imagjinoj veten ndryshe, ndoshta për faktin që u bënë kaq vite në këtë profesion. Ndoshta do të isha një mësuese e thjeshtë biologjie.

Sa e vështirë është të jesh një deejay (femër)? Nuk e konsideroj aspak vështirësi. Normalisht që çdo profesion ka vështirësitë e tij, por unë dashuroj punën që kam pasi më bën të ndihem e veçantë.

Profesioni juaj ju bën që të lëvizni shpesh, ju pengon ky fakt që të bëni të njëjtat gjëra si gjithë të rinjtë?

E konsideroni thjesht si punë apo muzika është një pasion i hershëm i juaji? Duke u lidhur dhe me pasion të hershëm, bashkëpunimi i punës me muzikën është i fortë. Ju keni dhënë koncerte dhe keni qenë e ftuar edhe në shumë shtete jashtë Shqipërisë, cili ka qenë vendi që ju ka lënë më shumë mbresa? Ka shume vende që më kanë lënë mbresa, pasi kam qenë në shumë vende të Ballkanit, Kosovë, Maqedoni gjithashtu kam performuar në Tunizi, Itali, Ukrainë. Italia, Ohri dhe Kievi kanë qenë speciale, gjithashtu dhe vendet e tjera.

36 F.P. 12/02 - 18/02/11

Aspak, jam shumë në sinkronozim me rininë, pasi lëviz dhe unë me ta.

Sa e lodhshme është puna e një deejay? Është një punë që të jep shumë kënaqësi, aq sa kjo kënaqësi të bën të harrosh dhe lodhjen, e ndien pak ndoshta në orët e para të mëngjesit.

Si janë fundjavat në Tiranë, a mendoni se ka shume variacione apo është më e vaket se qytetet e tjera (në botë)? Tirana është me sezone, por nuk mund ta krahasoj absolutisht me vendet e tjera jashtë Shqipërisë, këtu ka diçka shumë të rëndësishme që mungon: ORGANIZIMI.

Si e kaloni ditën pas një nate pune, pushim, gjumë ...? Më mjafton pak orë gjumë për qetësim, më pas programi i zakonshëm.

Pasioni juaj (përveç muzikës)? Pasioni im më i madh dihet që është muzika, por gjithashtu më pëlqejnë shumë edhe sportet.


Pse La Bodeguita Del Medio duhet të jetë ambienti juaj? Ejani ta zbuloni vetë…Ritmet e muzikës janë në harmoni me shpirtin tuaj, mojitot e Bodeguitës do t’ju çojnë në Kubë! Atje ku dielli, ritmet , ngjyrat, kënaqin të gjitha shqisat….aty jemi ne. Me misionin për t’ju bërë të ndiheni mirë, të kaloni orë të tëra në shoqëri, të transportoheni larg…. Të gjitha këto, në zemër të Tiranës, tek “Shallvaret”. Kuba nuk ka qenë ndonjëherë më afër.

Për ditën e Shën Valentinit, lojrat suprizë do të jenë argëtimi që do ndezi mbrëmjen. Welcome @ La Bodeguita Lifestyle!


ShowBiz 38-­39

Më të pa$urit e Hollivudit Revista “Vanity Fair” ka bërë një klasifikim të personave që kanë fituar më shumë gjatë vitit që lamë pas në botën e Hollivudit. Në vendin e parë të këtij klasifikimi gjendet regjisori i filmit Avatar, James Cameron, që pasohet nga aktori i famshëm Johnny Depp dhe regjisori tjetër, Steven Spielberg.

James Cameron Regjisori i njohur gjendet në krye të klasifikimit të personave që kanë fituar më shumë në botën e Hollivudit gjatë vitit . Në listën e krijuar nga ana e revistës “Vanity Fair”, regjisori i filmit Avatar mban vendin e parë, pasi ka mundur që të grumbullojë një shumë prej  milionë dollarë. Sipas revistës, kjo shumë është fituar nga ana e Cameron falë filmit të tij Avatar dhe teknikës D që u përdor, çka në botën e Hollivudit ishte një risi.

Johnny Depp

Kristen Stewart

Ky i fundit është aktori më i pasur i Hollivudit. Gjatë vitit , Depp mundi që të fitojë një shumë prej  milionë dollarë. Rreth  milionë ai i fitoi gjatë rolit të tij tek filmi Alice in Wonderland,  të tjerë për rolin e Jack Sparrow tek filmi Pirati i Karaibeve,  milionë të tjerë tek filmi The Tourist dhe  milionë të tjerë nga rolet e mëparshëm.

Duhet të zbresësh deri në vendin e trembëdhjetë për të gjetur një femër në këtë renditje. Aktorja simpatike e sagës Twilight ka mundur që të grumbullojë një shumë prej . milionë dollarësh:  për dy rolet në këtë sagë dhe . të tjerë për rolin në filmin On the Road.

Steven Spielberg Në vendin e tretë gjendet sërish një regjisor, pas vendit të parë, kur është Cameron. Sipas “Vanity Fair”, Steven Spielberg është personi i tretë që ka mundur të fitojë më shumë gjatë vitit . Spielberg ka fituar një shumë rreth  milionë dollarë dhe kjo falë shtëpisë së filmit Universal.

Christopher Nolan Ky i fundit ka mundur që të fitojë një shumë prej  milionë dollarë gjatë vitit që lamë pas, falë filmit Inception. Filmi që shkruajti, drejtoi dhe prodhoi vetë, ka mundur që të fitojë në gjithë botën një shumë prej  milionë dollarë, duke përfshirë këtu edhe të drejtën televizive.

Leonardo Di Caprio Në vendin e pestë të kësaj renditje është personazhi kryesor i filmit Inception, Leonardo Di Caprio. Aktori i njohur ka mundur që të fitojë një shumë prej  milionë dollarë në vitin .

Tim Burton Tim Burton renditet në vendin e gjashtë, pasi ka fituar  milionë dollarë falë drejtimit të filmit Alice in Wonderland. Ky film mundi që të fitojë një miliardë euro, duke përfshirë këtu edhe të drejtën televizive dhe dvd-të

38 F.P. 12/02 - 18/02/11

Jenifer Aniston

Adam Sandler Komediani i njohur, i cili vetëm pak ditë më parë u shtua në tapetin e yjeve Walk of Fame, ndodhet në vendin e shtatë. Sandler ka mundur që të fitojë  milionë dollarë falë komedisë që Just go with it me Jenifer Aniston dhe Jack and Jill, ku luan së bashku me Katie Holmes dhe Al Pacino.

Robert Downey Jr Në vendin e tetë ndodhet Robert Downey Jr, që ka mundur të fitojë pak më shumë se  milionë dollarë.  milionë aktori i ka fituar për rolin e tij tek Iron Man , . milionë të tjerë për rolin tek filmi Sherlock Holmes dhe  milionë të tjerë në rolin e detektivit në serialin e drejtuar nga Guy Ritchie.

Aktorja e dytë më e pasur që gjendet në këtë renditje është Jenifer Aniston. Gjatë vitit që lamë pas ajo ka mundur që të grumbullojë një shumë prej . milionë dollarë. Këtë shumë aktorja e ka fituar për rolet në filmat Just go with it, Wanderlust dhe Horrible Bosses

21. Angeline Jolie Aktorja e njohur renditet vetëm në vendin e . Jolie ka mundur që të fitojë një shumë prej . milionë dollarë gjatë vitit , pjesën më të madhe të të cilave falë filmit me Johnny Depp, The Tourist.

26. Owen Wilson Komediani i njohur ka zbritur në vendin e  gjatë vitit që lamë pas. Wilson ka mundur që të fitojë një shumë prej . milionë dollarë gjatë vitit , falë roleve në komeditë Just go with it, Wanderlust, Horrible Bosses dhe Hell Pass.

Në renditjen e revistës “Vanity Fair”, mes 40 personave më të pasur të Hollivudit renditen edhe regjisori Martin Scorsese, që ka mundur të grumbullojë 17 milionë euro gjatë vitit që lamë pas, Tom Cruise e Reese Witherspoon, që renditen përkatësisht në vendet 35 dhe 36, me 14.5 milionë dollarë. Renditjen e më të pasurve të Hollivudit për vitin 2010 e mbyll Guy Ritchie, me 13.5 milionë dollarë, falë dy filmave të tij, Sherlock Holmes dhe Eddie Murphy. Ky i fundit rezulton si më i “varfëri” i vitit 2010, me 13 milionë dollarë të fituara.


Unë kam zgjedhur të jem e krishterë dhe i besoj Jezusit, besoj në mrekullitë. Ndoshta mund të duken si përralla, por unë besoj që ato janë po aq reale sa aktualitet e përditshme

Sapo keni nxjerrë këngën «Dua të harroj», një këngë rock, përse ky ndryshim? Në fakt nuk është ndonjë ndryshim i madh. Kjo është një rrymë që unë e dua shumë dhe e këndoj... Dhe më në fund doja të bëja diçka që të më bënte të ndihesha vërtet si një rockgirl (qesh). Ju kanë ardhur komplimente nga kolegët ose fansat? Në fakt më kanë ardhur shumë. Edhe për kripin, që është i realizuar nga Ilir Kaso, e kanë pritur shumë mirë. U ka pëlqyer gjetja dhe kënga... Më vjen mirë për këtë. Në dhjetor keni qenë për disa ditë në ShBA, kishit planifikuar ndonjë koncert aty? Po, kisha  koncerte bashkë me tenorin e famshëm Kastriot Tusha. Ishte çdo gjë shumë bukur dhe është gjithmonë kënaqësi të këndosh në çdo vend të botës aty ku shqiptarët janë. Po planifikojmë së shpejti të bëjmë edhe disa koncerte të tjerë.

Mariza Ikonomi: E ndiej mungesën e një çmimi të madh Prej pak ditësh Mariza Ikonomi ka nxjerre videoklipin e këngës së saj më të fundit “Dua të harroj”. Këtë radhë ajo vjen me një këngë rok, e cila duket se është pëlqyer nga publiku që në ditët e para të publikimit. Videoklipet e saj nuk kanë qenë shumë të shpeshtë, por sa herë ka dalë me diçka të re, ka qenë me të vërtetë shumë cilësore. Në intervistën e mëposhtme Mariza na flet për këngën e saj të fundit, rikthimin në festivalin e RTSH, planet e saj për të ardhmen si dhe për dashurinë e jetës së saj…

Keni vite që këndoni, e ndjeni mungesën e fitimit të një çmimi të madh? E ndiej në fakt. Shpesh herë them që mjafton që kënga të pëlqehet dhe që çmimi më i mirë është publiku, por në të vërtetë edhe çmimi i madh është pjesë e rëndësishme e një artisti. Shumë pak përqindje e popullsisë mund t’i kuptojë vërtet vlerat e një artisti me çmime apo pa çmime..

Ndihem sepse është e vështirë të kuptohesh. Edhe pse muzika është arti më i prekshëm, përsëri është vështirë të prekësh zemrat e njerëzve dhe të bësh një muzikë të mirë. Është vështirë të fitosh nëpërmjet muzikës, jeta me muzikën është më e bukura, por edhe nga më të vështirat.

Çfarë është për ty muzika? Jetë. Është e vetmja fjalë me të cilën mund ta përshkruaj. Muzika është gjithçka për mua.

Si është dita e Marizës? Ahhh.. Pa pirë kafe nuk më hapen sytë. Varet nga dita, kur ka diell ndonjëherë i lë punët dhe i dorëzohem e tëra natyrës e shoqërisë si sot. Por ka ditë që janë shumë të zëna e me shumë stres dhe që gjithmonë ja vlejnë për t’u jetuar...

Nëse nuk do të ishit këngëtare, cili do të ishte profesioni juaj? Do të më pëlqente baleti, aktrimi, veterinaria... edhe futbolli (qesh). Vitin e kaluar keni qenë në programin e Top Channel «E diell», ndërsa këtë vit nuk jeni shfaqur shpesh në televizion, nuk ju pëlqejnë daljet e shpeshta në TV? Jo të them të drejtën. Unë e kam ezauruar këtë pjesë dhe mundohem që daljet e mia të jenë të pakta dhe të sakta. Por publiku më kërkon dhe unë e ndiej si përgjegjësi të madhe që të respektoj ata që më kanë dhënë famën...fansat e mi. Edhe përsa i përket klipeve ju nuk keni nxjerrë shumë të tillë, ndërkohë që shumë këngëtarë nxjerrin - klipe në vit. Keni frikë nga konsumimi apo doni që sa herë të dilni të keni një prodhim cilësor? Nuk kam frikë nga konsumimi sepse nuk bëj pjesë tek këta këngëtarë. Klipet duhen kuruar mirë dhe nëse e bën, konsumohesh për mirë.

ShowBizFP

Gjatë verës u fol shumë në faqet rozë për një lidhje të mundshme tuajën, si është tani jeta sentimentale e Marizës? Single, single...haha. Për momentin jam vetëm dhe jam shumë rehat kështu. Ju këndoni shpesh live në disa lokale në kryeqytet, çfarë është për ju të kënduarit live? Është bukur të këndosh live, por duhet të marrësh përsipër disa rreziqe. Njëri prej të cilëve është tymi i duhanit që është shumë i dëmshëm për të gjithë njerëzit e jo pastaj për ne këngëtarët. Përveç kësaj jo gjithmonë je në formë të mirë për të kënduar, por ja që ti duhet t’i japësh publikut më të mirën. Dhe kur ata të japin më të mirën e tyre, këto rreziqe fillojnë e zbehen pak nga pak.

Cila është gjëja që do të bënit ndryshe nëse do të kishit mundësi të ktheheshit prapa? Asgjë! Koha asnjëherë nuk kthehet pas...dhe shyqyr Zotit!

Ndjeheni ndonjëherë e lodhur nga muzika?

Sa ndryshon look-u juaj në jetën e përdit-

Si e shikoni gjendjen e muzikës shqiptare në këto momente ? Tranzicion, kjo do të ishte fjala më e përshtatshme për të përshkruar këtë gjendje. Por më pëlqen sepse njerëzit janë të etur për muzikë vetëm se duhet të zgjedhin një muzikë më të mirë për të kënaqur zemrën e tyre.

shme me atë në skenë? Ndryshon me të vërtetë shumë. Skena është e shenjtë dhe unë e respektoj, ndërsa gjatë ditës më pëlqejnë të sheshtat, tutat por jo gjithmonë kam mundësi që t’i vesh. Në  ju vendosët që të mos merrnit më pjesë në Festivalin e RTSH për shkak të problemeve (si çdo vit) që u krijuan në atë kohë lidhur me paracaktimin e çmimit, por përsëri morët pjesë me këngën «Lalala», çfarë ju bëri të ndërronit mendje? Më kishte marrë malli për skenën… Ajo është dashuria ime e parë që fëmijë dhe dashuria e parë asnjëherë nuk harrohet. Sa herë që them nuk marr pjesë më duket sikur skena më pëshpërin në vesh dhe më thotë “Po të thërras, eja…” dhe unë kthehem. Ç'të bëj, s'ia prish dot. Çfarë është feja për ju? Mund të them çfarë është Zoti. Ai është gjithçkaja ime, është burimi i jetës sime. Unë kam zgjedhur të jem e krishterë dhe i besoj Jezusit, besoj në mrekullitë. Ndoshta mund të duken si përralla, por unë besoj që ato janë po aq reale sa aktualitet e përditshme. Zoti është mrekullia e jetës sime dhe unë vetëm tek ai gjunjëzohem. Luteni shpesh? Po. Lutem shumë shpesh. Nuk jam besimtare vetëm me fjalë por edhe me vepra. Chester (qeni), vazhdon të jetojë me ju? Vazhdon të rritet e të profesionalizohet në muzikë bashkë me mua...hahaha.

12/02 - 18/02/11 F.P. 39


Televizioni 40-­41

Nga Gerti Katro

www.freepress.al

“Rubrika Sportive” e Enkeleidës

K

ur bie rasti të numërosh disa prezantuese të mira të ekranit shqiptar, mund ta bësh fare lehtë. Por kur bie fjala për një prezantuese të mirë të një emisioni sportiv, atëherë detyra bëhet më e vështirë. Tendenca që ka kohë në vendet e perëndimit, vitet e fundit është përhapur së tepërmi edhe në Shqipëri. Një prezantues që ka përkrah një shoqëruese të bukur është bërë zakon tashmë. Por në rastin tonë, një femër që mban më së miri peshën e emisionit më të vjetër sportiv në vend, është e rrallë edhe në perëndim, të paktën për vendet fqinje. Bëhet fjalë për prezantuesen simpatike, Enkeleida Zeko, që tashmë është bërë imazhi i Rubrikës Sportive në Televizionin Shqiptar. Ajo profesionin e gazetares sportive e bën tashmë prej  vjetësh, por si u integrua ajo në një botë që duket sikur iu përket meshkujve? Si i theu tabutë dhe u dashurua me sportin më të bukur në planet? Ajo i tregoi këto në një intervistë ekskluzive për “Free Press”. Enkeleida, cilat kanë qenë fillesat tuaja në gazetarinë sportive? Unë kam mbaruar për gazetari dhe përfshirja në televizion erdhi natyrshëm, ndërsa në gazetarinë sportive ishte rastësi. Kur nisa punë në televizionin Koha e vetmja hapësirë që mund të mbuloja ishte sektori sportiv dhe aty nisa. Nisja ishte e rastësishme, por pastaj u ndjeva shumë e përfshirë nga sporti dhe vazhdoj kështu. Sa vjet ka? Që në vitin . Ju jeni e para femër që e drejtoni e vetme “Rubrikën Sportive”, si ndiheni në një botë disi mashkullore, do ta cilësonim? Kur më bëri ofertë Televizioni Shqiptar, unë në atë kohë isha duke punuar tek televizioni Telesport dhe sigurisht që një nga arsyet që më shtyu të vija ishte vetëm fakti i emrit që kishte Rubrika Sportive. Ajo ishte pjesa që mund të ndikonte më tepër sepse dihet një emision me një histori  vjeçare në ekranin shqiptar sigurisht që të jepte një emër tjetër, të rriste personalitetin. Kjo ishte një nga arsyet që e pranova ofertën e TVSH-së. Është e vërtetë që Rubrikën e drejton një femër pasi në përgjithësi nuk e kanë drejtuar femra në Shqipëri. Gjatë këtij rrugëtimi çfarë vështirësish keni hasur? Vështirësitë kanë qenë më tepër përpjekje për ta njohur më mirë sportin se sa vështirësi konkrete. Kështu që fillimisht ishte pak e vështirë për mua pasi nuk isha shumë e përfshirë dhe nuk dija shumë gjëra nga sporti. Pastaj gjërat filluan të lehtësoheshin, sigurisht më lindi edhe pasioni për ta ndjekur sportin jo vetëm në kohën e punës, por edhe jashtë saj. Kjo ishte ajo që filloi ta bënte disi më të thjeshtë Ia keni arritur qëllimit? Qëllimit që kisha dikur po, por njeriu ka gjithmonë qëllime që vazhdojnë dhe rriten dhe ka më tepër kërkesa, përndryshe bie në një pikë

40 F.P. 12/02 - 18/02/11

konstante, tek e cila nuk gjen më gjëra interesante dhe të bukura. Qëllimit që dikur kisha për t’u bërë një drejtuese e njërit prej emisioneve sportive ja kam arritur. Tani shpresoj që të arrij edhe këtë qëllimin që i kam vënë vetes tani. I cili është? Ndoshta kuptohet që me kalimin e kohës edhe ti e ndjen, është e natyrshme dhe normale që nuk do të jesh e përjetshme në drejtimin e një emisioni. Por pas kësaj do të doja të kisha shumë dëshirë të merresha përsëri me televizionin, por ndoshta prapa emisionit. Me një fjalë këtë punë që bëj tani, organizim edhe drejtim të isha në shërbimin të një drejtuesi tjetër. Nëse unë do të vendos të ndërpres këtë që po bëj tani, por nuk kam vendosur asgjë deri tani. Keni një “ikonë” të gazetarisë sportive që merrni si shembull? Nga jashtë Shqipërisë nuk kam ndonjë në veçanti. Më shumë do të doja të përmendja kolegët tanë. Kolegu që kam unë që punojmë bashkë, Vladimir Grillo, është një personalitet në fushën e gazetarisë sportive që është për t’u marrë shembull. Ai ka më shumë se dyzet vjet që merret me këtë punë, ka qenë edhe ai drejtues i këtij emisioni. Vetë për kë ekip bëni tifo? Unë jam tifoze e çmendur e Milanit.

Si e shikoni ecurinë e ekipit tuaj të zemrës këtë vit? Tani që janë Inter e Roma, jam pak e frikësuar. Por gjithsesi fiton ose jo, unë prapë Milanin e kam për zemër. Një ekip në Shqipëri? Jo, në Shqipëri nuk jam tifoze (qesh). Është vetëm çështje pune. Nga kampionati shqiptar, me thënë të drejtën, të kujtoj ndonjë rast të veçantë nuk do të merrja iniciativën që të ndiqja një ndeshje për qejf. Në rast se nuk do të isha e detyruar ta shihja për çështje pune. Objektivin tuaj në karrierë pak a shumë e bëtë të qartë. Kur mendoni ta vini në zbatim? Ka edhe pak kohë për të qëndruar kështu. Madje ka goxha. Këtë vit mbase edhe atë të ardhshmin. Futbolli shqiptar po kalon një periudhë jo shumë të mirë në vitet e fundit... Them që dy-tre vitet e fundit realisht kanë qenë pak problematikë sidomos vjet dhe parvjet. Kampionati i vjetshëm ka qenë një prej kampionateve më të shëmtuara që ka prodhuar historia e futbollit në Shqipëri. Sivjet duken sikur gjërat janë pak më ndryshe. Të mos e themi fjalën para kohe, sepse edhe vjet në fazën e tretë filluan ato problematikat. Por sivjet duket si më ndryshe. Shpresoj që të vazhdojmë në këtë linjë


TelevizioniFP Talentet tona dalin nga një akademi të një niveli shumë të ulët. Dhe kur shkojnë jashtë kthehen prapë këtu. Kjo tregon që nuk janë të aftë të përballojnë një kampionat, jo kampionate të nivelit të parë dhe të dytë, por edhe më të dobëta

dhe mos të shfaqim ato probleme, të paktën dhuna nuk është shfaqur në përmasa të mëdha dhe kjo është një gjë pozitive. Besoj se shkak për minimizimin e saj ka qenë edhe e drejta televizive që ndeshjet transmetohen drejtpërdrejt dhe nuk kanë qenë në hije. Kjo e ndihmon atë që dhuna të frenohet një çikë. Shpresoj që kampionati të bëhet më i bukur, deri tani ka qenë shumë interesant për sa i përket rezultateve që ka pasur. Ju keni brenda rubrikës edhe “moviolën”, që ka të bëjë me analizimin e gabimeve të gjyqtarëve gjatë një ndeshje futbolli. Ç’mendoni për gjyqtarët që drejtojnë në Shqipëri? Gjykimi është bërë edhe më i rëndësishëm se vetë futbolli. Kur futbolli mbart probleme natyrisht edhe gjykimi do të mbartë problemet e tij. Në këtë raport gjërat janë në përpjesëtim të drejtë, nuk është se njëra është shumë dhe tjetra është pak. Në nivelin e futbollit është edhe niveli i gjykimit. Në rast se marrëveshjet dhe pazaret që bëhen u faturohen vetëm gjyqtarëve, sigurisht që kjo gjë më tepër acaron se sa rregullon. Janë të gjithë komponentët, të gjithë aktorët që kanë mangësitë e tyre, të cilat i shfaqin në një formë apo në tjetrën jo vetëm në fushën e gjykimit, gjykimi është thjesht pjesë e saj. Dhuna në stadiume? Është një gjë që do ndodhi kur bëhen marrëveshje, kur hyjnë në lojë bastet apo kompromiset sigurisht që gjërat do të agravohen dhe kalojnë deri në masa ekstreme. Lojtarët acarohen, por unë them se më tepër janë të acaruar nga fakti që të gjitha ekipet janë aty që pretendojnë, dhe një fitore apo humbje nxjerr nga loja njërën dhe fut tjetrën. Ndoshta kanë edhe presion nga stafet e tyre apo presidentët.

Kombëtarja shqiptare i ka hyrë një rruge të vështirë: kërkon të zëvendësojë një brez të vjetër me një të ri... Kombëtarja ka kohë që kërkon të integrohet në këtë aspekt, por po e bën këtë gjë me hapa shumë të vegjël. Shpresoj që të dalë mirë dhe ndeshje pas ndeshje mundohet të kapë një rezultat pozitiv dhe morali të jetë i mirë. Shumë më pak është ajo që thoni ju që mundohet të integrojë lojtarët e rinj apo të provojë për eliminatoret. Por në momentin që ne dalim jashtë objektivave tanë në grup, duket që tentohet akoma të ketë kërkesë për rezultat jo për të provuar lojtarë. Mos kur marrim një rezultat të mirë “fluturojmë” pak më shumë seç duhet? Unë mendoj që ne shpesh herë ose më saktë, qoftë tifozët qoftë specialistët e dinë shumë mirë që kjo është një ëndërr shumë e bukur për të qenë e vërtetë. Pavarësisht se ne mund të gëzohemi për momentin, e dimë shumë mirë brenda vetes që nuk arrijmë dot deri aty. Duke marrë parasysh që shumë vende të rajonit kanë arritur të marrin pjesë në një edicion madhor. Megjithë hapat e ngadaltë, kur mund ta bëjë edhe Shqipëria një gjë të tillë? Edhe mund të pretendojmë nëse do të rritet numri i skuadrave pjesëmarrëse në Europian apo Botëror. Edhe atëherë nuk do të isha shumë

e sigurt sepse edhe aty do të ketë një llogaritje dhe ne në vendin e parafundit me grupin me më shumë skuadra kemi problem. Kemi dhe një brez, aspak për t’i fyer, por shumica marrin pjesë në një kampionat me një nivel të dobët, ndërsa ata që luajnë jashtë jo të gjithë aktivizohen. Përveç tre-katër emrave. Për ne do të ishte mirë që ai brezi që po ikën të vazhdonte të luante përjetësisht futboll. Një gjë që nuk është e mundur. Talentet shqiptare mbështeten pak këtu... Talentet tona dalin nga një akademi të një niveli shumë të ulët. Dhe kur shkojnë jashtë kthehen prapë këtu. Kjo tregon që nuk janë të aftë të përballojnë një kampionat, jo kampionate të nivelit të parë dhe të dytë, por edhe më të dobëta. Nuk arrijnë t’i përballojnë, nuk arrijnë të aktivizohen. Një përmbledhje në formë parashikimi për të ardhmen e futbollit shqiptar në harkun e këtij viti... Shpresoj që kampionati të vazhdojë kështu siç e nisi. Shpresoj sepse këtu në Shqipëri ka gjithmonë të papritura dhe asnjë gjë nuk mund ta thuash me siguri. Ky është një vit që vendos edhe për Euro , përfaqësime sa më të mira të kombëtares dhe një kampionat të qetë dhe dinjitoz në Shqipëri.

Si mendon se mund të rregullohen “hallet” e futbollit shqiptar? Unë gjithmonë kam qenë e mendimit se për të rregulluar problemet është shumë e nevojshme që të bëhet masivizimi, të gjendet mënyra që të afrohen njerëz në stadiume. Përndryshe nuk ka zgjidhje. Në qoftë se nuk ka treg është e vështirë të gjendet një zgjidhje. Kur të ketë treg në futboll nuk ka pse të reagohet ashtu. Shumica nuk është e tillë, kjo është pakica. Do të ketë më shumë interes apo impenjim qoftë nga lojtarët, trajnerët apo të gjitha hallkat. Lufta në kreun e renditjes është bërë e mjaft e ashpër... Deri para kësaj jave që po flasim do të thosha që nuk di se çfarë të them, lufta ishte vërtet e ashpër, kur vendi i parë nga i dyti ishin vetëm  pikë larg një diferencë normale për tu arritur dhe kaluar. Tani që diferenca u bë -të mund të thosha është disi problem. Gjithsesi ky nuk është një tregues përfundimtar, ka edhe një fazë e ca pa u luajtur akoma. Por është tregues që një skuadër që fiton sistematikisht me një lojë të mirë edhe jashtë ka premisa për të qenë e bindur mbi objektivin që ka, i referohem Flamurtarit. Ndërsa Skënderbeu ka probleme me fitoret në transfertë, ndoshta edhe me harmonizimin. Vllaznia shpreson për kampione, por e di dhe vetë që ky nuk është momenti i saj. Ndërsa Tirana është si punë e asaj shprehjes “dielli duket që në mëngjes”. Tirana ose shfaqet që në fillim të sezonit ose nuk arrin më të kthehet.

SIGURIME Shendeti – TPL Kufitare – Karton Jeshil

Kush mendon se do të jetë kampioni në fund të majit? Unë mendoj se disa kredite më tepër i ka Flamurtari. Merkatoja e zhvilluar do ndikojë? Nuk bazohem shumë tek merkatoja për këtë gjë. Kanë kaluar disa javë që kur ka filluar merkato dhe ata kanë shërbyer vetëm për të mbushur listën e emrave që ekipet kanë. Shpresoj që t’u hynë në punë pasi kampionati ka edhe shumë kohë.

MARKETING – REKLAMA PERKTHIME NE 7 GJUHE Rr. Sami Frasheri 1 ( Mbrapa Dyqanit me abazhura KUBI) Ticket Rezervation: +355672072002 Tel : +355 422 4755

Email: info@status-worldtravel.com 12/02 - 18/02/11 F.P. 41 harvi.lico@status-worldtravel.com status.travel.business@hotmail.com


Sport 42-­44

fuqishëm me kokë në trekëndëshin e majtë në atë fitore : të Brazilit ndaj Anglisë në Botërorin e . Por në një farë mënyre Benks me një hedhje të mrekullueshme shtyn topin mbi traversë. Benksin mund ta ketë bërë të pavdekshëm kjo pritje, por mungesa për shkak të sëmundjes në çerekfinalen ndaj Gjermanisë Perëndimore, bëri që zëvendësuesi i tij, Piter Boneti u bë “kokë turku” për eliminimin e kampionëve në fuqi.

Piter Shmaikel (Danimarkë) Lev Jashin (Bashkimi Sovjetik) Jashin është i vetmi portier që ka fituar ndonjëherë Topin e Artë në vitin . I emëruar Merimanga e Zezë për shkak të veshjes së tij të zezë dhe pasi dukej me tetë gjymtyrë, rusi shpiku edhe konceptin e portierit si mbrojtës të fundit. Në ditët kur portierët nuk mbroheshin nga gjyqtarët, ashtu siç janë sot, guximi dhe akrobacia e Jashinit ishin legjendare,  takime pas pësuar gol dhe  penallti të pritura që ai i bëri në  vitet e karrierës nuk kanë nevojë për histori. Portierit më të mirë në secilën Kupë Bote i jepet çmimi Jashin.

Dino Xof (Itali) Xof është një prej dy portierëve që ka ngritur Kupën e Botës si kapiten kur ndihmoi Italinë për të fituar kurorën e tretë në vitin . Ai ishte pothuajse  vjet atëherë, duke u bërë edhe kapiteni më i vjetër që fiton një Kupë Bote. Por arritjet e Xofit gjakftohtë nuk mbarojnë këtu: ai mban rekordin e kohëzgjatjes më të madhe pa pësuar gol në turnetë ndërkombëtarë me . minuta, të vendosur mes viteve -. Me  pjesëmarrjet me kombëtaren renditet i treti në listën e “të kaltërve”. Një e vërtetë e madhe. Gordon Benks (Angli) “Çfarë pritje,” kështu komenti vazhdon kur kujtohet një nga pritjet më të mira ndonjëherë të futbollit në botë. Pele ishte i sigurt se do të shënonte pas një krosi të Jairzinjos, duke gjuajtur

42 F.P. 12/02 - 18/02/11

Shmaikel do të kujtohet ai blerja më e mirë Mançester Junaited të Sër Aleks Ferguson që justifikoi çdo paund të shpenzuar. I blerë për  mijë dollarë në , Shmaikel do t’i siguronte Mançesterit plotësisht se çfarë i duhet një portieri të klasit botëror, përfshi edhe aftësinë për të nisur topin në një kundërsulm. Ai fitoi Europianin e  me Danimarkën dhe tripletën me Junaited në , përfshi edhe  gola të shënuar, të cilat nuk duheshin lënë pa përmendur.

Edvin van der Sar (Holandë) Në moshën  vjeçare Van der Sar është në perëndimin e karrierës së tij, por çfarë karrierë ka qenë? Djaloshi nga Vorhot mban rekordin e përfaqësimeve me kombëtaren holandeze, ka fituar Ligën e Kampioneve dy herë dhe është në rrugën e duhur për të fituar një Premier Ligë të tretë me Mançester Junaited. Gjithçka që ju bën të mendoheni është pse ai shpenzoi një kohë aq të gjatë tek Fulhemi? Tifozët e Junaited do të kishin dëshirë ta kishin pasur Van der Sarin shumë para vitit , ai ka dëshmuar që ka qenë zëvendësuesi ideal i Shmaikel.

Iker Kasijas (Spanjë) Është e lehtë të marrësh dhe të analizosh shkëlqimin e Kasijas, por duke u kthyer prapa në kohë dhe duke bërë një përshkrim të karrierës së tij është e qartë që ai është që tani një prej më të mëdhenjve. Reali i Madridit ka qenë gjithmonë i aftë për të joshur më të mirin, ata kanë përzgjedhur Kasijas si numrin  që prej vitit ,

Nga Gerti Katro www.freepress.al

“Gardianët më të mirë të historisë kur ai ishte ende një adoleshent. Akoma  vjeç, Kasijas ka një kontratë me klubin deri në . Ai ka fituar tashmë dy Liga Kampionesh dhe pesë tituj të La Ligës. Në nivel ndërkombëtar ai ka qenë kapiten i Spanjës Kampione Bote në  dhe asaj Kampione Europe në , duke u bërë portieri i parë që e bën këtë gjë. Trashëgimia e Rikardo Zamorës duket në duar të sigurta.

Pat Xhenings (Irlandë e Veriut) Xhenings filloi karrierën disi vonë dhe nuk kishte bërë ende një emër i famshëm vitet e para të tij. Karriera e tij ndërkombëtare u shtri në një rekord: mori pjesë në  Kupa Bote duke përfshirë edhe fushatën eliminatore të tyre përgjatë  viteve. Në atë kohë ai hoqi dorë nga tërheqja përfundimtare nga futbolli për të luajtur në Botërorin, Meksikë ’, ai ishte  vjeç dhe e mbylli me  pjesëmarrje me përfaqësuesen. Ai luajti për më shumë se  ndeshje, duke përfshirë edhe ato me Arsenalin dhe Totenhemin. Duart e tij të mëdha ishin firma e tij dhe mallkimi i shumë sulmuesve. Xhanluixhi Bufon (Itali) Bufon rivalizon me Kasijas dhe Petr Çeh për të qenë portieri më i mirë për momentin, por në një vend me një traditë të gjatë në këtë fushë, numri  i Bufonit krahasohet me më të mirët. Fitimi i Çmimit, Lev Jashin në  ishte përgjigja më e mirë për kritikët, pas rënies dramatike të Juventusit për shkak të “Kalçiopolit”. Bufon, një figurë karizmatike pa dyshime për dobësi, ka qenë besnik me “Zonjën e vjetër”, gjë kjo që e bëri portierin më të shtrenjtë në  kur Parmës iu paguan . milion dollarë për të. Ai ia ka vlejtur çdo cent.

Hoze Luiz Çilavert (Paraguai) Në rast se ka diçka që nuk pritet nga një portier, përveçse të bëjë ndonjë gabim, është të shënojë gol. Në karrierën e tij Çilavert ka prekur rrjetën e kundërshtarit me top jo më pak se  herë, duke përfshirë edhe  për kombëtaren. Braziliani Roxherio Ceni mund ta ketë kaluar këtë rezultat dhe Rëne Higuita i Kolumbisë mund të ketë qenë një pritës i mirë, por Çilavert është pionieri i goditjeve të dënimit dhe penalltive, të cilat e kanë bërë një legjendë.

Mohamed Al-Daeia (Arabia Saudite) Portierët janë të njohur për jetëgjatësinë e tyre dhe aftësinë për të performuar deri në të -at. Kjo e bën Al Daeian një të ri relativ në moshën  vjeçare, por sauditi mban rekordin e numrit të pjesëmarrjeve ndërkombëtare. Një karrierë mbi  vjeçare për vendin e Lindjes së Mesme, ai arriti shifrën e pabesueshme të  pjesëmarrjeve me përfaqësuesen. E ka nisur karrierën duke luajtur hendboll, Al Daeia luajti për tre Kupa Bote dhe ishte edhe në momentin kur Gjermania i futi topin  herë në rrjetë në . Guijermo Oçoa (Meksikë) Ky i fundit është pak i parakohshëm në këtë listë që mban portierët më të mirë në histori. Por ashtu siç pritet Oçoa është një talent meksikan. Ai tashmë është lidhur edhe me një kalim të mundshëm te Mançester Junajted. Është në vend të parë për shumë klube evropiane që kërkojnë shërbimet e tij. I vetëdijshëm për reflekset e tij të mrekullueshme, Oçoa është një prej pritësve më të mirë dhe mjaft i madh në pritjet e improvizuara. Oçoa është përfundimisht dikush që duhet ndjekur.


SportiFP Objektivi i Murinjos është vënë pak më i lartë se sa janë aftësitë e tij. Të mundësh Barcelonën brenda këtyre dy- tre viteve duket diçka e pamundur. Murinjo është dhe do të jetë një trajner shumë i mirë, por përballë ka ekipin më të mirë të të gjitha kohërave

Gjergji, keni barazuar me Tiranën, duket se tashmë iu mbetet vetëm të kapni Flamurtarin e vendit të parë... Është e vërtetë që kemi marrë një rezultat të dobishëm me Tiranën. Të barazosh në kryeqytet ndaj Tiranës nuk është një detyrë e lehtë e rëndësishme është që jemi ende në lojë për titull. Kështu që do të vazhdojmë të synojmë kapjen e Flamurtarit sa më parë. Jeni transferuar tek Skënderbeu vetëm gjashtë muaj pasi u bashkuat me Dinamon. Pse ky vendim? Fillimisht nuk ka qenë i lehtë vendimi. Por oferta e bërë nga korçarët duhet të them se ka qenë e kënaqshme. Skënderbeu ka mjaft pretendime për këtë sezon.

Muzaka nuk ndalet: Dua titullin me Skënderbeun Lojtari i kombëtares shqiptare dhe aktualisht pjesë e Skënderbeut të Korçës flet për objektivat e tij në sezonin në vazhdim. Muzaka, që vetëm një muaj më parë u bë pjesë e Skënderbeut, foli pse zgjodhi të ikte nga Dinamo si dhe për sfidat e kombëtares shqiptare gjatë 2011.

Çfarë synoni me ekipin tuaj të ri? Siç thashë, në momentin që u transferova nga Dinamo u sigurova që pretendimet e ekipit ishin reale. Për këtë mjafton të shohësh investimet që ka bërë presidenti Zeqo në skuadër. Unë synoj një titull me Skënderbeun, mbajtjen e niveleve të larta dhe kombëtaren shqiptare.

Çdo gjë fillon nga infrastruktura e deri tek mbështetja e talenteve të rinj. Gjithsesi nuk më takon mua të komentoj. Në syrin e Muzakës, deri ku mund të shkojë kjo kombëtare? Unë pak a shumë e theksova edhe më sipër që e rëndësishme është që ne të mos ëndërrojmë më shumë se sa duhet. Duhet t’i marrim ndeshjet një e nga një dhe të mendojmë gjithmonë për kundërshtarin e radhës, kushdo qoftë ai Franca, Rumania apo Bosnja. Në përfundim të bëjmë llogaritë se çfarë kemi bërë mirë dhe çfarë gabim.

Jeni ambientuar me skuadrën dhe qytetin e ri? Duhet të rrëfej se në fillim ka qenë disi e vështirë. Por për këtë më kanë ndihmuar edhe shokët e ekipit. Tani ditë pas dite çdo gjë shkon akoma më mirë. Korça është një qytet interesant. Pse vendosët të linit Dinamon? Kjo është një tratativë që është bërë ndërmjet presidentëve të dy ekipeve, sigurisht edhe me dëshirën time. Siç thashë, oferta dhe projekti i Skënderbeut ishte interesant dhe do të më ndihmojë të mbaj formën time. Më vjen keq që Dinamo po kalon një periudhë të keqe dhe e lashë në këtë çast, por kjo nuk ka qenë arsyeja pse unë u largova tek Skënderbeu.

Kuzhe po tregon dita ditës se është një trajner mjaft popullor... Po ai mbi të gjitha përveçse një strateg i mirë është edhe një mik i mirë. Krijon një ambient mjaft të përshtatshëm për të rinjtë dhe të jep besimin e duhur. Është trajneri i duhur për Shqipërinë.

Kombëtarja shqiptare... Normalisht që kishim një ndeshje të radhës me Slloveninë në nivel miqësoreje. Por nuk na qëllon shumë shpesh që të organizojmë ndeshje testuese dhe kjo do ishte një mundësi e mirë për të treguar aftësinë tonë një muaj para ndeshjes eliminatore me Bjellorusinë. Angazhimi ishte maksimal. Kohë pas kohe jeni bërë një pjesë e pandashme e kuqezinjve. Vetë si ndiheni? Unë vetë ndihem në formë mjaft të mirë. Gjithsesi mendoj se këtë e përcaktojnë të tjerë jo unë. Unë jam munduar të jap më të mirën si në klubet ku kam luajtur ashtu edhe në përfaqësimet e mia me kombëtaren. Është tjetër kush që duhet të gjykojë më pas.

Cili është momenti më i bukur me kombëtaren? Ka shumë, por unë do të veçoja momentin e golit të barazimit ndaj Rumanisë. Jam një lojtar që nuk shënoj shpesh me kokë për shkak të karakteristikave të mia dhe për pozicionin që mbaj në fushë, por atë ditë mbaj mend që pasi godita topin ktheva kokën për ta parë ku përfundoi, kur pashë që kishte hyrë në rrjetë gëzimi ishte i pafund.

Sfida ime reale do të jetë provimi i vetes në një kampionat të huaj

Ndjeni konkurrencë? Normalisht që në një ekip përfaqësues bëjnë pjesë lojtarët më të mirë të një kombi dhe për rrjedhojë konkurrencë do të ketë. Por ku ka konkurrencë ka edhe cilësi, i thonë një shprehje. Miqësoret bëhen edhe për të testuar elementët e rinj. Kështu që ndeshja ndaj Sllovenisë do të jetë një tregues. Prurjet janë të mirëpritura, kjo nuk ma heq aspak motivimin.

eliminatoret. Ne do të mundohemi të bëjmë sa më mirë në këtë edicion eliminator por duhet të kujtojmë që Shqipëria ka në grup disa kundërshtarë mjaft cilësorë dhe me traditë siç është Franca apo Rumania. Ajo që duhet të bëjnë sportdashësit është të mos i ekzagjerojnë gjërat, hapat duhet t’i hedhim në nga një. Më parë të mendojmë sa më shumë për t’u renditur sa më lart në klasifikim, pastaj për kualifikimin në një turne Botëror apo në këtë rast Europian.

Së shpejti fillojnë eliminatoret... Pikërisht një prej arsyeve të ndeshjeve testuese janë pikërisht

Çfarë i mungon Shqipërisë për të bërë këtë? Janë shumë gjëra që i mungojnë Shqipërisë për ta bërë këtë.

Momenti më i bukur me klubet? Natyrisht që fitimi i titullit me Tiranën. Ka qenë një sezon i çmendur. Ishim fillimisht shumë pikë larg më pas Vllaznia na arriti dhe kaloi. Por në fund gjithçka u zgjidh nga ndeshja e fundit. Një finale e vërtetë që dhuroi shumë emocione. Edhe stadiumi kishte një rekord pjesëmarrësish. Unë nuk kam fituar titulli brenda kryeqytetit, por duke parë nivelin e Skënderbeut këtë sezon shpresoj ta përsëris suksesin që arrita me Tiranën. Çfarë sfide do t’i vendosë Muzaka vetes në qoftë se arrin edhe këtë sukses? Normalisht që do të shikoja një sukses të mundshëm në Kupat e Europës me Skënderbeun. Po sfida ime reale do të jetë provimi i vetes në një kampionat të huaj, mundësisht cilësor. Kam pasur disa oferta në këtë asket më parë, por tani e ndjej veten më të pjekur dhe të gatshëm për të provuar një aventurë të tillë.

12/02 - 18/02/11 F.P. 43


SportiFP Çuditërisht, fituesi i Kupës së Botës, Diego Armando Maradona, është argjentinasi i dytë në listë, ku mban vendin e pestë pas Alfredo Di Stefanos, në vend të katërt

Lojtari më i mirë i shekullit Këtu është një renditje interesante e lojtarëve më të mirë të gjithë historisë së futbollit sipas Organizatës të Statistikave dhe Historisë të Futbollit Botëror, IFFHS. Kjo organizatë realizoi përzgjedhjen e “Lojtarit më të Mirë të Shekullit” për të gjitha kontinentet. Seleksionimi është bërë në bazë të votimit të gazetarëve dhe ish lojtarëve, por detaje specifike nuk janë bërë publike. Renditja kryesohet nge “Mbreti” Pele, i ndjekur nga “Holandezi Fluturues” Johan Krojf, më pas “Kaizeri” gjerman Franc Bekenbauer. Çuditërisht, fituesi i Kupës së Botës, Diego Armando Maradona, është argjentinasi i dytë në listë, ku mban vendin e pestë pas Alfredo Di Stefanos, në vend të katërt.

Renditja e lojtarëve më të mirë të shekullit: LOJTARI

KOMBËSIA

PIKËT

. Pele

(Brazil)



. Johan Krojf

(Holandë)



. Franc Bekenbauer

(Gjermani)



. Alfredo di Stefano

(Argjentinë)



. Diego Armando Maradona

(Argjentinë)



. Ferenc Pushkash

(Hungari)



. Mishel Platini

(Francë)



. Garrinça

(Brazil)



. Eusebio

(Portugali)



. Robert Çarlton

(Angli)



. Stenli Methjus

(Angli)



. Marko van Basten

(Holandë)



. Gerd Myler

(Gjermani)



. Ziko

(Brazil)



. Lotar Mateus

(Gjermani)



. Xhorxh Best

(Irlanda V. )



. Huan Alberto Skiafino

(Uruguai)



. Valdir Pereira Didi

(Brazil)



. Rud Gulit

(Holandë)



. Xhani Rivera

(Itali)



. Xhuzepe Meaca

(Itali)



. Matias Sindelar

(Austri)



. Fritz Valter

(Gjermani)



. Robert Mur

(Angli)



. Hoze Manuel Moreno

(Argjentina)



. Hugo Sançez

(Meksikë)



. Xhorxh Ueah

(Liberi)



. Roxher Milla

(Kamerun)



. Hoze Leonardo Andrade

(Uruguai)



. Zhyst Fontein

(Francë)



. Francisko Gento

(Spanjë)



. Ladislao Kubala

(Spanjë)



. Franko Barezi

(Itali)



. Jozef Bikan

(Çekosllovaki)



. Karl-Heinc Rumenige

(Gjermani)



. Omar Sivori

(Argjentinë)



. Elias Figueroa

(Kili)



. Kevin Kigan

(Angli)



. Sandor Koçis

(Hungari)



. Hektor Skarone

(Uruguai)



. Jozef Masopust

(Çekosllovaki)



. Xhiaçinto Faketi

(Itali)



. Rajmond Kopa

(Francë)



. Alesandro Macola

(Itali)



. Uve Zeler

(Gjermani)



. Gunar Nordahl

(Suedi)



. Zizinjo

(Brazil)



. Teofilo Kubilas

(Peru)



. Arsenio Eriko

(Paraguai)



. Denis Lou

(Skoci)



Pele (Edison Arantes do Nascimento)

44 F.P. 12/02 - 18/02/11

Johan Krojf


Horoskopi i Dashurisë 35

Dashi Të lindurit e shenjës së Dashit janë romantik në dashuri. Dinë të godasin lehtë, sidomos ata të moshës së pjekur. Në lidhjet e tyre kanë një dëshirë të madhe seksuale, që i bën dashnorë pasionantë, por edhe të bezdisshëm. Kjo dëshirë mund t’i kthejë në Don Zhuanë, duke bërë që martesa e tyre të jetë një dështim. Nëse do të lidheshit me një të kësaj shenje, duhet të përkushtoheni shumë, sepse përndryshe do ta humbisnit. Që në takimin e parë të lënë përshtypje të forta. Kërkojnë lidhje epshore, por kur dashurohen vërtet janë shumë të sinqertë dhe spontanë.

Demi Personat e shenjës së Demit në dashuri janë të devotshëm, herë posesiv dhe kërkojnë durim dhe shumë besnikëri. Të lindurit e shenjës së Demit janë shumë të ndjeshëm dhe gjithnjë janë në kërkim të një partneri të përkryer. Ata janë prindër të mirë, e duan shtëpinë. Femrat e shenjës së Demit është shumë e ndjeshme në dashuri. Ajo përkushtohet dhe përpiqet të ketë një lidhje të përjetshme. Përpiqet që mashkullin ta mbajë të lidhur edhe kur është e ndërgjegjshme se midis tyre ka marrë fund. Në dashuri mashkulli i lindur nën shenjën e Demit dallohet më shumë për pasionin, sesa për ndjenjën dhe me partneren sillet hapur, e lë të lirë.

Binjakët Në dashuri, të lindurit e shenjës së Binjakëve nuk janë të qëndrueshëm dhe besnikë. Në disa raste mund të duken dhe si imoralë. Thellësia e ndjenjave të tyre në dashuri zgjat shumë pak. Mund të grinden ndonjëherë dhe pa kuptim. U pëlqejnë bisedat e nivelit të lartë. Janë të paqëndrueshëm, sepse ju pëlqen të bredhin lule më lule. Janë simpatik dhe joshes, por të paaftë për ndjenja të thella. Emocionet e tyre i mbajnë nën kontroll, për arsye që janë të njohura vetëm për ta. Një femër e shenjës së Binjakëve shfaqet shumë krenare në dashuri. Mashkulli i shenjës së Binjakëve nuk është fare besnik. Gjithnjë është në kërkim të një partnereje të re, edhe kur është në një lidhje serioze. Ai e konsideron femrën e tij të shkëlqyer vetem për momentin.

Gaforrja Gaforrja është një shenjë që arrin gjithnjë rezultatet e dëshiruara. Ata e mbrojnë dashurinë e tyre me të gjitha mënyrat. Shpesh herë ata martohen të rinj, por nuk zhgënjejnë pritjet e partnerit, sepe janë më të pjekur se mosha e tyre dhe i edukojnë mirë fëmijët e tyre. Dallohen për një fantazi të shfrenuar dhe përjetojnë një dashuri ideale. Femrat e shënjës së Gaforres në dashuri kanë një qëndrik kontradiktor. Nga njëra anë paraqitet si një femër sentimentale dhe nga ana tjetër nga ana tjetër manifeston edhe një temperament shumë zotërues. Mashkulli sillet si idealist dhe ka tendencë ta idealizojë këtë ndjenjë.

Luani Në përgjithësi, shenja e Luanit është një shenjë që e ka në plan të parë të sundojë mbi të tjerët. Në dashuri famra e shenjës së Luanit është shumë xheloze dhe priret për të sunduar mbi të tjetrët. Që të dashurojë një mashkull, ajo kërkon ta vlerësojë atë plotësisht, duke pasur parasysh mirësjelljen. Në dashuri gjithashtu ajo kërkon respekt. Shpesh i mungon ndjenja e humorit, prandaj është më mirë që me të, të mos përdoret ironi, sepe kjo e mërzit. Në dashuri mashkulli i Luanit vepron shumë i sigurtë, është tip që shkon shumë pas instiktit për të cilin i detyrohet sensualizmit të fortë. Për nga natyra, Luani është shumë xheloz.

Virgjëresha Persona e kësaj shenje janë shumë të menduar dhe të drejtpërdrejtë, ndërsa nga partneri kërkojnë siguri, besim dhe saktësi. Në dashuri janë shumë të devotshëm, por janë shumë të fshehur dhe të rezervuar. Ata ndihen inferiorë ndaj të tjerëve dhe prandaj fshehin me kujdes ndjenjat. Shpesh janë dhe romantikë të ëmbël. Femrat Virgjëreshë janë shumë të arsyeshme. Në aspektin erotik ajo nuk është femër që ndizet lehtë, është disi e ftohtë dhe ky mund të jetë një nga shkaqet e pakënaqësisë së saj të shpeshtë në dashur.

Shigjetari Në dashuri, të lindurit e shenjës së Shigjetarit janë ekspertë, flirtues dhe në lartësinë e duhur. Janë tipa pasionantë dhe dashurinë e shprehin copë. Nëse partneri i mashtron, hidhen menjëherë në krahët e një partneri tjetër. Shpesh here, femrat e Shigjetarit nuk njihen të jenë tipa shumë sentimentale dhe romantike. Mashkulli i linduri në këtë shenjë nuk e ka të vështirë t’u hyjë në zemër femrave. Duke qenë i ndjeshëm dhe sentimental, ai ka nevojë për një grua të nxhetë dhe të zjarrtë.

Bricjapi Ujorët janë shumë flirtues në dashuri. Ata dinë të luajnë dhe e pëlqejnë shumë rrezikun. Entuziasmohen lehtë. Shpesh janë dhe të paqëndrueshëm. Kur martohen duhet të jenë të vëmendshëm për të mos rënë në kurthin e mosbesnikërisë. Tradhëtinë dhe zhgënjimin nuk e falin kurrë. Edhe në dashuri, femra e kësaj shënje do të mbajë qëndrim individualist dhe do të priret të veprojë në mënyrë të pavendosur. Femrat e kësaj shenje janë pak të vështira për t’u lidhur në mënyrë definitive me partnerin. Ajo është një tip femre që kërkon një harmoni shpirtërore me partnerin. Një mashkull i shenjës së Ujorit është një mashkull magjiplotë, që do të ketë nevojë të jetë gati të justifikohet menjëherë kur gabon. Ndjenjën e detyrës nuk para e ka të forte. Ai është pak tip xhelozi dhe kapriçoz.

Ujori Nuk ka tipa më romantik se Peshqit. Ata janë të ndjeshëm dhe të këndshëm me partnerin. Pak miqësi, por shumë dashuri, karakterizojnë eksperiencën e tyre të dashurisë. Peshqit plagosen dhe dekurajohen lehtë nëse personat që dashurojnë nuk e tregojnë çdo çast simpatinë e tyre për ta. Kur martohen, si femrat, dhe meshkujt janë shumë besnikë, e duan shtëpinë. Asgjë nuk mund të zëvendësojë dashurinë në jetën e një femre të peshqëve. As karriera, as paratë, as suksesi, nuk mund t’i japin asaj të njejtat gëzime dhe shpërblime sa një jetë sentimentale e lumtur dhe e qetë.

Peshqit Kjo javë do të të jetë shumë e rëndësishme në çështjet e karrierës. Në dashuri gjërat do të shkojnë mjaft mirë dhe në më shumë se një rast do të ndiheni vetvetja, të aftë të joshni, tërhiqni dhe t’i copëtoni zemrën kujtdo që juve ju pëlqen, por dhe nuk do të doni të humbisni kohë. Dëshironi një lidhje të aftë t’u ofrojë siguri dhe t’ju përkasë, një lidhje që keni kohë që nuk arrini ta gjeni.

Peshorja Të lindurit e shenjës së Peshores janë tipa të mirëkuptueshëm. Ata i japin të drejtë partnerit të tyre dhe kur ato nuk kanë. Martesat e tyre mbijetojnë, sepse ata krijojnë një bashkim shpirtëror me partnerin dhe tolerojnë difektet e tij. Duhet të kenë kujdes që kur të fejohen të mos i zgjasin marrëdhëniet për një kohë të gjatë, por të martohen sa më shpejt.Një femër e shenjës së Peshores ka tendencë të jetë kapriçoze. Ajo është e prirur të jetojë aventura të lehta pa shumë impenjim, është e sjellshme, sentimentale, e ngrohtë dhe e hareshme.Ndërsa një mashkull i shenjës së Peshores është shumë i kujdesshëm në raportet e dashurisë dhe di si të sillet me përkujdesje ndaj gruas që dashuron.

Akrepi Për një të lindur të shenjës së Akrepit mund të themi se në dashuri janë pasionantë, të butë dhe të devotshëm. Janë epshorë në ekstrem dhe kanë dëshira të forta seksuale, pra duhet të kenë kujdes për organet e tyre gjenitale (riprodhuese). Akrepi është simbol i seksit dhe janë dashnorë pasionantë, energjikë dhe seksualë. Ata e konsiderojnë bashkimin me atë që duan të shenjtë. Një femër e shenjës së akrepit në dashuri është e fortë. Përsa i përket mashkullit, mund të themi se, pavarësisht difekteve të tij, ai është një mashkull që nuk mund të harohet lehtë.

Ju mirpresim nga afër me elegance , çmime te arsyeshme dhe cilesi !!!!! FILLUAN ULJET .......GJITHCKA ME ULJE REALE..... NA VIZITONI S’DO HUMBISNI ASGJE....... INVESTONI NE KOHEN TUAJ...........!!!!!!!! Për informacione mbi shërbimin apo vendndodhjen, ju lutemi kontaktoni:

Rajko Fashion & Accessories Cel: +355695536151 E-mail: rajko.fashion@gmail.com Rr. Ismail qemali 29 (ne krah te piceri era)

12/02 - 18/02/11 F.P. 45


Eros 46-­47

“Sexsomnia” e quajnë studiuesit amerikanë kur një njeri bën seks në mënyrë të pavullnetshme në gjumë. 80 përqind e të prekurve janë meshkuj

Dashuria dhe seksi në Çdo ditë në botë bëhet seks  milionë herë Çeket dhe afrikanet që banojnë në qendër të Afrikës bëjnë seks më herët: që në moshën  vjeç. Kurse në Egjipt, Itali, Tajlandë, Ekuador e Filipine femrat e nisin seksin mesatarisht nga mosha  vjeç Po meshkujt? Në moshën  vjeç e nisin djemtë në Brazil, Peru, Kenia, Zambia, Islandë e Portugali. Me  vjeç, më të vonuarit janë italianët  përqind e popullatës botërore ka materiale porno në shtëpi Seks më gjatë bëjnë brazilianët me mesatarisht  minuta. Pasojnw SHBA, Kanada e Anglia me ,  dhe  minuta Seksin më të shpejtë në botë e bëjnë tajlandezët me  dhe rusët me  minuta  përqind e britanikëve e mbajnë seksin si dietën më të mirë Në vendet aziatike brenda dy dekadave është rritur mesatarisht gjoksi me dy numra  euro në sekondë harxhohen për pornon në internet. Kjo do të thotë . milionë euro në orë dhe  milionë euro në ditë Çdo  minuta në SHBA prodhohet një porno e re Mesatarisht një evropian harxhon  muaj të jetës duke bërë seks  përqind e brazilianëve do të merrnin një pilulë “për meshkujt” Madhësia mesatare e penisëve në

46 F.P. 12/02 - 18/02/11

Gjatë fotografimit, telefonat iPhone në Japoni janë të zhurmshëm madje edhe në rast se ke vendosur opsionin “silent”. Shkak është një zakon tejet i përhapur në Japoni për të fotografuar poshtë fustanit të vajzave. Europë gjatë ereksionit është - centimetra, në Azi - centimetra e në Afrikë -  centimetër Transplanti i parë i penisit është bërë në Indi. Dhuruesi ishte një vogëlush që kishte dy penisë dhe marrësi një fëmijë që kishte lindur pa penis  përqind e banorëve të HongKongut thonë se jeta e tyre seksuale është emocionuese  përqind e të rriturve në mbarë botën do preferonin të qeshnin në krevat

 përqind e zviceranëve preferojnë të masturbojnë

Çdo sekondë në botë bëhen  akte seksuale

rrymave të tjera muzikore. Më keq janë fansat e muzikës country

 përqind e personave single shkojnë për pushime për të gjetur partner

Prezervativi më i gjatë botë është . centimetër (Durex King Size)

Në Australi ka më shumë vibratorë se në çdo vend të botës. Më i shitur quhet “Lepuri”

 minuta zgjat për nigerianët pjesa e nxehjes përpara seksit

Në Indonezi e Poloni është shumë e rëndësishme që seksi të ketë lidhje vetëm me dashurinë

Ka edhe një ditë feste për orgazmën. Festohet më  maj në një qytet të Brazilit dhe këshilli bashkiak e njeh si festë zyrtare

Terapistët amerikanë kanë zbuluar se akti seksual zgjat më së shumti nga  deri në  minuta

Në Çeki  përqind e meshkujve kanë marrë njëherë para për seks

Fansat e muzikës hip- hop kanë më shumë partnere seksi sesa fansat e

Madje një studim australian tregon se femrat që flenë me femra, vijnë më shpesh në orgazëm sesa kur flenë me meshkuj  përqind e amerikaneve thonë se kanë pasur një aferë me boss-in e tyre. Vetëm  përqind kanë pasur aferë me vartësin


ErosFP Sipas një studimi në mbarë botën, gjermanët janë dashnorët më të këqij, për shkak se kur janë në krevat mendojnë vetëm për veten e tyre. Dashnorët më të mirë janë italianët. Turqit djersijnë më shumë, suedezët janë më të shpejtët, holandezët janë shumë të afërt, amerikanët janë më dominuesit, anglezët më të shëndoshët, rusët më me shumë qime

mbarë botën Në asnjë vend nuk bëhet më shumë seks oral se në Austri përqind Dy të tretat e njerëzve kanë bërë njëherë seks të pambrojtur për shkak se kishin pirë shumë Një studimi i një universiteti amerikan ka arritur në përfundimin se gratë e duan penisin më të gjerë sesa të gjatë “Seks arabik” do të thotë: të zhysësh penisin në vaj përpara seksit “Seks anglez” përdoret për seksin sadomazokist “Seks francez” përdoret për seksin oral Seksi anal shpesh quhet edhe “seks grek” “Seks indian” është kur bën seks në pozicione të ndryshme Ka madje edhe “seks mongol”, kur i fërkon mollaqet partneres Sipas studiuesve amerikanë, gratë që janë pjellore mund të dallohen edhe për shkak të veshjes: shumë tualet, shumë funde të shkurtra, shumë qejf

penisin e tyre në këtë muze Në një tribu në Kamerun, meshkujt që shfaqin shenja dashurie, cilësohen si të sëmurë Në mitologjinë greke “Pan” quhet perëndia që mbron masturbimin Një koreano- jugor ka shpikur një lojë që të mundëson të jesh virtualisht në një klub me femra të zhveshura

Një 32 vjeçar nga Britania është dëbuar nga banesa e tij për shkak se bënte seks me zë të lartë Në Angli quhet “penis i varrosur” një penis që tërhiqet thellë në brendësi të trupit Titullin “kampion bote në seks” sipas revistës “Atlasi i seksualitetit” e pretendojnë Rusia, Franca e SHBA Një mit i Lindjes së Largët pretendon se bota është krijuar pas një orgazme të madhe

Në qytetin turk të Kicakoy, femrat kanë hyrë në një grevë seksuale- kjo për shkak se u duhet të udhëtojnë  kilometër për të mbushur ujë të pijshëm

Një studim në Danimarkë ka gjetur se gratë që janë aktive seksualisht gjatë shtatzanisë kanë më pak probleme gjatë lindjes

Në muzeun e penisit në Islandë është i ekspozuar penisi i një balene, që peshon  kilogram dhe është tre metra i gjatë. Katër meshkuj kanë dorëzuar

“Seks japonez” quhet ajo praktik e spërkatjes së fytyrës së partneres me urinë ose spermë Në Paisley, në Skoci, një çift

duhet të marrë dëshmi se i njeh mirë metodat e kontracepsionit E dini kush janë shtetet që kërkojnë më shumë në Google me fjalën seks? Pakistani, Egjipti e Vietnami Shpesh njerëzit gjatë orgazmës bërtasin “po vij”, kurse në Japoni bërtasin

“po iki” Në frëngjisht orgazma quhet ndryshe edhe “vdekja e vogël”  përqind e italianëve thonë se kalojnë orgazëm sa herë bëjnë seks. Në fund të listës janë kinezët me  përqind Grekët preferojnë që të ndërrojnë më shpesh pozicionet gjatë seksit. Mesatarisht ata ndryshojnë  pozicione. Kurse në Nigeri ndryshohen vetëm . pozicione  përqind e njerëzve në mbarë botën thonë se kanë bërë seks aq shpesh sa kanë dashur. Në Japoni janë më të pakënaqurit me  përqind, në Nigeri më të kënaqurit me  përqind

%

e rusëve thonë se stimulohen për seks duke parë materiale porno Gratë britanike mes moshës  e  vjeç bëjnë seks . herë në vit, duke qenë të fundit në Europë

 përqind e meksikanëve thonë se ndjehen të respektuar seksualisht nga partneri, në Japoni vetëm  përqind e thonë këtë gjë Më shumë afera në vendet e punës bëhen në Greqi, Holandë e Spanjë. Në vend të fundit në Europë janë gjermanët Qeveria amerikane harxhon  milionë euro për të edukuar adoleshentët për të bërë seks të mbrojtur. Por një studim tregon se këto para shkojnë dëm pasi nuk ndryshojnë gjë në sjelljen e adoleshenteve Një studim tregon se çiftet që bëjnë seks më shumë, fitojnë edhe më shumë para Një studim në mbarë botën tregon se “makinat e seksit” vijnë nga Kroacia e Norvegjia. Rreth  përqind e meshkujve atje thonë se kanë shkuar në krevat me  persona

%

e njerëzve në mbarë botën e ka mashtruar për emrin partnerin që ka bërë seks me të Shumica e italianëve bëjnë seks në makinën e tyre Australianët e tregojnë me shumë qejf penisin e tyre Gjashtë nga dhjetë amerikanë janë të bërë synet Në krevatet greke bëhet seks mesatarisht  herë në vit

20 fobitë

më të çuditshme

të seksit

Medomalacophobia- Frika se mund të humbasësh një ereksion Eurotophobia- Frika nga gjenitalet femërore Philemaphobia- Frika nga puthjet Oneirogmophobia- Frika nga ëndrrat e lagështa Sarmassophobia- Frika nga marrëdhëniet intime Parthenophobia- Frika nga virgjëreshat Gamophobia- Frika nga martesat Scopophobia- Frika se mund të të marrin në konsideratë Pathophobia- Frika nga sëmundjet seksuale Coitophobia- Frika nga seksi Gymnophobia- Frika nga lakuriqësia Agaraphobia- Frika se mund të të prekin Automysophobia- Frika se mund të jesh i pistë Dishabiliophobia- Frika për tu zhveshur përpara dikujt Esodophobia- Frika nga akti i parë seksual Venustraphobia- Frika nga gratë e bukura Osphresiophobia- Frika nga era e trupit Phallophobia- Frika nga organi mashkullor Ithyphallophobia- Frika nga ereksioni Spermatophobia- Frika nga sperma

12/02 - 18/02/11 F.P. 47



Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.