2 minute read
Skattaívilnanir bíla
Tæpir 28 milljarðar hafa verið veittir í skattaívilnanir vegna vistvænna bíla á árunum 2012-2022. Fyrir vikið hefur mikill árangur náðst í orkuskiptum fólksbílaflotans og er Ísland komið meðal fremstu þjóða á heimsvísu í rafbílavæðingu. Á fyrstu fimm mánuðum ársins var hlutfall vistvænna bíla í nýskráningum um 60%. Þróunin er mikilvægur liður í metnaðarfullu markmiði stjórnvalda um að Ísland nái kolefnishlutleysi og fullum orkuskiptum eigi síðar en árið 2040 og verði þá óháð jarðefnaeldsneyti fyrst ríkja. Ívilnanir skatta til kaupa á vistvænum bílum hafa á sama tíma leitt til þess að tekjur ríkissjóðs af skattlagningu ökutækja og eldsneytis hafa dregist verulega saman og munu að öllu óbreyttu halda áfram að lækka. Sú þróun skýrist ekki aðeins af fjölgun vistvænna bifreiða heldur einnig af því að hefðbundnir bílar verða sífellt sparneytnari en skattlagning ökutækja hefur frá árinu 2011 að stórum hluta miðað við losun koltvísýrings (CO2). Auk 27,5 milljarða eftirgjafar vegna kaupa á vistvænum bílum bera slíkir bílar í fæstum tilvikum vörugjald við innflutning líkt og bílar sem ganga eingöngu fyrir eldsneyti og greiða lágmark bifreiðagjalds. Þá greiða eigendur hreinorkubifreiða eðli málsins samkvæmt engin vörugjöld af orkunotkun.
Nú háttar málum þannig hins vegar í dag að verð á rafbílum gæti hækkað um allt að eina og hálfa milljón á næstu mánuðum þegar fjöldakvóti fyrir skattaívilnanir stjórnvalda klárast. Miðað við núverandi sölu á rafbílum gæti kvótinn klárast í síðasta lagi eftir þrjá mánuði.
Umferðin í nýliðnum júní er sú mesta sem mælst hefur yfir 16 lykilteljara Vegagerðarinnar en hún reyndist vera tæpum 6% meiri en í sama mánuði á síðasta ári og rétt rúmum 2% yfir gamla metinu frá 2019. Útlit er fyrir að umferðin sé að ná fyrri styrk eftir bakslag vegna Covid-19 árin 2020 og 2021 af því er fram kemur í tölum frá Vegagerðinni.
Hlutfallslega jókst umferðin mest á Austurlandi eða tæp 35% en minnst jókst umferðin við og í kringum höfuðborgarsvæðið eða um 1,4%. Það sem af er ári hefur umferðin nú aukist um 3,6%. Mest hefur uppsöfnuð umferð aukist um mælisnið á Austurlandi en minnst um mælisnið á og í grennd við höfuðborgarsvæðið en þar mælist ennþá tæplega 1% samdráttur.
Frá áramótum hefur umferð aukist hlutfallslega mest á miðvikudögum en mánudagar mælast með um hálft prósenta samdrátt. Mest er ekið á föstudögum og minnst á laugardögum.
Vegagerðin
Stefnir í að umferðin í ár verði jafnmikil og metárið 2018
