Veeteeltvlees oktober 2025 by CRV Uitgeverij/CRV Publishers

Consument en gras centraal

bij Masto Hereford

Nederlandse Sterre boven aan de lijst van witblauwe excellenten

Ruim 350 dieren aangemeld voor nieuwe NVM

SenseHub® Cow Calf:

sensehub-monitoring.nl

SenseHub® Cow Calf:

RUBRIEKEN

5 Van de redactie

6 Fokkerijnieuws

27 CRV-coöperatienieuws

31 Managementnieuws

32 Marktinfo voer

33 Marktinfo vee

34 Agenda

35 CRV-bedrijfsnieuws

HOOFDARTIKEL

8 Nederlandse Sterre boven aan de lijst met excellente witblauwen

KEURING

13 Een blik vooruit naar de Nationale Vleesvee Manifestatie

REPORTAGE

14 Al twintig jaar houdt de Masto-stal met grasgevoerde herefords het oog op de consument

MANAGEMENT

18 Graskwalteit behouden is puzzelwerk

22 Voerwijzer: het verschil in gras

28 Gek met gras: Irene Vroegop

CRV ACHTERGROND

24 BBG gaat bij Belgisch witblauw voor topkwaliteit

FOKKERIJ

26 Fokdoeldiscussie stuurt de fokkerij

hoofdartikel mooiste witblauwen

voorbeschouwing NVM voeding gras

Gert-Jan Maathuis: ‘En dan loopt het hele spul ook zo weer in de wei, want daar horen ze’

Irene Vroegop:

‘Ervaring blijft belangrijk, maar data helpen om gerichter te bemesten’

BIJ DE COVER

Twee herefords blikken nieuwsgierig naar de camera

(foto: Ingrid Zweers)

Toro v’t Goed

Ter Wallen

(Debarde de Fooz x Imperial de L’Ecluse)

Op 21mnd:

910 kg en 139 cm (+10)

De belofte van morgen

Ki-code: 945269

⊲ Zeer sterke eigenprestatie

⊲ Uitzonderlijk moederlijn

⊲ Eerste kalveren bevestigen

Wilt u sperma van Toro of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op shop.crv4all.nl of shop.crv4all.be

Met een positief verhaal

toont de sector zich

Het is begin oktober, de Vlaamse ‘Week van de steakfriet’ loopt volop op het moment van schrijven. En even traditioneel als deze promoweek voor Belgisch rundvlees duiken ook de tegenbeelden op. De gehaktbal kwam in Nederland in beeld naar aanleiding van een nieuw voorstel van een dieet voor ons allen. De bron was EAT-Lancet, een internationale onderzoeksgroep.

Hun advies topt af op 105 gram rood vlees per week, circa een vierde van wat we nu nuttigen.

In één ruk dook ook hybridevlees in het gat van de aandacht. De promo voor dit ‘halfvleesproduct’ werd opgeschaald. Op zich is daar niet mis mee. Maar in een Vlaamse podcast wilde een journaliste haar verhaal over hybridevlees kracht bijzetten door vooral rundvlees in een negatief daglicht te plaatsen. Rundvlees was niet slecht, maar enorm slecht. Enige nuance ontbrak. Dat hybridevlees als ultrabewerkt vlees wordt beschouwd, verdiende dan wel weer enige nuance, aldus de journaliste.

Een ander a reken dus om het eigen verhaal te bouwen. Het is weliswaar een bekend riedeltje, vooral in

WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR

de politiek merk je het steeds meer. Men is niet meer voor iets, voor het eigen verhaal, maar tegen dat van de ander.

Net dat positieve is al jaren de kracht van de Week van de steak-friet, maar ook van andere campagnes. Ze bouwen op de kracht van het eigen product. In dit geval zet dit verhaal de sterke punten van Belgisch rundvlees in de kijker, teert het op het lokale karakter en de culturele verankering. Natuurlijk is dit alles niet neutraal, maar ook dat is op zich geen probleem. De campagnes worden gedragen door de bijdragen van de vleesveehouders zelf. Zij bouwen en maken dit verhaal. En vooral is het geen verhaal dat een ander in een negatief daglicht plaatst. Positieve verhalen dragen verder, dat geldt ook voor de veehouders die trots zijn op hun excellente witblauwen. Ook zij dragen hun verhaal uit, niet alleen hier, maar ook ver daarbuiten. Nog meer moois komt er in Nederland aan met de Nationale Vleesvee Manifestatie, een plek waar de mooiste vleesrunderen en hun eigenaars zich met ﬁerheid zullen tonen.

Hoogste prijs ooit voor BAC Vert op jubileumveiling

Op de recente stierenveiling voor blonde d’Aquitaine in Laren werd een recordbedrag betaald voor BAC Vert, een jonge zoon van Max. Hij gaat de boeken in met een stevig recordbedrag. Voor het fokproduct van Ed en Marjan Neerincx uit Elst werd maar liefst 8700 euro neergeteld. De zoon van Max uit oud-NVM-kampioene Orange (v. Hilario) kreeg dit bod na een spannend biedduel tussen liefhebbers. De jonge stier verhuist weldra naar de stal De Menningweer in Grootschermer. Het vorige record van 7300 euro was in handen van BAC Usainbolt van fokker Henk Stegeman. Ruim 150 bezoekers in Laren waren getuige van deze bijzondere editie. Voor BAC Vik van de Woeste Hoeve (v. Structure) van fokker Johan Schilder en voor BAC Vince (v. Rodeo) van fokker Henk Visscher uit Dalfsen werd 5400 euro betaald. Beide stieren blijven in Nederland. De BAC centrale opfok bestaat 25 jaar en met een gemiddelde van 4920 euro werden de tien BAC-stieren vlot verkocht door veilingmeester Adrion van Beek. Alle prijzen zijn exclusief btw.

BAC Vert met Menno Roelofsen (rechts) van De Menningweer en links de fokkers Marjan en Ed Neerincx

Young Breeders witblauw

Elk jaar organiseert fokkerijorganisatie Elevéo een wedstrijd voor Young Breeders in het Waalse Battice. Dit jaar namen maar liefst 164 jongeren deel uit 19 landen.

De wedstrijd voor holstein was er reeds aan zijn 23e editie toe, maar sinds drie jaar wordt ook een wedstrijd georganiseerd voor Belgisch witblauw. Deze laatste is wel enkel toegankelijk voor jongeren uit Wallonië. Vijf dagen lang kregen de jongeren les in het

voorbereiden, clippen, showen en jureren van de dieren door een aantal ervaren specialisten. Voor Belgisch witblauw was dit in handen van Thibault Pierard en Benoit Crevits. In de wedstrijd voor teams werden zij beoordeeld op de voorstelling van hun groep dieren, hun netheid, de aandacht voor voeding, de uitstraling en presentatie. Team Blue Phoenix won deze wedstrijd. Daarnaast was er ook een individuele wed-

strijd waarbij de presentatie en het scheren werden beoordeeld. Voor witblauw werd dit beoordeeld door Quentin Pierard. Florian Delatte was de algemene winnaar van deze wedstrijd. Met zijn winst mag hij volgend jaar deelnemen aan een internationale wedstrijd. De jonge Clément Desmet won de voorbrengwedstrijd. Carmen Jost won de scheerwedstrijd, terwijl Florian Delatte ook het beste was in jureren.

350.000 dollar voor wagyuvaars Arubial V0812

In Australië is een jonge wagyuvaars verkocht voor het enorme bedrag van 350.000 dollar. De jonge vaars Arubial V0812 werd verkocht aan GeneFlow, een geneticabedrijf dat zich focust op de productie en verkoop van embryo’s.

Arubial V0812, een dochter van Arubial T1701, is op een leeftijd van 13 maanden een van de duurst verkochte dieren in Australië. In 2022 werd nog een andere wagyuvaars verkocht voor 400.000 dollar, een angusstier ging een jaar later voor 360.000 dollar van de hand.

De koper, GeneFlow, ziet in de jonge vaars, die is gefokt door het Australische wagyufokbedrijf Arubial Stud, een enorme potentie en verrijking van het aanbod genetica. Aan het Australische mediaplatform ABC meldt Keith Hay, algemeen directeur van GeneFlow, dat het dier weldra naar hun stal in Victoria zal verhuizen. ‘Onze plannen zijn om haar te verhuizen naar een kliniek in Victoria. De komende 8 tot 12 maanden zal ze embryo’s via ivf kunnen produceren.’ Het doel is om van haar jaarlijks 20 tot 30 kalveren te produceren.

De veiling had plaats op de Marble High Wagyu Sale in het Australische Toowoomba.

Michaël Sels, hoofddiëtist bij het Universitair Ziekenhuis Antwerpen:

‘Er is een tegenbeweging tegen vegetarische en veganistische producten. Mensen laten zich niet graag vertellen wat ze wel of niet mogen eten’

Uit: De Standaard, 29 september 2025

Fout bijschrift bij keuring Sluis

Bij de foto’s van de keuring van Sluis in het augustusnummer van VeeteeltVlees staat een fout bijschrift bij een foto. Op de foto staat Solar van de Eik, een stiertje van nog geen vier maanden. In het bijschrift staat echter foutief Obelix van de Voshof.

We publiceren daarom nog eens de foto’s van beide stiertjes met ditmaal het juiste bijschrift. Beide stieren zijn eigendom van De Herder uit Ossendrecht.

Solar van de Eik (v. Gonzales), kampioen mannelijk 0-6 maanden

Obelix van de Voshof (v. Olympien), kampioen mannelijk 6-12 maanden

Geen rundvee op Franse Sommet vanwege LSD

Vanwege de uitbraak van lumpy skin disease (LSD) in Frankrijk was er dit jaar geen rundvee aanwezig op het jaarlijkse vleesvee-evenement Sommet de l’Élevage in Clermont-Ferrand. Dat besloot de organisatie in overleg met de verschillende stamboeken in de week voorafgaand aan de keuring. In het departement Auvergne, waarin Clermont-Ferrand ligt, waren er op het moment van het besluit nog

geen uitbraken van LSD vastgesteld. Niettemin is besloten om uit voorzorg alle activiteiten met rundvee te schrappen. De beurs ging wel door, evenals de geplande boerderijtours. Ook zijn op de beursvloer paarden, geiten en schapen aanwezig.

Eind september werd in Frankrijk een uitbraak gemeld van de ziekte lumpy skin disease (LSD) in het Rhônegebied, ten westen van het

beperkingsgebied in de regio’s Ain, Savoie en Haute-Savoie. Daardoor werd in deze regio een nieuw beperkingsgebied ingesteld, waar een vaccinatiecampagne is opgestart. Met deze besmetting is het totaalaantal haarden in Frankrijk opgelopen naar 79. In Italië zijn de laatste weken geen nieuwe uitbraken meer vastgesteld en blijft het aantal besmette locaties steken op 53.

Bovengemiddelde prijzen voor hoornloze limousins

In het Franse La chapelle d’Aurec had midden september een limousinkeuring en -veiling plaats die zich enkel richt op hoornloze limousins. De veiling werd georganiseerd door Lauv’Lim, een Franse fokkerijorganisatie actief met limousin.

Van de 25 aangeboden hoornloze kalveren werden er uiteindelijk 24 verkocht voor een gemiddeld bedrag van 7450 euro. Zeven stierenkalveren werden aangekocht door buitenlandse fokkers. De veiling kon immers ook online gevolgd worden.

De hoornloze Varane P (v. Mojito TD RR VS) kreeg uiteindelijk met een verkoopprijs van 17.000 euro het hoogste bod. Varane P is gefokt door Gaec de la Cartalade. De twaalf maanden oude stier werd omschreven als een compleet dier van het mixte type met een goede toplijn, een exceptioneel bekken, maar ook vooral een functionele bouw.

De hoornloze Varane P (v. Mojito TD RR VS)

Nederlandse witblauwe

Met een tiende van een punt laat de Nederlandse Sterre twee

Vlaamse witblauwen achter zich in de recentste lijst met excellente dieren. Het voorbije boekjaar kende bovendien een opleving van het aantal beoordeelde dieren en het aantal excellenten.

TEKST WIM VEULEMANS

n het voorbije boekjaar, van 1 september 2024 tot en met 31 augustus 2025, kregen maar liefst 77 witblauwen in Nederland en Vlaanderen de status excellent, een eindbeoordeling van 90 punten of meer. Dat zijn er dertien meer dan in het vorige boekjaar. In totaal werden er 754 dieren beoordeeld in het CRV-stamboek (zie tabel 1). Ook dat zijn er meer dan in het boekjaar ervoor. Toen werden 650 dieren beoordeeld. Vooral in Vlaanderen steeg het aantal beoordeelde dieren. Twee dieren delen de koppositie, twee maal is het ook een dochter van Darko. Deze ki-stier is dan ook, samen met die andere topstier, Futé, de hofleverancier in deze

lijst. Opvallend is ook de verscheidenheid van genetica in de toplijst, met meer dan 35 verschillende stieren in de afstamming in mannelijke lijn.

Kersbeekse fokkerijkracht

Tornade van Terbeck van de familie Roggen-Schotsmans uit Kersbeek is met een eindbeoordeling van 91,4 punten een van beide lijstaanvoerders. Deze dochter van Darko uit een Esperantodochter werd eerder dit jaar nog rubriekswinnaar op de keuring in Sint-Truiden. ‘Het is een formidabele vaars met een uitzonderlijke voorhand’, zo omschrijft Jan Roggen zijn excellente vaars. ‘Daarbij toont ze ook veel massa. Ze was in Sint-Truiden nog hoogdrachtig, recent kalfde ze van een Stigmazoon. Mocht de nationale keuring in Brussel zijn doorgegaan, dan had ik haar zeker aangemeld, ze had er alle kwaliteiten voor om daar goed te scoren.’

In Sint-Truiden behaalde ook nog een andere excellente vaars uit Roggens stal een eerste plaats. Stien van Terbeck is een Legodochter, die recent 90,8 punten kreeg. In de winter van 2024 behaalde Stien als vaars nog de kampioenstitel op deze keuring. ‘Het is echt een goede vaars, met veel ontwikkeling, gewicht en toch ook een prachtige bevleesdheid. Ze staat momenteel op kalven.’

Tussen beide vaarzen staat ook Teppanyaki van Terbeck, ook een combinatie van Darko en Esperanto, maar wel met een andere moeder. ‘Zij is wat jonger en moet later dit jaar nog kalven. Het is een elegante, klasrijke vaars’, aldus Roggen. Teppanyaki kreeg 91,1 punten.

Nog twee andere vaarzen uit de stal van Roggen werden in het voorbije jaar excellent. Beide staan nu in de stal van Christian Verstraete uit Waarschoot. Serenade van Terbeck, goed voor 90,7 punten, is een Darkodochter met dezelfde grootmoeder als Tornade, Lala Land van Terbeck. ‘Het is een zware, sterke koe’, vertelt de fokker. Toppie van Terbeck is met 90,6 punten wel een ander type volgens Roggen. ‘Het is een bevleesde Geronimodochter, die in 2024 ook haar reeks won in Sint-Truiden. Ze gaat terug op Impatiente van Terbeck, een dochter van Impérial, die zich al op verschillende keuringen goed liet zien.’

Dozijn excellente dieren bij broers

Ook boven aan de toplijst staat Thelma de Mahoney, goed voor 91,4 punten. Ook zij is een Darko en heeft met va-

Tornade van Terbeck, de nieuwe Vlaamse koploper

witblauwe op kop

der Komeet van Terbeck een link met Roggen. Thelma is gefokt door de broers Cocquyt uit het West-Vlaamse Pittem. Met twaalf dieren in de toplijst zijn zij ook dit jaar de voornaamste leverancier van excellente witblauwen in Vlaanderen. ‘Ze is een geblokte, brede vaars, met niet de laatste finesse’, zegt Tiemen Cocquyt over zijn excellente Thelma. ‘Ze kalfde met Avicii en is ondertussen al geïnsemineerd met Apple.’

Nummer twee in de Pittemse stal is dit jaar Shakira de Mahoney, met 90,9 punten eindbeoordeling. Cocquyt omschrijft de Oasisdochter als een ander type, een grote, fijne vaars met de potentie om veel te wegen.

‘Net als haar moeder, die 1100 kilo woog’, aldus Tiemen Cocquyt. In de lijst staan ook al enkele Aviciidochters. ‘Twilight de Mahoney, een dochter van Avicii uit een Litigedochter, is voor ons de beste’, verduidelijkt de jonge fokker. ‘Ze stond vorige winter klaar voor de keuring op Agriflanders in Gent.’

Net als Twilight voert ook Sikudhani de Mahoney terug op Godin van IJzer, een koe die meermaals excellente witblauwen opleverde voor de twee broers. De Darkodochter uit een Esperantomoeder is de eerste vaars die Tiemen Cocquyt spoelde voor embryo’s. ‘Normaal gezien doen we dat niet bij vaarzen, maar we zagen echt de potentie in dit dier.’

Drie excellente stieren

Bij de topdieren van de broers Cocquyt in de lijst staat bovenaan bij de stieren hun Zillion de Mahoney met 90,5

aantal dieren aantal dieren

regio vrouwelijk mannelijk

Nederland 126 20

Vlaanderen 576 32

totaal 702 52

totaalscore

80-84 (goed) 6 5

85-89 (zeer goed) 622 44

90+ (excellent) 74 3

Tabel 1 – Aantal Belgisch witblauwen in Nederland en Vlaanderen met een exterieurscore

punten. Deze zoon van Darko uit een dochter van Courtois verhuisde vorige winter richting ki. Zillion toont zich als een stier met een uitzonderlijke breedte, veel kracht en massa. ‘Zillion gaat terug op Zonnekind’, vult Tiemen Cocquyt aan. ‘Zij heeft op ons bedrijf echt voor een sterke nafok gezorgd. Van Zillion hebben we ondertussen ook al een twintig drachten.’

Hij wordt in de toplijst van stieren met 90,4 punten op de voet gevolgd door de West-Vlaamse buur Trésor van Willecomme van Luc David en Godelieve Depypere uit

Tielt. De fijnbevleesde Trésor, een zoon van Ronaldo uit een dochter van Ronaldo van de Scheldemeersch, won eerder dit jaar twee kampioenstitels, in Tielt en in Wulpen. De Tieltse fokkers hebben in deze toplijst verder nog vier excellente witblauwen.

Links: Lady van ’t Goed ter Wallen Rechts: Nivelles van de Zighoeve

naam vader m.vader geb. datum schofthoogte bespiering type beenwerk av eindbeoordeling eigenaar, woonplaats

mannelijk Vlaanderen

Zillion de Mahoney Darko Courtois 13-06-2023

Trentemuller van Klaveren Aas Brillant Origan 19-05-2023

Trésor van Willecomme Ronaldo Ronaldo 04-12-2023

92,0

De Mahoney bv, Pittem

Klaveren Aas-Van Osselaer commvlo, Melsele

90,4 Godelieve Depypere, Tielt vrouwelijk Vlaanderen

Tornade van Terbeck Darko Espéranto 22-02-2023

Thelma de Mahoney Darko Komeet 29-01-2023

Texas van ’t Goed ter Wallen Brillant Wilmots 28-02-2023

Tiddly-Winks van ’t Smetledehof Donnay Jet-Set 04-07-2023

Roggen-Schotsmans lv, Kersbeek

De Mahoney bv, Pittem

Declerck commv, Gottem

Smetledehof commvlo, Smetlede Thauphin van Klaveren Aas* Dauphin Aragon 29-03-2023

Samira van het Berkenhof Darko Germinal 16-12-2022

Teppanyaki van Terbeck Darko Espéranto 03-11-2023

Klaveren Aas-Van Osselaer commvlo, Melsele

Herman Bekaert, Sint-Baafs-Vijve

Roggen-Schotsmans lv, Kersbeek Tesla van ’t Goed ter Wallen Donnay Impérial 18-07-2023

Tenerife van ’t Goed ter Wallen Pirlo Aragon 21-11-2023

Sirena van Klaveren Aas Jet-Set Noceur 02-09-2022

Declerck commv, Gottem

Klaveren Aas-Van Osselaer commvlo, Melsele Uska Benhur Darius 11-07-2023

Stina ter Reybrouck Engin Baron 12-09-2022

Serenade van ’t Goed ter Wallen Donnay Wilmots 22-09-2022

Trista van het Smetledehof Désire Usinger 09-06-2023

Shakira de Mahoney* Oasis Wilmots 03-08-2022

Thérèse de Mahoney Donnay Darko 14-01-2023

Topje van de Pannemeers Domino Jet-Set 01-01-2023

The Sound of Music de Mahoney Géronimo Persan 04-08-2023

Tessa de Mahoney Amoureux Darko 08-03-2023

Tamara Engin Emblème 23-12-2022

Stien van Terbeck Légo Darko 26-05-2022

Georges en Bart Van Laere, Bassevelde

Luc Lips, Lotenhulle

Declerck commv, Gottem

Hedwig en Jelle Redant, Ottergem

De Mahoney bv, Pittem

90,9 Filip Ally, Tielt

De Mahoney bv, Pittem

94 85 90,9 De Mahoney bv, Pittem

90,8 Georges en Bart Van Laere, Bassevelde

90,8 Roggen-Schotsmans lv, Kersbeek Tequila van Willecomme* Cabotin Niccolo 22-06-2023 83 92,0 89,4 88

90,8 Godelieve Depypere, Tielt

Tatiana van Daisel Futé Jet-Set 20-04-2023

90,8 Lieven Goddeeris, Beerst Tatum de Mahoney Avicii Nils 15-02-2023 90 91,2 89,4 86 85 90,8 De Mahoney bv, Pittem

Nivelles van de Zighoeve Impérial Hazard 12-11-2018 100 90,8 90,1 86 85 90,8 Geboco bvba, Oostkamp Uruguayenne van Klaveren Aas Darko Aragon 06-03-2024 88 91,2 87,1 93 85 90,7 Klaveren Aas-Van Osselaer commvlo, Melsele Sybil van Knokke Darko Artdéco 05-10-2022 95 90,7 89,1 89 85 90,7 Marc Demuynck, Knokke

Serenade van Terbeck Darko Espéranto 01-12-2022 95 90,2 89,1 94 85 90,7 Christian Verstraete, Waarschoot Twilight de Mahoney Avicii Litige 29-06-2023 95 91,0 89,4 86

90,7 De Mahoney bv, Pittem Toulon de Bieviene Tiret Tilouis 02-12-2023 90 91,5 88,1 86 85 90,7 Vincent Vanopdenbosch, Beerst Tokyo van ’t Goed ter Wallen Impoli Wilmots 03-11-2023 100 91,3 87,4 89 85 90,7 Declerck commv, Gottem Saskia van het Berkenhof Darko Courtois 14-09-2022 98 91,2 89,0 84 85 90,6 Herman Bekaert, Sint-Baafs-Vijve Tortelduif van het Kastanjehof* Futé Benhur 08-08-2023 93 90,7 89,0 92 80 90,6 Godelieve Depypere, Tielt Sikudhani de Mahoney Darko Espéranto 02-12-2023 93 90,7 89,4 86 85 90,6 De Mahoney bv, Pittem Toppie van Terbeck Géronimo Espéranto 22-03-2023 83 91,0 88,9 95 85 90,6 Christian Verstraete, Waarschoot Tina van Daisel King Madras 11-10-2023 83 91,7 87,7 93 85 90,6 Lieven Goddeeris, Beerst Olivy van Klaveren Aas Fly Casper 08-08-2019 88 91,0 88,9 83 85 90,5 Klaveren Aas-van Osselaer commvlo, Melsele Tamira van het Bareelhof Eclaireur Vidal 18-12-2023 83 91,7 88,6 88 85 90,5 Stijn Veulemans, Glabbeek

Theresia van het Smetledehof Avicii Zougar 15-11-2023 93 91,0 87,6 89 85 90,5 Smetledehof commvlo, Smetlede Trofée de Bieviene Tilleul Objectif 11-10-2023 95 90,2 89,1 91 85 90,5 Vincent Vanopdenbosch, Beerst Vérénobres de Bieviene Tiret Darko 17-04-2024 95 91,2 88,9 82 85 90,5 Vincent Vanopdenbosch, Beerst Utopia van Willecomme Baigneur Macron 25-07-2024 85 91,7

Godelieve Depypere, Tielt

Godelieve Depypere, Tielt Tornade van Willecomme* Eclaireur Wilmots 01-11-2023

Rhapsodie van Klaveren Aas* Aragon Grommit 14-01-2021 88 90,8 89,0 82 85 90,4 Klaveren Aas-Van Osselaer commvlo, Melsele Tenerife van ’t Goed ter Wallen Calin Wilmots 02-07-2023 95 90,7 87,0 92 85 90,4 Declerck commv, Gottem

Toulouse de Bieviene Tiret Darko 30-11-2023

90,5 88,7 86 85 90,3 Vincent Vanopdenbosch, Beerst Twilight de Mahoney Cargo Courtois 02-09-2023 98 90,7 89,1 87 80 90,3 De Mahoney bv, Pittem Sarita van Daisel Futé Fripon 25-05-2022 90 90,0 87,9

Lieven Goddeeris, Beerst Syenna ter Reybrouck Futé Elan 25-12-2022

Luc Lips, Lotenhulle 2035 van de Oudemanspolder Darko Jefferson 02-04-2023

Trottinette van ’t Goed ter Wallen Eole Usinger 18-06-2023

Saartje de Mahoney Brillant Attribut 21-12-2022

Poppy Hof ter Goedtmoed Futé Kompany 18-11-2022

Venus van de Pannemeers Futé Litige 23-05-2024

Shirin de Mahoney Avicii Persan 01-11-2023

Toulouse van ’t Goed ter Wallen Débarde Impérial 05-02-2023

Vanhaelemeesch bv, Watervliet

Declerck commv, Gottem

De Mahoney bv, Pittem

Celine Joye, Reningelst

Filip Ally, Tielt

De Mahoney bv, Pittem

Declerck commv, Gottem

naam vader m.vader geb. datum schofthoogte bespiering type beenwerk av eindbeoordeling eigenaar, woonplaats

vrouwelijk Nederland

Van het Oudeland Sterre Amoureux Ultimo 19-01-2023

95 91,3 89,7 97 85 91,5 Jaap de Vos, Ooltgensplaat

Rifle de Saile Courtois Hazard 18-11-2022 95 91,7 89,6 87 85 91,2 veehandel Van den Berg, Dodewaard

Casey van de Grotewaard Darko Persan 10-09-2023 88 91,5 89,1 92 85 91,2 mts. Vonk, Noordeloos

Kanasai aan de Wolfsboom Jet-Set Fexhois 03-06-2018 100 91,2 89,9 90 85 91,1 slagerij Kluytmans, Swalmen

Grace van Krakehoeve* Gonzales Darko 17-05-2022 90 91,3 89,1 89 85 91,0 vleesveebedrijf Krakehoeve, Weert

Dieuwke van de Grotewaard Darko Hazard 27-01-2024 90 91,3 88,7 90 85 90,9 mts. Vonk, Noordeloos

Tess van de Biezen Macron Jet-Set 15-02-2022 98 90,5 89,1 94 85 90,8 vleesveebedrijf Van Erp, Aarle-Rixtel

Van het Oudeland Rhani* Oulare Fly 30-08-2022 85 90,8 89,6 93 85 90,7 Jaap de Vos, Ooltgensplaat

Andringa 17 van de Grotewaard Ronaldo Darko 20-12-2023 85 91,2

Yasmine ut de Groe* Amoureux Fripon 02-12-2022

Peugeot van de Muiderzee* Amaretto Attribut 04-02-2022 93 90,8 88,6 89

mts. Vonk, Noordeloos

mts. A. C. Dingemans en K. E. M. van Deursen, Eede

90,6 mts. Heijdra-Krijnen, Weesp Bertha 458 Ravi Hazard 15-08-2020

veehandel Van den Berg, Dodewaard Bliss van Daisel King Caramel 09-05-2022

Bart Hoogeveen, Ochten Salaison de Saile Têtu Origan 06-05-2023

Bart Hoogeveen, Ochten Stardancer van Krakehoeve Storm Darko 07-12-2022

vleesveebedrijf Krakehoeve, Weert

Van ’t Staverhul Hartje Darko Argan 12-04-2022

mts. A. en E. G. van Ginkel-van Dijk, Uddel Xerox ut de Groe Futé Fly 07-05-2022

90,1 mts. A. C. Dingemans en K. E. M. van Deursen, Eede

Tabel 2 – Vlaamse en Nederlandse witblauwen met 90 punten of meer in het boekjaar 2024-2025 (* = herkeuring, bron: Coöperatie CRV)

Trentemuller van Klaveren Aas van Klaveren Aas-Van Osselaer uit Melsele is de derde excellente Vlaamse stier en doet het met 90,5 punten weer net wat beter dan Trésor. Trentemuller doet dat onder meer met een enorme ontwikkeling en sterk beenwerk. ‘Het is een stier die teruggaat op heel wat dieren met nationale keuringssuccessen’, vertelt fokker Karl Goossens. ‘Deze Brillantzoon was een enorm zware stier.’

Uit deze stal duiken ook een moeder en dochter samen op. Zowel Rhapsodie (v. Aragon) als Dauphindochter Tauphin van Klaveren Aas werden vorig boekjaar excellent gekeurd. ‘Zij gaan terug op Nouvelle du Fond de Bois, een dochter van Calimero’, geeft Goossens aan. ‘Maar vooral haar Etnadochter Erica heeft hier enorm haar stempel gedrukt in de fokkerij.’ De Oost-Vlaamse vleesveehouder noemt Sirena van Klaveren Aas nog als een favoriet in zijn stal. ‘Zij is de volle zus van de stier Jupiler van Krakehoeve en Nederlandse kampioene Jamila uit dezelfde stal. Sirena won zelf al twee keer de regionale keuring in Beveren.

Unieke fokkoe

Misschien wel de meest straffe foktechnische prestatie in het voorbije boekjaar komt op naam van een dier dat niet rechtstreeks vermeld staat in de toplijst. Maar Lady van ’t Goed ter Wallen is alomtegenwoordig. Deze Wilmotsdochter staat in de stal van Jan Declerk uit het Oost-Vlaamse Gottem. Van de acht aanwezige excellenten uit zijn stal zit de ondertussen negenjarige koe zeven keer in de afstamming. Lady haalde in 2017 91,1 punten en moest toen enkel de bekende Karaat van Terbeck en Kartouche de Mahoney laten voorgaan. ‘Het is een unieke koe’, zo omschrijft Jan Declerck haar. ‘Ze meet ongeveer 1,46 meter, heeft breedte en is bijzonder vruchtbaar. Ze fokt ongeveer met elke stier, meteen ook de reden waarom ongeveer alle ki’s interesse in haar hebben.’ Met zoon Pirlo en kleinzoon Toro van ’t Goed ter Wallen is haar genetica al beschikbaar via de ki. ‘Het enige wat jammer is, is dat ze zo veel stieren geeft’, gaat Declerck verder. ‘Ze gaf zo op vier spoelingen maar liefst 55 embryo’s, waaruit 37 kalveren werden geboren.

Slechts vijf waren vaarskalveren’, verduidelijkt de OostVlaamse fokker. ‘Maar ook is ze bijzonder vruchtbaar.

‘In 2024 gaf ze dertien embryo’s met uiteindelijk dertien kalveren.’

In de toplijst staan vier dochters van Lady, opvallend daarbij is dat ze allevier een andere vader hebben. Nogmaals een bewijs van de unieke genetische potentie van deze Wilmotsdochter. Texas van ’t Goed ter Wallen (v. Brillant) is met 91,3 punten de hoogst gepunte van de vier. ‘Het is een zware, maar ook fijn getypeerde vaars’, aldus Declerck. ‘Ze verloor vorige zomer jammer genoeg wel haar kalf door blauwtong.’

Maar voor Jan Declerck is zij niet de beste van de vier.

Hij noemt eerder Serenade (v. Donnay) en Tokyo (v. Impoli)

Rifle de Saile

als zijn betere. Beide vaarzen scoorden respectievelijk 90,9 en 90,7 punten. ‘De Donnaydochter lijkt wat mij betreft het meest op haar moeder. Ze is het meest een combinatie van vlees en gewicht. Die kwaliteiten zie ik ook bij de Impolidochter’, zo verduidelijkt Jan Declerck zijn voorkeur.

Naast drie rechtstreekse dochters van Lady staan er ook andere dieren met Lady verderop in de afstamming.

Voor Tenerife van ’t Goed ter Wallen is dat bovendien via vader Pirlo, een zoon van Général uit Lady. ‘Tenerife is bovendien een halfzus van Schumacher, een andere stier die ik heb verkocht aan de ki.’ Tot slot hebben ook twee vaarzen van Declerck Lady als grootmoeder, beide via haar Impérialdochter Océane van ’t Goed ter Wallen. Zij is dan weer de moeder van Toro.

Michael De Clercq en Inez Van Puyvelde uit het OostVlaamse Smetlede hebben in de bovenste regionen van deze toplijst ook een bijzondere vaars staan. De Donnaydochter Tiddly-Winks van het Smetledehof scoorde vorig boekjaar 91,3 punten en was op de laatste keuring in Dilbeek al een opvallende verschijning. De intussen twee jaar oude vaars won toen het kampioenschap bij de vaarzen van 10 tot 20 maanden. Tiddly-Winks etaleerde vorige winter een prachtige achterhand en een bouw in evenwicht. Haar stalgenote Theresia van het Smetledehof won die dag ook haar rubriek en kreeg 90,5 punten. Nivelles van de Zighoeve is dan weer de oudste in de toplijst. Ruben Bonne van Geboco bvba liet haar keuren op een leeftijd van ruim zes jaar. De dochter van Impérial toonde daarbij met 1,45 meter een enorme ontwikkeling met een mooi type en bespiering. Nivelles was zo goed voor een eindbeoordeling van 90,8 punten. Nivelles gaat terug tot Coccinele de Cras Avernas, een koe die bij Geboco heel wat nakomelingen heeft gegeven, waaronder de ki-stier Ramon van de Zighoeve. ‘Het is een koe van ruim duizend kilo’, vertelt Bonne. ‘Met daarbij ook lengte en breedte. Ik zou er graag meer als haar willen hebben lopen. Op haar leeftijd van zes jaar straalt ze bovendien ook nog veel jeugdigheid uit.’

Dochters volgen de moeders

In de Nederlandse lijst met excellente witblauwen staan heel wat keuringstoppers genoteerd die op keuringen in het voorbije jaren meermaals hoge ogen gooiden. Daarbij zijn er enkele dieren die vorig jaar op de nationale keuring in Staphorst hun rubriek wonnen. Amoureuxdochter Van het Oudeland Sterre, van Jaap de Vos uit Ooltgensplaat, gaat echter al dit keuringsgeweld net vooraf. Zijn Sterre scoorde vorig boekjaar 91,5 punten en deed dit met veel maat en ijzersterk beenwerk. Haar moeder Vaya ut de Groe (v. Ultimo) stond eerder al vermeld bij de excellenten. ‘Sterre is een grote, ruime vaars met een diepe achterhand’, getuigt Jaap de Vos. ‘Van haar heb ik al een mooi vaarskalf met Ronaldo. Ook de moeder van zijn excellente Van het Oudeland Rhani (v. Oulare), Van het Oudeland Pandora (v. Fly), stond vorig jaar in de lijst vermeld. Ook zij heeft gekalfd en is opnieuw drachtig, beide keren van Eclaireur. De nummers twee in de Nederlandse lijst zijn wel twee dieren die vorig jaar kampioenstitels wonnen. Rifle de Saile deed dat toen in Geffen voor Bart Hoogeveen uit Ochten en dit zelfs twee jaar achter elkaar. De ruim ontwikkelde Courtoisdochter met 91,2 punten staat nu in de stal van Veehandel Van den Berg in Dodewaard.

Rifle kreeg in Geffen beide keren concurrentie van stalgenote Bliss van Daisel. Deze Kingdochter was goed voor 90,5 punten. Beide wonnen vorig jaar ook hun rubriek op de nationale in Staphorst. De andere nummer twee in Nederland, Casey van de Grotewaard, won dan weer de nationale titel in Staphorst bij de vaarzen van 12 tot 20 maand. De Darkodochter van maatschap Vonk showde toen al een prachtig bevleesde, ronde achterhand en enorm sterk en vlot beenwerk. Een andere nationaal kampioene van Vonk staat wat verderop in de lijst, dat is Andringa 17 van de Grotewaard Deze dochter van Ronaldo is getekend met diepe vleeslijnen en lengte. Zij was ondanks haar jonge leeftijd goed voor 90,6 punten. Recent won ze het kampioenschap in Sluis vóór stalgenote Casey. Beide zijn momenteel al ver in hun dracht en zullen daarom niet deelnemen aan de komende NVM, aldus fokker Kees Vonk. Respectievelijk 90 en 90,1 punten staat er bij de namen van nog twee andere Staphorster kampioenen, Grace van Krakehoeve en Kanasai van de Wolfsboom. Voor Grace, een dochter van Gonzales uit een Darkodochter en gefokt door Wiljan van de Kruijs, was dat niet de eerste nationale titel. De brede, correct gebouwde vaars won een jaar eerder ook al in Hoornaar. Voor Jet-Setdochter Kanasai van slagerij Kluytmans uit Swalmen was het wel de eerste nationale winst. Die bevestigt deze intussen zeven jaar oude koe nu met een mooie score van 91,1 punten. Tot slot staan er ook twee dieren van wijlen Marc Versprille in de lijst. Beide dieren, Xerox ut de Groe en Yasmine ut de Groe, staan nu samen met nog een derde vaars in de stal van maatschap Dingemans-van Deursen. ‘Voor mij is de Futédochter Xerox ut de Groe de beste’, stelt Bas Dingemans. ‘Zij straalt wat meer klasse uit in de voorhand.’ Beide dieren hebben ondertussen hun eerste kalfje gegeven, beide vaarsjes. l

Andringa 17 van de Grotewaard

De Nationale Vleesvee Manifestatie is terug

Op zaterdag 25 oktober organiseert de Federatie

Vleesveestamboeken Nederland, met ondersteu-

ning van onder andere CRV, de Nationale Vleesvee Manifestatie 2025.

TEKST WIM VEULEMANS

Tijdens de Nationale Vleesvee Manifestatie (NVM) in manege Bartels in Mariënheem houden zes stamboeken hun nationale keuring. Het gaat om de rassen Belgisch witblauw, blonde d’Aquitaine, charolais, limousin, piemontese en verbeterd roodbont. Het herefordstamboek organiseerde vanwege het 25-jarig bestaan drie weken eerder een eigen jubileumkeuring, ook in Mariënheem. Van het marchigianaras is een demonstratiegroep te zien. Even vooraf is het al duidelijk dat het enthousiasme voor deze nationale keuringen bijzonder groot is. Getuige daarvan een opgave van ruim 350 vleesrunderen.

Ruime groep blondes

De ruimste inzender dit jaar is blonde d’Aquitaine met 110 dieren in de catalogus aangemeld van 19 inzenders. Het stamboek heeft daarom ook besloten om in twee ringen te keuren. Opvallend daarbij is het aantal dieren dat is aangemeld door het bedrijf De Menningweer, met 25 dieren goed voor bijna een kwart van de inzendingen. Ook meldt het stamboek de aanmeldingen van zes bedrijfsgroepen alsook vijf nakomelingengroepen van een stier. Het jureren ligt in handen van Pascal Arsicaud en Bertrand Milon, twee juryleden uit Frankrijk.

Vier Nederlandse charolaisfokkers schreven 32 dieren in voor hun nationale keuring. Daarbij is er ook een nieuwe deelnemer, Hans Kranenburg. Hun jury was op het moment van schrijven nog niet bekend. Ook limousin houdt de nationale keuring tijdens deze NVM. De limousins kennen een opgave van 34 dieren. Deze dieren zijn door acht inzenders ingebracht, waarvan drie nieuwe deelnemers, Hendriksen uit Wehl,

Limoweide-Hardeman uit Lunteren en Perry Vlot uit Babyloniënbroek. Hun jury bestaat uit Tiemen Korvenmaker en het Duitse jurylid Manfred Pupkes.

Divers vaderbeeld bij witblauw

Met 78 dieren in de catalogus is Belgisch witblauw de nummer twee wat betreft het aantal dieren. Opvallend is het overgrote aandeel van vrouwelijke runderen (67 stuks) in de aanmeldingen. Het gaat om 28 inzendende bedrijven, waaronder maar liefst vier nieuwe inzenders. Met 38 verschillende stieren als vader is het deelnemersveld ook daarin bijzonder divers. Het jureren is hier in handen van de twee ervaren juryleden Hans Vermote en Erik van de Pol, ondersteund door Marc Van Den Bossche als stamboekinspecteur.

Bij verbeterd roodbont staat de teller voor ingeschreven dieren op 63 dieren, afkomstig van 19 inzenders. Ook hun jury bestaat deze editie uit vertrouwde gezichten met Aalt van de Bunt, Corné van der Ven en Evert Rozendaal.

Italiaanse jury bij piemontese

De Italiaanse fokker Luca Schiera zal samen met de vaste keurmeester van het ras, Peter Mabesoone, de piemonteses op volgorde plaatsen. Uiteindelijk hebben twaalf fokkers hiervoor 45 dieren ingeschreven, waarbij ook een nieuwe deelnemer en drie vleesveehouders die terug zijn van weggeweest. Ook in dit Italiaanse ras ligt het gewicht bij de vrouwelijke dieren. Zij zijn goed voor twaalf rubrieken, verdeeld over de verschillende leeftijden. Daarnaast zijn er ook vier groepen voor de rubriek afstammelingen van één stier en een rubriek met zeven bedrijfsgroepen. l

NVM praktisch

Nationale Vleesvee Manifestatie (NVM)

Datum zaterdag 25 oktober 9.00 uur

Locatie Manege Bartels

Boetelerveldweg 7 8106 RC Mariënheem

Groot geworden met gras

Al ruim twintig jaar houden ze herefords en verkopen ze vlees aan consumenten. Grasgevoerd en antibioticavrij, zo vertellen Gert-Jan Maathuis en Corine Stolker hun klanten. ‘Ze willen de koeien zien en het verhaal achter de herefords horen.’

TEKST ALICE BOOIJ

Toen Gert-Jan Maathuis uit het Overĳsselse Weerselo in 2004 stopte met koeien melken, wist hĳ één ding zeker: hĳ wilde wel wat vee houden. Maathuis oriënteerde zich op een ras, maar was er eigenlĳk al heel snel uit, het moesten herefords worden. ‘Ze hebben een heel makkelĳk karakter, dat was voor ons doorslaggevend.’ Voor zĳn werk bĳ een drankengroothandel – ‘nee, ik drink zelf niet’ – is hĳ zo’n dertig uur per week van huis. ‘Het moet wel vertrouwd zĳn om koeien en ook stieren in de weide te hebben lopen als je niet thuis bent.’

Maathuis kocht vier koeien bĳ een stoppende veehouder aan en de Masto-veestapel, een samenvoeging van de achternamen van Gert-Jan Maathuis (62) en zĳn partner Corine Stolker (62), groeide uit tot de huidige 35 stuks. ‘We hebben zo’n tien kalvingen per jaar.’ Alle stierkalveren houden ze aan en hoewel

Het fokdoel is duidelijk: vleestype. Over de aftekeningen van de roodbruine dieren maken

Gert-Jan Maathuis en Corine Stolker zich niet zo druk. Het stamboek heeft wel richtlijnen voor wit rond de ogen en een streep over de nek, maar voor de vleesproductie vinden ze dat niet zo van belang

er ook vraag is naar dekstieren, worden ze niet verkocht, geeft hĳ aan. ‘Ik heb ze eigenlĳk allemaal nodig voor de verkoop van vlees. Als er niet genoeg stiertjes zĳn geboren, ruilen we vaarskalveren voor stierkalveren.’ Ze houden maar een paar vaarskalveren aan die instromen in de vleesveestapel. ‘Enkele vaarzen worden drachtig verkocht, we houden in onze ogen de mooiste aan.’

Vraag naar vlees

Toen de veehouders met de herefords begonnen, was het doel meteen al om alle stieren aan te houden en het vlees te verkopen. De open dag die het herefordstamboek, de Dutch Hereford Society, organiseerde, heeft geholpen het vlees aan de man te brengen. Met het openzetten van hun staldeuren konden mensen kennis-

BEDRIJFSPROFIEL

Weerselo

bedrijf Masto Hereford eigenaren Gert-Jan Maathuis en Corine Stolker veestapel 35 herefords grondgebruik 16 hectare

maken met de herefords. ‘Zo kregen we meteen ook vragen over vlees, en of we ook pakketten verkochten’, vertelt Maathuis. Inmiddels slachten ze jaarlĳks zo’n zeven stieren om aan de vraag naar vlees te voldoen. ‘We fokken zelf niet eens genoeg stieren om hierin te voorzien. We ruilen met vaarskalveren en kopen dus ook wel stierkalveren bĳ.’

Waar het in eerste instantie om pakketten van vĳf of tien kilo ging, is de vraag verschoven naar losse verkoop. Dat komt ook doordat ze naast hun winkeltje aan huis, dat open is op woensdag na 17.00 uur en op zaterdag, regelmatig op markten in de regio te vinden zĳn. In Losser, Diepenheim en ook in Oldenzaal. Op de Landgoed Twente Fair in De Lutte bakken en serveren ze zelfs hamburgers. ‘Als een soort McDonald’s, maar dan met vlees dat stukken beter van smaak is.’

Ze verkopen hun herefordvlees als volledig grasgevoerd en antibioticavrĳ. ‘De stieren lopen hun leven lang in het gras. We houden ze tot een leeftĳd van zo’n tweeënhalf tot drie jaar en dan slachten we ze. Ze wegen dan tussen de 400 en 450 kilo geslacht. Allemaal op hetzelfde rantsoen: alleen gras’, benadrukt Gert-Jan Maathuis nog maar een keer. ‘We willen uniform vlees leveren, dat elke keer dezelfde smaak en dezelfde kwaliteit heeft.’ Van afmesten kun je eigenlĳk niet spreken, geeft de vleesveehouder aan. ‘Er komt geen mais of brok aan te pas, de dikste is aan de beurt.’ Stolker vult aan: ‘Klanten vragen hoe we ze afmesten, maar dat doen we op deze manier niet.’

Stieren achter lint

Ze merken dat het verhaal achter het vlees belangrĳk is voor de consument. ‘Mensen eten misschien minder vlees, maar als ze vlees eten, willen ze dat verantwoord doen’, ervaart de veehoudster, die eraan toevoegt dat ook de beadering in het vlees om uitleg vraagt. ‘Ze denken dat het vlees vet is en ze willen juist mager vlees. Wĳ leggen dan uit dat de beadering zorgt voor malsheid en smaak aan het vlees.’ Rondom de boerderĳ in Weerselo ligt zo’n 8 hectare grond,

verderop, in Oldenzaal, ligt nog een keer 8 hectare. ‘Het zijn wel tien verschillende weilanden van één tot anderhalve hectare. Allemaal grasland met een beheersovereenkomt’, vertelt Maathuis. Het past helemaal bij de vraag van de hereforddieren naar een sober rantsoen. Bij die percelen van huis heeft de vleesveehouder geen zware afrastering nodig. ‘Wat prikpaaltjes en lint, daar blijven de stieren keurig achter. We krijgen veel complimenten van wandelaars die het prachtig vinden dat de herefords daar zo lopen.’

Door het transport van het ene naar het andere land zijn de stieren gewend om de trailer op te gaan, twee aan twee. ‘Ze stappen er zo op, omdat ze weten dat ze een ander perceel met vers gras krijgen’, verklaart hij het gemak van vervoeren. Zo werkt het ook wanneer ze naar de slachterij – ‘wij zeggen op wintersport’ – gaan. ‘Ze zijn gewend aan het vervoer, dus er is geen sprake van stress in de trailer.’

Fokdoel: vleestype

Al vanaf de start van hun herefordhouderij speelt ook de fokkerij een belangrijke rol. ‘Gert-Jan keek in eerste instantie naar de fokkerij zoals hij dat met zijn melkkoeien deed’, zegt Stolker lachend. Maathuis zocht informatie bij de stieren, doet aan ki om zo nieuwe en geteste bloedlijnen in zijn veestapel te halen. ‘Ik keek naar inhoud en capaciteit, ze moeten gemakkelijk veel ruwvoer kunnen opnemen en verwerken, zo was mijn gedachte.’ Informatie was echter schaars. ‘Dan kijk je naar stieren uit Engeland, Denemarken en Canada, waar wel fokwaarden van bekend zijn.’

De koeien die ze aangekocht hadden, waren van het Engelse type: klein, breed en hoornloos. ‘Hoornloos is voor mij een voorwaarde’, geeft Maathuis aan. ‘Ik wil wel rustig bij een koppel van tweeënhalfjarige stieren in het weiland kunnen lopen.’ Daarnaast heeft hij een duidelijk fokdoel. ‘Ik ga voor het vleestype’, zo formuleert hij gedecideerd. Over de aftekeningen van de roodbruine dieren maakt hij zich niet zo druk. ‘Het stamboek heeft wel richtlijnen voor wit rond de ogen en een streep over de nek, maar voor de vleesproductie is dat niet zo van belang.’ Stolker wist hem ervan te overtuigen dat hij de bril van de melkveefokkerij moest afzetten. Maathuis streeft niet naar grote dieren, wel naar lengte en breedte. ‘Er moet eigenlijk een kruiwagen tussen de voorbenen door kunnen en op de rug moet je de tafel kunnen dekken.’ Om dat te bereiken mixte hij zijn fokkoeien met ki-stieren uit Canada en Denemarken. Met Title Shot, Lary Colby en Moeskaer Topgun bouwde hij de veestapel op.

Naar de keuring

Hoe mooi de Masto-veestapel inmiddels is, bleek uit een bezoekje van keurmeester Adrie van Gent. Maar liefst zes koeien kregen 89 punten voor hun voorkomen. Een van de oudere koeien, de elfjarige Happy (v. Wesley) kreeg zelfs nog 87 punten. Een mooie opsteker voor Gert-Jan Maathuis. En als je dan een mooie veestapel hebt, ga je ook naar de keuring. Maathuis en Stolker namen twee pinken mee naar de jubileumkeuring van het herefordstamboek.

‘We doen vooral mee voor de leuk’, geven ze aan. Ook hun anderhalf jaar oude fokstier Guus (v. Topgun) gaat mee. ‘We hebben vorig jaar best last gehad van blauwtong’, vertelt de vleesveehouder over de inzet van Guus. ‘We hebben dit jaar Guus maar wat eerder bij het koppel gedaan.’ Guus komt uit de eigen fokkerij en is een zoon van de achtjarige Wobke (v. Victor). ‘Wobke zelf is van ki drachtig geworden’, voegt Maathuis eraan toe. Deze lijn is de zogenaamde W-lijn, die terugvoert op een van de eerste koeien waarmee ze hun fokkerij begonnen. ‘Met de naamgeving houden we nu de lijn van het stamboek aan’, geeft hij aan. ‘Dit jaar zijn de namen begonnen met een H.’ De kalveren worden geboren in het voorjaar, van maart tot begin mei. In december worden de kalveren gespeend en gaan ze naar de stal, waar de grupstal is verbouwd tot groepshokken. Ook de stieren vinden hier onderdak. Voor de koeien is er buiten een ruime overkapping-potstal met een voerplaats. ‘Ze kunnen kiezen’, geeft het paar aan. ‘Ze kunnen schuilen, maar ook buiten lopen. Eigenlijk kunnen de herefords jaarrond wel buiten lopen’, zegt Maathuis. ‘Maar bij slecht weer of als het heel heet is, hebben ze een alternatief.’ Bovendien kunnen de koeien in hun buitenverblijf in het voorjaar kalven. ‘En dan loopt het hele spul ook zo weer in de wei, want daar horen ze.’ l

De anderhalf jaar oude Guus (v. Topgun) komt uit de eigen fokkerij en is een zoon van de achtjarige Wobke (v. Victor)

veilige en efficiënte fokkerij. Kom ons ontmoeten op de beurs in Libramont en ontdek ons aanbod. VAN

Graskwaliteit behouden

Een grote verschuiving in de ruwvoerkwaliteit is nog niet zichtbaar, maar de lagere bemestingsnormen hebben wel impact op de ruwvoerwinning. A ankelijk van de grondsoort, de intensiteit en het rantsoen hebben veehouders diverse knoppen om aan te draaien.

TEKST TIJMEN VAN ZESSEN

Stap voor stap moeten veehouders wennen aan lagere bemestingsnormen en minder mestplaatsingsruimte. Buiten de NV-gebieden (met nutriënten verontreinigde gebieden) valt de impact nog te corrigeren met een extra kunstmestgift, maar daarbinnen geldt voor de totale stikstofgebruiksnorm een korting van 20 procent (tabel 1, pagina 20). Wat doet dat met de kwaliteit van het gras? Countus maakte een analyse met KringloopWĳzers van bedrĳven die de volledige stikstofgebruiksnorm benutten en vergeleek die met bedrĳven die 80 procent van hun gebruiksnorm benutten.

Grote spreiding tussen bedrijven

De lagere stikstofgift uit kunstmest zorgt met name op zanden op veengrond voor een lagere vem-waarde (ﬁguur 1). Het gaat om bĳna een procent minder vem, terwĳl de daling op klei meevalt (–0,1 procent). Ook de opbrengst loopt terug (ﬁguur 2), tot wel 10 procent op kleigrond. Op een gemiddeld bedrĳf komt dat neer op een kostenpost van ruim tienduizend euro door aankoop van ruwvoer. Maar het meest opvallend is de grote spreiding tussen bedrĳven, zegt Nico Stokman, samensteller van de analyse. ‘Dat geeft aan dat je kunt sturen. Het is geen hard gegeven dat 20 procent minder stikstof gebruiken automatisch leidt tot 10 procent minder opbrengst of een lagere kwaliteit van het gras.’

De analyse van Countus spreekt voor zich. Minder stikstof voor het gras leidt tot lagere eiwitgehalten en een minder hoge verteerbaarheid. Doordat de totale stikstofruimte afgelopen jaren constant bleef, laten de belangrĳkste kengetallen voor ruwvoerkwaliteit landelĳk gezien nog geen grote verschuiving zien. Cĳfers van Eurofins tonen dat de trend van de afgelopen tien jaar (figuur 3, pagina 21) vrĳ constant is. ‘De vem neemt zelfs iets toe door jonger maaien en effecten van veredeling’, zegt Antoon Jacobs, graslanddeskundige bĳ Eurofins. ‘Het eiwitgehalte ligt vrĳ stabiel rond de 160 gram per kilo droge stof. Je ziet wel seizoenseffecten door natte of droge jaren en er lĳkt een voorzichtige tendens zichtbaar naar eiwitarmer voeren.’ Die beweging van minder eiwit voeren kan volgens Jacobs wel leiden tot een vicieuze cirkel. ‘Wat niet in de koe komt, komt ook niet in de mest. We zien de stikstofgehalten in de mest al jaren dalen, dat beeld is duidelĳker dan dat van lagere eiwitgehalten in het gras.’

Nico Stokman stelde al vast dat er mogelĳkheden zĳn om te sturen op de graskwaliteit. Volgens Jacobs is een terugval deels te voorkomen door correctie met kunstmest (buiten NV-gebieden) of door jonger te maaien. Niet voor niets is kalendermaaien een methode die veel aandacht krĳgt. Het stimuleert het vem-gehalte, het ruweiwitgehalte en de verteerbaarheid van het gras. ‘Je kunt ook sturen door het eiwit dat in het gras zit,

behouden is een puzzel

beter te benutten. Met name door iets droger in te kuilen. Daarmee verbeter je de oeb-dve-verhouding’, legt Jacobs uit. Onbestendig eiwit komt in de pens vrĳ, waar het risico bestaat dat het als ureum verloren gaat. Bĳ een hoger aandeel darmverteerbaar eiwit benut de koe het eiwit beter. Zeker op bedrĳven met grasrĳke rantsoenen is een drogere graskuil voordelig. In rantsoenen met veel mais is een overmaat aan onbestendig eiwit uit het gras makkelĳker te benutten.

Rantsoen en de verdeling van mest

De beste manier om een teruglopende graskwaliteit te voorkomen is dus niet voor ieder bedrĳf gelĳk, weet ook Sjon de Leeuw. Hĳ is specialist mest bĳ PPP Agro Advies. ‘Ben je niet zelfvoorzienend in ruwvoer en koop je veel mais, dan heb je graag iets eiwitrĳker gras. Koers dan maar op 180 tot 200 gram ruw eiwit per kilo droge stof. Bemest meer aan de voorkant van het seizoen en maai maar wat jonger.’

Figuur 1 – De hoeveelheid stikstof (N) uit kunstmest op grasland in relatie tot de voederwaarde (bron: Countus)

Bedrĳven die zelfvoorzienend zĳn in ruwvoer en weinig of geen mais voeren, hebben baat bĳ een andere kwaliteit gras. De Leeuw: ‘Die koeien hoeven geen 180 gram ruw eiwit in het gras. Dat benutten ze slecht, het heeft een te hoge passagesnelheid in de pens. De verdeling van de mest kun je beter spreiden door het seizoen en wacht maar iets langer met maaien. Dan oogst je een completer product.’ Hĳ geeft aan dat jong maaien wel veel kwaliteit levert, maar dat je de kwantiteit verliest. ‘Gras begint vanaf het derdebladstadium pas echt hard te groeien. Gras groeit uit gras, dat zeggen we niet voor niets.’

Verschillen tussen bedrĳven hangen vaak samen met de grondsoort. Nick van Eekeren, onderzoeker bĳ het Louis Bolk Instituut, heeft er veel onderzoek naar gedaan. Hĳ ziet op de zanden kleigronden de teelt van grasklaver als oplossing om een lagere stikstofgift op te vangen. Bĳ voorkeur in een bouwplan met 60 procent blĳvend grasland, 20 procent grasklaver (rood en wit) gedurende drie jaar en 20 procent mais of een ander

Figuur 2 – De hoeveelheid stikstof (N) uit kunstmest op grasland in relatie tot de opbrengst van grasland (bron: Countus)

N-gebruiksnorm per grondsoort (kg N/ha)

gebied klei zand en löss veen

geen NV-gebied met beweiden

alleen maaien

NV-gebied met beweiden 276 200 212 alleen maaien

308 256 240

Tabel 1 – Stikstofgebruiksnormen in Nederland (bron: bemestingsadvies.nl)

akkerbouwgewas gedurende drie jaar. ‘De klaver groeit goed zonder kunstmeststikstof op de stikstofarme stoppel na mais en mais hoeft minder bemesting na het scheuren van de drie jaar oude grasklaver’, zegt Van Eekeren. ‘Op de andere percelen streef je naar blijvend grasland met een hoog stikstofleverend vermogen. Je kunt proberen voederwaardedaling voor te blijven door jonger te maaien, maar dan ga je sterk productie verliezen. De kosten per kilo droge stof geoogst product stijgen dan.’ Van Eekeren wijst op de biologische landbouw, waar bedrijven al langer gewend zijn om met klaver te werken en zo de kwaliteit en opbrengst van het gras op peil houden. Het bouwplan dat hij bepleit, heeft meerdere voordelen ten opzichte van een ‘gangbaar’ plan met enkel blijvend grasland en continuteelt van mais. Het verbetert de bodemkwaliteit, verhoogt het organischestofgehalte van de bodem, verhoogt het stikstofleverend vermogen (NLV) van de bodem, verhoogt de opbrengst en het ruw eiwit van eigen land, bespaart de aanvoer van kunstmest en soja, beperkt de uitstoot van broeikasgassen en draagt bij aan meer biodiversiteit. Uit onderzoek blijkt dit volgens Van Eekeren op te tellen tot 7000 euro meer bedrijfsopbrengst per jaar bij een intensiteit van 18.000 kilo melk per jaar. Een alternatief voor grasklaver is productief kruidenrijk gras. Van Eekeren: ‘Dat bevat naast witte en rode klaver ook cichorei en smalle weegbree. Het doet wat voederwaarde betreft niet onder voor Engels raai, met name dankzij een heel goede verteerbaarheid van witte klaver en cichorei.’ Anders is dat voor extensief kruidenrijk grasland, dat wel lager scoort op kwaliteit en opbrengst.

Veengrond geen kunstmest vanaf juni

Op veengronden is klaver een minder geschikte oplossing. Daar is het volgens Van Eekeren vooral een kwestie van beter benutten van het hoge stikstofleverend vermogen uit de bodem. Eenvoudig is dat niet, omdat de stikstoflevering pas echt op gang komt na de eerste snede, als de bodemtemperatuur is opgelopen. Bovendien varieert de stikstofmineralisatie uit de bodem per bedrijf en per perceel. Gangbare boeren geven de kunstmestgift op deze gronden het best in het voorjaar. Van Eekeren durft zelfs aan te bevelen om vanaf juni geen kunstmest meer te strooien. Onderzoek binnen de Proefpolder Kringlooplandbouw toont aan dat kunstmest weglaten na de eerste snede (mindering van 71 kilogram stikstof per hectare) slechts 4 procent minder drogestofopbrengst gaf. De verklaring hiervoor is waarschijnlijk nalevering van stikstof uit organische stof en de nutriëntenaanvoer uit voorgaande jaren. ‘Uit veen komt heel veel stikstof vrij. De kunst is om die te benutten.’ De lagere kunstmestgift beïnvloedde vooral het ruweiwitgehalte negatief en daarmee de totale eiwitopbrengst. Door kunstmest na de eerste snede weg te laten gaf de tweede snede 6 procent minder ruw eiwit, maar nog altijd een gehalte van 196 gram ruw eiwit per kilo droge stof. Op bedrijven die alleen gras voeren, is dit ruim voldoende, die kunnen uit de voeten

In Vlaanderen onderscheid naar gewaskeuze

In Vlaanderen is de bemestingsruimte afhankelijk van de regio waarin de melkveehouderij is gevestigd. Er zijn vier gebiedstypes, die elke twee jaar opnieuw worden vastgesteld, legt Jan Halewyck, landbouwconsulent bij Boerenbond, uit. ‘Per gebiedstype is er afhankelijk van metingen aan het gronden oppervlaktewater een norm voor de hoeveelheid kunstmest die boven de hoeveelheid dierlijke mest mag worden aangewend. De toegestane plaatsing van dierlijke mest is overal 170 kilo stikstof per hectare, er is dit jaar in Vlaanderen geen derogatie. In gebiedstype 0 is de kans op uitspoeling klein, omdat boeren er veel gras en graan verbouwen. In gebiedstype 3 is die kans het grootst, omdat er veel bedrijven liggen die aardappelen, mais of groente telen. De maximale korting op de aan te vullen hoeveelheid kunstmest is 20 procent in gebiedstype 3, terwijl boeren in regio’s

met gebiedstype 0 en 1 geen korting krijgen en op gras tot maximaal 385 kilo werkzame stikstof mogen bemesten.’

Tabel 2 geeft de geschetste situatie weer. De kortingspercentages zijn dus afhankelijk van de regio en daarnaast van de teelt. Dat is een belangrijk verschil met de Nederlandse situatie. De graskwaliteit hoeft in regio’s zonder korting niet terug te vallen. Tegelijkertijd is een grasperceel in gebiedstype 3 net als in de Nederlandse NV-gebieden 20 procent

van de bemestingsruimte kwijt. Toch merken ook Vlaamse boeren volgens Halewyck nog weinig van een afnemende graskwaliteit. ‘De grote verschillen in neerslag van jaar tot jaar hebben voorlopig meer invloed op de graskwaliteit en -kwantiteit. Niettemin is ook hier aandacht voor grasklaver, kruidenrijk grasland en het toevoegen van water aan de mest. Zou dat niet toereikend zijn, dan mogen boeren in Vlaanderen ook kiezen voor een bedrijfsevaluatie van de bodem.’

Tabel 2 – Stikstofgebruiksnormen in Vlaanderen op gras (maaien) (bron: Boerenbond)

N-gebruiksnorm (kg N/ha)

met een ruweiwitgehalte van 160 gram per kilo droge stof in het gras. Of zoals Sjon de Leeuw het benoemt: ‘Neem in ogenschouw hoe intensief en dus zelfvoorzienend de bedrijfsopzet is en hoe het rantsoen eruitziet.’

Bemesten op drie platforms

De Leeuw geeft zijn, veelal intensievere, klanten op veen en klei het advies om de huiskavel op te splitsen in drie platforms. Het eerste platform dient voor de oogst van kwalitatief hoogwaardig, eiwitrijker gras. Daar is het advies om 230 kilo stikstof uit dierlijke mest toe te dienen. Op een tweede, wat kleiner platform zou een gift van 130 kilo kunnen volstaan om daar een gezond, eiwitarmer en meer structuurrijk product te oogsten. Ideaal voor jongvee en/of droge koeien, maar ook als contragewicht in een (te) pittig melkveerantsoen. Het derde platform rouleert met platform 1 en is bestemd voor weidegang. Het etgroen van platform 1 geeft een mooie kwaliteit weidegras. Deze werkwijze voorkomt een terugval in de graskwaliteit bij de lagere bemestingsnormen. Tegelijkertijd is geen bedrijf en geen regio hetzelfde, benadrukt De Leeuw. ‘En tekorten in kwaliteit zijn altijd te repareren met krachtvoer of bijproducten. Daar hangt een prijskaartje aan. Maar het is maar net waar je de focus op legt.

Nick van Eekeren refereerde al aan de biologische bedrijven. Voor hen is de norm van 170 kilo stikstof uit dierlijke mest niets nieuws. Zij zijn al jaren gewend daarmee te werken. Berend Logtenberg is rundveespecialist bij ABZ Diervoeding en begeleidt ook biologische klanten, waaronder familie Van der Knaap uit Zeewolde. Het bedrijf van de familie Van der Knaap ligt op vruchtbare kleigrond en ze werken veel samen met akkerbouwers uit de omgeving. Dat biedt mogelijkheden, zoals elke drie jaar een nieuwe grasmat dankzij vruchtwisseling met het bouwland van een akkerbouwer uit de buurt. Grasklaver en luzerne binden stikstof uit de lucht en dragen op dit bedrijf bij aan de graskwaliteit. ‘Het lukt hun zonder kunstmest kuilen van 180 tot 190 gram ruw eiwit te maken met een goede verteerbaarheid’, vertelt Logtenberg. Maar er is ook een enorme spreiding tussen biologische bedrijven, relativeert Logtenberg. Deels door de grondsoort door de locatie, maar ook door de diversiteit in ondernemers. Er is geen standaard, wil hij maar zeggen. De werkwijze op veel biologische bedrijven is ook jonger maaien. Soms al met drie à vier weken. ‘De opbrengst is dan gering, maar de kwaliteit en verteerbaarheid zijn wel in orde. Het is een afweging tussen hogere bewerkingskosten per kilo droge stof geoogst product of meer mengvoer kopen dat ook duur is.’ l

Figuur 3 – Verloop van vem in graskuilen (bron: Eurofins)

Figuur 4 – Verloop van ruw eiwit in graskuilen (bron: Eurofins)

Aan de hand van praktijkcases schrijven verschillende voeradviseurs van Aveve (B.) en Agriﬁrm (Nl.) over rantsoenberekeningen in de vleesveehouderij.

Deze editie beschrijft Merijn van Loon van Agriﬁrm de waarde van gras in een rantsoen.

Gras is niet gewoon gras, er is vaak verschil

Gras voeren aan vleesvee heeft verschillende voordelen, maar vergt ook aandacht. Gras heeft veelal een positief effect op de gezondheid van vleesvee. De structuur zorgt voor een goede penswerking en voldoende herkauwactiviteit. Het zorgt voor eiwitaanvulling, mineralen en spoorelementen in het rantsoen.

Om een kloppend rantsoen te maken met gras als een van de bestanddelen, is het van cruciaal belang dat er een analyse gemaakt wordt van wat het gras daadwerkelĳk bevat. Juist omdat de variatie in gras gigantisch is. Er zĳn een aantal belangrĳke kengetal-

len die weergeven wat het gras bevat. Eiwit wordt onderverdeeld in bestendig en onbestendig eiwit. Beide zĳn belangrĳke voedingsstoffen voor vleesvee, maar elk met hun eigen functie op het gebied van groei, ontwikkeling, vertering en gezondheid. Daarnaast geven het suikergehalte, de plantverteerbaarheid en de beschikbaarheid en verteerbaarheid van celwanden weer hoeveel energie het gras bevat. Een ander belangrĳk kengetal is ruwe celstof, die effect heeft op de passagesnelheid van het product en zodoende de penswerking en de herkauwactiviteit. Hoe hoogwaardig het gras moet zĳn, is afhankelĳk van

wat het doel is van het vee en welke andere bestanddelen het rantsoen bevat.

Kwaliteit beïnvloeden

De kwaliteit van het gras is afhankelĳk van een aantal factoren. Zo zeggen de geschiktheid en de structuur van de bodem veel over de staat van de bodem voor het telen van gras. Denk hierbĳ aan organische stof, de pH-waarde en de waterhuishouding. Verder is het belangrĳk wat er voorafgaand aan het gras stond. Onder gras verstaan we immers jong gemaaid raaigras, maar ook weidegras of rassen als Italiaans

voederwaarde partij 1 partij 2 partij 3 partij 4 partij 5 partij 6 partij 7 partij 8 vevi 958 880 898 968 902 917 888 780 ruw eiwit (g/kg ds) 195 135 152 134 145 180 224 212 suiker (g/kg ds) 104 128 68 163 0 26 55 66 ruwe celstof 230 276 263 254 296 262 263 270

Tabel 1 – Variatie in voederwaarde in graskuilen van één bedrijf in één jaar

element (mg /kg ds) gemiddeld minimum maximum mangaan 86 10 149 koper 7,6 2,1 9,9 zink 38 12 102

jodium 0,4 0,1 4,9

kobalt 0,121 0,035 0,930

selenium 0,075 0,007 1,060

Tabel 2 – Variatie van spoorelementen in graskuilen (Onderzoek uit ruim 15.000 kuilen gedurende 2023-2025)

Variatie in mineralen en spoorelementen

Naast eiwit, energie en structuur bevat gras ook mineralen en spoorelementen. Deze moeten in het rantsoen voldoende aanwezig zijn, omdat dit essentiële nutriënten zijn voor groei, vruchtbaarheid, weerstand of melkgift. Elk mineraal en spoorelement heeft zijn eigen bijdrage aan het goed functioneren van een koe of stier, mits het in de juiste hoeveelheid gevoerd wordt.

Tekorten aan mineralen kunnen bovenstaande gezonde prestaties negatief beïnvloeden. Gras brengt als een van de bestanddelen van het rantsoen een deel van deze mineralen en spoorelementen met zich mee. In welke mate is a ankelijk van de kwaliteit van bodem, gras en management. Laat daarom het gras niet alleen op voederwaarde analyseren, maar ook op mineralen en spoorelementen. Dit biedt handvaten om het rantsoen te optimaliseren en een gezonde en goed functionerende veestapel te onderhouden.

In de kwaliteit en samenstelling van gras kan veel verschil zitten

raaigras. Stevig bemesten biedt de grond voedingsstoffen die door middel van mineralisering kunnen leiden tot hoogwaardig gras. Tot slot zĳn het moment en de manier van voederwinning belangrĳk. Of kort of lang gras beter is, hangt af van het doel, het dier en het overige rantsoen. Kort gras bevat in de regel meer eiwit en meer suiker, terwĳl lang gras meer vezels en celstof bevat. Het is belangrĳk gras schoon en fris te winnen, zodat smakelĳkheid en voederwaarde behouden blĳven. Met kuilen grondanalyses, het rantsoen en de behoefte van de veestapel kunnen bovenstaande factoren beïnvloed worden.

BBG gaat bij Belgisch witblauw voor topkwaliteit

Geduld in de dekstal loont de moeite. De stieren die in Waver hun werk doen, zijn wereldwijd populair voor de gebruikskruising op melkvee. Afgetapt sperma gaat vanuit de dekstal direct naar het naastgelegen laboratorium. Daar wordt het met behulp van een computerprogramma geanalyseerd op concentratie en vitaliteit van spermacellen. ‘Melkveehouders stellen met recht hoge eisen aan het bevruchtend vermogen van sperma voor de gebruikskruising. Daaraan doen we dan ook geen concessies’, verklaart Noppen. Op een scherm in de dekstal kunnen de stierverzorgers per Met genoomfokwaarden, mengsperma, hoornloosheid en sperma

seksen loopt de Belgian Blue Group (BBG) voorop in de markt van vleesstieren voor de gebruikskruising. VeeteeltVlees nam een kijkje achter de schermen bij de hofleverancier van witblauwsperma.

Het is op maandagochtend spitsuur in de dekstal van de Belgian Blue Group (BBG) in het Waalse Waver. Een twintigtal witte dikbilstieren staat te wachten. De stierverzorgers lopen wat met de dieren rond en laten ze snuffelen aan een bokstier. Haast lijken mens en dier, ondanks het volle ochtendprogramma, niet te hebben. ‘Stieren van het Belgisch-witblauwras zijn heel rustig en gemakkelijk in de omgang’, vertelt BBG-directeur Simon Noppen. ‘Maar erg deklustig zijn ze niet.’ Sperma winnen of aftappen vraagt om zorgvuldig voorspel en veel geduld.

Bevruchting topprioriteit

stier zien hoeveel rietjes de sprong van vandaag heeft opgeleverd. ‘Dat werkt voor hen zeer motiverend’, weet de BBGdirecteur. In Waver heeft BBG geen laboratorium voor het afvullen van sperma. Dat gebeurt op de hoofdvestiging in Ciney, vanwaaruit ook de distributie over de hele wereld plaatsvindt. Al het sperma gaat dertig dagen in quarantaine voordat het wordt uitgeleverd.

Selectie op genoomfokwaarden

Dat alle stieren in de dekstal wit zijn, is geen toeval. ‘Kalveren van witte stieren uit zwart- en roodbonte koeien hebben altijd de kenmerkende blauwe kleur. Dat maakt ze herkenbaar voor de handel’, legt Noppen uit. ‘Zouden melkveehouders blauwbonte of zwartbonte stieren gebruiken, dan liepen ze het risico op zwartbonte kalveren en een prijs die geen recht doet aan de kwaliteit.’

Bij de selectie van stieren voor de gebruikskruising is kleur dan ook het eerste criterium. De stieren zijn deels het resultaat van contractparingen, maar BBG koopt ook aan bij fokkers. ‘We selecteren stiermoeders en stieren op basis van genoomfokwaarden voor onder andere geboortegemak’, vertelt de BBG-directeur. ‘Hiermee zetten we grote stappen in geneti-

Sperma winnen van Belgisch-witblauwstieren vraagt zorgvuldig voorspel en veel geduld

In knutvrije tijden kan de stal open Iedere stier heeft een eigen uitloop

sche vooruitgang. Inmiddels heeft de fokwaarde geboortegemak een betrouwbaarheid van 55 procent. Daarmee is deze genoomfokwaarde net zo betrouwbaar als een fokwaarde van een stier met zeventig geboren kalveren’, legt hij uit.

Stal op overdruk

Stieren komen op een leeftijd van ongeveer een jaar in Waver binnen. Hier gaan ze eerst zes weken in quarantaine en worden in deze periode intensief veterinair getest. Pas als ze ziektevrij zijn bevonden, verhuizen ze naar de productiestal. Hier zijn ze individueel gehuisvest in ruime stroboxen. Ook in de productiestal geldt een strikt testprotocol voor dierziekten en om insleep van ziektekiemen te voorkomen kunnen bezoekers de stieren uitsluitend vanachter glas bekijken. ‘Een toenemende zorg is de verspreiding van besmettingen door vliegende insecten’, vertelt Noppen. ‘Vorig jaar kregen we te maken met blauwtong en nieuwe ziekten als EHD en lumpy skin disease rukken op. Virussen kunnen veel schade veroorzaken, omdat stieren ziek worden, maar ook omdat ki-stations vanwege veterinaire regelgeving op slot komen te zitten. Dit dwingt ons om maatregelen te nemen om knutten en andere insecten buiten de stallen te houden’, legt hij uit. De stal in Waver is daarom sinds kort voorzien van een gecontroleerd klimaatsysteem met overdruk. Hierdoor is de luchtdruk in de stal hoger dan daarbuiten, waardoor insecten niet naar binnen kunnen vliegen. Overigens blijft het mogelijk om de stieren uitloop naar buiten te geven in de maanden dat vliegende insecten niet actief zijn. ‘Dat is goed voor de condi-

tie van hun beenwerk en draagt bij aan hun welzijn’, verklaart de BBG-directeur.

Mengsperma en hoornloosheid

Met de inzet van genoomfokwaarden bij de selectie van stieren voor de gebruikskruising loopt BBG internationaal voorop. ‘Wij hebben de ambitie om veehouders wereldwijd te voorzien van de meest winstgevende genetica voor de gebruikskruising en daarvoor maken we steeds gebruik van de nieuwste technieken’, verwoordt de directeur de missie van BBG. Als voorbeeld wijst hij op de ontwikkeling van mengsperma. ‘Succesvol sperma van drie stieren in een rietje stoppen is minder eenvoudig dan het lijkt. Maar we beheersen deze techniek nu als geen ander met spectaculaire bevruchtingscijfers als resultaat.’ Een derde ontwikkeling waarin BBG internationaal vooroploopt, is het aanbod van gesekst sperma. ‘Wij bieden van een groot aantal van onze stieren mannelijk gesekst sperma aan. Hiermee kunnen melkveehouders de winstgevendheid van de gebruikskruising flink verhogen’, stelt Noppen vast. ‘En voor de zuivere fokkerij en specifieke ketens hebben we ook vrouwelijk gesekst sperma in het aanbod.’ Een speerpunt voor de komende jaren is hoornloosheid. ‘In Vlaanderen en Nederland is nog weinig vraag naar hoornloze stieren voor de gebruikskruising. Maar internationaal neemt de vraag snel toe’, ziet Noppen. Om op deze groeimarkt in te spelen zetten we nu vol in op hoornloosheid met als doel het fokken van homozygoot hoornloze witblauwstieren met de hoogste fokwaarden.’ l

BBG: internationaal marktleider in witblauwgenetica

De Belgian Blue Group (BBG) is een samenwerking tussen CRV en de Waalse veeverbeteringscoöperatie AWE. BBG is internationaal marktleider in de verkoop van sperma van het Belgisch-witblauwras en exporteert naar 55 landen. De organisatie maakt gebruik van drie stierenstallen, waaronder een op de hoofdlocatie in het Waalse Ciney, waar ook het hoofdkantoor gevestigd is. In 2024 verkocht BBG 4,2 miljoen rietjes sperma, voornamelijk van stieren voor de gebruikskruising. BBG heeft een 180-tal stieren op stal. Het overgrote deel is van het Belgisch-witblauwras. Maar om klanten een compleet pakket te bieden heeft BBG bijvoorbeeld ook een aantal angusstieren. BBG verkoopt sperma uitsluitend via distributeurs. Voor Nederland en Vlaanderen is dat CRV.

Directeur Simon Noppen voor het hoofdkantoor van BBG in Ciney

Overdruk houdt insecten buiten

Stiertjes gaan eerst in quarantaine

Fokdoeldiscussie stuurt fokkerijkoers

De

vij aarlijkse fokdoeldiscussie is gestart. ‘Hiermee bepalen we samen welke richting we op willen

met onze dieren’, benadrukt Jochem van der Starre, vicevoorzitter van Coöperatie CRV, het belang.

Wat voor dieren willen Vlaamse en Nederlandse veehouders in de toekomst op stal hebben? Dat is de vraag die centraal staat in de vĳfjaarlĳkse fokdoeldiscussie die Coöperatie CRV in de komende maanden organiseert. Alle leden van de coöperatie hebben een e-mail ontvangen met een link naar een enquête die ze online kunnen invullen. ‘Met de antwoorden op deze enquête kunnen veehouders aangeven op welke kenmerken ze in de fokkerĳ meer nadruk zouden willen leggen en welke kenmerken wat hen betreft minder aandacht zouden mogen krĳgen. Ook is er ruimte om suggesties te doen voor nieuwe fokkerĳkenmerken’, vertelt Gerben de Jong, manager stamboek bĳ Coöperatie CRV. ‘De uitkomsten van de enquête zĳn bepalend voor het ofﬁciële fokdoel van de rassen, waarvoor Coöperatie CRV als erkende stamboekorganisatie verantwoordelĳk is’, legt hĳ uit.

Bepalend voor witblauwindex

Het vastgestelde fokdoel wordt voor het Belgisch-witblauwras vertaald in de samenstelling van de bwb-index, de totaalfokwaarde waarop Coöperatie CRV stieren rangschikt. De bwb-index is een praktisch hulpmiddel om te kĳken hoe de fokwaarden van stieren zich verhouden tot het vastgelegde fokdoel voor Belgisch witblauw. ‘De komende maanden beslissen we als veehouders met elkaar welke richting we opgaan met de erfelĳke aanleg van onze dieren’, zo benadrukt Jochem van der Starre, veehouder en vicevoorzitter van Coöperatie CRV het belang van de fokdoeldiscussie. ‘Uiteindelĳk volgt iedere veehouder natuurlĳk zĳn eigen fokdoel en worden stieren met de hoogste bwb-index niet per deﬁnitie het meest gebruikt’, stelt Van der Starre vast. ‘Maar uit analyses van de Ani-

mal Evaluation Unit, of AEU, van Coöperatie CRV blĳkt dat het gezamenlĳk geformuleerde fokdoel bepalend is voor de genetische ontwikkeling in de populatie.’

Hoofdbestuur beslist

De resultaten uit de fokdoelenquête zullen worden vergeleken met de resultaten van vĳf jaar geleden. Dit geeft inzicht in de veranderende kĳk van veehouders op hun ras en wat het ras nodig heeft voor de toekomst. Aanvullend worden gesprekken gevoerd met belangrĳke partĳen in de keten. Alle informatie uit de enquête en deze gesprekken wordt verwerkt in een fokdoel per ras. Voor Belgisch witblauw zal de rascommissie de resultaten van de discussie bespreken en waar nodig verwerken in de formule voor de bwb-index. Ook de stamboekverenigingen van andere vleesrassen bespreken de resultaten. Alle voorstellen voor aanpassing van het fokdoel worden voorgelegd aan het hoofdbestuur van Coöperatie CRV, dat

Fokdoelenquête

via e-mail en online

Alle leden van Coöperatie CRV hebben in hun mailbox een uitnodiging ontvangen om hun mening te laten horen in de fokdoeldiscussie. Via een link in deze e-mail kan de enquête online worden ingevuld. Deze enquête is ook direct te benaderen. Scan hiervoor een van de QR-codes. Bij de opening van de enquête wordt u gevraagd uw e-mailadres in te vullen. Vul hier het e-mailadres in dat bij Coöperatie CRV bekend is. Zo zijn we ervan verzekerd dat alleen leden meedoen aan de discussie.

het ﬁnale besluit neemt over de fokdoelen. Nadat het hoofdbestuur de fokdoelen heeft vastgesteld, kunnen de onderzoekers van AEU starten met de toepassing van een eventuele vernieuwde bwb-index. De invoering hiervan is voorzien voor de indexdraai van april 2027. l

Economische kenmerken prominent in Belgisch-witblauwindex

leeftijd eerste

eindbeoordeling 15%

bespiering

karkasgewicht koe 30%

In 2020 introduceerde Coöperatie CRV de Belgisch-witblauwindex. Een evaluatie van deze index volgde in de fokdoeldiscussie van 2021. Hierna werd in april 2022 de bwb-index licht bijgestuurd. De huidige opbouw van de totaalfokwaarde is weergegeven in ﬁguur 1. Economische kenmerken als leeftijd eerste inseminatie en karkasgewicht koe wegen relatief zwaar in de huidige index.

Figuur 1 – Huidige samenstelling van de Belgisch-witblauwindex

Nederland Vlaanderen

Samenstelling CRV-hoofdbestuur wijzigt in december

De ledenraad van Coöperatie CRV is voornemens om per december een aantal wijzigingen in het hoofdbestuur van de coöperatie en de raad van commissarissen van CRV Holding BV door te voeren. Op voordracht van de vertrouwenscommissie wordt Roy Meijer uit Witteveen benoemd tot nieuw lid van het hoofdbestuur van Coöperatie CRV en de raad van commissarissen van CRV Holding BV. Wietse Duursma treedt af als voorzitter van CRV en als zijn opvolger wordt Jochem van der Starre uit Slootdorp, de huidige vicevoorzitter, voorgedragen. Piet Boer uit Dronten wordt de nieuwe vicevoorzitter. De bestuurswisselingen zullen ingaan na afloop van de ledenraad van 18 december 2025. Meijer zal direct meedraaien in het hoofdbestuur en de raad van commissarissen. Dit betekent dat hij zijn functie als regiobestuurder neerlegt.

Roy Meijer (32) heeft in maatschap met zijn ouders in Witteveen een melkveebedrijf met 250 koeien en 120 stuks jongvee op 150

Nieuwe stalnamen

Nevenstaande aanvragen voor stalnamen zijn in het tweede kwartaal ingediend bij de afdeling stamboek van Coöperatie CRV. Als veertien dagen na publicatie geen bezwaren tegen deze stalnamen zijn ingediend, krijgen deze de officiële status.

hectare. Hij studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en deed bestuurlijke ervaring op binnen onder andere het CD(J)A en als voorzitter van AJK Drenthe. Meijer is sinds 2020 landelijk voorzitter van

het NAJK. De zittingstermijn voor deze functie loopt formeel nog tot eind 2026, maar hij heeft aangegeven afscheid te nemen als een opvolger is gevonden. Meijer is sinds maart 2018 ledenraadslid van CRV.

Op donderdag 6 november organiseert CRV busreizen naar de opendeurdag van BBG in Ciney. Er is een busreis voorzien vanuit de provincies West- en Oost-Vlaanderen en een vanuit de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Bij aankomst in Ciney wordt een restaurant bezocht voor de traditionele biefstuk-friet. Na de maaltijd krijgt u op het ki-station een productpresentatie van CRV en aansluitend kunt u de populaire BBG-stieren in beweging bekijken als ze worden rondgeleid. De busreis wordt u aangeboden door CRV en elke deelnemer ontvangt een spermawaardebon. U betaalt 45 euro per persoon voor de maaltijd. Dit bedrag wordt verrekend

stalnaam naam

woonplaats vd Molle Weide J. A. M. van Roestel

Haghorst v Dierenhofstede D. Roelofsen

Stal Duerswald vof Porsius-Hoekstra

Opheusden

Wijnjewoude Groenewand mts. A. A. en J. G. Oudenampsen-Schottink Laren (Gld.) HH Henricus Hoeve Beneden-Leeuwen De Keizer mts. Reinders-Vossers Heelweg

met de maandelijkse factuur van CRV. Inschrijven voor deze dag is wel noodzakelijk in verband met de reserveringen. Aanmelden kan bij CRV-klantenservice,

klantenservice.be@crv4all.com, 078-15 44 44, of door het invullen van het antwoordformulier.

Scan hiervoor de QR-code

Roy Meijer (l.) vervangt Wietse Duursma (r.) Jochem van der Starre wordt voorzitter

Als senior agronomist bij Stadium Grow Lighting (SGL) adviseert Irene Vroegop (38) met haar team over de hele wereld groundsmen over het creëren van optimale grasgroeiomstandigheden voor de beste grasmat in stadions. Met behulp van sensoren, grasbelichtingsunits en uvc-machines laten ze grasmatten van hoogwaardige kwaliteit groeien.

‘Je

moet met alles rekening houden, zelfs kamelen’

TEKST QUINTEN DEN HERTOG

‘Als ik voetbal kijk, kijk ik eerst naar het veld. De combinatie van sport en biologie vind ik interessant. Ik praat er graag over met iedereen: van de groundsman op het veld tot onze verkopers. Een grasmat moet van topkwaliteit zijn voor goed spel en om blessures te voorkomen. Dichtheid, hardheid, rotatieweerstand; alle parameters moeten kloppen.’

‘Er wordt steeds meer van voetbalvelden gevraagd. Er worden evenementen op gehouden en de speelschema’s zijn megadruk, waardoor er minder tijd is voor onderhoud. Bij grote wedstrijden moet je rekening houden met alles wat op het veld gebeurt. Een groundsman vroeg rond het WK in Qatar wat er met het gras gebeurt als er drie kamelen bij de openingsceremonie over het veld zouden lopen. Of het nu kamelen zijn of dansers, het geeft druk op het gras en beperkt de inzet van belichtingsunits. Het is een leuke uitdaging om daarin te adviseren.’

Het optimale microklimaat

‘In ons onderzoekscentrum testen we jaarrond de invloed van belichtingsmethodes op grasgroei. We huren ook een koelcel voor proeven bij lage temperaturen en werken samen met bedrijven aan onderzoeken over de interactie tussen licht, bemesting en infrarood. Zo creëren we het optimale microklimaat voor grasgroei en kunnen we ons onlineadviesplatform optimaliseren. Via dat platform krijgen groundsmen een wekelijks belichtingsadvies op basis van de weersverwachting, een schaduwanalyse en het programma op het veld.’

‘Elk stadion en elk land heeft zijn eigen uitdagingen. De meeste stadions hebben een permanente schaduwkant, in Spanje is er een waterlimiet, in Oost-Europa zijn er grote stadions met beperkte budgetten en kennis en in het Midden-Oosten hebben ze stadions zonder daglicht.’

Datagedreven werken

‘Met een TurfPod, een apparaatje met sensoren, meten we de veldomstandigheden. Met een ziekteforecastmodel voorspellen we daarnaast ziektes op basis van de weersverwachting en veldomstandigheden. Bij warm en droog weer wordt vaak geïrrigeerd, wat voor een warm en nat klimaat zorgt en schimmelgroei stimuleert. Dankzij de voorspelling kan de groundsman preventief ingrijpen, bijvoorbeeld met een uvc-machine die ziektekiemen doodt. In tegenstelling tot de old-school groundsman werkt de jongere groundsman datagedreven. Ervaring blijft belangrijk, maar data helpen om te ﬁnetunen en gerichter te belichten en bemesten. Dat verbetert de grasmat en bespaart kosten.’

Boven: met TurfPods, apparaatjes met sensoren, meet Irene Vroegop de omstandigheden op het veld

Onder links: via een online-platform krijgt de groundsman wekelijks een belichtingsadvies op basis van de weersverwachting, een schaduwanalyse en het programma op het veld

Onder midden: met behulp van de microscoop bepaalt Vroegop welke schimmel het gras aantast

Onder rechts: in de indoor onderzoekslocatie wordt naar het beste microklimaat voor grasgroei gezocht

Geeft u richting aan de koers van CRV?

Jij controleert de kwaliteit van melk!

regiobestuur

Functie-inhoud

– Inhoud geven aan ledenbetrokkenheid

– Ontwikkelingen signaleren in de regio

– Informatie ‘uit het veld’ doorsluizen naar hoofdbestuur en ledenraad

– Als ledenraadslid toetsen en vaststellen van de begroting en jaarrekening en (voor)genomen besluiten

Proﬁel

De kandidaat:

– is lid van CRV u.a. en gehuisvest in regio Oost of Vlaanderen

– is actief betrokken bij de rundveehouderij, als melk- of vleesveehouder

– is loyaal en betrokken naar CRV en ondersteunt de koers van de organisatie

– beschikt over bestuurlijke kennis en kunde of is bereid zich hierin te ontwikkelen

– is een enthousiaste en inspirerende bestuurder, die kan (of wil leren) leiden en verbinden, met gevoel voor bestuurlijke verhoudingen

– is in staat zich de strategie van de onderneming eigen te maken en de juiste balans tussen het coöperatieve belang en het bedrijfsbelang te bewaken

– is bereid – en beschikt over de ﬂ exibiliteit – om met meerderheid van stemmen genomen besluiten loyaal binnen en buiten CRV te verdedigen

– is toegankelijk en staat dicht bij de leden

– beschikt over goede sociale en communicatieve vaardigheden

– is in staat om relevante onderwerpen op begrijpelijke wijze over te brengen aan de leden

– is in staat om samen met de collega-bestuurders inhoud te geven aan het versterken van ledenbetrokkenheid

– is in staat om in de rol van ledenraadslid mee te denken over het beleid van de organisatie en een sparringpartner te zijn voor het hoofdbestuur en de directie van CRV

Aanvullende informatie

regio Noord

Het regiobestuur heeft op de agenda: de organisatie van ledenbijeenkomsten, het informeren van ledenraad en hoofdbestuur over wensen van leden, het formuleren van voordrachten van nieuwe districtsbestuurders en leden van jongeren- en adviesraden, geïnformeerd worden over beleid, fokkerij- en infoproducten. Wij streven naar diversiteit en een evenwichtige geograﬁ sche spreiding van bestuursleden.

Heeft u belangstelling?

regio Mid/West

Vlaanderen

regio Zuid

regio Oost

Stuur dan vóór 1 november 2025 uw sollicitatiebrief en curriculum vitae (bij voorkeur per e-mail) naar: jobs@crv4all.com of per post naar: CRV Coöperatie u.a., t.a.v. Paul Bos, Postbus 454, 6800 AL Arnhem.

Vanzelfsprekend is een vertrouwelijke behandeling van uw gegevens gewaarborgd.

CRV is een innovatieve coöperatie voor rundveeverbetering.

BETTER COWS > BETTER LIFE is waar CRV voor staat. We helpen veehouders bij het fokken van een gezonde en e ciënte rundveestapel en bieden een breed aanbod aan producten en diensten om de veestapel optimaal te laten presteren. Circa 22.000 Nederlandse en Vlaamse veehouders zijn bij de Coöperatie

Koninklijke CRV u.a. aangesloten en zijn daarmee de eigenaren van het bedrijf CRV. We opereren internationaal in meer dan 50 landen en hebben wereldwijd circa 2.000 medewerkers.

Nitraatcomité stemt in met toelating van renure

MEST – Het Nitraatcomité in Brussel heeft de seinen op groen gezet om renure in te zetten als kunstmestvervanger. De instemming is een belangrijke stap om deze meststoffen, die tot nu toe als dierlijke mest werden aangemerkt, toe te laten boven op de bestaande (dierlijke) gebruiksnorm.

LTO-voorzitter Ger Koopmans noemt het een belangrijke dag voor de Nederlandse landen tuinbouw. ‘Dit is een besluit waar we lang naar hebben uitgezien en waar LTO zich in Brussel jarenlang keihard voor heeft ingezet. Dit besluit betekent concreet meer ruimte om mest op een duurzame manier toe te passen. Zeker nu de derogatie afloopt, is dit besluit hard nodig.’

De inzet van renure helpt volgens Koopmans om de druk op de mestmarkt te verlichten en efficiënter met stikstof om te gaan. ‘Maar we zijn er nog niet’, zegt Koopmans. ‘Het Europese Parlement en de Europese Raad moeten het besluit formeel nog bekrachtigen. Ook in Nederland moet de regelgeving nog wor-

den aangepast. We dringen er bij het ministerie op aan om dit snel en praktisch te regelen, zodat boeren er zo snel mogelijk mee aan de slag kunnen.’

In België reageert ook Boerenbond positief. ‘Dit betekent een grote stap vooruit voor de landbouwsector. Renure-meststoffen hebben geen extra risico voor ammoniakemissies of de waterkwaliteit en ze dragen bij aan minder

afhankelijkheid van import van dure kunstmest en prijs- en productieschommelingen. Zowel het milieu, de landbouwer als de consument winnen erbij’, stelt voorzitter Lode Ceyssens.

Renure staat voor ‘recovered nitrogen from manure’, ofwel stikstof uit dierlijke mest die technisch is bewerkt tot een product dat vergelijkbaar is met kunstmest.

Stikstofdoel onhaalbaar volgens Boerenbond

STIKSTOF – Boerenbond vraagt de Vlaamse regering om de verplichte stikstofreductie van 5 procent voor rundveehouders tegen eind dit jaar op te schorten. Volgens de landbouworganisatie is de deadline in het huidige klimaat van rechtsonzekerheid onmogelijk te halen. Voorzitter Lode Ceyssens benadrukt dat boeren grote investeringen moeten doen in technieken zoals mestrobots en emissiearme

stalvloeren, terwijl de effectiviteit van die maatregelen intussen ter discussie staat. ‘Dat is ongehoord en onrespectvol’, zegt hij. ‘Eerst moet de overheid voor rechtszekere en toepasbare technieken zorgen.’

Het stikstofdecreet, dat begin 2024 werd goedgekeurd, legt melkvee- en vleesveehouders een reductie van 5 procent op tegen eind 2025. Dit doel loopt op tot 25 procent

Prijs

van

in 2030. Maar door gewijzigde kritischedepositiewaarden, aangevochten vergunningen en juridische procedures is de onzekerheid volgens Boerenbond gigantisch.

De organisatie dringt aan op een snelle omslag naar een emissiemodel dat wel duidelijkheid biedt. Tot die zekerheid er is, vraagt Boerenbond om de 5 procentmaatregel op te schorten.

grasland stijgt

met ruim 10 procent in een jaar tijd

GRASLAND – Een hectare grasland kostte in Nederland gemiddeld 83.800 euro in de eerste helft van 2025. Dat is 10,4 procent meer dan een jaar geleden, zo meldt de Nederlandse Vereniging van Makelaars in haar halfjaarrapportage. De prijs van bouwland lijkt juist te stabiliseren. Voor één hectare bouwland werd gemiddeld 100.400 euro betaald. ‘De combinatie van goede bedrijfsresultaten, strengere milieuregels en blijvende schaarste maakt dat de vraag naar landbouwgrond breed gedragen wordt. Zodra er grond be-

Grote percelen grasland die te koop staan, zijn schaars

schikbaar komt, is er direct veel belangstelling’, zo reageert Jos Ebbers, voorzitter van NVM Agrarisch & Landelijk.

Grotere percelen zijn bovendien schaars, stelt NVM. Bij slechts 16 procent van de transacties in 2025 ging het om percelen groter dan 5 hectare. Melkveebedrijven blijven in trek, al daalde het aantal transacties in de eerste helft van 2025 van 41 naar 30. De gemiddelde verkoopprijs lag daarbij op 4,7 miljoen euro. Deze hoge prijs wordt mede beïnvloed doordat er één melkveebedrijf werd verkocht met meer dan 100 hectare voor meer dan 10 miljoen euro.

Renure is een kunstmestvervanger geproduceerd uit bewerkte drijfmest

Rust in de markt van voerprijzen

– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 9 september 2025. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) daalt naar 20,7 eurocent, terwijl de waarde van eiwit rustig doorstijgt naar 67,0 eurocent per kg dve.

– In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarde. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Belangrijk om te weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 is het voedermiddel prijstechnisch interessant. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie.

– De eiwitprijzen blijven dalen, zowel de dag- als de termijnprijzen. De sojamarkt blijft echter rustig. De oogst ligt momenteel wat achter op het vijfjarig gemiddelde. De conditie van het gewas is echter uitstekend. Anderzijds kan de Amerikaanse politiek – ook met de shutdown van de Amerikaanse overheid – voor onrust zorgen op de markt. De gesprekken die komende maand plaatsvinden tussen Amerika en China, zullen daarom invloed hebben. Daarin zal het thema landbouw zeker een belangrijk onderwerp worden. De raapprijzen zijn wat gedaald, ook DDGS is wat gedaald.

– De graanprijzen staan wel onder druk. Er zijn goede opbrengsten en grote wereldwijde voorraden. Maar de fysieke daling van de prijs blijft uit, de verkopers wachten af en hopen op een gunstiger markt om te verkopen. Voor de maisprijzen geldt hetzelfde als voor de graanprijzen, de prijzen lijken eerder te kunnen dalen dan te stijgen.

– De vulmiddelen zijn over het algemeen relatief goed aan de prijs. Palmpitschilfers zijn correct geprijsd, evenals sojahullen. Op termijn zal het aanbod van de producten de prijs omhoog of omlaag drijven. Bijproducten zijn behoorlijk aan de prijs. Voeraardappelen kunnen momenteel wel zeer interessant zijn. Verder zijn alle bijproducten te duur om als aanvulling te voeren. Ccm of mks maken zou vandaag de dag nog kunnen passen. Al staat er niet veel mais meer op het land.

VOEDERWAARDEPRIJZEN

(bron: Liba)

oktober 2025

ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER

in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)

oktober 2025 m/m y/y

fokvee kvem 20,70 kg

m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar

Zoek, vervang en bespaar

Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.

bewaringsverlies(%)

voederwaardeprijs (€/ton)vevi

marktprijst.o.v.voederwaardeprijs(%)

bron: Veemarkt

NUCHTERE KALVEREN

BROUTARDS Bron:

BROUTARDS LIMOUSIN

bron: Veemarkt Les Hérolles (Fr.)

Bron: veemarkt Les Hérolles (Fr.)

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW BROUTARDS BLONDE

Bron: Veemarkten België

Bron: veemarkten België

STIEREN BELGISCH WITBLAUW

KARKASPRIJZEN

KARKASPRIJZEN WERELDWIJD

land waarde september 2025 trend (m/m**)

Groot-Brittannië 745,33

Bron: European Market Observatories

Bron: European Observatories

Uruguay 457,38

Europa 669,52

Australië 431,73

Verenigde Staten 727,54

Nieuw-Zeeland 423,19

Argentinië 399,25

Brazilië 310,34

*euro/100 kg geslacht gewicht stieren =

**m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand

AGENDA

KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN

25 oktober Nationale Vleesvee Manifestatie (NVM), Mariënheem

VEILINGEN

13 november Veiling blonde d’Aquitaine, Casteljaloux (Frankrijk)

19-20 november Veiling limousin, Boisseuil (Frankrijk)

14-15 januari Veiling limousin, Boisseuil (Frankrijk)

VOORUITBLIK

BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN

6-7 november Opendeurdagen BBG, Ciney 3-7 december Agribex, Brussel

Raadpleeg de website veeteeltvlees.be of veeteeltvlees.nl voor een actuele en uitgebreide stand van zaken.

NOVEMBER NVM

In dit nummer een uitgebreide terugblik op de recente nationale keuring voor diverse vleesveerassen in Nederland, de Nationale Vleesvee Manifestatie. De verschillende keuringen komen er aan bod.

Ook komt in dit nummer opnieuw een inspirerende boerin aan het woord. En er is aandacht voor leptopsirose.

Verder is er in dit nummer een uitgebreid gesprek met de algemeen directeur van de Animal Sciences Group van Wagening Universiteit, Ernst van den Ende.

COLOFON

VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks.

redactie

hoofdredacteur Wim Veulemans redactie Inge van Drie, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman, Grietje de Vries, Quinten den Hertog, Justine Poppe verder werkten mee aan dit nummer Alice Booij en Tijmen van Zessen foto- en beeldbewerking Simone Smit, Rogier van der Weiden

vormgeving René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek hoofd CRV-magazines Jaap van der Knaap

redactie-adres

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800

Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

abonnementsprijs/jaar

Nederland en België € 104,00, overige landen € 168,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt bedraagt een abonnement € 173,00 per jaar, overige landen € 299,00 per jaar. Prijzen excl. btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com

Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com

advertentie-afdeling

Karen Dammer en Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)6 53 16 85 29 e-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

De foto’s zijn van de eigen fotodienst van VeeteeltVlees. Uitzonderingen zijn de foto’s van Theo Janssen (6), Arubial Wagyu (6), Lauv’Lim (7), Harrie van Leeuwen (11, 13, 30-31, 34), Ingrid Zweers (12-14), Mark Pasveer (18-21), MacGregor Photography (35) en Auriva (35), BBG (35).

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed, kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden. Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij CRV BV c.q. de betre ende auteur. Artikelen uit VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden na schriftelijke toestemming van CRV.

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem ISSN 01.68-7565

Welkom op de opendeurdagen van BBG

Op donderdag 6 en vrijdag 7 november organiseert de Belgian Blue Group (BBG) opendeurdagen op het ki-station in Ciney. Deze dagen bieden een mooie gelegenheid om de stallen en stieren van BBG met eigen ogen te bekijken. Op het programma staat ook weer een drietal rondgangen waarbij een groot aantal populaire stieren in beweging wordt getoond. De rondgangen vinden op donderdag plaats om 14.00 uur en om 20.00 uur en op vrijdag om 20.00 uur. Het adres van BBG is Chemin du Tersoit 32, 5590 Ciney. CRV organiseert ook dit jaar vanuit heel Vlaanderen busreizen naar de opendeurdagen. Meer informatie hierover vindt u op pagina 27 van dit nummer van VeeteeltVlees.

Welkom op de RMV Hardenberg

Van dinsdag 21 oktober tot en met donderdag 23 oktober vinden de Rundvee en Mechanisatie Vakdagen in Hardenberg plaats. U bent van harte welkom in de CRV-stand op standnummer 235 in hal 2. Gratis toegangskaarten voor de beurs in Hardenberg zijn online te bestellen. Scan hiervoor de QR-code

Nieuwe blondestier Nilakka

Nieuw in de webshop van CRV is de blonde d’Aquitainestier Nilakka (Gexan x Velours). Hij wordt in zijn geboorteland Frankrijk veel ingezet voor de gebruikskruising op melkvee en scoort dan ook gunstige fokwaarden voor geboortegemak. Daarnaast tekent hij voor goede groeicijfers en een hoge slachtkwaliteit. Van Nilakka is uitsluitend mannelijk gesekst sperma te bestellen via de webshop. De Franse ki-organisatie Auriva maakte van de stier een mooi filmpje. Scan de QR-code om dit filmpje te bekijken

Bwb-proefstier Bonaparta ki-code 945302

geboren: 12-09-2023 verkoper: De Mahoney bvba, Pittem fokker: De Mahoney bvba, Pittem haarkleur: zwart en wit

RACHELLE DE MAHONEY Schofthoogte

SHERIFF DE CENTFONTAINE

VIEFKE VAN PERENHOF

JACKPOT TER REYBROECK

HISTORY DE MAHONEY

ZEN DE CENTFONTAINE

BABETTE DE CENTFONTAINE

CHARLIE DES TOURBIÈRES

LIBELLE DE MAHONEY

Nilakka wordt benut voor de gebruikskruising

Azghan des Volees

(Caustique de la Hesbaye x Opaque de Fooz)

Op 73 mnd.: 1425 kg en 153 cm (+8)

Vrouwelijk gesekst beschikbaar

Gewicht en kwaliteit

Ki-code: 945122

⊲ Moeder: 100 punten voor gestalte

⊲ Geeft zeer brede ruggen

⊲ Vrouwelijke karkasindex 121

Wilt u sperma van Azghan of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op shop.crv4all.nl of shop.crv4all.be