Kijk om je heen. Zie je Brussel veranderen? In het hart van dit prachtige project vind je de Haven van Brussel. Met haar oevers, nieuwe bruggen en kilometerslange wandel- en fietsroutes. Hier stroomt de tijd samen met de schepen. De Haven is het hart van een duurzamere stad. Ze houdt elke dag bijna 2 000 vrachtwagens van de weg en schept nieuwe banen. Ze verbindt alle wijken om haar heen. Wees dus welkom op onze kaaien. Het kloppende hart van Brussel.
Heb je foto’s van je familie of wijk in Brussel ouder dan 20 jaar? Of wil je graag vrijwilliger worden bij de Erfgoedbank Brussel? Stuur een e-mail naar erfgoedbank@vgc.be
Foto: Erfgoedbank Oudergem, collectie Marie & Marcel Van Grembergen-Stevens (1932)
BRUZZ
Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65
ABONNEMENTEN
Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80
Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Rest van België: 29 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393
van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 35 euro per jaar.
OPLAGE
55.000 exemplaren.
ADVERTEREN?
Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be
DISTRIBUTIE
Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be
ALGEMENE DIRECTIE
Dirk De Clippeleir
HOOFDREDACTIE
Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur)
COÖRDINATOR MAGAZINE
Kris Hendrickx
CULTUUR & UIT
Gerd Hendrickx
ART DIRECTOR
Heleen Rodiers
VORMGEVING
Ruth Plaizier
EINDREDACTIE
Karen De Becker, Bouke Schut
WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER
Eva Christiaens, Sara De Sloover, Bettina Hubo, Sophie Soukias, Steven Van Garsse (redacteurs); Johan Baeten, Michaël Bellon, Ellen Debackere, Charlotte Deprez, Anke Dirix, Tom Peeters, Niels Ruëll, Amanda Smets, Nick Trachet, Michel Verlinden (medewerkers)
Frédérique Beuzon, Gregory Blauwers, Sam De Ryck, George Holmer, Laura Jones
Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Ivan Put, Saskia Vanderstichele
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER
Kristof Pitteurs
Flageyplein 18, 1050 Elsene. BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt bij Printing Partners
Paal-Beringen
en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie
MELD NIEUWS
Zelf nieuws gespot? Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws
Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be
VOER UW EVENEMENT IN OP ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.extranet.brussels
FR Chère lectrice, cher lecteur, ce magazine est le dernier de 2022, une année marquée par les extrêmes, une année où nous avons tou.te.s cherché la chaleur. L’énergie fut au centre de nos préoccupations. Ceux et celles qui furent contraints de fuir leur pays, espéraient ici un accueil chaleureux. Et certains débats – comme ceux entourant Good Move – ont chauffé les esprits. Dans ce magazine, nous passons en revue l’année écoulée via huit histoires qui réchauffent le cœur. Celle de Maryse, par exemple, présentatrice météo sur RTL-TVi ayant plaqué son job pour embrasser l’enseignement bruxellois. Michèle et Laetitia, ont transformé des trottoirs gris en espaces verts, et Bianca a montré aux réfugiés le chemin à suivre dans notre ville complexe. Autant d’histoires qui méritent d’être lues en compagnie d’une couverture bien chaude. Et pour ceux et celles qui tiennent à braver le froid, vous trouverez dans cette édition le meilleur des sorties bruxelloises de fin d’année. Profitez de ce magazine festif et de cette période festive. Nous sommes de retour le 11 janvier.
Beste lezer, dit magazine is het laatste van 2022, een jaar van extremen, een jaar ook waarin we allemaal op zoek gingen naar warmte. Energie werd een centraal thema. Mensen die de oorlog in eigen land ontvluchtten, hoopten hier op een warm onthaal. En sommige debatten – zoals dat rond Good Move – bleven de gemoederen verhitten. Ook in dit nummer gaan we op zoek naar warmte en blikken we aan de hand van acht hartverwarmende verhalen terug op het afgelopen jaar. Dat van Maryse bijvoorbeeld, die haar weerbericht op de Franstalige commerciële zender liet voor wat het was en ging lesgeven in het Brusselse onderwijs. Michèle en Laetitia toveren dan weer eigenhandig grijze trottoirs om in een groene ruimte en Bianca wijst vluchtelingen de weg in onze complexe stad. Stuk voor stuk zijn het verhalen die het verdienen om gelezen te worden, liefst met een glas en een warm deken in de buurt. En wie absoluut de stad in wil, vindt in dit nummer zoals van oudsher de perfecte tips om dit jaar op gepaste wijze af te ronden.
Geniet van dit eindejaarsnummer, geniet van elkaar en de eindejaarsperiode. Wij liggen vanaf 11 januari opnieuw in je favoriete verdeelbak of gewoon op je deurmat.
EN Dear reader, This is the last issue of 2022. It has been a year of extremes and also a year when we all looked for warmth. Energy became a central theme; people fleed from war at home and hoped for a warm welcome here; some of the debates – like the one around Good Move – continued to stir things up. In this issue, we are in search of warmth and look back on the past year through eight heart-warming stories. Like Maryse’s, for instance, who left her job as a weather reporter on the Frenchlanguage commercial channel to be a teacher in the Brussels school system. Michèle and Laetitia transformed grey pavements into green spaces and Bianca showed refugees the way in our complex city.
All of them are stories who deserves to be read, ideally with a drink in hand and wrapped up in a warm blanket. As always, those who absolutely want to head into the city, will find the perfect tips to end the year in style.
Enjoy this end-of-year issue, enjoy each other and the holiday season. We will be back in your favourite distribution bin or on your doormat from the 11th of January.
“We gingen op zoek naar warmte en blikken met acht hartverwarmende verhalen terug op 2022”
Kristof Pitteurs, hoofdredacteur
Gepolariseerd en met weinig plaats voor nuance. Stadsactivist Gwenaël Breës voelde zich ongemakkelijk bij hoe het debat over het gewestelijke Good Move-plan verliep. Zijn antwoord? Een analyse waarin hij de mobiliteitskwestie overstijgt en aandacht besteedt aan sociale onrechtvaardigheid. “Dit debat is symptomatisch voor onze toekomst.”
door Ellen Debackere foto’s Bart DewaeleMet zijn analyse is Gwenaël Breës (49) niet aan zijn proefstuk toe. Breës was in het verleden niet enkel journalist of voorzitter van stadsvereniging Inter-Environnement Bruxelles (2009-2014). Hij is ook een van de stichtende leden van Cinema Nova, en hij schreef een boek en regisseerde een film over het bewonersverzet tegen de onteigeningen in de Zuidwijk. Als stadsactivist stak hij bovendien het vuur aan de lont van het verzet tegen de parking onder het Vossenplein. Het is in een cafeetje aan dat plein in de Marollenwijk – een wijk die Breës drie maanden geleden verliet omdat het verkeer er te luid en aanwezig was – dat we elkaar treffen.
“Het was alsof de files en het getoeter van de auto’s mijn systeem aantastten, ik werd er zenuwachtig van,” zegt de kersverse Saint-Gillois die vandaag nog altijd regis-
seert, monteert en schrijft. Zijn laatste bijdrage, een essay over het Good Move-debacle, kwam tot stand als gevolg van zijn gevoeligheid – en misschien zelfs bewondering – voor stedelijke protesten. “Wat er gebeurd is in Kuregem, heeft me sterk aangegrepen. Het volksverzet was hevig, dat gebeurt niet elke dag in Brussel. Ik voelde me tegelijkertijd ongemakkelijk bij hoe het debat werd georganiseerd, met veel polarisatie en weinig nuance, zowel vanwege de autoriteiten als de tegenstanders. Wat ik over Good Move schreef, deed ik als burger. Ik vond het belangrijk dat er ook eisen worden gesteld die het ecologische en sociale met elkaar pogen te verbinden.”
Met uw analyse overstijgt u het ‘je bent voor of tegen’-idee, dat bij Good Move is gaan horen. Hoe zijn we daarin beland? GWENAËL BREËS: Door het gebruikelijke probleem met de zogenaamd participatieve
processen die voorafgaan aan bepaalde stadsprojecten. Veel mensen hoorden pas van Good Move toen bepaalde straten werden afgesloten, anders hadden ze zo fel niet gereageerd. De politiek zegt wel ingezet te hebben op participatie, maar als die participatie te eng wordt opgevat, te kort in tijd is en vooral gericht op een publiek dat die taal begrijpt of er tijd voor heeft, dan kan het slecht uitdraaien.
Het kader was bovendien erg flou. Wat wou participeren zeggen? Welke waarde zou gegeven worden aan nieuwe ideeën van burgers? In het beste geval mochten burgers luisteren en zouden de bestuurders toch doen wat ze zelf wilden; in het slechtste geval werd de participatie ingezet om het eigen idee te legitimeren. In beide gevallen is het een vorm van zand in de ogen strooien. Echte participatie – waarbij ook de armste burgers worden gehoord – vergt veel tijd en middelen.
• Geboren in Brussel in 1973
• Autodidact, stopt op 14-jarige leeftijd met school
• Vindt eerste job in de journalistiek
• Een van de stichtende leden van Cinema Nova en festival PleinOPENair
• Is van 2009 tot 2014 voorzitter InterEnvironnement Bruxelles
• Regisseert films en schrijft artikels over onder andere stedelijk verzet
• Schrijft in 2022 een analyse voor de website L’Asymptomatique over Good Move waarin hij de traditionele tegenstellingen overstijgt en aandacht besteedt aan sociale onrechtvaardigheid
U schrijft dat de manier van communiceren over Good Move “een taal is geworden die een onbewuste vorm van arrogantie uitstraalt”. Is de kloof tussen politici en burgers te groot geworden?
BREËS: Het debat had bijvoorbeeld deels anders kunnen verlopen indien het plan misschien niet ‘Good Move’ werd genoemd. Het is een gewestelijk mobiliteitsplan: benoem het dan toch gewoon zo in het Frans of het Nederlands. De Engelse term lijkt wel voor een internationale klasse bestemd, niet voor de groepen die er daadwerkelijk mee geconfronteerd worden. Hetzelfde met het concept van de ‘mailles apaisées’ (letterlijk: tot rust gebrachte mazen, waarbij de mazen het grondgebied
Sommige mobiliteitsexperts zeggen dat het een kwestie van doorzetten is. Na enkele maanden zouden mensen zich aanpassen. BREËS: Zou dat geen nieuwe ongelijkheden creëren? We kunnen niet zomaar iets volhouden dat in essentie niet rechtvaardig is. Ik hoorde iemand in Kuregem vertellen dat Belgo-Marokkanen hun ouders erg zelden onderbrengen in een rusthuis. Ze verzorgen hen thuis, maar vanaf een bepaalde leeftijd hebben ze specifieke zorg nodig, soms door mensen die hen met de auto moeten kunnen bereiken. Ook die levenswijzen moeten gerespecteerd worden.
In Kuregem vertelde een comité zo bijvoorbeeld dat de auto daar vaak als iets collectiefs wordt beschouwd: het is niet
zijn waarop een circulatieplan wordt uitgerold, red.): er zit een vorm van geweld in dat woord terwijl het gewoon om circulatieplannen gaat. Nu lijkt het alsof men je wijk ‘tot rust moest komen brengen’.
U zegt dat de inwoners van Kuregem de circulatieplannen als een aanval op hun levenswijze zagen. Het ging niet langer om een conflict tussen twee types mobiliteit? BREËS: Er lijkt veel onwetendheid te zijn vanwege het bestuur tegenover een buurt als Kuregem. Men kent de realiteit er niet goed. We kijken te veel naar infrastructuur, maar er is meer een sociale analyse nodig. Het feit dat er een gebrek aan vertegenwoordiging is – hoeveel arbeiders schoppen het tot in de politieke klasse? – versterkt dat.
Bovendien begrijpen we elkaar niet meer in dit debat omdat er verschillende invalshoeken zijn. Good Move gaat zowel over de ecologische kwestie, de volksgezondheid, de publieke ruimte als de verkeersveiligheid. De laatste maanden is er een tendens om die vier verschillende perspectieven door elkaar te halen en daardoor in een debat niet altijd op dezelfde golflengte te zitten.
slechts één persoon die ermee rijdt. Niet iedereen gebruikt de auto op dezelfde manier, maar we weten er weinig over omdat er weinig onderzoek naar werd gevoerd. We moeten een manier vinden om met die verschillende realiteiten rekening te houden, maar zonder de mobiliteitsproblemen op de lange baan te schuiven. Anders zal het ecologische altijd verliezen.
Is de specificiteit van Brussel, waar een gewestelijk goedgekeurd plan door de gemeenten moet worden uitgevoerd, ook geen bron van frictie? Gemeentelijke meerderheden moeten een plan uitvoeren waar ze misschien minder achter staan.
BREËS: Dat is onderdeel van het probleem. Ik vraag me ook af waarom de Brusselse ministers van Mobiliteit de laatste jaren altijd Nederlandstalig zijn. Vragen ze dat zelf of zijn het de Franstaligen die hun handen er liever van af houden? Het kiespubliek van partijen als Groen of one.brussels/Vooruit is misschien meer overtuigd van dit soort mobiliteitsplannen. Daardoor hebben de gekozenen misschien minder oog voor de Brusselaars die met de auto rijden.
Veel tegenstanders vragen zich af of dit nu echt een prioriteit moet zijn. Ze denken dat ze via hun auto worden gepest, terwijl er duizenden pendelaars zijn die elke dag naar Brussel rijden zonder fiscaal bij te dragen
“De Engelse term Good Move lijkt voor een internationale klasse bestemd, niet voor wie ermee geconfronteerd wordt”
“Ik vraag me af waarom de Brusselse ministers van Mobiliteit de laatste jaren altijd Nederlandstalig zijn. Houden de Franstaligen er hun handen er liever van af?”
aan de verbetering van de mobiliteit. We moeten ons ook de vraag stellen of we de auto in Kuregem moeten aanvallen zolang we bedrijfswagens laten betalen met ons belastinggeld. Maar dat wordt op federaal niveau beslist. Om tot een coherent beleid te komen, moet het Gewest ook vechten om dingen te veranderen op federaal niveau.
Een van de grootste minpunten van Good Move is volgens u de gentrificatie die het plan met zich meebrengt?
BREËS: We linken gentrificatie niet zo snel aan mobiliteit, maar als we de auto steeds meer bannen, komt er publieke ruimte vrij. De vraag is wat we daarmee willen doen. Als die ruimte meer kwaliteitsvol wordt, moeten we vermijden dat de huurprijzen de hoogte ingaan. We kunnen dat doen door bijvoorbeeld de huurprijzen in die wijken te blokkeren: enkel zo kunnen mensen er blijven wonen.
Zelf vindt u dat Good Move niet ver genoeg gaat?
BREËS: Ik vind de objectieven van Good Move goed, maar ze zijn te zwak, en de middelen om ze te bereiken soms problematisch.
Vandaag wordt er buitensporig veel gefocust op de lussen en de knips. Die zijn een beetje brutaal en weinig fijnmazig, maar op zijn minst treffen ze iedereen. Er zijn andere projecten binnen Good Move die mensen in hun portefeuille treffen en daardoor minder egalitair zijn (zoals het plan voor een slimme kilometerheffing SmartMove, red.).
Meer fundamenteel moeten we eerst de redenen aanpakken waarom we zo afhankelijk zijn geworden van de auto als vervoermiddel. Dat brengt vragen met zich mee over bijvoorbeeld de relocatie van bepaalde activiteiten. Als die steeds meer buiten de stad worden verplaatst, dan wordt het moeilijker voor mensen die in de stad wonen.
Het debat over Good Move is symptomatisch voor alles wat ons te wachten staat op het gebied van klimaatverandering en de daarmee gepaard gaande ongelijkheid. We zullen geen ecologische doelen bereiken zonder het economische systeem en de herverdeling aan te pakken. Anders worden ofwel bepaalde sociale groepen verder de grond in gedrukt, ofwel, zoals we bij Good Move zien, krabbelen we terug wat die ecologische ambities betreft.
Hoe kunnen we de dialoog in dit verhitte debat opnieuw opstarten?
BREËS: Ik heb zelf geen oplossing, maar er is duidelijk behoefte aan bemiddeling en consensus. Nu het probleem tastbaar is geworden, kan het debat pas beginnen. We moeten die kans grijpen. Bepaalde instellingen kunnen een meer neutrale rol spelen, zoals universiteiten die onderzoek kunnen doen naar de verschillende gebruiken van de auto. De media hebben deelgenomen aan de polarisatie.
Nu lijkt de boodschap die de overhand neemt ‘mijn auto, mijn vrijheid’. Maar onder de tegenstanders zijn er veel verschillende redenen. We hebben meer sociologische inzichten nodig om ze te kunnen herkennen.
FR Polarisé et avec peu d’espace pour la nuance. L’activiste urbain Gwenaël Breës se sentait mal à l’aise lors du débat sur le plan régional de mobilité Good Move. Sa réponse ? Une analyse dans laquelle il dépasse la question de la mobilité et accorde de l’attention à l’injustice sociale. Selon Breës, il ne s’agit plus simplement d’un conflit entre partisans de certains types de mobilité, mais plutôt entre gens ayant un mode de vie différent. Selon l’activiste, le débat à propos de Good Move est symptomatique de tout ce qui nous attend en matière de changement climatique et de l’inégalité qu’elle entraînera.
EN The debate around the regional Good Move plan did not sit well with urban activist Gwenaël Breës: polarised and with little room for nuance. His reaction? An analysis in which he looks beyond just mobility issues and pays attention to social injustice. According to Breës, the conflict is no longer just between supporters of different types of mobility, but also between people with different lifestyles. He says that the debate around Good Move is symptomatic of all that is ahead of us on climate change and the inequality that comes with it.
Het voorbije jaar 2022 was ook dat van het groeiende lerarentekort.
Zij-instromers uit andere sectoren kunnen dan soelaas bieden. Zo ging de van oorsprong Franstalige Maryse Rolland voor het eerst lesgeven. In Franstalig België is Rolland een bekend gezicht omdat ze zowel voor RTBF, RTL als LibertyTV werkte en nadien als communicatieverantwoordelijke voor verschillende organisaties.
Had u tijdens die rijke carrière, met heel wat zichtbare jobs,
gedacht dat u nu voor de klas zou staan?
MARYSE ROLLAND: Het zat al wel een beetje in mijn hoofd. Ik ging graag in scholen praten over de missie van Child Focus, en af en toe gaf ik communicatiecursussen aan managers. Toen ik bij Brussels Airport Company mijn werk verloor en me inschreef bij de VDAB, was dat niet voor een job in het onderwijs.
Dat er een tekort is aan leerkrachten, merkte ik meteen toen ik telefoon kreeg van een school in Aalst op zoek naar een leerkracht Frans. Daar deed ik gedurende zes maanden twee vervangingen. Daarna kwam het
aanbod van het Sint-Jozefscollege om vanaf september van dit jaar achttien uur les te geven.
Maak eens de eerste balans op. ROLLAND: Ik ben heel blij in het Sint-Jozefscollege. Door het sociale aspect van lesgeven en het feit dat ik de jeugd iets kan bijbrengen, voel ik dat dit echt mijn biotoop is. Ik heb een zeer goed contact met de directrice, en mijn collega’s zijn allemaal gemotiveerde leerkrachten voor wie ik mijn hoed afneem.
Behalve Frans in het derde en het vijfde jaar, geef ik ook les aan het vierde jaar Taal en Communicatie. Daar kan ik mijn ervaring uitspelen, al besef ik wel dat het publiek in Sint-Pieters-Woluwe nogal specifiek is. Op 25 leerlingen zijn er gemiddeld vijf Nederlandstalig, de rest is Franstalig of heeft een andere thuistaal. Het niveau ligt dus al hoog en ze worden graag nog verder uitgedaagd.
Wat heeft u in negatieve zin verrast?
ROLLAND: De jeugd is duidelijk veranderd ten opzicht van vroeger. Soms schrik ik van hun mondigheid en reacties. Klasmanagement is een hele opgave. Je moet leerlingen vandaag voortdurend entertainen. Ook het aantal werkuren
had ik onderschat. Met achttien uur les per week dacht ik dat evenveel uren voorbereiding genoeg zouden zijn. Het is veel meer. Je zit makkelijk boven de veertig uur per week. Als ik mijn 93 leerlingen vier toetsen per rapportperiode wil geven, moet ik bijna vierhonderd bladzijden corrigeren. Tijdens de examens is dat een veelvoud daarvan.
Leerkrachten klagen ook over de planlast, de vele administratieve taakjes, en het keurslijf van de leerplannen.
ROLLAND: Het klopt dat voor zij-instromers hetzelfde geldt als voor nieuwe jonge leerkrachten: als je voor veel verschillende klassen en zelfs in verschil-
Onderwijs.“Ik voel dat dit mijn biotoop is”
Ooit was ze Miss Méteo bij RTL-TVI en woordvoerder van Child Focus. Tot Maryse Rolland (49) de overstap naar het onderwijs maakte. De leraar Frans op het Sint-Jozefscollege in Sint-PietersWoluwe heeft daar geen spijt van. “Onderwijs is de ruggengraat van onze samenleving.”door Michaël Bellon foto’s Ivan Put
lende scholen staat, waar je telkens met een wit blad en met andere handboeken moet beginnen, maakt dat het werk heel zwaar. Daarbij komen de punten, de feedback, de klassenraden, de oudercontacten, de pedagogische vergaderingen … Gelukkig is de omkadering in onze school heel goed. Ik heb een ‘meter’ en pedagogisch raadgever die me begeleidt, en onder de taalleerkrachten is de solidariteit groot.
Is dat een verschil met de privé?
ROLLAND: De afwezigheid van concurrentie valt inderdaad op. In de leraarskamer gaan veel gesprekken over de leerlingen. Hoe kunnen we die en die nog
beter helpen? Ook ben ik blij dat ik al toetsen heb kunnen delen met collega’s, die onderlinge solidariteit is nodig om het werk te verlichten.
In het Nederlandstalige onderwijs kunnen zij-instromers een deel van hun anciënniteit meenemen. In het Leerkracht in opleiding-systeem telt beroepshalve lesgeven als stage voor de pedagogische opleiding die ze intussen volgen.
ROLLAND: Behalve het feit dat ik als tweetalige graag in een Nederlandstalige omgeving werk, zijn het toch vooral die maatregelen van de Vlaamse regering die me voor het Nederlandstalige onderwijs
deden kiezen. Ook in het Franstalige onderwijs komt men leerkrachten Frans tekort,
maar ik zou de overstap niet hebben gemaakt als ik geen tien jaar anciënniteit had kunnen meenemen. Ik had 25 jaar anciënniteit, ik heb sowieso financieel ingeleverd, maar het is onmogelijk om op deze leeftijd nog aan barema’s van 1.500 euro te beginnen.
Ik had al een master journalistiek, maar moet nog een pedagogisch bachelordiploma halen. Dat betekent twee jaar lang vier uur per week les volgen, boven op een harde werkweek. Voor veel zij-instromers is dat een reden om af te haken. Ik begrijp dat pedagogische vaardigheden en evaluaties nodig zijn, maar ik zou liever zien dat pedagogen na een paar klasobservaties zouden bepalen welke specifieke pedagogische modules ik zou kunnen gebruiken om beter te doen.
Zou u andere kandidaten aanraden om als zij-instromer in het onderwijs te stappen?
ROLLAND: Als je zoals ik de passie voelt, wel. Onderwijs is de ruggengraat van onze samenleving. We vormen de werkkrachten van morgen. Ik voel dat mijn beroepservaring helpt om de aandacht van de leerlingen te vangen. Ze geven me warmte terug, als ik dankzij mijn eigen levenslessen hun levens wat eenvoudiger kan maken.
FR Elle a été Madame Météo à RTL-TVi avant d’être porte-parole de Child Focus. Maintenant, Maryse Rolland est enseignante de français au collège SintJozef à Woluwe-Saint-Pierre. En tant que recrue venue d’un autre secteur, elle aide à lutter contre la pénurie de profs. Elle n’aurait jamais fait le pas vers l’enseignement si le gouvernement flamand ne lui avait pas permis de combiner sa formation pédagogique et son travail, et de faire valoir une partie de son ancienneté.
EN She was once Miss Metéo at RTLTVi, after which she became the spokesperson for Child Focus for fifteen years. Now, Maryse Rolland teaches French at St Joseph’s College in WoluweSaint-Pierre. An enthusiastic ‘late entrant’, she’s done her bit to solve the teacher shortage. Had the Flemish government not facilitated the opportunity to combine it with pedagogical training, she would not have taken the step into teaching.
• Geboren in 1968
• Choreograaf, performer en danser
• Studeerde aan de Rotterdamse dansacademie
• Danste onder meer bij Needcompany en Les Ballets C. de la B.
• Werkte samen met KVS, Beursschouwburg en Buda
• Onderzoekt de complexe relatie tussen het zelf en de collectieve omgeving
• Maakt deel uit van de artistieke beweging State of the Arts
• Werkt voor Bildy Market samen met het Kaaitheater
Hoe kan je er in een kosmopolitische stad als Brussel voor zorgen dat de bewoners niet naast elkaar leven? Danseres Einat Tuchman (Bildy Market) timmert al enkele jaren aan die weg in de Maritiemwijk. “Met kunst is heel veel mogelijk.”
door Steven Van Garsse foto’s Saskia Vanderstichele
Scheldestraat, Molenbeek. Een hip architectenbureau, verderop een moskee. Afspreken doen we in Replica, de fijne bookshop annex café. Vier meisjes passeren, een draagt een hoofddoek. Ze praten – druk gesticulerend – Nederlands, met een accent, wat geforceerd zelfs. Praten ze Nederlands omdat ze dat willen of omdat het de enige taal is waarin ze elkaar begrijpen? We weten het niet, maar we weten wel zeker dat we in Brussel zijn.
Het is het Brussel van Einat Tuchman, die al enkele jaren in de Maritiemwijk de verbinding probeert te maken tussen al die verschillende mensen. Laatste wapenfeit: Bildy Market. Ontmoetingen tussen mensen van allerlei slag die creatief aan de slag gaan. Zo vond er in september in Thurn en Taxis een druk bijgewoonde modeshow plaats met creaties van buurtbewoners. Moslima’s en queers stonden er samen op de catwalk.
“Het idee is ontstaan in coronatijd,” vertelt ze bij een cappuccino in Replica. “Het heeft ons doen nadenken over de mondiale productie van alle consumptiegoederen. Het idee is gegroeid om, als kunstproject, zelf te produceren en die producten dan op een markt verkopen.” Bildy Market was geboren. Bildy is Arabisch voor lokaal, maar verwijst tegelijk in het Engels naar ‘opbouwen’.
“Het grote idee erachter is om meer onafhankelijk te zijn van de grote multinationals die de wereld vervuilen en armoede veroorzaken. Deze wijk is daar bij uitstek het slachtoffer van, want hier worden heel veel goedkope producten verkocht, die je de hele tijd moet vervangen omdat ze stukgaan. Intussen versterkt onze consumptie de grote structuren die alle grondstoffen controleren.”
Bildy Market kwam niet helemaal uit de lucht gevallen. Tuchman is danseres en was al langer bezig met uitwisseling van kennis in de openbare ruimte.
Dat mondde uit in projecten die aanzetten tot nadenken, tot discussie, over hoe de wereld er op wijkniveau moet uitzien. Tuchman: “Een architect tekende een kaart van de wijk. Alle deelnemers konden er hun dagelijkse traject op tekenen, met de vraag waaraan ze nood hadden op dat traject. Of we maakten een klein poppentheater, waarin de kinderen de ouders speelden, en de ouders de kinderen. Zo kwamen de kleine ergernissen naar boven waar ouders én kinderen mee te maken hadden, en kon daarover gepraat worden.”
Kleine, fijne projecten zoals Bildy markten brengen, als het goed gaat, de mensen dichter bij elkaar. Tuchman: “De oorsprong van dit alles moet je misschien zoeken in de plek waar ik ben opgegroeid: een kibboets in het zuiden van Tel Aviv. Daar is ‘het collectieve’ op een hoog kwalitatief niveau altijd heel belangrijk geweest.” Het moest er mensen die van verschillende
horizonten komen in een migratieland als Israël, laten samenleven.”
We kijken op facebook naar een filmpje van de wervelende modeshow van Bildy Market waar lokale couturiers hun creaties lieten zien. Tuchman danst er zelf in. Dat gebeurt niet zo vaak meer, al heeft ze een mooi trackrecord. Ze danste bij Alain Platel, op de Europese podia. Vandaag heeft ze die artistieke scene grotendeels achter zich gelaten. “Ach, ik heb genoeg gedanst in mijn leven,” zegt ze. “Al heeft het ook te maken met een politieke shift. De N-VA is kunst op een bepaald moment in een vijandige context gaan plaatsen, in een survival of the fittest-verhaal, met het schrappen van subsidies. Kunst werd plots minderwaardig. Dat was een wereld van verschil met de periode toen ik op mijn achtentwintigste in Brussel kwam wonen en je als kunstenaar in Brussel met open armen werd ontvangen.”
“Het deed me zelfs denken aan het Israël van de jaren tachtig, waarbij rechts het discours overnam en cultuur met de nek werd aangekeken. Dat was best hard. Ik verliet al een land waar het hopeloos is, en dan zag je dat hier in Brussel ook gebeuren.”
Haar afscheid van de bühne heeft ook te maken met hoe cultuur zelf functioneert, vertelt ze. “Ik zie het kunstenaarschap als
iets waar ik, samen met mijn publiek, timmer aan een betere wereld. Ik wil met het publiek kunnen communiceren. Maar het kunstenaarschap gaat toch vaak ook over het ik – zo van: kijk eens wat ik doe. Ik had op den duur het gevoel dat ik tot niemand meer sprak, tenzij tot mezelf.”
Tuchman moest zich heruitvinden. Dat deed ze door in de wijk te investeren. Een wijk op de grens van poepchic en straatarm. Thurn en Taxis is in volle ontwikkeling en duwt hard tegen de Maritiemwijk. Er zijn meer en meer hoogopgeleiden die er een huis kopen. “Vervolgens willen die mee bepalen hoe de openbare ruimte er moet uitzien. Dat geeft spanningen.”
Vanuit Replica zien we hoe er op de hoek van de straat een nieuw appartementsblok verrijst. Er is ook de schrijnende armoede die we vaak niet zien, vertelt Tuchman. “Ik kom in de huizen. Het is afschuwelijk. Moeders slapen met hun kinderen in de keuken. De woningen zijn in erg slechte staat. De huurprijzen gaan door het dak.”
Rijk en arm. Hoogopgeleid en in de werkloosheid. Een dure loft en als buur iemand die zijn of haar elektriciteit niet kan betalen. Het zijn botsende werelden. En dan moest die vermaledijde knip er nog komen in het hart van de wijk, in de Vanderstichelenstraat. Drie maanden lang geen doorgaand verkeer meer. Dat was het plan. Er ontstonden megafiles. De verkeersfilter moest na protest weer worden afgevoerd. Het bleek een voorbode van rellen in andere wijken van Brussel, in Kuregem en aan de Berenkuil in Schaarbeek, waar de lokale besturen ook circulatieplannen hadden ingevoerd.
Tuchman: “Natuurlijk is dat ook bij mij een intern gevecht. Ik fiets zelf, ik zie de klimaatopwarming als een van de grootste uitdagingen van onze tijd en ik zie hoe fijn het kan zijn als kinderen op straat spelen. De agenda die hier gevolgd wordt, zit goed. De
Samenleven. Danseres Einat Tuchman zocht naar verbinding in 2022“Kunst laat heel veel toe. Als moslima’s en queers samen op de catwalk staan, dan speelt identiteit niet meer. Dan gaat het over de mode die ze hebben gemaakt”
Einat Tuchman danst zelf niet meer, maar brengt nog altijd mensen samen: “Kunst maakt abstractie van wat allemaal speelt in onze samenleving,”
aanpak moet anders, meer inclusief. Er had met de handelaars gepraat moeten worden, voor hen betekent de auto hun werk. En ja, je moet de openbare ruimte aanpakken, maar niet zonder ook het huisvestingsprobleem onder handen te nemen. Waarom worden er nauwelijks sociale woningen gebouwd?”
We fietsen, samen met de fotograaf, van Replica naar Nekkersdal voor de fotoshoot. Tuchman maakt nog snel reclame bij de klanten van Replica voor haar volgende Bildy Market event, op 17 december, dat rond voedsel draait en waarbij ieder vanuit zijn eigen cultuur een gerecht maakt.
Onderweg groet ze hier en daar nog iemand. Ze kent heel wat mensen in de wijk, en ook in Nekkersdal is ze graag gezien. Enkele vrouwen maken in het café van Nekkersdal aromatische producten, zalfjes, culinair zout, met de kruidenplanten uit Parckfarm aan Thurn en Taxis. Ze zullen te koop worden aangeboden op een wintermarkt in een buurthuis en bij Bildy Market.
Tuchman vertelt hoe Bildy Market, als socio-cultureel project, al die verschillende culturen op een heel spontane manier samenbrengt. “Dat is op conto te schrijven van de kunst zelf. Kunst maakt abstractie van wat allemaal speelt in onze samenleving, kunst laat heel veel toe, ook het onverwachte. Als moslima’s en queers samen op de catwalk staan, dan speelt identiteit niet meer. Dan gaat het over de mode die ze hebben gemaakt. Of over samen dansen en zingen of je lichaam tonen. Iedereen die deelnam aan de modeshow neemt ook deel aan ons culinair event. Dat betekent dat het aanvaard is, zonder dat we daar lange gesprekken over hebben gevoerd.”
Tuchman gelooft niet dat de sociale of culturele verschillen een drempel hoeven te zijn om samen te leven. Ze ziet dat juist als een enorme rijkdom met het menszijn als gemeenschappelijke noemer. “Dat het soms moeilijk gaat, heeft te maken met het beleid, met de bovenliggende structuren. Ik zie hier te veel instellingen die verdelen in plaats van te verbinden. Een buurthuis hier wat verder bijvoorbeeld doet fantastisch werk, maar bereikt alleen de Marokkaanse gemeenschap. Ik heb geprobeerd om dat open te trekken, maar dat bleek onmogelijk.”
En dan zijn er opstootjes na de voetbalmatchen van Marokko. Ook dat houdt Tuchman bezig en ze ziet hoe het in de Maritiemwijk tot discussies leidt. “Een Marokkaanse vader klaagde bij een andere Marokkaanse man dat België de pedagogische tik heeft verboden en dat er daarom geen land meer te bezeilen is met de jongeren. De andere Marokkaanse man moest hem uitleggen dat je kinderen niet slaat. Dat dat niet hoort.”
“Het zegt veel over hoe er in de Marokkaanse cultuur een breuk is ontstaan in de opvoeding. De autoritaire vader werd plots uit het opvoedingsmodel gehaald. Veel vaders voelen zich verloren, maar wat is er in de plaats gekomen? De jongeren worden nu in de openbare ruimte gecriminaliseerd, wat een nieuwe gewelddadige context heeft gecreëerd. Ik werk met jongeren. Ze bevinden zich de hele tijd in het vizier van de politie. Als ze op een bepaald moment op een bepaalde plaats ergens aanwezig zijn, riskeren ze dat de politie hen aanspreekt.”
“Zo krijg je een keten van geweld. Als ze dan winnen met voetbal, komt die woede als tegenreactie naar boven. Niet bij alle jongeren wel bij een aantal jongeren die geen aansluiting vinden bij de maatschappij.”
FR Comment éviter de vivre côte à côte sans se rencontrer dans une ville cosmopolite comme Bruxelles ? Dans sa dernière réalisation : Bildy Market, Einat Tuchman a mis sur pieds des rencontres entre personnes de toutes sortes d’horizons, qui ont toutes un côté créatif. En septembre à Tour & Taxis, il y a par exemple eu un défilé de mode très fréquenté avec des créations de riverains. Des personnes musulmanes et queers ont foulé le même podium.
EN How can we make sure residents will form a community in a cosmopolitan city like Brussels? Dancer Einat Tuchman has been working on this in the Maritiem district for many years. Her latest feat: Bildy Market, which facilitates encounters between creative people of all kinds. In September a well-attended fashion show, featuring creations by local residents, took place at Thurn and Taxis. It brought Muslim women and queers together on the catwalk. «Art makes almost anything possible,» she says.
Als het dan toch zo koud is, maak je er best het beste van. Op de ijspiste van Poseidon, bijvoorbeeld, waar men op vrijdagen zijn discoschaatsen aantrekt. Onder een sterrenhemel van glitterbollen en laserlampen is het er elke week een beetje oudejaar. Deze groep tieners klampte onze fotograaf al snel aan voor een groepsportret. Met een blos op de wangen tonen ze zich opgewassen tegen de winterkou. De uitbaters van de piste blozen ook dit jaar, maar dan om hun energiefactuur. Die ging maar liefst maal drie. Het gemeentelijke zwembad met dezelfde naam sluit alvast een week om kosten te besparen. Gelukkig voor schaatsfanaten doet de ijspiste dat niet. Slide, slide, baby. EC
Dit was eerst allemaal trottoir, waar ook veel werd gesluikstort,” zegt Michèle Schor trots, terwijl ze wijst naar de groene perceeltjes in de Bosniëstraat in Sint-Gillis. Samen met haar collega Laetitia Cloostermans van de vzw Less Béton heeft ze die aangelegd.
Ongeveer veertig vierkante meter beton verdween en in de plaats kwamen er vijf lapjes grond die werden bedekt met compost en beplant met gewassen, elk met een specifieke functie. Schor toont een Mexicaanse sinaasappelboom “Dat is een bloemdragende plant die lang bloeit en zo lang voedsel
biedt voor insecten,” legt ze uit. “En dit is een Chinese zuurbes die bessen draagt die vogels kunnen eten.”
De voornaamste doelstelling van de projecten is regenwater te laten doorsijpelen, om watertekorten te vermijden. “Water wordt bijna een luxeproduct, dat beseften we deze zomer. En dan zie je dat op de golfbanen nog steeds water werd gebruikt om te sproeien.”
Daar komt nog bij dat de planten en bloemen op de perceeltjes een basis voor onze voeding zijn. “Insecten spelen een belangrijke rol in onze voedselvoorziening. Tachtig procent van al onze voeding is
afkomstig van insectenbestuivers,” legt Schor uit.
Tot slot is er de biodiversiteit. “Zonder beton wordt dit een levendige bodem. Dat is belangrijk, want precies in de bodem is er het meeste biodiversiteit.”
Beton weghalen is een nobel doel, dat Less Béton bovendien probeert te behalen door zoveel mogelijk zero waste te werken. Het verwijderde materiaal gaat bijvoorbeeld naar verenigingen die het kunnen gebruiken. Het werkt ook andersom: het afval van anderen is een grondstof voor de vzw. Zo werd de grond bedekt met geplette cacaobonen en houtsnippers. De bonen komen van een cacaoproducent in Anderlecht. “Hij is er niets mee, terwijl wij het goed kunnen gebruiken als bodembedekker.”
het klimaat. “De voorbije zomers hebben het duidelijk gemaakt: er zijn steeds meer overstromingen en hittegolven,” vertelt Schor. “Zeker in Brussel zijn hittegolven een probleem, vooral in wijken die volgebouwd zijn. Beton is als een radiator: overdag slaat die warmte op en ‘s nachts geeft hij die weer af. Dat betekent dat die wijken ‘s winters nog kouder en in de zomer nog warmer zijn.”
Less Béton streeft naar verkoeling in de Brusselse straten, maar tegelijk naar warmte tussen de mensen. De vzw betrekt vrijwilligers en buurtbewoners in haar werking, om zo samen de tuintjes vorm te geven. Door de vroege betrokkenheid van de buurtbewoners kunnen zij later het groen onderhouden en er verder invulling aan geven.
Hitte
de stad Minstens even belangrijk: stedelijk groen maakt een buurt resistenter tegen de grillen van
Simon Bury is een van die vrijwilligers, hij hielp onder meer mee aan een project aan het Zuidstation. “Ik droom ervan om te leven in een stad waar
“Nu zijn we misschien nog een kleine zandkorrel, maar we hopen op meer”
Michèle Schor Less BétonZoveel mogelijk beton omtoveren tot kleine tuintjes, dat is de ambitie van burgerproject Less Béton. Goed voor de biodiversiteit, het tempert de gevolgen van hittepieken én maakt buurten leefbaarder. door Charlotte Deprez foto’s Ivan Put
mensen in harmonie zijn met de rest van de levende wereld. Dat is belangrijk voor het welzijn van de inwoners. Wie glimlacht er niet bij het zien van een mooie bloem?”
Kleinschalige projecten als Less Béton kunnen volgens Bury grote veranderingen inluiden. “Elke burger kan helpen om de levenskwaliteit in
FR Transformer un maximum de béton dans les rues de Bruxelles en petits jardins, voilà l’ambition de l’initiative citoyenne Less Béton. C’est positif pour la biodiversité, ça permet de contrer les conséquences des pics de chaleur, tout en rendant les quartiers plus agréables. On en trouve un bon exemple dans la rue de Bosnie à Saint-Gilles, où pas moins de quarante mètres de béton ont disparu.
Brussel te verbeteren. Zulke projecten kunnen de stad verfraaien en tegelijk ontmoetingen tussen mensen tot stand brengen.”
Behalve het project in de Bosniëstraat ging Less Béton dit jaar op nog twee andere plekken aan de slag. Dat lijkt niet zoveel, maar beton inruilen voor groen is tijdrovend. Voor de eerste spade de grond in gaat, moet er een duidelijk idee zijn en moeten er subsidies worden gevonden. Less Béton krijgt immers geen structurele steun. Voorlopig werken er twee mensen voor de vzw, terwijl de aanleg van de tuintjes erg arbeidsintensief is.
Uit financiële overwegingen beperkt Less Béton zich tot kleine projecten, ook omdat er voor grotere projecten vaak een bouwvergunning nodig is. Toch kunnen die kleine projecten een verschil maken, vindt Schor. “Het zijn goede voorbeelden voor anderen. Mochten er in Brussel op meer plekken gelijkaardige projecten komen, zou dat een enorme vooruitgang zijn.”
Less Béton wil nog verder groeien. “Nu zijn we misschien nog een kleine zandkorrel, maar we hopen op meer. Zo kunnen we in de toekomst bijvoorbeeld ook gemeenten begeleiden om voor meer groen en minder beton te gaan.”
EN The ambition of citizen project ‘Less Béton’ is to convert the concrete in the Brussels streets into small gardens. This is good for biodiversity, mitigates the effects of heat waves (like the one we experienced again this year) and makes neighbourhoods more liveable. On Bosnia Street in Saint-Gilles, 40 square metres of concrete has been converted. «Through that greenery, people meet each other.»
De grote BRUZZ-eindejaarsshow Zwaai gezwind 2022 uit! Luister op 31 december de hele dag naar de beste platen van het jaar bij Robbe, Celine, Gailor en Gunnar.
BRUZZ tv in de kerstvakantie
Het jaar 2022 in beeld, maar ook Brussels Volkstejoêter en een concert van Raymond van het Groenewoud.
Bekijk het hele programma-overzicht op BRUZZ.be/tv
Oudejaarsdag van 8u tot 19u op BRUZZ radio Eindejaarslijstjes
Ook dit jaar leggen we BRUZZ-medewerkers een aantal eindejaarsvragen voor. Wat was de place to be? Wie is de Brusselaar van het jaar? En waar kregen ze het warm van?
Lees alle lijstjes op BRUZZ.be
Aan de Pachecolaan worden druk boterhammen gesmeerd. “We zijn hier allemaal om dezelfde reden, het gemeenschapsgevoel leeft sterk,” zegt een van de vrijwilligers.
Bij gebrek aan opvangplaatsen is de vaste plek van heel wat vluchtelingen in Brussel intussen de straat geworden. Vrijwilligers staan klaar om te helpen, met een boterham, warme kleding of juridische bijstand. “Door gewoon even een babbeltje te slaan, toon je dat iemand om hen geeft.” door Johan Baeten foto’s Saskia Vanderstichele
Dinsdag, acht uur. Pendelaars en studenten haasten zich naar hun dagelijkse bestemming. In hun schaduw: asielzoekers die aanschuiven aan het aanmeldcentrum van de Dienst Vreemdelingenzaken in de Pachecolaan en zich opmaken voor de zoveelste ochtend van stilstand.
Zo traag de mist opklaart achter de grijze blokken van het registratiepunt op deze grauwe decemberochtend, zo snel is de hoop van heel wat asielzoekers op opvang weer vervlogen. Na een kwartier gaat de voordeur op slot. Vooral alleenstaande mannen belanden op straat.
“Take this paper and follow the map.” De 28-jarige Bianca, een Italiaanse die Engels vlotjes met Frans afwisselt, legt een asielzoeker uit waar hij de humanitaire hub kan vinden. Met haar witte hesje van Vluchtelingenwerk Vlaanderen is ze
herkenbaar en als vrijwilligster een van de aanspreekpunten voor zovelen die stilaan uitzichtloos dag in dag uit aan de Pachecolaan staan, in hun zoektocht naar het bed, bad en brood waar ze recht op hebben, maar die ze al enige tijd niet krijgen.
Bianca verstrekt asielzoekers informatie over hun procedure en rechten, en verwijst hen door naar de juridische helpdesks. “Voor de asielcrisis was vooral die procedure belangrijk, maar intussen staat de doorverwijzing naar advocaten centraal,” zegt ze. Fedasil werd al meer dan zevenduizend keer veroordeeld omdat het niet kon voorzien in opvang. De 32.000 plaatsen in het opvangnetwerk zijn niet voldoende om de hoge instroom het hoofd te bieden.
“De omstandigheden worden steeds schrijnender,” vertelt Bianca. “We worstelen tussen de noodzaak om mensen te helpen en zo iets aan deze situatie te willen veranderen
aan de ene kant, en de beperkingen die de opvangcrisis ons oplegt aan de andere kant. De vragen die de mensen ons stellen, zijn elke dag dezelfde, en onze antwoorden zijn dat helaas ook. Met een opvangplek – de kern van de zaak – kunnen we niet helpen.”
Het is niet de eerste keer dat opvang voor vluchtelingen – of het gebrek eraan – het Brusselse nieuws beheerst. Dit jaar kwamen er door de oorlog in Oekraïne nog heel wat bij. Gezinnen openden hun hart en hun huis en boden de oorlogsvluchtelingen onderdak. In de tweede helft van het jaar belandden ook sommige Oekraïners op de stationsbanken, naast asielzoekers uit andere landen –vooral uit Afghanistan en Afrikaanse landen – die al langer de straat als thuis hadden.
De Engels-Nederlandse vrijwilliger Lottie, die twee keer per week koffie, thee, koekjes en boterhammen uitdeelt aan asielzoekers, ging vier jaar geleden al aan de slag voor Serve the City, een internationale vrijwilligersorganisatie die mensen in nood helpt. Haar vrijwilligerstaken combineert ze met een job als communicatiemanager bij een ngo.
Janne studeert tropische geneeskunde: “Een half uur met de trein naar Brussel en je zit midden in een humanitaire crisis. Dat is heel bizar.”
De koude maakt de crisis extra zwaar, maar ook in de zomer droeg Lottie al haar steentje bij. “Ik was er wekelijks van mei tot september. Door de verlengde weekends waren de aanmelddiensten dagen na elkaar gesloten en het aantal mensen dat de dagen erna in de rij stond, was soms ongezien. Na tien minuten waren we al door onze voorraad eten heen. Dat leidde tot frustratie, je zag dat die mensen honger hadden. Ook liepen er veel agenten rond, de sfeer was heel onrustig.”
Het contrast met de hulp voor vluchtelingen uit Oekraïne luttele dagen na de start van de oorlog treft haar. “Ik zag de volle bussen aanrijden aan het onthaalcentrum voor Oekraïners. Vijf dagen lang zagen we hoe buurtbewoners, Brusselaars en mensen die er urenlange autoritten op hadden zitten de vluchtelingen mee hulp boden.” Ondertussen moesten asielzoekers aan Klein Kasteeltje al de nacht op straat doorbrengen.
“Er was zeker sprake van een dubbele standaard,” haalt Lottie aan. “Mensen herkennen zich sneller in de Oekraïense vluchtelingen. Dat zij een voorkeursbehandeling hebben gekregen, daar kan je niet omheen.”
Het team waar Lottie deel van uitmaakt, bestaat voornamelijk uit expats, de voertaal
Vluchtelingencrisis. Ook in 2022 zetten vrijwilligers zich in voor mensen op straat
Vlaanderen: “De vragen die de mensen ons stellen, zijn elke dag dezelfde en onze antwoorden zijn dat helaas ook.”
is Engels. “Er zijn al veel vriendschappen uit gegroeid,” zegt ze. Met een collega die ik via de vrijwilligersservice heb leren kennen ga ik vaak iets drinken. Ook dan is de opvangcrisis een van onze gespreksonderwerpen. Logisch, de vluchtelingen- en daklozenproblematiek is hier zo in your face.”
Ook met vluchtelingen ontstaan vriendschapsbanden. “In de zomer kwam een groep minderjarigen aan Klein Kasteeltje ons dagelijks helpen. We bouwden een goede relatie op. Gelukkig hebben zij intussen een verblijfsvergunning gekregen.”
“Ik doe dit niet om mezelf een goed gevoel te bezorgen,” geeft ze nog mee. “In Brussel zit je snel in een expatbubbel, maar door dit werk krijg ik het gevoel dat ik de stad leer kennen. Ik geloof dat Brussel een geweldige plek is. De opvangcrisis vertroebelt die mening niet, maar spoort me net aan om de stad te helpen.”
Enkele meters verderop stallen vrijwilligers van Serve the City hun ontbijt uit op enkele
plooitafels. In de buurt staan twee containers die sinds november omgevormd zijn tot medische hulpposten. Artsen zonder Grenzen-medewerkers krijgen er dagelijks tientallen asielzoekers over de vloer.
Janne, student tropische geneeskunde, ziet aan de Pachecolaan aandoeningen die haar cursussen vooral in andere continenten situeren. Van zware verkoudheden met complicaties, huidaandoeningen als schurft, difterie, maar ook psychologische klachten, Janne ziet het allemaal passeren. “Het is bizar dat ik een halfuur in de trein zit om hier in Brussel in het midden van een humanitaire crisis terecht te komen,” zegt ze. “Sommigen hebben hier een besmetting opgelopen, maar we ontvangen ook asielzoekers die met een medisch dossier aankomen, zoals diabetes of nierstenen. In dringende gevallen – en dat is bijna dagelijks – sturen we patiënten meteen door naar ziekenhuizen. Helaas kunnen we niet iedereen die hier met een zekere medische geschiedenis binnenstapt en op basis daarvan op een opvangplek
hoopt, helpen. Sommigen moeten helaas tevreden zijn met een paracetamol.”
Behalve de Pachecolaan geldt ook de humanitaire hub op de Havenlaan als hotspot voor asielzoekers in Brussel. Ook daar valt de aanwezigheid van vrijwilligers op, vooral met een Serve the City-logo op de rug. Met ondersteuning van het Rode Kruis bereiden vrijwilligers hier elke dag lunchpakketten voor, die bestemd zijn voor honderden asielzoekers. Anna runt de activiteiten op de humanitaire hub op vrijwillige basis, naast haar vaste taken bij Serve the City.
“Dat er dakloze mensen op straat leven, ziet iedereen die in Brussel rondwandelt, maar bijna niemand kijkt naar hen, van menselijkheid is er te weinig sprake,” zegt Anna. “Nu er steeds meer asielzoekers steeds langer op straat moeten leven, is de groep die hier komt aankloppen voor een maaltijd alleen maar gegroeid. Hier proberen we hen wat broodnodige menselijkheid en warmte te geven.”
Die toename heeft Anna zelf mogen ondervinden. “Net voor de zomer vonden we
Lottie doet vrijwilligerswerk voor Serve the City: “Je zit in Brussel snel in een expatbubbel, dit helpt om de stad te leren kennen en de stad te helpen.” Bianca biedt hulp via Vluchtelingenwerk380 mensen per dag veel. Toen ging het richting 500 en dat aantal blijft stijgen. In november ging het één dag zelfs over 680 mensen. En ook altijd meer kinderen, dat vind ik het moeilijkste om mee om te gaan,” geeft ze toe.
“De mensen die we hier zien, geven vaak een verloren indruk, hebben het koud en dragen meerdere sjaals, jassen over elkaar, verschillende mutsen op hun hoofd,” vertelt Anna. “We doen ons best om hen aandacht te geven op een humane manier, maar dat is soms moeilijk. We hebben zestig minuten de tijd om de lunchpakketten uit te delen, het moet dus snel gaan.”
Ondanks dat korte tijdsbestek haalt Anna veel voldoening uit haar vrijwilligers-
werk. “Het is meer dan gewoon eten geven. Alle vrijwilligers zijn hier om dezelfde reden, dat gemeenschapsgevoel leeft sterk.”
De Brusselse stipt aan dat de vrijwilligers met wie ze samenwerkt een mindset delen. “Wie zich voor dit soort werk engageert, komt gewoonweg sneller met elkaar overeen. Die openheid naar anderen toe zorgt daarvoor. Nee, je bent het niet over alles eens, maar die gedeelde filosofie vergemakkelijkt het werken wel.”
Door de opvangcrisis is het aantal vrijwilligers op wie Serve the City een beroep moet doen ook de hoogte ingeschoten. Precieze cijfers zijn er niet, maar concrete aanwijzingen duidelijk wel. “We hadden in de voorbije maanden op weekbasis 28 extra
vrijwilligers nodig. Aan die vraag hebben we ook bijna altijd kunnen voldoen.”
Iets na de klok van twaalf komt de rij aan de humanitaire hub op gang. Dat de dankbaarheid om de gestilde honger groot is, is een understatement. Van een gespannen sfeer geen sprake.
“We vergeten soms wat deze mensen al hebben meegemaakt voordat ze in België aankwamen,” vertelt Anna. “Tijdens die lange en zware tocht is hun leven meer dan eens in gevaar geweest. Ze komen in aanraking met mensen die niet altijd de beste bedoelingen hebben. Asielzoekers vertellen dat ze drie uur lang aan de onderkant van een bestelwagen hingen. Of andere schrijnende taferelen: het meisje aan wie ik in de huiswerkclub lesgeef, zag haar zusjes verkocht worden in Afghanistan.”
Terwijl de grote groep asielzoekers de humanitaire hub verlaat met een vers lunchpakket onder de arm, begint het opruimwerk voor de vrijwilligers van Serve the City. We vragen hoe mensen thuis asielzoekers een handje kunnen helpen.
“Als het moeilijk is om op vaste uren te komen helpen, kan je ook zelf lunchpakketten samenstellen en op straat uitdelen. Een flesje water, een paar boterhammen, een banaan, een wafel, daar kan je al veel mee bereiken. Als je dan ook even een babbeltje slaat, toon je aan vluchtelingen dat iemand om hen geeft. Dat is enorm belangrijk.” «
FR 2022 ne nous a pas épargnés d’images de demandeurs d’asile obligés de passer la nuit dans les rues de Bruxelles. Mais les bénévoles qui s’occupent d’eux chaque jour ont été moins médiatisés. Qu’ils leur donnent à manger, des vêtements ou des conseils juridiques. « Cela va bien plus loin que de donner quelques tartines », explique Anna, une des bénévoles. « Les bénévoles sont tous ici pour les mêmes raisons, ce sens de la communauté est très présent. » Pendant l’été, ils étaient très actifs, mais avec l’hiver qui fait son entrée, leur présence est plus importante que jamais.
EN A sight that marked 2022: streets full of homeless asylum seekers. Less conspicuous were the many volunteers who supplied food, warm clothes and legal advice. One of them is Anna: «this is about more than giving someone a sandwich. The sense of community is very much alive.» The cold made their presence even more important. «Just before the summer, we thought 380 people a day was a lot. Then it went to 500 and that number continues to rise. On one day in November, we had as many as 680 people. More children, too – I find that the hardest thing to deal with.»
“Dat Oekraïense vluchtelingen een voorkeursbehandeling hebben gekregen, daar kan je niet omheen”
Lottie Vrijwilliger Serve the City
’THISVrijwilligers van Serve the City staan klaar om vluchtelingen te helpen met voedselpakketten.
Héritier Tipo werd dit jaar de eerste Brusselse Ketnet-wrapper. Hij komt uit Molenbeek. Als kind droomde hij van een carrière als buschauffeur.
Héritier Tipo (22) studeert Organisatie & Management aan de Erasmushogeschool en is sinds dit jaar verantwoordelijk voor de 'Brusselse vibe' in de Ketnetstudio. “Ik ben ervan geschrokken hoeveel kinderen bezig zijn met alles wat er gebeurt in de wereld.”
door Anke Dirix foto Saskia VandersticheleHeb je iets met Kerst? Ik vind de kerstperiode zó gezellig. Elk jaar opnieuw kijk ik al heel lang op voorhand uit naar de eindejaarsfeesten. Voor mij is Kerstmis plezier: een goeie vibe en lekker eten met vrienden en familie. Memories maken, weet je wel!
We hebben een heftig jaar achter de rug: Covid, de oorlog in Oekraine, de energiecrisis ... Probeer je die thema’s bespreekbaar te maken als Ketnet-wrapper?
Als er zulke dingen gebeuren, komen die op een of andere manier wel in onze content, maar de zwaardere thema’s zijn meestal voor Karrewiet. Zij proberen het nieuws echt uit te leggen op kindermaat. Je merkt sowieso dat kinderen megahard bezig zijn met alles wat er gebeurt in de wereld, daar ben ik zelfs wat van geschrokken.
We krijgen heel veel brieven en berichten over allerlei onderwerpen. Afgelopen zomer kwam er bijvoorbeeld heel veel reactie nadat we een filmpje met waterspelletjes online hadden gezet. Die thema’s, waterverspilling en de opwarming van de aarde, daar zijn kinderen heel veel mee bezig.
Keek je vroeger zelf naar Ketnet?
Als ik vroeger naar Ketnet keek, was dat niet echt mijn vibe. Die Brusselse vibe was er gewoon niet. Volgens mij is dat nu anders, soms check ik de reacties op onze filmpjes op sociale media en daarin zie je echt heel veel
diversiteit. Dus ik denk wel dat we nu een meer diverse groep aanspreken dan toen ik kind was.
Ook hoop ik dat kinderen zich in mij kunnen herkennen. Ik had vroeger heel veel grote dromen, en kreeg heel vaak te horen dat ik er ‘ooit wel zou geraken’. Maar als je geen voorbeelden hebt, is het heel moeilijk om dat te geloven. Ze hoeven niet per se allemaal Ketnet-wrapper te willen worden he, het gaat soms ook om kleinere dingen. Kinderen horen bijvoorbeeld ook dat je een taal niet perfect moet beheersen om ze te kunnen spreken.
Maar als kind wilde je niet absoluut wrapper worden? Nee, buschauffeur! Als ik vroeger op die oude bussen van de MIVB stapte, vond ik die zo mooi. Dat grote, oude stuur, de buschauffeur die 'Bonjour!' roept – dat was een hele vibe. Het ging zelfs zo ver dat ik een kapot Playstation-stuur in mijn rugzak had zitten. Telkens als ik de bus nam, installeerde ik mij vooraan om vervolgens de hele weg wat mee te sturen.
Je bent dit jaar ambassadeur van De Warmste Week, het thema is ‘vlammen tegen kansarmoede’. Komt dat thema veel aan bod in jouw leven? Er is veel kansarmoede in Molenbeek, maar het is niet per se een thema waarover veel gepraat wordt. Ik denk dat dat deels komt doordat Molenbeke-
naren zichzelf niet snel in een slachtofferrol positioneren, integendeel. Iedereen zit in die drive van 'oké let’s go', het gaat ons lukken. Dat wil niet zeggen dat ik geen kansarmoede tegenkom in mijn omgeving, op school zag ik veel lege brooddozen. Maar kansarmoede is zo veel meer dan geen geld hebben. Het gaat over tijd, energie, middelen, gezondheid ... Kinderen in kansarmoede voelen zich vaak uitgesloten omdat ze niet kunnen meedoen of meepraten over bepaalde dingen. Niet naar de voetbalclub, niet naar de cinema, niet op vakantie .. Ook daarom is het belangrijk om dat thema bespreekbaar te maken.
Wat wens je de Brusselse ketjes toe in 2023?
Dat ze al hun dromen mogen najagen!
FR Héritier Tipo (22 ans) est le premier « wrapper » Ketnet originaire de Bruxelles. L’étudiant en Organisation & Gestion a un seul message pour les kets de Bruxelles : « Suivez vos rêves ». Il espère que les enfants se reconnaîtront en lui. « Ils ne doivent pas forcément tous vouloir devenir ‘wrapper’ Ketnet. Je peux être un modèle et les aider à réaliser leurs rêves. »
EN Héritier Tipo (22) is the very first Brussels-based Ketnet wrapper. He studies Organisation & Management and looks forward to the cosy Christmas period. He spreads one clear message: "Chase your dreams." Tipo hopes children will see themselves in him. "They don't necessarily all want to become Ketnet wrappers, sometimes it's just about smaller things. I can be an example for them."
“Kansarmoede is zo veel meer dan geen geld hebben. Het gaat ook over tijd, energie, middelen en gezondheid“
'I
Hoe bezorg je een werkloze jongere met een migratieachtergrond meer zelfvertrouwen en jobkansen? Eenvoudig: koppel hem aan een ervaren, vrijwillige coach van 55+. Dat is het idee achter Duo for a Job, een Brusselse vzw. Bedenker Frédéric Simonart: “Steden vragen ons zelf of we ook bij hen de jeugdwerkloosheid willen aanpakken.”
door Sara De Sloover foto Ivan PutFabrice, een Congolese werkloze vluchteling van 29, maakte in 2013 deel uit van het tweede duo dat ooit door Duo for a Job werd gematcht. Zijn mentor hielp hem om zijn rijbewijs te halen en om zijn cv en motivatiebrief te verbeteren. “Toen de begeleiding gedaan was, zei Fabrice dat hij opnieuw hoop had voor zijn leven, dankzij zijn mentor Christian,” vertelt Frédéric Simonart, oprichter en bedenker van Duo for a Job. “Hij voelde zich ondersteund en minder alleen. Met resultaat: Fabrice vond werk bij Colruyt.”
Tien jaar later zijn er in Brussel 3.000 duo’s door Duo for a Job aan elkaar gekoppeld, en dat levert vaak banden voor het leven op. De veertiger Simonart kreeg het idee voor de matching al in zijn studententijd, toen hij scripties schreef over eindeloopbaanburn-outs en de hogere werkloosheid bij jongeren met een niet-Europese migratieachtergrond.
“Hun diploma’s of competenties worden vaak niet erkend hier,” vertelt hij in het hoofdkwartier van Duo for A Job, vlak bij de Naamsepoort. “Of ze hebben een gebrek aan zelfvertrouwen, of aan een netwerk. Ze hebben nood aan een ‘culturele brug’, iemand die de tijd kan
nemen om uit te leggen hoe het hier in België werkt, die samen kan kijken wat bewuste of onbewuste knelpunten zijn.”
“Daarnaast hebben we in België een lage tewerkstellingsgraad onder vijftigplussers. Ik dacht: kunnen we hun potentieel niet benutten? Het is ook een mooie kans om twee uur per week twee groepen samen te
hadden dat de begeleiding werkte en dat de werkloze jongere inderdaad een job vond. Maar om dat te bewijzen heb je geld nodig. Het was een vicieuze cirkel.”
Net in die periode zoekt Actiris een innovatief project dat jeugdwerkloosheid bestrijdt. Het werkgelegenheidsagentschap wil een ‘social impact bond’ uittesten: een win-winconstructie voor de overheid die tot dan toe enkel in de VS en het Verenigd Koninkrijk al was uitgeprobeerd.
brengen die elkaar niet goed kennen. Het heeft een impact op de samenleving en leidt tot meer sociale cohesie.”
Hij had het zo uitgestippeld, en het is werkelijkheid geworden: op zijn dertigste gaat Simonart aan de slag met zijn idee. Samen met Matthieu Le Grelle, die hij al kent van de middelbare school. “Investeerders wilden allemaal wachten totdat we bewezen
Van sociale investeerders krijgt Duo for a Job drie jaar lang geld om driehonderd duo’s op te starten. De werkzaamheidsgraad van de jongeren – tussen 18 en 33 – wordt op het einde vergeleken met die van een gelijkaardige controlegroep uit de Actiris-database. Bij een positief resultaat worden de investeerders terugbetaald door Actiris, bij uitstekende resultaten zelfs met interest. Valt het resultaat tegen, dan moeten ze zelf de kosten dragen.
“Alle jongeren die een job vonden, hoeven geen uitkering meer, en betalen zelf belastingen,” somt Simonart op. “De eventuele uitbetaling aan de investeerders valt voor de overheid sowieso lager uit dan de som van die twee voordelen.”
“Die jongeren hebben een ‘culturele brug’ nodig”
En zo gebeurt het ook: de jongeren die aan Duo for a Job mee hadden gedaan, bleken 28 procent vaker werk te hebben gevonden. Het maatschappelijke nut van de intergenerationele coaching is zo wetenschappelijk aangetoond. Duo for a Job kan voortaan subsidies krijgen.
Intussen heeft Duo for a Job 68 medewerkers en is het actief in dertien Belgische steden, net als in Rotterdam, Parijs, Rijsel en sinds dit jaar ook Marseillle, waar Le Grelle de ontplooiing in Frankrijk begeleidt. Resultaat na al die duizenden duo’s: de helft kan binnen het jaar aan het werk, een op de vijf vindt een bijkomende stage of opleiding.
De ‘social impact bond’ was zo innovatief dat Simonart er nog altijd lezingen over geeft –vlak voor dit interview bijvoorbeeld nog, op de Brusselse ‘Changemaker Summit’. Een artikel dat de Duo-oprichters erover schreven samen met Thomas Dermine – nu federaal staatssecretaris voor de PS, toen consultant die het project mee begeleidde – haalde destijds de Stanford Social Innovation Review, een tijdschrift over sociale innovaties van de universiteit van Stanford.
Afgelopen jaar is Duo for a Job ook in Machelen, Vilvoorde en Grimbergen begonnen. “Die gemeenten kwamen zelf bij ons
aankloppen, omdat ze dezelfde uitdagingen hebben als Brussel. Onze Brusselse mentoren zijn ook bereid om tot daar te gaan,” zegt Simonart.
In 2022 werden in Brussel vierhonderd jongeren met een coach gematcht, komend jaar moeten dat er zeshonderd worden. Een op de vijf Brusselse begeleide jongeren heeft roots in Marokko, gevolgd door Guinee (9 procent), Congo (6 procent) en Kameroen, India en Oekraïne (elk 5 procent).
“Uit bevragingen blijkt dat ze door onze begeleiding meer zelfvertrouwen hebben, een groter netwerk en dat ze autonomer zijn geworden. Ze hebben hun sollicitatievaardigheden kunnen verbeteren. Op langere termijn heeft dat allemaal een positief effect. Bij de mentoren blijkt vooral dat ze zich nuttig en actief blijven voelen.”
Bijna tien jaar later is vluchteling Fabrice, intussen 38, opgeklommen tot manager. Hij is getrouwd, heeft een huis gekocht en een kind gekregen. “Zowel mentor Christian als ik hebben nog altijd contact met hem. De impact van Duo is zoveel jaar later nog altijd duidelijk te zien.”
FR Cela fait 10 ans que l’asbl bruxelloise Duo for a Job connecte des jeunes d’origine immigrée qui cherchent un emploi, et des mentors plus âgés, expérimentés et possédant un réseau. L’asbl a mis en relation 3.000 duos et est active dans 17 villes en Belgique et à l’étranger. « Certaines villes nous demandent de les aider à lutter contre le chômage des jeunes », dit son créateur Frédéric Simonart.
EN For ten years, the Brussels-based non-profit organisation ‘Duo for a Job’ has been matching young migrants looking for a job with older mentors who are rich in experience and networks. After being around for a decade, 3,000 duos have already been paired up and the non-profit organisation is active in 17 cities in Belgium and abroad. «Cities ask us if we want to help them tackling youth unemployment,» says creator Frédéric Simonart.
In het crisisjaar 2022 werd het welzijn van de Brusselaars flink op de proef gesteld. “Er is overal miserie, maar in Brussel is het altijd een stuk erger,” zegt Annalisa Gadaleta, directeur van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW). “En de hulpverlening staat op instorten.”
door Bettina Hubo foto’s Bart DewaeleGadaleta, voorheen bekend als schepen voor Groen in Molenbeek, kwam begin 2020 aan het hoofd van het Brusselse CAW, de Vlaams-Brusselse organisatie die antwoord probeert te geven op vragen van mensen die in psychische nood verkeren of relationele, familiale, administratieve, financiële of andere materiële problemen hebben.
Vlak na haar aantreden barstte de coronacrisis los en daarna stopte het niet meer. Begin dit jaar brak de oorlog in Oekraïne uit, met een vluchtelingenstroom, energiecrisis en torenhoge inflatie tot gevolg. De wooncrisis die al langer in de stad woedt, werd nijpender en er kwam nog een asielcrisis bovenop.
Een onhoudbare situatie, zegt Gadaleta. “Al zolang ik in Brussel werk, bijna een kwarteeuw nu, is de sociale situatie van de stad zeer kwetsbaar. Je kan het vergelijken met een huis waarvan de funderingen nooit stevig waren. Vandaag, met al die crisissen, staat het huis op instorten. Want er is nog een noodsituatie bijgekomen: de personeelscrisis. In de welzijnssector vind je geen volk meer. Mijn collega’s en ikzelf doen nog
voort, maar we weten dat we het ooit niet meer zullen aankunnen. We stevenen af op een ramp, een schipbreuk.”
Zijn de gevolgen van het personeelstekort nu al merkbaar?
ANNALISA GADALETA: Zeker, de schaarste maakt het moeilijker om welzijnsvragen op te lossen. Want het tekort zit niet alleen bij ons, maar in heel de welzijnssector en alles eromheen. Wij hebben hier bijvoorbeeld een crisismeldpunt, een telefonische permanentie waar onveilige situaties met kinderen gemeld kunnen worden. Vandaag duurt het soms 75 dagen voor we een oplossing hebben. Hoe dat komt? De jeugdhulp is compleet verzadigd. Er waren al niet veel opvangmogelijkheden voor kinderen en jongeren in Brussel, maar nu moeten leefgroepen sluiten door personeelsgebrek. Overal zijn wachtlijsten, maar een kind kan niet wachten.
Ander voorbeeld: de onderbemande OCMW’s die het niet meer kunnen bolwerken en dan maar gaan staken. In Sint-Joost werden onlangs de uitkeringen niet betaald en was het OCMW vervolgens zelfs enkele dagen dicht. Je zal maar een
alleenstaande moeder zijn en je leefloon niet krijgen.
Die moeder klopt dan bij jullie aan?
GADALETA: Ja, maar wij kunnen alleen bemiddelen, we betalen zelf het leefloon niet. Hoe moeten wij een oplossing vinden als het OCMW niet bereikbaar is? De toegankelijkheid van openbare en andere diensten, zoals gemeenten en OCMW’s, vakbonden, ziekenfondsen, RVA, energieleveranciers en banken, is sinds corona fel achteruitgegaan. Het is een echt probleem aan het worden.
Is het CAW zelf ook niet minder toegankelijk? Vroeger hadden jullie een onthaaldienst op verschillende plekken in de stad, nu zit het onthaal op één plek?
GADALETA: We zijn niet minder toegankelijk, we hebben ons anders georganiseerd. Toen ik hier begon, verkeerde het CAW in een heel moeilijke financiële situatie. Een efficiëntieoefening was nodig. Brussel is groot, we kunnen niet overal aanwezig zijn. We hebben ervoor gekozen om het onthaal op één plek te organiseren, in ons gebouw aan de Antwerpselaan, en outreachend te werken. Zo hebben we projecten in enkele scholen.
Welzijn. Annalisa Gadaleta (CAW) zag de hulpvragen toenemen in 2022• Studeerde filosofie
• Verhuisde in 1994 van Puglia naar België
• Woont in Molenbeek
• Werkte in de sociale economie en welzijnssector
• Was schepen voor Groen in Molenbeek van 2012 tot 2018
• Sinds begin 2020 directeur van het CAW Brussel
• Studeert criminologie aan de KU Leuven
Omdat we moesten besparen, hebben we geen afzonderlijk kantoor meer in Sint-Gillis, maar we werken wel nog altijd met gedetineerden. Ook moesten we het onthaaltehuis Foyer Bodegem overdragen, maar we hebben nog steeds een aanbod voor ex-dak- en thuislozen.
Is het aantal hulpvragen in dit jaar van crisissen gestegen?
GADALETA: Eind november hadden we al zesduizend cliënten over de vloer gekregen, een stuk meer dan in heel 2021. Bovendien zijn de dossiers ingewikkelder geworden. De problematiek is complexer dan in Vlaanderen.
Onze job is daardoor zwaarder, zo zwaar dat we steeds minder kunnen overlaten aan vrijwilligers. Zelfs voor professionals is het soms te moeilijk. Er zijn veel cliënten met een psychiatrische problematiek. Er is behoorlijk wat agressie. Ik ben zo trots op het werk van mijn collega’s hier, maar soms ben ik bang dat hen iets overkomt.
Is het psychische lijden in deze stad groter dan de materiële nood?
GADALETA: De meeste vragen die wij krijgen, gaan over administratieve kwesties, een aanvraag voor het OCMW of voor een sociale
woning die de mensen zelf niet rond krijgen.
Op twee staan de vragen rond mentaal welzijn, mensen die eenzaam zijn, zich niet goed voelen. Heel veel jongeren in deze stad voelen zich slecht in hun vel, ze worstelen met hun identiteit, hun plek in de samenleving. Op de derde plaats komen de juridische vragen en op vier de vragen van mensen over hun verblijfsstatuut, bijvoorbeeld Oekraïners die niet geregistreerd raken bij de gemeente.
Mijn ervaring is dat materiële en psychische nood vaak samengaan. Iemand die zich in een moeilijke financiële situatie bevindt, krijgt stress en daardoor soms psychische klachten.
Een migrant die soms al een heftige voorgeschiedenis heeft, kampt vaak met materiële problemen, maar ook met angst en onzekerheid omdat hij zich moet oriënteren in deze ingewikkelde stad.
U verhuisde zelf destijds vanuit Zuid-Italië naar ons land. Kunt u zich daardoor makkelijker inleven in de problematiek van nieuwkomers?
GADALETA: Ik reisde een kleine dertig jaar geleden naar hier, de liefde achterna. Brussel was een openbaring, maar toen ik aankwam, heb ik inderdaad ervaren welke drempels er allemaal zijn, de taal, de culturele verschillen.
Van racisme heb ik als Zuid-Italiaanse meer last gehad in Noord-Italië dan hier. Het zuiden van Italië was en is nog steeds economisch achtergesteld.
Waar komt uw sociaal engagement
GADALETA: Van mijn oma, denk ik. Ik groeide op in een nogal ingewikkeld gezin, niet disfunctioneel, maar er waren wel conflicten. Mama was leerkracht en communist, papa werkte in de privé en was christendemocraat. Je kan je inbeelden dat dat in de jaren zeventig in Italië behoorlijk wat vonken gaf.
Mijn oma was een soort tweede moederfiguur. Ze heeft haar lagere school niet afgemaakt en echt armoede gekend. Hoewel zij het zelf niet breed had, wilde ze toch altijd delen met wie nog minder had. Dat heb ik een beetje van haar geërfd. En ook: niet klagen, daar kon ze niet tegen. Ze is 93 en ik heb nog altijd een sterke band met haar.
In welke mate kan het CAW de problemen van de personen die bij jullie aankloppen oplossen?
GADALETA: Soms kunnen wij snel hulp bieden, als we alleen een dossier moeten nakijken bijvoorbeeld, soms is het probleem complexer en moeten we doorverwijzen naar een van onze eigen gespecialiseerde diensten, de dienst schuldbemiddeling bijvoorbeeld, die helaas ook met een flinke wachtlijst kampt, of naar een andere gespecialiseerde organisatie.
Wij kunnen geen uitgeprocedeerde mensen aan papieren helpen, we betalen geen energiefacturen, maar we kunnen die mensen wel steunen op psychosociaal vlak. Soms bestaat hulpverlening erin mensen te leren omgaan met een situatie die niet rechtvaardig is.
De hulpverlening in Brussel is behoorlijk versnipperd. Raken mensen in nood er nog wijs uit?
GADALETA: De versnippering is inderdaad groot en dat is soms lastig voor de cliënt, die gewoon een antwoord op zijn vraag wil. Zo moeten we mensen die geen enkele Nederlandstalige link hebben doorverwijzen naar een Franstalige organisatie, die soms heel anders werkt.
De hulpverlening is niet alleen versnipperd tussen Nederlandstalige en Franstalige organisaties, ook tussen de eerste, tweede en derde lijn en tussen de verschillende specialisaties. Daarbovenop heb je
“De toegankelijkheid van openbare diensten, zoals gemeenten en OCMW’s, vakbonden, ziekenfondsen, RVA, energieleveranciers, is sinds corona fel achteruitgegaan”Annalisa Gadaleta was schepen voor Groen, maar is nu directeur van het CAW: “Als politicus leef je soms ver van de realiteit.”
negentien gemeenten en OCMW’s, elk met hun regels, zestien huisvestingsmaatschappijen, zes politiezones, de VGC, de GGC, de Cocof.
Die complexiteit van Brussel maakt het ook voor hulpverleners lastig. Wij zijn bovendien heel veel tijd kwijt aan afstemming en overleg. Eerst versnipperen en dan afstemmen, absurd. We kunnen Brussel zo niet meer blijven besturen.
U komt zelf uit de politiek. Hebt u …
GADALETA: (Meteen) Of ik het mis? Nee (lacht). Ik heb veel respect voor mensen die zich inzetten voor de politiek, maar ik ben heel blij dat ik er niet meer in zit. Ik voel me bevrijd.
Ik heb nu een andere vorm van impact. Je hebt de twee nodig, mensen die het beleid uitstippelen en mensen die op het terrein staan. Als politicus leef je soms ver van de realiteit. En de politiek werkt traag, dat ervaar ik nu. Wanneer ik politici vertel dat de welzijnssector het water aan de lippen staat, krijg ik meestal als reactie: ‘We nemen het mee.’
Dit is dus geen politieke pauze voor u?
GADALETA: Nee, ik ben heel gelukkig met wat ik nu doe. Ik heb nog weinig contacten binnen Groen. Het is afgerond.
Hoe gaat u 2023 in? Bent u ondanks alles optimistisch?
FR En 2022, le bien-être des Bruxellois a été mis à rude épreuve. La pandémie n’était pas tout à fait terminée et la guerre en Ukraine a fait son apparition, entraînant un flux de réfugiés, une crise de l’énergie et une inflation très élevée. La crise du logement s’est accentuée et puis, il y a eu une crise de l’asile. « Il y a de la misère partout, mais toujours un peu plus à Bruxelles », explique Annalisa Gadaleta, directrice du Centrum Algemeen Welzijnswerk, l’organe flamand pour le bien-être général.
GADALETA: Ik ben van karakter zeer optimistisch. Maar ik vind het ook mijn plicht om te blijven zeggen: we gaan naar een instorting van het systeem. Dat is een harde boodschap, maar ik zou graag hebben dat deze stad, die mij zoveel gegeven heeft, vooruitgaat.
EN Residents of Brussels were severely tested in 2022. As Covid was still in the air, the war in Ukraine broke out, causing an influx of refugees, energy crisis and skyrocketing inflation. The housing crisis became more acute; an asylum crisis came on top. “When it rains elsewhere, it pours in Brussels,” says Annalisa Gadaleta, director of the Centre for General Welfare Work. “The support system is on the verge of collapse, not mentioning the staff crisis. You can’t find people anymore to work in the welfare sector. We are heading for a disaster, a shipwreck.”
Trachet.
De feesttijd is nu aangebroken, ik vermoed dat veel mensen al wekenlang denken aan wat we die avonden zullen eten. Er zijn veel van die dagen: zonnewende (21/12), kerstavond, kerstdag (het Romeinse feest van Sol Invictus), tweede kerst (Boxing day 26/12), Onnozele Kinderen (28/12), Oudejaarsavond (Sint Silvester), Nieuwjaarsdag … Dan hebben we er nog niet genoeg van, er komt nog Driekoningen en ten slotte Verloren Maandag. Ondertussen vieren de joden het lichtfeest Hannukah
Ik herinner mij hoe het Leger des Heils kwam zingen op het Muntplein, rond een vuurkorf. Zij nodigden iedereen uit om mee te doen met hun hymnes en kerstliedjes. Het was dan ook te verwachten dat een omstaander plots luidkeels “Doe was een vuigelke da kost er nemi k…” inzette op de muziek van de tango ‘Adios muchachos’. Zo zat Brussel destijds ineen. Hij kreeg een paar afkeurende blikken van de dienstdoende officier van het Heilsleger, maar ook applaus voor zijn enthousiasme.
Mijn herinneringen gaan vooral naar winkels en grootwarenhuizen, zij kaapten de eindejaarsfeesten en zetten ons aan om te kopen, te kopen, te kopen. De lichtjes van Kerstmis trokken bezoekers aan uit alle
provincies. Het was vaak hun enige bezoek aan Brussel in een jaar. Vandaag heeft ieder provinciestadje zulke versieringen, én een ijspiste én een kerstmarkt. De tijd waarover ik spreek, was er nog geen Winterpret in Brussel. Kerstmarkten, daarvoor moest je naar Duitsland, dat is geen Vlaamse traditie.
Maar iedereen wil overal alles hebben. Nu! Heel de wereld wordt identiek. Hoe potsierlijk is het om in Paramaribo of Suva in december imitatiesneeuw op de ramen gespoten te zien, en tekeningen van kerstmannetjes? In Australië ligt er in de winter sneeuw op Mount Kosciuszko, de hoogste berg van het land. Maar hun sneeuwseizoen valt van juni tot oktober, op kerstdag in december is het in het nabijgelegen hoofdstad Canberra heet, putje zomer. Dus voerden de handelaars er een Yulefest in, een nep-kerstperiode wanneer het er toch een beetje koud is en er van ver sneeuw te zien valt.
En dan komen we bij Silvester. Dat was een paus in de vierde eeuw van onze jaartelling die stierf op 31 december. Hij werd heilig en beschermer van het vee. Het is de dag waarop iedereen zijn werk hoort af te hebben en daarom wordt er die dag vroeg opgestaan. Wie als laatste uit de veren is, wordt tot het nieuwe jaar beschimpt en uitgelachen. Hij is Silvester!
Maar ik laat u aan uw inkopen en potten en pannen. Laat het smaken, gelukkig nieuwjaar en hou in gedachten wat de grote Auguste Escoffier schreef: “Et surtout: faites simple.”
Lees de hele reeks op BRUZZ.be/trachet
brengt je van maandag tot zaterdag de actualiteit van de dag (in het Nederlands).
BRUZZ week serveert je iedere zaterdag de belangrijkste hoofdpunten van de voorbije week (in het Nederlands).
BRUZZ culture ontvang elke donderdag de BRUZZ-selectie in je mailbox en begin goed voorbereid aan je cultureel weekend (Nederlands, Frans en Engels gemixt).
BRUZZ international voor en door internationale Brusselaars, met elke week restauranttips, cultuurreportages en portretten (in het Engels).
“Iedereen wil overal alles hebben. Nu! Heel de wereld wordt identiek”Restaurants hebben winterkost op hun kaart, winkels zijn als met kerst versierd, alleen is er geen Kerstmis.
‘Wat gaan we nu doen met nieuwjaar?’ Na twee jaar bubbels drinken in onze eigen bubbel, mogen we weer! Hoog tijd om de bloemetjes nog eens buiten te zetten. Denk er aan dat je best op voorhand je tickets koopt, want het kan druk worden op oudejaarsnacht. Je weet wat ze zeggen over een gewaarschuwd mens...
door
Amanda SmetsIn de Blaesstraat zetten ze de overgang van oud naar nieuw stevig in met leden van de Fuse family en gasten uit het buitenland. In Room 01 word je getrakteerd op een stevige portie techno van Surgeon, Stef Mendesidis (live), SHDW & Obscure Shape, Phara en Emily Jeanne. Boven in de motion room zorgen de Nederlander Interstellar Funk en landgenoten Sara Dziri en DC Salas voor meer housy vibes. Je bent welkom vanaf 22u en het feest stopt om 8u. Voor die tien uur feest tel je €21 neer, als je online een ticketje koopt via fuse.be/nye. Aan de deur betaal je €25.
In de Zodiak op de Kaasmarkt, ook wel bekend als ‘de pitastraat’, kan je op oudejaarsavond terecht voor een all-inclusive clubbing experience. De muziek belooft stevig te worden, met een line-up die het beste uit de techno- en trancewereld naar de twee zalen van de Zodiak haalt. In de main room wordt het stevig en pompen de bassen door speakers. In de bovenste zaal gaat het er iets rustiger aan toe. Voor de hele avond betaal je €35. De prijs is inclusief drinks, vestiaire en een plasbandje. Drink je niet? Dan leg je op het einde van de avond een alcoholtest af. Is die negatief, dan krijg je €11 terug. Een ticket koop je via www.zodiak. club/
Het nieuwe jaar induiken met het beste dat Brussel te bieden heeft? Eén adres! C12 verzamelt Brussels dj-talent en brengt het naar de Grasmarkt. Met in de grote zaal Mandana, Karla Böhm, Adema b2b Kappen en Lola Haro. Bjeor, DTM Funk, Kong DJ en Chris Ferreira laten je zweten in de C11. Wil je negen uur lang dansen, dan is come early, stay late de boodschap. De deuren gaan open om 23u en sluiten weer om 8u. Voor een ticket betaal je op de website van C12 tussen €22 en €29. Tickets koop je hier: www.c12space.com/ presale-tickets/
Alle deuren en zalen open, voor het grootste feest tot nog toe in Reset! Ook hier een avond met uitsluitend Brussels talent. Dj’s Aroh, Mika Oki en King Halloumi – niet de grillkaas, wél het notoire duo AliA
en Lefto Early Bird – zorgen beneden voor de boîte. Boven in het auditorium kan je relaxen, even wegdromen of nadenken over al die goede voornemens voor 2023. De muziek van Roméo Poirier en de visuals van Antoine De Schuyter helpen je daar een handje bij. Een ticket koop je via Resident Advisor, de prijs schommelt tussen €16 en €22 (+fee).
De Fcknye party in Paleis 12 is ongetwijfeld het grootste nieuwjaarsfeest in onze hoofdstad. Duik samen met 23.000 andere ravers het nieuwe jaar in. Je wordt twaalf uur lang verwend met muziek van 45 artiesten, over vier verschillende stages verspreid. Verwacht genres als rap, techno, hardcore, psytrance, frenchcore, tribe, rave en dub. De volledige line-up kan je vinden op de website van Fcknye (https://
FR Après deux ans de célébration limitée, cette année, on sort. Les amateurs de techno pourront danser au Fuse ou au Zodiak. L’espace diversifié, créatif et alternatif C12 concentre le talent des DJs bruxellois. Le Club Reset organise une soirée du Nouvel An avec l’option de faire la fête et de se détendre dans son auditorium. La soirée du FCKNYE festival sera la dancefloor la plus prisée de Bruxelles, n’attendez pas pour prendre votre ticket. Envie de danser mais vous manquez d’argent ou d’énergie pour sortir ? Rendez-vous sur 98.8 FM, DAB+ ou sur bruzz.be pour transformer votre salon en club privé.
fcknyefestival.com/en/home-english/). Een ticketje koop je best in voorverkoop en kost €65. Voor een VIP-ticket tel je €95 neer.
Nieuwjaarscent nog niet gekregen? Eindafrekening toch hoger dan verwacht? Of gewoon echt geen zin om te verplaatsen na al die raclette en gourmet op oudejaarsavond?
Zet die thermostaat maar een graadje lager en laat gerust die broek openstaan, want tussen middernacht en negen uur ‘s ochtends laten onze BRUZZ ICE residents je dansen, zweten en puffen in jouw thuisdiscotheek. Gratis en voor niks!
Luister mee via 98.8FM, DAB+ of onze website!
EN After two years of restricted celebration, this year we’ll go all out. Techno-lovers can dance in Fuse (Blaesstraat) or Zodiak (Kaasmarkt). The diverse, creative and alternative club C12 gathers Brussels talented dj’s in one place. Club Reset throws a new years-party with the opportunity to party as well as relax in their auditorium. Without a doubt; De Fcknye party will be the biggest dance event in Brussels: don’t wait too long to order tickets. Feel like dancing but lack the energy or money to go to a club? Don’t worry and tune in on 98.8 FM, DAB+ or our website to turn your home into a private club.
Ben jij een geboren winnaar, een slechte verliezer, een eeuwige valsspeler of een absolute ‘no gamer’?
Ga terug naar start, herverdeel de kaarten en unlock your potential. Er is zo veel om te spelen, spelend te leren, lerend te spelen. Just play it your way. Ontdek All You Can Play.
Wie tussen ‘Jingle Bells’ en ‘Silent Night’s ook wat minder voor de hand liggende liederen van hoop en vrede op zijn kerstmenu wil, kan bij het Vlaams Radiokoor terecht. Onder leiding van dirigente Martina Baticč worden de donkerste dagen opgewarmd met muziek van Jonathan Dove, John Taverner, Benjamin Britten, Will Todd en Ben Parry –allemaal Britten die de oude kerstboodschap een eigentijdse inkleuring geven.
VLAAMS RADIOKOOR, MARTINA BATIC 23/12, 20.15, Flagey, www.flagey.be
Voor één keer hoeft u niet naar Henegouwen af te zakken voor Pairi Daiza. Van het spacy universum van het gelijknamige Brusselse duo, live in de weer met fluit, bas en elektronica, gaat u vanzelf panda’s zien. Het uit Limburg afkomstige trio Bearwolf is dan weer schatplichtig aan de grauwe punkrock van Oblivians en Dead Moon, met een stevig rechttoe-rechtaangeluid.
GARAGE PIRATE: PAIRI DAIZA, BEARWOLF, 29/12, 18.00, Recyclart, www.recyclart.be
Al voor hij op zijn zeventiende naar het Berklee College of Music in Boston trok, was de Brusselse jazzpianist Casimir Liberski in de ban van de elektronische tunes die uit zijn Nintendo 3DS kwamen. Nu is er het Zelda Suite Project. Samen met contrabassist Jano Bruneel en drummer Diogo Alexandre stopt hij de minimalistische retro, met name uit The Legend of Zelda, in een jazzkleedje. Geënt op Ornette Colemans werk. (TP)
CASIMIR LIBERSKI RETRIO 7/1, 18.00, Jazz Station, www.jazzstation.be
De Californische kunstenaar en meubelmaker David Lynch bedacht een van de grote plastische films over de filmfabriek der filmfabrieken. Een ambitieuze blonde nieuwkomer in Hollywood ontfermt zich over een brunette met geld en geheugenverlies. De tweede helft beeldt de gruwelijke keerzijde uit van de grote droom. De muziek van de vorige week overleden Angelo Badalamenti maakt de trip extra sinister.
MULHOLLAND DRIVE US, dir.: David Lynch, act.: Naomi Watts, Laura Harring, Justin Theroux
De ongelikte, muzikale beer en de kunstzinnige, dappere muis die zo fantastisch met elkaar kunnen opschieten, zijn een creatie van de Brusselse illustratrice Gabrielle Vincent (1929-2000). Haar tweede animatiefilm met verfijnde, zachte aquarel-tekeningen is een non-conformistisch ode aan de vrijheid. Voor kleine kinderen en (groot)ouders die graag meegenieten.
ERNEST & CELESTINE: OP AVONTUUR IN BRABBELLAND FR, dir.: Julien Chheng, Jean-Christophe Roger
De Oostenrijkse Keizerin Elisabeth (18371898) dankt haar populariteit deels aan de Sissi-films (koekendozen-romantiek in het kwadraat) met een onvergetelijke Romy Schneider. Met het bewust anachronistische Corsage blaast Marie Kreutzer het beeld van de sprookjesprinses omver. Vicky Krieps maakt er een moderne vrouw van die op haar extravagante manier de middenvinger opsteekt naar het keurslijf. (NR)
CORSAGE AT, dir.: Marie Kreutzer, act.: Vicky Krieps, Florian Teichtmeister
Tsjechië is nog tot en met het einde van het jaar voorzitter van de Europese raad. Tot 8 januari loopt in Design Museum Brussels op de tentoonstelling met werk gemaakt door Tsjechische topdesigners. In opdracht van iconische Tsjechische bedrijven zoals autofabrikant Škoda en meubelfabrikant TON, maar ook van industrieën waarin de Tsjechen traditioneel sterk staan, zoals de glasproductie.
DESIGN AND TRANSFORMATION,> 8/1, Design museum, www.designmuseum.brussels
De kerstvakantie is ideaal om nog eens een bezoek te brengen aan de rijke collectie in het mooie gebouw van het Belgisch Stripcentrum. Deel van het museum is bovendien nog even gewijd aan de sympathieke spring in ’t veld Marsupilami – het gele gevaarte met de lange staart, schepping van André Franquin, dat na 70 jaar nog niets aan populariteit heeft ingeboet.
THE HOUBA SHOW, >15/1, Stripmuseum, www.stripmuseum.be
De Japanse prenten uit de rijke collectie van het Museum Kunst & Geschiedenis worden mondjesmaat aan het publiek getoond. De tentoonstelling Shin hanga leidt ons aan de hand van meer dan 220 prenten de twintigste eeuw binnen. ‘Shin hanga’ betekent letterlijk ‘nieuwe prentkunst’, maar werkt nog steeds met houtsneden. Geniet van geraffineerde beelden uit het vooroorlogse Japan. (MB)
SHIN HANGA, >15/1, KMKG, www.artandhistory.museuM
Select. Wat te doen deze vakantie?MARTINA BATIC DESIGN AND TRANSFORMATION
Wil je het jaar afsluiten met een feestje? We snappen het. Het moment is goed gekozen: terwijl wij het nachtleven meer en meer schuwen, vinden restaurants zichzelf opnieuw uit en laten ons dansen na het diner.
thuis te blijven, bewegen restaurants mee. De pitch? Een maaltijd gevolgd door een wilde warm-up... waarvan de onstuimigheid tegen 2 uur ‘s nachts uitdooft.
Onlangs verwees The New York Times het idee van de hippe nachtbraker naar de vergetelheid met de kop ‘For New Yorkers, 6 p.m. is the new 8 p.m.’ De gezondheidscrisis, de oorlog en de stijgende energiekosten hebben het nachtelijk amusement een zware slag toegebracht. ‘Vroeg naar bed’ lijkt het nieuwe devies. De clubs betalen daarvoor de prijs. Geconfronteerd met de geleidelijke verdwijning en terughoudendheid van een clientèle dat eraan gewend is
Op economisch vlak is het uiteraard gunstig om de tafelrekening aan te dikken met de alcoholische consumpties op dit nieuwe type after. In Brussel zijn er steeds meer adressen die zich aan deze niche wagen. Het laatste is Lily’s, een nieuw etablissement binnen het Litvine-imperium (Villa Lorraine, Lola, Variétés...) De zaak is duidelijk aan de bovenkant van de markt gepositioneerd, met zijn gordijnen en intieme decor, en heeft zijn intrek genomen in het voormalige Callens Café in de ITtoren. Van donderdag tot zaterdag is het feest hier in volle gang. Een hoog volume en klanten die op stoelen staan en geleidelijk worden uitgenodigd om te dansen: zo ziet een feest er nu uit. Het moet gezegd dat het een moeilijke opgave is, aangezien een restaurant runnen en voor amusement zorgen andere competenties vergen. Het feest kan de gastronomie verdringen. We wilden de keuken dus tijdens
het lunchuur ontdekken – ze is zeker de moeite waard. Dat wordt al duidelijk bij het voorgerecht, een carpaccio (€32) die het genre heruitvindt. De bereiding, in de vorm van een soort langwerpige lamsbout versierd met een kappertjesblad, bestaat uit een vijftiental plakjes gerijpt rundvlees omwikkeld met rucola, radicchio en een knapperige broodstengel. Een beetje – te weinig? – parmezaan en een saus in Harry’s Bar-stijl maken het compleet. Het hoofdgerecht, een kalfsfilet ‘comme une Milanaise’, is iets minder gastronomisch. Niettemin, ingeklemd tussen een dun laagje tomatensaus en stracciatella met rucola, parmezaan en verse plakjes venkel, klaart dit gepaneerde vlees de klus.
Emile De Motlaan 1, Brussel-Stad, 02-647.66.69, www.lilys.be, ma > vr 12 > 14.30 & 19.30 > 21.30, za 19.30 > 21.30, club: do > za … > 2.00
Zotte Mouche •••••
Schildknaapstraat 47, Brussel-Stad, 02-648.64.12, www.zottemouche.be, 11 > 15.00 & 18 > 23.30
Niet verleid door de glitter en glamour van de bovenstad? Dat is geen bezwaar, want er zijn andere opties. Het feestelijke, joviale en volkse Zotte Mouche, bijvoorbeeld. Deze zaak, gehuisvest in een jaren 60-decor, trekt de kaart van de belgitude en heeft voor het einde
van het jaar een kleurrijk programma samengesteld. Elke avond brengt een andere dj de sfeer erin rond een explosief thema. De 26ste is het ‘back to the 90s’ met DJ Maestro. De 27ste staat het Franse chanson centraal, van Johnny tot Céline Dion. De 28ste is er een disco/funk-avond met DJ Lilo. De 29ste is gewijd aan een Blind Test-avond in kerstsfeer. En de 30ste ‘wordt de essentie van de Zotte Mouche gehuldigd, met een hommage-avond aan het restaurant’, aldus het team.
Ernest Solvaystraat 10, Elsene, www.voltasupperclub.com, ma > wo 18.30 > 23.00, do > za 18.30 > 23.30, zo 12.30 > 15.00
Met ‘Dancing allowed at all times’ als slogan zet Volta meteen de toon. Dit adres in de SintBonifatiuswijk gaat voor een buitensporige sfeer. Hoe kan het ook anders als alles hier bijdraagt aan een knotsgekke ambiance?
Tussen de heerlijke Napolitaanse pizza’s (de Maverick met de ‘ndujaworst), de uitbundige desserts (de Volta Snickers) en de cocktails (met name de uitstekende espresso martini) is het moeilijk om hier redelijk te blijven. Dat wordt nog versterkt door de pompende elektromuziek en het feit dat de zaal steeds afgeladen is. De stamgasten weten dat er een kleine speakeasy is waar ze hun vreugde de vrije loop kunnen laten, maar eerlijk gezegd is het in het restaurant zelf net zo fijn vertoeven.
Een winterfestival op kindermaat.
Lokaal bestuur Kampenhout is op zoek naar:
Onbepaalde duur, voltijds of deeltijds, contractueel, IFIC Cat 11
Functie:
Als zorgkundige in de cluster Zorg sta je, samen met jouw collega’s, in voor de ondersteuning van de begeleiding, de zorg en het comfort van onze bewoners.
Je voert verschillende logistieke taken uit en houdt hierbij rekening met de voorschriften van het kwaliteitshandboek. Je zorgt voor orde en hygiëne op de werkvloer en in de kamers van onze bewoners en houdt hierbij rekening met de nodige hygiëne en privacy
• Een voltijdse of deeltijdse contractuele betrekking voor onbepaalde duur.
• De basiswedde bedraagt minimum
€ 2.567,87 bruto (bij een voltijdse tewerkstelling). • Tal van extralegale voordelen.
• Je beschikt over een attest als zorgkundige (visum zorgkundige)
Je beschikt over een diploma voor BSO 3de graad Thuis- en bejaardenzorg / Zorgkundige – 7de jaar
• Je weet van aanpakken en neemt initiatief
• Je bent klantvriendelijk en voert het werk nauwgezet en resultaatgericht uit.
• Je hebt oog voor detail en levert graag uitstekend werk af.
• Je bent punctueel en komt afspraken en regels na.
Stuur ons dan zeker voor woensdag 11 januari 2023 om 12 uur jouw motivatiebrief, een recent cv en een kopie van jouw diploma:
•bij voorkeur per mail naar vacatures@kampenhout.be;
•per post naar het vast bureau, Dorpsstraat 9 te 1910 Kampenhout (poststempel geldt als bewijs);
• Jij zorgt voor de redactionele inhoud van alle digitale kanalen van Trends.
• Dagelijks beheer je de online content: (her)schrijven, verspreiden, beheren van de homepage,...
• Je brengt ideeën aan voor de inhoud en journalistieke concepten op de website.
SURF NAAR MIJNTOEKOMSTBIJROULARTA.BE
Meer informatie omtrent deze functie vind je op onze website : www.kampenhout.be/vacatures. Bij vragen kan je contact opnemen met team Personeelszaken: vacatures@kampenhout.be of 016/65.99.35
•via persoonlijke afgifte aan het team Personeelszaken tegen ontvangstbewijs (Dorpsstraat 9, 1910 Kampenhout). Meer informatie omtrent deze functie vind je op onze website : www.kampenhout.be/vacatures. Bij vragen kan je contact opnemen met team Personeelszaken: vacatures@kampenhout.be of 016/65.99.35
Contacteer ons met uw vragen en opmerkingen via brussel@n-va.be.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest stelt een gewestelijk actieplan voor inzake klimaatverandering, energietransitie en luchtkwaliteit.
Het doel ? 47% minder uitstoot van broeikasgassen in 2030 in vergelijking met 2005. Dat wil zeggen: de klimaatverandering verzachten en aanpassingsmaatregelen voorstellen, de vervuiling verminderen en zorgen voor een rechtvaardige en inclusieve transitie tegenover energiearmoede.
Hoe ? 337 maatregelen in alle sectoren (bouw, mobiliteit, voedsel, energie, enz.), waaronder meer dan 200 nieuwe acties.
U wordt uitgenodigd om actief deel te nemen aan het openbaar onderzoek over dit ontwerpplan en het bijhorende milieu-effectenrapport tot uiterlijk 17 februari 2023 via :
R Onze vragenlijst online : leefmilieu.brussels/klimaatplan
R Uw opmerkingen per e-mail : klimaatplan@leefmilieu.brussels
R Uw opmerkingen met de post (Leefmilieu Brussel, departement Planning Lucht-Klimaat-Energie, Havenlaan 86C/3000, 1000 Brussel).
Het programma kan worden geraadpleegd :
R Op de website leefmilieu.brussels/klimaatplan
R In de 19 gemeenten van het Gewest of aan het onthaal van Leefmilieu Brussel (tijdens de kantooruren, Havenlaan 86C/3000, 1000 Brussel)
Onze firma, gevestigd in Anderlecht heeft een familiaal karakter. We gaan van het principe uit dat de workload compatibel is met een goed humeur, een goede samenwerking onder de teams en de geest van wederzijdse hulp.
Alles is aanwezig om je werk te doen in een familiale en professionele sfeer.
Het voorgestelde contract is voltijds van onbepaalde duur. U werkt 38 uur per week, vanaf 8u.30. Ben
Twijfel dan niet langer en solliciteer via mail naar stephane.scarset@dentalpromotion.be
De weerhouden kandidaten zullen telefonisch gecontacteerd worden om een afspraak vast te leggen.
• Je bent samen met je collega’s verantwoordelijk voor de goede werking van het zwembad.
• Je neemt verantwoordelijkheid voor een aantal operationele thema’s en draait mee op de werkvloer in de operationele taken die essentieel zijn voor een kwaliteitsvolle en veilige uitbating van het zwembad.
• Je werkt onder leiding van de zwembadmanager.
Vragen?
Contacteer de Personeelsdienst op 02 785 33 44 of via personeelsdienst@overijse.be.
Meer info?
Kijk voor de volledige job- en profielbeschrijving, de voorwaarden en de selectieprocedure op www.overijse.be/jobs. Solliciteren kan tot en met 10 januari 2023.
www.overijse.be/jobs
je op zoek naar een nieuwe uitdaging binnen een jong, dynamisch en ambitieus bedrijf?
Dit is relaxen op de achterbank.
Herontdek de vrijheid met de Brussel’Air-premie.
‘Uw auto, uw vrijheid’ is u altijd verteld. En als uw auto wegdoen nu eens de échte vrijheid was?
Doe uw auto weg en maak gebruik van de Brussel’Air-premie!
Een premie van 500 tot 900 euro, afhankelijk van uw profiel, om u gemakkelijk en gratis in Brussel te verplaatsen.
Een mobiliteitsbudget dat ‘à la carte’ kan worden besteed onder een reeks van mobiliteitsalternatieven: MIVB-abonnement, Villo!-abonnement, fietsbudget, taxi’s, Cambio of Poppy autodelen,...
Meer info: www.brusselairpremie.brussels
Omdat het veranderen van de manier waarop u zich verplaatst een echte uitdaging kan zijn, kunt u zich laten bijstaan door onze Mobiliteitscoach
Die begeleidt u bij uw mobiliteitskeuzes in functie van uw behoeften en de trajecten die u aflegt. Een volledig gratis dienst! www.mobilitycoach.brussels / 02 808 48 11
Wil jij een fijne en uitdagende job met veel voordelen? Aarzel dan niet om te solliciteren!
1 VTE Diensthoofd ICT en GIS contractueel, niveau B4-B5, voltijds Administratief medewerker contractueel, niveau C1-C3, wervingsreserve (voltijds, deeltijds of halftijds)
1 VTE Beleidsmedewerker ruimtelijke ordening contractueel, niveau B1-B3, voltijds 0,5 VTE Logistiek medewerker contractueel, niveau IFIC barema 8, halftijds
Bezorg je kandidatuur ten laatste op 30 december 2022: •per mail via personeelsdienst@meise.be.
• per post ter attentie van het college van burgemeester en schepenen, Tramlaan 8, 1861 Meise.
• tegen ontvangstbewijs aan de balie van het Administratief Centrum (Tramlaan 8, 1861 Meise).
• Poets en onderhoud,
• Begeleiding van bezoekers/onthaal,
• Toezicht aan het zwembad.
Vragen? Contacteer de Personeelsdienst op 02 785 33 44 of via personeelsdienst@overijse.be.
Redder worden, maar niet het juiste diploma? Wij zorgen gratis voor je opleiding. Meer info?
Kijk voor de volledige job- en profielbeschrijving, de voorwaarden en de selectieprocedure op www.overijse.be/jobs Solliciteren kan tot en met 10 januari 2023.
www.overijse.be/jobs
Wij zoekenvoor het gemeentelijk zwembad “het Begijntjesbad”:
Op zoek naar een job met pit? een technisch assistent zwembad poetsZWEMBAD BEGIJNTJESBAD
