Domowa klinika

Choć możemy nie zdawać sobie z tego sprawy, zdrowe dziąsła dodają nam urody. Ale to też bezpieczniejsze serce, stawy, układ nerwowy.

TEKST ANNA SKOCZEŃ

Delikatnie różowe, twarde i spoiste podkreślają biel zębów, są też dla nich niezawodnym rusztowaniem. Możemy bez obaw uśmiechać się i śmiać, a także cieszyć podniebienie smakiem twardych pokarmów. Jednak nie zawsze stać nas na taki luksus. Coraz więcej osób ma zapalenie dziąseł, paradontozę, kieszonki dziąsłowe. Ból, obrzęk i krwawienie tkanek wokół zębów, odsłonięte korzenie to sygnały, że trzeba jak najszybciej zadbać o zdrowie dziąseł. Pamiętajmy, że te same bakterie, które szkodzą dziąsłom, mogą zaatakować np. układ krążenia. Podstawą jest wizyta u stomatologa i usunięcie nalotu oraz kamienia. Przy okazji upewnijmy się, czy wiemy, jak szczotkować i nitkować zęby, by jak najmniej drobnoustrojów gromadziło się na szkliwie. To w gabinecie. A poza nim? Bardzo pomogą naturalne kuracje i odpowiednio zmieniona dieta.

Sposoby na problemy z dziąsłami

Najlepsze płukanki

to te o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym. Królową wśród ziół o takich właściwościach jest szałwia. Tuż za nią plasuje się tymianek. Aby wydobyć z nich jak najwięcej cennych składników, stosuje się wyciągi ziołowe i napary. Bazą płukanki może też być ocet jabłkowy – pod warunkiem, że wiemy jak go stosować.

Nalewka z tymianku Pachnące listki są skarbnicą antybakteryjnego tymolu i przeciwzapalnych flawonoidów. 50 g (ok. 20 łyżek stołowych) suszonego ziela zalewamy 1/2 l czystej wódki 40-proc., szczelnie zakręcamy naczynie i odstawiamy na 24 godziny. Przecedzamy, wyciskając zioła. Aby przygotować płukankę, rozcieńczamy nalewkę wodą w proporcji 1:2 – np. na 2 łyżki nalewki bierzemy 4 łyżki wody. Stosujemy 2 razy w tygodniu.

Ziółko w paście Do mycia zębów używajmy pasty, która oprócz fluoru zawiera ekstrakt z tymianku.

Winko jeżynowe Kłujące krzaczki to bogate źródło zwalczającego bakterie kwasu galusowego. Są w nich też przeciwzapalne triterpeny. Sporą garść liści i niedojrzałych owoców zalewamy butelką czerwonego wytrawnego wina. Odstawiamy do ciemnego, chłodnego miejsca na 10 dni. Po upływie tego czasu stosujemy do płukania ust, bierzemy łyk i trzymamy w ustach nawet 5 minut.

Płukanka z szałwii Podgrzewamy 100 ml (mniej niż połowę szklanki) wody. Gdy zacznie się gotować, szybko gasimy ogień i wrzucamy 2 łyżeczki suszonych liści szałwii. Mieszamy, przykrywamy spodeczkiem i odstawiamy na 10 minut. Płuczemy gardło letnim roztworem wiele razy w ciągu dnia. Najlepiej robić to po umyciu i wynitkowaniu zębów. Płukanka z octu jabłkowego Kwas octowy i jabłkowy pomagają w walce z patogenami w jamie ustnej, kamieniem nazębnym, nieświeżym oddechem. Nie wolno jednak z nimi przesadzać, w nadmiarze mogą podrażniać śluzówkę i zwiększać nadwrażliwość zębów. Łyżeczkę ekologicznego octu jabłkowego rozpuszczamy w szklance wody. Płuczemy jamę ustną octowym rozworem 1‒2 razy w tygodniu.

Szałwia

Zioła w torebkach do zaparzania. Każda torebka zawiera 1,2 g wysuszonych i rozdrobnionych liści szałwii (Salvia officinalis). 30 torebek

Herbatki ziołowe i owocowe. Ich picie to świetny sposób, by zadziałać od środka i dostarczyć dziąsłom składników zwiększających odporność na choroby. Taką pożądaną substancją jest witamina C, w którą szczególnie zasobne są owoce dzikiej róży, jarzębiny, głogu, a także liście czarnej porzeczki. Warto popijać też rumianek, zawiera uodparniające flawonoidy i kumaryny, a także przeciwbakteryjny chamazulen.

Witaminowa superherbatka według przepisu o. Andrzeja Klimuszko. Odmierzamy po 50 g: suszonych owoców róży, jarzębiny, głogu, liści porzeczki czarnej, pokrzywy, mięty pieprzowej, korzeni mniszka lekarskiego, ziela krwawnika, kłączy tataraku i dokładnie mieszamy ze sobą wszystkie zioła. Nabieramy kopiastą łyżkę i zalewamy szklanką wrzątku, przykrywamy spodeczkiem i odstawiamy na 3 godziny, przecedzamy i lekko podgrzewamy. Pijemy 3 razy dziennie po szklance, 30 minut po posiłku.

Napar z rumianku. 2 łyżeczki suszonych koszyczków zalewamy 1/2 l gorącej wody i gotujemy pod przykryciem na małym ogniu minutę. Odstawiamy na 5 minut. Przecedzamy. Pijemy w 2 porcjach, np. rano i wieczorem.

Z ogródka do filiżanki Możemy

zaparzyć świeże kwiatki – łyżkę ich zalewamy szklanką gorącej wody. Po 10 minutach odcedzamy i pijemy.

(Nie)zwykła czarna. To może być dla nas miła niespodzianka – za każdym razem, gdy pijemy czarną herbatę, ma to korzystny wpływ na zdrowie naszej jamy ustnej. Zawiera ona dużo przeciwzapalnych polifenoli, a do tego fluor. Tylko jej nie słodźmy!

Rumianek

Zioła w torebkach do zaparzania. Każda torebka zawiera 1,5 g wysuszonego i rozdrobnionego kwiatu rumianku pospolitego (Matricaria chamomilla). Rumianek pozytywnie wpływa na organizm, wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. 30 torebek

Pionowo

od góry w dół – to właściwy kierunek szczotkowania.

Dobre nawyki w łazience

Uwaga! Zaczynamy od niktowania. Takie są najnowsze zalecenia stomatologów. Urywamy ok. 50 cm nici, nawijamy na palce wskazujące i napinamy za pomocą kciuków – tak by długość nitki skróciła się do kilku centymetrów. Wprowadzamy nić między zęby i przesuwamy od góry w dół po powierzchniach stycznych. Następnie myjemy zęby średnio twardą szczoteczką przez co najmniej 2 minuty. Na koniec stosujemy płyn przeciwzapalny do płukania jamy ustnej.

Ważna dieta

Również to, co jemy, ma ogromny wpływ na zdrowie naszych dziąseł. Oto dobre wybory: Awokado zawiera wzmacniające miejscową odporność i gojące tkanki kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Żółty ser, jajka to pokaźna dawka witaminy B12, która zmniejsza kieszonki dziąsłowe. Warzywa strączkowe to kwas foliowy leczący stany zapalne i przeciwdziałający krwawieniu dziąseł.

pytamy eksperta

MGR FARM. JOANNA NACZYŃSKA Co pomoże przy paradontozie?

Zielone

warzywa to witamina K, która zapobiega krwawieniu dziąseł.

Aby zmniejszyć krwawienia dziąseł i stan zapalny przyzębia oraz złagodzić objawy paradontozy, warto wybierać pasty do mycia zębów z dodatkiem wyciągów z ziół m.in. z rumianku, kłącza pięciornika, szałwii lekarskiej o działaniu przeciwzapalnym i ściągającym. Dobrze sprawdzą się też pasty zawierające dodatek olejków, które ograniczają rozwój bakterii. Pomocniczo można sięgnąć po płyn do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną o działaniu antyseptycznym. Używamy go przez 15 dni, a po tym czasie można kontynuować stosowanie płynu przeznaczonego do codziennej higieny jamy ustnej. Duże znaczenie ma też dobór szczoteczki, która powinna zapewnić dokładne czyszczenie wszystkich powierzchni zębów. Bardzo miękka może nie zapewnić odpowiedniego czyszczenia, lepiej sprawdzi się ta o średniej grubości lub nowoczesna, bezpieczna dla szkliwa szczoteczka soniczna.