4 minute read
Bætt umferðaröryggi í Evrópu
Á heimsþinginu um umferðaröryggi sem haldið var í Stokkhólmi í febrúar var lögð gífurleg áhersla á að bæta umferðaröryggi og um leið alla innviði þeirra á heimsvísu á næstu árum. Ljóst er að mun meira fjármagni verður veitt nú en áður í þá þætti sem snúa almennt að umferðaröryggi. Markmið ráðstefnunnar var að miðla þekkingu og ræða leiðir til að auka umferðaröryggi á heimsvísu, meðal annars á grunni heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna. Á þinginu var fjallað um reynslu og innleiðingu Svía og nokkurra annarra ríkja á stefnu um núllsýn (e. Vision Zero) í umferðaröryggi. Núllsýn felst í að stefna skuli að því að engin banaslys eða alvarleg slys verði í umferðinni í náinni framtíð. Mikilvægt væri að viðurkenna ekki að banaslys í umferðinni geti verið viðunandi ástand og miða opinberar áætlanir, aðgerðir, fræðslu og eftirlit við núllsýn. Frá því að stefnan var innleidd í Svíþjóð árið 1997 hefur tekist að draga úr umferðarslysum um helming. Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, sótti heimsþingið í Stokkhólmi um umferðaröryggi en það sóttu 80 samgönguráðherrar víðs vegar að úr heiminum en auk þeirra stjórnendur og fulltrúar alþjóðastofnana og félagasamtaka og aðilar frá atvinnulífinu, þ.á m. bifreiðaframleiðendum og fjárfestingarfyrirtækjum. Alls tóku um 1.700 manns þátt í ráðstefnunni frá 140 löndum. Fjögur ungmenni sóttu ráðstefnuna Fjögur íslensk ungmenni sátu ráðstefnuna en yfirskrift hennar útleggst á íslensku „Hingað og ekki lengra“. Yfirskriftin vísar til þeirrar kröfu ungmenna um allan heim að stjórnvöld og samfélag taki höndum saman um að fækka alvarlegum slysum og dauðaslysum í umferðinni. Á ráðstefnunni hafa um 200 ungmenni frá 75 löndum hvaðanæva úr heiminum sagt frá reynslu sinni og baráttumálum. Staðan væri mjög ólík eftir heimshlutum en á heimsvísu látast 500 börn á dag í umferðarslysum. Þátttakendur voru sammála um mikilvægi þess að ungmenni væru þátttakendur í stefnumótun og ákvarðanatöku í umferðaröryggismálum og að ungt fólk yrði að vera þar í forystu. Á þinginu var kunngert að Evrópski fjárfestingabankinn, EIP, væri genginn til samstarfs við þrjú félaga-samtök sem leiða vegamatsáætlanir (RAP) sem hluta af alþjóðlegu átaki til að fækka verulega dauðsföllum og alvarlegum slysum á heimsvísu fyrir árið 2030. EIB og Evrópska vegamatsáætlunin (EuroRAP), alþjóðlega vegamatsáætlunin (iRAP) og umferðaröryggisstofnunin (RSF) ætla að taka höndum saman og styðja sérstaklega fjárfestingar í uppbyggingu á bættum og öruggari vegum.
Allir munu leggjast á eitt að ná settum markmiðum Ferry Smith, stjórnarformaður EuroRap, sagði eftir undirritunina að samstarfið væri gríðarlega ánægjulegt og stórt skref í þá átt að bæta umferðaröryggi í Evrópu og um allan heim. Í þessu felst mikil áskorun og allir munu leggjast á eitt við að ná settum markmiðum. Lilyana Pavlova, varaforseti EIB–hópsins, sagði þetta stóran dag með það að markmiði að bæta umferðaröryggi um allan heim. Mikilvægt er að geta sótt nauðsynlega ráðgjöf, þjálfun og færni til að þróa öruggari vegi og efla innviði. Á þinginu var sænskum stjórnvöldum veitt hin eftirsóttu alþjóðlegu iRAP nýsköpunarverðlaun. Alþjóðlegu vegaöryggissamtökin iRAP eru móðursamtök EuroRAP sem hefur allt frá árinu 2005 tekið út öryggi íslenskra vega. Verðlaunin eru veitt vegna frumkvæðis við hönnun og þróun 2+1 vega með víravegriði til aðgreiningar á akstursstefnum. Uppbygging 2+1 vega hefur dregið verulega úr alvarlegum framanákeyrslum og skilað helmingsfækkun í fjölda látinna og alvarlega slasaðra í Svíþjóð og mörgum öðrum löndum sem notast við þessa hönnun vega.
11 Umferðaröryggi er mikilvægasta verkefni okkar í samgöngum Í viðtali við Sigurður Ingi segir hann að Ísland sé sannanlega ofarlega á heimsvísu í umferðaröryggi. „Umferðaröryggi er mikilvægasta verkefni okkar í samgöngum og við þurfum samstillt átak hér á landi til að tileinka okkur hugarfar um núllsýn í umferðaröryggi og útrýma banaslysum og alvarlegum slysum alfarið. Með samstilltu átaki og fræðslu hefur tekist að fækka slysum á sjó síðustu ár og áratugi svo að um munar, en síðustu þrjú ár hefur ekkert banaslys orðið,“ segir hann. Skipti sköpum fyrir umferðaröryggi að aðskilja akstursstefnur Ráðherra segir að sköpum skipti fyrir umferðaröryggi að aðskilja akstursstefnur á umferðarþyngstu þjóðvegum og stofnbrautum. „Það verða mikilvægustu öryggisaðgerðir sem við ráðumst í hér á landi í seinni tíð,“ segir ráðherra. „Einnig er mikilvægt að tryggja góða fræðslu og forvarnir vegna aukinnar snjallsímanotkunar í umferðinni. Ný umferðarlög sem tóku gildi um síðustu áramót taka harðar á notkun snjallsíma og heimildir til sekta voru hækkaðar,“ segir Sigurður Ingi. Samhliða heimsþinginu átti Sigurður Ingi Jóhannsson tvíhliða fundi með Knut Arild Hareide, samgönguráðherra Noregs, annars vegar og með Benny Engelbrecht, samgönguráðherra Danmerkur, hins vegar. Fjölmörg mál voru á meðal umræðuefna á fundum Sigurðar Inga með kollegum sínum, en þeirra á meðal var reynsla Norðmanna og Dana af samvinnuverkefnum í samgönguframkvæmdum og nýleg löggjöf í Noregi á sviði leigubifreiða. Norrænir ráðherrar ræða aukið samstarf Ráðherrarnir ræddu einnig undirbúning á ráðherrafundi og málþingi norrænna samgöngu- og orkumálaráðherra um sjálfbærar samgöngur sem haldinn verður í Kaupmannahöfn í byrjun maí. Þar ætla ráðherrar frá öllum Norðurlöndunum að ræða aukið samstarf og leiðir til efla sjálfbærar samgöngur, orkuskipti í samgöngum, fjölbreytta samgöngumáta og möguleika upplýsingagátt um almenningssamgöngukerfi. Þjóðirnar hafa ýmist ýtt úr vör slíkri gátt eða eru að undirbúa slíkt, eins og raunin er hér á landi í takt við nýja heildarstefnu um almenningssamgöngur milli byggða. Mjög góð þátttaka var á ráðstefnunni og var hún sótt af 80 samgönguráðherrum ýmissa landa. Sænskum stjórnvöldum var veitt hin eftirsóttu alþjóðlegu iRAP nýsköpunarverðlaun.
