FELIETON
ŁÓDKA Z RATOWNIKAMI
p
NA POCZĄTEK ANEGDOTA. BYŁ SOBIE CZŁOWIEK, KTÓRY CAŁKOWICIE ZAUFAŁ BOGU. UWAŻAŁ, ŻE TEN NIGDY GO NIE ZAWIEDZIE I NAWET W NAJTRUDNIEJSZEJ SYTUACJI OCALI…
Pewnego dnia do jego wioski zbliżała się powódź. Nasz bohater siedział w oknie swego domu, gdy podpłynęła łódka z ratownikami. Ludzie z łódki krzyknęli, aby natychmiast płynął z nimi, bo idzie jeszcze większa woda. Człowiek spokojnie odparł, żeby płynęli dalej, bo nic mu się nie stanie. Tak samo postąpił, gdy przypływali jeszcze dwukrotnie. Gdy utonął i trafił do nieba, rzekł: „Panie Boże, tak ci ufałem, a ty nie pomogłeś mi w chwili próby”. Bóg odpowiedział: „Jak to nie pomogłem?! Trzy razy wysyłałem ci łódkę!”. *** Łódki przypływają też do nas. Większość chorób powstaje przez dłuższy czas. Dotyczy to również nowotworów. Fakt ten wykorzystywany jest przez naukowców i lekarzy dla wykrycia ich w fazie, gdy są całkowicie wyleczalne. A takie stadium ma każdy nowotwór. Jak zatem wykryć raka w tej fazie? Czy to w ogóle możliwe? Tak. Odpowiedzią jest profilaktyka. Dzieli się ona na pierwotną, dotyczącą zasad zdrowego stylu życia, oraz wtórną, obejmującą badania profilaktyczne, coraz szerzej oferowane przez szpitale i poradnie. Niestety, odsetek osób zgłaszających się na te bezpłatne badania jest przerażająco niski. A przecież w Polsce słowo „rak” kojarzy się jednoznacznie. Co więcej, krążą przedziwne poglądy-legendy, że nie powinno się go operować, bo „jak dostanie powietrza”,
to pewna śmierć. Ile razy zdarza się nam, lekarzom, słyszeć od pacjenta: „Doktorze, a jak w tym badaniu okaże się, że mam raka?”. „No cóż – odpowiadam wówczas – przecież i tak by tam był, nawet gdybyśmy nie zrobili badania”. Czy jeśli nie widziałem Wielkiego Muru Chińskiego, to znaczy, że go nie ma? Chowanie głowy w piasek jest najgorszą decyzją. Gdy wiemy, że rak jest, możemy zacząć go leczyć. Im wcześniej, tym lepiej. Nie ma innej drogi! *** Musimy jeszcze wspomnieć o tak zwanych stanach przedrakowych. Jest to szereg chorób i stanów patologicznych, które jeśli nie będą odpowiednio leczone, z dużym prawdopodobieństwem przekształcą się w nowotwór. Lista tych schorzeń jest długa i oczywiście nie wymienimy wszystkich. Otyłość nie jest typowym stanem przedrakowym, lecz udowodniono, że wyjątkowo sprzyja powstawaniu raka trzustki, narządów rodnych, pęcherzyka żółciowego i innych organów. Typowo rak rozwija się na bazie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, choroby Crohna, przełyku Barreta (związany z refluksem przełykowo-żołądkowym i otyłością), niektórych polipów żołądka i jelita grubego oraz wielu innych chorób. Pewne schorzenia związane są ze 100-proc. przekształceniem się w raka. Należy do nich polipowatość rodzinna jelita grubego, gdzie jedynym leczeniem jest całkowite usunięcie tego organu. Niezwykle ważne jest to, że dla tych stanów
4
FOT. MACIEJ NADOLSKI
Dr Wojciech Szczęsny
