Veeteeltvlees juli 2014

JA A RG A N G 13

NR. 7

J ULI 2014

I N D I T N U M M ER

BE DR I JF S R E P O RTA G E

SPEC IA L A N G U S

V LEESV E E VAKDAG

Jan Staal zoekt normale kalveren die goed doorgroeien

Het oudste en grootste rundvleesras in de wereld

Voorkeurspositie voor vleesvee b캐 natuurbegrazing

VV07_Cover.indd 2

24-06-14 13:39

VV07_p02.indd 2

25-06-14 15:18

I NHOUD

RUBRIEKEN

3 4 17 28 30 31

Van de redactie Vleestelex Uit de dierenartspraktijk Voer voor vleesboer Agenda Anders bekeken R E P O R TA G E S

12 Belfurn Angus profileert zich midden in het witblauw en West-Vlaams rood veelandschap 14 Melanie Broers en Gerard Bonduel gaan voor de kortste weg naar eeuwige roem in witblauw 18 Jan Staal werkt in zeven generaties naar een blonde d’Aquitaineveestapel met gemiddeld 85 punten 24 Raf De Laet verkocht drie jaar geleden zijn Belgisch witblauwe veestapel en ging aan de slag met piemonteses FOKKERIJ

6 In het angusras, het oudste en grootste vleesras ter wereld, reguleert het stamboek zeer minimaal 10 Angusfokwaarden gericht op geboorteverloop, groei en karkaskwaliteit 26 Georges Van Laere, in de serie over de witblauwcommissie MANAGEMENT

20 Met als het thema ‘Gezonde dieren, gezonde winsten’ passeerde een brede waaier aan onderwerpen de revue op de Nederlandse Vleesvee Vakdag KEURINGEN

23 St.-Lievens-Houtem

Jan Staal: ’De eerste koe waar ik mee fokte, was 1,35 groot, nu is dat 1,60’ 18

Reageren op dit editorial kan via een brief aan de redactie, via e-mail (guy.nantier@crv4all.com) of via het discussieplatform veeteeltforum.nl (topic ‘vleeskeuring’).

Guy Nantier Begrip voor overheveling vleeskeuring

V

eel aandacht de laatste dagen in Nederland en België voor de invulling van het Europese landbouwbeleid (GLB) vanaf 2015. Terecht: het GLB bepaalt voor een deel het directe inkomen van de vleesveehouders. En niet onbelangrijk: het nieuwe GLB bepaalt ook de nieuwe omgeving waarbinnen de veehouderij het inkomen zal moeten halen, zoals de vergroeningseisen.

Deze verhoogde aandacht voor het GLB sneeuwde echter een ander nieuwsfeit in Nederland onder: de vleeskeuring. Die keuring gaat van het bedrijfsleven opnieuw naar de overheid. Het is het gevolg van de recente fraudeschandalen waarbij paardenvlees werd ingemengd in rundergehakt en van de uitkomst van het daaropvolgend onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Deze laatste toonde aan dat de zelfregulering door het bedrijfsleven onvoldoende borg stond voor de voedselveiligheid.

Fokkerij Special angusras

6

Angusfokkers kennen grote fokvrijheid, maar ook een grote verantwoordelijkheid.

De vleeskeuring wordt dus opnieuw een opdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), zoals deze in België is neergelegd bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). De werking van het FAVV toont aan dat een overheidsdienst niet per definitie slecht werk aflevert en ook efficiënt kan zijn. Al is het opletten geblazen voor de kosten. Niemand zit te wachten op hoge of extra kosten. Aan de andere kant: de reden om tien jaar terug de keuring in Nederland van overheid naar bedrijfsleven over te dragen was het terugdringen van de kosten. Dat heeft als neveneffect geleid tot rotte appels in de mand.

Er is geen middenweg: de consument moet het vlees kunnen vertrouwen. Van riek tot vork. Een ‘beetje’ voedselveiligheid bestaat niet en kan gewoon niet.

Anders heeft het ‘boer zijn’ onder het nieuwe GLB totaal geen zin.

Economie Vleesvee Vakdag

20

Ruud Bakker, directeur VVK: ‘Veehouders hebben de dieren, keurslagers de klanten.’

V E E T E E LT V L E E S

VV07_Inhoud.indd 3

J U L I

2 0 1 4

txt m

3

26-06-14 17:16

V L E E S T E L E X

Halfjaarlijkse fokwaardeschatting levert nieuwe piemontesetoppers op De oogst aan nieuwe fokstieren in het piemonteseras is heel bijzonder. Met Salmur en Samurai komen twee absolute toppers bovendrijven.

Occitanozoon Salmur is met een vleesindex van 139 de nieuwe nummer één in het ras. Er werden voor 144 kalvingen op 73 bedrijven geen problemen voor geboortegemak geregistreerd. Salmur is niet te gebruiken op de Zaino- en Lotusbloedlijn. Zijn secondanten zijn twee generatiegenoten. Sabino (v. Pampero) en Sivori (v. Pampero) komen respectievelijk op plaats twee en drie te staan. Een rijke, vleesproductiegerichte oogst.

Met een fokkerij-index van 134 punten is Samurai (v. Ottmar) de nieuwe nummer drie onder alle fokstieren. Zijn nakome-

Salmur (v. Occitano)

Samurai (v. Ottmar)

lingen worden zeer vlot geboren, bezitten een fijn bot en zijn mooi bespierd.

Samurai is niet te gebruiken op de dochters van Quaker, Ottmar en Orto. Op

plaats één en twee in de rangschikking van fokstieren handhaven zich respectievelijk de ‘oudjes’ Regalo en Ragu, twee Natalezonen.

Tabel 1 – Piemontese-indexen

naam stier

vader

m.vader

fokkerij-index

vleesindex

bespiering

groei

geboortegemak

afkalfgemak

Rebus Rex Ribelle Rio Sabino Salmur Salomon Saloon Samurai Sarco Sceicco Serio Sigmund Sivori Spartaco Stop

Natale Nodo Nobel Palazzo Pampero Occitano Naso Ostu Ottmar Paride Playboy Occitano Ottmar Pampero Otello Olmo

Icaro Frisby Genepi Idolo Icaro Manager Ispanico Furbo Latte Brasil Iride Billy Brasil Lio Input Icaro

129 127 122 122 130 132 131 129 134 131 120 127 129 124 126 129

123 125 128 127 138 139 123 118 134 121 126 126 107 137 124 134

115 115 128 115 121 115 118 117 123 116 112 110 119 111 113 119

112 116 105 105 119 124 125 119 112 119 115 124 111 121 113 107

104 107 115 122 126 129 93 87 117 92 117 108 68 135 109 127

122 114 98 108 103 108 117 120 118 124 98 111 135 96 116 114

gebruik v dd v v of dd v of dd v of dd f f v of dd f v v of dd f v v of dd dd

v = vleesproductie f = productie vervangingsvee dd= dubbeldoel

Achtste genetisch defect in witblauw Het laboratorium van professor Michel Georges aan de Universiteit van Luik heeft een achtste genetisch defect ontdekt als gevolg van een mutatie op het gen SNAPC4. De mutatie veroorzaakt embryonale sterfte en werd gevalideerd in het veld met de medewerking van talrijke veehouders.

Indien een stier en een koe die beide heterozygoot zijn voor de mutatie (dus slechts één enkele kopie van het defect bezitten) met elkaar worden gepaard, bestaat er 25 procent kans op een homozygoot embryo (dubbele kopie van de

4

VV07_Telex.indd 4

V E E T E E LT V L E E S

JULI

mutatie) dat voortijdig afsterft. Het genetisch defect zou een frequentie in de populatie hebben van ongeveer 10 procent. Op gemiddeld 200 embryo’s afkomstig van een dragerstier zullen er daardoor vijf homozygote embryo’s zijn die tussen zes weken en vier maanden afsterven. Het economisch verlies van een voortijdig afgestorven embryo wordt geschat tussen 105 euro (zes weken) en 300 euro (vier maanden).

Op het laboratorium van Michel Georges is een test ontwikkeld waarmee dragers kunnen worden opgespoord. De ki-

SNAPC4 veroorzaakt embryonale sterfte

stations laten hun stieren onderzoeken.

Een lijstje met actuele stierennamen zal wellicht beschikbaar komen tegen de landbouwbeurs van Libramont.

2014

24-06-14 10:52

Vera Dua, voorzitter Bond Beter Leefmilieu:

‘De valkuil is dat winst aan eco-efficiëntie wordt tenietgedaan door verdere groei’ B OE R

E N

T U IN D E R ,

JU N I

2 0 1 4

Blonde Bellicimo goed voor excellentscore Bellicimo (v. Ultra) van de Roodheuvel bv uit Toldijk kreeg tijdens het afgelopen inspectieseizoen 90 punten voor algemeen voorkomen. Op onderdelen scoort de ze-

ven jaar oude koe van Dick Ruessink 92 punten voor ontwikkeling, 90 punten voor rastype, 88 punten voor bespiering en 88 punten voor beenwerk. Twee vaar-

zen kregen de maximumscore van 89 punten: Garfield (v. Barbes) van Ed en Marjan Neerincx uit Elst en Gerbera (v. Theodule) van Roel Wiekeman uit Ruinen.

Juniveiling sluit campagne 2013-2014 van Lanaud positief af Op de juniveiling van het centrale opfokstation voor het limousinras in het Franse Lanaud vonden alle stieren in aanbieding een nieuwe eigenaar. Een verkoopresultaat van honderd procent voor de 43 RJ-stieren tegen een gemiddelde prijs van 5135 euro.

De topprijs van 15.200 euro ging naar Isidor (v. Fikret), gefokt door maatschap Chauveau uit Douillet Le Joly (72). Isidor is van het mixte type en realiseerde een dagelijkse groei tijdens de controleperiode van 1,9 kg. De stier bezit een index IMOCR van 131 punten, de hoogste IMOCR-index ooit gerealiseerd op het opfokstation. De hoge index is een weerspiegeling van zijn uitzonderlijke exterieur in lengte, breedte van het bekken en brede en lange broekbespiering. In fokwaarden uitgedrukt bezit de stier 120 punten voor groei, 117 punten voor bespiering en 122 voor skeletontwikkeling.

De juniveiling sloot de opfokcampagne 2013-2014 af. Het centrale opfokstation realiseerde voor de 465 opgefokte stieren een verkoopresultaat van 95 procent, tegen 94 procent voor de vorige campagne. De veilingprijzen 2013-2014 lagen met 4504

Topprijs van 15.200 euro voor Isidor (v. Fikret )

euro rond het gemiddelde. 33 stieren uit de campagne 20132014 vertrokken richting buitenland.

Vietnam gaat voor Belgisch-witblauwras Op 24 juni ondertekende een Vietnamese delegatie uit Lam Dong een intentieakkoord met het bestuur van de provincie Oost-Vlaanderen tot samenwerking op het vlak van veeteelt.

In een eerste fase zal worden gewerkt aan het algemeen management van rundveeteeltbedrijven in Lam Dong. De faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent is hierbij de nauwst betrokken partner. In een tweede fase is er de ambitie Witblauw gaat worden ingezet op lokale koeienrassen

om het Belgisch-witblauwras via kruising met lokale koeienrassen te introduceren in Vietnam. Ook in dit project wordt uitgegaan van een win-winsituatie aan beide kanten met mogelijkheden voor Vlaamse kenniscentra en bedrijven.

De provincie Oost-Vlaanderen onderhoudt sinds 2011 nauwe contacten met de Vietnamese provincie Lam Dong. Ze is er actief in een breed partnerschap met het Vlaamse bedrijfsleven en de kennis- en onderzoekscentra (UGent, ILVO, Proefcentrum voor Sierteelt, Proefcentrum voor groententeelt, HoGent).

V E E T E E LT V L E E S

VV07_Telex.indd 5

J U L I

2 0 1 4

5

24-06-14 10:52

S P E CI AL AN GUS

Vleesvee is er in allerlei maten en kleuren. De honneurs in de jaarl캐kse special rond een specifiek vleesras z캐n dit jaar voor het oudste en in aantal grootste vleesras ter wereld: het aberdeen-angusras.

10

12

De aberdeen-angusfokker캐 in kengetallen

6

Belfurn Angus, een Belgisch angusbedr캐f

V EV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 009

VV07_HoofdAngus.indd 6

26-06-14 16:27

In het oudste en grootste vleesras ter wereld, het aberdeen-angusras, reguleert de stamboekorganisatie zeer minimaal

Bakermat van fokvrijheid Angusfokkers kennen een grote individuele fokvrijheid. Maar ook een grote individuele verantwoordelijkheid. Een ultraliberaal vleesras waarin het stamboek enkel maar faciliteert. tekst Guy Nantier

N

a Frankrijk bezit in Europa het Verenigd Koninkrijk de grootste vleesveestapel. De gitzwarte aberdeenangusdieren zijn er prominent in het landschap aanwezig. Het angusras is het oudste gedomesticeerde vleesveeras ter wereld. ‘Wellicht,’ nuanceert angusstamboekdirecteur Ron Mc Hattie op het administratief kantoor in het Schotse plaatsje Perth, ‘maar mocht het ras niet het oudste zijn, dan zijn we toch wel het grootste ras qua aantallen.’

Mc Hattie verhaalt dat het aberdeen-angusras geselecteerd werd in de achttiende eeuw uit twee lokale runderrassen in het noordoosten van Schotland. De zogenaamde ‘doddies’ uit Angus en de ‘humlies’ uit Aberdeen. ‘Twee lokale, bontgekleurde rassen. Beide hoornloos, zoals uit de geschiedkundige geschriften blijkt.

Kruisen en terugkruisen heeft geleid tot wat we nu kennen en omschrijven als een natuurlijk, authentiek, raszuiver en duurzaam vleesras.’

Het angusstamboek werd in 1862 opgericht. Mc Hattie haalt een geschrift uit een vitrinekast in zijn kantoor. Het is letterlijk het eerste stamboek en hij wijst op het dier dat met nummer één werd ingeschreven. ‘Old Jock 126 is het eerste dier in het stamboek. De stier met het uniforme zwarte haarkleed werd gefokt door Hugh Watson uit Keillor in 1842.

Old Jock is de officiële stamvader van het hedendaagse angusras.’

Een ander dier dat volgens Mc Hattie een belangrijke plaats heeft in de geschiedenis van het ras is Old Granny. ‘De koe, eveneens gefokt door Watson, werd 35 jaar oud en heeft 29 kalveren gegeven, waarvan er elf in het stamboek werden geregistreerd. Zij werd door de bliksem gedood. Een groot percentage van de huidige angusveestapel wereldwijd voert terug op Old Jock en Old Granny.’

Over het ‘van nature’ hoornloos zijn is Mc Hattie wel heel nadrukkelijk. ‘Het is puur natuur en niet ingefokt, zoals in veel andere runderrassen. Beeldjes van hoornloze dieren uit de prehistorie van de graafschappen Abderdeen en Angus zijn er het bewijs van.’

Vrij van Durhambloed Minder stellig is de directeur wanneer het gaat over de afwezigheid van shorthorn- of durhambloed in het ras. Mc Hattie: ‘Honderd procent zeker zijn we niet. Op oude schilderijen met angusvee treffen we soms witte dieren op de achtergrond. Maar het is vrijwel zeker dat bij de opstart van het stamboek de pioniers van het ras, zoals Hugh Watson, William Fullerton, McCombie en anderen, nooit inmenging van het witgekleurde ras geduld zouden hebben om hun uniform zwarte vee te verbeteren.’

Het angusstamboek in het Verenigd Koninkrijk telt 2300 actieve fokkers. Jaarlijks worden ongeveer 28.000 dieren in de registers opgenomen. Het stamboek is sinds zijn oprichting gesloten. Dat is vandaag de dag nog altijd zo, ondanks dat de EU-regelgeving verplicht om met

een raszuiver stamboek en een hulpstamboek te werken. Mc Hattie: ‘Om van het hulpstamboek in het raszuiver stamboek te raken gaan er zes generaties over. Er wordt dan ook weinig gebruikgemaakt van het hulpregister. Vorig jaar werden er slechts twintig dieren in opgenomen.’

De stamboekregistratie in het angusras blijkt heel simpel: wanneer vader en moeder in het stamboek zijn geregistreerd, is de nakomeling gelijk ook stamboekwaardig. Er is geen fysieke controle op een rasstandaard. Men kent twee kleurvarianten: de zwarte variant (black angus), zo’n 97 procent van de populatie, en de rode variant (red angus), goed voor 3 procent van de dieren. ‘Alle zwarte dieren bezitten de roodfactor,’ aldus de directeur, ‘maar de meeste fokkers registreren de rode dieren gewoonweg niet. Verder is er geen verschil tussen beide kleurslagen.’

Dikbillen worden geschrapt Er blijkt binnen het ras ook geen algemeen fokdoel te bestaan (zie ook pag. 1011). Daarvoor zijn de marktomstandigheden en de veehouderijsystemen te verschillend, volgens Mc Hattie. ‘Het is dus onzinnig fokrichtlijnen uit te vaardigen. Het is aan de fokkers zelf om een fokdoel in termen van prestatie en exterieur te bepalen, alsook de selectiedruk.’

De enige regel die het stamboek kent, betreft de dikbilfactor die in homozygote vorm niet gewenst is. De dikbilfactor is dezelfde mutatie op dezelfde plaats Nt821 van het myostatinegen als in het

Nederlandse angusfokkers kunnen terugvallen op Nederlands stamboek In Nederland werd in 2012 het Nederlands Aberdeen Angus Stamboek opgericht. Het stamboek faciliteert de leden van de vereniging bij het houden van het ras in Nederland en Vlaanderen. De organisatie helpt bij de registratie van aberdeen-angusdieren, verzorgt stamboekinspecties en adviseert met betrekking tot het fokdoel van het aberdeen-angusrunderras.

Voor meer info en contact: www.angus-stamboek.nl

VEV E TEVEEETELETTEEVLETLLV ETEL SEJ A E OSN KUJTA UOLL BI 1E 2/R 02 1 2 24 0 00 09 9

VV07_HoofdAngus.indd 7

7

26-06-14 16:27

S P E CI AL AN GUS

Negentig jaar raszuivere angusfokkerij Op het Netherton-angusfokbedrijf van de familie Mc Laren te Netherton wordt al negentig jaar lang gefokt met de gitzwarte angussen. Het bedrijf – vrij van bvd, ibr en para-tbc – telt 45 fokkoeien en evenveel ontvangsters. De veestapel telt in totaal 200 dieren, van jong tot oud.

De Mc Larens werden meermaals bekroond met de titel ‘Fokker van het jaar’. De fokkerijbenaming Netherton vindt men al decennia in de namen van veel kampioenen op de shows. ‘Op de 112 shows waaraan wij in de jaren negentig deelnamen, behaalden we niet minder dan 75 kampioenstitels in het vrouwelijk vee’, vertelt niet zonder enige fierheid William Mc Laren junior (42).

Ook in ki-stierencatalogi wereldwijd vindt men genetica van het bedrijf terug.

Fokmateriaal in diverse vormen (vaars, koe, stier of embryo) is eveneens geregeld te vinden in fokveilingcatalogi.

‘Op ons bedrijf werd onder andere Netherton Figo geboren. Figo is de eerste angusstier die op een veilingverkoop een bedrag van 40.000 euro achter zijn naam mocht schrijven’, vertelt Mc Laren. Voor een vaarskalf van 7 à 12 maanden moet een gegadigde een prijs van 3500 tot 6000 euro rekenen, aldus de fokker. Een koe gaat gemiddeld voor 10.000 euro weg. Embryo’s kosten gemiddeld 600 euro met vijftig procent drachtgarantie.

Op basis van de fokwaarden behoort het Netherhon-fokvee tot de top 5 procent

Wiliam jr. en William sr. Mc Laren

van het angusras. William Mc Laren: ‘Onze fokaccenten liggen op functionaliteit – vruchtbaarheid, melkgifte en beenwerk – op de lengte in de dieren voor veel entrecote en dunne-lendevlees en op een breed bekken voor vlotte kalvingen.’

Inteelt wordt bij paringen niet geschuwd. Een combinatie van halfbroers met halfzusters is zelfs bijna standaard op het bedrijf. ‘Wij spreken hier over inteelt als een paring niet goed uitpakt vanwege bijvoorbeeld dode of misvormde kalveren.’

William, die de vierde generatie op het bedrijf is, weet van aanpakken. Zijn smartphone met foto’s van het fokvee is nooit uit de hand. Ook is hij een grote fan van Facebook als pr-tool. ‘Volgende week komen Pakistanen op bezoek. Zij hebben het bedrijf ontdekt via onze Facebook-pagina.’

Embryo’s van deze vierjarige Netherton Karama K574 vonden al afzet in meer dan zestien landen

8

V E E T E E LT V L E E S

VV07_HoofdAngus.indd 8

JULI

Belgisch-witblauwras. Het is in het ras binnengeslopen via twee geïmporteerde angusbloedlijnen uit Canada: Darlene Cruz en Nightingale Defiance. Elf procent van de dieren is vermoedelijk drager of heterozygoot. Als uit een test blijkt dat een dier drager is, wordt dit vermeld op de stamboekpapieren. ‘Als een dier homozygoot is voor de dikbilfactor, wordt het uit het stamboek geschrapt.’

Met 410 pond of 510 euro per keizersnede in Schotland reguleert de aanwezigheid van het dikbilgen zichzelf.

Voor het overige beperkt het stamboek zich tot het bijhouden van de stamboomgegevens en het uitvoeren van steekproeven op afstamming. Is er controle op defecten bij de dieren?

De directeur kijkt verwonderd. ‘Wij hebben momenteel geen defecten.

Mulefoot of niet gekloven klauwen en andere defecten zijn historisch.

Die hebben de veehouders er zelf uitgeselecteerd. Dat heeft het stamboek niet hoeven opleggen. Wij proberen zo min mogelijk te reguleren.’

DNA-merkbescherming Ondanks het grote aantal dieren wereldwijd en de nauwe genenpool, is genotypering in het ras nog niet zover als in de melkveerassen. In de Verenigde Staten beschikken de angusfokkers wel al over een ‘commerciële’ DNA-test. Deze genoomtest geeft de ‘te verwachten fokwaarden’ weer voor kenmerken als geboortegemak, groei, melkgifte, scrotumomtrek, volwassen gewicht en diverse karkaskenmerken.

‘Het betreffen DNA-tests van commerciële partijen’, geeft Mc Hattie aan. ‘De eerste resultaten van die Amerikaanse genoomfokwaardeschatting stemden niet overeen met de fokwaarden waarover we nu beschikken. Wij faciliteren daarom onderzoek naar een ander rekenmodel dat beter aansluiting biedt.’

Faciliteren. Dat is het credo van het Britse stamboek. Vanaf juni 2014 heeft de organisatie een primeur in het Verenigd Koninkrijk: ‘brand protection’ of merkbescherming via DNA. Met een earnotch aangebracht bij elk anguskalf komt weefsel (DNA) beschikbaar voor afstammingscontrole, genotypering én traceerbaarheid. ‘Dat laatste moet het ras als merknaam in de winkelschappen beschermen’, aldus Mc Hattie. l

2014

26-06-14 16:28

Van raszuiver naar kruising op Lindertis Farms De Lindertis Farms te Over Ascreavie is een bijzonder geval. De eerste generatie op het gesloten vleesveebedrijf startte met raszuivere angusdieren. De tweede generatie zette deze traditie voort. Toen met Alisdair Lindertis de derde generatie aan het roer van het bedrijf kwam, werd de switch gemaakt naar angus-charolaiskruisingen. Alisdair Lindertis (56): ‘Het charolaisras was in de jaren tachtig echt een hype in het Verenigd Koninkrijk. Door inkruising kon meer vlees geproduceerd worden, vooral met het oog op de export naar onder andere Griekenland en Spanje.’

Uit het verdere relaas blijkt dat deze kruising na verloop van tijd problemen opleverde bij de afkalvingen, wat de duurzaamheid van het vee in het gedrang bracht. Er werd daarom een nieuwe koerswijziging ingezet met het inkruisen met het simmentalras. Alisdair Lindertis: ‘Het ras stond garant voor vlotte kalvingen en voor duurzaamheid.

We gingen van een levensproductie van zes kalveren per koe naar acht kalveren per koe, zodat er meer ruimte ontstond om dieren af te mesten.’

Toen zoon Tom Lindertis (29) mee in het bedrijf kwam – het bedrijf was inmiddels gegroeid naar 175 zoogkoeien op 121 hectare weiland – werd andermaal een nieuwe richting ingeslagen. Tom Lindertis: ‘De inmiddels raszuiver gefokte simmentaldieren worden nu gekruist met angus.

Het angusras levert een plus in vruchtbaarheid dankzij een vijf dagen kortere draagtijd dan bij de simmentalers. Er is met het angus ook een plus in handzaamheid gerealiseerd en in conversie van het gras op de minderwaardige graspercelen.

Een angus kan 100 kilogram groeien enkel op basis van vers gras. En niet te vergeten: voor kruisingen met minimaal 50 procent angusbloed krijgen we hier een bonus van 12 eurocent per kilogram.’

Op het bedrijf zijn momenteel vijf dekstieren die getest zijn op vruchtbaarheid, aan het werk: drie raszuivere simmentalers en twee angusstieren. Tom: ‘De angusstieren dekken de vaarzen. De nakomelingen worden afgemest hetzij als os op 380 kilogram geslacht gewicht op 1821 maanden, hetzij als jong vrouwelijk op 350 kilogram op 18-21 maanden.

De koeien worden gedekt door de sim-

Tom en Alisdair Lindertis

mentalstieren. De mannelijke nakomelingen worden afgemest als stier op 350360 kilogram op 12-15 maanden. De voor vervanging niet in aanmerking komende vrouwelijke kalveren gaan eveneens het afmesthok in en worden afgezet op 330350 kilogram op 18-21 maanden.’ De raszuivere dieren leveren 4,38 euro per kilo geslacht op, de kruislingen 4,50 euro plus 12 eurocent bonus.

Wat de vleeskwaliteit betreft, ziet Tom geen enkel probleem. ‘Wij beleveren de supermarkten. De supermarktconsument is gewend aan vlees uit kruisingen. Wij hoeven daarom niet te werken volgens een rasstandaard.’

VEV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 0 0 9

VV07_HoofdAngus.indd 9

9

26-06-14 16:28

S P E CI AL AN GUS

Angusfokwaarden gericht op geboorteverloop, groei en karkaskwaliteit

Prestatiegerichte fokcijfers Stamboomgegevens, vastgestelde gewichten op verschillende leeftijden en scangegevens van de vleeskwaliteit op levende dieren vormen de hoekstenen van de veeverbetering in het angusras.

Lineaire exterieurbeoordeling is onbestaand. Stamboekdirecteur Ron Mc Hattie: ‘De ideale angus bestaat niet.’ tekst Guy Nantier

I

n het angusras worden de fokwaarden (EBV’s) berekend door één centrale organisatie, het Agricultural Business Research Institute (ABRI) aan de universiteit New England te Amidale (Australië).

ABRI telt meer dan 80 wetenschappelijke onderzoekers en bezit een expertise van meer dan 40 jaar in het berekenen van fokwaarden voor verschillende runderrassen, maar ook voor verschillende diersoorten.

‘Het is niet belangrijk waar de fokwaarden worden berekend’, zegt Ron Mc Hattie, algemeen directeur van het Britse angusstamboek. ‘Wat wel belangrijk is, is

10

VV07_Angus2.indd 10

V E E T E E LT V L E E S

JULI

dat er bekwame, competente wetenschappers mee aan de slag zijn en dat er voldoende rekencapaciteit aanwezig is.’

Veehouderij vraagt cijfers De pedigreegegevens worden in de Australische database bijgehouden door het Britse stamboek. De prestatiegegevens, zoals de gewichten op verschillende leeftijden en de scanresultaten voor vleeskwaliteit, worden gecentraliseerd door het stamboek en na controle doorgestuurd naar ABRI. Ron Mc Hattie: ‘De stroom aan gegevens coördineren en controleren is de opdracht van het stamboek.

Het wegen zelf is een zaak van de fokkers.

De fokkers kennen de spelregels. Bij afwijkende waarden binnen een bepaalde range gaan wij ter plaatse voor controle.

Wij moeten geen politieagent spelen, bedriegers worden snel door hun collega’s ontmaskerd.’

Het scannen van de vleeskwaliteit op levende dieren en de meting van de scrotumomtrek gebeurt eveneens op vraag en kosten van de fokkers en geschiedt door een onafhankelijke organisatie. Slachtgegevens lopen bij het stamboek binnen via de slachthuizen. Ondanks dat participeren aan het programma serieuze meerkosten voor de fokker inhouden, doet zo’n negentig procent van de bijna 2300 stamboekleden actief mee. Mc Hattie: ‘Fokkers weten en beseffen dat cijfers in de moderne veehouderij belangrijk zijn.’

Het verwerken van de ruwe veldgegevens tot fokwaarden geschiedt in het Australische berekeningssysteem, dat de naam Breedplan meekreeg. De fokwaarde voor een kenmerk wordt weergegeven in de eenheid van meting. Het genetisch effect bij de nakomelingen is de helft van de waarde. ‘Belangrijk is te weten dat de fok-

2014

26-06-14 16:39

Ron Mc Hattie: ‘Het is niet belangrijk waar fokwaarden worden berekend’

waarden van een koe of een stier voor een gegeven kenmerk verschillen van land tot land en dat deze dus niet één op één kunnen worden overgenomen’, legt de stamboekdirecteur uit. ‘De gemiddelde fokwaarde per kenmerk wordt daarom bijkomend per land gepubliceerd.’ De publicatiedrempel verschilt eveneens van land tot land. Voor stamboekstieren bijvoorbeeld geldt in het Verenigd Koninkrijk een publicatiedrempel van minimaal 70 procent betrouwbaarheid op minstens één kenmerk.

Ruime portfolio fokwaarden De angusfokkers en -veehouders wereldwijd beschikken over de volgende, gemeenschappelijke fokwaardeschattingen: – Geboorteverloop (procentueel): fokwaarde gebaseerd op geboorteverloopscore van 1 (gemakkelijk) tot 5 (keizersnede), geboortegewicht en drachtduur.

Het is de beste voorspeller voor het geboortegemak van de nakomelingen van een stier (CE % dir) bij vaarzen en het afkalfgemak van de vaarzen (CE % dtrs) op twee jaar ouderdom.

– Drachtduur (dagen): fokwaarde gebaseerd op de tijd tussen inseminatie en geboorte.

– Geboortegewicht: fokwaarde op basis van gewogen gewicht, gecorrigeerd voor de leeftijd van de moeder.

– Groei (kg) op 200, 400 en 600 dagen – Gewicht volwassen koe (kg): fokwaarde gebaseerd op het gewicht van de moeder wanneer het kalf 200 dagen oud is, gestandaardiseerd naar een leeftijd van 500 dagen.

– Melkproductie (kg): voor stieren geeft de fokwaarde de te verwachten melkproductie van de dochters weer. Voor vrouwelijke dieren geeft de fokwaarde de ‘eigen’ melkproductie aan.

– Scrotumomtrek (cm): gemeten op dag 300 tot dag 700, gestandaardiseerd naar een leeftijd van 400 dagen. De fokwaarde heeft een kleine negatieve correlatie met de leeftijd van geslachtsrijpheid bij vrouwelijke nakomelingen. Hoe hoger de waarde, hoe jonger de dieren geslachtsrijp zijn en hoe vroeger zij dus kunnen afkalven.

– Karkasgewicht (kg): gebaseerd op het gewogen karkasgewicht in het slachthuis en gestandaardiseerd naar een leeftijd van 650 dagen – Entrecote (cm2): gebaseerd op de ultrasone vleesmeting ter hoogte van de 12e/13e rib op een levend dier en in het slachthuis, gestandaardiseerd voor een karkasgewicht van 300 kilo. Hoe hoger de fokwaarde, hoe meer bespiering.

– Vetbedekking (mm): gebaseerd op de ultrasone meting op een levend dier van het onderhuidsvet en meting in het slachthuis, gestandaardiseerd naar een karkasgewicht van 300 kilogram.

– Vleesopbrengst (procentueel): gebaseerd op een genetisch verschil in uitsnijrendement tussen dieren voor een standaardkarkas van 300 kilogram. Hoe hoger de waarde, hoe meer vleesopbrengst.

CRV ook in angusras actief

In de VS is Dark Night momenteel de meestgebruikte kruisingsstier vanwege goede groei en beste karkaskwaliteit

CRV heeft in de Verenigde Staten, naast een fokprogramma voor holstein en jersey, ook een fokprogramma voor het angusras. Het sperma wordt vooral gebruikt op het ondereind van de melkveestapels, zoals Belgisch witblauw in Nederland en Vlaanderen voor gebruikskruising gangbaar is. Binnen het fokprogramma is de karkaskwaliteit het belangrijkste fokdoel. Geboortegewicht is geen issue. In het angusras worden de kalfjes altijd klein en licht geboren.

In het angusfokprogramma werkt CRV USA nauw samen met CRV Lagoa in Brazilië.

– Intramusculair vet (procentueel): gebaseerd op een genetisch verschil in het percentage intramusculair vet ter hoogte van de 12e of 13e rib voor een standaardkarkas van 300 kilogram. Hoe hoger de waarde, hoe meer het vlees ‘doorregen’ is.

Landspecifieke fokwaarden ‘Naast de gemeenschappelijke fokwaarden zijn er ook landspecifieke indexen of samengestelde fokwaarden’, vult Mc Hattie aan. ‘Voor de Britse fokkers betreft het een gebruikskruisingsindex of Terminal index en een fokkerij-index of Self Replacing index.’ De gebruikskruisingsindex voor het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld geeft de genetische meerwaarde weer in Britse ponden tussen nakomelingen die in de Engelse markt worden afgezet op een levend gewicht van 550-580 kilogram (280-300 kg karkasgewicht) op ongeveer een leeftijd van 16 maanden. De index wordt samengesteld op basis van de ingewogen fokwaarden groei, karkasgewicht en -kwaliteit en geboortegemak. ‘De inwegingsfactoren zijn specifiek landelijk’, aldus Mc Hattie.

De fokkerij-index rangschikt de stieren voor hun genetisch potentieel om vervangingsvee te produceren, terwijl de mannelijke nakomelingen worden afgemest en in de markt gezet op een leeftijd van 18 maanden aan een karkasgewicht van 330 kilogram karkas. In de index worden geboortegemak, moedereigenschappen en slachtgegevens van stieren, afgemest op een grasrantsoen en krachtvoer, meegenomen. Ook hier gelden specifieke landelijke inwegingsfactoren.

Vrijheid in type Alle fokwaarden kunnen via een webapplicatie uit de App Store of uit Google Play geraadpleegd worden op een smartphone. De stier- en koefokwaarden vormen de basis voor een stieradviesprogramma dat eveneens de inteeltcoëfficiënt van de nakomeling weergeeft.

Een lineaire exterieurbeoordeling bestaat niet in het angusras. Er worden dan ook geen fokwaarden berekend voor exterieurkenmerken. Ron Mc Hattie: ‘Er is geen true type of ideale angus. Daarvoor zijn de veehouderijsystemen en marktomstandigheden wereldwijd te verschillend.

Wat voor het ene land geldt, geldt niet voor het andere. Iedere angusfokker benut maximaal de variatie die het ras biedt volgens de eigen inzichten. Als je “zaken op de lange termijn” wilt (blijven) doen, kun je maar beter je verantwoordelijkheid opnemen. Er heerst totale fokvrijheid binnen het angusras.’ l

V E E T E E LT V L E E S

VV07_Angus2.indd 11

J U L I

2 0 1 4

11

26-06-14 16:39

S P E CI AL AN GUS

Angusdieren kalven gemakkelijk af, zijn hoornloos en niet agressief

Belfurn Angus profileert zich te midden van witblauw en West-Vlaams rood

Buiten platgetreden paden Met zijn black-angusvee is Patrick Vanderhaeghe een vreemde eend in het Vlaamse vleesveegebeuren. De vleesgrossier kan de vraag van slagers en horecabedrijven naar ‘de smaak met karakter’ van het angusvlees nauwelijks aan. En dus gaat het van hobby naar professioneel vee houden. tekst Guy Nantier

H

et West-Vlaamse weidelandschap wordt door de band genomen gesierd met holsteinmelkkoeien enerzijds en Belgisch witblauw en West-Vlaams rood vleesvee anderzijds. Dat is niet het geval in Veurne. De oprit naar de Belfurn Angus-hoeve laat niets aan de verbeelding over. In de weide grenzend aan de oprit grazen pikzwarte black-anguskoeien met hun kalveren, vertederend en mooi. Een ‘British’ sfeerplaatje.

Naast de Engelstalige benaming ‘Belfurn Angus’ op het welkomstbord aan de hoe-

12

ve verraadt ook het binnenplein met statige Range Rovers de voorkeur van veehouder Patrick Vanderhaeghe (54) voor typische elementen uit de Britse cultuur.

‘Het virus voor het angusras heb ik nochtans opgedaan in Argentinië’, vertelt hij.

‘Op mijn zeventiende had ik de buik vol van school. Via connecties die mijn vader had als vleesgrossier en -importeur van onder andere Argentijns vlees, ben ik voor een jaar naar Argentinië getrokken.

Daar ben ik in contact gekomen met de angusveehouderij. Het was liefde op het

eerste zicht, niet in het minst vanwege de vele mooie vleeskwaliteiten die het ras van nature heeft: mals vlees met intramusculair vet dat smaak met karakter geeft.’

De smaakbeleving van de jonge WestVlaming was niet de enige trigger. Ook de makkelijke wijze van veehouden sprak hem aan. Verhaeghe: ‘Angusdieren kalven gemakkelijk af, zijn hoornloos en zijn niet agressief, ondanks dat het kuddedieren zijn. Je mag ze alleen nooit isoleren. En de moederdieren zijn zeer zorgzaam voor hun kalf. De voeding is het gemakkelijkst van het gemakkelijkst: gras. Een ras easy to keep.’

Angusstoofpotje op zijn Vlaams Het heeft echter nog tot 2007 geduurd voordat de West-Vlaming, die inmiddels de handel van zijn vader had overgenomen, zelf met angusvee aan de slag ging.

Verhaeghe verhaalt: ‘Ik ging in die tijd al meer dan twintig jaar naar Schotland om te jagen, onder andere op het landgoed Ballindalloch. Dat is het domein waar Sir

V EV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 009

VV07_AngusBedrijf.indd 12

26-06-14 15:16

Patrick Vanderhaeghe Vleesgrossier Patrick Vanderhaeghe bouwt zijn hobbyfokkerij met angusvee professioneel uit. De vraag is groot, de afzet verzekerd.

Veurne

Activiteiten: Ras: Aantal kalvingen:

vleesimporteur, -grossier en vleesveehouder abderdeen angus 100

George Macpherson in het midden van de achttiende eeuw mede gestalte gaf aan de angusfokkerij. Het domein herbergt dus een van de oudste koefamilies van het ras. Ik kocht er in 2007 twintig koeien én een stier voor de hobby. Nu staat de teller hier op 260 stuks, van klein tot groot. Ik wil het professioneel aanpakken. Er is markt voor.’

Het bedrijf waar de Veurnse angussen nu gedijen, is het ouderlijk landbouwbedrijf van de echtgenote. ‘Mijn schoonouders hielden Belgische witblauwen zoals eenieder hier in de streek. Zij waren over mijn aankoop dan ook niet te spreken.

Tot ze het vlees geproefd hadden. Stoof-

vlees op Vlaamse wijze. Ze waren meteen enthousiast.’

Het vlees van het angusvee – reformekoeien en ossen – vermarkt Vanderhaeghe via zijn vleesgrossierbedrijf naar slagers en horeca-ondernemingen. Hij kan de vraag nauwelijks bijhouden. ‘Als je één minpunt in het ras moet benoemen, dan is het de slachtrijpe leeftijd van de ossen’, geeft Vanderhaeghe aan. ‘Afmesten op een rantsoen van gras, zonder mais, aangevuld met maximum vijf tot zes kilogram krachtvoer, vormt geen probleem. De optimale smaak verkrijg je echter pas bij een leeftijd van 30 maanden. En dat is vrij laat.’ De reformekoeien van gemiddeld acht tot negen jaar oud op Belfurn leveren volgens de veehouder nog een betere smaak na vier tot vijf maanden afmesten. ‘Maar het vlees van de koeien is wel minder mals.’

Bijzondere wijze van rekenen De reformekoeien leveren geslacht 380400 kilogram karkasgewicht op, niet ontvet of getrimd. De ossen produceren zo’n 440 kilogram karkasgewicht. ‘Ja, dat is vijftig kilogram per teelbal minder dan bij stieren,’ grapt Vanderhaeghe, ‘maar de kwaliteit van de ossen ligt heel dicht bij die van reformekoeien. En die topkwaliteit op je bord is eigenlijk al wat telt. Het cachet “lokaal geproduceerd”, ja dat helpt alleen maar een klein beetje.’

Momenteel experimenteert Vanderhaeghe ook met het maken van een Belfurn Angus-topkwaliteithamburger.

Op het bedrijf maken vier geïmporteerde Britse angusstamboekdekstieren de dienst uit. Vrouwelijk angusvee is geslachtsrijp vanaf zo’n 15 maanden. Van-

derhaege: ‘Een afkalving op een leeftijd van twee jaar is goed haalbaar en heeft geen enkele negatieve invloed op de uitgroei van het dier. Wij angusfokkers op het vasteland rekenen zo: afkalven op een leeftijd van twee jaar geeft op het leven van een koe die twaalf jaar oud is een verschil van tien kalveren. Want elke nakomeling van die ene – in eerste generatie, tweede generatie, derde generatie et cetera – geeft een extra kalf.’

In Brits stamboek De kalveren worden geboren tijdens de stalperiode. Zij worden gespeend op een leeftijd van zeven tot acht maanden. Tot de leeftijd van drie maanden krijgen zij ook een kalverkorrel bijgevoerd. Het jongvee krijgt naast grasproducten een jongveekorrel en extra mineralen. ‘Mineralen zijn voor alle diercategorieën nodig. De likemmers worden van jong tot oud intensief benut.’

Binnenkort laat de veehouder zijn aanwas opnemen in het Britse stamboek. ‘Ik registreer nu wel al alles om inteelt te voorkomen. Ik ben daar heel kien op. Daarnaast fok ik op vruchtbaarheid en lengte in de dieren. Raszuiverheid vind ik belangrijk om continuïteit in kwaliteit te hebben en ook om exportdoeleinden. Recent heb ik veertig fokdieren verkocht naar Polen.’

Dat de veehouder met zijn angusvee in het hol van de ‘blauwe leeuw’ huist, weet hij als geen ander. ’Ja, de veeboeren hier hebben bij wijze van spreken gezworen bij witblauw. Toen ik ons bedrijfsbord had geplaatst, was het al na één dag verdwenen. Maar och, iedereen doet wat hij denkt te moeten doen. Ik ga mijn eigen weg.’ l

Afmesten op een rantsoen van gras en krachtvoer, zonder mais, is bij angus geen probleem

VEV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 0 0 9

VV07_AngusBedrijf.indd 13

13

26-06-14 15:16

B E D R I J F S R E P O RTA G E

Melanie Broers en Gerard Bonduel gaan voor de kortste weg naar roem

Melanie Broers en Gerard Bonduel Op fokbedrijf Les Amandiers is in vier jaar tijd uit sommige moederlijnen al de derde generatie kalveMoelingen ren geboren.

Activiteit: Ras: Aantal kalvingen: Aantal hectare:

M

nucleusfokkerij Belgisch witblauw 10 tot 15 5 ha gras

oelingen of Mouland, route de Visé of Wizetsesteenweg, huisnummer 264 of 13? Wie het Belgisch-witblauwfokbedrijf Les Amandiers wenst op te zoeken, moet een beetje wakker zijn en van meerdere markten – of liever gezegd – talen thuis zijn. Want het gps-systeem blijkt niet onfeilbaar te zijn op weg naar dit fokbedrijf op het tweelandenpunt Nederland-België.

Les Amandiers – wat voorheen het welbekende fokbedrijf ‘de Mouland’ van Henri Broers placht te zijn – is nu de thuisbasis van dochter Melanie Broers (32) en haar echtgenoot Gerard Bonduel (45).

‘Mijn vader heeft een nieuwe locatie voor zijn fokkerij gevonden in de buurt van Thimister, waar mijn broer een melkveebedrijf uitbaat’, verhaalt Mela-

Supersnelle generatiewissels Moelingen was lange tijd de thuisbasis voor de fokkerij ‘de Mouland’. Sinds 2010 is er een nieuwe fokkerij in de steigers gezet onder de naam ‘Les Amandiers’. Het echtpaar BroersBonduel gaat voor het beste van het beste via snelle wissels. tekst Guy Nantier

nie Broers in het kort. ‘Het 150 stuks tellende veekoppel is mee verkast. Mijn man en ik hebben de bedrijfsgebouwen – opgericht op de grondvesten van een monnikenboerderij uit de 17e eeuw – en de vijf hectaren weiland in 2010 overgenomen en zijn een nieuwe fokkerij gestart onder de naam Les Amandiers.’

Uitwisseling met de Somme De opstart van de nieuwe fokkerij geschiedde wel met de ouderlijke genetica ‘de Mouland’. ‘Wij hebben volgens onze eigen inzichten twee koeien uitgeselecteerd, gespoeld en de embryo’s ingeplant op draagsters om op te starten’, aldus Broers.

Die twee stamkoeien blijken Romina de Mouland (Fulgurant x Fausto) en haar

dochter Beluga de Mouland (Germinal x Fulgurant) te zijn. ‘Beide dieren zijn breed in de voorhand met veel lengte en een ronde rib in de cilindrische body en barstensvol vleeskwaliteiten in de achterhand.’ Beluga kreeg van de stamboekinspecteur 88,3 punten voor eindbeoordeling met op onderdelen 80 punten voor schofthoogte, 89,7 punten voor bespiering, 84 punten voor type, 88 punten voor beenwerk en 85 punten voor algemeen voorkomen.

Beluga is de moeder van de jonge ki-stier Brigadier de Somme (v. Prospere), die momenteel bij ki BBCI gestald staat. Een suffix met de Somme? ‘Ja, wij onderhouden een intensieve uitwisseling van genetica met Michel Lievens uit Vezin. Wij delen dezelfde passie.’

De huidige fokkern: Bonzai (v. Prospere), Sultane (v. Satyre), Chiquita (v. Prospere), Célébrité (v. Panache) en Elisa (v. Orme)

14

V EV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 009

VV07_LesAmandiers.indd 14

26-06-14 16:44

Door die passie belandde ook de 89 puntenkoe Samantha de Somme (v. Nocturne de Somme) in Moelingen. Samantha is de halfzus van ki-stier Obus de Somme (v. Elan SF) via Libellule de Somme (v.

Lasso) en de halfzus van de jonge ki-stier Prospere de Somme (v. Ajusté).

Waardering in showring Melanie Broers en Gerard Bonduel staan bij menig Belgische fokker gekend als fanatieke keuringsdeelnemers. Als Waalse fokkers. ‘Omdat het bedrijf in Vlaanderen ligt op de taalgrens met Wallonië, genieten we van enkele faciliteiten. Zo mogen we zelf uitmaken of we aansluiten bij de Vlaamse of Waalse veeverbeteringsorganisatie’, vertelt Melanie Broers.

‘We hebben geopteerd om ons lid te maken in Wallonië, waardoor we op provinciaal niveau deelnemen aan de Luikse keuring te Hollogne en in het Waalse deelnamequotum meegaan voor wat de nationale keuringen betreft.’

Op lokaal vlak behaalde Les Amandiers in 2012 te Hollogne vijf maal rubriekswinst en wist het bedrijf huiswaarts te keren met drie kampioenstitels. In 2013 ging het fokbedrijf in herhaling en zette vijf maal rubriekswinst neer en behaalde twee kampioenstitels. Op de nationale te Doornik scoorde het bedrijf met Diva de Somme (v. Panache) een tweede plaats, geklopt door de latere vaarzenkampioene Zwartje van het Negenbonder. In Libramont behaalde het bedrijf bij de gekalfde vaarzen een eerste prijs met Sultane de Centfontaine (v. Satyre) en bij de jonge vaarzen een derde plek met Cachemire de Somme (v. Libéral ).

Met de eigengefokte Doushka des Amandiers, een dochter van de eerder genoemde Samantha de Somme, werd bij Doushka (v. Joker), 1b Brussel 2013

Diva (v. Panache), kampioene Hollogne 2013 en 1b Doornik 2013

de jonge vaarzen een tweede plaats behaald te Brussel. Melanie Broers: ‘Onze fokkerij is nog jong. De hoogste podiumplekken met eigengefokte dieren komen er vast nog wel aan. Maar onze visie vind je nu al wel terug in de keuze van de aangekochte dieren die de basis vormen van onze nucleus. En dat blijkt ook gewaardeerd te worden in de showring.’

Veel vragen stellen Om die weg naar de eeuwige roem heel kort te houden, opteren ze ten huize Les Amandiers voor heel snelle generatiewissels. ‘Wij hebben uit sommige moederlijnen al de derde generatie aan de grond en dit in grofweg vier jaar fokkerij’, vertelt Gerard Bonduel. ‘Kijk, ik beoordeel een kalf al bij de geboorte als het

aan de takel ondersteboven hangt. Is het beter dan de moeder, dan gaat de moeder onmiddellijk weg naar andere fokkers. Wij houden hier enkel het beste van het beste over.’ Gerard Bonduel geeft aan niet meer dieren te kunnen houden door de beperkte omvang van het bedrijf en het dagelijks werk buitenshuis.

Melanie Broers is ook marketingmedewerker bij een privaat bedrijf en marketingverantwoordelijke bij ki BBCI. Gerard Bonduel is mede-eigenaar en mede-beheerder van dezelfde ki BBCI. Door deze werkzaamheden komt Gerard op veel fokbedrijven. ‘Daar steek ik door vragen te stellen veel op qua management. Zo heb ik geleerd dat melk en hooi niet geschikt zijn voor een kalf tot speenleeftijd.

Melk en stro zijn dat daarentegen wel.’

‘Ik zie ook dat veehouders veel te veel eiwit geven aan hun kalveren en juist te weinig aan de moederdieren’, somt Gerard op. ‘Zo heb ik ook geleerd dat zeealgen in de leeftijd van drie tot tien maanden goed zijn voor de vertering en de skeletvorming. Dat geef ik dus, ook al is het spul niet goedkoop. Maar als je van iets houdt, reken je niet. Organisch selenium voor de kalving en bètacaroteen na de kalving verstrekken zijn ook zulke essentiële dingen.’

Gerard Bonduel zegt dat hij ook voor het stiergebruik zijn ogen open houdt tijdens een bedrijfsbezoek. ‘Ja, ik gebruik ook stieren van andere ki-stations die in mijn visie passen. Zo heb ik gesekst sperma van Adajio gebruikt. Ik wil geen half werk verrichten, ik wil gewoon naar de top en wel heel snel.’ l

VEV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 0 0 9

VV07_LesAmandiers.indd 15

15

26-06-14 16:44

SELECTIEVE VOERBAK VOOR KALVEREN

Bezoek onze website!

• import – export Jourdain stalinrichting, La Buvette drinkbakken • Behandelboxen Ponge • Snelle service en scherpe prijs • Alles leverbaar uit grote voorraad www.laborim.be

Vraag vrijblijvend info: hannelore@laborim.be 0032/473 93 80 13

BVBA

LABORIM

STALINRICHTING - TUBULAIRE BOVIN - BARN EQUIPMENT

16

VV07_p16.indd 16

V E E T E E LT V L E E S

JULI

• ACTUELE BERICHTEN • AGENDA • VLEESPRIJZEN • DISCUSSIEPLATFORM www.veeteeltvlees.nl of www.veeteeltvlees.be

2014

26-06-14 08:45

U I T

D E

D I E R E N A RT S P R A K T I J K R E N É

B E M E R S

Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven John Campe, Piet De Meuter en René Bemers maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.

Laag kopergehalte in het bloed van jonge dieren

Jongvee met blokvoetjes E

en drietal weken geleden belde een van onze klanten met een vraag over zijn kalveren. Zijn kalveren groeiden niet zoals andere jaren en de jonge dieren waren ook wat stijver in de beweging.

De veehouder had zelf op internet gezocht en daar gevonden dat kopergebrek precies de symptomen beschreef die hij zag bij zijn kalveren. Dit bedrijf was namelijk al bekend met krappe seleniumgehalten en aangezien we daar al in hadden gestuurd, leek het mij zinvol om hier toch wat nader onderzoek te doen.

Tijdens de visite controleerde ik samen met de veehouder het jongvee en wat opviel was met name de verdikking boven de kogels, zogenaamde blokvoetjes. Nadat de dieren in de kraal waren gedreven, heb ik van enkele dieren bloed getapt om zo het koper- en seleniumgehalte te bepalen.

Erg opvallend in de uitslag was het lage kopergehalte bij de kalveren. Gelukkig waren de kopergehalten bij de koeien wel op peil. Verder bleek het selenium ook nog aan de lage kant te zijn ondanks de bemesting met een seleniumhoudende kunstmest in het voorjaar.

Dit koppel runderen loopt op zandgrond en daar komen tekorten sneller voor en dus blijft het verstrekken van mineralen erg belangrijk. Ook het nemen van grondmonsters om zo de bemesting gericht te kunnen sturen kan voor vleesveehouders dus erg zinvol zijn. Hierdoor worden gezondheidsproblemen en mogelijk uitval van vee voorkomen.

De encyclopedie kopertekort Koper (Cu) is een tweewaardig element en is belangrijk voor een goede gezondheid. Koper is onder meer nodig voor de ijzeropname, de bloedvorming, het haarkleed en de botten. Maar zowel een tekort als een overmaat aan koper kunnen klachten veroorzaken.

Bij een kopertekort zijn de symptomen een dof haarkleed met een zogenaamde ‘koperbril’, een slechte groei, ‘blokvoetjes’, een gedaalde eetlust, diarree, botontkalking en zelfs bloedarmoede. Bij overmaat aan koper zijn de symptomen: diarree, geelzucht (leverfalen), bloedwateren en zelfs sterfte.

De beschikbaarheid van koper uit vers gras is lager bij

hogere ruweiwitgehalten. Ook de aanwezigheid van zwavel, molybdeen en ijzer kunnen de opname van koper negatief beïnvloeden. De tekorten worden vaak het eerst bij de jongere dieren opgemerkt, omdat die voor de lichaamsopbouw een hogere behoefte hebben. Verstrekking van krachtvoer en eventuele mineralenmengsels die naar behoefte zijn samengesteld, kunnen veel leed voorkomen.

De lever is het opslagorgaan voor koper. Een leverbiopt geeft de koperstatus het beste weer. Indien uit deze biopten al een verlaagde koperstatus volgt, kan de bloedspiegel nog prima zijn. Het nemen van biopten en de analyse in laboratoria brengen echter meer kosten met zich mee en daarom wordt in de praktijk gekozen voor een veel eenvoudiger te nemen bloedmonster.

Begrazing in veenweidegebieden en in nattere natuurgebieden verhoogt het risico op het ontstaan van kopertekort.

V E E T E E LT V L E E S

VV07_DAP.indd 17

J U L I

2 0 1 4

17

26-06-14 16:41

B E D R I J F S R E P O RTA G E

Jan Staal werkt in zeven generaties naar een veestapel met gemiddeld 85,9 punten

Puur door fokkerij Jan Staal Met een gemiddelde exterieurscore van bijna 86 punten scoort de veestapel van Jan Staal fors boven het landelijk gemiddelde.

Ras: Aantal stuks: Hoogtemaat: Exterieurscore:

Ruinen

blonde d’Aquitaine 21 1,60 m gemiddeld 85,9 gemiddeld

Met een score van 85,9 punten zit de veestapel boven het landelijk gemiddelde

18

V EV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 009

VV07_Staal.indd 18

24-06-14 10:54

Tijdens de jongste COT-veiling was zijn stier Ingmar de topper van de veiling. Blonde d’Aquitainefokker Jan Staal zag de met 87 punten ingeboekte stier voor 4900 euro vertrekken naar Duitsland. Een nadere kennismaking met de bakermat van deze stier. tekst Tijmen van Zessen

D

e akkers rond het Drentse Ruinen zijn nat. Het zijn de laatste dagen van mei en de jonge mais- en aardappelplantjes staan met hun voeten in het water.

Blonde d’Aquitainefokker Jan Staal (62) moet zijn gras nog maaien. Maar van het natte weer – er viel op sommige plekken in enkele dagen net zo veel neerslag als normaal in een hele maand – wordt hij niet zenuwachtig. ‘Ik heb met maaien geen haast, op dit moment is het zo nat dat ik er simpelweg ook niet aan kan beginnen’, zegt Jan met opvallend veel rust in zijn stem.

Het gaat de veehouder niet om een snelle hergroei van zijn grasland, hij let vooral op de eigenschappen van het ruwvoer.

Want ruwvoer moet vooral ruw zijn; dat stimuleert de werking van de pens. ‘Hoe harder de keutel, des te beter het voer’, zegt Staal op ferme toon. Hij maalt er niet om als er een witte stoppel overblijft nadat zijn balen gras van het land zijn. ‘Te laat maaien kan niet, te vroeg wel.’

De goot is nooit leeg Een zo droog mogelijke en grove kuil zijn belangrijk voor Jan Staal. Zijn menukaart bevat naast gras geen andere ruwvoederproducten. Daarmee krijgt het jongvee de kans een goed skelet te ontwikkelen.

‘Voor jongvee is het zaak om de pens zo snel mogelijk te ontwikkelen. Ze mogen daarom onbeperkt ruwvoer opnemen, de goot is bij ons nooit leeg’, stelt Staal.

De fokker streeft naar grote koeien: het vlees moet toch érgens hangen? Hij is daarom soepel in het accepteren van restvoer als dat de ruwvoeropname stimuleert. Eventuele voerresten veegt hij als strooisel onder de koeien.

Jan Staal is in zijn dagelijks leven dierenarts, de veehouderij doet hij ernaast. Als dierenarts weet Staal als geen ander hoe belangrijk de mineralenvoorziening is.

Omdat het grasland van de vleesveehouder geen mest krijgt, is hij extra zorgvuldig in het zeker stellen van de opname aan mineralen. Hij verstrekt niet minder dan honderd gram mineralen per dier per dag. ‘Die mineralen meng ik met gewelde pulp, dan weet ik zeker dat het vee

het binnenkrijgt. In een liksteen heb ik geen vertrouwen.’

Veilingtopper naar Duitsland Het streven naar grote koeien krijgt ook gestalte in het fokdoel van Staal. Al is dat de laatste jaren ook wel enigszins bijgedraaid; Staal kijkt inmiddels ook naar de fijnheid van bot: ‘Dat wil zeggen dat ik op zoek ben naar een zo zwaar mogelijk dier, met behoud van vleeskwaliteit en weinig slachtafval, dus weinig bot. Zonder daarin te overdrijven, anders loop ik het risico dat de koeien op enig moment hun eigen gewicht niet meer kunnen dragen.’

Onlangs was de door Staal gefokte stier BAC Ingmar de veilingtopper op de COTveiling in Laren. De stier kreeg een exterieurbeoordeling van 87 punten met een score van acht op tien voor karakter. Tijdens de opfok realiseerde de Sulkyzoon een groei-index van 106. De familie Wigger uit het Duitse Ahaus betaalde 4900 euro voor de stier. ‘Ingmar was groot, superbespierd, maar ook heel fijn en erg mak’, zegt Jan terwijl hij zijn handgeschreven stamboom bestudeert.

Het afgelopen seizoen dekte hij zijn koeien met Asterix, een stier van 91 punten en 1,72 meter hoog, die het zowel in Denemarken als in Nederland tot kampioen schopte. Jan Staal koopt bewust altijd wat oudere stieren, tussen de vier à vijf jaar oud. ‘Ik wil de nakomelingen van een stier als kalf kunnen zien. Dan ken je de voorgeschiedenis van zo’n stier en weet je of de kalveren er normaal afkomen.’

Het geboortegemak heeft volgens Staal voor een groot deel te maken met de hoogtemaat van het dier. ‘Ik ben op zoek naar stieren die normale kalveren geven maar die later wel doorgroeien.’ Staal ziet af van stieren die in Frankrijk niet hoger scoren dan 79 voor de geboorte-index.

Met een gemiddelde score van 85,9 punten voor algemeen voorkomen zit de exterieurscore van de veestapel fors boven het landelijk gemiddelde. Jan Staal kan geen andere verklaring bedenken dan het stiergebruik. ‘Sommige fokkers vinden 1700 euro voor een dekstier al te duur, dat is gewoon dom. Ik zie bedrijven die hun kalveren voor honderd euro minder moeten verkopen, simpelweg omdat er minder vlees aan de dieren zit.’

Drie euro per uur Jan Staal mest zijn dieren zelf niet af. De fokker heeft op dit moment 21 stuks vee, groot en klein. Hij ziet zijn bedrijf dan ook meer als een hobbybedrijf. Toch wil hij er geen geld bij leggen en dat is ook niet nodig. ‘Ik heb wel eens uitgerekend dat ik ongeveer twee tot drie euro per uur overhoud. Dat is niet veel, maar ik schraap er niet het laatste uit.’ Eén van de zaken waar hij bijvoorbeeld – hoe kan het ook anders als dierenarts – niet op bezuinigt, is diergezondheid. Nieuwe dieren laat hij standaard onderzoeken op para-tbc.

‘Ik weet dat er in de zoogkoeienhouderij veel para-tbc voorkomt. Ik zie dat in mijn werk regelmatig’, zegt Staal. ‘Veertien jaar geleden stak het op mijn eigen bedrijf ook de kop op. Het is een ramp als je het hebt, para helpt je mooie koeien naar de filistijnen. Met behulp van individueel mestonderzoek zijn we ervan afgekomen.

Het is wel een kwestie van volhouden.’

Jan Staal kijkt nog eens op zijn handgeschreven stamboom: ‘We fokken nu met de zevende generatie. De eerste koe waar ik mee fokte, was 1,35 meter groot, nu zitten we gemiddeld al op 1,60 meter.

Puur door fokkerij.’ l

Honderd gram mineralen per dag per dier om behoefte veilig te stellen

VEV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 0 0 9

VV07_Staal.indd 19

19

24-06-14 10:53

T H E M A B I J E E N K O M S T

Tweede Vleesvee Vakdag brengt tweehonderd man op de been

Vleesvee Vakdag. De discussieonderwerpen rond de invulling

Dijksma ruimte om 3,5 miljoen euro aan graasdierpremies uit te keren op gronden die uitgesloten zijn van de hectarepremie. Deze premie geldt voor ‘meerjarige’ dieren, waarbij Moonen zich er hard voor zal maken om alle dieren met een leeftijd van één jaar en één dag onder de definitie te laten vallen zodat ze in aanmerking komen voor de graaspremie van 160 euro per rund. ‘Daarover is het voorstel van Dijksma nu nog niet duidelijk.’

De vraag is ook nog hoeveel hectares er in totaal in aanmerking zullen komen om de graasdierpremie op aan te vragen.

‘Wat zijn precies gronden met zeer extensief agrarisch gebruik?’, vraagt Moonen zich af.

van het nieuwe GLB en rond natuurbegrazing hielden de meeste

Concurrentiepositie in gevaar

Gezonde dieren, gezonde winsten Met als thema ‘gezonde dieren, gezonde winsten’ passeerde een brede waaier aan onderwerpen de revue op de Nederlandse

aandacht vast. De visie van de Vereniging van Keurslagers over de roodvleesproductie kwam als meest opbeurende uit de hoek. tekst Alice Booij, Guy Nantier

L

TO-vakgroepvoorzitter vleesvee Leon Moonen beet het spits af op de door zo’n tweehonderd toehoorders bezochte Vleesvee Vakdag te Epe. Hij is kritisch over de uitwerking van de directe betalingen in het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) vanaf 2015. ‘Met name de bedrijven met vleesstieren leveren flink in, een hele sector binnen de vleesveekolom dreigt zo om te vallen’,

20

V E E T E E LT V L E E S

VV07_BoerderijVakdag.indd 20

JULI

geeft Moonen aan. Uiterlijk 1 augustus zal Sharon Dijksma, staatssecretaris Economische Zaken, de definitieve Nederlandse voorstellen indienen bij de Europese Commissie.

Vleesveehouders met zoogkoeien komen er relatief beter af. Zo is er 9,5 miljoen euro gereserveerd voor een ‘flatrate’ premie die per hectare uitbetaald wordt.

Daarnaast is er in de voorstellen van

Vleesstierenbedrijven gaan erop achteruit, zo weet Moonen. Met een intensieve houderij en niet vallende onder de noemer van graasdierpremie zullen de GLB-bedragen flink lager uitkomen. ‘Dat is een drama’, reageert Moonen. De 0,5 miljoen voor het ontwikkelen van marktconcepten noemt hij ‘een druppel op een gloeiende plaat’.

De kalversector moet flink inleveren met de GLB-voorstellen. Vergeleken met buitenlandse collega’s gaan de Nederlandse kalverhouders er fors op achteruit. ‘Dat is slecht voor de concurrentiepositie’, meent LTO-vakgroepvoorzitter vleeskalverhouderij Ger Koopmans. De zeven keer tien miljoen die de staatssecretaris heeft toegezegd zijn ter stimu-

2014

24-06-14 11:43

Ger Koopmans:

Nel Sangers:

Ruud Bakker:

‘De kalversector

‘Economisch denken is

‘Veehouders

moet flink inleveren

verleidelijk, maar is

hebben de dieren,

met de

daarom ecologisch

keurslagers

GLB-voorstellen’

niet bestendig’

de klanten’

lans van de verduurzaming van de sector. ‘Wij zouden het liever inzetten voor financiële compensatie.’

ten met een soberder rantsoen. Voor terreinbeheerders zou vleesvee ook een voorkeurspositie moeten krijgen. Zo leveren zij een maatschappelijke bijdrage aan een duurzaam geproduceerd stukje kwaliteitsvlees.’

Jos Bolk trad hem hierin bij, maar vindt de stelling net iets te scherp. Jos Bolk is blonde d’Aquitaineveehouder, bezit zo’n 450 stuks vee en beheert 250 hectare natuur- en recreatiegronden. Hij vermarkt via de korte keten zijn rundvlees als ‘natuurvlees’.

‘We mogen niet doorslaan en uitsluiten’, zegt Bolk. Belangrijk is dat de natuurorganisaties ook met maatschappelijke effecten rekening houden bij het realiseren van hun natuurdoelen. Als het financiële plaatje in de melkveehouderij omslaat, kan het vlug de andere kant opgaan. Natuurorganisaties moeten vanuit hun maatschappelijke verantwoordelijkheid kiezen voor continuïteit op de lange termijn en niet voor het korte geldgewin. Dan komen ze vanzelf bij een voorkeurspositie uit voor vleesvee.’

Voor Nico Altena van Natuurmonumenten – dat in Nederland zo’n 110.000 hectare natuurgrond beheert – staat de samenwerking met boeren niet ter discussie. ’Natuurbeheer is werken met de onmiddellijke omgeving. Samenwerken met boeren is daarom niet alleen logisch, maar ook efficiënt. En die boeren kunnen melk- of vleesveehouders of houders van zeldzame huisdieren zijn. Belangrijk voor onze organisatie is dat de natuurdoelen vooropstaan. De boer moet daarom ook kennis hebben van natuurbeheer. En de natuurbeheerder van landbouw.’

Voorkeurspositie vleesboeren?

Aan de hand van twee stellingen gingen natuurboeren en natuurorganisaties met elkaar in debat. De eerste stelling luidde: ‘Terreinbeherende organisaties moeten melkveehouders weren voor natuurbegrazing.’ Het achterliggende idee van de stelling was dat melkveehouders in het vooruitzicht van uitbreiding en mestafzet jacht maken op grond, onder andere voor hun jongvee. Bij openbare aanbesteding voor het beheer van natuurterreinen kunnen zij veel meer geld op tafel leggen.

Voor Sytze van der Goot uit Eelde is het vanzelfsprekend dat vleesvee de voorkeur geniet. Van der Goot houdt 450 limousindieren in een biologische bedrijfsvoering en beheert onder andere 600 hectare natuurweiden voor de organisatie Natuurmonumenten. Van der Goot: ‘Vleesvee kan veel beter uit de voe-

Ecologie voorop Ook voor Nel Sangers van Staatsbosbeheer – dat 230.000 hectare beheert waarvan 50.000 hectare in samenwerking met zo’n 5.000 melk- en vleesboeren – staan de natuurdoelen, afhankelijk van het natuurtype en bijhorend begraaspatroon, voorop. Sangers: ‘Economisch denken en aan de hoogste bieder toewijzen is verleidelijk, maar is daarom ecologisch niet bestendig.’ Het doel heiligt de middelen,

V E E T E E LT V L E E S

VV07_BoerderijVakdag.indd 21

J U L I

2 0 1 4

21

24-06-14 11:43

T H E M A B I J E E N K O M S T

aldus nog de afgevaardigde van Staatsbosbeheer. ‘Natuurbegrazing kan met geiten, schapen, paarden of runderen. Jaarrondbegrazing kan niet met melkvee.’

De tweede stelling rond het onderwerp natuurbegrazing luidde: ‘Een contract met een natuurorganisatie moet altijd grootschalig zijn.’ ‘Een verdienmodel voor het vleesveebedrijf veronderstelt voldoende hectare, geen snippers, dus ja’, aldus Sytze van der Goot. Jos Bolk is genuanceerder. ‘Eerst klein starten om wederzijds vertrouwen op te bouwen’, zegt hij. ‘Daarna moet verruiming wel degelijk mogelijk zijn.’

Nico Altena onderschrijft in dat verband het belang van vertrouwen en communicatie. ‘Vertrouwen opbouwen en communiceren werkt makkelijker met één partij dan met twintig of dertig partijen. Als je de mogelijkheid hebt om op grote schaal te werken, heb je ook meer flexibiliteit als natuurorganisatie en als boer. Als het in een bepaald jaar in een bepaald gebied eens tegenzit en je er niet terecht kunt of toegang ongewenst is door kwetsbare natuur, dan is er wat speling.’

Vaak wordt er gestart op heel voedselrijke gronden die net uit agrarische productie komen, aldus Altena. Dan is het de eerste

22

V E E T E E LT V L E E S

VV07_BoerderijVakdag.indd 22

JULI

jaren relatief eenvoudig voor de boer om hiermee bedrijfsresultaten te halen. ‘Het wordt pas spannend wanneer de voedselrijkdom uit de grond is. Dan is een schaal van 1500 hectaren voor de boer beter dan 250 hectaren.’

Nel Sangers bevestigt dat, maar breekt tegelijk ook een lans voor kleinschalige, vernieuwende natuurprojecten, zoals in de Schoorlse Duinen. In de Schoorlse Duinen brandde 100 hectare heide en bos af en wordt het herstel middels extensieve begrazing door een kudde waygudieren bevorderd. ’Er moet ruimte blijven voor vernieuwende concepten.’

De Keurslager, uw vriend Ruud Bakker, directeur van de Vereniging van Keurslagers, hield met zijn inleiding op de vakdag een erg gewaardeerde spreekbeurt bij de toehoorders. De Vereniging van Keurslagers telt zo’n 540 leden-slagers op een totaal van 1800 slagers in Nederland. De omzet bij Keurslagers is goed voor 36 procent van de totale omzet van de slagers. De omzet bij Keurslagers blijkt dit jaar zelfs 102 procent te bedragen, wat de laatste jaren niet meer is voorgekomen. Rundvleesproducten nemen hierin 20 procent marktaandeel. Uitge-

splitst geeft dit 35 procent biefstuk, 35 procent rundergehakt, zoals hamburgers, en 15 procent stoofvlees en braadvlees.

Ook het aantal klanten is met 2 procent gegroeid in 2013. Ruud Bakker besluit: ‘Wij kopen dus heel veel koeien. Zonder vleesveehouders zijn er echter over tien jaar geen slachterijen en slagers meer.

Daarom nodig ik jullie uit tot meer samenwerking om elkaars toekomst veilig te stellen.’

Er ligt bovendien ook een enorme gemeenschappelijke uitdaging op het vlak van imagovorming, volgens Bakker. ‘De retail dwingt onder druk van zijn prijzenstrategie tot ongewenste praktijken. Kunt u mij anders uitleggen hoe de retail rundergehakt voor 3,45 euro per kilo kan aanbieden?’

‘Maar die bedreiging is ook een kans,’ vervolgde Bakker. ‘Keurslagers gaan voor een onderscheidend product van kwaliteit, smaak en een kloppend, eerlijk verhaal.

Wij prediken ook een faire prijspolicy voor boer, slachter en slager. Dat kan gerealiseerd worden door een vuist te maken via regionale samenwerking tussen producenten en Keurslagers. Het geheel is sterker dan de delen. Veehouders hebben de dieren, Keurslagers de klanten.’ l

2014

24-06-14 11:43

K E U R I N G

Keuring flirt met houdbaarheidsdatum

Valse zomerstart Het aantal aanmeldingen voor de keuring te Sint-LievensHoutem zet vraagtekens bij de leefbaarheid. De rubrieken

Irena van Terbeck (v. Argan), kampioene jonge vaarzen

misten daardoor breedte, als was de kwaliteit in de kop top. tekst Guy Nantier

E

r was weinig publieke belangstelling te Sint-Lievens-Houtem voor de witblauwkeuring die traditioneel de aftrap geeft van de vele zomerkeuringen.

Met 16 dieren op 68 aanmeldingen was het voor grootinzender Frans Van der Biest uit Moorsel geen topeditie zoals vorig jaar. De fokker uit Moorsel kon slechts tweemaal een rubrieksoverwinning binnenrijven en kon deze in de eindrondes ook niet verzilveren met een kampioenstitel. Zijn kampioenskoe van 2013, Birgite van Moorsel (v. Germinal, moest het in de finale afleggen tegen Escargot van de Mespelhoeve (v. Germinal) van Patricia De Backer uit Mespelare. De drie jaar jongere Escargot showde meer breedte in de borst en vooral meer vleesexpressie in de achterhand dan de zeven en een half jaar oude Brigite.

Bij de oudere vaarzen was er eindwinst voor Granny van het Smetledehof van landbouwvennootschap De Clercq uit Smetlede. De Ormedochter had als voornaamste concurrente voor de titel Saharienne de

St. Fontaine (v. Panache), in eigendom van, jawel, Frans Van Der Biest. Maar Granny beschikte over een beter middenstuk en over een achterhand met een modernere vleesexpressie en staartinplant.

Veel hoogtemaat en breedte Irena van Terbeck, van Antoine Van den Berge uit Leeuwergem, won de jongste categorie vaarzen. De Argandochter straalde geen overdreven luxe bespiering in achterhand uit zoals opponente Infarct van de Mespelhoeve (v. Noceur). Maar de krachtige Irena bezat wel veel hoogtemaat en breedte voor haar twaalf maanden. De jonge vaars beschikte eveneens over een mooie, strakke en brede overgang tussen kop en staart en heel beste benen.

Bij de jonge stieren ging het kampioenslint naar 4556 van de Otterhoeve (v. Specimen) van Hedwig Redant uit Ottergem.

Bij de oudere stieren was de provinciale titel voor het enig aanwezige dier, Zafir van het Negenbonder (v. Adajio) van Wilfried Goeman uit Vrasene. l

Granny van het Smetledehof (v. Orme), kampioene oudere vaarzen

Escargot van de Mespelhoeve (v. Germinal), kampioene koeien

Rubriekswinnaars keuring Sint-Lievens-Houtem (kampioenen vetgedrukt)

categorie naam dier

geb.datum vader

m.vader

eigenaar, woonplaats

stieren

23-05-2013 01-04-2013 21-02-2013 07-07-2012 30-09-2013 19-05-2013 01-05-2013 13-02-2013 10-02-2013 12-10-2012 25-12-2011 11-08-2011 24-04-2011 13-11-2009 05-11-2006

Osborne Judoka Complice Obus Germinal Lasso Emigre Germinal Fascinant Calimero Germinal Feroce Lasso Davidson Opkapi

F. Van Der Biest, Moorsel M. De Cock, Opbrakel H. Redant, Ottergem W. Goemans, Vrasene P. De Backer, Mespelare R. De Keulenaer, Beveren A. Van Den Berge, Leeuwergem Lieve Blindeman, Hofstade H. De Smet, Oordegem F. Van Der Biest, Moorsel De Clercq LV, Smetlede F. Van Liedekerke, Ressegem F. Van Liedekerke, Ressegem P. De Backer, Mespelare F. Van Der Biest, Moorsel H. Redant, Ottergem H. De Smedt, Oordegem F. Van Der Biest, Moorsel

Ilias van Moorsel 6860 van Hoelmanshoeve 4556 v.d. Otterhoeve Zafir v.h. Negenbonder vrouwelijk Infarct v.d. Mespelhoeve Ivoor v.d. Meerminnen Irena van Terbeck Yndy van Moorsel Indira Saharienne de St. Fontaine Granny v.h. Smetledehof Limande de Waleffes Gloria de Cras Avernas Escargot v.d Mespelhoeve Birgite van Moorsel bedrijfsgr. stieren vaarzen koeien

Kimono Machinal Specimen Adajio Noceur Germinal Argan Orme Sheriff Panache Orme Panache Imperial Germinal Germinal

4556 van de Otterhoeve (v. Specimen), kampioen jonge stieren

Zafir van het Negenbonder (v. Adajio), kampioen stieren

V E E T E E LT V L E E S

VV07_StLievens.indd 23

J U L I

2 0 1 4

23

30-06-14 11:56

B E D R I J F S R E P O RTA G E

Raf De Laet zweert bij het Italiaanse vleesveeras

Raf De Laet Raf De Laet verkocht drie jaar geleden zijn veestapel en ging aan de slag met piemontesen.

Ras: Veestapel: Grond:

Probleemloze piemontesen Is het piemonteseras het vleesveeras van de toekomst? Volgens Tielrode

piemontesefokker Raf De Laet uit Tielrode wel. Het grote voordeel van het van oorsprong Italiaanse ras is dat de kalveren pro-

piemontese 70 stuks, waaronder 25 zoogkoeien 20 ha

bleemloos op natuurlijke wijze geboren kunnen worden. Maar dat is lang niet het enige pluspunt. tekst Hanne Vandenberghe

Het piemonteseras heeft een bepaald gen dat ervoor zorgt dat de bespiering pas na de geboorte begint aan te zetten

G

een enkele incisie te bespeuren op het bedrijf van Raf De Laet (49) in Tielrode (gem. Temse). Sinds hij in 2011 zijn veestapel omvormde van Belgisch witblauw en limousin naar piemontese is de dierenarts niet meer langsgekomen voor een keizersnede. ‘Van de laatste twaalf kalveren zag ik slechts één kalf geboren worden’, vertelt De Laet. ‘Het piemonteseras heeft een bepaald gen dat ervoor zorgt dat de achterhand pas begint aan te zetten na de geboorte. Vanaf vier à vijf weken begint de vleesaanzet en veel mensen schrikken ervan hoe bevleesd het dier kan uitgroeien.’

Het doel van De Laet is om honderd procent keizersnedeloos te blijven. ‘Ik ben niet op zoek naar een stier met de perfecte billen. Die zou namelijk de kans op keizersneden weer vergroten. Het is bovendien niet de bedoeling van het ras om extreem bevleesd te zijn. Voor mij zijn de natuurlijke kalvingen het belangrijkste voordeel van het piemonteseras.’

Hierdoor heeft de veehouder minder veeartskosten en ligt de sterfte ook lager.

‘Daarnaast kun je je eigen leven beter plannen’, zegt hij. ‘Je hoeft niet meer drie maal per nacht op te staan om de hoogdrachtige dieren te checken.’

Overstap gezet in één week Door de natuurlijke kalvingen blijven de dieren ook langer aangehouden. Volgens De Laet kunnen goede runderen gemakkelijk tien tot twaalf keer kalven, terwijl de witblauwen na drie kiezersneden het bedrijf al moeten verlaten. ‘Mijn oudste koe is geboren in 2001 en heeft al vier nakomelingen (waaronder een tweeling) op

24

V EV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 009

VV07_RafDelaet.indd 24

24-06-14 11:45

Het rustige karakter van de dieren zorgt voor een enorm werkgemak

haar naam staan sinds ze hier in 2011 kwam. Mijn gegevens gaan maar terug tot 2010, maar ik vermoed dat ze dit jaar haar elfde of twaalfde kalf zal krijgen.’

De Laet combineert zijn landbouwbedrijf met een job als kraanman. ‘Wanneer een witblauwe moet kalven, moet er steeds iemand op het bedrijf aanwezig zijn’, vertelt De Laet. Dit was niet altijd even gemakkelijk in te plannen in het schema van de familie. ‘En limousins hebben dan weer een karakter met te veel pit.’

Via zijn veehandelaar maakte De Laet kennis met het piemonteseras. ‘Onze handelaar had een aantal dieren in Duitsland gekocht en was hier erg tevreden over. Hij overtuigde mij van de voordelen van het piemonteserund. Na een bezoek aan de Duitse fokker Erwin Gier was de stap om over te schakelen in een week gezet.’ Door omstandigheden verkocht de Duitser zijn volledige veestapel. In juni 2011 kocht De Laet de veestapel van 44 goed geselecteerde piemontesedieren van hem over. Op zijn eigen bedrijf zaten toen 51 kruisingen van witblauwen en limousins die hij allemaal verkocht.

Een heuse ommezwaai, maar De Laet heeft het zich nog geen moment beklaagd. Tegen het eind van 2014 hoopt hij zelfs van 25 naar 40 zoogkoeien te gaan.

‘Meisjes’ met rustig karakter De landbouwsector heeft het heel wat moeilijker dan pakweg twintig jaar geleden. Volgens De Laet is het een voordeel om iets te hebben wat een ander niet heeft. ‘De kwaliteit van het vlees is superieur. Het is vetarm en de fijnheid van het

vlees maakt dat het zeer mals is. Bovendien is het cholesterolarm. Het cholesterolgehalte ligt meer dan 30 procent lager dan dat van de beter gekende vleesveerassen. En het ligt zelfs lager dan dat van vis.’

De Laet is de tweede fokker met het piemonteseras in Vlaanderen en is vaak te vinden in de box tussen zijn ‘meisjes’, zoals hij ze noemt. In dezelfde box zit een stier, die er blijkbaar geen probleem van maakt dat de vleesveehouder ook tussen de dieren loopt. ‘Het piemonteseras heeft een erg rustig karakter,’ legt hij uit. ‘Ik kan met veel gemak in de box met vaarzen rondlopen terwijl de stier erbij staat.

Zelfs als ik een pasgeboren kalf zou wegnemen van de moeder, zou die sneller aan mijn arm likken dan mij aanvallen.’

De prijs van het vlees ligt ongeveer 30 cent per kilo geslacht gewicht lager dan van een Belgisch-witblauwrund. De dieren groeien lang door en vervetten niet snel.

Ze kunnen dus evenzeer op latere leeftijd afgemest worden. Toch gebeurt er geen afmest op het bedrijf, omdat de stal hiervoor niet voorzien is. De stieren zouden naast de vaarzen moeten zitten. In het bijzijn van het vrouwelijk vee zouden ze te energiek zijn en niet kunnen doorgroeien zoals het moet.

De afzet gebeurt bij twee handelaren en zeven particulieren. Deze particulieren zijn restaurants die de dieren aankopen op maximaal zes maanden en (laten) afmesten. Het probleem is dat het ras en het vlees niet zo bekend zijn. Onbekend is vaak onbemind, al merkt De Laet dat de vraag naar piemontesen door lokale beenhouwerijen begint toe te nemen.

Een stikstofvat is er niet op het bedrijf in Tielrode. Alle dekkingen gebeuren natuurlijk, voornamelijk voor het eigen gemak. Bij de dieren die De Laet in Duitsland kocht, zat een stier die ondertussen al goed werk heeft geleverd. Sinds 2011 is er nog geen enkele koe niet drachtig geraakt.

Roparco, goed zonder extremen Eind maart bracht De Laet zijn nieuwste aanwinst van de COT-veiling in Nederland mee naar huis. Hij kocht er Roparco, een stier van veertien maanden en 535 kg, van de Nederlandse fokker Harrie Boomkamp uit Enter voor 2500 euro. ‘Voor mij is Roparco meer waard dan de prijs die ik betaalde. Ik was zelfs bereid tot 5000 euro te gaan’, vertelt De Laet. ‘Roparco is een regelmatige stier met een goede gestalte, goede lengte en geen extremen. Toen ik Boomkamp vroeg hoeveel keizersneden er op zijn bedrijf zijn geweest en hij antwoordde “één”, was de keuze onmiddellijk gemaakt.’

Roparco werd voor de keuring gepunt en kreeg 86 punten. De vleesveehouder ziet nog verdere verbetering. De stier blijft goed doorgroeien en heeft een mooie toekomst voor zich. Al moeten de vruchtbaarheidsresultaten eerst afgewacht worden. De vader van Roparco is Parco, die op de Nederlandse Vleesvee Manifestatie in 2011 nationaal kampioen werd. Diens vader is de preferente Ural. Een goede bloedlijn is alvast verzekerd. Doordat De Laet zelf met een Duitse bloedlijn in zijn veestapel zit, is het ideaal om te fokken met deze Nederlandse lijn. l

VEV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 0 0 9

VV07_RafDelaet.indd 25

25

24-06-14 11:45

S E R I E

V E R S C H I L L E N

B I N N E N

D E

E U

B W B - A D V I E S C O M M I S S I E

Eind november 2013 werd de rascommissie Belgisch witblauw binnen VRV officieel geïnstalleerd. In deze serie stellen we de zes commissieleden voor die het Vlaamse witblauwstamboek adviseren in de opdrachten.

Deel 1: Kristof De Fauw (editie maart) Deel 2: Lieven Lameire (editie april) Deel 3: Marc Raemdonck (editie mei) Deel 4: Frank Steukers (editie juni) Deel 5: Georges Van Laere (editie juli) Deel 6: Bart Willems (editie augustus)

G

Voor Georges Van Laere is correct beenwerk hét fundament van een rendabele vleesproductie

Niet verblind door extreme bespiering

eorges van Laere is met zijn zestig lentes de ouderdomsdeken in de nieuwe commissie die het Vlaams Belgisch witblauw stamboek adviseert.

Ondanks het leeftijdsverschil met het jonge geweld binnen de commissie kan hij met hen goed opschieten. ‘Fokkerij is onze gemeenschappelijke passie. Zonder fokkerij geraak je niet ver in de veehouderij.’

‘Zonder fokkerij geraak je niet ver.’ Het is een typerende uit-

Beenwerk is allesbepalend

wil de veehouder liever niets kwijt, maar hij heeft wel een niet mis te verstane boodschap als aanknopingspunt: ‘Cijfers. Het ontbeert de sector aan cijfermateriaal. De registratie moet daarbij absolute voorrang krijgen om terugkoppeling van gegevens mogelijk te maken zoals voor geslachtsrijpheid, vruchtbaarheid, groei of voortijdige uitval.’

De man uit het Meetjesland is zoals enkele duizend bedrijven in Vlaanderen naast vleesveehouder ook melkveehouder. Dat levert hem een bijkomende invalshoek in fokkerijdiscussies, onder andere over het kenmerk beenwerk.

Georges Van Laere: ‘In de melkveehouderij is het beenwerk het fundament.

Zonder correct beenwerk geen melk. Dat is niet anders in de vleesveehouderij. En op dat punt laten vleesveehouders vaak, té vaak naar mijn zin, steken vallen, verblind als ze zijn door de extreme, luxe bespiering. Dieren die tijdens de afmest onderuitgaan vanwege slecht beenwerk, dat kan heden ten dage niet meer uit.’

De veehouder wijst daarbij in de afmeststal in de richting van een vrouwelijk dier dat zal worden afgevoerd vanwege slecht beenwerk. ‘Zonde’, luidt het krachtig. Over de origine van het dier

spraak die op 46 jaar ervaring berust van Georges Van Laere.

De klophamer van de Oost-Vlaamse fokker heet ‘beenwerk’. En registratie en verzamelen van cijfers. ‘Cijfers zijn toch zo sprekend.’ tekst Guy Nantier

Veelzijdige fokker De Oost-Vlaming is sinds zijn vijftiende al gefocust op fokkerij. Eerst op het witrode dubbeldoelras van Oost-Vlaanderen, later ook op het melktypische redholsteinras. In het witroodras leverde het Van Laere naast talloze provinciale titels ook een nationale titel in 1984 te Brussel op. In het red-holsteinras werd hij in 2009 reservekampioene op Agriflanders te Gent.

Sinds 1999 is op het bedrijf ook het wit-

Op ‘t Hof ter Hasselt is balans in een dier belangrijk

26

blauwras present via inplanting van raszuivere embryo’s bij het melkvee. Maar in tegenstelling tot bij het melkvee is deelnemen aan shows met witblauwen niet aan de orde. Van Laere: ‘Ik denk wel de nodige kwaliteit in huis te hebben voor deelname, maar bij vleesdieren moet je extra kosten maken vanwege het speciaal voeren. De keuringscoryfeeën zijn daardoor té verschillend van de boerenkoeien. Dat vind ik niet acceptabel. Maar gaan kijken? Jawel hoor en dikwijls ook.’

Op het bedrijf is het volledige pallet aan diensten en producten van CRV in het management opgenomen: registratie, stamboekinschrijving, lineaire exterieurbeoordeling, SAP-inteelt en ki-proefstierinzet. ‘Ik bekijk het als een investering, niet als een kost. Ik doe bijvoorbeeld ook al 46 jaar aan melkcontrole. Waar het in ons land met zijn dure landbouw-

Heerle (v. Heros) kreeg een score excellent

V EV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 009

VV07_BWBVanLaer.indd 26

26-06-14 16:32

D E E L

Bassevelde

5 :

G E O R G E S

VA N

L A E R E

60 melkvee- en vleesveehouderij 60 ha ruwvoer (mais, weiland, gras-klaver en voederbieten) Bwb-fokkerij: 1999 Aantal bwb-kalvingen: 70 Fokdoel: kilo’s vlees per hectare favoriete koe/stier: Elancée du Vanova (v. Ministre), grootmoeder van Gitan du P’tit Mayeur Leeftijd: Activiteiten: Bedrijfsareaal:

‘Waar het finaal om draait, is het maximale aantal kilo’s vlees per hectare’ gronden om draait, is het aantal kilo’s melk per hectare of in geval van het vleesvee het maximale aantal kilo’s vlees per hectare. Dat zorgt voor het hoogste arbeidskomen per zoogkoe. Om dat te bereiken moet je alle hulpmiddelen die er zijn, aanwenden, inclusief het voeren van een technisch-economische bedrijfsboekhouding. In ons geval is de boekhouding zelfs opgesplitst in melkvee en vleesvee. Cijfers zijn toch zo sprekend.’

Balans behouden Opnieuw naar de fokkerij. Van Laere wijst op de recent afgekalfde Heerle van ’t Hof ter Hasselt. De Heros du Peroydochter werd vorig jaar als vaars door de stamboekinspecteur ingeschreven met 90 punten en is dus excellent verklaard. ‘Heerle voert terug op een fantastische moederlijn: moeder Veerle was een 90 puntenkoe, grootmoeder Opticienne van de Wildebeek en overgrootmoeder Korianne du Charron waren eveneens goed voor 90 punten.’

De veehouder illustreert met Heerle duidelijk waar hij naartoe wil met de fokkerij: beenwerk, gestalte en gewicht en bespiering. ‘Ik heb evenwel geleerd in de fokkerij om nooit eenzijdig op één kenmerk te fokken, maar ook andere kenmerken in rekening te brengen. Ik grijp daarom nooit naar stieren met extreme kenmerken, noch bij melkvee noch bij vleesvee. Het gaat misschien minder snel vooruit, maar het resulteert in meer balans, meer evenwicht in het dier. l Stier 1280 (Antipode x Veerle, 90 av) is weldra aan zet

VEV E TE E ET LE TE VL TL V E EL SE E OS K JTUOL BI E 2R 0 1 24 0 0 9

VV07_BWBVanLaer.indd 27

27

26-06-14 16:55

V O E R

V O O R

V L E E S B O E R

Gezocht: gespecialiseerde vleesveebedrijven Het landbouwmonitoringsnetwerk van het beleidsdomein Landbouw en Visserij van de Vlaamse overheid houdt gratis bedrijfseconomische boekhoudingen bij voor 750 Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven.

De gegevens worden dagelijks gebruikt door de overheid om het Vlaamse landbouwbeleid uit te stippelen. Om representatief te blijven is het netwerk op

zoek naar extra bedrijven, gespecialiseerd in vleesvee. De bedrijfseconomische boekhouding is gratis, voldoet aan de VLIF-steun, geeft de deelnemer inzicht in onder andere kostprijs en technische kengetallen. Anonimiteit en vertrouwelijkheid zijn gewaarborgd.

Interesse? Neem contact op via het telefoonnummer 02-5527863 of mail naar betty.vanmerhaeghe@lv.vlaanderen.be.

Bio heeft nog groot groeipotentieel Momenteel werkt slechts één procent van de Vlaamse land- en tuinbouwsector volgens de biologische productiemethoden. In Europa is het gemiddelde vijf procent en ook in Wallonië scoort men een stuk beter, daar is één boer op tien een bioboer. ‘Bio heeft nog een enorm groeipotentieel in Vlaanderen’, aldus BioForum-voorzitter Kurt Sannen. Daarbij ziet de organisatie een belangrijke rol weggelegd voor de overheid door de financiële ondersteuning van onderzoek, bedrijfsbegeleiding, kennisnetwerken of hectaresteun.

BioForum introduceerde naar aanlei-

ding van de Bioweek in juni laatstleden haar nieuwe logo. Het nieuwe logo bestaat uit een klavertje vier in verschillende kleuren. ‘Dat klavertje is niet toevallig gekozen’, zegt Kurt Sannen.

‘Klaver is een belangrijk gewas voor de bioteelt. Het refereert aan een gezonde bodem. En de kleuren geven de diversiteit van de biosector weer.’

GGO-teelten een stap dichterbij?

De Europese ministers van milieu zijn akkoord gegaan met een nieuw voorstel over de te volgen procedures voor het wel of niet toestaan van genetisch gewijzigde organismen (ggo’s) in Europa.

Aanvragen zullen nog steeds op Europees niveau behandeld worden. Indien goedgekeurd, kunnen de individuele lidstaten vervolgens beslissen om de teelt op hun grondgebied te beperken of te verbieden. Dat kan op basis van milieuof gezondheidsoverwegingen, maar ook om redenen van openbare orde, ruimtelijke ordening, de sociaal-economische

28

VV07_VVVB.indd 28

V E E T E E LT V L E E S

JULI

Antivlieg in mineralenemmer Veehouders kunnen hun jongvee en vleesvee voortaan in één handeling beschermen tegen vliegen en voorzien van mineralen. Dat is het idee achter een nieuwe mineralenemmer van AgruniekRijnvallei.

De emmer bevat natuurlijke grondstoffen met een vliegwerend effect. Verder voorziet de emmer in een breed aanbod van mineralen, sporenelementen en vitaminen als biotine en betaïne. Volgens AgruniekRijnvallei kan de emmer zonder risico worden gebruikt in combinatie met andere vliegwerende middelen.

De prijs van de emmer (20 kilo) staat op 25 euro, exclusief btw.

Uit testen blijkt dat de smaak van het product geen belemmering vormt voor de opname. Agruniek adviseert wel om de emmer uit voorzorg niet aan melkvee aan te bieden. Dit zou de smaak van melk kunnen beïnvloeden. De test bij zoogkoeien gaf bij de kalveren geen terugval in de opname van melk.

impact et cetera. De koepel van de Belgische biotechsector Essencia betreurt dat individuele lidstaten een technologie kunnen weigeren op niet-wetenschappelijke basis en noemt dat een negatief signaal naar alle innovatieve bedrijven.

‘In Vlaanderen, dat gekenmerkt wordt door een zeer versnipperd landbouwgebied, is co-existentie van ggo-teelt en honderd procent ggo-vrije teelt niet haalbaar’, reageert BioForum van haar kant. ‘65 procent van de Belgen wil op geen enkele wijze dat ggo’s in het voedsel terechtkomen.’

2014

26-06-14 17:00

E C O N O M I E

Toeslagprijzen

Veeprijzen

B RON: WAGE NI NGE N UR L I VE S TO CK RE S EA R C H ( N L . )

ST IER EN Tabel 1 – Energie- en eiwittoeslagprijzen rundveevoeders (in eurocenten, excl. btw)

3 juni 2014

5,5

tendens

12,3 115,8 15,0 90,9

S 2013

5,0 euro/kg koud geslacht excl. btw

kvem kg dve-toeslag kvevi kg dve-toeslag

B R ON : V E E MA R K T B R U G G E ( B .)

S 5,07

4,5

E 4,29

4,0

E 2013

U 3,63

R 2013

3,5

U2013

3,0

R 3,21

2,5 2,0

minimum-/maximumprijs 1

5

K O EIEN

10

15

20

25 30 week

35

40

45

50

B R ON : V E E MA R K T B R U G G E ( B .)

5,0 S 4,48

euro/kg koud geslacht excl. btw

4,5

Prijsmonitoring B RON: LEI- W UR ( NL . )

Tabel 2 – Prijsmonitoring van rundvee naar rundvlees Nederland

maart 14 april 14 tendens

index API af-boerderij

index PPI verwerking

index CPI consument

125,60 127,60

113,20 114,40

109,00 108,40

S 2013

E 3,94

4,0

E 2013 U 2013

3,5

U 3,55

3,0 R 2,67 R 2013

2,5 2,0

minimum-/maximumprijs 1

5

10

15

20

25 30 week

35

40

45

50

Voor de meest actuele veeprijzen: ga naar www.veeteeltvlees.nl

Vleesprijsindex B R ON : F OD -E C ON OMIE ( B .)

120

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.) ondergrens bovengrens

110 100

2005 = 100

90

80 70 60 50 40 ‘05 l ‘05 ‘06 l ‘06 ‘07 l ‘07 ‘08 l ‘08 ‘09 l ‘09 ‘10 l ‘10 ‘11 l ‘11 ‘12 l ‘12 ‘13 l ‘13 i ‘14 jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju me maand/jaar

V E E T E E LT V L E E S

VV07_VVVB.indd 29

J U L I

2 0 1 4

29

26-06-14 17:00

C O L O F O N

AGENDA Keuringen en prijskampen 25 juli: 25 juli: 26 juli: 26 juli : 31 juli: 2 augustus: 2 augustus: 8 augustus: 17 augustus: 28-30 augustus: 5 september: 5-7 september: 5-7 september: 7 september: 8 september: 13 september:

Links angus- en rechts simmentalvleesvee in centraal Schotland Foto: Kristina Waterschoot

COLOFON

Nationale limousingkeuring te Libramont Nationale blonde d’Aquitainekeuring te Libramont Nationale charolaiskeuring te Libramont Nationale Belgisch-witblauwkeuring te Libramont Vleesveekeuring te Enter Vleesveekeuring te Stroe Grote Prijs Keukens Redant te Erpe-Mere Fokveeshow vleesvee te Zevendonk Fokveeshow Belgisch witblauw te Beveren Nationale charolaiskeuring te Magny-Cours (Frankrijk) Nationale jongveekeuring te Magny-Cours (Frankrijk) Nationale blonde d’Aquitainekeuring te Biarritz (Frankrijk) Nationale limousinkeuring te Limoges (Frankrijk) Regiokeuring centraal Belgisch witblauw te Geffen CRV-interprovinciale fokveedag witblauw te Leuven Nationale herefordkeuring te Dalfsen

Ve i l i n g e n

VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV en verschijnt maandelijks.

redactie

hoofdredacteur Guy Nantier redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Alice Booij, Hanne Vandenberghe hoofd uitgeverij Rochus Kingmans

redactie-adres

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, telefoon 09 363 92 11 fax 09 363 92 06 E-mail veeteelt@crv4all.com

6 september: 17 september: 26 september: 27 september :

Veiling ‘Grand Cru’ limousinras te Limoges (Frankrijk) Veiling gegenotypeerde limousinvaarzen te Rennes (Frankrijk) Veiling Blonde Génétique te Casteljaloux (Frankrijk) COT-veiling

Beurzen, studievergaderingen, demodagen 25-28 juli : 9-12 september: 25 september: 1-3 oktober:

Landbouwbeurs te Libramont Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrijk) Open dag blonde-opfokstation Casteljaloux (Frankrijk) Veehouderijbeurs Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrijk)

abonnementsprijs/jaar

Nederland en België € 47,10, overige landen € 91,50.

In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting.

Prijzen excl. 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal.

Bel voor opgave van een abonnement: België: VRV-klantendienst (078 15 44 44) Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) E-mail klantenservice.nl@crv4all.com

advertentie-afdeling

Jannet Fokkert, Willem Gemmink, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 820 fax (+31)(0)26 38 98 824 E-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zijn foto’s van Anaborapi (4) en OS Limousin (5).

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden.

Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij CRV B.V. c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden na schriftelijke toestemming van CRV. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

30

VV07_Agenda.indd 30

V E E T E E LT V L E E S

JULI

VOORUITBLIK

Wi t b lau win d exen Augustus (27 augustus) – Ter gelegenheid van de landbouwbeurs te Libramont worden door het Belgisch-witblauwstamboek de nieuwe fokwaardecijfers publiekelijk gemaakt. De redactie zet voor u in het komende nummer de recentste cijfers van wachtstieren en fokstieren op een rij.

In het augustusnummer ook volop aandacht voor de talloze zomerkeuringen die vleesproducerend België en Nederland rijk zijn, met als ‘stermanifestaties’ de keuringen in Libramont en Enter. Verder brengt de redactie in het komende nummer het zesde en laatste deel in de serie adviescommissie Vlaams witblauwstamboek.

2014

24-06-14 15:26

A N D E R S

V E E T E E LT V L E E S

VV07_AndersBekeken.indd 31

B E K E K E N

J U L I

2 0 1 4

31

24-06-14 10:52

CATALOGUS 2014 BINNENKORT BESCHIKBAAR!

TITANE

KI-CODE: 767262

(Jackpot x Flambeau)

CORRECT EN GEMAKKELIJK • MAKKELIJKE BLOEDVOERING • STIER MET ZEER GOEDE VOORHAND EN RUG • EERSTE KALVEREN BIJ DE FOKKER ZIJN UITERMATE CORRECT

BETTER COWS | BETTER LIFE

266-14 Ad VV-JUL.indd 1

CRV4ALL.BE, CRV4ALL.NL

26-06-14 09:43